Ataksi ve Yürüme Bozuklukları

Transkript

Ataksi ve Yürüme Bozuklukları
Uz.Dr.Emin Gökhan
Gençer Kartal Eğitim ve
Araştırma Hastanesi
Acil Tıp Kliniği
Giriş:

2
Tanım:
Ataksi:
Yumuşak istemli hareketleri meydana
getirmekteki yetersizlik.
22.11.2011
KEAH ACİL TIP - Uzm. Dr. Emin Gökhan Gençer
Yürüyüş bozuklukları ataksik yürüyüşü
içerdiği gibi diğer durumları da kapsar.
3
22.11.2011
Semptomatoloji:
Hastanın kendisi ya da yakınları en sık;
güçsüzlük,
dengesizlik,
inme,
düşme,
tarifler
4
22.11.2011
Semptomatoloji:
Çoğunlukla uygunsuz ve non spesifik bir
şikayet ile başvurabilir.
Bu şikayet hastanın primer(serebellar
infarkt) sorunu yada başka bir klinik duruma
sekonder(hemiplejiye bağlı dengeyi
sağlayamama) olabilir.
5
22.11.2011
Patofizyoloji:
Bir çok mekanizma işin içinde:
santral sinir sistemi hastalıkları,
periferal nöropatiler.
6
22.11.2011


























7
TABLE 230-1 Common Etiologies of Acute Ataxia
and Gait Disturbances
Systemic conditions Intoxications with
diminished alertness Ethanol
Sedative-hypnotics Intoxications with relatively preserved alertness
(diminished alertness at
higher levels)
Phenytoin
Carbamazepine
Valproic acid
Heavy metals—lead, organic mercurials Other
metabolic disorders Hyponatremia Inborn errors of
metabolism Disorders predominantly of the
nervous system
Conditions affecting predominantly one region of the central nervous system
Cerebellum Hemorrhage Infarction
Degenerative changes
Abscess Cortex
Frontal tumor, hemorrhage, or trauma
Hydrocephalus Subcortical
Thalamic infarction or hemorrhage
Parkinson's disease Spinal cord
Cervical spondylosis
Posterior column disorders
Conditions affecting predominantly the peripheral nervous system
Peripheral neuropathy Vestibulopathy
22.11.2011
Genellikle serebellar kaynaklı olduğu
düşünülse bile en sık görülen nedenler
serebellum kaynaklı değildir.
8
22.11.2011
En sık kullanılan klasifikasyon :
motor :serebellum kaynaklı.
sensoriyal: periferal sinirler ve dorsal
kolon.
9
22.11.2011
Motor Ataksiler:
Genellikle serebellumun primer bozukluğu.
Sensorial receptörler ve afferent yollar
intakttır.
Proprioseptif bilginin integrasyonunda
problem vardır.
10
22.11.2011
Serebellumun hemisferlerindeki lezyonlar
ipsilateral extremitede kas güçsüzlüğü ve
koordinasyon bozukluğu yapabilir.
Orta bölgelerden kaynaklanan lezyonlar
sıklıkla düz bir şekilde durma ,şiddetli
vakalarda oturma güçsüzlüğü ile ortaya
çıkar.
11
22.11.2011
Atipik lezyonlar
-kapsula internanın posterior bacağındaki
laküner infarktlar,
-küçük MCA derin dal infarktları;
serebello-kortikal yolları etkiler.
-talamik nükleuslardaki küçük kanama ve
infarktlar hemi hipoestezi ile birlikte motor
benzeri bir ataksiye neden olabilir.
12
22.11.2011
Atipik lezyonlar:
-frontal lobu etkileyen lezyonlar (tumor,
hidrosefali) kontrlateral motor ataksiye neden
olur.
13
22.11.2011
Sensoriyal ataksi:
-propriyosepsiyon ve eklem pozisyon
duyusunun CNS iletimi ile ilgili bozukluk ile
ortaya çıkar.
- periferal sinirler ,
-spinal kord ,
-serebellar input yolları
etkilenmiştir.
14
22.11.2011



15
serebellum intakt olmasına rağmen
koordinasyon bozuktur.
görsel duyu ayarlanması ile kompanse
edilebilir.
gözleri kapatma ile genellikle durum
kötüleşir.
22.11.2011
Klinik özellikler:
Bütün belirti ve bulgular ve tıbbi hikaye
bir bütün olarak değerlendirilmelidir.
16
22.11.2011
- baş ağrısı,
- ateş ,
-kusma,
-güçsüzlük,
-halsizlik,
anamnezde sorgulanmalı.
17
22.11.2011
Ateşli hastalık hikayesi,
Aile hikayesi,
Belirtilerin başlama süresi ve doğası,
18
22.11.2011
Vaka:
Akut başlangıçlı şiddetli bulantı kusma baş
ağrısı,yürüyememe:
19
22.11.2011

