1 - VergiNET

Transkript

1 - VergiNET
Vergide Güncel
Gelişmeler ve
Dönem Sonu
Kapanış İşlemleri
Semineri
13 Ocak 2016
Program Akışı
09:30 - 09:50
Kayıt ve Hafif Kahvaltı
09:50 - 10:00
Açılış Konuşması, Ahmet Cangöz, Deloitte Türkiye Vergi Hizmetleri Lideri
10:00 - 10:30
Dönem Sonu İşlemlerinde Özellikli Konular,
Tolga Büyükdeğirmenci, Deloitte Türkiye Vergi Hizmetleri, Direktör
10:30 - 11:00
Risk Analiz İşlemleri ve Vergi İnceleme Konuları
Çağatay Yüce, Deloitte Türkiye Vergi Hizmetleri, Kıdemli Müdür
11:00 - 11:20
Kahve Molası
11:20 - 12:00
Vergide Güncel Gelişmeler ve Dikkat Edilecek Hususlar
Orhan Kahraman, Deloitte Türkiye, Vergi Hizmetleri, Ortak
12:00-12:15
BEPS ve Türkiye
Güler Hülya Yılmaz, Deloitte Türkiye, Vergi Hizmetleri, Ortak
12:15 - 12:30
Soru Cevap ve Kapanış
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
2
Dönem Sonu
İşlemlerinde
Özellikli Konular
Tolga Büyükdeğirmenci
13 Ocak 2016
3
Gündem
 Dönem Sonu KDV Uygulamalarında Özellikli Konular
Bağış ve Yardımlar
İmha Edilen Mallar
Fireler ve Hurda Satışları
Çalınan, Kaybolan ve Yanan Mallar
Dönem Sonunda Gelen Faturalar
Ciro Primleri
Şüpheli Alacaklar
Gider Yansıtmaları
 Debit Note / Credit Note Uygulamaları
 Kar Payı Dağıtımı
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
4
4
Dönemsonu KDV Uygulamaları
Özellikli Konular
 Bağış ve Yardımlar
 İmha Edilen Mallar
 Fireler ve Hurda Satışları
 Çalınan, Kaybolan ve Yanan Mallar
 Dönem Sonunda Gelen Faturalar
 Ciro Primleri
 Şüpheli Alacaklar
 Gider Yansıtmaları
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
5
5
Dönemsonu KDV Uygulamaları
Bağış ve Yardımlar
1
2
3
Vergiden istisna edilen teslimler nedeniyle
yüklenilen KDV’nin indirimi mümkün değildir.
Bu çerçevede indirilemeyen KDV tutarı gider
olarak dikkate alınacaktır.
Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunlarının ilgili maddelerinde
yer alan indirim, bazı bağışlarda sınırsız olmasına karşılık,
bazı bağışlarda belirli sınırlar içinde mümkün
bulunmaktadır.
Bu noktada tavsiyemiz bağışa ait yüklenilen KDV’nin tümünün KKEG
olarak dikkate alınması, dönem sonunda ise duruma göre diğer şartların
da yerine getirilmesi durumunda beyanname üzerinde ayrıca indirimin
dikkate alınmasıdır.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
6
6
Dönemsonu KDV Uygulamaları
Özellikli Konular
 Bağış ve Yardımlar
 İmha Edilen Mallar
 Fireler ve Hurda Satışları
 Çalınan, Kaybolan ve Yanan Mallar
 Dönem Sonunda Gelen Faturalar
 Ciro Primleri
 Şüpheli Alacaklar
 Gider Yansıtmaları
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
7
7
Dönemsonu KDV Uygulamaları
İmha Edilen Mallar
 Zayi olan mallara ait yüklenilen ve daha önce indirim konusu yapılan KDV’nin,
imha tarihini kapsayan vergilendirme dönemine ait 1 no.lu KDV
beyannamesinin “İlave Edilecek KDV” satırına dahil edilmek suretiyle indirim
hesaplarından çıkartılması gerekmektedir.
 Bu şekilde indirim konusu yapılamayan katma değer vergisi ise takdir
komisyonu kararının tebliğ edildiği dönemde Gelir ve Kurumlar Vergisi
Kanunları çerçevesinde gider olarak dikkate alınabilecektir.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
8
8
Dönemsonu KDV Uygulamaları
Özellikli Konular
 Bağış ve Yardımlar
 İmha Edilen Mallar
 Fireler ve Hurda Satışları
 Çalınan, Kaybolan ve Yanan Mallar
 Dönem Sonunda Gelen Faturalar
 Ciro Primleri
 Şüpheli Alacaklar
 Gider Yansıtmaları
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
9
9
Dönemsonu KDV Uygulamaları
Fireler ve Hurda Satışlarının KDV İndirimine Etkisi
 113 nolu KDV tebliğinin sonuçlarının değerlendirilmesi
 Hurda veya firenin değeri yoksa (sıfır ise) KDV düzeltilecek
 Hurda veya firenin ekonomik değeri varsa KDV düzeltilmeyecek
 Kısmi değer kayıplarında düzeltme yapılmayacak
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
10
10
Dönemsonu KDV Uygulamaları
Özellikli Konular
 Bağış ve Yardımlar
 İmha Edilen Mallar
 Fireler ve Hurda Satışları
 Çalınan, Kaybolan ve Yanan Mallar
 Dönem Sonunda Gelen Faturalar
 Ciro Primleri
 Şüpheli Alacaklar
 Gider Yansıtmaları
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
11
11
Dönemsonu KDV Uygulamaları
Çalınan ve Kaybolan Mallara İlişkin Değerleme
 Çalınan veya kaybolan malların zarar yazılabileceğine dair vergi kanunlarında
herhangi bir hüküm bulunmamaktadır. Çalınan veya kaybolan malların kıymeti
düşen emtia olarak değerlenmesi ve vergi matrahı ile ilişki kurulması da
mümkün değildir.
 Çalınan ve kaybolan mallar işletme için sermayede vukua gelen bir eksilme
olarak kabul edilmekte ve Gelir Vergisi Kanunu’nun 88. maddesi uyarınca gider
olarak dikkate alınamamaktadır.
Çalınan veya kaybolan malları
mükellefler polis kayıtları vb. belgeler
ile kanıtlanabiliyorsa, çalınan mallar
maliyet bedeli üzerinden kanunen
kabul edilmeyen gider olarak
kaydedilmelidir.
Çalınma olayının polis kayıtları vb.
kayıtlar ile kanıtlanamaması halinde
ise çalınan malın emsal satış bedeli
ile değerlenerek işlem yapılması
gerekmektedir.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
12
12
Dönemsonu KDV Uygulamaları
Özellikli Konular
 Bağış ve Yardımlar
 İmha Edilen Mallar
 Fireler ve Hurda Satışları
 Çalınan, Kaybolan ve Yanan Mallar
 Dönem Sonunda Gelen Faturalar
 Ciro Primleri
 Şüpheli Alacaklar
 Gider Yansıtmaları
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
13
13
Dönemsonu KDV Uygulamaları
Dönem Sonunda Geç Gelen Faturalar
Belge Tarihi
Faturada Yer Alan Hizmetin
Sağlandığı Dönem (vergiyi
doğuran olayın vuku bulduğu
takvim yılı)
2015
2015
2016
2016 (***)
2015
Faturanın Kanuni
Defterlere
Kaydedildiği
Dönem
Etkiler
KDV
Gelir / Kurumlar Vergisi
2015
2016
Yok
Yok
2015
KDV, indirim KDV olarak dikkate
alınabilecektir.
2016
Kurumlar vergisi
KDVK'nun 29/3. maddesi (*) ve KDV Uygulama
beyannamesinde, matrah
Genel Tebliği’nin 3.1.3.4. maddesinde (**) yer alan
ile beraber KDV'si diğer
açıklamalar gereği belgede yer alan KDV'nin
indirim olarak dikkate
indirilmesi mümkün değildir.
alınabilir
Vergi matrahının
tespitinde KKEG
olarak dikkate
alınmalıdır.
KDVK'nun 29/3. maddesi (*) ve KDV Uygulama
Genel Tebliği’nin 3.1.3.4. maddesinde (**) yer alan
açıklamalar gereği belgede yer alan KDV'nin
indirilmesi mümkün değildir.
Vergi matrahının
tespitinde KKEG
olarak dikkate
alınmalıdır.
2016
2016
Mali idarenin vermiş olduğu çeşitli muktezalarda,
bir önceki yılın Aralık ayında tüketilen su, elektrik
ve doğalgaz bedelleri ile satın alınan haberleşme
(telefon) hizmetlerine ait faturaların KDV'lerinin söz
konusu belgelerin defterlere kaydedildiği Ocak
vergilendirme döneminde indirim konusu
yapılabileceği görüşünün benimsendiği
görülmektedir
Yok
Yok
Yok
* KKDVK 29/3. madde :İndirim hakkı vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılı aşılmamak şartıyla, ilgili vesikaların kanuni defterlere kaydedildiği vergilendirme döneminde
kullanılabilir.
**KDV Uygulama Genel Tebliği’nin 3.1.3.4. maddesi :“Vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılı içerisinde kanuni defterlere kaydedilmeyen fatura ve benzeri belgelerde yer alan
KDV tutarlarının indirimi ve iade hesabına dahil edilmesi mümkün değildir.”
*** Bir önceki yılın Aralık ayında tüketilen su, elektrik ve doğalgaz bedelleri ile satın alınan haberleşme (telefon) hizmetlerine ait faturalar
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
14
Dönemsonu KDV Uygulamaları
Özellikli Konular
 Bağış ve Yardımlar
 İmha Edilen Mallar
 Fireler ve Hurda Satışları
 Çalınan, Kaybolan ve Yanan Mallar
 Dönem Sonunda Gelen Faturalar
 Ciro Primleri
 Şüpheli Alacaklar
 Gider Yansıtmaları
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
15
15
Ciro Primi
Genel Uygulama
 Fatura ve benzeri belgelerde ayrıca gösterilmeyip, yıl sonlarında, belli bir dönem
sonunda ya da belli bir ciro aşıldığında (satış primi, hasılat primi, yıl sonu
iskontosu gibi adlarla) yapılan iskontolar esas itibariyle, asıl işleme ilişkin KDV
matrahının değişmesi sonucunu doğurmaktadır. Dolayısıyla, KDV matrahında
değişikliğin vuku bulduğu durumlarda KDV Kanununun 35 inci maddesine göre
düzeltme yapılması gerekmektedir.
 Bu itibarla, fatura ve benzeri vesikalarda gösterilmeyip belli bir dönem sonunda
ya da belli bir ciro aşıldığında yapılan iskontolar nedeniyle KDV matrahında
değişiklik vuku bulduğu hallerde düzeltme işlemi, alıcı tarafından satıcı adına bir
fatura ve benzeri belge düzenlenmek ve bu amaçla düzenlenecek belgede,
KDV matrahında değişikliğe neden olan iskonto tutarına ilk teslim veya hizmetin
yapıldığı tarihte bu işlem için geçerli olan KDV oranı uygulanmak suretiyle
yapılacaktır.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
16
16
Dönemsonu KDV Uygulamaları
Özellikli Konular
 Bağış ve Yardımlar
 İmha Edilen Mallar
 Fireler ve Hurda Satışları
 Çalınan, Kaybolan ve Yanan Mallar
 Dönem Sonunda Gelen Faturalar
 Ciro Primleri
 Şüpheli Alacaklar
 Gider Yansıtmaları
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
17
17
Şüpheli Alacak Uygulamaları
Danıştay Kararı
 Ankara 1. Vergi Mahkemesinin gerekli şartları taşıyarak şüpheli alacak
kapsamına giren bir alacak için alacağın şüpheli hale geldiği dönemde karşılık
ayrılabileceği, aksine yaklaşımın mükellefleri en çok kâr sağladıkları yılda
şüpheli alacak karşılığı ayırma yoluna iteceği varsayımıyla şüpheli alacağın
şüpheli hale geldiği dönemde ayrılabileceğine karar verilmiştir.
 Danıştay 4. Dairesi’nin (Esas No: 2010/3320 Karar No: 2014/805), VUK’ta
alacakların şüpheli hale geldiği tarihte karşılık ayrılmasını zorunlu kılan bir
düzenleme bulunmadığından, söz konusu alacaklar için şüphelilik halinin
devam ettiği sürece karşılık ayrılabileceği hakkında kararı bulunmaktadır.
 Önemli olan alacağın maddede gösterilen niteliklere sahip olup olmadığı
hususudur. Dönemin değişmesiyle alacağın şüpheli olma niteliğini kaybettiğinin
kabulü kanunda öngörülmeyen, bu nedenle de kanunla tanınan bir hakkın
kullandırılmaması anlamına gelecektir.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
18
18
Şüpheli Alacak Uygulamaları
Gelir İdaresi Başkanlığı’nın 11.09.2015 tarihli özelgesi
 Özelgede, mükellef kurum 2014 yılı içinde gerçekleşen mal satışlarından
kaynaklanan alacaklara karşılık almış olduğu 2014 ve 2015 yılları vadeli çeklerin
şüpheli duruma düşmesi üzerine Aralık/2014 ayı içerisinde Asliye Hukuk
Mahkemesinde dava açarak icra takibi başlattığı belirtilerek, çeklerin vadelerinin
2014 ve 2015 yılları olması dolayısıyla şüpheli alacaklar karşılığının ne şekilde
ayıracağı konusunda bilgi talep etmiştir.
 Karşılıksız çıkan çekin karşılıksız çıktığına ilişkin kaydın yapıldığı dönem itibariyle
dava veya icra takibine başlanılması gerekmekte olup, bu dönemde karşılık
ayrılmayan alacaklar için müteakip yıllarda karşılık ayrılması mümkün değildir.
 İVDB, buna göre, tahsil kabiliyeti olmadığından dolayı dava safhasında bulunan
2014 vadeli çeklerinize ilişkin alacağınız için alacağın şüpheli hale geldiği yılda,
Vergi Usul Kanununun 323 üncü maddesine göre şüpheli alacak karşılığı ayrılması
gerektiğini, bu yılda karşılık ayrılmaması durumunda sonraki yıllarda karşılık
ayrılması mümkün olmadığını belirtmiştir.
 Öte yandan; ileri tarihli düzenlenen çeklerin üzerinde yazılı düzenleme
tarihinden önce dava açılması veya icra takibi yapılması mümkün
olmadığından, söz konusu düzenleme tarihinden önce bu çeklerden kaynaklanan
alacakların şüpheli alacak kapsamında değerlendirilmesi de mümkün
bulunmamaktadır.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
19
19
Dönemsonu KDV Uygulamaları
Özellikli Konular
 Bağış ve Yardımlar
 İmha Edilen Mallar
 Fireler ve Hurda Satışları
 Çalınan, Kaybolan ve Yanan Mallar
 Dönem Sonunda Gelen Faturalar
 Ciro Primleri
 Şüpheli Alacaklar
 Gider Yansıtmaları
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
20
20
Ajanda
 Dönem Sonu KDV Uygulamalarında Özellikli Konular
Bağış ve Yardımlar
İmha Edilen Mallar
Fireler ve Hurda Satışları
Çalınan, Kaybolan ve Yanan Mallar
Dönem Sonunda Gelen Faturalar
Ciro Primleri
Şüpheli Alacaklar
Gider Yansıtmaları
 Debit Note / Credit Note Uygulamaları
 Kar Payı Dağıtımı
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
21
21
Debit Note – Credit Note Uygulamaları
Credit Note Uygulaması
1
KDV
beyannamesinde
fazladan indirilen
tutar, "ilave
edilecek KDV"
satırında beyan
edilmelidir.
2
Yurt içindeki alıcı
firmanın yurt
dışındaki firma
adına fatura
düzenlemesi
gerekmektedir.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
3
Düzeltme sonucu
"ilave edilecek
KDV" satırında
beyan edilen KDV
tutarının indirim
hesaplarına
alınması mümkün
bulunmaktadır.
22
22
Debit Note – Credit Note Uygulamaları
Debit Note Uygulaması
 KDV
 Gümrük Vergisi
 KKDF
KDV Gümrük
İdaresine beyan
edilir.
KKDF mutlaka
Gümrük
İdaresine beyan
edilmelidir.
SS KDV Vergi
Dairesine beyan
edilir.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
23
23
Debit Note – Credit Note Uygulamaları
Debit Note Uygulaması
Debit Note
SS KDV Vergi Dairesine beyan edilir.
Gümrük İdaresine KKDF Beyanı
unutulmamalıdır.
Risk:
 KKDF üzerinden 3 kat vergi ziyaı cezası
 KDV (KKDF kadar matraha ilave olur)
 KDV üzerinden 3 kat vergi ziyaı cezası
 Gecikme Faizi (Vergi Aslı Üzerinden)
SS KDV ve/veya KKDF Gümrük İdaresine
beyan edilir.
İstisnai Kıymetle
Beyan yapılmış ise
İstisnai Kıymetle
Beyan yapılmamış ise
Gümrük tarafından
kabul edilir.
Pişmanlıkla Beyan
edilir.
Öğrenildiği ayı takip
eden ayın 26’sına
kadar KDV beyan
edilir ve ödenir.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
Risk:

KDV

KKDF

VZC [(KDV+KKDF)*45%]

Gecikme Faizi (Vergi Aslı)
24
Ajanda
 Dönem Sonu KDV Uygulamalarında Özellikli Konular
Bağış ve Yardımlar
İmha Edilen Mallar
Fireler ve Hurda Satışları
Çalınan, Kaybolan ve Yanan Mallar
Dönem Sonunda Gelen Faturalar
Ciro Primleri
Şüpheli Alacaklar
Gider Yansıtmaları
 Debit Note / Credit Note Uygulamaları
 Kar Payı Dağıtımı
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
25
25
Kar Payı Dağıtımı
İki farklı bilanço dönemi yaşanıyor!
VUK
TFRS / MSUGT
 Bağımsız denetim kapsamına giren
şirketlerin münferit ve konsolide
finansal tablolarını TFRS veya
MSUGT’ne göre hazırlamakla
yükümlüdürler.
 TFRS veya MSUGT bilançosundaki
dağıtılabilir karın, VUK bilançosundaki
kardan fazla olduğu ve tamamı
dağıtılmak istendiği durumlar?
 Bağımsız denetime tabi olmayan
şirketlerin bu şekilde tercih hakkı
kullanarak TFRS veya MSUGT
bilançosu çıkarmaları söz konusu
şirketlerin bu tercih nedeniyle bağımsız
denetime tabi olmalarını gerektirmez.
 Bağımsız denetim kapsamında olan ve
olmayan tüm şirketler defterlerini Vergi Usul
Kanunu’na (VUK) göre tutmak ve finansal
tablolarını VUK’a göre çıkarmak zorundadır.
 “Düşük olan karın dağıtılması” kuralı.
 Sermaye Piyasası Kurulu, konuyu, halka
açık anonim ortaklıklar yönünden, ancak
Vergi Usul Kanunu’na göre tutulan kayıtlarda
mevcut net dağıtılabilir kârdan veya diğer
kaynaklardan karşılanabilen kaynaklardan
(örneğin; serbest yedek akçelerden) kâr payı
dağıtabilecekleri yönünde değerlendirmiştir.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
26
26
Vergi incelemeleri ve
güncel konular
Çağatay Yüce
Ocak 2016
Ajanda
Vergi denetiminde son değişiklikler ve önemi
Bir firma neden vergi incelemesi için seçilir?
