İkinci El Makina İthalatı Raporu

Transkript

2010-2011-2012 Yılları
İKİNCİ EL MAKİNA İTHALATI RAPORU
Raportör: Artun BÖLGEN
Makina Mühendisi
HAZİRAN 2013
MAKİNA İMALATÇILARI BİRLİĞİ
And Sokak 8/8 Kavaklıdere Çankaya Ankara
Tel: 0312 468 37 49 ve 0312 468 39 17
web: www.mib.org.tr
Faks:0312 468 42 91
e-posta: [email protected]
ÖNSÖZ
“Kullanılmış veya yenileştirilmiş olarak ithal edilen ikinci el eşya” olarak da bilinen ve
ülkemizde ikinci el makina ithalatı konusunda açık kapı durumunda bulunan sistem 2010 yılından
itibaren 10 yaş sınırının kalkması ile birlikte oldukça hızlanmıştır.
Yerli imalat sorgulaması, sanayi odaları ve Makina İmalatçıları Birliği’nin de dahil olduğu
imalatçı birlikleri tarafından yapılmaktadır. Üyelerimize imal konularındaki makinalar ile ilgili bilgiler
duyurulmakta ve imalatının olup/olmaması durumuna göre bu duyurular cevaplanmaktadır.
Sistem genelinde eksik ve hatalı bilgilerin çokluğu, insiyatifin genel itibari ile talep
sahibine/temsilcisine bırakılmasından kaynaklanmaktadır. Beyan bilgileri doğrultusunda yapılan
sorgulamalardaki yetersiz bilgiler ile konu ile ilgisiz kişilerin (gümrük danışmanları vb.) ilgili sistemi
kullanmaları, ucu açık ve beyan bilgisine dayalı, gerçek ile ilgisi olmayan bilgilerin sisteme
girilebilmesine ve duyurulmasına sebep olmuştur.
Günümüzde hızla değişen piyasa koşulları göz önüne alındığında, rekabetin her konuda önem
kazandığı bilinen bir gerçektir. Bu rekabete ayak uydurmaya çalışanların ise en son teknolojiyi
kullanmaları, verimli ve kaliteli imalat yapmaları gerekmektedir. İkinci el makinalar ile bu rekabete ayak
uydurmak, arıza ve fire oranının yüksekliği, verimin düşüklüğü ve enerji sarfiyatının fazlalığı nedeni ile
imkânsızdır. (%6 daha verimli yeni teknoloji elektrik motorları kullanımı zorunluluğu ve lazer kesim
tezgâhlarında fiber lazer teknolojisi ile %70 enerji tasarrufu sağlanabilmesi bu duruma uygun temel ve
spesifik örneklerdir.)
Hızla gelişen ekonomimizin, diğer ekonomilerle rekabet edebilmesi için yukarıda saydığımız
koşullar geçerlidir. Örnek olarak aldığımız Avrupa, verimliliğini yitirmiş makinaların piyasadan kalkması
için teknoloji yenilemede teşvikler verirken; belli bedeller ödeyerek geri dönüşüme gönderilmesi
gereken makinalarını, ikinci el konusunda talepkar ülkelere göndermektedirler.
İmal tarihi üzerinden seneler geçmiş, imalatçısı bugünlere kadar ulaşamamış, yedek parçası,
garantisi ve teknik servisi olmayan makinaların ülke ekonomisine yararları zararlarının ötesine
geçememektedir. Bu konuda gösterilecek hassasiyet hem yerli imalatçının korunması hem de kısa
vadeler içinde kendisine zarar verecek yatırımcıyı koruması açısından önemlidir.
Bu konuda yatırımcının da bilinçlendirilmesi gerekmektedir. Sadece ilk yatırım maliyetleri
düşünülerek yapılan yatırımın kısa vadede kazandırdıklarına değil uzun vadede kaybettirdiklerine
bakılmalıdır.
Bir arıza sonrası parçası bulunamayan, servis hizmeti veremeyen makinalar, uzun süreli
beklemelerde, sağladığı yarardan çok zarara uğrattığı yatırımcısını yarı yolda bırakır.
Günümüzde enerji fiyatlarının giderek önem kazandığı düşünüldüğünde, 30 yıl öncesinin
teknolojisini kullanan makinalar yerine güncel teknolojik koşullar ile imalat yapan enerji verimli
makinalara yönelimin ne kadar önemli olduğu konusu ile maliyet hesabında enerji giderlerinin önemli
bir yer tuttuğu gerçeği de göz önüne alınmalıdır.
Karbon salınımını azaltmak için uğraş verdiğimiz, cari açıkta en önemli giderimiz olan enerji
konusunda yatırımların yapıldığı ve enerjiyi verimli kullanmak için yapılan çabaların yanında
kullanılmış makina ithalatında ve alımlarında teşvik verilmesi ise oldukça ironiktir.
Yerli imalatı olduğu bilinen makinalarda ikinci el makina ithalatının durdurulması
imalatçılarımızın yararına olacaktır. Başka örneklerde olduğu üzere (otomotiv, ekskavatör, forklift vb.)
bu tür bir kararın alınması hem imalat sanayimizin hızla büyümesi açısından önemli hem de 2023 yılı
için önlerine 500 milyar dolar ihracat hedefi konan imalatçımızın desteklenmesi açısından gerek şarttır.
2
RAPORUN KAPSAMI
Bu rapor 2010, 2011 ve 2012 yıllarında T.C. Ekonomi Bakanlığı İthalat Genel Müdürlüğü
tarafından yerli imalat bilgisi talebiyle duyurulmuş tüm kullanılmış makina ve makina aksamları ithalat
taleplerini kapsamaktadır.
Bu rapor www.ith7.dtm.gov.tr adresinde, T.C. Ekonomi Bakanlığı bünyesinde oluşturulmuş
ikinci el eşya ithalatı uygulamasından indirilen ve derlenen bilgilerden oluşturulmuştur.
Ekte okuyacağınız rapor sistem üzerinden girilmiş ve duyurulmuş makinaları inceleme altına
almaktadır. 2010 ve 2012 yılları arasında başvurusu yapılmış ve duyurulan makinaların dışında sistem
üzerinde girişi yapılmış fakat duyurusu yapılmamış başvurular incelemeye alınmamıştır.
Söz konusu bilgiler ve ithalat taleplerinin sonuçları, bilgi edinme kanunu çerçevesinde T.C.
Ekonomi Bakanlığı’ndan istenmiş olup; yasal gerekçe ile bu bilgilerin sağlanamayacağı belirtilerek
cevaplanmıştır. Söz konusu bilgiler tamamen www.ith7.dtm.gov.tr adresinden indirilen bilgilerden
derlenmiş olup söz konusu değerlerin tümü ithalatçılara veya temsilcilerine aittir.
Toplam olarak 10549 adet duyuru kaydı incelenecektir. Bu duyurular dışında duyuru bilgilerine
ulaşılamayan 2011 yılına ait 4 adet duyuru ile 2012 yılına ait 2 adet duyuru vardır.
Rapordaki verilerin kaynak gösterilerek kullanılması rica olunur.
3
İKİNCİ EL MAKİNA İTHALATI RAPORU
1- Veriler:
Söz konusu başvurulara ait veriler beyan bilgileri ile sınırlı olup bir makina ile ilgili olarak
ithalatçının İthalat Genel Müdürlüğüne sunduğu ve duyurularda mevcut bilgiler aşağıda
açıklanmışlardır.
G.T.İ.P. (Gümrük Tarife İstatistik Pozisyon) Numarası: İthal edilmesi düşünülen eşyaya ait
G.T.İ.P numarasının girilmesi gereken alandır. Genel olarak yapılan hata internet üzerinden beyan
doldurulması sırasında ekranda açılır listede ilk olarak karşılarına çıkan G.T.İ.P. numarasının
kullanımından kaynaklanan hatalı G.T.İ.P beyanlarıdır. 2012 sonrası 8207 ve 2010-2011 yılları arası
8414 G.T.İ.P numaralarında bu hata kolayca fark edilebilmektedir.
Üretildiği Yıl: Eşyanın imal edildiği yıl sorulmaktadır. İthal edilecek eşya ile ilgili bilgisi sınırlı olan
kişiler buraya “0” sıfır değerini, hatalı olarak basılan rakamlara istinaden eksik sayı, ileri tarihli yıl
bilgileri ve bir adet örnekten anlaşılabildiği üzere 4 harfli kelime girebilmektedirler.
Üretildiği Ülke: Eşyanın imal edildiği ülke sorulmaktadır. Çoğu ithalatçı maalesef üretildiği ülke
bilgisi yerine, ikinci el olarak ithal etmek istediği ülke bilgisini girmekte sakınca görmemektedir. Bu
makinaları diğer makinalardan ayırmak zordur.
Marka/ Model/ Tip: Eşyaya ait marka, model ve tip bilgilerinin girilmesi istenmektedir. Çoğunlukla
marka bilgisi girilmiş olup, model ve tip bilgilerine aynı derecede ilgi gösterildiği söylenemez. Çoğu
zaman marka, model ve tip bilgilerinde doğruluğu veya yanlışlığı kanıtlanamayacak rakamlar ve bir
anlam ifade etmeyen bilgiler girilmektedir. Marka ismi olamayacak verilerin de marka ismi olarak kabul
edildiği gözlemlerimiz arasındadır.
Miktar (Adet): İthal edilmek istenen eşyadan kaç adet getirileceği bilgisinin girilmesi
istenmektedir. Bazı ithalatçılar buraya makinaya ait imal yılı bilgisini yanlışlıkla girebilmektedirler. Adet
sayısı artıkça ortaya çıkan birbirinden farklı makinalara ait teknik veriler veya fotoğraflara ilişkin diğer
makinalar ile aynı kalıba sokulmaya çalışılmaları maalesef istenmeyen sonuçlara yol açmaktadır. “0”
sıfır beyanı olarak bilinen, baştan savma beyan bilgileri maalesef burada da karşımıza çıkmaktadır.
Ağırlık (Kg): İthal edilmek istenen eşyanın toplam ağırlığı sorulmaktadır. İthalatçılar genel itibari
ile kg cinsinden ağırlık yazarken fazladan sıfır koymak gibi hatalara düşebilmektedir. USD / kg değeri
hesaplanırken önemli bir yere sahip olan bu veri genel itibari ile bilinemediği zaman “0” sıfır olarak
beyan edilmektedir. “0” sıfır ağırlığında bir makinanın günümüz şartlarında imal edilebilmesi bildiğimiz
kadarıyla mümkün değildir.
Değer: Ödenecek döviz cinsinin miktarı belirtilmelidir. Bedel ödemeden alınabilecek hurda eşyalar
olduğu düşünüldüğünde “0” sıfır beyanı mantıksız karşılanmamaktadır. Yine de suistimale açık bir
durum ortaya çıkmaktadır.
Döviz: Döviz cinsinin girilmesi istenmektedir. Uluslar arası geçerliliği olan dövizler girilmektedir.
Teslim Şekli: CIF, FOB, Ex-Works ve Diğer seçeneklerinden birinin seçilmesi istenmektedir.
Uluslar arası nakliyat terimleri olup açıklamaları ve içerikleri şu şekildedir.
CIF (Cost, Insurance & Frieght): Mal bedeli, sigorta ve navlun ücretleri manasına gelmektedir.
Deniz ve nehir taşımacılığı işlemlerinde kullanılabilir. Sigorta bedeli ise satıcıya aittir.
FOB ( Free On Board): Tedarikçinin, malı nakliye yapacağı geminin güvertesine kadar teslim
etmesi yeterli olan nakliye türüdür. Diğer bütün masraflar alıcıya aittir.
4
Exw (Ex-Works): Tüm masrafların ve risklerin alıcıya ait olduğu ödeme türüdür.
Kalan Ekonomik Ömür: İthal edilecek eşyaya ait kalan ekonomik ömrün yıl cinsinden değeri
istenmektedir. İthalatçı veya temsilcisinin beyan ettiği bilgidir. Tamamen talep sahibinin/temsilcisinin
inisiyatifinde belirlenmektedir. Beyan verileri gerçeği yansıtmamaktadır.
Kapasite: Eşyanın yaptığı işe göre kapasitesinin beyan bilgisi istenmektedir. Makina özelliklerine
göre doldurulması gereken bu alan yine talep sahibinin/temsilcisinin inisiyatifinde ve isteğine bağlı
olarak belirlenmektedir. “0” sıfır beyanların çokluğu dikkate alınmalıdır. Kapasitesi “0” sıfır olarak
beyan edilmiş makinanın herhangi bir işe yaramadığı rahatlıkla söylenebilir.
Kapasite Birimi: Sadece “kapasiteBirimi” olarak gelmektedir. Kapasite bölümünde verilen
rakamın birimi olmadan bir anlam ifade etmediği bile dikkate alınmamaktadır.
Enerji Sarfiyatı: İthal edilmesi düşünülen eşyanın 1 saat boyunca tam kapasite çalıştığında
harcayacağı enerji miktarının girmesi istenmektedir. “0” sıfır olarak beyan edilen enerji sarfiyat bilgileri
yanında; gerekli uyarılar İthalat Genel Müdürlüğü’ne yapıldıktan sonra gelen 1 kw’lık değerlerin
gerçeği yansıtmadığı ve birçok ithalatçı veya temsilcisinin boş bıraktığı değerlerin 1 olarak göründüğü
söylenebilir. Sanayi tipi imalat makinalarına ait 1 kw’lık enerji sarfiyatı bilgisinin, evlerimizde
kullandığımız ütülerin altında olması şaşırtıcıdır.
Enerji Sarfiyatı Birimi: Tüm eşyalara ait enerji sarfiyat birimi “kw” olarak duyurulmaktadır.