20
serebellar kanama.
22.11.2011
Vaka:
içki içme sonrası denge kaybı ayakta
durmakta güçlük ve dengesizlik şikayeti olan
genç hasta,baş ağrısı ve kusma tariflemiyor
nörolojik muayenede lateralizan bulgu yok.
21
22.11.2011


22
observasyon sonrası semptomlar düzelirse
taburcu.
ek incelemeye gerek yok.
22.11.2011
-tam fizik ve nörolojik muayene elzemdir.
- ortostatik hipotansiyon (?)!
-özelllikle yaşlı hastalarda hipovolemi dengesizlik
ile karışır ve sadece I.V. sıvı tedavisi ile düzelir.
23
22.11.2011
-yürüme,
-oturma,
-ayağa kalkma ,
- olduğu yerde dönme,
- topukta ve parmak ucunda yürüme.
24
22.11.2011
Tandem Walk :
- bir ayağın topuğunu diğer bir ayağın
önüne atarak yürüme.
25
22.11.2011
Serebelllar testler:
- yumuşak gönüllü hareketleri yapma veya hızlı
değişen hareketleri yapması istenir.
-dissinerji : hareketleri parçalara ayıramama.
-dismetri : ince motor hareketleri yapmada zorlanma.
-disdiadokinezi : hızlı ardışık hareketlerde
beceriksizlik.
GENELLİKLE LATERAL SEREBELLUM
KAYNAKLIDIR.
26
22.11.2011

27
dissinerji:
parmak burun testi ile incelenir.
proprioseptiv duyunun algılanmasını test
eder.
posterior kolon ve serebellum hakkında
bilgi verir.
22.11.2011
alt extremitenin proprioseptif duyusu:
-diz topuk testi.
- serebellar bozukluklarda dize aşırı hızlı bir
vuruş mevcuttur
- posterior kolon hastalıklarında dizi
bulmada zorluk ve tibia boyunca ilerler iken
sağa sola yalpalama mevcuttur.
28
22.11.2011
Romberg:
-primer olarak bir duyu testidir.
-pozitif olması sensoriyal ve motor atksi
ayırımında önemli.
-ayakta kollar açık bir şekilde ayaklar dar bir
şekilde açılmış;
-önce gözler açık,ataksi varlığı bakılır.
29
22.11.2011



30
Sonra gözler kapatılır ve ataksinin ortaya
çıkışı veya şiddetlenmesi takip edilir.
Romberg pozitif olması periferal nöropati
veya dorsal kolonda proprioseptif duyu kaybı
olması lehinedir.
Normal kişilerde de geçici dengesizlik hissi
olabilir.
22.11.2011
Bu test yönlendirme açısından değerli olsa
da konfirmasyon için ileri nörolojik inceleme
gereklidir.
31
22.11.2011
en sık dorsal kolon lezyonu nörosfiliz (tabes
dorsalis)
hasta doğru yürüyüş için visual
informasyona bağımlıdır.
tipik olan hastanın karanlıkta veya gözlerini
kapatınca yürüyememesidir.
32
22.11.2011
hasta istemsiz olarak öne eğilir ve
gözlerini yere diker.
‘’ tabes’li adımına bakar’’
33
22.11.2011
vitamin B 12 eksikliği de dorsal kolon
disfonksiyonu yapabilir.
nöropatisi megaloblastik anemiden önce
ortaya çıkar
34
22.11.2011
Duyu muayenesi:
denge bozukluğu ile başvuran hastada
mutlaka:
eklem pozisyon,
vibrasyon,
iğne batırma testleri;
Neden?
35
22.11.2011
D.T.R. lerinin incelenmesi alternatif ayırıcı
tanılara yönelme açısından önemlidir.
36
22.11.2011
nistagmus:
CNS deki herhangi bir lokalizasyondaki
lezyonlara bağlı ortaya çıkabilir, fakat
nistagmus varlığı patolojinin periferal sinirler
ve dorsal kolona değil intrakranial bir
hadiseye bağlı olduğunu gösterir.
37
22.11.2011
Serebellar:
-motor ataksi de denir.
-dengesiz ve düzensiz adımlar ile
karakterizedir.
- çevredeki engellere uyum azalmıştır.
38
22.11.2011
Sensoriyal ataksi:
Proprioseptif duyu kaybından
kaynaklanan sert ayak hareketleri ve yeri
tokatlar gibi yürüme ile karakterizedir.
39
22.11.2011
Apraksi:
-Hasta yürüyüş sürecini başlatamaz.
bir çeşit ateşleme bozukluğu olarak
adlandırlabilir.
-yüksek basınçlı hidrosfali
-non dominant hemisfer lezyonu
40
22.11.2011
Equine yürüyüşü:
- peroneal kas güçsüzlüğüne bağlı.
- yüksek adımlı yürüyüş ile karakterize.
41
22.11.2011
Parkinsonyen yürüyüş:
-başlangıç sonrası öne eğilerek hızlı bir
şekilde küçük adımlarla yürür.
42
22.11.2011
Hemiparezi:
- oraklayarak yürür
43
22.11.2011
Somatizasyon
bozukluğu:(konversiyon)
-hasta abartılı hareketler ile düşecekmiş
gibi yürür fakat bırakılsa da düşmez.
-bu yürüyüşe ‘astasia abasia’ denir.
44
22.11.2011
Teşhis:
-öncelikli olarak sistemik mi yoksa sinir
sistemi ile mi ilgili olduğu.
-ikinci adım C.N.S. veya sensorial periferik
sinir sistemi kaynaklı olup olmadığı.
-üçüncü adım ise anatomik lokasyonu
belirlemektir.
45
22.11.2011
sonuç olarak:
- hastalığın şiddeti ,
- ko - morbid durumlar,
- diğer belirti ve klinik bulgular;
hastalığa spesifik bir teşhis için
yardımcıdır.
46
22.11.2011
- saatler veya birkaç gün içinde oluşan
yürüme bozukluğu acil serviste ileri inceleme
gerektirir.
- haftalar ve aylar içinde oluşan güç kaybı
olan hastalar ayaktan takip ve incelemeye
uygundur.
47
22.11.2011
Araştırma ve tedaviyi etkileyen
özel durumlar !
48
22.11.2011
Geriatrik hasta(senile gait):

