Üst Yönetici Sunuşu - Jandarma Genel Komutanlığı

Transkript

Her mutluluğun ve her faaliyetin ve bilhassa iktisadî ve ticarî gelişmelerin ilk
şartı, huzur ve sükûn ile emniyet ve âsâyişin, bozulması mümkün olmayan bir güçte
bulunmasıyla mümkündür…
Mustafa Kemal ATATÜRK
Jandarma Genel Komutanlığı
Bakan Sunuşu
Dünyada yaşanan hızlı değişim, bireylerin artan
ve
çeşitlenen
ihtiyaçları,
özellikle
yönetim
anlayışlarının
yeniden
düzenlenmesi
gereğini
gündeme getirmiş, bu kapsamda birçok ülkede kamu
yönetimlerinin yeniden yapılandırılması konusunda
çalışmalar başlatılmıştır.
Ülkemizde de son yıllarda bu yeni anlayış ve
yaklaşım doğrultusunda, kamu kurumlarının daha etkin
bir yapıya kavuşturularak hizmet kalitesinin artırılmasına, kamu harcama yönetiminin
iyileştirilmesine ve bütçe sürecinin etkinliğinin artırılmasına yönelik reform niteliğinde
önemli adımlar atılmıştır.
Nitekim 2003 yılı sonunda yasalaşan 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol
Kanunu, reform çalışmalarının hayata geçirilmesi noktasında önemli bir aşama olmuş, aynı
zamanda yasal bir zemin teşkil etmiştir. Bu Kanun ile kamu yönetiminde kaynakların etkili,
ekonomik ve verimli kullanılması, saydamlık ve hesap verebilirlik ilkeleri çerçevesinde
yürütülen faaliyetler ile bunların sonuçlarının kamuoyunun bilgisine sunulması
amaçlanmıştır.
Bu yeni anlayış ve gerçekleştirilen yasal düzenlemelerin en önemli sonuçlarından
biri olan faaliyet raporları, kamu idarelerince kaynakların hangi hedeflere yönelik olarak ve
nasıl kullanıldığı ile ortaya çıkan sonuçların belgelenerek kamuoyuna duyurulması aracı
olmuştur.
Devletin en temel görev ve sorumluluklarından, Türkiye Cumhuriyeti’nin ülkesi ve
milleti ile bölünmez bütünlüğünü, güvenlik ve asayişi ile Anayasamızda sayılı hak ve
hürriyetleri korumak görevini üstlenmiş olan İçişleri Bakanlığı’nın hedefi; güvenlik hizmeti
alanında toplumun beklentilerini, ihtiyaç ve taleplerini merkeze alan, vatandaş odaklı bir
güvenlik politikası oluşturmak ve uygulamaktır.
Bu bağlamda, başta terörle mücadele olmak üzere son yıllarda uyuşturucu, silah,
akaryakıt ve insan kaçakçılığı ile yasa dışı göç gibi organize suçlarla mücadelede önemli
başarılara imza atan Jandarma Genel Komutanlığı, ilkini geçen yıl hazırladığı bu raporla
2007 yılında da yürütülen faaliyetler ve gerçekleşen sonuçlara ilişkin kamuoyunu doğru
bilgilendirmeyi amaçlamaktadır.
-I-
2007 Yılı Faaliyet Raporu
Jandarma Genel Komutanlığı, emniyet ve asayiş ile kamu düzeninin korunmasını
sağlamaya yönelik kendisine tevdi edilen tüm görevleri Atatürk ilke ve inkılâpları
rehberliğinde demokrasi, insan hakları ve hukukun üstünlüğü temel değerleri ışığında,
kaynakların etkinlik ve verimlilik ilkesiyle hizmet gereklerine uygun bir biçimde kullanılması
anlayışı içerisinde yerine getirmeye devam edecektir.
Jandarma Genel Komutanlığı 2007 Yılı Faaliyet Raporu’nun vatandaşlarımızın
bilgi ihtiyacını karşılamasını temenni eder, raporun hazırlanmasında emeği geçen ve
katkıda bulunan tüm Jandarma personeline teşekkür ederim.
Beşir ATALAY
İçişleri Bakanı
-II-
Üst Yönetici Sunuşu
Jandarma Genel Komutanlığı, Türkiye Cumhuriyetinin ülkesi ve milletiyle bölünmez
bütünlüğünün korunması, yurttaşlarımızın huzur ve güvenliği ile kamu düzeninin
sağlanmasını amaçlayan çok yönlü görevlerini, kurulduğu günden bu yana, halkımızla
dayanışma içerisinde yerine getirmektedir.
Ülke yüzölçümünün % 92’si gibi geniş alanda emniyet ve âsâyişi sağlayan
Jandarma Teşkilâtı, çevrenin ve doğal hayatın korunmasına, toplumsal gelişime destek
etkinliklerine ve arama kurtarma çalışmalarına önemli katkılarda bulunmuş, diğer ülkelerin
Jandarma Teşkilâtları ile işbirliğine ve uluslararası faaliyetlere etkin olarak katılmış ve
sunduğu hizmetlerle birçok alanda da en ön sırada yer almıştır.
Atamızın veciz deyişiyle “Her zaman yurt, ulus ve Cumhuriyete aşk ve sadakatle
bağlı; tevazu, fedakarlık ve feragat örneği bir kanun ordusu“ olan Jandarma, ulusunun
kendisine sağladığı olanaklarla bugün, sadece ülkesinde değil, uluslararası alanda da
saygın konumu olan bir teşkilât durumuna gelmiştir.
Bugün bilgi çağının gerektirdiği teknolojik araç, gereç ve yazılımlarla donatılan ve
kendisine tahsis edilen kaynakları etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde kullanan bir teşkilât
olarak hedefimiz; halkımızın gelecekte de huzur ve güven ortamında yaşamasını
sağlamaktır.
Bu bağlamda, görevlerimizi; Atatürk ilke ve inkılâplarının yol göstericiliğinde,
sahip olduğumuz vizyonun ışığında, demokratik, lâik ve sosyal hukuk devletinin
kurallarına uyumlu, vatandaşlarımızın hak ve özgürlüklerine saygılı, millî, ahlakî ve
meslekî değerlerle yetişmiş personelimizle üstün bir vazife anlayışı, büyük bir
sorumluluk duygusu ve özveri ile yerine getireceğimizden kimsenin şüphesi olmamalıdır.
Bu anlayış ve yaklaşım içerisinde 2007 yılında gerçekleştirdiği faaliyetler ile bunların
sonuçlarını faaliyet raporu ile belgelendirerek kamuoyunun bilgisine sunan Jandarma
Genel Komutanlığı, sorumluluklarını bugün olduğu gibi gelecekte de üstün görev bilinciyle
ve kararlılıkla yerine getirmeye devam edecektir.
Işık KOŞANER
Orgeneral
Jandarma Genel Komutanı
-III-
İÇİNDEKİLER
BAKAN SUNUŞU..................................................................................................................................... I
ÜST YÖNETİCİ SUNUŞU..................................................................................................................... III
TABLOLAR.................................................................................................................................................................. V
GRAFİKLER................................................................................................................................................................ VI
I. GENEL BİLGİLER ..............................................................................................................................1
A. MİSYON VE VİZYON ...................................................................................................................1
B. YETKİ, GÖREV VE SORUMLULUKLAR ..........................................................................2
C. İDAREYE İLİŞKİN BİLGİLER....................................................................................................8
1. Fiziksel Yapı.................................................................................................................................8
2. Örgüt Yapısı.................................................................................................................................9
3. Bilgi ve Teknolojik Kaynaklar...........................................................................................10
4. İnsan Kaynakları........................................................................................................................30
5. Sunulan Hizmetler....................................................................................................................33
6. Yönetim ve İç Kontrol Sistemi ......................................................................................... 98
II. AMAÇ VE HEDEFLER........................................................................................................................101
III. FAALİYETLERE İLİŞKİN BİLGİ VE DEĞERLENDİRMELER........................................103
A. MALİ BİLGİLER............................................................................................................................... 103
B. BÜTÇE UYGULAMA SONUÇLARI VE TEMEL MALİ TABLOLARA
İLİŞKİN AÇIKLAMALAR............................................................................................................. 103
C. MALİ DENETİM SONUÇLARI.................................................................................................. 107
IV.
KURUMSAL KABİLİYET VE KAPASİTENİN DEĞERLENDİRİLMESİ................111
A. ÜSTÜNLÜKLER............................................................................................................................... 111
B. DEĞERLENDİRME..........................................................................................................................111
EKLER
Mali Hizmetler Birim Yöneticisinin Beyanı
İç Kontrol Güvence Beyanı
-IV-
TABLOLAR
Tablo-1: Kriminâl Laboratuvarlarında Yapılan Analiz Sayısı....................................................20
Tablo-2: Olay ve Şüpheli Sayıları ile Ele Geçen Malzemeler Listesi..................................40
Tablo-3: Bilişim Suçlarındaki Şüpheli Durumu ve Aydınlatılan Olay Sayısı.................55
Tablo-4: Terör Olaylarında Ele Geçirilen Silâh ve Malzeme Durumu.................................64
Tablo-5: Cezaevlerinde Ele Geçen Malzeme Durumu..................................................................68
Tablo-6: İl/İlçe Jandarma Komutanlıklarınca Verilen Belgeler.................................................71
Tablo-7: Jandarma Sorumluluk Bölgesinde Verilen Silâh Ruhsatı...................................72
Tablo-8: Jandarma Genel Komutanlığı Bütçe Uygulama Sonuçları................................104
Tablo-9: J.Gn.K.lığı Bütçesinin GSMH ve Merkezi Yönetim Bütçesi ile
Karşılaştırılması................................ .................................................................................................105
-V-
GRAFİKLER
Grafik-1: Âsâyiş Olay Sayıları (2003-2007) ......................................................................................33
Grafik-2: Âsayiş Olaylarının Genel Dağılımı.................................................................................... 33
Grafik-3: Âsâyiş Olaylarının En Çok Gerçekleştiği İlk On İl....................................................34
Grafik-4: Kişilere Karşı Suçların Türlerine Göre Dağılımları..................................................34
Grafik-5: Malvarlığına Karşı Suçların Türlerine Göre Dağılımları..................................... 35
Grafik-6: Topluma Karşı Suçların Türlerine Göre Dağılımları...............................................35
Grafik-7: Millete ve Devlete Karşı Suçların Türlerine Göre Dağılımları..........................36
Grafik-8: Kabahatlerin Türlerine Göre Dağılımları.........................................................................36
Grafik-9: Takibi Gereken Olayların Türlerine Göre Dağılımları............................................37
Grafik-10: Şüphelilerin Yakalanma Durumları (2006-2007)..................................................... 37
Grafik-11: Âsâyiş Olaylarının İlk Durumları...........................................................................................38
Grafik-12: Faili Meçhul Âsâyiş Olaylarının Aydınlatılma Durumları.....................................38
Grafik-13: Âsâyiş Olaylarının Aydınlatılma Durumları ..................................................................39
Grafik-14: Ele Geçen Narkotik Madde......................................................................................................39
Grafik-15: Ele Geçen Psikotrop Madde
..................................................................................................39
Grafik-16: Narkotik ve Psikotrop Madde Kaçakçılığı Olayları ile
Yakalanan Şüpheli Durumu.....................................................................................................41
Grafik-17: Petrol Ürünleri Kaçakçılığı Olayları ile Yakalanan
Şüpheli Durumu...............................................................................................................................43
Grafik-18: Tütün ve Tütün Mamulleri Kaçakçılığı Olayları ile Yakalanan
Şüpheli Durumu...............................................................................................................................45
Grafik-19: Alkollü İçki Kaçakçılığı Olayları ile Yakalanan Şüpheli Durumu ..................47
Grafik-20: Tarihi Eser Kaçakçılığı Olayları ile Yakalanan Şüpheli Durumu ..................47
Grafik-21: Paralarda Sahtecilik Olayları ile Yakalanan Şüpheli Durumu........................49
Grafik-22: Silâh ve Mühimmat Kaçakçılığı Olayları ile Yakalanan
Şüpheli Durumu.................................................................................................................50
Grafik-23: Ele Geçirilen Uzun ve Kısa Namlulu Silâh Durumu..............................................50
Grafik-24: Ele Geçirilen Mühimmat Durumu.......................................................................................51
Grafik-25: Nükleer ve Radyoaktif Madde Kaçakçılığı Olaylarında
Yakalanan Şüpheli Durumu...................................................................................................52
Grafik-26: Müdahale Edilen Organize Suç Olayı............................................................................53
Grafik-27: Organize Suç Olaylarındaki Şüphelilerin Durumu ................................................53
Grafik-28: Organize Suç Olaylarında Ele Geçirilen Uzun ve Kısa Namlulu
Silâh Durumu..................................................................................................................................54
-VI-
Grafik-29: Bilişim Suçları Olayları ile Yakalanan Şüpheli Durumu...................................54
Grafik-30: Yasadışı Göç Olayları Durumu.............................................................................................56
Grafik-31: Yasadışı Göç Olaylarındaki Şüpheli Durumu.............................................................56
Grafik-32: Yasadışı Göç Olaylarındaki Organizatör Durumu ..................................................57
Grafik-33: Yasadışı Göç Olaylarının İllere Göre Dağılımı..........................................................58
Grafik-34: İnsan Ticareti Olayları .................................................................................................................59
Grafik-35: Toplam Terör Olaylarının Türlerine Göre Dağılımları...........................................59
Grafik-36: Güvenlik Gücü Personeli Zayiat Durumu......................................................................60
Grafik-37: Vatandaş Zayiat Durumu..........................................................................................................61
Grafik-38: Terör Olaylarının Türlerine Göre Dağılımı....................................................................61
Grafik-39: Uzaktan Kumandalı Mayın ve Tuzaklama Olaylarının Dağılımları.............62
Grafik-40: Mayın ve Tuzaklama Olaylarındaki Zayiat Durumu...............................................62
Grafik-41: Toplumsal Olayların Dağılımları...........................................................................................63
Grafik-42: Yol Kesme ve Adam Kaçırma Olaylarının Dağılımları.........................................64
Grafik-43: Cezaevi Olayları..............................................................................................................................65
Grafik-44: Cezaevi Olaylarının Dağılımları...........................................................................................65
Grafik-45: Cezaevlerinde Meydana Gelen Olaylar.........................................................................66
Grafik-46: Cezaevlerinde Meydana Gelen Adlî Nitelikli Olaylar............................................66
Grafik-47: Cezaevlerinde Meydana Gelen Firar Olaylarının Yıllara Dağılımı..............67
Grafik-48: Cezaevlerinde Meydana Gelen Firar Olayları (2006-2007) ............................67
Grafik-49: Suça Sürüklenen ve Kabahat İşleyen Çocuk Sayısının
Yıllara Göre Dağılımları.............................................................................................................72
Grafik-50: Korunma İhtiyacı Olan Çocuk Sayılarının Yıllara Göre Dağılımları...........73
Grafik-51: İşlem Yapılan Çocuk Sayısı....................................................................................................73
Grafik-52: Aylara Göre Kaza Sayıları.......................................................................................................74
Grafik-53: Jandarma Trafik Timlerinin Faaliyetleri..........................................................................75
Grafik-54: Çevre Suçlarının Yıllara Göre Dağılımları...................................................................76
Grafik-55: Çevre Suçlarının Türlerine Göre Dağılımları.............................................................77
Grafik-56: JİHİDEM’e Yapılan Başvuruların Dağılımı..................................................................85
Grafik-57: JİHİDEM Kapsamındaki Başvuruların Sonuçları....................................................85
Grafik-58: JİHİDEM Kapsamında Olmayan Başvuruların Sonuçları.................................86
Grafik-59: J.Gn.K.lığı Bütçesinin Merkezi Yönetim Bütçesi İçindeki Payı.....................106
-VII-
I.
GENEL BİLGİLER:
A.
MİSYON VE VİZYON;
Misyonumuz;
Sorumluluk alanlarında emniyet, âsâyiş ve kamu düzenini sağlamak, korumak
ve kollamak, kaçakçılığı men, takip ve tahkik etmek, suç işlenmesini önlemek için gerekli
tedbirleri almak ve uygulamak, ceza infaz kurumları ve tutukevlerinin dış korumalarını
yapmak,
İşlenmiş suçlarla ilgili olarak kanunlarda belirtilen işlemleri yapmak ve bunlara
ilişkin adlî hizmetleri yerine getirmek,
Askerî kanun ve nizamların gereği görevlerle Genelkurmay Başkanlığınca
verilen görevleri yapmak,
Yukarıda belirtilen görevler dışında kalan, diğer kanun ve nizam hükümlerinin
icrası ile bunlara dayalı emir ve kararlarla Jandarmaya verilen görevleri yapmaktır.
Vizyonumuz;
Değişen güvenlik ortamında, başta terör olmak üzere her türlü risk ve tehditle
kesintisiz mücadele eden, emniyet ve âsâyiş ile kamu düzenini eksiksiz sağlayan, millî,
ahlâki ve meslekî değerlere bağlı ve üstün eğitimli personel ile modern teknolojinin bütün
imkânlarını etkinlikle kullanabilen ve kendini sürekli yenileyen bir teşkilât yapısıyla,
verilebilecek bütün vazifeleri etkin bir şekilde yerine getirebilen, gerekli yasal değişiklikleri
süratle hayata geçirebilen, her türlü görev ortamında görev yapabilecek yetkin liderler
yetiştirebilen ve kendini sorgulayabilen, halkla bütünleşmiş, çağdaş, dinamik, seçkin ve
mutlak başarıya odaklanmış bir jandarma kuvveti olmaktır.
1
B.
YETKİ, GÖREV VE SORUMLULUKLAR;
1.
Yetki;
Jandarma; emniyet ve âsâyişi sağlamak ve kamu düzenini korumak amacıyla,
2803 Sayılı Jandarma Teşkilât Görev ve Yetkileri Kanunu ile 2559 Sayılı Polis Vazife ve
Salâhiyet Kanunu’nda belirtilen her türlü güvenlik tedbirlerini almaya yetkilidir.
2.
Görev;
Jandarmaya, başta 2803 sayılı Jandarma Teşkilât Görev ve Yetkileri Kanunu
olmak üzere, yaklaşık 500 mevzuat görev vermektedir.
Jandarmanın sorumluluk alanlarında genel olarak görevleri; mülkî, adlî, askerî ve
diğer görevler olmak üzere dört ana başlık altında toplanmaktadır.
Mülkî Görevler
a.
Adlî Görevler
Askerî Görevler
Diğer Görevler
Mülkî Görevler;
Mülkî görevler, suç işlenmesini önlemek ve mevcut güvenlik ortamının
idamesini sağlamak maksadıyla, bir suçun işlenmesinden önce caydırıcı nitelikteki önleyici
kolluk tedbirlerinin alınmasını ve bu çerçevede yapılan faaliyetleri kapsamaktadır. Bu
görevler özetle;
2
3
(1)
Emniyet ve âsâyiş ile kamu düzeninin sağlanması,
(2)
Halkın can, ırz ve malının korunması,
(3)
Ceza ve tutukevlerinin haricen korunması,
(4) Tutuklu ve hükümlülerin duruşmalara ve hastanelere götürülüp
getirilmesi, güvenliklerinin sağlanması, diğer ceza ve tutukevlerine nakledilmesi,
(5) Kendisine tahsis edilmiş bölgelerde sınır güvenliğinin sağlanması ve
sorumluluk alanında kaçakçılığın men, takip ve tahkik edilmesi,
(6) 6136 sayılı yasa kapsamına giren ateşli silâhlar, bıçaklar ve diğer
aletler hakkında gerekli işlemlerin yapılması,
4
(7)
Doğal hayatın, çevrenin, av ve yaban hayatı ile kültür varlıklarının
korunması,
(8)
denetlenmesidir.
b.
Sorumluluk
bölgesinde
karayolu
trafiğinin
düzenlenmesi
ve
Adlî Görevler;
Adlî görevler; suçlar işlendikten sonra, bu suçlarla ilgili olarak, kanunlarda
belirtilen işlemleri yerine getirmektir. Bunlar;
(1)
(2)
gönderilmesidir.
5
Suç ve suçluların ortaya çıkarılması,
Şüpheliler ile delillerin aranıp bulunması ve yetkili makamlara
c.
Askerî Görevler;
Askerî görevler; askerî kanun ve
Genelkurmay Başkanlığınca verilen görevlerdir. Bunlar;
(1) Askerî firar,
muhafazası ve sevk edilmesi,
bakaya
ve
nizamların
yoklama
verdiği
kaçaklarının
görevlerle,
yakalanması,
(2) Seferberlik ve savaş hallerinde, önceden belirlenmiş bazı birliklerin,
Kara Kuvvetleri Komutanlığı emrine; sıkıyönetim ve olağanüstü hallerde ise, emniyet ve
âsâyiş birliklerinin, Sıkıyönetim Komutanlıkları harekât komutasına verilmesi,
(3) Genelkurmay Başkanlığı tarafından
Garnizon Komutanlığı görevlerinin yerine getirilmesidir.
ç.
belirlenen
garnizonlarda
Diğer Görevler;
Diğer görevler; mülkî, adlî ve askerî görevler dışında kalan, kanun ve
nizam hükümlerinin icrasını temin ve bunlara dayanan hükümet kararları ile verilen
görevleri ifa etmektir. Bu görevler;
(1)
Para ve patlayıcı maddelerin emniyetli sevki için gerekli tedbirlerin
alınması,
6
(2) Yetkili adlî makamlarca gönderilen suç delillerine ait laboratuvar
hizmetlerinin yerine getirilmesi gibi mülkî, adlî ve askerî kapsama girmeyen çeşitli
görevlerdir.
3.
Sorumluluklar;
Jandarma Genel Komutanlığı; eğitim ve öğretim ile askerî kanun ve nizamların
kendisine verdiği görevler yönünden Genelkurmay Başkanlığına; emniyet ve âsâyiş
görevlerinin ifası yönünden İçişleri Bakanlığına bağlıdır.
Ayrıca Jandarma iç güvenlik birlikleri; mülkî görevlerin icrası esnasında Mülkî
Amirlere, adlî görevlerin icrasında ise Cumhuriyet Savcılarına karşı sorumlu olup,
bölgesindeki diğer bakanlık birimleri ile de ilişki içerisindedir.
Türkiye yüzölçümünün % 92’sinde emniyet ve âsâyişin sağlanmasından Jandarma
yükümlüdür. Kural olarak, ülke genelinde, il ve ilçe belediye sınırları içinde kalan yerlerde,
emniyet ve âsâyişi sağlamaktan Polis, belediye sınırları dışında kalan yerlerde ise,
Jandarma sorumludur.
7
C.
İDAREYE İLİŞKİN BİLGİLER:
1.
