64 - Teshiad

TEMMUZ:
TEMMUZ: 2009
2009
64
64
JohnsonDiversey'in
En Yenilikçi Hijyen Ekibi
Özel T›r› ile Türkiye'yi Dolaflt›
9 nokta, 14 ürün, 40 gün, 5000 km...
TEM‹ZL‹K
Endüstriyel Temizlik
Üretim band›nda
temizli¤i kim yapmal›?
GÜVENL‹K
E¤lenirken
güvende miyiz?
Organizasyon güvenli¤i
CATERING
Yaz aylar›nda toplu
yemek sektöründe
g›da güvenli¤ine
dikkat!
H‹ZMET YÖNET‹M‹
Hizmet sektöründe
Yönetim Sistemleri
ve Belgelendirme
Sizleri de
“kalite ortakl›¤›na”
davet ediyoruz...
Kore Şehitleri Cad. Mithat Uluünlübey Sok. No: 23
Facility Services fiirketidir.
34394 Zincirlikuyu - İstanbul
www.tr.issworld.com
Tel: (0212) 370 26 70 Fax: (0212) 370 26 64
email: [email protected]
“fiimdi okullu olduk”
K
ocaeli’nden Derbent istikametine do¤ru
15- 20 dakikal›k bir yolculuktan sonra tabelas› zor görülen bir yerel otelin bahçesindeyiz. fi›k giyinmifl bayanlar taraf›ndan karfl›lan›yoruz. Hizmet Dergisi’nden geldi¤imizi söyleyince yüzlerde bir gülümseme beliriyor. Ortal›kta tatl› bir telafl seziliyor. Sa¤a sola koflturan
genç k›zlar ve delikanl›lar görüyoruz. Gençlerdeki
heyecan, nerdeyse bahçedeki tüm a¤açlara, çiçeklere sinmifl durumda. Biraz daha ilerleyince bahçenin
öbür köflesindeki haz›rl›klar› görüyoruz; 8-10 adet
kokteyl masas›, üzerlerinde kanepeler, kuruyemifller. Dev bir ç›nar a¤ac›n›n alt›na kurulmufl bir kürsü ve biraz daha ilerde sar› ve viflne renginde içeceklerle doldurulmufl ve bir hizaya sokulmufl bardaklar›n konuldu¤u bir masa.
Giderek kalabal›k art›yor, gençler, Teshiad temsilcileri, bürokratlar, ö¤retmenler bahçede yerlerini al›yorlar. Biraz sonra tand›k birisi, ilk konuflmay› yapmak üzere kürsüye yöneliyor. Evet, san›r›m bu mütevaz› töreni görmeyi en çok arzulayan ve hak eden
kifli diyebilece¤imiz, Hereke Ömer ‹smet Uzunyol
MYO Müdürü H›d›r Akp›nar aç›l›fl konuflmas›n› yapmak üzere kürsüye geliyor. 10 Haziran 2009 Çarflamba günü, Kocaeli Üniversitesi Derbent Uygulama Oteli’nde yap›lan, sektörün ilk okullu çal›flan
adaylar›n›n mezuniyet balosunday›z.
Her fley sade, her fley mütevaz›, her fley olmas› gerekti¤i gibi… Biz, gençlerin kendi bafllar›na kal›p daha rahat mezuniyetin tad›n› ç›karmalar›n› sa¤lamak için usulca oradan ayr›l›yoruz.
Yolda gelirken, sektörün ilk okullu çal›flan adaylar›n›n, giderek sektörde bir nitelik dönüflümüne katk›
sa¤layabilece¤ini, bunun için baflta hizmet al›c›lar›n bunu talep etmesi gerekti¤ini, hizmet veren firmalar›n da bunlar›n istihdam›na öncelik vermesi
gere¤ini düflünüyoruz.
Sonuç olarak da, eme¤i geçen tüm kifli ve kurumlara teflekkür ederek hay›rl› olsun dileklerimizi iletiyoruz.
Konuflmalar birbirini izliyor, diplomalar veriliyor,
biz ilk mezunlar›n aras›na kar›fl›yoruz.
Hepsinin gözleri p›r›l p›r›l ve bir an önce bir ifl bulup
okulda ö¤rendikleri teorik bilgileri hayata geçirmek
arzular›n› yans›t›yorlar.
Sayg›lar›m›zla,
Güneflin biraz daha inmesiyle birlikte sahneyi yan›k
sesli bir bayan sanatç› al›yor. Gençler mezuniyetlerinin tad›n› ç›karmak için çimenler üzerinde sa¤a
sola sallanarak dans ediyorlar.
Tuna Atalay
06
07
08
10
24
Editör
‹çindekiler
Dernekten Haberler / Yeni Üyeler
Sektörden / K›sa K›sa
Haber / JohnsonDiversey’in Hijyen Ekibi Özel T›r› ile
yollarda
28 Sektörden / Hizmet sektöründe diplomal› dönem
32 Söylefli / DGR Group Genel Müdürü Caner
Geban: “Sektörün en yenisi ama tecrübelisiyiz”
34 Endüstriyel Temizlik / Fabrika Temizli¤i; Üretim
band›nda temizi¤i kim yapmal›?
38
42
44
48
Kimyasal / Eczac›bafl› Giriflim Pazarlama, Pevasan
Makine / Hayat Makine, Clean-vac, Karcher...
ARaflt›rma / Ömer Y›lmaz: Tarihi eser temizli¤i
Catering / Yaz aylar›nda toplu yemek sektöründe g›da
güvenli¤i - Catering firmalar› ve tedarikçi iliflkisi
Reklam ‹ndeksi
Ön Kapak: JOHNSONDIVERSEY
Ön Kapak ‹çi: ISS
01: SARUHAN
02 DGR
03 ECZACIBAfiI
04 EKOL TEM‹ZL‹K
05
JOHNSONDIVERSEY
52
56
60
65
68
70
Güvenlik / Organizasyon güvenli¤i
ilaçlama / Keneler, KKKA ve al›nacak önlemler
Peyzaj / Bahçelerde yaz bak›m›
Havuz / Havuz bak›m›nda püf noktalar
Makale / Recep Ali Aksoylu: ‹fl ve ‹flletme
Makale / Dr. Hale Erel: Medeniyet hastal›¤› alerji ve
iflyeri temizli¤inin önemi
72 ‹fl Yönetimi / Hizmet sektöründe ISO 9000: 2008,
09 DO⁄Ufi TEM‹ZL‹K
OHSAS 18001:2007, ISO 14001, 2004 ve ISO 22000
11 ECOLAB
Yönetim Sistemleri ve Belgelendirme Hizmet kalitesine
23 STAR MAK‹NE
geliflimci bir bak›fl ve Kurumsal Akademi
47 KLÜH DEN‹Z
Arka kapak içi: SCHMIDBAUER
Arka kapak: JOHNSONDIVERSEY
78 Teshiad Üye Listesi
79 Fiyat Listesi
80 Anket
Künye
Temizlik ve Servis Hizmetleri ‹fl Adamlar›
(Teshiad) ad›na imtiyaz sahibi
Teshiad Yönetim Kurulu Baflkan›: Selim Canbazo¤lu
Yönetim Yeri
19 May›s Mah. ‹nönü Cad. Ayd›n Sok. Ça¤lar Apt. N.2/13
Kozyata¤›, ‹stanbul
Tel: 0216 478 36 20 - 0216 478 32 77
Faks: 0216 478 33 25
Yay›n Koordinatörü
Recep Ali Aksoylu
[email protected]
Genel Yay›n Yönetmeni ve Sorumlu Yaz› ‹flleri Müdürü
Tuna Atalay
[email protected]
Yaz› ‹flleri Müdürü
Mürsel Çavufl Sezen
[email protected]
Yaz› ‹flleri
Esra Ateflci
Yay›n Kurulu
Recep Ali Aksoylu
Bülent Do¤ru
Haydar Gürkan
Gürkan Do¤anay
Tuna Atalay
Mürsel Çavufl Sezen
Reklam Sat›fl Müdürü
Aydan Dülgero¤lu
[email protected]
Tasar›m ve Uygulama
T.E.M.
Tan ›t›m Etk i nl i kl eri Me rk ez i
Yap›m
TEM Tan›t›m Etkinlikleri Merkezi Ltd. fiti.
Kabatafl Setüstü, Tafll› Ç›k›fl Sok. Lütfiye Han›m
‹fl Merkezi No: 5/ 1, 34427 Beyo¤lu, ‹stanbul
Tel: (0212) 293 22 75 59 Faks: (0212) 252 11 26
www.temtanitim.com [email protected]
Tufan R. Baflak
[email protected]
Bask›
Golden Medya Matbaac›l›k ve Tic. A.fi.
100 Y›l Mah. MAS-S‹T 1. Cad. No:88 34204
Ba¤c›lar, ‹stanbul
www.goldenmedya.com.tr
Tel: (0212) 629 00 24
Yay›n Türü
Yayg›n yay›n, süreli, üç ayda bir.
Bize Ulaflmak için
[email protected]
[email protected]
Teshiad’dan önemli ad›mlar
Teshiad Yönetim Kurulu
Baflkan› Selim Canbazo¤lu.
Üyelik aidat› beflte bir’e düfltü
derlerimizi karfl›layamazken flimdi aidatlar›m›z›
Teshiad Yönetim Kurulu son Yönetim Kurulu toplant›s›nda Teshiad üyeli¤ini özendirici çok önemli
bir karar ald›. Baflkan Selim Canbazo¤lu, al›nan kararla ilgili olarak Hizmet Dergisi’ne flu aç›klamada
bulundu: “Sektörümüzün temsilcisi konumunda
olan derne¤imiz Teshiad’in ayl›k aidat bedelinin
yüksek olmas› nedeniyle y›llard›r elefltiri al›yorduk.
Bu yüzden aidat›n› aksatan üyelerimizde mevcuttu. Üye say›m›z az oldu¤undan, sabit giderleri karfl›layabilmek için mecburen aidatlar yüksek tutulmufltu. Ancak, içinde bulundu¤umuz finansal kriz
döneminde aidat miktar› ve ödemeleri önem kazand›. Derne¤e üye olmak için çok say›da baflvuru
olmas›na ra¤men, ödeme konusuna s›ra geldi¤inde
üyeliklerin gerçekleflememesi, mevcut üyelerimizin
bu konudaki taleplerini dikkate alarak 1 Ocak
2010’dan geçerli olmak üzere temizlik ve hizmet firmalar› için ayl›k aidat miktar›n› 150 TL’den 30 TL’ye
indirmifl bulunuyoruz. Aidatlarla y›llard›r sabit gi-
beflte bir oran›nda düflürdük ama al›nan kararla
üye say›m›zda ciddi bir art›fl olaca¤›n› düflünüyoruz. En önemli gider kalemlerimizden olan Mecidiyeköy’deki dernek ofisimizi 2009 y›l› bafl›nda Kozyata¤›’na tafl›yarak kira maliyetimizi yar› yar›ya indirmifl bulunuyoruz. Üye say›m›z›n artmas› ile sektörümüze tedarikçi sayg›n firmalar›n da derne¤imize
bir çok konuda sponsor olaca¤›n› düflünüyoruz.
AB konusunda protokol imzaland›
Ayr›ca AB sürecinde bir süre sonra mesleki aç›dan
zorunluluk olacak baz› konularda birkaç ayd›r süren giriflimlerimiz muhtemelen temmuz ay›nda sonuçlanacak ve bu durumda Teshiad’› cazibe merkezi haline getirebilecektir. Bu nedenle aidatlar› düflürmüfl olsak da, kazanaca¤›m›z ivme ile daha etkin bir meslek örgütü olaca¤›m›za inan›yoruz.”
Ali Akkoyunlu Teshiad Yönetim
Kurulu’nda
Teshiad Yönetim Kurulu yeni üyelerinden Ali Akkoyunlu 2000 – 2007 y›llar› aras›nda yine Compass
Grup bünyesinde olan Eurest’teki görevinin ard›ndan 2007 y›l›ndan beri Euroserve Temizlik Direktörü olarak çal›fl›yor. ‹stanbul Üniversitesi, Tarih bölümünden mezun olduktan sonra 1989 y›l›nda Ramada Hotel’de ifl hayat›na bafllayan Akkoyunlu, daha sonra Mövenpick, Eresin gibi befl y›ld›zl› birçok
otelde görev ald›. fiu an göreve devam etti¤i Sofra
Grubu’nun multi-hizmetler flirketi Eureserve’de organizasyonlar›n planlanmas› ve görev da¤›l›m›, temizlik departman›n›n organizasyonu, bütçe ç›karma ve takibi, maliyetlendirme ifllemleri, hizmet kalitesini koruma ve gelifltirme toplant›lar› gerçeklefltirme gibi tüm operasyon süreçlerinden sorumlu
olarak çal›fl›yor. Sofra Grubu’nun multi-hizmetler
flirketi Euroserve Tesis Yönetim ve ‹flletimi, Endüstriyel Temizlik, Koruma ve Güvenlik, Teknik ‹flletim
ve Bak›m Onar›m, Depo Yönetimi, Haflere Mücadele, Bahçe Bak›m hizmetlerini içeren genifl hizmet
yelpazesi ile bugün 300’den fazla farkl› noktada, 29
flehirde 3.500 personeli ile hizmet veriyor. “Euroserve Multi Services” kaliteli hizmet ç›tas›n› devaml›
yükseltiyor. Yüksek katl› binalar, ifl ve al›flverifl
merkezleri, endüstriyel tesisler, finansal kurumlar,
bankalar, hastaneler, havaalanlar›, toplu yerleflim
alanlar›, spor tesisleri, ticari ofis binalar, üretim tesisleri, üniversiteler, yüksek teknolojiye sahip tesislere kadar birçok iflletme için, Euroserve Multi Services olarak müflterilerinin ihtiyaçlar›na uygun hizmet paketleri düzenliyor.
Mis-pak Temizlik’ten Musa Bulut
Teshiad’›n yeni üyesi oldu
Mis-pak Temizlik’i temsilen Musa Bulut Teshiad’›n
yeni üyelerinden biri oldu. 1963 y›l›nda Tunceli Malazgirt’te do¤an Musa Bulut, ortaö¤renimini Tunceli ve ‹stanbul’da tamamlad›. Anadolu Üniversitesi
‹flletme Fakültesi’nden mezun olduktan sonra ‹stanbul Üniversitesi ‹flletme Fakültesi’nde Yönetim
ve Organizasyon dal›nda mastar yapt›. Yaklafl›k 20
y›ld›r ticaret hayat›n›n içinde olan Bulut, ayn› za-
manda ‹stanbul ‹l Genel Meclis üyesi.
1992 y›l›nda Mis-pak Grup bir hizmet toplulu¤u olarak kuruldu. Temizlik, güvenlik (koruma, denetim,
gözetim) teknik-peyzaj, ilaçlama, yerinde yemek
üretimi ve organizasyon alanlar›nda faaliyet gösteren Mis-pat Grup, Koflulsuz Müflteri Memnuniyeti’ni esas alarak hizmetlerini sürdürüyor.
Saruhan, Kobi Çevre Jüri Özendirme
Ödülü ald›
‹stanbul Sanayi Odas› taraf›ndan düzenlenen “2. Kobi Çevre ve Çevre Teflvik
Ödülleri” çerçevesinde yap›lan yar›flmada Saruhan Kimya San. Tic. A.fi., Kobi
Çevre Jüri Özendirme Ödülü’nü kazand›. Saruhan Kimya San. Tic. A.fi., do¤al
kaynaklar›n enerji ve hammaddelerin
kullan›lmas›nda çevrenin korunmas›na
ve sürdürülebilir kalk›nma ilkelerine yö-
nelik çal›flmalar› ile at›klar› kayna¤›nda
azaltan, de¤erlendiren, geri kazanan,
yeniden kullan›m›n› sa¤layan ve bertaraf eden sistemleri kullanma kriterlerinin de¤erlendirilmesi neticesinde bu
ödüle lay›k görüldü. Kobi Çevre Jüri
Özendirme Ödülü’nü Saruhan Kimya
San. Tic. A.fi ad›na Yönetim Kurulu Baflkan› Ali Zeki Saruhan ald›.
Plastik ve çevrede söz gençlerde
PAGEV (Türk Plastik Sanayicileri Araflt›rma, Gelifltirme ve E¤itim Vakf›), 9 Avrupa ülkesinden 1500
ö¤rencinin kat›ld›¤› “Enerji, ‹klim De¤ifliklikleri, Do¤ay› Koruma ve Plastikler” konulu münazaran›n
Türkiye aya¤›n›, 30 May›s 2009 tarihinde ‹stanbul ‹l
Genel Meclis Salonu’nda gerçeklefltirdi. Avrupal›
gençleri buluflturan organizasyon, PAGEV’in Avrupa Birli¤i meslek örgütleri ile kurdu¤u s›k› iflbirli¤inin bir sonucu olarak ülkemizde de hayata geçirildi. Plastics Europe (Avrupa Plastik Üreticileri Birli¤i)
taraf›ndan iki y›ld›r gerçeklefltirilen ve bu y›l Türkiye’de ilk kez düzenlenen PAGEV Türkiye Gençlik
Münazara Yar›flmas›’nda, çevresine duyarl› gençler, plastik ve çevre konusunda düflündüklerini özgürce savundu. Yar›flmada, ‘plastik çözümün bir
parças›d›r’ tezine karfl›l›k ‘plastik sorunun bir par-
ças›d›r’ tezi savunuldu. Yar›flmay› kazanan ö¤ren
cileri Kas›m ay›nda Roma’da yap›lacak Avrupa finalinde Türkiye’yi temsil edecek.
Unilever Türkiye’den Bir ‹lk:
Dünya Çevre Günü’ne Özel Yeflil Logo
Unilever Türkiye, att›¤› her ad›mda ticari faaliyetleri için ihtiyaç duydu¤u kaynaklar›n gelecek nesillere azalmadan, tam tersine gelifltirilerek aktar›lmas›na özen gösteriyor. Bilinçli üretim-bilinçli tüketim
döngüsü ile daha yaflan›r bir gelecek için çal›flan
Unilever, bu anlay›fl› do¤rultusunda orijinali mavi
olan logosunu Dünya Çevre Günü’ne özel olarak yeflil yapt›. Unilever’in çevre politikas›n›n her konuda
‘sürdürülebilir’ olmay› hedefledi¤ini belirten Unilever Türkiye, Orta Asya, Kafkasya ve ‹ran Yönetim
Kurulu Baflkan› ‹zzet Karaca; “Çevre felsefemizin
merkezinde en baflta kirlili¤i üretmemek, daha sonra kayna¤›nda ay›r›p geri kazanmak ilkesi yat›yor.
Unilever olarak en büyük arzumuz, bu ilkemizi tedarikçilerimize, müflterilerimize ve tüketicilerimize
yaymakt›r” dedi.
Binbir renkli çiçekler Bauhaus Bahçe
Dünyas›’nda
Yaz geldi, havalar ›s›nd› a¤açlar
yaprakland›, bin bir renkli çiçekler her yan›m›z› sard›. Bahçelerin, balkonlar›n, teraslar›n
olmazsa olmaz› rengarenk çiçekler bol çeflit ve uygun fiyatlarla Bauhaus Bahçe Dünya-
s›’nda sat›fla ç›kt›. Mevsimlik fideler,
karanfiller, camgüzelleri, lilyumlar, çim tohumlar›, güller, papatyalar, sardunyalar, ceylan
gözleri ve daha nice çiçekli çiçeksiz bitkiler Bauhaus Bahçe
Dünyas›’nda sat›fla sunuluyor.
Kene kovan hal› üretildi
‹ngiliz bilim adamlar›n›n gelifltirdi¤i Welsoft® Kene
Kovar Hal› Türkiye’de sat›fla sunuldu. Böcek ve za-
sokmas›n› ve ›s›rmas›n›
rarl› haflerat›n yaklaflamad›¤› dünyada ve Türkiye’de ilk olan teknoloji ürünü hal› sayesinde, özellikle ülkemizde yaz mevsiminde kene yap›flmas›n-
Üniversal Tekstil ile He-
dan kaynaklanan ölümler de art›k tarih olacak. Ev
ve piknik hal›s› olarak Welsoft®-HealthGuard™
markas›yla tüketicilerin kullan›m›na sunulan hal›,
üretilen hal› önde gelen
hem anti-mikrobiyal, hem de anti-böcek ifllevselli¤i
sa¤layarak sivrisineklerden karasineklere, tatarc›klardan kenelere kadar birçok böce¤in konmas›n›,
taraf›ndan da test edildi.
engelliyor.
althGuard
HealthCare
aras›ndaki iflbirli¤i ile
birçok ba¤›ms›z laboratuarlar ve üniversiteler
Bilgi için:
www.welsoft.com.tr
Accor Services Türkiye’den yeni hizmet:
Ticket Compliments® hediye kuponlar›
Kurumsal hizmetlerde dünya lideri olan ve dünya
çap›nda 300’ü aflk›n sadakat program› yöneten Accor Services, Ticket Compliments® hediye kuponlar› ile kurumsal teflvik ve ödüllendirme alan›nda
Türkiye’de de hizmet vermeye bafllad›. Bugüne kadar Ticket Restaurant® yemek kuponlar› ile çal›flanlar›n ö¤le yeme¤i ihtiyac›na profesyonel bir çözüm
sunan Accor Services Türkiye, Ticket Compliments® hediye kuponlar› ile hizmet yelpazesini daha da geniflletti. Accor Services, Ticket Compliments® hediye kuponlar› ile firmalara çal›flanlar›n›n teflvik edilmesi, sat›fl kanallar› ve bayi a¤lar›n›n
ödüllendirilmesi, müflterilerinin sadakatinin art›r›l-
mas›n› sa¤layan pratik bir
çözüm sunuyor. Kupon
sahipleri, birçok seçkin
ma¤azada haz›r giyim,
ayakkab› ve aksesuar
ürünlerinde geçerli olan
Ticket Compliments® Fashion hediye kuponlar› ile
Alt›ny›ld›z/Network/Fabwww.accorservices.com.tr
rika/ Que, Beta, Damat/ ADV/ Tween, D’S, ‹GS, Mudo gibi sektöründe öncü ve güçlü birçok markan›n
yer ald›¤› hizmet a¤› sayesinde istedikleri hediyeyi
seçerek özgürce al›flverifl yapabilecekler.
5 Haziran Dünya Çevre Günü:
Gezegeninizin size ihtiyac› var
Birleflmifl Milletler Örgütü 1972 y›l›nda ‹sveç’in baflkenti Stockholm’de 133 ülkenin kat›l›m› ile düzenledi¤i zirvede, 5 Haziran tarihinin “Dünya Çevre Günü”
olmas›n› oybirli¤i ile kabul
etti. O tarihten bu yana
çevre sorunlar›na kamuoyunun dikkatini çekmek,
halk›n kat›l›m›n› gelifltirmek ve politik ilgiyi artt›rmak üzere dünya genelinde çeflitli etkinliklerle kutlan›yor. 2009 y›l› Dünya
Çevre Günü’nün ana temas› ise “Gezegeninizin Size
‹htiyac› Var”, slogan› da
“‹klim De¤iflikli¤i ile Mücadele için Birleflin” olarak belirlendi.
Bu tema, 06 – 19 Aral›k 2009 tarihleri aras›nda Kopenhag’da gerçekleflecek Birleflmifl Milletler ‹klim
Görüflmeleri Toplant›s›’nda,
milletlerin iklim de¤iflikli¤i
ile mücadelede yeni bir anlaflmada buluflmalar›, yoksullukla mücadele, ormanlar›n geliflmifl kullan›m› ile
ba¤lant›lar›n›n alt›n› çizmeyi
hedefliyor. 1997 y›l›nda yürürlü¤e giren ve Türkiye’nin
13 May›s 2009 tarihinde imzalad›¤› Kyoto Protokolü sona erdi. Aral›k 2009’da Kopenhag’da yap›lacak toplant›, Kyoto’dan sonraki ad›m
olan Kopenhag Protokolü’nün ilk haz›rl›k toplant›s›
olarak kabul ediliyor.
Otel maliyetleri enflasyonunda
temizlik malzemeleri önde gidiyor
Turizm yay›nc›s› ve araflt›rma kurumu Ekin Grubu
h›z›ndaki düflüfle karfl›n, otellerin kulland›¤› mal ve
Araflt›rma Birimi, otellerde kullan›lan mallar ile al›-
hizmet fiyatlar›ndaki art›fl Türkiye ortalamas›n›n
nan hizmetlerin yüzde 95’ini içeren 90 kalemlik bir
üzerinde seyretmeye devam ediyor.
enflasyon endeksi oluflturdu. “Otel Enflasyon Sepe-
“Otel Enflasyon Sepeti Endeksi”ne göre, otellerde en
ti Endeksi”ne göre, y›l›n ilk 5 ay›nda otellerdeki maliyet art›fl› enflasyonun yüzde 66 üzerinde gerçekleflti.
Türkiye ‹statistik Kurumu’nun (TÜ‹K) aç›klamas›na
göre, Türkiye’de enflasyon, geçen y›l›n Ocak-May›s
yüksek fiyat art›fl› temizlik malzemeleri ve teknik
servis malzemelerinde oldu. Bu ürünlerdeki fiyat
art›fl› devam ederken, yiyecek, içecek ve yak›t-enerji fiyatlar›nda y›lbafl›na göre önemli oranda gerile-
döneminde yüzde 9,5 iken, 2009’un ayn› dönemin-
meler yafland›. 2009 bafl›na göre fiyat art›fllar› ciddi
de yüzde 5,24’e geriledi. Bu dönemde, otellerde kul-
oranda düflen kalemlerin bafl›nda do¤algaz geliyor.
lan›lan mal ve hizmet fiyatlar›ndaki art›fllar da yüz-
Ocak ay›nda yüzde 60 civar›nda olan art›fllar, May›s
de 13,1’den yüzde 8,7’ye geriledi. Ancak, fiyat art›fl
sonunda yüzde 7’ye kadar düfltü.
Çal›flan ellerin dostu: Pevalin
Pevalin sanayi alanlar›nda karfl›lafl›lan kat›-s›v› ya¤,
katran, sentetik-selülozik boyalar, zift, bitüm, poliüretan, tüm a¤›r ve yap›flkan kirlilikleri kolayca ciltten uzaklaflt›r›yor. Sanayi alanlar›na özel olarak
üretilen Pevalin, iflletmelere her aç›dan tasarruf
sa¤layan ekonomik, ayn› zamanda sa¤l›kl› bir ürün.
3 gr Pevalin en kirli elin temizli¤i için yeterli. Tasarruflu kullan›ma uygun özel pompas› bir bas›flta 3
gr. dozajlama sa¤l›yor. S›radan maddelerle bir el temizli¤i s›ras›nda 7 lt’den fazla su harcan›rken, Pevalin 1 lt’den az suyla hatta istenildi¤inde susuz temizlik sa¤l›yor. Pevalin ile temizlik süresi de 1 daki-
ka. Alman Su ve Hava Enstitüsü’nün (IWL) yapm›fl
oldu¤u araflt›rmaya göre Pevalin ile yap›lan temizlik ifllemi, at›k suyun ar›tma tesisine çözünmüfl olarak gitmesini ve enerjiden tasarruf edilmesini sa¤l›yor. Pevalin kirlili¤in yap›s›n› da bozuyor, çözünen
kirlilik lavabolara yap›flm›yor, sinmiyor, giderlerde
t›kanma yapm›yor, y›kama alanlar› her zaman temiz kal›yor. Do¤ada %80’in üzerinde parçalan›yor.
Pevalin içerdi¤i lanolin ve di¤er bak›m ya¤lar› ile de
cilde sa¤l›k kazand›r›yor.
www.peva.com.tr
Yeni Güsod Baflkan›: O. Oryal Ünver
29 May›s 2009 tarihinde ‹stanbul Dedeman Oteli’nde Ola¤an Genel Kurul toplant›s› yapan Güsod’un Yönetim Kurul Baflkanl›¤›’na O. Oryal Ünver
seçildi. Yönetim kurulu, Yönetim Kurulu Baflkan›
Taner Canko’nun aç›l›fl konuflmas› ile bafllad›. Hasan Gazi Özer’in baflkanl›¤›nda Divan Heyeti oluflturuldu. Taner Canko’nun Yönetim Kurulu faaliyetlerinin takdiminden sonra Denetim Kurulu Baflkan›
‹zzet M. Fert Denetim Baflkanl›¤› raporunu okudu
ve müteakiben Yönetim ve Denetim kurullar›n›n
ayr› ayr› ibra edilmesi tamamland›. Üyelerin takdirine sunulan tüzük de¤iflikliklerinin kabulünden
sonra, yönetim kuruluna bir as›l befl yedek üye; denetim kuruluna üç as›l ve üç yedek üye için seçimlere geçildi. Yönetim Kurulu as›l üyeli¤ine Taner
Canko, yedek üyeliklere ise Beri Koronyo, ‹zzet M.
Fert, Enis Bozkurt, Metin Onat ve Özcan Do¤an; Denetim Kurulu as›l üyeliklerine Sarp Tarhanac› (Baflkan), Sinan Demir ve K. Mithat K›l›ç; Denetim Kurulu yedek üyeliklerine ise Halil Y›lmaz, Fatih Goca ve
Hasan Gazi Özer seçildiler. Güsod’un federasyon
nezrindeki temsilciliklerine ise Oryal Ünver, Hasan
Gazi Özer, Özcan Do¤an, Beri Koronyo ve ‹smail Ülkü seçildiler. 2009-2011 yeni dönem bütçe planlamas›n›n onay›ndan sonra yeni dönem Yönetim Kurulu Baflkan› Oryal Ünver teflekkür ve kapan›fl konuflmas›n› yapt› ve Taner Canko’ya derne¤in hizmet an›s›n› takdim etti. Hasan Gazi Özer Güsod’un
hediyesini Taner Canko’ya verirken yeni dönemin
Güsod ailesi için hay›rl› olmas›n› diledi.
Temizlik bezleri bakteri yuvas›
‹ngiltere'de Hijyen Konseyi taraf›ndan 8 ayr› ülkedeki evlerden al›nan örneklerin laboratuar incelemesi
yoluyla yap›lan araflt›rman›n sonuçlar›, milyonlarca
evde mutfak muslu¤unun, tuvaletteki sifon kolundan çok mikrop tafl›d›¤›n› ortaya koydu. Araflt›rmada, mutfak lavabosunda kullan›lan bezlerin yüzde
80'inin de tehlikeli bir "bakteri kar›fl›m›'' içerdi¤i ortaya ç›kt›. Yap›lan incelemeler, mutfak musluklar›n›n üçte birinin hijyen flartlar›na uymayacak biçimde bakteri tafl›d›¤›n›, buna karfl›l›k tuvaletlerdeki sifon kollar›n›n ise yüzde 15'inde ayn› durumun söz
konusu oldu¤unu kan›tlad›.
Uzmanlar, yüzde 14 oran›ndaki mutfak muslu¤unun öldürücü de olabilen kolibasili tafl›d›¤›n›, bu
oran›n tuvaletlerdeki sifon kollar›nda ise yüzde 6
olarak tespit edildi¤ini belirtti. Bütün bu mikroplar›n s›k y›kanmayan eller vas›tas›yla yay›ld›¤›na iflaret eden uzmanlar, g›da zehirlenmesine yol açan
campylobacter ya da salmonella gibi bakterilerin ise
en çok mutfakta kullan›lan bezler arac›l›¤›yla yay›ld›¤›na dikkat çekti. Uzmanlar, bakterilerin en kolay
yuvalan›p yay›ld›¤› di¤er ev eflyalar› aras›nda bebeklerin mama sandalyeleri, do¤rama tahtalar›, TV'lerin uzaktan kumanda cihazlar› ve telefonlar›n bulundu¤unu da bildirdi. Araflt›rma ‹ngiltere, Avustralya, Almanya, Hindistan, Malezya, Suudi Arabistan, Güney Afrika ve ABD'deki evlerde yap›ld›.
Kaynak: haber7.com
Güvenlik Sektörü Gözetimi ve Sivil
Aktörler Konferans›
Türkiye Ekonomik ve Sosyal Etüdler Vakf›’n›n (TESEV), Avrupa Komisyonu deste¤iyle yürüttü¤ü ’Güvenlik ve ‹nsan Haklar› Alanlar›nda Sivil Kapasite
Oluflturma ve Demokratik Bilinci Yükseltme’ projesinin kapan›fl konferans› Dedeman Otel’de 11 Haziran 2009 Perflembe günü yap›ld›. ’Güvenlik Sektörü
Gözetimi ve Sivil Aktörler’ bafll›kl› konferansta konuflan Avrupa Komisyonu Türkiye Delegasyonu Siyasi ‹fller, Bas›n ve Enformasyon Bölümü Baflkan›
Dlego Mellado, güvenlik ve özgürlük konusunun
AB’nin ifller yap›s›n›n en önemli ayaklar›ndan oldu¤unu belirterek, bu konular›n AB’ye aday olan ülkelerin önem vermesi gereken konular›n bafl›nda yer
ald›¤›n› söyledi. AB’nin özüne bak›ld›¤›nda demokratik ve hukuksal bir yap›ya sahip oldu¤unun görülece¤ini vurgulayan Mellado: "AB; 10 y›ld›r adalet,
özgürlükler, güvenlik ve insan haklar› konular›nda
bir tak›m standartlar› getirmeye çal›fl›yor. Türkiye
de aday ülke olarak bu alanlardaki konular› al›p içsellefltirmek durumunda" diye konufltu.
Pasaport ve ehliyette “parmak izi”
dönemi bafllad›
Nüfus cüzdan›n›n yerini alacak Türkiye
Cumhuriyeti kimlik kart›nda, kiflilerin
parmak biyometri verisi yer alacak.
Parmak izi bilgileri herhangi bir flekilde
saklanamayacak.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda,
''torba kanun'' olarak nitelendirilen
Bütçe Kanunlar›’nda Yer Alan Baz› Hükümlerin ‹lgili Kanun ve KHK'lere Eklenmesi ile Baz› Kanun ve KHK'lerde
De¤ifliklik Yap›lmas›na ‹liflkin Kanun
Tasar›s›’n›n görüflmeler de Haziran ay›
içinde devam etti.
Alt Komisyon raporunda dikkati çeken baz› maddelere göre, nüfus cüzdan›n›n yerini alacak Türkiye Cumhuriyeti kimlik kart›n›n pilot ve genel
uygulamas›nda, kiflilerin parmak biyometri verisi yer alacak. Parmak biyometri verisi kartta yer alan yonga
ve yongaya nakledilmek üzere geçici
belle¤e kayd› d›fl›nda hiçbir yerde
kaydedilmeyecek, bulundurulmayacak ve saklanamayacak. Parmak izi
biyometri verisinin türü ve al›nma
yafl› yönetmelikle belirlenecek.
Kaynak: TOGF
Bak›rköy'de örnek çal›flma; okullara
ve ibadethanelere temizlik
Kaynak: www.haberturk.com
Bak›rköy Belediyesi, yaklafl›k bir buçuk ayd›r sür-
r›n zorunlu olarak birbirleriyle temas içerisinde bu-
dürdü¤ü çal›flma ile cami, kilise, cem evi ve okulla-
lunduklar› toplu kullan›m alanlar›n›n daha sa¤l›kl›
r› steril hale getiriyor. Temizlik ‹flleri Müdürlü¤ü gö-
hale getirilmesi gerekti¤ini düflündük ve bunun için
revlileri, camilerin iç ve d›fl mekanlar›nda çok kap-
hiçbir fark gözetmeden ibadethaneler ile okullar›-
saml› bir temizlik çal›flmas› yapt›klar›n› ve Tem-
m›z› steril hale getirmek amac›yla çal›flmalar›m›za
muz ortas›na kadar tüm ibadethanelerin temizlik
bafllad›k. Özellikle hal›lar profesyonel bir ekiple ve
çal›flmalar›n›n tamamlanaca¤›n› belirttiler. Bak›r-
uygun malzemeler kullan›lmadan temizlendi¤inde
köy Belediye Baflkan› Atefl Ünal Erzen, tüm ibadet-
sa¤l›k aç›s›ndan büyük tehlikeler yaratt›¤› için ifle
hanelerin düzenli olarak temizlik çal›flmalar›n›n
ilk olarak camilerle bafllad›k. fiu anda camilerde
sürdürülece¤ini belirterek: “‹stanbul’un tüm dün-
sürdürdü¤ümüz bu çal›flmay› Bak›rköylü yurttaflla-
yaya aç›lan kap›s› olan Atatürk Havaliman› Bak›r-
r›m›z›n ibadetlerine mani olmamak ad›na yats› na-
köy s›n›rlar› içerisinde. Bak›rköy günde yaklafl›k iki
maz› ile sabah namaz› aras›nda kalan sürede ger-
milyon kiflinin vakit geçirdi¤i bir merkez. Bu neden-
çeklefltiriyoruz. Daha sonra kilise, cem evi ve okul-
le Türkiye’nin içinde ve d›fl›nda gerçekleflen tüm
lar›m›z› da temizleyerek çal›flmam›z›n ilk aya¤›n›
sa¤l›k ile ilgili sorunlarda Bak›rköylüler olarak bire-
bitirece¤iz. Bu çal›flmay› s›n›rlar›m›zda bulunan her
bir tehdit alt›nday›z. Biz salg›n hastal›klar konusun-
ibadethane ve okula senede üç kere tekrarlamay›
da elimizden geleni yapmaya çal›fl›yoruz. ‹nsanla-
planl›yoruz” dedi.
Temizlik operasyonu san›klar›
tahliye edildi
Kaynak: www.hurriyet.com.tr
Eskiflehir’de ihalelere fesat kar›flt›rd›klar› iddias›yla
polis taraf›ndan yakalanan ve ç›kar›ld›klar› mahkemece tutuklanan 2 san›k ilk duruflmada tahliye oldu. Emniyet Müdürlü¤ü Kaçakç›l›k ve Organize
Suçlarla Mücadele fiubesi ekiplerinin geçen Mart
ay›nda Eskiflehir’de düzenledikleri ‘Temizlik-26’
kod adl› operasyonda hastaneler ile okullar›n temizlik ve yemek ihalelerine fesat kar›flt›rd›klar› iddias›yla 16 kifli yakalanm›flt›. Gözalt›na al›nan flüphelilerden Kürflat Koflumcu ile ‹brahim Yavafl ç›kar›ld›klar› mahkemece tutuklanarak cezaevine gönderilmifl 14 kifli de serbest b›rak›lm›flt›. San›klardan
9’u hakk›nda ‘‹haleye fesat kar›flt›rmak, suç ama-
c›yla örgüt kurmak’ suçlar›ndan Eskiflehir 2’nci A¤›r
Ceza Mahkemesi’nde dava aç›ld›. 2’nci A¤›r ceza
Mahkemesi’nde bugün yap›lan ilk duruflmaya tutuklu san›klar Kürflat Koflumcu (39) ve ‹brahim Yavafl (51) ile tutuksuz san›klar Müslüm Günbe¤i (39),
Altan Kaya (27), Nuh Mehmet Durukan (29), Erol
Tenekecio¤lu (59), ‹zzet K›l›ço¤lu (26), ‹smail Yavafl
(25), Zekiye Baba (39) kat›ld›. Mahkeme heyeti dava
dosyas›n›n Ankara A¤›r Ceza Mahkemesi’ne gönderilerek Say›fltay’dan bilirkifli raporu al›nmas›n› kararlaflt›r›p tutuklu san›klar Kürflat Koflumcu ile ‹brahim Yavafl’›n tahliyesine karar vererek duruflmay› erteledi.
Sensormatic, TelPark ile Türkiye ve
dünyada bir ilke imza att›
Sensormatic Ar-Ge departman› taraf›ndan gelifltirilmifl cep telefonu ile kontrol edilen otomatik
park bariyer sistemi olan TelPark, ak›ll›
yaz›l›m›, fl›k tasar›m› ve ihtiyaca
uygun farkl› versiyonlar› ile
Türkiye ve dünyada bir ilk.
GSM numaran›z› sisteme
kay›t ettirdikten sonra
park alan›na geldi¤inizde
cep telefonunuzdan TelPark üzerinde yer alan SIM karta ait telefon numaras›n› bir kez arama-
n›z park yapabilmeniz için yeterli oluyor. Üstelik bu
arama ücretsiz yap›labiliyor. Arama yapt›¤›n›zda
sistem sizi otomatik olarak tan›y›p bariyeri indiriyor. Park alan›ndan ayr›ld›¤›n›z› alg›layan TelPark, arac›n›z› ç›kartt›ktan sonra otomatik olarak
bariyeri kapat›yor. Modele göre de¤iflen haf›za seçeneklerine sahip olan TelPark’a opsiyonel audio modül ile uyar› veya karfl›lama mesajlar› adapte edilebiliyor. TelPark, opsiyonel yaz›l›m› sayesinde kullan›m detaylar›n› raporlayabilme özelli¤i ile dikkat
çekiyor.
Kaçak ilaçlama flirketleri keneden
h›zl› ço¤al›yor
Keneden ölümlerin yaratt›¤› panik, ruhsats›z çal›flan ilaçlama flirketlerinin say›s›nda patlama yapt›.
‹stanbul'da son üç y›lda kaçak çal›flan ilaçlama flirketi say›s› 350'ye ulaflt›. Kenenin neden oldu¤u K›r›m Kongo Kanamal› Atefli (KKKA) hastal›¤› Türkiye'de can almaya devam ederken say›lar› h›zla artan ruhsats›z ilaçlama flirketleri de vatandafl›n kene
korkusunu kullanmaya bafllad›. ‹laçlama taleplerinde yaflanan art›fl, sektörde ruhsats›z faaliyet gösteren flirket say›s›nda patlamaya neden oldu. Sadece ‹stanbul'da son 3 y›lda 350'ye yak›n ruhsats›z çal›flan kene ilaçlama flirketi ortaya ç›kt›. Bu flirketlerden birço¤unun pahal› olan kene ilac› yerine klasik
böcek ilac› kulland›¤› belirtilirken uzmanlar "Bilinçsiz ilaçlama keneyi azaltmad›¤› gibi daha da art›r›r"
uyar›s›nda bulundu. Son 4 y›lda, Sa¤l›k Bakanl›¤›'ndan ruhsat alan ilaçlama flirketi say›s› 110'a
ulaflt›. Daha önce birçok belediyenin ücretsiz yapt›¤› ilaçlamalara metrekare bafl›na fiyat uygulamas›
da getirildi. Baz› belediyeler sadece sokaklar› ücretsiz ilaçlarken, bahçe ve evler için ücret almaya bafllad›. ‹stanbul Büyükflehir Belediyesi (‹BB), kapal› ve
aç›k alanlarda 100 metrekareye kadar ilaçlamalar
için 60 TL, 100 metrekare üzerindeki her 1 metrekare için de 50 kurufl al›yor. Ankara Büyükflehir Belediyesi ise bin metrekareye kadar metrekare bafl›na
40 kurufl, bin metrekare üstü için metrekare bafl›na
20 kurufl al›yor. ‹zmir Büyükflehir Belediyesi ise kene ilaçlamas› için ücret talep etmiyor.