Eşyanın İşlevi: İthal edilmesi düşünülen eşyanın teknik özelliklerinin ve piyasada bilinen isminin
paylaşılması için düşünülen bir alandır. Ayrıntılı açıklamalar yanında, ilgisiz açıklamalar ile boş
bırakmayı tercih edenlerin oranı oldukça fazladır.
Aşağıda görmüş olduğunuz veriler dışında bir bilgi elimize ulaşmamaktadır. Nispeten düzgün
girilmiş bir örnek gösterilmektedir.
GTİP: 8458.11.20.00.00
ÜRETİLDİĞİ YIL/ ÜLKE: 1976 /RUSYA FEDERASYONU
MARKA/MODEL/TİP : null / 165/ null
MİKTAR (ADET) : 1
KG: 1250
KALAN EKONOMİK ÖMRÜ(YIL): 15
KAPASİTE(1 SAATTE) : 24
BİRİM: kapasiteBirimi
ENERJİ SARFİYATI(1 SAATTE):16 BİRİM: kw
EŞYANIN İŞLEVİ:TORNA MAKİNESİ
5
2- Rapor dahilinde kullanılacak veriler
Makina İmalatçıları Birliği iştigal alanında olmayan (8471, 8473, 8501 ve 9030 GTİP numaraları ile
başlayan) duyurular ile ilgili rakamları rapor kapsamı dışında bırakılmıştır. Rapor Kapsamı dışında
bırakılmış elektrik ve elektronik aksam ve parçalara ait (kart okuyucu, ATM aksamı, hard disk,
elektronik devre, elektrik motoru ve ölçme ekipmanı gibi hassas elektronik bileşenler) duyuruların
rapora dahil edilmesi bir çok yönden sakıncalıdır. Bu duyuruların toplamı 210 adet olup, duyuruların
yaklaşık %1,99’unu oluşturmaktadır.
Bu duyurular hariç tutularak incelenecek duyuru sayısı 10339 adettir.
Elde kalan duyurular içinde mantık sınırlarını zorlayan ve gerçeğe aykırı durumda olan bazı
başvurular bulunmaktadır. Sonraki bölümlerde yapılacak hesaplamalarda aşağıda belirtilen ve gerçek
dışı verilere ulaşmamıza sebep olacak duyurular çıkarılacaktır.
Yanlış G.T.İ.P ile duyurulmuş makinalar: (192 ad.) – %1,86
Üretildiği Yıl: 0 – 1196 arası, 2022 – 4988 arası ve ISVE olanlar ( 37 ad.) – %0,36
Üretildiği Ülke: “-“ ve boş olanlar ( 148 ad.) – %1,43
Marka:”-“, “.”, “?” ve boş olanlar (157 ad.) – %1,52
Model: :”-“, “.”, “?” ve boş olanlar (2541 ad.) – %24,58
Tip: :”-“, “.”, “?” ve boş olanlar (3396 ad.) – %32,85
Miktar: “0”, “1966” ve “13100” olanlar ( 22 Ad.) – %0,21
Ağırlık: “0” olanlar (631 Ad.) – %6,10
Kalan Ekonomik Ömür: “0” ve “100 - 2100 arası” olanlar ( 297 ad.) – %2,87
Kapasite:”0” olanlar (834 ad.) – %8,07
Enerji Sarfiyatı: “0” olanlar (711 ad.) – %6,88
Eşyanın İşlevi: “-“ ve boş olanlar (241 ad.) – %2,33
6
3- Genel Görünüm
Beyan edilen duyurulardaki eksiklikler göz önüne alınarak yapılan çalışma neticesinde tam olarak
doldurulmuş (12 tane bilgi hücresi doğru biçimde doldurulmuş) duyuruların toplamı 4581 adettir. Bu
başvurulardan ilgili senelere ait tebliğlere (Kullanılmış veya Yenileştirilmiş Olarak İthal Edilebilecek
Bazı Maddelere İlişkin Tebliğ) uygun olmayanlar çıkarıldıklarında bu rakam 4244 adede düşmektedir.
Bu rakam duyurulan makinaların yaklaşık olarak %41,07’sidir.
Bir başka deyişle duyuruların 58,93%‘ü en az bir şekilde eksik veya hatalı bilgi içermektedir.
Zaman kaybından öteye gidemeyen duyurular, ithalatçı veya temsilcilerinin yaptıkları işi ne kadar
ciddiye aldıklarını göstermektedir.
Makinaya ait yeterli detayda teknik verisi bulunmayan bu duyuruların yerli imalatçılar tarafından
ciddiye alınması ve hatta ithal talebinde bulunan tarafın sağlayamadığı bu detaylı verilere imalatçının
ulaşarak doğru cevap vermesinin beklenmesi, özetle; hangi verilere istinaden cevap verileceği gibi
konular büyük bir sorun olarak durmaktadır.
Kullanım amacıyla ithal talebi sunulan makinanın teknik verilerinin, makinaya ait kullanım
kitapçığından doldurulması beklenilmekte ve gerekli görülmektedir. Birçok ithalatçının, kullanım
kitapçığı olmadan getirdiği makinaları çeşitli şekillerde elden çıkardıkları bilinmektedir. Yeni
makinaların tümünde zorunlu olan kullanım kitapçığı, CE işareti ( Decleration of Conformity) ve garanti
belgesi olmadan kullanılmış ithal edilen makinaların ülkemizde işçi sağlığı ve iş güvenliği açısından
ortaya çıkardıkları sorunlar bilinmektedir.
a) Duyuru Sayısı ve Makine Adedi
Görüldüğü üzere uygulamanın başladığı 2010 yılı başındaki sorunlar aşıldıktan sonra (sistem
sağlıklı bir şekilde işlemeye başladığından beri) sürekli olarak artan bir hızla ve çok sayıda makina
ithal edilmek istenmektedir.
Tablo -1: Duyuru Sayısı ve Makine Adetleri
Yıl
Duyuru Sayısı
Makina Adedi
2010
2002
2844
2011
4041
5877
2012
4293
6575
Genel Toplam
10336
15296
*Yukarıdaki tablo oluşturulurken miktar bilgisi hatalı olarak girilmiş ve aşağıda görülebilen 3 adet
başvuru dikkate alınmamıştır. (Dikkate alınan duyuru sayısı: 10336)
Tablo – 2: Hatalı Miktar Bilgisi Makinaları
BAŞVURU
NO:
BAŞVURU
TARİHİ:
GTİP:
ÜRETİLDİĞİ YIL:
ÜRETİLDİĞİ ÜLKE:
MARKA
MODEL
10308
01.04.2011
8461.20.00.00.12
1966
ÇEK CUMHURİYETİ
STE 25
null
11001
03.05.2011
8461.20.00.00.11
1966
ÇEK CUMHURİYETİ
TOS 6 M
7514
13.11.2012
8428.90.90.90.00
2004
ALMANYA
EPL 20NC
7
MİKTAR (ADET) :
HD12,5
TİP
YIV ACMA
TEZGAHI
VARGEL
TEZGAHI
null
null
13100
1966
1966
b) Toplam Değer
İthal edilmek istenen makinalara ödenen döviz miktarları toplamı ile ihracat rakamları arasındaki
orantılar aşağıdaki tabloda sizlere sunulmuştur. Bu değerlerin ortak bir paydada buluşması açısından
yapılan çalışma ise değer bilgileri ve döviz cinslerinin T.C.M.B. aylık döviz kurları ortalama satış kuru
ile hesaplanmış ve A.B.D. doları cinsinden toplamı alınmıştır. (Dikkate alınan duyuru sayısı: 10339)
Tablo – 3: Toplam Değer ve Toplam İthalat İçindeki Oranları
Toplam Değer Toplam İthalat*
(USD)
(USD)
124.300.129
3.397.742.819
378.183.660
5.789.511.283
259.687.708
5.766.047.416
Yıl
2010
2011
2012
762.171.497 14.953.301.518
Genel Top.
Toplam Değer/
Toplam İthalat (%)
3,66
6,53
4,50
Toplam İhracat*
(USD)
499.363.056
873.360.048
856.634.855
5,10
2.229.357.959
*TÜİK verilerinden alınmıştır. Sadece ilgili yıla ait, ikinci el olarak ithal edilmek istenen makinalar ile
aynı G.T.İ.P numaralarına ait dış ticaret verileri kullanılmıştır.
4- Ortalamalar
a) Ortalama Yaş:
Makinalara ait ortalama yaş değerlerine bakılırken beyan bilgilerinin tümünü almak mümkün
değildir. Mantık dışı imal tarihlerine sahip duyurular ile miktar bilgisi hatalı girilmiş başvurular dikkate
alınmamıştır. Aşağıdaki tabloda görüldüğü üzere getirilmek istenen makinalara ait yaş ortalaması
gittikçe yükselmiştir.
Tablo - 4: Duyuru ve Makina Sayısı ile Ortalama Makina Yaşı
Yıl
Duyuru Sayısı
Makina Adedi
Toplam Yaş
Ortalama Yaş
2010
1979
2833
49428
17,44
2011
4023
5815
114875
19,75
2012
4281
6565
137052
20,87
Genel
10283
15213
301355
19,81
Yukarıdaki tablo hazırlanırken; başvuru tarihinden makinanın üretildiği yıl çıkarılmış, adet
sayısı ile çarpılmış ve toplamına ulaşıldıktan sonra yine adet sayısına bölünerek ortalama yaş bilgisine
ulaşılmıştır. Mantık dışı ve hesaplamaya katılamayacak türdeki verilerin bir kısmı aşağıdaki tabloda
görünmektedir. Hatalı olarak girilmiş adet bilgileri de dikkate alınmamıştır. (Dikkate alınan duyuru
sayısı: 10283)
8
Tablo- 5: Hatalı Yaş Bilgisi Tablosu
BAŞVURU
NO:
BAŞVURU
TARİHİ:
GTİP:
ÜRETİLDİĞİ
YIL:
ÜRETİLDİĞİ ÜLKE:
MARKA
MODEL
2204
22.03.2010
8438.20.00.00.00
0
AVUSTRALYA
NID
JELLY HATTI
2415
31.03.2010
8421.39.20.90.00
İSVE
İSVEÇ
NEDERMAN
VAC UNİTS
20 4000
1
2529
05.04.2010
8460.21.90.00.00
1
ALMANYA
chemnitz
sa
5u
1
5085
27.07.2010
8438.10.90.00.00
1
null
1
null
null
1
5086
27.07.2010
8438.10.90.00.00
1
null
1
null
null
0
5087
27.07.2010
8438.10.90.00.00
1
null
null
null
null
0
5088
27.07.2010
8438.10.90.00.00
1
null
null
null
null
0
5090
27.07.2010
8438.10.90.00.00
1
null
1
null
null
1
5094
27.07.2010
8438.10.90.00.00
1
null
null
null
null
1
5096
27.07.2010
8414.40.10.00.11
1
null
null
null
1
6636
26.10.2010
8461.90.00.00.00
1
TÜRKİYE
null
PVC SU
TAHLIYE
MAKINASI
null
PVC UCLU SU
TAHLIYE MAK
1
7364
01.12.2010
8460.39.00.00.00
19
İSVİÇRE
TSCHUDIN
HTG
430
1
7766
17.12.2010
8460.29.90.00.00
15
ALMANYA
RU 2
SER NR.221
1
8055
25.12.2010
8477.40.00.00.19
1190
İTALYA
SIP
TECHNE
10000
1990
1
8745
02.02.2011
8471.70.30.90.00
0
A.B.D.
TOSHIBA
SDM1401-TA
8747
02.02.2011
8414.40.10.00.11
0
SİNGAPUR
IBM
OPTION 2ND
8754
02.02.2011
8473.30.20.00.00
0
ÇİN HALK CUMHUR.
HP
XW8000
null
DVD-ROM
DRIVE SCSI
INTERNAL
4GB DISK
DRIVE
512MO DIMM
DDR 266
9187
19.02.2011
8477.10.00.00.00
205
ÇİN HALK CUMHUR.
HAITIAN
HT200
1
9504
03.03.2011
8477.10.00.00.00
4988
ALMANYA
DEMAG
210T
GOLD FX311
210-1190NC3-0134
10794
25.04.2011
8477.80.99.00.00
1
ÇİN HALK CUMHUR.
KG
1300
1
10917
29.04.2011
8462.21.10.00.00
2022
ALMANYA
AMADA
HFT 8025
TH
ABKANT PRES
MAKINESI
11761
27.05.2011
8446.30.00.00.00
95
null
METEX
WIRE
null
1
12129
08.06.2011
8458.11.20.00.00
1196
ALMANYA
HARDINGE
null
COBRA 42
1
TİP
MİKTAR (ADET) :
###
1
3
3
3
1
1
b) Ortalama Kalan Ekonomik Ömür:
Kalan Ekonomik Ömür bilgisi, ithalatçı veya temsilcisi tarafından doldurulan ve insanların
hayal gücüne bırakılmış bir bölümdür. Her makina için kalan ekonomik ömür bilgisi değişmekle
beraber, bulunduğu ortam şartları, kullanım süresi ve şartlarına bağlı değişim gibi konular göz önüne
alınmalıdır.
Hesaplama yapılırken makine adedi ile beyan edilen kalan ekonomik ömür bilgisi çarpılıp
toplanarak yine toplam makina sayısına bölünmüştür. Maksimum olarak kabul ettiğimiz 99 yıl, kalan
ekonomik ömür açısından bakıldığında oldukça iyimser bir sayıdır. Hatalı girilmiş miktar bilgisine sahip
makinalar da bu tabloda dikkate alınmamıştır.
9
Tablo – 6: Duyuru ve Makine Sayısı ile Ortalama Kalan Ekonomik Ömür
Yıl
Duyuru Sayısı
Makina Adedi
Toplam K.E.Ö.