Fiziksel Yapı;
Jandarma
Genel
Komutanlığı, yasalarla kendisine
verilen görevi en etkin şekilde yerine
getirmek amacıyla kendisine tahsis
edilen çeşitli kışla ve hizmet
binalarında, Teşkilât Malzeme ve
Kadrolarında (TMK) belirtilen silâh,
araç, gereç ve personel ile
faaliyetlerini sürdürmektedir.
Stratejik Hedef Plânı ve On
Yıllık
Temin/Tedarik
Programı
kapsamında, Birliklerin harekât,
görev
ve
kadro
ihtiyaçlarının
karşılanması maksadıyla; bütçe
imkânları doğrultusunda tedarik
plânlamaları yapılmakta olup, tedariki gerçekleştirilen malzemeler, tedarik maksadına
uygun kullanılacak şekilde birliklere tertip edilmektedir.
Jandarma Genel Komutanlığı bina ve tesislerinin temin ve inşasında; özellikle
görev alanı nedeniyle kırsal ve taşrada mahrum durumda bulunan ve iskân sorunu olan
birliklerin (Karakol, Sınır Birlikleri gibi), bina ve tesislerinin yapımı veya teminine öncelik
verilmektedir. Hizmet binalarının içerisinde erbaş ve erlerin koğuş, yemekhane, tuvalet,
banyo gibi temel ihtiyaçları ile görev odalarının modern hale getirilmesi hedeflenmektedir.
Birlik bazında ise öncelik terörün yoğun olarak yaşandığı Doğu ve Güneydoğu
Anadolu Bölgesindeki birliklerin iskân şartlarının iyileştirilmesi olmak üzere, karakolların
onarım ve yeniden inşasına öncelik verilmektedir
Mevcut bina ve tesislerin iyileştirilmesine yönelik olarak Jandarma Genel
Komutanlığı binalarının daha modern bir yapıya kavuşturulabilmesi maksadıyla, kalorifer
olmayan karakol ve diğer binalara kalorifer sistemi tesis edilmesi, paratoner tesisi, yangın
ikaz ve ihbar sistemi tesisi ile mevcut yapıyı idame ve iyileştirmeye yönelik çatı, kalorifer
tesisatı, elektrik ve sıhhî tesisat gibi bakım ve onarım faaliyetleri öncelikli olarak
yapılmaktadır. Elektriğin sık olarak kesildiği bölgelerde bulunan birliklerin jeneratör ve
voltaj regülâtörü ihtiyacı öncelikle karşılanmaktadır.
Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesinde kiralık ev bulunmayan veya güvenlik
nedeniyle kirada oturulması sakıncalı olan yerlerde lojman yapımına öncelik verilmektedir.
8
2.
Örgüt Yapısı;
Jandarma Genel Komutanlığının teşkilât yapısı aşağıda belirtilen unsurlardan
oluşmaktadır.
a.
Karargâh ve Bağlı Birlikleri,
b.
İç Güvenlik Birlikleri,
(1)
(2)
9
Mülkî Teşkilâta Tâbi Olmayan Jandarma Birlikleri,
(a)
Jandarma Komando Birlikleri,
(b)
Jandarma Havacılık Birlikleri,
Mülkî Teşkilâta Tâbi Olan Jandarma Birlikleri,
(a)
Jandarma Bölge Komutanlıkları,
(b)
İl Jandarma Komutanlıkları (Alay seviyesinde),
(c)
İl Merkez ve İlçe Jandarma Komutanlıkları,
(ç)
Jandarma Karakol Komutanlıkları,
(d)
Jandarma Koruma Birlikleri,
(e)
Jandarma Âsâyiş Komando Birlikleri,
(3)
Sınır Birlikleri,
(4)
Eğitim Birlikleri ve Jandarma Okulları,
(5)
İdarî ve Lojistik Destek Birlikleri,
(6)
Görevin Özelliğine Bağlı Olarak Kurulacak Diğer Kuruluşlar.
3.
Bilgi ve Teknolojik Kaynaklar;
Jandarma Genel Komutanlığının mevcut ve muhtemel tehditler karşısında
aslî görevlerini yerine getirebilecek kuvvet yapısı ve hazırlık durumunda olması ve bu
amaca yönelik tahsisli kaynakların yerinde, zamanında ve etkin kullanılması esastır.
Jandarma Genel Komutanlığının on yıllık dönem içerisinde kuvvet yapısında
meydana gelebilecek değişiklikleri dikkate almak suretiyle görev fonksiyonları bazında
sahip olunacak silâh, araç, gereç ve ana sistemler, Stratejik Hedef Plânı ile plânlanmakta
ve bu plânla Jandarma Genel Komutanlığının kısa, orta ve uzun vadede ulaşmayı
amaçladığı hedefler ortaya konmaktadır.
Bu bağlamda Jandarma Genel Komutanlığının kullanmakta olduğu bilgi ve teknolojik
kaynaklar;
a.
Stratejik hedef plânlarında yer alan modernizasyon projeleri ana
hedefleri aşağıya çıkarılmıştır;
(1)
Taktik Tekerlekli Araç;
Komando birliklerinin
kabiliyetinin artırılması hedeflenmiştir.
(2)
operasyonel
faaliyetlerde
hareket
Devriye Müdahale Aracı;
İç Güvenlik Birliklerinin olaylara anında ve daha etkin
müdahalesi hedeflenmiştir.
10
(3)
Arazi Tipi Devriye Müdahale Aracı;
İç Güvenlik Birliklerinin hareket kabiliyetinin artırılarak, olaylara
anında ve etkin müdahalede bulunulması hedeflenmiştir.
(4)
Olay Yeri İnceleme Birim Aracı;
Meydana gelen âsâyiş olaylarında teknik personel ve araçlarla
olay yerindeki delillerin sağlıklı bir şekilde tespitinin yapılarak, faillerin en kısa zamanda
yakalanması hedeflenmiştir.
(5)
Trafik Aracı;
İç güvenlik birliklerinin trafik hizmetlerini daha etkin yapabilmesi
hedeflenmiştir.
11
(6)
Patlayıcı Madde Tespit ve İmha Aracı;
Toplumsal huzuru bozmak ve kaos yaratmak maksadıyla
illegal örgütlerin patlayıcı madde kullanma eylemlerine karşı Jandarma birliklerinin
patlayıcı madde tespiti ve imhasında etkinliğinin artırılması hedeflenmiştir.
(7)
Gece Görüş Cihazları;
(a)
Termal Silâh Dürbünü; J.Gn.K.lığı birliklerinin
operasyonel faaliyetlerde ateş gücü, gece görüş ve gece atış kabiliyetinin artırılarak,
terörle mücadelede daha etkin olması hedeflenmiştir.
(b)
Gece Görüş Makineli Tüfek Dürbünü; J.Gn.K.lığı
birliklerinin operasyonel faaliyetlerde ateş gücü, gece görüş ve gece atış kabiliyetinin
artırılarak, terörle mücadelede daha etkin olması hedeflenmiştir.
12
(c)
Termal Kamera; iç güvenlik harekâtı ve sınırda görevli
Jandarma birliklerinin gece harekât, gözetleme ve keşif kabiliyeti ile görev etkinliğinin
artırılması hedeflenmiştir.
(8)
Toplumsal Olaylara Müdahale Teçhizatı;
Eğitimli personel ve teçhizatı ile toplumsal olaylara Jandarma
birliklerinin daha profesyonel ve etkin müdahalesinin sağlanması hedeflenmiştir.
13
(9)
BTR-80 Zırhlı Muharebe Aracı Fabrika Seviyesi Bakım ve
Tamiri (FASBAT);
Ana muharebe araçlarının arızalanmasını beklemeksizin belirli
kıstas ve sürelerde fabrika seviyesinde bakım ve onarımlarının yapılması, yabancı menşeli
parçalarının yerlileştirilmesi ve kullanım ömürlerinin uzatılması hedeflenmiştir.
b.
Diğer taraftan Jandarma Genel Komutanlığı tarafından devamlı
değişen ve gelişen havacılık ve savunma teknolojileri takip edilmekte olup, bunlara paralel
olarak olanaklar dâhilinde hava araçları ve sistemlerin revizyonları ve modernizasyonları
yaptırılmaktadır. Bu kapsamda;
(1)
Helikopterlerin güdümlü füzelere karşı korunmasını sağlamak
maksadıyla başlatılan ve Genelkurmay Başkanlığı koordinesinde Savunma Sanayi
Müsteşarlığınca yürütülen Helikopter Elektronik Harp Sistemlerinin tedarik ve entegrasyon
çalışmaları devam etmektedir.
14
(2)
Helikopterlerin daha hassas ve güvenli seyrüsefer ile emniyetli
uçuş yapabilmeleri, diğer kuvvetlerle müşterekliğin sağlanması ve kriptolu muhabere
yapılabilmesi maksadıyla Avionik Sistem Modernizasyonu, Hareketli Harita ve Termal
Görüş (FLIR) Sistemi tedarik çalışmaları kapsamında Savunma Sanayi Müsteşarlığı
(SSM) aracılığıyla Aselsan A.Ş. ile sözleşme aşamasına gelinmiştir.
(3)
Jandarmanın ana görevi olan emniyet ve âsâyiş ile kamu
düzeninin sağlanması, kaçakçılığın men, takip ve tahkik edilmesi ile çevrenin korunması
gibi görevlerde Jandarma Havacılığının etkin olarak kullanılması maksadıyla, kadro ihtiyacı
olan Genel Maksat Helikopteri alımı için “TSK Helikopter Tedariki Projesi”ne dâhil
olunmuştur. Sözleşme çalışmaları Savunma Sanayi Müsteşarlığınca devam etmektedir.
15
c.
Jandarma Genel Komutanlığının suç ve suçlu ile mücadelede kriminâl
etkinliğini artırmak maksadıyla konusunda uzman personelden oluşan bir “Kriminâl Sistem”
oluşturulmuştur. Bu sistem içerisinde, kriminâl laboratuvarların yanı sıra, Olay Yeri
İnceleme Tim ve Birimleri ile Parmak izi ve Avuç izi Kısım Amirlikleri yer almaktadır.
Olay yerini teknik usûllerle sistematik olarak incelemek, elde edilecek maddî delilleri
usulüne uygun olarak toplamak, ambalajlamak ve laboratuvarlara göndermek maksadıyla;
İl Jandarma Komutanlıkları bünyesinde Olay Yeri İnceleme Timi (OYİT) ve İlçe Jandarma
Komutanlıkları bünyesinde Olay Yeri İnceleme Birimi (OYİB) kurulmuştur. Bu birimlerde
görev yapan personel tarafından yürütülen olay yeri inceleme faaliyetleri, “Delilden
Suçluya” gidilmesinde önemli bir rol oynamaktadır. Olay yeri incelemesi sonucu, titiz ve
bilimsel yöntemlerle toplanan deliller, en kısa sürede Kriminâl Laboratuvarlarına
ulaştırılmaktadır.
Adlî ve idârî soruşturmalar sırasında elde edilen maddî delilleri, bilimsel yöntemlerle
incelemek, değerlendirmek ve bilirkişi raporu hazırlamak kriminâl laboratuvarlarının temel
görevleridir. Ayrıca; kanunlar kapsamında yetki verilen ve analiz sonucunda tespit edilen
bilgilerin arşiv kayıtlarını tutmak ve “suç” ile “suçlu”nun tespitinde, güvenlik kuvvetlerine ve
adlî birimlere yardımcı olmak görevleri arasındadır.
Jandarma Kriminâl Daire Başkanlığı ile Van, Bursa ve Aydın Jandarma Bölge
Kriminâl Laboratuvar Amirlikleri, idarî/adlî soruşturma ve kovuşturmalarda; savcılık ve
mahkemeler, Jandarma Genel Komutanlığı
ve bağlı birimleri, askerî birimler ile adlî
görevlerle ilgili olarak Emniyet Genel
Müdürlüğü birimleri tarafından elde edilen ve
ilgili muhakkik, savcı veya hâkimin yazılı
oluru alınarak gönderilen bulgu ve delilleri,
yapılan inceleme talepleri doğrultusunda
değerlendirmekte ve sonucu rapor halinde
doğrudan
talepte
bulunan
birime
göndermektedir.
16
Parmak İzi ve Diğer İzler İnceleme Laboratuvarlarında; bulgu ve deliller
üzerinde görünmez parmak ve avuç izleri görünür hale getirilerek gerekli incelemeler
yapılmakta, Otomatik Parmak İzi Teşhis Sistemi veri tabanından parmak izi ve avuç izi
sorgulamaları ve karşılaştırmaları ile ayakkabı ve araç lastik izleri üzerinde gerekli
inceleme ve mukayeseler yapılarak bilirkişi raporları tanzim edilmektedir.
Balistik İnceleme Laboratuvarlarında; olayların aydınlatılmasında yardımcı
olabilecek ateşli silâh, fişek, kartuş, kovan ve mermi çekirdekleri incelenmektedir. Balistik
laboratuvarında aynı zamanda; mermi ilk hızı ve ateşli silâhların tetik çekim kuvvetinin
ölçümü, silâh üzerinden silinen seri numaralarının tespiti, kesici, delici ve ezici ateşsiz
silâhların incelemeleri de yapılmakta ve atıldığı silâhı tespit edilemeyen kovan ve mermi
çekirdeklerinin arşiv kayıtları tutulmaktadır.
17
- El Yazısı ve Doküman İnceleme Laboratuvarlarında; bulgu ve deliller üzerindeki
el yazıları ve imzalar ile mukayese el yazıları ve imzalar arasında inceleme ve
karşılaştırma yapılmakta, damga, mühür, kaşe, kâğıt, pul ile kıymetli evrak üzerinde
incelemeler yapılarak sahte olup olmadığı ya da üzerinde oynama yapılıp yapılmadığı
tespit edilmektedir.
Kimyasal İnceleme Laboratuvarlarında; toprak, metal, boya, kumaş, lif, cam
gibi nesnelerin analiz ve karşılaştırmaları, nesneler üzerinde; atış artığı, atış yönü ve atış
mesafesi analizleri, yangın olaylarına ait bulgu ve deliller üzerinde yangın başlatıcı tespiti
analizleri, olay yerinden elde edilen artıklar ile zararsız hale getirilen veya imha edilen
patlayıcı madde içeren malzemeler, münferit mayınlar ile el yapımı geliştirilmiş patlayıcı
madde ve düzenlerinin incelemeleri ile imâl tekniklerinin, kullanılan ateşleme sistemlerinin,
malzeme cins ve menşeilerinin belirlenmesi, toksik madde analizleri, kan ve idrar
örneklerinde narkotik ve psikotrop madde tespitine yönelik analizler ile kan örneklerinde
alkol analizleri yapılmaktadır.
18
Narkotik Madde Analiz Laboratuvarında; uyuşturucu maddelere dair
Uluslararası 1961 TEK Sözleşmesine istinaden, 2313 sayılı Uyuşturucu Maddelerin
Murakabesi Hakkında Kanunun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik gereği, ülkemiz adına
önemli narkotik ve psikotrop madde kaçakçılığı olaylarında, yakalanan maddelerin
kaynağının tespit edilmesi amacıyla bilimsel araştırma ve analizler yapılmakta, analiz
sonuçları Dışişleri Bakanlığı aracılığı ile Birleşmiş Milletlere gönderilmektedir. Ayrıca
laboratuvar, narkotik ve psikotrop maddelerle ilgili kriminâl laboratuvarlarca düzenlenen
raporlar arasında farklılık bulunması durumunda, talep olduğu taktirde konuya ilişkin görüş
bildirmekle de yükümlüdür.
Biyolojik İnceleme Laboratuvarlarında; bulgu ve deliller üzerinde biyolojik
örneklerin niteliğini belirlemek üzere ön inceleme yapılmakta, saç ve kıl üzerinde
mikroskobik incelemeler yapılmakta ve biyolojik örneklerin DNA testleri yapılarak suçlunun
kimliğine ulaşılmaktadır. Ayrıca babalık ve annelik tayini de yapılmaktadır.
19
Ses ve Görüntü İnceleme Laboratuvarlarında; ses ve görüntü kayıtları
üzerinde; onarma, iyileştirme ve konuşmacı tanıma işlemleri ile montaj, ekleme ve silinti
tespitleri yapılmakta, analog ses ve görüntü medyaları üzerinde meydana gelen tahribatlar
onarılmakta, obje boyutu ölçümü ve görüntü karşılaştırmaları yapılmaktadır.
Bilişim Teknolojileri İnceleme Laboratuvarlarında; CD , DVD ve multimedya
kartları ile bilgisayar ve cep telefonları gibi veri depolayabilen tüm bilişim sistemlerinde
bulunan verilerin incelemeleri yapılmaktadır.
2007 yılında Kriminâl Daire Başkanlığı ile Van, Bursa ve Aydın Jandarma Bölge
Kriminâl Laboratuvarlarında toplam 12.834 adet dosya içeriğindeki bulgular üzerinden
222.148 adet analiz faaliyeti icra edilerek bilirkişi raporu tanzim edilmiştir. (Tablo-1)
Birim
Dosya Sayısı
Yapılan Analiz Sayısı
Kriminâl Daire Başkanlığı
4.335
63.405
Van J.Bölge Krim.Lab.A.liği
5.282
80.245
Aydın J.Bölge Krim.Lab.A.liği
1.685
48.239
Bursa J.Bölge Krim.Lab.A.liği
1.532
30.259
Toplam
12.834
222.148
Tablo-1: Kriminâl Laboratuvarlarında Yapılan Analiz Sayısı
20
Ayrıca olay yerinden mahkeme safhasına kadar yürütülen kriminâl faaliyetleri
standart hale getirmek, laboratuvarlarda çalışan personelin gelişen teknolojiye paralel
olarak eğitim seviyesini yükseltmek ve laboratuvar çalışanları arasında bilgi alış verişini
sağlamak maksadıyla 1998 yılında üye olunan Avrupa Adlî Bilim Enstitüleri Ağı (European
Network of Forensic Science Institutes (ENFSI) üyeliği etkin bir şekilde yürütülmektedir.
Jandarma Genel Komutanlığının suç ve suçlu ile mücadelede önemli bir yer tutan
kriminâl faaliyetlerindeki etkinliğini artırmak maksadıyla, Jandarma Kriminâl Daire
Başkanlığının kalite yönetim sistemi ile iki deney metodu, 4457 Sayılı Kanun ile kurulan
Türk Akreditasyon Kurumu (TÜRKAK) tarafından TS EN ISO/IEC 17025 “Deney ve
Kalibrasyon Laboratuvarlarının Yeterliliği İçin Genel Şartlar” standardına göre 21 Kasım
2007 tarihi itibariyle akredite edilmiştir.
Türkiye’de adlî bilimler alanında hizmet veren
laboratuvarlar arasından akredite edilen ilk lâboratuvar olan
Jandarma Kriminâl Daire Başkanlığı; hizmet kalitesini
yükselterek, Avrupa’da hizmet veren 20 akredite
laboratuvardan biri olmuştur.
Terör saldırıları, doğal afetler, uçak veya tren kazaları gibi çok sayıda kişinin
hayatını kaybettiği ve cesetlerin tanınamaz hale geldiği olaylar sonrasında hayatını
kaybedenlerin kimliklerinin tespit çalışmalarını bilimsel esaslar dâhilinde yürütmek üzere
Jandarma Kriminâl Daire Bşk.lığı (JKDB) bünyesinde “Jandarma Felaket Kurbanlarını
Kimliklendirme Timi” (JF2KT) kurulmuştur. Özel malzemelerle teçhiz edilmiş olan JF2K
Timi, 01 Kasım 2007 tarihi itibarıyla faaliyete geçirilmiş olup, teşkil edilmesini müteakip ilk
görevinde Atlas Jet Havayollarına ait yolcu uçağının 30 Kasım 2007 tarihinde Isparta’da
düşmesi sonucunda hayatını kaybeden yolcuların kimlik tespit çalışmalarına iştirak
etmiştir.
21
Jandarma Genel Komutanlığında 2007 mali yılı içerisinde temin edilen cihazlar ile
kriminâl birimlerin imkân ve kabiliyetleri artırılarak, analizlerin daha kısa sürede yapılması
ve teknolojik gelişmelerin takip edilmesi sağlanmıştır. Bu maksatla 2007 mali yılı içerisinde
tedarik edilen;
Elektron Mikroskobu Cihazı ile atış
artıkları, metal, lif, cam ve toprak örneklerinin
analizleri daha kısa sürede ve daha ileri teknolojik
imkân kullanılarak yapılmaktadır. Otomatik atış
artığı programı ile atış artıklarının morfolojik
görüntüsü ve kimyasal bileşenleri otomatik olarak
incelenmekte, ateşli silâhların kullanıldığı olaylarda
ateş eden şahsın (suçlunun) daha kısa sürede ve
daha ayrıntılı olarak tespiti yapılabilmektedir.
Kütle Seçimli Gaz Kromatografi
Cihazı; çeşitli bitki ekstrelerinin, gıda, farmasotik,
biyokimyasal, narkotik ve psikotrop maddelerin nitel
analizlerinde, ayrıca bilinmeyen organik maddelerin
(narkotik ve psikotrop, patlayıcı maddeler, toksik
maddeler
v.s.)
tanımlanmasında
ve
nicel
analizlerinde kullanılmaktadır.
Eski cihazların yedeklendiği ve kimyasal
verilerin saklandığı daha gelişmiş bir kütüphaneye
sahip olan bu cihazla analizler daha kısa sürede
yapılmaktadır.
Alkol Analiz Sistemi; özellikle trafik
kazalarına karışmış şahısların, kan örnekleri
üzerinde yapılan analizler sonucunda; söz konusu
kişilerin kanında alkol olup olmadığı ile kandaki
alkol miktarının promil olarak değer tespitinde
kullanılmaktadır.
22
Atış Artığı ve Metal Analiz Sistemi;
ateşli silâhların kullanıldığı olaylarda üzerinde mermi
giriş ve çıkış deliği olan giysiler ile diğer nesneler
üzerinde atış mesafesini belirleme analizleri; katı, toz
ve film numunelerinde (toprak, boya gibi) mikro
alanların
ve
inorganik
elementlerin
kimyasal
analizlerinin belirlenmesinde kullanılmaktadır. Ayrıca,
otomatik tarama sistemi sayesinde atış mesafesi ve
atış yönü tespiti yapılmaktadır.
Real-Tıme PCR Cihazı yardımıyla,
analize tabi tutulacak biyolojik örneğin içerdiği DNA
miktarının sağlıklı bir şekilde tespit edilmesi ile ilgili
kabiliyet kazanılmıştır. DNA miktarının tespiti
sonucunda, yetersiz miktarda DNA ihtiva eden
biyolojik örneklerin gereksiz yere analize tabi
tutulmasının ve sarf malzemesi harcanmasının
önüne geçilmiştir.
Yüksek Basınçlı Sıvı Kromatografi Sistemi ile
laboratuvara gönderilen narkotik, psikotrop ve patlayıcı
madde analizleri daha sağlıklı ve hızlı yapılmaktadır.
