1 - VergiNET
Transkript
1 - VergiNET
Vergide Güncel Gelişmeler ve Dönem Sonu Kapanış İşlemleri Semineri 13 Ocak 2016 Program Akışı 09:30 - 09:50 Kayıt ve Hafif Kahvaltı 09:50 - 10:00 Açılış Konuşması, Ahmet Cangöz, Deloitte Türkiye Vergi Hizmetleri Lideri 10:00 - 10:30 Dönem Sonu İşlemlerinde Özellikli Konular, Tolga Büyükdeğirmenci, Deloitte Türkiye Vergi Hizmetleri, Direktör 10:30 - 11:00 Risk Analiz İşlemleri ve Vergi İnceleme Konuları Çağatay Yüce, Deloitte Türkiye Vergi Hizmetleri, Kıdemli Müdür 11:00 - 11:20 Kahve Molası 11:20 - 12:00 Vergide Güncel Gelişmeler ve Dikkat Edilecek Hususlar Orhan Kahraman, Deloitte Türkiye, Vergi Hizmetleri, Ortak 12:00-12:15 BEPS ve Türkiye Güler Hülya Yılmaz, Deloitte Türkiye, Vergi Hizmetleri, Ortak 12:15 - 12:30 Soru Cevap ve Kapanış © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 2 Dönem Sonu İşlemlerinde Özellikli Konular Tolga Büyükdeğirmenci 13 Ocak 2016 3 Gündem Dönem Sonu KDV Uygulamalarında Özellikli Konular Bağış ve Yardımlar İmha Edilen Mallar Fireler ve Hurda Satışları Çalınan, Kaybolan ve Yanan Mallar Dönem Sonunda Gelen Faturalar Ciro Primleri Şüpheli Alacaklar Gider Yansıtmaları Debit Note / Credit Note Uygulamaları Kar Payı Dağıtımı © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 4 4 Dönemsonu KDV Uygulamaları Özellikli Konular Bağış ve Yardımlar İmha Edilen Mallar Fireler ve Hurda Satışları Çalınan, Kaybolan ve Yanan Mallar Dönem Sonunda Gelen Faturalar Ciro Primleri Şüpheli Alacaklar Gider Yansıtmaları © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 5 5 Dönemsonu KDV Uygulamaları Bağış ve Yardımlar 1 2 3 Vergiden istisna edilen teslimler nedeniyle yüklenilen KDV’nin indirimi mümkün değildir. Bu çerçevede indirilemeyen KDV tutarı gider olarak dikkate alınacaktır. Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunlarının ilgili maddelerinde yer alan indirim, bazı bağışlarda sınırsız olmasına karşılık, bazı bağışlarda belirli sınırlar içinde mümkün bulunmaktadır. Bu noktada tavsiyemiz bağışa ait yüklenilen KDV’nin tümünün KKEG olarak dikkate alınması, dönem sonunda ise duruma göre diğer şartların da yerine getirilmesi durumunda beyanname üzerinde ayrıca indirimin dikkate alınmasıdır. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 6 6 Dönemsonu KDV Uygulamaları Özellikli Konular Bağış ve Yardımlar İmha Edilen Mallar Fireler ve Hurda Satışları Çalınan, Kaybolan ve Yanan Mallar Dönem Sonunda Gelen Faturalar Ciro Primleri Şüpheli Alacaklar Gider Yansıtmaları © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 7 7 Dönemsonu KDV Uygulamaları İmha Edilen Mallar Zayi olan mallara ait yüklenilen ve daha önce indirim konusu yapılan KDV’nin, imha tarihini kapsayan vergilendirme dönemine ait 1 no.lu KDV beyannamesinin “İlave Edilecek KDV” satırına dahil edilmek suretiyle indirim hesaplarından çıkartılması gerekmektedir. Bu şekilde indirim konusu yapılamayan katma değer vergisi ise takdir komisyonu kararının tebliğ edildiği dönemde Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunları çerçevesinde gider olarak dikkate alınabilecektir. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 8 8 Dönemsonu KDV Uygulamaları Özellikli Konular Bağış ve Yardımlar İmha Edilen Mallar Fireler ve Hurda Satışları Çalınan, Kaybolan ve Yanan Mallar Dönem Sonunda Gelen Faturalar Ciro Primleri Şüpheli Alacaklar Gider Yansıtmaları © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 9 9 Dönemsonu KDV Uygulamaları Fireler ve Hurda Satışlarının KDV İndirimine Etkisi 113 nolu KDV tebliğinin sonuçlarının değerlendirilmesi Hurda veya firenin değeri yoksa (sıfır ise) KDV düzeltilecek Hurda veya firenin ekonomik değeri varsa KDV düzeltilmeyecek Kısmi değer kayıplarında düzeltme yapılmayacak © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 10 10 Dönemsonu KDV Uygulamaları Özellikli Konular Bağış ve Yardımlar İmha Edilen Mallar Fireler ve Hurda Satışları Çalınan, Kaybolan ve Yanan Mallar Dönem Sonunda Gelen Faturalar Ciro Primleri Şüpheli Alacaklar Gider Yansıtmaları © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 11 11 Dönemsonu KDV Uygulamaları Çalınan ve Kaybolan Mallara İlişkin Değerleme Çalınan veya kaybolan malların zarar yazılabileceğine dair vergi kanunlarında herhangi bir hüküm bulunmamaktadır. Çalınan veya kaybolan malların kıymeti düşen emtia olarak değerlenmesi ve vergi matrahı ile ilişki kurulması da mümkün değildir. Çalınan ve kaybolan mallar işletme için sermayede vukua gelen bir eksilme olarak kabul edilmekte ve Gelir Vergisi Kanunu’nun 88. maddesi uyarınca gider olarak dikkate alınamamaktadır. Çalınan veya kaybolan malları mükellefler polis kayıtları vb. belgeler ile kanıtlanabiliyorsa, çalınan mallar maliyet bedeli üzerinden kanunen kabul edilmeyen gider olarak kaydedilmelidir. Çalınma olayının polis kayıtları vb. kayıtlar ile kanıtlanamaması halinde ise çalınan malın emsal satış bedeli ile değerlenerek işlem yapılması gerekmektedir. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 12 12 Dönemsonu KDV Uygulamaları Özellikli Konular Bağış ve Yardımlar İmha Edilen Mallar Fireler ve Hurda Satışları Çalınan, Kaybolan ve Yanan Mallar Dönem Sonunda Gelen Faturalar Ciro Primleri Şüpheli Alacaklar Gider Yansıtmaları © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 13 13 Dönemsonu KDV Uygulamaları Dönem Sonunda Geç Gelen Faturalar Belge Tarihi Faturada Yer Alan Hizmetin Sağlandığı Dönem (vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılı) 2015 2015 2016 2016 (***) 2015 Faturanın Kanuni Defterlere Kaydedildiği Dönem Etkiler KDV Gelir / Kurumlar Vergisi 2015 2016 Yok Yok 2015 KDV, indirim KDV olarak dikkate alınabilecektir. 2016 Kurumlar vergisi KDVK'nun 29/3. maddesi (*) ve KDV Uygulama beyannamesinde, matrah Genel Tebliği’nin 3.1.3.4. maddesinde (**) yer alan ile beraber KDV'si diğer açıklamalar gereği belgede yer alan KDV'nin indirim olarak dikkate indirilmesi mümkün değildir. alınabilir Vergi matrahının tespitinde KKEG olarak dikkate alınmalıdır. KDVK'nun 29/3. maddesi (*) ve KDV Uygulama Genel Tebliği’nin 3.1.3.4. maddesinde (**) yer alan açıklamalar gereği belgede yer alan KDV'nin indirilmesi mümkün değildir. Vergi matrahının tespitinde KKEG olarak dikkate alınmalıdır. 2016 2016 Mali idarenin vermiş olduğu çeşitli muktezalarda, bir önceki yılın Aralık ayında tüketilen su, elektrik ve doğalgaz bedelleri ile satın alınan haberleşme (telefon) hizmetlerine ait faturaların KDV'lerinin söz konusu belgelerin defterlere kaydedildiği Ocak vergilendirme döneminde indirim konusu yapılabileceği görüşünün benimsendiği görülmektedir Yok Yok Yok * KKDVK 29/3. madde :İndirim hakkı vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılı aşılmamak şartıyla, ilgili vesikaların kanuni defterlere kaydedildiği vergilendirme döneminde kullanılabilir. **KDV Uygulama Genel Tebliği’nin 3.1.3.4. maddesi :“Vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılı içerisinde kanuni defterlere kaydedilmeyen fatura ve benzeri belgelerde yer alan KDV tutarlarının indirimi ve iade hesabına dahil edilmesi mümkün değildir.” *** Bir önceki yılın Aralık ayında tüketilen su, elektrik ve doğalgaz bedelleri ile satın alınan haberleşme (telefon) hizmetlerine ait faturalar © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 14 Dönemsonu KDV Uygulamaları Özellikli Konular Bağış ve Yardımlar İmha Edilen Mallar Fireler ve Hurda Satışları Çalınan, Kaybolan ve Yanan Mallar Dönem Sonunda Gelen Faturalar Ciro Primleri Şüpheli Alacaklar Gider Yansıtmaları © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 15 15 Ciro Primi Genel Uygulama Fatura ve benzeri belgelerde ayrıca gösterilmeyip, yıl sonlarında, belli bir dönem sonunda ya da belli bir ciro aşıldığında (satış primi, hasılat primi, yıl sonu iskontosu gibi adlarla) yapılan iskontolar esas itibariyle, asıl işleme ilişkin KDV matrahının değişmesi sonucunu doğurmaktadır. Dolayısıyla, KDV matrahında değişikliğin vuku bulduğu durumlarda KDV Kanununun 35 inci maddesine göre düzeltme yapılması gerekmektedir. Bu itibarla, fatura ve benzeri vesikalarda gösterilmeyip belli bir dönem sonunda ya da belli bir ciro aşıldığında yapılan iskontolar nedeniyle KDV matrahında değişiklik vuku bulduğu hallerde düzeltme işlemi, alıcı tarafından satıcı adına bir fatura ve benzeri belge düzenlenmek ve bu amaçla düzenlenecek belgede, KDV matrahında değişikliğe neden olan iskonto tutarına ilk teslim veya hizmetin yapıldığı tarihte bu işlem için geçerli olan KDV oranı uygulanmak suretiyle yapılacaktır. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 16 16 Dönemsonu KDV Uygulamaları Özellikli Konular Bağış ve Yardımlar İmha Edilen Mallar Fireler ve Hurda Satışları Çalınan, Kaybolan ve Yanan Mallar Dönem Sonunda Gelen Faturalar Ciro Primleri Şüpheli Alacaklar Gider Yansıtmaları © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 17 17 Şüpheli Alacak Uygulamaları Danıştay Kararı Ankara 1. Vergi Mahkemesinin gerekli şartları taşıyarak şüpheli alacak kapsamına giren bir alacak için alacağın şüpheli hale geldiği dönemde karşılık ayrılabileceği, aksine yaklaşımın mükellefleri en çok kâr sağladıkları yılda şüpheli alacak karşılığı ayırma yoluna iteceği varsayımıyla şüpheli alacağın şüpheli hale geldiği dönemde ayrılabileceğine karar verilmiştir. Danıştay 4. Dairesi’nin (Esas No: 2010/3320 Karar No: 2014/805), VUK’ta alacakların şüpheli hale geldiği tarihte karşılık ayrılmasını zorunlu kılan bir düzenleme bulunmadığından, söz konusu alacaklar için şüphelilik halinin devam ettiği sürece karşılık ayrılabileceği hakkında kararı bulunmaktadır. Önemli olan alacağın maddede gösterilen niteliklere sahip olup olmadığı hususudur. Dönemin değişmesiyle alacağın şüpheli olma niteliğini kaybettiğinin kabulü kanunda öngörülmeyen, bu nedenle de kanunla tanınan bir hakkın kullandırılmaması anlamına gelecektir. