ihd 2004 vaka raporu - İnsan Hakları Derneği

MAYIN VE SAHİPSİZ BOMBA PATLAMASI SONUCU ÖLÜM ve
YARALANMALAR
İHD 2004 VAKA RAPORU
Celal Tekin (1982), ikamet ettiği Diyarbakır’ın Savur ilçesine bağlı Sürgücü (Avina) köyünde, 29 Ocak
günü koyunlarını otlatırken yerde bulduğu üç adet uzun mermi çekirdeğini eve götürerek kurcalaması
sonucu meydana gelen patlamada ağır yaralandı.Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesine
kaldırılan Tekin hakkında, yapılan soruşturma sonucu, tutuklama kararı çıkarıldığı ve hastanede
zincirli bir vaziyette tutulduğu belirtildi. (ĐHD Diyarbakır–ĐHD Mardin, Tutuklamaya itiraz dilekçesi
yazıldı.)
Şırnak ili Uludere ilçesine bağlı Taşdelen köyünde ikamet eden ilkokul 3. sınıf öğrencisi Bayram
Yılmaz (1994) ve Mehmet Erdoğan (1992), 20 Şubat günü, koyunlarını otlatırken yerde buldukları
patlayıcı madde ile oynarken meydana gelen patlama sonucu yaralandılar. Diyarbakır Dicle
Üniversitesi Tıp Fakültesi’ne kaldırılan Bayram Yılmaz’ın iki kolunun dirsekten koptuğu, yüzünde ve
bacaklarında ağır yaralar oluştuğu, Mehmet Erdoğan’ın ise iki parmağının koptuğu ve çeşitli
yerlerinden yara aldığı belirtildi. (ĐHD Diyarbakır)
8 Mart günü Batman’ın Gercüş ilçesi Yassıca köyü yakınlarında, devriye görevi yapan Hasankeyf Đlçe
Jandarma Komutanlığı’na bağlı bir aracın, yola döşenen bir mayının uzaktan kumanda ile patlatılması
sonucu, uzman çavuş Đbrahim Erdoğan ve jandarma er Hakan Balin yaşamını yitirdi, 4 asker de
yaralandı. (Milliyet-09.03.04) (Yeni Şafak-09.03.04) (Radikal-10.03.04)
Hatay’ın Erzin ilçesinde, Amanos Dağları'nın eteğindeki Başlamış köyü yakınlarındaki trafoda 24 Mart
günü meydana gelen arızayı onarmak için bölgeye giden Dörtyol ilçesi Türkiye Elektrik Dağıtım
Anonim Şirketi (TEDAŞ) Müdürü elektrik mühendisi Yusuf Sökmen (38), Erzin TEDAŞ işletme şefi
Osman Temur (47) ve şoför Zeki Kalli,girdikleri trafo binası girişine yerleştirilen özel düzenekli mayına
basmaları sonucu yaralandılar. Durumu ağır olan ve Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Balcalı
Hastanesi'ne sevk edilen Temur'un bacağı kesildi. (Milliyet-26.03.04)
Mardin ili Dargeçit ilçesine bağlı Kılavuz beldesinde ikamet eden ve çobanlık yapan Abdullah Günay
(13), 30 Mart günü bulduğu bombayla oynarken meydana gelen patlama sonucu yaralandı. Sağ kolu
kopan Günay, tedavi altına alındı. (31 Mart 2004/ Güneydoğu Ekspres – Diyarbakır Olay)
Adıyaman il merkezine bağlı Şerefli köyünde ikamet eden Ali Güler adlı çocuk, 31 Mart günü, köyün
deresinde bulduğu bombayla oynarken meydana gelen patlama sonucu yaralandı. (1 Nisan 2004/
Evrensel)
7 Nisan günü Van’ın Esenler mahallesinde ikamet eden Vedat Yılmaz(11) ile kardeşi Muhacir
Yılmaz(8), askeri atış poligonu yakınlarında buldukları bombaatarla oynamaları üzerine meydana
gelen patlamada
yaşamlarını yitirdiler. Van Jandarma Genel Komutanlığı Bölge Kriminal
Laboratuarları Şube Müdürlüğü tarafından yapılan incelemede patlayıcının, Güney Kore yapımı
bombaatar eğitim mermisi olduğu tespit edildi.
