RAID

RAID
NEDİR? NE İŞE YARAR?
Yazan
Mustafa İrdem
Düzenleme
Erhan Çalışkan
© Şubat 2007, Çizgi Söğüt Gölgesi
İçindekiler
1.BÖLÜM............................................................................................................. 3
RAID NEDİR? NE İŞE YARAR? ............................................................................. 3
Şimdi Hardware Raid ile Software Raid ‘ı karşılaştıralım. ...................................... 5
Önemli Uyarılar: ............................................................................................ 6
2.BÖLÜM............................................................................................................. 8
SOFTWARE RAID NEDİR? NASIL YAPILIR? ............................................................ 8
Dinamik Diskler Üzerindeki Volüm Türleri .......................................................... 8
Şimdi Software Raid nasıl yapılır? Adım adım resimlerle anlatmaya çalışalım. ......... 9
Windows XP ile RAID 5 Yapmak ..................................................................... 14
3.BÖLÜM........................................................................................................... 17
HARDWARE RAID NEDİR? NASIL YAPILIR?.......................................................... 17
RAID KONFİGÜRASYON SEÇENEKLERİ ............................................................ 18
Raid0...................................................................................................... 18
RAID1( Disk Mirroring or Disk Dublexing ).................................................... 22
RAID 0/1................................................................................................. 26
RAID 2.................................................................................................... 27
RAID 3.................................................................................................... 27
RAID 4.................................................................................................... 28
RAID5 ( Stripe Set With Parity) .................................................................. 28
RAID 6.................................................................................................... 33
RAID 10 .................................................................................................. 34
RAID 50 (5+0)......................................................................................... 34
Matrix RAID Teknolojisi................................................................................. 35
Bir RAID Dizisi Oluşturmak............................................................................ 37
Asus EZ-BACKUP ......................................................................................... 38
Jmicron ...................................................................................................... 40
İNTEL CHİPSETLİ ANAKARTLARDA RAID UYGULAMALARI................................... 41
Make Disk menüsü ................................................................................... 41
RAID ayarlamaları ................................................................................. 42
Intel RAID ayarlamaları.......................................................................... 42
BIOS’taki RAID maddesini ayarlamak ....................................................... 42
Intel Application Accelerator RAID Option ROM aracına girmek için:.............. 43
RAID 0 set (şeritleme) oluşturmak ....................................................... 43
RAID 1 seti (yansıma) oluşturmak ........................................................ 45
RAID 10 seti (RAID 0+1) oluşturmak .................................................... 46
RAID 5 seti (eşitlik) oluşturmak ........................................................... 47
JMicron RAID Ayarlamaları .................................................................. 48
RAID seti oluşturmadan önce belirtilen adımları tamamlayınız: .................... 48
JMB RAID BIOS aracına giriş ................................................................... 49
RAID set oluşturmak .......................................................................... 50
RAID setini silmek.............................................................................. 52
Harddiskleri non-RAID olarak geri düzenlemek ....................................... 53
Harddiskleri non-RAID olarak geri düzenlemek için: ................................ 53
Yansıma uyuşmazlığını çözmek ............................................................ 54
Yansı sürücüyü tamir etmek ................................................................ 55
RAID sürücü disketi oluşturmak............................................................... 56
İşletim sistemine girmeden RAID sürücü disketi oluşturmak için: .............. 56
Windows’ta RAID sürücü disketi oluşturmak........................................... 56
RAID sürücüsünü kurmak için: ................................................................ 57
4. Bölüm........................................................................................................... 57
MediaShield Depolama Teknolojisi ..................................................................... 57
NVIDIA Media Shield RAID konfigürasyonları....................................................... 57
NVIDIA Media Shield RAID Programına girmek ................................................. 58
BIOS RAID maddelerini ayarlamak .............................................................. 58
NVIDIA RAID programına girmek ................................................................ 58
Bir RAID yığını oluşturmak ......................................................................... 59
1
RAID düzenini yeniden oluşturmak.............................................................. 60
RAID düzenini silmek ................................................................................ 62
Disk verisini temizlemek ............................................................................ 63
Silicon Image RAID konfigürasyonları................................................................. 64
Silicon Image BIOS RAID konfigürasyon programına girmek .............................. 65
RAID 0 kurulumu oluşturmak (Striped(ayrıştırılmış)) ..................................... 66
El ile konfigürasyon ............................................................................... 67
RAID 1 kurulumu oluşturmak (Mirrored(Yansıtılmış)) ..................................... 68
Otomatik konfigürasyon ......................................................................... 68
El ile konfigürasyon ............................................................................... 68
CONCATENATION kurulumunu oluşturmak ................................................... 70
RAID sürücü diski oluşturmak..................................................................... 71
5. Bölüm........................................................................................................... 71
VIA CHİPSETLİ ANAKARTLARDA VIA TECH RAID AYARLAMALARI............................ 71
RAID sürücü disketi oluşturmak ..................................................................... 72
VIA Tech RAID BIOS Aracı’nı başlatmak .......................................................... 72
Create Array ............................................................................................ 72
RAID 0 for performance ......................................................................... 73
RAID 1 for data protection...................................................................... 74
JMicron RAID Ayarlamaları ............................................................................ 75
RAID seti oluşturmadan önce ..................................................................... 75
JMB363 RAID BIOS aracına giriş ................................................................. 76
RAID set oluşturmak.............................................................................. 77
RAID setini silmek ................................................................................. 79
Harddiskleri non-RAID olarak geridüzenlemek ........................................... 80
Yansıma uyuşmazlığını çözmek ............................................................... 81
Yansı sürücüyü tamir etmek ................................................................... 82
Kaynaklar: ........................................................................................................ 83
2
RAID
1.BÖLÜM
RAID NEDİR? NE İŞE YARAR?
RAID nedir? Ne işe yarar? Çalışma mantığı nedir? Nasıl çalışır? Bu makalede bunların cevaplarını
bulmaya çalışacağız.
Bilgisayarlar çıktığından beri hep daha fazla performans istenmiştir. Özellikle hız gerektiren
durumlarda, sabit diskin çoğu kullanıcın sandığından daha fazla etkisi vardır. Windows performansı
optimize etmek için araçlar sunar, fakat disklerin fiziksel potansiyelinin bir sınırı vardır. Birkaç sabit
diski eşzamanlı kullanmak bu sorunu hafifletmeye oldukça yardımcı olur.
Bunun için gerekli teknoloji RAID (Redundant Array of Independent Disk Drives - "birbirini destekleyen
bağımsız, ucuz disklerden oluşan dize") olarak bilinir. Basitçe açıklamak gerekirse, veri transfer
hızlarının artması ve güvenliğin yükseltilmesi amacıyla birkaç sabit disk bir arada kullanılır.RAID
teknolojisinin amacı dizideki diskleri birleştirip yüksek bir depolama kapasitesi elde etmek, hata
toleransı sağlamak, bazen de disk performansını artırmaktır.
Mirroring, spanning, striping gibi tekniklere dayanan pek çok RAID standardı vardır. RAID Level 4
hariç, dizideki disklere bağımsız olarak ulaşamazsınız. Yani bir diski alıp aynı bilgisayar veya başka bir
bilgisayarda tek başına o diski okumak mümkün değil.
Her işletim sisteminde RAID desteği yoktur. Sözgelimi; Windows 2000'in altındaki Windows sürümleri
ve eski Linux kernelleri RAID'i desteklemez.
Raid konusuna girmeden önce; neden raid’a gereksinim duyulmuş özetlersek;
Performans; Bilgisayarımızdaki en yavaş olan HDD’yi performansını artırmak; Diğer birçok sistem
bileşeninin aksine, sabit diskin performansı ince ayarlar veya "overclock" ile arttırılamaz. Erişim süresini
küçük yazılımlarla değiştirebilirsiniz, fakat bu yöntem aslen çalışma sesini azaltmak ya da disk üzerine
dağılmış veriyi birleştirerek verimliliği artırmak için kullanılır.
Bir işlemci her saniyede milyonlarca, hatta milyarlarca komutu işleyebilir. Sabit disk, işlemcinin komut
işleme hızına ulaşamaz. Bu sorunu ortadan kaldırmak için programlar sabit diskten alınarak RAM’e
yüklenir. RAM’den de işlemciye aktarılır.
3
Sistem belleğinden gelen veriler, çoğunlukla CPU’nun hızına yetişemezler. Bu problemi çözmek için
CPU içinde yüksek hızlı hafızalar bulunur.
Günümüzde artık işlemciler bile iki ve dört çekirdekli üretilmeye başlandılar ve gerçekten de son
derece performanslıdırlar. Ancak bilgisayarımızdan aldığımız performans sadece işlemcilerin ne kadar
hızlı olduğuna değil, sabit diskimizin okuma/yazma hızına da bağlı. İşlemciniz ne kadar hızlı olursa
olsun, günümüz sabit disklerin okuma/yazma hızlarının işlemci hızlarına göre düşük olması, önemli
boyutta performans kaybını da beraberinde getiriyor. Eğer günlük kullanımda -İnternet'e bağlanmak,
makale yazmak, video izlemek, mp3 dinlemek gibi- performans arıyorsanız, hiçbir işlemci ya da dev
kapasiteli RAM, derdinize çare olamaz. Çünkü hepsi, zincirin en zayıf halkası olan sabit diski beklemek
zorunda!
Disklerdeki erişim süresindeki iyileştirmeler, NCQ teknolojisi, SATA2 ve tampon bellek miktarının
arttırılması performansın belli bir miktar arttırılmasını sağladı ama bu gelişme ne yazıkki CPU ve
Ram’deki hıza parelel olarak gelişmedi.
RAID teknolojisi ile diskin okuma ve yazma hızı bir darboğazdan çıkınca, işlemci daha fazla ve daha
hızlı gelen veriyi daha çabuk işlemek zorunda kalıyor. Tabii, doğal olarak bilgisayarınız da biraz daha
hızlanmış oluyor. Yani işlemcinizin gerçek performansını bir nebze de olsa artırmış oluyorsunuz.
Aslında, çoğu kullanıcı için pahalı bir işlemci yerine, fazladan bir disk alıp RAID'e geçmek,
inanılmayacak kadar doyurucu sonuçlar ortaya çıkarabilir.
Sabit disklerin yarattığı performans dar boğazını aşmanın en iyi yolu olarak görülen RAID dizileri, uzun
zamandır anakartlarda donanımsal olarak destekleniyor. Bir anakartın RAID için sunduğu donanımsal
destek çeşitliliği aşağıdaki resimde görülmektedir.
Yüksek kapasiteli disklerde düşük Maliyet ile hem daha fazla alan hem de yüksek
performans elde edilebilir; Yüksek kapasiteli olan 500GB’lık disk satın almaya kalkışırsak; 1 adet
500GB kapasiteye sahip bir HDD alabiliriz veya 2 adet 250GB kapasiteli disk alabiliriz. 2 adet 250GB
disk alıp RAID yaparsanız hem disklerinizin performansı birinci seçeneğe göre artar, hem de düşük bir
maliyet ile 500GB bir depolama alanına sahip olursunuz. (Aşağıdaki resimde de görüldüğü gibi) Düşük
maliyet, küçük kapasiteli diskler için geçerli değildir.
4
Güvenlik; Raid dizeleri, kronik performans sorunlarının yanında da güvenlik problemlerini çözmek için
mükemmel bir yaklaşımdır.
Daha fazla alan; Çoğu durumda sadece performans ve veri güvenliği değil, çok yüksek miktarlarda
verinin işlenmesinin ve depolanmasının gerekebileceği de değerlendirilmelidir. Bu tip problemleri
çözebilmek için doğru yaklaşım yüksek kapasiteli disklerle kurulacak bir RAID dizesi olabilir.
Bu dört temel nedenden dolayı RAID teknolojisi gelişti. İşte bu "RAID" teriminin son zamanlarda ünlü
olmasının sebebi bu. Böylelikle RAID teknolojisi hem verilerimizin güvenliğini sağlarken hem de bir
nebze de olsa işlemcimizin performansından sonuna kadar faydalanmış oluyoruz.
İşlemlere başlamadan önce, ne tür bir yapılandırmaya ihtiyacımız olacağını belirlemek
gerekiyor.
1-Performans için RAID0 sistem kurabiliriz. “Ben hız delisiyim ille de hız olsun” diyorsanız siz RAID1
kurabilirsiniz.(Mesela ben performans için 2x250GB Seagate RAID0 sistemini kurdum)
2-Güvenlik için RAID kurabiliriz. "Benim diskimin performansı bana yeter, ben güvenlik isterim,
dosyalarım çok kıymetlidir" diyorsanız, RAID 1 kurabilirsiniz. RAID 1 kullandığınızda aynı veriyi
depolayan iki diskiniz olur. Disklerden birinin başına bir şey gelirse yapmanız gereken sadece onu
çıkarıp yenisi takmaktır. Hiç bir veri kaybı yaşamazsınız.
3-Hem performans hem de güvenlik için RAID kurabiliriz. "Benim param bol ben zengin bir insanım,
hız da isterim güvenlik de arkadaş" diyorsanız, bunun için RAID 5 kurabilirsiniz. RAID 5 hem başarım
hem güvenlik sunuyor. Burada şu sonucu çıkarabiliriz. Her farklı konfigurasyon için farklı ihtiyaçlarımız
ve yapılandırmalarımızın olacağını bilmek gerekiyor.
Önceleri tamamen güvenlik için sunucu bilgisayarlarda dâhili kartlarla (RAID denetçileri) kullanılan
RAID teknolojisi (Hardware Raid), artık son kullanıcıya yönelik işletim sistemlerinin NT 5.0 tabanı
üzerine geliştirilmesiyle, işletim sistemiyle birlikte gelen araçlar yardımıyla ya da çeşitli 3. parti
yazılımlar aracılığıyla, yazılım tabanlı (Software Raid) olarak da yapılabiliyor.
Şimdi Hardware Raid ile Software Raid ‘ı karşılaştıralım.
