Kentte Yaşamak Prof Hasan Ertürk

KENTTE YAŞAMAK
HAKLAR VE SORUMLULUKLAR
PROF. DR. HASAN ERTÜRK
[email protected]
KENT NEDİR ?
KENTLER TARİHİN DEĞİŞİK DÖNEMLERİNDE
FARKLI SOSYO-EKONOMİK İŞLEVLER ÜSTLENMİŞLERDİR.
MEDİNE – KARYE
CİTE – POLİS – CİTY – URBAN – BOURG – VİLLE
MORFOLOJİK : BÜYÜKLÜK – SUR – KALE – DEMOGRAFİ
İŞLEVSEL : ZANAAT – TİCARET – SANAYİ – HUKUK –TÜKETİM
“YENİLİKÇİ MERKEZLER” – FRIEDMAN
“KENTTE YAŞADIĞINI HİSSETMEK”
“KENTLER KENTLİLER TARAFINDAN ŞEKİLLENDİRİLİR”
KENT NEDİR ?
KENT TANIMINDA KULLANILAN ÖLÇÜTLER
NÜFUS
YÖNETSEL YAPI
TOPLUMSAL YAŞAM ( SOSYOLOJİK ÖLÇÜT )
EKONOMİK NİTELİK
SJOBERG
SANAYİ ÖNCESİ KENT
SANAYİ KENTİ
GEÇİŞ DÖNEMİ KENTİ
SANAYİ KENTİ
ÜRETİM
BÜYÜKLÜK
YOĞUNLUK
TÜRDEŞ OLMAMA
TOPLUMSAL BÜTÜNLEŞME
AĞIRLIKLI OLARAK TARIMSAL OLMAYAN ÜRETİMİN YAPILDIĞI,
HEM TARIMSAL HEM DE TARIM DIŞI ÜRETİMİN
DAĞITIMININ KONTROL FONKSİYONLARININ TOPLANDIĞI ,
BELİRLİ BİR TEKNOLOJİK GELİŞME SEVİYESİNE GÖRE
BÜYÜKLÜK, YOĞUNLUK, TÜRDEŞ OLMAMA VE BÜTÜNLEŞME
DÜZEYLERİNE ULAŞMIŞ YERLEŞMELERDİR.
KENT SİSTEMLERİ
KENTLEŞME - KENTLİLEŞME
KENTLEŞME
SANAYİLEŞME VE EKONOMİK GELİŞMEYE KOŞUT OLARAK
KENT SAYISININ ARTMASINA VE MEVCUT KENTLERİN BÜYÜMESİNE
NEDEN OLAN, TOPLUM YAPISINDA ARTAN ORANDA
ÖRGÜTLENME, İŞBÖLÜMÜ VE UZMANLAŞMA YARATAN,
İNSAN DAVRANIŞ VE İLİŞKİLERİNDE KENTLERE ÖZGÜ
DEĞİŞİKLİKLERE NEDEN OLAN NÜFUS BİRİKİM SÜRECİDİR.
DEMOGRAFİK SÜREÇ
EKONOMİK NİTELİKLİ SÜREÇ
TOPLUMSAL DEĞİŞİM SÜRECİ
YÖNETİMSEL ÖRGÜTLENME SÜRECİ
KENTLİLEŞME
KENTLİLEŞMEK
KENTLEŞME SONUCUNDA OLUŞAN TOPLUMSAL DEĞİŞMENİN,
İNSANLARIN DAVRANIŞ VE İLİŞKİLERİNDE, DEĞER YARGILARINDA,
MADDİ VE MANEVİ YAŞAM BİÇİMLERİNDE DEĞİŞİKLİKLER
YARATMA SÜRECİDİR.
EKONOMİK KENTLİLEŞME
SOSYAL AÇIDAN KENTLİLEŞME
HAKLAR VE SORUMLULUKLAR
KENTTE YAŞAMAK ?
NASIL BİR KENTTE YAŞAMAK İSTERSİNİZ ?
YAŞAM KALİTESİ YÜKSEK BİR KENTTE YAŞAMAK
HAKKIMIZ
YAŞAM KALİTEMİZİ AZALTANLARA KARŞI
HAKLARIMIZI NASIL KORUYABİLİRİZ?
YAPTIRIMLAR UYGULAMAK
SUÇ VE CEZA
KENTE KARŞI SUÇ
1997 ANKARA BŞB “ KENTE KARŞI SUÇ OLUŞTURMA PANELİ “
ŞUBAT 2001 TMMOB “ KENT SUÇLARI “ ÇALIŞMASI
KENTE KARŞI SUÇ
KENTTE YAŞAYANLARIN HAKLARINI GASP EDEN, BOZAN VEYA
ORTADAN KALDIRAN KASITLI VEYA KUSURA DAYANAN EYLEMLER
KENTE KARŞI SUÇ
KENTTE YAŞAYANLARIN HAKLARININ GASPI
KENTLİNİN YAŞAM KALİTESİNDE AZALMA
KENTE KARŞI SUÇ
YAPTIRIMLAR UYGULUYARAK KENTLİ HAKLARI KORUNABİLİR Mİ?
KENTLİ HAKLARI İLE İLGİLİ 415 ADET YASA
178 YASADA HAPİS VE PARA CEZASI ÖNGÖRÜLÜYOR
?
BAŞKA BİR SEÇENEK VAR MI ?
TOPLUMSAL SAVUNMA İLKELERİ
BİREYİ CEZALANDIRMA YERİNE TOPLUMSALLAŞTIRMA
KENTLİ HAKLARININ KURUMSALLAŞMASI
KENTLİ HAKLARI NASIL KURUMSALLAŞABİLİR ?
1. ADIM: KENT ETİĞİ OLUŞTURMAK
2. ADIM: KENTLİ HAKLARINI TANIMLAMAK
3. ADIM: KENTLİ HAKLARINI HAYATA GEÇİRMEK