Kaynak: www.referansgazetesi.com
Sigaras›z Bir Dünya Günü
Dünya Sa¤l›k Örgütü taraf›ndan “Sigaras›z
Bir Dünya Günü” olarak ilan edilen 31 May›s'›n bu y›lki önemi, 2012 y›l›nda bütün
dünya ülkeleri dumans›z olacakken ülkemizde 19 Temmuz 2009 tarihinden itibaren
lokanta, bar, kahvehane ve tüm e¤lence
yerlerinde art›k sigara içilmiyor. Yani Türkiye bu konuda dünyadaki ilk 13 ülke aras›na
girecek! Türk Tabipler Birli¤i'nden yasayla
ilgili yap›lan aç›klamada, yasan›n ç›kt›¤› her
ülkede son dakikaya kadar sigara endüstrisi
kaynakl› durdurma giriflimleri oldu¤u hat›rlat›ld›. Bu durumun ülkemizde de yaflanabilece¤ini belirten Tabipler Birli¤i, bu kanunun ülkemizde sigara içen 22 milyon kiflinin
ba¤›ml›l›¤›ndan kurtulmas›, y›lda sigaraya
ba¤l› 100 bin ölümün, 90 bin akci¤er kanserinin azalmas› için, gençlerin sigaraya bafllamamas› için bir f›rsat oldu¤u vurguland›.
Kaynak: www.sagliginsesi.com
(Prof. Dr. Elif Da¤l›)
ILO'nun gündemi iflsizlik
Uluslararas› Çal›flma Örgütü (ILO)’nün bugünlerde
en önemli gündem maddesi iflsizlik. Örgüt bu y›l›n sonuna kadar dünya genelinde iflsiz kalacaklar›n say›s›n› 240 milyon olarak tahmin
ediyor. Örgütün Cenevre'deki y›ll›k çal›flma konferans›na çok say›da dünya lideri
de kat›l›yor. Uluslararas› Çal›flma Örgütü,
dünya hükümetlerini istihdam yaratmak
için özel giriflimde bulunmaya ve iflsizleri koruyacak düzenlemeleri gelifltirmeye ça¤›r›yor. U zmanlara göre iflsiz oranlar›ndaki art›fl, üretim ve
hizmet sektörleri krizden a¤›r darbe gören sanayileflmifl ve geliflmekte olan ülkelerde daha fliddetli yaflanacak. Amerika Birleflik Devletleri'nde
son 1,5 y›lda iflini kaybedenlerin say›s› 7
milyonun üzerinde. Avrupa Birli¤i ise, son
10 y›l›n en a¤›r iflsizlik verilerini geçti¤imiz günlerde aç›klad›. Avrupa Birli¤i genelinde iflsizlerin say›s›n›n 21 milyon civar›nda oldu¤u tahmin ediliyor. Tahminler, Avrupa Birli¤i'nde iflsizli¤in ikinci dünya savafl› sonras›ndaki en yüksek düzeyine olaca¤›na iflaret ediyor.
Sektörde e-hizmet dönemi:
www.temizlikdeposu.com
Sektörün öncülerinden Kutlukhan Tüte hizmet sektörünü zaman›n flartlar›na uygun yepyeni bir
hizmetle tan›flt›rd›. Endüstriyel ürünlerin sat›ld›¤›
ilk e-ticaret sitesi olma özelli¤i tafl›yan www.temizlikdeposu.com, hem zaman, hem maliyet aç›s›ndan
oldukça cazip f›rsatlar sunuyor. Temizlik kimyasal-
lar›, temizlik makineleri, temizlik ka¤›tlar›, temizlik
sarf malzemeleri ve gereçleri, kat arabalar› çöp ve
malzeme arabalar› olmak üzere befl ana kategoride
yüzlerce ürüne ulaflma imkan› bulabilece¤iniz sitede kendi ürünlerinizi sunma olana¤›n›z da var.
Sitede fiyat karfl›laflt›rmas› da yapabiliyorsunuz.
Dünyan›n en pahal› 10 markas›
Millard Brown Optimor adl› kuruluflun her yapt›¤›
"Dünyan›n En Pahal› Markalar›" araflt›rmas›nda bu
y›l Google 100 milyar 39 milyon dolar ile 1 numara
oldu.
Dünyan›n en pahal› markalar› s›ralamas›nda ikinci
s›rada ise Bille Gates'in sahibi oldu¤u yaz›l›m devi
Microsoft yer al›rken üçüncülü¤ü ise geçti¤imiz
günlerde Yönetim Kurulu Baflkanl›¤›'na Muhtar
Kent'in getirildi¤i Coca-Cola markas› oldu. Millard
Brown Optimor'un listesinde dördüncü s›rada IBM,
beflinci s›rada McDonald's, alt›nc› s›rada Apple ve
yedinci s›rada ise Çin'in telekomünikasyon devi
ChinaMobil yer ald›. ‹lk 10 s›ralamas›nda en dikkat
çekici de¤iflim ise 2008 y›l›nda ikinci s›rada yer alan
Generale Electric, 2009 y›l› s›ralamas›nda 6 basamak birden gerileyerek sekizincili¤e düfltü. S›ralamada Vodafone dokuzuncu olurken, sigara markas› Marlboro da onuncu s›radaki yerini korudu. Listede hiç Türk flirketi yok.
Kaynak: www.ekonews.com
‹flçiye evinde temizlik yapt›ran genel
müdüre “etik” cezas›
Kamu Görevlileri Etik Kurulu, "temizlik firmas›n›n
baz› elemanlar›n› mesai saatleri içerisinde evine
gönderip temizlik yapt›rd›¤›'' belirtilen Enerji Bakanl›¤› Petrol ‹flleri Genel Müdürü Erdal Gülderen'in, etik kurul ilkelerine ayk›r› davrand›¤›na karar verdi. Etik Kurul'un konuya iliflkin karar›, Resmî
Gazete'de yay›mland›. Karara göre, flikâyetçi Mehmet Y›lmaz dilekçesinde, "Enerji Bakanl›¤›'na ba¤l›
Petrol ‹flleri Genel Müdürü Erdal Gülderen'in, 2007
y›l› Haziran ay›nda hafta içinde 5 temizlik iflçisini
devletin arabas›yla 4 gün süreyle mesai saatleri
içinde, evine temizli¤e gönderdi¤ini, söz konusu iflçilerin mesai saatleri içinde dairede bulunmamalar› nedeniyle 4 günlük ücretlerinin kesilerek ma¤dur
edildiklerini, bu durumdan dairede çal›flan di¤er
personelin de haberinin bulundu¤unu'' iddia etti.
‹ddialar› inceleyen Etik Kurul'un karar›nda, Gülderen'in, 5 Haziran 2007 günü evinde boya badana
yapt›rd›¤› s›rada, Bakanl›k hizmet al›m› yöntemiyle
temizlik firmas› ile çal›flan bir iflçinin mesai saatleri içinde bir tam gün, 2 iflçinin yar›m gün ihale flartnamesi d›fl›nda özel iflinde çal›flt›rd›¤› ve çal›flt›rd›¤›
bu iflçilere hizmet karfl›l›¤› olarak bir miktar para
ödedi¤i belirtildi. Genel Müdür Gülderen, Etik Kurul'a gönderdi¤i savunmas›nda, "bir iflçinin bir gün,
2 iflçinin ise yar›mflar gün olmak üzere, evde boya
yapan ustalara nezaret ettiklerini ö¤rendi¤ini, kendi talimat› olmaks›z›n evine gönderilen 3 müteahhit eleman›ndan, 2 gün süreyle kurumunun kamu
hizmeti alamad›¤› düflüncesiyle, ayl›k asgari ücretin iki günlük brüt tutar›n› saymanl›k veznesine yat›rd›¤›n›'' belirtmiflti.
Kaynak: Zaman
Eflini döven adama temizlik yapma
cezas›
Artvin’in Yusufeli ilçesinde ikamet eden Osman D.
(40) hakk›nda, kiral›k ev tutma konusunda tart›flt›¤› efli Ayfle D’yi (34) "kasten yaralad›¤› ve silahla
tehdit etti¤i" gerekçesiyle Yusufeli Asliye Ceza Mahkemesinde dava aç›ld›. Mahkeme heyeti, yarg›lama
sonunda Osman D’ye 3 ay 22 gün hapis cezas› verdi. Heyet daha sonra cezay›, denetimli serbestlik
uygulamas› kapsam›nda, kamu hizmetinde 3 ay 22
gün süreyle temizlik yapma cezas›na çevirdi. Osman D, Yusufeli Kaymakaml›¤› bünyesindeki Yarbafl› köyü muhtarl›¤› emrinde köydeki çeflitli temizlik hizmetleri ile yap›m onar›m ifllerinde günde 8
saat süreyle çal›flarak cezas›n› çekiyor.
Kaynak: www.habervitrini.com
Belediyeden plajlara “makineli” temizlik
Çanakkale’nin Gelibolu ilçesinde belediye, sahil ve
plajlarda her y›l periyodik olarak gerçeklefltirdi¤i temizlik ve düzenleme çal›flmas›n› bu y›l daha farkl›
yap›yor. Turizm sezonunun aç›lmas›yla harekete
geçen belediyenin, sahil fleridindeki kötü görünümü ortadan kald›rmak amac›yla sahil temizleme
arac›n› devreye soktu¤unu belirten Belediye Baflkan› M.Mustafa Özacar, “Sahil temizli¤i büyük zaman
ve çok büyük emek harcamak gerektiriyor. Bizlerde
bunun yap›lmas› için bir makine olup olmad›¤›n›
araflt›rd›k. Sonunda ald›¤›m›z bu makine ile deneme çal›flmalar›na bafllad›k. Bu makine sahildeki kumu kald›r›yor ve kumun içindeki kirlilikleri temizliyor” dedi.
Kaynak: www.kenthaber.com
Su depolar› temiz tutulmal›
G›da Mühendisleri Odas› Kocaeli Temsilcisi G›da
Yüksek Mühendisi Mehmet Akif fien, su depolar›n›n
temizlenmedi¤inde çeflitli hastal›klara sebep olabilece¤ini belirterek, su depolar›n›n en az 6 ayda bir
dezenfekte edilmesi gerekti¤ini söyledi. fien, yapt›¤›
aç›klamada apartmanlarda, okullarda ve camilerde
yedekleme ve depolama amac›yla su depolar› bulundu¤unu hat›rlatt›. Dikkatli kullan›lmad›¤›nda su
depolar›n›n birer mikrop yuvas› haline geldi¤ini ve
birçok hastal›klar›n ortaya ç›kmas›na sebep oldu¤unu vurgulayan fien, Dünya Sa¤l›k Örgütü’nün rakamlar›na göre, hastal›klar›n yüzde 80’inin kirli sulardan bulaflt›¤›n› bildirdi. fien; “Su depolar› geçirgen olmayan hammaddeden yap›lm›fl olmal›d›rlar.
Depolara gelen sular›n borulardan herhangi bir s›z›nt› ile bulaflmam›fl olmas› gerekmektedir. Depolardaki sular yaln›zca su kesintilerinde de¤il devaml› kullan›lmal›d›r. Böylece depolardaki su sirkü-
le olmufl dolay›s› ile beklemeden kullan›lm›fl olur.
Depolar yetkili firmalarca T.C.Sa¤l›k Bakanl›¤›
onayl› temizlik ve dezenfeksiyon ürünleri ile dezenfekte edilmelidir. Apartman veya site yöneticileri
kimyasallar›n bakanl›k onay belgelerini firmalardan istemelidirler. Yetkisi ve iflinin ehli olmayan kifliler taraf›ndan yap›lan dezenfeksiyon ifllemleri daha büyük sa¤l›k risklerinin ortaya ç›kmas›na sebebiyet verir. Su depolar›ndan belirli periyotlarda
analiz yapt›r›lmal›d›r. Su depolar› paslanmaz çelikten ve sa¤lam olmal›, ek yerlerinde köfleler olmamal› böylece temizli¤i daha kolay mikroorganizma
geliflmesi daha zor olur. E¤er depolar beton olursa
mutlak suretle epoksi ile s›vanmal›d›r. Epoksi mikroorganizma geliflmesini önleyici bir maddedir. Temizlik ve dezenfeksiyon ifllemlerinin her su deposu
için en az 6 ayda bir yap›lmas› gerekmektedir” dedi.
H1N1’in çaresi sürekli temizlik
Meksika'da ortaya ç›kmas›n›n ard›ndan h›zla tüm
dünyaya yay›lan “domuz gribi (Influenza A-H1N1 virüsü) Türkiye'nin de içinde bulundu¤u 43 ülkede 15
binden fazla kiflide görüldü ve bu vakalardaki ölüm
say›s› her geçen gün art›yor. Grip virüsleri insandan
insana öksürük ve hapfl›rma yoluyla, ya da grip virüsü bulaflan bir yere dokunulduktan sonra, eller a¤›z ya
da buruna götürüldü¤ünde de bulaflabiliyor. Domuz
gribinden korunman›n ise birkaç basit yolu var;
• Öksürme ve hapfl›rma s›ras›nda a¤›z ve burun bir
mendil ile kapat›lmal›.
• Mendil kullan›ld›ktan sonra çöp sepetine at›lmal›.
Öksürdükten ve hapfl›rd›ktan sonra eller bol su ve
sabunla y›kanmal›. Alkol içeren el y›kama antiseptikleri de etkilidir.
• Kirli ellerle gözlere, burna ve a¤za dokunulmamal›.
Schmidbauer Türkiye’de faaliyete geçti
Sinerji Özel Güvenlik Hizmetleri Ltd. fiti. ile Türkiye
pazar›na ad›m atan Schmidbauer, Türkiye’de faaliyet göstermeye bafllad›¤›
günden beri Kurukahveci Mehmet
Efendi, Byottel, Dedeman Hotel fiile,
Aç›k ‹letiflim, A¤ao¤lu My City Otel,
Radyo Vatan, Armada Hotel, The Sofha
Hotel, Merinos, Baumax, The Central Palace,
Novotel ve ‹bis Otel ile çal›flmaya bafllad›. Schmidbauer; tesis yönetimi, sözleflmeli temizlik, tuvalet
hizmetleri, medikal ve klinik at›k yönetimi, kat destek hizmetleri, haflere ilaçlama ve bahçe bak›m hizmetleri, teknik destek hizmetleri dahil olmak üzere
destek hizmetleri alan›nda faaliyet
gösteriyor. 1978 y›l›ndan bu yana
Schmidbauer, bir tesisin ihtiyaç duyabilece¤i tüm hizmetleri kombine
ederek, müflterisinin hem zaman, hem de para maliyetlerini düflürüyor, flirketlerin kendi ihtisaslar›na
odaklanmalar›n› sa¤l›yor.
Güçlü bir imaj için…
‹maj›m›z›n en önemli unsurlar›ndan biri difllerimizin düzgün ve sa¤l›kl› görünmesidir. Oysa ifl dünyas› içerisinde en s›k ihmal edilen de yine difl bak›m›
oluyor. Difl hekimi Kambiz Mohseni ifl yerinde difl
bak›m› için yap›lmas› gerekenleri flu flekilde s›ral›yor;
• A¤›z bak›m›n›n en temel unsuru difl
f›rçalamakt›r. E¤er yemekten sonra difllerimizi f›rçalayam›yorsak, en az›ndan su ile bir iki kez a¤z›m›z› çalkalamal›y›z.
• fiekersiz sak›zlar da difllerin yüzeyindeki birikimleri azalt›r.
• Elmay› ›s›rarak yemek hem difletlerinizi güçlendirir, hem belli oranda difl yüzeylerinin temizli¤ini
sa¤lar.
• Asitli içecekler mine tabakas›nda afl›nmaya sebep
olur. Bu yüzden pipet kullanarak asitli içeceklerin
diflinizdeki zararl› etkilerini azaltabilirsiniz.
• ‹flyerinde mümkün oldu¤unca flekeri yiyecekleri
tüketmeyin. fiekerli yiyecekler a¤›zda bakteriler için
ideal bir ortam oluflturur.
• fiekerli ve asidik yiyeceklerden sonra diflleri
hemen f›rçalamak minenin afl›nmas›na yol açar. Bu
yüzden f›rçalama hemen yap›lmamal›, a¤›z önce
suyla çalkalanmal›, difller yar›m saat sonra f›rçalanmal›d›r.
Bunun ötesinde difl beyazlatma ile difllerin 45 dakikada beyazlat›labilece¤ini de belirten Mohseni, difllerinde flekil bozuklu olanlar için de üç farkl› yöntem öneriyor; “Diflin rengini veya fleklini de¤ifltiren
bonding yöntemi, diflin ön yüzünü kaplayarak difl
görünümünü tamamen de¤ifltiren laminate venerler ve full seramikler uygulamalar, difl konusunda
en s›k uygulanan estetik çözümler. Bu yöntemler
birçok kiflinin ifl dünyas›nda imaj›n› güçlendirerek,
özgüveni artt›r›yor.”
Küresel krizden etkilenenlere
ücretlendirme tüyolar›!
Küresel kriz nedeniyle baz› flirketler çal›flanlar›yla
anlafl›p ücrette indirime gitti, pek çok flirket ise çal›flanlar›na zam yapmad›. Krizde ücretlendirme,
Yenibiris.com taraf›ndan yay›nlanan Yenibirifl
Dünyas› Dergisi’ne de konu oldu. Yönetim dan›flmanl›¤› flirketi Hay Group taraf›ndan üçüncüsü gerçeklefltirilen Krizde Ücretlendirme Araflt›rmas›’na
göre dünya çap›ndaki flirketlerin yüzde 27’si, Avrupa’dakilerin ise yüzde 30’u çal›flan say›s›n› azaltt›.
Yenibirifl Dünyas› Dergisi de bu araflt›rmay› sayfalar›na tafl›d›. Bask›n›n artt›¤› dönemlerde ödeme
planlar›n›n çal›flanlar taraf›ndan kabul görüp görülmemesi çok önemli. Uzun dönemli bir bak›fl aç›s› ile olas› risklerin azalt›lmas›, maafl azaltma/de¤ifltirme planlar›yla birlikte çal›flanlara emeklilik ve
çocuk bak›m› gibi konularda katk› sa¤lanmas›, Toplam Ödüllendirme (Total Reward) Sistemi ve esnek
çal›flma saatleri gibi uygulamalarla motivasyonun
art›r›lmas› ve çal›flanlara yükselme f›rsat› sunan
de¤iflken ödeme planlar›n›n uygulanmas› gibi öneriler de krizi daha -kolay- aflman›n yollar› olarak
gösteriliyor.
G Tekstil, Sami Evren: “Ucuz ürün uzun
vadede kâr de¤il zarar getiriyor”
G Tekstil yetkilisi Sami Evren, ifl elbiselerinde temizlik firmalar›n›n tercihinin genellikle önlükten
yana oldu¤unu söyledi. Evren: “Sektöre ve iflletmeye göre model ve tasar›mlarda farkl›l›klar olsa da,
malzeme seçimi ve üretim mant›¤› olarak benzer
ürünler tercih edilmektedir. Burada öncelikli aran›lan özellik ise, hangi sektörde olursa olsun, mutlak
suretle hijyen gerektiren ortamlarda çal›fl›laca¤›
düflünülerek, buna uygun kumafl türlerinin seçilmesi ve üretimidir.
Temizlik personellerinin hijyen nedeni ile k›yafetlerini s›kça y›kayacaklar› düflünülerek kullan›lacak
ürün ve üretim fleklinin bu deformasyona uygun
hale getirilmesi talep edilir. Bu özelli¤e sahip ürünler, maliyet aç›s›ndan bak›ld›¤›nda yüksek maliyetli gibi görünse de geçmiflte sürekli deforme olan ve
sürekli yenilenmesi gereken, amaca hizmet etmeyen daha düflük maliyetli ürünlerle k›yasland›¤›nda
asl›nda çok daha ekonomik hale gelir. Düflük kalitede ürün kullan›lmas›n›n daha pahal›ya mal oldu¤unun fark›nda olan firmalar, günümüzde fiyat/kalite
paritesini göz önüne almak suretiyle, kaliteli,
amac›na uygun seçimlere do¤ru yönelmektedirler” dedi.
Görsel uygunluk ve kullan›m sonras› uygulama kolayl›¤› aç›s›ndan genellikle tercih
edilen kumafl türleri Alpaka ve Gabardin. Bu kumafllar›n kendi içinde kalite
s›n›flar› mevcut ve gellikle s›k y›kama
ve ütülemeye oldukça elveriflli oldu¤undan tercih ediliyorlar.
Güvenlik firmalar›nda firmalar›n
a¤›rl›kl› tercihleri ise gömlek, pantolon, mont ve flapka kombinasyonlar›
oluyor. Sektörel ve firmalara özel tasar›m ve kumafl farkl›l›klar› olmakla beraber a¤›rl›kl› olarak cotton, serj, fresko
gibi kumafllardan üretilmifl ürünler talep
ediliyor. Bu ürünlerde de kullan›m sonras› uygulama kolayl›¤› ön planda tutuldu¤u için seçimler bu
www.gpromosyon.com
do¤rultuda yap›l›yor.
Sektör temsilcileri G›da Güvenli¤i
Kongresi'nde buluflacak
Tar›m ve Köyiflleri Bakanl›¤›'n›n 2009 y›l›nda bafllatm›fl oldu¤u “Güvenilir G›da, Sa¤l›kl› Yaflam” kampanyas› kapsam›nda düzenlenen “G›da Güvenli¤i
Kongresi”, 4 Aral›k 2009 Cuma günü sektör temsilcilerini ‹stanbul Harbiye Askeri Müze'de buluflturacak.
G›da Güvenli¤i Derne¤i öncülü¤ü ve Ambalaj Sanayicileri Derne¤i (ASD), Beyaz Et Sanayicileri ve Dam›zl›kç›lar Birli¤i (BESD-B‹R), Sa¤l›kl› Tavuk Bilgi
Platformu (STBP), Türkiye Süt, Et, G›da Sanayicileri
ve Üreticileri Birli¤i (SETB‹R), Tüketiciler Derne¤i
(TÜDER), Türk G›da ‹flverenleri Sendikas› (TÜG‹S) ve
Yumurtac›lar Birli¤i (Yum-Bir) iflbirli¤inde, düzenlenen “G›da Güvenli¤i Kongresi”ne 400 kiflinin kat›lmas› ön görülüyor. Kongre ayr›ca G›da Güvenli¤i
Derne¤i'nin Türkiye temsilcisi oldu¤u ve 52 ülkeden
3000 kiflinin üzerinde üyesi bulunan Uluslararas›
G›da Güvenli¤i Kurumu IAFP-International Association for Food Protection) taraf›ndan da destekleniyor. G›da sektörünün gelifliminde ve kamuoyunda
g›da güvenli¤inin do¤ru alg›lanmas›nda önemli bir
referans noktas› olacak olan “G›da Güvenli¤i Kongresi” periyodik olarak her y›l düzenlenecek.
Bilgi için: www.gidaguvenligikongresi.org
Ka¤›t hediye çeki devrine son
Hediye çeki sistemine hediye kart ile farkl› ve çok
daha ça¤dafl bir bak›fl aç›s› getiren Multinet GiftCard, son derece pratik bir çözüm sunuyor. Ka¤›t
hediye çeki devri Multinet GiftCard ile sona eriyor.
Kifliye özel logolu ve kapal› devre kart sistemi sayesinde, müflterilere prestijli hizmet sunman›n yan›
s›ra, diledi¤iniz kampanya modelini hediye kartlar›na entegre edebiliyorsunuz. Bu sayede y›rt›lan, kaybolan ka¤›t hediye çeki devri de Multinet GiftCard
ile sona eriyor. Hediye çeki üretmek ve stok takibi
yapmak, taklit hediye çeki üretiminden kaynaklanan suistimalleri önlemek gibi ifl yüklerinden kurta-
r›p üst düzey bir güvenlik sistemi sa¤l›yor. Ayr›ca
müflteri portföyünü geniflleterek, markan›n prestijini ve bilinirli¤ini artt›r›yor.
Giftcard; Sarar, YKM, Network, ‹pekyol, Sarar, Damat, Tween, Beta, ‹nci, Kemal Tanca ve Flo gibi
dünya çap›nda markalar›n yer ald›¤› bini aflk›n üye
ma¤azada al›flverifl yapabilme imkan› yarat›rken;
giyimden ayakkab›ya, çantadan kozmeti¤e, ev tekstilinden mobilyaya kadar birçok hediye alternatifinden birini seçme flans› sunuyor.
www.multinetgiftcard.com
Protex’ten antibakteriyel
el temizleme jeli…
S›radan sabunlara oranla bakterilere karfl› 10 kat
daha fazla koruma sa¤layan Protex, zararl› bakterilerin yüzde 99’unu yok eden yeni Protex Antibakteriyel El Temizleme Jeli ile hijyeni sürekli elinin alt›nda bulmak isteyenlere, pratik ve susuz temizlik
imkan› sa¤l›yor. Baflta domuz gribi olmak üzere
bakteriler yoluyla bulaflan tehlikeli hastal›klara
karfl› korunman›n en önemli yollar›ndan biri, el y›kamak… El hijyenine önem verenlerin ev ve ifl yerlerinde s›kl›kla bulundurdu¤u Protex ürünlerine eklenen yeni antibakteriyel el temizleme jeli istenilen
her yerde ve her an susuz-havlusuz temizlik ve pek
çok hastal›¤a karfl› koruma sa¤l›yor.
Kamu halk sa¤l›¤› uzmanlar›,
bulafl›c› hastal›klar› önlemek
için ellerin s›k s›k y›kanmas›
gerekti¤ini vurguluyor. Zaman›n›n büyük bir ço¤unlu¤unu
d›flar›da geçirenler, toplu tafl›ma araçlar› gibi bakterilerin s›k bulundu¤u ortamlarda bulunanlar ve çal›flanlar
için el temizleme jelleri,
kurtar›c› özellik tafl›yor.
Yurt d›fl›nda ve Türkiye’de
de Sa¤l›k Bakanl›¤› tarz› birimler, bulafl›c› hastal›klara
karfl› el temizleme jellerinin
kullan›m›n› öneriyor.
Antibakteriyel sabun pazar›nda lider marka Protex’in hastal›klardan korunmak isteyen ve kiflisel hijyene
önem veren tüm tüketiciler için ç›kard›¤› Protex
Antibakteriyel El Temizleme Jeli, raflardaki yerini
ald›. Suya ihtiyaç duymadan zararl› bakterilerin
yüzde 99’unu yok eden Protex Antibakteriyel El Temizleme Jeli, çocuklar›n›n hijyenine önem veren
annelerin çantas›ndan da eksik etmeyece¤i bir
ürün!
Türkiye’nin otel yat›r›m› haritas›
de¤ifliyor!
Akdeniz Turistik Otelciler ve ‹flletmeciler Birli¤i’nin
(AKTOB) Ekin Grubu Araflt›rma Birimi’ne yapt›rd›¤›
bir araflt›rma, Türkiye’nin otel yat›r›m› haritas›n›n
de¤iflti¤ini gösterdi. Araflt›rmaya göre, Türk turizminin baflkenti olarak kabul edilen Antalya otele
doydu; bu nedenle de yat›r›mlar›n yönü Anadolu illerine ve ‹stanbul’a çevrildi.
Ekin Grubu Araflt›rma Birimi’nin Hazine Müsteflarl›¤› verileri üzerinden 2009 y›l› sonras› için al›nm›fl
turizm yat›r›m teflvik belgelerini inceleyerek gerçeklefltirdi¤i araflt›rman›n sonuçlar›, önümüzdeki
dönemde hizmete girecek konaklama tesislerinin
yar›s›ndan fazlas›n›n Anadolu’nun iç bölgelerindeki illerde oldu¤unu gösterdi. Bu e¤ilimin ard›nda ise
Anadolu illerindeki geliflen ifl hacmi, hizmete giren
havaalanlar› ile havayolu flirketlerinin artan seferlerinin de etkili oldu¤u ifade edildi. Yat›r›m teflvik
belgesine ba¤lanm›fl olan 115 projenin illere göre
da¤›l›m› incelendi¤inde, 60’tan fazla yat›r›m›n
Trabzon, Denizli, Çanakkale, Urfa, Mardin, Gaziantep, Samsun, Yozgat, Çorum ve Sivas gibi illerde
g e r ç e k l e fltirilece¤i
görüldü.
2009-2012
d ö n e m i nde hizmete
girecek konaklama tesisi projelerinden 36’s›n›n ise ‹stanbul’da bulundu¤u ifade edildi. Buna karfl›l›k, konaklama tesisi yat›r›mlar›nda en çok tercih edilen ve
yat›r›mlar›n illere göre da¤›l›m›nda her zaman aç›k
ara önde giden Antalya’n›n pay›na ise 17 otel projesi düfltü.
Araflt›rma ayr›ca Konya, Edirne ve Samsun’da da
acil olarak otel yat›r›m› yap›lmas› gerekti¤ini gösterdi. Adana, Bursa ve Eskiflehir ise k›sa vadede konaklama tesisi yat›r›m›na gereksinim olan iller olarak kabul edildi. Çanakkale, Erzincan ve Nevflehir
gibi illerde bu gereksinimin orta vadeli oldu¤u,
Mu¤la ve Isparta’n›n ise potansiyellerinin de¤erlendirmeye aç›k oldu¤u belirtildi.
TÜKÇEV sordu: “Tüketici haklar›n›n
neresindeyiz?”
Tüketici ve Çevre E¤itim Vakf› (TÜKÇEV), Sanayi ve
Ticaret Bakanl›¤› ve Hacettepe Üniversitesi Tüketici-Pazar-Araflt›rma-Dan›flma-Test ve E¤itim Merkezi (TÜPADEM) iflbirli¤i ile gerçeklefltirilen “Tüketicinin Korunmas› ve Tüketici Haklar›na ‹liflkin Bilinç
Düzeyi Araflt›rmas›”n›n sonuçlar› aç›kland›. Araflt›rma 6 Mart Cuma günü, Sanayi ve Ticaret Bakanl›¤›
Toplant› Salonu’nda gerçeklefltirilen bir toplant›da
kamuoyu ile paylafl›ld›. TÜKÇEV Baflkan› Av. Beyhan Aslan tüketici haklar› konusunda bugüne kadar kapsaml› bir araflt›rma yap›lmad›¤›na da dikkat
çekti. Araflt›rman›n proje baflkanl›¤›n› yürüten TÜPADEM Baflkan› Prof. Dr. Müberra Babao¤ul; araflt›rman›n en belirgin sonucunun tüketicilerin %37,8’
inin yasal haklar›ndan haberdar olmamas› oldu¤unu söyledi. Elde edilen bulgulara göre; tüketicilerin
%75,8’i tüketiciyi koruma amaçl› sivil toplum kurulufllar›n› bilmiyor, araflt›rmaya kat›lan 784 kifliden
ise sadece %2,8’i “Evrensel 8 Temel Tüketici Hakk›”ndan haberdar. Babao¤ul; tüketicilerin %90,4’
ünün ALO 175 Tüketici Dan›flma Hatt›’n› bilmedi¤ini söyledi. Tüketicilerin %54,2’si “4077 say›l› Tüketicinin Korunmas› Hakk›nda Kanun’u bilmedi¤ini ifade etmifl, yani toplumun yar›s› haklar›yla ilgili kanundan habersiz. Ayn› zamanda %75,8’ i tüketiciyi
koruma amaçl› sivil toplum kurulufllar›n› hiç bilmiyor. Araflt›rman›n en çarp›c› sonuçlar›ndan biri de
tüketicilerin yar›dan fazlas›n›n bilerek taklit ürün
almalar›. “Ucuz olsun, isterse taklit olsun” anlay›fl›nda olanlar›n oran› %57,4. Yine sat›n alma sonras› fifl ya da fatura almayarak indirim talep edenlerin oran› da az›msanmayacak kadar çok; % 56,5.
Araflt›rmadan ç›kan di¤er sonuçlar flöyle:
• Tüketicilerin %25’ i 20 TL ve alt› fiyatl› ürünlerde
ki ay›p ve kusurlara tepki göstermiyor.
• Tüketicilerin % 77,3’ü Tüketici Sorunlar› Hakem
Heyetleri’ni hiç duymam›fl.
• Tüketicilerin %75,3’ü bölgelerinde tüketiciyi koru
ma amaçl› sivil toplum kurulufllar›n› bilmiyor.
• Tüketicilerin %42,1’i haklar›n›n korunmad›¤›n›
düflünüyor.
• Tüketicilerin sadece % 0,5’i tüketici örgütlerine
üye.
• Tüketicilerin %24,1 taksitli bir ürün yada hizmet
sat›n al›rken sözleflmeyi okumadan imzal›yor.
• Tüketicilerin% 27,8’i bugüne kadar yapt›¤› al›flve
rifller esnas›nda ay›pl› veya kusurlu malla en az
bir kez karfl›laflm›fl.
• Farkl› sat›fl noktalar›nda yap›lan tüm al›flverifller
de ay›pl› mal ve hizmetle karfl›laflt›¤›n› belirten
tüketicilerin oran› %27,8.
• Tüketicilerin %84,8’i ay›pl› mal veya hizmetle kar
fl›laflt›¤›nda çözüm için baflvuraca¤› yerleri bilmi
yor.
KISA KISA...
• Özel
Güvenlik
Daire
Baflkanl›¤›’na
Polis
Baflmüfettifli Fettah Ünsal atand›.
süreçler otomatik yürürken, hata pay› en aza in
diriliyor.
• Dünyadaki al›flverifl merkezlerinin sahibi, ifllet
• Özel güvenlik yenileme e¤itimleri genelgesi ya
mecisi ve profesyonel yöneticilerinden 76 bin ki
y›nland›. 2495’ten geçenlere 31.12.2009’a kadar
fliyi temsil eden ICSC'nin Avrupa Kongresi'nde
süre tan›nd›.
Türkiye, 4 ödülle y›l›n rekorunu k›rd›. ‹stan
bul'daki ‹stinye Park ile Mersin'deki Forum Mer
• 1975 y›l›nda Brüksel’de kurulmufl olan Esta (The
sin büyük ödül al›rken, ‹stanbul'daki Meydan
European Security Transport Association) 136
Al›flverifl Merkezi "çevreye sayg›" ödülüne, Anka
üyesi ile Avrupa Nakit ve K›ymetli Emtia Tafl›ma
ra'daki Panora Al›flverifl Merkezi de mansiyona
endüstrisinin % 90’›n› temsil ediyor. Erk Armored
lay›k görüldü.
Güvenlik Hizmetleri A.fi Esta'n›n aktif üyesi oldu.
• 18 y›ld›r turizm sektörünün en köklü kurumlar›n
• Tesis yönetiminde dünyan›n en büyük firmalar›
dan biri olan The Marmara Hotels & Residen-
aras›nda yer alan ISS, ifl süreçlerinin yönetimi
ces’›n Genel Koordinatörü Serdar Alp Turan, Sky
için Türkiye’de SFM (Senkron Tesis Yönetimi) çö-
Reporter Dergisi’nin web sitesi üzerinden gerçek
zümünü kullan›yor. Senkron taraf›ndan ISS Tür
lefltirdi¤i Top Travel 2009 anketinde “En Baflar›l›
kiye’ye özel olarak gelifltirilen bu çözümle, tüm
Genel Koordinatör” seçildi.
JohnsonDiversey’in En Yenilikçi
Hijyen Ekibi Özel T›r› ile yollarda
JohnsonDiversey, en yeni 14 ürününü özel bir t›r ile müflterileriyle buluflturd u. JohnsonDiversey’in, lanse etti¤i 14 yeni ürün / sistemin ortak özellikleri; su ve enerji kaynaklar›n› etkin kullanmaya olanak tan›mas› ve verimlili¤i artt›rmas›.
J
ohnsonDiversey’in 14 yeni ürününü içeren özel
t›r›, Haziran-Temmuz aylar› içerisinde En Yenilikçi Hijyen Ekibi ile birlikte ‹stanbul, Bursa, ‹zmir, Marmaris, Antalya, Alanya, Adana, Ankara ve
Samsun’dan oluflan 9 noktay› 40 gün içinde gezerek
5000 km yol kat etti. Müflterilerin ziyaretine aç›k
o l an t›rda, ürünler uygulamal› bir flekilde tan›t›ld›.
JohnsonDiversey Pazarlama Direktörü Orhun Çapano¤lu, En Yenilikçi Hijyen Ekibi Özel T›r› ile ilgili
olarak sorular›m›z› yan›tlad›.
Sürdürülebilirlik kavram› JohnsonDiversey için çok
önemli. Neden?
JohnsonDiversey profesyonel temizlik, hijyen ürünleri konusunda hem kalite olarak, hem pazardaki
yer olarak Türkiye'nin lider firmas›. Bizim temel
stratejimiz sürdürülebilirlik üzerine kurulu. Yapt›¤›m›z her iflte buna çok dikkat ediyoruz. Çünkü sürdürülebirlik ilkesi ile iflletmelerin geliflebilece¤ine, çevrelerine ekonomik ve sosyal katk› sa¤layabilece¤ine
inan›yoruz.
JohnsonDiversey çevreci uygulamalar› ile tan›n›yor.
Bunun alt›nda yatan felsefeden bahseder misiniz?
JohnsonDiversey bir aile flirketi. Ailenin kültüründe
do¤aya, dünyaya ve çevreye büyük sayg› duyuluyor.
Ama bu ekonomik flartlarda siz gidip de müflterinize
çevreci bir ürün gelifltirdik ama daha pahal› ya da
eskiye göre temizlik performans› bir miktar düflük
diyemezsiniz. Bu yüzden sürdürülebilirlik üç bacakta ilerlemeli; önce dünyay› korumam›z laz›m. ‹kincisi insana özen göstermemiz laz›m, çünkü dünyay›
korumak için insanlar› baz› fedakarl›klara zorlarsak
çok gerçekçi ve sürdürülebilir olmuyor, talep olmazsa ticari kar olmuyor ve yine sürdüremiyorsunuz.
Üçüncüsü de ifl yapma tarz›m›z› de¤ifltirmemiz laz›m. Bu 3 baca¤› gerçeklefltirebilirsek baflar›l› bir fle-
kilde dünyaya katk›da bulunabilece¤iz.
Ekonomik kriz sizi ve bahsetti¤iniz bu çal›flmalar› nas›l etkiliyor?
Daha fazla tasarruf yapmak zorunda kald›k. Gidebilece¤imiz iki yol vard›: Birincisi k›sa vadeli düflünüp
pazarlama maliyetlerimizi k›sabilir, hatta durdurup
f›rt›nan›n geçmesini bekleyebilirdik. ‹kincisi bu zor
ekonomik durum ve dünyan›n içinde bulundu¤u zor
çevre flartlar› içinde müflterimize yard›mc› olabilecek ürünlerimizi daha etkin ve tasarruflu bir flekilde
Türkiye'ye duyurabilirdik. Biz ikincisini seçtik.
Bu da hijyen t›r› projesini mi do¤urdu?
Evet, 14 yeni ürün belirledik. Global bir Ar-Ge a¤›m›z›n olmas›ndan dolay› bu alana yat›r›m yap›yorduk.
Ar-Ge yat›r›mlar›n›n sonuçlar›n› bir senede alamazs›n›z; mesela bir bulafl›k deterjan› var, bu olabilecek
en yüksek oranda konsantre bir ürün. Daha önce
ürünün etkisi önemliydi, dolay›s›yla en üstün performans› alaca¤›m›z flekilde ürünlerimizi tasarl›yorduk. fiimdi çevrecilik daha önemli ve mümkün oldu¤u kadar petrolü, yak›t› ve plastik ürünlerini az kullan›yoruz. Bunu yapmak için ürünlerimizi daha
kompakt, daha konsantre hale getirdik. Teorik olarak en yüksek konsantrasyon haline ulaflt›k. Önceden 20 t›r yollad›¤›m yere, flimdi 1 t›r ürün yolluyorum. Bu tür sistemlerin gelifltirilmesine 3-4 y›l önce
bafllanm›flt›, bugün bunlar sonuç verdi. Bina bak›m›
makinelerimiz de var. Daha önce elle yap›lan, kovayla suyla yap›lan temizlikleri makineyle yapmak
ve daha fazla verim almak mümkün. T›r›m›zda bunlar› yerinde gösterebilece¤imiz mermer yüzey ve hal› da mevcut.
Bu y›l piyasaya sürdü¤ünüz tüm ürünler var m› t›rda?
Hay›r, asl›nda 40 kadar yeni ürünümüz var ama
lansman için 14 tanesini seçtik Bu ürünleri sadece
JohnsonDiversey Pazarlama
Direktörü Orhun Çapano¤lu.
dergiler ya da internet kanal›yla da tan›tabilirdik
ama gerçek anlamda tüketiciye iletmek için yerinde
tan›t›m› seçtik. Müflterilerimizin yo¤un oldu¤u ve
bölge müdürlüklerimizin bulundu¤u 9 nokta belirledik. T›r›, hem iç e¤itimimiz için kullanaca¤›z, hem
kendi ekibimiz sistemleri burada tan›yacaklar, hem
de müflterilerimiz ürünlerin etkinli¤ini yerinde görme flans›n› yakalayacaklar.
JohnsonDiversey olarak çevreyle ilgili baflka çal›flman›z var m›?
2008 y›l›nda WWF(Do¤al Hayat› Koruma Vakf›) ile
bir anlaflma imzalad›k ve Climate Savers’ Programme/‹klim Koruyucular› Program›'na dahil olduk.
Böylelikle birtak›m yükümlülükler alt›na girdik. Yükümlülüklerimiz flunlar: Biz bu programa imza atarak sera gazlar›n› azaltaca¤›m›z konusunda bir söz
verdik. Bunu müflterilerimize öyle bir flekilde sunaca¤›z ki, maliyet etkinli¤ini korumalar›n› da sa¤layaca¤›z. Sera gaz› azalt›m›n› maliyet etkinli¤ini koruyarak yaparken bundan müflterilerimizin operasyon
ve organizasyonunun etkilenmemesini sa¤layaca¤›z. Bunu yapmak zor bir fley ve bunu önümüzdeki
befl sene içinde JohnsonDiversey 19 milyon dolar
harcayarak yapacak. Yat›r›m› da taahhüt etmifl oluyoruz. Buna sürdürebilirlik aç›s›ndan bakacak olursak ayn› zaman içinde 31 milyon dolar da tasarruf
sa¤layaca¤›z kendi flirketimizde. Çok önemli bir gelene¤imizin ve de¤erimizin alt›n› çiziyor..
