Yönetici Özeti - Trafikte Sorumluluk Hareketi
Transkript
Yönetici Özeti - Trafikte Sorumluluk Hareketi
Trafikte Sorumluluk Hareketi Projesi Öncesi Trafikte Sorumluluk Ve Güvenli Taşıt Algısı Araştırması Kantitatif Araştırma 29 Haziran 2010 | İstanbul İ Akademetre Research & Strategic Planning: Türkiye Araştırmacıları Derneği, ESOMAR European Society for Opinion and Marketing Research üyesidir Akademetre Research & Strategic Planning: A aşt mala n ve Araştırmalarını e hizmetlerini hi metle ini GAB 2|BVQI Güvenilir Araştırma Belgesi ISO 20252/2006 ve ISO 9001/2008 Kalite Yönetim Sistemi standartlarına uygun olarak gerçekleştirir Akademetre Research & Strategic g Planning: g Pazarlama araştırmalarında ve sosyal araştırmalarda belirlenen uluslararası bilimsel ve etik kuralları ve sektörde yer alan ulusal ve uluslararası kurumların ve mesleki derneklerin belirlediği standartları uygulamaktadır Akademetre İçindekiler İçindekiler Slayt Akademetre Araştırma Ekibi ………………………… 4 ………………………… ………………………… ………………………… ………………………… ………………………… ………………………… 6 7 8-9 10 11-12 13 ………………………… 14-18 ………………………… 19-33 ………………………… 34-47 ………………………… 48-50 Araç Muayene Deneyimi ………………………… 51-57 Beklenti – Performans Analizi ………………………… 58-62 Araç Muayenesi Yaptırmayanlar / Kaçanlar ………………………… 63-68 Sonuçlar ………………………… 69-72 g Kaynakları y Bilgi ………………………… 73-75 Medya Takip Alışkanlıkları ………………………… 76-77 Demografi ………………………… 78-84 Yönetici Özeti ………………………… 85-112 Genel Çerçeve, Çerçeve Araştırma Yaklaşımı ve Araştırmanın Amacı Metodoloji Özeti Araştırma Kapsamı Araştırma Yaklaşımı Görüşme Yöntemi Soru Formu Tasarımı Veri Kontrolü ve Girişi Trafikte Sorumluluk Hareketi Algısı Ulaşım ve Taşıt Güvenliği Bilinci Muayene Algısı ve Bilinci Araç Muayene Bilgileri 3 Genel Çerçeve Araştırma Yaklaşımı ve Araştırmanın Amacı Genel Çerçeve Metodoloji Özeti Kapsam Yöntem Örneklem Takvim Araştırma Konusu, Amaç ve Hedefler Trafikte Sorumluluk Etkinliği öncesi toplum genelindeki Güvenli Taşıt ve Güvenli Ulaşım algısının belirlenmesi ve sürücülerin araç muayene algısı, bilinci ve tecrübelerinin araştırılması. Araştırma Evreni Tüm Türkiye’deki sürücüler Araştırma Yöntemi Kantitatif Araştırma Veri Toplama Tekniği Önceden hazırlanmış soru formuna bağlı yüz yüze görüşme Ö Örnekleme kl Yöntemi ö i Kotalı rastlantısal örnekleme Güven Sınırı %95 Hata Payı y ±%2,5 Araştırma Kapsamı İller Edirne, İstanbul, Bursa, İzmir, Eskişehir, Ankara, Kayseri, Konya, Antalya, Mersin,, Adana,, Gaziantep, p, Diyarbakır, y , Van,, Erzincan,, Samsun illeri olmak üzere 16 il. Örneklem 1536 görüşme. Saha Çalışma Takvimi 11 Haziran 2010 – 18 Haziran 2010 Raporlama Çalışma Takvimi 21 Haziran 2010 – 25 Haziran 2010 5 Genel Çerçeve Araştırma Kapsamı Araştırma Evreni • 16 ilde Trafikte Güvenlik Hareketi etkinlikleri öncesinde sürücüler ile görüşülmüştür. Araştırma Örneklemi • 1536 görüşmeli ö ü li ö örneklemin kl i ill illere göre ö dağılımı; d ğl Adana (64), Ankara (248), İstanbul (543), Bursa (90), İzmir (157), Edirne (17), Mersin (54), Samsun (36), Erzincan (10), Kayseri y (46), ( ), Gaziantep p (44), ( ), Eskişehir ş ((33), ), Konya y (70), ( ), Antalya (93), Van (15), Diyarbakır (16) şeklindedir. 6 Genel Çerçeve Araştırma Yaklaşımı • Gelişmekte olan toplumlarda trafik kazalarını önlemede sürücü davranışları ile birlikte güvenli taşıt kavramı ve taşıtın sahip olduğu özellikler de ön plana çıkmaktadır. • Trafik kazalarını önlemede öncelikle trafikte araç ve sürücü güvenliği için gerekliliklerin algısı trafik kazalarını önlemede büyük önem kazanıyor • Trafik ile ilgili bilincin çocuk yaşlarda edinilmesi ve çocuğun aileler üzerindeki etkisinin kuvvetli olması olumlu etkileşimi artırmaktadır. • Sosyal Sorumluluk projelerinin kamuoyu tarafından nasıl algılandığı, kampanyanın gelişimi ve etkisi bakımından önemlidir. önemlidir • İletişim faaliyetleri ile yapılan yönlendirmelerin kamuoyu tarafından nasıl algılandığı, projenin kamuoyu algısının nasıl şekillendirdiğini bilmek, doğru zamanda doğru müdahale şansını yaratacaktır. yaratacaktır • Bu ölçümlemeyi gerçekleştirmek için Akademetre “Trafikte Sorumluluk Hareketi Projesi Öncesi Trafikte Sorumluluk ve Güvenli Taşıt Algısı Araştırması”nı Araştırması nı tasarlamıştır. tasarlamıştır 7 Genel Çerçeve Araştırma Yaklaşımı • Bu raporda değerlendirilen bulgular, Trafikte Sorumluluk Hareketi Etkinliği öncesi yapılmış Trafikte Sorumluluk ve Güvenli Taşıt ş Algısı g araştırması ş sonucu ortaya y çıkmıştır. ç ş • Bununla beraber, yapılacak etkinliklerde kullanılacak iletişim sürecinin belirlenmesine ışık tutacak bulgulara ulaşılmıştır. ş ş • Söz konusu etkinliğin etkisini ölçebilmek amacıyla, yaklaşık 6 ay sonra, Aralık 2010’da yapılacak benzer bir araştırma ş ile etkinlik sonrası trafikte sorumluluk ve güvenli taşıt algısındaki değişim ölçülecektir. • Bu sayede, yapılan etkinlik çalışmaları sonrasında p nezdinde Güvenli Taşıt ş algısının g ne y yönde toplum değiştiğinin tespit edilmesi mümkün olacaktır. 8 Araştırmanın Yöntemi Görüşme Yöntemi Yüz yüze Görüşme • Bu yöntemde görüşmeler, • Belirtilen vasıflara (kotaya) uygun rastsal olarak seçilen temsilcilerle, • Ak Akademetre d t Gö Görüşme ü U Uzmanları l tarafından t f d yüz ü yüze ü anket uygulaması tekniği ile gerçekleştirilmiştir. • Yapılan görüşmeler saha kontrolörleri tarafından görüşme ö ü uzmanı bazında b d %10 k kontrol t l edilmiştir. dil i ti • Bu araştırma kapsamında görüşülenlerin %60,5 i hususi araç, %26.5’i %26.5 i yük taşıyan ticari araç, • %60,5’i %9,8’i yolcu taşıyan ticari araç ve %3,2’si motosiklet sahibi sürücülerdir. %21,5 inin aracı 2008 veya daha yeni model iken • %21,5’inin %25,7’sinin aracı 1998 veya daha eski modeldir. Araçların %52.5’i ise 1999 – 2007 yılları arasında üretilmiştir. 