Ortalama K.E.Ö
2010
1895
2011
3893
2482
51012
20,55
5384
103959
19,31
2012
4242
6420
119886
18,67
Genel
10030
14286
274857
19,23
Yukarıdaki tablo oluşturulurken, aşağıdaki tabloda bir kısmı görülen kalan ekonomik ömür
bilgisi “0” sıfır olarak beyan edilmiş veyahut 99 yıl üzeri beyan edilmiş duyurular dikkate alınmamıştır.
Bunun yanında bilinçli olarak, kalan ekonomik ömür bilgisi 2100 sene olarak beyan edilen 2 adet
duyuru hesaba katılmıştır. Bu iki duyuru dikkate alınmadan yapılacak hesaplamada 2010 yılına ait
ortalama kalan ekonomik ömür bilgisi 18,87 genel ortalama ise 18,94 olmaktadır. (Dikkate alınan
duyuru sayısı: 10030)
Tablo – 7: Hatalı Kalan Ekonomik Ömür Bilgisi
BAŞVURU
NO:
BAŞVURU
TARİHİ:
GTİP:
16516
27.12.2011
87
04.01.2012
88
KALAN
EKONOMİK
ÖMRÜ (YIL) :
ÜRETİLDİĞİ YIL:
ÜRETİLDİĞİ
ÜLKE:
MARKA
8501.32.00.90.00
0
A.B.D.
BJ GEAR
8462.21.80.00.00
1980
ALMANYA
MEYER
ROTH
PASTOR
100
04.01.2012
8462.21.80.00.00
1985
ALMANYA
WAFİOS
KEB 3
null
100
89
04.01.2012
8462.21.80.00.00
1980
ALMANYA
WAFİOS
KZ 60
null
100
90
04.01.2012
8462.21.80.00.00
1980
ALMANYA
WAFİOS
KZ 60
null
100
92
04.01.2012
8462.21.80.00.00
1985
ALMANYA
MEYER
ROTH
PASTOR
100
93
04.01.2012
8462.21.80.00.00
1980
ALMANYA
WAFİOS
KZ 130
null
100
234
10.01.2012
8477.10.00.00.00
1992
ALMANYA
ENGEL
200T
700
1992
303
13.01.2012
8458.11.41.00.00
2002
null
HITACHI
SEIKO
HITURN 250
2022
372
17.01.2012
8414.80.75.90.00
2005
FRANSA
WORTHINGTON CRE
ROLLAIR40
RLR408B
0
397
17.01.2012
8477.80.99.00.00
2006
null
null
null
null
0
634
30.01.2012
8477.10.00.00.00
2088
İTALYA
DYNAMIKA 270
2008
ENJEKSIYON
0
886
08.02.2012
8438.60.00.00.12
2006
İSPANYA
TOMAS GUILLEN
SL
null
400
990
11.02.2012
8457.10.90.00.00
1996
İTALYA
ZAYER
S
N 58016
0
991
11.02.2012
8460.19.00.00.00
1991
İTALYA
CANTALUPPİ
RT 1100
S
0
992
11.02.2012
8461.40.39.00.00
1985
İTALYA
TITAN
MH 500
0
1804
13.03.2012
8430.50.00.00.00
2005
AVUSTURYA
PRİNOTH
EVEREST
S
POWER
STANDART
MODEL
####
TİP
DRIVE
LONGITUDINAL
ASSEMBLY
0
0
Ortalama yaş verileri ile ortalama olarak beyan edilen kalan ekonomik ömürleri göz önüne alınarak
yapılacak çalışmada bir makinaya ait ortalama ömrün yaklaşık olarak 40 yıla yakınsadığını
söyleyebiliriz.
20 yıl boyunca hiç çalışmasa dahi durduğu yerde tüm tolerans ve hassasiyetini kaybedecek
makinalara biçilen ortalama kalan ekonomik ömür gerçeği yansıtmamakta ve sadece yasak savma
amaçlı olarak doldurulmaktadır. “Hurda” denebilecek yaşta gelen makinalara, kalan ekonomik ömür
biçilmesinin başka bir gerekçesi olamayacağı düşünülmektedir.
10
c) Ortalama Kilogram Değeri “USD /kg”:
Beyan bilgilerinden değer, döviz ve ağırlık bilgileri ile bazı işlemler yaparak bu bilgiye ulaşmak
oldukça kolaydır. Bazı düzenlemeleri yapmak ise gereklidir. A.B.D. Doları (USD) cinsinden yapılacak
hesaplama için, TCMB aylık ortalama döviz satış kuru rakamları üzerinden gerekli dönüşümler
yapılmıştır. Bu dönüşüm ortak bir payda belirlemek açısından gereklidir. Tüm makinalara ait Amerikan
Doları cinsinden fiyat ile ağırlık bilgileri bölünerek oluşturulan rakamların ortalaması ise aşağıdaki
tabloda bilgilerinize sunulmuştur.
Türkiye Döküm Sanayicileri Derneği verilerine göre 2010-2012 arası hurda fiyatları ortalama
olarak 778 lira/ton seviyesindedir. Bugünkü değer ile bu rakam 0,432 USD /kg ‘a denk gelmektedir.
Duyuruların 487 tanesinde görülen, toplamda 892 adet makina (%5,83)* bu değerin altındadır.
Duyuruların 1967 tanesinde görülen, toplamda 5228 adet makina (%34,18)* ise 1,00 USD/kg
değerinin altındadır. Bu rakamlar konunun “hurda ithali”ne dönüştüğünün göstergesidir.
*Duyurular içinde ki toplam makina adedine göre
Tablo – 8: Duyuru ve Makine Adedi ile USD / kg Ortalamaları
Duyuru Sayısı
Makina Adedi
USD / kg
2010
Yıl
1689
2295
3,30
2011
3456
4982
3,32
2012
3895
5687
3,18
Genel
9040
12964
3,26
Aşağıda görülen tabloda “USD / kg” oranı, kullanılmış veya yenileştirilmiş olarak ithal edilmek istenen
bazı eşyalara ilişkin tebliğler’de görülebilen değerlerin üzerinde kalan makinalara ait olup, bu tür
verilere sahip makinalar hesaplamalardan çıkarılmıştır. Ağırlığı “0” sıfır olarak beyan edilmiş
makinalara ait “USD / kg” değeri hesaplanamamıştır. ( Dikkate alınan duyuru sayısı: 9040)
Tablo - 9 : Hatalı “USD / kg” Bilgisi
DEĞER:
DÖVİZ
KOD:
USD
CİNSİNDEN
DEĞER
Değer / kg
126500
EURO
155750,6
155750,6
1
46000
EURO
63155,7
63155,7
1
1
26000
EURO
33943,52
33943,52
pıttler
1
1
26000
EURO
33943,52
33943,52
8463.90.00.00.00
duesseldorf
1
1
26000
EURO
33943,52
33943,52
11.06.2012
8447.20.20.00.12
KARL MAYER
2
6
82000
102705,8
17117,64
1117
17.02.2012
8477.20.00.00.00
REIFENHAUSER
1
17
185025
EURO
ABD
DOLARI
185025
10883,82
14189
07.09.2011
8438.10.90.00.00
1992
1
110
750000
EURO
1034235
9402,136
502
20.01.2012
8477.80.99.00.00
presimsan
1
52
321035
EURO
414154,4
7964,508
13677
04.08.2011
8428.31.00.00.00
ROBBİNS
1
330000
2411727
EURO
3456415
10,47398
2565
03.04.2012
8426.20.00.00.00
LİEBHERR
1
180000
1600000
EURO
2106448
11,70249
7199
22.10.2012
8430.50.00.00.00
null
1
153000
2200000
EURO
2854940
18,65974
6511
18.10.2010
8465.94.00.00.00
KT
1
121185
1438741
1998382
16,49035
13415
22.07.2011
8474.10.00.10.00
SUMMIT VALLEY
1
100000
1800000
EURO
ABD
DOLARI
1800000
18
2399
30.03.2010
8446.30.00.00.00
1
92000
3650000
EURO
4956810
53,87836
4857
26.06.2012
8463.10.90.00.00
CRM
MRB SCHUMAG
SPINNER BLOCK
1
80000
16142982
EURO
20219246
252,7406
13785
09.08.2011
8462.29.98.00.00
LONGWEN
1
2600
3947183
EURO
5656984
2175,763
BAŞVURU
NO:
BAŞVURU
TARİHİ:
MARKA
MİKTAR
(ADET) :
GTİP:
5471
25.07.2012
8465.99.00.00.19
AĞIRLIK :
GABBIANIGALAXY105
1
1
6817
04.11.2010
8457.10.10.00.00
reıchenbacher
1
6162
30.09.2010
8460.29.90.00.00
diskus
6163
30.09.2010
8462.29.91.00.00
6164
30.09.2010
4376
11
Önceki kısımda yer alan, ortalama değerlere tüm sektörler dahil edilmiş olup aşağıda sektör
bazında incelemeler yapılacaktır.
5- Takım Tezgâhları Sektörü
a) Talaşlı İmalat Tezgâhları
Talaşlı İmalat Tezgâhları arasında 8456, 8457, 8458, 8459,8460 ve 8461 GTİP numaralı
tezgâhlar bulunmaktadır.
Tablo – 10:Talaşlı İmalat Tezgâhları Duyuru Sayısı ve Tezgah Adedi
Yıl
Duyuru Sayısı
Makina Adedi
2010
741
816
2011
1649
1938
2012
1954
2218
Genel Top.
4344
4972
Yukarıdaki tabloda görüldüğü üzere kullanılmış ithal edilmek istenen tüm makinaların
%35,51’ini* talaşlı imalat tezgâhları oluşturmaktadır.
*Makina adedi’ne göre
Tablo – 11: Talaşlı İmalat Tezgâhları Toplam Değerler ve İthalat içindeki Oranları
Yıl
2010
2011
2012
Genel Top.
(USD)
(USD)
17.297.216
457.437.139
73.759.475
759.488.966
59.824.820
827.031.163
150.881.511
2.043.957.268
Toplam Değer/
Toplam İthalat (%)
3,78
9,71
7,23
Toplam İhracat*
(USD)
55.952.499
94.947.551
97.295.947
7,38
248.195.997
*TÜİK verilerinden alınmıştır. Sadece ilgili yıla ait, ikinci el olarak ithal edilmek istenen makinalar ile aynı
G.T.İ.P numaralarına ait dış ticaret verileri kullanılmıştır.
Tablo – 12: Talaşlı İmalat Tezgâhları Ortalama Yaş
Yıl
Duyuru Sayısı
Makina Adedi
Toplam Yaş
Ortalama Yaş
2010
737
812
20433
25,16
2011
1648
1937
51752
26,71
2012
1949
2212
60825
27,50
Genel
4334
4961
133010
26,81
Tablo -13: Talaşlı İmalat Tezgâhları Ortalama Kalan Ekonomik Ömür
Yıl
Duyuru Sayısı
Makina Adedi
Toplam K.E.Ö.
Ortalama K.E.Ö
2010
735
810
16611
20,51
2011
1617
1894
42423
22,40
2012
1953
2217
45584
20,56
Genel
4305
4921
104618
21,26
12
Tablo -14: Talaşlı İmalat Tezgâhları Ortalama “USD / kg”
Yıl
Duyuru Sayısı
Makina Adedi
USD / kg
2010
700
775
2,54
2011
1530
1796
2,48
2012
1882
2140
2,49
Genel
4112
4711
2,49
Yukarıda görülebilen tablolardan da anlaşılabileceği üzere ithal edilmek istenen makinalara ait
başvuruların 1/3’ü’nden fazlasını talaşlı imalat tezgâhları oluşturmaktadır. 27 yıla yaklaşan ortalama
yaşlarına rağmen, 21 yılın üzerinde beyan edilen ortalama kalan ekonomik ömür bilgileri bu tezgâhlara
biçilen 48 yıllık ortalama ekonomik ömür oldukça düşündürücüdür. Toplam ithalat içindeki talebin
yüksekliği de gözden kaçırılmamalıdır.
b) Metal Şekillendirme Tezgâhları
Metal Şekillendirme tezgâhları içinde 8462 ve 8463 GTİP numaralı makinalar bulunmaktadır.
Tablo -15: Metal Şekillendirme Tezgâhları Duyuru Sayısı ve Makine Adedi
Yıl
Duyuru Sayısı
Makina Adedi
2010
284
324
2011
466
509
2012
390
429
Genel Top.
1140
1262
Yukarıdaki tabloda görüldüğü üzere ithal edilmek istenen tüm makinaların %8,25’ini* metal
şekillendirme makinaları oluşturmaktadır.*Makina adedi’ne göre
Tablo – 16: Metal Şekillendirme Makinaları Toplam Değerler ve İthalat içindeki Oranları
Yıl
2010
2011
2012
G. Toplam
Toplam Değer Toplam
Toplam Değer/
(USD)
İthalat* (USD) Toplam İthalat (%)
13.203.776
130.667.595
10,10
41.543.104
246.110.770
16,88
43.588.512
237.708.240
18,34
98.335.392
614.486.605
Toplam
İhracat* (USD)
179.138.648
246.776.841
259.890.009
16,00
685.805.498
Tablo – 17: Metal Şekillendirme Tezgâhları Ortalama Yaş
Yıl
Duyuru Sayısı
Makina Adedi
Toplam Yaş
Ortalama Yaş
2010
284
324
8283
25,56
2011
466
509
17412
34,21
2012
390
429
11559
26,94
Genel
1140
1262
37254
29,52
13
Tablo -18: Metal Şekillendirme Makinaları Ortalama Kalan Ekonomik Ömür
Yıl
Duyuru Sayısı
Makina Adedi
Toplam K.E.Ö.