Portföy Müdür Yard›mc›s›, Kimya Mühendisi Melike Yengül; “Mutfak hijyeninde iki yeni
sistem: Suma Revoflow ve DQFM Kitchen”
Mutfak hijyeninde iki yeni sistemimiz var. ‹kisi de ürün ve ekipmandan
olufluyor. Bizim çal›flt›¤›m›z endüstriyel bulafl›k makinelerinde verdi¤imiz
ürünün do¤ru dozajda verilebilmesi çok önemli. Suma Revoflow toz bulafl›k
deterjan› ürünlerinden olufluyor. Özelli¤i bir dozaj sisteminin olmas› ve çok
konsantre olmas›. Deterjan› toz, parlat›c›s› veya bizim dilimizde durulama
maddesi s›v›. Ürünün insanla temas› kilit sistemi sayesinde engellenmifl.
Herhangi bir ar›za oldu¤unda ar›zan›n neden kaynakland›¤›n› bildiriyor. Baz›
iflletmeler gün içinde ne kadar bulafl›k y›kand›¤›n› bilmek istiyor, bu cihaz kaç
basket y›kama yapt›¤›n› sayabiliyor. Bu ürünü restaurant, catering ve konaklama veya çal›flma alan› dar olan yerlere öneriyoruz. DQFM Kitchen Sistemi
ise mutfaklarda g›da haz›rlama ve yemek piflirme alanlar›n›n temizli¤i ve
dezenfeksiyonunu sa¤layan; ürün seyreltme ekipman› ve konsantre ürünleriyle komple bir hijyen sistemi. ‹stedi¤iniz yere monte edebiliyordunuz. Ürün g›da güvenli¤i aç›s›ndan da son derece önemli. Do¤ru
yöntemlerle, do¤ru ürünlerle bulafl›k y›kamaya ve yüzeyleri temizlemeye çal›fl›yoruz. Dolay›s›yla
g›dalar›n sunum an›nda sa¤lanmas› gereken hijyenine zemin haz›rl›yoruz.
Taski Bölüm Müdürü Gürkan Do¤anay; “Bina bak›m› için yeni hijyen çözümleri”
JohnsonDiversey’in 2009 y›l› yeniliklerinin büyük
bölümü TASKI bina bak›m› bölümünden geldi. ‹ki
adet yer y›kama makinesi, 1 adet f›rçal› vakum makinesi, 1 adet zemin temizlik gereci ve özel yap›daki
zemin y›kama pedleri.
Yer y›kama makinelerinin birincisi TASKI tek diskli
cila makineleri serisinin en küçük üyesi olan TASKI
Ergodisc Mini. Dar ve s›k›fl›k alanlardaki zemin y›kama ve cilalama uygulamalar›na uygun boyutlar› ve
kolay kullan›m› ile bu alandaki a盤› kapayaca¤›na
inan›yoruz. 28 cm’lik y›kama çap› sayesinde Ergodisc Mini basamaklar›n cilalama ve y›kama ifllemlerinde de etkin olarak kullan›labilir.
‹kinci makinemiz ise TASKI Swingo 150E. TASKI
kombine yer y›kama makineleri serisinin en küçük
üyesi. Özellikle yo¤un insan trafi¤i nedeni ile temizlenmesi ve zeminde kalan nemlilik nedeni ile temiz
tutulmas› güç alanlar›n h›zl› ve pratik bir flekilde y›kanmas› ve kirli solüsyonun vakumlanmas› için idealdir. Makine bu yap›s› ile fast food restoranlar, ifl
merkezi giriflleri, küçük iflletmeler vb yerler için paspas gerecinin yerini alacak ideal bir alternatiftir.
Üçüncü makine TASKI Jet 38, “Up-Right”, dik olarak
çal›flan hal› vakum makinesi. Portfyümüzde halen
mevcut olan Tapiset 38’in yeni ve gelifltirilmifl modelidir. Makine, f›rça motoru sayesinde hal› elyaf›-
n›n en derinlerinden toz vb partiküllerin al›nmas›n›
ve tekstil kapl› alanlarda en üst seviyede hijyen sa¤lanmas›n› sa¤lar. Teleskopik vakum aparat› sayesinde de ayd›nlatma ve havaland›rmalar gibi yüksek
alanlarda da kolayl›kla vakumlama yap›lmas›na
olanak verir.
Dördüncü yenilik ise klasik sert zemin paspaslama
uygulamas›na basit, h›zl›, ekonomik ve çapraz bulaflma riskini en aza indirmesi nedeniyle de güvenli
bir alternatif: TASKI Versa Plus. Gereç, üzerinde tafl›d›¤›, renk kodlu özel solüsyon fliflelerindeki solüsyonu zemine spreyliyor. Bu flifleler sayesinde solüsyon son damlas›na kadar kulan›labiliyor. Alt›na tak›lan özel mikrofiber moplar ile bu solüsyonu yüzeyin her noktas›na ulaflt›rarak etkin bir temizlik sa¤l›yor.
TASKI’nin bu y›lki en son yenili¤i ise TASKI Purple
Ped’ler. Özel yap›lar› sayesinde günlük y›kama ifllemlerinde kullan›ld›¤›nda, tafl zeminlerin olduklar›ndan çok daha parlak görünmelerini sa¤l›yor. Bu
sonuç için sadece günlük zemin y›kama pedinizi bu
pedler ile de¤ifltirmek yeterli, ilave bir ürün veya
prosedüre gerek yok. Bu parlakl›k art›fl› üzerinde
kullan›ld›¤› tafl zeminin sertlik derecesine göre art›p
azalabiliyor. Traverten bir zeminde parlakl›k çok
ciddi seviyede artarken granit üzerinde görece daha
düflük olabiliyor.
JohnsonDiversey Portföy Müdürü Mert Özruna: “Nua’y› tuvalete atabilirsiniz”
Tuvalet ka¤›tlar›n› tuvaletlere atmay›n deriz ama
Nua tuvalet ka¤›d›n› tuvalete atabilirsiniz. Ürünün en büyük özelli¤i vücutla temas›nda hiçbir
etkileflim olmazken 10 dakika sonra bol suda ayr›flarak koku ve t›kanma sorununu ortadan kald›rmas›d›r. Çünkü suya at›lan Nua tuvalet ka¤›d›n›n içindeki bakteriler aktive oluyor; logar ve giderlerdeki pislikleri yiyerek do¤ada tamamen ayr›fl›yor. Dolay›s›yla Nua çevreci bir ürün.
Wypall ka¤›t bezler ise tamamen ka¤›ttan olufluyor, çekti¤inizde kopmuyor, suyla birleflti¤i zaman hydronid maddesi aktive oluyor ve tekrar
tekrar kullanabiliyorsunuz. HACCP denetimleri
için çok faydal› bir ürün; özellikle g›da alan›nda
tavsiye ediyoruz.
Kullan›m alanlar›na göre 4 farkl› renk alternatifi
bulunan bezler, çapraz kontaminasyonunu da
önlüyor. Ka¤›t olmas›na ra¤men y›kanabiliyor. ‹sterseniz bez koptu¤unda, isterseniz parçaland›¤›nda atars›n›z. Normal microfiber bezlerden çok
daha ekonomik ve normal bezlerden de çok daha
hijyenik bir yap›ya sahip. Z katl› tuvalet ka¤›d›,
özel dispenseri sayesinde ka¤›d› d›fl etkenlerden
koru-yor, tek tek çekmeli özel yap›s› ile kullanaca¤›n›z tuvalet ka¤›d› ilk elleyen siz oluyorsunuz.
JohnsonDiversey Consulting ‹fl Gelifltirme
Uzman› ve G›da Mühendisi ‹rfan Tümer;
“G›da güvenli¤inde entegre dan›flmanl›k
ve denetim hizmeti sunuyoruz”
2006 y›l›na kadar dünyada sadece Türkiye, Portekiz, ‹spanya, Dubai’de var olan JohnsonDiversey
Consulting, 2009 itibariyle yaklafl›k 31 ülkede g›da
güvenli¤i denetimi ve dan›flmanl›¤› alan›nda hizmet veriyor. AB uyum yasalar› sürecinde Türkiye'de iflletmelerin g›da güvenli¤i yaklafl›m› geliflti.
Biz bu vizyondan yola ç›karak müfltelerimizin iflletmelerinin hijyen seviyelerini art›rmalar›na
katk›da bulunuyor, hijyen denetimlerini gerçeklefltiriyoruz. Keza perakende sektöründe büyük
perakende devlerinin bütün ma¤azalar›n› denetliyor, onlar›n raflar›na ürün tedarik eden firmalar›n üretim alanlar› ve fabrikalar›n› denetiyoruz.
Bir nevi entegre dan›flmanl›k ve denetim hizmeti
sunuyoruz.
G›da Hijyeni Pazarlama Yöneticisi, G›da Mühendisi Selin
Keskin;“Hygiena SystemSure Plus ile h›zl› hijyen ölçümü
yap›labiliyor”
Hygiena SystemSure Plus ATP Hijyen ‹zleme Sistemi sayesinde, ne
zaman, nerede istenirse, temizli¤in ne kadar iyi yap›ld›¤› gözlemlenip, do¤rulanabiliyor. Cihaz Ultrasnap veya Aquasnap örnek alma
sistemleri ile birlikte, tüm hayvan, bitki, bakteri, küf ve maya hücrelerinde bulunan evrensel molekülü olan adenozin trifosfat›n (ATP)
ölçümünü yaparak yüzeyin ve sular›n hijyen durumu hakk›nda 15
saniye gibi k›sa bir süre içinde bize bilgi veriyor. Çal›flma prensibi;
görünmeyen ATP enerji molekülünü görünebilen, ölçülebilen ›fl›k
enerjisine dönüfltürüp ölçüm yapmaya dayan›yor. Bu yöntemin en
önemli faydas›, oluflabilecek riskleri önceden ve zaman›nda tespit
ederek minimize etmesi. Örne¤in; ortamda gözle tespit edilemeyen
bir g›da kal›nt›s› var ise, henüz mikrobiyel bir üreme bafllamam›fl
dahi olsa bu kirlili¤i SystemSure Plus ile tespit etmek mümkün olabiliyor. Oysa klasik yöntemler ile ancak mikrobiyel kirlilik tespit edilebiliyor, sonuçlar ancak 1-2 gün sonras›nda al›nabiliyor. Hygiena
SystemSure Plus cihaz› el tipi, hafif ve tafl›nabilir. Teknolojinin imkanlar›ndan sonuna kadar yararlan›lm›fl. Tek bir cihaz ile 20 örnek
plan, 250 lokasyon tan›mlanabilir. 2000 test sonucu kaydedilebilir.
Cihaz, Sure-Trend veritaban› yaz›l›m› ile beraber geliyor. Bu yaz›l›m
sayesinde, verilerin bilgisayara aktar›m›, renkli analiz grafikleri ve
raporlar›n uyarlanmas›, verilerin arflivlenmesi ve verilerin excel’e
aktar›lmas› mümkün olabiliyor. G›da sektöründe, perakende sektöründe, yemek flirketleri, restorantlar,
konaklama
sektöründe, hastanelerde güvenle
kullan›labilir.
Cihaz›n sat›fl fiyat›
KDV hariç 1000
Euro. Kitleri 200
Euro’dur. Her kit
100 test içerir.
Sektör Yöneticisi Bilge Öncül :“Uçan haflereler için 4 yeni ürünümüz var”
Brandenburg Uçan Haflere Yakalama Cihaz› ürünlerini ‹ngiliz bir firmadan al›yoruz ve bu y›l Cobra, ‹llume, Vector Discreet ve Viper II modellerini sat›fla sunuyoruz. G›da güvenli¤i aç›s›ndan bak›ld›¤›nda, HACCP'in de gelmesiyle müflteriler yap›flkan panolu cihazlarla ilgili bilinçlenmeye bafllad›. Eskiden yüksek voltajl› cihazlar vard›, maalesef hala kullanan iflletmeler var. Bunlar uçan haflere
geldi¤i anda yüksek voltajda parçal›yor.
Biz bu cihazlar› kesinlikle g›da olmayan
yerlerde öneriyoruz, çöplüklerde, g›da d›fl› ürün depolar›nda vb. Haflere birçok küçük partiküle da¤›l›yor, o zaman da Salmonella, E.coli gibi tafl›d›¤› bütün
zararl› mikroorganizmalar o parçalarla birlikte havaya da¤›l›yor. Yap›flkan
pano ise, uçan haflereyi kendine çekiyor ve orada tutuyor. Pano dolunca
yenisiyle de¤ifltiriyorsunuz, dolay›s›yla hiçbir flekilde kontaminasyon olmuyor. Bu 4 ürünümüzden 3'ü yap›flkan panolu, sadece Viper II yüksek
voltajl› model. Cobra bütün dünyada en çok satan modelimiz. Vector Discreet ve ‹llume ise son müflterinin oldu¤u yerde kullan›larak restaurant,
cafe, barlarda müflteriyi rahats›z etmeden haflere kontrolünü sa¤l›yor. Ayr›ca bunlar çok kompakt sistemler; ekonomik ampullerle çal›fl›yorlar, daha
az elektrik harc›yorlar, yedek parçalar› çok daha uygun fiyatl›.
JohnsonDiversey’in en yenilikçi ürünleri
Suma Revoflow: Endüstriyel bulafl›k makinalar› için toz
deterjan ve s›v› parlat›c›dan oluflan toz sistemi, özel tasarlanm›fl teknolojik dozaj ekipman› ve küçük ambalaj›yla
kolay, do¤ru, güvenli ve çevreci kullan›m› garanti ediyor.
DQFM Kitchen: Mutfaklarda g›da haz›rlama ve yemek piflirme alanlar›n›n temizli¤i ve dezenfeksiyonunu sa¤layan;
ürün seyreltme ekipman› ve konsantre ürünleriyle komple bir hijyen sistemi.
DQFM Bina Bak›m›:DQFM Bina Bak›m›:Sistem, özellikle
konaklama sektöründeki orta-büyük ölçekli iflletmelerin
ve di¤er binalar›n günlük oda ve alan temizli¤i ifllemleri
için konsantre ürünlerden kullan›ma haz›r ürünler haz›rl›yor.
Brandenburg: Uçan Haflere Yakalama Cihaz› Brandenburg, hijyenin önemli oldu¤u noktalarda uçan haflere kaynakl› problemlere estetik ve etkin çözüm sa¤l›yor.
JD Pisuar/Klozet Dispenseri: Klozet ve pisuarlar› hijyenik
olarak temizlerken, ortama hofl koku sa¤l›yor. Dispenser
zaman ayarl› olup, el de¤meden, belli aral›klarla ürünü
tuvalete doze ediyor.
Hygiena SystemSure Plus: Ultrasnap veya Aquasnap örnek alma sistemleri ile birlikte, ATP tekni¤i ile 15 saniyede ölçüm yapan ve test alan›n›n hijyen seviyesi hakk›nda
bilgi veren kullan›m› kolay bir cihaz. HACCP programlar›
ile uyumlu Hygiena SystemSURE Plus, iflletmelerdeki hijyen planlar›n›n izlenebilirli¤ini sa¤l›yor.
Toz ve Tablet Klor Otomasyon Sistemleri: Havuzlarda toz
ve tablet klor dozaj›n› otomatik olarak gerçeklefltirmek.
Klasik dozajlama yöntemlerine göre % 15’lik tasarruf yarat›yor.
Taski Swingo 150E: Geleneksel zemin y›kama yönetmelerine etkin bir alternatif
Taski Jet 38: F›rçal›, dik çal›flan hal› vakumlama makinesi.
Hal› kapl› alanlarda hijyeni en üst seviyeye ç›kar›r.
Taski Versa Plus: Sert zemin günlük temizlik gereci. Temizlik solüsyonunun kirlenmesini önleyen, çapraz bulaflmay› engelleyen solüsyon fliflesi ve mikrofiber mop sistemi ile günlük zemin temizli¤i uygulamalar›nda maksimum hijyen sa¤layan mop sistemi.
Taski Ergodisc Mini: Merdiven cila makinesi. Ta s k i E r g odisc Mini eriflimi zor, ço¤u kez ulafl›lamayan zeminlerin
temizli¤i için tasarlanm›fl.
3M Mor Pedler: Tafl zeminler için temizlik s›ras›nda parlakl›k sa¤layan özel yer y›kama pedleri.
Mañana Tuvalet Ka¤›d›: Yeni gofraj› ile çok daha kaliteli
ve çok yumuflak JohnsonDiversey’in çift katl› tuvalet ka¤›d›, %100 saf selüloz ve yapay beyazlat›c› kullan›lmadan
üretiliyor.
Nua Tuvalet Ka¤›d›: Do¤a ve çevre dostu organik tuvalet
ka¤›d› Nua, suda tamamen çözülüyor.
Z-Katl› Tuvalet Ka¤›d›: Klasik/mevcut tuvalet ka¤›tlar›na
göre kullan›m› çok daha kolay ve hijyeni garanti eden bir
ürün.
Wypall Ka¤›t Bezler: Tekrar kullan›ml› ka¤›t bezler.
Hydrokn›t maddesi, su jetleri yard›m› ile yumuflak emici
ka¤›tlar› ekstra güçlü, çok emici, suya dayan›kl›, yüksek
performansl› hale getiriyor. Böylece kopmadan bir çok defa kullan›labiliyor.
JohnsonDiversey Consulting: JohnsonDiversey’in g›da güvenli¤i alan›nda global olarak kurdu¤u stratejik ifl birimidir. G›da güvenli¤i ve hijyen denetimlerini elektronik ortamda gerçeklefltiriyor ve müflterilerinin denetim sonuçlar›na, raporlar›na ve birçok istatistiksel veriye 1 gün gibi
çok k›sa bir sürede ulaflmas›n› sa¤l›yor.
Hizmet sektöründe diplomal› dönem
bafllad›!
Teshiad ve Kocaeli Üniversitesi’nin iflbirli¤i ile
yürütülen Hereke Ömer ‹smet Uzunyol Meslek Yüksek
Okulu Çevre Temizlik Hizmetleri Program› ilk mezunlar›n› verdi.
T
eshiad ve Kocaeli Üniversitesi’nin iflbirli¤i ile
yürütülen Hereke Ömer ‹smet Uzunyol Meslek Yüksek Okulu Çevre Temizlik Hizmetleri
Program› ilk mezunlar›n› verdi. 2 y›ll›k e¤itimi baflar›yla tamamlayan ö¤rencilerin mezuniyetlerini kutlamak için 10 Haziran Çarflamba günü Kocaeli Üniversitesi Derbent Uygulama Oteli’nde düzenlenen
Mezuniyet Kokteyli’ne sektörün önde temsilcileri
kat›ld›.
Üniversitede bu program›n kurulmas› için çok çaba
sarf eden Ömer ‹smet Uzunyol Meslek Yüksek Okulu Müdürü H›d›r Akp›nar yapt›¤› aç›l›fl konuflmas›nda bu çabas›n›n nedenlerine, gençlerden sektörün
ve ülkenin beklentilerini flu sözlerle dile getirdi:
“2007 – 2008 ö¤retim y›l›nda 50 ö¤renci ile e¤itimini
bafllatt›¤›m›z; Çevre Temizlik Hizmetleri e¤itim
program›ndan 50 civar›nda ö¤rencimiz mezuniyet
aflamas›na gelmifltir. Üç y›l önce haz›rl›k çal›flmalar›na bafllad›¤›m›z programdan temizlik sektörü ilk
mezunlar›n› Haziran 2009’da kazand›. Mezun ö¤rencilerimizin sektöre hay›rl› olmas›n› diliyorum.
Bu e¤itim program› sektöre e¤itimli ve bilinçli ele-
man sa¤layarak ana hedefine ulaflm›flt›r. Ancak bu
tür yeni programlar› açmak, yürütmek ve onu olgunlaflt›rmak sektörlerin tutumlar›na ba¤l›d›r. Mezun ö¤rencilerimiz sektör taraf›ndan takip edilerek,
bize art› ve eksilerimiz konusunda dönüfl yapmal›d›r. Ülkemizde çevre ve temizlik sektörüne ö¤rencilerimiz adapte oldukça ve sektöre katk› sa¤lad›kça
hedefimiz gerçekleflmifl olacakt›r.
Ömer ‹smet Uzunyol Meslek
Yüksek Okulu Müdürü
H›d›r Akp›nar.
Dünyada bilimsel ve teknolojik aç›dan h›zl› bir yar›fl sürmektedir. Ülkemizin bu yar›fl› sürdürebilmesi ancak e¤itimle mümkündür. Dünyadaki h›zl› sanayileflmenin sonuçlar› ülkemize s›çrad›¤›nda; hem
dünyada, hem de ülkemizde çevre sorunlar› göz ard› edilmifltir.
Çevre kirlili¤i sorunu; insan sa¤l›¤›n› ve yaflam› tehdit eder hale gelmifltir. Bu programla ana hedefimiz
önce insan sa¤l›¤›n›n önemini ve çevre bilincini
unutmamak, bu konularda hassasiyet yaratarak
çevre sorunlar›n›n göz ard› edilmesini engellemeye
çal›flmaktad›r. Ayr›ca temizlik sektörü de son y›llarda çok geliflmifltir. Art›k evler, ifl merkezleri, okullar, hastaneler ve belediyelerde temizlik ifllerini bu
sektör üstlenmifltir. Sektörün bu iflleri daha sa¤l›kl›
ve daha bilimsel yürütebilmesi için böyle bir e¤itim
program› zorunlu hale gelmifltir.
Çevre ve Temizlik Hizmetleri Teknolojisi program›n›n ders plan› çeflitli platformlarda tart›fl›larak belirlenmifltir. Ö¤rencilerimiz iki y›lda 40 farkl› ders
gördüler, özel sektörde 45 gün zorunlu staj yapt›lar.
Biz ayr›ca Teshiad ve ‹zaydafl A.fi. vas›tas›yla sektörün deneyimlerini e¤itim içine çekerek ve ö¤rencileri piyasa koflullar›na ö¤renci iken adapte etmeye
çal›flt›k.
Ö¤rencilerimize; Çevre ve Temizlik Hizmetleri Teknolojisi program›nda; Genel Kimya, Yabanc› Dil,
Çevre ve Temizlik Teknolojisine Girifl, Genel ‹flletme, ‹letiflim Teknikleri, Temizlik Kimyasallar›, At›k
Yönetimi, Çevre Kimyas›, At›klar ve At›k Kontrolü,
Giriflimcilik ve Küçük ‹flletme Yönetimi, ‹flçi Sa¤l›¤›
ve ‹fl Güvenli¤i, Temizlik Uygulama Teknikleri, ‹fl
Hukuku, ‹flletme Eti¤i, Stok ve Maliyet Kontrolü,
Çevre Eti¤i ve Mevzuat›, At›klar›n De¤erlendirilmesi ve Geri Kazan›m›, ‹hale ve Teknik fiartnameler,
At›k Toplama ve Tafl›ma Yöntemler gibi dersler
okuttuk. Yeni mezun olan ö¤rencilerimiz istihdam
edilmeye bafllad›kça, sektöre fikir ve projeleri ile de¤iflim yaflatacak ve sektörün kalitesinin artmas›na
katk› sa¤layacakt›r. Sektörde çal›flan personelin, genellikle düflük e¤itimli olmalar› ifl kalitesini olumsuz olarak etkilemektedir. Bu ö¤rencilerimiz, ifl ortam›nda yaflanan olumsuzluklar› yerinde çözebilme yetisini gösterebileceklerdir. Personel ve ifl kalitesizli¤ini aflmak daha kolay olacakt›r. Gelecekte temizlik sektörü en çok istenilen ifl alanlar›ndan biri
olacakt›r. Biz; Kocaeli Üniversitesi Hereke Ömer ‹smet Uzunyol Meslek Yüksekokulu olarak böyle bir
e¤itim program›na Teshiad ile birlikte e¤itim öncülü¤ü yapt›k. Önümüzdeki y›llarda bu program›n
benzerleri di¤er üniversitelerimizde de aç›laca¤›
düflüncesindeyiz. Sektörün art›k daha h›zl› ve ayaklar›n› yere daha sa¤lam basarak büyüyece¤ine inan›yorum.
Ülkemizde sektörler sivil toplum örgütlerine çok sahip ç›kmamaktad›r. Meslekî örgütlerin güçlü olmas›, sektörün sorunlar›n› daha kolay aflmas›nda etken bir rol oynar. Bizim bu programdan çok yüksek
kalitede ö¤renci yetifltirmemiz; Teshiad’›n çok güçlü olmas› ile do¤rudan iliflkilidir. Önümüzdeki y›llarda Teshiad ve üyesi bulunan sektörler e¤itim
programlar›m›zda ve ö¤renci e¤itimlerinde ne kadar aktif olurlarsa, ileride mezun olacak ö¤rencilerimiz sektöre çok kolay adapte olacak ve sektörün
kalitesini olumlu olarak etkileyecektir.”
Konuflmalar›n ard›ndan sektörün öncülerinin program hakk›nda görüfllerini sordu¤umuzda mezun
olan gençlerin hizmet sektöründeki ara yönetici
a盤›n› kapatacaklar›n› düflündüklerini söylediler.
Mezunlardan umutlu olan sektör temsilcilerinin ortak görüflü ise bu program sayesinde yeni bir devrin
bafllad›¤› yönünde!
Teshiad Yönetim Kurulu Baflkan› Selim Canbazo¤lu, Ömer ‹smet Uzunyol Meslek Yüksek Okulu ö¤retmenleri ve baflar›l›
ö¤rencileri ile birlikte...
Canbazo¤lu; “Sektör yetiflmifl eleman bulam›yordu”
H›d›r Akp›nar’›n ard›ndan Teshiad Yönetim Kurulu Baflkan› Selim Canbazo¤lu da bir konuflma
yaparak yeni mezun gençlere
önerilerde bulundu: “Çevre Temizlik Hizmetleri Program› bizim
için çok önemli çünkü Türkiye’de yaklafl›k 20 y›ld›r temizlik
hizmetleri sektörü olmas›na ra¤men yetiflmifl personel, özellikle
yönetici personel bulmak hemen
hemen imkans›z. Bunun e¤itimini alm›fl sizler gibi de¤erli arkadafllar›n aram›za kat›lmas› bizim
için son derece önemli, bu yüzden bafl›ndan beri destekledi¤imiz bir program. Hizmet sektörü
dünyadaki en önemli sektörlerden biri; asl›nda Türkiye’de daha
yeni yeni gelifliyor. fiu anda tüm
Türkiye’deki hizmet sektörünün
pay› yaklafl›k 2 milyar dolar.
Amerika’da s›rf Chicago kentindeki pay ise 3 milyar dolar›n üzerinde. Bizim ülkemizde de yatay
ve dikey binalar günden güne ar-
tacak, inan›lmaz bir boyuta gelecek ve bu sektörün içinde sizler
belki de bu sektörün öncüleri
olarak son derece iyi yerler bulacaks›n›z. Mesela ‹stanbul’daki ‹stinye Park’ta yaklafl›k 200 temizlik eleman› var; bu personeli
sevk ve idare edecek yönetici,
hem gündüz, hem de gece vardiyal› çal›flacak yöneticiler bulmak
bizim için inan›lmaz zor. Bu kadrolara verilen e¤itimleri al›flkanl›k haline getirerek, orada do¤ru
hizmetin yürütülmesini sa¤lamak, kimyasal›n do¤ru kullan›lmas›n› sa¤lamak, makine park›n›n do¤ru kullan›lmas›n› sa¤lamak, bizim için yap›lmas› gereken çok önemli ifller. Ama flu anda bu noktada yönetici bulmakta
çok zorlan›yoruz. Turizm otelcilik mezunlar›, house-keeperlarla
çal›fl›yoruz ama gerçekten bu
iflin e¤itimini alm›fl ve mezun olmufl sizleri aram›zda görmek hepimiz için bir k›vanç noktas›.
Teshiad Temizlik ‹flverenleri
Derne¤i hem temizlik hizmeti
üreten, hem kimyasal üreten,
hem makine üreten önemli flirketlerin içinde bulundu¤u bir
dernek. Derne¤imizin önümüzdeki dönemlerde size ifl bulma
konusunda da fevkalade yard›mc› olaca¤›na emin olabilirsiniz.”
Ali Akkoyunlu (Euroserve); “Alayl› dönemi kapanacak”
“Türkiye’de hizmet sektöründe akademiden kimse yok, hep alayl› insanlar›
devflirme sistemiyle sektörde yönetici
yapmaya çal›fl›yoruz. Baflar›l› oluyor
muyuz tart›fl›l›r. Yurtd›fl›nda daha akademiden insanlar yer al›yor bu noktalarda; bu bölümden mezun arkadafllarla öncelikle bu a盤› kapataca¤›m›z› düflünüyorum. Sorun flu ki müflteri kalitesi artt›kça istekler ve talepler farkl›lafl›yor. Yani normal standart temizli¤in d›fl›na ç›kmaya bafllad›k art›k ve olay›n
içerisinde yap›lan bütün aksiyonlar›n ve iflleyiflin
genel sunumlar›n› istiyorlar. ‹fl, yap› itibariyle farkl›laflmaya bafllad›. Bu teknik altyap› aç›s›ndan çok
önemli; hem bilgisayar bilen, hem ifle
hakim olmas› aç›s›ndan, ikincisi di¤er
iflleri takip etme ad›na bu altyap›n›n
olmas› çok önemli bir avantaj.”
Teshiad ve Kocaeli Üniversitesi’nin iflbirli¤i ile yürütülen bu programdan
mezun olman›n heyecan›n› yaflayan
gençlere kulak verdi¤imizde gördük ki
ayn› zamanda endiflelilerdi. Türkiye’nin dört biryan›ndan gelerek 2 y›ll›k
e¤itimi baflar›yla tamamlayan gençler
onlara f›rsat tan›nmas› halinde hedeflerinin e¤itimini ald›klar› sektöre katk› sa¤layacak baflar›lara
imza atmak oldu¤unu söylediler.
Gürkan Do¤anay (JohnsonDiversey): “Bir dönem kapan›yor”
“15 y›ldan beri sektördeyim, ifle sat›fl departman›nda bafllam›flt›m, o zaman durum flöyleydi; yenili¤e
aç›k olmayan, sataca¤›n›z ürünün özelliklerinden
ve getirece¤i farktan haberi olmayan, kendi do¤rular›n› tek do¤ru zanneden ve bunun yanl›fl olabilece¤ini ya da bundan daha iyi bir yöntemin var olabilece¤ini kesinlikle kabul etmeyen insanlar yönetici konumundayd›. Hat›rl›yorum da, bu durumun
de¤iflmesi için aradan bir nesil geçmesi laz›m diye
düflünmüfltüm. O dönemde g›da hijyeni alan›nda
çal›flan arkadafllar›m g›da mühendisleriyle çal›flt›klar› için çok kolay ürün satarlard›. Çünkü al›c›
bilinçli oldu¤unda zaten amaca hizmet eden ürünlerinize hay›r demeyecektir. fiimdi benim departman›mda çal›flan arkadafllar benden daha flansl›…
Özellikle bu programdan mezun olan arkadafllar›m yönetici konumunda göreve bafllad›klar›nda
ürünü ifli bilen insanlara satacaklar› için sektördeki geliflme k›sa sürede fark edilecektir. Çünkü önerilerinize de¤er verecek, kabul etmese de de¤erlendirecek, eski yönteme tak›l›p kalmayacak insanlarla çal›flacaklar. Düne kadar böyle bir fley mümkün
de¤ildi. Bu benim için bir devrimin gerçekleflti¤i
gün!
Hereke Ömer ‹smet Uzunyol Meslek Yüksek Okulu Çevre Temizlik
Hizmetleri Program› ilk mezunlar›
DGR Group Genel Müdürü Caner
Geban:“Sektörün en yenisi ama
tecrübelisiyiz”
Met Group’un ISS’e sat›lmas›n›n ard›ndan yepyeni bir
projeye imza atmak için görevinden ayr›lan Caner
Geban, DGR Group’un Genel Müdürlü¤ü görevini
üstlendi. Sektörün en yeni “Facility Managment”
flirketi olan DGR, yeni kurulmas›na ra¤men bünyesindeki personeli ile asl›nda oldukça “tecrübeli!” Geban,
DGR’nin kurulufl sürecini ve hedeflerini bizimle
paylaflt›.
fiirketinizin kurulufl hikayesini anlat›r m›s›n›z?
DGR Group’u biz “facility management” yani tesis
yönetiminin her alan›nda hizmet veren bir flirket
olarak yap›land›rd›k. Bünyemizde temizlik, güvenlik, çevre düzenleme ve peyzaj, haflere kontrol,
elektronik güvenlik, depo yönetimi, paketleme ve
promosyon hizmeti gibi iflletmelerin bizlerden ihtiyaç duyabilece¤i tüm hizmetlerini vermekteyiz. Öztem elbette ki mevcut idari yap›s› ve çal›flanlar›n›n
bilgi birikimi ile DGR’nin en büyük destekçisi olacak. Sektöre 10-15 y›l›n› vermifl profesyonel kadromuz tecrübesini bu yeni flirkete en iyi flekilde aktaracaklar.
Bize DGR’nin çal›flma prensiplerinden bahseder misiniz?
Bizler çal›flt›rd›¤›m›z personeller ile hizmet üretmekteyiz. Bu yüzden öncelikli hedefimiz uzman,
e¤itimli ve mutlu personel ile çal›flmak, personeli-
mize bu çal›flma ortam›n› sa¤lad›ktan sonra bizlerden hizmet sat›n alan müflterilerimizin tüm beklentilerine cevap verip, onlarla yapm›fl oldu¤umuz sözleflmelere sad›k kalarak uzun vadeli hizmetler vermeyi hedefliyoruz. Müflterimiz taraf›ndan kolay
ulafl›labilir ve isteklerine h›zl› bir flekilde cevap verebilecek, güvenilir bir hizmet firmas› olmay› hedefliyoruz.
DGR Group Genel Müdürü Caner Geban ve DGR Group’un sahibi Bülent Do¤ru.
Siz sektörde uzun y›llard›r çal›fl›yorsunuz de¤il mi?
Evet, ben ‹ngiltere’de turizm üzerine e¤itim gördüm. MET Group’da genel müdürlük yapt›m ve 1415 sene boyunca bu sektöre emek verdim. MET Group, ISS’e sat›l›nca gerekli devir prosedürlerini tamamlad›ktan sonra oradaki misyonumu tamamlad›¤›m› düflündüm. Bu yeni oluflum ise beni oldukça
heyecanland›rd›. Ayr›ca Met Group’un sat›fl sonras›
sürecinde ISS üst yönetiminin flahs›ma göstermifl
oldu¤u ilgi, alaka için onlara da ayr›ca teflekkür
ederim.
DGR Group olarak pazarda neyi hedefliyorsunuz?
Öncelikli hedefimiz kurumsal yap›m›z› oturtmak.
Kurumsal yap›m›z oturduktan sonra gelen iflleri cevaplamak zaten çok zor olmayacak. ‹fli almak kadar, iflin kal›c›, kaliteli ve uzun soluklu olmas›n›
sa¤lamak önemlidir. DGR olarak önceli¤i kalite belgelerimize verdik. ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi,
ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi, OHSAS 18001 ‹flçi Sa¤l›¤› ve Güvenli¤i Yönetim sistemi belgelerimizi ald›k, tüm kalite belgelerimizi tamamlad›k. Bizim
hedefimiz kal›c› olmak. Kal›c›l›¤›n kifliye ba¤l› de¤il,
kurulacak yönetim sistemine ba¤l› olmas›n› istiyoruz. Do¤ru sistemin temeli, kiflilere ba¤l› kalmamakt›r. Sa¤lam ve düzgün bir yap› kurarak referanslarla büyüyerek sektörde söz sahibi bir firma
olmay› planl›yoruz.
Son zamanlarda sektörde yang›n temizli¤i, inflaat temizli¤i ya da sadece hastane projesi almak gibi ihtisaslaflmalar bafllad›. Sizin bir ihtisas alan›n›z olacak
m›?
DGR Group için böyle bir fley düflünmüyoruz. Olmamas› da gerekiyor. Biz burada tesis yönetiminden
bahsediyoruz. Tesis yönetimi hizmetini kim almak
isterse, biz de ona hizmet veriyoruz. Tesis yönetiminin befl bölümü var. Bazen üçünü isteyen olacak,
bazen ikisini isteyen olacak. Bu hastane, al›flverifl
merkezi ya da fabrika olabilir, hiç fark etmez.
Önemli olan bizden nas›l hizmet ald›klar›d›r. Biz tesis yönetimi firmas›y›z ve bize ihtiyaç duyan tüm
tesislere hizmet verece¤iz.
Tedarikçilerinizi nas›l seçiyorsunuz?
Vermifl oldu¤umuz hizmetlerin büyük bir bölümünde makine, kimyasal ve sarf malzeme kullan›yoruz. Bize hangi firma daha çok destek verecekse,
hangisinin sat›fl sonras› hizmeti iyiyse onunla çal›flmay› tercih ederiz. Ayr›ca müflterilerimizin talep
etmifl oldu¤u bir marka ya da ürün varsa, onu da
göz önünde bulunduruyoruz.
Yeni kurulan firmalardan genellikle daha cazip teklifler beklenir. Siz bu anlamda nas›l bir farkl›l›k yaratmay› düflünüyorsunuz?
Yeni kuruldu¤umuz için en düflük fiyat› verip ifl alal›m gibi bir anlay›fl›m›z yok. Bu iflin piyasada maliyetli ne ise, normal de¤eri ne ise o fiyattan çal›flaca¤›z. Zaten DGR Group’un flans›, hem Öztem’in bilgi
ve tecrübesini, hem de benim 14-15 y›ll›k tecrübemi
kullan›yor olmas›. Müflterilerimizin, yeni kurulan
bir firma olarak daha heyecanl›, daha az hata yapmaya çal›flaca¤›m›z›, yapamayaca¤›m›z taahhütleri
vermeyece¤imizi, kalite belgelerimizle do¤ru orant›l› hizmet verece¤imizi bilmesini istiyoruz. DGR
Group olarak proje bazl› hizmet verecek ve müflterilerimizin taleplerine s›ca¤› s›ca¤›na dönüfl yapaca¤›z. Bu noktada müflteri memnuniyeti bizim için
çok önemli olacakt›r. Ayr›ca fluan tüm dünyada uygulanan ve ülkemizde baz› hizmet firmalar› taraf›ndan uygulanmakta olan, SLA (Service Level Agreement) ve KPI (Key Performance Indicators)
vermifl oldu¤umuz hizmet performans›n›n fleffaf ve
ayn› anda müflteri taraf›ndan da de¤erlendirilmesi
sa¤layacak olan yöntem biliminin alt yap›s›n› oluflturmaktay›z. En k›sa sürede bu yöntemi uygulayaca¤›z.
Ekonomiyi nas›l de¤erlendiriyorsunuz?
Ekonomik olarak ciddi bir daralma söz konusu, bunu göz ard› edemeyiz, bu durumda bizim gibi flirketleri daha temkinli ad›mlar att›rmaya yönlendiriyor. Yapt›¤›m›z iflleri paraya çevirmekte ciddi s›k›nt› çekiyoruz. ‹flsizlik olmas›na ra¤men, yeni eleman
bulmakta zorlan›yoruz. ‹fl be¤enmeyen bir kesim de
söz konusu maalesef.
Üretim band›nda temizli¤i
kim yapmal›?
Endüstriyel temizlik üretimi ciddi anlamda etkileyen
bir faktör, bu yüzden ifli temizlik elemanlar›na vermek
yerine üretim band›nda çal›flan nitelikli iflçilerin temizlik yapmas›na s›cak bak›labiliyor. Peki bu uygulama ne kadar do¤ru? Endüstriyel temizli¤i kim daha
do¤ru yapar? Makineyi kullanan m›, yoksa as›l ifli temizlik olan kifli mi?
Y
apt›¤›n›z iflin d›fl›nda angarya bir ifli
yüklendi¤inizde bundan keyif al›yor
musunuz? Muhtemelen alm›yorsunuzdur, hele de söz konusu olan “temizlik” yapmaksa! Bir de bütün gün
üretim band›nda çal›flan iflçileri düflünün...
Nitelikli bir ifl ç›kart›yorlar ama gelin görün ki temizlik yapmakla da mükellefler! Halbuki bu ifli baflka biri yapsa? Fakat o kompleks makinenin her detay›n› bilen bir tek onlar var, ya makineler bozulursa? Bu endiflenin de cevab› temizlik firmalar› taraf›ndan çoktan verilmifl; “uzun soluklu çal›flma ve
e¤itim flart!”
Türkiye’de de endüstriyel alandaki temizli¤in outsource edilme süreci çoktan bafllad›. Bu elbette ki
çal›flanlar›n verimlili¤ini daha da artt›r›yor. Ekol Temizlik’in kurucusu Orhan Ta¤›; “Fabrika alanlar›nda temizli¤in niteli¤i yüksekse çal›flanlar›n motivasyonu da art›yor” diyor. Tertemiz bir ifl yerinde çal›flt›¤›nda kimin motivasyonu artmaz ki?
Üretimde temizlik prosesi
Fabrikalardaki temizlik elbette makine temizli¤inden oluflmuyor. Zeminlerin temizli¤i, aç›k alanlar›n, depolar›n temizli¤i gibi bafll›klar da var.
Temizlenecek zeminin, yerin, makinenin materyaline göre de kullan›lacak araçlar ve kimyasallar de¤iflkenlik gösterebiliyor. Bu konuda y›llard›r know
how sahibi olan firmalar, yönetimin temizli¤i kendilerine devredildi¤i takdirde verimlili¤in artaca¤›n›, temizli¤in d›fl kaynak kullan›m› ile çözümünün
gerçek ifllerine focus olmalar›na yard›mc› olaca¤›n›
söylüyorlar. Tabii burada karfl›l›kl› bilgi aktar›m›
büyük önem tafl›yor.
Temizlik makinelerinin ve kimyasallar›n seçimi,
bunlar›n yerinde ve do¤ru kullan›m› da temizli¤i
yapmak kadar önemli.
Bu yüzden bu say›m›zda hem endüstriyel temizlik
alan›nda hizmet veren firmalar›n görüfllerini ald›k,
hem de bu alanda kimyasal ve makine üreticilerinin yeni ürünlerini sayfalar›m›za tafl›d›k.
En-Has Zabel Operasyon ve Sistem
Gelifltirme Müdürü Nuri Çam:
“Temizlik iflçisi makineyi
operatöründen daha iyi temizler”
Fabrika temizli¤inin outsource edilmesinin Türkiye’de
sektörel geliflimi ne düzeydedir?
500 bine yak›n bir istihdamla sigorta primi, vergi
ödeyen, en büyük ifl alanlar›ndan biri olan temizlik
ve hizmet sektörü, “Endüstriyel Temizlik Hizmetleri” alan›nda henüz yeterince yayg›nlaflmam›flt›r.
Hele hele fabrikalar›n, üretim tesislerinin genel
alan temizlikleri, endüstriyel temizlik kapsam›ndan ç›kard›¤›m›zda Türkiye’de fabrika temizli¤inin
henüz bafllamad›¤›n› bile söylemek mümkündür.
