Parazitoloji Anabilim Dalı - U.Ü. Tarımsal Uygulama ve Araştırma

Transkript

TUAM-Veteriner Fakültesi Birimi
Parazitoloji Anabilim Dalı
2.2.8. PARAZİTOLOJİ ANABİLİM DALI
Araştırma Adı
: Türkiye kedilerinde ilk Dexiogonimus ciureanus
Witenberg, 1929 (Trematoda) Bulgusu
Araştırmanın Niteliği
: Bağımsız Araştırma
Yürütücü Kuruluş (lar)
: TUAM - Veteriner Fakültesi Birimi
Varsa Destekleyen Kurum
:-
İşbirliği Yapan Kuruluş (lar)
:-
Proje Yürütücüsü (leri)
: Recep TINAR*, Volkan AKYOL, Veli Yılgör ÇIRAK
Yayınlandığı Yer
: T. Parazitol. Derg., 25, 69-71, 2001
Araştırma Özeti ve Uygulamaya Aktarılan Bulgular :
Bursa şehir merkezinden yakalanan 12 sokak kedisinin otopsi incelemesinde
kedilerden birinin (%8.3) ince bağırsağında daha önce Türkiye’de varlığı bildirilmeyen bir
adet Dexiogonimus ciureanus Witenberg, 1929 (Trematoda: Heterophyidae) bulunmuştur.
Anahtar Kelimeler
: Dexiogonimus ciureanus, trematod, kedi, Bursa,
Türkiye
Haberleşme Adresi
: *U.Ü. Veteriner Fakültesi, Parazitoloji Anabilim Dalı,
Görükle Kampüsü, 16059, Bursa
e-mail : *[email protected]
135
Araştırma Adı
: Bursa Yöresi Köy Tavuklarında Dermanyssus gallinae
(De Geer, 1778) ve Knemidokoptes mutans
(Robin, 1860)’in Yayılışı
:-
:-
: Semra OKURSOY*
: T. Parazitol. Derg., 25 (1), 75-77, 2001
Akar yönünden bakısı yapılan 628 adet köy tavuğunun 25’inde (% 4.0), 67 horozun
1’inde (% 1.5) Dermanyssus gallinae tespit edilmiş, bir köyde 13 (% 2.1) tavukta
Knemidokoptes mutans türü uyuz etkenine rastlanmıştır. Uyuz ile enfeste olan tavukların
bacaklarında kabuklanma, kalınlaşma, tarsus ve parmaklarda sert nodüller ve beyaz
süngerimsi bir görüntü, topallık ve bacaklarda deformasyon dikkati çekmiştir.
Anahtar Kelimeler
: Dermanyssus gallinae, Knemidokoptes mutans, tavuk,
Bursa
Haberleşme Adresi
136
Araştırma Adı
: Bursa Yöresi Köy Tavuklarında Coccidiosisin
Yayılışı
:-
:-
: Semra OKURSOY*, Ventsizlav KOINARSKI,
Fatih YILMAZ
: T. Parazitol. Derg., 25 (3), 273-277, 2001
Bursa yöresi köy tavuklarında coccidiosisin yaygınlığı araştırılmışve Eimeria
türlerinin ayrımı yapılmıştır. 25 köyden toplam 673 dışkı örneğinin muayenesi flotasyon ve
modifiye McMaster metodları ile gerçekleştirilmiştir. Oocystlerin tür ayrımı morfolojik
özelliklerine göre yapılmıştır. Araştırmanın sonucunda 673 tavuğun 360 (% 53.5)’ı enfekte
bulunmuştur. Enfekte hayvanların 262 (% 72.8)’si bir Eimeria türü, 88 (% 24.4)’ü iki
Eimeria türü taşıyıcısydı. Tek tür ile enfekte hayvanlarda tespit edilen türler. E. necatrix (%
52.2), E. tenella (% 8.3), E. maxima (% 6.9), E. mitis (% 4.2), E. brunetti (% 1.1) dir. Miks
enfeksiyon durumu ise şöyledir. E. necatrix ile E. tenella 17 (% 4.7), E. necatrix ile E.
brunetti 3 (% 0.8), E. necatrix ile E. maxima 17 (% 4.7), E. necatrix ile E. mitis 34 (%.9.4),
E. tenella ile E. maxima 2 (% 0.6), E. tenella ile E. mitis 11 (% 3.1), E. maxima ile E. mitis
3 (% 0.8), E. mitis ile Isospora spp. 1 (% 0.3), E. mitis, E. maxima ile E. necatrix 6 (% 1.7),
E. mitis, E. tenella ile E. necatrix 4 (% 1.1). Yörede enfeksiyonun yaygınlığı yüksek
bulunup, hayvanlarda semptom görülmemiştir.
Anahtar Kelimeler
:Eimeria, tavuk, Bursa
Haberleşme Adresi
137
Araştırma Adı
: Güney Marmara Bölgesindeki Kıl Keçilerinde
Nematod Türlerinin Yayılışı
:-
:-
: Bayram ŞENLİK*, Ali İhsan DİKER,
Gürsel SÖNMEZ, Volkan AKYOL
: T. Parazitol. Derg., 25 (2), 170-173, 2001
Bu araştırma Ocak-Ağustos 2000 tarihleri arasında Güney Marmara bölgesinin değişik
illerinden kesilmek üzere Bursa Et ve Balık Kurumu kombinasına getirilen 25 kıl keçisinde
nematod türlerinin yayılışını belirlemek amacıyla yapılmıştır. İncelenen hayvanların tamamı
(%100) çeşitli nematodlarla enfekte bulunmuştur. Bakısı yapılan kıl keçilerinin %96’sı
değişik 16 tür mide bağırsak nematodu ile enfekte bulunmuş, Ostertagia circumcincta (%88),
O.trifurcata (%44), Trichostrongylus capricola (%36) ve Nematodirus abnormalis (%36)
dominant türler olarak belirlenmiştir. Baermann Wetzel yöntemiyle yapılan dışkı
muayenelerinde Cystocaulus ocreatus, Muellerius capillaris ve Dictyocaulus filaria’nın
larvaları tespit edilmiş, akciğerlerde ise M.capillaris hariç diğer 2 türün olgunları
saptanmıştır. Akciğer nematodlarıyla enfekte hayvanlarda (%36) verminöz pnömoni
görülmüştür.