Vergi incelemesi süreci ve vergi yargı süreci nasil işler?
Vergi incelemesi sürecinde nelere dikkat etmeliyiz?
Güncel vergi konuları ve kararları
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
28
Vergi denetiminde
son değişiklikler
ve önemi
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
29
Vergi incelemesi
VUK’nun 134 ve 135. maddelerine göre;
•
Vergi incelemesinden maksat, ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunu
araştırmak, tespit etmek ve sağlamaktır.
•
Vergi incelemesi; Vergi Müfettişleri, Vergi Müfettiş Yardımcıları, ilin en büyük
mal memuru veya vergi dairesi müdürleri tarafından yapılır.
Gelir İdaresi Başkanlığının merkez ve taşra teşkilatında müdür kadrolarında
görev yapanlar her hal ve takdirde vergi inceleme yetkisini haizdir.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
30
Vergi incelemesi
Yeni Vergi Denetim Sistemi
•
•
•
•
2011’de tüm vergi denetim sistemi tek çatı altında toplanarak Vergi Denetim
Kurulu oluşturuldu. Farklı unvanlar taşıyan 4.000 civarındaki denetçilerin
tümüne vergi müfettişi adı verildi.
Maliye Bakanı sıklıkla yaptığı açıklamalarda vergi müfettişi sayısının kısa
vadede 10.000’e, orta vadede ise 12.000’e çıkarılacağını vurguladı. Gerçekten
de son yıllarda yapılan hızlı istihdam ile kısa vadeli hedefe yaklaşıldığını
görüyoruz.
Diğer bir gözlemimiz de Vergi Denetim Kurulu’nun yeni denetçileri hızla eğitime
tabi tutarak sahaya sürmesidir. Kurul aynı zamanda teknolojik alt yapısını
iyileştirmekte, incelemeye seçim için risk analiz metot ve araçları
geliştirmektedir.
Bu gelişmelerin günlük hayatımıza yansıması, daha sıklıkla ve daha çok
sayıda vergi incelemesi ile karşılaşmak şeklinde olmaktadır ve olacaktır.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
31
E-denetim projesi
•
Vergi denetiminin yaygınlaştırılması kapsamında denetimde elektronik
yöntemlerin daha yoğun kullanılması çalışmaları yapılmaktadır.
 Risk unsurlarının kısa sürede tespiti,
 Elektronik defter ve standart denetim dosyasının kullanılması,
 Veri transferlerinde zaman kayıplarının engellenmesi,
 Elektronik verilere yönelik standart test prosedürlerinin hazırlanması
 İncelemelerde verimlilik artışı.
•
Başkanlık bünyesinde gerekli altyapı ve yazılım çalışmaları devam etmektedir.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
32
Vergi incelemesi
•
Tüm bu değişkenlere rağmen mükellefin bu sınavdan en iyi sonuçla
çıkabilmesi her zaman geçerli olan iki temel kuralın sadakatle uygulanmasına
bağlıdır:
− Vergi inceleme süreçlerinin tam ve doğru olarak bilinmesi, (hak ve
yükümlülükler)
− Vergi müfettişi – Mükellef ilişkisinin sağlıklı biçimde yürütülmesi
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
33
Bir firma neden
vergi incelemesi
için seçilir?
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
34
Vergi incelemesine seçilme nedenleri
Bir firmanın vergi incelemesi için seçilmesinde bir çok farklı faktör rol oynayabilir.
Bunlar:
• Klasik İncelemeye Seçme Nedenleri
− İhbar üzerine vergi incelemeleri başlatılabilir.
− Vergi inceleme elemanlarının talebi (karşıt inceleme, sınırlı inceleme, görüş
öneri raporları)
− Sektörel ve Konusal incelemeler (yıllık denetim planı- yüksek tutarlı indirim ve
istisnalar, iade incelemeleri, SMİYB incelemeleri)
− Diğer regülatörlerin talepleri (Masak, SPK, BDDK , gümrük gibi)
• Usulsüzlük İncelemeleri
• Risk Analizi Metodu/Modeli
− Her türlü bilgi, veri ve istatistiği toplamak suretiyle oluşturulan Risk Analiz
Sistemi üzerinden mükelleflerin faaliyetlerinin gruplar ve sektörler itibarıyla
analiz edilmesi, mukayeseler yapılması ve bu suretle risk alanlarının tespit
edilmesi faaliyetidir.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
35
Vergi incelemesine seçilme nedenleri
•
Mevzuat
− «Vergi İncelemelerinde Uyulacak Usul ve Esaslar Hakkındaki Yönetmelik»de
“Risk analizi neticesinde riskli bulunmaması, ihbar ve şikâyet olmaması
halinde dahi mükellefler incelemeye alınabilir.» ifadesine yer verilmiştir.
− 646 Sayılı KHK Madde 20:
«Kurulun görev ve yetkileri şunlardır:
………………
b) Her türlü bilgi, veri ve istatistiği toplamak suretiyle oluşturulacak Risk Analiz
Sistemi üzerinden mükelleflerin faaliyetlerini gruplar ve sektörler itibarıyla analiz
etmek, mukayeseler yapmak ve bu suretle risk alanlarını tespit etmek.
………
d) İnceleme ve denetim sonuçlarını izlemek, değerlendirmek ve istatistikler
oluşturmak.»
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
36
Risk analiz modeli
Risk Analiz Sisteminin Amacı
•
İncelenecek mükelleflerin seçiminde öncelikli olarak vergi kayıp ya da kaçağı
riski
yüksek
olan
mükelleflerin
ve/veya
sektörlerin
belirlenmesi
amaçlanmaktadır.
• Buda göstermektedir ki:
− Mali tabloların ve beyannamelerin kullanımı/doldurulması önemli hale
gelmiştir
− Sektörel yatay ve dikey analizler önemli hale gelmiştir
− İstisna, indirim gösterim ve uygulamaları önemli hale gelmiştir
− Geçmiş senelerle kıyaslamalı analizler önemli hale gelmiştir
− 3. Parti bilgileri (tapu, banka, karşıt incelemeler gibi) önemli hale gelmiştir
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
37
Risk analiz modeli
Risk Analiz Sisteminin İşleyişi
1.
Risk Analiz Sistemi Mükellefleri Sektör, Bölge ve Büyüklük Kriterlerini Esas
Alarak Tasniflemekte ve İlgili Analiz Dönemi için Sahip Oldukları Risklere
Göre Puanlamaktadır.
2.
Neticede Mevcut Denetim Gücü, Etkinlik ve Etkililik Kriterleri Göz Önünde
Bulundurularak, Yüksek Risk Puanına Sahip Mükellefler İncelemeye Sevk
Edilmektedir.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
38
Risk analiz modeli
Risk Analiz Sisteminin Veri Kaynakları
•
Risk Analiz Sitemi için gerekli olan veriler:
 Mükelleflerin kendi beyanları/Mali Tablolar-Formlar-Bildirimler
 3. Parti bilgileri (banka, tapu, diğer mükelleflerin beyanları vb)
 Önceki inceleme sonuçları
 Mükellef ve sektör hakkında genel bilgiler/analizler
 Diğer regülatörlerden gelen bilgiler (Masak, SPK, BDDK vb)
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
39
Risk analiz modeli
Risk Analiz Yöntemleri
•
Risk Analizi genel olarak 3 farklı yöntemle yapılmaktadır:
 Kurallara dayalı olarak otomatik risk puanlaması yapılması
 Beyannameler
seçilmesi
üzerinden
vergi
denetim
elemanlarınca incelemelerin
 Veri madenciliği veya diğer istatistiki yollarla riskli mükelleflerin tespiti
(konusal analizler, yatay ve dikey sektörel analizler, geçmiş yıllar kıyaslamalı
analizler)
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
40
Risk analiz modeli
Risk
Konuları ve
Risk Puanı
Toplu Alınan Veriler
Toplu Alınan Veriler
E-Beyan ve Bildirimler/Ba-Bs
vb
Tarh ve Ödeme Bilgileri
Vergi Ceza Bilgileri
Sektörlerden İstenen Bilgiler
Tapu ve Taşınmaz Bilgileri
Diğer Kurumlardan Alınan
Bilgiler
Riskli
Mükellef
Havuzu
Risk
Konuları
ve Risk
Puanı
Geri
Bildirim
Üretilen Bilgiler
Medya Takibi
İhbarlar
Görüş Öneri Raporları
Diğer Kurum Talepleri
Yatay-Dikey Analizler
İnceleme Raporları (karşıt
incelemeler)
Vergi İncelemesi
Risk Konuları
ve Risk Puanı
Kriterler
44 Konu
601 Senaryo
İstisna ve Muafiyetlere İlişkin Analizler
Satışlara İlişkin Analizler
Transfer Fiyatlandırması Analizleri
KDV – ÖTV Analizleri
Sahte Belge & Organize Faaliyet Analizleri
Karşılaştırmalı Beyan ve Bildirim Analizleri
Davranış Analizleri
Muhasebe Hesap Analizleri
İstatistikî Analizler
41
Risk puanlama matrisi
Risk gerçekleşirse vergi
kaybı ne kadar olur?
Riskin gerçekleşme
ihtimali nedir?
Riskin gerçekleşme ihtimali ile riskin gerçekleşmesi durumunda ortaya çıkacak vergi kaybı yüksek ise söz
konusu riske diğer risklere nazaran daha yüksek risk puanı verilir.
42
Vergi incelemesi
süreci nasıl işler?
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
43
Vergi inceleme süreci(1/2)
Vergi İncelemesine Başlama
ve
İşe Başlama Tutanağı
Tebliğ
Evrakı
Tam İnceleme 1 Yıl
Sınırlı İnceleme 6 Ay
İnceleme Süreci
Defter ve Belgelerin
İbrazı
Bilgi Alma
* Mükelleflerden
* 3. Kişilerden
Bilgi ve Belgelerin
Toplanması/ Tartışılması
Tutanak Öncesi
Görüşmeler / Tartışmalar
İnceleme Tutanağının İmzalanması
Tarhiyat Öncesi Uzlaşma
Talebi Varsa
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
Tebliğ
Evrakı
Tarhiyat Öncesi Uzlaşma
Talebi Yoksa
44
Vergi inceleme süreci(1/2)
Tarhiyat Öncesi Uzlaşma Talebi
Yoksa
Tarhiyat Öncesi Uzlaşma Talebi
Varsa
Tarhiyat Öncesi Uzlaşma
Davetiyesinin Tebliği
Tarhiyat Öncesi Uzlaşma
Görüşmesi/Oturumu
Uzlaşma Olumlu
Uzlaşılan Tutarı Ödeme
Süreç Vergi Dairesine Aktarılır
Tebliğ
Evrakı
Vergi Dairesi'nden
İhbarname Tebliği
Tebliğ
Evrakı
Uzlaşma Olumsuz
Vergi Dairesinden
İhbarname Tebliği
Tebliğ
Evrakı
Standart İndirim ile
Ödeme (VUK 376)
Tebliğ
Evrakı
İmza karşılığında bir örneği
mükellefe tebliğ edilen belge
Dava Sürecini
Başlatma
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
Tebliğ
Evrakı
Tarhiyat Sonrası
Uzlaşma Davetiyesi
Tebliği
Tebliğ
Evrakı
Tarhiyat Sonrası
Uzlaşma
Görüşmesi/Oturumu
Tebliğ
Evrakı
Uzlaşma Olumlu
Uzlaşılan Tutarı Ödeme
Uzlaşma Olumsuz
45
Vergi yargı süreci (Şu an geçerli olan sistem)
Vergi Mahkemesine Başvuru
Dava konusu
yirmi beş bin lirayı
geçmiyorsa
(Tek Hakim)
Vergi Mahkemesi Kararına
Karşı Kanun Yolları
Bölge İdare
Mahkemesi’ne
İTİRAZ
Dava konusu
yirmi beş bin lirayı
geçiyorsa
(3 Hakim-Heyet)
Danıştay
TEMYİZ
Bozma
(Vergi Mahk.ne Geri
Gönderir
Karar Kesin
Temyiz yolu kapalı
Onama
Karar Kesin
Vergi Mahkemesi’nin
UYMA kararı
Vergi Mahkemesi’nin
ISRAR kararı
Danıştay VDDGK’na
(TEMYİZ başvurusu)
46
Vergi yargı süreci (6545 sayılı kanun sonrası)
Vergi Mahkemesine Başvuru
Vergi Mahkemesi Kararına
Karşı Kanun Yolları
Dava konusu beş
bin lirayı geçiyorsa
Dava konusu beş
bin lirayı
geçmiyorsa
Dava konusu yüz
bin lirayı
geçmiyorsa
İstinaf yoluna gidilir
Bölge İdare
Karar kesin, Kanun
yolu kapalı
Karar Kesin
Temyiz yolu kapalı
Dava konusu yüz
bin lirayı geçiyorsa
Temyiz Yolu
Danıştay
47
Vergi incelemesi
sürecinde nelere
dikkat etmeliyiz?
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
48
Vergi inceleme sürecinde dikkat edilecek noktalar
1
2
3
4
5
Haklarımızı bilelim:
Vergi incelemesi başladığı andan itibaren mutlaka profesyonel yardım alın, Eğer varsa, Yeminli Mali Müşavirinize
derhal haber verin. Yoksa bir mali müşavir veya avukat ile görüşün. Başlangıçta yapılan hatalar telafisi güç
zararlara yol açabilir.
Müfettişin yetkilerini bilelim:
İnceleme elemanlarının inceleme sürecinde bazı hazırlık talepleri olacaktır. Bu taleplere cevap verirken hazırlaması
güç ve zaman alacak olanlar için uygun bir süre talep edin.
İlişki Yönetimi:
İnceleme elemanı ile şirketten sadece bir kişinin muhatap olmasını, evrak, bilgi ve belgelerin tek elden verilmesini
temin edin.
Doküman Yönetimi:
Fatura açıklamalarının alınan hizmeti tam yansıttığına emin olun.
Doküman Yönetimi:
Defter belge ibraz ederken mahsup fişlerine ek yaptığınız destekleyici belgeleri gözden geçirin.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
49
Vergi inceleme sürecinde dikkat edilecek noktalar
6
İnceleme Süreci Yönetimi:
İinceleme ile ilgili önemli konularda konuyu detaylıca inceleyin karmaşık konularda bir profesyonele danışarak
hareket edin.
İnceleme elemanlarına vereceğiniz özellikli evrakları mutlaka önceden kontrol edin.
7
8
9
10
İnceleme tutanağını imzalamadan önce mutlaka kontrol edin. Sizden istenen ifadelere önceden hazırlıklı olun,
gerekirse süre isteyin.
Tutanak aşaması inceleme sürecinin en önemli aşamasıdır. Mutlaka bir profesyonelle takip edin. Tutanağa
aldırmanız gereken açıklamaları ve/veya eklemeniz gereken evrakları mutlaka ekleyin.
Rapor Değerlendirme Komisyonlarında dinlenme talebinde bulunun.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
50
Vergi inceleme sürecinde dikkat edilecek noktalar
11
12
13
Eleştiri konusu olayla ilgili olarak daha önce verilmiş mukteza ve/veya yargı kararı var mı mutlaka araştırın. 425 Nolu
VUK tebliğinden sonra muktezaların önemi artmıştır. Ayrıca vergi inceleme esaslarını düzenleyen yönetmelikte
yapılan değişiklikle inceleme sırasında vergi kanunlarına göre eleştiri konusu yapılacak hususlarla ilgili olarak
inceleme elemanına özelge ibraz edilmesi durumunda, özelge inceleme tutanağına dâhil edilecektir.
Uzlaşma ve ya uzlaşmama kararınızı önceden verin. Olası eleştiri konularının mali portrelerini önceden hesaplayın
(gecikme faizi dahil) Özellikle Tarhiyat Sonrası Uzlaşmadan sonra dava için 15 gününüz olduğunu unutmayın.
Dava dilekçesi ,cevaba cevap dilekçesinin mutlaka bir profesyonelce hazırlanması/kontrolünü sağlayın.
Süreleri asla kaçırmayın
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
51
Güncel vergi
konuları ve kararları
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
52
Güncel vergi konuları
Management Fee (Yönetim ücreti) ödemeleri
•
İnceleme elemanları öncelikle bu ödemeleri gayri maddi hak saydılar ve dar
mükellef stopajına tabi tuttular.
•
Danıştay da;

Gizlilik hükümleri içerdiği,

Yurt dışında kurulu yönetim şirketinin yıllardır biriktirdiği ticari bilginin
aktarımı niteliği taşıdığı

Royalty gibi satış tutarı üzerinden hesaplandığı gerekçesi ile bazı davalarda
Maliye İdaresini haklı buldu
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
53
Güncel vergi konuları
Management Fee (Yönetim ücreti) ödemeleri (devamı)
•
Daha sonra GİB’nın verdiği muktezalarda yönetim ücreti ödemelerinin kırılım
(alınan hizmet) bazında değerlendirileceği ve stopaja tabi tutulabileceği
(ÇVÖA çerçevesinde) ifade edildi.
•
Ancak görüşlerin sonunda bu ödemelerin Transfer Fiyatlaması (TF) yönünden
Grup İçi Hizmetler kriterine göre değerlendirilmesi gerektiği ifade edildi.
•
Grup içi hizmetlerle ilgili olarak;
 Grup içi hizmetin fiilen sağlanıp sağlanmadığı,
 Söz konusu hizmete/hizmetlere adı geçen şirketin ihtiyacı olup olmadığı,
(fayda testi)
 Hizmetin alınmış olması halinde hizmet bedelinin emsallere uygunluk
ilkesine uygun olup olmadığının belirlenmesi gerekmektedir.
Bu çerçevede yönetim ücreti ödemelerinin toptan reddedildiği ve kar dağıtım
stopajına (TF çerçevesinde) tabi tutulduğunu görmekteyiz.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
54
Güncel vergi konuları
Management Fee (Yönetim ücreti) örnek kararlar
Management Fee Gayrimaddi Hak Değildir (Danıştay 3. Dairesi’nin 24.12.2013
tarih ve K:2013/6501 sayılı kararı)
“know-how” hizmetlerinin hangi hizmetleri kapsadığına ilişkin genel kabul görmüş
bir uygulamanın olmadığı, söz konusu hizmetlerin içerikleri incelendiğinde
“Management Fee”; ana merkez tarafından gerçekleştirilen; müşteri bilgilerinin
edinilmesi, alacak dönemlerine ilişkin mutabakat, uluslararası imalathanelerin
organizasyonu, bütçe hazırlığı, veri işleme/bilişim teknolojisi, kalite yönetimi, insan
kaynakları, finans ve kontrol, üretim, planlama ve kontrol hizmetlerinin …’ye
anlaşma çerçevesinde satış, pazarlama, müşteriler ile temasın kurulması gibi
hizmetlerin sunulmasının karşılığını oluşturduğu, söz konusu hizmetlerin teknik ve
satış verimliğinin arttırılması ve maliyetlerin azaltılması açısından firmanın işlevinin
iyileştirilmesinin hedeflendiği, firmanın dahili olarak bu alanlara ilişkin kendi
bölümünü kurmak yerine yurt dışından sağlanan hizmetleri kullanmasının
ekonomik ve işlevsel açıdan karlı olduğu, bu sayede ölçek ekonomisinin
yararlanıldığı ve maliyetlerin düşürüldüğü, alınan tüm hizmetler… şirketin kendi
bilgi birikimi, yetenek ve tecrübelerini kullanan kişiler ile sağlandığı,….
