buradan - Zafer Kalkınma Ajansı

Transkript

buradan - Zafer Kalkınma Ajansı
Afyonkarahisar İli,
Potansiyel ve Alternatif Yatırımların Belirlenerek,
Ön Fizibilitelerinin Hazırlanması Projesi
OCAK 2013
Zafer
Kalkınma Ajansı
Development Agency
Bu Proje T.C. Zafer Kalkınma Ajansı Tarafından, finanse edilmiştir.
Afyonkarahisar İli,
Potansiyel Ve Alternatif Yatırımların Belirlenerek,
Ön Fizibilitelerinin Hazırlanması
Projesi
OCAK 2013
Hazırlayanlar
Pınar YÜKSEK
Prof. Dr. Harun BAYTEKİN
Prof. Dr. Muhittin ÖZDER
Prof. Dr .Sezgin UZUN
Funda Özerin KARAHAN
Bu Proje T.C. Zafer Kalkınma Ajansı Tarafından, finanse edilmiştir.
1
Bu “Afyonkarahisar İli,
Potansiyel Ve Alternatif Yatırımların Belirlenerek,
Ön Fizibilitelerinin Hazırlanması Projesi''
” T.C. Zafer Kalkınma Ajansı’nın katkısı ile hazırlanmıştır. Bu proje
içeriğinden sadece ''Afyonkarahisar Ticaret Ve Sanayi Odası” sorumludur
ve bu içeriğin herhangi bir şekilde T.C. Zafer Kalkınma Ajansı’nın görüş ve
tutumunu yansıttığı ileri sürülemez.
2
AFYONKARAHİSAR
3
SUNUŞ
AFYONKARAHİSAR TİCARET VE SANAYİ ODASI BAŞKANI
HÜSNÜ SERTESER
Afyonkarahisar'ımızın kalkınması için öncelikle ilimizdeki potansiyellerin en iyi
şekilde araştırılması, mevcut durumun ortaya konulması, değerlendirilmesi, ve böylece
mevcut kaynakların verimli ve gerçekçi kullanımının sağlanması gerekmektedir. Bu
amaçla yaptığımız projemizin iki temel hedefi vardır. Bunlardan ilki, yeni teşvik sistemi
kapsamında desteklenen sektörlerde, potansiyel yatırımların belirlenmesine yönelik
araştırmalar yapmak ve saha çalışmaları ile yatırım ön fizibilitelerini oluşturarak,
belirlenen sektörlere ait yatırım kılavuzunun hazırlanmasıdır. İkinci hedefimiz ise mermer,
gıda, termal turizm gibi mevcut yatırım alanlarımız dışında yatırım yapılabilir alternatif
sektörleri belirlemek ve bu konuda yatırım ön fizibilitelerini oluşturarak, belirlenen
sektörlere ait yatırım kılavuzunu hazırlamaktır.
Bu iki temel amaç kapsamında gerçekleştirilen projemiz ile, Afyonkarahisar ilinde
potansiyel sektör profili ortaya konulacaktır. Ayrıca gelişme imkanı ve kabiliyeti bulunan
alternatif sektörlerin belirlenmesi ile de geleceğe yönelik yeni yatırım hedef ve
stratejilerinin belirlenmesi, tasarlanması ve uygulanması sağlanacaktır.
Çalışmalar
sonucunda ortaya çıkacak verileri ortaya koyarak yatırımcılarımızın doğru teşvik
mekanizmasından faydalanması, sağlıklı yatırım kararları almaları ve kaynakların rasyonel
bir şekilde değerlendirilmesi amaçlanmıştır.
İlimizin sosyal ve kültürel olarak gelişmesi ile istihdamın artması, tabiki il
ekonomisinin gelişimi ile doğrudan bağlantılıdır. Bu amaçla yapılan çalışmanın sonucu
olarak yatırımların nitelik ve nicelik olarak artmasını ve büyümemize katkı sağlamasını
ümit ediyoruz. Projenin yatırımcılara faydalı olması temennisi ile tüm yatırımcıları
geleceğin parlayan yıldızı olan ilimize davet ediyoruz.
4
İÇİNDEKİLER
SUNUŞ
I,II,III,IV
GİRİŞ ..................................................................................................... 13
1. ALTERNATİF YATIRIMLAR BÖLÜM 1 ........................................................ 14
1.1. Uluslararası Fuar Ve Kongre Merkezi Ön Fizibilite Raporu ..................... 15
1.1.1.Giriş ........................................................................................... 16
1.1.2.Piyasa İncelemesi ......................................................................... 18
1.1.2.1.Sektörün ve Hizmetin Tanımı ...................................................... 18
1.1.2.2 Arz Analizi ................................................................................ 30
1.1.2.3 Talep Analizi ............................................................................. 30
1.1.2.4 Sektörel Değerlendirme .............................................................. 32
1.1.3 KURULUŞ YERİ İNCELEMESİ .......................................................... 34
1.1.3.1 Kuruluş Yeri Seçimi .................................................................... 34
1.1.3.2 İşgücü ...................................................................................... 35
1.1.3.3 Ulaşım...................................................................................... 36
1.1.3.4 Gelişme Potansiyeli .................................................................... 38
1.1.4 COĞRAFİ KONUM ......................................................................... 39
1.1.5 TEŞVİK DURUMU .......................................................................... 40
1.1.6 MALİ İNCELEME ........................................................................... 41
1.1.6.1 İşletme Sermayesi İhtiyacı .......................................................... 41
1.1.6.2 Kapasite Kullanım Olanakları ....................................................... 42
1.1.6.3 Finansman İhtiyacı Ve Kaynakların Hesaplanması .......................... 44
1.1.6.4 İşletme Giderleri ........................................................................ 45
1.1.6.5 İşletme Gelirleri ......................................................................... 46
1.1.6.6 Amortismanların Hesaplanması .................................................... 47
1.1.6.7 Proforma Tabloların Hesaplanması ............................................... 48
1.1.6.8 Net Bugünkü Değer Toplamı........................................................ 48
1.1.6.9 Yatırımın Geri Dönüş Süresi ........................................................ 48
1.1.7 TEKNİK İNCELEME ........................................................................ 49
1.1.7.1 Yerleşim Planı ........................................................................... 49
1.1.7.2 Tasarlanan Bölümler Ve Alanları .................................................. 50
1.1.8 HUKUKİ İNCELEME ....................................................................... 52
1.1.9 YATIRIMIN ÖZETİ ......................................................................... 52
5
1.1.10 SONUÇ ...................................................................................... 52
2. ALTERNATİF YATIRIMLAR BÖLÜM 2......................................................... 53
2.1.Alternatif Turizm Ön Fizibilite Raporu ................................................. 54
2.1.1.GİRİŞ ......................................................................................... 55
2.1.2.PİYASA İNCELEMESİ ..................................................................... 59
2.1.2.1 Sektörün ve Hizmetin Tanımı Sınıflandırılması ............................... 59
2.1.2.2 Arz Analizi ................................................................................ 61
2.1.2.3 Talep Analizi ............................................................................. 61
2.1.2.4 Satış Ve Rekabet Olanakları ........................................................ 61
2.1.2.5 Sektörel Değerlendirme .............................................................. 62
2.1.3 KURULUŞ YERİ İNCELEMESİ .......................................................... 62
2.1.3.1 Kuruluş Yeri Seçimi .................................................................... 62
2.1.3.2 Hammadde ............................................................................... 65
2.1.3.3 Enerji ....................................................................................... 66
2.1.3.4 İşgücü ...................................................................................... 66
2.1.3.5 Pazara Yakınlık .......................................................................... 66
2.1.3.6 Ulaşım...................................................................................... 66
2.1.3.7 Gelişme Potansiyeli .................................................................... 67
2.1.4 ALT YAPI DURUMU ........................................................................ 67
2.1.5 COĞRAFİ KONUM ......................................................................... 67
2.1.6 TEŞVİK DURUMU .......................................................................... 68
2.1.6.1 İPARD Destekleri ....................................................................... 68
2.1.6.2 Yatırım Teşvik Belgesi ................................................................ 68
2.1.6.3 Banka Kredileri .......................................................................... 68
2.1.7 ÇEVRESEL DEĞERLENDİRME .......................................................... 68
2.1.8 MALİ İNCELEME ........................................................................... 69
2.1.8.1 İşletme Sermayesi Ve İhtiyacı ..................................................... 69
2.1.8.2 Kapasite Kullanım Olanakları ....................................................... 70
2.1.8.3 Toplam Yatırım Tutarı Ve Finansman İhtiyacı ................................. 72
2.1.8.4 İşletme Giderleri ........................................................................ 72
2.1.8.5 İşletme Geirleri ......................................................................... 73
2.1.8.6 Amortismanların Hesaplanması .................................................... 75
2.1.8.7 Proforma Tabloların Hesaplanması ............................................... 75
2.1.8.8 Net Bugünki Değer Toplamı ........................................................ 76
6
2.1.8.9 Yatırımın Geri Dönüş Süresi ........................................................ 76
2.1.9 TEKNİK İNCELEME ........................................................................ 76
2.1.9.1 Gerekli Makine Ve Techizatlar ...................................................... 76
2.1.9.2 Girdi Çıktı Analizi ....................................................................... 77
2.1.9.3 Yerleşim planı ........................................................................... 77
2.1.9.4 Tedarik Kaynakaları ................................................................... 77
2.1.9.5 İhtiyaç Duyulacak Personel Sayısı Ve Niteliği ................................. 78
2.1.10 HUKUKİ İNCELEME ..................................................................... 78
2.1.10.1 Kanun ,Tüzük Ve Yönetmelikler ................................................. 78
2.1.10.1.1 Yatırım Aşamasında ............................................................... 79
2.1.10.1.2 İşletme Aşamasında .............................................................. 79
2.1.11 YATIRIM ÖZETİ .......................................................................... 79
2.1.12 DEĞERLENDİRME VE SONUÇLAR .................................................. 79
3. ALTERNATİF YATIRIMLAR BÖLÜM 3......................................................... 80
3.1. Eğlence Merkezi Ön Fizibilite Raporu ................................................. 81
3.1.1 GİRİŞ ......................................................................................... 82
3.1.2 PİYASA İNCELEMESİ ..................................................................... 83
3.1.2.1 Sektörün Ve Hizmetin Tanımı Sınıflandırılması ............................... 83
3.1.2.2 Arz Analizi ................................................................................ 84
3.1.2.3 Talep Analizi ............................................................................. 87
3.1.2.4 Satış Ve Rekabet Olanakları ........................................................ 87
3.1.3 KURULUŞ YERİ İNCELEMESİ .......................................................... 88
3.1.3.1 Kuruluş Yeri Seçimi .................................................................... 88
3.1.3.2 Hammadde ............................................................................... 89
3.1.3.3 İş Gücü .................................................................................... 89
3.1.3.4 Pazara Yakınlık .......................................................................... 89
3.1.3.5 Ulaşım...................................................................................... 89
3.1.3.6 Gelişme Potansiyeli .................................................................... 90
3.1.4 ALT YAPI DURUMU ........................................................................ 91
3.1.5 COĞRAFİ KONUM ......................................................................... 92
3.1.6 TEŞVİK DURUMU .......................................................................... 92
3.1.7 ÇEVRESEL DEĞERLENDİRME .......................................................... 93
3.1.8 MALİ İNCELEME ........................................................................... 93
3.1.8.1 İşletme Sermayesi Ve İhtiyacı ..................................................... 41
7
3.1.8.2 Kapasite Kullanım Olanakları ....................................................... 94
3.1.8.3 Finansman İhtiyacı Ve Kaynakların Hesaplanması .......................... 95
3.1.8.4 Toplam Yatırım Tutarı Ve Yıllara Dağılımı ...................................... 95
3.1.8.5 İşletme Giderleri ........................................................................ 96
3.1.8.6 İşletme Gelirleri ......................................................................... 98
3.1.8.7 Amortismanların Hesaplanması .................................................... 99
3.1.8.8 Proforma Tabloların Hesaplanması ............................................... 99
3.1.8.9 Net Bugünki Değer Toplamı Ve İç Karlılık Oranı ............................ 101
3.1.8.10 Yatırımın Geri Dönüş Süresi...................................................... 101
3.1.9 TEKNİK İNCELEME ....................................................................... 101
3.1.9.1 Hammadde Ve Yardımcı Madde İhtiyaç Analizi .............................. 101
3.1.9.2 Gerekli Makine Ve Techizatlar ..................................................... 101
3.1.9.3 Girdi Çıktı Analizi ...................................................................... 102
3.1.9.4 Yerleşim Planı .......................................................................... 102
3.1.9.5 Tedarik Kaynakaları .................................................................. 102
3.1.9.6 İhtiyaç Duyulacak Personel Sayısı Ve Niteliği ................................ 103
3.1.10 HUKUKİ İNCELEME .................................................................... 103
3.1.10.1 Kanun Tüzük Ve Yönetmelikler ................................................. 103
3.1.10.1.1 Yatırım Aşamasında .............................................................. 103
3.1.10.1.2 İşletme Aşamasında ............................................................. 103
3.1.11 YATIRIMIN ÖZETİ ...................................................................... 103
3.1.12 DEĞERLENDİRME VE SONUÇ ....................................................... 103
4. POTANSİYEL YATIRIMLAR BÖLÜM 4 ....................................................... 104
4.1. Jeotermal Kaynaklı Teknolojik Sera Ön Fizibilite Raporu ..................... 105
4.1.1 GİRİŞ ........................................................................................ 106
4.1.2 PİYASA İNCELEMESİ .................................................................... 106
4.1.2.1 Sektörün Ve Hizmetin Tanımı Sınıflandırılması .............................. 106
4.1.2.2 Arz Analizi ............................................................................... 108
4.1.2.3 Talep Durumu .......................................................................... 110
4.1.2.4 Arz Ve Talebin Karşılaştırılması................................................... 110
4.1.3 KURULUŞ YERİ İNCELEMESİ ......................................................... 110
4.1.3.1 Kuruluş Yeri Seçimi................................................................... 110
4.1.3.2 Hammadde Ve Yardımcı Maddeler............................................... 111
4.1.3.3 İş Gücü ................................................................................... 111
8
4.1.3.4 Pazara Yakınlık ......................................................................... 112
4.1.3.5 Ulaşım .................................................................................... 112
4.1.3.6 Gelişme Potansiyeli ................................................................... 112
4.1.4 ALT YAPI DURUMU ...................................................................... 114
4.1.5 COĞRAFİ KONUM ........................................................................ 114
4.1.6 TEŞVİK DURUMU......................................................................... 116
4.1.7 ÇEVRESEL DEĞERLENDİRME ........................................................ 118
4.1.8 MALİ İNCELEME .......................................................................... 118
4.1.8.1 İşletme Sermayesi Ve İhtiyacı .................................................... 118
4.1.8.2 Finansman İhtiyacı Ve Kaynakaların Hesaplanması ....................... 119
4.1.8.3 Toplam Yatırım Tutarı Ve Yıllara Dağılımı ..................................... 120
4.1.8.4 İşletme Giderleri ...................................................................... 120
4.1.8.5 İşletme Gelirleri ....................................................................... 123
4.1.8.6 Amortismanların Hesaplanması .................................................. 124
4.1.8.7 Proforma Tabloların Hesaplanması .............................................. 125
4.1.8.8 Net Bugunkü Değer Toplamı İç Karlılık Oranı ................................ 126
4.1.8.9 Yatırımın Geri Dönüş Süresi ........................................................ 48
4.1.9 TEKNİK İNCELEME....................................................................... 126
4.1.9.1 Uygulanacak Üretim Yöntemi ..................................................... 126
4.1.9.2 Gerekli Makine Ve Teçhisatlar ................................................... 127
4.1.9.3Yerleşim Planı ........................................................................... 128
4.1.9.4 Tedarik Kaynakaları .................................................................. 128
4.1.10 HUKUKİ İNCELEME .................................................................... 128
4.1.10.1 Kanun Tüzük Ve Yönetmelikler ................................................. 128
4.1.10.1.1 Yatırım Aşamasında ............................................................. 128
4.1.10.1.2 İşletme Aşamasında ............................................................. 128
4.1.11 DEĞERLENDİRMELER ................................................................. 129
4.1.12 YATIRIMIN ÖZETİ ...................................................................... 130
4.1.13 SONUÇ..................................................................................... 130
5. POTANSİYEL YATIRIMLAR BÖLÜM 5 ....................................................... 131
5.1. Beş Yıldızlı Termal Otel Ön Fizibilite Raporu ...................................... 132
5.1.1 GİRİŞ ........................................................................................ 133
5.1.2 PİYASA İNCELEMESİ .................................................................... 135
5.1.2.1 Sektörün Ve Hizmetin Tanımı Sınıflandırılması .............................. 135
9
5.1.2.2 Arz Analizi ............................................................................... 136
5.1.2.3 Talep Analizi ............................................................................ 137
5.1.2.4 Arz Ve Talebin Karşılaştırılması................................................... 137
5.1.2.5 Satış Ve Rekabet Olanakaları ..................................................... 137
5.1.2.6 Sektörel Değerlendirme............................................................. 138
5.1.3 Kuruluş Yeri İncelenmesi .............................................................. 139
5.1.3.1 Kuruluş Yeri Seçimi................................................................... 139
5.1.3.2 İşgücü .................................................................................... 141
5.1.3.3 Pazara Yakınlık ......................................................................... 141
5.1.3.4 Ulaşım .................................................................................... 142
5.1.3.5 Gelişme Potansiyeli ................................................................... 143
5.1.4 ALT YAPI DURUMU ...................................................................... 143
5.1.5 COĞRAFİ KONUM ........................................................................ 145
5.1.6 TEŞVİK DURUMU......................................................................... 146
5.1.7 ÇEVRESEL DEĞERLENDİRME ........................................................ 147
5.1.8 MALİ İNCELEME .......................................................................... 147
5.1.8.1 İşletme Sermayesi Ve İhtiyacı .................................................... 147
5.1.8.2 Kapasite Kullanım Olanakaları .................................................... 148
5.1.8.3 Toplam Yatırım Tutarı Ve Yıllara Dağılımı ..................................... 149
5.1.8.4 İşletme Giderleri ...................................................................... 149
5.1.8.5 İşletme Gelirleri ....................................................................... 152
5.1.8.6 Amortismanların Hesaplanması .................................................. 153
5.1.8.7 Proforma Tabloların Hesaplanması .............................................. 153
5.1.8.8 Net Bugünkü Değer Toplamı ...................................................... 154
5.1.8.9 Yatırımın Geri Dönüş Süresi ....................................................... 154
5.1.9 TEKNİK İNCELEME...................................................................... 154
5.1.9.1 Hammadde Ve Yardımcı Madde İhtiyaç Analizi.............................. 154
5.1.9.2 Gerekli Makine Ve Teçhizatlar .................................................... 157
5.1.9.3 İhtiyaç Duyulacak Personel Sayısı Ve Niteliği................................ 158
5.1.10 HUKUKİ İNCELEME .................................................................... 159
5.1.10.1 Kanun Tüzük Ve Yönetmelikler ................................................. 159
5.1.10.1.1 Yatırım Aşamasında ............................................................. 159
5.1.10.1.2 İşletme Aşamasında ............................................................. 159
5.1.11 YATIRIMIN ÖZETİ ...................................................................... 160
10
5.1.12 DEĞERLENDİRME VE SONUÇLAR ................................................. 160
6. POTANSİYEL YATIRIMLAR BÖLÜM 6 ....................................................... 161
6.1. Hayvancılık Ön Fizibilite Raporu ..................................................... 162
6.1.1 GİRİŞ ....................................................................................... 163
6.1.2 PİYASA İNCELEMESİ ................................................................... 165
6.1.2.1 Sektörün Ve Hizmetin Tanımı Sınıflandırılması ............................. 165
6.1.2.2 Arz Analizi .............................................................................. 166
6.1.2.3 Talep Analizi ........................................................................... 166
6.1.2.4 Arz Ve Talebin Karşılaştırılması.................................................. 166
6.1.2.5 Satış Ve Rekabet Olanakları ...................................................... 167
6.1.2.6 Sektörel Değerlendirme............................................................ 168
6.1.3 KURULUŞ YERİ İNCELEMESİ ........................................................ 168
6.1.3.1 Kuruluş Yeri Seçimi.................................................................. 168
6.1.3.2 Hammadde ............................................................................ 169
6.1.3.3 İş Gücü .................................................................................. 170
6.1.3.4 Pazara Yakınlık ........................................................................ 170
6.1.3.5 Ulaşım ................................................................................... 170
6.1.3.6 Gelişme Potansiyeli .................................................................. 171
6.1.4 COĞRAFİ KONUM ....................................................................... 171
6.1.5 TEŞVİK DURUMU........................................................................ 172
6.1.6 ÇEVRESEL DEĞERLENDİRÖME ..................................................... 175
6.1.7 MALİ İNCELEME ......................................................................... 175
6.1.7.1 İşletme Sermayesi Ve İhtiyacı ................................................... 175
6.1.7.2 Kapasite Kullanım Olanakları..................................................... 176
6.1.7.3 Toplam Yatırım Tutarı .............................................................. 178
6.1.7.4 İşletme Giderleri ..................................................................... 179
6.1.7.5 İşletme Gelirleri ...................................................................... 181
6.1.7.6 Amortismanların Hesaplanması ................................................. 182
6.1.7.7 Net Bügünkü Değer Toplamı ..................................................... 183
6.1.7.8 Yatırımın Geri Dönüş Süresi ...................................................... 183
6.1.8 TEKNİK İNCELEME...................................................................... 183
6.1.8.1 Sürü Projeksiyonu ................................................................... 183
6.1.8.2 Hammadde Ve Yardımcı Madde İhtiyaç Analizi............................. 183
6.1.8.3 Gerekli Bina Makine Ve Teçhizatlar ............................................ 184
11
6.1.8.4 Girdi Çıktı Analizi ..................................................................... 186
6.1.8.5 Yerleşim Planı ......................................................................... 186
6.1.8.6 Tedarik Kaynakları ................................................................... 187
6.1.8.7 İhtiyaç Duyulacak Personel Sayısı Ve Niteliği............................... 187
6.1.9 HUKUKİ İNCELEME ..................................................................... 188
6.1.9.1 Kanun Tüzük Ve Yönetmelikler .................................................. 188
6.1.9.1.1 Yatırım Aşamasında .............................................................. 188
6.1.9.1.2 İşletme Aşamasında .............................................................. 188
6.1.10 DEĞERLENDİRMELER ................................................................ 188
6.1.11 YATIRIMIN ÖZETİ ..................................................................... 188
7. KAYNAKLAR..................................................................................... 189
12
Giriş
Projemiz ile, Afyonkarahisar ilinin potansiyellerinin spesifik olarak belirlenmesi, uygun
yatırım alanlarının ortaya konulması ve yatırımcılarımızın sağlıklı kararlar almalarına
yardım edecek verilerin bir araya getirilmesi sağlanacaktır. Yatırımcılarımıza
Afyonkarahisar ilindeki, yatırım yapabilecekleri potansiyelleri neler olduğu, potansiyeller
haricinde, yeni teşvik sistemi kapsamında desteklenen, geleceğe yönelik alternatif
yatırımların neler olduğu spesifik olarak, ön fizibiliteli yaklaşım destekleri verilerek
Afyonkarahisar ilinde, hem yatırımcı hem de potansiyel yararlanıcıların kapasitesi
geliştirilecektir.
13
ALTERNATİF YATIRIMLAR
BÖLÜM 1
14
1.1.ULUSLARARASI FUAR VE KONGRE MERKEZİ
ÖN FİZİBİLİTE RAPORU
15
1.1.1 GİRİŞ
Ön fizibilite etüdü TR33 bölgesinde yer alan Afyonkarahisar ilinde yapılması planlanan
''Afyonkarahisar Uluslararası Fuar ve Kongre Merkezi (AUFKM)'' yatırımının piyasa
incelemesi, kuruluş yeri incelemesi, mali inceleme ve hukuki incelemeler ile
yapılabilirliğini belirlemek için hazırlanmıştır.
Fizibilite çalışmasının ilk aşamasında bölgenin genel görünümü ve kapasitesini ortaya
koymak amacıyla coğrafi, demografik, sosyo-ekonomik ve ticari verileri ile tarım,
madencilik, imalat ve hizmetler sektörleri ve fiziki altyapısı incelenmiştir. Bölgenin
rekabet avantajını ortaya koyan bir çalışma yapılmıştır. Projenin sektörel ve bölgesel
politika ve planlarla ilgisi incelenmiştir. Ayrıca fuar, kongre sektörü ve ülkemizdeki
gelişimiyle ilgili ve kongre turizmiyle ilgili genel bilgi verildikten sonra bölgede kurulacak
bir fuar ve kongre merkezine olan potansiyel talebin ölçülmesi amacıyla makro düzeydeki
verilerden hareketle bir talep analizi yapılmıştır. Bu analiz bölgedeki paydaşlar ile yapılan
saha analizinden elde edilen mikro bilgilerle desteklenmiştir. Bu aşamada ülkemizdeki
örneklerden seçilen KTO - TÜYAP Konya Uluslararası Fuar Merkezi tecrübesi ele alınmıştır.
Afyonkarahisar İl Özel İdaresi projenin başlangıç aşamasında uygun olacağı düşünülen
beş alanı değerlendirme amacıyla seçmiştir. Teknik analizle, fuar alanı ve kongre merkezi
yapılmasına elverişli beş alternatif arazi değerlendirilmiş, aralarından seçilen alan için
seçenekli öngörüler ile vaziyet planları geliştirilerek, talep analizlerine bağlı kapasite
seçimleri yapılmıştır. Seçilen alan modelleme ve değerlendirme aşamasına alınmıştır.
Seçeneklerde fuar alanı ve kongre merkezi yatırımı ve işletilmesi için iş modeli
geliştirilmiş, örgütsel yapı ve finansman modeli seçenekleri sunulmuştur. Bu öngörülerin
gerçekleştirilmesi için yol haritaları geliştirilmiştir. Finansal ve ekonomik analizler de bu
bölümdedir. Fizibilite çalışması sadece projeye başlama kararı alınmasıyla ilgili olarak
düşünülmemiştir. Proje uygulamasına da yön verecek şekilde kilit noktalar ele alınmış ve
uygulamada olabilecek hataların en aza indirgenmesine önem verilmiş olup, bu amaçla
çoklu değerlendirmeler sunulmuştur. Ön fizibilitesi yapılan Afyonkarahisar Uluslararası
Fuar Ve Kongre Merkezi Fuar ve kongre organizasyonu yapan şirketlere kiralama hizmeti
yapacak şekilde işletilecektir.
Örnek Fuar Alanı
16
Ulusal Ölçekteki Plan Kararlarıyla İlişkisi
Bölgeler arasındaki gelişmişlik farkının azaltılması, kentsel kültürel ve sosyal donatının
geliştirilmesi 9. Kalkınma Planı (2007-2013) ve Plan öncesi dönemde (2004-2006)
hazırlanan Ön Ulusal Kalkınma Planı, Türkiye Turizm Stratejisi-2023 Çalışması gibi ulusal
ölçekteki plan ve programlarda ele alınmış ve önemsenmiştir. Ön Fizibilite Etüdünde,
ulusal ölçekte 9. Kalkınma Planı ile Plan stratejileri ve hedefleri dikkate alınarak
hazırlanan “Türkiye Turizm Stratejisi-2023” çalışması yanı sıra bölgesel ölçekte
Afyonkarahisar, Manisa, Kütahya, Uşak illerinden oluşan TR33 Bölgesi için
değerlendirilmiştir. Bu yatırımlar içerisinde bulunan kongre ve fuar turizmi bölgesel
kalkınma stratejisi olarak ulusal ve bölgesel ölçekte önemsenmiştir.
Örnek Fuar Alanı Kapalı Alan
Dokuzuncu Kalkınma Planı
2007-2013 dönemini kapsayan Dokuzuncu Kalkınma Planı “İstikrar içinde büyüyen,
gelirini daha adil paylaşan, küresel ölçekte rekabet gücüne sahip, bilgi toplumuna
dönüşen, AB’ye üyelik için uyum sürecini tamamlamış bir Türkiye” vizyonu ve Uzun Vadeli
Strateji (2001-2023) çerçevesinde hazırlanmıştır. Dokuzuncu Kalkınma Planı Döneminde
ekonomik büyümenin ve sosyal kalkınmanın istikrarlı bir yapıda sürdürülmesi ve plan
vizyonunun gerçekleşmesi için sektörel ve tematik politikalar ve öncelikler aşağıdaki
stratejik amaçlara hizmet edecek şekilde ele alınmıştır.





Rekabet Gücünün Artırılması,
İstihdamın Artırılması,
Beşeri Gelişme ve Sosyal Dayanışmanın Güçlendirilmesi,
Bölgesel Gelişmenin Sağlanması,
Kamu Hizmetlerinde Kalitenin ve Etkinliğin Artırılması (Giriş Bölümü Madde-5,6).
9. Kalkınma Planı öncesi dönemde “Türkiye’de Ekonomik ve Sosyal Gelişmeler”
irdelendiğinde; turizmin, yarattığı katma değer, istihdam ve döviz geliri bakımından
Türkiye ekonomisinde son 20 yılda önemli atılım gösteren sektörlerden biri olduğu
17
belirtilmiştir. (Madde 5.2.9-206). 9.Kalkınma Planı döneminde ise; “7. Temel Amaçlar:
Gelişme Eksenleri” başlığı altında sanayi ve hizmetlerde yüksek katma değerli üretim
yapısına geçişin sağlanması açısından “turizm sektörü, ülkedeki refah ve gelişmişlik
dengesizliklerini azaltıcı doğrultuda yönlendirilecek, turizm potansiyeli olan ancak
bugüne kadar yeterince ele alınmamış yörelerde turizm geliştirilerek ekonomik
ve sosyal kalkınma sağlanacaktır”.
Kültür ve Turizm Bakanlığı Türkiye Turizm Stratejisi - 2023
Kültür ve Turizm Bakanlığı; 9. Kalkınma Planında (2007 – 2013) “turizm sektörünün uzun
vadeli ve sağlıklı gelişmesini sağlamak üzere Turizm Sektörü Ana Planı hazırlanacaktır”
ifadesi doğrultusunda Plan hedefleri ile uyum sağlayan “Turizm Stratejisi - 2023
Çalışması”nı hazırlamıştır. Türkiye Turizm Stratejisi, turizm sektöründe, kamu ve özel
sektörün yönetişim ilkesi çerçevesinde işbirliğini gündeme taşıyan ve stratejik planlama
çalışmalarının yönetim ve uygulamasına yönelik açılımlar sağlamasını hedefleyen bir
çalışmadır.
Bu çalışmanın hedefi; sürdürülebilir turizm yaklaşımının benimsenerek istihdamın
artırılmasında ve bölgesel gelişmede turizmin öncü bir sektör konumuna ulaştırılması ve
Türkiye’nin 2023 yılına kadar, uluslararası pazarda turist sayısı ve turizm geliri
bakımından ilk beş ülke arasında önemli bir varış noktası ve uluslararası bir marka haline
getirilmesinin sağlanmasıdır. Türkiye Turizm Stratejisi, turizm sektöründe, kamu ve özel
sektörün yönetim ilkesi çerçevesinde işbirliğini gündeme taşıyan ve stratejik planlama
çalışmalarının yönetim ve uygulamasına yönelik açılımlar sağlamasını hedefleyen bir
çalışmadır. Türkiye Turizm Stratejisi-2023 çalışmasının temelinde yer alan bu yaklaşım,
çalışmanın noktasal değil bölgesel, yönlendirici ve dinamik bir çerçevede geliştirilmesini
olanaklı kılmaktadır. Bu Plan kapsamında da 9. Kalkınma Planı Madde 7.1’de değinilen
Türkiye’nin kıyı turizmi yanı sıra, alternatif turizm (sağlık ve termal turizm, kış sporları,
dağ ve doğa turizmi, yayla turizmi, kırsal ve eko turizm, kongre ve fuar turizmi,
kurvaziyer ve yat turizmi, golf turizmi, vb.) gibi turizm türleri açısından da büyük
potansiyele sahip olmakla birlikte bu potansiyelin rasyonel olarak kullanılamaması
görüşüne yer verilmiştir.
Türkiye Turizm Stratejisi-2023 Belgesindeki Vizyona Yönelik Temel İlkeler




Kongre turizmine yönelik tesis ve aktivitelerin canlandırılması çalışmalarının
başlatılması,
Fuar ve kongre merkezleri yapılması,
Sanat köyleri kurulması,
Ulusal ve uluslararası ölçekte faaliyetler düzenlenmesi öngörülmüştür.
1.1.2 PİYASA İNCELEMESİ
1.1.2.1 Sektörün ve Hizmetin Tanımı
FUAR
Türklerin ekonomik hayatında panayır adıyla yer alan bölgesel pazarların tarihi oldukça
eskidir. Panayır kelimesi, Yunanca Penegyris (bütün halkın toplanması) kelimesinden
gelmekte olup sözlük anlamı "bir yerde belirli zamanda kurulan pazar" olarak
açıklanmaktadır. Tarihte ilk yerleşimlerin kurulduğu Anadolu’da Truva, Kalkamış
Çatalhöyük izlerine rastlanmaktadır. Kayseri ise Asurlulardan kalma tabletlerde bile
önemli ticaret, antrepo ve fuar yeri olarak görülmektedir. Fuarların işletmeler ve ülkeler
açısından bir tanıtım aracı olarak kullanılması Türkiye’de 1923 yılına kadar plansız ve
programsız olarak düzenlenen panayırlarla gerçekleştirilmiştir. Düzenlenen söz konusu
panayırların yeterince işlevsel olduğunu söylemek mümkün değildir. Fuarlar konusundaki
bu düzensiz uygulamalar, İzmir İktisat Kongresi’ne kadar sürmüştür. Söz konusu
18
organizasyon hakkında Mustafa Kemal Atatürk “İktisat sergisi çok güzel olmuş her sene
tekrarlayın bunu. Bölgemizde böyle sergiler, iktisadın gelişmesine yol açar” şeklinde
görüş belirterek konuya verdiği önemi vurgulamıştır. Sergiye yerli yabancı toplam
kuruluşlar katılmıştır.9 Eylül sergisine Mustafa Kemal Atatürk bir telgraf çekerek
düşüncelerini aktarmıştır. İzmir’deki bu etkinliklerin ardından Türkiye’nin diğer illerinde
de fuarlar kurulmaya başlanmıştır. Kurulan bu fuarlarda ekonomik ve ticari amaçlar ile
her türlü eğlence iç içe düşünülmüş, ihtisasla ilgili işlevsel özellikler pek dikkate
alınmamıştır. 20 Ağustos 1936 yılında açılan ilk İzmir Enternasyonal Fuarı ile uluslararası
kimliğe kavuşturulmuş ve yerli yabancı kuruluşlarda katılmıştır. İzmir Enternasyonal Fuarı
1946 yılında Uluslararası Fuarlar Birliği’ne ( UFI ) üye olmuştur.
İşte bu gelişme, Türkiye’de fuarcılık sektörünü başlatmıştır.
Ülkemizde 1960’lı yıllardan itibaren fuarcılık konusunda daha ciddi adımlar atılmaya
başlanmış ve hem kurulan hem de katılımcı fuar sayılarında artmalar görülmüştür. 19641973 yılları arasında Samsun, Bursa, Balıkesir, Kayseri, Trabzon, Erzurum, Tatvan, Konya,
Kocaeli ve Gaziantep’te ulusal fuarlar kurulmuştur. 1980’li yıllara gelindiğinde fuarcılık
konusunda bir adım daha ileri gidilmiş ve fuarlar ithalat-ihracat ilişkilerinin olmazsa olmaz
bir parçası hâline gelmiştir. Fuarcılık Sektörü ülkemizde özellikle 1990’larda gelişme
yolunda önemli bir ilerleme kaydederek düzenlenen fuarların ve kurulan organizatör
firmalarının sayılarında artış olmuştur. Günümüzde fuarcılık alanıyla ilgili pek çok çalışma
yürütülmektedir ve düzenlenen fuarlar ihtisas fuarları niteliğine bürünmüştür. İhtisas
fuarları doğrudan sektörle ilgili alıcı ve satıcıları bir araya getirir. Bu nedenle dünya
genelinde ihtisas fuarlarına ciddi yönelme vardır.
Fuar Ve Kongre Merkezlerinin Önemi
Günümüzde tüm sektörlerde yaşadığımız gelişmeler ve pazarda meydana gelen yeni
oluşumlar rekabetin yoğun bir şekilde yaşandığı ortam doğurmuştur. Bugün artık sadece
kaliteli mal üretip pazara sürmek başarı elde etmek ve satış yapabilmek için yeterli
görülmemektedir. Çünkü günümüz koşullarında tüketiciler aynı malın değişik fiyat, kalite
19
ve biçimleri ile karşılaşabilmekte ve ihtiyacı olan mal ya da hizmeti değişik alternatifler
arasından seçme şansına sahip olmaktadır.
Katılımcı firmalar açısından önemi
21. yüzyılda tüm pazarlarda oldukça yoğun bir rekabet yaşanmakta ve bu rekabet
ortamında üretimden gelen liderlik gücü, yerini pazarlama ve tanıtım çalışmalarının
başarısından gelen liderliğe bırakmaktadır. Çünkü küreselleşme süreci, bilgi iletişim
teknolojilerinde yaşanan hızlı gelişmeler, üretim olanaklarının çok genişlemiş olması gibi
sebeplerle bir işletmenin ortaya çıkardığı en hızlı, kaliteli ve düşük maliyetli bir üretimin
yöntemi, çok kısa bir süre içerisinde diğer işletmeler için de bir üretim standardı
oluşturmakta ve ürün hizmet kalitesi açısından işletmeler arası farklar giderek yok
olmaktadır. Bu tip gelişim ve değişimlerin yaşandığı bir dönemde artık tüketicilerin
zihninde farklı bir konum ve değer yaratabilen işletmeler pazardaki paylarını
koruyabilmekte ve ilerleme kaydedebilmektedir. İşte bu noktada firmaların yürüttükleri
pazarlama ve tanıtım aktivitelerinin çok önemli bir rolü bulunmaktadır. Böylesi bir pazar
ortamında da ticari ihtisas fuarlarına katılım, firmalara oldukça önemli avantajlar sunmakta
ve hem pazarlama hem de tanıtım aktivitelerini bir arada yürütmelerine olanak
sağlamaktadır. Ticari ihtisas fuarları mal ve hizmet üreticilerinin ve tüketicilerinin belli
zaman ve mekân dilimi içersinde buluştukları bir pazar niteliği taşımakta ve fuarların belirli
bir konuya yönelik olması katılımcı firmalara “ilgili talebi” doğrudan, kısa sürede ve en
etkili biçimde yakalama imkânı vermekte; bu sayede de hem satış hem tanıtım açısından
önemli kazanımlar elde edilmesini sağlamaktadır. Bu açıdan fuarlar, tanıtım kapsamlı
olmakta katılımcıların etkili satış grafiğinin bire bir pazarlama ilişkileri ile artmasına aracılık
etmektedir.
İhtisas fuarları, mevcut ilişkiler üzerindeki faydasının yanında yeni yüzlerle karşılaşmak
adına da önem kazanmaktadır. İhtisas fuarları, yüksek ilgi düzeyine sahip ziyaretçileri
işletme standına çekmesi açısından bulunmaz bir fırsat olarak görülmektedir. Firmalar,
20
ticari ihtisas fuarlarına katılarak mevcut müşterileri ile bir araya gelebildikleri ve iş
ilişkilerini geliştirebildikleri gibi ilerde iş bağlantıları kurabilme ihtimali olan potansiyel
müşteriler ile de karşılaşma şansına sahip olmaktadır. İhtisas fuarları, fuarın düzenlendiği
sektöre ait pek çok işletmeyi fuar alanında bir araya getirmekte ve böylece bu işletmeler
arasında geleceğe yönelik bilgi paylaşımlarının yapılmasına ve iş ortaklıklarının
kurulmasına olanak sağlamaktadır.
Sektördeki diğer işletmelerle bağlantı kurulmasının yanı sıra ticari ihtisas fuarlarında, o
sektörle iş yapan veya yapmak isteyen profesyonel ziyaretçiler bulunmakta ve katılımcı
firmalar bu kimselere ürün ve hizmetlerinin doğrudan tanıtımını yapma fırsatına sahip
olmaktadır.
Katılımcı firmalar fuar alanında iyi eğitilmiş stant personeli, aktif ve başarılı fuar öncesi ve
fuar sırası tanıtım çalışmaları, destek faaliyetleri, dikkat çekici bir sergi dizaynı ve özenle
yürütülen fuar sonrası çalışmaları sayesinde rakiplerinden daha başarılı bir konuma
geçebilmektedir. Ayrıca, ziyaretçiler fuar alanında katılımcı firmaları karşılaştırma şansına
sahip olduklarından ürünlerin performans, fiyat, kalite ve hizmet açısından üstünlüklerini
ortaya koymak için önemli bir fırsat yakalanmaktadır. Rakiplerin yeni ürünleri fiyatlama ve
pazarlama stratejileri hakkında ilgi toplamanın, rakipleri dinlemenin ve izlemenin bu kadar
rahat yapılabileceği başka bir platform bulunmamaktadır. Fuar organizasyonlarına katılan
firmalar fuar süresince firma ve ürün hizmetlerini tanıtmak amacıyla stant kiralamakta ve
tüm aktivitelerini, çalışmalarını buradan yönlendirmektedir. Firmaların kiraladıkları bu
stantlar, işletmelerin kendi çalışma alanlarının bir nevi küçük birer kopyası, benzeri
niteliğinde olmaktadır. Katılımcı firmalar stant alanlarını kendi isteklerine göre dekore
etmekte ve bir yerleşim düzeni oluşturmaktadır. Bu düzen içinde kullanılan mobilyalar,
21
dekorasyon malzemeleri, renkler, afişler, broşürler gibi diğer tanıtım materyalleri, firmanın
tanıtılmasında katkıda bulunmaktadır.
Firmaların fuar alanında stant düzenlerken:







Büyüklüğe,
Dekorasyona,
Stantta kullanılan malzemelerin ve mobilyaların özellikleri,
Stantta görevli personelin tavırları, kıyafetleri,
Müşteriye yaklaşma ve onlarla konuşma biçimleri,
Fuar alanında sergilenen ürünlerin özellikleri
Fuar standında yapılan sunum, gösteri, şov ve diğer aktiviteler organizasyonla
ilgili tüm unsurlar, fuarı ziyaret eden mevcut ve potansiyel müşteriler üzerinde
etkili olmakta, kurum imajını olumlu veya olumsuz bir biçimde etkileyebilmektedir.
Orta ve uzun süreli firma planlaması anlayışı içinde, bir fuara katılım, firmanın söz konusu
pazardaki gelecek durumuna açıklık getirmeye de yardımcı olmaktadır. fuar
organizasyonları,




Satış çalışmalarını destekleme,
Yeni müşteri gruplarını tanıma,
Kârlılığı artırma,
Dağıtımın genişletilmesi,
22





