TÜRKİYE MAKİNA SEKTÖRÜ STRATEJİ BELGESİ 2011-2014

Transkript

TÜRKİYE MAKİNA SEKTÖRÜ
STRATEJİ BELGESİ
2011-2014
III. UYGULAMA, İZLEME VE DEĞERLENDİRME RAPORU
(TEMMUZ-ARALIK 2012 DÖNEMİ)
SANAYİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
ŞUBAT-2013
İÇİNDEKİLER
TABLOLAR VE ŞEKİLLER LİSTESİ ................................................................................................... i
KISALTMALAR ............................................................................................................................. ii
BÖLÜM I.(GİRİŞ) ......................................................................................................................... 1
BÖLÜM II.(EYLEMLER) ................................................................................................................ 2
Eylem 1.1. ................................................................................................................................... 2
Eylem 1.2. ................................................................................................................................... 3
Eylem 1.3. ................................................................................................................................... 7
Eylem 1.4. ................................................................................................................................... 8
Eylem 1.5. ................................................................................................................................... 9
Eylem 1.6. ................................................................................................................................. 12
Eylem 1.7. ................................................................................................................................. 16
Eylem 1.8. ................................................................................................................................. 18
Eylem 1.9. ................................................................................................................................. 19
Eylem 1.10. ............................................................................................................................... 21
Eylem 1.11. ............................................................................................................................... 22
Eylem 1.12. ............................................................................................................................... 23
Eylem 2.1. ................................................................................................................................. 24
Eylem 2.2. ................................................................................................................................. 25
Eylem 2.3. ................................................................................................................................. 26
Eylem 2.4. ................................................................................................................................. 27
Eylem 2.5. ................................................................................................................................. 28
Eylem 3.1. ................................................................................................................................. 29
Eylem 3.2. ................................................................................................................................. 30
Eylem 3.3. ................................................................................................................................. 31
Eylem 3.4. ................................................................................................................................. 32
Eylem 3.5. ................................................................................................................................. 33
Eylem 3.6. ................................................................................................................................. 34
Eylem 3.7. ................................................................................................................................. 35
Eylem 3.8. ................................................................................................................................. 36
Eylem 3.9. ................................................................................................................................. 37
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü
Eylem 3.10. ............................................................................................................................... 38
Eylem 4.1. ................................................................................................................................. 39
Eylem 4.2. ................................................................................................................................. 49
Eylem 4.3. ................................................................................................................................. 50
Eylem 4.4. ................................................................................................................................. 53
Eylem 4.5. ................................................................................................................................. 55
Eylem 4.6. ................................................................................................................................. 57
Eylem 5.1. ................................................................................................................................. 60
Eylem 5.2. ................................................................................................................................. 64
Eylem 5.3. ................................................................................................................................. 66
Eylem 5.4. ................................................................................................................................. 68
Eylem 5.5. ................................................................................................................................. 69
TABLOLAR VE ŞEKİLLER LİSTESİ
Tablo 1. Patent Başvurularının Makine Mühendisliği Alanlarına Göre Dağılımı ........................... 10
Tablo 2. Faydalı Model Başvurularının Makine Mühendisliği Alanlarına Göre Dağılımı ............... 11
Tablo 3. DMO - İş Makineleri Alımları (2011-2012) ...................................................................... 14
Tablo 4. DMO - İş Makineleri Alımlarının Değişimi (2011-2012)................................................... 14
Tablo 5. Eski Protokolde Yer Alan İndirim Oranları ....................................................................... 14
Tablo 6. Yeni Protokolde Yer Alan İndirim Oranları ...................................................................... 15
Tablo 7. Makine Ürün Gruplarına Yönelik PGD İstatistikleri ......................................................... 16
Tablo 8. Makine ve Ekipman Destek Bütçesi (2011 ve 2012) ....................................................... 19
Tablo 9. Desteklenen Makine Ekipman Listesi (2012) .................................................................. 19
Tablo 10. Ekonomi Bakanlığı Yurt Dışı Teşkilatı (En Çok Makine ithal Eden Ülkelerdeki) ............. 39
Tablo 11. Dış Ticaret Bilgilendirme Seminerleri ............................................................................ 50
Tablo 12. İhracat Genel Müdürlüğünce Katılım Sağlanan Seminer, Toplantı ve Paneller ............ 51
Tablo 13. TURQUM® Kalite Markası Sahibi Firmalar ..................................................................... 53
Tablo 14. Milli Katılımı Desteklenen Makine Fuarları (2012 Yılı Ocak-Haziran Dönemi) .............. 55
Tablo 15. TURQUALITY® Kapsamındaki Makine Firmaları ............................................................ 57
Tablo 16. Makine Sektöründe Faaliyet Gösteren TURQUALİTY Firmaları ..................................... 58
Tablo 17. Makine Sektörüne Yönelik Sektörel Ticaret Heyeti Programları ................................... 58
Tablo 18. Makine Sektörüne İlişkin Ur-Ge Projeleri ...................................................................... 59
Tablo 19. 1507 KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destekleme Programı Verileri (2007-2012) ...................... 62
Tablo 20. 1501 Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı Verileri (2003-2012) ..................... 63
Tablo 21. TTO Kapsamında Desteklenecek Faaliyetler ................................................................. 65
Tablo 22. 1511 Kapsamında 2012 Yılı Çağrı Başvuruları ............................................................... 67
i
KISALTMALAR
BSTB
BİLİM, SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI
BTYK
BİLİM VE TEKNOLOJİ YÜKSEK KURULU
ÇHC
ÇİN HALK CUMHURİYETİ
ÇSGB
ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI
DMO
DEVLET MALZEME OFİSİ
GİB
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İŞKUR
İŞ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
KİK
KAMU İHALE KURUMU
KOBİ
KÜÇÜK VE ORTA BÜYÜKLÜKTEKİ İŞLETMELER
KOSGEB
KÜÇÜK VE ORTA ÖLÇEKLİ İŞLETMELERİ GELİŞTİRME VE DESTEKLEME İDARESİ
BAŞKANLIĞI
OSB
ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ
MAYSİM
MAKİNE ANA VE YAN SANAYİİ İLETİŞİM MERKEZİ
MEB
MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI
MİB
MAKİNA İMALATÇILARI BİRLİĞİ
MSSP
MAKİNE SANAYİİ SEKTÖR PLATFORMU
MTEGM
MESLEKİ VE TEKNİK EĞİTİM GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
MTG
MAKİNA TANITIM GRUBU
MYK
MESLEKİ YETERLİLİK KURUMU
OAİB
ORTA ANADOLU İHRACATÇI BİRLİKLERİ
PGD
PİYASA GÖZETİMİ VE DENETİMİ
TARMAKBİR
TÜRK TARIM ALET VE MAKİNALARI İMALATÇILARI BİRLİĞİ
TBB
TÜRKİYE BELEDİYELER BİRLİĞİ
TİAD
TAKIM TEZGÂHLARI SANAYİCİ VE İŞADAMLARI DERNEĞİ
TNB
TÜRKİYE NOTERLER BİRLİĞİ
TOBB
TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ
TTGV
TÜRKİYE TEKNOLOJİ GELİŞTİRME VAKFI
TTO
TEKNOLOJİ TRANSFER OFİSLERİ
TÜBİTAK
TÜRKİYE BİLİMSEL VE TEKNOLOJİK ARAŞTIRMA KURUMU
TÜRKAK
TÜRK AKREDİTASYON KURUMU
ÜAK
ÜNİVERSİTELERARASI KURUL
YÖK
YÜKSEKÖĞRETİM KURULU
ii
BÖLÜM I.
GİRİŞ
Türkiye Makine Sektörü Strateji Belgesi ve Eylem Planı (2011-2014), 2/5/2011 tarih ve 2011/10
sayılı Yüksek Planlama Kurulu kararıyla onaylanarak uygulamaya girmiş ve Bilim, Sanayi ve
Teknoloji Bakanı Sayın Nihat ERGÜN tarafından 3 Mayıs 2011 tarihinde sektör temsilcilerinin de
katılımıyla gerçekleştirilen tanıtım toplantısıyla kamuoyuna açıklanmıştır.
Belge kapsamında bugüne kadar 3 Ağustos 2011 tarihinde Yönlendirme Kurulu 1. Toplantısı, 17
Kasım 2011 tarihinde Hedef Çalışma Grubu 1. Toplantısı, 7 Şubat 2012 tarihinde Yönlendirme
Kurulu 2. Toplantısı, 15 Haziran 2012 tarihinde Hedef Çalışma Grubu 2. Toplantısı ve 28
Ağustos 2012 tarihinde ise Yönlendirme Kurulu 3. Toplantısı gerçekleştirilmiştir.
YÖNLENDİRME KURULU 3. TOPLANTISI
Türkiye Makina Sektörü Strateji Belgesi ve Eylem Planı 2011-2014, Yönlendirme Kurulu 3.
Toplantısı, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi Genel Müdürü Sayın Süfyan EMİROĞLU
başkanlığında gerçekleştirilmiştir.
Alınan Kararlar:
1) Eylem 1.3’de söz edilen Makine Tescili konusunda, Sanayi Sicil Sistemi kapsamında bir
çalışma yapılmasına, çalışmaya Türkiye Bankalar Birliği’nin de davet edilmesine, ayrıca
işbirliği yapılacak kuruluşlar arasına Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile
TARMAKBİR’in de eklenmesine,
2) Eylem 1.4 kapsamında değerlendirilmekte olan 2. el makinaların ithalatına yönelik
Ekonomi Bakanlığı koordinasyonunda değerlendirmeler yapılmasına,
3) Eylem 2.1 ve 2.2 ile ilgili olarak ilerleme kaydedilememesine ilişkin Türkiye İhracat Kredi
Bankası ve ilgili diğer kurumlar ile görüş alışverişinde bulunulmasına,
4) Makine Teknoloji Enstitüsü kurulması faaliyetlerini içeren Eylem 3.10 kapsamında OAİB
ve TİAD yetkililerinin de katılımı ile Bor Enstitüsü’ne bir ziyaret gerçekleştirilmesine,
5) Makinaların tasarımında dikkate alınacak hususların lisans ya da lisansüstü öğrencilere
aktarılması amacıyla “CE İşaretlemesi ve Mevzuatı” alanında seçmeli ya da zorunlu ders
oluşturulması ve YÖK tarafından yükseköğretim kurumlarına talebin bildirilerek
görüşlerin Bakanlığa aktarılması,
6) Eylem 1.10 maddesinin “zirai krediler konusunda bir çalışma yapılacak” bölümüne
yönelik olarak T.C. Ziraat Bankası A.Ş.’nin, “25 yaş ve üzeri traktörlerin hurdaya
ayrılması için hurda bedeli ödenmesi konusunda mekanizma oluşturulacaktır” bölümüne
ise Maliye Bakanlığı’nın işbirliği yapılacak kuruluşlar arasına eklenmesine karar
verilmiştir.
1
BÖLÜM II.
TÜRKİYE MAKİNA SEKTÖRÜ STRATEJİ BELGESİ
TEMMUZ-ARALIK 2012 ÇALIŞMA DÖNEMİ FAALİYETLERİ
HEDEF - 1
“Katma Değeri” ve “Marka Değeri” yüksek makina sanayine dönüşümü sağlayıcı hukuki
düzenlemeleri ve yapısal tedbirleri hayata geçirmek.
Eylem 1.1.
Üreticilere sağlanan KDV iadesi uygulaması hızlandırılacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
Maliye Bakanlığı
İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar:
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı
Hazine Müsteşarlığı
OAİB
Yapılan Çalışmalar:
109 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinde (EK 1) düzenlenmiş olan Hızlandırılmış İade Sistemine
ilişkin olarak bu Tebliğin (B) bölümünün (2.) ve (3.) numaralı bentleri 120 Seri No.lu KDV Genel
Tebliğinin (3.2.) bölümü ile değiştirilmiştir.
Genel Tebliğler ile güncel KDV oranlarına ilişkin 2007/13033 sayılı KDV oranlarına ilişkin Genel
Kararnameye (bu Kararnamede 2008/13234, 2008/13426, 2008/13902, 2008/14092,
2009/14802, 2009/14812, 2011/1673, 2011/2466, 2011/2604, 2012/2697, 2012/2931,
2012/3594, 2012/4116 sayılı Kararnameler ile yapılan ek ve değişiklikler dahil) Başkanlığımızın
www.gib.gov.tr internet adresinden ulaşılması mümkündür.
2
Eylem 1.2.
Finansal kiralama işlemlerinin KDV karşısındaki durumu değerlendirilecek ve varsa aksayan
yönlerin düzeltilmesine yönelik çalışmalar yapılacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
Maliye Bakanlığı
İşbirliği Yapılacak
Kuruluşlar:
OAİB
MALİYE BAKANLIĞI
Ocak-Aralık 2012 döneminde makina sektörüne ilişkin olmak üzere 3065 sayılı Katma Değer
Vergisi Kanunu ile katma değer vergisi oranlarını belirleyen 2007/13033 sayılı Kararnamede
herhangi bir düzenleme yapılmamıştır. KDV mevzuatımızda makine sektörüne yönelik
uygulanmakta olan mevzuat ise aşağıdaki gibidir:
I- Katma Değer Vergisi Kanununda Yer Alan Düzenlemeler; Kanunun 13/d maddesinde yer alan
“Yatırım Teşvik Belgesi sahibi mükelleflere belge kapsamındaki makina ve teçhizat teslimleri (Şu
kadar ki, yatırımın teşvik belgesinde öngörüldüğü şekilde gerçekleşmemesi halinde, zamanında
alınmayan vergi alıcıdan, vergi ziyaı cezası uygulanarak gecikme faizi ile birlikte tahsil edilir.
Zamanında alınmayan vergiler ile vergi cezalarında zamanaşımı, verginin tarhını veya cezanın
kesilmesini gerektiren durumun meydana geldiği tarihi takip eden takvim yılının başından
itibaren başlar).” hükmü ile Yatırım Teşvik Belgesi sahibi mükelleflere belge kapsamındaki
makina ve teçhizat teslimleri katma değer vergisinden istisna edilmiştir. Bu istisna dolayısıyla
yüklenilen katma değer vergisinin indirim yoluyla telafi edilememesi durumunda iadesi de
mümkündür.
II- Makina Sektöründe Uygulanan KDV Oranları; Katma değer vergisi oranları, 2007/13033
sayılı KDV oranlarına ilişkin kararnameye ekli listelerde yer alanlar hariç olmak üzere, vergiye
tabi işlemler için, % 18; Kararnameye ekli (I) sayılı listede yer alan teslim ve hizmetler için, % 1;
(II) sayılı listede yer alan teslim ve hizmetler için, % 8 olarak tespit edilmiştir. Bu kapsamda;
- Kararnameye ekli (I) sayılı listenin 16. sırasında 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun
13 üncü maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi uyarınca Yatırım Teşvik Belgesi sahibi
mükelleflere belge kapsamındaki makine ve teçhizatın, 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanununa
göre finansal kiralama şirketleri tarafından kiralanması işlemlerinde %1 oranında KDV
uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.
- Kararnameye ekli (I) sayılı listenin 17. sırasında yer alan ve aşağıda tablo halinde sayılan
gümrük tarife istatistik pozisyonlarında yer alan, amortismana tabi iktisadi kıymet niteliği
taşıyan makine ve cihazların (kullanılmış olanları ile aksam, parça, aksesuar ve teferruatları
hariç) finansal kiralamaya konu olmak üzere, 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanununa göre
finansal kiralama şirketlerine teslimi ve bu malların finansal kiralama şirketleri tarafından katma
değer vergisi mükellefleri ile işlemleri katma değer vergisinden istisna edildiği için katma değer
vergisi mükellefiyeti bulunmayan ancak kazançları bilanço esasına göre tespit edilen gelir ve
kurumlar vergisi mükelleflerine kiralanması ve tesliminde %1 oranında KDV uygulanmaktadır.
3
84.02
84.03
84.04
84.17
8418.61.00.00.00
8418.69
84.19
84.20
84.21
84.24
84.26
84.28
84.29
84.30
84.32
84.33
84.34
84.35
84.36
84.37
84.38
84.51
Buhar kazanları (aynı zamanda alçak basınçlı su buharı da üretebilen merkezi ısıtma için sıcak
su kazanları hariç); kızgın su kazanları:
Merkezi ısıtma kazanları (84.02 pozisyonundakiler hariç):
84.02 veya 84.03 Pozisyonlarındaki kazanlarla birlikte kullanılmaya mahsus yardımcı cihazlar
(ekonomizörler, kızgın su hasıl eden, kurum temizleme ve gaz tasarruf cihazları gibi); su buharı
veya diğer buhar güç üniteleri için kondansörler:
Sanayi veya laboratuvarlara mahsus elektrikli olmayan fırınlar ve ocaklar (çöp yakma fırınları
dahil):
Isı pompaları ( 84.15 pozisyonunda yer alan klima cihazları hariç)
Diğerleri (Diğer soğutucu veya dondurucu cihazlar)
Isı değişikliği yoluyla (özellikle ısıtma, pişirme, kavurma, damıtma, rektifiye etme, steril hale
koyma, pastörize etme, etüvleme, kurutma, buharlaştırma, kondanse etme veya soğutma gibi)
maddelerin işlenmesi için makinalar ve tesis veya laboratuvar cihazları (ısıtması elektrikle olsun
olmasın)(85.14 pozisyonundaki ocaklar, fırınlar ve diğer cihazlar hariç) (ev işlerinde
kullanılmaya mahsus makina ve cihazlar hariç) elektrikli olmayan şofbenler ve diğer su
ısıtıcıları:
KalenderIer ve diğer hadde makinaIarı (metal veya cam hadde makinaIarı hariç) ve bu
makinaIarın siIindirleri:
Santrifüjler (santrifüj kurutma makinaları dahil); sıvıların veya gazların fiItre edilmesine veya
arıtılmasına mahsus makina ve cihazlar:
Sıvı veya toz halindeki maddeleri püskürtmeye, dağıtmaya veya pülverize etmeye mahsus
mekanik cihazlar (el ile kullanılan türde olsun olmasın); yangın söndürme cihazları
(doldurulmuş olsun olmasın); püskürtme tabancaları ve benzeri cihazlar; buhar veya kum
püskürtme makinaları ve benzeri püskürtme makinaları:
Gemi vinçleri ("derricks"); vinçler ("cranes") (taşıyıcı halatlı vinçler dahil); hareketli kaldırma
çerçeveleri, şasisi "straddle" tipi olan ayak mesafeIeri ayarlanabilen Iastik tekerlekli taşıyıcılar
ve vinçli yük arabaları:
Kaldırma, elleçleme, yükleme veya boşaltma işlerine mahsus diğer makina ve cihazlar
(asansörler, yürüyen merdivenler, konveyörler, teleferikler gibi):
Kendinden hareketli buldozerler, angledozerler, greyderler, toprak tesviyesine mahsus
makinalar, skreyperler, mekanik küreyiciler, ekskavatörler, küreyici yükleyiciler, sıkıştırma işini
tokmaklamak suretiyle yapan makinalar ve yol silindirleri:
Toprağın, minerallerin veya cevherlerin taşınması, yayılması, tesviyesi, sıyrılması, kazılması,
sıkıştırılması, bastırılıp sıkıştırılması, çıkarılması veya delinmesine mahsus diğer makina ve
cihazlar; kazık varyosları ve kazık sökme makinaları; kar küreyicileri ve püskürtücüleri:
Toprağı hazırlamaya, işlemeye ve ekmeye mahsus tarla ve bahçe tarımında veya ormancılıkta
kullanılan makina ve cihazlar; çimenlikler ve spor sahaları için silindirler:
Tarım ürünlerinin hasat ve harman edilmesine mahsus makina ve cihazlar (ot ve saman
balyalamaya mahsus olanlar dahil) ; çim ve çayır biçme makina ve cihazları; yumurtaları,
meyvaları ve diğer tarım ürünlerini ağırlık ve büyüklüklerine göre ayıran ve temizleyen makina
ve cihazlar ( 84.37 pozisyonundaki makina ve cihazlar hariç): - Çim biçme makina ve cihazları:
Süt sağma makinaları ve sütçülükte kullanılan makina ve cihazlar:
Şarap, elma şarabı, meyva suları veya benzeri içeceklerin imaline mahsus presler, fulvarlar ve
benzeri makina ve cihazlar:
Tarla ve bahçe tarımına, ormancılığa, kümes hayvancılığına veya arıcılığa mahsus diğer makina
ve cihazlar (mekanik veya termik tertibatlı çimlendirmeye mahsus olanlar dahil); kümes
hayvancılığına mahsus civciv çıkartma ve büyütme makina ve cihazları:
Tohumların, hububatın, kuru baklagillerin temizlenmesine, tasnif edilmesine veya
ayıklanmasına mahsus makina ve cihazlar; kuru baklagillerin veya hububatın öğütülmesine
veya işlenmesine mahsus makina ve cihazlar (çiftlik tipi makina ve cihazlar hariç):
Bu fasılın diğer pozisyonlarında yer almayan veya belirtilmeyen yiyecek ve içeceklerin sınai
amaçlarla hazırlanması veya imaline mahsus makina ve cihazlar (hayvansal, bitkisel sabit katı
veya sıvı yağların çıkarılmasına veya hazırlanmasına mahsus olanlar hariç):
Dokumaya elverişli ipliklerin, mensucatın veya dokumaya elverişli madde mamullerinin
yıkanması, temizlenmesi, sıkılması, kurutulması, ütülenmesi, preslenmesi suretiyle ütülenmesi
(ısı ile yapıştıran presler dahil), ağartılması, boyanması, aprelenmesi, finisajı, emdirilmesine
mahsus makina ve cihazlar (84.50 pozisyonundakiler hariç) ve zemin kaplamalarının imalatında
4
84.55
84.68
84.74
85.01
85.02
85.04
85.14
kullanılan (linoleum gibi) mensucat veya diğer mesnetlere pasta kaplama makinaları;
mensucatı top halinde sarmaya, açmaya, katlamaya, kesmeye veya şekilli kesmeye mahsus
makinalar:
Metalleri haddeleme makinaları ve bunların silindirleri:
Lehim ve kaynak yapmaya mahsus makina ve cihazlar (kesmeye elverişli olsun olmasın) (85.15
pozisyonundakiler hariç); gazla çalışan satıh tavlamaya mahsus makina ve cihazlar:
Toprak, taş, cevher veya katı haldeki diğer mineral maddeleri (toz ve hamur halinde olanlar
dahil) tasnif etmeye, elemeye, ayırmaya, yıkamaya, kırmaya, öğütmeye, karıştırmaya veya
yoğurmaya mahsus makina ve cihazlar; mineral katı yakıtları, seramik hamurlarını,
sertleşmemiş çimentoyu, alçıyı ve toz veya hamur halindeki diğer mineral maddeleri aglomere
etmeye, kalıba dökmeye veya bunlara şekil vermeye mahsus makina ve cihazlar; kumdan
dökümhane kalıpları yapmaya mahsus makinalar:
Elektrik motorları ve jeneratörler [elektrik enerjisi üretim (elektrojen) grupları hariç] :
Elektrik enerjisi üretim (elektrojen) grupları ve rotatif elektrik konvertörleri: (8502.31, 8502.39,
8502.40 hariç )
Elektrik transformatörleri, statik konvertörler (örneğin; redresörler) ve endüktörler:
Sanayi veya laboratuvarlarda kullanılan elektrik ocak ve fırınları (endüksiyon veya dielektrik
kaybı yoluyla çalışanlar dahil); endüksiyon veya dielektrik kaybı yoluyla termik işlemlerde
kullanılmaya mahsus diğer sanayi veya laboratuvar cihazları:
- Kararnameye ekli (II) sayılı listenin 28. sırasında yer makine ve teçhizatın tesliminde % 8
oranında KDV uygulanmaktadır.
