ABD
Transkript
ABD
2000 ı bilgi Hüseyin ÖZDEN akademi KÜRESELLEŞEN DÜNYA 5. BÖLÜM YUMUŞAMA DÖNEMİ 4. BÖLÜM SOĞUK SAVAŞ DÖNEMİ 3. BÖLÜM II. DÜNYA SAVAŞI 2. BÖLÜM XX. YÜZYIL BAŞLARINDA DÜNYA 1. BÖLÜM Wilson ilkeleri, I. Dünya Savaşı’nın hem süresini kısaltıp hem de Ateşkes Anlaşmalarının imzalanmasını hızlandırmıştır. ABD Başkanı Wilson tarafından I. Dünya Savaşı devam ederken 8 Ocak 1918’de “ Yeni Dünya düzeninin adil ve haklı bir barış üzerine kurulmasını belirterek” kendi adı ile ilkeler yayımladı. WİLSON İLKELERİ Selanik Ateşkes Ant Mondros Ateşkes Ant Willa Gusti Ateşkes Ant. Rathandes Ateşkes Ant Almanya Av-Macaristan Osmanlı Bulgaristan I.Dünya Savaşını Bitiren Ateşkes Anlaşmaları BÜYÜK ONLU veya ONLAR KONSEYİ denildi. * Bu devletler ikişer temsilci ile katıldıkları için - İTALYA - FRANSA VE - İNGİLTERE - JAPONYA - ABD * Toplayan devletler esaslarını belirlemek üzere bu konferans toplandı. devletlerle imzalayacakları barış antlaşmalarının * I.Dünya Savaşı sonrası yenen devletler yenilen PARİS BARIŞ KONFERANSI (18 OCAK 1919) edilince; İtalya konferansı terk etti. Yunanistan, İtalya’nın aleyhine paylaşıma ortak Milletler Cemiyeti kuruldu. Sömürgecilik yerine manda ve himaye kararı alındı. Barış Antlaşmalarını esasları belirlendi. Bu konferansta; E) İngiltere D) Fransa C) Japonya B) SSCB A) ABD aşağıdakilerden hangisidir? politikasına geri dönmek beklentisiyle katılan ülke Cemiyeti'nin kurulmasını sağlamak sonrasında da yalnızlık 18 Ocak 1919 da yapılan Paris Konferansı'na, Milletler E) Balfour Deklarasyonu D) Wilson İlkeleri C) Truman Doktrini B) Eisenhower Doktrini A) Monroe Doktrini uzak durması esasları belirlenmiştir? kendisinin de Avrupa sorunları ve diplomasisinden Avrupa’nın kendi kıtasına karışmaması, buna karşılık Aşağıdakilerden hangisiyle, ABD dış politikasında, Versay Barış Ant Saint Germen Barış Ant Nöyyi Barış Ant Trianon Barış Ant Sevr Barış Ant Osmanlı Macaristan Bulgaristan Avusturya Almanya I.Dünya Savaşı’nı Bitiren Barış Antlaşmaları E) Yenilen devletlerin topraklarının küçültülmesi azaltılması D) Yenilen devletlerin savaş tazminatlarının C) Yeni devletler kurulması B) Yenilen devletlere askeri kısıtlamalar getirilmesi A) Yenilen devletlere ekonomik yükümlülükler getirilmesi antlaşmaların ortak özelliklerinden biri değildir? devletlerinin yenilen devletlerle imzaladıkları Aşağıdakilerden hangisi, I. Dünya Savaşı sonunda itilaf → Versay Antlaşması → Sen Jermen Antlaşması Triyannon Antlaşması Nöyyi Antlaşması C) Avusturya D) Macaristan E) Bulgaristan B) Osmanlı Devleti → Mondros Antlaşması A) Almanya Bu eşleştirmelerden hangisi yanlıştır? eşleştirilmiştir. bu antlaşmaların yapıldığı devletler aşağıda I. Dünya Savaşı sonunda yapılan barış antlaşmaları ile SOVYETLER BİRLİĞİ tamamen öldürülmüştür. bulunduran ROMANOV sülalesi * Bu devrim ile iktidarı elinde Vlademir İlyiç Lenin’dir yapılan Bolşevik Devrimi lideri * Çarlık Rusya’da Ekim 1917’de WLADEMİR İLYİÇ LENİN (1917-1924) Joseph Stalin SSCB'nin liderliğini yaptı. * 1953 yılında ölünceye kadar geçti. yerine * Lenin, 1924’te vefat edince JOSEPH STALİN (1924-1953) meclisine temsilci gönderdiler. Zeki Velidi Togan liderliğinde partiler kurarak Rus faaliyete geçti. İsmail Gaspralı, Yusuf Akçura ve * 20. yüzyılın başlarında ise Türkler haklarını korumak için geçirmeye başlamıştır. 16.yüzyıldan itibaren Ruslar Türk hanlıklarını ele * Altınorda Devletinin yıkılması sonrası ilk olarak SSCB YÖNETİMİNDEKİ TÜRKLERİN DURUMU * Basmacı Hareketi 1935’te tamamen bitti. güçlendi. Ancak Enver Paşa 1922’de şehit oldu. * Bu hareket 1921’de Enver Paşa’nın katılımıyla biraz BASMACI HAREKETİNİ başlattı. 1918’de Hokand şehrinde Korbaşı Ergaş liderliğinde asimilasyon yapma çalışmaları Türkistanlı Türkler’in * Sovyet Rusya’nın Türkistan’ı istila edip bölgede BASMACI HAREKETİ A)Bolşevik rejimin yerleşmesini sağlamak B)Türkistan'ın bağımsızlığını kazanmasını sağlamak C)Osmanlı Devleti ile Türkistan arasında iş birliği sağlamak D)Rusya'da Çarlık rejiminin yıkılmasını engellemek E) Türkistan'ı Avrupa devletlerinin sömürüsünden kurtarmak Basmacı hareketlerinin amacı aşağıdakilerden hangisidir? oluşturmuştur. birliktelik programını sloganıyla Türk halklarının * Dilde, Fikirde ve işte birlik ideologlarındandır. * Türkçü- Turancı görüşün yaşamıştır. * 1851-1914 yılları arasında İSMAİL GASPRALI kurucularındandır. * Türk Tarih Kurumu’nun adamı. * Tatar yazar ve siyaset gelen temsilcilerinden olan * Türkçülük akımının önde yaşamıştır. * 1879-1935 yılları arasında YUSUF AKÇURA başlamışlardır. sonra Yahudiler büyük kitleler hâlinde Filistin’e göç etmeye devleti kurulmasını kabul ettiği resmen bildirilmiştir. Bu tarihten İngiltere Balfour Deklerasyonu(1917) ile Filistin’de bir Yahudi Balfour Deklerasyonu(1917) ORTADOĞUDAKİ GELİŞMELER E) Helsinki Nihai Senedi D) Truman Doktrini C) Marshall Planı B) Balfour Deklarasyonu A) Schuman Bildirgesi edilen bu belge aşağıdakilerden hangisidir? Yahudi devleti kurulması konusunda bir dönüm noktası kabul büyük kitleler hâlinde Filistin’e göç etmeye başlamışlardır. kabul ettiği resmen bildirilmiştir. Bu tarihten sonra Yahudiler İngiltere’nin Filistin’de bir Yahudi devleti kurulmasını Federasyonu Başkanı’na gönderilen mektupla, Kasım 1917’de İngiltere Dışişleri Bakanı tarafından Siyonist 1867 İMPARATOR MUTSİHİTO Japonya’nın aydınlanmasını ifade eder. * Meiji Resterasyonu, İmparator Mutsihito liderliğinde alır. * Açılım Meiji Resterasyonu (Aydın Hükümeti) adını JAPONYA * Başkent Kyoto’dan Edo’ya (Tokyo) taşındı. * Kültürel – Ekonomik Kalkınma amaçlandı. * Batı medeniyeti ve tekniğini benimsendi. telgraf hatları ve deniz yolları geliştirildi. * Ulaşım ve haberleşmeye önem vererek demir yolu ağı, * Çağdaş bir bankacılık sistemi oluşturuldu. * Prusya-Alman modeline dayalı yeni bir anayasa oluşturuldu * Feodal düzen yıkılarak Batı tarzı hükümet kuruldu. Japonya’da Modernleşme E) Yeni bir alfabe yapılması D) Feodal düzenin yıkılması C) Okuryazar oranının artırılması B) Çağdaş bankacılık sisteminin oluşturulması A) Prusya-Almanya modeline uygun bir anayasa yapılması gerçekleştirilenlerden biri değildir? Aşağıdakilerden hangisi bu reform sürecinde süreci başlamıştır. vermesiyle Japonya’da Meiji Restorasyonu denilen reform aydınların Batı tarzı yenilikler yapılması fikirlerine destek XIX. yüzyılın ikinci yarısında İmparator Mutsuhito’nun Başkan Hoover yönetiminin ekonomiyi iyi yönetememesi Amerika’nın bir çok ülkeye kredi vermesi. Daha sonra bu kredileri geri alamaması Otomobil ve ev (Mortgate) kredilerinin çok fazla verilmesi Bankacılığın düzenli olmaması Amerikan ekonomisinde söz sahibi şirket sayısının 200 civarında yani sayıca az olması. Bunlardan birinin bile batmasının ekonomiyi yıpratması Krizin başlıca nedenleri şunlardır; ABD’de ‘KARA PERŞEMBE’ adıyla başlayıp bütün dünyayı etkileyen ekonomik krizdir. 1929 DÜNYA EKONOMİK KRİZİ E) Kadınların, iş hayatında yer almaya başlaması düşmesi D) Madencilik alanında talebin beklenmedik düzeyde C) Tarım ürünü fiyatlarında büyük düşüşler görülmesi B) Birçok ülkede inşaat faaliyetlerinin durması sayısının hızla artması A) Sanayileşmiş şehirlerde işsizlerin ve evsizlerin ekonomik krizinin etkilerinden biri değildir? Aşağıdakilerden hangisi, 1929 yılında başlayan dünya Yerli Malı haftaları ile yerli malı tüketimi özendirildi. Merkez Bankası kuruldu. Korumacı-devletçi iktisat politikasına geçilmesi Koruyucu Gümrük Politikasına gidildi. Türk Parasını Koruma Kanunu çıkarıldı. 1929 Krizinin Türkiye’ye Etkiler HAZIRLATILAN AFİŞLER 1929 DÜNYA EKONOMİK KRİZİ SONRASI İHAP HULUSİ GÖREY’E E) Gümrük vergilerinin yükseltilmesi yapılması D) Yerli malı kullanımını yaygınlaştıracak uygulamalar C) Korumacı-devletçi iktisat politikasına geçilmesi B) Dış ticaret üzerindeki devlet denetiminin artırılması azaltılması A) Döviz üzerindeki devlet denetiminin Ekonomik Krizi'ne karşı aldığı tedbirlerden biri değildir? Aşağıdakilerden hangisi Türkiye'nin 1929 Dünya sistemidir. ve Balkanlarda aralarında kurdukları bir işbirliği ve ittifak * Çekoslovakya, Yugoslavya ve Romanya'nın 1920’de Tuna 1921 KÜÇÜK ANTANT: başladı. Türkiye 1932’de üye oldu. ABD üye olmadı. 1920’de Cenevre’de faaliyetlerine * Kuruluşuna öncülük eden ABD (Wilson) olmasına rağmen * Paris Barış Konferansı’nda 32 devletin katılımıyla kuruldu. 1920 MİLLETLER CEMİYETİ : İKİ SAVAŞ ARASI BARIŞI KORUMA ÇALIŞMALARI * Türkiye bu pakta 1929’da üye oldu. arasında kurulmuştur. İtalya, Japonya, Polonya, Belçika ve Çekoslovakya vazgeçilmesi amacıyla ABD, İngiltere, Fransa, Almanya, * Savaşın ulusal siyasetin aracı olarak kullanılmasından 1928 BRİAND-KELLOG PAKTI: Çekoslovakya arasında kurulmuştur. * Almanya, Fransa, İngiltere, İtalya, Belçika, Polonya, ve ortaya çıkan bir pakttır. * Fransa’nın Almanya’ya karşı güvenliğini koruma amaçlı 1925 LACORNO PAKTI E) Milletler Cemiyeti D) Küçük Antant C) Briand-Kellogg Paktı B) Sadabat Paktı A) Büyük Antant nedir? bölgesinde kurulan ilk önemli ittifak sisteminin adı I. Dünya Savaşı'ndan sonra Tuna ve Balkanlar E) İtalya - İspanya D) SSCB – ABD C) ABD - Japonya B) İngiltere - Fransa A) Fransa - ABD öncülüğünde hazırlanmıştır? Briand - Kellogg Paktı, aşağıdaki hangi ülkelerin E) Varşova D) Kellogg-Briand C) Sadabat B) Balkan A) Bağdat hangisidir? gibi devletlerin de katıldığı pakt aşağıdakilerden ve İngiltere, Almanya, İtalya, Belçika, Japonya ABD Dışişleri Bakanları tarafından esasları belirlenen vazgeçilmesi amacıyla 1928 yılında Fransa ve Savaşın ulusal siyasetin aracı olarak kullanılmasından E) Milletler Cemiyeti D) Küçük Antant C) Birleşmiş Milletler Teşkilatı B) Locarno Antlaşması A) Briand-Kellogg Paktı kurulan barış düzenini korumaya yönelik değildir? Aşağıdakilerden hangisi Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra TOTALİTER REJİMLERİN KURULMASI geçirmeye çalıştı. Deniz’ politikasını hayata geldikten sonra ‘Bizim öldürüldü. İktidara * Mussolini 1943’te 1922’de iktidar oldu. (Kara Gömlekliler) liderliğinde Faşist Parti * Benito Mussolini (Duçe) İTALYA