KENT YÖNETİMİNİN UYGUN ORTAM YARATMASI - DEMOKRASİ

HALKIN KATILIMI

KENTLİLİK BİLİNCİ – AKTİF HEMŞERİ
KENTLİ HAKLARININ KURUMSALLAŞMASI
1.ADIM: YERLEŞME ETİĞİ - KENT ETİĞİ
İYİ BİR YERLEŞMENİN NİTELİKLERİNE İLİŞKİN TEMEL İLKELER
1.AMAÇ NİTELİĞİNDE İLKELER
√ YAŞANABİLİRLİK
√ HAKÇALIK
√ SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK
2.STRATEJİK İLKELER
√ HEMŞERİ BAĞLILIĞI ( KARŞILIKLI HAK VE SORUMLULUKLAR )
√ YAPABİLİR KILMA ( AKTÖRLERİN KAPASİTESİNİN ARTTIRILMASI )
√ YÖNETİŞİM ( ÇOK AKTÖRLÜ YÖNETİM )
KENTLİ HAKLARININ KURUMSALLAŞMASI
2.ADIM: KENTLİ HAKLARININ TANIMLANMASI
KONUSU
KENTTE YAŞAMANIN GEREKTİRDİĞİ HER TÜRLÜ
SOMUT VE YEREL NİTELİKLİ HAKLAR.
ÖZNESİ
KENTTE YAŞAYAN İNSANLAR
GELECEK KUŞAKLAR
MUHATTAPLAR
HAK – ÖDEV DİYALEKTİĞİ
KENTLİLER
AVRUPA KENTSEL ŞARTI
AVRUPA KONSEYİ’NİN 17-19 MART 1992 27. OTURUMU
ŞARTIN AMACI
KENTLİ HAKLARI ANLAŞMASININ TEMELİNİ OLUŞTURMAK
HEDEFLERİ
1.HER ÜLKEDE UYGULANABİLİR İYİ BİR KENT YÖNETİMİ İÇİN
GEREKLİ İLKE VE SORUMLULUKLARI TANIMLAMAK.
2.KENTSEL YAŞAM KALİTESİNİ ARTTIRMAK
İŞBİRLİĞİ VE DAYANIŞMA
KENTLİ HAKLARI
KENTLERDE KALİTELİ YAŞAM BEKLENTİSİNDEKİ ARTIŞLAR
İNSAN HAKLARININ GEÇİRDİĞİ EVRİM
İNSAN HAKLARININ GELİŞİMİ