10 Nisan günü, Tunceli iline bağlı Sağman köyünde ikamet eden 6 yaşındaki Fatih Kartal isimli
çocuğun, bulduğu bombayla oynaması sonucu patlama meydan geldi. Olayda, dedesi Zihni
Erdem(73) hayatını kaybederken, Fatih Kartal da yaralandı.
16 Nisan günü Şırnak'ın Cizre ilçesine bağlı Seyrantepe (Bılında Darê) köyü yakınında askeri bir
aracın mayına çarpması sonucu 4 asker yaralandı. Patlamanın ardından olay yerine yakın Aşağı
Konak (Xolan) köyünde ikamet eden Narınc Ateş, Rahime Ateş ve Sabriye Ateş adlı kadınların,
askerler tarafından gözaltına alındığı bildirildi.
17 Nisan günü ĐHD’ye yaptığı başvuruda Tahsin Öner; oğlu M.N. Öner’in (10) Kulp ilçesine bağlı
Uzunova köyünde kaldığını, 15 Nisan günü okuldan eve dönerken, köy karakoluna yaklaşık 1 km.
uzaklıkta bulduğu patlayıcı maddeyle oynaması üzerine patlamanın meydana geldiğini, oğlunun sol
kolunun bilekten koptuğunu, sağ elinin de 3 parmağının kopup ve çeşitli yerlerinden yaralandığını
Öner’in, D.Ü. Tıp Fakültesi Hastanesinde tedavi altında alındığını ve hayati tehlikesinin devam ettiğini
belirtti.
Antalya'nın Yeşilırmak caddesinde 23 Nisan günü, Varsak beldesi yakınlarındaki askeri birliğin atış
alanında kullanılan ve hurdacılara satmak amacıyla topladıkları mermi çekirdeklerini taşla vuran
çocuklardan Umut Gürpınar (15), meydana gelen patlamada öldü, E.D (14) isimli çocuk ise yaralandı.
30 Nisan günü, Şırnak merkeze bağlı Đkizce’de, Jandarma Komutanlığı’na ait bir askeri aracın,
Bestasor bölgesinde yer alan bir mayına çarpması sonucu; 3 er ile 1 korucu yaralandı. Söz konusu
yaralılar tedavi altına alındı.
2 Mayıs günü Đzmir’in Menemen ilçesi Asarlık beldesinde, yolda oyun oynayan Celil Kırmızı (12),
Murat Tunç (13) ve Harun Çelik (12) adlı çocuklar, askeri eğitim atış alanının yakınında buldukları bir
demir parçasını yaktıkları ateşin içine atınca patlama meydana geldi. Olayda, çeşitli yerlerinden
yaralanan çocukların, hayati tehlikesinin bulunmadığı belirtildi.
5 Mayıs günü Şırnak-Siirt karayolu Resor köprüsü mevkiinde, yola mayın yerleştirmek isteyen 3
militan,oluşan patlamada, hayatını kaybetti.
Diyarbakır'ın Lice ilçesinin kırsal alanında 9 Mayıs günü meydana gelen mayın patlaması sonucu iki
asker yaşamını yitirdi. Mayının, nöbete giden güvenlik güçlerinin geçtiği güzergâhta, uzaktan
kumandayla patlatıldığı belirtildi.
15 Mayıs günü Bingöl ili Kiğı ilçesi Açıkgüney köyünde ikamet eden Hıdır Akşahin, bastığı mayının
patlaması sonucu yaşamını yitirdi.
16 Mayıs günü Hatay’ın Hassa ilçesi Asartepesi yaylasında hayvan otlatan Mehmet Erdem (27),
mayına basarak hayatını kaybetti.
Şırnak'ın Güçlükonak ilçesi Koçyurdu köyü yakınlarında 17 Mayıs günü, yola döşemek istedikleri
mayının ellerinde patlaması sonucu PKK/Kongra - Gel üyesi 2 militan öldü.
Hatay'ın Đskenderun ilçesi Organize Sanayi Bölgesi'ndeki Ekinciler Demir Çelik Fabrikası'nda 19 Mayıs
günü, Irak'tan ithal edilen “savaş artığı hurda bomba”nın ayrıştırılması sırasında meydana gelen
patlamada, Sait Yılmaz ve Adem Ülkü adlı işçiler öldü, Fevzi Baykan isimli işçi yaralandı.