başbakan oldu. oldu ve 1933’te Adolf Hitler * 1932 seçimlerinde birinci parti Nazilere iktidar yolunu açtı. * 1929 Dünya Ekonomik Krizi kez meclise soktu. Sosyalist Partisini (Nazi) ilk tepki 1924’te Nasyonel * Wersay Antlaşmasına duyulan ALMANYA Führer denildi. politikayı hayata geçirmeye çalışmıştır. * İktidara geldikten sonra ‘Yaşam Sahası’ isimli * Kavgam isimli kitabını 1923’te yazdı. * Kendisine rehber anlamında Adolf Hitler kadar diktatör olarak kaldı. öldüğü 1975 tarihine İspanya’nın yeni lideri oldu. * Milliyetçilerin lideri Franco zaferi ile bitti. savaş 1939’da milliyetçilerin milliyetçiler arasında iç * 1936’da Cumhuriyetçiler ile İSPANYA diktatörü olarak kaldı. Portekiz Cumhuriyeti'nin yılından 1968 yılına kadar * Oliveira Salazar 1932 PORTEKİZ temsilcisi Salvador Dali’dir. * SÜRREALİZM(gerçeküstülük) akımı ortaya çıktı. Akımın en önemli uluslar arası bir kimlik kazandırdı. * Albert Einstein gibi bilim adamlarının ülkelerini terk etmeleri bilime kültürünün şekillenmesine yardımcı oldu. * Fotoğraf, çizgi film, sinema gibi görsel sanatlardaki gelişmeler kitle ABD’de başladı. * Radyo insanların günlük hayatına girdi. İlk radyo yayınları 1920’de getirdi. * Mimari bir akım olan Bauhaus şehir planlaması konusunda yenilikler * Elektrik evlerde günlük hayatın kullanımına sunuldu. İKİ SAVAŞ ARASI DÖNEMDE DÜNYA etmiştir. yerleşmiş ve 1955’te vefat gelince 1933’te ABD’ye * Almanya’da Naziler iktidara * 1879 ‘da Almanya’da doğmuştur. Albert Einstein temsilcisidir. * Sürrealizm akımının en büyük SALVADOR DALİ B) Kübizm D) Empresyonizm A) Fovizm E) Sürrealizm C) Dadaizm sanat akımı aşağıdakilerden hangisidir? Salvador Dali, Max Ernst, Joan Miro’nun bulunduğu alanında etkileri hissedilen, temsilcileri arasında ve ressamlar tarafından başlatılan ve daha çok resim alarak bilinç dışının düşsel dünyasına yönelen şair açtığı yıkımın etkisiyle var olan tutuma karşı tavır Birinci Dünya Savaşı devam ederken, savaşın yol E) Almanya’da Nazizm’in yükselmesi D) Türkiye’nin Kore Savaşlarına katılması başlaması C) Lacorno Antlaşması’yla silahsızlanma çalışmalarının B) İtalya’da Mussolini’nin faşist iktidarını kurması kurulması A) Uluslararası barışın korunması için Milletler Cemiyetinin arasında görülen gelişmelerden biri değildir? Aşağıdakilerden hangisi Birinci ve İkinci Dünya Savaşları * Fransa * SSCB * ABD * İtalya * Japonya * Finlandiya * Bulgaristan * Macaristan * Romanya * İngiltere Müttefik * Almanya Mihver Bloklaşmalar Almanya İtalya Japonya İngiltere Fransa SSCB ABD Franklin Roosvelt-Harry Truman Stalin Mareşal Petain-De Gaulle Neville Chamberlain-Winston Churchill İmparator Hirahito Benito Mussolini Adolf Hitler 1929 Dünya Ekonomik Bunalımının neden olduğu olumsuzluklar Almanya – İtalya ve Japonya’nın yayılmacı politikaları İngiltere ve Fransa’nın I. Dünya Savaşından sonra kurdukları düzeni koruma istekleri Silahlanma yarışı Bloklaşmalar (Berlin-Roma-Tokyo Mihveri) Milletler Cemiyetinin Etkisiz Kalması Paris Barış Konferansı’nda barış düzeninin neden olduğu sorunlar SAVAŞIN NEDENLERİ etkinliğinin artması Almanya ve İtalya'da ırkçı düşüncelerin D) II ve III A) Yalnız II terilebilir? C) I ve III E) I, II ve III B) I ve II çıkmasında etkili olan gelişmeler arasında gös Yukarıdakilerden hangileri II. Dünya Savaşı'nın III. Milletler Cemiyeti'nin tarafsızlığını yitirmesi II. 1929 Dünya Ekonomik Bunalımı I. ALMANYA başlaması yer alan “Südetler” bölgesini işgale Çekoslovakya toprakları içerisinde * Hayat alanı olarak gördüğü * Avusturya’yı ilhak etti. * Ren Bölgesine asker çıkardı (1936). referandumla topraklarına kattı (1935). * Fransa’ya bırakılan Saar bölgesini “Hayat Sahası” yakınlaştı. * Bu konferansa davet edilmeyen SSCB Almanya’ya bıraksalar da yatıştırma politikası yeterli olmadı. * İngiltere ve Fransa Südet bölgesini Almanya’ya MÜNİCH KONFERANSI (1938) * Südet Bunalımı uluslar arası bir gerginliğe neden oldu. savaşın başlamasına engel olmuştur. İngiltere'nin 'yatıştırma politikasını terk etmesine neden Ancak Almanya’nın Çekoslovakya topraklarını işgale başlaması göstermeyip Südet bölgesindeki işgal ile yetineceğine inanmıştı. yapacağını düşünerek Almanya’nın Versay Antlaşması ihlallerine tepki Chamberlain Almanya’nın SSCB’ye karşı Avrupalı devletlerle işbirliği olarak tarihe geçmiştir. olabilmek amacıyla yürüttüğü diplomasi, yatıştırma politikası Chamberlain'in olası bir II. Dünya Savaşı öncesinde İngiltere Başbakanı Neville YATIŞTIRMA POLİTİKASI A)Hayat sahası B)Yatıştırma politikası C)Nasyonel sosyalizm D)Tarafsızlık politikası E) Barborassa harekatı İngiltere'nin bu tutumu için aşağıdaki tanımlamalardan hangisi yapılmıştır? İngiltere I. Dünya Savaşı'ndan sonra barışı korumaya yönelik bir politika izlemiş, özellikle Almanya ve Fransa arasında dengeleyici olmaya çalışmıştır. İTALYA * 1935’te Habeşistan’ı işgal etti. * Arnavutluk’u nüfuzu altına aldı. * Yunanistan’a ait KORFU ADASI’nın işgali Şehir olan FİUME’nin işgal edilmesi * İlk sorun Yugoslavya ile yaşandı.Serbest millileştirdiler. “Roma İmparatorluğunun Kuruluşu” olarak * Mussolini önderliğinde sömürgeciliği “Bizim Deniz” A) Yalnız I D) I ve II C) Yalnız III E) I, II ve III B) Yalnız II yukarıdakilerin hangilerinde doğru olarak verilmiştir? fikir akımı ve yayılmacı politikayı amaçlayan kavramlar İkinci Dünya Savaşı’ndan önce Almanya’da ortaya çıkan III. Nazizim - Kara Gömlekliler II. Nazizim - Hayat Sahası I. Faşizm - Hayat Sahası JAPONYA sınırlandırılmasına yönelik kararlar alındı. düzenlenerek Japonya’nın deniz kuvvetlerinin Washington Konferansı (Deniz Silahsızlanması) * Bu durum Batılı devletleri tepkisine neden oldu. * Çin topraklarını işgale başladı. Antlaşmasından çekildi. * 1931’de Milletler Cemiyeti’nden ve 1934’de Washington etti.(1931) * 1929 bunalımının etkisin azaltmak için Mançurya’yı işgal “Asya Asyalılarındır” olması E) Hindistan ve Pakistan’da bağımsızlık mücadelelerinin yaşanması D) Bölge üzerinde ABD ile SSCB arasında çıkar çatışmaları C) Japonya’nın yayılmacı politika uygulaması B) Çin Halk Cumhuriyeti ve SSCB’nin yakınlaşması A) SSCB önderliğinde Doğu Bloku’nun kurulması olmuştur? biri hâline gelmesinde aşağıdakilerden hangisi etkili Uzak Doğu’nun II. Dünya Savaşı’nın cephelerinden RAHAT GEÇTİ VE FRANSA’YI İŞGAL ETTİ. SIĞINAKLARINDAN OLUŞUYORDU. ANCAK ALMANLAR BU HATTI ÇOK BİR TOP ATIMI UZAKLIKTA 50 KULEDEN VE BUNLARA BAĞLI YER ALTI SAVUNMA HATTINI KURMAYA KARAR VERDİLER. BU HAT BİRBİRİNDEN FRANSIZLAR 1930’LARDA ALMANLARINA KARŞI DÜNYANIN EN GÜÇLÜ MAGİNOT HATTI Petain lider oldu) kontrollerinde VİCHY HÜKÜMETİ kurdu.(Mareşal * Fransa’nın bir kısmı Almanya’nın oldu ve burada kendi ettikten Fransa’yı işgal ederek Paris’i ele geçirdi. * Norveç, Danimarka, Belçika ve Hollanda’yı işgal Almanya; AVRUPADA SAVAŞ tutuldu. Ancak istenilen sonuç alınamadı. denilen hava saldırılarıyla İngiltere bombardımana çevirdi. KARTAL HÜCUMU veya İngiltere Muharebesi * Fransa’yı dize getiren Hitler, yönünü İngiltere’ye * Stalingrad Savaşı’nı Almanlar kaybetti. geçirme faaliyetine başladı. * 1941’de BARBAROSSA HAREKATI ile SSCB’yi ele Yugoslavya’yı ele geçirdi. antlaşmaları yaptı. Kısa zamanda Yunanistan ve * Bunun için önce Romanya ve Bulgaristan ile ittifak Sahası’ zihniyeti için SSCB’yi hedef aldı. * İngiltere saldırısından umduğunu bulamayınca ‘Hayat İtalyan ve Alman birlikleri teslim oldu. İngiltere ve Fransa’ya yardım edince, 1943 yılında * Ancak 1942’de ABD savaşa girip Kuzey Afrika Cephesinde istiyorlardı. Afrika ve en önemlisi de Süveyş Kanalı’nı almak * İtalyanlar, İngiltere’yi saf dışı bırakmak için Kuzey durumda bıraktı. * 1940 ‘ta İtalya’nın savaşa girmesi İngiltere’yi zor KUZEY AFRİKADA SAVAŞ D) Fransa C) Belçika E) İspanya B) Norveç A) Danimarka orduları tarafından işgal edilen ülkelerden biri olmamıştır? Aşağıdakilerden hangisi II. Dünya Savaşı sırasında Alman Hawai’deki Pearl ABD’ye geçti. Leyte Deniz Savaşı’nda yenildi. Pasifikteki üstünlük üssü saldırılarında ABD’ye yenildi. Son olarak da Japonya * Japonya Mercan Deniz Savaşı’nda ve Midway Deniz Böylece ABD fiilen savaşa girdi. Harbaour’daki ABD askeri üslerini bombaladı. * Japonya 7 Aralık 1941’de ambargonun Japon hükümetine darbe vurması üzerine; yayılmasına Karşın ABD’nin Japonya’ya uyguladığı * Avrupa’daki savaş Japonya’nın Pasifik Adalarında ASYA VE PASİFİKTE SAVAŞ E) Hiroşima ve Nagazaki'ye atom bombası atılması D) Çekoslovakya'nın işgali C) Nazilerin iktidara gelmesi B) 1929 Dünya Ekonomik Krizi A) Pearl Harlbour Baskını aşağıdakilerden hangisidir? ABD'nin II. Dünya Savaşı'na girmesine neden olan olay ilerlemiştir. süre sonra Müttefik Kuvvetler Almanya’ya kadar ÇIKARMASI ile Almanlar Fransa’dan atılmış, kısa * ABD öncülüğünde yapılan NORMANDİYA AVRUPA’DA SAVAŞIN SONA ERMESİ E) Pearl Harbour Baskını D) Midvvay Savaşı C) Normandiya Çıkarması B) Leyte Savaşı A) Barbarossa Harekatı aşağıdakilerden hangisidir? kurtarılmasında etkili olan askeri harekat II. Dünya Savaşı'nda Fransa'nın Alman işgalinden isimli atom bombası atıldı. 