9 Araştırmanın Yöntemi Soru Formu Tasarımı (1) İçeriksel Tasarım • Soru formu araştırma amacında belirtilen bilgileri elde edecek ve sonrasında kontrol edilebilmesine olanak sağlayacak içeriğe sahip hi olacak l k şekilde kild h hazırlanmıştır. l t • Buna göre ana soru grupları aşağıdaki gibidir: • Görüşme Künyesi • Ana Bölüm • Trafikte Sorumluluk Hareketi Algısı • Ulaşım ve Taşıt Güvenliği Bilinci • Demografi • İletişim İl ti i Bil Bilgileri il i 10 Araştırmanın Yöntemi Soru Formu Tasarımı (2) Görsel Tasarım * • Soru formlarının görsel tasarımı ile formlarda kullanılacak logo ve kurum unvanları ile hitap metni araştırmayı veren kurum ile yapılacak görüşmeler sonucunda ve • Araştırmanın işlerliği ve görüşülecek haneler ve kişiler nezdindeki güvenilirliği ile • Bilgi alma potansiyeli çerçevesinde karara bağlanmıştır. * GAB2 gereği uygulamalar bu kapsam dışındadır. 11 Uygulama Aşamaları Veri Kontrolü ve Girişi Uygulama • Veri Giriş ve Denetim • Veri girişi sırasında Akademetre tarafından lisansı kendisine ait tüm veritabanları ile uyumlu Voxco yazılımı kullanılmıştır. • Girişi yapılan anketler veri giriş elemanı bazında %10 oranında bilgi işlem kontrolörü tarafından bire bir data karşılaştırması esasına göre kontrol edilmiştir. • Çift giriş i i metodu t d ile, il verii girişinin i i i i h hatasız t olduğundan emin olunmuştur. 12 Trafikte Sorumluluk Hareketi Algısı Trafikte Sorumluluk Hareketi Algısı g “Trafikte Sorumluluk Hareketi” ile İlgili İlk Akla Gelenler • “Trafikte Sorumluluk Hareketi” denilince ilk aklınıza gelen düşünce veya kavramı söyler misiniz? Trafik kurallarına uymak,dikkatli kullanmak 77,5 Trafikte saygılı yg ve sabırlı olmak 10 5 10,5 Emniyet/can güvenliği Taşıtın bakımlarını yaptırmak • Sürücülerin %77,5’i “Trafikte sorumluluk” hareketini “Trafik kurallarına uymak/ dikkatli kullanmak” ile, , “Trafikte saygılı yg ve • %10,5’i sabırlı olmak” ile, 7,7 • %7,7’si ise “Emniyet/can güvenliği” g ğ ile eşleştirmektedir. ş ş • %2,0’si konuyla ilgili herhangi bir fikri olmadığını belirtmektedir. 0,8 Baz: 1536 14 Trafikte Sorumluluk Hareketi Algısı g “Trafikte Sorumluluk Hareketi”nin Kamuoyunca Algılanan En Önemli Hedefleri Endeksi* • Karta bakarak, size göre “Trafikte Sorumluluk Hareketi” kavramını en iyi ifade edenleri 1’den 3’e kadar sıralayarak söyler misiniz? Sırasıyla en önemlisine 1, diğerlerine önem sırasına göre 2 ve 3 vererek numaralandırınız. Sürücü ve yayaların trafik kuralları hakkında bilgisi 24,2 , Sürücü ve yayaların birbirlerinin haklarına saygı duyması 23,6 Sürücü ve yayaların yasal hakları konusunda bilgisi 14,5 Sürücü ve yayaların kendilerinin ve başkalarının can güvenliği konusundaki hassasiyetleri 11,7 Sürücü ve yayaların trafik kazalarının azalması yönünde arzusu 10,3 Trafik kazalarının azalması Kamu görevlilerinin (Trafik polisleri, jandarma) trafikte sürücü, yolcu ve yaya güvenliğini sağlama konusundaki hassasiyeti Sürücü, yaya, yolcu ve kamu görevlileri (T fik polisleri, (Trafik li l i jjandarma) d ) arasındaki d ki diyaloğun kalitesi • Trafik kurallarını bilme konusundaki vurgu burada da göze çarpmaktadır. 7,0 5,3 * Endeks hesaplamaları önem derecesine göre puanlama yapılarak tespit edilmiştir. 1. Sıra 5 puan, 2. Sıra 3 puan ve 3. Sıra 1 puan alacak şekilde hesaplanmıştır. 34 3,4 Baz: 1536 15 Trafikte Sorumluluk Hareketi Algısı g “Trafikte Sorumluluk Hareketi” Hedef Kitle Değerlendirmesi • “Trafikte Sorumluluk Hareketi”, trafikte daha güvenli ulaşımı ve kazaların minimuma indirilmesi konusunda insanları ç y amaçlayan ç y bir sosyal y sorumluk p projesidir. j Bu durumda,, bu tür bir p projenin j hedef kitlesi kimlerdir? bilinçlendirmeyi Y olcu taşıyan ticari araç sürücüleri 76,1 Binek araç sürücüleri 60,4 Görüldüğü üzere, Y olcu taşımayan ticari araç sürücüleri 57 7 57,7 Y ayalar Üniversite öğrencileri ğ “Sorumluluk” kavramı bireysel bazda, sürücüler üzerinden açıklanmaktadır ve • Özellikle ticari araç sürücülerine karşı kolektif bilinç oluşmuştur. 37,1 Kamu görevlileri (Trafik polisleri, jandarma) İlköğretim / Lise öğrencileri • 30,5 18,1 16 9 16,9 • Birden çok cevap verildiği için toplam %100,0’ü geçmektedir geçmektedir. Baz: 1536 16 Trafikte Sorumluluk Hareketi Algısı g Trafikte Sorumlu Hareket Etme Konusunda Bireysel Karşılaştırma ş ş • Karta bakarak, trafikte sorumlu hareket etme konusunda kendinizi, trafikteki diğer insanlarla karşılaştırıp değerlendirebilir misiniz? %75,8 Diğer insanlardan çok daha fazla sorumlu hareket ediyorum 31,8 Diğer iinsanlardan Diğ l d d daha h fazla f l sorumlu hareket ediyorum 44,0 ğ insanlar kadar sorumlu Diğer hareket ediyorum • Bu nokta, görüleceği y üzere,, “Kurallara uymak kadar diğer sürücülere de dikkat etmek gerektiği” ifadesinin genel kabulünde de etkilidir. etkilidi 22 7 22,7 Diğer insanlardan daha az sorumlu hareket ediyorum 1,0 Diğer insanlardan çok daha az sorumlu hareket ediyorum 0,5 • Sürücülerin büyük bir çoğunluğunun ğ l ğ kendilerini k dil i i diğer insanlardan daha iyi bir sürücü olarak görmesi güvensizlik gü e s olgusunun o gusu u altını at çizmektedir. %1 5 %1,5 Baz:1536 17 Ulaşım ve Taşıt Güvenliği Bilinci Güvenli Taşıt Kavramı Kazalar Sürücü Davranışları Algısı Ulaşım ve Taşıt Güvenliği Bilinci Güvenli Taşıt Kavramı “Güvenli Taşıt” Kavram Tanımı • Sizin için “Güvenli Taşıt” kavramı ne ifade etmektedir? Bakımlı araç, düzenli bakım gören, herhangi bir mekanik – teknik eksiği olmayan, aksamlarında (far, lastik, motor) sorun olmayan araç olarak kavramlaştırılmıştır. Burada sürücü etkendir. etkendir • Güçlü, yeni sağlam aracın kavramlaştırılmasında ise sürücü edilgendir, edilgendir güven duygusu aracın kendi karakteristiklerinden gelmektedir. • Güvenli taşıt ile araç muayenesini bağdaştıranların sayısı ile hayli azdır. 