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 18 18 Şüpheli Alacak Uygulamaları Gelir İdaresi Başkanlığı’nın 11.09.2015 tarihli özelgesi Özelgede, mükellef kurum 2014 yılı içinde gerçekleşen mal satışlarından kaynaklanan alacaklara karşılık almış olduğu 2014 ve 2015 yılları vadeli çeklerin şüpheli duruma düşmesi üzerine Aralık/2014 ayı içerisinde Asliye Hukuk Mahkemesinde dava açarak icra takibi başlattığı belirtilerek, çeklerin vadelerinin 2014 ve 2015 yılları olması dolayısıyla şüpheli alacaklar karşılığının ne şekilde ayıracağı konusunda bilgi talep etmiştir. Karşılıksız çıkan çekin karşılıksız çıktığına ilişkin kaydın yapıldığı dönem itibariyle dava veya icra takibine başlanılması gerekmekte olup, bu dönemde karşılık ayrılmayan alacaklar için müteakip yıllarda karşılık ayrılması mümkün değildir. İVDB, buna göre, tahsil kabiliyeti olmadığından dolayı dava safhasında bulunan 2014 vadeli çeklerinize ilişkin alacağınız için alacağın şüpheli hale geldiği yılda, Vergi Usul Kanununun 323 üncü maddesine göre şüpheli alacak karşılığı ayrılması gerektiğini, bu yılda karşılık ayrılmaması durumunda sonraki yıllarda karşılık ayrılması mümkün olmadığını belirtmiştir. Öte yandan; ileri tarihli düzenlenen çeklerin üzerinde yazılı düzenleme tarihinden önce dava açılması veya icra takibi yapılması mümkün olmadığından, söz konusu düzenleme tarihinden önce bu çeklerden kaynaklanan alacakların şüpheli alacak kapsamında değerlendirilmesi de mümkün bulunmamaktadır. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 19 19 Dönemsonu KDV Uygulamaları Özellikli Konular Bağış ve Yardımlar İmha Edilen Mallar Fireler ve Hurda Satışları Çalınan, Kaybolan ve Yanan Mallar Dönem Sonunda Gelen Faturalar Ciro Primleri Şüpheli Alacaklar Gider Yansıtmaları © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 20 20 Ajanda Dönem Sonu KDV Uygulamalarında Özellikli Konular Bağış ve Yardımlar İmha Edilen Mallar Fireler ve Hurda Satışları Çalınan, Kaybolan ve Yanan Mallar Dönem Sonunda Gelen Faturalar Ciro Primleri Şüpheli Alacaklar Gider Yansıtmaları Debit Note / Credit Note Uygulamaları Kar Payı Dağıtımı © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 21 21 Debit Note – Credit Note Uygulamaları Credit Note Uygulaması 1 KDV beyannamesinde fazladan indirilen tutar, "ilave edilecek KDV" satırında beyan edilmelidir. 2 Yurt içindeki alıcı firmanın yurt dışındaki firma adına fatura düzenlemesi gerekmektedir. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 3 Düzeltme sonucu "ilave edilecek KDV" satırında beyan edilen KDV tutarının indirim hesaplarına alınması mümkün bulunmaktadır. 22 22 Debit Note – Credit Note Uygulamaları Debit Note Uygulaması KDV Gümrük Vergisi KKDF KDV Gümrük İdaresine beyan edilir. KKDF mutlaka Gümrük İdaresine beyan edilmelidir. SS KDV Vergi Dairesine beyan edilir. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 23 23 Debit Note – Credit Note Uygulamaları Debit Note Uygulaması Debit Note SS KDV Vergi Dairesine beyan edilir. Gümrük İdaresine KKDF Beyanı unutulmamalıdır. Risk: KKDF üzerinden 3 kat vergi ziyaı cezası KDV (KKDF kadar matraha ilave olur) KDV üzerinden 3 kat vergi ziyaı cezası Gecikme Faizi (Vergi Aslı Üzerinden) SS KDV ve/veya KKDF Gümrük İdaresine beyan edilir. İstisnai Kıymetle Beyan yapılmış ise İstisnai Kıymetle Beyan yapılmamış ise Gümrük tarafından kabul edilir. Pişmanlıkla Beyan edilir. Öğrenildiği ayı takip eden ayın 26’sına kadar KDV beyan edilir ve ödenir. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. Risk: KDV KKDF VZC [(KDV+KKDF)*45%] Gecikme Faizi (Vergi Aslı) 24 Ajanda Dönem Sonu KDV Uygulamalarında Özellikli Konular Bağış ve Yardımlar İmha Edilen Mallar Fireler ve Hurda Satışları Çalınan, Kaybolan ve Yanan Mallar Dönem Sonunda Gelen Faturalar Ciro Primleri Şüpheli Alacaklar Gider Yansıtmaları Debit Note / Credit Note Uygulamaları Kar Payı Dağıtımı © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 25 25 Kar Payı Dağıtımı İki farklı bilanço dönemi yaşanıyor! VUK TFRS / MSUGT Bağımsız denetim kapsamına giren şirketlerin münferit ve konsolide finansal tablolarını TFRS veya MSUGT’ne göre hazırlamakla yükümlüdürler. TFRS veya MSUGT bilançosundaki dağıtılabilir karın, VUK bilançosundaki kardan fazla olduğu ve tamamı dağıtılmak istendiği durumlar? Bağımsız denetime tabi olmayan şirketlerin bu şekilde tercih hakkı kullanarak TFRS veya MSUGT bilançosu çıkarmaları söz konusu şirketlerin bu tercih nedeniyle bağımsız denetime tabi olmalarını gerektirmez. Bağımsız denetim kapsamında olan ve olmayan tüm şirketler defterlerini Vergi Usul Kanunu’na (VUK) göre tutmak ve finansal tablolarını VUK’a göre çıkarmak zorundadır. “Düşük olan karın dağıtılması” kuralı. Sermaye Piyasası Kurulu, konuyu, halka açık anonim ortaklıklar yönünden, ancak Vergi Usul Kanunu’na göre tutulan kayıtlarda mevcut net dağıtılabilir kârdan veya diğer kaynaklardan karşılanabilen kaynaklardan (örneğin; serbest yedek akçelerden) kâr payı dağıtabilecekleri yönünde değerlendirmiştir. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 26 26 Vergi incelemeleri ve güncel konular Çağatay Yüce Ocak 2016 Ajanda Vergi denetiminde son değişiklikler ve önemi Bir firma neden vergi incelemesi için seçilir? Vergi incelemesi süreci ve vergi yargı süreci nasil işler? Vergi incelemesi sürecinde nelere dikkat etmeliyiz? Güncel vergi konuları ve kararları © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 28 Vergi denetiminde son değişiklikler ve önemi © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 29 Vergi incelemesi VUK’nun 134 ve 135. maddelerine göre; • Vergi incelemesinden maksat, ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunu araştırmak, tespit etmek ve sağlamaktır. • Vergi incelemesi; Vergi Müfettişleri, Vergi Müfettiş Yardımcıları, ilin en büyük mal memuru veya vergi dairesi müdürleri tarafından yapılır. Gelir İdaresi Başkanlığının merkez ve taşra teşkilatında müdür kadrolarında görev yapanlar her hal ve takdirde vergi inceleme yetkisini haizdir. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 30 Vergi incelemesi Yeni Vergi Denetim Sistemi • • • • 2011’de tüm vergi denetim sistemi tek çatı altında toplanarak Vergi Denetim Kurulu oluşturuldu. Farklı unvanlar taşıyan 4.000 civarındaki denetçilerin tümüne vergi müfettişi adı verildi. Maliye Bakanı sıklıkla yaptığı açıklamalarda vergi müfettişi sayısının kısa vadede 10.000’e, orta vadede ise 12.000’e çıkarılacağını vurguladı. Gerçekten de son yıllarda yapılan hızlı istihdam ile kısa vadeli hedefe yaklaşıldığını görüyoruz. Diğer bir gözlemimiz de Vergi Denetim Kurulu’nun yeni denetçileri hızla eğitime tabi tutarak sahaya sürmesidir. Kurul aynı zamanda teknolojik alt yapısını iyileştirmekte, incelemeye seçim için risk analiz metot ve araçları geliştirmektedir. Bu gelişmelerin günlük hayatımıza yansıması, daha sıklıkla ve daha çok sayıda vergi incelemesi ile karşılaşmak şeklinde olmaktadır ve olacaktır. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 31 E-denetim projesi • Vergi denetiminin yaygınlaştırılması kapsamında denetimde elektronik yöntemlerin daha yoğun kullanılması çalışmaları yapılmaktadır. Risk unsurlarının kısa sürede tespiti, Elektronik defter ve standart denetim dosyasının kullanılması, Veri transferlerinde zaman kayıplarının engellenmesi, Elektronik verilere yönelik standart test prosedürlerinin hazırlanması İncelemelerde verimlilik artışı. • Başkanlık bünyesinde gerekli altyapı ve yazılım çalışmaları devam etmektedir. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 32 Vergi incelemesi • Tüm bu değişkenlere rağmen mükellefin bu sınavdan en iyi sonuçla çıkabilmesi her zaman geçerli olan iki temel kuralın sadakatle uygulanmasına bağlıdır: − Vergi inceleme süreçlerinin tam ve doğru olarak bilinmesi, (hak ve yükümlülükler) − Vergi müfettişi – Mükellef ilişkisinin sağlıklı biçimde yürütülmesi © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 33 Bir firma neden vergi incelemesi için seçilir? © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 34 Vergi incelemesine seçilme nedenleri Bir firmanın vergi incelemesi için seçilmesinde bir çok farklı faktör rol oynayabilir. Bunlar: • Klasik İncelemeye Seçme Nedenleri − İhbar üzerine vergi incelemeleri başlatılabilir. − Vergi inceleme elemanlarının talebi (karşıt inceleme, sınırlı inceleme, görüş öneri raporları) − Sektörel ve Konusal incelemeler (yıllık denetim planı- yüksek tutarlı indirim ve istisnalar, iade incelemeleri, SMİYB incelemeleri) − Diğer regülatörlerin talepleri (Masak, SPK, BDDK , gümrük gibi) • Usulsüzlük İncelemeleri • Risk Analizi Metodu/Modeli − Her türlü bilgi, veri ve istatistiği toplamak suretiyle oluşturulan Risk Analiz Sistemi üzerinden mükelleflerin faaliyetlerinin gruplar ve sektörler itibarıyla analiz edilmesi, mukayeseler yapılması ve bu suretle risk alanlarının tespit edilmesi faaliyetidir. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 35 Vergi incelemesine seçilme nedenleri • Mevzuat − «Vergi İncelemelerinde Uyulacak Usul ve Esaslar Hakkındaki Yönetmelik»de “Risk analizi neticesinde riskli bulunmaması, ihbar ve şikâyet olmaması halinde dahi mükellefler incelemeye alınabilir.» ifadesine yer verilmiştir. − 646 Sayılı KHK Madde 20: «Kurulun görev ve yetkileri şunlardır: ……………… b) Her türlü bilgi, veri ve istatistiği toplamak suretiyle oluşturulacak Risk Analiz Sistemi üzerinden mükelleflerin faaliyetlerini gruplar ve sektörler itibarıyla analiz etmek, mukayeseler yapmak ve bu suretle risk alanlarını tespit etmek. ……… d) İnceleme ve denetim sonuçlarını izlemek, değerlendirmek ve istatistikler oluşturmak.» © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 36 Risk analiz modeli Risk Analiz Sisteminin Amacı • İncelenecek mükelleflerin seçiminde öncelikli olarak vergi kayıp ya da kaçağı riski yüksek olan mükelleflerin ve/veya sektörlerin belirlenmesi amaçlanmaktadır. • Buda göstermektedir ki: − Mali tabloların ve beyannamelerin kullanımı/doldurulması önemli hale gelmiştir − Sektörel yatay ve dikey analizler önemli hale gelmiştir − İstisna, indirim gösterim ve uygulamaları önemli hale gelmiştir − Geçmiş senelerle kıyaslamalı analizler önemli hale gelmiştir − 3. Parti bilgileri (tapu, banka, karşıt incelemeler gibi) önemli hale gelmiştir © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 37 Risk analiz modeli Risk Analiz Sisteminin İşleyişi 1. Risk Analiz Sistemi Mükellefleri Sektör, Bölge ve Büyüklük Kriterlerini Esas Alarak Tasniflemekte ve İlgili Analiz Dönemi için Sahip Oldukları Risklere Göre Puanlamaktadır. 