17 Eylül 2007 tarihinde faaliyete geçirilen Bilişim
Teknolojileri İnceleme Şube Müdürlüğüne tedarik edilen
malzemeler ile; CD, DVD, Sabit Disk, Hard Disk, USB
Flash Disk gibi veri depolama bellekleri ile cep
telefonları ve manyetik kart kopyalama cihazları
(papağan) üzerinde incelemeler yapılmakta ve bellekler
içerisinde bulunan suçla ilgili bilgiler tespit edilerek
doğrudan talepte bulunan makamlara gönderilmektedir.
23
Son yıllarda geliştirilen mitokondriyel DNA (mtDNA) teknolojisi, olay yerinden elde
edilen köksüz kıl, kemik veya dişten klasik DNA incelemesi için gerekli olan genomik
DNA’nın elde edilemediği durumlarda kullanılan alternatif bir tekniktir. Bununla ilgili
2007 yılı içinde Biyolojik İnceleme Ş.Md.lüğü bünyesinde bir laboratuvar oluşturulmuş ve
gerekli malzemeleri tedarik edilmiştir. Konu ile ilgili yapılan literatür çalışmaları, alınan
eğitimler ve elde edilen bilgiler çerçevesinde bu tekniğin uygulanması çalışmalarına devam
edilmektedir.
ç.
Kimlik Bildirim Sistemi Projesi (KBS);
Jandarma bölgesindeki; otel, motel, pansiyon vb. geçici ikâmet
yerlerinde konaklayanların kimliklerinin elektronik ortamda alınarak, aranan şahıslardan
olup olmadıklarını tespit etmek ve arananlar hakkında gerekli yasal işlemi yapmak
maksadıyla başlatılan “Kimlik Bildirim Sistemi Projesi (KBS) 01 Haziran 2007 tarihinde tüm
Jandarma sorumluluk bölgesinde uygulanmaya başlanmıştır.
2007 yılı içerisinde sistemde kayıtlı olan 3.575 tesisin gönderdiği veriler üzerinde
yapılan bilgisayar sorgulamasında arandığı tespit edilen 2.588 şahıs yakalanmıştır.
Kimlik Bildirim Sistemi’nin uygulanması ile ilgili olarak 190 personele eğitici eğitimi
verilmek suretiyle sistemin etkin kullanımı sağlanmıştır. Ayrıca Jandarma Genel
Komutanlığı Karargâhında tesis edilen sistem odası ve nöbet sistemi ile KBS’nin 24 saat
esasına göre takibi sağlanmıştır.
d.
Jandarma Entegre Muhabere ve Bilgi Sistemi (JEMUS) Projesi;
Teknolojinin çok hızlı geliştiği günümüzde, yasadışı unsurlar da
teknolojinin bütün imkânlarından azami derecede yararlanmaktadır. Öte yandan, bireysel
hakların ön plâna çıktığı günümüz hukuk sisteminde gözaltı süresinin kısalması,
sorgulama ve araştırmalarda insan haklarının azami derecede korunması, mahkemelere
tanık ifadelerinin yanında maddî delillerin de sağlıklı bir şekilde sunulması zorunluluğu,
Jandarmanın çalışmalarında teknolojiden azami derecede yararlanmasını; hızlı, güvenilir,
emniyetli, esnek ve ekonomik bir muhabere sistemine sahip olmasını “Olmazsa Olmaz” bir
zorunluluk haline getirmiştir.
24
Bu zorunluluk karşısında; suç ve suçlu sorgulama, birlik takibi, mesaj ve evrak
dağıtım, bilgi toplama, saklama ve bilgiye ulaşım ile karar verme faaliyetlerinin
otomasyona geçirilmiş sistemler üzerinden yapılarak emniyet ve âsâyiş hizmetlerinin
sağlanmasına yönelik olarak, ses ve verinin Jandarma Genel Komutanlığı Karargâhından
en alttaki devriye seviyesine kadar ulaştırılıp alınabilmesine imkân sağlayan ve tüm
cihazların birbirleri ile entegre ve millî kripto algoritmasına sahip olmasını öngören
Jandarma Entegre Muhabere ve Bilgi Sistemi (JEMUS) projesinin telli bölümü 2004 yılında
ülke genelinde tamamlanmıştır. Telsiz bölümünün ise birinci safhası 2006 yılı itibariyle
Aydın Jandarma Bölge Komutanlığında (6 il) devreye alınmış olup, ikinci safha
kurulumlarına İstanbul, Ankara ve Bursa Jandarma Bölge Komutanlıklarında (18 il) devam
edilmektedir. Üçüncü safha kapsamında yer alan Konya ve Kastamonu Jandarma Bölge
Komutanlıkları (11 il) sisteminin tedarik işlemlerine 2008 yılı içerisinde başlanması
hedeflenmektedir.
Bütçe imkânları doğrultusunda 2016 yılına kadar ülke genelinde tamamlanması
hedeflenen proje ile Jandarma birlikleri; modüler, diğer sistemlerle bütünleşebilir ve
teknolojik gelişmelere açık yapıda, sayısal, sabit ve mobil sistemlerden oluşan bir
haberleşme ağına kavuşturulmakta, ulusal savunma sanayi sektörüne uluslararası
standartta bir telsiz teknolojisi kazandırılmaktadır.
25
Proje kapsamında;
-
Sayısal muhabere emniyetli ses ve veri haberleşmesi,
-
Telli-telsiz tamamlama ile telsiz ve telefon abonelerinin birbiri ile görüşmesi,
-
Mesaj alış verişi,
-
Fotoğraf aktarımı,
-
Motorlu devriye seviyesinde kimlik, silâh, araç ve ehliyet sorgulaması,
-
Yaya devriye seviyesinde el telsizi ile kimlik ve araç sorgulaması,
-
El telsizi ile telsiz sistemi üzerinden iller arası haberleşebilme,
Güncel uydu görüntüleri kullanılarak ülke genelinde araç takibi ve devriyelerin
merkezden takip edilmesi ve görevlendirilebilmesi yeteneği sağlanmaktadır.
Sistem yaygınlaştırıldıkça suç ve suçlularla mücadelede etkinlik artırılarak, hızlı,
güvenilir, emniyetli, esnek ve ekonomik bir muhabere sistemine sahip olunacaktır.
26
e.
OBİ Teçhizat Projesi;
Jandarma Genel Komutanlığı karargâh, kurum ve birliklerinde; idarî,
mali işlemler ile emniyet ve âsâyiş hizmetlerinin daha etkin, süratli ve kesintisiz yürütülmesi
maksadıyla ihtiyaç duyulan bilgi sistem malzemeleri ihtiyaçlarının karşılanmasına yönelik
olarak yürütülmektedir.
Emniyet ve âsâyiş hizmetlerinin daha etkin bir biçimde yürütülmesinde kullanılmak
üzere sayısal haberleşme teknolojilerindeki yeniliklerin, Jandarma Genel Komutanlığı
bünyesine kazandırılması maksadıyla, uygulama yazılımlarından azamî istifade edilerek
hizmetlerin otomasyon ortamında yürütülebilmesi amacıyla gerçekleştirilen OBİ Teçhizatı
Projesi kapsamında bilgisayar ve çevre birimlerine yönelik olarak;
-
İhtiyaç Analizi,
-
Plânlama,
-
Tedarik,
-
İşletim faaliyetlerine devam edilmektedir.
f.
Jandarma Genel Komutanlığı Kurumsal Ağı;
JEMUS projesi kapsamında, ülke genelinde kurulu tüm Jandarma
birlikleri birbirlerine irtibatlandırılarak emniyetli, süratli ve kesintisiz bilgi paylaşımı imkânı
sağlanmıştır.
İstanbul
JANDARMA GENEL KOMUTANLIĞI KURUMSAL AĞI
Mardin
Şanlıurfa
27
g.
Web Tabanlı Bilgi Sistem Yazılımları;
Tüm Jandarma birliklerince ihtiyaç duyulan kurumsal yazılımlar WEB
tabanlı yapıda merkezi olarak hizmete geçirilmiştir.
Bu sayede Jandarma Genel Komutanlığı bünyesinde personel, harekât, istihbarat
ve lojistik konularında bilgiye ulaşım ile karar verme faaliyetlerinin otomasyona geçirilerek
daha sağlıklı, süratli ve güvenilir bir şekilde yapılabilmesi sağlanmaktadır.
Kurumsal kullanıcı adı
: ..........................
Kurumsal kullanıcınız kilitlenmiş ise, bilgisayar işletmeninizi arayınız.
Programla ilgili sorunlar için : ...........................
ğ.
İnternet Hizmetine Açılan Yazılım Paketleri;
Vatandaşların internet üzerinden bilgilendirilmesi maksadıyla
Jandarma Genel Komutanlığının tanıtımına yönelik olarak iki adet internet sitesi kurularak
hizmete açılmıştır.
www.jandarma.tsk.mil.tr
28
www.jandarma.gov.tr
Bu internet siteleri üzerinden İhale İlanları, İnsan Hakları İhlalleri, 156 İhbar gibi
yazılım paketleri kullanıma açılmıştır.
29
4.
İnsan Kaynakları:
Jandarma Genel Komutanlığı personel sistemi; en etkili insan gücü yapı ve
ihtiyacının belirlenmesi, bu yapı için gerekli olan uygun miktar ve nitelikteki personelin
temini, yetiştirilmesi ve istihdamı çalışmalarının yürütüldüğü faaliyetler zinciridir.
İnsan gücü yapı ve ihtiyacı, önceden tayin edilen kuvvet yapısına göre
belirlenmektedir.
a.
Personel Politikasının Esasları;
Profesyonel İş Gücü; teknik bilgi ve uzmanlık gerektiren işlerde
profesyonel personel istihdamı öngörülmektedir. Bu kapsamda özellikle yükümlü
(Yedek.Subay / Erbaş / Er) personel istihdam edilen bu tür yerlerde uzman jandarma,
uzman erbaş ve sivil memur görevlendirmek suretiyle geçici personel istihdamı
azaltılmakta, böylelikle profesyonel bir yapı oluşturulmaktadır.
İstihdam; Jandarma Genel Komutanlığının görev etkinliğini ve verimliliğini artırmak
için, modern yönetim usulleri uygulanmakta, istihdamda "İşe Göre Personel"
prensibinden hareketle, personel özelliklerine en uygun kadro görev yerinde
çalıştırılmaktadır.
Sivil personel; üniforma giyilmesini gerektirmeyen görev yerlerinde devamlılığı
sağlamak için, büyük karargâhlarda, sosyal hizmetlerde ve teknik alanlarda sivil personel
istihdam edilmektedir.
Muharip Kuvvetlere Öncelik; İnsan gücü yapısının belkemiği olan muharip
birliklere ve bu birliklerde görevli personele her alanda öncelik verilmektedir.
b.
İnsan Gücü Yapısı;
Jandarma Genel Komutanlığı insan gücü yapısının oluşturulmasında
esas; Jandarma Genel Komutanlığının görev ihtiyaçlarının zamanında ve en uygun
personelle karşılanmasıdır. Bu amaçla kısa, orta ve uzun vadeli insan gücü plânlamaları
yapılmakta sistemde görülen aksaklıklar giderilmektedir.
Jandarma Genel Komutanlığının insan gücü yapısı; profesyonel personel olarak,
subay, astsubay, uzman jandarma, uzman erbaş, sivil memur, işçiler ile yükümlü personel
olarak; yedek subay, kısa dönem erbaş ile erbaş ve erlerden oluşmaktadır.
Profesyonel Personel Kaynakları;
Subay kaynakları; Harp Okulu ve GATA (FYO) mezunları, Türk Silâhlı
Kuvvetlerinin ihtiyaç duyduğu alanlarda üniversite mezunlarından alınan muvazzaf veya
sözleşmeli subaylar ve subaylığa geçmeye hak kazanan astsubaylardır.
Astsubay kaynakları; iki yıllık Astsubay Meslek Yüksek Okulu mezunu
astsubaylar, meslek yüksek okulu ve fakülte mezunları arasından seçilerek asgarî bir yıl
eğitim verilen uzman jandarma, uzman erbaş ve sivil kaynaklılar ile meslek yüksek okulu
ve fakülte mezunları arasından seçilerek asgarî bir yıl eğitim verilen sözleşmeli bayan
astsubaylardır.
30
Uzman jandarma kaynağı; 18-24 yaşlarında, asgarî lise diplomasına sahip erkek
vatandaşlar arasından sınavla alınarak bir yıl eğitim yapılan Uzman Jandarma Okuludur.
Uzman erbaş kaynağı; muvazzaflık hizmetini tamamlayan ve terhis tarihinden
azamî üç yıl geçmiş olan en az ortaokul mezunu erbaş ve erlerdir.
Sivil memur ve işçi temini sivil kaynaktan Kamu Personeli Seçme Sınavı (KPSS)’na
göre yapılmaktadır.
c.
Eğitim Sistemi;
Jandarma Genel Komutanlığında eğitim; iç güvenlik ve diğer kuvvet
komutanlıkları ile ortak eğitim ihtiyaçları ve değişen risk faktörleri ile elde edilen tecrübeler
göz önüne alınarak plânlanmakta ve icra edilmektedir.
Jandarma Genel Komutanlığı Eğitim Sistemi, Türk Silâhlı Kuvvetleri Eğitim
Sistemi’nin bir alt sistemi olarak, Türk Millî Eğitim Sistemi ve Türk Yüksek Öğretim
Sistemine paralel bir yapı içindedir. Bu doğrultuda Jandarma Genel Komutanlığı Eğitim
Sistemi, subay, astsubay, uzman jandarma, uzman erbaş, sivil memur, erbaş ve erlere
Türk Silâhlı Kuvvetlerinin anayasa ve yasalarla verilmiş görevlerini icra etmesi için gerekli
yeteneklerin kazandırılması amacıyla kurulmuş bir eğitim-öğretim sistemidir.
Jandarma Genel Komutanlığının eğitim ve öğretim sistemi birbirini tamamlayan ve
eğitim merkezi - okul - birlik üçlüsü üzerine bina edilen iki alt sistemden oluşan bir
bütündür. Bu alt sistemler;
Subay, yedek subay, astsubay, sivil memur, uzman jandarma, uzman erbaş ile
erbaş ve er eğitimini kapsayan ferdi eğitim, birlikleri muharebeye hazırlayan birlik
eğitimidir.
(1)
Subay Eğitimi;
Jandarma Genel Komutanlığının muvazzaf subay kaynağı Harp
Okuludur. Harp Okulunda dört yıllık lisans düzeyinde Silâhlı Kuvvetlerin taktik, teknik ve
idari faaliyetlerini yeterli düzeyde uygulayacak, askerî disiplin, genel kültür, bilim ve beden
yeterliliklerine sahip ve müteakip safhalarda ihtisas eğitimi ve öğretimini takip edebilecek
nitelikle muvazzaf subay yetiştirilmektedir.
Harp Okullarına ilâve olarak Türk Silâhlı Kuvvetlerinin ihtiyaç duyduğu alanlarda
üniversite mezunlarından alınan muvazzaf subaylar ile sözleşmeli subaylar ve
astsubaylardan subaylığa geçmeye hak kazananlar da muvazzaf subay kaynağını
oluşturmaktadır.
Kara Harp Okulunda Lisans düzeyinde “Sistem Mühendisliği” eğitimi verilmektedir.
Harp Okullarından mezun olan subayların mesleki ihtisas eğitimleri beş aydan iki
yıla kadar değişen bir süre için sınıf okulları/eğitim merkezi komutanlıklarında
verilmektedir.
31
Bu kapsamda; Jandarma sınıfı subaylar Jandarma Genel Komutanlığınca
eğitilmekte, diğer sınıf subaylar ise Kara Kuvvetleri Komutanlığına bağlı sınıf
okulları/eğitim merkezi komutanlıklarında eğitim görmektedirler. Sözleşmeli subay ve
astsubaylıktan subaylığa geçenler ise; Harp Okulundaki nosyon kazandırma eğitimini
müteakip, Harp Okulu kaynaklı subaylarda olduğu gibi sınıf okulu eğitimine tâbi
tutulmaktadırlar.
Subaylar; görev ihtiyaçlarına göre Uzman Personel Temin ve Yetiştirme Plânında
belirtilen branş/dallarda kuvvet nam ve hesabı ile kendi nam hesabına lisansüstü/doktora
eğitimi yapabilmektedirler.
(2)
Astsubay Eğitimi;
Astsubaylar muharip, teknik ve idari branş eğitimi
görmektedirler. Astsubayların eğitimi, Jandarma, Bando ve Sağlık Astsubay Meslek
Yüksek Okullarında ön lisans seviyesinde yapılmaktadır. Astsubay Meslek Yüksek
Okullarını bitiren öğrenciler astsubay çavuş olarak naspedilmekte ve müteakiben teknik
sınıflar kendi branşlarında ve teknik konularda sınıf okullarında eğitim almaktadırlar.
(3)
Uzman Jandarma Eğitimi;
Uzman Jandarmaların eğitimi bir yıl süre ile Jandarma Genel
Komutanlığınca yapılmaktadır.
(4)
Yedek Subay Eğitimi;
Yedek subay adayları, 12 haftalık temel eğitimden sonra
asteğmen rütbesinde göreve başlamaktadırlar.
(5)
Uzman Erbaş Eğitimi;
Uzman Erbaşlar seçim kriterlerine göre seçilmekte ve
birliklerine atanmaktadırlar. Kıt'a kaynağından temin edilenler birliklerinde görev başı
eğitimine, dış kaynaktan temin edilenler ise 10 haftalık temel eğitime alınmaktadırlar.
32
5.
Sunulan Hizmetler:
a.
Âsâyiş Hizmetleri;
Jandarma sorumluluk bölgesinde meydana gelen son beş yıllık âsâyiş
olay sayıları Grafik-1’de görülmekte olup, 2007 yılında toplam 243.033 âsâyiş olayı
meydana gelmiş, olaylar 2006 yılına nazaran % 33 oranında artmıştır.
Olay Sayısı
% 33
300.000
243.033
200.000
147.397
144.319
157.741
182.774
100.000
0
Yıllar
2003
2004
2005
2006
2007
Grafik-1 Âsâyiş Olay Sayıları (2003-2007)
Âsâyiş olaylarının % 31’ini kabahatler, % 25’ini kişilere karşı suçlar, % 17’sini takibi
gereken olaylar, % 12’sini malvarlığına karşı suçlar, % 10’unu topluma karşı suçlar ve
% 5’ini millete ve devlete karşı suçlar oluşturmaktadır. (Grafik-2)
Kabahatler
(76.483)
% 31
Kişilere Karşı
Suçlar (60.702)
% 25
Millete ve Devlete
Karşı Suçlar
(12.582)
%5
Topluma Karşı
Suçlar (23.164)
% 10
Malvarlığına Karşı
Suçlar
(29.340)
% 12
Takibi Gereken
Olaylar (40.762)
% 17
Grafik-2 Âsayiş Olaylarının Genel Dağılımı
33
2007 yılında meydana gelen âsâyiş olaylarının illere göre dağılımları incelendiğinde
(Grafik-3); ilk on ilin İstanbul, Yozgat, İzmir, Muğla, Antalya, Bursa, Aydın, Adana,
Sakarya ve Konya şeklinde sıralandıkları görülmektedir. Bu illerdeki âsâyiş olayları
Jandarma sorumluluk bölgesinde meydana gelen âsâyiş olaylarının % 50’sini teşkil
etmektedir.
Olay Sayısı
40.000
36.219
% 50
(121.602)
30.000
20.000
19.187
14.816
9.490
10.000
8.655
8.425
6.585
6.477
6.016
5.732
İller
0
İstanbul Yozgat
İzmir
Muğla
Antalya
Bursa
Aydın
Adana Sakarya Konya
Grafik-3 Âsâyiş Olaylarının En Çok Gerçekleştiği İlk On İl
Kişilere karşı işlenen suçların türlerine göre dağılımları incelendiğinde (Grafik-4);
kasten yaralama, tehdit, kişiye veya hatırasına hakaret ve cebir suçlarının ilk sıralarda yer
aldığı görülmektedir.
Kasten Yaralama
% 44
Diğer
% 20
Tehdit
% 22
Cebir
%6
Kişiye veya
Hatırasına
Hakaret
%8
Grafik-4 Kişilere Karşı Suçların Türlerine Göre Dağılımları
34
Malvarlığına karşı suçların türlerine göre dağılımları incelendiğinde (Grafik-5);
kişilere ait mala zarar verme, evden hırsızlık, işyerinden hırsızlık, elektrik enerjisi hırsızlığı,
hakkı olmayan yere tecavüz ve dolandırıcılık suçlarının ilk sıralarda yer aldığı
görülmektedir.
Kişilere ait Mala
Zarar Verme
% 22
Evden Hırsızlık
% 12
Diğer
% 37
İşyerinden
Hırsızlık
%9
Elektrik Enerjisi
Hırsızlığı
%9
Hakkı Olmayan
Yere Tecavüz
%6
Dolandırıcılık
%5
Grafik-5 Malvarlığına Karşı Suçların Türlerine Göre Dağılımları
Topluma karşı suçların türlerine göre dağılımları incelendiğinde (Grafik-6); kötü
muamele, imar kirliliği, mera kanununa muhalefet, kamu güvenine karşı suçlar ve taksirle
yangına neden olma suçlarının ilk sıralarda yer aldığı görülmektedir.
İmar
Kirliliği(Kaçak
Yapılaşma)
% 15
Mera Kanununa
Muhalefet (Kaçak
Yapılaşma Hariç)
% 12
Kamu Güvenine
Karşı Suçlar
% 11
Kötü Muamele
% 16
Diğer
% 35
Taksirle Yangına
Neden Olma
% 10
Grafik-6 Topluma Karşı Suçların Türlerine Göre Dağılımları
35
Millete ve devlete karşı suçların türlerine göre dağılımları incelendiğinde
(Grafik-7); ateşli silâhlar ve bıçaklar ile diğer aletler hakkında kanuna muhalefet, avda,
sporda kullanılan tüfek, nişan tabancası ve av bıçağı yapımı, alımı, satımı ve
bulundurmaya dair kanuna muhalefet suçlarının ilk sıralarda yer aldığı görülmektedir.
Ateşli Slh. Hak.
Kan. Muh.
% 24
Avda, Sporda
Kul. Tf.Dair
Kan.Muh.
%7
Kolluk
Kuvvetlerine
Direnme
%6
Diğer
% 63
Grafik-7 Millete ve Devlete Karşı Suçların Türlerine Göre Dağılımları
Kabahatlerin türlerine göre dağılımları incelendiğinde (Grafik-8); çevre kirliliği,
kimlik bildirme ve kaçak yapılaşmaya dair kabahatlerin ilk sıralarda yer aldığı
görülmektedir.
