Kasım, 2010 Sayı: 3 YGS—LYS

Kasım, 2010
Sayı: 3
Okusak Gelişsek
Zekanın Dinamik Yapısı:
ÇOKLU ZEKA
Niceliği değil niteliği arttıralım:
Hafıza Destekleyici Yöntemler
Arkadaş(ı) Olsun
Çok Önemli Sessiz Harfler:
YGS—LYS
Okyanus Kolejleri’nin Rehberlik Hizmetidir.
Çoklu Zeka
Esin GÜNGÖR
Psikolog
Basic Aspects of
Multiple-Intelligence
Z
ekâ; insanın öğrenme süreçlerinin
yanı sıra yeni durumlara uyum sağlaması ve çözüm yolları üretmesidir.
Öğrenme ve üretme aĢamasında ise her birey birbirinden farklı yöntemleri kullanır.
Bu Ģekliyle zekâ çeĢitli araĢtırmaların da
sonucu olarak tek tip olarak yorumlanmaktan çıkmıĢ ve ―Çoklu Zekâ‖ adı altında
değerlendirilmeye baĢlanmıĢtır. Çoklu zeka
kuramına göre 8 farklı zeka alanı
vardır.
Okyanustaki Rehberiniz
I
ntelligence is often defined as the general mental ability to learn and apply
knowledge to manipulate your
environment, as well as the ability to
reason and have abstract thought. More
recently, scientist postulated alternate
theories of ―multiple intelligences‖ – that is,
intelligence is the result of several
independent abilities which combine to
contribute to the total performance of an
individual.
Çoklu Zeka
Sözel-Dilsel Zekâ
rak öğrenirler. Sınıflandırma becerileri yüksektir.
Görsel- Uzaysal Zekâ
GeniĢ bir kelime haznesi ve güçlü bir hafızası olan, masal, Ģiir ya da izlediği görsel bir sunuyu
iyi aktaran, konuĢma ve muhakeme becerisi yük-
Gördüğünü çeĢitli yollarla iyi aktarabilen,
hayal dünyası geniĢ, renkler ve Ģekillerle ilgili de-
sek, mizah yeteneği geliĢmiĢ olan bireylerin kullandığı varsayılan zekâ türüdür.
tayları yakalayabilen bireylerin kullandığı düĢünü-
Sözel-Dilsel zeka türüne sahip çocuklarda
Bu zeka türüne sahip çocuklar; öyküyü oku-
kelime oyunlarını sevme, yabancı dile ilgi duyma,
madan yalnızca resimlere bakarak hikayeyi anlata-
hikâye dinlemekten hoĢlanma ve okunan hikâyeyi
bilirler, renkleri çok kolay ve tonlarıyla öğrenirler,
detaylarıyla anlatma, espri yapma, neden-sonuç
Ģekillerden çeĢitli figürler üretebilirler. Sanat etkin-
iliĢkilerini kurabilme Ģeklinde kendini göstermekte-
liklerini severler, yap-boz yapmada ve labirentler-
dir.
den oluĢan bulmacalarda baĢarılıdırlar. Benzerlikle-
len zeka alanıdır.
ri ve farklılıkları bulmayı gerektiren etkinliklerden
hoĢlanırlar.
Müzik Zekâsı
Duyduğu ritmi tekrarlamada baĢarılı, iyi Ģarkı söyleyen ve notalarla arası iyi olan, bir veya birden fazla müzik aleti çalma konusunda yetenekli
kiĢilerin sahip olduğu varsayılan zeka alanıdır.
Bu zeka türüne sahip çocuklar, Ģarkı söylemekten ve dinlemekten keyif alırlar, kendi kendilerine melodi veya sözler üretirler, bir müzik aletini
çalma konusunda heveslidirler. Duydukları seslere
karĢı duyarlıdırlar.
Bedensel-Kinestetik Zekâ
Vücut dilini sık sık kullanan, hareketli, enerjik, dokunsal temastan hoĢlanan, belli bir sportif
Mantıksal-Matematiksel Zekâ
Sayılara ve geometrik Ģekillere ilgi duyan,
hesap yapma konusunda hızlı olan, problem çözme
becerisi yüksek bireylerin kullandığı varsayılan zeka
türüdür.
Bu zekâ alanına sahip çocuklar bulmaca
çözmeyi severler, oyuncakların özellikle mekanik
olanlarına ilgi duyar ve nasıl çalıĢtığını merak ettiği
için söküp takmaya çalıĢırlar. Deney yapmaktan
keyif alır ve yeni Ģeyler icat ederler, en azından
fikir üretirler. Sayıları, iĢlemleri kolay ve zevk ala-
Okyanustaki Rehberiniz
alanda baĢarılı bireylerin sahip olduğu varsayılan
zeka türüdür.
Bu zekâ alanına sahip çocuklar; dans etmeyi
ve spor yapmayı severler, uzun süre hareketsiz kalınca sıkılırlar, sevgi ifadesi olarak dokunmayı kullanırlar.
KiĢilerarası-Sosyal Zeka
Ġnsanlarla birlikte olmaktan hoĢlanan, yalnız
kalmayı sevmeyen, yeni bir ortama girdiğinde kendini kolaylıkla tanıtan ve iletiĢim kuran, baĢkalarının duygu ve düĢüncelerini anlama konusunda baĢarılı bireylerin kullandığı varsayılan zeka türüdür.
Çoklu Zeka
yabilme becerisine sahiptirler, özellikle öz
-bakım becerileri geliĢirken
her Ģeyi kendileri baĢarmak
isterler.
“Ben
Yapabilirim”cümlesine
sık sık rastlanır.
Özgüven
duyguları geliĢmiĢtir. Duygu ve düĢüncelerini
etme
ifade
konu-
sunda ĢaĢkınlık uyandırırlar.
Bu zeka alanına sahip çocuklar, grup etkinliklerine katılmaktan hoĢlanırlar, parkta veya oyun
alanlarında kendilerine kısa sürede arkadaĢ bulurlar. Yabancı bir ortama girdiklerinde tedirgin olmazlar ve yetiĢkin desteğine ihtiyaç duymazlar.
Ġkna kabiliyetleri yüksektir. Grup içerisinde yönlendirici olmaktan keyif alırlar.
