Ders-1

•MEHMET ARDIÇLOĞLU
BİLGİSAYAR PROĞRAMLAMA
ERCİYES
ÜNİVERSİTESİ
MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ
İNŞAAT BÖLÜMÜ
1
BİLGİSAYAR
ARİTMETİK İŞLEMLERİ ve
MANTIKSAL
KARŞILAŞTIRMALARI SON
DERECE HIZLI YAPARAK
BUNLARDAN SONUÇ
ÇIKARTABİLEN , ÇOK
MİKTARDA BİLGİYİ
SAKLAYABİLEN ELEKTRONİK
MAKİNALARDIR.
2
•BİLGİSAYAR PROĞRAMLAMA 1
•1
•MEHMET ARDIÇLOĞLU
Bilgisayarın Tarihçesi
M.Ö. 2000
M.S. 1642
1670
1842
1939
1946
1958
1981
1984
Abaküs Hesaplamalar için
B. Pascal , vergi hesaplamaları için mekanik alet
G. Leibnitz , 4 işlem ve karekök alan bir alet
C. Babbage , karmaşık problemleri çözen makine Facit
Atanasoff ilk elektronik dijital bilgisayar Iowa Sta.Ün.
J.P. Eckert, J. Mauchy ilk bilgisayar ENIAC Askeri amaçlı
IBM ilk Transistörlü bilgisayarları piyasaya sürdü
İlk Kişisel bilgisayarlar , IBM PC ler çıktı
Apple ilk Macintosh’u piyasaya sürdü
3
ENIAC
Electronic Numerical Integrator And Computer
Kapladığı
alan
167 m²
Ağırlığı
30 ton
(1941)
•BİLGİSAYAR PROĞRAMLAMA 1
•2
•MEHMET ARDIÇLOĞLU
UNIVAC 1
UNIversal Automatic Computer
İlk ticari
bilgisayar ve
ilk olarak
manyetik
bant
yardımcı
bellek olarak
kullanılmıştır.
(1951)
ORDVAC1
Ordnance Discrete Variable Automatic Computer
2178 Elektro
tüpünden
oluşmaktaydı
(1951)
•BİLGİSAYAR PROĞRAMLAMA 1
•3
•MEHMET ARDIÇLOĞLU
BRLESC I
Ballistic Research Laboratories Electronic Scientific Computer
1727
Vakum tüpü
ve
853
transistor den
oluşmaktaydı
(1962)
DEC VAXVAX-11/780
Digital Equipment Corporation Virtual Address eXtention
Maksimum
8 MB’a
kadar hafıza
desteklemekdesteklemekteydi.
(1977)
•BİLGİSAYAR PROĞRAMLAMA 1
•4
•MEHMET ARDIÇLOĞLU
IBM PC
International Business Machines Personal Computer
İşlemci
Intel 8088 @ 4.77 MHz
Hafıza
16 kiB~ 256 kiB
1 yılda 1 Milyon satmıştır.
(1981)
APPLE MACINTOSH
İlk grafik ara yüzü kullanan
versiyonunda
İşlemci
Hafıza
5~8 MHz
128 kiB
(1984)
•BİLGİSAYAR PROĞRAMLAMA 1
•5
•MEHMET ARDIÇLOĞLU
NELERDEN OLUŞUR
DONANIM
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
ANAKART
İŞLEMCİ CPU
BIOS
HARDDİSK
ROM
RAM
EKRAN KARTI
MONİTOR
KLAVYE
MOUSE
FLOPY
• KASA
YAZILIM
İŞLETİM SİSTEMLERİ
• MS
MS--DOS
• UNİX
• NOVEL
• MİCROSOFT WİNDOWS
• OS/2 WARP
• PARDUS
• LINUX
UYGULAMA.YAZILIM
•
•
•
•
MS
MS--OFFİCE (WORD,EXCEL)
AUTOCAD
PROBİNA
LOGO
11
Temel Bileşenler
•BİLGİSAYAR PROĞRAMLAMA 1
•6
•MEHMET ARDIÇLOĞLU
Kasa İçerisindeki Bileşenler
ANAKART-- MAIN BOARD
ANAKART
Bazı donanım birimlerini
üzerinde bulundurur ve
birçoğunun da kendisine
monte edilmesine ve CPU
tarafından kullanılabilmesine
imkan sağlar.