8424.81
8428.2030.90.00
8428 90.71 00 00
8428.90.95.90.11
8432.10
8432.21.00.00.00
8432 29
8432.30
8432.40
8433 20
8433.30
8433 40
8433.51.00.00.00
8433.52
8433.53
8433.59.11.00.00
8433.59.19.00.00
8433.59.30.00.11
8433.59.30.00.12
8433.59.30.00.13
8433.59.80.00.11
8433.59.80.00.12
8433.59.80.00.13
8433.59.80.00.19
8433.90
8434.10.00.00.00
8436.10.00.00.00
8436.80.91.00.00
8436.80.99.00.11
Tarıma ve bahçeciliğe ait olanlar (sıvı veya toz halindeki maddeleri püskürtmeye, dağıtmaya veya
pülverize etmeye mahsus mekanik cihazlar)
Diğerleri (Tarımda kullanılmak üzere özel olarak imal edilmiş pnömatik elevatörler ve
konveyörler)
Zirai traktörlere takılmak üzere imal edilenler (Tarımda kullanılmak üzere özel olarak imal edilmiş
yükleyiciler)
Zirai traktörler için hidrolik kaldırıcılar
Pulluklar
Diskli tırmıklar (diskorolar)
Diğerleri: (Tırmıklar, skaritikatörler, kültivatörler, zararlı otları ayıklayan makinalar, çapa
makinaları)
Ekim ve dikim makinaları
Gübreleme makina ve cihazları
Çayır biçme makinaları (traktörlere monte edilen parmaklı biçme makinaları dahil)
Ot hazırlama makina ve cihazları
Ot ve saman balyalama makina ve cihazları (ot ve samanları toplayıp demet veya balya yapmaya
mahsus olanlar dahil)
Biçer döverler
Diğer harman makina ve cihazları
Kök ve yumru sökme makinaları
Kendinden hareketli olanlar (silaj makinası)
Diğerleri (silaj makinası)
Orak makinaları (biçerler)
Biçer toplarlar
Biçer bağlarlar
Pamuk hasat makinası
Mısır hasat makinası
Mısır toplama ve daneleme makinaları
Diğerleri (diğer hasat ve harman makina ve cihazları)
Aksam ve parçalar (84.33 pozisyonundaki makina ve cihazlara ait olanlar)
Süt sağma makinaları
Hayvan yemlerini hazırlamaya mahsus makina ve cihazlar
Otomatik yalaklar
Arıcılığa mahsus bal mumunu petek yapan makina ve cihazlar
5
8436.80.99.00.12
8436.80.99.00.13
8510.20.00.00.12
8701.10.00.00.00
8701.90.11.00.00
8701.90.20.00.00
8701.90.25.00.00
8701.90.31.00.00
8701.90.35.00.00
8701.90.39.00.00
8716.20.00.00.00
Arıcılığa mahsus diğer makina ve cihazlar
Mekanik hayvan kırkma makinaları (elle çalışanlar hariç)
Hayvan kırkma makinaları
Motokültörler
Motor gücü 18 kW.ı geçmeyenler (traktörler)
Motor gücü 18 kW.ı geçen fakat 37 kW.ı geçmeyenler (traktörler)
Motor gücü 90 kW.ı geçenler (traktörler)
Tarımda kullanılmaya mahsus kendinden yüklemeli veya boşaltmalı römork ve yarı römorklar
- Kararnameye ekli (II) sayılı listenin 29. sırasında yer alan ve aşağıda gümrük tarife istatistik
pozisyonları itibariyle tablo halinde sayılan makine ve teçhizatın tesliminde % 8 oranında KDV
uygulanmaktadır.
84.29.52.10.00.00
84.29.52.90.00.11
84.29.59.00.10.11
84.47
84.52.10
84.52.21.00.00.00
84.52.29.00.00.00
84.58
84.59
Paletli ekskavatörler (kulesi 360 derece dönebilen)
Lastik tekerlekli olanlar (kulesi 360 derece dönebilen makina ve cihazlar)
Beko loder
Örgü makinaları, dikiş-trikotaj makinaları ve gipe edilmiş iplik, tül, dantela, işleme,
şeritçi ve kaytancı eşyası veya file imaline mahsus makina ve cihazlar ve püskül, ponpon
makina ve cihazları
Ev tipi dikiş makinaları
Otomatik üniteler (diğer dikiş makinaları)
Diğerleri (diğer dikiş makinaları)
Metal işlemeye mahsus torna tezgahları (tornalama merkezleri dahil)
Metalleri talaş kaldırmak suretiyle delmeye, raybalamaya, frezelemeye, diş açmaya
veya vida yuvası açmaya mahsus takım tezgahları (kızaklı işlem üniteleri dahil) [84.58
pozisyonundaki torna tezgahları (tornalama merkezleri dahil) hariç]
KDV oranları KDV Kanununun 28 inci maddesinin verdiği yetkiye dayanılarak yayımlanan
30.12.2007 tarih ve 26742 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 2007/13033
sayılı Bakanlar Kurulu Kararnamesine ekli (I) sayılı listede yer alan teslim ve hizmetler için % 1,
(II) sayılı listede yer alan teslim ve hizmetler için % 8, bu listelerde yer almayan vergiye tabi
işlemler için % 18 olarak tespit edilmiştir.
Makine ve aksamlarının tesliminde uygulanmakta olan KDV oranının düşürülmesi KDV
Kanununun 28 inci maddesi uyarınca Bakanlar Kurulunun yetkisinde bulunmaktadır. Konuya
ilişkin olarak gerek Bakanlığınızdan ve gerekse sektör temsilcilerinden (İSDER, İMDER,
TARMAKBİR, BUSİAD, TÜMMMER, FİDER, TİAD, TEMSAD) Başkanlığımıza muhtelif tarihlerde
intikal eden talepler Kararname değişikliği çalışmalarında değerlendirmek üzere not edilmiş ve
27.12.2011 tarih ve 28155 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 2011/2604 sayılı
Kararname ile (I) sayılı listeye 17 nci sıra eklenmiştir (EK 2).
6
Eylem 1.3.
İş makinaları, makina ve teçhizatlar ruhsatlandırılarak (tescil düzenlemesi) makina
envanteri çıkarılacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
İçişleri Bakanlığı
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı
TARMAKBİR
TOBB
TNB
Emniyet Genel Müdürlüğü
TİAD
İMDER
6948 sayılı Sanayi Sicil Kanunu ile sanayi işletmelerinin kuruluş ve faaliyeti hakkında malumat,
sermaye, makina ve tesislerin cinsi, nev'i, miktarı, imal ve istihsal kudretleri gibi bunların
bünyelerini ekonomik ve teknik durumlarını belirten bilgiler kaydedilmektedir.
2013 yılına kadar Bakanlığımız tarafından Sanayi Sicil Belgesi düzenlenmesi ile yürütülen bu
sistemin, sanayicilerimizin faaliyetlerini kolaylaştırması ve Bakanlığımız çalışmalarının
derinleştirilmesi amacıyla tamamıyla elektronik sisteme aktarılmasına ilişkin bir proje
başlatılmıştır. Büyük oranda tamamlanmış olan bu proje ile daha sağlıklı veriler elde edilmesi ve
bu sayede de daha etkin stratejilerin geliştirilmesinin önünün açılacağı düşünülmektedir.
Söz konusu proje ile hayata geçirilen yeniliklerden bir tanesi de Makineler konusundaki detaylı
veri girişidir. Sanayicilerimizin bu başlık altındaki verileri sağlaması ile ulusal makine
envanterimizin ortaya çıkarılması ve sürekli olarak bu envanterin güncel tutulması
planlanmaktadır.
EMNİYET GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
İçişleri Bakanlığı koordinesinde ilgili Bakanlık, kurum ve kuruluşların katılımı ile oluşturulan bir
komisyon tarafından hazırlanan ve iş makinesi türünden araçların satış ve devir işlemlerinin
noterler tarafından, tescilleri ile belgelerinin düzenlemesi, kişiselleştirilmesi, kişiselleştirilen
belgelerin basımı ve ilgililerine elden veya posta aracılığı ile teslimi işlemlerinin ise Emniyet
Genel Müdürlüğünce yapılması yönünde düzenlemeleri de kapsayan ve yürürlük işlemleri
başlatılmak üzere 03.02.2011 tarihinde Başbakanlığa gönderilen “2918 sayılı Karayolları Trafik
Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Taslağı” önceki hükümet döneminde
sonuçlandırılmaması nedeniyle Başbakanlıkça işlemden kaldırılarak 07.07.2011 tarihinde
Bakanlığımıza iade edilmiştir.
Ancak bu süreçte genel mevzuatlarda çeşitli değişiklikler yapılması, yine mevcut Karayolları
Trafik Kanunu’nun bazı maddelerinde yapılması ön görülen değişikliklerin münferit olarak
yasalaşması nedeniyle bahse konu Taslak yeniden incelenerek hazırlanmış ve ilgili bakanlık,
kurum ve kuruluşların görüşü alınmak üzere Hukuk Müşavirliğimize sevk edilmiştir.
7
Eylem 1.4.
Yerli üretimi bulunan makinaların 2. el ithalat sınırlandırma uygulaması AB tam üyeliğine
kadar devam ettirilecektir.
Sorumlu Kuruluş:
Ekonomi Bakanlığı
Avrupa Birliği Bakanlığı
TOBB
TNB
EKONOMİ BAKANLIĞI
“Kullanılmış veya Yenileştirilmiş Olarak İthal Edilebilecek Bazı Maddelere İlişkin 2013/9 sayılı
İthalat Tebliği” 31/12/2012 tarih ve 28514 (3. Mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış
olup, uygulama kapsamında, ülkemizde yerli üretimi bulunan makinaların 2. el ithalatının
sınırlandırılması uygulamasına devam edilmiştir.
8
Eylem 1.5.
Patent ve faydalı model mevzuatı uygulaması, üreticinin rekabet gücünü arttıracak şekilde
yeniden düzenlenecektir.
Sorumlu Kuruluş:
Türk Patent Enstitüsü
OAİB
TARMAKBİR
TÜRK PATENT ENSTİTÜSÜ
Türk Patent Enstitüsünce hazırlanan “Türk Patent Enstitüsü Kuruluş ve Görevleri Hakkında
Kanun İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun
Tasarısı” Taslağı, 19 Nisan 2012 tarihinde Başbakanlığa gönderilmiştir. Kanun Taslağı ile ilgili
Başbakanlık Kanunlar Genel Müdürlüğü’nde 14 Haziran 2012 tarihinde bir toplantı
gerçekleştirilmiştir. Kanun Taslağı 31 Ekim 2012 tarihinde Ekonomi Koordinasyon Kurulu’nda
görüşülmüş ve 7 Aralık 2012 tarihinde de Başbakanlığa gönderilmiştir.
Taslak kanun çalışması ile mevcut sistemde yapılması planlanan üreticinin rekabet gücünü
artıracağı düşünülen değişikliklerden bazıları aşağıda özetlenmektedir.
 Faydalı model sisteminde araştırma raporu zorunlu hale getirilerek, faydalı model
sistemi ile sağlanan korumanın daha kuvvetli olması amaçlanmaktadır.
 Kimyasal usuller dışındaki diğer usullerle ilgili buluşlar faydalı model ile korunabilir
hale getirilerek, KOBİ ve girişimcilerin daha kısa süreli ve daha az maliyetli ancak daha
hızlı bir koruma elde etmeleri amaçlanmaktadır.
 İncelemesiz patent sistemi kaldırılarak, hem patent sisteminin daha sade ve sağlam bir
yapı kazanması hem de mahkemelerdeki iş yükünün azaltılması amaçlanmaktadır.
 Patent verilmesi kararından (tescilden) sonra bir patent başvurusunun patent
verilebilirlik şartlarını taşıyıp taşımadığına ilişkin itirazın yapılabilmesiyle, hem taraflar
arasındaki anlaşmazlıkların daha kısa sürede çözülebilmesi hem de yine aynı şekilde
mahkemelerdeki iş yükünün azaltılması amaçlanmaktadır
Söz konusu yasal çalışmalar dışında, Enstitü bünyesinde tüm patent sınıflarında araştırmainceleme raporu düzenleyebilmek adına altyapı çalışmaları da devam sürdürülmektedir.
Ayrıca, 2012–2016 TPE Stratejik Planına “patent araştırma ve inceleme raporlarının tamamının
Enstitü bünyesinde düzenlenebilmesi” ile ilgili bir hedef (Hedef 1.2) eklenmiştir. Söz konusu
hedef kapsamında belirlenen altı adet eylemle ilgili çalışmalar sürdürülmektedir.
9
El aletleri
Makine
aletleri
Motorlar,
pompalar,
türbinler
Tekstil ve
kâğıt
makineleri
Diğer özel
makineler
Termal
işlemler ve
aletler
Mekanik
elemanlar
Ulaşım
2012
Yabancı
Yerli
2011
Yabancı
Yerli
2010
Yabancı
Yerli
2009
Yabancı
Yerli
2008
Yabancı
Yerli
2007
Yabancı
Yerli
2006
Yabancı
Yerli
2005
Yabancı
Yerli
2004
Yabancı
Yerli
2003
Yabancı
Yerli
2002
Yabancı
Yerli
2001
Yabancı
Yerli
Yabancı
Makine
Mühendisliği
Alanları
Yerli
2000
Tablo 1. Patent Başvurularının Makine Mühendisliği Alanlarına Göre Dağılımı
7
110 14 106 11 39 15 40 19 112 25 184 20 252 48 232 73 274 79 267 82 324 141 357 108 353
6
57
10
38
9
22 12 22 17
60
20
95
24 132 31 122 64 177 45 157 117 151 141 221 90 257
20
25
18
24
16 16 16 17 38
22
49
35
43
9
143
8
92
14 68 14 24 27
73
34 116 14 141 42 214 44 210 40 198 57 225 64 269 57 287
12 107 19
97
31 56 26 32 32
88
52 104 42 202 83 168 88 202 104 179 123 200 148 274 153 277
11
51
19
28
15 21 26
36
21
47
11
49
10
40
9
16 11 18 19
73
22 109 27 186 44 149 61 156 71 134 95 142 110 174 107 226
14
61
4
55
15 31 21 20 24
70
44 107 54 169 86 175 95 262 113 213 133 261 272 296 213 284
9
36
63
68
66
72
89 103 80
78
97
86 104 75
73
83 105 121 122 136
69 109 68 122 81 163 122 147 139
10
Yerli
Yabancı
Yerli
Yabancı
Yerli
Yabancı
Yerli
Yabancı
Yerli
Yabancı
Yerli
Yabancı
Yerli
Yabancı
2012
Yabancı
2011
Yerli
2010
Yabancı
2009
Yerli
2008
Yabancı
2007
Yerli
2006
Yabancı
2005
Yerli
2004
Yabancı
2003
Yerli
2002
Yabancı
2001
Yerli
Makine
Mühendisliği
Alanları
2000
Tablo 2. Faydalı Model Başvurularının Makine Mühendisliği Alanlarına Göre Dağılımı
El aletleri
Makine
aletleri
Motorlar,
pompalar,
türbinler
Tekstil ve
kâğıt
makineleri
Diğer özel
makineler
Termal
işlemler ve
aletler
Mekanik
elemanlar
26
0
54
1
78
1
113
3
120
2
143
5
177
4
256
3
244
2
257
1
228
4
218
6
200
5
19
2
31
1
53
0
53
2
58
1
94
0
116
1
140
3
109
3
105
1
91
1
110
3
99
3
13
0
18
0
26
0
36
0
32
1
34
1
34
0
59
2
38
0
48
0
44
1
43
2
53
3
9
0
17
1
17
1
38
2
45
3
48
6
62
3
62
1
50
4
43
5
44
3
52
6
77
4
47
3
53
1
71
2
93
0
107
0
128
2
180
2
219
0
234
0
204
3
237
2
249
3
272
1
40
0
45
2
70
2
89
0
79
0
88
3
104
1
112
0
128
1
125
3
97
5
100
9
109
2
27
0
50
0
55
0
53
0
75
1
110
0
135
0
153
3
166
1
113
0
121
0
114
4
115
1
Ulaşım
19
1
30
1
40
0
47
1
73
3
115
3
127
4
156
3
150
0
145
1
127
3
156
8
148
4
11
Eylem 1.6.
Kamu alımlarında yerli makinaların tercih edilmesini sağlayıcı düzenlemeler yapılacak ve
takip edilecektir.
Sorumlu Kuruluşlar:
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Maliye Bakanlığı
İçişleri Bakanlığı
KİK
TOBB
DMO
OAİB
İller Bankası
MİB
SSM
TBB
MALİYE BAKANLIĞI
(Haziran-Aralık 2011 Dönemi Değerlendirmesi)
178 sayılı Maliye Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamede değişikliğe
gidilerek Maliye Bakanlığına genel ekonomik politika ve stratejiler çerçevesinde kamu alımlarına ilişkin
temel politikaları oluşturmak, bu konudaki kanun tasarılarının hazırlanmasında ilgili kurumlar arasında
koordinasyonu sağlamak görevi verilmiştir. Bu görev çerçevesinde, “Yerli Ürün Kullanılması” na ilişkin
2011/13 sayılı Başbakanlık Genelgesi 6 Eylül 2011 tarihli ve 28046 sayılı Resmi Gazete ’de
yayımlanmıştır. Söz konusu genelge ile 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamındaki alımlar ile Devlet
Malzeme Ofisinden gerçekleştirilecek alımlarda öncelikli olarak Türkiye’de üretilen ürünlerin tercih
edilmesi ve böylece kamu alımlarında yerli ürünlerin tercih edilmesi hususunda kamu kurum ve
kuruluşlarının en üst düzeyde duyarlılığının arttırılması amaçlanmıştır. Ayrıca, kamu alımlarında yerli
ürünlerin tercih edilmesi hususu Bakanlığımızca yürütülen çalışmalarda öncelikli hedefler arasında yer
almaktadır.
Kamu alımlarını ilgilendiren kanun, KHK, yönetmelik gibi taslaklar yasal süreci tamamlanmadan önce
genel ekonomik politika ve stratejiler çerçevesinde incelenmekte, bu esnada yerli üreticilerin
desteklenmesi hedefi doğrultusunda da değerlendirmeler yapılmaktadır.
KAMU İHALE KURUMU
Kurumumuz tarafından farklı illerde farklı kurum ve kuruluşlarla işbirliğiyle kamu ihale sistemine
yönelik eğitim toplantıları düzenlenmiştir. Bu toplantılarda, makine alımına yönelik ihalelerde
yerli malı teklif eden istekliler lehine fiyat avantajı tanınmasının önemi vurgulanmıştır.
KOBİ çalışanlarının kamu alım mevzuatına ve kamu alım sistemine yönelik bilgi seviyesinin
arttırılması ve yerli isteklilerin kamu alımı ihalelerine katılımın artırılması amacıyla KOSGEB ile
işbirliği yapılarak “KOBİ’lere Yönelik İhale Uygulamaları Eğitim Programı” kapsamında eğitimler
düzenlenmiştir.
Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulunun (BTYK) 27 Aralık 2011 tarihinde gerçekleştirilen 23 üncü
toplantısında alınan 2011/106 sayılı “Kamu Alımlarının ve Kullanım Hakkı Tahsislerinin Yeniliği,
Yerlileşmeyi ve Teknoloji Transferini Teşvik Edecek Şekilde İyileştirilmesi” kararı kapsamında,
12
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından bir çalışma başlatılmıştır. Bu çalışma kapsamında,
Kurumumuzca bir Kanun Değişikliği Taslağı hazırlanarak Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına
ve Maliye Bakanlığına gönderilmiştir. Bu düzenlemelerin yerli makine üreticilerinin ihalelere
katılımını olumlu etkileyeceği değerlendirilmektedir.
DEVLET MALZEME OFİSİ
İş makinelerinin kurumsal ihtiyaçlar doğrultusunda alınması sürecinde karar/tercih yetki ve
sorumluluğu müşteri kamu kurum ve kuruluşlarına ait olup, alınacak olan makinenin niteliği ve
teknik özellikleri (yerli-ithal durumu, markası-modeli vs.) müşterilerce belirlenmektedir.
DMO'nun talep konusu ürünün menşeinin, markasının ve modelinin belirlenmesi konusunda bir
görev veya sorumluluğu bulunmamaktadır.
Müşteriler bu konudaki tercihlerini ilgili mevzuat, ihtiyaçlar, hizmet gerekleri ve diğer saikler
çerçevesinde belirlemekte ve taleplerini DMO'ya bildirmektedirler. DMO müşteri tarafından
talep edilen ürünün ihale usulleriyle veya protokol kapsamında en uygun fiyata ve hızlı bir
şekilde tedarik edilmesi ve muayene hizmetlerinin yürütülmesi konusunda hizmet vermektedir.
Bu çerçevede, Genel Müdürlüğümüzce 01/01/2012 tarihinden itibaren araç talebinde
bulunacak olan müşterilerin araç tercihlerinde, 06/09/2011 tarih ve 28046 sayılı Resmi
Gazete'de yayımlanan "Yerli Ürün Kullanılması" konulu 2011/13 sayılı Başbakanlık Genelgesine
uyulması hususundaki sorumluluğun talepte bulunan müşteriye ait olduğu hususu tüm
müşterilere bildirilmiş ve web sitesi üzerinden duyurulmuştur. Ayrıca, bu konuda talep sırasında
müşterilerden "taahhütname" alınmıştır. Bu suretle, müşteri kurumların tercihlerini yerli
üründen yana yapmaları hususu hatırlatılmış ve teşvik edilmiştir.
2011/13 sayılı Başbakanlık Genelgesinin yayımlanmasından sonra DMO'dan yapılan yerli iş
makinesi alımlarının ne ölçüde etkilendiğinin izlenmesini teminen, kamu kurum ve kuruluşları
için yapılan 2012 yılına ilişkin makine alımları Genel Müdürlükçe incelenmiştir.
İş makineleri alımlarına ilişkin veriler ve değerlendirme aşağıda belirtilmiştir:
1- Genel Müdürlüğümüzce, müşteri kurum ve kuruluşlarının talebi doğrultusunda;
a. 01/01/2011 - 31/12/2011 tarihleri arasında toplam 52.509.689.-TL tutarında 346 adet
yerli, 243.335.493.-TL tutarında 943 adet ithal olmak üzere cem'an 295.845.182.-TL'lik
1.289 adet ve
b. 01/01/2012 - 31/12/2012 tarihleri arasında toplam 45.201.340.-TL tutarında 433 adet
yerli, 158.302.025.-TL tutarında 637 adet ithal olmak üzere cem'an 203.503.365.-TL'lik
1.070 adet iş makinesi
alımı yapılmıştır.
2- 2011 ve 2012 yıllarında yapılan alımlara ilişkin veriler ve oransal değişim aşağıdaki
tablolarda gösterilmiştir:
13
Tablo 3. DMO - İş Makineleri Alımları (2011-2012)
01 01 2011 -31 12 2011 Tarihleri
Arasındaki İş Makinesi Alımları
Menşei
Değer (TL)
01 01 2012 -31 12 2012 Tarihleri
Arasındaki İş Makinesi Alımları
Adet
Pay (%)
Menşei
Değer (TL)
Adet
Pay (%)
Yerli
52.509.689
346
27
Yerli
45.201.340
433
40
İthal
243.335.493
943
73
İthal
158.302.025
637
60
Toplam
295.845.182
1.289
100
Toplam
203.503.365
1.070
100
Kaynak: Devlet Malzeme Ofisi
Tablo 4. DMO - İş Makineleri Alımlarının Değişimi (2011-2012)
Değişim (2011 / 2012)
Menşei
Değer (TL)
Adet (%)
Yerli
-13,9
25,1
İthal
-34,9
-32,4
Toplam
-31,2
-17,0
3- Diğer taraftan, 2012 yılında iş makineleri için tedarikçi firmalarla yapılan tip protokolün
indirim oranlarına ilişkin maddesinde değişiklik yapılarak, belli miktarların üzerindeki
siparişleri için uygulanan indirim oranlarında yerli ürünler lehine avantaj sağlanmıştır.
