Türkiye Elektronik Haberleşme Sektörü

TÜRKİYE ELEKTRONİK HABERLEŞME SEKTÖRÜ
Üç Aylık Pazar Verileri Raporu
2012 Yılı 4. Çeyrek
Ekim – Kasım – Aralık
Sektörel Araştırma ve Strateji Geliştirme
Dairesi Başkanlığı
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu
Mart 2013, Ankara
İÇİNDEKİLER
KISALTMALAR ........................................................................................................................ I
1
2
GENEL PAZAR VERİLERİ ............................................................................................. 1
1.1
YETKİLENDİRME VE HİZMET TÜRLERİNE GÖRE İŞLETMECİ SAYILARI ................................... 1
1.2
İŞLETMECİLERİN GELİR VE KÂRLARI ................................................................................ 2
1.3
İŞLETMECİ YATIRIMLARI
1.4
TOPLAM TRAFİK ............................................................................................................. 7
1.5
TÜKETİCİ ŞİKÂYETLERİ ................................................................................................... 9
................................................................................................. 5
SABİT PAZAR VERİLERİ ............................................................................................. 11
2.1
SABİT PAZARDA GELİRLER ........................................................................................... 13
2.2
SABİTTEN ARAMA GELİRLERİ ........................................................................................ 15
2.3
SABİT PAZARDA TRAFİK HACMİ ..................................................................................... 17
2.4
KISA NUMARALAR ........................................................................................................ 21
2.5
EN ÇOK TRAFİK GÖNDERİLEN VE ALINAN ÜLKELER......................................................... 22
2.6
AYLIK KULLANIM MİKTARI (MOU) .................................................................................. 22
2.7
ABONE BAŞINA ORTALAMA ÇAĞRI BAŞLATMA ............................................................... 23
2.8
ABONE BAŞINA AYLIK GELİR (ARPU)
2.9
SABİT NUMARA TAŞINABİLİRLİĞİ ................................................................................... 24
............................................................................. 24
2.10 SABİT PAZARDA YATIRIM .............................................................................................. 24
3
İNTERNET VE GENİŞBANT VERİLERİ ....................................................................... 26
4
MOBİL PAZAR VERİLERİ ............................................................................................ 35
4.1
ABONE SAYISI VE PENETRASYON .................................................................................. 35
4.2
MOBİL ABONE PROFİLİ.................................................................................................. 37
4.3
MOBİL TRAFİK HACMİ ................................................................................................... 43
4.4
EN ÇOK TRAFİK GÖNDERİLEN VE ALINAN ÜLKELER......................................................... 46
4.5
KISA NUMARALAR ........................................................................................................ 46
4.6
SMS VE MMS ................................................................................................................ 48
4.7
MOBİL GELİR ............................................................................................................... 50
4.8
ABONE BAŞINA AYLIK GELİR (ARPU)
4.9
AYLIK KULLANIM MİKTARI (MOU) .................................................................................. 55
............................................................................. 53
4.10 MOBİL YATIRIM ............................................................................................................ 56
5
DİĞER HİZMETLER...................................................................................................... 58
5.1
ALTYAPI HİZMETLERİ .................................................................................................... 58
5.2
KABLOLU YAYIN HİZMETLERİ ........................................................................................ 59
5.3
UYDU HABERLEŞME HİZMETLERİ ................................................................................... 60
5.4
UYDU PLATFORM HİZMETLERİ ....................................................................................... 61
6
5.5
GMPCS HİZMETLERİ...................................................................................................... 61
5.6
REHBERLİK HİZMETLERİ ............................................................................................... 62
5.7
OKTH HİZMETLERİ ........................................................................................................ 63
SONUÇ .......................................................................................................................... 64
ŞEKİLLERİN LİSTESİ
ŞEKİL 1-1 TOPLAM GELİRİN İŞLETMECİLER ARASINDA DAĞILIMI, 2012, MİLYAR ¨ .......................... 2
ŞEKİL 1-2 İŞLETMECİLERİN TOPLAM GELİRDEN ALDIĞI PAY, 2012, % ............................................ 3
ŞEKİL 1-3 TOPLAM YILLIK ARAMA TRAFİK MİKTARLARI, MİLYAR DAKİKA ........................................ 7
ŞEKİL 1-4 TOPLAM ÜÇ AYLIK ARAMA TRAFİK MİKTARLARI, MİLYAR DAKİKA ................................... 8
ŞEKİL 1-5 TRAFİK DAĞILIMI, MİLYON DAKİKA................................................................................ 8
ŞEKİL 1-6 TRAFİK DAĞILIMI, % .................................................................................................... 9
ŞEKİL 1-7 01.08.2012 – 28.02.2013 ARASI DÖNEME İLİŞKİN TÜKETİCİ ŞİKÂYETLERİ ..................... 9
ŞEKİL 1-8 TÜKETİCİ ŞİKÂYETLERİNİN SEKTÖR BAZINDA DAĞILIMI ................................................ 10
ŞEKİL 2-1 SABİT ABONE SAYISI VE PENETRASYON ..................................................................... 11
ŞEKİL 2-2 2012 YILI ÇEYREKLER İTİBARİYLE SABİT ABONE SAYISI VE PENETRASYON .................. 11
ŞEKİL 2-3 TÜRK TELEKOM’UN YILLIK SABİT GELİRİNİN DAĞILIMI, % ............................................. 14
6
ŞEKİL 2-4 TÜRK TELEKOM’UN ÜÇ AYLIK GELİRİNİN DAĞILIMI , % ................................................ 14
ŞEKİL 2-5 SABİTTEN ARAMA GELİRLERİNİN DAĞILIMI, MİLYON ¨ ................................................. 15
ŞEKİL 2-6 STH–TT ARAMA HİZMET GELİRLERİNE GÖRE PAZAR PAYLARI, % ............................... 16
ŞEKİL 2-7 STH–TT TELEFON HİZMETLERİ GELİRLERİNE GÖRE PAZAR PAYLARI, %...................... 16
ŞEKİL 2-8 TÜRK TELEKOM TRAFİK DAĞILIMI, % .......................................................................... 18
ŞEKİL 2-9 STH–TT ÇAĞRI BAŞLATMA (ŞEHİRİÇİ) TRAFİĞİ KIYASLAMASI, % ................................ 18
ŞEKİL 2-10 STH–TT ÇAĞRI BAŞLATMA (ŞEHİRLERARASI) TRAFİĞİ KIYASLAMASI, % .................... 19
ŞEKİL 2-11 STH–TT ÇAĞRI BAŞLATMA (MOBİLE DOĞRU) TRAFİĞİ KIYASLAMASI, % .................... 19
ŞEKİL 2-12 STH–TT ÇAĞRI BAŞLATMA (YURTDIŞINA DOĞRU) TRAFİĞİ KIYASLAMASI, % .............. 20
ŞEKİL 2-13 STH–TT SABİTTE SONLANDIRILAN ULUSLARARASI ÇAĞRI TRAFİĞİ KIYASLAMASI, % .. 20
ŞEKİL 2-14 STH–TT MOBİLDE SONLANDIRILAN ULUSLARARASI ÇAĞRI TRAFİĞİ KIYASLAMASI, % . 21
ŞEKİL 2-15 STH-TT SABİTTEN BAŞLATILAN TOPLAM TRAFİKTEKİ PAYLARI, % ............................. 21
ŞEKİL 2-16 SABİT MOU, DAKİKA ............................................................................................... 23
ŞEKİL 2-17 SABİT ABONE ORTALAMA ÇAĞRI BAŞLATMA, DAKİKA ................................................ 23
ŞEKİL 2-18 SABİT ARPU, ¨ ...................................................................................................... 24
ŞEKİL 2-19 TÜRK TELEKOM’UN YILLIK YATIRIM MİKTARI, MİLYON ¨............................................. 25
ŞEKİL 2-20 TÜRK TELEKOM’UN ÜÇ AYLIK YATIRIM MİKTARI, MİLYON ¨........................................ 25
ŞEKİL 3-1 GENİŞBANT İNTERNET ABONE SAYISI ......................................................................... 26
ŞEKİL 3-2 TOPLAM XDSL ABONE SAYISI.................................................................................... 28
ŞEKİL 3-3 OECD ÜLKELERİNDE SABİT GENİŞBANT İNTERNET PENETRASYON ORANLARI,% ......... 29
ŞEKİL 3-4 HIZLARA GÖRE SABİT GENİŞBANT İNTERNET ABONELERİNİN DAĞILIMI, 2012-4 ............ 30
ŞEKİL 3-5 MOBİL BİLGİSAYARDAN İNTERNET ABONELERİNİN KULLANIMA GÖRE DAĞILIMI.............. 31
ŞEKİL 3-6 MOBİL CEPTEN İNTERNET ABONELERİNİN KULLANIMA GÖRE DAĞILIMI ......................... 31
ŞEKİL 3-7 SABİT GENİŞBANT ABONELERİNİN TEKNOLOJİ VE İŞLETMECİ BAZINDA DAĞILIMI, % ....... 32
ŞEKİL 3-8 OECD ÜLKELERİNDE SABİT-MOBİL GENİŞBANT İNTERNET YAYGINLIĞI, % ................... 33
ŞEKİL 3-9 “.TR” UZANTILI ALAN ADLARININ DAĞILIMI (ADET) ........................................................ 33
ŞEKİL 3-10 IP ADRESİ ÜLKE BİLGİSİ .......................................................................................... 34
ŞEKİL 4-1 MOBİL ABONE SAYISI VE TOPLAM NÜFUSA GÖRE PENETRASYON ................................ 35
ŞEKİL 4-2 MOBİL ABONE SAYISI VE 0-9 YAŞ HARİÇ NÜFUSA GÖRE PENETRASYON ...................... 36
ŞEKİL 4-3 FATURALI-ÖN ÖDEMELİ MOBİL GENİŞBANT ABONE SAYILARI, BİN ............................... 37
ŞEKİL 4-4 TÜRKİYE VE BAZI AVRUPA ÜLKELERİNİN MOBİL PENETRASYON ORANLARI, % .............. 37
ŞEKİL 4-5 ÖN ÖDEMELİ VE FATURALI MOBİL ABONE ORANLARI, % ............................................. 38
ŞEKİL 4-6 BAZI AVRUPA ÜLKELERİ VE TÜRKİYE’DE ÖN ÖDEMELİ/FATURALI ABONE ORANLARI, % 38
ŞEKİL 4-7 3G ÖN ÖDEMELİ VE FATURALI MOBİL ABONE ORANLARI, % ........................................ 39
ŞEKİL 4-8 MOBİL İŞLETMECİ BAZINDA TOPLAM ABONE SAYILARI, MİLYON.................................... 39
ŞEKİL 4-9 TOPLAM MOBİL NUMARA TAŞIMA SAYILARI ................................................................. 40
ŞEKİL 4-10 MNT KAPSAMINDA MOBİL İŞLETMECİLERİN NET GELEN ABONE SAYILARI, BİN ........... 40
ŞEKİL 4-11 MOBİL İŞLETMECİLERİN ABONE SAYISINA GÖRE PAZAR PAYLARI, % .......................... 41
ŞEKİL 4-12 MOBİL İŞLETMECİLERİN ABONE KAYIP ORANLARI (CHURN RATE), %.......................... 41
ŞEKİL 4-13 MOBİL İŞLETMECİ BAZINDA ÖN ÖDEMELİ / FATURALI ABONELERİN DAĞILIMI, % .......... 42
ŞEKİL 4-14 ÖN ÖDEMELİ ABONELERİN DAĞILIMI, % ................................................................... 42
ŞEKİL 4-15 FATURALI ABONELERİN DAĞILIMI, % ........................................................................ 43
ŞEKİL 4-16 MOBİL ABONELERİN BİREYSEL-KURUMSAL BAZDA AYRIMI, %, 2012-4 ....................... 43
ŞEKİL 4-17 MOBİL İŞLETMECİLERİN DÖNEMLERE GÖRE TOPLAM TRAFİK MİKTARI, MİLYAR DAKİKA 44
ŞEKİL 4-18 MOBİL İŞLETMECİLERİN TRAFİĞE GÖRE PAZAR PAYLARI, % ...................................... 45
ŞEKİL 4-19 MOBİL TRAFİK DAĞILIMI, %...................................................................................... 45
ŞEKİL 4-20 MOBİL TRAFİK DAĞILIMI, MİLYON DAKİKA ................................................................. 46
ŞEKİL 4-21 DÖNEMLERE GÖRE MOBİL SMS VE MMS MİKTARI, MİLYON ADET ............................ 48
ŞEKİL 4-22 DÖNEMLERE GÖRE MOBİL SMS VE MMS MİKTARI, MİLYON ADET ............................ 49
ŞEKİL 4-23 İŞLETMECİ BAZINDA SMS SAYISI, MİLYAR ADET ....................................................... 49
ŞEKİL 4-24 İŞLETMECİ BAZINDA MMS SAYISI, MİLYON ADET ...................................................... 50
ŞEKİL 4-25 YILLAR İTİBARİYLE MOBİL HİZMETLERDEN ELDE EDİLEN GELİR, MİLYAR ¨ ................. 50
ŞEKİL 4-26 MOBİL HİZMETLERDEN ELDE EDİLEN ÜÇ AYLIK GELİRLER, MİLYAR ¨ ......................... 51
ŞEKİL 4-27 MOBİL İŞLETMECİLERİN GELİRE GÖRE PAZAR PAYLARI, %......................................... 51
ŞEKİL 4-28 MOBİL İŞLETMECİLERİN GELİR DAĞILIMI, % .............................................................. 52
ŞEKİL 4-29 MOBİL İŞLETMECİLERİN İŞLETMECİ BAZINDA GELİR DAĞILIMI, %, 2012-4 ................... 52
ŞEKİL 4-30 MOBİL ARPU, ¨ ..................................................................................................... 53
ŞEKİL 4-31 ÖN ÖDEMELİ MOBİL ARPU, ¨ ................................................................................. 53
ŞEKİL 4-32 FATURALI MOBİL ARPU, ¨ ...................................................................................... 54
ŞEKİL 4-33 FATURALI MOBİL ARPU, € ...................................................................................... 54
ŞEKİL 4-34 MOBİL İŞLETMECİ BAZINDA MOU DEĞERLERİ, DK/AY................................................. 55
ŞEKİL 4-35 AB VE TÜRKİYE’DE MOBİL ABONE BAŞINA ORTALAMA GÖRÜŞME, DK/AY.................... 55
ŞEKİL 4-36 YILLIK MOBİL YATIRIM, MİLYON ¨............................................................................. 56
ŞEKİL 4-37 İŞLETMECİ BAZINDA YILLIK MOBİL YATIRIM, MİLYON ¨ .............................................. 56
ŞEKİL 4-38 ÜÇ AYLIK MOBİL YATIRIM, MİLYON ¨........................................................................ 57
ŞEKİL 5-1 KABLO İNTERNET ABONE SAYISI ................................................................................ 60
ÇİZELGELERİN LİSTESİ
ÇİZELGE 1-1 HİZMET TÜRLERİNE GÖRE YETKİLENDİRME SAYILARI ................................................ 1
ÇİZELGE 1-2 TÜRK TELEKOM VE MOBİL İŞLETMECİLERİN YILLIK NET SATIŞ GELİRLERİ, ¨ ............... 2
ÇİZELGE 1-3 TÜRK TELEKOM VE MOBİL İŞLETMECİLERİN ÜÇ AYLIK NET SATIŞ GELİRLERİ, ¨ .......... 3
ÇİZELGE 1-4 TÜRK TELEKOM VE MOBİL ŞEBEKE İŞLETMECİLERİNİN YILLIK NET KÂR DEĞERLERİ, ¨ 4
ÇİZELGE 1-5 DİĞER İŞLETMECİLERİN ÜÇ AYLIK GELİR BİLGİLERİ, ¨ ............................................... 4
ÇİZELGE 1-6 DİĞER İŞLETMECİLERİN YILLIK GELİR BİLGİLERİ, ¨ .................................................... 5
ÇİZELGE 1-7 TÜRK TELEKOM VE MOBİL ŞEBEKE İŞLETMECİLERİNİN ÜÇ AYLIK YATIRIMLARI, ¨ ........ 5
ÇİZELGE 1-8 TÜRK TELEKOM VE MOBİL ŞEBEKE İŞLETMECİLERİNİN TOPLAM YILLIK YATIRIMI, ¨ ..... 6
ÇİZELGE 1-9 DİĞER İŞLETMECİLERİN ÜÇ AYLIK YATIRIM BİLGİLERİ, ¨ ............................................ 6
ÇİZELGE 1-10 DİĞER İŞLETMECİLERİN TOPLAM YILLIK YATIRIMI, ¨ ................................................ 6
ÇİZELGE 1-11 TÜKETİCİ ŞİKÂYETLERİNİN KONUSU İTİBARİYLE DAĞILIMI....................................... 10
ÇİZELGE 2-1 STH İŞLETMECİLERİNİN KULLANICI SAYILARI .......................................................... 12
ÇİZELGE 2-2 STH İŞLETMECİLERİNİN KULLANICI SAYISINA GÖRE PAZAR PAYLARI, 2012-4 ........... 12
ÇİZELGE 2-3 STH İŞLETMECİLERİNİN KART SATIŞI SAYISINA GÖRE PAZAR PAYLARI, 2012-4........ 13
ÇİZELGE 2-4 STH İŞLETMECİLERİNİN NET SATIŞ VE ÖN ÖDEMELİ KART SATIŞ BİLGİLERİ ............. 15
ÇİZELGE 2-5 TÜRK TELEKOM’UN EBITDA MARJI ...................................................................... 17
ÇİZELGE 2-6 TÜRK TELEKOM TRAFİK DAĞILIMI, MİLYON DAKİKA ................................................ 17
ÇİZELGE 2-7 SABİT TELEFONLARDAN EN SIK ARANAN KISA NUMARALAR, 2012-4 ....................... 22
ÇİZELGE 2-8 EN ÇOK TRAFİK GÖNDERİLEN VE ALINAN ÜLKELER, 2012-4 ................................... 22
ÇİZELGE 3-1 TOPLAM İNTERNET ABONE SAYILARI ...................................................................... 27
ÇİZELGE 3-2 YÖNTEMLER BAZINDA DİĞER İNTERNET ABONE SAYILARI........................................ 27
ÇİZELGE 3-3 İSS PAZAR PAYLARI, 2012-4 ................................................................................ 28
ÇİZELGE 3-4 İSS YILLIK HİZMET GELİRLERİ, ¨ ........................................................................... 28
ÇİZELGE 3-5 İSS HİZMET GELİRLERİ, ¨ ..................................................................................... 29
ÇİZELGE 3-6 ELEKTRONİK VE MOBİL İMZA .................................................................................. 34
ÇİZELGE 4-1 3G HİZMETİ KULLANICI VERİLERİ ........................................................................... 36
ÇİZELGE 4-2 EN FAZLA TRAFİK GÖNDERİLEN VE ALINAN ÜLKELER, 2012-4 ................................ 46
ÇİZELGE 4-3 AVEA, EN SIK ARANAN KISA NUMARALAR, 2012-4 ................................................ 47
ÇİZELGE 4-4 VODAFONE, EN SIK ARANAN KISA NUMARALAR, 2012-4 ..................................... 47
ÇİZELGE 4-5 TURKCELL, EN SIK ARANAN KISA NUMARALAR, 2012-4....................................... 48
ÇİZELGE 5-1 ALTERNATİF İŞLETMECİLERİN FİBER UZUNLUKLARI ................................................. 58
ÇİZELGE 5-2 ALTYAPI İŞLETMECİLERİNİN PAZAR PAYLARI ........................................................... 59
ÇİZELGE 5-3 ALTYAPI HİZMETLERİNE İLİŞKİN ABONE SAYILARI VE GELİR ..................................... 59
ÇİZELGE 5-4 KABLOLU YAYIN HİZMETLERİ ................................................................................. 60
ÇİZELGE 5-5 UYDU HABERLEŞME HİZMETLERİNE İLİŞKİN ABONE SAYISI VE GELİR........................ 61
ÇİZELGE 5-6 UYDU İŞLETMECİLERİNİN ABONE SAYISINA GÖRE PAZAR PAYLARI, % ...................... 61
ÇİZELGE 5-7 GMPCS HİZMETLERİNE İLİŞKİN ABONE SAYISI VE GELİR ........................................ 62
ÇİZELGE 5-8 GMPCS İŞLETMECİLERİNİN PAZAR PAYLARI, % ..................................................... 62
ÇİZELGE 5-9 REHBERLİK HİZMETLERİ ........................................................................................ 62
ÇİZELGE 5-10 REHBERLİK HİZMETİ İŞLETMECİLERİNİN PAZAR PAYLARI........................................ 63
ÇİZELGE 5-11 OKTH HİZMETLERİ ............................................................................................. 63
KISALTMALAR
Rapor kapsamında adı geçen işletmeciler ve kısaltmalarına aşağıda yer
verilmektedir.
İŞLETMECİ ADI
KISALTMA
AKAR TELEKOM VE İLETİŞİM HİZMETLERİ SAN.TİC.LTD.ŞTİ.
Akar Telekom
ASSİSTT REHBERLİK VE MÜŞTERİ HİZM. A.Ş.
AssisTT
AT&T GLOBAL İLETİŞİM SERVİSLERİ LTD. ŞTİ.
AT&T Global
AVEA İLETİŞİM HİZMETLERİ A.Ş.
Avea
BİZFONİK TELEKOMÜNİKASYON HİZM. A.Ş.
Bizfonik
BN TELEKOM HABERLEŞME TİCARET A.Ş.
BN Telekom
BT BİLİŞİM HİZM. A.Ş.
BT Bilişim
BT TELEKOM HİZM. A.Ş.
BT Telekom
CELLFON TELEKOMÜNİKASYON LTD.ŞTİ.
Cellfon
DEKSARNET TELEKOMÜNİKASYON A.Ş.