Çevre Kirliliğine
Dair Kabahatler
% 23
Kimlik Bildirme
Kanunundaki
Kabahatler
% 16
Kaçak
Yapılaşmaya
Dair Kabahatler
%5
Diğer
% 56
Grafik-8 Kabahatlerin Türlerine Göre Dağılımları
36
Takibi gereken olayların türlerine göre dağılımları incelendiğinde (Grafik-9); iş
kazası, intihara teşebbüs ve kazaen yangın olaylarının ilk sıralarda yer aldığı
görülmektedir.
İntihara Teşebbüs
% 14
İş Kazası
% 23
Kazaen
Yangın
% 11
Diğer
% 52
Grafik-9 Takibi Gereken Olayların Türlerine Göre Dağılımları
2007 yılında âsâyiş olaylarına karışan 243.537 şüpheliden % 99’u (240.321)
yakalanmış, % 1’inin (3.216) ise yakalanması için çalışmalara devam edilmektedir. 2006
ve 2007 yıllarındaki şüpheli sayıları karşılaştırıldığında; toplam şüpheli sayısında ve
yakalanan şüpheli sayısında % 24 artış gerçekleşmiştir. (Grafik-10)
300.000
% 24
243.537
200.000
195.736
240.321
193.433
100.000
0
2006
Toplam Şüpheli Sayısı
2007
Yakalanan Şüpheli Sayısı
Grafik-10 Şüphelilerin Yakalanma Durumları (2006-2007)
37
Âsâyiş Olaylarının Aydınlatılma Durumları;
2007 yılında meydana gelen toplam 243.033 âsâyiş olayından % 96 (232.529)’sının
faili belli, % 4 (10.504)’ünün ise faili meçhuldür. (Grafik-11)
300.000
232.529
200.000
100.000
10.504
0
İLK ANDA FAİLİ BELLİ
İLK ANDA FAİLİ MEÇHUL
Grafik-11 Âsâyiş Olaylarının İlk Durumları
İlk anda faili meçhul olan 10.504 olayın % 17’si (1.803) dönem içerisinde yapılan
titiz çalışmalar neticesinde aydınlatılmıştır. (Grafik-12)
16.000
12.000
10.504
8.701
8.000
4.000
1.803
%17
0
İLK ANDA FAİLİ MEÇHUL
DÖNEM İÇİNDE
AYDINLATILAN
FAİLİ MEÇHUL KALAN
Grafik-12 Faili Meçhul Âsâyiş Olaylarının Aydınlatılma Durumları
38
Sonuç olarak, 2007 yılında meydana gelen toplam âsâyiş olaylarının % 96’sı
(234.332) aydınlatılmış, hâlen (8.701) faili meçhul olayın aydınlatılması maksadıyla
çalışmalara devam edilmektedir. (Grafik-13)
Aydınlatılan
% 96
Faili meçhul
%4
Grafik-13 Âsâyiş Olaylarının Aydınlatılma Durumları
(1)
Kaçakçılık ve Organize Suç Olayları;
(a)
Kaçakçılık Olayları;
Narkotik ve Psikotrop Madde Kaçakçılığı ile Mücadele;
Jandarma Genel Komutanlığı sorumluluk bölgesinde; 2007 yılında 3.061 “Narkotik ve
Psikotrop Madde Kaçakçılığı” olayında 5.197 şüpheli ile birlikte tahmini bedeli 55 milyon
YTL olan 2.176 kg eroin, 140 kg morfin, 2 kg afyon, 2 kg kokain, 18.221 kg esrar, 184.117
tablet psikotrop madde ve 220 lt narkotik ve psikotrop madde üretiminde kullanılan ve
ticareti kontrole tabi kimyasal madde ele geçirilmiştir. (Grafik-14, 15)
30000
10.000
25000
8.000
20000
15000
8.167
18221
6.000
14030
4.000
10000
5000
1436 2176
2.000
1095 220
0
Esrar (kg)
Eroin (kg)
2006
Kimyasal (lt)
2007
Grafik-14 Ele Geçen Narkotik Madde
39
184
0
2006
2007
Psikotrop madde (tablet)
Grafik-15 Ele Geçen Psikotrop Madde (x 1.000)
2007 yılında icra edilen operasyonlarda olay ve şüpheli sayıları ile ele geçen
malzemelerin listesi tabloda görülmektedir.
2007 YILI GERÇEKLEŞTİRİLEN FAALİYETLER
MALZEMENİN CİNSİ
OLAY AYDINLATILAN
SAYISI OLAY SAYISI
ELE GEÇEN
MALZEME
AYDINLATILMA
ORANI (%)
YAKALANAN
ŞAHIS
SAYISI
Esrar (kg)
2.726
2.711
18.221
99
4.523
Eroin (kg)
127
127
2.176
100
291
Baz Morfin (kg)
3
3
140
100
6
Afyon (kg)
4
4
2
100
10
Kokain (kg)
75
75
2
100
122
Kimyasal Madde (lt)
3
2
220
67
7
Sentetik Ecza (tablet)
19
19
3.508
100
24
Captagon (tablet)
9
9
155.607
100
19
Ecstasy (tablet)
95
95
25.002
100
195
3.061
3.045
99
5.197
TOPLAM
Tablo-2: Olay ve Şüpheli Sayıları ile Ele Geçen Malzemeler Listesi
2007 yılında PKK terör örgütüne yönelik yapılan operasyonlarda; toplam 60 kg toz
esrar, dokuz kaleşnikof piyade tüfeği, bir adet keskin nişancı dürbünü, dört adet roketatar
sevk fişeği ile birlikte üç terörist ölü olarak ele geçirilmiştir. (Diyarbakır, Van, Ağrı İllerinde)
Uluslararası işbirliği kapsamında elde edilen istihbaratın paylaşılması sonucunda
Aralık 2006 yılında Ukrayna’da 46 kg eroin, ve olayla ilgili devam ettirilen çalışmalar
sonucunda 07 Şubat 2007 tarihinde Ukrayna’da 125,5 kg eroin, ayrıca 25 Eylül 2007
tarihinde ABD Uyuşturucu ile Mücadele Teşkilatı (DEA) ile yapılan işbirliği sonucunda
Bulgaristan’da 102 kg eroinin yakalanması sağlanmıştır.
40
Narkotik ve Psikotrop Madde Kaçakçılığı ve Yasadışı Ekim Olaylarının
Değerlendirmesi;
2007 yılında 3.061 narkotik ve psikotrop madde kaçakçılığı olayı meydana gelmiştir.
Bu olaylarda 5.197 şüpheli ele geçirilmiştir. 2006 yılına göre olay sayısında % 10, şüpheli
sayısında % 12 artış meydana gelmiştir. (Grafik-16)
8000
6000
%12
%10
4656
4000
2783
5197
3061
2000
0
OLAY
2006
2007
ŞÜPHELİ
Grafik-16 Narkotik ve Psikotrop Madde Kaçakçılığı Olayları ile Yakalanan Şüpheli Durumu
Bir önceki yıla göre yapılan yakalamalarda; esrarda % 30, eroinde % 52 artış,
asit anhidrit maddesinde % 80, psikotrop maddelerde % 98 azalış meydana gelmiştir.
Esrar yakalamalarında meydana gelen artışın; kenevir bitkisinin hasat edilerek
esrar yapılmak üzere depolandığı aşamada icra edilen plânlı operasyonlar nedeniyle
gerçekleştiği,
Eroin yakalamalarında meydana gelen artışın; dünyada yasadışı afyon üretiminin
% 92’sinin yapıldığı Afganistan’da, 2006 yılında 6.200 ton olan afyon üretiminin 2007
yılında 8.100 tona çıkması neticesinde, artan üretim ile birlikte eroinin Türkiye’ye giriş
yaptığı illerde sınırlardan itibaren alınan önlemler, yol kontrol ve arama noktalarında
uygulanan etkin tedbirler nedeniyle meydana geldiği,
Kimyasal madde yakalamalarında meydana gelen azalışın; eroinin artık
Türkiye’de imal edilmemesi ve hazır olarak Afganistan’dan kaçakçılığının yapılmasından
dolayı, özellikle eroinin imalinde kullanılan asit anhidrit maddesi kaçakçılığının
azalmasından kaynaklandığı,
41
Psikotrop madde yakalamalarında meydana gelen azalışın; 2006 yılı içerisinde
özellikle Gaziantep’te dört, İstanbul’da bir ve Mersin’de bir olmak üzere toplam altı adet
captagon imalathanesinin ortaya çıkarılması ve bu imalathanelerde 8.000.000 tablet
captagon ele geçirilmesine yönelik yapılan etkin operasyonlar sonucu 2007 yılında
kaçakçıların imalattan uzak durdukları ve bunun sonucunda da 2007 yılında sorumluluk
sahasında imalathane tespit edilememesinden kaynaklandığı değerlendirilmektedir.
Narkotik ve psikotrop madde kaçakçılığı ile mücadele kapsamında; 2007 yılında
yurtdışı ve yurtiçinde düzenlenen uluslararası nitelikteki toplantılara yedi Jandarma
personeli, yurtiçinde açılan üç kursa ise toplam 74 Jandarma personeli (15 subay, 30
astsubay, 30 uzman jandarma) katılmıştır.
“Kırsal Alanda Narkotik ve Psikotrop Madde Kaçakçılığı ile Mücadele Kapasitesinin
Güçlendirilmesi AB Projesi” ile ilgili olarak;
Proje kapsamında tedarik edilmesi plânlanan malzemelere ait “Teknik Özellikler
Çizelgesi” Merkezi Finans ve İhale Birimine gönderilmiş olup, ihale süreci başlamıştır.
42
UNODC Türkiye temsilciliği ile işbirliği içerisinde hazırlanan Proje Sözleşmesi
30 Kasım 2007 tarihi itibariyle Avrupa Birliği adına AB Delegasyonu, Türkiye adına
Merkezi Finans ve İhale Birimi ve UNODC Projeler Bölümü temsilcileri tarafından
imzalanmıştır. Proje faaliyetleri Ocak 2008 tarihinden itibaren AB tarafından tahsis edilen
fonların açılması için gerekli prosedürün tamamlanmasına müteakip başlatılacaktır.
Petrol Ürünleri Kaçakçılığı;
2006 yılında 3.989 akaryakıt kaçakçılığı olayına müdahale edilmiş olup, bu
olaylarda 4.367 şüpheli yakalanırken, 2007 yılında 2.405 akaryakıt kaçakçılığı olayında
2.548 şüpheli yakalanmıştır (Grafik-17).
6.000
5.000
4.000
3.989
4.367
3.000
% 42
% 40
2.405
2.548
2.000
1.000
0
2006
2007
Olay
Şüpheli
Grafik-17 Petrol Ürünleri Kaçakçılığı Olayları ile Yakalanan Şüpheli Durumu
2007 yılında müdahale edilen 2.405 akaryakıt kaçakçılığı olayında yaklaşık 337 ton
benzin, 722 ton fuel-oil, 120 ton ham petrol ve 5.965 ton motorin olmak üzere toplam 7.512
ton akaryakıt ürünü ele geçirilmiştir. 2007 yılında ele geçirilen kaçak akaryakıt ürünlerinin
maddi bedeli yaklaşık olarak 18.227.560 YTL’dir.
(Benzinin lt’si 3,15 YTL, motorinin lt’si 2,70 YTL, fuel-oil’in lt’si 1,70 YTL olarak
alınmıştır.)
43
Petrol piyasalarında yapılacak denetimlerde kullanılmak üzere daha önceki yıllarda
EPDK’dan temin edilen malzemelere ilâve olarak, 103 adet Ulusal Marker Saha Kontrol
Cihazı ile EPDK tarafından kiralama yoluyla temin edilen 83 adet Numune Taşıma Aracı
teslim alınmış ve İl Jandarma Komutanlıklarına dağıtımı yapılmıştır.
44
Petrol ürünleri kaçakçılığında meydana gelen azalışın;
İçişleri Bakanlığı ile Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu arasında imzalanan
“Petrol Piyasası ve Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasasında Yapılacak Denetimlere
İlişkin İşbirliği Protokolü” kapsamında yapılan denetimlerden,
01 Ocak 2007 tarihinde başlatılan akaryakıta (benzin, motorin, biodizel)
ulusal marker eklenmesi uygulamasından,
13 Şubat 2007 tarihinde yürürlüğe giren 5576 sayılı kanun ile kaçak
akaryakıtın geniş kapsamlı olarak tanımlanması ve bu suçu işleyenlere ağır yaptırımlar (iki
ila beş yıla kadar hapis cezası, kaçak petrolün/suçta kullanılan araçların müsaderesi ve
muhtelif
miktarlarda
idari
para
cezaları)
öngörülmesinden
kaynaklandığı
değerlendirilmektedir.
Tütün ve Tütün Mamulleri Kaçakçılığı;
2006 yılında 2.123 sigara kaçakçılığı olayı olmuş, 2.914 şüpheli, 11.663.217 paket
sigara ele geçirilmiştir.
2007 yılında ise 1.585 sigara kaçakçılığı olayı olmuş, 2.069 şüpheli, 10.446.567
paket sigara ele geçirilmiştir (Grafik-18).
4.000
2.914
3.000
% 29
% 25
2.123
2.000
2.069
1.585
1.000
0
2006
2007
Olay
Şüpheli
Grafik-18 Tütün ve Tütün Mamulleri Kaçakçılığı Olayları ile Yakalanan Şüpheli Durumu
45
Meydana gelen azalışın Maliye Bakanlığınca sigara ve alkollü içkilere yönelik
24 Temmuz 2007 tarihinde uygulanmasına başlanılan “Bandrollü Ürün İzleme Sistemi”nin
caydırıcı etkisinden kaynaklandığı değerlendirilmektedir.
Jandarma tarafından 2007 yılında ele geçirilen 10.446.567 paket sigaranın değeri
20.893.134 YTL’dir. (Bir paket sigara iki YTL’den hesaplanmıştır.)
Alkollü İçki Kaçakçılığı;
Alkollü içki kaçakçılığı olaylarında 2006 yılında 373 olayda 544 şüpheli yakalanmıştır.
46
2007 yılında ise 250 olayda
geçirilmiştir. (Grafik-19)
361 şüpheli ile birlikte 79.819 litre alkollü içki ele
1000
750
500
% 34
% 33
544
373
361
250
250
0
2006
2007
Olay
Şüpheli
Grafik-19 Alkollü İçki Kaçakçılığı Olayları ile Yakalanan Şüpheli Durumu
Jandarma tarafından 2007 yılında ele geçirilen 79.819 litre alkollü içkinin değeri
1.995.475 YTL‘dir. (Bir litre alkollü içki 25 YTL’den hesaplanmıştır.)
Tarihi Eser Kaçakçılığı;
Tarihi eser kaçakçılığı olaylarında 2006 yılında 1.040 olayda 3.044 şüpheli ile birlikte
29.890 adet muhtelif tarihi eser ele geçirilmiştir.
2007 yılında ise 1.463 olayda, 3.680 şüpheli ile birlikte 55.450 adet muhtelif tarihi
eser ele geçirilmiştir. (Grafik-20)
4000
3680
3044
% 21
% 40
3000
1463
2000
1040
1000
0
2006
Olay
Şüpheli
2007
Grafik-20 Tarihi Eser Kaçakçılığı Olayları ile Yakalanan Şüpheli Durumu
47
Yakalanan tarihi eser miktarında % 46’lık artış meydana gelmiş olup, bu artışın
Çanakkale İl Jandarma Komutanlığınca 27 Kasım 2007 tarihinde Eceabat ilçesinde
gerçekleştirilen operasyonlarda Çanakkale kara savaşlarında kullanıldığı tespit edilen
yaklaşık 20.000 adet tüfek mermisi, boş kovan ve tüfek mermisi olarak kullanılan demir
misket gibi muhtelif tarihi eser ele geçirilmesi ile define veya tarihi eser aramaya yönelik
izinsiz kazılar ile yasadışı detektör kullanımındaki artıştan kaynaklandığı
değerlendirilmektedir.
48
Paralarda Sahtecilik;
2006 yılında 674 sahte para olayında 1.148 şüpheli ile birlikte 1.700.000 YTL
değerinde 31.380 adet sahte para; 2007 yılında ise 424 olayda 692 şüpheli ile birlikte
1.423.000 YTL değerinde 30.370 adet sahte para ele geçirilmiştir. 2006 yılına göre olay
sayısında % 37, şüpheli sayısında % 40 oranında azalış meydana gelmiştir. (Grafik-21)
1400
1148
1200
% 40
1000
800
% 37
692
674
600
424
400
200
0
2006
2007
OLAY
ŞÜPHELİ
Grafik-21 Paralarda Sahtecilik Olayları ile Yakalanan Şüpheli Durumu
Ele geçirilen banknotların; % 63,7’si YTL, % 21’i ABD Doları, % 15’i Avro ve % 0,3’ü
diğer ülke paraları olarak karşımıza çıkmaktadır.
49
Silâh ve Mühimmat Kaçakçılığı;
2006 yılında meydana gelen 260 silâh ve mühimmat kaçakçılığı olayında 545
şüpheli, 2007 yılında meydana gelen 218 olayda ise 522 şüpheli hakkında işlem
yapılmıştır. 2007 yılında bir önceki yıla oranla olay sayısında % 16, hakkında yasal işlem
yapılan şüpheli sayısında ise % 4 oranında azalış meydana gelmiştir. (Grafik-22)
600
%4
545
522
500
% 16
400
260
300
218
200
100
0
2006
2007
Olay
Şüpheli
Grafik-22 Silâh ve Mühimmat Kaçakçılığı Olayları ile Yakalanan Şüpheli Durumu
2006 yılında 491 adet uzun namlulu, 1.255 adet kısa namlulu, 2007 yılında ise 719
adet uzun namlulu ve 1.178 adet kısa namlulu silâh ele geçirilmiş olup, bir önceki yıla
göre yakalanan uzun namlulu silâh miktarında % 46 oranında artış, kısa namlulu silâh
miktarında % 6 oranında azalma meydana gelmiştir. (Grafik-23)
%6
1400
1255
1200
1178
% 46
1000
719
800
600
491
400
200
0
Uzun Namlulu Silah
Kısa Namlulu Silah
2006
2007
Grafik-23 Ele Geçirilen Uzun ve Kısa Namlulu Silâh Durumu
50
2006 yılında 125.807 adet, 2007 yılında ise 75.683 adet mühimmat ele geçirilmiş
olup, 2007 yılında yakalanan mühimmat miktarında bir önceki yıla göre % 40 oranında
azalış meydana gelmiştir. (Grafik-24)
140.000
125.807
120.000
% 40
100.000
75.683
80.000
60.000
40.000
20.000
0
2006
2007
Grafik-24 Ele Geçirilen Mühimmat Durumu
Yakalanan tüfek miktarındaki artış Hakkâri ilinde bir defada 227 av tüfeği ele
geçirilmesinden kaynaklanmıştır. Meydana gelen silâh ve mühimmat kaçakçılığı olayı ile
yakalanan tabanca ve fişek miktarındaki azalışın ise Doğu ve Güneydoğu Anadolu
Bölgesinde bulunan sınır illerinde icra edilen operasyonlar nedeniyle alınan yoğun güvenlik
tedbirlerinden kaynaklandığı değerlendirilmektedir.
51
Jandarma Genel Komutanlığı sorumluluk bölgesinde 2007 yılında ele geçirilen silâh
ve mühimmatın tutarı 1.042 Milyon YTL’dir (Parasal değer olarak İkramiye İşlemlerine
Esas 2007 Yılı Silâh ve Mühimmat Fiyat Listesi esas alınmıştır).
Nükleer ve Radyoaktif Madde Kaçakçılığı;
2006 yılında dört nükleer ve radyoaktif madde kaçakçılığı olayında 13 şüpheli, 2007
yılındaki altı olayda ise 11 şüpheli yakalanmıştır. 2007 yılında bir önceki yıla göre olay
sayısında % 50 artış, yakalanan şüpheli sayısında % 15 oranında azalma olmuştur.
(Grafik-25)
50
40
% 50
% 15
30
20
10
13
11
6
4
0
OLAY
ŞÜPHELİ
2006
2007
Grafik-25 Nükleer ve Radyoaktif Madde Kaçakçılığı Olaylarında Yakalanan Şüpheli Durumu
2007 yılında meydana gelen Nükleer ve Radyoaktif Madde kaçakçılığı olaylarında
ele geçirilen maddelerin tamamının sahte olduğu ve yakalanan şüpheliler hakkında
dolandırıcılık kapsamında soruşturma açıldığı tespit edilmiş olup, 2007 yılında meydana
gelen olay artışının bu sebepten kaynaklandığı değerlendirilmektedir.
52
(b)
Organize Suç Olayları;
2007 yılı içerisinde Jandarma tarafından müdahale
edilen organize suç olayı sayısı 241 olup, 2006 yılına göre olay sayısında % 159 oranında
artış olmuştur. (Grafik-26)
300
%159
250
241
200
150
93
100
50
0
2006
2007
2006
2007
Grafik-26 Müdahale Edilen Organize Suç Olayı
2007 yılında meydana gelen organize suç olaylarında; 4.135 şüphelinin kimliği
belirlenmiş, bunlardan 3.886’sı yakalanmış, 249’u ise takipte kalmıştır. Geçen yıla göre
toplam şüpheli miktarında % 150, yakalanan şüpheli sayısında % 154 ve takipte kalan
şüpheli sayısında % 106 oranında artış meydana gelmiştir. (Grafik-27)
%150
%154
5000
4135
4500
3886
4000
3500
3000
2500
2000
1653
%106
1532
1500
1000
500
121
249
0
TOPLAM ŞÜPHELİ
YAKALANAN
ŞÜPHELİ
2006
ARANAN ŞÜPHELİ
2007
Grafik-27 Organize Suç Olaylarındaki Şüphelilerin Durumu
53
Organize suç olaylarında 2006 yılında 207 adet kısa namlulu silâh ve 165 adet uzun
namlulu silâh, 2007 yılında ise 1.598 adet kısa namlulu silâh ve 379 adet uzun namlulu
silâh ele geçirilmiştir. Bir önceki yıla göre yakalanan kısa namlulu silâh miktarında % 672,
uzun namlulu silâh miktarında ise % 130 oranında artış meydana gelmiştir. (Grafik-28)
1800
1600
1400
1200
1000
800
600
400
200
0
1598
%672
%130
379
207
165
Uzun Namlulu Silâh
Kısa Namlulu Silâh
2006
2007
Grafik-28 Organize Suç Olaylarında Ele Geçirilen Uzun ve Kısa Namlulu Silâh Durumu
(c)
Bilişim Suçları;
2006 yılında meydana gelen 64 bilişim suçu olaylarında
129 şüpheli yakalanmış, 2007 yılında meydana gelen 90 bilişim suçu olaylarında ise 112
şüpheli yakalanmıştır. Geçen yıla göre olay sayısında % 41 artış meydana gelmiş, şüpheli
yakalama olayında ise % 13 düşüş olmuştur. (Grafik-29)
250
225
200
175
150
125
100
75
50
25
0
%13
%41
129
112
90
64
2006
2007
Olay
Şüpheli
Grafik-29 Bilişim Suçları Olayları ile Yakalanan Şüpheli Durumu
54
2007 yılında meydana gelen bilişim suçlarındaki şüpheli durumu ve aydınlatılan olay
sayıları tabloda görülmektedir.