40,0 Bakımlı Araç 25,1 Kazasız Y olc uluk Güç lü Y eni Sağlam Araç 11,5 T rafik Kurallarına Uyan Sürüc ü 11,3 Muayenesi Y apılmış Araç • 5,9 Baz: 1536 19 Ulaşım ve Taşıt Güvenliği Bilinci Güvenli Taşıt Kavramı Güvenli Taşıt Kavramı Açısından Eylemlerin Önem Seviyesi • “Güvenli Taşıt” kavramı açısından şimdi size okuyacağım eylemleri ne kadar önemli bulduğunuzu söyler misiniz? göre “1 Kesinlikle önemli değil”, ğ “2 Önemli değil”, ğ “3 Ne önemli ne de önemli Lütfen bu ifadeleri, önem derecesine g P itif Pozitif değil”, “4 Önemli”, ve “5 Kesinlikle önemli” şeklinde değerlendiriniz. Değerler Ortalama: 92,0 Araç bakımını düzenli olarak yaptırmak 52,5 43,0 4,0 0,4 0,1 %95,5 Araçta teknik k ik bi bir arıza olduğunda ld ğ d d derhal h l tamir i ettirmek i k 45,8 48 7 48,7 5 0,1 5,2 0 0,3 23 1 %94 5 %94,5 Uzun yola çıkmadan önce aracı servise / bakıma sokmak 46,2 47,5 5,7 0,5 0,1 %93,7 Emniyet kemeri takmak 48,2 43,8 5,82,0 0,3 %92,0 51,5 6,81,4 0,3 %91,5 Aracı sadece işinde uzman servislere teslim etmek 40,0 Araca binmeden önce aracın aksamlarını (lastik, yağ, silecek suyu, radyatör, sinyalizasyon, vb.) kontrol etmek 39,2 52,1 7,01,0 0,7 %91,3 Araç muayenesini devamlı ya da zamanında yaptırmak 38,9 52,3 7,21,2 0,5 %91 1 %91,1 7,71,2 0,3 %90,8 8,40,9 0,2 %90,5 6,62,5 0,5 %90,5 8,51,2 0,1 %90,2 Araç üreticilerinin iletişimde araçların güvenliğini öne çıkararak, alıcılarda güvenli taşıt tercihini geliştirmesi Aracın kullanabilirliğini engellemeyen bir aksaklığı (Sinyal lambasının yanmaması, yanmaması vs) derhal tamir ettirmek 33,5 37,8 Kesinlikle önemli Önemli 52,7 43,0 Çocuklu ailelerin bebek-çocuk koltuğu bulundurması Araç için uygun yakıt / yağ / yedek parça kullanmak 57,3 47,5 37,0 Ne önemli ne önemli değil Baz: 1536 20 53,2 Önemli değil Kesinlikle önemli değil Ulaşım ve Taşıt Güvenliği Bilinci Güvenli Taşıt Kavramı Güvenli Taşıt Hakkında Bilinçlenmenin En Etkili Yoluna İlişkin Değerlendirme ğ • Size göre güvenli taşıt hakkında bilinçlenmenin en etkili yolu nedir? (Kart gösterilerek sorulmuştur.) Trafik güvenliği eğitimi verilmesi 40,5 Ehliyet kurslarında konuyla ilgili daha yoğun eğitim verilmesi 34,9 Ehliyet kurslarının daha sıkı denetlenmesi 18,8 , Ehliyet almanın daha da zorlaştırılması l t l 16,0 Önemli kazalara karışanlara veya ehliyetine el konulanlara "özel eğitim" verilmesi 15 6 15,6 Baz: 1536 21 • Birden çok cevap verildiği için toplam %100 0’ü %100,0’ü geçmektedir. Ulaşım ve Taşıt Güvenliği Bilinci Güvenli Taşıt Kavramı Taşıt Türüne Göre Güvenli Taşıt Hakkında Bilinçlenmenin En Etkili Yoluna İlişkin ş Değerlendirme ğ • Size göre güvenli taşıt hakkında bilinçlenmenin en etkili yolu nedir? (Kart gösterilerek sorulmuştur.) Ehliyet kurslarında konuyla ilgili Trafik Ehliyet kurslarının Ehliyet almanın güvenliği daha yoğun daha sıkı daha da Araç Türü n/% eğitimi eğitim denetlenmesi zorlaştırılması n 401 272 130 99 Hususi % 41,6 28,2 13,5 10,3 n 221 155 92 64 Tic ari % 38,7 27,1 16,1 11,2 n 622 427 222 163 Toplam l % 40,5 27,8 14,5 10,6 n:kişi sayısı 22 Önemli kazalara karışanlara veya ehliyetine el konulanlara özel eğitim verilmesi 59 6,1 39 6,8 98 6,4 Diğer 4 0,4 0 0,0 4 0,2 Toplam 965 100,0 571 100,0 1536 100,0 Ulaşım ve Taşıt Güvenliği Bilinci Güvenli Taşıt Kavramı “Güvenli Taşıt” Kavramı Tanımının Sosyal Statüye ve Araç Türüne Göre Dağılımı Statü/Güvenli Taşıt Tanımları C1&C2 D&E Toplam BİNEK TAKSİ MİNİBÜS KAMYON KAMYONET OTOBÜS MOTORSİKLET Toplam Güçlü Yeni Sağlam araç 128 41,7 334 40,2 153 38,3 615 40,0 38 12,4 93 11,2 46 11,5 177 11,5 n % n % n % n % A&B Araç Türü Bakımlı Araç n/% n % n % n % n % n % n % n % n % Bakımlı Araç Güçlü Yeni Sağlam araç 366 39,4 18 36,7 30 57,7 21 23,9 139 43,6 25 51,0 16 32,7 615 40,0 107 11,5 4 8,2 5 9,6 14 15,9 36 11,3 4 8,2 7 14,3 177 11,5 Kazasız Yolculuk 59 19,2 232 28,0 95 23,8 386 25,1 Kazasız Yolculuk 243 26,1 18 36,7 2 3,8 28 31,8 75 23,5 7 14,3 13 26,5 386 25,1 n:kişi sayısı 23 Araç Muayenesi 27 8,8 47 5,7 17 4,3 91 5,9 Araç Muayenesi 62 6,7 3 6,1 2 3,8 3 3,4 17 5,3 1 2,0 3 6,1 91 5,9 Trafik Kurallarına Uyan Sürücü 33 10,7 82 9,9 58 14,5 173 11,3 Trafik Kurallarına Uyan Sürücü 98 10,5 7 14,3 7 13,5 15 17,0 33 10,3 9 18,4 4 8,2 173 11,3 Fikri Yok Diğer 22 7,2 44 5,3 26 6,5 92 6,0 Fikri Yok 56 6,0 1 2,0 5 9,6 6 6,8 16 5,0 2 4,1 6 12,2 92 6,0 Diğer 5 0,5 0 0,0 1 1,9 1 1,1 6 1,9 1 2,0 0 0,0 14 0,9 Toplam 2 0,7 2 0,2 10 2,5 14 0,9 Toplam 930 100,0 49 100,0 52 100,0 88 100,0 319 100,0 49 100,0 49 100,0 1536 100,0 307 100,0 830 100,0 399 100,0 1536 100,0 Ulaşım ve Taşıt Güvenliği Bilinci Kazalar Trafik Kazalarının Meydana Gelmesinde Önemli Rol Oynayan Unsurlar Değerlendirmesi • Birazdan sayacağım unsurların