Yeni temsilciler,
Bayiler bulunması,
Sunulan yeni ürünün piyasadaki başarısının değerlendirilmesi,
Piyasaya sunulması düşünülen ürünlerin kabul edilebilirlik durumunun incelenmesi,
basınla ilişkilerin geliştirilmesi,
Bilgi alışverişi yolu ile araştırma ve satış faaliyetlerinin geliştirilmesi,
İhracat imkânlarının değerlendirilmesi gibi pek çok noktada katılımcı firmalar açısından
önemli sonuçlar ve kazanımlar doğurabilmektedir.
Görüldüğü gibi, rekabetçi pazar ekonomilerinde, oldukça etkili pazarlama iletişimi
araçlarından birisi olarak karşımıza çıkan fuarla,
-İş bağlantıları kurmanın,Etkili tanıtım yapmanın,Pazarı tanımanın, en verimli
şekillerinden bir tanesi durumuna gelmiştir.
Bir Kitle İletişim Aracı Olarak Önemi
Modern toplum hayatının organizasyon, koordinasyon ve icra anlayışındaki büyük
gelişmenin güzel bir ürününü teşkil eden fuarlar, her an değişen ve gelişen yaşam ile
orantılı olarak her geçen gün gelişmekte ve değişmektedir.
Bu gelişme doğrultusunda fuarlar, dünya devletlerinin;
-Ticari,
-Ekonomik,
-Sosyal ve kültürel açıdan birbirlerini iyi tanıyıp aralarındaki ilişkileri ve dayanışmayı en
üst seviyede gerçekleştirmeleri açısından da önemli yararlar sağlamakta ve önem
taşımaktadır.
Düzenlendiği Alanda Yarattığı Sosyo-Kültürel Ortam Bakımından Önemi
Fuar organizasyonları sadece organizatör firmalar ya da katılımcı firmalar açısından değil
düzenledikleri şehir, bölge hatta ülkeler için olumlu sonuçlar doğurmaktadır.
Düzenlendikleri ilk dönemlerden beri fuar organizasyonları, yöre halkının sosyal ve
kültürel gelişimlerine önemli katkılarda bulunmuştur.
Fuarlar,
-Farklı yöre,Ülke,Kültürden insanları bir araya getirmesi, bunlar arasında iletişim
kurulmasına ve kültürel paylaşımlar gerçekleştirilmesine yardımcı olması bakımından
önem kazanmaktadır.
23
TR33 Bölgesi Afyonkarahisar ili için yapılacak fuar ve kongre merkezi yatırımı,
düzenlendikleri alanlara ciddi anlamda bir canlılık getirecektir. Fuar dönemi boyunca,
fuarı ziyaret etmek için başka şehir ve ülkelerden gelen katılımcı ve ziyaretçiler sayesinde
kısa süreli de olsa ticari bir hareketlilik yaşanmakta ve de ekonomilere ciddi katkılar
sağlamaktadır.
Katılımcı ve ziyaretçilerin konaklama, yeme, içme gibi temel ihtiyaçlarını fuarın
düzenlendiği bölgede karşılama zorunluluğu o bölgede faaliyet gösteren farklı sektörlerde
birçok işletmenin gelirlerinin artmasına yardımcı olmaktadır.
Ayrıca bölge halkı fuar dönemi boyunca gerçekleştirilen aktivitelere katılma şansını elde
etmekte, sosyal ve kültürel aktivitelere katılabilmektedir.
Örneklendirilen, TÜYAP-Konya Fuar Merkezi Araştırma Raporu Fuar Özet Raporu
Bu araştırma raporu, 26 – 29 Nisan 2012 tarihleri arasında KTO - TÜYAP
Konya Uluslararası Fuar Merkezi’nde kuruluşumuz TÜYAP Konya Fuarcılık A.Ş. tarafından
TİAD Takım Tezgâhları Sanayici ve İşadamları Derneği işbirliği, TİKA Türk İşbirliği ve
Koordinasyon Ajansı Başkanlığı, Konya Ticaret Odası, Konya Sanayi Odası ve Makine
Mühendisleri Odası Konya Şubesi ve KOSGEB’in sağladıkları değerli destekler ile
hazırlanan KONMAK 2012, Konya 9.Uluslararası Metal İşleme Makineleri, Kaynak, Delme,
Kesme Teknolojileri, El Aletleri, Hidrolik ve Pnömatik Fuarı, İSKON Konya 7.İstifleme,
Depolama, Taşıma, Vinç ve Lojistik Fuarı ve KONELEX 2012 Konya 7. Elektrik, Elektronik
Elektromekanik, Enerji Üretimi, Otomasyon ve Aydınlatma Fuarı ile ilgili olarak
hazırlanmıştır.
24
Araştırmanın Konusu Ve Amacı Bu araştırma, KONMAK 2012, İSKON ve KONELEX 2012
Fuarları sırasında ziyaretçiler ile yapılan anketin ve fuar girişinde ziyaretçilerden alınan
bilgi formlarının değerlendirme sonuçlarını fuar katılımcı firmalarına sunmak, ziyaretçi
profilini, ziyaretçilerin fuar hakkındaki genel değerlendirmelerini tespit ederek, gelecek
fuarlarda elde edilen bu sonuç ve düşüncelerden yararlanabilmek amacını taşımaktadır.
Araştırmanın Yöntemi Ve Örnek Yapısı Araştırma günlere ve saatlere eşit dağılmış ve
tesadüfi olarak seçilmiş 200 fuar ziyaretçisi ile yüz yüze anket yöntemi uygulanarak ve
ziyaretçilerden fuara girişleri sırasında elde edilen bilgi formlarının değerlendirilmesi ile
gerçekleştirilmiştir.
Genel Fuar Bilgileri
Fuar Açılışı KONMAK 2012, İSKON ve KONELEX 2012 Fuarları Konya Valisi Sayın Aydın
Nezih DOĞAN, Konya Büyükşehir Belediye Başkanı Sayın Tahir AKYÜREK, Konya Sanayi
Odası Başkanı Sayın Tahir BÜYÜKHELVACIGİL, Konya Ticaret Odası Başkanı Sayın Selçuk
ÖZTÜRK yurtiçi ve yurtdışından gelen çok sayıda davetli ve basın mensuplarının katıldığı
törenle açılmıştır.
Katılımcı Firma – Mümessillik Bilgileri
Konmak 2012, İskon Ve Konelex 2012 Fuarlarına 22 ülkeden 378 firma ve firma
temsilciliği katılmıştır.Bu ülkeler şunlardır;
Almanya
ABD
Amerikan Samoa
Avusturya
Belçika
Çek Cumhuriyeti
Çin
Finlandiya
Fransa
Güney Kore
Hollanda
İngiltere
İran
İsrail
İsveç
İsviçre
İspanya
İtalya
Japonya
Kuzey Kore
Tayvan
Türkiye
Genel Ziyaretçi Bilgileri
KTO - TÜYAP Konya Uluslararası Fuar Merkezi’nde ziyarete açılan KONMAK 2012, İSKON
ve KONELEX 2012 Fuarlarına 16 ülkeden 32.283 ziyaretçi gezmiştir. Yurtdışı ziyaretçilerin
ülkeleri aşağıda verilmiştir.
ABD
Afganistan
Almanya
Çin
Etiyopya
Fransa
İran
Kanada
Kore
Libya
Pakistan
Suudi Arabistan
Suriye
Tacikistan
Tayvan
Ukrayna
Yurtiçi Ziyaretçi Bilgileri
KTO - TÜYAP Konya Uluslararası Fuar Merkezi’nde ziyarete açılan KONMAK 2012, İSKON
ve KONELEX 2012 Fuarlarına 49 ilden ziyaretçi gelmiştir. Bu iller şunlardır;
Adana
Erzurum
Manisa
25
Adapazarı
Adıyaman
Aksaray
Ankara
Antalya
Aydın
Balıkesir
Bartın
Bilecik
Bolu
Burdur
Bursa
Çanakkale
Çorum
Denizli
Diyarbakır
Elazığ
Eskişehir
Gaziantep
Hatay
Isparta
İstanbul
İzmir
Kahramanmaraş
Karabük
Karaman
Kayseri
Kırıkkale
Kırşehir
Kilis
Kocaeli
Konya
Kütahya
Malatya
Mersin
Nevşehir
Niğde
Osmaniye
Sakarya
Samsun
Sivas
Tokat
Uşak
Van
Zonguldak
Yurtdışı Ziyaretçi Bilgileri
KONMAK 2012, İSKON ve KONELEX 2012 Fuarlarının yurtdışı ziyaretçi bilgilerinin
değerlendirilmesi sonucunda fuara yurtdışından İran, Etiyopya, Pakistan, Ukrayna,
Afganistan ve Tacikistan’dan ziyaretçi geldiği tespit edilmiştir.
Genel Ziyaretçi Profili
Fuar ziyaretçilerinin çalıştıkları kurum içindeki görev dağılımları aşağıdaki tabloda
verilmiştir.
Fuar ziyaretçilerinin % 79,3’ü firma içi karara ortak ya da tek yetkili olarak katıldıklarını
belirtmişlerdir.
Fuar ziyaretçilerinin % 98,2’si fuarı olumlu olarak değerlendirmiş olup, ziyaretçilerinin
fuarla ilgili beklentilerini karşılama oranları aşağıda verilmiştir.
26
Fuar ziyaretçileri tarafından olumlu bulunan önemli hususlar aşağıdaki grafikte verilmiştir.
Gelecek Fuara İlişkin Niyet
Demografik İstatistikler
27
Ziyaretçilerin Yaş Dağılımı
Ziyaretçilerin Eğitim Durumu Dağılımları
Ziyaretçilerin Cinsiyet Dağılımı
Kongre
Bilgilenmek, bilgilendirmek, müzakere etmek ve tartışmak gibi amaçlarla yapılan, düzenli
ve geçici olan Kongre ve zirve gibi toplantı türleri 300 delege ve üzerinin katıldığı ulusal
veya uluslararası düzeyde karşılıklı bilgi alış verişi ortamının yaratıldığı büyük çaplı
organizasyonlardır. Kongre deyimi, düzenli yapılan toplantılar için kullanılmaktadır. Bu tür
organizasyonların düzenlenebilmesi için bölgede önemli ölçüde turizm potansiyelinin
olması birinci koşuldur. Bundan öte, bölgede kongre pazarının oluşturulabilmesi için,
kongre düzenleme isteği ve maddi gücü olan uluslararası organizasyonlar, çok uluslu
şirketler ya da ulusal veya bölgesel büyük ölçekli işletmelerin bulunması gerekir.
28
Kongreciliğin Tarihi
Bilinen ilk uluslararası kongre 1681 yılında Roma’da yapılmıştır. Tarihin en uzun kongresi;
18 Temmuz 1814 ile 9 Haziran 1815 tarihleri arasında yapılan Viyana Kongresi’dir. 1860‘lı
yıllara kadar tüm dünyada yılda ortalama 5 uluslararası kongre yapılırken bu sayı 20.
yy.ın başlarında (1900 yılı) 232’ye ulaşmıştır.
Uluslararası Dernekler Birliği’ne (UIA) göre kongre konuları;
1. Bibliyografya, doküman, basın,2. Din,3. Sosyal Bilimler,4. Uluslararası İlişkiler,5.
Politika,6. Hukuk, kamu yönetimi,7. Sosyal yaşam seviyesi,8. Meslekler,9. Ekonomi,
finans,10. Ticaret, sanayi,11. Tarım,12. Ulaşım, seyahat,13. Teknoloji,14. Bilim,15.
Sağlık,16. Eğitim, gençlik,17. Sanat, sinema,18. Spor, eğlence
Kongre Turizmi
Kişilerin daimi konakladıkları veya çalıştıkları yerler dışında uzmanlık gerektiren bilimsel
alanlarda veya meslek kollarında, belirli bir konuda bilgi alışverişi yapmak amacıyla bir
araya gelmelerinden doğan seyahat, konaklama olay ve ilişkileri bütünüdür. Uluslararası
Kongre ve Konferans Birliği (ICCA) verilerine göre her yıl düzenli olarak 10.000 civarında
uluslararası kongre düzenlenmektedir. Tüm dünyada yapılan irili ufaklı kongreler de
eklendiğinde bu sayı 10 milyona ulaşmaktadır. Katılımcılar ortalamanın üzerinde gelire
sahiptir.
Yerli turistin 100 birim harcadığı kabul edilirse, uluslararası turist 203,6 birim,
uluslararası bir kongre katılımcısı 363,6 birimdir. Türkiye’ye gelen bir turist
650$(ortalama) harcarken, kongre katılımcısı 1675$ harcamaktadır.
Türkiye'de kongre turizmi
Kongre turizmi günümüzde giderek artan konferans ve kongre faaliyetlerinin
yoğunlaşması üzerine ortaya çıkan bir turizm koludur. Ülkemizde kongre turizminin
önemi yeni yeni anlaşılmaya başlanmış olup genel turizm gelirlerinin içinde payının
zaman içerisinde arttığı gözlenmektedir. Ancak bu artış halen istenen seviyede değildir.
Kongre turizmi; kişilerin sürekli çalıştıkları yerler dışında bilimsel ya da mesleki bilgi ve
deneyim paylaşımı gerçekleştirmek amacıyla seyahat ve konaklamanın bir parçası olduğu
seminer, sempozyum veya toplantı faaliyetlerinin bütünüdür.
TÜRSAB’ın hazırladığı rapora göre Antalya, Türkiye’nin kongre kapasitesi içinde
%37.52’lik payla kongre turizminde ilk sırada yer alırken, onu %19.85’lik payla İstanbul
takip etmektedir. Ankara ise %6.51’lik payla 3’ncü sırada bulunmaktadır. Rapora göre
kongre turizminin yararları, yalnızca katılımcı sayısı, elde edilen doğrudan gelir gibi
rakamsal verilerle sınırlandırılmamalıdır. Kongre turizmi bir destinasyonu çok özel pazar
segmentlerine tanıtmada başarılı bir rol oynamaktadır. Ayrıca, bu turizm türünün
uluslararası basındaki yankıları da oldukça etkili bir tanıtımdır. Türkiye’nin yukarıda bahsi
geçen uluslararası toplantılara ev sahipliği yapmasının sağladığı reklam değeri yüz
milyonlarca dolara karşılık gelmektedir.
Uluslararası Kongre ve Konvansiyonlar Derneği (ICCA)’nin yayınladığı 2010 verilerine
göre; İstanbul, 2010 yılında dünya kongre turizminde 7’nci, Avrupa’da ise 6’ncı olmuştur.
ICCA’nın yayınladığı 2010 yılı dünya kongre turizm raporuna göre İstanbul 109
uluslararası niteliğe sahip kongre ile Londra, Lizbon, Amsterdam ve Sydney’i geride
bırakmıştır. Aynı raporda Antalya 23 kongre ile 79’uncu sırada yer alırken, İzmir 6 kongre
ile 284’üncü olmuştur.
29
1.1.2.2 Arz Analizi
Fuar
Afyonkarahisar ilinde bulunan Ticaret ve Sanayi Fuarı (Zafer Fuarı) 26-30 Ağustos ayında
Her yıl aynı tarihte düzenlenmektedir. Fuar alanı 5.000 m2 kapalı, 25.000 m2 açık alana
sahiptir. 6 günlük fuara her yıl ortalama 10 bine yakın ziyaretçi katılmaktadır.
(ART fuar organizasyon)
Afyonkarahisar Merkezde bulunan Kültür Park Belediye Fuar Alanında, 2012 yılı itibariyle
1- Afyonkarahisar Zafer Fuarı 2- Afyon Mermer Fuarı 3- Afyonkarahisar Otomobil, Ticari
Araçlar ve Yan Sanayi Fuarı 4- Afyonkarahisar Tarım Hayvancılık ve Tarım Teknolojileri
Fuar (AFTAR) olmak üzere dört fuar düzenlenmeye başlanmıştır. Fuara katılım yerel
bölgesel firmalar tarafından yapılmaktadır. Ziyaretçi profili ise Afyonkarahisar merkez,
ilçe ve köylerde yaşayan yerel halktır.
KONGRE MERKEZİ
Afyonkarahisar ilinde, Afyon Kocatepe Üniversitesi içerisinde 1000 kişilik kongre salonu
bulunmaktadır. Üniversite kongre salonu genellikle ulusal bilimsel kongrelere ev sahipliği
yapmaktadır. İlde bulunan 2 farklı özel beş yıldızlı otel içerisinde, birinde 1000 kişilik ve diğerinde de
500 kişilik olmak üzere 2 kongre salonu bulunmaktadır.
1.1.2.3 Talep Analizi
Bölgede bir fuar ve kongre merkezine olan talebin belirleyici unsuru olarak bölgenin
sanayi ve kültürel gelişmişlik düzeyine bakmak gerekir. Bu itibarla, İstanbul, İzmir,
Ankara gibi sanayi ve kültürel gelişmişlik açısından daha üst sıralarda yer alan illerin
haricindeki iller ve bulundukları bölgelerin sanayi ve kültürel gelişmişlik göstergeleri kıyas
edildiğinde, Afyonkarahisar’a olabilecek talep hakkında genel bir bilgi sahibi olabiliriz.
2008 yılından bu yana düzenlenen fuarların illere dağılımı aşağıdaki tablonun ikinci
sütununda verilmiştir.
Üçüncü ve sonraki sütunlarında ise ilin içerisinde bulunduğu düzey 2 bölgesinde 2008
yılında hizmetler ve imalat faaliyet kollarında yapılan ciro toplamı ile kurulan işletmeler
sayısı verilmiştir. Kurulan işletme sayıları ve yılık cirolar fuar talebini oluşturacak birer
sanayi göstergesi olarak varsayılmış ve ele alınmıştır. Bu göstergelerle illerde
gerçekleştirilen fuar sayıları %96’nın üzerinde pozitif bir korelasyon göstermektedir.
TALEBİ BELİRLEYEN GÖSTERGELER.
İL
BÖLGE
İstanbul
FUAR
SAYISI
(20082012)
941
İŞLETMELERİN
2008 CİROSU
(MİLYAR TL)
KURULAN
İŞLETME SAYISI
2009
İstanbul
682
15.182
İzmir-Manisa
154
121
2.825
Ankara
133
İzmir- Manisa, Kütahya,
Afyon, Uşak (TR 31 ve
TR 33)
Ankara
175
6.073
Bursa
128
Bursa, Eskişehir, Bilecik
101
1.970
Antalya
104
Antalya, Isparta, Burdur
53
2.201
Adana-Mersin
116
Adana, Mersin
64
1.429
Konya
75
Konya, Karaman
36
662
30
Gaziantep
53
Gaziantep, Adıyaman, Kilis
29
660
Diyarbakır
41
Şanlıurfa, Diyarbakır
18
570
Kayseri
28
Kayseri, Sivas, Yozgat
29
798
Malatya
17
Malatya, Elazığ, Bingöl,
Tunceli
12
433
Kaynak TOBB, TUİK.
Talep analizi kapsamında bölgenin sosyo-ekonomik yapısı incelenmiştir. Çalışmada
rekabetçilik içinde yer alan göstergelerden ön fizibilite raporu ile ilgili olanları detaylı
olarak sunulmuştur.
Bölgede düzenlenecek fuarlara potansiyel
talep mevcuttur.
Diğer yörelerle
kıyaslandığında potansiyel talebin TR 33 bölgesinin merkezinde yer alan Afyonkarahisar
ilinin gerek stratejik konumu, ulaşım olanaklarından havayolu, demiryolu ve kara yolu
imkanlarına sahip olması ile, ulusal ve uluslararası fuar ve kongreler için uygunluğu ve
gerekse de ihracat yapan KOBİ ve diğer büyük çaplı şirketlerin sayısının yüksek olması
nedeniyle yüksektir. Ayrıca bölgede yerleşik işletmelerin fuar katılımları ve isteklerinin
ölçülmesi için saha çalışması yapılmış, imalat sektörü ağırlıklı ve değerlendirilen 64
firmanın %38’i son üç yıl içinde fuarlara pazarlama ve tanıtım amacıyla katılmıştır.
Fuarlara katılmama nedenleri içinde maliyet ve uzaklık gerekçeleri toplamda %60’ı
oluşturmaktadır. Değerlendirilen firmaların %83 oranında büyük çoğunluğu bölgede
düzenlenecek fuarlara katılmak istediklerini belirtmiştir. Araştırmada fuar alanı ve kongre
merkezinin bölgeye katkısı da sorulmuş, firmaların %61’i“kesinlikle faydası olur”, %39’u
ise “belli oranda faydalı olur” tercihlerini seçmişlerdir. “Faydalı olmaz” tercihi hiçbir firma
tarafından seçilmemiştir.
Afyonkarahisar ili uluslararası fuar ve kongre merkezinde düzenlenecek fuar sayısının ilk
işletme yılında 6 olacağı, ekonomik gelişmelere bağlı olarak 10 yıl içinde yılda 15 fuar’a
kadar ulaşacağı tahmin edilmektedir. Fuarlara Tr33 bölgesi illeri olan Manisa, Uşak,
Kütahya illeri yanı sıra Ankara, İzmir, Antalya, Konya, Bursa, Isparta, Burdur ve Akşehir
gibi şehirlerinde katılım yapacağı tahmin edilmektedir. Kent içinde yer alan fuar ve
kongre merkezi yatırım alanlarında, kent dışındaki alanlara oranla fuar düzenleme
kapasitesi daha düşüktür. Sebebi iç ve dış alan kapasitesi merkez de bulunan fuarlara
kıyasla daha geniş olması ve nedenle çeşitliliğin sağlanarak fuara katılım yapacak firma
sayısının yüksek tutulabilmesidir.
Kongre merkezi olarak Afyonkarahisar sahip olduğu coğrafi konum, ulaşım kolaylığı ve
alternatif turizm olanakları açısından oldukça zengin bir ildir. Kongre turizminin
gerekliliklerini sahip olduğu özelliklerle karşılayabilecek durumdadır. Yatırım ile oluşacak
potansiyellerin, Afyonkarahisar ilini uluslararası kongre merkezi konumuna getireceği
öngörülmektedir.
31
1.1.2.4 Sektörel Değerlendirme
Türkiye'nin Önü Açık
2008'in son çeyreğinde ABD piyasalarında başlayan ve zamanla dünyanın tamamını
etkileyen tarihin ilk küresel ekonomik krizi, Türkiye üzerinde de olumsuz etkilere neden
oldu. 2002'den bu yana yaklaşık 7 yıl devam eden kesintisiz büyüme süreci, 2009 yılında
son buldu. Dünya ekonomileriyle artan entegrasyon, nasıl ki geçtiğimiz dönemde hızlı
büyümeyi sağlayan faktörlerden biri olmuşsa, şimdi de ülkemizin bu küresel krizden en
çok etkilenen ülkelerden biri olması sonucunu doğurmuştur.
Öte yandan küresel kriz, Türkiye'nin dünyadaki ve bölgesindeki konumunu
değiştirmemiştir. Herhangi bir doğal kaynağa veya dış desteğe dayalı olmadan, sadece
müteşebbisiyle, kalifiye insan kaynağı ve genç nüfusunun kendisine sağladığı dinamizmle
dünyanın 17. Avrupa'nınsa 6. büyük ekonomik gücü haline gelen Türkiye, bu kriz
ortamını da aşacak kapasiteye sahiptir.
2009 yılı Ekim ayında İstanbul'da yapılan IMF-Dünya Bankası toplantılarında, G-20
ülkeleri içerisindeki Brezilya, Rusya, Çin, Hindistan ile birlikte Güney Afrika ve Türkiye'nin
de “çekirdek ülkeler” olarak dünya ekonomisinde daha aktif olacağı dile getirildi. Aynı
toplantıda IMF Başkanı Dominique Strauss-Kahn, Türkiye'nin, 2010'da en yüksek büyüme
hızlarından birini yakalayacağını söyledi.
Türkiye; Avrupa'nın, Karadeniz'in, Kafkasların, Orta Asya'nın, Orta doğu'nun ve Akdeniz
coğrafyasının kesişme noktasındadır. Kısaca, hem kuzeyle güneyin, hem de doğuyla
batının birleştiği merkezde Türkiye vardır. İtalya'dan Çin'e kadar olan bölgede bir sanayi
devi olan Türkiye, Orta Asya, Orta Doğu ve Kuzey, Afrika bölgesindeki sanayi ihracatının
yüzde 64'ini tek başına yapmaktadır.
Öte yandan Türkiye'deki düzenlemeler yatırımcılar için son derece uygun durumdadır.
Yerli veya yabacı bir girişimci, bir gün içinde şirket kurabilmektedir. Dünya Bankası'nın İş
Kurma Veritabanı 2009 listesine göre Türkiye; Çek Cumhuriyeti İtalya, Polonya, Romanya,
Slovakya ve İspanya gibi ülkeleri arkasında bırakmakta ve OECD ülkeleri ortalamasının
üzerinde yer almaktadır. Bu sayede Türkiye'ye 3 yılda 50 milyar doların üzerinde yabacı
sermaye girişi olmuştur. Türkiye'de faaliyet gösteren yabancı şirket sayısı 20 bine
yaklaşmıştır.
Türk Özel Sektörünün çatı kuruluşu olan Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği'nin Başkanı M.
Rifat Hisarcıklıoğlu, 15 Ekim 2009 günü Avrupa Ticaret ve Sanayi Odaları Birliği
Eurochambres'ın Başkan Yardımcılığı'na seçildi. Bu seçim de Avrupa iş dünyasının
Türkiye'nin bölgesel olarak yükselişine verdiği önemin bir başka göstergesidir.
Türkiye'nin Altyapısı Güçlü
Türkiye'nin stratejik konumu, yatırımcılar için son derece çekici düzeyde bulunuyor.
Türkiye yeni ve yüksek teknolojiyle donatılmış ulaşım, iletişim ve enerji altyapısına sahip.
Türkiye'nin enerji sektöründeki stratejisi, tüketicilere güvenlik ve yüksek hizmet kalitesi
sağlamak üzerine kurulu durumdadır. Türkiye'nin yenilenebilir enerji potansiyeli, bu
anlamda, yatırımcılar için yeni olanaklar sunuyor. Elektrik Enerjisi Üretimi için
yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Kullanımı Hakkında Kanun da bu anlamda yatırımları
destekliyor ve daha çekici hale getiriyor.
Türkiye'deki Enerji Projeleri
Önümüzdeki on yıl boyunca Türkiye, büyük çaplı enerji yatırımları gerçekleştirecek. Öte
yandan birçok doğalgaz ve petrol boru hattı projesi de devam ediyor. Projeler
tamamlandığında, hem Türkiye hem de Avrupa'ya güvenli enerji kaynakları sağlanmış
olacak.
32
Ulaşım Altyapısı
Türkiye'de hava yolu ile seyahat edenlerin sayısı, 2008 yılında 80 milyon kişiye ulaştı.
13'ü uluslararası olmak üzere 412 hava alanına sahip. Afyonkarahisar ilinde 2012 yılında
açılan bölgesel Zafer hava alanı yurt içi ve yurt dışı seferlerine başladı. Uçuş seferleri ve
uçulan ülke sayısı her geçen gün artmaktadır. Türkiye'de 64 bin kilometre yüksek hızlı
kara yolu ile 11 bin kilometreye yakın demir yolu ağı bulunuyor. Türkiye'de servisteki
hızlı tren hatlarının uzunluğu da çok kısa zamanda 1.211 kilometreye ulaşacak. Şu anda
Ankara-İstanbul hattının Ankara-Eskişehir bölümü ulaşıma açılmış durumda ve yakın bir
zamanda bu hattın tamamlanması bekleniyor. Yapını planlanan hatlarla birlikte
Türkiye'deki hızlı tren hatları uzunlu bir kat daha artacak. Afyonkarahisar ili de çok kısa
süre içerisinde bu hizmetten faydalanır hale gelecek.
Yatırım Teşvikleri
Türkiye'de kamu idaresi tarafından uluslararası düzenlemelerle uyum içerisinde olmak
koşuluyla birçok teşvik, destek ve yönlendirme hizmeti sağlanmaktadır. Yeni
düzenlemelerle yeni yatırımlar için sektörel ve bölgesel yatırım teşvikleri sağlanıyor.
Genel olarak, vergi teşvikler yerel ve yabancı yatırımcılar için eşit düzeyde bulunuyor. Bu
eşit muamele Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu ile sağlanıyor ve destekleniyor.
Genel yatırım teşvik programı şu başlıklardan oluşuyor:
-Öncelikli gelişim bölgeleri için teşvikler,
-KOBİ teşvikleri,
-Ar-Ge destekleri,
-İhracat ve tarım aktiviteleri için devlet teşvikleri.
Özel yatırım alanları ise çeşitli teşvikler ve iyi bir altyapı ile yatırıma elverişli bir ortam
oluşturmak amacıyla kurulmuş bulunuyor.
OSB'lerin Avantajları
Organize Sanayi Bölgeleri (OSB) sanayinin çeşitli şehirlere yayılmasında önemli bir
katalizör görevi görmüştür. Halen Türkiye genelinde yaklaşık 140 OSB'de 37 bin firma
faaliyet halindedir. Birebir tek-durak ofis niteliğindeki OSB'lerde altyapı bağlantı ve
izin/ruhsat alma süreleri çok daha kısadır. Türkiye'deki OSB'lerin başarısının bir
göstergesi olarak TR33 Bölgesinde bulunan Manisa OSB'nin dünyanın yatırım yapılacak en
iyi 10 sanayi bölgesinden biri seçilmesi gösterilebilir. Afyonkarahisar OSB Bölgesel teşvik
sıralamasında 5. sırada yer alıyor.
Türkiye'deki yatırım teşvikleri yapısına ek olarak (genel yatırım teşvikleri, geniş ölçekli
yatırım teşvikleri, bölgesel ve sektör-bazlı teşvikler, istihdama yönelik teşvikler, Ar-Ge
teşvikleri vb.) OSB'de çalışan yatırımcılar ayrıca şu avantajlardan da yararlanabiliyor.
33
1.1.3 KURULUŞ YERİ İNCELEMESİ
1.1.3.1 Kuruluş Yeri Seçimi
UTM-Koordinatı-262036D-4323447K
34
1.1.3.2 İşgücü
Uluslararası kongre ve fuar merkezinde bölümler için gerekli iş gücü Afyonkarahisar ilinde
ikamet eden insanlardan karşılanacaktır. Bina yönetimi sürekli istihdam edilecek personel
Sürekli istihdam edilecek personel.
1-1 Yönetici İşletme Müdürü.
2-1 Yönetici Yardımcısı
3-1 Güvenlik Memuru,
4-1 Genel Hizmetli.
Yönetim dışında kalan diğer hizmetler için fuar ve kongre zamanlarında kiralama yöntemi
kullanılması öngörülmüştür.Kiralama ile ilgili bedeller aylık ve yıllık olarak bütçe
giderlerinde yansıtılmıştır.
Bu hizmetler içim örnekler.
• Özel güvenlik ve kontrol sistemi: 1 şef ve 9 güvenlik görevlisi olmak üzere toplamda 10
personel.
• Hosteslik hizmetleri: Fuar ve kongre merkezi geneli için 3 danışma personeli. (hizmet
sözleşmeli kiralama)
• Tercüman. (hizmet sözleşmeli kiralama)
• İlk yardım hizmeti (hizmet sözleşmeli kiralama)
• Temizlik hizmetleri (hizmet sözleşmeli kiralama)
• Turizm ve seyahat danışma (Özel)
• Kurye hizmeti (Özel)
• Taksi hizmeti (Özel)
35
1.1.3.3 Ulaşım
Afyonkarahisar uluslararası fuar ve kongre merkezi için Planlanan arazi, Afyonkarahisar
merkeze uzaklığı yaklaşık 45 km dir.
Hava Yolu
2012 yılında hizmete başlayan, bölgesel zafer hava alanı planlanan fuar alanına 25 km
mesafede olup, havadan uluslararası ulaşıma da açıktır.
Zafer Bölgesel Hava Alanı
Demir Yolu
Dört yönden gelen demiryollarının birleştiği kavşakta, bir merkez durumunda olan
Afyonkarahisar, ulaşım açısından büyük önem taşır. İl merkezi, Ülkemizde dört ayrı
demiryolu hattının birleştiği noktada bulunan tek il merkezi olma özelliğini taşımaktadır.
Afyonkarahisar avantajlı konumu ve geçmişte yapılan yatırımlar sonucu demiryolu
yönünden çok şanslıdır. Ülkemizin her yönüne demiryolu ile ulaşım sağlanmakta olup,
Afyonkarahisar Gar'ından günde ortalama 18 tren geçmektedir. İl merkezimiz
demiryolları ile komşu illerden Konya, Isparta, Denizli ve Kütahya illerine doğrudan,
Eskişehir, Uşak'a Kütahya, Burdur'a Isparta illeri topraklarından geçmek suretiyle
bağlanmaktadır. Demiryollarından biri Konya üzerinden Adana'ya, dolayısıyla Akdeniz'e
ulaşır. Bir diğeri Kütahya üzerinden İç Anadolu ve Marmara'ya gider. Batıya yönelik iki
hattan ilki Uşak, Manisa'dan İzmir'in Basmahane garına varırken, ikincisi Aydın'a uğrayıp,
İzmir Alsancak istasyonuna girer. Yakın zamanda hizmete açılacak hızlı tren ile de
Afyonkarahisar'ın ulaşım kolaylığı her geçen gün artmaktadır. Afyonkarahisar Gar,
demiryollarının önemli kavşak noktasında olması ve Afyonkarahisar ilinin zengin yer altı
kaynakları sebebiyle gerek transit, gerekse Afyonkarahisar Gar'dan sefere başlayan
trenlerle yük ve yolcu taşımacılığı açısından büyük önem arz etmektedir.
36
Kara Yolu
İstanbul'dan 466 km, İzmir'den 345 km, Ankara'dan 257 km, Antalya'dan 312 km,
Bursa'dan 289 km uzaklıkta bulunan Afyonkarahisar, karayolu bakımından da önemli bir
konuma sahiptir. İç Anadolu, Akdeniz, Marmara ve Ege gibi, yurdun çeşitli yönlerinden
gelen karayollarının birleştiği bir nokta görünümündedir. İller arasındaki karayolları, asfalt
kaplı yollardandır.
37
1.1.3.4 Gelişme Potansiyeli
Afyonkarahisar, ülkemizdeki coğrafî konumuna rağmen yıllarca sanayileşme sürecine
girememiştir. Son yıllarda Afyonkarahisar, özel sektörün de yatırımlara yönelmesiyle
sanayileşmede yeni bir döneme girmiştir. Afyonkarahisar'da büyük bir gelişme gösteren
geçim kaynaklarından biri de imalât sanayidir. Eskiden beri bilinen kaymak ve kaymaklı
şeker üretimi ile birlikte sucuk üretimi, şehir ekonomisinde önemli bir yer tutmaktadır.
Özellikle İscehisar ve çevresinde çıkarılan mermer ise farklı biçimlerde işlenmek suretiyle
yurt içine ve yurt dışına ihracatı ile, yörenin geçim kaynağı özelliğini korumaktadır.
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Ocak ayı ihracat rakamları 1 Şubat tarihinde
Afyonkarahisar'da
düzenlenen
basın
toplantısı
ile
açıklamıştır.
Açıklamada,
Afyonkarahisar'ın 2012 yılı ocak ayı son itibariyle 314 milyon dolar ile en fazla ihracat
yapan 29ncu ilimiz olduğunu kaydedilmiştir. Toplam 113 ülkeye ihracat gerçekleştirilmiştir.
2012 Aralık ayı İlimiz potansiyeline bakıldığında direkt ihracatın yanı sıra ihraç kayıtlı
rakamların yaklaşık 87 milyon 466 bin 840 Dolar olduğu tahmin edilmektedir.
Türkiye işletilebilir mermer rezervinin %35-40’ına sahip olan ilimizde, Türkiye mermer
ihracatının yaklaşık %16’sı yapılmaktadır. İlimizde mermercilik alanında 288 adet firma
faaliyette olup, mermer üretim kapasitesine bakıldığında;
•
Dekoratif doğal Taş Üretimi: 1.022.906 ton/ yıl.
•
Blok Üretimi : 684.959 ton / yıl ( Bu üretimin İscehisar’ dan karşılanan kısmı:
228.320 ton/ yıl)
•
Toplam Personel: 4808’dir.
Madencilik sektöründe ihraç kayıtlı satışlarımız haricinde %10’luk bir artış söz konusudur.
İhracat kalemlerine baktığımızda toplam ihracat içerisinde Mermer ve Doğal taş
ürünlerinde ihraç kayıtlı satışlar dâhil 206.663.739 Dolar ihracat gerçekleştirilmiştir.
Su ürünleri ve Hayvancılık Mamullerinde (yumurta, et ve sucuk) ; 68.728.707 Dolar
ihracat gerçekleştirilmiştir. İlimizde yumurta üretimi yapan 29 adet firma vardır. 2011
yılında yaklaşık 1.043.824.280 adet yumurta üretimi yapılmıştır ve 684.904.600 adet
yumurta 54.172.907 $ tutarla ihraç edilmiştir.2010 yılına oranla en büyük artışın
gerçekleştiği sektör su ürünleri ve hayvancılık sektörüdür. Yine hayvancılık
mamullerinden 8265 ton sucuk ve 12075 ton karkas et üretilmiştir. Süt ve süt ürünleri ile
birlikte hayvancılık mamulleri ihracatı 14.555.800 $ dır.Ayrıca ilimiz açısından oldukça
önemli bir diğer ürün olan haşhaş ve haşhaş ürünlerinin 2011 yılında 365 ton üretimi
yapılmıştır ve 25.155.369 $ ihracat gerçekleştirilmiştir.
Şekerleme ürünlerine baktığımızda;
•
Lokum: 7454 ton,
•
Reçel: 261 ton,
•
Tahin Helva: 926,
•
Diğer Helva: 77,
•
Pişmaniye: 1576,
•
Kaymak Şekeri: 237 ton üretilmiştir.
İlimizde 2011 yılında 593.014 m3 blok tuğla üretimi gerçekleşmiştir. İlimizde son yıllarda
gelişen seracılıkta ise 67.490 TL ihraç kayıtlı satış yapılmıştır.
Türkiye
İstatistik
Kurumu
verilerine
göre
Afyonkarahisar
ili
2011
OcakAralık dönemi sonunda toplam ithalatımızın 91 milyon 190 bin 44 Dolar olduğunu
bilmekle beraber 2010 Ocak- Aralık döneminde 72 milyon 653 bin 33 Dolar olan ithalatın
da artış gösterdiğini görüyoruz. Ancak yapılan ihracatın ithalatın fazla olması ilimizin dış
ticaret fazlası veren iller arasında yer aldığını ve gelişme gösterdiğini açıklamaktadır.
(TUİK, ATSO)
Bunun yanında makarna, un, yem, tuğla, yağ ve lâstik vb. imalât sektöründeki yatırımlar
sanayileşme sürecini belirgin olarak ortaya koymaktadır. Başlangıçta tarıma dayalı olarak
gelişme gösteren sanayi sektörü, günümüzde çeşitlilik göstererek gelişimini
38
sürdürmektedir. Afyonkarahisar ilinde 460 hektarlık organize sanayi bölgesi alanı
mevcuttur. 270 hektarını sanayi parselleri kaplamaktadır. 190 hektarlık kısmı ise yollara,
yeşil alanlar, ticaret ve sosyal tesis alanlarına ayrılmıştır. Ayrıca Afyonkarahisar merkez
ve ilçelerinde çeşitli büyüklükte de organize sanayi bölgeleri ve küçük sanayi siteleri
bulunmaktadır. Afyonkarahisar ilinde ticarî hareket oldukça fazladır ve ilin ticarî önemi
giderek artmaktadır. Bunun başlıca sebepleri coğrafî konum ve ulaşım imkânlarının
elverişli olmasıdır. Mevcut durumda Afyonkarahisar ekonomisinin lokomotifi, yerel
kaynaklara dayalı üretim yapan KOBİ'lerdir. Ayrıca Termal Turizm yatırımlarının da
hızlanması, İl ekonomisinin sektörel düzeyde çeşitlenmesine ve zenginleşmesine katkı
sağlamaktadır. Afyonkarahisar sanayi yapısına baktığımızda, kamu ve özel sektöre ait
kuruluşların sayısal dağılımı şu şekildedir: 335 mermer tesisi, 125 gıda tesisi, 30 toprak
tesisi, 13 yem ve katkı tesisi, 5 ambalaj tesisi, 4 dokuma tesisi, 8 orman ürünleri tesisi ve
29 diğer tesisler. Afyonkarahisar Organize Sanayi Bölgesi, fiziken hizmetlerini 1984
yılından itibaren yoğunlaştırarak, çalışmalarına hız vermiş, şehir merkezinden takriben 4
km mesafede, Beyyazı Kasabası, eski Ankara yolu ve yeni çevre yolu üzerinde bulunan,
mülkiyeti Hazineye, Belediye'ye ve kısmen şahıslara ait olan Çapak Kırı mevkiinde
kurulmuştur. Afyonkarahisar, konumu itibariyle karayolları ve demiryolu ulaşımının
merkezi yerinde bulunduğundan organize sanayi bölgesi hızla gelişmektedir.
1.1.4 Coğrafi konum
Yüzölçümü 14570 Km2 olan Afyonkarahisar ilinin büyük bir bölümü Ege Bölgesinin iç batı
olarak adlandırılan kesiminde bulunur. İlin doğusunda kalan topraklar İç Anadolu
Bölgesinin özelliklerini gösterir. Güneybatıda kalan çok küçük bir parçada Akdeniz
karakteristiğini görmek mümkündür. Afyonkarahisar ili, kuzeyden güneye doğru
uzanarak, Batı Anadolu ile İç Anadolu Bölgelerini birleştiren yüksek alanın güney
parçasını oluşturmaktadır. Bu doğal konumu ile Kuzeybatı Anadolu'ya bağlayan önemli bir
merkezdir. Merkez ilçe Afyonkarahisar'la birlikte, 16 ilçe, 19 Merkeze bağlı belde, 78
ilçelere bağlı olmak üzere beldeleriyle 490 köylük bir il merkezidir. Afyonkarahisar,
Çobanlar ve İsçehisar bucaklarıyla 62 köyün bağlı olduğu merkez ilçeyi oluşturur.
39
Afyonkarahisar, Türkiye'nin coğrafi bölgelerinden üçü üzerinde (Ege, Akdeniz, İç Anadolu)
yayılan bir ildir. Büyük kısmı Ege bölgesinin İç batı Anadolu bölümünde bulunur. Güneyde
bulunan Başmakçı, Dazkırı, Dinar ve Evciler ilçelerinin bazı toprakları Akdeniz Bölgesi
sınırları içine girer. İlin doğu ve kuzeydoğu kısımlarındaki bazı topraklar da İç Anadolu
Bölgesine taşar. Önemli merkezleri birbirine bağlayan kara ve demiryolları
Afyonkarahisar'dan geçer. Bu özellikleri sebebiyle Afyonkarahisar, yolların kesiştiği,
bölgelerin birbirine bağlandığı bir merkez konumundadır.
Afyonkarahisar Doğuda Konya, batıda Uşak, kuzeybatıda Kütahya,
güneyde Burdur, güneydoğuda Isparta ve kuzeyde Eskişehir illeri ile
yüksekliği l.034 m. olup, 37o 45 ve 39o17 kuzey enlemi, 29o40 ve
üzerinde yer almaktadır. Afyonkarahisar İli arazisinin % 47,5'nı
plâtolar ve %19,9' unu ovalar oluşturur.
güneybatıda Denizli,
komşudur. Denizden
31o43 doğu boylamı
dağlar, % 32,6'sını
1.1.5 Teşvik Durumu
40
Ülkemizde devletin rolünün, özellikle ekonomik büyüme ve istikrar, istihdamın arttırılması,
bölgesel gelişmişlik düzeyinin dengelenmesi, yatırım yoluyla sanayileşme politikalarının
yönlendirilmesi, ekonominin dış rekabete açılması gibi politikaların üzerine kurulduğu
gözlenmektedir.
Yeni teşvik yasası; 19.06.2012 tarih ve 28328 sayılı resmi gazetede yayınlanan
2012/3305 sayılı kanun kapsamında 4.bölgede yer alan Afyonkarahisar’da bölgesel
teşvikler içinde değerlendirilen 1 Milyon TL Üstü Bölgesel Yatırımlar için,KDV istisnası,
gümrük vergisi muafiyeti, vergi indirimi, sigorta primi işveren hissesi desteği, faiz indirimi,
yatırım yeri tahsisi gibi devlet teşviklerinden faydalanabilmektedir.
(Hazine Müsteşarlığı Kurumsal Web Sitesi, www.hazine.gov.tr)
1.1.6 MALİ İNCELEME
1.1.6.1 İşletme Sermayesi İhtiyacı
Tam Kapasitede İşletme Sermayesi İhtiyacı Tablosu (TL)
UNSURLAR
Süre
(Gün)
Yıllık
Tutar
(Sabit)
İşletme
İşletme
Yıllık
Sermayesi
Sermayesi
Toplam
Tutar
Tutarı
Tutarı
(a+b)
(Değişken)
(Değişken)
(Sabit) (a)
(b)
A. Nakit İhtiyacı
91.533,33
22.883,33
114.416,67
C1. Elektrik, Su, Gaz Giderleri
30,00
115.200,00
28.800,00
9.600,00
2.400,00
12.000,00
C2. Personel Giderleri
30,00
76.800,00
19.200,00
6.400,00
1.600,00
8.000,00
C3. Diğer Nakit İhtiyacı
30,00
906.400,00
226.600,00
75.533,33
18.883,33
94.416,67
30,00
1.122.400,00
280.600,00
93.533,33
23.383,33
116.916,67
185.066,67
46.266,67
231.333,33
B. Vadeli Satışlar
Tam Kapasitede Toplam İşletme Sermayesi İhtiyacı
41
1.1.6.2 Kapasite Kullanım Olanakları
Kurulu Kapasite ve Tahmini Üretim Miktarı
Biri
m
Mevc
ut
Duru
m
1.Yıl
2.Yıl
3.Yıl
4.Yıl
5.Yıl
6.Yıl
7.Yıl
8.Yıl
9.Yıl
10.Yıl
A1- Kurulu
Kapasite
ADET
50,00
50,00
50,00
50,00
50,00
50,00
50,00
50,00
50,00
50,00
50,00
B1- Üretim
Miktarı
ADET
15,00
7,00
8,00
8,00
8,00
8,00
9,00
9,00
10,00
10,00
10,00
KONGRE
KİRASI
C1-Birim Satış
Fiyatı
TL
Kapasite
Kullanım
Oranı
KKO1=%
[(B1/A1)*100]
)
-
10.000 11.000 12.100 13.310 14.650 16.000 17.600 19.360 21.300 24.000 26.400
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
30,00
%
14,00
%
16,00
%
16,00
%
16,00
%
16,00
%
18,00
%
18,00
%
20,00
%
20,00
%
20,00
%
FUAR KAPALI
ALAN KİRASI
A2- Kurulu
Kapasite
M2
225.00 225.00 225.00 225.00 225.00 225.00 225.00 225.00 225.00 225.00 225.00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
B2- Üretim
Miktarı
M2
59.500 59.500 68.000 68.000 68.000 68.000 76.500 76.500 85.000 85.000 85.000
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
C2-Birim Satış TL/M
2
Fiyatı
60,00
60,00
65,00
70,00
75,00
90,00
100,00 105,00 110,00 115,00 120,00
Kapasite
Kullanım
Oranı
KKO2=%
[(B2/A2)*100]
)
26,44
%
26,44
%
30,22
%
30,22
%
30,22
%
30,22
%
34,00
%
-
34,00
%
37,78
%
37,78
%
37,78
%
FUAR AÇIK
ALAN KİRASI
A3- Kurulu
Kapasite
M2
375.00 375.00 375.00 375.00 375.00 375.00 375.00 375.00 375.00 375.00 375.00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
B3- Üretim
Miktarı
M2
63.000 63.000 72.000 72.000 72.000 72.000 81.000 81.000 90.000 90.000 90.000
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
C3-Birim Satış TL/M
2
Fiyatı
25,00
25,00
27,50
30,00
32,50
35,00
37,50
40,00
42,50
45,00
47,50
42
Kapasite
Kullanım
Oranı
KKO3=%
[(B3/A3)*100]
)
-
16,80
%
16,80
%
19,20
%
19,20
%
19,20
%
19,20
%
21,60
%
21,60
%
24,00
%
24,00
%
24,00
%
A4- Kurulu
Kapasite
AY
12,00
12,00
12,00
12,00
12,00
12,00
12,00
12,00
12,00
12,00
12,00
B4- Üretim
Miktarı
AY
12,00
12,00
12,00
12,00
12,00
12,00
12,00
12,00
12,00
12,00
12,00
C4-Birim Satış
5.000,
AYLIK
00
Fiyatı
5.000,
00
5.500,
00
6.000,
00
7.500,
00
8.000,
00
9.000,
00
10.000 11.000 12.000 12.500
,00
,00
,00
,00
CAFE
Kapasite
Kullanım
Oranı
KKO4=%
[(B4/A4)*100]
)
-
100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
SERGİ
SALONU
KİRASI
A5- Kurulu
Kapasite
ADET
50,00
50,00
50,00
50,00
50,00
50,00
50,00
50,00
50,00
50,00
50,00
B5- Üretim
Miktarı
ADET
20,00
20,00
20,00
20,00
20,00
20,00
20,00
20,00
20,00
20,00
20,00
C5-Birim Satış
Fiyatı
TL
1.000,
00
1.000,
00
1.000,
00
1.000,
00
1.000,
00
1.000,
00
1.000,
00
1.000,
00
1.000,
00
1.000,
00
1.000,
00
Kapasite
Kullanım
Oranı
KKO5=%
[(B5/A5)*100]
)
-
40,00
%
40,00
%
40,00
%
40,00
%
40,00
%
40,00
%
40,00
%
40,00
%
40,00
%
40,00
%
40,00
%
A6- Kurulu
Kapasite
ADET
50,00
50,00
50,00
50,00
50,00
50,00
50,00
50,00
50,00
50,00
50,00
B6- Üretim
Miktarı
ADET
20,00
20,00
20,00
20,00
20,00
20,00
20,00
20,00
20,00
20,00
20,00
TL
1.000,
00
1.000,
00
1.000,
00
1.000,
00
1.000,
00
1.000,
00
1.000,
00
1.000,
00
1.000,
00
1.000,
00
1.000,
00
TOPLANTI
ORGANİZAS
YONU KİRASI
C6-Birim Satış
Fiyatı
43
Kapasite
Kullanım
Oranı
KKO6=%
[(B6/A6)*100]
)
-
40,00
%
ORTALAMA KAPASİTE
KULLANIM ORANI
40,00
%
40,00
%
40,00
%
40,00
%
40,00
%
40,00
%
40,00
%
40,00
%
40,00
%
40,00
%
22,57
%
25,68
%
25,64
%
25,64
%
25,91
%
29,20
%
29,15
%
32,30
%
32,24
%
32,19
%
1.1.6.3 Finansman İhtiyacı ve Kaynaklarının Hesaplanması
Toplam (TL)
A- HARCAMALAR
YATIRIM BÜTÇESİ
A1 - Yapım İşleri
A2 - Makine ve Ekipman Alımları
24.735.000,00
3.550.000,00
A3 - Genel Harcamalar
780.000,00
(Hizmet Alımları)
B- DİĞER
B1 - İşletme Sermayesi Değişimi
FİNANSMAN
KAYNAKLARI
29.065.000,00
195.506,83
195.506,83
C- TOPLAM YATIRIM TUTARI (A+B)
29.260.506,83
D- ÖZKAYNAK
29.260.506,83
FİNANSMAN KAYNAKLARI TOPLAMI
29.260.506,83
44
1.1.6.4 İşletme Giderleri
Tam Kapasitede Yıllık İşletme Giderleri Tablosu (TL)
Gider Unsurları
Miktar
Birim
Birim
Fiyat
(TL)
Toplam Sab
Değişk
Tutar
it
en (%)
(TL)
(%)
Giderd
eki
Payı
(%)
1.403.000,
00
100,00%
A – GİDERLER
1- Genel Yönetim Giderleri
a) Personel Giderleri
48,00
KİŞİ/12 AY
2.000,0
0
96.000,00
80%
20%
6,84%
b) Elektrik Giderleri
12,00
AY
9.000,0
0
108.000,0
0
80%
20%
7,70%
c) Su, Gaz Giderleri
12,00
AY
3.000,0
0
36.000,00
80%
20%
2,57%
d) Yakıt Giderleri
12,00
AY
2.500,0
0
30.000,00
80%
20%
2,14%
e) Haberleşme Giderleri
12,00
AY
250,00
3.000,00
80%
20%
0,21%
f) Bakım Onarım Giderleri
12,00
AY
1.000,0
0
12.000,00
80%
20%
0,86%
g) Sigorta Giderleri
12,00
AY
1.500,0
0
18.000,00
80%
20%
1,28%
h) Kira Giderleri
100%
i) Diğer Giderler
20,00
AD/ORG.
55.000, 1.100.000,
00
00
80%
20%
78,40%
5 - Beklenebilecek Farklar
TOPLAM İŞLETME GİDERLERİ
(1+2+3+4+5+6)
1.403.000,
00
100,00%
TOPLAM ÜRETİM GİDERLERİ
Sabit Giderler
: 1.122.400,00
Toplamı
Değişken Giderler
: 280.600,00
Toplamı
TOPLAM İŞLETME GİDERLERİ
Sabit Giderler
Toplamı
Değişken Giderler
Toplamı
: 1.122.400,00
:
280.600,00
45
1.1.6.5 İşletme Gelirleri
Bir
im
1.Yıl
2.Yıl
3.Yıl
4.Yıl
5.Yıl
6.Yıl
7.Yıl
8.Yıl
9.Yıl
10.Yıl
Satış Miktarı
AD
ET
7,00
8,00
8,00
8,00
8,00
9,00
9,00
10,00
10,00
10,00
Birim Fiyatı
TL
11.000, 12.100, 13.310, 14.650, 16.000,
00
00
00
00
00
17.600,
00
19.360,
00
21.300,
00
24.000,
00
26.400,
00
Satış Geliri
TL
77.000, 96.800,
00
00
158.400 174.240
,00
,00
213.000 240.000
,00
,00
264.000
,00
Satış Miktarı
M2
59.500, 68.000, 68.000, 68.000, 68.000,
00
00
00
00
00
76.500,
00
76.500,
00
85.000,
00
85.000,
00
85.000,
00
Birim Fiyatı
TL/
M2
100,00
105,00
110,00
115,00
120,00
Satış Geliri
TL/ 3.570.0 4.420.0 4.760.0 5.100.0 6.120.0
M2 00,00
00,00
00,00
00,00
00,00
7.650.0
00,00
8.032.5
00,00
9.350.0
00,00
9.775.0
00,00
10.200.
000,00
63.000, 72.000, 72.000, 72.000, 72.000,
00
00
00
00
00
81.000,
00
81.000,
00
90.000,
00
90.000,
00
90.000,
00
37,50
40,00
42,50
45,00
47,50
3.037.5
00,00
3.240.0
00,00
3.825.0
00,00
4.050.0
00,00
4.275.0
00,00
12,00
12,00
12,00
12,00
12,00
9.000,0
0
10.000,
00
11.000,
00
12.000,
00
12.500,
00
132.000 144.000
,00
,00
150.000
,00
KONGRE
KİRASI
106.48
0,00
117.20
0,00
128.00
0,00
FUAR
KAPALI
ALAN KİRASI
60,00
65,00
70,00
75,00
90,00
FUAR AÇIK
ALAN KİRASI
Satış Miktarı
M2
Birim Fiyatı
TL/
M2
Satış Geliri
TL/ 1.575.0 1.980.0 2.160.0 2.340.0 2.520.0
M2 00,00
00,00
00,00
00,00
00,00
25,00
27,50
30,00
32,50
35,00
CAFE
Satış Miktarı
AY
Birim Fiyatı
Aylı 5.000,0 5.500,0 6.000,0 7.500,0 8.000,0
k
0
0
0
0
0
Satış Geliri
AYL 60.000, 66.000, 72.000, 90.000, 96.000, 108.000 120.000
IK
00
00
00
00
00
,00
,00
12,00
12,00
12,00
12,00
12,00
SERGİ
SALONU
KİRASI
Satış Miktarı
Ade
t
20,00
20,00
20,00
20,00
20,00
20,00
20,00
20,00
20,00
20,00
46
Birim Fiyatı
TL
1.000,0 1.000,0 1.000,0 1.000,0 1.000,0
0
0
0
0
0
1.000,0
0
1.000,0
0
1.000,0
0
1.000,0
0
1.000,0
0
Satış Geliri
TL
20.000, 20.000, 20.000, 20.000, 20.000,
00
00
00
00
00
20.000,
00
20.000,
00
20.000,
00
20.000,
00
20.000,
00
20,00
20,00
20,00
20,00
20,00
TOPLANTI
ORGANİZASY
ONU KİRASI
Satış Miktarı
Ade
t
Birim Fiyatı
TL
1.000,0 1.000,0 1.000,0 1.000,0 1.000,0
0
0
0
0
0
1.000,0
0
1.000,0
0
1.000,0
0
1.000,0
0
1.000,0
0
Satış Geliri
TL
20.000, 20.000, 20.000, 20.000, 20.000,
00
00
00
00
00
20.000,
00
20.000,
00
20.000,
00
20.000,
00
20.000,
00
Toplam Satış
5.322.0 6.602.8 7.138.4 7.687.2 8.904.0 10.993. 11.606.
Gelirleri
TL
00,00
00,00
80,00
00,00
00,00
900,00
740,00
13.560.
000,00
14.249.
000,00
14.929.
000,00
20,00
20,00
20,00
20,00
20,00
1.1.6.6 Amortismanların Hesaplanması
AMORTİSMAN GİDERLERİ
Sabit
Kıymetl
er
1.Yıl
2.Yıl
3.Yıl
4.Yıl
5.Yıl
6.Yıl
7.Yıl
8.Yıl
9.Yıl
Topla
m
Alış
10.Yıl
Amorti Bedeli
sman
Yatırım Kapsamında Alınacak Sabit Kıymetler Amortismanı
Binalar
494.7
00,00
494.7
00,00
494.7
00,00
494.7
00,00
494.7
00,00
494.7
00,00
494.7
00,00
494.7
00,00
494.7
00,00
494.7
00,00
4.947.0
00,00
4.947.0
00,00
MakineEkipman