Ortalama K.E.Ö
2010
256
294
4684
15,93
2011
434
466
8549
18,35
2012
376
413
7430
17,99
Genel
1066
1173
20663
17,62
Tablo -19: Metal Şekillendirme Makinaları Ortalama “USD / kg”
Yıl
Duyuru Sayısı
Makina Adedi
USD / kg
2010
227
264
2,39
2011
371
398
3,21
2012
352
388
2,31
Genel
950
1050
2,68
Yukarıda görülebilen tablolardan da görülebileceği üzere ikinci el eşya ithalatında 30 yaşında
makinelerin ithal edilmek istendiği söylenebilir. Bu yaş ortalaması ile getirilmek istenen makinalara ait
beyan edilen kalan ekonomik ömür bilgisi ise 18 yıla yaklaşmaktadır. Toplam talep içindeki ikinci el
talebi ise %16 olarak gerçekleşmiştir.
Özellikle 8456 ve 8462 tezgâhlarda ülkemizde sayıca ve teknolojik olarak yeterli ve çok sayıda
imalatçı bulunmaktadır. 30 yaşında kullanılmış tezgâh ithal etmenin ne kadar mantıklı olduğunun bu
şartlarda daha fazla sorgulanması gerektiğine inanmaktayız.
Avrupa Birliği ülkelerinde yayınlanan bazı raporlarda 20 yaşın üstündeki tezgâhlar (makinalar)
yaşlı kabul edilmekte, Avrupa Birliği sanayiinin rekabet gücünün geliştirilmesi için 20 yaş üstündeki
tezgâhların (makinaların) yenilenmesini sağlayacak devlet desteği verilmesi önerilmektedir.
2- Tekstil Makinaları
Bu grupta 8444, 8445, 8446, 8447, 8448, 8449, 8450, 8451 ve 8452 G.T.İ.P numaraları ile
başlayan makinalar bulunmaktadır.
Tablo -20: Tekstil Makinaları Duyuru Sayısı ve Makine Adedi
Yıl
Duyuru Sayısı
Makina Adedi
2010
282
832
2011
822
1947
2012
842
2544
Genel Top.
1946
5323
Yukarıdaki tabloda görüldüğü üzere ithal edilmek istenen tüm makinaların %34,80’ini* tekstil
makinaları oluşturmaktadır.*Makina adedi’ne göre
14
Tablo – 21: Tekstil Makinaları Toplam Değerler ve İthalat içindeki Oranları
Toplam Değer
Toplam
Toplam Değer/
Toplam
(USD)
İthalat* (USD) Toplam İthalat (%) İhracat* (USD)
22.912.642
865.271.798
2,65
141.225.834
75.249.063 1.517.708.453
4,96
165.774.009
63.312.855 1.574.651.797
4,02
125.431.918
Yıl
2010
2011
2012
Genel Top.
161.474.560
3.957.632.048
4,08
432.431.761
Tablo – 22: Tekstil Makinaları Ortalama Yaş
Yıl
Duyuru Sayısı
Makina Adedi
Toplam Yaş
Ortalama Yaş
2010
282
832
9019
10,84
2011
821
1946
28538
14,66
2012
841
2542
43794
17,23
Genel
1944
5320
81351
15,29
Tablo -23: Tekstil Makinaları Ortalama Kalan Ekonomik Ömür
Yıl
Duyuru Sayısı
Makina Adedi
Toplam K.E.Ö.
Ortalama K.E.Ö
2010
266
770
19042
24,73*
2011
789
1893
30611
16,17
2012
835
2438
41618
17,07
Genel
1890
5101
91271
17,89
*2 ad. 2100 sene beyan edilmiş makina bulunmaktadır.
Tablo -24: Tekstil Makinaları Ortalama “USD / kg”
Yıl
Duyuru Sayısı
Makina Adedi
USD / kg
2010
226
727
3,96
2011
638
1584
3,84
2012
701
1956
4,04
Genel
1565
4267
3,95
Yukarıdaki tablolardan da görülebileceği üzere tekstil makinası ithalat talepleri, toplam talebin
%35’ine yaklaşmaktadır. Ortalama yaş konusunda 15 yaş üzeri makinalar görülmekle birlikte, beyan
edilen kalan ekonomik ömür ise 18 yıla yaklaşmaktadır.
15
3- Plastik ve Kauçuk İşleme Makinaları
Bu gruba 8477 G.T.İ.P numaralı makinalar girmektedir.
Tablo -25: Plastik ve Kauçuk İşleme Makinaları Duyuru Sayısı ve Makine Adedi
Yıl
Duyuru Sayısı
Makina Adedi
2010
153
200
2011
297
394
2012
272
320
Genel Top.
722
914
Yandaki tabloda görüldüğü üzere ithal edilmek istenen tüm makinaların %5,98’ini* plastik ve
kauçuk işleme makinaları oluşturmaktadır.*Makina adedi’ne göre
Tablo – 26: Plastik ve Kauçuk İşleme Makinaları Toplam Değerler ve İthalat içindeki Oranları
Toplam Değer
Toplam
(USD)
İthalat* (USD)
10.220.094
391.814.750
20.255.878
635.400.179
16.697.423
539.349.942
Yıl
2010
2011
2012
Genel Top.
47.173.395
1.566.564.871
Toplam Değer/
Toplam İthalat (%)
2,61
3,19
3,10
Toplam
İhracat* (USD)
63.320.857
90.084.659
108.184.040
3,01
261.589.556
Tablo – 27: Plastik ve Kauçuk İşleme Makinaları Ortalama Yaş
Yıl
Duyuru Sayısı
Makina Adedi
Toplam Yaş
Ortalama Yaş
2010
152
199
3629
18,24
2011
293
390
6728
17,25
2012
269
317
5513
17,39
Genel
714
906
15870
17,52
Tablo -28: Plastik ve Kauçuk İşleme Makinaları Ortalama Kalan Ekonomik Ömür
Yıl
Duyuru Sayısı
Makina Adedi
Toplam K.E.Ö.
Ortalama K.E.Ö
2010
135
183
3851
21,04
2011
280
377
8338
22,12
2012
268
318
6407
20,15
Genel
683
878
18596
21,18
Tablo -29: Plastik ve Kauçuk İşleme Makinaları Ortalama “USD / kg”
Yıl
Duyuru Sayısı
Makina Adedi
USD / kg
2010
108
141
3,18
2011
265
362
3,20
2012
246
295
2,95
Genel
619
798
3,10
18 yıla yaklaşan ortalama yaşlarına rağmen plastik makinalarına biçilen 22 yıldan fazla
otalama kalan ekonomik ömür, makina ömrünü yine 40 yıla yaklaştırmaktadır.
16
4- Ağaç İşleme Makinaları
Bu grupta 8465 G.T.İ.P numaraları ile başlayan makinalar bulunmaktadır.
Tablo -30: Ağaç İşleme Makinaları Duyuru Sayısı ve Makine Adedi
Yıl
Duyuru Sayısı
Makina Adedi
2010
134
157
2011
201
207
2012
192
205
Genel Top.
527
569
Yukarıdaki tabloda görüldüğü üzere ithal edilmek istenen tüm makinaların %3,72’sini* ağaç işleme
makinaları oluşturmaktadır.*Makina adedi’ne göre
Tablo – 31: Ağaç İşleme Makinaları Toplam Değerler ve İthalat içindeki Oranları
Toplam Değer
Toplam
Toplam Değer/
Toplam
(USD)
İthalat* (USD) Toplam İthalat (%) İhracat* (USD)
5.836.849
91.579.145
6,37
62.684.632
8.404.489
186.169.403
4,51
79.531.952
8.136.330
119.570.345
6,80
85.969.710
Yıl
2010
2011
2012
Genel Top.
22.377.668
397.318.893
5,63
228.186.294
*TÜİK verilerinden alınmıştır. Sadece ilgili yıla ait, ikinci el olarak ithal edilmek istenen makinalar
ile aynı G.T.İ.P numaralarına ait dış ticaret verileri kullanılmıştır.
Tablo – 32: Ağaç İşleme Makinaları Ortalama Yaş
Yıl
Duyuru Sayısı
Makina Adedi
Toplam Yaş
Ortalama Yaş
2010
134
157
1385
8,82
2011
201
207
2451
11,84
2012
192
205
2757
13,45
Genel
527
569
6593
11,59
Tablo -33: Ağaç İşleme Makinaları Ortalama Kalan Ekonomik Ömür
Yıl
Duyuru Sayısı
Makina Adedi
Toplam K.E.Ö.
Ortalama K.E.Ö
2010
128
153
3384
22,12
2011
192
198
3648
18,42
2012
190
203
3557
17,52
Genel
510
554
10589
19,11
Tablo -34: Ağaç İşleme Makinaları Ortalama “USD / kg”
Yıl
Duyuru Sayısı
Makina Adedi
USD / kg
2010
121
146
5,25
2011
187
193
6,14
2012
178
191
4,37
Genel
486
530
5,27
Ağaç işleme makinalarının yaş ortalaması diğer makinalara oranla daha düşük olmasına
rağmen yine de 10 yaş üzerindedir. Kalan ekonomik ömür beyanları yine gerçeği yansıtmamakta olup
yaklaşık 30 yıla varan kullanım ömürleri gerçek dışıdır.
17
5-
Gıda İşleme Makinaları
Bu grupta 84.38 grubu makinalar yer almaktadır. Paslanmaz çelikten imal edilmiş
olmaları ve bu özelliklerini korumaları bu tür gıda makinaları için çok önemlidir.
Tablo -35: Gıda İşleme Makinaları Duyuru Sayısı ve Makine Adedi
Yıl
Duyuru Sayısı
Makina Adedi
2010
51
80
2011
28
30
2012
46
62
Genel Top.
125
172
Yukarıdaki tabloda görüldüğü üzere ithal edilmek istenen tüm makinaların %1,13’ünü* gıda
işleme makinaları oluşturmaktadır.*Makina adedi’ne göre
Tablo – 36: Gıda İşleme Makinaları Toplam Değerler ve İthalat içindeki Oranları
Toplam Değer
Toplam
Toplam Değer/
(USD)
İthalat* (USD) Toplam İthalat (%)
1.356.322
128.690.765
1,05
4.577.623
195.344.437
2,34
4.198.745
238.529.287
1,76
Yıl
2010
2011
2012
Genel Top.
10.132.690
562.564.489
Toplam İhracat*
(USD)
32.981.350
59.190.780
79.163.668
1,80
171.335.798
Tablo – 37: Gıda İşleme Makinaları Ortalama Yaş
Yıl
Duyuru Sayısı
Makina Adedi
Toplam Yaş
Ortalama Yaş
2010
44
76
1057
13,91
2011
28
30
477
15,90
2012
46
62
849
13,69
Genel
118
168
2383
14,18
Tablo -38: Gıda İşleme Makinaları Ortalama Kalan Ekonomik Ömür
Yıl
Duyuru Sayısı
Makina Adedi
Toplam K.E.Ö.
Ortalama K.E.Ö
2010
41
62
1084
17,48
2011
26
27
535
19,81
2012
44
54
1508
27,93
Genel
111
143
3127
21,87
Tablo -39: Gıda İşleme Makinaları Ortalama “USD / kg”
Yıl
Duyuru Sayısı
Makina Adedi
USD / kg
2010
30
52
4,82
2011
20
21
9,06
2012
40
50
5,95
Genel
90
123
6,27*
*Çoğunluğu paslanmaz çelikten imal edilen makinaların, bu özelliklerini 15 yaşına yaklaşan kullanım ömürleri süresince
kaybettikleri düşünüldüğüne bu tür makinalara biçilen kalan ekonomik ömür süreleri yine gerçeği yansıtmamaktadır. Gıda
üretiminde kullanılan bu tür makinaların özellikle paslanmaz özellikleri göz önüne alınmalıdır. Kg başına düşen değerin yüksek
olmasının sebebi yine paslanmaz çelik hurda fiyatlarından kaynaklanıyor olmasıdır.
18
6- Vinçler:
Bu grupta 84.26 G.T.İ.P numaralı makinalar yer almaktadır.
Tablo -40: Vinçler Duyuru Sayısı ve Makine Adedi
Yıl
Duyuru Sayısı
Makina Adedi
2010
42
66
2011
88
136
2012
48
69
Genel Top.
178
271
Yukarıdaki tabloda görüldüğü üzere ithal edilmek istenen tüm makinaların %1,77’sini* vinçler
oluşturmaktadır. *Makina adedi’ne göre
Tablo – 41: Vinçler Toplam Değerler ve İthalat içindeki Oranları
Toplam Değer
Toplam
(USD)
İthalat* (USD)
5.671.786
147.580.829
Yıl
2010
Toplam Değer/
Toplam İthalat (%)
3,84
Toplam İhracat*
(USD)
34.060.896
2011
15.271.220
85.163.759
17,93
20.306.775
2012
12.603.206
154.305.202
8,17
56.639.139
Genel Top.
33.546.212
387.049.790
8,67
111.006.810
Tablo – 42: Vinçler Ortalama Yaş
Yıl
Duyuru Sayısı
Makina Adedi
Toplam Yaş
Ortalama Yaş
2010
42
66
460
6,97
2011
88
136
945
6,95
2012
48
69
856
12,41
Genel
178
271
2261
8,34
Tablo -43: Vinçler Ortalama Kalan Ekonomik Ömür
Yıl
Duyuru Sayısı
Makina Adedi
Toplam K.E.Ö.