trafik kazalarının meydana gelmesinde ne derece önemli olduğunu söyler misiniz? Lütfen sayacağım unsurları “1 Kesinlikle önemli değil”, “2 Önemli değil”, “3 Ne önemli ne de önemli değil”, “4 Önemli”, “5 Kesinlikle önemli” şeklinde değerlendiriniz. Ortalama: 90,3 Sürücü hataları (aşırı hız, hatalı sollama - alkollü, ehliyetsiz sürücü) 10,1 1,4 0 42 0,2 %98,2 Yol bozuklukları 46,7 45,7 6 1,5 0,1 %92,4 Araçtaki teknik sorunlar 48,4 43,4 7,20,6 0,4 %91,8 41,7 , 7,6 , 1,7 0,3 ,, Sinyalizasyon bozuklukları (Levhalar, tabelalar, ışıklar) , 48,8 Yaya hataları 45,8 Hava şartları 48,8 Araç muayenesi yapılmamış araçlar Kesinlikle önemli 34 6 34,6 63 6 63,6 Kesinlikle Önemli& Önemli Önemli 45,2 Ne önemli ne önemli değil Baz: 1536 24 44,1 8,6 1,4 0,1 39,8 8,2 2,7 0,5 41 Önemli değil 10 2,5 1,2 Kesinlikle önemli değil %90,5 %89,9 %88,6 %86,2 Ulaşım ve Taşıt Güvenliği Bilinci Kazalar Trafik Kazalarının Neden-Sonuç ve Çözümüne İlişkin Değerlendirmeler • Size birazdan trafik kazalarıyla ilgili bazı ifadeleri okuyacağım. Lütfen bu ifadelere katılma derecenizi, “5 Kesinlikle katılıyorum”, “4 Katılıyorum”, “3 Ne katılıyorum ne katılmıyorum”, “2 Katılmıyorum” ve “1 Kesinlikle katılmıyorum” şeklinde yanıtlar mısınız? Ortalama: 83,0 Trafik kazalarını önlemek için sürücüler kendilerine dikkat ettiği kadar diğer sürücülere de dikkat etmelidir 35,0 Trafik kazalarını azaltmada önemli bir faktör de yaya ve sürücülerin birbirlerinin haklarına saygı göstermesidir 34,3 Trafikte iyi bir kontrol ve denetim mekanizması, mekanizması trafik kazalarını büyük ölçüde azaltır 30,4 Her sürücü kurallar konusunda duyarlı olsa trafik kazaları oldukça azalır 34,9 Sürücülerin kendilerine fazla güvenmesi kazaları arttıran en önemli sebeptir 32,0 Trafikteki araçların eski ve bakımsız olması, olması Türkiye'de trafik kazalarını oldukça arttırmaktadır 27,1 *Trafik kazaları yalnızca başkalarının başına gelmez, benim başıma da gelebilir Kesinlikle katılıyorum Katılıyorum 41,6 Ne katılıyorum ne katılmıyorum * Trafik kazaları başkalarının başına gelir, benim değil. • Soru ters kodlu sorulduğundan, grafik gösteriminde revize edilmiştir. Baz: 1536 25 55,2 51,9 54,6 49,5 49,1 32,8 Katılmıyorum 8 1,4 0,5 %90,2 11,3 1,9 0,6 %86,2 10,9 3,6 0,5 %85,0 12 2,5 1,1 %84,4 13,4 52,9 13,8 7,3 Pozitif Değerler 13,7 4,4 1,2 %81,1 4,7 1,5 %80 0 %80,0 4,6 %74,4 Kesinlikle katılmıyorum Ulaşım ve Taşıt Güvenliği Bilinci Sürücü Davranışları Algısı Sürücü Davranışlarının Düzelmesine İlişkin Değerlendirmeler • Şimdi size okuyacağım trafik cezalarıyla ilgili ifadelere katılıp katılmadığınızı söyler misiniz? Pozitif Değerler Ortalama: 72,8 Mevcut cezalar, daha sıkı ve disiplinli denetim ve cezalandırmayla trafikteki sürücü davranışlarının düzelmesini sağlar Trafik cezalarının tutarlarının arttırılması trafikteki sürücü davranışlarının düzelmesini sağlar Kesinlikle katılıyorum 50 26,7 19,7 Katılıyorum 14,1 49,3 Ne katılıyorum ne katılmıyorum Baz: 1536 26 15,4 Katılmıyorum 5,7 3,5 9,8 5,9 %76,7 %68,9 Kesinlikle katılmıyorum Ulaşım ve Taşıt Güvenliği Bilinci Sürücü Davranışları Algısı Sürücülerin Trafikteki Davranışlarını Olumlu Yönde Değiştirecek ğş Unsurlara Katılma Durumu • Karta bakarak, sürücülerin trafikteki davranışlarını olumlu yönde değiştirmede şimdi size okuyacağım bazı unsurların ne kadar etkili olabileceğini söyler misiniz? Ortalama: 82,7 Trafik denetimlerinin sıklığı ğ Eğitim kurumlarında trafikle ilgili eğitim verilmesi İnsanların trafik üzerine ücretsiz eğitim ve konferanslara katılması B Basın – yayında d ttrafik fik kazaları ve sonuçlarına vurgu yapılması Cezalar Sürücülerin birbirlerini uyarması Kesinlikle etkilidir 50,0 , 38,4 , 51,6 34,6 31,1 10,7 52,3 28,5 52,7 49 9 49,9 30,1 , 26,4 Etkilidir 6,8 , 3,5 , 1,3 , 51,0 Ne etkilidir ne etkili değildir Baz: 1536 27 11,9 14,1 10 5 10,5 14,3 Etkili değildir Pozitif Değerler , %88,4 2,7 0,5 %86,1 3,5 1,2 %83,4 3,6 1,1 6 6 2,9 6,6 6,1 2,3 Kesinlikle etkili değildir %81,2 %80,0 %77,4 Ulaşım ve Taşıt Güvenliği Bilinci Sürücü Davranışları Algısı Ehliyet Kursu Dışında Daha Önce Trafikle İlgili Eğitim Alıp Almama Durumu • Ehliyet kursu dışında, daha önce trafikle ilgili bir eğitime, konferansa veya seminere katıldınız mı? Araç ç Evet,, bir Evet,, birden Türü/Eğitime Hayır, kez fazla kez Katılma Durumu katılmadım katıldım katıldım Toplam n 935 20 10 965 Hususi % 96,9 2,1 1,0 100,0 n 526 35 10 571 Ticari % 92,1 6,1 1,8 100,0 n 1461 55 20 1536 Toplam % 95,1 3,6 1,3 100,0 Evet, bir kez katıldım; 3,6 3 6 H Hayır, katılmadım; 95,1 Evet, birden fazla kez katıldım; 1,3 Baz: 1536 n:kişi sayısı 28 Ulaşım ve Taşıt Güvenliği Bilinci Sürücü Davranışları Algısı Eğitim Alınan Yer • Söz konusu eğitimi aldığınız yeri, eğer hatırlıyorsanız, bize söyleyebilir misiniz? Resmi / Devlet Kurumları 34,7 Sivil T oplum Örgütleri 28,0 Klasman Ehliyeti Ve Cezai Durumlar İle İlgili Eğitim Özel İştirakler Eğitim Kurumları 18,7 10,7 8,0 Baz: 75 29 Ulaşım ve Taşıt Güvenliği Bilinci Sürücü Davranışları Algısı Eğitimden Sağlanan Fayda • • Karta bakarak bu katılımınızın daha iyi bir sürücü olabilmeniz açısından ne kadar faydalı olduğunu söyler misiniz? %81,3 Çok faydalı oldu 29 3 29,3 Faydalı oldu Hiç faydalı olmadı • %81,3’i faydalı, • %6,6 sı faydalı olmadığı kanaatindedir. 