,Anakart üzerinde
– Çipler
– Genişleme yuvaları
– yollar
14
•BİLGİSAYAR PROĞRAMLAMA 1
•7
•MEHMET ARDIÇLOĞLU
İŞLEMCİ - CPU
MERKEZİ İŞLEM BİRİMİ
CENTRAL PROCESSİNG UNIT
BİLGİSAYARIN BEYNİ , HERŞEY BU
BİRİM TARAFINDAN YÖNETİLİR VE
VERİLER BU BİRİMDE İŞLENİR.
ARİTMETİK VE MANTIKSAL
İŞLEMLLER BU BİRİMDE YAPILIR.
FİZİKSEL OLARAK MİLYONLARCA
TRANSSTÖR BULUNDURAN
BİRLEŞİK DEVREDİR
15
BIOS
BIOS ne yapar ?
İşletim sisteminin bilgisayara
yüklenmesini sağlar.
BIOS temel olarak bilgisayarı
oluşturan tüm birimlerin birlikte
çalışmalarını denetleyen bir
birimdir..
birimdir
•BİLGİSAYAR PROĞRAMLAMA 1
Bilgisayarınızı açtığınızda ve
mikroişlemcinin ilk komutu
çalıştırmaya başlaması için bu
komutun ona bir yerden aktarılması
gereklidir. Mikroişlemci bu komuta
nasıl ulaşacağını kendisine iletecek
bir komut (açıklama) olmadan bu
işlemi gerçekleştiremez. BIOS
mikroişlemciye bu bilgiyi
16
sağlamaktadır.
•8
•MEHMET ARDIÇLOĞLU
HARD DİSK - SABİT DİSK
Temel görevi veri saklamak
Sürücü motoru, adım motoru,
kontrol devresi, okuma yazma
kafası, üzerine veri yazılan
birkaçtane disk.
Aliminyum diskler yüksek
devirle döner.
Kapasiteleri 10 - 50 Gb
Performansı veriye ulaşım
hızına ve veri transfer hızına
bağlıdır.
17
ROM – READ ONLY MEMORY
Read-only memory (ROM), firmware olarak da bilinirler, üretimleri
Readesnasında özel bilgiler ile programlanmış Hafıza tipleridir.
Bu tip hafızalarda elektrik olmasa dahi bilgiler kaybolmazlar.
Bu tip hafızalarda tutulan bilgiler ya değiştirilemez dir, yada
değiştirilmeleri için özel işlemler gerekmektedir
•BİLGİSAYAR PROĞRAMLAMA 1
18
•9
•MEHMET ARDIÇLOĞLU
RAM – RANDOM ACCESS MEMORY
Ana bellek CPU ‘dan verileri çok hızlı alarak
işleyip tekrar koyduğu ve bilgileri bilgisayar
kapanıncaya kadar tutabilen donanımdır.
Kapasiteleri 256,512, Mb
Mb,, 1, 2 Gb olabilir.
19
EKRAN KARTI
Ekranda görüntülenecek bilgiyi
CPU’dan alarak monitöre
elektronik sinyaller şeklinde
gönderen birimdir.
Üzerinde video ram denilen
bellek vardır.
Bu belleğin kapasitesi 8, 16, 32,
64, 128 Mb arasında değişir.
20
•BİLGİSAYAR PROĞRAMLAMA 1
•10
•MEHMET ARDIÇLOĞLU
MONİTÖR
Monitör bilgisayarla kullanıcı
arasında iletişimin görsel olan
kısmını sağlar.
Köşegen uzunluğuna göre 14”,
15”,17”, 21” olarak boyutları
değişebilir.
21
KLAVYE
Veri ve komutların bilgisayara
girilmesini sağlar.
Günümüz klavyelerinde 101
veya 102 tuş bulunur.
Tuşların dizilmesine göre F
veya Q olarak adlandırılır.
22
•BİLGİSAYAR PROĞRAMLAMA 1
•11
•MEHMET ARDIÇLOĞLU
FARE - MOUSE
Grafik tabanlı işletim
sistemleri ve proğramları için
değerli bir alettir.