Ortalama K.E.Ö
2010
40
59
841
14,25
2011
87
135
2047
15,16
2012
47
68
1220
17,94
Genel
174
262
4108
15,68
Tablo -44:Vinçler Ortalama “USD / kg”
Yıl
Duyuru Sayısı
Makina Adedi
USD / kg
2010
34
49
1,79
2011
79
91
3,27
2012
40
52
2,81
Genel
153
192
2,82
Yukarıdaki tablolardan da görülebileceği üzere vinçlerdeki ikinci el ithalat talebi oranları oldukça
yüksektir. Belirlenen kalan ekonomik ömür kullanım şartlarına göre oldukça değişiklik gösteren metal
yorgunluğu konusundaki hassasiyetin ne kadar az olduğu gerçeğini gözler önüne sermektedir.
19
7- Diğer Makinalar
Bu grupta 8207, 8414, 8417, 8418, 8419, 8420, 8421, 8422, 8423, 8424, 8428, 8429, 8430,
8433, 8435, 8436, 8437, 8455, 8467, 8474, 8479, 8515, 8609,8705 G.T.İ.P. numaralı makinalar
bulunmaktadır.
Tablo -45: Diğer Makinalar Duyuru Sayısı ve Makine Adedi
Yıl
Duyuru Sayısı
Makina Adedi
2010
315
369
2011
490
716
2012
549
728
Genel Top.
1354
1813
Yukarıdaki tabloda görüldüğü üzere ithal edilmek istenen tüm makinaların %11,87’sini* diğer
makinalar oluşturmaktadır. *Makina adedi’ne göre
Tablo – 46: Diğer Makinalar Toplam Değerler ve İthalat içindeki Oranları
Toplam Değer
Toplam
(USD)
İthalat* (USD)
47.801.444 1.184.700.798
Yıl
2010
Toplam Değer/
Toplam İthalat (%)
4,03
Toplam İhracat*
(USD)
499.363.056
2011
139.122.808
2.133.284.398
6,52
873.360.048
2012
51.325.817
2.074.901.440
2,47
856.634.855
238.250.069
5.392.886.636
4,42
2.229.357.959
Genel Top.
Tablo – 47: Diğer Makinalar Ortalama Yaş
Duyuru Sayısı
Makina Adedi
Toplam Yaş
Ortalama Yaş
2010
Yıl
311
366
5136
14,03
2011
484
663
10581
15,96
2012
547
711
10441
14,68
Genel
1342
1740
26158
15,03
Tablo -48: Diğer Makinalar Ortalama Kalan Ekonomik Ömür
Yıl
Duyuru Sayısı
Makina Adedi
Toplam K.E.Ö.
Ortalama K.E.Ö
2010
297
374
5742
20,96
2011
454
577
10565
18,31
2012
523
700
12255
17,51
Genel
1274
1624
28562
17,59
Tablo -49: Diğer Makinalar Ortalama “USD / kg”
Duyuru Sayısı
Makina Adedi
USD / kg
2010
Yıl
249
282
4,79
2011
363
523
4,43
2012
450
607
4,88
Genel
1062
1412
4,71
20
8 – Lazer Kesim Tezgâhları
Daha önce talaşlı imalat makinaları içinde incelenmiş olup, ilgili değerler bilgi vermesi açısından
yeniden değerlendirilmiştir.
Tablo -50: Lazer Kesim Tezgâhları Duyuru Sayısı ve Makine Adedi
Yıl
Duyuru Sayısı
Makina Adedi
2010
11
11
2011
18
18
2012
19
19
Genel Top.
48
48
Tablo – 51: Lazer Kesim Makinaları Toplam Değerler ve İthalat içindeki Oranları
Toplam Değer
Toplam
(USD)
İthalat* (USD)
1.504.753
2.786.942**
Yıl
2010
Toplam Değer/
Toplam İthalat (%)
53,98
Toplam İhracat*
(USD)
3.733.365**
2011
1.444.649
64.831.800
2,23
23.367.959
2012
1.786.218
67.804.047
2,63
32.914.072
Genel Top.
4.735.441
135.422.789
5,50
60.015.396
**2010 yılında ithal edilmek istenen Lazer Kesim makinalarına ait G.T.İ.P sadece 8456.10.00.10.00 olup sadece bu
G.T.İ.P numarasına ait veriler kullanılmıştır. 2011 ve 2012 yılında ise bu istatistiklere 8456.10.00.90.00 G.T.İ.P
numarasına ait veriler eklenmiştir.
Tablo – 52: Lazer Kesim Makinaları Ortalama Yaş
Duyuru Sayısı
Makina Adedi
Toplam Yaş
Ortalama Yaş
2010
Yıl
11
11
129
11,73
2011
18
18
233
12,94
2012
19
19
250
13,16
Genel
48
48
612
12,75
Tablo -53: Lazer Kesim Makinaları Ortalama Kalan Ekonomik Ömür
Yıl
Duyuru Sayısı
Makina Adedi
Toplam K.E.Ö.
Ortalama K.E.Ö
2010
11
11
205
18,64
2011
18
18
306
17,00
2012
19
19
374
19,68
Genel
48
48
885
18,44
Tablo -54: Lazer Kesim Makinaları Ortalama “USD / kg”
Duyuru Sayısı
Makina Adedi
USD / kg
2010
Yıl
8
8
3,77
2011
14
14
4,60
2012
17
17
4,23
Genel
39
39
4,27
21
9- Öneriler
İkinci el olarak ithal edilmek istenen eşyalara ilişkin sistemin başından yanlış kurulduğu
söylenebilir. Aşağıda bu sistemin işleyişi ile ilgili sorunların düzeltilmesi ile ilgili önerilerimiz
bulunmaktadır.
a) Kullanılmış veya yenileştirilmiş olarak ithal edilmek istenen makinalara 5 yaş sınırı
getirilmelidir. 10 yıldan sonra hiçbir makinaya ait servis ve yedek parça hizmetinin
verilmesinin garantisi bulunmamaktadır. Kalan ekonomik ömür beyanı 5 yıldan az
olmamalıdır.
b) Makinaya ait teknik verilerin doğruluğundan emin olunmalıdır. Teknik verilerin sadece
ağırlık, kapasite ve enerji sarfiyatı bilgilerinden oluştuğu düşünülmemelidir.
c) Kullanılmış ithal talebi olan makinanın imalatçısının hala faal durumda olduğu mutlaka
öğrenilmelidir.
d) Makinanın imal edildiği ülke ile ithal edildiği ülke duyuruda mutlaka bilinmelidir. İthal edilen
makinanın ülkesi, gümrük birliği veya Avrupa Birliği üyesi de olsa gelen makinanın güncel
CE mevzuatına uygunluğu mutlaka denetlenmelidir. İmal edildiği ülkeye bakılarak, üçüncü
dünya ülkesi olması halinde mutlaka denetime tabi tutulması gerekmektedir.
e) Güncel CE “Decleraiton of Conformity” belgesi mutlaka ithal edilmek istenen makinaya ait
ithalatçı veya temsilcisinden istenmelidir. Makine etiketi üzerindeki CE işareti bu belge
yerine geçmemelidir. Gümrük birliği ülkeleri dışından gelen makinaların tümünde bu
makinalara ait “CE” belgesi aranmalı; olmadığı durumlarda makinanın ithali
reddedilmelidir.
f)
Üzerinde çakılı etiketi bulunmayan makinanın ithal edilmesine engel olunmalıdır. Seri no
bilgisine varana dek üzerinde gerekli bilgileri içermeyen makinaların ithali reddedilmelidir.
g) Ağırlık, kapasite, enerji sarfiyatı ve kalan ekonomik ömür bilgisi “0” sıfır olan makinalar
duyurulmadan reddedilmelidir. Bu bilgilerinden biri veya birkaçı gerçekten “0” sıfır olan
makinalar özel izne tabi olmalıdır.
h) İthalatçı veya temsilcisinden makinanın “kullanılacağına” dair bir beyan istenmeli,
makinanın kullanım kitapçığından tenknik veriler alımalı, makinanın kullanılacağı adres
açıkça belirtilmeli, ithal izin işlemleri için beyan edilen kalan ekonomik ömrü süresince
satılamayacağına veya kiralanamayacağına ilişkin taahhüt alınmalıdır. Bu kurallara
uymayan kişi veya kurumlara yaptırım uygulanmalıdır.
i)
İkinci el olarak ithal edilmek istenen tüm makinalara ait detaylı teknik verilerin,
ithalatçılardan bağımsız şekilde incelenmesi gerekmektedir. Bu inceleme sonrası verilecek
olan görüş yazısı ile birlikte T.C. Ekonomi Bakanlığı İthalat Genel Müdürlüğü söz konusu
makinenin ithaline veya ithalinin reddine karar vermelidir.
j)
İthal edilmek istenen makinanın yaşına istinaden, kademeli olarak belirlenecek minimum
“cif/kg” değeri üzerinden vergilendirilmesi, ithalatçıyı katma değeri yüksek makina almaya
yönlendirecek, ithal edilecek olan makinaların ortalama yaşının düşmesine, ekonomimize
daha faydalı makinaların gelmesine yardımcı olacak, hem de devletimizin vergi gelirlerini
talebin bu şekilde devam etmesi durumunda ciddi biçimde arttıracaktır.
Aşağıda “ithal edilmek istenen makinaya ait” istenmesi gereken verilerin özeti
sunulmaktadır. Detaylı teknik veriler daha fazla sayıda istenebilir.
22
İthal Edilmek İstenen Eşyaya Ait İstenmesi Gereken Veriler:
G.T.İ.P. :
Makina Tanımı:
Makinanın İmal Edildiği Ülke:
İmal Yılı:
Makinanın İthal Edileceği Ülke:
CE Belgesi Var mı? (Evet / Hayır)
Makina İmalatçısı web sitesi:
Makina İmalatçısı Durumu: (Faal / Faal Değil-Bilgi Yok)
Makina Değeri /Döviz/ Teslim Şekli:
Kalan Ekonomik Ömür:
(yıl)
Adet:…
Ağırlık: …. (kg)
Toplam Güç: ….. (kW)
Marka:….
Model/Tip:….
Seri no:….
Makinaya Özel Teknik Veri Açıklaması
Sayısal Değer
Birim
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
Makinayla İlgili diğer hususlar:
Yukarıda beyan edilen tüm teknik verilerin makinaya ait kullanım kitapçığından alındığını ve bir anlaşmazlık durumunda bu kitapçığı
göstereceğimi, beyan ettiğim makinanın kalan ekonomik ömür boyunca satma ve kiralama yapmayacağımı kabul, beyan ve taahhüt ederim.
23
Yukarıda örnek olarak verilen beyan bilgisinde istenilen tüm bilgileri eksiksiz ve hatasız olarak
dolduran ithalatçı veya temsilcisine ait duyurular, en az 4 adet düzgün fotoğraf ile birlikte duyurulabilir.
İmalatçısı faal, CE belgesi bulunan, en az 5 yıl kalan ekonomik ömür beyan edilmiş, 1 ila 10 yaşında
olan makinaların yerli imalat sorgulamasına alınması zaman ve iş kaybını en aza indirecektir.
İmalatçısı faal durumda olmayan, 10 yaşından büyük, kalan ekonomik ömür 5 yıldan az olan,
marka, model-tip bilgisi, seri numarası girilmemiş makinaların, sorgulanmasına gerek olmadan reddine
karar verilmelidir.
Kontrol paneli, makina aksam ve parçaları üzerindeki uyarı ve talimatlar dahil tüm yazıları
okunamayacak derecede silinmiş, kullanım kitapçığı olmayan, işçi sağlığı ve işçi güvenliğini tehlikeye
atan, enerji sarfiyatı muadili yeni teknoloji makinaları ile yarışamayan, imalatçısı çoktan kapanmış
makinaların ülkemize girişi ancak böyle engellenebilir.
Makinalara ait tüm güncel mevzuatın (Makine Emniyet Direktifi), makinaya ithal izni verilmeden,
gümrüklerde, T.C. Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Sanayi Ürünleri ve Güvenliği Genel Müdürlüğü
tarafından denetlenmesi gerekmektedir. Ancak bu şekilde güvenilir ve ekonomiye katma değer
sağlayacak makinaların ülkeye girmesi sağlanabilir.
10- Sistemde Karşılaşılan Duyurular
Aşağıda göreceğiniz duyurular, T.C. Ekonomi Bakanlığı tarafından bizlere duyurulmuş olup
bilgilerinize sunulmuştur.
19.04.2012 tarihli 3003 sıra numaralı başvuru:
GTİP: 8424.30.90.00.00
ÜRETİLDİĞİ YIL/ ÜLKE: 2001 /ALMANYA
MARKA/MODEL/TİP : null / null/ null
MİKTAR (ADET) : 1
KG: 18000
DEĞER/DÖVİZ KOD/TESLİM ŞEKLİ:70000/EURO/di?er
EŞYANIN İŞLEVİ:null
24.12.2010 tarihli 8026 sıra numaralı başvuru:
GTİP: 8477.10.00.00.00
MARKA/MODEL/TİP : demag / 1991/ d500 nc3
MİKTAR (ADET) : 0
KG: 550
DEĞER/DÖVİZ KOD/TESLİM ŞEKLİ:0/EURO/fob
EŞYANIN İŞLEVİ:plastik enjeksiyon makinaları ve aksesuarları ile birlikte (azot sistemli)
24
29.09.2011 tarih 14618 sıra numaralı başvuru:
GTİP: 8460.19.00.00.00
MARKA/MODEL/TİP : ? / ?/ ?