Eski ve yeni protokol (tedarikçi firmalarla protokol yapılması halinde 2013 yılı için
uygulanacaktır) hükümlerine ilişkin indirim oranlarını içeren tablolar aşağıdaki gibidir:
Tablo 5. Eski Protokolde Yer Alan İndirim Oranları
İŞ MAKİNELERİ İÇİN İNDİRİM ORANLARI LİSTESİ
İş Makinesi Ürün Grupları
Adet
İndirim Oranı (%)
Forklift, kompresör, mini yükleyici, istif makinesi, kırıcılar ve
motorsuz yol süpürme makineleri,
6 Adet ve üzeri
1
Kazıcı yükleyici, yükleyici, ekskavatör, asfalt finişeri, yükleyici,
silindir, greyder, motorlu yol süpürme makineleri
4 Adet ve üzeri
1
Dozerler
2 Adet ve üzeri
1
Not: Bu oran yerli ürünlerde %50 indirimli uygulanır.
14
Tablo 6. Yeni Protokolde Yer Alan İndirim Oranları
İŞ MAKİNELERİ İÇİN İNDİRİM ORANLARI LİSTESİ
İndirim Oranı (%)
İş Makinesi Ürün Grupları
Forklift, kompresör, mini yükleyici, istif makinesi, kırıcılar ve
motorsuz yol süpürme makineleri,
Kazıcı yükleyici, yükleyici, ekskavatör, silindir, motorlu yol süpürme
makineleri
Dozer, greyder, asfalt finişeri ve frezesi
Adet
Yerli
Ürünlerde
İthal
Ürünlerde
5
10
11 ve üzeri
3
6
10
2
4
8
0,50
0,75
1
0,50
0,75
1
0,50
0,75
1
1
1,50
2
1
1,50
2
1
1,5
2
Tablolardan da görüleceği üzere yeni protokol metninde toplu taleplerde uygulanacak indirim
oranları yerli ürünleri teşvik edecek şekilde belirlenmiştir.
15
Eylem 1.7.
Piyasa gözetim ve denetim faaliyetlerinin, ithalat kontrolleri dâhil olmak üzere,
etkinleştirilmesi ile belgeli üretim yapan firmalar korunacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
TSE
OAİB
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı
TÜRKAK
TOBB
MİB
Bakanlığımız tarafından yürütülen piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetlerinin uygulama
esaslarını belirlemek üzere her yıl güncellenerek hazırlanan “Yıllık PGD Rehberi ve Denetim
Programı” kapsamında 2012 yılı içerisinde patoz makinaları, ilaçlama (tarım) makinaları, lazer
kesme makinaları, pres makinaları (takım tezgahları), hızar, pastalbaşı ve seyyar kesme
makinaları (tekstil) denetlenmiştir.
Sektörün özellikle Çin menşeili ürünlerle ilgili ihbar ve şikayetleri, ithalat verilerinin incelenmesi
ve il müdürlüklerinin önerileri sonucunda 2013 yılı denetim programı daha fazla sayıda ili ve
ürünü kapsayacak şekilde hazırlanmıştır.
2012 yılı içerisinde makina ürün grubuna yönelik yapılan denetimlerde toplam 2.101 ürün
denetlenmiştir. Bunların 1.509'u uygun olarak tespit edilirken 559'u uygunsuz bulunmuştur.
Uygunsuz ürünlerden dolayı üreticilere ve dağıtıcılara 71.950 Türk Lirası idari para cezası
uygulanmıştır.
Tablo 7. Makine Ürün Gruplarına Yönelik PGD İstatistikleri
ALT ÜRÜN GRUBU
AYKIRI
UYGUN
DIGER
TOPLAM
DİĞER MAKİNELER
5
10
3
18
MATBAA VE KIRTASİYE MAKİNELERİ
0
67
0
67
TAKIM TEZGÂHLARI
71
71
2
144
CEZA
TOPLAM
19.019
YÜRÜYEN MERDİVEN VE YÜRÜYEN PLATFORMLAR
0
2
0
2
GIDA İŞLEME MAKİNELERİ
50
121
2
173
TEKSTİL MAKİNELERİ
68
110
1
179
6.795
AĞAÇ İŞLEME MAKİNELERİ
40
179
1
220
2.717
İŞ VE İNŞAAT MAKİNELERİ
104
203
1
308
8.628
TARIM MAKİNELERİ
66
210
11
287
18.489
SANAYİ MAKİNELERİ
155
536
12
703
16.302
TOPLAM
559
1.509
33
2.101
71.950
Kaynak: Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü
16
Genel Müdürlüğümüz tarafından ürünlerin sektörel uygunluk düzeyinin arttırılması amacıyla
ürün güvenliği ve denetimi faaliyetleri çerçevesinde piyasa gözetimi ve denetiminin önemi ve
Bakanlığımızın bu konudaki genel yaklaşımını ortaya koyan bir yazı hazırlanarak makina
sektöründe faaliyette bulunan dernekler de dahil olmak üzere toplam 14 sektör derneğine ve
bağlı odalara dağıtım yapmak üzere TOBB’a gönderilmiştir.
Özel sektörün ve İstanbul Sanayi Odasının (İSO) talebi üzerine Ekonomi Bakanlığı bünyesinde
gerçekleştirilen toplantılar neticesinde pompa cinsi ürünlerin 2012/9 sayılı “ “CE” İŞARETİ
TAŞIMASI GEREKEN BAZI ÜRÜNLERİN İTHALAT DENETİMİ TEBLİĞİ” kapsamına alınması
çalışmalarına dâhil olunmuştur.
17
Eylem 1.8.
Makina ana sanayi – yan sanayi işbirlikleri geliştirilecektir.
Sorumlu Kuruluş:
KOSGEB
OAİB
TOBB
MİB
Bakanlığımız uzmanlarınca oluşturulmuş olan Çalışma Grubu tarafından Sivil Toplum
Kuruluşlarınca çalışmaları yürütülen bazı projeler incelenmiş olup, Çalışma Grubunun mevcut
projelerin dışında bir çözüm arayışına gidilmesi görüşü sonrasında bu kurumlardan yeni proje
önerileri talep edilmiştir. Çalışma Grubunun yeni proje araştırmalarına yönelik çalışmaları
devam etmektedir.
MAYSİM projesi devam etmektedir. Yerli ve yabancı firmaların aradıkları makine parkına sahip
ve istenen imalat süreçlerini uygulayan sanayiciye internet ortamında hızlı bir şekilde ulaşması
ve OAİB’nin de içinde bulunduğu sanal bir ağla hem yerli üreticilerin birbiriyle ilişkisini artırmak,
hem de yabancı firmaların Türkiye’deki üreticilere hızlı ve doğrudan ulaşmasını temin etmektir.
Bu proje, sadece bir firmanın, sanayi bölgesinin veya bir ilin üretim kapasitesini değil, tüm
Türkiye’nin üretim kapasitesini güvenli bir şekilde internet ortamına aktararak büyük bir hizmeti
gerçekleştirecektir.
18
Eylem 1.9.
Kırsal kalkınma destekleri uygulamaları devam edecektir.
Sorumlu Kuruluş:
Maliye Bakanlığı
Kalkınma Bakanlığı
TARMAKBİR
İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar
GIDA, TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI
Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı Kapsamında Makine Ekipman Alımlarının
Desteklenmesi ile ilgili 2013 yılı tebliğ çalışmaları devam etmekte olup, makine ekipman
desteklerine ayrılacak 2013 bütçesi ve bu bütçe kapsamında desteklenecek makine ekipman
isimleri henüz netleşmemiştir.
Tablo 8. Makine ve Ekipman Destek Bütçesi (2011 ve 2012)
MAKİNE VE EKİPMAN DESTEKLERİ
Destek Yılı
Adet
Hibe Tutarı (TL)
2011
82.436
275.720.390,00
2012
18.797
78.600.316,93
2013
?
?
Kaynak: Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı
Tablo 9. Desteklenen Makine Ekipman Listesi (2012)
2012 YILINDA GERÇEKLEŞEN MAKİNE EKİPMAN DESTEKLERİ
Makine Adı
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
Anıza Direk Ekim Makinesi
Arıcılık Makine ve Ekipmanı
Balıkçı Gemilerinde Soğuk Depo
Balyalama Makinesi
Biçer Bağlar
Canlı Balık Nakil Tankı
El Traktörü ve Ekipmanları
File Sistemi Kurulması
Gübre Dağıtma Makinesi
Güneş Kollektörü
Mibzer
Pamuk Toplama Makinesi
Pancar Söküm Makinesi
Patates Söküm Makinesi
Adet
80
375
5
491
244
1
4.360
12
199
1
2.936
52
197
232
Toplam (TL)
702.459,00
384.171,50
114.890,00
9.478.712,03
1.655.536,35
9.000,00
11.883.211,54
235.437,75
2.011.561,52
22.500,00
13.484.347,09
1.396.250,00
3.218.468,00
761.040,50
19
15 Pülverizatör
3.793
7.914.167,58
16 Sap Parçalama Makinesi
312
1.029.439,40
17 Sap Toplamalı Saman Makinesi
438
3.081.978,88
18 Sıra Arası Çapa Makinesi
718
1.826.986,56
19 Silaj Makinesi
648
3.527.694,98
20 Su Ürünleri İçin Kuluçka Dolabı
13
98.661,00
21 Su Ürünlerinde Buzlama Makinesi
8
211.050,00
22 Süt Sağım Ünitesi ve Soğutma Tankı
2.363
7.583.106,58
23 Tambur Filtre
1
15.937,50
24 Taş Toplama Makinesi
85
1.254.272,50
25 Yem Hazırlama Araçları
566
5.293.760,19
26 Zeytin Hasat Makinesi
667
1.405.676,48
Not: Veriler 16/01/2013 tarihli olup, kesinleşmiş veriler değildir.
Kaynak: Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı
20
Eylem 1.10.
Tarımsal mekanizasyon yatırımlarında kullanılan “zirai krediler” konusunda bir çalışma
yapılacak ve 25 yaş ve üzeri traktörlerin hurdaya ayrılması için "Hurda Bedeli” ödenmesi
konusunda mekanizma oluşturulacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
TARMAKBİR
Maliye Bakanlığı
Ziraat Bankası A.Ş.
GIDA, TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI
Bakanlığımızca 25 yaş ve üzeri traktörlerin hurdaya ayrılması için hurda bedelinin ödenmesi
konusunda çeşitli toplantılara katılım sağlanmıştır.
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı makamı tarafından yapılacak değerlendirmenin ardından
2014 yılına ait Bakanlık bütçesine, konuya ait ödenek ayrılması durumunda, hurda traktör
konusuyla ilgili olan bütün kurumların dâhil olduğu geniş tabanlı bir çalışmanın yapılabileceği
düşünülmektedir.
Diğer taraftan, tarımsal mekanizasyon yatırımlarında kullanılan zirai krediler konusunda yapılan
çalışmalar sonucunda oluşturulan öneriler, Ekonomi Bakanlığı koordinasyonunda
gerçekleştirilen toplantılarda değerlendirilmiş olup, konuya ilişkin 2013 yılı mevzuatının
yayımlanması beklenmektedir.
21
Eylem 1.11.
Yatırım maliyetlerinin azaltılması ve altyapının geliştirilmesi için arsa maliyetlerinin
düşürülmesi amacıyla Makina İhtisas OSB kurulacak, OSB’lerde tahsislerin uygun şartlarda
olması hususu değerlendirilecek; makina sektöründe alt mal grupları özelinde kümelenme
projeleri hazırlanacak ve desteklenecektir.
Sorumlu Kuruluş:
Maliye Bakanlığı
KOSGEB
TOBB
OAİB
Makina Sektöründe Faaliyet Gösteren ve Tüzel Kişilik Kazanan Organize Sanayi Bölgeleri şu
şekildedir:
1. Kocaeli Gebze VI(İMES)Makine İhtisas (Sicil No: 66)
Sektör grubu: Makine İhtisas
2. Kocaeli Gebze IV İstanbul Makine ve İmalat Sanayicileri (Sicil No:89)
Sektör grubu: Karma
3. Samsun Havza Tarımsal Ürün İşleme ve Tarım Makinaları İhtisas (Sicil No: 251)
Sektör grubu: Tarım Makinaları İhtisas
Ayrıca, Sakarya İlinde kurulması düşünülen Doğu Marmara Makine İhtisas OSB’nin yer seçimi
çalışmaları başlatılmış olup, yer seçimi etüt çalışmaları devam etmektedir. Bu nedenle henüz
tüzel kişilik alma aşamasında değildir. Ayrıca;
İhtisas OSB açısından;
22.08.2009 tarih ve 27327 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Organize Sanayi Bölgeleri
Uygulama Yönetmeliğinde; İhtisas OSB yer seçimi talebinin değerlendirmeye alınabilmesi için
başvuru şartları belirlenmiş olup makine ihtisas OSB için başvuru yapılması durumunda söz
konusu talep değerlendirilecektir.
OSB’lerde arsa tahsisleri 12.04.2000 tarih ve 4562 sayılı OSB Kanununun 15. ve 18. Maddeleri ile
OSB Uygulama Yönetmeliğinin 9. Bölümü çerçevesinde müteşebbis heyet veya genel kurul
prensip kararları doğrultusunda OSB Yönetimleri tarafından yapılmaktadır.
Kümelenme açısından;
Bakanlığımızca rekabetçilik ve yenilikçilik alanlarında küme destek programı tasarımı
tamamlanmış olup, ilgili Kümelenme Destek Programı Yönetmeliği 15/09/2012 tarihli ve 28412
sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Program kapsamında sektörel ayrım yapılmaksızın belirli
bir rekabetçilik ve sürdürülebilirlik seviye ve potansiyeline sahip kümelenmelerin iş planı
çerçevesinde (faaliyet ve projeleri) desteklenmesi planlanmaktadır. Küme Destek Programına
yönelik usul ve esaslar Bakanlığımız web sitesinde yayımlanmıştır.
22
Eylem 1.12.
Girdi Tedarik Stratejisi kapsamında yapılan çalışmalarla işbirliği ve koordinasyon
sağlanacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
OAİB
TOBB
TARMAKBİR
Girdi Tedarik Stratejisi Eylem Planları hakkında TOBB’un da Bakanlığımızla birlikte sorumlu
olduğu alanları görüşmek üzere 22 Şubat 2013 Cuma günü bir toplantı gerçekleştirilmiştir.
Toplantı neticesinde, Makine Sektörü ile doğrudan ilgili olan eylemlere ilişkin ön çalışmalar
yapılmıştır.
Görüşülen Eylemler:
1.1. Makine alt sektörleri itibariyle, sektörün ihtiyaç duyduğu ve yurt içinde üretil(e)meyen
veya kalite/ fiyat nedeniyle ithalat bağımlılığı bulunan demir-çelik ürünlerinin ve aksamparçaların envanteri çıkarılacak ve ortaya çıkan envanter kapsamında, makine ile demir-çelik
sektörleri bir araya getirilerek rekabet öncesi işbirliğine dönük ürün bazlı projeler
desteklenecektir.
1.2. Yatay eylem planı Eylem 5.2 için uygulama örneği, makine sektörünün demir-çelik
ürünleri tedariki özelinde başlatılacaktır. Elde edilen çıktılara göre pilot bir bölgede aynı
nitelik ve çok yakın nicelikte demir-çelik ürünü kullanan firmalar arasında bir işbirliği modeli
geliştirilecek ve uygun özendirici tedbirler ile hayata geçirilmesi sağlanacaktır.
23
HEDEF - 2
Yurtiçi ve yurtdışında sürdürülebilir büyümeyi ve ölçek ekonomisinin avantajlarını yakalamak
amacıyla sektöre yönelik sağlıklı finansal çözümler sağlamak.
Eylem 2.1.
Eximbank tarafından yurtdışındaki müşterilere orta ve uzun vadeli ülke kredisi verilecektir.
Sorumlu Kuruluş:
EXIMBANK
Maliye Bakanlığı
EXİMBANK
2012 yılından itibaren uygulamaya konan yeni ülke limitleri kapsamında dış politikamız
çerçevesinde kapsam dışında tutulan 3 ülke hariç her bir OECD ülke grubu için limitler
belirlenmiş ve söz konusu ülke limitleri internet sayfamızdan ihracatçıların ve alıcı ülkelerin
bilgisine sunularak şeffaflık sağlanmıştır.
Türk Eximbank tarafından belirlenen kriterlere göre analizi yapılarak muteber kabul edilen
bankalara kredi açılması suretiyle Türk ihracatçıları tarafından gerçekleştirilecek mal ve hizmet
ihracatına finansman sağlanması hedefi çerçevesinde, 2012 yılı içerisinde Türk Eximbank
yurtdışı banka değerlendirme ön eleme kriterlerini geçen çeşitli ülke bankalarına yönelik
hazırlanan referans banka listesi internet sayfamızdan yayınlanarak ihracatçıların ve işlemlere
aracılık etmek isteyen yurtdışı bankaların bilgisine sunulmuştur.
Anılan dönemde makine sektörüne yönelik herhangi bir kredi işlemi gerçekleşmemiş olmakla
birlikte, 2012 yılı içerisinde makine ihracatını içeren fabrika, hastane, güç santrali ve gemi
inşaatı vb. gibi 68 adet işleme yönelik ihracatçılarımız lehine Niyet Mektubu düzenlenmiştir.
İhracat kredisi ve ihracatın sigortalanması konularının sanayicilerimiz açısından sahip olduğu
hassasiyet Bakanlığımızca da önemsenmekte olup, bu konuda alınabilecek kamusal tedbirlerin
paylaşılması ve sıkıntıların çözülmesi amacıyla Demir Çelik ve Seramik Strateji Belgeleri
faaliyetleri ile eş güdümlü olarak 29 Mart 2013 tarihinde Eximbank Merkezinde bir toplantı
düzenlenecektir.
24
Eylem 2.2.
Eximbank’ın orta vadeli ihracat sigortaları yaygınlaştırılacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
EXIMBANK
Maliye Bakanlığı
EXİMBANK
Bankamızca kısa vadeli ihracat kredi sigortası programı çerçevesinde 2012 yılı içerisinde
sigortalanan 6,9 milyar ABD Dolarlık ihracat tutarı içerisinde makine sektörünün %6’lık payı
bulunmaktadır. Anılan dönemde, orta/uzun vadeli sigorta programlarına yönelik bir başvuru
gelmediğinden sektöre yönelik herhangi bir orta/uzun vadeli sigortalama işlemi
gerçekleştirilmemiştir.
Orta/uzun vadeli sigorta programlarının kullanımının yaygınlaştırılması, programlara ivme
kazandırılması ve programların kullanımının kolaylaştırılmasına yönelik düzenlemeler
02/07/2012 tarihinde yürürlüğe konmuştur.
Sigorta Programlarının yaygınlaştırılması ve ivme kazandırılmasına yönelik tanıtım faaliyetlerine
ağırlık verilmiş ve bu kapsamda, ihracatçı firma ziyaretleri sıkça gerçekleştirilmiştir.
İhracat kredisi ve ihracatın sigortalanması konularının sanayicilerimiz açısından sahip olduğu
hassasiyet Bakanlığımızca da önemsenmekte olup, bu konuda alınabilecek kamusal tedbirlerin
paylaşılması ve sıkıntıların çözülmesi amacıyla Demir Çelik ve Seramik Strateji Belgeleri
faaliyetleri ile eş güdümlü olarak 29 Mart 2013 tarihinde Eximbank Merkezinde bir toplantı
düzenlenecektir.
25
Eylem 2.3.
Gelişen işletmeler piyasasının işlerliği sağlanacak, başvurular yaygınlaştırılacak, halka
açılmanın faydaları anlatılacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
Sermaye Piyasası Kurulu
Maliye Bakanlığı
TOBB
SERMAYE PİYASASI KURULU
Ocak-Aralık 2011 döneminde 2 şirketin payları Gelişen İşletmeler Piyasası’nda (GİP) işlem
görmekteyken, geride bıraktığımız Ocak-Aralık 2012 döneminde 10 şirketin payları daha GİP’te
işlem görmeye başlamıştır. Ayrıca daha önce payları GİP’te işlem görmekte olan bir şirketin
payları İkinci Ulusal Pazar’da işlem görmeye başlamıştır. Son durum itibariyle 11 şirketin payları
GİP listesinde bulunmaktadır.
Diğer taraftan bu dönemde, SPK, İMKB ve KOSGEB yetkilileri ile birlikte KOBİ’lerin halka açılması
ve GİP’in tanıtılması amacıyla Anadolu’nun çeşitli illerinde bilgilendirme toplantıları yapılmış
olup, bu çalışmaların önümüzdeki dönemde de devam etmesi planlanmaktadır.
Ayrıca, bu dönemde yapılan çalışmaların neticesi olarak, halka açılmayı teşvik amacıyla GİP’te
işlem görecek olan paylar için daha önce on binde iki olarak tespit edilen Kurul ücreti % 50
oranında düşürülerek on binde bire indirilmiştir.
26
Eylem 2.4.
İşletmelerde kullanılan makina ve teçhizat kredi kuruluşlarınca teminat olarak kabul
edilecektir.
Sorumlu Kuruluş:
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu
Maliye Bakanlığı
TOBB
TİAD
Eylem 1.3.’de açıklanan kayıt sisteminin devreye alınması sonrasında ruhsatlandırma/sicil
çalışmalarının alt yapısı tamamlanmış olacaktır. Bu faaliyetlerin ardından söz konusu makine ve
teçhizatın kredi kuruluşlarınca teminat olarak kabulü konusunda ilerleme kaydedilmesi
beklenmektedir.
BANKACILIK DÜZENLEME VE DENETLEME KURUMU
(2012 Yılı Değerlendirmesi)
5411 sayılı Bankacılık Kanunu ve ilgili ikincil düzenlemeler çerçevesinde, bankaların teminat olarak kabul
edecekleri değerlerin belirlenmesine yönelik bir sınırlama bulunmamakta olup, bahse konu değerler
sözleşme ilişkilerine hâkim olan özel hukuk hükümleri doğrultusunda kararlaştırılmaktadır.
TOBB
Makine ve Teçhizatların Ruhsatlandırılması Projesi gerçekleştirildiği takdirde; işletmelerde kullanılan
makine ve teçhizatlar kredi kuruluşlarınca izlenme olanağına sahip olacak, söz konusu grubun teminat
olarak kabul edilmesine yardımcı olacaktır.
TİAD
Eylem metninin, “İşletmelerde kullanılan makina ve teçhizatın kredi kuruluşlarınca teminat olarak kabul
edilmesi teşvik edilecektir” şeklinde değiştirilmesi TİAD tarafından önerilmektedir.
27
Eylem 2.5.
Satıp – geri kiralamanın, operasyonel kiralamanın mütemmim cüz niteliğindeki malların
finansal kiralamaya konu edilebilmesine ilişkin 3226 sayılı Mevcut Finansal Kiralama
Kanununda değişiklik yapılacaktır, satıp – geri kiralamanın vergi kanunları karşısındaki
durumu ayrıca değerlendirilecektir.
Sorumlu Kuruluş:
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu
Maliye Bakanlığı
BANKACILIK DÜZENLEME VE DENETLEME KURUMU
6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu (Kanun) 13/12/2012
tarihli ve 28496 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiş olup; Kanunun 18 inci
maddesinde finansal kiralama sözleşmesi, “kiralayanın, kiracının talebi ve seçimi üzerine
üçüncü bir kişiden veya bizzat kiracıdan satın aldığı veya başka suretle temin ettiği veya daha
önce mülkiyetine geçirmiş bulunduğu bir malın zilyetliğini, her türlü faydayı sağlamak üzere
kira bedeli karşılığında, kiracıya bırakmasını öngören sözleşme” olarak tanımlanmıştır.