1-Software RAID, işlemciye ekstra bir yüklenmeye sebep olduğundan dâhili kartlarla yapılan RAID'e
göre oldukça yavaş kalıyor. Masaüstü sistemlerde güdülen asıl amaç performans olduğu için Software
RAID pek tercih edilmeyen bir yöntem. Hardware RAID'in performansı software RAID'e göre çok çok
üstün durumda.
5
2-Diğer bir farkta Hardware RAID software RAID'e göre pahalıdır. Bu yüzden anakart üreticileri bazı
modellerinde bu teknolojiyi de entegre ediyorlar. Bu büyük bir avantaj, çünkü bu yüzden hem
hardware RAID'in nimetlerinden faydalanabilir, hem de ekstra bir ücret ödemeden neredeyse
bedavaya sahip olabiliyoruz. Tek ihtiyacınız olan bağlamak istediğiniz sabit sürücü kadar anakartınız
üzerinde bağlantı noktası olması. Pahalı RAID denetleyicilerine ihtiyacınız yok.
3-Hardware RAID kullanmak için iki diskin de baştan formatlanması gerekir ve donanımın RAID
BIOS'undan gerekli ayarlar yapıldıktan sonra ancak Windows kurulup gerekli driverlar yüklendikten
sonra çalışır.
4-Software Raid yapılırken bilgiler kaybolmuyor ama Hardware raid için HDD’leri formatlamak
gerekeceğinden tüm bilgiler kayboluyor.
5-Burada dikkat etmeniz gereken nokta, bir kere RAID dizisini oluşturduğunuzda donanımsal bir
çözüme dönemiyorsunuz. Eğer fikir değiştirip donanımsal bir çözüme geçerseniz tüm diziyi baştan
yaratmalısınız. Basic diskler dinamik disk haline çevrilebilir, ancak dinamik diskler Basic haline
çevrilemez. Bu ancak dinamik disklerin silinmesiyle oluşur.
6-Software Raid Hardware Raid’a göre işlemciye biraz daha yük bindiriyor. Donanım raid kadar
performanslı değil ve çok fazla sistem kaynağı harciyor...
7-Üçüncü parti partition yazılımlarla Basic diskler üzerinde işlem yapabilirken dynamic diskler üzerinde
işlem yapamamaktadırlar. Dynamic disklerde artik partition kavramı yoktur, volume kavramı vardır.
8-Dynamic disklerin diğer bir avantajı, volume'leri istedigimiz gibi extend (genişletme) edebiliriz. Bu ne
demektir: istediğimiz bir volume'un boyutunu daha sonra istediğimiz şekilde arttırabiliriz, ve bunu
volume'u ve/veya diski formatlamadan yapabiliriz, yeter ki diskimizde yeteri kadar bos alan olsun.
9- Basic disk üzerinde sağ tuşa tıklanarak Dinamik diske dönüştürürsek; dönüşümün ardından basic
disk elemanlarının yeni yapısı şu şekilde olur:
Önemli Uyarılar:
1- RAID ayarlaması yapacaksanız BIOS'tan [Configure SATA as] maddesini [RAID] olarak
işaretlemelisiniz.
2–137 GB Sürücü Boyutu Sınırlaması
Orijinal Windows* XP veya 2000 CD’leri en fazla 137 GB kapasitesine sahip sabit diskleri
destekleyebilir. Bilgisayarınıza 137 gigabaytın üzerinde bir kapasiteye sahip sabit disk takmak için,
Windows 2000 Service Pack 3 veya sonraki sürümler veya Windows XP Service Pack veya sonraki
sürümleri kullanıyor olmanız gerekir.
3-Her bios güncelleşmesinden sonra BIOS'tan [Configure SATA as] maddesini [RAID] olarak tekrardan
seçilmelidir.
6
4- AHCI modundaysanız veya sadece tek bir SATA sabit diskiniz varsa, Option ROM yüklenmez ve
RAID Yapılandırma Uygulamasına giremezsiniz.
5-Windows* XP veya Windows* 2000’de, Intel Matris Depolama Yöneticisi veya Intel Uygulama
Hızlandırıcısı 4.0 kurulumunu başarıyla tamamlayabilmek için, Yönetici haklarına sahip olarak oturum
açmanız gerekir.
6-RAID yapacaksanız harddiskler arasında olabildiğince aralık bırakmak çok önemli çünkü ısınan hdd'ler
çabuk bozulur. Disk ne kadar ısınırsa bozulma ihtimali de o kadar artıyor.
7- Eğer verileriniz önemliyse RAID 1 en iyi yedekleme çözümüdür. İmkânınız varsa RAID 1 kullanın:
Hiç bir veri kaybı yaşamazsınız. RAID 1 kullanıldığında hiç başarım artışı olmaz gibi bir inanış vardır.
Eğer iyi bir RAID sürücüsüne sahipseniz yazma konusunda bir artı sağlamasa da okuma işlemi iki
diskten birden yapıldığı için başarım artışı sağlanır. Eksiler ise artan maliyet ve düşen depolama alanı
şeklinde karşımıza çıkar.
8- Arada sırada diskinizin durumunu görmek için S.M.A.R.T. yazılımını çalıştırın. IBM'in geliştirdiği bu
teknoloji sayesinde, harddisklerin kendi içlerinde bazı testleri yapmaları ve destekleyen işletim sistemi
ve
programlara
oluşturulan
bilgileri
rapor
halinde
vermeleri
mümkün
olmaktadır.
Sis tem, aslen sunucularda yer alan yüksek kapasiteli ve pahalı diskler için geliştirilmiş olsa da,
zamanla
hemen
hemen
tüm
harddisklerde
yer
almaya
başlamıştır.
SMART, harddisklerde oluşabilecek birçok hatayı daha meydana gelmeden tespit edebilir. Bu yüzden,
eğer mümkünse SMART destekli harddiskler kullanmanız ve gerekli yazılımları kurmanız önerilir. Bu
saye de ciddi veri kayıplarının önüne, büyük ihtimalle daha önceden geçebilirsiniz.
9- Kaliteli bir PSU kullanın; çünkü RAID için fazladan kullandığınız her HDD daha fazla güç
harcayacaktır. Ayrıca kaliteli güç kaynaklarında, aşırı voltaj koruması, aşırı akım koruması ve
bilgisayarın her bir parçasını koruyabilen kısa devre koruması olduğundan RAID sisteminde
kullandığınız HDD’niz emin ellerde demektir.
10- Sabit disk belli bir süre kullanıldıktan sonra dosyalar bütün yüzeye parçacıklar halinde dağılıyor.
Sonra performansı düşüyor ama mekanik sorunlar yüzünden değil fragmentasyon problemi yüzünden.
Diskin okuma/yazma kafası gerekli bilgiye ulaşmak için bütün diski taramak zorunda kalıyor ve bu da
daha uzun zaman alıyor. Kullanılış şekline dayanarak yaklaşık ayda bir birleştirme işlevini geçmelisiniz.
Devamlı bir şekilde bu işlemi yaparsanız sabit diskiniz her zaman iyi performans sağlar.
11- Eğer Software RAID yapacaksanız, hangi diske yansısı alınacaksa (mirroring); o zaman o diskin
herhangi bir şekilde bölümlenmemiş olması gerekiyor.
12-Eğer sürücülerinizden biri garip tepkiler vermeye başlarsa (daha yüksek ses, düşük performans
gibi) hiç duraksamayın. Tüm önemli bilgilerinizin yedeğini alın - özellikle de RAID 0 kullanıyorsanız.
Eğer işletim sisteminiz de RAID'in üzerinde ise benzer sürücüye sahip bir bilgisayara aynalama
yapabilirsiniz. Aksi halde her şeyi baştan yüklemekten başka çareniz kalmaz.
13- RAID yapmayı düşünüyorsanız Anakartınızdaki chipset ICHR olursa Raid yapabilirsiniz ama ICH
chipsetli Anakartlarla raid yapamazsınız.
14- Dinamik diskler, taşınabilir bilgisayarlarda veya Windows XP Home Edition tabanlı bilgisayarlarda
desteklenmez. Windows XP Home Edition, Windows XP Professional veya Windows XP 64-Bit Edition
tabanlı bilgisayarlarda yansıtılmış birimler veya RAID-5 birimler oluşturamazsınız. Ancak, Windows XP
Professional tabanlı bir bilgisayar kullanarak, Windows 2000 Server, Windows 2000 Advanced Server
veya Windows 2000 Datacenter Server çalışan uzak bilgisayarlarda bir yansıtılmış veya RAID-5 birim
oluşturabilirsiniz.
Raid teknolojisinden iki şekilde yararlanabiliriz. Birincisi SoftWare RAID diğeri Hardware RAID. Şimdi
bunları incelemeye çalışalım.
7
2.BÖLÜM
SOFTWARE RAID NEDİR? NASIL YAPILIR?
Ek yazılım ve ek donanım gerektirmeden Windows NT tarafından desteklenen raid çeşididir.
RAID 2'den 6'ya kadar olan modlar sadece gerekli donanımsal desteğe sahip denetçiler tarafından
yapılabilir. Diğer yandan, RAID 0 ve 1, bir de RAID5 Windows 2000 ve Windows XP tarafından da
yapılabilir - tabii birden çok disk sürücü olduğu sürece.
Windows NT, Windows 2000 işletim sistemleri kendi içlerinde sistem performansını ve işlemci gücünü
kullanarak yazılım üzerinde RAID yapma yeteneğine sahiptir. Yani ayrıca bir RAID kartı gerekmeksizin,
IDE yada SCSI diskler üzerine RAID 0, RAID 1 ve RAID 5 konfgurasyonu oluşturulabilir. Buradaki avantaj
RAID kartı maliyetinden kurtulmaktır.
Ancak Sistemin genel performansında ise özellikle işlemci gücünde büyük bir düşüş görülecektir.
Software RAID'in performans için güçlü CPU'ya ihtiyacı var ama bu çok CPU kullandığı manasına
gelmiyor. Anında, çok güçlü ve çok kısa müddetle CPU kullanıyor. Nitekim RAID'den sorumlu kernel
daemon real-time önceliğiyle çalışıyor, ve fakat CPU'dan max % birkaç yiyor. Dolayısıyla software
RAID'in CPU'yu tüketeceği endişesine kapılmayın.
Hiç merak ettiniz mi? Windows XP, 2000 gibi sistemlerin kurulumlarında tüm disk alanını seçtiğimiz halde
8mb lık bir yer daha gözükür. Bu 8mb’ lık alan daha sonra o diski dynamic diske çevirmek istediğimizde
kullanılmak için Windows tarafından otomatik olarak ayrılmaktadır.
Dinamik Diskler Üzerindeki Volüm Türleri
Basic disk kullanımı: Basic diskler primary ve extended partitionlardan oluşurlar. Extended partition
mantıksal sürücüler içerir. Dinamik diskler ise basit volümler, spanned volümler, mirror volümler, striped
volümler ve RAID-5 volümlerinden oluşur. Dinamik disk kullanımının üstünlükleri şunlardır:
*Volümler değişik disklerdeki bitişik olmayan boşlukları içerebilir.
* Her disk üzerindeki yaratılacak volüm sayısında limit yoktur.
*Disk konfigürasyon bilgileri disk üzerinde saklanır. Bu bilgi diğer disklere de replike edilir ve böylece bir
disk arızasından diğer diskler etkilenmez.
Basic diskleri dinamik haline dönüştürdüğümüzde partition (disk bölümü) terimi yerini volüm kavramına
bırakır. Volüm değişik düzenleme olanakları olan bir bölümüdür.
Beş tür dinamik birim vardır
1-Basit
8
2-Dağıtılmış
3-Şeritli
4-Yansıtılmış
5-RAID–5
MIRRORED DISK :
Bir diskteki volume üzerine yazılan verinin aynisinin farklı bir disk üzerinde ayni boyuttaki başka bir
volume üzerine de yazılması için oluşturulan volume tipidir. Mirrored Volume oluşturabilmek için 2 adet
diske ihtiyaç vardır. Hata toleransı vardır, disklerden biri çöktüğünde veri kaybı yaşanmaz. Oluşturulan
her iki diskin boyutu ayni olmak zorundadır.
STRIPPED VOLUME :
Birden fazla disk üzerinde oluşturulan, veriyi kullanılan disk sayısına bölerek her diske eşit parçalar
halinde yazılmasına olanak sunan volume tipine Striped Volume denir. Diskler üzerinde Stripe yapmak
için kullanılacak alan ayni olmak zorundadır. Veri ayni anda birden fazla diske bölünerek yazıldığından hiz
açısından kazanç sağlanır, fakat hata toleransı yoktur. Disklerden herhangi biri bozulursa veri kaybi
yasanir. Yüksek hiz gerektiren uygulamalarda, veri Striped Volume?lar üzerine yazılabilir.
EXTENDED VOLUME :
Mevcut bir volume’un boyutunu büyütmek için ayni disk veya farklı bir diskten bir volume ile
birleştirilmesine extend denir. Mevcut volume’u extend edeceğimiz alanın tanımlanmamış veya NTFS ile
formatlı bir volume olması gerekmektedir.
SPANNED VOLUME :
Birden fazla disk üzerinde bulunan tanımlanmamış alanlardan oluşturulabilecek ortak volume lere
Spanned Volume denir. Spanned Volume oluşturabilmek için kaç tane disk kullanırsanız kullanın sürücü
harfi bir tane atanır. Diskler üzerinde Spanned Volume oluşturabilmek için kullanılan alanların
boyutlarının ayni olması **gerekmemektedir**.Data önce birinci disk üzerine yazılmaya baslar, birinci
disk dolduktan sonra ikinci diske yazılmaya başlanır. Hata toleransı yoktur. Disklerden herhangi biri
bozulursa tüm veri kaybolur.