Ancak Bat› Avrupa’da da çeyrek as›rd›r bu konuda
hizmet veren bir facility management firmas›n›n
yöneticisi olarak, yak›n gelecekte fabrikalar›n endüstriyel anlamda da temizliklerini nitelikli temiz-
lik-hizmet firmalar›na b›rakacaklar›na inan›yorum.
Zaten Zabel Group olarak Türkiye’ye yat›r›m yapmam›z›n nedeni de, ciddi anlamda birikimimizin
oldu¤u bu alanda, pazar›n derinli¤ini görmemizdir.
Fabrika temizli¤inin outsource edilmesinin fabrika
sahipleri için avantajlar› nelerdir? Fabrikalar neden
hizmeti d›flar›dan sa¤lamal›d›r?
Günümüz rekabet koflullar›nda flirketler, kendilerine gerçek anlamda verimlilik art›fl› sa¤layacak ve
maliyetlerini düflürücü tedbirleri gelifltirmek zorunda. Bu noktada en çok tercih ettikleri de, kendilerine rekabet avantaj› sa¤layan temel ifllevleri ile
ilgili ifllerin d›fl›ndaki tüm fonksiyonlar› baflka ifllet-
melere yapt›rmak. D›fl kaynak kullanan iflletmeler,
bu sayede hem kaynak tasarrufu sa¤l›yorlar, hem
de yap› olarak küçülerek kendilerinin çok iyi bildi¤i
ifller üzerinde yo¤unlaflma kabiliyetini yakalayabiliyorlar. Çünkü d›fl kaynak kullan›c›s› veya yayg›n
olarak ana iflverenlerimizin kulland›¤› ifade ile tedarikçi, hizmet firmas› veya tafleron firma, kendi ifl
alanlar›nda uzmanlaflm›flt›r. Bu nedenle endüstriyel tesislerde En-Has Zabel gibi konusunda profesyonel kadrolara ve deneyime sahip firmalara ana
iflleri d›fl›ndaki destek ve yard›mc› hizmetleri b›rakan iflletmeler, bu sayede sadece kendi üretim veya
hizmet konular›na odaklanma olana¤›n› yakalamaktad›rlar. Buna karfl›n biz de bizden talep edilen
konuda uzmanl›k ve profesyonel bak›fl aç›m›zla
hizmet verdi¤imiz kurumlar›n ifl yo¤unluklar› nedeniyle göremedikleri ya da ilgilenemedikleri alanlara daha seri, daha düflük maliyetlerle müdahale
edebiliyor ve ileride ç›kabilecek sorunlar› önleyerek
iflverenimizin iflindeki verimini maksimuma ç›karabilmesine katk› sa¤l›yoruz.
Fabrika temizli¤i için temizlik firmalar›n›n hangi niteliklere haiz olmas› gerekiyor?
Endüstriyel temizlik, üretim alanlar› temizli¤i çok
ciddi bir konudur. Türkiye’nin endüstrileflme sürecinde yasal yetersizlikler nedeniyle hiçbir mesleki
yeterlili¤i olmadan, salt efle dosta tafleron olmak
için kurulmufl, ifli lay›k›yla yapanlara karfl›, haks›z
rekabet yaratan sözüm ona yüzlerce firman›n yapabilece¤i bir ifl de¤ildir. Bu alanda hizmet verecek
firman›n bu konuda rüfltünü ispat etmifl olmas›
flartt›r. Geleneksel temizlikteki gibi, asgari ücretle
çal›flabilecek kiflileri makinelerin aras›na, üretim
sahas›na sevk etmekle olacak ifl de de¤ildir. Nas›l
üretim iflçisi, iflini meslek olarak benimsemiflse, endüstriyel temizlikte bu ifli meslek olarak benimsemifl istihdamla sa¤lanabilir. Elbette sadece devaml›l›¤› olan istihdam yan›nda, o personeli do¤ru ifl
planlar› yaparak, do¤ru ekipman ve kimyasal› kulland›rarak sevk ve idare eden, fabrika–makine temizli¤i alan›nda kendileri de ihtisas sahibi, gerekti¤inde personeline uygulamal› olarak e¤itim verebilecek yöneticileri ve operasyon kadrolar› bulunan
hizmet firmalar›n›n alt›ndan kalkabilece¤i bir konudur bu. fiirketimiz bu konuda oldukça güçlü bir
kadroya, deneyimli ekibe sahiptir. Kiflisel olarak benim Almanya’da bu sektörde geçirdi¤im 18 y›l›n ço¤u endüstriyel temizlik alan›nda oldu. Bu konuda
zaman zaman Almanya’dan e¤itmenlerimiz geldi¤i
gibi, merkez kadromuzdan genel müdürümüz dahil
3 kifli de Almanya’da belli aral›klarla uygulamal›
e¤itime al›nd›lar.
Yüksek maliyetli üretim iflçisi temizlik
yapmamal›
Gerçek anlamda fabrika temizli¤inin Türkiye’de geliflememesini neye ba¤l›yorsunuz? Size göre fabrikalar
bu konuda neden daha çok d›fl kaynak kullanmal›lar?
Biz En-Has olarak sektöre 1972’de Do¤u ‹laç Fabrikas›’na hizmet vererek ad›m at›p, 1980 y›l›ndan beri de ‹EU ‹laç fabrikas›na aral›ks›z hizmet veriyoruz
ama ülkemizde genel olarak ofis temizli¤i ve fabrika genel alanlar› temizli¤i daha flunun fluras›nda
20-25 y›ld›r d›flar›ya yapt›r›l›yor. Gerçek anlamda da
fabrika temizli¤inin d›flar›ya yapt›r›lmas›na daha
yeni bafllan›ld›. Bunun yayg›nlaflmas› için hem ana
iflverenlerimize, hem de bize, hatta sektörümüzün
tek yasal örgütü olan Teshiad’a büyük sorumluluklar düflmektedir.
Öncelikle “temizlik iflçileri makine temizli¤i yapamaz” mant›¤›n›, bu sektörde çal›flanlar›n “toplumda
e¤itim ve kültür seviyesi en düflük bireylerin yapaca¤› ifltir” düflüncesini de¤ifltirmeliyiz. Ama biz inan›yoruz ki; hizmet yüklenicisi oldu¤umuz de¤erli iflverenlerimiz endüstriyel temizlik yapacak firmalar›n yeterliliklerini test edip, bu konuda verecekleri
hizmetin kalitesini sorgulad›ktan sonra bizim gibi
kurumsallaflm›fl firmalara güvendikleri takdirde,
bu alanda da büyük bir yükü üzerlerinden alm›fl
olaca¤›z. Çünkü bu sayede biz onlar için daha az
önemli olan bu temizlik ve bak›m hizmetlerini görürken, onlar enerjilerini kendi öz iflleri olan üretim
ve pazarlamada kullanabilecek. En basitinden kendi alan›nda yetiflmifl ve uzmanlaflm›fl, üstelik maliyeti bir temizlik iflçisine oranla 2-3 kat fazla olan
kadrolar›na makinelerin temizli¤ini yapt›rmaktan
vazgeçmelidirler. Bu üretim personeli mesaisinin
tamam›n› üretimde kullanmal›, yüksek saat ücretiyle paydos saatinden sonra veya mesainin bitmesinden bir müddet önce makine temizli¤i ile u¤raflmamal›d›r. Ama flu da bir gerçek ki, ana iflverenler
hem parklar›n›n ömrünü korumak, hem de maliyet
tasarrufu sa¤lamak istiyorlarsa s›radan temizlikten
daha önemli olan endüstriyel temizli¤i yapacak
personeli de asgari ücretle istihdam ettirme anlay›fl›ndan vazgeçmelidirler. Teshiad’da bir an önce bu
y›l ilk mezunlar›n› veren meslek yüksek okulu haricinde sektöre nitelikli, sertifikal› iflçi yetifltirilmesi
için giriflimde bulunmal›d›r.
Fabrika temizli¤i nas›l yap›l›yor?
Do¤ru kimyasal ve ekipmanla yap›lan endüstriyel
temizlik, fabrikalar›n ve o fabrikada kullan›lan makinelerin ömrünü uzat›r. Bilinenin aksine, makine
temizli¤inin tamam›nda a¤›r kir ve ya¤ sökücülerin
kullan›lmas› do¤ru de¤ildir. Ancak makinelerin koruyucusu olan boyal› zeminlere verece¤i zarar hesap edilerek, kullan›lacak kimyasal buna göre seçilmelidir. Örne¤in, kaynak atölyelerinde ve kaynak
robotlar›nda çapaklar› temizlemek için tel f›rça kullanmak yerine, yüzeye hiçbir zarar vermesi söz konusu olmayan ve çok daha k›sa sürede sonuç al›nmas›n› sa¤layan “Kuru Buz Uygulamas›” tercih edilmelidir. Ayn› zamanda ço¤u fabrikalarda kullan›lan
“tazyikli hava” ile yap›lmaya çal›fl›lan temizlik son
derce sa¤l›ks›zd›r. Hava ile yap›lan ifllemde zemin
üzerinde birikmifl tozlar o an için yok edilmifl gözükür. Bir müddet sonra havaya yay›lan bu ince toz
zerrecikleri, tekrar zemine çöker ve ayn› yerini al›r.
Bu esnada da ortamda bulunan kifliler o havay› teneffüs edece¤inden, sa¤l›k aç›s›ndan da son derece
olumsuz bir sonuç do¤urur.
Fabrika temizli¤inde, tafleron personelinden yeterince
verim sa¤lanabilir mi? Bu personel ifl kazalar› ve
ekipman kullan›m› konusunda nas›l yeterli donan›ma
sahip olacak?
Ana iflverenin üretim odakl› personeline nazaran
temizlik ve temizlikte kullan›lacak malzemeler konusunda e¤itilmifl personelin yapaca¤› temizlik ve
bak›m; hem daha az maliyetli, hem de daha az riskli olacakt›r. Üretim iflçisinin üretim ve temizlik konular›nda e¤itim alma zorunlulu¤u konsantrasyon
ve verimlili¤ini azaltmaktad›r. Oysa temizlik outsource edildi¤inde her iki istihdam grubu da sadece
kendi alanlar›yla ilgili e¤itimlerle yetinebileceklerdir. Fabrika temizliklerinde veya endüstriyel temizlik yap›lan alanlarda hizmet verecek personeller,
mutlaka ifl kazalar› için bilinçlendirilmelidir. Kimyasal ve do¤ru ekipman kullan›m› hakk›nda verilecek e¤itimin yan›nda, ilkyard›m, a¤›rl›k kald›rma ve
konsantrasyon e¤itimleri de önemsenmelidir. Çelik
burun ayakkab›, koruyucu gözlük, ifle uygun eldiven ve maske mutlaka kullan›lmal›d›r. Sanayi tipi
kuru veya ›slak/kuru vakum makineleri tercih edilmeli, fuel oil ya da mamulü ürünlerin bolca kullan›ld›¤› fabrikalarda elektrik enerjisinden veya k›v›lc›mdan etkilenmeyen vakum makineleri tercih
edilmelidir. Kaza elbette arzulanan bir durum de¤ildir ama riskler her zaman mevcut olaca¤›ndan
flirket ve çal›flanlar›m›z›n e¤itimleri ve ifllerini görürken her aflamada gereken ifl tedbirlerini almam›z yan›nda ana iflverenler hizmet ald›klar› firmalara mutlaka Mali Mesuliyet ve 3. fiah›s Sorumluluk
Sigortalar›’n› yapt›rm›fl olmal›d›r.
Fabrika temizli¤inde hangi ekipmanlar› ve kimyasallar› kullanmak gerekir, bu ürünler neye göre tercih
edilmelidir?
Fabrika temizli¤i de ofis temizli¤inde oldu¤u gibi
mutlaka plan dahilinde yap›lmal›d›r. Günlük, haftal›k, ayl›k periyotlar fleklinde ifl planlar› haz›rlanmal›, ortam›n temiz kalmas›n› sa¤lamak ad›na,
makinelerin oldu¤u kadar ince tozlar›n oldukça
fazla bulundu¤u yüksek alanlar temizlik plan›na
dahil edilmelidir. Fabrika içinde bulunan caddeler,
ortama uygun binicili otomatlarla y›kanmal›, otomatlar›n ulaflamad›¤› kenar köfle ve sepet altlar›
paspas veya moplanarak toz zerreciklerinin yok
edilmesi sa¤lanmal›d›r. Bu ifllem yap›l›rken birim
sorumlular› ile koordineli olarak çal›fl›lmal›, olas›
kazalara karfl› önlemler al›nmal›d›r. Temizlik yap›lan saatler üretimi aksatmayacak flekilde planlanmal›d›r. Makine temizliklerinde, temizli¤i yap›lacak
makinelerin mutlaka devre d›fl› b›rak›lm›fl olmas›
gerekir. Bu durum sorumlu kiflilerce onayland›ktan
sonra temizlik ifllemine bafllan›lmal›d›r. Ayn› durum havaland›rma odalar› için de geçerlidir. Endüstriyel temizlik kadrosunun içinde tekniker de bulundurulmal›d›r. Özellikle torna ve benzeri makinelerin çevrelerinde yayg›n halde bulunan ›zgara
alanlar sökülerek temizlenmelidir. Temizlikte do¤ru kimyasal seçimi tabii ki çok önemlidir. Ancak neredeyse jenerik olmufl markalar konusunda ›srarc›
olunmamal›d›r. O kadar çok farkl› kimyasallar kul-
lan›yoruz ki, tek bafl›na bu kimyasal çeflitlerini bir
markadan temin edebilmek zaten mümkün de¤il.
Zaman zaman baz› özel durumlar için özel kimyasallar gelifltirdi¤imiz veya yurt d›fl›ndan getirtti¤imiz de oluyor. Ayr›ca b›rak›n›z çok tan›nm›fl bir
kimyasal› kullanmay›, do¤ru kimyasal›, do¤ru yerde ve do¤ru dozajlama ile kullanam›yorsan›z, kulland›¤›n›z markan›n da, kimyasal›n önemi zaten ortadan kalkmaktad›r. Hatta ana iflverenin ekipman
ve tesisi bundan ciddi oranda zarar da görebilir.
Biz Zabel Group olarak temizlikte do¤ru kimyasal›
kullanmakla beraber, suyu daha çok önemseriz.
Do¤ada insan dahil her fleyin üçte birinin su oldu¤unu düflünürsek, temizli¤in ana maddesinin de su
oldu¤u kendili¤inden ortaya ç›kar. Kimyasals›z temizlik düflünülebilir ama susuz asla. Bu yaklafl›mla
bütçesini oluflturdu¤umuz projelerimizde kimyasal
gerektirmeyen, kendi içinde at›k suyunu dönüfltüren echo2 teknoloji temizlik otomatlar›n›, d›fl cephe
ve cam temizli¤inde de reçineden geçirilmifl, sertlik
ve iletkenli¤i düflürülmüfl su içeren Osmose sistemini kullanmaya bafllam›fl bulunmaktay›z.
Ekol Teknik Temizlik A.fi., Orhan Ta¤›:
“Endüstriyel temizlik yönetimin çözüm
orta¤›d›r”
Fabrika alanlar›n›n temizli¤i al›flverifl merkezleri,
ofisler, hastane, otel vb. temizli¤i gibi önemli olmakla
birlikte, teknik temizlik olmas› itibariyle üretimi direkt
olarak olumlu veya olumsuz etkileyebiliyor.
Fabrika alanlar›nda yap›lan endüstriyel temizli¤in
niteli¤i yüksek ise, öncelikle çal›flanlar›n motivasyonunu artt›rmaktad›r. Fabrikalarda üretimden ve
çal›flanlardan kaynakl› at›klar›n anti-hijyen ve görüntü kirlili¤i gibi olumsuz etkilerinin giderilmesi
amac›yla sürekli bir temizlik döngüsü oluflturulmal›d›r. Çal›flanlar için sa¤l›kl› ve düzenli çal›flma
alanlar›n›n yarat›lmas›, kalite ve ifl verimlili¤ini artt›rmakta, ifl gücü kay›plar›n› en aza indirmektedir.
Bu durum yap›lan bilimsel çal›flmalarla da desteklenmektedir.
Temizlik üretimi etkiler
Endüstriyel temizli¤in üretim üzerinde direkt etkisi
bulunmaktad›r. Özellikle fabrika alanlar›ndaki tesislerde yap›lan uygunsuz teknik temizlikler, tesis
ar›zalar›na, üretim kay›plar›na ve ürünün kalitesinin düflmesine sebebiyet verebilmektedir. Bu ba¤lamda fabrika alanlar›nda yap›lan teknik temizlikler son derece önem kazanmaktad›r. Ayr›ca üretim
faaliyetinden kaynakl› ifl sa¤l›¤› ve güvenli¤i risklerinin en aza indirgenmesi için endüstriyel temizlik
çal›flmalar›n›n do¤ru flekilde uygulanmas› gerek-
mektedir. Örne¤in; çal›flma alanlar›ndaki zeminlerin kirli-ya¤l› olmas› ifl kazas› risklerini artt›rmakta
veya çal›flma ortam›n›n uygun flekilde havaland›r›lmamas› çal›flanlarda sa¤l›k problemleri yaratabilmektedir.
Uygun malzeme, do¤ru ekipman ve
profesyonel kadro formülü
Endüstriyel temizlik çal›flmalar›n›n do¤ru yap›labilmesi ve kaliteli bir hizmetin sa¤lanabilmesi için uygun malzeme, do¤ru ekipman ve profesyonel kadroya ihtiyaç duyulmaktad›r. Profesyonel bir kadronun yarat›labilmesi; yap›lacak ifllerin do¤ru tan›mlanmas›, uygulaman›n nas›l ve hangi frekansta yap›laca¤›n›n belirlenmesi ve bu çal›flmalar›n personellere e¤itim yolu ile aktar›lmas› ile sa¤lanabilmektedir.Endüstriyel temizlik ekipleri acil durumlarda da üretimi olumsuz yönde etkileyen faktörlere karfl› haz›rl›kl› ve organize olmal›d›r. Bu faktörler
tesis ar›zalar› veya olumsuz hava koflular› fleklinde
olabilir. Bu gibi durumlarda h›zl› ve organize bir flekilde hareket edilmesi sonucunda üretim kay›plar›
en aza indirgenebilmektedir.
Sonuç itibariyle fabrika alanlar›nda yürütülen endüstriyel temizlik çal›flmalar›, kalite ve verimlilikte
belirleyici bir unsurdur. Bu çerçevede fabrika alanlar›nda yürütülen endüstriyel temizlik çal›flmalar›
yönetimin çözüm ortakl›¤› niteli¤ini kazanm›flt›r.
Mis Group Genel Koordinatörü Metin
Onat: “Her fabrikaya ayr› ürün, ayr›
ekipman, ayr› malzeme”
Temizlik sektörünün en çok hizmet alan bölümü fabrikalard›r. Ülkemizde
yavafl yavafl temizlik bilinci geliflmeye bafllad›. Bu yüzden hizmet al›c›lar,
kendi alanlar›ndaki ifllerine daha çok zaman ay›rarak kendilerine katma
de¤er sa¤l›yorlar.
Fabrikalar›n temizlik ile ilgili olarak di¤erlerinden
ayr›ld›klar› nokta üretim alanlar›d›r. Her fabrikan›n
kendi üretim mamullerine göre ayr› ürün, ayr› ekipman ve ayr› malzeme ile temizlikleri yap›l›r. Örne¤in bir ilaç fabrikas›n›n üretim alan›ndaki hijyen ile
tekstil fabrikas›n›n üretim alan›ndaki hijyen farkl›d›r. Dolay›s› ile kullan›lan k›yafet, ürün ve malzemeler de farkl›l›k gösterir. Hizmet al›c›lara sa¤lanan en büyük fayda, kendi ifllerine ay›racaklar› zaman› artt›rmakt›r. Zaman›n maliyetinin ald›klar›
hizmet maliyetinden çok daha fazla oldu¤u mu-
hakkakt›r. ‹fl kazalar› ile ilgili al›nmas› gereken önlemler hem hizmet al›c›lar, hem de hizmet firmas›
taraf›ndan beraberce yap›lmal›d›r. Çünkü bir insan›n sa¤l›¤› ve hayat› hiçbir fleyden önemli olamaz.
Biz Mis Servis Clas olarak bu konuda personelin
maske ve eldivenleri ile üretim alanlar›na göre koruyucu k›yafetlerine azami dikkat gösteriyoruz. Ayr›ca hiç arzu etmedi¤imiz halde sa¤l›¤› ile ilgili bir
problem oldu¤u takdirde, sadece SSK hastanelerinden de¤il de, en yak›n sa¤l›k kurulufluna ulaflt›r›lmas› için ferdi sa¤l›k sigortalar›n› yapt›r›yoruz.
Eczac›bafl› Giriflim Pazarlama EDK
Bölümü, Ürün Yöneticisi Pelin Özbilgin;
“Maratem ve Tana markalar›yla
endüstriyel temizlikte çözüm üretiyoruz”
Eczac›bafl› Giriflim Pazarlama bünyesindeki Maratem
ve Tana markal› ürünleri ile fabrikalarda farkl›
ihtiyaçlara cevap verebiliyor. Bunun yan› s›ra
Maratem Akademi ismi alt›nda e¤itim ve hizmet
paketleri ile de alan›nda uzman personel yetifltiriyor.
E ma’n›n endüstriyel temizlik ve hijyen ürünlerinin
DK (Ev D›fl› Tüketim), Eczac›bafl› Giriflim Pazarla-
sat›fl, pazarlama ve servis hizmetlerini sa¤lad›¤› bölümdür. Eczac›bafl›’n›n yüksek kalite güvencesi ile,
2008 y›l›nda hizmete giren modern fabrikas›nda
üretti¤i Maratem ürünleri, ithalat›n› gerçeklefltirdi¤i
yenilikçi ve alan›nda lider uluslararas› Tana ve Dreumex markalar› ve müflteri odakl› etkin sat›fl sonras›
servis hizmetleri sayesinde Eczac›bafl› Giriflim Pazarlama, müflterilerin tüm temizlik ve hijyen ihtiyaçlar›n› karfl›layabilecek niteliktedir.
Eczac›bafl› Giriflim
Pazarlama EDK Bölümü
Uzman Ürün Yöneticisi,
Pelin Özbilgin.
Fabrikalardaki temizlik ifllemi
Fabrikalarda temizlik performans› birçok faktöre
ba¤l› olarak de¤iflebilir. Kirin tipi, temizlenecek yüzeyin cinsi, fabrikan›n faaliyet alan›, temizlik makine
ve ekipmanlar›n›n cinsi ve temizlik personeli bafll›ca
faktörler aras›nda yer al›r. Do¤ru ürünün do¤ru yerde do¤ru flekilde, temizlik elemanlar›nca prosedüre
uygun flekilde uygulanmas› çok önemlidir.
Fabrikalardaki temizlik ifllemi temizlenecek alan›n
çok büyük olmas›ndan dolay› ço¤unlukla zemin te-
mizlik makineleri ile yap›l›r. Bu makinelerin kullan›m› genifl alanlar›n h›zl› ve etkin bir flekilde temizlenmesine olanak sa¤lay›p, kimyasal ve su tüketimlerini kontrol alt›nda tutmaktad›r. Fabrikalarda en çok
akülü/ elektrikli zemin temizlik makinelerinin yan›
s›ra tek diskli cila makineleri, ›slak-kuru vakum makineleri kullan›l›r. Makinelerin performans› temel
olarak saatte temizleyebildikleri alan üzerinden s›n›fland›r›l›r ve fabrikan›n ihtiyac›na uygun say›da ve
performansa sahip makine seçimi kritiktir.
Eczac›bafl› Giriflim Pazarlama bünyesindeki Maratem
ve Tana markal› ürünleri ile fabrikalarda farkl› ihtiyaçlara cevap verebilmekte; bunun yan› s›ra Maratem Akademi ismi alt›nda e¤itim ve hizmet paketleri sunmaktad›r.
EDK konusunda uzman kadrosu ile uygulama yapacak temizlik personeline genel hijyen, kiflisel hijyen,
kir ve yüzey tipleri, ürün bilgisi/uygulamas› ve makine kullan›m› hakk›nda e¤itimler vererek komple bir
çözüm paketi sunmaktad›r.
Fabrika temizli¤inde Eczac›bafl› çözümleri
A¤›r kir ve ya¤ sökücüler
Tana GR’S: Linolyum, ahflap gibi hassas yüzeyler hariç
tüm suya dayan›kl› zeminlerin temizli¤inde kullan›l›r.
Ürünün alkalitesi çok yüksek oldu¤undan, güçlü kir ve
ya¤ sökme gücü vard›r. Cila sökücü olarak da kullan›l›r.
• Tana Linax Plus: Linolyum gibi yüksek alkaliye duyarl›,
suya dayan›kl› zeminlerin temizli¤i için idealdir. Zeminlerdeki kir, ya¤ ve eski cilan›n sökülmesinde kullan›l›r. Çabuk etki gösterir. Parfümlüdür. Köpük yapmad›¤›ndan temizlik otomatlar› ile kullan›ma uygundur.
• Tana FLA 710 S: Gres, ya¤, reçine ve karbon gibi a¤›r kir
tabakalar›n› kolayl›kla çözer. Çelik, demir, alüminyum,
pirinç, bak›r, çinko ve gümüflten yap›lm›fl tüm makine
parçalar›, aletler ve tertibatlarda, ayr›ca cam, plastik ile
boyal› ve vernikli yüzeylerde kullan›labilir. G›da iflleme ve
g›da üretim endüstrisinde kullan›lan üretim ekipmanlar›
için de uygundur. Duman ve atefl kaynakl› hasarlara u¤ram›fl yüzeylerin temizlenmesi için idealdir.
• Tana Gromar: Suya dayan›kl› metalik, tafl, vernikli ve
plastik yüzeylerde kullan›labilen endüstriyel temizleyicidir. Yüzeylerdeki ya¤, gres, kauçuk izleri ve kurum kirlerini kolayca temizler. Uyguland›¤› yüzeylere zarar vermez.
Üretim tesisleri, atölyeler, matbaalar, endüstriyel çal›flma
alanlar› ve ulafl›m araçlar›ndaki motor kasalar›, makine
dairelerinin temizli¤inde kullan›m için idealdir. Organik
çözücü içermez.
Zemin makinelerinde kullan›lan günlük ürünler
• Tana Innomat: Ahflap yüzeyler hariç suya dayan›kl› tüm
yüzeylerin temizli¤i ve bak›m› içindir. Temizlik makinelerinin yüksek h›z ayar›nda inatç› kirleri bile h›zla söker. Zay›f
alkali bir üründür. Köpük yapmaz. Anti-statik etkiye sahiptir. Kir oluflumunu önleyici ve kaygan olmayan hafif ipeksi
bir film oluflturur. Uyguland›¤› ortamda hofl bir koku b›rak›r.
• Maratem 220 Gra-Ser Genel Amaçl› Temizlik Ürünü:
Granit, seramik ve epoksi gibi cila uygulanmayan parlak
yüzeyler için özel olarak gelifltirilmifltir. Köpü¤ü kontrollü
oldu¤undan zemin temizlik makinelerinde güvenle kullan›l›r. Temizlenen yüzeylerin h›zl› ve lekesiz kurumas›n›
sa¤lar.
• Maratem 222 Otomatlar için Nötr Zemin Temizleyici:
Sanayi tesislerinde özellikle mineral ya¤lara maruz kalan
alanlar›n, günlük temizli¤inde kullan›l›r. Köpü¤ü ayarl›
oldu¤undan yer temizleme makineleri ile birlikte kullan›labilir. Nötrdür. H›zl› ve etkin bir temizlik sa¤lar.
Cilalar
• Tana Longlife Diamond: Ahflap hariç PVC, linolyum, karo tafl, marley ve özel plastik kaplamalar›n parlat›lmas›nda kullan›l›r. Yüzeyde parlayan, çok dayan›kl› bir film tabakas› oluflturur. Kir tutmaz, kayganl›k yaratmaz. Yüksek
devirli cila makinesi ile bak›m yap›ld›¤›nda parlakl›¤› ve
dayan›kl›l›¤› artar.
• Tana Glent: Her türlü do¤al ve yapay tafl zeminin bak›m,
koruma ve parlatma ifllemleri için idealdir. Seyreltilmifl
olarak kullan›ld›¤›nda, cilal› veya koruyucu film tabakas›
ile kapl› tafl zeminlerin bak›m›n› mükemmel bir flekilde
sa¤lar. Konsantre kullan›m›nda oldukça dayan›kl›, koruyucu ve kendinden parlayan bir film tabakas› oluflturur.
Özel Ürün
• Maratem 221 ‹nflaat Sonras› Temizlik Ürünü: Çimento,
kireç ve harç at›klar›n›n temizli¤inde kullan›lan asidik temizleme ürünüdür. Hidroklorik asit içermedi¤inden metal aksam ve yap› malzemesinde korozyona yol açmaz.
Kiremit tu¤las›, granit, bazalt gibi, aside dayan›kl› tüm
tafllarda kullan›ma uygundur.
Pevasan’dan fabrika, bina ve d›fl
alanlarda etkili ürünler
Ürün ve hizmet kalitesi ile ad›ndan söz ettirmeyi baflaran Pevasan; hizmet firmalar›na
pratik ve sa¤l›kl› çözümler sunuyor.
Üretim ve ithalat›n› gerçeklefltirdi¤i, hizmet firmalar›na büyük kolayl›k sa¤layan 3
yeni endüstriyel temizlik ürünü ile dikkat
çekiyor.
Genel amaçl› yüzey temizleme maddesi
olan Peva PLAN: Bu ürün çok genifl bir kullan›m alan›na sahip. Yo¤un kirlili¤e maruz
kalm›fl tüm yüzeyleri ilk günkü görünümüne kavufltururken, h›zl› ve pratik bir temizlik sa¤l›yor. Metal, krom, cam, lastik,
plastik, fiberglas, boyal› ve lakl› tüm hassas yüzeylerde güvenle kullan›l›yor. Örne¤in; tüm deniz, kara tafl›tlar›n›n iç, d›fl yüzeyleri, ofis alanlar›ndaki tüm yüzeyler,
kara yollar›ndaki tabela, turnike, kabinler, brandalar vb. alanlarda rahatl›kla ve güvenle uygulan›yor.
Peva BLAU: Üretim alanlar›nda yo¤un
kirliliklerin günlük temizli¤inde kullan›lan çok güçlü bir ya¤ ve kir çözücü
olan Peva BLAU genel temizlik ihtiyac›
duyulan her alanda kullan›labiliyor.
Peva TURBO: Bu ürün ise yer otomatlar›nda tercih ediliyor. Kontrollü köpü¤ü
ile a¤›r kir ve ya¤ temizli¤inde çok etkin
sonuç veriyor.
Hayat Makine’den Hakomatic ve
Hako-Jonas ile temizlik
Hayat Makine müflterilerine endüstriyel temizlik alan›nda oldukça genifl bir ürün yelpazesi sunuyor. Hayat Makine’nin özellikle fabrika alanlar›n›n temizli¤inde tercih edilen Hakomatic B1100, Hakomatic
1800V/LPG, Hako-Jonas 1900’e bir de Hakomatic
B70/90/120 eklendi.
Hakomatik B1100 ile y›kama ve süpürme
ayn› anda
‹ki ön f›rça toz ve pislikleri vakum kanal›n›n önüne
atar ve yüksek vakum gücü sayesinde pislikler toz
tank›na al›n›r. Disk f›rçalar, özel tasar›m› sayesinde
sorunsuz temizlik sunarken, Hako-aqua su kontrol
sistemi %50 su ve kimyasal tasarrufu sa¤lar. Konforlu sürücü koltu¤u, kolay anlafl›lan kontrol paneli ve sürücü dostu yeflil tufl sistemi (tek tufl ile tüm
fonksiyonlar›n çal›flt›r›labilmesi) ile kolay kullan›m
sa¤lar. Teknik servis dostu, tüm önemli parçalara
kolay eriflim sa¤layan tasar›m› sayesinde ar›zalar›n
k›sa sürede giderilmesine yard›mc› olur. Ayr›ca;
• Operatörün müdahale etmesi gereken parçalar
alet gerektirmeden ç›kar.
• Raf altlar›na, duvar kenarlar›na yaklaflabilmek
için f›rçalar yana kayd›r›labilir.
• Batarya sistemi çevre dostudur.
• Ar›za tespiti elektronik destekli yap›l›r.
• %20 rampa t›rmanabilir.
• Operatörün d›fl etkenlerden korunabilmesi için
korumal› paneli mevcuttur.
• 310 lt temiz su tank› vard›r.
• Koltuk sürücün a¤›rl›¤›na göre ayarlanabilir, ope
ratör de kontrol paneline tam olarak hakim olabi
lir.
Güçlü süpürücü, güçlü f›rçalama: Hakomatic 1800V/LPG
3 de¤iflik f›rça seçene¤i ve 180 kg’a kadar ayarlanabilen f›rça bas›nc› her türlü ortamda temizlik sa¤lar. Yüksek ölçüde dayan›kl› vakum lastikleri, uzun
süre sorunsuz kullan›m› garanti eder. Yüksek operatör konumu, makinenin tamam›na ve temizlenecek alana hakim olmay› sa¤lar. Sürüfl esnas›nda h›z
sabitlenebilir, konforlu bir sürüfl için koltuk ve direksiyon ayarlanabilir. Toz filtresini ve ana f›rçay›
temizlemek ya da de¤ifltirmek için herhangi bir alete ihtiyaç yoktur. Ön f›rçalar ve vakum aparat›, darbelere karfl› korumal›d›r, çarpmalarda makineye
do¤ru kayar. Teknik servis dostu, makinenin d›flar›
do¤ru aç›lan çal›flma ünitesi bak›m kolayl›¤› sa¤lar.
• Kapal› ve aç›k alanlarda çal›flmaya uygundur.
• Benzin ya da LPG’li motor seçene¤i mevcuttur.
• Bir ana iki yard›mc› f›rça ile yüksek süpürme ka
pasitesi sa¤lar.
• 195 cm süpürme geniflli¤i, hidrolik çöp boflaltma
sistemi ve çöp s›k›flt›rma özelli¤i vard›r.
• Duvar diplerinde daha kolay f›rçalama yapabil
mek için f›rça sistemi yana do¤ru kayd›r›labilir.
• Kuvvetli, sa¤lam çelik flasesi, ön farlar› ve arka
uyar› ›fl›klar› standartt›r.
• Kirli su tank›n›n ve vakum kanallar›n›n temizlen
mesi için kolay eriflim sa¤lanm›flt›r.
A¤›r ifl kullan›m› için güç paketi:
Hako-Jonas 1900
Jonans 1900 kasl› yap›s› ve avantajl› tasar›m› ile a¤›r
ifllerin tamam›nda çok iyi süpürme performans›
gösterir. Hako Jonas 1900, günlük uzun bir kullan›m
için zorunlu önkoflullar› verir. A¤›r endüstriyel lastiklerle büyük haval› tekerlekler ve güçlü hidrolik
bir sürüfl, güvenilir gücü garanti eder. Düzgün akan
arka yönetmesi, manevra yetene¤inin en yüksek
derecesine garanti verir. En önemli süpürme için
tek kald›raç çal›flmas›, ifl görür. Ayn› zamanda yüksek yerlefltirilen konum, zorunlu çok yönlü görüfl
netli¤ini garanti eder. Bütünüyle önemli aletler ve
gösterge lambalar›, direkt görüflün içindedir, operatör her zaman bilgilidir. Ayak pedal› ile s›n›rs›z hidrolik sürüfl seçene¤i, %16 t›rmanma oran›, büyük
çöp haznesi ve yüksek manevra yetene¤i ile endüstrinin her alan›nda kullan›ma uygundur. Operatör
ve hizmet dostudur, kolay de¤iflen büyük f›rçalar
f›rça boyu k›sald›kça anahtar gerektirmeden kolayca ayarlan›r. Günlük bak›mlar›n rahat yap›labilmesi ve bak›m maliyetlerini düflürmek için önemli makine aksamlar›, ayn› yere toplanm›fl ve ulafl›m› kolaylaflt›r›lm›flt›r. Operatörün sert koflullarda çal›flabilmesi için, kapal› kabin, ›s›tma ve klima sistemi,
istek do¤rultusunda makineye adapte edilebilir.
Hidrolik ve motor bak›m› özel f›rdöndü sistemi sayesinde d›flar›ya kayd›r›l›r ve bu sistem gereksiz bak›m ve tafl›ma maliyetlerini ortadan kald›r›r.
• Jonas 1900, 11 metrekare filtre yüzeyi sayesinde
tozu d›flar› vermez, havay› temizler.
• Büyük flap kapa¤› sayesinde yerde hiçbir fley kal
maz.
• 500 kg a¤›rl›¤›ndaki çöpü, 160 cm yükseklikteki
konteyn›ra boflaltabilir.
• Düzgün-akan arka yönetmesi, manevra yetene¤i
nin en yüksek derecesine garanti verir. ‹flyeri
aç›kça, planlanm›fl ve basitçe düzenlenmifltir.
• Ferah oturacak yer ayarlanabilir, her operatöre
adapte edilebilir.
Hakomatic B70/90/120 ile fark› hissedin
Hakomatic B70/90/120 modellerinde silindir f›rçal›
modellerde yer alan kaba pislik toplama haznesi
mevcuttur, bu sayede önceden mop yapma gerektirmez. ‹ki güçlü f›rça motoru tam temizli¤i garanti
eder. Alçak f›rça güvertesi raf altlar›na 10 cm’ye kadar girebilir. Seçmeli olarak sunulan el aleti makinenin girmedi¤i alanlardaki ak›flkan s›v›lar›n kolayca al›nmas›n› sa¤lar. ACS Sistemi: Hako Aqua yoluyla ekstra tasarruf ve çevresel koruma sa¤lar. F›rçalar ve su, otomatik olarak makinenin durmas› ile
birlikte durur. Batarya çal›flma saati araç üzerindeki gösterge saatinden takip edilebilir. Hakomatic
B70/B90/B120 proje için uygun makinelerdir: B70
kesintisiz 2.5 saat B90 ve B120 ise 4 saat çal›fl›r.
B90CL ve B90CLH modellerde operatör dostu yeflil
tuflu kullanarak tek tufl ile makinenin tüm fonksiyonlar›n› ayn› anda çal›flt›rabilirsiniz. Dört tarafl›
kullan›labilen vakum lasti¤ini uygun alet kullan›larak çabucak çevirebilirsiniz, vakum lastikleri yüksek ölçüde dayan›kl›d›r. Hakomatic B90CL B90CL
CLH ve B120 ile kap›lar ve dar alanlardan geçebilmek için vakum aparat› yana do¤ru kayd›r›l›p kilitleyebilirsiniz. Büyük tank kapa¤›n›n sonucu tank›n
her köflesine rahatl›kla ulafl›labilir ve kolay temizlenir. Direkt f›rça tahliye sistemi, çabucak f›rçalar›n
de¤iflimini sa¤lar.
Yeni Hakomatic B70/B90/B120 makineleri, temizlenecek alanda size oldukça iyi manevra yetene¤i, çal›fl›lan alana daha çok ayak uyduracak görüfl netli¤ini sunar. Basit yap›s› sayesinde e¤itim sürecini ve
ar›za giderme sürelerini minimuma indirir. Hakomatic B'in klinik uyarlamas›, vakum aparat›, alet
a¤› ve ses izolasyonu sayesinde B70-B90 CLH'd›r.
Ses düzeyi seviyesi sadece 63 debidir.
• Korozyona dirençli at›lan alüminyumdan yap›lan
sa¤lam f›rça bafllar›.
• B70/B90/B120’de 65-85 cm aras› disk f›rça seçene¤i ya da 60-70 cm aras› silindir f›rçalar.
• Ba¤lanabilir (connectible) bas›nç art›fl›.
• Çevre dostu ve tutumlu-otomatik su dolum siste
mi dozaj sistemleri ile uyumludur.
• Kolay, ergonomik çal›flma ve ayarlanabilir h›z
kontrolü.
• Zaman kazand›ran su doldurma sistemi veya
otomatik dolum sistemi. K›sa sürede kirli suyu
boflaltmak için donan›m.
• Vakum aparat›nda de¤iflik zemin koflullar›na
uyum için ekstra h›zl› ayar olana¤›, yeni vakum
aparat›n›n geometrisi sonucu sorunsuz temizlik.
• Aerodinamiksel olarak vakum türbini (Anti kö
pük sistemi) korumas› sayesinde (AFS) kirli su
tank› iyi kullan›labilir.
• Bataryalar ve elektronik kart sistemine kolay eri
flim.
Yo¤un mekanlar için cila alternatifleri
Bir fabrikada yap›lacak temizlik iflleri oldukça çeflitlidir. Bunlar aras›nda zemin temizli¤i, üretim hatlar›n›n, tezgahlar›n ve üretim makinelerinin temizli¤i,
fabrika d›fl alan temizli¤i, havaland›rma sistemlerinin, tafl›ma araçlar›n›n ve bantl› konveyörlerin temizli¤i söz konusudur. Tüm bu alanlar›n temizli¤i için
Kärcher, ihtiyaca yönelik çeflitli makineler üretiyor.
Özellikle üretim kalitesinin üst düzeyde tutulabilmesi, hatal› üretimin engellenmesi için üretim hatt›n›n temiz tutulmas› önemlidir. Kärcher, üretim
hatlar›n›n temizli¤i için çok özel bir temizlik çözümü olan Kuru Buz Temizleyicileri’ni öneriyor. Su ve
deterjan›n kullan›lamayaca¤› üretim hatlar›nda kuru buz, iflletmeler için ideal seçenektir. Kuru buz,
üretim hatt›n› durdurmaya ve demonte etmeye gerek kalmadan, yani üretim devam ederken, bulundu¤u yerde kolayl›kla temizlemeye yarar. Böylece,
üretim makineleri, temizlik iflleminden herhangi
bir zarar görmez ve üretim kay›plar› en aza indirilmifl olur.
Üretim makineleri genel olarak üzerinde birçok
plastik ve metal ba¤lant› eleman›n›n bulundu¤u girintili ç›k›nt›l› bir yüzeye sahiptir. Bu makinelerin
temizli¤i en iyi kuru buz ile yap›labilir. Kuru buz,
makineler üzerinde bulunan materyallere zarar
vermeden etkin temizlik sonuçlar› verir. Ayn› zamanda üretim tezgahlar› da kuru buz ile elektronik
parçalara zarar vermeden kolayl›kla temizlenebilir.
CO2 yal›tkan oldu¤u için elektronik bileflenlere zarar
vermez. Böylelikle suyun de¤memesi gereken hassas üretim alanlar›nda kuru buz ile kolayl›kla temizlik yapabilirsiniz. Örnek olarak, plastik enjeksi-
yon makinelerinde, bir süre sonra kal›p içerisinde
plastik art›klar›ndan meydana gelen ince bir tabaka
oluflur. Bu tabaka, üretilen plastik parçalar›n kalitesi üzerinde kötü bir etki yarat›r. Bu nedenle bu kal›plar›n düzenli olarak temizlenmesi gerekmektedir. Bu konudaki en etkin temizlik çözümü yine kuru buzdur.
