8 - Türk Metal Sendikası
Transkript
8 - Türk Metal Sendikası
TÜRK METAL SENDİKASI GENEL MERKEZİ AYLIK YAYIN ORGANI TÜ R K M KASI Dİ TÜRK AĞUSTOS 2015 | SAYI: 193 AL SE N ET METAL ÜRETMEK, KAZANMAK, KAZANDIRMAK İSTİYORUZ BU ACI HEPiMiZiN! M AL SE N ET KASI Dİ TÜ R K #SelamDur ANADOLU HOTELS ESENBOĞA TERMAL Editörden Editörden Değişim her yerde... 7 Haziran seçimlerinin ardından oluşan parlamento, seçmenin ortaya çıkardığı tablonun gereğini yerine getiremedi. Kamuoyunun bütün beklentilerine rağmen, parti çıkarlarını herşeyin üzerinde tutan siyaset, bir koalisyon hükümeti oluşturamadı… Terörün yeniden ülkenin en önemli sorunu haline dönüştüğü, Doğu ve Güneydoğu Anadolu’dan şehit haberlerinin ardarda geldiği ve uluslararası kriz beklentilerinin olumsuz etkilediği ekonomik koşullarla boğuşan Türkiye, erken seçim sürecine girdi… Yukarıda değindiğimiz gibi, tırmanan terör ve bütün ülkeye yayılan şehit cenazeleri yürekleri dağlıyor… Ülkenin büyük çoğunluğu, beklentilerin tam aksine, yaşananları sabırlı ve soğukkanlı bir şekilde izliyor, değerlendiriyor. Bu arada, verilmesi gereken tepki veriliyor, alınması gereken tutum da alınıyor… Ağustos ayının son haftasında bazı iş yerlerinde üyelerimiz, teröre karşı tepki ve şehitlere saygının bir ifadesi olarak selam durdu, bayrak açtı… “Vatanın bir köşesinde ülkesi için canını veren kardeşlerinin acısını ve hayalini, aynı ülkenin geleceği için ter döküp emek harcayan senden daha iyi anlayacak kimse yok… Vatan evlatlarının aziz hatıraları için şimdi sen de #SelamDur” şiarıyla sosyal medyada başlatılan bu girişim, 500’ü aşkın fabrikada, yaklaşık 100 bin metal işçisinin katıldığı ortak tutuma dönüştü. Konuya ilişkin haberin ayrıntıları dergimizde… Genel Başkanımız Pevrul Kavlak, Ağustos başında yapılan 15. Olağan Genel Kurulun açılış konuşmasında, tepki eylemlerine yol açan nedenlerin anlaşıldığını, bu nedenleri ortadan kaldırmak için radikal kararların alındığı Genel Kurulu “bir milat” olarak nitelendirmişti. O Genel Kurul yapıldı ve hemen ardından değişim başladı… Fabrikalarda sendika temsilcilerinin doğrudan üyelerimiz tarafından seçilmesinden erzak yardımına, aidatlardaki düzenlemelerden üyelerimizin üniversitede okuyan çocuklarına sağlanacak bursa kadar bir dizi yeni adım gündemde… Bu konudaki haberimiz de sayfalarımızda yer alıyor… Türk Metal bünyesinde yaşanan bu değişim ve dönüşüm rüzgarından dergimizin etkilenmesi de kaçınılmazdı; öyle de oldu… Bu sayımızdan itibaren dergimizin içeriğinde bazı değişikliklere gidiyoruz. Öncelikle, sayfa sayımızı 48’e düşürdük. Dünyanın, buna paralel olarak da Türkiye’nin hızla internet ortamına geçtiği bir dönemde, Türk Metal Dergisi’nin daha etkin kılınması için zorunlu olan bu adımla, 16 sayfadan oluşan ve şube etkinliklerinin duyurulduğu Bizden Haberler bölümüne artık sadece internet sitemizde yer vereceğiz. Sayfa sayısındaki değişikliğe rağmen Türk Metal Dergisi yine aynı baskı sayısıyla, yine aynı hedef kitlesine ulaşmaya, kalitesinden ve duruşundan ödün vermeden devam edecek. Yine eklerimizle, bültenlerimizle, sizlere en doğru haberleri, en kapsamlı araştırmaları, özenle hazırlanmış makaleleri sunacağız. Çünkü bu dergi, Türkiye’nin lokomotif gücü metal iş kolunun gözü, kulağı ve sesidir. Bu ses ya bir dergi ile ya bir internet sayfasında ya bir Facebook gönderisinde, ulaşması gereken yerlere mutlaka ulaşır... Yaz mevsimi boyunca birçok iş yerinde tatil süreci ve bakım onarım dönemi yaşandı. İzin dönemi de sona erdi. Türk Metal Dergisi olarak, bütün emekçi kardeşlerimize kazasız belasız bir çalışma dönemi diliyoruz ve Kurban Bayramınızı da şimdiden kutluyoruz. Esen kalın... mal Şen Mustafa Ke TÜ R K AL SE N ET KASI Dİ M TÜRK METAL SENDİKASI AYLIK YAYIN ORGANI AĞUSTOS 2015 | Sayı: 193 YAYIN SAHİBİ Türk Metal Sendikası Adına İçindekiler İçindekiler Dünyadan ................................................................ 4 Sektörden................................................................. 6 Kısa Kısa................................................................... 8 Haberler Kursiyerler Sertifikalarını Aldı.......................................... 10 Pevrul KAVLAK Sorumlu Yazı İşleri Müdürü: Mustafa Kemal ŞEN YÖNETİM MERKEZİ Türk Metal Sendikası Genel Merkezi Basın Müşavirliği Beştepe Mahallesi Yaşam Caddesi 1. Sokak No:7/A 06520 Söğütözü/ANKARA Telefon: 0312 292 64 00 Faks: 0312 284 40 18 [email protected] www.turkmetal.org.tr www.turkmetaldergi.com PRODÜKSİYON: KARATAHTA CTCP: REPROTEK BASKI: Ziraat Gurup Matbaacılık A.Ş. Ziraat Bankası Tesisleri İstanbul Yolu Trafo Karşısı Varlık - ANKARA Tel: 0 (312) 384 73 44 - 45 YAYIN TARİHİ : 31/ 8 / 2015 YAYIN ARALIĞI : BİR (1) AY YAYININ TÜRÜ : Yaygın süreli YAYIN DİLİ: TÜRKÇE Dergimiz basın ahlak yasasına uyar. Ayda bir yayımlanır ve üyelerimize ücretsiz dağıtılır. Değişim Başlıyor Sözümüzü Tuttuk! Gururluyuz!...................................... 12 100 Bin Metal İşçisi Selam Durdu................ 14 Makale İran Örneği Üzerinden Karikatürün Etkinliği, Özgürlük, Demokrasi / Dr. Naci ÖNSAL......................................... 20 Metal İşkolunda İşçilerin Çalışma Hayatına ve Sendikalara Bakış Açısı Üzerine Bir Araştırma / Yrd. Doç. Dr. Banu Özbucak ALBAR.................................. 24 İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulları / Özcan KARABULUT. ........... 29 Sizin Köşeniz.......................................................... 32 İşte Hayatımız......................................................... 36 TM-MESS Ortak Eğitim Programı.......................... 42 Emekçinin Not Defteri............................................. 45 Sinema - Kitap........................................................ 46 Bulmaca................................................................. 48 TÜ R K KASI Dİ M AL SE N ET Başyazı Gerekeni Yapmak T Pevrul Kavlak TÜRK-İŞ Genel Sekreteri Türk Metal Sendikası Genel Başkanı [email protected] twitter.com/KavlakPevrul emsil, ağır bir görevdir. Temsil eden kişi, kendi kişisel tercihlerini, doğrularını, isteklerini bir kenara bırakıp, temsil ettiği grup ya da kitlenin beklentisini algılamak ve bunun gereğini yapmak zorundadır. Bu zor ve ağır bir görevdir. Halkımız, 7 Haziran’da, temsilcilerine bir görev verdi: “Daha dengeli, daha uyumlu, daha uzlaşmacı bir yönetim için koalisyon kurun” dedi. Ama siyasilerimiz, kendi kişisel çıkarlarını, siyasi hesaplarını halkımızın beklentisinin önünde tuttu. Sonuç: Hepimiz ağır bir bedel ödüyoruz. Bu bedel, gerekeni yapmayan temsilcilerin halkımıza ödettiği bedeldir. Şimdi korkar olduk. Radyo dinlemeye, televizyon izlemeye, gazete okumaya korkar olduk. Yine bir ana kuzusunun, bir aslan parçasının, bir yiğidin kahpe bir kurşunla şehit düştüğünü duymaktan korkar olduk. Ama korkumuz bu kadardır. Kahpe kurşundan değil, yine bir eşin dul, bir bebeğin yetim kaldığına şahit olmaktan korkar olduk. Korkumuz budur. Bu kadardır. Sonra... Sonrası yoktur. Bu vatan, bu toprak, bu millet, bu bayrak uğrunda son yoktur. Kınalı kuzular, yine davul zurnayla askere uğurlanıyor. Toprağa düşen her şehidimiz yerine binlerce gencimiz yine düğünle dernekle vatan hizmetine koşuyor. Yani, halkımız, en zor şartlarda bile gereğini yerine getiriyor. Siyasilerimize düşen görev, halkımızın sesine kulak vermek ve hiç bir mazeret göstermeden ne istiyorsa onun gereğini yerine getirmektir. Biz öyle yaptık, yapıyoruz. Türk Metal olarak, üyemizin taleplerine kulak verdik, eleştirilerini dikkate aldık ve vakit geçirmeden gereğini yerine getirdik. Milat olacak dediğim 15. Genel Kurul, gerçekten bir milat oldu. Sadece Türkiye’de değil, bütün dünyada yeni bir sendikal mücadele dönemini başlattı. Üyelerimiz istedi, Türk Metal yaptı. Siz istediniz, biz yaptık. Ne istiyorsanız gereğini yerine getirdik. “Evimize, soframıza katkı yap” dediniz, “tamam” dedik, Dile kolay tam 100 milyon liralık erzak katkısının ilk dilimi için anlaşmalar tamamlandı. Avantajlı bir alışveriş için büyük perakende zincirleriyle anlaşıldı. Kurban Bayramı’ndan önce erzak katkısı üyemizin elinde olacak. “Temsilcileri biz seçelim” dediniz, “tamam” dedik. İşyeri temsilci seçim takvimini açıkladık. Seçim süreci, bu dergi elinize geçtiğinde başlamış olacak. “Çok büyük işyerlerine şube açılsın” dediniz, “tamam” dedik. Yeterli sayısı olan işyerleri için düğmeye bastık. Bursa’da, Renault’ta bu süreci başlatıyoruz. “Eğitime destek ver” dediniz, “tamam” dedik. Üyelerimizin, üniversite sınavında başarılı olan çocuklarına burs vereceğiz. Tüm teknik çalışmalar bitti. Çocuklarımız, çok kısa sürede burslarına kavuşacak. Hepsini yaptık. Başkalarının hayal bile edemeyeceği işleri, en kısa sürede tamamladık. Siz istediniz, biz yaptık. Ne söz verdiysek, tuttuk. Gereğini yerine getirdik… Dünyadan ABD, Havana’daki büyükelçiliğini yeniden açtı ABD’nin Küba Büyükelçiliği, 54 yıl aradan sonra başkent Havana’da törenle açıldı. John Kerry, 1945’ten sonra Küba’yı ziyaret eden ilk ABD Dışişleri Bakanı olarak törene katıldı. Kerry, törende, “Küba halkı için en iyi hizmetin, kendi liderlerini özgürce seçebildikleri hakiki bir demokrasi tarafından verilebileceği yönündeki fikrimizi koruyoruz” diye konuştu. Açılış töreninde 54 yılın ardından Küba’da Amerikan bayrağı göndere çekildi. Washington ve Havana hükümetleri arasındaki ilişkiler 1959’daki Küba Devrimi’yle kötüleşmişti. ABD, Küba’ya 1960’ta ticari ambargo başlattı, 1961 yılında da ilişkileri tamamen kesti. 17 Aralık 2014’te Obama ve Küba Devlet Başkanı Raul Castro eş zamanlı olarak kameraların karşısına geçerek, iki ülke arasındaki diplomatik ilişkileri yeniden tesis etme kararı aldıklarını duyurdu. O günden bu yana iki ülke arasında dört tur üst düzey görüşme gerçekleşti. Yeni madeni 5 eurolar yolda 10 yıllık bir hazırlığın ardından tasarlanan madeni 5 euroların özel sayısı dünyaya adandı. 1, 2, 5, 10, 20 ve 50 Cent’lerin yanı sıra 1 ve 2 Euro madeni paralara, 2016 yılından itibaren madeni 5 eurolar katılacak. Bir yüzünde federal kartal bulunan madeni 5 euronun diğer yüzünde, dünyayı temsil eden mavi halka, onun içerisinde ise Avrupa ve Afrika’nın merkezde görüldüğü dünya haritası bulunuyor. Mavi halka ile dış halka arasında ise çeşitli gezegenler görünüyor. Demir 5 euronun dış halka ve iç kısmı arasında, mavi ışık geçiren polimer bir halka bulunacak. Merkezi 1 euro büyüklüğünde olacak şekilde tasarlanan 5 euro; Almanya’da sadece Karlsruhe, Münih ve Stuttgart olmak üzere 3 merkezde basılabilecek. TÜRK 4 METAL Avrupa’da sanayinin çarkları yavaşladı Euro Bölgesi’nde sanayi üretimi, haziranda aylık bazda %0,4; Avrupa Birliği’nde ise %0,2 azaldı. Avrupa İstatistik Ofisi’nin (Eurostat) açıkladığı verilere göre, 19 üyeli Euro Bölgesi’nde mevsimsellikten arındırılmış sanayi üretimi haziran ayında aylık bazda %0,4 azaldı, yıllık bazda ise %1,2 artış kaydetti. Piyasa beklentisi ise sanayi üretiminin aylık %0,1 azalması ve yıllık %1,7 artması yönündeydi. Böylece hem aylık hem de yıllık veri piyasa beklentisinin altında gerçekleşmiş oldu. Söz konusu dönemde, Almanya’nın sanayi üretimi %1,2, İngiltere’nin %1,7, Fransa’nın %0,5 ve İspanya’nın sanayi üretimi %4,7 artarken, Hollanda’nın sanayi üretimi %2,4 ve İtalya’nın sanayi üretimi %0,3 geriledi. Çelik devinden Hindistan hamlesi Güney Kore merkezli Posco, yıllık 3 milyon ton üretim kapasiteli çelik tesisi kurmak için harekete geçti. Dünyanın dördüncü büyük çelik üreticisi Posco, Hindistan’ın Maharashtra eyaletinde bir çelik tesisi kurmak için Uttam Steel ile anlaşma imzaladı. Uttam Steel, dünyanın en büyük çelik üreticisi ArcelorMittal’ın ortak olduğu Uttam Galve Steels’in bağlı ortaklığı. Şirketin bu hamlesi, bazı çevrelerce batı piyasasına yönelik bir hamle olarak yorumlandı. Uttam Galve yöneticisi Ankit Miglani, yaptığı açıklamada, “Posco’nun %20, bizim ise %80 şeklinde olacak bir ortaklık düşünüyoruz. Ancak, ilerde bu oranlar yeniden gündeme gelebilir” şeklinde konuştu. ABD’li firma ölen işçi için 6 milyon dolar ödeyecek ABD’nin en büyük konserve balık üreticilerinden Bumble Bee Gıda firmasında, 2012 yılında bakım amacıyla girdiği endüstriyel fırında arkadaşları tarafından fark edilmeyerek fırının çalıştırılması sonucu 270 derecede can veren 62 yaşındaki işçi Jose Melena’nın ölümüne ilişkin olarak mahkeme kararını verdi. Büyük ihmal sonucu işçisinin ölümüne sebep olan firma, 6 milyon dolar tazminat ödemeye mahkum oldu. Ceza California’da bugüne dek bir iş kazası için ödenen en büyük miktar olarak tarihe geçti. Karara göre 6 milyon doların 3 milyon dolarlık kısmı şirkete yeni model fırınların alınması için harcanırken; 1,5 milyon dolarlık kısmı eyalet ve mahkemeye; geri kalan 1,5 milyon dolar ise işçi Melena’nın ailesine verilecek. Yunanistan 20 Eylül’de erken seçim yapacak Yunanistan’ın AB, Avrupa Merkez Bankası ve Uluslararası Para Fonu IMF’nin oluşturduğu kreditörlerle imzaladığı 3’üncü kurtarma paketi kapsamında ülkeye ilk etapta 23 milyar euro aktarıldı. 