Deksarnet
DİGİTAL PLATFORM TENOLOJİ HİZMETLERİ A.Ş.
Digital Platform (Digiturk)
DOĞAN TV DİGİTAL PLATFORM İŞLETMECİLİĞİ A.Ş.
Doğan TV Digital (D-Smart)
DORUK İLETİŞİM VE OTOMASYON SAN. VE TİC. A.Ş.
Doruknet
EQUANT İSTANBUL TELEKOM A.Ş.
Equant İstanbul
GLOBALSTAR AVRASYA UYDU SES VE DATA İLETİŞİMİ A.Ş.
Globalstar
GRİD TELEKOMÜNİKASYON HİZM. A.Ş.
Grid Telekom
INFOLINE REHBERLİK VE ÇAĞRI MERKEZİ HİZM. A.Ş.
IPC TELEKOMÜNİKASYON TİC. LTD. ŞTİ.
(MEG DANIŞMANLIK VE PAZARLAMA TİC. LTD. ŞTİ. adlı işletmecinin unvanı
IPC TELEKOMÜNİKASYON TİC. LTD. ŞTİ. olarak değişmiştir.)
İKON İLETİŞİM TELEKOMÜNİKASYON A.Ş.
Infoline
İŞ NET ELEKTRONİK BİLGİ ÜRETİM DAĞITIM TİC. VE İLETİŞİM HİZM. A.Ş.
İş Net
KULE HİZMET VE İŞLETMECİLİK A.Ş.
Kule Hizmetleri
MEDİTERRANEAN NAUTİLUS TELEKOMÜNİKASYON HİZM. TİC. A.Ş.
Mednautilus
MEGA ULUSLARARASI TELEKOMÜNİKASYON HİZM. A.Ş.
Mega Telekom
METRONET İLETİŞİM TEKNOLOJİ A.Ş.
Metronet
MİKROTEL İLETİŞİM VE TELEKOMÜNİKASYON TİC. LTD. ŞTİ.
Mikrotel
MİLLENİCOM TELEKOMÜNİKASYON HİZM. A.Ş.
Millenicom
MLT TELEKOMÜNİKASYON SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ.
MLT Telekom
MOBİLKOM ELEKTRONİK SANAYİ VE TİC. LTD. ŞTİ.
Mobilkom
MTCTR MEMOREX TELEKOMÜNİKASYON SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ.
MTCTR Memorex
NETGSM İLETİŞİM VE BİLGİ TEKNOLOJİLERİ A.Ş.
NetGSM
REHBERLİK HİZMETLERİ SERVİSİ A.Ş.
Rehberlik Hizmetleri Servisi
ROİTEL TELEKOMÜNİKASYON A.Ş.
Roitel
IPC Telekom
İkon İletişim
i
İŞLETMECİ ADI
KISALTMA
SUPERONLİNE İLETİŞİM HİZMETLERİ A.Ş.
Superonline
T SYSTEMS TELEKOMÜNİKASYON LTD. ŞTİ.
T-Systems
TEKNOMOBİL UYDU HABERLEŞME A.Ş.
Teknomobil
TELNET TELEKOM HİZM. A.Ş.
Telnet
TSM BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ HİZM. TİC. VE SAN. A.Ş.
TSM Bilişim
TTM TEL. VE İLETİŞİM HİZM. SAN. VE DIŞ TİC. LTD. ŞTİ.
TTM Telekom
TTNET A.Ş.
TTNET
TURKCELL İLETİŞİM HİZMETLERİ A.Ş.
Turkcell
TURKNET İLETİŞİM HİZMETLERİ A.Ş.
Turknet
TÜRK TELEKOMÜNİKASYON A.Ş.
Türk Telekom
TÜRKSAT UYDU HABERLEŞME KABLO TV VE İŞLETME A.Ş.
Türksat
ÜNİVERSAL TELEKOMÜNİKASYON İLETİŞİM SAN. VE TİC. LTD.ŞTİ.
Üniversal Telekom
VASTECH İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ SAN. TİC. LTD. ŞTİ.
Vastech
VODAFONE ALTERNATİF TELEKOM HİZM. A.Ş.
Vodafone Alternatif
VODAFONE NET İLETİŞİM HİZMETLERİ A.Ş.
Vodafone Net
VODAFONE TELEKOMÜNİKASYON A.Ş.
Vodafone
ii
1
GENEL PAZAR VERİLERİ
Bu rapor, Türkiye elektronik haberleşme sektöründe faaliyet gösteren işletmecilerin
Kurumumuza
belirli
dönemlerde
göndermiş
oldukları
veriler
esas
alınarak
hazırlanmıştır. Rapor kapsamında 2012 yılı dördüncü üç aylık dönemine (EkimKasım-Aralık) ait veriler önceki dönemler ile kıyaslamalı olarak incelenmektedir.
1.1
YETKİLENDİRME VE HİZMET TÜRLERİNE GÖRE İŞLETMECİ SAYILARI
28 Şubat 2013 itibarıyla elektronik haberleşme sektöründe faaliyet gösteren işletmeci
sayısı 423 olup bu işletmecilere verilen yetkilendirme sayısı 673’tür. Çizelge 1-1’de
hizmet türlerine göre yetkilendirme sayılarına yer verilmektedir.
Çizelge 1-1 Hizmet Türlerine göre Yetkilendirme Sayıları
Yetkilendirme
Türü
Görev
Sözleşmesi
İmtiyaz
Sözleşmesi
Bildirim
Kapsamında
Hizmet Veren
İşletmeciler
Kullanım Hakkı
Kapsamında
Hizmet Veren
İşletmeciler
Hizmetler
Yetkilendirme
Sayısı
Uydu ve Kablo TV Hizmetleri
1
GSM Hizmeti
3
IMT-2000/UMTS Hizmeti
Çeşitli Telekomünikasyon Hizmetleri
3
1
Uydu Haberleşme Hizmeti
Uydu Platform Hizmeti
Altyapı İşletmeciliği Hizmeti
İnternet Servis Sağlayıcılığı Hizmeti
Sabit Telefon Hizmeti
29
7
82
182
43
Kablolu Yayın Hizmeti
GMPCS Mobil Telefon Hizmeti
Hava Taşıtlarında GSM 1800 Mobil Telefon Hizmeti
Sanal Mobil Şebeke Hizmeti
GMPCS Mobil Telefon Hizmeti
Ortak Kullanımlı Telsiz Hizmeti
Altyapı İşletmeciliği Hizmeti
Sabit Telefon Hizmeti
Rehberlik Hizmeti
Sanal Mobil Şebeke Hizmeti
TOPLAM
15
5
1
32
2
73
5
167
13
9
673
1
1.2
İŞLETMECİLERİN GELİR VE KÂRLARI
Elektronik haberleşme sektöründe toplam gelirlerin yıllar itibarıyla gelişimine
bakıldığında özellikle mobil hizmetlerden elde edilen gelirler başta olmak üzere artış
yaşandığı
görülmektedir.
Çizelge
1-2’de
Türk
Telekom
ve
mobil
şebeke
işletmecilerinin 2008 yılından itibaren yıllık net satış gelirlerine yer verilmektedir. 2011
yılında 22,3 milyar TL’yi aşan toplam net satış gelirleri 2010 yılına göre yaklaşık %5
oranında artmıştır. 2012 yılında ise net satış gelirleri %9’luk artışla 24,4 milyar TL’ye
yaklaşmıştır.
Çizelge 1-2 Türk Telekom ve Mobil İşletmecilerin Yıllık Net Satış Gelirleri, ¨
Net Satış* (¨)
2008
2009
2010
2011
2012
Türk Telekom
7.734.891.747
7.700.260.858
7.340.362.030
7.374.599.666
7.253.196.576
Turkcell
7.875.874.606
8.025.025.237
7.991.150.227
8.332.040.983
8.725.255.983
Vodafone
2.778.218.000
2.584.989.000
3.005.198.407
3.741.607.933
4.917.505.697
Avea
1.973.025.289
2.406.805.292
2.497.421.759
2.906.743.653
3.474.740.229
TOPLAM
20.362.009.642 20.717.080.387 21.178.756.016 22.354.992.235 24.370.698.486
*2008-2011 yılları için işletmecilerin Kurumumuza gönderdiği kesinleşmiş yıllık gelir tabloları dikkate
alınarak hazırlanmıştır. 2012 yılı işletmecilerin Kurumumuza gönderdiği üç aylık gelir bilgilerinin
toplamı olup, kesinleşmiş değildir.
Şekil 1-1’de 2012 yılı sonu itibarıyla işletmecilerin gelir dağılımı gösterilmektedir.
Pazarda Türk Telekom ve mobil şebeke işletmecileri haricindeki işletmecilerin net
satış gelirleri toplamı 6,51 milyar TL olarak gerçekleşmiştir.
Şekil 1-1 Toplam Gelirin İşletmeciler Arasında Dağılımı, 2012, Milyar ¨
10
8
6
4
7,25
8,73
4,92
2
6,51
3,47
0
Türk Telekom
Turkcell
Vodafone
Avea
Diğer İşletmeciler
* 2012 yılında işletmecilerin Kurumumuza gönderdiği üç aylık gelir bilgilerinin toplamına göre
hesaplanmış olup, kesinleşmiş değildir.
2
Şekil 1-2’de 2012 yılında elde edilen toplam gelirin işletmeciler arasında yüzdesel
dağılımına yer verilmektedir. 2012 yılında toplam gelirlerin yaklaşık %28,3’ünü
Turkcell, %23,5’ini Türk Telekom, %15,9’unu Vodafone, %11,3’ünü Avea ve
%21,1’ini diğer işletmeciler elde etmiştir.
Şekil 1-2 İşletmecilerin Toplam Gelirden Aldığı Pay, 2012, %
30
25
20
15
10
28,3
23,5
21,1
15,9
11,3
5
0
Türk Telekom
Turkcell
Vodafone
Avea
Diğer İşletmeciler
* 2012 yılında işletmecilerin Kurumumuza gönderdiği üç aylık gelir bilgilerinin toplamına göre
hesaplanmış olup, kesinleşmiş değildir.
Çizelge 1-3’te Türk Telekom ve mobil şebeke işletmecilerinin üç aylık net satış
gelirlerine yer verilmekte olup söz konusu değerler işletmecilerin Kurumumuza
bildirdiği kesinleşmemiş gelir bilgilerini içermektedir. 2012 yılı dördüncü üç aylık
dönemde Türk Telekom ve mobil şebeke işletmecilerinin net satış gelirleri yaklaşık
6,3 milyar TL olarak gerçekleşmiştir.
Çizelge 1-3 Türk Telekom ve Mobil İşletmecilerin Üç Aylık Net Satış Gelirleri, ¨
Net Satış (¨)
Türk Telekom
Turkcell
Vodafone
Avea
TOPLAM
2012-1
2012-2
2012-3
2012-4
1.801.121.668
1.984.227.414
1.103.364.990
787.017.463
5.675.731.536
1.820.043.711
2.149.093.949
1.199.722.784
856.321.702
6.025.182.146
1.802.634.925
2.300.105.446
1.302.586.702
909.606.665
6.314.933.738
1.829.426.272
2.291.829.174
1.311.831.221
921.794.399
6.354.881.066
Çizelge 1-4’te Türk Telekom ve mobil şebeke işletmecilerinin 2008-2011 yılları
arasında elde ettikleri net kâr rakamlarına yer verilmektedir.
3
Çizelge 1-4 Türk Telekom ve Mobil Şebeke İşletmecilerinin Yıllık Net Kâr Değerleri, ¨
Net Kâr* (¨)
2008
2009
2010
2011
Türk Telekom 2.610.791.956
2.746.613.306
2.956.000.797
2.468.971.871
Turkcell
2.777.908.000
2.237.697.000
2.154.605.000
2.262.195.067
Vodafone
-582.206.309
-1.397.657.291
-1.375.162.834
-696.907.047
Avea
-514.343.382
-1.240.086.183
-962.938.607
-1.054.556.808
*Net kâr rakamları işletmecilerin yıllık olarak gönderdikleri kesinleşmiş gelir tabloları
dikkate alınarak hazırlanmıştır. 2012 yılı kesinleşmiş verilerinin ortaya çıkmasını
müteakip 2012 yılı verileri de yayımlanacaktır.
Çizelge 1-5’te Türk Telekom ve mobil şebeke işletmecileri haricindeki işletmecilerin
2012 yılı dördüncü çeyrek itibarıyla gelir bilgilerine yer verilmektedir. Yetkilendirme
türleri arasında gelir kırılımını sağlayamayan işletmecilerin gelir bilgilerine ana faaliyet
alanında yer verilmiştir. Diğer işletmecilerin net satış gelirleri 2012 yılı dördüncü
çeyrekte yaklaşık 1,9 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. Böylece sektörde faaliyet
gösteren tüm işletmecilerin toplam gelirleri 2012 yılı dördüncü çeyreği için yaklaşık
8,27 milyar TL düzeyinde gerçekleşmiştir.
Çizelge 1-5 Diğer İşletmecilerin Üç Aylık Gelir Bilgileri, ¨
YETKİLENDİRME TÜRÜ
2012-1
İSS
1.007.755.876
STH
145.348.092
160.174.124
165.216.023
230.989.370
ALTYAPI
111.569.940
132.145.985
156.049.860
171.293.613
UYDU HABERLEŞME
38.068.203
40.908.955
44.873.785
61.604.795
REHBERLİK
19.488.407
20.710.504
21.892.199
20.576.171
KABLO TV
76.553.157
81.979.469
78.045.627
118.072.670
GMPCS
3.765.418
3.743.585
4.015.104
3.419.724
OKTH
1.721.151
1.929.655
2.536.909
3.565.078
TOPLAM
1.438.248.224
2012-2
2012-3
2012-4
1.008.853.700 1.121.024.197 1.164.329.858
1.502.228.015 1.650.460.024 1.915.909.337
Çizelge 1-6’da Türk Telekom ve mobil şebeke işletmecileri haricindeki işletmecilerin
2011 ve 2012 yıllarında elde ettikleri toplam gelirlere yer verilmektedir. 2012 yılında
4
diğer işletmecilerin toplam gelirleri1 bir önceki yıla göre yaklaşık %35,4’lük artışla 6,5
Milyar TL seviyesine gelmiştir.
Çizelge 1-6 Diğer İşletmecilerin Yıllık Gelir Bilgileri, ¨
1.3
YETKİLENDİRME TÜRÜ
2011
2012
İSS
3.305.337.762
4.301.963.631
STH
464.843.229
701.727.609
ALTYAPI
465.599.939
571.059.398
UYDU HABERLEŞME
154.548.388
250.182.548
REHBERLİK
76.607.221
82.667.281
KABLO TV
199.984.148
354.650.923
GMPCS
15.319.180
14.943.831
OKTH
7.513.069
9.752.793
TOPLAM
4.805.435.485
6.506.845.600
İŞLETMECİ YATIRIMLARI
Çizelge 1-7 ve Çizelge 1-8’de sırasıyla Türk Telekom ve mobil şebeke işletmecilerinin
2012 yılı üç aylık yatırım bilgilerine ve 2008-2012 yılları arasındaki toplam yıllık
yatırım miktarlarına yer verilmektedir. Üç aylık yatırım bilgilerine bakıldığında; 2012
yılı dördüncü çeyrekte Türk Telekom ve mobil şebeke işletmecilerinin toplam yatırım
miktarının 1,3 Milyar TL’ye yaklaştığı ve bir önceki çeyreğe göre toplam yatırım
miktarında %43,5 oranında artış yaşandığı görülmektedir.
Çizelge 1-7 Türk Telekom ve Mobil Şebeke İşletmecilerinin Üç Aylık Yatırımları, ¨
Yatırım (¨)
2012-1
2012-2
2012-3
2012-4
Türk Telekom
232.399.025
445.353.927
377.112.985
375.722.630
Turkcell
160.000.762
166.538.135
221.046.503
399.532.656
Vodafone
232.241.513
72.443.449
136.431.221
147.486.062
Avea
135.360.448
134.255.772
145.988.615
341.094.276
TOPLAM
760.001.748
818.591.283
880.579.324
1.263.835.624
Çizelge 1-8’de yer alan toplam yıllık yatırım bilgilerine bakıldığında 2012 yılı sonunda
bir önceki yıla kıyasla Türk Telekom’un yatırımında %4,3 oranında bir artış
1
2012 yılında işletmecilerin Kurumumuza gönderdiği üç aylık gelir bilgilerinin toplamına göre hesaplanmış olup,
kesinleşmiş değildir.
5
görülmektedir. Aynı dönemler için Turkcell’in yatırımları %5,9 oranında artarken
Vodafone yatırımları %26,4, Avea yatırımları ise %5,4 oranında azalmıştır.
Çizelge 1-8 Türk Telekom ve Mobil Şebeke İşletmecilerinin Toplam Yıllık Yatırımı, ¨
Yatırım (¨)
2008
2009
2010
2011
2012
1.375.310.179
1.214.950.018
1.099.376.770
1.371.661.333
1.430.588.567
Turkcell
587.380.000
1.823.087.000
779.323.342
894.292.038
947.118.056
Vodafone
446.725.928
1.556.997.971
1.043.320.000
799.790.152
588.602.245
Avea
958.236.891
1.208.795.929
838.780.574
799.871.483
756.699.110
3.367.652.998
5.803.830.918
3.760.800.686
3.865.615.006
3.723.007.979
Türk Telekom
TOPLAM
*2008-2011 yılları için işletmecilerin Kurumumuza gönderdiği kesinleşmiş yıllık gelir tabloları dikkate
alınarak hazırlanmıştır. 2012 yılı işletmecilerin Kurumumuza gönderdiği üç aylık yatırım bilgilerinin
toplamı olup, kesinleşmiş değildir.
Çizelge 1-9’da pazarda faaliyet gösteren diğer işletmecilerin 2012 yılı itibarıyla
yatırım bilgileri verilmektedir. Diğer işletmeciler tarafından 2012 yılı ilk çeyrekte
yaklaşık 213 milyon TL, ikinci çeyrekte yaklaşık 483 milyon TL, üçüncü çeyrekte
yaklaşık 473 milyon TL ve dördüncü çeyrekte yaklaşık 869 milyon TL yatırım
gerçekleştirilmiştir. Diğer işletmecilerin 2012 ilk çeyrekte “yatırım/gelir” oranı %15
iken söz konusu oran ikinci çeyrekte %32, üçüncü çeyrekte %28 ve dördüncü
çeyrekte %45 olarak gerçekleşmiştir.
Çizelge 1-9 Diğer İşletmecilerin Üç Aylık Yatırım Bilgileri, ¨
Yatırım (¨)
Diğer İşletmeciler
2012-1
2012-2
2012-3
2012-4
213.093.835
483.481.686
473.309.975
868.655.850
Son dönemde yatırımlarını gitgide artıran diğer işletmecilerin 2011 ve 2012’de
gerçekleştirdikleri toplam yıllık yatırım miktarlarına Çizelge 1-10’da yer verilmektedir.
Çizelge 1-10 Diğer İşletmecilerin Toplam Yıllık Yatırımı, ¨
Yatırım (¨)
Diğer İşletmeciler
2011
2012
1.735.048.428 2.038.541.346
6
1.4
TOPLAM TRAFİK
Şekil 1-3 ve Şekil 1-4’te Türkiye elektronik haberleşme sektöründe sabit ve mobil
işletmecilerin oluşturduğu toplam trafik miktarına ve dağılımına yer verilmektedir.
Toplam trafiğin dağılımına bakıldığında yıllar itibarıyla mobil arama trafik miktarı
artarken sabit arama trafik miktarının düştüğü görülmektedir. 2012 yılında, bir önceki
yıla göre toplam trafik miktarı %12 artarak 189,2 milyar dakikaya ulaşırken bu trafiğin
yaklaşık %90’ını mobil trafik oluşturmuştur.
Şekil 1-3 Toplam Yıllık Arama Trafik Miktarları, Milyar Dakika
189,2
200
168,9
180
149,5
160
132,2
140
120
100
80
103,7
40
21,8
23,6
23,9
28,8
60
19,4
108,2
125,8
147,1
169,8
74,9
20
0
2008
2009
Mobil
2010
Sabit
2011
2012
Toplam
Şekil 1-4’te 2011 yılı başından itibaren üçer aylık dönemler halinde sabit ve mobil
toplam trafik miktarları verilmektedir. 2012 yılı dördüncü çeyrekte toplam mobil trafik
miktarı 43,1 milyar dakika olurken sabit trafik miktarı ise 4,6 milyar dakika olarak
gerçekleşmiştir. Bir önceki üç aylık döneme göre mobil trafik miktarı yaklaşık %2,3
oranında azalırken sabit trafik miktarı ise yaklaşık %2,2 oranında artmıştır. 2011 yılı
dördüncü çeyrekte yaklaşık 43,8 milyar dakika olan toplam trafik miktarı, 2012 yılı
dördüncü çeyrekte yaklaşık 47,7 milyar dakika olarak gerçekleşmiştir.
7
Şekil 1-4 Toplam Üç Aylık Arama Trafik Miktarları, Milyar Dakika
50
42,9
43,3
43,8
44,4
5,7
5,1
5,3
5,3
33,3
37,2
38,2
38,5
39,1
2011-1
2011-2
2011-3
2011-4
2012-1
38,9
40
5,6
48,5
5,0
48,6
4,5
47,7
4,6
43,5
44,1
43,1
2012-2
2012-3
2012-4
30
20
10
0
Mobil
Sabit
Toplam
NOT: STH yönüne giden 2012-1 trafik verileri Türk Telekom tarafından güncellenmiştir.