Kuru Buz Nedir?
Kuru buzla temizleme, prensip olarak kumlamaya
benzer. Kuru buzla temizlemede, kum yerine donmufl CO2 parçac›klar› kullan›l›r. – 79 °C’de dondurulan kuru buz (CO2) parçac›klar› saniyede 150 metre h›z›n üzerinde püskürtülerek yüzeye tatbik edilir.
Parçac›klar, bir hava kompresörü kullan›larak ivme
kazan›r, hortum ve püskürtme namlusu yard›m› ile
kirli yüzeye uygulan›r. Kendinden daha s›cak yüzeye çarpan kuru buz parçac›klar› an›nda CO2 gaz›
olarak süblimleflir ve atmosfere kar›fl›r. Yüzeye
çarpt›klar› anda yaratt›klar› mikro-termal flok etkisi ile yüzeydeki kirlili¤in k›r›lmas›n› sa¤lar ve böylece etkin temizlik çözümüne ulafl›lm›fl olur. Kat› halden gaz hale dönüflen karbondioksit molekülleri,
hacimlerini 800 kat›na ç›kart›rken yüzeydeki isten-
meyen katmanlar› da parçalar. Ani ›s› de¤ifliklikleri
de yüzeydeki inatç› kirlerin direncinin k›r›lmas›na
yard›mc› olur. Temizlik sonras› yüzeyde temizlik
maddesi art›¤› kalmaz. Yere dökülen kirler ise temizlik bittikten sonra süpürülür.
Kuru Buzun Avantajlar›
• CO2 yüzeye çarpt›ktan sonra süblimleflti¤i için di
rekt olarak atmosfere kar›fl›r ve geride ›slakl›k
veya art›k b›rakmaz.
• Kuru buzla temizleme oldukça h›zl› ve pratik
bir temizlik yöntemidir.
• Kuru buz partikülleri afl›nd›r›c› olmad›¤› için
makineler ve aletlere zarar vermez.
• Üretim hatt›n› durdurmaya ve demonte etmeye
gerek kalmadan makine üzerinde temizlik yap›
labildi¤i için avantaj sa¤lar.
• Kimyasal içermedi¤i için hem ekonomik, hem
de çevre dostudur.
Kuru Buz Hangi Sektörlerde Kullan›labilir?
• Kuru buz otomotiv, tekstil, kimyasal ve makine
üretiminde kal›plar›n, boya ve kaplamalar›n, ya¤
ve gres ya¤lar›n›n temizli¤inde;
• Plastik endüstrisi ve alüminyum döküm iflletme
lerinde silikon, plastik, poliüretan, termoplastik
art›klar›n›n temizli¤inde;
• G›da, ilaç ve kozmetik sanayinde karbon, yanm›fl
ya¤, reçine ve lesitin art›klar›n›n, tank ve kazan
lar›n temizli¤inde;
• Matbaalarda bask› silindirlerinin, kurumufl mü
rekkeplerin ve ya¤lar›n temizli¤inde;
• Eski binalar›n restorasyonunda kullan›labilir ve
etkin temizlik çözümü sa¤lar.
Clean-vac’tan 50 makine alternatifi
Cleanvac Temizlik Makineleri yaklafl›k 50 çeflide varan makine üretimini Adapazar›’ndaki fabrikas›nda
gerçeklefltiriyor. Trifaze fabrika süpürücüleri ve
üretimde özel kullan›lan vakum sistemleri, sert zemin f›rçalama ve cilalama, sert zemin otomatlar› ve
binicili otomat ile sert yekpare zemin temizli¤inde
kullan›lan makineler Cleanvac’›n makineleri aras›nda yer al›yor. Ayr›ca yüksek bas›nçl› y›kama makineleri, hal› y›kama makineleri, kurutma makine-
leri, buharl› endüstriyel y›kama makineleri, döner
f›rçal› (dövücülü) süpürücü vs. gibi ürünlerle ifl yeri
kurumsal temizlikte profesyonel makineler de ürün
gam›nda yer al›yor. Fabrikalar›n ve ifl yerlerinin
profesyonel makineleri tercih etmesi, üretim verimliliklerini artt›r›yor. Bu makineler çal›flanlara
daha k›sa sürede, daha hijyenik ortamlar haz›rl›yor.
Bu da mutlu ve sa¤l›kl› çal›flanlar yarat›yor.
Tarihi eser temizli¤i
Geçen say›m›zda bafllad›¤›m›z nifl temizlik alanlar› hakk›ndaki
çal›flmam›zda ilk olarak yang›n sonras› temizli¤ini ifllemifltik. Bu
say›m›zda da yine ilginç bir çal›flma alan› olan tarihi eser temizli¤ine yer
veriyoruz. Antik Tarihi Eser Fiziksel Cephe Temizlik ve Restorasyon Ltd.
fiti.’nden Ömer Y›lmaz sistemlerini anlatt›.
A
ntika ve tarihi eser temizli¤inde kullan›lan
fiziksel temizlik, kimyasal madde kullanmadan, granülle, dakikada 7000 devir düflük
hava bas›nc›n›n (manuel ayar) rotasyonu sayesinde, yüzeye zarar vermeden asli fiziksel özelliklerini
yeniden kazand›ran bir sistem. Antik Tarihi Eser Fiziksel Cephe Temizlik ve Restorasyon Ltd. fiti. olarak d›fl cephe temizli¤i ve bak›m› için dünyada yeni
bir boyut olan Rostec temizleme teknolojisini kullanmaktay›z. ‹stenmeyen maddeler (boya çeflitleri,
duvar yaz›lar›, yang›n sonras› oluflan is, yosun ve
benzeri yüzeysel kirler) temizlenerek tafl, tu¤la,
mermer, metaller hatta ahflap ve s›va dahil birçok
yüzey Rostec sistemi sayesinde ilk günkü halini alabiliyor. Kullan›lan granül, kimyasal olmad›¤›ndan,
çevreye ve insan sa¤l›¤›na zarar vermiyor.
Antik Tarihi Eser Fiziksel Cephe Temizlik ve Restorasyon Ltd. fiti. 1999 y›l›ndan beri faaliyet gösteriyor. Daha çok cami, medrese, hamam, kale gibi tarihi yap›larda genelde tafleronluk hizmeti veriyor.
Rostec sistemi ile gerçeklefltirilen temizliklerde, 4
kiflilik bir ekip yeterli oluyor. Hassasl›k temizlik gerektiren özel durumlarda ise konuyla ilgili e¤itimli
personel de istihdam ediliyor. Eski ça¤lardan kalan
yap›larda kullan›lan malzemelerin, özellikle tafl›n
özellikleri proje öncesinde belirleniyor ve malzemenin özelliklerine göre bir uygulama gerçeklefltiriliyor.
Rostec sisteminin teknik özellikleri
Rostec Düflük Bas›nçl› Döner Girdapl› Metod kelimenin tam manas›yla bir çeflit Jet – Blasting yani
F›skiye Metodu diye tan›mlan›r; fakat bu özel olarak
yap›lm›fl hortum ucunun vas›tas›yla ve dönüfl enerjisine f›flk›rman›n bir enerji transformu veya de¤iflimidir. Bu temizlik teknolojisi; 0.1 ila 21 psi aras›ndaki düflük ve de¤iflken hava bas›nc›, 10 ila 60 litre/saat aras›ndaki tam ayarl› su miktar› ve seçilmifl
pek çok tanelenmifl parçac›klar›n düflük bas›nçl›
Döner-Girdapl› Metod’un temelini oluflturur. Rostec
hortum ucunda hava, su ve taneciklerin yaratt›¤›
bir döner-girdap için s›k›flm›fl hava kullan›l›r. Hortum ucunun h›zl› yay›lmas›ndan ortaya ç›kan girdap bu tekni¤in özelli¤idir. Sonuçta s›k›flm›fl havan›n bas›nc› uzakl›¤›n karesi oran›nda azal›r, bu da
girdab›n dönmesini azaltmaz. Basitçe, e¤er temizleöncesi
sonras›
nen malzeme hortum ucundan 40 cm uzaktaysa s›k›flt›r›lm›fl havan›n bas›nc› 42 psi’den 7 psi’ye indirgenir demektir. Rostec ucundan ortaya ç›kan hava,
tanecik ve suyun iyice saç›lm›fl girdab› (temiz, tanecikler kullan›ld›¤› için) ovalama ve döner polisaj› ile
temizlik baflar›l› bir flekilde yap›l›r. Bu teknikte yap›
malzemelerinin birçok çeflitlerinin limitsiz kullan›lmas› ve temizli¤in derecesinin bireysel olarak ayarlanmas› temizleme metodunun en büyük avantaj›d›r.
fiekil – 1: Rostec ucunun fonksiyonu.
1) Tanecik ve hava girifli
Parametre
Standart Uç
(9 mm)
Mikro Uç
(5mm)
Pikolo Uç
(3 mm)
Hava Hacmi
2600
l/dak
1000
l/dak
500
l/dak
Su Hacmi
10-60
l/Saat
10-20
l/Saat
5-10
l/Saat
Tanecik
Hacmi
30-80
kg/Saat
10-30
kg/Saat
1-5
l/Saat
2) Su f›skiyesi
3) Kar›flt›rma çemberi
4) Döner girdap
fiekil – 2: Bas›nç da¤›l›m ve R.P.M. (dakikadaki dönme say›s›)’n›n diyagram›. PS‹
Hortum ucundan ayr›lan hava bas›nc› alan mesafesine hemen hemen ucundan ayr› olarak düfler. Hava bas›nc› hortum ucundan ayr›ld›¤›nda 42 psi olup
temizlenecek yüzeye yaklafl›k 40 cm uzakta 7 psi’ye
düfler. Girdap yaklafl›k olarak 7000 RPM ile (devir/dakika) döner.
Rostec temizleme sistemi
• D›fl cephe temizli¤i ve bak›m› için dünyada ve Türkiye’de yeni bir temizleme teknolojisidir.
• Sistem herhangi bir kimyasal içermedi¤i için yüzeye
ve çevreye zarar vermez.
• Granül (Silikat, alüminyum oksit, demir oksit, kalyum oksit, kalsiyum oksit, mermer tozu, cam tozu) cihazdan ç›kan hava bas›nc› ile yivli tabanca ucuyla girdap yaparak objenin yüzeyini zarar vermeden temizler, yüzey hava ile temas ettirilerek tafl›n nefes almas›
sa¤lan›r ve çürümesi önlenir.
• Don olay› hariç olmak üzere iklim flartlar›nda ba¤›ms›z olarak uygulanabilir ve uygulanan yüzeyin
nemli olmas›ndan etkilenmez.
• Rostec temizleme teknolojisi, obje üzerinde iz b›rakmadan orijinal hale getirir.
• Püskürtme bas›nc› de¤erleri ve püskürtme maddesi
miktarlar› manuel olmas› nedeniyle çeflitli zeminler
üzerinde ve çeflitli kirlenme tabakalar›nda rahatl›kla
• Yüzeyin cinsine ve özelli¤ine göre uygun uçlar (mikro uç, standart uç, pikolo uç) ve 20, 30, 40 cm mesafelerden uygulan›r.
uygulan›r.
• Mikro temizliklerden büyük d›fl cephe temizliklerine
kadar genifl bir alanda kullanma imkan› vard›r.
• Eklenebilir hortum sayesinde cihazdan maksimum
100 m mesafe uzakl›kta uygulama yapmak mümkündür.
Yaz aylar›nda toplu yemek
sektöründe g›da güvenli¤i
Yaz aylar›nda s›cakl›¤›n›n artmas› ile g›da üretimi aç›s›ndan daha riskli
bir döneme girilir. Bu durum hastal›k yap›c› mikroorganizmalar›n geliflmeleri için optimum s›cakl›¤›n 30-37 °C’ler aras›nda olmas›ndan kaynaklan›r. Bu nedenle tüm g›da üreticileri önlemlerini artt›r›yor. Biz de firmalara
ald›klar› tedbirleri sorduk. ‹flte hem üreticinin, hem tüketicinin dikkat etmesi gerekenler…
ISS Sardunya’da
g›da güvenli¤i
tedbirleri
2008 y›l› itibar›yla ISS Tesis Yönetim Hizmetleri A.fi.
hizmeti sa¤l›yor. ISS Sardunya, Türkiye’nin çeflitli
illerinde günde 85 bin kiflinin yemek ihtiyac›n› karfl›l›yor. Yaz aylar›n›n risklerinin fark›nda olan ISS
Sardunya yaz aylar›nda menü planlama, tedarik
yönetimi, depo s›cakl›klar›, g›da güvenli¤i kontrolleri ve laboratuar analizlerini flu flekilde düzenliyor.
Menü planlama: Menülerde s›cak havada daha h›zl› mikrobiyal üreme olabilecek riskli g›dalara daha
(ISS Türkiye) ile yollar›n› birlefltiren Sardunya Haz›r
Yemek Üretim A.fi, sahip oldu¤u deneyim ile enteg-
az yer verilir. Bunlara örnek kremal› tatl›lar, bakli-
re tesis yönetimi kapsam›nda kurumsal beslenme
sanlar d›flar›da yemek tüketirken de bu tür g›dalar-
yat, hububat içeren salata ve zeytinya¤l›lard›r. ‹n-
dan mümkün oldu¤unca kaç›nmal›d›rlar. ISS Sardunya bu konuda müflterilerini de bilgilendirerek,
bu tür önlemlerin toplu beslenmede üretimin yo¤unlu¤u nedeniyle oluflabilecek riskleri engellemeye, g›da güvenli¤ini sa¤lamaya çal›fl›yor ve menüler
yaz aylar›na özel talimatlara göre planlan›yor. Çeflitli yemeklerle ilgili Ar-Ge mutfa¤›nda denemeler
yap›larak “yaz usulü” reçeteler gelifltiriliyor. Böylece menüler, hem riski daha düflük, hem de farkl› bir
alternatif ile müflterilerin be¤enisine sunuluyor.
Laboratuar Kontrolleri: Üretilen g›dalar›n mikrobiyolojik analizlerinin de s›klaflt›r›lmas›, kontrollerin
artt›r›lmas›n› sa¤lad›¤› için önemli bir ad›m. Bu
amaçla ISS Sardunya mutfaklar›ndan çeflitli g›da
numuneleri alarak, sektörün ilk ve tek g›da mikrobiyoloji laboratuar›nda analizlerini gerçeklefltirmektedir. Analizler hem daha s›k, hem de daha fazla ürüne yönelik yap›l›yor. Tüm bu önlemler May›s
ay›nda yay›mlanan bilgilendirici bir bülten ile duyuruluyor. Bu bülten tüm personel ile paylafl›l›yor
ve yaz için düzenlenen özel e¤itim programlar› içerisine dahil ediliyor.
Tedarik Yönetimi: ISS Sardunya tedarikçilerin özellikle so¤uk zincirde sevk etmesi gereken ürünleri
uygun koflullarda getirip getirmedi¤i mal kabul s›ras›nda ciddi flekilde kontrol ediyor. So¤uk zincir k›r›lm›flsa, örne¤in tavuk olmas› gerekti¤i s›cakl›klar›n üstünde gelmiflse ürün mutfa¤a kabul edilmiyor. Tedarikçi bu konuda uyar›larak ve sistemini
gözden geçirmesi isteniyor. Tedarikçilerin kendi depolar› da kontrol edilir. Bu amaçla ISS Sardunya’da
g›da mühendisi ve g›da teknikerlerinden oluflan
ekip, periyodik olarak tedarikçi denetimleri yap›yor.
Depo s›cakl›klar›n›n kontrolü: Depo s›cakl›klar›n›n
yaz ya da k›fl ayr›m› yap›lmadan kontrol edilmesi
gerekiyor. Proaktif bir yaklafl›mla, yaz gelmeden önce so¤uk hava depolar›n›n motorlar› mutlaka bak›ma al›n›yor, depo s›cakl›klar›n›n ortam s›cakl›¤› nedeniyle yükselme e¤ilimi gösterdi¤i yerlerde, hava
perdesi gibi uygulamalarla depo s›cakl›klar› normal
de¤erlere çekiliyor.
G›da güvenli¤i kontrollerinin art›r›lmas›: Her zaman yap›lmas› gerekli kontroller yaz aylar›nda daha da s›klaflt›r›l›yor. Gece denetimleri, hafta sonu
denetimleri artt›r›l›yor, mutfaklara periyodik denetim d›fl› kontrol ziyaretleri gerçeklefltiriliyor. El ve
araçlardan al›nan mikrobiyolojik analizlerin adetleri de ço¤alt›l›yor.
ISS tedarikçilerini nas›l seçiyor?
Catering sektöründe do¤ru tedarikçilerin seçilmesi güvenilir ve kaliteli hizmetin verilmesi için
kilit noktalardan bir tanesidir. ISS Sardunya’n›n
bu konudaki uygulamalar› iki ana kriterden oluflan tedarik yönetim sistemine dayanmaktad›r.
G›da tedarikçileri g›da mühendisi ve teknikerlerden oluflan bir denetçi kadrosu taraf›ndan denetlenmektedir. Firma, sektörde tan›nan önde gelen
firmalardan birisi olsa dahi mutlaka öncelikle bu
onay sürecine dahil olur. Denetim sonucu uygun
olan tedarikçiler (80/100 baflar› sa¤layanlar) ile
deneme çal›flmalar›na bafllan›r. Ürünleri Ar-Ge
mutfa¤›m›zda tad›mlar yap›larak denenir ve lezzet, k›vam vb. olarak da uygunlu¤u teyit edilirse
çal›flmaya bafllan›r.
Çal›flma s›ras›nda yaflanan tüm durumlar, tedarikçinin ürün kalitesi Operasyon Yönetimi taraf›ndan Hijyen Kalite Yönetim Departman›’na bildirilir ve takip edilir. Rutin tedarikçi denetim
program›m›za göre tedarikçi denetimlerine devam edilir. Laboratuar›m›zda yap›lan düzenli
analizlerle ürün kalitesi kontrol alt›nda tutulur.
ISS Sardunya olarak, tedarikçilerle karfl›l›kl› faydaya dayal› iliflkiler kurmaya çok büyük önem
veririz. Tespit etti¤imiz durumlar› onlarla h›zl›ca
paylaflman›n onlar›n sistemine de katk›s› oldu¤u
görüflündeyiz. Tedarikçilerimizin bizlerle birlikte
geliflti¤ini ve büyüdü¤ünü görmekten mutluluk
duyuyoruz.
ISS Sardunya’n›n baz› firmalar› seçip onlara kalite rehberi olarak geliflmelerine katk›da bulundu¤u, bu firmalar›n say›l› firmalar aras›na getirdi¤i
birçok örnek vard›r. Tedarikçilerimizle s›kça toplant›lar yapmaya da özen gösteririz. Bu yolla onlara birçok konuda ayna tuttu¤umuz, geri dönüfl
yapt›¤›m›z ve geliflmelerine önemli katk›da bulundu¤umuz görüflündeyiz. Özellikle unlu mamul üretimi, di¤er sektörlere göre daha çok e¤itime ve geliflmeye ihtiyac› olan bir sektör. Bu nedenle y›lda en az iki kez unlu mamul üreticilerimize e¤itim vererek onlar›n kalite ç›tas›n› daha
da yükseltmeye gayret ediyoruz. Bunun d›fl›nda
tedarikçilerimizin talep etti¤i e¤itimleri de kendi
personellerine vermekteyiz. Bu e¤itimler Hijyen
Kalite Yönetim Departman›’m›z bünyesinde görev yapan g›da mühendisi ve teknikerlerden oluflan e¤itimci denetçi kadro taraf›ndan verilmektedir.
Tedarikçi firmalar›n, son dönemlerde, özellikle
büyük firmalara hizmet verirken, toplu tüketime
özel olarak bir pazarlama birimi oluflturduklar›n› gözlemliyoruz. Böylece her firman›n yaln›z
toplu beslenme sektörü ile ilgilenen, sorunlara
h›zl› yan›t verebilen bir yetkilisi bulunuyor. Bu
bizim operasyonumuzu kolaylaflt›ran bir etken.
Catering firmalar› ve
tedarikçi iliflkileri
Kupa G›da Genel Müdür Yard›mc›s› Onur Topuzda¤:
“Catering - tedarikçi iliflkisi uzun soluklu olmal›”
A’dan Z’ye ev d›fl› tüketime yönelik tedarik ve lojistik
hizmeti veren Kupa G›da’n›n Genel Müdür Yard›mc›s›
Onur Topuzda¤ catering firmalar›-tedarikçi iliflkisi
hakk›ndaki sorular›m›z› yan›tlad›.
Catering sektörü tedarikçilerini nas›l seçiyor?
Catering sektörü Türk hizmet endüstrisinin lokomotif sektörlerinden birisidir. Bunun en güzel ispat› da
yurtd›fl›ndan, Compass (Eurest), Sodexho, ISS ve
Klüh gibi devlerin Türkiye’de gerçeklefltirdi¤i konsolidasyon ve sat›n al›mlard›r. Sektöre paralel olarak
flirketlerin de h›zl› büyümesi sektör içinde çok rekabetçi bir ortam yaratt›. Bu rekabetçi ortamda catering flirketlerinin bizden istediklerini ise flöyle s›ralayabilirim.
Fiyat uygunlu¤u; Firmalar›n tedarikçilerde arad›¤› en
temel husus tedarikçilerin kendilerine sunaca¤› uygun fiyat yap›s›d›r. Catering sektörünün maliyet hassasiyetini düflündü¤ümüzde, kalite standartlar›na en
uygun ürünü, en uygun fiyatlara almak catering flirketlerinin önceli¤idir.
Hizmet bütünlülü¤ü; Catering firmalar›n›n çal›flaca¤› her ekstra tedarikçi onlara, ekstra; ödeme takibi,
fiyat takibi, sevk›yat takibi (özellikle firman›n birden
fazla projesi oldu¤unu düflünürsek), muhasebe personeli zaman›, sat›n alma personeli zaman› ve kalite
kontrol zaman› olarak geri dönecektir. Tamam› olmasa bile, tedari¤inin en az %60 – %70’ini gerçeklefltirebilecek firmalarla çal›flmak, catering firmalar›na
olumlu yans›yacakt›r.
Servis kalitesi; Hijyeni bir ayr›cal›k olarak sunmaya
çal›flan bir sektörde tedarikçilerin de kalite ve hijyen
konusunda elini tafl›n alt›na sokmalar› gerekmektedir. ‹yi bir catering tedarikçisinin mutlaka +4 ve –18
donan›ml› sevk›yat araçlar› bulunmal›d›r. Bunun yan›nda ürünün istenilen yere, istenilen saatte ve eksiksiz sevk edilmesi, catering flirketlerinin tedarikçi
seçiminde büyük rol oynamaktad›r.
Uygun markalar; Ya¤, makarna, salça, süt ürünleri,
bakliyat gibi ürünlerde yüzlerce çeflit olmas›na ra¤men catering sektöründe tercih edilen ve olmazsa olmaz markalar vard›r. Tedarikçi firmalar catering
sektöründe iddial› olmak istiyorlarsa bu ürünleri depolar›nda bulundurmak zorundad›rlar.
Tedarikçiler catering sektörü ile nas›l bir iliflki içinde?
Catering flirketleri gerek hacim, gerek uzun süre çal›flma ve sektörde nadir görülen sadakat özellikleri
yüzünden yüksek önem ve de¤er verdi¤imiz flirketlerdir. Görüflmeler üst düzeyde yap›l›r ve anlaflmalar
hep uzun soluklu olur.
Catering sektörüne hizmet verirken nelere dikkat ediyorsunuz?
Her y›l 300’den fazla catering flirketi kapand›¤› için,
tedarikçiler de catering flirketlerinin referanslar› ile
ilgili hassast›rlar. Bunun d›fl›nda tedarikçi aç›s›ndan
e¤er iyi catering flirketleri ile çal›flmak istiyorlarsa;
zaman›nda sevk›yata ve istenilen ürün portföyde olmamas›na ra¤men temin etmeye önem vermeli.
Stok ve lojistik yap›s›n› catering flirketlerine uyacak
flekilde yönetmelidir.
Obasan tedarikçi iliflkisi
Öncelikle tedarikçilerin üretip satt›¤›/al›p satt›¤›
ürünler, Türk G›da Kodeksi’nin tabi oldu¤u ilgili
maddelere uyum göstermeli, iflletmenin kapasitesine ve ürünün çeflidine göre;
1) Üretim ‹zin Belgesi, G›da Sicil Sertifikas› v.b. belgeler olmal›,
2) TSE, ISO 9000, ISO 22000 v.b. belgeleri olmal›,
3) Üretim çeflidinde yer alan ürünlerin kalite standard› ve fiyat› uygun olmal›d›r.
Tedarikçilere yönelik e¤itim vermekten ziyade, sat›n
alaca¤›m›z ürünlerin teknik spesifikasyonlar› firmaya iletiliyor. Çal›fl›lmaya baflland›¤› anda, sat›n alma
sözleflmesine bu spesifikasyonlar monte edilerek
ürün sevk›yatlar›nda girifl kalite bölümü, kontrol kriterlerine göre kontrol ederek onay vererek, bu onaydan sonra ürünler depoya al›nmaktad›r.
Tedarikçiler mevcut ürünlerin tan›t›m›nda pazarla-
ma elemanlar›na ilave olarak, uygulama ustalar› görevlendirmekteler. Bu ekipler üretim ve Ar-Ge bölümleri ile yak›n iliflki içerisinde çal›flarak ürünlerin
takibini yapmaktalar. Piyasaya yeni sürecekleri ürün
için de, yine ayn› bölümler ile yak›n temas içerisinde
oluyorlar, ayr›ca catering firmalar›n›n talepleri do¤rultusunda yeni ürün çal›flmas›na girmekteler. Yine
tedarikçiler catering firmalar›na ürünler hakk›nda
kullan›m yerlerine göre bölüm müdüründen aflç› bafl›na, aflç› yard›mc›s›ndan temizlik personeline kadar
ilgili elemanlara e¤itim veriyorlar.
Catering sektörüne hizmet verirken sevk›yat yapan
personelin ve sevk›yat arac›n›n uygunlu¤una, temizli¤ine ürünün istenen özelliklerde olmas›na azami
dikkat gösteriyorlar ve bu noktalarda hata yapmamak için çok dikkatli hareket ediyorlar.
Obasan Sat›fl Pazarlama Müdürü ve G›da Mühendisi
Ece Kaçkaner: “Proses sürekli kontrol alt›nda”
Yaz aylar›nda toplu yemek sektöründe g›da güvenli¤i aç›s›ndan
dikkat edilmesi gereken hususlar
nelerdir?
1. Öncelikli olarak özellikle g›da
ürünlerinde, ürünlerin fabrikaya
gelifl flartlar› ve muhafaza koflullar› çok önem tafl›maktad›r. G›dan›n cinsine göre belerilenmifl
olan kabul kriterlerine uygun olmas› gerekli. Bu koflul sadece
yaz aylar› için de¤il, sürekli olarak önem arz eden bir konu ama
yaz aylar›nda taze g›da ürünlerinde hassasiyet biraz daha art›r›l›yor.
2. Üretimde ürünlerin kullan›l›ncaya dek muhafaza flartlar› ve
ortam s›cakl›¤›nda (normalde literatüre göre maksimum bekleme süresi 2 saattir) bekletilmeden yeme¤e ifllenmesi konusuna
dikkat edilmesi ve kiflisel hijyen
kurallar›na %100 uyum di¤er bir
önemli konu. Çünkü yaz aylar›nda s›cakl›klar artt›kça enfeksiyonlar da artabiliyor ve mikroorganizmalar›n üreyebilecekleri
tehlikeli s›cakl›k aral›¤›na
dikkat etmek gerekiyor.
3. Di¤er bir önemli konu tehlike
analizlerinin do¤ru yap›larak
HACCP konusu çerçevesinde kritik kontrol noktalar›n›n belirlenerek, periyodik olarak ölçümlerin/kontrollerin yap›lmas›, kay›tlar›n tutulmas›d›r.
Üretim sonras›nda dikkat edilen hususlar:
1. Her ö¤üne yönelik farkl› vardiyalarda yeme¤i üretmek önemli,
(akflam yeme¤i ö¤le yeme¤i ile
birlikte üretilip bekletilemez;
üretim ve tüketim zaman› aras›nda çok k›sa bir zaman olmal›)
2. Yeme¤in tüketilece¤i noktaya
ulaflmas› ve tüketime sunulmas›na kadar geçen sürede ›s› yal›t›ml› ambalajlar›n kullan›lmas›
zorunlulu¤unun önemi yaz aylar›nda bir kat daha art›r›yor. Tabii
yaz mevsiminde özellikle so¤uk
olarak tüketilmesi gereken g›da
maddeleri ve yemekler için risk
biraz daha fazla.
3. Servis noktas›nda muhafazada ›s› ve hijyen koflullar›n›n do¤ru uygulanmas› di¤er bir zorunluluk.
Yaz›n artan g›da güvenli¤i riskleri toplu yemek üreticileri taraf›ndan nas›l bertaraf ediliyor?
Yaz aylar›nda en büyük risk s›cakl›¤a ba¤l› mikrobiyal bozulmalar. Baz› ürünler ise yap›s› itibariyle daha fazla risk içeriyor.
Yüksek risk tafl›yan ürünlere
mönülerde kontrollü olarak yer
vermek ya da kontrol d›fl› durumlar söz konusu olacak ise
(yemek saatlerinin fazla uzun
olmas› vb.) yer vermemek riski
bertaraf etmek ad›na uygulanmaktad›r. Örne¤in s›cak kesim
olarak tabir edilen parça tavuk
yemeklerinden ziyade ileri ifllenmifl tavuk ürünlerinin mönülerde yer almas›, barbunya gibi
yüksek protein, niflasta içerikli
ve ›l›k servis edilen yemeklerin
servis edilmemesi gibi. Di¤er bir
önlem de özellikle geç saatlerde
yemek tüketen müflteriler için
üretim saatlerini biraz daha ötelemek ya da toplu üretim yap›lan noktalarda yaz aylar›na
mahsus olarak yemek saatlerinin yeniden düzenlenmesi al›nan önlemler aras›nda yer al›yor.
G›da güvenli¤inin sa¤lanmas› için
hangi çal›flmalar yap›l›yor ve hizmet sat›n alanlar›n neleri göz
önünde bulundurmas› gerekiyor?
G›da güvenli¤inin sa¤lanmas›
için teknolojinin kullan›m›
önemli. Özellikle haz›rl›k ve piflirim aflamalar›nda kullan›lan
makineler g›da güvenli¤inin sa¤lanmas›na etken. HACCP uygulamalar›n›n kullan›m› yine g›da
güvenli¤inin sa¤lanmas›na yönelik. Emek yo¤un bir sektör oldu¤umuz için çal›flanlarda hijyen bilincinin oluflturulmas› ve
kontrollerinin sa¤lanmas› da
çok önemli, bu amaçla gerek firmalar gerekse hijyen konusunda
partner çal›fl›lan firmalar taraf›ndan e¤itimler veriliyor.
Hizmet sat›n alanlar›n öncelikle
hizmetin üretim flartlar›n› görmesi, teknolojisini incelemesi,
kullan›lan hammaddeler konusunda bilgi almas› hatta yerinde
tespitlerde bulunmas›, köklü bir
kurum yap›s›na sahip olup olmad›¤›n› irdelemesi ve üretimde
çal›flan personelin niteli¤i ve bilinci hakk›nda bilgi sahibi olmas›, dikkat edilmesi gereken hususlard›r.
Organizasyon Güvenli¤i
Konserler, spor müsabakalar›, festivaller... Her gün bir yenisi düzenlenen
organizasyonlar›n görünmeyen kahramanlar›d›r asl›nda güvenlik güçleri.
Yap›lan organizasyonlar›n önceden planland›¤› flekilde güvenli, huzurlu ve
amac›na uygun olarak gerçekleflmesi için gerekli düzeni sa¤lamas› beklenen güvenlik flirketleri bu konuda ne kadar donan›ml›?
G
ünümüzün en büyük problemlerinden biri
olan “güvenlik” organizasyonlarda etkin bir
flekilde sa¤lanmad›¤› takdirde büyük bir
kaosa yol açabiliyor. “Organizasyon” ad› alt›nda
toplad›¤›m›z konser, turne, festival, spor müsabakalar›, özel kurum ya da kiflilerin düzenledi¤i toplant›lar, dü¤ün, lansman vb. binlerce kiflinin kat›ld›¤› etkinliklerdir; dolay›s›yla pek çok tehlikenin önlenmesi son derece zor ve uzmanl›k gerektiren bir
ifltir. Ulusal ve uluslararas› büyük organizasyonlarda güvenlik sürecini do¤ru yürütebilmek organizasyonun baflar›s›n› etkileyen ve prestij sa¤layan bir
durumdur. Yap›lan organizasyonlar›n önceden
planland›¤› flekilde güvenli, huzurlu ve amac›na uygun olarak gerçekleflmesi için gerekli düzeni sa¤lamas› beklenen sektörün önde gelen güvenlik flirketleri bu konuda neler öneriyor?
Online Group Facility Management,
Orhan Çapkurt Mirza: “En büyük
sorun sahteciler ve kapkaçç›lar”
Stadyumlarda yaklafl›k 400 kiflilik (stadyum ve maç›n önemine göre de¤iflkenlik gösterebilir) bir güvenlik personelini belirli bir saat aral›¤›nda toplamak –
e¤itmek ve görev yapt›rmak zorundas›n›z.
Kendi bünyenizde bu kadar kadroyu bulundursan›z
bile, d›flar›dan destek almadan bunun alt›ndan kalkabilmek zordur. O zaman da di¤er firmalardan
maç günleri izinli olan personel grubuyla temasta
olacak iyi bir organizasyon ve altyap›n›z›n olmas›
gerekir. Kulüplerle yap›lan anlaflmalar›n düflük maliyetle yap›lmas›, uzun vadeli ödemeler al›nmas›,
kalifiye personel bulma zorlu¤unu da beraberinde
getirmektedir. Asl›nda bu iflin yap›lmas›nda ana se-
daki en büyük düflman›n›z karaborsac›lar. Kulüplerin gelirine ortak olan, futbol kulübünün resmî
ürünlerini ço¤alt›p satan, kulüplerin ayakta durmas›n› engelleyen kiflilerdir. Maçlarda genelde stat d›fl›nda faaliyet gösteren bu zihniyetteki kiflilerin engellenmesi tüm kolluk kuvvetlerinin ortak amac›d›r. Konserlerde en büyük sorun ise kapkaç olaylar›d›r. Kapkaçç›lar genelde kameralar›n kör noktalar›n› takip edip, içeriden al›nan istihbaratla da ifllerini kolaylaflt›r›rlar. Ço¤unlukla ekip halinde çal›fl›p,
dikkati da¤›lm›fl insanlar› takip ederek eylemlerini
gerçeklefltirirler. Bunun için de dikkat çekmeyen
bayan ya da çocuk kullan›rlar. Çal›nan eflyalar› güvenli¤in durumuna göre ya d›flar› ç›kar›rlar ya da
alan içinde konser bafllamas›na yak›n d›flar› ç›kar›rlar.
bep yap›lan ifli referans göstermek ve medya önünde yer almakt›r. Dolay›s›yla iflin önemi ve medya
Çözüm Önerileri
önünde olmas› art›lar kadar eksiler de getirir. Bu
Müflteri Giriflleri
Müflteri arama kontrol noktas›na geldi¤inde güven-
hem çok riskli bir ifltir, hem de masrafl›d›r. Maçlar-
mat gelmedikçe emanete al›nacakt›r.
Metal Kap› Detektör’ün alarm vermesi halinde;
müflteri, üzerinde kalm›fl ve metal olan tüm eflyalar›n› masa üzerine koymas›n› ve tekrar Metal Kap›
Detektör’ünden geçmesi rica edilir. Genel kriter
uyar›nca Metal Kap› Detektörü sinyal verdi¤i sürece bu aflaman›n tekrarlanmas› gerekir, ancak bilindi¤i gibi uygulama aflamas›nda özellikle de kiflilerin
karakter özelliklerinden kaynaklanabilen baz› sorunlar yaflanabilmekte ve güvenlik görevlileri görevin ifas›nda zorlukla karfl›laflabilmektedir. Bu durumda yap›lmas› gereken, flah›s “2 kez” metal kap›
detektöründen geçirildi¤i halde hala sinyal al›n›yor
ise, el detektörü yard›m› ile vücudun bölgesel aranmas›d›r. Hamile bayan, kalp pili takan hasta ziyaretçiler kap› tipi metal detektörden geçmek istemezlerse, kendileri konu hakk›nda zorlanmayacak,
izin verirlerse el ile arama yap›lacakt›r.
lik görevlileri (her bir müflteri için) “görünüfl ve davran›fl”lar›nda flüpheli belirtileri aramal›d›r. fiüpheli
belirti tespit edilirse giderilmesi ile ilgili sorular sorulacakt›r. fiüphe giderilmifl veya hiçbir flüpheli belirti yoksa müflteriden beraberinde tafl›makta oldu¤u eflyalar› X-Ray cihaz›na, üzerindeki bütün metal
eflyalar› da kontrol masas› üzerine b›rakmas› nazik
bir dille istenmelidir. Müflterinin elinde tafl›d›¤› pardösü, flemsiye veya flapka benzeri giyecekleri de
mutlak suretle X-ray cihaz›ndan geçmesi gerekmektedir. Müflteri fiziki kontrolden geçmeye itiraz
ediyorsa; Güvenlik Müdürü müflteri bekleme odas›nda ilgili uygulaman›n güvenlik talimatlar› gere¤i
yap›lmas› gerekti¤ini müflteriye nazik bir üslûpla
tekrar anlat›p; aksi takdirde tesise al›namayaca¤›n›
bildirmelidir.
Ateflli silah bulunmas› halinde çanta X-Ray cihaz›
içindeyken cihaz durdurulur ve bu nesne ile ilgili
tafl›ma ruhsat› sorulur.
Tafl›ma ruhsat› varsa ruhsattaki silah seri numaras› ve silahtaki karfl›laflt›r›l›r. Ard›ndan çift nüsha
olarak haz›rlanan “silah teslim formu” haz›rlanarak
bir sureti müflteriye verilir ve silah› çelik kasada bulunan çelik kutuya silah›n sahibi taraf›ndan konularak, ufak çelik kutu anahtar› ve form silah sahibine verilerek silah muhafaza alt›na al›n›r. fiah›s tesisten ç›karken kendisindeki form ve anahtar al›narak silah iade edilir.
Tafl›ma ruhsat› yoksa ziyaretçiye “flüpheli kifli” konumuna göre davran›lmal›. Durum Güvenlik Müdürüne bildirilmeli ve polise intikal ettirilmelidir.
Kesici alet ve/veya parçalar› bulunmas› halinde tesise girifline izin verilmemelidir. fiayet bu materyal
makas ve benzeri mahiyette ise bu alet al›konulmal› ve müflterinin tesisi terk etmesi halinde iade edilmelidir.
Görüntü kaydetmeye yarayan eflyalar aksi bir tali-
X-ray arama noktas›nda flüpheli paket,
bombal› paket/çanta yahut silah tespit
edilmesi halinde kifli eyleme devam etmek
yahut rehine almak yerine kaçmaya
kanalize edilir. Rehin alma veya elindeki
bombay› patlatma ile tehdit etmek dahil
ne olursa olsun hiçbir surette kiflinin tesis
içine girmesine izin verilmez.
Mekan Arama
Mekanda arama yapman›n amaçlar›:
•
•
•
•
•
•
Her fleyin kontrol alt›nda oldu¤unu belirlemek
fiüpheli cisim tespit etmek
Yap› etraf›nda flüpheli kifli tespit etmek
fiüpheli araç tespit etmek
Teknik ar›zalar› tespit etmek
‹çeri zorla/gizlice girme teflebbüslerini tespit
etmek
• Cayd›r›c› olmak
Kapal› mekanda aramalar iki aflamada yap›l›r:
1. Belli bir uzakl›ktan (en fazla 10 m.) göz hizas›n›n
üzerinde kalan yukar› k›s›mlar göz ile kontrol edilir.
Yüksek dolap üstleri gibi görüfl alan› d›fl›nda kalan
bölümler için yükse¤e ç›k›larak (belki sadece s›çrayarak) kontrol tamamlan›r.
2. Göz hizas›n›n alt›nda kalan afla¤› k›s›mlar için
hareket halinde (gezerek) ve kapal› ama kilitli olmayan her fley aç›larak kontrol yap›l›r. Bu kontrol
kenarlardan merkeze do¤ru giderek küçülen daireler (helezonik bir rota) çizilerek yap›l›r. Hat üzerindeki eflyalar büyükten küçü¤e do¤ru bir s›ra ile kontrol edilir (Örne¤in, üzeri dolu bir masa ile karfl›lafl›ld›¤›nda önce masan›n kendisi, çekmeceler, alt›
vb. sonra üzerindeki en büyük parça vb.) kontrol
merkezine gelindi¤inde bitmifl olmal›d›r.
Tesisler d›flar›dan benzer flekilde kontrol edilir:
1. Belli bir uzakl›ktan (en fazla 10 m.) ve görüflü ka-
patan bir engelin bulunmad›¤› noktadan göz seviyesi üstü kontrol edilir. Alan genifl ise bu ifllem hayali
parsellere ayr›larak yap›l›r.
2. Göz hizas› alt›nda kalan bölüm için yaklafl›l›r ve
duvarlar boyunca tüm bitkileri, eflyalar› da kontrol
ederek, t›rmanma izlerinin varl›¤›na dikkat edilerek
devam edilir. Kontrol ilk bafllang›ç noktas›nda bitirilir.
Güvenlik görevlileri çevrelerindeki her fleyin yerlerini (çöp bidonlar›, bitkiler, vb.) ve onlar› son gördükleri zamandaki durumlar›n› haf›zalar›na kaydetmelidirler. Ayn› noktadan sonraki geçiflleri s›ras›nda
fark edecekleri de¤ifliklikler birer flüpheli belirtidir
ve emin olmay› (araflt›rmay›) gerektirir.
E¤er ihbarda bulunan kifli sorulan sorulara cevap
verir ve bahsi geçen patlay›c›n›n yerini verirse, derhal o yere gidilerek araflt›rma yap›lmal›d›r. Bahsi
geçen yerde patlay›c›ya rastlan›rsa derhal uygun
prosedüre göre acil tahliye yap›l›r.