Doğa Zekası
Bitkilere, hayvanlara karĢı meraklı, onların
korunması konusunda hassas, çevre bilincine sahip, acıma duygusu geliĢmiĢ ve problem çözme
becerisi yüksek bireylerin kullandığı varsayılan zeka türüdür.
Ġçsel Zeka
Bu zeka alanına sahip çocuklar, yoğun bir
hayvan sevgisi yaĢarlar, bitkilerin bakımı konusun-
Bağımsızlık duygusu geliĢmiĢ, kendine ait
da sorumluluk almaktan mutluluk duyarlar. Canlı-
duygu, düĢünce ve davranıĢ örüntülerini iyi tanı-
ların korunması ve türlerinin devam etmesi için
yan, hedefleri olan ve bu hedeflere ulaĢmak için
projeler üretirler, araĢtırmacı bir kiĢilikleri vardır.
son derece gayret gösteren, ne istediğini bilen ki-
Doğada yapılan her türlü etkinlikten çok hoĢlanır-
Ģilerin sahip olduğu varsayılan bir zeka alanıdır. Bu
lar.
zeka türüne sahip çocuklar, tek baĢına oyun oynaÇocukların öğrenmekten keyif almaları ve baĢarılı oldukları alanların farkına vararak özgüvenli yetiĢmeleri için öncelikle hangi zeka alanına sahip oldukları öğrenilmeli ve bu alanda desteklenmelidir. Doğal ve
yapılandırılmıĢ gözlemler, ebeveyn yorumları, öğretmen değerlendirmesi ve çoklu zekaya yönelik bazı testler aracılığıyla çocukların baskın olan zeka alanı tespit edilebilir. Bu alanların belirlenmesi ile çocuğun üretkenlik becerileri arttırılabilir ve gelecekte sevdiği meslekle ilgilenen, baĢarılı bireyler olmaları sağlanabilir.
Okyanustaki Rehberiniz
Çoklu Zeka
Hafıza Destekleyici
Yöntemler
Memory Improvement Techniques
Songül BÜLBÜLOĞLU
Psikolog
Ö
ğrenme, bilgiyi
algılama, hafızaya alma, tekrar geri getirme
(hatırlama) ve gerektiğinde kullanma
sürecidir. Bilgi algılanmıĢ ancak gerektiğinde hatırlanamamıĢ ise hafızaya alınamamıĢ demektir.
Hafızaya alma sürecini bazı destekleyici
yöntemlerle kolaylaĢtırabiliriz. Bu
destekleyici yöntemlerde, doğal olarak
var olmayanı çağrıĢımlar oluĢturarak
kodlama söz konusunudur.
L
earning is
acquiring new
knowledge,
behaviors, skills,
values or
preferences. It may
involve processing
different types of
information.
Processing the
knowlegde and
calling it back is the
key point. Here are
a few techniques to
ease keeping
knowlegde in the
memory.
Okyanustaki Rehberiniz
Hafıza Destekleyici Yöntemler
Öğrenme, bilgiyi algılama, hafızaya alma, tekrar geri getirme (hatırlama) ve gerektiğinde kullanma
sürecidir. Bilgi algılanmıĢ ancak gerektiğinde hatırlanamamıĢ ise hafızaya alınamamıĢ demektir. Hafızaya
alma sürecini bazı destekleyici yöntemlerle kolaylaĢtırabiliriz. Bu destekleyici yöntemlerde, doğal olarak
var olmayanı çağrıĢımlar oluĢturarak kodlama söz konusunudur:
Loci Yöntemi
Ġlk Harf Yöntemi
Bu yöntemde bazı maddeleri doğru sırasında
Bu yöntem genellikle dizileri hatırlamada
hatırlayabilmek için çevrenin fiziksel özellikleri ve
hayal gücü birlikte kullanılarak bir zihinsel harita
kullanılır. Dizideki her kelimenin ilk harfleri kullanılarak anlamlı bir bütün oluĢturulmaya çalıĢılır.
oluĢturulur.
Örneğin: GüneĢ sistemindeki gezegenleri
Örneğin: Türkiye Cumhuriyeti’nin cumhur-
sırasıyla hatırlamak için gezegenlerin ilk harflerin-
baĢkanlarını doğru sırayla hatırlayabilmek için bir
den oluĢturulmuĢ bir cümle kurulabilir. Meraklı
evin tüm odaları sırayla hatırlanarak, cumhurbaĢkanları ile eĢleĢtirilir. Bu yöntem sırayla hatırlanma-
Veli Dün Mahallede Jiletle Saldırdığı Uğur’u Neredeyse ParçalıyormuĢ.
sı gereken tüm listeler için kullanılabilir.
Kanca
Bağ
Yöntemi
Yöntemi
Bu
yöntemi
kullanabilmek
Bu yöntem, hatırla-
için
nacak sözcükler ile
sayılarla
peĢ peĢe gelen gör-
ses benzerliği olan
sel imgeler oluĢtu-
sözcüklerden
rulması
öncelikle
bir
biçiminde
isim listesi oluĢturu-
uygulanır. Bu imge-
lur. Bu liste gerek
duyulduğu her za-
lerin alıĢılmamıĢ ve
acayip olması hatır-
man kullanılabilir.
lamayı kolaylaĢtırır.
Örneğin: Bir-kir, iki-tilki, üç-güç, dörtsert vb… daha sonra saptanan sözcüklerle hatırlanması istenen sözcükler eĢleĢtirilir ve bunlarla
ilgili görsel imgeler oluĢturulur.
1)Ġstanbul----------> Denizi kirli Ġstanbul
2)Manisa----------->Manisa’da çoktur tilki
3)Ağrı-------------->Çıkması çok güç Ağrı Dağına
4)Afyon------------->Çok serttir Afyon mermeri
Okyanustaki Rehberiniz
Örneğin: Halı, televizyon, bayrak, tank,
karınca ve kuĢ kelimelerinin sırayla hatırlanması gereksin. Bunun için ilk kelimeyle görsel imge
arasında acayip bir iliĢki kurulabilir. Okula bu
gün uçan bir halıyla geldiğimizi, halının üzerinde
televizyon seyrettiğimizi hayal edebiliriz. Televizyonda da bir marĢ okunuyor ve bayrak görünüyor. Bayrak direkte olması gerekirken tankın
üzerinde duruyor. Tank karınca yuvalarını ezerek ilerliyor ve büyük bir kuĢ tankı yutuyor…
Hafıza Destekleyici Yöntemler
Hafızayı Güçlendirmede Tekrarın Önemi büyüktür. Hafızayı güçlendirmek için belirli
aralıklarla ve sistemli bir biçimde tekrar yapmak
faydalı olacaktır.