2007 YILI GERÇEKLEŞTİRİLEN FAALİYETLER
OLAY TÜRÜ
OLAY
SAYISI
AYDINLATILAN
OLAY SAYISI
AYDINLATILMA
ORANI(%)
YAKALANAN
ŞAHIS SAYISI
5846 ve 4110 Sayılı Fikir ve Sanat
Eserleri Kanununa Muhalefet
57
55
96
56
Banka veya Kredi Kartlarını Kötüye
Kullanma
22
21
95
45
Hukuka Aykırı Olarak Bilişim Sistemine
Girme
7
5
71
5
Müstehcenlik
2
2
100
3
4077 Sayılı Tüketicinin Korunması
Hakkında Kanunda Değişiklik Yapan
4822 Sayılı Kanuna Muhalefet
1
1
100
2
Sistemi Engelleme, Bozma, Verileri Yok
Etme veya Değiştirme
1
1
100
1
TOPLAM
90
85
94
112
Tablo-3: Bilişim Suçlarındaki Şüpheli Durumu ve Aydınlatılan Olay Sayısı
Ülkemizdeki suç grupları, genel olarak yabancı (özellikle Rusya) bilgisayar
korsanlarının hazırlamış oldukları zararlı programları kullanarak eylemlerini
gerçekleştirdikleri için, tabloda ilk iki sırada yer alan suçlara daha sık rastlanmaktadır.
Teknolojinin kolaylaştırıcı yönde gelişim göstermesi ile beraber bilgisayar kullanım
yeteneği yaşının giderek düşmesi, Türk bilgisayar korsanlarının yeteneklerinin artması ve
tabloda alt sıralarda görülen suçların artışı birbirleri ile paralellik göstermektedir.
Önümüzdeki dönemde, bilgisayar korsanlarının bilgi seviyesinin artmasıyla birlikte,
“Hukuka Aykırı Olarak Bilişim Sistemine Girme” olaylarında artış olacağı, daha profesyonel
suç grupları ile karşılaşılacağı ve organize suç gruplarının yanında, münferit olaylarda
meydana gelecek zararların boyutlarının daha büyük olacağı değerlendirilmektedir.
55
(ç)
Yasadışı Göç ve İnsan Ticareti İle Mücadele;
Yasadışı Göç;
2007 yılında toplam 4.890 olaya müdahale edilmiş ve bu
olaylarda 39.694 yasadışı göçmen yakalanmıştır. Geçen yıla göre olay sayında % 30 artış,
yasadışı göçmen sayısında ise % 35 artış meydana gelmiştir. Yasadışı geçiş olaylarının
türlerine göre dağılımı incelendiğinde; 540 göçmen kaçakçılığı, 2.297 kara yoluyla yasadışı
geçiş, 254 deniz yoluyla yasadışı geçiş, 1.176 yasadışı bulunma ve 623 diğer olaylar
olduğu görülmektedir. (Grafik-30, Grafik-31)
%30
6000
2006
5000
3773
4000
%29
3000
2000
4890
2007
2297
%32
%21
%80
1785
%3
970
1000
0
410
540
1176
347
261 254
Göçmen
Kaçakçılığı
Karayoluyla
Geçiş
Denizyoluyla
Geçiş
Yasadışı
Bulunma
623
Diğer Olaylar
Toplam
Grafik-30 Yasadışı Göç Olayları Durumu
%35
50000
2006
39694
2007
40000
29410
%49
30000
20706
%24
20000
10000
0
11827
9533
%2
13914
2739 2884
Göçmen
Kaçakçılığı
%114
%5
2255 2200
Karayoluyla Geçiş Denizyoluyla Geçiş Yasadışı Bulunma
969 2077
Diğer Olaylar
Toplam
Grafik-31 Yasadışı Göç Olaylarındaki Şüpheli Durumu
56
Bir önceki döneme göre meydana gelen olay sayısındaki % 30 artış ile ele geçirilen
şüpheli sayısındaki % 35 oranındaki artışın; Afrika, Ortadoğu ve Uzak Doğu ülkelerindeki
ekonomik ve politik sıkıntılar sonucu, ülkelerarası çatışmalar, iç savaşlar, kıtlık, açlık,
yaygın insan hakları ihlallerinin artarak devam etmesi,
Türkiye’nin bu küresel sıkıntılardan kaçan insanlar için güzergah olarak kullanılması
ve eğitim seminerleri ile bilinçlendirilen personelin etkili operasyonlar icra etmesinden
kaynaklandığı değerlendirilmektedir.
Jandarma tarafından müdahale edilen olaylarda; 2006 yılında toplam 846, 2007
yılında ise toplam 1.165 organizatör yakalanmıştır. 2007 yılında yakalanan organizatör
sayısında bir önceki yıla göre % 38’lik bir artış meydana gelmiştir. (Grafik-32)
%38
1750
1165
1250
846
750
250
2006
2007
Grafik-32 Yasadışı Göç Olaylarındaki Organizatör Durumu
Meydana gelen olaylarda yakalanan yasadışı göçmenler, genellikle karayolu ile
yasadışı giriş bölgesi olarak, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerindeki Van, Ağrı,
Şırnak, Iğdır ve Hakkâri illerinin sınır bölgelerini kullanmaktadırlar. Bu illerde 2006 yılında
toplam olarak 5.134, 2007 yılında ise 6.465 şüpheli yakalanmıştır.
57
Jandarma sorumluluk bölgesinde 2006 yılında toplam 2.914, 2007 yılında ise 3.673
yasadışı göç olayı meydana gelmiştir.
Yasadışı göç olayları bakımından Edirne, İstanbul, Antalya, Hatay, Van, İzmir,
Şırnak, Aydın, Çanakkale ve Muğla illeri hassasiyet arz etmektedir. (Grafik-33)
1.139
956
366
315
290
166
EDİRNE
İSTANBUL ANTALYA
HATAY
VAN
İZMİR
128
118
102
93
ŞIRNAK
AYDIN
Ç.KALE
MUĞLA
Grafik-33 Yasadışı Göç Olaylarının İllere Göre Dağılımı
İnsan Ticareti;
2006 yılında Jandarma sorumluluk bölgesinde, Denizli, İstanbul ve Muğla illerinde
üçer, Kars, Kastamonu ve Mersin illerinde ikişer, Ankara, Ardahan, Bursa, Düzce, Edirne,
Hatay, Van, Kırklareli, Yalova, İzmir, Tekirdağ, Nevşehir ve Erzincan illerinde birer olmak
üzere toplam 28 olay meydana gelmiş, bu olaylarda 242 mağdur kurtarılmış, 224 tacirden
65’i tutuklanırken, 138 tacir tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakılmıştır. 21 firarî
sanığın aranmasına devam edilmektedir.
58
2007 yılında Jandarma sorumluluk bölgesinde, Denizli’de yedi, Muğla’da beş,
Afyonkarahisar ve Kars’da ikişer, Antalya, Edirne, Kırklareli, Kocaeli ve Yalova’da birer
olmak üzere toplam 21 olay meydana gelmiş, bu olaylarda 107 mağdur kurtarılmış, 163
tacirden 84’ü tutuklanırken, 71 tacir tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakılmıştır. 8
firarî sanığın aranmasına devam edilmektedir. (Grafik-34)
400
2006
2007
%27
300
224
242
163
200
107
%25
100
% 56
28
0
21
Olay
Sanık
Mağdur
Grafik-34 İnsan Ticareti Olayları
(2)
Terörle Mücadele:
2007 yılında Jandarma sorumluluk sahasında; 182’si silâhlı
saldırı ve taciz ateşi, 176’sı mayına basma ve patlayıcı madde kullanma, 154’ü çatışma,
102’si toplumsal olay, 215’i terörist/işbirlikçi yakalama, 57’si teslim olma, 390’ı
silâh/malzeme ele geçirme, 409’u diğer olaylar olmak üzere toplam 1.685 terör olayı
meydana gelmiştir. Olay sayısı geçen yıla göre % 14 (1.472 olay) artmıştır. (Grafik-35)
M a y ın a B a s m a
v e P a tla y ıc ı
Madd e
K u lla n m a
10%
T e s lim O lm a
3%
S ilâ h /M a lz e m e
E le G e ç ir m e
23%
390
215
T e r o r is tİş b ir lik ç i
Y a k a la m a
13%
17 6
57
409
15 4
10 2
Ç a tış m a
9%
T o p lu m s a l o la y
6%
18 2
D iğ e r
25%
S ilâ h lı S a ld ır ı
v e T a c iz A te ş i
11%
Grafik-35 Toplam Terör Olaylarının Türlerine Göre Dağılımları
59
Terörün yoğun olarak yaşandığı Güneydoğu Anadolu bölgesindeki illerde en çok terör
olayının Şırnak ilinde, daha sonra sırasıyla Hakkâri, Diyarbakır, Bingöl, Tunceli, Van, Siirt,
Mardin, İstanbul ve Bitlis illerinde meydana geldiği görülmüştür.
Dönem içerisinde meydana gelen terör olaylarında 144 personel şehit olmuş, 411
personel yaralanmıştır. (Grafik-36)
% 19
500
2006
2007
411
400
346
300
% 52
200
144
100
95
0
Şehit
Yaralı
Grafik-36 Güvenlik Gücü Personeli Zayiat Durumu
60
Dönem içerisinde meydana gelen terör olaylarında 20 vatandaşımız hayatını
kaybetmiş, 39 vatandaşımız ise yaralanmıştır. (Grafik-37)
60
2006
2007
% 18
39
40
% 5
20
19
20
33
0
Ö lü
Yaralı
Grafik-37 Vatandaş Zayiat Durumu
Terör olayları kapsamında meydana gelen mayına basma ve patlayıcı madde
kullanma olayları % 3 (2006 yılı 181 olay) azalırken, güvenlik güçlerine yönelik silâhlı
saldırı ve taciz ateşi olayları % 31 (2006 yılı 139 olay), çatışma olayları % 51 (2006 yılı 102
olay) artmıştır. (Grafik-38)
40 0
2006
2 007
30 0
% 3
% 31
182
20 0
1 81
% 51
176
154
139
102
10 0
0
S ilâ h lı S a ld ırı v e T a c iz
A te şi
M a y ın a B a s m a v e
P at layıc ı M ad d e K u lla n m a
Ç a tışm a
Grafik-38 Terör Olaylarının Türlerine Göre Dağılımı
61
2007 yılında, terör örgütü mensuplarınca tuzaklanmış 215 mayın ve patlayıcı
madde bulma ve imha etme olayı meydana gelmiştir. Bu olaylarda ele geçen malzemeler
içerisinde bulunan 426 patlayıcı madde düzeneği, güvenlik güçlerince önceden tespit
edilerek, yerinde imha edilmiştir. Meydana gelen 176 mayına basma ve patlayıcı madde
kullanma olayının 58’i uzaktan kumandalı olarak gerçekleştirilmiştir. (Grafik-39)
100
% 30
83
75
58
50
25
0
2006
2007
Grafik-39 Uzaktan Kumandalı Mayın ve Tuzaklama Olaylarının Dağılımları
Mayın ve tuzaklama olaylarında; 50 güvenlik gücü mensubu şehit olmuş, 215
güvenlik gücü mensubu ise yaralanmıştır. Terör olaylarındaki şehitlerin % 35’i, yaralıların
% 52’si patlayıcı madde olayları sonucu meydana gelmiştir. (Grafik-40)
2 50
Mayın ve tuzak olayları
2 15
Diğer olaylar
19 6
2 00
1 50
94
1 00
50
% 52
50
% 35
0
Şeh it
Ya ralı
Grafik-40 Mayın ve Tuzaklama Olaylarındaki Zayiat Durumu
62
Terör örgütünün dönem içerisinde, devlete ait kritik tesislere yönelik saldırı/sabotaj
eylemleri azalmış, bu kapsamda, demir yollarına yönelik saldırı/sabotaj eylemlerinde % 36
(Dokuz olay), boru hatlarına yönelik sabotaj/saldırı eylemlerinde % 38 azalış olmuştur.
Özellikle, demir yollarına saldırı/sabotaj olaylarının Elazığ ili Burgudere, Bingöl ili SuverenGenç bölgelerinde, boru hatlarına sabotaj eylemlerinin ise Ağrı, Diyarbakır illerinde
meydana geldiği görülmüştür. Saldırı/sabotaj eylemleri, uzaktan komutalı mayın ve
patlayıcı madde kullanılarak gerçekleştirilmiştir.
Toplumsal olaylar, geçen döneme kıyasla % 18 azalmıştır (2007-102, 2006-124).
(Grafik-41)
150
124
% 18
102
100
50
0
2006
2007
Grafik-41 Toplumsal Olayların Dağılımları
63
Dönem içerisinde meydana gelen yol kesme olaylarında % 44, adam kaçırma
olaylarında ise % 38 azalma olmuştur. (Grafik-42)
% 38
20
20 06
20 07
16
16
16
% 44
12
1100
99
8
5
5
4
0
Yo l K es me
Ada m Ka çır m a
Grafik-42 Yol Kesme ve Adam Kaçırma Olaylarının Dağılımları
2007 yılında Türkiye genelinde iç güvenlik harekâtı kapsamında icra edilen
operasyonlarda 237 terorist (218’i ölü, 19’u sağ) tesirsiz hale getirilmiş, geçen yıla oranla
% 74 (2006 yılında 136 terorist) artış olduğu görülmüştür.
2007 yılında meydana gelen terör olaylarında ele geçirilen önemli silâh ve malzeme
durumu Tablo-4’de görüldüğü gibidir.
Silâh ve Malzeme
2006
2007
Piyade Tüfeği
242
388
Makineli Tüfek
9
14
Tabanca
17
48
Roketatar
7
10
El Bombası
622
516
Patlayıcı Madde (kg)
1900
1877
Ağır Silâh Mühimmatı
217
312
El Telsizi
60
144
Gıda Maddesi (ton)
37
43
Tablo-4: Terör Olaylarında Ele Geçirilen Silâh ve Malzeme Durumu
64
(3)
Cezaevi Olaylarının Değerlendirmesi:
Hâlen cezaevlerinde; 82.082’si adlî, 4.399’u çıkar amaçlı suç
örgütü, 4.387’si terör olmak üzere 90.868 tutuklu ve hükümlü bulunmaktadır.
2007 yılında 913 cezaevi olayı meydana gelmiş olup, geçen yıla nazaran olaylar
% 22 azalmıştır. (Grafik-43)
Olay Sayısı
1.500
%22
1.172
913
1.000
500
0
Yıllar
2006
2007
Grafik-43 Cezaevi Olayları
Olayların % 13’ü (115 olay) siyasî nitelikte, % 87’si (798 olay) adlî niteliktedir.
(Grafik-44)
Siyasî; 115
Adlî; 798
Grafik-44 Cezaevi Olaylarının Dağılımları
65
2007 yılı içerisinde çeşitli cezaevlerinde; 12 direniş ve 27 öldürme/intihar olayı
meydana gelmiş, Hayata Dönüş Operasyonu sonrasında, cezaevlerinde devlet otoritesinin
yeniden tesis edilmesi, iç disiplinin sağlanması sonucu; mukavemet ve öldürme/intihar
olaylarında önceki yıllara göre azalış kaydedilmiştir. (Grafik-45)
40
35
30
25
20
15
10
5
0
MUKAVEMET
DİRENİŞ VE
SAYIM
VERMEME
GARDİYAN ÖLDÜRME/İNTİ
REHİN ALMA
HAR
2006
17
7
0
37
2007
5
12
1
27
Grafik-45 Cezaevlerinde Meydana Gelen Olaylar
Cezaevlerinde meydana gelen adlî nitelikli olaylar incelendiğinde, 2007 yılında eceli ile
ölüm, paket atma, firar, intihar, intihara teşebbüs ve diğer olaylar azalmış, yaralama ve
firara teşebbüs olayları artmıştır. (Grafik-46)
2006: 1.172
2007: 798
494
500
450
400
350
300
243
250
217
200
150
100
136
94
98
108
122
85
50
16
15
9
29
38
35
24
0
ECELİ İLE
ÖLÜM
YARALAMA
PAKET
ATMA
DİĞER
FİRAR
FİRARA
TEŞEBBÜS
İNTİHAR
İNTİHARA
TEŞ.
Grafik-46 Cezaevlerinde Meydana Gelen Adlî Nitelikli Olaylar
66
Son beş yıllık firar olayları incelendiğinde; 2003 yılında 21, 2004 yılında 16, 2005
yılında sekiz, 2006 yılında 15 ve 2007 yılında dokuz firar olayı meydana geldiği
görülmektedir. Bu süre içerisinde firar eden toplam 89 firarîden 87’si yakalanmış, ikisi
hâlen firardadır. (Grafik-47)
Firar Sayı sı
25
21
20
16
15
15
10
9
8
5
0
Yıllar
2003
2004
2005
2006
2007
Grafik-47 Cezaevlerinde Meydana Gelen Firar Olaylarının Yıllara Dağılımı
2007 yılı içerisinde; yedisi cezaevinden ikisi adliyeden olmak üzere toplam dokuz
firar olayı meydana gelmiştir. Ayrıca, 38 firar olayı teşebbüs safhasında önlenmiştir.
(Grafik-48)
18
16
13
14
12
10
2006 : TOPLAM15 Fİ RAR
2007 : TOPLAM9 FİRAR
7
8
6
4
0
2
2
2
0
0
CEZAEVİNDEN
SAĞLIK
KURULUŞUNDAN
ADLİYEDEN
Grafik-48 Cezaevlerinde Meydana Gelen Firar Olayları (2006-2007)
67
2007 yılı içerisinde cezaevlerine girişte ve cezaevi içerisinde yapılan arama ve
kontrollerde ele geçirilen malzemeler içerisinde; 3.571 g esrar, 300 g eroin, 896 adet cep
telefonu sim kartı, 287 adet cep telefonu ve 228 adet cep telefonu bataryası dikkat
çekmektedir. (Tablo-5)
Cinsi
Miktarı
Esrar (gr)
3.571
Eroin (gr)
Uyuşturucu Hap
Tabanca
924
301
Şarj Cihazı
72
494
Batarya
260
Kesici-Delici Alet
66
32
Cep Telefonu
Miktarı
Sim Kart
1
Tabanca Fişeği
Cinsi
331
Örgütsel Doküman
1
Diğer
55
Tablo-5: Cezaevlerinde Ele Geçen Malzeme Durumu
Bu maddeleri cezaevi içerisine almaya çalışan bir cezaevi müdürü, 18 infaz koruma
memuru, 51 mahkûm, 802 ziyaretçi, 93 avukat, iki cezaevi doktoru ve dört cezaevi idare
personeli adlî makamlara sevk edilmiştir.
(4)
Âsayiş Hizmetlerine İlişkin Diğer Faaliyetler:
Jandarma birimleri çeşitli futbol
karşılaşmalarında
emniyet
tedbiri
alınması için görevlendirilmiştir.
68
Turistik ve mesire yerlerinde emniyet
ve âsâyiş hizmetlerinde kullanılmak
maksadıyla görevlendirilen Atlı Jandarma
Unsurlarınca kaybolma, 5682 sayılı
Pasaport Kanununa Muhalefet, trafik
kazası, darp ve boğulma olaylarına
müdahale edilmiş, turiste yol tarifi, BTİK
sorgulaması ile araç plâka sorgulaması
faaliyetlerinde bulunulmuştur.
Jandarma Âsâyiş Bot K.lıklarınca,
1380 sayılı Su Ürünleri Kanununa
Muhalefet, suda boğulma, 3621 sayılı
Kıyı Kanununa Muhalefet, 2873 sayılı
Millî Parklar Kanununa muhalefet, İç Su
Araçları
Yönetmeliğine
muhalefet
olaylarına müdahale edilmiş, aramakurtarma, devlet büyüklerini koruma ve
emniyet tedbiri alınması faaliyetleri icra
edilmiştir.
Jandarma
Motosikletli
Âsâyiş
Timlerince, hırsızlık, oto hırsızlığı, trafik
kazası, darp, sarkıntılık, çevre suçu
olaylarına müdahale edilmiş, yapılan
trafik kontrolleri esnasında tespit edilen
aranan şahıs ve ehliyetsiz sürücüler
yakalanarak adlî makamlara sevk
edilmiştir.
69
Ulusal ekonomiye ve Silâhlı Kuvvetlerin savaş gücüne önemli ölçüde katkısı
bulunan; toplam 39 tesis (havaalanları, barajlar, TRT verici istasyonları, rafineri ve petrol
dolum tesisleri) ile 2.379 km’lik ham petrol ve doğal gaz boru hatlarının (Türkiye-Irak,
Türkiye-İran ve BTC) güvenliği için gerekli tedbirler alınmıştır.
Petrol ve doğal gaz boru hatlarının güvenliğinin etkin bir şekilde sağlanabilmesi
maksadıyla boru hattı korumasında görevli Jandarma Koruma Karakollarından bazılarına
yakın köy ve mezraların emniyet ve âsâyiş sorumluluğu da verilmiştir.
70
Takibi yapılan 2.576 kayıp şahıstan
1.532’si
titiz
çalışmalar
sonucunda
bulunmuştur.
Çeşitli kutlama ve etkinliklerde çevreye
rasgele ateş edilmesi olaylarının önlenmesi
konusunda tedbirler alınmıştır.