Türkiye elektronik haberleşme sektöründe sabit ve mobil işletmecilerin oluşturduğu
trafiğin yönlere göre dağılımı üçer aylık dönemler halinde aşağıdaki şekillerde
kıyaslanmaktadır. 2012 yılı dördüncü üç aylık dönemde mobilden mobile trafik miktarı
bir önceki yılın aynı dönemine göre yaklaşık %12 oranında artarken sabitten sabite
arama trafik miktarı yaklaşık %19 oranında azalmıştır. Bir önceki dönemle
kıyaslandığında ise mobilden mobile trafik miktarı yaklaşık %2 oranında azalırken
sabitten sabite arama trafik miktarı yaklaşık %2 oranında artmıştır.
Şekil 1-5 Trafik Dağılımı, Milyon Dakika
2012-4
40.611
2.515 3.522 1.061
2012-3
41.476
2.583 3.4531.024
2012-2
41.055
2.436 4.038 993
2012-1
36.770
2.308 4.362
948
2011-4
36.203
2.282 4.341
991
2011-3
35.860
2.317 4.117 1.024
2011-2
35.023
2.187 4.735
968
2011-1
31.209
2.061 4.776
850
0%
20%
Mobil-Mobil
40%
Mobil-Diğer
60%
Sabit-Sabit
80%
100%
Sabit-Diğer
NOT: STH yönüne giden 2012-1 trafik verileri Türk Telekom tarafından güncellenmiştir.
Toplam trafiğin büyük bir kısmını (%85,1), mobil işletmecilerin kendi şebekelerinde
gerçekleşen ve aynı zamanda diğer mobil şebekelere doğru yapılan aramalardan
oluşan mobilden mobile giden trafik oluşturmaktadır (Şekil 1-6).
8
Şekil 1-6 Trafik Dağılımı, %
2012-4
85,1
5,3 7,4
2,2
2012-3
85,5
5,3 7,1
2,1
2012-2
84,6
5,0
8,3
2,0
2012-1
82,8
5,2
9,8
2,1
2011-4
82,6
5,2
9,9
2,3
2011-3
82,8
5,3
9,5
2,4
2011-2
81,6
11,0
2,3
2011-1
80,2
12,3
2,2
0%
10%
20%
Mobil-Mobil
30%
40%
5,1
5,3
50%
Mobil-Diğer
60%
Sabit-Sabit
70%
80%
90%
100%
Sabit-Diğer
NOT: STH yönüne giden 2012-1 trafik verileri Türk Telekom tarafından güncellenmiştir.
1.5
TÜKETİCİ ŞİKÂYETLERİ
01/08/2012 ile 28/02/2013 tarihleri arasında Kuruma gelen toplam şikayet sayısı
31.532 olup; bu şikâyetlerin 27.182 tanesi cevaplanmış, 121 tanesi Kurum içinde
başka birimlere yönlendirilmiş, 2.062 tanesi işleme konulmuş fakat sonuçlanmamış
ve 1.896 tanesi ise reddedilmiştir.2
Şekil 1-7 01.08.2012 – 28.02.2013 Arası Döneme ilişkin Tüketici Şikâyetleri
31.532
32.000
27.182
28.000
24.000
20.000
16.000
12.000
8.000
4.000
121
271
Yönlendirilen
Diğer
1.896
2.062
Reddedilen
Açık
0
Cevaplanan Toplam Şikayet
Toplam şikâyetlerin sektör bazında dağılımına bakıldığında, en fazla şikayetin %48
oranında GSM hizmetleri ile ilgili olarak yapıldığı görülmektedir.
2
Gerekli kontrolleri yapılarak ilgili işletmeciye iletilmiş ancak henüz sonuçlanmamış şikayetler “açık” adı altında
gösterilmektedir.
9
Şekil 1-8 Tüketici Şikâyetlerinin Sektör Bazında Dağılımı
Uydu
platform; 11%
Sabit telefon;
6%
Kablo TV; 1%
GSM; 48%
İnternet ; 34%
Yapılan
şikâyetlerin
konusu
itibarıyla
değerlendirilmesine
aşağıdaki
çizelge
kapsamında yer verilmekte olup en fazla şikâyete konu hususun faturalara ilişkin
olarak gerçekleştiği görülmektedir. Sektörler bazında alınan şikâyetlerin içinde en
fazla yer tutan şikâyet konularının yüzdesel dağılımına aşağıda yer verilmektedir.
Çizelge 1-11 Tüketici Şikâyetlerinin Konusu İtibariyle Dağılımı
01 Ağustos - 28 Şubat 2013
İlgili Sektörde En Fazla Şikayet Edilen Konunun
İlgili Sektördeki Toplam Şikayet içindeki Payı
GSM
Faturalar  %39
İnternet
Faturalar  %20
Uydu platform
Fesih/geçici durdurma  %43
Sabit telefon
Bağlantı Sorunu  %20
Kablo TV
Faturalar  %21
10
2
SABİT PAZAR VERİLERİ
2012 yılı dördüncü çeyrek itibarıyla 13.859.672 sabit telefon abonesi bulunan
Türkiye’de penetrasyon oranı bir önceki çeyreğe göre %0,5 azalarak yaklaşık %18,3
seviyesine düşmüştür 3 (Şekil 2-1). Bununla birlikte, Türkiye’de ortalama hanehalkı
büyüklüğünün
3,76
4
olduğu
göz
önünde
bulundurulduğunda
sabit
telefon
hizmetlerinin Türkiye’nin önemli bir kesimine ulaştığını söylemek mümkündür.
Şekil 2-1 Sabit Abone Sayısı ve Penetrasyon
24,5
22,8
24
22,3
20,6
16
13,86
15,21
16,20
16,53
12
Yüzde,(%)
20
18,3
17,49
Milyon
28
18
16
14
12
10
8
6
4
2
0
8
4
0
2008
2009
2010
Abone Sayısı
2011
2012
Penetrasyon
2012 yılında sunulmaya başlanan toptan hat kiralama hizmeti dolayısıyla sabit abone
sayısının gözden geçirilmesi neticesinde güncellenen 2012 yılı çeyrekler itibariyle
sabit abone sayılarına aşağıda yer verilmektedir.
Şekil 2-2 2012 Yılı Çeyrekler İtibariyle Sabit Abone Sayısı ve Penetrasyon
19,2
18,7
18,3
20
12
8
Yüzde,(%)
13,86
14,16
16
14,53
14
12
10
8
6
4
2
0
14,84
Milyon
19,6
4
0
2012-1
2012-2
Abone Sayısı
2012-3
2012-4
Penetrasyon
3
2012 sonuna doğru toptan hat kiralama hizmetinin kullanımı ciddi bir miktara ulaştığı için 2012 yılı abone sayısı
değerleri gözden geçirilerek yenilenmiştir.
4
TÜİK 2011 verisidir.
11
Sabit telefon hizmetleri (STH) sunan işletmecilerin 5 2012 yılının dördüncü çeyreği
itibarıyla kullanıcı bilgilerine bakıldığında, taşıyıcı ön seçimi kullanıcı sayısının
415.239, arama bazında taşıyıcı seçimi kullanıcı sayısının ise 193.652 olarak
gerçekleştiği görülmektedir. Diğer yöntemlerle STH işletmecilerini kullanarak arama
yapan kullanıcı sayısı ise 633.463’tür.
Çizelge 2-1 STH İşletmecilerinin Kullanıcı Sayıları
Yöntem
2012-1
2012-2
2012-3
2012-4
Taşıyıcı Ön Seçimi
420.755
402.966
397.704
415.239
Arama Bazında Taşıyıcı Seçimi
144.690
174.338
185.532
193.652
Diğer Erişim Yöntemleri
259.020
340.201
383.039
633.463
TOPLAM
824.465
917.505
966.275
1.242.354
Çizelge
2-2’de
tüm
yöntemlerle
ulaşılan
kullanıcı
sayısı
açısından
STH
işletmecilerinin pazar payları yer almaktadır. Buna göre ilk üç sırada TTNet,
Millenicom ve Superonline yer almaktadır.
Çizelge 2-2 STH İşletmecilerinin Kullanıcı Sayısına göre Pazar Payları, 2012-4
İşletmeci
Pazar Payı (%)
TTNet
21,11%
Millenicom
20,77%
Superonline
17,89%
Turknet
11,16%
Bizfonik
9,26%
Vodafone Net
7,95%
İş Net
6,61%
TTM Telekom
2,82%
NetGSM
1,56%
İkon
0,48%
Diğer
0,39%
STH işletmecileri ön ödemeli kartlar ile de son kullanıcılara arama hizmetleri
sunmaktadır. 2012 dördüncü çeyrekte satılan toplam ön ödemeli kart adedi
3.128.015 olup kart satışlarına göre işletmecilerin pazar payları Çizelge 2-3’te
gösterilmektedir. Bu çerçevede, 2012 yılının dördüncü çeyreğinde kart satış adedine
5
STH yetkilendirmesine sahip olan işletmecilerden 103 adetine ait verilerden elde edilmiştir.
12
göre en yüksek paya sahip ilk üç işletmeci sırasıyla TTM Telekom, IPC Telekom ve
İkon Telekom olmuştur.
Çizelge 2-3 STH İşletmecilerinin Kart Satışı Sayısına göre Pazar Payları, 2012-4
İşletmeci
2.1
Pazar Payı (%)
TTM Telekom
38,91
IPC Telekom
23,67
İkon İletişim
15,10
Millenicom
9,27
Superonline
8,64
Mega Telekom
4,20
Üniversal Tel.
0,06
TSM Bilişim
0,04
Mikrotel
0,04
Diğer
0,07
SABİT PAZARDA GELİRLER
Şekil 2-3’de sabit pazarda Türk Telekom’un yıllık gelirlerinin dağılımına yer
verilmektedir. 2012 yılında sabit telefon (PSTN) hizmetleri ile kiralık devre gelirlerinin
toplam gelirdeki payının bir önceki yıla göre azaldığı, erişim ve diğer hizmetlerden
elde edilen gelirlerin payının ise arttığı görülmektedir. 2008 yılında toplam gelirlerin
%66,19’unu oluşturan PSTN hizmetlerinin 2012 yılında toplam gelirlerdeki payı
%56,6’ya düşmüştür. Buna karşın, 2008 yılında toplam gelir içinde %21,25’lik bir
paya sahip olan erişim hizmetleri 2012 yılında toplam gelir içindeki payını %31,6’ya
çıkarmıştır. 2012 yılına bakıldığında kiralık devre gelirleri, toplam sabit gelirlerin
%5,26’sı iken; arabağlantı, yurtdışı hesaplaşma, teleks-teleteks vb. gelirlerin
oluşturduğu diğer gelirlerin ise toplam sabit gelirlerin %6,54’ünü oluşturduğu
görülmektedir.
13
6
Şekil 2-3 Türk Telekom’un Yıllık Sabit Gelirinin Dağılımı , %
2012
56,60
31,60
5,26 6,54
2011
60,62
27,03
6,44 5,91
2010
60,50
27,14
6,90 5,46
2009
61,37
24,29
7,57 6,76
2008
66,19
0%
20%
21,25
40%
PSTN
Erişim
60%
7,02 5,55
80%
Kiralık Devre
100%
Diğer
Şekil 2-4’te 2011 yılı birinci çeyrekten itibaren üçer aylık dönemler halinde Türk
Telekom’un sabit gelirlerinin dağılımı yer almaktadır. Görüleceği üzere, 2012 yılının
dördüncü çeyreğinde PSTN gelirleri toplam gelirin %54,58’ini teşkil ederken erişim
gelirleri toplam gelirin %33,35’ini oluşturmuştur. 2011 yılının aynı dönemi ile
kıyaslandığında, PSTN ve kiralık devre gelirlerinin toplam gelir içindeki payının
azaldığı, buna karşın erişim ve arabağlantı dolayısıyla elde edilen gelirlerin payının
arttığı gözlenmektedir.
6
Şekil 2-4 Türk Telekom’un Üç Aylık Gelirinin Dağılımı , %
2012-4
54,58
4,85 3,87 3,36
2012-3
56,56
32,12
5,04 3,98 2,30
2012-2
57,14
30,54
5,77 3,61 2,93
2012-1
58,13
30,38
5,38 3,98 2,12
2011-4
59,99
27,72
6,13 3,77 2,39
2011-3
59,97
27,23
6,44 3,82 2,55
2011-2
61,54
26,31
6,45 3,62 2,08
2011-1
61,00
26,87
6,73 3,50 1,89
0%
10%
20%
PSTN
6
33,35
30%
Erişim
40%
50%
Kiralık Devre
60%
70%
Arabağlantı
80%
90%
100%
Diğer
2011-3 ile 2012-3 dönemi arasındaki “Diğer” başlığı altında yer alan veriler gözden geçirilerek güncellenmiştir.
14
2.2
SABİTTEN ARAMA GELİRLERİ
2012 yılı dördüncü üç aylık dönem itibarıyla sabit telefon gelirleri yaklaşık 1,15 milyar
TL olarak gerçekleşmiş olup bir önceki senenin aynı dönemine göre %13,5 oranında
azalırken bir önceki döneme göre de %0,9 oranında düşmüştür.
Şekil 2-5 Sabitten Arama Gelirlerinin Dağılımı, Milyon ¨
1.500
2011-3
2011-4
1.155
1.335
2011-2
1.166
1.337
2011-1
1.203
1.409
600
1.344
900
1.217
1.200
2012-1
2012-2
2012-3
2012-4
300
0
Çizelge 2-4’te 2012 yılı dördüncü çeyrek itibarıyla STH işletmecilerinin hizmet
sunumu dolayısıyla elde ettikleri gelirlere ve kullanıcı sayılarına yer verilmektedir.
Yaklaşık 1,2 milyon kullanıcı sabit telefon hizmetlerinde alternatif işletmecileri
kullanmış olup, bu işletmecilerin üç aylık dönem için tüm STH hizmetlerinden elde
ettikleri gelirler 230,8 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Elde edilen gelir 2012 yılının
dördüncü çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre %39,7 oranında artmıştır.
Çizelge 2-4 STH İşletmecilerinin Net Satış ve Ön Ödemeli Kart Satış Bilgileri
Dönem
Kullanıcı Sayısı
Ön Ödemeli Kart
Satış Adedi
Net Satış Geliri , ¨
2012 - 1
824.465
2.847.205
145.348.092
2012 - 2
917.505
3.137.637
160.147.211
2012 - 3
966.275
3.826.654
165.216.023
2012 - 4
1.242.354
3.128.015
230.832.410
7
Şekil 2-6’da STH işletmecilerinin toplam gelirleri ile Türk Telekom’un arama
hizmetlerine ilişkin gelirlerine göre pazar paylarına yer verilmektedir
8
. STH
7
STH İşletmecilerinin tüm STH hizmetlerinden elde ettiği toplam net satış gelirlerini ifade etmektedir.
Şekil 2-5; STH işletmecilerinin Kurumumuza göndermiş olduğu üçer aylık gelir bilgileri ile Türk Telekom’un aynı
dönemlerde Kurumumuza bildirmiş olduğu şehirlerarası, uluslararası ve mobile giden aramalardan elde edilen
gelir bilgileri kullanılarak elde edilmiştir.
8
15
işletmecilerinin ilgili hizmetlerdeki gelir bakımından 2011 yılı dördüncü üç aylık
dönemde pazar payları %20 olurken 2012 yılı dördüncü üç aylık dönemde ise söz
konusu pazar payları %41 olarak gerçekleşmiştir.
Şekil 2-6 STH–TT Arama Hizmet Gelirlerine göre Pazar Payları, %
100%
14
15
20
22
80%
27
30
33
73
70
67
2012-1
2012-2
2012-3
41
60%
86
85
40%
80
78
59
20%
0%
2011-1
2011-2
2011-3
2011-4
TT
2012-4
STH
Şekil 2-7’de STH işletmecilerinin toplam gelirleri ile Türk Telekom’un telefon
hizmetlerine ait gelirlerine göre pazar paylarına yer verilmektedir 9 . Söz konusu
gelirlere göre STH işletmecilerinin ve Türk Telekom’un pazar payları 2011 yılı
dördüncü çeyreğinde sırasıyla %9 ve %91 iken söz konusu pazar payları 2012 yılının
dördüncü üç aylık döneminde sırasıyla %17 ve %83 olarak gerçekleşmiştir.
Şekil 2-7 STH–TT Telefon Hizmetleri Gelirlerine göre Pazar Payları, %
100%
90%
80%
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0%
7
6
10
9
11
12
13
17
93
94
90
91
89
88
87
83
2011-1
2011-2
2011-3
2011-4
2012-1
2012-2
2012-3
2012-4
TT
STH
9
Türk Telekom’un şehiriçi, şehirlerarası, yurtdışı ve mobil aramaları ile sabit ücret, bağlantı-nakil ücretlerini içeren
gelirlerini kapsamaktadır.
16
Çizelge 2-5’te Türk Telekom’un EBITDA marjına yer verilmektedir. 2012 yılı dördüncü
çeyreği için Türk Telekom’un EBITDA marjı %49,5 olarak gerçekleşmiştir.
Çizelge 2-5 Türk Telekom’un EBITDA Marjı
EBITDA (%)
2.3
2012-1
2012-2
2012-3
2012-4
51,1
53,0
48,5
49,5
SABİT PAZARDA TRAFİK HACMİ
2011 yılının dördüncü çeyreğinde yaklaşık 4,61 milyar dakika olan Türk Telekom’un
ses trafiği, 2012 yılının dördüncü çeyreğinde %21,2 oranında azalarak yaklaşık 3,63
milyar
dakika
olarak
gerçekleşmiştir.
2012
yılının
üçüncü
çeyreği
ile
karşılaştırıldığında ise Türk Telekom trafiğinin %1 oranında arttığı görülmektedir.
Çizelge 2-6 Türk Telekom Trafik Dağılımı, Milyon Dakika
Trafik
dağılımı
Şebeke içi
2011-1
2011-2
2011-3
2011-4
2012-1
2012-2
2012-3
2012-4
4.463
4.377
3.752
3.918
3.864
3.582
2.980
3.031
Uluslararası
64
102
113
105
56
60
61
52
Mobil
373
593
589
561
525
533
506
487
Dial-up
6
5
4
3
2
2
1
1
STH
6
13
17
26
35*
42
48
61
Toplam
4.911
5.089
4.475
4.612
4.447
4.219
3.596
3.633
* STH yönüne giden 2012-1 trafik verileri Türk Telekom tarafından güncellenmiştir.
Üçer aylık dönemler itibarıyla trafik dağılımının seyrinin gösterildiği aşağıdaki şekilde,
bir önceki yılın aynı döneminde %84,95 olan şebeke içi trafiğin toplam trafik içindeki
payının 2012 yılı dördüncü üç aylık döneminde %83,43 olarak gerçekleştiği
görülmektedir. Bununla birlikte bir önceki yılın aynı döneminde toplam trafiğin
%12,16’sını oluşturan mobile doğru trafik 2012 yılının dördüncü çeyreğinde toplam
trafiğin %13,41’ini teşkil etmiştir.
17
Şekil 2-8 Türk Telekom Trafik Dağılımı, %
2012-4
83,43
1,43 13,41 0,04 1,68
2012-3
82,88
1,68 14,08
0,04 1,32
2012-2
84,92
1,42 12,64 0,05 0,98
2012-1
86,20
1,24 11,71 0,05 0,79
2011-4
84,95
2,27 12,16 0,06 0,55
2011-3
83,85
2,52 13,16 0,09 0,37
2011-2
86,01
2011-1
2,00 11,66 0,09 0,25
1,21 10,320,11 0,11
88,24
0%
20%
40%
Şebeke içi
60%
Uluslararası
Mobil
80%
Dial-up
100%
STH
NOT: STH yönüne giden 2012-1 trafik verileri Türk Telekom tarafından güncellenmiştir.
STH işletmecilerinin internet şebekesi üzerinden ses taşıma (VoIP) yöntemini etkin
bir şekilde kullandıkları görülmekte olup STH işletmecilerinden giden çağrıların
toplam süresi içinde VoIP’in payı %63,2’yi bulmaktadır. Şekil 2-9’da STH işletmecileri
ve Türk Telekom’un şehiriçi trafiğine ait payları karşılaştırılmaktadır. Bir önceki üç
aylık dönemde söz konusu trafikten %10,06 oranında pay alan STH işletmecilerinin
2012 yılı dördüncü üç aylık dönemdeki payları %9,84 olarak gerçekleşmiştir.
Şekil 2-9 STH–TT Çağrı Başlatma (Şehiriçi) Trafiği Kıyaslaması, %
100
Yüzde (%)
80
94,62
94,32
92,85
92,22
91,70
91,77
89,94
90,16
5,38
5,68
7,15
7,78
8,30
8,23
10,06
9,84
2011-1
2011-2
2011-3
2011-4
2012-1
2012-2
2012-3
2012-4
60
40
20
0
TT
STH
Şekil 2-10’da STH işletmecileri ve Türk Telekom’un şehirlerarası trafikteki payları
2011 yılı birinci çeyreğinden itibaren karşılaştırılmaktadır. Buna göre 2012 yılının
dördüncü üç aylık döneminde şehirlerarası trafikte STH işletmecilerinin pazar payı
18
%19,45 olarak gerçekleşirken Türk Telekom’un pazar payı ise %80,55 olarak
gerçekleşmiştir.
Şekil 2-10 STH–TT Çağrı Başlatma (Şehirlerarası) Trafiği Kıyaslaması, %
100
Yüzde (%)
80
89,16
87,92
87,92
85,34
82,46
83,56
80,84
80,55
12,08
12,08
14,66
17,54
16,44
19,16
19,45
10,84
2011-1
2011-2
2011-3
2011-4
2012-1
2012-2
2012-3
2012-4
60
40
20
0
TT
STH
Şekil 2-11’de STH işletmecilerinin ve Türk Telekom’un mobile doğru çağrı trafiğine
ilişkin pazar payları karşılaştırılmaktadır. STH işletmecilerinin 2011 yılının birinci üç
aylık döneminde söz konusu pazardan aldığı pay %29,32 iken 2012 yılının dördüncü
üç aylık döneminde aldıkları pay %47,76’ya yükselmiştir. Türk Telekom’un pazar payı
ise aynı dönemde %70,68’den %52,24’e düşmüştür.