23 milyar euroyu alan Çipras, erken seçim yolunu açmak için istifa ettiğini açıkladı. Yunanistan 20 Eylül’de sandık başına gidecek. Söz konusu kredinin, 10 milyar euroluk kısmının ülkedeki bankacılık sektörünün sermaye yapısını güçlendirmek için kullanılacağı belirtildi. Paranın 3.2 milyar euroluk dilimi, Avrupa Merkez Bankası’na kredi ödemesi kapsamında aktarıldı. Yunanistan’ın kreditörlerle yapılan anlaşma çerçevesinde reformlara devam etmesi gerekiyor. Hükümetin ajandasında, emeklilik sistemi, haftasonu çalışma saatleri ve eczacılık sistemi dahil olmak üzere birçok alanda reform yapılması bulunuyor. SEKTÖRDEN Türk Traktör 44 milyon liralık ek yatırım yapacak TürkTraktör, yıllık traktör üretim kapasitesini artırmak için 43,6 milyon liralık yatırım yapacak. Şirketin, üretim tesisi kapasite artışı için yürüttüğü yatırım çalışmalarında çevresel etki değerlendirmesine gerek olmadığına karar verildi. Halen Sakarya Erenler’de bulunan, yıllık 50 bin kapasiteli traktör üretim tesisi işleten Türk Traktör, tesisteki mevcut makinelerin verimlilik artışı çalışmaları ve teşvik kapsamında alınacak ilave makine ve ekipmanlarla, yıllık 4 bin traktörlük kapasite artışına gidecek. Böylece tesisin yıllık üretim kapasitesi 54 bine çıkacak. Mevcut durumda tesisin üretim faaliyetlerinde 990 kişi çalışırken, kapasite artışıyla personel sayısının 1400 kişiye çıkarılması planlanıyor. Otomotiv ihracatı vites küçülttü Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği (OİB), otomotiv endüstrisinin ihracat verilerini açıkladı. Otomotiv endüstrisi temmuz ayında, geçen yılın aynı dönemine göre %17 kayıpla 1 milyar 644 milyon dolarlık ihracata imza atarken, yılın 7 aylık döneminde ise ihracat %11,5 azalışla, 12 milyar 135 milyon dolar olarak gerçekleşti. Buna göre, tüm ana ürün gruplarında kayıplar yaşanmasına rağmen, otomotiv endüstrisi sektörel olarak ihracattaki liderliğini bırakmadı. İspanya’ya %13, Birleşik Krallık’a otobüs minibüs, midibüs ürün grubunda %147, Birleşik Devletler’e yan sanayide %21 büyümeye rağmen, temmuz ayında Almanya, Fransa, İtalya gibi büyük pazarlarda yaşanan kayıpların önüne geçilemedi. Yedi ayda 6,1 milyar dolarlık çelik ihraç edildi Ocak ayından itibaren gerek miktar gerekse değer bazında düşüşlerin yaşandığı çelik ihracatı, son iki ayda miktar bazında yakaladığı %11’lik artış ile moral buldu. Çelik İhracatçıları Birliği verilerine göre, Türk çelik sektörü, Ocak-Temmuz dönemini değerde 6,1 milyar dolar, miktarda ise 9,5 milyon ton ihracat ile tamamladı. Türkiye’nin çelik ihracatı geçen yılın aynı dönemine kıyasla değer bazında %23,6 düşüş ile 6,1 milyar dolar olurken, miktar bazında ise %10,3 azalış ile 9,5 milyon ton olarak gerçekleşti. Çelik sektörünün direkt ihracatına, diğer birliklerin faaliyet alanına giren demir çelik ürünleri de eklendiğinde, Türkiye’nin 2015 yılı yedi aydaki toplam çelik ihracatı değer bazında 7,3 milyar dolara, miktar bazında ise 10 milyon tona ulaştı. TÜRK 6 METAL Geri dönüşümden 3 rüzgâr türbini kadar elektrik katkısı sağlandı Beyaz eşya üreticisi Arçelik, sektöründeki ilk geri dönüşüm tesislerini Eskişehir ve Bolu’da açtı. Tesislerde toplama ve geri dönüşüm gerçekleştirdiklerini belirten Arçelik Sürdürülebilirlik ve Resmi İlişkiler Direktörü Fatih Özkadı, “Tesislerimizin kuruluşundan beri geçen 6 ayda, piyasadan toplanan yüksek enerji tüketen eski ürünlerin geri dönüştürülmesi ile ülkemiz enerji kazancına 3 rüzgar türbininin üreteceği enerji kadar katkı sağlamış olduk” dedi. Tesisler faaliyete başladığı günden bugüne kadar geçen süreçte, yaklaşık 100 bin adet ürünün geri dönüşümü tamamlandı. Bu işlemlerle, yüksek enerji tüketen eski ürünlerin şebekeden elektrik tüketmesinin de önüne geçilmesi ile, toplamda 21,5 GWh/yıl enerji tasarrufu elde edilmiş oldu. Erdemir’de rekor üretim Bu yıl 50. yılını kutlayan ve son yıllarda hem üretim hem de satıştaki performansını devam ettirerek, dünya klasında şirket olma vizyonuna emin adımlarla ilerleyen Erdemir Grubu, 6 aylık finansal sonuçlarını açıkladı. Toplam varlıkları bakımından Türkiye’nin en büyük sanayi şirketlerinden biri olan Erdemir Grubu, yılın ilk altı ayında toplam 4,3 milyon ton nihai mamul satış miktarı gerçekleştirirken, yassı çelik satış miktarını geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre %6 artırıp 3,6 milyon tona yükseltti. Bu dönemde Erdemir Grubu’nun net karı, 304 milyon dolar oldu. Yılın 6 ayında satışlarının %85’ini yassı, %15’ini ise uzun ürün olarak gerçekleştiren Erdemir Grubu’nun sıvı çelik üretimi, bu dönemde 4,5 milyon ton oldu. Tofaş’ın ‘Ege’ projesi riskten kazanca dönüştü Tofaş’ın dünyada ses getiren yeni projesi Aegea, tıpkı Doblo gibi, Fiat markasını dünyada sıçratacak projelerden biri olacak. Tamamen Tofaş ArGe’si tarafından geliştirilen yepyeni bir platform üzerine inşa edilecek olan yeni sedan bu yıl sonunda tüketiciyle buluşacak. Aile gelecek yılın ikinci yarısından itibaren de aynı platform üzerine üretilecek hatchback ve station modellerle genişleyecek. Tofaş CEO’su, “2023 yılına kadar 580 bini sedan, 700 bini stationwagon ve hatchback olmak üzere yeni model ailesi üretimi yapacağız. Araçların %70’ini ihraç edeceğiz. Bu da Türkiye için yaklaşık 10 milyar euro artı ihracat geliri demek. 2023 yılına kadar sadece bu üç model için 1 milyon 280 bin araçlık siparişimiz var ve önümüzü görüyoruz. Cesaret gösterdik bir koyup üç aldık” diye konuştu. TÜRK 7 METAL KISA KISA İş kazaları 54 şehirde can aldı İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi (İSİG), “Temmuz Ayı İş Cinayetleri Raporu”nu açıkladı. Yazılı, görsel ve dijital basından edinilen bilgilere dayanarak hazırlanan rapora göre, Temmuz ayında Türkiye’nin 54 şehrinde ve yurt dışında bir ülkede iş kazaları sonucu en az 166 işçi yaşamını yitirdi. 2015’in ilk 7 ayında ise iş cinayetlerinde kaybedilen işçi sayısı 971’e ulaştı. Tarım-orman işkolunda 60, inşaat-yol işkolunda 37, taşımacılık işkolunda 24 işçi, iş cinayetleri sonucu hayatını kaybetti. Raporda, iş cinayetlerinin nedenleri de yer aldı. Trafik, servis kazası nedeniyle 54 işçi, ezilme, göçük nedeniyle 25 işçi, düşme nedeniyle 24, yıldırım düşmesi, kene ısırması, kalp krizi, intihar, silahlı saldırı gibi nedenlerden dolayı da 21 işçi yaşamını yitirdi. Akaryakıtçılar hem EPDK’dan hem de istasyonlardan uyarı aldı Dolardaki artışı büyük endişe ile izleyen sektörlerden biri de akaryakıt. Enerji Piyasası Denetleme Kurulu (EPDK), sektör şirketlerine geçtiğimiz günlerde “Bu fiyatlar yüksek, indirin” diyen bir uyarı yazısı gönderdi. Sektördeki şirketler bu uyarının tedirginliğini yaşarken, kar marjlarındaki düşüş nedeniyle istasyonların kapanmaya başladığı belirtiliyor. EPDK’nın nisan ayında yayınladığı ‘Akaryakıt Fiyatlarına İlişkin Kurul Kararı Taslağı’na göre, bayi marjı en az %55 olacak, elektronik sistemlerle yapılan satışlarda indirimler dağıtıcıya ait olacak. Taslakla ayrıca, “finansal promosyonlar” da yasaklanıyor. TÜRK 8 İlk defa ehliyet alacaklara “10 Eylül” uyarısı İlk defa ehliyet alacakların, stajyerliğe kalmaması için 10 Eylül’e kadar sürücü kurslarına başvurarak, 10 Ekim’de yapılacak teorik sınava girmeleri gerekiyor. Stajyer sürücü uygulaması 1 Ocak 2016’da başlıyor. İstanbul Sürücü Kursları ve Eğitimcileri Federasyonu (İSKEF) Başkanı Murat Tekin, Karayolları Trafik Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin, stajyer ehliyet dışında birçok yeniliği getirdiğini söyledi. Buna göre 9 olan ehliyet çeşidinin 17’ye yükseldiğini dile getiren Tekin, B sınıfı ehliyetlerin 10, E sınıfının 5 yılda bir sağlık raporu alınarak değiştirileceğini, böylece ömür boyu ehliyet döneminin kapanacağını vurguladı. Tekin, “Sürücü kursuna müracaat eden her 100 kişiden 99’u direksiyon sınavlarında başarılı olurken, bugün bu istatistik %60’lara kadar gerilemiştir. Ehliyet alacaklar için dünya standartlarında kriterler getirilmiştir. Zor olan bu ehliyet sınavı sistemi, 1 Ocak 2016’dan itibaren daha zor olacak” dedi. METAL Yargıtay’a göre Ücreti zamanında ödenmeyen işçi, istifa etse dahi tazminat alır Çalıştığı çimento fabrikasında fazla mesai ücretinin ödenmediğini iddia eden işçi istifa etti. İşvereni yargıya şikâyet eden işçi, kıdem ve ihbar tazminatı ile nöbetçi amirliği ücreti, hafta tatili ve fazla mesai ücretlerinin ödenmesini talep etti. Mahkemeden eli boş dönen işçiye, müjdeli haber Yargıtay’dan geldi. İşçinin ücretinin işverenin içine düştüğü ödeme güçlüğü sebebiyle ödenememiş olmasının sonuca bir etkisi olmadığına dikkat çeken Yargıtay 7. Hukuk Dairesi, işçinin haklı nedenle iş akdini feshettiğini ispatlamadığı yönünde hüküm kuran mahkeme kararını bozdu. Kararda, ücretin zamanında ödenmemesi nedeniyle çalışmama hakkının kullanılabileceğine de vurgu yapıldı. Türkiye, AB’nin 5’inci büyük ticaret ortağı oldu Avrupa İstatistik Kurumu (Eurostat) verilerinden derlenen bilgilere göre, 2015’in ilk yarısında Türkiye, AB’den 41 milyar euroluk ithalat yaptı ve 30,2 milyar euroluk ihracat gerçekleştirdi. Böylece Türkiye, toplamda 71,2 milyar euroluk ticaret hacmi ile Norveç’i geride bırakarak, AB’nin 5’inci büyük ticaret ortağı konumuna yerleşti. Aynı dönemde AB’nin en büyük ticaret ortağı 308,6 milyar euroluk ticaret hacmi ile ABD oldu. Onu, 251,4 milyar euroyla Çin, 125 milyar euroyla İsviçre ve 107,1 milyar euroyla da Rusya takip etti. Öte yandan, Türkiye’nin AB ile ticaret hacmi her yıl artış gösteriyor. Türkiye’nin AB ile 2009 yılında 80,9 milyar euro olan ticaret hacmi, 2010 yılında 104,6 milyar euroya, 2011 yılında 121,5 milyar euroya, 2012 yılında 124 milyar euroya, 2013 yılında 128,1 milyar euroya ve 2014’de 128,8 milyar euroya ulaştı. Kredi kartında ‘taksit sınırlaması’ üzerinde çalışılıyor Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) Başkanı Mehmet Ali Akben, kredi kartları ve tüketici kredilerinde taksit sınırlaması ile beraber alternatif ödemelerin gittikçe arttığını söyledi. Tüketicilerin borçlanmasını kontrol altına almayı amaçladıklarını anlatan Akben, şunları söyledi: “Şimdi biz kontrol altına aldığımızı düşündük, ama bunun yanında bu defa kredi kartı kullanmadan başka alanlarda borçlanmalar başladı. Çek, senet gibi... Veya diyelim ki, mobilyacı, beyaz eşyacı kendi taksit yapıyor. Bu defa şöyle bir şeyle karşılaşıyoruz. En azından eskiden bunları görerek yönetebiliyordunuz, şu anda yönetiminiz dışına çıkıyor.” Taksit düzenlemesinde bir esnetme düşünülüp düşünülmediğinin sorulması üzerine Akben, “Geçen toplantıda kısmen konuştuk. ‘Taksit sayısı 9, acaba biraz bunu esnetebiliriz miyiz’ şeklinde... Fakat bilhassa ithal cep telefonu gibi ya da pahalı ürünler konusunda bunu esnettiğinizde cari açığa olumsuz etki yapıyor” diye konuştu. TÜRK 9 METAL Kursiyerler sertifikalarını aldı Türk Metal Sendikası ile Bursa İl Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından imzalanan proje kapsamında, otomotiv endüstrisinde verilen mesleki eğitim kursu ilk mezunlarını verdi. B ursa İl Milli Eğitim Müdürlüğü ve Türk Metal Sendikası arasında, 11 Şubat’ta, Genel Başkanımız Pevrul Kavlak’ın da katıldığı törenle, “Eğitim ve İşbirliği Protokolü” imzalanmıştı. Bir ay içinde projemiz hayat buldu ve hem istihdama nitelikli eleman sağlama, hem de meslek sahiplerinin kendilerini geliştirmesi amacıyla, Otomotiv End. İhr. Bir. Tek. Anadolu Lisesi’nde eğitimler verilmeye başlandı. Proje, geçmişte işe başlayıp, mesleki eğitim almamış veya yeterli eğitim alamamış kişilere, sendika üyelerinin meslek sahibi olamamış çocuklarına ya da farklı nedenlerden dolayı işten ayrılmış olanlara, mesleğinde kendini geliştirmek yenilemek isteyenlere imkân sağlamayı ve istihdama nitelikli eleman yetiştirilmesini amaçlıyor. Otomotiv’in başkenti Bursa’da otomotiv sektöründe artan nitelikli eleman ihtiyacını karşılayacak, Bursalı metal işçileri için önemli istihdam kapılarını aralayacak bu proje, Bursa’nın geleceğine bir yatırım olarak değerlendirildi. Proje, amacı doğrultusunda yürüdü hedefe ulaşıldı. İlk grupta kursu tamamlayanlar için bir sertifika töreni gerçekleştirildi. Türk Metal Sendikası Bursa Şubeleri ve Sosyal Tesisleri binasında 7 Ağustos’ta yapılan sertifika törenine, Türk Metal Sendikası Genel Başkan Yardımcısı Mesut Gezer, Bursa İl Milli Eğitim Şube Müdürü Kemal Ünal, Bursa İl Şube Müdürü Tahsin Yazır, Nilüfer TÜRK 10 METAL İlçesi Milli Eğitim Şube Müdürü Mehmet Avcı, Otomotiv End. İhr. Bir. Tek. Anadolu Lisesi Müdürü Yunus Bulut ve mezun kursiyerlerimiz katıldı. Sertifikalarını alan kursiyerlerimiz, bu projede emeği geçer herkese teşekkür ettiler. Sertifikalarına sahip olmanın mutluluğunu ve huzurunu taşıyan kursiyerlerimiz, geleceğe daha güvenle bakabildiklerini de ifade etti. BAŞIMIZ SAĞOLSUN... Siirt’te verdiğimiz 8 şehidin ardından, Genel Başkanımız Pevrul Kavlak, Türk Metal Genel Yönetim Kurulu adına bir başsağlığı mesaj yayınladı. Kavlak, mesajında şu ifadelere yer verdi: “4 askerimiz Diyarbakır’da, 8 askerimiz de Siirt’te alçakça yapılan saldırılarla şehit düştü. Son bir gün içinde 12 ocağımıza daha ateş düştü. Ülke olarak maalesef zor günler geçiriyoruz. Bu zor günlerin üstesinden gelebilmek, ülkemiz üzerinde oynanan bu kirli oyuna karşı gelebilmek için, birlik ve beraberliğimizden ödün vermeden, teröre karşı hep birlikte bir duruş sergilemeliyiz. Olaylara sağduyulu ve serinkanlı bakmalı, amaçlarına ulaşmalarına asla izin vermemeliyiz. Terörü bir kez daha lanetlerken, bu kalleşçe ve alçakça saldırıların bir son bulmasını istiyoruz. Büyük üzüntü içinde; hayatını kaybeden, şehitlik mertebesine ulaşan askerlerimize Allah’tan rahmet, başta aileleri olmak üzere tüm milletimize başsağlığı diliyoruz.” UNUTMADIK, UNUTMAYACAĞIZ... Genel Başkanımız Pevrul Kavlak, 17 Ağustos depreminin yıl dönümünde, Genel Yönetim Kurulumuz adına bir mesaj yayınladı. Mesajda şöyle denildi: “Bugün 17 Ağustos… 1999 yılının 17 Ağustos’unda yüreklerimizi yakan, millet olarak hepimizi derin acıya boğan o büyük felaketi yaşadık. Bugün onun yıldönümü… 17 Ağustos depreminde yıkılan sadece evler ve binalar değil, Türkiye’nin bozuk sosyo-ekonomik TÜRK 11 yapısı ve inşaat sistemidir. Ne yazık ki, aradan geçen 16 yıl boyunca, o tarihte yaşadığımız acıları hafifletecek ve dindirecek gelişmeleri henüz göremedik. Umudumuz, böyle bir felaketin bir daha olmamasıdır. Maruz kaldığımız doğal afetlerde aynı acıları yaşamamaktır. 