2006 yılında 2521 sayılı Avda ve Sporda Kullanılan Tüfekler, Nişan Tabancaları ve Av
Bıçaklarının Yapımı, Alımı, Satımı ve Bulundurulmasına Dair Kanun kapsamında İl/İlçe
Jandarma Komutanlıklarınca 13.832 adet belge verilmiş iken, 2007 yılında 2.209 adet
belge verilmiş olup, bir önceki yıla nazaran % 84 azalma olmuştur. (Tablo-6)
RUHSAT CİNSİ
Yivsiz Tüfek
Ruhsatnamesi
TOPLAM
BELGE SAYISI
2006 YILI
VERİLEN
2007 YILI
VERİLEN
ARTIŞ ORANI
1.266.139
13.832
2.209
% - 84
Satıcılık Belgesi
1.914
234
44
% - 81
Fab./İmalathane
164
14
6
% - 57
1.268.717
14.080
2.259
% - 84
Toplam
Tablo-6: İl/İlçe Jandarma Komutanlıklarınca Verilen Belgeler
71
Jandarma sorumluluk bölgesinde 2007 yılında toplam 6.317 silâh ruhsatı verilmiş
olup, bir önceki yıla kıyasla % 4 azalma olmuştur. (Tablo-7)
RUHSAT CİNSİ
TOPLAM
BELGE SAYISI
2006 YILI
2007 YILI
ARTIŞ
ORANI
Taşıma
25.502
1.115
1.273
% 14
Bulundurma
73.403
3.676
3.969
%
Kamu Görevlisi
Taşıma
32.474
1.994
1.156
% - 42
721
36
107
% 197
1.937
61
112
% 84
134.037
6.882
6.617
%-4
Emekli Kamu
Görevlisi Taşıma
Yivli Av Tüfeği
Toplam
8
Tablo-7: Jandarma Sorumluluk Bölgesinde Verilen Silâh Ruhsatı
(a)
Çocuk
Suçlarıyla
Mücadele
ve
Çocuk
Koruma
Alanındaki Faaliyetler;
2003 yılında 8.684, 2004 yılında 13.859, 2005 yılında
7.020, 2006 yılında 6.627 ve 2007 yılında 7.970 çocuk, âsâyiş olaylarında suça
sürüklenmiş ve kabahat işlemiştir. 2007 yılında suça sürüklenen ve kabahat işleyen çocuk
sayısı, toplam âsâyiş olaylarında suça karışanların % 3’ünü teşkil etmektedir. (Grafik-49)
Çocuk Sayısı
16000
13.859
% 20
12000
8.684
7.020
8000
7.970
6.627
4000
Yıllar
0
2003
2004
2005
2006
2007
Grafik-49 Suça Sürüklenen ve Kabahat İşleyen Çocuk Sayısının Yıllara Göre Dağılımları
72
2003 yılında 18.113, 2004 yılında 19.187, 2005 yılında 15.543, 2006 yılında 16.381
ve 2007 yılında 7.374 korunma ihtiyacı olan (mağdur, tanık, sokakta yaşama/çalışma,
evden/kurumdan kaçma, kayıp, diğer) çocuğa işlem yapılmıştır. (Grafik-50)
Çocuk Sayısı
% 54
30000
20000
18.113
19.187
15.543
16.381
10000
7.374
Yıllar
0
2003
2004
2005
2006
2007
Grafik-50 Korunma İhtiyacı Olan Çocuk Sayılarının Yıllara Göre Dağılımları
2006 yılında 16.381 çocuk hakkında, 2007 yılında ise 15.344 çocuk hakkında işlem
yapılmış olup, geçen yıla nazaran % 6,3’lük azalma meydana gelmiştir.
İşlem yapılan çocukların % 52’sini (7.979) suça sürüklenen/kabahat işleyen çocuk,
% 34’ünü (5.240) suç/kabahat mağduru, % 1’ini (126) tanık çocuk, % 1’ini (113)
evden/kurumdan kaçan çocuk ve % 12‘sini (1.859) diğer çocuklar oluşturmaktadır.
(Grafik-51)
Suça Sürüklenen/
Kabahat İşleyen
Çoçuk
%52
Suç/Kabahat Mağduru
%34
Diğer
%12
Tanık
%1
Evden/Kurumdan
Kaçan
%1
Grafik-51 İşlem Yapılan Çocuk Sayısı
73
Jandarma Çocuk Merkezlerinde ve İl Jandarma Komutanlıklarında Çocukları Koruma
İşlem Astsubay/Elemanı olarak görevli, kurs görmemiş personele 05-09 Kasım 2007
tarihleri arasında, Jandarma Okullar Komutanlığında “Çocukları Koruma Kursu” verilmiştir.
(b)
Trafik Hizmetleri:
Jandarma Genel Komutanlığı, Gazi Üniversitesi, Emniyet
Genel Müdürlüğü ve Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından, karayolu trafik güvenliğinin
sağlanması, ilgili kurum ve kuruluşların bir araya getirilmesi ve bilimsel çalışma yapanların
teşvik edilmesi maksadıyla, 23-25 Mayıs 2007 tarihlerinde Ankara’da “Trafik ve Yol
Güvenliği IV’üncü Ulusal Kongre/Sergisi” düzenlenmiştir.
2007 yılında Jandarma bölgesinde meydana gelen 76.127 trafik kazasında 1.545
vatandaş hayatını kaybetmiş, 39.243 vatandaş yaralanmıştır. (Grafik-52)
10000
9000
7573
8000
7000
6000
5925
5641
5000
4000
3000
4457
4883
6759
7845
7003
7379
7088
6442
5132
2000
1000
0
OCA ŞUB MAR NİS MAY HAZ TEM AĞU EYL
EKİ KAS ARA
Grafik-52 Aylara Göre Kaza Sayıları
74
Sürücü ve yayaların trafik konusunda bilinçlendirilmelerini sağlamak maksadıyla,
Jandarma Trafik Timlerince, 2007 yılında, ülke genelinde düzenlenen eğitim semineri ve
konferanslarda 1.261.790 vatandaşımıza trafik eğitimi verilmiştir.
Jandarma Trafik Timlerince 2007 yılında yapılan denetim ve kontrollerde;
10.743.828 araç kontrol edilmiş; ceza yazılan 437.318 sürücüden, 38.663’ü mahkemeye
sevk edilmiş, 102.477’si trafikten men edilmiş ve 12.884’ünün sürücü belgesi geri
alınmıştır. (Grafik-53)
450.000
437.318
400.000
350.000
300.000
250.000
200.000
150.000
102.477
100.000
50.000
38.663
12.884
0
Ceza Yazılan Sürücü Mahkem eye Sevk Trafikten Men Edilen Geri Alınan Sürücü
Sayısı
Edilen Sürücü Sayısı
Sürücü Sayısı
Belgesi Sayısı
Grafik-53 Jandarma Trafik Timlerinin Faaliyetleri
75
(c)
Çevre Koruma Faaliyetleri;
Çevre, ekolojik denge ve doğal hayatın korunması, çevre
kirliliğinin önlenmesi, çevre bilincinin geliştirilmesi maksadıyla, İl Jandarma Komutanlıkları
bünyesinde; modern malzeme ile teçhiz edilmiş çevre koruma timleri 38 ilde 44 çevre
koruma timi kadrolu olarak, 43 ilde ise personel ikiz görevlendirilmek suretiyle çevre
koruma faaliyetlerine devam edilmektedir.
Balıkesir-Manyas Gölü, Konya-Tuz
Gölü, Samsun-Kızılırmak Havzası, İstanbulÜmraniye, Antalya-Manavgat, Bursa ve
Mersin gibi önemli çevre sorunlarının
yaşandığı, çevre kirliliğinin tehlikeli boyutlara
ulaştığı ve sürekli bir hâl aldığı yerlerde,
Yedi Jandarma Doğal Hayatı Koruma
Takımı ile faaliyetlere devam edilmektedir.
Çevre Suçları;
Jandarma sorumluluk bölgesinde 2007 yılında 42.070 olaya el konulmuş, bir önceki
yıla nazaran (29.018) % 45 artış gerçekleşmiştir. El konulan olayların % 99’u (41.873)
aydınlatılmış olup, 197 olay ise faili meçhul olarak takip edilmektedir. Bu olaylara karışan
45.743 şüpheliden 45.718’si yakalanmıştır. (Grafik-54)
% 45
50000
42.070
40000
29.018
30000
20000
16.142
17.996
16.673
10000
0
Yıllar
2003
2004
2005
2006
2007
Grafik-54 Çevre Suçlarının Yıllara Göre Dağılımları
76
Çevre suçlarının türlerine göre dağılımları incelendiğinde; çevreye yönelik suçlarda
ilk sıraları çevrenin kasten kirletilmesi (20.205 olay), imar kirliliği (kaçak yapılaşma)
(7.451 olay), orman kanununa muhalefet (3.342 olay), mera kanununa muhalefet
(2.683 olay), maden kanununa muhalefet (2.747 olay), hayvan sağlığı zabıtası kanununa
muhalefet (1.774 olay) ve su ürünleri kanununa muhalefet (1.546 olay) ile gürültüye neden
olma (1.371 olay) suçları yer almaktadır. (Grafik-55)
Çevrenin Kasten
Kirletilmesi
%48
Diğer
%2
Gürültüye
Neden Olma
%3
Su Ürünleri
Kan.Muh.
%4
Hayvan Sağ
Maden Kan. Mera Kan.
Zab.Kan.Muh.
Muh.
Muh.
%4
%6
%7
İmar
Kirliliği
%18
Orman Kan.
Muh.
%8
Grafik-55 Çevre Suçlarının Türlerine Göre Dağılımları
Jandarma Çevre Koruma Timleri ile Doğal Hayatı Koruma Takımlarında görevli kurs
görmemiş personele 22-26 Ocak 2007 tarihleri arasında Jandarma Okullar
Komutanlığında Çevre Koruma Kursu verilmiştir.
2007 yılında ülke genelinde 625 orman yangını meydana gelmiş olup, bu
yangınlarda 6.259 hektar ormanlık alan yanmıştır. 2006 yılında ise meydana gelen 689
orman yangınında 3.501 hektar ormanlık alan yanmıştır. Orman yangını sayısında
% 9’luk, azalma, yanan alan miktarında ise % 86’lık bir artış meydana gelmiştir.
77
(ç)
Arama Kurtarma Faaliyetleri;
2007 yılında arama ve kurtarma timlerince müdahale
edilen olaylarda, 377 şahıs sağ olarak kurtarılmış, iki sanık ile birlikte 380 kök kenevir
bitkisi yakalanmıştır. Ayrıca Kızılırmak Nehrinde bir vatandaş ölü olarak bulunmuştur.
Arama ve kurtarma köpek timleri, üç şahsın kurtarılmasında katkı sağlamıştır.
78
Jandarma Havacılık Birlikleri tarafından 2007 yılında toplam 9.230 saat uçuş ile
emniyet, âsâyiş ve kamu düzeninin sağlanmasına yönelik olarak;
-
Birliklerin havadan intikali, personel ve malzeme nakli,
-
Hasta ve yaralıların havadan nakli,
-
Doğal afetlerde halka yardım, arama ve kurtarma hizmetleri,
-
Terörle mücadelede gece ve gündüz aktif hava desteğinin sağlanması,
-
Kurye ve moral hizmetleri,
-
Dağlık ve ormanlık arazide keşif yapılması,
Suçluları ve kaçakçıları havadan takip ederek kritik yerlere kuvvet
kaydırılması,
Kaçak haşhaş ve kenevir ekili bölgelerin hava fotoğraflarının çekilmesi ve
keşfinin yapılması görevleri etkin bir şekilde icra edilmiştir.
79
(d)
156 Jandarma İmdat Telefonu;
156 Jandarma İmdat, vatandaşın can ve mal güvenliğini,
toplumun huzurunu, memleketin âsâyişini bozan durumlarda vatandaşlarımız tarafından
yapılacak başvurulara ivedi cevap veren bir hizmettir.
156 Jandarma İmdat Telefonunun önemli bir özelliği de; ihbarı yapılacak olayın
meydana geldiği il neresi olursa olsun o ilin İl Jandarma Komutanlığının Türkiye’nin her
yerinden direkt aranabilmesidir.
156 Jandarma İmdat Telefonu ücretsiz oluşu nedeniyle vatandaşlarımız tarafından
günün 24 saatinde rahatlıkla aranabilmektedir. Dolayısıyla; olaylar vatandaşlar tarafından
anında bildirildiğinden, vakit kaybetmeden Jandarmanın olay yerine intikali
sağlanmaktadır.
b.
Dış İlişkiler Kapsamında Yürütülen Faaliyetler;
(1)
Avrupa ve Akdeniz Askerî Statülü Kolluk ve Jandarmalar
Birliği (FİEP);
(a)
Avrupa Jandarmaları arasındaki işbirliğini derinleştirmek
ve bütünleştirmek maksadıyla 18 Mayıs 1994 tarihinde kurulan Avrupa ve Akdeniz Askerî
Statülü Kolluk ve Jandarmalar Birliği (FIEP)’nin; sekizi asli (Fransa, İtalya, İspanya,
Portekiz, Türkiye, Hollanda, Fas ve Romanya) ve ikisi ortak (Arjantin ve Şili) olmak üzere
toplam 10 üyesi bulunmaktadır. Jandarma Genel Komutanlığı FIEP’e 1998 yılında üye
olmuştur.
(b)
FIEP çalışmaları
kapsamında; 2007 yılında yapılan altı toplantıya 11
personel ile katılım sağlanmıştır.
80
(2)
Barış İçin Ortaklık (BİO) Kapsamında Düzenlenen Kurslar;
(a)
Barış İçin Ortaklık Eğitim
Merkezi Komutanlığı (BİOEM) koordinatörlüğünde 2007 yılında
düzenlenen 17 kursa, 40 personelin katılımı sağlanmıştır.
(b)
Bu kurslardan ikisi (Barışı
Destekleme Harekâtında Mültecilerin Yönetimi Kursu ve
Organize Suçlarla Mücadele Kursu) Jandarma Genel
Komutanlığı sorumluluğunda Jandarma Okullar Komutanlığında
icra edilmiştir.
(3)
Askerî Eğitim İşbirliği Faaliyetleri Kapsamında;
(a)
Türkiye
Cumhuriyeti
Hükümeti
ile
Azerbaycan
Cumhuriyeti Hükümeti arasında Jandarma Genel Komutanlığı tarafından Azerbaycan
Dâhili Koşunlar Komutanlığı Eğitim-Öğretim Kurumlarında verilen “Eğitim-Öğretim ve
Lojistik Desteğe İlişkin Ek Protokol” 28 Mart 2007’de Bakü/Azerbaycan’da imzalanmıştır.
(b)
Kazakistan İç Kuvvetler Komutanlığı ile Jandarma Genel
Komutanlığı arasında eğitim-öğretim işbirliğine yönelik “Niyet Beyanı” 22 Kasım 2007’de
Almatı/Kazakistan’da imzalanmıştır.
(c)
Gambiya’da Askerî Danışmanlık ve Azerbaycan’da
yerinde eğitim faaliyetlerine devam edilmiştir. Bu kapsamda Azerbaycan Dâhili Koşunlar
K.lığında 2007 yılında toplam 117 Azerbaycanlı personele (90 Sb., 27 Astsb.)
Azerbaycan’da, Gambiya Silâhlı Kuvvetlerinde ise askerî danışman koordinatörlüğünde
799 Gambiyalı Personele Gambiya’da eğitim verilmiştir.
(ç)
Jandarma Genel Komutanlığına bağlı eğitim-öğretim
kurumlarında dost ve müttefik ülke silâhlı kuvvetlerine mensup personele ilgili Askerî
Eğitim İşbirliği Anlaşmaları/Protokolleri kapsamında eğitim öğretim verilmektedir. 2007
yılında 35 Misafir Askerî Personele (MAP) eğitim verilmiştir.
(4)
Barışı Destekleme/Koruma (BDK) Harekâtları ve AB Polis
Misyonları Kapsamında Yürütülen Faaliyetler;
(a)
Jandarma Genel Komutanlığı, Barışı Destekleme ve
Koruma Harekâtlarına, Karargâh personeli ve birlik göndermek suretiyle aktif katılım
sağlamaktadır. Bu kapsamda halen, Gürcistan, Bosna-Hersek, İsrail, Afganistan, Kosova,
Sudan’da Jandarma Personeli bulunmaktadır.
(b)
Bosna-Hersek’te konuşlu Avrupa Birliği Polis Misyonu
(EUPM)’nda Jandarma Personeli görev yapmaktadır.
81
c.
ve Faaliyetler;
Avrupa Birliği (AB)’ne Uyum Süreci İçerisinde Yer Alan Projeler
(1)
Ulusal Program, Katılım Ortaklığı Belgesi ve İlerleme
Raporlarında yer alan hususların gerçekleştirilmesi maksadıyla, Jandarma Genel
Komutanlığınca, 2007 yılı içerisinde iki proje yürütülmüş olup, bu projelerden
“Jandarmanın Kolluk Hizmetlerinde Profesyonelliğinin Artırılması” projesi 30 Kasım 2007
tarihinde tamamlanmış, “Türkiye’de Yardıma Muhtaç Çocuklar İçin İyi Bir Yönetim, Koruma
ve Adaletin Güçlendirilmesi” projesi ise 15 Mayıs 2008 tarihine kadar uzatılmıştır. Avrupa
Birliği (AB)’nin 2004 ve 2006 yılı Mali İşbirliği Programı çerçevesinde projelere ilişkin icra
edilen faaliyetler şu şekildedir:
(a)
Jandarmanın Kolluk Hizmetlerinde Profesyonelliğin
Artırılması Projesi;
Jandarmanın kolluk faaliyetlerinin yapılandırılmasının,
eğitim, personel konuları, kriminâl araştırma ve suçla mücadele alanlarında, mevcut AB
uygulamaları ile paralellik arz etmesi amacı ile bir eylem plânının geliştirilmesini
amaçlayan proje, 14 Ağustos 2006’da uygulanmaya başlanmış olup, 30 Kasım 2007’de
sonuçlanmıştır.
Proje sonucunda; yurt içinde icra edilen 33 kurs ve 18 çalıştay ile 693 personel,
yurtdışına yapılan altı çalışma ziyaretinde 22 personel eğitilmiş, Jandarma Kriminâl Dairesi
“El Yazısı İnceleme” ve “İmza İnceleme” deney metotları için ISO 17025 Kalite Belgesi
alınmıştır.
(b)
Türkiye’deki Yardıma Muhtaç Çocuklar İçin İyi Bir
Yönetim, Koruma ve Adaletin Sağlanması Projesi;
J.Gn.K.lığının koordinatörlüğünde, bir çok kurum ve
kuruluşun (Adalet Bakanlığı, Millî Eğitim Bakanlığı, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme
Kurumu, Emniyet Genel Müdürlüğü ve Türkiye Barolar Birliği) içerisinde yer aldığı
Türkiye’deki Çocuklar İçin İyi Bir Yönetim, Koruma ve Adaletin Güçlendirilmesi Projesinin
genel hedefi, AB’ye giriş bağlamında, yasalarla ilişki halinde olan çocuklar için koruyucu
ortamları geliştirmek ve Çocuk Hakları Sözleşmesi’nde de belirtildiği gibi çocukların
yasalarla ilişkili duruma düşmelerini önlemeye yönelik sistemi güçlendirmektir.
82
“Yasalarla İlişki Halinde Olan Çocuklar” ifadesi; ihmal, istismar, sömürü ve şiddet
mağduru çocuklar ve suça itilmiş çocukları kapsamaktadır.
Projenin uygulama dönemi; 17 Ağustos 2005-16 Kasım 2007 iken, proje katılımcısı
kurumların talepleri doğrultusunda altı aylık fonsuz uzatma ile 15 Mayıs 2008 olmuştur.
Bu kapsamda 2007 yılı içerisinde; katılımcı kurumlardan toplam 6.317 personelin
katılımıyla; 35 oryantasyon ve eğitim, faaliyetlerin tanıtımı ve önemlerinin anlatıldığı 38
toplantı, 29 kapasite geliştirme çalışması, toplum seferberliği kapsamında; 125.000 anne
ve babaya çocuk gelişimi konularında eğitim verilmiş olup, proje uygulaması saha
ziyaretleri, araştırmalar da dâhil olmak üzere planlanmış etkinlikler ve müdahaleler
doğrultusunda gerçekleştirilmektedir.
(c)
Kolluk Personelinin Avrupa İnsan Hakları Standartları
Alanında Bilgi ve Yeteneklerinin Artırılması Projesi;
Proje ile 2.000 Jandarma personelinin eğitimi, masrafları
proje bütçesinden karşılanmak suretiyle 30 personelin yurt dışında çalışma ve
incelemelerde bulunması, Jandarma İnsan Hakları İhlallerini İnceleme ve Değerlendirme
Merkezi (JİHİDEM)’nin aktif bir şekilde kamuoyuna tanıtılması, 30 ifade alma odasının
Avrupa standartlarında tefriş edilmesi hedeflenmektedir.
Eşleştirme tarafı olarak seçilen İtalya-İspanya konsorsiyumu ile taslak sözleşme
metni üzerinde çalışmalara devam edilmektedir.
(ç)
Türkiye’nin Kırsal Alanda Uyuşturucu
Kaçakçılığı İle Mücadele Kapasitesinin Güçlendirilmesi Projesi;
Madde
Proje ile Ulusal Uyuşturucu Stratejisi ve Ulusal Organize
Suç Stratejisi ile uyumlu olarak, Narkotik ve Psikotrop Madde Kaçakçılığı ile Mücadele
Eylem Plânı oluşturulması, öncelikle kırsal alan olmak üzere, yasa uygulayıcı birimlerin
kapasitelerinin güçlendirilmesi, bilginin toplanması, analizi ve işlenmesi maksadıyla etkili
bir uyuşturucu istihbarat ağının kurulması, yasa uygulayıcı birimlerin kırsal alandaki
operasyonlarında özel araştırma araçlarının etkili kullanımı maksadıyla, kapasitenin
güçlendirilmesi, bilgisayar destekli eğitimi içerecek şekilde, yasa uygulayıcı birim eğitim
müfredatının oluşturulması, uyuşturucu madde kaçakçılığı ile mücadelede ulusal ve
uluslararası iş birliğinin artırılması hedeflenmektedir.
Birleşmiş Milletler Uyuşturucu ve Suç Ofisi (UNODC) Türkiye Temsilciliği ile işbirliği
içerisinde hazırlanan Proje Sözleşmesi; 30 Kasım 2007 itibariyla, Avrupa Birliği adına AB
Delegasyonu, Türkiye adına Merkezi Finans ve İhale Birimi ve UNODC Projeler Bölümü
temsilcileri tarafından imzalanmıştır.
83
(2)
AB müzakere sürecinde Adalet, Özgürlük ve Güvenlik Faslı
kapsamında müzakere açılış kriterini karşılamak maksadıyla beş çalışma grubu (İltica ve
Göç, Sınır Yönetimi, Uyuşturucular, Organize Suçlar, Kolluk İşbirliği) faaliyetlerine katılım
sağlanmıştır.
(3)
2007 yılı içerisinde, Türkiye-AB arasında 06 Ekim 2000 tarihli
Ortaklık Konseyi kararı ile kurulan komitelerden “Adalet, Özgürlük ve Güvenlik”
müktesebatına ilişkin sekiz numaralı alt komite toplantılarına katılım sağlanmıştır.
ç.
İnsan Hakları Alanında Yürütülen Faaliyetler;
(1)
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine Yapılan Başvurular;
2007 yılında, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesince
inceleme başlatılan Jandarma bölgesi ile ilgili (18) başvuruya ilişkin çalışma yürütülmüştür.
(2)
Eğitim Faaliyetleri;
(a)
“Jandarma İnsan Hakları Eğitimi Projesi” kapsamında;
Jandarma Okullar Komutanlığında “İnsan Hakları Eğitimi Kursu” verilen 38 subaydan teşkil
edilen mobil eğitim timlerince, yıl içerisinde 38.407 personele yerinde insan hakları eğitimi
verilmiştir.