Anahtar Kelimeler
: Kıl keçisi, nematod, yaygınlık, Güney Marmara
Haberleşme Adresi
138
Araştırma Adı
: Bursa Ortak Girişim Tesislerinde (Etba) Kesilen
Koyunlarda Distomatozis’in Yayılışı
:-
:-
: Ç. Volkan AKYOL*
: U.Ü.Vet. Fak. Derg., 20 (3), 23-27, 2001
Bu çalışmada, Bursa’da kesilen toplam 4786 koyun karaciğeri distomatozis yönünden
incelenmiş, 1365 (%28.5)’inin enfekte olduğu belirlenmiştir. Enfekte 1365 hayvandan 174
(%3.6) tanesinin karaciğeriimha edilmiştir.Araştırmada bakısı yapılan 1 yaş altı 4163
koyunun 876 (%21.0)’sının ve bir yaş üstü 623 koyunun 489 (%78.5)’unun enfekte olduğu
belirlenmiştir (p<0.01). İmha edilen 174 karaciğerden 18 (%10.3)’inde etken parazitlerin
teşhis ve sayımları yapılmıştır. Bu sayımlarda D.dendriticum 11 karaciğerde,
D.dendriticum+F.hepatica 3 karaciğerde ve D.dendriticum+F.hepatica+F.gigantica 4
karaciğerde tespit edilmiştir. Bir hayvandaki maksimum ve minimum parazit sayıları sırasıyla
D.dendriticum için 350-14446, F.hepatica için 3-28, F.gigantica için 1-7 olarak tespit
edilmiştir.
Anahtar Kelimeler
: Koyun, distomatozis
Haberleşme Adresi
139
Araştırma Adı
: Bursa Yöresi Bal Arılarında Nosema apis’in (Zander,
1909) Yaygınlığı
:-
:-
: Levent AYDIN*, Ender GÜLEĞEN,
Hüseyin ÇETİNBAŞ
: Bültendif, 17, 6-8, 2001
Bursa yöresinde 11 arılığa ait 625 koloniyi temsilen rastgele seçilen 72 arı kovanından
ergin arı örnekleri alınmış, mide-barsak kısımları ezilerek %1’lik Safranin ve Gimsa yöntemi
ile boyanmıştır. İncelenen 72 kovanın 19’u (%26.4) N.apis sporları ile enfekte bulunmuştur.
Genel olarak 11 arılığın 6’sında (%54.5) enfeksiyon saptanmıştır. Müspet bulunan 19 kovanın
2’sinde (%10.5) klinik tablo tipik olarak tespit edilmiş, diğerlerinde ise hiçbir klinik belirti
görülmemiştir. Nosema apis sporları ile enfekte tüm koloniler Fumagillin (Fumidil B-DİF) ile
tedavi edilmiştir. Tedavi sonrası kontrollerde etkene rastlanmamıştır.
Anahtar Kelimeler
: Nosema apis, yayılış, Bursa
Haberleşme Adresi
140
Araştırma Adı
: Marmara Bölgesi’ndeki Bazı Kertenkele ve
Kaplumbağa Türlerinde Kenelerin (Ixodidae)
Yaygınlığı
:-
:-
: Levent AYDIN*, Hikmet Sami YILDIRIMHAN,
İsmail Hakkı UĞURTAŞ
: T. Parazitol. Derg., 26 (1), 84-86, 2002
Bu çalışma Marmara Bölgesi’nde 1996-1999 yılları arasında (Mart-Haziran)
yürütülmüştür. Bu süre içerisinde 7 ayrı türden 288 kertenkele ve 2 ayrı türden 32
kaplumbağa kene enfestasyonu yönünden muayene edilmiştir. Kertenkelelerden %5.2’sinde,
kaplumbağalardan ise %40.6’sında kene bulunmuştur. Kaplumbağalarda olgun Hyalomma
aegyptium tek tür olarak saptanmıştır. Kertenkelelerde Haemaphysalis parva’nın olgunları ile
Haemaphysalis ve Ixodes cinsi kenelerin larva ve nimfleri tespit edilmiştir. Hyalomma cinsi
kenelerin sadece nifmleri kertenkele türü olan Laudakia stellio’larda görülmüştür.
Anahtar Kelimeler
: Kene, kertenkele, kaplumbağa, Marmara Bölgesi
Haberleşme Adresi
141
Araştırma Adı
: Varroa’nın Kontrolünde Polen Tuzakları ve Ceviz
Yaprağı Dumanı
:-
:-
: İbrahim ÇAKMAK, Levent AYDIN*,
Camazıne SCOTT, Harrington WELLS
: American Bee Journal, 142 (5), 367-370, 2002
Bu çalışma Türkiye’nin batısında Güney Marmarada bulunan Bursa ilindeki 80
koloniden oluşan bir arılıkta yürütülmüştür. Varroa akarlarının kontrolü: ceviz yaprağı
kullanılan ve kullanılmayan, polen tuzakları kullanılan veya kullanılmayan gruplarda akar
düşüş oranları belirlenerek ortaya konmuştur. Çalışmada dört grup oluşturulmuştur. I.
Tuzak+Duman: polen tuzaklı ve ceviz yaprağı dumanıyla tedavi edilen koloniler, II. Sadece
tuzak: polen tuzaklı ve ceviz yaprağı dumanı kullanılmayan koloniler (kontrol 1), III. Sadece
duman: polen tuzağı bulunmayan ve ceviz yaprağı dumanıyla tedavi edilen koloniler, IV.
