docKent Bilgi Sistemleri
download 
Şikayet Transkript
Kent Bilgi Sistemleri
Kent Bilgi Sistemleri Kent Bilgi Sistemleri SEC 404 1. Ders Hakkında Genel Bilgiler 2. Kent Bilgisi 3. Kent Nedir 4. Kentin Temel Fonksiyonları 5. Kent ve Konumsal Bilgi 6. Kentlerde Konumsal Bilgi Üreten Kurumlar 7. Mevzuat Yrd Doç Yrd. Doç. Dr Dr. Volkan YILDIRIM [email protected] www.harita.ktu.edu.tr/yvolkan I. Ders Ders Hakkında Genel Bilgiler Ders Hakkında Genel Bilgiler Ders Hakkında Genel Bilgiler KENT BİLGİ SİSTEMLERİ 11.1 KENT BİLGİSİ Kent nedir? Kent ve konumsal bilgiler 11.2 KENT BİLGİSİNİN ORGANİZASYONU Kent bilgisi iş piramidi Operasyonlar örneği Yönetim örneği Politika örneği Etkisiz sistemler İdari yapıdan kaynaklanan sorunlar İdari yapıda iletişimin yeri Konumsal bilgi g yyetersizliğinden ğ kaynaklanan y sorunlar 11.3 KENT BİLGİ SİSTEMİ Kent bilgi sisteminin kapsamı Kent bilgi g sisteminin temel yyararları Kent bilgi sisteminde uluslararası yaklaşımlar Kent bilgi sisteminin modellenmesi Konumsal bilgiye olan ihtiyaçların değerlendirilmesi Uzun vadeli KBS planı Kurumsal desteklerin kazanılması KBS projesinin yönetimi Ders Hakkında Genel Bilgiler Coğrafi bilgi sistemlerinin günümüzde en yoğun uygulandığı alanlardan biri de yerel yönetimlerin çağdaş kentleşmeye yönelik ihtiyaçlarını karşılayacak çalışmalardır. Bu ders kapsamında, aşağıdaki ana başlıklar altında, kent bilgi sistemlerine ilişkin temel kavramlar, uygulamada karşılaşılan sorunlar ile, kent bilgi sisteminin organizasyonu, temel yönetimsel analizler ve bunların kent yönetiminde sağladığı avantajlar irdelenecektir. Kent bilgisi ve organizasyonu Kent bilgi sisteminde temel unsurlar Kent bilgi sisteminde temel unsurlar Kent bilgi sistemi tasarımı Kent bilgi sisteminin sorunları Ders Hakkında Genel Bilgiler Arazi geri dönüşümü olmayan Arazi geri dönüşümü olmayan, tüketilebilir, sonlu bir kaynaktır arazi kullanımda evrim … Kent Bilgisi Tarımsal toplumdan sanayi toplumuna geçişle birlikte insanların bir arada yaşama ve hizmetleri paylaşma geleneği oluşmaya başlamıştır. Kurulan kentler ile bu olgu hayata geçirilmeye çalışılmaktadır. Bugün tüm dünyada olduğu gibi, ülkemiz de kente doğru hızlı bir nüfus hareketi ile karşı karşıyadır. Bu hareketlenme beraberinde hızlı kentleşmeyi ve düzensiz kentleşme ş sorunlarını ortaya y ç çıkarmaktadır. Kentlerin yyönetilmesi artık günümüzde daha zor olmakta, idari ve yatırım kararlarının verilmesinde birçok karmaşık bilginin aynı anda ve çok kısa bir zamanda analiz edilmesi gerekmektedir. Kentte yaşayan bireylerin, farklı ancak gerektiğinde de ortak olabilen taleplerini karşılamak için faaliyet gösteren yerel birimlerin, hizmetleri aksatmadan yerine getirebilmesi, ancak bu birimlerin kent bilgilerine sağlıklı bir şekilde hakim olmasıyla mümkün olur. Kent bilgisi, altyapıdan üstyapıya, planlamadan sağlığa, güvenlikten ulaşıma, eğitimden turizme kısaca kent hayatındaki tüm olgulardır. K Kurumlarca l ttoplanan, l saklanan, kl paylaşılan l l ve gerektiğinde ktiği d kkamuya sunulan l hizmetlerdeki her bir fonksiyon kent bilgisiyle doğrudan ilişkilidir. Karmaşık yapıda gözüken bu bilgilerin yönetilmesi bugün kent bilgi sistemlerinin temel görevleri arasındadır arasındadır. Kent Bilgisi Bilgi teknolojisindeki hızlı gelişmeler insan hayatını artık doğrudan etkiler hale gelmiştir. Toplum