355.0
00,00
355.0
00,00
355.0
00,00
355.0
00,00
355.0
00,00
355.0
00,00
355.0
00,00
355.0
00,00
355.0
00,00
355.0
00,00
3.550.0
00,00
3.550.0
00,00
Ara
Toplam
(1)
849.7
00,00
849.7
00,00
849.7
00,00
849.7
00,00
849.7
00,00
849.7
00,00
849.7
00,00
849.7
00,00
849.7
00,00
849.7
00,00
8.497.0
00,00
8.497.0
00,00
TOPLAM
AMORTİ
SMAN
849.7
00,00
849.7
00,00
849.7
00,00
849.7
00,00
849.7
00,00
849.7
00,00
849.7
00,00
849.7
00,00
849.7
00,00
849.7
00,00
8.497.0
00,00
8.497.0
00,00
47
1.1.6.7 Proforma Tabloların Hesaplanması
Tahmini Gelir-Gider Tablosu (TL)
Endeksler
1.Yıl
2.Yıl
3.Yıl
4.Yıl
5.Yıl
6.Yıl
7.Yıl
8.Yıl
9.Yıl
10.Yıl
I. Gelirler (1+2+3)
5.322.0 6.602.8 7.138.4 7.687.2 8.904.0
00,00
00,00
80,00
00,00
00,00
10.993.
900,00
11.606.
740,00
13.560.
000,00
14.249.
000,00
14.929.
000,00
1.Satışlardan
Elde Edilen Gelir
5.322.0 6.602.8 7.138.4 7.687.2 8.904.0
00,00
00,00
80,00
00,00
00,00
10.993.
900,00
11.606.
740,00
13.560.
000,00
14.249.
000,00
14.929.
000,00
II. Giderler
2.035.4 2.044.1 2.044.0 2.044.0 2.044.7
17,92
67,44
55,37
36,91
91,00
2.054.0
34,86
2.053.9
03,71
2.062.7
27,16
2.062.5
70,86
2.062.4
15,90
1-Genel Yönetim
Giderleri
1.185.7 1.194.4 1.194.3 1.194.3 1.195.0
17,92
67,44
55,37
36,91
91,00
1.204.3
34,86
1.204.2
03,71
1.213.0
27,16
1.212.8
70,86
1.212.7
15,90
849.70
0,00
849.700 849.700 849.700 849.700 849.700
,00
,00
,00
,00
,00
2-Amortismanlar
849.70
0,00
849.70
0,00
849.70
0,00
849.70
0,00
III. Vergilendirme
Öncesi Kar (I - II)
3.286.5 4.558.6 5.094.4 5.643.1 6.859.2
82,08
32,56
24,63
63,09
09,00
8.939.8
65,14
9.552.8
36,29
11.497.
272,84
12.186.
429,14
12.866.
584,10
V. Vergiler [(IIIIV)* % Vergi
Oranı]
657.31
6,42
1.018.8 1.128.6 1.371.8
84,93
32,62
41,80
1.787.9
73,03
1.910.5
67,26
2.299.4
54,57
2.437.2
85,83
2.573.3
16,82
VI. Vergilendirme
Sonrası Kar (III - V)
2.629.2 3.646.9 4.075.5 4.514.5 5.487.3
65,66
06,05
39,71
30,47
67,20
7.151.8
92,11
7.642.2
69,03
9.197.8
18,27
9.749.1
43,31
10.293.
267,28
911.72
6,51
1.1.6.8 Net Bugünkü Değer Toplamı
NET BUGÜNKÜ DEĞER :
5.966.998,86 TL
1.1.6.9 Yatırımın Geri Dönüş süresi
Yatırımın geri dönüş süresi: 8.41 Yıldır.
48
1.1.7 TEKNİK İNCELEME
1.1.7.1 Yerleşim Planı
Afyonkarahisar Uluslararası Fuar Ve Kongre Merkezi Yerleşim Planı
Afyonkarahisar Uluslararası Fuar Ve Kongre Merkezi, bölgenin büyük programlı bir yapısı
olarak ulusal, uluslararası fuar, sergi, gösteri ve toplantı mekanlarını içerecek şekilde
tasarlanmıştır.Yapı arsa formuna uyumlu bir şekilde kademelendirilmiştir. Önde
tasarlanan plaza, yapının güney ve güney doğusunu çevreleyerek bir üst kottan binaya
ayrı giriş olanağı sağlar. Plaza ile bağlantılı restoran hacmi cephesiyle farklılaşmaktadır.
49
Kongre merkezi içinden de kullanılabilen bu bölüm bağımsız olarak çalışabilecek şekilde
planlanmıştır.
Salonların çevrelerinde yapılan ara katlarda teknik hacimler (havalandırma-klima
santralleri) ve bölünebilir her kısma ayrı ayrı konulmuş ses-ışık-simultane tercüme odaları
yer almaktadır. Böylece salonlar çevrelerindeki iki farklı kottaki hacimlerden
beslenmektedir. Sergi işlevleri için elektrik, internet, data bağlantısı yapılabilmesine
olanak verecek tesisat donanımları düzenlenmiştir.
Kongre katında basın, ve vip salonları yer almaktadır. 1000 Kişilik Salona farklı
seviyelerden ulaşılabilmektedir. VIP girişi bir üst kottandır. Salonun bölünerek
kullanılması için özel düzenlemeler yapılmıştır. Üç ayrı kottan ve farklı girişlerden salona
rahatlıkla giriş-çıkışlar sağlanabilir planlanmıştır. Kontrol platformu salon ortasında
düzenlenmiştir. Bölünebilir perde sistemi ile salon istenildiğinde küçültülebilir olarak
planlanmıştır.
Doğal taş, cam ve çelik elemanların kullanıldığı yapıda, taş kaplama derzlerini beyaz
kompozit paneller takip eder. Aynı malzemenin doku farklılığı ile değişik ebatlardaki doğal
taş kaplamalar tüm yapı çevresinde tekrar eden bir düzen içindedir. Cephelerde şeffaf ve
boyalı renkli camlar bir arada kullanılmıştır.
1.1.7.2 Tasarlanan Bölümler Ve Alanları
Kapalı iç mekân alanı olarak,
Proje ile 18.000 m2 toplam kapalı alan öngörülmüş olup, yatırım maliyetleri seçeneklere
ve finansman modeline göre değişmektedir.
Ana binada;
-Toplamda 20.000 m2 kapalı fuar alanı,
-1 adet 5.000 m2 lik 1000 kişilik kongre salonu,
-1 adet 1.000 m2 sergi salonu,
-Toplamda 1500 m2 olmak üzere ,Her blok için 1 adet kullanılacak 10 adet depo.
-10 adet toplamda 1000 m2 özel görüşmeler için, klimatize edilmiş ve ihtiyaca göre özel
olarak döşenmiş ve akustik uygulamalara elverişli özel toplantı salonu.
-500 m2 Basın, VIP ve yönetim odaları
50
-1.000 m2 restoran, kafe, ziyaretçiler ve katılımcılar için telefon, fotoğraf ve diğer
hizmetlerin verileceği mekanlar ve mescit.
-1.000 m2 alanda isletmeci için idari ofis alanı ve bay, bayan tuvaletleri, olmak üzere
19.000 m2 ana binada yapım isi gerçekleştirilecektir.
T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
MİMARLIK VE MÜHENDİSLİK HİZMET BEDELLERİNİN HESABINDA
KULLANILACAK 2012 YILI YAPI YAKLAŞIK BİRİM
MALİYETLERİ
KAPALI ALANLAR
M2
KAPALI FUAR ALANI
20.000
560 TL
11.200.000 TL
KONGRE SALONU
5.000
1.240 TL
6.200.000 TL
SERGİ SALONU
1.000
560 TL
560.000 TL
DEPOLAR
1.500
140 TL
210.000 TL
ÖZEL TOPLANTI ODALARI
1.000
695 TL
695.000 TL
500
560 TL
280.000 TL
RESTORAN/CAFE
1.000
560 TL
560.000 TL
İDARİ /OFİS ALANI
1.000
560 TL
560.000 TL
VIP DİNLENME ODASI VE BASIN ODASI
M2 BİRİM FİYATI
AÇIK SAHA ALANLARI
M2
AÇIK FUAR ALANI
30.000
80 TL
2.400.000 TL
500
140 TL
70.000 TL
OTOPARK
25.000
80 TL
2.000.000 TL
GENEL TOPLAM
86.500
HELKOPTER İNİŞ PİSTİ
M2 BİRİM FİYATI
TOPLAM
TOPLAM
24.735.000 TL
51
Açık dış mekan alanı olarak,
- Toplamda 30.000 m2 lik açık fuar alanı,
- 500 m2 lik helikopter iniş pisti.
- Güney ve Kuzey olmak üzere 25.000 m2 otopark,
-Her türlü teknik alt yapı (Pnömatik sistem, su, pis su sistemi, 10.000 kVA/h elektrik
gücü, telefon, faks ve İnternet iletişimi)
Toplam inşat alanı 86.500 m2 alan planlanmıştır.
1.1.8 HUKUKİ İNCELEME
-İnşaat yönetmelikleri ve ilgili uyulması gereken genel standart uygulamalar.
-Yurt İçinde Fuar Düzenlenmesine Dair Yönetmelikler
a-http://www.spo.org.tr/mevzuat/
b-http://www.mevzuat.gov.tr/
c-TOBB Yönetim Kurulu 27.02.2007 tarihli ve 242 sayılı Kararına istinaden, 30.03.2007 tarihinde
yürürlüğe giren yönetmelik kararı.
1.1.9 YATIRIMIN ÖZETİ
Yatırım Tutarı.
Yatırımın hazırlık Aşaması Dahil Tamamlanma Süresi.
Yatırımın Geri Dönüş Süresi.
29.260.506,83 TL
2 Yıl.
8.41 Yıl.
1.1.10 SONUÇ
Uluslararası Fuar ve Kongre merkezi olarak Afyonkarahisar, sahip olduğu coğrafi konum,
ulaşım kolaylığı ve alternatif turizm olanakları açısından oldukça zengin bir ildir.Fuar ve
Kongre organizasyonlarının gerekliliklerini, sahip olduğu özelliklerle karşılayabilecek
durumdadır.Yatırım ile oluşacak potansiyellerin, Afyonkarahisar ilini uluslararası fuar ve
kongre merkezi konumuna getireceği öngörülmektedir.
52
ALTERNATİF YATIRIMLAR
BÖLÜM 2
53
2.1.ALTERNATİF TURİZM
ÖN FİZİBİLİTE RAPORU
54
2.1.1 GİRİŞ
Bu ön fizibilite etüdü, Afyonkarahisar ilinde yapılması planlanan alternatif turizm
yatırımlarının piyasa incelemesi, kuruluş yeri incelemesi, mali inceleme ve hukuki
incelemeleri ile yapılabilirliğini belirlemek için hazırlanmıştır.
“Alternatif Turizm” kavramı kitle turizminden farklı bir ürün sunumunu ifade eder. Bu
ürün yavaş yavaş gelişen bir turizm hareketliliğini, optimum karlılığın göz önünde
bulundurulmasını, uzun vadeli programlarla turistik gelişmenin sağlanmasını, değişime
karşı direnci, çevre değerlerine saygıyı ve çevreyle bütünleşmeyi ifade etmektedir. Bu
temel hususlar etrafında, alternatif turizm kavramı yerine göre değişiklikler
göstermektedir. Bu kavram başlıca şu noktalara vurgu yapar:
a) Yeniye, özele olan ilgiye bağlı araştırma isteği,
b) Küçük gruplarla, başka insanlarla bir arada olma ve sosyal deneyim isteği,
c) Dağ ve spor etkinliklerinde biyotik bir deneyim sağlama eğilimi,
d) Açık havada yaşama sevgisi.
Alternatif turizm kavramı, Yeşil Turizm, Soft Turizm, Eko-turizm, gibi kavramlarla zaman
zaman aynı anlamlarda kullanılmaktadır. Kitle turizmine alternatif olarak düşünülmekte
olan alternatif turizmde, grup tüketim karşısında bireysel turları ön planda tutulmakta,
büyük konaklama tesisleri yerine küçük ve orta boy işletmelerin seçimi öngörülmektedir.
Bu anlayış doğrultusunda turistlerin konaklama ihtiyaçları, yerel ve kültürel öğelerin esas
alındığı bir tarzda döşenmiş küçük konaklama birimlerinde gerçekleşmekte, seyahatte
charter yerine tarifeli seferler veya kara, hava, deniz ulaşım araçlarının birbirine alternatif
olarak kullanılacağı bir durum söz konusu olmaktadır. Kitle turizminin grup olmak
dolayısıyla ucuza mal edilmesi yaklaşımının tersine alternatif turizme katılanlar daha fazla
ödemeyi göze alan turistlerdir.
Alternatif turizm ve kitle turizmi strateji ve planlama yönlerinden de farklılıklar
göstermektedir:
Kitle turizmi; plansız mekânsal organizasyonlar, bağımsız projeler, bağımsız yapım
programları, kapalı mekân ağırlıklı yeni bina kullanımı, her talebi karşılama eğilimi, her
yerde turizm, ekonomik faydalar, özel araç ağırlıklı, mimaride uluslararası çizgiler, talebin
en yüksek olduğu noktaya göre kapasite tayini, standart paket programlar, pasif turizm
gibi özellikler sahiptir.
Alternatif Turizm; planlı mekânsal organizasyonlar, temel kavramlara öncelik, bölge ile
bütünleşmiş planlar, yerleşme için özel seçim, açık mekâna ağırlık, mevcut yapı stokunu
kullanma, talebe sınır koyma, yerel işgücü, toplu ulaşım, yöresel mimari, talep
ortalamasına göre kapasite tayini, bireysel programlar, dinamizm ve aktiflik gibi
özellikleri öne çıkarmaktadır.
Alternatif turizm kavramı özellikle 1990’lı yılların ortalarından itibaren kullanılmaya
başlanmıştır. Kitle turizminin her geçen gün etrafına duvarlar ören bir tarzda gelişmesi ve
yine turistlerin de etrafına duvarlar ören bir hal alması, yeni turizm modellerinin
geliştirilmesi fikrini doğurmuştur. Bunda elbette pazar oyuncularının zaman içinde büyük
ekonomik güce erişmeleri ve rekabetin çok zor bir hal alması da etken olmuştur. Pazara
girmek isteyen yeni aktörler ise rekabet avantajı olarak yeni ürünler geliştirmeyi uygun
bulmuşlardır. Bunun yanında kitle turizminin artan çevresel ve sosyo-kültürel etkileri,
çevreye ve turist kabul eden toplumun kültürel yapısında daha az etki edecek, dolayısıyla
yerel topluluklara daha fazla fayda getirecek modeller üzerinde durmuşlardır.
Türkiye’de sunulan alternatif turizm türlerinden bazıları ise şunlardır: Termal turizm, yat
turizmi, inanç turizmi, yayla turizmi, golf turizmi, kültür turizmi, av turizmi, deniz termal
ve sağlıklı yaşam merkezleri turizmi, kongre turizmi, dağ ve kayak turizmi, karavan
turizmi, ipek yolu ve han-kervansaray turizmi, maç turizmi, göl şelale turizmi, macera
55
turizmi, akarsu sporları turizmi, mağara turizmi, trekking (doğa yürüyüşü), kampçılık,
kuş gözetleme turizmi, bitki inceleme turizmi, yamaç paraşütü, triatlon, paraşütle atlama,
dalış, bungee-jumping.
Afyonkarahisar’da yapılabilen alternatif turizm türleri ise: Termal turizm, inanç turizmi,
kültür turizmi, trekking-kampçılık (doğa turizmi), kuş gözlem turizmidir.
Termal Turizm
Afyonkarahisar ve çevresindeki termal sular, hem debi ve sıcaklıkları hem de çeşitli
fiziksel ve kimyasal özellikleri ile üstün nitelikli bir yapıya sahiptir. Afyonkarahisar,
dünyanın en zengin termal kaynakları ve tarihi dokusuyla ülke termal sağlık turizminin
parlayan yıldızlarından biridir. Jeotermal değerleri açısından Türkiye’de adını duyurmuş
olan Afyonkarahisar halen devam eden jeotermal yatırımlarıyla hızla sağlık turizminde
büyümeye devam etmektedir. Afyonkarahisar’da; Gazlıgöl, Ömer-Gecek, Sandıklı ve
Heybeli bölgeleri Termal Turizm Alanıdır.
Afyonkarahisar Termal Turizm Alanları
İnanç Turizmi
Son yıllarda önemi hızla artan ve ülkelerin tanıtımında önemli katkısı olan turizm
çeşitlerinden biri de inanç turizmidir. İnanç turizmi genel olarak şu şekilde tanımlanabilir;
“İnsanların devamlı ikamet ettikleri, çalıştıkları ve her zamanki olağan ihtiyaçlarını
karşıladıkları yerlerin dışında inanç çekim merkezlerine dini inançlarını tatmin etmek
maksadıyla yaptıkları ve bu seyahatleri sırasında genellikle turizm işletmelerinin ürettiği
mal ve hizmetleri talep ederek, geçici konaklamalarından doğan olaylar ve ilişkiler
bütünüdür.”
56
Afyonkarahisar’da inanç turizmi kapsamında ziyaret edilecek mekanlar şu şekildedir; Ulu
Camii (1277), İmaret Camii (1472), Mısrî Camii (1483), Mevlevî Camii (1710, yeniden
yapım 1844), Sultan Divani Mevlevihane Müzesi (13.yy), Kuyulu Camii (Selçuklulardan
kalma, yapım yılı bilinmemektedir), Ot Pazarı Camii (1590), Sandıklı Ulu Cami (1379),
Dazkırı Kızılören Camii (19.yy), Yeni Cami (1711), Sinan Paşa Camii (1525), Rüstem Paşa
Camii (1560).
Ulu Camii (1277)
Kültür Turizmi
Kültür Turizmi, doğal ve tarihsel kültür varlıklarını, kültürel etkinlikleri ve güncel sanat
eserlerini bazı sosyo-ekonomik olguları turistik bir ürün biçiminde gezginlerin hizmetine
sunan bir turizm anlayışıdır. Yalnızca tarihsel olanı değil, günceli kapsayan bir terimdir.
Afyonkarahisar’daki kültürel eserler; Arkeoloji Müzesi, Zafer Müzesi, Sultan Divani
Mevlevihanesi, Bolvadin Belediye Müzesi, Frig Vadisi, İhsaniye Ayazini Kasabası Örenyeri,
Dinar Örenyeri, Emirdağ Hisarköy Örenyeri, Dinar Örenyeri, İhsaniye Döğer Örenyeri,
İhsaniye Kayıhan Kasabası Göynüş Vadisi, İscehisar Sarıçayır (Selimiye) Kayalıkları,
İscehisar Kırkinler ve Seydiler Kalesi, Şuhut Bininler Kayalığı, Bolvadin Kemerkaya Yedi
Kapı Kaya Yerleşim ve Öreni, Başkomutanlık Milli Parkı, 4 Kale, 12 Camii, 6 Kilise, 2 Çarşı,
10 Çeşme, 7 Şehitlik, 4 Kervansaray, 19 Antik Kent ve 4 Tarihi Köprü olarak sıralanabilir.
Karahisar Kalesi (MÖ1350)
Doğa Turizmi (Trekking-Kampçılık)
57
Doğa turizmi ya da ekoturizm, dünyada turizmin en hızla büyüyen alt sektörüdür. Doğa
turizmi doğanın bozulmadan korunmasını amaçladığından, normal turizmde sıkça görülen
doğal alanların oteller altında yok olmasına doğa turizminde rastlanmaz. Bölgemiz doğa
açısından çok zengin olmasına rağmen, özellikle Afyonkarahisar’da doğa turizmi eğitimi
ve tanıtımı çok az olduğundan, bu konudaki büyük potansiyelini değerlendirememektedir.
İlimizde yapılabilecek doğa turizmi alanlarını şu şekilde sıralayabiliriz; Frig Vadisi, Akdağ
ve Sultandağları.
Sandıklı/Akdağ (2449m)
Kuş Gözlem Turizmi
Kuş gözlem; kuşların doğal ortamlarında incelenmesi, tanımlanması ve sayımıdır. Kuş
gözlemciler farklı kuş gözlem alanlarını ziyaret ederek, gözlemledikleri kuş türü sayısını
artırır ve doğa koruma araştırmalarına veri sağlarlar. Kuşların renkleri, davranışları ve
yaşam alanlarının çeşitliliği insanları kuş gözleme çeken etkenlerdir. Kuş gözlem
yapabilmek için belli yaş ve meslek sınırı yoktur. Kuş gözlemciler, kuş gözlem sadece bir
hobi olmanın yanında doğa koruma çalışmalarına katkı sağlamak için de kullanmaktadır.
Afyonkarahisar göç yolu üzerinde bulunması nedeniyle Dinar ilçesi sınırları içerisinde
bulunan KARAKUYU Gölü, Çay ve Bolvadin ilçesi sınırları içerisinde bulunan EBER Gölü,
Başmakçı ve Dazkırı ilçesi sınırları içerisinde bulunan ACI Göl kuş gözetleme turizmi için
elverişlidir.
58
Dazkırı/Acıgöl
2.1.2 PİYASA İNCELEMESİ
2.1.2.1 Sektörün ve Hizmetin Tanımı, Sınıflandırılması
Bu ön fizibilite raporu, turizme kazandırılacak olan Frig Vadisi bölgesinde yapılması
düşünülen eko turizme yönelik hazırlanmıştır.
Bölgede; Dağ ve Doğa Yürüyüşü, Kuş Gözlemciliği (Ornito turizm), Kırsal (Rural) Turizm,
Bölgedeki Doğal Kaynaklar/Bitki ve Yabani Hayat Gözlemleme ve Foto Safari, Kampçılık,
Oryantiring, Paintball, Bisiklet Turları ve ATV Motor Gezileri yapılması mümkün olan eko
turizm faaliyetleridir.
59
Frig Vadileri Dağ Bisikleti Turizm Kupası
Eko turizm faaliyetlerinin bölgede hayata geçirilmesi ve turistlerin bölgede
konaklamalarının sağlanabilmesi için Frig vadisi içinde bulunan köylerdeki tarihi taş
binaların, belirli bir konfor düzeyine sahip, talebe göre yıl boyunca aynı hizmet
olanaklarını sunabilen, hem geceleme yapılan hem de günübirlik ziyaretçilere hizmet
verebilecek donanım, mekân ve personele sahip olan konaklama tesislerine
dönüştürülmesi mümkündür.
Tespitler doğrultusunda ve yatırımcının talebi de dikkate alınarak, yapılan teknik,
ekonomik ve mali analizler sonucunda Afyonkarahisar Frig Vadisi bölgesinde, 11 oda / 25
yatak kapasiteli motel yatırımının yapılmasının uygun olduğu sonucuna varılmıştır.
60
İkinci Frig Vadileri Fotoğraf Yarışması
2.1.2.2 Arz Analizi
Son dönemlerde cazibe merkezi olmaya başlayan Frig Vadisi, Kapadokya’dan sonra ülke
bazında doğal ve tarihi eserlerin bir arada bulunduğu önemli bir bölgedir. Çeşitli tur
şirketlerinin hafta sonu turları düzenlediği Frig Vadisi’nde her hangi bir konaklama tesisi
bulunmadığı için konaklamalar şehir merkezindeki otellerde yapılmaktadır.
2.1.2.3 Talep Analizi
Frig Vadisi’ni ziyarete gelen turistler konaklama ihtiyaçları için Afyonkarahisar’daki
otellere gitmekte, daha sonra tekrar bölgeye dönmektedirler. Bölgenin turizme
kazandırılması çalışmaları neticesinde, Kapadokya’nın eşsiz güzelliklerini Frig Vadisi’nde
keşfeden turistlerin bölge içindeki konaklama talepleri karşılanamamaktadır.
2.1.2.4 Satış ve Rekabet Olanakları
Günümüz rekabet ortamında özellikle hizmet sektöründe, müşteriyle uzun dönemli
ilişkiler kurabilen işletmelerin pazarda rekabet etme ve başarı elde etme şansları
artmaktadır. Türkiye’deki konaklama tesislerinin müşteriyle uzun dönemli ilişkiler
kurabilmelerine bağlı rekabet yapıları işletmelerin belirlediği konaklama ücretleri,
müşterilerine sundukları hizmet kalitesi, konaklama dışı sundukları aktivitelerin çeşitliliği
gibi faktörlere bağlı olarak oluşmaktadır. Bu koşullar göz önünde bulundurulduğunda Frig
Vadisi’nde kurulacak motelin şu anda rakibi bulunmamaktadır. Yalnız, verilecek
konaklama kalitesine göre, bölgeye yaklaşık 50 km mesafede bulunan Afyonkarahisar
Merkez’deki 3, 4 ve 5 yıldızlı oteller rakip olabilirler. Bu oteller yatırımla kurulması
planlanan motel tarzı konaklama tesislerinin en güçlü rakipleri olarak belirlenmiştir.
Bunun dışında ilde faaliyet gösteren diğer turizm tesisleri de önemli rakipler arasında yer
almaktadır.
61
2.1.2.5 Sektörel Değerlendirme
Dünya genelinde seyahat ve konaklama faaliyetlerinin kökeni uzun yıllar öncesine
dayanmaktadır. Önceleri daha çok ticaret ve keşif amaçlı gerçekleştirilen seyahatler
günümüzde tatil ve ticaret amaçlı hale gelmiştir. Dünyadaki turizm faaliyetleri değişen
sosyal, ekonomik ve politik koşullarla paralel olarak şekillenmektedir. Aynı şekilde
seyahat eden turistlerin konaklama şekilleri de zaman içerisinde değişiklik göstermiştir.
Nitekim turizm amaçlı konaklama sektöründe motel ve otellerin öneminin giderek arttığı
görülmektedir.
Mevcut durumda faaliyette olan konaklama alanlarının birçoğunda iş yaşamına yönelik
aktivitelerin de gerçekleştiriliyor olmasına rağmen dünyada ve Türkiye’de konaklama
sektörünün gelişmesi turizm sektöründe meydana gelen gelişmelerle doğru orantılıdır.
Son yıllarda turistik faaliyetlerin çeşitlenerek artması ile turistik tesislerin nitelik ve
niceliklerinde de önemli oranda artış görülmektedir. Turistik tesisler bazında gerçekleşen
bu gelişme bölgesel faktörlerle de sıkı sıkıya ilişkilidir. Afyonkarahisar’daki oteller,
bölgenin termal kaynaklarıyla orantılı olarak kurulmuş otellerdir. Buna karşılık Frig
Vadisi’nde gerçekleştirilecek yatırımlarla mevcut durum iyileştirilecektir.
2.1.3 KURULUŞ YERİ İNCELEMESİ
2.1.3.1 Kuruluş Yeri Seçimi
Turizme kazandırılması amaçlanan Frig Vadisi, 3 il sınırlarına yayılmış toplamda 11.000
km² alana sahiptir. Bölgenin büyük bölümü Afyonkarahisar sınırları içindedir. Bizim
yatırım için seçtiğimiz alan, Afyonkarahisar’ın İhsaniye İlçesi’ne bağlı Ayazini Kasabası’dır.
Çünkü Ayazini Kasabası, Frig Vadisi’nin merkezinde ve turizm alanının geçiş yolu üzerinde
bulunmaktadır.
Motelin Eski Durumu/Ayazini Kasabası
UTM Koordinatı: 0289929D/4321151K
62
Restore Edilmiş Motel/Ayazini Kasabası
UTM Koordinatı: 0289929D/4321151K
Frig Vadisi
Frig Vadisi, tarih öncesi çağlardan günümüze kadar çok sayıda uygarlık tarafından iskân
görmüş, somut-taşınmaz kültür mirası bakımından oldukça zengin bir bölgedir. Alan
üzerinde tespit ve tescili yapılmış varlıklarının yanı sıra herhangi bir koruma statüsü
kapsamında olmayan çok sayıda kayıt dışı taşınmaz kültür varlığı da bulunmaktadır.
Alanda Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından korunan ve Türkiye Kültür Mirası listesinde
yer alan varlık türleri, sitler ve tescilli yapılardır. Bunların dağılımına bakıldığında bazı
bölgelerin sahip olduğu varlık sayısı ile öne çıktığı görülse de nitelik olarak incelendiğinde
durum değişebilmektedir. Kültür mirasının yalnızca sayısal dağılımının bilinmesi, kültürel
peyzajın algılanmasında ve mevcut koruma statüsünün yeterli olup olmadığını
belirlemekte yetersiz kalmakta, bu yaklaşım tek tek korumadan ziyade bölgesel bir
koruma çabasını tartışmayı önlemektedir. Bu nedenle varlıkların nitelik olarak haritalara
aktarılması suretiyle önemli kültür mirası alanlarının belirlenmesi, bütüncül bir yaklaşım
için ve bölgede son yıllarda artan planlama çalışmalarına yön vermek için gereklidir. Bu
yöntemin, özellikle alanda devam eden tespit ve tescil sürecinin tamamlanması ile birlikte
çok daha etkin bir hal alması beklenmektedir.
63
Frig Eserleri
Frig Vadisi (Şekil 1), Afyonkarahisar’da İhsaniye, İscehisar ve Bayat ilçelerinin tamamını
ve merkez ilçe, Bolvadin ve Emirdağ ilçelerinin bir kısmını, Eskişehir’de Seyitgazi ve Han
ilçelerini, Kütahya’da ise merkez ve Tavşanlı ilçelerinin bir kısmını kapsamaktadır. Alanın
yüzölçümü yaklaşık 11.000 km²’dir.
Alan için kullanılan “vadi” terimi, coğrafi bir sınırı değil Friglerin sözü edilen üç il arasında
uygarlıklarına ait zengin izler oluşturdukları bölümü ifade etmektedir. Kesin bir sınır
çizilememekle birlikte, bölgede bulunan akarsulara ait vadiler ve vadi parçalarının
oluşturduğu ve Frig Uygarlığından kalan kültürel mirasın yoğunlaştığı Frig Vadisi, bazı
yerlerde il ve ilçe sınırları, bazı yerlerde ise 1/25.000 ölçekli topografik haritaların pafta
sınırları dikkate alınarak sınırlandırılmıştır (Şekil 1).
64
Frig Vadisi’nin konumu ve sınırları
2.1.3.2 Hammadde
Tesis Kapasitesi:
Süit Oda (3 Yataklı)
3 Adet
Oda (2 Yataklı)
8 Adet
Mutfak
1 Adet
Tuvalet
2 Adet
Banyo
2 Adet
Büfe
1 Adet
Otopark (6 Araç Kapasiteli)
1 Adet
Oda İçleri: Otel yatak kısımları maliyeti, yatırımı yapılan otelde 16 adet tek kişilik, 3 adet
çift kişilik yatak olması planlanarak piyasa koşullarına uygun şekilde hesaplanmıştır.
Bunun yanında her yatağa ait komodin, başucu lambası olması ve her odada en az bir
adet ayna ile gardırop bulunacaktır.
Mutfak: Mutfakta belirlenen kişi sayısını karşılayacak şekilde iç düzenlemenin yapılmasına
yönelik maliyet çıkarılmıştır. Bu kapsamda kişi sayısı ile uyumlu masa ve sandalyeler
65
eksiksiz temin edilecektir. Ayrıca diğer tüm gerekli teçhizatın da kurulumu
gerçekleştirilecektir.
Tuvaletler: Bay ve Bayan olmak üzere düzenlenecek 2 adet tuvaletin maliyetleri piyasa
koşullarına göre çıkartılmıştır.
Banyolar: Her katta 1 banyo planlanmıştır ve maliyetleri piyasa koşullarına göre
çıkartılmıştır.
Büfe: Konaklayan misafirlerin ve bölgeyi ziyaret edenlerin ihtiyaçlarını karşılayacağı, 24
saat hizmet veren büfe kurulacaktır. Büfe için gerekli tüm teçhizat temin edilecek ve
kurulumu gerçekleştirilecektir.
2.1.3.3 Enerji
Motel işletmelerinin enerji ihtiyacı çok fazla değildir. Yine de belirlediğimiz bölge, enerji
konusunda gerekli altyapıya sahiptir.
2.1.3.4 İşgücü
İşe alınacak personel Ayazini Kasabası’ndan seçilecek olup, ulaşımları konusunda sıkıntı
yaşanmayacaktır.
2.1.3.5 Pazara Yakınlık
Yatırım Frig Vadisi’nin içerisinde yapılacağı için, mevcut pazarın içinde bulunacaktır.
Yapılacak etkinliklerimiz de, yöreye uygun ve yörede yapılması mümkün olan
etkinliklerdir. Bunlar;
Doğa Yürüyüşü
Frig Vadisinin konumunun trekking (doğa yürüyüşü) yapmaya uygun olması ve mevcutta
doğa ve dağcılık kulüpleri tarafından trekking amaçlı kullanılması nedeniyle konaklayan
misafirlerimize bu etkinliği yaptırmak amacıyla, personel istihdam edilecektir.
Bisiklet Turu
Bisiklet ile doğa turu talep eden misafirlere yönelik, Frig Vadisinin eşsiz güzelliklerinin
gösterilmesi amacıyla doğada bisiklet ile gezi düzenlenmesi planlanmaktadır.
ATV Turu
ATV Motor turları genellikle dağ turizminin yapıldığı yaylalarda, müşterilerin hizmetine
sunulan bir turizm etkinliği olarak geçmektedir. Frig Vadisinin geniş meralara, tepelere,
göllere sahip olması, ATV motorları ile gezilebilecek mekanların çokluğu bu etkinliğin
yoğun ilgi göreceğinden dolayı misafirlerin hizmetine sunulacaktır.
At Binme
Afyonkarahisar ilinde at biniciliği yaygındır. Büyük şehirlerden bölgemize gelen turistlere
Frig Vadisinin at üzerinde gezdirilmesi onlar için farklı bir deneyim olacaktır. Bölgenin
coğrafi yapısının at binmeye uygun olması nedeniyle bu etkinlik misafirlerin hizmetine
sunulacaktır.
Foto Safari
Frig Vadisinin eşsiz güzelliklerini ölümsüzleştirmek isteyen amatör ve profesyonel
fotoğrafçılar için, üzeri açık özel araçlarla bölgede turlar düzenlenecektir. Bölgenin hem
doğal, hem tarihi kültürel güzelliklerinin yanı sıra göçmen kuşların göç yolları üzerinde
olması nedeniyle, çeşitli kuş türlerinin de görüntülenmesi mümkün olmaktadır.
2.1.3.6 Ulaşım
Afyonkarahisar; Bursa-İzmir, Ankara-İzmir, İstanbul-Antalya karayollarının kavşak
noktasında olması ve bölgeye yeni yapılan Zafer Bölgesel Havalimanı’na yakın olması
nedeniyle Bölgeye ulaşım kolaydır. Ayrıca yatırımın yapılacağı Frig Vadisi’ne özel araç, tur
aracı veya Afyonkarahisar’dan kalkan dolmuşlarla ulaşım sağlanabilmektedir.
66
2.1.3.7 Gelişme Potansiyeli
Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından Frig Vadisi’nin turizme kazandırılma çalışmalarının
yapılıyor olması ve ikinci Kapadokya olarak görülmesi, bölgenin gelişme potansiyeli
olduğunu göstermektedir.
Bu çalışmalar başlamadan önce Afyonkarahisar’da konaklayan turist sayıları Kültür ve
Turizm Bakanlığı verilerine göre tabloda verilmiştir.
Yıl
Turist Sayısı
2005
101.149
2006
141.329
2007
156.036
2008
179.236
2009
207.019
2010
240.179
2011
406.026
2012
494.026
Tablodan görüldüğü üzere, her geçen yıl Afyonkarahisar’a gelen turist sayısı artmaktadır.
Afyonkarahisar’ı ziyaret eden turistlerin büyük bölümü termal turizm amacıyla ilimize
gelmektedir. 2012 yılında faaliyete geçen Zafer Bölgesel Havalimanı ve Frig Vadisi’nin
Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından turizme kazandırılması çalışmalarıyla bölgeye gelen
turist sayısında önemli artış beklenmektedir.
Frig Vadisi’nin turizme kazandırılması ile, Kapadokya’da olduğu gibi bölgedeki turizm
faaliyetlerinde önemli artış olacak ve bölge halkının turizme yönelik yatırımları artacaktır.
2.1.4 ALT YAPI DURUMU
Yatırımların yapılacağı köylerde alt yapılar İl Özel İdaresi tarafından, beldelerde ise belde
belediyeleri tarafından sağlanmaktadır.
Yatırım yapacağımız alanda elektrik ve su altyapısı mevcut olup, kanalizasyon sistemi
bulunmaktadır. Yatırımın yapılması planlanan Ayazini Kasabası’nda ulaşım altyapısı
gelişmiş olup mevcut yol bağlantısında herhangi bir sorun yoktur.
2.1.5 COĞRAFİ KONUM
Afyonkarahisar’ın merkez nüfusu 180.455'tir (bknz. TÜİK). İl genel nüfusu ise 901.326'dır.
Türkiye Cumhuriyeti'nin 81 ilinden biri olan Afyonkarahisar ili, Anadolu yarımadasının
batıya yakın ortasında ve Ege Bölgesi'nin iç kesiminde yer alır. İç Anadolu yaylasının Ege
kıyılarına açılan bir eşiği, bir geçidi durumundadır. Çevresinde Eskişehir, Konya, Isparta,
Denizli, Uşak ve Kütahya illeri bulunur. Kuzey doğudan güney batıya uzandıkça alçalan
ovaları ile hem Orta Anadolu'dan ve hem de Ege Bölgesi'nden sayılır. En kuzeyde
Eskişehir sınırından, en güneyde Denizli sınırına kadar kuzey doğudan güney batıya
uzunluğu 210 kilometredir. Eni ise Kütahya sınırından Isparta sınırına kadar kuzey
batıdan güney doğuya 112 kilometredir. Denizli'ye doğru incelerek eni 20 kilometreye
kadar düşer.
67
2.1.6 TEŞVİK DURUMU
2.1.6.1 IPARD Destekleri
TKDK (IPARD) destekleri kapsamında; Kırsal Ekonomik Faaliyetlerin Çeşitlendirilmesi ve
Geliştirilmesi Tedbiri, kırsal alandaki 25 yatak kapasiteye kadar olan konaklama
tesislerine 400.000 AVRO’YA kadar, %50 hibe desteği vermektedir.
2.1.6.2 Yatırım Teşvik Belgesi
Afyonkarahisar’da Motel için Genel Teşviklerden yararlanmak mümkündür. Yapılacak
yatırımlarda asgari 500.000 Türk Lirası olmak kaydıyla yatırım yapacak ve yatırım konusu
Yatırım Teşvik Belgesi verilmesi uygun olacak gerçek şahıslar, adi ortaklıklar, sermaye
şirketleri, kooperatifler, iş ortaklıkları(adi ortaklık), kamu kurum ve kuruluşları ve kamu
kuruluşu niteliğindeki meslek kuruluşları, dernekler ve vakıflar ile yurtdışındaki yabancı
şirketlerin Türkiye’deki şubeleri, Yabancı sermayeli yatırımlarda kurulacak Anonim ve
Limited şirketler ile kurulacak şubeler, yatırım teşvik belgesi için müracaat edebilir.
Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında, yatırımcı; KDV İstisnası ve Gümrük Vergisi Muafiyeti
kazanmaktadır.
Ayrıca Kültür ve Turizm Bakanlığı Yatırım ve İşletmeler Genel Müdürlüğü tarafından 2012
yılında hazırlanan “Türkiye’de Turizm Sektörüne Sağlanan Teşvik ve Destekler” isimli
rapor incelenebilir.
2.1.6.3 Banka Kredileri
Bütün bankaların KOBİ’lere yönelik vermiş olduğu uygun faizli krediler, yatırım
aşamasında değerlendirilebilir.
2.1.7 ÇEVRESEL DEĞERLENDİRME
Yatırım alanının 3000 yıllık geçmişi bulunmaktadır. Buradaki tarihi ve kültürel dokunun
bozulmadan turizme kazandırılması önemlidir. Yine yatırım için seçilen köylerdeki yöreye
has evlerin restore edilirken, aslına uygun yapılması gerekmektedir.
68
Ayazini Kasabası
2.1.8 MALİ İNCELEME
2.1.8.1 İşletme Sermayesi ve İhtiyacı
Tam Kapasitede İşletme Sermayesi İhtiyacı Tablosu (TL)
UNSURLAR
Yıllık
Süre
Tutar
(Gün)
(Sabit)
A.
Hammadde,
Malzeme ve Yakıt
Stoğu
A1.
Hammade
Stoğu
A2.
Yardımcı
Madde Stoğu
A3.
İşletme
Malzemesi Stoğu
A4. Yakıt Stoğu
30,00
B.
Mamul
ve
Yarımamul Stoğu
B1. Mamul Stoğu 30,00
B2. Yarı Mamul
Stoğu
C. Nakit İhtiyacı
C1. Elektrik, Su,
30,00
Gaz Giderleri
Yıllık
Tutar
(Değiş
ken)
İşletme
Sermayesi
Tutarı
(Sabit)
(a)
İşletme
Sermayesi
Toplam
Tutarı
(a+b)
(Değişken)
(b)
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
12.000,00
3.000,00
1.000,00
328.800,00 82.200,00 27.400,00
-
57.600,00
-
-
14.400,00 4.800,00
250,00
1.250,00
6.850,00
34.250,00
-
1.200,00
-
6.000,00
69
C2.
Personel
30,00
Giderleri
C3. Diğer Nakit
30,00
İhtiyacı
D. Vadeli Satışlar 30,00
180.000,00 45.000,00 15.000,00
3.750,00
18.750,00
43.200,00
900,00
4.500,00
6.850,00
34.250,00
10.800,00 3.600,00
328.800,00 82.200,00 27.400,00
E. Vadeli Alışlar
E1. Hammadde
-
-
-
-
-
Tam Kapasitede Toplam İşletme Sermayesi İhtiyacı 79.200,00
-
19.800,00
99.000,00
2.1.8.2 Kapasite Kullanım Olanakları
Kurulu Kapasite ve Tahmini Üretim Miktarı
Birim
(Ton,
1.Yı 2.Yı 3.Yı 4.Yı 5.Yı 6.Yı 7.Yı 8.Yı 9.Yı 10.
Kg, Lt, l
l
l
l
l
l
l
l
l
Yıl
vb.)
TEK
KİŞİLİK
ODA
A1Kurulu
Oda
920 920 920 920 920 920 920 920 920 920
Kapasite
B1- Üretim Miktarı Oda
200
200
200
200
200
200
200
200
200
200
C1-Birim
Satış
TL
Fiyatı
Kapasite Kullanım
Oranı
ÇİFT
KİŞİLİK
ODA
A2Kurulu
Oda
Kapasite
75,0
0
21,7
4%
79,5
0
23,9
1%
84,2
7
26,0
9%
89,3
3
28,2
6%
94,6
9
30,4
3%
100,
37
32,6
1%
106,
39
34,7
8%
112,
77
36,9
6%
119,
54
39,1
3%
126,
71
41,3
0%
2.00
0
1.00
0
110,
00
50,0
0%
2.00
0
1.00
0
116,
60
52,5
0%
2.00
0
1.00
0
123,
60
55,0
0%
2.00
0
1.00
0
131,
01
57,5
0%
2.00
0
1.00
0
138,
87
60,0
0%
2.00
0
1.00
0
147,
20
62,5
0%
2.00
0
1.00
0
156,
04
65,0
0%
2.00
0
1.00
0
165,
40
67,5
0%
2.00
0
1.00
0
175,
32
70,0
0%
2.00
0
1.00
0
185,
84
72,5
0%
B2- Üretim Miktarı Oda
C2-Birim
Satış
TL
Fiyatı
Kapasite Kullanım
Oranı
SÜİT ODA
A3Kapasite
Kurulu
Oda
1.09 1.09 1.09 1.09 1.09 1.09 1.09 1.09 1.09 1.09
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
B3- Üretim Miktarı Oda
700
725
750
775
800
825
850
875
900
925
C3-Birim
Satış
TL
Fiyatı
Kapasite Kullanım
Oranı
DOĞA
YÜRÜYÜŞÜ
A4Kurulu
Adet
Kapasite
155,
00
63,9
3%
164,
30
66,2
1%
174,
16
68,4
9%
184,
61
70,7
8%
195,
68
73,0
6%
207,
42
75,3
4%
219,
87
77,6
3%
233,
06
79,9
1%
247,
05
82,1
9%
261,
87
84,4
7%
1.50
0
1.00
0
20,0
0
1.50
0
1.05
0
21,2
0
1.50
0
1.10
0
22,4
7
1.50
0
1.15
0
23,8
2
1.50
0
1.20
0
25,2
5
1.50
0
1.25
0
26,7
6
1.50
0
1.30
0
28,3
7
1.50
0
1.35
0
30,0
7
1.50
0
1.40
0
31,8
8
1.50
0
1.45
0
33,7
9
B4- Üretim Miktarı Adet
C4-Birim
Fiyatı
Satış
TL
70
Kapasite Kullanım
Oranı
-
66,6 70,0 73,3 76,6 80,0 83,3 86,6 90,0 93,3 96,6
7% 0% 3% 7% 0% 3% 7% 0% 3% 7%
BİSİKLET TURU
A5Kapasite
Kurulu
1.50
0
1.00
0
20,0
0
66,6
7%
1.50
0
1.05
0
21,2
0
70,0
0%
1.50
0
1.10
0
22,4
7
73,3
3%
1.50
0
1.15
0
23,8
2
76,6
7%
1.50
0
1.20
0
25,2
5
80,0
0%
1.50
0
1.25
0
26,7
6
83,3
3%
1.50
0
1.30
0
28,3
7
86,6
7%
1.50
0
1.35
0
30,0
7
90,0
0%
1.50
0
1.40
0
31,8
8
93,3
3%
1.50
0
1.45
0
33,7
9
96,6
7%
1.50
0
1.00
0
55,0
0
66,6
7%
1.50
0
1.05
0
58,3
0
70,0
0%
1.50
0
1.10
0
61,8
0
73,3
3%
1.50
0
1.15
0
65,5
1
76,6
7%
1.50
0
1.20
0
69,4
4
80,0
0%
1.50
0
1.25
0
73,6
0
83,3
3%
1.50
0
1.30
0
78,0
2
86,6
7%
1.50
0
1.35
0
82,7
0
90,0
0%
1.50
0
1.40
0
87,6
6
93,3
3%
1.50
0
1.45
0
92,9
2
96,6
7%
1.50
0
1.00
0
40,0
0
66,6
7%
1.50
0
1.05
0
42,4
0
70,0
0%
1.50
0
1.10
0
44,9
4
73,3
3%
1.50
0
1.15
0
47,6
4
76,6
7%
1.50
0
1.20
0
50,5
0
80,0
0%
1.50
0
1.25
0
53,5
3
83,3
3%
1.50
0
1.30
0
56,7
4
86,6
7%
1.50
0
1.35
0
60,1
5
90,0
0%
1.50
0
1.40
0
63,7
5
93,3
3%
1.50
0
1.45
0
67,5
8
96,6
7%
2.50
0
1.55
B8- Üretim Miktarı Adet
0
C8-Birim
Satış
60,0
TL
Fiyatı
0
Kapasite Kullanım
62,0
Oranı
0%
ORTALAMA
KAPASİTE 56,8
KULLANIM ORANI
9%
2.50
0
1.60
0
63,6
0
64,0
0%
59,4
3%
2.50
0
1.65
0
67,4
2
66,0
0%
61,9
7%
2.50
0
1.70
0
71,4
6
68,0
0%
64,5
2%
2.50
0
1.75
0
75,7
5
70,0
0%
67,0
6%
2.50
0
1.80
0
80,2
9
72,0
0%
69,6
0%
2.50
0
1.85
0
85,1
1
74,0
0%
72,1
4%
2.50
0
1.90
0
90,2
2
76,0
0%
74,6
9%
2.50
0
1.95
0
95,6
3
78,0
0%
77,2
3%
2.50
0
2.00
0
101,
37
80,0
0%
79,7
7%
Adet
B5- Üretim Miktarı Adet
C5-Birim
Satış
TL
Fiyatı
Kapasite Kullanım
Oranı
ATV TURU
A6Kapasite
Kurulu
Adet
B6- Üretim Miktarı Adet
C6-Birim
Satış
TL
Fiyatı
Kapasite Kullanım
Oranı
AT BİNME
A7Kapasite
Kurulu
Adet
B7- Üretim Miktarı Adet
C7-Birim
Satış
TL
Fiyatı
Kapasite Kullanım
Oranı
FOTO SAFARİ
A8Kapasite
Kurulu
Adet
71
2.1.8.3 Toplam Yatırım Tutarı ve Finansman İhtiyacı
Toplam Yatırım Bütçesi ve Finansman Kaynakları
FİNANSMAN
KAYNAKLARI
YATIRIM BÜTÇESİ
Toplam (TL)
A-HARCAMALAR
800.000,00
A1 - Yapım İşleri
315.000,00
A2 - Makine ve Ekipman Alımları
375.000,00
A3 - Genel Harcamalar (Hizmet Alımları)
85.000,00
A4 - Tanıtım Harcamaları
25.000,00
B-DİĞER
A5 – İşletme Sermayesi Değişimi
90.464,08
FİNANSMAN KAYNAKLARI TOPLAMI
890.464,08 TL
2.1.8.4 İşletme Giderleri
Tam Kapasitede Yıllık İşletme Giderleri Tablosu (TL)
Gider Unsurları
Mikt
ar
(Ay)
Biri
m
Birim
Fiyat
(TL)
1- Yardımcı Madde
a) Yiyecek, İçecek
1
b) Temizlik Malzemesi
1
24.000,
00
21.000,
Adet
00
Adet
2- Genel Yönetim Giderleri
a) Personel Giderleri
12
b) Elektrik Giderleri
12
c) Su, Gaz Giderleri
12
d) Yakıt Giderleri
6
e) Haberleşme Giderleri
12
f) Bakım Onarım Giderleri
12
g) Sigorta Giderleri
12
h) Diğer Giderler
12
Ay
Ay
Ay
Ay
Ay
Ay
Ay
Ay
18.750,
00
4.000,0
0
2.000,0
0
2.500,0
0
500,00
1.000,0
0
2.000,0
0
1.000,0
0
Deği
Sabi
ş
t
ken
(%)
(%)
45.000,0
0
Gider
deki
Payı
(%)
10,95
%
24.000,00 80% 20%
5,84%
21.000,00 80% 20%
5,11%
366.000,
00
225.000,0
80% 20%
0
89,05
%
48.000,00 80% 20%
11,68%
24.000,00 80% 20%
5,84%
15.000,00 80% 20%
3,65%
6.000,00
80% 20%
1,46%
12.000,00 80% 20%
2,92%
24.000,00 80% 20%
5,84%
12.000,00 80% 20%
2,92%
Toplam
Tutar
(TL)
54,74%
72
3 - Beklenebilecek Farklar
TOPLAM
İŞLETME
GİDERLERİ (1+2+3)
TOPLAM
GİDERLERİ
411.000,
00
100,00
%
İŞLETME
1.122.400,
00
Sabit Giderler
:
Değişken
Giderler
: 280.600,00
2.1.8.5 İşletme Gelirleri
Gelirler
Bir
1.Yıl
im
2.Yıl
3.Yıl
4.Yıl
5.Yıl
6.Yıl
7.Yıl
8.Yıl
9.Yıl
10.Yıl
TEK
KİŞİLİK
ODA
Satış
Miktarı
Birim
Fiyatı
Satış
Geliri
OD
200,00 220,00 240,00 260,00 280,00 300,00 320,00 340,00 360,00 380,00
A
TL 75,00
TL
79,50
84,27 89,33 94,69 100,37 106,39 112,77 119,54 126,71
15.000 17.490 20.224 23.224 26.512 30.110 34.044 38.342 43.033 48.150,
,00
,00
,80
,81
,02
,08
,46
,57
,90
15
ÇİFT
KİŞİLİK
ODA
Satış
Miktarı
Birim
Fiyatı
Satış
Geliri
SÜİT
ODA
Satış
Miktarı
Birim
Fiyatı
Satış
Geliri
OD 1.000, 1.050, 1.100, 1.150, 1.200, 1.250, 1.300, 1.350, 1.400, 1.450,0
A 00
00
00
00
00
00
00
00
00
0
TL 110,00 116,60 123,60 131,01 138,87 147,20 156,04 165,40 175,32 185,84
TL
110.00 122.43 135.95 150.66 166.64 184.00 202.84 223.28 245.45 269.471
0,00
0,00
5,60
3,52
6,96
6,02
8,23
9,09
2,60
,89
OD
700,00 725,00 750,00 775,00 800,00 825,00 850,00 875,00 900,00 925,00
A
TL 155,00 164,30 174,16 184,61 195,68 207,42 219,87 233,06 247,05 261,87
TL
108.50 119.11 130.61 143.07 156.54 171.12 186.88 203.92 222.34 242.229
0,00
7,50
8,50
0,80
7,14
5,60
9,89
9,85
1,81
,05
DOĞA
YÜRÜYÜ
ŞÜ
Satış
Miktarı
Birim
Fiyatı
Satış
Geliri
Kİ 1.000, 1.050, 1.100, 1.150, 1.200, 1.250, 1.300, 1.350, 1.400, 1.450,0
Şİ 00
00
00
00
00
00
00
00
00
0
TL 20,00
TL
21,20
22,47 23,82 25,25 26,76
28,37 30,07 31,88 33,79
20.000 22.260 24.719 27.393 30.299 33.455 36.881 40.598 44.627 48.994,
,00
,00
,20
,37
,45
,64
,50
,02
,75
89
BİSİKLE
T TURU
Satış
Kİ 1.000, 1.050, 1.100, 1.150, 1.200, 1.250, 1.300, 1.350, 1.400, 1.450,0
73
Miktarı Şİ 00
Birim
Fiyatı
Satış
Geliri
ATV
TURU
Satış
Miktarı
Birim
Fiyatı
Satış
Geliri
AT
BİNME
Satış
Miktarı
Birim
Fiyatı
Satış
Geliri
FOTO
SAFAR
İ
Satış
Miktarı
Birim
Fiyatı
Satış
Geliri
Topla
m
Satış
Gelirle
ri
Diğer
Diğer
Gelirl
er
(Tür)
BÜFE
GELİR
LERİ
Topla
m
TL 20,00
TL
00
00
00
00
00
21,20
22,47 23,82 25,25 26,76
00
00
00
0
28,37 30,07 31,88 33,79
20.000 22.260 24.719 27.393 30.299 33.455 36.881 40.598 44.627 48.994,
,00
,00
,20
,37
,45
,64
,50
,02
,75
89
Kİ 1.000, 1.050, 1.100, 1.150, 1.200, 1.250, 1.300, 1.350, 1.400, 1.450,0
Şİ 00
00
00
00
00
00
00
00
00
0
TL 55,00
TL
58,30
61,80 65,51 69,44 73,60
78,02 82,70 87,66 92,92
55.000 61.215 67.977 75.331 83.323 92.003 101.42 111.64 122.72 134.735
,00
,00
,80
,76
,48
,01
4,12
4,55
6,30
,95
Kİ 1.000, 1.050, 1.100, 1.150, 1.200, 1.250, 1.300, 1.350, 1.400, 1.450,0
Şİ 00
00
00
00
00
00
00
00
00
0
TL 40,00
TL
42,40
44,94 47,64 50,50 53,53
56,74 60,15 63,75 67,58
40.000 44.520 49.438 54.786 60.598 66.911 73.762 81.196 89.255 97.989,
,00
,00
,40
,74
,89
,28
,99
,03
,49
78
Kİ 1.550, 1.600, 1.650, 1.700, 1.750, 1.800, 1.850, 1.900, 1.950, 2.000,0
Şİ 00
00
00
00
00
00
00
00
00
0
TL 60,00
63,60
67,42 71,46 75,75 80,29
85,11 90,22 95,63 101,37
TL
93.000 101.76 111.23 121.48 132.56 144.52 157.45 171.41 186.48 202.737
,00
0,00
6,40
3,63
0,08
8,36
5,62
3,85
0,22
,48
TL
461.5 511.0 564.8 623.3 686.7 755.5 830.1 911.0 998.5 1.093.
00,00 52,50 89,90 48,00 87,47 95,62 88,31 11,98 45,82 304,07
Gelirler (TL)
1.Yıl
2.Yıl
3.Yıl
4.Yıl
5.Yıl
6.Yıl
7.Yıl
8.Yıl
9.Yıl
10.Yıl
35.00
0,00
40.25
0,00
46.28
7,50
53.23
0,63
61.21
5,22
70.39
7,50
80.95
7,13
93.10
0,70
107.06
5,80
123.12
5,67
35.00 40.25 46.28 53.23 61.21 70.39 80.95 93.10 107.0
0,00
0,00
7,50
0,63
5,22
7,50
7,13
0,70
65,80
123.1
25,67
74
2.1.8.6 Amortismanların Hesaplanması
AMORTİSMAN GİDERLERİ
Sabit
1.
Kıyme
Yıl
tler
2.
Yıl
3.
Yıl
4.
Yıl
5.
Yıl
6.
Yıl
7.
Yıl
8.
Yıl
9.
Yıl
10.
Yıl
Topla
m
Alış
Amor Bede
tisma li
n
Yatırım Kapsamında Alınacak Sabit Kıymetler Amortismanı
Binalar
Makine
Ekipma
n
TOPLA
M
AMOR
TİSMA
N
6.30
0,00
6.30
0,00
6.30
0,00
6.30
0,00
6.30
0,00
6.30
0,00
6.30
0,00
6.30
0,00
6.30
0,00
6.30
0,00
63.00
0,00
63.00
0,00
13.0
00,0
0
13.0
00,0
0
13.0
00,0
0
13.0
00,0
0
13.0
00,0
0
13.0
00,0
0
13.0
00,0
0
13.0
00,0
0
13.0
00,0
0
13.0
00,0
0
130.0
00,00
130.0
00,00
19.3 19.3 19.3 19.3 19.3 19.3 19.3 19.3 19.3 19.3
193.
193.0
00,0 00,0 00,0 00,0 00,0 00,0 00,0 00,0 00,0 00,0
000,
00,00
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
00
2.1.8.7 Proforma Tabloların Hesaplanması
Tahmini Nakit Akış Tablosu (TL)
Yatı
rım 1.
2.
Endeksler
Dön Yıl Yıl
emi
496 551
VIII. Nakit Girişi
.50 .30
(12+13+14)
0,0 2,5
0
0
461
12.
Satışlardan
511.
.50
Elde Edilen Nakit 052,
0,0
Girişi
50
0
13.
Diğer
35. 40.2
Gelirlerden
Nakit 000 50,0
Girişi
,00 0
3.
Yıl
4.
Yıl
5.
Yıl
6.
Yıl
7.
Yıl
8.
Yıl
9.
Yıl
10.
Yıl
611
.17
7,4
0
676
.57
8,6
2
748
825. 911. 1.00 1.10 1.31
.00
993, 145, 4.11 5.61 1.42
2,6
12
44
2,68 1,62 4,47
8
564. 623. 686. 755.
889, 348, 787, 595,
90
00
47
62
830.
188,
31
911.
011,
98
998.
545,
82
1.09
3.30
4,07
46.2 53.2 61.2 70.3
87,5 30,6 15,2 97,5
0
3
2
0
80.9
57,1
3
93.1
00,7
0
107.
065,
80
123.
125,
67
94.9
94,7
2
14. Kalıntı Değer
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
X. Özkaynaklar
890.
464, 08
-
-
-
-
-
-
-
-
397
.45
6,2
8
399
.54
6,1
8
401
.63
6,0
7
403
405. 407. 409. 412. 413.
.72
815, 905, 995, 085, 672,
5,9
86
76
65
55
04
7
395
XIII.
Toplam 890.
.36
Nakit Çıkışı (15 464,
6,3
+II)
08
9
890.
15.Toplam Yatırım
503
464,
Harcamaları
,41
08
503, 503, 503, 503, 503,
41
41
41
41
41
503,
41
503,
41
503,
41
-
-
75
15.1.
İşletme 90.4
503 503,
Sermayesindeki
64,0
,41 41
Değişim
8
800.
15.2. Sabit Yatırım
000, Harcaması
00
394 396
.86 .95
II. Giderler
2,9 2,8
8
8
19. 19.
XIV.
300 300
Amortismanlar
,00 ,00
XV.
Kredi
Anapara Ödemesi
XVI. Net Nakit
Akışı
(VIII
+XIV+IX+X+XI+ XII-XIII-XV-VVII-14)
XVII. Kümülatif
Net Nakit Akışı
XVIII. Brüt Nakit
890.
Akışı (VIII +IX464,
XIII+ XIV+9)
08
XIX. İlave Brüt 890.
Nakit Akışı
464,
08