Tedavi edilmeyen kontrol: polen tuzağı bulunmayan ve ceviz yaprağı dumanıyla tedavi
edilmeyen koloniler (kontrol 2).Düşen Varroa’ların oranı tedavi grupları arasında farklılıklar
göstermiştir. Ceviz yaprağı dumanı uygulanan grupta akar düşüş oranı %21 artmış olup,
polen tuzağı olmadan Varroa kontrolünde etkili bir metot olmadığı ortaya konmuştur. Polen
tuzağı ile birlikte uygulandığında tedavi edilmeyen kontrole nazaran akar düşüş oranını %661
arttırmıştır. Ceviz yaprağı dumanı olmadan tek başına polen tuzağı kullanılırsa tedavi
edilmeyen kontrole göre akar düşüş oranını %353 artırmıştır.
Anahtar Kelimeler
Haberleşme Adresi
: Polen tuzağı, ceviz yaprağı dumanı, Varroa
Görükle Kampüsü 16059, Bursa
142
Araştırma Adı
: Rafoksanid+Thiabendazol Kombinasyonunun
(Rabenzole) Koyunlarda Karaciğer Trematodlarına
Etkisi
:-
:-
: Recep TINAR*, Bayram ŞENLİK
: Türk Vet. Hek. Derg., 14 (2),38-40, 2002
Bu çalışmada doğal enfekte koyunların karaciğer trematodlarına Rabenzole
(rafoksanid+thiabendazol)’ün etkisi test edilmiştir. Enfekte 30 koyun enfeksiyon şiddeti ve
ağırlıkları dikkate alınarak mümkün olduğunca homojen 10 ar hayvanlık üç gruba ayrılmıştır.
Birinci gruptakilere 1 tablet/40kg (3.75 mg/kg rafoksanid+50 mg/kg thiabendazol), ikinci
gruptakilere 1 tablet/20kg (7.5 mg/kg rafoksanid+100 mg/kg thiabendazol) Rabenzole ağız
yoluyla verilmiş, üçüncü gruptaki hayvanlar tedavi edilmeksizin kontrol tutulmuştur.
Uygulanan her iki dozda da Rabenzole Fasciola sp.’ye %100 etkili bulunurken; 1 tablet/20 kg
dozu Dicrocoelium dendriticum’a %100 etkili olmuş, 1 tablet/40 g dozda ise bu parazite
etkisinin düşük düzeyde kaldığı tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler
: Dicrocoelium dendriticum, Fasciola sp., koyun,
rafoksanid, thiabendazol
Haberleşme Adresi
143
Araştırma Adı
: Bursa Yöresinde Tavuklarda Görülen Bit Türleri ve
Bunların Dağılımı
:-
:-
: Semra OKURSOY*, Fatih YILMAZ
: T. Parazitol. Derg., 26 (1), 71-75, 2002
Araştırmada Bursa il sınırları içerisinde, değişik merkezlere bağlı köylere gidilerek,
628 adet tavuk ve 67 adet horoz bit yönünden incelenmiştir. %70 lik alkol içerisinde toplanan
bitler laboratuara getirilip tür teşhisleri morfolojik özelliklerine bakılarak, bu yöntemle tür
teşhisi yapılamayanlar ise methyl benzoat içerisinde şeffaflandırıldıktan sonra tür teşhisleri
yapılmıştır. Yapılan muayeneler sonucunda 373 (%59.4) tavuk ve 54 (%80.6) horoz değişik
bit türleriyle enfeste bulunmuştur. Tavuklarda, Menopon gallinae, (%53.5) Menopon
stramineus (%6.3), Menopon cornutus (%4.5), Goniodes dissimilis (%1.4), Goniocotes
hologaster (%15.6), Goniocotes gigas (%0.2), Lipeurus heterographus (%1.0), Lipeurus
caponis (%0.3) türlerine, Horozlarda M. gallinae, (%79.1), M. stramineus (%6.0), M.cornutus
(%7.5), G. hologaster (%11.9), L. caponis (%1.5) türlerine rastlanmıştır. İstatistiki açıdan
mevsimler arası enfestasyon farkı önemli olmayıp (p>0.05), tavuk ve horozlar arası
enfestasyon farkı önemli bulunmuştur (p<0.001).
Anahtar Kelimeler
: Mallophaga, Tavuk, Bursa
Haberleşme Adresi
144
Araştırma Adı
: Eqvalan® (ivermectin) ve Equimax®
(ivermectin+praziquantel)’ın Doğal Enfekte Atlarda
Strongylidae Türlerine Etkileri
:-
:-
: Veli Yılgör ÇIRAK*, Ender GÜLEĞEN,
Fikret YILDIRIM, Murat DURMAZ
: U. Ü. Vet. Fak. Derg., 22 (1-2-3), 45-49, 2003
Araştırma Özeti ve Uygulamaya Aktarılan Bulgular : Bu çalışmada Eqvalan®
(ivermectin) ve Equimax® (ivermectin + praziquantel)’ın Strongylidae türleri ile doğal
enfekte atlarda etkinliklerinin ve etki sürelerinin karşılaştırılması yapılmıştır. Bu amaçla, 20 at
iki gruba ayrılmış, birinci gruptaki atlar 0.2 mg/kg dozda ivermectin (Eqvalan®), ikinci
gruptaki atlar ise 0.2 mg/kg ivermectin + 2.5 mg/kg praziquantel (Equimax®) kombinasyonu
ile tedavi edilmişlerdir. Tedavi sonrası 3., 5., 7., 9. ve 11. haftalarda alınan dışkı
numunelerinde McMaster yöntemiyle gram dışkıdaki yumurta sayıları (EPG) belirlenmiştir.