Şekil 2-11 STH–TT Çağrı Başlatma (Mobile doğru) Trafiği Kıyaslaması, %
80
70,68
73,19
68,84
67,46
62,22
60,64
Yüzde (%)
60
40
20
29,32
26,81
2011-1
2011-2
31,16
32,54
2011-3
2011-4
TT
37,78
39,36
2012-1
STH
2012-2
56,69
43,31
52,24
47,76
0
2012-3
2012-4
Şekil 2-12’de STH işletmecilerinin ve Türk Telekom’un yurtdışına doğru çağrı
trafiklerine ait pazar payları karşılaştırılmaktadır. 2011 yılının birinci üç aylık
döneminde söz konusu pazarda Türk Telekom’un %64,97 olan payı 2012 yılı
dördüncü çeyrek sonunda %56,27’ye düşmüş, aynı dönemde STH işletmecilerinin
payı ise %35,03’ten %43,73’e yükselmiştir.
19
Şekil 2-12 STH–TT Çağrı Başlatma (Yurtdışına doğru) Trafiği Kıyaslaması, %
80
71,40
Yüzde (%)
60
40
64,97
70,56
69,75
63,63
35,03
28,60
29,44
30,25
2011-2
2011-3
2011-4
36,37
60,53
60,29
56,27
39,47
39,71
43,73
2012-2
2012-3
20
0
2011-1
TT
Şekil
2-13’de
STH
işletmecilerinin
ve
2012-1
2012-4
STH
Türk
Telekom’un
sabit
şebekede
sonlandırdıkları uluslararası çağrı trafiğine ait pazar paylarına yer verilmektedir. 2012
yılının dördüncü üç aylık dönemi 2011 yılının birinci üç aylık dönemi ile
kıyaslandığında; Türk Telekom’un söz konusu trafikten aldığı pay %40,84’ten
%38,81’e düşerken, STH işletmecilerinin payı ise aynı dönemde %59,16’dan
%61,19’a yükselmiştir.
Yüzde (%)
Şekil 2-13 STH–TT Sabitte Sonlandırılan Uluslararası Çağrı Trafiği Kıyaslaması, %
80
70
60
50
40
30
20
10
0
69,27
59,16
40,84
2011-1
57,03
59,62
59,17
42,97
40,38
40,83
2011-2
2011-3
2011-4
TT
67,44
30,73
32,56
2012-1
2012-2
63,42
61,19
36,58
38,81
2012-3
2012-4
STH
Şekil 2-14’de STH işletmecilerinin ve Türk Telekom’un mobil şebekelerde
sonlandırdıkları uluslararası çağrı trafiğine ait pazar payları karşılaştırılmaktadır. 2011
yılı birinci üç aylık döneminde ilgili pazardan %77,49 pay alan STH işletmecilerinin
2012 yılı dördüncü üç aylık dönemde pazar payı %64,59’a düşmüştür. Türk
Telekom’un ilgili trafiğe ilişkin pazar payı ise aynı dönemde %22,51’den %35,41’e
yükselmiştir.
20
Şekil 2-14 STH–TT Mobilde Sonlandırılan Uluslararası Çağrı Trafiği Kıyaslaması, %
100
77,49
74,14
Yüzde (%)
80
71,61
77,85
75,78
77,58
72,40
64,59
60
40
35,41
20
22,51
25,86
28,39
2011-1
2011-2
2011-3
24,22
22,15
22,42
2011-4
2012-1
2012-2
27,60
0
TT
2012-3
2012-4
STH
Şekil 2-15’de STH işletmecilerinin ve Türk Telekom’un sabit şebekede başlatılan
toplam trafik miktarındaki paylarına yer verilmektedir. 2011 yılı birinci çeyreğinde STH
işletmecilerinin söz konusu trafikteki payı %8,84 iken 2012 yılı dördüncü çeyreğinde
%20,69’a çıkmış, Türk Telekom’un payı ise aynı dönemde %91,16’dan %79,31’e
gerilemiştir.
Şekil 2-15 STH-TT Sabitten Başlatılan Toplam Trafikteki Payları, %
100
91,16
89,45
87,48
86,34
84,44
83,89
80,35
80
79,31
Yüzde (%)
60
40
20
10,55
8,84
12,52
15,56
13,66
16,11
19,65
20,69
0
2011-1
2011-2
2011-3
2011-4
TT
2012-1
2012-2
2012-3
2012-4
STH
NOT: STH yönüne giden 2012-1 trafik verileri Türk Telekom tarafından güncellenmiştir.
2.4
KISA NUMARALAR
Çizelge 2-7’de 2012 yılı Ekim, Kasım ve Aralık aylarında Türk Telekom hatlarından
en sık aranan (arama sayısına göre) beş kısa numaranın ortalama çağrı sürelerine
yer verilmektedir. 2012 yılı dördüncü üç aylık döneminde en sık aranan kısa numara
182 (Hastane Randevu) olmuştur. Aynı dönemde 121 (Telefon Arıza), 112 (Sıhhi
21
İmdat), 11818 (Bilinmeyen Numaralar) ve 163 (Borç Sorma) en sık aranan diğer kısa
numaralar arasında yer almaktadır.
Çizelge 2-7 Sabit Telefonlardan En Sık Aranan Kısa Numaralar, 2012-4
182
Ortalama Çağrı
10
Süresi (sn)
145,3
121
56,6
112
30,5
11818
94,8
163
69,6
Kısa Numara
2.5
EN ÇOK TRAFİK GÖNDERİLEN VE ALINAN ÜLKELER
Çizelge 2-8’de 2012 yılı dördüncü üç aylık döneminde Türk Telekom şebekesinden
en fazla trafik gönderilen ve Türk Telekom şebekesine en fazla trafiğin geldiği
ülkelere yer verilmektedir. Gerek alınan gerekse gönderilen trafik bakımından
Almanya ilk sırayı alırken Türkmenistan, İngiltere, Bulgaristan ve Kuzey Kıbrıs Türk
Cumhuriyeti (KKTC) en fazla trafik gönderilen diğer ülkeler olmuştur. Bununla birlikte
en fazla trafik alınan ülkeler Almanya, İtalya, Fransa, Hollanda ve İngiltere’dir.
Çizelge 2-8 En Çok Trafik Gönderilen ve Alınan Ülkeler, 2012-4
En Çok Trafik Gönderilen Ülke
2.6
En Çok Trafik Alınan Ülke
Almanya
Almanya
Türkmenistan
İtalya
İngiltere
Fransa
Bulgaristan
Hollanda
KKTC
İngiltere
AYLIK KULLANIM MİKTARI (MOU)
Şekil 2-16’da 2011 yılı başından itibaren üçer aylık dönemler itibarıyla sabit telefon
abonelerine ait MoU (Minutes of Usage-Abone başına aylık ortalama kullanım
miktarı) değerleri gösterilmektedir. 2012 yılı dördüncü üç aylık döneminde 198 dakika
10
Çağrı sürelerine ilişkin 2012 yılı Aralık ayı verileri güncellenmiştir.
22
olarak gerçekleşen sabit MoU11, bir önceki yılın aynı dönemine göre %0,27 azalırken
bir önceki döneme göre %3,54 oranında artmıştır.
Şekil 2-16 Sabit MoU, Dakika
250
205
181
200
190
198
201
199
191
198
2011-3
2011-4
2012-1
2012-2
2012-3
2012-4
150
100
50
0
2011-1
2011-2
Not: STH yönüne giden 2012-1 trafik verileri Türk Telekom tarafından güncellenmiştir.
2.7
ABONE BAŞINA ORTALAMA ÇAĞRI BAŞLATMA
Sabit abonelerin ortalama çağrı başlatma trafiğine (sabit telefondan yaptığı arama
miktarına) dönemler itibarıyla Şekil 2-17’de yer verilmektedir. 2011 yılı dördüncü
çeyreğinde sabit abonelerin gerçekleştirdikleri ortalama trafik miktarı 110 dakika iken
2012 yılı dördüncü çeyrekte 101 dakikaya düşmüştür.
12
Şekil 2-17 Sabit Abone Ortalama Çağrı Başlatma , Dakika
140
120
116
119
104
110
113
109
100
97
101
2012-3
2012-4
80
60
40
20
0
2011-1
2011-2
2011-3
2011-4
2012-1
2012-2
NOT: STH yönüne giden 2012-1 trafik verileri Türk Telekom tarafından güncellenmiştir.
11
Türk Telekom ve STH işletmecilerine ait trafikler dikkate alınmıştır. MoU sabit abonenin telefonu kullanma
miktarı olup hem giden hem de gelen trafik miktarları dikkate alınmaktadır. Başka bir ifadeyle, sabit abonenin
sabit telefonu ortalama ne kadar kullandığını (aradığı + arandığı süreyi) göstermektedir.
12
2012 yılı abone sayıları toptan hat kiralama hizmetinin uygulamaya girmesiyle güncellenmiş olup bu kapsamda
2012 yılı ilk üç çeyrek verileri yenilenmiştir.
23
2.8
ABONE BAŞINA AYLIK GELİR (ARPU)
Şekil 2-18’de Türk Telekom’un ses hizmetlerine ilişkin 2011 yılından itibaren üçer
aylık dönemler itibarıyla aylık bazda ortalama ARPU (Average Revenue per User)
rakamlarına yer verilmektedir. 2012 yılı dördüncü çeyrek verilerine göre Türk
Telekom’un abone başına aylık geliri 22,22 TL olarak gerçekleşmiştir.
Şekil 2-18 Sabit ARPU, ¨
25
20
15
10
22,10
22,13
22,07
21,89
22,30
22,42
22,62
22,22
2011-1
2011-2
2011-3
2011-4
2012-1
2012-2
2012-3
2012-4
5
0
2.9
SABİT NUMARA TAŞINABİLİRLİĞİ
2012 yılı dördüncü çeyreğinde Türk Telekom net olarak 49.483 abone kaybederken
Superonline net olarak 46.588 ve Vodafone Net net olarak 1.076 abone kazanmıştır.
Uygulamanın başlamasından bu yana 28 Şubat 2013 tarihi itibariyle toplamda
360.000’e yakın sabit numara taşıma işlemi gerçekleştirilmiştir.
2.10 SABİT PAZARDA YATIRIM
Şekil 2-19’da 2008-2012 yılları arasında Türk Telekom’un toplam yatırımları
incelenmektedir. 2008 yılında 1,3 milyar TL civarında olan yatırım miktarı, 2012
yılında 1,4 milyar TL seviyelerinde gerçekleşmiştir. 2012 yılındaki toplam yatırım
miktarı ise bir önceki yıla göre %4,3 oranında artmıştır.
24
Şekil 2-19 Türk Telekom’un Yıllık Yatırım Miktarı, Milyon ¨
1.400
1.200
1.000
800
1.375
600
1.214
1.372
1.431
2011
2012
1.099
400
200
0
2008
2009
2010
Şekil 2-20’de Türk Telekom’un üçer aylık yatırımları incelenmektedir. 2012 yılı
dördüncü üç aylık dönemde 376 milyon TL olarak gerçekleşen sabit yatırım bir önceki
yılın aynı dönemine kıyasla %39,36 oranında azalırken bir önceki döneme göre %0,2
oranında azalmıştır.
Şekil 2-20 Türk Telekom’un Üç Aylık Yatırım Miktarı, Milyon ¨
700
600
500
400
620
300
200
100
278
445
361
377
376
2012-3
2012-4
232
113
0
2011-1
2011-2
2011-3
2011-4
2012-1
2012-2
25
3
İNTERNET VE GENİŞBANT VERİLERİ
2012 yılı dördüncü çeyreği itibarıyla genişbant pazarında dikkat çeken en önemli
gelişme 2011 yılı üçüncü çeyreğinden itibaren düşen xDSL abone sayısının tekrar
artmaya başlamasının yanında mobil, fiber ve kablo internet abone sayılarında 2010
yılı ortalarında başlayan artışın devam etmesidir. 2011 yılı ikinci ve üçüncü çeyrekteki
ağırlıklı olarak mobil kaynaklı %20’lik ortalama artış oranı, 2011 yılı son çeyreğinde
%10’lara düşmüştür. 2012 yılı dördüncü çeyreğine bakıldığında da toplam genişbant
abonesinin bir önceki çeyreğe göre yaklaşık %4 oranında arttığı görülmektedir.
Ayrıca fiber abone sayısındaki artış oranı da bu dönemde %18 seviyelerinde
gerçekleşmiştir. Şekil 3-1’de 2008 yılından bugüne kadar olan süreçte Türkiye’deki
toplam genişbant internet abone sayılarına yer verilmektedir. 2008 yılında 6 milyon
genişbant internet abonesi bulunmaktayken dört yılda üç kattan fazla artışla 2012 yılı
dördüncü çeyrek sonu itibarıyla 20 milyonu geçmiştir.
Şekil 3-1 Genişbant İnternet Abone Sayısı
13
25.000.000
20.030.868
20.000.000
14.046.168
15.000.000
10.000.000
6.782.657
8.561.632
5.986.101
5.000.000
0
2008
2009
2010
2011
2012
Çizelge 3-1’de Türkiye’de bağlantı çeşidine göre internet abone sayısı ile çeyrek ve
yıllık bazda artış oranlarına yer verilmektedir. 2012 yılı dördüncü çeyreği itibarıyla
Türkiye’deki çevirmeli internet dâhil toplam internet abone sayısı 20,09 milyon
seviyesine ulaşmıştır. 2012 yılının dördüncü çeyreğinde toplam internet aboneliğinde
bir önceki üç aylık döneme göre %3,8 artış gerçekleşmiş olup fiber, kablo ve özellikle
13
Sabit, mobil, kablo, fiber vb. tüm genişbant internet erişim yöntemleri dahil olup çevirmeli (dial up) internet
hariçtir.
26
mobil internet abonelerinin artmasıyla birlikte internet abone sayısındaki genel artış
eğilimi de devam etmiştir. Toplam internet abone sayısının yıllık artış oranı ise %42,3
olarak gerçekleşmiştir.
Çizelge 3-1 Toplam İnternet Abone Sayıları
2011-4
2012-3
2012-4
Çeyrek Büyüme
Oranı
(2012-3…2012-4)
Yıllık Büyüme
Oranı
(2011-4…2012-4)
xDSL
Mobil Bilgisayardan İnternet
6.776.036
6.602.030
6.643.299
0,6%
-2,0%
1.547.421
1.875.653
1.909.530
1,8%
23,4%
Mobil Cepten İnternet
Kablo İnternet
Fiber
Diğer
TOPLAM
4.907.380
9.685.926
10.252.370
5,8%
108,9%
460.451
492.765
500.658
267.144
548.493
645.092
159.383
142.753
139.665
14.117.815 19.347.620 20.090.614
1,6%
17,6%
-2,2%
3,8%
8,7%
141,5%
-12,4%
42,3%
Çizelge 3-1’de yer alan ”Diğer” kaleminin açılımına Çizelge 3-2’de yer verilmektedir.
2012 dördüncü çeyrek itibarıyla 14.866 ISDN, 10.798 uydu, 41.108 PLC abonesi
bulunmaktadır. Ayrıca 2012 yılı dördüncü çeyrek itibarıyla Türkiye’de 60 bin civarında
çevirmeli bağlantı yapan abone bulunmakta olup buradaki düşüş devam etmektedir.
Çizelge 3-2 Yöntemler Bazında Diğer İnternet Abone Sayıları
Çevirmeli Bağlantı (Dial Up)
Tümleşik Hizmet Sayısal Ağı (ISDN BA ve PA)
Uydu Haberleşme
Metro Ethernet
Elektrik Hatları Üze.Gen.Erişimi (PLC, BPL)
Çerçeve Röle (Frame Relay)
Eşzamanlı İletim Modu (ATM)
Diğer
TOPLAM
2011-4
2012-3
2012-4
71.647
15.481
10.805
5.663
37.865
181
65
17.676
159.383
60.545
15.069
11.442
7.924
41.987
136
65
5.585
142.753
59.746
14.866
10.798
8.124
41.108
127
64
4.832
139.665
Şekil 3-2’de xDSL abone sayısının üçer aylık dönemler itibarıyla gelişimine yer
verilmektedir. 2011 yılı üçüncü çeyreğine kadar artış gösteren xDSL abone sayısı bu
dönemden sonra düşüş eğilimine geçmiş ve bu düşüş 2012 yılı dördüncü çeyreğinde
yerini tekrar artışa bırakarak 6,6 milyonu aşmıştır. Ülkemizde xDSL abonelerine
ağırlıklı olarak ADSL, G.SHDSL ve VDSL teknolojileri ile hizmet sunulmaktadır.
27
Şekil 3-2 Toplam xDSL Abone Sayısı
7.000.000
6.643.299
6.602.030
6.632.661
6.736.138
6.776.036
3.000.000
6.792.013
4.000.000
6.726.981
5.000.000
6.700.198
6.000.000
2.000.000
1.000.000
2011-1 2011-2 2011-3 2011-4 2012-1 2012-2 2012-3 2012-4
Çizelge 3-3’te internet servis sağlayıcıların abone sayısı bakımından pazar paylarına
yer verilmektedir. Buna göre pazarda en büyük paya sahip işletmeci TTNet olup onu
Superonline, Doğan TV Digital, Vodafone Net ve Millenicom izlemektedir.
14
Çizelge 3-3 İSS Pazar Payları , 2012-4
İşletmeci
TTNet
Superonline
Doğan TV Digital
Vodafone Net
Millenicom
Turknet
Metronet
Telnet
Grid
VitalNet
Diğer
TOPLAM
%
81,34
8,85
4,62
1,64
1,54
1,31
0,57
0,03
0,03
0,02
0,05
100
İnternet servis sağlayıcılığı alanında 2012 yılı dördüncü çeyrek itibarıyla 50’ye yakın
işletmeci aktif olarak hizmet vermektedir. Çizelge 3-4’de internet servis sağlayıcılığı
hizmetine ilişkin son 2 yıllık gelir bilgilerine yer verilmektedir. İSS’lerin 2012 yılı
gelirleri bir önceki yıla göre % 30’luk artışla 4,3 Milyar TL seviyesine yükselmiştir.
Çizelge 3-4 İSS Yıllık Hizmet Gelirleri, ¨
Gelir, ¨
2011
3.305.337.762
14
2012
4.301.963.631
Kablo internet ve mobil internet dahil olmayıp fiber internet dahildir.
28
Çizelge 3-5’te internet servis sağlayıcılığı hizmetine ilişkin üç aylık gelir bilgilerine yer
verilmektedir. 2012 yılı dördüncü çeyrekte internet servis sağlayıcılığına ilişkin toplam
gelir yaklaşık 1,2 milyar TL seviyesinde gerçekleşmiştir.
Çizelge 3-5 İSS Hizmet Gelirleri, ¨
Gelir, ¨
2012-1
2012-2
2012-3
2012-4
1.007.755.876
1.008.853.700
1.121.024.197
1.164.329.858
Şekil 3-3’te Türkiye ve OECD ülkelerinde sabit genişbant internet penetrasyon
oranları
temel
bağlantı
teknolojilerine
göre
verilmektedir.
OECD
ortalama
penetrasyon oranları Haziran 2012 itibarıyla DSL için %14,3, kablo için %7,9 ve fiber
için %3,7 seviyesinde gerçekleşmiştir. Türkiye’de ise Aralık 2012 itibarıyla sabit
genişbant internet penetrasyon oranlarının DSL için %8,8, kablo için %0,7 ve fiber
için %0,9 seviyesinde olduğu görülmektedir.
15
45,0
40,0
35,0
30,0
25,0
20,0
15,0
10,0
5,0
0,0
28,1
11,8 1,4
20,1
17,5 1,8
21,4
10,6 6,0
4,6 10,0
21,6
17,8
10,9 7,3
33,0 2,2 0,4
27,7 0,0 6,6
28,7
4,8 0,2
26,0
6,6 0,9
16,9
15,7 0,0
15,6 6,3 10,3
28,3
3,10,6
13,5
17,9
0,5
20,4 5,1 0,6
10,0
16,1 2,0
26,4
1,50,1
4,9 4,6
17,7
11,6 5,4 7,4
19,6
4,6 0,5
14,7
10,0 0,0
20,3 4,0 0,2
16,7 7,5 0,2
13,0 7,0 4,2
22,6
0,0
16,0
6,4 0,1
21,6 0,00,5
10,2 8,6 2,9
8,0 10,3 2,9
8,9 5,02,4
8,2 4,30,4
7,5 2,3 4,4
6,1 6,00,0
8,8 2,10,0
8,8 0,7 0,9
14,3 7,9 3,7
Şekil 3-3 OECD Ülkelerinde Sabit Genişbant İnternet Penetrasyon Oranları ,%
Fiber
Kablo
DSL
Kaynak: OECD Genişbant Portalı
2009 yılı Temmuz ayında kullanılmaya başlanan ve bu yılın dördüncü çeyreği
itibarıyla üç yıldan uzun bir süredir 3G hizmetlerini sunan mobil işletmecilerden elde
edilen verilere göre, mobil bilgisayardan ve cepten internet abone sayısı bir önceki
çeyreğe göre yaklaşık %5,2 oranında artmış ve 12.161.900’a ulaşmıştır. Bu dönem
15
OECD ülkelerinin verileri Haziran 2012, Türkiye verileri ise Aralık 2012 tarihlidir.
29
içerisinde toplam mobil internet kullanım miktarı ise bir önceki çeyreğe göre yaklaşık
%16 oranında artarak 21.590 TByte olmuştur.
2012 yılı dördüncü çeyreğinde toplam sabit genişbant internet16 kullanım (indirme ve
yükleme) miktarı ise yaklaşık 597.036 TByte olarak gerçekleşmiştir. Bu kullanımın
yaklaşık %89’u veri indirme, %11’i veri yükleme şeklinde gerçekleşmiştir.