Kanunda finansal kiralama sözleşmesinin tanımında yapılan değişiklik ile finansal kiralama
şirketleri açısından, sat ve geriye finansal kirala işlemi yapılabilmesi mümkün hale gelmiştir.
28
HEDEF - 3
“Sürdürülebilir, yetkinliğini kazanmış, yüksek performansa sahip, teknoloji odaklı, öğrenmeye
ve değişime açık her düzeyde insan kaynağı sağlamak.”
Eylem 3.1.
Mesleki ve teknik eğitim okul ve kurumlarını özendirici tanıtım faaliyetleri stratejik plan
süresince gerçekleştirilecek ve teknik eğitim okul ve kurumları oluşturulacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
Milli Eğitim Bakanlığı
TOBB
MYK
OAİB
İŞKUR
Meslekî ve Teknik Eğitim alanında; tanıtım ve yöneltme çalışmaları 2007/30 sayılı, tercih
edilebilir hale gelmesi çalışmaları 2011/23 sayılı Genelge kapsamında yapılmaktadır. Bu
genelgeler kapsamında 2011-2012 eğitim-öğretim yılında ilköğretim (6,7 ve 8. sınıf) ve
ortaöğretimde (9 ve 10. sınıf) öğrenci, öğretmen ve velilerine yönelik bilgilendirme etkinlikleri
yapılmıştır.
Tanıtım ve tercih çalışmaları:
Eğitim kurumlarında; Program/Alanlar hakkında bilgi-danışmanlık, kurum ziyareti, aile semineri,
METEF, Proje Yarışması, Sergi Ziyaretleri, Mesleki ve Teknik Eğitimi tanıtıcı seminerler,
konferans, panel vb. etkinlikler yazılı ve görsel basında yer almıştır.
Tanıtım faaliyetlerinin il/ilçe milli eğitim müdürlüklerine bağlı okul ve kurumlarda belli
programlar dâhilinde, bilgi- danışmanlık ve alan ziyaretleri şeklinde yapılarak tanıtım ve tercih
çalışmalarında toplam 2.563.385 katılımcıya ulaşıldığı İl Milli Eğitim Müdürlüklerinden alınan
bilgilerden anlaşılmaktadır.
29
Eylem 3.2.
Mesleki ve teknik eğitim okul ve kurumlarına güncel teknolojik donanım kazandırılacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
İŞKUR
TOBB
OAİB
TİAD
MİB
Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğüne (MTEGM) bağlı 9 okulda Makine Teknolojileri
Alanı açılmış olup bunların donatılması için 380.000 TL ödenek gönderilmiştir.
İl İstihdam ve Mesleki Eğitim Kurullarının alan/dal açma/kapama önerileri değerlendirilerek
2013 yılında da ihtiyaç doğrultusunda yapılmasına devam edilecektir.
MTEGM tarafından kamu kurum/kuruluşları, özel sektör ile yapılan iş birliği protokolleri ve
geliştirilen projeler kapsamında mesleki ve teknik eğitim veren okul/kurumların teknolojik alt
yapıları güncellenmektedir.
MTEGM bünyesinde yürürlükte olan protokol sayısı: 225
Mesleki ve teknik eğitim okul kurumlarınca üretilen proje sayısı: 550
30
Eylem 3.3.
TOBB bünyesindeki sanayi odalarının mevcut örnekleri ışığında, MEB ile protokol
hazırlayarak bölgesel ihtiyaçlara öncelik tanıyan, sektörel dernekler ve meslek örgütlerinin
de desteğini alan yaygın eğitim ve ara yönetici yetiştirme programları oluşturulacak ve
yönetilecek, öğrencilerin işletmelerde staj imkânları geliştirilecek, öğretmenlerin de birkaç
hafta boyunca eğitim alması sağlanacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
TOBB
MYK
OAİB
İŞKUR
Mesleki ve teknik eğitim kurumları öğrencilerinin staj çalışmalarını alan/dallarına uygun
işletmelerde yapmaları için işletmelerle yürütülen mevcut uygulamaları geliştirici tedbirler
alınmaktadır.
UMEM projesi kapsamında gerçekleştirilen kurslardan ise 28.512 kursiyer yararlanmıştır.
31
Eylem 3.4.
Makina sektörüne yönelik olarak meslek standartları hazırlanarak belgelendirme
faaliyetlerine başlanılacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
Mesleki Yeterlilik Kurumu
TOBB
OAİB
MESLEKİ YETERLİLİK KURUMU
Mesleki Yeterlilik Kurumu Yönetim Kurulu tarafından belirlenen sektörler içerisinde “makine”
sektörü yer almamaktadır. Meslek standardı hazırlama çalışmalarının devam ettiği mevcut 22
sektör (metal, otomotiv gibi) içerisinde makine kullanan kişilerin de meslek standartları
hazırlanmaktadır. Toplam Ulusal Meslek Standardı sayısı 360’tır.
2012 yılı son çeyreğinde makine sektörüne ilişkin olarak Makine Ressamı (Seviye 3-4-5) ve
Makine Montajcısı (Seviye 3-4) Ulusal Yeterlilikleri yayınlamıştır.
Ayrıca Makine Bakımcı (Seviye 3-4-5) Ulusal Yeterliliğinde sınav ve belgelendirme yapmak üzere
Mesleki Yeterlilik Sınav ve Belgelendirme Merkezi A.Ş (SİBEM) yetkilendirilmiştir.
32
Eylem 3.5.
Eğiticilerin ulusal veya uluslararası sanayi projelerinde görev almaları ve proje bazlı
öğrenme sürecine girmeleri sağlanacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
Yükseköğretim Kurulu
TOBB
OAİB
Konu ile ilgili bir komisyon oluşturulmuş ve gerçekleştirilen toplantıda tarafların konu hakkında
görüşleri alınmıştır.
İlgili kurumlar, üniversitelerimiz ve benzeri kapsamında “üniversite-sanayi işbirliğinde projeler
geliştirme ve yürütme” ile ilgili farkındalığın günden güne arttığı görülmektedir. YÖK, bu
konudaki farkındalığı daha da arttırma adına; Yeni Yasa Taslağı hazırlık çalışmalarında konunun
önemine vurgu yapmıştır. Ayrıca, TÜBİTAK ile işbirliğinde geliştirilen “Girişimcilik ve Yenilikçilik
Endeksi” ve üniversitelerimizde uygulanmakta olan Atama ve Yükseltme Kriterleri bu hususu
önemle dikkate almaktadır.
Bu bağlamda sayıları giderek ve çeşitlenerek artan üniversite-sanayi işbirliğini destekleyen
ulusal ve uluslararası fon kaynaklarından üniversitelerimizin yararlanma düzeyi ve üniversite
öğretim üyelerinin bu projelerde görev alma isteği ve motivasyonu her geçen gün artmaktadır.
Eylem planı kapsamında hedeflenen bilgilendirme ve eğitim toplantıları hem destek veren
kurumlar (TÜBİTAK gibi) hem de üniversitelerimizce ilgili sanayi kuruluşlarının işbirliği ile sıklıkla
düzenlenmektedir. Bu tür toplantıların daha da artması adına YÖK ilgili kurumlarla işbirliğinde
sürekli teşvik edici ve destekleyici olmaya devam edecektir.
33
Eylem 3.6.
Teknoloji eğitimlerine destek olan sanayiciler ilgili mevzuat çerçevesinde teşvik edilecektir.
Sorumlu Kuruluş:
TOBB
TÜBİTAK
KOSGEB
İŞKUR
TTGV
YÖK
15 Temmuz 2010 tarihinde yürürlüğe giren “İstihdam ve Mesleki Eğitim İlişkisinin
Güçlendirilmesi Eylem Planı” kapsamında daha önce uygulamaları başlayan bazı organize
sanayi bölgelerinde (OSB) bulunan mesleki eğitim okul/kurumlarının kapasitelerinin
geliştirilmesi, yeni meslek liselerinin kurulması ve hızla yaygınlaştırılması amaçlanmaktadır.
Böylelikle, sanayiciyle mesleki eğitim arasında doğrudan bir temasın sağlanmasının mümkün
olabileceği, ayrıca OSB içinde yer alan işletmelerin nitelikli eleman ihtiyacının karşılanarak
istihdama ve ülke ekonomisine önemli ölçüde katkı sağlanabileceği düşünülmektedir.
Ayrıca, 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanununun 12. Maddesinin ilgili fıkrasında;
“(Ek fıkra: 4/7/2012-6353/42 md.) Bu Kanun kapsamında organize sanayi bölgelerinde açılan
mesleki ve teknik eğitim okullarında öğrenim gören her bir öğrenci için, 2012-2013 eğitim ve
öğretim yılından başlamak üzere, resmî okullarda öğrenim gören bir öğrencinin okul türüne göre
Devlete maliyetinin bir buçuk katını geçmemek üzere, her eğitim öğretim yılı itibarıyla Maliye
Bakanlığı ile Bakanlık tarafından müştereken belirlenen tutarda, Bakanlık bütçesine bu amaçla
konulan ödenekten eğitim ve öğretim desteği yapılabilir” denilmektedir.
Organize Sanayi Bölgeleri Eğitim Zirvesi'nde Milli Eğitim Bakanlığı ile Bilim, Sanayi ve Teknoloji
Bakanlığı arasında 6 Ekim 2012 tarihinde “Organize Sanayi Bölgelerinde Mesleki ve Teknik
Eğitimin Güçlendirilmesi Protokolü” imzalanmıştır.
34
Eylem 3.7.
MEB, sektörde gelişmiş ülkelerin Eğitim Bakanlıkları ile işbirliği protokolleri yaparak değişim
programları gerçekleştirilecektir.
Sorumlu Kuruluş:
TOBB
OAİB
T.C. Milli Eğitim Bakanlığı ile Federal Almanya Cumhuriyeti Eğitim ve Araştırma Bakanlığı
arasında Mesleki Eğitim Öğretim Alanında İşbirliği Mutabakat Zaptı 08/02/2012 tarihinde
imzalanmıştır.
T.C. Milli Eğitim Bakanlığı ile İtalya Cumhuriyeti Eğitim, Üniversite ve Araştırma Bakanlığı
arasında Mesleki ve Teknik eğitim Alanında İşbirliği Mutabakat Zaptı 05/11/2012 tarihinde
imzalanmıştır.
35
Eylem 3.8.
Uygulamalı eğitim ve staj kapsamında üniversite eğitimi makro planı oluşturulacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
TOBB
MYK
OAİB
Uygulamalı eğitimin öneminin her geçen gün arttığı günümüzde, stajlar önemli boşluğu
doldurmaktadır. Stajların daha etkin ve verimli bir şekilde sürdürülebilmesi için
üniversitelerimizde en üst düzeyden öğrencilerimize farkındalık seviyesi yüksektir. Bunu daha
da arttırabilme adına; YÖK, sürekli olarak paydaş kurumlarla iletişim halindedir. Bu bağlamda
uluslararası staj hareketliliğin yaygınlaşması, staj yapan öğrencilerin sigorta giderlerinin
üniversitelerce karşılanması ve benzeri önemli gelişmeler yaşanmıştır.
36
Eylem 3.9.
Teknik eleman dışındaki beşeri bilimler eğitimi almış olan kişilerin formasyonuna sanayinin
ihtiyaçları yansıtılacak ve bu alanda uygulama yapma fırsatı tanınacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
TOBB
OAİB
MYK
Yine bu eylem maddesi ile yakından ilgili olarak 2011-2016 Bilim ve Teknoloji İnsan Kaynağı
Stratejisi ve Eylem Planı’na paralel ve benzer eylemler mevcuttur. YÖK söz konusu bu eylem
maddeleri ile ilgili üniversitelerle yarışmalar yaparak farkındalık oluşturmuştur.
Üniversitelerimizin uyguladıkları müfredatlar yakından incelendiğinde gerek devlet gerekse
vakıf üniversitelerimizde, beşeri bilimler programlarında sanayinin ihtiyaçlarına cevap verecek
nitelikte bir müfredatın uygulandığı görülmüştür. Yine, aşağıda da vurgulandığı üzere, özellikle
uluslararasılaşma ve akreditasyon çabası bu eğitimi daha da kuvvetlendirmiştir.
37
Eylem 3.10.
STK, üniversiteler ve sanayi işbirliği ile makina teknoloji enstitüsü kurulacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri
TÜBİTAK
YÖK
TOBB
TİAD
MİB
Eylem kapsamında;
11 Şubat 2012 tarihinde İstanbul’da “Üniversite-Sanayi Buluşması” toplantısı
gerçekleştirilmiştir. Toplantıya Türkiye genelindeki üniversitelerin mühendislik bölümlerinin
başkanları, üye firmalar ve ilgili kamu, kurum ve kuruluş temsilcilerinin katılımı ile bir çalıştay
düzenlenmiş olup, çalıştay sonuç raporu katılımcılar ve ilgililerle paylaşılmıştır.
13 Nisan 2012 tarihinde İstanbul’da gerçekleştirilen “I. Makine ve Aksamları İmalat
Teknolojileri Ar-Ge Proje Pazarı” etkinliği kapsamında, 181 proje değerlendirme kurulunca
incelenmiş ve her kategoriden (girişimci, sanayici ve akademisyen) ilk üç proje ile iki plaket
ödülü sahiplerini bulmuştur. Sektörün önemli isimlerinin konuşmacı olarak katıldığı etkinlikte,
sanayi, üniversite, STK’larla, ilgili kamu kurum ve kuruluşları bir araya gelmiştir.
Makine ve Aksamları İhracatçıları Birliği’nin de üye olduğu Üniversite Sanayi İşbirliği Merkezleri
Platformu (ÜSİMP)’nun 20 Haziran 2012 tarihinde düzenlemiş olduğu genel kurul
organizasyonuna maddi olarak destek olunmuş ve etkinliğe katılım sağlanmıştır.
Manufuture-TR Teknoloji Platformu’nun 30 Kasım 2012 tarihinde Balıkesir’de gerçekleştirmiş
olduğu etkinliğe konuşmacı olarak katılım sağlanmıştır.
6-8 Aralık 2012 tarihinde Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) tarafından organize edilen
“İnovasyon Haftası” etkinliğine, 13 Nisan 2012 tarihinde gerçekleştirilmiş olan “I. Makine ve
Aksamları İmalat Teknolojileri Ar-Ge Proje Pazarı” etkinliğinde üç kategoride ilk ona giren
toplam otuz proje ile katılım sağlanmıştır.
Sektörel Dernekler Federasyonu (SEDEFED) ve Doğuş Üniversitesi işbirliğiyle “Makine
Sektörünün Rekabet Gücü” konulu raporun hazırlık çalışmalarına başlanmıştır.
İstanbul Teknopark’ta üniversitelerin makine, gemi ve uçak ile ilgili bölümlerinin yer
edinmelerini sağlamak üzere yapılan çalışmalara Birliğimizce de destek olunmaktadır.
38
HEDEF - 4
Türk Makina Sektörünün kalite, güven ve teknoloji unsurlarını ön plana çıkaran, yurt içinde ve
dışında etkin bir tanıtım yapmak ve ihracatı arttırmak.
Eylem 4.1.
Başta en çok makina ithalatı yapan ülkelerde olmak üzere, gelişen pazarlarda tanıtım
yapmak, lobi ve finansal destek faaliyetleri sağlamak amacıyla ofisler açılacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
Maliye Bakanlığı
Dışişleri Bakanlığı
OAİB
MİB
TOBB
EKONOMİ BAKANLIĞI
Dünya makine ithalatından en fazla pay alan ülkelerden ABD, Almanya, ÇHC, Fransa, İngiltere,
Hollanda, Kanada, Japonya ve İtalya’da Bakanlığımızın mevcut birimleri ile kadro sayılarını
gösteren tablo aşağıda yer almaktadır.
Tablo 10. Ekonomi Bakanlığı Yurt Dışı Teşkilatı (En Çok Makine ithal Eden Ülkelerdeki)
ÜLKE
ABD
ALMANYA
ÇHC
MERKEZ
Vaşington
Boston
Houston
Los Angeles
Seattle (Los Angeles)
San Francisco (Los Angeles)
New York
Miami (New York)
Şikago
Berlin
Düsseldorf
Frankfurt
Hamburg
Hannover
Münih
Stuttgart
Pekin
Guangzhou
Hong Kong
BİRİM ADI
Ticaret Müşavirliği
Ticaret Ataşeliği
Ticaret Ataşeliği
Ticaret Ataşeliği
Ticaret At. Ofisi
Ticaret At. Ofisi
Ticaret Ataşeliği
Ticaret Ataşeliği Ofisi
Ticaret Ataşeliği
Ticaret Ataşeliği
Ticaret Ataşeliği
Ticaret Ataşeliği
Ticaret Ataşeliği
Ticaret Ataşeliği
Ticaret Ataşeliği
Ticaret Ataşeliği
Ticaret Ataşeliği
MEVCUT
KADRO
3
1
2
2
1
1
3
1
1
2
2
1
2
2
2
1
3
2
2
39
FRANSA
İNGİLTERE
HOLLANDA
KANADA
JAPONYA
İTALYA
Şangay
Paris
Lyon
Marsilya
Strazburg
Londra
Birmingham
Edinburg
Lahey
Deventer
Rotterdam
Ottava
Toronto
Tokyo
Roma
Milano
Ticaret Ataşeliği
Ticaret Ataşeliği
Ticaret Ataşeliği
Ticaret Ataşeliği
Ticaret Müşavirliği Ofisi
Ticaret Müşavirliği Ofisi
Ticaret Ataşeliği
Ticaret Ataşeliği
Ticaret Ataşeliği
Ticaret Ataşeliği
Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
3
2
2
1
1
3
1
1
1
1
1
1
3
3
2
3
Ayrıca, söz konusu eylem ile ilgili olarak işbirliği kuruluşları arasında olan Orta Anadolu İhracatçı
Birlikleri Genel Sekreterliğinden alınan ve makine sektörünün, sektör açısından önem arz eden
ülkelerde tanıtılması ve yürütülen lobi faaliyetlerine ilişkin güncel bilgiler aşağıda yer
almaktadır.
Makine Tanıtım Grubu (MTG), yurt dışı lobi faaliyetleri kapsamında hedef ülke olarak seçmiş
olduğu Almanya’da birçok çalışma gerçekleştirmiştir. Aralık 2012’de Hollanda’nın da hedef ülke
olarak belirlenmesi ile bu ülkedeki lobi faaliyetleri için de çalışmalar başlatılmıştır. MTG’nin şu
an yurtdışında bir ofisi veya temsilcisi olmamakla birlikte, Almaya tanıtım faaliyetleri
kapsamında Türkiye’den bir danışman ve Almanya’dan bir PR firması ile çalışmalarını
gerçekleştirmiştir.
MTG’nin Temmuz –Aralık 2012 dönemi yurtdışı lobi faaliyetleri;
-
19-22 Eylül 2012 tarihleri arasında Güney Kore’nin Seul şehrinde düzenlenen CONEX
Kore Uluslararası İnşaat Ekipmanları Fuarı’na bir standla katılım sağlanmıştır. İş
Makinaları Distribütörleri ve İmalatçıları Birliği’nin (İMDER), Kore İş Makinaları Derneği
(KOCEMA) ile fuarda gerçekleştirmiş olduğu konferansta Türk Makine Sanayisi hakkında
bilgi verilmiştir.
-
2-5 Ekim 2012 tarihleri arasında Almanya’dan davet edilen ve “KeNext Inovasyon” ve
“Ost-West-Contact” Uluslararası Ticaret Dergileri’ni temsil eden editörlere yönelik
İstanbul, Konya ve Bursa’da firma gezisi düzenlenmiş olup, söz konusu etkinlik
kapsamında İstanbul, Bursa ve Konya’da firma ziyaretleri gerçekleştirilmiştir. Ayrıca gezi
ile eş zamanlı olarak gerçekleşen TATEF Fuarı da gazeteciler ile birlikte ziyaret edilmiştir.
-
İsviçre ile Türkiye arasında yapılabilecek işbirliklerini değerlendirmek üzere, 9 Ekim 2012
tarihinde Zürih/İsviçre’de OSEC (Business Network Switzerland) binasında, “Turkey: The
Tiger Economy at the Bosphorus” adı altında bir toplantı gerçekleştirilmiştir. Söz konusu
toplantıda Birlik ve MTG Yönetim Kurulu Üyesi tarafından Türk makine sektörünün
40
mevcut durumu ve
gerçekleştirilmiştir.
işbirliği
potansiyeli
hakkında
bilgi
veren
bir
sunum
-
23-27 Ekim 2012 tarihleri arasında Almanya, Hannover’de gerçekleştirilen Euro Blech
2012 Fuarı’na 63 m2 standla katılım sağlanmıştır. Hannover Havaalanı ve fuar alanında,
MTG tarafından tanıtım kampanyası çerçevesinde ilanlar verilmiştir. 23 Ekim 2012
tarihinde Türk Makine Sektörü hakkında bilgi verildiği ve MTG web sitesinden canlı
olarak yayınlanan MTG’nin Almanya faaliyetlerinin anlatıldığı bir basın toplantısı, 24
Ekim 2012 tarihinde ise MTG Standı’nda Türk Firmalarına yönelik bir kokteyl
düzenlenmiştir.
-
Almanya’nın Frankfurt şehrinde 27-30 Kasım 2012 tarihlerinde düzenlenen Döküm, Kalıp
ve Tasarım Makineleri alanındaki Euromold 2012 Fuarı’na katılım sağlanmıştır. Euromold
2012 Fuarı’na 92 farklı ülkeden 1.050 katılımcı iştirak etmiştir. 55.965 ziyaretçinin
katıldığı fuar kapsamında Frankfurt Havaalanı Terminal 2 binasındaki 9 adet bagaj
bandında reklam panellerine ilan verilmiştir. Uluslararası havayolu dergileri olan Air
France Magazine, Lufthansa Magazine, Lufthansa Exclusive, United Airlines ve Emirates
dergilerinde MTG’nin EuroMold Fuarı’na katıldığına dair birer tam sayfa ilan
yayınlanmıştır.
-
3-7 Aralık 2012 tarihlerinde, Makine ve Aksamları İhracatçıları Birliği ve Makine Tanıtım
Grubu yetkilileri ile ülkemizdeki 12 alt sektörel Derneğin üst düzey temsilcilerinden
oluşan toplam 30 kişilik bir heyet ile Almanya’nın Baden-Württenberg eyaletine bir
ziyaret gerçekleştirilmiştir. Stuttgart, Ulm ve Mannheim şehirlerinde Türk makine
sektörünü tanıtan ve Derneklerimizin ikili iş görüşmeleri sağladıkları toplantılar
düzenlenmiştir. Ayrıca, söz konusu eyalette çalışan Türk mühendisler ile bir araya
gelinen bir toplantı ve Almanya Makine Mühendisleri Birliği VDMA ile bir toplantı
düzenlenmiştir. Eyaletin Parlamento Başkanı, Ekonomi Bakanı ve Entegrasyon Bakanı
ziyaret edilmiştir. PEC (Packaging Excellence Center), CEC (Cleaning Excellence Center),
Frauenhofer (Teknik sistemlerin görsel tasarım merkezi) de ziyaret edilmiştir.
MTG’nin, Makine Sanayii Sektör Platformu (MSSP) üyelerine vermiş olduğu finansal destekler
kapsamında, Temmuz-Aralık 2012 döneminde de sektörel derneklerin yurtdışı faaliyetlerine
maddi destekler sağlanmıştır.