Öğrenmenin gerçekleĢtiği ilk 24 saat..
öğrenilenler mutlaka tekrar edilmelidir. Öğrenme
sırasında not tutulmuĢsa, ilk tekrar notların gözden geçirilmesi Ģeklinde yapılabilir. Ġlk 24 saatte
yapılan tekrar,
öğrenilenlerin ortalama olarak 1
hafta saklanmasına yardımcı olur.
Öğrenmeden sonraki ilk 1 hafta.. yapılan çalıĢmalar öğrenilenlerin tekrar edilmediğinde
ilk 1 haftalık zamanda büyük bir bölümünün unutulduğunu göstermektedir. Bu nedenle 1 hafta
içinde ikinci bir tekrarın yapılması doğru olacaktır.
Bu tekrar öğrenilenlerin ortalama olarak 1 ay saklanmasına yardımcı olacaktır.
Öğrenmeden sonraki 1 ay.. bir ay sonunda yapılacak yenileyici bir tekrarla da öğrenilenler uzun süreli hafızaya son derece kuvvetli bir
biçimde yerleĢtirilmiĢ olacaktır.
Ġnsan
öğrendiğini çok çabuk unutur.
 BaĢta
ve sonda öğrenilenler daha çok hatır-
da kalır.
 Göze çarpan kelimeler, isimler Ģekiller daha
iyi hatırlanır.
 Canlı
tasvirler, değiĢik, ilginç tanımlamalar
daha iyi hatırlanır.
 Uzun
bir listeyi öğrenmek yerine, daha küçük parçalara bölerek öğrenmek daha kolaydır.
 Önceden
ne kadar çalıĢılacağı bilinmezse,
hatırlama o kadar az olur.
 Yapılacak çalıĢmadan en iyi verimi alabilmek için çalıĢma belli aralıklara bölünmelidir (4560 dakikalık çalıĢmalar öğrenme alanına göre
ideal olabilir). ÇalıĢmaya ara vermeden çok uzun
süre devam etmek dikkatin ve konsantrasyonun
gittikçe azalmasına neden olmaktadır.
 Yazı
yazma, ödev hazırlama gibi çalıĢmalar
için çalıĢma süreleri daha da uzayabilir.
Okyanustaki Rehberiniz
 Her
çalıĢma seansından sonra belli bir dinlenme aralığı olmalıdır.
 Hiç tekrar yapılmadığında, öğrenilenlerin
ortalama olarak %80 i unutulur.
 Not tutmak, yazarak çalıĢmak, öğrenmeye
mümkün olduğunca çok duyu organını katmak,
düzenli ve aralıklı tekrar yapmak öğrenilenlerin
kalıcılığını önemli oranda arttırır.
 Düzenli
tekrarlar zaman cetveli üzerinde
planlanmalıdır.
 Öğrenme üzerinde en fazla bozucu etki yapan etkenlerin baĢında; yorgunluk, stres, hastalık, motivasyon eksikliği, umutsuzluk vb. gelmektedir.
 Öğrenme
üzerinde en az bozucu etki yapan
etkinlik ise uykudur. Bu nedenle uyumadan önce
kısa bir tekrar yapmanın önemli yararı olabilir.
 Öğrenme
bir amaca yönelik olmalıdır. Öğrenmek için amaçları ya da nedenleri belirlemek,
öğrenmeye karĢı olan isteği de arttıracaktır.
Hafıza Destekleyici Yöntemler
ArkadaĢ(ı) Olsun
Making Friends
Bora Serhat ÇELĠK
Rehberlik Uzmanı
A
rkadaĢlık
iliĢkileri çocuklarımızın
3 yaĢından itibaren
anlam kazanmaya
baĢlar. Devam eden
yıllarda da arkadaĢların, çocuklarımızın
hayatında kapladıkları alan/zaman artar. YaĢam boyu devam eden bir olgudur arkadaĢ. Bazen
komĢuluk, bazen
meslektaĢlık Ģeklinde ilerleyen yaĢlarda
da devam eder.
F
riendship is
very important
even in early
childhood and keeps
its importance during
whole life stage.
Parents are
concerned about their
children whether they
are having a positive
attitude friend or not.
How should we
support help them
about this.
Okyanustaki Rehberiniz
ArkadaĢ(ı) Olsun
ArkadaĢlık iliĢkileri çocuklarımızın 3 yaĢın-
da, çocuklarımızın arkadaĢlarını savunması, onların
dan itibaren anlam kazanmaya baĢlar. Devam
eden yıllarda da arkadaĢların, çocuklarımızın haya-
haklılığındaki ısrarı da bu yüzdendir. ArkadaĢ, ço-
tında kapladıkları alan/zaman artar. YaĢam boyu
reddettiğinizde ya da onaylamadığınızda bunu kiĢi-
devam eden bir olgudur arkadaĢ. Bazen komĢu-
sel bir mesele haline getirebilir.
cuk için kendi iradesi demektir. Ve onun arkadaĢını
luk, bazen meslektaĢlık Ģeklinde ilerleyen yaĢlarda
Ancak bu onun arkadaĢlık iliĢkilerinde hiç
da devam eder. Ancak bu iliĢkiler okul çağı – son
çocukluk- ergenlik dönemlerinde ki kadar etkili ol-
etkiniz yok anlamına gelmemektedir. YaĢadığı ev,
evin bulunduğu semt, öğrencinin okulu, sanatsal
mamaktadır. Çocuklarımızın da içinde bulunduğu
ve sportif becerilerine göre seçilen kurslar genellik-
bu yaĢlarda akranlarıyla kurduğu iliĢkiler, büyümeye çalıĢken en çok destek aldığı imkândır.
le anne-babanın tasarrufundadır. Çocuk farkında
ArkadaĢlık; onay alma, kabul görme ihtiyaçlarının karĢılanması, kendi becerilerini – sınırlarını
sindekilerden arkadaĢ seçer ancak büyük seçimi
tanıması, hedef koyması, zaman kullanımı, cinsel
olmadan zaman ve mekân zorunluluğu ile çevreyapan ailedir. (Tabii günümüzde internet ortamında kurulan ve cep telefonu imkanlarıyla oluĢan ar-
rollerin oturması gibi çocuğumuzun gizli ve açık
ihtiyaçlarını giderir. Ayrıca ileriki yaĢlarda doyumlu
bir hayat için gerekli temel becerilerin kazanımında
arkadaĢlık önemlidir.