17 Ağustos 1999 depremi sırasında hayatını kaybedenlere, bir kez daha Yüce Allah’tan rahmet diliyoruz. Acımız ilk günkü gibi, unutmadık, unutmayacağız…” METAL Genel Kurul Kararları Uygulamada DEĞİŞİM BAŞLIYOR Genel Başkanımız Kavlak’ın, sendikal değişim ve dönüşüm açısından “bir milat” olacağını vurguladığı Türk Metal Sendikası’nın 15. Olağan Genel Kurulunda alınan kararlar, birer birer uygulanmaya başlandı. G enel Başkanımız Pevrul Kavlak, 1-2 Ağustos 2015 tarihlerinde Ankara’da yapılan Türk Metal Sendikası 15. Olağan Genel Kurulu’nun açılış konuşmasında, bu Genel Kurulun her zamankinden daha büyük önem taşıdığını belirterek, “Bu Genel Kurul, bir milat olacak… Sendika tarihçileri, bu Genel Kurulu, emek mücadelesinin dönüm noktası olarak yazacak. Bu Genel Kurul, sendikal değişimin, dönüşümün başlangıcı, İşçi sınıfının büyük yürüyüşünün ilk adımı olacak” demişti. Genel Kurulun ardından yapılan Türk Metal Başkanlar Kurulu toplantısında, 15. Genel Kurula gerçekten “milat” niteliği kazandıracak olan karar ve uygulamalar somutlaştırıldı. Sözümüzü Tuttuk! Gururluyuz! “Üyemiz temsilcisini kendisi seçecek. Doğrudan seçecek. Seçim süreci 3 Eylül’de başlıyor. Bir devrim gerçekleşiyor: Artık ‘sendika temsilcisi’ değil, fabrikalarda ‘işçi temsilcisi’ olacak. Yeni şubeler yolda... Erzak katkısı Kurban Bayramı’ndan önce dağıtılacak. Eğitim bursu için çalışmalar tamamlanmak üzere... Aidatları 7,5 saatten fiilen 5 saate indireceğiz. Buna nasıl yapacağımıza da üyelerimiz karar verecek. Çok şükür: Sözümüzü tuttuk. Tutuyoruz. Allah yolumuzu açık etsin.” Genel Başkanımız Kavlak, alınan kararlar ve atılacak adımlara ilişkin olarak, Vardiya Gazetesi’nin sorularını yanıtladı. İşte, bu röportajdan bazı satırbaşları: n Bu bir devrimdir. Değişiyoruz. Sadece kendimizi değil, her şeyi değiştiriyoruz. Başta Türkiye olmak üzere, bütün dünyada sendikal mücadeleyi, sendikal anlayışı, sendikal algıyı da değiştiriyoruz. İşçi sınıfı, artık kendisine yakışır daha özgür, daha adil, daha demokratik, daha şeffaf bir sendikal anlayışa sahip olacak... Sadece Türkiye’de değil, bu dünyada da bir ilktir. Sizi temin ederim; bunu yapan, yapabilen ya da yapabilecek, değil Türkiye’de dünyada bile başka sendika yok. Biz ilklerin sendikasıyız, öncü sendikayız. Değişim başlıyor. n 3 Eylül’de Rexroth’ta seçim süreci başlayacak. Örgütlü olduğumuz 680 işyeri, o seçimi takip edecek. Herkese, ama başta Türk Metal üyeleri olmak bütün işçi sınıfına hayırlı olsun. Biz üzerimize düşeni yaptık, uyarılara kulak verdik, eleştirileri dikkate aldık. Şimdi sıra üyelerimizde... Üyelerimiz elini taşın altına koymalı... Dışarıdan seyretmek yerine, herkes bu sürecin aktif bir parçası olmalı. Katılımcı olmalı. Kendine güvenen, inanan, arkadaşlarını temsil edeceğine kuşkusu olmayan herkes aday olmalı, çalışmalı, seçime girmeli... n Seçime girecek adaylar Türk Metal üyesi olmalı... Bu hukuki bir zorunluluk. İki: O işyerinde en az üç yıldır çalışıyor olmalı. Bu da, aday olacak arkadaşımızın işyerini, temsil edeceği arkadaşlarını, onların kendisini tanıması için makul bir süre... Üç; disiplin suçu almamış olmalı. Bu, zaten açıklamaya ihtiyaç duymayan madde... Yani kimse bunlara koşul diyemez. Başka hiçbir kaydımız koşulumuz yok. İsteyen, kendine güvenen, bu işi başarabileceğine inanan herkes aday olabilecek. Herkes emin olsun, yapılabilecek TÜRK 13 METAL en demokratik, en adil, en özgür seçimi yapacağız... n İşyerlerine özgü şube konusunda da düğmeye bastık. Bu konuda bizi bağlayan tüzüğümüzdü. Genel Kurulumuz tüzükte gerekli değişiklikleri yaptı. Başkanlar Kurulumuzda buna uygun karar aldık. Ve en kısa zamanda, bugün yarın hayata geçireceğiz. Önce en büyük işyerlerinden başlayacağız. Mesela Bursa’da Renault, Tofaş gibi dev işyerlerine özgü ayrı birer şube için düğmeye bastık. En kısa zamanda müteşebbis heyet oluşturup, şubeleri kuracağız. Genel Kurulumuz ve Başkanlar Kurulumuz bunun için bize yetki verdi. Müthiş bir değişim hamlesi başlatıyoruz. Gerçekten, yarın dünden çok farklı olacak. Çok güzel günler göreceğiz. Ben inanıyorum, kardeşlerimin de inanmasını diliyorum. n Söz verdiğimiz herşeyi yerine getiriyoruz. Üyelerimizin çocuklarına vereceğimiz üniversite eğitim bursu için teknik çalışmalar tamamlanmak üzere... 25 milyon liralık ilk dilim erzak katkısını için büyük alışveriş zincirleriyle anlaşmalarımızı yapıyoruz. Tasarrufa ayrılan üçte birlik bölümü üyemize geri vereceğiz demiştik. Vereceğiz. Onun hangi yolla yapılacağına da üyemiz karar verecek. Yine sandık koyacağız. Bu; bireysel emeklilik sistemi olabilir, erzak katkısı olabilir, alışveriş çeki olabilir, teknolojik ürün olabilir. Ne olacağına üyemiz karar verecek. Böylece üyemizden aldığımız aidatın üçte birini geri vermiş olacağız. Yani aidatları 7,5 saatten 5 saate indirmiş olacağız. Bunu bizden başka kimse yapamaz, bunu Türk Metal’den başka kimse yapamaz. Yaparım diyen varsa çıksın ortaya, hodri meydan… 100 BİN METAL İŞÇİSİ SELAM DURDU Son dönemde artan terör saldırılarına tepki göstermek ve bu olaylarda şehit düşen askerlerimize saygımızın bir ifadesi olarak, yaklaşık 500 iş yerinde 100 bine yakın metal işçisi, Türk Bayrağı açarak selam durdu. TÜRK 14 “S elam Dur-Bu Acı Hepimizin” başlığıyla sosyal medyada başlatılan kampanyada, ülkenin yeniden terör belasıyla karşı karşıya geldiği belirtilerek, “Vatanın bir köşesinde ülkesi için canını veren kardeşlerinin acısını ve hayalini, aynı ülkenin geleceği için ter döküp emek harcayan senden daha iyi anlayacak kimse yok… Vatan evlatlarının aziz hatıraları için şimdi sen de #SelamDur” denildi. Kampanya çerçevesinde, Türk Metal’in örgütlü olduğu yüzlerce fabrikada yaklaşık 100 bin metal emekçisi, şehitlere saygı adına selam durdu… Metal işçilerinin, yine sosyal medyada fotoğraflarla paylaştığı bu kampanyaya basın organları da ilgi gösterdi. METAL TÜRK 15 METAL TÜRK 16 METAL Bu al’in arada, Türk Met u tüm uğ nd lu bu şubesinin hitlerimiz kentlerde de, şe utuldu. için mevlid ok evlidlere Düzenlenen M katılım da yoğun oldu... TÜRK 17 METAL RK MERKEZİ METAL SEND I ARAŞTIR MA S İKA Mayıs 2015’te TÜ TÜRKİYE’NİN İŞGÜCÜ PİYASASI RÖNTGENİ Türk Metal Sendikası Araştırma Merkezi’nin Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) verilerine dayanarak yaptığı araştırmaya göre, Türkiye’de işgücünü, nüfusun sadece %34’ü oluşturuyor. 15 yaş üzeri 27 milyon 886 bin kişi ise, işgücüne dahil değil. İnfografi 1. Kurumsal Olmayan Nüfusun İşgücü Durumu KURUMSAL OLMAYAN NÜFUSUN İŞGÜCÜ DURUMU n Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) Mayıs 2015’te Kurumsal Olmayan Nüfusun İşgücü Durumu verilerini yayınladı. Buna göre, Türkiye nüfusunun %74’ünü oluşturan 57 milyon 747 bin kişi 15 yaş üstü, %26’sını oluşturan 19 milyon 949 bin kişi ise 15 yaş altında. 15 yaş üstü olan 57 milyon 747 bin kişinin %52’sini oluşturan 29 milyon 861 bin kişi işgücünü oluştururken, %48’ini oluşturan 27 milyon 886 bin kişinin ise, işgücüne dâhil olmadığı belirlendi. İşgücünü oluşturan 29 milyon 861 bin kişinin %90,7’sini oluşturan 27 milyon 72 bin kişi istihdam edilirken, %9,3’ünü oluşturan 2 milyon 789 bin kişi ise işsiz olarak kayıtlara geçmiş bulunuyor. İstihdam edilen 27 milyon 72 bin kişinin işteki durumuna bakıldığında, %66,4’ünü oluşturan Türkiye Nüfusu 77.696 15 Yaş ve Altı 15 Yaş ve Üstü %9,3 2.789 3.353 27.886 %52 %90,7 27.072 29.861 15 Yaş ve Üstü 57.747 İş Gücü İş Gücüne Dahil Olmayan %4,5 %12,3 29.861 %48 1.200 27.072 17.952 %66,4 4.566 %16,8 İş Gücü 29.861 İstihdam Edilenler 27.072 Ücretli veya Yevmiyeli İstihdam Edilen Kendi Hesabına İşsiz Ücretsiz Aile İşçisi İşveren *Kaynak: Türk Metal Sendikası Araştırma Merkezi 17 milyon 952 bin kişinin ücretli veya yevmiyeli, %16,8’ini oluşturan 4 milyon 566 bin kişinin kendi hesabına çalışan, %12,3’ünü oluşturan 3 milyon 353 bin kişinin ücretsiz aile işçisi, %4,5’ini oluşturan 1 milyon 200 bin kişinin ise işveren olduğu görülüyor. İnfografi 2. İstihdam Edilenlerin İktisadi Faaliyet Kolları ve Dağılımı İstihdam Edilenler 27.072 %58,7 15.894 %21,3 57.747 57.747 İSTİHDAM EDİLENLERİN İKTİSADİ FAALİYET KOLLARI VE DAĞILIMI 5.774 %26 19.949 %74 5.404 %20 Hizmetler Sanayi Tarım TÜRK n TUİK verilerinden çıkan bir başka çarpıcı sonuç ise, 77 milyonluk Türkiye nüfusunun sadece 27 milyonunun istihdam edilebildiği. Çalışabilir durumda olan 15 yaş üzeri nüfusun yarıya yakını olan (%48) 27 milyon 886 bin kişi, işgücüne dahil değil… Verilere göre, Türkiye’de istihdam edilen 27 milyon 72 bin kişinin %58,7’sini oluşturan 15 milyon 894 bin kişi hizmetler faaliyet kolunda, %21,3’ünü oluşturan 5 milyon 774 bin kişi sanayi faaliyet kolunda, %20’sini oluşturan 5 milyon 404 bin kişi ise tarım faaliyet kolunda çalışıyor. 18 METAL *Kaynak: Türk Metal Sendikası Araştırma Merkezi GSS GSS VE VE SGK SGK KAPSAMINA KAPSAMINA GİREN GİREN NÜFUSUN NÜFUSUN DAĞILIMI DAĞILIMI İnfografi 3. GSS ve SG Kapsamına Giren Nüfus GSS ve SG Kapsamına Giren Nüfus 76.358.036 7.405.851 %66,49 14.922.473 %22,88 %14,59 %17,22 11.136.818 11.235.226 65.221.218 %85,41 65.221.218 %33,51 39.063.519 %59,90 11.136.818 3.730.967 GSS ve SGK Kapsamına Giren Nüfus 76.358.036 GSS Kapsamına Giren Nüfus 11.136.818 Devlet SGK Kapsamı Kendisi GSS Kapsamı Sosyal Güvenlik Kapsamına Giren Nüfus 64.802.902 4/a’lıların Kapsamına Giren Nüfus 4/b’lilerin Kapsamına Giren Nüfus 4/c’lilerin Kapsamına Giren Nüfus Sağlık Sigortası primlerini kendisi yatırırken, %33,51’ini oluşturan 3 milyon 730 bin 967 kişinin primleri ise devlet tarafından yatırılmaktadır. Sosyal Güvenlik kapsamına giren 65 milyon 221 bin 218 kişinin %59,90’nını oluşturan 39 milyon 63 bin 519 kişi *Kaynak: Türk Metal Araştırma Merkezi 4/a kapsamında, %22,88’ini oluşturan 14Sendikası milyon 922 bin 473 kişi 4/b kapsamında, %17,22’sini oluşturan 11 milyon 235 bin 226 kişi ise 4/c kapsamında sosyal güvenlik sisteminden yararlanıyor. n Sosyal Güvenlik Kurumu’nun Mayıs 2015 sigortalı istatistiklerine göre, Genel Sağlık Sigortası ve Sosyal Güvenlik kapsamına toplam 76 milyon 358 bin 36 kişi giriyor. Bu sayının %14,59’unu oluşturan 11 milyon 136 bin 818 kişi, Genel Sağlık Sigortası kapsamında iken, %85,41’ini oluşturan 65 milyon 221 bin 218 kişi ise Sosyal Güvenlik kapsamı içerisinde yer almaktadır. Genel Sağlık Sigortası kapsamına girenlerin %66,49’unu oluşturan 7 milyon 405 bin 851 kişi, Genel İnfografi 4. Aktif Sigortalalıların Dağılımı AKTİF SİGORTALILARIN DAĞILIMI Aktif Sigortalılar 20.486.345 15.112 4/a Kapsamı %0,50 4/b Kapsamı 4/c Kapsamı 2.987.673 2.928.677 Aktif Sigortalı %14,30 2.928.677 %14,58 112.838 2.987.673 %3,70 2.982.677 %71,12 14.569.995 848.248 %28,40 2.011.475 %67,32 4/b Kapsamında Yer Alan Sigortalılar 2.987.673 14.569.995 %0,20 %2,15 Zorunlu 27.798 314.210 %0,25 35,569 Zorunlu Sigortalı Tarım İsteğe Bağlı Muhtar 4/c Kapsamında Yer Alan Sigortalılar 2.928.677 %94,92 13.830.442 361.976 %2,48 Çırak Kısmi Süreli Tarım Sigortalısı Yurtdışı Topluluk 4/a Kapsamında Yer Alan Sigortalılar 14.569.995 n Sosyal Güvenlik Kurumu’nun Mayıs 2015 sigortalı istatistiklerine göre 20 milyon 486 bin 345 aktif sigortalı bulunmaktadır. Aktif sigortalıların %71,12’sini oluşturan 14 milyon 569 bin 995 kişi 4/a kapsamında aktif sigortalı, %14,58’ini oluşturan 2 milyon 987 bin 673 kişi 4/b kapsamında aktif sigortalı, %14,30’unu oluşturan 2 milyon 928 bin 677 kişi ise 4/c kapsamında aktif sigortalıdır. 