Dr.Ufuk BEYAZOVA AŞILAR - 3.BAHAR PEDİATRİ GÜNLERİ

Transkript

Dr.Ufuk BEYAZOVA AŞILAR - 3.BAHAR PEDİATRİ GÜNLERİ
AŞILAR OLMASAYDI
Prof. Dr. Ufuk BEYAZOVA
Koru Hastanesi
4.03. 2016
1800 ler
•
•
Edward Jenner 1796 da
çiçek aşısını keşfetti
• İngiltere‟de yaygın olarak
uygulanmaya başladı
Aşı karşıtı gruplar karşı çıkmakta gecikmediler
1800 lerin sonu-1900 lerin başı
•
te
Louis Pasteur 1885
Kuduz aşısını buldu
• Dr. Albert Calmette ve
• Camille Guerin 1921 de
• BCG aşısını buldular
Aşı karşıtı girişimler
• 1907 tarihinde ABD‟de J. Pitcairn ilk Aşı- karşıtlığı
Konferansını düzenledi.
• 1908 de Philadelphia‟da Amerikan Aşı karşıtları
Derneği (Anti-Vaccination League of America) kurdu.
• Aynı dönemde Brezilya‟da O.Cruz aşılara karşı direniş
(Revolta da Vacina) hareketini başlattı.
• “Hastalıklardan aşısız da korunulur. Erken tanı,
hastaların sağlamlardan ayrılması, hastanın eşyalarının
yok edilmesi ile salgınlar durdurulabilir.”
1920-1930 lu yıllar
•
•
•
•
•
•
•
•
Boğmaca
Difteri
Tetanoz
Kolera
Tifo
Sarı Humma
Grip
Tifus
Türkiyede Difteri, Tetanoz, Boğmaca
Epidemiyolojisi
%
55
100
50
90
45
80
40
70
35
60
30
50
25
40
30
80
1
60
40
0,5
20
20
09
20
07
20
05
20
03
20
01
99
97
0
95
0
93
Morbidite
99
20
00
20
01
20
02
20
03
20
04
20
05
20
06
20
07
20
08
20
09
20
10
20
11
98
97
96
95
0
94
0
93
10
92
5
91
20
90
10
% 100
1,5
91
15
89
20
1940- 1950 yılları
1950 de Polio aşısı üretildi
Dünyada poliomiyelit
epidemiyolojisi
PEP
Polio olguları ve Polio-3 (DPT+IPV+Hib 5’li karma 3.doz)
kapsayıcılığı, Türkiye, 1985-2013***
100
Vaka sayısı
%
80
100
80
PEP
UAG VE MOP-UP
60
60
20
13
20
11
20
09
20
07
•Klinik sınıflandırma(1989’dan itibaren) **Virolojik sınıflandırma (1997’den itibaren)
***2013 (12 aylık)
20
05
20
03
20
01
99
**
97
95
0
93
0
91
20
*8
9
20
87
40
85
40
1960- 1970 ler
• Kızamık
• Kızamıkcık
• Kabakulak
Dünyada kızamık epidemiyolojisi
35000
100
90
30000
80
25000
70
60
20000
50
15000
40
8.929
10000
30
20
5000
10
1.119
34
3
4
4
7
vaka
aşı oranı
*
10
09
*
20
08
*
20
07
20
20
06
20
05
20
04
20
03
20
01
00
02
20
20
20
99
0
19
19
98
0
Aşı karşıtı girişimler
Japonya’da boğmaca ölümleri
olgu
ölüm
Olgu
Ve
ölüm
yıllar
Aşı karşıtı girişimler
• 1976 yılında ABD‟de grip salgını süresinde uygulanan
aşılama sonucu GBS olgularına artma olduğu ileri
sürüldü.
• Bu dönemde aşılanan kişiler arasında 1/100,000
oranında GBS tanısı bildirildi.
• Ancak aşılananlarda saptanan bu sıklığın toplumdaki
GBS genel sıklığının altında olduğu belirlendi.
•
Hatta hız aşılanmamış olup grip geçirenlerde daha
yüksek oranda bulundu.
1980-1990 yılları
• Hemophilus
İnfluenza b
• Meningokok
• Pnömokok
• Hepatit A
• Hepatit B
• Asellüler Boğmaca
• Rotavirus
Aşı karşıtı girişimler
• 1980 lerin başında Rusya‟da Dr. AV Pichnochkov
DBT aşısının çocuklarda lösemiye yol açtığını,
sistemlerini bozduğunu ortaya attı.
• TV, radyolar, gazeteler olayı medyaya taşıdı.
• Ana babalar aşıya olan güvenlerini yitirdiler.
DBT aşı oranları %30 a düştü.
• Avrupadaki en büyük difteri salgını çıktı.
Boğmaca en yüksek insidansa ulaştı.
• 1998 de Andrew Wakefield imzalı bir yazı
Lancet‟te yayınlandı.
• Otizm tanısı olan 12 çocuğun barsak
biyopsilerinde KKK aşısına ait kanıtlar
bulunduğu
• Barsaktan kana oradan da beyne giden
peptitlerin Otizme neden olduğu ileri sürüldü
• Danimarka‟da 1991-98 arasında doğmuş 500 000
çocuğun kayıtlarına bakıldı. KKK ile aşılanmış ya
da aşılanmamış çocuklarda otizm tanısı aynı
sıklıkta bulundu
• Kanada‟da 28 000 çocuk üzerine yapılan bir
çalışma aşı ile otizm arasında neden sonuç
ilişkisi gösterilemedi
• Finlandiya‟da 1987-1996 arasında doğmuş 1.8
milyon aşılı çocukta 174 istenmeyen etki
saptandı. Aralarında otizm yoktu.