İlaç etkinliği, dışkıda yumurta sayısı azalım testi (FECRT)’ne göre hesaplanmıştır. İki
antelmentik de 7 hafta boyunca >%97 etki göstermiş, 9. haftadan itibaren ise EPG değerleri
artmaya başlamıştır. Tedavi öncesi ve sonrası yapılan dışkı kültürlerinden elde edilen
3.dönem larvaların Cyathostominae alt familyasına ait olduğu teşhis edilmiştir. İlaç uygulanan
hayvanların hiçbirinde yan etki gözlenmemiştir. Sonuç olarak, atları Strongylidae
enfeksiyonlarından koruma amaçlı yapılacak Eqvalan® veya Equimax® tedavileri 7 hafta
arayla uygulanmalıdır.
Anahtar Kelimeler
: At, Strongylidae, ivermectin, praziquantel, Eqvalan®,
Equimax®.
Haberleşme Adresi
145
Araştırma Adı
: Hazır ve Eski Peteklerin Bakteriyolojik ve Mikolojik
Yönden İncelenmesi
:-
:-
: Cüneyt ÖZAKIN, Levent AYDIN*,
İbrahim ÇAKMAK, Ender GÜLEĞEN
: Uludağ Arıcılık Derg., 3 (1), 27-30, 2003
Bu çalışmada Bursa ve Yalova yörelerinde yavru çürüklüğü şüpheli 24 farklı arılıktan
alınan eski petek ile ticari firmalar tarafından üretilen 11 değişik marka hazır petekte insan ve
arı sağlığına zararlı bakteriyel ve fungal mantar etkenlerin araştırılması amaçlanmıştır. Eski
peteklerin tamamında şüpheli gözeneklerden alınan örnekler ve ticari temel peteklerin yıkama
solüsyonları, Amerikan yavru çürüğü ve Avrupa yavru çürüğü etkenleri ve olası diğer
etkenlerin izolasyonu açısından uygun ortamlarda inkübe edilmiştir. İnkübasyon sonrası
üreyen farklı morfolojideki mikroorganizmalar gram boyama yöntemi ile incelendikten sonra
CRYSTAL Sistemi (Becton Dickinson, Aalst, Belgium) ile teşhis edilmiştir. Eski peteklerin
tamamında bir veya birden fazla bakteriyel ve fungal etkene rastlanırken, ticari peteklerin
6’sında (%54,5) etken izolesyonu yapılmış 5’inde (%45,5) herhangi bir etken tespit
edilmemiştir. Etken izole edilen ticari temel peteklerin 5’inin (%83,3) bakteriler birinin
(%16,7) fungal etkenler ile kontamine olduğu tespit edilmiştir. Eski peteklerde 14 bakteri türü
(Bacillus brevis, Bacillus cereus, Bacillus megatarium, Bacillus sphaericus, Bacillus subtilis,
Corynebacterium bovis, Corynebacterium jekium, Enterecoccus faecalis, Micrococcus luteus,
Proteus mirabilis, Staphylococcus epidermidis, Staphylococcus vitulus, Staphylococcus
warneri, Streptococcus vestibularis) ve 4 mantar cins ve türü (Aspergillus fumigatus, Candida
spp., Cladosporium corrioni, Penicillum spp.) teşhis edilmiştir. Bu etkenlerden C. jekium 9
örnekte rastlanmıştır. Ticari temel peteklerde 4 bakteri türü (Bacillus pumilus, Bacillus
subtilis, Staphylococcus auricularis, Staphylococcus epidermidis) ve bir fungus cinsi
(Candida spp.) saptanmış ve B. subtilis 2 örnekte tespit edilmiştir. İncelenen tüm örneklerde
Amerikan yavru çürüğü etkeni P.l alvei ve Avrupa yavru çürüğü etkeni M. Pluton
saptanmamıştır. Sonuçlar insan ve arı sağlığı yönünden değerlendirilmiştir.
Anahtar Kelimeler
: Hazır petek, eski petek, bakteri, mantar
Haberleşme Adresi
146
Araştırma Adı
: Güney Marmara Bölgesi Arı Hastalıkları ve Zararlıları
Anket Sonuçları
:-
:-
: Levent AYDIN*, İbrahim ÇAKMAK,
Ender GÜLEĞEN, Mürşit KORKUT
Bu çalışma Güney Marmara Bölgesi’nde arıcıların hastalıklarla ilgili sorunları ile
genel şikayetlerinin belirlenmesi için Bursa ve Yalova illerinde 50 arıcıya uygulanan anket
uygulamasıdır. Anket 2002 Mart ayında uygulanmış olup sonuçlara göre arıcıların %70’inin
Arıcılık Derneği’ne üye oldukları, ortalama kovan sayısının 67 olduğu, kovanların %72’sinde
polen çekmecesi bulunduğu, son dönemde sonbahar ve kışın kovanların %24.3’ünun söndüğü
saptanmış, arıcılar kendilerine zarar veren en önemli hastalığın Varroosis (%58) olduğunu
belirtmişlerdir. Varroosis’in tedavisinde en çok kullanılan etken madde Amitraz (%53)
olurken en az kullanılan etken madde %4 ile formik asit olarak tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler
: Balarısı, hastalık, Güney Marmara, anket
Haberleşme Adresi
Görükle kampusü, 16059, Bursa
147
Araştırma Adı
: Güney Marmara Bölgesinde Balarısı Zararlı ve
Hastalıkları
:-
:-
Ender GÜLEĞEN
Bu çalışma Bursa ve yöresinde 2001 yılında balarısı (Apis mellifera) zararlı ve
hastalıklarını tespit etmek amacıyla yapılmıştır. Bu amaçla 22 farklı bölgede arılıklar seçilmiş
ve her arılıktan 10 kovan tesadüfi olarak kontrol edilmiştir. Kontrollerde özellikle varroa
(Varroa destructor), kireç (Ascosphaera apis), güve (Galleria mellonella) gibi gözle teşhis
edilebilen belirtilere önem verilmiştir. Her kovandan 50 arı alınıp %70 lik etil alkol (ETOH)
içine koyulup laboratuarda nosema (Nosema apis) ve trake akarı, şüphe edilen petekler alınıp
mikrobiyoloji laboratuarında yavru çürüklüğü için incelenmiştir. Sonuçta 217 kovanda % 35
varroa, %26 kireç, %24 Nosema, %5 Avrupa yavru çürüklüğü (Melissococcus pluton, %3
güve bulunmuştur. Amerikan yavru çürüklüğü (Paenibacillus larvae larvae) ve trake akarına
(Acarapis woodi) rastlanmamıştır.
