GAP Projesi Son Durum

Transkript

T.C. Kalkınma Bakanlığı
Güneydoğu Anadolu Projesi
Bölge Kalkınma İdaresi
www.gap.gov.tr
2012
Bölge Müdürlüğü
• Güneydoğu Anadolu Projesi
• GAP Eylem Planı
• GAP İdaresi ve Faaliyetleri
• Sektörel Fırsatlar
KAPSAM
TÜRKİYE
SURİYE
IRAK
4
TÜRKİYE-GAP KARŞILAŞTIRMALARI
TÜRKİYE
GAP
GAP/TR %
Yüzölçümü (km2)
780.580
75.193
9.6
Nüfus (milyon)*
72.561
7.462
10.3
Yıllık Nüfus Artış Hızı
15.88
17.25
(binde) 2009-2010 arası
TOPRAK POTANSİYELİ
TOPLAM YÜZÖLÇÜMÜ
DİĞER
90.3 %
GAP BÖLGESİ
9.6 %
EKONOMİK OLARAK SULANABİLİR ALAN
GAP BÖLGESİ
20.0 %
DİĞER
80.0 %
TÜRKİYE HAVZALARA GÖRE SU POTANSİYELİ
Fırat-Dicle
Diğer
Diğer
46%
FIRAT
17%
DİCLE
11%
DOĞU AKDENİZ
BATI KARADENİZ
6%
5%
ANTALYA DOĞU KARADENİZ
8%
6%
GAP TOPRAK ve SU KAYNAKLARI
GELİŞTİRME PROJELERİ
FIRAT
DİCLE
Karakaya Bar./HES
Dicle - Kralkızı
Aşağı Fırat
Batman
Sınır Fırat
Batman - Silvan
Suruc – Baziki
Garzan
Adıyaman – Kahta
Ilısu
Adıyaman – Göksu – Araban
Cizre
Gaziantep
Türkiye'nin 25 havzasındaki toplam su potansiyeli 186 Milyar m³ olup bunun, 32 Milyar m³’ü
Fırat ve 21 Milyar m³’ü Dicle'de olmak üzere toplam 53 Milyar m³ bu iki havzada yer almaktadır.
Ancak yıllık kullanılabilir su potansiyeli, 14 Milyar m³ ü yeraltı suyu olmak üzere,
toplam 112 Milyar m³ tür.
Toplam 22 baraj, 19 HES 1.82 milyon ha, 7.476 MW, 27 milyar kWh
GÜNEYDOĞU ANADOLU PROJESİ
Toprak, su ve insan kaynaklarını geliştirmeyi hedefleyen:
ENTEGRE
SOSYO-EKONOMİK
SÜRDÜRÜLEBİLİR
bir bölgesel kalkınma projesidir
GAP’IN KAPSADIĞI GELİŞME SEKTÖRLERİ
Tarım
Sanayi
Ulaşım-Haberleşme
Kentsel-Kırsal Altyapı
Sağlık
Eğitim
Turizm
Kültür
GAP TAMAMLANDIĞINDA
 1.8 Milyon ha alan sulamaya açılacaktır
 Yılda 27 milyar kWh elektrik üretimi gerçekleşecektir
 Yaklaşık 3.8 milyon kişiye istihdam
 Yılda 27,1 milyar ABD dolar katma değer
 Kişi Başı Gelirde % 209 Artış
GAP Master Plan
GAP’TA GERÇEKLEŞMELER
1989 Master Plan Hedeflerine göre; 2010 yılı sonu itibariyle gerçekleştirilen 33,7
milyar TL’lik harcama ile, yüzde 80 oranında nakdi gerçekleşme sağlanmıştır.
NAKDİ GERÇEKLEŞMELER
Milyar TL
42,1
45
40
35
30
25
20
15
10
5
0
2010 yılı sonu
Toplam
Harcama
YÜZDE GERÇEKLEŞME
33,7
80
20
Harcanan
Kalan
GAP YATIRIM TAHSİSLERİ
2011 Fiyatlarıyla
(Milyon TL)
TÜRKİYE İÇİNDEKİ PAYI (%)
GAP HİDROELEKTRİK ENERJİ PROJELERİ
GERÇEKLEŞME
240 MW
İhaleye hazır
%3
516 MW
Kalan
%7
1.200 MW
İnşaat
% 16
5.534 MW
İşletme
% 74
TOPLAM : 7.490 MW
GAP KAPSAMINDA İŞLETMEDE OLAN BARAJLAR
Baraj ve HES
İşletmeye Geçiş Yılı
Elektrik Üretimi*
Karakaya Barajı ve HES
1987
169.62
Atatürk Barajı ve HES
1993
136.45
Kralkızı Barajı ve HES
1998
1.43
Karkamış Barajı ve HES
1999
4.16
Dicle Barajı ve HES
1999
1.76
Birecik Barajı ve HES
2000
21.48
Batman Barajı ve HES
2003
2.77
Toplam
Kaynak: TEİAŞ Genel Müdürlüğü
(*) 2010 yılı sonu itibariyle
337.67
GAP SULAMA PROJELERİ
DSİ+TİGEM=340.535 ha (% 18,7)
TOPLAM : 1.822.000 ha
(2011 OCAK İTİBARİYLE)
GAP SULAMA YATIRIMLARI
(BİN TL)
2011 Fiyatları ile
(%)
GAP SULAMALARI TAMAMLANDIĞINDA
Toplam Sulanacak Alan: 1.82 milyon ha
Buğday bin ton
Pamuk bin ton
Mısır bin ton
Soya bin ton
GAP TAMAMLANDIĞINDA
BİTKİSEL ÜRETİM PROJEKSİYONU
(GAP/TÜRKİYE %)
GAP ULAŞTIRMA ALTYAPISI
Bölgeyi en yakın limanlar (Mersin ve İskenderun) bağlayan
otoyol hizmete girmiştir.