22 Mayıs günü Erzurum Olur ilçesi Yeşilbağlar mahallesinde, buldukları el bombasının patlaması
sonucu, çobanlık yapan Fatih Yıldırım (13) öldü, Sinan Akbulut (8) yaralandı.
31 Mayıs günü Siirt ili Eruh ilçesi Dikboğaz köyünde, buldukları el bombasıyla oynayan Đbrahim Ersek
ve Adem Çetin adlı çocuklar, bombanın patlaması sonucu yaralandılar.
Diyarbakır'ın Hani ilçesi Merkez mahallesinde 30 Mayıs günü, yerde buldukları havan mermisi
çekirdeği ile oynayan B.E. (13), V.M. (12), A.A. (13), F.T. (13), S.T. (15) ve H.Ç. (16) adlı çocuk, mermi
çekirdeğinin patlaması sonucu yaralandı.
Muş’un Hasköy ilçesinde ikamet eden Emral Özdemir (14), evinin yakınında bulduğu ve ne olduğu
tespit edilemeyen bir bombanın, evinde bulunduğu sırada elinde patlaması sonucu yaralandı. Olayda,
Özdemir’in kolu koparken, evde bulunan ablası ve yengesi de çeşitli yerlerinden yararlandılar. (ĐHD
Muş)
Hatay'ın Đskenderun ilçesinde bulunan ve Irak'ın Zaho kentinden Đskenderun'a getirilen ve kimyasal
atık ile radyasyon taşıyan savaş hurdalarını eriterek tekrar demir haline dönüştüren Yazıcılar Demir
Çelik Fabrikası'nda 2 Haziran günü patlama meydana geldi. Patlamada Halil Öz adlı işçi yaşamını
yitirken, Mehmet Pehlivanoğlu, Özcan Kurul, Bestami Emir, Mustafa Dalmaz ve Zeki Kara adlı işçiler
ağır yaralandı.
3 Haziran günü Elazığ 8. Kolordu Komutanlığı'na bağlı askerler tarafından, Tunceli'ye bağlı Doludizgin
köyünde yapılan mayın temizleme çalışması sırasında patlama meydana geldi. Olayda bir asteğmen
ile bir üsteğmenin yaralandığı belirtildi.
8 Haziran günü Şırnak'ın Uludere ilçesine bağlı Ortasu (Rubaskê) köyünde bir askeri aracın yola
döşenen mayına çarpması sonucu 3 asker yaralandı.
13 Haziran günü Hakkari ili Çukurca ilçesinde Taktik Jandarma Sınır Alay Komutanlığı’na gitmekte
olan askeri bir aracın mayına çarpması sonucu meydana gelen patlamada; piyade asteğmen
Süleyman Şahin ile er Ertuğrul Alçiçek olay yerinde yaşamını yitirirken, ismi açıklanmayan 3 er de
yaralandı.
13 Haziran günü Tunceli ili Ovacık ilçesine bağlı Dilek Köprüsü mevkiinde, yola döşenen mayının
patlaması sonucu; jandarma kıdemli uzman çavuş Cemal Ünlü ile jandarma komando er Zeki Erdem
hayatını kaybetti.
17 Haziran günü Muş ili Hasköy ilçesine bağlı Karakütük köyünde, arazide bulduğu el bombasıyla
oynarken meydana gelen patlamada, E.Ö.(12) ile yengeleri Gülfinaz Özdemir (29) ve Sevgül Özdemir
(30) yaralandı.
19 Haziran günü Bingöl ili Genç ilçesine bağlı Yeniyazı köyü kırsalında, arama- tarama yapan askeri
bir aracın mayına çarpması sonucu 1 er hayatını kaybetti; 1 er de yaralandı.
24 Haziran günü Tunceli ili Çemişkezek ilçesine bağlı Gedikler köyünde mayına basan 1 asker,
meydana gelen patlamada yaralandı.
