Working in Australia - What you need to know
Transkript
Working in Australia - What you need to know
Working in Australia What you need to know Avustralya’da çalışmak - Bilmeniz gerekenler Avustralya sizleri koruyan çalışma yasalarına sahiptir Avustralya çalışma yasalarını bilmek önemlidir ve daha önceki bildiklerinizden farklı olabilir. Fair Work Sistemi Avustralya’daki işyerlerinin çoğunluğunu kapsar. Buna ücret ve hakkınız olan çalışma koşulları yasaları ve iş yerinde size nasıl davranılması gerektiği de dahildir. Fair Work Ombudsman, bir devlet kurumudur ve Avustralya çalışma yasalarını anlamanızda size yardımcı olur. Fair Work yasaları sizi nasıl korur Avustralya’da çalışan herkesin temel hakları vardır. Bunlar, Avustralya’da kalma süreniz ne kadar olursa olsun, asgari ücret ve çalışma koşulları hakkını içerir. Awards (sözleşmeler) Fair Work sistemindeki işlerin çoğunluğu bir Modern Award’ın (Modern Sözleşme) koruması altındadır. Bunlar yasal belgelerdir ve: : • işverenin size neleri sağlaması gerektiğini • işçi olarak sizin sorumluluklarınızı gösterir. Farklı sektör ve meslekler için farklı tür award’lar vardır. Agreements (anlaşmalar) Bir sözleşme yerine, bir sektörel anlaşma (genellikle enterprise agreement – toplu sözleşme) altında çalışıyor olabilirsiniz. Bir işçi olarak haklarınızı ve sorumluluklarınızı belirler ve sadece çalıştığınız yer için geçerlidir. Enterprise agreement, işçiler ile işveren arasında pazarlık görüşmeleri yapılarak belirlenir. Awards’larda bu şekilde bir pazarlık görüşmesi olmaz. Haklarınızı kontrol etmek Sizi nasıl etkileyeceğini anlamanız için işverene işinizin hangi anlaşma veya sözleşmeye bağlı olduğunu sorun. Eğer bir anlaşma ve sözleşme tarafından kapsanmıyorsa, Fair Work yasaları asgari ücret, çalışma koşulları ve koruma sağlayacaktır. Fair Work Infoline 13 13 94 | www.fairwork.gov.au Ulusal Çalışma Standartları Fair Work sistemi altında ayrıca Ulusal Çalışma Standartları - National Employment Standards (NES) koruması altındasınız. Bu standartlar, bütün işçilerin sahip olduğu en temel hakları gösterir. Fair Work Information Statement (Fair Work Bilgi Bildirimi) Bir işe başladığınızda işveren size Fair Work Information Statement (FWIS)’in bir kopyasını vermelidir. Bu bildirim Avustralya Fair Work Yasaları altında ne tür haklara sahip olduğunuz konusunda ayrıntılı bilgi verir. Ne kadar ücret alacağınız konusu yasayla belirlenmiştir Cheong yakınlarda yeni bir işe başladı. Patronu ücretini nakit olarak ödüyor ve paranın miktarı her hafta değişiyor. Cheong kaç para ücret alması gerektiğinden emin değil ve saat ücretinin ne olduğu da söylenmemiş. Patrona kendisine yapılan ödeme biçiminin doğru olup olmadığını soruyor ve bu iş yerinde ödemelerin böyle yapıldığı yanıtı alıyor. Cheong’un arkadaşı bu yöntemin doğru olmadığını söylüyor ve www.fairwork.gov.au adresinden kontrol etmesini öneriyor. Cheong web sitesine baktığında patronun kendisine ödemeden sonra bir gün içinde pay slip (ücret makbuzu) vermesi gerektiğini öğreniyor. Web sitesinden ayrıca pay slip üzerinde, saat ücreti dahil ne gibi bilgilerin olması gerektiğini de öğreniyor. İş arkadaşı hastalandığında patronu