Çocuk hayata baĢladığında kendisinin merkezde olduğu bir dünyadadır. Her Ģey onun bakıĢ
açısı ve ihtiyaçlarına göre anlam kazanır. Sağlıklı
olan, yaĢın ilerleyiĢiyle “diğer” insanların da farkına
varılmasıdır. ĠĢte çocuklar; diğerini anlamak, baĢkalarının duyguları ve düĢüncelerini fark edebilmek, kendine dıĢarıdan bakabilmek gibi özellikleri
1
iyi arkadaĢlardan kazanabilir. Bu beceriler, iki hayatı konu olan mesleki baĢarı ve mutlu bir aile kurmak üzerinde de çok etkilidir.
Çocuğumuzun olumlu davranışlara sahip arkadaşlar edinmesi, kendisinin de bu olumlu davranışlara sahip bir
arkadaş olması için neler yapabiliriz?
Aile, akrabalık insanın kan bağı ile sahip olduğu iliĢkilerdir. Bunlar onun iradesinden bağımsızdır. Ancak arkadaĢlık akrabalık iliĢkilerine göre kiĢiye bağlıdır. Kimi zaman çocuklarımızla tartıĢtığımız-
1
İnsan için iyi veya kötü diye bir tanımlama elbette mümkün değildir. Bu tanımlamaları bireyin kendisi için değil davranışları için yapmak
doğru olacaktır. Davranış ile kişilik her zaman ayrı ele almak daha doğrudur. Burada “iyi” sözcüğü ile olumlu davranışlar gösteren ve sağlıklı bir yaşam için gerekli olumlu alışkanlıklar kazanmış kimse işaret edilmektedir.
Okyanustaki Rehberiniz
ArkadaĢ(ı) Olsun
sonra masayı silmen çok hoĢuma gitti. Ben de senin yaĢlarındayken annemi mutlu etmek için böyle
jestler yapıyordum.” Bu iletiĢim modeli çocuğa diğerlerinin duygularını anlama, tahmin etme yeteneği kazandırır.

Evcil hayvan veya bitki yetiĢtirmeye teĢvik
edebilirsiniz. Dünyamızı paylaĢtığımız diğer canlılarla temas, ötekilerin ihtiyaçlarını anlamasını da sağlar. Bu farkındalık ileriki yıllarda iliĢkilerde analitik
düĢünmesini sağlayacaktır.

kadaĢlık – tanıĢıklık bu genel durumu bozmaktadır.
Bir baĢka beceri olan teknoloji kullanımı önerilerimizi yine burada ilerleyen günlerde paylaĢacağız.)
Aile çocuğuna özellikle okul çağına kadar ve
Romanları ve öyküleri beraber okuyabilir,
bunlardaki karakterin kiĢilik analizlerini beraber yapabilirsiniz. Kitaptaki olumlu, güçlü karakteri canlandırarak beraber bir eğlenceye ortak olabilirsiniz.
Bu karakterden özellikler kazanabilir ve arkadaĢlık
devamında baĢarılı rol model olmuĢsa, arkadaĢ seçiminde beğenileri-standartları aileyi ĢaĢırtmaya-
iliĢkilerinde fark etmeden arayacağı kiĢiler olabilir.
caktır.
harcayacağı konusunda planını öğreniniz, öneriler-
Çocukların başarılı arkadaşlık ilişkileri yürütebilmesi için neler yapabiliriz ?
ĠletiĢim baĢlatma, sürdürme, sonlandırma,
zor durumlarla baĢ etme, çözüm bulma, çatıĢma
çözme, hayat baĢarısı için gerekli “sosyal becerilerdir”. Bunun yüzden arkadaĢlık, ilk tecrübelerin alanıdır. BaĢarılı arkadaĢlık iliĢkileri yürütebilmesi için
ailenin yapması gerekenler neler olabilir diye düĢünüldüğünde Ģunları söyleyebiliriz:
Anne-baba, öncelikli rolü olan ebeveynliği
terk etmeden çocuğunun dünyasına girebilmeli.

ArkadaĢı olmaktan ziyade arkadaĢı “gibi” iletiĢim
kurabilmeli. Doğru-yanlıĢ gibi yargılamada bulunmadan, onun düĢüncelerini anlamaya çalıĢarak bu
sağlanabilir. Böylelikle çocuk ve büyükleri arasında
Ģeffaf – dürüst bir diyalog oluĢur. YetiĢkinlerle kurduğu iletiĢim biçimini arkadaĢlıklarda da kullanacaktır.

Onunla konuĢurken, kendi duygularınızı
veya düĢüncelerini empoze etmeden, ben dili kullanarak aktarabilirsiniz. Örneğin: “Senin kahvaltıdan
Okyanustaki Rehberiniz

Harçlılığını verdiğinizde o harçlığı nasıl
de bulununuz.
Okulun, belediyelerin, sivil toplum kuruluĢlarının “paylaĢma” temalı faaliyetlerine ailecek

katılınız. ArkadaĢlığın temeli olan paylaĢım imkânları kaçırılmamalı.
Bedensel beceri gerektiren oyunlar, etkinlikler ya da sportif uğraĢlar edinmesini sağlayı
nız. ArkadaĢlık iliĢkilerinde, hareketliler kendilerine
benzerlerle, yavaĢlar da kendilerine benzeyenlerle
bir arada olurlar. Ancak yaĢamın en hareketli dönemi olan çocuklukta ağır hareket eden öğrenciler,
akran gruplarında çok aranan kiĢiler olmamaktadır.
Sonuç olarak, arkadaĢ edinmek, yaĢamın
geri kalanında çocuğa değer katacak bir beceridir.
Bunun için ailelerin yapabileceği Ģey vardır. Örneğin, çocuğa paylaĢmayı, baĢkasının duygularını anlamayı, duygularını denetim altına almayı, belirlenmiĢ kurallara uymayı, cesaretli ve giriĢken olmayı,
saygılı olmayı, kendinden küçükleri sevmeyi ve korumayı, yardımlaĢmayı öğretmelidir. Bunlar mutlu
ve doyumlu bir hayat için imkân olacaktır.