Buna göre, yurtdışı fuar katılımı (yol, konaklama ve stand konstrüksiyonu maliyetleri),
yurtdışında üyesi olunan üst dernek/birlik üyelik aidat ödemesi, yurtdışında gerçekleştirilen
sektörel toplantılara katılım, yurtdışında dağıtılmak üzere hazırlatılan üye kataloğu baskı
maliyetleri, yurt dışında üye olunan derneklerin ülkemizde gerçekleştirilen genel kurul ve
toplantı organizasyonları kalemlerinden oluşan başvuruları doğrultusunda 11 Sektörel Derneğe
toplam 137 bin TL tutarında destek verilmesi uygun görülmüştür.
Derneklerden alınan bilgi doğrultusunda, MSSP üyelerinin yurtdışındaki lobi faaliyetlerine ilişkin
bilgi aşağıda detaylandırılmıştır.
41
Makine Sanayi Sektör Platformu Üyeleri’nin (MSSP) Yurtdışı Faaliyetleri
1. Türk Tarım Alet ve Makinaları İmalatçıları Birliği (TARMAKBİR)
Yurt Dışı Lobi Faaliyetleri Kapsamındaki Girişimleri;
a. Avrasya Tarımsal Mekanizasyon Zirvesi:
2011 Aralık'ta ve 2013 Ocak ayında İstanbul'da gerçekleştirilmiştir.
Projenin hedef kitlesi: Yerli ve yabancı akademisyenler, küresel çaptaki tarım makinaları
firmalarının üst düzey yöneticileri, yerli ve yabancı ziraat odaları/çiftçi birliklerinin üst düzey
temsilcileri, yabancı tarım makinaları sanayici ve ithalatçı birliklerinin başkanları ve yetkilileri,
sektörle ilgili sivil toplum kuruluşlarının üst düzey temsilcileri ile Bakanlıklar ve bağlı
kuruluşlardan ilgili bürokratlar ve sektördeki sanayiciler olmuştur.
Projenin amacı: Tarım makinaları pazarları, teknolojik gelişmeler, gelecek senaryoları,
sürdürülebilirlik, enerji ve güvenlik ve finans gibi konuların düzenlenecek panellerde tartışılması
öncelikli amaçtır. Bu çalışma, fuar ile eşzamanlı olarak yapıldığından sektörel tanıtım, gelişmiş
ülkelerle işbirliği ve ortak üretim, gelişmekte olan hedef pazarlarımız için tanıtım ve ihracat
potansiyeli yaratma yanında, tarım makinalarında yeni teknolojilerin ve sektörün geleceği gibi
kilit konularda imalatçılarımızı bilgilendirme imkanı yaratmış, üniversite-sanayi işbirliğinin
gelişmesine için fayda sağlamıştır.
b. Agrievolution Küresel Tarım Makinaları Birliği
AGRIEVOLUTION, Dünya’nın çeşitli yerlerinden tarımsal ekipman üreticileri derneklerinin,
oluşturduğu bir ittifaktır. Bu ittifak Nisan 2012’de, önemli küresel tarım bölgelerindeki, tarımsal
ekipman üreticileri arasında koordinasyonun sağlanması için kurulmuştur.
AGRIEVOLUTION, günümüz tarım ekonomisi içinde güncel konular ve gelecekteki sorunların
küresel bir bakış açısıyla görülebilmesi ve küresel bazda ele alınmasının son derece önemli
olduğu ortak inancı ile oluşmuştur. İttifakın 3 Odak noktası vardır: Sektör sorunları, istatistik-veri
alışverişi ve politik aktiviteler. 2008 yılında Almanya, ABD, İngiltere, İtalya, Fransa, Japonya,
Hindistan, Çin, Kore, Brezilya, Rusya ve Türkiye'nin Tarım Makinaları İmalatçıları Birliklerinin ilk
kez biraraya gelmesiyle çalışmalarına başlayan bu uluslararası ağ, 2012 yılına kadar 3 Zirve ve 3
Ekonomik Komite toplantısı gerçekleştirmiştir. 2012 yılı Nisan ayında, bu uluslararası ağın bir
platforma dönüşmesi için bir mutabakat zabtı imzalanmış olup Brezilya, ABD, İtalya, Fransa,
Hindistan ve Türkiye, kurucu üye olarak bu zabta imza atmıştır. Böylece
AGRIEVOLUTION Küresel Tarım Makinaları Birliği (İttifakı) resmen kurulmuştur. Birliğe daha
sonra Almanya ve Rusya katılmıştır.
AGRIEVOLUTION Üyeleri
• ABIMAQ (Brezilya Endüstriyel Makina ve Ekipman Derneği)
• AEM (Amerika Birleşik Devletleri Ekipman İmalatçıları Derneği)
42
• AXEMA (Fransa Endüstriyel Tarım Ekipmanları Derneği)
• CEMA (Avrupa Tarım Makinaları Derneği)
• FICCI (Hindistan Sanayi ve Ticaret Odası Federasyonu)
• ROSAGROMASH (Rusya Tarım Makinaları İmalatçıları Derneği)
• TARMAKBIR (Türk Tarım Alet ve Makinaları İmalatçıları Derneği)
• UNACOMA (Italya Tarım Makinaları İmalatçıları Birliği)
• VDMA (Almanya Tarım Makinaları Derneği)
c. Derneğin, Alman VDMA Tarım Makinaları Birliği ile Temasları
Her iki dernek arasında 1990-1995 yılları arasında yapılan teknik işbirliğinden sonra
Agrievolution şemsiyesinde geliştirilen diyaloglar neticesinde ilk defa 2012 Temmuz'da VDMA
Tarım Makinaları Birliğinden bir yetkili Türkiye'ye gelmiş, bu kapsamda Tarmakbir
organizasyonunda İstanbul, Ankara ve Konya'da fabrika gezileri, test merkezleri ve çiftçi
örgütleri ile temaslar gerçekleştirmiştir. Söz konusu dernek ile MTG organizasyonunda
Almanya'da gerçekleştirilen Road Show kapsamında tekrar biraraya gelinmiş, bu defa Almanya
için benzer bir organizasyon düzenlenmesi konusunda temaslarda bulunulmuştur.
d. Diğer Tanıtım Faaliyetleri
MTG şemsiyesi altında katıldığımız fuarlar haricinde sektörde dünyanın en önemli 3 fuarından
ikisi olan Hanover Agritechnica (Almanya) ve Paris SIMA (Fransa)
fuarlarına katılım sağlanmıştır.
Derneğin, yurt dışı tanıtım faaliyetlerinin son ayağını ise 2012 yılında gerçekleştirdiği DEİK (Dış
Ekonomik İlişkiler Kurulu) kurucu kuruluş üyeliği oluşturmaktadır.
2. Araç ve Araçüstü Ekipman ve İş Makinaları Üreticileri Birliği Derneği (ARÜSDER)
Dernek, yurtdışı ekipman üreticileri ile görüşmeler yapmakta olup, Derneğin, yurtdışı sektörel
dernekler ile iletişimi ve yurtdışında ofisi bulunmamaktadır.
3. Makine İmalatçıları Birliği (MİB)
Yurtdışı Tanıtım Faaliyetleri Kapsamında,
19 Ekim 2012 CECIMO General Manager Meeting toplantısına katılım, (CECIMO Genel Müdürler
toplantısı ve Genel Kurul için hazırlık toplantısıdır.), 10-15 Eylül 2012 IMTS Chicago Fuarı info
stand ile katılım gerçekleştirmiştir.
23-24 Kasım 2012 tarihlerinde İzmir'de CECIMO Genel Kurulu toplantısını organize etmiştir.Bu
etkinlik, üye ülkelerin dernekleri arasında sıra ile yapılan bir faaliyettir. Türkiye dışından 41
delege katılmış ve 2 üye firma tesisi ziyaret edilmiştir.
Derneğin, TMMA USA adında ABD'de New Jersey şehrinde bir temsilcilik ofisi bulunmaktadır.
Amacı dernek üyelerine herhangi bir iş konusunda ABD'ye girmeden ön hazırlık, bilgi edinme
gibi konularda destek hizmetleri sağlamaktır.
43
4. Türk Pompa ve Vana Sanayicileri Derneği (POMSAD)
Dernek, önceki Başkanı Sn. Bülent Hacıraifoğlu’nun başkanlığını yürüttüğü, CEIR – Avrupa Vana
Sanayicileri Derneği’nin, çalışma gruplarına, toplantılara ve her türlü faaliyetine ve mevcut
dernek Başkanı Sn. Kutlu Karavelioğlu’nun İcra Kurulu’nda görev yaptığı EUROPUMP – Avrupa
Pompa İmalatçıları Derneği’nin çalışma gruplarına, toplantılara ve her türlü faaliyete katılarak ve
üyelerini bilgilendirmektedir.
Derneğin, yurtdışı ofisi bulunmamakta ve temsilci çalıştırılmamaktadır.
Dernek, gerek MTG organizasyonlarıyla gerek kendi yaptığı anlaşmalarla yurtdışındaki fuarlara
katılmakta, yurtdışı fabrika ziyaretleri ve teknik geziler organize etmektedir.
Türkiye’deki muadil dernek temsilcilerini getirip Türkiye’deki fabrikaları gezdirmek amacıyla da
organizasyonlar gerçekleştirilmektedir.
5. Asansör ve Yürüyen Merdiven Sanayicileri Derneği (AYSAD)
Dernek, merkezi Brüksel’de bulunan ELA European Lift Association üyesidir. ELA ‘nın 22 üyesi
bulunmaktadır. AYSAD en yüksek aidat ödeyen 5 büyük ülke derneği arasında olup, ELA yönetim
kurulunda 1 üye ile temsil edilmektedir. ELA Komponent Komitesind, 2 AYSAD üyesi
çalışmaktadır. Derneğin, yurtdışı temsilciliği ve çalışanı bulunmamaktadır.
6. Tekstil Makine ve Aksesuar Sanayicileri Derneği (TEMSAD)
Derneğin, Temmuz-Aralık 2012 döneminde yurtdışı faaliyeti bulunmamaktadır. Yalnızca, Aralık
ayında İNDİA-İTME fuarına katılım sağlanmıştır.
Aynı dönemde, Uganda Dış Ticaret Bakanı ve beraberindeki heyet ile Brezilya Dış Ticaret
Ekonomistleri Derneği tarafından TEMSAD’a ziyaret gerçekleştirilmiştir.
Derneğin, yurt dışında temsilcisi bulunmamaktadır.
7. Türkiye Mermer Doğaltaş Ve Makinaları Üreticileri Birliği (TÜMMER)
Derneğin, Temmuz-Aralık 2012 döneminde yurtdışı lobi faaliyetleri kapsamında girişimi ve
yurtdışı sektörel dernekler ile herhangi aktivitesi olmamıştır.
Derneğin, yurt dışında ofisi ve temsilcisi bulunmamaktadır.
8. İstif Makinaları Distribütörleri ve İmalatçıları Derneği (İSDER)
Üye Olunan Üst Dernekler,
1) AB-Avrupa Yatırımlar ve Sanayi Genel Müdürlüğü-Makine Sektör Komisyonu –Üyesi
Dernek, her 6 ayda bir toplantılara katılmakta, güncel AB Mevzuat uygulamaları, Denetim ve
Gözetim çalışmalarına katılmakta ve lobi faaliyeti yürütmektedir. Türk Makine sektörü ve
faaliyetleri AB Komisyonu yetkililerine aktarılmaktadır.
44
Dernek tarafından, ülkemize en üst düzeyde davet edilen AB DG Enterprice yetkilisi ile Türk İş
Makinaları ve İstif makinaları sektörü müzakeresinin yapıldığı bildirilmiştir.
2) FEM - AB İstif Makinaları Federasyonu-Brüksel-Yürütme Kurulu Üyesi
Her yıl düzenli olarak 4 toplantısı ve bir Kongresi olan ve Yürütme Kurulu üyesi olunan üst
derneğin organizasyonlarına MTG desteği aidat ödeme, katılım ve zirvelerde info desk ile temsil
destekleri ile katılım sağlanmaktadır.
3) ERF- Avrupa Depo ve Raf Sistemleri Federasyonu-Üyesi
İşbirliği Yapılan Diğer Uluslararası Dernekler;
Aşağıda sıralı tüm Federasyon ve Dernekler ile en az yılda 2 kere bir araya gelinerek karşılıklı
bilgi paylaşımı, organizasyon destekleri ve ihracat odaklı Türk Makine tanıtım toplantıları
gerçekleştirilmektedir.
Aşağıdaki dernek ve federasyonların desteği ve daveti ile MTG desteğinden de faydalanarak
organizasyonlara katılım sağlanmaktadır.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
SOBRATEMA – Brezilya Makine, Ekipmanları ve Teknolojileri Derneği – Kar. Der.
CCMA – Çin İş Makinaları Derneği –-Kardeş Dernek
KOCEMA – Koreİş Makinaları Derneği – Kore -Kardeş Dernek
MHIA - Amerika İstif Makinaları Derneği – Kardeş Dernek
ITA – Amerika Forklift Derneği – Kardeş Dernek
JIVA – JaponForklift Derneği – Kardeş Dernek
Derneğin Anlaşması Olduğu Fuarlar;
CEMAT FUARLARI – 29 Ekim -1 Kasım 2012 Çin -Şangay ve Hannover Çin’in Pekin şehrindeki fuar
etkinliğine MTG desteği ile katılım sağlanmış ve standda Türk Firmaları ileürünlerin tanıtımı
gerçekleştirilmiştir.
Bunlara ek olarak,
-
-
KHL MEDYA GURUP tarafından düzenlenen Uluslarası organizasyonalara katılarak
Lobi Faaliyeti ve Tanıtım çalışmaları yürütülmektedir.( KHL ye bağlı 10 dan fazla dergi
ile çalışmaktadır.)
UGANDA, KAMERUN, SENEGAL, LİBYA, ülke ziyaretleri, Bakan görüşmeleri ve
İşadamları ile yapılan toplantılarda TÜRK Makine sanayisi ve sektör anlatılmaktadır.
AMERİKAN ASME (TSE Muadili) 2 kere ön görüşme gerçekleştirlmiş, Türk
Makinalarının ASME standardı uygulayan 60 ülke ye ihracatını kolaylaştırıcı ortak
anlaşma için çalışmalar başlatılmıştır.
45
9. Türkiye İş Makinaları Distribütörleri ve İmalatçıları Birliği (İMDER)
Üye Olunan Üst Dernekler;
1- AB-Avrupa Yatırımlar ve Sanayi Genel Müdürlüğü-Makine Sektör Komisyonu –Üyesi
Dernek tarafından, her 6 ayda bir güncel AB Mevzuat uygulamaları, Denetim ve Gözetim
çalışmalarına katılınmakta, lobi faaliyeti yürütülmektedir. Türk Makine sektörü ve faaliyetler AB
Komisyonu yetkililerine aktarılmaktadır. Ayrıca ülkemize en üst düzeyde davet edilen AB DG
Enterprice yetkilisi ile Türk İş Makinaları ve İstif makinaları sektörü müzakeresi yapıldığı
bildirilmiştir.
2- CECE - Avrupa İş Makinaları İmalatçıları Federasyonu- Brüksel –(Yürütme Kurulu
Üyeliği )
Dernek, Yürütme Kurulu üyesi olunan üst derneğin organizasyonlarına MTG desteği (aidat
ödeme, yol, konaklama ve info desk desteği) ile katılmaktadır.
3- ERA - Avrupa Kiralama Federasyonu – Brüksel Yürütme Kurulu Üyeliği
Dernek, Yürütme Kurulu üyesi olunan üst derneğin organizasyonlarına MTG desteği (aidat
ödeme, yol, konaklama ve info desk desteği) ile katılmaktadır.
İşbirliği Yapılan Diğer Uluslararası Dernekler;
Aşağıda sıralı tüm Federasyon ve Dernekler ile en az yılda 2 kere bir araya gelinmekte ve
karşılıklı bilgi paylaşımı, organizasyon destekleri ve ihracat odaklı Türk Makine tanıtım
toplantıları gerçekleştirilmektedir. Bu dernek ve federasyonların katılımı ile “TÜRKİYE,
DÜNYANIN PARLAYAN İNCİSİ” konulu konferanslar düzenlenmiştir.






1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Fransa,
Almanya,
İtalya
Kore
Brezilya
ve Çin’deki fuarlara katılım sağlanmıştır.
AEM – Amerika Makine Ekipmanları Derneği - Kardeş Dernek
AED – Amerikan İş Makinaları Distribütörleri Derneği – Kardeş Dernek
SOBRATEMA – Brezilya Makine, Ekipmanları ve Teknolojileri Derneği- K.D
CCMA – Çin İş Makinaları Derneği –Kardeş Dernek
CNCMC- Çin İş Makinaları Birliği – Kardeş Dernek
CCPIT- ÇinOdalar ve Borsalar Birliği – Kardeş Dernek
CCPIT -MSC -Çin Makine Sektör Meclisi – Kardeş Dernek
KOCEMA – Koreİş Makinaları Derneği – Kore -Kardeş Dernek
CEMA – Japonİş Makinaları Derneği – Kardeş Dernek
46
Derneğin Anlaşması Olduğu Fuarlar;
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
BAUMA Fuarları (Münih 2013,Çin 2014,Hindistan 2013,Afrika 2013)
BICES İş makinaları Fuarı –PEKİN –
M&T EXPO İş Makinaları Fuarı SAOPAULO-BREZİLYA
İNTERMAT İş makinaları Fuarı – PARİS – FRANSA
İNTERMAT M. EAST 2014 İş Makinaları Fuarı - ABU DHABİ
CONEXPO 2014 İş Makinaları Fuarı – LAS VEGAS – ABD
7.CONEX KORE 2014 İnşaat Makinaları Fuarı, SEUL
Bunlara ek olarak,
- KHL MEDYA GURUP tarafından düzenlenen Uluslararası organizasyonlara katılarak
Lobi Faaliyeti ve Tanıtım çalışmaları yürütülmektedir.( KHL ye bağlı 10 dan fazla dergi
ile çalışmaktadır.)
- UGANDA, KAMERUN, SENEGAL, LİBYA, ülke ziyaretleri, Bakan görüşmeleri ve
İşadamları ile yapılan toplantılarda TÜRK Makine sanayisi ve sektörümüz
anlatılmaktadır.
- AMERİKAN ASME (TSE Muadili) 2 kere ön görüşme gerçekleştirilmiş, Türk
Makinalarının ASME standardı uygulayan 60 ülke ye ihracatını kolaylaştırıcı ortak
anlaşma için çalışmalar başlatılmıştır.
10. Plastik Sanayicileri Derneği (PAGDER)
Temmuz – Aralık 2012 döneminde derneğin iştirak etmiş olduğu yurtdışı organizasyonları
aşağıdaki gibidir;
a) EuPC - European Plastics Converters (Avrupa Plastik Üreticileri Birliği) Uluslararası
Dernekler Toplantısı
b) Plastics Europe (Avrupa Plastik Hammadde Üreticiler Bilirği) Akdeniz Bölgesi Danışma
Kurulu Toplantısı
c) EuPC Ambalaj Toplantısı
d) Euromap (Avrupa Plastik ve Kauçuk İşleme Marinacıları Birliği) İcra Kurulu Toplantısı
e) Güney Kore Toplantısı – Türk Plastik Sektörünün tanıtımı ve Türkiye-G.Kore arasında
gerçekleştirilen STA’nın sektöre faydaları toplantısı.
11. Akışkan Gücü Derneği (AKDER)
Derneğin, yurt dışında ofisi ve temsilcisi yoktur.
Dernek, CETOP üyesidir.
CETOP 2013 için yeni bir rehber çalışması hazırlanmaktadır. Dernek, üyelerinin tamamının
adreslerinin yer alacağı bu rehber için tüm bilgileri güncellemiştir.
TSE ile işbirliği yaparak, sektörleri için (ISO TC 131) bir Ayna Komitesi kurulmuştur. Bu komite ile
uluslararası standartlar için görüş bildirilmekte ve yurt dışında yapılan bazı alt komite
toplantılarına da katılım sağlanmaktadır.
47
12. Elektrikli Vinç İmalatçıları Birliği Derneği (TEVİD)
Derneğin, yurt dışında ofisi ve temsilcisi; sektörel derneklerle de bir ilişkisi yoktur. Dernek, bu yıl
yapmış olduğu çalıştay için yurt dışından yabancı firmalar davet etmiş ve çalıştay için yaptırılmış
olan İngilizce broşürler dağıtmış, ayrıca bu broşürler yurt dışına gönderilmiştir.
13. Tüm Asansör Sanayici ve İş Adamları Derneği (TASİAD)
Derneğin, yurtdışı lobi faaliyeti ve yurtdışı dernekler ile ilişkisi yoktur.
14. Ambalaj Makinecileri Derneği (AMD)
Derneğin, yurt dışında ofisi ve temsilcisi; sektörel derneklerle de bir ilişkisi yoktur.
15. Endüstriyel Otomasyon Sanayicileri Derneği (ENOSAD)
Dernek, 3–7 Aralık 2012 tarihlerinde OAİB – MTG (Makine Tanıtım Grubu) organizasyonunda
Almanya’ nın Baden-Wüerttenberg Eyaletinde düzenlenen “Road Show” (Tanıtım Turu)a
katılmıştır.
EFAC (The European Factory Automation Committee www.efac.org ) üyesidir. ENOSAD’ ın
yurtdışında ofisi ve çalışanı bulunmamaktadır.
Yukarıda belirtilen yurtdışı tanıtım ve lobi faaliyetleri genel olarak değerlendirildiğinde, makine
sektörünün gerek MTG gerekse Sektörel Dernekler vasıtasıyla yurtdışında sürekli temsil edildiği
herhangi bir ofis ya da temsilciliğinin bulunmadığı, ancak bahse konu eylemin amacına yönelik
olarak, yurtdışında ofis ve temsilciliklerin açılmasını gerektiren tanıtım ve lobi faaliyetlerine
düzenli bir şekilde devam edildiği görülmektedir.
48
Eylem 4.2.
Türk Makina Sektörü ile ilgili olarak firma bazında veri tabanı oluşturulacak ve kullanıma
açılacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
OAİB
TOBB
KOSGEB
MİB
TİAD
Eylem 1.3.’de açıklanan Sanayi Sicil Sisteminin tamamıyla çalışır duruma gelmesi ile bu sistem
içerisindeki kayıtların, ürün ve üreticisi ile sınırlandırılmak koşulu ile kısmi olarak Bakanlığımız
web sayfasında kamuoyu ile paylaşılması mümkün hale gelecektir.
Makine sektöründe faaliyet gösteren, Birliğimize üye ihracatçılar firmalara yönelik olarak 23 alt
mal grubumuza göre firma sınıflandırması yapılarak “Turkish Machinery Exporters’ Catalog” ve
CD hazırlanmıştır. Söz konusu katalog ile CD katıldığımız uluslararası fuarlarda ve düzenlediğimiz
toplantılarda ziyaretçilere dağıtılmaktadır.
Ayrıca, Makine Sanayi Sektör Platformu üyelerinin çok dilli üye ve sektör katalogları
hazırlanması ve basılmasına maddi destek sağlanmaktadır.
Ayrıca, Birliğimiz tarafından Makine Sanayi Sektör Platformunu oluşturan tüm üyelerin ve
bunlara üye firmaların internet aracılığı ile haberleşmelerini sağlamak amacıyla bir proje
başlatılmıştır. www.turkmakinesanayi.com web sitesinden üyeler birbirleri ile haberleşebilecek,
Makine ve Aksamları İhracatçıları Birliği’nden gelen kurumsal duyuruların tümüne erişebilecek,
anlık mesajlaşabilecek ve Forum imkânı ile görüşlerini aktarabilecektir. Ziyaretçiler, Makine
Sanayi Sektör Platformu üye dernek ve firmaların iletişim bilgilerine ulaşabilecektir. Ayrıca,
sitenin en çok ziyaretçi çekmesi beklenen bölümü ise sanal kütüphane kısmıdır. Bu bölüm için
yapılan özel yazılım ile Makine Sanayi Sektör Platformuna üye derneklerin katalog ve
yayınlarına, Makine ve Aksamları İhracatçıları Birliğine ait katalog vb. materyallere
erişilebilecektir. Proje kapsamında yaklaşık 3.000 adet firmanın bilgisi sisteme entegre
edilmiştir.