Svetlana’dan mesai yapmasını istiyor. Gece mesaisi ve çalışacağı daha uzun saatlerle kazanacağı ekstra parayı düşünerek Svetlana memnuniyetle kabul ediyor. Maaş günü gelmeden, patron Svetlana’ya çalıştığı ekstra saatler için para yerine, şirketin ürettiği mallardan vermek istiyor. Svetlana bu tekli.n kendisine haksızlık olduğunu düşünüyor ve 13 13 94’den Fair Work Online’ı arıyarak danışıyor. Fair Work Danışmanı çalıştığı fazladan saatlerin karşılığının mal ve hizmet değil, para olması gerektiğini söylüyor. Danışman ayrıca Svetlana’nın gece geç saatlere kadar çalışması nedeniyle daha fazla para (penalty rate) hak etmiş olması gerektiğini de ekliyor. Rana ilk işine yeni başladı. Rana’dan işe yarım saat önce gelip hazırlık yapması isteniyor. Rana’nın kocasına göre Rana’nın saat ücreti çok az ve hazırlık için yarım saat ücretsiz çalıştırılması da haksızlık. Rana’nın kocası eşinden konuyu patronla konuşmasını istiyor ancak Rana işini kaybedebileceği korkusuyla bu teklife sıcak bakmıyor. Rana danışmak için Fair Work Ombudsman’ı arayabileceğini biliyor, ancak İngilizcesi iyi değil. Rana 13 14 50’den Translating and Interpreting Service’i arayıp telefon konuşmasına yardımcı olmalarını istiyor. Fair Work Ombudsman’la konuşarak asgari ücretin altında ücret aldığını ve hazırlık için harcadığı zamanın da ücreti olması gerektiğini öğreniyor. Fair Work Ombudsmanı size yardımcı olabilir İşyerindeki haklarınız konusunda bilgi almak için bize başvurun. Ücret ve çalışma koşulları konusunda size tavsiyelerde bulunabilir, işyerlerine ilişkin şikayetleri araştırır ve işverenlerin yasalara uygun davranmasını sağlayabiliriz. Fair Work Infoline 13 13 94 | www.fairwork.gov.au İşinize ilişkin bir sorunuz olduğunda, işyerinde bir konu ortaya çıkarsa işvereninizle konuşabilirsiniz. Konu, kolayca çözülebilecek basit bir konu olabilir. Eğer işveren yardımcı olamaz, ya da daha fazla bilgiye ihtiyaç duyarsanız, Fair Work Ombudsman’la ilişkiye geçebilirsiniz. Hizmetlerimiz herkes için ücretsizdir ve sorularınızı gizlilik koşullarına uyarak yanıtlarız. Daha fazla bilgi • kendi dilinizde bilgi indirmek • saat ücretinizi öğrenmek • işyeri hakları konusunda bilgi almak için • www.fairwork.gov.au adresini ziyaret edin. Adil Çalışma Kuruluşu (Fair Work) Bilgi Hattını 13 13 94 numaralı telefondan arayın. Dil yardımı İngilizceyi iyi konuşamıyorsanız Translating and Interpreting Service (TIS)’i 13 14 50’den arayıp telefonda konuşmanıza yardımcı olunmasını isteyin. İşitme ve konuşma yardımı TTY (teletypewriter) 1800 555 677 numaraya telefon ederek 13 13 94’ü isteyin. Speak and Listen 1800 555 727 numaraya telefon ederek 13 13 94’ü isteyin. Fair Work Ombudsman size güvenebileceğiniz tavsiyeyi sağlamayı üstlenmiş bulunmaktadır. Bu bilgi metninde sağlanmış olan bilgiler genel niteliktedir. Sizin koşullarınıza uygun olup olmadığı konusunda emin olmamanız durumunda, bir sendika, sanayi derneği ya da işyeri ilişkileri görevlisi ile konuşmak için, lütfen 13 13 94 numaralı Bilgi Hattı’nı arayın. December 2013 Fair Work Infoline 13 13 94 | www.fairwork.gov.au Fair Work Ombudsman ABN 43 884 188 232 www.fairwork.gov.au Working in Australia FWOFSTU4.02 Turkish