bireyleri her türlü bilgiye ulaşmak ve sorgulamak arzusunda olduğundan, kurumların da buna hazırlıklı olması gerekmektedir. Dolayısıyla bilgi paylaşımı için gerekli sistemlerinin oluşturulması idarelerin temel görevleri arasında yer almalıdır. Bugün kentlerde, sadece bireylerin isteklerini karşılamak için ç değil ğ aynı y zamanda kurumların kendi ihtiyaçlarını y ç da karşılamak ş için ç bilgi g sistemlerine ihtiyaç vardır. Özellikle doğru-kararların verilebilmesi için çok yönlü bilgi analizleri gerekir. İlk olarak 1960’lı yılların sonunda kent planlamasına yönelik çizim amaçlı kullanılan bilgisayarlar bugün kentlerin gelişmesine yönelik stratejik kararların alınmasında kullanılan en etkili araçlar haline gelmiştir. Ancak günümüzde bilgisayar sistemlerinin kurulup kullanılmasından ziyade bilginin ne şekilde yönetilmesi gerektiği daha fazla önem kazanmıştır. Bu bakımdan yerel yönetimlerde özellikle belediyelerde bilgi yönetimine bağlı olarak kurumların re-organizasyonu araştırmacıların ve yöneticilerin ö ti il i d daima i ililgisini i i i çekmiştir k i ti Kent Nedir? Kentin sözlük anlamı, “nüfusu belli bir büyüklüğü ve yoğunluğu aşan, ekonomisi tarım dışı etkinliklerde yoğunlaşan ve etki alanı içinde yaşayanlara hizmeti sağlayan yerleşim alanları” şeklindedir. Bu nedenle kent hizmetleri doğrudan veya dolaylı olarak kentin alanları şeklindedir Bu nedenle kent hizmetleri doğrudan veya dolaylı olarak kentin coğrafi varlıklarıyla çok yakından ilgilidir. Ayrıca kentler, tarım dışı faaliyetlerin yoğunlaştığı, tarımsal ürünlerin toplanıp dağıtımının yapıldığı, iş bölümü ve uzmanlaşmanın yüksek düzeylere eriştiği belirli nüfus ve ekonomik büyüklüğe sahip ş y y ş ğ y ğ p yerleşim alanlarıdır. Bir diğer yaklaşım ile, kent iki şekilde tanımlar; Yasal Tanım: 07.04.1924 tarih ve 442 sayılı Köy Kanunu’na göre, “20.000’den yukarı nüfuslu yerleşme merkezleri” kenttir. nüfuslu yerleşme merkezleri kenttir Fonksiyonel Tanım: “Kent, tarımsal olmayan, üretim yapılan, tüm üretimin denetlendiği, dağıtımın koordine edildiği, belirli teknolojiye sahip, büyük, yoğunluk, çok işlevlilik ve bütünleşme düzeylerine erişmiş yerleşme türüdür”.. çok işlevlilik ve bütünleşme düzeylerine erişmiş yerleşme türüdür Kent Nedir? Dünya, tarımsal toplum biçiminden sanayi toplum biçimine geçerken tarım kentleri de sanayi kentlerine dönüşmekte; tarımsal üretim olmayan üretim arttıkça kent kavramı da değişmektedir. Ancak, az gelişmiş ülkeler ve Türkiye’nin kentleşme sürecinde, başlangıçta sanayi tarafından verilen ivme, kırsal kesimde daha geniş çaptaki büyüme ile sanayileşmenin boyutlarını aşmış ve kentleşme, hizmet sektörlerinin büyümesi ile biçimlenmiştir. Önce tarımın sanayileşmesi sonra sanayileşme süreci devam ederken denetleme biçiminin ve örgütlenmenin yeni bir aşamaya ulaşması, yeni kent olgusunu oluşturmaktadır. Bu özelliklere göre kentsel yerleşmenin tanımı ve ayrımı üç ana grupta t toplanabilir. t l bili B Bunlar; l ¾Mahalli idarenin yapısı, nüfus sayısı veya tarımla uğraşan nüfusun oranı gibi kriterlere dayanılarak ikinci derecedeki idari bölümler içinde yapılan ayrım ayrım. ¾İkinci derece idari bölümlerin merkezlerini kentsel, bunun dışındaki bütün birimleri de ayrı ayrı-ayrı ayrı köysel bölge şeklinde tanımlayan ayrım ayrım. ¾İdari yapısı veya arazi sınırları ne olursa olsun, en küçük boyut içindeki