MİKTAR (ADET) : 1
KG: 1500
EŞYANIN İŞLEVİ:Kesma makinası, preslerden çıkan fazlalıkları kesmek
GTİP: 8477.10.00.00.00
MARKA/MODEL/TİP : DEMAG / 210T/ 210-1190-NC3-0134
MİKTAR (ADET) : 1
KG: 4500
EŞYANIN İŞLEVİ:PLASTİK ENJEKSİYON MAKİNASI
25
GTİP: 8461.40.79.00.11
MARKA/MODEL/TİP : 8 adet berger / null/ 2 adet seipmann
MİKTAR (ADET) : 10
KG: 9500
EŞYANIN İŞLEVİ:toplam 10 adet dişli taşlama tezgahı(makinalar demonte vaziyette tüm aksesuarı ile birliktedir.)
11- İhracatın İthalatı Karşılama Oranları
İkinci el olarak ithal edilmek istenen makinalara ait G.T.İ.P’lerin ihracatın ithalatı karşılama
oranları TÜİK verileri kullanılarak incelenmiştir. Aşağıda bulunan tablolardaki rakamlar GTİP olarak
getirilmek istenen ikinci el makinaların sayısını gösteriyor olup; yıllara ait karşılama oranları (fiyat
bazında) 100% ve üstü olan makinalara ait G.T.İ.P’ler ile ilgili ayrıntılı bilgiler sonraki tablolarda
açıklamalı olarak verilmiştir.
Tablo -55: İhracatın İthalatı Karşılama Tablosu*
Yıl
0-49 (%)
50-99 (%)
100% ve üzeri
Toplam
2010
183
26
37
246
2011
225
32
37
294
2012
192
30
44
266
Yukarıdaki tablodan da görüldüğü üzere yurtiçi imalatımız ile rahatça karşılanabilecek olan
makinalarda dahi ikinci el olarak ithal etmek istediğimiz makinaların mevcudiyeti bulunmaktadır.
Yapılması gereken, imalatımızın yeterli düzeyde olduğu makinaların ikinci el olarak ithalini
kesinlikle engellemek ve dışa daha fazla bağımlı olduğumuz makinalarda teknolojimizi geliştirmektir.
Bu yolda atılacak adımlar ve yapılacak düzenlemeler; imalatımız olmadığı veya ithalatı
karşılayamadığımız makinalarda da imalatçımızı veya yatırımcıyı bu konularda yatırım yapmaya veya
yapılmış yatırımları arttırmaya teşvik edecektir. Yurtiçi imalatın artması beraberinde dışa olan
bağımlılığımızın azalmasını, istihdamın artmasını, yabancı yatırımcıyı ülkeye çekilmesinin
26
kolaylaşmasını sağlayacaktır. En önemlisi cari açığın azalmasına olan olumlu etkiler kısa vadede
kendini gösterme fırsatını bulacaktır.
Tablo -56: 2010 Yılı, %100 ve Üzeri Karşılama Oranı Olan Makinalar Tablosu
G.T.İ.P
Açıklama
1
841440100011 Hareketli hava kompresörleri; vidalı; dakikadaki debisi=<2 m3.
2
841440900019 Diğer hareketli hava kompresörleri; dakikadaki debisi>2 m3.
3
841710000012 Metal, cevher ısıl işlem fırınları; elektriksiz
4
841720900000 Ekmek, pasta, bisküvi için diğer fırınlar; elektriksiz
5
841940000019 Diğer damıtma/rektifiye tesisleri
6
842611000000 Sabit bir mesnet üzerine tespit edilmiş gezer köprü vinçleri
7
842619000012 Köprü vinçler
8
842810209012 Yük taşıma için elektrikli asansör ve skipli yük kaldırıcıları
9
843610000000 Hayvan yemlerini hazırlamaya mahsus makine ve cihazlar
10 843830000000 Şeker imaline mahsus makine ve cihazlar
11 844520000011 Open - end eğirme makinaları
12 845130801000 Elektriksiz ütü makineleri
13 845620001000 Metalleri/metal karbürleri ultrasonik yöntemle işleyen makineler
14 845630191000 Metal/metal karbürleri sayısal kontr.elektro; erezyon yönt. işleyen makineler
15 845939000000 Nümerik kontrollü olmayan diğer rayba-freze tezgahları
16 846090900011 Rektifiye tezgahları; mikrometrik ayarlama sistemi olmayan
17 846090900019 Mikrometrik ayarlama sistemi olmayan diğer tezgahlar
18 846150190000 Testeresi diğer şekillerde olan testere tezgahları
19 846190000000 Diğer çeşitli metal tezgahları
20 846221100000 Nümerik kontrollü yassı ürün için katlama, düzeltme tezgahları
21 846229100000 Nümerik kontrollü olmayan yassı ürün için katlama, düzeltme tezgahları
22 846229910000 Nümerik kontr.olmayan diğ. ürünler için hidr.katlama, düzeltme tezgahları
23 846229980000 Nümerik kontr.olmayan diğ. ürünler için diğer katlama, düzeltme tezgahları
24 846239100011 Nümerik kontr.olmayan yassı ürünler için makasla kesme tezgahları
25 846239910011 Nümerik kontr.olmayan diğer ürünler için hidrolik makasla kesme tezgahları
26 846239990011 Nümerik kontr.olmayan diğer ürünler için diğer makasla kesme tezgahları
27 846239990012 Nümerik kontr.olmayan diğer ürünler için diğer presler
28 846591100000 Şerit testereler; ağaç, mantar, kemik,sert kauçuk,sert plastik vb.sert maddeler için
29 846591200000 Dairevi testereler; ağaç, mantar, kemik,sert kauçuk,sert plastik vb.sert maddeler için
30 846591900000 Ağaç, mantar, kemik,sert kauçuk,sert plastik vb.sert maddeleri işleyen diğer testere makinaları
31 846592000012 Freze makinaları; ağaç, mantar, kemik,sert kauçuk,sert plastik vb.sert maddeler için
32 846596000000 Yarma,dilme veya soyarak yaprak halinde açma mak.; ağaç,mantar,kemik,sert kauçuk,sert plastik vb.sert maddeler için
33 846599000011 Ebonit ve sert plastik maddelerin işlenmesine mahsus makinalar
34 847410009000 Tasnif etmeye, elemeye, ayırmaya/yıkamaya mahsus diğer makineler
35 847431000000 Beton/harç karıştırıcılar
36 847439000000 Karıştırmaya veya yoğurmaya mahsus diğer makina ve cihazlar
37 847480900019 Taş, toprak, metal cevheri vb. için diğer makine ve cihazlar
27
G.T.İ.P
Açıklama
1
2
841710000012 Metal, cevher ısıl işlem fırınları; elektriksiz
3
842111000000 Krema ayırıcılar (ekremözler)
4
842139809000 Gazların filtre edilmesi veya arıtılmasına mahsus mak.ve cih.; sivil hava taşıtlarında kullanılmayan
5
6
842612001000 Hareketli kaldırma çerçeveleri
7
842820209000 Pnömatik elevatörler ve konveyörler; dökme malzeme için, sivil hava taşıtlarında kullanılmayan
8
842920000012 Toprağın tesviyesine mahsus makineler
9
843780001011 Hububatın öğütülmesine ve işlenmesine mahsus makine ve cihazlar
10 843780001019 Değirmencilikte kullanılmaya mahsus diğer öğütücü makine ve cihazlar
11 843780009000 Değirmencilik dışında kullanılmaya mahsus baklagil veya hububatın öğütülmesi ve işlenmesine mahsus makine ve cihazlar
12 844519001000 Saw - gin çırçır makineleri
13 845130101000 Elektrikli ütü makineleri; güç=<2500 w.
14 845130109000 Elektrikli presler; güç=<2500 w.
15 845130801000 Elektriksiz ütü makineleri
16 845140000011 Tekstil sektöründe kullanılan yıkama makinaları
18 845630901000 Metal/metal karbürleri diğer kontr.elektro; erezyon yönt. işleyen makineler
19 845969100000 Nümerik kontrollü olmayan takım freze tezgahları
20 846090900011 Rektifiye tezgahları; mikrometrik ayarlama sistemi olmayan
22 846150900000 Dilme tezgahları
24 846229100000 Nümerik kontrollü olmayan yassı ürün için katlama, düzeltme tezgahları
27 846231000011 Nümerik kontrollü makasla kesme tezgahları
28 846231000019 Nümerik kontrollü presler
30 846239100019 Nümerik kontr.olmayan yassı ürünler için diğer tezgahlar
31 846241100011 Nümerik kontrollü yassı ürünler için zımbalı kesme tezgahları
34 846593000011 Taşlama makinaları; ağaç, mantar, kemik,sert kauçuk,sert plastik vb.sert maddeler için
36 847439000000 Karıştırmaya veya yoğurmaya mahsus diğer makina ve cihazlar
28
G.T.İ.P
Açıklama
1
2
841440100019 Diğer hareketli hava kompresörleri; dakikadaki debisi =<2 m3.
3
841440900019 Diğer hareketli hava kompresörleri; dakikadaki debisi>2 m3.
4
841480289000 Diğer yerlerde kullanılan pistonlu kompresör; monometre basıncı =<15 bar, debisi > 60 m3/h
5
841480519000 Diğer yerlerde kullanılan pistonlu kompresör; monometre basıncı >15 bar, debisi= < 120 m3/h
6
841720900000 Ekmek, pasta, bisküvi için diğer fırınlar; elektriksiz
7
842139809000 Gazların filtre edilmesi veya arıtılmasına mahsus mak.ve cih.; sivil hava taşıtlarında kullanılmayan
8
842382901019 Otom.kontr.olmayan diğer basküller; 30kg<tartma kap.=<5000 kg.
9
10 842619000013 Raylı taşıyıcı vinçler
11 842940900000 Sıkıştırma işini tokmaklamak suretiyle yapan makineler
12 843510000019 Şarap, meyve suları vb. için kullanılan diğer makine ve cihazlar
13 843610000000 Hayvan yemlerini hazırlamaya mahsus makine ve cihazlar
14 843629000013 Tavukların tüylerini yolmaya mahsus makine ve cihazlar
15 843830000000 Şeker imaline mahsus makine ve cihazlar
16 843860000013 Kabuklu yemişlerin hazırlanmasına mahsus makine ve cihazlar
17 843880910000 İçeceklerin hazırlanmasına/imaline mahsus makine ve cihazlar
18 845150000011 Mensucatı top halinde sarmaya mahsus makineler
19 845510000000 Boru imaline mahsus hadde makineleri
21 845630901000 Metal/metal karbürleri diğer kontr.elektro; erezyon yönt. işleyen makineler
23 846150900000 Dilme tezgahları
27 846231000011 Nümerik kontrollü makasla kesme tezgahları
29 846239910011 Nümerik kontr.olmayan diğer ürünler için hidrolik makasla kesme tezgahları
30 846239910012 Nümerik kontr.olmayan diğer ürünler için hidrolik presler
31 846239990011 Nümerik kontr.olmayan diğer ürünler için diğer makasla kesme tezgahları
32 846239990012 Nümerik kontr.olmayan diğer ürünler için diğer presler
33 846241100011 Nümerik kontrollü yassı ürünler için zımbalı kesme tezgahları
35 846591200000 Dairevi testereler; ağaç, mantar, kemik,sert kauçuk,sert plastik vb.sert maddeler için
36 846591900000 Ağaç, mantar, kemik,sert kauçuk,sert plastik vb.sert maddeleri işleyen diğer testere makinaları
37 846592000011 Planya makinaları; ağaç, mantar, kemik,sert kauçuk,sert plastik vb.sert maddeler için
39 846592000013 Keserek kalıplama makinaları; ağaç, mantar, kemik,sert kauçuk,sert plastik vb.sert maddeler için
40 846593000011 Taşlama makinaları; ağaç, mantar, kemik,sert kauçuk,sert plastik vb.sert maddeler için
41 847420001000 Taş kırma makinaları
43 847480900012 Kiremit ve tuğla/biriken yapmaya mahsus makine ve cihazlar
29
12- ÇEKİNCELER, YASAL DÜZENLEMELER, GÜNCEL UYGULAMALAR
1 Temmuz 2013 tarihinden sonra A.TR belgesine haiz tüm malların hiçbir kısıtlama veya
denetlemeye tabi olmadan ülkemize giriş yapacak olması, ikinci el makina ithalatını ve tüm ithalatı da
olumsuz yönde etkileyecektir. İthalatın denetim ve kısıtlamalardan tek belge ile bağımsız hale gelmesi,
iyi niyetli olmayan kişiler tarafından yapılacak uygulamalar ile vahim sonuçlara yol açacaktır.
Uzak Doğu menşeili ürünler başta olmak üzere ülkemize sokulmak istenen tüm makina ve
ürünlere dair belgelerin kâğıt üzerinde tamamlanması için Avrupa Birliği ülkelerinde kurulan ve
ithalatçıların tümüne hitap eden küçük bürolardan malların gümrüklere giriş-çıkışı yaptırılmış gösterilip
(kağıt üzerinde) ülkemize gönderilmektedir ve 1 Temmuz 2013 tarihi itibari ile bu yol yasal ve hızlı
olarak gündeme gelecektir. Gümrük işlemlerinin hızlandırılması açısından uygulanacak bu sistem
istismara açıktır ve kullanılması en muhtemel yöntem olacaktır.
Güncel tabiri ile “menşei şaşırtmacası” yapılacak ve tehlike sınıfına bakılmadan ülkemize
girecek bu ürünler insan sağlığı ve en önemlisi işçi sağlığı ve iş güvenliği konularında sıkıntılar
yaratacaktır.
Avrupa Birliği gümrüklerinde genellikle üçüncü ülkelere transit gidecek mallar için yeterli titizlik
gösterilmemektedir. Bu nedenle, teknik düzenlemelere uygun olmayan ve üçüncü ülkelere gidecek
malların Avrupa Birliği gümrüklerinde yeterli denetim yapılmadan ülkemize gönderilmesi, diğer ifade ile
“trafik sapması” denen uygulamanın daha da artması beklenebilir. Esasen Avrupa Birliği raporlarında
da özellikle İtalya ve Hollanda’daki gümrük denetimlerinin zayıf olduğu da belirtilmektedir.