Şekil 3-4’te ise sabit genişbant internet abonelerinin hızlara göre dağılımına yer
verilmektedir. Buna göre Türkiye’deki sabit genişbant abonelerinin yaklaşık %80’inin
8 Mbit/sn hıza kadar bağlantı sunan paketleri tercih ettikleri görülmektedir. 1 Mbit/sn
hızındaki genişbant abonelerin oranı 2012 yılı dördüncü çeyrekte %8’i geçmiştir. 2
Mbit/s ve 4 Mbit/s hızlarındaki bağlantılar ile 8 Mbit/s’den daha hızlı olan bağlantıların
oranlarının toplamı ise %12’ye ulaşmıştır.
Şekil 3-4 Hızlara Göre Sabit Genişbant İnternet Abonelerinin Dağılımı, 2012-4
%0,9
%0,7
%79,4
%8,3
%9,9
%0,8
512 Kbit/s
4 Mbit/s
1 Mbit/s
8 Mbit/s
2 Mbit/s
Diğer ( > 8 Mbit/s)
2012 yılı dördüncü çeyrek itibarıyla sabit genişbant internet abonelerinin yaklaşık
%90’ı bireysel aboneliğe sahiptir. Geriye kalan %10 ise kurumsal abonelerdir. Şekil
3-5’te mobil bilgisayardan internet abonelerinin kullanım miktarına göre dağılımı
verilmektedir. Şekil incelendiğinde 100 Mb üzeri kullanımı olan abonelerin oranının
%65,4 olduğu anlaşılmaktadır. En az kullanımı gösteren 0-50 Mb aralığında ise
abonelerin %33’ü bulmaktadır.
16
Kablo internet aboneleri dahil değildir.
30
Şekil 3-5 Mobil Bilgisayardan İnternet Abonelerinin Kullanıma Göre Dağılımı
>8G
4,23
4G-8G
15,56
0-50 Mb
32,70
1 Gb-4Gb
29,82
50-100 Mb
1,86
250Mb-1 Gb
12,08
100-250 Mb
3,76
Şekil 3-6’da ise mobil cepten internet abonelerinin kullanım miktarına göre dağılımı
verilmektedir. Buradaki abone dağılımında ise %34’lük oran ile 0-5 Mb arasında
yoğunlaşma gözükmektedir.
Şekil 3-6 Mobil Cepten İnternet Abonelerinin Kullanıma Göre Dağılımı
>8Gb
0,16
4Gb-8Gb
0,78
1 Gb-4Gb
9,34
0-5 Mb
33,56
250Mb-1 Gb 21,44
100-250 Mb 14,10
50-100 Mb
8,12
10-25 Mb
4,76
5-10 Mb
2,39
25-50 Mb
5,35
Şekil 3-7’de ise Türkiye’deki sabit genişbant abonelerinin genişbant teknolojisi
bazında dağılımına yer verilmektedir. xDSL teknolojisi ile hizmet sunan alternatif
işletmecilerin pazar payı 2012 yılı dördüncü çeyrek itibarıyla %10,8 olarak
gerçekleşirken bu dönemde özellikle fiber genişbantın etkisi ile birlikte TTNet’in xDSL
pazar payındaki gerileme devam ederek %73,6 seviyelerine inmiştir. Kablo internet
hizmeti sunan işletmecinin pazar payı %6,4 olurken fiberin pazar payı %8,2 olarak
gerçekleşmiştir.
31
Şekil 3-7 Sabit Genişbant Abonelerinin Teknoloji ve İşletmeci Bazında Dağılımı, %
2012-4
2012-3
2012-2
2012-1
2011-4
2011-3
2011-2
2011-1
2010-4
2010-3
2010-2
2010-1
73,6
74,9
76,3
78,2
80,2
82,0
82,9
84,6
85,8
87,5
88,2
89,0
0
10
20
30
xDSL TTNet
40
10,8
6,4
8,2
1,0
10,6
6,4 7,1 1,1
10,2
6,3 6,1 1,0
9,5
6,3 4,9 1,0
9,0
6,1 3,5 1,2
8,8
5,4 3,0 0,8
8,7
5,0 2,6 0,8
8,0 4,4 2,3 0,7
7,6 3,9 2,2 0,6
7,1 3,2 1,6 0,6
7,0 2,8 1,5 0,5
6,7 2,7 1,1 0,5
50
xDSL Diğer İSSler
60
70
80
90
Kablo
Fiber
Diğer
100
xDSL teknolojisi ile hizmet sunan alternatif işletmeciler Türk Telekom’dan toptan
seviyede xDSL Al-Sat (yeniden satış), IP Seviyesinde Veri Akışı Erişimi (VAE) ve
Yerel Ağa Ayrıştırılmış Erişim (Yerel Ağın Paylaşıma Açılması-YAPA) hizmetleri
almaktadır. Aralık 2012 itibarıyla YAPA abone sayısı 5.645 olarak gerçekleşirken
bunların
1.541’ini
tam
erişim,
4.104’ünü
ise
paylaşımlı
erişim
aboneleri
oluşturmaktadır. Aynı dönem itibarıyla xDSL Al-Sat (yeniden satış) yöntemiyle hizmet
sunulan abone sayısı 315.663 olarak gerçekleşmiştir. Diğer xDSL abonelerine hizmet
sunumunda VAE yöntemi tercih edilmektedir.
Şekil 3-8’de OECD ülkeleri ve Türkiye’de nüfusa göre sabit ve mobil genişbant
penetrasyon oranlarına yer verilmektedir. Türkiye’de nüfusa göre sabit genişbant
penetrasyon oranı %10,5 iken OECD ülkeleri penetrasyon ortalaması %26’dır. Mobil
genişbant penetrasyon oranı Türkiye’de %16,1 iken OECD ortalaması %56,6’dır.
32
Şekil 3-8 OECD Ülkelerinde Sabit-Mobil Genişbant İnternet Yaygınlığı, %
160,0
140,0
100,0
80,0
60,0
40,0
20,0
0,0
36,2
104,2
32,3
101,8
38,3
92,0
64,7
64,7
29,7
95,8
24,6
97,4
36,1
80,5
27,3
83,5
28,4
76,2
39,4
58,5
32,1
64,5
41,6
54,0
28,0
66,6
33,6
60,0
25,0
63,5
22,5
63,4
35,5
46,9
24,5 51,5
16,3 58,4
24,6 49,4
31,9 41,4
24,7 48,3
33,8 38,7
14,5 57,2
22,6 39,6
21,7 37,2
32,7 25,9
22,1 34,6
24,2 27,6
14,2 36,3
21,213,5
12,222,4
10,5 16,1
11,1 9,8
26,0
56,6
120,0
Mobil
Kaynak: OECD Genişbant Portalı
Sabit
17
Şekil 3-9’da “.tr” alan adlarının dağılımına yer verilmektedir. 2012 yılı dördüncü
çeyrek itibarıyla “Nic.tr”
bulunmaktadır.
kayıtlarında 327.521 adet “.tr” uzantılı alan adı
Bu alan adlarının %69,7’si
“com.tr”,
%9,4’ü “gen.tr”,
%3,6’sı
“gov.tr”, %3,5’i ise “web.tr” uzantısına sahiptir.
14
2
2
mil.tr
kep.tr
537
edu.tr
tel.tr
1.824
net.tr
36
2.559
name.tr
tsk.tr
2.482
bel.tr
58
3.337
tv.tr
nom.tr
4.020
info.tr
59
4.231
av.tr
dr.tr
5.067
biz.tr
474
9.374
org.tr
434
10.612
k12.tr
pol.tr
11.338
web.tr
bbs.tr
11.880
gov.tr
30.826
gen.tr
com.tr
240.000
210.000
180.000
150.000
120.000
90.000
60.000
30.000
0
228.355
Şekil 3-9 “.tr” Uzantılı Alan Adlarının Dağılımı (adet)
Şekil 3-10’dan görüleceği üzere bu alan adlarını kullanan internet sitelerinin %80’i
Türkiye’de, %9’u ABD’de, %4’ü Almanya’da, %2’si Hollanda’da, %1'i İngiltere’de ve
%4’ü diğer ülkelerde barındırılmaktadır.
17
OECD ülkelerinin verileri Haziran 2012, Türkiye verileri ise Aralık 2012 tarihlidir.
33
Şekil 3-10 IP Adresi Ülke Bilgisi
4%
2% 1% 4%
9%
Türkiye
ABD
Almanya
Hollanda
İngiltere
Diğer
80%
2005 yılında 3 (üç), 2006 yılında ise 1 (bir) elektronik sertifika hizmet sağlayıcısı
olmak üzere toplam 4 (dört) adet elektronik sertifika hizmet sağlayıcısı hâlihazırda
faaliyetlerine devam etmektedir. Çizelge 3-5’te görüleceği üzere bu elektronik
sertifika hizmet sağlayıcılarının 2011 yılı sonu itibarıyla oluşturdukları toplam sertifika
sayısı 324.456 adet elektronik imza ve 198.783 adet mobil imza olmak üzere
523.239’dır.
2012 Aralık sonu itibarıyla bu sayı 480.570 elektronik imza ve 246.591 mobil imza
olmak üzere toplam 727.161’e ulaşmıştır. 2012 yılının dördüncü çeyreğinde bir
önceki döneme göre elektronik imza sayısında %12,2 mobil imza sayısında ise %6,4
oranında artış gerçekleşmiştir.
Çizelge 3-6 Elektronik ve Mobil İmza
2011
2012-1
2012-2
2012-3
2012-4
Elektronik İmza
324.456
372.228
402.563
428.220
480.570
Çeyrek
Dönemlik Artış
%
12,2
Mobil İmza
198.783
211.639
223.161
231.818
246.591
6,4
TOPLAM
523.239
583.867
625.724
660.038
727.161
10,2
34
4
4.1
MOBİL PAZAR VERİLERİ
ABONE SAYISI VE PENETRASYON
Aralık 2012 itibarıyla Türkiye’de yaklaşık %89,518 penetrasyon oranına karşılık gelen
toplam 67.680.547 mobil abone bulunmaktadır. Temmuz 2009’da sunulmaya
başlanan 3G hizmeti Aralık 2012 itibarıyla 41.798.432 milyon aboneye ulaşmıştır.
Şekil 4-1’de 2G ve 3G mobil abone sayısı ile penetrasyon oranları yıllar itibarıyla
karşılaştırılmaktadır.
Şekil 4-1 Mobil Abone Sayısı ve Toplam Nüfusa Göre Penetrasyon
92,1%
86,5%
83,8%
87,4%
60
Milyon
50
33,9
40
30
65,8
55,7
25,9
80%
60%
40%
10
7,1
2008
100%
42,4
20
0
89,5%
2009
2G Abone Sayısı
19,4
31,4
41,8
20%
Penetrasyon, %
70
0%
2010
3G Abone Sayısı
2011
2012
Mobil Penetrasyon
Mobil cihazların genellikle 9 yaş üstü kişiler tarafından kullanıldığı varsayımından
hareketle Şekil 4-2’de 0-9 yaş nüfus hariç olmak üzere mobil penetrasyon oranları
hesaplanmıştır
19
. Buna göre mobil penetrasyon oranının %107’ye çıktığı
görülmektedir.
18
31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla Türkiye nüfusu 75.627.384 kişidir (TÜİK).
2008 yılında 59.200.710 kişi, 2009 yılında 60.204.344 kişi ve 2010 yılında 61.413.147, 2011 yılında 62.440.299
ve 2012 yılında 63.269.463 kişidir. (TÜİK)
19
35
Şekil 4-2 Mobil Abone Sayısı ve 0-9 Yaş Hariç Nüfusa Göre Penetrasyon
111,2
104,3
104,6
100,6
107,0
100
60
Milyon
50
80
40
30
65,8
62,8
67,7
65,3
61,8
60
40
20
Penetrasyon , %
70
20
10
0
0
2008
2009
2010
Abone sayısı
2011
2012
Penetrasyon
Çizelge 4-1’de 3G hizmetlerine ilişkin veriler yer almaktadır. 2011 yılı dördüncü
çeyrekte 31,4 milyon olan 3G abone sayısı 2012 yılı dördüncü çeyrekte 41,8 milyona
ulaşırken 3G hizmetiyle birlikte mobil bilgisayardan ve cepten internet hizmeti alan
abone sayısı da aynı dönemler arasında 6.454.801’den 12.161.900’e yükselmiştir.
2012 dördüncü çeyrekte toplam mobil internet kullanım miktarı ise 21.590 TByte
olarak gerçekleşmiştir.
Çizelge 4-1 3G Hizmeti Kullanıcı Verileri
3G Abone Sayısı
20
Mobil Bilgisayardan İnternet
18
Mobil Cepten İnternet
Mobil İnternet Kullanım Miktarı, TByte
2011-4
2012-3
2012-4
31.375.507
1.547.421
4.907.380
10.458
40.251.883
1.875.653
9.685.926
18.618
41.798.432
1.909.530
10.252.370
21.590
Şekil 4-3’te faturalı-ön ödemeli ayrımında mobil genişbant internet abone sayılarına
yer verilmektedir. 2012 yılı dördüncü çeyrek itibarıyla faturalı mobil genişbant abone
sayısı 7.252.170 olarak, ön ödemeli mobil genişbant abone sayısı ise 4.909.730
olarak gerçekleşmiştir.
20
Mobil genişbant: 3G veya daha üstündeki mobil standartları kullanan internet erişimi. Mobil genişbant hizmetine
tahsisli veri cihazları (modem, kart veya USB cihazları) veya 3G ve daha üzeri mobil standartlara imkân veren cep
telefonları ile erişilebilmektedir. Mobil bilgisayardan internet abone sayısı içinde; tahsisli veri cihazları ile
bilgisayardan internete erişen, mobil cepten internet abone sayısında ise cep telefonları üzerinden internete
erişen toplam abone sayısı dikkate alınmaktadır.
36
Şekil 4-3 Faturalı-Ön Ödemeli Mobil Genişbant Abone Sayıları, Bin
8.000
7.252
6.000
4.910
4.000
2.000
0
Faturalı
Ön-Ödemeli
Şekil 4-4’te Türkiye ve bazı Avrupa ülkelerine ait mobil penetrasyon oranları
karşılaştırılmaktadır. 2012 dördüncü çeyreği itibarıyla Avrupa ülkeleri içinde en
yüksek mobil penetrasyon oranına sahip ülkeler Finlandiya, Portekiz, Avusturya,
İsveç ve Danimarka olarak görülmektedir. İncelenen ülkelerin ortalama mobil
penetrasyon oranı %135’tir. Türkiye’de ise Aralık 2012 itibariyle mobil penetrasyon
oranı yaklaşık %90 seviyesindedir.
90
107
114
120
120
123
130
130
138
139
152
153
155
159
166
200
180
160
140
120
100
80
60
40
20
0
180
Şekil 4-4 Türkiye ve Bazı Avrupa Ülkelerinin Mobil Penetrasyon Oranları, %
*Kaynak: Wireless Intelligence, 2012 4. Çeyrek.
4.2
MOBİL ABONE PROFİLİ
Şekil 4-5’te Türkiye’deki mobil abonelerin abonelik türlerine göre dağılımına yer
verilmektedir. 2012 yılı dördüncü üç aylık döneme bakıldığında mobil abonelerin
37
yaklaşık %61,6’sını ön ödemeli abonelerin oluşturduğu, son bir yıl içerisinde faturalı
abonelerin oranının %35,3’ten %38,4’e çıktığı görülmektedir.
Şekil 4-5 Ön Ödemeli ve Faturalı Mobil Abone Oranları, %
100%
80%
32,7
33,2
33,9
35,3
36,4
37,4
37,9
38,4
67,3
66,8
66,1
64,7
63,6
62,6
62,1
61,6
2011-1
2011-2
2011-3
2011-4
2012-1
2012-2
2012-3
2012-4
60%
40%
20%
0%
Faturalı
Ön Ödemeli
Şekil 4-6’da bazı Avrupa ülkeleri ve Türkiye’de ön ödemeli ve faturalı mobil abone
oranları karşılaştırılmaktadır. Avrupa ülkelerinde ön ödemeli abone oranı %43
seviyelerinde iken Türkiye’de %62 civarındadır.
Şekil 4-6 Bazı Avrupa Ülkeleri ve Türkiye’de Ön Ödemeli/Faturalı Abone Oranları, %
0
38
62
28
38
Ön ödemeli
72
37
9
20
31
62
37
40
69
63
33
47
67
30
53
70
26
49
74
26
51
74
25
53
75
63
80
20
60
91
80
47
100
Faturalı
*Kaynak: Wireless Intelligence, 2012 4. Çeyrek.
Şekil 4-7’de işletmeci bazında ön ödemeli ve faturalı 3G abonelerinin dağılımına yer
verilmektedir. 2012 yılı dördüncü üç aylık dönemi itibarıyla faturalı 3G abone oranının
38
Avea’da
%44,33, Turkcell’de
%38,14 ve
Vodafone’da ise %34,36 olduğu
görülmektedir.
Şekil 4-7 3G Ön Ödemeli ve Faturalı Mobil Abone Oranları, %
100%
75%
34,36
38,14
65,64
61,86
Vodafone
Turkcell
44,33
50%
25%
55,67
0%
Avea
3G Ön ödemeli
3G Faturalı
Şekil 4-8’te mobil şebeke işletmecilerinin üçer aylık dönemler itibarıyla toplam abone
sayıları verilmiştir. 2012 yılının dördüncü üç aylık döneminde, önceki üç aylık döneme
göre abone sayıları bakımından Avea’da %2,1 ve Vodafone’da %1,4 artış,
Turkcell’de ise %0,08 oranında azalma yaşanmıştır.
Şekil 4-8 Mobil İşletmeci Bazında Toplam Abone Sayıları, Milyon
80
70
63,80
64,79
65,32
65,75
66,14
67,17
67,68
61,72
33,05
34,06
34,43
34,53
34,52
34,71
35,15
35,12
16,84
17,51
17,84
18,03
18,30
18,43
18,81
19,07
11,82
12,23
12,53
12,76
12,93
13,00
13,21
13,49
2011-1
2011-2
2011-3
2011-4
2012-1
2012-2
2012-3
2012-4
60
50
40
30
20
10
0
Avea
Vodafone
Turkcell
Toplam
Şekil 4-9’da üç aylık dönemler içinde başarılı bir şekilde gerçekleştirilen numara
taşıma sayılarına yer verilmektedir. 2012 yılı dördüncü üç aylık dönemde numara
39
taşıma işlem sayısı bir önceki üç aylık döneme göre %5,11 oranında artarak yaklaşık
3,154 milyon olarak gerçekleşmiştir. 28 Şubat 2013 tarihi itibariyle toplam 53
milyondan fazla mobil numara taşıma işlemi gerçekleştirilmiştir.
3.616.690
3.789.552
2012-1
2012-2
3.153.838
3.385.525
2011-4
2012-4
3.450.795
2011-3
3.000.278
3.433.940
2011-2
2012-3
3.534.492
2011-1
2010-4
3.267.737
4.425.667
3.443.119
2010-2
2010-3
3.662.738
3.063.363
2009-4
2010-1
3.015.291
2.054.328
2009-2
2009-3
1.309.935
2008-4
653.362
5.000.000
4.500.000
4.000.000
3.500.000
3.000.000
2.500.000
2.000.000
1.500.000
1.000.000
500.000
0
2009-1
Şekil 4-9 Toplam Mobil Numara Taşıma Sayıları
Şekil 4-10’da numara taşınabilirliği ile mobil işletmecilere gelen net abone sayılarına
üçer aylık dönemler halinde yer verilmektedir. Mobil numara taşınabilirliği (MNT)
hizmeti ile 2012 yılı dördüncü üç aylık dönemde Avea yaklaşık 242 bin, Vodafone
yaklaşık 64 bin abone kazanırken, Turkcell ise yaklaşık 306 bin abone kaybetmiştir.
Şekil 4-10 MNT Kapsamında Mobil İşletmecilerin Net Gelen Abone Sayıları, Bin
253
164
Gelen Net Abone Sayısı, (Bin)
300
200
242
203
112 143
100
0
2011-1
2011-2
-100
2011-3
116
2011-4
31 57
2012-1
-56
-300
2012-2
100124
2012-3
64
2012-4
-88
-147
-200
-171
-255
-400
-500
56
176
134
-224
-306
-310
-417
Turkcell
Vodafone
Avea
Şekil 4-11’de mobil işletmecilerin abone sayılarına göre pazar paylarına yer
verilmektedir. 2012 yılı dördüncü üç aylık dönem itibarıyla abone sayısına göre
Turkcell’in %51,90, Vodafone’un %28,17, Avea’nın ise %19,93’lük paya sahip olduğu
görülmektedir.
40
Şekil 4-11 Mobil İşletmecilerin Abone Sayısına Göre Pazar Payları, %
100%
19,15
19,17
19,33
19,54
19,67
19,66
19,66
19,93
27,29
27,44
27,53
27,59
27,83
27,86
28,00
28,17
53,55
53,38
53,13
52,87
52,50
52,48
52,34
51,90
2011-1
2011-2
2011-3
2011-4
2012-1
2012-2
2012-3
2012-4
Avea
Vodafone
80%
60%
40%
20%
0%
Turkcell
Şekil 4-12’de 2012 yılının ilk dört çeyreği için mobil işletmecilerin abone kayıp
oranlarına yer verilmektedir. Abone kayıp oranı21 farklı tarifeler, hizmet çeşitliliği ve
hizmet kalitesi açısından yoğun rekabet yaşanan mobil telekomünikasyon hizmetleri
sektöründe yaygın olarak kullanılan bir göstergedir. 2012 yılı Aralık ayı itibarıyla
Turkcell, Vodafone ve Avea’nın abone kayıp oranları sırasıyla %2,65, %3,21 ve
%3,90 olarak gerçekleşmiştir.