(b)
İçişleri
Bakanlığının
“Türkiye’de
İnsan
Hakları
Reformlarının Uygulanmasına Destek Projesi” kapsamında, 2007 yılında Ankara Dedeman
Otel’de yapılan insan hakları konulu 17 seminere toplam 490 Jandarma personeli iştirak
etmiştir.
(3)
Jandarma
İnsan
Hakları
Değerlendirme Merkezi (JİHİDEM)’nin Faaliyetleri
İhlâllerini
İnceleme
ve
(a)
Jandarma İnsan Hakları İhlâllerini İnceleme ve
Değerlendirme Merkezi (JİHİDEM); Jandarma personeli tarafından icra edilen görevler
sırasında meydana gelebilecek insan hakları ihlâli iddialarını incelemek, değerlendirmek,
araştırmak ve iddianın doğru olması halinde gerekli yasal işlemlerin başlatılmasını
sağlamak maksadıyla 26 Nisan 2003 tarihinde faaliyete geçirilmiştir.
84
(b)
JİHİDEM’e 2007 yılında toplam 323 başvuru yapılmış
olup, bunların 13’ünün (% 4) JİHİDEM’e konu insan hakları ihlâli kapsamında olduğu
değerlendirilmiştir. (Grafik-56)
JİHİDEM'e Konu
Olan Başvurular;
13
JİHİDEM
Kapsamında
Olmayan
Başvurular; 310
Grafik-56 JİHİDEM’e Yapılan Başvuruların Dağılımı
(c)
JİHİDEM kapsamındaki başvurulara ilişkin yapılan
araştırma sonucunda; dokuz iddianın (% 70) doğru olmadığı, iki başvuruyla (% 15) ilgili
daha önce adlî soruşturma başlatıldığı tespit edilmiş, iki başvuru (% 15) ise adlî
makamlara intikal ettirilmiştir. (Grafik-57)
Adlî Makamlara
İntikal Ettirilen; 2
Daha Önce
Soruşturma
Başlatılan; 2
Doğru Olmayan
İddia; 9
Grafik-57 JİHİDEM Kapsamındaki Başvuruların Sonuçları
85
(ç)
JİHİDEM’e konu insan hakları ihlâli kapsamında olmadığı
değerlendirilen 310 başvurudan 282’si (% 91) hakkında işlem yapılmış, Jandarma ile
herhangi bir ilgisinin bulunmadığı anlaşılan 28 (% 9) başvuruda ise başvuru sahiplerine
izlemesi gereken prosedür bildirilmiştir. (Grafik-58)
İlgili Başkanlığa
Gönderilen; 28
Yönlendirilen; 282
Grafik-58 JİHİDEM Kapsamında Olmayan Başvuruların Sonuçları
d.
Diğer Faaliyetler;
(1)
Başbakan veya ilgili Bakanın cevaplandırması talebi ile
Milletvekilleri tarafından TBMM Başkanlığına verilen, Jandarmanın görev alanına ilişkin 37
soru önergesi cevaplandırılmıştır.
(2)
MSB.lığı Savunma Sanayi ve Teknoloji Eğitim Merkezi
Komutanlığı (SATEM) ile koordineli olarak yılda dört ayrı dönemde icra edilen kurslara 275
personelin katılımı sağlanmıştır.
e.
Seferberlik Faaliyetleri;
20-28 Eylül 2007 tarihleri arasında Kastamonu Jandarma Bölge
Komutanlığı, Kastamonu, Sinop, Bartın, Zonguldak İl Jandarma Komutanlıklarında 35
yedek personelin katılımı ile Ferdi Seferberlik Eğitimi icra edilmiştir.
86
Ferdi Seferberlik Eğitimi’nde; yedek personelin tertip edildikleri birliklere seferber
olma süresi içerisinde katılışlarının denenmesi, yükümlüler üzerinde askerlik sevgisinin
tazelenmesinin
sağlanması,
Türk
Silâhlı
Kuvvetlerine
bağlılık
duygularının
kuvvetlendirilmesi, katılmayanların katılmama nedenlerinin araştırılması ve yedek
personelin harbe hazır hale getirilmesi hedeflenmiştir.
İcra edilen Ferdi Seferberlik Eğitimi’nde;
Ferdi Seferberlik Eğitimi’ni icra eden birlik ve kurumlar, teslim alma kurulu kollarının
faaliyetleri, yedek personelin karşılanması, teçhizi, donatılması, iaşe ve ibatesi ile eğitim
ve atışı konularında deneyim ve tecrübe kazanmışlardır.
87
Ferdi Seferberlik Eğitimi’ne zamanında katılan yedek personele; yeni silâh, araç ve
malzeme ile Türk Silâhlı Kuvvetlerindeki gelişmelerin görev başı eğitimi şeklinde
öğretildiği, birlik personeli ve yedek personel arasında kaynaşmanın sağlanarak, birlik
ruhunun kuvvetlendiği tespit edilmiştir.
Seferberlik Sisteminin denenmesi ve yedek personelin harbe hazır hale getirilmesi
sağlanmıştır.
Eğitim amacına uygun bir şekilde icra edilmiş olup, dokuz günlük eğitim sonunda
yükümlülere terhis töreni ile başarı ve takdir belgeleri verilmiştir.
88
f.
Toplumsal Gelişime Destek Faaliyetleri (TGDF);
Jandarma Genel Komutanlığı; emniyet, âsâyiş ve kamu düzeninin
korunması ile ilgili kanun ve nizamların verdiği görevleri yerine getirirken, aynı zamanda
halka yardım görevleri kapsamında halk ile Jandarma arasındaki iyi ilişkileri güçlendirmek
ve geliştirmek, eğitim, kültür, çevre gibi temel konularda halka destek olmak, halkın
sorunlarının çözülmesine katkı sağlamak maksadıyla, ülke genelinde Toplumsal Gelişime
Destek Faaliyetleri icra etmektedir.
Türkiye’nin değişik illerinde “Toplumsal Gelişime Destek Faaliyetleri (TGDF)”
kapsamında 2007 yılı içerisinde;
- Ülke genelindeki toplam 1.161 okulun boya, badana ve küçük çaplı onarımlarına
katkıda bulunularak, öğrencilerin öğrenimlerinin daha uygun fizikî şartlarda
gerçekleştirmelerine imkân sağlanmış,
- Türkiye’nin geleceğinin mimarları olacak çocuklarımızdan fakir ve yardıma muhtaç
olanların, daha uygun koşullarda öğrenimlerini sürdürmelerine imkân sağlamak
maksadıyla, toplam 6.129 öğrenciye kırtasiye malzemesi, okul kitapları ve çeşitli giyecek
yardımları yapılmış,
89
- Öğrenimlerini başarı ile sürdüren toplam 1.037 öğrencinin bilgi, görgü ve
kültürlerinin artırılmasına katkıda bulunmak maksadıyla, büyük şehirler, tarihî ve turistik
yerler ve Türk Silâhlı Kuvvetleri birlik ve karargâhlarının gezdirilmesini kapsayan öğrenci
kültür gezileri düzenlenmiş,
- Maddî imkânsızlıklar nedeniyle herhangi bir dershaneye gidemeyen veya dershane
bulunmayan yerlerde ikamet eden 1.909 gencimizi Öğrenci Seçme Sınavına,
289 öğrencimizi Ortaöğretim Kurumlar Sınavına hazırlamak maksadıyla Mehmetçik
Dershanelerinde kurslar verilmiş,
90
- Vatandaşlarımızı; aile plânlaması, sağlık, tarım ve hayvancılık konularında
bilgilendirmek maksadıyla toplam 3.217 sohbet toplantısı düzenlenmiş,
- Hâlen silâh altında bulunan erbaş ve erlere askerlik sonrasındaki sivil hayatlarında
bir meslek edinmelerine katkı sağlamak amacıyla seracılık, bağcılık, kuaförlük, bilgisayar,
terzilik vb. konularda eğitim verilmiş,
- Fakir ve yardıma muhtaç, herhangi bir sosyal güvencesi bulunmayan vatandaşların
sağlık sorunlarının tespiti ve tedavisinin yapılabilmesi maksadıyla, icra edilen sağlık
taramalarında, askerî tabipler marifetiyle toplam 33.323 vatandaşımız sağlık kontrolünden
geçirilmiş, bu kontroller esnasında birlik imkânları ile tasarruf edilen ilâçlardan toplam
4.281 vatandaşımızın yararlanması sağlanmış,
91
- Düzenlenen aşı kampanyaları ile çocukların hastalıklardan korunması amaçlanmış
olup toplam 2.527 çocuğa aşı yardımı yapılmış,
- Toplam 4.491 vatandaşa yönelik diş taraması ile diş tedavisi yapılarak
vatandaşların ağız ve diş sağlığı konusunda bilgilendirilmesi sağlanmış,
92
- Engelli çocuk ve gençlerin topluma kazandırılması maksadıyla, engellilere eğitim
veren özel okullar ziyaret edilmiş, hem bu kuruluşların hem de buralarda bulunan
engellilerin çeşitli ihtiyaçları karşılanmıştır.
- Ayrıca, Jandarma Genel Komutanlığınca Eylül 2002 ayından itibaren
ağaçlandırma ve doğal hayatı koruma projeleri yürürlüğe konulmuş olup, diğer kamu
kurum ve kuruluşları ile işbirliği içerisinde uygun bölgelere fidanlar dikilmekte, Jandarma
Hatıra Ormanları oluşturulmakta ve dikilen fidanların bakımları yapılmaktadır. Jandarma
Genel Komutanlığınca 2007 yılı içerisinde toplam 449.342 adet ağaç dikimi
gerçekleştirilmiştir.
93
- Engelli vatandaşlara yönelik olarak düzenlenen bir günlük temsili askerlik
uygulaması;
Temsili askerlik uygulaması 2003 yılında yapılmaya başlanmış olup, uygulama
10-16 Mayıs (Engelliler Haftası) tarihlerinde yılda bir defa olmak üzere icra edilmektedir.
2003 yılında o yıla mahsus olmak üzere Eylül 2003 ayında icra edilmiştir.
TSK birlik, karargah ve kurumlarına yapılan “Temsili Askerlik” müracaatları
değerlendirilerek talep sahiplerinin ikamet adreslerine en yakın Tugay/Alay ve daha üst
seviyedeki birliklerde temsili askerlik yapmaları sağlanmıştır
Temsili askerlik uygulamasına o yıl yirmi yaşını doldurmuş olan ve daha üzeri
yaşlardaki vatandaşların müracaatları kabul edilmiştir.
94
Temsili askerlik uygulaması faaliyet programı bir mesai günü (gündüz) ile sınırlanmış,
günün anısına katılan engelli vatandaşlara temsili terhis belgesi verilmiştir.
Bu kapsamda; 2004 yılında 52 Jandarma Birliğinde 1.913 engelli vatandaşa, 2005
yılında 58 Jandarma Birliğinde 1.268 engelli vatandaşa ve 2006 yılında ise 30 Jandarma
Birliğinde 791 engelli vatandaşa ve 2007 yılında 20 ilde toplam 452 engelli vatandaşımıza
temsili askerlik uygulaması yaptırılmış olup, 2004-2007 yılları arasında toplam 4.424
engelli vatandaşımız temsili askerlik uygulamasına katılmıştır.
- Şehit ve Gazi Yakınlarına Yönelik Faaliyetler;
Jandarma Genel Komutanlığı mensubu tüm şehit aileleri ile malul personelin dini ve
millî bayramlarda ve her üç ayda bir olmak üzere ziyaretleri yapılarak, ihtiyaçlarının temini
ve sorunlarının çözümünde yardımcı olunmuştur.
Nakdi tazminat ödenmesi, madalya tevcihi, vakıf ödemelerinin takibi konuları başta
olmak üzere diğer kurum ve kuruluşların görev alanında bulunan konularda dâhil yasal
haklarının tam ve zamanında temini amacıyla azami gayret gösterilmiştir.
Terörle mücadele görevlerinde yaralanarak GATA Komutanlığında tedavi gören
personelin tedavileri süresince kesin işlem raporu alana kadar irtibat personeli tarafından
takip edilmiş ve bunlardan erbaş ve erler ile geçici köy korucularına her ay maddi yardım
yapılmıştır.
GATA Komutanlığında ve TSK Rehabilitasyon ve Bakım Merkezinde tedavi gören
personele moral günleri faaliyetleri başta olmak üzere her türlü konuda sosyal ve moral
desteğinde bulunulmuştur.
TSK Rehabilitasyon ve Bakım Merkezinde tedavi gören ve görme engelliler için
bilgisayar kullanım kursuna devam eden dört malûl personele, 11 Ekim 2007 tarihinde
bilgisayar ve görme engelliler için paket program hediye edilmiştir.
95
Görme engelliler için dört adet paket program ve bilgisayar temin edilerek, TSK
Rehabilitasyon ve Bakım Merkezinde tedavi gören malul gazilere verilmiştir.
g.
Yarışmalar:
(1)
Ulusal Yarışmalar;
Jandarma Genel Komutanlığı bünyesinde oluşturulan spor
takımları ile 14 spor dalında; Genelkurmay Başkanlığı koordinatörlüğünde düzenlenen
10 TSK Şampiyonası ve 11 Astsubay Meslek Yüksekokulu Şampiyonasına iştirak edilmiş
olup, bu şampiyonalarda; yedi takım birinciliği, dokuz takım ikinciliği ve beş takım
üçüncülüğü ile 11 ferdî birincilik, 12 ferdî ikincilik ve dört ferdî üçüncülük elde edilmiştir.
Federasyonlarca düzenlenen altı lig yarışması, beş bölgesel ve bir Türkiye
Şampiyonasına iştirak edilmiş olup, bu yarışma ve şampiyonalarda; dokuz takım birinciliği,
dört takım ikinciliği ve iki takım üçüncülüğü ile 12 ferdî birincilik, altı ferdî ikincilik ve dört
ferdî üçüncülük elde edilmiştir.
(2)
Uluslararası Yarışmalar;
Genelkurmay Başkanlığınca TSK Millî Takımı oluşturma
sorumluluğu Jandarma Genel Komutanlığına verilen üç branşta, iki uluslararası şampiyona
ile bir uluslararası kampa iştirak edilmiş olup, satranç branşında takım beşinciliği elde
edilmiştir. Ayrıca, 12-22 Ekim 2007 tarihleri arasında Hindistan’da icra edilen “4’üncü
Dünya Askeri Oyunları” kapsamında yapılan; Dünya Atış Şampiyonasında Jandarma
Astsubay Başçavuş Yusuf DİKEÇ ateşli tabancada 160 sporcu arasından ikinci olarak
gümüş madalya; Güreş Şampiyonasında ise, J.Er Recep ÇAKIR, serbest stilde 96 kg.'da
üçüncülük elde ederek bronz madalya kazanmışlardır.
96
ğ.
Jandarma Bando ve Orkestrası Tarafından Yapılan Faaliyetler;
Jandarma Bando ve Orkestrası tarafından 2007 yılında; 81 bayrak
töreni, karşılama töreni, cenaze töreni, resmi bayram töreni, konser ve kareografik gösteri,
orkestra görevi ile gaziler günü madalya ve anma törenleri icra edilmiştir.
Moral Ekibi tarafından 2007 yılı içerisinde 30 il ve 20 ilçede toplam 50 adet moral
konseri icra edilmiştir.
97
6.
Yönetim ve İç Kontrol Sistemi:
a.
İç Kontrol:
(1)
İç Kontrol Sistemi Kapsamında Yürütülen Faaliyetler;
- 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun ilgili
hükümleri, Jandarma Genel Komutanlığına yasalarla verilen görev, yetki ve sorumluluklar,
Jandarma Genel Komutanlığının Vizyonu, Temel Değerleri ve Stratejik Hedefleri ile Bütçe
Masraf Plânlarına uygun olarak; faaliyetlerin etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde
yürütülmesini, varlık ve kaynakların korunmasını, muhasebe kayıtlarının doğru ve tam
olarak tutulmasını, mali bilgi ve yönetim bilgisinin zamanında ve güvenilir olarak
üretilmesini sağlamak üzere iç kontrol sistemi tesis edilmiştir.
- Jandarma Genel Komutanlığında iç kontrol faaliyetleri;
kontrol ortamı, risk değerlendirmesi, kontrol faaliyetleri,
bilgi ve iletişim ile gözetim unsurlarından oluşmakta ve
yönetim sorumluluğu çerçevesinde öncelikle riskli alanlar
dikkate alınarak yürütülmektedir. İç kontrole ilişkin
sorumluluk, süreçte yer alan bütün görevlileri, mali ve
mali olmayan tüm işlemleri kapsamakta ve iç kontrol
sistemi yılda en az bir kez değerlendirilerek, alınması
gereken önlemler belirlenmektedir. İç kontrol düzenleme
ve uygulamalarında mevzuata uygunluk, saydamlık,
hesap verebilirlik, ekonomiklik ve etkililik gibi mali
yönetim ilkeleri esas alınmaktadır.
- Jandarma Genel Komutanlığı Maliye Başkanlığı bünyesindeki
İç Kontrol Daire Başkanlığı tarafından; Jandarma Genel Komutanlığı İç Kontrol Sistemine
ilişkin usul ve esaslar ile görev ve sorumlulukları düzenleyen uygulama direktifi üst
yöneticinin onayıyla harcama birimlerine yayımlanmıştır. Direktifle, harcama birimlerinde
uygulanacak işlemlerin süreç akış şemaları da hazırlanarak yürürlüğe konulmuştur.
- Uygulama direktifi ile
belirlenen esaslar çerçevesinde, maliye sınıfı
personele mesleki gelişim kurslarında, inceleme ve
denetleme faaliyetlerinde, iç kontrol ve ön mali
kontrol faaliyetleri konusunda eğitim verilmiştir.
Ayrıca, Ana Ast Birlik Komutanlıklarının maliye sınıfı
personeline, 2006-2007 yıllarında yapılan ön mali
kontrol faaliyetlerinde tespit edilen aksaklıklar ve
alınacak tedbirler konusunda bilgiler verilmiştir.
98
- İç kontrol sisteminde, harcama birimlerinin görev etkinliğini
azaltmadan, en az zaman ve işgücü kullanımıyla en geniş kontrol sahasının oluşturulması
hedeflenmiştir. Bu bağlamda, birimlere ait mali karar ve işlemlerin mümkün olduğunca
standart ve sistematik bir yapıda yürütülmesi ve izlenmesi plânlanmıştır. Plânlanan kontrol
faaliyetlerinden biri olarak; 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 62/ı maddesi ile sınırlanan
doğrudan temin ve pazarlık usulü alımların bilgisayar ortamında kontrol edilmesini
sağlayan program tamamlanmış ve ilgili personele eğitim verilmiştir.
- İç Kontrol ve Ön
Mali Kontrole İlişkin Usul ve Esasların 8’inci
maddesi
gereğince
yapılan
yıllık
değerlendirme kapsamında; 2007 yılındaki iç
kontrol düzenlemeleri ve iç kontrol sisteminin
işleyişi,
Jandarma
Genel
Komutanlığı
birimlerinin görüş ve önerileri ile denetleme
sonuç raporları, teftiş raporları, iş müfettişi
teftiş raporları, Sayıştay ilam ve sorguları gibi
kontrol faaliyetleri dikkate alınarak yapılan
değerlendirme sonucunda, gerek harcama
birimleri düzeyinde gerekse konuları itibariyle
risk alanları ve bunlara ilişkin alınacak
önlemler belirlenmiştir.
- Maliye Bakanlığı tarafından yayımlanan Kamu İç Kontrol
Standartları doğrultusunda; Jandarma Genel Komutanlığının kendine özgü teşkilât yapısı
ve görev özellikleri dikkate alınarak, gerek görülmesi halinde hazırlanacak İdare Ayrıntılı İç
Kontrol Standartları, katılımcı yöntemlerle belirlenecek ve üst yönetici onayını izleyen 10
işgünü içinde Maliye Bakanlığına gönderilecektir.
(2)
Ön Mali Kontrol Kapsamında Yürütülen Faaliyetler;
- 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile İç
Kontrol ve Ön Mali Kontrole İlişkin Usul ve Esaslar gereğince yürütülen ön mali kontrol
faaliyetleri Jandarma Genel Komutanlığı birimlerinin yönetim sorumluluğu çerçevesinde
Maliye Başkanlığı ve harcama birimleri tarafından yerine getirilmektedir.
- İç Kontrol ve Ön Mali Kontrole İlişkin Usul ve Esaslar
gereğince, mali hizmetler birimlerinin ön mali kontrolüne tabi olan mali karar ve işlemlere
ilişkin olarak; harcama birimlerinin yasal limitler çerçevesinde taahhüt evrakı ve sözleşme
tasarıları, Jandarma trafik timlerinde görevli personele ödenecek Seyyar Görev Tazminatı
Cetvelleri, sivil memurlara ait Yan Ödeme Cetvelleri ile sözleşmeli personel sayı ve
sözleşmelerinin ön mali kontrolü yapılmıştır.
99
- Jandarma Genel Komutanlığı bütçeleyici birimlerine
tahsis edilen ödenekler Bütçe Masraf Plânları ile
plânlanmakta olup, acil ve zorunlu haller dışında Bütçe
Masraf Plânlarında yer almayan faaliyetler için ödenek
plânlanmamaktadır.
Bu
doğrultuda,
harcama
birimlerinde yapılan harcamaların; bütçe tertibine,
bütçe masraf plânına, merkezi bütçe kanununa,
yürürlükteki mevzuata ve emir/direktiflere uygunluğu
harcama talimatı/onay belgesi veya ödeme emri
belgesini düzenlemekle görevli olanlar tarafından daha
önceki işlemlerin kontrolünü de kapsayacak şekilde ön mali kontrolü yapılmaktadır.
- Ayrıca, gelirlerin azalmasına veya giderlerin artmasına neden
olacak ve Jandarma Genel Komutanlığına yükümlülük getirecek şekilde hazırlanan kanun
tasarıları ile İç Kontrol ve Ön Mali Kontrole İlişkin Usul ve Esaslar ile belirlenen diğer ön
mali kontrole tabi işlemlerin gerçekleşmesi halinde ön mali kontrole tabi tutulacaktır.
(3)
Jandarma Genel Komutanlığı iç kontrol sisteminin en iyi
seviyede teşkil edilmesi ve işletilmesi maksadıyla;
- Her seviyede eğitim, görev ve denetim faaliyetlerinin etkin bir
şekilde gerçekleştirilmesi hedeflenmiş olup, bu konudaki çalışmalara güncel mevzuat
hükümleri çerçevesinde ve sistemli olarak devam edilecektir.
- İç kontrol sistemine ait faaliyetlerin gerçekleştirilmesi
sürecinde, ortaya çıkabilecek yapısal ve fonksiyonel değişiklik ihtiyaçları da
değerlendirilecek ve gerekli görülen hususlarda önlemler alınarak, Jandarma Genel
Komutanlığının görev etkinliğinin dinamik bir yapı ve proaktif bir anlayış içerisinde sürekli
artırılması sağlanacaktır.
b.