Fare hareket ettirildiğinde
içerisindeki topun hareketi bir
sensör tarafından algılanır ve
imleç istenilen yere hareket
ettirilir.
Üzerindeki tuşlar enter
tuşunun vazifesini görür.
23
FLOPY - DİSKET SÜRÜCÜ
Disketler bilgilerin kalıcı
olarak saklanabildiği
birimlerdir.
Disketlerin bilgisayarda
kullanılabilmesi, disket
sürücüleri aracılığıyla
gerçekleşir.
Bunların hem büyüklükleri
hemde kapasiteleri farklıdır.
3.5 “ boyutlu ve 1.44 Mb
kapasitelidir. (DS/HD)
24
•BİLGİSAYAR PROĞRAMLAMA 1
•12
•MEHMET ARDIÇLOĞLU
KASA
Bilgisayarın ana
donanımlarını içerisinde
bulunduran kutudur.
Yatık (silim) veya Kule
tipinde olabilir.
Boyutları ve özellikleri
değişiktir.
İçerisinde güç kaynağını
bulundurur.
25
DİĞER DONANIMLAR
CD
CD--ROM SÜRÜCÜ
SES KARTI, HOPARLÖR, MİKROFON
MODEM
AĞ KARTLARI, ETHERNET KARTI
TARAYICI--SCANNER
TARAYICI
YAZICI--PRINTER
YAZICI
ÇİZİCİ-- PLOTER
ÇİZİCİ
TEYP SÜRÜCÜ
26
•BİLGİSAYAR PROĞRAMLAMA 1
•13
•MEHMET ARDIÇLOĞLU
CD,CD Rom, DVD ve DVD Sürücüler
DVD ler görünüşte CD leri andırır. DVD
sürücüler de CD sürücülere benzer.
DVD ler Cd lerin 20 katı kadar veri
depolayabilir.
Kapasite:
CD 700 MB
DVD 4.7 ~ 17.08 GB
Bir CD üzerindeki
spiral açıldığında
yaklaşık 5 km lik bir
uzunluğa erişilir.
27
SES KARTI, MİKROFON, HOPARLÖR
Bilgisayara sesleri sayısal
olarak kaydedilmeyi sağlar
Kayıtlı sayısal sesi normal sese
dönüştürüp dış ortama verir.
Mikrofon: ses kaydetmeye
yarar.
Hoparlör: Kayıtlı sesi dışarıya
verir.
28
•BİLGİSAYAR PROĞRAMLAMA 1
•14
•MEHMET ARDIÇLOĞLU
MODEM
Modem, tanım olarak “MOdülatör" ve
“DEModülatör" kelimelerinin birleşiminden
üretilmiştir.
Modemler,
standart telefon hatlarını kullanarak, farklı
yerlerdeki bilgisayarlar arasında bağlantı yapılmasını
sağlayan aygıtlardır.
Telefon hatları, normal
şartlarda, sadece ses iletebilir.
Modemlerin hızları, 1 saniyede iletebilecekleri bit
sayısına göre sınıflandırılır. 2400, 9600, 14400, 28800,
33600 ve 56000 bps (bit per second -saniyede iletilen bit
sayısı), günümüzdeki tipik dialdial-up modem hızlarıdır.
29
YAZICI--PRINTER
YAZICI
Bilgisayara kaydedilen bilgiler, yapılan çalışmaları kağıda
dökmeye yarayan alettir
Nokta Vuruşlu yazıcılar
Mürekkep püskürtmeli yazıcılar
Lazer yazıcılar
Termal yazıcılar
30
•BİLGİSAYAR PROĞRAMLAMA 1
•15
•MEHMET ARDIÇLOĞLU
TARAYICI--SCANNER
TARAYICI
Tarayıcılar basılı bir metin veya şekli dijital hale
getirerek bilgisayara aktarmak için kullanılan bir
elektronik cihazdır.
31
ÇİZİCİ--PLOTTER
ÇİZİCİ
Çiziciler, özellikle çizim ve grafik çıktıların
alınmasında kullanılan büyük boyutlu yazıcılardır.