Şekil 4-12 Mobil İşletmecilerin Abone Kayıp Oranları (Churn Rate), %
5%
4,01% 3,99%
4,49% 4,28% 4,32% 4,60%
3,85%
4%
3%
2%
3,65%
3,28% 3,24%
2,59% 2,59%
3,80%
3,60% 3,50%
3,13%
2,83% 2,79% 2,83% 2,86%
2,53%
3,90%
3,31% 3,50% 3,24% 3,34%
2,70% 2,88%
3,21%
2,94% 2,87%
2,32% 2,26% 2,36% 2,39%
2,65%
1%
0%
Oca.12
Mar.12
May.12
Avea
Tem.12
Vodafone
Eyl.12
Kas.12
Turkcell
21
Abone kayıp oranı işletmeciler tarafından kaybedilen müşterilerin miktarını ölçmek için kullanılan bir orandır.
Abone kayıp oranı belli bir dönemde işletmeciden aldığı hizmeti sona erdiren abonelerin sayısının o dönemdeki
mevcut ortalama abone sayısına bölünmesiyle hesaplanmaktadır. Özellikle abone kitlesine sahip sektörler için
kullanılan bir ölçüttür. Genellikle yıllık, çeyrek ve aylık olarak hesaplanmaktadır. Abone kayıp oranı işletmecinin
tüm abone kitlesi için bilgi veren bir ölçüttür. Eğer abone kayıp oranı, yeni aboneliklerin gelişim oranını aşarsa o
işletmecinin abone sayısı düşüyor demektir. Abone kayıp oranındaki yükselme işletmecinin rekabetçiliğindeki
düşüşe işaret etmektedir. İşletmeciler abone kayıp oranını azaltma yönünde stratejiler geliştirmektedir. Bununla
birlikte pazardaki düzenlemelerin (örn. MNT) abone kayıp oranının gelişimi üzerinde etkileri bulunmaktadır. Söz
konusu düzenlemelerin yürürlüğe girmesi ile birlikte işletmecinin rekabetçiliği açısından referans alınacak eşik
değerler değişebilecektir.
41
Şekil 4-13’te mobil işletmecilerin 2012 yılı dördüncü çeyrek itibarıyla abone profiline
(2G ve 3G toplam) yer verilmektedir. Şekil incelendiğinde oransal olarak en fazla
faturalı aboneye Avea’nın sahip olduğu ve Avea’nın abonelerinin %44,2’sinin faturalı
abonelerden oluştuğu görülmektedir. Avea’yı %37,5 ile Turkcell ve %35,9 ile
Vodafone takip etmektedir.
Şekil 4-13 Mobil İşletmeci Bazında Ön Ödemeli / Faturalı Abonelerin Dağılımı, %
100%
35,9
37,5
64,1
62,5
Vodafone
Turkcell
44,2
75%
50%
55,8
25%
0%
Avea
Ön ödemeli
Faturalı
Aşağıdaki iki şekilde (Şekil 4-14 ve Şekil 4-15) ise ön ödemeli ve faturalı abonelerin
mobil işletmeci bazında dağılımına yer verilmektedir. Şekil 4-14’te 2011 yılı ilk
çeyrekten itibaren ön ödemeli abonelerin işletmeci bazında dağılımı incelenmektedir.
2012 yılı dördüncü üç aylık dönemi itibarıyla ön ödemeli abonelerde Turkcell’in
%52,6, Vodafone’un %29,3, Avea’nın ise %18,1 pazar payına sahip olduğu
görülmektedir.
Şekil 4-14 Ön Ödemeli Abonelerin Dağılımı, %
100%
16,4
16,1
16,4
16,9
17,2
17,5
17,6
18,1
28,9
29,1
29,0
29,0
29,1
29,0
29,1
29,3
54,7
54,8
54,6
54,1
53,8
53,5
53,3
52,6
2011-1
2011-2
2011-3
2011-4
2012-1
2012-2
2012-3
2012-4
80%
60%
40%
20%
0%
Avea
Vodafone
Turkcell
42
Faturalı abonelerin dağılımında ise Turkcell’in %50,7, Avea’nın %22,9, Vodafone’un
%26,3 pay aldığı görülmektedir. (Şekil 4-15).
Şekil 4-15 Faturalı Abonelerin Dağılımı, %
100%
23,9
24,1
24,7
25,0
25,8
26,0
26,2
26,3
24,8
25,3
25,1
24,4
23,9
23,3
23,0
22,9
51,3
50,6
50,2
50,7
50,3
50,7
50,8
50,7
2011-1
2011-2
2011-3
2011-4
2012-1
2012-2
2012-3
2012-4
80%
60%
40%
20%
0%
Vodafone
Avea
Turkcell
Şekil 4-16’da mobil işletmecilerin abone portföyü bireysel (özel kişilik)/kurumsal (tüzel
kişilik) ayrımında incelenmektedir. Toplam mobil abonelerin yaklaşık %91,5’i bireysel,
%8,5’i ise kurumsaldır.
Şekil 4-16 Mobil Abonelerin Bireysel-Kurumsal Bazda Ayrımı, %, 2012-4
8,5%
Bireysel Abone
Kurumsal Abone
91,5%
4.3
MOBİL TRAFİK HACMİ
2012 yılı dördüncü çeyrekte toplam mobil trafik hacmi 43,13 milyar dakika olarak
gerçekleşmiştir. 2012 yılı dördüncü üç aylık dönemi trafik bilgileri bir önceki üç aylık
dönemle kıyaslandığında toplam trafiğin %2,15 oranında azaldığı, geçen senenin
aynı dönemi ile kıyaslandığında ise %12,08 oranında arttığı görülmektedir. İşletmeci
bazında incelendiğinde ise Turkcell’in trafiğinin %5,01, Vodafone’un ise %0,28
oranında azaldığı görülmektedir, Avea’nın trafiği ise %0,9 oranında artmıştır. Geçen
43
senenin aynı dönemine göre kıyaslandığında Turkcell’in trafik hacminde %10,2,
Vodafone’un trafik hacminde %15,2 ve Avea’nın trafik hacminde %11,2 oranında
artış olduğu görülmektedir. Mobil trafik hacmindeki22 bu değişim dönemler itibarıyla
Şekil 4-17’de verilmektedir.
Şekil 4-17 Mobil İşletmecilerin Dönemlere göre Toplam Trafik Miktarı, Milyar Dakika
43,49
45
40
35
38,18
37,21
38,48
44,08
43,13
39,08
33,95
30
25
20
15
10
5
15,83
10,43
7,69
17,42
17,05
11,61
8,55
17,35
11,91
12,12
8,84
9,02
17,32
12,56
9,20
19,55
20,14
14,00
14,00
9,94
9,94
19,13
13,96
10,03
0
2011-1
2011-2
2011-3
Turkcell
2011-4
Vodafone
2012-1
Avea
2012-2
2012-3
2012-4
Toplam
Mobil işletmecilerinin dönemler itibarıyla toplam mobil trafiğinden aldıkları pazar
payları Şekil 4-18’de gösterilmektedir. Geçtiğimiz yılın aynı dönemine kıyasla trafiğe
göre Vodafone’nun payı %31,50’den %32,37’e yükselirken Avea’nın pazar payı
%23,43’ten %23,26’ya, Turkcell’in pazar payı ise %45,07’den %44,36’ya düşmüştür.
Bir önceki dönemle kıyaslandığında ise, Turkcell’in pazar payının %45,68’den
%44,36’ya düştüğü; Vodafone’un pazar payı %31,76’dan %32,37’ye yükselirken,
Avea’nın pazar payının da %22,56’dan %23,26’ya yükseldiği görülmektedir.
22
Mobil işletmecilerin toplam trafik miktarları toplam giden trafik ve şebeke içi trafiğin toplanması ile elde
edilmektedir.
44
Şekil 4-18 Mobil İşletmecilerin Trafiğe Göre Pazar Payları, %
100%
22,65
22,97
23,15
23,43
23,55
22,85
22,56
23,26
30,73
31,20
31,21
31,50
32,14
32,18
31,76
32,37
46,61
45,83
45,64
45,07
44,31
44,96
45,68
44,36
2011-1
2011-2
2011-3
2011-4
2012-1
2012-2
2012-3
2012-4
80%
60%
40%
20%
0%
Avea
Vodafone
Turkcell
Şekil 4-19’da mobil işletmeciler tarafından üretilen toplam trafiğin dağılımına yer
verilmektedir. Şekilde görüleceği üzere, söz konusu trafiğin büyük bir kısmını
(%61,82) mobil işletmecilerin kendi aboneleri arasındaki trafiği ifade eden şebeke içi
trafik oluşturmaktadır. Mobil işletmecilerden diğer mobil işletmecilere doğru giden
trafik ise toplam trafiğin %32,38’ini oluşturmaktadır.
Şekil 4-19 Mobil Trafik Dağılımı, %
2012-4
61,82
32,38
5,39 0,41
2012-3
62,19
31,98
5,38 0,44
2012-2
64,06
30,34
5,16 0,44
2012-1
65,30
28,79
5,46 0,45
2011-4
66,18
27,89
5,46 0,47
2011-3
66,58
27,32
5,61 0,48
2011-2
68,28
2011-1
25,84
70,19
0%
Şebeke içi
20%
40%
Diğer mobil işletmecilere
23,62
60%
Sabit
80%
5,44 0,44
5,76 0,43
100%
Yurtdışı+Rehberlik+Uydu+Diğer
Toplam mobil şebeke içi trafik miktarı 2012 yılı dördüncü çeyrekte bir önceki üç aylık
döneme göre %2,7 oranında azalarak yaklaşık 26,65 milyar dakika, diğer mobil
işletmecilere doğru trafik miktarı ise %0,9 oranında azalarak yaklaşık 13,96 milyar
dakika olarak gerçekleşmiştir.
45
Şekil 4-20 Mobil Trafik Dağılımı, Milyon Dakika
2012-4
26.650
13.961
2.322 178
2012-3
27.390
14.086
2.372 195
2012-2
27.861
13.194
2.243 193
2012-1
25.518
11.253
2.132 176
2011-4
25.468
10.735
2.101 180
10.431
2.143 185
9.615
2.024 163
2011-3
25.416
2011-2
25.408
2011-1
23.351
0%
20%
Şebeke içi
4.4
7.858
40%
60%
Diğer mobil işletmecilere
Sabit
80%
1.917 144
100%
Yurtdışı+Rehberlik+Uydu+Diğer
EN ÇOK TRAFİK GÖNDERİLEN VE ALINAN ÜLKELER
Çizelge 4-2’de 2012 yılı dördüncü çeyreğinde (Ekim - Kasım – Aralık) mobil
şebekelerden en fazla trafik gönderilen ve alınan ilk beş ülkeye yer verilmektedir. Bu
üç aylık dönemde en çok trafik gönderilen ülkeler Almanya, Rusya, Bulgaristan,
İngiltere ve Azerbaycan olmuştur. Mobil şebekelere en fazla çağrı gönderen ülkeler
ise Almanya, Suudi Arabistan, Irak, İngiltere ve Fransa şeklinde sıralanmaktadır.
Çizelge 4-2 En Fazla Trafik Gönderilen ve Alınan Ülkeler, 2012-4
4.5
En Çok Trafik Gönderilen Ülke
En Çok Trafik Alınan Ülke
Almanya
Almanya
Rusya
Suudi Arabistan
Bulgaristan
Irak
İngiltere
İngiltere
Azerbaycan
Fransa
KISA NUMARALAR
Çizelge 4-3’te 2012 yılı dördüncü çeyreğinde Avea hatlarından en sık aranan (arama
sayısına göre) beş kısa numaraya ve ortalama çağrı sürelerine yer verilmektedir.
2012 yılı dördüncü çeyrekte en sık aranan kısa numaralar 112 (Sıhhi İmdat), 155
(Polis İmdat), 182 (Hastane Randevu), 11880 (BN Telekom) ve 186 (Boğaziçi Elektrik
46
Dağıtım A.Ş. çağrı merkezi) olmuştur. En sık aranan 112 (Sıhhi İmdat) numarası için
ortalama çağrı süresi 32 saniye seviyelerindedir.
Çizelge 4-3 AVEA, En Sık Aranan Kısa Numaralar, 2012-4
Kısa Numara
112
155
182
11880
186
Ortalama
Çağrı Süresi
(sn)
32
54
146
88
92
Çizelge 4-4’te 2012 yılı dördüncü çeyreğinde Vodafone hatlarından en sık aranan
(arama sayısına göre) beş kısa numaraya ve ortalama çağrı sürelerine yer
verilmektedir. Çizelge incelendiğinde 2012 yılı dördüncü çeyrekte en sık aranan kısa
numaralar arasında 112 (Sıhhi İmdat), 182 (Hastane Randevu), 11880 (BN
Telekom), 155 (Polis İmdat) ve 186 (Boğaziçi Elektrik Dağıtım A.Ş. çağrı merkezi)
numaraları yer almaktadır. En sık aranan kısa numara 112 için ortalama çağrı süresi
yaklaşık 29 saniyedir.
Çizelge 4-4 VODAFONE, En Sık Aranan Kısa Numaralar, 2012-4
112
182
11880
Ortalama
Çağrı Süresi
(sn)
29
148
91
155
55
186
87
Kısa Numara
Çizelge 4-5’te 2012 yılı dördüncü çeyreğinde Turkcell hatlarından en sık aranan
(arama sayısına göre) beş kısa numaraya ve ortalama çağrı sürelerine yer
verilmektedir. Çizelge incelendiğinde Turkcell hatlarından en sık aranan kısa
numaraların 112 (Sıhhi İmdat), 182 (Hastane Randevu), 11880 (BN Telekom), 186
(Boğaziçi Elektrik Dağıtım A.Ş. çağrı merkezi) ve 155 (Polis İmdat) olduğu
görülmektedir. En sık aranan 112 (Sıhhi İmdat) numarası için ortalama çağrı süresi
yaklaşık 23 saniyedir.
47
Çizelge 4-5 TURKCELL, En Sık Aranan Kısa Numaralar, 2012-4
112
Ortalama
Çağrı Süresi
(sn)
23
182
147
11880
92
186
92
155
53
Kısa Numara
4.6
SMS VE MMS
2008 yılından itibaren toplam SMS ve MMS sayısına Şekil 4-21’de yer verilmektedir.
Buna göre SMS sayısının 2008 yılından bugüne yaklaşık %125’lik artışla 174,9
milyar adet seviyesine yükseldiği görülmektedir.
Şekil 4-21 Dönemlere Göre Mobil SMS ve MMS Miktarı, Milyon Adet
Milyon adet
200.000
147.999
174.882
128.219
150.000
100.000
161.419
77.837
50.000
191
99
98
155
296
2008
2009
2010
2011
2012
0
SMS
MMS
SMS ve MMS sayıları çeyrekler itibariyle incelendiğinde; 2012 yılı dördüncü üç aylık
dönemde SMS sayısının yaklaşık %0,88 oranında artarak 46.572 milyon civarında
gerçekleştiği, 2011 yılında işletmecilerin başlattığı kampanyalar ile hızlı bir yükseliş
yaşayan MMS sayısının ise bir önceki döneme kıyasla %6,64 oranında azalarak 73,1
milyona düştüğü görülmektedir. Gönderilen MMS sayısı henüz düşük seviyelerde
olmakla birlikte 2011 yılı ikinci yarısından sonra ciddi artış göstermiştir.
48
Şekil 4-22 Dönemlere Göre Mobil SMS ve MMS Miktarı, Milyon Adet
50.000
39.722
40.381
41.763
46.166
46.572
40.241
40.078
41.378
20,8
23,0
37,8
73,3
71,0
73,2
78,3
73,1
2011-1
2011-2
2011-3
2011-4
2012-1
2012-2
2012-3
2012-4
40.000
30.000
20.000
10.000
0
SMS
MMS
Mobil aboneler tarafından gönderilen toplam SMS sayısının işletmeciler bazında
dağılımı Şekil 4-23’te gösterilmektedir. 2012 yılı dördüncü üç aylık dönemde bir
önceki üç aylık döneme göre SMS sayıları bakımından Turkcell’in SMS sayısı
yaklaşık %0,56 oranında, Avea’nın SMS sayısı ise %3,10 oranında azalmış,
Vodafone’un SMS sayısı ise %5 oranında artmıştır.
Şekil 4-23 İşletmeci Bazında SMS Sayısı, Milyar Adet
50
40
10,62
10,29
16,78
17,62
9,69
9,61
10,13
12,78
13,77
14,60
15,08
17,83
18,08
16,26
16,17
16,55
18,77
18,66
2011-2
2011-3
2011-4
2012-1
2012-2
2012-3
2012-4
10,42
10,39
10,51
11,61
11,87
18,21
2011-1
30
20
10
0
Avea
Vodafone
Turkcell
İşletmeci bazında gönderilen MMS sayıları incelendiğinde 2012 yılı dördüncü üç aylık
döneminde bir önceki çeyreğe göre Turkcell’in MMS sayısı %8,70 oranında azalırken
49
Avea’nın MMS sayısının %2,54, Vodafone’un MMS sayısının ise %0,80 oranında
arttığı görülmektedir (Şekil 4-24).
Şekil 4-24 İşletmeci Bazında MMS Sayısı, Milyon Adet
90
6,28
80
70
60
6,44
3,32
2,05
2,56
7,36
9,63
9,86
9,96
62,60
59,33
60,77
62,06
56,66
2011-4
2012-1
2012-2
2012-3
2012-4
10,04
50
3,33
40
30
20
10
0
3,06
2,72
6,28
11,83
12,96
2011-1
2011-2
6,98
8,21
26,26
2011-3
Avea
4.7
Vodafone
Turkcell
MOBİL GELİR
Şekil 4-25’de 2008 yılından bu yana mobil telekomünikasyon hizmetlerinden elde
edilen gelir bilgilerine yıllık olarak yer verilmektedir. Yıllar itibarıyla artış eğiliminde
olan mobil gelirler 2011 14,98 milyar TL olarak gerçekleşirken 2012 yılında bir önceki
yıla göre %14,2 oranında artış göstererek 17,12 milyar TL’ye yükselmiştir.
Şekil 4-25 Yıllar İtibariyle Mobil Hizmetlerden Elde Edilen Gelir, Milyar ¨
18
Milyar TL
15
12
9
6
12,63
13,02
13,84
14,98
2008
2009
2010
2011
17,12
3
0
2012
*2008-2011 yılları için işletmecilerin Kurumumuza gönderdiği kesinleşmiş yıllık gelir tabloları
dikkate alınarak hazırlanmıştır. 2012 yılı işletmecilerin Kurumumuza gönderdiği üç aylık gelir
bilgilerinin toplamı olup, kesinleşmiş değildir.
Şekil 4-26’da işletmecilerin mobil telekomünikasyon hizmetlerinden elde ettiği gelirler
2011 yılı başından itibaren üçer aylık dönemler halinde gösterilmektedir. 2012 yılı
50
dördüncü üç aylık dönemde söz konusu mobil gelirler yaklaşık 4,52 milyar TL olarak
gerçekleşmiştir.
Şekil 4-26 Mobil Hizmetlerden Elde Edilen Üç Aylık Gelirler, Milyar ¨
5
4
3
2
3,49
3,81
2011-1
2011-2
4,17
3,98
3,87
4,21
4,51
4,52
2011-3
2011-4
2012-1
2012-2
2012-3
2012-4
1
0
*İşletmecilerin Kurumumuza göndermiş oldukları üç aylık gelir rakamları dikkate
alınarak hazırlanmıştır. Kesinleşmiş gelir bilgileri değildir.
Şekil 4-27’de mobil işletmecilerin üçer aylık net satış gelir verilerine göre hesaplanan
pazar paylarına yer verilmektedir. 2012 yılı dördüncü çeyrek dönem itibarıyla gelire
göre pazar payları incelendiğinde Turkcell’in pazar payının %50,64, Vodafone ve
Avea’nın ise sırasıyla %28,99 ve %20,37 seviyelerinde olduğu görülmektedir. 2012
yılı dördüncü çeyrekte gelire göre pazar payları 2011 yılının aynı dönemi ile
kıyaslandığında Turkcell’in pazar payının yaklaşık 0,67 puan azaldığı, Avea’nın pazar
payının 0,20 ve Vodafone’un pazar payının ise 0,47 puan arttığı görülmektedir.
Şekil 4-27 Mobil İşletmecilerin Gelire Göre Pazar Payları, %
100%
20,14
19,93
19,59
20,17
20,31
20,36
20,16
20,37
27,14
28,21
28,25
28,52
28,48
28,53
28,87
28,99
52,72
51,86
52,16
51,31
51,21
51,11
50,97
50,64
2011-1
2011-2
2011-3
2011-4
2012-1
2012-2
2012-3
2012-4
80%
60%
40%
20%
0%
Turkcell
Vodafone
Avea
Şekil 4-28’de mobil işletmecilerin 2008 yılından itibaren toplam gelirlerine ait dağılıma
yer verilmektedir. Şekilde görüleceği üzere, 2008 yılında mobil işletmecilerin
51
gelirlerinin yaklaşık %81’ini konuşma gelirleri oluştururken bu oran 2012 yılında
%69’a gerilemiştir. Data gelirlerinin payı 2008 yılında %1,26 iken 2012 yılında %14’e
yükselmiştir. SMS+MMS gelirleri 2012 yılında toplam gelirin yaklaşık %11’ini
oluşturmaktadır.