RAID-5 VOLUME :
En az 3,en fazla 32 disk üzerinde oluşturulmuş eşit boyutlardaki volum’lari kullanarak oluşturulan, veriyi
kullanılan disk sayısının bir eksiğine bölüp eşit şekilde yazan ve son kısma da diğer disklere yazılan
verileri bir fonksiyona sokup çıkan sonucu (parity) yazan volume tipidir. Parity yani verilerin fonksiyona
girmiş halleri tüm disklere eşit olarak en son yazılır. Hata toleransı vardır. Disklerden biri
çökerse/bozulursa veri kaybı yaşanmaz fakat çöken disk üzerindeki veriler diğer disklerdeki verileri ters
fonksiyona sokacağından sistem ağırlaşır.
Yansıtılmış ve RAID-5 birimleri hataya dayanıklıdır ve yalnızca Windows 2000 Server, Windows 2000
Advanced Server, Windows 2000 Datacenter Server veya Windows Server 2003 işletim sistemleri
çalıştıran bilgisayarlarda kullanılabilir. Bununla birlikte, bu işletim sistemlerinde yansıtılmış ve RAID-5
birimlerini uzaktan oluşturmak için Windows XP Professional çalışan bir bilgisayar kullanabilirsiniz.
Şimdi Software Raid nasıl yapılır? Adım adım resimlerle anlatmaya çalışalım.
Denetim masasından yönetimsel araçlara girip, bilgisayar yönetimi ikonuna tıklamanız lazım. Veya
çalıştırda diskmgmt.msc yazıp tamam tuşuna basın. Karşımıza Disk Yönetimi Konsolu çıkıyor.
9
Burada yapmanız gereken işlem, RAID dizesinde kullanılacak disklerin hepsinin basit moddan dinamik
moda geçirilmesi (basic-> dynamic). Bu disklere sağ tuş tıklayıp "Dinamik diske dönüştür" demeniz
yeterli. HDD’lerinizi "dynamic disk" olarak dönüştürdüğümüzde diskler software raid için hazırdırlar.
Korkmayın hiçbir bilginiz kaybolmaz.
Dönüştürme işlemi bittikten sonra sürücülerden birisine sağ tıklayıp yeni birim oluşturun. Aşağıdaki
ekranları takip edin:
10
İşlem sistemin Restart'ından sonra gerçekleşir.
11
Diyelimki, 1. diskin 2. diske yansısını alacağız (mirroring); o zaman 2. diskin herhangi bir şekilde
bölümlenmemiş olması gerekiyor. Birinci diske sağ tuş tıklayıp "Yansı ekle" (Add Mirror) demeniz yeterli
olacak. Dosyaların kopyalanma işlemi otomatik olarak gerçekleştiriliyor.
12
13
Windows XP ile RAID 5 Yapmak
Normalde RAID 5, taşınabilir bilgisayarlarda veya Windows XP Home Edition tabanlı bilgisayarlarda
desteklenmez. Windows XP Home Edition, Windows XP Professional veya Windows XP 64-Bit Edition
tabanlı bilgisayarlarda yansıtılmış birimler veya RAID-5 birimler oluşturamazsınız. Ancak, Windows XP
Professional tabanlı bir bilgisayar kullanarak, Windows 2000 Server, Windows 2000 Advanced Server
veya Windows 2000 Datacenter Server çalışan uzak bilgisayarlarda bir yansıtılmış veya RAID-5 birim
oluşturabildiğimizi yukarda bahsetmiştik. Biz bunu server üzerindeki uzak bilgisayarlada değil de
Windows XP'de RAID 5 birimini oluşturmak istersek, Windows XP'de bir iki ufak değişiklik yapmamız
gerekir.Bunu yapmak için iki şeye ihtiyacınız var.
1- Hex editörü (mesela Ultra Edit)
2- Windows XP CD'si gerekli.
Başlangıç olarak geçici bir klasöre aşağıdaki dosyaları kopyalayın:
C:windowssystem32driversdmboot.sys
C:windowssystem32dmconfig.dll
C:windowssystem32Dmadmin.exe
Sonra bu dosyaları hex editörü ile açın:
14
Değiştirdiğimiz dosyaları Windows'un System32 dizinindeki asılları ile değiştirmemiz gerekli ama bunu
yaptığımız anda Windows farkediyor ve yedeklerden asıl dosyaları geri yüklüyor.
Eğer sisteminiz FAT32 ile çalışıyorsa sistemi DOS işletim sistemi ile yeniden çalıştırın ve değiştirdiğiniz
dosyaları asıllarının üstüne yazın. Fakat FAT32 sistemini yeterli güvenliği sağlamadığından dolayı
kullanmanızı tavsiye etmiyoruz.
NTFS ortamında ise WindowsXP CD'si ile sistemi önyüklemeli ve kurtarma konsolunu (recovery console)
çalıştırmalısınız. Kurtarma konsulunu çalıştırmak için gelen ilk ekranda "R" tuşuna basın. Bu noktada
değişiklik yaptığınız dosyaları bir diskete kopyalamanız gerekir.
İlk önce Windows dizinine gidin:
C: [ENTER]
cdwindows [ENTER]
Şimdi aşağıdaki komutları kullanarak dosyaları birer birer kopyalayın. Tüm dosyalar iki farklı dizinde
bulunmakta.
copy
copy
copy
copy
copy
copy
a:dmboot.sys system32drivers
a:dmboot.sys system32dllcache
a:dmconfig.dll system32
a:dmconfig.dll system32dllcache
a:dmadmin.exe system32
a:dmadmin.exe system32dllcache
Tüm bu işlemleri yaptıktan sonra bilgisayarınızı yeniden başlatın. Bilgisayarınız açıldıktan sonra yönetim
konsolunu (management console) çalıştırın ve disk yönetimine gelin.
RAID 5 dizisinde kullanacağımız bütün diskler dinamik diske dönüştürün. Dönüştürme işlemi bittikten
sonra sürücülerden birisine sağ tıklayıp yeni birim oluşturun. Aşağıdaki ekranları takip edin:
Dosyaları değiştirdikten sonra Windows XP RAID 5'i desteklemeye başlıyor.
15
Burada dört adet Western Digital WD740 Raptor sürücüsü kullanılmıştır.
Buradan sonraki seçenekler...
16
Basit bir birim veya dizi (array) oluştursanız da aynı.
Windows diziyi oluşturmayı bitirir bitirmez RAID herhangi bir sürücüden farksız bir şekilde kullanılabilir
olur.
3.BÖLÜM
HARDWARE RAID NEDİR? NASIL YAPILIR?
1-İntel raid denetleyicisi
- Matrix RAID Teknolojisi
2-Silicon Image
-Asus EZ-BACKUP
3-Jmicron sata raid denetleyicisi
4-MediaShield Depolama Teknolojisi (Nvidia chipsetli Anakartlar)
5-VIA Chipsetli Anakartlarda VIA TECH RAID Ayarlamaları
Not= 4. ve 5. maddeler 4. bölümde anlatılmıştır.
17
RAID KONFİGÜRASYON SEÇENEKLERİ
RAID için farklı konfigürasyon seçeneklerini açıklamaya çalışalım.
Raid0
Amacı güvenliği değil performansı artırmaktır. Bilgiler eşit uzunlukta “şeritler” halinde dizideki disklere
yazılır. Diğer RAID teknikleriyle kombine edilirse veri güvenliği sağlanabilir. Dizideki disklerinin birinin
çökmesi halinde veri kaybolup tutarsız hale geleceğinden veri güvenliği zayıftır. En iyi performans ve
kapasiteyi sağlar.
Şeritleme metodunda, minimum iki disk gerekiyor. Disk sayısı arttıkça hız artar. Maksimum disk sayısı 32
adettir. MS Windows NT Workstation ve Server işletim sistemlerinin ikisinde de desteklenir. Üç disk ile
şeritleme yaptığımızı varsayalım. Üç diski şeritledik, şimdi bu şeritlediğimiz harddisk gurubuna veri
yazdıralım. Bu bilgiler üç diske birden paylaştırılarak yazılıyor. Bu sayede yazma performansında ciddi bir
18
artma söz konusu oluyor. Mesela, 120 GB'lık üç tane disk taktığımızda, bunları şeritlersek, tek disk'miş
gibi ama 360 GB olarak gözüküyor. Şeritlemenin mantığı bu: dosyaları, kurduğumuz şeritleme dizisinde
kaç tane disk var ise onlara paylaştırarak yazar. Okurken de, az çok aynı mantık geçerli. Şeritleme
sistemi, disk ile fazlaca uğraşan uygulamalar için "hissedilecek" düzeyde performans artışını sağladığını
söylemek mümkün. Disk dizilerinde, aynı türden bağlanmış diskler üzerine veriler yazılırken ardışık
bloklara bölünerek diskler üzerine dağıtılarak yazdırılıyor. Bu yüzden disklerin boyutlarının birbirine eşit
olması gerekir.
Buna ek olarak disklerin önbellekleri de toplanır. Yani 8 MB bellekli iki disk toplam 16 MB'lık bir bellek gibi
çalıştırılıyor. Bu işlem özellikle yazma/okuma performansı ciddi bir şekilde artıyor, fakat güvenlik de
minimum seviye indiriyor.
19
RAID 0 sistemindeki bir sürücü başarısız olur ise, dizideki bütün veriler kaybolacaktır.
20
Herhangi bir HDD bozulursa tüm bilgilerinize birer fatiha okumak zorunda kalırsınız.
21
Bozulan HDD’nin yerine yeni bir HDD takıp verilerinizi kurtarma şansınız yok.
RAID1( Disk Mirroring or Disk Dublexing )
22
RAID1 sisteminde bilgiler iki farklı HDD’ te saklanmaktadır. Yani bilgiler sisteme yazılırken iki defa
yazılmaktadır. Dolayısıyla yazmada bir yavaşlık getirecektir. Kullanılan iki yöntem vardır. Disk Mirroring (
Disk Aynalama ) HDD’ te bulunan bir bölümün ( patition ) başka bir HDD’ te de bulundurulması. Pek
kullanılmayan bir sistemdir. MS NT Server işletim sistemi desteklemektedir MS NT Workstation
desteklemez.
Disk Dublexing ( Disk Çiftleme ) bir HDD’ te bulunan tüm bilgilerin aynı büyüklükte başka bir HDD’ te de
bulundurulmasıdır. Böylece birbirinin aynısı olan iki HDD’ miz olacaktır.
23
Herhangi bir nedenle birinde bir problem meydana geldiğinde sistemde hiçbir şekilde aksama olmayacak
çalışmaya devam edecektir. Ayrıca okuma sırasında performans artışı sağlar. Ancak veri yazma hızı tek
disk seviyesinden biraz alta düşer. Yüksek disk alanı kapasitesi kaybına neden olur.
24
Sisteme yeni bir hardisk takılırsa yeniden yapılanma başlar.
25
RAID 0/1
Raid 0 ve 1'in kombine edilmiş halidir. RAID 0'ın performans, RAID 1'inse güvenlik özellikleri bu sistemde
birleştirilmiştir. Öte yandan, 4 harddiskten 2 harddisk kapasitesi elde edilebileceğinden pahalı bir
uygulamadır.
RAID 0/1 veya RAID 0+1 olarak da bilinmektedir, veri bölme (RAID 0) performansını RAID 1'in hata
toleransı ile birleştirir. Bütün RAID yapılarının en yüksek performansı sunması, RAID 0/1 aynı zamanda
bir çok sürücü yetersizliklerine tahammül edebilen tek RAID seviyesidir. Bir dizideki disklerin yarısına
kadarı başarısız olabilir, başarısızlıkların aynı veriyi içermemesi sağlanır. Fakat RAID 0/1, ciddi masraf
dezavantajlarına RAID 1'den daha fazla maruz kalır. RAID 0/1 için en az dört tane sürücü gerekir (sadece
iki tanesi veri saklama için kullanılır) ve sürücüler kapasiteyi artırırken çift çift eklenmelidir.
26
RAID 2
RAID 2, birden fazla görevlendirilmiş eşlik sürücüleri kullanılarak ve yansıtılmış, bit seviyesinde veri
taksimatını eş zamanlı sürücülere birleştirerek veri koruması sağlar. Bu RAID seviyesi hem RAM hata
düzeltilmesi (Hamming Kod olarak bilinmektedir) hem de, bu fonksiyonun sürücü seviyesinde
gerçekleştirilebilmesi için, disk sürücüsü hata düzeltilmesi için kullanılmaktadır.
LAN yöneticilerinin önerisi ile RAID 2 çözümleri network ortamlarında kullanılmamaktadır.
RAID 3
RAID 3, ikili disklerde (performans için genellikle senkronize edilmiş) ile bayt seviyesinde veri taksimatını,
veri koruması için görevlendirilmiş eşlik sürücüsü tek bir tane ile birleştirir. RAID 3, büyük, ardışık veri
dosyalarının yüksek çıkışı gereken uygulamalarda mükemmel bir performans sağlar. CAD/CAM, video,
resim ve sinyal işlemleri genelde uygulandığı alanlardır. RAID 3 sistemleri büyük, ardışık çalışmalar için
optimize edildiğinden, her yazma isteği için her sürücüye ulaşılır. Sürücüler iyi bir şekilde senkronize
edilmediğinde bu durum rotasyonael gecikme sorunlarına neden olabilir. Sonuç olarak bu RAID yapısı, bir
çok defa ve eş zamanlı okuma ve yazma işlemleri gerektiren, işlem tarafından yönlendirilen network
uygulamaları için uygun değildir. En az üç sürücü kullanılır.
27
RAID 4
RAID 4 yapısı, görevlendirilmiş bir eşlik diskine dayanmasının haricinde RAID 5'e benzer. Sonuç olarak
RAID 4 işlem tarafından yönlendirilen birçok network uygulamaları için kullanılmaz. Minimum üç sabit
diskle yapılan RAID 4, disklerin tümden yansılanması yerine, bir disk üzerinde eşlik (parity) bilgisi
tutulması mantığıyla çalışıyor. Disklerin birinde, hangi verinin nereye yazıldığının bilgisi tutulur.
Disklerden birinin çökmesi durumunda, eşlik bilgisi bu diskteki verilerin yeniden oluşturulmasını sağlar.
Eğer iki disk birden çökerse tüm bilgiler kaybolur. Bu kurulum pek fazla tercih edilmez, çünkü eşlik
bilgisinin tek bir diskte bulunması ve her yazım sırasında güncellenmesi performans darboğazı oluşturur.