Anahtar Kelimeler
: Balarısı zararlı ve hastalıkları, Apis mellifera, Güney
Marmara, Türkiye
Haberleşme Adresi
148
Araştırma Adı
: Güney Marmara Bölgesi’nde Arıcılık Anket Sonuçları
:-
:-
Selvinar SEVEN, Mürşit KORKUT
Bu çalışma Güney Marmara Bölgesi’nde arıcılığın genel sorunlarını belirlemek
amacıyla yapılmıştır. Bursa-Yalova illerinde farklı yerlerdeki yaklaşık 100 arıcı ziyaret edilip,
arasından 25 arıcı temsilci olarak kovanları kontrol edilmiş ve kendilerine anket soruları
yöneltilmiştir. Anket sonuçlarına göre, arıcıların 2001 yılı mayıs-haziran döneminde hiçbir bir
örgütlenme içinde olmamasına rağmen 2002 mart ayında yapılan ankette arıcıların yaklaşık
%70’inin Arıcılık Derneğine üye oldukları, kovan başına ortalama verimin 15.6 kg olması,
ortalama kovan sayısının 72 olduğu, ankete katılanların %40’ının asıl mesleğinin arıcılık
olduğu, arıcıların %44 ünün arıcılık konusunda hiçbir yayını takip etmediği, arıcıların
%61’inin zirai ilaçlardan zarar gördüğü, koloni ve arı kayıpları yaşadığı, gezginci arıcıların
yer bulma ve hatta yer kirası ile %50’sinin yer konusunda sorun yaşadıkları ve %20’sinin
sorun bildirmediğini ve sorun olduğunda hiçbir arıcının üniversiteye başvurmadığı ortaya
çıkmaktadır.
Anahtar Kelimeler
: Marmara Bölgesi, Türkiye, Arıcılık, Anket
Haberleşme Adresi
149
Araştırma Adı
: Türkiye’de Varroa (Varroa destructor) ve Trake
Akarının (Acarapis woodi) Yaygınlığı
:-
:-
Ender GÜLEĞEN, Harrington WELLS
: J. Apic. Res, 42 (4), 57-60, 2003
Bu çalışma Türkiye’deki bal arılarında (Apis mellifera) Varroa (Varroa destructor) ve
trake akarının (Acarapis woodi) yaygınlığı ile ilgili ilk kapsamlı araştırmadır. Örnekler
Türkiye’nin beş bölgesine dağılmış bulunan 39 arılığa ait 204 koloniden alınmıştır. Her
koloniden 50 arı laboratuarda kesilerek A. woodi’nin varlığı yönünden incelenmek üzere dört
değişik teknik kullanılarak stereo ve ışık mikroskobu altında muayene edilmiştir. Varroa’nın
varlığı ise örneklenen her kolonideki 200 işçi arı incelenerek ortaya konmuştur. Muayene
edilen 10.200 arının hiçbirinde A. woodi’ye ve Acarapis spp.ye rastlanmamıştır.Buna karşın
Varroa 204 koloniden 84’ünde tespit edilmiştir.Arılıklardaki Her beş koloniden 2.17’si
Varroa ile enfeste bulunmuştur. Elde edilen veriler doğrultusunda bilinmeyen nedenlerden
dolayı trake akarlarının Türkiye’de bulunmadığı, buna karşın Varroa’nın bölgelerde yaygın
olarak bulunduğu tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Haberleşme Adresi
: Trake akarı, Acarapis woodi, Varroa destructor, bal
arısı, Apis mellifera, coğrafik dağılım, Türkiye
150
Araştırma Adı
: Batı Anadolu’da Bulunan At Çiftliklerinde
Cyathostomin Populasyonlarında Benzimidazol Direnci
:-
:-
Cristian BAUER
: Parasitol. Res., 93 (5), 392-395, 2004
Bu çalışma Türkiye’de at Strongylidae’lerinde antelmentik direnci problemine yönelik
ilk bilgileri elde etmek amacıyla, Batı Anadolu’da yer alan 10 safkan at çiftliğinde
yürütülmüştür. Tedavi edilen hayvanların tedavi öncesi ve sonrası parazit yumurta sayılarının
karşılaştırılması neticesinde 7 çiftlikte benzimidazol dirençli cyathostomin populasyonu teşhis
edilmiştir. Dışkı yumurta sayısındaki ortalama azalma ( FECR) <%95 ve alt %95 konfidans
limitinin de <%90 olduğu durumlar “direnç var” şeklinde değerlendirilmiştir. Eşik değeri ED
50 = 0.1 µg/ml thiabendazol olan “yumurta açılım testi” 4 çiftlikte benzimidazol direncini
teyit etmiştir. Benzimidazol direnci görülmesinin muhtemel sebepleri tartışılmıştır. 5 çiftlikte
uygulanan pyrantel embonata ve 6 çiftlikte uygulanan makrosiklik laktonlara karşı FECR testi
değerlendirmesiyle direnç tesbit edilmemiştir.