Şekil 4-28 Mobil İşletmecilerin Gelir Dağılımı, %
8,50
100%
1,26
9,30
80%
7,88
7,37
4,09
6,20
2,34
9,07
4,36
9,97
7,31
11,61
14,06
10,94
60%
40%
80,94
80,71
78,31
76,99
2008
2009
2010
2011
68,81
20%
0%
Katma Değerli Hizmetler
Data
SMS+MMS
2012
Konuşma
Şekil 4-29’da her bir mobil işletmecinin 2012 yılı dördüncü çeyreği itibarıyla toplam
gelirlerine ait dağılıma karşılaştırmalı olarak yer verilmektedir. Konuşma gelirleri
Turkcell’in gelirlerinin %66,21’ini, Vodafone’un gelirlerinin %68,88’ini ve Avea’nın
gelirlerinin %68,59’unu oluşturmaktadır. SMS+MMS gelirleri Turkcell’in gelirlerinin
%9,82’sini, Vodafone’un gelirlerinin %13,49’unu ve Avea’nın gelirlerinin %9,69’unu
oluşturmaktadır. Data gelirleri ise Turkcell’de %15,94, Vodafone’da %13,20 ve
Avea’da %17,95 paya sahiptir.
Şekil 4-29 Mobil İşletmecilerin İşletmeci Bazında Gelir Dağılımı, %, 2012-4
100%
4,43%
3,77%
8,03%
80%
13,20%
17,95%
13,49%
9,69%
66,21%
68,88%
68,59%
Turkcell
Vodafone
Avea
15,94%
9,82%
60%
40%
20%
0%
Konuşma
SMS+MMS
Data
Katma Değerli Hizmetler
52
4.8
ABONE BAŞINA AYLIK GELİR (ARPU)
Abone başına elde edilen aylık gelir anlamına gelen “ARPU” mobil hizmetlerin
fiyatları ve kullanım seviyelerinin en belirgin göstergelerinden biridir. Şekil 4-30’da
Türkiye’de hizmet veren mobil işletmecilerinin 2011 yılından itibaren üç aylık ortalama
ARPU rakamlarına yer verilmektedir. 2012 yılı dördüncü çeyrek itibarıyla Turkcell için
abone başına aylık gelir 21,70 TL, Vodafone için 21,78 TL, Avea için ise 22,45 TL’dir.
Şekil 4-30 Mobil ARPU, ¨
25
20
21,70
21,78
22,45
21,97
22,30
22,57
20,68
20,91
21,30
19,19
19,20
19,86
19,70
19,77
20,50
21,10
21,50
21,30
19,60
19,90
20,50
10
18,40
18,10
19,10
15
Turkcell
Vodafone
Avea
5
0
2011-1 2011-2 2011-3 2011-4 2012-1 2012-2 2012-3 2012-4
Şekil 4-31’de 2012 yılı dördüncü üç aylık dönem için mobil işletmecilerin
Kurumumuza bildirmiş olduğu ön ödemeli ARPU rakamlarına yer verilmektedir. Ön
ödemeli ARPU rakamları incelendiğinde 2012 yılı dördüncü çeyreği itibarıyla
Turkcell’in ön ödemeli ARPU’sunun 12,10 TL, Vodafone’un 13,47 TL ve Avea’nın
13,56 TL olduğu görülmektedir.
Şekil 4-31 Ön Ödemeli Mobil ARPU, ¨
15
10,13
11,50
10,92
2011-3
2011-4
2012-1
12,10
13,47
13,56
11,00
12,03
11,09
2011-2
12,56
13,96
13,03
12,16
14,50
11,15
2011-1
11,31
12,70
12,10
11,20
13,30
10,90
5
9,80
11,90
10,90
10
Turkcell
Vodafone
Avea
0
2012-2
2012-3
2012-4
53
Şekil 4-32’de ise 2012 yılı dördüncü çeyreği için mobil işletmecilerin Kurumumuza
bildirmiş olduğu faturalı ARPU değerleri incelenmektedir. 2012 yılı dördüncü çeyreği
itibarıyla Turkcell’in faturalı ARPU’su 38,10 TL olurken, Vodafone’un 37,43 TL,
Avea’nın 32,67 TL olarak gerçekleşmiştir.
Şekil 4-32 Faturalı Mobil ARPU, ¨
45
30
37,90
35,50
30,20
38,20
37,00
31,80
40,40
38,40
32,56
37,50
37,56
31,70
36,52
35,70
30,60
37,70
37,16
31,84
38,38
38,08
32,65
38,10
37,43
32,67
15
Turkcell
2011-1
2011-2
2011-3
2011-4
2012-1
2012-2
2012-3
2012-4
Vodafone
Avea
0
Şekil 4-33’de Batı Avrupa
ülkeleri ile
Türkiye’nin
mobil ARPU rakamları
kıyaslanmaktadır. Şekilde incelenen Batı Avrupa ülkelerinde ortalama ARPU 20,8
Avro seviyelerinde iken Türkiye’de 2012 yılı birinci çeyrek için 8,8 Avro, ikinci çeyrek
için 9,5 Avro, üçüncü çeyrek için 10,10 Avro ve dördüncü çeyrek için 9,35 Avro
seviyelerindedir.
€9,35
€10,10
€9,50
€8,80
€13,15
€14,31
€14,45
€16,69
€17,85
€19,34
€20,47
€20,80
€21,26
€22,31
€22,58
€23,84
€24,07
€30,75
€32,85
€35,79
Euro
45
40
35
30
25
20
15
10
5
0
€38,15
Şekil 4-33 Faturalı Mobil ARPU, €
*Kaynak: Wireless Intelligence, 2012 3. Çeyrek.
54
4.9
AYLIK KULLANIM MİKTARI (MOU)
MoU, mobil telefon kullanım seviyesinin ölçümünde yaygın olarak kullanılan bir
gösterge olup bir abonenin aylık ortalama konuşma süresi olarak tanımlanmaktadır.
Şekil 4-34’de mobil işletmecilerin 2012 yılı başından itibaren gerçekleşen MoU
değerleri aylık bazda verilmektedir. Aralık 2012 itibarıyla Turkcell’in MoU değeri 243
dakika, Vodafone’un 343 dakika ve Avea’nın ise 350 dakika olarak gerçekleşmiştir.
Şekil 4-34 Mobil İşletmeci Bazında MoU Değerleri, dk/ay
400
350
319
300
250
200
150
305
220
337
334
327
331
234
236
304
361
354
350
344
356
350
336
350
355
350
349
343
343
331
337
343
258
258
261
257
253
251
239
243
291
210
100
50
0
Turkcell
Vodafone
Avea
NOT: Vodafone tarafından 2012-1 ve 2012-2 MoU değerleri, Turkcell tarafından ise 2012-3 MoU değeri
değiştirilerek güncellenmiştir.
Şekil 4-35’de bazı Avrupa ülkeleri ile Türkiye’deki ortalama mobil telefon kullanım
sürelerine yer verilmektedir. 2012 dördüncü çeyreğinde 291 dakika olan ortalama
aylık mobil kullanım süresi ile Türkiye, yer verilen Avrupa ülkelerine kıyasla en fazla
mobil telefonla görüşme yapan ülke olmuştur.
Şekil 4-35 AB ve Türkiye’de Mobil Abone Başına Ortalama Görüşme, dk/ay
350
300
250
291
248 247 243
229
203
200
150
100
185 171 170
163 161
139 138
121 116
89
50
0
*Kaynak: Wireless Intelligence (2012-4)
55
4.10 MOBİL YATIRIM
Şekil 4-36’da üç mobil işletmecinin 2008-2012 yılları arasındaki toplam yıllık yatırım
bilgilerine yer verilmektedir. 2009 yılı, 3G yetkilendirmelerinin de etkisiyle mobil
yatırımlar bakımından yaklaşık 4,6 milyar TL ile en fazla yatırım yapılan yıl olurken
2012 yılında ise yaklaşık 2,3 milyar TL yatırım yapılmıştır.
Şekil 4-36 Yıllık Mobil Yatırım, Milyon ¨
5.000
4.000
3.000
4.589
2.000
1.000
1.992
2.664
2.494
2.292
2010
2011
2012
0
2008
2009
Şekil 4-37’de mobil işletmecilerin gerçekleştirdikleri yıllık yatırım değerlerine yer
verilmektedir. 2009 yılında 2008 yılına göre tüm işletmeciler için artış eğilimi
görülmektedir. 2012 yılında ise Vodafone 589 milyon TL, Avea 757 milyon TL,
Turkcell 947 milyon TL yatırım yapmıştır.
Şekil 4-37 İşletmeci Bazında Yıllık Mobil Yatırım, Milyon ¨
2.000
1.823
1.800
1.557
1.600
Milyon TL
1.400
Turkcell
1.209
1.200
1.000
800
600
Vodafone
1.043
958
782
839
894
947
800 800
Avea
757
589
587
447
400
200
0
2008
Şekil
4-38’de
çeyrekler
2009
itibarıyla
2010
mobil
2011
işletmecilerin
2012
yatırım
miktarları
gösterilmektedir. Buna göre, 2012 yılının dördüncü çeyreğinde Turkcell 400 milyon
56
TL, Avea 341 milyon TL ve Vodafone 147 milyon TL düzeyinde yatırım
gerçekleştirmiştir.
Şekil 4-38 Üç Aylık Mobil Yatırım, Milyon ¨
400
400
359
361
341
300
200
100
215
200
190
180
239
198
232
206
140
111
94
135
160
221
167
134
146
136
147
72
0
2011-1
2011-2
2011-3
Avea
2011-4
2012-1
Vodafone
2012-2
2012-3
2012-4
Turkcell
57
5
5.1
DİĞER HİZMETLER
ALTYAPI HİZMETLERİ
Türkiye’de 28 Şubat 2013 tarihi itibarıyla bildirim kapsamında 82 ve kullanım hakkı
kapsamında 5 adet altyapı işletmecisi bulunmaktadır. 2012 yılı dördüncü üç aylık
dönem itibarıyla alternatif işletmecilerin sahip olduğu fiber optik kablo uzunluğuna
Çizelge 5-1’de yer verilmektedir.
Çizelge 5-1’de yer alan uzunluklar işletmecilerin kendi altyapılarının yanı sıra
kiraladıkları omurga ve erişim şebekelerini de kapsamaktadır. Alternatif işletmecilerin
2012 yılı dördüncü çeyreği itibarıyla toplam fiber uzunluğu 42.364 km’dir. Türk
Telekom’un ise 2012 yılı dördüncü çeyreği itibarıyla 167.921 km fiber altyapısı
bulunmaktadır. Bunun yaklaşık 122.591 km’si omurga, geri kalan kısmı erişim amaçlı
kullanılmaktadır.
Çizelge 5-1 Alternatif İşletmecilerin Fiber Uzunlukları
İşletmeciler
TOPLAM
Kendisine
Ait Toplam
Uzunluk
Kiralık
Toplam
Uzunluk
Omurga
Toplam
Uzunluk
Erişim
Toplam
Uzunluk
Genel Toplam
Uzunluk (km)
36.425
5.939
33.699
8.665
42.364
Çizelge 5-2’de 2012 yılı dördüncü çeyreği itibarıyla altyapı işletmecilerinin abone
sayılarına ve altyapı hizmetinden elde ettikleri net satış gelirlerine göre pazar
paylarına yer verilmektedir. Sıralamadaki değişkenlik daha çok işletmecilerin
sundukları hizmetlerin farklı olmasından kaynaklanmaktadır.
58
Çizelge 5-2 Altyapı İşletmecilerinin Pazar Payları
İşletmeciler
Abone Sayılarına
Göre Pazar Payları
(%)
İşletmeciler
Altyapı Net Satışlarına
Göre Pazar Payları
(%)
Superonline
54,44
Superonline
37,89
Vodafone Net
29,16
Kule Hizmetleri
29,12
Telnet
6,10
Metronet
8,49
T-Systems
2,76
Vodafone Net
7,66
Equant İstanbul
2,52
İş Net
4,04
BT Bilişim
1,35
BT Bilişim
3,03
Grid
1,18
T-Systems
2,19
Turknet
0,99
Turknet
1,66
AT&T Global
0,48
AT&T Global
1,61
İş Net
0,24
Mtctr Memorex
1,58
Oyak
0,21
Equant İstanbul
0,95
BT Telekom
0,20
Mednautilus
0,61
Eskişehir
0,12
Telnet
0,50
Diğer
0,26
Diğer
0,65
TOPLAM
100,00
TOPLAM
100,00
Çizelge 5-3’te altyapı işletmeci grubuna ilişkin abone ve gelir bilgilerine yer
verilmektedir. Bu işletmecilerin toplam abone sayısı 2012 dördüncü çeyreği itibarıyla
36.801’dir. Bu hizmetlerden elde ettikleri toplam gelir ise yaklaşık 171 milyon TL
seviyesindedir.
Çizelge 5-3 Altyapı Hizmetlerine ilişkin Abone Sayıları ve Gelir
5.2
Dönemi
Abone Sayısı
Gelir, ¨
2012-1
24.912
111.569.940
2012-2
25.849
132.145.985
2012-3
30.469
156.049.860
2012-4
36.801
171.293.613
KABLOLU YAYIN HİZMETLERİ
Kurumumuzdan kablolu yayın hizmeti işletmeciliği lisansı alan 15 işletmeci
bulunmakla birlikte geniş alanda sadece Türksat aktif olarak faaliyet göstermektedir.
Bunun yanında Metronet sadece Trabzon ilinde faaliyet göstermekte olup 2012 yılı
59
dördüncü çeyreği itibarıyla 504 analog kablo TV ve 438 kablo internet abonesi
bulunmaktadır. Bu alanda yetkilendirilmiş bir diğer işletmeci olan TTNet ise 2012 yılı
dördüncü çeyreği itibarıyla 155.895 aboneye IPTV hizmeti sunmaktadır. Görev
Sözleşmesi kapsamında kablolu yayın hizmeti sunan Türksat’ın 2012 yılı dördüncü
çeyreği itibarıyla toplam kablo TV abone sayısı 1.250.593 olup Teledünya markasıyla
sunulan sayısal kablo TV abone sayısı 521.217 olarak gerçekleşmiştir. Ayrıca, kablo
telefon hizmetinden yararlanan 63.469 Türksat abonesi bulunmaktadır (Çizelge 5-4).
Çizelge 5-4 Kablolu Yayın Hizmetleri
Dönem
Kablo TV
Abone Sayısı
2012-1
2012-2
2012-3
2012-4
1.274.355
1.260.378
1.248.640
1.251.097
Kablo İnternet Kablo Telefon
IPTV
Abone Sayısı Abone Sayısı Abone Sayısı
483.981
485.531
492.633
500.658
72.949
70.159
66.417
63.469
51.485
96.260
119.158
155.895
Kablo internet abone sayısının seyri Şekil 5-1’de gösterilmekte olup önceki üç aylık
döneme göre yaklaşık %1,6 oranında artan kablo internet abone sayısı 500.658’e
ulaşmıştır.
Şekil 5-1 Kablo İnternet Abone Sayısı
600.000
500.000
400.000
407.502
321.080
460.451
483.981
485.531
492.633 500.658
2012-1
2012-1
2012-3
368.055
300.000
200.000
100.000
0
2011-1
5.3
2011-2
2011-3
2011-4
2012-4
UYDU HABERLEŞME HİZMETLERİ
Bildirim
kapsamında uydu
haberleşme hizmetleri konusunda
yetkilendirilmiş
işletmeciler 2012 yılı dördüncü çeyreği itibarıyla 10.798 aboneye uydu yer
istasyonları üzerinden uluslararası internet bağlantıları, video konferans, noktadan
noktaya uluslararası uydu data devreleri gibi hizmetler sunmaktadır.
60
Uydu haberleşme hizmeti sunan işletmecilerin abone ve gelir bilgilerine Çizelge 55’te, söz konusu işletmecilerin abone sayılarına göre pazar paylarına ise Çizelge 56’da yer verilmektedir. Bu hizmete ilişkin toplam gelir 2012 yılı dördüncü çeyreği için
yaklaşık 126,3 milyon TL seviyesinde gerçekleşmiştir.
Çizelge 5-5 Uydu Haberleşme Hizmetlerine ilişkin Abone Sayısı ve Gelir
Dönem Abone Sayısı
2012-1
2012-2
2012-3
2012-4
10.877
11.223
11.442
10.798
Gelir, ¨
38.068.203
40.908.955
44.873.785
61.604.795
Bu alanda hizmet sunan işletmecilerin abone sayısına göre pazar payları
incelendiğinde Turksat’ın payının %46,23 olduğu, onu sırasıyla İş Net, Deksarnet ve
BT Telekom’un izlediği görülmektedir.
Çizelge 5-6 Uydu İşletmecilerinin Abone Sayısına Göre Pazar Payları, %
İşletmeci
2012-1 2012-2
52,01 51,66
Türksat
İş Net
24,07 23,35
14,16 16,38
Deksarnet
6,14
BT Telekom 6,23
Diğer
3,53
2,47
5.4
2012-3 2012-4
46,23
49,72
24,24
22,93
16,84
16,03
6,48
6,21
6,21
5,11
UYDU PLATFORM HİZMETLERİ
“Uydu platform hizmetleri kapsamında Kurumumuza sunulan verilere ilişkin
değerlendirmeler
devam
etmekte
olup;
söz
konusu
değerlendirmelerin
neticelenmesini müteakip 2012 yılı üçüncü ve dördüncü üç aylık dönemlerine ilişkin
verilerin nihai hali yayımlanacaktır.”
5.5
GMPCS HİZMETLERİ
2012 yılı dördüncü çeyreği itibarıyla yetkilendirilmiş 8 (sekiz) işletmeciden 3 (üç)
tanesi aktif olarak GMPCS Mobil Telefon hizmeti sunmaktadır. Söz konusu hizmete
ilişkin üç aylık gelir ve abone bilgilerine Çizelge 5-9’da yer verilmektedir. Bu hizmet
grubunda toplam abone sayısı 2012 dördüncü çeyreği için 6.390’dır. GMPCS
hizmetlerine ilişkin gelir 2012 dördüncü çeyreğinde yaklaşık 3,42 milyon TL olarak
gerçekleşmiştir.
61
Çizelge 5-7 GMPCS Hizmetlerine ilişkin
Abone Sayısı ve Gelir
Dönem
2012-1
2012-2
2012-3
2012-4
Abone
Sayısı
5.326
5.373
6.266
6.390
Çizelge 5-8 GMPCS İşletmecilerinin Pazar
Payları, %
İşletmeci
2012-1
Teknomobil 54,76
Globalstar 43,24
Mobilkom
2,00
Gelir, ¨
3.765.418
3.743.584
4.015.104
3.419.724
2012-2
55,05
42,90
2,05
2012-3
59,96
38,24
1,80
2012-4
59,56
38,65
1,79
Bu alanda faaliyet gösteren işletmecilerin abone sayısına göre pazar paylarına
bakıldığında Teknomobil’in pazar payının %59,56, Globalstar’ın pazar payının
%38,65 ve Mobilkom’un pazar payının %1,79 olduğu görülmektedir.
5.6
REHBERLİK HİZMETLERİ
Rehberlik hizmeti lisansı almış 13 adet işletmeci bulunmakta olup bunların 8’i aktif
olarak faaliyet göstermektedir. Bu işletmecilerin 2012 yılı dördüncü çeyreğinde
toplam çağrı sayısı 13.631.497 olup toplam çağrı süresi 21.453.042 dakikadır.
Numara ile sorgulama hizmeti 2011 yılı üçüncü çeyreğinde sunulmaya başlanmış ve
bu kapsamda 2012 yılı dördüncü çeyreğinde 8.204.249 adet numara ile sorgulama
gerçekleştirilmiştir. Yine bu çeyrekte toplam 30.100.136 adet isim ile sorgulama
yapılmıştır. Yapılan sorgulamaların 18.888.201 adedinde bireysel numara ve
13.432.032 adedinde kurumsal numara sorgulanmıştır[1]. Rehberlik hizmeti sunan
işletmecilerin üç aylık gelirleri ise yaklaşık 20,6 milyon TL olarak gerçekleşmiştir
(Çizelge 5-11).
Çizelge 5-9 Rehberlik Hizmetleri
Dönem
Çağrı
Sayısı
Çağrı
Süresi
(Dakika)
Numara İle
İsim İle
Sorgulama
Sorgulama
Sayısı
Sayısı
Bireysel
Numara
Sorgulama
Sayısı
Kurumsal
Numara
Sorgulama
Sayısı
Gelir
(¨)
2012-1 14.023.844 19.538.608 29.147.759
6.913.972
17.402.388
14.023.821
19.488.407
2012-2 14.233.019 21.205.681 30.251.480
7.284.448
18.217.705
14.238.122
20.710.504
2012-3 14.923.311 22.295.482 32.106.145
7.788.398
18.805.313
15.220.864
22.109.980
2012-4 13.631.497 21.453.042 30.100.136
8.204.249
18.888.201
13.432.032
20.576.171
[1]
Numara ile sorgulamada bireysel/kurumsal numara ayrımı yapamayan işletmecilerin verileri bireysel numara
sorgulama olarak kabul edilmiştir.
62
Çizelge 5-12’de rehberlik hizmeti işletmecilerinin çağrı sayısına göre pazar paylarına
ve ortalama çağrı sürelerine yer verilmektedir. Rehberlik hizmetlerinde BN
Telekom’un çağrı sayısına göre pazar payı %63,23 olup onu sırasıyla AssisTT, Plus
Telekom, Infoline, Vastech, Mega, Rehberlik Hizmetleri Servisi ve Callturk
izlemektedir.
Çizelge 5-10 Rehberlik Hizmeti İşletmecilerinin Pazar Payları
BN Telekom (11880 – 11810 -11844)
63,10
Ortalama Çağrı
Süresi (dk)
1,51
AssisTT (11818-11820)
25,59
1,45
Plus Telekom (11870 – 11890 – 11899)
7,86
2,76
Infoline (11824)
1,80
0,77
Vastech (11833)
1,16
1,33
Mega (11881-11883)
0,29
1,12
Rehberlik Hizmetleri Servisi (11819-11850)
0,19
1,21
Callturk (11858)
0,01
1,74
İşletmeci
5.7
%
OKTH HİZMETLERİ
Kullanım
hakkı
kapsamında
ortak
kullanımlı
telsiz
hizmeti
sunmak
üzere
yetkilendirilmiş işletmeci sayısı 73’tür. Bu alanda faaliyet gösteren işletmecilerin
abone sayısı, kullanıcı sayısı ve gelir bilgilerine Çizelge 5-13’te yer verilmektedir. Bu
alandaki toplam abone sayısı 1.786 ve kullanıcı sayısı 44.282 olarak gerçekleşmiştir.