E¤er ihbarda bulunan kifli sorulan sorulara cevap
vermez ise, güvenlik personeli tesiste sessiz arama
(kimseye hissettirmeden yap›lan arama) yapmal›,
flüpheli bir paket çanta vs. bulunmadan tesis tahliye karar› al›nmamal›d›r. ‹hbar al›nmas› durumunda bu bilgi mutlak surette ba¤l› bulunulan Genel
Müdür’e bildirilir. Bomba ihbar formu daimi olarak
telefon yan›nda bulundurulacak ve bir ihbar durumunda doldurulacakt›r. Form doldurulmas› konuflma s›ras›nda, bu mümkün de¤ilse, konuflman›n hemen ard›ndan, bilgiler henüz taze iken yap›l›r.
Bomba ihbarlar›
Mesai saati dahili yada haricinde isimsiz bir ihbar
al›nd›¤›nda konu derhal Güvenlik Birimi’ne bildirilmelidir. ‹hbar› alan kifli konuflmay› mümkün oldu¤u kadar uzatarak olabildi¤ince fazla bilgi almaya
çal›flmal›d›r.
Bütün sabit güvenlik noktalar›, dan›flma görevlileri,
telefon santral görevlileri, üst düzey yönetici (VIP)
sekreterleri bomba ihbar formunu kolay ulaflacaklar› bir noktada bulundurmak zorundad›rlar.
fiüpheli araçlar
Afla¤›daki sorular mutlaka ve s›ras›yla sorulmal›d›r:
1. Bomba tam olarak nerede patlayacak?
2. Bomba ne zaman patlayacak?
3. Bomba neye benziyor?
4. Bomba nas›l çal›fl›yor?(Nas›l aktif oluyor?)
5. Bombay› kim ve neden koydu?
6. Neden ihbar ediyorsunuz?
7. Yetkili biriyle görüflmek ister misiniz?
8. Haber kayna¤›n›z nedir?
‹hbarda bulunan kifliye daha bafllang›çta kimli¤i ile
ilgili sorular sorulmamal›d›r. Böyle bir davran›fl görüflmeyi gereksiz yere erken kesebilir. ‹hbar› alan
kifli daha sonra vakit kaybetmeksizin Bomba ‹hbar
Formu doldurur.
Güvenlik görevlileri çevrede park eden ve tesise devaml› gelmekte olan araçlar› ve personel araçlar›n›
tan›mal›d›rlar. fiüpheli araç tespit edildi¤inde, güvenlik görevlileri yukar›da belirtilen flüpheli belirtileri arayacak ve araç hakk›nda fikir sahibi olacaklard›r. E¤er flüphe giderilemediyse derhal Güvenlik
Müdürü haberdar edilir. Arac›n mevcut plakas›
“egm.gov.tr” adresinden çal›nt›, kay›p araç olup olmad›¤›na dair araflt›r›l›r. fiüpheli durumlarda öncelikle arac›n sahibi/sürücüsü aran›r ve flüphe giderilmek üzere sorular sorulur. fiüphenin giderilememesi veya araç sahibinin bulunamamas› halinde güvenlik durumu polise bildirir. Polis gelmeden önce
araca herhangi bir müdahalede bulunulmaz. Güvenlik Müdürü ayr›ca güvenlik görevlilerin, insanlar› araçtan uzak durmalar›n› sa¤lar.
Bomba ihbar› sonras›nda tesiste
güvenlik personelince yap›lacak
sessiz arama;
• Güvenlik Müdürü talimat› ile tesis
girifl ç›k›fllar› kapat›l›r. ‹nsan ve araç girifl – ç›k›fl›
durdurulur.
• X-Ray operatörü, tesisin zemin kat›nda bulunan
teknik odalar›n›, oturma alanlar›n› ve tuvaletlerinin
kontrolünü yapar.
• Metal detektör güvenlik personeli sahne arkas›,
tuvalet, toplant› odalar› ve teknik odalar› kontrol
eder.
• Yukar›da say›lan bütün ifller “azami 4 dakika” içerisinde bitirilmifl olmal›d›r.
• fiüpheli bir cisme rastlan›lmamas› halinde Güvenlik Müdürü yönetiminde tesiste bak›lmayan di¤er alanlara bak›larak kontrol edilir.
Proser (Proser Koruma ve Güvenlik Hizmetleri A.fi.)
taraf›ndan farkl› alanlarda güvenlik hizmetleri verilmektedir:
Proser Güvenlik’ten
güvenli güvenlik
Genifl bir yelpazede güvenlik hizmetleri sunan Proser,
ISS Türkiye bünyesinde faaliyet gösteriyor. Türkiye’de 3.600’den fazla güvenlik personeli ile hizmet
sa¤l›yor. Hizmetle “güvenli güvenlik” kavram›n› yaratan Proser, ülkemizin önde gelen pek çok flirket ve
tesisine hizmet veriyor.
•
•
•
•
Projeye Özel Güvenlik Hizmetleri
Güvenlik Otomasyon Yönetimi
Özel Organizasyonlar
Personel E¤itimi
Konser, spor müsabakalar› ve organizasyon
güvenli¤i
Özel güvenlik firmalar› konserler, spor organizasyonlar› ve benzer büyük kat›l›ml› ve seyirci kapasitesi yüksek olan etkinliklerde 5188 say›l› yasa gere¤i Valilikten geçici özel güvenlik izni almak suretiyle güvenlik hizmeti verebilirler. Bahse konu izin çerçevesinde yine Valili¤in onaylayaca¤› say›da özel
güvenlik personelini temin ederek güvenlik organizasyonlar›n› sa¤lamaktalar. Bunun için genelde firmalar›n bu etkinlikler için bir çekirdek kadro fleklinde tabir edebilece¤imiz deneyimli ve tam organizasyonlu yönetim ekibi bulunmakta, gerekti¤inde kendi bünyelerinden, yeterli olmad›¤› takdirde d›flar›dan geçici istihdam ettikleri personelden yararlanmaktad›rlar. Özellikle uluslararas› nitelikte spor organizasyonlar›nda özel güvenlik istihdam› Valilik,
ilgili spor branfl›n› yöneten federasyon, belediye gibi kurumlar›n eflgüdümünde ve koordinasyonunda
gerçeklefltirilmektedir. Sonras›nda seçilen ve istih-
dam edilen ekibin e¤itimi ve organizasyon alan›nda görev oryantasyon e¤itimi verilmesi de
gerekmektedir.
Hizmet alanlar›n beklentileri nelerdir?
Hizmet alanlar, özel güvenlik hizmeti sat›n alan her
müflterinin talep edece¤i gibi e¤itimli, gerekli yasal
flartlar› sa¤lam›fl ve alan›nda uzmanlaflm›fl bir ekiple çal›flmak istemektedirler.
Yap›lan organizasyonlar›n önceden planland›¤› flekilde güvenli, huzurlu ve amac›na uygun olarak
gerçekleflmesi için gerekli olan düzenin sa¤lanmas›
as›l beklentileridir.
Dünyada ve ülkemizde terör örgütleri için her zaman cazip ve potansiyel birer eylem zemini olan bu
tür organizasyonlarda devletin genel kolluk kuvvetleri ile birlikte özel güvenlik flirketlerine de büyük
sorumluluklar düflmektedir.
Türkiye bu anlamda hangi büyüklükteki organizasyonlara ev sahipli¤i yapabilir?
Türkiye özel güvenlik ihtiyaçlar› aç›s›ndan bak›ld›¤›nda, yasal düzenlemeleri, faaliyet gösteren flirketleri ve mevcut e¤itimli personel say›s› olarak ulusal
ve uluslararas› her türlü organizasyona ev sahipli¤i
yapabilecek düzeydedir. Di¤er bir deyiflle ülkemizdeki di¤er sektörlerin yapabilece¤i her türlü organizasyon için özel güvenlik ihtiyac› da karfl›lanabilir.
Zaten geçmifl y›llarda yap›lan flampiyonlar ligi finali, üniversiteler aras› olimpiyat, bu y›l gerçeklefltirilen F‹FA kupas› finali, birkaç y›ld›r baflar› ile yürütülen Formula 1 organizasyonlar›, Habitat organizasyonu, Eurovision finali, muhtelif büyüklükteki
fuarlar, uluslararas› kurulufllar ve devletimiz taraf›ndan düzenlenen toplant› ve seminerler gibi tamam› baflar›yla sonuçlanm›fl organizasyonlar düflünüldü¤ünde, art›k Türkiye’nin her konu ve büyüklükteki organizasyona ev sahipli¤i yapabilece¤i
kolayca görülmektedir.
fiimdiye kadar yap›lm›fl en büyük organizasyonlar
Son y›llarda gerçeklefltirilen organizasyonlar›n güvenlikleri pek tabii ki ülkemizin önde gelen güvenlik firmalar› taraf›ndan korunmufltur. Proser olarak
bizim son y›llarda gerçeklefltirdi¤imiz organizasyonlar›n bafl›nda ‹stanbul’da yap›lan fiampiyonlar
Ligi finali, önde gelen spor kulüplerimizin stat güvenli¤i ve bir içecek firmas›n›n sponsorlu¤unda gerçekleflen müzik festivalleri ile çeflitli büyüklükte fuar, ödül törenleri ve yurtd›fl› kaynakl› organizasyonlar›n güvenli¤i gelmektedir.
Firmam›z bu tür organizasyonlardaki deneyimi ve
bilgi altyap›s› yüksek yönetici kadrosu ve özel güvenlik personeli say›s› ve ülkenin dört bir yan›na
yay›lm›fl hizmet a¤›yla her büyüklükteki organizasyonu gerçeklefltirebilecek yap›ya sahiptir.
Keneler, KKKA ve al›nacak
önlemler
Kenelerin her türü riskli mi? Kenelerden korunmak
için ilaçlama d›fl›nda yöntemler de var m›? Bu yöntemler ne kadar ifle yarar? Keneleri tamamen yok etmek mümkün mü? Destek Temizlik Hizmetleri Genel
Koordinatörü Altan Özbey keneler ve onlarla mücadele yöntemlerini kaleme ald›.
K
eneler, zorunlu kan emici artropodlar olup,
dünyan›n her bölgesinde gözlenir. Ülkemizde
halk aras›nda kene, sak›rga, yavs›, kerni gibi
isimlerle bilinirler. Günümüzde Argasidae ve Ixodidae ailelerine ba¤l› 850 türü bilinmektedir. Amblyomma soyu d›fl›ndaki soylara ba¤l› birçok kene
türü, Türkiye’de yayg›n olarak bulunmaktad›r.
Keneler kan emerek beslenir, ancak bu di¤er kan
emen artropodlardan farkl›d›r. Keneler konaklar›n
tutunup a¤›z organellerini deri içine sokarlar ve burada sabitlenip doyana kadar ayn› yerden kan
emerler. Argasidaeler çok k›sa sürelerde çok miktarda kan emip doyduklar› halde, Ixodidae ailesindeki kenelerin doymas› için birkaç gün ile birkaç
hafta aras›nda süre gerekmekte, hata bu süre içinde baz› Ixodidae türleri gömlek de¤ifltirip di¤er geliflme dönemlerine geçmektedirler.
‹xodidae türleri, genellikle ilkbahar ve sonbahar
mevsimleri aras›nda aktiftirler. Bunlar evcil hayvanlar›n kulak kepçesi içinde ve d›fl›nda, boyun alt›nda, kar›n, anal ve perianal bölgeler ile s›rt ve kuyruk üzerinde bulunurlar. Difli keneler, erkeklerden
daha fazla kan emerler. Hayatlar› boyunca geçirdikleri her dönemde (larva-nimf-olgun) mutlaka kan
emmek zorundad›rlar. Erkek ve difliler kan emme
esnas›nda çiftleflirler. Ovipard›rlar. Difli keneler yumurtalar›n› tafl, toprak ve merada yapraklar›n alt›na, toplu ve birbirine yap›fl›k flekilde b›rak›rlar. Yumurtlama süresi ve miktar›, difli kenenin az veya
çok kan emmesine ve di¤er d›fl faktörlere ba¤l› ola-
rak de¤iflir. Ayr›ca türlere göre de yumurta say›s›
de¤ifliklik gösterir. Ortalama 3.000-15.000 aras›nda
yumurta yumurtlarlar. Difliler yumurtlad›ktan sonra ölür. (Argasidae türleri ölmez). Yumurtadan ç›kan larvalar 3 çift bacakl›d›r. Birinci çift ayak tarsuslar›nda bulunan Haller organ› konak bulmaya
yarar. Türlere göre farkl› sürelerde konaklardan
kan emerler ve kan emdikten sonra yine de¤iflen
sürede gömlek de¤ifltirirler. 4 çift ayakl› nimf olurlar. Nimflerde larvalar gibi henüz genital organlar
geliflmemifltir. Aç olan nimfler kan emer, doyar ve
gömlek de¤ifltirdikten sonra aç olgun hale gelir. Erkek ve difli olgun keneler kan emerken çiftleflir ve
doyduktan sonra difli topra¤a düfler ve yumurtlar.
Bu siklus böyle devam eder. Keneler, insan ve hayvan hastal›klar›n›n naklinde rol oynayan en önemli
vektörlerdendir ve di¤er artropod gruplar›n›n aksine birçok farkl› yap›daki enfeksiyöz etkenleri (bakteri, virus, parazit, mantar) tafl›yabilme yetene¤ine
sahiptirler.
K›r›m-Kongo Kanamal› Atefli ve Keneler
KKKA ile kenelerin iliflkisi ilk defa 1944-45 y›llar›nda K›r›m’da hasat toplayan çiftçilere yard›m eden
askerlerde hastal›¤›n oluflmas› ve etkenin kenelerden izole edilmesi sonucunda önem kazanm›flt›r.
Günümüzde hastal›¤›n bafll›ca vektörlerinin Hya-
lomma marginatum marginatum, H.m.rufipes ve
H.anatolicum anatolicum oldu¤u kabul edilmektedir.
H.a.anatolicum ve H.m.marginatum genellikle iki
konutlu geliflim gösterirler. H.a.anatolicum’un, gerek larva ve nimfleri, gerekse eriflkinleri genellikle
evcil ruminantlar› (özellikle s›¤›rlar›) tercih etmesine karfl›n, H.m.marginatumun’un genç geliflme dönemleri (larva ve nimf) ço¤unlukla küçük hayvanlar› (tavflan, kirpi, kanatl›lar, fare, yabani memeliler) ve az olarak da büyük memeliler ve insan› tercih etmekte, eriflkinleri ise a¤›rl›kl› olarak evcil memeliler (s›¤›r, at, koyun, keçi, köpek) ve az olarak da
küçük memeliler (tavflan, kirpi) ile insan› tercih etmektedir. Göç eden kufllar bu kenenin bölgeler aras›nda yay›l›fl›ndan büyük ölçüde sorumludur.
H.marginatum, Güney Avrupa, Kuzey Afrika, Anadolu, Kafkaslar ve Eski Sovyet Cumhuriyetleri’ni
içine alan genifl bir yay›l›fl alan›na sahiptir. Bu keneler fiubat ile Aral›k aylar› aras›nda hayvanlar
üzerinde görülebilse de, eriflkinler Mart-A¤ustos,
larva ve nimfler ise Haziran-Kas›m dönemlerinde
aktif olarak kan emerler. K›fl›, genellikle doymufl
nimf veya aç eriflkin fleklinde, ah›rlardaki duvar
çatlaklar›nda veya meralardaki (yar›-ormanl›k
alanlarda) kemirici yuvalar›, toprak içinde veya
a¤aç kovuklar›nda geçirirler.
Kenelerle mücadele
Günümüze kadar kullan›lan hiç bir mücadele yöntemi (bir kaç s›n›rl› alan hariç), tam bir kene eradikasyonu sa¤layamam›flt›r. Hali haz›rda kene eradikasyonunun neredeyse olanaks›z oldu¤u kabul
edilmektedir. Yap›lan çal›flmalar 2 temele dayanmaktad›r:
I. Kenelerle nakledilen hastal›klar›n ortadan kald›r›lmas› veya azalt›lmas› (afl› çal›flmalar› vs)
II. ‹nsan ve hayvanlardan kan emen kenelerin say›s›n› düflük maliyetlerle kabul edilebilir s›n›rlara indirilmesi.
a. Akarisid kullan›m›
Kenelerle mücadele genellikle konak hayvanlar›n
ve çevrenin düzenli aral›klarla akarisid ilaçlarla
ilaçlanmas› esas›na dayan›r. Bu konu üzerinde çok
uzun y›llar boyunca durulmufl olmas›na ra¤men,
bir türlü istenen düzeyde baflar› sa¤lanamam›flt›r.
Her ne kadar akarisid kullan›m› gerekli olsa da, bu
oldukça zahmetli ve masrafl›d›r. Kald› ki, büyük
çapta programl› uygulamalar›n yap›lmas› oldukça
zordur. Akarisid ile kene kontrolünün bafll›ca 7 zorlu¤u vard›r;
1. Kenelerin yo¤un biçimde tar›m ve orman alanlar› içinde yay›lm›fl olmas›, çevreye zarar verecek düzeyde akarisid kullan›m›n› gerektirmektedir.
2. Akarisilerin kenelerin konaklar› üzerinde tutunduklar› bölgelere ulaflabilmesi ancak kona¤›n tüm
vücudunun y›kanmas›n› gerektirmektedir.
3. Konak üzerinde bulunmad›klar› süre içinde keneler akarisid ilaçlar›n ulaflamayaca¤› yerlerde saklanmaktad›r.
4. Kenelerin yüksek orandaki üreme yetene¤i (30007000 yumurta) ilaçlamalar›n düzenli bir s›kl›kta yap›lmas›n› gerekmektedir.
5. Kenelerin uygun olmayan çevre koflullar›nda çok
uzun süreler boyunca canl› kalabilmeleri.
6. Kenelerin konak seçiminde çok alternatifinin olmas›.
7. Akarisid direncinin oluflmas›.
b. Kenelerin yaflam alanlar›n›n de¤ifltirilmesi
1- Herbisidal ilaç kullan›m›,
2- Arazi yakma,
3- Arazinin sürülmesi,
4- Kuru yaprak tabakas›n›n hatta orman taban örtüsünün kald›r›lmas›,
Ancak, bu gibi önlemlerin uygulanmas› sonucunda
kene popülasyonunda sa¤lanan azalma, kenelerin
yok edilmesinden çok, konak hayvanlar›n bu gibi elveriflsiz hale gelmifl ortamlardan uzaklaflmas›na
ba¤lanmaktad›r.
c. Konak hayvanlar›n ortadan kald›r›lmas›
Bu yöntem özellikle dar bölgelerde k›s›tl› konak kullanan keneler için kullan›lsa da (Amblyomma Americanum’un eradikasyonu için belli bölgelerde geyik
popülasyonunu ortadan kald›rmak), bu yöntem çok
miktarda konak alternatifi olan keneler için uygun
de¤ildir.
d. Biyolojik kontrol
Kenelerin do¤al düflmanlar›n›n ortama sal›nmas›
üzerinde çal›flmalar olsa da, çok pratik de¤eri yoktur.
e. Kendi kendini ilaçlama
Bu yöntem özellikle yaban hayvanlar› üzerindeki
keneleri de etkiledi¤inden oldukça umut vericidir.
Hayvanlar›n ilgisini çekecek çeflitli objelerin (yemlik, içinde yem bulunan plastik boru, ilaçl› pamuk)
üzerine uzun etkili akarisid sal›n›m›n› sa¤layan dü-
zenekler kurularak hayvanlar›n kendi kendilerini
ilaçlamas› sa¤lanmaktad›r.
‹laçlama fiekli ve Miktar›
• ‹laçlama Yüzey Spreyleme metodu ile yap›l›r.
• Motorlu / Motorsuz Pulverizatör Araçlarla Sprey
leme yap›labilir.
• Sa¤l›k Bakanl›¤›’nca verilen “‹laçlama Uygulama
‹zin Belgesi”ne sahip personel ilaçlama yapmal›
d›r.
• Yaklafl›k her 100 metrekare alana 50 ml ilaç sar
fiyat› olacak flekilde ilaçlama yap›lmal›d›r.
• ‹laçlar Çevre Sa¤l›k Haflere ‹laçlar› olmal›d›r.
Kene ‹laçlamas› ve KKKA
Kenelerin neden oldu¤u K›r›m-Kongo Kanamal› Atefli (KKKA) hastal›¤› bu
y›l da can almaya devam ediyor. ‹laçlama firmalar›n›n ilkbahar ve yaz
aylar›nda alarma geçmesine neden olan bu hastal›kla ilgili, Mis Group
Genel Koordinatörü Metin Onat deneyimlerini bizimle paylaflt›.
K›r›m-Kongo kanamal› atefli hastal›¤› ilk nerede tan›mlanm›flt›r?
K›r›m-Kongo Kanamal› Atefli (KKKA) ilk kez 19441945 y›l› yaz aylar›nda Bat› K›r›m steplerinde ço¤unlukla ürün toplamaya yard›m eden Sovyet askerleri aras›nda görülmüfltür. Hastal›¤a K›r›m hemorajik atefli ad› verilmifltir. 1956 y›l›nda Zaire’de
ateflli bir hastadan Kongo virüsü tespit edilmifltir.
1969 ise Kongo virüsü ile K›r›m hemorajik atefli virüslerinin ayn› virüs oldu¤u belirlenmifl ve K›r›mKongo kanamal› atefli olarak hastal›k yeniden adland›r›lm›flt›r.
Kene ›s›r›¤›nda ne yap›lmal›d›r?
Yap›flan keneler öldürülmeden, ezilmeden, patlat›lmadan ve kenenin a¤›z k›sm› kopar›lmadan, bir
pensle do¤rudan al›nmal›d›r. Is›r›lan yer bol sabunlu suyla y›kan›p, alkolle temizlenmelidir. Vücuttaki
kenelerin üzerine herhangi bir kimyasal madde (alkol, kolonya, gazya¤› v.b) dökülmemelidir. Çünkü
bu maddeler kenenin kusmas›na sebebiyet verece¤inden hastal›k bulaflt›rma riskini art›rmaktad›r.
K›r›m-Kongo kanamal› atefli virüs bulaflt›ktan ne kadar süre sonra ortaya ç›kar?
Kuluçka süresi; virüsün al›nma flekline ba¤l›d›r. Ku-
luçka süresi kene ›s›rmas›ndan sonra 2-14 gün aras›nda de¤iflmekle birlikte, genellikle 1-3 gündür. Virüsü içeren kan ve di¤er doku ya da at›klar ile temastan sonra genel olarak bu süre 5-6 gündür ve 14
güne kadar uzayabilmektedir.
KKKA yakalanm›fl insanlarda hastal›k belirtiler nelerdir?
‹nsanlarda hastal›k atefl, üflüme-titreme, yayg›n
kas a¤r›lar›, bulant›-kusma, ishal, yüzde k›zar›kl›k,
karaci¤erde büyüme ve kanama ile kendini gösterir.
Atefl, k›r›kl›k, kas a¤r›s›, ifltahs›zl›k, bafl a¤r›s›, afl›r›
duyarl›l›k, s›rt a¤r›s›, kol ve bacaklarda a¤r›, mide
bölgesinde a¤r›, bel bölgesinde a¤r› gibi belirtiler ile
ani olarak bafllamaktad›r. Gövde ve kol ve bacaklarda cilt içi kanama görülebilir. Burun kanamas› ve
de¤iflik alanlarda kanama bulgular› bulunabilir. Karaci¤er iltihaplanma bulgusu genel olarak bulunmakta ve karaci¤er büyümüfl ve hassas olabilir.
Siz kenelerle nas›l mücadele ediyorsunuz?
Mis Servis Clas olarak ilaçlama birimimiz özellikle
yaz sezonunda çok yo¤un olarak kene ilaçlamas›
yap›yor. Kulland›¤›m›z ürünler halk sa¤l›¤›na zarar
vermeyen T.C. Sa¤l›k Bakanl›¤› ve Dünya Sa¤l›k Örgütü (WHO)’nün onaylad›¤› ürünlerdir.
KKKA ile ilaçl› mücadele ve kiflisel
koruma yöntemleri
S›kça duyulmaya bafllayan, keneler arac›l›¤›yla bulaflan virütik bir
hastal›k olan KKKA (K›r›m Kongo Kanamal› Atefli hastal›¤›) ile mücadele
ve kiflisel korunma yöntemleri konusunda sorular›m›z› PROS‹S S‹STEM S‹STEM ‹LAÇLAMA H‹ZMETLER‹ Genel Müdürü Ergun Kolçak yan›tlad›.
Prosis Sistem - Sistem
‹laçlama Hizmetleri Genel
Müdürü Ergun Kolçak
KKKA Hastal›¤›n›n belirtileri nelerdir ?
Kan emerek beslenen keneler, kan emiflini tamamlad›ktan sonra ayr›l›rken bir s›v› salg›larlar, virüs de
genellikle bu s›v› ile bulafl›r. Kan emdikleri ve virüsü bulaflt›rd›klar› tüm canl›lar hasta olabilir, fakat
hastal›k genellikle hayvanlarda hafif ve bulgusuz
seyreder. Bu nedenle daha az görülmekle birlikte
hasta hayvanlar›n salg›lar› ve kanlar› arac›l›¤›yla da
hastal›k bulaflabilir. Hastal›k genellikle kene ›s›r›¤›
ile virüsün bulaflmas›ndan 1-3 gün sonra ortaya ç›kar. Hasta hayvan›n kan ve vücut s›v›lar› bulaflm›fl
ise bu durumda hastal›¤›n ortaya ç›k›fl› 13 güne kadar uzayabilmektedir.‹nsanlarda atefl, k›r›kl›k, bafl
a¤r›s›, halsizlik, afl›r› duyarl›l›k, kol, bacak ve s›rtta
fliddetli a¤r› ve belirgin ifltahs›zl›k bulgular› ile bafllar. Bazen kusma, kar›n a¤r›s› ve ishal da olabilir.
‹lk günlerde yüz ve gö¤üste küçük cilt alt› kanamalar›, gözlerde k›zar›kl›k, gövde, kol ve bacaklarda bir
yere çarpm›fl gibi cilt alt› kanamalar oluflabilir. Hatta burun kanamas›, kanl› kusma, kanl› d›flk›lama,
kanl› idrar görülebilir, vajinal kanamaya da rastlanabilir.
Her kene ›s›r›¤› vakas› KKKA hastal›¤›na yol açar m› ?
Karfl›laflt›¤›n›z vakalardan örnekler verebilirmisiniz?
Yaklafl›k 900 farkl› türde kene bilinmektedir. Her
kenenin KKKA hastal›¤›na neden olaca¤› söylenemez. Geride b›rakt›¤›m›z bahar döneminde ‹stanbul
ve Marmara bölgesinde direk hizmet verdi¤imiz
projelerimizde ve ba¤l› bulundu¤umuz ZABEL GROUP projelerinde çok say›da Kene vakas›yla karfl›laflt›k. Video kay›tlar› yapt›k. Çal›flanlar›n Kene ›s›r›¤›na maruz kald›klar› bir çok projeye daha sonra ilaçlama ve e¤itim için davet edildik ama bunlar›n hiç
birinde KKKK hastal›¤›na yol açan virüs yoktu. Çünkü yaln›zca KKKA virüsü tafl›yan keneler bu hastal›¤a neden olurlar. Ancak kene ›s›r›¤› vakalar›nda
hastal›k riskine karfl› tedbirli olunmas›, risk oran›n›
düflündü¤ümüzde flartt›r.
Peki hastal›¤a karfl› herhangi bir tedavi yöntemi var
m›d›r ?
T›bbi anlamda tedavide ise Sa¤l›k Bakanl›¤› verilerine göre di¤er ço¤u virüs hastal›klar›nda oldu¤u gibi
bu hastal›¤›n da do¤rudan bir tedavisi ve etkili bir
ilac› olmad›¤›n› daha çok destek tedavisi ve bulgular› gidermeye yönelik tedaviler ve baz› antivirütik
ilaçlar uyguland›¤›; erken dönemde bafllan›lan destek tedavilerinin daha baflar›l› sonuç verdi¤ini biliyoruz. Geç bafllan›lan tedavi ve a¤›r seyredebilen
hastal›k öldürücü olabilmektedir. Kuluçka süresi
kene ›s›rmas›ndan sonra 2-14 gün aras›nda de¤iflmekle birlikte genellikle 1-3 gündür. Dolays›s›yla
erken teflhisin önemi büyüktür. Hastal›¤a karfl› afl›
çal›flmas› yürütülmekle birlikte henüz koruyucu bir
afl› gelifltirilememifltir.
Kene ›s›r›¤› vakas›nda kifliler ne yapmal›d›rlar ?
Sineklerin aksine kan emmeye
bafllayan kene, a¤›z k›sm›ndaki
hortumunu cilt içine sokar ve
doyuncaya kadar ç›kartmaz. Bu
hortum, geri ç›k›fl› engellemek
için ç›k›nt›lar içerdi¤inden keneyi ç›kartmak için zorlamamak gerekir. Çok zorland›¤›nda
s›v›y› erken salg›lay›p virüsü
bulaflt›rabilir veya boru k›sm›
koparak cilt içinde kalabilir. Ayr›ca, zorlama kenenin patlayarak enfekte s›v› ve kan›n›n cildimizdeki çiziklerden ya da gözümüze s›çrayarak bulaflmas›na
yol açabilir. Bu nedenle vücuda
yap›fl›k kene görüldü¤ünde bir
c›mb›zla a¤›z k›sm›ndan tutularak doksan derecelik bir aç›yla
yavaflça sa¤a-sola oynat›l›p bir
vida gibi ç›kart›lmaya çal›flmal›
ya da bir sa¤l›k kurumuna baflvurularak ç›kart›lmas› sa¤lanmal›d›r. Vücuda yap›fl›k kene tespit
edildi¤inde halk aras›nda yayg›n oldu¤u flekliyle sigara veya kibritle yakma,
kenenin üzerine kolonya, alkol veya di¤er kim-
yasal maddeler uygulanmamal›d›r. Bu maddeler
kenenin daha erken aflamada kusmas›na ve enfekte s›v›y› vücudumuza salg›lamas›na neden olabilir.
Siz kenelerle nas›l mücadele ediyorsunuz, nerelerde
hizmet veriyorsunuz ?
‹ki farkl› flekilde; birincisi e¤itim yoluyla ikincisi ise
ilaçlama yöntemiyle hizmet veriyoruz. Bu ba¤lamda sorumlulu¤unu üstlendi¤imiz projelerimizde kenenin yaflamas› muhtemel olan alanlarda görev yapanlara periyodik aral›klarla KENE ile mücadele
e¤itimlerini veriyoruz. Çal›flanlar› kiflisel önlemlerle
ilgili bilgilendiriyoruz ve çal›flma koflullar›n› gerekli
önlemleri alarak iyilefltiriyoruz. Örne¤in EN-HAS
ZABEL’in m›nt›ka temizli¤i ve bahçe bak›m hizmeti
gören site ve fabrika projelerinde e¤itim, ilaçlama
mücadeleleri d›fl›nda çal›flanlar›n›n pantolon paçalar›na lastik geçirttik ve uygun ayakkab› temin ettirdik, mutlaka flapka takt›rtt›k, giyilen k›yafetlerin
aç›k renk olmas›n› sa¤latt›k. Asl›nda basit ama etkili yöntemler sayesinde büyük oranda tedbir al›nabiliyor. Hatta ilaçlama öncesi
tetkik amaçl› olarak Anadolu da kullan›lan “Bayrak Yöntemini” kulland›¤›m›z saha projelerimizde oldu.
Bu yöntemde uzun bir çubu¤a beyaz bir havlu serilir ve kene bulunup bulunmad›¤› tespit edilmek
istenen bölgeye bu havlu serilerek
çubuk yard›m›yla havlu zeminde
hareket ettirilir. Keneler havluyu
potansiyel konakç› olarak alg›larlar ve k›sa bir süre zarf›nda havlunun üzerinde dolaflmaya bafllarlar.
Bizler kene ile mücadelede T.C
Sa¤l›k Bakanl›¤› ve Dünya Sa¤l›k
Örgüt (WHO)’nün onaylad›¤›, halk
sa¤l›¤›na zarar vermeyen ürünlerle ilaçlama hizmeti sunarak
kene ile mücadeleye destek sa¤l›yoruz. Gerekli alanlar›n ilaçlamas›n› Yüzey Spreyleme metodu ile
Sa¤l›k Bakanl›¤›ndan “‹laçlama Uygulama ‹zin Belgesi” ne sahip uzman personelimizce, ilaçlama yap›lacak alan›n toprak ve bitki örtüsüne zarar
vermeyecek flekilde yapmaktay›z.
Yaz boyunca canl› bahçeler
için birkaç tavsiye…
Baharda s›cak yaz günleri için bahçeler haz›rlan›r. Yaz›n da bak›m süreci
bitmez. Bahçeler yaz boyunca nas›l canl› ve göz al›c› tutulabilir? Direkt
günefl ›fl›nlar›na maruz kalan bitkiler için neler yapmal›? ‹flte birkaç
ipucu…
Kuru ve k›r›k dallar› buday›n
Bitkiler yaz aylar›nda yap›lar›n› güçlendirerek tomurcuklan›rlar. Daha sa¤l›kl› bir tomurcuklanma
ve gövde yap›s›n›n oluflturulabilmesi baflar›l› budama ifllemine ba¤l›d›r. Geliflme dönemi bafllamadan,
çiçekli bitkileri kuru ve k›r›k dallardan kurtarmal›s›n›z.
Çok s›cak ve güneflli günlerde, ö¤le saatlerinde sulama yapmak bitkilere zarar verebilir. Bu yüzden
sulama sabah erken ve akflam geç saatlerde yap›lmal›.
Yaz›n topra¤› havaland›r›n
Tasar›m ve uygulamas›n› yapt›¤›n›z bahçeler, yaz
ve bahar aylar›nda, k›fl›n geride b›rakt›¤› izleri tafl›d›klar› için iyi bir bak›ma ihtiyaç duyar. Toprak k›fl
aylar›nda kar, yo¤un ya¤›fllar, afl›r› so¤uklar nedeniyle sertleflir ve hava alma özelli¤ini kaybeder. Bu
nedenle öncelikle topra¤› çapa ile havaland›rmal›s›n›z.
Saks› bitkilerinde sararmalar
Alt yapraklarda sararma: Yapraklar genelde sa¤l›kl› görünüyorsa 1 – 2 alt yapra¤›n sararmas› yafllanmaya ba¤l› biyolojik bir olay olabilir. Saks›n›n kü-
çük gelmesi durumunda baharda taze toprak ilavesiyle saks› de¤iflimi yap›l›r. Demir veya nitrojen eksikli¤inden kaynaklan›yorsa uygun bir besin kullan›lmas›nda fayda var.
Bütün yapraklarda ani sararma:
• Ani mekan veya ›s› de¤iflikli¤i
• So¤uk hava ak›m›
• So¤uk mekan
• Afl›r› sulama (Özellikle taba¤›nda su beklemesi
kökleri bo¤arak bitkiyi öldürür)
• Az sulamak veya hiç sulamamak
• Kireçli musluk suyu (Özellikle üstten bafllayan sararmalar kireçli suya ba¤l› olarak toprakta biriken
kalsiyumdan olur)
• So¤uk suyla sulamak. (Oda ›s›s›nda yetiflen bitkilere so¤uk su, flok tesiri yapar. Daima ›l›k su kullan›lmal›d›r.)
Yetersiz ›fl›k
Hassas bitkilerde afl›r› gün ›fl›¤› da yapraklarda sararma ve kahverengileflmeye sebep olur.
A¤ustos ay›nda yazl›k çiçekler, balkon, teras ve saks›larda bulunan çiçekler d›fl›nda gübreleme ifllemi
sona ermifltir. Ön haz›rl›¤› yap›lm›fl a¤aç nakilleri
bu ay›n ikinci yar›s›ndan itibaren gerçeklefltirilebilir.
Çimler her gün sulan›p haftada bir kez kesilir: Ay
boyunca iki kez 'sar› lekelerin' oluflmalar›na karfl›
özel maddeler kullan›larak mikroptan ar›nd›r›l›r.
Nilüfer vb. bitkilerin bulunduklar› havuzlar eski
yapraklar›n ve solan çiçeklerin çürüyüp suyu zehirlemelerini önlemek için düzenli bir biçimde temizlenir.
Yeflil a¤açç›k ve çal› formlu bitkilerin ikinci budamas› A¤ustos ay›n›n yar›s›ndan itibaren bafllanarak
yap›l›r. Çit bitkilerinin de budamas› yap›lmal›d›r.
Bu bitkilerin her taraf›n›n ›fl›ktan yararlanabilmesi
için yukar›dan afla¤›ya do¤ru geniflleyen bir budama yap›lmal›d›r. A¤ustos sonu ile Eylül sonu aras›
durgun gözafl›s› zaman›d›r.
A¤ustos ay› içerisinde Eylül’de çim ekilecek alanlar›n toprak haz›rl›¤› yap›l›r. Sulama, biçim, yabani ot
ay›klama, ilaçlama vb. ifllemlere devam edilir.
Asalaklar bulunup bulunmad›¤›n›, toprak yüzeyinin kireç ba¤lay›p (kefekilenme) ba¤lamad›¤› sürekli izlenmelidir. So¤anl› bitkilerin, otsu bitkilerin ve
a¤açlar›n dipleri özenle temizlenmeli, difl aral›klar›
dar küçük bir el t›rm›¤› kullanarak çürük topra¤›
kaplayan kireç tabakas› s›k s›k al›nmal›d›r.
Ay›n 10-15’ine do¤ru yeni güllerin 'dinlenmeye al›nmas›na, yani yaz budamas›n›n yap›l›p, ayn› zamanda sulaman›n bir süre için kesilmesine bafllan›r.
Böylece, gülfidanlar›n›n normal geliflmeleri durdurulur ve dinlenme boyunca bitkiler, sonraki çiçek
verme dönemi için besin ve güç biriktirirler. Sonra,
bitkinin hem yapraklar›, hem topra¤› bolca sulan›r,
geceleri çiy olan bölgelerde, bitkiler gün batt›ktan
sonra sulanmamal›d›r.
Yaz aylar› için ideal çiçekler
Yaz ve bahar aylar› mevsimlik bitkilerin çiçeklenme
zaman›d›r. Mevsimlik çiçekler çeflitli renk ve dokular›yla bahçeye güzel bir görünüm kazand›r›rlar.
Begonya, camgüzeli, kral k›z›, begonya, k›na çiçe¤i
ve kadife çiçe¤i yaz aylar›nda en çok tercih edilen
çiçekler… Çiçekler iyi havaland›r›lm›fl humuslu
bahçe topra¤›na ya da torfla kar›flt›r›lm›fl topraklara dikilmelidir. Bu tip çiçekler günefl alan yerlerde
Daha ‹yi Bitkiler ‹çin ‹puçlar›
• Pudra flekeri ile kar›flt›r›lan kahve telvesi, pifl
mifl çay yapraklar›, a¤açlardan dökülen ezil
mifl sonbahar yapraklar›, salon bitkileriniz
için güzel bir gübredir.
• Ortancalar›n›z›n kökleri yak›n›na pasl› çiviler
gömerseniz, mavi rengini çok belirgin bir fle
kilde canland›r›rs›n›z.
• Evinizdeki çiçekler bazen böcek yüzünden
kurur, böceklerin çiçek köklerini yemelerini
önlemek için sigara külünden yararlanabilir
siniz. Çiçe¤in köküne dökece¤iniz küller, bö
cekleri engeller.
iyi geliflme gösterseler de, uzun süre direkt günefl
alan yerlerde dikim yapmaktan kaç›n›n.
Begonya (Begonia semperflorens)
Bahçe begonyas› rengârenk çiçekleri kadar parlak
ve renkli yapraklar›yla da en revaçta yaz çiçeklerinden biridir. Çok kullan›fll›d›r. Hem güneflte, hem de
gölgede yetiflebilir. Baflka çiçeklerin yetiflmedi¤i
a¤aç altlar› için idealdir. Saks› ve çiçekliklerde de
çok güzel görünür. Tohumdan yetifltirmesi zordur.
En iyisi fide olarak sat›n almakt›r. Fideler baharda
humuslu topra¤a 15-20 cm. aral›klarla dikilir. Suyu
sever. K›fl›n kurusa bile bazen ertesi y›l kökünden
tekrar yeflerir.
Camgüzeli (‹mpatiens)
Yar› gölge a¤aç altlar›nda, balkon çiçekliklerinde
günden güne çeflitlenen renkleriyle d›fl mekanlar›n
gözde çiçeklerinden biridir. Yeni melez camgüzelleri klasik ev cinslerinden farkl› olarak boylanmadan
bol çiçek açar. Camgüzeli humuslu topra¤› sever.
Dikkatli sulamal›d›r. Afl›r› su çürütebilir. Güneflte
veya yar› gölgede yetiflir. K›fl›n içeri al›n›rsa yaflamaya devam eder. Ayd›nl›k ve serin bir yere konur.
Uzayan dallar› budan›r. Çelik veya tohumdan yetiflir. Kesilen dal› direkt topra¤a dikilir. Fazla sulamadan gölgede köklendirilir. Tohumlar› ise ›l›k bir yerde ekilirse kolayca çimlenir.
Kral K›z› (Zinnia)
S›cak ve güneflli bahçelerin en dayan›kl› çiçe¤idir.
‹lk açan tomurcuklar› bile neredeyse yaz sonuna
kadar renk ve tazeli¤ini kaybetmez. Katmerlisi
makbuldür. Bodur cinslerin çiçe¤i küçük, boylu
olanlar›nki iri açar. Rutubet ve gölgeyi sevmez. Bol
tohum verir. Tohumlar›ndan kolayca yetiflir. Çiçekleri suda uzun süre dayan›r. Tohumu Nisan ay›nda
güneflli bir yerde topra¤a serpilir. Üzeri hafifçe örtülüp sulan›r. Suyu sever. Haziran ay›ndan ilk so¤uklara kadar sürekli açar.
K›na Çiçe¤i (Balsam)
Geleneksel çiçeklerimizden olan k›na bol güneflli
bahçelerde çok güzel yetiflir. Camgüzeli ile ayn›
soydan olmas›na ra¤men gölgeyi sevmez, böyle
yerlerde afl›r› uzar. Çeflidi çoktur. En güzelleri bodur
ve kamelyaya benzeyen katmerli çiçekli cinsidir.
Her rengi vard›r. Tohumdan kolayca yetiflir. Suyu
çok sever. Bodur cinsleri saks›da da yetiflir.
Kadife Çiçe¤i (Tagete)
Kolay yetiflmesi ve gösterifliyle kadife çok sevilen
bir yaz çiçe¤idir. Çeflitleri günden güne artmaktad›r. Farkl› boylardaki çeflitlerin renkleri parlak sar›dan bordoya kadar de¤iflir.
Çiçekleri çok uzun ömürlüdür. Kadife may›s ay›ndan k›fl so¤uklar› bafllay›ncaya kadar açar. Bol günefl alan yerlere ekilmelidir. Afl›r› sulama ve fazla
gübre kullan›m› bitkinin yeflile kaçmas›na sebep
olur. Çiçek açmas›n› geciktirir
Kaynak: Milli Gazete ve
www.humeyraozdamar.net
Yaz aylar›nda bitki bak›m›
Destek Temizlik Hizmetleri Genel Koordinatör
Altan ÖZBEY
• Yaz aylar›nda bitkilere verilen su art›r›lmal›.