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
55
Güncel vergi konuları
Management Fee (Yönetim ücreti) örnek kararlar (devamı)
Management Fee Gayrimaddi Hak Değildir (Danıştay 3. Dairesi’nin 24.12.2013
tarih ve K:2013/6501 sayılı kararı) (Devamı)
….söz konusu hizmetlerin “know- how” hizmeti olarak değerlendirilmesinin
mümkün olmadığı sonucuna varıldığından aksi düşünceyle mükellef kurumun yurt
dışında mukim firmalardan almış olduğu söz konusu hizmetler karşılığı yapmış
olduğu ödemeler know how ödemeleri kabul edilerek yapılan tarhiyatta hukuka
uyarlık bulunmadığı”
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
56
Güncel vergi konuları
Management Fee (Yönetim ücreti) örnek kararlar (devamı)
Management Fee Gayrimaddi Haktır (Danıştay 4. Dairesi’nin 24.10.2013 tarih ve
K:2013/7010 sayılı kararı)
«reklam sektöründe faaliyet gösteren davacı şirketin dahil olduğu grup şirketleri
olan Hollanda'da mukim … Holdings B.V., İngiltere'de mukim … Ltd., A.B.D.'de
mukim … USA Inc. ve Fransa'da mukim Publicis Conseil ile imzaladığı
danışmanlık hizmet sözleşmesi ve bölgesel yönetim bedeli sözleşmesi
kapsamında aldığı hizmetlerin, ticari alanda belli büyüklüğe erişmiş olan adı geçen
şirketlerin, tecrübeyle sahip olduğu ticari bilgi birikiminin davacı şirkete bir bedel
karşılığında kullandırılmasına ilişkin olduğu, dolayısıyla danışmanlık hizmet ücreti,
yönetim katkı bedeli ve müşteri koordinasyon ücreti adı altında ödenen bedellerin
gayrimaddi hak bedeli kapsamında değerlendirilmesi gerektiğinden kurumlar
vergisi tevkifatına tabi olduğu»
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
57
Güncel vergi konuları
Management Fee (Yönetim ücreti) örnek kararlar
Management Fee Ödemesi Ticari İhtiyaca İlişkin Değildir. (Danıştay 4. Dairesi’nin
26.06.2013 tarih ve K:2013/5352 sayılı kararı)
«Düzenlenen faturalarda açıklayıcı bilgilere ve her bir hizmet türüne ilişkin ayrıntılara yer
verilmediği, sözleşmede esasen hizmet olarak ifade edilemeyecek nitelikte olan hükümet
mercileri ile ilişkiler ve endüstriyel ve halkla ilişkiler gibi soyut kavramların yer aldığı, düzenlenen
bütün faturaların aynı içerik ve formatta olması ve maddi hataların ve içerik hatalarının
bulunması aslında söz konusu faturaların verilen bir hizmet karşılığı değil, sözleşmenin bir
gereği olarak ve bir prosedürü tamamlamak amacıyla düzenlendiğini gösterdiği, davacı ile
imzalanan ve raporda bahsi geçen tüm sözleşmelerin fesih başlıklı bölümlerinde …. Grubu ile …
Grubu’nun davacı nezdindeki hisse oranının %50’nin altına düşmesi halinde sözleşmenin fes
olunacağının belirtilmesinin davacının aslında bu hizmetlere ihtiyaç duymadığını ve bu
hizmetlerin almadığını dava dilekçesi ekinde fiilen hizmet alındığının ispatı amacıyla bir kısım
belgeler sunulmuş ise de, söz konusu belgelerin ispat edici vesika olarak kabulü mümkün
olmadığı, sözleşme kapsamında verilmesi gereken pek çok hizmete ilişkin olarak davacı
tarafında hiçbir bilgi ve belge sunulamadığı, bu nedenle, söz konusu sözleşmeler kapsamında
ödenen tutarların gider kaydından çıkarılması suretiyle yapılan vergi ziyaı cezalı kurumlar
vergisinde hukuka aykırılık bulunmadığı»
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
58
Güncel vergi konuları
Yabancı faturalar
•
Yurt dışından alınan hizmetlere yönelik faturaların sorumlu sıfatıyla KDV ve
Stopaj durumu incelenmektedir.
•
Özellikle 2 no’lu KDV beyanına konu hizmetlerin
sorgulanmaktadır. (Risk analiz modeli konularından biridir)
•
Mukimlik belgesi mutlaka aranmalıdır
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
stopaj
durumu
59
Güncel vergi konuları
Kiralama KDV açısından da ticaret sayılıyor
•
Kiralama KDVK’nunda sayılmamasına rağmen kiralama ile değerlendirilen
taşınmazlar için ticaret sayılabiliyor. Maliyenin son dönemlerdeki yorumu (KDV
Uygulama Genel Tebliği) kiralama suretiyle değerlendirilen taşınmazlar için de
ticaretini yapıyor sayması yönünde.
Teknik iflastaki şirketlerin aktifteki varlıklarının veya şirketin kendisinin
değerlenip fon oluşturulmasına izin verilmiyor
•
Maliye Bakanlığı muktezalarında bu tip fon oluşumlarının ancak dip notlarda
yapılabileceği ifade edilmiştir.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
60
Güncel vergi konuları
Faizsiz borca emsal KDV den sorumlu sıfatıyla KDV isteniyor
•
•
•
•
•
Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı’nın 07.04.2012 tarihli muktezasında, yurt
dışından alınan borç için faiz ödenmese bile KDVK nun 27/3. maddesi uyarınca
emsal bedel üzerinden sorumlu sıfatıyla KDV ödeneceği belirtilmiştir. (stopaj için
hesaben nakden ödeme olmadığı, tahakkuk atılmadığı için bir risk
öngörülmemiştir)
Bu muktezanın akabinde bu yönde incelemeler yapılmış, Vergi Mahkemesi
aşaması kazanılmış temyiz aşaması devam etmektedir.
Bir başka müşterimizde faizleri zamanında ödenen (ve vergisel yükümlükleri
yerine getirilen) ancak ana para ödemesi yaklaşık 10 yıllık yapılmamış ortaktan
alınan borcun artık sermaye haline geldiği, KVK’nun 11. maddesinde yer alan öz
sermaye üzerinden ödenen veya hesaplanan faizler gider yazılamaz hükmünden
hareketle faiz ve kur farkının gider yazılamayacağı ifade edilmiştir.
Bu keyze sermaye niteliğine bürünen borçlanmaların örtülü sermaye müessesesi
çerçevesinde değerlendirilmesi gerektiği unutulmuştur. Bu tip borçlanmalar için
sermaye haline geldiği iddia edilse bile aynı kanunun 12. maddesi
çerçevesindeki borçlanmaların örtülü sermaye sayılmayacağı belirtilmektedir
Görüldüğü üzer faiz hesaplarsanız farklı değerlendirme, hesaplamazsanız farklı
61
değerlendirme söz konusu olabilmektedir.
Güncel vergi konuları
Geç beyan edilen/ettirilen 2 nolu KDV nin indirimi
•
117 Nolu KDV Genel Tebliği ile 49 Nolu KDV Genel Tebliğinin B bölümü
yürürlükten kaldırıldığı için 2 nolu KDV ye yönelik olarak sonradan ikmalen
veya resen yapılan KDV tevikatlarının ve hatta pişmanlıkla beyan edilen 2 no’lu
KDV nin 1 no’lu KDV de indirilip indirilmeyeceği açık değildir. Eskiden beyan
döneminde izin veriliyordu. Verilen muktezalar olumsuzdur.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
62
Güncel vergi konuları
Sat-Geri Kiralama İşlemlerinde Yüklenilen KDV İndirilemeyecektir
•
Sat-geri kiralama işlemlerine getirilen Kurumlar Vergisi ve KDV istisnaları
olmakla birlikte KDV açısından getirilen istisna (KDVK madde 17/4-y) kısmi
istisna olması sebebiyle yüklenilen KDV indirim konusu yapılamayacaktır.
Hatta kurumlar vergisi istisnasından da yararlanılması halinde indirilemeyen
KDV’nin KKEG olarak dikkate alınması söz konusudur.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
63
Güncel vergi konuları
İlginç bir temsil ağırlama gideri
•
GİB’nın 20.08.2013 tarihli muktezasında, yurt dışı müşterilerinin ziyaretlerinde
kulüp maçlarını stadda izleme isteklerini dile getirmeleri nedeniyle 3 spor
kulübünden (Galatasaray, Fenerbahçe, Beşiktaş) loca kiralanmasının
düşünüldüğü belirtilerek, söz konusu localar için ödenecek kira bedellerinin
temsil ve ağırlama gideri olarak indirim konusu yapılıp yapılamayacağı
konusunda Başkanlığımız görüşü sorulmuş;
•
“Yurt dışından gelen müşterilerinizin bazı takımların maçlarını staddan
izleyebilmeleri için loca kiralanması nedeniyle ödenecek kira bedelleri, ticari
kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi esnasında yapılan bir harcama ve
gider unsuru gibi görünmekle beraber geliri doğuran olayla açık ve güçlü bir
illiyet bağı mevcut değildir.
•
Bu hüküm ve açıklamalara göre, şirketinizin yurt dışı müşterilerinin talepleri
doğrultusunda stad locaları kiralanması nedeniyle ödenecek kira bedelleri,
kurum kazancınızın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan genel gider
olarak kabul edilmeyecektir” denmiştir.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
64
Güncel vergi konuları
Zarar telafi fonu davaları
•
Zarar telafi fonu konusu (TTK 376) önce bazı şirketlerde yapılan incelemelerle
başlamış. Bu fona «pazarda tutundurma hizmeti» karşılığı gelen para adı
verilerek kurumlar vergisi ve KDV istenmiştir.
•
Maliye Bakanlığı’nın 01.06.2012 ve 12.02.2013 tarihli görüşlerinde ise,
 Sermaye tamamlama fonunun gelir addedilmesi gerektiği
 Türkiye’deki firmanın faaliyetinin kesintiye uğramaması için aktarılan
bedellerin hem kurumlar vergisine hem KDV ne tabi olduğu ifade edilmiştir.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
65
Güncel vergi konuları
Zarar telafi fonu davaları (devamı)
•
İstanbul 3. Vergi Mahkemesi’nin 23.11.2012 tarihli kararında;
•
Türkiye’deki pazar payının arttırılması hizmeti sunduğu iddia edilmiştir. Ancak
davacı, şirket, perakende mağazacılık sektöründeki rakip firmalara karşı
mevcut pazar payının korunması ve Türkiye pazarında tutunma amacıyla 2006
ve 2007 yıllarında agresif büyüme kararı alarak mağaza sayısını artırmış,
piyasada tutunabilmek için daha fazla pazarlama, satış ve dağıtım giderlerine
katlanarak zarar etmiştir.
•
Bu paraların gönderilmemesi halinde davacı şirket hakkında Türk Ticaret
Kanunu’nun 324’üncü maddesi hükmünün uygulanacağı hususunda tartışma
bulunmamaktadır. Dolasıyla , “ zarar telafi fonu” bedellerinin ve daha sonra
sermayeye ilave edilmiş olan sermaye avanslarının davacı şirket açısından
gelir olarak kabulüne olanak bulunmadığından, ana şirket tarafından
gönderilen ve zarar telafi fonuna aktarılan söz konusu tutarların davacı şirketin
KDV matrahlarına ilave edilmesinde-kurum kazancına ilave edilmesinde
hukuka uygunluk bulunmamaktadır.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
66
Güncel vergi konuları
Kiracının kiraladığı arsa üzerine bina inşa etmesi
•
•
•
Vergi İdaresi kiralanan arsa üzerine inşa edilen bina için katlanılan maliyetleri
şirket açısından özel maliyet olarak kabul ediyor,
Binanın kira süresi sonundaki emsal bedelini ise mal sahibi tarafından
kiralamanın bittiği yılda elde edilmiş gayrimenkul sermaye iradı olarak
değerlendiriyordu.
Yeni Uygulama:
− Şirket, bina harcamalarına uygun kâr marjı ilave ederek mal sahibine KDV’li
fatura düzenleyecek, fatura bedeli ile harcamalar arasındaki fark kurum
kazancına dahil edilecek,
− Fatura kaynaklı alacak tutarı peşin ödenen kira olarak kabul edilerek
sözleşme süresi içinde eşit tutarlar ile kira gideri olarak dikkate alınacak,
− Her ay alacaktan mahsup edilerek gider yazılan kira tutarı arsa sahibi gerçek
kişi ise gelir vergisi tevkifatına konu olacak ve beyan sınırını aşıyor ise arsa
sahibi tarafından gayrimenkul sermaye iradı olarak beyan edilecek
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
67
Vergide Güncel
Gelişmeler ve
Dikkat Edilecek
Hususlar
Orhan Kahraman
13 Ocak 2016
68
Vergide Güncel Gelişmeler ve Dikkat Edilecek
Hususlar
I.
64. Hükümet Eylem Planında Yer Alan Vergi Konuları
II.
Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı
III. Vergi Usul Kanunu Tasarısı
IV. Uygulama Süreleri 31.12.2015 Tarihinde Sona Eren Yasal
Düzenlemelerin Uzatılması
V.
E-Fatura, E-Defter, E-Arşiv, E-Tebligat Uygulamaları
VI. Sermaye Şirketlerinin Nakit Sermaye Artırımlarına Teşvik Getiren
Kurumlar Vergisi Düzenlemesi
VII. 459 Sıra No.lu VUK Genel Tebliği ile Getirilen Düzenleme
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
69
64. Hükümet Eylem Planında Yer Alan Vergi Konuları
Hükümetin 2016 yılında yapmayı planladığı eylemler bir takvime bağlanarak, 10 Aralık 2015
tarihinde “64. Hükümet 2016 Yılı Eylem Planı”yla kamuoyuna açıklanmıştır. Planda 2016
yılında yapılacak eylemler, 3 aylık, 6 aylık ve yıllık bazda listelenmiştir.
1. BSMV istisnası
2. KDV oranlarında değişiklik
3 ay içerisinde
(21 Aralık 2015 – 21 Mart 2016)
3. Rant vergisi ile ilgili düzenlemeler yapılması
4. Yeni iş kuran gençlere üç yıl boyunca gelir vergisi muafiyeti
sağlanması
1. Vergi beyannameleriyle sosyal güvenlik bildirgeleri birleştiriliyor
2. Enerji verimliliğini teşvik edecek vergisel düzenlemeler
6 ay içerisinde
3. Serbest bölgelerin cazibesi artırılacak
(21 Aralık 2015 - 21 Haziran 2016)
4. Gelir ve kurumlar vergisi kanunlarının birleştirilmesi
5. Vergi usul kanununun güncellenmesi
6. Mali mevzuatta yer alan dönemsel artışları belirli bir göstergeye bağlayan
tüm düzenlemelerin gözden geçirilmesi
1 yıl içerisinde
(21 Aralık 2015 - 21 Aralık 2016)
1. Damga vergisi kanununun gözden geçirilerek yenilenmesi
2. Dahilde işleme rejiminin gözden geçirilmesi
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
70
64. Hükümet Eylem Planında Yer Alan Vergi Konuları
3 ay içerisinde (21 Aralık 2015 – 21 Mart 2016)
1) BSMV istisnası
Planlanan: İmalat sanayii makine-teçhizat yatırımlarının finansmanında BSMV istisnası
getirilmesi.
Sonuçlanan: Ocak 2016 tarihli ve 29580 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 6655
sayılı Kanun ile sanayi işletmelerince makine ve teçhizatın finansmanı amacıyla
kullanılan kredilere BSMV istisnası getirilmiştir (6802 sayılı Gider Vergileri Kanunu’nun
29. maddesine eklenen (z) bendi).
2) KDV oranlarında değişiklik
Planlanan: Yemde ve gübrede KDV’nin kaldırılması.
Sonuçlanan: 1 Ocak 2016 tarihli ve 29580 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan
2015/8353 sayılı Bazı Mallara Uygulanacak Katma Değer Vergisi Oranlarının, Özel
Tüketim Vergisi Oran ve Tutarlarının ve Tütün Fonu Tutarlarının Belirlenmesi Hakkında
Karar ile bazı hayvan yemleri, hammaddeleri ve gübrelerde KDV oranı % 8’den % 1’e
indirilmiştir.
Tasarı: Yem ve gübre teslimlerinin KDV’den istisna tutulmasını öngören kanun tasarısı
6 Ocak 2016 tarihinde TBMM’ye sunulmuştur.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
71
64. Hükümet Eylem Planında Yer Alan Vergi Konuları
3) Rant vergisi ile ilgili düzenlemeler yapılması
Planlanan: Plan’da eylemden sorumlu olan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
idaresinde, Maliye ve İçişleri Bakanlıkları ile Hazine Müsteşarlığı ve
Belediyeler Birliği ile irtibat halinde 21 Mart 2016’ya kadar “imar planı
değişiklikleri sonucunda ortaya çıkan değer artışının belli bir oranının kamu
payı olarak tahsil edilmesini sağlayacak mevzuat çalışması yapılacağı”
vurgulanmıştır.
Değerlendirme: Detayları henüz belli olmamakla beraber düzenlemenin, "Gelir
Vergisi Kanunu" kapsamında düzenlenen "değer artışı" dışında yapılacağı
anlaşılıyor. Amaç, yerel yönetimleri kaynaklarının artırılmasına yönelik
olduğundan; Belediye Gelirleri Kanunu, Emlak Vergisi Kanunu ve İmar
Kanunu'nda değişiklikleri gerçekleştirilerek bu aksiyon hayata geçirilecektir.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
72
64. Hükümet Eylem Planında Yer Alan Vergi Konuları
4) Yeni iş kuran gençlere üç yıl boyunca gelir vergisi muafiyeti sağlanması
Planlanan: Girişimciliği teşvik etmek amacıyla ticari, zirai ve mesleki faaliyeti
nedeniyle ilk defa gelir vergisine tabi olan 29 yaşını doldurmamış tam mükellef
gerçek kişiler için bir vergi kredisi sağlanmaktadır.
Buna göre, bu kişilerin talepleri halinde, faaliyete başladıkları vergilendirme
döneminden itibaren üç vergilendirme dönemi boyunca elde ettikleri
kazançlarının asgari ücretin yıllık brüt tutarına isabet eden kısmı üzerinden vergi
tarifesinin ilk dilimine uygulanan orana isabet eden verginin bu kişilerin
kazançları üzerinden hesaplanan vergiden mahsup edilmesi öngörülmektedir.
Ancak, mahsup edilecek kısmın fazla olması halinde iade yapılmayacağı ayrıca
belirtilmektedir.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
73
64. Hükümet Eylem Planında Yer Alan Vergi Konuları
Tasarı 1: Mevcut GVK Mükerrer 20. maddesi değiştirilerek bazı şartların
sağlanması halinde üç yıllık muafiyet getiriliyor (değişiklik tasarısı 6 Ocak
2016’da meclise sunulmuştur).
Tasarı 2: Söz konusu muafiyet yeni GVK tasarısında da 83. madde olarak yer
alıyor.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
74
64. Hükümet Eylem Planında Yer Alan Vergi Konuları
6 ay içerisinde (21 Aralık 2015 - 21 Haziran 2016)
1) Vergi beyannameleriyle sosyal güvenlik bildirgeleri birleştiriliyor
Planlanan: 21 Haziran 2016’ya kadar, mükellefler tarafından vergi dairelerine
verilen beyannameler ile Sosyal Güvenlik Kurumu’na verilen bildirgelerin tek bir
platform üzerinden birleştirileceği anlaşılıyor.