Şanlıurfa-Silopi (Habur Sınır Kapısı dahil)
2x2 bölünmüş
yolu Fiziki gerçekleşme % 75’tır.
Bölge’de 2
adet konvansiyonel 5 adet STOL tipi havalimanı
faaliyettedir. Şırnak havaalanının temeli atılmıştır.
Türkiye’nin en
büyük kargo havalimanı 16 Temmuz 2007
tarihinde hizmete girmiştir.
GAP SANAYİ ALTYAPISI
Organize Sanayi Bölgeleri;
* 14 adet OSB tamamlanmıştır
* 6 adet OSB inşaatı devam etmektedir
Küçük Sanayi Siteleri;
* 32 adet KSS tamamlanmıştır
* 7 adet KSS inşaatı devam etmektedir
Serbest Bölgeler;
* 2 adet Serbest Bölge vardır.( Mardin ve Gaziantep)
GAP BÖLGESİNDE
İŞLETME SAYISI ve İSTİHDAM (2002-2010)
İŞLETME SAYISI
İSTİHDAM
140000
2500
2227
2025 2083
1739 1834 1969
2000
1612
127445
120000
100000
73601
1500
1272
1102
69845
80000
60000
1000
80776 87566 90812 86641
39102
42734
40000
500
20000
0
0
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
GAP BÖLGESİNDEKİ İŞLETMELERİN
SEKTÖRLERE GÖRE DAĞILIMI
Makine ve Metal
10,2%
Orman ve Kağıt
2,7%
Madencilik
9,3%
2.227 İşletme
Gıda
24,7%
Petro-Kimya
12,0%
Tekstil ve Deri
41,1%
(2010 Sonu İtibariyle)
GAP BÖLGESİNDEKİ İŞLETMELERİN
İSTİHDAMA GÖRE DAĞILIMI
Toplam İstihdam
127.445
Orman
Madencilik ve Kağıt
1,1%
6,6%
Makine
ve Metal
3,9%
Petro-Kimya
6,5%
Tekstil ve Deri
65%
(2010 Sonu İtibariyle)
Gıda
16,7%
GAP İHRACATI VE İTHALATI (MİLYON $)
İHRACAT
Türkiye
GAP Bölgesi
GAP %
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
47.252
63.167
73.476
85.534
107.271
132.027
102.142
113.929
986
1.566
2.241
2.423
3.287
4.390
4.446
5.183
2,48
3,05
2,83
2,09
3,06
3,33
4,35
İTHALAT
4,55
2003
2004
2005
Türkiye
69.339
97.539
116.774
139.576
170.062
GAP Bölgesi
1.170
1.534
1.904
2.159
1,69
1,57
1,63
1,55
GAP %
2006
2007
2010
201.963
140.928
185.492
2.769
3.242
2.503
4.017
1,62
1,61
1,78
2,16
1.534
4.017
4.446
İTHALAT
2.503
2.423
2.159
1.566
3.242
4.390
986
2000
1.170
2.241
3000
1.904
3.287
4000
2.769
5000
1000
2009
5.183
6000
2008
İHRACAT
0
2003
2004
2005
2006
2007
Kaynak: Dış Ticaret Müsteşarlığı web Sitesi, 14.02.2011 revizyon göstergeleri
2008
2009
2010
GAP EYLEM PLANI
GAP EYLEM PLANI
9 ilde Ekonomik ve Sosyal Konsey Toplantıları yapılarak
yerel katılımcıların talep ve önerileri belirlenmiştir.
Toplantılara bürokratlar, milletvekilleri, mülki idare amirleri ve
yerel yöneticiler, ekonomik ve sosyal konsey temsilcileri (STK, dernek vb.)
iştirak etmiştir.
Ankara’da milletvekilleri, bürokratlar,
mülki idare amirleri ve yerel yöneticiler,
medya temsilcileri ve GAP Kalkınma
Platformu üyeleriyle değerlendirme
toplantıları yapılarak görüş ve önerileri
alınmıştır.
GAP Bölgesi için Rekabet
Gündemi Araştırması
sonuçlarından
yararlanılmıştır.
Kamu Kurum ve Kuruluşları, GAP Eylem Planı kapsamında
yürütecekleri proje ve faaliyetleri bildirmiştir.
GAP EYLEM PLANI
GAP Eylem Planı,
1. Ekonomik Kalkınmanın Gerçekleştirilmesi
2. Sosyal Gelişmenin Sağlanması
3. Altyapının Geliştirilmesi
4. Kurumsal Kapasitenin Geliştirilmesi
olmak üzere 4 ana gelişme ekseni temel alınarak
hazırlanmıştır.
1.
GAP EYLEM PLANI
Ekonomik Kalkınmanın Gerçekleştirilmesi
•
Cazibe Merkezleri oluşturulacak,
•
Teşvik politikaları bölgesel potansiyellere uygun olarak yeniden
şekillendirilecek,
•
KOBİ’ lerin finansmanı erişimi kolaylaştırılacaktır,
•
Bölgenin doğal ve kültürel varlıkları geliştirilecek, turizm altyapısı
iyileştirilecek, turizm çeşitlendirilecek ve çekim merkezleri
oluşturulacak,
•
Tarımsal işletmelere destek sağlanacak, tarımsal örgütlenme
özendirilecek ve organik tarım faaliyetleri yaygınlaştırılacak, mayınlı
araziler temizlenerek tarıma kazandırılacak,
•
Yenilenebilir enerji kaynaklarından yararlanma yaygınlaştırılacaktır.
2.
GAP EYLEM PLANI
Sosyal Gelişmenin Sağlanması
•