49
Eylem 4.3.
İhracat ve pazarlamaya yönelik devlet desteklerinin yeterli düzeyde bilinmemesinden
hareketle bilgilendirme toplantıları yaygınlaştırılacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
KOSGEB
TOBB
OAİB
MİB
EKONOMİ BAKANLIĞI
2012 Temmuz-Aralık döneminde, Bakanlığımız ilgili birimlerince ülke masaları seminer ve
bilgilendirme toplantıları düzenlenmek suretiyle çeşitli pazarlar hakkında firmalarımızın
bilgilendirilmesi mümkün olmuştur. Bakanlığımız tarafından 7 ilde düzenlenen 7 Dış Ticaret
Bilgilendirme Seminerine ilişkin tablo aşağıda yer almaktadır. Söz konusu seminerlere 345 kişi
katılım sağlamıştır.
Tablo 11. Dış Ticaret Bilgilendirme Seminerleri
Talep Eden Kurum
Yer
Tarih
Sunum Konusu
1
Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası
Trabzon
18 Temmuz 2012
2
Kütahya Ticaret ve Sanayi Odası
Kütahya
20 Eylül 2012
GAC Ülke Sunumu
3
Antalya Ticaret ve Sanayi Odası
Antalya
3 Ekim 2012
Irak Ülke Sunumu
4
Ordu Ticaret ve Sanayi Odası
Ordu
11 Ekim 2012
5
Tekirdağ Ticaret ve Sanayi Odası
Tekirdağ
17 Ekim 2012
6
Nazilli Ticaret ve Sanayi Odası
Nazilli
31 Ekim 2012
Mısır Ülke Sunumu
7
Mersin Ticaret ve Sanayi Odası
Mersin
29 Kasım 2012
Çin ülke sunumu
Yurtdışı Pazarlara İhraç
İmkânları
Ukrayna Pazarına İhraç
İmkânları
Ukrayna Pazarına İhraç
İmkânları
Ayrıca, Bakanlığımız uhdesinde yürütülmekte olan ihracata yönelik devlet desteklerine hakkında
firmalarımızın bilgilendirilmesini teminen Bakanlığımız ilgili birimlerince muhtelif seminer,
toplantı ve panellere katılım sağlanmaktadır. Temmuz-Aralık 2012 döneminde gerçekleşen söz
konusu etkinliklere ilişkin tablo aşağıda yer almaktadır.
50
Tablo 12. İhracat Genel Müdürlüğünce Katılım Sağlanan Seminer, Toplantı ve Paneller
Toplantı Konusu
Toplantı Yeri
Toplantı
Tarihi
Sunum Konusu
1
Uşak TSO (Yeni Teşvik
Sistemi ve İhracatta Devlet
Yardımları)
Uşak Ticaret ve
Sanayi Odası
03.07.2012
Yeni Teşvik Sistemi ve İhracatta Devlet
Yardımları
2
Ege İhracatçı Birlikleri
Organik Tarım UR-GE
Projesi Danışmanlık
Faaliyeti Değerlendirmesi
Ege İhracatçı
Birlikleri
27.07.2012
Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesinin
Desteklenmesi
DEİK
Desteklenmesi, Pazar Araştırması ve Pazara
04.09.2012
Giriş Desteği, Çevre Maliyetlerinin
Desteklenmesi
3
Elazığ Dış Ticaret
Bilgilendirme Semineri
4
Türkçe Konuşan Girişimciler TOBB Ankara
5
İMES OSB Kümelenme
Strateji Geliştirme Çalıştayı
19.09.2012 İhracat Bilgi Platformu
Kocaeli-Gebze
Makine İhtisas
OSB
03.10 2012
Desteklenmesi
6
KOBİ Haftası Programı
Başkent OSB
15.10.2012
Desteklenmesi
7
Konya Sanayi Borsası
KSB Konya
24.10.2011 Fuarlar
8
Mali Destekler Bilgilendirme İzmir Kalkınma
Toplantısı
Ajansı
02.11.2012
Desteklenmesi
9
Ostim Bölge Sanayi
Yönetimi Bilgilendirme
Semineri
Ostim Ankara
02.11.2012 Fuarlar
10
A’dan Z’ye Dış Ticaret
Eğitim Programı
Akdeniz
İhracatçı
05.11.2012 İhracat Mevzuatı ve Uygulamaları
Birlikleri Mersin
11
Ankara Sanayi Odası
Abant Bolu
19.11.2011 Fuarlar
İstanbul Sanayi
Odası
20.11.2012
2013 Yılı İçin Belirlenen Hedef ve Öncelikli
Pazarlar
Akdeniz
İhracatçı
24.11.2012
İhracatta Online Pazarlama ve Elektronik
Ticaret Yönelik Devlet Yardımları
2013 Yılı İçin Belirlenen
Hedef ve Öncelikli Pazarlar
12
ve İhracata Yönelik Devlet
Destekleri
13
Eğitim Programı
51
Birlikleri
Mersin
Akdeniz
İhracatçı
Birlikleri
Mersin
26.11.2012
Yurt Dışında Gerçekleştirilen Fuar
Katılımlarının Desteklenmesi
15 Dış Ticaret Eğitim Programı
Ege İhracatçı
Birlikleri
İzmir
07.12.2012
Yurt Dışında Gerçekleştirilen Fuar
Katılımlarının Desteklenmesi
Ege İhracatçı
Birlikleri
İzmir
Türk Ürünlerinin Yurtdışında Markalaşması,
Türk Malı İmajının Yerleştirilmesi ve
07.12.2012 TURQUALITY®’nin Desteklenmesi, Yurt Dışı
Birim, Marka ve Tanıtım Faaliyetlerinin
Desteklenmesi, Tasarım Desteği
Ege İhracatçı
Birlikleri
İzmir
07.12.2012
Desteklenmesi ve İstihdam Yardımı
14
Eğitim Programı
52
Eylem 4.4.
TURQUM ve TSE Kalite Belgesi alan firmaların sayısı arttırılacak, belgelerin tanıtımı
yapılacak ve belge sahibi firmalara ilave destekler sağlanacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
KOSGEB
TOBB
Maliye Bakanlığı
TSE
OAİB
EKONOMİ BAKANLIĞI
TURQUM® Ürün Uygunluk Belgesini bugüne kadar toplam 24 firma almıştır. Temmuz-Aralık
2012 dönemi içerisinde ise 4 firmanın belgelendirme denetimi yapılmış olup, belgelendirme
süreci devam etmektedir. Ayrıca hâlihazırda 2 firma için ise denetim programı yapılmaktadır.
TURQUM® belgesine sahip firmalara yurtdışında yayınlanan sektörel dergilere oldukları ilan
tutarının %70’i oranında 20.000 $’a kadar maddi destek sağlanmaktadır. Bu destek 2013 yılı
içinde artırılacaktır. Ayrıca, yurt içinde de TURQUM® kalite markasının tanıtılması amacıyla yurt
içi dergilere ilan verilmektedir.
Temmuz-Aralık 2012 döneminde TURQUM® belgeli firmaların başvuruları doğrultusunda 4
firma “Yurtdışı yayınlara verilen ilan” desteğinden yararlanmış olup, MTG Yönetim Kurulu kararı
ile toplamda yaklaşık 50.000 $ destek sağlanması uygun görülmüştür.
Tablo 13. TURQUM® Kalite Markası Sahibi Firmalar
FİRMA ADI
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
HİDROMEK
LAYNE BOWLER
EKOMAK
VİNÇSAN
DOĞUŞ VANA
DALGAKIRAN
HİDROKON
MEKA MÜHENDİSLİK
ERMAKSAN
ÇESAN ÇEVRE SAĞLIĞI
YILMAZ PVC VE ALİMÜNYÜM İŞLEME MAKİNALARI
ÇAKMAK VİNÇ
ÖZ-KAN MAKİNA ELEMANLARI
NETMAK
AKYAPAK
GÖÇMAKSAN
GENÇ DEĞİRMEN
ALFA KAZAN
ÜNTES
SEKTÖR
İş Makineleri
Pompa
Kompresör
Vinç
Vana
Kompresör
Mobil Vinç
Beton Santrali
Takım Tezgâhları
Asfalt Plenti
Plastik İşleme Makineleri
Vinç
Vana
İstif Makineleri
Takım Tezgâhları
Takım Tezgâhları
Değirmen Makineleri
Basınçlı Kaplar
İklimlendirme
53
20
21
22
23
24
KARMETAL
THERMO ISI
ÜÇGE DRS
ERENSAN
KM KUMSAN VİNÇ
İstif Makineleri
Kazan
Vinç
TÜRK STANDARTLARI ENSTİTÜSÜ
Türk Standartları Enstitüsü olarak sadece Makine Sektörü için değil, diğer sektördeki
sanayicilerimiz için de aşağıdaki uygulamalar gerçekleştirilmiştir.
1- TSE ‘den belgesi bulunan üreticilerimiz için kalibrasyon ücretlerinde % 30 indirim
uygulanmaktadır.
2- Pek çok ülke ile anlaşmalar imzalanarak ihracatta TSE Belgesi bulunan ürünlerin
ihracatta herhangi bir engele maruz kalmadan direk geçişi sağlanmıştır.
3- Standart satışlarında belirli bir indirim uygulanması kararı alınmıştır.
4- Ücretsiz çalıştaylar ve bilgilendirme toplantıları düzenlenerek kalite seviyesinin
arttırılması hususunda çalışmalar yapılmıştır.
5- Sanayicilerimizin KOSGEB desteğinden yararlanabilmeleri için, Ürün Belgelendirme
konularında TÜRKAK’tan Akreditasyon kapsam genişletmeleri arttırılmaktadır.
54
Eylem 4.5.
Dünyada marka olmuş makina ihtisas fuarlarına katılım teşvik edilecek ve bu fuarlarda Türk
Makina Sanayi ile ilgili konferanslar düzenlenecektir.
Sorumlu Kuruluş:
MİB
KOSGEB
TOBB
OAİB
EKONOMİ BAKANLIĞI
2012 yılı Temmuz-Aralık döneminde; makine konusunda 19 fuara Milli Katılım izni verilmiş olup,
189 fuar bireysel destek kapsamına alınmıştır.
Tablo 14. Milli Katılımı Desteklenen Makine Fuarları (2012 Yılı Ocak-Haziran Dönemi)
SIRA
NO
FUAR ADI
BAŞLAMA
TARİHİ
BİTİŞ
TARİHİ
KONUSU
ÜLKE
1
ALL CHINA LEATHER
EXHIBITION
04.09.2012
Deri, deri mamulleri,
06.09.2012 ayakkabı, deri işleme ve
ayakkabı makineleri
2
SMM - INTERNATIONAL
SHIPBUILDING,
MACHINERY & MARINE
TECHNOLOGY FAIR
04.09.2012
07.09.2012
11.09.2012
İnşaat, inşaat
malzemeleri, inşaat
13.09.2012 makineleri, mobilya,
mobilya aksesuarları ve
yan sanayileri
Pakistan
Mısır
3
BUILD ASYA
8.ULUSLARARASI YAPI VE
YAPI TEKNOLOJİLERİ
Gemi ve gemi makineleri
teknolojileri
Çin
Almanya
4
50. CAIRO FASHION&TEX
13.09.2012
Moda, hazır giyim, yan
sanayi, deri ve deri
16.09.2012 ürünleri, tekstil, tekstil
makineleri, tekstil
kimyasalları
5
CONFAIR ULUSLARARASI
YAPI VE YAPI
MALZEMELERİ FUARI
15.09.2012
18.09.2012
Yapı, yapı malzemeleri,
teçhizat ve makineleri
İran
6
11. ICF ULUSLARARASI
BİSKÜVİ, ŞEKERLEME,
ÇİKOLATA ÜRÜNLERİ,
MAKİNELERİ VE
HAMMADDELERİ FUARI
25.09.2012
Bisküvi, şekerleme,
şekerleme yapımı
makineleri ve
28.09.2012
hammaddeleri, şeker
kaplama, dondurma ve
çikolata
İran
55
7
12. TIIE TAHRAN
ULUSLARARASI SANAYİ
FUARI
05.10.2012
Makine, metal işleme, ağır
vasıta, demir çelik, fabrika
08.10.2012
araç gereçleri, sanayi tipi
ürünler
8
TIB 2012
17.10.2012
20.10.2012
9
EIMA
07.11.2012
11.11.2012 Tarım makineleri
10
BATIWEST 2012
07.11.2012
12.11.2012
Makine mühendisliği,
endüstriyel robotlar
Yapı, inşaat ve inşaat
malzemeleri
11
CAIRO BUILD
08.11.2012
Yapı ve inşaat
malzemeleri, inşaat
11.11.2012
makineleri, belediye
ekipmanları ve doğaltaş
12
SAUDI BUILD, SAUDI
STONE TECH and SAUDI
BUILD - THE PMW SERIES
2012
11.11.2012
14.11.2012
13
AUTOMECHANIKA
ARGENTINA 2012
14.11.2012
17.11.2012 Makine
14
EMBALLAGE 2012
19.11.2012
22.11.2012
15
INTERNATIONAL
INDUSTRIAL FORUM
20.11.2012
23.11.2012 Yapı makineleri
16
MAFPEX 2012, NIGERIA
INTERNATIONAL
MACHINERY
AGRICULTURE, FOOD AND
PACKAGING FAIR
26.11.2012
29.11.2012
Makina tarım gıda
ambalaj
17
12.
AGRO+FOOD+DRINK+TEC
H EXPOGEORGIA
28.11.2012
01.12.2012
Gıda işleme ve tarım
makineleri
13.12.2012
16.12.2012 Makine
19.12.2012
Paketleme ve baskı
22.12.2012 ürünleri ekipmanları ve
makineleri
18
19
1. BAKU MACH
INTERNATIONAL
MACHINERY & TOOLS
EXHIBITION
19. IRAN PACK & PRINT
SHOW ULUSLARARASI
PAKETLEME VE BASKI
ÜRÜNLERİ EKİPMANLARI
VE MAKİNELERİ FUARI
İnşaat mermer makina ve
ekipmanları
Ambalaj malzemeleri ve
makineleri
56
İran
Romanya
İtalya
Cezayir
Mısır
S. Arabistan
Arjantin
Fransa
Ukrayna
Nijerya
Gürcistan
Azerbaycan
İran
Eylem 4.6.
Yeni Pazar olanakları araştırılacak ve geliştirilecektir.
Sorumlu Kuruluş:
OAİB
TOBB
MİB
EKONOMİ BAKANLIĞI
Bakanlığımız çeşitli ticaret politikası araçları ile firmaları yeni pazarlara yöneltebilmektedir. Bu
çerçevede, Bakanlar Kurulunun 27/12/1994 tarih ve 94/6401 sayılı İhracata Yönelik Devlet
Yardımları Kararı’nın 4’üncü maddesinin verdiği yetkiye istinaden hazırlanan ve belirli bir
faaliyetin yapılması esasına dayanan çeşitli ihracat destekleri Bakanlığımız uhdesinde
yürütülmektedir. Bu kapsamda;
- 2009/5 sayılı Yurt Dışında Gerçekleştirilen Fuar Katılımlarının Desteklenmesine İlişkin Tebliğ
kapsamında, firmaların yurt dışı fuarlara iştiraklerine ve sektörel nitelikteki uluslararası fuarlara
bireysel katılımlarına ilişkin harcamaları belirli oran ve miktarlarda desteklenmektedir. Bahse
konu Mevzuat çerçevesinde destek kapsamına alınan fuarlar yukarıda belirtilmiştir.
- 2010/6 sayılı Yurt Dışı Birim, Marka ve Tanıtım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında
Tebliğ kapsamında, firmalarımızca yurt dışında gerçekleştirilen tanıtım, marka tescil giderleri ile
yurt dışında mal ticareti yapmak amacıyla açılan birimleriyle ilgili giderleri belirli miktar ve
oranlarda desteklenmektedir.
- 2006/4 Sayılı Türk Ürünlerinin Yurtdışında Markalaşması, Türk Malı İmajının Yerleştirilmesi
ve TURQUALITY®’nin Desteklenmesi Hakkında Tebliğ kapsamında, firmaların; patent, faydalı
model, endüstriyel tasarım ve marka tesciline ilişkin harcamaları, kalite belgesi alımına ilişkin
giderleri, moda/endüstriyel ürün tasarımcı istihdamına ilişkin giderleri, tanıtım, reklam ve
pazarlama faaliyetleri, yurtdışı birimlere ilişkin kira ve temel kurulum giderleri, danışmanlık
(strateji, operasyon, organizasyon, teknoloji) giderleri, bilişim ve bilgi yönetimi alanına yönelik
harcamaları %50 oranında 5 yıl süreyle desteklenmekte olup; üretimden pazarlamaya, satıştan
satış sonrası hizmetlere kadar bütün süreçleri kapsayacak şekilde yönetsel bilgi birikimi ve
kurumsallaşma konularında destek sağlanmaktadır.
Tablo 15. TURQUALITY® Kapsamındaki Makine Firmaları
2012 yılı Ocak-Haziran Döneminde
Kapsamına alınan Firma Sayısı
Türk Ürünlerinin Yurtdışında Markalaşması, Türk Malı İmajının
Yerleştirilmesi ve TURQUALITY®’nin Desteklenmesi Hakkında
Tebliğ kapsamındaki Makine Firmaları
14
-
57
Tablo 16. Makine Sektöründe Faaliyet Gösteren TURQUALİTY Firmaları
S.N.
DESTEK BAŞLANGIÇ
TARİHLERİ
FİRMA ADI
1
Airfel Isıtma ve Soğutma Sistemleri San. Tic. A.Ş.
03.02.2010
2
Arzum Elektrikli Ev Aletleri San. ve Tic. A.Ş.
03.05.2011
3
Genpower Jeneratör San.ve Tic. A.Ş.
03.02.2010
4
İnoksan Mutfak Sanayi ve Ticaret A.Ş.
29.12.2011
5
Termikel Madeni Eşya San. A.Ş.
23.06.2011
6
Hidromek Hidrolik ve Mekanik Makina İmalat San. ve Tic. A.Ş.
05.12.2006
7
Sanko Makina Pazarlama ve Ticaret A.Ş.
26.10.2010
8
Arçelik A.Ş.
31.03.2008
9
Deima Elektromekanik Ürünler İnş. Spor Malz. İml. San ve Tic. A.Ş.
08.06.2012
10
Makel Elektrik Malzemeleri Sanayi ve Ticaret A.Ş.
02.03.2010
11
Vatan Kablo Metal Endüstri ve Ticaret A.Ş.
24.10.2011
12
Vestel Dış Ticaret A.Ş.
25.06.2008
13
Vestel Elektronik Sanayi ve Ticaret A.Ş.
05.12.2006
14
Viko Elektrik ve Elektronik Endüstrisi Sanayi ve Ticaret A.Ş.
14.11.2008
- 2011/1 sayılı Pazar Araştırması ve Pazara Giriş Desteği Hakkında Tebliğ kapsamında,
firmalarımızın yurt dışı pazarlara girmelerini teminen, Yurt Dışı Pazar Araştırması Desteği, Pazara
Giriş Desteği ve Sektörel Ticaret Heyeti ve Alım Heyeti Programları Desteği ile E-Ticaret
Sitelerine Üyelik Desteği sağlanmaktadır. Temmuz-Aralık 2012 tarihleri arasında makina
sektörüne yönelik gerçekleştirilen sektörel ticaret heyeti programları aşağıda belirtilmektedir:
Tablo 17. Makine Sektörüne Yönelik Sektörel Ticaret Heyeti Programları
Heyet
Başlangıç
Programın Adı
Elektrik, Elektronik,
Makine ve Bilişim
1
Sektörel Ticaret
Heyeti
Tarım Makinaları
2 Sektörel Ticaret
Heyeti
Heyet Bitiş
Organizatör
Ülkesi
23.07.12
27.07.12
İMMİB (Elektrik, Elektronik,
Kenya/Nairobi;
Makina ve Bilişim
Tanzanya/Darusselam
İhracatçıları Birliği
28.11.12
01.12.12
Konya Ticaret Odası
Fas/ Kazablanka
58
- 2010/8 sayılı Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesinin Desteklenmesi Hakkında Tebliğ
kapsamında firmalar personellerinin eğitimine ilişkin olarak destek alabilmektedirler. Bu
bağlamda, eğitim ve/veya danışmanlık ihtiyacının analizi, iş planı ve ihracat stratejilerinin
hazırlanması ve izlenmesi, ihracat potansiyelinin belirlenmesi ve ihracat yapmaya hazır hale
getirilmesi, süreç iyileştirme ve yönetimi, bilgi ve iletişim teknolojileri danışmanlığı, aynı değer
zincirinde yer alan, birbirleriyle ilişki içinde olan ve coğrafi yakınlık içinde bulunan şirketlerin
uluslararası rekabetçilik yönünde yol haritalarının hazırlanması konularındaki program giderleri
ile Bakanlığımızca uygun görülen diğer konulardaki program giderleri desteklenmektedir.
Bu kapsamda, makine ve aksamları sektörüne yönelik hâlihazırda devam eden Ur-Ge® projeleri
aşağıda belirtilmektedir:
Tablo 18. Makine Sektörüne İlişkin Ur-Ge Projeleri
İşbirliği Kuruluşu
Firma Sayısı
1
Sakarya Ticaret ve Sanayi Odası
17
2
Mersin Ticaret ve Sanayi Odası
14
3
Muş Ticaret ve Sanayi Odası
8
4
Ostim Organize Sanayi Bölge Müdürlüğü
14
5
10
6
Polatlı OSB Yönetim Kurulu Başkanlığı
11
7
22
8
Elazığ Ticaret ve Sanayi Odası
20
9
ORSİAD-Ostim Organize Sanayi Bölgesi İş Adamı ve Yöneticileri Derneği
10
10
Ege Soğutma Sanayicileri ve İş Adamları Derneği
52
11
Havacılık ve Uzay Kümelenmesi Derneği
13
12
Eskişehir Havacılık Kümelenmesi Derneği
15
13
TOBB
0
14
Ankaralı Sanayici ve İşadamları Derneği
17
15
Makine İmalat Teknolojileri İhtisas Organize Sanayiciler Derneği
25
16
Aksaray Ticaret ve Sanayi Odası
14
17
Ankara İvedik Organize Sanayi Bölge Başkanlığı
20
18
İklimlendirme Soğutma Klima İmalatçıları Derneği
28
19
Ankara İvedik Organize Sanayi Bölge Başkanlığı
20
20
Kocaeli-Gebze VI. (İMES) Makine İhtisas OSB
20
59
HEDEF - 5
Global düzeyde rekabet edebilen, katma değerleri yüksek ürünler üretebilmek için AR-GE ve
inovasyon yapmak.
Eylem 5.1.
Ar-Ge destekleri tanıtılacak ve kolaylaştırılacak; KOBİ’ler için yeni Ar-Ge ve inovasyon
destek mekanizmaları geliştirilecektir.
Sorumlu Kuruluş:
TÜBİTAK
KOSGEB
TTGV
TOBB
OAİB
Bilim ve Teknoloji Genel Müdürlüğünce;
1- 4691 sayılı Kanun ve bu kanunda Değişik 6170 sayılı Kanun çerçevesinde Teknoloji
Geliştirme Bölgelerinin, yönetici şirket tarafından kurulması; işletilmesi ve takibi
yapılmaktadır. Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde yönetici şirket, girişimci firma ve çalışan
Ar-Ge ve destek personeline kanunla belirlenmiş vergisel destek ve teşvikler
uygulanmaktadır.