Mevcut durumda gümrüklerde kontrol edilmesi mümkün olmayan yatırım tipi makinalara ait
mevcut uygulama şartlı izin verilerek yerinde kontrol edilmesi üzerinedir. Bu tip kontrolleri yapan
bakanlık çalışanları, söz konusu makinalara ait teknik yeterlilikleri ile sınırlı bilgileri ile konunun uzmanı
kişiler tarafından bakılan gözlerden kaçamayacak hataları maalesef göremeyebilmektedirler.
Ekonomi Bakanlığı tarafından yayımlanan “CE” İşareti Taşıyan Bazı Ürünlerin İthalat Denetimi
Tebliği (Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2013/9) ve İthalatta Standartlara Uygunluk Denetimi Tebliği (Ürün
Güvenliği ve Denetimi: 2013/1) içeriğinde bulunmayan makinalara ait uygulamaların nasıl yapıldığı
konusunda birçok soru işareti bulunmaktadır. Kurulmadan test edilmesi imkânsız olan makinalara,
konteyner içinde kontrol edilmeden şartlı olarak izin verildiği bilgileri duyumlarımız arasındadır.
Aynı imalathaneden çıkmış dahi olsa, müşterinin istekleri doğrultusunda şekillenen yatırım tipi
makinaların kendinden bir önce imal edilen veya bir sonra imal edilen makinaya benzememesi;
“örnekleme” yönteminin bu tip makinaların güncel mevzuata uygunluğunda değişiklik göstermesi
muhtemel olarak imal edilmiş her makinada sorun yaratacağı gerçeği göz önüne alınmalıdır.
İkinci el olarak ithal edilmek istenen tüm makina ve makina aksamlarına ait kontrollerin
gümrüklerden çıkarılmadan önce yapılması, kurulu makinelere ait denetimlerin ise T.C. Bilim Sanayi
ve Teknoloji Bakanlığı müfettişleri ile birlikte imalat konusunda uzman kişiler tarafından
gerçekleştirilmesini düzenleyecek tebliğlere veya yasal düzenlemelere ihtiyaç duyulmaktadır.
Yerli imalatçıların tabi olduğu tüm standartlara tabi olması gereken makinaların ancak ve
ancak bu şekilde piyasaya girişine ve kullanılmasına izin verilmelidir.
Mevcut uygulamalarda 6 ay olarak belirlenen ortalama termin süresi, yatırıma karar verilmesi
ve ardından makina arayışlarında geçen süre ile kıyaslandığından komik kalmaktadır. Söz konusu
temrin süresinin en az 1 yıla kadar uzatılması gerekliliği bulunmaktadır. Alınacak yatırım tipi
makinalara ait sadece fiyat kaygısı ile hareket eden ithalatçıların gümrüklerde ve alınacak izinlerdeki
acelesi ise göz ardı edilmeli, işçi sağlığı ve iş güvenliğinin öneminin değeri hatırlatılmalıdır. Kopacak
bir uzvun veya zarar görecek bir işçinin değerinin tüm makinalardan değerli olduğu bilinmelidir.
30
İthal edildiği ülkedeki yerden, imalathane içine indirilen makinaların Piyasa Gözetimi ve
Denetimine bırakılması söz konusu denetimlerdeki “şikayet” üzerine olacak değerlendirmelerin
kesilmesine sebep olmaktadır. Denetmen kimliğine sahip devlet memuru statüsündeki kişilerin ilgili
konudaki makinaların tümüne hâkim olması beklenmemekte ve sayısının yeterli olduğu
düşünülmemektedir.
29 -31 Mayıs tarihlerinde T.C. Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Sanayi Ürünleri Güvenliği
ve Denetim Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenmiş olan 2014-2017 Sanayi Ürünleri Güvenliği ve
Denetimi Strateji Belgesi ve Eylem Planı Çalıştayı’nda, ithalat denetimleri konusunda ortaya çıkan
sonuç bildirgesi taslağında da belirtildiği üzere, ithalat konusunda yapılması planlanan çalışmalar
aşağıda bilgilerinize sunulmaktadır:
İthalat denetimlerinin ağırlıklı olarak evrak bazında yapılması ve bu denetimlerin gümrük
aşamasında yapılması sebebiyle demoraj, maliyet artışı ve zaman kaybı yaşanması; denetim
işlemlerinden sorumlu ilgili bakanlıkların arasında koordinasyon eksikliği bulunması sebebiyle
piyasa gözetim denetimleri etkin olarak yapılamamaktadır.
01.07.2013 tarihi itibariyle A.TR’li ürünlerin gümrük denetimine tabi tutulmadan ithalatının
gerçekleştirilecek olması nedeniyle AB üzerinden gelen ancak Avrupa menşeili olmayan
ürünlerin de denetlenmeyecek olması, PGD’de en çok olumsuz çıkan üçüncü dünya ülkeleri
menşeili ürünlerin de denetlenememesine sebep olacaktır.
Beyana dayalı mevcut ithalat denetim sisteminin hedeflenen amaca hizmet etmemesi;
Ekonomi Bakanlığının yayımlamış olduğu ilgili ithalat tebliğleri (2013-1 ve 2013-9) kapsamı
dışında olan ürünlerin PGD’ne bırakılması.
Yerli üretici ilgili yerel regülasyon uygulamasında 384 adet zorunlu standarttan sorumlu
tutulurken, ithalat denetimlerinde uygulanan zorunlu standart sayısı 83’dür. Bu durum
ithalatçılar ile üreticiler arasında haksız rekabete ve çifte standart uygulamasına neden
olmaktadır. Ayrıca ithalat denetimlerinde uygulanan Risk Analizi yönteminin değişken ve
kriterlerinin net olarak belirlenmemiş olması ithalat denetimlerinin etkinliğini azaltmaktadır.
Gerekli mevzuat değişiklikleri yapılarak, ithalat denetimlerinin gümrük işlemleri öncesinde
daha ürünler üreticinin yükleme sahasında iken yurt dışı hizmet ağı vasıtasıyla yerinde
denetimi yapılabilmelidir.
PGD, ithalat denetimleri ve gümrüklerde kullanılan veri sistemleri arasında etkin bir
koordinasyon oluşturulması halinde, ithalat denetim işlemleri ile ilgili olan bakanlıklar arasında
koordinasyon sağlanmış olacak ve denetim ve gözetim faaliyetleri daha etkin yapılabilecektir.
ATR’li ürünlerin menşeinin AB üyesi bir ülke olmaması halinde, ilgili ithalat tebliğleri
kapsamında değerlendirmeye tabi tutulması ve/veya bu ürünlere ait bilgiler ilgili bakanlıktan
temin edilerek Piyasa Gözetim Denetimleri daha etkin şekilde yapılmalıdır.
İthalat denetimlerinin gerçekleştirilmesi ve mevzuatların oluşturulması koordinatör bakanlık
olan Ekonomi Bakanlığı tarafından yapılmakta olup ancak bu ürünlerin sorumluğu yetkili
kuruluş olan Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’ndadır. Bu nedenle ithalat denetimlerine
ilişkin işlemlerin daha hızlı ve Piyasa Gözetimi Denetiminde etkinliğinin arttırılabilmesi adına,
ithalat denetimlerinin Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nca yürütülmesi için yasal alt yapı
oluşturulmalıdır.
Ülke içinde uygulanan zorunlu standartlar, ithalat denetimleri kapsamında da zorunlu
uygulamaya alınmalıdır. Diğer taraftan zorunlu uygulama kapsamında olamayan ancak teknik
31
düzenleme kapsamında olan ürünlere ilişkin denetimlerde kullanılan ilgili tebliğ eki listeler
ithalatçı ismi, ürünün menşei ve ürün grubuna göre interaktif olarak kullanılabilmelidir.
Sorumlu kurum ve kuruluşlarca, ithalat denetimlerine ilişkin, risk kriterleri net olarak
belirlenmeli ve bu denetimlerde ürünler rastgele aralıklarla denetime tabi tutulmalı, denetimler
sadece evrak bazında değil fiili denetimi (ürün muayenesi) de içermelidir.
32
13- Konu ile İlgili Resmi Yazışmalar
04.12.2009 tarihli, uygulamaya yönelik önerilerimizin bulunduğu yazı.
33
34
35
05.02.2010 tarihli, uygulama başladıktan hemen sonraki teknik veriler ile ilgili yazımız.
36
30.07.2010 tarihli, cif/kg değeri ile diğer taleplerimizi ilettiğimiz ilgili yazımız.
37
38
2012 yılı başında, internet üzerinden bilgi edinme kanunu çerçevesinde istediğimiz “İthal izni verilen ikinci el makinalara ait liste” talebi cevap yazısı.
T.C.
EKONOMİ BAKANLIĞI
Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği
Sayı
: B.19.0.BHİ.0-622.03/
E - POSTA
13.01.2012 03221
Konu : 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu
MAKİNA İMALATÇILARI BİRLİĞİ DERNEĞİ
İlgi: 02/01/2012 tarihli bilgi edinme başvurunuz.
4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu’na istinaden Bakanlığımıza yöneltmiş olduğunuz talebiniz çerçevesinde,
İthalat Genel Müdürlüğünce hazırlanan cevap, yazımız ekindedir.
Bilgilerini rica ederim.
Nurgüzar YALÇIN
Bakan a.
Basın ve Halkla İlişkiler Müşaviri
EK:
Cevap metni (1 sayfa)
39
T.C. EKONOMİ BAKANLIĞI CEVAP METNİ:
Malumları olduğu üzere, İthalat Rejimi Kararı'nın 7’nci maddesi; "Eski, kullanılmış, yenileştirilmiş,
kusurlu (defolu) ve yatık (zamanla dayanıklılığını yitirmiş) malların ithali izne tabidir." hükmünü amir olup, söz
konusu izin Bakanlığımız yetkisinde bulunmaktadır.
Bu çerçevede; kullanılmış eşyalar, 31/12/2011 tarih ve 28159 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanan Kullanılmış ve Yenileştirilmiş Olarak İthal Edilebilecek Bazı Maddelere İlişkin Tebliğ (İthalat:2012/9)
kapsamında EK-1/A, EK: 1/B ve EK-2 olmak üzere üç ayrı liste şeklinde tasnif edilmiştir.
EK-1/A listesinde yer alan eşya, ülkemizde yerli üretimi bulunmayan ve ağırlıklı olarak yatırım malı
mahiyetinde olan makine ve cihazları kapsamaktadır. Bu nedenle, söz konusu eşya, Bakanlığımızdan izin yazısı
alınmadan doğrudan ilgili gümrük idarelerinden ithal edilebilmektedir.
EK-1/B listesinde ise Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’ndan uygunluk yazısı aranan sivil
hava taşıtları ve bunların aksam, parçaları ile deniz araçları yer almakta olup anılan eşyaların ithalatında
Bakanlığımızdan izin alınmadan ithal edilebilecek eşyayı içermektedir.
EK-2 listesinde yer alan kullanılmış yatırım malı niteliğindeki eşya ise, ithalatına izin verilmeden önce
işlem bazında yerli üretim ve verimlilik açısından değerlendirmeye tabi tutulması gerekli görülen eşyaları
kapsamaktadır. Söz konusu eşyalar, sanayicilerin kendi ihtiyaçlarını karşılamak üzere kullanmaları ve geçerli
kapasite raporunu ibraz etmeleri şartıyla, Bakanlığımız (İthalat Genel Müdürlüğü) tarafından verilecek izin yazısı
ile ithal edilmektedir. Anılan eşyanın ithalinde, firma müracaatları elektronik ortamda yapılmakta; eşyanın yerli
üretimi olup olmadığı, yerli üretimi var ise bu üretimin iç piyasa ihtiyaçlarını karşılayıp karşılamadığı göz önüne
alınarak, talebin değerlendirilmesi esnasında ilgili birlik, dernek ve odalardan elektronik ortamda görüş
alınmaktadır.
Ancak, 4982 Sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu’nun 7’nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan, “Kurum
ve kuruluşlar, ayrı veya özel bir çalışma, araştırma, inceleme ya da analiz neticesinde oluşturulabilecek türden
bir bilgi veya belge için yapılacak başvurulara olumsuz cevap verebilirler.” hükmü gereğince, söz konusu
başvurunun cevaplanması Genel Müdürlüğümüzce uygun görülmemektedir.
Öte yandan; Bakanlar Kurulu tarafından kabul edilmesinin ardından Resmi Gazete’de yayımlanarak
yürürlüğe giren Resmi İstatistik Programı ve TÜİK ile Bakanlığımız arasında akdedilen Veri Değişimi Protokolü
uyarınca Genel Müdürlüğümüzün talep konusu verileri açıklama yetkisinin bulunmaması hasebiyle, ithalata
ilişkin istatistiki bilginin temini hususunda, 5429 Sayılı Türkiye İstatistik Kanunu’nun 16’ncı ve 18’inci maddeleri
uyarınca yetkili kurum olan Türkiye İstatistik Kurumu’na başvurulması gerekmektedir.
40
18.10.2012 tarihli, uygulamada karşılaşılan durumlar ve önerilerimiz ile ilgili yazımız.
41
42
23.11.2012 tarihli, Bir önceki dilekçemize istinaden verilen cevap yazısı.