Bütün eğitim kademelerinde fiziki ve beşeri altyapı geliştirilecek ve
fırsat eşitliği artırılacaktır.
•
Sağlık hizmetleri iyileştirilecek ve bölgenin temel sağlık
göstergelerinin ülke ortalamasına yaklaşması sağlanacaktır.
•
Meslek edindirme, beceri kazandırma ve kişilerin kendi işlerini
kurmalarına yönelik eğitim ve danışmanlık hizmetleri verilecek,
İŞKUR’un yerel düzeydeki kurumsal kapasitesi geliştirilecektir.
•
Kadınların, yaşlıların, gençlerin, çocukların ve özürlülerin yaşam
kaliteleri ve sosyal durumları iyileştirilecektir.
•
Spor, kültür ve sanat alanlarında bölgedeki tesis ihtiyacı giderilecek,
mevcut tesislerin fizikî durumları iyileştirilecektir.
GAP EYLEM PLANI
3. Altyapının İyileştirilmesi
•
Sulama projeleri hızlandırılacak, 1,06 milyon hektarlık alan 2012 yılına
kadar sulamaya açılmış olacaktır.
•
Bölge ulaştırma ve lojistik hizmetleri güçlendirilecek, karayolu iyileştirme
yatırımlarına hız verilecek ve hava ulaşımı altyapısı güçlendirilecektir.
•
•
Doğalgaz ve elektrikte iletim ve dağıtım altyapıları iyileştirilecektir.
•
Bölgede acil konut ihtiyacının karşılanması ve kent merkezlerinde yapı
kalitesinin artırılması amacıyla faaliyetler yoğunlaştırılacaktır.
•
İçmesuyu, atık su ve katı atık altyapısı geliştirilecektir.
OSB, KSS ve diğer ortak sanayi ve ticaret altyapıları güçlendirilecek,
sınır ticaretini kolaylaştırıcı altyapı geliştirilecektir.
GAP EYLEM PLANI
4. Kurumsal Kapasitenin Geliştirilmesi
•
2008 yılında; bölgenin bütün illerine hizmet edecek Kalkınma
Ajanslarının kurulmasıyla bölgedeki kalkınma ajansları faaliyete
geçmiş olacaktır.
•
Bölgede mahalli idarelerin kalkınma ve hizmet verme konusundaki
etkinlik ve imkanları artırılacaktır.
•
Özel sektör kuruluşları, meslek kuruluşları ve STK'ların gelişimi
desteklenecek, bölgenin sosyal ve kurumsal sermayesi
güçlendirilecektir.
•
GAP Bölge Kalkınma İdaresi Teşkilatı’nın kurumsal kapasitesi
güçlendirilecektir.
Gelişme Ekseni
GAP EYLEM PLANI FİNANSMAN İHTİYACI
Toplam
Finansman
ihtiyacı
Halihazır
Olağan
Finansman
Ek
Finans
İhtiyacı
Ekonomik
Kalkınmanın
Gerçekleştirilmesi
1 344,2
247,4
1 096,8
1 096,8
Sosyal Gelişmenin
Sağlanması
5 114,8
2 416,6
2 698,2
2 698,2
Altyapının
Geliştirilmesi
20 099,1
4 622,8
15 476,3
Kurumsal
Kapasitenin
Geliştirilmesi
121,1
200
120,9
26 702,1
7 287,0
19 415,1
Toplam
Merkezi
Bütçe
Dışı Ek
Finansman
4 882,1
Merkezi
Bütçeden Ek
Finansman
10 594,2
120,9
4 882,1
14 533,0
2008 yılı için sağlanan 1 milyar TL’lik ek finansmanla GAP’ ın ödenek payı
kamu yatırımları içinde %12 ‘ye ,
2009 yılında 3.1 milyar TL ile %14.4 ’e
2010 yılında da 4 milyar TL ile %14.2 ’ye yükselmiştir.
T.C. KALKINMA BAKANLIĞI
GÜNEYDOĞU ANADOLU PROJESİ
BÖLGE KALKINMA İDARESİ BAŞKANLIĞI
GAP BÖLGE KALKINMA İDARESİ TEŞKİLATI
G A P BÖLGE KALKINMA
İDARESİ TEŞKİLATI
GAP
YÜKSEK KURULU
GAP
BÖLGE KALKINMA İDARESİ
BAŞBAKAN
DEVLET BAKANI (GAP)
MERKEZ
DEVLET BAKANI (DPT)
BAYINDIRLIK VE
İSKAN BAKANI
TARIM VE KÖY
İŞLERİ BAKANI
*31.08.2007 tarihli genelgeyle Başkan Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı,
üyeler Bayındırlık ve İskan Bakanı, Tarım ve Köy İşleri Bakanı olarak belirlenmiştir.
TAŞRA
GAP BÖLGE KALKINMA İDARESİ’NİN
GÖREVLERİ
PLANLAMA
İZLEME, DEĞERLENDİRME ve KOORDİNASYON
EKONOMİK ve SOSYAL GELİŞMEYE YÖNELİK PROJE UYGULAMALARI
İZLEME, DEĞERLENDİRME ve
KOORDİNASYON
GAP BÖLGE KALKINMA İDARESİ BAŞKANLIĞI
GAP EYLEM PLANI’NI
İZLİYOR
DEĞERLENDİRİYOR
ve
KOORDİNE EDİYOR
-GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanının başkanlığında Bakanlık ile diğer
kamu kurum ve kuruluşlarının Bakanlık ve Müsteşarlıklarda en az Müsteşar
Yardımcısı, diğer kurum ve kuruluşlarda ise Genel Müdür düzeyindeki
temsilcilerinden oluşan komite oluşturulmuştur.