bütün yerleşmelerin kentsel olarak tanımlanmasını öngören ayrım ayrım. Uygulama bakımından köysel bölgeler ayrıca tanımlanmayıp kentsel olmayan guruba giren yerleşmelerin tümü şeklinde kabul edilmektedir. Kentin Temel Fonksiyonları Kent fonksiyonu kavramı, genel olarak ele alındığında, bir kentin devamlılığını sürdürmesinde, gelişmesinde ve çevresiyle sürekli olarak iletişim halinde bulunmasında önemli bir yeri olan, kentte ve çevresinde bulunan kaynakların doğru bir şekilde kullanılmasını sağlayan, işlevler ve faaliyetler bütünü olarak tanımlanabilir. Kentsel fonksiyonların önemi kentte verilen hizmetlerin çeşitliliği ve sayısıyla doğru orantılıdır. Bu yüzden kentlerde verilen hizmetler çevrelerine doğru hizmetin durumuna göre bir yayılış göstermektedir. Kentsel fonksiyonlar, kentleri çevrelerine göre bir cazibe merkezi haline getiren önemli K lf k i l k l i l i ö bi ib k i h li i ö li unsurdur. Bundan dolayı kentler çevrelerindeki nüfusu kendine çeken bir özelliğe sahiptir. Buna bağlı olarak genel anlamda kent nüfusu artmakta, bu artış karşısında faaliyetler ve hizmetler de çeşitlenmekte ve bu çeşitlenen fonksiyonların aynı kentte faaliyetler ve hizmetler de çeşitlenmekte ve bu çeşitlenen fonksiyonların aynı kentte önem kazanmasına sebebiyet veren bir durum söz konusu olmaktadır. Kentin Temel Fonksiyonları a) Genel Fonksiyonlar: Şehir özelliği gösteren tüm yerleşmelerde bulunan hizmetler. b) Özel Fonksiyonlar: Şehrin bulunduğu konumu ve özelliği itibariyle ön plana çıkan hizmetler. Genel Fonksiyonlar; Şehirler, çok çeşitli hizmetlere sahiptir. Fakat şehirlerin yapılarında mutlak surette bulunan ve büyük bir öneme sahip fonksiyonlar vardır ve bunlar şehrin olmazsa olmaz fonksiyonları olarak bilinir. Bunlar üç ana fonksiyondur. İktisadi İ Fonksiyonlar, İdari ve Siyasi Fonksiyonlar, Kültürel ve Sosyal Fonksiyonlar Özel Fonksiyonlar; Bir şehirdeki özel fonksiyonlar, genel fonksiyonlar arasında yer Ö lF k i l Bi hi d ki ö l f k i l lf k i l d alabileceği gibi şehrin konumu ve taşımış olduğu özelliklerinden kaynaklanan ve diğer fonksiyonlar arasında ön plana çıkan ve o şehre has bir fonksiyon olarak ortaya çıkmaktadır Bununla ilgili olarak örneğin sınır şehirlerinin savunma fonksiyonu bir çıkmaktadır. Bununla ilgili olarak örneğin sınır şehirlerinin savunma fonksiyonu, bir ülkenin idari açıdan ön plana çıkan başkent fonksiyonu veya özellikle kıyıların elverişli alanlarında kurulmuş olan liman fonksiyonunun bulunduğu şehirler gibi. Kentsel fonksiyonlar önemli olduğu kadar karmaşık bir yapıya sahiptir. Kentin Temel Fonksiyonları Şehirler, kuruluş dönemi, kapladığı alan, nüfusu veya fonksiyonları gibi pek çok kriter kullanılarak sınıflandırılabilir. Ancak coğrafi yönden yapılan sınıflandırmalarda çoğu kez nüfus ve fonksiyon sınıflandırmalarda çoğu kez nüfus ve fonksiyon kriterleri kullanılmaktadır. kriterleri kullanılmaktadır Nüfuslarına Göre Şehirlerin Sınıflandırılması Fonksiyonlarına Göre Şehirlerin Sınıflandırılması Ş Ş y Ş Ş Tarım Şehirleri, Ticaret Şehirleri, Sanayi Şehirleri, İdari Şehirler, Askeri Şehirler, Kültürel Şehirler, Turizm Şehirleri Kent ve Konumsal Bilgi TÜRKİYE’DE İDARİ BİRİM YAPILANMA ve konumsal bilgi TÜRKİYE’DE İDARİ BİRİM YAPILANMA ve konumsal bilgi İdari Birim, ilgili kurum/kuruluşların sorumluluk alanlarını belirleyen, sınırlardan oluşan, bir