1945 ‘te Enola Gay isimli uçağın taşıdığı ‘Little Boy’ * ABD ilk atom bombasını Hiroşima kentine attı. 6 Ekim atması ile son buldu. * Bu bölgede savaş ABD’nin Japonya’ya atom bombası PASİFİKTE SAVAŞIN SONA ERMESİ şartsız teslim oldu. bombaları sonucu Japon İmparatoru Hirohito kayıtsız Buraya atılan bombanın adı ise ‘Fat Boy’ idi. Atom * İkinci bomba ise Nagazaki şehrine atıldı. Patlamadan saniyenin binde biri kadar sonra... Patlamadan 2 saniye sonra... Patlamadan 6 saniye sonra... Patlamadan 13 saniye sonra... Atlantik Bildirisi Birleşmiş Milletler Bildirisi yayınladılar. Başkanı Roosevelt, Atlantik Bildirisi'ni * İngiltere Başbakanı Churchill ve ABD çıkardı. * "Ödünç Verme ve Kiralama Yasası“ bıraktı. * İlk olarak silah satışını serbest sessiz kalamadı. Almanya’nın ilerleyişi karşısında başlangıçta savaş dışında kalan ABD; * Monroe Doktrini’ne bağlı olarak Atlantik Bildirisi (1941) sağlanması 4- Uluslararası sularda ticaret serbestliğinin 3- Uluslararası işbirliğinin geliştirilmesi belirlemesi 2- Ulusların kendi geleceklerini kendilerinin yapılmaması 1- Halkların onayı alınmadan sınır değişikliği Atlantik Bildirisi (1941) E) Temel ham maddelerden eşit biçimde yararlanılması D) Açık denizlerde ticaret serbestliğinin tanınması ülkeye yardım yapılması C) Bedeli savaş sonunda ödenmek üzere her B) Uluslararası iş birliğinin gerçekleştirilip geliştirilmesi A) Ulusların, kendi geleceklerini kendilerinin saptaması ilkelerden biri değildir? tarafından yayınlanan Atlantik Bildirisi’nde yer alan Aşağıdakilerden hangisi, 1941 yılında ABD ile İngiltere BİRLEŞMİŞ MİLLETLER TEŞKİLATI kuruluyor… E) Birleşmiş Milletler Bildirisi D) Briand-Kellogg Paktı C) Wilson İlkeleri B) Atlantik Bildirisi A) İnsan Hakları Bildirisi aşağıdakilerden hangisidir? kurulması yolunda ilk adımı oluşturan belge Cemiyeti'nin devamı olan Birleşmiş Milletler Teşkilatı'nın Winston Churchill'in yayınladıkları ve Milletler ABD Başkanı Franklin Roosevelt ve İngiltere Başbakanı * Türkiye'nin savaşa sokulması konusu gündeme gelmiştir. yenilgisi olu İtalya savaştan ayrıldı. * Bu yenilgi Mihver devletlerin kıta Avrupa’sındaki ilk ettiler. * Müttefikler aynı yıl harekete geçerek İtalya’yı mağlup karalaştırıldı (Sicilya). * Avrupa’da İtalya’ya karşı yeni bir cephe açılması KAZABLANKA KONFERANSI -1943 * Türkiye'nin savaşa sokulması konusu gündeme gelmiştir. ÇIKARMASI yapılarak Paris Alman işgalinden kurtarıldı. * Fransa’yı kurtarmak için Almanya’ya NORMANDİYA görüşüldü. * Fransa’nın Alman işgalinden kurtarılması durumu QUEBEC KONFERANSI -1943 yineledi. * Türkiye’nin II. Dünya Savaşına girmesi taleplerini verildi.(İngiltere, ABD, SSCB, Çin) verildi.( * Birleşmiş Milletler Teşkilatının kurulmasına karar bulunmasını istemiştir. * Sovyet yönetimi, ABD'nin kendilerine yardımda istenmiştir. * Avrupa'da Almanya'ya karşı ikinci cephenin açılması MOSKOVA KONFERANSI -1944 Türkiye’nin savaşa sokulması gündeme geldi. * Bu konferansta savaş sonrası kurulacak düzen ve Sovyet Rusya lideri Stalin arasında yapıldı. * ABD Başkanı Roosvelt, İngiltere Başkanı Churcill ve TAHRAN KONFERANSI -1943 endişeler dile getirildi * SSCB’nin savaştan galip çıkması hâlinde duyduğu ciddi * Türkiye’nin savaşa katılmak için hazırlıksız olduğu * İngiltere ve Türkiye ADANA KONFERANSI -1943 katılmayı ilke olarak kabul etti. silah ve malzemenin sağlanması şartıyla savaşa * Kahire görüşmelerinde İnönü, Türkiye’nin ihtiyacı olan değerlendirmek * Uzak Doğu'da yaşanabilecek gelişmeleri * Roosevelt – Churchill - İnönü KAHİRE KONFERANSI 1943 ve Japonya'ya savaş ilan etmiştir. * Bu karar üzerine Türkiye, 23 Şubat 1945'de Almanya olanların üyeliğe alınmamalarına karar verildi. * 1 Mart 1945'e kadar ortak düşmana savaş ilan etmemiş esaslarını saptamak amacıyla toplanmıştır. * II. Dünya Savaşı’nın sonlarına doğru gelecekteki barışın YALTA KONFERANSI 4-11 Şubat 1945 Birleşmiş Milletler Teşkilatı kuruldu. amacıyla Birleşmiş Milletler Antlaşması kabul edildi ve * II. Dünya Savaşı sonlarına doğru barışın korunması SAN FRANCİSCO KONFERANSI -1945 D) II ve III A) Yalnız I B) I ve II arasında yer almıştır? E) I, II ve III C) l ve III konferanslardan hangilerinde Türkiye katılımcı ülkeler II. Dünya Savaşı sırasında toplanan yukarıdaki III. San Francisco Konferansı II. Kahire Konferansı I. Adana Konferansı E) Boğazları tamamen kontrol altına almak içlerine girmek D) Almanya'yı etkisiz hale getirmek için Avrupa C) Türkiye ile olan ekonomik ilişkilerini geliştirmek B) Türkiye ekonomisinin düzelmesini sağlamak A) Türkiye'nin silah ve malzemesinden yararlanmak nedenlerinden biridir? Türkiye'yi II.. Dünya Savaşı'na dahil etmek istemesinin Aşağıdakilerden hangisi, İngiltere'nin 1943 başlarında İngiltere -Yatıştırma Politikası C) I ve II E) I, II ve III B) Yalnız III D) I ve III A) Yalnız II eşleşmelerden hangileri doğrudur? politikalarıyla ilgili olarak yukarıda yapılan II. Dünya Savaşı öncesinde devletler ve III. İtalya - Bizim Deniz II. Almanya-Hayat Alanı I. E) ABD'de başkanlık seçimlerinin yapılması D) Japonya'nın savaşa girmesi almak istemesi C) ABD Senatosu'nun Monroe Doktrini'ne bağlı B) Savaşın geniş alanlara yayılması A) Alman ilerleyişinin durdurulamaması II. Dünya Savaşı başlarında tarafsızlığını koruyan ABD, 1941'de çıkardığı Ödünç Verme ve Kiralama Yasası ile Müttefik Devletlere silah satışına başlamıştır. ABD'nin bu tutum değişikliğinde aşağıdakilerden hangisi etkili olmuştur? hareketinin ortaya çıkması E)Bandung Konferansı sonucunda Bağlantısızlar katılması D)SSCB'nin Müttefik Devletlerin yanında savaşa C)Japonya'nın Pearl Harbour Baskını'nı düzenlemesi atması B)ABD'nin Hiroşima ve Nagazaki'ye atom bombaları A)İtalya'nın Müttefiklerle ateşkes imzalaması Aşağıdakilerden hangisi Pasifik'te savaşın sona ermesinde doğrudan etkili olmuştur? E) Tahran Konferansı D) Kazablanka Konferansı C) Yalta Konferansı B) Potsdam Konferansı A) San Francisco Konferansı toplanan konferans, aşağıdakilerden hangisidir? esaslarını saptamak amacıyla 4 - 11 Şubat 1945’te II. Dünya Savaşı’nın sonlarına doğru gelecekteki barışın E) Fransa'da Vichy Hükümeti'nin kurulması Yasası'nı onaylaması D) ABD Senatosu'nun Ödünç Verme ve Kiralama C) Atlantik Bildirisi'nin yayınlanması B) Atom bombasının ilk kez kullanılması A) Berlin - Roma - Tokyo Mihveri'nin kurulması sırasında gerçekleşen gelişmelerden biri değildir? Aşağıdakilerden hangisi II. Dünya Savaşı E) Tahran Konferansı D) Washington Konferansı C) San Francisco Konferansı B) Potsdam Konferansı A) Yalta Konferansı aşağıdakilerden hangisidir? Birleşmiş Milletler Konferansı” olarak geçen konferans, Resmî adı “Uluslararası Örgüt Oluşturmaya Mahsus E) Adana Konferansı D) II. Kahire Konferansı C) I. Kahire Konferansı B) Tahran Konferansı A) San Francisco Konferansı yönelik girişimlerinden biri değildir? Aşağıdakilerden hangisi Müttefiklerin bu amaca Türkiye’nin savaşa katılmasını sağlamaya çalışmışlardır. Müttefikler, Türkiye üzerindeki baskıyı arttırarak Almanya’nın 1942’de Stalingrad yenilgisinden sonra II.DÜNYA SAVAŞI SONRASINDA YAPILAN KONFERANSLAR toplandı. amacıyla Berlin yakınında Potsdam’da yeni bir konferans belirlemek yapılacak barış antlaşmalarının temel koşullarını Avrupa’da ortaya çıkan sorunları çözmek * Müttefikler arasında; (ABD, İngiltere, SSCB) POTSDAM KONFERANSI -1945 imzalanması karara bağlandı. İtalya ile koşulları ağır olmayan bir barış anlaşması Avusturya’nın dört işgal bölgesine ayrılması yükümlülükler getirildi. Almanya için ekonomik ve askerî kısıtlama ve Fransa ve SSCB yönetimine bırakıldı. Almanya, dört işgal bölgesine ayrılarak ABD, İngiltere, Buna göre; ayrılma dönemine girmesine yol açmıştır. dünyanın başlıca iki nüfuz alanına (iki bloka) korumak için yaptıkları sert tartışmalar * Postdam Konferansı’nda devletlerin çıkarlarını UYARI: yargılandı * Savaş suçluları NURNBERG MAHKEMESİ’nde Teşkilatı kuruldu (1945). * Dünya barışını sağlamak için Birleşmiş Milletler * İki süper güç ortaya çıktı ( ABD – SSCB) * Almanya, Doğu - Batı olmak üzere ikiye ayrıldı. * İlk kez Atom bombası (nükleer silah) kullanıldı. kaybetmiştir. * Aşırı milliyetçi akımlar (Nazizm, Faşizm) önemini * Toplam 56 milyon insan öldü. II. DÜNYA SAVAŞI’NIN GENEL SONUÇLARI savaşında Türkiye, Hükümetleri tarafından yönetilmiştir. - Şükrü Saraçoğlu - Refik Saydam * II.Dünya - San Francisco Konferanslarına katılmış - Kahire - Adana * Türkiye bu dönemde II. Dünya Savaşında Türkiye “Saldırmazlık Paktı” imzaladı. * Almanya ise Türkiye’nin müttefik grubuna geçmemesi için imzalandı. * İngiltere ve Fransa ile “Karşılıklı Yardım Antlaşması” kadar savaşa girmedi. * Türkiye Denge Politikası ile II. Dünya Savaşı sonuna KANUNU- 1945 * TOPRAKSIZ ÇİFTÇİYİ TOPRAKLANDIRMA * TOPRAK MAHSULLERİ VERGİSİ -1944 * VARLIK VERGİSİ - 1942 * MİLLİ KORUNMA KANUNU - 1940 * NARH KOYMA kararı alındı * İsmail Hakkı TONGUÇ Köyden kente göçü engellemek arasındaki kültürel kopukluğu gidermek Kırsal kesimde yaşayan halk ile kentte yaşayan halk Eğitim yükünü hafifletmek Köyü ve köylüyü geliştirmek yetiştirmek Köyde yetişmiş, köyü bilen çocukları öğretmen olarak AMAÇ: * Hasan Ali YÜCEL KÖY ENTSTÜLERİ (1940-1954) A)Yalnız I D) I ve II E) II ve III B) Yalnız II C) Yalnız III vergilerinden hangileri, II. Dünya Savaşı’nın etkisiyle çıkarılmıştır? I. varlık, II. toprak mahsulleri, III. Emlak Türkiye’de, döneme verilen isimdir. çok ekonomik, siyasal ve ideolojik sürdürüldüğü rekabetin, silahlı çatışma yaşanmaksızın; daha gücün (ABD – SSCB) arasındaki anlaşmazlık ve * II. Dünya Savaşı'ndan galip çıkmış iki süper Soğuk Savaş ABD Batı Bloku SSCB Doğu Bloku Soğuk Savaş Dönemi Bandung Konferansı ile 1955’te kuruldu. * Endenozya’nın Bandung şehrinde yapılan oluşturdu. * İki kutuplu Dünya’da “Üçüncü Dünyayı” “Bağlantısızlar Hareketi” oluşturulmuştur. Asya ve Afrikalı devletler tarafından Savaşından sonra bağımsızlıklarını kazanan * Doğu ve Batı bloklarının dışında II. Dünya Bağlantısızlar ( Üçüncü Blok) JAWAHARLAL NEHRU HİNDİSTAN BAŞBAKANI YUGOSLAV LİDER JOSEPH TİTO BAĞLANTISIZLAR HAREKETİ LİDERLERİ CEMAL ABDÜLNASIR MISIR LİDERİ Konferansı E) San Francisco Konferansı D) Belgrad Konferansı C) Bandung B) Helsinki Konferansı A) Yalta Konferansı çıktığı konferans aşağıdakilerden hangisidir? uluslararası ilişkilerde bağlantısızlık akımının ortaya 1955 yılında Endonezya’da toplandığı ve sonucunda haklarını benimseyen Asya ve Afrika’dan 24 ülkenin Sömürgeciliğe karşı halkların kendi kaderlerini belirleme Blok E) Kuzey Bloku D) Batı Avrupa Birliği C) Üçüncü B) Doğu Bloku A) Batı Bloku hangisidir? oluşturdukları uluslararası birlik, aşağıdakilerden sömürgelerin, varlıklarını korumak amacıyla İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra bağımsız olan devam etmesi E)II. Dünya Savaşı'ndan sonra devletler arasında gerilimin D)Dünya ülkelerinin Doğu ve Batı bloklarına ayrılmaları C)Avrupalıların, Afrika ve Asya'da sömürgeler kurmaları B)Soğuk Savaş Dönemi'nin sona ermesi A)Asya ve Afrika ülkelerinin bağımsızlıklarını kazanmaları "Üçüncü Dünya" veya "Bağlantısızlar Bloku" aşağıdakilerden