• Çiçekliklerinizdeki küf oluflumlar›n› takip
edin. Çürüyen çiçekleri temizleyin ve hasta
l›kl› bitkilere mantar öldürücü ilaçlar kulla
n›n.
• Y›l›n bu zaman›nda güllerde kararma belirti
leri bafllayacakt›r. A¤›r hastal›klar önce gon
calara, oradan da dallara yay›larak bitkide
yaprak kayb›na yol açabilir. Hastal›kl› k›s›m
lar› ay›r›n ve koruyucu ilaç s›k›n. Zay›f bitkile
rinizi gül toni¤i ile besleyebilirsiniz.
• Asalaklar›n oluflmamas›na özen gösterilmeli
dir. Asalak görüldü¤ünde hemen asalaklar›
yok eden bir ilaçla gerekli koruma önlemleri
al›nmal›d›r; ilaçlamada en önemli nokta, han
gi ilac›n hangi asalak için etkili oldu¤unun bi
linmesidir.
yapraklar›n, küçük ve zay›f dallar›n, solmaya
yüz tutan taçlar›n makasla kesilerek temi
zlenmesi). Güllerde, afl›l› a¤açç›k ve süs
çal›lar›nda dipten ç›kan yabani sürgünlerin
kesilmesi gereklidir. Ayr›ca geçen çiçeklerin
temizlenmesine devam edilir. Bu ifl güllerde
geçen çiçekten sonraki ilk sa¤l›kl› yapra¤›n
üzerinden kesmek suretiyle yap›l›r. Y›ld›z çi
çeklerindeki ikinci goncalar kesilip, yaln›zca
ilk açan ana goncalar b›rak›l›r. (Böylece taçlar
daha büyük olacaklard›r.)
• Temmuz ay›; ayr›ca a¤açç›klar›n dald›rma da
l› ya da dalland›rma çubu¤u yöntemi ile ço
¤alt›lmalar›na en uygun ayd›r. Leylak ve gül
lerde gözafl›s› ile üretim zaman›d›r.
• Morsalk›mlar›n›z›n filizlerini yar› yar›ya veya
5 gonca kalacak flekilde k›salt›n. Yaz budama
s› büyümeyi yavafllatarak gelecek sene için çi
çek goncalar›n›n oluflmas›na yard›m eder.
• Yapraklar›n alt yüzlerinde pas renginde ve toz
halinde bir örümcek a¤› görülmesi, k›rm›z›
örümcek bulundu¤unu gösterir.
• Safran ve sonbahar çi¤demlerinin sonbaharda
görülebilmesi için küçük gruplar halinde fun
da çal›lar›n›n önlerine ekin.
• Yaz boyunca çiçek açan a¤açç›k ve çal› form
lu bitkilere, yazl›k çiçeklere, özellikle güllere
besin takviyesi yap›lmal›d›r. Çiçeklenme dö
nemi sonunda gübreleme ifllemine son veril
melidir.
• Allium gibi bitkilerin olgun tohum bafllar›n›
kese k⤛d› ile koruyun. Birkaç gün boyunca
›l›k ve kuru bir yerde muhafaza edin. Ekme
zaman› gelinceye kadar hava almayan bir ku
tuda saklay›n. Olgunlaflan meyveleri ince bir
örtü ile kufllardan, kula¤akaçanlardan ve efle
kar›lar›ndan koruyun. Tül perdeler veya müs
lin kumafl› da ayn› flekilde kullan›labilirsiniz.
• Temmuz ay›nda yap›lmas› gereken önemli bir
ifllem ay›klama ifllemidir; (Kuru ve sararm›fl
Havuz bak›m›nda püf
noktalar
Yaz aylar› havuzlar›n kullan›ld›¤› ve en yo¤un bak›m
gerektiren aylar. Bu aylarda insanlar havuzlara
girdi¤i için sa¤l›k riskleri de art›yor. ‹flletmelerin en
çok dikkat etmesi gereken bu dönemde havuz bak›m›
için neler yap›lmas› gerekiyor?
Rutin bak›m için kolay kimyasal ifllemler:
1) Bakteri ölümü için önerilen miktarda ve zamanda klor kullan›m›
2) Zamanla ba¤›fl›kl›k kazanan yosun büyümelerini
önlemek için önerilen miktar ve zamanda yosun inhibitörü kullan›m›
3) fiok klorlama
1) Bakterileri sürekli öldürün (Klorla Dezenfeksiyon)
Organik stabilize edilmifl klor kullanman›z sürekli
dezenfeksiyon için çok önemlidir. Stabilize edilmifl
klor 1 günde 24 saat bakteri öldürür. Stabilizatör olmadan klor günefl ›fl›¤› ile kolayca parçalan›r, görev
görmeden ortamdan uzaklaflt›r›lm›fl olur. Fakat stabilizatörlü klor yüzücülerin enfeksiyonunu önlemek için 1 günde 24 saat su içinde kal›r günefl ›fl›¤›yla parçalanmaz.
2) Yüzücü at›klar›n› gideriniz
Yüzücü at›klar› (üre, günefl ya¤›, saç spreyi, ter, vb.)
havuz kullan›ld›kça havuzda birikim oluflturur. Bu
birikimler sonucunda oluflan klor aminler gözleri
tahrifl eder, ac›t›r ve k›zart›r. Ayr›ca suyu bulan›k
gösterdi¤i gibi yosunlar›n yaflamas› için bol miktarda besin oluflturur. Bu da sürekli havuza verdi¤imiz
kloru harcayarak yok olmas›na yahut az koruma
sa¤lamas›na neden olur. Yüzücü at›klar›n› yok etmek için flok oksitleyici ürünler 7 – 10 günlük periyotlar halinde kullan›lmal›d›r.
3) Yosun büyümesini önleyiniz
Yosun oluflumlar›n›n mevcudiyeti havuzun görünümünü ve sa¤l›¤› bozdu¤u gibi havuz taban›n› ve
duvarlar›n› da kaygan ve sa¤l›ks›z k›lar. Bu bak›mdan yosun büyümesini yosun inhibitörü ile önleyiniz. Bu yosun inhibitörü ilavesiyle olur. Bu kimyasal
klor ile birlikte çal›flarak birbirlerini tamamlar ve
tüm yosun oluflumlar›na meydan okur.
fiok Klorlama Nedir?
fiok klorlama ile suda çözünen fakat filtre edilemeyen yüzücü at›klar› ve mikroplar› öldürmek için yap›l›r. Bu ifllem düzenli havuz bak›m›n›n önemli bir
parças›d›r. Havuz suyunun 27.5° C’nin üstünde oldu¤u s›cakl›klarda haftada bir, alt›nda oldu¤u dönemlerde ise iki haftada bir, gün batt›ktan sonra yap›lmal›d›r.
Havuz suyunun fiziksel olarak temiz, berrak ve
renksiz görünümde; kimyasal olarak dengede (parametrelere uygun); mikrobiyolojik olarak mikroorganizmalardan temizlenmifl ve mikroorganizmalara karfl› korunmufl yani “hijyenik” olmas› gerekir.
‹norganik klora karfl› organik klorun avantajlar›:
Granül halinde inorganik klorürler suda tamamen
çözünmedikleri için suyu buland›r›c› etki ve bünyesinde tafl›d›¤› kalsiyum iyonu ile havuz sistemi ve
aksesuarlar›nda tafllaflma oluflumuna neden olurlar.
S›v› halinde inorganik klorlar ise dengesizdir. Havuz
suyunu stabil halde tutmas› güç ve dikkat ister. Dezenfektan etkisini h›zl› bir flekilde gösterir. ‹norganik klorun her iki tipi suda asit alkali dengesini bozdu¤undan pH yükselmesine neden olurlar. Bu da
klorun öldürme gücünü etkileyerek daha az görev
görmesine, gereksizce suya fazlal›ktan asit ilavesini
gerektirir. Bununla birlikte inorganik klorlar stabilize olmad›klar› için günefl ›fl›nlar› taraf›ndan h›zl›
flekilde parçalan›rlar. Fazla klor ihtiyac› kullan›m›na sebep oluyorlar. Bu problemi çözmek için organik stabilize edilmifl korlar tavsiye edilir. Organik ve
stabilize edilmifl klor ise performans ve ifllevini
günde 24 saat görür. Kloru buharlaflt›ran günefl
›fl›nlar›na karfl› bir günefl filtresi gibi görev görür. Bu
geliflme bu kloru modern k›lar ve stabilize edilmifl
klor bakteriyi sürekli parçalad›¤›ndan su kalitesini
yüksek tutarak yüzmeyi zevkli ve güvenilir k›lar.
Havuz Suyunda ‹deal De¤erler
• Ba¤l› klor: 0.2 ppm (max)
• Kalsiyum sertli¤i: 150 – 500 ppm
• Toplam alkalinite: 60 – 180 ppm
• Stabilizör: 20 – 80 ppm
Havuz ve çevresinde nelere dikkat etmeliyiz?
Kimyasal güvenlik kadar havuz çevresinin yüzücüler için emniyetli ve sa¤l›kl› olmas› da hayatî önem
tafl›r. Havuz kullan›m alan› içinde bulunan tüm saniter alanlar›n gün içerisinde belirli periyotlarda
dezenfeksiyonunun yap›lmas› bu alanlarda bulunan mikroorganizmalar›n havuz suyuna tafl›nmas›n› önler.
lerden olmamas› gerekir. Havuz inflaat› esnas›nda
mutlak suretle ›slak zeminlerin kaymaz malzemelerden yap›lm›fl olmas›, ileride gerçekleflebilecek
üzücü kazalar› önleyecektir.
• Havuz çevresinin uygun bir biçimde planlanmas›
gerekmektedir. Havuz alan›n›n 100 m. Çevresinde
dört mevsim yeflil ve kolay yaprak dökmeyen bitkiler tercih edilmelidir. Bu konuya dikkat edilmesi
havuzdaki kimyasal kullan›m›n› düflürecektir.
• Havuz girifllerinde bulunan veya bulunmas› gereken ayak dezenfeksiyon alanlar›, temiz ve sürekli
gereken miktarda kimyasalla flartland›r›lm›fl olmal›d›r. Bu alanlar›n bir insan ad›m›ndan büyük olmas› riskleri azaltacakt›r.
• Havuz kenar kaplamalar›n›n kaygan malzeme• Havuz çevresinde bulunan dufllar›n her daim çal›fl›r, temiz ve sanitasyon amac›yla kireçten ar›nd›r›lm›fl olmas› gerekir. Her yüzücünün her havuza
giriflinde bu dufllar› kullanmas› sa¤lanmal›d›r. Bu
amaçla dufllar›n havuza yak›n bölgelerde olmas›
gerekir.
• Havuz içinde ve çevresindeki plastik malzemenin
eksiksiz ve sa¤lam olmas› gerekir.
• Havuz çevresinde bulunan ayd›nlatma ve elektrikli aksesuarlar›n bak›ml› ve emniyetli olmas› gerekir.
Kimyasal kaynakl› havuz problemleri
• Mavi Yeflil Kahverengi Su: Sudaki bak›r ve metallerin çözülmesiyle ilgilidir. Suyun pH düzeyini 7.2 –
7.6 aras›na getirmek gerekir. fiok klorlama ve floklama yap›lmal›d›r.
• Yeflil Renkli Su: Yetersiz klor kullanmaktan kay
naklan›r. fiok klorlama yap›lmal›d›r. Gerekirse
yosun önleyici ile de desteklenir.
• Klor Kokusu: Sudaki serbest klor miktar›n›n ye
tersiz olufluna ba¤l› klor çoklu¤u neden olur. fiok
klorlama yap›lmal›d›r. pH de¤eri 7.2 – 7.6 aras›na
getirilmelidir.
• Bulan›k Su: Erken yeflillenme, zay›f filtrasyon,
yüksek pH veya alkanite yüksekli¤inden kaynak
lan›yor olabilir. fiok klorlama ve floklama yap›l
mal›, filtre temizlenmelidir. Suyun pH de¤eri 7.2
– 7.6 aras›na getirilmeli ve taze su eklenmelidir.
• Havuz Duvar›nda Beyaz Lekeler: Sert su, yüksek
pH veya alkali ortamdan kaynaklan›r. Suyun pH
düzeyi 7.2 – 7.6 aras›na getirilmelidir.
• Metallerde Korozyon: Düflük pH düzeyi ve asidik
su sebep olur. Suyun pH düzeyi 7.2 – 7.6 aras›na
getirilmelidir.
da organik kir birikiminden kaynaklan›r. fiok
• Yeflil ve Kahverengi Su: Sudaki serbest klor mik
tar›n›n azl›¤›ndan kaynaklan›r. Suyun pH düzeyi
7.2 – 7.6 aras›na getirilmelidir. Yosun önleyici ve
flok klor kullan›lmal›. Ayr›ca yüzeyleri f›rçalamak
gerekir.
• Göz ve Deri K›zar›kl›¤›: pH düzeyi olmas› gereken
den düflük ya da yüksektir. pH düzeyi 7.2 – 7.6
aras›na getirilmeli ve flok klorlama yap›lmal›d›r.
• Havuz Duvar›nda Lekeler: Gün ›fl›¤›, makyaj ya da
vücut terinden kaynaklan›yor olabilir. F›rça ile te
mizlenmelidir.
klorlama yap›lmal› ve taze su eklenmelidir.
• Klor Etkili Olmuyor: Gündüz saatlerinde uygula
ma yapmak ya da yüksek pH düzeyi sebep olabi
lir. Suyun pH düzeyi 7.2 – 7.6 aras›na getirilmeli
ve Chlanitör kullan›lmal›d›r.
• Gözü Yakacak Seviyede Kuvvetli Klor Kokusu:
Serbest klor düflük, yanl›fl flok klorlama, stabiliza
tör ve ba¤l› klor yüksektir (2 ppm). Klor seviyesini
düflürmek gerekir.
• Saçlarda, giysilerde, Vinil Kaplamalarda A¤arma:
Klor seviyesi yüksektir, serbest klor yanl›fl ölçül
• Köpürme: Yüksek dozda yosun öldürücüden ya
müfltür. Klor seviyesi düflürülmelidir.
JohnsonDiversey Su Çözümleri Yeni ‹fl
Gelifltirme Yöneticisi Fatih Pullu;
“Cihazlar›m›z %15-20 tasarruf sa¤l›yor”
JohnsonDiversey kriz ortam›nda k›s›lan maliyetlere katk›da bulunmak için
oluflturdu¤u hijyen t›r› ile 14 yeni ürün veya sistemini tan›t›yor. Bunlar›n
ortak özelli¤i su ve enerji kaynaklar›n› etkin kullanmaya olanak tan›mas›
ve verimlili¤i artt›rmas›. Havuz portföyündeki ürünleri Su Çözümleri Yeni
‹fl Gelifltirme Yöneticisi Fatih Pullu anlatt›.
JohnsonDiversey’in havuzlar için çözümleri aras›nda
Bunlar hangi tip bölgeler ve havuzlar için uygun ürün-
hangi ürünler ya da sistemler var?
ler?
Benim gelifltirdi¤im ürün portföyü içerisinde iki fark-
Bizim Ege ve Akdeniz bölgesinde çal›flt›¤›m›z çok bü-
l› ürün grubu var: kazan su kimyasallar› ve havuz.
yük oteller var. Bunlar›n da çok büyük havuzlar› var.
Hijyen t›r› lansman›nda, havuzla ilgili iki cihaz›m›z›
Özellikle Antalya bölgesi Türkiye’de havuzlardaki
tan›t›yoruz. Bunlardan bir tanesi toz klor otomasyon
toplam su miktar›n›n % 70'ine sahip. Bu tip otellerde
cihaz›, di¤eri de tablet klor otomasyon cihaz›.
büyük havuzlar› flartland›rabilmek için bir ekipma-
na ihtiyaç oldu¤unu fark ettik ve yurtd›fl›nda bir
ekipman araflt›rmas› yapt›k. Bir tane bulduk ama
Türkiye flartlar›nda çal›flmad› çünkü Türkiye'de su
flartlar› çok farkl›l›k gösteriyor. Marmaris'e gelen
suyla Antalya'ya gelen su çok farkl›l›k gösteriyor.
Her iki suya da adapte olabilecek bir cihaza ihtiyac›m›z vard›. Yurtd›fl›nda da bulamay›nca 1,5 y›ld›r Antalya’da yerel bir firmayla çal›flarak bir ürün gelifltirdik. 1,5 y›ldan beri de bu cihazlar›n sat›fl›n› yap›yoruz. Bu sezon da cihazlar kullan›ma girdi.
3 ürünü ayr› ayr› uygulamak yerine tek cihazla ifllem
halledilebiliyor. Müflterilerimiz böyle bir cihaz ald›klar›nda, bir eleman› bu ifl için görevlendirmek zorunda kalm›yorlar. Cihaz otomatik olarak tüm suyu
analiz ediyor. Genelde bu cihaz› kullanmayan yerler,
kloru ve asiti tanklar içinde depolay›p çeflitli pompalarla havuza basmak zorundalar ve bunlar›n kar›flmas› durumunda ciddi patlamalar ya da ciddi gaz
ç›k›fllar› olabiliyor. Bu tehlikeli durumun da önüne
geçmifl oluyoruz.
Toz klor cihaz›ndan bahseder misiniz?
Toz klor olan yaklafl›k 1500 - 3000 metreküp havuzlar› flartland›rmak için kullan›l›yor, tablet klor olan
ise 600 - 1200 metreküp havuzlar› flartland›rmak için
kullan›l›yor.
Bu cihazlar sat›l›k m›, kiral›k m›?
Biz cihazlar› satm›yoruz, müflterilerimize sadece
kullanmalar› için veriyoruz ve ürünlerimizi kulland›klar› sürece kendilerinde kal›yor. Amac›m›z uzun
soluklu çal›flmak. Ortalama maliyeti 5000 Euro ama
sektör içinde fark yaratmak gerekti¤ini düflünüyoruz, bu fark›n da bu flekilde profesyonel bir yaklafl›mla, teknolojik cihazlarla yap›laca¤›na inand›k. O
yüzden böyle bir yat›r›ma girdik.
Sistem flöyle iflliyor; havuzdaki su normalde gün içerisinde 4 defa makine dairesinden geçmek zorundad›r, havuzlarda bu bir flartt›r. Biz bu devir daim s›ras›nda havuzun hatlar›ndan bir hat çekip tüm suyun
cihaz›n içinden de geçmesini sa¤l›yoruz. Havuz içindeki su bu cihazdan geçerken, cihaz›n üzerindeki 2
elektrot, su içersindeki PH ve klor de¤erlerini ölçüyor.
Cihaz›n beynine her iki parametre için de bir tak›m
de¤erler yüklüyoruz. Havuz içindeki su bu cihazdan
geçerken beyin miktar› alg›l›yor ve o miktar›n alt›ndaysa sistem arkas›ndaki tanktan klor dozaj› yap›yor. E¤er asitte bir problem varsa, cihaz yine otomatik olarak bunu çekip havuzu besliyor. Cihazlardan
bir tanesi sadece toz klor kullan›yor, di¤eri de tablet
kullan›yor. Tabletler toz olan ürünlerin s›k›laflt›r›lm›fl halleri ama s›k›laflt›rma esnas›nda biz birkaç
ürünü kar›flt›rabiliyoruz.
Mesela?
Triplex-tab diye bir ürünümüz var; yosun öldürücü,
çöktürücü ve kloru ayn› anda besleyebiliyor. Böylece
Ald›¤›n›z geri dönüfllerden memnun musunuz?
Antalya bölgesinde birçok tesise, bir senedir çok ciddi say›da bu cihazdan takt›k. Bu bölgelerde a¤›rl›kl›
olarak s›v› klor tercih ediliyor, s›v› klorla da rekabet
etmek için çok ciddi iskonto yapman›z gerekiyor. S›v› klorun bir tak›m dezavantajlar› var, bahsetti¤im
ürünler %56 konsantrasyonlu ürünlerken, s›v›lar
%12 konsantrasyonlu. S›v› klorun içinde güneflin etkisiyle uçmas›n› sa¤layacak herhangi bir kimyasal
yok ama toz ürünlerde var. Yani siz toz bir ürünle
havuzu flartland›rd›¤›n›zda güneflin etkisiyle klor
miktar› azalm›yor ama s›v› ürünle hiç insan girifli olmasa bile güneflin etkisiyle klor uçarak yok oluyor.
Bu cihazlar s›v› kullanan yerlere göre %15-20 oran›nda tasarruf sa¤l›yor, müflterimiz de bunun fark›nda
ve toz ürünleri tercih ediyor.
Disiplinleri olgunlaflmam›fl sektör
Recep Ali Aksoylu En-Has Temizlik, Entegre Hizmet ve
Tesis Yönetimi Genel Müdürü [email protected]
Y
aklafl›k bir y›ld›r etkilerini hissetti¤imiz ABD
menfleli finansal krizden bizim sektör de nasibini ald›. Zira genifl bir yelpazede yer alan
müflterilerimizin krizden etkilenmesi durumunda
sektörün de bundan nasiplenmemesi mümkün de¤ildi. ‹ster istemez küçüldük de. ‹fller devam etti¤i
için projelerimiz belki say›sal olarak sürüyor ama
projelerde ayr›lan elemanlar›n yerine yenisini almaya ço¤u kez iflverenlerimiz hiç de sempatiyle
bakm›yor. Hatta ek birimlerin hizmetinin de mevcut kadrolarla görülmesini istediler. Di¤er yandan
yeni dönem sözleflmelerini imzalarken hizmet firmas›n›n makine park›n›n amortisman pay›n›, her
fleye ra¤men kimyasal ve ekipmana gelen maliyet
art›fllar›n› neredeyse hiç önemsemeden, k›dem tazminat› fonunu ve y›ll›k ücretli izinleri görmezden
gelerek ödedikleri ortalama birim fiyat›n› da afla¤›
çektiler. Hem de kusursuz hizmet bekleyerek, üstelik gerçek ifllevini bilmeden ad›n› bir yerlerden duyduklar› xyz malzemelerin kullan›lmas›n› da isteyerek.
Genel Yönetim ve ‹flletme Gider Paylar›
Bu isteklerin ard› arkas› kesilmiyor. San›rs›n›z ki,
hizmet firmas› %25 – 30 para kazan›yor, bunun 35’ini de projede ekstra harcasa ne olur. Böyle bir fley
yok. Kâr marjlar› % 5’lerde. Bu marjla hizmet firmas› merkez kadrolar›n›, operasyon ekibini besleyecek, hizmet verece¤i projenin muhasebesini tutacak, insan kayna¤› hareketlerini yürütecek, alt yap›,
program yat›r›mlar›n› yapacak, günceli izleyecek,
projelerinde e¤itim, denetimleri ve ifl gelifltirme faaliyetlerini sa¤layacak! Hatta 3. flah›s ve ‹flveren
Mali Mesuliyet Sigorta poliçelerini yapt›racak. Nerede! Öyle ki birçok hizmet firmas› bu tarz harcama
kalemleri için Genel Yönetim ve ‹flletme Giderleri
ad› alt›nda maliyet tablosuna herhangi bir bedel
yans›tm›yor bile. Hadi diyelim ki, zaten firmalar›n
yar›s›nda merkezi operasyon, kalite, e¤itim ve destek kadrolar› yok. Gerçekten yok! O zaman beni de
al›yor ciddi bir merak, flirket merkezinde nitelik ve
nicelik olarak yeterli kadrolaflmas› olmayan firmalar›, yine de iflverenlerimiz nas›l cesaret edip görevlendirebiliyor. Gerçi görevlendiriyorlar ama kamikaze fiyatlarla projeyi yürütemeyece¤i aflikâr olan
bu firmalar daha ikinci, üçüncü aydan personelinin
ödemesini yapam›yor, kamusal sorumluluklar›n›
yerine getirmiyor. Bu durumda sözleflme süresi tamamlanmadan iflverenin yetkilileri, daha sa¤l›kl›
bir hizmet yüklenicisi firma bulma aray›fl›na giriyor
ama daha önce ifli beceremeyen, hizmeti sa¤layamayan firmaya (batmas›na neden olan fiyat) ödenen fiyattan hizmetin görülmesini istiyorlar. Neymifl efendim, üst yönetime veya mülk sakinlerine
(olmas› gereken) artacak fark› anlatamazlarm›fl. ‹flte bu noktada sektörümüz iflverenleri biraz dik durabilmeyi becerebilmifl olsalar, asl›nda sadece kendi flirket istikballerini korumufl olmayacak, sektö-
rün de kan kaybetmesine engel olacaklar. Ama nerede!
Konuya tekrar dönece¤im ama giriflte ucundan dokundu¤um finansal krize bir iki cümle daha eklemek istiyorum.
Dibi gördük mü?
Haziran ay› bafl›nda bir sosyal grubun yeme¤inde
konuktum ve ekonomik durumla ilgili yorum yapmam› istemifllerdi. Büyük ekonomilerin merkez
bankalar›n›n May›s ay›na ait yorum ve de¤erlendirmelerini, içerden de baz› rapor ve kendi gözlemlerimi ele alarak bir sunu yapt›m. Özeti birçok mecrada yay›nlanan bu sunumda, soka¤a yans›mas› aç›s›ndan dünyaya nazaran krizden daha az etkilendi¤imizi, kriz tecrübemizin onlara nazaran çok olmas› nedeniyle genel olarak krizi iyi yönetti¤imizi, baz› ifl kollar›m›zda da yeniden istihdama baflland›¤›n›, fabrikalarda duraklamalara son verildi¤ini, k›saca dipten dönüfle bafllad›¤›m›z› vs. ifllemifltim. Moral de¤erlerle çok ilintili olan kriz, piyasalar›n daha
pozitif yaklafl›ma yönelmesi, iyimserlik havas›n›n
oluflmaya bafllamas›yla bu noktada kalacak gibi gözüküyordu. Ama bu yaz›mdan sonra küçülme oran›m›z›n di¤er ülkelere nazaran çok yüksek ç›kmas›,
eskisi kadar olmasa da asgari ücretle iflçi bulunabilmeye devam edilmesi ve de ABD’de Obama yönetiminin krizi aflmak için durmaks›z›n para basmas›
krizin tekrar hortlayabilece¤i düflüncesini akla getiriyor. Bu durumda bizlerin de daha tedbirli olmas›,
özellikle d›fl kaynak kullanan firma ve tesis yöneticilerinin, hem hizmet yükümlülüklerini yerine getirebilecek, hem de personeline ücretini ödeyebilen
ve yasal mali yükümlülüklerini yerine getirebilen
hizmet firmalar›n›; süreçte daha büyük risklerle
karfl›laflmamak ve ödemeleri üstlenmek durumunda kalmamak için tercih etmeleri gerekiyor.
Disiplinsizlikte iflverenlerin sorumlulu¤u
Temizlik veya genel olarak adland›rd›¤›m›zda hizmet yüklenicili¤i yapan firmalar›n bulundu¤u ifl kolumuzdaki olumsuz tablonun oluflumuna yüklenici
firmalar›n hesaba kitaba dayanmayan tutumlar›
kadar, ana iflverenlerimizin kendi k›sa vadeli kâr
maksimizasyonlar› için izledikleri tutum da etken
olmaktad›r. En basitinden verdikleri bedel ile hizmetin sa¤l›kl› görülüp görülemeyece¤ine, firmalar›n bu kâr marjlar›yla yaflay›p yaflamayaca¤›na,
yapmalar› gereken yasal ödemeleri yap›p yapamayacaklar›na bakmaks›z›n ifle soyundurmaya devam
etmektedirler. Genel durum bu çerçevede iken, örne¤in görkemli binalar›nda, bunca pahal› ve detayland›r›lm›fl aktivitelerle tüketiciyi kendilerine çekme yar›fl› veren AVM yöneticileri, kendi aralar›nda
yapt›klar› toplant›larda, hizmet tafleronlar›n› kendilerine paralel olmayan vas›fta eleman çal›flt›rd›klar› ve ald›klar› hizmetin kalitesinin düflüklü¤ünü dile getirebilmeleri de ilginç bir yaklafl›m. Hizmetin
vasf›n› hizmete ödenen bedel ve devaml›l›k belirler.
Konu ile ilgili yeterlili¤i olan firmay› seçer, o firman›n ifl için yeterli vas›f ve donan›m› olan personeli
istihdam etmesine veya istihdam›n› e¤itmesine, gelifltirmesine izin verirseniz, size sundu¤u hizmetin
kalitesi de o nispette olur. ‹flletme benzer ifli yapan
eleman› kendisi 10 liraya istihdam ederken, taflerona verdi¤in bütçede bunun yar›s›n› makul bulmay›
lütuf saymamal›. Hizmet ifli asgari ücretten farkl› fiyata görülmez gibi bir anlay›flla yüklenici firmay› asgari ücretle istihdama mecbur b›rak›ld›¤›nda elbette
al›nacak hizmet de o ölçüde olacakt›r. Maalesef iflletmelerimizde k›sa vadeli düflünme al›flkanl›¤›, dönem bütçesinin kârl› kapat›lmas› anlay›fl› gere¤i nitelikten çok ilk aflamada maliyete odaklanmalar›n›n
sonucu, etin yahnisi de tats›z tuzsuz oluyor.
Hizmetin kalitesini belirleyen ikinci unsur devaml›l›kt›. Ama yüklenici firmaya k›dem, ihbar fonu karfl›l›¤›, y›ll›k ücretli izin kulland›rtma hakk› tan›nmazsa, her 3 – 4 ayda bir kadrosunu de¤ifltirmeye
zorlan›r. Tam verim almaya bafllanacak dönemde
eleman› kaybetmek, hizmet firmas› için de kötü.
Ama eleman› devam ettirirse, bir süre sonra ihbar›n› da ödese iflten ç›karamama, sözleflmenin ikinci
y›l›na geçilecekse ücretini ödeyerek y›ll›k izin kulland›rma zorunlulu¤u ile karfl› karfl›ya kalacak. Zira baz› iflletmeler (bereket versin ki say›lar› çok de¤il) bu tazminat fonlar› ve ücretli izinlerle muhatap
olmamak için her y›l farkl› yüklenici ile sözleflme
yapmay› tercih etmekteler.
K›sa günün kâr›n›n iflverene maliyeti
Baz› iflletmeler bu yaklafl›mla belki kalitesizli¤i peflinen sat›n almaktad›rlar ama bunda hiç mi hizmet
firmalar›n›n kabahati yok? Kâr elde edemeyecekse,
verilen bütçelerle iflin alt›ndan kalk›lamayacaksa,
hizmeti gere¤ince veremeyecekse ifle neden talip
oluyor? As›l sorun da burada zaten. Aç›kças› ifl almak için hesab›n› kitab›n› bilmeyenler oldu¤u sürece bundan hem iflini do¤ru yapan sektör firmalar›,
hem de d›fl kayna¤› kullanmak durumunda olan
ana iflverenler zarar görmeye devam edecek. Serbest piyasa ekonomisinde bu tarz hizmet firmalar›n›n terbiyesinin de, kendi uzun vadeli menfaatleri
için ana iflverenlerin tutum de¤iflikli¤i ile sa¤lanabilece¤ini düflünüyorum. Bu yaklafl›m sektörün tek
hammaddesi olan insan kayna¤›n›n temizlik iflini
meslek olarak görememesi sonucunu da ortaya ç›kar›yor. Baflka ifl bulamad›¤›nda, ifl bulana kadar
çal›fl›lan bir ifl olarak alg›land›¤› sürece hem firmalar›n d›fl kaynak kullan›m›ndan bekledi¤i azami verimin yakalanmas›, hem sektörel geliflimin sa¤lanabilmesi pek mümkün de¤il.
Teshiad’›n da destekledi¤i Kocaeli Üniversitesi Hereke Ömer ‹smet Uzunyol Meslek Yüksek Okulu
Çevre Temizlik Hizmetleri Program› bu y›l ilk mezunlar›n› verdi. Sektörde çok ciddi anlamda bir ara
kademe yönetici gereksinimin oldu¤u bir gerçek. Bu
durumda bu mezunlar 3 – 5 y›l sonra önemli bir a盤› kapatmaya bafllayabilecekler ama sektörün ücret
politikas› nedeniyle bu arkadafllar›m›z›n da farkl›
sektörlerde ifl aray›fl›na yönelme ihtimalleri söz konusu… Ama as›l ihtiyaç duyulan hizmet iflçili¤inin,
temizlik iflçili¤inin meslek olarak görülmesini sa¤lamak. Birkaç firma iç bünyesinde gerekli mesleki
e¤itimleri sa¤l›yorlar, bu e¤itimleri sa¤lad›klar› personelinin devaml›l›¤›n› tesis içinde maliyetini projesine yans›tamasa da her daim asgari ücretin üzerinde ücret ödüyorlar. Oysa geliflmifl ekonomilerde
oldu¤u gibi, e¤itimli kad›n ve üniversite ö¤rencilerinden profesyonel temizlik hizmetlerinde part time da olsa yararlan›labilmesini sektör olarak gelifltirmemiz gerekiyor. Bu tarz istihdamla gün içinde
k›sa periyotlu hizmet modeline geçerek ana iflverenlerimizin maliyetlerini de düflürmek mümkün
olabilecek. Almanya’daki projelerimizde üniversite
ö¤rencisi, hatta MBA yapan çok say›daki Türk genci varken Türkiye’de ö¤renciyi ifl alan›na çekmekte
güçlük çekiyoruz. Ancak istihdam edebildi¤imizde
ö¤renci arkadafllar›m›z ifl disiplini, hizmet kalitesi
ve sorumluluk bilinci aç›s›ndan mükemmel sonuçlar veriyorlar. ‹flverenlerimiz giderek artan metrekareler, büyüyen binalar için hizmete ciddi mebla¤lar ödüyorlar. Örne¤in ortalama bir AVM’nin y›ll›k
temizlik hizmeti giderinin milyon dolarl› rakamlarla ifade edilmesi durumuna gelindi. Yaflad›klar› yo¤un rekabet ortam›nda tüketicinin ilgisini çekebilmek için standartlar›n› art›rabildikçe de art›r›yorlar
ama temiz ve güvenli bir ortam›n her daim ziyaretçilerin önceli¤i oldu¤u gerçe¤ini baz› iflletmelerin
henüz fark edemedi¤ini gözlemliyoruz. Bugün ‹stanbul’un en gözde AVM’lerinin b›rak›n›z tuvaletlerini, köfle ve kenar bölümlerini yürüme koridorlar›n›n bile yeterince ve do¤ru temizlenmedi¤ini görürsünüz biraz dikkatle bakt›¤›n›zda. Ayn› durum otellerimiz için de geçerli. Geçen y›l bizden teklif isteyen popüler bir otele, önce yanl›fl kimyasal kullan›m› nedeniyle berbat olan giriflteki granit zeminlerinizi çözümleyelim, ikinci aflamada temizlik hizmetinize talip oluruz dedik. ‹fli alamad›k, çünkü ilgili
müdürün o otelle iki y›ll›k daha sözleflmesi vard›,
zeminler de iki y›l daha idare etsindi. ‹ki y›l sonra
atanacak yeni müdür daha yüksek maliyetle haletsindi. Sektör olarak böyle de bir anlay›flla muhatab›z. Küçümsenemeyecek hacimdeki bu gider kaleminin do¤ru yönetilmesi, asl›nda hizmetin verildi¤i
mekanlar için ilk alg›lanmas›n›n çok ötesinde öneme sahip temizlik faaliyetinin ve bu faaliyette kullan›lacak malzeme ve ekipman›n d›fl kaynak kullan›m›n›n temel mant›¤›na uygun olarak iflinin ehline
b›rak›lmas› gerek. ‹flverenlerimiz elbette ticari kurum olarak maliyet avantaj›n› de¤erlendirecektir.
D›fl kaynak kullan›m›na yönelmenin temel amac›ndan biri de zaten maliyeti düflürmedir. Ama devaml›l›¤›, yeterlili¤i olmayan personelin istihdam edilmesine yükleniciyi zorlarsan›z, al›nacak hizmetin
kalitesi ve do¤ru olmayan malzemenin kullan›m›n›n tesisine verece¤i zarar, ifl yerinin verimlili¤e
olacak katk›s› gibi faktörleri de dikkate ald›¤›m›zda
“maliyet avantaj›n›” san›yorum ana iflverenlerimiz
daha farkl› de¤erlendirmeliler. Maliyeti düflürürken
gerçekçi olunmas› ve bunun do¤ru verilerle mukayese edilmesi hem sektörün disiplinlerinin sa¤l›kl›
oluflmas›na katk› sa¤lar, hem de ana iflverenlerin
gerçekçi ve nitelikli hizmet almalar›n›, d›fl kaynaktan beklenen kald›raç etkisinin oluflmas›n› sa¤lar.
Unutmayal›m ki, rekabetin do¤ru yap›lan› hizmetin
kalitesini yükseltir, hizmet firmalar›n›n kendilerine
çeki düzen vermesini sa¤lar.
Medeniyet hastal›¤› alerji ve iflyeri
temizli¤inin önemi
Uzman Dr. Hale EREL
[email protected]
Ö
zellikle ifl yerlerinde herkesi sinsice tehdit
eden, kentleflme ve teknoloji artt›kça daha
da yo¤unlaflt›¤›n› gözlemledi¤imiz bir medeniyet hastal›¤› olan alerjilerden ve ifl yeri temizli¤inin, hijyeninin sa¤lanmas›n›n öneminden bu say›da sizlere bahsetmek istiyorum.
Alerjik hastal›klar›n s›kl›¤›, teknolojinin geliflimine
paralel olarak artmaktad›r. Kiflilerin kapal› ve dar
alanlarda topluca bulunmalar›, aç›k alanlarda çal›flmaktan ofiste çal›flmaya dönüfl, hal› döflemeler,
sigara al›flkanl›¤›n›n yay›lmas›, katk› maddesi içeren haz›r g›dalar›n tüketilmesi, ofislerde kullan›lan
havaland›rma ve ›s›tma sistemleri gibi faktörler sonucu alerjik hastal›klar endüstrileflmifl yöreler ve
kentlerde daha s›k görülmektedir.
Alerjik hastal›klar bazen bir meslek hastal›¤› fleklinde ve iflyeri ortam›nda bulunan bir alerjenle temasa ba¤l› olarak ortaya ç›kabilir. Bu aç›dan özellikle
ofis ortamlar› ciddi risk tafl›maktad›r. fiikayetlerin
ifle girdikten sonra bafllamas›, tatil zamanlar›nda
azalmas› alerjilerin mesle¤e, ifl ortam›na ba¤l› oldu¤unu ortaya koymaktad›r. Çal›fl›lan binan›n yap›m›nda kullan›lan malzemeler, kapal› ortamda içilen sigara, yer döflemelerinde kullan›lan hal›lar, bilgisayar tozlar›, klimalarda kolonize olan bir tak›m
mikroorganizmalar ve tozlar alerji aç›s›ndan risklidir. Özellikle de alerjik bünyeli kiflilerin alerjilerinin
tetiklenmesi ve ortaya ç›kmas›nda bu hususlar ciddi rol oynayabilir.
‹fl yeri hastal›klar›n›n bafl›nda gelen ast›m
Kene ve örümcek ailesinden olan akarlar ast›ma
neden olmaktad›r. Bunlar genellikle ev tozu akarlar› olarak bilinmektedir ve ifl yerlerinde s›kl›kla bulunmaktad›r. Ev tozu akarlar›n›n solunum yolu ile
al›nmas›, hastada alerjik yak›nmalar›n bafllamas›na neden olmaktad›r. Akarlar insan derisi döküntüleri ile beslenmektedir ve insanlar›n bulundu¤u ortamlarda yaflarlar. Kifli akarlara karfl› duyarl› ise sorun öncelikle hal›lardan bafllamaktad›r. Klasik iflyeri haflere ilaçlar› akarlar› öldürmemektedir. Bu canl›lar›n neden oldu¤u alerjiden korunmak için son
derece temiz olmak gerekir ve ifl yerlerinde özel temizlik malzemeleri ile son derece titiz ve hassas bir
temizlik yap›lmas› gerekir.
Akarlar›n iflyerinden tamamen temizlenmesi pek
de kolay de¤ildir. Etkili temizlik önlemleriyle akarlara temas ancak azalt›labilir. ‹fl yerlerinde akar
alerjisi olan bir kifli adeta ömrünün 3'te birini milyarlarca mite bar›nd›ran bir ortamda geçirmektedir. Bu canl›larla mücadele ofislerde yo¤unlaflt›r›lmal›d›r. Vakumlad›¤› havadaki alerjik parçac›klar›n
ortam havas›na kar›flmas›n› önleyen özel sulu sistem elektrikli süpürgeler de tercih edilebilir. Ama
en do¤rusu ve her fleyden daha önemlisi uzman kiflilerce ve hassas temizleyici ve dezenfektanlarla ev
ve hal› temizli¤inin yerine getirilmesidir.
‹flyerlerindeki temizlik esaslar›ndan da k›saca bahsetmek gerekir. ‹flyerlerindeki odalar, eflyalar uygun
elektrikli süpürge, do¤ru kimyasal, do¤ru ekipman
ve ›slak bezlerle düzenli olarak temizlenmelidir. Bu
noktada elektrikli süpürgelerin baz›lar›n›n tahliye
havas›yla akar alerjenlerinin odaya da¤›lmas›na neden oldu¤u gözden kaç›r›lmamal›d›r. Bu yüzden detay temizlik s›ras›nda ifl yerlerinde kimsenin bulunmamas› do¤ru olan uygulamad›r. Daha da do¤rusu
vakumlad›¤› havadaki alerjik parçac›klar›n ortam
havas›na kar›flmas›n› önleyen sulu sistem elektrikli
süpürgelerin tercih edilmesidir.
Hal› y›kama makineleri de hal›da nem oran›n› art›rmakta ve akar üremesi için daha uygun flartlar
oluflturmaktad›r. Bu nedenle hal› y›kama makineleri hijyenistlerce önerilmemektedir. Yine ayn› flekilde kumafl yerine vinleks veya deri kapl›, toz tutma
oran› düflük ve kolay temizlenebilir mobilyalar tercih edilmelidir. Kitaplar, mecmualar akarlar› fazlaca bulunduran eflyalar oldu¤undan, aç›k raflar yerine kapakl› kitapl›klarda muhafaza edilmesine özen
gösterilmelidir.
Aç›kças› ifl yeri, ofis temizli¤i eline bez ve kova verilmifl herkesin yapabilece¤i kadar basit bir konu olmay›p, çal›flan›n performans›n› direkt etkileyen ve
bu aç›dan da iflin uzmanlar›n›n kontrolünde do¤ru
ekipman ve özel dezenfektanlarla bu amaçla e¤itilmifl kiflilerce yap›lmas› gereken ciddi bir faaliyettir.