ülkenin veya ilgili bölgenin daha etkili yönetilebilmesi için ortaya çıkmış kavramlar bir ülkenin veya ilgili bölgenin daha etkili yönetilebilmesi için ortaya çıkmış kavramlar olarak düşünülebilir. Türkiye’de mevcut idari birimler, Merkezi ve Yerel İdareler’e bağlı olmak üzere ikiye ayrılabilir. Merkezi İdareler ve ifade ettiği sınırlar; Ülke Sınırları (Uluslar arası antlaşmalar ile belirlenir) Bölge Sınırları (mevcut yapılanmada yok ancak özel yasalarla belirlenir. Örnek; O hal BgVl) Bölge Sınırları (mevcut yapılanmada yok ancak özel yasalarla belirlenir. Örnek; O hal BgVl) İl Sınırları (1949 tarih, 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu) İlçe Sınırları (1949 tarih, 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu) Bucak Sınırları (1949 tarih, 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu) ( , y ) Köy Sınırları (1924 tarih, 442 sayılı Köy Kanunu) Mahalli İdareler ve ifade ettiği sınırlar; Büyükşehir Belediyesi Sınırları (2004 tarih, 5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu) Belediye Sınırları (2004 tarih, 5215 sayılı Belediye Kanunu) Kent ve Konumsal Bilgi Kent ve Konumsal Bilgi Kent ve konumsal bilgiler Kent bazında üretilen bilgiler, alan, nüfus, yoğunluk, genel ve mahalli gelişme Kent bazında üretilen bilgiler, alan, nüfus, yoğunluk, genel ve mahalli gelişme programları ile belirlenen özel fonksiyon türlerine göre değişir. En küçük nüfus birimine (20.000) sahip olan yerleşim alanlarında olması gereken donatım tesisleri ve bunlara ait bilgiler aşağıdaki şekilde özetlenebilir. g ş ğ ş İdari tesisler: Merkezi, mahalli teşkilatlar, adliye, vergi dairesi vs. Sosyal tesisler: Kulüp, lokal, toplantı salonları, yardım cemiyetleri vs. Kültürel tesisler: Kütüphane, tiyatro, müze, konser salonu, sanat galerileri vs. Endüstriyel tesisler: Fabrikalar, küçük sanat bölgeleri, çeşitli atölyeler vs. Eğitim tesisleri: Lise veya kolej, sanat okulları, meslek okulları, üniversiteler vs. Sağlık tesisleri: Hastaneler, sağlık ocakları, poliklinik, doğum evi vs. Ticari tesisler: Büyük mağazalar, bankalar, sigorta ve çeşitli acenteler, mobilya, ev eşyası, radyo, TV, spor ve benzeri malzemeleri satan dükkânlar d TV b i l l i dükkâ l Dinlenme ve eğlence tesisleri: Koşu ve spor tesisleri, kapalı spor salonu, eğlence havuzu, oyun sahaları, umumi park ve çocuk parkı vs. Kentlerde Konumsal Bilgi Üreten Kurumlar 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 Konumsall Bilgi K Bil i Kullanan K ll Kurumlar Belediyeler Tapu ve Kadastro Gn. Md. Meteoroloji Bölge. Md. DİE Bölge. Md. MTA Bölge. Md. Köy Hizmetleri Bölge. Md. Bayındırlık ve İskan Md. Karayolları Bölge. Md. İller Bankası Bölge. Md. DSİ Bölge Bölge. Md. Md Orman Bölge. Md. Kültür Md. Turizm Md. Çevre Md. Milli Eğitim Md. S ğl k Md Sağlık Md. Müftülük Emniyet Md. Nüfus ve Vatandaşlık Md. Tarım ve Köy İşleri Md. TEDAŞ Ş Kültür ve Tabiatı Koruma Md. Mahalli İdareler Md. TRT Vakıflar B. Md. Türk Telekom 6. B. Md. Sanayi ve Ticaret Md. Md Organize Sanayi Md. KOSGEB-KÜGEM DHMİ Sivil Savunma Md. İl Özel İdare Md. Sahil hil Güvenlik lik Grup Kom. İl Jandarma Komutanlığı Üniversiteler BOTAŞ Muhtemel M ht l Harita Ölçekleri 1.000, 5.000 1.000, 2.000, 5000 100.000 Æ 100.000 Æ 10.000, 25.000 - 100.000 5.000, 25.000, 100.000 25.000 1.000, 5.000, 25.000 1.000 - 10.000 5 000 25.000 5.000, 25 