30 Ocak 2015 Mohandas Karamçand Gandhi

30 Ocak 2015
Mohandas Karamçand Gandhi (Mahatma Gandhi) 30 Ocak 1948’de hayatını kaybetti.
Mohandas Karamçand Gandi 2 Ekim 1869 günü Porbandar'da bir Hindu Modh
ailesinin oğlu olarak dünyaya gelmiştir. Babası Karamçand Gandi, Porbandar'ın diwanı yani
başveziriydi. Annesi Putlibai, babasının dördüncü eşi ve Pranami Vaişnava mezhebinden bir
Hinduydu. Karamçand'ın ilk iki eşi birer kız çocuk doğurduktan sonra bilinmeyen bir nedenle
ölmüşlerdir. Dindar bir anne ile geçirdiği çocukluk döneminde çevresinde Gucarat'ın Caynu
denen etkileriyle Gandi canlılara zarar vermeme, etyemezlik kişisel arınma için oruç tutma ve
farklı inanç ve kast üyeleri arasında karşılıklı tolerans gibi öğretileri öğrenmiştir.
Doğuştan vaişya ya da çalışanlar kastına mensuptur.
Mayıs 1883'de, 13 yaşındayken, ailesinin isteğiyle yine 13 yaşındaki Kasturba
Makhanji ile evlenmiş ve ilki bebekken ölen beş çocukları olmuştur: Harilal, Manilal, Ramdas
ve Devdas.
18 yaşında Gandi avukat olmak için hukuk okumak üzere University College London
girmiştir. İmparatorluk başkenti Londra’da geçirdiği zaman içinde, etten, alkolden ve seksten
uzak durma gibi Hindu kurallarına uyacağına dair, Caynu keşiş Becharji'nin önünde annesine
verdiği sözün etkisinde kalmıştır. Etyemezlik üzerine yazılar okuyarak, entelektüel olarak da
bu felsefeyi benimsemiştir. Etyemezler Derneği'ne katılarak yönetim kuruluna seçilmiş ve bir
şubesini kurmuştur. Daha sonra, dernek örgütleme deneyimini burada kazandığını söylemiştir.
Karşılaştığı etyemezlerin bazıları, 1875 yılında evrensel kardeşliğin tesisi için kurulmuş olan
ve kendilerini Budist ve Hindu edebiyatını araştırmaya adamış olan Teosofi Derneği’nden
kişiler olmuştur. Bunlar Gandi'yi kutsal Bhavagadgita’yı okuması için teşvik etmişlerdir.
Bunun üzerine daha önce din konularına özel bir ilgi göstermemiş olan
Gandi Hinduizm, Hıristiyanlık, Budizm, İslamve diğer dinlerin kutsal metinleriyle, bunlar
hakkında yazılan eserleri okumuştur. Avukatlıkta başarılı olamamış, ardından lise
öğretmenliği yapmaya başlamıştır. Bu işte de tutunamayınca arzuhalcilik yapmaya çalışmıştır.
Daha sonra Güney Afrika’da bir Hindistan firmasının önerdiği bir yıllık işi kabul etmiştir.
Gandi, Güney Afrika’da da Hintlere uygulanan ayrımcılığa maruz kalmıştır. Sosyal
haksızlıklar karşısında uyanmasına neden olan birtakım olaylar hayatında bir dönüm noktası
olmuş ve daha sonraki sosyal eylemciliğine temel oluşturmuştur. Güney Afrika'da Hintlerin
maruz kaldığı ırkçılık, önyargı ve haksızlıklara doğrudan tanık olmuş ve halkının Britanya
İmparatorluğu içindeki yeri ile kendisinin topluluk içindeki yerini sorgulamaya başlamıştır.
İngiliz hükümetinin Hintlileri zorla kayıt altına almaya çalışmak için çıkardıkları yasa
sonucunda hapsedilmiş ve sonrasında yapılan Zulu Savaşı’nda Hintliler için büyük bir siyasi
misyon üstlenmiştir. Savaş sonrasında İngiltere’nin geri çekilişinin ardından ülkedeki
Hindular ve Müslümanlar arasında çok şiddetli çatışmalar başlamış, bunun üzerine HindistanPakistan bölünmesi gerçekleşmiştir. Gandhi bu dönemde barış çağrılarında bulunmuş olsa da
bir işe yaramamıştır. Bu olaylar Gandhi’nin sağlığını olumsuz etkilemiştir.
30 Ocak 1948’te Birla Bhavan denilen bahçede gezinirken bir suikastçı tarafından
öldürülmüştür.