hangisinin sonucunda ortaya çıkmıştır? işbirliğini sağlayan üç örgütle tanımlanabilir. * Doğu Bloku; ideolojik, ekonomik ve askeri alanlarda DOĞU BLOKU’NUN KURULUŞU 1948’de Yugoslavya’nın Cominform’dan çıkartılmıştır. İtalya katılmıştır. Romanya, Çekoslovakya, Polonya, Fransa ve Yugoslavya, Bulgaristan, Macaristan, akışını sağlamakla görevli örgütlenmedir. * Avrupa’daki komünist partiler arasında bilgi * İdeolojik işbirliğidir. Cominform-1947 konseyini “ oluşturdular. çerçevesinde “Karşılıklı Ekonomik Yardımlaşma * Sosyalist blok ülkeleri Molotof Planı * Ekonomik işbirliğidir. Comecon -1949 Bu örgüt 1991’ de SSCB’nin dağılmasıyla bitmiştir. * Askeri işbirliğidir. Varşova Paktı-1955 Macaristan, Polonya, Çekoslovakya, Bulgaristan Katılan Devletler; SSCB, Arnavutluk, Romanya, D. Almanya, * Federal Almanya’nın NATO’ya üye yapılması reddedilmesi (1954) başvurunun ABD ve İngiltere tarafından * SSCB’nin NATO’ya katılma amacı ile yaptığı NATO’yu kurmaları (1949) sosyalizmin yayılması tehlikesine karşı * ABD, Kanada ve Batı Avrupa ülkelerinin VARŞOVA PAKTI -1955 B) I, III ve IV D) II ve V A) Yalnız V C) II, III ve V süreciyle ilgilidir? gelişmelerinden hangileri “Doğu Bloku’nun” kuruluş V- Varşova Paktı’nın kurulması IV- Batı Avrupa Birliğinin kurulması III- Kuzey Atlantik İttifakının kurulması II- Cominform’un kurulması I- Truman Doktrini’nin ortaya çıkması İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra görülen; E) Macaristan D) Polonya C) Bulgaristan B) Arnavutluk A) Fransa Paktı'nda yer alan ülkelerden biri değildir? Aşağıdakilerden hangisi, 1955 de kurulan Varşova Planı E) Sovyet Ticaret Birliği D) Molotof C) Truman Doktrini B) Milletlerarası Ticaret Birliği A) Cominform adı aşağıdakilerden hangisidir? için Sovyetler Birliği'nin kurduğu ikili ticaret sisteminin devletler ile ekonomik ilişkileri ve işbirliğini geliştirmek ABD'nin Marshall Planı'na karşı kendisine bağlı olan başlanmıştır. Varşova Paktı ülkeleri için kullanılmaya için “Demir Perde Ülkeleri” terimi zamanla Konuşmasında kullandığı Doğu Bloku Ülkeleri İngiltere Başbakanı Churchill 1946’da Fulton DEMİR PERDE ÜLKELERİ E) Amerika kıtasında yer alan ülkeler D) Varşova Paktı'na üye ülkeler C) Üçüncü dünya ülkeleri B) Bağlantısızlar A) NATO ülkeleri aşağıdakilerden hangisi için kullanılmıştır? Konuşması'nda söz ettiği "demir perde" terimi İngiltere Başbakanı Churchill'in 1946 tarihli Fulton 1946’dan sonra SSCB yayılmasına karşı “çevreleme politikası” izlemeye başladı. Doğu Bloku’nu kuşatmaya yönelik bir ABD’nin BATI BLOKU’NUN KURULUŞU kurarak sosyalizmin yayılmasını engellemeye çalışmıştır. ANZUS ve SEATO (Manila Paktı) Güney Doğu Asya'da Eisenhower Doktrini Bağdat Paktı ile CENTO Orta Doğu'da Truman Doktrini, Marshall yardımı ve OECC(Avrupa Ekonomik İşbirliği Örgütünün Kurulması) Batı Avrupa Birliği NATO Avrupa'da, ABD, Soğuk Savaş Dönemi'nde “Çevreleme Politikası” Seato A) Yalnız I D) II ve III C) I ve II E) I, II ve III B) Yalnız II Yukarıdakilerden hangileri, ABD'nin "çerçeveleme politikası" doğrultusunda uygulamaya konulmuştur? III. NATO II. Marshall Planı I. D) I ve II A) Yalnız I C) Yalnız III E) I, II ve III B) Yalnız II hangilerini uygulamaya koymuştur? üzerine, Amerika Birleşik Devletleri yukarıdakilerden partiler aracılığıyla Doğu Avrupa’da egemenlik kurması Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin komünist III. Balfour Deklarasyonu II. Marshall Planı I. Truman Doktrini A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III Yukarıdakilerden hangileri SSCB'nin Orta Doğu ve Avrupa'daki yayılmacı girişimlerine karşı alınan tedbirler arasında gösterilebilir? I. Manila Paktı II. Marshall yardımı III. Eisenhower Doktrini ortaya koymuştur. * Doğu Avrupa ve Balkanlardaki bölünmeyi çok daha kesin çizgilerle kontrolünün ABD tarafından devralındığının göstergesidir * II. Dünya Savaşından önce İngiltere’nin etkisi altındaki bir bölgenin mücadelesinin başladığını ilan etmiştir. * Truman Doktrini, yeryüzünün iki bloka ayrıldığını ve SSCB-ABD yaptığı ilk girişimdir. * ABD’nin Batı dünyasının liderliğini açık bir şekilde üstlenmek için Truman Doktrini E) NATO’yu kurması D) II. Dünya Savaşı’nda İngiltere’ye silah yardımı yapması C) Molotof Planı’nın uygulanması B) Truman Doktrini’nin ilan edilmesi A) Marshall Planı’nın uygulanması hangisidir? üstlenmek için yaptığı ilk girişim, aşağıdakilerden ABD’nin, Batı dünyasının liderliğini açık bir şekilde ve makine yardımını kapsamaktadır. E) Her Avrupa ülkesine, Amerikan malı malzeme konmuştur. bulunduğuna dair endişeleri nedeniyle uygulamaya D) ABD yöneticilerinin, dünyanın SSCB tehdidi altında şekilde yaptığı ilk girişimdir. C) ABD'nin, Batı dünyasının liderliğini üstlenmek için açık bir ortaya koymuştur. B) Doğu Avrupa ve Balkanlardaki bölünmeyi kesin çizgilerle A) SSCB ve ABD mücadelesinin başladığını ilan etmiştir. yanlıştır? Truman Doktrini ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi kurdular. olan Avrupa Ekonomik İşbirliği Örgütünü (OECC) yardımını paylaştırmakla görevli olacak bir örgüt * Marshall Planını kabul eden ülkeler Amerikan öngören bir doktrindir. Amerikan malı malzeme ve makine yardımı yapılmasını Türkiye’nin de dahil olduğu 16 Avrupa ülkesine * Sosyalizmin Avrupa’da yayılması tehdidine karşı MARSHALL YARDIMI 1947 * Türkiye * İrlanda ve Portekiz * Yunanistan ve Yugoslavya * Norveç ve İsveç * Danimarka ve Lüksemburg * Avusturya ve Belçika * Hollanda ve İzlanda * İtalya ve Batı Almanya * İngiltere ve Fransa Marshall Planı ile Yardım Alan Ülkeler Birliği kuruldu.(1948) Belçika, Hollanda ve Lüksemburg arasında Batı Avrupa Batı Avrupa devletlerini tedirgin etti. İngiltere, Fransa, * Berlin Krizi’nin yaşanması eğiliminde olan Çekoslovakya'yı işgal etmesi * SSCB'nin 1948'de Marshall Yardımı'ndan yararlanma Batı Avrupa Birliği (Mart 1948) NATO’NUN KURULMASI -1949 olan Kuzey Atlantik İttifakını kurdu. Portekiz, ABD, Kanada) arasında kısa adı ile NATO İtalya,İzlanda, Danimarka, Lüksemburg, Norveç, 12 Batılı ülke (İngiltere, Fransa, Belçika, Hollanda, * SSCB’nin tehditlerine karşılık 4 Nisan 1949’da katılmıştır. 1952’de Türkiye ve Yunanistan 1955’de Batı Almanya 1982’de İspanya NATO’ya Kore Savaşı'na asker gönderme, D) II ve III A) Yalnız II C) I ve III E) I, II ve III B) I ve II hareket ettiğini kanıtlar? girişimlerinden hangileri Batı Bloku ile birlikte III. Bağdat Paktı'nın kurulmasına öncülük yapma II. NATO'ya üyelik başvurusunda bulunma, I. gerçekleştirdiği, Türkiye'nin Soğuk Savaş Dönemi'nde göstergesidir. tamamen terkettiğinin * ABD’nin Monroe Doktrini’ni askeri örgütlenmesidir. * Soğuk Savaş Dönemi’nin ilk ? Küçük Antant E) Kuzey Atlantik Paktı D) Marshall Planı C) B) Batı Avrupa Birliği A) Truman Doktrini yayılmacılığının etkisi yoktur? Savaşı’ndan sonra başlayan Sovyet tehdit ve Aşağıdakilerden hangisinin ortaya çıkmasında II. Dünya izlemeye başlamıştır. Orta Doğu, Uzak Doğu ve Asya’da yayılmacı politikalar İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra Sovyet Rusya Avrupa, * Türkiye Konseye 8 Ağustos 1949’da üye olmuştur. amaçlamıştır. spor, gençlik vb. alanlarda iş birliği ve yardımlaşmayı * Medya, sosyal dayanışma, sağlık, eğitim,kültür, * Hukuk ve insan haklarının korunması, Avrupa Konseyi 1949 Avrupa Ekonomik işbirliği Örgütü (OEEC) C) I ve III E) I, II ve III B) I ve II D) II ve III A) Yalnız I olduğu uluslararası kuruluşlardan biridir? Yukarıdakilerden hangisi Türkiye'nin de üye III. Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET) II. Avrupa Konseyi I. E) Schuman Bildirgesi D) Eisenhovver Doktrini C) Marshall Planı B) Truman Doktrini A) Monroe Doktrini ya da gerçekleştirilen girişimlerden değildir? Aşağıdakilerden hangisi ABD tarafından hazırlanan E) Avrupa Ekonomik Topluluğu D) Bağdat Paktı C) Balkan Paktı B) NATO A) Avrupa Konseyi örgütlerden biri değildir? Aşağıdakilerden hangisi, Türkiye’nin bu amaçla katıldığı güvenlik alanını genişletmeye çalışmıştır. karşı ABD ve Batılı devletlerle iş birliği yaparak kendi Türkiye, Soğuk Savaş Dönemi’nde SSCB’nin baskılarına Amacıyla Fransız Dış İşleri SCHUMAN BİLDİRGESİ (9 Mayıs 1950) ile birliğin temelleri atıldı. Ekonomik potansiyelleri birleştirip bir Avrupa pazarı oluşturmak Sovyetler Birliği’nin Batı’ya doğru yayılmasını engellenmek 1957’de Roma Antlaşması ile kurulmuştur. 1992’de Manschritt Antlaşması ile • • Avrupa Birliği adını almıştır. Avrupa Ekonomik Topluluğu • Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu kurulmuştur (18 Nisan 1951) • • Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET) D) G. Marshall C) H. Truman E) R. Schuman B) A. J. Balfaur A) W. Churchill adamlarından hangisinin bildirgesiyle atılmıştır? Avrupa Ekonomik Topluluğu'nun temeli aşağıdaki devlet D) Marshall Planı C) Balfour Bildirisi E) Eisenhower Doktrini B) Shuman Bildirgesi A) Truman Doktrini olduğu söylenebilir? Bu birliğin kurulmasında aşağıdakilerden han gisinin etkili Birliği" kurulmuştur. Hollanda ve Lüksemburg'un oluşturdukları "Kömür ve Çelik engellemek amacıyla Fransa, Batı Almanya, İtalya, Belçika, yüzünden doğabilecek herhangi bir uyuşmazlığı ve savaşı Avrupa'da önemli sanayi hammaddeleri olan kömür ve çelik Orta Doğu'da görülen istikrarsızlık İsrail Devleti'nin kurulmasıyla daha da karmaşık bir yapıya bürünmüştür • Soğuk Savaş Dönemi'nde Orta Doğu istikrarsız ve karışıklıklarıyla "dünyanın bir numaralı fırtına merkezi" olarak adlandırılmıştır. SOĞUK SAVAŞTA ORTA DOĞU KURULMASI Bu durum Arap-İsrail Savaşına neden oldu. hızlandırmıştır. Yahudiler 1948’de İsrail Devleti’ni resmen kurdular. I. Dünya Savaşı sırasındaki Balfaur Deklerasyon (1917) da bu göçü Osmanlı borçlarının kapatılmasını teklif etmiştir. II.Abdülhamit’ten Yahudilerin Filistine göç etmesi ve karşılığında Dünya Siyonist Örgütü başkanı Teodor Herzl, Osmanlı padişahı İsviçre’de yapılan bir konferansta gündeme gelmiştir. Yahudilerin Filistin’de bir devlet kurması fikri ilk kez 1897’de İSRAİL'İN DÜNYA SİYONİST ÖRGÜTÜ KURUCUSU TEODOR HERLZ U-2 Olayı Kore ve Çinhindi Savaşı Süveyş Krizi Berlin Krizi E) Küba Krizi ( Yumuşama Döneminde) D) U - 2 olayı C)Süveyş Krizi B)Kore Savaşı A)Berlin Krizi Soğuk Savaş Dönemi'nde ABD ve SSCB arasında gerilime neden olan iki kutuplu dünyayı karşı karşıya getiren krizler görülmüştür. Aşağıdakilerden hangisi ABD ve SSCB ilişkilerinde krize neden olan olaylardan biri değildir? altına alması ile kriz başladı. SSCB’nin bu duruma tepki olarak Berlin’i abluka Alman devleti kurulması kararı aldılar. yayılmasına karşı baraj oluşturabilecek yeni bir kontrolleri altında olduğu bölgelerde sosyalizmin ABD, İngiltere ve Fransa’nın Almanya’nın kendi BERLİN KRİZİ 1948-1949 SOĞUK SAVAŞIN İLK KRİZİ D) 1970 C) 1965 E)1975 B) 1961 A) 1958 Ünlü Berlin Duvarı hangi yıl örülmeye başlanmıştır? ( Soğuk Savaşın en önemli sembolü) 1961’de Berlin Duvarı inşa edildi. (Doğu) olmak üzere ikiye ayrıldı. 