000-100 100.000 000 10.000, 25.000 - 100.000 5.000 - 100.000 5.000 - 100.000 5.000 - 100.000 5.000 - 100.000 1.000, 100.000 Æ 25.000, 100.000 25.000, 100.000 1.000 - 100.000 25.000, 100.000 1.000 – 100.000 1.000 – 100.000 1.000 – 100.000 1.000 – 100.000 Böl (b) Bölge (b)-İl İl (i) bazı, ilçe (ilç) i b, i, ilç b b b b i b-i b b i i, ilç i, ilç i, ilç i ilç i, il ilç i, ilç b,i b,i b,i i, ilç b,i b,i b,i i ilç i, i, ilç i, ilç i ilç i, il i, ilç b B ğl Bakanlık Bağlı B k lk İçişleri Bayındırlık ve İsk. Devlet Devlet Enerji ve T. Kay. Tarım ve Köy İşl. Bayındırlık ve İsk. Bayındırlık ve İsk. Bayındırlık ve İsk. Enerji ve T T. Kay Kay. Orman ve Çevre Kültür Turizm Orman ve Çevre Milli Eğitim S ğl k Sağlık Devlet İçişleri İçişleri Tarım ve Köy İşl. Enerji j ve T. Kay. y Kültür İçişleri Devlet Devlet Ulaştırma Sanayi ve Ticaret Sanayi ve Ticaret Sanayi ve Ticaret Ulaştırma İçişleri İçişleri İ il i İçişleri İçişleri Milli Eğitim Enerji ve T. Kay. • • • • HGK TKGM İller Bankası Diğer kurumlar Diğer kurumlar Harita Altlıkları Ö Ölçek ve Koordinat Birliği Veri Standartları V iP l Veri Paylaşımı Arazi kullanımı Bitki Örtüsü Deprem derecesi Eğitim alanları Ekolojik önem taşıyan alanlar Ekonomik yapı Endüstri tesisleri Enerji hat ve tesisleri Erozyon ve Heyelan alanları Flora-Fauna türleri Gürültü ve hava kirliliği Halihazır harita İçme suyu kaynakları İdari sınırlar İklim Jeolojik yapı Kadastro Haritası Kentsel alanlarda onanlı İmar Planı Kırsal alanlarda onanlı İmar Planı K alanları Kıyı l l yapısı Koruma alanları Maden alanları Orman sınırları Pis su-temiz su Sanayi alanları Posta ve haberleşme ş Sağlık alanları Sit alanları Sosyal yapı Tarım alanları Taşkın alanları Topografya Toprak kabiliyeti Turizm alanları Ulaşım haritaları Yer altı suları ve kaynakları Yer üstü suları (akarsu, göl, deniz) X x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x (Planlarda Kullanılan Konumsal Veriler) (Planlarda Kullanılan Konumsal Veriler) ÇED x x x İL PLANLAMASII ÇEVRE DÜZENİ P. Konumsal Veriler BÖLGE PLANI Planlama Kademeleri İMAR PLANI Kentlerde Konumsal Bilgi Üreten Kurumlar x x x x x x x x x x x x x x x x x Çevre Düzeni Planı İmar Planı İmar Planı İl Planlama x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x Bölge Planı Bölge Planı ÇED Raporu Kentlerde Konumsal Bilgi Üreten Kurumlar COĞRAFİ VERİ KATMANLARI Hidroloji Orman Jeoloji Enerji İklim Akarsu Orman Kadastro Haritası Litolojik Birimler Enerji Hatları Meteoroloji İstasyonları Göl, Gölet, Baraj Gölü ... j Sulama Kanalı Meşcere Haritası Yetişme Ortamı Haritası Orman İşletme Sınırları Milli Parklar Sit Alanları Faylar Doğalgaz Hatları GSM Operatörleri Yağış ğ Dağılımı Kar, Yağmur Nisbi Nem ... Kar, Yağmur Nisbi Nem ... Su Kirliliği Yeraltı Su Potansiyeli Hidrojeoloji Hidrojeoloji Kıvrımlar Mühendislik Jeolojisi Petrol Hatları Ayrışma Ulaşım Yerleşim Otoyol İl Sınırları Devlet Yolu İlçe Sınırları Köy Yolu Bucak, Belde Köy Sınırları Demir Yolu İdari Merkezler Deniz Yolu Yaylalar Yaya Yolu Yaya Yolu Turizm Merkezleri Sanayi, Endüstri Alanları Temel Altlık Termal Sular Tatlı Su Kaynakları Toprak Jeodezik Kontrol Topoğrafya Harita İndeksi 3D Arazi Modeli Erozyon Eğim Haritas Eğim Haritası Bakı Haritası T i H it Turizm Haritası BCVT Potansiyel Heyelan D 885 E 7 Yol Haritası Çığ Haritası Jeomorfoloji Yerleşime Uygunluk Harita