503, 503, 503, 503,
41
41
41
41
503,
41
503,
41
503,
41
-
-
-
-
-
-
-
-
399
.04
2,7
7
19.
300
,00
401
.13
2,6
7
19.
300
,00
403
.22
2,5
6
19.
300
,00
-
405. 407. 409. 411. 413.
312, 402, 492, 582, 672,
46
35
25
14
04
19.3 19.3 19.3 19.3 19.3
00,0 00,0 00,0 00,0 00,0
0
0
0
0
0
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
100
.10
6,2
1
142
.27
6,2
9
188
.50
4,3
0
239
.15
3,3
6
294
355. 421. 494. 574. 661.
.62
341, 791, 492, 020, 506,
0,6
12
06
94
18
16
9
100
.10
6,2
1
120
.43
3,6
1
120
.43
3,6
1
242
.38
2,5
0
173
.14
6,2
2
173
.14
6,2
2
430
.88
6,8
0
230
.93
1,2
2
230
.93
1,2
2
670
.04
0,1
6
294
.24
2,5
5
294
.24
2,5
5
964
.66
0,8
5
363
.57
6,7
2
363
.57
6,7
2
1.32 1.74 2.23 2.81 3.47
0.00 1.79 6.28 0.30 1.81
1,98 3,04 5,98 6,16 2,32
439. 522. 613. 712. 917.
477, 539, 417, 826, 052,
26
68
03
07
43
439. 522. 613. 712. 917.
477, 539, 417, 826, 052,
26
68
03
07
43
2.1.8.8 Net Bugünkü Değer Toplamı
Net Bugünkü Değer: 3.497.178,71 TL
2.1.8.9 Yatırımın Geri Dönüş süresi
İşletmemizin geri dönüş süresi 2,7 yıl olarak bulunmuştur.
2.1.9 TEKNİK İNCELEME
2.1.9.1 Gerekli Makine ve Teçhizatlar
Konaklayan misafirler için sunulacak hizmetlerde kullanılacak makine ve teçhizatlar şu
şekildedir;
10 Adet ATV Motor
10 Adet Binek Atı
1 Adet Servis Minibüsü (16+1)
20 Adet Dağ Bisikleti
1 Adet Foto Safari Aracı (Asgari 8 Kişilik ve Üzeri Açık)
Motel Demirbaşları.
76
2.1.9.2 Girdi-Çıktı Analizi
En önemli girdi konaklama ücreti, misafirleri cezbede bilecek doğa aktiviteleri ve turların
sağlayacağı gelirlerdir. Ayrıca bölgeyi günü birlik ziyaret eden turistlerin, ihtiyaçlarını
karşılamak için motelimizi ziyaret etmelerinden gelen gelirleri de girdi olarak yazabiliriz.
Çıktılar olarak da en çok personel gideri, yiyecek içecek giderleri, makine teçhizat bakım
ve yenileme giderleridir.
2.1.9.3 Yerleşim Planı
Ayazini Kasabası, Google Earth
2.1.9.4 Tedarik Kaynakları
Motelimiz, mevcutta bölgede bulunan eski binaların restorasyonu yapılarak hizmete
sokulacaktır. Restorasyon için gerekli tüm malzeme ve hizmet, Afyonkarahisar’dan
sağlanabilmektedir.
Gerekli olan makine ve teçhizatın tedariki de yine Afyonkarahisar’dan sağlanabilmektedir.
77
2.1.9.5 İhtiyaç Duyulacak Personel Sayısı ve Niteliği
Yönetici
1 Kişi
Resepsiyonist
2 Kişi
Servis Personeli
2 Kişi
Mutfak Personeli
3 Kişi
Şoför
2 Kişi
Etkinlik Sorumluları
4 Kişi
TOPLAM
14 Kişi
2.1.10 HUKUKİ İNCELEME
2.1.10.1 Kanun Tüzük ve Yönetmelikler
2.1.10.1.1 Yatırım Aşamasında
Turizm tesisi kurmak isteyenler, 21.06.2005 Tarihli ve 25852 sayılı resmi gazetede
yayınlanan “Turizm Tesisi Yönetmeliği”ne göre aşağıda ifade edilen başvuruları yapmak
mecburiyetindedir.
Turizm Yatırımı Belgesi Talebi
Madde 5 - Turizm yatırımı belgesi taleplerinde, aşağıda belirtilen belgelerin aslı veya
aslını vermeye yetkili mercii veya noterce onaylanmış örnekleri ile Bakanlığa başvurulur.
a) Başvuru dilekçesi,
b) Yatırımın yeri, tür ve sınıfı, kapasitesi, finansmanı ve pazarlaması gibi bilgileri içeren
rapor,
c) Yatırımın Bakanlıkça uygun görülerek belgelendirildiği şekilde yapılacağına ve
Yönetmeliğin 8 inci maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen hususa ilişkin noter onaylı
taahhütname,
d) Tapu ve/veya kiralama, izin, irtifak hakları gibi ayni hakları gösterir belge ve/veya
belgeler ile ortaklardan birinin veya birkaçının adına yatırımcı ve/veya işletmeci olarak
belge düzenlenmesinin talep edilmesi halinde bu hususta ortaklar arasında düzenlenen
sözleşmeye dayalı muvafakatname,
e) Talebin şirket adına yapılması halinde şirket tesciline ilişkin Türkiye Ticaret Sicili
Gazetesi ile şirkete ait imza sirküleri, isim tescili yapılmış ise tescile ilişkin belge,
f) Türü, yöresi, büyüklüğü veya konumu gibi nedenlerle, özellik arzeden yatırımların,
Bakanlıkça gerekli görüldüğü durumlarda bu özelliklerini genel olarak yansıtan uygun
ölçekte fikir projesi, fikir maketi ve/veya referans kişi veya kuruluşlardan alınan görüş
yazısı.
Turizm Yatırımı Belgesinin Turizm Deneme İşletmesi Belgesine Çevrilmesi Talebi
Madde 6 - Belgeli turizm yatırımının tamamlanıp işletmeye hazır olması durumunda,
belge sahibi tarafından aşağıda belirtilen belgelerin aslı veya aslını vermeye yetkili mercii
veya noterce onaylanmış örnekleri ile birlikte yazılı olarak Bakanlığa başvurulur.
a) İlgili idaresinden alınmış yapı kullanma izin belgesi veya tesisin kullanım amacını ve bu
amaca uygun olarak fen ve sağlık kuralları yönünden uygunluğunu belirten belge,
b) Atık su sisteminin çözümüne ilişkin ilgili kamu kurum veya kuruluşlarından alınacak
uygun görüş yazısı,
c) Tesiste yangına karşı gerekli önlemlerin alındığına ilişkin İtfaiye Müdürlüğü veya ilgili
kuruluş yazısı,
d) Bakanlıkça gerekli görülmesi halinde, konaklama tesisleri, yeme-içme ve eğlence
tesisleri için genel güvenlik, asayiş ve ahlak yönünden ilgili Mülki İdareden alınmış uygun
görüş yazısı,
Doğrudan Turizm Deneme İşletmesi Belgesi Talebi
78
Madde 7 - Turizm yatırımı belgesi almadan doğrudan turizm deneme işletmesi belgesi
taleplerinde 5 inci maddenin (c) bendi hariç olmak üzere, 5 ve 6 ncı maddelerde belirtilen
belgelerle birlikte yazılı olarak Bakanlığa başvurulur.
2.1.10.1.2 İşletme Aşamasında
Turizm Tesislerinin Belgelendirilmesine ve Niteliklerine İlişkin Yönet melik’te Motellerin
aşağıdaki maddelere uyması gerektiği açıkça belirtilmektedir.
21.06.2005 Tarihli ve 25852 sayılı resmi gazetede yayınlanan yönetmeliğe göre moteller;
Madde 20 - Moteller, yerleşim merkezleri dışında, karayolları güzergahı veya yakın
çevrelerinde inşa edilen, motorlu araçlarıyla yolculuk yapanların konaklama, yeme-içme
ve araçlarının park ihtiyaçlarını karşılayan en az on odalı tesisler olup aşağıda belirtilen
asgari nitelikleri taşırlar:
a) Tesisin kolayca bulunmasını ve görülmesini sağlayan yol ve yön işaretleri, otopark ile
diğer hizmet tesislerini gösteren işaretler, yeterli aydınlatma ile iyi bir çevre düzenlemesi,
b) Trafik gürültüsüne karşı gerekli önlemler,
c) Sadece yaz sezonu boyunca açık tutulan tesisler hariç olmak üzere girişte rüzgarlık,
hava perdesi, döner kapı veya benzeri düzenleme,
d) Resepsiyon ve bekleme yeri,
e) Yönetim odası,
f) Telefon, faks ve internet hizmetleri,
g) Oda sayısının en az yüzde yirmi beşine hizmet verebilecek sayıda kıymetli eşya kasası,
h) Kahvaltı hizmetini de verecek şekilde düzenlenmiş oturma salonu ve kahvaltı ofisi,
i) Yirmi dört saat büfe hizmeti,
j) İlk yardım malzeme ve gereçleri bulunan dolap,
k) Yirmi dört saat hizmet veren satış ünitesi,
l) Oda sayısının yüzde sekseni oranında otopark,
şartlarını taşımalıdır.
2.1.11 YATIRIM ÖZETİ
Yatırımın Maliyeti
Yatırımın Süresi
Yatırımın Geri Dönüş Süresi
Yatırımın 5 Yıl Sonra Net Değeri
585.000,00 TL
18 Ay
5 Yıl
1.511.772,84 TL
2.1.12 DEĞERLENDİRME VE SONUÇLAR
İlk olarak uygulanacak motel projemizin sürdürülebilirliğinin sağlanması için eğitim,
tanıtım ve müşteri memnuniyetinin yaratılması gerekmektedir. Ekoturizm hizmet
kalitesinin yükselmesi ve hizmeti alanların memnuniyeti, ekoturizm felsefesini özümseme
ile olacaktır. Bu durumun yaratılması ve hizmetin sürdürülebilirliği ve bölge geneline
yaygınlaştırılması için hizmet kalitesi belirli bir düzeyde tutulmalı, fiyatlar ziyaretçilerin
ödeyebilecekleri limitler içerisinde bulunmalıdır.
Yabancı turistleri bölgeye çekebilmek için ise, bu konuda deneyim kazanılması
gerekmektedir. Bunun için bölgede yaşayan, bölgeyi iyi bilen gençlerin asgari düzeyde
yabancı dil öğrenmesi ve faaliyetlerde bu gençlerden faydalanılması önemlidir.
Başlangıçta yurt dışında uzun yıllar çalışmış, Türkiye’ye kesin dönüş yapmış ailelerden ve
bunların çocuklarından yararlanmaya çalışılabilir.
Belirli ölçüde batı kültürü almış, bu kültürle iç içe yaşamış kişilerin ekoturizm konusunda
yatırım yapmaları mevcut olan potansiyelden ve fırsatlardan yararlanmayı sağlayacaktır.
Ekoturizme ilgi duyan yerel halkın, il veya ilçe halk eğitim merkezlerinde açılacak yabancı
dil eğitimi veren kurslarda 3-6 ay süre ile pratik konuşma ağırlıklı eğitim alması, sistemin
başarısı ve sürdürülebilirliği için gereklidir.
79
ALTERNATİF YATIRIMLAR
BÖLÜM 3
80
3.1. EĞLENCE MERKEZİ
ÖN FİZİBİLİTE RAPORU
81
3.1.1 GİRİŞ
Bu ön fizibilite raporu, Afyonkarahisar ilinde yapılması planlanan Eğlence Merkezi
yatırımlarının piyasa incelemesi, kuruluş yeri incelemesi, mali inceleme ve hukuki
incelemeleri ile yapılabilirliğini belirlemek için hazırlanmıştır.
Afyonkarahisar ili, 1941 yılında Ankara’da toplanan Birinci Coğrafya Kongresi’nde çizilmiş
olan bölge ve bölüm sınırlarına göre; Ülkemizin Ege bölgesi-içbatı Anadolu Bölümü
sınırları içinde yer almaktadır. Büyük kesimi Ege Bölgesi’nin içbatı Anadolu Bölümü içinde
yer alan Afyonkarahisar ilinin, doğudaki kesimi iç Anadolu Bölgesi’nin, güneybatıdaki
daha küçük kesimi ise Akdeniz Bölgesi’nin sınırları içinde kalır. Böylece Afyonkarahisar ili
iç Anadolu ve Akdeniz Bölgeleri ile komşudur. Diğer yandan Afyonkarahisar şehri, Ege
Bölge sınırlarının doğuya doğru en fazla sokulduğu yörenin en büyük yerleşim birimi
durumundadır.
Afyonkarahisar ilinin kavşak noktasında bulunma özelliğinin yanı sıra, jeotermal zenginliği
hizmet sektörünün gelişmesine sebep olmuştur. Yol güzergâhlarında bulunan konaklama
ve alışveriş merkezleri ilin ekonomik kalkınmasına önemli katkılarda bulunmaktadır.
Özellikle bölge de yeni faaliyete geçen Zafer Bölgesel Havaalanı bölgenin önemini bir kat
daha arttırmaktadır.
İlimiz, binlerce yıllık medeniyetlerin kültür ve sanatını yansıtan arkeolojik kalıntılarıyla,
asırlık yapılarıyla, milyonlarca yılda oluşmuş mağaralarıyla, termal zenginlik ve tabiat
güzellikleriyle, ören yerleriyle yüzyıllardır alın teri ve göz nuru ile süre gelen el
sanatlarıyla, peri bacalarıyla, açık hava tapınaklarıyla ve mutfağıyla turizm potansiyeli
fazla olan bir yöremizdir. İlimiz, yerli ve yabancı turistler için "deniz dışında" aranan pek
çok tarihî ve tabii güzelliklerin bulunduğu bir turizm cenneti konumundadır. Ancak İlimizin
çağdaş turizm sektörünün yaratmış olduğu imkânlardan tam anlamıyla yararlanabildiğini
söyleyemeyiz. Son yıllarda turizmin yıl boyunca yoğunluk kazanması için Turizm
Bakanlığınca, turizmi çeşitlendirme politikası uygulanmıştır. Turizm çeşitlerinden en
önemlisi olan "TERMAL TURİZM" faaliyetini yıl boyu sürdürebilmektedir. Afyonkarahisar,
Türkiye'de kaplıca ve ılıca yönünden sayılı iller arasındadır. Bu sebeple son yıllarda fertler
ve şirketler ve kooperatifler termal turizme yönelik yatırımlara yönelmişlerdir. Yapılan ve
yapılacak olan bu yatırımların sonunda Afyonkarahisar turizmde hak ettiği yerini alacaktır.
Kaplıcaları, zengin Tabiat yapısı, tarihî eserleri, alternatif turizm çeşitliliği, kültür ve inanç
turizmi festival ve şenlikler gibi çeşitli turizm değerlerine sahip olan Afyonkarahisar,
Anadolu'nun batı yakasında bir kavşak noktası olup, doğuyu batıya, kuzeyi güneye
bağlayan tabii bir kapı konumundadır. Bu yüzden turizm potansiyeli yönüyle ülkemizin
sayılı illeri arasındadır.
Yüzyılımızın en önemli turizm sektörlerinden biride eğlence parklarıdır. Turizmin besleyen
ve bulundukları ülkelerin tanıtımına ve ekonomik kalkınmasına önemli girdileri bulunan
eğlence parkları turizmin sektörünün parlayan yıldızlarından biridir. İnsanların isteklerini,
hayallerini, arzularını ortaya çıkaran ve büyük cazibe alanları olan bu parklar sürekli
yenilenen bakış açıları ile ilgileri üzerinde tutmayı başarmaktadırlar. Eğlence parkları
bulunmaz fırsatlar ve olanaklar yaratarak bulundukları bölgenin kültürel ve ekonomik
gelişimine de önemli katkılar sağlamaktadırlar. Kökeni oldukça eskiye dayanan bu cazibe
alanları baştan aşağı titizlikle planlanmış ve tasarlanmış açık ve kapalı alanlardan
oluşmuş, oldukça geniş alanlara yayılan bu mekânlar tematik özellikleri ile dikkati
çekmektedir. Dev yatırımlarla oluşturulan eğlence parkları için pazarlama ve ilgi odağı
olma özellikleri ile turizm için vazgeçilmez araçlardır. Bu neden den dolayıdır ki iyi bir
eğlence parkı için başlıca etmen planlama ve tasarımdır. Planlama ve tasarımda insan
odaklı tutum ön plana çıkmaktadır. Eğlence parkları planlamasında temel etmeni insan
davranışlarının ve tercih alışkanlıklarının tespiti oluşturmaktadır. Bu tercihlerin ve seçim
koşullarının belirlenmesi sonucunda planlama tam hedefine ulaşabilmektedir.
Eğlence parkları herkes için ilgi odağı olmak istemektedir bunun nedeni oldukça açıktır,
yatırım maliyetleri yüksek bir ticari kuruluş olarak eğlence parkları yüksek kar payı olan
82
kuruluşlardır, bu sebepten dolayıdır ki bütün kullanıcıları bünyesine çekmek istemektedir.
Eğlence parkları doğru ve sürdürülebilir bir planlama ve iyi bir yönetim ile tam başarıya
ulaşabilmektedirler.
Afyonkarahisar mevcut potansiyel yatırımlar; termal oteller, hayvancılık ve tarım
sektörlerinde yapılmaktadır. Fakat bölge de gelişme imkânı olan alternatif yatırım olarak
termalle bütünleştirilen eğlence merkezi, temalı park, eğlence parkları bölge için yeni
cazibe ve turizm merkezi olmasını sağlayabilir. Yaptığımız bu ön fizibilite çalışması ile
bölgeye yatırım yapmayı düşünen yatırımcılara Afyonkarahisar da eğlence merkezi ile
ilgili ışık tutmayı amaçlamaktayız.
3.1.2 PİYASA İNCELEMESİ
3.1.2.1 Sektörün ve Hizmetin Tanımı, Sınıflandırılması
Harikalar Diyarı Masal Adasından Bir Görüntü
Eğlence parkları bulunmaz fırsatlar ve olanaklar yaratarak bulundukları bölgenin kültürel
ve ekonomik gelişimine de önemli katkılar sağlamaktadırlar. Kökeni oldukça eskiye
dayanan bu cazibe alanları baştan aşağı titizlikle planlanmış ve tasarlanmış açık ve kapalı
alanlardan oluşmuş, oldukça geniş alanlara yayılan bu mekanlar tematik özellikleri ile
dikkati çekmektedir
Ailelerin eğlenebilmesi ve hoşça vakit geçirebilmesi için dış mekanda yaratılan eğlence
ünitesi ve farklı konseptiyle dikkati çeken yeni bir kavramdır. Tema parkları nostalji,
fantezi dünyasına bir kaçış, eski günleri yad eden bir fırsat, bir ormanın değişik atmosferi,
ya da garipsenen yabancı yerlerin heyecanı gibi bir temanın belirleyici olarak seçilmesiyle
oluşturulur.
Tema parkı ve bahçelerinin ortaya çıkış nedeni; çalışma saatlerinin azalmasıyla boş
zamanlardaki artış, insanların yaşam standartlarının yükselmesi ve rekreasyona yönelik
isteklerdeki değişikliklerdir. Bu değişiklikler insanların geniş kapsamlı faaliyetlere
yönelmesine neden olmuştur. Ziyaretçilere değişik faaliyetlerin sunulması, bu faaliyetlerin
83
uygulamaya yansıtılması, insanlara seçme-izleme ve katılım imkanının sağlanması tema
parkı ve bahçelerinde önem taşımaktadır. Özellikle kullanıcı tepkilerine kulak vererek
alternatif planlamaların yapılması tema parkı ve bahçeleri başarıya ulaştırmaktadır.
Çünkü; Her insan zaman zaman değişikliklere ihtiyaç duymakla, yeni ve tanınmamış bir
aktiviteye ilgiyle talebin artırılma şansı fazla olmaktadır.
Geniş eğlence aktivitelerini kapsayan eğlence parkları bireylerin eğlence ihtiyaçlarının
giderilmesi için kent dışında planlanmış alanlardır ve insanları hayata bağlayıcı rol
oynarlar. Kent sınırları dışında yaşayan insanların bir araya gelmesi, birbirini tanıması,
sosyal ve kültürel bağlarını kuvvetlendirmelerini sağlar.
Günümüz koşullarında insanların çoğu şehirlerde yaşamaktadır ve doğayla bir bağlantıları
yoktur. İnsanların dinlenmek ve eğlenmek için pek çok alternatifleri varken, eğlence
parklarını tercih etmeleri, bu alanlara olan özel ilginin göstergesidir. Bu ilginin seviyesi ne
olursa olsun, bu eğlence parklarında eğitim için gereken bilinci yükseltmeyi sağlamaktadır.
Eğlence parklarında yer alan eğlence etkinlikleri içerisinde kullanıcılara eğlenmenin yanı
sıra günümüz teknolojisi hakkında bilgiler veren, çocukları gelecek hakkında bilgi
edinmelerini sağlayan aktiviteler ve mekânlar mevcuttur.
Eğitim ve eğlencenin birlikte sunulduğu sergi alanları, eğlence parkları ve bahçeleri
ziyaretçiler üzerinde önemli etkiye sahiptirler. Özellikle çocukların eğlenirken eğitilmesi
için, bu tür alanların parklar içerisinde yer almaları gerekmektedir.
Eğitimcilere göre, eğlenmek, eğlenerek bilgi sahibi olmak, öğrenmenin en kolay
yollarından biridir. Eğlence parklarındaki sergi ve eğlence aktiviteleri, ziyaretçilerin
eğlenmesini sağlarken, öğrenmeye olan ilgilerinin devamını sağlamaktır
Eğlence parkları, parklar arasında bir sınıflandırma yapılacak olursa tema parklarının alt
başlıklarından biri olarak görülebilir. Eğlence parkları birer tema parkı olmalarının yanı
sıra tema parklarından farklı birçok aktiviteyi içerebilen oldukça kapsamlı parklardır.
Eğlence parkları sınıflandırılırsa;
A. Zevk Parkları
B. Kentsel Eğlence merkezleri
C. Spor ve Keyif Parkları
D. Tema Parkları
E. Su Parkları
F. Deneyim Parkları başlıkları oluşturulabilir.
Bu fizibilite de inceleyeceğimiz alt başlık kentsel eğlence merkezleridir. Kentsel eğlence
merkezleri kapalı mekanlarda oluşturulmuş eğlence aktivitelerinden oluşur. Bu aktiviteler
de alışveriş, temalı yemek alanları, eğlence alanlarından oluşur.
3.1.2.2. Arz Analizi
Afyonkarahisar da bu türde bir yatırım bulunmamaktadır. Sadece fuar alanı olarak geçen
yerde rekreasyon alanı olarak kullanılan bölge vardır. Bu bölge belediyeye aittir ve
içerisinde yeşil alanlar, pazar alanı, yapay gölet ve lunapark bulunmaktadır. Bu bölge
bizim istediğimiz özellikte bir merkez olma özelliğinden uzaktır.
84
Türkiye’de eğlence merkezi temalı park olarak Ankara Gölbaşında yapılan ve içerisinde
yapay gölet, çocuklar için eğlence araçları ve yeşil alanlara sahip mekânlar bulunmaktadır.
İstanbul’da belediye arazisi kullanılarak özel sektörün hayata geçirdiği “Vialand” projesi
Türkiye’nin ilk temalı eğlence parkı projesidir. Dünyadaki ikamesi olan “Disneyland”ın
Türkiye versiyonu olarak tanıtılmaktadır. 23 Nisan 2013 de açılacak olan park, eğlence
araçlarının, alışveriş dükkânlarının bulunduğu, tarihi olaylarla ilgili temaların bulunduğu
çok geniş kapsamlı bir eğlence ve yaşam merkezi olacak bir yatırımdır. Yerli ve yabancı
turistler için mutlaka uğranması gereken bir yer olması hedefi ile yılda ortalama 30
milyon ziyaretçi beklenmektedir.
Vialand (İstanbul)
Türkiye’de eğlence merkezine diğer bir örnek 1996 yılında açılan Tatilya Eğlence
Cumhuriyeti’dir. Tatilya’nın basit bir teması vardır: Doğa içinde eğlence. Dünyadaki
benzer diğer örneklerde uygulanan sanal temalandırma gayretleri yerine bu projede doğa,
insanların daima anlayıp sevdikleri evrensel bir tema olarak ele alındı ve bu konsept en
ince ayrıntılarına kadar tasarlanarak gerçekleştirildi. Tatilya mimari kurgu olarak son
85
derece basit, ortasında büyük bir avlusu olan dikdörtgen planlı bir binadan ibarettir.
Tatilya 2006 yılında ulaşım problemi ve ekonomik nedenlerle kapanmıştır.
Tatilya Eğlence Cumhuriyeti
Dünyadaki en büyük eğlence parkı işletmesi Walt Disney Corporation’dır. Bu işletmenin
en büyük eğlence parkları ise Disneyland ve Walt Disney World olduğu görülmektedir.
Diğer eğlence parklarının bu parklardan esinlenerek ve yaptığı denemeleri örnek alarak
geliştiğini söylemek çokta yanlış olmayacaktır. Walt Disney Attraction, 112,5 milyon
ziyaretçi sayısı ile diğer parklar tarafından neden bu kadar esinlenildiğini ortaya
koymaktadır.
86
Disneyland’den bir hava fotoğrafı - 1956
3.1.2.3.Talep Analizi
Afyonkarahisar’ın bölgesel cazibe merkezi olması için bölgenin yerel kaynaklarını daha
etkili kullanması gerekmektedir. Bölgede termal turizm, yeni otellerin yapımı ile devam
etmektedir. Fakat sektörde uzun soluklu ve kalıcı olunması için fark yaratan projelere
bölgenin ihtiyacı olduğu gözlemlenmiştir. Bölgenin katma değeri yüksek, sürekli cazibe
merkezi olacak yatırımlara ihtiyacı vardır. Eğlence merkezi bu ihtiyacı karşılayacak ve
Afyonkarahisar’ın tanıtımını marka değerini arttıracak model bir proje olacaktır.
Bölgeye gelen turistler genellikle 15 günlük konaklama ve termal turizm amacı ile
gelmektedir. Termal turizm için belli bir sezon bulunmamaktadır. Otellerin doluluk
oranları genellikle %70-75 seviyesindedir. Afyonkarahisar’a gelen turistler, şehir de
gezilecek uygun mekan olmaması nedeniyle otellerden çıkmamakta ve bu da şehrin
ekonomisine katkılarını azaltmaktadır. Eğlence merkezleri farklı etkinliklerle bölgede
bulunan bu açığın kapatılmasına katkı sağlayacak bir yatırım olacaktır. 2023 Turizm
Stratejisinde “…termal tesisler bir kompleks şeklinde planlanarak, otel ve kür merkezleri
etrafında yeşil alanlar, koşu ve gezi parkurları (aquapark gibi su oyunları v.b.) eğlence
mekanları düzenlenerek çevre niteliği yükseltilecektir.” denilmektedir.
3.1.2.4. Satış ve Rekabet Olanakları
Türkiye’de temalı eğlence merkezi türünde İstanbul dışında yatırım olmaması,
Afyonkarahisar bölgesinde bu tarz alternatif turizm faaliyetlerine duyulan talep ve devlet
teşviklerinin var olması satış ve rekabet olanaklarını arttırmaktadır. Bölgede böyle bir
yatırımın olmaması yatırımın desteklenmesini ve satış rekabet olanaklarını arttırmaktadır.
87
3.1.3. KURULUŞ YERİ İNCELEMESİ
Örnek Yatırım Alanı – UTM Koordinatı: 285911D-4296866K
3.1.3.1.Kuruluş Yeri Seçimi
Eğlence merkezleri için genel olarak tanımlanmış ve belirlenmiş bir yerleşim yeri özelliği
yoktur. Doğal cazibe alanları (deniz, göl, nehirler, mağaralar, dini merkezler, müzeler,
önemli mimari yapılar vb.) ile bu alanlara erişim rotaları arasındaki ilişkisi iyi kurulmuş
olan bir eğlence parkı, birçok açıdan zaten cazibe merkezi olan bir bölgenin alanını işgal
etmeden ayrı bir cazibe merkezi yaratarak hem bulunduğu coğrafyaya katkı sağlayabilir
hem de daha düşük bir arazi maliyetine sahip olacağından daha geniş bir alanda inşa
edilebilir. Örnek olarak belirlediğimiz arazi, hazine arazisi olup tamamen varsayım olarak
düşünülmüştür. Bu hali ile belirlenen arazi, cazibe merkezi olmamakla beraber cazibe
bölgelerine yakınlığı ve geniş bir alana sahip olması sebebi ile eğlence merkezi kurulması
için uygun bir mekân konumundadır.
Afyonkarahisar’da geniş yatırım alanlarının olması ve bu alanların düşük fiyattan satılması
önem taşımaktadır. Çünkü yatırım maliyetinin azalmasıyla diğer faaliyetlere daha fazla
pay ayrılmaktadır. Dünyadaki ve özellikle Avrupa’daki eğlence merkezleri incelendiğinde,
asgari 1000 kişiye aynı anda hizmet verecek kapasitedeki eğlence merkezlerinin en az
10.000 m2 büyüklüğünde olduğu görülmektedir.
88
3.1.3.2. Hammadde
Eğlence merkezi için gerekli hammadde ihtiyacı bulunmamaktadır. Yapının inşası
aşamasında kullanılacak hammadde yönünden Afyonkarahisar’da inşaat sektörünün
gelişmiş olması bu yönde de sorun yaşanmayacağını göstermektedir.
1. Eğlence merkezi kapalı alan
2. Cafe ve Restoran
3. Otopark
4.Yönetim merkezi
30.000 m2
1000 m2
1000 araçlık
1000 m2
3.1.3.3 İşgücü
Eğlence merkezleri hizmet sektörünün bir kolu olması sebebi ile emek yoğun bir sektör
olmamakla beraber insan odaklı bir sektördür. Afyonkarahisar ilinde ve çevre illerde
işsizliğin olması ve bu işsizliğin çoğunluğunu nitelikli işsiz yani lise ve üstü okul mezunu
olması bölgede işgücü konusunda sorun olmadığını göstermektedir.
3.1.3.4 Pazara Yakınlık
Afyonkarahisar’ın İstanbul, Bursa, Ankara, İzmir, Antalya gibi büyükşehirlerin karayolu
geçiş noktasında bulunması, eğlence merkezinin doluluk oranının yüksek olmasını
sağlayacaktır. Yaz aylarında ortalama 100.000-150.000 aracın geçiş yaptığı düşünülürse
Afyonkarahisar’ın önemli bir kavşak noktası olduğu gerçeği gözler önüne serilmiş olur.
Ayrıca bölgede kalan turist sayısının da fazla olması ziyaretçi konusunda sıkıntı
yaşanmayacağının göstergesidir.
Afyonkarahisar’ın da içinde olduğu Tr33 bölgesinde toplam nüfus 2.940.947 kişidir.
Bunun yanında Eskişehir’e 2 saatlik, Antalya’ya 4 saatlik mesafededir.
3.1.3.5 Ulaşım
Afyonkarahisar İstanbul-Ankara, Ankara-İzmir, İstanbul-Antalya arasında karayolları
içerisinde kavşak konumunda olması sebebi ile bölgenin ulaşım konusunda sorunu
bulunmamaktadır. Afyonkarahisar’ın İstanbul’a uzaklığı 465 km, Ankara’ya uzaklığı 255
km, İzmir’e uzaklığı 347 km ve Antalya’ya uzaklığı 312 km’dir.
Afyonkarahisar, Türkiye’nin ilk bölgesel havalimanı olan Zafer Bölgesel Havalimanı ile
hava yolu ulaşımına kavuşmuştur. Yapmayı planladığımız tesis bu havalimanına 40
dakikalık mesafededir.
89
Zafer bölgesel havalimanın konumu
Afyonkarahisar ili, ülkede dört ayrı demiryolu hattının birleştiği noktada bulunan tek il
merkezi olma özelliğini taşımaktadır.
Afyonkarahisar’dan geçen demiryolu durumu
Afyonkarahisar’ı Ankara’ya ve İzmir’e bağlayacak olan hızlı trenin de yapılması ile
Ankara’ya olan uzaklık 1 saat 30 dakikaya, İzmir’e olan uzaklık 3 saat 30 dakikaya
düşecektir.
3.1.3.6 Gelişme Potansiyeli
İç Batı Anadolu ortasında kara, demir, hava yollarının kesiştiği kavşak noktasında
bulunan Afyonkarahisar önemli bir merkezdir. Tarihsel ve kültürel zenginlikleri yanında
Akdağ gibi doğal güzellikleri ve zengin jeotermal kaynakları bulunan Afyonkarahisar, son
10 yılda "Termal Turizm" alanında önemli gelişmeler kat etmiştir. Kaplıcalarımızda
bulunan üç, dört, beş yıldızlı otellerimize her yıl yenileri eklenmektedir. Mevcut eski
tesislerde ise iyileştirme ve restorasyon çalışmaları sürmekte, kaplıcalara çok fonksiyonlu
termal tatil köyü kapsamında düzenlemeler getirilmektedir.
90
Jeolojik bir oluşum olan İscehisar, Döğer, Seydiler bölgesindeki peri bacaları bu
yörelerdeki Frig kaya anıtları, Afyonkarahisar merkezindeki Karahisar Kalesi ve eski evler,
camiler, arkeoloji müzesi görülmeye değer
Yıl
Turist Sayısı
kültürel varlıklarımızdır. Tokalı Kanyonu ile Akdağ
Tabiat Parkı özellikle dağcıların rağbet ettiği doğal
2005
101.149
güzelliklerimizdir.
2006
141.329
2007
156.036
2008
179.236
2009
207.019
2010
240.179
2011
406.026
2012
494.026
İlimizin doğal, kültürel ve tarihsel zenginliği ile
birlikte kavşak noktasında olması da ekonomik
gelişmesinde yararlı olmaktadır. Ayrıca İscehisar
ilçemizdeki zengin mermer yataklarını işletmek
üzere o bölgede irili ufaklı çok sayıda atölye
vardır. Bunun yanında alkaloit, şeker, un, yağ,
yem, çimento gibi sanayi yatırımları yanında son
yıllarda turizm gelirinin payı artmıştır.
3.1.4 Alt yapı Durumu
Yatırım yapacağımız alanda elektrik ve su altyapısı mevcut olup, kanalizasyon sistemi
bulunmaktadır. Yatırımın yapılması planlanan bölgede organize sanayi, üniversite mevcut
olup, çevre yolu ve Eskişehir-Ankara-Konya-İstanbul karayollarının kavşak noktasında
bulunmaktadır.
91
3.1.5 Coğrafi konum
Afyonkarahisar Merkez nüfusu 180.455'tir. İl genel nüfusu 901.326'dır. Afyonkarahisar ili,
Anadolu yarımadasının batıya yakın ortasında ve Ege Bölgesi'nin iç kesiminde yer alır. İç
Anadolu yaylasının Ege kıyılarına açılan bir eşiği, bir geçidi durumundadır. Çevresinde
Eskişehir, Konya, Isparta, Denizli, Uşak ve Kütahya illeri bulunur. Kuzey doğudan, güney
batıya uzandıkça alçalan ovaları ile hem Orta Anadolu'dan, hem de Ege Bölgesi'nden
sayılır. En kuzeyde Eskişehir sınırından, en güneyde Denizli sınırına kadar kuzey doğudan
güney batıya doğru uzunluğu 210 kilometredir. Eni ise Kütahya sınırından Isparta sınırına
kadar kuzey batıdan güney doğuya doğru 112 kilometredir. Denizli'ye doğru incelerek,
eni 20 kilometreye kadar düşen bir parça halindedir.
Afyonkarahisar’ın İstanbul’a uzaklığı 465 km, Ankara’ya uzaklığı 255 km, İzmir’e uzaklığı
347 km ve Antalya’ya uzaklığı 312 km’dir. Türkiye’nin ilk bölgesel havalimanı olan Zafer
Bölgesel Havalimanı bölgenin coğrafi konumunu bir kat daha arttırmaktadır. Ayrıca
Afyonkarahisar’ı Ankara’ya ve İzmir’e bağlayacak olan hızlı trenin de yapılması ile de
Ankara’ya 1 saat 30 dakikada, İzmir’e ise 3 saat 30 dakikada ulaşım sağlanmış olacaktır.
Bu durum Afyonkarahisar’ın önemini daha da artıracak ve yatırım için daha cazip hale
getirecektir.
3.1.6. Teşvik Durumu
Yeni teşvik yasası; 19.06.2012 tarih ve 28328 sayılı resmi gazetede yayınlanan
2012/3305 sayılı kanun kapsamında 4.bölgede yer alan Afyonkarahisar’da bölgesel
teşvikler içinde değerlendirilen 1 Milyon TL Üstü Bölgesel Yatırımlar için,KDV istisnası,
gümrük vergisi muafiyeti, vergi indirimi, sigorta primi işveren hissesi desteği, faiz indirimi,
yatırım yeri tahsisi gibi devlet teşviklerinden faydalanabilmektedir.
(Hazine Müsteşarlığı Kurumsal Web Sitesi, www.hazine.gov.tr)
92
3.1.7 Çevresel Değerlendirme
Eğlence merkezi yapılacak arazi çevresinde olabilecek etkileri değerlendirmek için ÇED
raporu alınması gerekli olup olmadığı projelendirme aşamasında dikkate alınması
gereklidir.
3.1.8 MALİ İNCELEME
3.1.8.1 İşletme Sermayesi ve İhtiyacı
Tam Kapasitede İşletme Sermayesi İhtiyacı Tablosu (TL)
İşletme
Sermayesi
Tutarı
(Değişken)
(b)
Toplam
(a+b)
Süre
(Gün)
Yıllık Tutar
(Sabit)
Yıllık Tutar
(Değişken)
İşletme
Sermayesi
Tutarı (Sabit)
(a)
A1. Hammade
Stoğu
-
-
-
-
-
-
A2. Yardımcı
Madde Stoğu
-
-
-
-
-
-
A3. İşletme
Malzemesi Stoğu
-
-
-
-
-
-
A4. Yakıt Stoğu
-
-
-
-
-
-
B1. Mamul
Stoğu
-
-
-
-
-
-
B2. Yarı Mamul
Stoğu
-
-
-
-
-
-
910.513,33
249.128,33
1.159.641,67
UNSURLAR
A. Hammadde,
Malzeme ve Yakıt
Stoğu
B. Mamul ve
Yarımamul Stoğu
C. Nakit İhtiyacı
C1. Elektrik, Su,
Gaz Giderleri
30,00
8.640.000,00
2.160.000,00
720.000,00
180.000,00
900.000,00
C2. Personel
Giderleri
30,00
1.440.000,00
378.000,00
120.000,00
31.500,00
151.500,00
C3. Diğer Nakit
İhtiyacı
30,00
846.160,00
451.540,00
70.513,33
37.628,33
108.141,67
30,00
11.886.160,00
3.229.540,00
990.513,33
269.128,33
1.259.641,67
D. Vadeli Satışlar
E. Vadeli Alışlar
93
E1. Hammadde
-
-
-
Tam Kapasitede Toplam İşletme Sermayesi İhtiyacı
-
-
-
1.901.026,67
518.256,67
2.419.283,33
3.1.8.2. Kapasite Kullanım Olanakları
Kurulu Kapasite ve Tahmini Üretim Miktarı
Bir
im
1.Yıl
2.Yıl
3.Yıl
4.Yıl
5.Yıl
6.Yıl
7.Yıl
8.Yıl
9.Yıl
10.Yıl
EĞLENCE
MERKEZİ
İŞLETME
GELİRİ
A1Kurulu
Kapasite
KİŞ 1.000. 1.000.0
İ 000,00 00,00
1.000.00
0,00
1.000.0 1.000.0 1.000.0
00,00
00,00
00,00
1.000.00
0,00
1.000.0
00,00
1.000.00
0,00
1.000.00
0,00
B1Üretim
Miktarı
KİŞ 500.00
İ
0,00
525.00
0,00
551.250,
00
578.81
2,50
607.75
3,13
638.14
0,78
670.047,
82
703.55
0,21
738.727,
72
775.664,
11
C1-Birim
Satış
Fiyatı
TL
50,00
55,00
60,50
66,55
73,21
80,53
88,58
97,44
107,18
117,90
Kapasite
Kullanım
Oranı
KKO1=%
[(B1/A1)*
100])
-
50,00
%
52,50%
55,13%
67,00%
70,36%
73,87%
77,57%
A2Kurulu
Kapasite
AY
12,00
12,00
12,00
12,00
12,00
12,00
12,00
12,00
12,00
12,00
B2Üretim
Miktarı
AY
12,00
12,00
12,00
12,00
12,00
12,00
12,00
12,00
12,00
12,00
C2-Birim
Satış
Fiyatı
AY 30.000 31.500,
LIK
,00
00
57,88% 60,78% 63,81%
CAFE/RE
STORAN
KİRASI
Kapasite
Kullanım
Oranı
KKO2=%
[(B2/A2)*
-
100,00
%
100,00
%
33.075,0
0
34.728, 36.465, 38.288,
75
19
45
40.202,8
7
42.213,
01
44.323,6
6
46.539,8
5
100,00%
100,00
%
100,00%
100,00
%
100,00%
100,00%
100,00
%
100,00
%
94
100])
ORTALAMA
KAPASİTE
KULLANIM
ORANI
50,36
%
52,82%
55,42%
58,14% 61,01% 64,02%
67,18%
70,51%
74,00%
77,67%
3.1.8.3. Finansman İhtiyacı ve Kaynaklarının Hesaplanması
FİNANSMAN KAYNAKLARI
D- ÖZKAYNAK
Toplam (TL)
75.143.507,39
E- BANKA KREDİSİ
-
G-DİĞER KAYNAKLAR
-
H-FİNANSMAN KAYNAKLARI TOPLAMI
(D+E+F+G)
75.143.507,39
3.1.8.4. Toplam Yatırım Tutarı ve Yıllara Dağılımı
200.000 m2’lik arazi üstüne 30.000 m 2 kapalı eğlence merkezi yapılacaktır. TC. Çevre ve
Şehircilik
Bakanlığının
2012
yılı
yapım
birim
maliyeti
1.015
TL/m 2’dir.
1.015x30.000=30.450.000 TL
Eğlence merkezi için gerekli olan makine ekipman teçhizat maliyetleri:
Roller Coaster: 20.000.000 TL.
Su İçerikli Eğlenceler için gerekli makinalar çok çeşitli olmakla beraber ortalama maliyeti
10.000.000 TL’dir.
Korku İçerikli Etkinlikler: değişik temalı korku içerikli etkinlikler olmakla beraber bu
etkinliğin sürekli değişmesi gerekliliği vardır. Ortalama kurulum maliyeti 4.000.000 TL’dir.
Lunapark Birimleri: eğlence merkezlerinde olmazsa olmaz eğlence birimleridir. Ortalama
kurulum maliyeti: 5.000.000 TL’dir.
Teknoloji İçerikli Etkinlikler: bu etkinlikler çok çeşitlidir. 5 boyutlu sinemada olabileceği
gibi uzay yolculuğu gibi görsel etkinlikler olabilir. Ortalama kurulum maliyeti: 10.000.000
TL’dir.
Toplam teçhizat maliyetleri:
39.000.000 TL
Afyonkarahisar için ortalama arazi fiyatları üzerinden metre kare fiyatı 20 liradır:
20x200.000=4.000.000 TL’dir.
Etüt-proje ve çevre düzenleme giderleri olarak 500.000 TL hesaplanmıştır.
Teknik hizmet ve iç dizayn bedeli olarak 700.000 TL harcama yapılacağı öngörülmüştür.
95
Toplam Yatırım Bütçesi ve Finansmanı Tablosu
Toplam Tutar (TL)
(KDV Hariç)
YATIRIM BÜTÇESİ
A1 – Yapım İşleri
32.581.500,00
A2 – Makine ve Ekipman Alımları
39.000.000,00
1.200.000,00
A3 – Genel Harcamalar (Hizmet Alımları)
200.000,00
A4 – Tanıtım Harcamaları
A5 – İşletme Sermayesi Değişimi
2.162.007,39
A6 – Arsa Bedeli
4.000.000,00
76.964.317,78
B- TOPLAM YATIRIM TUTARI
3.1.8.5. İşletme Giderleri
Tam Kapasitede Yıllık İşletme Giderleri Tablosu (TL)
Gider Unsurları
Mikta
r
Birim
Birim
Fiyat
(TL)
Toplam Sab Değiş
Tutar
it
ken
(TL)
(%) (%)
Giderde
ki Payı
(%)
1-Genel Üretim Giderleri
a) Elektrik Giderleri
100%
b) Su, Gaz Giderleri
100%
c) Yakıt Giderleri
100%
d) Haberleşme Giderleri
100%
e) Bakım Onarım Giderleri
100%
f) Sigorta Giderleri
100%
g) Kira Giderleri
100%
h) Diğer Giderler
100%
14.540.02
1,60
2 - Genel Yönetim Giderleri
98,26%
a) Personel Giderleri
99,00
KİŞİ/12 AY
14.976,0 1.482.624
80%
0
,00
20%
10,02%
b) Elektrik Giderleri
12,00
AY
800.000, 9.600.000
80%
00
,00
20%
64,87%
96
c) Su, Gaz Giderleri
12,00
AY
100.000, 1.200.000
80%
00
,00
20%
8,11%
d) Yakıt Giderleri
12,00
AY
100.000, 1.200.000
80%
00
,00
20%
8,11%
e) Haberleşme Giderleri
12,00
AY
1.000,00 12.000,00 80%
20%
0,08%
f) Bakım Onarım Giderleri
12,00
AY
70.000,0 840.000,0
80%
0
0
20%
5,68%
g) Sigorta Giderleri
12,00
AY
8.000,00 96.000,00 80%
20%
0,65%
h) Kira Giderleri
100%
i) Diğer Giderler
0,10
DİĞER
GİDERLERİN
YÜZDE ONU
1.093.97 109.397,6
80%
6,00
0
20%
0,74%
3 - Beklenebilecek Farklar
TOPLAM ÜRETİM GİDERLERİ
(1+2+3+4+5)
14.540.02
1,60
98,26%
4 - Pazarlama, Satış ve Dağıtım
Giderleri
258.000,0
0
1,74%
18.000,0
18.000,00
0
a) Personel Giderleri
1,00
KİŞİ/12AY
b) Elektrik Giderleri
-
-
-
-
-
100%
c) Su ve Gaz Giderleri
-
-
-
-
-
100%
d) Yakıt Giderleri
-
-
-
-
-
100%
12,00
AY
f) Bakım Onarım Giderleri
-
-
-
-
-
100%
g) Sigorta Giderleri
-
-
-
-
-
100%
h) Kira Giderleri
-
-
-
-
-
100%
i) Diğer Giderler
-
-
-
-
-
100%
e) Haberleşme Giderleri
TOPLAM İŞLETME GİDERLERİ
(1+2+3+4)
100%
20.000,0 240.000,0
0
0
14.798.02
1,60
100%
0,12%
1,62%
100,00%
TOPLAM İŞLETME GİDERLERİ
Sabit Giderler
Toplamı
:
11.632.017,
28
97
Değişken
Giderler Toplamı
:
3.166.004,3
2
3.1.8.6. İşletme Gelirleri
İşletmenin kuruluş yılında yaklaşık 500.000 kişinin gelmesini bekliyoruz. Bu çerçevede ilk
sene Afyonkarahisar ve çevre illerdeki okullarla yapılacak görüşmeler ile öğrencilerin
toplu olarak gelmesi sağlanacaktır. Girişi 50 lira olacak ve ücrete 3 eğlence aracı
kullanımı dâhil şekilde satılacaktır. Bunun dışında satılan jetonlar ekstra gelirler olarak
tabloya dahil edilmiştir.
Satış Gelirleri
Bir
im
1.Yıl
2.Yıl
3.Yıl
4.Yıl
5.Yıl
6.Yıl
7.Yıl
8.Yıl
9.Yıl
10.Yıl
EĞLENCE
MERKEZİ
İŞLETME
GELİRİ
Satış Miktarı KİŞİ
500.000 525.000 551.250 578.812 607.753 638.140 670.047 703.550 738.727 775.664
,00
,00
,00
,50
,13
,78
,82
,21
,72
,11
Birim Fiyatı
TL
50,00
55,00
60,50
66,55
73,21
80,53
88,58
97,44
107,18
117,90
Satış Geliri
TL
25.000.
000,00
28.875.
000,00
33.350.
625,00
38.519.
971,88
44.490.
567,52
51.386.
605,48
59.351.
529,33
68.551.
016,38
79.176.
423,91
91.448.
769,62
12,00
12,00
12,00
12,00
12,00
12,00
12,00
12,00
12,00
12,00
31.500,
00
33.075,
00
34.728,
75
36.465,
19
38.288,
45
40.202,
87
42.213,
01
44.323,
66
46.539,
85
CAFE/REST
ORAN
KİRASI
Satış Miktarı AY
Birim Fiyatı
AYL 30.000,
IK
00
Satış Geliri
AYL 360.000 378.000 396.900 416.745 437.582 459.461 482.434 506.556 531.883 558.478
IK
,00
,00
,00
,00
,25
,36
,43
,15
,96
,16
Toplam
Satış
Gelirleri
TL
25.360.
000,00
29.253.
000,00
33.747.
525,00
38.936.
716,88
44.928.
149,77
51.846.
066,84
59.833.
963,76
69.057.
572,53
79.708.
307,87
92.007.
247,78
98
Diğer Gelirler (TL)
Diğer
Gelirler
(Tür)
1.Yıl
2.Yıl
3.Yıl
4.Yıl
5.Yıl
6.Yıl
7.Yıl
8.Yıl
9.Yıl
10.Yıl
EĞLENC
E
MAKİN
ALARI
EKSTRA
KULLAN
IM
GELİRLE
Rİ
15.125.0
00,00
17.469.3
75,00
20.177.1
28,13
23.304.5
82,98
26.916.7
93,35
31.088.8
96,32
35.907.6
75,24
41.473.3
64,91
47.901.7
36,47
55.326.5
05,62
Toplam
15.125.0
00,00
17.469.3
75,00
20.177.1
28,13
23.304.5
82,98
26.916.7
93,35
31.088.8
96,32
35.907.6
75,24
41.473.3
64,91
47.901.7
36,47
55.326.5
05,62
3.1.8.7. Amortismanların Hesaplanması
Amortisman Giderleri (TL)
Sabit
Kıyme
tler
1.Yıl
2.Yıl
3.Yıl
4.Yıl
5.Yıl
6.Yıl
7.Yıl
8.Yıl
9.Yıl
Topla
10.Yıl
m
Kal
Satın
ıntı
Alma
De
Bedeli
ğer
Yatırım Kapsamında Alınacak Sabit Kıymetler Amortismanı
Binala
r
651.63 651.63 651.63 651.63 651.63 651.63 651.63 651.63 651.63 651.63 6.516.3 6.516.3
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
00,00
00,00
-
Makin
eEkipm
an
1.940. 1.940. 1.940. 1.940. 1.940. 1.940. 1.940. 1.940. 1.940. 1.940. 19.400. 19.400.
000,00 000,00 000,00 000,00 000,00 000,00 000,00 000,00 000,00 000,00 000,00 000,00
-
Demir
başlar
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Taşıtl
ar
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Diğer
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Ara
Topla
m(1)
2.591. 2.591. 2.591. 2.591. 2.591. 2.591. 2.591. 2.591. 2.591. 2.591. 25.916. 25.916.
630,00 630,00 630,00 630,00 630,00 630,00 630,00 630,00 630,00 630,00 300,00 300,00
Topla
m
Amorti
sman
(1+2)
2.591. 2.591. 2.591. 2.591. 2.591. 2.591. 2.591. 2.591. 2.591. 2.591. 25.916. 25.916.
630,00 630,00 630,00 630,00 630,00 630,00 630,00 630,00 630,00 630,00 300,00 300,00
-
3.1.8.8. Proforma Tabloların Hesaplanması
99
Tahmini Nakit Akış Tablosu (TL)
Endeksler
Yatırı
m
Döne
mi
1.Yıl
2.Yıl
3.Yıl
4.Yıl
5.Yıl
6.Yıl
7.Yıl
8.Yıl
9.Yıl
10.Yıl
VIII. Nakit Girişi
(12+13+14)
37.86 43.69 50.42 58.196 67.173 77.539 89.509 103.33 119.29 139.98
0.000, 0.500, 2.837, .702,8 .433,5 .369,5 .728,4 3.080, 6.519, 4.618,
00
00
50
1
2
8
3
72
83
45
12. Satışlardan
Elde Edilen Nakit
Girişi
25.36 29.25 33.74 38.936 44.928 51.846 59.833 69.057 79.708 92.007
0.000, 3.000, 7.525, .716,8 .149,7 .066,8 .963,7 .572,5 .307,8 .247,7
00
00
00
8
7
4
6
3
7
8
13. Diğer
Gelirlerden Nakit
Girişi
12.50 14.43 16.67 19.259 22.245 25.693 29.675 34.275 39.588 45.724
0.000, 7.500, 5.312, .985,9 .283,7 .302,7 .764,6 .508,1 .211,9 .384,8
00
00
50
4
6
4
7
9
6
1
14. Kalıntı
Değer
X. Özkaynaklar
2.252.
985,86
76.96
4.317,
78
XI.Banka Kredisi
XII. Diğer
Kaynaklar
XIII. Toplam Nakit
Çıkışı (15 +II)
76.96 15.83 15.90 15.99 16.079 16.170 16.266 16.367 16.473 16.585 16.682
4.317, 0.488, 9.229, 2.005, .013,4 .461,1 .566,7 .559,3 .679,5 .180,5 .751,7
78
72
65
40
1
9
9
4
9
0
7
15.Toplam Yatırım
Harcamaları
76.96
4.317,
78
12.52
3,14
13.16
5,08
13.83
8,43
14.544 15.285 16.063 16.879 17.735 18.633
,79
,82
,30
,08
,08
,36
15.1. İşletme
Sermayesindeki
Değişim
2.114.
317,7
8
12.52
3,14
13.16
5,08
13.83
8,43
14.544 15.285 16.063 16.879 17.735 18.633
,79
,82
,30
,08
,08
,36
15.2. Sabit Yatırım
Harcaması
74.85
0.000,
00
II. Giderler
15.81 15.89 15.97 16.064 16.155 16.250 16.350 16.455 16.566 16.682
7.965, 6.064, 8.166, .468,6 .175,3 .503,4 .680,2 .944,5 .547,1 .751,7
58
56
97
3
7
9
6
1
4
7
XIV.
Amortismanlar
2.591. 2.591. 2.591.
2.591. 2.591. 2.591. 2.591. 2.591. 2.591. 2.591.
630,0 630,0 630,0
630,00 630,00 630,00 630,00 630,00 630,00 630,00
0
0
0
100
XV. Kredi Anapara
Ödemesi
XVI. Net Nakit Akışı
(VIII
+XIV+IX+X+XI+XIIXIII-XV-V-VII-14)
20.21 24.81 30.13 36.282 43.390 51.606 61.101 72.075 84.756 99.430
2.734, 4.013, 3.527, .872,5 .950,7 .659,5 .989,4 .603,8 .974,7 .734,6
40
26
99
6
0
8
6
8
9
6
XVII.Kümülatif Net
Nakit Akışı
20.21 45.02 75.16 111.44 154.83 206.44 267.54 339.61 424.37 523.80
2.734, 6.747, 0.275, 3.148, 4.098, 0.758, 2.747, 8.351, 5.326, 6.061,
40
66
66
22
92
50
95
84
63
28
XVIII. Brüt Nakit
Akışı (VIII +IX-XIII+
XIV+9)
24.62 30.37 37.02 44.709 53.594 63.864 75.733 89.451 105.30 125.89
76.96
1.141, 2.900, 2.462, .319,4 .602,3 .432,8 .799,0 .031,1 2.969, 3.496,
4.317,
28
35
10
0
3
0
9
3
33
68
78
XIX. İlave Brüt
Nakit Akışı
76.96 13.23 7.487.
4.317, 8.858, 099,6
78
72
5
837.5
37,90
6.849.
319,40
15.734 26.004 37.873 51.591 67.442 88.033
.602,3 .432,8 .799,0 .031,1 .969,3 .496,6
3
0
9
3
3
8
3.1.8.9. Net Bugünkü Değer Toplamı ve İç Karlılık Oranı
İşletmenin %6 iskonto oranı varsayımı ile net bugünkü değer 85.328.624,88 TL’dir.
3.1.8.10. Yatırımın Geri Dönüş süresi
Yatırımın geri dönüş süresi 3,8 yıldır.
3.1.9. TEKNİK İNCELEME
3.1.9.1 Hammadde Ve Yardımcı Madde İhtiyaç Analizi
Tesisimiz hizmet sektöründe olduğu için, hammadde ihtiyacı Bulunmamaktadır.
3.1.9.2.Gerekli Makine ve Teçhizatlar
Roller Coaster: Hız ve macera trenleri olarak eğlence parklarında ziyaretçinin en çok
ilgisini çeken etkinlik birimleri olan bu trenler ahşap veya çelik yapı üzerinde inşa edilen
raylı sistemler şeklindedir. Genelde gruplar olarak incelenen macera ve hız duygularının
bir arada yaşandığı bir etkinlik çeşididir. Roller coaster macera trenleri bazı parklarda
sadece raylar üzerinde bir platform üzerinde çeşitli yükseklikteki yollardan oluşabildiği
gibi bazı parklarda raylı platformlar mağaraların içine, yeraltına ve su içerisine
girebilmektedir. Bu birimler birçok parkın asıl temasını oluşturmaktadır ve ziyaretçilerinin
birçoğu sadece bu birimleri kullanmak amacı ile parkı ziyaret etmektedir. Günümüzde
eğlence parkları roller coasterları daha da geliştirerek diğer parklarla rekabetinde daha
güçlü bir noktaya gelmişlerdir. Genel prensip hep daha hızlı ve daha ürkütücü olan
tasarımlar geliştirmektir.