1949’da Federal Almanya (Batı) ve Demokratik Almanya BERLİN KRİZİ SÜRECİ Süveyş krizden en karlı çıkan devlet SSCB oldu. Kriz, ABD ve SSCB'nin devreye girmesi ile ateşkes ilan edildi ve bölgeye Birleşmiş Milletler askerleri yerleştirildi. İngiltere ve Fransa ve İsrail bölgede işgale başladılar. Mısır Devlet Başkanı Nasır'ın İngiltere ve Fransa kontrolündeki Süveyş Kanalı'nı devletleştirme kararı alması yeni bir krizin başlangıcı oldu. SÜVEYŞ KRİZİ (1956) Mısır, Suriye, Ürdün ve S.Arabistan kabul etmediler. ülkelerine mali yardım yapılmasını öngörüyordu. durumunda ABD silahlı kuvvetlerinin kullanılması ve bölge Orta Doğu ülkelerine yapılacak bir komünist saldırı EİSENHOWER DOKTRİNİ D) Orta Doğu B) Doğu Avrupa E) Batı Avrupa C) Uzak Doğu A) Afrika Eisenhower Doktrini, aşağıdaki bölgelerin hangisindeki ülkelere Amerikan askeri ve ekonomik yardımını içermektedir? E) Vietnam Savaşı D) Çin Halk Cumhuriyeti'nin kurulması C) Kore Savaşı B) Süveyş Krizi A) Berlin Krizi geliştirdikleri söylenebilir? hangisinde ABD ve SSCB'nin ortak tutum Aşağıdaki "Soğuk Savaş Dönemi" gelişmelerinden E) Schuman Bildirgesi D) Kissinger Doktrini C) Balfour Deklarasyonu B) Truman Doktrini A) Eisenhower Doktrini hangisidir? ülkelere mali yardımı öngören doktrini aşağıdakilerden bulunmayı ve Orta Doğu'da ABD politikalarını kabul eden komünist saldırı olması durumunda askeri müdahalede ABD'nin bir Orta Doğu ülkesine yönelik doğrudan bir • • Soğuk Savaşın sıcak çatışmaya dönüştüğünün ilk göstergesidir. 1950'de başlayan Kore Savaşı 1953'te tarafların birbirlerine üstünlük sağlayamamasıyla sonuçlandı. Kore toprakları da Almanya'da olduğu gibi biri sosyalist diğeri liberal iki devlete bölünmüş olarak kaldı. KORE SAVAŞI (1950 - 1953) Türkiye NATO'ya üyeliğini kolaylaştırmak amacıyla Kore'ye gönderilen Birleşmiş Milletler kuvvetlerine katılmıştır. Kore Savaşı'na katılan askeri birlikler, Türkiye'nin ülke dışına gönderdiği ilk askerlerdir. UZAK DOĞU'DA GELİŞMELER KORE SAVAŞINDA TÜRK TUĞAYINI YÖNETEN TAHSİN YAZICI BİRLEŞMİŞ MİLLETLER KOMUTANI MAC ARTUR’DAN MADALYA ALIRKEN ANZUS (Avustralya, Yeni Zellanda, ABD) SEATO (MANİLA PAKTI) (Güney Doğu Asya Anlaşma Teşkilatı; ABD, Fransa, İngiltere, Pakistan, Avustralya, Yeni Zelanda, Filipinler ve Tayland) • • ÇİNHİNDİ SAVAŞI Fransa'ya karşı bağımsızlık mücadelesi yapan Laos, Kamboçya ve Vietnam, Çin ve SSCB tarafından desteklenince ABD de Fransa'ya mali yardımda bulundu. Fransa'nın başarısızlığıyla sonuçlanan savaşların ardından Cenevre Antlaşması imzalandı (1954). Fransa, Laos ve Kamboçya'nın bağımsızlığını kabul etti. Vietnam'da bağımsız iki devletin kurulması kararlaştırıldı. (Kuzey – Güney) Bu gelişmelerin ardından ABD, SSCB'nin Uzak Doğu'da yayılmasını önlemek amacıyla yeni tedbirler almıştır. Kore Savaşı, D) II ve III A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II E) I, II ve III gelişmelerinden hangileri etkili olmuştur? III. ABD'nin, Uzak Doğu'da etkinliğini artırmak istemesi II. Vietnam'ın kuzeyinde komünistlerin gücünü artırması, I. SEÂTO'nun kurulmasında, B) Yalnız III D) II ve III A) Yalnız II E) I, II ve III C) I ve III I. Almanya II. Kore III. Vietnam Yukarıdakilerden hangileri Soğuk Savaş Dönemi'nde toprakları ikiye ayrılan devletler arasında gösterilebilir? KEŞMİR BÖLGESİ sebebiyle hep sorun yaşamışlardır. Ancak Pakistan ve Hindistan bağımsız olduktan sonra özellikle Hindistan ve Pakistan devletleri kuruldu. devletin kurulmasına müsaade etti. İngiltere 1947 yılında II. Dünya Savaşı sonrası bölgede iki ayrı Müslümanların liderliğini Muhammed Ali Cinnah yapıyordu. Hinduların lideri Mahatma Gandhi , Bu bölgeler de bağımsızlık mücadelesinin öncülüğünü Pakistan ve Hindistan İngiltere sömürgesi olan iki bölge idi. HİNDİSTAN VE PAKİSTAN’IN BAĞIMSIZLIĞINI KAZANMASI Hindistan Bağımsızlık Lideri Mohandas Karamçand Gandi Hindistanın ilk Başbakanı Nehru Pakistan Bağımsızlık Lideri Muhammed Ali Cinnah durdurmasıyla sorun bitirildi. • Eisenhower'in 25 Mayıs 1960'ta U-2 uçuşlarını kullanılan üsleri vuracağını açıkladı. • SSCB'nin füzelerle karşılık vereceğini, bu saldırıda ilişkilerinde gerginliğe yol açtı. düşürülmesi Soğuk Savaş Dönemi'nde ABD - SSCB uçağının 1960 yılı Mayıs'ında SSCB hava sahasında • NATO üslerinden kalkan Amerikan U-2 haber alma U - 2 Olayı Dönemi'nde ABD 5- Bağdat Paktı 1955 (CENTO 1959) 4- Balkan Paktı (1954) 3- NATO (1952) 2-Avrupa Konseyi (1949) 1- Avrupa Ekonomik İşbirliği Topluluğu (1947) olarak aşağıdaki uluslararası örgütlere katılmıştır: liderliğindeki Batı Bloku’nda yer almış ve buna bağlı * Türkiye Soğuk Savaş SOĞUK SAVAŞTA TÜRKİYE Adnan MENDERES Fuat KÖPRÜLÜ Refik KORALTAN 1958’de İMF’den borç alındı. 1950 seçimlerini DP kazandı. milletvekili DP’den ayrılarak Millet Partisini kurdu. 1948 tarihinde de CHP’ye karşı muhalefeti yetersiz gören bir grup Tek dereceli seçim (1946) 1946 seçimlerini CHP kazandı. Celal BAYAR kurdu. CHP de Dörtlü Takrir Grubu istifa ederek Demokrat Partiyi (1946) 1945’te Nuri DEMRAĞ önderliğinde Milli Kalkınma Partisi kuruldu. NURİ DEMİRAĞ MİLLİ KALKINMA PARTİSİNİN KURUCUSUDUR. CUMHURİYETİN İLK DEMİRYOLLARINI YAPAN KİŞİDİR. AYRICA BEŞİKTAŞ’TA KURDUĞU UÇAK FABRİKASI İLE YERLİ UÇAKLAR ÜRETTİ. E) Adnan Menderes D) Refik Koraltan C) Fuat Köprülü B) Hasan Polatkan A) Celâl Bayar biri değildir? süreçte Demokrat Parti’yi kuran devlet adamlarından Takrir olarak bilinen önergeyi imzalayan ve sonraki Aşağıdakilerden hangisi, Haziran 1945’te Dörtlü Kalp pilinin icad edilmesi ve lazerin geliştirilmesi bu dönemde gerçekleşmişti. ENIAC adlı ilk bilgisayarın yapılması, DNA'nın kimyasal yapısının çözülmesi, İlk Nükleer Denizaltı 1954'te ABD tarafından yapıldı. tarihe geçti. Yuri Gagarin‘ Dünya yörüngesine başarıyla ulaşan ilk insan olarak “Explorer" ABD tarafından dört ay sonra uzaya gönrerildi. “Sputnik” Uzaya gönderilen ilk uydudur. (SSCB) Soğuk Savaş Başlarında Bilimsel, Teknolojik ve Kültürel Alanda Görülen Gelişmeler ROCK AND ROLL MÜZİĞİ 1950-1960 YILLARI RASINDA ELVİS PRESLEY İLE SEVİLDİ. 1951 AKDENİZ OYUNLARI İLK KEZ MISIR’DA YAPILDI. Yumuşama (detant) Uluslar arası ilişkilerde blokların gerginliğini azaltmak için karşılıklı görüşmelerin tercih edildiği dönemdir. gelmişlerdir. görecek olmasından dolayı 1961’de Viyana'da bir araya nükleer silahlanma yarışında her iki tarafların zarar ABD Başkanı John Kennedy ve SSCB Başkanı Kruşçev yumuşama sürecinin ilk adımı Fransa’nın NATO’nun askeri kanadından çekilmesi ve Batı dünyasında sarsıntılara neden olması ABD’nin dünyadaki siyasi gelişmeler karşısında müttefiklerine danışmadan hareket etmesi Yugoslavya ve Romanya’nın SSCB güdümünden kurtulup, Batı ile ilişkilere girmesi SSCB ve Çin arasında yaşanılan güven bunalımı ve Çin’in Batı dünyası ile diplomatik ilişkilere girmesi Konvansiyonel silahlardan nükleer silahlara geçilmesi Doğu-Batı ilişkilerinde Yumuşama politikasının ortaya çıkmasında; arasındaki iyi ilişkilere Ping Pong Diplomasisi denir. Pong Takımının Çin’e davet edilmesi ile başlayan ABD-Çin Japonya ‘ya dünya şampiyonası için giden Amerikan Ping YUMUŞAMA DÖNEMİ POLİTİKALARI E) Ping-Pong Diplomasisi D)Şangay deklarasyonu C)İkili zirve B)Yumuşama (Detant) A)Mekik Diplomasisi sağlayan gelişmeye aşağıdaki isimlerden hangisi verilmiştir? ABD ile Çin arasında diplomatik ilişkilerin kurulmasını Camp David Antlaşmaları (1978-1979) İmzalanması Helsinki Konferansı ve Helsinki Nihai Senedi'nin Salt-I (1969) ve Salt-ll (1979) Antlaşmaları Antlaşması (1963) Nükleer Denemelerin Kısmen Sınırlandırılması imzalandı. ‘Nükleer Denemelerin Kısmen Yasaklanması Antlaşması’ İlk adım olarak 1963’te ABD, SSCB ve İngiltere arasında oldu. füze krizi, nükleer silahların sınırlandırılmasında başlangıç Küba Buhranı sonrası SSCB ile ABD arasında yaşanan NÜKLEER SİLAHLARIN SINIRLANDIRILMASI “savunma amaçlı füzelerin sınırlandırılması kararlaştırıldı” 1969’da ABD ve SSCB arasında SALT-I (Stratejik Silahları Azaltma) görüşmeleri başladı ve 1972’de SALT-I Antlaşması imzalandı SALT-I 1972 SSCB'nin Afganistan'ı, işgaline (1979) bağlı olarak ABD Kongresi'nin onayını alamadığı için sonuçsuz kaldı. “Uzun menzilli nükleer silahların sınırlandırılması kararlaştırıldı” ABD ile SSCB arasında yapıldı. SALT-II 1979 ve Batı bloku ülkeleri Helsinki Nihai Senedi imzalandı. Avrupa Güvenlik ve İş Birliği Konferansı’nda toplandı. (AGİK) Doğu (Arnavutluk hariç) Avrupa’da yumuşama sürecinde güvenlik ve işbirliğini güçlendirmek için HELSİNKİ KONFERANSI 1975 Sınırların dokunulmazlığı Kuvvet kullanımından kaçınmayı İnsan hak ve hürriyetlerine saygılı olmayı Birbirlerinin iç işlerine müdahale etmemeyi Toprak bütünlüğüne, egemenlik haklarına saygı göstermeyi Helsinki Nihai Senedi yumuşamanın Avrupa'ya taşınmasına ve Avrupa'da bir barış havasının doğmasına neden olmuştur. Helsinki Nihai Senedi, ABD ve SSCB arasındaki Bu Ant ile; Mısır İsrail’i tanıdı Mısır Arap dünyasından uzaklaştı Arap dünyasının tepkilerine rağmen ABD’nin arabuluculuk yapması ile Mısır-İsrail arasında antlaşma imzalandı. Enver Sedat, SSCB yanlısı politika yerine Batı yanlısı politika takip etti. Bu antlaşmanın sağlanmasında ABD’nin Mekik Diplomasisi etkili oldu. (Kissinger Doktrini) 