Milli Eğitim Bakanlığı
Sağlık Bakanlığı
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı
Kültür ve Turizm Bakanlığı
Çevre ve Orman Bakanlığı
Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü
Tarım Reformu Genel Müdürlüğü
Karayolları Genel Müdürlüğü
Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü (İŞKUR)
Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü
Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Genel Müdürlüğü
(Komite gerekli gördüğü takdirde diğer kamu kurum ve kuruluşlarını da komite üyesi
olarak görevlendirmeye karar verebilir.)
SOSYAL ve EKONOMİK
GELİŞMEYE YÖNELİK
PROJE UYGULAMALARI
SOSYAL GELİŞMEYE YÖNELİK ÇALIŞMALAR
Çok Amaçlı Toplum Merkezleri (ÇATOM)
Gençlik için Sosyal Gelişim Projesi
Çocuk Okuma Odaları
Topluma Dayalı Ana Çocuk Sağlığı Projesi
Sağlıklı Göz ve Eğitimde Başarı Projesi
2011 Yılı Haziran sonu itibariyle ÇATOM sayısı
40, ulaşılan kişi sayısı 195.000 olmuştur
2008 yılında ÇATOM’ larda ;
-1.551 katılımcı 224.800 TL gelir elde etmiş,
-- 402 katılımcı iş bularak çalışmaya başlamış,
- 86 katılımcı tarafından 55 işyeri açılmıştır
Bugüne kadar ;
-1242 kadın iş bularak çalışmaya başlamış,
- 104 katılımcı tarafından 62 işyeri açılmıştır.
2009 yılında Bölge’de 9 ildeki Gençlik ve Kültür
Evinde;
Kapasite artırıcı faaliyetler
Sosyal-Kültürel faaliyetler
Toplumsal kalkınma faaliyetleri
İstihdama yönelik faaliyetler
Değişim programları
2010 Aralık ayı sonuna kadar 85 bin gence
ulaşılmıştır.
2011 Yılı itibariyle 11 Çocuk Okuma Odası, 12
Çocuk Oyun Odası ve 8 Cheetos Gelişim Merkezi
hizmet vermektedir.
2003-2011 yılları arasında toplam 12.000 çocuğa
ulaşılmıştır.
Kadın ve 5 yaş altı çocuklara eğitim,
yönlendirme, sevk yoluyla sağlık hizmeti
götürülmektedir.
Mardin Merkez,Kızıltepe, Diyarbakır Merkez
ve Kilis Merkez’ de uygulanmaya devam
edilmektedir.
Bugüne kadar toplam 24.379 kadın ve 30.385
çocuğa ulaşılmıştır.
Sosyal güvenceden yoksun 7-15 yaş arası
öğrencilerin görme kusurlarının en aza indirilmesi,
göz kusuru nedeni ile eğitimden yeteri kadar
yararlanamayanların başarı seviyesinin artması
ve ileride kalıcı göz kusuruna neden olacak basit
göz hastalıklarının erken teşhis ve tedavi ile
önlenmesi sağlanmaktadır.
20 bin çocuğun göz taraması yapılmıştır.
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden teknik destek
alınarak uygulanan proje, Mc Donald’s Çocuk
Vakfı’nın finansal desteği ile yürütülmektedir.
Türkiye’nin az gelişmiş bölgelerinde kadınların ve kadın STK’larının
kapasitelerinin artırılması programı (Avrupa Birliği Fon Desteği)
Güneydoğu Anadolu, Doğu Anadolu ve Doğu Karadeniz Bölgelerindeki
30 ilde kadınların ve kadın sivil toplum örgütlerinin
kapasitesini geliştirmek.
Şanlıurfa, Van, Trabzon Yerel Kadın Destek Merkezleri (YKDM)
Toplam 5 Milyon Avro ( 3 milyon Hibe, 2 Milyon Teknik Destek)
DIŞ KAYNAKLI TAMAMLANAN PROJELER
GAP Bölgesi’nde Kadının Güçlendirilmesinde Yenilikler
Projesi
Bu proje yenilikçi üretim-pazarlama ile ilgili stratejiler ve yeni imaj
oluşturma yoluyla Güneydoğu Anadolu’da kadınların sosyal ve
ekonomik yaşamını güçlendirmeyi amaçlamaktadır.
Bütçesi
: 907.360 $
Proje Süresi : Mart 2008 - Mart 2011
Finansmanı İsveç Kalkınma İşbirliği Ajansı (SİDA) tarafından sağlanan
proje; GAP İdaresi ve UNDP tarafından ortaklaşa yürütülmektedir.
EKONOMİK GELİŞMEYE YÖNELİK ÇALIŞMALAR
Tarımsal Araştırma ve Geliştirme Projeleri
GAP Bölgesi Sulama Sistemlerinin İşletmesi
Bakımı ve Yönetimi Projesi
Sulama Dışı Alanlarda Halkın Gelir Düzeyinin
Arttırılması
Merkez Köy ve Köye Dönüş Kırsal Kalkınma
Projesi
Lider Çiftçi Yetiştirme Programı (Tarım Kampı)
Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolü Projesi
Hayvancılığın Geliştirmesi Projesi
GAP Bölgesinde Yemeklik Baklagil ve Tahıl
ÇeşitlerininDenenmesi ve Uygun Tohumluk Üretim
Sisteminin Geliştirilmesi Projesi II (Dicle Ünv. ve
ICARDA)
Harran Ovası Tuzluluk Haritasının Oluşturulması ve
Tuzlulaşmanın Bitkisel Verim Kayıplarına Etkisinin
Tahmini Üzerinde Bir Araştırma Projesi ( Harran
Üniversitesi )
GAP Bölgesinde Zeytin Yetiştiriciliğinde ve İşleme
Sanayinde Mevcut Durumun Belirlenmesi ve
Gelişme Olanakları Üzerinde Bir Araştırma Projesi
(Harran Üniversitesi )
Yerli ve Yabancı Üzüm Çeşitlerinin Adıyaman
Ekolojisine Adaptasyonu, Demonstrasyonu, Üretimi
ve Modern Bağcılık Projesi (Adıyaman Üniversitesi)
Sulamaya açılmış ve yeni açılacak alanlarda
uygulanmaktadır.
GAP Bölgesi Sulama Sistemlerinin İşletmesi Bakımı
ve Yönetimi Projesi
Arttırılması
Projesi
- Sulama Birlikleri kapasite geliştirme çalışmaları,
- Sulama sistemleri uygulamaları,
- Yetiştiricilik uygulamaları,
- Uygulamalı çiftçi eğitim ve teknik geziler.
Proje kapsamında 5.467 çiftçiye ulaşılmıştır.
Arttırılması
Projesi
- Örnek Meyve Bahçeleri Tesisi
- Yabani Antep Fıstığı (Bıttım Ağacı) Aşılaması
- Arıcılık
- Yem Bitkileri Üretimi
- Sebzecilik
- Üretim organizasyonlarının oluşturulması
- Çiftçi eğitimleri
- Diğer (mantar, çiçek,...vb.) üretimi
2008 yılı sonu itibariyle 4.320 çiftçiye ulaşılmıştır.
 2008 yılı kapsamında Katılımcı Kırsal Kalkınmaya
yönelik (Diyarbakır-Ergani,Adıyaman-Samsat, BatmanMerkez) Havza Geliştirme projeleri uygulanmaktadır
Arttırılması
Projesi
Kamu tarafından sunulan sosyal hizmetlerin fiziksel ve
sosyal altyapının gelişme potansiyeli bulunan köylerde
yoğunlaştırılması yoluyla kırsal alanda cazibe
merkezleri oluşturmak ve kırsal nüfusa yönelik
hizmetlerin bu cazibe merkezleri üzerinden sunumunu
sağlamak amacıyla Siirt, Şırnak, Batman, Kilis (2008
yılı başında projeye dahil oldu) illerinde
uygulanmaktadır.
Arttırılması
Projesi
11-15 yaş grubundaki köylü çocukların yaz tatili
döneminde 12 günlük devreler halinde tarım kampı
yapılarak, eğitilmeleri ve bu eğitim sonucunda
kazanılan becerilerin izlenmesi ve geliştirilmesi ile
gelecekteki tarım liderlerinin yetiştirilmesini
kapsamaktadır.
Toplam 869 öğrenciye eğitim verilmiştir.
Arttırılması
Projesi
Erozyonu önleme ve rekreasyon amaçlı
Toplam 1.212.023 fidan dikilmiştir.
2008 yılında Akçakale ve Harran ilçelerine
bağlı tüm okul ve camiler ağaçlandırılmıştır.
Arttırılması
Projesi
Sözleşmeli Koyunculuk (GAP Halkaları) Projesi
(Batman, Şırnak, Mardin) 1998-2008 dönemi
boyunca projeden 946 çiftçi yararlanmış ve sürü
mevcudu 9.942 ulaşmıştır.
Sözleşmeli Kilis Keçisi Damızlık İşletmeleri
Kurulması Projesi
5 çiftçiye 345 adet damızlık Kilis keçisi
dağıtılmıştır.
Yem Bitkilerini Geliştirme Projesi
Toplam 346 çiftçiye ulaşılmıştır.
REKABET GÜNDEMİ ÇALIŞMALARI
YENİLENEBİLİR ENERJİ
Amaç: Yenilenebilir enerji ve eneri verimliliğini GAP Bölgesinde artırmak