RAID 4, eğer iki ya da daha fazla yavaş sabit diskiniz ve bir de çok hızlı diskiniz varsa tercih edilebilir bir
konfigürasyon. Ayrıca sabit disklerin boyutlarının birbirine yakın olması tercih ediliyor.
RAID5 ( Stripe Set With Parity)
RAID5 teknolojisi RAID0 teknolojisinde kullanılan R/W mekanizmasına hata toleransı eklenmiş halidir.
Yani bilgiler yazılırken yine sistemdeki tüm HDD’ lere paylaştırılarak yazılır. Ek olarak her şeritin ( stripe)
kendine ait eşlik ( parity ) bilgisi de aynı şeritte yer alır. Aşağıdaki şekilde de görebileceğiniz gibi,
şeritlere ait eşlik bilgileri tüm HDD’ lere matematiksel bir işlemle dağıtılmaktadır. Ve sonuç olarak bu eşlik
bilgileri sayesinde eğer HDD’ lerden biri bozulursa sistem çalışmaya devam edecektir. Herhangi bir bilgi
kaybı olmayacaktır. Eğer aynı anda sistemde bulunan 2 HDD bozulursa tüm bilgiler kaybolacak ve bu
durumda da yedekten geri dönülecektir.
RAID 5 için 4 adet HDD kullandığımızı varsalım. Sistemimize 4 adet HDD takiyoruz.
28
RAID 5 hem başarım hem güvenlik sunuyor. RAID 5 şerit üstündeki tüm disklerdeki eş zamanlı işlemleri
kontrol etmek ve eşlik bilgisi (parity information) ve veriyi yazmak için güçlü bir mantıksal işlem
yeteneğine ihtiyaç duyar. Veri yazmak çok fazla karışık bir mimari gerektirmez ama aktarım hızı arttıkça
anında eşlik bilgilerini yazmak CPU üzerine ek yük bindirir. Bu durumda kaybolan alan %33, ki bu bile
hala oldukça fazla. Eşlik bilgisini depolamak için gereken alan disk sayısı arttıkça düşüyor ama bu seferde
disk hatası riskini artırıyor. En kötü senaryo ise tabi ki iki diskin aynı anda ölmesidir. Merak etmeyin
bunun çözümü de var. RAID 6 bakınız.
29
Veri ve eşlik bilgilerini dizideki tüm disklere yazabilmek için RAID 5 en az üç diske ihtiyaç duyuyor.
Maksimum birbiriyle aynı boyutta 32 HDD kullanılabilir. ( Aynı marka olmasına özen gösterin ) MS NT
Server destekler MS NT Workstation desteklemez. Genelde database bulundurulan sitemlerde kullanılır. (
Mail Server, SQL Server gibi )
30
Herhangi bir hardisk bozulursa bozulan hardiskin yerine yeni bir hardisk takılır.
31
Eşlik bilgileri (parity information) sayesinde eğer HDD’ lerden biri bozulursa sistem çalışmaya devam
edecektir. Bilgiler yeni takılan HDD’ye bu pariteler sayesinde tekrardan yazılmaya başlanacaktır. (Parity:
Disk dizesindeki herhangi bir harddiskte meydana gelen veri kaybını tekrar en eski haline getirmek için
kullanılan bir tür veri kaybı önleme sistemidir.)
32
Yukarıdaki bilgilerden şu sonuçlara varabiliriz: 4 disk ile mevcut depolama alanının dörtte birini feda
ederken yukarıdaki en kötü senaryonun oluşması ihtimalini düşürüyorsunuz. Dört diskli bir RAID 5 aynı
zamanda 133 Mbps (32-bit, 33 Mhz) PCI veriyolunun başarım limitlerine de takılmıyor.
Burada söylemeye değer olana RAID 5 masaüstü PC'leri için gerçekçi bir çözüm değil. Çalışma
istasyonlarında her ne kadar daha fazla disk alanı kullansalar da RAID 0+1 (şeritleme ve aynalama,
striping + mirroring) veya RAID 10 (aynalama ve şeritleme, mirroring + stripping) hala daha iyi ve hızlı
çözüm.
RAID 6
33
RAID 6 aslında RAID 5'ten farklı bir şey değildir - sadece iki katı parite bilgisi saklanır. Performansı
düşürmesine rağmen, iki diskin çökmesine karşı toleranslıdır. Fakat en az beş diske ihtiyaç duyar.
RAID 10
Veri şeritleme ve veri yansıtma işlemlerinin birlikte yapılabildiği bir kurulumdur. RAID 10 kurulumu ile
RAID 0 ve RAID 1 ayarlamalarının tüm özelliklerinden faydalanabilirsiniz.En az dört hard disk gereklidir.
Bu sistem, RAID 0+1'e göre daha güvenlidir.
RAID 50 (5+0)
Birkaç diskten oluşturduğunuz RAID 5'in performansı size hala mı yetmiyor? O halde iki özdeş RAID 5
dizesinden oluşan bir şerit yaratın. Bu durumda veri güvenliği artık kendiliğinden sağlanmasa da (bu
durumda bir RAID dizesi tek bir disk gibi görünür) performans teorik olarak bir kez daha ikiye
katlanabilir. Gerçekte ise, PCI ve ağ bağlantınızın sınırları ölçüsünde bir performans elde edersiniz.
Çoklu veya Kümeli RAID konfigürasyonlarında adlandırma önemli bir faktördür. RAID 0+1 alt seviyede
şerit dizileriyle çalışıp sadece üst seviyede aynalama yaparken, RAID 10'da tam tersi geçerlidir. RAID
10'ın pek bir anlamı olmadığı için bu örnekte yanlış adlandırma vahim bir sorun değildir.
34
Matrix RAID Teknolojisi
Matrix RAID bugüne kadar gördüğümüz en ilginç sürücü altsistemi (subsystem) özelliklerinden birisi ve
sonuçta RAID 0 dizilerin başarımını, RAID 1 ve RAID5 dizilerinin güvenliğiyle birleştiriyor. ICH7-R güney
köprüsüne sahip anakartlar, RAID 0, 1, 0+1 ve 5 özelliği de güneyköprüsünün sundukları arasında var.
Kısaca Matrix Depolama Teknolojisi adı verilen teknoloji sayesinde aynı fiziksel sürücü üzerinde birden
fazla RAID dizisi oluşturulabiliyor.
Intel'ın yazılım katmanının esnek çalışma yapısı sayesinde, aynı sürücü takımınına iki farklı RAID dizisi
yapılanması kurmak olanaklı. RAID 0'a işletim sistemini ve uygulamaları kurarak başarım artışı
sağlayabilir, önemli verilerinizi de RAID 1 dizi üzerinde depolayarak güvence altına alabilirsiniz.
Eğer iki sürücüden birisi bozulursa (ne yazık ki üç veya dört adet kullanamıyorsunuz), RAID 0 dizisi
üzerindeki işletim sistemi ve uygulamaları sonsuza dek kaybederken, RAID 1 dizisi önemli verilerinizi
kurtarmak üzere yerli yerinde duruyor. Matrix RAID sisteminde bütün diskin kopyası yaratılarak bütün
verilerinizin güvenliğini sağlanmıyor, sadece RAID 1 için ayırdığınız alana kaydettiğiniz verilerin güvenliği
sağlanıyor.
RAID 0 metoduyla oluşturduğumuz, verileri iki diske bölerek kaydeden ve büyük performans artışı
sağlayan alana PERFORMANS, verileri iki diske de aynen kopyalayıp güvenlik sağlayan RAID 1 diskimize
de GUVENLIK ismini verdik.
Bu resim Matrix RAID'in nasıl çalıştığını kusursuz bir şekilde açıklıyor. Bu diskleri nasıl kullanacağınız sizin
tercihinize kalmış. Örneğin işletim sistemini, yüksek performans gerektiren oyun veya video editing gibi
uygulamalarınız için de RAID 0 kısmını kullanabileceksiniz.
Çok önemli belgelerinizi ya da kişisel fotoğraflarınızı güvenlik bölümüne kaydedebilirsiniz. Şunu
unutmamalısınız, iki diskinizden herhangi bir tanesi bozulduğunda bizim PERFORMANS ismini verdiğimiz
RAID 0 bölümündeki bütün veriler kaybedilecektir, ama GUVENLIK ismini verdiğimiz RAID 1 bölümündeki
verilerin her iki diskte de kopyası olduğundan, sağlam diskteki verilerle yolunuza devam edebileceksiniz.
35
Yani bu demek oluyor ki herhangi bir sabit disk çökmesine karşın önemli bilgilerinizi korurken aynı anda
RAID 0’ın yüksek performansına da sahip olacaksınız. Ayrıca Matrix RAID çok yüksek depolama alanlarına
da izin verebiliyor.
Eğer iki sabit diskiniz varsa RAID 0 veya RAID 1 dizileri (ya da ikisini birden) oluşturabildiğinizi yukarda
yazmıştık. Ayrıca ICH7-R güney köprüsüne sahip anakartlarda sağlanan İntel Matrix özelliği ile RAID0 ve
RAID5’de tıpkı RAID0 ve RAID1 gibi yapılandırabilirsiniz. Yukarıdaki resimde de görülen sistemde RAID 5
yapılandırması uygulanmış dört sabit disk üzerinde önemsiz verilerin saklandığı ve hızlı bir çalışma ortamı
sağlayan RAID 0 alanı ayrılmış. Disklerden birisi bozulduğunda RAID 0 üzerinde bulunan verilerinizi
kaybediyorsunuz ancak RAID 5'te bulunan önemli bilgilere hiç bir şey olmuyor. Bozulan diski yenisiyle
değiştirerek RAID 5 yeniden oluşturma sürecini başlatabiliyorsunuz.
Sadece 2 adet 250GB diskle kurduğumuz RAID 0 ve RAID 1 bölümleri Matrix RAID sistemi BIOS'dan
ayarlanıyor ve kullanılması için özel bir sürücü gerekmiyor. Buna rağmen, RAID özelliklerinden tam
olarak yararlanabilmek için Intel Application Accelerator (IAA) 4.0 sürümünü kurmanız şart.
36
Bir RAID Dizisi Oluşturmak
37
Asus EZ-BACKUP
Anakartınız ASUS ise ve Anakartınızda ASUS EZ-BACKUP özelliği varsa,hiçbir sürücüye ve ayara gerek
kalmadan RAID0 ve RAID1'ı sisteminize kurabilirsiniz. ASUS EZ-Backup özelliğiyle kullanıcılar BIOS yada
diğer kurulumlara gerek kalmaksızın RAID1 (default) veya RAID0 sistemleri düzenlemek için SATA2
teknolojisini kullanabilirler. EZ-Backup sabit disk üzerindeki veri güvenliğini isteyenler için idealdir.
Asus EZ Backup uygulaması bir diskinizde bulunan verileri başka bir diske kopyalayarak, bozulmalardan
doğan zararları azaltmaya çalışan bir program. EZ Backup'ı bir çeşit RAID 1 gibi düşünebilirsiniz;
yedekleme işlemini kendiliğinden başlattığından sadece bir kere ayarlamanız yeterli. EZ Backup, Silicon
Image depolama aygıtı denetleyicisi üzerinden çalışıyor. EZ-Backup sabit disk üzerindeki veri güvenliğini
isteyenler için idealdir.
38
Asus'un EZ-Backup sistemi. Metal plakanın altında Silicon Image'In 4723 yongası var. Bu yonga SATA
kontrolcüsü değil aslında. Görevi SATA çoklamak. ICH7R'den bir port alıyor ve onu ikiye bölüyor.
Resimde kırmızı SATA portunun üzerinde iki tane jumper göreceksiniz. Bu jumper'lar EZ Backup sistemi
için var. Mevcut halinde RAID 1 için ayarlı. Alttaki turuncu iki SATA portuna iki tane disk taktığınız anda
RAID1 olarak çalışıyor.
Sürücü yok, ayar yok. Adının backup olması bundan. Temel işlevi RAID1 yapıp verilerin iki diske de
yazılmasını sağlamak ve disk arızası durumunda diğer diskten bilgilerinizi kurtarmak. Ancak kulağa hoş
gelen tarafı elbette bu işin kesinlikle ayarsız olmasıdır. Eğer RAID 0 yani performans isterseniz o zaman
sağdaki jumper'ı çıkarıyorsunuz.
Silicon Image ile RAID 0 yapacaksanız BIOS'tan ilgili ayarı 'enabled' yapmalısınız.
BIOS'ta EZ Backup menüsünden ayar yapıyorsunuz ve yine ayarsız olarak RAID 0 diskleriniz oluyor.
Ancak sonuçta hala tek SATA portu üzerinden çalıştığı için bant genişliği bölüşülüyor. Burada bahsedilen
SATA portlarını kullanarak RAID 0 kurulmasıdır. Burada dikkat etmeniz gereken; EZ Backup kullanılarak
raid yapacaksanız SATA diskler seçmeniz olacaktır. Eğer SATA2 diskler kullanacaksanız intel Raid
kullanmanızı tavsiye ederim. Çünkü teoride tek SATA2 portu iki tane SATA port kadar bant genişliği
sunuyor. Diskler SATA seçilirse bir yavaşlama görülmez. Ama SATA2 diskler kullanırsanız o zaman tam
performans alamayabilirsiniz.
39
EZ Backup manager yazılımını yüklediğiniz an işlem tamam. Herhangi bir yazılım ve ayara gerek yok.
Jmicron
Jmicron yongası
Anakartınızda Jmicron sata RAID kontrolcusu (yongası) varsa ayrıca bu jmicron yongası sayesinde RAID0
ve RAID1 de sisteminizde kullanabilirsiniz. 'SATA on the go' diye adlandırılan bu sistemde amaç dışarıdan
bir SATA disk bağlamanız. İşiniz bitince de sökmeniz. USB disk kutusu yerine direkt anakarta bağlantı
imkânı veriyor. Harici bir diskle RAID 0 yapmak anlamsız olur. Zaten bu kadar seçenekten sonra gerek de
yok ama RAID 1 düşünebilirsiniz. Çünkü bu sistemdeki çalışmalarınız harici diskte aynen depolanacağı
için işiniz bittikten sonra alıp götürebilirsiniz ya da bu diski arıza durumunda değiştirmek kolay olur.