ArkadaĢ(ı) Olsun
Çok Önemli Sessiz Harfler:
YGS—LYS
Very Important
Consonants: YGS-LYS
Mustafa Kemal BAYRAM
Psikolojik DanıĢman
YGS
YÜKSEK ÖĞRETĠME
GEÇĠġ SINAVI
BaĢvuru Tarihleri:
03 Ocak– 19 Ocak
2011
Sınav Tarihi:
27 Mart 2011
Saat:10:00
Süre:160 Dakika
Puanlamaya Etkisi:
%40
Baraj Puanı:
180
Konu Aralığı:
7.8.9.Sınıf
LYS
LĠSANS
YERLEġTĠRME
SINAVI
BaĢvuru Tarihleri:
18-27 Nisan 2011
Sınav Tarihleri:
18-26 Haziran
Puanlamaya Etkisi:
%60
Konu Aralığı:
10.11.12.sınıf
Okyanustaki Rehberiniz
Çok Önemli Sessiz Harfler:YGS-LYS
YGS’DE TESTLER VE YAKLAġIK SORU SAYILARI
Test
Türkçe Testi
Temel Matematik Testi
Sosyal Bilimler Testi
Fen Bilimleri Testi
DERSLER
Soru Sayısı
Türkçe
40
Matematik
Geometri
29
11
Tarih
Coğrafya
Felsefe
17
14
9
Fizik
Kimya
Biyoloji
14
13
13
Toplam Soru Sayısı
Süre
160 Dakika
160
YGS'DEYGS'DE
PUANLAR
VE TESTLERĠN AĞIRLIKLARI
PUANLAR VE TESTLERĠN AĞIRLIKLARI
Puan
Puan
Türü
Türü
Eski
Türkçe
SosyalSosyal
Fen
Türkçe Mat Mat
30
10%
40%
%
20%
10%
YGS-1
40%
40
YGS-2
20%
10%
30%
%
20%
10%
YGS-2
30%
YGS-3
20%
10%
40%
30%
YGS-1
YGS-3
20%
Eski Puan
Puan türüyle
alan 2türüyle
Yıllık Bölüm
Puan
alan
Fen
Puan
Örnekleri
2 Yıllık Bölüm Örnekleri Karşılığı
KarĢılığı
Bilgisayar prog., makine, optisyenlik…
30%
Bilgisayar prog., makine,
optisyenlik…
Otopsi yardımc., kağıt teknolojisi, diyaliz,Otopsi
eczaneyardımc.,
hizmetleri…
kağıt tekno-
lojisi, diyaliz, eczane hizmetAdalet, grafik ve reklamcılık,
leri… yerel yönetimler…
Adalet, grafik ve reklamcılık, SÖZEL-1
10%
Turizm animasyonu,
çocuk gelişimi,
yerel yönetimler…
YGS-4
YGS-4
YGS-5
20%
30%
40%
20%
10%
37%
33%
10% ve emlak yönetimi, grafik tasarıEmlak
geliĢimi, aĢçılık…
mı, hava lojistiği…
20%
37% 37%33%10% 20%
33%
Emlak ve emlak yönetimi,
Tıbbi ve aromatik bitkiler, su ürünleri,
10%
grafik tasarımı, hava lojistidış ticaret…
ği…
YGS-6
33%
37%
Okyanustaki Rehberiniz
10%
SAYISAL-1
40%
20%
40%
30%
20%
10%
30%
40%
YGS-6
YGS-5
SAYISAL-1
aşçılık…
SÖZEL-1
Turizm animasyonu, çocuk
20%
Tıbbi ve aromatik bitkiler, su
ürünleri, dıĢ ticaret…
EġĠT AĞRILIK-1
EġĠT
AĞRILIK-1
Çok Önemli Sessiz Harfler:YGS-LYS
YGS PUAN TÜRÜYLE ALAN BAZI 4 YILLIK OKULLAR
YGS1
YGS2
YGS3
YGS4
YGS5
YGS6
Aktüerya(Y O ), Uçak elektrik- elektronik(Y O),Uçak gövde-motor(Y O),
Deniz ulaĢtırma iĢletme mühendisliği (Y O)
Fizyo terapi ve rehabilitasyon.(Y O), HemĢirelik(Y O)Ebelik(Y O),
Gıda teknolojisi (Y O)
Beslenme ve Diyetetik(Y O) Tütün eksperliği (Y O)
2 Yıllık bölümler var,Tıbbi dökümantasyon ve sekreterlik
Gastronomi(Y O),Halkla iliĢkiler ve Reklamcılık(Y O),Ġlahiyat,Özel Eğitim Öğretmenliği.Zihin Engelliler öğretmenlği,ĠĢitme Engellier Öğretmenliği,
Din Kültürü Ve Ahlak Bilgisi Öğretmenliği,Turizm Animasyonu(Y O)
Çocuk GeliĢimi(Y O),Moda Tasarımı(Y O),Okul Öncesi Öğretmenliği,Sosyal Hizmet(Y O),Seyahat iĢl. Ve Turist Rehberliği,
B Bankacılık(Y O),Gümrük ĠĢletme(Y O),Ġnsan Kaynaları Yönetimi(Y
O),UlaĢtırma ve Lojistik(Y O)Uluslararası Finans(Y O),Uluslarası Ticaret(Y
O),Yönetim BiliĢim Sistemleri(Y O), Uluslararası Ticaret ve Lojistik(Y O),Üstün
Zekalılar Öğretmenliği.
YÜKSEKÖĞRETĠM PROGRAMLARINA BAġVURABĠLMEK
ĠÇĠN
EN AZ KAÇ PUAN ALMAK GEREKĠR?