Yol haritası hazırlandı.
Pilot projeler ve fizibiliteleri hazırlandı;
Tarımsal atıklardan elektrik üretimi
Hayvansal atıklardan elektrik üretimi
Güneş enerjili sulama sistemleri
Otel ve kamu binalarında güneş enerjili soğutma
Sanayi de güneş enerji sistemlerinden yararlanma
KOBİlerde verimlilik artırıcı projelerin uygulanması
Kamu binalarında enerji verimliliği tedbirleri
DEVAM EDEN ÇALIŞMALAR
EKONOMİK VE SOSYAL GELİŞMEYE YÖNELİK ÇALIŞMALAR
GAP Organik Tarım Küme Geliştirme Projesi
Projenin amacı, organik tarım alanında başta Şanlıurfa olmak üzere GAP
illerinde yürütülecek küme geliştirme çalışması ile Bölgenin tarımsal
potansiyellerinin değerlendirilmesi ve organik gıda, içecek ve organik
tekstil sektörlerinin daha rekabetçi bir konuma gelmesini sağlamaktır.
Hedef kitleyi tarımsal, gıda ve tekstil imalatı ile uğraşan işletmeler, ilgili
kamu kurumları, sivil toplum kuruluşları ve üniversiteler oluşturmaktadır.
Proje 2010-2013 yıllarında Bölgesel çapta uygulanacak olup, Şanlıurfa’dan
sevk ve idare edilecektir.
Eylem Planı hazırlık çalışmaları devam etmektedir.
ULUSAL ve ULUSLARARASI SERMAYENİN
BÖLGEYE ÇEKİLMESİ
 GAP’ın yatırım fırsatlarını değerlendirilmesine ve tanıtılmasına
yönelik Forum, kongre, seminer, çalıştay teknik gezi vb. düzenlemek
 GAP Kalkınma Platformu
 Girişimcileri Destekleme Projesi
 Rekabet Gündemi Çalışması; GAP’ın rekabet gücünü artıracak,
bölgeyi markalaştıracak strateji ve sektörlerin ortaya çıkarılması
ULUSAL VE ULUSLAR ARASI SERMAYENİN
BÖLGEYE ÇEKİLMESİ
REKABET GÜNDEMİ ÇALIŞMASI
Amaç: GAP’ın rekabet gücünü artıracak, bölgeyi markalaştıracak strateji ve sektörlerin
ortaya çıkarılması.
Süreç: Yaklaşık 20 kişilik yerli ve yabancı uzman, Ankara ve Bölgede çok sayıda kamu, özel
sektör ve STK temsilcilerinin katıldığı alan çalışmaları, Değerlendirme Toplantıları
ve Analizler sonucunda strateji belgesinin hazırlanması
Sonuç:
Vizyon: Sürdürülebilir Medeniyetler Beşiği
5 temel strateji:





