Saf Madde ve Karışım Arasındaki Farklar

MADDELER DOĞADA KARIŞIK
HALDEDİR
A)Saf Maddeler
* Çevremizdeki bazı maddeler saf durumundadır. İçlerinde kendinden başka
madde bulunmayan maddelere saf maddeler denir..Saf maddeler 2 grupta
toplanır.
1)Elementler
2)Bileşikler
Bunları açıklayalım;
1)Elementler:Tanecikleri aynı cins atomlardan oluşan maddelere
ELEMENT denir.Örneğin; havadaki oksijen, azot, helyum gibi maddeler
elementtir.Kükürt,İyot,Kalsiyum,hidrojen,demir,altın gibi maddeler birer
elementtir.
2)Bileşikler: En az 2 farklı atomun birleşmesiyle
oluşan maddelerdir. Örneğin; su,yağ,alkol,şeker,yemek
tuzu,karbondioksit,çamaşır sodası….vb.
NOT:Süt; su ,şeker,protein,yağ gibi besinlerin
karışımından oluşur.Saf süt deyimi; süte başka maddeler
katılmadığını belirtir.
B)Karışımlar
* Çevremizdeki bir çok madde karışımlar halindedir.
Birden çok saf maddelerin kendi özelliklerini
kaybetmeden bir araya gelmesiyle oluşan maddelere
karışım denir. Toprak, şekerli su, limonata, ayran, ekmek,
süt, reçel, bal, hava, deniz suyu, harç karışımdır.
* Karışımlar 2 gruba ayrılır.
1)Homojen karışımlar
2)Heterojen karışımlar
Bunları açıklayalım;
1)Homojen Karışımlar: Her yanı aynı
özelliği göstermeyen karışımlarıdır.
2)Heterojen Karışımlar: Her yanı aynı
özelliği gösteren karışımlardır.Heterojen
Karışımlar birbiri içinde çözünmeyen
karışımlardır.Ayran,süt,toprak,bulut,sis,çamurlu
su….vb.Heterojen Karışımların en önemli
özellikleri şunlardır;
* Saydam Değildir.
* Bekletildiklerinde maddelerin biri ya da
birkaçı dibe çökebilir.
* Süzgeçten geçirildiğinde maddeler birbirinden
ayrılır.
C)Çözeltiler ve Çözünme Olayı
* Katı sıvı ya da gaz bir maddenin bir sıvı
içerisinde dağılması sonucu oluşan saydam sıvı
karışımlarına çözelti denir.
* Şekerli ve tuzlu su, maden suyu, gazlı
içecekler, deniz suyu çözeltilere örnektir. Şeker,
tuz gibi maddeler suda erimezler, çözünürler.
* Her çözeltide çözen (çözücü) ve çözünen
madde vardır.
* İki maddeden birinin diğerinin içine dağılarak
gözden kaybolmasına Çözünme denir.
* Her maddede çözen (çözücü) ve çözünen
maddeler vardır.
* Çözeltilerin başlıca ellikleri şunlardır;
- Homojendir (aynı özellikte)
- Saydamdır.
- Çözünen madde gözle görünmez
- Çözelti dinlendirilse de çözen ve çözünen maddeler birbirinden
ayrılmazlar.
* Çözünen maddesi az olan çözeltilere seyreltik, çözünen maddesi
çok olan çözeltilere derişik denir.
* Örneğin; demli çay açık çaya göre derişik çözeltidir.
* Üç şekerli çay bir şekerli çaya göre daha derişiktir.
* Tuz yönünden Akdeniz’in suyu Karadeniz’in suyundan daha
derişiktir.
* Seyreltik bir çözeltiye;
-Çözünen madde eklenirse,
-Isıtılarak buharlaştırılırsa
Derişik çözelti halini alır.
Saf madde ve karışım nedir?
Su ve şeker saf maddedir. Limonata, tuzlu
su, şekerli su ve ayran ise karışımdır.
Limonata karışımdır; çünkü içinde şeker,
su ve limon suyu vardır. Su saf maddedir.
Çünkü içinde kendisinden başka bir
madde yoktur. Limonata örneğinde
olduğu gibi iki ya da daha fazla maddenin
özelliklerini kaybetmeden bir arada
bulunmaları ile oluşan maddeye karışım
denir.
Karışımlar kendilerini oluşturan maddenin
özelliğini taşır. Karışımı oluşturan maddelerin
miktarı her oranda olur. Örneğin ayran, yoğurt ve
sudan meydana gelen bir karışımdır. Bir ölçü
yoğurdun içine istersek iki, istersek üç ölçü su
koyabiliriz.
Çözeltiler
Katı sıvı yada gaz bir maddenin bir sıvı içerisinde
dağılması sonucu oluşan saydam sıvı karışımlarına
çözelti denir. Şekerli ve tuzlu su, maden suyu, gazlı
içecekler, deniz suyu çözeltilere örnektir. Şeker, tuz
gibi maddeler suda erimezler, çözünürler
BİLELİM
Deniz suyu bir çözeltidir. Fakat tüm denizlerde
tuzluluk oranı aynı değildir. Örneğin Akdeniz
Karadeniz’e göre daha tuzludur. Bunun nedeni
Akdeniz’de buharlaşmanın, Karadeniz’de ise
yağışların fazla oluşudur.