Sevkiyat Öncesi Ürün Uygunluk Değerlendirme Programı

SEVKİYAT ÖNCESİ ÜRÜN UYGUNLUK DEĞERLENDİRME PROGRAMI
DOING BUSINESS IN KURDISTAN SERIES 07






ÖZET
Irak’a yapılan sevkiyatlarda yakın zamana
kadar ciddi bir kontrol söz konusu değildi.
Bunun sonucu olarak her türlü kaçak ve
taklit mal piyasaya giriyordu.
Irak merkezi hükümeti bu durumu ortadan
kaldırmak üzere bir ihale açarak bağımsız
gözetim firmalarını davet etti.
Bureau Veritas ve SGS ihaleyi kazanarak
gözetim raporu verme yetkisine sahip oldu.
1 Temmuz 2011 tarihinden itibaren bu iki
firmadan birinin vereceği gözetim raporu
olmadan mal ithali yasaklandı.
Ancak uygulamanın tam anlamıyla yürürlüğe
girmesi zaman alacak gibi görünmektedir.
Irak Merkezi Hükümeti’nin Planlama ve
Ekonomik Gelişim Bakanlığı’na bağlı
Standardizasyon ve Kalite Kontrol Ofisi’nin
üzerinde bir süredir çalışma yürüttüğü
Sevkiyat
Öncesi
Ürün
Uygunluk
Değerlendirme Programı yürürlüğe girdi. Bu
kapsamda adı geçen ofis, açtığı ihale
sonucunda bağımsız gözetim firmaları
Bureau Veritas ve Societe General de
Surveillance’ı (SGS) yetkilendirdi. Yeni
uygulamaya gore, 1 Temmuz 2011
tarihinden itibaren Irak’ın ithalatında bu iki
bağımsız gözetim firmasının birinden
alınacak gözetim raporu şart koşuldu.
Uygulamanın amacı, tüketici ve çevre koruması, sahte ürünlerin piyasaya girişinin önlenmesi
ve uygunluk belgelerinin tam olarak sunulmasıyla Irak gümrüklerinde yaşanan beklemelerin
azaltılması olarak gösterilmiştir.
Gözetim raporunun hazırlanması için, İthalatçı ya da İhracatçının doğrudan adı geçen iki
bağımsız denetim firmasından biriyle irtibata geçmesi gerekmektedir. İrtibata geçerken
yapacağı başvuruya eklemesi gereken bilgi ve belgeler şunlardır:
•
•
Proforma fatura, nihai fatura, akreditif (ithalatçı ve ihracatçının unvanları ve
iletişim bilgileriyle birlikte ithal edilecek ürünlerin ayrıntılı listesi)
İthal edilecek ürünlerin uygunluğuna ilişkin ispatlayıcı belgeler (sertifikalar, test
raporları; Irak, ISO, IEC, EN, ECE ya da Codex Alimenius güvenlik standartları
ve/veya düzenlemeleri uyarınca alınan analiz raporları gibi)
SEVKİYAT ÖNCESİ ÜRÜN UYGUNLUK DEĞERLENDİRME PROGRAMI/DOING BUSINESS IN KURDISTAN SERIES/07
1
•
•
Kalite/güvenlik yönetimine ilişkin sertifikalar (ISO 22000, HACCP, ISO/TS 16949,
ISO 13485 gibi)
Malların sevkiyattan önce kontrol için hazır bulundurulacağı yer ve tahmini tarih
bilgileri
Bu başvuru talebinin ardından başvurulan bağımsız denetim firması gerek evrak üzerinden
gerekse ithalatı yapılacak malları fiziken incelemek suretiyle gözetim raporunu
hazırlayacaktır. Şüphe halinde, daha ayrıntılı bir incelemeye tabi tutmak üzere, bağımsız
denetim şirketi ürünlerden örnek alabilir.
Tatmin edici sonuçlara ulaşılması ve nihai fatura ile nakliye evrakının (BL, AWB, vs.)
teslimiyle birlikte, bağımsız gözetim firması tarafından Uygunluk Sertifikası düzenlenecektir.
Bahsi geçen Uygunluk Sertifikası’nın orijinali malların gümrükten çekilmesi esnasında talep
edilmektedir.
Söz konusu uygulamaya göre, ayrıca ithal edilen mallar Irak gümrüklerine ulaştığında da,
bağımsız denetim şirketinin personellerince ikinci bir inceleme daha yapılması
öngörülmektedir. Buna göre, bağımsız denetim şirketinin personeli öncelikle sunulan
gözetim raporunun orijinal olup olmadığı, Uygunluk Sertifikası ile ithalat evrakının birbirine
uyumu ve nihayet gümrüğün malların açılmasına karar vermesi halinde malların/paketlerin
durumuna ilişkin fiziksel kontrol de dahil olmak üzere çeşitli konularda incelemeler
yapacaktır.