52,0 Ne faydalı oldu ne faydalı olmadı l d Faydalı olmadı Daha iyi bir sürücü olabilme açısından eğitime katılmaları konusunda sürücülerin; • Burada dikkat çeken unsur, az sayıda sürücünün daha önce eğitim almasının yanında, d • Eğitim alan kitlenin eğitimi son derece faydalı bulmuş l d olmasıdır. 12,0 5,3 1,3 %6,6 Baz: 75 30 Ulaşım ş ve Taşıt ş Güvenliği ğ Bilinci Pozitif Değerler Yol Güvenliğine İlişkin Değerlendirmeler • Şimdi size okuyacağım yol güvenliği ile ilgili ifadelere katılıp katılmadığınızı söyler misiniz? Ortalama: 64,8 Trafik işaretleri, yolda karşıma çıkacak tehlikelere karşı (keskin viraj, yol çalışması,vb.) beni uyarmada etkilidir 29,7 51,5 Trafik işaretleri benim bir sürücü olarak davranışlarımı değiştirmemde etkilidir 29,7 51,2 Seyahat ettiğim yollarda kendimi güvende hissederim Seyahat ettiğim yollar genelde fiziksel kusur içermez • • Kesinlikle katılıyorum 15,4 2,8 0,7 14,5 4,0 0,7 14,8 4,4 %81,2 %80,9 %57,4 17,9 39,5 23,4 %39,6 8,5 31,1 Katılıyorum 19,6 Ne katılıyorum ne katılmıyorum 28,8 Katılmıyorum 12,0 Kesinlikle katılmıyorum Sürücülerin geneli trafik işaretlerini yararlı ve etkili bulurken, yolların fiziksel kusurlarından şikayet oranı daha çoktur. Ama buna rağmen kendini güvende hissetme oranının yüksek olması ulaşım güvenliğini birey bazlı açıklama olgusunu hatırlatmaktadır. Baz: 1536 31 Muayene y Algısı g ve Bilinci Araç Muayene Algısı İlk Hatırlama & Spontan Hatırlama 86,1 %80,8 %68,2 %52,7 61,1 %43,0 %25,5 %11,2 %9,3 %9,1 10,6 0,6 9,3 0,1 9,1 Benzin tasarrufu u %98,8 Devletin gelir elde etmesi/Mi lli gelire katkı • Araç muayenesi deyince aklınıza gelen şeyler nedir? %5,0 Toplam p Bilinirlik %1,1 0,1 61,2 49,0 İlk Hatırlama Spontan Hatırlama Baz: 1536 32 0,1 1,0 TÜVTURK K 2,0 3,0 DİĞER Cezadan n kurtulma Gereksiz iş / masraf 3,7 9,3 Aracı bakımdan A geçirmek 7,0 Güvenli seyahat 19,7 Arızasız sağlam A m araç Gereklilik k / Zorunluluk 12,7 16,2 e Hava / Çevre temizliği 42,9 Muayene y Algısı g ve Bilinci Araç Muayenesini “Gereksiz Bir Eylem ve Masraf” olarak görenlerin “Güvenli Taşıt” g ş Kavram Tanımı Muayeneyi Gereksiz Eylem, Masraf olarak görenlerin Güvenli Araç Tanımı Bakımlı Araç Güç lü yeni,sağlam araç Kazasız Y olc uluk Araç Muayenesi T rafik fik K Kurallarına ll U Uyan Sürüc Sü ü ü Diğer Fikri Y ok Toplam n 45 20 37 6 17 2 16 143 % 31,5 14,0 25,9 4,2 11 9 11,9 1,4 11,2 100 Baz: 1536 n:kişi sayısı 33 • “Güvenli Taşıt” denildiğinde “Bakımlı Araç” kavramını dile getirenlerin oranı tüm görüşülenler içinde %40 ik iken; • Araç muayenesini “Gereksiz eylem ve masraf” olarak görenler içinde bu oran %31,5’e düşmektedir. Muayene Algısı ve Bilinci Araç Muayenesini Yaptırmamanın Sonuçları Algısı Araç Muayenesi Yaptırmamanın En Önemli Sonuçları Araç Muayenesi Önem Seviyesi y • • Size göre araç muayenesi ne kadar önemlidir? Size göre araç muayenesi yaptırmamanın en önemli sonucu ne olur? 50,0 Ceza alınır/Araba bağlanır Kesinlikle önemli 54 7 54,7 36,5 Önemli Ne önemli ne önemli değil Önemli değil Kesinlikle önemli değil Kaza oranı artar/trafik kazasına sebep olur %91,2 Kendi güvenliğim tehlikeye girer 7,0 Araç arıza çıkarır 6,2 4,6 3,4 0,8 Hiçbir şey olmaz/olmasa da olur/önemsiz 1,6 Güvenilirlik ortadan kalkar 1,6 Aracına güvenmemek 1,0 %4,2 Aracın ömrü kısalır • • 27,0 Araç muayenesi çok önemli bir eylem olarak algılanmaktadır Fakat önemin sebebi muayene kavramının teorik sebeplerine inançtan ziyade cezadan kurtulma gibi işlevsel bir faydadır. Baz: 1536 34 1,0 • %1,0’in altındaki değerler grafiğe dahil edilmemiştir. Muayene Algısı ve Bilinci Araç Muayenesini Yaptırmamanın Sonuçları Algısı Araç Muayenesi Yaptırmamanın Muhtemel Sonuçlarına Katılma Durumu • Şimdi Şi di size i sayacağım ğ ifadeler if d l araç muayenesii yaptırmamanın t muhtemel ht l sonuçlarıdır. l d Lütfen Lütf bu b ifadelere if d l katılma k tl derecenizi, d i i “5 Kesinlikle K i likl Katılıyorum”, “4 Katılıyorum”, “3 Ne katılıyorum ne katılmıyorum”, “2 Katılmıyorum” ve “1 Kesinlikle Katılmıyorum” şeklinde yanıtlar mısınız? Ortalama: 89,1 Ceza alabilirim Satış / Devir gibi işlemlerde sorun çıkar 53,1 Kendi güvenliğimi tehlikeye atmış olurum 39,8 Aracımda baş gösterecek sorunlardan haberdar olamam, sorun yaşarım 38,0 , Başkalarının güvenliğini tehlikeye atmış olurum Kesinlikle katılıyorum 47,6 44,8 Aracım bağlanabilir 5,5 1,2 1,0 46,2 47 1 47,1 44,3 Ne katılıyorum ne katılmıyorum Baz: 1536 35 Katılmıyorum %92,4 6,1 1,4 1,0 %91,5 8,3 3,91,8 %85,9 94 9,4 4 01,5 4,0 %85,1 4,22,2 %85,0 38,3 40,6 Katılıyorum 3,4 , 1,0 1,0 , , %94,7 , 44,5 , 50,2 , Pozitif Değerler 8,6 Kesinlikle katılmıyorum Muayene Algısı ve Bilinci Sahte Araç Muayenesi Sahte Araç Muayenesi ile İlgili Düşünceler Sahte Araç Muayenesi Hakkında Bilgi g Sahibi Olma Durumu • • Sahte araç muayenesi ile ilgili düşünceleriniz nelerdir? Sahte araç muayenesi hakkında bir bilginiz var mı? Evet, var.; 10,4 Hayır, yo k.; Hayır k; 89,6 Y olsuzluk, kurallara uymamak 15,1 Evrakta sahtecilik/ Sahtekarlık 14 5 14,5 Haksız kazanç, hırsızlık 14,5 Boş yere verilen para Baz: 1536 10 1 10,1 Büyük bir cezası olmalıdır 3,8 Ek ik ve kusurlu Eksik k l muayene 3 1 3,1 Can güvenliği tehlikeye girer 3,1 Denetimsizlik ortaya çıkar 2,5 Parasal durumdan dolayı yaptırılmakta 2,5 Y asak ve suçtur 2,5 Baz: 159 36 Araç Muayenesi Yaptırmayanlar/Kaçıranlar Araç Muayenesi Yaptırmamış Olanlar İçin En Önemli Sebep • Aracınızın muayenesini yaptırmama sebeplerinizden en önemlisini öğrenebilir miyim? 45,9 Çok vakit alması • 37,8 Maddi sebepler Eksikler olması • %45,9 ile muayenenin çok zaman alması gösterilmiş gösterilmiş, • %37,8 oranında ise maddi sebepler öne sürülmüştür sürülmüştür. 5,4 8,1 Vergi borc u T rafik poliç esiyle uğraşmamak Muayene yaptırması gerektiği halde yaptırmamış olanların başında 2,7 Baz: 37 37 Araç ç Muayenesi y Yaptırmayanlar/Kaçıranlar p y ç • Araç Muayenesi Yaptırmama Sebeplerine İlişkin Değerlendirmelere Katılma Durumu Şimdi size sayacağım muayene yaptırmama sebeplerine katılma derecenizi, “5 Kesin Katılıyorum”, “4 Katılıyorum”, “3 Ne katılıyorum ne katılmıyorum”, k tl ” “2 K Katılmıyorum” tl ” ve “1 K Kesinlikle i likl k katılmıyorum” tl ” şeklinde kli d belirtir b li ti misiniz? i i i ? Pozitif Değerler Toplamı Ortalama: 45,1 Maddi Sıkıntılar İstasyonların Uzak Olması Aracın borçlu olması (Bandrol, OGS, Trafik) 16,2 54,1 10,8 43,2 8,1 Zaman Bulamama Muayene Hakkında Detaylı Bilgiye Sahip 5,4 Olmama İ İstasyonun Yerini Bilmeme 5,4 Katılıyorum 16,2 29,7 29,7 13,5 21,6 27,0 Denetim Zayıf ve Yakalanma Riskinin Az Olması 2,7 18,9 Kesinlikle katılıyorum 13,5 43,2 21,6 10,8 10,8 8,1 13,5 18,9 Ne katılıyorum ne katılmıyorum Baz: 37 38 Katılmıyorum 21,6 16,2 35,1 16,2 27,0 29,7 29,7 10,8 8,1 13,5 %70,3 %54,0 %51,3 %51,3 %35,1 24,3 %32 %32,4 24,3 %21,6 Kesinlikle katılmıyorum MODEL DETAYI • Sürücülerin 11 bilgi kaynağı için, her bilgi kaynağı ile ilgili olarak otomotiv sektörü, sektördeki kuruluşlar ve bunların ürün ve hizmetleri ile ilgili bilgi alma sıklığı ğ 5’li skala üzerinden değerlendirmiştir. Bilgi Kaynakları Sıklık-Güven Endeksi FCI © Frequency Confidence Index • Sürücülerin 11 bilgi kaynağı için, için her bilgi kaynağı ile ilgili olarak otomotiv sektörü, sektördeki kuruluşlar ve bunların ürün ve hi hizmetleri l i ile il ilgili il ili bilgi bil i ve haberlere ne derece güvendikleri yine 5’li skala üzerinden ğ ş değerlendirilmiştir. • Sıklık ve güvenin ağırlıklı değerlendirilmesi ile sıklık/güven endeksi oluşturulmuş ve sürücülerin otomotiv sektörü hizmet ve ürünlerine ilişkin en etkili bilgi kaynakları tespit edilmiştir. dil i ti Bilgi Kaynakları (Sıklık-Güven) FCI © Frequency Confidence Index GÜVEN SIKLIK Aile üyeleri 3,7 İş arkadaşları 3,7 Gazete haberleri 3,2 Televizyon haberleri 3,2 Televizyon reklamları 3,0 Komşular 3,0 Internet haberleri 3,0 3,3 İş arkadaşları 3,0 Aile üyeleri Televizyon haberleri 2,8 Gazete haberleri 2,8 Televizyon reklamları 2,6 Internet haberleri 2,6 Tanıtım broşür/Malzemeleri 2,4 Radyo haberleri 3,0 Internet reklamları 2,4 Internet reklamları 2,9 Komşular 2,4 Tanıtım broşür/Malzemeleri 2,9 Radyo haberleri 2,4 Radyo reklamları 2 9 2,9 Radyo reklamları Baz : 1536 40 2,3 Bilgi Kaynakları (Sıklık-Güven) FCI © Frequency Confidence Index SIKLIK/GÜVEN ENDEKSİ © (FCI Akademetre Model) İş arkadaşları 12,1 11,1 Aile üyeleri T elevizyon haberleri 8,9 Gazete haberleri 8,9 T elevizyon reklamları 7,9 Internet haberleri 7,9 Komşular 7,3 T anıtım broşür/Malzemeleri 7,2 Internet reklamları 7,1 Radyo haberleri 7,0 • • 6,6 Radyo reklamları Baz : 1536 41 İİnsanların en çok yararlandığı ve en çok güvendiği haber kaynakları • Yakın çevresi (Aile, (Aile iş arkadaşları) ve • Gazete ve televizyon haberleridir. Bununla beraber, • Televizyon reklamlarının • İnternet reklamlarının ve • Radyo reklamlarının SıklıkGüven endeksi düşüktür. Demografi Demografi g Cinsiyet Dağılımı Erkek; 90,2 Medeni Durum Bekar; 26,9 Kadın; 9,8 Evli; 71 Sosyo-Ekonomik Statü Dağılımı C2 SES Grubu; 21,0 C1 SES Grubu; , 33,0 D SES Grubu; 25 6 25,6 B SES Grubu; 17,9 E SES Grubu; 0,4 A SES G b 2 Grubu; 2,1 1 Baz :1536 43 43 Diğer; 2,1 Demografi g Görüşülen Kişilerin Yaş ş Dağılımı ğ 18 - 24 Yaş Görüşülen Kişilerin Ortalama Hane Geliri 9,7 100 2136,4 TL 25 - 29 Yaş 17,1 90 2,5 4,2 4,2 30 - 34 Yaş 17,0 80 12,3 35 - 39 Yaş 70 18,0 40 - 44 Yaş 60 12,6 6.000 ve üzeri 5.000 - 5.999 Y T L 4.000 - 4.999 Y T L 23,0 3.000 - 3.999 Y T L 50 45 - 49 Yaş 10,4 50 - 54 Yaş 7,6 55 - 59 Yaş 60 - 64 Yaş 65+ • Araştırmaya katılan kişilerin yaş ortalaması 37,3’dür. 4,5 2.000 - 2.999 Y T L 40 30 36,8 500 - 999 Y T L 20 2,0 10 0 1,1 Baz : 1536 44 44 1.000 - 1.999 Y T L 11,8 0,5 100 - 499 Y T L Demografi g Eğitim Durumu Y üksek lisans ve üzeri Üniversite Lise İlköğretim Meslek Durumu Çalışma Durumu 1 2 1,2 Kendi Hesabına Çalışanlar % 46,3 22,1 37,6 39,1 Ücretli Çalışanlar % 42,4 Çalışmaya nlar % 11,4 Meslek n 0- 5 ç alışanlı tüc c ar Nitelikli serbest meslek sahibi 6- 20 ç alışanlı tüc c ar 20+ ç alışanlı tüc c ar 1- 9 ç alışanlı şirket/ imalathane sahibi 10- 25 ç alışanlı şirket/ imalathane sahibi 25 + ç alışanlı şirket/ imalathane sahibi İşç i/hizmetli Memur/ofis ç alışanı Nitelikli uzman, mühendis, teknik eleman Üst Düzey Y önetic i 10'dan fazla ç alışanlı orta düzey yönetic i 10'dan az ç alışanlı orta düzey yönetic i Ev kadını Öğrenc i Emekli Geç ic i işsiz Toplam p 585 32 45 3 34 8 4 229 207 178 6 12 18 16 30 110 19 1536 Baz : 1536 45 45 % 38,1 2,1 2,9 0,2 2,2 0,5 0,3 14,9 13,5 11,6 0,4 0,8 1,2 1,0 2,0 7,2 1,2 100,1 , Araç ç & Sürücü Bilgileri g Kullanılan Araç Türleri Dağılımı ğ Kullanılan Araçların Model Yılı Dağılımı ğ 60,5 Binek 100 Kamyonet 20,8 90 21,4 2008- 2010 arası 80 Kamyon 2005- 2007 arası 5,7 70 27,0 60 Minibüs 2002- 2004 arası 3,4 50 13,7 Taksi 40 3,2 30 Otobüs 3,2 20 10 Motorsiklet 3,2 0 Baz: 1536 46 1999- 2001 arası 12,2 1996- 1998 arası 10,7 15,0 1995 ve önc esi Araç ç & Sürücü Bilgileri g Sürücülerin Ehliyet Dağılımı 