SATA portlardan birisi aşağıdaki resimde de görüldüğü gibi arka paneldedir.
40
ASUS P5W DH Delux Anakart iki SATA port daha destekliyor. Jmicron JMB363 yongası biri içeride biri
dışarıda olmak üzere iki adet SATA2 port destekliyor ve bir de IDE port ekliyor. IDE ve SATA karışık RAID
yapılamıyor. Dolayısıyla RAID 0 ve 1 seçenekleri var. Ayrıca denetleyici, sistem çalışırken SATA
bağlantısının takılıp çıkarılmasına (hot plug) izin veren AHCI (Advanced Host Controller Interface)
desteğine de sahip.
İNTEL CHİPSETLİ ANAKARTLARDA RAID UYGULAMALARI
Eğer Serial ATA sabit disk sürücülerinize RAID 0, RAID 1, RAID 5, RAID 10 ya da Intel Matrix Storage
Technology ayarlaması yapmak istiyorsanız *RAID+ konumunda kullanınız.
Make Disk menüsü
Make Disk menüsü ile Intel ICH ya da JMicron JMB36X RAID/AHCI sürücü disketlerini oluşturabilirsiniz.
41
RAID ayarlamaları
RAID 0 (Veri şeritleme) iki benzer hard disk sürücünün verileri paralel şekilde okumasına yazmasına
imkân sağlar. İki hard disk, tek hard diske göre aynı işte daha performanslı çalışacaktır. Veriye ulaşım
hızı artacaktır. Bu kurulum için iki adet ve birbiri ile aynı özelikte hard disk gerekmektedir.
RAID 1 (Veri yansıtma) bir sürücüden diğer sürücüye veri kopyalama ve koruma esasıyla çalışır. Bir
sürücü arızalandığında, disk düzenleme yönetimi yazılımı, çalışan diskteki tüm uygulamaları yöneterek
verinin diğer diske tam kopyalandığını denetler. Bu RAID ayarlaması verilerin korunması ve sistemde
arıza toleransını düşürmeyi amaçlar. Bu kurulum için iki sürücü ya da kullandığınız sürücünün aynısı yeni
bir sürücü gerektirir. Yeni sürücüler aynı kapasitede olmalı ya da yeni aldığınız sürücü kullandığınız
sürücüden büyük olmalıdır.
RAID 10 veri şeritleme ve veri yansıtma işlemlerinin birlikte yapılabildiği bir kurulumdur. RAID 10
kurulumu ile RAID 0 ve RAID 1 ayarlamalarının tüm özelliklerinden faydalanabilirsiniz. Dört yeni hard
disk ya da kullandığınız hard disk ile benzer özellikte üç hard disk gerektirir.
RAID 5 şeritleme ve veri eşitleme bilgisi işlemlerini yapabilen ve üç ya da daha fazla sayıda hard disk
gerektiren bir sistemdir. RAID 5 kurulumunun avantajları arasında daha iyi HDD performansı, hata
toleransı ve yüksek depolama kapasitesi vardır. RAID 5 kurulumu, veri tabanı ilişkili uygulamalar, kaynak
yatırım planlaması ve diğer iş sistemlerinde en uygun işlem yapma kabiliyetindedir. En az üç adet aynı
özellikte hard disk gerektirir.
Intel Matrix Storage. Intel Matrix Storage
özelliklerine destek vererek en iyi sistem
kurulumunu birlikte farklı RAID özellikleriyle
sağlayabilirsiniz. Örneğin, RAID 0 ve RAID 1
yapılabilir.
teknolojisi yongası ile RAID 0, RAID1 RAID 5 ve RAID 10
performansı ve veri güvenliği korumayı sağlar. İki raid
kullanarak yüksek performans, kapasite ve hata toleransı
kurulumları sadece aynı özellikteki iki harddisk kullanılarak
Intel RAID ayarlamaları
Güney köprüsü yongası ile RAID 0, RAID 1, RAID 5, RAID 10 (0+1) ve Intel Matrix Storage
ayarlamalarını destekler.
BIOS’taki RAID maddesini ayarlamak
RAID set(ler)ini ayarlamadan önce BIOS’tan RAID maddesini ayarlamalısınız. Bunu yapmak için:
1. BIOS’a girin.
42
2. Ana Menü’ye gidin, IDE Configuration’ı seçerek <Enter>a basın.
3. Configure SATA As maddesini seçin ve <Enter>a basarak ayarlama seçeneklerini görüntüleyin.
4. Configure SATA As maddesinden RAID’i seçin ve <Enter>a basın.
5. Onboard Serial-ATA BOOTROM’u seçin ve <Enter>a basın, ardından seçeneklerden Enabled’ı seçin.
6. Ayarlarınızı kaydederek BIOS’tan çıkın.
Intel Matrix Storage Manager Option ROM aracı
Intel Matrix Storage Manager Option ROM aracını RAID 0, RAID 1, RAID 10 (RAID 0+1) ve RAID 5
setlerini oluşturmak için kullanabilirsiniz.
Intel Application Accelerator RAID Option ROM aracına girmek için:
1. Serial ATA hard disk sürücüleri yerleştirin.
2. Sistemi açın
3. POST ekranında, <Ctrl+I>ya basarak aracın ana menüsünü görüntüleyin.
Ekranın altındaki yönlendirme tuşları menüler arasında gezmeye ve menü seçeneklerini seçmeye yarar.
RAID 0 set (şeritleme) oluşturmak
RAID 0 set oluşturmak için:
1. Aracın ana menüsünden, 1. Create RAID Volume maddesini seçin ve <Enter>a basın. Bu ekran
görüntülenecektir.
43
2. RAID 0 setinin adını yazın ve <Enter>a basın.
3. RAID Level maddesi seçildiğinde, yukarı/aşağı ok tuşlarını kullanarak RAID 0(Stripe)’seçin ve
<Enter>a basın.
4. Disks maddesi seçildiğinde RAID için kullanacağınız hard diskleri seçin ve <Enter>a basın. Bu açılır
pencere görünecektir.
5. Bir sürücüyü seçmek için yukarı/aşağı ok tuşlarını kullanın, ardından <Space>e basarak seçiminizi
yapın. Seçtiğiniz sürücülerin yanında küçük üşgen işareti belirecektir. Seçiminizi yaptıktan sonra
<Enter>a basın.
6. Aşağı/yukarı ok tuşlarını kullanarak RAID 0 dizilimi için şerit ölçüsünü belirleyin, ardından <Enter>a
basın. Kullanılabilir şerit ölçü değerleri 4 KB’tan 128 KB’a kadardır. Normal şerit ölçüsü 128 KB’dir.
7. RAID yığınındaki istediğiniz kapasite miktarını girerek <Enter>a basın. Normalde en çok kullanılabilir
alan gösterilir.
44
8. Create Volume maddesi belirginleşince <Enter>’a basınız. Bu ikaz görünecektir.
9. RAID yığınını oluşturup ana menüye dönmek için <Y>’ye, Create Volume menüsüne geri dönmek için
<N>’ye basınız.
RAID 1 seti (yansıma) oluşturmak
RAID 1 seti oluşturmak için:
45
1. Aracın ana menüsünden, 1. Create RAID Volume maddesini seçin ve <Enter>a basın. Bu ekran
görüntülenecektir.
2. RAID 1 setinin adını yazın ve <Enter>a basın.
3. RAID Level maddesi seçildiğinde, yukarı/aşağı ok tuşlarını kullanarak RAID 1 (Mirror)’seçin ve
<Enter>a basın.
4. RAID yığınındaki istediğiniz kapasite miktarını girerek <Enter>a basın. Normalde en çok kullanılabilir
alan gösterilir.
5.
Press
Create
Volume
maddesi
belirginleşince
<Enter>’a
basınız.
Bu
ikaz
görünecektir.
6. RAID yığınını oluşturup ana menüye dönmek için <Y>’ye, Create Volume menüsüne geri dönmek için
<N>’ye basınız.
RAID 10 seti (RAID 0+1) oluşturmak
RAID 10 seti oluşturmak için:
1. Aracın ana menüsünden, 1. Create RAID Volume maddesini seçin ve <Enter>a basın. Bu ekran
görüntülenecektir.
2. RAID 10 setinin adını yazın ve <Enter>a basın.
3. RAID Level maddesi seçildiğinde, yukarı/aşağı ok tuşlarını kullanarak RAID10 (RAID 0+1)’i seçin ve
<Enter>a basın.
4. Aşağı/yukarı ok tuşlarını kullanarak RAID 0 dizilimi için şerit ölçüsünü belirleyin, ardından <Enter>a
basın. Kullanılabilir şerit ölçü değerleri 4 KB’tan 128 KB’a kadardır. Normal şerit ölçüsü 64 KB’dir.
5. RAID yığınındaki istediğiniz kapasite miktarını girerek <Enter>a basın. Normalde en çok kullanılabilir
alan gösterilir.
6. Press Create Volume maddesi belirginleşince <Enter>’a basınız. Bu ikaz görünecektir.
46
7. RAID yığınını oluşturup ana menüye dönmek için <Y>’ye, Create Volume menüsüne geri dönmek için
<N>’ye basınız.
RAID 5 seti (eşitlik) oluşturmak
RAID 5 seti (eşitlik) oluşturmak için:
1. Aracın ana menüsünden, 1. Create RAID Volume maddesini seçin ve <Enter>a basın. Bu ekran
görüntülenecektir.
2. RAID 5 setinin adını yazın ve <Enter>a basın.
3. RAID Level maddesi seçildiğinde, yukarı/aşağı ok tuşlarını kullanarak RAID5 (parity)’i seçin ve
<Enter>a basın.
4. Disks maddesi seçildiğinde RAID için kullanacağınız hard diskleri seçin ve <Enter>a basın. Bu açılır
pencere görünecektir.
47
5. Bir sürücüyü seçmek için yukarı/aşağı ok tuşlarını kullanın, ardından <Space>e basarak seçiminizi
yapın. Seçtiğiniz sürücülerin yanında küçük üşgen işareti belirecektir. Seçiminizi yaptıktan sonra
<Enter>a basın.
6. Aşağı/yukarı ok tuşlarını kullanarak RAID 0 dizilimi için şerit ölçüsünü belirleyin, ardından <Enter>a
basın. Kullanılabilir şerit ölçü değerleri 4 KB’tan 128 KB’a kadardır. Normal şerit ölçüsü 64 KB’dir.
7. RAID yığınındaki istediğiniz kapasite miktarını girerek <Enter>a basın. Normalde en çok kullanılabilir
alan gösterilir.
8. Press Create Volume maddesi belirginleşince <Enter>’a basınız. Bu ikaz görünecektir.
9. RAID yığınını oluşturup ana menüye dönmek için <Y>’ye, Create Volume menüsüne geri dönmek için
<N>’ye basınız.
JMicron RAID Ayarlamaları
JMicron Serial ATA kontrolcüsü ile harici Serial ATA hard disk sürücülerinde RAID 0, RAID 1 ve JBOD
setleri kurabilirsiniz.
RAID seti oluşturmadan önce belirtilen maddeleri hazırlayınız:
1. Aynı model ve kapasiteye sahip iki adet SATA HDD.
2. Floppy disket (Yazma koruması kapalı)
3. Microsoft Windows işletim sistemi kurulum CD’si (Windows 2000/XP)
4. İçinde JMB363 sürücüsü bulunan Anakart destek CD’si
RAID seti oluşturmadan önce belirtilen adımları tamamlayınız:
1. Harici Serial ATA hard disk sürücüyü sisteme bağlayınız.
48
2. BIOS’tan JMicron Controller Mode maddesini [RAID] konumuna getiriniz.
3. RAID ayarlamanızı yapmak için JMB RAID BIOS aracına giriniz.
4. Windows OS kurulumu için JMB RAID sürücü disketi oluşturunuz.
5. Windows OS kurulduktan sonra JMB sürücüsünü kurunuz.
JMB RAID BIOS aracına giriş
1. POSTekranında <Ctrl-J>ye basarak JBM RAID BIOS menüsüne giriniz.
2. JMB RAID BIOS menüsü görüntülenecektir.
3. Ok tuşlarını kullanarak maddeler arasında gezebilirsiniz.
49
RAID set oluşturmak
1. JMB RAID BIOS ana menüsünde, ok tuşlarını kullanarak Create RAID Disk Drive’ı seçin ve <Enter>a
basın.
2. Level maddesi seçiliyken, yukarı/aşağı ok tuşlarını kullanarak oluşturmak istediğiniz RAID setini seçin.
50
3. Disks maddesi seçiliyken, yukarı/aşağı ok tuşlarını kullanarak RAID setinde kullanacağınız harddiskleri
seçmek için boşluk çubuğuna basın. Tüm hard diskleri seçene kadar aynı işlemi tekrarlayın. Seçilen
harddisklerin yanında işareti çıkacaktır.
4. RAID yığın kapasitesinde kullanmak istediğiniz kapasite miktarını yukarı/aşağı ok tuşlarını kullanarak
belirleyin. Normalde en çok kullanılabilir alan gösterilir.
5. Bittiğinde <Enter>a basarak RAID setini oluşturmayı kabul edin. İşlemden sonra bir diyalog kutusu
görünecektir. Kabul etmek için <Y>’ye, iptal etmek için <N>ye basınız.
51
<Y>ye basınca harddisklerdeki tüm veri silinecektir.
6. Aşağıdaki ekran çıktığında, oluşturduğunuz RAID seti hakkında detaylı bilgi görüntülenecektir.
RAID setini silmek
1. JMBRAID BIOS ana menüsünde, Delete RAID Disk Drive maddesini seçmek için ok tuşlarını kullanın ve
<Enter>a basın.