Değerlendirme: Bu adım sayesinde hem verilecek beyanname sayısı ve
bürokrasinin azalacağını hem de mükelleflerin üzerindeki yükün hafifleyeceğini
öngörmek mümkün.
2) Enerji verimliliğini teşvik edecek vergisel düzenlemeler
Planlanan: Mevcut vergi mevzuatı gözden geçirilerek enerji verimliliğini teşvik eden
vergisel düzenlemeler yapılacaktır. Sanayide ve evlerde kullanılan elektrikli araçlar
ile ulaşım araçlarında uygulanan vergi oranları enerji verimliliği açısından gözden
geçirilecektir.
Değerlendirme: Bu kapsamda ÖTV Kanunu'nda "enerji verimliliği" sağlayan
"elektrikli araçlar" ile "ulaşım araçları" vergi oranları daha uygun hale getirilerek
teşvik edilecektir.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
75
64. Hükümet Eylem Planında Yer Alan Vergi Konuları
3) Serbest bölgelerin cazibesi artırılacak
Planlanan: 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanununda stratejik, büyük ölçekli
veya öncelikli yatırımlara yönelik gerekli değişiklikler yapılacaktır.
Değerlendirme: Önemli uluslararası yatırımların ülkemize çekilmesi ve
ihracatın arttırılması bağlamında büyük önemi haiz olan serbest bölgelerin
yapılandırması konusunda geç kalmakta olduğumuz bile söylenebilir.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
76
64. Hükümet Eylem Planında Yer Alan Vergi Konuları
4) Gelir ve kurumlar vergisi kanunlarının birleştirilmesi
Planlanan: Kamu finansmanını sağlam temellere dayandıran, katma değeri
yüksek üretimi destekleyen, uluslararası iyi uygulama örnekleri ışığında;
mükellef odaklı, etkin, verimli ve adil bir vergi sistemi oluşturulması amacıyla
gelir ve kurumlar vergisi kanunları birleştirilerek yeni bir Gelir Vergisi Kanunu
çıkarılacaktır.
Değerlendirme: Yeni Kanun ile vergi tabanının genişletilmesi, kayıt dışılıkla
mücadele ve denetimin daha etkin hale getirilmesi, vergi idaresinin uygulama
kapasitesi ve bilişim altyapısının geliştirilmesi ve kaçakçılıkla mücadelede
kurumlar arası işbirliğinin artırılması hedeflenmektedir.
Bu kapsamda G-20 girişimi sonucu "BEPS" veya "Vergi Matrahı Aşındırması
ve Kar Aktarımı" ile belirlenen aksiyonlara uyumlu düzenlemeler yapılacağı
kanaatindeyiz.
Tasarının tarihsel gelişimi: Maliye Bakanlığı’nca hazırlanarak Bakanlar Kurulu
ile kabul edilen yeni «Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı» 12 Haziran 2013
tarihinde TBMM’ne sunulmuştu.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
77
64. Hükümet Eylem Planında Yer Alan Vergi Konuları
5) Vergi usul kanununun güncellenmesi
Planlanan: Vergi Usul Kanununun uluslararası standartlara ve modern vergi
ilkelerine uygun bir yapıya kavuşması sağlanacaktır. Bu kapsamda Tasarı,
basitlik ve sadeliği, vergiye uyum maliyetinin azaltılmasını, mükellef haklarının
gözetilmesini, uyuşmazlıkların kısa sürede çözülmesini, vergi cezalarının
gönüllü uyumu artıracak şekilde caydırıcı bir yapıya kavuşturulmasını esas
alacaktır.
6) Mali mevzuatta yer alan dönemsel artışları belirli bir göstergeye
bağlayan tüm düzenlemelerin gözden geçirilmesi
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
78
64. Hükümet Eylem Planında Yer Alan Vergi Konuları
1 yıl içerisinde (21 Aralık 2015 - 21 Aralık 2016)
1) Damga vergisi kanununun gözden geçirilerek yenilenmesi
Planlanan: Yatırımları daha fazla teşvik edebilmek amacıyla, ekonomik ve
malî etkileri dikkate alınarak, 488 sayılı Damga Vergisi Kanununun bazı
hükümleri ve uygulamaları gözden geçirilerek yenilenecektir.
Değerlendirme: Kanunda yapılması gereken en önemli devrim damga vergisi
uygulamasında her bir kağıt için yıllık olarak belirlenen "üst limit"
uygulamasının makul bir seviyeye indirilmesi olmalıdır. Çünkü mevcut
uygulamada bir sözleşmede tutar bulunması halinde damga vergisi yükü
yaklaşık % 1'e denk gelmektedir.
 Bütçe içerisinde 11-13 milyar TL civarında bir ağırlığı olan Damga
Vergisi’nin revizyonunun -mali dengeler bağlamında- kolay olmayacağını
belirtmeliyiz. Ancak yapılacak revizyonun yaratacağı ekonomik
kazanımlarının (yatırımları teşvik, kayıt dışı sözleşmelerde azalma vb.) mali
kayıplardan kat kat fazla olacağını da gözden uzak tutmamak gerekiyor.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
79
64. Hükümet Eylem Planında Yer Alan Vergi Konuları
2) Dahilde işleme rejiminin gözden geçirilmesi
Planlanan: Yurt içi üretime zarar vermemek hususu esas alınarak ve konuyla
ilgili tüm paydaşların görüş ve önerileri dikkate alınarak Rejim gözden
geçirilecek ve gerekli düzenlemeler yapılacaktır.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
80
Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı
Genel Bakış
• Gelir Vergisi Kanunu ve Kurumlar Vergisi Kanunu “Gelir Vergisi Kanunu”
olarak tek çatı altında toplanıyor.
• Tasarı toplamda 1 adet geçici madde olmak üzere toplamda 92 maddeden
oluşmaktadır.
• Bazı istisnalar kaldırılıyor, bazıları ise daraltılıyor.
• Gelir ve kurumlar vergisi oranları değiştirilmiyor.
• Mükellef ve vergi idaresi arasında uyuşmazlık yaratan bazı konular idarenin
görüşü yönünde sağlam yasal zemine kavuşturuluyor.
• Gelir Vergisi Kanununun Geçici 67. maddesinde yer alan menkul kıymet ve
diğer sermaye piyasası araçlarının vergilendirilmesine yönelik düzenleme
tüm unsurları ile birlikte kalıcı hale getiriliyor.
• Beyanname veren mükellef sayısının artırılmasına yönelik düzenlemeler
yapılıyor.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
81
Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı
Ana Hatları İtibarıyla Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı
1) Gelir Vergisi Kanunu ve Kurumlar Vergisi Kanununun “Gelir Vergisi
Kanunu” altında birleştirilmesi öngörülmektedir. (Madde 1)
2) Tasarı ile özel inşaat işlerinden doğan kazancın nasıl vergilendirileceği
açıklanmaktadır. (Madde 14) Özel inşaat işlerinde başkasının arsası üzerinde
yapılan taşınmaz inşa faaliyetinin, şüpheye yer bırakmaksızın ticari kazanç
hükümlerine tabi olacağına yönelik düzenleme yapılmıştır. Bu faaliyetin,
taahhüt niteliğinde olup olmamasının ticari kazanç hükümlerine tabi olma
noktasında herhangi bir önemi bulunmamaktadır.
İktisap şekli ve tarihine bakılmaksızın kendi arsası üzerine inşaat yaptıranların
kat karşılığı da dâhil olmak üzere inşaat işinin bir ticari işletme kapsamında
gerçekleştirilmesi de ticari kazanç olarak değerlendirilmektedir.
İnşaatın başkasına yaptırılması, kat karşılığı inşaat işleri dâhil arsa sahibi ile
müteahhidin hasılatı paylaşması halinde bu faaliyet arsa sahibi yönünden de
ticari kazanç kapsamında değerlendirilecektir.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
82
Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı
Ana Hatları İtibarıyla Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı
Arsa sahibi tarafından inşa edilen veya ettirilen taşınmazların ya da kat karşılığı
inşaat sözleşmesi çerçevesinde inşa edilip arsa sahibine bırakılan taşınmazların
brüt kapalı alanları toplamı temel kriteri altında, arsa sahibi yönünden ticari
kazancın oluşup oluşmayacağına, oluşuyor ise hangi tarihten itibaren ticari
faaliyete başlanmış sayılacağına ilişkin düzenleme yapılmaktadır. Bu kapsamda
taşınmaz inşa ettiren arsa sahipleri, istedikleri takdirde inşaat faaliyetine
başlanıldığı tarihten itibaren mükellefiyet tesis ettirebilecektir. (Madde 14)
3) Kurumların aktiflerindeki taşınmazlar, iştirak hisseleri, kurucu senetleri, intifa
senetleri ve rüçhan haklarının satış kazancına uygulanan % 75’lik istisna oranı,
elde tutma süresine bağlı olarak revize edilmektedir. (Madde 21 İstisna kazançlar)
 İki tam yıldan sonra satıştan doğan kazançlarda % 40.
 Üç tam yıldan sonra satıştan doğan kazançlarda % 50.
 Dört tam yıldan sonra satıştan doğan kazançlarda % 60.
 Beş tam yıldan sonra satıştan doğan kazançlarda % 75.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
83
Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı
Ana Hatları İtibarıyla Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı
4) Gelir Vergisi Kanunu’nun 75/3 maddesi hükmü uyarınca menkul sermaye iradı
sayılan yönetim kurulu başkan ve üyelerine verilen kar paylarının, ücret olarak
sınıflandırılması öngörülmektedir. (Madde 32)
5) Çalışanlara pay senedi verilmesi veya pay senedi alım hakkı tanınması
halinde bunların hangi tarihte elde edilmiş olacağı hüküm altına alınmaktadır.
Fıkrada ayrıca, pay senedi alım hakkının kullanılması durumunda ücret olarak
vergiye tabi tutulacak tutarın nasıl tespit edileceği belirtilmektedir. Buna göre,
hizmet erbabına pay senedi verilmesi durumunda, bu pay senetlerinin
personelce hukuki veya ekonomik olarak tasarruf edildiği tarih itibariyle, pay
senetlerinin piyasa fiyatı ile personele maliyet fiyatı arasındaki farkın ücret olarak
vergilendirileceği, pay senedi alım hakkının verilmesi durumunda ise bu hakkın
kullanıldığı tarihte vergilemenin yapılması öngörülmektedir. (Madde 33)
Esasen, mevcut düzenlemede ismen sayılmamakla birlikte, çalışana pay senedi
verilmesi veya pay senedi alım hakkı tanınması, ücret tanımı içine girmekte ve
idare tarafından da bu yönde işlem yapılmaktaydı. Tasarıyla konunun kanun
metnine dâhil edilerek netliğe kavuşturulması amaçlanmıştır.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
84
Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı
Ana Hatları İtibarıyla Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı
6) Mevcut Kanun hükümlerine göre kira gelirlerinin beyanında “gider indirimi”
konusunda mükelleflerin seçimlik hakları bulunmaktadır. Elde edilen kira gelirlerinin
gayrisafi tutarından gerçek giderler indirilebileceği gibi, götürü gider uygulaması ile
kira gelirlerinden % 25 oranındaki götürü gider tutarı olarak indirilebilir.
Yeni Kanun Tasarısı’nda ise götürü gider uygulamasına bazı kısıtlamalar
getirilmektedir. (Madde 39)
Elde edilen gayrimenkul sermaye iradı sadece taşınmazların konut olarak kiraya
verilmesinden oluşan ve buna ilişkin hasılatları gelir vergisi vergi tarifesinin;
 ikinci gelir diliminde yer alan tutarı (30.000 TL 2016 yılı için) aşmayan
mükelleflerin, diledikleri takdirde gerçek giderlere karşılık olmak üzere hasılattan
istisna tutarını düştükten sonra kalan kısmın % 25''ini,
 ikinci gelir dilimindeki tutarı aşıp üçüncü gelir dilimindeki ücret dışındaki gelirler
için geçerli olan tutarı (69.000 TL 2016 yılı için) aşmayan mükelleflerin ise aynı
şekilde bulunan tutarın % 15''ini
götürü gider olarak indirmeleri mümkündür.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
85
Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı
Ana Hatları İtibarıyla Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı
7) Tasarının 49. maddesiyle (değer artış kazançlarında istisnalar), taşınmazlar ile
tam mükellef kurumlara ait olan pay senetlerinin, ortaklık haklarının veya
hisselerinin elden çıkarılmasında;
 İki tam yıldan fazla süreyle elde tutulanlardan elde edilen gelirlerin % 40’ı,
 Üç tam yıldan fazla süreyle elde tutulanlardan elde edilen gelirlerin % 50’si,
 Dört tam yıldan fazla süreyle elde tutulanlardan elde edilen gelirlerin % 60’ı,
 Beş tam yıldan fazla süreyle elde tutulanlardan elde edilen gelirlerin % 75’i.
istisna edilmektedir.
 Görüldüğü üzere elde tutma süresi ne olursa olsun artık %100'lük bir istisna söz
konusu olmamaktadır.
Mevcut uygulamada ise;
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
86
Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı
Ana Hatları İtibarıyla Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı
a) Hisse senetleri alım-satım kazancı açısından:
BİST’de İşlem Görme
Elde Tutma Süresi
Geçici 67 Stopajı
Mükerrer 80 Hükümleri
Evet
1 yıldan az
% 0 oranında stopaj
Stopaj nihai vergidir, beyan edilmez
Evet
1 yıldan fazla
Uygulanmaz
Uygulanmaz
Hayır
2 yıldan az
Uygulanmaz
Değer artış kazancı olarak beyan edilir
Hayır
2 yıldan fazla
Uygulanmaz
Beyan edilmez
b) Gayrimenkul değer artış kazancı açısından:
Gerçek kişilerin bir bedel karşılığı edindikleri gayrimenkullerin iktisap
tarihinden başlayarak beş yıl içinde elden çıkarılmasından doğan kazançlar
değer artışı kazancı olarak gelir vergisine tabidir.
Ancak; bedelsiz olarak veya veraset yoluyla edinilen gayrimenkullerin elden
çıkarılmasından sağlanan kazançlar ile gayrimenkullerin iktisap tarihinden
başlayarak beş yıldan fazla bir süre elde tutulduktan sonra elden
çıkarılmasından doğan kazançlar vergilendirilmeyecektir.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
87
Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı
Ana Hatları İtibarıyla Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı
 Bu anlamda bir yenilik de limited şirketlerin ortaklık payları açısından söz
konusu olup, mevcut uygulamada Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 80/4
maddesi uyarınca, hangi sürede elden çıkarılırsa çıkarılsın vergiye tabi
tutulan limited şirket ortaklık paylarına da anonim şirketler için geçerli olan,
elde tutma süresine bağlı istisna uygulaması getirilmektedir.
 Ayrıca ikamet amacıyla satın alınan ve fiilen ikamet edilen tek konutun
elden çıkarılmasından doğan kazançlar vergiden istisna edilmektedir. Yine,
arsa payının devri sonucu tek konut alan arsa sahiplerinin, arsa payının
devri sonucu doğan değer artış kazançları vergiden istisna edilmektedir.
8) Aynı Tasarının 62. maddesiyle, mevcut Gelir Vergisi Kanununun geçici 67.
maddesinde yer alan menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının
vergilendirilmesine yönelik düzenleme tüm unsurları ile birlikte kalıcı hale
getirilmektedir.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
88
Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı
Ana Hatları İtibarıyla Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı
9) Tasarı’nın 66. maddesi ile getirilen yeni düzenlemede artık daha önce istisna,
tevkifat, vb. nedenler ile beyanı gerekmeyen gayrimenkul sermaye iratları, diğer
kazanç ve iratlar, serbest meslek kazançları ile ücretlerin gelir türleri itibariyle her
hangi birisinin Tasarının 77/1 maddesinde belirtilen gelir vergisi tarifesinin
dördüncü diliminde ücretler gelirleri için geçerli olan tutarın 2 katını (110.000 x 2 =
220.000 TL 2016 yılı için) aşması halinde istisna uygulaması kaldırılmakta ve söz
konusu bu gelirlerin tamamının beyanı zorunlu hale getirilmektedir.
 Toplamı, gelir vergisi tarifesinin dördüncü gelir diliminde ücret gelirleri için
geçerli olan tutarı (110.000 TL 2016 yılı için) aşmayan birden fazla işverenden
alınan ücretler için beyanname verilmeyecektir.
10) Gerçek kişiler ve kurumların yıllık beyanname verme süreleri bir ay öne
çekilmektedir.
 Mevcut Kurumlar Vergisi Kanunu’na göre 1–25 Nisan arasında verilen kurumlar
vergisi beyannamesinin verilme tarihi 1-20 Mart olarak değiştirilmektedir.
 Gerçek kişiler tarafından 1-25 Mart arasında verilen gelir vergisi
beyannamesinin verilme zamanı ise 1-20 Şubat olarak değiştirilmektedir.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
89
Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı
Ana Hatları İtibarıyla Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı
11) Aynı Tasarının 81. maddesiyle, geçici vergi uygulaması ve oranı devam
ettirilmekle birlikte, 4. dönem geçici vergi beyannamesinin kaldırılması
öngörülmektedir.
Dikkat Edilmesi Gereken Diğer Ayrıntılar
1) 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’ndaki tanımlamadan farklı olarak; oturma
süresi “bir takvim yılı içinde 6 aydan fazla oturanlar” yerine “geliş ve ayrılma
günleri dahil on iki aylık kesintisiz bir dönemde bir veya birkaç seferde 183
gün veya daha fazla Türkiye’de kalmak” şeklinde değiştirilmiştir.
Bu durumda örneğin 1 Ağustos 2015 tarihinden başlayarak 1 Mart 2016 tarihine
kadar Türkiye’de kalan bir şahıs mevcut 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’na göre
tam mükellef sayılmazken; yeni Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı’na göre 2016 yılında
Türkiye’de tam mükellef sayılacaktır.
2) Yıllara yaygın inşaat ve onarma işlerinde vergileme prensiplerini belirleyen
mevcut GVK 42 ve 43. maddedeki düzenlemenin yeni tasarıda 13. madde
kapsamında esas itibariyle aynen korunduğu görülmektedir. Bununla birlikte;
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
90
Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı
Ana Hatları İtibarıyla Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı
Mevcut düzenlemede sadece işin bitimine ilişkin açıklama varken, bu defa
yıllara yaygın inşaat ve onarma işinin ne zaman başlaması gerektiğine ilişkin
açıklamalara yer verilmiş ve buna göre;
 Sözleşmede yer teslim tarihi belirlenmiş ise bu tarih
 Belirtilmemiş ise sözleşmede belirtilen işin başlangıç tarihi
 Sözleşmede yer teslimi ve işin başlangıç tarihi belirtilmemiş ise sözleşme
tarihi
inşaat ve onarım işinin başlangıç tarihi olarak kabul edilecektir. Böylece daha
önce özelgeler ile kararlaştırılan işin başlama tarihindeki belirsizlik de net bir
şekilde giderilmiş olacaktır.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
91
Vergi Usul Kanunu Tasarısı
Yorum Ve İspat
MADDE 5 - (1) Vergi kanunları lafzı ve ruhu ile hüküm ifade eder. ..