1970’te Cemal Abdülnasır’ın vefatından sonra Mısır’ın yeni lideri Enver Sedat oldu. 1978 Camp David Antlaşması D) ABD - SSCB C) İsrail - Filistin E) İsrail - Mısır B)ABD - Mısır A) İsrail-ABD gerçekleştirilmiştir? aşağıdaki ülkelerden hangileri arasında 1978 -1979 yıllarında yapılan Camp David Antlaşmaları E) Ortadoğu Projesi D) Dörtlü Zirve C) Ping - Pong Diplomasisi B) Bağlantısızlık hareketi A) Mekik diplomasisi Camp David Antlaşmaları öncesinde ABD Dışişleri Başkanı Henry Kissinger'ın sürdürdüğü diploması aşağıdakîlerden hangisidir? A) İsrail'in Mısır'la olan sınır sorunlarının çözümlenmesinde B) Mısır'ın Arap dünyası ile olan bağlarının zayıflamasında C) İslam Dünyası'nda ABD karşıtlığının artmasında D) Batı Şeria'daki Yahudi yerleşim bölgelerinin İsrail tarafından boşaltılmasında E) Arap ülkelerinin SSCB ile yakınlaşmasında Orta Doğu'da barışın sağlanmasına yönelik girişimlerden biri de ABD'nin arabuluculuğuyla İsrail ve Mısır arasında yapılan Camp David Anlaşmalarıdır. Bu antlaşmaların aşağıdakilerden hangisinde etkili olduğu savunulamaz? Kıbrıs Sorunu (1974) Petrol Krizi (1973) Keşmir Sorunu (1965) Küba Krizi (1962) Bu durum Türkiye'nin ; ABD tarafından feda edilebileceğine dair bir güvensizlik ve kırgınlığın doğmasına neden olmuştur SSCB, Türkiye’deki ABD’ye ait Jüpiter füzelerinin sökülmesi karşılığında Küba’daki füzeleri söktü ve kriz bitti. Kriz nedeni ile ABD - SSCB arasında nükleer savaş çıkma ihtimali ortaya çıkınca her iki taraf geri adım attı. ABD yönetimi Fidel Castro’yu devirmek için Çıkarma harekatı, 17 Nisan 1961'de (Domuzlar Körfezi Harekatı) başlattı. Bu başarısız darbe girişimi; Castro'nun devrilmesini sağlayamadığı gibi O'nu SSCB'ye daha çok yaklaştırdı. Fidel Castro'nun ülkesindeki Amerikan şirketlerini devletleştirme girişimleriyle başladı. KÜBA KRİZİ (1962) ABD 1961’de Türkiye’ye SSCB’yi tehdit amaçlı Jüpiter füzelerini yerleştirmiştir. ABD Başkanı Kenndy’nin Fidel Castro’yu devirmek için yaptırdığı Domuzlar Körfezi Çıkartması ABD için tam bir başarısızlık olmuştur. E) Keşmir Sorunu D) 1973 Arap - İsrail Savaşı C) SSCB'nin Afganistan'ı işgali B) Vietnam Savaşı A) Küba Krizi gelişme aşağıdakilerden hangisidir? çatışmaların engellenmesi zorunluluğunu ortaya koyan ilk açısından ABD ve SSCB arasında savaşa neden olabilecek Dünyayı nükleer bir tehlikeyle karşı karşıya bırakması yeraltı zenginliklerine ve önemli bir stratejik konuma sahiptir. Keşmir; Hindistan, Pakistan, Afganistan ve Çin sınırlarının kesiştiği bir bölgededir. etmektedir. Hindu ve Müslümanlar arasındaki çatışmalar günümüzde bile devam oldu. Yeni kurulan iki devlet arasında Keşmir Bölgesinin paylaşımı sorun devletleri olarak bu bölgede iki yeni devlet kuruldu. 1947’de İngiltere bölgeden çekilince Hindistan ve Pakistan KEŞMİR SORUNU Petrol fiyatlarını yüksek seviyeye çıkarmak ve üretici ülkeler arasında teknik konularda işbirliği sağlamak amacıyla OPEC kuruldu( 1960) (Petrol İhraç eden ülkeler) OPEC PETROL KRİZİ Bu örgüt 1973 Arap-İsrail Savaşı sonunda Arap dünyası petrolü Batı dünyasına karşı bir silah olarak kullanma kararı aldı. Petrol ihraç eden Arap ülkeleri teşkilatıdır OAPEC E) İran - Irak Savaşı'nın başlaması D) Batılı devletlerin Arap ülkelerine silah satışını artırması Sovyet tehdidi altına girmesi C) SSCB'nin Afganistan'ı işgaliyle Orta Doğu petrollerinin B) İran'da rejim değişikliğinin gerçekleşmesi petrolü silah olarak kullanması A) Arap ülkelerinin İsrail'in Filistin'deki yayılmasına karşı 1973 Petrol Krizi'nin başlamasında aşağıdakilerden hangisi etkili olmuştur? Petrol ihraç eden Arap ülkelerinin biraraya gelerek oluşturdukları örgüt olan OAPEC 1973'de petrol fiyatlarını artırmış, bu durum bütün dünyayı etkileyen bir petrol krizinin başlamasına neden olmuştur. Vietnam Savaşı (1965) Arap - İsrail (1967 ve 1973) Kıbrıs Barış Harekatı (1974) SSCB'nin Afganistan'ı İşgali (1979-1988) İran - Irak Savaşı (1980-1988) VİETNAM SAVAŞI (1965 ‐ 1973) ABD, Güney Vietnam'ı komünist Kuzey Vietnam'a karşı savunmak amacıyla yaptığı Vietnam Savaşı'nda elli beş bin askerini de kaybetti. Cenevre Antlaşması, iki Vietnam'ın 1956 seçimleriyle birleşmesini öngörüyordu. Sorun da buradan çıktı. Soğuk Savaş Döneminde Çinhindi Savaşın ardından yapılan Cenevre Antlaşmasıyla (1954), Laos, Kamboçya ve Vietnam, Kuzey ve Güney Vietnam olmak üzere ikiye ayrıldı. VİETNAM SAVAŞI (1965 - 1973) 1976'da iki devletin birleşmesiyle "Vietnam Cumhuriyeti" kuruldu. 1975'te Vietnam'ın tamamında komünist bir rejim egemen olmuştu. ABD askerini kullanarak değil, yalnızca ekonomik yardım ve silah yardımı yaparak destek olmayı öngören bir doktrindir. Nixon Doktrini (1969) ABD Vietnam'da kelimenin tam anlamıyla bataklığa saplanmıştı. Amerikan askerlerinin ölümlerinde görülen artış, ABD kamuoyunun tepkisinin artmasına neden oldu. gitmeyi red ettiği için spor yapması yasaklanmıştır. yapmadılar ki onlarla savaşayım “ sözüyle Vietnam Savaşına Muhammed Ali Clay “ Vietkonglar bana hiçbir kötülük ABD İsrail’in kurulduğunu aynı gün tanıdı. İkinci gün İngiltere tanıdı. 1973 Arap-İsrail Savaşları (Yom Kippur Savaşı) 1967 Arap-İsrail Savaşı (Altı Gün Savaşı) 1956 Süveyş Krizi ve İsrail-Mısır Savaşı 1948-1949 Arap-İsrail Savaşı Filistin topraklarında İsrail Devleti’nin 1948’de kurulması günümüze kadar Arap – İsrail savaşlarının sürmesine neden oldu. ARAP-İSRAİL SAVAŞLARI İSRAİL HER SAVAŞ SONRASI TOPRAKLARINI GENİŞLETMİŞTİR. BM’nin baskısıyla SSCB 1989’da Afganistan’ı boşalttı. kurmasını engelledi. grup ABD’nin de desteğiyle SSCB’nin Afganistan’da otorite Ayrıca SSCB işgaline karşı çıkan ve adına MÜCAHİTLER denilen ABD ise bu işgal üzerine SALT- II Antlaşmasını onaylamadı. yardım istedi. SSCB’ de 1979’da Afganistan’ı işgal etti. direniş başlattı. Afgan yönetimi isyanları bastıramayınca SSCB’den Yeni yönetimin SSCB yanlısı politikaları sonucu halk yönetime karşı hükümet kurdurdu. fırsat olarak değerlendiren SSCB Afganistan’da kendi yanlısı bir 1978'de Afganistan'daki iç çatışmaları ve ekonomik sıkıntıları SSCB’NİN AFGANİSTANI İŞGALİ (1979-1989) SSCB’den Silah ve ekonomik yardım aldı. 1979’da Saddam tek başına iktidara geldi. Baas yönetimi SSCB’ye yakınlaştı. Irak Sadabat ve Bağdat Paktında yer aldı. 1958’de Irakta Cumhuriyet ilan edildi. Rejim değişikliğinden sonra Irak Bağdat Paktından çekildi. BAAS PARTİSİ yönetimde söz sahibi oldu. Özel mülkiyet güvencesi Laik bir Arap toplumu İç ve dış ticarette denetim BAAS PARTİSİ IRAK’TA REJİM DEĞİŞİKLİĞİ ABD öncülüğünde kurulan CENTO’dan 1979’da ayrıldı. İran dış politikada bağlantısızlık ilkesini izledi 1979’da da Fransa’da sürgün bulunan Ayetullah Humeyni ‘nin ülkeye geri dönmesiyle İran İslam Cumhuriyeti kuruldu. Rıza Şah Pehlevi’nin Batı yanlısı politikaları ve halkın bu duruma sıcak bakmaması 1978’de bölgesel nitelikli başlayan isyanlar bir yıl içinde halk hareketine dönüştü. Pehlevi hanedanlığı 1925’ten 1979 yılına kadar İran’ı yöneten ailedir. İRAN’DA REJİM DEĞİŞİKLİĞİ RIZA ŞAH PEHLEVİ 1979’DA DEVRİLİNCE ÜLKE DIŞINA KAÇTI. 1979 İRAN İSLAM DEVRİMİ LİDERİ AYETULLAH HUMEYNİ 1979 İRAN İSLAM DEVRİMİ ÖNCESİ VE SONRASI kazanmıştır. şey kazanamamıştır. Ancak her iki devlete silah satan ülkeler para Karşılıklı yapılan 8 yıllık saldırıların sonucunda her iki taraf hiç bir hızlandırmıştır. da Saddam Hüseyin’in lider olması bu savaşın çıkışını İran’da 1979’da Humeyni devrimi ile rejimin değişmesi, Irak’ta İran ve Irak’ın Orta doğuda liderliğe oynaması vardır. Basra Körfezi ve Şattül Arap Su yoluna sahip olma düşüncesi Nedenleri; İRAN-IRAK SAVAŞI (1980-1988) Özellikle ABD ile İran’ın gergin olan politikaları döneminde bile ABD’nin İsrail aracılığıyla İran’a silah sattığı ortaya çıkmıştır. Bu olaya İrangate Olayı denildi. (Bu dönemde ABD Başkanı Raneld Regan idi) İrangate Olayı FIRAT VE DİCLE NEHİRLERİ BİRLEŞTİKTEN SONRA ŞATTÜL ARAP ADINI ALIR. D) II ve III A) Yalnız I B) I ve II E) I, II ve III C) I ve III İsrail'e karşı ortak hareket etmesini zorlaştırmıştır? Yukarıdaki gelişmelerden hangileri Arap dünyasının III. İslam Konferansı Teşkilatı'nın Kurulması II. İran - Irak Savaşı I. Camp David Antlaşmaları Başlangıçta Kıbrıs'taki İngiliz varlığını hedef alan örgüt 1958'den sonra Türklere yönelik faaliyetlere başlamıştır. Kıbrıslı Rumların ENOSİS'i gerçekleştirmek amacıyla, kurdukları terör örgütüdür. EOKA Türkçe karşılığı "ilhak" olan Enosis, Kıbrıs'ın Yunanistan'a katılmasını amaç edinen, düşünce ve idealdir. ENOSİS Kıbrıs Meselesi Bu sorunu çözmek için Yunanistan ve Türkiye Zürih Antlaşması ve Londra Antlaşması ile 1960’ta Bağımsız Kıbrıs Cumhuriyetini kurdular. Türkiye,Yunanistan ve İngiltere garantör devlet oldular. Türklerde 1955’te önce Volkan sonra Türk Mukavemet Teşkilatını (TMT) kurdular. Bu terör faaliyetleri kısa zamanda Kıbrıs’ta bir iç savaş halini aldı. EOKA ‘nın amacına ulaşmak için terör eylemlerini artmıştır. EOKA ‘nın amacı ENOSİS (Kıbrıs'ın Yunanistan'a ilhakı) projesini gerçekleştirmekti. Hedef önce İngiltere, sonra da Kıbrıs'taki Türkler olacaktı. İstekleri BM’de kabul görmeyince Yunanistan, Kıbrıs'ta EOKA adı altında bir terör örgütü kurdurdu. II. Dünya Savaşı'nın ardından Kıbrıs'ın bağımsızlığı için “ENOSİS (ilhak)” İngiltere'ye resmi başvuru yapan Yunanistan 1954'te uluslararası alandaki girişimlerini artırdı ve konuyu BM taşıdı. Yönetimin başına Fazıl Küçük, yardımcılığına da Rauf Denktaş getirildi. 