52
2. Boşluk çubuğunu kullanarak silmek istediğiniz RAID setini seçiniz. Seçilen setin yanında işareti
belirecektir. <Del> tuşuna bakarak seti silebilirsiniz.
3. İşlemi kabul etmek istediğinize dair bir diyalog kutusu görüntülenecektir. Kabul etmek için <Y>ye;
iptal etmek için <N>’ye basınız.
<Y>ye basınca harddisklerdeki tüm veri silinecektir.
Harddiskleri non-RAID olarak geri düzenlemek
Başka bir RAID setinin parçası olarak oluşturulan harddisk bozuk hard disk olarak adlandırılır. Bozuk
harddiski sisteme bağladığınızda, bu harddiskle yeniden RAID seti oluşturmaya çalıştığınızda JMB363
aracında bu harddiski bir RAID parçası olarak seçemezsiniz.
JMB aracı ile bu bozuk RAID harddiskini kullanarak RAID seti oluşturmak için harddiski non-RAID olarak
yeniden düzenlemeniz gerekmektedir. Bu işlemi yaptığınızda bozuk harddiskteki tüm bilgiler ve eski RAID
ayarlamaları silinecektir.
Harddiskleri non-RAID olarak geri düzenlemek için:
1. JMB RAID BIOS ana menüsünden, ok tuşlarını kullanarak Revert HDD to non-RAID maddesini seçin ve
<Enter>a basın.
53
2. Boşluk çubuğunu kullanarak non-RAID olarak geri düzenlemek istediğiniz harddiskleri seçin. Seçilen
harddisklerin yanında işareti görünecektir.
3. İşlemi kabul etmek istediğinize dair bir diyalog kutusu görüntülenecektir. Kabul etmek için <Y>ye;
iptal etmek için <N>’ye basınız. <Y>ye basınca harddisklerdeki tüm veri silinecektir
Yansıma uyuşmazlığını çözmek
Yansıma uyuşmazlığı sistem açıkken RAID 1 (yansıma) kurulumunda çalışırken herhangi bir harddiskin
sinyal kablosu çıktığında ve bu kablo geri takıldığında oluşur. İki harddiskte de tam olarak aynı veri
bulunacağından, sistem hangi sürücünün kaynak sürücü olduğunu belirleyemez. Bu özellik ile kaynak
sürücü belirlenebilir ve yansı sürücüsü geri oluşturulabilir.
Yansıma uyuşmazlığını çözmek için:
1. JMB RAID BIOS ana menüsünden, ok tuşlarını kullanarak Solve Mirror Conflict maddesini seçin ve
<Enter>a basın.
2. Boşluk çubuğunu kullanarak kaynak sürücü olarak kullanmak istediğiniz harddisk sürücüyü seçin.
Seçilen harddisklerin yanında işareti görünecektir.
3. <TAB> tuşunu kullanarak, RAID Disk Drive List menüsüne geçin, geri oluşturmak istediğiniz RAID
setini belirleyin ve geri dönüşüm yapmak için (Yansıma uyuşmazlığını çözmek için) <Del> tuşuna basın.
Ekranın altındaki durum çubuğunda geri oluşum işlemi görünecektir.
54
Yansı sürücüyü tamir etmek
RAID 1 (yansıma) kurulumunda hard disk sinyal kablolarından herhangi biri çıkarılıp ardından geri
takıldığında, yansı sürücüyü tamir etmek istediğimizi soran bir diyalog kutusu görüntülenir. Kabul etmek
için <Y>ye; iptal etmek için <N>’ye basınız.
Bu seçenek iki harddiskteki bilgileri eşitler.
Yansı sürücüyü tamir etmek için:
1. JMB RAID BIOS ana menüsünden, ok tuşlarını kullanarak Rebuild Mirror maddesini seçin ve <Enter>a
basın.
2. <TAB> tuşunu kullanarak, RAID Disk Drive List menüsüne geçin, tamir etmek istediğiniz RAID setini
belirleyin ve tamir etmek için <Del> tuşuna basın.
Ekranın altındaki durum çubuğunda tamir işlemi görünecektir.
55
Ayarları kaydedip setup’tan çıkmak
JMB aracında işlemlerinizi bitirdiğinizde, ok tuşlarını kullanarak Save & Exit Setup seçin. <Enter>a
basarak RAID BOS aracındaki güncel raid ayarlarınızı kaydederek çıkabilirsiniz. "Bir diyalog kutusu
görüntülenir. Kabul etmek için <Y>ye; iptal etmek için <N>’ye basınız.
RAID sürücü disketi oluşturmak
Windows 2000/XP işletim sistemleri kurulumunda RAID ayarlaması yapmak için RAID sürücüsü içeren bir
floppy disket gereklidir.
İşletim sistemine girmeden RAID sürücü disketi oluşturmak
İşletim sistemine girmeden RAID sürücü disketi oluşturmak için:
1. Bilgisayarınızı çalıştırın.
2. POST ekranındayken <Del> tuşuna basın.
3. Birincil açılış cihazı olarak optik sürücünüzü belirleyin.
4. Destek CD’sini optik sürücünüze yerleştirin.
5. Değişiklikleri kaydedip BIOS’tan çıkın.
6. Sistem “Press any key to boot from the optical drive.” Komutunu verdiğinde bir tuşa basın.
7. Bir menü görüntülendiğinde, RAID sürücü disketi oluşturmak için <1> tuşuna basın.
8. Biçimlendirilmiş bir floppy disketi sürücüye yerleştirin ve <Enter>a basın.
9. Ekrandaki talimatları izleyerek işlemi tamamlayın.
Windows’ta RAID sürücü disketi oluşturmak
Windows’ta RAID sürücü disketi oluşturmak için:
1. Windows’u başlatın.
2. Anakart destek CD’sini sürücüye yerleştirin.
56
3. Make Disk menüsüne gidin, Intel ICHR RAID sürücü disketi oluşturmak için Intel ICHR 32/64 bit RAID
Driver Disk’e, JMicron JMB RAID sürücü disketi oluşturmak için Make JMicron JMB 32/64-bit RAID Driver’a
tıklayın.
4. Sürücüye bir floppy disket yerleştirin.
5. Ekrandaki talimatları izleyerek işlemi tamamlayın
RAID sürücüsünü kurmak için:
1. İşletim sistemi kurulumu sırasında, Sistem “press the F6 key to install third-party SCSI or RAID
driver” komutunu verecektir.
2. <F6>ya basın, ardından RAID sürücüsünü barındıran disketi sürücüye yerleştirin.
3. SCSI adaptörünü kurmak istediğinde Intel 82801GH/GM SATA RAID Controller (Desktop ICHR) ve
JMicron JMB maddelerini seçtiğinizden emin olun.
4. Ekrandaki talimatları izleyerek işlemi tamamlayın.
Not=Anakartınız hangi ICHR Raid sürücüsünü destekliyorsa, disketi oluşturmak için Anakartınızın
desteklediği sürücüyü kullanmalısınız. Anakartın üzerindeki SATA denetleyicisinin sürücülerini barındıran
bir disket hazırlamanız. Bu sürücüler anakartınızın CD'sinde vardır.
4. Bölüm
MediaShield Depolama Teknolojisi
NVIDIA chipseti kullanan anakartlarda RAID özelliği sadece SATA girişleri için kullanılabiliyor. Bunların
hepsine MediaShield teknolojisi adı verilmiş ve RAID yapılandırması için basit bir sihirbaz yardımı
sunuluyor. Ayrıca yazılım, bozulmuş olan diski görsel olarak belirtiyor yani program hangi girişte sorun
olduğunu size gösteriyor.
NVIDIA Media Shield RAID konfigürasyonları
Anakart RAID ayarlanabilir Serial ATA hard disk sürücülerini konfigüre etmenize izin veren Media Shield,
Silicon Image Sil3132 ve NVIDIA nForce 590 SLI Southbridge RAID kontrolcüleri ile gelir. NVIDIA Chipset
aşağıdaki RAID konfigürasyonlarını destekler.
RAID 0 (Data striping) iki benzer hard disk sürücüsünün verisini sıralı yığın şeklinde paralel olarak
okuyup yazmaya uygun şekle getirir. İki hard disk tek sürücü imiş gibi aynı işi yaparlar devamlı veri
transfer oranı ile veri erişim ve depolanmasını artırarak yalnız başına tek diski ikiye çoğaltır. Bu kurulum
için iki yeni benzer hard disk sürücüsü önerilir.
RAID 1 (Data mirroring) Bir sürücüden diğerine verinin benzer kopyasını ve muhafazasını alır. Eğer bir
sürücü hata verir ise disk tanzim yönetim yazılımı tüm uygulamaları diğer sürücüdeki tam veri kopyasını
içeren kurtarma diskine yönlendirir. Bu RAID konfigürasyonu veri koruması ve mevcut sistemin hata
dayanıklılığını artırmayı sağlar. İki yeni sürücü ya da varolan sürücü ve bu kurulum için yeni bir sürücü
kullanınız. Yeni sürücü aynı boyutta ya da varolan sürücüden büyük olmalıdır.
RAID 0+1 data striping ve data mirroring’i denklik(fazlalık veri) olmadan hesaplayabilecek ve
yazabilecektir. RAID 0+1 ile yapılandırma yapıldığında RAID 0 ve RAID 1 yapılandırmalarının tüm
özelliklerinden faydalanılır. Bu kurulum için dört yeni hard disk sürücüsü ya da var olan sürücü ve üç yeni
sürücü kullanınız.
RAID 5 veri ve denklik bilgisinin her ikisini üç ya da daha fazla hard disk sürücüsüne böler. RAID 5
konfigürasyonunu HDD performansı, hata dayanıklılığı ve yüksek depolama kapasitesi gibi daha iyi
avantajları içerir. RAID 5 konfigürasyonu analiz işlemi, bağlantısal veritabanı uygulamaları, yatırım
kaynak planlama ve diğer iş sistemleri için en iyi verime sahiptir. Bu kurulum için minimum üç benzer
hard disk sürücü kullanınız.
57
JBOD (Spanning (Karışlamak) ) diskleri bir araya toplamanın yerine geçer ve henüz RAID konfigüre
edilmemiş hard disk sürücülere müracaat eder. Bu konfigürasyon işletim sisteminde tek bir disk varmış
gibi görünerek benzer veriyi birçok disk üzerinde tutar. Karışlamak ayrı bağımsız diskler üzerinden
herhangi bir avantaj sağlamaz ve hata dayanıklılığı yada diğer RAID performans yararlarını sağlamaz.
NVIDIA Media Shield RAID Programına girmek
Anakart Serial ATA hard disk sürücüleri destekler. En iyi performans için disk birliği oluştururken aynı
model ve kapasiteye sahip benzer sürücüleri kurunuz.
BIOS RAID maddelerini ayarlamak
Hard disk sürücüleri kurduktan sonra RAID konfigürasyonunu ayarlamadan önce BIOS da gerekli RAID
maddelerinin ayarlandığından emin olunuz.
BIOS RAID maddelerini ayarlamak için:
1.
2.
3.
4.
Sistemi açın ve BIOS kurulum programına girmek için POST esnasında <Del> e basınız.
BIOS da RAID Enabled maddesini Enabled yapınız.
RAID olarak konfigüre etmek istediğiniz SATA sürücü(leri) seçiniz ve aktifleştiriniz.
Değişikliklerinizi kaydediniz ve kurulumdan çıkınız.
CMOS temizlendikten sonra NVRAID ayarlarınızı tekrar girdiğinizden emin olunuz. Aksi halde sistem RAID
kurulumunuzu algılamayacaktır.
NVIDIA RAID programına girmek
1. Bilgisayarınızı açınız.
2. POST esnasında programın ana menüsünü görüntülemek için <F10> a basınız.
Ekranın altındakiler dolaşım tuşlarıdır. Bu tuşlar menü seçenekleri üzerinde hareket etmenize ve
seçmenize olanak sağlar.
58
Bir RAID yığını oluşturmak
RAID yığını oluşturmak için:
1. NVIDIA RAID programı Define a New Array menüsünden RAID Mode u seçiniz ve <Enter> e basınız.
Aşağıdaki alt menü belirir.
RAID modunu seçmek için yukarı aşağı ok tuşlarını kullanınız ardından <Enter> e basınız.
2. <TAB> a basıp Striping Block u seçiniz ardından <Enter> e basınız. Aşağıdaki alt menü belirir.
Eğer Striping yada Stripe Mirroring i seçmişseniz RAID 0 düzeniniz için yukarı aşağı ok tuşlarını
kullanarak ayırma boyutunu seçiniz ardından <Enter> e basınız. Varolan değerler 8 KB ile 128 KB
arasındadır. Varsayılan seçim 128 KB dır. Ayırma değeri planlanan sürücü kullanımına bağlı olarak
seçilmelidir.
• 8/16 KB – düşük disk kullanımı
• 64 KB – tipik disk kullanımı
• 128 KB – performans disk kullanımı
NOT: Server sistemleri için düşük düzen blok boyutunu kullanmanızı öneririz. Temel olarak ses ve
görüntü düzenleme için kullanılan multimedya bilgisayar sistemleri için en iyi performans elde etmede
yüksek düzen blok boyutunu kullanmanızı öneririz.
3. Free Disks alanını seçmek için <TAB> a basınız. Düzen disklerini atamak için sağ sol ok tuşlarını
kullanınız.
4. RAID seti oluşturmak için <F7> ye basınız. Aşağıdaki mesaj kutusu belirir.
59
5. Seçili diskleri temizlemek için <Y> ye basınız yada diskleri temizlemeden uygulamak için <N> ya
basınız. Aşağıdaki ekran belirir. Bu seçeneği kullanırken dikkat ediniz. RAID sürücülerinizdeki tüm veri
kaybolabilir.
Ekranın altında yeni dolaşım tuş takımları gösterilmiştir.
6. Ayarları kaydetmek ve çıkmak için <Ctrl+X> e basınız.
RAID düzenini yeniden oluşturmak
RAID düzenini yeniden oluşturmak için:
1. Array List menüsünden yukarı aşağı ok tuşlarını kullanarak RAID düzenini seçiniz ardından <Enter> e
basınız. RAID Array detayları belirir.