43
44
18.10.2012 tarihli, lazer kesim makinalarının ikinci el olarak ithalinin engellenmesi talep yazımız
45
46
47
48
49
13.12.2012 tarihli, görüş gönderilen makinaların ithaline izin verilmesinin nedenleri yazımız
50
14- Sonuç
Tamamen iyi niyet ile başlatılan ikinci el eşya ithalatı; kontrol süreci, uygulamadaki boşluklar
ve hatalar yüzünden, istenmeyen bir hal almıştır. Eldeki veriler sürecin olumsuzluklarını göstermek
amacıyla raporlaştırılmış olup ilgili kurumlarca incelenmesi sonrası sürecin düzeltileceğine olan
inancımız tamdır.
“Hurda ithali” olarak devam eden bu sürecin, işe yarar bir hal alması açısından atılması
gereken adımların hem imalatçılarımıza, ithalatçılarımıza ve en önemlisi olarak ekonomimize yararı
olacağını düşünmekteyiz.
Görüş gönderilerek ithali engellenmeye çalışılan makinaların yine sitemin açıklarından
biri olan teşvikli yatırım uygulamaları içinde ülkemize sokulduğu ve daha sonra ilgili kişiler
tarafından fiyatı üzerine %20 – 30 arası kar konularak satıldığı bilinmektedir. İkinci el makina
veya imalat hatlarına verilen teşviklerin ve anlaşmaların incelenmesi ve kullanılmış/yenileştirilmiş
makina ithalatı sistemi içine dâhil edilerek kontrol edilmesi gerekmektedir.
Çift fatura uygulamaları, ağırlığı üzerinden minimum vergiyi ödeyip ülkeye sokmak gibi
uygulamaların olduğu, T.C. Ekonomi Bakanlığı Anlaşmalar Genel Müdürlüğü tarafından izin
verilmiş, getirilmesi düşünülen yurtdışında bulunan makina parkları yanında ya da imalat
hatları ile birlikte ilgisiz makinaların, teşvik listelerine eklenerek, vergilerden ve
soruşturmalardan muaf şekilde ülkemize sokulduğu konusunda ciddi endişelerimiz vardır. Hem
devletimize hem de imalatçıya büyük kayıplar verdiren bu uygulamaların bir an önce düzeltilmesi
ülkemizin hızla büyüyen ekonomisinde büyük önem taşımaktadır.
Bazı makinaların sökülerek veya parçalanarak tekil aksamlar olarak ithal edildiği daha
sonra ülkemizde birleştirildiği, çeşitli sebeplerle ithal izni verilmemiş makinaların ise
gümrüklerden bir şekilde çekilerek kullanıma sunulduğu konusunda çeşitli duyumlar gelmekte
ama ispat edilmesinin zor olduğu bilinmektedir.
Söz konusu ikinci el makina ithalinin yerli imalata kaymasının, gerekli istihdamı, ekonomik
büyümeyi ve ithalat artışını da beraberinde getireceğine inanmaktayız. Ülkemizde imal edilen
makinaların ithalinin ikinci el olarak tamamen kesilmesi otomotiv sektörü gibi ülkemizde sanayi tipi
makinalara olan yatırımın artmasına, yan sanayinin oluşmasına, Avrupa ülkelerindeki makina
yatırımlarının ülkemize daha fazla kaymasına yardımcı olacak ve hızla büyüyen sektör ise dünya
ekonomisinde ve sanayi tipi makina imalatının da, Türkiye’nin söz sahibi olmasına zemin
hazırlayacaktır. Nispeten ucuz ve kaliteli makina imalatı uzun vadede ülkenin belki de Avrupa’nın
imalat üssü konumuna gelecek ülkemizin hızlı gelişimine de destek olacaktır.
İthal izni verilmemiş ikinci el makinaların da gümrüklerden çeşitli şekillerde ülkemize
sokulduğuna dair duyumlar alınmakta ve minimum değeri üzerinden vergisi ödenerek ithal
iznine gerek duyulmadan ülkeye sokulmuş makinalara ait bilgilere maalesef ulaşılamamaktadır.
İthal iznine tabi olmadan gümrüklerden ülkemize getirilen veya tebliğ dışında kalarak ithal izni
almasına gerek kalmadan ithal edilen makinalar; ikinci el makina ithalatına dair gerçek rakamların,
raporda bahsedilen rakamlardan çok daha fazla olduğu gerçeğini gözler önüne sermektedir.
İkinci el makina ithalatı konusundaki verilere sağlıklı ve hızlı bir biçimde ulaşılması için ikinci el
makina ve cihazlara ait G.T.İ.P numaralarının, kullanılmamış olarak ülkemize getirilen makinalardan
ayrıştırılması gerekmektedir.
Konusunda uzman kişiler tarafından verilmesi gereken kararların, kağıt üzerinde alınmasından
kaynaklanan problemlerden kaynaklandığını ve maalesef tamamen iyi niyet yoksunu kişiler tarafından
kullanılan açıkların bir an önce yasalar, tebliğler veya kararnameler ile kapatılması gerekliliğini
hatırlatırız.
51
Şeffaf bir sistemin uygulamadaki eksiklikleri kısa sürede gözler önüne süreceği düşüldüğünde,
başvurudan itibaren, makinaya ait tüm belgeler, itirazlar, görüşler, karar ve sonuç bölümlerinin bir
şekilde kamuoyu ile paylaşılması; bilginin eksiksiz ve tam olduğu durumlarda sistemin geçerliliğini
sürekli koruması açısından önemlidir. Kişiler ve kurumlardan bağımsız, güvenilir bir sistemin kendi
ayakları üzerinde durması ancak şeffaf bir sistemde sağlanabilir.
Makina İmalatçıları Birliği, talep gelmesi halinde konu ile ilgili yürütülecek çalışmalarda öncü
olarak yer almak için her zaman hazır olduğunu bu vesile ile bir kez daha ilgili kurum veya kişilere
duyurur.
2013 Yılı Verileri
Raporun hazırlanmaya başlandığı tarih sonrası devam eden ikinci el eşya ithalatı duyurularına
ait talep verilerinin işlenmesine 2013 yılı kasım ayında başlanmış olup, bu süreç zarfında öncelikle
duyurulardan “Değer/Döviz Kodu/Teslim Şekli” bilgisi daha sonrasında ise “Kg, Kalan Ekonomik Ömür
ve Kapasite” bilgileri 2013 Temmuz başı sonrası çıkarılmıştır.
Bu bilgiler halihazırda (01.11.2013) ithalatçı firma veya temsilcilerinden web hizmetleri içinde
isteniyor olmakla birlikte Mesleki Kuruluşlara veya Sanayi Odalarına iletilmemesinin sebebi
bilinmemektedir.
Temmuz ayı başından itibaren değişiklik gösteren duyuru verileri neticesinde elimizdeki
verilerin Ocak-Haziran dönemi arası olanlarını raporlaştırmak 2013 yılı için tahmini verilerin elimizde
olmasını sağlayacaktır.
2013 yılı verileri için elimizde bulunan duyuruların tamamı 2526 adet olup, bu duyurulardan 64
tanesi rapor kapsamı dışında tutulan (8471, 8473, 8501 ve 9030 GTİP numaraları ile başlayan)
duyurulara aittir.
Elimizdeki toplam duyurulara ait kayıt sayısı 2463 adet olup bu kayıtlardan 171 tanesinde
(%6,94) duyuru içindeki “Değer, Döviz, Teslim Şekli, Kapasite ve Enerji Sarfiyatı” bilgileri
bulunmamaktadır. Oranlar 2463 adet üzerinden verilmiştir.
Yanlış G.T.İ.P ile duyurulmuş makinalar: (5 ad.) – %0,20
Üretildiği Yıl: 1,992 ve 6900 olanlar ( 3 ad.) – %0,12
Üretildiği Ülke: boş olanlar ( 22 ad.) – %0,89
Marka:”-“ ve boş olanlar (22 ad.) – %0,89
Model: :”-“, “.”, ve boş olanlar (509 ad.) – %20,66
Tip: :”-“, “.”, “--” ve boş olanlar (708 ad.) – %28,74
Miktar: “0”, ve “7498” olanlar ( 5 Ad.) – %0,20
Ağırlık: “0” olanlar (87 Ad.) – %3,53
Kalan Ekonomik Ömür: “0” ve “100 - 1500 arası” olanlar ( 29 ad.) – %1,17
Kapasite:”0” olanlar (116 ad.) – %4,70
Enerji Sarfiyatı: “0” olanlar (118 ad.) – %4,79
52
Eşyanın İşlevi: “-“ ve boş olanlar (36 ad.) – %1,46
Genel Görünüm 2013 (ilk 6 ay)
Beyan edilen duyurulardaki eksiklikler göz önüne alınarak yapılan çalışma neticesinde tam olarak
doldurulmuş (12 tane bilgi hücresi doğru biçimde doldurulmuş) duyuruların toplamı 1095 adettir. 2463
adet duyurunun %44,45’i doğru olarak duyurulmuş olup duyuru makinalarının %55,54’ü en az bir
şekilde eksik veya hatalı bilgi içermektedir.
Duyuru Sayısı ve Makine Adedi:
Toplam 2461 adet duyuruda 3528 adet makina için başvuru yapılmıştır.
Toplam Değer:
Toplam 2291 adet duyuruda getirilmek istenen makinalar için beyan edilen değer 100.072.057
USD’dir.
Ortalama Yaş:
2451 adet duyuruda toplam 3525 makina için ortalama yaş 21.21’dir.
Ortalama Kalan Ekonomik Ömür:
2259 adet duyuruda toplam 3259 makina için beyan edilen kalan ekonomik ömür 18,48 yıldır.
Ortalama Kilogram Değeri “USD /kg”:
2099 adet duyuru içinde 2871 adet makina için yapılan hesaplamada 3,83 usd/kg değerine
ulaşılmıştır. “cif/kg” değeri tebliğde belirtilen cif/kg değeri üzerinde olan makinalar, ağırlığı gerçek dışı
beyan edilmiş makinalar hesaplamalara katılmamıştır.
95 adet duyuruda toplam 172 adet makina için yapılan başvurularda usd/kg değeri 0,43
doların (ortalama hurda değeri) altında olup gelmesi için başvuru yapılan makinaların adet olarak
%4,87’sine eşittir.
435 adet duyuruda toplam 654 adet makina için yapılan başvurularda usd/kg değeri 1 doların
altında olup; gelmesi için başvuru yapılan makinaların adet olarak %18,53’üne eşittir.
53
Alt Sektörler (2013 Ocak-Haziran)
Talaşlı İml. Mak.
2013
Şekillendirme Mak.
Mak. Adedi
Ort.Yaş
Ort. K.E.Ö.
Ort. "Değer/ Kg"
Mak. Adedi
Ort.Yaş
Ort. K.E.Ö.
Ort. "Değer/ Kg"
Mak. Adedi
Ort.Yaş
Ort. K.E.Ö.
Ort. "Değer/ Kg"
1150 (32,59%)
24,34
22,86
2,91
253 (7,17%)
26,79
18,41
2,38
1401 (39,17%)
18,25
16,95
4,69
Plastik ve Kauçuk İşl. Mak.
2013
Ağaç İşl. Mak.
Gıda İşl. Mak.
Mak. Adedi
Ort.Yaş
Ort. K.E.Ö.
Ort. "Değer/ Kg"
Mak. Adedi
Ort.Yaş
Ort. K.E.Ö.
Ort. "Değer/ Kg"
Mak. Adedi
Ort.Yaş
Ort. K.E.Ö.
Ort. "Değer/ Kg"
210 (5,95%)
16,50
20,53
2,55
109 (3,09%)
12,82
19,44
4,79
31 (0,87%)
16,71
19,13
6,63
Vinçler
2013
Tekstil Mak.
Diğer Makinalar
Genel
Mak. Adedi
Ort.Yaş
Ort. K.E.Ö.
Ort. "Değer/ Kg"
Mak. Adedi
Ort.Yaş
Ort. K. E.Ö.
Ort. "Değer/ Kg"
Mak. Adedi
Ort.Yaş
Ort. K. E.Ö.
Ort. "Değer/ Kg"
36 (1,02%)
11,33
19,94
2,43
338 (9,58%)
17,07
18,87
5,04
3528
21,21
18,48
3,83
54
Toplam Değer Tablosu (Tahmini)
Yıl
2010
2011
2012
2013 (Tahmin)
Genel Top.
(USD)
(USD)
124.300.129
3.397.742.819
378.183.660
5.789.511.283
259.687.708
5.766.047.416
214.034.116*
-
Toplam Değer/
Toplam İthalat (%)
3,66
6,53
4,50
-
Toplam İhracat*
(USD)
499.363.056
873.360.048
856.634.855
-
976.205.563
*Toplam değer rakamlarına ulaşılmak için elimizde bulunan rakamların toplamının 1,0694 katı alınarak, yılın ikinci yarısı için bu
değer 2 ile çarpılmıştır) MİB verilerine göre ithalatımızın 2013 yılı itibari ile %10 – 12 civarında azalacağı tahmin edilmekte olup
bu oranlar göz önüne alındığında ikinci el makina ithalatının da %15 - 20 (toplam değer olarak) azalması olasılıklar dahilindedir.
1,0694 : Temmuz 2013 sonrası indirilen “Ocak – Haziran dönemi arası duyurulara ait ”Değer, Döviz, Teslim Şekli” bilgisi
bulunmayan duyurulara ait makinaların tüm makinalara oranının eşit olduğu varsayılarak hesaplanmıştır.
Temmuz-Aralık arası duyuruları için ise ilk dönem verileri toplamı 2 ile çarpılmıştır.
55

İkinci El Makina İthalatı Raporu

Transkript

Benzer belgeler

İkinci El Makina İthalatının Yerli Makina İmalat

Fore Kazık İşleri Talimatı

Schneider Electric, makina imalatçılarını Almanya

FORE KAZIK – JET GROUT TALİMATI 1

open doors, ernamaş, hcn

En yüksek seviyede şekil verme tekniği