2- 635 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (eski bilinen şekliyle mülga 5593 Sayılı Kanun)
kapsamında Üniversite-Sanayi İşbirliği ile yürütülecek Ar-Ge ve Yenilik Projelerinin
desteklenmesi amacıyla Sanayi Tezleri Programı (San-Tez) yürütülmektedir. San-Tez
Programı ile şirketlerin hazırladıkları proje tutarının % 25'ine kadar ilgili şirket ve %
75'ine kadar kamu tarafından desteklenmektedir.
3- 5746 sayılı Kanun kapsamında; Ar-Ge Merkezleri; Rekabet Öncesi İşbirliği Projelerine
vergisel teşvikler ve destekler sağlanmakta, Girişimcilere yönelik olarak da Teknogirişim
Sermayesi Desteği verilmektedir. Teknogirişim Sermayesi Desteği Programı ile
girişimciye sundukları iş planının desteklenmeye değer bulunması halinde 100.000 TL'ye
kadar hibe desteği verilmektedir. Ar-Ge Merkezleri ise en az 50 tam zamanlı Ar-Ge
personeli çalıştıran firmaların Ar-Ge harcamaları ile çalışan personelin gelirlerine vergisel
destek ve teşvikler uygulanmaktadır.
Ar-Ge Destek programların tanıtımı amacıyla üniversitelerde, paydaş kurum, kuruluş ve
STK'larda düzenlenen tanıtım ve bilgilendirme etkinliklerine katılım sağlanmıştır.
Ayrıca, 2012 yılında 56 ilde düzenlenen üniversite-sanayi-kamu işbirliğine yönelik bilgilendirme
toplantılarına katılım sağlanmış ve destek programları anlatılmıştır. Ayrıca, 16 etkinlik
programına katılım sağlanmış ve destek programları anlatılmıştır.
Tüm bu programlarla ilgili olarak üniversitelerden ve konu ile ilgili kurum ve kuruluşlardan talep
gelmesi halinde tanıtım ve bilgilendirme toplantılarına katılım sürekli olarak sağlanmaktadır.
60
TÜBİTAK
Ülkemizin Bilim, Teknoloji ve Yenilik (BTY) vizyonunu, önceliklerini ve ana hedeflerini içeren
temel strateji belgesi olan “Ulusal Bilim, Teknoloji ve Yenilik Stratejisi (UBTYS) 2011-2016” ile,
Bilim Teknoloji Yüksek Kurulu’nun (BTYK) 27 Aralık 2011 tarihinde yapılan toplantısında alınan
kararlar doğrultusunda stratejik hedeflerini belirleyen TÜBİTAK;
• KOBİ’lerin Ar-Ge Kapasitesi ve Yetkinliklerinin Artırılması,
• TEYDEB Bütçesi İçerisinde KOBİ’lere Aktarılan Destek Oranının Artırılması,
• Büyük Bütçeli Projelerde KOBİ’lerin Alt-Yüklenici Olarak Projelerde Yer Alması Zorunluluğu
ve Kotası Getirilmesi,
• Desteklenen KOBİ Projelerinde Araştırmacılara Teşvik Edici Ödüller Verilmesi,
• Üniversite-Sanayi İşbirliğini İçeren Projelerin Değerlendirme Kriterlerinin İyileştirilmesi,
• Üniversite-Sanayi İşbirliklerinin Çoğaltılması,
hedefleri paralelinde;
TÜBİTAK Bilim Kurulu’nun 7 Nisan 2012 tarihli ve 207 sayılı toplantısı ile 5 Mayıs 2012 tarih ve
208 sayılı toplantısında alınan kararlar gereğince;
• 1507 kodlu, TÜBİTAK KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programı Uygulama Esaslarında,
• 1501 kodlu, TÜBİTAK Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı Uygulama Esaslarında,
• 1505 kodlu Üniversite-Sanayi İşbirliği Destek Programı Uygulama Esaslarında,
önemli değişiklikler yapılmış ve Uygulama Esasları yeniden düzenlenmiş olup yürürlük
maddelerindeki hususlar çerçevesinde, genel olarak 1 Temmuz 2012 tarihinde yürürlüğe
girmiştir.
1507 KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destekleme Programı
Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelere (KOBİ) yönelik strateji ve eylem planlarında geliştirilen
temel strateji; KOBİ’lerin verimliliklerini, katma değer içindeki paylarının ve uluslararası rekabet
güçlerinin artırılması esasına dayanmaktadır. Ülkemizde, Ar-Ge faaliyetlerinin önemli bir
bölümü büyük ölçekli işletmelerle sınırlı olup, ülke sanayinin %98’ini oluşturan KOBİ’lerin Ar-Ge
faaliyetleri istenilen düzeyin altında kalmıştır. Yukarıda belirtilen stratejik hedeflere ulaşmak için
piyasa koşulları ve uluslararası anlaşmalar kapsamındaki yükümlülükler dahilinde, 2007 yılında
KOBİ’lerin Ar-Ge ve yenilik projeleri için farklılaştırılmış bir destek programı TÜBİTAK tarafından
kurgulanmış ve uygulamaya alınmıştır.
Program kapsamında 2007-2012 yıllarını kapsayan bilgiler aşağıdaki tabloda yer almaktadır:
61
Tablo 19. 1507 KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destekleme Programı Verileri (2007-2012)
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Proje Sayısı
578
1.192
1.024
939
854
1.048
Firma Sayısı
536
1.097
946
848
773
951
Destek Kararı Verilen Proje
Sayısı
162
641
597
516
512
663
Hibe Destek Tutarı (Milyon
TL) (2012 yılı sabit
fiyatlarıyla)
-
20,9
91,5
75,1
79,6
81
Kaynak: TÜBİTAK
1 Temmuz 2012 tarihi itibarıyla 1507 kodlu program kapsamında yapılan mevzuat değişikliğiyle
proje bütçesi üst sınırı 400.000 TL’den 500.000 TL’ye çıkarılmıştır. Bu kapsamda; 283 KOBİ (%30)
292 (%28) proje başvurusunda bulunmuştur.
Ayrıca, mevcut uygulamada 1507 Programının %75 oranındaki hibe desteğinden en fazla ilk iki
projesi için yararlanabilen KOBİ’lere, yapılan mevzuat değişikliğiyle –en az ikisi ortaklı başvuru
olmak kaydıyla- ilk beş(3+2) projelerinde Programdan destek alabilme hakkı tanınmıştır. 2012
yılı sonu itibarıyla, ilk üç projesi desteklenen 15 KOBİ (45 proje) bulunmaktadır. 2013 yılında ilk
üç projesi veya ikisi ortaklı olmak kaydıyla 5 projesi desteklenen firmaların sayısının artması
beklenmektedir.
Bununla birlikte; KOBİ’lerin başarıyla tamamlanan projelerinde; proje fikrini çıkaran ve proje
boyunca kuruluşta çalışan, “fikir sahibi araştırmacı” ya 7.500 TL teşvik ödülü verilmesi
uygulaması başlatılmıştır. 2012 yılı içerisinde, TEYDEB Teknoloji Grup Yürütme Komiteleri
tarafından yaklaşık 56 fikir sahibi araştırmacı belirlenmiş olup, ilgili kişilere 2013 yılında teşvik
ödüllerinin verilmesi planlanmaktadır.
1501 Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı
1995 yılında başlatılan 1501 Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programının amacı, ülkemiz
sanayine kurumsal Ar-Ge yeteneği kazandırarak evrensel teknolojiye katkı sağlar hale getirmek
için, Türkiye’de yerleşik katma değer yaratan kuruluşların Ar-Ge ve yenilikçi projelerini
desteklemektir.
Program kapsamında 2003-2012 yıllarını kapsayan bilgiler aşağıdaki tabloda yer almaktadır.
62
Tablo 20. 1501 Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı Verileri (2003-2012)
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Proje Sayısı
418
503
595
711
809
939
871
757
769
975
Firma Sayısı
316
360
434
481
538
588
547
490
537
636
Destek Kararı Verilen Proje
Sayısı
279
374
449
534
566
516
540
516
524
642
Hibe Destek Tutarı (Milyon TL)
(2012 yılı sabit fiyatlarıyla)
91,0
96,2
195,3 225,4 338,9 262,8 371,3 253,8 204,5 204,1
Kaynak: TÜBİTAK
1 Temmuz 2012 tarihi itibarıyla 1501 kodlu program kapsamında yapılan mevzuat değişikliğiyle
Yüksek bütçeli (> 10 milyon TL) proje başvurularında, proje kapsamında bütçenin en az %7’si
kadar KOBİ’lerle ve en az %3’ü kadar Üniversitelerle/Kamu Araştırma Merkez ve Enstitüleri ile
işbirlikleri yapma zorunluluğu getirilmiştir.
2012 yılı sonu itibarıyla, 10.000.000 TL ve üzeri bütçeli 5 farklı firmanın 5 projesinde KOBİ ve
Üniversitelerle/Kamu Araştırma Merkez ve Enstitüleri işbirliği bulunmaktadır. 2013 yılında bu
sayının da artması beklenmektedir.
Bununla birlikte; hem 1501 hem de 1507 kodlu destek programlarında, KOBİ’lerin başarıyla
tamamlanan projelerinde; proje fikrini çıkaran ve proje boyunca kuruluşta çalışan, “fikir sahibi
araştırmacı” ya 7.500 TL teşvik ödülü verilmesi uygulaması başlatılmıştır. Bu kapsamda; 2012 yılı
içerisinde, 56 fikir sahibi araştırmacı belirlenmiş olup, ilgili kişilere 2013 yılında teşvik ödüllerinin
verilmesi planlanmaktadır.
Tanıtım ve Bilgilendirme Faaliyetleri
TÜBİTAK TEYDEB Destek Programları’nın tanınırlığını ve etkinliğini artırmak, mevzuat
değişiklikleri ve yeni destek programları hakkında bilgilendirme yapmak amacıyla;
2012 yılında, Ocak - Aralık 2012 dönemi içerisinde Adana, Ankara, Balıkesir, Bolu, Bursa, Çorum,
Denizli, Düzce, Edirne, Eskişehir, Gaziantep, Konya, Kocaeli, Isparta, İstanbul, İzmir, Kayseri,
Kırıkkale, Mersin, Manisa, Mardin, Rize, Sakarya, Trabzon, Zonguldak olmak üzere toplam 33
ilde 112 adet tanıtım ve bilgilendirme etkinliklerine katılım sağlanmıştır.
Ayrıca, yeni başlatılan 1511, 1512 destek programları ve 1501-1507-1505 programlarındaki
değişiklikler hakkında Mayıs ayında başlatılan webiner yayınları da devam etmiştir. Temmuz –
Ağustos 2012 döneminde 22 webiner (çevrimiçi eğitim), Kasım, Aralık ayında çoğunluğu 1512
programı 1. Aşama iş rehberliği kapsamında olup, 36 webiner olmak üzere, Mayıs-Aralık
döneminde toplam 70 webiner düzenlenmiştir.
63
Eylem 5.2.
Ortak Ar-Ge merkezleri ile Ar-Ge ve inovasyon teknoloji transfer merkezleri kurulacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
TÜBİTAK
KOSGEB
TTGV
TOBB
OAİB
5746 Sayılı Kanun kapsamında kurulan Ar-Ge Merkezleri; Dar mükellef kurumların Türkiye'deki
işyerleri dâhil, kanunî veya iş merkezi Türkiye'de bulunan sermaye şirketlerinin; organizasyon
yapısı içinde ayrı bir birim şeklinde örgütlenmiş, münhasıran yurt içinde araştırma ve geliştirme
faaliyetlerinde bulunan ve en az 50 tam zaman eşdeğer Ar-Ge personeli istihdam eden, yeterli
Ar-Ge birikimi ve yeteneği olan birimlerdir.
Bunun dışında; işletmelerin, organizasyon yapısı içinde ayrı bir birim şeklinde örgütlenmiş
birden fazla Ar-Ge merkezinin bulunması durumunda, her Ar-Ge merkezi için ayrı başvuru
yapılması gerekmekte olup, Ar-Ge faaliyetinde bulunmak üzere Ar-Ge merkezi kuracak
işletmeler için Türkiye'de ayrıca üretim ya da ticaretle iştigal eden bir işyerinin olması şartı
aranmamaktadır.
Ar-Ge Merkezi başvurusu yıl içerisinde her tarihte yapılabilmekte olup başvurular, en geç 60 gün
içerisinde değerlendirilerek sonuçlandırılmaktadır.
5746 sayılı Kanun kapsamında 2012 yılı sonu itibarıyla Ar-Ge Merkezi başvurusu 164 Adet, ArGe Merkezi Belgesi verilen işletmeye sayısı 146 olup, 137’si faaldir.
TÜBİTAK
1513 Teknoloji Transfer Ofisleri Destekleme Programı
Üniversitelerdeki bilgi ve teknolojinin, uygulamaya dönüştürülerek ticarileştirilmesi, üniversite
ve özel sektör kuruluşları arasında işbirliği oluşturulması ve sanayinin ihtiyaç duyduğu bilgi ve
teknolojinin üniversitede üretilmesine yardımcı olunması amacıyla faaliyet gösteren Teknoloji
Transfer Ofisleri (TTO)’ni desteklemek amacıyla başlatılmıştır. Program 1 Ağustos 2012 tarihinde
yürürlüğe girmiştir. Proje başvuruları TÜBİTAK tarafından yayınlanan çağrı takvimine uygun
olarak yapılabilmektedir.
Teknoloji Transfer Ofislerinin (TTO) üniversite sanayi işbirliğinin oluşması ve gelişimine katkı
sağlayacak aşağıdaki faaliyetlerinin proje esaslı olarak desteklenmesi amaçlanmaktadır:
64
Tablo 21. TTO Kapsamında Desteklenecek Faaliyetler
Modül 1
Farkındalık, tanıtım, bilgilendirme ve eğitim hizmetleri
Modül 2
Destek programlarından yararlanmaya yönelik hizmetler
Modül 3
Proje geliştirme/yönetim hizmetleri (üniversite sanayi işbirliği faaliyetleri)
Modül 4
Fikri Sınai Hakların yönetimi ve lisanslama hizmetleri
Modül 5
Şirketleşme ve girişimcilik hizmetleri
Kaynak: TÜBİTAK
2012 yılında açılan çağrı kapsamında, 39 üniversiteden proje başvurusu yapılmıştır.
65
Eylem 5.3.
Kamu koordinasyonunda “Ulusal Odak Projeleri” oluşturulacak ve desteklenecektir.
Sorumlu Kuruluş:
TÜBİTAK
KOSGEB
TTGV
TOBB
OAİB
TÜBİTAK
Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu(BTYK)’nun 22. Toplantısında onaylanan “Ulusal Bilim ve
Teknoloji Yenilik Stratejisi 2011-2016” belgesinde ülkemiz öncelikli alanları aşağıdaki şekilde
tanımlanmıştır:
• Otomotiv
• BİT
• Makine İmalat
Güçlü Olduğumuz
Alanlar
• Enerji
• Gıda
• Su
• Savunma
• Uzay
İvme Kazanmamız
Gereken
Alanlar
1 Nisan 2012 tarihinde yürürlüğe giren “1511 - TÜBİTAK Öncelikli Alanlar Araştırma Teknoloji
Geliştirme ve Yenilik Projeleri Destekleme Programı” kapsamında belirlenen öncelikli alanlarda
çağrıya çıkılarak Türkiye’de yerleşik katma değer oluşturan kuruluşların Araştırma-Geliştirme
(Ar-Ge) nitelikli ve yenilikçi projelerinin harcamalarına uluslararası tanım ve kavramlar
çerçevesinde geri ödemesiz (hibe) olarak destek sağlanması amaçlanmıştır. Program
kapsamında sağlanacak desteğin teknolojik yeterlilik ve bilgi birikiminin artırılmasında, mevcut
yeteneklerin farklı alanlarda da değerlendirilmesinde ve özgün teknolojilerin geliştirilmesinde
ivme kazandırıcı ve yönlendirici bir etken olması hedeflenmektedir. Programda uygulanacak
destek oranı, her dönem için sabit olup büyük ölçekli kuruluşlar için %60, KOBİ’ler için %75’tir.
Ayrıca bu oranlara ilaveten bu projeler için %10 genel gider ödemesi de yapılacaktır.
Ulusal öncelikli alanlarımız olan Enerji, Otomotiv, Makine-İmalat, Gıda ve BİT belirlenen alt
teknoloji alanlarında, toplam 22 çağrı açılmış olup, yeni açılan destek programı olmasına
rağmen 2012 yılı içerisinde toplam 680 proje ön başvurusu alınmıştır.
66
Tablo 22. 1511 Kapsamında 2012 Yılı Çağrı Başvuruları
ALT TEKNOLOJİ ALANLARI
ENERJİ
OTOMOTİV
MAKİNA
İMALAT
GIDA
BİT
Güneş Enerjisi
Enerji Depolama
Kömür Ve Kömür Teknolojileri
Enerji Verimliliği
Elektrikli/hibrit araç
Yenilikçi ürün tasarımları
Malzeme Teknolojileri
İçten yanmalı motorlar
Mekatronik
Takım Tezgahları
Medikal Sistemler
Kalıp Sistemleri tasarımı ve İmalatı
Gıda Hijyeni ve Sanitasyonu
Tohum ve Hayvan Islahı
Gömülü Sistemler, Entegre
Devreler
KAPANMIŞ Ön Başvuru
ÇAĞRI
Sayısı
2
143
3
35
3
28
2
2
28
95
2
2
81
52
2
2
31
29
2
158
22
680
Bulut Bilişim ve Mobil Uygulamalar
İletişim Ağ Teknolojileri
TOPLAM
Kaynak: TÜBİTAK
2012 yılında, ön başvurusu tamamlanan ve panellerde başarılı bulunan projelerden, programa
336 proje başvurusu gerçekleşmiştir.
67
Eylem 5.4.
Ar-Ge ve inovasyonda geliştirilen ürünlere belgelendirme konularında destek olunacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
Maliye Bakanlığı
KOSGEB
TSE
TOBB
TÜBİTAK
TPE
TTGV
OAİB
Teknolojik ürün Patent destek programına yönelik hazırlanan taslak yönetmelik, bu konuda
TUBİTAK tarafından sağlanan destekler sebebiyle gündemden kaldırılmış olup, mevcut TÜBİTAK
desteğinin geliştirilmesi yönünde faaliyetlere başlanmıştır.
TÜBİTAK
1008 Patent Başvurusu Teşvik ve Destekleme Programı
1008 - Patent Başvurusu Teşvik ve Destekleme Programının amacı, Türkiye’nin ulusal ve
uluslararası patent başvurularının sayısının arttırılması, kişilerin patent başvurusu yapmaya
teşvik edilmesi ve ülkemizde fikri ve sınaî hakların tescili yönünde bilinçlenmeye katkıda
bulunulmasıdır.
2012 sonu itibarıyla, 1.894 adet Ulusal Geri Ödemesiz Paten Desteği ve 206 adet Uluslararası
Geri Ödemesiz Patent Desteği verilmiştir.
Ayrıca, 2012 yılı sonu itibarıyla, TÜBİTAK TEYDEB Destek Programları’nca desteklenen projeler
kapsamında firmalar tarafından başvuru yapılan patent /faydalı model sayısı 295 adet olup,
tescil ettirilen sayı 37’dir.
68
Eylem 5.5.
Ar-Ge ve inovasyon sonucu ortaya çıkan teknolojinin ticarileşmesi konusunda destek sistemi
oluşturulacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
Maliye Bakanlığı
TÜBİTAK
TOBB
KOSGEB
OAİB
TTGV
Ülkemiz sanayisinin uluslararası pazarlarda rekabet gücünün artırılarak daha dinamik bir yapıya
kavuşturulmasını temin etmek amacıyla, Ar-Ge ve yenilikçilik projeleri sonucunda ortaya çıkan
teknolojik ürünlerin veya prototiplerin tanıtımı ve pazarlanması için ülkemizde yerleşik
kuruluşlara mali destek verilmesi amaçlandığı Teknolojik Ürünlerin Tanıtım ve Pazarlanmasına
İlişkin Destek Yönetmeliği (Taslak) kamu kurum ve kuruluşlarının görüşleri alınarak son şekli
verilmiş ve son olarak Sayıştay Başkanlığının görüşlerine sunulmuştur.
Yine aynı kapsamda yatırım desteği vermek amacıyla da yönetmelik taslağı hazırlanmış, kamu
kurum ve kuruluşlarının görüşleri alınmış, taslak yönetmelik Maliye Bakanlığının görüşlerine
sunulmuştur.
HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI
Getirilen düzenlemeyle uluslararası literatürde “Business Angels” olarak tanımlanan ve riskli
erken aşama, teknoloji odaklı işletmelerin en önemli finans kaynakları arasında yer alan Bireysel
Katılım Sermayesi (BKS) sisteminin dünya uygulamaları dikkate alınarak kurumsallaşmanın tesis
edilmesi, BKS piyasasında iş etiğinin hakim kılınması ve sağlanan vergi teşviği ile BKS sisteminin
cazip hale getirilmesi amaçlanmaktadır. Bu kapsamda, BKS sisteminin desteklenmesine ilişkin
düzenlemeleri içeren “6327 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu ile Bazı
Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” 29.06.2012
tarih ve 28338 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
Söz konusu Kanuna ilişkin Yönetmelik ise 15.02.2013 tarihli 28560 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu tarihten itibaren BKS kapsamındaki işlemler
gerçekleştirilmekte olup, eylem kapsamındaki faaliyetler tamamlanmıştır.
TÜBİTAK
1512 - TÜBİTAK Bireysel Girişimcilik Aşamalı Destek Programı
Programla bireysel girişimcilerin, teknoloji ve yenilik odaklı iş fikirlerini, katma değer ve nitelikli
istihdam yaratma potansiyeli yüksek teşebbüslere dönüştürebilmeleri için, fikir aşamasından
pazara kadar olan faaliyetlerin desteklenmesi, böylece nitelikli girişimciliğin özendirilmesi ve
uluslararası rekabet gücü olan, yenilikçi, teknoloji düzeyi yüksek ürün ve süreçleri geliştirebilen
Ar-Ge yoğun başlangıç firmalarının oluşturulması amaçlanmıştır. Programa, örgün öğrenim
69
veren üniversitelerin herhangi bir lisans programından bir yıl içinde mezun olabilecek öğrenci,
yüksek lisans veya doktora öğrencisi ya da lisans, yüksek lisans veya doktora derecelerinden
birini başvuru tarihinden en çok 5 yıl önce almış kişiler başvurabilmektedir. Program başvuruları
çağrılı olarak alınmaktadır.
Bu program yenilikçi iş fikirlerinin ticari ürüne/sürece dönüştürülmesine yönelik aşağıda
açıklanan 4 aşamadan oluşmaktadır. Girişimci adayı bir aşamayı başarıyla tamamlamak kaydıyla
sonraki aşamaya geçebilir.




Aşama 1; bireysel girişimcinin iş fikri başvurusunu sunduğu ve bu fikrin olumlu
değerlendirilmesi durumunda girişimciye bu fikri bir girişim planı ile projelendirmesi için
isteğe bağlı olarak eğitim ve rehber desteği sağlanabilen aşamadır.
Aşama 2; girişimcinin kuracağı sermaye şirketine geri ödemesiz teknogirişim sermaye
desteği sağlanarak girişim planı çerçevesinde rehber desteği ile kavramsal tasarım,
teknik ve ekonomik fizibilite, teknolojik doğrulama çalışmalarının gerçekleştirildiği
aşamadır.
Aşama 3; ikinci aşamada geliştirilen çıktı üzerinde daha fazla Ar-Ge çalışmasına ihtiyaç
duyulduğu durumlarda, kuruluşun detay tasarım, ticari prototipin geliştirilmesi,
denemeler ve saha testleri gibi faaliyetlerinin TÜBİTAK 1507 KOBİ Ar-Ge Başlangıç
Destek Programı kapsamında desteklendiği aşamadır. Bu aşamadan 5746 sayılı kanun
kapsamında diğer kamu kurumlarından teknogirişim sermaye desteği almış firmalar da
faydalanabilir.