Anahtar Kelimeler
: At, Cyathostomine, benzimidazol direnci
Haberleşme Adresi
151
Araştırma Adı
: Gemlik Askeri Hara Atlarında Dışkı Muayenesi ile
Saptanan Parazitler
:-
:-
: Serkan BAKIRCI*, Veli Yılgör ÇIRAK,
Ender GÜLEĞEN, Ali KARABACAK
: T. Parazitol. Derg., 28 (1), 35-37, 2004
Bu çalışma, Gemlik Askeri Veteriner Okulu ve Eğitim Merkez Komutanlığı’nda
bulunan farklı yaş, cinsiyet ve ırktan toplam 85 attaki solunum ve sindirim sistemi
parazitlerini saptamak için yapılmıştır. Bu amaçla her attan taze dışkı örnekleri alınmış ve bu
örnekler flotasyon, sedimentasyon ve Baermann-Wetzel yöntemleriyle muayene edilmiştir.
Muayeneler sonunda toplam 64 at (%75.29) en az bir (%62.35) veya iki (%12.94) parazitle
enfekte bulunmuştur. Bulunan helmintlerin atlar arasındaki yayılış oranı Strongylidae
(%71.76), Parascaris equorum (%8.23), Dictyocaulus arnfieldi (%1.17), Oxyuris equi
(%1.17), Anoplocephalidae (%1.17) şeklinde olurken, 5 (%5.88) atta da Eimeria leuckarti
teşhis edilmiştir. Strongylidae yumurtaları saptanan örneklerden dışkı kültürü hazırlanarak
3.dönem larvalar (L3) elde edilmiştir. Teşhisi yapılan larvaların %98’i Cyathostominae, %2’si
ise Triodontophorus spp. olarak belirlenmiş, Strongylus cinsinden larvaya ise rastlanmamıştır.
Anahtar Kelimeler
Haberleşme Adresi
: At, helmint, Eimeria, askeri hara
152
Araştırma Adı
: İki Atta Anoplocephala magna (Abildgaard, 1789)
Olgusu
:-
:-
Oya GİRİŞGİN, Serkan BAKIRCI,
Figen KÜTÜKOĞLU
: T. Parazitol. Derg., 28 (2), 94-95, 2004
Antelmentik tedavi uygulanan altı Safkan Arap atının, tedavi sonrası üç gün boyunca
dışkıları toplanmıştır. Dışkı bakıları neticesinde altı attan ikisinde Anoplocephala magna
bulunmuştur.
Anahtar Kelimeler
: Anoplocephala magna, At
Haberleşme Adresi
153
Araştırma Adı
: Köpek ve Kedilerde Giardia ve Cryptosporidium
Enfeksiyonlarının Tanısında Konvensiyonel
Koproskopik Metotlarla Ticari Koproantijen ELISA
Kitlerinin Karşılaştırılması.
:-
: Justus-Liebig Üniversitesi, Parazitoloji Ens.,
Giessen/Almanya
: Veli Yılgör CIRAK*, Cristian BAUER
: Berl. Munch. Tierarztl. Wochenschr., 117(9-10),
410-413, 2004
Almanya’nın 3 hayvan barınağından 270 köpek ve 100 kediye ait dışkı numuneleri
konvansiyonel dışkı bakı metodu ve ticari koproantijen ELISA kitleri ile Giardia ve
Cryptosporidium yönünden karşılaştırmalı olarak muayene edilmişlerdir. ZnCl2-NaCl
flotasyon yöntemiyle bir defa bakılan köpek ve kedi dışkılarında sırasıyla %9,5 ve 0 %
oranında Giardia kistleri saptanmıştır. Ancak Giardia koproantijen ELISA (ProSpecT®
Giardia Microplate Assay) testi, köpeklerin %29,5 ve kedilerin %22,4’ünde pozitif sonuç
vermiştir. Karbolfuksin ile boyanmış sürme preparatlarda bir köpekte (%0,4) ve bir kedide
(%1) Cryptosporidium ookistleri saptanmıştır. Buna karşılık Cryptosporidium koproantijen
ELISA (ProSpecT® Cryptosporidium Microplate Assay) testi, köpek dışkılarının %23 ve kedi
dışkılarının %30’unda pozitiflik göstermiştir. Konvansiyonel yöntemle Giardia negatif ve
Isospora burrowsi/ohioensis pozitif çıkan dışkı numunelerinde her iki koproantijen ELISA
kiti, hiçbir parazitin teşhis edilmediği dışkı numunelerine göre daha sık pozitif sonuç
vermiştir. Bu bulguların muhtemel sebepleri tartışılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Haberleşme Adresi
: Giardia, Cryptosporidium, köpek, kedi, ELISA,
konvensiyonel koproskopik metot
154
Araştırma Adı
: Türkiye’de Bir Köpekte Klinik Neosporosis
:-
:-
: Hasan BATMAZ, Sezgin ŞENTÜRK,
Levent AYDIN*
: Aust Vet Practit, 34(3), 108-110, 2004
Bu çalışmada parapleji ve progresif pelvik hiper-extensiyon belirtileri olan dokuz
haftalık dişi Doberman Pinscher bir köpek sunulmuştur. Köpekte Neospora caninum’a karşı
indirekt floresan antikor testi ile 1:1800 titrede cevap elde edilmiştir. Klinik belirtilere ve
serolojik muayeneye göre tanı konulmuştur. Köpek sulphadiazine-trimethoprim (15mg/kg
po), clindamycin (10mg/kg po) ve pyrimethamine (1mg/kg po) ile tedaviden 18 gün sonra
ölmüştür..