4/a kapsamında aktif sigortalıların %94,92’sini oluşturan 13 milyon 830 bin 442 kişi zorunlu sigortalı, %2,48’ini oluşturan 361 bin 976 kişi çırak, %2,15’ini TÜRK oluşturan 314 bin 210 kişi kısmi süreli, %25’ini oluşturan 35 bin 569 kişi tarım sigortalısı, %0,20’sini oluşturan 27 bin 798 kişi ise yurtdışı topluluk kapsamında. *Kaynak: Türk Metal Sendikası Araştırma Merkezi 4/b kapsamındaki aktif sigortalıların %67,32’sini oluşturan 2 milyon 11 bin 475 kişi zorunlu, %28,40’ını oluşturan 848 bin 248 kişi tarım, %3,70’ini oluşturan 112 bin 838 kişi isteğe bağlı, %0,50’sini oluşturan 15 bin 112 kişi ise muhtar kapsamında bulunuyor. 4/c kapsamında ise 2 milyon 928 bin 677 kişi aktif sigortalı. 19 METAL MAKALE İRAN ÖRNEĞİ ÜZERİNDEN KARİKATÜRÜN ETKİNLİĞİ, ÖZGÜRLÜK, DEMOKRASİ DR. NACİ ÖNSAL TÜRK-İŞ Genel Sekreter Yardımcısı İ ran, Türkiye’nin sınır komşusu, Perslerin ülkesi, Farsça’nın vatanı. Şahlar yönetiminde yönünü Batı’ya çevirmiş, kalkınma hamlesini başlatmış, mollaların ve komünistlerin işbirliği ile devrimi gerçekleştirerek, cumhuriyete erişmiş; bugünün İslam Cumhuriyeti... İran, zengin bir kültüre sahip. Pekçok sanatçı yetiştirmiş bir ülke. Karikatür sanatında da yeri iyi. Karikatürcüleri dünyaca biliniyor, tanınıyorlar. Uluslararası başarıları, ödülleri var. Örneğin Persepolis’i yazan/çizen Marjana Satrapi’yi tanımayan yoktur. Türk Karikatürcüler Derneği’nin 35 yıldır düzenlediği uluslararası “Nasrettin Hoca” karikatür yarışmalarına da katılıyor ve dereceler alıyorlar. TÜRK 20 METAL Örneğin, Kambiz Derambakhsh 32.Yarışmada “Başarı Ödülü”, 33.Yarışmada “Birincilik”, 34.Yarışmada “Ferit Öngören Özel Ödülü” kazandı. 28.Yarışmanın “Başarı Ödülü” sahibi Shakrokh Heidari idi. Karikatürün etkinliğine, karikatürün özgürlükler ve demokrasi ile ilişkisine çok uzun yazmadan, karikatürler yardımıyla, İran üzerinden örnekler vererek ve yorumu size bırakarak ulaşmaya çalışacağım. 1. Danimarkalı Kare Bluitgen, “Kur’an ve Peygamber Muhammed’in Hayatı ”isimli kitabını resimlemek istiyordu. Ancak çizer bulamıyordu. Jyllands-Posten Gazetesi, gazete çizerleri birliğinin gönüllü olup olmayacağını tartışmaya açtı. Sonunda, 30 Eylül 2005 tarihinde Gazete, 12 ayrı çizer tarafından çizilmiş 12 karikatürü yayımladı. İslam’da, Peygamberin bırakın karikatürünü, resmi dahi yapılamaz. Yapılan, dine karşı küfür sayılır. Bu nedenle, dünyanın her yerinde Müslümanlar bu karikatürlerden haberdar oldukça incindiler. Danimarka’da İslami İman Topluluğu sözcüsü Ahmed Akkari, Gazetenin genel yayın yönetmeniyle görüştü. Başlayan tepkisel gösteriler tüm İslam ülkelerine yayıldı ve 2006 yılının Ocak ayına kadar devam etti. Ahmed Akkari, daha sonra Gazetenin “demokrasi ve ifade özgürlüğü için mücadele ettiğini” anlayamamış olduğunu ve üzüntüsünü ifade edecekti . 1 Danimarka karikatürlerine en sert tepki İran’dan geldi. 6 Şubat 2006 günü göstericiler Danimarka Büyükelçiliğine saldırdılar. İran Meclisi’nin 290 üyesinden 215’inin imzaladığı bir yazı, dönemin İran Cumhurbaşkanı Ahmedinecad’a gönderilerek, “ilişkilerin gözden geçirilmesi” talebinde bulunuldu. TÜRK 21 METAL 2. İran’ın, “İran” isimli devlet gazetesinin 12 Mayıs 2006 tarihli sayısında yayımlanan bir karikatür sorun yarattı. Gazetenin çocuklar için çıkarılan Cuma günü ekinde, “Hamamböceklerinden nasıl kurtulabiliriz?” başlıklı bir yazı içinde yer alan karikatürde, bir çocuk, masasının üstündeki hamamböceğine bakarak Farsça “böcek” diyordu. Hamamböceği ise Azerbaycan Türkçesi ile “nemene” diye cevap veriyordu. Yazıda ise, “Böcekler o kadar çok ki, sadece onları ezmekle kurtulabiliriz veya bir süre pisliğimizi yapmazsak açlıktan ölürler” deniliyordu. Gazetenin yayımından 5 gün sonra Türk öğrenciler, “Azerbaycan eğilmez, Türk’ün beli bükülmez”, “yeter yeter” sloganları ile hükümeti kınayan gösterilere başladılar. Öğrencilerin gösterisi güvenlik güçleri tarafından bastırıldı. 30 ölü, yüzlerce yaralı vardı. Dünya Azerbaycan Kongresi Temsilcisi, “İran’da yaşayan 35 milyon Azerbaycanlının Azerbaycan’ın ve Türkiye’nin desteğini istediğini, Türk Medyasının olaylara sessiz kaldığını” söylüyordu. 3.Fransız mizah dergisi “Charlie Hebdo”, 2011 yılında Hz. Muhammed’in bir karikatürünü yayımlamış ve “Şeriat Hebdo” adıyla çıkmıştı. Kısa bir süre sonra molotof kokteyli kullanılan bir saldırıya uğrayan dergi, 2012 yılında da bir karikatür yayımlamış, İslam Aleminden de tepki almıştı. Bu, derginin İslam Aleminden aldığı ilk tepki değildi. 1993 yılında yayımladığı “Bosna Savaşında yaşanan tecavüzleri konu alan” karikatürleri nedeniyle de İslam Aleminin tepkisini almıştı. Dergi, 07.01.2015 tarihinde silahlı saldırıya uğramış, 12 kişi ölmüştü. Bütün bu süreç içerisinde karikatürleri, “hakaret niteliği taşıyan ve kışkırtıcı” olarak tanımlayan İran, en yüksek duyarlılığı/tepkiyi gösteren ülkelerden birisiydi. Tahran’da toplanan büyük kalabalık, İran Devletinin de tepkileri desteklediğini gösteriyordu.2 Serçeşme Kültür Merkezi Müdürü Muhammed Rıza Zairi ile İran Karikatürcüler Derneği Başkanı Seyid Mesut Şucai Tabatabai, Ocak 2015 ayında Tahran’da yaptıkları açıklamada düşünce özgürlüğü iddiasına sığınılarak İslam’a ve Hz. Muhammed’e yönelik hakaret içerikli karikatürlere karşı, “Uluslararası Holokost Karikatür Yarışması” açacaklarını dile getirdi. Zairi, “Madem düşünce özgürlüğünü savunuyorsunuz ve bu yolla İslam Peygamberine hakaret ediyorsunuz, öyleyse Holokost’u3 neden sorgulamıyorsunuz?” diyordu. Uluslararası bir heyet tarafından TÜRK 22 METAL değerlendirilecek karikatürlerin yarışmaya katılım süresi Nisan ayında son buldu. 4. 7 Nisan 2015 tarihinde Türkiye Cumhurbaşkanı, 4 yıl aradan sonra İran’a bir günlük ziyarette bulundu. Amacı Yemen’deki çatışmaların sona ermesine katkıda bulunmaktı. İran’ın Şehrevand isimli gazetesi, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’nın ziyaretini “Osmanlı Donkişot’u Tahran’da” başlıklı bir karikatür ile duyurdu. 5.Atena Fargadani, İranlı genç bir kadın karikatürist. İran’da doğum kontrolünün kısıtlanmasına karikatürleri ile tepki verdi. Kısıtlama ile İran kadınlarının “doğum makinesine”dönüşeceğini düşünüyordu. İran Yönetimi tarafından “rejim karşıtı propaganda yapmak” ve “ülkenin milletvekilleri ve dini liderini aşağılama” suçlamasıyla tutuklandı. Gardiyanlar tarafından dövüldü ve çıplak olarak arandı. Serbest bırakıldı. Çektiklerini sosyal medyada paylaşınca tekrar tutuklandı. Fargadani, 1 Haziran 2015 tarihinde duruşmaya çıktı. Duruşma sonrası konuştuğu erkek avukatıyla tokalaştı. Bir gardiyanın ihbarı üzerine açılan davada genç kadına, “evlilik dışı cinsel ilişkide bulunmak” suçlaması yöneltildi. Bu davada da suçlu bulunursa, 12 yıl 9 ay olan mahkûmiyeti 3 yıl daha uzayacak (Sözcü gazetesi, 10 Temmuz 2015 ). Türk Dil Kurumu’nun Büyük Türkçe Sözlüğünde özgürlük, “Herhangi bir kısıtlamaya, zorlamaya bağlı olmaksızın düşünme ve davranma, herhangi bir şarta bağlı olmama durumu” olarak tanımlanmaktadır. Birey, hiçbir engelleme, kısıtlama ile karşılaşmadan düşünebilecek, düşüncelerini sözlü veya yazılı olarak ifade edebilecek, bu yönde eylemde bulunabilecek, seçebilecek, kısacası, kendi hareketlerini kendisi kontrol edebilecektir. Hiç kuşkusuz, söz konusu engelleme, kısıtlama, baskılama siyasi otoriteden de gelmeyecektir. Özgür insanların devleti şekillendirmede eşit olduğu yönetim biçimi de demokrasidir. Çizerin kendisini ifade yolu olan karikatür ile özgürlük ve demokrasi arasında paralel bir ilişki bulunmaktadır. Karikatür, özünden bir özgürlük alanı olduğu gibi, demokrasinin niteliğini ölçen turnusol kâğıdıdır. Dipnotlar (1)Karikatürler Türkiye’ de de değerlendirildi. Karikatürleri, Müslümanları Danimarka’nın kanserli hücrelerine benzeten Danimarka’nın İslamofobisinin yeni yüzü olarak değerlendirenler olduğu gibi, gelenek fukarası Danimarka’nın kaba ve espri kabiliyetinden yoksun çizgileri olarak değerlendirenler de oldu ( www.aksiyon.com.tr ). Marksist yaklaşım ise, “Batı tekelci burjuvazisinin Hıristiyan işçi ve emekçilerle Müslüman işçi ve emekçiler arasında sahte bir kamplaşma ve çatışma ortamı yaratması…”şeklindeydi ( www.turkishmarxist.wordpress.com ). ( 2 ) 15.01.2015 tarihinde 16 dilde yayımlanan Hebdo Dergisi, Türkiye’de Cumhuriyet Gazetesi tarafından 4 sayfasıyla yayımlanarak desteklenmiş, bu destek de yurt içinde ve dışında kınanmıştı . ( 3 ) Holokost: Yahudi Soykırımına verilen ad. TÜRK 23 METAL METAL İŞKOLUNDA İŞÇİLERİN ÇALIŞMA HAYATINA VE SENDİKALARA BAKIŞ AÇISI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA Yrd. Doç. Dr. Banu Özbucak ALBAR Bülent Ecevit Üniversitesi Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Bölümü Öğretim Üyesi Bu sayımızda, metal işkolundaki işçileri, emekçileri yakından ilgilendiren bir çalışmayı yayınlıyoruz. Sektörümüzde sendikal yaşama eleştirel bakış getiren bu yazının büyük önem taşıdığına inanıyoruz. Sendika ayrımı yapmadan gerçekleştirilen bir çalışmanın, akademik olarak doğru olsa bile, Türk Metal açısından bazı eksiklikler (hatta haksızlıklar) içerdiğini söyleyebiliriz. Ancak biz eleştiriye açığız. Eğer sendikal mücadelemizi bir adım bile ileriye taşıyacaksa, yapıcı eleştirilerin en ağırına bile hazırız. O yüzden, 15. Genel Kurulu’muzla birlikte başlattığımız dönüşüm hareketinin rüzgarında, bu değerli çalışmayı sizlere sunuyoruz: T ürkiye’de metal sanayi, bütün sanayi kolları içinde hem ekonomik büyüklük hem barındırdığı iş gücü hem de stratejik önem itibari ile en önemli sanayi alanı durumunda bulunmaktadır. Bu büyük metal sanayinin içinde demir çelik, otomotiv, beyaz eşya, savunma, otomotiv yedek parça gibi, sanayinin olmazsa olmazlarını, insan hayatının vazgeçilmezlerini üreten sektörler bulunmaktadır. 1 Sektörünün Stratejik Önemi Metal iş kolu, savunma sanayi, ulaştırma sanayi ve diğer sektörler için ön önemli iş kolu ve bu anlamda, bütün sanayilerin lokomotifi konumundadır. Çünkü, bütün sanayilerde üretimi sağlayacak olan da, yine demir çelikten üretilmiş tezgâhlar, aletler ve metallerdir. Ülkemizde metalden nihai mamul üreten üreticiler, Şekil 1’de yer aldığı gibi Marmara, Ege, Akdeniz, Karadeniz ve İç Anadolu bölgesinde faaliyet göstermekte olup, üreticilerin çoğunluğu Marmara, Ege,Akdeniz sahil şeridinde yer almaktadır. Bu bağlamda, demir çelik sektöründe yaklaşık 150’ye yakın firma faaliyet göstermektedir. 2 Araştırmanın Amacı Bu araştırmanın amacı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı istatistiklerine göre, işkolu bazında sendikal örgütlülüğün en yoğun Şekil 1: Türkiye Çelik Haritası Kaynak: TOBB, Türkiye Demir Ve Demir Dışı Metaller Meclisi Sektör Raporu 2013, Nisan 2014, Ankara 3 olduğu alanlardan birisi olan metal işkolunda çalışan işçilerin, içinde bulundukları çalışma hayatına ve sendikalara yönelik algılarını belirlemektir. Gerek metal ana sanayi, gerekse yan sanayi açısından bakıldığında, bu alandaki çalışma koşullarının ağırlığı, yapılan işlerin belirli düzeylerde vasıf gerektirmesi,teknoloji kullanımının giderek yaygınlaşması, istihdam biçiminin kadrolu, taşeron vegeçici işçilik şeklinde parçalı oluşu vb. nedenler, araştırma için bu alanın seçilmesinde belirleyici olmuştur. Bu kapsamda araştırmanın amaçları şu şekilde sıralanabilir: n Metal işkolunda çalışan işçilerin sosyo-ekonomik ve demografik özelliklerini belirlemek (eğitim düzeyi, yaş, cinsiyet, medeni durum, vb.), TÜRK 24 METAL n Metal işkolunda çalışan işçilerin çalışma hayatına bakışlarına ilişkin görüşlerini değerlendirmek, n İşçilerin, sendikaların haklarını koruyup korumadığına ilişkin görüşleri ve sendikalara duyulan güven sorununu incelemek. Araştırmanın Kapsam ve Yöntemi Araştırmanın kapsamını, imalat sanayiinde ağırlığı olan metal işkolunda faaliyet gösteren İstanbul, Ankara, İzmir, Kocaeli, Bursa, Sakarya, Tekirdağ, Bolu ve Manisa illerindeki fabrika işçileri oluşturmaktadır. Bu illerin seçilmesinin çeşitli nedenleri vardır. Bu nedenlerin en önemlisi, metal işkolundaki fabrikaların bu Tablo 1: Metal İşkolunda 2015 Ocak Ayı itibariyle İşçi sayısı, Üye sayısı ve Sendikalaşma Oranları İLLER İstanbul Ankara İzmir Kocaeli Bursa Sakarya Manisa Tekirdağ Bolu Toplam İŞÇİ SAYISI 396.445 132.639 107,975 116.273 136.698 33.452 46.805 33175 6.254 873.018 ÜYE SAYISI 29.068 13.620 17.245 34.400 42.914 6.033 7022 10.731 2.442 163.475 SENDİKALAŞMA ORANI 7,33 10,27 15,97 29,59 31,39 18,03 15,00 32,35 39,05 Kaynak: http://csgb.gov.tr/csgbPortal?page=uye (Yayın tarihi: 09.03.2015) illerde oldukça yoğun ve yaygın olarak bulunmasıdır. Bölgedeki fabrikalarda yabancı sermaye yatırım düzeyi, emek ve teknoloji yoğun üretimin birlikte ve yaygın olması, istihdamın parçalı yapısı, sendikal örgütlenmenin yoğunluğu vb. nedenler, bu illerin seçilmesinde belirleyici olmuştur. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın, 6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu gereğince, işkollarındaki işçi sayıları ve sendikaların üye sayılarına ilişkin 2015 Ocak ayı istatistikleri hakkındaki tebliğe göre; Türkiye’de metal işkolunda çalışan toplam işçi sayısı 1.445.331’dir.4 İşçi sayısı ve sendikalaşma oranlarıyla birlikte Tablo 1‘de gösterilen illerde toplam 873.018 işçi istihdam edilmektedir. Bu çerçevede, araştırmanın örneklemini İstanbul, Ankara, İzmir, Kocaeli, Bursa, Sakarya, Tekirdağ, Bolu ve Manisa illerinde, metal işkolunda çalışan toplam 221 işçi oluşturmaktadır. Bu araştırmada esas olarak, niceliksel araştırma yöntemlerinden betimsel araştırma modeli kullanılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, arkalı önlü tek sayfada toplanmış olan toplam iki sayfalık bir anket kullanılmıştır. Oluşturulan anket formunda çalışanların demografik özelliklerine, çalıştıkları işletme bilgilerine, mesleki durum bilgilerine ve çalışma hayatına bakış açılarına ilişkin toplam 35 soru bulunmaktadır. Ankette yer alan soruların kapalı uçlu olmasına çalışılmış, ancak bazılarının niteliği dikkate alınarak, yarı açık uçlu ve açık uçlu sorulara da yer verilmiştir. (Örneğin, işçilerin çalıştıkları kentte ortalama bulunma süresi ve aylık geliri ile ailesinin aylık geliri açık uçlu sorulmuş, sonradan gruplandırılmıştır.) Ayrıca, anket dâhilinde sendikaya üye olma ve olmama nedenleri, sendika üyesi olmayan işçilerin sendikal örgütlenmeye ilişkin davranışlarını belirlemeye yönelik olarak doğrudan sorular yer almıştır. Bu gibi sorularda fark edilmemiş neden ve eğilimleri belirlemek amacıyla “diğer” seçeneğine de yer verilmiştir. Ayrıca, soruların anlaşılabilir nitelik taşıması ve yönlendirici olmamasına özen gösterilmiştir. Anketin geçerliliğini sağlamak amacı ile konunun uzmanı akademisyenlere anket inceletilmiş ve 33 işçi ile ön anket çalışması yapılmıştır. Böylelikle, anket sorularının anlaşılabilirliği ve cevaplama süresi tespit edilmiştir. Yapılan değerlendirmeler ve düzeltmeler sonucunda ankete son hali verilmiştir. Ön anket çalışması 3 Kasım 2014’te, anket çalışması ise 5 Kasım 2014 ile 21 Ocak 2015 tarihleri arasında, Türk Metal Sendikası’nın MESS TÜRK 25 METAL ile sürdürdüğü Türk Metal-MESS Ortak Eğitim Projesi kapsamında, Anadolu Hotels Esenboğa Termal’de sürdürülen eğitimler sürecinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın Güvenilirlik Analizi Bu araştırmada kullanılan anket formunda yer alan ölçeklerin güvenirliğinin (içsel tutarlılığının) değerlendirilmesinde Cronbach Alfa katsayısından yararlanılmıştır. Analiz sonucunda ölçeğin güvenilir olduğunu söyleyebilmek için, Cronbach Alfa değerinin 0.70’den fazla olması beklenmektedir.5 Bu doğrultuda, araştırmada kullanılan ölçeğin güvenilirlik analizi yapılmış ve bu değer 0,861 olarak bulunmuştur. Bu bilgiler doğrultusunda anket formu kabul edilebilir olarak değerlendirilmiştir. Uygulanan anket formları SPSS for Windows 16.0 (Statistical Package For Social Sciences) istatistik paket programında değerlendirmeye alınmıştır. Araştırmada elde edilen veriler frekans dağılımı, yüzde dağılımı ve Chaid analizleri kullanılarak değerlendirilmeye çalışılmıştır. Araştırma Bulguları ve Değerlendirilmesi Araştırmaya katılan işçilerin cinsiyetleri incelendiğinde, %94,1’inin erkek, %5,9’unun kadın olduğu tespit edilmiştir. Medeni durumlarına bakıldığında ise, evli olanların oranı %77,4, bekarların oranı %19, boşanmış olanların oranı ise %3,6 olarak belirlenmiştir. İşçiler yaş dağılımları açısından ele alındığında, %7,2’si 1925 yaş arası, %49,8’i 26-35 yaş arası, %40,3’ü 36-45 yaş arası, %2,7’sinin ise 46 yaş ve üzerinde olduğu tespit edilmiştir. Araştırmaya katılanların eğitim durumları incelendiğinde %71 oranındaki büyük bir çoğunluğun lise veya meslek lisesi mezunu olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, işyerlerindeki görevleri açısından değerlendirildiğinde, %79,2’lik bir çoğunluğun işçi statüsünde olduğu tespit edilmiştir. Katılımcıların şuan çalıştıkları işyerlerindeki çalışma süreleri incelendiğinde, %20,8’inin 0-3 yıl arası,%25,3’ünün 4-6 yıl arası, %31,2’sinin 7-10 yıl arası, %22,6’sının ise 11 yıldan daha uzun süredir ayni işyerinde çalıştığı tespit edilmiştir. Bu Tablo 2: Cevaplayıcıların Demografik Özellikleri bağlamda, araştırmaya katılanların %79,1’lik çoğunluğunun, 4 yıldan uzun süredir metal işkolundaki aynı işyerlerinde çalıştığı belirlenmiştir. İşçilerin çoğunluğunu oluşturan % 64,7’sinin çalışma hayatına hiç ara vermeden aynı sektörde çalıştıkları, % 35,3’ünün ise çalışma hayatına ara vermek zorunda kaldıkları tespit edilmiştir. Çalışmaya ara verme sebebi olarak, işten ayrılma ya da çıkarılmaya bağlı iş bulamamanın en önemli neden olduğu tespit edilmiştir. Araştırmaya katılanların %85,1’i yaptıkları işten memnun olduklarını belirtirken, %14,9’u ise memnuniyetsizliklerini ifade etmişlerdir. Memnuniyetsizlik sebepleri araştırıldığında ise çoğunluğu oluşturan %5,9’unun, yaptıkları işe göre aldıkları ücreti yetersiz buldukları tespit edilmiştir. Araştırmaya katılan işçilerin %77,4’lük çoğunluğu, kendilerini çalışmaya yönlendiren en önemli sebebin ekonomik kaygı olduğunu ifade etmiştir. Bunun yanı sıra, bugünkü ekonomik koşullarda geçinmenize yetecek geliriniz olsa çalışmayı bırakır mıydınız sorusuna, işçilerin %31,2’sinin hemen bırakırım, %27,1’inin belki bırakırım, %41,6’sının ise gelirim olsa da çalışmayı bırakmam dedikleri tespit edilmiştir. Araştırmaya katılan tüm işçiler bir sendika üyesidir. Üyeliklerinin altında yatan en önemli neden incelendiğinde ise, işçilerin %49,8’inin, sendikanın, çalışanları koruyup haklarını koruduğu düşüncesiyle, %22,2’sinin sendikanın işverene karşı bir güç olduğu inancıyla, %13,6’sının sendikaların daha fazla ücret artışı sağladığı düşüncesiyle, %2,3’ünün ise başka bir çalışanın önerisi üzerine sendikalara üye oldukları tespit edilmiştir. İşçilerin %12,2’sinin ise, diğer seçeneği altında belirttikleri sebepler değerlendirildiğinde, çoğunlukla işverenin isteği üzerine sendikaya üye oldukları tespit DEĞİŞKENLER ÖLÇEKLER FREKANS % Cinsiyet Kadın Erkek Toplam 13 208 221 5,9 94,1 100 Medeni Durum Evli Bekâr Boşanmış Toplam 171 42 8 221 77,4 19 3,6 100 Yaş 19-25 yaş arası 26-35 yaş arası 36-45 yaş arası 46 yaş ve üzeri Toplam 16 110 89 6 221 7,2 49,8 40,3 2,7 100 Eğitim Seviyesi Okur yazar İlkokul Lise /Meslek Lisesi Meslek Yüksekokulu Fakülte Toplam 1 38 157 21 4 221 0,5 17,2 71,0 9,5 1,8 100 İşyerinizdeki göreviniz İşçi Usta Ustabaşı Şef-Orta kademe yönetici Üst düzey yönetici Toplam 175 24 14 6 2 221 79,2 10,9 6,3 2,7 0,9 100 Kaynak: http://csgb.gov.tr/csgbPortal?page=uye (Yayın tarihi: 09.03.2015) Çalıştığınız işletmede kaç yıldır çalışıyorsunuz? 1 yıldan az 1-3 yıl arası 4-6 yıl arası 7-10 yıl arası 11 yıldan fazla Toplam 4 42 56 69 50 221 1,8 19 25,3 31,2 22,6 100 Tablo 3: Çalışma süreniz içinde çalışmalarınıza ara verdiniz mi, sebebi nedir? DEĞİŞKENLER FREKANS % Hayır, çalışmaya ara vermedim 143 64,7 7 28 4 3 5 31 78 221 3,2 12,7 1,8 1,4 2,3 14,0 35,3 100 İşten hoşnut olmama İş bulamama Evlenme Sağlık sebepleri Başka yere taşınma Diğer…. TOPLAM Evet, çalışmaya ara verdim edilmiştir. Ayrıca, araştırmanın son bölümünde işçilerin sendikal örgütlenmeye ilişkin düşüncelerini belirlemeye yönelik 15 farklı değişken üzerinde araştırma yapılmıştır. Bu bağlamda, araştırma sonuçları sendikal örgütlenmelerin, çalışanların sosyal haklarını iyileştirdiğine olan inancın, işyerlerinde iş güvencesini ve TÜRK 26 METAL çalışma koşullarını iyileştirme, çalışma saatlerinin korunması, ücret adaletsizliğinin en az seviyeye çekmesi, terfi imkânı, demokratik ortam sağlaması, işverene karşı yasal bir güç olması ve çalışanlar arası işbirliği duygusunu güçlendirmesi gibi değişkenlerden çok daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Tablo 4: Şuan çalıştığınız işten memnun musunuz? Değilse nedeni? Değişkenler Frekans % Ücret düşük 13 5,9 Çalışma koşulları ağır 4 1,8 Yöneticilerle anlaşamıyorum 2 0,9 İşim gelecek vaat etmiyor 5 2,3 İşim bilgi ve tecrübeme uygun değil 1 0,5 İş güvenliğim yok 1 0,5 Bu sebeplerden birçoğu… 7 3,2 TOPLAM 33 14,9 Çok memnunum Memnunum Biraz memnunum 188 85,1 TOPLAM 221 100.0 Tablo 5: Sizi çalışmaya yönelten en önemli neden nedir? Değişkenler Ekonomik nedenler Çalışmaktan hoşlanmak Çevre baskısıyla işsiz kalma korkusu Mesleki bilgimi değerlendirmek Diğer… TOPLAM Frekans % 171 77.4 21 9.5 9 4.1 12 5.4 8 3.6 221 100.0 Tablo 6: Sendikaya üye olmanızın en önemli sebebi nedir? Değişkenler İşverene karşı bir güç olması Çalışanları koruyup haklarını koruması Diğer çalışanların önerisi üzerine Daha fazla ücret artışı sağlamak için Diğer TOPLAM DEĞERLENDİRME Sanayileşme ile birlikte toplumsal yapı içerisinde güçlü bir sosyal taraf olarak kendini kabul ettiren sendikal hareketin tarihsel sorumluluğu, üç temel fonksiyonu içermektedir. Bunlar; ekonomik fonksiyon, demokratik temsil fonksiyonu ve sosyal fonksiyondur. Bu fonksiyonlar hiç şüphesiz karşılıklı etkileşim içerisinde bir bütün oluşturmakta ve sendikal hareketin, demokratik toplumun güçlü bir sosyal tarafı olduğunu vurgulamaktadır. Özetle; ekonomik fonksiyon işyeri, işkolu ve ulusal düzeyde yaratılan ekonomik Frekans 49 110 5 30 27 221 % 22,2 49,8 2,3 13,6 12,2 100 değerin toplu pazarlık sürecinde, adalet ve eşitlik anlayışı içerisinde paylaşılmasını, demokratik temsil fonksiyonu, işgücünün işyeri düzeyinde çalışma şartları ve toplumsal düzeyde de ekonomik ve sosyal politikalar üzerine söz hakkını ve kimlik sahipliğini, sosyal fonksiyon ise emeğin dayanışma bilincinin güçlenmesini, ortak değerlerin ve amaçların tanımlanmasını, işgücünün sosyal risklerinin kontrol altına alınmasını, sosyal risklerin olası sonuçlarının yönetilmesini, sosyal dışlanma ve fakirlik ile mücadeleyi ifade etmektedir. 6 Kaynakça Yapılan araştırma sonuçları gösteriyor ki, metal işkolunda çalışan işçileri çalışma hayatına iten en önemli faktör, ekonomik kaygılarıdır. Ancak, bu kaygının yanı sıra, bugünkü koşullarda geçinmelerine yetecek gelirleri olsa da çalışmayı bırakmak istememektedirler. Yaptıkları iş ile ilgili memnuniyetsizliğin temelinde yatan en önemli sebep ise, yapılan işe göre alınan ücretin yetersizliğidir. İşçilerin, gerek işverene karşı bir güç, gerekse emeğin dayanışma bilincinin güçlenmesi amacıyla üye oldukları sendikaların, özellikle çalışanların sosyal haklarının korunmasında ve iyileştirilmesinde aktif rol aldığı görüşünde oldukları tespit edilmiştir. Bu bağlamda, sendikal örgütlenmelerin özellikle sosyal fonksiyonunun etkin olduğu tespit edilmiştir. Sendikaların sosyal fonksiyonlarının yanı sıra, ekonomik ve demokratik temsil fonksiyonlarının da işçiler tarafından algılanan bir güç haline gelmesi gerekmektedir. Bu amaçla, sendikalar, mevcut ve potansiyel üyelerinin profillerini çizen ve beklentilerini tespit eden araştırmalar yapmalı veya yapılan araştırmalara destek vermelidirler. Ayrıca, sendikalar savunmacı yapılarından sıyrılarak, eleştiriye ve iletişime açık, katılımcı, şeffaf ve çalışan sınıfla bütünleşebilen yeni bir yapıya kavuşmalı ve işçilerin beklentilerini farklılaştıracak şekilde farklı misyonlar yüklenmelidirler. Sendikalar, işçileri çalışma hayatına iten ekonomik kaygılar ve beraberinde getirdiği işsizlik korkusuna karşı işçilerin ve işsizlerin birleşme adresi olabildiği, emekçilerin ortak çıkarlarını temsil edebildiği ve üyelerini harekete geçirebildiği oranda güçlenir. Üyelerinin yanı sıra, sendika üyesi olmayan ücretlilerin ve işsizlerin ilgisini ve güvenini kazanarak sendikal örgütlenme hakkının önündeki engelleri aşmak, tüm emekçilerin mücadele hedefi haline gelebilir. [1] http://www.turkmetal.org.tr/default.asp?page=arastirmalar&id=312(Yayın tarihi:05.02.2014) [2]T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Demir çelik sektörü raporu, 2012/2. [3] TOBB, Türkiye demir ve demir dışı metaller meclisi sektör raporu 2013, Nisan 2014, Ankara. [4] http://csgb.gov.tr/csgbPortal?page=uye (Yayın tarihi: 09.03.2015) [5] Bryman, A.,Duncan, C. (1997), Quantitative Data Analysis with SPSS for Windows, Routledege, NewYork. [6] Selamoğlu, A. (2003), “İşçi Sendikacılığında Yeniden Yapılanmave Örgütlenme Modeli”Kocaeli Üniversitesi Sosyal BilimlerEnstitüsü Dergisi (6) 2003 / 2 : 63-98. TÜRK 27 METAL İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ KURULLARI (2) ÖZCAN KARABULUT İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulu’nda Görev Yapan İşyeri Hekiminin Görev ve Sorumlulukları: a)-Çalışma koşullarını izleyerek çalışanlara yönelik tıbbi programlar hazırlamak, b)-Çalışanların periyodik kontrollerini yapmak, c)-Yıllık faaliyet raporu hazırlamak, d)-Yaptığı bütün çalışmaları belgelendirmek, e)-Bütün çalışmalarla ilgili olarak kurulu bilgilendirmek. İş Sağlığı ve Güvenliği Kurullarında Görev Yapan Çalışan Temsilcilerinin Görev ve Sorumlulukları a) Çalışan temsilcileri 15/5/2013 tarihli ve 28648 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan, Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğe göre iş sağlığı ve güvenliği konularında özel olarak eğitilir, b) İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili çalışmalara katılma, çalışmaları izleme, tehlike kaynağının yok edilmesi veya tehlikeden kaynaklanan riskin azaltılması için tedbir alınmasını isteme, tekliflerde bulunma ve benzeri konularda çalışanları temsil etmek, c)Kurulun çalışmaları konusunda işçileri TÜRK 29 METAL bilgilendirmek, d)Toplantılardan önce çalışanların görüşlerini ve şikayetlerini almak, kurula taşımak, e)Sendika ile iş sağlığı ve güvenliği kurulu arasında köprü olmak, sendikayı sürekli bilgilendirmektir, f)Çalışan temsilcisi görevi gereği işverenin veya işyerinin mesleki sırları ile gördüğü, öğrendiği hususları ve çalışanlara ait özel bilgileri gizli tutmak, g)Görevini yürütmesi nedeniyle, çalışan temsilcisinin hakları kısıtlanamaz. Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Kurul Kararlarına Karşı Yükümlülükleri a)Çalışanlar sağlık ve güvenliğin korunması ve geliştirilmesi amacıyla iş sağlığı ve güvenliği kurullarınca konulan kurallar, yasaklar ile alınan karar ve tedbirlere uymak zorundadırlar, b)İşyerinde iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin belirlenmesi, uygulanması ve alınan tedbirlere uyulması hususunda çalışanlar kurullarla işbirliği yaparlar, c)Kurullar tarafından alınan kararlar veya uygulamada karşılaştıkları güçlükler hakkında çalışanlar çalışan temsilcileri aracılığı ile kurula bilgi verirler. İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulu’nun Çalışma Usulleri Yönetmeliğin 9. maddesine göre Kurulun çalışma usulleri şöyledir: 1) Kurul inceleme, izleme ve uyarmayı öngören bir düzen içinde ve aşağıdaki esasları göz önünde bulundurarak çalışır. Kurullar ayda en az bir kere toplanır. Ancak kurul, işyerinin tehlike sınıfını dikkate alarak, tehlikeli işyerlerinde bu sürenin iki ay, az tehlikeli işyerlerinde ise üç ay olarak belirlenmesine karar verebilir, b)Toplantının gündemi, yeri, günü ve saati toplantıdan en az kırk sekiz saat önce kurul üyelerine bildirilir. Gündem, sorunların ve varsa iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin projelerin önem sırasına göre belirlenir. Kurul üyeleri gündemde değişiklik isteyebilirler. Bu istek kurulca uygun görüldüğünde gündem buna göre değiştirilir, c) Kurul toplantılarının günlük çalışma saatleri içinde yapılması asıldır. Kurulun toplantılarında geçecek süreler günlük çalışma süresinden sayılır. d)Kurul, üye tam sayısının salt çoğunluğu ile işveren veya işveren vekili başkanlığında toplanır ve katılanların salt çoğunluğu ile karar alır. Çekimser oy kullanılamaz. Oyların eşitliği halinde başkanın oyu kararı belirler. Çoğunluğun sağlanamadığı veya başka bir nedenle toplantının yapılmadığı hallerde durumu belirten bir tutanak düzenlenir, e)Her toplantıda, görüşülen konularla ilgili alınan kararları içeren bir tutanak düzenlenir. Tutanak, toplantıya katılan başkan ve üyeler tarafından imzalanır. İmza altına alınan kararlar herhangi bir işleme gerek kalmaksızın işverene bildirilmiş sayılır. İmzalı tutanak ve kararlar sırasıyla özel dosyasında TÜRK 30 METAL saklanır, f)Toplantıda alınan kararlar gereği yapılmak üzere ilgililere duyurulur. Ayrıca çalışanlara duyurulması faydalı görülen konular işyerinde ilân edilir, g)Her toplantıda, önceki toplantıya ilişkin kararlar ve bunlarla ilgili uygulamalar hakkında başkan veya kurulun sekreteri tarafından kurula gerekli bilgi verilir ve gündeme geçilir. 2) Kurulca işyerinde ilân edilen kararlar işverenleri ve çalışanları bağlar. İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulu’nun Olağanüstü Toplantıya Çağrılması a)Ölümlü, uzuv kayıplı veya ağır iş kazası halleri veya özel bir tedbiri gerektiren önemli hallerde kurul üyelerinden herhangi biri kurulu olağanüstü toplantıya çağırabilir. Bu konudaki tekliflerin kurul başkanına veya sekreterine yapılması gerekir. Toplantı zamanı, konunun ivedilik ve önemine göre tespit olunur, b)Kurul, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 13. maddesinde belirtilen çalışmaktan kaçınma hakkı taleplerinde birinci fıkranın (a) bendine göre belirlenen süre dikkate alınmaksızın acilen toplanır. Toplantıda alınan karar çalışan ve çalışan temsilcisine yazılı olarak tebliğ edilir. Cezalar ve Yaptırımlar a)İşverenler iş sağlığı ve güvenliği kurullarını oluşturmazsa, b)İSG mevzuatına uygun kurul kararlarını uygulamazsa, c)Altı aydan fazla süren asıl işveren- alt işveren ilişkisinin bulunduğu hallerde; d)Asıl işveren ve alt işveren tarafından ayrı ayrı kurul oluşturulmuş ise, faaliyetlerin yürütülmesi ve kararların uygulanması konusunda iş birliği ve koordinasyon asıl işverence sağlanmazsa, e)Asıl işveren tarafından kurul oluşturulmuş ise, kurul oluşturması gerekmeyen alt işveren, koordinasyonu sağlamak üzere vekâleten yetkili bir temsilci atamazsa, f)İşyerinde kurul oluşturması gerekmeyen asıl işveren, alt işverenin oluşturduğu kurula iş birliği ve koordinasyonu sağlamak üzere vekâleten yetkili bir temsilci atamazsa, g)Kurul oluşturması gerekmeyen asıl işveren ve alt işverenin toplam çalışan sayısı elliden fazla ise, koordinasyonu asıl işverence yapılmak kaydıyla, asıl işveren ve alt işveren tarafından birlikte bir kurul oluşturulmazsa, h)Aynı çalışma alanında birden fazla işverenin bulunması ve bu işverenlerce birden fazla kurulun oluşturulması hâlinde işverenler, birbirlerinin çalışmalarını etkileyebilecek kurul kararları hakkında diğer işverenleri bilgilendirmezse, ı)Kurul tutanaklarının bir örneğini, işyeri müfettişleri istediğinde derhal göstermek için işyerinde tutmaz ve müfettişe göstermezse çeşitli miktarlarda para cezaları ödemekle yükümlüdür. Sonuç ve Değerlendirme Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO)’ya göre, İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulları işyerlerinde bu alanla ilgili sorunların çözümünde en etkili mekanizmaların başında gelmektedir. Kurullar yönetime katılma aracı olduğu kadar, bir sosyal diyalog aracıdır da. İşçilerin yönetime ve iş sağlığı ve güvenliği çalışmalarına katılmalarının, önerilerde bulunmalarının iş sağlığı ve güvenliğinin organizasyonu açısından sağlayabileceği katkı ortadadır. İsabetli kararlarla ve bu kararların hayata geçirilmesiyle sağlıklı, güvenli bir işyeri ve çalışma ortamının sağlanması gibi bir dizi katkıdan söz etmek mümkündür. ILO metinlerinde kurulların önemine olduğu kadar, kurulun oluşumuna ve özellikle kurullarda görev yapacak çalışan temsilcilerinin sayısına da dikkat çekilmektedir. ILO’ya göre kurullarda en az 2 işçi temsilcisi yer almalıdır. Ayrıca, temsilci varsa sendika tarafından atanmalıdır. Pek çok Avrupa Birliği metinlerinde kurullarda görev yapan işçi ve işveren temsilcisinin eşit sayıda olması gerektiğine vurgu yapılmıştır. Nitekim çoğu AB ülkesinde kurullarda görev yapan işçi ve işveren temsilcilerinin eşit sayıda olduğu görülmektedir. Bu çerçevede, İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulu’nun oluşumunda işçi temsilcisinin azınlıkta kaldığı yapının demokratik bir yapıya sahip olduğu söylenememektedir. Sendikal örgütlenmenin olmadığı işyerlerinde İSG Kurulu’nun oluşumunda, etkin çalışmasında, işçi temsilcisinin seçiminde ciddi sıkıntıların yaşanacağını söylemek mümkündür. İşyerlerinde 50 işçi sınırlaması kurullara yaygınlık kazandıramazken, genellikle işyeri düzeyinde istenilen işbirliğinin sağlanabildiğini, başka bir ifadeyle, iş sağlığı ve güvenliği kurullarının sosyal diyalog çerçevesinde demokratik kurullar olarak çalışabileceğini söyleyebilmek mümkün görülmemektedir. Celal Tozan TÜRK-İŞ Sosyal ı Güvenlik Danışman SİZİN KÖŞENİZ ail.com celaltozan@hotm Güvenliği nın, İş Sağlığı ve sı sa Ya ı as rt go ğiniz Si öğrenmek istedi ve Genel Sağlık in ar al şk rt ili a go ın Si ar al al sy So uygulam sının içeriğine ve sa Ya İş , ın n sı sa Ya m... lı a y la p a v e c n u r her şeyi so liği ve iş ilişkileri sağlığı ve güven iş r? l sağlık sigortası, ne ge a, rt ilgili sorun mu va go si la al ız n rı la Sosy ak h u ysel ve topl konularında bire erelim... n ö m ü z ö ç , n u r o li Bize s Ne zaman emek asıl hak ederiz? rını n rlanır? k ve ölüm aylıkla dan kimler yara ın lığ ay m lü Ö ? Emeklilik, malullü ız ptırır ak erken tespitini nasıl ya rçlanması yapm bo et m iz H ? k oluruz? Maluliyet ca ar mı? aları nasıl yapıla olumlu katkı sağl a n şı Hizmet borçlanm tı ar n rı la lık emekliliğe ve ay unuz? s r o iy t is i m k e Öğrenm ları konusunda ve istirahat para ı istirahat raporlar İşçilere verilecek ar? sorununuz mu v sağlanan ık sigortaları ile ı, hastalık ve anal lığ ta as h k le es m İş kazası, haklarınızı... u runacaksınız? B ko ıl as n ı rş ka a n ları nin neler meslek hastalık yükümlülükleri ile rı la İş kazalarına ve k lu lu m ve işçinin soru konuda işverenin olduğunu... rda eğinizi, ne mikta ec ed ak h ıl as n i in larından ? İşsizlik ödeneğ gi işsizlik yardım an h İşsiz mi kaldınız ve ı ız ın ağ ödenek alac ı... ve hangi sürede yararlanacağınız ınızı kıdem tazminat ve r ba ih , ız ın a ıld ve iş yeri çalışm işten mi çıkart de iz in İş . ız n sı ak Sebepsiz olarak ıl kullanac ücretiniz in haklarınızı nas l tatil günlerinde ne ge ile li ti ta ta alamadınız mı, iz haf anacak? şiklik mi yapıldı, inatı nasıl hesapl zm ta em koşullarında deği ıd k ve ak, ihbar nasıl hesaplanac rsunuz? o iy t is i m k e m il B ma ş lı a ç e v k li n e v gü Kısacası sosyal her iz in iğ d e t is k e ilm hayatı ile ilgili b vaplayalım. şeyi sorun ce TÜRK 32 METAL İşçinin yıllık ücretli izin hakkı ne zaman doğar? Sayın Celal Tozan, ben Gazi Fişek fabrikasında 4 Şubat 2014’te işe başladım. Bu sene kullanacağım izin 2015 yılı izini mi olacak, yoksa 2014 yılına ait izin mi olacak? Fabrikada farklı farklı şeyler söylüyorlar. En doğrusunun size sormam olduğunu söylediler. Sağolun. Teşekkürler… İ ş Yasası uyarınca, iş sözleşmesine tabi olarak çalışan işçinin, yıllık ücretli izin hakkının doğması için, çalıştığı işverenin aynı veya değişik işyerlerinde bir yıl çalışması gereklidir. İşçinin gelecek yıllara ilişkin yıllık ücretli izin hakkı ise, bir önceki izin hakkının doğduğu tarihten itibaren bir yıl çalışmasından sonra doğmaktadır. İşçilerin yıllık ücretli izinlerinin süresi, işyerinde geçen hizmet sürelerine göre İş Yasasında belirtilen süreden aşağı olmamak üzere, bireysel veya toplu iş sözleşmelerinde belirlenen süre kadardır. İşçi, yıllık ücretli iznini İş Yasasında ve İzin Yönetmeliğinde belirlenen usul ve esaslara göre, varsa bireysel veya toplu iş sözleşmesindeki düzenlemelere göre kullanır. Siz 4 Şubat 2014 tarihinde işe başladığınıza göre, 4Şubat 2015 günü, bu süreye ilişkin yıllık ücretli izin hakkınız doğmaktadır. 