1967’de ‘Kıbrıs Geçici Türk Yönetimi’ni kurdular. Rumlar AKRİTAS PLANI ile Yunanistan ile Kıbrıs'ın birleşmesini planladılar. ABD Başkanı Johnson’un 1964'de İsmet İnönü’ye gönderdiği mektup ABD Türkiye ilişikilerini bozdu. Türkiye Kıbrıs Barış harekatı yaparsa ABD müdahale edecektir Ancak EOKA Türklere yönelik terör faaliyetlerini arttırdı. Kanlı Neol denilen baskınla 24 Türk öldürüldü. Türkiye bunun üzerine ilk olarak 1964’te Rum mevzilerini bombaladı. Ancak çatışmalar devam edince Kıbrıs Türkleri Rumlarla yaşamanın mümkün olamayacağını anladı. Cumhurbaşkanlığa Rum lider Makarios, yardımcılığına da Türk lider Dr. Fazıl Küçük getirildi. ‘Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ kuruldu. Ancak Rumlar Türklerin adadaki varlığını kabul etmek istememesi üzerine Rauf Denktaş liderliğinde 1983’te 1975’te Rauf Denktaş ‘Kıbrıs Türk Federe Devleti’ni kurdu. Türkiye , bu darbenin bir Yunan hareketi olduğunu öne sürerek 1974’te adaya müdahale kararı aldı ve ‘Kıbrıs Barış Harekatı’nı başlattı. Ancak BM, barış önerisinde bulununca barış önerisine uydu. Fakat görüşmelerden hiç bir netice çıkmayınca İkinci Barış Harekatı yaptı ve adanın üçte birine akim oldu. Enosis’in biran önce gerçekleşmesini isteyen EOKA örgütü pasif buldukları Makarios’a karşı 1974’te darbe yaptı ve Makarios’un yerine Nikos Sampson’u Cumhurbaşkanı yaparak ‘Kıbrıs Elen Cumhuriyeti’ni ilan ettiler. E) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti D)Kıbrıs Alayı C)Türk Mukavemet Teşkilatı (TMT) B)Kıbrıs Türk Federe Devleti A)Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Kıbrıslı Rumların, 1955'te EOKA terör örgütünü kurmaları ve ENOSİS'i gerçekleştirmek için İngilizlerle birlikte Türklere karşı kanlı cinayetlere başlamaları üzerine adada yaşayan Türkler tarafından 1958'de aşağıdakilerden hangisi kurulmuştur? A)Türkiye'yi SSCB'den uzaklaştırmayı B)İslam dünyasında İsrail'e karşı olan tepkileri hafifletmeyi C)Kıbrıs'a yapılabilecek Türk askeri harekatına engel olmayı D)Türkiye ile Avrupalı devletler arasındaki ilişkileri geliştirmeyi E) Yunanistan'ın NATO'ya geri dönmesini kolaylaştırmayı ABD'nin bu mektupla aşağıdakilerden hangisini gerçekleştirmek istediği söylenebilir? Yumuşama Dönemi'nde Türk - Amerikan ilişkilerinin bozulmasında etkili olan gelişmelerden biri de ABD Başkanı Johnson'un 1964'te "Johnson Mektubu" olarak bilinen bir mektubu İsmet İnönü'ye göndermesi olmuştur. A)Küba Krizi sırasında ABD'nin Türkiye'deki Jüpiter füzelerinin sökülmesini kabul etmesi B) Türkiye'nin Arap - İsrail savaşlarında Türk hava sahasının kullanılmasına izin vermemesi C) Truman Doktrini'nin hayata geçirilmesi D) Johnson Mektubu E) Kıbrıs Barış Harekatı'nın başlaması Aşağıdakilerden hangisi bu dönemde Türk -Amerikan ilişkilerinde olumsuz etki yapan gelişmeler arasında gösterilemez? Türkiye ile ABD arasındaki yakınlaşma 1952'de Türkiye'nin NATO'ya girmesiyle bir ittifaka dönüşmüş, ancak 1960 ile 1980 yılları arasında iki ülke arasında görülen anlaşmazlıklar Türk - Amerikan ilişkilerini olumsuz etkilemiştir. RUM LİDER MAKARİOS TÜRK LİDERLER FAZIL KÜÇÜK VE RAUF DENKTAŞ Kardak Kayalıkları Sorunu Hava Sahası (FIR Hattı- Uçuş Bilgi Bölgesi) sorunu Kıta Sahanlığı Sorunu Kara Sularının 6 milden 12 mile Çıkarılması Ege Adalarının Silahlandırılması atıldığı haberinin yayılması üzerine 1955’te sokaklara dökülen binlerce kişi gayrimüslimlere ait ev ve işyerlerini yakıp yıkması olayı) 6-7 Eylül Olayları (Atatürk'ün evine Yunanlılar tarafından bomba Yunanlılar ile DiğerMeseleler yaşamalarına rağmen kavimsel kimliklerini kaybetmemekte direnen halklar Bu örgüt 1973 yılından itibaren özellikle Türk diplomatlarına yönelik terör eylemleri başlattılar. Amaçları; 4T olarak adlandırılan Tanıtma, Tanınma, Tazminat ve Toprak şeklinde ifade edilir. DİASPORASI: Dünyanın pek çok ülkesine dağılmış olarak Ermeniler kısa adı ASALA olan ‘Ermeni Kurtuluşu için Ermeni Gizli Ordusu’ adı verilen bir terör örgütü kurdular. Türkiye’deki Ermeni Meselesi,, Ermeni diasporası ve emperyalist ülkelerin gayretiyle ortaya çıkarılmıştır. ERMENİ İDDAALARI VE ASALA ASALA TERÖR ÖRGÜTÜ GENELDE DİPLOMATLARIMIZI HEDEF ALMIŞTIR Bu örgüt bünyesinde 1974’te de İslam Kalkınma Bankası kuruldu. Günümüzde başkanlığını Ekmeleddin İhsanoğlu yürütmektedir. İlk zirve FAS’ta toplandı.(Türkiye’de katıldı) Bu zirve de İsrail’in Kudüs’ü boşaltması ve İsrail’i tanıyan devletlerle ilişkilerin kesilmesi kararlaştırıldı. İkinci, toplantı PAKİSTAN’da yapıldı.(1974) Ürdün Kralı Hüseyin ile Arap Devletleri Dış işleri bakanları “Kahire” de “İslam Zirvesini” toplama kararı alındı. Nedeni; EL AKSA CAMİ’nin kundaklanması İSLAM KONFERANSI TEŞKİLATI (OİC) 1961’den 1971’e kadar AP iktidarda kaldı(S.Demirel) 1961 seçimlerine AP,CHP,YTP,CKMP katıldı. Aydemir önderliğindeki yeni darbe girişim engellendi. Asker darbenin tam olarak başarıya ulaşmadığına inanan Talat Meclis 1961’de Cemal Gürsel’i Cumhurbaşkanı seçti. Yeni anayasa halk oylaması sonucu yürürlüğe girdi. Milli Birlik Komitesi kuruldu ve Kurucu Meclis Kanunu kabul edildi. Polatkan (Maliye bkn) idam edildi. Adnan Menderes (bşbkn), Fatin Rüştü Zorlu (dış iş bkn), Hasan DP iktidarına son verildi. 27 Mayıs 1960 askeri darbesi gerçekleşti. TÜRKİYE’DE BUNALIMLI YILLAR 1983’te Anavatan Partisi iktidara geldi hazırlayan Prof. Dr. Orhan Aldıkaçtı) 1982 Anayasası halk oylamasına sunularak kabul edildi.( oluşturdu. Devlet Başkanı Kenan Evren ve Bülent Ulus Bakanlar Kurulunu Milli Güvenlik Konseyi oluşturuldu. 12 Eylül 1980 askeri darbesi gerçekleşti. 1973’te Fahri Korutürk Cumhurbaşkanı oldu. yeni hükümet kuruldu. 1971’de hiçbir partiye üyeliği olmayan Nihat Erim tarafından etti. 12 Mart 1971 Askeri Muhtırası ile Süleyman Demirel istifa YARGILANAN ADNAN MENDERES, HASAN POLOTKAN VE FATİN RÜŞTÜ ZORLU 27 MAYIS ASKERİ HÜKÜMET DARBESİ LİDERİ CEMAL GÜRSEL 1960 DARBESİNİN AMACINA ULAŞMADIĞINI DÜŞÜNEREK YENİ BİR DARBE GİRİŞİMİNDE BULUNDU. BAŞARISIZ OLDU VE İDAM EDİLDİ. TALAT AYDEMİR 1971-1972 yılları arasında Türkiye Cumhuriyeti başbakanı. 1980’de suikast sonucu öldürüldü. İsmail Nihat Erim TURGUT ÖZAL 1983-1989 YILLARI ARASINDA BAŞBAKANLIK YAPTI. 1989’DA CUMHURBAŞKANI OLDU, GÖREVİ SIRASINDA 1993’TE VEFAT ETTİ Hükümeti) Ekonomideki bu kötü gidişatı önlemek için karma ekonomiden serbest piyasa ekonomisine geçişi sağlayan 24 Ocak 1980 kararları alındı.(Demirel 1970’den itibaren ise ‘ilerici İthal İkameci model’ ile buzdolabı, televizyon, çamaşır makinesi ve araba üretilmeye başlanmıştır. 1960-1970 yılları arasında İthal-ikameci sanayileşme’ modeli ile daha önce ithal edilen tüketim mallarının ülkede üretimi amaçlanmıştır. Devlet Planlama Teşkilatı kuruldu ve Beş Yıllık kalkınma planları yeniden uygulamaya konuldu. Ekonomi 1961 TARİHİNDE CUMHURBAŞKANI CEMAL GÜRSEL EMRİYLE ÜRETİLEN İLK YERLİ TASARIM VE ÜRETİMİ OLAN ARABADIR. ESKİŞEHİR TCDD İŞLETMESİNDE ÜRETİLMİŞTİR. DEVRİM İLERİCİ İKAMECİ SANAYİLEŞME POLİTİKALARI SONUCU ÜRETİLEN MURAT 124. İLK ÜRETİM 1971’de GERÇEKLEŞTİ. Küreselleşme genel anlamda, kitle iletişim teknolojisindeki gelişmeye ve endüstriyel genişlemeye bağlı olarak; siyasal, ekonomik ve kültürel ilişkilerin dünya ölçeğinde yaygınlık kazanmasıdır. KÜRESELLEŞEN DÜNYA İkiz Kulelere Yapılan Terör Saldırıları NATO'nun Avrupa'da Genişlemesi (Eski Doğu Bloku devletlerinin NATO'ya üye olması) Yugoslavya'nın Dağılması Avrupa Birliği'nin Kurulması İki Almanya'nın Birleşmesi (Berlin Duvarı'nın yıkılması) SSCB'nin Dağılması Önemli Olayları SSCB'nin Afganistan'ı İşgali Körfez Savaşları Yugoslavya İç Savaşı Savaşları Başkanlığı TİKA (Türk İşbirliği ve Kalkınma İdaresi Karadeniz Ekonomik İşbirliği Teşkilatı Şanghay Beşlisi Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı Bağımsız Devletler Topluluğu Avrupa Birliği Örgütleri Gorbaçov tarafından Ocak 1987’de Glasnost ve Kasım 1987’de Perestroyka açıklandı. SSCB’nin Dağılması (SSCB’nin Demokratikleşmesi) toplumun her kesimine söz tanınması amaçlandı. Siyasi merkeziyetçiliğin ortadan kaldırılması ve Glasnost (Açıklık) 1980’li yıllarda sosyalizmin artık işleyemez hale gelmesi üzerine; Ekonominin üzerindeki merkeziyetçiliği kaldırarak devletin bütünlüğünü korumaya çalışan politikadır. Perestroyka ( Yeniden Yapılanma) Glasnost D) I ve II A) Yalnız I C) Yalnız III E) I ve III B) Yalnız II III. Atlantik Bildirisi Yukarıdakilerden hangileri Sovyet komünizminin yapısını değiştirme amacı taşımıştır? II. Perestroika I. E) Komünist rejimi Çin'de yaymayı D)Devlet yönetimini demokratikleştirmeyi C)Komünist iktidarın tepki çeken baskıcılığını azaltmayı B)ABD ile rekabet gücünü artırmayı A)Ülke ekonomisini canlandırmayı SSCB lideri Gorbaçov, glastnost (açıklık) ve perestroika (yeniden yapılandırma) programlarıyla aşağıdakilerden hangisini hedeflememiştir? SSCB devlet adamı. 1985'ten 1991'e kadar Sovyetler Birliği'ni yöneten lider..Glasnost ve Perestroyka‘yı gerçekleştiren lider Mihail Sergeyeviç Gorbaçov, Macaristan, Polonya, Çekoslavakya, Bulgaristan, Romanya Arnavutluk,Doğu Almanya Bu dağılma, ülkelere bağımsızlığı ve Blok'tan kopmaları getirdi. Gorbaçov'un beklediği bütünleşme ve güçlenme çabalarını dağılmaya götürdü. Doğu Bloku’nun Dağılması 1993'te Çekoslovakya toprakları ikiye ayrılmıştır. Çekoslovakya'da 1989'da Kadife Devrimi olarak adlandırılan kansız ve çatışmasız bir devrimle demokrasiye geçilmiştir. Kadife Devrimi(1989) Bu müdahale ile Petrol zengini olan Basra Körfezi ABD kontrolüne geçti. ABD, İkiz Kule saldırılarını bahane ederek 2001’de Afganistan’ı işgal etmesi Nükleer Silahlanmayı önlemek iddiasıyla da 2003’te Irak’ı işgal etmesi Kontrol Batı Blokuna dolayısıyla ABD’ye geçti. 1991’de SSCB’nin dağılmasıyla Doğu Bloku çöktü. SSCB’NİN DAĞILMASININ DÜNYA DENGESİ ÜZERİNE ETKİLERİ ABD'ye karşı denge oluşturmak amacıyla "Şanghay Beşlisi" olmuştur. Çin, Rusya, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan Şanghay Beşlisi Alma Ata Zirvesi (21 Aralık 1991) . SSCB’nin dağılmasından sonra 21 Aralık 1991'de Kazakistan'ın o zamanki başkenti Alma-Ata'da; 11 Cumhuriyet’in katılımıyla toplanan zirvedir. Gürcistan ise zirveye gözlemci olarak iştirak etmiştir Rusya, Ukrayna, Beyaz Rusya, Kazakistan, Kırgızistan, Türkmenistan, Özbekistan, Azerbaycan, Tacikistan, Ermenistan Moldovya Estonya Letonya Ukrayna Bağımsız Devletler Topluluğu TÜRK CUMHURİYETLERİNİN BAĞIMSIZLIĞINI KAZANMASI 1993’te Cumhurbaşkanı olan Haydar Aliyev’in “Biz bir millet, iki devletiz” sözleri Türk-Azeri ilişkilerinde yönlendirici oldu. Bakü – Tiflis – Ceyhan Boru Hattı faaliyete geçirildi. Ebulfeyz Elçibey’in liderliğinde Halk Cephesi kuruldu. SSCB dağılınca da Azerbaycan 1991’de bağımsızlığını ilan etti. İlk tanıyan devlet Türkiye’dir. 1920’ de tekrar SSCB hakimiyetine girdi. 