2012 yılı dördüncü çeyrekte bu hizmetlerden sağlanan gelir yaklaşık 3,57 milyon TL
olarak gerçekleşmiştir.
Çizelge 5-11 OKTH Hizmetleri
Dönem
Abone
Sayısı
Kullanıcı
Sayısı
Gelir, ¨
2012-1
1.815
41.211
1.721.153
2012-2
1.741
40.652
1.929.654
2012-3
1.709
47.077
2.536.909
2012-4
1.786
44.282
3.566.939
63
6
SONUÇ
2012 yılı dördüncü üç aylık dönem (Ekim-Kasım-Aralık) sonu itibarıyla Türkiye
elektronik haberleşme pazarında yaşanan gelişmeler aşağıda özetlenmektedir.
Genel Pazar Verileri
 28 Şubat 2013 itibarıyla elektronik haberleşme sektöründe faaliyet gösteren
işletmeci sayısı 423 olup bu işletmecilere verilen yetkilendirme sayısı 673’tür.
 2012 yılı dördüncü üç aylık dönemde Türk Telekom ve mobil şebeke
işletmecilerinin net satış gelirleri yaklaşık 6,4 milyar TL olarak gerçekleşmiştir.
 Diğer işletmecilerin net satış gelirleri 2012 yılı dördüncü çeyrekte yaklaşık 1,9
milyar TL olarak gerçekleşmiştir.
 2012 yılı dördüncü çeyrekte Türk Telekom ve mobil işletmecilerin toplam yatırım
miktarı yaklaşık 1,3 milyar TL olarak gerçekleşmiştir.
 Diğer işletmeciler tarafından 2012 yılı ilk çeyrekte yaklaşık 213 milyon TL, ikinci
çeyrekte yaklaşık 483 milyon TL, üçüncü çeyrekte yaklaşık 473 milyon TL ve
dördüncü çeyrekte yaklaşık 869 milyon TL yatırım gerçekleştirilmiştir. Diğer
işletmecilerin 2012 yılı ilk çeyrekte yatırım/gelir oranı %15 iken söz konusu oran
ikinci çeyrekte %32, üçüncü çeyrekte %28 ve dördüncü çeyrekte %45 olarak
gerçekleşmiştir.
 2012 yılı dördüncü çeyrekte toplam mobil trafik miktarı 43,1 milyar dakika olurken
sabit trafik miktarı ise 4,6 milyar dakika olarak gerçekleşmiştir. Bir önceki üç aylık
döneme göre mobil arama trafik miktarı yaklaşık %2,1 oranında azalırken sabit
arama trafik miktarı ise yaklaşık %2,3 oranında artmıştır. Trafiğin büyük bir
kısmını (%85,5) mobilden mobile giden trafik oluşturmaktadır.
 01/08/2012 ile 28/02/2013 tarihleri arasında Kuruma gelen toplam şikayet sayısı
31.532 olup; bu şikâyetlerin 27.182 tanesi cevaplanmış, 121 tanesi Kurum içinde
başka
birimlere
yönlendirilmiş,
2.062
tanesi
işleme
konulmuş
fakat
64
sonuçlanmamış ve 1.896 tanesi ise reddedilmiştir. Bu dönemde en fazla şikâyetin
%48 oranında GSM hizmetleri ile ilgili olarak yapıldığı görülmektedir.
Sabit Pazar
 13,9 milyon sabit telefon abonesi bulunan Türkiye’de penetrasyon oranı yaklaşık
%18,3 seviyelerine düşmüştür. Bununla birlikte; Türkiye’de ortalama hanehalkı
büyüklüğünün 3,76 olduğu göz önünde bulundurulduğunda sabit telefon
hizmetleri pazarında Türkiye’nin önemli bir kesimine ulaşıldığını söylemek
mümkündür.
 2012 dördüncü çeyrekte sabit telefon hizmetleri sunan işletmeciler üzerinden
taşıyıcı ön seçimi kullanıcı sayısı 415.239, taşıyıcı seçimi kullanıcı sayısı ise
193.652 olarak gerçekleşmiştir. Diğer yöntemlerle bu işletmecileri kullanarak
arama yapan kullanıcı sayısı ise 633.463 kişidir. Bu işletmecilerin toplam ön
ödemeli kart satış adedi ise 3.128.015’tir.
 2012 yılının dördüncü çeyreğinde Türk Telekom’un toplam gelirleri içinde PSTN
gelirleri %54,58’sini teşkil ederken erişim gelirleri toplam gelirin %33,35’ini
oluşturmuştur.
 2012 yılı dördüncü üç aylık dönem itibarıyla sabit telefon gelirleri 1.155 milyon TL
olarak gerçekleşmiş olup geçen senenin aynı dönemine göre %13,5 oranında
azalırken bir önceki döneme göre de %0,9 oranında düşmüştür.
 Yaklaşık 1.242.354 kullanıcı sabit telefon hizmetlerinde alternatif işletmecileri
kullanmış olup bu işletmecilerin üç aylık dönem için tüm STH hizmetlerinden elde
ettikleri gelirler 230,8 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. STH hizmetlerinden elde
edilen gelir 2012 yılının dördüncü çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre %39,7
oranında artmıştır.
 Türk Telekom’un trafik dağılımı incelendiğinde; bir önceki yılın aynı döneminde
%84,95 olan şebeke içi trafiğin toplam trafik içindeki payının 2012 yılı dördüncü
üç aylık döneminde %83,43 olarak gerçekleştiği görülmektedir. Bununla birlikte
bir önceki yılın aynı döneminde toplam trafiğin %12,16’sını oluşturan mobile
65
doğru trafik 2012 yılının dördüncü çeyreğinde toplam trafiğin %13,4’ünü teşkil
etmiştir.
 2011 yılı dördüncü üç aylık döneminde yaklaşık 4,61 milyar dakika olan Türk
Telekom’un ses trafiği, 2012 yılı dördüncü üç aylık döneminde %21,2 oranında
azalarak 3,63 milyar dakika olarak gerçekleşmiştir.
 Şehiriçi trafikte STH işletmecilerinin payı %9,84, Türk Telekom’un payı %90,16
olarak gerçekleşmiştir.
 Şehirlerarası arama trafik miktarındaki STH işletmecilerinin pazar payı %19,45
olarak gerçekleşirken Türk Telekom’un pazar payı ise %80,55 olarak
gerçekleşmiştir.
 Mobile doğru çağrı trafiğinde STH işletmecilerinin payı %47,76, Türk Telekom’un
payı %52,24 olarak gerçekleşmiştir.
 Yurtdışına doğru çağrı başlatma trafiğinde Türk Telekom’un payı %56,27, STH
işletmecilerinin payı %43,73 olarak gerçekleşmiştir.
 Sabit şebekede sonlandırılan uluslararası çağrı trafiğinde Türk Telekom’un payı
%38,81, STH işletmecilerinin payı %61,19 olarak gerçekleşmiştir.
 Mobil şebekelerde sonlandırılan uluslararası çağrı trafiğinde STH işletmecilerinin
payı %64,59, Türk Telekom’un payı %35,4 olarak gerçekleşmiştir.
 Sabit şebekede başlatılan toplam trafikte STH işletmecilerinin payı %20,69, Türk
Telekom’un payı %79,31 olarak gerçekleşmiştir.
 Türk Telekom şebekesinden en çok aranan kısa numara 182 (Hastane Randevu)
olmuştur.
 2012 yılı dördüncü çeyrekte de sabit şebekeden en fazla trafik gönderilen ve
alınan ülke Almanya’dır.
66
 2012 yılı dördüncü üç aylık döneminde 198 dakika olarak gerçekleşen sabit MoU,
bir önceki yılın aynı dönemine göre %0,27 azalırken bir önceki döneme göre
%3,54 oranında artmıştır.
 2011 yılı dördüncü çeyreğinde sabit abonelerin başlattığı ortalama trafik miktarı
110 dakika iken 2012 yılı dördüncü çeyrekte yaklaşık 101 dakikaya düşmüştür.
 2012 yılı dördüncü çeyrek verilerine göre Türk Telekom’un abone başına aylık
geliri 22,22 TL olarak gerçekleşmiştir.
 2012 yılı dördüncü üç aylık dönemde 376 milyon TL olarak gerçekleşen sabit
yatırım bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla %39,36 oranında azalırken bir
önceki döneme göre %0,2 oranında azalmıştır.
İnternet ve Genişbant
 2008 yılında 6 milyon genişbant internet abonesi bulunmaktayken, dört yılda
yaklaşık üç kat artışla 2012 yılı dördüncü çeyrek sonu itibarıyla 20 milyonu
geçmiştir.
 2012 yılının dördüncü çeyreğinde toplam internet aboneliğinde, bir önceki üç
aylık döneme göre %3,8 artış gerçekleşmiş olup fiber, kablo ve özellikle mobil
internet abonelerinin artmasıyla birlikte internet abone sayılarındaki genel artış
eğilimi de devam etmiştir. Toplam internet abone sayısının yıllık büyüme oranı
ise %42,3 olarak gerçekleşmiştir.
 2011 yılı üçüncü çeyreğine kadar büyüme gösteren xDSL abone sayısı bu
dönemden sonra düşüş eğilimine geçmiş ve bu düşüş 2012 yılı dördüncü
çeyreğinde yerini tekrar artışa bırakarak 6,6 milyon olmuştur.
 2012 yılı dördüncü çeyrekte internet servis sağlayıcılığına ilişkin gelirler 1,2
milyar TL seviyesinde gerçekleşmiştir.
 Türkiye’deki sabit genişbant internet abonelerinin yaklaşık %80’inin 8 Mbit/sn
hıza kadar bağlantı sunan paketleri tercih ettikleri görülmektedir.
67
 Mobil bilgisayardan internet abonelerinin kullanım miktarına bakıldığında 100 Mb
üzeri kullanımı olan abonelerin yüzdesinin %65,4 olduğu anlaşılmaktadır. En az
kullanımı gösteren 0-50 Mb aralığında ise abonelerin %33’ü bulunmaktadır.
 xDSL teknolojisi ile hizmet sunan alternatif işletmecilerin pazar payı 2012 yılı
dördüncü çeyrek itibarıyla %10,8 olarak gerçekleşirken bu dönemde özellikle
fiber genişbantın etkisi ile birlikte TTNet xDSL’in pazar payındaki gerileme devam
ederek %73,6 seviyelerine inmiştir. Kablo internet hizmeti sunan işletmecilerin
pazar payı %6,4 olurken fiberin pazar payı %8,2 olarak gerçekleşmiştir.
 Türkiye’de nüfusa göre sabit genişbant penetrasyon oranı %10,5 iken OECD
ülkeleri penetrasyon ortalaması %26,0’dır. Ayrıca mobil genişbant penetrasyon
oranı Türkiye’de %16,1 iken OECD ortalaması %56,6’dır.
 2012 yılı dördüncü çeyrek itibarıyla “Nic.tr” kayıtlarında 327.521 adet “.tr” uzantılı
alan adı bulunmaktadır. Bu alan adlarının %69,7’si “com.tr”, %9,4ü “gen.tr”,
%3,6’sı “gov.tr” ve %3,5’i “web.tr” uzantısına sahiptir.
 2005 yılında 3 (üç), 2006 yılında ise 1 (bir) elektronik sertifika hizmet sağlayıcısı
olmak üzere toplam dört adet elektronik sertifika hizmet sağlayıcısı hâlihazırda
faaliyetine devam etmektedir. 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla oluşturulan
sertifika sayıları 480.570 elektronik imza, 246.591 mobil imza olmak üzere
toplam 727.161’e ulaşmıştır. 2012 yılının dördüncü çeyreğinde bir önceki
döneme göre elektronik imza sayısında %12,2 mobil imza sayısında ise %6,4
artış olmuştur.
Mobil Pazar
 Aralık 2012 itibarıyla Türkiye’de yaklaşık %89,5 penetrasyon oranına karşılık
gelen toplam 67,68 milyon mobil abone bulunmaktadır. 0-9 yaş nüfus hariç olmak
üzere mobil penetrasyon oranı %100’ün üzerine çıkmaktadır.
 3G abone sayısı 41,8 milyona ulaşmıştır.
68
 2011 yılı dördüncü çeyrekte 31,4 milyon olan 3G abone sayısı 2012 yılı dördüncü
çeyrekte 41,8 milyona ulaşırken 3G hizmetiyle birlikte mobil bilgisayardan ve
cepten internet hizmeti alan abone sayısı da aynı dönemler arasında
6.454.810’den 12.161.900’e yükselmiştir. 2012 dördüncü çeyrekte toplam mobil
internet kullanım miktarı ise 21.590 TByte olarak gerçekleşmiştir.
 2012 yılı dördüncü çeyrek itibariyle faturalı mobil genişbant abone sayısı
7.252.170 olarak, ön-ödemeli mobil genişbant abone sayısı ise 4.909.730 olarak
gerçekleşmiştir.
 2012 yılı dördüncü üç aylık döneme bakıldığında mobil abonelerin yaklaşık
%61,6’sını ön ödemeli abonelerin oluşturduğu, son bir yıl içerisinde faturalı
abonelerin oranının %35,3’ten %38,4’e çıktığı görülmektedir.
 2012 yılı dördüncü üç aylık dönemde numara taşıma işlem sayısı bir önceki üç
aylık döneme göre %5,11 oranında artarak yaklaşık 3.154 milyon olarak
gerçekleşmiştir. 28 Şubat 2013 tarihi itibariyle toplam 53 milyondan fazla taşıma
işlemi gerçekleştirilmiştir.
 2012 yılı dördüncü üç aylık dönem itibariyle abone sayısına göre Turkcell’in
%51,90, Vodafone’un %28,17, Avea’nın ise %19,93’lük paya sahip olduğu
görülmektedir.
 2012 yılı son çeyreği itibariyle Avea abonelerinin %44,2’sinin, Turkcell
abonelerinin
%37,5’inin,
Vodafone
abonelerinin
ise
%35,9’unun
faturalı
abonelerden oluştuğu görülmektedir.
 Ön ödemeli abonelerde Turkcell’in %52,6, Vodafone’un %29,3, Avea’nın ise
%18,1 pazar payına sahip olduğu görülmektedir. Faturalı abonelerin dağılımında
ise Turkcell’in %50,7, Avea’nın %22,9, Vodafone’un %26,3 pay aldığı
görülmektedir.
 Toplam mobil abonelerin yaklaşık%91,5’i bireysel, %8,5’ü kurumsaldır.
69
 2012 yılı dördüncü çeyrekte toplam mobil trafik hacmi 43,13 milyar dakika olarak
gerçekleşmiştir. 2012 yılı dördüncü üç aylık dönemi trafik bilgileri bir önceki üç
aylık dönemle kıyaslandığında toplam trafiğin %2,15 oranında azaldığı, geçen
senenin
aynı
dönemi
ile
kıyaslandığında
ise
%12,08
oranında
arttığı
görülmektedir. İşletmeci bazında incelendiğinde ise Turkcell’in trafiğinin bir önceki
döneme göre yaklaşık %5,01, Vodafone’un ise %0,28 oranında azaldığı
görülmektedir, Avea’nın trafiği ise %0,9 oranında artmıştır.
 2012 yılı dördüncü çeyrekte de mobil şebekelerden en fazla trafik gönderilen ve
alınan ülke Almanya’dır.
 Avea, Vodafone ve Turkcell hatlarından en çok aranan kısa numara 112 (Sıhhi
İmdat)’dir.
 2012 yılı dördüncü üç aylık dönemde toplam SMS sayısı yaklaşık %0,88
oranında artarak 46.572 milyon adet olarak geçekleşirken, 2011 yılında
işletmecilerin başlattığı kampanyalar ile hızlı bir yükseliş yaşayan MMS sayısı bir
önceki döneme kıyasla %6,64 oranında azalarak 73,1 milyona düşmüştür.
 2012 yılı dördüncü üç aylık dönemde, bir önceki üç aylık döneme göre SMS
sayıları bakımından Turkcell’in SMS sayısı yaklaşık %0,56 oranında, Avea’nın
SMS sayısı ise %3,10 oranında azalmış, Vodafone’un SMS sayısı ise %5
oranında artmıştır.
 İşletmeci bazında gönderilen MMS sayıları incelendiğinde, 2012 yılı dördüncü üç
aylık döneminde bir önceki çeyreğe göre Turkcell’in MMS sayısının %8,70
oranında azaldığı, Avea’nın MMS sayısının %2,54, Vodafone’un MMS sayısının
ise %0,80 oranında arttığı görülmektedir.
 2012 yılı dördüncü çeyrek dönem itibariyle gelire göre pazar payları
incelendiğinde Turkcell’in pazar payının %50,64, Vodafone ve Avea’nın ise
sırasıyla %28,99 ve %20,37 seviyelerinde olduğu görülmektedir. 2012 yılı
dördüncü çeyrekte gelire göre pazar payları 2011 yılının aynı dönemi ile
kıyaslandığında Turkcell’in pazar payının yaklaşık 0,67 puan azaldığı, Avea’nın
70
pazar payının 0,20 ve Vodafone’un pazar payının ise 0,47 puan arttığı
görülmektedir.
 Konuşma gelirleri Turkcell’in gelirlerinin %66,21’ini, Vodafone’un gelirlerinin
%68,88’ini ve Avea’nın gelirlerinin %68,59’unu oluşturmaktadır. SMS+MMS
gelirleri Turkcell’in gelirlerinin %9,82’sini, Vodafone’un gelirlerinin %13,49’unu ve
Avea’nın gelirlerinin %9,69’unu oluşturmaktadır. Data gelirleri ise Turkcell’de
%15,94, Vodafone’da %13,20 ve Avea’da %17,95 paya sahiptir.
 2012 yılı dördüncü çeyrek itibariyle Turkcell için abone başına aylık gelir 21,80
TL, Vodafone için 21,78 TL, Avea için ise 22,45 TL’dir.
 Aralık 2012 itibariyle, Turkcell’in MoU değeri 243 dakika, Vodafone’un 343 dakika
ve Avea’nın ise 350 dakika olarak gerçekleşmiştir.
 2012 dördüncü çeyreğinde 291 dakika olan ortalama aylık mobil kullanım süresi
ile Türkiye, rapor kapsamında değerlendirilen 15 Avrupa ülkesi arasında en fazla
mobil MoU’ya sahip ülke olmuştur.
Diğer İşletmeciler
 Alternatif işletmecilerin 2012 yılı dördüncü çeyrek itibarıyla toplam fiber uzunluğu
42.364 km’dir. Türk Telekom’un ise 2012 yılı dördüncü çeyrek itibarıyla 167.921
km fiber altyapısı bulunmaktadır. Bunun yaklaşık 122.591 km’si omurga, geri
kalan kısmı erişim amaçlı kullanılmaktadır.
 Altyapı işletmecilerinin toplam abone sayısı 2012 dördüncü çeyrek itibarıyla
36.801’dir. Bu hizmetlerden elde ettikleri toplam gelir ise yaklaşık 171 milyon TL
seviyesindedir.
 Türksat’ın 2012 yılı dördüncü çeyreği itibarıyla toplam kablo TV abone sayısı
1.250.593 olup Teledünya markasıyla hizmette olan sayısal kablo TV abone
sayısı 521.217 olarak gerçekleşmiştir. Kablo telefon hizmetinden yararlanan
63.469 Türksat abonesi bulunmaktadır.
71
 Kablo internet abone sayısı önceki üç aylık döneme göre yaklaşık %1,6 oranında
artarak 500.658’e ulaşmıştır.
 Uydu haberleşme hizmetleri konusunda yetkilendirilmiş işletmeciler 2012 yılı
dördüncü çeyrek itibarıyla 10.798 aboneye uydu yer istasyonlarıyla uluslararası
internet bağlantıları, video konferans, noktadan noktaya uluslararası uydu data
devreleri gibi hizmetleri sağlamaktadır. Bu hizmete ilişkin toplam gelirler 2012 yılı
dördüncü çeyrek için yaklaşık 61,6 milyon TL seviyesinde gerçekleşmiştir.
 GMPCS Mobil Telefon hizmet grubunda toplam abone sayısı 2012 dördüncü
çeyrek dönemi için 6.390’dır. GMPCS hizmetlerine ilişkin gelir, 2012 dördüncü
çeyrek için yaklaşık 3,42 milyon TL olarak gerçekleşmiştir.
 Rehberlik hizmeti işletmecilerinin 2012 yılı dördüncü çeyreği itibarıyla toplam
çağrı sayısı 13.631.497 olup toplam çağrı süresi 21.453.042 dakikadır. Numara
ile sorgulama hizmeti 2011 yılı üçüncü çeyreğinde sunulmaya başlanmış ve bu
kapsamda 2012 yılı dördüncü çeyreğinde 8.204.249 adet numara ile sorgulama
gerçekleştirilmiştir. Yine bu çeyrekte toplam 30.100.136 adet isim ile sorgulama
yapılmıştır. Yapılan sorgulamaların 18.888.201 adedinde bireysel numara ve
13.432.032 adedinde kurumsal numara sorgulanmıştır. Rehberlik hizmeti sunan
işletmecilerin üç aylık gelirleri ise yaklaşık 20,6 milyon TL olarak gerçekleşmiştir.
 Ortak kullanımlı telsiz hizmeti sunan işletmecilerin toplam abone sayısı 1.786 ve
kullanıcı sayısı 44.282 olarak gerçekleşmiştir. 2012 yılı dördüncü çeyrekte bu
hizmetlerden sağlanan gelir yaklaşık 3,56 milyon TL olarak gerçekleşmiştir.
72