25 Haziran günü, Diyarbakır ili Hani ilçesine bağlı Narlıtepe mevkiinde devriye gezen askeri bir aracın
mayına çarpması üzerine meydana gelen patlamada; piyade asteğmen Sedat Mezreli ile onbaşı
Satılmış Murat yaşamını yitirdi.
28 Haziran günü, Van ili Gürpınar ilçesine bağlı Oğuldamı köyünden ilçe merkezine gitmekte olan bir
askeri aracın yere döşenen uzaktan kumandalı mayına çarpması sonucu meydana gelen patlamada;
1 uzman çavuş ile 2 er yaşamını yitirdi, 1 başçavuş ve 2 er de yaralandı.
28 Haziran günü Hakkari ili Yüksekova ilçesine bağlı Sarıyıldız köyünde, Kadir Büyüksu’nun otlarını
biçen Kadir Duman (33), Abdullah Duman, Sedat Eraslan (14), Ecevit Büyüksu ve Đskan Tan (20) adlı
işçiler, tarlada çalışırken tırpanlarının mayına çarpması sonucu yaralandılar. Tarla sahibi Kadir
Büyüksu, tarlasında mayın olduğunu ve temizlenmesine ilişkin geçen sene jandarmaya başvurduğunu;
ancak hiçbir şey yapılmadığını belirtti.
30 Haziran günü ĐHD Bingöl şubesine başvuruda bulunan Mehmet Şahin; Açıkgüney köyünde ikamet
ettiğini, babası Hıdır Şahin’in 15 Mayıs günü Açık Güney Jandarma Karakol Komutanlığı çevre
emniyet tel örgülerinin güneydoğu yönünde, tel örgülere 25 m. mesafede hayvan otlatırken, mayına
basması sonucu yaşamını yitirdiğini bildirdi.
11 Temmuz günü Şırnak ili Güçlükonak ilçesine bağlı Damlarca ve Akdizgin köyleri arasındaki yola
yerleştirilen mayın askeri aracın geçmesi sırasında patladı. Patlamada, 2 uzman çavuş yaşamını
yitirirken 1 er de yaralandı. (13 Temmuz 2004/ Hürriyet) (12.07.2004-DĐHA) (Zaman-13.07.2004)
Hakkari’nin Şemdinli ilçesinde, 28 Temmuz günü Şemdinli-Yüksekova karayolunun 5. kilometresine
döşenen mayının Jandarma Komutanlığı’na ait panzer geçtiği sırada uzaktan kumanda ile patlatılması
sonucu komando er Osman Dizman yaralandı. (Zaman-28.07.2004) (Evrensel-28.07.2004)
6 Ağustos günü ĐHD Diyarbakır şubesine yaptığı başvuruda Hüseyin Ataç; Mardin ili Dargeçit ilçesinde
ikamet ettiğini, 5 Ağustos günü akşam saatlerinde yeğenleri Zozan Ataç ve Yahya Ataç’ın yerde
buldukları bomba ile oynamaları üzerine patlamanın meydana geldiğini, patlama sonrası yeğeni
Zozan Ataç’ın (13) yaşamını yitirdiğini, Yahya Ataç’ın (8) ise ağır yaralandığını ve hastanenin yoğun
bakım servisinde tedavi altına alındığını belirtti. (ĐHD Diyarbakır) (Milliyet-06.08.04) (Cumhuriyet06.08.04)
8 Ağustos günü Bingöl Genç'e bağlı Yazkonağı köyünden Derman mezrasına giden S.Đ. (17),
Yazkonağı Jandarma Karakolu yakınlarındaki patika yolda mayına basması sonucu sağ gözünü ve sol
kolunu kaybetti. (Özgür Gündem-13.08.2004)
Bingöl’ün Merkez Atapark kırsalında güvenlik güçleri ile geçici köy korucularının 8 Ağustos günü
gerçekleştirdikleri arazi taraması sırasında meydana gelen mayın patlamasında 2 asker ve 2 korucu
yaralandı. (ĐHD BĐngöl) (9 Ağustos 2004/Milliyet) (Radikal-09.08.04)
Hakkari ili Çukurca ilçesi kırsalında 9 Ağustos günü askeri bir aracın mayına çarpması sonucu Serkan
Adıgüzel ve Kenan Çetin isimli erler ile kimliği açıklanmayan bir er yaşamını yitirdi, 1 er de yaralandı.
