BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ DERSİ 9. SINIF ÇALIŞMA KAĞIDI Bir

BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ DERSİ 9. SINIF ÇALIŞMA KAĞIDI
Bir dosyanın uzantısına bakarak(dosya adında noktadan sonraki harfler) hangi programla
hazırlandığını belirleyebiliriz.
Örnek-1: Word ile hazırlanmış bir dosyanın uzantısı .docx tir. Yani Ahmet.docx dosyası word’te hazırlanmıştır.
Örnek-2: Powerpoint ile hazırlanmış bir dosyanın uzantısı .pptx tir. Yani defter.pptx dosyası bir Powerpoint dosyasıdır.
Örnek-3: Excel ile hazırlanan dosyaların uzantısı .xlsx tir. Yani fare.xlsx dosyası bir Excel dosyasıdır.
POWERPOİNT
Bir sunu programıdır. Hazırlanan dosyaya sunu denir. Sunuyu oluşturan her bir sayfaya slayt denir.
Yeni bir sunu oluşturmanın kısayolu Ctrl+N dir. Sunuya yeni bir slayt eklemenin kısayolu ise Ctrl+M
dir. Powerpointte wordte olduğu gibi yazı yazabilir, çalıştığımız sayfaya resimler, grafikler, tablolar
ekleyebiliriz. Yalnız wordten ayrılan özelliği olarak powerpointte müzik ve video ekleyebilirken
wordte ekleyemeyiz. İstediğimiz tüm özellikleri ekledikten sonra sunumuzu F5 tuşu ile çalıştırabiliriz.
Çalıştığımız sununun arkaplanına hazır şablonlar ekleyebiliriz. Bu şablonlar sayesinde arkaplanımız
düz beyaz sayfadan sıyrılmış olacaktır. Bu şablonları TASARIM menüsünden bir tıklamayla
ekleyebiliriz. Çalıştığımız sunuya yazı ve resimlere ya da slayt geçişlerine hareket vermek istiyorsak
ANİMASYONLAR menüsünü kullanmamız gerekir. Slayt geçiş efektini ya da slaytların biz dokunmadan
otomatik olarak geçişini bu menüden ayarlarız. Yine bu menüde olan ÖZEL ANİMASYON seçeneği ile
yazı ve resimlerin hareketli bir şekilde sahneye gelmesini ve sahneden ayrılmasını sağlayabiliriz.
EXCEL
Hesap makinesine benzer özellikler taşıyan
bir programdır. Formüller kullanılarak
hücrelerde bulunan değerler arasında
toplama, çıkarma, çarpma, bölme,
ortalama hesaplama vb. işlemler
yapılabilir. Excelde her hücrenin bir ismi
vardır. Yan tarafta örnek hücre
adlandırması yapılmıştır.
Herhangi boş bir hücreye gelip matematiksel işlem de yapabiliriz. Örneğin; bir hücrenin üzerindeyken
hücreye =6*3 yazıp enter’a bastığımızda hücrede 18 yazdığını görürüz. Ya da bir hücreye = 5+3
yazdığımızda 8 sonucunu hücrede görürüz. Eğer istersek hücreler arası işlem de yapabiliriz. Yani bir
hücreye gelip =R5+E8-G3*A2 gibi bir formül yazdığımızda yazdığımız hücrelerde bulunan değerler
doğrultusunda bu işlem gerçekleşecektir. Başka bir örnek verelim; mesela D3 hücresine 4 yazdık, A2
hücresine de 8 yazdık. H7 hücresine gelip =D3+A2 yazıp enter’a bastığımızda H7 hücresinde 12
yazdığını görürüz.
Başka bir formül yazma yöntemi, komut kullanmaktır. Derste öğrendiğimiz TOPLA, ÇARPIM,
ORTALAMA ile ilgili örnekler yapalım. Alt alta olmayan, dağınık olan hücrelerde işlem yapmak için
hücre isimlerinin arasına noktalı virgül, alt alta olan hücrelerde işlem yapmak için ilk hücrenin adı iki
nokta üst üste ve son hücrenin adını yazmamız gerek.
=TOPLA(A5;K7;L9;D2;G5) formülünde yazdığımız hücrelerdeki değerler toplanır. Dikkat; aralarda
noktalı virgül var.
=TOPLA(B3:B8) bu formülde ise B3’ten başlayıp B8’e kadar olan tüm hücrelerdeki değerleri toplar.
Sebebi, arada iki nokta üst üste olmasıdır.
=TOPLA(F4;F7) formülünde ise yalnızca F4 ve F7 yi toplar. Çünkü arada noktalı virgül var.
Şimdi aynı işlemi ORTALAMA ve ÇARPIM formüllerinde uygulayalım.
=ORTALAMA(D5:D13) formülü D5’ten başlayıp D13’e kadar olan hücrelerin ortalamasını hesaplar.
=ÇARPIM(N6;M8;N12;K7;L2) yazdığımız hücrelerin çarpımlarını hesaplar.
=ÇARPIM(C5:C15) C5’ten başlayarak C15’e kadar olan hücreleri birbiriyle çarpar.
=ORTALAMA(F1;D5;H3;K12;N7;C45;Z17;L9) yazdığımız hücrelerin ortalamasını hesaplar.
Koşullu Biçimlendirme
Bir grupta olan hücreler arasında bir koşul belirleyerek belirlediğimiz koşula uyan hücrelerin
biçimini(yazı rengini, hücre rengini vs) değiştirmektir. Adı üzerinde; koşullu biçimlendirme… Öncelikle
hücrelerimizi seçeceğiz, sonra bir koşul belirleyip, belirlediğimiz koşula uyan hücrelerin rengini
değiştirmesini sağlayacağız.
Örnek: öğrencilerin bilişim teknolojileri dersinden aldıkları notları excel’de alt alta yazdık. Sonra bu
notların yazıldığı hücreleri seçtik. Sonra koşullu biçimlendirmeyi açarak notu 60’tan büyük olanların
hücresini yeşile boyaması komutunu verdik. Sonra aynı işlemi bir daha uygulayacağız; ama bu defa
koşulumuz notu 60’tan küçük olanlar; biçimimiz ise hücrenin kırmızıya boyanması olacak. Bu şeklide
yaptıktan sonra notu 60’ın üstünde olanların yeşil renge, altında olanların kırmızı renge boyandığını
görürüz.
Örnek-2: Bazı kişilerin boylarını excel’de alt alta yazdığımızı düşünelim. Sonra bu kişilerin boylarını
seçerek koşullu biçimlendirme butonuna basalım. Karşımıza çıkan pencereye koşul girmemiz
gerekiyor. Koşulumuz boyu 1.70’ten uzun olanlar yeşile boyansın, aynı işlemi tekrarlıyoruz ama bu
defa boyu 1.50-1.70 arasında olanlar sarıya boyansın komutunu verdik. Ve son olarak boyu 1.50’nin
altında olanlar kırmızıya boyansın komutu verdikten sonra her kişinin boy uzunluğuna göre hücre
rengini aldığını görürüz.
Bilişim Teknolojileri Öğretmeni
Serdal KILIÇLAR