Yükseköğretim Programının Türü
Ġlgili Puan
Türleri
Puan
KoĢulu
Meslek Yüksekokulu ön lisans programlarını tercih
edebilmek için
(Sınavsız GeçiĢten boĢ kalan kontenjanlar dahil)
Ġlgili YGS Puan
Türünde
En az 140 puan
Açık öğretim ön lisans
programlarını tercih edebilmek için
Ġlgili YGS Puan
Türünde
En az 140 puan
Açık öğretim ön lisans programlarını tercih edebilmek için (Ġngilizce Öğretmenliği hariç)
Ġlgili YGS Puan
Türünde
En az 140 puan
Özel yetenek gerektiren lisans programlarına
ön kayıt yaptırabilmek için
YGS Puan Türünde
En az 180 puan
YerleĢtirmede meslek lisesi çıkıĢlı adaylara ek puan verilen lisans programları ile Teknoloji, Sanat
ve Tasarım Turizm Fakülteleri lisans programlarının M.T.O.K.kontenjanlarını tercih edebilmek için
Ġlgili YGS Puan
Türünde
En az 180 puan
YerleĢtirmede meslek lisesi çıkıĢlı adaylara
ek puan verilen programlar dıĢındaki
lisans programlarını tercih edebilmek için
Ġlgili YGS Puan
Türünde
En az 180 puan
Okyanustaki Rehberiniz
Çok Önemli Sessiz Harfler:YGS-LYS
LĠSANS YERLEġTĠRME SINAVLARI(LYS)
5 ayrı oturum halinde gerçekleĢecektir. Her oturumda farklı bir sınav uygulanacaktır.
LYS-1: Lisans YerleĢtirme Sınavı-1 (Matematik-Geometri)
Tarihi: 18 Haziran 2011, Saati : 10.00 ,Süresi : 120 dakika
LYS-5: Lisans YerleĢtirme Sınavı-5 (Yabancı Dil)
Tarihi: 18 Haziran 2011, Saati : 14.30, Süresi : 120 dakika
LYS-4: Lisans YerleĢtirme Sınavı-4 (Sosyal Bilimler)
Tarihi 19 Haziran 2011, Saati: 10.00, Süresi : 135 dakika
LYS-3: Lisans YerleĢtirme Sınavı-3 (Edebiyat-Coðrafya)
Tarihi: 25 Haziran 2011, Saati : 10.00, Süresi : 120 dakika
LYS-2: Lisans YerleĢtirme Sınavı-2 (Fen Bilimleri)
Tarihi :26 Haziran 2011, Saati:10.00, Süresi : 135 dakika
PUAN TÜRLERĠNE GÖRE ÇÖZÜLECEK TESTLER
SINAV
DERSLER
SORU SAYISI
LYS1
Matematik
Geometri
Analitik
Geometri
50
22
Fizik
30
Kimya
30
Biyoloji
30
Türk Dili
56
Coğrafya-1
24
Tarih
44
Coğrafya-2
16
Felsefe Grubu
Psikoloji 10+
Sosyoloji 10+
Mantık 10= 30
Yabancı Dil
80
LYS2
LYS3
LYS4
LYS5
Okyanustaki Rehberiniz
SÜRE(Dak.)
KĠTAPÇIK
75+45=120
Ayrı Soru
Kitapçıkları
Tek Cevap Kağıdı
45+45+45=135
Ayrı Soru
Kitapçıkları
Tek Cevap Kağıdı
85+35=120
Ayrı Soru
Kitapçıkları
Tek Cevap Kağıdı
65+25+45=135
Ayrı Soru
Kitapçıkları
Tek Cevap Kağıdı
120
Tek Soru Kitapçığı
Tek Cevap Kağıdı
8
Çok Önemli Sessiz Harfler:YGS-LYS
YGS %40
MF-1
LYS-1
+ LYS-2 = %60
Türkçe
Temel
Matematik
Sosyal
Fen
Matematik
Geometri
Fizik
Kimya
Biyoloji
11
16
5
8
26
13
10
6
5
Matematik ağırlıklı temel bilim program örnekleri: Aktüerya Bilimleri, stronomi ve uzay bilimleri, ilköğretim matematik öğretmenliği, istatistik, matematik, matematik mühendisliği,
matematik öğretmenliği, matematik-bilgisayar,
YGS %40
MF-2
Türkçe
11
LYS-1
Temel
Sosyal
Matematik
11
5
+ LYS-2
= %60
Fen
Matematik
Geometri
Fizik
Kimya
Biyoloji
13
16
7
13
12
12
Fen ağırlıklı temel bilim program örnekleri: Biyoloji, biyoloji öğretmenliği, fizik, fizik öğretmenliği, kimya, fen bilgisi öğretmenliği,Zootekni,Bitki Koruma,Bahçe Bitkileri,
YGS %40
Türkçe
MF-3
11
LYS-1
Temel
Sosyal
Matematik
11
7
= %60
Fen
Matematik
Geometri
Fizik
Kimya
Biyoloji
11
13
5
13
14
15
Sağlık bilimleri program örnekleri: , balıkçılık teknolojisi mühendisliği, beslenme ve diyetetik(Fakülte), biyokimya, diĢ hekimliği, ebelik(Fakülte), eczacılık, fizik tedavi ve rehabilitasyon(Fakülte), genetik ve biyo mühendislik,hemĢirelik(Fakülte), moleküler biyoloji ve genetik, tıp, veteriner…
YGS %40
Türkçe
11
MF-4
+ LYS-2
T emel
Sosyal
Matematik
14
6
LYS-1
Fen
9
+ LYS-2
Matematik Geometri
22
11
= %60
Fizik
Kimya
Biyoloji
13
9
5
Mühendislik ve teknik program örnekleri: Bilgisayar mühendisliği,biliĢim sistemleri mühendisliği, biyomedikal mühendisliği, çevre mühendisliği, deniz ulaĢtırma iĢletme mühendisliği,elektrik-elektronik mühendisliği, endüstri mühendisliği, enerji sistemleri mühendisliği, gemi inĢaatı ve gemi makineleri mühendisliği, harita mühendisliği, , havacılık ve uzay
mühendisliği, imalat mühendisliği, inĢaat mühendisliği, iĢletme mühendisliği, jeodezi ve
fotogrametri mühendisliği, jeofizik mühendisliği, jeoloji mühendisliği, kentsel tasarım ve
peyzaj mimarisi, maden mühendisliği, makine mühendisliği, malzeme mühendisliği,
mekatronik mühendisliği, metalurji ve malzeme mühendisliği, mimarlık, petrol ve doğalgaz
mühendisliği, uçak mühendisliği.
Okyanustaki Rehberiniz
Çok Önemli Sessiz Harfler:YGS-LYS
YGS %40
TM-1
LYS-1
LYS-3
-
Türkçe
Temel
Matematik
Sosyal
Fen
Matematik
Geometri
14
16
5
5
25
10
=%60
Türk D.