‹fl yerlerinde kiflisel hijyen de ifl yerinin temizli¤i kadar önemli bir konudur. ‹yi bir hijyen (temizlik, sa¤l›k bilgisi) daima gerekli olup iflyerindeki lavabolar›,
dufllar›, tuvaletleri, soyunma odalar›n› en iyi flekilde kullanmak, her bir çal›flan›n kiflisel sorumlulu¤udur. Özellikle zehirli kimyasal maddelerle, s›cakta ve kirli ifllerde çal›flan iflçileri için iyi bir hijyen temel flartt›r.
De¤erli okurlar, iyi bir hijyen uygulamas› için, afla¤›da s›ralayaca¤›m hususlar› daima akl›m›zda bulundurmal›y›z.
• Temiz, içilebilir suyu için.
• Soyunma odas›nda, tuvaletlerde veya tehlikeli
maddelerin kullan›ld›¤› yerlerde asla bir fley yemeyin.
• Ellerinizi ve vücudunuzun kimyasal maddelere
maruz kalan bölümlerini düzenli olarak y›kay›n ve
günlük dufllar›n›z› yap›n.
• Difllerinizi ve a¤z›n›z› her gün temizleyin ve düzenli (periyodik) olarak difllerinizi d›fl hekimine kontrol ettirin.
• Uygun ifl elbisesi ve ifl (güvenli¤i) ayakkab›s› giyin.
• ‹fl elbisenizi ve ifl d›fl›nda giydi¤iniz elbiseleri kar›flt›rmay›n.
• ‹fl elbiselerini, havlular› vb., özellikle zehirli
ve/veya zararl› maddelerle kirlenmiflse (özel olarak
di¤er çamafl›rlarla kar›flt›rtmadan) temizletti
rin.
• Koruyucu maskeleri, gözlükleri, eldivenleri, kulak koruyucular›n›, vb., uygun flekilde kullan›n.
• Düzenli eksersizlerle fiziksel sa¤l›¤›n›z› koruyun.
hallerde de, di¤er teknik tedbirler al›nmal›d›r. Bo-
Tehlikeli tozlarla çal›flanlar, iflten sonra dufl almal›
ve saçlar›n› da y›kamal›d›r. Kirli ifl elbiseleri düzenli olarak de¤ifltirilmelidir (temizletilmelidir). ‹flte ve
ifl d›fl›nda farkl› elbiseler giyilmelidir. Tuvaletler, lavabolar, dufllar vb. düzenli olarak temizlenmelidir.
Bunlar›n temiz bulundurulmas› elbette tüm çal›flanlar›n iflbirli¤i, dikkat ve özenli kullanmas›n› gerektirir. Grip ve ba¤›rsak flikayetleri bir iflçiden di¤erine h›zla yay›labilir. Grip olanlar, kuvvetli (akut)
ba¤›rsak flikayetleri olanlar veya bulafl›c› bir rahats›zl›¤› olanlar derhal iflyeri hekimine durumu bildirmeli, di¤er çal›flanlarla temas kesilmelidir.
De¤erli okurlar bu say›daki yaz›m› “ifl hijyeni” (en-
Kapal› iflyerleri günde en az bir defa bir saatten az
olmamak üzere tamamen havaland›r›lmal›d›r. Ayr›ca iflçilerin çal›flma saatlerinde iflin özelli¤ine göre, havan›n sa¤l›¤a zararl› bir hal almamas› için s›k
s›k de¤ifltirilmesi gereklidir. Ancak ifl esnas›nda yap›lan bu havaland›rmalar›n iflçileri etkileyecek hava ak›mlar› yaratmas› önlenmeli, özellikle de k›fl
mevsiminde s›cakl›k birdenbire çok afla¤› hadlere
düflürülmemelidir. Toz, bu¤u, duman ve fena koku
ç›karan ifllerin yap›ld›¤› yerlere, bunlar› çekecek yeterlikte bacalar ve menfezler öncelikle olmal› ve yap›lan iflin niteli¤ine göre, bu tedbirlerin yetmedi¤i
¤ucu, zehirli veya tahrifl edici gaz ve duman meydana gelen iflyerlerinde çal›flanlar›n hayat ve sa¤l›klar›n›n tehlikeye girmemesi için, havaland›rma tesisat› olmal› ve iflçilere ayr›ca yap›lan iflin özelli¤ine
göre maske ve di¤er koruyucu araç ve gereçler verilmelidir. (‹flçi Sa¤l›¤› ve ‹fl Güvenli¤i Tüzü¤ü Madde:21)
‹flyerlerindeki cihaz, alet, tezgâh, makine ve tesislerden ç›kan toz, duman, bu¤u, ›s›, gaz ve koku, çal›fl›lan ortama yay›lmadan, uygun aspirasyon tesisat› ile ç›kt›¤› yerden emilerek d›flar› at›lmal›d›r. (‹flçi Sa¤l›¤› ve ‹fl Güvenli¤i Tüzü¤ü Madde:191)
düstriyel hijyen)’nin tan›m›n› yaparak tamamlamak istiyorum.
"‹flyerinde oluflan, hastal›¤a neden olan, sa¤l›k ve
iyilik halini bozan, iflçiler ve toplumdaki bireyler
aras›nda önemli ölçüde huzursuzluk ve verimsizlik
yaratan çevresel faktörleri (ortam koflullar›n›) ve
stresleri gözlemleyen (tan›yan) de¤erlendiren ve
kontrol alt›na alan bir teknik ve ayn› zamanda sosyal bilim ve sanatt›r."
Bir gün ülkemizde de ifl hijyeni bilim ve sanat› ile
u¤raflacak yeterli say› ve nitelikte “ifl hijyenisti”nin
yetifltirilmesi ve ifl yerlerinde bunlardan yararlan›lmas›, daha sa¤l›kl› ve hijyenik ortamlarda keyifli,
verimli, baflar›l› mesailer dileklerimle “sevgi ve ›fl›k
daima bizimle olsun” diyorum.
(*) Çocuk Hastal›klar› Uzman› ve ‹fl Yeri Hekimi sertifikas›na sahip olan, 20 y›l süre ile hastane iflletmecili¤i yapan Dr. Hale Erel, EN-HAS ZABEL FM’in ço¤u projesinde Hijyen ve Sanitasyon Dan›flmanl›¤›
hizmeti de vermektedir.
Hizmet sektöründe ISO 9000: 2008,
OHSAS 18001: 2007, ISO 14001:2004
ve ISO 22000 Yönetim Sistemleri ve
Belgelendirme
H yada oldu¤u gibi ülkeizmet sektörü tüm dün-
Özlem Özk›l›ç
Kimya Yük. Müh.
ÇSGB ‹fl Müfetifli
[email protected]
mizde de en h›zl› büyüyen
sektörlerden birisidir. Günümüz dünyas›nda sanayi, teknoloji vb. konularda yaflanan
geliflmeler toplumlar› k›yas›ya bir rekabete ve her geçen
gün yeni geliflmelerin yafland›¤› ekonomik bir yar›fla itmifltir. Firmalar birbirine karfl› rekabet avantaj› sa¤layabilmek, etkinliklerini artt›rabilmek için yo¤un çaba göstermektedirler. Son derece
yüksek bir dinamizme sahip
olan hizmet sektörü de, küreselleflme ve teknolojinin h›zla geliflmesinden derinden etkilenmektedir.
Bu bafl döndürücü geliflmeler ve rekabet ortam›nda
firmalar›n ayakta kalabilmeleri, tüm sektörlerde
müflteri ihtiyaç ve beklentilerine uygun mal ve hizmet üretimini sa¤layabilmeleri, insan sa¤l›¤› ve güvenli¤inin sa¤lanmas› konusundaki çabalar› ve çevreye gösterdikleri sayg›ya ba¤l› olarak gerçekleflebilmektedir.
‹flletmelerde karfl›lafl›lan en önemli sorunlar›ndan
biri, çal›flanlar›n emniyetli ve sa¤l›kl› bir çal›flma ortam›na sahip olmamalar›d›r. ‹flletmelerin daha iyi
rekabet koflullar›na ulaflabilmesi için çal›flanlar›n ifl
sa¤l›¤› ve güvenli¤i konusunda planl› ve sistemli çal›flmalar yürütmeleri gerekmektedir. Art›k global
pazarda var olabilmek, insana verilen de¤er ve sayg›yla ölçülmektedir. Bugünün tüketicisi beklenti ve
ihtiyaçlar›n›n en üst düzeyde karfl›lanmas›n›n yan›
s›ra, kendisine, yaflad›¤› çevreye ve dünyas›na de¤er
verilmesini, sayg› gösterilmesini talep etmekte ve
piyasada bunu sorgulamaktad›r. Bu geliflmeler iflletmelerin çevre ile etkileflimlerini kontrol alt›nda
tutabilmelerini ve çevre icraat ve baflar›lar›n› sürekli iyilefltirebilmelerini sa¤layacak yönetim sistemlerine ihtiyaç bulundu¤u gerçe¤ini ortaya ç›karm›flt›r.
Yönetim sistemleri ve belgelendirme, günümüz rekabet koflullar›ndaki ticaretin ana dinamiklerini
elinde tutmaya devam etmektedir. Organizasyon-
lar; sektör, kapsam, rekabet flartlar›, mevzuat gereksinimleri, müflteri özel istekleri gibi durumlar
neticesinde belirli konularda yönetim sistemi oluflturma ihtiyac›na gitmektedirler. Ço¤u zaman, organizasyonlar oluflturduklar› yönetim sistemlerini
uluslararas› kabul görmüfl standardlar ile belgelendirilme yoluna gitmektedirler.
Hizmet sektöründe geçerli olan belgeler
hangileridir?
Belgelendirme günümüzde giderek daha da önem
kazanm›fl ve hizmet sektöründe rekabet için birinci
öncelikli konu olarak gündemdeki yerini alm›flt›r.
Hizmet sektöründe faaliyet gösteren firmalar, müflterisine ve hizmet kalitesine verdi¤i önemi ISO 9001
Kalite Yönetim Sistemi, çevreye ve çal›flanlar›na
olan duyarl›l›klar›n› ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi ve OHSAS 18001 ‹fl Sa¤l›¤› ve Güvenli¤i Sistemini uygulayarak, g›da güvenli¤ine duyarl›l›klar› için
ise HACCP (ISO 22000)’i uygulayarak göstermektedir.
Mevcut dünya düzeninde ayakta kalabilmek, tüm
sektörlerde müflteri ihtiyaç ve beklentilerine uygun
mal ve hizmet üretiminin sa¤lanmas›yla gerçekleflebilir. Bu da ancak, kurulufllarda, tüm hizmet aflamalar›n› kapsayan ve sürekli geliflmeyi hedefleyen
“Kalite Yönetim Sistemi”nin uygulanmas›yla olabilmektedir. Günümüzde Kalite Yönetim Sistemi konusunda ISO 9000 Kalite Sistem Standardlar› 1987
y›l›nda yay›mland›¤› tarihten itibaren en fazla ilgiyi
ve uygulama alan›n› bulan, milletleraras› standardlar haline gelmifltir.
ortadan kald›r›labilmesi için gelifltirilen yönetim
sistemine “Çevre Yönetim Sistemi” ad› verilir. ‹flyerlerinde ifllerin gerçeklefltirilmesi s›ras›nda, çeflitli
nedenlerden kaynaklanan sa¤l›¤a zarar verebilecek
kaza ve di¤er etkilerden korunmak ve daha iyi çal›flma ortam› sa¤lamak amac›yla sistemli ve bilimsel bir flekilde tehlikelerin ve risklerin belirlenmesi
ve bu tehlikelere ve risklere yönelik önlemlerin
al›nmas› çal›flmalar› yaklafl›m›na ise “‹fl Sa¤l›¤› ve
Güvenli¤i Yönetim Sistemi” denmektedir.
ISO "International Organization for Standardization" k›saltmas›d›r ve uluslararas› standardizasyon
örgütünün oluflturdu¤u kalite yönetim standard›n›
simgeler.
ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi, özünde do¤al
kaynak kullan›m›n›n azalt›lmas›, topra¤a, suya, havaya verilen zararlar›n minimum düzeye indirilmesini amaçlayan, risk analizleri taban›nda kurulan
bir yönetim sistemi modelidir. ISO 14001 standard›,
Çevre Yönetim Sistemleri için uluslararas› platformda kabul gören bir standartt›r. Çevre Yönetim
Sistemleri, devaml› surette gelifltirilen çevresel performans›n ve kanunlara/tüzüklere uygunlu¤un
sa¤lanmas› oluflumunu tan›mlayan standartlara
dayanmaktad›r. ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi
standard› belgelendirme imkân› sunmaktad›r.
ISO 9000, organizasyonlar›n müflteri memnuniyetinin art›r›lmas›na yönelik olarak kalite yönetim sisteminin kurulmas› ve gelifltirilmesi konusunda rehberlik eden ve ISO taraf›ndan yay›nlanm›fl olan bir
standartlar bütünüdür. TS EN ISO 9000 Kalite Standardlar› Serisi, etkili bir yönetim sisteminin nas›l
kurulabilece¤ini, dokümante edilebilece¤ini ve sürdürebilece¤ini göz önüne sermektedir.
ISO 9000 Belgesi, ilgili kuruluflun hizmetlerinin
uluslararas› kabul görmüfl bir yönetim sistemine
uygun olarak sevk ve idare edilen bir yönetim anlay›fl›n›n sonucunda ortaya kondu¤unu ve dolay›s› ile
kuruluflun hizmet kalitesinin süreklili¤inin sa¤lanabilece¤inin güvencesini belgeler.
‹flyerlerinde karfl›lafl›lan en önemli sorunlardan biri, çal›flanlar›n emniyetli ve sa¤l›kl› bir çal›flma ortam›na sahip olmamalar›d›r. Özellikle hizmet sektöründe faaliyet gösteren iflyerlerinin daha iyi rekabet koflullar›na ulaflabilmesi için çal›flanlar›n ifl sa¤l›¤› ve güvenli¤i konusunda planl› ve sistemli çal›flmalar yürütmeleri gerekmektedir.
Avrupa Birli¤i ile entegrasyonda en önemli konulardan olan çevre ve ifl sa¤l›¤› ve güvenli¤i organizasyonlar için büyük önem tafl›maktad›r. ‹flletmelerin
çevreye verdikleri veya verebilecekleri zararlar›n
sistematik bir flekilde azalt›lmas› ve mümkün ise
‹fl Sa¤l›¤› ve Güvenli¤i Yönetim Sistemi; ifl sa¤l›¤› ve
güvenli¤i faaliyetlerinin kurulufllar›n genel stratejileri ile uyumlu olacak biçimde sistematik bir flekilde ele al›narak sürekli iyilefltirme yaklafl›m› çerçevesinde çözümlenmesi için kullan›lan bir araçt›r.
OHSAS 18001 kurulufllar›n ürün ve hizmetlerinin
güvenli¤inden çok çal›flan›n sa¤l›¤›na ve iflin güvenli¤ine yönelik bir standartt›r. OHSAS 18001, BSI (British Standards Institute) taraf›ndan yay›nlanm›fl
olan "‹fl Sa¤l›¤› ve Güvenli¤i" standard›d›r. OHSAS
18001:2007; ISO 9000:2008 ve ISO 14001:2004 gibi di¤er uluslararas› standartlardan farkl› olarak baz›
ulusal standart kurulufllar› ve belgelendirme kurulufllar›n›n birlikte çal›flmas›yla gerçeklefltirilmifltir
ve bir ISO standard› de¤ildir.
HACCP ISO 22000 G›da Yönetim Standart›, bir g›da
zincirinde hammadde temininden bafllayarak, g›da
haz›rlama, iflleme, üretim, ambalajlama, depolama
ve nakliye gibi g›da zincirinin her aflamas›nda tehlike analizleri yaparak, kontrol noktalar›n› belirleyen
ve herhangi bir problemi henüz oluflmadan önleyen
sistemin korunmas›n› sa¤layarak güvenilir g›dalar›n üretilmesini sa¤layan, her kurulufla uygulanabilen, g›da güvenli¤i sistemidir. Ayr›ca bir kurulufl
tüm bu belgeleri entegre olarak da alabilir. “Entegre
Yönetim Sistemleri”; yönetim sistemlerinin tek çat›
alt›nda topland›¤› ve gereklerin ayn› anda karfl›land›¤› bütünsel uygulanan sistemlerdir.
Hizmet sektöründe hizmet veren kurulufllar tüm bu
belgeleri almak zorunda m›d›r?
Global pazarda var olabilmek için, firmalar›n hizmet kalitelerinin yan› s›ra insana ve çevreye verdi¤i
de¤er ve sayg› da ölçülmektedir. Bugünün tüketicisi beklenti ve ihtiyaçlar›n›n en üst düzeyde karfl›lanmas›n›n yan› s›ra, yaflad›¤› çevreye ve dünyas›na
de¤er verilmesini, sayg› gösterilmesini talep etmekte ve piyasada bunu sorgulamaktad›r. Kurulufllar›n
belgelendirilmesi hususunda hiçbir yönetim sistemi ile ilgili bir kanuni zorunluluk bulunmamaktad›r, kurulufllar tamamen kendi arzular› ile bu belgeleri almak için yönetim sistemlerini kurmakta ve
belgelendirmek için gerekli prosedürleri yerine
getirmektedirler.
Bu belgeler kimden ve ne flekilde temin edilmelidir?
Sitem belgelendirmesine karar veren ve bu yönde
tüm haz›rl›klar›n› tamamlayan bir firma, belgelendirme kurulufluna müracaat eder ve yönetim sistemini belgelendirir. Belgelendirme kurulufllar›; akreditasyona esas konulardan olan kalite yönetim sistemlerinin firmalarda (ISO 9001:2008, OHSAS
18001:2007, ISO 14001:2004, ISO 22000 vb...) standart gereksinimlerine uygun olarak kurulup, iflletilmekte oldu¤unu denetleyen ve bunu bir belge ile
dokümante eden organizasyonlard›r.
Belgelendirme kuruluflunun seçimi tamamen firmaya aittir ve kanuni bir zorunluluk yoktur. Firma
veya kurum müflteri portföyünü de¤erlendirerek,
belgelendirme kuruluflunu seçmelidir, seçilecek kuruluflun müflteri taraf›ndan kabul görmesi gerekir.
Belgelendirme yapmaya yetkili ve verdi¤i sertifikalar› ulusal ve uluslararas› pazarda kabul gören, akredite bir belgelendirme kuruluflu seçilmelidir. Bu
amaçla; çal›flacak belgelendirme kuruluflunun akreditasyon belgesi istenmeli ve akreditasyon belgesinin kapsam› incelenmelidir. Belgelendirme kuruluflu seçildikten sonra, firma veya kurumun denetimi için bir plan ve program yap›l›r ve firma veya kurum denetiminden sonra uygun olan sistem belgelendirilir.
Bu belgeler gerçekten rekabet aç›s›ndan eflit
flartlar›n yarat›lmas›na f›rsat yarat›yor mu?
Günümüz dünyas›nda sanayi, teknoloji vb. konular
yaflanan geliflmeler toplumlar› k›yas›ya bir rekabete ve her geçen gün yeni geliflmelerin yafland›¤› ekonomik bir yar›fla itmifltir. Bu bafl döndürücü geliflmeler ve rekabet ortam›nda ayakta kalabilmek,
tüm sektörlerde müflteri ihtiyaç ve beklentilerine
14001:2004, ISO 22000 vb. belgeler çok say›da
müflteri taraf›ndan istenmekte veya ihalelerde
sorgulanabilmektedir. E¤er bir firma söz konusu belgeleri sadece pazarda avantaj› sa¤lamak için almak istiyor ise söz konusu belgelendirmenin o kurulufla asl›nda çok da
fayda sa¤lamayaca¤› aç›kt›r. Pazar avantaj› d›fl›nda, bu belgelendirmeler kurulufllara
sürekli iyilefltirme mekanizmas› ve disiplini kazand›rmal›d›r.
Bir kuruluflun yönetim sistemini belgelendirmifl olmas› kalite, çevre veya
ifl sa¤l›¤› ve güvenli¤ini kesin olarak
sa¤lad›¤› anlam›na gelir mi?
Bir firman›n söz konusu belgeleri alm›fl olmas›, kusursuzlu¤u baflard›¤› anlam›na gelmemektedir. Örne¤in; bir kurulufl OHSAS
18001 ‹fl Sa¤l›¤› ve Güvenli¤i Yönetim Sistemi
veya ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi’ne sahip olmas›na ra¤men Çal›flma ve Sosyal Güvenlik Bakanl›¤›’ndan iflletme belgesi veya Çevre ve
Orman Bakanl›¤›’ndan ÇED, emisyon izni vb. izin
ve belgelerini alamayabilmektedir. Söz konusu durum kuruluflun yasal flartlar› ne kadar yerine getirip getirmedi¤ine göre de¤iflebilmektedir. Ancak
unutulmamal›d›r ki, Avrupa Birli¤i ile entegrasyonda en önemli konulardan olan çevre ve ifl sa¤l›¤› ve
güvenli¤i; Çal›flma ve Sosyal Güvenlik Bakanl›¤› ile
Çevre ve Orman Bakanl›klar›’n›n yapt›¤› denetimlerde bu standartlar›n isteklerine paralel konular›
içermektedir.
uygunmal ve hizmet üretiminin sa¤lanmas›n›n ya
n›s›ra çevre ve insan sa¤l›¤›na gösterilen sayg› ve
çaba ile gerçekleflebilecektir. ISO 9001:2008, OHSAS
18001:2007, ISO 14001:2004, ISO 22000 vb. standartlar zorunlu standartlar de¤ildir, ancak müflteriler
için tercih sebebidir. Rekabette üstünlük sa¤lamak
için tüm bu belgeler gizli bir zorunluluk olarak ortaya ç›kmaktad›r. Ayr›ca yurtiçi ve yurtd›fl›nda yap›lan ihalelerin ço¤unda ISO 9001:2008, OHSAS
18001:2007, ISO 14001:2004, ISO 22000 vb. belgelerine sahip olmak flart› ihale flartnamelerinin içinde
s›kl›kla rastlan›lan bir ibaredir.
2000’li y›llarda tüketicilerin kaliteye önem veren,
mal ve hizmetler konusunda giderek beklentileri
yükselen, çevreye ve insan sa¤l›¤›na önem veren,
hatta zor be¤enen ve kolay memnun olmayan bir
nitelik tafl›d›klar› dikkate al›nd›¤›nda, iflletmelerin
tercih edilmeleri aç›s›ndan rekabet avantaj› elde etmede yönetim sistemlerinin stratejik bir rol üstlendi¤ini söylemek mümkündür. Bu yönüyle, günümüzde yönetim sistemlerinin iflletmelerin olmazsa
olmazlar›ndan biri oldu¤unu söylemek yanl›fl olmaz.
Belgeler ifllevini ne kadar yerine getiriyor?
Özellikle ISO 9001:2008, OHSAS 18001:2007, ISO
Yönetim Sistemleri, uygulayan kurulufllar taraf›ndan kalite, çevre ve ifl sa¤l›¤› ve güvenli¤i faaliyetlerini kurulufllar›n genel stratejileri ile uyumlu olarak sistematik bir flekilde ele al›p sürekli iyilefltirme
yaklafl›m› çerçevesinde çözümlemek için bir araç
olarak görülmelidir.
‹fl sa¤l›¤› ve güvenli¤i yönetim sistemleri ile çevre
standartlar›n›n as›l amac› önleyici olmas›d›r. Bununla beraber bu sistemler her ne kadar önleyicilik
üzerine kurulmuflsa da, gerekli kontrol mekanizmalar›n›, düzeltici faaliyetleri ve geri besleme mekanizmalar›n› da içermektedir. Önleyici sistem yaklafl›m›nda hatalar ortaya ç›kmadan önlemeye çal›fl›ld›¤›ndan ifl sa¤l›¤› ve güvenli¤i ve çevre yönetim
sisteminde geliflme ve iyileflme sa¤lanmakta ve
böylece maruz kal›nabilecek riskler de azalt›labilmektedir.
Bir döngü içerisinde sürekli olarak sistem iyilefltirilmelidir. Bu yaklafl›m›n temeli PUKÖ döngüsüdür.
“PUKÖ” döngüsü de¤iflkenli¤in sebeplerini tespit etmek ve sistemleri iyilefltirmek için kullan›lan sistematik bir yöntem olarak tan›mlanmaktad›r.
Belgelendirmeyi takip eden denetimler sonucunda
kuruluflun sistemin yürütülmesi ile ilgili üzerine
düflen sorumluluklar› yerine getirmedi¤i tespit edilirse belge iptali veya belgenin ask›ya al›nmas› karar› verilebilmektedir.
Hizmet kalitesine geliflimci bir
bak›fl ve Kurumsal Akademi
Nesrin SER‹N (*)
[email protected]
rekabet ve de¤iflen piyasa flartlar› hizmette
A rtan
kalite standartlar›n› sürekli yükseltmemiz gereklili¤ini de beraberinde getirdi. Bu sene etkilerini
daha da çok hissetti¤imiz küresel mali kriz bir taraftan ifl yaflam›n›n her alan›nda mali kaynaklar› etkin
bir flekilde kullanmay› zorunlu k›larken, di¤er taraftan da sürekli geliflimi hedeflememize sebep oldu.
Çünkü kaybetmeyi göze alamayaca¤›m›z müflterilerin beklentileri sürekli de¤ifliyor ve yükseliyor. Bu
anlamda hizmet verenler sürekli geliflimi ifl süreçlerinin ve stratejik planlar›n›n bir parças› haline getirdiler. Çal›flanlar›n›n sundu¤u ürünün yan› s›ra ilgisi,
güler yüzü ve müflteriye olan tutumu müflteri sadakatinin en önemli ve vazgeçilmez ö¤esi art›k.
fiu an yaflad›¤›m›z s›k›nt›l› günler yavafl yavafl etkisini yitirdi¤inde hepimizi farkl› bir rekabet düzeni
bekliyor olacak. Bu yeni düzende müflterilerin beklentileri sürekli artarken ve karfl›m›zda bizim sundu¤umuzdan çok daha fazlas›n› yar› fiyata vermeye
haz›r rakiplerimiz varken bu yeni düzende nas›l
güçlü bir hizmet veren olaca¤›z? Di¤er bir deyiflle,
bir taraftan mali kaynaklar› etkin kullan›rken, di¤er
taraftan hizmet ve iflgücü kalitesini art›rmak mümkün mü? Özellikle çal›flan ve müflterinin yo¤un temas içerisinde oldu¤u hizmet sektöründe faaliyet
gösteren iflletmelerin, yar›na bugünden haz›r olmak
isteyen vizyon sahibi iflveren ve yöneticileri, çal›flanlar›na yat›r›m yapmak için yeni nesil geliflim yönetim sistemi olarak adland›r›lan Kurumsal Akademi
çal›flmalar›na oldukça s›cak bak›yorlar.
Kurumsal Akademi Nedir?
Kurumsal Akademi; ait oldu¤u kurumun de¤erlerinin ve hedeflerinin de dâhil oldu¤u ve geliflim aç›s›ndan tüm çal›flanlar›n ve yöneticilerin ihtiyaç duydu¤u ya da duyabilece¤i bilgi, beceri ve yetkinliklerin kazand›r›ld›¤› bir yönetim sistemidir.
Kurumsal Akademi’nin amac›; ilk aflamada, çal›flan
ve yöneticilerde davran›fl de¤iflikli¤i yaratabilmek
için haz›rlanm›fl olan programlar›n oluflturulmas›,
daha sonraki dönemlerde ise kuruma yeni kat›lacak
olan çal›flanlar›n ve yöneticilerin alaca¤› temel ve
ileri düzey e¤itim ve geliflim programlar›n›n içeriklerinin belirlenmesidir.
Akademi Süreci
Genel olarak akademi süreci geliflim öncesi, esnas›
ve sonras›nda yap›lmas› gereken bütün faaliyetlerin
sistematik bir flekilde planlanmas›, uygulanmas› ve
sonras›ndaki takip aflamalar›n› içermektedir. Son
derece sistematik çal›flmay› gerektiren geliflim süreci; planlama, gerçeklefltirme ve de¤erlendirme afla-
Soldan-Sa¤a
USB Akademi Genel Müdürü
Nesrin Serin ve E¤itim
Koordinatörü Dilge Sümer Tekin.
malar›ndan oluflmaktad›r.
Akademi programlar› için at›lacak ilk ad›m, çal›flan›n e¤itim ve geliflim ihtiyaçlar›n›n sistematik ve tarafs›z bir flekilde belirlenmesidir. E¤itim ve geliflim
ihtiyac›, bireyin herhangi bir konuda sahip oldu¤u
yeterliliklerle, örgütsel ve bireysel bazda bugün ve
gelecekte sahip olmas› gereken davran›fllar aras›ndaki farka dayal› olarak belirlenir. Ayr›ca, örgütsel
çevrede meydana gelen de¤ifliklikler, örgütün rekabet yap›s›nda yaflanan geliflmeler, ekonomik durgunluk gibi d›fl etkenler de e¤itim ve geliflim ihtiyaçlar›n› sürekli yeniden de¤erlendirmeyi gerektirir. O rganizasyonel geliflim ihtiyaçlar› saptand›ktan sonra
Kurumsal Akademi Program›’n›n oluflturulmas› gerekmektedir. Bu aflama ayn› zamanda geliflim hedeflerinin belirlenmesini, geliflim yönteminin seçilmesini, geliflim düzeylerine karar verilmesini de içeren Akademi Stratejilerinin belirlendi¤i aflamad›r.
Akademi program›n›n oluflturulmas›ndaki
alt bafll›klar flunlard›r:
1. Hedeflerin belirlenmesi
2. ‹htiyaçlar›n önceliklendirilmesi ve programlar›n
gerçekleflece¤i düzeyin belirlenmesi
3. Geliflim yönteminin seçimi
4. Görsel – iflitsel araçlar›n seçilmesi
5. Uygun e¤itmenlerin, koçlar›n ve mentörlerin se
çilmesi
6. Geliflim programlar›n›n yayg›nlaflt›r›lmas›n›n be
lirlenmesi
Bir sonraki ad›m olan Akademi kapsam›nda sunulacak olan geliflim programlar›n›n içeriklerinin belirlenmesi ve gelifltirilmesi aflamas› program›n yap›s›na göre farkl›l›k gösterir. Geliflim programlar› e¤itim, koçluk ve mentörlük olmak üzere üç ana bafll›k
alt›nda de¤erlendirilmelidir.
Bütün e¤itim ve gelifltirme programlar›n›n amac›,
çal›flanlar›n yetenek ve becerilerini gelifltirerek verimi yükseltmektir. E¤itim ve gelifltirme programlar›,
bu amac› ne ölçüde gerçeklefltirdi¤ine bakarak de¤erlendirilir. Bu sebeple, akademi geliflim ve e¤itim
programlar›n›n belirlenmifl standartlara ulaflma derecesinin araflt›r›lmas› gerekir.
Düzenli olarak araflt›r›lm›fl, gelifltirilmifl ve yönetilmifl geliflim ve e¤itim programlar›, çal›flanlar›n verimliliklerinin artmas›na katk›da bulunmaktad›r.
Di¤er taraftan yanl›fl seçilmifl programlar verimlili¤i
çok az art›rmakta ya da hiç art›rmamakta, kurumlar›n kaynaklar›n›n bofla harcanmas›na, hatta bazen verimlili¤in azalmas›na sebep olmaktad›r. Bir
geliflim program›n›n etkinli¤i de¤erlendirme sonuçlar› göz önüne al›narak belirlenebilir.
Geliflim programlar›n› de¤erlendirmenin amaçlar›
flunlard›r:
• Programlar›n gelifltirilmesine yönelik ç›kt› sa¤la
mak
• Programlara devam etme ya da etmeme karar›n›
vermek
• Kurumun amaç ve hedeflerine sa¤lad›¤› katk›lar›
göstererek Kurumsal Akademi’nin gereklili¤ini
kan›tlamak
Kurumsal Akademi bünyesindeki programlar›n
amac›na ulaflma durumunu saptayabilmek için performans ve davran›fllarda görülen olumlu yöndeki
iyileflmelerin ve meydana gelen de¤iflikliklerin ölçülebilir veya gözlenebilir olmas› durumunda geliflim
programlar›n›n etkinli¤i de daha kolay de¤erlendirilebilir.
Kurumsal Akademi de¤erlendirme sistemi kurulurken önce istenen sonuçlar dikkate al›nmal›d›r. ‹lk
ad›m istenen sonuçlar› hangi davran›fllar›n sa¤layaca¤›n› belirlemektir. Hedef davran›fllar belirlendikten sonra, bu davran›fllara hangi bilgi, beceri ve tutumlar›n yol açaca¤› saptanmal›d›r. Son aflama, geliflim program›n› kat›l›mc›lar›n gereksinimi olan
fleyleri ö¤renmesini ve programa olumlu tepki vermesini sa¤layacak flekilde düzenlemektir. Programlar›n planlamas›ndaki s›ra budur. Programlar›n de¤erlendirme aflamas› ise aksi yönde dikkate al›n›r.
Önce kat›l›mc›lar›n programlara verdi¤i tepki; ard›ndan ise s›ras›yla ö¤renme, davran›fl ve sonuçlar
de¤erlendirilir.
Her ne kadar iflletmelerde y›llardan beri uygulanan
e¤itim yönetimi sistemati¤ine çok benzerlik gösterse de Kurumsal Akademi’nin iflletmelere sa¤lad›¤›
baz› ekstra avantajlar söz konusudur. Bunlar;
1- Özellikle de kriz ortam›nda iflgücü gelifltirme ifllevinden ödün vermeden orta vadede e¤itim maliyetlerini düflürebilmek
2- ‹ç e¤itimci, koç ve mentör yetifltirme programlar›
ile hem kurum içi e¤itim ve geliflim programlar› aç›s›ndan maliyet avantaj› sa¤lamak hem de çal›flanlar›n bu konudaki yetkinliklerini gelifltirerek baflar›
duygular›n› art›rmak
3- Kuruma özel oluflturulmufl içerikler ile istenildi¤inde program›n revize edilmesi imkân›na sahip olmas›, geliflim ve e¤itim programlar›nda sunulan örnek olaylar›n kurumsal ve sektörel sorunlar› içeren
bir formatta yap›land›r›lmas›, kurum kültürüne uygun programlanm›fl içeriklerin oluflturulabilmesi
4- Kuruma özel yap›land›r›lmayan e¤itim ve geliflim
programlar›ndaki ö¤renme düzeyi olan “Kavramsal
Aflinal›k” düzeyini “Deneyimsel Ö¤renme” düzeyine
tafl›yarak hem program›n hem de çal›flanlar›n verimlili¤ini art›rmak
5- Geliflim ve e¤itim programlar›n›n de¤erlendirmelerini standart hale getirebilmek ve birbiriyle karfl›laflt›r›labilir düzeyde yap›land›rmak
6- Uzun vadede geliflim sürecine tedarikçi ve müflteri firmalar›n çal›flanlar›n› da dâhil edebilmek.
Hepimizin de bildi¤i gibi kriz bir süre daha etkisini
sürdürmeye devam edecek. Güçlü olanlar›n kazanaca¤› bu yar›flta bizlerin üzerine düflen ise iflletmemizi kriz sonras›ndaki günlere haz›rlamak. Sürekli geliflim ve yenilenme anlay›fl›m›z› zorlu flartlara ra¤men sürdürmeye devam etmemiz gerekiyor. Çünkü
Sokrates’in de söyledi¤i gibi: “Sorgulanmayan hayat
yaflanmaya de¤mez”.
TESH‹AD Üye Listesi
Ad
Hizmet Firmalar›
Firma Ad›
Web Sitesi
Ali Akkoyunlu
Altan Özbey
Euroserve
Destek Temizlik
www.euroserve.com.tr
www.destektemizlik.com
216
212
5789800
2789208
Bora Koçak
Bülent Do¤ru
Sodexo
Öz-Tem
www.sodexo-tr.com
www.oztem.com.tr
216
212
4749740
4528989
Canan Aksu
Koç Ak Temizlik
www.kocaktemizlik.com
216
6600380
Cemalettin Do¤an
Cemil Yörük
Do¤ufl-Tempar
Emeksan
www.dogusgrup.net
www.emeksan.com
212
212
6299800
2672449
Cengiz Pala
Eflatun Mutlu
Eyüp Güntay
KlühDeniz
Klüh-Artem
Güntay Temizlik
www.kluehdeniz.com
www.kluhartem.com
www.clean-up.com.tr
216
312
216
4256100
3970033
3268330
Hale Silistre
Pfaffenzeller
www.pfaffenzeller.com.tr
212
2883960
Halit fiener
‹PS Temizlik
www.ipstemizlik.com.tr
212
2845664
Hasan Çapkurt
Paxil
www.paxil.com.tr
216
4280707
‹hsan Öztel
TSG Grup
www.tsg-grup.com
216
3855909
Kadir Turan
Cam Pak
www.cam-pak.com.tr
212
3519265
Musa Bulut
Mustafa Ulus
Mispak
Tutku Temizlik
www.mis-pak.com.tr
www.tutkutemizlik.com
216
322
4559282
2271197
Necati Alt›n
P Group
www.group-p.com
212
2192915
Orhan M. Çapkurt
Orhan Ta¤›
Online Group
Ekol Temizlik
www.servisline.com
www.ekoltemizlik.com
216
216
5460195
4227890
Recep Ali Aksoylu
EnHas Zabel
www.en-has.com.tr
216
4672158
Selim Canbazo¤lu
Schmidbauer
216
3401070
fiebnem Özenç
Tuncay Gül
Özenç Hizm Yön
Gut Ege Temizlik
www.ozenc.com.tr
www.gutege.com.tr
216
232
4285405
4637152
Yaflar Çantepe
Yücel Öztel
GTS Group
Ceren Temizlik
www.gtstemizlik.com
www.cerentemizlik.com
232
216
3629955
3855909
www.schmidbauer.com.tr
Telefon
MAK‹NE - MAMÜL ÜRET‹C‹ VE SATICILARI
Ahmet Fettaho¤lu
Tatmak-Karyer
www.tatmakendustriyel.com
216
3836060
Ahmet Kaya
Engin Atatüre
Hijyen Ekpres
Nilfisk Advance
www.hijyenekspres.com
www.nilfisk-advance.com
216
216
3710797
4700860
Erol Mansur
Eczac›bafl› Giriflim Paz.
www.eczacibasi.com.tr
212
3703000
Fatih Durgun
Kärcher
www.kärcher.com.tr
232
2520708
Göksel Atmaca
Gürkan Do¤anay
Saruhan
JohnsonDiversey
www.saruhan.com.tr
www.JohnsonDiversey.com.tr
212
216
2493380
5786400
Hakan K›l›ç
Hamit Bektafl
Servis ‹stanbul
Tektem Makine
www.servisistanbul.com.tr
www.cleanvac.com
212
4440579
4810000
Haydar Gürkan
Ecolab
www.ecolab.com
216
4412030
Murat Soylu
Suat Yi¤ito¤lu
Tuncer Aflar
Turgut ‹pk›rmaz
Umut Delikanl›
Hayat Makine
Yi¤ito¤lu
Nilfisk Advance
Do¤ufl Tem. Makineleri
Karcher
www.hayatmakine.com
www.yigitoglu.com.tr
www.nilfisk-advance.com
www.dogustemizlik.com.tr
www.karcher.com.tr
212
212
216
212
232
6599859
2844337
4700860
4440764
2520708
532
3147295
H‹ZMET VEREN, MAK‹NE MAMÜL ÜRETEN VE SATAN F‹RMALAR
Kutlukhan Tüte
KT
TESH‹AD Fiyat Listesi
Hizmetli personel maliyetleri listesi
Hizmet Dergisi Anketi
Hizmet Dergisi 2009 y›l›nda 64. say›s›na ulaflt›. Sizlerle daha iyi bir yay›n sunmak amac›yla bu say› bir anket haz›rlad›k. Görüfllerinizi düflüncelerinizi ve elefltirilerinizi paylaflman›z dergimizi el ele gelifltirmemizi sa¤layacakt›r. Katk›lar›n›z için flimdiden teflekkür
ederiz.
Ad Soyad:
Do¤um Tarihi:
Mezun oldu¤unuz okul ve bölüm:
Firmadaki pozisyon:
Telefon:
GSM:
E-mail adresi:
Hizmet Dergisi size düzenli olarak ulafl›yor mu?
Hizmet Dergisi’ni düzenli olarak okuyor musunuz?
Derginin tasar›m›n› nas›l buluyorsunuz?
‹yi
Daha iyi olabilir
Vasat
Kötü
Derginin dilini nas›l buluyorsunuz?
Olmas› gerekti¤i gibi
Daha resmî olmal›
Daha kolay okunur olmal›
Dergide yay›nlanan haberler sektörle ilgili sorular›n›z›
cevaplamaya yetiyor mu?
Evet
Hay›r
Bazen
Hizmet Dergisi’nin içeri¤indeki konular…
Bilgilendirici buluyorum.
Bilgilendirici de¤il.
Bazen bilgilendirici buluyorum.
Fikrim yok.
Dergide en çok ilginizi çeken konular…
1) Editörden
2) ‹çindekiler
3) Aktüel
• Teshiad’dan Haberler
• Türkiye’den Haberler
• Dünya’dan Haberler
4) Temizlik (Dosya konusu)
• Makine
• Kimyasal
• Ekipman
5) Güvenlik (Dosya konusu)
• Ekipman
• Hizmet
6) Catering
7) Sezon (‹laçlama/Havuz/Bahçe…)
8) Sektörel Görüfl (Recep Ali Aksoylu)
9) Makale
10) ‹fl yönetimi
11) Teknoloji
Dergide özellikle bulunmas› gerekti¤ine inand›¤›n›z
baflka konu bafll›klar› var m›?
Daha güncel olmal›
Derginin yay›n periyodu hakk›nda ne düflünüyorsunuz?
Üç ayl›k olmas› iyi
Daha s›k yay›nlanmal›
Fikrim yok
Hizmet sektörü ile ilgili haberleri baflka hangi kaynaklardan al›yorsunuz?
‹nternet
Televizyon
Gazete
Di¤er
Takip etti¤iniz di¤er yay›nlar hangileridir?
Dergiyi sizin d›fl›n›zda kaç kifli okuyor?
1-3
3-5
5 kifliden fazla
Baflka kimse okumuyor
Derginin gönderilmesini istedi¤iniz baflka kifliler var m›?
Kifli:
E-posta:
Tel:
Adres:
Hizmet Dergisi ile ilgili elefltiri ve önerileriniz nelerdir?
Derginin bask› kalitesini nas›l buluyorsunuz?
‹yi
Daha iyi olabilir
Vasat
Kötü
Anketi (212) 252 11 26, faksla gönderebilir ya da
www.teshiad.org.tr/ adresine girerek gönderebilirsiniz.