(10Ağustos 2004/Diyarbakır Söz) (Zaman-10.08.04) (Hürriyet-11.08.2004)
Hakkari'nin Yüksekova ilçesi Yeşildere köyünde ikamet eden Necat Özses (26), 10 ağustos günü
tarlasında çalıştığı sırada, tarlaya döşenen mayına bastı. Patlama sonucu yaralanan Özses’in bir
bacağı koptu. (Zaman-11.08.2004) (Özgür Gündem-11.08.04)
12 Ağustos günü Hakkari ili Yüksekova ilçesinde Emniyet Müdürlüğü Özel Harekat timlerine ait araç,
Karabey köyü yolunda mayına çarptı. Patlama sonrası, araç sürücüsü polis Necmettin Babacan
yaralandı. (13 Ağustos 2004/ Evrensel)
Hakkari'nin Yüksekova ilçesi Kamışlı köyünde 13 Ağustos günü, köy yakınlarındaki boş arazide
buldukları patlayıcı bir cismi evlerine getirerek oynayan Şaban (9), Übeyit (10) ve Fuat Aktay (12)
kardeşler, cismin patlaması sonucu yaralandılar. (Zaman-14.08.04) (14 Ağustos 2004/ Diyarbakır
Olay) (Evrensel-15.08.2004) (Özgür Gündem-15.08.2004)
Şırnak ili Cizre ilçesinin Konak mahallesinde ikamet eden Ferhat Erincik (10) ve Mağdure Erincik (9)
kardeşler, 14 Ağustos günü sokakta buldukları el bombasının patlaması sonucu öldüler. (15 Ağustos
2004/ Radikal) (Radikal-15.08.04) (Evrensel-15.08.2004)
22 Ağustos günü Şırnak merkeze bağlı Balveren beldesi Besta Jandarma Karakolu bölgesindeki
mevzilere giden görevli korucu Abdulaziz Bayram, yola döşenen mayına basması sonucu öldü. (23
Ağustos 2004/ Evrensel) (Evrensel-24.08.04)
Edirne'nin Uzunköprü ilçesinde 23 Ağustos günü, babası Aziz Ç’nin (43) arazide bulduğu ve oyuncak
sanarak oğlu T. Ç’ye (11) verdiği el bombalarından birisinin oyun sırasında patlaması sonucu T.Ç.
yaralandı. (Cumhuriyet-24.08.04)
24 Ağustos günü ĐHD Đstanbul şubesine başvuruda bulunan Ahmet Bora, Erzurum ili Karayazı ilçesi
Karabey köyündeki akrabası 8 yaşındaki Seher’in, 30 Temmuz günü yerden bulduğu bir mayını
oyuncak sanıp kurcalaması üzerine patlama meydana geldiğini, meydana gelen patlamada Seher
Yalvaç ile Selma Yalvaç’ın parçalanarak yaşamını yitirdiğini, Perişan Yalvaç’ın ise yaralandığını,
mayının köyü bir gün önce ziyaret eden jandarmalarca bırakıldığını iddia ederek, jandarmaların
köylüleri köyü terk etmeleri yönünde tehdit ettiğini belirtti. (ĐHD Đstanbul)(3 Ağustos 2004/Milliyet)
(Radikal-03.08.04)
Siirt Valisi Nuri Okutan 26 Ağustos günü yaptığı açıklamada, Pervari Đlçesi'ne bağlı Bilgili Köyü'nden
Adana'ya göç eden ve tekrar köye geri dönen bir aileyi taşıyan kamyonetin Köprücü Köyü yakınlarında
mayına çarptığı, olayda aynı aileden Abdullah Beytekin ve Mizgin Beytekin’in (9) kişinin öldüğü, 5
kişinin yaralandığı belirtildi. Ölü (Hürriyet-27.08.04) (Vakit-28.08.04) (Radikal-28.08.04) (ĐHD Siirt)(29
Ağustos 2004/Cumhuriyet) (Milliyet-28.08.04)
Siirt'in Pervari ilçesinde geçici köy korucularının bulunduğu bölgeye su taşıyan tanker, 28 Ağustos