(3) Vergi kanunları hükümlerinin dolanılması, olması gereken vergi
yükümlülüğünün dışında kalınması veya vergi yükümlülüğünün lehe etki
doğuracak şekilde planlanması gibi yöntemlerle vergiyi doğuran olay veya
bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin gizlenmesi veya
değiştirilmesine yönelik muamelenin vergi yükümlülüğüne yönelik etkisi
dikkate alınmaz. Bu muamelenin hukuken geçerli olması, bir sicile tescil
edilmesi ya da resmî şekle tabi olması bu sonucu değiştirmez.
(5) Vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyeti ile
bu maddedeki diğer hükümlere uygun olarak yapılan bir tespit veya
tarhiyatın iktisadi, ticari ve teknik icaplara uymadığının veya olayın özelliğine
göre normal ve mutad olmadığının mükellef tarafından iddia olunması
hâlinde ispat külfeti kendisine aittir.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
92
Vergi Usul Kanunu Tasarısı
YMM Tasdik Raporları
MADDE 42 - (1) Maliye Bakanlığı, vergi kanunlarında yer alan muafiyet, istisna,
zarar mahsubu ve benzeri hükümlerden yararlanılmasını 3568 sayılı Kanuna göre
yetki almış yeminli mali müşavirlerce düzenlenmiş tasdik raporu ibraz edilmesi
şartına bağlamaya, vergi kanunları kapsamındaki yeminli mali müşavirlik tasdik
işlemlerini elektronik ortamda gerçekleştirmeye ve tasdike konu işlemleri mükellef
grupları, faaliyet ve tasdik konuları itibarıyla ayrı ayrı belirlemeye, uygulatmaya ve
uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.
(2) Birinci fıkra hükümlerine göre tasdik raporunu düzenleyen yeminli mali
müşavirler düzenledikleri tasdik raporlarında yer alan bilgilerin doğru
olmamasından dolayı ortaya çıkan vergi ziyaına bağlı olarak tarh edilecek vergi,
kesilecek ceza ve gecikme faizlerinden mükellefle birlikte müştereken ve
müteselsilen sorumlu tutulur.
(4) Birinci fıkra hükmüne göre yararlanılması yeminli mali müşavirlerce
düzenlenmiş tasdik raporu ibrazı şartına bağlanan konularda, tasdik raporunun
ibraz edilmesi gereken tarihten başlayarak bir yıl içinde ibraz edilmediği takdirde
mükellefin tasdike konu hakkı sakıt olur.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
93
Vergi Usul Kanunu Tasarısı
Re’sen Vergi Tarhı
Re’sen vergi tarhı
MADDE 45 - (1) Re’sen vergi tarhı, vergi matrahının tamamen veya kısmen maddi
delillere veya kanuni ölçülere dayanılarak tespitine imkân bulunmayan hallerde,
takdir komisyonları tarafından takdir edilen matrah, matrah veya vergi farkı ya da
haksız iade tutarı esas alınmak suretiyle vergi tarh olunmasıdır.
(6) Vergi matrahının tamamen veya kısmen maddi delillere veya kanuni ölçülere
dayanılarak tespitine imkan bulunmayan hallerde, vergi müfettişleri veya vergi
müfettiş yardımcılarınca re’sen tarhiyat önerilebilmesi, matrah veya matrah farkının
bu Kanunun 50. maddesinin ikinci fıkrasında yer alan takdir komisyonu tarafından
tespit edilmesine bağlıdır. Vergi müfettişleri veya vergi müfettiş yardımcıları,
yaptıkları inceleme sırasında re’sen vergi tarhını gerektirir matrah, matrah veya vergi
farkı ya da haksız iade tutarı tespit etmesi durumunda, re’sen vergi tarhını gerektirir
nedenler ile elde ettikleri her türlü bilgi, belge ve diğer bulgular bu Kanunun 50.
maddesinin ikinci fıkrasına göre kurulan takdir komisyonuna gönderilir. Takdir
komisyonunca alınan takdir kararının vergi müfettişleri veya vergi müfettiş
yardımcılarının bağlı olduğu birime aktarılmasını müteakip, düzenlenecek vergi
inceleme raporu bu Kanunun 104. maddesinin dördüncü ve beşinci fıkralarında yer
alan esaslar çerçevesinde değerlendirilmek üzere rapor değerlendirme
komisyonlarına tevdi edilir.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
94
Vergi Usul Kanunu Tasarısı
Gecikme Faizi Ve İadelerde Faiz
Gecikme faizi ve iadelerde faiz
MADDE 76 - (1) İhbarname esasına göre tarh olunan vergilere (bu Kanunun 45.
maddesinin üçüncü fıkrasına göre kendiliğinden verilen beyannameler üzerine re’sen
tarh olunan vergiler dahil), bu maddede belirtilen esaslar çerçevesinde gecikme faizi
uygulanır.
(2) Gecikme faizi 6183 sayılı Kanuna göre tespit edilen gecikme zammı oranında
uygulanır. Gecikme faizinin hesaplanmasında ay kesirleri dikkate alınmaz.
(7) Mükelleflere bu Kanunun 84. maddesi hükümlerine göre red ve iade edilen vergiler;
a) Fazla veya yersiz olarak tahsil edilmiş ise fazla veya yersiz tahsilatın mükelleften
kaynaklanması hâlinde düzeltmeye dair müracaat tarihinden, diğer hallerde verginin
tahsili tarihinden, düzeltme fişinin mükellefe tebliğ edildiği tarihe kadar,
b) Vergi kanunları uyarınca iadesi gerekiyor ise; ilgili mevzuatı gereğince mükellef
tarafından tamamlanması gereken bilgi ve belgelerin tamamlandığı tarihi takip eden üç
ay içinde iade edilmemesi hâlinde, bu tutarlara üç aylık sürenin sonundan itibaren
düzeltme fişinin mükellefe tebliğ edildiği tarihe kadar
geçen süre için, aynı dönemde 6183 sayılı Kanuna göre belirlenen tecil faizi oranında
hesaplanan faiz ile birlikte geri verilir.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
95
Vergi Usul Kanunu Tasarısı
Zamanaşımı, Vergi Hataları, Düzeltme
Ödeme şartı ile tahakkuktan vazgeçme
MADDE 81 - (1) İhbarname esasına göre tarh olunan vergi ve bunlara ilişkin kesilen cezaların;
a) Dava açma süresi içerisinde yazılı başvuruda bulunmak,
b) Dava açmamak,
c) Yazılı başvuruda bulunmadan önce davadan vazgeçmek,
ç) Tarh edilen verginin en az % 90’ı ile kesilen cezanın % 30’unu dava açma süresini takip eden bir ay içerisinde
ödemek
şartıyla tarh edilen vergi ile kesilen cezanın kalan tutarının tahakkukundan vazgeçilir.
(2) Bir vergi aslına bağlı olunmaksızın kesilen cezalar hakkında da birinci fıkra hükmü uygulanır.
(3) Bu madde hükmünden yararlananlar, bu Kanunun ceza indirimi ve uzlaşma hükümlerinden yararlanamaz.
(4) Bu Kanunun 282. maddesinin birinci fıkrasında sayılan fiilleri işleyenler bu madde hükümlerinden yararlanamaz.
(5) Bu maddede belirtilen şartlara uyulmaması hâlinde, tahakkukundan vazgeçilen vergi ve cezalar gecikme faizi ile
birlikte dava açma süresinin son günü tarihi itibarıyla tahakkuk ettirilir.
(6) Bu madde hükümlerine göre ödenen vergi ve cezanın iadesi yapılmaz.
(7) Bakanlar Kurulu, birinci fıkrada yazılı % 90 oranını % 60’a kadar, % 30 oranını % 10’a kadar indirmeye ve tekrar
kanuni oranına çıkartmaya yetkilidir.
(8) Maliye Bakanlığı, bu maddenin uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
96
Vergi Usul Kanunu Tasarısı
Vergi İncelemesi
İncelemenin yapılacağı yer
MADDE 103 - (1) Vergi incelemeleri, incelemeye tabi olanın iş yerinde veya dairede yapılır.
(2) İş yerinin müsait olmaması, ölüm, işin terk edilmesi gibi zaruri sebeplerle incelemenin iş yerinde
yapılması imkansız olur ise inceleme her hal ve takdirde dairede yapılır.
İnceleme tutanakları
MADDE 105 - (1) İnceleme esnasında gerek görülen hallerde, vergilendirme ile ilgili olaylar ve hesap
durumları ayrıca tutanaklar ile tespit ve tevsik olunabilir. İlgililerin inceleme tutanağındaki tespitlere
ilişkin itiraz ve görüşleri varsa bunlar da tutanağa geçirilir. Bu suretle düzenlenen tutanakların birer
örneğinin mükellefe veya nezdinde inceleme yapılan kimseye bırakılması mecburidir.
İkramiye talebiyle ihbar
MADDE 106 - (1) Beyana dayanan vergilerde vergi ziyaına neden olan fiilleri işleyen mükelleflerle
bunların işlenişine iştirak eden diğer kişilerin kanuna aykırı hareketlerini ilgili makamlara bildiren
muhbire bu Bölümde yazılı esaslar çerçevesinde ihbar ikramiyesi ödenir.
İhbar ikramiyesinin tutarı
MADDE 108 - (1) İhbarın konusunu oluşturan vergi ziyaının, bu Kanunun 107. maddesindeki esaslara
göre tespit edilmesi durumunda, ziyaa uğratılan verginin kesinleşmesini müteakiben sadece
kesinleşen vergi tutarının % 10’u oranında ihbar ikramiyesi hesaplanır.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
97
Vergi Usul Kanunu Tasarısı
Gider Pusulası
Gider pusulası
MADDE 187 - (1) Fatura ve serbest meslek makbuzu düzenlemek zorunda olanların bu
Kanuna göre belge düzenleme zorunluluğu bulunmayanlara yaptırdıkları işler veya
onlardan satın aldıkları emtia için düzenleyip işi yapana veya emtiayı satana imza
ettirecekleri gider pusulası bunlar tarafından verilmiş fatura hükmündedir.
Mevcut hüküm:
Gider pusulası:
Madde 234 – Birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit usulde tespit edilenlerle (1)
defter tutmak mecburiyetinde olan serbest meslek erbabının ve çiftçilerin:
1. (Mülga : 22/7/1998 -4369/82 md.)
2. (Mülga : 22/7/1998 -4369/82 md.)
3. Vergiden muaf esnafa; yaptırdıkları işler veya onlardan satın aldıkları emtia içinde
tanzim edip işi yapana veya emtiayı satana imza ettirecekleri gider pusulası vergiden
muaf esnaf (1) tarafından verilmiş fatura hükmündedir. Bu belge birinci ve ikinci sınıf
tüccarların, zati eşyalarını satan kimselerden satın aldıkları altın, mücevher gibi kıymetli
eşya için de tanzim edilir.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
98
Vergi Usul Kanunu Tasarısı
Değerleme – Maliyet Bedeli
Değerleme Ölçüleri aynen korunuyor, alış bedeli tanımı ilave ediliyor.
(9) Alış bedeli, bir iktisadi kıymetin satın alma bedelidir.
Madde 215- (1) Maliyet bedeli, iktisadi bir kıymetin iktisap edilmesi veya değerinin
artırılması dolayısıyla yapılan ödemelerle bunlara bağlı giderlerin toplamını ifade eder.
(2) Aşağıda sayılan giderler de maliyet bedeline dahil edilir.
a) İktisadi kıymetin satın alınmasıyla doğrudan ilgili olarak ödenen gümrük vergileri ve
resimleri, gümrük komisyonları, nakliye ve montaj giderleri (montaj giderleri kapsamına
bu iş için dışarıdan temin edilen hizmetlerin bedeli dahildir).
b) İktisadi kıymetin satın alınmasıyla doğrudan ilgili resim ve harçlar ile noter, tapu,
mahkeme, değer tespiti, danışmanlık bedeli, komisyon, ilan giderleri gibi giderler.
c) İktisadi kıymetin satın alınmasında ödenen özel tüketim vergileri ve indirimine izin
verilmeyen katma değer vergileri, 13/7/1956 tarihli ve 6802 sayılı Gider Vergileri
Kanununa göre ödenen banka ve sigorta muameleleri vergisi ile 20/6/2001 tarihli ve
4684 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına
Dair Kanun uyarınca ödenen kaynak kullanımını destekleme fonu gibi yükümlülükler.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
99
Vergi Usul Kanunu Tasarısı
Değerleme – Emsal Bedel
Emsal bedel sıralaması aynı.
2) İkinci sıra: (Maliyet bedeli yöntemi) Emsal bedeli belli edilecek iktisadi kıymetin,
maliyet bedeli bilinir veya çıkarılması mümkün olursa, bu takdirde mükellef bu maliyet
bedeline % 25 ilave etmek suretiyle emsal bedelini bizzat belli eder.
3) Üçüncü sıra: (Takdir yöntemi) (1) ve (2) numaralı alt bentlerde yazılı yöntemlere göre
belli edilemeyen emsal bedelleri, ilgililerin başvurusu üzerine takdir yolu ile belli edilir.
Takdirler, maliyet bedeli ve piyasa değerleri araştırılmak ve kullanılmış eşya için ayrıca
yıpranma dereceleri dikkate alınmak suretiyle bu Kanunda sayılan takdir komisyonları
veya değerleme yapmaya yetkili kişi veya kuruluşlar tarafından yapılır. Maliye
Bakanlığı, değerleme yapmaya yetkili kişi veya kuruluşlar ile bu kişi veya kuruluşların
çalışma usul ve esaslarını belirlemeye yetkilidir.
Maliye Bakanlığı, ilgili mevzuatına veya iktisadi ve teknik icaplara göre kullanılma
imkânı ortadan kalkan ilaç, gıda gibi emtia ile bu Kanunun 224. maddesi uyarınca
kıymeti düşen mallar için takdir komisyonu kararı aramaksızın emsal bedeli
belirletmeye ve uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
100
Vergi Usul Kanunu Tasarısı
Değerleme – Maliyet Bedeli Artması
Taşınmazlarda maliyet bedeline giren giderler
MADDE 217 - (1) Taşınmazlarda maliyet bedeline aşağıda yazılı giderler de girer.
b) Taşınmazların finansmanında kullanılan kredilere ilişkin faiz giderleri ile ortaya çıkan kur farklarının
taşınmazın envantere alındığı hesap döneminin sonuna kadar olan kısmı. Şu kadar ki taşınmazların
envantere alındığı hesap döneminden sonraki dönemlere ilişkin olanlar doğrudan kar ve zarar hesabına
geçirilebilir.
(2) Taşınmazlarla doğrudan ilgili olması şartıyla, bunların envantere alındığı hesap dönemi sonuna kadar
alınan hibeler maliyet bedelinden indirilir.
Taşınmazlarda maliyet bedelinin artması
MADDE 219 - (1) Normal bakım, tamir ve temizleme giderleri dışında, taşınmazları genişletmek,
niteliklerini geliştirmek veya değerini devamlı olarak artırmak amacıyla yapılan giderler, taşınmazın maliyet
bedeline eklenir.
Madde 249 - (4) Bu Kanunun 219. maddesinin birinci fıkrası uyarınca,
a) Maliyete eklenen giderler taşınmazın kalan faydalı ömrü içerisinde amortisman ayrılmak suretiyle,
b) (a) bendi uyarınca taşınmazın maliyetine eklenen gideri oluşturan amortismana tabi iktisadi kıymetin
faydalı ömrünün taşınmazın kalan faydalı ömründen az olması ve ilgili taşınmazdan net bir şekilde
ayrıştırılmasının mümkün bulunması şartlarıyla kendi faydalı ömrüne göre,
itfa edilir.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
101
Vergi Usul Kanunu Tasarısı
Değerleme
Satın alınan emtia
MADDE 221 - (1) Satın alınan emtia, maliyet bedeliyle değerlenir. Satın alınan
emtia ile ilgili olarak satıcıya ödenen veya borçlanılan ve emtianın envantere
alındığı tarihe kadar belirli olan faiz, vade farkı, kur farkı gibi giderler de maliyet
bedeline eklenir.
(2) Satın alınan emtia ile doğrudan ilişkili olmaları şartıyla, emtianın envantere
alındığı tarihe kadar elde edilen iskonto ve indirimler maliyet bedelinden düşülür.
Peştamallıklar
MADDE 228 - (1) Gerçek veya tüzel kişilerde peştamallıklar kayıtlı değerleriyle
değerlenir.
İlk tesis ve taazzuv giderlerinin ve peştamallıkların itfası
MADDE 264 - (1) Kurumların aktifleştirdikleri ilk tesis ve taazzuv giderleri ile
peştamallıklar kayıtlı değerleri üzerinden eşit tutarlarda ve on yıl içinde itfa olunur.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
102
Vergi Usul Kanunu Tasarısı
Değerleme
MADDE 238 - (5) Yabancı para cinsinden yapılan finansal kiralama sözleşmelerinde,
bu Kanunun 226. maddesi uyarınca yapılan kur değerlemesi sonucu ortaya çıkan kur
farkları aktifleştirilen finansal kiralamaya konu iktisadi kıymeti kullanma hakkı ile
ilişkilendirilmeksizin doğrudan kâr veya zarar olarak dikkate alınır.
MADDE 239 - (1) Malî tablolarda yer alan parasal olmayan kıymetler aşağıdaki
hükümlere göre enflasyon düzeltmesine tabi tutulur.
(2) Kazançlarını bilanço esasına göre tespit eden gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri
fiyat endeksindeki artışın, içinde bulunulan dönem dahil son üç hesap döneminde %
100’den ve içinde bulunulan hesap döneminde % 10’dan fazla olması hâlinde malî
tablolarını enflasyon düzeltmesine tabi tutarlar. Enflasyon düzeltmesi uygulaması, her
iki şartın birlikte gerçekleşmemesi hâlinde sona erer. Şu kadar ki şartların
gerçekleşmemesi durumunda da en son enflasyon düzeltmesi yapılan dönemi takip
eden beşinci yılın sonunda mali tablolar enflasyon düzeltmesine tabi tutulur.
GEÇİCİ MADDE 7 - (1) Kazançlarını bilanço esasına göre tespit eden gelir ve kurumlar
vergisi mükellefleri 31/12/2016 tarihli bilançolarında yer alan parasal olmayan kıymetleri
aşağıdaki hükümlere göre, bu maddede hüküm bulunmayan hallerde ise bu Kanunun
239. maddesinde yer alan hükümlere göre düzeltilir.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
103
Vergi Usul Kanunu Tasarısı
Değerleme
Normal amortisman
MADDE 251 - (1) Mükellefler amortismana tabi iktisadi kıymetlerini Maliye
Bakanlığının tespit ve ilan edeceği oranlar üzerinden itfa ederler. İlan edilecek
oranların tespitinde iktisadi kıymetlerin faydalı ömürleri dikkate alınır.
Amortisman uygulama süresi
MADDE 256 - (1) Amortisman süresi, kıymetlerin envantere alındığı yıldan başlar.
Bu sürenin yıl olarak hesaplanması için (1) rakamı mükellefçe uygulanan orana
bölünür.
(3) Mükellefler, Maliye Bakanlığının iktisadi kıymetler için belirlediği faydalı
ömürlerden kısa olmamak üzere amortisman süresini belirlemekte serbesttir.