Su İçerikli Eğlenceler: Eğlence parkları içerisindeki mini aquaparklar diyebileceğimiz bu
mekânlar birçok eğlence birimini içermektedirler. Açık ve kapalı su kaydırakları, dalga ve
macera havuzları, çılgın nehir maceraları, bot yarışları tekne gezileri bu etkinlikler
arasında sayılabilir.
Korku İçerikli Etkinlikler: Parkların vazgeçilmezlerinden biri olan korku etkinlikleri çok
çeşitlidir. Ziyaretçilerin gerek yaya olarak gerekse bir araç içerisinde ilerledikleri bu
mekânlarda yapay donatılarla ziyaretçiler üzerinde korku duygusunu tattırarak adrenalin
yükseltilmesi amaçlanmaktadır. Bu mekânlar içerisinde perili köşkler, hayaletli evler,
korkunç mağaralar, yaratıklar ve çeşitli bölümler bulunmaktadır.
Lunapark Birimleri: Eğlence parklarının bu bölümleri günümüz kentlerinin çoğunda
bulunan lunaparkların daha gelişmiş ve büyük benzerleridir.
101
Teknoloji İçerikli Etkinlikler: Bu etkinlikler ziyaretçileri kendi yarattığı sanal ortamda
eğlendirmeyi hedefleyen etkinliklerdir. Bu etkinliklere en güzel örneklerden biri üç boyutlu
sinema olarak gösterilebilir. Günümüzde bu tip sinemalar oldukça yaygınlaşmıştır. Bu
nedenle parklar artık sadece üç boyutlu görsellik sağlayan bu tip etkinlikleri geliştirip dört
hatta beş boyutlu olduğunu öne süren sinemadan daha karmaşık etkinlik birimleri
kurmaya başlamışlardır. Bu birimler sadece üç boyutlu gösterimi değil içinde geziyormuş
hissi veren, görme ve duyma duyusu dışında diğer duyularda (koklama, dokunma,
hareket) etkileyen yapılar olarak karşımıza çıkmaktadır.
İçerlerinde çapı çok geniş dönme dolaplar, atlıkarınca çeşitleri, kendi ekseni etrafında tam
bir dönüş yapabilen gondol ve benzeri aletler, balerinler ve daha birçok eğlence donatısı
bulundururlar.
3.1.9.3. Girdi-Çıktı Analizi
En önemli girdi, giriş ücretleri ve merkeze gelenleri cezbedebilecek daha fazla eğlence
araçlarını kullanması ile sağlanacak gelirlerdir. Ayrıca temalı kafeler, restoranlar, fastfood ve çocukların ilgisini çekecek yiyecek içecek gelirleridir.
Çıktılar olarak da en çok enerji gideri, personel gideri, makine ekipman bakım ve
yenileme giderleridir.
3.1.9.4.Yerleşim Planı
1. Giriş
2. Otopark
3. Sirkülasyon Yolları ve Araçları
4. Alışveriş ve Tanıtım Sokağı
5. Dağılma Merkezleri
6. Yönetim Ve Güvenlik Birimleri
7. Yeme İçme Mekânları
8. Sağlık Birimleri
9. Personel Kullanım Mekânları ve Teknik Mekânlar
10. Eğlence Üniteleri
Örnek Eğlence Merkezi tasarımı
3.1.9.5. Tedarik Kaynakları
Eğlence merkezleri için yerli ve yabancı birçok kaynak bulunmaktadır. Yatırım teşvikleri
ile yurt dışından yapılan ithalatlarda gümrük vergisi muafiyetleri bulunmaktadır.
102
3.1.9.6. İhtiyaç Duyulacak Personel Sayısı ve Niteliği
Makinaların başında bulunacak 70 hizmet personeline ihtiyaç vardır. Ayrıca makinaların
bakımını yapabilecek 5 kişilik bakım ekibine ihtiyaç duyulmaktadır. Bu 5 kişilik ekipte 1
makine mühendisi, 1 bakım ustası, 3 yardımcı eleman bulunmaktadır. Yönetim birimi
olarak 1 müdür, 1 müdür yardımcısı, 1 tanıtım ve pazarlama sorumlusu, 1 araştırma
sorumlusu, 1 halkla ilişkiler sorumlusu bulunmaktadır. 20 kişilik güvenlik ekibi alınacaktır.
Toplamda 100 personele ihtiyaç vardır. 94 kişi asgari ücretle çalışacak diğer personel
yönetim personeli ücreti alacaktır.
PERSONEL
Kişi
Yıllık maliyet
Toplam maliyet
Hizmet personeli
94
14400
1353600
Yönetim personeli
5
19200
96000
Müdür
1
48000
48000
Toplam
100
1497600
3.1.10. HUKUKİ İNCELEME
3.1.10.1 Kanun Tüzük Ve Yönetmelikler
3.1.10.1.1 Yatırım Aşamasında
Turizm Tesislerinin Belgelendirilmesine ve Niteliklerine İlişkin Yönetmelikte (Resmi Gazete
Tarihi: 21.06.2005 Resmi Gazete Sayısı: 25852) eğlence merkezleri madde 35 ve madde
36’da tanımlanmıştır.
3.1.10.1.2 İşletme Aşamasında
Eğlence yerlerinden kaynaklanan çevresel gürültünün kontrol altına alınması için 27 Nisan
2011 tarihli ve 27917 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmeliğe göre, gereken
tedbirler alınacaktır.
3.1.11 YATIRIMIN ÖZETİ
Yatırımın Geri Dönüş Süresi
Toplam Yatırım Tutarı
75.143.507,39
Vergi Sonrası Kar
17.633.627,54
Yatırımın yapılacağı süre
Amortisman
Yatırımın Geri Dönüş Süresi
2 yıl
2.591.630,00
3,71
3.1.12 DEĞERLENDİRME VE SONUÇ
Tablolardan da anlaşılacağı gibi yatırımın karlılığı yüksek olmakla birlikte, bölgeye olumlu
katkısı olan bir yatırımdır. İlk yatırım maliyetinin yüksek olmasının yanında, gelirleri ve
karlılığı yüksek bir yatırımdır. Yatırımcıyı 4 yılda karlılığa geçirebilmektedir.
Afyonkarahisar ve çevre illerde böyle bir tesisin bulunması, bölgeyi cazibe merkezi haline
getirecektir.
103
POTANSİYEL YATIRIMLAR
BÖLÜM 4
104
4.1. JEOTERMAL KAYNAKLI TEKNOLOJİK SERA
ÖN FİZİBİLİTE RAPORU
105
4.1.1 GİRİŞ
4.1.2 PİYASA İNCELEMESİ
1.1.2.1 Sektörün ve Hizmetin Tanımı, Sınıflandırılması
Bu fizibilite çalışması, Afyonkarahisar ilinde gelişmesi öngörülen potansiyel sektörler
içinde yer alan seracılık kapsamında Sandıklı ilçesinde toplam 7 da işletme arazisi
üzerinde her biri 2500 m2 taban alanına sahip iki adet yay çatılı altılı blok sera ve
yardımcı ünitelerden oluşan topraksız tarım tekniği ile jeotermal enerjinin kullanım
olanakları uygulanan bir sera işletmesi tasarlanmıştır. Yörede çok sayıda jeotermal
kaynağın bulunması, jeotermal ısıtmalı seracılığın yaygınlaşmasında önemli bir ölçüt
olmuştur. Teknolojik sera dendiği zaman özellikle örtüaltı yetiştiricilikte ileri teknoloji
kullanılarak kaliteli ve yüksek verimin alınması anlaşılmalıdır. Yatırım kapsamında
topraksız kültürle salkım domates üretimi yaparak Avrupa pazarına ihracatı planlanmıştır.
İnsanların yaşamlarını sürdürebilmesi için tükettikleri gıdanın çoğu çok eski çağlardan
beri dolaylı ya da dolaysız toprağa dayalı tarım ile sağlanmaktadır. Nüfusun sürekli artışı
ve temel besin maddelerine olan ihtiyacın büyümesi, tarımsal üretime duyulan ihtiyacın
giderek artmasına neden olmaktadır. Ancak tarım ürünlerine duyulan ihtiyacın artması ile
birlikte, sanayi tesisi, yerleşme alanı açmak gibi nedenlerden dolayı tarım alanlarının
giderek azalması her geçen gün küçük alanlardan daha fazla yararlanmayı zorunlu hale
getirmiştir. Ayrıca taze sebze ve çiçek yılın her mevsiminde yetiştirilememektedir. İnsan
sağlığı yönünden sebzelerin her mevsimde taze olarak tüketilmesi gerekmektedir.
Sebzelerin insan sağlığı yönünde önemi içinde bulunan vitaminler, hormonlar, bazlar,
mineral ve biyokimyasal maddelerden dolayıdır. Sebzelerin çeşitli şekillerde saklanarak
yetişme mevsiminin dışında tüketilmesi sorununa bir ölçüde çözüm olabilirse de,
dondurulan, soğuk hava depolarında, konserve yapılan veya kurutulan sebzeler, tazesine
göre birçok özelliğini kaybetmesine neden olmaktadır. Bunun yanında bazı sebzelerin bu
şekilde saklanmasına olanakta yoktur. Sebze üretimindeki bu dar boğazı aşmak ve
tüketiciye her zaman taze sebze sunabilmek için bazı özel yapılarda uygun koşulların
sağlanarak üretilmesi gerekmektedir. Bütün bu sebepler seracılığın gelişmesine sebep
olmuştur.
106
Sera, iklimle ilgili çevre koşullarına, tümüyle veya kısmen bağlı kalmadan gerektiğinde
sıcaklık, ışık, nem ve hava gibi etmenler denetim altında tutularak bütün yıl boyunca
çeşitli kültür bitkileriyle bunların tohum, fide ve fidanların üretmek, bitkileri korumak,
sergilemek amacıyla cam, plastik vb. ışık geçirebilen malzeme ile kaplanarak değişik
şekillerde yapılan, yüksek sistemli bir örtü altı yetiştiriciliği yapısıdır.
Ülkemizde sera sebzeciliği başlangıcı son 30–35 yıl kadar öncesine dayanır. Sera
işletmelerinin kurulması iklim yönünden en uygun olan Antalya ve İçel illerinde
başlamıştır. Türkiye seracılığında son beş yıldaki gelişmeler incelendiğinde, Türkiye'de
seracılığın yıllık ortalama artış hızı % 15 dolayındadır. Bu artış hızı birçok ülkeden daha
fazladır. Ülkemiz seralarının işletme yapısı aile işletmeleri şeklinde ve ortalama
büyüklükleri 400-1500 m2 arasında değişen küçük işletmeler şeklindedir. Ülkemizde ve
diğer ülkelerde bazı durumlarda sera işletmeciliği veya sera yetiştiriciliği ile "Örtü altı
yetiştiriciliği" aynı anlamda kullanılmaktadır. Ülkemiz seracılığı Marmara, Ege ve Akdeniz
kıyı şeridinde dağılma ve gelişme göstermektedir. Bu dağılım içerisinde yer yer yoğun
üretim alanları doğmuştur. En kuzeyde Yalova çevresindeki mikro ölçekte görülen
seracılık, batıda İzmir ve Muğla çevresinde, güneyde Antalya ve Mersin dolaylarında
yoğunlaşmakta ve Hatay ilinin Samandağ ilçesine kadar varmaktadır. Ülkemizdeki sera
alanlarının son yıllardaki dağılımına rakamsal olarak bakacak olursak, Türkiye'de sera
alanlarının yaklaşık %65’i Antalya'da % 21'i. Mersin’de, % 7'si Muğla'da, % 2’ si İzmir' de
ve % 1'i İstanbul' da bulunmaktadır.
Türkiye’de seralar ekseriyetle iklim kontrolü bulunmayan geleneksel sera işletmeleri
şeklinde olup, üretim çoğunlukla don zararlarından korunmaya yönelik önlemlerle basit
yapılarda yapılmaktadır. Modern sera işletmelerinin oranı oldukça düşük olup
iklimlendirme sistemi mevcuttur. Bu işletmelerin bazıları jeotermal enerji ile ısıtılmakta,
diğerleri ise merkezi ısıtma sistemlidir ve ısı kaynağı olarak LPG, motorin ve kömür
kullanılmaktadır. Jeotermal ısının kullanıldığı seraların avantajlarından en önemlileri,
yenilenebilir oluşu, diğer enerji kaynaklarına kıyasla çok ucuz oluşu, gerekli teknoloji
düzeyinin çok yüksek olmayışı, aynı anda yararlanma olanağının oluşu ve çevre kirliliğine
neden olmamasıdır. Topraksız tarım; her türlü tarımsal üretimin durgun veya akan besin
eriyiklerinde, sis şeklinde verilmiş besin eriyiğinde veya besin eriyikleriyle beslenmiş katı
107
ortamlarda gerçekleştirilmesidir. Topraksız tarımın amacı; bitkilerin gelişmesini besin
solüsyonu yardımıyla sağlamak, bitkilerin besin madde ve su gereksinimlerini stres
oluşturmadan karşılamak ve bunu en ekonomik bir şekilde gerçekleştirmektir. Topraksız
tarımda bitki bilindiği gibi toprak olmayan özel materyallerdir. Topraksız tarım
medyalarını genel olarak; Perlit, Hidroton, Rockwool, Vermikülit ve farklı bitki- ağaç lifleri
olarak sıralayabiliriz.
Seracılıkta en önemli gider ısıtma gideridir. 1 dekar seranın Ekim ayından Nisan ayına
kadar 7 ay süreyle 15°C de tutulması için yapılacak ısıtmalarda; Antalya'da 22 ton FuelOil, Yalova'da 46 ton Fuel Oil, Afyonkarahisar’da 86 ton Fuel Oil gerekir. Buna göre
Afyonkarahisar koşullarında bir seranın ısıtılabilmesi için Antalya koşullarına göre yaklaşık
4 kat fazla enerjiye ihtiyaç vardır. Jeotermal kaynakları kullanarak ısıtma, tüm olasılıklar
(doğalgaz, kömür, fuel-oil )içerisinde hem en karlı üretimi yapmayı sağlayan, hem de en
temiz ısıtma şeklidir. Yatırım kapsamında Sandıklı ilçesinde yapılması planlanan sera
yatırımı için Jeotermal kaynak Sanjet’in yatırım yerine yakın kuyularından sağlanacak ve
zorunlu olan reenjeksyon imkânı da sağlanmış olacaktır.
Topraksız tarım yapılan bir teknolojik sera.
1.1.2.2 Arz Analizi
Afyonkarahisar, jeotermal kaynakları, uygun iklim koşulları, gelişmiş tarımsal altyapısı,
toprak ve su analiz laboratuvarları ile teknolojik sera yatırımcıları için eşsiz bir ortam
sunmaktadır.
Afyonkarahisar’da seracılık üretimi içerisinde sebze üretimi ağırlıklı yer tutmaktadır.
Toplam üretimin %58’ini domates, %32’sini hıyar, %2’sini ıspanak ve %1,6’sını marul
oluşturmaktadır. Özellikle domates üretiminde son yıllarda artış gözlenmektedir.
108
Türkiye İhracatçılar Meclisi verilerine göre Afyonkarahisar’ın 2010 yılı taze meyve-sebze
ve ürünleri ihracatı 2,6 milyon dolar olarak gerçekleştirilmiştir. Teknolojik seralarda
üretilen özellikli ürünler Avrupa pazarında ve oralarda da en yüksek fiyatların oluştuğu
süpermarketlere satılabilmektedir.
109
4.1.2.3 Talep Analizi
TUİK verilerine göre Rusya Federasyonu, 2008 yılında 1.674.000 dolarlık toplam yaş
meyve ve sebze ihracatımızın % 37’sinin yöneldiği en önemli ülke konumundadır. Rusya
Federasyonu’nu % 10 ile Almanya, %8 ile Ukrayna, % 7 Romanya ve % 6 ile Bulgaristan
takip etmektedir. Suudi Arabistan, Irak, Hollanda ve Birleşik Krallık diğer önemli
pazarlarımızdır. 2008 yılındaki yaş sebze ihracatımız ise 983.000 ton olup, domates
miktar olarak toplam sebze ihracatının % 45’ini oluşturmaktadır. İhracatı yapılan diğer
önemli sebzeler kuru soğan, patates, biber ve hıyardır. Türkiye'de yaş meyve ve sebze
üretimi miktar itibariyle önemli olmasına karşın, ihracatın üretime oranı çok düşüktür.
İhracata konu olan meyve ve sebze çeşitlerinin uluslararası piyasalarda talep edilen
çeşitlere uygun olmayışı ve üretimden tüketime miktar ve kalite kayıplarının yüksekliği bu
durumun en önemli nedenleri arasındadır.
Yatırım kapsamında üretimi gerçekleştirilecek olan salkım domates özellikli bir ürün
olması sebebiyle diğer ürünlere göre Avrupa pazarındaki taleplere karşılık verecektir.
4.1.2.4 Arz ve Talebin Karşılaştırılması
Avrupa ve Amerika da özellikle rağbet gören salkım domateslerin % 90 kadarı yine
Hollanda, İtalya, İngiltere, Polonya, Litvanya Rusya ve diğer Avrupa devletlerine ihraç
edilmektedir.
Teknolojik seralarda yıl boyunca üretim yapılabilmektedir. Elde edilen ürünün tamamı
ihracat kapsamında Avrupa ülkelerine ve Rusya’ya gönderilecektir.
4.1.3. KURULUŞ YERİ İNCELEMESİ
4.1.3.1 Kuruluş Yeri Seçimi
Yatırım kapsamında yapılacak olan sera yatırımı ile toplamda 5000 m²lik bir alanda
domates üretimi yapılması planlanmaktadır.5000 m²lik seranın kurulumu için gerekli olan
toplam arazi 7.000 m²dir. Proje kapsamında yapılacak yatırım için yatırım yeri tahsisi
talebinde bulunulacaktır. Yapılması planlanan sera her biri 2500 m2 taban alanına sahip
iki adet yay çatılı altılı bloktan oluşacaktır. Çatı sistemi galvanizli çelikten, polikarbon sera
kurulacaktır. Jeotermal kaynaktan sağlanan sıcak su ile otomatik olarak seranın ısınması
sağlanacaktır. Serada sıcak ve kuru günlerde; sera içerisindeki sıcaklığı ve nemi optimum
110
seviyede tutmayı sağlayan sisleme sistemi kurulacaktır. Yetiştirme ortamları "ASKILI
OLUK " sistemi ile çatıya asılı olup yerle temas etmeyecektir. Bu sistemin aynı zamanda
sera içi hava sirkülâsyonuna da etkide bulunmaktadır. Teknolojik seralarda verim yaklaşık
5 kat daha artmakta olup 1 dekarlık alandan yıllık yaklaşık 50 ton ürün elde
edilebilmektedir.
4.1.3.2 Hammadde Ve Yardımcı Maddeler
Hammadde olarak domates fidesi ve topraksız tarımın yapılacağı materyal olarak
hindistan cevizi kabuğundan kokopitler kullanılacaktır. 'kokopit' adı verilen hindistan
cevizi lifleri Hindistan ve Endonezya gibi ülkelerden ithal edilmektedir.
4.1.3.3 İşgücü
Öngörülen tesisin toplam üretim alanı (sera ) 5000 m² olup, bu alanda yetiştirilecek
ürünler için 10 kişilik istihdam yeterli olacaktır. İşletmede bir ziraat mühendisi bir teknik
personel ve 8 vasıfsız işçi alımı yeterli olacaktır.
İşçilik giderleri
Sıra No
Pozisyon
Adam/ay
Brüt aylık tutar
Yıllık tutar
1
Ziraat mühendisi
12
4.196,33
50.355,96
2
Pazarlama elemanı
12
2.447,86
29.374,32
3
İşçi
12
1.190,05
14.280,60
4
İşçi
12
1.190,05
14.280,60
5
İşçi
12
1.190,05
14.280,60
6
İşçi
12
1.190,05
14.280,60
7
İşçi
12
1.190,05
14.280,60
8
İşçi
12
1.190,05
14.280,60
9
İşçi
12
1.190,05
14.280,60
10
Şoför
12
1.190,05
14.280,60
Toplam
193.975,08
111
2013 yılı brüt asgari ücretleri taban olarak alınmış olup, işçilik giderleri işveren
payı dâhil hesaplanmıştır.
4.1.3.4 Pazara Yakınlık
Üretilecek olan ürün salkım domatesin bulunduğumuz bölgenin ihtiyacını karşılamak
üzere iç piyasa sunumu yapılacak ve yurt dışına özellikle talebin fazla olduğu Avrupa
ülkelerine ve Rusya’ya ihracatı yapılacaktır. Pazar sıkıntısı ve ulaşım sorunu olmaması
ürünün pazarlanmasını kolaylaştıracaktır.
4.1.3.5 Ulaşım
Dört yönden gelen demiryollarının birleştiği kavşakta, bir merkez durumunda olan
Afyonkarahisar, ulaşım açısından büyük önem taşır. Bu demiryollarından biri Konya
üzerinden Adana'ya, dolayısıyla Akdeniz'e ulaşır. Bir diğeri Kütahya üzerinden İç Anadolu
ve Marmara'ya gider. Batıya yönelik iki hattan ilki Uşak, Manisa'dan İzmir'in Basmahane
garına varırken, ikincisi Aydın'a uğrayıp, İzmir Alsancak istasyonuna girer. Bursa'dan 289,
Zonguldak'tan 525 ve Rize'den 1116 Km. uzaklıkta bulunan Afyonkarahisar, karayolu
bakımından da önemli bir konuma sahiptir. İç Anadolu, Akdeniz, Marmara ve Ege gibi,
yurdun çeşitli yönlerinden gelen karayollarının birleştiği bir nokta görünümündedir. İller
arasındaki karayolları, asfalt kaplı yollardandır. Öte yandan düzgün bir havaalanına sahip
olup, havadan ulaşıma da açıktır.
4.1.3.6 Gelişme Potansiyeli
Türkiye jeotermal kaynaklar açısından Dünyada ilk yedi ülke arasında yer almakta olup,
Avrupa’da kaynak potansiyeli açısından birinci sıradadır. Modern seracılıkta dünyada ilk
sırada yer alan ülke Hollanda’dır. Bu ülkede 50 bin dekar alanda topraksız tarım
yapılırken,İspanya 30 bin dekar alan ile 2. Sırada yer almaktadır. Örtü altı üretimde
Hollanda’nın 5 katı büyüklüğe sahip ülkemizde, iklim koşulları son derece elverişli
olmasına rağmen 2012 verilerine göre 7.000 dekar topraksız tarım yapılmaktadır. Bu
112
durum Türkiye’nin bu alanda uzun mesafe kat edeceğini göstermektedir. Ülkemizde bu
alandaki yatırımlarda son yıllarda hızlı bir artış görülmekte. Yılda yaklaşık 1.500 da ’lık bir
büyüme gerçekleşmektedir. Antalya ilinde 2.667 da alanda 73 adet sera işletmesinde
topraksız tarım yapılmaktadır. Modern seralarımızın kapladığı alan bakımından örtü altı
üretim içerisindeki payı %1 civarındadır. 2012 rakamlarına göre ülkemiz modern
seralarında üretilen ürünlerin gayri safi milli hasılaya katkısı 450 Milyon TL civarındadır.
Seracılıkta önemli bir yeri olan Hollanda’da sera sebzeciliğinin tamamına yakını, İngiltere,
Belçika, Almanya, Fransa gibi ülkelerde de % 30 -% 90 arasındaki kısmı topraksız tarım
biçiminde yapılmaktadır.
Topraksız tarımda suyun etkin şekilde kullanılması, su kaynaklarının giderek daha kısıtlı
hale geldiği dünyamızda, bu üretim yönteminin önümüzdeki yıllarda zorunlu hale
geleceğini ve daha çok yaygınlaşacağını göstermektedir.
Afyonkarahisar İli Jeotermal Kaynaklar Haritası
113
4.1.4 Alt yapı Durumu
Elektrik: Yatırım yeri olarak seçilen alanın yakınında elektrik vardır ve işletmenin
elektriği şebekeden sağlanacaktır.
Su ve kanalizasyon: İçme suyu şebekesi vardır ancak kanalizasyon şebekesi yoktur.
4.1.5 Coğrafi konum
Afyonkarahisar İli Anadolu’nun batısında Ege Bölgesi’nin İç Batı Anadolu Bölümü’nün
doğusunda, kuzeyinde Şaphane Dağı, güneydoğusunda Sultandağları arasında KD-GB
yönünde uzantılı bir konumda bulunmaktadır. Kuzeyinde Eskişehir, kuzeybatısında
Kütahya, doğusunda Konya, güneyinde Isparta ve Burdur, güneybatısında Denizli ve
batısında Uşak illeri ile sınırlıdır. Afyonkarahisar şehrinin denizden yüksekliği 1021
metredir. Konum olarak 38 °C 45’ kuzey enlemi ile 30 °C 32’ doğu boylamının birleştiği
yerde bulunmaktadır. Ege Bölgesi’nden İç Anadolu Bölgesi’ne geçiş konumunda bulunan
ilin yüzölçümü 14.295 km2’dir. Afyonkarahisar’ın jeotermal sera açısından cazip olmasının
en önemli nedeni, yörenin jeolojik yapısının sonucu oluşmuş olan fay hatları boyunca
çıkan sıcak sulardır. Mevcut sera alanları ve gelecekte yapılması planlanan sera
alanlarının konumuna bakıldığında, fay hatlarına yakın alanlar olduğu görülmektedir.
Çobanlar ilçesinde kurulan sera Heybeli Termal Merkezine, merkez ilçede kurulu sera
Ömer-Gecek Termal Merkezine ve Sandıklı İlçesi’nde üretim yapan sera ise SandıklıHüdai Termal Merkezi’ne kurulmuştur. Seraların sıcak su kaynaklarına yakın yerlerde
kurulması seraların ısıtılması açısından daha ekonomiktir. Mesafe uzadıkça seraya ulaşan
suyun sıcaklığı azaldığından masraflar artmaktadır. Bu açıdan Afyonkarahisar İl’inin ve
yatırımın yapılacağı Sandıklı İlçesi sıcak su potansiyeli dikkate alındığında, jeotermal
seracılık açısından avantajlı bir konumda olduğu görülmektedir.
İller bazında Jeotermal enerji ile ısıtılan sera varlığı
Kaynak: 2012 yılı TUİK
114
Afyonkarahisar’ın yıllık ortalama sıcaklığı 12°C’dir. Yıl içerisinde en yüksek sıcaklık
ortalamaları haziran, temmuz ve ağustos aylarında 26°C – 30°C arasında görülürken, en
düşük sıcaklık ortalamaları aralık, ocak ve şubat aylarında 00C ile -2°C’ler arasında
görülmektedir (Tablo-1). Yörede yaşanan ortalama en düşük sıcaklık ocak ayında ve -2.9
°C iken, ortalama en yüksek sıcaklık ağustos ayında ve 30.3 °C’dir (Şekil-4). Genelde
sıcaklık değerleri incelendiğinde, kışların soğuk ve bazen eksi derecelere düştüğü,
yazların ise sıcak olduğu görülmektedir. Denizden uzaklık ve yükseltinin etkisi ile yıl
içerisindeki sıcaklık farkının da yüksek olduğu görülmektedir. Bu açıdan bölgede düşük kış
sıcaklıklarının olumsuz etkisinden korunmak amacı ile jeotermal ısı kullanılarak, hem çatı
ve bitki ısıtılması, hem de ortam ısıtılması yapılan modern seralar kurulmuştur.
Sandıklı İlçesinde potansiyel sera alanı
115
Sera Alanı---UTM-Koordinatı-0255106D-4257531K
4.1.6 Teşvik Durumu
Yeni Teşvik Yasası; 19.06.2012 tarih ve 28328 sayılı resmi gazetede yayınlanan
2012/3305 sayılı kanun kapsamında 4.bölgede yer alan Afyonkarahisar’da bölgesel
teşvikler içinde değerlendirilen en az 10 dekarlık bir alanda yapımı planlanan sera
yatırımları KDV istisnası, gümrük vergisi muafiyeti, vergi indirimi, sigorta primi işveren
hissesi desteği, faiz indirimi, yatırım yeri tahsisi gibi devlet teşviklerinden
faydalanabilmektedir.
116
Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı; kapsamında alternatif
enerji kaynakları kullanan yeni seraların yapımına yönelik yatırımlar proje toplam
tutarının; gerçek kişi başvuru tekliflerinde maksimum 150.000 Türk Lirasının, tüzel kişi
başvuruları
için ise 600.000
Türk
Lirasının
%50
si
destek
kapsamında
değerlendirilmektedir. Proje sahipleri tarafından %50 lik proje tutarının ayni katkı olarak
finanse edilmesi ve yatırım süresi içerisinde tamamlanması gerekir.
Ziraat Bankası Kredileri; 22.02.2011 tarih ve 28212 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan
“T.C. Ziraat Bankası A.Ş. ve Tarım Kredi Kooperatiflerince Tarımsal Üretime Dair Düşük
Faizli Yatırım ve İşletme Kredisi Kullandırılmasına İlişkin Karar” kapsamında 2012 yılı
Ziraat Bankası sübvansiyonlu kredilerinde kontrollü örtü altı seracılık yatırımlarına
3.000.000TL.’sına kadar olan kısmı için %50 faiz sübvansiyonlu, 3.000.000-10.000.000TL.
arası için %25 faiz sübvansiyonlu ve işletme kredisi olarak 250.000TL.’sına kadar %50
faiz sübvansiyonu ve 250.000-10.000.000TL arası için ise %25 faiz sübvansiyonlu kredi
imkanları tanınmaktadır. Bu kredilerin vadesi, işletme kredilerinde 18 ayı ve yatırım
kredilerinde 7 yılı geçmeyecek şekilde düzenlenmiştir.2013 yılı için uygulama henüz
açıklanmış değildir.
117
Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından “Kontrollü Örtü altı Kayıt Sistemine
kayıtlı olan üreticilere her yıl miktarları yeniden belirlenmekte olan desteklemeler
yapılmaktadır. Bu kapsamda 2012 yılı için;
-Ülkemizde bitkisel üretime arız olan zararlı organizmalara karşı biyolojik ve/veya biyo
teknik mücadelenin yaygınlaştırılması ile kimyasal ilaç kullanımının azaltılması amacıyla
örtü altı bitkisel üretimde, paket toplamı 430 TL/dekar olacak şekilde;
-Seralarda doğal polinasyonu sağlamak amacıyla Örtüaltı Kayıt Sistemine (ÖKS) kayıtlı
bombus arısı kullanan yetiştiricilere koloni başına aşağıda belirtilen miktarda ödeme
yapılır. Bombus arısı 60,00-TL/koloni
-İyi tarım uygulamaları için 100TL/dekar
Destekleme rakamları hesaplamalarda esas alınmıştır.
4.1.7. ÇEVRESEL DEĞERLENDİRME
Yatırımı konusu; Çevre Bakanlığı’nın 17 Temmuz 2008 tarih ve 26939 Sayılı Resmi
Gazete’ de yayımlanarak yürürlüğe giren Çevresel Etki Değerlendirme Yönetmeliği
kapsamında girmesi nedeniyle ÇED-Çevresel Etki Değerlendirme Ön Araştırma Raporu
hazırlanması gerekmektedir.
4.1.8. MALİ İNCELEME
4.1.8.1 İşletme Sermayesi ve İhtiyacı
İşletmenin çalıştırılması için gerekli asgarî işletme sermayesi, çalışma devri katsayısına
bağlıdır. Bu sebeple, öncelikle çalışma devri katsayısı hesaplanmış, daha sonra yıllık
işletme giderleri toplamı, çalışma devri katsayısına bölünerek, yıllık asgarî işletme
sermayesinin hesaplanması yoluna gidilmiştir. Hammadde ve yardımcı malzemenin yıllık
olarak alımı planlandığından süre 365 gün alınmıştır. Giderlerin toplamı alınarak %15
118
değişken ve % 85 sabit giderler olarak ayırt edilmesinden sonra vade süresi olarak 30
gün öngörülerek hesaplamalar yapılmıştır.
İşletme Sermayesi İhtiyacı Tablosu (TL)
Süre
(Gün)
Yıllık Tutar
(Sabit)
Yıllık Tutar
(Değişken)
A. Hammadde,
Malzeme ve Yakıt
Stoku
İşletme
Sermayesi Tutarı
(Sabit) (a)
İşletme
Sermayesi
Tutarı
(Değişken)
(b)
Toplam
(a+b)
48.390,38
8.539,48
56.929,86
A1. Hammadde Stoku
365,00
30.663,75
5.411,25
31.089,64
5.486,41
36.576,04
A2. Yardımcı Madde
Stoku
365,00
17.063,75
3.011,25
17.300,75
3.053,07
20.353,82
1.511,42
266,72
1.778,15
1.511,42
266,72
1.778,15
12.835,39
2.265,07
15.100,46
B. Mamul ve Yarı
mamul Stoku
B1. Mamul Stoku
3,00
181.370,96
32.006,64
B2. Yarı Mamul Stoku
C. Nakit İhtiyacı
C1. Elektrik, Su, Gaz
Giderleri
30,00
11.985,00
2.115,00
998,75
176,25
1.175,00
C2. Personel Giderleri
30,00
142.039,69
25.065,83
11.836,64
2.088,82
13.925,46
C3. Diğer Nakit İhtiyacı
30,00
202.772,19
35.783,33
16.897,68
2.981,94
19.879,63
2.555,31
450,94
3.006,25
2.555,31
450,94
3.006,25
77.079,57
13.602,28
90.681,84
D. Vadeli Satışlar
30,00
E. Vadeli Alışlar
E1. Hammadde
30,00
30.663,75
Tam Kapasitede Toplam İşletme Sermayesi İhtiyacı
5.411,25
4.1.8.2. Finansman İhtiyacı ve Kaynaklarının Hesaplanması
Planlanan sera işletmesinde bulunan seralar ve bütün yardımcı ünitelerin maliyetleri 2013
yılı birim fiyatlarının ortalamalarına göre hesaplanarak toplam yatırım maliyeti
bulunmuştur. Seraların faydalı ömrü 20 yıl, alet, makine ve ekipmanların faydalı ömrü ise
10 yıl alınarak amortisman gideri hesaplanmıştır. Pazarlama ve genel giderler olarak
toplam ürün satışının % 2’si alınmıştır. Üretim girdileri, pazarlama, nakliye, amortisman,
faiz, sigorta vb. hesaplanarak toplam giderler belirlenmiştir. Toplam gelirler, üretim
119
periyodu boyunca ortalama domates verimleri ile ortalama dış pazar satış fiyatının
çarpılmasıyla elde edilmiştir.
4.1.8.3. Toplam Yatırım Tutarı ve Yıllara Dağılımı
Teknolojik seraların kurulumu için sabit yatırım kapsamında sera yapımı inşaat gideri,
işletme binası, ofis, lojman ve diğer yapıların inşaatı için öngörülen inşaat maliyetleri ile
makine ekipman maliyetleri, genel gider olarak %1 ve beklenmeyen giderler içinde %10
göz önünde bulundurularak toplam yatırım maliyeti hesaplanmıştır. İnşaat maliyetleri
kaleminde 2013 yılı inşaat birim fiyatları ortalaması yaklaşık değer olarak alınmıştır.
Toplam Yatırım Tutarı ve Yıllara Dağılımı
TOPLAM YATIRIM TUTARI
CİNSİ
MİKTAR
BİRİM FİYAT-TL
TUTAR-TL
Etüt, Proje Ve İnşaat Gideri
Arsa Yatırımı
7.000 m²
10,00
70.000,00
Yay Çatılı Polikarbon Sera
Maliyeti
5.000 m²
13,67
68.350,00
İşletme Binası Ve Ofis
110 m²
400
44.000,00
Lojman
160 m²
300
48.000,00
Ambar-Depo-Atölye
650 m²
150
97.500,00
Sabit Yatırım Tutarı
257.850,00
Makine ekipman alım gideri
535.500,00
Genel Giderler
Beklenmeyen Giderler
Toplam Gider
2.578,50
25.785,00
891.713,50
4.1.8.4 İşletme Giderleri
Yıllık işletme gider ve gider kalemleri itibarıyla aşağıda verilmiştir. İşletme gideri olarak
hammadde ve yardımcı madde giderleri başta olmak üzere işçilik giderleri, genel giderler
(ısınma gideri, su gideri), Pazarlama ve satış giderleri işletme giderleri olarak alınmıştır.
Hammadde olarak domates tohumu ve fidesi ile hindistan cevizi kabuğu kokopitleri
kullanılacak olup, teknolojik seralarda bütün yıl boyunca üretim yapılabilecektir. Üretim
için yılda bir defa ekim yapılarak doğal gübre kullanımı ile ürün üretimi gerçekleşmektedir.
Sera işletme giderleri içinde en fazla maliyeti ısınma giderleri tutmaktadır. Domates
üretimi için bir seranın asgari gündüz 19-24 C° gece 14-18 C° sıcaklıkta olması
gerekmektedir. Sera yatırımı için Jeotermal kaynak Sanjet’in yatırım yerine yakın
kuyularından alınacak ve reenjeksyon sağlanacaktır.
120
Hammadde ve yardımcı malzeme gideri
m² başına 3,2 fide dikilmesi
m² başına 1.5 kokopite dikim yapıldığı
Yardımcı malzeme olarak doğal gübre kullanılacağı varsayılmıştır.
Yıllık İşletme Giderleri Tablosu (TL)
Gider Unsurları
Mikta
r
Biri
m
Birim Toplam Sabi
Giderde
Değişke
Fiyat Tutar
t
ki Payı
n (%)
(TL)
(TL)
(%)
(%)
A – ÜRETİM GİDERLERİ
1-Direkt İlk Madde ve Malzeme
56.150,0
0
23,54%
a) İlk Madde Kullanımı
36.075,0
0
15,12%
Domates tohumu-fidesi
16.800,
00
Adet
1,00
16.800,0
0
85%
15%
7,04%
Hindistan cevizi kabuğu kokopit
7.500,0
0
Adet
2,57
19.275,0
0
85%
15%
8,08%
20.075,0
0
b) Yardımcı Madde
Gübre
365,00
Ton
55,00
20.075,0
0
8,42%
85%
15%
141.927,
60
2-Direkt İşçilik Giderleri
8,42%
59,49%
Ziraat mühendisi
3.496,9
5
Ay
12,00
41.963,4
0
85%
15%
17,59%
İşçi
8.330,3
5
Ay
12,00
99.964,2
0
85%
15%
41,90%
12.000,0
0
3-Genel Üretim Giderleri
5,03%
a) Elektrik Giderleri
750,00
Ay
12,00
9.000,00
85%
15%
3,77%
b) Su, Gaz Giderleri
250,00
Ay
12,00
3.000,00
85%
15%
1,26%
c) Yakıt Giderleri
100%
d) Haberleşme Giderleri
100%
e) Bakım Onarım Giderleri
100%
f) Sigorta Giderleri
100%
4 - Genel Yönetim Giderleri
3.300,00
1,38%
121
a) Personel Giderleri
100%
b) Elektrik Giderleri
100,00
Ay
12,00
1.200,00
85%
15%
0,50%
c) Su, Gaz Giderleri
75,00
Ay
12,00
900,00
85%
15%
0,38%
100,00
Ay
12,00
1.200,00
85%
15%
0,50%
d) Yakıt Giderleri
e) Haberleşme Giderleri
100%
f) Bakım Onarım Giderleri
100%
g) Sigorta Giderleri
100%
5 - Beklenebilecek Farklar
TOPLAM ÜRETİM GİDERLERİ
(1+2+3+4+5)
213.377,
60
89,45%
6 - Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri
25.177,9
2
10,55%
2.098,1
6
a) Personel Giderleri
Ay
12,00
25.177,9
2
85%
15%
b) Elektrik Giderleri
100%
c) Su ve Gaz Giderleri
100%
d) Yakıt Giderleri
100%
e) Haberleşme Giderleri
100%
f) Bakım Onarım Giderleri
100%
g) Sigorta Giderleri
100%
238.555,
52
TOPLAM İŞLETME GİDERLERİ
10,55%
100,00%
TOPLAM ÜRETİM GİDERLERi
Sabit Giderler Toplamı
:
181.370,96
Değişken Giderler
Toplamı
:
32.006,64
TOPLAM İŞLETME GİDERLERİ
122
Sabit Giderler Toplamı
:
202.772,19
Değişken Giderler
Toplamı
:
35.783,33
Üretim Giderleri (TL)
Üretim Giderleri
1-Direkt İlk Madde ve
Malzeme
1.Yıl
2.Yıl
3.Yıl
4.Yıl
5.Yıl
56.150,00
56.150,00
56.150,00
56.150,00
56.150,00
a) İlk Madde Kullanımı
36.075,00
36.075,00
36.075,00
36.075,00
36.075,00
b) Yardımcı Madde
20.075,00
20.075,00
20.075,00
20.075,00
20.075,00
2-Direkt İşçilik Giderleri
141.927,60
141.927,60
141.927,60
141.927,60
141.927,60
3-Genel Üretim Giderleri
12.000,00
12.000,00
12.000,00
12.000,00
12.000,00
a) Elektrik Giderleri
9.000,00
9.000,00
9.000,00
9.000,00
9.000,00
b) Su, Gaz Giderleri
3.000,00
3.000,00
3.000,00
3.000,00
3.000,00
210.077,60
210.077,60
210.077,60
210.077,60
210.077,60
c) Yakıt Giderleri
d) Haberleşme Giderleri
e) Bakım Onarım Giderleri
f) Sigorta Giderleri
Toplam Üretim Giderleri
(1+2+3)
4.1.8.5. İşletme Gelirleri
Yıllık işletme gelir ve gelir kalemleri itibarıyla aşağıda verilmiştir. Topraksız tarım yapılan
seralarda yılın 12 ayı ürün alınabilmektedir. Afyonkarahisar ili ortalama yılın 285 günü
güneş alma özelliğine sahiptir. m² de 50 kg ürün alınabildiği varsayılarak;
5000 m²*50 kg=250.000 kg ürün elde edilebilecektir.
Elde edilen ürünün kg fiyatı 2,00-TL den satılabilecektir.
250.000 kg*2,00-TL=500.000,00-TL olacaktır.
123
Satış Gelirleri-TL
Birim
1.Yıl
2.Yıl
3.Yıl
4.Yıl
5.Yıl
Domates
Satış Miktarı
Ton
250.000,00
250.000,00
250.000,00
250.000,00
250.000,00
Birim Fiyatı
TL
2,00
2,00
2,00
2,00
2,00
Satış Geliri
TL
500.000,00
500.000,00
500.000,00
500.000,00
500.000,00
Toplam Satış
Gelirleri
TL
500.000,00
500.000,00
500.000,00
500.000,00
500.000,00
Ayrıca Gıda Tarım Ve Hayvancılık Bakanlığının vermiş olduğu desteklerden
faydalanılacaktır.
Diğer Gelirler -TL
Diğer Gelirler
1.Yıl
2.Yıl
3.Yıl
4.Yıl
5.Yıl
Bombus arı
120,00
120,00
120,00
120,00
120,00
İyi tarım uygulamaları desteği
500,00
500,00
500,00
500,00
500,00
Biyolojik mücadele desteği
2.150,00
2.150,00
2.150,00
2.150,00
2.150,00
Toplam
2.770,00
2.770,00
2.770,00
2.770,00
2.770,00
4.1.8.6. Amortismanların Hesaplanması
Seraların faydalı ömrü 20 yıl, alet, makine ve ekipmanların faydalı ömrü ise 10
yıl,işletmedeki idari bina ve diğer yapılar için 50 yıl baz alınarak amortisman gideri
hesaplanmıştır.
Amortisman tablosu
Amortisman Tutarı
Sera
Toplam Tutarı
Oran
Amortisman Tutarı
68.350,00
20%
13.670,00
İdari Bina Ve Diğer Yapılar
189.500,00
2%
3.790,00
Makine Ekipmanlar
535.500,00
10%
53.550,00
Toplam
71.010,00
124
4.1.8.7. Proforma Tabloların Hesaplanması
Tahmini Gelir-Gider Tablosu (TL)
1.Yıl
I. Gelirler (1+2+3)
2.Yıl
3.Yıl
4.Yıl
5.Yıl
502.770,00
502.770,00
502.770,00
502.770,00
502.770,00
500.000,00
500.000,00
500.000,00
500.000,00
500.000,00
2.770,00
2.770,00
2.770,00
2.770,00
2.770,00
II. Giderler (4+5+6+7+8+9+10+11)
309.565,52
309.565,52
309.565,52
309.565,52
309.565,52
4. Direkt İlk Madde ve Malzeme
56.150,00
56.150,00
56.150,00
56.150,00
56.150,00
5.Direkt İşçilik Giderleri
141.927,60
141.927,60
141.927,60
141.927,60
141.927,60
6.Genel Üretim Giderleri
12.000,00
12.000,00
12.000,00
12.000,00
12.000,00
3.300,00
3.300,00
3.300,00
3.300,00
3.300,00
8.Pazarlama Satış Dağıtım Giderleri
25.177,92
25.177,92
25.177,92
25.177,92
25.177,92
9.Amortismanlar
71.010,00
71.010,00
71.010,00
71.010,00
71.010,00
193.204,48
193.204,48
193.204,48
193.204,48
193.204,48
V. Vergiler [(III-IV)* % Vergi Oranı]
38.640,90
38.640,90
38.640,90
38.640,90
38.640,90
VI. Vergilendirme Sonrası Kar (III V)
154.563,58
154.563,58
154.563,58
154.563,58
154.563,58
1.Satışlardan Elde Edilen Gelir
2. Diğer Gelirler
7.Genel Yönetim Giderleri
III. Vergilendirme Öncesi Kar (I - II)
IV. Vergi İndirimi ve İstisnalar
Tahmini Nakit Akış Tablosu (TL)
Yatırım
Dönemi
1.Yıl
2.Yıl
3.Yıl
4.Yıl
5.Yıl
VIII. Nakit Girişi (12+13+14)
0,00
502.770,00 502.770,00 502.770,00 502.770,00
502.770,00
12. Satışlardan Elde Edilen Nakit Girişi
0,00 500.000,00 500.000,00 500.000,00 500.000,00
500.000,00
13. Diğer Gelirlerden Nakit Girişi
0,00
2.770,00
2.770,00
2.770,00
2.770,00
2.770,00
982.395,34
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
XI.Banka Kredisi
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
XII. Diğer Kaynaklar
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
XIII. Toplam Nakit Çıkışı (15 +II)
982.395,34 309.565,52 309.565,52 309.565,52 309.565,52
309.565,52
15.Toplam Yatırım Harcamaları
982.395,34
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
90.681,84
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
X. Özkaynaklar
15.1. İşletme Sermayesindeki Değişim
125
15.2. Sabit Yatırım Harcaması
891.713,50
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
309.565,52 309.565,52 309.565,52 309.565,52
309.565,52
II. Giderler
0,00
XIV. Amortismanlar
0,00
71.010,00
71.010,00
71.010,00
71.010,00
71.010,00
XV. Kredi Anapara Ödemesi
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
XVI. Net Nakit Akışı
0,00 225.573,58 225.573,58 225.573,58 225.573,58
225.573,58
XVII.Kümülatif Net Nakit Akışı
0,00 225.573,58 451.147,17 676.720,75 902.294,34 1.127.867,92
XVIII. Brüt Nakit Akışı
-912.395,34 264.214,48 264.214,48 264.214,48 264.214,48
264.214,48
XIX. İlave Brüt Nakit Akışı
-912.395,34 264.214,48 264.214,48 264.214,48 264.214,48
264.214,48
4.1.8.8. Net Bugünkü Değer Toplamı ve İç Karlılık Oranı
Belli bir iskonto oranına göre indirgenmiş nakit giriş ve çıkışları arasındaki fark (eğer
pozitif ise proje kabul edilir)
Net Bugünkü Değer:
1.932.044,79 TL
4.1.8.9. Yatırımın Geri Dönüş süresi
Yatırımın Geri Dönüş Süresi = Toplam Yatırım Tutarı / (Vergi Sonrası Kar + Amortisman
+ Faiz)
=891.713,50/ (154.563,58 +71.010,00+0,00)
=3,95 yıldır
4.1.9 TEKNİK İNCELEME
4.1.9.1 Uygulanacak üretim yöntemi
Modern seralar yıl boyu üretim yapacak şekilde dizayn edilmelidirler. Örneğin domates
yetiştiriciliğinde fide dikimi ile hasat arasında geçen süre yaklaşık 70 gün, bitki dönemi
ise yaklaşık 270 gündür. Üretim dışı geçen 25 içerisinde bitki sökümü, tesis bakımı,
dezenfeksiyon ve yeni dikim işleri hazırlığı yapılır.
Jeotermalle ısıtılan seralarda 11 ay süre ile üretim yapılabilmektedir. Jeotermal ısıtmasız
seralarda yılda 2 dönem halinde yapılan yetiştiricilikte dekara toplamda 12-20 ton
civarında verim alınırken jeotermal ısıtmalı seralarda yaklaşık 50 ton verim alınmaktadır.
Jeotermalle ısıtılan seralar modern teknolojik seralar olduğu için genelde bu seralarda
topraksız kültürde üretim yapılmaktadır. Topraksız kültür seralarda, toprak kullanılmadığı
için topraktan kaynaklanan hastalık ve zararlılar elemine edilmekte ve daha az ilaç
kullanılmaktadır. Bu seralar bilgisayar kontrollü olduğu için sera içi iklimi ve dolayısıyla
sera içi sıcaklığı bitkinin istediği oranda tutulmakta, meyve tutumu için hormon
kullanılmamakta ve bombus arıları ile tozlanma sağlanmaktadır. Durum böyle olunca hem
daha fazla verim alınmakta, hem de daha sağlıklı bir üretim gerçekleştirilmektedir.
126
4.1.9.2 Gerekli Makine Ve Teçhizatlar
Gerekli Makine Ekipman Listesi
Sıra
No
Adı ve Özelliği
Miktarı (Adet)
1
Sisleme ve nemlendirme sistemi
5.000 m² sera için
21.000,00
2
Yer örtüsü
5.000 m² sera için
9.500,00
3
Su tankları
1 Adet
4
Drenaj ve yağmur suyu tahliye boruları PVC
5.000 m² sera için
5
Soğuk oda panelleri
50 m²
18.500,00
6
Kompresör
1 Adet
4.500,00
7
Soğuk oda kapıları
2 Adet
8.000,00
8
Soğutucu cihazları
2 Adet
40.000,00
9
Çelik su boruları muhtelif ebatlarda bağlantı aparatları ile
5.000 m² sera için
72.550,00
11
Isı perdesi
5.000 m² sera için
44.000,00
12
Klima kontrol cihazları komple
5.000 m² sera için
12.430,00
13
Otomasyon+sulama üniteleri+gübreleme sistemi komple
5.000 m² sera için
34.500,00
14
Oluklu askı sistemi(yetiştirme yatakları)
5.000 m² sera için
34.900,00
15
CO² Cihazı
5.000 m² sera için
7.000,00
16
Isıtma sistemi komple
5.000 m² sera için
5.740,00
Fiyatı (TL.)
19.500,00
1.400,00
127
17
Sirkülasyon fanları
12 adet
6.500,00
18
Forklift
1 Adet
60.000,00
19
Otomatik ürün ayırma ve paketleme makinesi
1 Adet
125.000,00
20
Ürün toplama ve taşıma arabaları motorlu
6 Adet
7.480,00
21
Ürün ilaçlama makinaları
2 Adet
3.000,00
Toplam
535.500,00
4.1.9.3 Yerleşim Planı
Sera ara mesafeleri hastalıkların önlenmesi açısından 5 metre olacak ve hâkim rüzgâr
alından gelecek şekilde ve ışıklanmadan en fazla yararlanacak şekilde kuzey-güney
yönünde inşa edilecektir. Seraların girişleri dar cepheden ve yol tarafında olacak ve sera
girişleri karşı karşıya gelecek şekilde yerleşimi planlanmıştır. Kurulacak olan serada her
% 5 lik alanında, serada çalışanlar için wc, lavabo, banyo, soyunma ve giyinme yerleri
tesis edilecektir. Serada gübre karışım ve bilgisayar odası gibi üniteler yer alacaktır.
4.1.9.4 Tedarik Kaynakları
Bölgede dört önemli termal su kaynağı vardır; Gazlıgöl termal kaynağı, Sandıklı-Hüdai
termal kaynağı, Heybeli termal kaynağı ve Ömer-Gecek termal kaynağı. Bölgede üretim
yapan mevcut seralar termal kaynaklara yakın alanlarda bulunmaktadır. İşletmenin
kurulması planlanan Sandıklı İlçesinde jeotermal kaynağı ile sıkıntı yaşanmayacaktır.
Domates tohumu ve fidesi tohum satışı yapan firmalardan ki bu firmalar özellikle Antalya
‘da yoğunluk kazanmış durumdadır. Ayrıca topraksız tarım için kullanılacak olan Hindistan
cevizi kabuğundan oluşan kokopitler ise Hindistan ve Endonezya gibi ülkelerden ithal
edilmektedir.
4.1.10 HUKUKİ İNCELEME
4.1.10.1 Kanun Tüzük Ve Yönetmelikler
4.1.10.1.1 Yatırım Aşamasında
Yatırım aşamasında işletme içindeki yapıların inşaat ruhsatları alınacaktır. Yatırımı konusu;
Çevre Bakanlığı’nın 17 Temmuz 2008 tarih ve 26939 Sayılı Resmi Gazete’ de
yayımlanarak yürürlüğe giren Çevresel Etki Değerlendirme Yönetmeliği kapsamında
girmesi nedeniyle ÇED-Çevresel Etki Değerlendirme Ön Araştırma Raporu hazırlanması
gerekmektedir.
4.1.10.1.2 İşletme Aşamasında
İşletme aşamasında işletme açma ve çalışma ruhsatı, izin belgeleri alınacaktır.
Yaş sebze ve meyve ihracatında pazarın talep ettiği bazı belgeler vardır. Bu belgeler
firmalara pazarda farklılık yaratan ve ürünlerinin öne çıkmasını sağlayan belgelerdir. Bu
belgelerden özellikle “İyi Tarım Uygulamaları” ve “GLOBAL GAP” sertifikaları modern sera
işletmeleri için vazgeçilmez belgelerdir.
128
ITU- İyi Tarım Uygulamaları: Gıda güvenliğinin temeli olan bu sertifikaya sahip olunması
kalite ve miktarda artış sağladığı gibi talepte de önemi bir artış sağlar. ITU’ye sahip
işletmeler, devlet desteklerinden ayrıca yararlanmakta bunun yanında yeni hal yasası
gereği “rüsum” uygulamasından muaf tutulmaktadırlar.
GG- Globalgap: Ürünün AB standartlarında üretildiğinden emin olunması için gerekli bir
belgedir. Özellikle AB ülkeleri tarafında zorunlu tutulan bir sertifikadır. İhracatçının vizesi
olarak adlandırılabilir.
ISO9001: 2008 – Kalite Yönetim Sistemi: Dünyaca kabul görmüş bir belgedir. Yönetim
sistemi kalitesinin artırılması sağlanmaktadır.
ISO 22000: 2005 – Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi: Gıda işletmelerinde yönetim sistem
standardını sağlamaktadır.
4.11 DEĞERLENDİRMELER
Ülkemizde jeotermal kaynaklara dayalı seracılığın geliştirilmesi başta Ege Bölgesi olmak
üzere, diğer tüm bölgelerde seracılığa önemli katkılarda bulunacaktır. Bu gelişmenin
beklenen bir diğer yararı da hâlihazırda yapılmakta olunan ısıtmasız seracılığa rakip
olarak, mevcut sera üretiminde yapılan yanlışlıkların düzeltilmesine olanak sağlaması
şeklinde gerçekleşecektir. Jeotermal enerji sera ısıtması için çok elverişlidir ve uygun bir
sistem tasarımıyla seralar kurulum yüksek olsa da geleneksel ısıtma sistemlerinden çok
daha ekonomik ve homojen ısıtılabilir. Jeotermal enerjiyi sera ısıtmasında kullanırsak;