4 Şubat 2016 tarihine kadar kullanacağınız yıllık ücretli izniniz, 4 Şubat 2014 ila 4 Şubat 2015 dönemine ilişkin izniniz olacaktır, Geçirdiği iş kazası nedeniyle istirahat verilen işçinin sigorta primleri işvereni tarafından ödenir mi? Celal bey, iş kazası geçirdiğim için 10 gün hastanede yattım. Çıktığımdan beri bir aydır istirahatliyim. Kuruma sordum, hastaneye yattığımdan beri primlerim yatmamış. Celal bey, ben iş kazası geçirdim. İşverenim primlerimi neden ödemiyor. Ne yapmam lazım? (İstanbul- YA) İ ş Yasası uyarınca işverenin işçisine ücret ödeme yükümlülüğü, işçinin iş görme edimini yerine getirdiği sürece doğmaktadır. Toplu iş veya bireysel iş sözleşmesinde iş kazası nedeniyle istirahatlı olduğunuz sürece işverenin ücretlerinizi ödeme yükümlülüğü yok ise, sigorta primlerinizi de ödeme yükümlülüğü doğmayacaktır. Hangi işyerinde çalıştığınızı belirtirseniz, toplu iş sözleşmenizde işvereninizin ücretinizi ve primlerinizi ödeme yükümlülüğünün olup olmadığını araştırır bilgi veririm. TÜRK 33 METAL Yaşlılık aylığını hak etmesi için gerekli olan prim gün sayısını ve sigortalılık süresini tamamlayan, aylığının bağlanması için yaşını beklemek üzere işyerinden ayrılarak kıdem tazminatını alan işçi, başka bir işyerinde çalışabilir mi? Yanlış hatırlamıyorsam, TÜRK-İŞ’in Bursa’da düzenlediği seminerde bir arkadaş, yaşı beklemek üzere işyerimden kıdem tazminatını alarak ayrılsam daha sonra başka bir işyerinde çalışabilir miyim demişti. Siz de çalışabilirsiniz demiştiniz. Bizim insan kaynaklarında çalışan uzmana sorduk, olmaz, çalışamazsınız, tazminatınızı geri alırız dedi. Hocam ben mi yanlış hatırlıyorum, yoksa Kanun mu değişti? (Bursa- HY) S osyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Yasasında, hiçbir tereddüde yer vermeyecek şekilde, yaşlılık aylığını hak etmesi için gerekli olan prim gün sayısı ile sigortalılık süresini tamamlayan sigortalı işçinin işyerinden kıdem tazminatını alarak ayrılabilmesine imkan tanınmıştır. TÜRK Yasada yapılan düzenlemede, bu şekilde işyerinden kıdem tazminatını alarak ayrılan sigortalı işçinin, daha sonra başka bir işyerinde çalışamayacağını belirten hiçbir hüküm bulunmamaktadır. Nitekim, bu şekilde işyerinden kıdem tazminatını alarak ayrılan işçilerden, tekrar başka bir işyerinde çalışmaya başlayanlardan bazılarının işverenleri, yeniden çalışmaya başlamaları nedeniyle ödedikleri kıdem tazminatlarını geri almak için dava açmışlardır. Ancak sonuçlanan davaların hepsi işverenlerin aleyhine olmuştur. Yaşlılık aylığını hak etmesi için gerekli olan prim gün sayısı ile sigortalılık süresini tamamlayan sigortalı işçinin, işyerinden kıdem tazminatını alarak ayrılmasından sonra tekrar başka bir işyerinde çalışmasında hiçbir engel bulunmamaktadır. 34 METAL n eşinden dul aylığı alan 1.10.2008 tarihinden önce memur ola li aylığı alan anne ve kız çocuğu, sigortalı işçi olarak emek r mi? bili babasından dolayı yetim aylığı da ala ğundan, sigortalı uyarınca yetim aylığı bağlanmış oldu , trafik kazası işçi olarak yaşlılık aylığı almakta iken Sosyal Sigortalar sonucu ölen anne ve babasından da yetim aylığı göre ve Genel Sağlık Sigortası Yasasına alma hakkı da doğmuştur. i yetim Ancak anne ve babasından hak ettiğ olanın yarısı k düşü amı tam ın aylığından yüksek olan ödenecektir. kız çocuğu Bu nedenle, komşunuzun akrabası k İl veya oturduğu yere en yakın Sosyal Güvenli anne ve Merkez Müdürlüğüne başvurarak, ölen asını talep lanm babasından dolayı yetim aylığı bağ ettiği hak dan asın etmelidir. Kurum anne ve bab amını, tam ın olan sek yük aylığı hesapladıktan sonra, ile ğı aylı dul ı aldığ den eşin düşük olanın yarısını, birleştirerek ödeyecektir. anne ve Hocam benim komşunun akrabasının üşler. Bunların babası geçen ay trafik kazasında ölm yılının 8’inci 8 bir kız çocukları varmış. Kocası 200 an ölüm aylığı sınd ayında ölmüş. O tarihten beri koca esinden ya ann ölen ’te alıyormuş. Bana sordular, 2015 mi diye. ilir alab ı aylığ ölüm da babasından birinden dedim. yım sora size ; edim dem Bilmediğim için bir şey ilir aylığı alab mi? Ya annesinden ya babasından ölüm (İstanbul) S rtası Yasası, osyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigo dan yasa lı fark Ekim 2008 ayı başından önce ten tarih bu un, ğun dul aylığı alan kız çocu yı da yetim aylığı sonra ölen anne ve babasından dola dir. ekte verm alabilmesine imkan 8 ayından Söz konusu kız çocuğuna Ekim 200 dığı Yasası San kli Eme TC yı dola den önce ölen eşin kadın deniyle yaşlılık aylığı alan eşlerden İşçi statüsündeki sigortalılıkları ne ayı ölüm aylığı alabilir mi? eşin ölümü halinde koca, eşinden dol ve eşim sigortadan Hocam size bir şey soracağım. Ben m ölürse aylığı emekli olduk. Aylığımız bağlandı. Karı ama bazı bana bağlanır mı? Ben öyle biliyorum rim. (Gebze) arkadaşlar olmaz diyor. Teşekkür ede S rtası osyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigo rtalı (sigo alan ı aylığ Yasasına göre, yaşlılık olan) kli eme le eniy ned arı işçi olarak çalışmal nde hali ü ölüm nın) koca veya ı eşlerden birinin (kar dır. akta lanm bağ ı diğer eşe dul aylığ TÜRK aylığı alan Ancak, eski mevzuata göre, emekli ı alma aylığ m yeti , nde hali ü eşlerden birinin ölüm aylığının %75’i hakkı olmayan çocuksuz eşe ölen eşin /2008 başından oranında dul aylığı bağlanır iken, Ekim aktadır. lanm itibaren %50’si oranında dul aylığı bağ ak alac ı aylığ Eşinizin ölümü halinde yetim ı aldığınız aylığ kli eme de çocuklarınız olmasa dahi, siz ı aylığ dul ında oran ’si için, eşinizin aylığının %50 bağlanacaktır. 35 METAL "İŞTE IZ M I T A Y A H " E T ' K Ü C GÖL röportaj: uğur polat [email protected] TÜRK METAL’DE İSEN GÜÇLÜ BİR AİLEDESİN... “İşte Hayatımız”da bu ay Kocaeli’nin Gölcük ilçesindeyiz… Gölcük Ford Otosan işyerinde çalışan Selçuk Özecik, çalışma arkadaşları ve ailesi ile bu ayki sayfalarımızı renklendirdi. FORD OTOSAN TÜRKİYE’NİN EN BÜYÜK ŞİRKETLERİNDEN... S elçuk Özecik, çalışma hayatına 1998 yılında yirmili yaşlarının başlarında, küçük bir işletmede işçi olarak başlamış. Özecik, çalışma hayatına başlayışını şöyle anlatıyor: “Kocaeli’nde faaliyet gösteren Serfloor adlı bir işyerinde işe başladım ve 2006 yılına kadar sekiz yıl aralıksız olarak burada çalışmaya devam ettim. Daha iyisini istedim, o dönem bir arkadaşımın tavsiyesi ile Ford Otosan işyerine başvuruda bulundum. Ford Otosan’ın, Türkiye’nin en büyük şirketlerinden biri olduğunu biliyordum. Bu yüzden tercihimi bu yönde kullandım. Ve bugün, bu tercihimden bir an olsun pişman olmadım, pişmanlık duymadım. Bugün fabrikada 9 yılımı tamamladım, 10. yılın içerisindeyim. Ford Otosan işyerinde boyahane atölyesinde işbaşı yaptım ve halen bu atölyede devam etmekteyim. Bizim atölyeye araçlar sac halinde kaynaktan gelir. Burada biz el emeğimizle, alın terimizle her gelen aracı en küçük bölümüne, en küçük parçasına kadar boyadan geçirerek, montaj bölümüne göndeririz.” Ford Otosan’da işe başladığı ilk gün yaşadıklarını bizlerle paylaşan Özecik, o günkü heyecanını ve şaşkınlığını, yüzündeki gülümseme ile halen yaşıyor… “Ford Otosan’daki ilk iş günümde gerçekten çok heyecanlıydım. Fabrika gerçekten çok büyüktü. Boyahane atölyesine ilk girdiğimde, araçların üzerinde hiçbir aksesuar yoktu. Hatta araçların altlarında lastikleri bile yoktu. Sadece arabanın sactan oluşan bölümleri vardı. İnsan iskeleti gibiydiler. Bir an aklıma bu araçların buraya nasıl getirildiği sorusu geldi. Araçların bant sisteminde hareket ettiğini öğrendim. Daha önce böyle bir çalışma ortamı görmediğimden dolayı çok şaşırmıştım…” BENİM İÇİN 17 AĞUSTOS DEPREMİNİN MUCİZESİ “NAVİDAN” OLDU... H ayatının en önemli dönüm noktalarından birinin 17 Ağustos 1999 Marmara Depremi olduğunu belirten Özecik, o günleri anlatırken bir parça duygusallaşıyor…”17 Ağustos’ta Büyük Marmara depremini, diğer adıyla Gölcük depremini yaşayan ailelerden biri de bizdik. O dönem henüz 19 yaşındaydım. Dilerim Rabbim o dönemki acıları kimseye yaşatmaz. Çok zor dönemlerdi. Hepimiz evlerimizden olduk. Birçoklarımız ailelerini kaybetti, hayat arkadaşlarını, çocuklarını, kardeşlerini, annelerini ya da babalarını kaybetti. Hepimiz çok acılar çektik. Fakat Allah, tüm kötü ve acı şeyleri bizim için dilememişti. 17 Ağustos depreminden bir hafta sonra Eşim Navidan ile depremzedeler için yapılan çadır kentlerin birinde tanıştık. Felaketin yaralarını bir arada sarmaya başladık. Kısa süre içinde nişanladık. Nişandan sonra vatani görevimi gerçekleştirmek için TÜRK 37 METAL askere gittim. Dönüşte ise evlendik. Benim için 17 Ağustos’un mucizesi Navidan oldu. Bugün beş kişilik büyük ve mutlu bir aileyiz. Sude Nur ve Rümeysa adında iki kız çocuğumuz ve ailemize 14 ay önce katılan Yusuf Efe adlı bir erkek çocuğumuz var. Ailece renkli ve eğlenceli bir hayatımız var. Hafta sonları, izin günlerinde ailemle vakit geçirmeyi, onlarla bir arada olmayı çok seviyorum. Onlarla elimden geldiği kadar ilgilenmeye çalışıyorum.” Bugün beş kişilik büyük ve mutlu bir aileyiz. Sude Nur ve Rümeysa adında iki kız çocuğumuz ve ailemize 14 ay önce katılan Yusuf Efe adlı bir erkek çocuğumuz var. Ailece renkli ve eğlenceli bir hayatımız var. Hafta sonları, izin günlerinde ailemle vakit geçirmeyi, onlarla bir arada olmayı çok seviyorum. Onlarla elimden geldiği kadar ilgilenmeye çalışıyorum.” TÜRK METAL’DE İSEN, GÜÇLÜ BİR AİLEDESİN... S endika ile ilk kez Ford Otosan işyerinde tanıştığını belirten Selçuk Özecik, Türk Metal ile ilgili olarak şunları söyledi: “Ford Otosan’da işbaşı yaptığım 2006 Mayıs’ından itibaren sendikaya üyeyim. Sendikayla da, Türk Metal’le de burada tanıştım. Bu sendikal yapının içerisinde bu kadar güçlü bir birlik, bu kadar güçlü beraberlik ve dayanışmanın olacağını tahmin bile edemezdim. Zamanla bu güçlü yapıyı tanıdım ve bu yapının içerisinde oldum. 2008 yılında yaşanan küresel kriz bizi de bizim fabrikamızı da etkilemişti. Bu dönemde hem sendikamız hem de işverenimiz bizleri bu süreçten zarar görmeden çıkabilmemiz için ellerinden gelen tüm özveriyi gösterdiler. Bize, ‘Türk Metal’de isen, güçlü bir ailedesin’ mesajını yaşayarak gösterdiler.” Özecik, son dönemde Ford Otosan işyerinde yaşanan olumsuz gelişmelere de değinerek, şöyle devam ediyor: “Ford Otosan’da sendikayla tanıştım. İlk defa bu işyerinde sendikalı oldum. 9 yıldır da sendikalıyım. Türk Metal üyesiyim. Türk Metal, bana bu 9 yıl içerisinde, Türk Metal denince aklına ne geliyor sorusuna bir sürü cevap verebileceğimi gösterdi. Türk Metal iş barışını, Türk Metal birlik ve beraberliği, Türk Metal isteklerin geri çevrilmemesini, Türk Metal işyerinde sosyalleşmeyi, Türk Metal dik durmayı, Türk Metal insana sevgi emeğe saygıyı, Türk Metal eğitimin önemini bizlere gösterdi. Ben, az önce saydığım birçok farkındalığı Türk Metal’le yaşadım. Son dönemde işyerimizde yaşanan olayları kocaman siyasi bir hareket ve komplo olarak görüyorum. Bu yaşananları Türkiye’deki otomotiv sektörü üzerinde oynanan çirkin bir olay olarak görüyorum. Bu oyunu biz emekçiler olarak, Türk Metal ile birlikte bozacağımıza inanıyorum. Çünkü, bu oyun sadece otomotiv sektörüne değil, biz işçi sınıfına da yapılan kötü, bir o kadar da çirkin bir rant oyunu… Biz işçi sınıfı olarak oynanan tüm bu oyunlara rağmen Türk Metal üyesiyim. Türk Metal, bana 9 yıl içerisinde, Türk Metal denince aklına ne geliyor sorusuna bir sürü cevap verebileceğimi gösterdi. Türk Metal iş barışını, Türk Metal birlik ve beraberliği, Türk Metal isteklerin geri çevrilmemesini, Türk Metal işyerinde sosyalleşmeyi, Türk Metal dik durmayı, Türk Metal insana sevgi emeğe saygıyı, Türk Metal eğitimin önemini bizlere gösterdi. sendikamıza olan güvenimizi bir kez daha gösterip bu güçlü ve büyük ailenin bir parçası olmaya devam edeceğiz. Birçok arkadaşım da bu yanlıştan dönüp, tekrar yuvasına kavuştu. Sendikasına olan güvenini gösterdi…” Selçuk Özecik ile söyleşimizi tamamlarken, hem evlerinde hem de işyerinde bizlere gösterdikleri sıcak ve samimi yaklaşımlardan dolayı teşekkürlerimizi bir kez de dergimiz aracığıyla kendilerine iletmek istiyoruz. Aynı zamanda, söyleşimiz sırasında bizleri yalnız bırakmayan Ford Otosan İşyeri Temsilcimiz Sema Oktar Kul’a da sonsuz teşekkürler… TÜRK METAL Bizi takip edebileceğiniz sosyal medya hesaplarımız @kavlakpevrul facebook.com/pevrulkavlak @turkmetalsen facebook.com/turkmetalsendikasi youtube.com/turkmetalsendikasi turkmetal.wordpress.com turkmetalsen.blogspot.com dailymotion.com/turkmetalsendikasi TÜRK METAL ŞUBELERİMİZİN SOSYAL MEDYA HESAPLARI TÜRK METAL SENDİKASI ESKİŞEHİR 1 www.facebook.com/turkmetalsendikasi www.facebook.com/TurkMetalEskisehirSubesi AKSARAY 1 GEBZE 1 www.facebook.com/tms.aksaraysube www.facebook.com/turkmetalSendikasi. ANKARA gebzebirnolusubesi www.facebook.com/tms.ankarasube ANKARA 2 GEBZE DİLOVASI www.facebook.com/TurkMetalAnkara2Subesi www.facebook.com/gebzedilovasisube ANKARA 3 GEMLİK www.facebook.com/TurkMetalAnkara3Subesi www.facebook.com/gemliksube BALIKESİR GÖLCÜK www.facebook.com/balikesirsube www.facebook.com/TurkMetalGolcukSubesi BİGA 1 İSKENDERUN www.facebook.com/TurkMetalBiga1Subesi www.facebook.com. BOLU TurkMetaliskenderunSubesi www.facebook.com/TurkMetalBoluSubesi İSKENDERUN 1 BOZÜYÜK www.facebook.com/turkmetal. www.facebook.com/TurkMetalBozuyukSubesi iskenderunsube BURSA İST. ANADOLU www.facebook.com/Turk.Metal.BursaSube www.facebook.com/turkmetal.istandyaksb BURSA NİLÜFER İSTANBUL 1 www.facebook.com/turkmetal. www.facebook.com/TurkMetalistanbul1Subesi bursanilufersube İZMİR 1 BURSA 1 www.facebook.com/TurkMetalizmir1Sube www.facebook.com/TurkMetalBursa1Sube İZMİR 2 BURSA 3 www.facebook.com/TurkMetalizmir2Subesi www.facebook.com/ KAYSERİ turkmetalsendikasibursa3nolusube www.facebook.com/ TurkMetalKayseriSubesi BURSA OSMANGAZİ KDZ.EREĞLİ www.facebook.com/turkmetalsendikasi. www.facebook.com/turkmetalkdzeregli bursaosmangazisubesi KIRIKKALE ÇAYIROVA www.facebook.com/TurkMetalKirikkaleSubesi www.facebook.com/TurkMetalCayirovaSubesi KOCAELİ ÇERKEZKÖY www.facebook.com/TurkMetalKocaeliSubesi www.facebook.com/ MANİSA 1 TurkMetalCerkezkoySubesi www.facebook.com/manisaturkmetal ÇORLU SAKARYA www.facebook.com/tmscorlu www.facebook.com/turkmetal.sakarya TÜ R K AL SE N ET KASI Dİ M TÜRK METAL/MESS ORTAK EĞİTİM PROJESİ 2015 yılında Anadolu Hotels Esenboğa Termal’de gerçekleştirilen eğitimlere katılan işçi sayımız: 4 0 0 0 TÜRK METAL - MESS Ortak Eğitim Projesi devam ediyor 9-26 Ağustos tarihleri arasında Anadolu Hotels Esenboğa Termal’de yapılan eğitim programımıza 730 üyemiz katıldı. Kdz. Ereğli, Eskişehir 1 ve Bolu şubelerimizden 212 üyemizin katıldığı Türk Metal-MESS Ortak eğitimi programı, 9-12 Ağustos tarihleri arasında gerçekleştirildi. Eğitim programının açılışı, Genel Başkan Yardımcımız Yücel Yücel tarafından yapıldı. Bursa şubemizden 155 üyemizin katıldığı Türk Metal-MESS Ortak eğitimi programı 11-14 Ağustos tarihleri arasında gerçekleştirildi. Eğitim programının açılışı, Genel Başkan Yardımcımız Yusuf Ziya Odabaş tarafından yapıldı. TÜRK 42 METAL TÜ R K AL SE N ET KASI Dİ M TÜRK METAL/MESS ORTAK EĞİTİM PROJESİ Çerkezköy şubemizden 78 üyemizin katıldığı 12-15 Ağustos tarihleri arasında gerçekleştirilen Türk Metal-MESS Ortak eğitim programının açılışı, Genel Başkan Yardımcımız Yusuf Ziya Odabaş tarafından yapıldı. Bursa 1 ve Gemlik şubelerimizden 74 üyemizin katıldığı 16-19 Ağustos tarihleri arasında gerçekleştirilen Türk Metal-MESS Ortak eğitimi programının açılışı, Genel Mali Sekreterimiz Uysal Altundağ tarafından yapıldı. İstanbul 1 ve Biga 1 nolu şubelerimizden 53 üyemizin katıldığı Türk Metal-MESS Ortak eğitimi programı, 19-22 Ağustos tarihleri arasında gerçekleştirildi. Bolu ve İstanbul Anadolu Yakası şubelerimizden 58 üyemizin katıldığı Türk Metal-MESS Ortak eğitimi projesi 23-26 Ağustos tarihleri arasında gerçekleştirildi. TÜRK 43 METAL turkmetaldergi.com urkmetaldergi.com turkmetald turkmetaldergi.com turkmetaldergi.com turkmetald turkmetaldergi.c turkmetaldergi.com rkmetaldergi.com turkmetaldergi.com turkmetaldergi.com turkmetaldergi.com turkmetaldergi.com turkmetaldergi.com turkmetaldergi.com urkmetaldergi.com turkmetaldergi urkmetaldergi.com TÜRK turkmetaldergi.com turkmetaldergi.com METAL Dergisi’nde yayımlanan her şeye, l Çalışma hayatı haberlerine, l Makalelere, l Araştırma dosyalarına, l Özel röportajlara, bu adresten ulaşabilirsiniz... turkmetaldergi.com TÜRK 44 METAL n İşyeri sendika temsilcisinin atanması: Toplu iş sözleşmesi yapmak üzere yetkisi kesinleşen sendikanın, işyerinde işçi sayısı elliye kadar ise bir, ellibir ile yüz arasında ise en çok iki, yüzbir ile beşyüz arasında ise en çok üç, beşyüzbir ile bin arasında ise en çok dört, binbir ile ikibin arasında, ise en çok altı, ikibinden fazla ise en çok sekiz olmak üzere, işyerinde çalışan üyeleri arasından işyeri sendika temsilcisi tayin ederek onbeş gün içinde kimliklerini işverene bildirmesi. Bunlardan biri baş temsilci olarak görevlendirilebilir. n İşyeri sendika temsilcisinin görevleri: İşyeri sendika temsilcileri ve baş temsilci, işyerine münhasır kalmak kaydı ile işçilerin dileklerini dinlemek ve şikâyetlerini çözümlemek işçi ve işveren arasındaki işbirliği ve çalışma ahengi ile çalışma barışını devam ettirmek, işçilerin hak ve menfaatlerini gözetmek, iş kanunları ve toplu iş sözleşmelerinde öngörülen çalışma şartlarının uygulanmasına yardımcı olmakla görevlidir. Temsilcilerin görevi, sendikanın yetkisi süresince devam eder. İşyeri sendika temsilcileri bu görevlerini, işyerindeki işlerini aksatmamak ve iş disiplinine aykırı olmamak şartı ile yerine getirirler. n İşyeri sendika temsilcisinin teminatı: Sendika temsilcilerini korumak amacıyla, işverenin, temsilcinin işyerinde çalışma esaslarını ve işyerini değiştirmesini kısıtlayan ve temsilcinin temsilci olması nedeniyle işten çıkarılması halinde tazminat hakkı veren kanuni düzenleme. n Katılma kararı: Sendika veya konfederasyon genel kurulunun üye veya delege tam sayısının salt çoğunluğu ile bir başka sendika veya konfederasyona katılmak amacıyla aldığı karar. Bu karar ile katılan sendikanın veya konfederasyonun bütün hak, borç, yetki ve menfaatleri katıldığı sendikaya veya konfederasyona geçer. Kayyım (kayyum): 1. Kanunda belli durumlarda, gerçek hak sahiplerinin ehliyetsizliği, haklarını kullanamaması vb. sebeplerin varlığı halinde, onun yerine (kanuni temsilcisi olarak) bir malı yönetmek veya bir işi görmek üzere atanan kimse; cami hademesi. 2. Sendikaların genel kurulunda seçimlerin usulüne uygun biçimde yapılmaması halinde, yargıcın seçimlerin iptaline ve yönetim kurulunun işten el çekmesine karar verdiği halde; genel kurulu yenilemek ve yönetim kurulu seçilinceye kadar işleri yönetmekle görevli olarak atadığı bir veya üç kişi. n Türk Endüstri İlişkileri Derneği: 1990 yılında endüstri ilişkileri teori ve uygulaması, sendikacılık, toplu pazarlık, iş uyuşmazlıkları ve barışçı çözüm yolları, toplu pazarlık ücret politikaları konularında araştırma ve yayınlar yapmak, bu alanlarda ulusal ve uluslararası düzeyde konferans ve seminerler düzenlemek ve bu yolla çalışma barışına hizmet etmek amacıyla kurulmuş dernek. n Toplu pazarlık: 1. İşçi sendikası ve işveren ya da işveren sendikası arasında sürdürülen ve işyeri/işletme (veya işkolu) düzeyinde ücret ve çalışma koşullarını belirlemeye yönelik bir sözleşme ya da iş uyuşmazlığı ile sonuçlanan pazarlık süreci. 2. İşyeri sorunlarının sürekli olarak ortaklaşa gözden geçirilip ayarlanması işi. n Yetki belgesi: Toplu iş sözleşmesi yapmak isteyen taraflardan birisinin başvurusu üzerine aranan koşullara sahip olunduğuna ve toplu iş sözleşmesi yapılabileceğine ilişkin olarak Bakanlıkça verilen belge. n Toplu iş sözleşmesinden yararlanma: Toplu iş sözleşmesinden taraf işçi sendikasının üyelerinin yararlanması. Toplu iş sözleşmesinin imzalanması tarihinde taraf sendikaya üye olanlar yürürlük tarihinden, imza tarihinden sonra üye olanlar ise üyeliklerinin taraf işçi sendikasınca işverene bildirildiği tarihten itibaren yararlanırlar. Toplu iş sözleşmesinin imzası sırasında taraf işçi sendikasına üye bulunmayanlar, sonradan işyerine girip de üye olmayanlar veya imza tarihinde taraf işçi sendikasına üye bulunup da ayrılanlar veya çıkarılanların toplu iş sözleşmesinden yararlanabilmeleri, toplu iş sözleşmesinin tarafı işçi sendikasına dayanışma aidatı ödemelerine bağlıdır. Bu hususta işçi sendikasının muvafakatı aranmaz. Dayanışma aidatı ödemek suretiyle toplu iş sözleşmesinden yararlanma talep tarihinden geçerlidir. Faaliyeti durdurulmuş sendikalara dayanışma aidatı kesilmez. Toplu iş sözleşmesi grev sonunda imzalanmışsa, grev süresince kendi iradesi ile işyerinde çalışan işçiler toplu iş sözleşmesinde aksine bir hüküm yoksa toplu iş sözleşmesinden yararlanamazlar. Tanımlar, Dr. Naci Önsal’ın Türk-İş yayınları arasında yer alan Endüstri İlişkileri Sözlüğü’nden alınmıştır. KÜNYESİ : 4 Eylül 2015 : Komedi : Gürcan Yurt : Serhat Kılıç, Damla Debre, Beyti Engin, John Nyambi : Gürcan Yurt FİLMİN KÜNYESİ FİLMİN I Vizyon tarihi Tür Yönetmen Oyuncular Senaryo Robinson Crusoe ve Cuma ssız adaya düşüşünün 15. yılını kutlayan Robinson Crusoe ve Cuma, yaşadıkları yalnızlığa dair sıkıntıları ayyuka çıkmışken, ada sahiline yanaşan bir gemi görürler. Bu yelkensiz ve direksiz gemiden Viktor isminde maceracı bir adam iner. Viktor, gemisine doldurduğu hayvanlarıyla yozlaşan dünyanın kötülüklerinden kaçmış ve yaşayabileceği yeni bir dünyanın arayışına girmiştir. Üstelik bu adaya yalnız da gelmemiştir. Biri öz, biri evlatlık iki güzel kızı da onunla birliktedir. Viktor’un kızları Donelya ve Yanarin, manastır terbiyesiyle yetişmiş, genç ve güzel iki kızdır. Robinson ve Cuma bu konuklarını memnuniyetle adalarına kabul ederler ve yalnızlık içinde geçen sıradan yaşamları böylelikle birden renklenmeye başlar. Filmin çekimleri, 2015 Mayıs ayında Küba’da başladı. Vizyona giriş tarihi olarak da 4 Eylül planlanıyor. TÜRK TÜRK Vizyon tarihi Yapımı Tür Yönetmen Oyuncular Senaryo Yapımcı : 11 Eylül 2015 : 2015 – ABD, İngiltere : Dram, Gizem, Suç : Bill Condon : Ian McKellen, Laura Linney, Hiroyuki Sanada, Frances de la Tour : Arthur Conan Doyle, Jeffrey Hatcher : Iain Canning, Anne Carey Mr. Holmes ve Müthiş Sırrı 1 947’de artık 93 yaşına gelmiş ve emekliye ayrılmış Sherlock Holmes, 2. Dünya Savaşı’nın yıktığı Hiroşima’ya yaptığı ziyaretten yeni dönmüştür. Burada hafıza kaybına iyi geldiği düşünülen bir bitkiyi aramış, ancak harap olmuş bir ülkeyle karşılaşmıştır. Yanında sadece küçük oğlu Roger ve hizmetçisi Bayan Munro (Laura Linney) vardır. Holmes, onu uzun yıllardır rahatsız eden çözülmemiş bir davayı çözmek için yeniden harekete geçtiğinde, bu kez oğlunun yardımına ihtiyaç duyacaktır. 46 46 METAL METAL DÜNYANIN TÜM DERTLERİ “D Yazar : Marcus Chown Çeviri: Zeynep Arık Tozar Yayınevi: Domingo Yayınevi Baskı Yılı: 2015 Sayfa Sayısı: 384 ünya düzenden yoksun değildir. Güneş her sabah doğar. İnsanlar gençleşmez, yaşlanır. Bir sonuç her zaman bir sebebi izler. Dünyanın kumaşında bir düzen vardır.” Neden nefes alıp veririz? Para neden var? Yaşam neden cinsiyeti icat etmiştir? Beyin nasıl çalışır? Gelişkin bir maymun soyundan başka bir şey olmayan -ve DNA’sının üçte biri mantar DNA’sıyla ortak olan- bizler nasıl yeryüzünün hakimi olduk? Zemin katta yaşayan insanların üst kattakilere göre geç yaşlandığını ya da uygarlık tarihindeki temel kırılma noktasının gıdaları pişirmeye başladığımız an olduğunu duymak sizi şaşırtır mıydı? Peki ya bizi kuşatan evrenin dev bir hologramdan ibaret olması ihtimali? Karmaşık meseleleri biz sıradan insanlar için anlaşılır bir dille anlatmaktaki hüneriyle haklı bir şöhret edinen Marcus Chown, bu kez büyük bir işe kalkışıyor; yaşama etki eden her şeyi anlamak ve anlatmak… Kapitalizmden görelilik teorisine, termodinamikten toplum dinamiklerine, seksten hayatın kökenine kadar her şeyi... Dünyanın Tüm Dertleri meraklı bir zihnin, dünyada işlerin nasıl yürüdüğünü anlamak için çıktığı galaksiler, uygarlıklar ve türler arası bir yolculuk. Ve yan koltuk sizin için ayrılmış. VAROLMANIN DAYANILMAZ HAFİFLİĞİ Yazar : Milan Kundera Yayınevi: Can Yayınları Çeviri: Fatih Özgüven Baskı Yılı: 2015 Sayfa Sayısı: 336 C umartesi ve pazar günleri, varolmanın tatlı hafifliğinin geleceğin derinliklerinden yükselip yanına vardığı duygusu içindeydi. Pazartesi, benzerini bundan önce hiç tanımadığı bir ağırlıkla çarpıldı. Rus tanklarının tonlarca çeliği bunun yanında hiç kalırdı. Çünkü sevecenlikten daha ağır bir şey yoktur dünyada. Milan Kundera’nın en bilinen romanı Varolmanın Dayanılmaz Hafifliği, yayımlanır yayımlanmaz çağdaş klasikler arasına girmiş, geçen yüzyılın en güçlü anlatılarından biri. Kundera, tepkiye karşı tepkisizliği, kararlılığa karşı kararsızlığın tutarlı ve erdemli yanlarını araştırdığı romanının başkişisi Tomas’la, alışılmış, arkasında güçlü düşünce ve yaşam kurallarını taşıyan roman karakterlerini sorgular. Sovyetler’in Çekoslovakya’yı işgal günlerini de arka planda anlatır. Tıpkı kişiler gibi toplumsal önyargılar da eninde sonunda kararsızlığa ve “varolmanın dayanılmaz hafifliği”ne mahkûmdur ne de olsa. TÜRK 47 METAL n İnsan yılda en az 1460 rüya görür. n İnsan saçı, üç kilo ağırlık kaldırabilecek esnekliktedir. n Sivrisineğin kulağımıza işkence gibi gelen vızıltı sesi onun saniyede 500 kez kanat çırpması yüzünden oluşur. n Eğer soğan doğrarken burnunuzdan nefes almazsanız gözünüz yaşarmaz. B U L M A C A 2 6 3 6 1 6 2 4 9 6 5 8 8 4 8 7 9 2 1 8 9 1 4 TÜRK 5 48 METAL 5 7 SUDOKU BULMACA 8 ANADOLU HOTELS EREĞLİ ZONGULDAK ANADOLU HOTELS GİRNE Büyük Anadolu Güneşi Girne’den doğuyor... KIBRIS’IN turizm kenti Girne’de, 30.000 m² alan üzerinde kurulu olan Büyük Anadolu Girne Hotel, yeşilin ve mavinin en güzel tonlarını bir arada sunarak, eşsiz manzarası ile konuklarına ev sahipliği yapmaktadır. 70 odalı tesiste 60 standart oda, 58 m² kullanım alanlı 2 senior suit, 30 m² kullanım alanlı 8 corner suit oda bulunmaktadır. Tesiste, uyandırma servisi, tüm alanlarda ücretsiz internet erişimi, kuru temizleme ve çamaşır yıkama, merkezi klima sistemi, jeneratör ve açık otopark mevcuttur. KONUM: Ercan Havaalanı’na 35, Girne kent merkezine 1 km. mesafededir. STANDART ODA ÖZELLİKLERİ: Televizyon, telefon, ücretsiz internet erişimi, minibar, duş, merkezi klima, saç kurutma makinesi, elektronik para kasası, AKTİVİTELER: Tesislerimizde Kıbrıs’ın ilk ve tek olimpik yüzme havuzu, çocuk havuzu, sauna, yüzme okulu bulunmaktadır.