Coğrafya-1
ve Edeb.
18
7
matematik ağırlıklı program örnekleri: Bankacılık(Fakülte), bankacılık ve finans
(fakülte),bilgi ve belge yönetimi, çalıĢma ekonomisi ve endüstri iliĢkileri, denizcilik iĢletmeleri yönetimi(fakülte), konometri, ekonomi, iktisat, iĢletme,ĠĢletme Enformatiği, iç mimarlık ve çevre tasarımı ,maliye, muhasebe(Fakülte), turizm iĢletmeciliği(Fakülte), uluslararası iĢletme, uluslararası ticaret(Fakülte), yönetim bil.sistemleri(Fakülte)
LYS-1
YGS %40
TM-2
+ LYS-3 = %60
Türkçe
Temel
Matematik
Sosyal
Fen
Matematik
Geometri
Türk D.
ve Edeb.
Coğrafya-1
14
14
7
5
22
8
22
8
Matematik ile Türkçe edebiyat eĢit ağırlıklı program örnekleri: avrupa birliği iliĢkileri, hukuk,kamu yönetimi, sınıf öğretmenliği, siyaset bilimi ve uluslararası iliĢkiler, uluslararası
iliĢkiler,
LYS-1
YGS %40
TM-3
+ LYS-3 = %60
Türkçe
Temel
Matematik
Sosyal
Fen
Matematik
Geometri
Türk D.
ve Edeb.
Coğrafya1
15
10
10
5
18
7
25
10
Türkçe edebiyat ağırlıklı program örnekleri: Antropoloji, arkeoloji, çocuk geliĢimi
(Fakülte), felsefe, felsefe grubu öğretmenliği, psikoloji, rehberlik ve psikolojik danıĢmanlık, sosyal hizmet(fakülte), sosyoloji.
YGS %40
Türkçe
TS-1
Temel
Matematik
Sosyal
LYS-3
Fen
Türk D.
ve Edeb.
+LYS-4
Coğr-1
Tarih
Coğr2
=%60
Felsefe Grubu
(Psikoloji,Sosy
oloji,Mantık)
13
10
12
5
15
8
15
7
15
Sosyal program örnekleri: Arkeoloji ve sanat tarihi, coğrafya, coğrafya öğretmenliği,gazetecilik, , halkla iliĢkiler ve tanıtım,Halkla iliĢkiler ve reklamcılık(Fakülte), iletiĢim,medya ve iletiĢim sistemleri, radyo televizyon ve sinema , reklamcılık, sosyal bilgiler
öğretmenliği.
Okyanustaki Rehberiniz
Çok Önemli Sessiz Harfler:YGS-LYS
YGS %40
TS-2
LYS-3
Türkçe
Temel
Matematik
Sosyal
18
6
11
Türk D.
Fen
ve Edeb
5
+LYS-4
Coğr-1
Tarih
5
15
25
=%60
Felsefe Grubu
Coğr-2 (Psikoloji,Sosyoloji,
Mantık)
5
10
Dil (Türkçe, edebiyat) ve tarih programları: Azerbaycan Türkçesi ve edebiyatı, çağdaĢ Türk lehçeleri ve edebiyatları, hititoloji, sanat tarihi, sanat yönetimi, sümeroloji, tarih, tarih öğretmenliği, Türk dili ve edebiyatı, Türk dili
ve edebiyatı öğretmenliği, Türk halkbilimi, Türkçe öğretmenliği
YGS%35
DĠL-1
LYS-5 (Dil)
Türkçe
T. Matematik
Sosyal
Fen
15
6
9
5
%65
Yabancı Dil program örnekleri: Alman dili ve edebiyatı almanca öğretmenliği, çeviribilim(Alm,fra.,ing.,) fransız dili ve edebiyatı, Fransızca öğretmenliği, Ġngiliz dili ve edebiyatı, Ġngilizce öğretmenliği, karĢılaĢtırmalı edebiyat,
mütercim-tercümanlık (Alm,fra.,ing.,)Turist rehberliği(Alm,fra.,ing.,)
YGS %50
DĠL-2
Türkçe
T. Matematik
Sosyal
Fen
25
7
13
5
LYS-5 (Dil)
%50
Yabancı Dil program örnekleri: Bulgar dili ve edebiyatı, Ġspanyol dili ve edebiyatı, Ġtalyan dili ve edebiyatı, Çeviri bilim (batı dilleri),BoĢnakça,Yunan dili
ve edebiyatı,Turist rehberliği(Batı dilleri) mütercim-tercümanlık(Batı dilleri)
YGS %80
DĠL-3
Türkçe
T. Matematik
Sosyal
Fen
48
7
20
5
LYS-5 (Dil)
%20
Yabancı Dil program örnekleri: Arap dili ve edebiyatı, Arapça öğretmenliği,
Fars dili ve edebiyatı,Rus dili edebiyatı,Dil Bilim (Doğu dilleri)Japon dili ve
edebiyatı,Japonca öğretmenliği,Çin dili ve edebiyatı,Hindoloji,Turist rehberliği(Doğu dilleri) mütercim-tercümanlık(Doğu dilleri)
Okyanustaki Rehberiniz
Çok Önemli Sessiz Harfler:YGS-LYS
AĞIRLIKLI ORTAÖĞRETĠM
BAġARI PUANI
Öğrencinin lise 1.2.3. ve 4. sınıflarda yıl sonunda
aldığı notlardan hesaplanan bir "mezuniyet notu" belirlenir.Bu not kullanılarak o okulda her
bir öğrenci için ortaöğretim baĢarı puanı (OBP)
tespit edilir.
Okulun o yıl mezun olan öğrencilerinin YGS ortalaması, okulun en düĢük ve en yüksek OBP kullanılarak "AĞIRLIKLI ORTAÖĞRETĠM BAġARI
PUANI" hesaplanır.
Ağırlıklı Ortaöğretim BaĢarı Puanı (AOBP) 0,15 ile
çarpılarak sınav puanlarına (YGS ve LYS puanları) eklenecektir. Kısaca çarpım sonrasındaki
sonuç, öğrencinin bütün puan türlerine eklenecek.