Isıtmalı seracılık yapıldığı için verim % 50-60 artar,

Sera atmosferine jeotermal karbondioksit verilebilir, buda verimi%40’a varan
oranlarda artırabilir,

Uygun döllenme sıcaklığı sağlandığı için hormonsuz meyve üretilir,

Isınan havanın tutabileceği nem miktarı arttığından ve yeterli sıcaklık nedeniyle
havalandırma yapılabildiğinden yüksek nemden kaynaklanan hastalıklar azalır ve daha az
tarım ilacı kullanılır.

Çevre dostu olduğu için dış havayı ve sera havasını diğer yakıtlarda olduğu gibi
(örneğin kömür) kirletmez.

Isı verimi yüksektir. İyi bir izolasyonla uzak mesafelere taşınır.

Diğer yakıtlara göre oldukça ekonomiktir.

Seralarda ısıtma maliyetleri aşağıya çekilebilirse, İlimizde seracılığın gelişmesi
mümkün hale gelecektir. Bilindiği gibi İlimiz, jeotermal kaynaklar açısından Ülkemizin
zengin illeri arasında yer almaktadır. Jeotermal kaynakların seracılıkta kullanımı
sağlandığı takdirde, ısıtma maliyetleri düşeceğinden ilimizde seracılık hızla gelişecektir.