Sürdürülebilir üretim
Girişimciliği geliştirme
Uluslararasılaştırma
Uygulamalı teknoloji merkezleri
Kümeleme ve ağ oluşturma
3 temel sektör:



Yenilenebilir enerji
Turizm
Organik tarım- Organik tekstil-Organik çocuk giysisi
Çevre Projeleri
Kültür ve Turizm Projeleri
ÇEVRE, KÜLTÜR ve TURİZM PROJELERİ
GAP Bölgesi’nin günümüzdeki ve yakın gelecekteki iklim
durumunun incelenmesi
GAP Biyolojik çeşitlilik araştırma projesi
GAP Bölgesi yaban hayatı projesi
ÇEVRE, KÜLTÜR ve TURİZM PROJELERİ
Çevre Projeleri
Hasankeyf tarihi ve Arkeolojik Sit alanı
araştırma, kazı ve kurtarma projesi
Kültür ve Turizm Projeleri
Kültürel Mirasın Geliştirilmesi Projesi
Entegre Stratejik Eylem Planı
Güneydoğu Anadolu Kültürel Miras ve
Turizm Kalkınma Birliği
9 İl, 31 Proje,
El sanatları, Envanter, Tanıtım, Restorasyon
Gaziantep Kahvehane
Rehber Yetiştirilmesi
Urfa Geleneksel Yöre Kilimleri
Şırnak El Sanatları
Mardin Tarihi İhtisas Kütüphanesi
Şanlıurfa Kısas Tanıtım
Hijyen Eğitimi
Mardin Rehberi
MardinTelkari
Antep İşi Nakış El Sanatı
Batman El Sanatları
Gaziantep Butik Otel
Yesemek
Süryani Yaşam Biçimi
Anadolu Evleri/Hanımevi
Dayı Ahmet Konağı Restorasyonu
Adıyaman Askerlik Şubesi
Restorasyonu
Kilis Kentsel ve Kırsal Mimari
Deyrulzafaran Manastırı
Siirt Tiftik Dokumacılığı
Gazi Caddesi Renovasyonu
Zeugma, Halfeti ve Rumkale
Kültür Varlıkları Uzay Bilgi Teknolojileri
Şanlıurfa Tarihi Hanlar Bölgesi
Diyarbakır El Sanatları
Naib Hamamı
Zeugma Kil Mühür Baskıları
Güneydoğu Anadolu Bölgesi Tanıtım
Geleneksel Urfa Evi (Narlı Ev)
Yenikapı Sokak Renovasyonu
Cizre İnanç Parkı
ALTYAPIYA İLİŞKİN FAALİYETLER
 Harita Çalışmaları : 97 yerleşim yeri harita alımı yapıldı,
 İmar Planlama Çalışmaları : 62 yerleşim yeri imar planı.
 Kanalizasyon ve Arıtma Çalışmaları :
Akçakale Kanalizasyon ve Arıtma Tamamlanmıştır.
Ceylanpınar; Kanalizasyon ve Arıtma Tamamlanmıştır,
Kahta; Kanalizasyon Tamamlanmıştır,
Arıtma tesisleri Güneybatı 1 %65, Güney 2 % 100 oranında
tamamlanmıştır.
ALTYAPIYA İLİŞKİN FAALİYETLER
 Katı Atık Çalışmaları : 10 yerleşim yerinde fizibilite alışmaları
tamamlanmış, Bunlardan 6’sıının Uygulanma Projeleri
tamamlanmış, Kilis ; Katı Atık Düzenleme Depolama Tesisi
İnşaatı devam etmektedir
Pazar Büyüklüğü
Enerji Fiyatları
NİÇİN GAP BÖLGESİ
Altyapı
Devlet Yardımları İşgücü Maliyetleri
Sanayi Parsel Fiyatları İnsan Kaynakları
Kaynak:
EUROSTAT (2007, Üye ülkeler)
TURKSTAT (2010, Güneydoğu Anadolu Bölgesi)
PAZAR BÜYÜKLÜĞÜ (Nüfus)
ORTADOĞU PAZARINA YAKINLIK
GAP SANAYİ ALTYAPISI
Adıyaman
Diyarbakır
Batman
Gaziantep
Siirt
Kilis
Şanlıurfa
6 adet devam eden
Şırnak
Küçük Sanayi Sitesi
Organize Sanayi Bölgesi
13 adet faaliyette
Mardin
2 adet serbest bölge
Mardin-Gaziantep
29 adet faaliyette
9 adet devam eden
İŞGÜCÜ MALİYETLERİ
Aylık Ücretler (2007, Avro)
Kaynak:
ILO (Slovenya, Macaristan, Polonya ve Slovakya 2007)
EUROSTAT (Macaristan, Polonya ve Slovakya döviz kuru oranları 2007)
T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı (Minimum Ücret 2007)
T.C: Merkez Bankası (Ortalama yıllık döviz kuru 2007)
Tahmini: Çek Cumhuriyeti’nde işgücü maliyetleri
1200
1000
800
600
400
200
0
Slovenya
Macaristan Polony a
Çek Cum.
Slovakya
Türkiye
GAP Bölges i
SEKTÖREL FIRSATLAR
YATIRIM TEŞVİK SİSTEMİ (2009/15199)
GAP BÖLGESİ (Bölge 3 ve Bölge 4)
D
A
Genel Yatırım
Teşvik Sistemi
B
Büyük ölçekli
yatırımlar
için Teşvik Sistemi
C
Bölge ve Sektör
Bazlı Teşvikler
Tekstil Firmalarının
4. Bölgeye taşınması
(31/12/2010 tarihine
kadar taşınma şartı
olduğundan artık
uygulamada değil)
A
Genel Yatırım
Teşvik Sistemi
1)Gümrük vergilerinden muafiyet
• ithal makine ve teçhizat Teşvik Belgesi kapsamında vergiden muaftır
2) KDV muafiyeti
• Teşvik belgesi kapsamında alınan her türlü makine ve teçhizat KDV’den muaftır
1) Sigorta primlerinin işveren hissesi 5 yıla kadar ödenir
2) Arazi tahsisi
•
B
Büyük ölçekli
yatırımlar
için Teşvik
Sistemi
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Kimyasal: Hammadde üretimi için minimum 1 Milyar TL, diğer kimyasal üretim için
minimum 300 milyon TL.
Petrol : Minimum 1 milyar TL
Transit boru hatları hizmetleri : 50 milyon TL
Otomotiv: 250 milyon
Demiryolları: 50 milyon TL
Liman: 250 milyon TL
Elektronik: LCD/Plasma üretümi 1 milyar TL, modüler panel üretimi 150 milyon TL,
diğer elektronik üretimi 50 milyon TL
Medikal and optik aletler: 50 milyon TL
Eczacılık/ilaç: 100 milyon TL
Havacılık Sanayii : 50 milyon TL
makine: 50 milyon TL
Madencilik : metal maden işleme 50 milyon TL
Kurumlar vergisi katkısı(%)
B
Büyük ölçekli
yatırımlar
için Teşvik Sistemi
(devam)
BÖLGE
YATIRIMA KATKI
ORANI
VERGİ ORANI
3
40
8
4
45
4
İşverene sigorta katkı süresi
BÖLGE
SÜRE
3
3 yıl
4
5 yıl
3. Ve 4. bölge: Tarım, tarıma dayalı sanayi, hazır giyim, plastik, metal eşya, turizm, sağlık ve eğitim
1) İşveren sigorta payı desteği, 5 yıla kadar
2) Arazi tahsisi
3) Faiz desteği (3 ve 4. bölge)
Düşük kurumlar vergisi (%)
C
Bölge ve
Sektör
bazlı teşvikler
BÖLGE
Yatırıma katkı payı
Vergi oranı
3
20
8
4
25
4
İşveren sigorta desteği
Bölge
Süre
3
3 yıl
4
5 yıl
Faiz Desteği (Puan)
BÖLGE
TL Kredi
Döviz Kredi
3
3
1
4
5
2
SEKTÖREL FIRSATLAR
BİTKİSEL ÜRETİM