60
Ekranın altında yeni dolaşım tuş takımları gösterilmiştir.
2. RAID düzenini yeniden ayarlamak için <R> ye basınız. Aşağıdaki ekran belirir.
61
3. Yeniden ayarlanacak RAID düzenini seçmek için yukarı aşağı ok tuşlarını kullanınız ardından <F7> ye
basınız. Aşağıdaki onaylama ekranı belirir.
4. Yeniden ayarlama düzenine başlamak için <Enter> a yada iptal için <Esc> e basınız.
5. Yeniden ayarlama işleminden sonra Array listesi menüsü belirir.
RAID düzenini silmek
RAID düzenini silmek için:
1. Array List menüsünden RAID düzenini seçmek için yukarı aşağı ok tuşlarını kullanınız ardından
<Enter> a basınız. RAID Array detayları belirir.
62
Ekranın altında yeni dolaşım tuş takımları gösterilmiştir.
2. Bir RAID düzeni silmek için <D> ye basınız. Aşağıdaki onaylama mesajı belirir.
3. Düzeni silmek için <Y> ye yada iptal etmek için <N> ye tıklayınız. Bu seçeneği kullanırken dikkat
ediniz. RAID sürücülerinizdeki tüm veri kaybolabilir.
4. Eğer Yes i seçmişseniz Define a New Array menüsü belirir.
Disk verisini temizlemek
Disk verisini temizlemek için:
1. Array List menüsünden RAID düzenini seçmek için aşağı yukarı ok tuşlarını kullanınız ardından
<Enter> a basınız. RAID Array detayları belirir.
63
Ekranın altında yeni dolaşım tuş takımları gösterilmiştir.
2. Diski temizlemek için <C> ye basınız. Aşağıdaki onay mesajı belirir.
3. Disk verisini temizlemek için <Y> ye yada iptal etmek için <N> ye basınız.
Bu seçeneği kullanırken dikkat ediniz. RAID sürücülerinizdeki tüm veri kaybolabilir.
Silicon Image RAID konfigürasyonları
Silicon Image RAID kontrolcüsü RAID 0, RAID 1 ve JBOD konfigürasyonlarını destekler. Disk düzeni
konfigüre etmek için Silicon Image RAID programını kullanınız.
Dıştan takmalı Serial ATA (E-SATA) hard diskleri kurmak
RAID konfigürasyonu için Dıştan takmalı SATA hard diskleri kurmak:
1. E-SATA sinyal kablolarının bir ucunu arka paneldeki yuvaya bağlayınız.
2. E-SATA sinyal kablosunun diğer ucunu da dıştan takmalı SATA disk sürücüsüne bağlayınız.
64
Bu bölümdeki kurulum işlemi sadece referans amaçlıdır detaylı kurulum bilgisi için dıştan takmalı
sürücünüzle gelen kullanım klavuzuna başvurunuz.
RAID BIOS maddelerini ayarlamak
Hard disk sürücülerini kurduktan sonra RAID konfigürasyonunuzu ayarlamadan önce BIOS daki gerekli
RAID maddelerinin ayarlanmış olduğundan emin olunuz.
BIOS RAID maddelerini ayarlamak için:
1. Sistemi açınız ve BIOS kurulum programına girmek için POST esnasında <Del> e basınız.
2. BIOS da Advanced > Onboard Device Configuration menü maddesinden Silicon SATAII Controller
maddesini RAID mod a ayarlayınız. Detaylar için “4.5.4 Onboard Devices Configuration ” bölümüne
bakınız.
3. Değişikliklerinizi kaydediniz ve kurulumdan çıkınız.
Silicon Image Array Management yazılımını çalıştırmak
Windows® XP den Başlat tuşuna tıklayarak Tüm programlar > Silicon Image > Sam ı seçerek Silicon
Image Array Management yazılımını çalıştırınız.
Silicon Image SATARaid™ RAID konfigürasyonu hakkında detaylar için anakart destek DVD nizdeki
“Sil3132 User Guide” a başvurunuz.
Silicon Image BIOS RAID konfigürasyon programına girmek
Silicon Image BIOS RAID konfigürasyon programına girmek için:
1. Bilgisayarınızı açınız.
2. POST esnasında <Ctrl+S> yada <F4> e basınız.
Bu bölümde gösterilen RAID BIOS kurulum ekranları sadece referans içindir ekranınızdaki maddelerle
tam olarak uyuşmayabilir.
Üst sol köşedeki Main Menu uygulanacak operasyonu seçmenize olanak sağlar. Main Menu seçenekleri
aşağıda belirtilmiştir:
Create RAID set – Yeni bir RAID kalıtı oluşturur ya da sürücüleri parçalara ayırır.
Delete RAID set – Bir RAID oluşumunu siler ya da sürücü parçalarını birleştirir.
65
Rebuild RAID1 set – RAID 1 oluşumunu yeniden inşa eder (örneğin değiştokuş sürücüleri).
Resolve Conflicts – RAID ayarında bozukluk olan sürücüleri otomatik olarak eski durumuna getirir.
Low Level Format – Sürücüye referans çizgisi numunesi oluşturur.
Diski formatlamak sürücüde daha önce depolanmış tüm veriyi siler.
Logical Drive Info – Herbir RAID kurulumunun mevcut konfigürasyonunu gösterir.
Ekranın üst sağ köşesindeki yardım mesaj kutusudur. Mesaj herbir menü maddesinin fonksiyonunu
tanımlar. Ekranın altındaki açıklamalar kutusudur. Açıklamalar kutusundaki tuşlar kurulum menü
seçenekleri boyunca dolaşmanıza izin verir. Aşağıda açıklamalar kutusundaki tuşlar ve karşılık gelen
fonksiyonları bulunmaktadır.
↑, ↓ : Diğer maddeyi Seç/Hareket et
ESC : Önceki Menü
Enter : Seç
Ctrl-E : Çıkış
RAID 0 kurulumu oluşturmak (Striped(ayrıştırılmış))
RAID kurulumu oluşturmak için:
1. Silicon Image konfigürasyon programı ana menüsünden Create RAID kurulumunu seçiniz ardından
seçenek menüsünü görüntülemek için <Enter> a basınız.
2. RAID 0 ı seçiniz ardından aşağıdakini görüntülemek için <Enter> a basınız.
3. Tasarladığınız konfigürasyon metodunu seçiniz. Otomatik konfigürasyon
a. Auto Configuration u seçiniz ve <Enter> a basınız.
b. Program RAID boyutunu girmeniz için bir mesaj gösterir aşağı yukarı ok tuşlarını kullanarak RAID
boyutunu ayarlayınız ardından <Enter> a basınız.
c. Onaylamak için <Y> ye Main Menu ye dönmek için <N> ye basınız.
66
Varsayılan olarak otomatik konfigürasyon ayırma boyutunu 64K ya ayarlar ve kurulu fiziksel sürücülere
bağlı olarak mantıksal sürücüler ayarlar.
El ile konfigürasyon
a. Manual configuration u seçiniz ve <Enter> e basınız. Aşağıdaki açılır menü belirir.
b. Yukarı yada aşağı ok tuşlarını sürücü kullanımınıza uygun yığın boyutunu seçmek için kullanınız
ardından <Enter> a basınız.
NOT: Server sistemleri için düşük düzen blok boyutunu kullanmanızı öneririz. Temel olarak ses ve
görüntü düzenleme için kullanılan multimedya bilgisayar sistemleri için en iyi performans elde etmede
yüksek düzen blok boyutunu kullanmanızı öneririlir.
c. Seçim çubuğu Physical Drive menüsüne hareket eder. Yukarı aşağı ok tuşlarını kullanarak sürücüyü
seçiniz ardından RAID kurulumunun ilk sürücüsünü ayarlamak için <Enter> a basınız.
d. Basamak c yi ikinci, üçüncü ve dördüncü sürücüyü ayarlamak için tekrarlayınız. Varolan sürücü sayısı
sisteminize kurulu ve sisteminizde aktifleştirilmiş fiziksel sürücülere bağlıdır.
e. Program RAID boyutunu girmeniz için bir mesaj gösterir aşağı yukarı ok tuşlarını kullanarak RAID
boyutunu ayarlayınız ardından <Enter> a basınız.
f. Onaylamak için <Y> ye Main Menu ye dönmek için <N> ye basınız.
67
RAID 1 kurulumu oluşturmak (Mirrored(Yansıtılmış))
RAID 1 kurulumu oluşturmak için:
1. Silicon Image konfigürasyon programı ana menüsünden Create RAID i seçiniz ardından <Enter> a
basınız. Aşağıdaki alt menü belirir.
2. Aşağıdakini görüntülemek için RAID 1 i seçiniz ardından <Enter> a basınız.
3. Tasarladığınız konfigürasyon metodunu seçiniz.
Otomatik konfigürasyon
a. Auto Configuration u seçiniz ve <Enter> a basınız.
b. Program RAID boyutunu girmeniz için bir mesaj gösterir aşağı yukarı ok tuşlarını kullanarak RAID
boyutunu ayarlayınız ardından <Enter> a basınız.
c. Onaylamak için <Y> ye Main Menu ye dönmek için <N> ye basınız.
• Otomatik konfigürasyon mevcut disk verisinin kopya yedeğini almadan RAID 1 i kurar.
• Tek hard disk sürücüsünü RAID 1 e ayarlarken Manual konfigürasyonun kullanımı önerilir.
El ile konfigürasyon
a. Manual configuration u seçiniz ve <Enter> a basınız. Seçim çubuğu Physical Drive menüsüne hareket
eder.
68
b.
Yukarı
aşağı
ok
tuşlarını
kullanarak
kaynak
sürücüyü
seçiniz
ve
<Enter>
a basınız.
c. Hedef sürücüyü seçmek için Yukarı aşağı ok tuşlarını kullanarak kaynak sürücüyü seçiniz ve <Enter> a
basınız.
d. Kaynak ve hedef sürücüleri seçtikten sonra aşağıdaki açılır menü görünür.
• Create with data copy seçeneği kaynak sürücüden yansıtılan sürücüye mevcut veriyi kopyalamanıza
olanak sağlar.
• Kaynak sürücünüzde önemli verileriniz var ise Create with daha copy yi seçiniz.
• Create without data copy seçeneği Mirrored kurulumunun disk kopyalama özelliğini kapatır.
•Eğer Create without data copy i seçmişseniz RAID 1 kurulumu içeriklerinin uyumluluğunu garanti etmek
için tekrar bölünmeli ve tekrar formatlanmalıdır.
e. Eğer Create with daha copy yi seçmişseniz aşağıdaki açılır menü belirir.
69
Online kopyalama seçeneği otomatik olarak kaynak sürücüye veriyi yazarken arka planda hedef sürücüye
kopyasını alır. Offline copy seçeneği kaynak sürücüden hedef sürücüye içerikleri şimdi kopyalamanıza izin
verir.
f. Tasarlanan kopyalama metodunu seçmek için aşağı yada yukarı ok tuşlarını kullanınız ardından
<Enter> a basınız.
g. Program RAID boyutunu girmeniz için bir mesaj gösterir aşağı yukarı ok tuşlarını kullanarak RAID
boyutunu ayarlayınız ardından <Enter> a basınız.
h.
Onaylamak
için
<Y>
ye
Main
Menu
ye
dönmek
için
<N>
ye
basınız.
Eğer daha önceden offline copy i seçmişseniz kopyalama işlemi meydana gelir.
CONCATENATION kurulumunu oluşturmak
CONCATENATION kurulumunu oluşturmak için:
1. Silicon Image konfigürasyon programı ana
ardından <Enter> a basınız.
menüsünden
Create
RAID
kurulumunu
seçiniz
3. Alt menüden CONCATENATION u seçiniz ardından <Enter> a basınız.
3. Seçili araç çubuğu Physical Drive menüsüne hareket eder. RAID kurulumu için sürücü ayarlamak için
sürücüyü seçiniz ardından <Enter> a basınız.
70
4. Program RAID boyutunu girmeniz için bir mesaj gösterir aşağı yukarı ok tuşlarını kullanarak RAID
boyutunu ayarlayınız ardından <Enter> a basınız.
5. Onaylamak için <Y> ye Main Menu ye dönmek için <N> ye basınız.
• Tek Serial ATA sürücüsü kullanırken CONCATENATION kurulumunu konfigüre ediniz aksi halde sistem
sürücüyü algılamayacaktır
• Windows altında SATARAID5 GUI programını kullanarak RAID kurulumu oluşturabilirsiniz.
RAID sürücü diski oluşturmak
RAID kurulumunu içeren RAID sürücülü bir floppy disk Windows® 2000/XP işletim sistemi kurulumu
esnasında gereklidir.
RAID sürücü diskini oluşturmak için:
1. CD-ROM sürücüsüne anakart destek DVD sini yerleştiriniz.
2. Make Disk sekmesini seçiniz.
3. Make Disk menüsünden oluşturmak istediğiniz RAID sürücü diskini seçiniz yada destek DVD si içeriğini
sürücü diski programını bulmak için araştırınız. Detaylar için “5.2.4 Make Disk menüsü” bölümüne
başvurunuz.
4. Floppy disk sürücüsüne floppy diski yerleştiriniz.
5. İşlemi tamamlamak için gelen ekran bilgisini takip ediniz.
6. Bilgisayar virüsü bulaşmasını önlemek için floppy diskini yazma korumasına ayarlayınız.
RAID sürücüsünü kurmak için:
1. OS kurulumu esnasında sistem sizi üçüncü parti SCSI yada RAID sürücüsünü kurmak için F6 ya
basmanız için uyarır.
2. <F6> ya basınız ardından RAID sürücüsünü içeren floppy diski floppy disk sürücüsüne yerleştiriniz.
3. İşlemi tamamlamak için gelen ekran bilgisini takip ediniz.
5. Bölüm
VIA CHİPSETLİ ANAKARTLARDA VIA TECH RAID AYARLAMALARI
Bu Chipset ile aşağıdaki RAID ayarlamalarını yapabilirsiniz.