günü yola döşenen mayına çarptı. Patlama sonucu tankerde bulunan Bedrettin Bilgili ve Naci Koçak
adlı kişiler ağır yaralandı. (Özgür Gündem-29.08.04) (Sabah-29.08.04)(ĐHD Siirt) (29 Ağustos
2004/Cumhuriyet)
29 Ağustos günü, Bingöl’ün Genç Đlçesinden Elazığ’a gitmekte olan treninin geçtiği Suvarin
istikametindeki raylara döşenen mayına patlaması sonucu Aslan Genç isimli makinist yaralandı. (ĐHD
Bingöl) (Zaman-30.08.04)
Hatay'ın Dörtyol Đlçesi'ne bağlı Payas Beldesi'nde 1 Eylül günü, Irak'tan getirildiği belirlenen ve
işlenmeyerek boş bir araziye atılan hurdaların ayrıştırılması sırasında meydana gelen patlamada
Kenan Camız (30) ve Kemal Polat (26) öldü, Bayram Uzunca (25) ağır yaralandı. (02.09.2004-DIHA)
(Sabah-03.09.2004) (Cumhuriyet-06.09.2004)
Şırnak’ta Ağustos ayı sonunda başlayan Gabar Dağı'nda ve 3 Eylül günü sona eren operasyonda,
Kasrik Boğazı ile Güçlükonak ilçesindeki Fındık bölgesinde yola döşenen mayına bir askeri aracın
çarpması sonucu 10 asker yaralandı. (Radikal-05.09.2004)
1 Eylül günü Siirt'in Eruh Đlçesi'ne bağlı Recnav Köyü yakınlarında Eruh Jandarma Karakolu'na bağlı
askeri bir araçta seyir halindeyken mayına çarptı. Patlamada 1 asker yaralandı. (01.09.2004-DIHA)
6 Eylül günü Şırnak ili Silopi ilçesi Görümlü beldesinde arazi arama tarama çalışması yapan Ramazan
Ercan, Kasım Ercan ile adı belirlenemeyen bir korucu mayına patlaması sonucu yaralandılar. (7 Eylül
2004/Cumhuriyet)
Tunceli Đli Ovacık ilçesine bağlı Halitpınar köyünde ikamet eden Metin Öztoprak, 30 Eylül günü
Kuşluca Karakolu bulunan yakınlarında yayladayken mayına bastı. Patlamada yaralanan Öztoprak’ın
sol bacağı koptu. (1 Ekim 2004/Diyarbakır ekspres)
Hakkari ili Şemdinli ilçesine bağlı Gelişen Köyü yakınlarında 6 Ekim günü buldukları mayınla
oynamaları üzerine meydana gelen patlamada Selam Derer (12), Hadi Yıldız (10) ve Bahrem Aslan
(33) isimli çocuklar öldü. Ayşe Aslan, Seyfi Gürel ve Şahire Aslan (5) ise yaralandı. (7 Ekim 2004/
Radikal) (Sabah-06.10.04)
Batman Valiliğinin yaptığı yazılı açıklamada, 10 Ekim günü Gercüş ilçesine bağlı Akyar Köyü
yakınlarında bir askeri aracın mayına çarpması sonucunda meydana gelen patlamada Jandarma
Astsubay Serhat Sandıklı’nın öldüğü, Osman Yumrubaş, Đzzet Aktaş ve Mustafa Oruç adlı askerlerin
de yaralandığı belirtildi. (11 Ekim 2004/ Evrensel) (Hürriyet-09.10.04)
Tunceli'nin Ovacık Đlçesi'nde 12 Ekim günü, ilçe merkezindeki caddede koşu yapan Ovacık Đlçe
Jandarma Komutanlığı emrindeki askerlerin ilçe çıkışına geldiği sırada patlama meydana geldi.
Patlamada jandarma onbaşı Ali Aydoğan öldü, 2 asker de yaralandı. (aa) (Hürriyet-12.10.04) (Radikal13.10.04)
Hakkâri'nin Yüksekova ilçesinde yola döşenen mayının, 13 Ekim günü askeri konvoyun geçişi
sırasında uzaktan kumandayla patlatılması sonucu kimlikleri açıklanmayan 2 er yaralandı.