I. KUŞAK HAKLAR: BİREYSEL HAK VE ÖZGÜRLÜKLER
II. KUŞAK HAKLAR: SOSYAL HAKLAR
III.KUŞAK HAKLAR: DAYANIŞMA HAKLARI
DAYANIŞMA HAKLARININ AYIRICI ÖZELLİĞİ
TOPLUMDA YAŞAYANLARIN TÜMÜ TARAFINDAN GERÇEKLEŞTİRİLEBİLİR.
KARŞILIKLI HAKLAR VE SORUMLULUKLAR
KENTLİ HAKLARINA İLİŞKİN
ULUSLARARASI BELGELER
1933
ATİNA SÖZLEŞMESİ
10 ARALIK 1948
B.M.İNSAN HAKLARI
KONUT HAKKI
EVRENSEL BEYANNAMESİ
YAŞAM KALİTESİ
1950
AVRUPA İ.H. SÖZLEŞMESİ
A.İ.H. KOMİSYONUNA BAŞVURU H.
1961
A.K. AVRUPA SOSYAL ŞARTI
AVRUPA KENTSEL ŞARTINA ZEMİN
1966 – 1976
B.M. EKONOMİK, TOPLUMSAL,
1976
1982
VE KÜLTÜREL HAKLAR U.A.S.
YAŞAM KALİTESİ
VANCOUVER B.M. İ.Y.K.
KONUT HAKKI
HABİTAT I
DEVLETİN SORUMLULUKLARI
RİO ÇEVRE VE KALKINMA ZİRVE
ÇEVRE HAKKI
YURTTAŞ VE STK SORUMLULUĞU
1985
A. K. A.Y.Y.Ö.Ş
ÖZERKLİK – ETKİN KATILIM
1990
A.G.İ.T. PARİS ŞARTI
HESAP VEREBİLİRLİK
7 ŞUBAT 1992
A.B. MAASTRICHT ANLAŞMASI
YERELLİK İLKESİ
17-19 MART 1992 AVRUPA KENSEL ŞARTI
A. K. H. DEKLERASYONU ( 20 MADDE )
ŞART İLKELERİ
1996
İSTANBUL HABİTAT II ZİRVESİ
( 13 MADDE )
KONUT HAKKI
YURTTAŞ VE STK SORUMLULUĞU
KENTLİ HAKLARININ KURUMSALLAŞMASI
3.ADIM: HAYATA GEÇİRMEK
USULE İLİŞKİN HAKLAR
BİLGİLENME HAKKI
KENTLİ HAKLARINI GASP EDEN EYLEMLERDEN HABERDAR OLMAK
KATILIM HAKKI
KİŞİ VE TOPLULUKLARIN KENTE AİT KARARLARA KATILABİLMELERİ
BAŞVURU HAKKI
İDARİ BAŞVURU
YARGI BAŞVURUSU
TÜRKİYE’DE KENTLİ HAKLARI
ANAYASAL HAKLAR
MADDE 5
KİŞİ VE TOPLUM HUZURU
MADDE 23/2 YERLEŞME ÖZGÜRLÜĞÜNÜN SINIRLANDIRILMASI
MADDE 33
DERNEK KURMA HÜRRİYETİ
MADDE 34
TOPLANTI VE GÖSTERİ YÜRÜYÜŞÜ DÜZENLEME
MADDE 35
MÜLKİYET HAKININ SINIRLANDIRILMASI
MADDE 36
HAK ARAMA HÜRRİYETİ
MADDE 43- 47 KAMU YARARI İLKELERİ
MADDE 56
ÇEVRE HAKKI
MADDE 57
KONUT HAKKI
MADDE 74
DİLEKÇE, BİLGİ EDİNME VE KAMU DENETİCİSİNE
BAŞVURMA HAKKI
MADDE 127 YERİNDEN YÖNETİM İLKESİ
TÜRKİYE’DE KENTLİ HAKLARI
USULE İLİŞKİN HAKLAR
BİLGİ EDİNME HAKKI
4982 S. BİLGİ EDİNME HAKKI KANUNU – YÖNETMELİK
5393 S
5393 S
5393 S
5393 S
KATILIM HAKKI
BELEDİYE KANUNU MD. 13 HEMŞERİLİK HUKUKU
BELEDİYE KANUNU MD. 24 İHTİSAS KOMİSYONLARINA KAT.
BELEDİYE KANUNU MD. 74 KENT KONSEYİ
BELEDİYE KANUNU MD. 75 HİZMETLERE GÖNÜLLÜ KATILIM
ÇED YÖNETMELİĞİ MD. 9 HALKIN KATILIMI TOPLANTISI
BAŞVURU HAKKI
ANAYASAL HAKLAR
3071 S. DİLEKÇE HAKKININ KULLANILMASINA DAİR KANUN
2577 S. İDARİ YARGILAMA USÜLÜ KANUNU
HAK VE SORUMLULUKLARIMIZI
NEDEN HAYATA GEÇİREMİYORUZ ?
KENT ETİĞİMİZ VAR MI ?
KENTLİLİK BİLİNCİ NE DÜZEYDE ?
KENTLİLİK BİLİNCİ
√ KENTLİ ETİĞİ DEĞERLERİNİN İÇSELLEŞTİRİLMESİ
√ SORUMLULUKLARIN İÇSELLEŞTİRİLMESİ - KATILIM
√ YÖNETİMDEN TALEP
SONUÇ
UNUTTUĞUMUZ ÖZ DEĞERLERİMİZE DÖNÜŞ
ÇÖZÜM OLABİLİR Mİ ?
TUTUMLU BİR YAŞAM TARZI
KOMŞULUK
KARŞILIKLI SAYGI VE SEVGİ
TEŞEKKÜR EDERİM
PROF. DR. HASAN ERTÜRK
[email protected]