Kaliteli olarak üretilen bu ürünler iç ve dış pazarda talep görmekte ve üreticisini
ekonomik olarak memnun etmektedir.
129
4.12 YATIRIMIN ÖZETİ
Yatırım kapsamında Afyonkarahisar İli Sandıklı İlçesinde toplamda 7 dekarlık bir alanda
idari bina ve diğer yardımcı binalar, yollar için ayrılan alandan sonra 5 dekarlık bir kapalı
alanda bölgede mevcut bulunan jeotermal kaynakların kullanımı ile teknolojik sera
kurulumu yatırımı planlanmıştır.
4.13 SONUÇ
Yapılan fizibilite çalışması sonucunda yatırımın 3,95 yıl geri dönüşüm süresi olduğu ve
yatırımın net bugünkü değerinin pozitif bir değerde olduğu hesaplanmıştır. Yatırımın karlı
ve sektörel gelişmelerle paralel olarak büyümeye açık bir yatırım olacağı görülmüştür.
130
POTANSİYEL YATIRIMLAR
BÖLÜM 5
131
5.1 BEŞ YILDIZLI TERMAL OTEL
ÖN FİZİBİLİTE RAPORU
132
5.1.1 GİRİŞ
Bu ön fizibilite ile, Afyonkarahisar ilinde potansiyel termal turizm sektörü ile ilgili
geleceğe yönelik yeni yatırım hedef ve stratejilerinin belirlenmesi, tasarlanması ve
uygulanması amacı ile beş yıldızlı bir termal otel yatırımı için gereklilikler belirlenmiştir.
Bu ön fizibilite sonucunda, elde edilen verileri ortaya koyarak yatırımcılarımızın doğru
teşviki, sağlıklı yatırım kararlarının alınması, eldeki kaynakların rasyonel bir şekilde
değerlendirilmesi ve bu yönde altyapıların güçlendirmesi sağlanmış olacaktır.
Günümüzde turistik ürünü talep edenlerin değişik istekleri, turizm arz eden ülkelerin
ürünlerini çeşitlendirmesi ile karşılanmaktadır. Turizmin çeşitlendirilmesi kapsamında
gerçekleştirilenlerden biri de sağlık turizmidir. Turizmin dört mevsime yayılması ve döviz
girdisinin arttırılmasında oldukça önemli olan sağlık turizmi, turizminin çeşitliliğinin
arttırılmasında özellikle alt grubu olan termal turizm ile etkili olmaktadır.
Türkiye’de sağlık turizminin ana ekseninin termal turizm olduğu gözlenmektedir.
Termal turizmde, insanların sağlığına kavuşmasına, istirahat etmesine, eğlenme ve yer
değiştirmesine yönelik bir turistik hareket arz etmesi, söz konusudur.
Türkiye Termal kaynakların, zenginliği ve debileri açısından dünyada 7’nci, Avrupa’da
ise birinci sırada yer almaktadır. Halen mevcut turizm yatak kapasitesinin yalnızca %3’lük
bir bölümü termal turizme hizmet veren ülkemizde yeni turizm politikaları sayesinde
dünyanın dört bir yanından gelen misafirleri de ağırlamaya başlayacaktır. Türkiye, bu
yeni vizyonuyla termal turizm yatak kapasitesini 2020’de 1 milyon çıkarmayı ve dünyada
termal turizmden aldığı payı artırmayı hedeflemektedir.
2023 Türkiye turizm stratejisinde, Eskişehir, Afyonkarahisar, Kütahya ve Uşak illerini
kapsayan bölgede (Firigya turizm bölgesi) kültür ve termal turizme dayalı olarak turizmin
geliştirilmesi hedeflenmektedir. Frigya turizm bölgesi önemli bir doğa ve kültür turizmi
potansiyeline sahip olup bu bölgede, 20’ye yakın jeotermal kaynak bulunmaktadır.
Bu kaynaklar esas alınarak, termal kentlerin ve nitelikli kür ve tedavi merkezlerinin
geliştirilmesi de 2023 Türkiye turizm stratejisi hedefleri arasındadır.
Bu
hedef
doğrultusunda
düşünüldüğünde
sağlık
turizmi
açısından Afyonkarahisar geniş bir
jeotermal potansiyele sahip olup
jeotermal
kaynak
açısından
Türkiye’nin şanslı illerinden biridir. Bu
nedenle Termal turizm ve kaplıca
denilince ilk akla gelen illerden birisi
de Afyonkarahisar' dır. Afyonkarahisar
ve yöresi, jeotermal varlığı ile birinci
derecede öncelikli kaplıca kaynakları
sınıfında yer alan ve gelişmeye açık bir
bölgedir.
Afyonkarahisar ve çevresindeki termal sular, hem debi ve sıcaklıkları hem de çeşitli
fiziksel ve kimyasal özellikleri ile üstün nitelikli bir yapıya sahiptir. Termal suların şehir
merkezine yakın olması ve kaplıcaların etrafında bulunan turistik tesislerin fazlalılığı ise
başlıca tercih nedenleridir.
Sağlık turizmi yönünden oldukça şanslı olan Afyonkarahisar’da 4 tane kaplıca bulunmakta
olup, tümü Turizm Bakanlığı tarafından “Turizm Merkezi” ilan edilmiştir. Termal
merkezleri şunlardır: Gazlıgöl Termal Turizm Merkezi, Sandıklı-Hüdai Termal Turizm
Merkezi, Bolvadin-Heybeli Termal Turizm Merkezi ve Ömer-Gecek Termal Turizm
Merkezidir.
133
1- Gazlıgöl Termal Turizm Merkezi:
Gazlıgöl kaplıcasının 45-68 °C sıcaklıktaki suyunun debisi 9 lt/sn.dir. Kimyasal özelliği ise
hiperterm, hipotenik, alketihir karbonatlı ve hafif radyoaktif bileşiminden oluşmaktadır.
Şifa Özellikleri içme ve banyo
tedavisi
olarak
2
türlü
uygulanmaktadır.
Gazlıgöl
kaplıcasında
vücudun
ihtiyaç duyduğu kombine bir
tedavi ve dinlenme imkânı rahat
bir şekilde sağlanabilmektedir.
2- Sandıklı-Hüdai Termal
Turizm Merkezi
Kaplıcada şifalı sular jeolojik
bir çatlağın değişik yerlerinden
zengin kaynaklarından çıkan şifalı
suların ısısı 80-85°C dir. Sodyum
sülfatlı ve bikarbonatlı olan suların
radyoaktivitesi 8 ile 72 eman
arasındadır.
Hüdai
Kaplıcaları
radyoaktivide bakımından Türkiye’de ilk sırayı almaktadır.
Hüdai Kaplıcası, eskiden beri bilinen ve kullanılan bir kaplıcadır. İlk Hristiyanlık
devrinde o civarın başpiskoposu Hieropoliste (Koçhisar) Sen Mişel bu kaplıcada hastaları
tedavi ederek mucizeler göstermiş, bundan dolayı eski kitaplara Sen Mişel’in Mucizeleri
diye geçmiştir. Bu şifa kaynağı dolayısıyla Hieropolis Mukaddes Şehir olarak tanınmış,
diğer kaplıcalarla beraber Afyonkarahisar İline Frigya Salutaris (Şifalı Frigya) adı
verilmiştir.
Kaplıcanın özelliği şifalı çamurlarıdır ve çamur banyoları ile adını duyurmuştur.
3-Bolvadin-Heybeli Termal Turizm Merkezi:
Kaplıcanın tarihi çok eskilere dayanmaktadır. Edinilen kaynaklara göre; Roma devrinde
kaplıcanın kuzeyinde Leonte comte isminde bir köyün var olduğu ve kaplıcanın bu devirde
işletildiği Roma devri tabletlerinde yazılıdır. Bizans devrinde de çalıştığı kilise listelerinde
vardır. Selçuklular ve Osmanlılar devrinde Kızılkilise diye bir köyün varlığı ve Kaplıcanın
çalıştığına ait bilgiler Milli Kütüphanedeki (şeriye) sicillerinde kayıtlıdır.
Heybeli Kaplıcası’nın 56,5 °C sıcaklıktaki suyunun debisi 64 lt/sn.dir. Kimyasal özelliği ise
Ca, Na, HCO3 ve SO4 içeren termomineral bir sudur.
Kaplıca suyu; romatizmal hastalıklar, deri hastalıkları, iç salgı sistemi hastalıkları,
sindirim sistemi rahatsızlıkları ve kemik ve kireçlenme rahatsızlıkları, sinir sistemi
rahatsızlıkları ve metabo-lizma bozukluklarını tedavi etmektedir.
Beş yıldızlı termal otel ön fizibilitesi için yatırımın yapılması düşünülen termal turizm
bölgesi ise Ömer-Gecek termal turizm bölgesi olup yatırım yeri ile ilgili bilgiler şöyledir:
4- Ömer- Gecek Kaplıcası: Birbirine yakın bir tepeyle ayrılan iki sıcak su kaynağının
Romalılar’dan beri insanlar tarafından kullanıldığı bilinmektedir. Bu iki sıcak su kaynağı
termal turizm alanı ve II. Derece Doğal Sit Alanı içindedir, Termal Turizm sınırları daha
sonra genişletilmiştir.Ömer Kaplıcası’nın 46-71°C sıcaklıktaki suyunun debisi 17 lt/sn.dir.
Kaplıca suyunun kimyasal özelliği sodyum klorür, bikarbonat ve hipertermal içermektedir.
Su ayrıca litrede 1 gr.dan fazla CO2 ihtiva etmesi nedeniyle gazlı sular grubuna
girmektedir.
Kaplıca suyu romatizmal hastalıklar, solunum yolu hastalıkları, kadın hastalıkları, kemik
ve kireçlenme rahatsızlıkları, beslenme bozuklukları ile sinir kas yorgunluklarını tedavi
etmektedir.Kaplıcada; 49 adet villa 170 yatak kapasitelidir. 35 oda ve 60 yatağı bulunan
apart otel mevcuttur. 20 apart daire ise 40 yatak kapasitelidir.1 adet kapalı yarı olimpik
yüzme havuzu, 2 adet Türk Hamamı, 1 adet büyük kapalı yüzme havuzu bulunmaktadır.
134
Gecek Kaplıcası
Afyonkarahisar merkezine 18 km. uzaklıkta Afyonkarahisar-Kütahya yolu üzerindedir.
Kaplıca şifalı sularının yanısıra mesire yeri olarak da ünlüdür.
Gecek kaplıcasının suyu sodyum klorür ve bikarbonat bileşiminden oluşmaktadır. Suyun
sıcaklığı 46-71°C, debisi ise 20 lt/sn.dir.
Kaplıca suyu romatizmal hastalıklar, solunum yolu hastalıkları, kadın hastalıkları, kemik
ve kireçlenme rahatsızlıkları, sinir ve kas yorgunluklarına iyi gelmektedir.
Hazırlanan bu ön fizibilite ile Ömer Gecek Termal Turizm Merkezinde Beş Yıldızlı Termal
Oteller üzerine yatırım yapma düşüncesinde olan yatırımcıların bu konu hakkında bir ön
bilgi edinebilmeleri sağlanmış olacaktır. Bu bölgede belirlenen ve herhangi bir yanlış
anlaşılmaya meyil verilmemesi için hazine taşınmazına ait arazi lokal alan olarak
belirlenmiştir.
5.1.2. PİYASA İNCELEMESİ
5.1.2.1. Sektörün ve Hizmetin Tanımı, Sınıflandırılması
Yatırım kapsamında termal turizm sektöründe hizmet vermek üzere; belirli bir konfor
düzeyine sahip olan, talebe göre yıl boyunca aynı hizmet olanaklarını sunabilen, hem
geceleme yapan hem de günübirlik ziyaretçilere hizmet verebilecek donanım, mekan ve
personele sahip olan, hizmet sektöründe çalışan 5 yıldızlı termal otel yapılacaktır. Termal
oteller ile ilgili olarak sektör ve hizmet bazında tanımlamalar ve bilgilendirmeler aşağıdaki
gibidir.
Termal su kaynaklarının çevresinde kurulan konaklama isletmesi, termal tedavi merkezi
ve kür parkından oluşan kuruluşa termal turizm isletmesi adı verilmektedir“. Termal
turizm isletmeleri, diğer konaklama isletmelerinde arz edilen konaklama, yeme-içme,
dinlence ve eğlence gibi hizmetleri vermekle birlikte ortaya çıkısında en önemli amaç olan
kür uygulamaları ile destek ve tamamlayıcı teravileri de içeren hizmetleri sunmaktadır.
Termal turizm isletmelerini diğer konaklama isletmelerinden ayıran en belirgin tarafı,
termal tedavinin yapıldığı kür merkezini bünyelerinde bulundurmalarıdır. 2634 sayılı
Turizmi Teşvik Kanununda “Turizm Yatırım ve isletmeleri Nitelikli Yönetmeliği”ne göre
Sağlık ve Termal Turizmi Tesislerinin tanımı su şekilde yapılmaktadır :“Sağlık ve termal
turizm tesisleri; mineralize termal sular, içme suyu, deniz suyu, çamur gibi maddeler
veya solunum yolu ile veya mekanik ve elektrikli araçlarla masaj ve beden eğitimi gibi
yöntemlerle insan sağlığını koruma ve tedavi amacı taşıyan uygulamalardan birini veya
bir kaçının, hekim gözetiminde yapıldığı tesislerdir.” Başka bir tanımda ise termal turizm
isletmeleri; “kaplıca, içme, deniz suları, çamur vb. maddeler ya da solunum yolu ile veya
elektrikli ve diğer mekanik gereçlerle, masaj ve beden eğitimi seklinde veya iklimden
yararlanılarak insan sağlığını korumak amacı ile doktor denetiminde yapılan kür
uygulama türlerinden birinin veya bir kaçının birlikte yapıldığı tesisler” şeklinde
tanımlanmaktadır.
Bütün bu tanımlar dikkate alındığında, termal turizm isletmelerini; kaplıca, ılıca, deniz,
çamur, içmeler gibi madensel ve mineral su kaynaklarının yakınanda kurulan, barınma,
yeme-içme, eğlence gibi hizmetleri sunmanın yanında, sağlığını koruma, tedavi olma
veya iyileşmek amacıyla gelenlere tedavi imkanı veren termal kür merkezleri ve kür
parkları bulunan tesislerdir seklinde tanımlamak mümkün olacaktır. Bu tanım bize,
çağdaş anlamda faaliyette bulunan bir termal turizm isletmesinin aşağıdaki üç birimden
oluşacağını göstermektedir.
-Konaklama Tesisi: Termal turizm isletmeleri, sağlığını koruma, tedavi vb. amaçlarla
gelen misafirlerin barınma, yeme-içme, eğlence ve diğer sosyal ihtiyaçlarının karşılandığı
tesislerdir.
-Kür Merkezi: Termal turizm isletmesinde mineralize termal suların tedavi edici
özelliklerinden yararlanıldığı, çeşitli teknik ve tıbbi uygulamaların yapıldığı, isletmenin
tedavi biriminin bulunduğu bölümdür. Kür merkezlerinde balneoterapi, hidroterapi,
135
talassoterapi, peloidoterapi, fizik tedavi gibi uygulamalar uzman doktorlar tarafından
gerçekleştirilmektedir. Ayrıca kür merkezlerinde tesisin büyüklüğüne paralel olarak sauna,
Türk hamamı, içme kürü, inhalasyon, elektro-palvene banyo, basınçlı su, masaj ve cilt
bakımı, epilasyon, güneş ve iklim tedavisi gibi uygulamalar da görülebilmektedir.
-Eğlence ve Bos Zamanları Değerlendirme (Rekreasyon) Alanları : Termal turizm
isletmelerine kürist olarak gelen misafirler, kür uygulamaları için günün sadece çok az bir
süresinin kullanabilmektedirler. Bundan dolayı tedavi sonrasında geriye çok bos zaman
kalmaktadır. Misafirlerin tesislerde zamanlarını değerlendirebilmeleri için spor ve yürüyüş
alanları, oyun ve konser salonları, alış-veriş merkezleri, çocuk oyun park ve odaları gibi
rekreasyon alanlarını da bünyelerinde bulundurmaları önem arz etmektedir.
Yukarıdaki açıklamalardan da anlaşılmaktadır ki, termal turizm isletmeleri konaklama,
yeme-içme, tedavi, rekreasyon ve diğer birimleriyle donatılmış kompleks bir isletmedir.
Bu sebeple, termal turizm isletmelerinde genellikle bulunması gereken hizmetleri şu
şekilde belirtmek mümkündür
- Konaklama birimleri
- Yeme-içme birimleri
- Herkese açık yüzme havuzu, özel banyolar, duşlar, dinlenme odaları,
- Tıbbi hizmetler ve yönetim binaları,
- Su tedavisi, çamur banyoları, buhar tedavi, elektro tedavi, masaj, güneşte tedavi, cilt
bakımı vb. gibi tedavi hizmetlerini bünyesinde bulunduran tedavi binaları gibi birimlerden
oluşmaktadır.
5.1.2.2 Arz Analizi
Mevcut durumda faaliyette olan otellerin birçoğunda iş yaşamına yönelik aktivitelerin
de gerçekleştiriliyor olmasına rağmen dünyada ve Türkiye’de otelcilik sektörünün
gelişmesi turizm sektöründe meydana gelen gelişmelerle doğru orantılıdır. Son yıllarda
turistik faaliyetlerin çeşitlenerek artması ile turistik tesislerin nitelik ve niceliklerinde de
önemli oranda artış görülmektedir. Turistik tesisler bazında gerçekleşen bu gelişme
bölgesel faktörlerle de sıkı sıkıya ilişkilidir.
2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu’nun yürürlüğe girdiği 1982 yılından günümüze
kadar uygulanan teşvik politikalarının, Kanunun uygulanması ile paralel olarak turizm
sektörünün gelişimine etkileri ve gelişim trendi aşağıdaki grafiklerde özetlenmiştir.
Türkiye termal kaynakların, zenginliği ve debileri açısından dünyada 7’nci, Avrupa’da ise
birinci sırada yer almaktadır. Halen mevcut turizm yatak kapasitesinin yalnızca %3’lük bir
bölümü termal turizme hizmet veren ülkemizde yeni turizm politikaları sayesinde
dünyanın dört bir yanından gelen misafirleri de ağırlamaya başlayacaktır. Türkiye, bu
yeni vizyonuyla termal turizm yatak kapasitesini 2020’de 1 milyon çıkarmayı ve dünyada
136
termal turizmden aldığı payı artırmayı hedeflemektedir.
Bu hedef doğrultusunda düşünüldüğünde sağlık turizmi açısından Afyonkarahisar geniş
bir jeotermal potansiyele sahiptir. Afyonkarahisar ve çevresindeki termal sular, hem debi
ve sıcaklıkları hem de çeşitli fiziksel ve kimyasal özellikleri ile üstün nitelikli bir yapıya
sahiptir. Afyonkarahisar, dünyanın en zengin termal kaynakları ve tarihi dokusuyla ülke
termal sağlık turizminin parlayan yıldızlarından biridir. Jeotermal değerleri açısından
Türkiye’de adını duyurmuş olan Afyonkarahisar halen devam eden jeotermal
yatırımlarıyla hızla sağlık turizminde büyümeye devam etmektedir.
01.02.1994 tarihinde İl Özel İdare Müdürlüğü, Afyonkarahisar Belediyesi,
Afyonkarahisar Sanayi ve Ticaret Odası ve bazı meslek kuruluşlarının iştiraki ile Afyon
Jeotermal Isıtma Sistemi (AFJET) kurulmuştur. İlk yatırım Jeotermal Bölgesel Isıtma
Sistemi 1. Kısım Projesi kapsamında; 1996 Ekim ayında hizmete girdiği tarihte 3.000 olan
abone sayısı, günümüzde 7.938 olmuştur. Konut eşdeğer sayısı ise 11.278’dir. Devam
eden yatırımları arasında Uydukent Bölgesi Isıtma Projesi ve Termal Turizm Isıtma ve
Kullanım Suyu projesi olup, yatırımın toplam maliyeti 60 milyon¨dir. Bu yatırım
Afyonkarahisar merkez ve civarına yapılacak olan herhangi bir termal otel için jeotermal
su kaynağı açısından bir avantaj sağlayacaktır.
T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yatırım ve İşletmeler Genel Müdürlüğü tarafından
planlanan ve Ömer –Gecek termal bölgesi için belirlenen 2546 ha.lık bir alanda 5000
yatak kapasitesiyle yatırıma hazır uygun alan belirlenmiştir. Bu ön fizibilite ile belirlenen
lokal ilan ise hazine arazisi üzerinden seçilmiş olup tamamen hayal ürünüdür.
5.1.2.3 Talep Analizi
Afyonkarahisar valiliği İl Planlama ve Koordinasyon Müdürlüğünce 2012 Yılı Temmuz
Brifingi verilerine göre;2011 Yılında Konaklama Tesislerine Gelen Turist Sayısı: 455.440
kişi. Yerli Turist Sayısı: 448.336 Yabancı Turist Sayısı: 7.104
2011 Yılında Turizm Danışma Bürosuna Gelen Turist Sayısı: 1.454 kişi.Yerli Turist Sayısı:
1.171 Yabancı Turist Sayısı: 283
2012 yılı içinde ise konaklama tesislerinde konaklayan turist sayısı 2012 ilk altı ayında
184.244 yerli turist ve 3.160 yabancı turist olmuştur. Enformasyon bürosuna müracaat
eden yerli turist 670 kişi iken, yabancı turist 184 kişidir.
5.1.2.4 Arz ve Talebin Karşılaştırılması
‘’İlin mevcut yatak kapasitesi 12.010 olup; Yatırım Belgeli Konaklama Tesisleri
tamamlandığında yatak kapasitesi 20.327’ ye yükselecektir. 2.778 kişilik 5 yıldızlı
konaklama kapasitesi olup, yılın 12 ayında talep görmektedir.(T.C Bilim Sanayi Ve
Teknoloji Bakanlığı 2011 Yılı 81 İl Durum Raporu-Sağlık Turizm Hizmetleri).Bu taleplerin
yapılacak olan 5 yıldızlı termal otel yatırımıyla karşılanması ve verilen hizmet kalitesiyle
sürdürülebilirliği sağlanacaktır.
İl genelinde mevcutta Kültür ve Turizm Bakanlığı işletme belgeli konaklama tesislerinde
3.305, belediye belgeli kaplıca tesislerinde 5.077 ve belediye belgeli otellerde 3.088
yatak mevcut olup; toplam yatak kapasitesi 11.470’dir.
5.1.2.5 Satış ve Rekabet Olanakları
Türkiye’deki beş yıldızlı termal otellerin müşteriyle uzun dönemli ilişkiler kurabilmelerine
bağlı rekabet yapıları, işletmelerin belirlediği konaklama ücretleri, müşterilerine
sundukları hizmet kalitesi, konaklama dışı sundukları aktivitelerin çeşitliliği gibi faktörlere
bağlı olarak oluşmaktadır. Bu koşullar göz önünde bulundurulduğunda kurulacak beş
yıldızlı termal otelin ilimizde ve çevre illerde faaliyet gösteren pek çok rakibi
bulunmaktadır. Türkiye’de ve özellikle Afyonkarahisar'da faaliyet gösteren konaklama
tesisleri işletmenin rakipleri konumundadır. İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü’nden elde
edilen verilere göre ilde yaklaşık 5 adet beş yıldızlı termal otel bulunmaktadır. Bu oteller
yatırımla kurulması planlanan beş yıldızlı termal otelin en güçlü rakipleri olarak
belirlenmiştir. Bunun dışında ilde faaliyet gösteren diğer turizm tesisleri de önemli
137
rakipler arasında yer almaktadır. Bu konuyla ilgili olarak 1.6 sektörel değerlendirme
kısmında detaylı olarak bilgi verilmiştir.
5.1.2.6 Sektörel Değerlendirme
2002 yılında 396.148 işletme belgeli yatak kapasitesine sahip olan Türkiye %71,7
oranında bir artış kaydederek, 2011 yılında 680.323 yatak kapasitesine ulaşmıştır.
Yatırım belgeli konaklama tesisleri ile birlikte toplam yatak kapasitesi 945.048’e
yükselmiştir.
2002 yılında Türkiye’de işletme belgeli 419 adet 4 ve 5 yıldızlı otel bulunurken bu rakam
%131,2 oranında artarak 2011 yılında 969’ulaşmıştır.Kültür ve Turizm Bak. Turizm
İşletmesi Belgeli Konaklama Tesisleri (Afyonkarahisar)
Tesisin Adı
Thermal Resort Oruçoğlu Oteli
Yatak Sayısı Türü
624
5 Yıldız
İkbal Delux Termal Otel
604
5 Yıldız
Korel Termal
780
5 Yıldız
Anemon Afyon Oteli
390
5 Yıldız
Sandıklı Termal Park Otel
380
5 Yıldız
Çakmak Marble Otel
195
4 Yıldız
Grand Kadem Otel
120
3 Yıldız
Amarıum Otel
104
3 Yıldız
Kolaylı Otel
92
2 Yıldız
Ekiz Otel
30
1 Yıldız
Şehitoğlu Konağı
18
Özel Tesis
Genel Toplam
3.305
Kültür ve Turizm Bakanlığı yatırım belgeli konaklama tesisleri de 8.416 yatak (16
konaklama tesisi) hizmete açıldığında ilimizdeki toplam yatak sayısı 19.982’ye ulaşacaktır.
İlimiz sahip olduğu yatak kapasitesi bakımından Türkiye’de termal sağlık turizmi
açısından en fazla yatak kapasitesine sahip ilidir. Beş yıldızlı otel yatak kapasitesi
bakımından iller arasında ise 7. sırada yer almaktadır.
Belediye Belgeli Kaplıca Tesisleri
Kaplıcanın Adı
Yatak Sayısı
Merkez/Ömer Kaplıcaları
270
Merkez/Gecek Kaplıcaları
180
Merkez/Hayat Termal Tesisleri
100
İhsaniye/Gazlıgöl Kaplıcaları
1.830
Sandıklı/Hüdai Kaplıcaları
2.047
138
Bolvadin/Heybeli Kaplıcaları
Genel Toplam
650
5.077
Turizmi Teşvik Kanunu uyarınca; Termal Turizm Merkezi ilan edilen ve 17 ili kapsayan
dört bölge içerisinde Frigya Termal Turizm Bölgesi Afyonkarahisar, Kütahya, Uşak,
Eskişehir ve Ankara illerinden oluşmaktadır. Yine Turizm Teşviki Kanunu kapsamında
termal turizm merkezi ilan edilen 64 adet Turizm Merkezimizin 4 tanesi (Gazlıgöl (1.830
yatak kapasiteli), Hüdai (2.047 yatak kapasiteli), Heybeli (650 yatak kapasiteli), Ömer
(270 yatak kapasiteli) ve Gecek (180 yatak kapasiteli) Kaplıcaları Turizm Merkezi)
ilimizde bulunması büyük önem arz etmektedir.
5.1.3 KURULUŞ YERİ İNCELEMESİ
2.1.3.1 Kuruluş Yeri Seçimi
İlimizde, Turizm Bakanlığı tarafından Turizm Merkezi ilân edilmiş 4 adet Turizm Merkezi
vardır.
1- Gazlıgöl Termal Turizm Merkezi
2- Sandıklı-Hüdai Termal Turizm Merkezi
3- Bolvadin-Heybeli Termal Turizm Merkezi
4-Ömer-Gecek Termal Turizm Merkezi
Bu merkezler içerisinden yatırımın yapılacağı yer olarak Ömer-Gecek Termal Turizm
Merkezi alanında lokal alan olarak UTM-Koordinatı-0276803D-4302253K koordinatları
belirlenmiştir. Yapılacak yatırım, şehir ve yerleşim yerleri hareketlerine uygun olarak
planlanmış ve yatırımcıların yararlanması esasına dayanmaktadır.
Sahanın deniz seviyesinden yüksekliği 1020 m olup, şehir merkezine yaklaşık 15 km
uzaktadır. Afyon ili 28-32°D boylamları ile 36-40°K enlemleri arasında kalmaktadır. Beş
Yıldızlı Termal Otel için belirlenen yatırım alanının kuzeyinde Bayramgazi, batısında
139
Köprülü, güneyinde Demirçevre, Sadıkbey, doğusunda Saraydüzü, Fethibey, İsmailköy ve
merkezde ise Ömer-Gecek köyleri bulunmaktadır.
T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yatırım ve İşletmeler Genel Müdürlüğü tarafından
yayınlanan bilgilere doğrultusunda; Ömer-Gecek termal turizm merkezinin imar planı ile
ilgili veriler aşağıdaki gibidir.
Turizm Merkezi Alan Büyüklüğü: 2546 hektardır.
Plan Yatak Kapasitesi: 5000
Mevcut Yatak Kapasitesi: 1500
Turizm Yatırım Belgeli: 120
Turizm İşletme Belgeli: 1228
Belediye Belgeli: 629
Açıklama: Afyonkarahisar Belediyesince hazırlanmakta olan İlave+Revizyon Nazım ve
Uygulama İmar Planı çalışmaları sürmektedir.
140
Yatırım Yeri Alanına Ait Uygun Yer Haritası
Yatırım Yeri Alanına Ait uydu görüntüsü (Google Earth) (Afyonkarahisar İl Özel
idaresinin 2013 Şubat ayına ait güncel verileri baz alınarak belirlenen koordinatlar olup
UTM-Koordinatı-0276803D-4302253K dır. Belirlenen bu lokal alan hazine mülkiyetine ait
taşınmaz olup yapımı düşünülen beş yıldızlı termal otel için tamamıyla hayal ürünü bir
alandır.)
5.1.3.2 İşgücü
Turistik konaklama tesislerinin işletilmesi, çeşitli alanlarda son derece becerikli
profesyonel elemanların etkili bir şekilde işbirliğini gerektiren karmaşık bir yapıdadır.
Ziyaretçilerin azami güvenlik ve konforunu sağlamak ve tesisi yeterli bir kar marjıyla
işletebilmek için bütün kademelerde iyi düşünülmüş bir organizasyon gereklidir. Yatırımı
planlanan Beş yıldızlı termal otel için 165 oda, sağlık ve tedavi merkezlerinin olması
planlanmaktadır. Tesiste öngörülen personel sayısı ise en az 82 dir.
5.1.3.3 Pazara Yakınlık
Ömer-Gecek Termal Turizm Bölgesinde hizmet vermekte olan başlıca oteller ve
kapasiteleri aşağıdaki tabloda verilmiştir.
Kaplıcanın Adı
Merkez/Ömer Kaplıcaları
Merkez/Gecek Kaplıcaları
Merkez/Hayat Termal
Tesisleri
Oda Sayısı
49 Villa
Otel 35 oda
20 Apart Daire
45 Devremülk
25 Apart Daire
Yatak Sayısı
170
60
40
180
100
Toplam Yatak
270
180
100
Afyonkarahisar Ömer- Gecek termal turizm bölgesinde yapılacak beş yıldızlı termal otel
yatırımının hedef pazarını otelin faaliyete girmesinden sonraki kısa, orta ve uzun vade
temel alarak açıklamak mümkündür. Afyonkarahisar’da faaliyete geçirilmesi planlanan
141
otel yatırımı ile ilde mevcut olan turizm potansiyelini ortaya çıkarmak, ilde konaklama
kalitesinin arttırılmasına katkı sağlayarak yerli ve yabancı turistlerin kalış süresini
uzatmak hedeflenmektedir. Bu sayede Afyonkarahisar’ın sosyo-ekonomik gelişmişlik
sıralamasında üst sıralara çıkmasına katkıda bulunulacaktır.
Yatırımın yapılmasından sonraki kısa, orta ve uzun vadede hedef pazar Türkiye genelinde
farklı illerden gelecek yerli turistler ile yurt dışından gelmesi beklenen yabancı turistler
oluşturmaktadır. Bu doğrultuda otelin yapım aşamasında ve faaliyetteki birinci yılı
içerisinde Afyonkarahisar’da, Türkiye genelinde ve yurt dışında otelin tanınırlığını
arttırmaya yönelik tanıtım çalışmaları yürütülecektir
Uygulanması planlanan tanıtım çalışmaları dâhilinde; görsel ve yazılı yerel ve ulusal
basında reklamların yayınlanması, Afyonkarahisar’da çoğunlukla turistlerin ziyaret ettiği
tarhi ve turistik merkezler ile kafe ve restoranlara oteli tanıtan broşürlerin dağıtılması,
otelleri tanıtan yerli ve yabancı internet sitelerine reklam verilmesi ve etkin müşteri
kullanımına uyumlu internet sitesi tasarlanması ve otellerin tanıtıldığı dergilerde yazılar
yayınlanması gibi faaliyetlerin yapılması uygun bulunmuştur. Yatırımın ilk yılında otelin
kat ettiği başarıya bağlı olarak otelin yurt genelinde Afyonkarahisar’ın en önemli otelleri
arasında yer alması sayesinde, otelde yatırımın ikinci yılında Türkiye’nin farklı
bölgelerinden gelen ziyaretçilerin sayısının artması beklenmektedir. Bu ziyaretlerin bir
kısmının iş amaçlı kısa süreli, bir kısmının ise tatil amaçlı daha uzun süreli olacağı tahmin
edilmektedir. Afyonkarahisar’da gerçekleştirilecek olan beş yıldızlı termal otel yatırımının
ilerleyen yıllarında ise çevre illerden ve Türkiye’nin diğer bölgelerinden gelecek yerli
turistin yanı sıra yurt dışından gelen turistlerin de sayısında artış beklenmektedir.
Afyonkarahisar’da yeni ve kapsamlı bir otel kurulumunun ildeki turizm faaliyetlerinin
arttırılmasına katkı sağlaması nedeniyle ile gelen yabancı ziyaretçi sayısında da artış
gözlenecektir. Bu doğrultuda gelen yerli ve yabancı turistlerin yeni kurulacak otelde uzun
süreli konaklayacakları öngörülmektedir.
5.1.3.4 Ulaşım
Ülkemizin ana ulaşım güzergahları Afyonkarahisar’da kavşak oluşturmaktadır. Doğu
Anadolu’yu ve Karadeniz bölgesini Ankara üzerinden İzmir ve Antalya gibi metropollere
ve önemli tatil yörelerine bağlayan ulaşım güzergahı ile İstanbul, Kocaeli gibi Türkiye’nin
en önemli sanayi akslarını Bilecik ve Kütahya üzerinden Ege Bölgesi’ne ve Akdeniz’e
bağlayan ulaşım bağlantıları Afyonkarahisar’da kesişmektedir.
Yatırım yeri komu itibariyle Afyonkarahisar-Kütahya karayolu üzerinde bulunan termal
turizm merkezinin Afyonkarahisar kent merkezine uzaklığı 15 km. dir. Turizm merkezi,
Ankara’ya 257 km, İstanbul’a 456 km, İzmir’e 323 km. Antalya’ya 288 km uzaklıktadır.
Mevcut tesislerin bulunduğu bölge Afyonkarahisar Belediyesi mücavir alan sınırı içindedir.
Ankara-İzmir-Antalya karayollarının kesişim noktasında olması turizm merkezine
karayolu ulaşımı bakımından büyük avantaj sağlamaktadır. Mevcut durumda en yakın
havaalanı olarak Kütahya, Uşak, Afyonkarahisar üçgeni içerisinde yer alan 59 km mesafe
ile Kütahya Zafer havaalanından ve 150 km. mesafedeki sivil amaçlı Isparta
Havaalanından yararlanılabilmektedir. Afyonkarahisar ’a karayolunun yanı sıra demiryolu
ile de ulaşım sağlanabilmektedir. Kütahya, Afyonkarahisar ve Uşak illerinin yararlanacağı
havalimanı bölge ve ilimiz için önemli bir turist akışı ve geçiş bölgesi olma özelliği ile kalıcı
hizmet katkısı sağlayacaktır.
Afyonkarahisar kent merkezi ulaşılabilirliği ise oldukça yüksektir. Ana karayolu
güzergahlarının kesişmesinin yanında, demiryolu ağlarının da kesişerek dörtlü kavşak
yaptığı tek il Afyonkarahisar dır. Kente demiryolu ile ulaşım imkanlarında oldukça
gelişmiştir. Son yıllarda T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından
Ankara-İzmir hızlı tren projesi kapsamında çalışmalar yapılmaktadır. Bu projenin hayata
geçirilmesi ile kentin ulaşım imkanları daha da artacaktır.
Kent merkezinde geleneksel kent merkezi yarım daire şeklinde gelişmiştir. Ulaşım
bağlantıları merkezden dışa doğru ışınsaldır. Son yıllarda kent merkezi batı ve kuzey
142
yönlerinde gelişme göstermektedir. Çevre yolu kentin kuzeyinden geçmekte ve transit
trafiği bypas etmektedir.
Son yıllarda görülen gelişmelere paralel olarak, kent merkezini kuzey bağlayan yeni
ulaşım güzergahları oluşturulmuştur. Bu güzergâhlar kentin en geniş caddelerini ve
bulvarlarını oluşturmaktadırlar.
Kent içinde ulaşımı sağlayan en önemli ulaşım aksı eski Ankara-İzmir yolu olan Atatürk
Caddesidir. Kentin doğu batı yönündeki trafik akışının büyük bir bölümü bu güzergah
üzerinden gerçekleşmektedir. Kentin doğusunu Atatürk Caddesi üzerinden batıya
bağlayan ve kent merkezinin içinden geçen Kurtuluş Caddesi ve doğudaki devamı olan
Adnan Menderes Bulvarı diğer bir önemli ulaşım bağlantısıdır. Kurtuluş Caddesini Gazlı
Göl Caddesine bağlayan Yeşil Yol Caddesi kenti kuşaklamaktadır. Kent merkezini
çevreleyen bu yollar ile kent merkezini bağlayan ışınsal yolların başında Gazlı Göl Caddesi,
Ordu Caddesi, Ambar Yolu Caddesi gelmektedir.
5.1.3.5 Gelişme Potansiyeli
Afyonkarahisar, termal turizm merkezleri ve buralarda yer alan lüks otelleri ile ülkemizin
termal turizm açısından parlayan yıldızlarından birisidir. Ömer, Gecek, Gazlıgöl, Hüdai ve
Heybeli kaplıcalarında jeotermal sular romatizma, eklem bozuklukluları, kadın hastalıkları,
çocuk felci, solunum yolları hastalıkları, şişmanlık, nevrotik bozukluklar, kalp hastalıkları
gibi birçok rahatsızlık için şifa imkânı sunmaktadır. Ayrıca gelişen teknoloji ile birlikte tıp
dünyasına giren cihaz ve tekniklerin yavaş yavaş otellerin bünyesine entegre edilmesi ile
geleneksel manadaki kaplıca ve şifalı su anlayışının yanında, klinik bazlı uygulamaların,
bilimsel kür ve tedavilerinin uygulandığı modern anlayışın da yerini almaya başladığı
görülmektedir.
Türkiye genelinden Afyonkarahisar ’ı ziyaret ederek söz konusu otelde konaklayacak olan
kişilerin ise hem iş hem de tatil amaçlı ile giriş yapmaları nedeni ile kısa ve uzun süreli
kalışlar olması öngörülmektedir. İlde gelişen ticari kapasitenin de katkısıyla
Afyonkarahisar ’a gerçekleştirilen iş seyahatlerinin kısa süreli olacağı öngörülürken tatil
amaçlı seyahat edenlerin ise daha uzun süreli konaklama gerçekleştireceği tahmin
edilmektedir. Bu doğrultuda tatil amaçlı yapılan seyahatlerin otel kalkınmasına katkısının
daha fazla olacağını belirtmek mümkündür. Yurt dışından gelerek yeni kurulacak olan beş
yıldızlı termal otelde kalmayı tercih edecek yabancı turistlerin ise çoğunlukla tatil amaçlı
bölgeyi ziyaret etmesi ve bu ziyaretlerin büyük kısmının yurt dışında yaşayan Türkler
tarafından yapılması beklenmektedir. Dolayısı ile otelde konaklama sürelerinin ve bölgeye
katma değerlerinin daha fazla olması öngörüler arasındadır.
5.1.4.Alt yapı Durumu
Yatırım yapılması düşünülen Ömer-Gecek Termal Turizm Bölgesi ile ilgili genel bilgiler
şöyledir:
Termal Su Özellikleri:
Fiziksel Özellikler
Kimyasal Özellikler
Fiziko
Özellikler
Kimyasal
Renksiz, Berrak
Klorürlü(%
59
milival).
Bikarbonatlı
(20milival),
sodyumlu(%78milival), demirli(4.9 mg/lt),arsenikli (1/15 mg/lt),
karbondioksitli
(423.1mg/lt)termal
sular
sınıfına
girmektedir.Ayrıca, metoborik asit (24.7 mg/lt),flüorür(4.32
mg/lt) ve bor (10 mg/lt) içeren termal sulardandır.
Ph:6.5-7.3
143
Toplam
Mineralizasyon
862-3455 mg/lt.
Sıcaklık
51-98 ºC
Tedavi (Endikasyon) Özellikleri:
Ayrıca T.C. Afyonkarahisar Valiliği Çevre Ve Şehircilik İl Müdürlüğü tarafından 2011 yılı İl
Çevre Durum Raporunda belirtilen bilgilere göre mevcut bölgede 35 °C ile 98 °C arasında
değişen sıcaklıkta kaynak ve kuyular yer almaktadır:
Merkez ve Civarı:
1.Sıcaklık 97,4 °C ve Debi 20 lt/sn
2.Sıcaklık 98 °C ve Debi 60-80 lt/sn
3.Sıcaklık 95 °C ve Debi 50 -60 lt/sn
4.Sıcaklık 95 °C ve Debi 80 lt/sn
5.Sıcaklık 79 °C ve Debi 15 lt/sn
6.Sıcaklık 92 °C ve Debi 6 lt/sn
7.Sıcaklık 93 °C ve Debi 5-6 lt/sn
8.Sıcaklık 51 °C ve Debi 62 lt/sn
9.Sıcaklık 96 °C ve Debi 100 lt/sn
Sıcak su kaynakları ile ilgili veriler:
İLÇE
MEVKİ
SICAKLIK °C DEBİ
lt/sn
DİĞER BİLGİLER
Merkez
Geçek
97.4
20
Na>K>Ca>Mg ve Cİ>HCO3>SO4
karekterlidir
Merkez
Geçek
92-98
60-80
Na>K>Ca>Mg
ve
C1>HC03>S04 karekterlidir
Merkez
Geçek
95
50-60
Na>K>Ca>Mg
ve
C1>HC03>S04 karekterlidir
Merkez
Geçek
95
80
Na>K>Ca>Mg
ve
C1>HC03>S04 karekterlidir
Merkez
Ömer
79
15
Na>K>Ca>Mg
ci>hco3>so4 karekterlidir
Merkez
Ömer
92
6
Na>K>Ca>Mg
ve
C1>HC03>S04 karekterlidir
Merkez
Ömer
93
5-6
Na>K>Ca>Mg
ve
C1>HC03>S04 karekterlidir
Merkez
Ömer
5-10
Na>K>Ca>Mg
ve
C1>HC03>S04 karekterlidir
Merkez
Ömer
51
62
Na>K>Ca>Mg ve
ci>hco3>so4 karekterlidir
Merkez
Ömer
96
100
Na>K>Ca>Mg
ci>hco3>so4 karekterlidir
ve
ve
144
5.1.5 Coğrafi konum
Türkiye jeotermal kaynaklar açısından Dünya çapında bir potansiyele sahip olup,
Avrupa’da ise kaynak potansiyeli açısından birinci, kaplıca uygulamaları konusunda ise
üçüncü sırada bulunmaktadır.
Alpin-Orojenik Kuşağı olarak adlandırılan genç bir dağ zinciri ve aynı zamanda önemli bir
jeotermal kuşak üzerinde yer alan ülkemizde bulunan 1500’ün üzerindeki kaynaktan
temin edilen termal sular, gerek debi ve sıcaklıkları gerekse de çeşitli fiziksel ve kimyasal
özellikleri ile Avrupa’daki termal sulardan daha üstün nitelikler taşımaktadır.
Sıcaklıkları 20 - 110 0C arasında, debileri ise 2 – 500 lt / sn arasında değişebilen 1500’
den fazla kaynağa sahip bulunan ülkemiz kaynak zenginliği ve potansiyeli açısından
dünyada ilk yedi ülke arasında değerlendirilmektedir.
Ülkemiz, yüksek mineralizasyon içeriği sayesinde etkin tedavi edici özelliklere sahip
termal su potansiyelinin, zengin kültürel, doğal değerleri ve iklimsel özellikleri ile
birleşmesi sonucunda benzersiz bir sağlık turizmi ortamı sunmaktadır.
Bu kapsamda Anadolu Yarımadasının batısında, Ege Bölgesinin İç batı Anadolu
bölümünde yer alan Afyonkarahisar; doğu-batı ve kuzey-güney aksları üzerinde önemli
bir bağlantı merkezi konumundadır. Denizden yüksekliği 1.034 metre, toplam yüzölçümü
14.230 kilometrekaredir. Afyonkarahisar, coğrafi olarak Ege, Akdeniz ve İç Anadolu
bölgelerinin birleştiği bir noktada yerleşmiştir ve her üç bölgede de toprakları
bulunmaktadır. İlin geniş bir kesimi Ege Bölgesinin İçbatı Anadolu bölümündedir.
Güneydeki Başmakçı, Dinar, Dazkırı ve Evciler ilçelerinin toprakları Akdeniz Bölgesinin
sınırları içerisine girer. Doğu ve kuzeydoğuda yer alan arazinin bir bölümü de İç Anadolu
Bölgesine taşar.
İç batı Anadolu eşiği üzerinde yer alan güneydoğu-kuzeybatı doğrultulu dağ dizilerinden
en doğuda olan Emir ve Türkmen Dağları, ilin doğu sınırlarını çizmektedir. Bu dağlar
dizisinin batısında, aynı doğrultuda uzanan yaklaşık 1.000 metre yüksekliğinde çukur bir
alan bulunmaktadır. Afyonkarahisar Ovası bu çukur alanın üzerinde yer alır. Batıda ikinci
bir dağlar dizisi sıralanmaktadır. Bunlardan Sandıklı Dağları il sınırları içindedir. Bu dağlar
dizisinin batısında da, Sandıklı ve Sincanlı Ovaları yer alır. İldeki dağlık alanlarda bitki
örtüsü genel olarak karaçam ve ardıçlardan oluşur.
145
Konumu; 37° 45´ ve 39° 17´ kuzey enlemi, 29°40´ ve 31°43´ doğu boylamı üzerinde
yer almaktadır. Afyonkarahisar ili arazisinin % 47,5'nı dağlar, % 32,6' sını platolar ve
%19,9' unu ovalar oluşturmaktadır.
Turizm bölgesi tipik karasal iklim özellikleri gösterir. Yaz mevsimi sıcak ve kurak, kış
mevsimi soğuk ve yağışlıdır. Yıllık ortalama 12,2 C° dır. En yüksek sıcaklık 37,8 C° dir.
En düşük sıcaklık -20,3 C° dir. Ortalama kar yağışlı gün sayısı 33 dür [8].
Afyonkarahisar toprakları I. Derece Batı Anadolu deprem kuşağı üzerinde yer almaktadır.
Topografik yapı olarak ise turizm alanı düz bir alanda konumlanmıştır.
5.1.6 Teşvik Durumu
2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunun 13 üncü maddesi hükümlerine istinaden turizm
sektöründe faaliyet gösteren işletmelere teşvik ve destek sağlanmaktadır. Bu kapsamda
turizm konaklama tesisleri yatırımları için en çok 49 yıl süre ile kamu arazisi tahsisi
yapılabilmektedir.
Turizmi Teşvik Kanunu’nun 17. maddesindeki “Belgeli yatırım ve işletmelerin telefon ve
teleks taleplerine ilişkin her türlü işlem ve tahsis öncelikle yapılır” hükmüne göre
işletmelere haberleşme kolaylığı sağlanmaktadır.
Turizmi Teşvik Kanunu’nun 16. maddesinde geçen, “Turizm belgeli yatırım ve işletmeler
elektrik, gaz ve su ücretlerini o bölgedeki sanayi ve meskenlere uygulanan tarifelerden en
düşüğü üzerinden öderler” hükmüne istinaden, işletmelere elektrik enerjisi desteği
sağlanmaktadır.
Diğer teşvik ve destekler ise şunlardır:
KOSGEB Destekleri: Danışmanlık Desteği, Eğitim Desteği, Araştırma ve Geliştirme
Destekleri, Yurtiçi Fuarlarına Katılım Desteği, Yurtiçi Uluslararası İhtisas Fuarlarına Katılım
Desteği, Yeni Girişimci Desteği, Enerji Verimliliği Desteği, Milli Katılım Dahilinde Yurtdışı
Fuarlara Katılım Desteği, Milli Katılım Dışındaki Yurtdışı Fuarlara Katılım Desteği, Tanıtım
Desteği, Yurtdışı İş Gezisi Desteği, Eşleştirme Desteği, Yerel Ekonomik Araştırma Desteği,
Nitelikli Eleman İstihdamı Desteği
Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK) Kırsal Turizm Desteği:
Mikro girişimciler veya çiftçiler tarafından kurulacak pansiyon, “yatak ve kahvaltı”
konaklama ve restoran hizmetlerinin gelişimi, çiftlik turizmi tesislerinin kurulması ve
geliştirilmesi ve turistik rekreasyonel faaliyetler(spor aktiviteler, doğa gezisi, tarihi geziler
gibi) için kurulan tesisler desteklenmektedir.
Emlak Vergisi Muafiyeti: 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu’nun “Geçici muaflıklar”
başlıklı 5. maddesinin (b) fıkrasına göre; Turizmi Teşvik Kanununun “Turizm Endüstrisini
Teşvik Kanunu hükümleri dairesinde turizm müessesesi belgesi almış olan Gelir veya
Kurumlar Vergisi mükelleflerinin adı geçen kanunda yazılı maksatlara tahsis ettikleri ve
işletmelerine dahil binaları, inşalarının sona erdiği veya mevcut binaların bu maksada
tahsisi halinde turizm müessesesi belgesinin alındığı yılı takip eden bütçe yılından itibaren
5 yıl süre ile geçici muafiyetten faydalandırılır.” hükümlerine göre işletmeler emlak
vergisinden muaf tutulmaktadır
Türkiye İhracat Kredi Bankası (Eximbank) Turizm Kredisi: Eximbank Döviz
Kazandırıcı Hizmetler Kapsamındaki Krediler başlığı altında; Bir firmanın kullanmakta
olduğu; Turizm TL/Döviz kredilerinin anapara bakiyelerinin toplamı 15 Milyon ABD Doları
olmak kaydıyla üst limit belirlenmiştir. Bir önceki takvim yılı itibariyle en az 200.000.-ABD
Doları ya da muadili tutarda turizm hizmeti gerçekleştiren TÜRSAB üyesi A grubu seyahat
acentelerine, tur operatörlerine ve özel havayolu şirketleri ile en az 1.000.000.-ABD
Doları ya da muadili tutarda turizm hizmeti gerçekleştiren turizm şirketlerine kredi
sağlamaktadır. Kredi vadesi azami 540 gündür.
T.C. Kalkınma Bankası Turizm Kredisi: T.C. Kalkınma Bankası Proje Finansmanı ve
Kredilendirme kapsamında turizm yatırımcılarına destek sağlamaktadır. Bu kapsamda
kredi talep edilmesi için aşağıdaki şartların karşılanması gerekmektedir.
Yatırımcının Anonim Şirket olması,
Turizm Yatırımları için Turizm Bakanlığı'ndan Yatırım ve/veya İşletme Belgesi bulunması,
Belirli bir fondan kredi verilecekse fonun işleyişi ile ilgili kararname ve tebliğde belirtilen
şartları taşıması,
146
Şirket hakkında yapılacak istihbarat sonuçları ve proje ile ilgili teknik, ekonomik ve mali
değerlendirme sonuçlarının olumlu olması
Yabancı Sermaye Yatırımlarının Teşviki: 4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar
Kanunu’nun 3. maddesi uyarınca “Uluslararası anlaşmalar ve özel kanun hükümleri
tarafından aksi öngörülmedikçe; Yabancı yatırımcılar tarafından Türkiye'de doğrudan
yabancı yatırım yapılması serbesttir” hükmünden hareketle konuya ilişkin teşviklerle ilgili
uygulama Hazine Müsteşarlığı Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü tarafından
yapılmaktadır.
Turizm İşletme Belgeli Tesislere Sağlanan Diğer Destekler: Kaynak Kullanımını
Destekleme Fonu, Vergi, Resim ve Harç İstisnası, Bina İnşaat Harcı İstisnası, Garantisiz
Ticari Alacakların Kullanılması, Bloke Para Kullanılması, Turizm Geliştirme Fonu.
5.1.7 Çevresel Değerlendirme
Ömer-Gecek jeotermal sahası Batı Anadolu’nun genleşme tektoniği etkisi ile oluşan en
önemli jeotermal sahalarından birisidir. Sahada toplam 34 adet kuyu açılmış, bu
kuyuların bir kısmı zamanla yıkılmış ya da üretim dışı kalmıştır. Ömer-Gecek çevresinde
kaynakların sıcaklıkları 25–92ºC ve debileri 0,1–3 lt/sn arasında değişmektedir. Şehir
ısıtmasında kullanılan kuyuların hepsi bu sahada bulunmaktadır. Sahada şu an 80- 105°C
sıcaklıkta, 300 lt/sn akışkan üretilmektedir. Bu akışkanın 175 lt/sn şehir ısıtmasında
geriye kalanı ise turistik termal otellerde kullanılmaktadır. 300 lt/sn olarak üretilen
jeotermal akışkanın 75 lt/sn’lik kısmı AF-4 ve AF-22 kuyusuna deşarj edilirken, geriye
kalan 75 lt/sn’si Akarçay’a deşarj edilmektedir. Deşarj edilen bu su Eber-Akşehir göllerine
kadar ulaşarak büyük çevre sorunlarına neden olmaktadır..
5.1.8 MALİ İNCELEME
5.1.8.1 İşletme Sermayesi ve İhtiyacı
Tam Kapasitede İşletme Sermayesi İhtiyacı Tablosu (TL)
UNSURLAR
Süre
(Gün)
Yıllık
Tutar
(Sabit)
A. Nakit İhtiyacı
A1. Elektrik, Su, Gaz
30,00
2.352.000,00
Giderleri
30,00
1.289.366,40
A2. Personel Giderleri
30,00
480.000,00
A3. Diğer Nakit İhtiyacı
30,00
6.953.366,40
B. Vadeli Satışlar
Tam Kapasitede Toplam İşletme Sermayesi İhtiyacı
İşletme
İşletme
Yıllık
Sermayesi
Sermayesi
Tutar
Tutarı
Tutarı
(Değişken)
(Değişken)
(Sabit) (a)
(b)
Toplam
(a+b)
343.447,20
85.861,80
429.309,00
588.000,00
196.000,00
49.000,00
245.000,00
322.341,60
107.447,20
26.861,80
134.309,00
120.000,00
40.000,00
10.000,00
50.000,00
1.738.341,60
579.447,20
144.861,80
724.309,00
922.894,40
230.723,60
1.153.618,00
147
5.1.8.2 Kapasite Kullanım Olanakları
Kurulu Kapasite ve Tahmini Üretim Miktarı
Biri
m
1.Yıl
2.Yıl
3.Yıl
4.Yıl
5.Yıl
6.Yıl
7.Yıl
8.Yıl
9.Yıl
10.Yıl
Tek kişilik oda
Kurulu Kapasite
Üretim Miktarı
Birim Satış Fiyatı
Kapasite Kullanım Oranı
21.600 21.600 21.600 21.600 21.600 21.600 21.600 21.600 21.600 21.600
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
12.960 13.000 13.060 13.100 13.140 13.180 13.220 13.260 13.300 13.340
KİŞİ
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
TL 170,00 175,00 180,00 185,00 190,00 195,00 200,00 205,00 210,00 215,00
KİŞİ
-
60,00
%
60,19
%
60,46
%
60,65
%
60,83
%
61,02
%
61,20
%
61,39
%
61,57
%
61,76
%
İki kişilik oda
Kurulu Kapasite
Üretim Miktarı
23.400 23.400 23.400 23.400 23.400 23.400 23.400 23.400 23.400 23.400
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
14.040 14.080 14.120 14.160 14.200 14.240 14.280 14.320 14.360 14.400
KİŞİ
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
KİŞİ
Birim Satış Fiyatı
TL
Kapasite Kullanım Oranı
-
190,00 195,00 200,00 205,00 210,00 215,00 220,00 225,00 230,00 235,00
60,00 60,17 60,34 60,51 60,68 60,85 61,03 61,20 61,37 61,54
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
Üç kişilik oda
Kurulu Kapasite
Üretim Miktarı
14.400 14.400 14.400 14.400 14.400 14.400 14.400 14.400 14.400 14.400
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
8.640, 8.660, 8.680, 8.700, 8.720, 8.740, 8.760, 8.780, 8.800, 8.820,
KİŞİ
00
00
00
00
00
00
00
00
00
00
KİŞİ
Birim Satış Fiyatı
TL
Kapasite Kullanım Oranı
-
250,00 260,00 270,00 280,00 290,00 300,00 310,00 320,00 330,00 340,00
60,00 60,14 60,28 60,42 60,56 60,69 60,83 60,97 61,11 61,25
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
Cafe/restaurant
Kurulu Kapasite
AY
Üretim Miktarı
AY
Birim Satış Fiyatı
TL
Kapasite Kullanım Oranı
-
11.000 11.000 11.000 11.000 11.000 11.000 11.000 11.000 11.000 11.000
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
8.100, 8.300, 8.500, 8.700, 8.900, 9.100, 9.300, 9.500, 9.700, 9.900,
00
00
00
00
00
00
00
00
00
00
50,00
73,64
%
55,00
75,45
%
60,00
77,27
%
65,00
79,09
%
70,00
80,91
%
75,00
82,73
%
80,00
84,55
%
85,00
86,36
%
90,00
88,18
%
95,00
90,00
%
Tedavi, SPA ve
Merkezleri
Kurulu Kapasite
Üretim Miktarı
Birim Satış Fiyatı
Kapasite Kullanım Oranı
ADE 10.800 10.800 10.800 10.800 10.800 10.800 10.800 10.800 10.800 10.800
T
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
ADE 6.480, 6.500, 6.505, 6.510, 6.515, 6.520, 6.525, 6.530, 6.535, 6.540,
T
00
00
00
00
00
00
00
00
00
00
TL 400,00 420,00 440,00 460,00 480,00 500,00 520,00 540,00 560,00 580,00
-
60,00
%
60,19
%
60,23
%
60,28
%
60,32
%
60,37
%
60,42
%
60,46
%
60,51
%
60,56
%
Düğün, toplantı, balo
vb. organizasyon
gelirleri
Kurulu Kapasite
Üretim Miktarı
Birim Satış Fiyatı
Kapasite Kullanım Oranı
Ade
360,00 360,00 360,00 360,00 360,00 360,00 360,00 360,00 360,00 360,00
t
Ade
120,00 125,00 130,00 135,00 140,00 145,00 150,00 155,00 160,00 165,00
t
4.000, 4.250, 4.500, 4.750, 5.000, 5.250, 5.500, 5.750, 6.000, 6.250,
TL
00
00
00
00
00
00
00
00
00
00
33,33 34,72 36,11 37,50 38,89 40,28 41,67 43,06 44,44 45,83
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
148
ORTALAMA KAPASİTE
KULLANIM ORANI
58,29
%
58,59
%
58,89
%
59,17
%
59,47
%
59,77
%
60,08
%
60,40
%
60,72
%
61,05
%
5.1.8.3 Toplam Yatırım Tutarı Ve Yıllara Dağılımı
Toplam Yatırım Bütçesi ve Finansmanı Tablosu
Toplam Tutar (TL)
YATIRIM BÜTÇESİ
(KDV Hariç)
26.966.775,00
A-HARCAMALAR
21.000.000,00
A1 – Yapım İşleri
5.526.250,00
A2 – Makine ve Ekipman Alımları
200.000,00
A3 – Genel Harcamalar (Hizmet Alımları)
240.525,00
A4 – Görünürlük Harcamaları
1.057.373,96
B- DİĞER
1.057.373,96
B1 – İşletme Sermayesi Değişimi
FİNANSMAN KAYNAKLARI TOPLAMI
28.024.148,96
5.1.8.4 İşletme Giderleri
Tam Kapasitede Yıllık İşletme
Giderleri Tablosu (TL)
Gider Unsurları
Mikta
Birim
r
Birim
Fiyat
(TL)
Topla
m
Tutar
(TL)
Sabit Değişke Giderdeki
(%)
n (%)
Payı (%)
A – ÜRETİM GİDERLERİ
1-Direkt İlk Madde ve Malzeme
a) İlk Madde Kullanımı
Oda temel giderleri
12,00
ADET
165.000
,00
b) Yardımcı Madde
Oda yan giderleri
12,00
ADET
25.000,
00
c) İşletme Malzemesi Kullanımı
DİĞER GİDERLER
12,00
ADET
15.000,
00
2 - Genel Yönetim Giderleri
a) Personel Giderleri
12,00
82
KİŞİ/AY
b) Elektrik Giderleri
12,00
AY
c) Su, Gaz Giderleri
12,00
AY
d) Yakıt Giderleri
12,00
AY
134.309
,00
135.000
,00
110.000
,00
90.000,
2.460.0
00,00
1.980.0
00,00
1.980.0
00,00
300.000
,00
300.000
,00
180.000
,00
180.000
,00
6.231.7
08,00
1.611.7
08,00
1.620.0
00,00
1.320.0
00,00
1.080.0
28,30%
22,78%
80%
20%
22,78%
3,45%
80%
20%
3,45%
2,07%
80%
20%
2,07%
71,70%
80%
20%
18,54%
80%
20%
18,64%
80%
20%
15,19%
80%
20%
12,43%
149
e) Haberleşme Giderleri
12,00
AY
f) Bakım Onarım Giderleri
12,00
AY
g) Sigorta Giderleri
12,00
AY
h) Kira Giderleri
i) Diğer Giderler
3 - Beklenebilecek Farklar
TOPLAM ÜRETİM GİDERLERİ
(1+2+3)
TOPLAM İŞLETME GİDERLERİ
(1+2+3)
TOPLAM ÜRETİM GİDERLERİ
Sabit Giderler
6.953.3
:
Toplamı
66,40
Değişken
1.738.3
:
Giderler Toplamı
41,60
TOPLAM İŞLETME GİDERLERİ
Sabit Giderler
6.953.3
:
Toplamı
66,40
0,00
0
00
4.000,0
0
40.000,
00
6.000,0
0
0,00
0,00
0
0,00
Değişken
Giderler Toplamı
:
00,00
48.000,
00
480.000
,00
72.000,
00
0,00
0,00
80%
20%
0,55%
80%
20%
5,52%
80%
20%
0,83%
0%
100%
0,00%
0%
100%
0,00%
0,00
0,00%
8.691.7
08,00
100,00%
8.691.7
08,00
100,00%
1.738.3
41,60
Üretim Giderleri (TL)
3.Yıl
4.Yıl
5.Yıl
Üretim Giderleri
1.Yıl
2.Yıl
6.Yıl
1-Direkt İlk Madde ve 2.254.767 2.256.2 2.257.7 2.259.1 2.260.5 2.262.0
,12
53,30
16,50
32,45
88,28
79,96
Malzeme
a) İlk Madde
1.814.812 1.816.0 1.817.1 1.818.3 1.819.4 1.820.6
,56
08,75
86,45
26,12
97,88
98,51
Kullanımı
b) Yardımcı Madde
c) İşletme
Malzemesi Kullanımı
Toplam Üretim
Gİderleri
7.Yıl
8.Yıl
9.Yıl
10.Yıl
2.263.6 2.265.15 2.266.7
04,00
7,33
37,25
2.268.3
41,42
1.821.9 1.823.17 1.824.4
25,17
5,41
47,06
1.825.7
38,21
274.971,6
0
275.15
2,84
275.331 275.503 275.681
,28
,96
,50
275.86
3,41
276.04
9,27
276.238,
70
276.43
1,37
276.627
,00
164.982,9
6
165.09
1,70
165.198 165.302 165.408
,77
,37
,90
165.51
8,05
165.62
9,56
165.743,
22
165.85
8,82
165.976
,20
2.257.7
16,50
2.262.0 2.263.6 2.265.15 2.266.7
79,96
04,00
7,33
37,25
2.268.3
41,42
2.254.767 2.256.2
,12
53,30
2.259.1
32,45
2.260.5
88,28
Oda temel giderleri elektrik, su, temizlik ve ısınma giderlerini kapsamaktadır.
Oda yan giderleri otel buklet malzemeleri (Dikiş seti, ayakkabı boyası, sabun, şampuan,
terlik vb.) giderlerini kapsamaktadır.
Diğer Yardımcı Malzemeler maliyeti, her bir ürün içerisindeki hammaddelerin toplamının
%10’u olarak varsayılmış ve toplama dâhil edilmiştir.
150
No
Pozisyon
1
2
3
4
5
Yönetim
Ön Büro Personeli
Servis Personeli
Kat Hizmetleri
Satış
ve
Pazarlama
Müdürü
6
Pazarlama Sorumlusu
7
Servis
Restoran
Personeli
8
Mutfak Bakım Onarım
Personeli
9
Servis Şoförleri
10
Uzman Doktor
11
Fizyoterapist
12
Masör-Masöz
13
Hemşireler
14
Hidroterapi Teknikeri
15
Fizyoterapi Teknikeri
16
Laborant
17
Uzman Diyetisyen
18
Estetisyen
19
Termal
Havuz
Sorumluları
Toplam
Aylık
Brüt
Ücretler
4.500
1.331
1.331
1.331
3.000
Personel
Sayısı
3
5
15
10
1
Yıllık Brüt Ücretler
2.500
1.331
2
15
60.000
159.720
1.700
5
102.000
1.331
4500
3500
2000
2.500
2500
2500
2100
3500
4000
2600
4
3
2
5
2
2
2
2
1
1
2
63.888
42.000
84.000
120.000
60.000
60.000
60.000
50.400
42.000
48.000
62.400
82
1.611.708
162.000
79.860
159.720
159.720
36.000
Yönetim ve üretimde üst kademede çalışacak personelin maaşı Afyonkarahisar ilindeki
piyasa koşulları ve yapılacak işin niteliği dikkate alınarak belirlenmiştir.
Asgari ücret (1.331 TL) belirlenirken 2013 yılı tutarı baz alınmış ve 2015 yılına kadar her
yıl %10 artış olacağı varsayılmıştır.
Brüt ücretlere işveren payı dâhildir
Aylar
Aktivite 1
1
Kartvizit
2
İnternet
Sitesi
Ürün
Kataloğu
Yerel
TV
Reklamları
Gazete
Reklamları
Ürün
Kataloğu
Yerel
TV
Reklamları
Gazete
Reklamları
Ürün
Kataloğu
3
4
5
6
7
8
9
Miktar
20.000
1
1000
2.000sn
100
1000
2.000sn
100
1000
Aktivite
2
Müşteri
Ziyaretleri
Müşteri
Ziyaretleri
Müşteri
Ziyaretleri
Müşteri
Ziyaretleri
Müşteri
Ziyaretleri
Müşteri
Ziyaretleri
Müşteri
Ziyaretleri
Müşteri
Ziyaretleri
Müşteri
Ziyaretleri
Birim
Maliyet
0,025
Toplam
500
5.000
5,000
5
5,000
20
40.000
400
40.000
5
5,000
20
40.000
400
40.000
5
5,000
151
10
11
12
Yerel
TV
Reklamları
Gazete
Reklamları
Ürün
Kataloğu
2.000sn
100
1000
Müşteri
Ziyaretleri
Müşteri
Ziyaretleri
Müşteri
Ziyaretleri
20
40.000
400
40.000
5
5,000
Toplam
240.525
5.1.8.5 İşletme Gelirleri
Satış Gelirleri
Bir
im
1.Yıl
2.Yıl
3.Yıl
4.Yıl
5.Yıl
6.Yıl
7.Yıl
8.Yıl
9.Yıl
10.Yıl
Tek kişilik
oda
12.960, 13.000, 13.060, 13.100, 13.140, 13.180, 13.220, 13.260, 13.300, 13.340,
Satış Miktarı KİŞİ
00
00
00
00
00
00
00
00
00
00
Birim Fiyatı
TL
Satış Geliri
TL
170,00
2.203.2
00,00
175,00
2.275.0
00,00
180,00
2.350.8
00,00
185,00
2.423.5
00,00
190,00
2.496.6
00,00
195,00
2.570.1
00,00
200,00
2.644.0
00,00
205,00
2.718.3
00,00
210,00
2.793.0
00,00
215,00
2.868.1
00,00
İki kişilik
oda
14.040, 14.080, 14.120, 14.160, 14.200, 14.240, 14.280, 14.320, 14.360, 14.400,
Satış Miktarı KİŞİ
00
00
00
00
00
00
00
00
00
00
Birim Fiyatı
TL
Satış Geliri
TL
190,00
2.667.6
00,00
195,00
2.745.6
00,00
200,00
2.824.0
00,00
205,00
2.902.8
00,00
210,00
2.982.0
00,00
215,00
3.061.6
00,00
220,00
3.141.6
00,00
225,00
3.222.0
00,00
230,00
3.302.8
00,00
235,00
3.384.0
00,00
Üç kişilik
oda
8.640,0 8.660,0 8.680,0 8.700,0 8.720,0 8.740,0 8.760,0 8.780,0 8.800,0 8.820,0
Satış Miktarı KİŞİ
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Birim Fiyatı
Satış Geliri
TL
250,00
260,00
270,00
280,00
290,00
300,00
310,00
320,00
330,00
340,00
TL
2.160.0
00,00
2.251.6
00,00
2.343.6
00,00
2.436.0
00,00
2.528.8
00,00
2.622.0
00,00
2.715.6
00,00
2.809.6
00,00
2.904.0
00,00
2.998.8
00,00
cafe/restau
rant
8.100,0 8.300,0 8.500,0 8.700,0 8.900,0 9.100,0 9.300,0 9.500,0 9.700,0 9.900,0
Satış Miktarı AY
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Birim Fiyatı
TL
Satış Geliri
TL
50,00
55,00
60,00
65,00
70,00
75,00
80,00
85,00
90,00
95,00
405.000 456.500 510.000 565.500 623.000 682.500 744.000 807.500 873.000 940.500
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
Tedavi, SPA
ve
Merkezleri
Satış Miktarı ET
Birim Fiyatı TL
AD
6.480,0
0
400,00
6.500,0
0
420,00
6.505,0
0
440,00
6.510,0
0
460,00
6.515,0
0
480,00
6.520,0
0
500,00
6.525,0
0
520,00
6.530,0
0
540,00
6.535,0
0
560,00
6.540,0
0
580,00
Satış Geliri
2.592.0
00,00
2.730.0
00,00
2.862.2
00,00
2.994.6
00,00
3.127.2
00,00
3.260.0
00,00
3.393.0
00,00
3.526.2
00,00
3.659.6
00,00
3.793.2
00,00
TL
Düğün,
toplantı,
balo vb.
organizasyo
152
n gelirleri
Satış Miktarı
Ad
et
Birim Fiyatı
TL
Satış Geliri
TL
Toplam
Satış
Gelirleri
TL
120,00
125,00
160,00
165,00
4.000,0 4.250,0 4.500,0 4.750,0 5.000,0 5.250,0 5.500,0 5.750,0 6.000,0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
480.000 531.250 585.000 641.250 700.000 761.250 825.000 891.250 960.000
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
6.250,0
0
1.031.2
50,00
10.507.
800,00
14.492.
400,00
15.015.
850,00
Topla
m
Satın
Alma
Bedeli
10.989.
950,00
130,00
11.475.
600,00
135,00
11.963.
650,00
140,00
12.457.
600,00
145,00
12.957.
450,00
150,00
13.463.
200,00
155,00
13.974.
850,00
5.1.8.6 Amortismanların Hesaplanması.
Amortisman
Giderleri (TL)
Sabit
Kıymetler
1.Yıl
2.Yıl
3.Yıl
4.Yıl
5.Yıl
6.Yıl
7.Yıl
8.Yıl
9.Yıl 10.Yıl
Yatırım Kapsamında Alınacak Sabit Kıymetler Amortismanı
Binalar
MakineEkipman
Ara Toplam
420.00 420.00 420.00 420.00 420.00 420.00 420.00 420.00 420.00 420.00 4.200.0 4.200.0
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
00,00
00,00
552.62 552.62 552.62 552.62 552.62 552.62 552.62 552.62 552.62 552.62 5.526.2 5.526.2
5,00
5,00
5,00
5,00
5,00
5,00
5,00
5,00
5,00
5,00
50,00
50,00
972.62 972.62 972.62 972.62 972.62 972.62 972.62 972.62 972.62 972.62 9.726.2 9.726.2
5,00
5,00
5,00
5,00
5,00
5,00
5,00
5,00
5,00
5,00
50,00
50,00
Mevcut Durum
Toplam
Amortisman
972.62 972.62 972.62 972.62 972.62 972.62 972.62 972.62 972.62 972.62 9.726.2 9.726.2
5,00
5,00
5,00
5,00
5,00
5,00
5,00
5,00
5,00
5,00
50,00
50,00
5.1.8.7 Proforma Tabloların Hesaplanması
Tahmini Nakit Akış Tablosu (TL)
Endeksler
Nakit Girişi
Satışlardan
Elde Edilen Nakit
Girişi
Özkaynaklar
Toplam Nakit
Çıkışı
Toplam Yatırım
Harcamaları
İşletme
Sermayesindeki
Değişim
Sabit Yatırım
Harcaması
Giderler
Yatırı
m
Döne
mi
0,00
1.Yıl
2.Yıl
3.Yıl
4.Yıl
5.Yıl
6.Yıl
7.Yıl
8.Yıl
9.Yıl
10.Yıl
10.507. 10.989. 11.475. 11.963. 12.457. 12.957. 13.463. 13.974. 14.492. 16.079.
800,00 950,00 600,00 650,00 600,00 450,00 200,00 850,00 400,00 589,63
10.507. 10.989. 11.475. 11.963. 12.457. 12.957. 13.463. 13.974. 14.492. 15.015.
800,00 950,00 600,00 650,00 600,00 450,00 200,00 850,00 400,00 850,00
28.024
.148,96
28.024 8.939.8 8.945.1 8.950.2 8.955.3 8.960.4 8.965.7 8.971.1 8.976.6 8.982.2 8.987.1
.148,96 98,12
38,35
85,99
07,53
68,10
53,72
52,21
52,92
46,51
62,09
28.024.
696,95
148,96
686,17
664,01
682,71
699,53
714,70
728,43
740,91
752,27
0,00
1.057.3
696,95
73,96
686,17
664,01
682,71
699,53
714,70
728,43
740,91
752,27
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
26.966.
775,00
0,00
8.939.2 8.944.4 8.949.6 8.954.6 8.959.7 8.965.0 8.970.4 8.975.9 8.981.4 8.987.1
01,18
52,18
21,99
24,82
68,58
39,02
23,77
12,01
94,24
62,09
153
972.62
5,00
Amortismanlar
Net Nakit Akışı
Kümülatif Net
Nakit Akışı
Brüt Nakit Akışı
İlave Brüt Nakit
Akışı
0,00
0,00
972.62
5,00
972.62
5,00
972.62
5,00
972.62
5,00
972.62
5,00
972.62
5,00
972.62
5,00
972.62
5,00
972.62
5,00
2.226.8 2.608.3 2.992.7 3.379.1 3.770.1 4.165.8 4.566.1 4.971.0 5.380.5 5.795.5
07,11
37,09
43,40
62,43
90,61
39,08
17,55
34,48
97,33
75,33
2.226.8 4.835.1 7.827.8 11.207. 14.977. 19.143. 23.709. 28.680. 34.060. 39.856.
07,11
44,20
87,60 050,04 240,65 079,73 197,28 231,76 829,10 404,42
2.540.5 3.017.4 3.497.9 3.980.9 4.469.7 4.964.3 5.464.6 5.970.8 6.482.7 8.065.0
28.024
26,88
36,65
39,01
67,47
56,90
21,28
72,79
22,08
78,49
52,54
.148,96
2.540.5 3.017.4 3.497.9 3.980.9 4.469.7 4.964.3 5.464.6 5.970.8 6.482.7 8.065.0
28.024
26,88
36,65
39,01
67,47
56,90
21,28
72,79
22,08
78,49
52,54
.148,96
5.1.8.8 Net Bugünkü Değer Toplamı
Net Bugünkü Değer :
20.430.125,12 TL
Belli bir iskonto oranına göre indirgenmiş nakit giriş ve çıkışları arasındaki fark (eğer
pozitif ise proje kabul edilir)
5.1.8.9 Yatırımın Geri Dönüş Süresi
İşletmemizin geri dönüş süresi 7,03 yıl olması öngörülmüştür.
5.1.9 TEKNİK İNCELEME
5.1.9.1 Hammadde Ve Yardımcı Madde İhtiyaç Analizi
21.06.2005 tarihli ve 25852 sayılı resmi gazetede yayınlanan Turizm Tesislerinin
Belgelendirilmesine ve Niteliklerine İlişkin Yönetmelik’e göre beş yıldızlı bir otelin
sağlaması gereken temel koşul en az 120 odaya sahip olmasıdır. Bu nedenle bu alanda
165 odalı ve yataklı beş yıldızlı bir termal otel yapılması konusunda bir ön fizibilite
yapılması öngörülmüştür. Bu çalışmada inşa edilecek otelin 5 katlı ve bodrum alanı dahil
12.000 m2 kapalı kullanım alanı olacağı varsayılmaktadır
Fizibilite konusu yatırıma ilişkin konaklamalar iki grupta toplanmıştır. Birinci grubu, tedavi
olmaya (sağlık amaçlı) gelen hastalar, ikinci grubu ise dinlenme ve tatil amaçlı olarak
tesiste konaklayanlar oluşturmaktadır.
Tedavi amaçlı gelen hastaların Ortopedik, romatizmal, nörolojik, solunum sistemi ve
dermotolojik rahatsızlıkları uzman hekim denetiminde ve tıbbi ekipmanlarla tedavi
edilecektir. Ayrıca tesiste SPA hizmetleri de verilecektir.
Tesis Kapasitesi:
Yatak kapasitesi;
3 yataklı 40 suit oda 65 m2 120 yatak
2 yataklı 60 standart oda 55 m2 120 yatak
1 yataklı 60 standart oda 30 m2 60 yatak
2 yataklı 5 engelli odası 30 m2 10 yatak
Toplam 165 oda 310 yatak toplam 4 kat için ortalama 3000 m2 alanda
konumlandırılacaktır. Yatırım tesis kapasitesi kapalı alan olarak toplam 15.000 metrekare
olacak olup odalar için belirlenen 3000 metre karelik alan dışında kalan 12.000 m2 lik
diğer birimler de toplam alan içerisine dâhil edilmesi öngörülmektedir. Odalar dışında
kalan birimler ise aşağıda belirtilmiştir:
154
Hizmet Kapasitesi;
 3 adet 250 kişilik restoran toplam 1150m2
 1 adet Servis Asansörü ve 3 adet Müşteri Asansörü 100m2
 200 kişilik self-servis restoran veya snack-bar 350m2
 1 adet mutfak: Soğuk oda, soğuk şok, derin dondurucu, pasta mutfağı ve meze
mutfağını içerecektir.300m2
 350 kişilik 2 farklı toplantı salonu
 250 kişilik lobi-bar 350m2
 300 kişilik diskotek 450m2
 Lobi 400m2
 Resepsiyon, ön büro, muhasebe, işletme müdürlüğü, sekreterya, kasa ünitesi –
 Kapalı Oturma Salonu 200m2
 WC/Lavabo (Bay/Bayan) 100m2
 Toplantı Salonu 600m2
 Güvenlik odası 30 m2
 Kuaför 60m2
 Açık yüzme havuzu güneşlenme bölümleri kafeterya, Amerikan bar dahil 1500 m2
 Türk Hamamı 200m2
 Özel termal banyolar 10 adet, toplam 400 m2
 Bitki banyoları 10 adet, toplam 150m2
 Buhar odası
 Havuz hizmet birimleri: Bay/bayan soyunma, duş, WC’ ler, müşteri dolap nişi,
havuz filtrasyon ve makine dairesi 400 m2
 Spor salonu 300m2
 Fitnees salonu200m2
 Masa tenisi 100m2
 Bilardo 300 m2
 Terzi ve Kuru Temizleme 100 m2
 Kapalı otopark 1500 m2
 Ayrıca, Ekipman Deposu, Kalorifer Makine Alanı,Yakıt Deposu Havalandırma
Boşluğu, Ambar Memur Odası/Kontrol,Kuru Erzak Deposu , Sebze Deposu,
Jeneratör Odası, Tamir Atölyesi, Alet Odası, Çamaşırhane, Personel Ünitesi ,Servis
ve Personel Giriş Bölümü
 Sağlık ve güzellik birimleri olarak ise şu bölümler yer alacaktır.
 Revir+sauna+halvet bölümü+masaj salonu+fizik tedavi bölümü toplam alanı
yaklaşık 1500 m2 dir.
Kür Bölümü - Tesiste 14-21 günlük tedavi olmak veya günübirlik gelen ziyaretçiler için,
içinde açık yüzme havuzu, açık ve kapalı oturma alanları, kafeterya, soyunma, duş, WC,
basketbol, voleybol, tenis gibi spor ünitelerini, yürüyüş ve koşu parkurlarını içeren bu
blokta kür parkı yapılması da uygun görülmüş bulunulmaktadır. Kür Parkı, dış mekanların