(Cumhuriyet-14.10.04) (Radikal-14.10.04)
Tunceli ili Çemişgezek Đlçesi Gözlü Çayır köyünde ikamet eden Zeynel Doğanay(24), 19 Ekim günü
hayvan otlatırken bastığı mayının patlaması sonucu ağır yaralandı. (ĐHD Elazığ) (Evrensel-20.10.04)
Muş ili Kızılhaç beldesinde Đsmet Şahin’in 23 Ekim günü yerde bularak eve getirdiği bombanın evinde
patlaması sonucunda Đsmet Şahin, Gülizar Şahin, Muhterem Şahin ve 6 yaşındaki torunu Resul Şahin
yaralandı. (24 Ekim 2004/Ülkede Özgür Gündem)
Diyarbakır'ın Dicle ilçesinin kırsal kesiminde devriye görevini yürüten askeri ekibin kullandığı araç, 24
Ekim günü yola döşenen mayına çarptı. Patlama sonucu Đsmail Bulat ve Mustafa Erdoğan isimli erler
yaşamını yitirdi, 4 er de yaralandı. (Radikal-25.10.04) (aa) (Hürriyet-24.10.04)
Van’ın Çaldıran ilçesine bağlı Uzunyolu köyünde ikamet eden Maşut Uca (14), 8 Kasım günü bastığı
mayının patlaması sonucu yaşamını yitirdi. (9 kasım 2004/Evrensel-Radikal) (Hürriyet-09.11.2004)
Yozgat'ın Çekerek Đlçesi Özüveren Köyü'nde 7 Kasım günü, arazide buldukları el bombasıyla oynayan
Adem Şenyüz (16) ve amcasının oğlu Kadir Şenyüz (13) bombanın patlması sonucu parçalanarak
öldüler. (Yeni Şafak-08.11.2004)
Van’ın Başkale ilçesinde 9 Kasım günü, mayınlı bölgeye giren Pakistan uyruklu iki kişi patlama sonucu
öldü, 1 kişi de yaralandı. (10 Kasım 2004/Evrensel) (Birgün-10.11.04)
11 Kasım günü Siirt Ziraat Bankası’ndan Pervari ilçesine para sevkiyatı yapan banka aracının mayına
çarpması sonucu meydana gelen patlamada 3 kişi yaralandı. (12 Kasım 2004/Diyarbakır Ekspres)
Diyarbakır’ın Silvan ilçesi Çatakköprü mevkiinde 11 Kasım günü askeri aracın mayına çarpması
sonucu 1 er öldü.(12 Kasım 2004/Diyarbakır Söz)
Şırnak’ın Beytüşşebap ilçesinde 19 Kasım günü, asker ailelerini taşıyan minibüsün mayına çarpması
sonucu Reyhan Özkaraca öldü, 3 vatandaş, 1 subay, 7 uzman erbaş, 1 çocuk, 1 geçici köy korucusu
ile 6 yaşındaki oğlu yaralandı. (21 Kasım 2004/Evrensel) (Hürriyet-20.11.2004)
25 Kasım günü Hakkari ili Şemdinli ilçesinde koyunları otlatan Reşit Taş, mayına basması sonucu
meydana gelen patlamada yaralandı. Taş’ın ayak topuğunun koptuğu belirtildi. (26 Kasım
2004/Diyarbakır Söz-Birgün) (BĐRGÜN-25.11.04)
Davalar
Tunceli’de, Hozat 51'inci Đç Güvenlik Tugay Komutanlığı'nın atış poligonunda 26 Ekim 2002'de
buldukları tüfek bombası, RPG-7A-P roketi ve havan eğitim bombası gibi patlayıcıları hurdacıya
satmak isterken, patlayıcıların infilak etmesi sonucu yaşamını yitiren Ergün Aslan (15), Uğur Günel
(16) ve Gürkan Günel (15) ile yaralanan Hayri Çiçek, Murat Doğan ve dükkan sahibi Hıdır Çelik’in
aileleri tarafından, 4 Nisan 2003'te Malatya Đdare Mahkemesi'ne “Maddi ve manevi tazminat davası”
istemiyle açılan davaya ilişkin, Nöbetçi Đdare Mahkemesi aracılığıyla Malatya Đdare Mahkemesi'ne
savunma gönderen Milli Savunma Bakanlığı (MSB), kendi kusurlarının bulunmadığını iddia etti. MSB
savunmasında, “Anayasanın bu hükmü karşısında idarenin kendi eylemlerinden doğmamış