• Çalışmalar sonucu aşı
ve otizm arasında
ilişki gösterilemedi
ve Lancet yazıyı geri
çekti.
• Weakfield meslekten
men edildi.
2000 li yıllar
Kullanıma girdi
• HPV aşısı
• Zona aşısı
• Konjuge Meningokok
aşıları
• Meningokok B aşısı
Çalışılıyor
• Borrelia
• Parvovirus B 19
• GBS
• RSV
• Sıtma
• AIDS
• 2012 de İngiltere‟de 2000 kızamık olgusu
görüldü. Aşısız çocuklarda kızamık 22 kat,
boğmaca 6 kat fazlaydı.
• 2013 de Türkiye‟de 7000 den fazla kızamık
olgusu görüldü. Olguların yaklaşık 1/3 ü
henüz aşılanmamış bebeklerdi
• 2014 te Avrupa‟da 31 685 kızamık olgusu
bildirildi. %83 „ü aşılanmamıştı.
• Suriye‟de savaş boyunca çocuklara aşı
yapılamadı
• Poliomiyelit hastalığı yıllar önce eradike edildiği
halde savaşın 3. yılında polio salgını çıktı
• Hastaların tümü 3 yaş altında bebek ve
çocuklardı
• Türkiye riskli bölgelerinde yeniden aşı
kampanyası yapmak zorunda kaldı.
Türkiye‟de aşısız senaryoda hastalık ve ölüm
tahminleri (2012)
• Hastalık
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Tetanoz
Poliomyelit
Kızamık
Difteri
Hepatit A
Pnömokok
Boğmaca
Hepatit B
Suçiçeği
Kızamıkcık
Kabakulak
Olgu sayısı
300
4374
88 020
11 250
27.000
209 150
112 500
108 000
1 282 500
121 500
60 750
Ölüm sayısı
90
2
176
1046
27
2523
3938
4725
21
62
6
• Son yıllarda iletişim araçlarının gelişmesi ile aşı
karşıtları seslerini daha çok duyurmaya daha
etkili olmaya başladılar.
• İnternette bloglar açtılar
• Uluslar arası iletişimleri güçlendi
• You tube‟daki aşı videolarının %32 si aşı karşıtı
ve bunların izlenme oranı daha yüksek. %60‟ı
yanlış bilgiler veriyor
• 3,5 yaşında ama hala AŞIlarını yaptırmadım :(
• ana_panda 8Y soruyor:
• Daha bir gündür nurturia'ya üyeyim.. neyi nereye yazdığımın
farkında değilim. Anneler fikirlerinizi bekliyorum. Kızım 3,5
yaşında ve ben hala hiç bir aşısını yaptırmadım. bir tek hastanede
o ilk günü ne yaptılarsa ben görmedim, ondan sonra yaptırmadım.
Bir kaç doktorun kendi çocuklarına bile aşı yaptırmadığını
biliyorum. Ben yabancıyım, memleketimde de çok önem verilmez,
hatta yan etkileri vardır diye tavsiye edilmez pek. ama şimdi 1
senedir, içim içimi yiyor. Ya yalnış yapıyorsam diyorum. ya
hastalanır ve ağır geçirirse. sonra kendimi suçlamak da
istemiyorum. bu konuda fazlasıyla kafam karışık. ne önerirsiniz?
gerçekten aşının yan etkileri var mıdır? aşı olmasa da olur mu?
Başlıca iddialar…
• Hastalıklar zaten aşılardan önce de azalmaya başlamıştı
• Aşıların zararlı etkileri var, yıllarca sonra bile çıkabilir
• Dünyada görülmeyen hastalıkların aşını boşuna yapıyoruz
• Bu kadar aşı bağışıklık sistemine yük yapar
• Aşı firmaları kar etsin diye gereksiz aşılar yapılıyor
• Devlet soyumuzu tüketmeye çalışıyor
• Bebeğe aşı zarar verebilir daha sonra yapmalı
Aileler neden tedirgin
•
Genç ebeveynler aşıların bir çok çocukluk hastalığını yok ettiğini
bilmiyorlar
•
Aynı zamanda olmuşsa nedeni o‟dur düşüncesine inanmaya yatkınlar
•
Aşıyı yaptırmayıp hastalığa katlanmayı, aşının yan etkilerine katlanmaya
tercih ediyorlar
•
İğneden korkan ebeveynleri aşı sayısı ürkütüyor
•
Doğal olana ilgi yoğunlaştı, aşılar ise işlenmiş ürünler
•
İyi annelik kavramı yemek yedirmeden, çocuğu korumaya kaydı
•
Kanıta dayalı olmayan bilgiye inanmak kolay
Sağlık çalışanlarının rolü
• Aile hekimi, pediatrist, hemşire ve ebeler hastalığın
riskleri, aşının etkinliği, yan etkileri hakkında bilgili olmalı
• Tarafsız biçimde bilgi verebilmeli
• İletişim becerileri olmalı
• Kendisi de aşıya inanıyor olmalı
• Hizmet verilen topluma göre aşılamada tereddüt nedenleri
değişiyor. Kendi toplumunun özelliklerine duyarlı olmalı
• Bir izlemde reddettiyse sonraki izlemde konuyu yeniden
açmalı
Teşekkür ederim