Mükellefler bu tercihlerini iktisadi kıymetin envantere alındığı tarihte kullanırlar. Bu
şekilde belirlenen amortisman süresi, izleyen yıllarda değiştirilemez.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
104
Vergi Usul Kanunu Tasarısı
Değerleme
Şüpheli alacaklar
MADDE 259 - (1) Ticari veya zirai kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi ile ilgili olan;
a) Dava veya icra safhasında bulunan alacaklar,
b) Yapılan protestoya veya yazı ile bir defadan fazla istenilmesine rağmen borçlu tarafından ödenmemiş bulunan; dava ve icra takibine
değmeyecek derecede küçük alacaklar,
c) Bu Kanunun 80. maddesi uyarınca tespit edilen ve her bir borçlu itibarıyla tahakkuktan vazgeçme tutarının % 50’sini aşmayan vadesi
üç ay geçmiş alacaklar (Şu kadar ki bu bent uyarınca bir takvim yılında ayrılacak karşılık tutarı senetli ve senetsiz alacakların toplamının
değerleme günündeki bakiye tutarının % 1’ini ve her hâlükârda 5.000.000 Türk Lirasını geçemez)
şüpheli alacak sayılır.
(2) Şüpheli alacaklar için birinci fıkranın,
a) (a) bendinde sayılan hallerde dava açıldığı veya icra takibine başlanıldığı,
b) (b) bendinde sayılan hallerde protesto çekilmek veya yazı ile ödenmesi talep edilmek suretiyle takip edildiği,
c) (c) bendinde sayılan hallerde, şartların gerçekleştiği
hesap dönemine ilişkin değerleme gününün tasarruf değerine göre pasifte karşılık ayrılabilir. Karşılığın hangi alacaklarla ilgili olduğu
ayrı ayrı gösterilir. İlgili olduğu dönemde ayrılmayan karşılık izleyen dönemlerde değerlemede dikkate alınmaz.
(3) Teminatlı alacaklarda teminatsız kalan kısma karşılık ayrılabilir.
(4) Şüpheli alacakların sonradan tahsil edilen tutarları tahsil edildikleri dönemde kar ve zarar hesabına intikal ettirilir.
(5) Yurt dışı alacaklar için dava ve icra takibinin yapıldığının 27/11/2007 tarihli ve 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku
Hakkında Kanun kapsamında tevsiki gerekir.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
105
Vergi Usul Kanunu Tasarısı
Değerleme
Değersiz alacaklar
MADDE 260 - (1) Ticari veya zirai kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi ile
ilgili olan ve bir yargı kararına veya kanaat verici bir belgeye göre tahsiline artık
imkân kalmayan alacaklar, değersiz alacaktır.
(2) Değersiz alacaklar, bu niteliği kazandıkları tarihte tasarruf değerlerini
kaybederler ve kayıtlı değerleriyle zarara geçirilerek itfa edilirler. İlgili olduğu
dönemde zarara geçirilmeyen değersiz alacaklar izleyen dönemlerdeki
değerlemede dikkate alınmaz.
(3) İşletme hesabı esasına göre defter tutan mükelleflerin bu madde hükmüne
giren değersiz alacakları, gider kaydedilmek suretiyle itfa edilir.
(4) Maliye Bakanlığı, bu madde kapsamında hangi belgelerin kanaat verici belge
sayılacağını belirlemeye yetkilidir.
(5) Yurt dışı alacakların değersiz hale geldiğine ilişkin yargı kararının 5718 sayılı
Kanun kapsamında tevsiki gerekir.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
106
Vergi Usul Kanunu Tasarısı
Cezalar
Cezalar ve sorumluluk
MADDE 269 - (1) Vergi kanunları hükümlerine aykırı hareket edenler, bu Kitapta
yazılı vergi cezaları (vergi ziyaı cezası, usulsüzlük cezası, özel usulsüzlük cezası)
ve diğer cezalarla cezalandırılır.
(8) Bu Kanunun Dördüncü Kitabının uygulanması hakkında, 30/3/2005 tarihli ve
5326 sayılı Kabahatler Kanunu hükümleri uygulanmaz.
Vergi ziyaı
MADDE 274 - (1) Vergi ziyaı, mükellefin veya sorumlunun vergilendirme ile ilgili
ödevlerini zamanında yerine getirmemesi veya eksik yerine getirmesi yüzünden
verginin zamanında tahakkuk ettirilmemesini veya eksik tahakkuk ettirilmesini ifade
eder.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
107
Vergi Usul Kanunu Tasarısı
Vergi Ziyaı Cezası
Vergi ziyaı cezası
MADDE 275 - (1) İkmalen veya idarece vergi tarhını gerektiren fiillerle vergi ziyaına sebebiyet verildiği
takdirde, mükellef veya sorumlu hakkında ziyaa uğratılan verginin bir katı tutarında vergi ziyaı cezası
kesilir.
(2) Bu Kanunun 282. maddesinde yazılı fiiller hariç olmak üzere, re’sen vergi tarhını gerektiren fiillerle vergi
ziyaına sebebiyet verildiği takdirde ziyaa uğratılan verginin iki katı tutarında vergi ziyaı cezası kesilir.
(3) Bu Kanunun 282. maddesinde yazılı fiillerle vergi ziyaına sebebiyet verildiği takdirde ziyaa uğratılan
verginin üç katı tutarında vergi ziyaı cezası kesilir.
(4) Bu Kanunun 282. maddesinde yazılı fiillerle vergi ziyaına sebebiyet verildiği takdirde söz konusu fiillere
bu Kanunun 271. maddesinin birinci fıkrası çerçevesinde iştirak edenlere ziyaa uğratılan verginin bir katı
tutarında, aynı maddenin ikinci fıkrası çerçevesinde yardım edenlere ise % 50 oranında vergi ziyaı cezası
kesilir.
(5) Vergi kanunlarına göre mükellefiyet tesis ettirmesi gerektiği halde bu zorunluluğa uyulmaksızın vergi
idaresinin ıttılaı dışında kayıt dışı ticari, zirai veya mesleki faaliyette bulunmak suretiyle vergi ziyaına
sebebiyet verilmesi durumunda, birinci, ikinci ve üçüncü fıkralara göre kesilecek vergi ziyaı cezası % 50
artırılarak uygulanır.
(6) Vergi incelemesine başlanılmasından veya bu Kanunun 50. maddesinin birinci fıkrasına göre kurulan
takdir komisyonuna sevk edilmesinden sonra verilenler hariç olmak üzere, kanuni süresi geçtikten sonra
verilen vergi beyannameleri için ziyaa uğratılan verginin % 50’si oranında vergi ziyaı cezası kesilir.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
108
Vergi Usul Kanunu Tasarısı
Yanılma - İndirme
Yanılma ve görüş değişikliği
MADDE 292 - (1) Yetkili makamların mükellefin kendisine yazı ile yanlış izahat vermiş
olmaları veya bir hükmün uygulanma tarzına ilişkin bir içtihadın değişmiş olması hâlinde vergi
cezası kesilmez ve gecikme faizi hesaplanmaz.
(2) Bir hükmün uygulanma tarzı hususunda yetkili makamların genel tebliğ veya sirkülerde
değişiklik yapmak suretiyle görüş ve kanaatini değiştirmesi hâlinde, oluşan yeni görüş ve
kanaate ilişkin genel tebliğ veya sirküler yayımlandığı tarihten itibaren geçerli olup, geriye
dönük olarak uygulanamaz. Şu kadar ki bu hüküm yargı mercileri tarafından iptal edilen
genel tebliğ ve sirküler hakkında uygulanmaz.
Vergi ziyaı, usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarında indirme
MADDE 296 - (1) İhbarname esasına göre tarh olunan vergiler (bu Kanunun 45. maddesinin
üçüncü fıkrasına göre kendiliğinden verilen beyannameler üzerine re’sen tarh olunan vergiler
dahil) ile indirimlerden artakalan vergi ziyaı, usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarını mükellef
veya vergi sorumlusu ihbarnamelerin tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde ilgili vergi
dairesine başvurarak vadesinde veya 6183 sayılı Kanunda belirtilen türden teminat
göstererek vadenin bitmesinden itibaren üç ay içinde ödeyeceğini bildirirse bu cezaların
yarısı indirilir.
(3) Bu madde hükmü vergi aslına tabi olmaksızın kesilen usulsüzlük cezaları hakkında da
uygulanır.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
109
Vergi Usul Kanunu Tasarısı
Uzlaşma
Uzlaşma
Uzlaşmanın konusu, kapsamı, komisyonlar ve şekli
MADDE 297- (5) Uzlaşmada vergi aslında indirim ancak;
a) Uzlaşmaya konu vergide bu Kanunun 82. maddesindeki vergi hatası bulunması,
b) Uzlaşmaya konu olayla ilgili aksi yönde istikrar kazanmış yargı kararları bulunması,
c) Bu Kanunun 292. maddesinde yazılı yanılma halinin bulunması,
ç) Bu Kanunun 298. maddesinde yer alan mütalaada, önerilen tarhiyata ilişkin olarak
maddede belirtilen aykırılıklar bulunduğunun bildirilmesi hallerinde yapılabilir.
Uzlaşma komisyonuna görüş bildirilmesi
MADDE 298 - (1) Uzlaşma görüşmelerinde, uzlaşma komisyonu, tarhiyatın dayanağı
olan vergi inceleme raporunda tarhiyatla ilgili hukuki değerlendirmelerin vergi kanunları
ile bunlara ilişkin kararname, tüzük, yönetmelik, genel tebliğ ve sirkülerlere aykırı
olduğu kanaatine varırsa, söz konusu raporu yeniden değerlendirmek üzere
gerekçesiyle birlikte bu Kanunun 104. maddesine göre kurulan merkezi rapor
değerlendirme komisyonuna gönderir. Merkezi rapor değerlendirme komisyonu, konu
hakkındaki mütalaasını otuz iş günü içerisinde ilgili komisyona bildirir.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
110
Vergi Usul Kanunu Tasarısı
Tarhiyat Öncesi Uzlaşma
İKİNCİ BÖLÜM
Tarhiyat Öncesi Uzlaşma
Tarhiyat öncesi uzlaşma
MADDE 302 - (1) Maliye Bakanlığı, vergi incelemesine dayanarak tarh edilecek
vergi ve kesilecek cezalar için tarhiyat öncesi uzlaşma yapılmasına izin verebilir.
(3) Tarhiyat öncesi uzlaşmada, tarh zamanaşımının sona ermesine üç aydan az
zaman kalması durumunda;
a) Yapılan uzlaşma talebi kabul edilmez,
b) Uzlaşmaya davet yazısı gönderilmez.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
111
Vergi Usul Kanunu Tasarısı
Karşılıklı Anlaşma Usulü
MADDE 303 - (1) Bu Kanun hükümlerine göre tarh edilerek tebliğ edilen veya
ihtirazi kayıtla verilen beyanname üzerine tahakkuk eden ya da kesinti suretiyle
ödenen bir verginin, usulüne göre yürürlüğe konulmuş bir çifte vergilendirmeyi
önleme anlaşması hükümlerine aykırı olarak Türkiye’de vergilendiği veya bu
şekilde bir vergilendirme yapılacağına ilişkin kuvvetli emareler bulunduğu iddiası ile
düzeltme talep eden mükellefler, taleplerinin anlaşmanın “Karşılıklı Anlaşma Usulü”
hükümlerine göre idari yardımlaşma çerçevesinde çözümü için Gelir İdaresi
Başkanlığına başvurabilir.
Karşılıklı anlaşma usulü ve dava açma
MADDE 304 - (1) Karşılıklı anlaşma usulüne göre başvuru;
a) Tarh ve tebliğ edilen vergi ve cezalar ile ihtirazi kayıtla verilen beyanname
üzerine tahakkuk eden vergiye dava açma süresini durdurur.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
112
Vergi Usul Kanunu Tasarısı
Tarhiyat Öncesi Uzlaşma
Vergi mahkemesinde dava açmaya yetkili olanlar
MADDE 308 - (1) Mükellefler ve kendilerine vergi cezası kesilenler, tarh edilen vergilere
ve kesilen cezalara karşı vergi mahkemesinde dava açabilirler.
(2) Mükellefler beyan ettikleri matrahlara ve bu matrahlar üzerinden tarh edilen
vergilere karşı dava açamazlar. Bu Kanunun vergi hatalarına ait hükümleri saklıdır.
(3) Mükellefler, ihtirazi kayıtla verdikleri beyannameler nedeniyle, beyannamenin
verildiği tarihten itibaren otuz gün içinde vergi mahkemesinde dava açabilir.
Duruşmaya katılabilecekler
MADDE 309 - (1) Danıştay ve vergi mahkemelerinde yapılacak duruşmalarda, iddia ve
savunmanın gerekli kıldığı ve idarece talep edilen hallerde, mahkeme idarece isimleri
bildirilen ve duruşmada hazır bulunan kamu görevlilerini, tarhiyatın dayanağı incelemeyi
yapmış bulunan inceleme elemanını ve/veya ayrıca mükellefin duruşmada hazır
bulundurduğu 3568 sayılı Kanuna göre yetki almış meslek mensubunu da dinler.
GEÇİCİ MADDE 3 - (1) 213 sayılı Kanunun verdiği yetkiye dayanılarak yapılan
düzenlemelerin bu Kanuna aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam olunur.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
113
Uygulama Süreleri
31.12.2015 Tarihinde
Sona Eren Yasal
Düzenlemelerin
Uzatılması
114
Uygulama Süreleri 31.12.2015 Tarihinde Sona Eren
Yasal Düzenlemelerin Uzatılması
 Maliye Bakanlığı’nca hazırlanan «Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanunlarda
Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı» 8 Aralık 2015 tarihinde
TBMM’ye sunuldu.
 Anılan Kanun Tasarısı 6655 sayı ile kanunlaşmış ve 1 Ocak 2016 tarihli
Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
115
A) 31.12.2017 Tarihine Kadar Uzatılan Düzenlemeler:
• Katma Değer Vergisi Kanunu’nun;
4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanununun
geçici birinci maddesinin beşinci fıkrası uyarınca üyelerine veya
çalışanlarına yönelik taahhütte bulunan dernek, vakıf, sandık, tüzel kişiliği
haiz meslek kuruluşu veya sair ticaret şirketleri nezdinde 16/4/2012 tarihi
itibarıyla mevcut bulunan emeklilik taahhüt planları kapsamındaki yurt içi
ya da yurt dışındaki birikimler ve taahhütlere ilişkin tutarların kısmen veya
tamamen bireysel emeklilik sistemine aktarılması amacıyla taşınmaz ve
iştirak hisselerinin (müzayede mahallinde satışı dahil) devir ve tesliminde
KDV istisnası öngören Geçici 31. maddesinin,
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
116
A) 31.12.2017 Tarihine Kadar Uzatılan Düzenlemeler:
• Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu’nun;
Yetkili organlarınca karar alınması kaydıyla, üyelerine veya çalışanlarına
emekliliğe yönelik taahhütte bulunan dernek, vakıf, sandık, tüzel kişiliği
haiz meslek kuruluşu veya sair ticaret şirketleri nezdinde 16/4/2012 tarihi
itibarıyla mevcut bulunan emeklilik taahhüt planları kapsamındaki yurt içi
ya da yurt dışındaki birikimler ve taahhütlere ilişkin tutarların kısmen veya
tamamen bireysel emeklilik sistemine aktarılabilmesine izin veren Geçici
1. maddesinin
uygulama süresi 31.12.2017 tarihine kadar uzatılmıştır.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
117
B) 31.12.2020 Tarihine Kadar Uzatılan Düzenlemeler:
• Gelir Vergisi Kanunu’nun;
Menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile mevduat faizleri,
repo gelirleri ve katılım bankalarından elde edilen kar paylarının
vergilendirilmesini düzenleyen Geçici 67. ve,
Türkiye Jokey Kulübünce organize edilen yarışmalarda görev alan jokeyler
ile jokey yamağı ve antrenörlere ücret olarak yapılan ödemeler üzerinden
yüzde yirmi oranında gelir vergisi tevkifatı yapılmasına ilişkin Geçici 68.
maddesinde,
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
118
B) 31.12.2020 Tarihine Kadar Uzatılan Düzenlemeler:
• Katma Değer Vergisi Kanunu’nun;
Dahilde işleme ve geçici kabul rejimi kapsamında ihraç edilecek malların
üretiminde kullanılacak girdilerin tecil ve terkin uygulaması kapsamında
yurt içinden temin edilebilmesine imkan veren Geçici 17. ve,
Milli Eğitim Bakanlığına bilgisayar ve donanımları ile bunlara ilişkin
yazılımların bağışı ve bağışı yapacak olanların bunların temininde KDV
istisnası uygulamasına yönelik Geçici 23. maddesinde,
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
119
B) 31.12.2020 Tarihine Kadar Uzatılan Düzenlemeler:
• Kurumlar Vergisi Kanununun;
Dernek veya vakıflarca elde edilen kesinti suretiyle vergilendirilmiş kira
gelirleri ile menkul kıymet faiz gelirlerine; Milli Eğitim Bakanlığına bağlı
okullardaki atölye ve uygulama birimleri ile çıraklık ve halk eğitim
merkezlerindeki uygulama birimlerine bağlı döner sermaye işletmelerinin
gelirleri ve maddede sayılan bazı ajansların elde ettikleri gelirler nedeniyle
iktisadi işletme oluşmuş sayılmayacağına yönelik Geçici 2. maddesinde
yer alan düzenlemelerin uygulama süreleri 31.12.2020 tarihine kadar
uzatılmıştır.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
120
E- Fatura, E-defter,
E-arşiv Ve E-tebligat
Uygulamalarında
Son Durum
121
E-Fatura & E-Defter
•
454 Sıra No.lu VUK Genel Tebliği ile; 421 Sıra No.lu VUK Genel Tebliği ile zorunluluk getirilen
mükelleflere ilave olarak aşağıda sayılan mükelleflere elektronik defter tutma ve e-fatura
uygulamasına geçme zorunluluğu getirilmiştir.
a) 2014 veya müteakip hesap dönemleri brüt satış hasılatı 10 Milyon TL ve üzeri olan mükellefler.
b) 06.06.2002 tarihli ve 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli I sayılı listedeki malların
imali, ithali, teslimi vb. faaliyetleri nedeniyle Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK)'ndan lisans
alan mükellefler. Bayilik lisansı olanlar, münhasıran bu lisansa sahip olmaları nedeniyle bu bent
kapsamında değerlendirilmeyecektir.
c) Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli III sayılı listedeki malları imal, inşa ve ithal eden mükellefler.