Kütüphanesi Arazi Kullanım Arazi Kullanım Kabiliyet Sınıfı Tarım Arazileri Alt Toprak Grubu Erozyon Derecesi Büyük Toprak Grupları Eğim Derinlik Kombinasyonu Bitkisel Üretim Alanları Bitki Örtüsü Mevcut Heyelan Alanları Kentlerde Konumsal Bilgi Üreten Kurumlar Kamu Kurumları Arazi kullanımı Bitki Ö Örtüsü tü ü Çevresel ve görsel değer. Demografik yapı Deprem derecesi Eğitim alanları Ekolojik önem taşıyan al. Ekonomik yapı Endüstri tesisleri Enerji hat ve tesisleri Erozyon ve Heyelan al. Flora-Fauna türleri Gürültü ve hava kirliliği Halihazır harita İçme ç suyu y kaynakları y İdari sınırlar İklim Jeolojik yapı Kadastro Haritası Kentsel alanda onanlı İ.P. Kırsal alanda onanlı İ.P. Kıyı alanları yapısı Konutlar, şekli yoğunluklar Koruma Alanları Köy işletme ve büyüklüğü Küçük sanatlar zanaatlar Lokanta-gazino-kahve Maden alanları Orman sınırları Pis su-temiz su Posta, haberleşme, iletş. Sağlık alanları Sit alanları Sosyal yapı Tarım Alanları T k alanları Taşkın l l Topografya Toprak haritası Turizm alanları Ulaşım haritaları Yer altı su ve kaynakları Yer üstü suları (göl,deniz) Te elekom Müd. GK HG Mahalli İdareler Nü üfus Müd. ağlık Müd Sa Milli Eğitim Çe evre Müd. urizm Müd Tu DİE Meteoroloji Ta abiatı koruma ültür Müd. Kü MTA İlle er Bankası Ka arayolları Müd. TE EDAŞ DS Sİ Ka adastro Müd. Be elediye Ba ayındır ve İs. Ta arım ve Köyiş. öy Hizmetleri Kö Orman Müd. Veriler K Ü K Ü K Ü K Ü K K K Ü K K K K K Ü Ü K Ü K K Ü K K Ü Ü Ü K K Ü Ü K K Ü K K K K K Ü K K Ü Ü K Ü Ü K Ü K K K K K K K K K K K Ü Ü Ü Ü Ü Ü Ü Ü K K K K K Ü K K Ü Veri e Ü Fonksiyon Ü K Matrisi K K K K Ü K Ü Ü Ü K Ü K K Ü K Ü K Ü Ü K K K K Ü K K K K K K K K K K Ü K K K K Ü K Ü K Ü K K K K K K K Ü Ü K K Ü K K K K Ü K K K Ü K K K K K Ü Ü K K Ü K K K Ü K Ü Ü K K K K Ü Ü Ü Ü K K K K K Ü K K K K K Ü Ü: Üretilen Ü K: Kullanılan Kentlerde Konumsal Bilgi Üreten Kurumlar a) Belediyeye bağlı birimler: Belediyeye bağlı birimler çalışma alanlarına göre farklı hizmetler yapmaktadırlar. Her birim yapmış olduğu hizmet şekline göre bilgi üretmektedir. Şekil 11.1, belediye teşkilatı içindeki mevcut asgari birimleri üretmektedir. Şekil 11.1, belediye teşkilatı içindeki mevcut asgari birimleri göstermektedir. b) Valiliğe bağlı kurumlar: Valilik ) ğ ğ bünyesine bağlı kurumlar kentin idari ve yönetim y ğ y işlemleri ile ilgili bilgilerini üretmektedirler. Bu kurumlar kendi iç yapıları içinde de alt birimlere ayrılarak hizmet etmektedirler. Şekil 11.2 herhangi bir valiliğe bağlı kurumlar arası genel ilişkileri gösterir. c) Diğer kamu kurumları: Kent hizmetleri için bilgi üreten ve kullanan valilik ve belediyeden başka bir çok değişik kamu kurumları ve bölge müdürlükleri de mevcuttur. Şekil 11.3 kentteki diğer kurumlardan bazılarını göstermektedir. Kentlerde Konumsal Bilgi Üreten Kurumlar Halkla İlişki Harita Personel Harita Trafik İmar Ulaşım Suç Basın Yayın Güvenlik G İmar Milli Eğitim Konut Sağlık Bayındırlık E i Emniyet Fen işleri Zabıta Bütçe Hes. Gelir BELEDİYE Mezarlık Sosyal hizmetler APK İtfaiye Hukuk Sivil Savunma VALİLİK Mahalli İdareler Park Bahçe Tarım Kültür Anıtlar Doğal afet Turizm Köy Hizmetleri Hi tl i Tapu ve Kadastro Tapu-Sicil Alımsatım İller Bankası B k Şerh Orman Bölge Jandarma DİĞER BAZI KAMU BİRİMLERİ DHMİ MTA TCDD DSİ BOTAŞ Karayolları Üniversite Mahkemeler SSK Müftülük Nüfus Sel Heyelan Tescil