60,7 B 29,6 E A2 4 9 4,9 C 4,7 D • 3,4 A1 0,4 H 0,1 , Baz: 1536 47 Sürücülerin • %60,7’si B sınıfı, • %29,6 %29 6’sı sı E sınıfı ehliyet sahibidir. Yönetici Özeti Yönetici Özeti Trafikte Sorumluluk Hareketi Algısı Trafikte Sorumluluk Hareketi Denildiğinde sürücülerin; • %77,5’nin , aklına Trafik kurallarına uymak, y , dikkatli kullanmak,, • %10,5’nin aklına Trafikte saygılı ve sabırlı olmak, • %7,7’sinin aklına Emniyet/Can Güvenliği gelmektedir. Trafikte Sorumluluk Hareketi’nin kamuoyunca algılanan en önemli hedefleri ile ilgili g sürücülerin, • %24,2’si ” Sürücü ve yayaların trafik kuralları hakkında bilgisi”, • %23,6’sı “Sürücü ve yayaların birbirlerinin haklarına saygı duyması” , • %14,5’i de “Sürücü ve yayaların yasal hakları hakkında bilgi sahibi olması” yönünde değerlendirme yapmaktadırlar. 49 Yönetici Özeti “Trafikte Sorumluluk Hareketi” Hedef Kitle Değerlendirmesi’ne bakıldığında sürücülerin; • %76,1’inin “Yolcu taşıyan ticari araç sürücüleri(Taksi, dolmuş, halk/belediye otobüsü,binek araç sürücüleri)”, %60,4’ ünün “binek araç sürücüleri”, %57,7’sinin “Yolcu taşımayan ticari araç sürücüleri(Kamyon, kamyonet tır vb) kamyonet, vb)” olduğu tespit edilmiştir edilmiştir. Trafikte sorumlu hareket etme konusunda sürücülerin; • 75,8’i diğer insanlardan daha fazla, • %1,5’i diğer insanlardan daha az sorumlu hareket ettiklerini belirtmektedirler. Ulaşım ve Taşıt Güvenliği Bilinci Güvenli taşıt kavramı sürücülerin; • %40,0’ı için “Bakımlı araç”, • %25,1’i için “Kazasız yolculuk”, • %11,5’i için ise“Güçlü yeni sağlam ğ araç” anlamına gelmektedir. 50 Yönetici Özeti Güvenli Taşıt Kavramı Açısından Eylemlerin Önem Seviyesine bakıldığında ilk 3 sırada; • %95,5 ile “Araç bakımını düzenli olarak yaptırmak”, • %94,5 ile “Araçta teknik bir arıza olduğunda derhal tamir ettirmek”, • %93,7 %93 7 ile de “Uzun Uzun yola çıkmadan önce aracı servise / bakıma sokmak” sokmak yer almaktadır. Güvenli taşıt hakkında bilinçlenmenin en etkili yoluna ilişkin sürücülerin; • %40 5’ii trafik güvenliği eğitimi verilmesi, %40,5 verilmesi • %34,9’u ehliyet kurslarında konuyla ilgili daha yoğun eğitim verilmesi, • %18,8’i ehliyet kurslarının daha sıkı denetlenmesi olduğunu belirtmiştir. 51 Yönetici Özeti Taşıt Türüne Göre Güvenli Taşıt Hakkında Bilinçlenmenin En Etkili Yoluna İlişkin sürücülerin; • %40,5’i Trafik güvenliği eğitimi verilmesi, • %27 8’i Ehliyet %27,8’i Ehli t k kurslarında l d k konuyla l ilgili il ili d daha h yoğun ğ eğitim ğiti verilmesi, il i • %14,5’i Ehliyet kurslarının daha sıkı denetlenmesi gerektiğini belirtmektedir. Gü e Taşıt” aş t Tanımının a Sosyal Sosya Statüye ve e Araç aç Türüne ü ü e Göre Gö e Dağılımına ağ a “Güvenli bakıldığında; • “B k l Araç” “Bakımlı A ” tanımını t yapanların l %41 %41,7’si 7’ i A ve B grubu b sosyall statüye t tü sahip, hi %40,2’si C1 ve C2 grubu, %38,3’ü D ve E grubu sosyal statüye sahiptir. • “Güçlü,yeni,sağlam ç ,y , ğ araç” ç diyenlerin y %12,4’ü , A ve B grubu g sosyal y statüye y sahip, %11,2’si C1 ve C2 grubu, %11,5’i D ve E grubu sosyal statüye sahiptir. • “Kazasız yolculuk” diyenlerin %19,2’si A ve B grubu sosyal statüye sahip, , C1 ve C2 grubu, g , %23,8’i , D ve E grubu g sosyal y statüye y sahiptir. p %28,0’i 52 Yönetici Özeti “Güvenli taşıt” kavramını; • Binek araç sahibi olanların %39,4’ü güvenli taşıtı “Bakımlı Araç” ile %11,5’i“Güçlü,yeni,sağlam %11,5 i Güçlü,yeni,sağlam araç araç” ve %26,1 %26,1’ii “Kazasız Kazasız Yolculuk” Yolculuk ile eşleştirmektedir. • Taksi sahibi olanların %36,7’si güvenli taşıtı “Bakımlı Araç” ile %8,2’siGüçlü,yeni,sağlam araç” ve %36,7’si “Kazasız Yolculuk” ile eşleştirmektedir. • Minibüs sahibi olanların ise %57,7’si güvenli taşıtı “Bakımlı Araç” ile %9,6’sı “Güçlü,yeni,sağlam araç” ve %3,8’i “Kazasız Yolculuk” ile eşleştirmektedir. • İstanbul’da ikamet eden sürücülerin %41,0’i “Bakımlı Araç” ile %11,7’si “Güçlü,yeni,sağlam ç ,y , ğ araç” ç ve %21,1’i , “Kazasız Yolculuk” ile ilişkilendirmektedir. ş • Ankara’da ikamet eden sürücülerin %14,1’i güvenli taşıtı “Bakımlı Araç” ile %4,0’ü “Güçlü,yeni,sağlam araç” ve %62,9’u “Kazasız Yolculuk” ile ilişkilendirmektedir. • İzmir de ikamet eden sürücülerin %52,9 İzmir’de %52 9’u u güvenli taşıtı “Bakımlı Bakımlı Araç” Araç ile %22,3’ü “Güçlü,yeni,sağlam araç” ve %10,2’si “Kazasız Yolculuk” ile ilişkilendirmektedir. Trafik Kazalarının Meydana Gelmesinde Önemli Rol Oynayan Unsurların Değerlendirmesinde Sürücülerin, • %92,8’i bu unsurları “sürücü hataları”, • %92,4’ü “yol bozuklukları”, • %91,8’i “araçtaki teknik sorunlar” olarak ifade etmektedir. 53 Yönetici Özeti Trafik Kazalarının Neden-Sonuç ve Çözümüne İlişkin Değerlendirmelerde, Sürücülerin; • %90,2’si “Trafik kazalarını önlemek için sürücüler kendilerine dikkat ettiği kadar diğer sürücülere de dikkat etmelidir” ifadesini, • %86,2 %86 2’si si “Trafik Trafik kazalarını azaltmada önemli bir faktör de yaya ve sürücülerin birbirlerinin haklarına saygı göstermesidir” ifadesini, • %85,0’i de “Trafikte iyi bir kontrol ve denetim mekanizması, trafik kazalarını büyük ölçüde azaltır azaltır” ifadesini belirtmektedir belirtmektedir. Sürücü Davranışlarının Düzelmesine İlişkin Değerlendirmeler İle İlgili Sürücülerin; • %76,7’si “mevcut cezalar, daha sıkı ve disiplinli denetim ve cezalandırmayla trafikteki sürücü davranışlarının düzelmesini sağlar” ifadesine, • %68,9’u “trafik cezalarının tutarlarının arttırılması trafikteki sürücü davranışlarının düzelmesini sağlar” ifadesine katılmaktadırlar. 