(a) bendindeki şartı, 2014 hesap döneminde sağlayan mükellefler 01.01.2016 tarihinden
itibaren, 2015 veya müteakip hesap dönemlerinde sağlayan mükellefler ise ilgili hesap
dönemine ilişkin gelir/kurumlar vergisi beyannamesinin verileceği tarihi takip eden hesap
döneminin başından itibaren, (b) ve (c) bentlerinde sayılanlardan bu Tebliğin yayım
tarihinden önce lisans alan veya mükellefiyet tesis ettirenler 01.01.2016 tarihinden itibaren,
bu Tebliğin yayım tarihinden sonra lisans alan veya mükellefiyet tesis ettirenler ise, lisans
aldıkları ya da mükellefiyet tesis ettirdikleri tarihi izleyen hesap döneminin başından itibaren
elektronik fatura ve elektronik defter uygulamasına geçmek zorundadır. Bununla birlikte,
lisans ya da mükellefiyet tesis tarihi ile izleyen hesap dönemi arasındaki sürenin üç aydan kısa
olması halinde isteyen mükellefler bir sonraki hesap döneminin başından itibaren elektronik defter
tutabilecekler ve e-Fatura uygulamasına geçebileceklerdir. Bu mükellef grupları zorunlu olarak edefter uygulamasına geçmelidir.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
122
İhracat İşlemlerinde E-fatura
• 25.12.2015 tarihli, 29573 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 461 Sıra
No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 454)’nde Değişiklik
Yapılmasına Dair Tebliğe göre Tebliğin "3. İhracat İşlemlerinde e-Fatura
Uygulaması" başlıklı bölümü aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“e-Fatura uygulamasına kayıtlı olan mükelleflerden, 25.10.1984 tarihli ve
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 11. Maddesi kapsamındaki
mal ihracı ve yolcu beraberi eşya ihracı (Türkiye'de ikamet etmeyenlere
KDV hesaplanarak yapılan satışlar) kapsamında fatura düzenleyecek
olanlar, bahsi geçen faturalarını da 01.01.2017 tarihinden itibaren efatura olarak düzenleyeceklerdir. Söz konusu faturaların e-fatura olarak
düzenlenmesi ve gönderilmesine ilişkin usul ve esaslar ile uygulamadan
yararlanma yöntemleri www.efatura.gov.tr adresinde yayımlanan "e-Fatura
Uygulaması Gümrük İşlemleri Kılavuzu"nda ayrıntılı olarak açıklanacaktır.”
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
123
E-arşiv
• İnternet üzerinden mal ve hizmet satışı yapan ve 2014 yılı gelir tablosu brüt
satış hasılatı tutarı 5 milyon lira ve üzerinde olan mükellefler, en geç 01.01.2016
tarihine kadar e-arşiv uygulamasına geçmek zorundadır. Kapsama giren
mükelleflerin belirlenen tarihten önce e-fatura ve e-arşiv başvurularını ve fiili
geçiş hazırlıklarını tamamlamaları gerekmektedir.
• Bu Tebliğde belirlenen usul ve esaslara uymadıkları tespit edilenler hakkında
işledikleri fiile göre VUK’da yer alan cezalar tatbik edilir.
• e-arşiv uygulamasından yararlanan mükellefler irsaliyeli fatura düzenleyemezler.
• Elektronik Fatura Kayıt Sistemi (EFKS) kapsamında faturalarını elektronik
ortamda oluşturma ve muhafaza izni almış olan mükellefler, bu Tebliğin yayım
tarihinden itibaren 1 yıl içerisinde, faturalama süreçleri ile bilgi işlem sistemlerini
bu Tebliğde yer alan usul ve esaslara uygun hale getirmek zorundadır.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
124
E-arşiv
• 30.12.2014 tarihli, 29221 Resmi Gazete’de yayımlanan Vergi Usul Kanunu
Genel Tebliği (Sıra No:433)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sıra No:
443) ile “3- e-Arşiv Uygulaması İzni” bölümünün (b) bendi aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
“b) VUK Genel Tebliği (Sıra No: 397) ile getirilen e-fatura uygulamasına kayıtlı
olmayan vergi mükelleflerine e-arşiv uygulaması kapsamında fatura
oluşturmaya, kâğıt ortamında göndermeye ve oluşturulan faturaların ikinci
nüshasını elektronik ortamda muhafaza ve istendiğinde ibraz etmeye
zorunludurlar. Bununla birlikte söz konusu mükellefler, e-arşiv uygulaması
kapsamında oluşturdukları faturaları alıcısının talebi doğrultusunda ve
www.efatura.gov.tr internet adresinde yayımlanan e-fatura format ve
standardını kullanmak ve de söz konusu faturanın basılabilir görüntüsünü de
eklemek şartıyla, müşterilerine elektronik ortamda da iletebilirler. Bu durumda
e-arşiv faturasının ayrıca kağıda basılmasına gerek bulunmamaktadır.”
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
125
E-arşiv
• 30.12.2014 tarihli, 29221 Resmi Gazete’de yayımlanan Vergi Usul
Kanunu Genel Tebliği (Sıra No:433)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair
Tebliğ (Sıra No: 443) ile Tebliğin “13- Elektronik Fatura Kayıt Sistemi
(EFKS) Kapsamında Düzenlenen Faturalar” bölümü aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
“Elektronik Fatura Kayıt Sistemi (EFKS) kapsamında faturalarını elektronik
ortamda oluşturma ve muhafaza izni almış olan mükellefler, faturalama
süreçleri ile bilgi işlem sistemlerini 01.04.2015 tarihinden geç olmamak
üzere Başkanlığın kendilerine yazıyla bildireceği bir tarihe kadar bu
Tebliğde yer alan usul ve esaslara uygun hale getirmek zorundadırlar.”
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
126
E-Tebligat
• Elektronik Tebligat, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu ve 456 Sıra No.lu
Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği hükümlerine göre tebliği gereken
belgelerin, E-tebligat sistemi ile mükelleflerin elektronik adreslerine
tebliğ edilmesidir. Bu tebliğ fiziki ortamda yapılan tebligat ile aynı
sonucu doğurmaktadır.
• E-tebligat başvurusunu, mükellefler, bizzat kendisi veya kanuni
temsilcisi aracılığıyla yapabileceği gibi e-tebligat ile ilgili işlemleri
yapmak üzere özel yetki içeren noterden alınmış vekâletnameyle vekili
aracılığı ile de yapılabilir.
• E-tebligat sistemi ile gönderilen belgeler, mükellefin elektronik ortamdaki
adresine ulaştığı tarihi izleyen beşinci günün sonunda tebliğ edilmiş
sayılır ve ayrıca posta yoluyla tebligat yapılmaz.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
127
E-Tebligat
• 29.12.2015 tarihli, 29577 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 467 Sıra
No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 456)’nde Değişiklik
Yapılmasına Dair Genel Tebliğ ile Tebliğin “5.1. Kurumlar Vergisi
Mükelleflerinin Bildirimi ve Elektronik Tebligat Adresi Edinmesi”, “5.2.
Gelir Vergisi Mükelleflerinin Bildirimi ve Elektronik Tebligat Adresi
Edinmesi” ve “10. Diğer Hususlar” başlıklı bölümlerinde yer alan
“01.01.2016” ibareleri “01.04.2016” şeklinde değiştirilmiştir.
• E-tebligat sistemine dahil olmak zorunda olan mükelleflerimiz, süresinde
bildirimde bulunmaz ise VUK’un Mükerrer 355. Maddesi uyarınca özel
usulsüzlük cezası ile cezalandırılır. Bu mükelleflere re'sen oluşturulan
internet vergi dairesi kullanıcı kodu, parola ve şifresi tebliğ edilerek etebligat gönderimi başlatılır.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
128
Sermaye Şirketlerinin Nakit Sermaye Artırımlarına
Teşvik Getiren Kurumlar Vergisi Düzenlemesi
(6637 Sayılı Yasa ile Getirilen Düzenleme)
• Şirketlerin borç yerine öz kaynak kullanımı özendiren bu düzenlemeyle;
sermaye şirketlerinin ödenmiş veya çıkarılmış sermaye tutarlarındaki
nakdi sermaye artışları veya yeni kurulan sermaye şirketlerinde
ödenmiş sermayenin nakit olarak karşılanan kısmı üzerinden TCMB
tarafından açıklanan ticari kredilere uygulanan ağırlıklı yıllık ortalama
faiz oranı dikkate alınarak, ilgili hesap döneminin sonuna kadar
hesaplanan tutarın % 50’sinin ilgili hesap dönemine ait kurumlar vergisi
matrahından indirilmesine olanak sağlanmaktadır.
• Düzenlemeden, finans, bankacılık ve sigortacılık sektörlerinde faaliyet
gösteren kurumlar ile kamu iktisadi teşebbüsleri kapsam dışında
bırakılmaktadır.
• Bu düzenleme 1 Temmuz 2015 tarihinden itibaren yürürlüğe girecektir.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
129
Sermaye Şirketlerinin Nakit Sermaye Artırımlarına
Teşvik Getiren Kurumlar Vergisi Düzenlemesi
(6637 Sayılı Yasa ile Getirilen Düzenleme)
• Geçmiş yıllar karları, sermaye ve kar yedekleri gibi işletme özkaynakları
içinde yer alan değerlerin sermayeye eklenmesi halinde işletmeye
dışardan ilave nakdi bir kaynak girişi olmayacağı hususu dikkate
alınarak, bilançoda yer alan öz sermaye kalemlerinin sermayeye
eklenmesi nedeniyle kurumlar vergisi indiriminden yararlanılmasının
önüne geçilmektedir.
• Ortaklarca veya ortaklarla ilişkili olan kişilerce kredi kullanılmak veya
borç alınmak suretiyle gerçekleştirilen nakit sermaye artırılmalarına da
indirim imkanı tanınmamaktadır.
• Belirtilen düzenlemeden faydalanan şirketler indirim hakkını sadece
nakdi sermaye artışının yapıldığı yıl için değil her yıl için kullanabilecek;
matrahın yetersiz olması nedeniyle indirilemeyen tutarlar sonraki
dönemlere devredilebilecektir.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
130
Sermaye Şirketlerinin Nakit Sermaye Artırımlarına
Teşvik Getiren Kurumlar Vergisi Düzenlemesi
(6637 Sayılı Yasa ile Getirilen Düzenleme)
ÖRNEK: A şirketinin 2015 Temmuz ayında 1.000.000 TL sermaye artırımı yaptığını
kabul edelim. TCMB tarafından en son açıklanan ticari kredilere uygulanan ağırlıklı
yıllık ortalama faiz oranını ise % 16 olarak alalım.
Bu veriler doğrultusunda;
Kurumlar Vergisi Matrahtan İndirilecek Tutar:
= Nakden Artırılan Sermaye Tutarı x TCMB Faiz Oranı x Süre (Ay) x İndirim oranı
Firmanın yararlanacağı yıllık indirim tutarı
= 1.000.000 x 0,16 x % 50 = 80.000 TL
A şirketinin Temmuz ayında sermaye artırımı yaptığını dikkate aldığımızda
yukarıdaki yıllık tutarın kıst dönem hesaplaması:
(80.000 / 12 ay) x 6 ay = 40.000 TL
Bu tutarın kurumlar vergisi beyannamesinde net etkisi:
40.000 x % 20 = 8.000 TL
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
131
Sermaye Şirketlerinin Nakit Sermaye Artırımlarına
Teşvik Getiren Kurumlar Vergisi Düzenlemesi
(6637 Sayılı Yasa ile Getirilen Düzenleme & 2015/7910 sayılı
Bakanlar Kurulu Kararı)
% 50 oranına;
a) Payları borsada işlem gören halka açık sermaye şirketlerinden, indirimden
yararlanılan yılın son günü itibarıyla, Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş. Nezdinde
borsada işlem görebilir nitelikte pay olarak izlenen payların nominal tutarının ticaret
siciline tescil edilmiş olan ödenmiş veya çıkarılmış sermayeye oranı;
- % 50 ve daha az olanlar için 25 puan,
- % 50’nin üzerinde olanlar için 50 puan,
b) Nakdi olarak artırılan sermayenin, yatırım teşvik belgeli üretim ve sanayi tesisleri
ile bu tesislere ait makine ve teçhizat yatırımlarında ve/veya bu tesislerin inşasına
tahsis edilen arsa ve arazi yatırımlarında kullanılması durumunda, yatırım teşvik
belgesinde yer alan sabit yatırım tutarı ile sınırlı olmak üzere 25 puan, ilave
edilmek suretiyle indirim uygulanacaktır.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
132
Sermaye Şirketlerinin Nakit Sermaye Artırımlarına
Teşvik Getiren Kurumlar Vergisi Düzenlemesi
(6637 Sayılı Yasa ile Getirilen Düzenleme & 2015/7910 sayılı
Bakanlar Kurulu Kararı)
Diğer taraftan Karar uyarınca;
a) Gelirlerinin % 25 veya fazlası şirket faaliyeti ile orantılı sermaye, organizasyon ve
personel istihdamı suretiyle yürütülen ticari, zirai veya serbest meslek faaliyeti dışındaki
faiz, kâr payı, kira, lisans ücreti, menkul kıymet satış geliri gibi pasif nitelikli gelirlerden
oluşan sermaye şirketleri için,
b) Aktif toplamının % 50 veya daha fazlası bağlı menkul kıymetler, bağlı ortaklıklar ve iştirak
paylarından oluşan sermaye şirketleri için,
c) Artırılan nakdi sermayenin başka şirketlere sermaye olarak konulan veya kredi olarak
kullandırılan kısmına tekabül eden tutarla sınırlı olmak üzere,
d) Arsa veya arazi yatırımı yapan sermaye şirketlerinde arsa ve arazi yatırımına tekabül
eden tutarla sınırlı olmak üzere,
e) 8 Mart 2015 tarihinden 1 Temmuz 2015 tarihine kadar olan dönemde, sermaye
azaltımına gidilmiş olması halinde, azaltılan sermaye tutarına tekabül eden tutarla sınırlı
olmak üzere,
indirim oranı % 0 (sıfır) olarak uygulanacaktır:
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
133
7.000 TL’yi Aşan Tahsilat ve Ödemeler
(459 Sıra No.lu VUK Genel Tebliği ile Getirilen
Düzenleme)
1 Ocak 2016 tarihinden geçerli olmak üzere;
- Birinci ve ikinci sınıf tüccarların,
- Serbest meslek erbabının,
- Kazançları basit usulde tespit olunan tüccarların,
- Defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilerin,
- Vergiden muaf esnafın,
kendi aralarında ve tevsik zorunluluğu kapsamında olmayanlarla
yapacakları, 7.000 TL’yi aşan tutardaki her türlü tahsilat ve
ödemelerini, aracı finansal kurumlar kanalıyla yapmaları ve bu tahsilat ve
ödemeleri söz konusu kurumlarca düzenlenen belgeler ile tevsik etmeleri
zorunludur.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
134
7.000 TL’yi Aşan Tahsilat ve Ödemeler
(459 Sıra No.lu VUK Genel Tebliği ile Getirilen
Düzenleme)
• Aracı finansal kurum; tahsilat ve ödemelere aracılık eden bankaları,
yetkilendirilmiş ödeme kuruluşlarını ve Posta ve Telgraf Teşkilatı A.Ş.’yi (PTT)
ifade etmektedir.
- Kamu idareleri ile bunlara ait döner sermaye işletmelerinin,
- Sermaye piyasası aracı kurumlarının,
- Yetkili döviz müesseselerinin,
- Tapu sicil müdürlüklerinin,
- Noterlerin,
işlemlerine ilişkin tahsilat ve ödemelerin aracı finansal kurumlar kanalıyla yapılması
zorunluluğu bulunmamaktadır.
• Tahsilat ve ödemelerin aracı finansal kurumlar kanalıyla yapılması
zorunluluğuna uyulmaması durumunda ilgililere Vergi Usul Kanununda yer alan
cezalar tatbik edilir.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
135
7.000 TL’yi Aşan Tahsilat ve Ödemeler
(459 Sıra No.lu VUK Genel Tebliği ile Getirilen Düzenleme)
Tevsik zorunluluğu kapsamında olanların,
kendi aralarında ve tevsik zorunluluğu
kapsamında olmayanlarla yapacakları, 7.000
TL’yi aşan tutardaki her türlü tahsilat ve
ödemelerini aracı finansal kurumlar kanalıyla
yapmaları ve bu tahsilat ve ödemeleri söz
konusu kurumlarca düzenlenen belgeler ile
tevsik etmeleri zorunludur.
Tahsilat ve ödemeye konu işlem tutarının
tevsik zorunluluğu kapsamında 7.000 TL’yi
aşması halinde, bedelin farklı tarihlerde
kısım kısım ödenmesinde işlemin toplam
tutarı dikkate alınacak ve her bir tahsilat ve
ödeme, tevsik zorunluluğu kapsamında
aracı
finansal
kurumlar
kanalıyla
gerçekleştirilecektir.
Aynı günde aynı kişi veya kurumlarla
yapılan işlemlerin toplam tutarının 7.000
TL’yi aşması durumunda, işlemlerin her
biri işlem bazında belirlenen haddin
altında kalsa bile, aştığı işlemden itibaren
işleme konu tahsilat ve ödemelerin de
aracı finansal kurumlar aracılığıyla
yapılması zorunludur.
Aracı finansal kurumlar kanalıyla
yapılması zorunlu bulunan tahsilat
ve ödemelerin bu kurumlarca
mevzuatlarına göre düzenlenen
belgelerle (dekont, hesap bildirim
cetveli,
alındı
vb.)
tevsiki
zorunludur.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
136
Deloitte; İngiltere mevzuatına göre kurulmuş olan Deloitte Touche Tohmatsu Limited (“DTTL”) şirketini, üye firma ağındaki şirketlerden ve ilişkili tüzel kişiliklerden bir veya birden
fazlasını ifade etmektedir. DTTL ve üye firmalarının her biri ayrı ve bağımsız birer tüzel kişiliktir. DTTL (“Deloitte Global” olarak da anılmaktadır) müşterilere hizmet
sunmamaktadır. DTTL ve üye firmalarının yasal yapısının detaylı açıklaması www.deloitte.com/about adresinde yer almaktadır.
Deloitte, denetim, danışmanlık, finansal danışmanlık, risk yönetimi, vergi ve ilgili alanlarda, birçok farklı endüstride faaliyet gösteren özel ve kamu sektörü müşterilerine hizmet
sunmaktadır. Dünya çapında farklı bölgelerde 150’den fazla ülkede yer alan global üye firma ağı ile Deloitte, müşterilerinin iş dünyasında karşılaştıkları zorlukları aşmalarına
destek olmak ve başarılarına katkıda bulunmak amacıyla dünya standartlarında yüksek kaliteli hizmetler sunmaktadır. Deloitte, 225.000’i aşan uzman kadrosu ile kendini iz
bırakan bir etki yaratmaya adamıştır. Deloitte, her 5 Fortune Global 500® şirketinden 4’üne hizmet vermektedir.
Bu belgede yer alan bilgiler sadece genel bilgilendirme amaçlıdır ve Deloitte Touche Tohmatsu Limited, onun üye firmaları veya ilişkili kuruluşları (birlikte, “Deloitte Network”
olarak anılacaktır) tarafından profesyonel bağlamda herhangi bir tavsiye veya hizmet sunmayı amaçlamamaktadır. Şirketinizi, işinizi, finansmanınızı ya da mali durumunuzu
etkileyecek herhangi bir karar ya da aksiyon almadan, yetkin bir profesyonel uzmana danışın. Deloitte Network bünyesinde bulunan hiçbir kuruluş, bu belgede yer alan bilgilerin
üçüncü kişiler tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
Matrah Aşındırılması
(Base Erosion)
ve Kar Aktarımlarına
(Profit Shifting) (BEPS)
Karşı Tedbirler
(OECD Eylem Planı)
Zararlı vergi uygulamalarını
önleme tedbirleri…
Güler Hülya Yılmaz
13 Ocak 2016
138
138
Gündem
 Base Erosion and Profit Shifting («BEPS») Nedir?
 OECD’nin BEPS Eylem Planı – Genel
 BEPS Eylem Planları - Özet
 13 No’lu Eylem Planına Bakış
(Ülke Bazında Transfer Fiyatlandırma Raporlama
Yükümlülükleri)
139
Base Erosion and Profit
Shifting («BEPS») Nedir?