RAID 0 (Veri şeritleme) iki benzer hard disk sürücünün verileri paralel şekilde okumasına ve yazmasına
imkan sağlar. İki hard disk, tek hard diske göre aynı işte daha performanslı çalışacaktır. Veriye ulaşım
hızı artacaktır. Bu kurulum için iki adet ve birbiri ile aynı özelikte hard disk gerekmektedir.
71
RAID 1 (Veri yansıtma) bir sürücüden diğer sürücüye veri kopyalama ve koruma esasıyla çalışır. Bir
sürücü arızalandığında, disk düzenleme yönetimi yazılımı, çalışan diskteki tüm uygulamaları yöneterek
verinin diğer diske tam kopyalandığını denetler. Bu RAID ayarlaması verilerin korunması ve sistemde
arıza toleransını düşürmeyi amaçlar. Bu kurulum için iki yeni sürücü ya da kullandığınız sürücünün aynısı
yeni bir sürücü gerektirir. Yeni sürücüler aynı kapasitede olmalı ya da yeni aldığınız sürücü kullandığınız
sürücüden büyük olmalıdır.
JBOD (Karışlamak) diskleri bir araya toplamanın yerine geçer ve henüz RAID konfigüre edilmemiş hard
disk sürücülere müracaat eder. Bu konfigürasyon işletim sisteminde tek bir disk varmış gibi görünerek
benzer veriyi birçok disk üzerinde tutar. Karışlamak ayrı bağımsız diskler üzerinden herhangi bir avantaj
sağlamaz ve hata dayanıklılığı ya da diğer RAID performans yararlarını sağlamaz.
Not: Eğer RAID ayarlaması yapılmış harddisklerden sistem açmak istiyorsanız, harddisklerinize işletim
sistemi kurmadan önce destek CD'sinden RAID sürücüsünü floppy diskete hazırlayınız.
RAID sürücü disketi oluşturmak
Windows 2000/XP işletim sistemleri kurulumunda RAID ayarlaması yapmak için RAID sürücüsü içeren bir
floppy disket gereklidir.
VIA RAID sürücü disketi oluşturmak için:
1. Anakart destek CD’sini optik sürücüye yerleştirin.
2. Make Disk menüsüne gidin, Make VIA VT8237 RAID Driver Disk maddesine tıklayarak sürücü disketini
oluşturun.
3. Sürücüye bir floppy disket yerleştirin.
4. Ekrandaki talimatları izleyerek işlemi tamamlayın.
RAID sürücüsünü kurmak için:
1. İşletim sistemi kurulumu sırasında, Sistem “press the F6 key to install third-party SCSI or RAID
driver” komutunu verecektir.
2. <F6>ya basın, ardından RAID sürücüsünü barındıran disketi sürücüye yerleştirin.
3. Ekrandaki talimatları izleyerek işlemi tamamlayın.
VIA Tech RAID BIOS Aracı’nı başlatmak
1. Bilgisayarı çalıştırın.
2. POST ekranında, <Tab> tuşuna basarak VIA RAID ayarlama aracına girin.
Create Array
VIA RAID BIOS aracı ana menüsünden, Create Array maddesini seçin ve <Enter>’a basın.
72
RAID 0 for performance
1.Create array menüsünden, Array Mode maddesini seçin ve <Enter>’a basın. RAID seçenekleri açılır
pencerede görüntülenecektir.
2. RAID 0 for performance maddesini seçin ve <Enter>’a basın. Bu noktada, Auto Setup for Performance
maddesini seçerek RAID setinin otomatik oluşturulmasını sağlayabilirsiniz. Eğer otomatik kurulumu
seçecekseniz maddeleri takip edin. Seçmeyecekseniz 5. adım ile devam edebilirsiniz.
3. Auto Setup for Performance maddesini seçin ve <Enter>’a basın. Aşağıdaki karşılama mesajı
görüntülenecektir
4. <Y> tuşuna basarak kabul edin ya da <N> tuşuna nasarak ayarlama seçeneklerine geri dönün. <Y>
tuşuna bastıysanız 9. adımdan devam edebilirsiniz.
5. Hard disk sürücülerini seçin ve <Enter>’a basın. Yön tuşlarına basarak sürücüyü seçebilisiniz, ardından
<Enter>’a basarak seçilen sürücüyü işaretleyebilirsiniz.
6. Block Size maddesini seçin ve <Enter>’a basın. Aşağıdaki mesaj görüntülenecektir.
73
7. Start Create Process maddesini seçin ve <Enter>’a basın. Aşağıdaki mesaj görüntülenecektir
8. <Y> tuşuna basarak kabul edin ya da <N> tuşuna nasarak ayarlama seçeneklerine geri dönün.
9. <Esc> tuşuna basarak ana menüye dönün.
RAID 1 for data protection
1.Create array menüsünden, Array Mode maddesini seçin ve <Enter>’a basın. RAID seçenekleri açılır
pencerede görüntülenecektir
2. RAID 0 for performance maddesini seçin ve <Enter>’a basın.
3. Bu noktada, Auto Setup for Performance maddesini seçerek RAID setinin otomatik oluşturulmasını
sağlayabilirsiniz. Eğer otomatik kurulumu seçecekseniz maddeleri takip edin. Seçmeyecekseniz 6. adım
ile devam edebilirsiniz.
4. Auto Setup for Performance maddesini seçin ve <Enter>’a basın. Aşağıdaki karşılama mesajı
görüntülenecektir.
74
5. <Y> tuşuna basarak kabul edin ya da <N> tuşuna nasarak ayarlama seçeneklerine geri dönün. <Y>
tuşuna bastıysanız 11. adımdan devam edebilirsiniz.
6. Hard disk sürücülerini seçin ve <Enter>’a basın. Yön tuşlarına basarak sürücüyü seçebilisiniz, ardından
<Enter>’a basarak seçilen sürücüyü işaretleyebilirsiniz.
7. Start Create Process maddesini seçin ve <Enter>’a basın. Aşağıdaki mesaj görüntülenecektir:
8. Eğer <Y> tuşuna basarsanız, araç verilerinizi yedekleyecektir. Yedekleme sırasında <Y> tuşuna
basarsanız işlem iptal edilir.
9. <N> tuşuna basarsanız aşağıdaki mesaj görüntülenecektir.
10. <Y> tuşuna basarak kabul edin ya da <N> tuşuna nasarak ayarlama seçeneklerine geri dönün.
11. <Esc> tuşuna basarak ana menüye dönün.
JMicron RAID Ayarlamaları
JMicron Serial ATA kontrolcüsü ile harici Serial ATA hard disk sürücülerinde RAID 0, RAID 1 ve JBOD
setleri kurabilirsiniz.
RAID seti oluşturmadan önce
Belirtilen maddeleri hazırlayınız:
1.
2.
3.
4.
Aynı model ve kapasiteye sahip iki adet SATA HDD.
Floppy disket (Yazma koruması kapalı)
Microsoft Windows işletim sistemi kurulum CD’si (Windows 2000/XP)
İçinde JMB363 sürücüsü bulunan Anakart destek CD’si
RAID seti oluşturmadan önce belirtilen adımları tamamlayınız:
1. Harici Serial ATA hard disk sürücüyü sisteme bağlayınız.
2. BIOS’tan JMicron Controller Mode maddesini [RAID] konumuna getiriniz.
75
3. RAID ayarlamanızı yapmak için JMB363 RAID BIOS aracına giriniz.
4. Windows OS kurulumu için JMB363 RAID sürücü disketi oluşturunuz.
5. Windows OS kurulduktan sonra JMB363 sürücüsünü kurunuz.
JMB363 RAID BIOS aracına giriş
1.POSTekranında <Ctrl-J>ye basarak JBM363 RAID BIOS menüsüne giriniz.
2. JMB363 RAID BIOS menüsü görüntülenecektir.
3. Ok tuşlarını kullanarak maddeler arasında gezebilirsiniz.
76
RAID set oluşturmak
1.JMB363 RAID BIOS ana menüsünde, ok tuşlarını kullanarak Create RAID Disk Drive’ı seçin ve <Enter>a
basın.
2.Level maddesi seçiliyken, yukarı/aşağı ok tuşlarını kullanarak oluşturmak istediğiniz RAID setini seçin.
77
3.Disks maddesi seçiliyken, yukarı/aşağı ok tuşlarını kullanarak RAID setinde kullanacağınız harddiskleri
seçmek için boşluk çubuğuna basın. Tüm hard diskleri seçene kadar aynı işlemi tekrarlayın. Seçilen
harddisklerin yanında ok işareti çıkacaktır.
4.RAID yığın kapasitesinde kullanmak istediğiniz kapasite miktarını yukarı/aşağı ok tuşlarını kullanarak
belirleyin. Normalde en çok kullanılabilir alan gösterilir.
5.Bittiğinde <Enter>a basarak RAID setini oluşturmayı kabul edin. İşlemden sonra bir diyalog kutusu
görünecektir. Kabul etmek için <Y>’ye, iptal etmek için <N>ye basınız.
78
<Y>ye basınca harddisklerdeki tüm veri silinecektir.
6.Aşağıdaki ekran çıktığında, oluşturduğunuz RAID seti hakkında detaylı bilgi görüntülenecektir.
RAID setini silmek
1.JMB363 RAID BIOS ana menüsünde, Delete RAID Disk Drive maddesini seçmek için ok tuşlarını
kullanın ve <Enter>a basın.
79
2. Boşluk çubuğunu kullanarak silmek istediğiniz RAID setini seçiniz. Seçilen setin yanında işareti
belirecektir. <Del> tuşuna bakarak seti silebilirsiniz.
3. İşlemi kabul etmek istediğinize dair bir diyalog kutusu görüntülenecektir. Kabul etmek için <Y>ye;
iptal etmek için <N>’ye basınız.
<Y>ye basınca harddisklerdeki tüm veri silinecektir.
Harddiskleri non-RAID olarak geridüzenlemek
Başka bir RAID setinin parçası olarak oluşturulan harddisk bozuk hard disk olarak adlandırılır. Bozuk
harddiski sisteme bağladığınızda, bu harddiskle yeniden RAID seti oluşturmaya çalıştığınızda JMB363
aracında bu harddiski bir RAID parçası olarak seçemezsiniz.
JMB363 aracı ile bu bozuk RAID harddiskini kullanarak RAID seti oluşturmak için harddiski non-RAID
olarak yeniden düzenlemeniz gerekmektedir. Bu işlemi yaptığınızda bozuk harddiskteki tüm bilgiler ve
eski RAID ayarlamaları silinecektir.
Harddiskleri non-RAID olarak geri düzenlemek için:
1.JMB363 RAID BIOS ana menüsünden, ok tuşlarını kullanarak Revert HDD to non-RAID maddesini seçin
ve <Enter>a basın.
80
2. Boşluk çubuğunu kullanarak non-RAID olarak geri düzenlemek istediğiniz harddiskleri seçin. Seçilen
harddisklerin yanında ok işareti görünecektir.
3. İşlemi kabul etmek istediğinize dair bir diyalog kutusu görüntülenecektir. Kabul etmek için <Y>ye;
iptal etmek için <N>’ye basınız.
<Y>ye basınca harddisklerdeki tüm veri silinecektir.
Yansıma uyuşmazlığını çözmek
Yansıma uyuşmazlığı sistem açıkken RAID 1 (yansıma) kurulumunda çalışırken herhangi bir harddiskin
sinyal kablosu çıktığında ve bu kablo geri takıldığında oluşur. İki harddiskte de tam olarak aynı veri
bulunacağından, sistem hangi sürücünün kaynak sürücü olduğunu belirleyemez. Bu özellik ile kaynak
sürücü belirlenebilir ve yansı sürücüsü geri oluşturulabilir.
Yansıma uyuşmazlığını çözmek için:
1.JMB363 RAID BIOS ana menüsünden, ok tuşlarını kullanarak Solve Mirror Conflict maddesini seçin ve
<Enter>a basın.
2. Boşluk çubuğunu kullanarak kaynak sürücü olarak kullanmak istediğiniz harddisk sürücüyü seçin.
Seçilen harddisklerin yanında ok işareti görünecektir.
3. <TAB> tuşunu kullanarak, RAID Disk Drive List menüsüne geçin, geri oluşturmak istediğiniz RAID
setini belirleyin ve geri dönüşüm yapmak için (Yansıma uyuşmazlığını çözmek için) <Del> tuşuna basın.
Ekranın altındaki durum çubuğunda geri oluşum işlemi görünecektir.
81
Yansı sürücüyü tamir etmek
RAID 1 (yansıma) kurulumunda hard disk sinyal kablolarından herhangi biri çıkarılıp ardından geri
takıldığında, yansı sürücüyü tamür etmek istediğimizi soran bir diyalog kutusu görüntülenir. Kabul etmek
için <Y>ye; iptal etmek için <N>’ye basınız.
Bu seçenek iki harddiskteki bilgileri eşitler.
Yansı sürücüyü tamir etmek için:
1. JMB363 RAID BIOS ana menüsünden, ok tuşlarını kullanarak Rebuild Mirror maddesini seçin ve
<Enter>a basın.
2. <TAB> tuşunu kullanarak, RAID Disk Drive List menüsüne geçin, tamir etmek istediğiniz RAID setini
belirleyin ve tamir etmek için <Del> tuşuna basın.
Ekranın altındaki durum çubuğunda tamir işlemi görünecektir.
82
Ayarları kaydedip setup’tan çıkmak
JMB363 aracında işlemlerinizi bitirdiğinizde, ok tuşlarını kullanarak Save & Exit Setup seçin. <Enter>a
basarak RAID BOS aracındaki güncel raid ayarlarınızı kaydederek çıkabilirsiniz. Bir diyalog kutusu
görüntülenir. Kabul etmek için <Y>ye; iptal etmek için <N>’ye basınız.
Kaynaklar:
www.cizgi.com.tr
www.acnc.com
www.intel.com
www.tomshardware.com.tr
www.microsoft.com
83
84