Elverişli iklim şartları
Sulama
İki yılda 5 ürün
Sözleşmeli çiftçilik imkanları
Yüksek kalitede ve çeşitli hammadde arzı
Gıda işleme ve tarıma dayalı sanayide
özel yatırım fırsatları

Dondurulmuş, kurutulmuş ve paketlenmiş taze
sebze ve meyve
Salça ve diğer konserveler
Tıbbi ve aromatik bitkiler ve bunların işlenmesi
Kanola ve aspirden Bio-Dizel

Sanayi ve evsel tüketim için bitkisel yağ



halen ithal,
ve petrol ürünlerinden sonra en fazla döviz ödenen kalem
yağ ithalatıdır.
SEKTÖREL FIRSATLAR
HAYVANSAL ÜRETİM







Entegre hayvancılık et ve süt üretimi
İvesi kuzu yetiştirme potansiyeli
Sığır besiciliği potansiyeli
Süt sığırcılığı potansiyeli
Et ve süt işleme fabrikası
Et soğuk hava depoları
Entegre hayvancılık et ve süt üretim tesisleri
SEKTÖREL FIRSATLAR
SU ÜRÜNLERİ







Akarsu – 2.235 km
Doğal Göl – 6.481 ha
Mevcut Baraj Göl Alanı – 129.787 ha
Planlanan Baraj Göl Alanı – 198.473 ha
Ülke üretim hacmindeki payı % 0.22
Üretim (Avcılık ve Yetiştiricilik) – 32.500 ton/yıl
Gelir – 50 milyon $ ve 6.500 kişiye istihdam
SEKTÖREL FIRSATLAR
ORGANİK TARIM