54 Yönetici Özeti Sürücülerin trafikteki davranışlarını olumlu yönde değiştirecek unsurlara katılma durumunun değerlendirmesine bakıldığında; • %88,4’ü Trafik denetimlerinin sıklığı, • %86,1’,Eğitim kurumlarında trafikle ilgili eğitim verilmesi, • %83,4’ü İnsanların trafik üzerine ücretsiz eğitim ve konferanslara katılması gerekliliğini belirtmektedir. Ehliyet Kursu Dışında Daha Önce Trafikle İlgili Eğitim Alma Durumu’na bakıldığında sürücülerin; • %95,1’i herhangi bir eğitime katılmadığını, • %3 6’sı %3,6 sı bir kez katıldığını katıldığını, • %1,3’ü de birden fazla kez katıldığını belirtmektedir. Hususi araç kullanıcılarının; • %3,1’i en az bir kez eğitime katıldığını, Ticari araç kullanıcılarının ise; • %7,9’u en az bir kez eğitime katıldığını belirtmektedir. 55 Yönetici Özeti “Eğitim Eğitim Alınan Yerler” Yerler ile ilgili sürücülerin, • %34,7’si Resmi / Devlet Kurumları, • %28,0’i Sivil Toplum Örgütleri; • %28,7’si %28 7’ i ise i Kl Klasman Ehli Ehliyetii Ve V Cezai C i Durumlar D l ile il İlgili İl ili Eğitim Eği i veren k kurumlarda l d eğitim aldıklarını belirtmektedir. Eğitimden Sağlanan Fayda konusunda sürücülerin; • %81 3’ü faydalı %81,3’ü f d l olduğunu, ld ğ • %6,6’sı da faydası olmadığını belirtmiştir. Yol Güvenliğine İlişkin Değerlendirmeler konusunda sürücülerin; • %81,2’si “Trafik işaretleri, yolda karşıma çıkacak tehlikelere karşı (keskin viraj, yol çalışması,vb.) beni uyarmada etkilidir”, • %80,9’u “Trafik işaretleri benim bir sürücü olarak davranışlarımı değiştirmemde etkilidir”, • %57,4’ü “Seyahat ettiğim yollarda kendimi güvende hissederim” ifadelerini belirtmektedir. 56 Yönetici Özeti Muayene Algısı ve Bilinci Araç muayenesi kavramını sürücülerin; • %98,8’i “Güvenli seyahat”, • %80,8’i “Arızasız sağlam araç”, • %68,2’si “Gereklilik / Zorunluluk” ifadeleri ile eşleştirmektedirler. “Güvenli “Gü li Taşıt” T t” d denildiğinde ildiği d “B “Bakımlı k l A Araç”” kavramını k dile dil getirenlerin ti l i oranı tüm tü görüşülenler içinde %40 iken; • Araç muayenesini “Gereksiz eylem ve masraf” olarak görenler içinde bu oran %31,5’e %31 5’ düşmektedir. dü kt di Araç Muayenesi Önem Seviyesine bakıldığında sürücülerin; • %91,2’si önemli olduğunu, • %4,2’si önemli olmadığını belirtmiştir. 57 Yönetici Özeti A Araç M Muayenesii Yaptırmamanın Y t E En Önemli Ö li Sonuçları S l sürücülerin; ü ü ül i • %50,0 %50,0’si si için “Ceza Ceza alınır/Araba bağlanır bağlanır” anlamına gelirken • %27,0’si için “Kaza oranı artar/trafik kazasına sebep olur” anlamına gelmekte, • %7,0’si %7 0’ i için i i ise i “Kendi “K di güvenliğimi ü liği i ttehlikeye hlik atar” t ” anlamına l gelmektedir. l kt di Araç Muayenesi Yaptırmamanın Muhtemel Sonuçlarına Katılma Durumuna bakıldığında sürücülerin; • %94,7’si %94 7’ i “Ceza “C alabilirim” l bili i ” • %92,4’ü “Satış / Devir gibi işlemlerde sorun çıkar” , “Aracım bağlanabilir” ğ ifadelerini belirtmektedir. • %91,5’i 58 Yönetici Özeti Araç A aç tü türüne üne gö göre ea araç aç m muayenesi a enesi yaptırmamanın apt maman n m muhtemel htemel son sonuçları çla incelendiğinde; Hususi araç sürücülerinin; • %94,5’i “Ceza alabilirim”, • %91,6’sı “Satış / Devir gibi işlemlerde sorun çıkar”, • %91,3’ü , ise “Başkalarının ş g güvenliğini ğ tehlikeye y atmış ş olurum ” ifadesini kullanmaktadır. Ticari araç sürücülerinin ise; • %94,9’u “Ceza alabilirim”, • %94,2’si “Başkalarının güvenliğini tehlikeye atmış olurum ”, • %91,3’ü ise “Satış / Devir gibi işlemlerde sorun çıkar” ifadesini kullanmaktadır. 59 Yönetici Özeti Demografi Sürücülerin; • %90,2’si , erkek,, • %9,8’i kadın, • %71’i evli ve %26,9’u bekardır. Sosyo-Ekonomik Statüye bakacak olursak; • Ag grubuna mensup p araç ç sürücüleri %2,1 , iken,, • B grubu %17,9, • C1 grubu üyeleri ise %33’tür. • Araştırmaya katılan kişilerin yaş ortalaması 37,3’dür. 60 Yönetici Özeti • Araştırmaya katılan kişilerin yaş ortalaması 37,3’dür. Görüşülen Kişilerin Ortalama Hane Geliri; • %11,8’i 500-1000 TL , • %36,8’i 1000-2000 TL, • %23’ü ise 2000-3000 TL gelire sahiptir. Görüşülen Araç Sürücülerinin Eğitim Durumu; • %39,1’i ilköğretim, • %37 6’sı %37,6 sı lise lise, • %22,1’i ise üniversite mezunudur. M l k Durumu; Meslek D • %46,3’ü kendi hesabına çalışmakta, • %42,4’ü ücretli çalışmakta, • %11,4’ü ise çalışmamaktadır. 61 Yönetici Özeti Araç & Sürücü Bilgileri Araç markalarında ilk üç sırayı; • • • %11,2 ile Renault, %10,4 ile Ford, %9,6 ile Fiat almaktadır. Sürücülerin; • %60,5’i binek araç, %20,8’i kamyonet, %5,7’si ise kamyon kullanmaktadır. • Araç modellerinin %37,9’u 2001 model ve altı, %40,7’si 2002-2007 model , de 2008-2010 modeldir. ve %21,4’ü • Sürücü ehliyetlerinin %60,7’si “B” tipi, %29,6’sı “E” tipi, %4,9’u A2, %4,7’si “C” ve %3,4’ü “D” tipi ehliyettir. 62 Yönetici Özeti Sürücülerin; • %15’i 1995 model ve daha eski, • %10,7’si 1996-1998 arası, • %12,2’si 1999-2001 arası, • %13 7’si %13,7 si 2002 2002-2004 2004 arası, arası • %27’si 2005-2007 arası, • %21,4’ü ise 2008-2010 arası model araç kullanmaktadır. 63 Bilgiye ve bilginin etkili kullanımına verdiğiniz önemden dolayı teşekkür ederiz. Akademetre Research & Strategic Planning Büyükdere Caddesi Meydan Sokak No:5 Spring Giz Plaza B blok Kapı no:17/18 34398 Maslak, İstanbul, Türkiye +90 (212) 276 90 00, [email protected] www.akademetre.com