Aşama 4; kuruluşun talebi üzerine TÜBİTAK’ın girişim sermayesi firmalarına mektup
göndererek, kuruluşa veya proje çıktısına ortak olmaya davet ettiği ve/veya çıktıların
satışını kolaylaştırmak üzere belirli aralıklarla proje pazarları düzenlediği/desteklediği
aşamadır.
Program kapsamında, Aşama 2’de verilecek hibe destek tutarı, bir defaya mahsus, teknogirişim
sermaye desteği şeklinde olup en fazla 100 bin TL’dir. Ayrıca, girişimcinin Aşama 3’e devam
etmesi durumunda verilecek hibe destek tutarı ve oranı için 1507 KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek
Programı’na ilişkin Uygulama Esasları geçerlidir.
Bireysel girişimciler tarafından ilk aşamaya 745 teknoloji ve yenilik odaklı iş fikri başvurusu
yapılmış olup, bu iş fikirlerinden 451’i ikinci aşama başvurusu yapmaya hak kazanmıştır. 451
girişimciye toplam 20 saatlik iş planı hazırlama ve girişimcilik eğitimi verilmiştir. Bununla birlikte
programla ilgili webiner (çevrimiçi eğitim) tanıtımlar gerçekleştirilmiştir. Ayrıca; program için
tanıtım videoları hazırlanmış ve TEYDEB web sayfasında paylaşıma açılmıştır. Bütün bu eğitim
programlarından sonra 360 adet girişimci, girişim planı ile başvurularını gerçekleştirmişlerdir.
Kazanan iş fikirlerinin teknoloji alan dağılımına bakıldığında, %33’nün bilişim teknolojileri,
%19’unun elektrik-elektronik, %18’inin biyoteknoloji, %12’sinin makina-imalat, %10’unun
ulaştırma, savunma, enerji, tekstil ve %8’inin malzeme, metalurji ve kimya alanından olduğu
görülmektedir.
Girişimcilerin,
 %66’sı 30 yaşın altında
 % 85’i erkek ve % 15’i kadın
 % 24’ü lisans, %24’ü lisansüstü eğitim sahibi, % 43’ü lisansüstü %9’u lisans öğrencisi
 En fazla iş fikri sırasıyla; Ankara (158), İstanbul (139), İzmir (21) ve Eskişehir’den (20)
70
EKLER
EK 1
EK 1
Resmi Gazete Tarihi: 11.04.2008 Resmi Gazete Sayısı: 26844
KATMA DEĞER VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ
SERİ NO: 109
İade hakkı doğuran işlemlere ait katma değer vergisi (KDV) alacaklarının iadesi genel esaslar ve özel esaslar
olmak üzere iki ayrı usul çerçevesinde yerine getirilmektedir.
Bu Tebliğde belirtilen şartları sağlayan mükelleflerin katma değer vergisi iade talepleri aşağıda yapılan
açıklamalar çerçevesinde yerine getirilecek, bu uygulama Hızlandırılmış KDV İade Sistemi (HİS) adıyla anılacaktır.
Bu Genel Tebliğde geçen "olumsuz rapor", "olumsuz tespit", "olumlu rapor", "genel esaslar", "özel esaslar",
"sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge (SMİYB)" ibareleri 84 seri No.lu KDV Genel Tebliğinde tanımı
yapılmış olan kavramları ifade etmektedir.
A. Dayanak
Bu Genel Tebliğ, iade hakkı doğuran işlemler nedeniyle ortaya çıkan KDV iadeleri ile ilgili olarak KDV
Kanununun 8/2, 9/1, 29/2 ve 32’nci maddelerinin Bakanlığımıza vermiş olduğu yetkiye dayanılarak hazırlanmıştır.
B. HİS Uygulaması Kapsamına Girecek Mükellefler
Aşağıdaki şartları taşıyan mükelleflere bağlı oldukları Vergi Dairesi Başkanlığı/Defterdarlık tarafından HİS
sertifikası (EK: 1) verilecektir.
1. Başvuru tarihinden önceki son 5 tam yıl itibariyle vergi mükellefiyetinin bulunması,
2. (Değişik:RG-18/8/2012-28388)(1) Başvuru tarihinden önce vergi dairesine vermiş olduğu son yıllık
kurumlar vergisi beyannamesinin ekinde yer alan bilançoya göre en az;
a) Aktif toplamının 200 Milyon TL,
b) Maddi duran varlıkları toplamının 50 Milyon TL,
c) Öz sermaye tutarının 100 Milyon TL,
d) Net satışlarının 250 Milyon TL,
olması,
3. (Değişik:RG-18/8/2012-28388)(1) Başvurudan önceki takvim yılında vergi dairesine vermiş olduğu
muhtasar beyannamelere göre aylık ortalama çalıştırılan kişi sayısının 350 ve daha fazla olması,
4. Başvuru tarihinden önceki son 5 yıl içinde;
a) mücbir sebep sayılan haller dışındaki nedenlerle, defter ve belgelerin ibrazından imtina edilmemiş olması,
b) farklı vergilerin her birine ait beyanname verme ödevinin birden fazla dönem için aksatılmamış olması
(süresinden sonra kendiliğinden verilen beyannameler hariç),
c) sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenleme veya kullanma fiili nedeniyle hakkında
olumsuz rapor düzenlenmemiş olması, (Raporun, son 5 yıl içindeki vergilendirme dönemleri ile ilgili ve öngördüğü
tarhiyatın tamamının nihai yargı kararıyla iptal edilmemiş olması gerekmektedir.)
5. Başvuru tarihi itibariyle;
a) KDV iade taleplerinde özel esaslara tabi olmayı gerektiren bir durumunun bulunmaması,
b) ödenmesi gereken vergi borcunun bulunmaması (vergilerin tecil edilmiş olması bu şartın ihlali sayılmaz).
gerekmektedir.
Bu şartları birlikte taşıyan mükelleflerin bağlı oldukları vergi dairesi başkanlığına/defterdarlığa bir dilekçe ile
başvurması halinde yukarıdaki şartları taşıdığı anlaşılanlara başvuru tarihini izleyen 15 gün içinde HİS Sertifikası
verilecektir.
Bu mükelleflerin KDV iade talepleri, sertifika tarihini içine alan dönemden başlamak üzere, (C) bölümündeki
açıklamalar çerçevesinde yerine getirilecektir.
C. HİS Uygulamasına Göre İade Taleplerinin Yerine Getirilmesi
HİS sertifikası sahibi mükelleflerin nakden ve/veya mahsuben iade talepleri tutarına bakılmaksızın, teminat,
inceleme raporu veya YMM tasdik raporu aranılmadan yerine getirilecektir.
İade talebi bir dilekçe ile yapılacaktır. Talep, beyanname ve dilekçenin verilmiş olması şartıyla, ilgili genel
tebliğlerde iade için öngörülen belgelerin tamamlandığı tarihte geçerlik kazanacaktır.
Bu mükelleflerin nakden iade talepleri, belgelerin tamamlandığı tarihi izleyen 5 iş günü içinde yerine
getirilecek, mahsuben iade talepleri ise belgelerin tamamlandığı tarih itibariyle hüküm ifade edecektir.
72
EK 1
Tamamı ibraz edilen belgelerde şekil veya muhteviyat yönünden vergi dairesince eksiklik veya yanlışlık
tespit edilmesi halinde iade talepleri yerine getirilmekle birlikte, bu hususlar belgelerin ibraz edildiği tarihi izleyen
15 gün içinde mükellefe tebliğ edilecektir. Mükelleflerin tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde eksiklikleri
tamamlamamaları halinde, durum ilgili vergi dairesi başkanlığına/defterdarlığa bildirilecektir.
Hakkında olumsuz rapor olmaması şartıyla, mükellefle ilgili olumsuz tespit ortaya çıkması veya olumsuz
rapor bulunanlardan mal ya da hizmet aldığının tespit edilmesi halinde de iade talebi yerine getirilmekle birlikte bu
durum kendisine ve ilgili vergi dairesi başkanlığına/defterdarlığa bildirilecektir.
D. HİS Sertifikasının İptal Edilmesi (Hızlandırılmış KDV İadesi Sisteminden Yararlanma Hakkının
Kaybedilmesi)
Kendilerine HİS sertifikası verilen mükelleflerle ilgili olarak, aşağıdaki hususlardan herhangi birisinin
gerçekleşmesi halinde HİS sertifikası iptal edilir. Sertifikanın iptal edildiği, gerekçesiyle birlikte mükellefe bildirilir.
Mükellefin, bu durumun bildirildiği tarihten sonraki dönemlerine ait olan veya önceki dönemlere ait olup bu tarihe
kadar henüz sonuçlandırılmamış iadelerinde bu Tebliğ hükümleri uygulanmaz.
1. Bu Tebliğin B/2-b ve B/2-c bölümünde belirtilen tutarlarla ilgili şartları kaybeden mükellefler ile B/2-a ve
B/2-d bölümünde belirtilen tutarlar ve 3 üncü bölümde belirtilen sayı şartında % 25’i aşan bir azalma meydana
geldiği anlaşılan mükelleflerin sertifikaları iptal edilir. Mükellefin Tebliğin B/2 bölümündeki tutarlar karşısındaki
durumu, yıllık kurumlar vergisi beyannamesinin verildiği tarihi, ortalama işçi sayısına ilişkin şart karşısındaki
durumu ise her takvim yılında verilen muhtasar beyannamelere dayanılarak aralık ayı muhtasar beyannamesinin
verildiği tarihi izleyen 15 gün içinde tespit edilir.
2. Defter ve belgelerini Vergi Usul Kanunundaki süreler içinde ibraz etmeyen mükelleflerin sertifikaları
sürenin dolduğu gün iptal edilir.
3. Vergi borçlarını, vadesinde ödemediği anlaşılan mükelleflere, vade tarihinden itibaren 7 gün içinde 6183
sayılı Kanunun 55 inci maddesinde öngörülen ödeme emri veya alacağın teminata bağlanmış olması halinde
56 ncı maddesinde öngörülen yazı tebliğ edilir. Tebliğ tarihinden itibaren 7 gün içinde vergi borcunu ödemeyen
mükelleflerin sertifikası iptal edilir.
Ancak, takip edilen vergi borcunun nihai yargı kararı veya düzeltme işlemiyle tamamen kaldırılması halinde;
yargı kararının İdare’ye tebliğ edildiği veya düzeltme işleminin yapıldığı tarihi içine alan dönem ve izleyen
dönemlerdeki iadeler ile bu tarihe kadar henüz sonuçlandırılmamış iadelerde bu Tebliğ hükümlerine göre işlem
yapılır.
4. Mükellef hakkında SMİYB kullandığı veya düzenlediği konusunda vergi dairesine olumsuz rapor intikal
etmesi halinde, raporun vergi dairesine intikal ettiği tarihten sonraki ve bu tarihe kadar henüz sonuçlandırılmamış
iadelerinde bu Tebliğ hükümleri uygulanmaz ve sertifikası iptal edilir.
Olumsuz rapora dayanılarak yapılan tarhiyatın nihai yargı kararları ile terkin edilmesi halinde mükellefe
tekrar Sertifika verilir. Yapılan tarhiyatın nihai yargı kararları ile kısmen veya tamamen onaylanması halinde
mükellefin Sertifika alabilmesi için (B) bölümünde belirtilen şartları tekrar sağlaması gerekir.
Yargı kararından önce, mükellefin gerekli şartları yerine getirerek genel esaslara geçmesi halinde, genel
esaslara tabi olduğu tarihten sonraki 24 ay süresince özel esaslara tabi olmayı gerektirecek ve sertifikayı iptal
ettirecek şartların ortaya çıkmaması halinde mükellefe tekrar Sertifika verilir. Sonradan nihai yargı kararının gelmesi
halinde yukarıdaki paragraftaki açıklamalara göre işlem yapılır.
5. SMİYB kullanma veya düzenleme fiili dışındaki nedenlerle katma değer vergisi, özel tüketim vergisi,
kurumlar vergisi ve gelir vergisi bakımından vergi ziyaına sebebiyet verdiği, vergi inceleme raporu ile tespit edilen
mükelleflerin sertifikası iptal edilir. İnceleme raporuna dayanılarak yapılan tarhiyatın nihai yargı kararları ile terkin
edilmesi ya da yapılan tarhiyatı mükellefin kendiliğinden veya uzlaşma sonucunda ödemesi halinde Sertifikası
tekrar verilir.
6. HİS Sertifikası sahibi mükelleflerin iade taleplerinin bulunduğu her takvim yılında İdare tarafından
belirlenen en az bir vergilendirme dönemi KDV iadeleri yönünden incelenir ve bu incelemeler en kısa sürede
sonuçlandırılır. Yapılan incelemelerde haksız/yersiz iade aldığı anlaşılan mükelleflerden; haksız/yersiz aldığı
vergilerin, ilgili dönemde yapılan vergi iadelerine oranı %1’i geçen mükelleflerin sertifikaları iptal edilir. Bu
mükelleflere beş yıl süreyle tekrar Sertifika verilmez.
Tebliğ olunur.
___________
(1)
Bknz: Katma Değer Vergisi Genel Tebliği (Seri No: 120), madde 3.2.
73
EK 2
EK 2
MAL VE HİZMETLERE UYGULANACAK KATMA DEĞER VERGİSİ ORANLARININ TESPİTİNE İLİŞKİN
KARARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KARAR
Madde 1- 24/12/2007 tarihli ve 2007/13033 sayılı Mal ve Hizmetlere Uygulanacak Katma Değer
Vergisi Oranlarının Tespitine İlişkin Kararın eki (I) sayılı listeye aşağıdaki 16 ve 17 nci sıralar
eklenmiştir.
“16- 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 13 üncü maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi
uyarınca Yatırım Teşvik Belgesi sahibi mükelleflere belge kapsamındaki makine ve teçhizatın, 3226
sayılı Finansal Kiralama Kanununa göre finansal kiralama şirketleri tarafından kiralanması,”
17- 20 Aralık 2010 tarih ve 2010/1180 sayılı Karar eki ‘İstatistik Pozisyonlarına Bölünmüş Türk Gümrük
Tarife Cetveli’nin;
POZİSYON NO
84.02
84.03
84.04
84.17
8418.61.00.00.00
8418.69
84.19
84.20
84.21
84.24
84.26
84.28
84.29
EŞYANIN TANIMI
Buhar kazanları (aynı zamanda alçak basınçlı su buharı da üretebilen merkezi
ısıtma için sıcak su kazanları hariç); kızgın su kazanları:
Merkezi ısıtma kazanları (84.02 pozisyonundakiler hariç):
84.02 veya 84.03 Pozisyonlarındaki kazanlarla birlikte kullanılmaya mahsus
yardımcı cihazlar (ekonomizörler, kızgın su hasıl eden, kurum temizleme ve gaz
tasarruf cihazları gibi); su buharı veya diğer buhar güç üniteleri için
kondansörler:
Sanayi veya laboratuvarlara mahsus elektrikli olmayan fırınlar ve ocaklar (çöp
yakma fırınları dahil):
Isı pompaları ( 84.15 pozisyonunda yer alan klima cihazları hariç)
Diğerleri (Diğer soğutucu veya dondurucu cihazlar)
Isı değişikliği yoluyla (özellikle ısıtma, pişirme, kavurma, damıtma, rektifiye
etme, steril hale koyma, pastörize etme, etüvleme, kurutma, buharlaştırma,
kondanse etme veya soğutma gibi) maddelerin işlenmesi için makinalar ve tesis
veya laboratuvar cihazları (ısıtması elektrikle olsun olmasın)(85.14
pozisyonundaki ocaklar, fırınlar ve diğer cihazlar hariç) (ev işlerinde
kullanılmaya mahsus makina ve cihazlar hariç) elektrikli olmayan şofbenler ve
diğer su ısıtıcıları:
KalenderIer ve diğer hadde makinaIarı (metal veya cam hadde makinaIarı
hariç) ve bu makinaIarın siIindirleri:
Santrifüjler (santrifüj kurutma makinaları dahil); sıvıların veya gazların fiItre
edilmesine veya arıtılmasına mahsus makina ve cihazlar:
Sıvı veya toz halindeki maddeleri püskürtmeye, dağıtmaya veya pülverize
etmeye mahsus mekanik cihazlar (el ile kullanılan türde olsun olmasın); yangın
söndürme cihazları (doldurulmuş olsun olmasın); püskürtme tabancaları ve
benzeri cihazlar; buhar veya kum püskürtme makinaları ve benzeri püskürtme
makinaları:
Gemi vinçleri ("derricks"); vinçler ("cranes") (taşıyıcı halatlı vinçler dahil);
hareketli kaldırma çerçeveleri, şasisi "straddle" tipi olan ayak mesafeIeri
ayarlanabilen Iastik tekerlekli taşıyıcılar ve vinçli yük arabaları:
Kaldırma, elleçleme, yükleme veya boşaltma işlerine mahsus diğer makina ve
cihazlar (asansörler, yürüyen merdivenler, konveyörler, teleferikler gibi):
Kendinden hareketli buldozerler, angledozerler, greyderler, toprak tesviyesine
mahsus makinalar, skreyperler, mekanik küreyiciler, ekskavatörler, küreyici
yükleyiciler, sıkıştırma işini tokmaklamak suretiyle yapan makinalar ve yol
74
EK 2
84.30
84.32
84.33
84.34
84.35
84.36
84.37
84.38
84.51
84.55
84.68
84.74
85.01
85.02
85.04
silindirleri:
Toprağın, minerallerin veya cevherlerin taşınması, yayılması, tesviyesi,
sıyrılması, kazılması, sıkıştırılması, bastırılıp sıkıştırılması, çıkarılması veya
delinmesine mahsus diğer makina ve cihazlar; kazık varyosları ve kazık sökme
makinaları; kar küreyicileri ve püskürtücüleri:
Toprağı hazırlamaya, işlemeye ve ekmeye mahsus tarla ve bahçe tarımında
veya ormancılıkta kullanılan makina ve cihazlar; çimenlikler ve spor sahaları
için silindirler:
Tarım ürünlerinin hasat ve harman edilmesine mahsus makina ve cihazlar (ot
ve saman balyalamaya mahsus olanlar dahil) ; çim ve çayır biçme makina ve
cihazları; yumurtaları, meyvaları ve diğer tarım ürünlerini ağırlık ve
büyüklüklerine göre ayıran ve temizleyen makina ve cihazlar ( 84.37
pozisyonundaki makina ve cihazlar hariç): - Çim biçme makina ve cihazları:
Süt sağma makinaları ve sütçülükte kullanılan makina ve cihazlar:
Şarap, elma şarabı, meyva suları veya benzeri içeceklerin imaline mahsus
presler, fulvarlar ve benzeri makina ve cihazlar:
Tarla ve bahçe tarımına, ormancılığa, kümes hayvancılığına veya arıcılığa
mahsus diğer makina ve cihazlar (mekanik veya termik tertibatlı
çimlendirmeye mahsus olanlar dahil); kümes hayvancılığına mahsus civciv
çıkartma ve büyütme makina ve cihazları:
Tohumların, hububatın, kuru baklagillerin temizlenmesine, tasnif edilmesine
veya ayıklanmasına mahsus makina ve cihazlar; kuru baklagillerin veya
hububatın öğütülmesine veya işlenmesine mahsus makina ve cihazlar (çiftlik
tipi makina ve cihazlar hariç):
Bu fasılın diğer pozisyonlarında yer almayan veya belirtilmeyen yiyecek ve
içeceklerin sınai amaçlarla hazırlanması veya imaline mahsus makina ve
cihazlar (hayvansal, bitkisel sabit katı veya sıvı yağların çıkarılmasına veya
hazırlanmasına mahsus olanlar hariç):
Dokumaya elverişli ipliklerin, mensucatın veya dokumaya elverişli madde
mamullerinin yıkanması, temizlenmesi, sıkılması, kurutulması, ütülenmesi,
preslenmesi suretiyle ütülenmesi (ısı ile yapıştıran presler dahil), ağartılması,
boyanması, aprelenmesi, finisajı, emdirilmesine mahsus makina ve cihazlar
(84.50 pozisyonundakiler hariç) ve zemin kaplamalarının imalatında kullanılan
(linoleum gibi) mensucat veya diğer mesnetlere pasta kaplama makinaları;
mensucatı top halinde sarmaya, açmaya, katlamaya, kesmeye veya şekilli
kesmeye mahsus makinalar:
Metalleri haddeleme makinaları ve bunların silindirleri:
Lehim ve kaynak yapmaya mahsus makina ve cihazlar (kesmeye elverişli olsun
olmasın) (85.15 pozisyonundakiler hariç); gazla çalışan satıh tavlamaya mahsus
makina ve cihazlar:
Toprak, taş, cevher veya katı haldeki diğer mineral maddeleri (toz ve hamur
halinde olanlar dahil) tasnif etmeye, elemeye, ayırmaya, yıkamaya, kırmaya,
öğütmeye, karıştırmaya veya yoğurmaya mahsus makina ve cihazlar; mineral
katı yakıtları, seramik hamurlarını, sertleşmemiş çimentoyu, alçıyı ve toz veya
hamur halindeki diğer mineral maddeleri aglomere etmeye, kalıba dökmeye
veya bunlara şekil vermeye mahsus makina ve cihazlar; kumdan dökümhane
kalıpları yapmaya mahsus makinalar:
Elektrik motorları ve jeneratörler [elektrik enerjisi üretim (elektrojen) grupları
hariç] :
Elektrik enerjisi üretim (elektrojen) grupları ve rotatif elektrik konvertörleri:
(8502.31, 8502.39, 8502.40 hariç )
Elektrik transformatörleri, statik konvertörler (örneğin; redresörler) ve
endüktörler:
75
EK 2
85.14
Sanayi veya laboratuvarlarda kullanılan elektrik ocak ve fırınları (endüksiyon
veya dielektrik kaybı yoluyla çalışanlar dahil); endüksiyon veya dielektrik kaybı
yoluyla termik işlemlerde kullanılmaya mahsus diğer sanayi veya laboratuvar
cihazları:
gümrük tarife istatistik pozisyonlarında yer alan ve amortismana tabi iktisadi kıymet niteliği taşıyan
makine ve cihazların (kullanılmış olanları ile aksam, parça, aksesuar ve teferruatları hariç) finansal
kiralamaya konu olmak üzere 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanununa göre finansal kiralama
şirketlerine teslimi ve bu malların finansal kiralama şirketleri tarafından katma değer vergisi
mükellefleri ile işlemleri katma değer vergisinden istisna edildiği için katma değer vergisi
mükellefiyeti bulunmayan ancak kazançları bilanço esasına göre tespit edilen gelir ve kurumlar vergisi
mükelleflerine kiralanması ve teslimi,”
Madde 2- Aynı Kararın 1 inci maddesinin (2) numaralı fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(2) I sayılı listenin 16 ve 17 nci sıralarında sayılan işlemler hariç olmak üzere finansal kiralama
işlemlerinde, işleme konu olan malın tabi olduğu katma değer vergisi oranı uygulanır.”
Madde 3- Bu Karar, Kararın yayımı tarihinden sonra düzenlenen finansal kiralama sözleşmeleri
kapsamındaki kiralama ve teslimler için geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Madde 4- Bu Karar hükümlerini Maliye Bakanı yürütür.
76

TÜRKİYE MAKİNA SEKTÖRÜ STRATEJİ BELGESİ 2011-2014

Transkript

Benzer belgeler

Sayfa 1 / 1 Kamuyu Aydınlatma Platformu 14.08.2013 http://kap.gov

Presentation File

Dünyadan İşbirliği Teklifleri: Alım Teklifler

Turkçe Antetli Kağıt - Zonguldak Ticaret ve Sanayi Odası