Kaliteli tarımsal alanlar
Sulamaya yeni açılan alanlar
Mayından temizlenecek araziler
Kümelenme çalışmaları
SEKTÖREL FIRSATLAR
SULAMA SİSTEMLERİ


Damla sulama-Yağmurlama
Alçak basınçlı sistemler
GAP Bölgesi’nde sulamaya açılacak alanlar
basınçlı sulama sistemiyle inşaa edilecektir
SEKTÖREL FIRSATLAR
TEKSTİL ve HAZIR GİYİM








Türkiye bu alanda dünyanın en önde gelen
ihracatçı ülkeleri arasındadır
Hammadde kalitesi yüksek uzmanlaşmış ve kaliteli
işgücü pazarının varlığı
Her yıl 700 bin ton kaliteli pamuk üretimi
Özellikli iplik ve kumaş üretimi
Organik tekstil
Fason İmalat
Yerel (Otantik ürünlerin imalatı ve pazarlanması)
Yerel sanatkarların varlığı
SEKTÖREL FIRSATLAR
İNŞAAT ve YAPI MALZEMELERİ


GAP Bölgesi’nin konut ve sanayide kullanılacak yapı malzemeleri ihtiyacı
Ulaşım maliyetleri ucuz
SEKTÖREL FIRSATLAR
ENERJİ
Jeothermal
Hidroelektrik




Güneş
Düzenlenmiş hukuki altyapı
Özel sektörün enerji üretimi
Artan enerji ihtiyacı
Enerji hatlarının yenilenmesi
Bio Yakıt
Rüzgar
SEKTÖREL FIRSATLAR
MADENCİLİK ve ENDÜSTRİYEL MAKİNELER



Küresel mermer sanayinin ihtiyaç duyduğu orta ve
yüksek kalitede büyük mermer rezervlerinin varlığı
Birçok işlenmemiş maden kaynakları (Bakır, fosfat vb…)
Hızlı endüstrileşmeyle beraber makine ekipman ihtiyacı
SEKTÖREL FIRSATLAR
SAĞLIK



Yerel ihtiyaçlar
Bölgede özel hastane sayısının azlığı
Bölgeye komşu ülkelerin ihtiyaçları
SEKTÖREL FIRSATLAR
TURİZM EĞLENCE ve HEDİYELİK EŞYA





Kültür ve Eko-Turizm
İnanç turizmi
Mevcut konaklama kapasitesi düşük
Yatırım ihtiyacı çok yüksek
Halı, telkari vb…yerel el işlerinin varlığı
Amaç: GAP’ın rekabet gücünü artıracak, bölgeyi markalaştıracak strateji ve sektörlerin
ortaya çıkarılması.
Süreç: Yaklaşık 20 kişilik yerli ve yabancı uzman, Ankara ve Bölgede çok sayıda kamu, özel
sektör ve STK temsilcilerinin katıldığı alan çalışmaları, Değerlendirme Toplantıları
ve Analizler sonucunda strateji belgesinin hazırlanması
Sonuç:
Vizyon: Sürdürülebilir Medeniyetler Beşiği
5 temel strateji:





Sürdürülebilir üretim
Girişimciliği geliştirme
Uluslararasılaştırma
Uygulamalı teknoloji merkezleri
Kümeleme ve ağ oluşturma
3 temel sektör:



Yenilenebilir enerji
Turizm
Organik tarım- Organik tekstil-Organik çocuk giysisi
Kısa Vadeli Aksiyon Planı
Rekabet Gündemine Üst Düzey Politik Destek:
Rekabet Konseyinin Kurumsallaşması
Yenilenebilir Enerji Pilot Projesi
Detaylı Aksiyon Planının Hazırlanması
Organik Tekstil ve Giysi Pilot Projesi
Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ağlarına ulaşım
GAP Eylem Planı Kapsamındaki Projeler
Organik Tarım Küme Geliştirilmesi
Yenilenebilir Enerji Üretim ve Kullanımının Yaygınlaştırılması
GAP Rekabet Konseyinin Kurumsallaştırılması
GELECEKTE GAP BÖLGESİ
GEÇMİŞ (1970)
BUGÜN
GELECEK (2023)
Geleneksel Tarım
Konvansiyonel
Tarım
Modern + Organik
Tarım
Düşük tekno.+El
Yapımı Tesktil
Endüstriyel Tesktil
(İhracat odaklı)
Katmadeğerli
Tekstil/Giyim
Kültürel – Kongre –
İş Turizmi
Verimli Hilal
Turizmi
Temel Sağlık
Hizmetleri
Orta Düzey Sağlık
Hizmetleri
Özelleşmiş Yüksek
Sağlık Hizmetleri
Ulaşım Hizmetleri
Kamyonculuk
Lojistik, Hava Ulaşımı
- Kargo
Temel Bilgi
Teknolojisi
Hizmetleri
Özelleşmiş Bilişim
Hizmetleri
Hidroelektrik
Yenilenebilir Enerji
Yerli/İnanç/Sağlık
/iş Turizmi
Konvansiyonel
Enerji
TEŞEKKÜR EDERİZ.
www.gap.gov.tr

GAP Projesi Son Durum

Transkript

Benzer belgeler

TETAM Binası Bilgisayar Sistem ve Ağ Altyapısı 29.11.2015, v1.1

CAN OTUR

SAMSONITE: A BRAND ON THE MOVE

Page 1 of 2 Referans - Yarının Habercisi | HDI Güney Anadolu

Yeni Microsoft Office Word Belgesi _2

Toate subiectele sunt obligatorii. Se acordă 10