Anahtar Kelimeler
: Neosporosis, Köpek, Turkiye
Haberleşme Adresi
155
Araştırma Adı
: Kayseri Yöresinde Sığır ve Koyunlarda Kene
Türlerinin Araştırılması
:-
:-
: Mehmet YAY, Süleyman YAZAR,
Levent AYDIN*, İzzet ŞAHİN
: Erciyes Üniver. Sağ. Bil. Derg., 13(2), 25-29, 2004
Keneler her türlü iklim şartlarında, özellikle de tropikal bölgelerde daha fazla yayılış
gösteren ve kan emen ektoparazit canlılardır. Kayseri yöresindeki sığır ve koyunlarda kene
türlerinin belirlenmesi amacıyla yürütülen bu çalışma, Ocak-Kasım 2002 tarihleri arasında
Kayseri Merkeze bağlı 5 köy, 5 ilçe merkezi ve 5 ilçeye bağlı 6 köy olmak üzere toplam 16
farklı yerleşim bölgesinde yapılmıştır. Çalışma süresince 1245 koyun ve 512 sıgır, kene
enfestasyonu bakımından incelenmiştir. Kontrolü yapılan koyunların 263 (%21)’ünde,
sığırların ise 87 (%17)’sinde kene enfestasyonu belirlenmiştir. Enfeste hayvanlardan toplam
2064 adet erişkin kene toplanmıştır. Toplanan erişkin kenelerin, stereo mikroskop kullanılarak
yapılan tür ayrım çalışmasında; Rhipicephalus turanicus, R.sanguineus, R.bursa, Hyalomma
anatolicum anatolicium, H.a.excavatum, H.detritum, Haemaphysalis sulcata, Hae.parva,
Boophilus annulatus, Dermacentor marginatus, Ornithodoros lahorensis türlerinin oldugu
belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler
Haberleşme Adresi
: Kayseri, kene, koyun, sığır, sistematik
156
Araştırma Adı
: Türkiye Atlarında Strongylidae Enfeksiyonlarının
Yayılışı ve Pyrantel Embonate, İvermectin ve
Moxidectinin Etki Süreleri
:-
:-
Cristian BAUER
: Turk. J. Anim. Vet. Sci., 29, 175-181, 2005
Türkiye’nin batısında yer alan dokuz at çiftliğindeki 320 atın % 68’inde Strongylidae
enfeksiyonu saptanmıştır. Atların yarısında, gram dıßkıdaki yumurta sayısının (EPG) 950’den
yüksek olduğu belirlenmiştir. Çiftliklerden birinde üç farklı antelmentiğin Cyathostominae
EPG’lerine etki süreleri karşılaştırılmıştır. Bir grup at 0. gün moxidectin ile, diğer iki grupta
bulunan atlar ise 0. ve 70. günlerde pyrantel embonate ve ivermectin ile tedavi edilmişlerdir.
Pyrantel embonate 2 hafta boyunca EPG değerini >% 90 oranında azaltmış, yumurta sayıları
daha sonra artmaya başlamıştır. İvermectin ise EPG miktarını 6 hafta süresince >% 98
oranında azaltmıştır. Buna karşılık moxidectin ile yapılan tek tedavinin etki süresi en az 16
hafta boyunca >% 98 olmuştur.
Anahtar Kelimeler
Haberleşme Adresi
: Strongylidae, at, ivermectin, moxidectin,
pyrantel embonate
157
Araştırma Adı
: Türkiyede Bursa Yöresinde Trichomonas gallinae’nin
Yaygınlığı
:-
:-
: Ender GÜLEĞEN*, Bayram ŞENLİK,
Volkan AKYOL
: Indian Vet. J., 82 (4), 369-371, 2005
Bursa yöresinde toplam 80 güvercin T.gallinae yönünden muayene edilmiştir. Her
güvercinin kursağından örnek alınmış ve taze preparatlar alınmıştır. Taze preparatların
mikroskobik muayenesinden sonra, Giemsa solusyonu ile boyanmıştır. Enfeksiyonun
yaygınlığı %75.78 olarak saptanmıştır. Enfeksiyon genç güvercinlerde (%83.3) erişkinlere
göre (%76.0) daha yüksek bulunmasına rağmen yaş grupları arasında enfeksiyon oranları
açısından istatistiki bir fark bulunmamıştır T. gallinae yaygınlığı açısından erkek (%77.7) ve
dişi (%79.5) güvercinler arasında bir fark bulunmamıştır. Tüm çalışma boyunca genç
güvercinlerde 2 klinik vaka saptanmıştır.
Anahtar Kelimeler
: Trichomonas gallinae, yaygınlık, güvercin, Bursa,
Türkiye
Haberleşme Adresi
158
Araştırma Adı
: Bursa Yöresindeki Evcil Güvercinlerin (Columba livia
domestica) Ektoparazitleri
:-
:-
: Bayram ŞENLİK*, Ender GÜLEĞEN,
Volkan AKYOL
: T. Parazitol. Derg., 29 (2), 100-102, 2005
Bursa’nın 10 değişik semtinden toplam 100 evcil güvercin ektoparazitler yönünden
muayene edilmiş, bunlardan % 72’si enfeste bulunmuş ve üç tür tespit edilmiştir. Muayene
edilen güvercinlerin % 47’sinde Goniocotes bidentatus, % 44’ünde Columbicola columbae ve
% 1’inde de Menopon gallinae saptanmıştır. Enfestasyon oranı gençlere (% 64.5) göre
erişkinlerde (% 75.3) daha yüksek bulunmasına rağmen yaş grupları arasında önemli bir fark
saptanmamıştır. Erkek (%73.3) ve dişilerin (%70.9) enfestasyon oranları arasında da istatistiki
olarak bir fark bulunamamıştır. En yüksek enfestasyon oranı yaz aylarında (% 84)
gözlenirken en düşük oran ise ilkbahar aylarında (% 48) gözlenmiştir.
Anahtar Kelimeler
: Bursa, ektoparazit, evcil güvercin
Haberleşme Adresi
159
Araştırma Adı
: Bir At Çiftliğinde Bovicola (Damalinia) equi
(Linnaeus,1758) Enfestasyonu ve Tedavisi
:-
:-
: Ender GÜLEĞEN*, Veli Yılgör ÇIRAK
: T. Parazitol. Derg., 29 (3), 183-184, 2005
Atlarda bit enfestasyonları, genellikle kış aylarında oluşan, şiddetli kaşıntı ve kılların
karışıklığı ile karakterizedir. Atlarda iki bit türü; Bovicola equi ve Haemotopinus asini
tanımlanmaktadır. Türkiye’de bu iki türün bulunuşu ve yayılışı ile ilgili veriler yeterli
değildir. Bu makalede bir safkan at çiftliğinde B. equi ile enfeste bulunan iki at
bildirilmektedir. Atlar propoxur ile tedavi edilmiş, ilaçlamadan on gün sonra yapılan
kontrolde bit veya nimf tespit edilmemiştir.