İç Denetim:
Jandarma Genel Komutanlığının
çalışmalarına değer katmak ve geliştirmek için
kaynakların ekonomiklik, etkinlik ve verimlilik esasına
göre
yönetilip
yönetilmediğini
değerlendirmek
amacıyla teşkil edilen İç Denetim Birim Başkanlığına
atamalar yapılmıştır. Atanan iç denetçiler eğitimlerini
tamamlayarak faaliyetlerine başlamışlardır.
100
II. AMAÇ VE HEDEFLER:
- Türkiye Cumhuriyeti Devletinin temel niteliklerini ortadan kaldırmaya yönelen
her türlü faaliyete karşı kesintisiz mücadele ederek etkisiz hale getirebilecek; emniyet ve
âsâyiş ile toplumun huzur ve güvenliğini sağlayacak etkin bir gücün tesis, idame ve
geliştirilmesine devam edilmesi,
- Atatürkçü düşünce sistemi ve Türk Silâhlı Kuvvetlerinin temel değerlerine bağlı,
çağın gereklerine ve geleceğin ihtiyaçlarına cevap verebilecek nitelikte gelişim ve değişimi
rehber edinmiş, önalıcı düşünme yeteneği gelişmiş, üstün eğitimli, yüksek moral ve
mesleki değerleri haiz, başarıya şartlanmış nitelikte ve yeterli nicelikte insan gücü ve
modern yönetim sistemlerine sahip olunması,
- Sorumluluk bölgesinde, vatandaşın her türlü güvenliğinin üstün görev ve
sorumluluk anlayışı ile tam ve kesintisiz sağlanarak halkın mevcut güven ve desteğinin
mutlaka daha üst seviyeye çıkarılması,
- Hareket imkân ve kabiliyeti artırılmış daha fonksiyonel birliklerden oluşan,
dinamik, esnek, çevik, yetenek tabanlı etkin bir komuta kontrol sistemi içeren bir teşkilât
yapısına sahip olunması,
- İhtisas gerektiren birimler/birlikler ile
komando, özel harekât birliklerinin başta terör
olmak üzere suç ve suçlulukla mücadelede
yaşanan gelişmeler de dikkate alınarak eğitim,
nitelikli personel ve modern teçhizat bakımından
sürekli geliştirilerek görev etkinliğinin her zaman
en üst seviyede bulundurulmasının sağlanması,
- Jandarma Genel Komutanlığının görev ihtiyaçları ve çağın gerekleri
doğrultusunda aldığı vazife ve sorumlulukları en iyi şekilde yerine getirebilecek ve temel
değerlere uygun nitelikte personel yetiştirebilen, değişimlere kolay uyum göstererek
kendini yenileyebilen, modern, yaygın, örgün ve sürekli bir mesleki gelişimi esas alan
eğitim-öğretim sisteminin oluşturulması ve geliştirilmesi,
- Uluslararası boyutlara ulaşmış terör, organize ve çıkar amaçlı suç örgütleri,
bilişim ve siber suçlara karşı suç ve suçlulukla mücadele kapasitesinin daha da geliştirilip,
güçlendirilerek en ileri düzeye getirilmesi,
101
- Görev ve sorumluluk alanında başta sosyal yapı olmak üzere meydana gelen
gelişmelerin emniyet ve âsâyişe etkileri doğrultusunda iç güvenlik birliklerinin teşkilât ve
idarî yönden yetenek ve yetkilerinin geliştirilerek, Jandarmanın metropolleşen ve
şehirleşen yerlerde nüfuz ve görev etkinliğini daha da artıracak mekanizmaların ilgili
kurumlar ile işbirliği ve koordinasyon içerisinde geliştirilmesi,
- Halkla ilişkilere ve bütünleşmeye önem verilerek, halkın sevgi, güven ve
desteğinin daha da artırılması,
- Bugünün ve geleceğin ihtiyaçlarını; öncelikle ulusal olmak üzere kaynakları en
iyi şekilde kullanarak karşılayacak etkili, standart, basit ve ekonomik bir lojistik sistemin
geliştirilmesi,
- Jandarma Genel Komutanlığının modernizasyon yetenek ve kapasitesinin TSK
ile işbirliği ve koordinasyon içerisinde ulusal kaynaklara dayalı olarak sürdürülebilir ve
desteklenebilir bir sistem bütünlüğü içerisinde yeterli mali kaynaklarla geliştirilmesi,
- Gelecekte
daha
sık
barışı
destekleme
ve
insanî
yardım
harekâtlarına/faaliyetlerine iştirak edileceği dikkate alınarak birlik ve personel bakımından
verilecek görevlere hazırlıklı olunması,
- Dost ve müttefik ülkelerle ilişkilere devam edilerek, uluslararası
organizasyonlarda temsil, varlık ve etkinlik ile ikili ve çoklu işbirliği faaliyetlerinin
geliştirilmesi,
- Ulusal teknolojiye dayanacak şekilde bilginin en küçük sabit ve hareketli unsura
kadar gerçek zamanlı, kesintisiz ve emniyetli olarak iletilmesini sağlayacak komuta kontrol
ve yönetim bilgi sistemleri tesis edilmesini ve Jandarmanın kendisine her ortam ve koşulda
derhal ulaşılabilen özellikte olmasının sağlanması,
- Jandarma teşkilât kültürü ve meslek etiğinin; iyi bir insan, çok iyi bir asker,
mükemmel bir Jandarma değerleri mimarisi içinde oluşması ve gelişmesinin
sağlanmasıdır.
102
III. FAALİYETLERE İLİŞKİN BİLGİ VE DEĞERLENDİRMELER:
A.
MALİ BİLGİLER;
Jandarma Genel Komutanlığı bütçesi, T.C. Millî Güvenlik Siyaseti Belgesi ve
Türkiye’nin Millî Askerî Stratejisi (TÜMAS)’nden başlayarak Stratejik Hedef Plânı (SHP) ve
On Yıllık Tedarik Programı (OYTEP) aşamalarına kadar Türk Silâhlı Kuvvetleri bütünlüğü
içerisinde TSK’nın plânlama, programlama faaliyetleri paralelinde hazırlanmaktadır.
Plânlama-programlama faaliyetleri, her birinin sonunda temel bir dokümanın
yayımlandığı ve üç yılda bir tekrarlanan üç dönem halinde icra edilmektedir.
Stratejik Hedef Plânı, Jandarma Genel Komutanlığına yasalarla verilen görevlerin
daha etkin olarak yerine getirebilmesi maksadıyla kısa, orta ve uzun vadede ulaşmayı
amaçladığı hedefleri ve sahip olunması gereken yetenekler ile temel görev fonksiyonları
bazında ihtiyaç duyulacak ana sistem, silâh, araç ve gereçleri ortaya koyan bir plândır.
Programlama ise, plânlama ile belirlenen hedeflerin, kaynaklar bazında nasıl
gerçekleştirilebileceğinin bir zaman boyutu üzerinde projelendirilmesi işlemidir.
Programlama ile kaynak tahsislerinin, on yıllık dönem için her yılı ayrı olmak üzere, nereye
ve hangi boyutta yapılacağı tespit edilmektedir.
Jandarma Genel Komutanlığı modernizasyon bütçesi, Plânlama ve Programlama
sürecinden (SHP/OYTEP) geçirilerek oluşturulmaktadır.
Bununla beraber, bütçenin hazırlanması, yasalaşması ve uygulanması süreci, genel
bütçeye dâhil diğer kurumlarda olduğu gibi bütçeleme sürecinin tabi olduğu takvim esas
alınarak başta 5018 sayılı Kanun olmak üzere konuyla ilgili yayımlanan yasal mevzuat
doğrultusunda yürütülmektedir.
Bu kapsamda Jandarma Genel Komutanlığı bünyesinde karakol seviyesinden
itibaren ihtiyaçların belirlenmesi ve önceliklendirilmesiyle bütçe teklifi hazırlıklarına
başlanılmaktadır. 5018 sayılı Kanun, Bütçe Hazırlama Rehberi, SHP, teşkilât yapısı ve fiilî
kadrolar dikkate alınarak hazırlanan bütçe teklifi Maliye Bakanlığına, yatırım bütçe teklifi
ise DPT Müsteşarlığına gönderilmektedir.
Bütçe Kanununun yürürlüğe girmesiyle Jandarma Genel Komutanlığına tahsis edilen
bütçenin uygulanması; Bütçe Kanunu, masraf plânları ve Ayrıntılı Harcama Programı
doğrultusunda yapılmaktadır. Kamu harcamalarının gerçekleştirilmesinde, mali mevzuat
hükümleri ile Maliye Bakanlığınca belirlenen düzenlemelere göre hareket edilmektedir.
Bütçe uygulama sonuçlarının izlenmesi ve değerlendirilmesi, bütçenin uygulanması
aşamasında olduğu gibi merkezde ve ödenek kullanan birliklerde mevcut bilgisayar
ortamında yapılmaktadır.
B. BÜTÇE UYGULAMA SONUÇLARI VE TEMEL MALÎ TABLOLARA İLİŞKİN
AÇIKLAMALAR;
Jandarma Genel Komutanlığı nihai bütçesi, 2007 yılı için kendisine tahsis edilen
3.137.341.000 YTL’lik başlangıç bütçesine eklenen ödeneklerle birlikte 3.295.657.112
YTL’ye ulaşmış olup bütçe uygulama sonuçları aşağıda yer alan tabloda görülmektedir:
103
104
Jandarma Genel Komutanlığı bütçesinin Merkezi Yönetim Bütçesi içindeki payı;
1998-2002 yılları için ortalama % 1,53; 2003-2007 yılları için ise ortalama % 1,43
civarındadır (Tablo-9; Grafik-59).
(BİN YTL)
MERKEZİ
J.GN.K.LIĞI
YÖNETİM
BÜTÇESİNİN
BÜTÇESİNİN
GSMH
GSMH
İÇİNDEKİ
İÇİNDEKİ
PAYI
PAYI
(%)
(%)
J.GN.K.LIĞI
BÜTÇESİNİN
MERKEZİ
YÖNETİM
BÜTÇESİ
İÇİNDEKİ PAYI
(%)
YILLAR
GAYRİ SAFİ
MİLLİ
HASILA*
MERKEZİ
YÖNETİM
BÜTÇESİ
J.GN.K.LIĞI
BAŞLANGIÇ
BÜTÇESİ
1998
53.518.332
14.749.475
226.239
0,42
27,56
1,53
1999
78.282.967
27.143.000
403.900
0,52
34,67
1,49
2000
125.596.129
46.713.000
663.300
0,53
37,19
1,42
2001
176.483.953
48.360.000
825.000
0,47
27,40
1,71
2002
275.032.366
98.131.000
1.455.900
0,53
35,68
1,48
2003
356.680.888
145.949.000
1.821.759
0,51
40,92
1,25
2004
428.932.343
149.945.000
2.074.467
0,48
34,96
1,38
2005
486.401.032
155.627.545
2.371.673
0,49
32,00
1,52
2006
575.783.962
174.958.100
2.571.561
0,45
30,39
1,47
2007
468.465.112
204.988.545
3.137.341
0,67
43,76
1,53
* 2007 yılı değerleri 9 aylık değerlerdir.
Tablo-9: J.Gn.K.lığı Bütçesinin GSMH ve Merkezi Yönetim Bütçesi ile Karşılaştırılması
105
2,00
1,80
1,60
1,40
1,20
1,00
0,80
0,60
0,40
0,20
0,00
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
Grafik-59 J.Gn.K.lığı Bütçesinin Merkezi Yönetim Bütçesi İçindeki Payı (%)
Teknolojik gelişmelere paralel olarak nitelik ve nicelik
değiştiren suçlar karşısında ve değişen güvenlik algılamaları
çerçevesinde emniyet ve âsâyiş ile kamu düzeninin
korunmasını
sağlamakla
görevli
Jandarma
Genel
Komutanlığının görev etkinliği ile hareket kabiliyetinin
artırılmasına yönelik araç, silâh ve özel malzemelerin
modernizasyon faaliyetlerinin daha da önem kazandığı
değerlendirildiğinde, Genel Bütçeden Jandarma Genel
Komutanlığına ayrılan payın yeterli olmadığı görülmektedir.
Özellikle görev etkinliğine doğrudan tesir eden mal ve hizmet
alımlarındaki artış oranı ise bütçe artışının oldukça altında
gerçekleşmiştir.
106
C.
MALİ DENETİM SONUÇLARI:
Jandarma Genel Komutanlığı bütçesi kapsamında yapılan her türlü harcama TBMM
ile Sayıştay Başkanlığının denetimine tabidir. Ayrıca Genelkurmay Başkanlığı, Millî
Savunma Bakanlığı İş Müfettişleri, Jandarma Genel Komutanlığı Denetleme ve Teftiş
Kurulları Başkanlıkları tarafından tüm birlik ve kurumlarda denetlemeler yapılmakta, Maliye
Başkanlığı ve Ana Ast Birlik Komutanlıklarınca bağlı birliklerin maliye birimlerinde yerinde
inceleme ve bilgilendirme faaliyetleri icra edilmektedir.
1.
Plânlama Aşamasında Kontrol:
Başbakanlık Yüksek Plânlama Kurulu ve Maliye
Bakanlığı tarafından bütçe ile ilgili önemli makro hedef ve
ilkeler, alınacak önlemler, izlenmesi gereken teknik veri ve
sınırlamaları kapsayan plân, program, çağrı, rehber
yayımlanmaktadır.
Bu esaslar doğrultusunda hazırlanan Jandarma Genel
Komutanlığı
Bütçe
Teklifi
Maliye
Bakanlığına
gönderilmektedir. Bu şekilde Başbakanlık ve Maliye
Bakanlığının Jandarma Genel Komutanlığı bütçesi üzerinde
plânlama aşamasındaki kontrolü sağlanmış olmaktadır.
Ayrıca, Bütçe Kanun Tasarısının, TBMM Plân ve Bütçe Komisyonu ile TBMM Genel
Kurulunda görüşülmesi esnasında, TBMM’nin denetimi ile plânlama aşamasındaki denetim
tamamlanmış olmaktadır.
2.
Harcama Öncesinde Kontrol:
Maliye Bakanlığı tarafından; Hükûmetin maliye
politikasına uygun olarak ödeneklerin dağılımı ve
harcamaların kontrolü yapılmaktadır. Genel yönetim
kapsamındaki kamu idarelerinde olduğu gibi Jandarma
Genel Komutanlığı da Bütçe Kanunu ile kendisine verilen
ödenek sınırları içinde kalmaktadır.
107
3.
Harcama Aşamasında Kontrol:
Merkez ve taşrada bulunan Jandarma Genel Komutanlığı birimlerine ait her
türlü harcama belgeleri, 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu uyarınca tesis
edilen iç kontrol sistemi içerisinde kontrole tabi tutulmaktadır.
Jandarma Genel Komutanlığının mali
yönetim ve kontrol sistemleri; harcama birimleri,
mali hizmetler birimi, ön mali kontrol ve iç
denetimden oluşmaktadır.
Ön
mali
kontrol,
Jandarma
Genel
Komutanlığının
tüm
harcama
birimlerinde,
işlemlerin gerçekleştirilmesi aşamasında yapılan
kontroller ile merkez ve taşra birimleri bünyesinde
bulunan mali hizmetler birimi tarafından yapılan
kontrolleri kapsamaktadır.
İç denetim ise, “İç Denetim Birimi Başkanlığı” tarafından, kaynakların ekonomiklik,
etkililik ve verimlilik esaslarına göre yönetilip yönetilmediğini değerlendirmek ve rehberlik
etmek amacıyla yapılan bağımsız, nesnel güvence sağlama ve danışmanlık faaliyetlerini
kapsamaktadır.
4.
Harcama Sonrasında Yapılan Mal ve Hesap Denetimleri:
a.
Sayıştay Başkanlığınca Yapılan Denetlemeler;
Jandarma Genel Komutanlığı tarafından yapılan mal ve hizmet alımları ile
yapım işlerine ait tüm harcamaların belgeleri, Sayıştay Başkanlığı denetçilerince Maliye
Bakanlığı Muhasebe Müdürlüklerine yapılan denetimler sırasında denetlenmektedir.
Herhangi bir hata veya ihmal tespit edilmesi durumunda, sorumluları hakkında işlem
yapılmak üzere sorgu yazısı gönderilmektedir. Bu kontrol ve sorgu sonucunda mevzuata
uygun bulunmayan harcamalar için Sayıştay denetçileri tarafından sorumlularına zimmet
çıkarılabilmektedir.
Sayıştay Başkanlığınca sorgu ve ilamların gerçekleştirme görevlilerine gönderilen
nüshalarından ayrı olarak, Sayıştay Kanununun 63’üncü maddesi gereğince bir nüshası da
Jandarma Genel Komutanlığına gönderilmektedir.
Bu kapsamda; 2007 yılı içinde 11 adet Sayıştay İlamı Jandarma Genel
Komutanlığına intikal etmiş olup, bu ilamların genel değerlendirmesi yapılmış,
gerçekleştirme görevlilerinin sıkça yapılan hataları öğrenerek aynı konularda sorguya
muhatap olmamaları için gelen Sayıştay İlamlarındaki önemli hususlar birlik ve kurumlara
yayımlanmıştır.
108
b.
Millî Savunma Bakanlığı İş Müfettişlerince Yapılan Denetlemeler;
Millî Savunma Bakanlığı İş Müfettişlerince 2007 mali yılına ait işlemlerin
denetlenmesi sonucunda düzenlenen 43 adet sonuç raporu Jandarma Genel Komutanlığı
Maliye Başkanlığınca değerlendirmeye tabi tutulmuş ve hatalı uygulamaları düzeltici
önlemlerin alınması sağlanmıştır.
c.
Jandarma Teftiş Kurulları Başkanlığınca İcra Edilen Denetlemeler;
Jandarma Genel Komutanlığı bünyesinde bulunan saymanlık, ihale
komisyonları, muayene ve kabul komisyonları, askerî gazinolar ile askerî kantinlerin yıllık
hesap işlemleri Jandarma Teftiş Kurulları Başkanlığı müfettişleri tarafından
denetlenmektedir.
Yıllık Teftiş Programı doğrultusunda, denetimi yapılacak tüm birimlere müfettiş
planlaması yapılmakta olup bu planlamaya uygun olarak 01 Ocak-31 Aralık tarihleri
arasında mali birimlerin teftişi gerçekleştirilmektedir.
Müfettişler tarafından yapılan durum ve hesap teftişleri sonucunda; teftişi yapılan
birimde mevzuata aykırı bir işlem tespit edilmesi halinde, dosya “Borçlu” olarak
düzenlenmekte ve sorumlular hakkında yasal işlem başlatılmaktadır.
2007 yılı teftiş programına yönelik olarak Jandarma Genel Komutanlığı bünyesinde
faaliyet gösteren teftişe tabi ünitelerden; bir önceki dönemde teftişi alınamayan 65 ünite ile
2006 bütçe yılı için plânlanan 1.326 ünite olmak üzere toplam 1.391 ünitenin teftişi 4.081
işgününde alınmıştır. Yapılan teftişler sonucu görülen hatalı uygulamalar yasal
düzenlemeler çerçevesinde değerlendirilmiş ve gerekli işlemler yapılmıştır.
ç.
Ana Ast Birlik Komutanlıklarınca Yapılan Denetlemeler;
Birliklerin mali uygulamalarını yerinde incelemek, karşılaştıkları sorunları
çözmek, bilgilendirmek ve etkinliklerini artırmak maksadıyla, 2007 yılı içerisinde Ana Ast
Birlik Komutanlıkları tarafından bağlı birliklerinin maliye birimlerinde “Yerinde İnceleme ve
Bilgilendirme” faaliyetlerinde bulunulmuş ve bu faaliyetlerin sonucunda;
Maliye sınıfı personelinin görevlerini, mali mevzuata uygun bir
şekilde yerine getirme heves ve çabası içerisinde oldukları,
Mali mevzuattaki köklü ve sürekli değişikliklere rağmen
uygulamaların genelde iyi seviyede olduğu görülmüş,
Mali uygulamaların daha iyi seviyeye çıkarılabilmesi için tespit
edilen hatalı uygulamalar yerinde düzeltilerek personel bilgilendirilmiştir.
109
d.
TBMM Denetimi;
Genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinde olduğu gibi Jandarma Genel
Komutanlığı bütçesinin denetimi, müteakip yıl bütçesi TBMM’de görüşülürken Sayıştay
Başkanlığının inceleme ve değerlendirmesinden geçmekte ve her mali yıl sonunda
Anayasa’nın 164’üncü maddesi gereğince bir önceki yılın bütçe harcamalarına ilişkin
“Kesin Hesap”ın görüşülmesi şeklinde yapılmaktadır.
Ayrıca, Sayıştay Kanunu’nun EK-12’nci maddesine göre; Meclis Araştırma,
Soruşturma ve İhtisas Komisyonlarının kararı, Meclis Başkanlığının talebi üzerine,
Jandarma Genel Komutanlığı da diğer kamu kurum ve kuruluşlarında olduğu gibi talep
edilen konu ile sınırlı olmak kaydıyla denetlenmektedir.
110
IV. KURUMSAL KABİLİYET VE KAPASİTENİN
DEĞERLENDİRİLMESİ:
A.
ÜSTÜNLÜKLER:
- Suçların işlenmesini önlemeye yönelik alınan etkin tedbirler ile işlenmiş suçların
kısa sürede tarafsız, adil ve yasal sınırlar çerçevesinde süratle aydınlatılması sonucu
vatandaşlarda oluşturulan saygı, güven ve inanç,
- Delilden suçluya gidilerek etkisiz hale getirilmesini sağlayan araç-gereç ve silâh
sistemine sahip olunması,
-
Teknolojik donanımın yeterli seviyede olması,
-
Deneyimli ve donanımlı etkin bir emir-komuta yapısı,
- Başta terör olmak üzere her türlü suçla mücadelede kazanılan tecrübelere ve
eğitimli personele sahip olunması.
B.
DEĞERLENDİRME:
Jandarma Genel Komutanlığı; kaynak ihtiyaçlarının karşılanmasına paralel olarak
kanun ve nizamların kendisine tevdi ettiği her türlü görevi başarıyla yerine getirecektir.
111

Üst Yönetici Sunuşu - Jandarma Genel Komutanlığı

Transkript

Benzer belgeler

ALIM FAAL YETLER NE L SK N GENEL AÇIKLAMA 1. Jandarma

JANDARMA GENEL KOMUTANLIĞINDAN DUYURU Jandarma

jandarma astsubay meslek yüksekokuluna girmeye istekli

jandarma astsubay meslek yüksekokuluna girmeye istekli

jandarma sizin için, sizinle beraber gendarmerıe ıs always at your

Madde 1

bölüm ı - Jandarma Genel Komutanlığı

JİTEM ciden tüyler ürperten itiraflar

Başvuru Kılavuzu için tıklayınız..