49
Yaşla birlikte:
- yürüme yavaşlar.
- adım aralığı daralır.
- ayak açıklığı artar.
kendini bir şeylerden korur gibi(!)
her an takılıp düşecek gibi(!)
22.11.2011
Patofizyolojisi tam olarak
anlaşılamamıştır
- orta derece nöronal kayıp,
- propriosepsiyonun azalması,
- düzeltici tepkilerin yavaşlaması,
- alt extremite kas güçsüzlüğü
parkinson hastalığı ayırıcı tanıda göz
önünde bulundurulmalı.
50
22.11.2011
Alkol bağımlılığı:
- konfüzyon
- anormal göz hareketleri
- akut ataksi
birlikte ise
WERNİCKE ENSEFALOPATİSİ
her zaman hatırlanmalı.
51
22.11.2011
çocuklar
- muayene mutlaka kas güçsüzlüğünü
içermeli.
- çocuk mental olarak normal ve uyanık ve
çevre ile ilgili olabilir
-önemli olan duruş yürüyüş ve oturuşundaki
dengedir.
52
22.11.2011
53
22.11.2011
intoksikasyonları akılda tutmak gerekir.
- ethanol kokusu direkt açıklayıcı olabilir.
- evde tutulan ilaçları sorgula.
54
22.11.2011
-piruvat dekarbosilaz kompleksi eksikliği ataxi
nedenidir.
-aile hikayesi olmayabilir
- tipik olarak, başlangıcı ilerleyici ise de akut
kötüleşmeler olabilir..
55
22.11.2011
-posterior fossa kitle lezyonları ataksiye
neden olabilir
- tam bir nörolojik muayene diğer patolojik
bulguları ortaya çıkarabilir.
-özellikle oküler bakış kısıtlılığı kitle
lezyonunu düşündürmelidir.
56
22.11.2011
- aşıları takiben.
-varicella zoster virus enfeksiyonlarının
erupsiyon öncesi fazında.
57
22.11.2011
Varicella induced ataxia:
- sıklıkla 2-4 yaşlarında.
- ani başlangıçlı ataksi
- beraberinde ataş görülebilir
- hastalığın prodromal belirtilerinden sonra 2
günden 2 haftaya kadar sürebilir.
.
58
22.11.2011



59
- diğer nörolojik belirtiler dismetri ve nadiren
kranial sinir anomalileridir.
- araz bırakmadan tamamen iyileşir.
- sebebinin geçici demiyelinizasyon olduğu
düşünülmektedir.
22.11.2011
60
22.11.2011

Ataksi ve Yürüme Bozuklukları

Transkript

Benzer belgeler

subaracnoid kanama

BULANTI VE KUSMA - KEAH ACİL TIP PORTALI

Kuduz - KEAH ACİL TIP PORTALI

Slayt 1 - Acilci.Net

PathFinder PF