Anahtar Kelimeler
Haberleşme Adresi
: At, Bovicola (Damalinia) equi, propoxur
160
Araştırma Adı
: Bursa Evlerinde Bulunan Ev Tozu Akar Türleri
:-
:-
: Ender GÜLEĞEN*, Oya GİRİŞGİN,
Figen KÜTÜKOĞLU, Onur GİRİŞGİN,
Şevki COŞKUN
: T. Parazitol. Derg., 29 (3), 185-187, 2005
Bursa evlerinde akar yaygınlığını belirlemek amacıyla; 64 evden toplanan toz (32
sobalı, 32 kaloriferli) örnekleri incelenmiş, 22 (%34.38) evin bir veya birkaç tür akar ile
enfeste olduğu tespit edilmiştir. İncelenen sobalı evlerin %50.00’si ile kaloriferli evlerin
%18.75’inde akarların bulunduğu belirlenmiştir. Akarlardan Dermatophagoides pteronyssinus
(%58.34) en yüksek oranda tespit edilirken, Glycyphagus domesticus (%16.67),
Dermatophagoides spp. (%12.50), D. farinae (%4.16), Tyrophagus sp. (%4.16) ile Acaridae
(%4.16) oranlarında teşhis edilmiştir.
Anahtar Kelimeler
: Ev tozu, akar, yayılış, Bursa
Haberleşme Adresi
161
Araştırma Adı
: Evcil Güvercinlerde (Columba livia domestica)
Haemoproteus columbae’nın Yaygınlık ve Yoğunluğu
:-
:-
Volkan AKYOL
: Indian Vet. J., 82 (9), 998-999, 2005
Güvercinlerden hazırlanan frotilerde % 21 yaygınlık oranı ile sadece Haemoproteus
columbae bulunmuştur. Parazitin yagınlığı genç güvercinlerde (%25.8) erişkinlere göre
(%18.8) daha yüksek olmasına rağmen yaş grupları arasında enfeksiyonun yaygınlığı ile ilgili
önemli bir fark bulunmamıştır. H. Columbae’nın yaygınlığı açısından erkek (%20) ve dişi
(%21.8) güvercinler arasında da bir fark bulunmamıştır.. En yüksek enfeksiyon oranı (%44)
sonbahar aylarında gözlenirken (p<0.05, n:27), en düşük oran (%12) bahar (n:25) ve yaz
aylarında (n:25) gözlenmiş; kış aylarında ise yaygınlık %13 (n:23) olarak belirlenmiştir.
Enfekte güvercinlerde paraziteminin yoğunluğu her 200 alanda 1-732 enfekte eritrosit olarak
belirlenmiştir. Pozitif preparatların %52.4’ünde 1-50 enfekte eritrosit, , %4.8’inde 51-100
enfekte eritrosit, %19’unda 101-200 eritrosit, %19’unda da 201-300 enfekte eritrosit
saptanmıştır. Pozitif preparatların sadece %4.8’inde 500’den fazla enfekte eritrosit
saptanmıştır.
Anahtar Kelimeler
: Haemoproteus columbae, evcil güvercin yaygınlık,
yoğunluk
Haberleşme Adresi
162
Araştırma Adı
: Bursa Yöresindeki Evcil Güvercinlerde
(columba lıvıa) Helmint Enfeksiyonarının Yaygınlığı ve
Yoğunluğu Üzerine Yaş, Cinsiyet ve Mevsimin Etkisi
:-
:-
Volkan AKYOL
: Acta Veterinaria Hungarica, 53 (4), 449-456, 2005
Bu çalışma Nisan 2002-Mart 2003 tarihleri arasında Bursa yöresindeki evcil
güvercinlerde bulunan helmint türlerini belirlemek ve enfeksiyonların yaygınlık ve yoğunluğu
üzerine yaş, cinsiyet ve mevsimin etkisini saptamak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Toplam 100
(31 genç, 69 erişkin) evcil güvercine nekropsi yapılmıştır. Nekropsi sonuçlarına göre 74
güvercin helmintlerle enfekte bulunmuştur. Baruscapillaria obsignata (%63), Ascaridia
columbae (%42) ve Raillietina echinobothrida (%1) olmak üzere 3 helmint türü saptanmıştır.
Konak yaş ve cinsiyetinin B. obsignata ve A. columbae’nın yaygınlığı üzerine önemli bir
etkisi bulunmamıştır. A. columbae enfeksiyonları sonbahar aylarında daha yüksek oranda
bulunurken, B.obsignata’nın prevalansı ile ilgili mevsimler arasında bir fark saptanmamıştır.
B. obsignata ve A. columbae erişkinlerde genç güvercinlere göre daha yoğun bulunurken
cinsiyetler arasında önemli bir fark bulunmamıştır. B. obsignata en yoğun olarak sonbahar
aylarında saptanırken, A. columbae’nın yoğunluğu ile ilgili mevsimler arasında bir fark
bulunmamıştır. Elde edilen bulgular bu çalışma alanı ile benzer klimatik şartlara sahip
bölgelerde güvercin yetiştiricelerinin sonbaharda erişkin güvercinlerde B. obsignata ve A.
columbae enfeksiyonlarına dikkat etmeleri gerektiğini ortaya koymuştur.
Anahtar Kelimeler
Haberleşme Adresi
: Helmint, güvercin, yaş, cinsiyet, mevsim
163

Parazitoloji Anabilim Dalı - U.Ü. Tarımsal Uygulama ve Araştırma

Transkript

Benzer belgeler

Hakkında - Temel Nöroşirürji Kursları