Y-YGS
= YGS
+
(0,15 x AOBP)
Y-LYS-MF = LYS-MF +
(0,15 x AOBP)
Y-LYS-TM = LYS-TM +
(0,15 x AOBP)
Y-LYS-TS = LYS-TS + (0,15 x AOBP)
riç bir yükseköğretim programına merkezi yerleĢtir-
Y-LYS-DĠL = LYS-DĠL+ (0,15 x AOBP)
meyle (Ek YerleĢtirme dahil) veya özel yetenek sına-
LYS, YGS ve AOBP puanlarının en büyük değeri
500 olduğu için, bütün sorulara doğru cevap
veren, okul birincisi bir öğrencinin (kısaca sınavlar sonucunda alınabilecek en büyük yerleĢtirme puanı) yerleĢtirme puan değeri:
ALAN ĠÇĠ:500 + (0,15 x 500) = 575, ALAN DIġI: 500 + (0,12 x 500) = 560 olacaktır.
Alan içi 0,15 ile çarpılır.Alan dıĢı 0,12 ile çarpılır.Aradaki fark 15 puan.
vıyla kayıt hakkı kazanmıĢ adaylar, kayıt yaptırmamıĢ veya kayıtlarını sildirmiĢ olsalar bile, 2011-YGS/
LYS'lere girdikleri takdirde AOBP'leri, kendi alanında bir programa yerleĢtirilirken 0,075, alanı dıĢındaki
bir programa yerleĢtirilirken 0,06 ve kendi alanında
ek puanlı bir programa yerleĢtirilirken ayrıca 0,03
kat sayısıyla çarpılacaktır. 2010-ÖSYS'de kontenjan
bulunan açıköğretim programlarına yerleĢtirilen
adayların, 2011-ÖSYS'de AOBP'lerinin çarpılacağı
kat sayılar da yukarıda açıklanan Ģekilde olacaktır.
ÖNEMLĠ :2010-ÖSYS'DE BĠR YÜKSEKÖĞRETĠM PROGRAMINA YERLEġTĠRĠLEN ADAYLARIN AOBP'LERĠ HANGĠ KAT
SAYILARLA ÇARPILACAKTIR?
(AOBP nin yarısı kesiliyor.)
AOBP'lerin yerleĢtirmede kullanılan yerleĢtirme puanlarna katkısı, adayların bir önceki yılda bir
2011 ÜNĠVERSĠTE TERCĠHLERĠ DÖNEMĠ:
yükseköğretim programına yerleĢtirilmiĢ olup olmamalarına göre farklı olacaktır. 2010- YGS/LYS sonucuna göre, kontenjansız açıköğretim programları ha-
Okyanustaki Rehberiniz
ÜNĠVERSĠTE TERCĠH DÖNEMĠ
30 TANE ÜNĠVERSĠTE-BÖLÜM TERCĠHĠ YAPILIYOR
18 Temmuz-5 Ağustos 2011
2011-ÖSYS YerleĢtirme sonuçlarının açıklanması:
12 Ağustos 2011
Çok Önemli Sessiz Harfler:YGS-LYS
Kasım Ayında Ne Okuyalım?
TÜYAP
İstanbul
Kitap Fuarı’na gidilecek!
Etkili Anne Baba Eğitiminde Uygulamalar
E.A.E.
Thomas Gordon
“Etkili Anne-Baba Eğitiminde Uygulamaları, ebeveyn-çocuk iliĢkilerinin
kalitesini artırıyor ve ebeveynin ve çocuğun kendisi
olma hakkını vurgulayan bir yaklaĢımla “KuĢak ÇatıĢması”nın önüne geçilmesine yardımcı oluyor… Aile
iliĢkilerini geliĢtirmek isteyen herkesin dikkatle okumasını tavsiye ederim.” Dr. Carl R. Rogers
Dr. Gordon Thomas’ın E.A.E. anne-babalarıyla derinlemesine yaptığı görüĢmeler, E.A.E. ailelerde yaĢanan engeller, duygular, sorunlar ve dirençler üzerinde çalıĢmaya koyulduğunda, neyin doğru, neyin
yanlıĢ gittiğini kusursuz olarak gösteriyor.
“Etkin Dinleme” ve “Ben-iletileri” gibi E.A.E. yöntemlerinin nasıl sonuçlar yarattığını adım adım açıklıyor:
daha az mücadele, daha fazla karĢılıklı saygı ve sıcak duygular, belirlenen ve uyulan kurallar ve ne
diktatör ne de paspas olan anne-babalar.
Etkili Anne-Baba Eğitiminde Uygulamalar tüm anne-baba ve eğitimcilere çocuklarına sorumluluk almanın yöntemlerini, onlarla iliĢki kurmanın yollarını örnek uygulamalarla anlatıyor. Bu kitapta yazılanları
uyguladığınızda ne kadar somut ve yapıcı sonuçlar aldığınıza büyük bir
keyifle Ģahit olacaksınız.
Arzavul Tepesi
Mehmet Erkan
Bu kitabı; çocuklar, çocuk geliĢim uzmanları, öğretmenler ve aileler okuyup beğendi. Yazar Mehmet Erkan bu kitabını sunarken çocuklara Ģöyle
sesleniyor: “Ercan, Selçuk, Ġbrahim ve Davut…
Onlar Karadeniz’in tepe köylerinden KıranbaĢı’nda
yaĢayan dört kafadardılar. Hayatları köylerindeki
diğer çocuklarınkinden farksızdı.
Ta ki Arzavul Tepesi’nde garip ıĢıklar fark edene
kadar. Arzavul ıĢık saçıyor, uğulduyor, âdeta ağlıyordu. Ġnsanlar çevrelerinde olup bitenlere alıĢmıĢlar, hiçbir Ģeyi araĢtırmaz olmuĢlardı.!”
Onlar, bu yanlıĢ inancı yıktılar ve Mustafa Dede’nin de desteği ile
korkunç
Arzavul’u gözlerine kestirdiler. Çantalarını hazırladılar ve yola koyuldular.
Sen de Karadeniz’in yeĢil tepelerinde yol almak, karanlık ormanlardan geçmek,
dik kayalıklara
tırmanmak ve yol boyunca karĢına çıkacak engellerle mücadele etmek istiyorsan bu kitabı mutlaka oku.
Arzavul’un zirvesinde seni bambaĢka sürprizler bekliyor
Okyanustaki Rehberiniz
Ne Okusak da GeliĢsek