Doğum Ölüm TEDAŞ THY Gürültü Spor Çalışma Kanalizasyon Doğalgaz Çevre Defterdarlı k Su Ki lilik Kirlilik Göç Deprem Mevzuat BELEDİYE KANUNU Kanun Numarası : 5393 Kanun Kabul Tarihi : 3/07/2005 Resmi Gazete Tarihi : 13/07/2005 Resmi Gazete Tarihi : 13/07/2005 Resmi Gazete Sayısı : 25874 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM : BELEDİYENİN GÖREV, YETKİ VE SORUMLULUKLARI BELEDİYENİN GÖREV VE SORUMLULUKLARI Madde 14 a) İmar, su ve kanalizasyon, ulaşım gibi kentsel alt yapı; coğrafî ve kent bilgi sistemleri; çevre ve çevre sağlığı, temizlik ve katı atık; zabıta, itfaiye, acil yardım, kurtarma ve ambulans; şehir içi trafik; defin ve mezarlıklar; ağaçlandırma, park ve yeşil alanlar; konut; kültür ve sanat, turizm ve tanıtım, gençlik ve spor; sosyal hi hizmet ve yardım, nikâh, meslek ve beceri kazandırma; ekonomi ve ticaretin d ikâh l k b ik d k i i i geliştirilmesi hizmetlerini yapar veya yaptırır. Mevzuat BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE KANUNU Kanun Numarası : 5216 Kanun Kabul Tarihi: 23.7.2004 Resmi Gazete Tarihi : 23.7.2004 Resmi Gazete Tarihi : 23.7.2004 Resmi Gazete Sayısı : 25531 ÜÇÜNCÜ Ç BÖLÜM Madde 14 - Büyükşehir belediyesinin görev, yetki ve sorumlulukları şunlardır: a) İlçe ve ilk kademe belediyelerinin görüşlerini alarak büyükşehir belediyesinin stratejik plânını, yıllık hedeflerini, yatırım programlarını ve bunlara uygun olarak bütçesini hazırlamak…. b) Çevre düzeni plânına uygun olmak kaydıyla, büyükşehir belediye ve mücavir alan sınırları içinde 1/5.000 ile 1/25.000 arasındaki her ölçekte nazım imar plânını lâ yapmak, k yaptırmak……. t k c) Kanunlarla büyükşehir belediyesine verilmiş görev ve hizmetlerin gerektirdiği proje yapım proje, yapım, bakım ve onarım işleriyle ilgili her ölçekteki imar plânlarını plânlarını, parselasyon plânlarını ve her türlü imar uygulamasını yapmak Mevzuat f) Büyükşehir ulaşım ana plânını yapmak veya yaptırmak ve uygulamak….. g) Büyükşehir belediyesinin yetki alanındaki meydan, bulvar, cadde ve ana yolları yapmak, k yaptırmak, t k bakım b k ve onarımını sağlamak, ğl k ……..; meydan, d b bulvar, l cadde, yol ve sokak ad ve numaraları ile bunlar üzerindeki binalara numara verilmesi işlerini gerçekleştirmek. h) Coğrafî ve kent bilgi sistemlerini kurmak. i) Sürdürülebilir kalkınma ilkesine uygun olarak çevrenin çevrenin, tarım alanlarının ve su havzalarının korunmasını sağlamak….; ağaçlandırma yapmak; hafriyat toprağı, moloz, kum ve çakıl depolama alanlarını, odun ve kömür satış ve depolama sahalarını belirlemek, belirlemek bunların taşınmasında çevre kirliliğine meydan vermeyecek tedbirler almak; büyükşehir katı atık yönetim plânını yapmak, yaptırmak; katı atıkların kaynakta toplanması ve aktarma istasyonuna kadar taşınması hariç katı atıkların ve hafriyatın yeniden değerlendirilmesi, depolanması ve bertaraf edilmesine ilişkin hizmetleri yerine getirmek, bu amaçla tesisler kurmak, kurdurmak, işletmek veya işlettirmek; sanayi ve tıbbî atıklara ilişkin ş hizmetleri yürütmek, y , bunun için ç gerekli g tesisleri kurmak,, kurdurmak, işletmek veya işlettirmek; deniz araçlarının atıklarını toplamak, toplatmak, arıtmak ve bununla ilgili gerekli düzenlemeleri yapmak. Mevzuat İL ÖZEL İDARESİ KANUNU Kanun Numarası: 5302 Kanun Numarası: 5302 Kanun Kabul Tarihi: 22/02/2005 Kanun Kabul Tarihi: 22/02/2005 