zararlardan sorumlu tutulması hukuken mümkün değildir. Gerek hizmet kusuru, gerekse objektif
sorumluluk ilkesi uyarınca idarenin hukuki sorumluluğundan söz edilebilmesi için, idarenin zarar
doğurucu bir davranışının olması, zarar doğuran eylem veya işlemin idareye yüklenebilir olması ve
meydana gelen zarar ile idarenin eylem veya işlemi arasında uygun illiyet bağının birlikte bulunması
gerekir. Bu şartlardan birinin olmaması idarenin hukuki sorumluluğunu da ortadan kaldırır. Dava
konusu olayda idareye izafe edilebilecek herhangi bir hizmet kusuru bulunmamaktadır” derken, atış
poligonunda bulunan ve 3 çocuğun yaşamını yitirmesine neden olan patlayıcıların “terör örgütü
mensuplarına” ait olabileceği iddia edildi. Müdahil avukat Barış Yıldırım ise, patlayıcıların türlerinin
tespit edilmesi için Hozat Cumhuriyet Savcılığı'nın, Ankara Kriminal Polis Laboratuvarları'na
başvurduğunu belirterek “Araştırma neticesinde patlayıcıların 'NATO ülkeleri tarafından askeri
amaçlarla üretilmiş olduğu, bir kısmının ise Makina Kimya Endüstrisi (MKE) tarafından Türk Silahlı
Kuvvetleri(TSK) için üretilen mühimmat olduğu belirtildi. Olaya sebebiyet veren ve özellikle bir kısmı
MKE'ye ait olan bu patlayıcı maddelerin örgüt tarafından kullanıldığı iddiası çok ciddi bir iddia değil.
Devlet kurumunun ürettiği, devlet malının yasa dışı örgütlerde bulunması çok mantıklı gelmiyor. Alan
çok sıkı korunuyor. Savunma, gerçekliği yansıtmaktan uzak. Çünkü orada örgüt mensuplarına ait
patlayıcıların bulunması mümkün değil. Bu alan askeri bir saha ve savunmalarında da belirtildiği gibi
sürekli gözetiliyor. Dolayısıyla bu durum başlı başına bu iddianın gerçekçi olmadığının kanıtı. Faille
mağdurun birlikte kusurlu olduğundan bahsediliyor. Demek ki MSB kendi kusurunu kabul ediyor” dedi.
(DĐHA-12.02.04)
21 Nisan günü ĐHD Diyarbakır şubesine yaptığı başvuruda E.Y.; Diyarbakır ili Hani ilçesinde ikamet
ettiklerini, kardeşi M.Y.’nin 1999 yılında evlerine yakın olan askeriyeye ait çöplükte bulduğu
patlayıcılarla oynaması sonucu meydana gelen patlamada sol dizinin koptuğunu, konuya ilişkin dava
açtıklarını; ancak beş yıldır hiçbir gelişme yaşanmadığını belirtti.
15 Haziran günü ĐHD Diyarbakır şubesine yaptığı başvuruda Muhittin Miran; oğlu Kemal Miran’ın 1995
yılında Bingöl ili Genç ilçesi yakınlarında mayına çarptığını, patlamada oğlunun yanında bulunan
eşeğinin öldüğünü, oğlunun ise yaralandığını belirtti. Oğlunun halen tedavi gördüğünü belirten Miran, o
dönemde dava açamadıklarını ve oğlunun mağduriyetinin devlet tarafından karşılanmadığını beyan
etti.
Bu raporda yer alan bilgiler,
ĐHD şubelerine yapılan bireysel başvurular,
ĐHD şubelerinin oluşturduğu Đnsan Hakları Đnceleme ve Araştırma Komisyonlarının
raporları, yerel ve ulusal basın ve yayın organlarında yer alan haberler, diğer sivil
toplum örgütlerinin raporları ve resmi kurumların verilerinden derlenerek,
ĐHD Genel Merkezi Dokümantasyon Birimi tarafından hazırlanmıştır.