32
•BİLGİSAYAR PROĞRAMLAMA 1
•16
•MEHMET ARDIÇLOĞLU
TEYP SÜRÜCÜSÜRÜCÜ-TAPE DRIVE
Teyp sürücüleri, bilgilerin manyetik bir teyp kaseti
üzerine kaydedildiği ve daha çok veri yedeklemede ya
da arşivlemede kullanılan cihazlardır. Teyp sürücüleri,
sıralı erişim (sequential access) ilkesine sahiptir.
Diğer bir ifadeyle istenen bilgiye gitmek için o bilgiden
önce gelen tüm bilgilere gidilmesi gerekir (ses
kasetlerinde olduğu gibi).
33
Projeksiyon Cihazı
Veri sağlayıcısından aldığı bilgileri televizyon ekranında
olduğu gibi bir perde ye yansıtan sistemdir.
Sunum amaçlı projektörler,
Eğitim sektöründe kullanılan
Ev sinema amaçlı
•BİLGİSAYAR PROĞRAMLAMA 1
•17
•MEHMET ARDIÇLOĞLU
AĞ KARTLARI - ETHERNET KARTI
Bilgisayarları birbirine bağlayarak bir çalışma ortamı kurulmasına
NETWORKING denir.
Bu ağ sayesinde bazı programlar, veriler ve çevre birimleri ortaklaşa
kullanılır.
Bu işlemler Ağ Kartları yardımı ile yapılabilir.
BİLGİSAYAR AÇILIRKEN
NELER OLUR?
Bilgisayar
açıldığı zaman, aşağıdaki
işlemler sırasıyla yapılır.
• Bilgisayar, ilk olarak ROM'da bulunan
küçük bir programı çalıştırır. Bu
program, ana belleğin doğru çalışıp
çalışmadığını denetler. Eğer bir sorunla
karşılaşırsa ekrana mesaj yazar.
•BİLGİSAYAR PROĞRAMLAMA 1
•18
•MEHMET ARDIÇLOĞLU
BİLGİSAYAR AÇILIRKEN
NELER OLUR?
• Ana bellek denetlendikten sonra,
bilgisayar A disk sürücüsünde disk olup
olmadığını araştırır. Eğer varsa,
ROM'daki program diskteki iki sistem
kütüğünü yükler. Bu iki sistem kütüğü
diskte yoksa veya A disk sürücüsünde
disk yoksa, aynı işlem, sabit disk=C
üzerinde tekrarlanır. Bu da başarılı
olmazsa bilgisayar açılmaz. Çünkü
işletim sistemi ana belleğe
yüklenememiştir.
BİLGİSAYAR AÇILIRKEN
NELER OLUR?
• Bu iki program çalıştığı zaman, bilgisayar
aynı diskte CONFIG.SYS adlı bir dosya
arar ve bulursa buna göre sistemin
çalışma ortamını düzenler. Eğer böyle bir
dosya yoksa sistem normal parametreleri
kullanarak çalışma ortamını düzenler.
•BİLGİSAYAR PROĞRAMLAMA 1
•19
•MEHMET ARDIÇLOĞLU
BİLGİSAYAR AÇILIRKEN
NELER OLUR?
• Aynı programlar daha sonra diskte,
COMMAND.COM adlı bir programı arar
ve bunu çalıştırır. Bu program, DOS
işletim sisteminin iç komutlarını içerir.
COMMAND.COM programının
çalıştırılması, işletim sisteminin bir
kopyasının ana belleğe konması demektir.
Bu program, bilgisayar açık kaldığı
sürece ana bellekte kalır.
BİLGİSAYAR AÇILIRKEN
NELER OLUR?
• Bilgisayar daha sonra diskte
AUTOEXEC.BAT adlı bir toplu işlem
kütüğünü arar. Toplu işlem kütükleri
içlerinde bir ya da daha fazla program
çalıştırma isteği olan kütüklerdir. Bu
dosyayı bulduktan sonra bu dosyada
bulunan komutları çalıştırır.
• WINDOWS 98 işletim sistemi yüklenir.
•BİLGİSAYAR PROĞRAMLAMA 1
•20
•MEHMET ARDIÇLOĞLU
Veri Birimi
• Veri Birimi BYTE'dır. Bir Byte 8 Bittir.