140
OECD/G20 BEPS Eylem Planı
Amaç: Uluslararası Vergi Adaleti?
Yerel Vergi
Mevzuatları
OECD Transfer
Fiyatlandırması
Rehberi
BEPS
Dijital Ticari
Faaliyetlerin
Vergileme Rejimi?
OECD Model
Vergi
Anlaşmaları
Yorum Rehberi
Çifte Vergilendirmeyi
Önleme Anlaşmaları
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
141
141
BEPS Matrah Aşınmaları ve kar aktarımları
Yol açan faktörler
Globalizasyon: Bilgi, emek ve sermayenin
ülkeler/bölgeler arasında giderek artan hızda seyahati
Matrix Organizasyon yapıları
Entegre Tedarik Zincirleri
Artan ilişkili / grup içi işlemler
«Hibrid İşlemler» / «Hibrid Kuruluşlar»
kanalıyla vergi arbitrajları
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
142
142
BEPS Matrah Aşınmaları ve kar aktarımları
Yol açan faktörler-devam
Gayr-i maddi Hakların «değer yaratma»
açısından artan önemi
Dijital ticari faaliyetler
Yerel vergi mevzuatlarındaki boşluklar
Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmalarında
geliştirilmesi gereken hükümler
Zararlı Vergi Rekabeti yapan ülkeler ve
bölgeler
© 2015. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
143
143
BEPS - Sonuçları
Zararlı Vergi Uygulamaları
«Çifte Vergilememe»
• Kazancın hem kaynak
hem de mukim devlette
vergilendirme dışında
kalması
«Zararlı Vergi Rekabeti»
• Vergi oranının
sıfırlanması veya oranın
düşürülmesi yoluyla
ülkeler/bölgeler arası
vergi matrahları arasında
haksız rekabet
yaratılması
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
144
144
Kimler etkileniyor?
Vergi
İdareleri
Çok
uluslu
şirketler
BEPS
Yerel
Şirketler
Kişiler
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
145
145
Matrah Aşındırma/Kar Aktarım Uygulamalarına Yol Açabilen
Durumlar/Faaliyetler (Örnekler)
Dijital ekonomik/ticari
faaliyetler / «dijital işyerleri»
Sözleşme ile yapılan
işlev / risk transferleri
Faiz ödemelerinin farklı
ülkelerde uyumsuz vergilenmesi
Gayr-i maddi hakların vergisi
düşük bölgelere kaydırılması
Bir tutarın iki ülkede birden
matrahtan indirilebilir olması
Ülkeler arası hukuki/vergisel
kavram farklılıkları
İştirak kazancı istisnaları
uygulamaları
Hibrit enstrüman ve
kurumların kullanılması
Kontrol Edilen Yabancı Kurum Kazançları
vergileme sisteminin olmaması veya zayıf olması
146
OECD’nin BEPS Eylem
Planı - Genel
147
OECD’nin BEPS Eylem Planı Süreci
OECD Teknik Raporu:
«Addressing Base
Erosion and Profit
Shifting» raporu
yayımlandı.
12 Şubat 2013
Eylem Planları Final
Raporları yayımlandı
19-20 Temmuz 2013
Aksiyon Planı
hazırlanarak G-20
Maliye Bakanları
toplantısında sunuldu
Eylül 2014
Eylül 2015
Ekim 2015
Kasım 2015 (G20)
Belli aksiyon planlarının
tamamlanması gereken
tarihler
148
OECD BEPS Eylem Planı – Kapsama giren ülkeler
Almanya
Endonezya
İtalya
Japonya
Arjantin
Meksika
Avustralya
Rusya
Brezilya
G-20 Ülkeleri
Kanada
Suudi Arabistan
Güney Afrika
Çin
Güney Kore
Türkiye
Avrupa Birliği
İngiltere
Fransa
Hindistan
A.B.D.
149
OECD BEPS Eylem Planları
Üç Ana Prensip
1
2
3
Uyum
Özün Önceliği
Şeffaflık
(«Coherence»)
(«Substance»)
(«Transparency»)
150
OECD BEPS Eylem
Planları - Özet
151
OECD - BEPS – Eylem Planları
#
Eylem
İlgili Mevzuat Gelişmeleri
1
Dijital ekonominin (elektronik ticaret vb.)
yarattığı vergisel sorunların (işyeri oluşması,
gelirin elde edildiği yer, gelirin türü vb.) tespiti ve
çözüm önerileri
 «Dijital İşyeri» tanımı
 Dijital ticari faaliyetlerin
vergileme rejimi
 VUK Tasarı Md. 129 «İşyeri»
 VUK Tasarı Md. 130 «Elektronik
Ortamda İşyeri»
2
Ülke mevzuatları arasındaki farklı
düzenlemelerden ortaya çıkan «Hibrid
Enstrümanlar/Kurumlar» kullanımı dolayısıyla
meydana gelen olumsuz uygulamaların bertaraf
edilmesi
OECD ÇVÖA Yorumlarında
yapılması gerekli değişiklikler
Yerel Mevzuat değişiklikleri
Uyum
3
Kontrol Edilen Yabancı Kurum («CFC»)
Kazançlarının Vergilendirilmesi kurallarının
gözden geçirilerek iyileştirilmesi
 KVK Madde 7
Uyum
152
OECD - BEPS – Eylem Planları
#
Eylem
İlgili Mevzuat Gelişmeleri
4
Faiz ve diğer mali ödemeler yoluyla oluşan
matrah aşındırılmasını sınırlayıcı tedbirler
 Yerel: GVK Madde 41/9.
(yabancı kaynak faiz indirim
kısıtlaması - 1.1.2013 itibariyle
yürürlükte)
Uyum
 OECD Transfer
Fiyatlandırması
Rehberinde yapılması
gerekli değişiklikler
5
«Şeffaflık» ve «özün önceliği» ilkeleri dikkate
alınarak zararlı vergi uygulamalarının önlenmesi
için tedbirler alınması
Uyum
 Üye ülke rejimlerinin
gözden geçirilmesi
 OECD üyesi olmayan
ülkelerde de bu uygulamanın
yaygınlaştırılması
 Mevcut kriterlerin gözden
geçirilmesi
153
OECD - BEPS – Eylem Planları
#
Eylem
İlgili Mevzuat Gelişmeleri
6
ÇVÖA hükümlerinin kötüye kullanımını
(örn. «Anlaşma Alışverişi») önleyici tedbirler
 OECD ÇVÖA yorumlarında
yapılması gerekli değişiklikler
 Yerel mevzuatta yapılması
gerekli değişiklikler için öneriler
 VUK Tasarı Md. 2 «Uluslararası
Anlaşmalar»
Özün önceliği
7
8
Vergiye tabi «İşyeri Teşkili» yaratan
durumlardan yapay olarak kaçınma hallerine
karşı gerekli önleyici tedbirlerin alınması
 OECD ÇVÖA
yorumlarında yapılması
gerekli değişiklikler
Özün önceliği
 Yerel mevzuatta daha
kapsamlı işyeri tanımı
(VUK Tasarı Md. 129-130)
Gayr-i maddi varlık transferleri: Değerin
yaratıldığı yerin dikkate alınması
(Transfer fiyatlandırması)
 OECD TF Rehberi ile
ÇVÖA yorum
rehberinde yapılması
gerekli değişiklikler
Özün önceliği
154
OECD - BEPS – Eylem Planları
#
Eylem
İlgili Mevzuat Gelişmeleri
9
Risk ve sermaye transferleri: Değerin
yaratıldığı yerin dikkate alınması
(Transfer fiyatlandırması)
 OECD TF Rehberi ile ÇVÖA
Yorum rehberinde yapılması
gerekli değişiklikler
Özün önceliği
10
Diğer Yüksek riskli işlemler: Değerin
yaratıldığı yerin dikkate alınması (yönetim
hizmetleri, ana merkez giderlerinin indiriminin
kabulü açısından önemli)
(Transfer fiyatlandırması)
 OECD TF Rehberi ile ÇVÖA
Yorum rehberinde yapılması
gerekli değişiklikler
Özün önceliği
11
Matrah aşındırılması ve kar aktarımı
uygulamaları ile ilgili verilerin toplanması ve
analiz edilmesi; bunların tespiti için gerekli
yöntemlerin belirlenmesi
Şeffaflık
 Toplanacak veri türleri ve
uygulanacak metodolojiler için
öneriler
 VUK Tasarı Md. 120
«Veri Merkezi»
155
OECD - BEPS – Eylem Planları
#
Eylem
İlgili Mevzuat Gelişmeleri
12
Agresif vergi planlama uygulamaları için beyan
(«disclosure») zorunluluğu getirilmesi
 Yerel mevzuatlarda gerekli
değişiklikler için öneriler
Şeffaflık
 VUK Tasarı Md. 5
«Yorum ve İspat»
13
Transfer Fiyatlandırması belgelendirme
kurallarının gözden geçirilmesi
(Transfer fiyatlandırması)
Şeffaflık
 OECD TF Rehberinde
yapılması gerekli değişiklikler
 Yerel mevzuatlarda yapılması
gerekli değişiklikler için
öneriler
(Yürürlük:1.1.2016)
14
Vergi uyuşmazlık çözüm mekanizmalarının
(karşılıklı anlaşma usulleri, tahkim vb.) daha etkin
çalıştırılması
Şeffaflık
 OECD ÇVÖA Rehberinde
yapılması gerekli değişiklikler
 VUK Tasarı: Md. 303-307
«Uzlaşma ve Karşılıklı
Anlaşma»
156
OECD - BEPS – Eylem Planları
#
Eylem
İlgili Mevzuat Gelişmeleri
15
Uluslararası Hukuk Kuralları çerçevesinde
«Çok taraflı çözüm üretme mekanizması»
nın yaratılması
 Uluslararası Kamu Hukuku
çerçevesinde ilgili raporun
hazırlanması
 «Çok taraflı çözüm üretme
mekanizması» nın geliştirilmesi
157
Yeni VUK Tasarısında BEPS Yansımaları
1
Madde 2 – Uluslararası Anlaşmalar
Uluslararası Vergi Anlaşmaları hükümleri saklıdır. (BEPS # 6)
2
3
4
5
Madde 5 – Yorum ve İspat
(Tüm eylem planları için önemli)
6
Madde 120 – Veri Merkezi
(BEPS # 11)
Madde 121 – Uluslararası Anlaşmalar Gereğince Bilgi Değişimi
(BEPS # 13)
Madde 129 - İşyeri
Madde 130 – «Elektronik Ortamda İşyeri» (BEPS # 1, 7)
Madde 303-307 – Karşılıklı Anlaşma Usulü (BEPS # 14)
© 2015. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.
158
158
Ülke Bazında Raporlama
(Country-by-country reporting – CbCR)
ÜLKE BAZINDA RAPORLAMA NEDIR?
1
2
3
Belli şartları taşıyan çokuluslu şirketler için üç aşamalı olarak
standardize edilmiş transfer fiyatlandırması belgelendirme yaklaşımı
AMAÇLARI NEDİR?
1) Ülkeler arası bilgi paylaşımı
2) Şeffaflık
3) Tutarlılık – Raporlamada Standardizasyon
HANGİ RAPORLAR HAZIRLANACAK?
1) Ana Rapor («Master File»)
2) Yerel Rapor («Local File»)
3) Ülke Bazında Rapor (CbCR)
160
Ülke Bazında Raporlama
(Country-by-country reporting – CbCR)
4
5
6
RAPORLAMA NEREDE YAPILMALI?
Ana şirketin merkezinin bulunduğu ülkede yapılmalıdır. Eğer
merkezin bulunduğu ülke CbCR uygulamasına başlamadıysa,
çok uluslu şirketler en önemli ve büyük faaliyetlerin gerçekleştiği
ülkede raporlamayı yapmalıdır.
RAPORLAR NEREYE TESLİM EDİLECEK?
Ana merkezin bulunduğu ülkenin Vergi İdaresi’ne
teslim edilecek. Ayrıca ilişkili şirketlerin bulunduğu
ülkelerdeki vergi idareleri ile paylaşılacaktır.
UYGULAMA NE ZAMAN BAŞLIYOR?
1 Ocak 2016 ve bu tarihten sonra başlayan hesap dönemleri için
uygulanacak. Rapor ilgili mali yılın bitimini izleyen 12. ayın sonuna
kadar ana merkezin bulunduğu ülkenin vergi idaresine
sunulacaktır. 2016 yılı için en geç rapor sunma tarihi: 31.12.2017.
161
Ülke Bazında Raporlama
(Country-by-country reporting – CbCR)
7
8
HANGİ ŞİRKETLER KAPSAMDA?
Konsolide grup geliri 750 Milyon
Euro’ya eşit ve üzerinde bulunan çok
uluslu şirketler.
TÜRKİYE MERKEZLİ ÇOK ULUSLU ŞİRKETLER NE
YAPACAK? Henüz yerel mevzuatta düzenleme yok.
Konsolide grup geliri 750 Milyon Euro ve üzerinde olan
Türkiye merkezli şirketin yurt dışındaki iştirakleri rapor
hazırlayıp kendi ülkelerinin mali idarelerine verecekler.
UYGULAMA NE ZAMAN BAŞLIYOR?
1 Ocak 2016 ve bu tarihten sonra başlayan hesap dönemleri için
uygulanacak. Rapor ilgili mali yılın bitimini izleyen 12. ayın sonuna
kadar ana merkezin bulunduğu ülkenin vergi idaresine
sunulacaktır. 2016 yılı için en geç rapor sunma tarihi: 31.12.2017.
162
Raporlama için Gerekli Veriler
Şirketlerin CbCR sürecinde karşılaşabileceği zorluklar
Girdiler
Veri kaynağı & Veri oluşturma
• Veriyi nerede ve nasıl bulurum?
• Daha fazla ve daha kaliteli veriyi nasıl
elde ederim?
• Raporlama için hangi bilgiler gereklidir?
• Grup içi işlemlerle ilgili verileri nereden
bulurum?
• Etkili şekilde veri toplamak için vergi
fonksiyonunu nasıl kullanırım?
• Farklı ülkelerden gelen verileri aynı
başlık altında nasıl toplayabilirim?
• Ticari veriler içeren sistemlerden
vergisel verileri nasıl elde ederim?
• Dönem kapanışlarında üzerimdeki
baskıyı azaltmak için ne yapabilirim?
• Verilerin hacimlerini nasıl
düzenleyebilirim?
Süreç
Çıktılar
Veri toplama
Raporlar
Hesaplama
• CbCR hakkındaki yeni
düzenlemeyle gelen
gereklilikleri nasıl sağlarım?
Konsolidasyon
• Konuyla bağlantılı veriyi nasıl
toplarım?
• Farklı kaynaklardan nasıl veri
elde ederim?
• Topladığım veriyi
düzenleyebilir ya da
zenginleştirebilir miyim?
• Hangi ek hesaplamaların
yapılması gereklidir?
• Elde ettiğim verileri nasıl
konsolide edebilirim?
• Vergi yönetimi amacıyla
neleri bilmek istiyorum?
• Konu ile ilgili oranları nasıl
hesaplarım ve nasıl
yönetime sunabilirim?
• Hazırladığım CbCR yeteri
kadar detaylı mı?
• Vergi idarelerine hangi
bilgileri, ne kadar beyan
etmeliyim?
• Vergi bilgilerimi nasıl analiz
ederim ve nasıl yönetirim?
• İş akış süreçleri nasıl
yönetirim?
163
Dört Adımda Ülke Bazında Raporlama Süreci
1
Önemli
kararlar
vermek
Yaklaşan
yükümlülükleri
stratejik planlama
yapmaya
başlayacak kadar
anlıyor musunuz?
İlave verileri
vergisel risk
yönetimi amacıyla
nasıl
kullanacaksınız?
Hangi bilgileri
paylaşacaksınız?
2
Toplu veri
Hangi veriyi
kullanacağınızı
belirleyin (UFRS,
yerel genel kabul
gören muhasebe
ilkeleri)
Hangi verinin
halihazırda var
olduğunu ve bu
veriye nasıl
ulaşılacağını saptayın.
Hangi verinin
oluşturulması
gerektiğini belirleyin
Veri toplamak için
kullanılacak teknolojik
aracı seçin
3
Takımınızı
koordine
edin
Veri toplama
sürecinde
merkezi
yaklaşım
gereklidir
Merkezi olmayan
verileri
toplayabilmek için
bir yöntem
belirleyin
Lokal takımınızın
genel süreci,
neye ihtiyaç
duyulduğunu,
sunum formatını
ve verinin nasıl
kullanılacağını
tam olarak
anladığından
emin olmak için
eğitimler
düzenleyin.
4
Etkiyi ölçün
CbCR’nin
faaliyetleriniz
üzerindeki etkisini
değerlendirmek için
veri üzerinde
çalışma yapın
Transfer
fiyatlandırması,
vergi planlaması
ve yapılandırma
yaklaşımlarınızın
geçerliliğini
değerlendirmek
için tekrar gözden
geçirin.
Stratejinizi
ihtiyaçlarınıza göre
yeniden
şekillendirin
164
BEPS: Soru & Cevap / Yorumlarınız ?
TEŞEKKÜRLER
Güler Hülya Yılmaz – [email protected]
165
Deloitte; İngiltere mevzuatına göre kurulmuş olan Deloitte Touche Tohmatsu Limited (“DTTL”) şirketini, üye firma ağındaki şirketlerden ve ilişkili tüzel kişiliklerden bir veya birden
fazlasını ifade etmektedir. DTTL ve üye firmalarının her biri ayrı ve bağımsız birer tüzel kişiliktir. DTTL (“Deloitte Global” olarak da anılmaktadır) müşterilere hizmet
sunmamaktadır. DTTL ve üye firmalarının yasal yapısının detaylı açıklaması www.deloitte.com/about adresinde yer almaktadır.
Deloitte, denetim, danışmanlık, finansal danışmanlık, risk yönetimi, vergi ve ilgili alanlarda, birçok farklı endüstride faaliyet gösteren özel ve kamu sektörü müşterilerine hizmet
sunmaktadır. Dünya çapında farklı bölgelerde 150’den fazla ülkede yer alan global üye firma ağı ile Deloitte, müşterilerinin iş dünyasında karşılaştıkları zorlukları aşmalarına
destek olmak ve başarılarına katkıda bulunmak amacıyla dünya standartlarında yüksek kaliteli hizmetler sunmaktadır. Deloitte, 225.000’i aşan uzman kadrosu ile kendini iz
bırakan bir etki yaratmaya adamıştır. Deloitte, her 5 Fortune Global 500® şirketinden 4’üne hizmet vermektedir.
Bu belgede yer alan bilgiler sadece genel bilgilendirme amaçlıdır ve Deloitte Touche Tohmatsu Limited, onun üye firmaları veya ilişkili kuruluşları (birlikte, “Deloitte Network”
olarak anılacaktır) tarafından profesyonel bağlamda herhangi bir tavsiye veya hizmet sunmayı amaçlamamaktadır. Şirketinizi, işinizi, finansmanınızı ya da mali durumunuzu
etkileyecek herhangi bir karar ya da aksiyon almadan, yetkin bir profesyonel uzmana danışın. Deloitte Network bünyesinde bulunan hiçbir kuruluş, bu belgede yer alan bilgilerin
üçüncü kişiler tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
© 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.

Benzer belgeler