84 farklı kategoride ürünün kapsamına girdiği uygulama 1 Mayıs 2011 tarihi itibariyle
yürürlüğe girmiş olmasına rağmen Türkiye’den yapılan ithalatlarla ilgili olarak 1 Temmuz
2011 tarihine kadar herhangi bir rapor talep edilmediği gözlemlenmiştir.
Mevcut uygulama Irak’a dünyanın her yerinden gerçekleştirilecek ithalat işlemlerini
kapsadığından, Suriye-Irak ve İran-Irak sınır kapılarından girecek isteyen Türk ürünleri için de
gözetim raporu sunulması zorunlu tutulmaktadır. Halihazırda Türkiye ile Irak’ı birbirine
bağlayan Habur-Halil İbrahim sınır kapısında gözetim raporu uygulaması gevçek biçimde
uygulanmakta olup Kürdistan Özerk Bölgesi makamlarınca Türkiye’den yapılan ithalatlar için
esnek bir uygulama gösterilmektedir. Ancak Bağdat hükümetinin uygulamaya ilişkin olarak
geri adım atmakta gönülsüz olduğu düşünüldüğünde, Türk mallarına ilişkin söz konusu esnek
tutumun uzun vadede yerini gözetim raporunun zorunlu olarak talep edildiği bir yapıya
bırakacağı söylenebilir.
Gözetim raporu istenen ürünlere ilişkin olarak bağımsız denetim şirketlerinden Bureau
Veritas tarafından hazırlanan listeyi incelemek için tıklayınız.
Edinilen bilgiye göre, bağımsız denetim şirketlerince gözetim raporu başına talep edilecek
ücret şu şekilde gerçekleşecektir:
SEVKİYAT ÖNCESİ ÜRÜN UYGUNLUK DEĞERLENDİRME PROGRAMI/DOING BUSINESS IN KURDISTAN SERIES/07
2
a) 80 bin Amerikan Dolarına kadar yapılan ihracatlar için fatura başına 320 Amerikan
Doları,
b) 80-200 bin Amerikan Doları arasındaki bir tutara kadar yapılan ihracatlar için 320
Amerikan Doları + faturanın binde 4’ü,
c) 200 bin dolar - 1 milyon Amerikan Doları arasındaki bir tutara kadar yapılan ihracatlar
için 800 Amerikan Doları + faturanın binde 3’ü, ve
d) 1 milyon Amerikan Doları üzerinde yapılan ihracatlar için 3 bin 200 Amerikan Doları +
faturanın binde 5’i.
Bundan başka fatura değeri 10 bin Amerikan Dolarının üzerinde mal taşıyan kamyonların da
sınır geçişlerinde 100 Amerikan Doları ödeyecekleri ifade edilmektedir.
SEVKİYAT ÖNCESİ ÜRÜN UYGUNLUK DEĞERLENDİRME PROGRAMI/DOING BUSINESS IN KURDISTAN SERIES/07
3
İletişim
Konu hakkında daha ayrıntılı bilgi için;
Haluk Gurulkan
Erbil
+964 750 347 4516
[email protected]
Yasin Çakır
İstanbul
+90 532 407 1645
[email protected]
Diğer makaleler için, www.gurulkan.com/publications.
Bu makalede verilen genel mahiyetteki bilgiler müvekkiller ve konuya ilgi duyan diğer
kimselerin bilgisine sunulmak üzere hazırlanmıştır. Verilen bilgiler, kanunlardan, mahkeme
kararlarından ve idari kararlardan yola çıkılarak derlenmiştir. Bunların belli durumlar hesaba
katılarak kaleme alınmış hukuki mütalaalar oldukları düşünülmemeli, öncesinde gerekli
hukuki yardım alınmadan burada verilen bilgilere dayanılarak hareket edilmemelidir.
Tüm hakları saklıdır. Burada verilen bilgiler telif hakları kurallarına uymak koşuluyla
çoğaltılabilir ya da başka dillere tercüme edilebilir.
© 2011 Gurulkan Law Firm
SEVKİYAT ÖNCESİ ÜRÜN UYGUNLUK DEĞERLENDİRME PROGRAMI/DOING BUSINESS IN KURDISTAN SERIES/07
4
Gurulkan Law Firm
Italian City No. 404
Erbil - IRAQ
www.gurulkan.com