• 1 Bit 0 ya da 1'den (kapalı devre=0, açık devre=1)
oluşur.
• 1 BYTE 1 karakter'dir.
• 1024 BYTE = 1 KiloByte'dır. (KiloByte = KB)
• 1024 KB = 1 MegaByte'dır. (MegaByte = MB)
• 1024 MB = 1 GigaByte (GigaByte = GB)
• 1024 GB = 1 TeraByte (TeraByte = TB)
Kapasitelerine ve Büyüklüklerine Göre
Bilgisayar Türleri
• Makro Bilgisayarlar ( Mainframe - Ana Bilgisayar ) :
Kapasiteleri Terabyte
• Mini Bilgisayarlar : Orta boy bilgisayarlardır. Sığaları
daha azdır. eşdeğer anda daha az kullanıcı tarafından
kullanılabilirler. Fiyatları düşük ve işletme masrafları
daha azdır. Orta boy işletmeler tarafından tercih
edilirler.
• Mikro Bilgisayarlar (Personal Computer - Kişisel
Bilgisayar - PC): Tek kullanıcı için tasarlanmışlardır.
•BİLGİSAYAR PROĞRAMLAMA 1
•21
•MEHMET ARDIÇLOĞLU
Ağlar (Network)
Bilgisayarların birbirine bağlanmasıdır. Veriler,
donanım ve yazılım paylaşılarak maliyet düşürülür
ve işler daha hızlı yapılır. Ayrıca bilgisayarlar
arası haberleşme de yapılır.
• Yerel ağlar (Local Area Network - LAN)
• Geniş Ağ (Wide Area Network-WAN)
• Intranet (kurum içi ağ) ve Internet (Ağların
Ağı) 'dir.
Ağlar (Network)
• Ağlarda güvenlik sorunu vardır. Bunu çözmek
için her kullanıcıya Ağ Yöneticisi tarafından
kullanıcı adı (login name) verilir. Kullanıcı
adından başka sadece kullanıcı tarafından
bilinen, gerektiğinde kullanıcı tarafından
değiştirilen, başka kişilerin bilmemesine dikkat
edilen şifre (password) kullanılır.
•BİLGİSAYAR PROĞRAMLAMA 1
•22
•MEHMET ARDIÇLOĞLU
Bilgisayar Dosyaları
Veri: harfler, sayılar, grafikler
Bilgi: İşlenmiş veridir.
Dosya: Saklanan verilerin veya programların ismi.
Dosya ismi genellikle iki bölümden oluşur. Birinci bölümde
dosyanın adı, ikinci bölümde dosyanın uzantısı yazılır. İki
bölüm bir nokta ile birbirinden ayrılır
(dosyaadı.dosyauzantısı)
Bilgisayar Dosyaları
Çalışan dosyalar: Uzantıları exe veya com dur. Başka
bir programın yardımına ihtiyaç duymadan çalışırlar.
Kaynak dosyalar: Çalışmadan önce makine diline
çevrilmesi gerekmektedir. Örneğin pascal
programlama dilinde yazılan bir programın çalışması
için makine diline çevrilmesi gerekmektedir. Bunun
içinde o dosyanın pascal programlama dili kurallarına
uygun olarak yazılıp; pascal programlama dili
derleyicisi tarafından derlenmesi gerekmektedir.
•BİLGİSAYAR PROĞRAMLAMA 1
•23
•MEHMET ARDIÇLOĞLU
Bilgisayar Dosyaları
• Veri Dosyası: Üzerlerinde silme, ekleme, değiştirme
yapılabilir. İçeriklerinin çıktısı yazıcıdan alınabilir
veya başka birisine elektronik olarak postalanabilir.
Yazılı1.doc. bir dökümandır. Bir kelime işlemcide
yazılmıştır. O kelime işlemci çalıştırılmadan
dökümanın içi görülemez. Kelime işlemci
çalıştırıldıktan sonra içine girilip, değiştirme,
düzeltme, silme ve ekleme yapılabilir. Yazıcıdan
çıkışı alınabilir.
•BİLGİSAYAR PROĞRAMLAMA 1
•24