doğal yapısı ve arazinin eğimi, mümkün olduğu kadar korunacaktır.
Fizik Tedavi Merkezi :Fizik tedavi uygulamasında bulunacak üniteler şunlardır: hot pack,
coldpack,ultrason, tens kısa dalga diatermi ,lazer,enfraruj, inten fransiyel akım,whinl
pool,traksiyon,ultraviyole, prafin banyosu, diadinami akım, baker gibi ünitelerin yer
alması gerekmektedir. Fizik tedavi ünitesi için ayrıca maliyet ilavesi yapılmıştır. Hekim
denetimi altında insan sağlığını korumak ve tedavi etmek amacını taşıyan bu mekanların
projede varlığı ile tesisin hizmet kapasitesi ve süresi artırılmış olmaktadır.
Sauna Kompleksi : İçerisinde yan ünite olarak yıkanma kabinleri, şok havuzu, duş nişi,
masaj ve dinlenme bölümleri vardır.
Kapalı Havuz : Yaklaşık 600 metrekarelik alana sahip havuz etrafında şezlong bölümleri
mevcuttur.
155
Yatırım Tutarı:
Yatırım tutarı; 5 yıldızlı otel metrekare başı maliyetinin alan ile çarpılması ile elde
edilmiş ve pursantaj cetvelleri kullanılarak yatırım kalemlerine dağılımı hesaplanmıştır.
Pursantaj cetvelleri kullanılırken Afyonkarahisar ’a uyumlu koşullar göz önünde tutularak
gerekli düzeltmeler yapılmıştır.
16.7.1985 tarihli ve 85/9707 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe giren “Mimarlık
ve Mühendislik Hizmetleri Şartnamesinin 3.2 maddesine göre 5 yıldızlı oteller gurubuna
giren 1. sınıf inşaat yapı ve donanım metrekare başı maliyeti 1.400,00 TL’dir. Bu rakama
inşaat statik ve mimari uygulamalar, tesisat mekanik sistemler, elektrik ve diğer yardımcı
sistemler dahildir.
Toplam 15.000 metrekare otel inşaat maliyeti;
15.000 x 1.400 = 21.000.000 TL
T.C. Kalkınma Bakanlığı tarafından desteklenen daha önceki fizibilite çalışmalarında ve
genel değerlendirmelerde ölçüt alınan ortalama gider dağılımı göz önünde
bulundurulduğunda bu miktarın içerisine aşağıdaki kalemlerin inşaat maliyetleri de
dahildir:
Harici Temiz Su
Harici Pis Su ve Arıtma
156
Umumi Mahaller
Sıhhi Tesisat
Müşterek Tesisat
Kalorifer ve Brülör
Elektrik Tesisatı
Harici Aydınlatma
Enerji Nakil Hattı ve Trafo
Yangın İhbar Sistemi
Oda İçleri:
Otel yatak kısımları maliyeti yatırımı yapılan otelde 310 adet yatak olması planlanarak
piyasa koşullarına uygun şekilde hesaplanmıştır. Bunun yanında her yatağa ait komodin
ve başucu lambası olması maliyete dâhildir. Bunun yanında her odada en az bir adet
ayna ve tuvalet masası ve sandalyesi ile gardırop bulunacaktır. Her odada bulunacak olan
banyo içleri gerekli şekilde döşenecektir. Ek olarak odalarda beş yıldızlı otellerde her
odada standart bulunması gereken buzdolabı, klima gibi teçhizat da bulunacaktır.
Umumi Mahaller:
Otel umumi mahallerinde belirli aralıklar ile dinlenme amaçlı kullanılacak koltuklar, acil
aramalar için kullanılacak telefonlar, yangın söndürme ekipmanları, LED televizyonlar,
gardıroplar, aynalar ve gerekli görülen diğer tüm ekipmanlar yer alacaktır.
Lokanta ve Salonlar:
Lokanta ve salonlarda belirlenen kişi sayısını karşılayacak şekilde iç düzenlemenin
yapılmasına yönelik maliyet çıkarılmıştır. Bu kapsamda kişi sayısı ile uyumlu sandalye ve
masalar eksiksiz temin edilecektir. Ayrıca diğer tüm gerekli teçhizatın da kurulumu
gerçekleştirilecektir.
5.1.9.2 Gerekli Makine Ve Teçhizatlar
No
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
MakineEkipman
ve
Tefrişatlar
Klima (Odalar)
Klima
tavan
sistemleri ortak
alanlar
Klimalar
merkezi
soğutma
sistemi
üniteleri
Mutfak
ve
Kahvaltı
Malzemeleri
Soğuk Oda
Çamaşırhane
Asansör
Jeneratör
Yüzme Havuzu
Sistemi
Yangın
Hidrantları
Oda
İçleri
Tefrişatı
Yatak
Birim Fiyat
Adet
Toplam
1750
3000
165
25
288.750
75.000
250.000
1
250.000
350,000
1
350.000
175,000
150,000
300,000
200,000
275,000
1
1
1
1
1
175.000
150.000
300.000
200.000
275.000
70,000
1
70.000
4500
165
742.500
157
12
13
14
15
16
17
18
19
sistemleri
baza,perde vb
Mini buzdolabı
Televizyon
Lokanta
ve
Salonlar
Eğlence
Mahalleri
Mutfak
Malzemeleri
Elektronik
Cihazlar
Bilgisayar,
kamera,
müşteri
kayıt
vb resepsiyon
faaliyetleri
Spor
ve
Eğlence
Bölümü
Ekipmanları
Lobi
750
1250
900,000
100
100
1
75.000
125.000
900.000
450.000
1
450.000
250,000
1
250.000
300,000
1
300.000
300.000
1
300.000
250.000
1
250.000
Toplam (KDV Hariç Tutarlar)
5.526.250
5.1.9.3 İhtiyaç Duyulacak Personel Sayısı Ve Niteliği
No
Pozisyon
1
Yönetim
2
Ön Büro Personeli
3
Servis Personeli
4
Kat Hizmetleri
5
Satış ve Pazarlama Müdürü
6
Pazarlama Sorumlusu
7
Servis Restoran Personeli
8
Mutfak Bakım Onarım Personeli
9
Servis Şoförleri
10
Uzman Doktor
11
Fizyoterapist
12
Masör-Masöz
13
Hemşireler
14
Hidroterapi Teknikeri
15
Fizyoterapi Teknikeri
16
Laborant
17
Uzman Diyetisyen
18
Estetisyen
19
Termal Havuz Sorumluları
Toplam
Personel Sayısı
3
5
15
10
1
2
15
5
4
3
2
5
2
2
2
2
1
1
2
82
158
5.1.10 HUKUKİ İNCELEME
5.1.10.1 Kanun Tüzük Ve Yönetmelikler
5.1.10.1.1 Yatırım Aşamasında
Otele ait projenin Kültür ve Turizm ile Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenmiş olan teknik
koşullara uygunluğu Sağlık Bakanlığı tarafından da onaylanmasını takiben kür merkezleri
ile konaklama tesisi ve diğer birimlere ait projeler birlikte incelenerek “Turizm Tesislerinin
Belgelendirilmesi ve Niteliklerine ilişkin Yönetmelik” hükümlerine uygun bulunması
halinde onaylanarak tesise “Turizm Yatırım Belgesi“ verilir.
Termal tesis yatırımının yapılabilmesi için, yeterli ve uygun sıcak mineralli suyun
bulunduğu sahanın jeoloji-hidrojeloji-jeofizik-sondaj, koruma alanları vb. etütleri
yapılarak jeotermal potansiyelin belirlenmiş ve özel idareden jeotermal işletme ruhsatının
alınmış veya ruhsat sahibinden kiralanmış olması, Sağlık Bakanlığı‟ndan bu suyun
endikasyon raporunun alınmış olması, Kaplıca sahasının imar planının yapılmış olması,
Eğer tesis turizm belgeli olacaksa Kültür ve Turizm Bakanlığı‟ndan Turizm Yatırım
Belgesinin alınarak inşaata başlanması, Tesis işletmeye açıldığında konaklama tesisi için
Kültür ve Turizm Bakanlığı‟ndan işletme belgesi, kür merkezi için Sağlık Bakanlığı‟ndan
kaplıca işletme ruhsatı alması gerekir. Kaplıca Yönetmeliği gereği kaplıca işletme ruhsatı
olmayan tesis termal tedavi merkezi olarak hizmet veremez. Ayrıca tesiste fizik tedavi ve
rehabilitasyon merkezi bulunacaksa Sağlık Bakanlığı‟nca “Ayakta tedavi Kür” merkezi
olarak ruhsatlandırılması gerekir. Aksi takdirde Sosyal Güvenlik Kurumu kanalıyla tesise
tedavi amaçlı gelecek hastalara hizmet veremez.
5.1.10.1.2 İşletme Aşamasında
Termal sular arazi mülkiyetine tabi olup, Devletin hüküm ve tasarrufu altındadır.
“Madenlerin Arama ve İşletilmesi Hakkındaki 4268 ve 6977 Sayılı Kanun” ile “Sıcak ve
Soğuk Maden Sularının Kullanılması ile Kaplıcalar Tesisatı Hakkındaki 927 Sayılı Kanuna”
göre; termal suları arama, çıkarma, kullanma, kiralama ve tahsis yetkisi İl Özel
İdarelerine verilmiştir. Özel İdareler bu yetkilerini Belediyelere, Köy Tüzel Kişiliklerine
devredebilirler. 1593 sayılı Umumi Hıfzısıhha Kanunu’na göre; Türkiye Cumhuriyeti
Arazisi dahilinde bulunan her nevi maden suları ile kaplıcaları işletmek için özel
hükümlere bağlı olarak alınması gerekli izin ile birlikte, bu suların şifa özelliklerinin Sağlık
Bakanlığı tarafından onaylanması gerekmektedir. Bakanlıkça şifa özellikleri veya kaplıca
tesisatının tekniğe uygunluğu tasdik edilmeyen maden suları, bu ad ve unvan ile ticarete
çıkarılmayacağı gibi kaplıcalarda da tedavi amacı ile ziyaretçi kabul edilmez. Maden
suları ve kaplıcalar sağlık yönünden, Sağlık Bakanlığı’nın denetimine tabidir. Bakanlık,
tesisatının yeterliliğine ve müracaat eden hastaların sayısına göre sağlıklı iklim yöresinde
yer alan içme ve kaplıcalarda fenni hususlardan da sorumlu olmak üzere Bakanlıkça
ihtisası onaylı bir hekimin istihdamını yatırımcı ve işletmeciden talep edilebilir.
27.10.1988’de, 2634 sayılı Turizm Teşvik Kanunu’na ilave olarak 3487 sayılı kanunla;
termal suların yatırım yapmak isteyen özel sektör tarafından kullanılmasını teşvik etmek,
kaplıcaları çağdaş düzeye çıkarmak, iyileştirmek, kamu tarafından kullanılan suların özel
sektörle birlikte değerlendirilmesini, doğru olarak kullanılmasını teminen, İl Özel
İdarelerine ait yetkiler “Turizm Alan ve Merkezleri” içerisinde (rüsum ve temettü hakları
saklı kalmak şartı ile) Turizm Bakanlığı’na geçmiştir. Bu alanlarda yer alan, kullanılmayan
ve artan termal sular, etrafındaki kamu arazileri ile birlikte Turizm Bakanlığı’mca imar
planları hazırlanarak, tahsise çıkarılıp, 49 yıllığına yatırımcıya kiralanabilir.
159
5.1.11 YATIRIMIN ÖZETİ
Yapılması düşünülen beş yıldızlı termal otel kapsamında 165 oda kapasitesi ve 310 yataklı
konaklama hizmetinin yanında sağlık ve tedavi merkezi ile bünyesinde bulunduracağı kür
merkezi, fizik tedavi üniteleri, eğlence ve spor merkezleri ve uzman personel kadrosuyla
dört dörtlük hizmet verilerek Afyonkarahisar’da ve bölgesel termal merkezlerin arasında
odak noktası olacak bir yatırım olacaktır.
5.1.12 DEĞERLENDİRME VE SONUÇLAR
Bu ön fizibilite ile Afyonkarahisar ömer-gecek termal turizm merkezinde yapılması
düşünülen Beş yıldızlı termal otel ile bölge kalkınmasına ve istihdamına katkı sağlanacak
olup doğal yer altı kaynaklarının değerlendirilmesi ve yöresel kültürün tanıtılmasına katkı
sağlanmış olacaktır. Bu anlamda ülke ekonomisine katkısı ile ve bacasız sanayi diye tabir
edilen, ayrıca turizm cenneti olan ülkemiz için önemli bir turizm merkezi olması yönünde
katkı sağlanmış olacaktır.
160
POTANSİYEL YATIRIMLAR
BÖLÜM 6
161
6.1. HAYVANCILIK
ÖN FİZİBİLİTE RAPORU
162
6.1.1 GİRİŞ
Ön fizibilite raporu TR33 Bölgesi içinde yer alan Afyonkarahisar İlinde yapılması planlanan
Hayvancılık ön fizibilite yatırımının piyasa incelemesi, kuruluş yeri incelemesi, mali
inceleme ve hukuki incelemeler ile yapılabilirliğini belirlemek için hazırlanmıştır.
Hayvansal üretim, hayvansal üretime yönelik temel bilimler, hayvan yetiştirme, hayvan
besleme, hayvan ıslahı, hayvancılıkta mekanizasyon, ekonomi ve istatistik, biyoteknoloji,
hayvansal ürünler ve işleme teknolojisi, pazarlama gibi konuları kapsar.
Dünyadaki sığır varlığı 2010 yılında %2,7 oranında azalarak 277.818 bin baş olmuştur.
Dünya sığır ihracatı 2010 yılında %2,9 oranında artış göstererek 4.488 bin baş, ithalatı
ise%3,1 oranında azalarak 3.190 bin baş olmuştur. Dünyada toplam süt üretimi 2010
yılında %1,5 oranında artarak 512.708 bin ton, inek sütü üretimi ise %1,1 oranında
artarak 440.332 bin ton olarak gerçekleşmiştir.
Dünyada süt ithalatı 2010 yılında yaklaşık %25 artarak 335 bin ton olmuştur. Dünya
peynir üretimi 2010 yılında bir önceki yıla göre yaklaşık %3 oranında artarak 14.792 bin
ton olarak gerçekleşmiştir.
Türkiye’de 2010 yılı sonu itibariyle toplam sağılan hayvan sayısı bir önceki yıla göre %14
artışla 17 586 003 baş olmuştur. Türkiye’de süt üretimi 2010 yılında bir önceki yıla göre
%8,5 oranında artmış ve 13.605.600 ton olarak gerçekleşmiştir.
163
Türkiye’de içme sütü üretimi 2010 yılında %0,6 oranında azalarak 1.091 bin ton olarak
gerçekleşmiştir. Tarımsal kalkınmayı gerçekleştirmiş ülkelerin çoğunda toplam tarımsal
üretim değeri içinde hayvansal üretim %50-60 gibi oldukça yüksek bir oranda yer alırken,
Türkiye’de bu oran %40’lar seviyesinde bulunmaktadır.
2011 yılı sonu itibariyle toplam büyükbaş hayvan sayısı bir önceki yıla göre %9 artış
göstererek 12 483 969 baş olarak gerçekleşmiştir. Büyükbaş hayvanlar arasında yer alan
sığır sayısı %8,9 artarak 12 386 337 baş olmuştur. Koyun sayısı 2011 yılı sonu itibariyle
bir önceki yıla göre %8,4 artarak 25 031 565 baş, keçi sayısı ise %15,6 artarak 7 277
953 baş olmuştur.(2011 yılı TUİK).
2009 yılı TÜİK verilerine göre, canlı hayvan değerleri göz önüne alındığında; TR33 Bölgesi
büyükbaş hayvan adedinde Türkiye genelinde %6,5‟luk, Ege Bölgesi genelinde ise
%42,4‟lük paya sahip olup Düzey 2 bölgeleri arasında 3. sırada yer
almaktadır.Afyonkarahisar ili ise iller bazında 7. sıradadır. Büyükbaş hayvan varlığı
açısından Afyonkarahisar Türkiye’nin %2,6‟sını, TR33 Bölgesi’nin %40,4‟ünü
karşılamakta olup Bölge içinde ilk sırada bulunmaktadır.2009 yılı TÜİK hayvansal ürün
değerleri incelendiğinde; TR33 Bölgesi, süt üretiminde Türkiye içinde %6,8‟lik pay ile
Düzey 2 bölgeleri arasında 2. sırada gelmekte olup Ege Bölgesi’nin %38,6‟lık bir kısmını
oluşturmakta ve süt üretiminin Bölge için önemini gözler önüne sermektedir.
Türkiye süt üretimindeki paylarına bakıldığında Afyonkarahisar’ın %2,6lık paya sahip
olduğu görülür.TR33 Bölgesi içerisindeki üretimin %38,5‟i Afyonkarahisar tarafından
karşılanmaktadır. Günümüzde sürdürülebilir kalkınma ölçütlerinden birisi de nüfusun
beslenme düzeyi olarak kabul edilmektedir. Ülke nüfusunun yeterli ve dengeli
beslenebilmesi için insanların günlük protein ihtiyacının yarısına yakınının hayvansal
nitelikli ürünlerden karşılanması gerekmektedir.
164
6.1.2 PİYASA İNCELEMESİ
6.1.2.1 Sektörün ve Hizmetin Tanımı, Sınıflandırılması
Genel Tarım Sayımı sonuçlarına göre Türkiye de kırsal kesimde toplam 4.068.432 işletme
bulunmaktadır. Bu işletmelerin %72,14’ü bitkisel ve hayvansal üretimin birlikte
yürütüldüğü polikültür işletmelerken, %3,43’ünde sadece hayvansal üretim yapılmaktadır.
Hayvancılık sektöründe yer alan işletmelerin çok büyük bir kısmı küçük ölçekli, kapalı
ekonomi tipi geleneksel üretimde bulunan aile işletmeleridir. Sektörde, süt sığırcılığı
işletmelerinin %84 gibi önemli bir bölümü 1-4 baş hayvana sahiptir. Besi sığırı
işletmelerinin ise %87’si 10 başın altında hayvana sahiptir. Koyunculuk işletmelerinde de
genel durum diğerlerinden farklı değildir. Bunların da %72,2’si 50 başın altında hayvana
sahiptir.
Yapılması ön görülen Süt inekçiliği yatırımı, gerek ülkemizde gerekse bölgemizde
gelenekselleşmiş bir tarzda devam etmektedir. İlimizde birkaç büyük firma dışında
büyükbaş hayvancılığı genellikle verimi düşük yerli ırklarla yapılmaktadır. Bu yatırım planı
kapsamında mevcutta var olan geleneksel kapalı ahır sistemlerin yerine entansif bir
yaklaşım ile beslenme, barınma, yetiştirme olanakları sağlanacak modern Avrupa Birliği
Standartlarına uygun ve hijyenik şartlarda süt üretiminin yapıldığı, hayvan refahı, sağlığı
ve ıslahının uygulandığı yarı açık ahır projesiyle üretimde sürekliliği daimi kılacak, birim
hayvandan daha fazla gelir sağlanarak işletmedeki atıl iş gücünü arttırmak mümkün
olacaktır.
Bu ön fizibilite raporunda planlanan hayvancılık yatırımı süt üreten tarımsal işletmecilik
faaliyeti gerçekleştirmeye yöneliktir.
165
6.1.2.2 Arz Analizi
Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre; ülkemizde üretilen sütün yaklaşık %49'u
sanayiye aktarılmakta ve mandıra denilen işletmelerde süt ve süt ürünlerine
işlenmektedir. Geriye kalan kısmın %11'i mandıralar haricinde doğrudan işlenmeden
satılmakta, bunun da büyük bir kısmı sokak sütü diye tabir edilen şekilde tüketime
sunulmaktadır. Sütün %23'ü hanede süt ürünlerine işlenerek tüketilmekte, %6'sı hayvan
beslemek amacıyla kullanılmakta, %9’u hanede içmek için tüketilmekte, %2'si ise
ücretsiz olarak verilmektedir.
Türkiye'nin coğrafi yapısı ve iklim koşullarının tarım ve hayvancılığa uygun olması Pazar
payındaki etkinliğimizi arttırmıştır. Ayrıca tarım ürünleri ve bunlar içerisinde de süt ve
ürünleri toplum beslenmesinde olduğu kadar istihdam sağlaması bakımından da büyük
önem taşımaktadır. Ülke nüfusunun % 35'i kırsal alanda yaşarken, yaklaşık olarak %45‘i
tarımsal işletmelerde istihdam edilmekte ve kırsal alanda ikamet edip tarımsal
işletmelerde çalışanların nüfus yoğunluğu, tarımsal üretimin istihdama katkısının önemini
göstermektedir. Türkiye’de tarım sektörünün milli gelirdeki payı %15, hayvancılığın tarım
sektörü içerisindeki payı %23'tür. Gelişmiş ülkelerde ise hayvancılığın tarımsal üretimdeki
payı %60–70 düzeyindedir. Hayvancılığın GSMH içerisindeki payı %6'dır. Türkiye'de son
dönemlerde hayvancılıkta önemli gelişmelerin sağlanamadığı, ülkenin hayvansal ürünler
ihtiyacının karşılanmasında kritik bir aşamaya gelinmesi tarım sektörünün ekonomideki
payının her gecen yıl biraz daha düştüğünü göstermektedir. Ülkemizde süt ve süt ürünleri
sanayi iç pazar odaklıdır. Dış pazarlar bu sanayi için ikinci planda kalmaktadır.
6.1.2.3.Talep Analizi
Süt ve süt ürünleri sektörü geniş bir üretici ve tüketici kitlesine sahiptir. Gıda sektörünün
önemli bir kolu
olan sütün kısa süre içinde bozulmaması için çeşitli teknolojiler
uygulanarak işlenmekte, depolanmakta ve dağıtılmaktadır. Sütten elde edilen süt
ürünlerinin birinci grubunu çiğ sütten elde edilen içme sütü oluşturmaktadır. Yoğurt ve
ayran ikinci, peynirler (beyaz peynir, kaşar peyniri, çökelek, lor ve diğerleri) ise üçüncü
alt gruptur. Sütün cinsine, kalitesine, katkı maddelerine ve yöresel özelliklere göre
peynirler çok çeşitlilik arz etmektedir. Tereyağı dördüncü grubu, süt tozu beşinci,
dondurma ise altıncı ve son grubu oluşturmaktadır.
Afyonkarahisar ilinde süt ve süt üreten işleten işletme sayısı 68dir.İl genelinde süt işleyen
mandıralar günlük 3 ton ile 150 ton arasında üretim yapmaktadırlar. İl genelinde süt
üreten işletme sayısı her geçen gün artmaktadır. Artan işletme sayısı ile doğru orantılı
olarak Avrupa Birliği Standartlarında modern tesislerde süt ürünleri işleyen tesislere olan
talep de artmaktadır. Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumunun desteklediği iki
süt işleyen tesis Afyonkarahisar Bölgesi’nde süt ürünlerine olan talep miktarında artışa
sebep olmuştur. Modern ve Avrupa Birliği Standartlarında süt işleyen tesisler müşterilerin
kaliteli ürünlere olan taleplerini arttıracağı için her geçen gün bu tesislere olan ihtiyaçta
artacaktır. Kırsal kalkınma yatırımları destekleme kurumunun Afyon ilinde desteklediği 15
civarında süt işleme tesisi bulunmaktadır. Bu tesislerin de mevcutta var olması talep
miktarını etkileyen faktörlerdendir.
6.1.2.4. Arz ve Talebin Karşılaştırılması
Ülkemizde ve bölgemizde hayvancılık sektöründe ortaya çıkan sorunların başında genelde
işletme içi karışık hayvancılık yapılması, işletmelerde teknolojik imkânlardan
faydalanılamadığından teknik altyapının yetersiz olması ve modernize edilmeye ihtiyaç
duyulması, küçük ve aile tipi işletmelerin yaygın olması, yönetici problemlerinin
yaşanması, kaliteli kaba yem açığının olması ve paketleme ile ambalajlamalarında
eksiklikler olması, yem bitkisi üretiminin az olması ve hazırların fiyatlarının yüksek
olması, mera ve çayır alanlarının az, ıslahının da yetersiz olması, sürü yönetiminde
yetkin ve eğitimli insan kaynağının eksik olması gelmektedir.
166
6.1.2.5 Satış ve Rekabet Olanakları
TR33 Bölgesi’ndeki büyükbaş hayvan sayısındaki artış Ege Bölgesi’ndeki artışa benzer bir
seyir göstermektedir ve bu sayı Ege Bölgesi büyükbaş hayvan sayısının yaklaşık yarısını
oluşturmaktadır. TR33 Bölgesi’nde 2005 ile 2009 yılları arasındaki büyükbaş hayvan
sayısı dikkate alındığında genel anlamda 4 ilde de istikrarlı bir artışın olduğu tespit
167
edilmiştir.
Bunun yanı sıra büyükbaş hayvan sayısı bakımından incelendiğinde sıralamanın küçükten
büyüğe doğru Uşak, Kütahya, Manisa ve Afyonkarahisar şeklinde olup Afyonkarahisar
ilinin diğer illere kıyasla büyükbaş hayvan sayısının dikkati çeker düzeyde yüksek olduğu
görülmektedir.
Yatırım bölgesi olarak seçtiğimiz Ege Bölgesinin doğusunda bulunan Afyonkarahisar ilinde
hayvancılık faaliyeti diğer Ege bölgelerine göre daha yaygın olarak yapılmaktadır. Bunlar
süt inekçiliği, et üretimine yönelik besi yetiştiriciliği şeklindedir. Ancak bir kaç büyük tesisi
saymazsak toplam hayvan varlığı hane başı 2-10 hayvandan oluşan geleneksel
hayvancılık faaliyetinden öteye geçememektedir. Ayrıca ilimiz içinde büyük sürü sayısına
sahip işletme sayısı 15’ i geçmemektedir. Modern ve kaliteli işletmelerin sayıca az olması
rekabet olanaklarını düşüren sebepler arasında yer almaktadır. Ön görülen yatırım
kapsamında elde edilecek ürünün üretim aşamasında sağlıklı ortamın sağlanması ve
üretim aşamasından satılana kadar geçen zaman içinde muhafazasının soğutma
tanklarında yapılması ile sütün kalitesini kaybetmeden satılması sağlanmış olunacaktır.
6.1.2.6 Sektörel Değerlendirme
Hayvancılık sektörü dünya tarımsal gayrı safi hasılanın % 40'ını oluşturarak 1.3 milyar
insanın geçim kaynağını oluşturmaktadır.
Avrupa Birliği ülkelerinde hayvansal üretimin tarımdaki payı % 49 olup, AB'de 7,5 milyon
tarım işletmesi mevcuttur, bunların içerisinden tarım işletmelerine düşen arazi payı,
Türkiye ortalamasının 3 katıdır. Avrupa Birliği ülkelerinde hayvancılık işletmelerinde
işletme başına ortalama 44 baş hayvan düşmektedir.
Gelişmiş ülkeler genelinde kişi başına günlük protein tüketimi 102 gram olup, bunun 6070 gramı hayvansal kaynaklı proteinlerden oluşmaktadır.
Hayvancılık sektörü bütün dünyada olduğu gibi Türkiye'de de artan nüfusun yeterli ve
dengeli beslenmesinde ve birçok alanda endüstri hammaddesi olarak kullanılması
açısından önemli bir yer tutmaktadır. Bununla birlikte hayvancılık sektörü diğer
sektörlerden farklı olarak içinde birçok yan sektörü barındırması sebebiyle ülke
ekonomisine olduğu kadar sosyal sorunların çözümüne de ciddi katkılar sağlamaktadır.
6.1.3 KURULUŞ YERİ İNCELEMESİ
6.1.3.1 Kuruluş Yeri Seçimi
168
Afyonkarahisar ili arazilerinin %90'nı
hayvancılık işletmesi kurulması uygun
arazilerdir.Kuruluş yeri seçimi yapılırken genellikle en temel şartlar olan ,arazinin
büyüklüğü, yapısı, çevresel şartları ve eğimi dikkate alınmalıdır.
-Ahırlarımız açık ya da yarı açık sistemle yapılırsa, kapalı ahırlara bakarak süt verimimiz
daha fazla olacaktır. Ayrıca hayvanlarımızın hasta olma riski en aşağı seviyelere indirilmiş
olacaktır.
-Ortalama 100 baş için 12-15 dönüm araziye ihtiyaç vardır. Arazi% 10-15 eğimli olursa
hayvanın kendisini rahat hissetmesine daha yardımcı olacaktır.
-Bina tam düz zemine, arazinin durumuna göre 50 cm ila 1 mt. ölçülerinde değişen
ebatlarda temel yapısına sahip olması gerekli.
-100 baş sağmal kapasiteli işletme için 42*27 ebadında açık ya da yarı açık ahır binasına
ihtiyaç vardır.
-Hayvanların toplam yem ihtiyacının giderilmesi için hayvan başı ortalama 5 dönüm
ekilebilir arazi planlanması uygun olacaktır.
6.1.3.2 Hammadde
Son TÜİK verilerine göre, Afyonkarahisar'da en çok ekimi yapılan yem bitkileri fiğ, yonca
ve mısırdır (silajlık). Afyonkarahisar'da 4.804 ha alanda mısır (silaj) ekimi yapılmış olup
221.904 ton üretim miktarı elde edilmiştir. 7.023 ha alanda da yonca ekimi yapılıp,
78.340 ton yonca (yeşil ot), 72.860 ton yonca (kuru ot) ve 40 ton yonca (tohum) üretimi
sağlanmıştır. Toplam 8.622 ha alanda fiğ ekimi yapılmış olup 15.647 ton fiğ (kuru ot) ve
7.935 ton fiğ (yeşil ot) üretilmiştir.
2011 TUİK
Hasat
Ekilen
edilen
Üretim(ton)
Ürün adı alan(dekar)
alan(dekar)
Verim(kg/da)
Arpa
(Biralık)
81.816
80.766
20.292
Arpa
(Diğer)
1.250.285
1.242.126
310.756
Buğday
(Diğer)
1.202.716
1.190.959
264.137
Buğday
(Durum)
452.967
443.780
105.256
Çavdar
Mısır
(Dane)
Tritikale
(Dane)
Yulaf
(Dane)
7.239
251
250
222
237
9.635
9.554
2.541
266
1.548
1.548
646
417
5.695
5.695
1.771
311
7.235
1.783
246
Afyonkarahisar ilinde yem bitkisi ekimi için uygun büyüklüklerde arazi varlığının
bulunması yöre halkının yeni yatırımcılara yaklaşımının olumlu etkisi ilin yatırım yeri
olarak seçilmesinde etkilidir.
169
Ön fizibilite de öngörülen yatırım kapsamında hammadde olarak kullanılacak olan kuru ot
saman, silaj, kesif yemler Afyonkarahisar ilinde oldukça verimli olarak üretimi
gerçekleştirilmektedir.
6.1.3.3 İşgücü
Ülke nüfusunun % 35'i kırsal alanda yaşarken, yaklaşık olarak % 45'i tarımsal
işletmelerde istihdam edilmekte ve kırsal alanda ikamet edip tarımsal işletmelerde
çalışanların nüfus yoğunluğu, tarımsal üretimin istihdama katkısının önemini
göstermektedir.
Bu kapsamda ön fizibilitemize konu olan hayvancılık yatırımı için seçtiğimiz bölgede kırsal
kesimde yaşayan çiftçiden sağlanacak istihdam kolaylığı sayesinde işgücü ihtiyacımız
karşılanmış olunacaktır.
Tam zamanlı işçi olarak 3 kişi, sağım hane işçisi 2 kişi, bekçi 2 kişi olmak üzere 7 kişi
istihdam edilecektir.
6.1.3.4 Pazara Yakınlık
Afyonkarahisar ilinde irili ufaklı toplamda 68 adet mandıra bulunmaktadır ve bu
mandıralar il merkezi ve ilçelere dağılmıştır. Bu dağılım göz önüne alındığında
Afyonkarahisar İlinde yapılacak süt işleme tesisi yatırımı pazara yakın olacaktır.
Afyonkarahisar İline coğrafi anlamda yakın olan büyük süt işleme tesisleri de göz önünde
bulundurularak bu tesislerin süt toplama araçları ile bölgede üretilen sütü işletmelerine
taşımaktadırlar. Buda büyük pazarlara yakınlığını göstermektedir.
6.1.3.5 Ulaşım
Türkiye'de 64 bin kilometre yüksek hızlı kara yolu ile 11 bin kilometreye yakın demir yolu
ağı bulunmaktadır. Yapımı planlanan hatlarla birlikte Türkiye'deki hızlı tren hatları uzunlu
bir kat daha artacaktır. Afyonkarahisar ili de çok kısa süre içerisinde bu hizmetten
faydalanır hale gelecektir.
170
Ön görülen yatırım yerimiz olan Afyonkarahisar ilinin karayollarına olan yakınlığı ile
ulaşım ve pazarlama açısından bir avantaj sağlamaktadır. Afyonkarahisar ili merkez ve
ilçelerinde birçok modern süt ve süt ürünleri işleme tesisi bulunmaktadır.
Ayrıca yatırım yeri olarak seçilebilecek bölgenin kırsal alanlara olan yakınlığı ile çiftçiden
sağlanacak istihdam kolaylığı ile kaba yem üretimini yine yatırım yerinin çok yakınındaki
arazilerden sağlayacak olması faktörleri ulaşım yeri seçiminde etkili olacaktır.
6.1.3.6 Gelişme Potansiyeli
Afyonkarahisar ilinde ve yöresinde süt ürünleri işleyen modern tesislerin sayısı artarak AB
kalite ve hijyen standartlarına uygun üretilmiş, muhafaza edilmiş hammaddeye yönelik
talepleri de artmaktadır. Süt üreten işletmelere yatırım yapılması kapsamında, pazarlama
bağlantılarını sağlanarak kurulan modern tesisler ile bu taleplere yönelik üretiminin hem
kapasitesini hem de kalite standartlarını yükseltilerek pazarda büyük bir pay sahip
olunabilir.
6.1.4 COĞRAFİ KONUM
UTM-Koordinatları-0240836D-4202584K
Afyonkarahisar, Türkiye’nin coğrafi bölgelerinden üçü üzerinde(Ege, Akdeniz, İç Anadolu )
yayılan bir ildir. Büyük kısmı Ege Bölgesi’nin iç batı Anadolu bölümünde bulunur.
Güneyde bulunan Başmakçı, Dazkırı, Dinar ve Evciler ilçelerinin bazı toprakları Akdeniz
Bölgesi sınırları içine girer. İlin doğu ve kuzeydoğu kısımlarındaki bazı topraklar d İç
Anadolu Bölgesine taşar. Önemli merkezleri birbirine bağlayan kara ve demir yolları
171
Afyonkarahisar’dan geçer. Bu özellikleri sebebiyle Afyonkarahisar, yolların kesiştiği
bölgelerin birbirine bağlandığı bir merkez konumundadır. Afyonkarahisar doğuda Konya,
batıda Uşak, kuzeybatıda Kütahya, Güneybatıda Denizli güneyde Burdur, güneydoğuda
Isparta ve kuzeyde Eskişehir illeri ile komşudur. Denizden yüksekliği 1.034 m olup; 37o
45 ve 39o17 kuzey enlemi, 29o40 ve 31o43 doğu boylamı üzerinde yer almaktadır.
Afyonkarahisar arazisinin %47,5 ini dağlar, % 32,6sını platolar ve % 19,9’unu ovalar
oluşturur.
Afyonkarahisar ilinin yüzölçümü 1.423.000 hektardır. Bu alanın 687.750,5
hektarını kültüre elverişli arazi, 735.249,5 hektarını kültüre elverişsiz arazi
oluşturmaktadır. 215.558 hektarı çayır ve mera, 206.860,5 hektarı ormanlık ve fundalık,
312.831 hektarı da tarım dışı arazilerdir. İşlenen arazilerin % 68'inde kuru tarım,
%32'sinde sulu tarım yapılmaktadır. Toplam alanın % 48' ni kültüre elverişli arazi, %52'
sini kültüre elverişli olmayan arazi teşkil etmektedir. Sulu tarım arazisi 174.487 hektar
alan, kuru tarım arazisi 513.263,5 hektar alandır. Geleneksek hayvancılığın azaldığı ve
buna karşılık modern hayvancılığın artmaya başladığı Afyonkarahisar’da et ve et ürünleri
üretimi gelişme göstermiştir. Besi hayvancılığı kapalı mekanlarda ve hemen her ilçede
olmak üzere merkez çevresinde yoğun biçimde yapılmaktadır.
6.1.5 Teşvik Durumu
T.C Ekonomi Bakanlığının Yayınladığı Yatırım Teşvik Kanunu Mevzuatı
Sektör US-97
Bölgesel Teşviklerden Yararlanacak Sektörler
Kodu Kodu
1
0121
Entegre damızlık hayvancılık yatırımları dahil olmak üzere
entegre hayvancılık yatırımları
4. Bölge
500 Bin TL
Yatırım Teşvik Kanunu kapsamında entegre damızlık hayvancılık yatırımları dahil olmak
üzere entegre hayvancılık yatırımları Afyonkarahisar ilinde desteklenmektedir.
172
Yapılması ön görülen yatırım 4. Bölgede bulunan Afyonkarahisar'da yatırım teşvik kanunu
kapsamında 500.000-TL tutarındaki yatırımlar için; Gümrük Vergisi Muafiyeti, KDV
Muafiyeti, Vergi İndirimi, Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği, Yatırım Yeri Tahsisi, Faiz
Desteği bulunmaktadır.
Vergi İndirimi
4.Bölge
Afyonkarahisar
31 Aralık 2013’e
kadar
başlayan
yatırımlar
(Yatırıma
Katkı
Oranı %)
30
1 Ocak 2014’den
sonra
başlayan
yatırımlar
(Yatırıma
Katkı
Oranı %)
25
Vergi
İndirimi
Oranı (%)
70
Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği
Bölgeler
OSB dışı yatırım
31
Aralık
2013’e kadar
Afyonkarahisar
6 yıl
1
Ocak
2014’den
sonra
5 yıl
OSB içi yatırım
31
Aralık
2013’e kadar
1
Ocak
2014’den sonra
7 yıl
6 yıl
173
IPARD Destekleri:
IPARD, Avrupa Birliği (AB) tarafından aday ve potansiyel aday ülkelere destek olmak
amacıyla oluşturulan, Katılım Öncesi Yardım Aracı’nın (Instrument for Pre-Accession
Assistance-IPA) Kırsal Kalkınma bileşenidir. IPARD desteğinin 2007 yılında başlayan, çok
yıllı “Kırsal Kalkınma Programı” kapsamında uygulanması gerekmektedir. Bu süreçte
Avrupa Komisyonu ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından birlikte finanse edilecek destek
programları uygulamaktadır.
Programın, uygulanmaya başlandığı iller arasında bulunun Afyonkarahisar ili kapsamında;
“Tarımsal İşletmelerin Yeniden Yapılandırılması ve Topluluk Standartlarına Ulaştırılmasına
Yönelik Yatırımlar” tedbiri kapsamında; süt üreten tarımsal işletmelerinin ve et üreten
tarımsal işletmelerinin desteklenmekte, olup hibe miktarları % 50 - % 65 oranlarında
değişmektedir.
Bu program kapsamında en az 10, en fazla 120 süt ineği kapasitesine sahip süt üreten
tarımsal işletmelere 1.000.000 €'ya kadar destek verilmektedir.
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Destekleri:
Devlet destekleri arasında yer alan büyükbaş hayvan alım desteği, süt primi desteği, aşı
desteği büyükbaş, aşı desteği Küçükbaş, buzağı destekleri bulunmaktadır. Bunlar;
2/11/2011 tarihli ve 28130 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Sığır Cinsi Hayvanların
Tanımlanması, Tescili ve İzlenmesi Yönetmeliği çerçevesinde Hayvan Kayıt Sistemi
(Türkvet) ve Soy Kütüğü ve Ön Soy Kütüğü Sistemi (e-Islah) veri tabanına kayıtlı, sütçü,
kombine ve etçi kültür ırkı veya kültür ırkı melezi en az beş baş anaç sığıra sahip, bu
kararın 10 uncu maddesinde belirtilen ve ulusal düzeyde üst örgütlenmesini usulüne
uygun olarak tamamlamış bir hayvancılık örgütüne üye olan yetiştiriciler ile Türkvet’e
kayıtlı dişi mandaya sahip olan yetiştiricilere, sütçü ve kombine ırkların anaç sığırı için soy
kütüğüne kayıtlı olanlara ve etçi ırklara farklı olmak üzere hayvan başına aşağıda
belirtilen miktarda ödeme yapılır. 1163 sayılı Kooperatifler Kanununa göre kurulmuş
hayvancılık faaliyeti yürüten tarımsal amaçlı kooperatifler (kooperatif) ile 5200 sayılı
Tarımsal Üretici Birlikleri Kanununa göre kurulmuş süt üretici birlikleri (birlik) tek işletme
kabul edilir. Anaç sığır başına ödeme birim miktarları, tek işletme olarak kabul edilen,
kooperatif ile birlikler hariç, 200 başa kadar tam, 201 – 500 baş arası % 50, 501 baş ve
üzeri için % 25’ine karşılık gelen tutarın ödenmesi suretiyle uygulanır. Birlik ve
kooperatiflere üye olup işletmesinde 200 baştan fazla hayvan bulunduran yetiştiricilere
hayvan sayısı limitleri uygulanır.
1
2
Sütçü ve kombine ırklar ve melezleri ile etçi 225 TL/baş
ırkların melezleri anaç sığır
Sütçü ve kombine ırklar ve melezleri anaç 60 TL/baş
sığır soykütüğü ilave
(2) E-Islah veri tabanına kayıtlı anadan suni tohumlama ırklarda Gıda, Tarım ve
Hayvancılık Bakanlığından izin almış tabii tohumlama boğası ile tohumlama sonucu doğan,
tüm buzağılara (dişilere Brucellosis S-19 aşısı yaptırmak şartıyla), döl kontrolü projesi
kapsamında testi tamamlanıp onaylanmış boğa sperması ile yapılan suni tohumlamadan
doğanlara ve yerli ırk veya melezi sığırlardan etçi ırklara ait sperma ile yapılacak çevirme
melezlemesi sonucu doğan buzağılara farklı olmak üzere buzağı başına yetiştiricilere
aşağıda belirtilen miktarda ödeme yapılır.
1
2
Döl kontrolü projesi kapsamındaki suni 25 TL/baş
tohumlamadan doğan buzağı ilave
Suni tohumlamadan doğan çevirme melezi 75 TL/baş
ilave
Hayvan hastalıkları ile mücadele çerçevesinde, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca
belirlenen programlı aşılamalar için uygulayıcılara aşağıda belirtilen birim miktarlarda
ödeme yapılır.
174
1
2
Şap Aşısı (Büyükbaş)
Brucellosis (Büyükbaş)
0,75 TL/baş
1,50 TL/baş
Ziraat Bankası Desteği:
7 Mart 2012 tarihinde yayınlanan 2012/26 sayılı uygulama Tebliği kapsamında Ziraat
Bankası; 2 yıl ödemesiz, 5 yıl ödemeli faizsiz hayvancılık kredisi sağlanmış olup 2013
tebliği yayınlanmamıştır.
6.1.6 ÇEVRESEL DEĞERLENDİRME
Hayvan katı atıkları gübre olarak veya kurutulduktan sonra yakıt kaynağı şeklinde tarih
boyunca kullanılmıştır. Geçtiğimiz yıllardaki çiftlik kapasitelerinde ve gübre
miktarlarındaki büyük artışlar nedeniyle gübreden kaynaklanan çevre problemleri
gündeme gelmiştir. Hayvan atıklarından kaynaklanan çevre sağlığı sorunları bazı
endüstriyel atıklar dolayısıyla oluşan atıklar kadar zararlı olabilmektedir. Hayvan
atıklarının nihai depolama alanı olarak kullanılan araziler su kirliliğine sebep olmaktadır.
Hayvan atıkları için çevresel açıdan kabul edilebilir bertaraf yöntemleri büyük ölçekte
biyokütle-enerji dönüşüm sistemi olarak dikkate alındığında bu atıklardan enerji elde
edilmesi ve ayrıca yan ürün şeklinde besin değeri olan gübre elde edilmesi de mümkün
olmaktadır. Hayvansal dışkılar amaca uygun olarak çiftlik gübresi şeklinde
kullanılmamaları halinde çevreye oldukça büyük zararlar (yer altı ve yer üstü sular kirliliği,
sera gazı emisyonu)ve rahatsızlıklar (koku ve hijyen problemleri) verebilirler. Gerek
arazilere aşırı gübre uygulaması sonucunda, gerekse hayvansal dışkıların bu amaçlar için
öngörülmeyen alanlara ve sulara deşarj edilmesi sonucunda bu tip zararlar
oluşabilmektedir. Tarım arazileri bulunmayan veya küçük olan ve sayıları giderek artan
tarımsal işletmeler ortaya çıkan hayvansal dışkıları genelde muntazam olarak
değerlendirememektedir. Sıvı hayvan gübresi ve gübre şerbetinin depolanmasına ilişkin
mevzuatın bulunmaması da çevrenin yoğun şekilde kirletilmesine sebep olmaktadır. Sıvı
hayvan gübresi, katı hayvan gübresi ve gübre şerbetinin bazen atık bazen de çiftlik
gübresi şeklinde kaynak olarak kullanılması söz konusudur.
6.1.7 MALİ İNCELEME
6.1.7.1 İşletme Sermayesi ve İhtiyacı
Tam Kapasitede İşletme Sermayesi İhtiyacı Tablosu (TL)
UNSURLAR
Yıllık
Süre
Tutar
(Gün)
(Sabit)
A. Hammadde,
Malzeme
ve
Yakıt Stoğu
A1. Hammade
544.488,7
120,00
Stoğu
5
A2.
Yardımcı
120,00 30.697,75
Madde Stoğu
A3.
İşletme
Malzemesi
Stoğu
A4. Yakıt Stoğu 120,00 2.880,00
B. Mamul ve
İşletme
Sermayes
Yıllık Tutar
i
Tutarı
(Değişken)
(Sabit)
(a)
İşletme
Sermayesi
Toplam
Tutarı
(a+b)
(Değişken)
(b)
192.688,8
3
34.274,50
226.963,
33
96.086,25
181.496,2
5
32.028,75
5.417,25
10.232,58
1.805,75
1.320,00
960,00
440,00
1.400,00
1.823,74
540,95
2.364,69
213.525,
00
12.038,3
3
175
Yarımamul
Stoğu
B1.
Mamul
656.546,5
1,00
194.743,50
Stoğu
0
B2. Yarı Mamul
Stoğu
C.
Nakit
İhtiyacı
C1.
Elektrik,
Su,
Gaz 30,00 26.400,00 7.200,00
Giderleri
C2.
Personel
30,00
84.000,00
Giderleri
C3. Diğer Nakit
60,00 52.080,00 720,00
İhtiyacı
D.
Vadeli
656.546,5
30,00
194.743,50
Satışlar
0
E.
Vadeli
Alışlar
E1.
544.488,7
120,00
96.086,25
Hammadde
5
Tam Kapasitede Toplam İşletme Sermayesi
İhtiyacı
1.823,74
540,95
2.364,69
10.880,00
7.720,00
18.600,0
0
2.200,00
600,00
2.800,00
7.000,00
7.000,00
8.680,00
120,00
8.800,00
54.712,21
16.228,63
181.496,2
5
181.496,2
5
78.608,53
32.028,75
32.028,75
26.735,33
70.940,8
3
213.525,
00
213.525,
00
105.343,
86
İşletme sermayesi ihtiyacının belirlenmesinde 120 günlük işletme giderleri dikkate
alınmıştır. Sürüye göre yıllar itibariyle ortaya çıkabilecek işletme sermayesindeki artış
miktarının, dönemlerdeki gelir-gider farklarının karşılanacağı kabul edilmiştir.
6.1.7.2 Kapasite Kullanım Olanakları
Kurulu Kapasite ve Tahmini Üretim Miktarı
Biri
m
(To Mev
n, cut
1.Yıl 2.Yıl 3.Yıl 4.Yıl 5.Yıl
Kg, Dur
Lt, um
vb.
)
6.Yıl
7.Yıl
8.Yıl
9.Yıl
10.Yıl
SÜT
A1Kurulu
Kapasite
B1Üretim
Miktarı
C1-Birim
Satış
Fiyatı
Kapasite
Kullanım
Oranı
KKO1=%
[(B1/A1)
*100])
900.
000,
00
844.
000,
00
900.
000,
00
855.
000,
00
900.
000,
00
900.
000,
00
900.
000,
00
900.
000,
00
900.
000,
00
900.
000,
00
900.
000,
00
900.
000,
00
900.
000,
00
900.
000,
00
900.
000,
00
900.
000,
00
900.
000,
00
900.
000,
00
900.
000,
00
900.
000,
00
0,0
0
1,15
1,15
1,15
1,15
1,15
1,15
1,15
1,15
1,15
1,15
0,0
0%
93,7
8%
95,0
0%
100,
00%
100,
00%
100,
00%
100,
00%
100,
00%
100,
00%
100,
00%
100,
00%
lt
0,0
0
lt
0,0
0
TL
-
176
ERKEK
Buzağı
Satışı
A2Kurulu
Kapasite
B2Üretim
Miktarı
C2-Birim
Satış
Fiyatı
Kapasite
Kullanım
Oranı
KKO2=%
[(B2/A2)
*100])
18-24
Ay İnek
Satışı
A3Kurulu
Kapasite
B3Üretim
Miktarı
C3-Birim
Satış
Fiyatı
Kapasite
Kullanım
Oranı
KKO3=%
[(B3/A3)
*100])
Reform
e İnek
Satışı
A4Kurulu
Kapasite
B4Üretim
Miktarı
C4-Birim
Satış
Fiyatı
Kapasite
Kullanım
Oranı
KKO4=%
[(B4/A4)
*100])
Gübre
Satışı
0
0,0
0
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
AD
ET
0,0
0
0,00
44,0
0
44,0
0
43,0
0
45,0
0
45,0
0
45,0
0
44,0
0
44,0
0
44,0
0
TL
0,0
0
0,00
2.80
0,00
2.80
0,00
2.80
0,00
2.80
0,00
2.80
0,00
2.80
0,00
2.80
0,00
2.80
0,00
2.80
0,00
-
0,0
0%
0,00
%
0,00
%
0,00
%
0,00
%
0,00
%
0,00
%
0,00
%
0,00
%
0,00
%
0,00
%
0
0,0
0
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
AD
ET
0,0
0
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
TL
0,0
0
0,00
0,00
0,00
7.00
0,00
7.00
0,00
7.00
0,00
7.00
0,00
7.00
0,00
7.00
0,00
7.00
0,00
-
0,0
0%
0,00
%
0,00
%
0,00
%
0,00
%
0,00
%
0,00
%
0,00
%
0,00
%
0,00
%
0,00
%
0
0,0
0
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
AD
ET
0,0
0
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
TL
0,0
0
0,00
0,00
0,00
5.25
0,00
5.25
0,00
5.25
0,00
5.25
0,00
5.25
0,00
5.25
0,00
5.25
0,00
-
0,0
0%
0,00
%
0,00
%
0,00
%
0,00
%
0,00
%
0,00
%
0,00
%
0,00
%
0,00
%
0,00
%
177
A50,0
Kurulu
0
0
Kapasite
B50,0
Üretim
0
0
Miktarı
C5-Birim
0,0
Satış
TL
0
Fiyatı
Kapasite
Kullanım
Oranı
0,0
KKO5=%
0%
[(B5/A5)
*100])
Ortalama
Kapasite
Kullanım Oranı
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
60,0
0
60,0
0
60,0
0
60,0
0
60,0
0
60,0
0
60,0
0
60,0
0
60,0
0
60,0
0
0,00
%
0,00
%
0,00
%
0,00
%
0,00
%
0,00
%
0,00
%
0,00
%
0,00
%
0,00
%
93,7
8%
95,0
0%
100,
00%
100,
00%
100,
00%
100,
00%
100,
00%
100,
00%
100,
00%
100,
00%
Yeni kurulacak olan işletmemizde ilk yıl alınacak 100 gebe düve alımı ile toplamda 100
sağmal hayvan ile faaliyete başlanacak olup, sürü kapasitesinin 100'de sabitlenmesi
hedeflenmektedir. İşletmemizde tam kapasitede ortalama günlük 30 lt süt ürünü elde
edilmesi planlanmaktadır.
6.1.7.3 Toplam Yatırım Tutarı
YATIRIM BÜTÇESİ
TOPLAM YATIRIM BÜTÇESİ ve FİNANSMAN KAYNAKLARI
A-HARCAMALAR
2.698.082,30
2.698.082,30
1 - Yapım İşleri
1.867.362,30
1.867.362,30
775.720,00
775.720,00
55.000,00
55.000,00
4 - Canlı Hayvan Alımı
500.000,00
500.000,00
5 - İşletme Sermayesi Değişimi
103.680,33
103.680,33
3.301.762,63
3.301.762,63
3.301.762,63
3.301.762,63
3.301.762,63
3.301.762,63
2 - Makine ve Ekipman Alımları
3 - Genel Harcamalar (Hizmet Alımları)
C- DİĞER (A+B)
FİNANSMAN
KAYNAKLARI
D- ÖZKAYNAK
H- FİNANSMAN KAYNAKLARI TOPLAMI
Ön etüt çalışması genel-güncel ortalama piyasa fiyatlarına göre oluşturulmuştur. Amaç
yatırımcıya gerek yatırım sahası gerekse finansal büyüklük açısından bir fikir sunmaktır.
178
6.1.7.4 İşletme Giderleri
Tam Kapasitede Yıllık İşletme Giderleri Tablosu (TL)
Gider Unsurları
Miktar
A – ÜRETİM GİDERLERİ
1-Direkt
İlk
Madde
Malzeme
Birim Toplam
Birim Fiyat Tutar
(TL) (TL)
ve
a) İlk Madde Kullanımı
kuru ot saman sağmal inek
kuru ot yonca sağmal inek
slaj
kesif yem
kesif yem düve
kuru ot saman düve
kuru ot yonca düve
slaj düve
73.000
,00
146.00
0,00
730.00
0,00
255.50
0,00
97.090
,00
97.090
,00
97.090
,00
485.45
0,00
kg
0,45
kg
0,45
kg
0,20
kg
0,60
kg
0,60
kg
0,45
kg
0,45
kg
0,20
b) Yardımcı Madde
Aşı,ilaç ve vitamin gideri
c)
İşletme
Kullanımı
233,00
adet
676.69
0,00
640.57
5,00
32.850,
00
65.700,
00
146.000
,00
153.300
,00
58.254,
00
43.690,
50
43.690,
50
97.090,
00
Sab
Değiş
it
ken
(%
(%)
)
Gider
deki
Payı
(%)
79,49
%
75,25
%
85
%
85
%
85
%
85
%
85
%
85
%
85
%
85
%
85
%
36.115,
00
155,0 36.115, 85
0
00
%
15%
3,86%
15%
7,72%
15%
15%
17,15
%
18,01
%
15%
6,84%
15%
5,13%
15%
5,13%
15%
11,41
%
15%
4,24%
15%
4,24%
Malzemesi
100%
2-Direkt İşçilik Giderleri
sağımhane işçisi
12,00
sağımhane işçisi
12,00
hayvan bakım ve besleme
12,00
hayvan bakım ve besleme
12,00
hayvan bakım ve besleme
12,00
bekçi
12,00
bekçi
12,00
adam
/ay
adam
/ay
adam
/ay
adam
/ay
adam
/ay
adam
/ay
adam
/ay
1.000
,00
1.000
,00
1.000
,00
1.000
,00
1.000
,00
1.000
,00
1.000
,00
84.000,
00
12.000,
00
12.000,
00
12.000,
00
12.000,
00
12.000,
00
12.000,
00
12.000,
00
9,87
%
100%
1,41%
100%
1,41%
100%
1,41%
100%
1,41%
100%
1,41%
100%
1,41%
100%
1,41%
179
3-Genel Üretim Giderleri
a) Elektrik Giderleri
12,00
Ay
b) Su, Gaz Giderleri
12,00
Ay
c) Yakıt Giderleri
12,00
Ay
d) Haberleşme Giderleri
12,00
Ay
e) Bakım Onarım Giderleri
12,00
Ay
f) Sigorta Giderleri
100,00
Adet
2.250
,00
500,0
0
300,0
0
90,00
1.500
,00
330,0
0
88.680,
00
27.000,
00
6.000,0
0
3.600,0
0
1.080,0
0
18.000,
00
33.000,
00
g) Kira Giderleri
h) Diğer Giderler
10,42
%
80
20%
%
80
20%
%
80
20%
%
100
%
100
%
100
%
100%
3,17%
0,70%
0,42%
0,13%
2,11%
3,88%
100%
1.920,0
0
4 - Genel Yönetim Giderleri
a) Personel Giderleri
0,23
%
100%
b) Elektrik Giderleri
12,00
Ay
50,00 600,00
c) Su, Gaz Giderleri
100%
0,07%
100%
d) Yakıt Giderleri
12,00
Ay
50,00 600,00
100%
0,07%
e) Haberleşme Giderleri
12,00
Ay
60,00 720,00
100%
0,08%
f) Bakım Onarım Giderleri
100%
g) Sigorta Giderleri
100%
h) Kira Giderleri
100%
i) Diğer Giderler
100%
5 - Beklenebilecek Farklar
TOPLAM ÜRETİM GİDERLERİ
(1+2+3+4+5)
851.29
0,00
100,0
0%
TOPLAM ÜRETİM GİDERLERİ
Sabit
Giderler
:
Toplamı
Değişken Giderler
:
Toplamı
656.546,
50
194.743,
50
TOPLAM
GİDERLERİ
Sabit
Giderler
:
Toplamı
Değişken Giderler
:
Toplamı
İŞLETME
656.546,
50
194.743,
50
180
6.1.7.5 İşletme Gelirleri
Bi
ri 1.Yıl
m
SÜT
Satış
Miktarı
Birim
Fiyatı
Satış
Geliri
lt
2.Yıl
3.Yıl
4.Yıl
5.Yıl
6.Yıl
7.Yıl
8.Yıl
9.Yıl
10.Yı
l
844.0 855.0 900.0 900.0 900.0 900.0 900.0 900.0 900.0 900.0
00,00 00,00 00,00 00,00 00,00 00,00 00,00 00,00 00,00 00,00
TL 1,15
1,15
1,15
1,15
1,15
1,15
1,15
1,15
1,15
1,15
TL
1.035 1.035 1.035 1.035 1.035 1.035 1.035 1.035
970.6 983.2
.000, .000, .000, .000, .000, .000, .000, .000,
00,00 50,00
00
00
00
00
00
00
00
00
A
D
ET
43,00 44,00 43,00 45,00 45,00 45,00 44,00 44,00 44,00
ERKEK
BUZAĞI
SATIŞI
Satış
Miktarı
Birim
TL
Fiyatı
Satış
TL
Geliri
18-24
AY İNEK
SATIŞI
A
Satış
D
Miktarı
ET
Birim
TL
Fiyatı
Satış
TL
Geliri
REFORM
E İNEK
SATIŞI
A
Satış
D
Miktarı
ET
Birim
TL
Fiyatı
Satış
TL
Geliri
Gübre
satışı
SATIŞI
Satış
To
Miktarı
n
Birim
TL
Fiyatı
Satış
TL
Geliri
Toplam
Satış
Gelirleri TL
2.800
,00
120.4
00,00
2.800
,00
123.2
00,00
2.800
,00
120.4
00,00
2.800
,00
126.0
00,00
2.800
,00
126.0
00,00
2.800
,00
126.0
00,00
2.800
,00
123.2
00,00
2.800
,00
123.2
00,00
2.800
,00
123.2
00,00
22,00 23,00 23,00 23,00 23,00 23,00 23,00
7.000
,00
154.0
00,00
7.000
,00
161.0
00,00
7.000
,00
161.0
00,00
7.000
,00
161.0
00,00
7.000
,00
161.0
00,00
7.000
,00
161.0
00,00
7.000
,00
161.0
00,00
20,00 19,00 21,00 20,00 21,00 19,00 20,00
5.250
,00
105.0
00,00
5.250
,00
99.75
0,00
5.250
,00
110.2
50,00
5.250
,00
105.0
00,00
5.250
,00
110.2
50,00
5.250
,00
99.75
0,00
5.250
,00
105.0
00,00
1.500 1.500 1.500 1.500 1.500 1.500 1.500 1.500 1.500 1.500
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
,00
60,00 60,00 60,00 60,00 60,00 60,00 60,00 60,00 60,00 60,00
90.00
0,00
1.06
0.60
0,00
90.00
0,00
1.19
3.65
0,00
90.00
0,00
1.24
8.20
0,00
90.00
0,00
1.50
4.40
0,00
90.00
0,00
1.51
1.75
0,00
90.00
0,00
1.52
2.25
0,00
90.00
0,00
1.51
7.00
0,00
90.00
0,00
1.51
9.45
0,00
90.00
0,00
1.50
8.95
0,00
90.00
0,00
1.51
4.20
0,00
181
Diğer
1.Y
Gelirle
2.Yıl 3.Yıl
ıl
r
1Büyükb
aş
600 1.020 1.800,
hayvan ,00
,00
00
alım
desteği
2-Süt
73.
92.25 126.00
primi
125
0,00
0,00
desteği ,00
3-Aşı
desteği 315 416,2
533,25
büyükb ,00
5
aş
4-Aşı
desteği 450 450,0
450,00
Küçükb ,00
0
aş
53.7
4.620 6.750,
Buzağı
20,
,00
00
desteği
00
78.
Topla
21 98.75 135.5
m
0,0 6,25 33,25
0
4.Yıl
5.Yıl
6.Yıl
7.Yıl
8.Yıl
9.Yıl
10.Yıl
480,00
133.05 133.05 133.05 133.05 133.05 133.05 133.05
6,00
6,00
6,00
6,00
6,00
6,00
6,00
630,00 630,00 630,00 630,00 630,00 630,00 630,00
450,00 450,00 450,00 450,00 450,00 450,00 450,00
4.050,
00
4.050,
00
4.050,
00
4.050,
00
4.050,
00
4.050,
00
4.050,
00
138.6
66,00
138.1
86,00
138.1
86,00
138.1
86,00
138.1
86,00
138.1
86,00
138.1
86,00
Alış
Bedeli
6.1.7.6 Amortismanların Hesaplanması
Sabi
t
Kıy
metl
er
1.Yıl
2.Yıl
3.Yıl
4.Yıl
5.Yıl
6.Yıl
7.Yıl
8.Yıl
9.Yıl
Topla
10.Yı m
l
Amort
isman
Binal
ar
74.69
4,49
74.69
4,49
74.69
4,49
74.69
4,49
74.69
4,49
74.6
94,4
9
74.6
94,4
9
74.6
94,4
9
74.6
94,4
9
74.6
94,4
9
Maki
neEkip
man
155.1
44,00
155.1
44,00
155.1
44,00
155.1
44,00
155.1
44,00
Topl
am
74.6
229.8 229.8 229.8 229.8 229.8
94,4
38,49 38,49 38,49 38,49 38,49
9
746.94 746.94
4,92
4,92
775.72 775.72
0,00
0,00
74.6
94,4
9
74.6
94,4
9
74.6
94,4
9
74.6
94,4
9
1.522. 1.522.
664,9 664,9
2
2
182
6.1.7.7 Net Bugünkü Değer Toplamı
Net Bugünkü değer 1.918.483,23-TL'dir.
6.1.7.8 Yatırımın Geri Dönüş süresi
Yatırımın Geri Dönüş Süresi = Toplam Yatırım Tutarı / (Vergi Sonrası Kar + Amortisman
+ Faiz)
=1.138.810/ (55.839,11+229.838,49+0,00)
=3,99 yıldır.
6.1.8 TEKNİK İNCELEME
6.1.8.1. Sürü Projeksiyonu
Yeni kurulacak olan işletmede alımı yapılması öngörülen 100 sağmal hayvan ile faaliyete
başlanacaktır. % 90 doğum oranıyla 45 dişi, 45 erkek buzağının doğup %1,5 ölüm
oranına göre 1 buzağının ölmesiyle yaşayan buzağı sayısı 89 olacaktır. İlk yıl bütün erkek
buzağılar satılacak, dişi buzağılar sürünün gençleştirilmesi için satılmayacaktır. Gelişen
sürü kapasitesini 100’ de sabitlemek ve sağlıklı bir sürüye sahip olabilmek amacıyla dişi
dana ve reforme inek satışı yapılacaktır. İşletmemizde tam kapasitede beher sağmal
inekten günlük 30 lt süt alınması ve 2 aylık laktasyon süresi göz önüne alınarak yıllık
900.000 lt süt alınması planlanmaktadır.
Yatırım kapsamında yapmayı planladığımız
bulunduğu hayvan ahırı, doğumhane, revir,
deposu, silaj çukuru bulunmaktadır. Sağmal
üretim miktarını düşürmeden bütün yıl
planlamaktayız. Sürünün genç kalması
amaçlanmıştır.
tesiste sağmal ve genç hayvanlarının
sağım hane, gübre çukuru, kuru yem
hayvan sayısını 100 başta sabit tutarak
aynı verimlilikte ürün elde etmeyi
sağlanarak süt veriminin arttırılması
6.1.8.2 Hammadde Ve Yardımcı Madde İhtiyaç Analizi
MİKTAR ( Kg)
YEM
20
4
1
2
1
2
0,1
0,1
30,2
Mısır Silajı
Yonca Kuru Otu
Razmol
Mısır Kırılmış Kuru
Kepek
Soya Küspesi
Vitamin Premix
Dikalsiyumfosfat ( DCP)
TOPLAMLAR
TL
3.0
1,60
0,48
1,20
0,55
1,70
0,75
0,65
9,88 TL
Hayvanın bir kuru madde tüketme kapasitesi vardır. Yüksek süt verimi olduğunda (40-45
lt) normal yemlerle gerekli enerji ve protein ihtiyacı, hayvanın tüketme sınırlarını
aşmaktadır. Kağıt üzerinde rasyon tutsa dahi hayvan bu yemin hepsini tüketemediği için
istenilen verim alınamamaktadır. Yüksek süt verimi için by-pass yağ ve by-pass protein
kaynakları kullanılmak zorundadır. Bu hammaddeler de maliyeti yükseltecektir. Ancak
verim artacağından dolayı 1 lt sütün maliyeti de düşecektir. Yukarıdaki rasyon örneği 2530 lt süt veren bir hayvanın ihtiyaçlarını karşılamaya yetecek niteliktedir. By-pass yağ ve
proteine ihtiyaç duyulmaması sebebiyle bu rasyonun maliyeti, yüksek verimliye göre
düşüktür. Bu rasyonun sadece sağmallar için hazırlandığı unutulmamalıdır. Sürü içinde
düveler, buzağılar, besi için ayrılan erkekler de bulunmaktadır. Örneğin düvelerin yem
maliyeti oldukça düşüktür.(sadece kaba yem ve az miktarda düve konsantre yemi ile
183
beslenebilirler) . Kuru dönemin 1.yarısında bulunan inekler sadece kaba yeme dayalı
beslenebilirler.
6.1.8.3 Gerekli Bina, Makine Ve Teçhizatlar
Yatırım kapsamında AB standartlarına göre de uygun olan yarı açık ahır sistemi
benimsenmiş olup sağmal hayvan barınağı, genç hayvan barınağı, gübre çukuru, silaj
depolama alanları, ot deposu, doğumhane, revir, karantina, sağımhane, su deposu ve
danışma ünitelerinden oluşan 11 bağımsız bölüm ile tam bir işletme yapımı planlanmıştır.
Bu planlama yapılırken süt sığırcılığı
yarı açık ahırın AB'ye göre minimum
kriterleri dikkate alınmıştır. Ayrıca
inşaat maliyetleri bayındırlık birim
fiyatları üzerinden hesaplanmıştır.
1
SAĞMAL BARINAK
Sağmal Barınak
1.1. Gezinti Alanı
Sağımhane
2.1.Tank Odası
2
SAĞIMHANE
4
5
OT DEPOSU
SİLAJ
5,30 m2
2.4. Malzeme Odası
8,70 m2
3.3. 6-12 Ay Düve
DOĞUMHANE+REVİR
7
KARANTİNA
738,10 m2
85 m2
85 m2
180 m2
Ot Deposu
290 m2
5.1.Silaj 1
99,80 m2
5.2. Silaj 2
101,50 m2
5.3. silaj 3
101,50 m2
Doğumhane
Revir
7.1. Karantina
189.500,00 TL
17,50 m2
3.4. Gezinti Alanı
5.4. Silaj 4
6
55,40 m2
2.3. WC+Duş
HAYVAN 3.2. 2-6 Ay Düve
478.310,60 TL
271,40 m2
8,70 m2
3.1.Düve Barınağı
GENÇ
BARINAĞI
156 m2
2.2. Sistem Odası
2.5. Süt Tankı Odası
3
1406 m2
292.350,00 TL
160.050,00 TL
107.890,00 TL
96,68 m2
115,70 m2
78,10 m2
163,10 m2
121.652,00 TL
103.800,00 TL
184
7.2. Malzeme Odası
8
DANIŞMA
DANIŞMA
9
SU
DEPOSU+HİDROFOR
9.1. Su Deposu
24 m2
12,30 m2
9.2. Hidrofor Merkezi
Veteriner Bekçi Evi
10
9,60 m2
8,30 m2
10.2. Antre
VETERİNER BEKÇİ EVİ 10.3. Banyo
3,60 m2
5,20 m2
11.1. Gübre
(Projedeki)
34.000,80 TL
132.668,00 TL
8,30 m2
10.5. Salon
10.6. Oda
GÜBRE ÇUKURU
168.540,30 TL
75 m2
10.1. Mutfak
10.4. Oda
11
14,20 m2
22,90 m2
12,10 m2
Çukuru
318,00 m2
TOPLAM MALİYET
78.600,60 TL
1.867.362,30 TL
Ön fizibilite kapsamında yapılması ön görülen 100 başlık bir süt üreten çiftlik için gerekli
makine ekipmanlar ve maliyetleri aşağıda listelenmiştir.
Makine Ekipman Listesi
Adet
Buzağı Kulübesi
35
Yem Karma Ve Dağıtma Makinesi 8
M3
1
Yem Kırma – Karıştırma
1
Yem Ezme Makinesi
1
Ön Yükleyici Kepçe
1
Tesfiye Küreği
1
Balya Makinesi
1
Su Deposu
2
Sıvı Gübre Emme Ve Dağıtma
Arazözü
1
Gübre Pompası
1
Gübre Karıştırıcısı
1
Gübre Sıyırıcı
2
Hayvan Kaşıma Fırçası
3
Mısır Slaj Makinesi
1
Hayvan Kantarı
1
Gübre Seperatörü
1
Buzağı mama hazırlama makinesi
1
Yem silosu 7 tonluk
2
Süt Kalite Ölçüm Cihazı
1
Otomatik Süt Sağım Sistemi
1
Süt Soğutma ve Depolama Tankı
1
Süt Sağım Odası İçin Köpük Üretin
Jenaratörü
1
Süt Sağım Odası İçin Basınçlı Yıkama
Sistemi
1
Donmaz Suluk
8
Birim Fiyatı
Toplam Fiyat
600,00
21.000,00
32.000,00
28.500,00
3.300,00
7.250,00
900,00
56.100,00
12.500,00
32.000,00
28.500,00
3.300,00
7.250,00
900,00
56.100,00
25.000,00
18.500,00
9.500,00
12.000,00
34.200,00
1.950,00
25.000,00
6.500,00
52.600,00
2.900,00
11.500,00
4.500,00
110.000,00
59.000,00
18.500,00
9.500,00
12.000,00
68.400,00
5.850,00
25.000,00
6.500,00
52.600,00
2.900,00
23.000,00
4.500,00
110.000,00
59.000,00
550,00
550,00
3.850,00
1.200,00
3.850,00
9.600,00
185
Hayvan Yatakları
Kızgınlık Tasmaları
Yatak Durak Demir Seti
Yemlik Kilit Seti
Jeneratör
Traktör
TOPLAM
100
100
142
142
1
1
125,00
275,00
130,00
130,00
13.000,00
100.000,00
12.500,00
27.500,00
18.460,00
18.460,00
13.000,00
100.000,00
775.720,00
6.1.8.4 Girdi-Çıktı Analizi
Yatırım kapsamında işletmenin satacağı temel ürün çiğ süt olup sütün satış fiyatı 1,00–
1,15-TL arasında değişmektedir. Ayrıca işletmede düve, buzağı ve reforme inek, damızlık
inek satışları için öngörülen fiyatlar düve için 7.000,00-TL, buzağı 2.800,00-TL, reforme
inekler için 5.250,00-TL'dir. Elde edilen gübrenin tonunun 60,00-TL den satışa sunulması
planlanmıştır. Ana hammadde girdimiz olan yem fiyatları ise kesif yem 0,60-0,70-TL,
Kuru ot (yonca +saman) 0,40-0,50-TL, mısır silajı 0,15-0,25-TL şeklindedir.
6.1.8.5 Yerleşim Planı
186
6.1.8.6 Tedarik Kaynakları
Kuruluş amacı süt üreten tarımsal işletmecilik faaliyeti yapmak olan işletmemiz proje
sayesinde Avrupa Birliği ve ülke standartlarına uygun hayvan refahına ve sağlığına önem
veren bu sayede sağlıklı ve kaliteli ürün elde edilmesini sağlayacak olan bir tesis sahibi
olacaktır. Proje kapsamında satın alacağı 100 baş gebe düve ile işletmeyi faaliyete
geçmeyi ve doğumların hemen arkasından elde edeceği ilk yıl için 844.000 lt, ikinci yıl
için 855.000 lt üçüncü yıl ve devam eden yıllar için 900.000 lt süt elde edip bunu süt
işleme tesislerine satmayı planlamaktadır. İlimiz bünyesinde özellikle son yıllarda süt
işleme tesislerinin sayısı artmaktadır. Özellikle Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı
destekleri ile kurulan tesisler işleme tesislerinin kalitesinin artmasına ve mevcut
tesislerinde şartlarını iyileştirmesini sağlamıştır. Yatırım kapsamında dünya ve Avrupa
Birliği ülkelerindeki birim hayvan başına elde edilen süt miktarını yakalayacak modern
kontrol edilebilen, yem rasyon planlaması yapılabilen bir işletmeye sahip olmakla kaliteli
ve sağlıklı ürün elde edilebilecektir. Kaliteli ve sağlıklı ürün elde edilmesi süt ürünleri
üreten tesislerinde daha kaliteli ve sağlıklı ürün üretmesini sağlayacak ve ortakların sahip
olduğu diğer perakende gıda şirketleri sayesinde satışını gerçekleştirecek ve son
faydalanıcı olan tüketici sağlıklı ürünler tüketmiş olacaktır. Elde edilen ürünün süt işleme
tesislerine sözleşmeli olarak verilmesi planlanmaktadır.
6.1.8.7 İhtiyaç Duyulacak Personel Sayısı Ve Niteliği
Bu yatırım ile işletmede 7 kişinin istihdam edilmesi düşünülmektedir. Sağımhane işçisi 2
kişi, bekçi 2 kişi, hayvan bakım ve besleme işçisi olarak 3 kişinin istihdamı olmak üzere 7
kişinin istihdamı planlanmaktadır. 100 sağmal kapasiteye sahip olacak olan işletme
ihtiyacına göre yeni istihdam yapılması da ön görülmektedir.
Öngörülen Organizasyon Yapısında
Pozisyonları
Pozisyonu/Tam
Zamanlı
Olup
Olmadığı
(daimi, Çalışan
geçici uzman, danışman Sayısı
vb.)
3
İşçi/tam zamanlı
Sağımhane İşçisi/tam zamanlı 2
2
Bekçi
İhtiyaç Duyulacak olan Tüm Çalışanlar ve
Görev ve
Sorumluluğu
Hayvan bakımı ve beslemesi
Sağım işleminin sağlıklı bir şekilde gerçekleşmesi
İşletmenin güvenliğinden sorumlu
187
6.1.9 HUKUKİ İNCELEME
6.1.9.1 Kanun Tüzük Ve Yönetmelikler
6.1.9.1.1 Yatırım Aşamasında
Ön görülen yatırım kapsamında yapılması planlanan tesisin tamamen yeni yatırım olması
sebebiyle yatırım aşamasında yapı ruhsatı belgesi alınacak olup yatırım sonunda
işletmeye yönelik belgeler tamamlanacaktır.
6.1.9.1.2 İşletme Aşamasında
Ön görülen yatırım kapsamında yapılması planlanan tesisin tamamen yeni yatırım olması
sebebiyle işletme aşamasında yapı kullanma izin belgesi, işletme belgesi, çalışma izin
belgesi, işletme kapasitesi için ÇED belgesi alınacaktır.
6.10 DEĞERLENDİRMELER
Bu yatırım ile ülkemizdeki boşluğu doldurmak uzun vade de Türkiye’nin önüne koyduğu
hayvancılıkta büyüme hedefi ülkede oluşmuş olumlu hava ve ön gördüğümüz yatırım ile;
Avrupa Birliği Standartlarına uygun ve hijyenik şartlarda süt üretiminin yapılarak
pazarlanması,
Kaba yem üretiminin artırılması,
İşletme girdilerinin (Konsantre yem, kaba yem, ilaç vb.) planlı temininin sağlanması,
6.11 YATIRIMIN ÖZETİ
Sonuç itibariyle; söz konusu bu yatırımdan, hayvancılığa müsait durumda olan
Afyonkarahisar ilinde süt inekçiliğinin geliştirilmesi, istihdam ve iç göç sorununun
çözümüne katkı sağlaması, modern, hayvan sağlığı ve refahını ön planda tutan Avrupa
Birliği Standartlarına uygun bir işletme yaparak verimli ırkların geliştirilmesi suretiyle süt
veriminin ve üretiminin yükseltilmesi, hayvancılık yörede en iyi bilinen ve yöre insanınca
kuvvetle kabul gören karlı bir yatırım olduğundan, bölge insanımızın ve yatırım yapmayı
planlayan kişilerin refah ve gelir seviyesinin artırılması amaçlanmıştır. Ön görülen yatırım
kapsamında AB standartlarına göre de uygun olan yarı açık ahır sistemi benimsenmiş
olup sağmal hayvan barınağı, genç hayvan barınağı, gübre çukuru, silaj depolama
alanları olarak silaj, kaba yem deposu, ,doğumhane, revir, karantina, sağım hane ve su
deposu ünitelerinden oluşmuş tam bir işletme yapımı planlanmıştır. İşletmenin verimliliği
ve hayvanların genel durumunu takip için sürü yönetim sistemi kullanılacaktır. Kurulacak
yeni ve modern işletmemizde ilk yıl 70 baş gebe düve alımı ile başlanacaktır. Bu
kapsamda seçilen Holstein cinsi gebe düvedir. Elde edeceğimiz ürünü özellikle ilimizde
son yıllarda yaygınlaşan süt işleme tesislerine sözleşmeli olarak verilmesi suretiyle daha
kaliteli ve sağlıklı ürünlerin elde edilesi de sağlanmış olacaktır. Bu sayede işletmemizin
sürdürülebilirliği de sağlanmış olacaktır.
188
7.KAYNAKLAR
1.
Türkiye İstatistik Kurumu. (TUİK)
2.
Türkiye Odalar Ve Borsalar Birliği. (TOBB)
3.
Türkiye Turizm Stratejisi 2023 Raporu.
4.
9.Kalkınma Planı.
5.
TÜYAP-Konya Fuar Merkezi Araştırma Raporu.
6.
T.C. Adalet Bakanlığı. www.mevzuat.adalet.gov.tr
7.
Ankara Üniversitesi Çevrebilimleri Dergisi. 2(2), 185-197 (2010)
8.
Frigya Kültürel Mirasını Koruma ve Kalkınma Birliği. www.frigvadisi.org
9.
T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı.
10. Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlıkları Envanteri.
11. Afyonkarahisar Valiliği Resmi İnternet Sitesi.www.afyonkarahisar.gov.tr
12. T.C. Başbakanlık, Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı.
13. Google Earth.
14. Dalkılıç, E. 2007. Eğlence Parklarının Tarihsel Gelişimi ve Planlama Kriterleri.
Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
15. Arkiv Mimarlık,2013. Web sitesi. http://v2.arkiv.com.tr/p1278.
16. Kültür ve Turizm Bakanlığı.2013.Turizm Tesislerinin Belgelendirilmesine ve
Niteliklerine İlişkin Yönetmelik.
17. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı. 2013. Eğlence Yerlerinden Kaynaklanan Çevresel
Gürültünün Kontrol Altına Alınması İçin Yönetmelik.
18. Batı
Akdeniz
Ekonomisini
Geliştirme
Vakfı,
2013.
Web
Sitesi.
http://www.bagev.com/tr/iller/afyonkarahisar.php.
19. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Strateji Geliştirme Başkanlığı, Yönetim Bilgi
Sistemleri Daire Başkanlığı, Tarımsal Yatırımcı Danışma Ofisi, Afyonkarahisar İli
Tarımsal Yatırım Rehberi.
20. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Seracılık El Kitabı.
21. Afyonkarahisar İl Planlama Ve Koordinasyon Müdürlüğü 2012 Yılı Temmuz Brifingi
22. T.C. Bilim Sanayi Ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi Genel Müdürlüğü 81 İl Durum
Raporu.
23. T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yatırım Ve İşletmeler Genel Müdürlüğü Termal
Turizm Master Planı .
24. T.C. Kültür Ve Turizm Bakanlığı Yatırım Ve İşletmeler Genel Müdürlüğü .
25. T.C. Maliye Bakanlığı.
26. Maden Tetkik Ve Arama Genel Müdürlüğü Enerji Hammadde Etüt Ve Arama Dairesi
Jeotermal Kaynaklar Raporu.
27. Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu. (TKDK)
28. Zafer Kalkınma Ajansı TR33 Mevcut Durum Raporu.
29. Zafer Kalkınma Ajansı TR33 Bölge Planı.
189
Dörtyol Mah. Turgut Özal Cad. No:69 Merkez/AFYONKARAHİSAR
(Afium Alışveriş Merkezi Karşısı)
Telefon & Faks
Telefon : +90 (272) 213 56 57 Faks : +90 (272) 213 56 60
E-Posta & Web
[email protected] - www.afyonkarahisartso.org.tr

Benzer belgeler