1918’de Mehmet Emin Resulzade liderliğinde bağımsız oldu. AZERBAYCAN – BAKÜ EBULFEYZ ELÇİBEY MEHMET EMİN RESULZADE Günümüzde Karabağ’da Ermeni işgali halen sürmektedir. Ermeniler,1992’ de Karabağ’ı işgal ederek başta HOCALI olmak üzere bir çok kentte sivilleri öldürmüştür. ( HOCALI KATLİAMI ) 1988’de çoğunluğu Ermenilerden oluşan Karabağ Parlamentosu’nun Ermenistan’a bağlanma kararı, Azeriler ile çatışmaya neden olmuştur. 1923’te özerk bölge statüsü verildi. DAĞLIK KARABAĞ SORUNU Kazakistan 1991’de Semey nükleer deneme alanını kapatarak dünya tarihinde ilk defa gönüllü olarak kendi nükleer silah deposundan vazgeçen ülke olmuştur. Başlayan dostluk ilişkileri sonucu 1993’te Türkistan’da Ahmed Yesevi Uluslararası Türk-Kazak Üniversitesi kuruldu. Orta Asya Birliği Fikrini ortaya atan ilk ülkedir. İlk tanıyan devlet Türkiye oldu. oldular. Nur Sultan Nazarbayev liderliğinde 1991’de bağımsız KAZAKİSTAN KAZAK LİDER NURSULTAN NAZARBAYEV ÖZBEK LİDER İSLAM KERİMOV Kırgız yazar Cengiz Aytmatov’un romanları ülkemizde büyük ilgi görmektedir. Rus egemenliğine giren ilk Türk topluluğudur. Kırgızıstan-Türkiye ilişkilerinin gelişmesi sonucu 1995’te Manas Üniversitesi kurulmuştur. İlk tanıyan devlet Türkiye’dir. 1991’de bağımsız olan Asker Akayev liderliğinde bağımsız oldu. Başkenti Bişkek ‘tir. KIRGIZİSTAN E) Şehriyar D)Ebulfez Elçibey C)Cengiz Aytmatov B)Mehmet Emin Resulzade A)Bahtiyar Vahapzade aşağıdakilerden hangisidir? Kırgızistan'ın yetiştirdiği dünyaca tanınan yazarı Başkenti Taşkent’tir. 1991’de İslam Kerimov liderliğinde bağımsız oldular. Basmacılık Hareketi’nin başarısız olması üzerine SSCB’ye bağlandı. ÖZBEKİSTAN –TAŞKENT Doğalgaz ve petrol yönünden zengindir. SSCB, Türkmenistan’ı özellikle pamuk üretimini zorunlu tutarak bölgeyi kendi sanayisi için hammadde kaynağı olarak görmüştür. 1924’te SSCB egemenliğini kabul etmiştir. Başkenti Aşkabad’tır. Türkmenistan 1991’de Saparmurad Niyazov liderliğinde bağımsız oldular. TÜRKMENİSTAN - AŞKABAT TÜRKMEN LİDER SAPARMURAD NİYAZOV (TÜRKMENBAŞI) KIRGIZ LİDER ASKAR AKAYEV E) Gurbanguli Berdimuhammedov D)Saparmurad Niyazov C)Haydar Aliyev B)İslam Kerimov A)AskarAkayev Aşağıdakilerden hangisi Türkmenbaşı olarak anılmıştır? için kurulan teşkilattır. kalkınmalarına yardımcı olmak, ekonomik,teknik, sosyal, kültürel ve eğitim alanlarında işbirliğini geliştirmek 24 Ocak 1992’de Türk dilinin konuşulduğu ülkeler ve Türkiye’ye komşu ülkeler olmak üzere, gelişmekte olan ülkelerin; ( TÜRK İŞBİRLİĞİ VE KALKINMA İDARESİ BAŞKANLIĞI) TİKA D) WHO A) OPEC B) UNESCO E) IMF C) TİKA Aşağıdaki teşkilatlardan hangisi, başta Türk dilinin konuşulduğu ülkeler olmak üzere, ilgili ülkelerle Türkiye arasında ekonomik, teknik, sosyo - kültürel ve eğitim alanlarında iş birliğini geliştirmek amacıyla kurulmuştur? Almanya 3 Ekim 1990’da resmen birleşti. Berlin duvarı 1990’da Berlin Duvarı yıkıldı. 1961’de Berlin Duvarı Örülmeye başlandı. Almanya, Berlin Buhranı sonrası 1949’da Doğu ve Batı Almanya olarak ikiye bölünmüştür. ALMANYA’NIN BİRLEŞMESİ 2002’ de ortak para birimi olan AVRO’ya geçtiler. (İngiltere, Danimarka ve İsveç) bu parayı kullanmıyor. 1992’de Maastrich Antlaşması(Hollanda) ile Avrupa Birliği adını almıştır.( 27 bağımsız devlet) Kurucu üyeler: Federal Almanya, Fransa, İtalya, Lüksemburg, Belçika ve Hollanda’dır. Merkezi Brüksel’dir. 1951’de Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu olarak temeli atıldı. 1957 Roma Antlaşması ile Avrupa Ekonomik Topluluğu adıyla kuruldu. AVRUPA BİRLİĞİ AB ülkeleri arasında vizesiz dolaşım hakkı sağlayan protokole SHENGEN VİZESİ denir. (İngiltere ve İrlanda Shengeni imzalamadı) 2004’te Ortak AB Anayasasına geçildi. Ancak halkoylaması sonucu Fransa ve Hollanda kabul etmedi. Bu sebeple bu anayasa yerine 1 Ocak 2009’da LİZBON ANTLAŞMASI yürürlüğe girdi.(Lizbon Ant. İrlanda halkoyu sonucu reddetti) Adaylık için başvuruda bulunan ülkelerin tam üyeliğe kabul edilmeden önce karşılaması gereken kriterleri belirtmiştir. Bu kriterlerde, demokrasi, hukukun üstünlüğü, insan hakları, azınlık hakları ve işleyen bir piyasa ekonomisi alanlarında belirli bir seviyeye gelmiş olmak istenmektedir. Kopengah Kriterleri Ekonomik ve parasal politikalarla, bu politikaların uygulanması için gerekli kurumsal değişiklikleri düzenlemiştir. Maastrich Kriterleri Ortak bir Avrupa Kültürü oluşturmak için ortaya konulan kriterler E) Eisenhovver Doktrini D)Kopenhag Kriterleri C)Schuman Bildirgesi B)Helsinki Deklarasyonu A)Maastricht Kriterleri Avrupa Birliği'ne adaylık için başvuruda bulunan ülkelerin, tam üyeliğe kabul edilmeden önce karşılaması gereken koşullar aşağıdakilerden hangisi ile belirlenmiştir? 2002 tarihinde de müzakere süreci başladı. 1999’da Türkiye AB’ye aday ülke oldu. 1996 tarihinde Gümrük Birliği Antlaşması imzalandı. 1980’de de Yunanistan’ın AB’ye üye olmak için başvurması ve Türkiye - Yunanistan arasındaki gerginlik Türkiye-AB ilişkilerinin bir müddet dondurulmasına neden olmuştur. Türkiye 1987’de tekrar AB’ye tam üyelik için başvurdu. 1957’de kurulan AET’ye Türkiye 1959’da üyelik için başvurmuştur. 1963’te “Ankara Ortaklık Antlaşması” imzalandı. Ancak antlaşma öngörüldüğü şekilde uygulanamadı. TÜRKİYE VE AVRUPA BİRLİĞİ Erasmus (Öğrenci ve akademik personel değişimi) Lingua ( Dil Öğrenimi) Leonardo Da Vinci ( Mesleki Eğitim) Socrates (Genel Eğitim) Bu projeler; Ülkemiz AB Eğitim ve Gençlik Programlarına 2004’ten itibaren üyedir. yedir 1980’de Tito ölünce, Yugoslavya’yı oluşturan 6 federal cumhuriyetin Cumhurbaşkanları devleti dönüşümlü olarak yönetti. Parçalanma süreci başladı. 1945’te ise General Tito, Yugoslavya Halk Cumhuriyetini kurarak monarşiye son verdi. Bir milletin egemen olmasını engellemek için, siyasi yapı olarak Federalizm benimsendi. I.Dünya Savaşı sonrası Sırp-Hırvat ve Slovenlerden oluşan krallıkla yönetilen Yugoslavya devleti kuruldu. Yugoslavya’nın Dağılması Bunun üzerine NATO Sırp hedeflerine askeri müdahale de bulunmuştur. (Srebrenica Katliamı) Bosna-Hersek bölgesi Boşnakların yanı sıra Sırp nüfusunun yoğun olduğu bir bölge idi. Sırplar, BosnaHersek’in bağımsızlık ilanına karşı 1991’de Saraybosna’ya girerek birçok sivili öldürdü. Aynı yıl Makedonya ve Bosna-Hersek bağımsızlığını ilan etti. Yugoslavya Federal Hükümetine ilk bağımsızlık ilanı yapan 1990’da Slovenya ve Hırvatistan oldu. 1991’de Sırp-Hırvat çatışması çıktı. Antlaşmayla Bosna-Hersek topraklarında iki devlet kurulmuştur. Sıbıstan – Bosna Savaşını sona erdiren antlaşmadır. DAYTON ANTLAŞMASI (1995) MÜSLÜMAN BOŞNAKLARIN LİDERİ ALİYA İZZETBEGOVİÇ soykırım olması açısından da önem taşır. ve Avrupa'daki hukuksal olarak ilk kez belgelenmiş Avrupa'da gerçekleşmiş en büyük toplu insan kıyımı olması Srebrenica Katliamı Sırplar savaş içerisinde yüzlerce toplu mezar oluşturmuştur. Bu mezarlar bulunamaması için uzak yerlerde açılmıştır. Bu toplu mezarlar mavi kelebekler sayesinde bulundu. Öyle ki bölgede araştırma yapan uzmanlar mezarların üzerinde yetişen Artemis çiçeklerinin ve bu çiçeklerle beslenen mavi kelebeklerin sayısında artış gözlemlediler. Bu yöntemle bugüne dek yüzlerce toplu mezar bulundu. Bulunmaya da devam ediyor. Hersek, Hırvatistan,Slovenya kurulmuştur. Karadağ(2006), Sırbıstan, Kosova (2008), Bosna- Yugoslavya’nın dağılmasıyla A) Sırp D) Özbek E) Boşnak B) Sloven C) Hırvat Aşağıdakilerden hangisi, I. Dünya Savaşı'nın ardından kurulan Yugoslavya Devleti'ni oluşturan topluluklardan biri değildir? Devlet Başkanı Saddam Hüseyin yakalandı. Yapılan yargılama sonucu 2006’da idam edildi. 2005’te Celal Talabani Cumhurbaşkanı seçildi. 2003’te de ABD ve İngiltere Irak’ın Nükleer Silah Üretimi yaptığını bahane ederek Irak’a ikinci kez saldırdı. Irak kuvvetleri fazla dayanamadı ve teslim oldu. 1980-1988 yılları arasında 8 yıl süren Irak-İran Savaşı Irak ekonomisini çok zayıflatmıştı. Saddam Hüseyin ekonomiyi güçlendirmek için 1990’da Kuveyt’i işgal etti. BM Milletler Koalisyon güçleri Irak’a 1991’de saldırdı. Irak kısa sürede ateşkes istedi. Irak’ın imzaladığı antlaşmaya uyup uymadığını kontrol etmek amaçlı merkezi Türkiye’deki İncirlik üssü olan ‘ÇEKİÇ GÜÇ’ kuruldu. Körfez Savaşları Filistin topraklarında 1948’de İsrail Devleti’nin kuruldu. Bu durum üzerine Filistinli Araplar,Yaser Arafat liderliğinde Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) kurdular. BM FKÖ’yü Filistin’in tek temsilcisi olarak tanıdı. İsrail’e karşı “İntifada” olarak bilinen ayaklanma başladı. Madrid Konferansı’nda ilk defa İsrail- Filistin görüşmesi gerçekleşti.(1991) Oslo Görüşmelerinde taraflar birbirlerini tanıdılar.(1993) Yaser Arafat’ın ölümünden sonra Mahmut Abbas devlet başkanı oldu. 2007’de İsrail ile Filistin arasında Anna-Polis Toplantısı yapılmıştır ancak İsrail’in uzlaşmaz tutumu sonuç vermemiştir. Filistin Sorunu E) Annapolis Planı D) Şarm El Şeyh Zirvesi C)Fez Planı B)Cenevre Planı A) Oslo Antlaşması İsrail aşağıdakilerden hangisiyle, Filistin Kurtuluş Örgütü'nün Filistinlilerin yasal temsilcisi olduğunu ilk kez kabul etmiştir? 2001’de El Kaide Terör Örgütü ABD’ deki İkiz Kuleleri bir saldırı ile yıktı. Taliban’ın kurduğu İslam Devletine karşı olanlar da ülkenin kuzeyinde toplanarak ‘Kuzey İttifakı’ adı altında örgütlendi. Afganistan’da 1996’da Taliban ülkeyi kontrol altına aldı ve İslam Devleti kurdu. SSCB 1989’da Afganistan’dan çekildikten sonra Mücahitler yeni hükümeti kurdular. Afganistan’daki Gelişmeler Bu hükümete güvenlik konusunda destek vermek için BM Güvenlik Konseyi tarafından ISAF (Uluslar arası güvenlik destek gücü) kuruldu. ISAF 2003’ten itibaren NATO’nun emrine verildi. Hamid Karzai yeni hükümeti kurdu. Taliban yönetimi 2001’de görevden uzaklaştırıldı. Kosova,Afganistan ve Lübnan da asker bulundurmaya devam ediyor. Türk ordusu BM, NATO ve AB liderliğindeki çeşitli barış gücü görevlerine iştirak etmiştir. Bunlar; Kore, (BM) Somali,(BM) Bosna-Hersek,(BM gücünde yer aldı ve NATO bünyesinde görev yaptı) Arnavutluk, (BM) Kosova,(NATO) Afganistan(NATO- ISAF) Lübnan(BM) TÜRK ORDUSU VE DÜNYA BARIŞI