Yayımlandığı Resmi Gazete Tarihi: 04/03/2005 Yayımlandığı Resmi Gazete Sayısı: 25745 Bakanlıklar ve diğer merkezi idare kuruluşları; yapım, bakım ve onarım işleri, devlet ve il yolları, içme suyu, sulama suyu, kanalizasyon, enerji nakil hattı, sağlık, eğitim, kültür, turizm, çevre, imar, bayındırlık, iskan, gençlik ve spor gibi eğitim, kültür, turizm, çevre, imar, bayındırlık, iskan, gençlik ve spor gibi hizmetlere ilişkin yatırımlar ile bakanlıklar ve diğer merkezi idare kuruluşlarının görev alanına giren diğer yatırımları, kendi bütçelerinde bu hizmetler için ayrılan ödenekleri il özel idarelerine aktarmak suretiyle gerçekleştirebilir. y g ç ş Bu işlemler ancak CBS ile gerçekleştirilir ancak İl Özel İdarelerinin CBS/KBS kullanma ile ilgili bir hüküm getirilmemiştir. Büyükşehir Belediyelerinin Stratejik Planlarında CBS İl Özel İdarelerin Stratejik Planlarında CBS Adana BŞB Ankara BŞB Antalya BŞB İzmir BŞB Gaziantep BŞB K Konya BŞB BŞB Mersin BŞB Kayseri BŞB Bursa BŞB Bursa BŞB Diyarbakır BŞB İstanbul BŞB Bursa İÖİ Antalya İÖİ Bilecik İÖİ Ordu İÖİ Hakkari İÖİ Kocaeli İÖİ İÖİ Muğla İÖİ Kamu Yönetiminde CBS a u ö et de C S Uygu Uygulamaları a aa Emniyet Müdürlüğü MOBESE Milli Savunma Bakanlığı SAHADASU, Milli Savunma Bakanlığı SAHADASU, Sayısal Harita Destekli Askeri Uygulamalar MSB Emlak Bilgi Sistemi TUİK Vakıflar Genel Müdürlüğü Milli Emlak Genel Müdürlüğü Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü Çevre ve Orman Bakanlığı EPDK (Doğal Gaz) Telekom üzerinde yaşadığımız dünya ve çevremizde yaşanan tüm olaylar hakkındaki bilgiler nasıl temin edilebilir ?... ? CBS etkin araç BİLGİSAYAR z y x Veriler tematik katmanlar şeklinde toplanır ve Gerçek dünya saklanır... Coğrafi Bilgi Sistemi (CBS), (CBS) akıllı haritaların üretilmesidir ! CBS, CBS konuma dayalı verilerin 1 > toplanması, 2 > saklanması, kl 3 > işlenmesi, 4 > sunulması dır... Coğrafi Bilgi Sistem Uygulamaları ¾ Ele Elek ktrik rik/Ga /Gazz İşletimi ¾ Ticarette ¾ Tele T l komünikasyon Telekomünikasyon k ü ik ¾ Taşımacılık ¾ Maden/Petrol M d /P t l arama ¾ Güvenlik/Emniyet ¾ Su S ve atık t k su ¾ Tıp / Sağlık ¾ Risk yönetimi ¾ Jeoloji / yer bilimleri ¾ Perakendecilik ¾ Askeri/İstihbarat ¾ Harita yapımı ¾ Arazi kullanımı ¾ Çevre yönetimi ¾ İmar ve kadastro ¾ Devlet D l t sektörü ktö ü ¾ Ziraat / tarım ¾ Ormancılık O lk ¾ Yerel yönetim ¾...v ...vd d. NÜFUS ADALET ULAŞIM İLETİŞİM KİRLİLİK YANGIN İMAR SU PARK--BAHÇE PARK TURİZM EĞİTİM PLANLAMA VERGİ ALTYAPI SAĞLIK PERSONEL TRAFİK BÜTÇE Ü EMLAK HALKLA İLİŞKİ KANAL ELEKTRİK ÇEVRE MÜLKİYET SANAYİİ EMNİYET İ KENT BİLGİ SİSTEMLERİ İ İ Çözüm >>> “kentsel “k t l faaliyetlerin f li tl i yerine i getirilmesinde ti il i d ihtiyaç ihti duyulan planlama, altyapı, mühendislik, temel hizmetler ve yönetimsel bilgileri hızlı ve sağlıklı bir şekilde irdelemek amacıyla oluşturulan, oluşturulan coğrafi bilgi sistemlerinin kent bazındaki bir uygulamasıdır.” * KBS’nin birinci temel öğesi, belediye sınırları içinde yaşayan kentlilerin nüfus, mülkiyet, uğraş ve vergi bilgilerinin toplandığı kentli kütüğüdür. * İkinci temel öğe ise, kentin topografik özelliklerini yansıtan halihazır haritalar, mülkiyet durumunu yansıtan kadastro haritaları ve şehir planlamasını temsil eden imar p p planları ile kentin altyapı y p bilgilerinin g bilgisayar ortamında yer aldığı grafik kütüktür.