2. Neticede Mevcut Denetim Gücü, Etkinlik ve Etkililik Kriterleri Göz Önünde Bulundurularak, Yüksek Risk Puanına Sahip Mükellefler İncelemeye Sevk Edilmektedir. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 38 Risk analiz modeli Risk Analiz Sisteminin Veri Kaynakları • Risk Analiz Sitemi için gerekli olan veriler: Mükelleflerin kendi beyanları/Mali Tablolar-Formlar-Bildirimler 3. Parti bilgileri (banka, tapu, diğer mükelleflerin beyanları vb) Önceki inceleme sonuçları Mükellef ve sektör hakkında genel bilgiler/analizler Diğer regülatörlerden gelen bilgiler (Masak, SPK, BDDK vb) © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 39 Risk analiz modeli Risk Analiz Yöntemleri • Risk Analizi genel olarak 3 farklı yöntemle yapılmaktadır: Kurallara dayalı olarak otomatik risk puanlaması yapılması Beyannameler seçilmesi üzerinden vergi denetim elemanlarınca incelemelerin Veri madenciliği veya diğer istatistiki yollarla riskli mükelleflerin tespiti (konusal analizler, yatay ve dikey sektörel analizler, geçmiş yıllar kıyaslamalı analizler) © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 40 Risk analiz modeli Risk Konuları ve Risk Puanı Toplu Alınan Veriler Toplu Alınan Veriler E-Beyan ve Bildirimler/Ba-Bs vb Tarh ve Ödeme Bilgileri Vergi Ceza Bilgileri Sektörlerden İstenen Bilgiler Tapu ve Taşınmaz Bilgileri Diğer Kurumlardan Alınan Bilgiler Riskli Mükellef Havuzu Risk Konuları ve Risk Puanı Geri Bildirim Üretilen Bilgiler Medya Takibi İhbarlar Görüş Öneri Raporları Diğer Kurum Talepleri Yatay-Dikey Analizler İnceleme Raporları (karşıt incelemeler) Vergi İncelemesi Risk Konuları ve Risk Puanı Kriterler 44 Konu 601 Senaryo İstisna ve Muafiyetlere İlişkin Analizler Satışlara İlişkin Analizler Transfer Fiyatlandırması Analizleri KDV – ÖTV Analizleri Sahte Belge & Organize Faaliyet Analizleri Karşılaştırmalı Beyan ve Bildirim Analizleri Davranış Analizleri Muhasebe Hesap Analizleri İstatistikî Analizler 41 Risk puanlama matrisi Risk gerçekleşirse vergi kaybı ne kadar olur? Riskin gerçekleşme ihtimali nedir? Riskin gerçekleşme ihtimali ile riskin gerçekleşmesi durumunda ortaya çıkacak vergi kaybı yüksek ise söz konusu riske diğer risklere nazaran daha yüksek risk puanı verilir. 42 Vergi incelemesi süreci nasıl işler? © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 43 Vergi inceleme süreci(1/2) Vergi İncelemesine Başlama ve İşe Başlama Tutanağı Tebliğ Evrakı Tam İnceleme 1 Yıl Sınırlı İnceleme 6 Ay İnceleme Süreci Defter ve Belgelerin İbrazı Bilgi Alma * Mükelleflerden * 3. Kişilerden Bilgi ve Belgelerin Toplanması/ Tartışılması Tutanak Öncesi Görüşmeler / Tartışmalar İnceleme Tutanağının İmzalanması Tarhiyat Öncesi Uzlaşma Talebi Varsa © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. Tebliğ Evrakı Tarhiyat Öncesi Uzlaşma Talebi Yoksa 44 Vergi inceleme süreci(1/2) Tarhiyat Öncesi Uzlaşma Talebi Yoksa Tarhiyat Öncesi Uzlaşma Talebi Varsa Tarhiyat Öncesi Uzlaşma Davetiyesinin Tebliği Tarhiyat Öncesi Uzlaşma Görüşmesi/Oturumu Uzlaşma Olumlu Uzlaşılan Tutarı Ödeme Süreç Vergi Dairesine Aktarılır Tebliğ Evrakı Vergi Dairesi'nden İhbarname Tebliği Tebliğ Evrakı Uzlaşma Olumsuz Vergi Dairesinden İhbarname Tebliği Tebliğ Evrakı Standart İndirim ile Ödeme (VUK 376) Tebliğ Evrakı İmza karşılığında bir örneği mükellefe tebliğ edilen belge Dava Sürecini Başlatma © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. Tebliğ Evrakı Tarhiyat Sonrası Uzlaşma Davetiyesi Tebliği Tebliğ Evrakı Tarhiyat Sonrası Uzlaşma Görüşmesi/Oturumu Tebliğ Evrakı Uzlaşma Olumlu Uzlaşılan Tutarı Ödeme Uzlaşma Olumsuz 45 Vergi yargı süreci (Şu an geçerli olan sistem) Vergi Mahkemesine Başvuru Dava konusu yirmi beş bin lirayı geçmiyorsa (Tek Hakim) Vergi Mahkemesi Kararına Karşı Kanun Yolları Bölge İdare Mahkemesi’ne İTİRAZ Dava konusu yirmi beş bin lirayı geçiyorsa (3 Hakim-Heyet) Danıştay TEMYİZ Bozma (Vergi Mahk.ne Geri Gönderir Karar Kesin Temyiz yolu kapalı Onama Karar Kesin Vergi Mahkemesi’nin UYMA kararı Vergi Mahkemesi’nin ISRAR kararı Danıştay VDDGK’na (TEMYİZ başvurusu) 46 Vergi yargı süreci (6545 sayılı kanun sonrası) Vergi Mahkemesine Başvuru Vergi Mahkemesi Kararına Karşı Kanun Yolları Dava konusu beş bin lirayı geçiyorsa Dava konusu beş bin lirayı geçmiyorsa Dava konusu yüz bin lirayı geçmiyorsa İstinaf yoluna gidilir Bölge İdare Karar kesin, Kanun yolu kapalı Karar Kesin Temyiz yolu kapalı Dava konusu yüz bin lirayı geçiyorsa Temyiz Yolu Danıştay 47 Vergi incelemesi sürecinde nelere dikkat etmeliyiz? © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 48 Vergi inceleme sürecinde dikkat edilecek noktalar 1 2 3 4 5 Haklarımızı bilelim: Vergi incelemesi başladığı andan itibaren mutlaka profesyonel yardım alın, Eğer varsa, Yeminli Mali Müşavirinize derhal haber verin. Yoksa bir mali müşavir veya avukat ile görüşün. Başlangıçta yapılan hatalar telafisi güç zararlara yol açabilir. Müfettişin yetkilerini bilelim: İnceleme elemanlarının inceleme sürecinde bazı hazırlık talepleri olacaktır. Bu taleplere cevap verirken hazırlaması güç ve zaman alacak olanlar için uygun bir süre talep edin. İlişki Yönetimi: İnceleme elemanı ile şirketten sadece bir kişinin muhatap olmasını, evrak, bilgi ve belgelerin tek elden verilmesini temin edin. Doküman Yönetimi: Fatura açıklamalarının alınan hizmeti tam yansıttığına emin olun. Doküman Yönetimi: Defter belge ibraz ederken mahsup fişlerine ek yaptığınız destekleyici belgeleri gözden geçirin. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 49 Vergi inceleme sürecinde dikkat edilecek noktalar 6 İnceleme Süreci Yönetimi: İinceleme ile ilgili önemli konularda konuyu detaylıca inceleyin karmaşık konularda bir profesyonele danışarak hareket edin. İnceleme elemanlarına vereceğiniz özellikli evrakları mutlaka önceden kontrol edin. 7 8 9 10 İnceleme tutanağını imzalamadan önce mutlaka kontrol edin. Sizden istenen ifadelere önceden hazırlıklı olun, gerekirse süre isteyin. Tutanak aşaması inceleme sürecinin en önemli aşamasıdır. Mutlaka bir profesyonelle takip edin. Tutanağa aldırmanız gereken açıklamaları ve/veya eklemeniz gereken evrakları mutlaka ekleyin. Rapor Değerlendirme Komisyonlarında dinlenme talebinde bulunun. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 50 Vergi inceleme sürecinde dikkat edilecek noktalar 11 12 13 Eleştiri konusu olayla ilgili olarak daha önce verilmiş mukteza ve/veya yargı kararı var mı mutlaka araştırın. 425 Nolu VUK tebliğinden sonra muktezaların önemi artmıştır. Ayrıca vergi inceleme esaslarını düzenleyen yönetmelikte yapılan değişiklikle inceleme sırasında vergi kanunlarına göre eleştiri konusu yapılacak hususlarla ilgili olarak inceleme elemanına özelge ibraz edilmesi durumunda, özelge inceleme tutanağına dâhil edilecektir. Uzlaşma ve ya uzlaşmama kararınızı önceden verin. Olası eleştiri konularının mali portrelerini önceden hesaplayın (gecikme faizi dahil) Özellikle Tarhiyat Sonrası Uzlaşmadan sonra dava için 15 gününüz olduğunu unutmayın. Dava dilekçesi ,cevaba cevap dilekçesinin mutlaka bir profesyonelce hazırlanması/kontrolünü sağlayın. Süreleri asla kaçırmayın © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 51 Güncel vergi konuları ve kararları © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 52 Güncel vergi konuları Management Fee (Yönetim ücreti) ödemeleri • İnceleme elemanları öncelikle bu ödemeleri gayri maddi hak saydılar ve dar mükellef stopajına tabi tuttular. • Danıştay da; Gizlilik hükümleri içerdiği, Yurt dışında kurulu yönetim şirketinin yıllardır biriktirdiği ticari bilginin aktarımı niteliği taşıdığı Royalty gibi satış tutarı üzerinden hesaplandığı gerekçesi ile bazı davalarda Maliye İdaresini haklı buldu © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 53 Güncel vergi konuları Management Fee (Yönetim ücreti) ödemeleri (devamı) • Daha sonra GİB’nın verdiği muktezalarda yönetim ücreti ödemelerinin kırılım (alınan hizmet) bazında değerlendirileceği ve stopaja tabi tutulabileceği (ÇVÖA çerçevesinde) ifade edildi. • Ancak görüşlerin sonunda bu ödemelerin Transfer Fiyatlaması (TF) yönünden Grup İçi Hizmetler kriterine göre değerlendirilmesi gerektiği ifade edildi. • Grup içi hizmetlerle ilgili olarak; Grup içi hizmetin fiilen sağlanıp sağlanmadığı, Söz konusu hizmete/hizmetlere adı geçen şirketin ihtiyacı olup olmadığı, (fayda testi) Hizmetin alınmış olması halinde hizmet bedelinin emsallere uygunluk ilkesine uygun olup olmadığının belirlenmesi gerekmektedir. Bu çerçevede yönetim ücreti ödemelerinin toptan reddedildiği ve kar dağıtım stopajına (TF çerçevesinde) tabi tutulduğunu görmekteyiz. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 54 Güncel vergi konuları Management Fee (Yönetim ücreti) örnek kararlar Management Fee Gayrimaddi Hak Değildir (Danıştay 3. Dairesi’nin 24.12.2013 tarih ve K:2013/6501 sayılı kararı) “know-how” hizmetlerinin hangi hizmetleri kapsadığına ilişkin genel kabul görmüş bir uygulamanın olmadığı, söz konusu hizmetlerin içerikleri incelendiğinde “Management Fee”; ana merkez tarafından gerçekleştirilen; müşteri bilgilerinin edinilmesi, alacak dönemlerine ilişkin mutabakat, uluslararası imalathanelerin organizasyonu, bütçe hazırlığı, veri işleme/bilişim teknolojisi, kalite yönetimi, insan kaynakları, finans ve kontrol, üretim, planlama ve kontrol hizmetlerinin …’ye anlaşma çerçevesinde satış, pazarlama, müşteriler ile temasın kurulması gibi hizmetlerin sunulmasının karşılığını oluşturduğu, söz konusu hizmetlerin teknik ve satış verimliğinin arttırılması ve maliyetlerin azaltılması açısından firmanın işlevinin iyileştirilmesinin hedeflendiği, firmanın dahili olarak bu alanlara ilişkin kendi bölümünü kurmak yerine yurt dışından sağlanan hizmetleri kullanmasının ekonomik ve işlevsel açıdan karlı olduğu, bu sayede ölçek ekonomisinin yararlanıldığı ve maliyetlerin düşürüldüğü, alınan tüm hizmetler… şirketin kendi bilgi birikimi, yetenek ve tecrübelerini kullanan kişiler ile sağlandığı,…. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 55 Güncel vergi konuları Management Fee (Yönetim ücreti) örnek kararlar (devamı) Management Fee Gayrimaddi Hak Değildir (Danıştay 3. Dairesi’nin 24.12.2013 tarih ve K:2013/6501 sayılı kararı) (Devamı) ….söz konusu hizmetlerin “know- how” hizmeti olarak değerlendirilmesinin mümkün olmadığı sonucuna varıldığından aksi düşünceyle mükellef kurumun yurt dışında mukim firmalardan almış olduğu söz konusu hizmetler karşılığı yapmış olduğu ödemeler know how ödemeleri kabul edilerek yapılan tarhiyatta hukuka uyarlık bulunmadığı” © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 56 Güncel vergi konuları Management Fee (Yönetim ücreti) örnek kararlar (devamı) Management Fee Gayrimaddi Haktır (Danıştay 4. Dairesi’nin 24.10.2013 tarih ve K:2013/7010 sayılı kararı) «reklam sektöründe faaliyet gösteren davacı şirketin dahil olduğu grup şirketleri olan Hollanda'da mukim … Holdings B.V., İngiltere'de mukim … Ltd., A.B.D.'de mukim … USA Inc. ve Fransa'da mukim Publicis Conseil ile imzaladığı danışmanlık hizmet sözleşmesi ve bölgesel yönetim bedeli sözleşmesi kapsamında aldığı hizmetlerin, ticari alanda belli büyüklüğe erişmiş olan adı geçen şirketlerin, tecrübeyle sahip olduğu ticari bilgi birikiminin davacı şirkete bir bedel karşılığında kullandırılmasına ilişkin olduğu, dolayısıyla danışmanlık hizmet ücreti, yönetim katkı bedeli ve müşteri koordinasyon ücreti adı altında ödenen bedellerin gayrimaddi hak bedeli kapsamında değerlendirilmesi gerektiğinden kurumlar vergisi tevkifatına tabi olduğu» © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 57 Güncel vergi konuları Management Fee (Yönetim ücreti) örnek kararlar Management Fee Ödemesi Ticari İhtiyaca İlişkin Değildir. (Danıştay 4. Dairesi’nin 26.06.2013 tarih ve K:2013/5352 sayılı kararı) «Düzenlenen faturalarda açıklayıcı bilgilere ve her bir hizmet türüne ilişkin ayrıntılara yer verilmediği, sözleşmede esasen hizmet olarak ifade edilemeyecek nitelikte olan hükümet mercileri ile ilişkiler ve endüstriyel ve halkla ilişkiler gibi soyut kavramların yer aldığı, düzenlenen bütün faturaların aynı içerik ve formatta olması ve maddi hataların ve içerik hatalarının bulunması aslında söz konusu faturaların verilen bir hizmet karşılığı değil, sözleşmenin bir gereği olarak ve bir prosedürü tamamlamak amacıyla düzenlendiğini gösterdiği, davacı ile imzalanan ve raporda bahsi geçen tüm sözleşmelerin fesih başlıklı bölümlerinde …. Grubu ile … Grubu’nun davacı nezdindeki hisse oranının %50’nin altına düşmesi halinde sözleşmenin fes olunacağının belirtilmesinin davacının aslında bu hizmetlere ihtiyaç duymadığını ve bu hizmetlerin almadığını dava dilekçesi ekinde fiilen hizmet alındığının ispatı amacıyla bir kısım belgeler sunulmuş ise de, söz konusu belgelerin ispat edici vesika olarak kabulü mümkün olmadığı, sözleşme kapsamında verilmesi gereken pek çok hizmete ilişkin olarak davacı tarafında hiçbir bilgi ve belge sunulamadığı, bu nedenle, söz konusu sözleşmeler kapsamında ödenen tutarların gider kaydından çıkarılması suretiyle yapılan vergi ziyaı cezalı kurumlar vergisinde hukuka aykırılık bulunmadığı» © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 58 Güncel vergi konuları Yabancı faturalar • Yurt dışından alınan hizmetlere yönelik faturaların sorumlu sıfatıyla KDV ve Stopaj durumu incelenmektedir. • Özellikle 2 no’lu KDV beyanına konu hizmetlerin sorgulanmaktadır. (Risk analiz modeli konularından biridir) • Mukimlik belgesi mutlaka aranmalıdır © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. stopaj durumu 59 Güncel vergi konuları Kiralama KDV açısından da ticaret sayılıyor • Kiralama KDVK’nunda sayılmamasına rağmen kiralama ile değerlendirilen taşınmazlar için ticaret sayılabiliyor. Maliyenin son dönemlerdeki yorumu (KDV Uygulama Genel Tebliği) kiralama suretiyle değerlendirilen taşınmazlar için de ticaretini yapıyor sayması yönünde. Teknik iflastaki şirketlerin aktifteki varlıklarının veya şirketin kendisinin değerlenip fon oluşturulmasına izin verilmiyor • Maliye Bakanlığı muktezalarında bu tip fon oluşumlarının ancak dip notlarda yapılabileceği ifade edilmiştir. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 60 Güncel vergi konuları Faizsiz borca emsal KDV den sorumlu sıfatıyla KDV isteniyor • • • • • Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı’nın 07.04.2012 tarihli muktezasında, yurt dışından alınan borç için faiz ödenmese bile KDVK nun 27/3. maddesi uyarınca emsal bedel üzerinden sorumlu sıfatıyla KDV ödeneceği belirtilmiştir. (stopaj için hesaben nakden ödeme olmadığı, tahakkuk atılmadığı için bir risk öngörülmemiştir) Bu muktezanın akabinde bu yönde incelemeler yapılmış, Vergi Mahkemesi aşaması kazanılmış temyiz aşaması devam etmektedir. Bir başka müşterimizde faizleri zamanında ödenen (ve vergisel yükümlükleri yerine getirilen) ancak ana para ödemesi yaklaşık 10 yıllık yapılmamış ortaktan alınan borcun artık sermaye haline geldiği, KVK’nun 11. maddesinde yer alan öz sermaye üzerinden ödenen veya hesaplanan faizler gider yazılamaz hükmünden hareketle faiz ve kur farkının gider yazılamayacağı ifade edilmiştir. Bu keyze sermaye niteliğine bürünen borçlanmaların örtülü sermaye müessesesi çerçevesinde değerlendirilmesi gerektiği unutulmuştur. Bu tip borçlanmalar için sermaye haline geldiği iddia edilse bile aynı kanunun 12. maddesi çerçevesindeki borçlanmaların örtülü sermaye sayılmayacağı belirtilmektedir Görüldüğü üzer faiz hesaplarsanız farklı değerlendirme, hesaplamazsanız farklı 61 değerlendirme söz konusu olabilmektedir. Güncel vergi konuları Geç beyan edilen/ettirilen 2 nolu KDV nin indirimi • 117 Nolu KDV Genel Tebliği ile 49 Nolu KDV Genel Tebliğinin B bölümü yürürlükten kaldırıldığı için 2 nolu KDV ye yönelik olarak sonradan ikmalen veya resen yapılan KDV tevikatlarının ve hatta pişmanlıkla beyan edilen 2 no’lu KDV nin 1 no’lu KDV de indirilip indirilmeyeceği açık değildir. Eskiden beyan döneminde izin veriliyordu. Verilen muktezalar olumsuzdur. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 62 Güncel vergi konuları Sat-Geri Kiralama İşlemlerinde Yüklenilen KDV İndirilemeyecektir • Sat-geri kiralama işlemlerine getirilen Kurumlar Vergisi ve KDV istisnaları olmakla birlikte KDV açısından getirilen istisna (KDVK madde 17/4-y) kısmi istisna olması sebebiyle yüklenilen KDV indirim konusu yapılamayacaktır. Hatta kurumlar vergisi istisnasından da yararlanılması halinde indirilemeyen KDV’nin KKEG olarak dikkate alınması söz konusudur. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 63 Güncel vergi konuları İlginç bir temsil ağırlama gideri • GİB’nın 20.08.2013 tarihli muktezasında, yurt dışı müşterilerinin ziyaretlerinde kulüp maçlarını stadda izleme isteklerini dile getirmeleri nedeniyle 3 spor kulübünden (Galatasaray, Fenerbahçe, Beşiktaş) loca kiralanmasının düşünüldüğü belirtilerek, söz konusu localar için ödenecek kira bedellerinin temsil ve ağırlama gideri olarak indirim konusu yapılıp yapılamayacağı konusunda Başkanlığımız görüşü sorulmuş; • “Yurt dışından gelen müşterilerinizin bazı takımların maçlarını staddan izleyebilmeleri için loca kiralanması nedeniyle ödenecek kira bedelleri, ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi esnasında yapılan bir harcama ve gider unsuru gibi görünmekle beraber geliri doğuran olayla açık ve güçlü bir illiyet bağı mevcut değildir. • Bu hüküm ve açıklamalara göre, şirketinizin yurt dışı müşterilerinin talepleri doğrultusunda stad locaları kiralanması nedeniyle ödenecek kira bedelleri, kurum kazancınızın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan genel gider olarak kabul edilmeyecektir” denmiştir. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 64 Güncel vergi konuları Zarar telafi fonu davaları • Zarar telafi fonu konusu (TTK 376) önce bazı şirketlerde yapılan incelemelerle başlamış. Bu fona «pazarda tutundurma hizmeti» karşılığı gelen para adı verilerek kurumlar vergisi ve KDV istenmiştir. • Maliye Bakanlığı’nın 01.06.2012 ve 12.02.2013 tarihli görüşlerinde ise, Sermaye tamamlama fonunun gelir addedilmesi gerektiği Türkiye’deki firmanın faaliyetinin kesintiye uğramaması için aktarılan bedellerin hem kurumlar vergisine hem KDV ne tabi olduğu ifade edilmiştir. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 65 Güncel vergi konuları Zarar telafi fonu davaları (devamı) • İstanbul 3. Vergi Mahkemesi’nin 23.11.2012 tarihli kararında; • Türkiye’deki pazar payının arttırılması hizmeti sunduğu iddia edilmiştir. Ancak davacı, şirket, perakende mağazacılık sektöründeki rakip firmalara karşı mevcut pazar payının korunması ve Türkiye pazarında tutunma amacıyla 2006 ve 2007 yıllarında agresif büyüme kararı alarak mağaza sayısını artırmış, piyasada tutunabilmek için daha fazla pazarlama, satış ve dağıtım giderlerine katlanarak zarar etmiştir. • Bu paraların gönderilmemesi halinde davacı şirket hakkında Türk Ticaret Kanunu’nun 324’üncü maddesi hükmünün uygulanacağı hususunda tartışma bulunmamaktadır. Dolasıyla , “ zarar telafi fonu” bedellerinin ve daha sonra sermayeye ilave edilmiş olan sermaye avanslarının davacı şirket açısından gelir olarak kabulüne olanak bulunmadığından, ana şirket tarafından gönderilen ve zarar telafi fonuna aktarılan söz konusu tutarların davacı şirketin KDV matrahlarına ilave edilmesinde-kurum kazancına ilave edilmesinde hukuka uygunluk bulunmamaktadır. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 66 Güncel vergi konuları Kiracının kiraladığı arsa üzerine bina inşa etmesi • • • Vergi İdaresi kiralanan arsa üzerine inşa edilen bina için katlanılan maliyetleri şirket açısından özel maliyet olarak kabul ediyor, Binanın kira süresi sonundaki emsal bedelini ise mal sahibi tarafından kiralamanın bittiği yılda elde edilmiş gayrimenkul sermaye iradı olarak değerlendiriyordu. Yeni Uygulama: − Şirket, bina harcamalarına uygun kâr marjı ilave ederek mal sahibine KDV’li fatura düzenleyecek, fatura bedeli ile harcamalar arasındaki fark kurum kazancına dahil edilecek, − Fatura kaynaklı alacak tutarı peşin ödenen kira olarak kabul edilerek sözleşme süresi içinde eşit tutarlar ile kira gideri olarak dikkate alınacak, − Her ay alacaktan mahsup edilerek gider yazılan kira tutarı arsa sahibi gerçek kişi ise gelir vergisi tevkifatına konu olacak ve beyan sınırını aşıyor ise arsa sahibi tarafından gayrimenkul sermaye iradı olarak beyan edilecek © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 67 Vergide Güncel Gelişmeler ve Dikkat Edilecek Hususlar Orhan Kahraman 13 Ocak 2016 68 Vergide Güncel Gelişmeler ve Dikkat Edilecek Hususlar I. 64. Hükümet Eylem Planında Yer Alan Vergi Konuları II. Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı III. Vergi Usul Kanunu Tasarısı IV. Uygulama Süreleri 31.12.2015 Tarihinde Sona Eren Yasal Düzenlemelerin Uzatılması V. E-Fatura, E-Defter, E-Arşiv, E-Tebligat Uygulamaları VI. Sermaye Şirketlerinin Nakit Sermaye Artırımlarına Teşvik Getiren Kurumlar Vergisi Düzenlemesi VII. 459 Sıra No.lu VUK Genel Tebliği ile Getirilen Düzenleme © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 69 64. Hükümet Eylem Planında Yer Alan Vergi Konuları Hükümetin 2016 yılında yapmayı planladığı eylemler bir takvime bağlanarak, 10 Aralık 2015 tarihinde “64. Hükümet 2016 Yılı Eylem Planı”yla kamuoyuna açıklanmıştır. Planda 2016 yılında yapılacak eylemler, 3 aylık, 6 aylık ve yıllık bazda listelenmiştir. 1. BSMV istisnası 2. KDV oranlarında değişiklik 3 ay içerisinde (21 Aralık 2015 – 21 Mart 2016) 3. Rant vergisi ile ilgili düzenlemeler yapılması 4. Yeni iş kuran gençlere üç yıl boyunca gelir vergisi muafiyeti sağlanması 1. Vergi beyannameleriyle sosyal güvenlik bildirgeleri birleştiriliyor 2. Enerji verimliliğini teşvik edecek vergisel düzenlemeler 6 ay içerisinde 3. Serbest bölgelerin cazibesi artırılacak (21 Aralık 2015 - 21 Haziran 2016) 4. Gelir ve kurumlar vergisi kanunlarının birleştirilmesi 5. Vergi usul kanununun güncellenmesi 6. Mali mevzuatta yer alan dönemsel artışları belirli bir göstergeye bağlayan tüm düzenlemelerin gözden geçirilmesi 1 yıl içerisinde (21 Aralık 2015 - 21 Aralık 2016) 1. Damga vergisi kanununun gözden geçirilerek yenilenmesi 2. Dahilde işleme rejiminin gözden geçirilmesi © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 70 64. Hükümet Eylem Planında Yer Alan Vergi Konuları 3 ay içerisinde (21 Aralık 2015 – 21 Mart 2016) 1) BSMV istisnası Planlanan: İmalat sanayii makine-teçhizat yatırımlarının finansmanında BSMV istisnası getirilmesi. Sonuçlanan: Ocak 2016 tarihli ve 29580 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 6655 sayılı Kanun ile sanayi işletmelerince makine ve teçhizatın finansmanı amacıyla kullanılan kredilere BSMV istisnası getirilmiştir (6802 sayılı Gider Vergileri Kanunu’nun 29. maddesine eklenen (z) bendi). 2) KDV oranlarında değişiklik Planlanan: Yemde ve gübrede KDV’nin kaldırılması. Sonuçlanan: 1 Ocak 2016 tarihli ve 29580 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2015/8353 sayılı Bazı Mallara Uygulanacak Katma Değer Vergisi Oranlarının, Özel Tüketim Vergisi Oran ve Tutarlarının ve Tütün Fonu Tutarlarının Belirlenmesi Hakkında Karar ile bazı hayvan yemleri, hammaddeleri ve gübrelerde KDV oranı % 8’den % 1’e indirilmiştir. Tasarı: Yem ve gübre teslimlerinin KDV’den istisna tutulmasını öngören kanun tasarısı 6 Ocak 2016 tarihinde TBMM’ye sunulmuştur. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 71 64. Hükümet Eylem Planında Yer Alan Vergi Konuları 3) Rant vergisi ile ilgili düzenlemeler yapılması Planlanan: Plan’da eylemden sorumlu olan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı idaresinde, Maliye ve İçişleri Bakanlıkları ile Hazine Müsteşarlığı ve Belediyeler Birliği ile irtibat halinde 21 Mart 2016’ya kadar “imar planı değişiklikleri sonucunda ortaya çıkan değer artışının belli bir oranının kamu payı olarak tahsil edilmesini sağlayacak mevzuat çalışması yapılacağı” vurgulanmıştır. Değerlendirme: Detayları henüz belli olmamakla beraber düzenlemenin, "Gelir Vergisi Kanunu" kapsamında düzenlenen "değer artışı" dışında yapılacağı anlaşılıyor. Amaç, yerel yönetimleri kaynaklarının artırılmasına yönelik olduğundan; Belediye Gelirleri Kanunu, Emlak Vergisi Kanunu ve İmar Kanunu'nda değişiklikleri gerçekleştirilerek bu aksiyon hayata geçirilecektir. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 72 64. Hükümet Eylem Planında Yer Alan Vergi Konuları 4) Yeni iş kuran gençlere üç yıl boyunca gelir vergisi muafiyeti sağlanması Planlanan: Girişimciliği teşvik etmek amacıyla ticari, zirai ve mesleki faaliyeti nedeniyle ilk defa gelir vergisine tabi olan 29 yaşını doldurmamış tam mükellef gerçek kişiler için bir vergi kredisi sağlanmaktadır. Buna göre, bu kişilerin talepleri halinde, faaliyete başladıkları vergilendirme döneminden itibaren üç vergilendirme dönemi boyunca elde ettikleri kazançlarının asgari ücretin yıllık brüt tutarına isabet eden kısmı üzerinden vergi tarifesinin ilk dilimine uygulanan orana isabet eden verginin bu kişilerin kazançları üzerinden hesaplanan vergiden mahsup edilmesi öngörülmektedir. Ancak, mahsup edilecek kısmın fazla olması halinde iade yapılmayacağı ayrıca belirtilmektedir. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 73 64. Hükümet Eylem Planında Yer Alan Vergi Konuları Tasarı 1: Mevcut GVK Mükerrer 20. maddesi değiştirilerek bazı şartların sağlanması halinde üç yıllık muafiyet getiriliyor (değişiklik tasarısı 6 Ocak 2016’da meclise sunulmuştur). Tasarı 2: Söz konusu muafiyet yeni GVK tasarısında da 83. madde olarak yer alıyor. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 74 64. Hükümet Eylem Planında Yer Alan Vergi Konuları 6 ay içerisinde (21 Aralık 2015 - 21 Haziran 2016) 1) Vergi beyannameleriyle sosyal güvenlik bildirgeleri birleştiriliyor Planlanan: 21 Haziran 2016’ya kadar, mükellefler tarafından vergi dairelerine verilen beyannameler ile Sosyal Güvenlik Kurumu’na verilen bildirgelerin tek bir platform üzerinden birleştirileceği anlaşılıyor. Değerlendirme: Bu adım sayesinde hem verilecek beyanname sayısı ve bürokrasinin azalacağını hem de mükelleflerin üzerindeki yükün hafifleyeceğini öngörmek mümkün. 2) Enerji verimliliğini teşvik edecek vergisel düzenlemeler Planlanan: Mevcut vergi mevzuatı gözden geçirilerek enerji verimliliğini teşvik eden vergisel düzenlemeler yapılacaktır. Sanayide ve evlerde kullanılan elektrikli araçlar ile ulaşım araçlarında uygulanan vergi oranları enerji verimliliği açısından gözden geçirilecektir. Değerlendirme: Bu kapsamda ÖTV Kanunu'nda "enerji verimliliği" sağlayan "elektrikli araçlar" ile "ulaşım araçları" vergi oranları daha uygun hale getirilerek teşvik edilecektir. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 75 64. Hükümet Eylem Planında Yer Alan Vergi Konuları 3) Serbest bölgelerin cazibesi artırılacak Planlanan: 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanununda stratejik, büyük ölçekli veya öncelikli yatırımlara yönelik gerekli değişiklikler yapılacaktır. Değerlendirme: Önemli uluslararası yatırımların ülkemize çekilmesi ve ihracatın arttırılması bağlamında büyük önemi haiz olan serbest bölgelerin yapılandırması konusunda geç kalmakta olduğumuz bile söylenebilir. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 76 64. Hükümet Eylem Planında Yer Alan Vergi Konuları 4) Gelir ve kurumlar vergisi kanunlarının birleştirilmesi Planlanan: Kamu finansmanını sağlam temellere dayandıran, katma değeri yüksek üretimi destekleyen, uluslararası iyi uygulama örnekleri ışığında; mükellef odaklı, etkin, verimli ve adil bir vergi sistemi oluşturulması amacıyla gelir ve kurumlar vergisi kanunları birleştirilerek yeni bir Gelir Vergisi Kanunu çıkarılacaktır. Değerlendirme: Yeni Kanun ile vergi tabanının genişletilmesi, kayıt dışılıkla mücadele ve denetimin daha etkin hale getirilmesi, vergi idaresinin uygulama kapasitesi ve bilişim altyapısının geliştirilmesi ve kaçakçılıkla mücadelede kurumlar arası işbirliğinin artırılması hedeflenmektedir. Bu kapsamda G-20 girişimi sonucu "BEPS" veya "Vergi Matrahı Aşındırması ve Kar Aktarımı" ile belirlenen aksiyonlara uyumlu düzenlemeler yapılacağı kanaatindeyiz. Tasarının tarihsel gelişimi: Maliye Bakanlığı’nca hazırlanarak Bakanlar Kurulu ile kabul edilen yeni «Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı» 12 Haziran 2013 tarihinde TBMM’ne sunulmuştu. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 77 64. Hükümet Eylem Planında Yer Alan Vergi Konuları 5) Vergi usul kanununun güncellenmesi Planlanan: Vergi Usul Kanununun uluslararası standartlara ve modern vergi ilkelerine uygun bir yapıya kavuşması sağlanacaktır. Bu kapsamda Tasarı, basitlik ve sadeliği, vergiye uyum maliyetinin azaltılmasını, mükellef haklarının gözetilmesini, uyuşmazlıkların kısa sürede çözülmesini, vergi cezalarının gönüllü uyumu artıracak şekilde caydırıcı bir yapıya kavuşturulmasını esas alacaktır. 6) Mali mevzuatta yer alan dönemsel artışları belirli bir göstergeye bağlayan tüm düzenlemelerin gözden geçirilmesi © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 78 64. Hükümet Eylem Planında Yer Alan Vergi Konuları 1 yıl içerisinde (21 Aralık 2015 - 21 Aralık 2016) 1) Damga vergisi kanununun gözden geçirilerek yenilenmesi Planlanan: Yatırımları daha fazla teşvik edebilmek amacıyla, ekonomik ve malî etkileri dikkate alınarak, 488 sayılı Damga Vergisi Kanununun bazı hükümleri ve uygulamaları gözden geçirilerek yenilenecektir. Değerlendirme: Kanunda yapılması gereken en önemli devrim damga vergisi uygulamasında her bir kağıt için yıllık olarak belirlenen "üst limit" uygulamasının makul bir seviyeye indirilmesi olmalıdır. Çünkü mevcut uygulamada bir sözleşmede tutar bulunması halinde damga vergisi yükü yaklaşık % 1'e denk gelmektedir. Bütçe içerisinde 11-13 milyar TL civarında bir ağırlığı olan Damga Vergisi’nin revizyonunun -mali dengeler bağlamında- kolay olmayacağını belirtmeliyiz. Ancak yapılacak revizyonun yaratacağı ekonomik kazanımlarının (yatırımları teşvik, kayıt dışı sözleşmelerde azalma vb.) mali kayıplardan kat kat fazla olacağını da gözden uzak tutmamak gerekiyor. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 79 64. Hükümet Eylem Planında Yer Alan Vergi Konuları 2) Dahilde işleme rejiminin gözden geçirilmesi Planlanan: Yurt içi üretime zarar vermemek hususu esas alınarak ve konuyla ilgili tüm paydaşların görüş ve önerileri dikkate alınarak Rejim gözden geçirilecek ve gerekli düzenlemeler yapılacaktır. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 80 Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı Genel Bakış • Gelir Vergisi Kanunu ve Kurumlar Vergisi Kanunu “Gelir Vergisi Kanunu” olarak tek çatı altında toplanıyor. • Tasarı toplamda 1 adet geçici madde olmak üzere toplamda 92 maddeden oluşmaktadır. • Bazı istisnalar kaldırılıyor, bazıları ise daraltılıyor. • Gelir ve kurumlar vergisi oranları değiştirilmiyor. • Mükellef ve vergi idaresi arasında uyuşmazlık yaratan bazı konular idarenin görüşü yönünde sağlam yasal zemine kavuşturuluyor. • Gelir Vergisi Kanununun Geçici 67. maddesinde yer alan menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının vergilendirilmesine yönelik düzenleme tüm unsurları ile birlikte kalıcı hale getiriliyor. • Beyanname veren mükellef sayısının artırılmasına yönelik düzenlemeler yapılıyor. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 81 Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı Ana Hatları İtibarıyla Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı 1) Gelir Vergisi Kanunu ve Kurumlar Vergisi Kanununun “Gelir Vergisi Kanunu” altında birleştirilmesi öngörülmektedir. (Madde 1) 2) Tasarı ile özel inşaat işlerinden doğan kazancın nasıl vergilendirileceği açıklanmaktadır. (Madde 14) Özel inşaat işlerinde başkasının arsası üzerinde yapılan taşınmaz inşa faaliyetinin, şüpheye yer bırakmaksızın ticari kazanç hükümlerine tabi olacağına yönelik düzenleme yapılmıştır. Bu faaliyetin, taahhüt niteliğinde olup olmamasının ticari kazanç hükümlerine tabi olma noktasında herhangi bir önemi bulunmamaktadır. İktisap şekli ve tarihine bakılmaksızın kendi arsası üzerine inşaat yaptıranların kat karşılığı da dâhil olmak üzere inşaat işinin bir ticari işletme kapsamında gerçekleştirilmesi de ticari kazanç olarak değerlendirilmektedir. İnşaatın başkasına yaptırılması, kat karşılığı inşaat işleri dâhil arsa sahibi ile müteahhidin hasılatı paylaşması halinde bu faaliyet arsa sahibi yönünden de ticari kazanç kapsamında değerlendirilecektir. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 82 Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı Ana Hatları İtibarıyla Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı Arsa sahibi tarafından inşa edilen veya ettirilen taşınmazların ya da kat karşılığı inşaat sözleşmesi çerçevesinde inşa edilip arsa sahibine bırakılan taşınmazların brüt kapalı alanları toplamı temel kriteri altında, arsa sahibi yönünden ticari kazancın oluşup oluşmayacağına, oluşuyor ise hangi tarihten itibaren ticari faaliyete başlanmış sayılacağına ilişkin düzenleme yapılmaktadır. Bu kapsamda taşınmaz inşa ettiren arsa sahipleri, istedikleri takdirde inşaat faaliyetine başlanıldığı tarihten itibaren mükellefiyet tesis ettirebilecektir. (Madde 14) 3) Kurumların aktiflerindeki taşınmazlar, iştirak hisseleri, kurucu senetleri, intifa senetleri ve rüçhan haklarının satış kazancına uygulanan % 75’lik istisna oranı, elde tutma süresine bağlı olarak revize edilmektedir. (Madde 21 İstisna kazançlar) İki tam yıldan sonra satıştan doğan kazançlarda % 40. Üç tam yıldan sonra satıştan doğan kazançlarda % 50. Dört tam yıldan sonra satıştan doğan kazançlarda % 60. Beş tam yıldan sonra satıştan doğan kazançlarda % 75. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 83 Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı Ana Hatları İtibarıyla Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı 4) Gelir Vergisi Kanunu’nun 75/3 maddesi hükmü uyarınca menkul sermaye iradı sayılan yönetim kurulu başkan ve üyelerine verilen kar paylarının, ücret olarak sınıflandırılması öngörülmektedir. (Madde 32) 5) Çalışanlara pay senedi verilmesi veya pay senedi alım hakkı tanınması halinde bunların hangi tarihte elde edilmiş olacağı hüküm altına alınmaktadır. Fıkrada ayrıca, pay senedi alım hakkının kullanılması durumunda ücret olarak vergiye tabi tutulacak tutarın nasıl tespit edileceği belirtilmektedir. Buna göre, hizmet erbabına pay senedi verilmesi durumunda, bu pay senetlerinin personelce hukuki veya ekonomik olarak tasarruf edildiği tarih itibariyle, pay senetlerinin piyasa fiyatı ile personele maliyet fiyatı arasındaki farkın ücret olarak vergilendirileceği, pay senedi alım hakkının verilmesi durumunda ise bu hakkın kullanıldığı tarihte vergilemenin yapılması öngörülmektedir. (Madde 33) Esasen, mevcut düzenlemede ismen sayılmamakla birlikte, çalışana pay senedi verilmesi veya pay senedi alım hakkı tanınması, ücret tanımı içine girmekte ve idare tarafından da bu yönde işlem yapılmaktaydı. Tasarıyla konunun kanun metnine dâhil edilerek netliğe kavuşturulması amaçlanmıştır. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 84 Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı Ana Hatları İtibarıyla Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı 6) Mevcut Kanun hükümlerine göre kira gelirlerinin beyanında “gider indirimi” konusunda mükelleflerin seçimlik hakları bulunmaktadır. Elde edilen kira gelirlerinin gayrisafi tutarından gerçek giderler indirilebileceği gibi, götürü gider uygulaması ile kira gelirlerinden % 25 oranındaki götürü gider tutarı olarak indirilebilir. Yeni Kanun Tasarısı’nda ise götürü gider uygulamasına bazı kısıtlamalar getirilmektedir. (Madde 39) Elde edilen gayrimenkul sermaye iradı sadece taşınmazların konut olarak kiraya verilmesinden oluşan ve buna ilişkin hasılatları gelir vergisi vergi tarifesinin; ikinci gelir diliminde yer alan tutarı (30.000 TL 2016 yılı için) aşmayan mükelleflerin, diledikleri takdirde gerçek giderlere karşılık olmak üzere hasılattan istisna tutarını düştükten sonra kalan kısmın % 25''ini, ikinci gelir dilimindeki tutarı aşıp üçüncü gelir dilimindeki ücret dışındaki gelirler için geçerli olan tutarı (69.000 TL 2016 yılı için) aşmayan mükelleflerin ise aynı şekilde bulunan tutarın % 15''ini götürü gider olarak indirmeleri mümkündür. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 85 Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı Ana Hatları İtibarıyla Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı 7) Tasarının 49. maddesiyle (değer artış kazançlarında istisnalar), taşınmazlar ile tam mükellef kurumlara ait olan pay senetlerinin, ortaklık haklarının veya hisselerinin elden çıkarılmasında; İki tam yıldan fazla süreyle elde tutulanlardan elde edilen gelirlerin % 40’ı, Üç tam yıldan fazla süreyle elde tutulanlardan elde edilen gelirlerin % 50’si, Dört tam yıldan fazla süreyle elde tutulanlardan elde edilen gelirlerin % 60’ı, Beş tam yıldan fazla süreyle elde tutulanlardan elde edilen gelirlerin % 75’i. istisna edilmektedir. Görüldüğü üzere elde tutma süresi ne olursa olsun artık %100'lük bir istisna söz konusu olmamaktadır. Mevcut uygulamada ise; © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 86 Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı Ana Hatları İtibarıyla Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı a) Hisse senetleri alım-satım kazancı açısından: BİST’de İşlem Görme Elde Tutma Süresi Geçici 67 Stopajı Mükerrer 80 Hükümleri Evet 1 yıldan az % 0 oranında stopaj Stopaj nihai vergidir, beyan edilmez Evet 1 yıldan fazla Uygulanmaz Uygulanmaz Hayır 2 yıldan az Uygulanmaz Değer artış kazancı olarak beyan edilir Hayır 2 yıldan fazla Uygulanmaz Beyan edilmez b) Gayrimenkul değer artış kazancı açısından: Gerçek kişilerin bir bedel karşılığı edindikleri gayrimenkullerin iktisap tarihinden başlayarak beş yıl içinde elden çıkarılmasından doğan kazançlar değer artışı kazancı olarak gelir vergisine tabidir. Ancak; bedelsiz olarak veya veraset yoluyla edinilen gayrimenkullerin elden çıkarılmasından sağlanan kazançlar ile gayrimenkullerin iktisap tarihinden başlayarak beş yıldan fazla bir süre elde tutulduktan sonra elden çıkarılmasından doğan kazançlar vergilendirilmeyecektir. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 87 Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı Ana Hatları İtibarıyla Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı Bu anlamda bir yenilik de limited şirketlerin ortaklık payları açısından söz konusu olup, mevcut uygulamada Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 80/4 maddesi uyarınca, hangi sürede elden çıkarılırsa çıkarılsın vergiye tabi tutulan limited şirket ortaklık paylarına da anonim şirketler için geçerli olan, elde tutma süresine bağlı istisna uygulaması getirilmektedir. Ayrıca ikamet amacıyla satın alınan ve fiilen ikamet edilen tek konutun elden çıkarılmasından doğan kazançlar vergiden istisna edilmektedir. Yine, arsa payının devri sonucu tek konut alan arsa sahiplerinin, arsa payının devri sonucu doğan değer artış kazançları vergiden istisna edilmektedir. 8) Aynı Tasarının 62. maddesiyle, mevcut Gelir Vergisi Kanununun geçici 67. maddesinde yer alan menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının vergilendirilmesine yönelik düzenleme tüm unsurları ile birlikte kalıcı hale getirilmektedir. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 88 Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı Ana Hatları İtibarıyla Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı 9) Tasarı’nın 66. maddesi ile getirilen yeni düzenlemede artık daha önce istisna, tevkifat, vb. nedenler ile beyanı gerekmeyen gayrimenkul sermaye iratları, diğer kazanç ve iratlar, serbest meslek kazançları ile ücretlerin gelir türleri itibariyle her hangi birisinin Tasarının 77/1 maddesinde belirtilen gelir vergisi tarifesinin dördüncü diliminde ücretler gelirleri için geçerli olan tutarın 2 katını (110.000 x 2 = 220.000 TL 2016 yılı için) aşması halinde istisna uygulaması kaldırılmakta ve söz konusu bu gelirlerin tamamının beyanı zorunlu hale getirilmektedir. Toplamı, gelir vergisi tarifesinin dördüncü gelir diliminde ücret gelirleri için geçerli olan tutarı (110.000 TL 2016 yılı için) aşmayan birden fazla işverenden alınan ücretler için beyanname verilmeyecektir. 10) Gerçek kişiler ve kurumların yıllık beyanname verme süreleri bir ay öne çekilmektedir. Mevcut Kurumlar Vergisi Kanunu’na göre 1–25 Nisan arasında verilen kurumlar vergisi beyannamesinin verilme tarihi 1-20 Mart olarak değiştirilmektedir. Gerçek kişiler tarafından 1-25 Mart arasında verilen gelir vergisi beyannamesinin verilme zamanı ise 1-20 Şubat olarak değiştirilmektedir. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 89 Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı Ana Hatları İtibarıyla Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı 11) Aynı Tasarının 81. maddesiyle, geçici vergi uygulaması ve oranı devam ettirilmekle birlikte, 4. dönem geçici vergi beyannamesinin kaldırılması öngörülmektedir. Dikkat Edilmesi Gereken Diğer Ayrıntılar 1) 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’ndaki tanımlamadan farklı olarak; oturma süresi “bir takvim yılı içinde 6 aydan fazla oturanlar” yerine “geliş ve ayrılma günleri dahil on iki aylık kesintisiz bir dönemde bir veya birkaç seferde 183 gün veya daha fazla Türkiye’de kalmak” şeklinde değiştirilmiştir. Bu durumda örneğin 1 Ağustos 2015 tarihinden başlayarak 1 Mart 2016 tarihine kadar Türkiye’de kalan bir şahıs mevcut 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’na göre tam mükellef sayılmazken; yeni Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı’na göre 2016 yılında Türkiye’de tam mükellef sayılacaktır. 2) Yıllara yaygın inşaat ve onarma işlerinde vergileme prensiplerini belirleyen mevcut GVK 42 ve 43. maddedeki düzenlemenin yeni tasarıda 13. madde kapsamında esas itibariyle aynen korunduğu görülmektedir. Bununla birlikte; © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 90 Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı Ana Hatları İtibarıyla Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı Mevcut düzenlemede sadece işin bitimine ilişkin açıklama varken, bu defa yıllara yaygın inşaat ve onarma işinin ne zaman başlaması gerektiğine ilişkin açıklamalara yer verilmiş ve buna göre; Sözleşmede yer teslim tarihi belirlenmiş ise bu tarih Belirtilmemiş ise sözleşmede belirtilen işin başlangıç tarihi Sözleşmede yer teslimi ve işin başlangıç tarihi belirtilmemiş ise sözleşme tarihi inşaat ve onarım işinin başlangıç tarihi olarak kabul edilecektir. Böylece daha önce özelgeler ile kararlaştırılan işin başlama tarihindeki belirsizlik de net bir şekilde giderilmiş olacaktır. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 91 Vergi Usul Kanunu Tasarısı Yorum Ve İspat MADDE 5 - (1) Vergi kanunları lafzı ve ruhu ile hüküm ifade eder. .. (3) Vergi kanunları hükümlerinin dolanılması, olması gereken vergi yükümlülüğünün dışında kalınması veya vergi yükümlülüğünün lehe etki doğuracak şekilde planlanması gibi yöntemlerle vergiyi doğuran olay veya bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin gizlenmesi veya değiştirilmesine yönelik muamelenin vergi yükümlülüğüne yönelik etkisi dikkate alınmaz. Bu muamelenin hukuken geçerli olması, bir sicile tescil edilmesi ya da resmî şekle tabi olması bu sonucu değiştirmez. (5) Vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyeti ile bu maddedeki diğer hükümlere uygun olarak yapılan bir tespit veya tarhiyatın iktisadi, ticari ve teknik icaplara uymadığının veya olayın özelliğine göre normal ve mutad olmadığının mükellef tarafından iddia olunması hâlinde ispat külfeti kendisine aittir. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 92 Vergi Usul Kanunu Tasarısı YMM Tasdik Raporları MADDE 42 - (1) Maliye Bakanlığı, vergi kanunlarında yer alan muafiyet, istisna, zarar mahsubu ve benzeri hükümlerden yararlanılmasını 3568 sayılı Kanuna göre yetki almış yeminli mali müşavirlerce düzenlenmiş tasdik raporu ibraz edilmesi şartına bağlamaya, vergi kanunları kapsamındaki yeminli mali müşavirlik tasdik işlemlerini elektronik ortamda gerçekleştirmeye ve tasdike konu işlemleri mükellef grupları, faaliyet ve tasdik konuları itibarıyla ayrı ayrı belirlemeye, uygulatmaya ve uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir. (2) Birinci fıkra hükümlerine göre tasdik raporunu düzenleyen yeminli mali müşavirler düzenledikleri tasdik raporlarında yer alan bilgilerin doğru olmamasından dolayı ortaya çıkan vergi ziyaına bağlı olarak tarh edilecek vergi, kesilecek ceza ve gecikme faizlerinden mükellefle birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulur. (4) Birinci fıkra hükmüne göre yararlanılması yeminli mali müşavirlerce düzenlenmiş tasdik raporu ibrazı şartına bağlanan konularda, tasdik raporunun ibraz edilmesi gereken tarihten başlayarak bir yıl içinde ibraz edilmediği takdirde mükellefin tasdike konu hakkı sakıt olur. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 93 Vergi Usul Kanunu Tasarısı Re’sen Vergi Tarhı Re’sen vergi tarhı MADDE 45 - (1) Re’sen vergi tarhı, vergi matrahının tamamen veya kısmen maddi delillere veya kanuni ölçülere dayanılarak tespitine imkân bulunmayan hallerde, takdir komisyonları tarafından takdir edilen matrah, matrah veya vergi farkı ya da haksız iade tutarı esas alınmak suretiyle vergi tarh olunmasıdır. (6) Vergi matrahının tamamen veya kısmen maddi delillere veya kanuni ölçülere dayanılarak tespitine imkan bulunmayan hallerde, vergi müfettişleri veya vergi müfettiş yardımcılarınca re’sen tarhiyat önerilebilmesi, matrah veya matrah farkının bu Kanunun 50. maddesinin ikinci fıkrasında yer alan takdir komisyonu tarafından tespit edilmesine bağlıdır. Vergi müfettişleri veya vergi müfettiş yardımcıları, yaptıkları inceleme sırasında re’sen vergi tarhını gerektirir matrah, matrah veya vergi farkı ya da haksız iade tutarı tespit etmesi durumunda, re’sen vergi tarhını gerektirir nedenler ile elde ettikleri her türlü bilgi, belge ve diğer bulgular bu Kanunun 50. maddesinin ikinci fıkrasına göre kurulan takdir komisyonuna gönderilir. Takdir komisyonunca alınan takdir kararının vergi müfettişleri veya vergi müfettiş yardımcılarının bağlı olduğu birime aktarılmasını müteakip, düzenlenecek vergi inceleme raporu bu Kanunun 104. maddesinin dördüncü ve beşinci fıkralarında yer alan esaslar çerçevesinde değerlendirilmek üzere rapor değerlendirme komisyonlarına tevdi edilir. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 94 Vergi Usul Kanunu Tasarısı Gecikme Faizi Ve İadelerde Faiz Gecikme faizi ve iadelerde faiz MADDE 76 - (1) İhbarname esasına göre tarh olunan vergilere (bu Kanunun 45. maddesinin üçüncü fıkrasına göre kendiliğinden verilen beyannameler üzerine re’sen tarh olunan vergiler dahil), bu maddede belirtilen esaslar çerçevesinde gecikme faizi uygulanır. (2) Gecikme faizi 6183 sayılı Kanuna göre tespit edilen gecikme zammı oranında uygulanır. Gecikme faizinin hesaplanmasında ay kesirleri dikkate alınmaz. (7) Mükelleflere bu Kanunun 84. maddesi hükümlerine göre red ve iade edilen vergiler; a) Fazla veya yersiz olarak tahsil edilmiş ise fazla veya yersiz tahsilatın mükelleften kaynaklanması hâlinde düzeltmeye dair müracaat tarihinden, diğer hallerde verginin tahsili tarihinden, düzeltme fişinin mükellefe tebliğ edildiği tarihe kadar, b) Vergi kanunları uyarınca iadesi gerekiyor ise; ilgili mevzuatı gereğince mükellef tarafından tamamlanması gereken bilgi ve belgelerin tamamlandığı tarihi takip eden üç ay içinde iade edilmemesi hâlinde, bu tutarlara üç aylık sürenin sonundan itibaren düzeltme fişinin mükellefe tebliğ edildiği tarihe kadar geçen süre için, aynı dönemde 6183 sayılı Kanuna göre belirlenen tecil faizi oranında hesaplanan faiz ile birlikte geri verilir. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 95 Vergi Usul Kanunu Tasarısı Zamanaşımı, Vergi Hataları, Düzeltme Ödeme şartı ile tahakkuktan vazgeçme MADDE 81 - (1) İhbarname esasına göre tarh olunan vergi ve bunlara ilişkin kesilen cezaların; a) Dava açma süresi içerisinde yazılı başvuruda bulunmak, b) Dava açmamak, c) Yazılı başvuruda bulunmadan önce davadan vazgeçmek, ç) Tarh edilen verginin en az % 90’ı ile kesilen cezanın % 30’unu dava açma süresini takip eden bir ay içerisinde ödemek şartıyla tarh edilen vergi ile kesilen cezanın kalan tutarının tahakkukundan vazgeçilir. (2) Bir vergi aslına bağlı olunmaksızın kesilen cezalar hakkında da birinci fıkra hükmü uygulanır. (3) Bu madde hükmünden yararlananlar, bu Kanunun ceza indirimi ve uzlaşma hükümlerinden yararlanamaz. (4) Bu Kanunun 282. maddesinin birinci fıkrasında sayılan fiilleri işleyenler bu madde hükümlerinden yararlanamaz. (5) Bu maddede belirtilen şartlara uyulmaması hâlinde, tahakkukundan vazgeçilen vergi ve cezalar gecikme faizi ile birlikte dava açma süresinin son günü tarihi itibarıyla tahakkuk ettirilir. (6) Bu madde hükümlerine göre ödenen vergi ve cezanın iadesi yapılmaz. (7) Bakanlar Kurulu, birinci fıkrada yazılı % 90 oranını % 60’a kadar, % 30 oranını % 10’a kadar indirmeye ve tekrar kanuni oranına çıkartmaya yetkilidir. (8) Maliye Bakanlığı, bu maddenin uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 96 Vergi Usul Kanunu Tasarısı Vergi İncelemesi İncelemenin yapılacağı yer MADDE 103 - (1) Vergi incelemeleri, incelemeye tabi olanın iş yerinde veya dairede yapılır. (2) İş yerinin müsait olmaması, ölüm, işin terk edilmesi gibi zaruri sebeplerle incelemenin iş yerinde yapılması imkansız olur ise inceleme her hal ve takdirde dairede yapılır. İnceleme tutanakları MADDE 105 - (1) İnceleme esnasında gerek görülen hallerde, vergilendirme ile ilgili olaylar ve hesap durumları ayrıca tutanaklar ile tespit ve tevsik olunabilir. İlgililerin inceleme tutanağındaki tespitlere ilişkin itiraz ve görüşleri varsa bunlar da tutanağa geçirilir. Bu suretle düzenlenen tutanakların birer örneğinin mükellefe veya nezdinde inceleme yapılan kimseye bırakılması mecburidir. İkramiye talebiyle ihbar MADDE 106 - (1) Beyana dayanan vergilerde vergi ziyaına neden olan fiilleri işleyen mükelleflerle bunların işlenişine iştirak eden diğer kişilerin kanuna aykırı hareketlerini ilgili makamlara bildiren muhbire bu Bölümde yazılı esaslar çerçevesinde ihbar ikramiyesi ödenir. İhbar ikramiyesinin tutarı MADDE 108 - (1) İhbarın konusunu oluşturan vergi ziyaının, bu Kanunun 107. maddesindeki esaslara göre tespit edilmesi durumunda, ziyaa uğratılan verginin kesinleşmesini müteakiben sadece kesinleşen vergi tutarının % 10’u oranında ihbar ikramiyesi hesaplanır. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 97 Vergi Usul Kanunu Tasarısı Gider Pusulası Gider pusulası MADDE 187 - (1) Fatura ve serbest meslek makbuzu düzenlemek zorunda olanların bu Kanuna göre belge düzenleme zorunluluğu bulunmayanlara yaptırdıkları işler veya onlardan satın aldıkları emtia için düzenleyip işi yapana veya emtiayı satana imza ettirecekleri gider pusulası bunlar tarafından verilmiş fatura hükmündedir. Mevcut hüküm: Gider pusulası: Madde 234 – Birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit usulde tespit edilenlerle (1) defter tutmak mecburiyetinde olan serbest meslek erbabının ve çiftçilerin: 1. (Mülga : 22/7/1998 -4369/82 md.) 2. (Mülga : 22/7/1998 -4369/82 md.) 3. Vergiden muaf esnafa; yaptırdıkları işler veya onlardan satın aldıkları emtia içinde tanzim edip işi yapana veya emtiayı satana imza ettirecekleri gider pusulası vergiden muaf esnaf (1) tarafından verilmiş fatura hükmündedir. Bu belge birinci ve ikinci sınıf tüccarların, zati eşyalarını satan kimselerden satın aldıkları altın, mücevher gibi kıymetli eşya için de tanzim edilir. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 98 Vergi Usul Kanunu Tasarısı Değerleme – Maliyet Bedeli Değerleme Ölçüleri aynen korunuyor, alış bedeli tanımı ilave ediliyor. (9) Alış bedeli, bir iktisadi kıymetin satın alma bedelidir. Madde 215- (1) Maliyet bedeli, iktisadi bir kıymetin iktisap edilmesi veya değerinin artırılması dolayısıyla yapılan ödemelerle bunlara bağlı giderlerin toplamını ifade eder. (2) Aşağıda sayılan giderler de maliyet bedeline dahil edilir. a) İktisadi kıymetin satın alınmasıyla doğrudan ilgili olarak ödenen gümrük vergileri ve resimleri, gümrük komisyonları, nakliye ve montaj giderleri (montaj giderleri kapsamına bu iş için dışarıdan temin edilen hizmetlerin bedeli dahildir). b) İktisadi kıymetin satın alınmasıyla doğrudan ilgili resim ve harçlar ile noter, tapu, mahkeme, değer tespiti, danışmanlık bedeli, komisyon, ilan giderleri gibi giderler. c) İktisadi kıymetin satın alınmasında ödenen özel tüketim vergileri ve indirimine izin verilmeyen katma değer vergileri, 13/7/1956 tarihli ve 6802 sayılı Gider Vergileri Kanununa göre ödenen banka ve sigorta muameleleri vergisi ile 20/6/2001 tarihli ve 4684 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun uyarınca ödenen kaynak kullanımını destekleme fonu gibi yükümlülükler. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 99 Vergi Usul Kanunu Tasarısı Değerleme – Emsal Bedel Emsal bedel sıralaması aynı. 2) İkinci sıra: (Maliyet bedeli yöntemi) Emsal bedeli belli edilecek iktisadi kıymetin, maliyet bedeli bilinir veya çıkarılması mümkün olursa, bu takdirde mükellef bu maliyet bedeline % 25 ilave etmek suretiyle emsal bedelini bizzat belli eder. 3) Üçüncü sıra: (Takdir yöntemi) (1) ve (2) numaralı alt bentlerde yazılı yöntemlere göre belli edilemeyen emsal bedelleri, ilgililerin başvurusu üzerine takdir yolu ile belli edilir. Takdirler, maliyet bedeli ve piyasa değerleri araştırılmak ve kullanılmış eşya için ayrıca yıpranma dereceleri dikkate alınmak suretiyle bu Kanunda sayılan takdir komisyonları veya değerleme yapmaya yetkili kişi veya kuruluşlar tarafından yapılır. Maliye Bakanlığı, değerleme yapmaya yetkili kişi veya kuruluşlar ile bu kişi veya kuruluşların çalışma usul ve esaslarını belirlemeye yetkilidir. Maliye Bakanlığı, ilgili mevzuatına veya iktisadi ve teknik icaplara göre kullanılma imkânı ortadan kalkan ilaç, gıda gibi emtia ile bu Kanunun 224. maddesi uyarınca kıymeti düşen mallar için takdir komisyonu kararı aramaksızın emsal bedeli belirletmeye ve uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 100 Vergi Usul Kanunu Tasarısı Değerleme – Maliyet Bedeli Artması Taşınmazlarda maliyet bedeline giren giderler MADDE 217 - (1) Taşınmazlarda maliyet bedeline aşağıda yazılı giderler de girer. b) Taşınmazların finansmanında kullanılan kredilere ilişkin faiz giderleri ile ortaya çıkan kur farklarının taşınmazın envantere alındığı hesap döneminin sonuna kadar olan kısmı. Şu kadar ki taşınmazların envantere alındığı hesap döneminden sonraki dönemlere ilişkin olanlar doğrudan kar ve zarar hesabına geçirilebilir. (2) Taşınmazlarla doğrudan ilgili olması şartıyla, bunların envantere alındığı hesap dönemi sonuna kadar alınan hibeler maliyet bedelinden indirilir. Taşınmazlarda maliyet bedelinin artması MADDE 219 - (1) Normal bakım, tamir ve temizleme giderleri dışında, taşınmazları genişletmek, niteliklerini geliştirmek veya değerini devamlı olarak artırmak amacıyla yapılan giderler, taşınmazın maliyet bedeline eklenir. Madde 249 - (4) Bu Kanunun 219. maddesinin birinci fıkrası uyarınca, a) Maliyete eklenen giderler taşınmazın kalan faydalı ömrü içerisinde amortisman ayrılmak suretiyle, b) (a) bendi uyarınca taşınmazın maliyetine eklenen gideri oluşturan amortismana tabi iktisadi kıymetin faydalı ömrünün taşınmazın kalan faydalı ömründen az olması ve ilgili taşınmazdan net bir şekilde ayrıştırılmasının mümkün bulunması şartlarıyla kendi faydalı ömrüne göre, itfa edilir. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 101 Vergi Usul Kanunu Tasarısı Değerleme Satın alınan emtia MADDE 221 - (1) Satın alınan emtia, maliyet bedeliyle değerlenir. Satın alınan emtia ile ilgili olarak satıcıya ödenen veya borçlanılan ve emtianın envantere alındığı tarihe kadar belirli olan faiz, vade farkı, kur farkı gibi giderler de maliyet bedeline eklenir. (2) Satın alınan emtia ile doğrudan ilişkili olmaları şartıyla, emtianın envantere alındığı tarihe kadar elde edilen iskonto ve indirimler maliyet bedelinden düşülür. Peştamallıklar MADDE 228 - (1) Gerçek veya tüzel kişilerde peştamallıklar kayıtlı değerleriyle değerlenir. İlk tesis ve taazzuv giderlerinin ve peştamallıkların itfası MADDE 264 - (1) Kurumların aktifleştirdikleri ilk tesis ve taazzuv giderleri ile peştamallıklar kayıtlı değerleri üzerinden eşit tutarlarda ve on yıl içinde itfa olunur. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 102 Vergi Usul Kanunu Tasarısı Değerleme MADDE 238 - (5) Yabancı para cinsinden yapılan finansal kiralama sözleşmelerinde, bu Kanunun 226. maddesi uyarınca yapılan kur değerlemesi sonucu ortaya çıkan kur farkları aktifleştirilen finansal kiralamaya konu iktisadi kıymeti kullanma hakkı ile ilişkilendirilmeksizin doğrudan kâr veya zarar olarak dikkate alınır. MADDE 239 - (1) Malî tablolarda yer alan parasal olmayan kıymetler aşağıdaki hükümlere göre enflasyon düzeltmesine tabi tutulur. (2) Kazançlarını bilanço esasına göre tespit eden gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri fiyat endeksindeki artışın, içinde bulunulan dönem dahil son üç hesap döneminde % 100’den ve içinde bulunulan hesap döneminde % 10’dan fazla olması hâlinde malî tablolarını enflasyon düzeltmesine tabi tutarlar. Enflasyon düzeltmesi uygulaması, her iki şartın birlikte gerçekleşmemesi hâlinde sona erer. Şu kadar ki şartların gerçekleşmemesi durumunda da en son enflasyon düzeltmesi yapılan dönemi takip eden beşinci yılın sonunda mali tablolar enflasyon düzeltmesine tabi tutulur. GEÇİCİ MADDE 7 - (1) Kazançlarını bilanço esasına göre tespit eden gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri 31/12/2016 tarihli bilançolarında yer alan parasal olmayan kıymetleri aşağıdaki hükümlere göre, bu maddede hüküm bulunmayan hallerde ise bu Kanunun 239. maddesinde yer alan hükümlere göre düzeltilir. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 103 Vergi Usul Kanunu Tasarısı Değerleme Normal amortisman MADDE 251 - (1) Mükellefler amortismana tabi iktisadi kıymetlerini Maliye Bakanlığının tespit ve ilan edeceği oranlar üzerinden itfa ederler. İlan edilecek oranların tespitinde iktisadi kıymetlerin faydalı ömürleri dikkate alınır. Amortisman uygulama süresi MADDE 256 - (1) Amortisman süresi, kıymetlerin envantere alındığı yıldan başlar. Bu sürenin yıl olarak hesaplanması için (1) rakamı mükellefçe uygulanan orana bölünür. (3) Mükellefler, Maliye Bakanlığının iktisadi kıymetler için belirlediği faydalı ömürlerden kısa olmamak üzere amortisman süresini belirlemekte serbesttir. Mükellefler bu tercihlerini iktisadi kıymetin envantere alındığı tarihte kullanırlar. Bu şekilde belirlenen amortisman süresi, izleyen yıllarda değiştirilemez. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 104 Vergi Usul Kanunu Tasarısı Değerleme Şüpheli alacaklar MADDE 259 - (1) Ticari veya zirai kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi ile ilgili olan; a) Dava veya icra safhasında bulunan alacaklar, b) Yapılan protestoya veya yazı ile bir defadan fazla istenilmesine rağmen borçlu tarafından ödenmemiş bulunan; dava ve icra takibine değmeyecek derecede küçük alacaklar, c) Bu Kanunun 80. maddesi uyarınca tespit edilen ve her bir borçlu itibarıyla tahakkuktan vazgeçme tutarının % 50’sini aşmayan vadesi üç ay geçmiş alacaklar (Şu kadar ki bu bent uyarınca bir takvim yılında ayrılacak karşılık tutarı senetli ve senetsiz alacakların toplamının değerleme günündeki bakiye tutarının % 1’ini ve her hâlükârda 5.000.000 Türk Lirasını geçemez) şüpheli alacak sayılır. (2) Şüpheli alacaklar için birinci fıkranın, a) (a) bendinde sayılan hallerde dava açıldığı veya icra takibine başlanıldığı, b) (b) bendinde sayılan hallerde protesto çekilmek veya yazı ile ödenmesi talep edilmek suretiyle takip edildiği, c) (c) bendinde sayılan hallerde, şartların gerçekleştiği hesap dönemine ilişkin değerleme gününün tasarruf değerine göre pasifte karşılık ayrılabilir. Karşılığın hangi alacaklarla ilgili olduğu ayrı ayrı gösterilir. İlgili olduğu dönemde ayrılmayan karşılık izleyen dönemlerde değerlemede dikkate alınmaz. (3) Teminatlı alacaklarda teminatsız kalan kısma karşılık ayrılabilir. (4) Şüpheli alacakların sonradan tahsil edilen tutarları tahsil edildikleri dönemde kar ve zarar hesabına intikal ettirilir. (5) Yurt dışı alacaklar için dava ve icra takibinin yapıldığının 27/11/2007 tarihli ve 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun kapsamında tevsiki gerekir. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 105 Vergi Usul Kanunu Tasarısı Değerleme Değersiz alacaklar MADDE 260 - (1) Ticari veya zirai kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi ile ilgili olan ve bir yargı kararına veya kanaat verici bir belgeye göre tahsiline artık imkân kalmayan alacaklar, değersiz alacaktır. (2) Değersiz alacaklar, bu niteliği kazandıkları tarihte tasarruf değerlerini kaybederler ve kayıtlı değerleriyle zarara geçirilerek itfa edilirler. İlgili olduğu dönemde zarara geçirilmeyen değersiz alacaklar izleyen dönemlerdeki değerlemede dikkate alınmaz. (3) İşletme hesabı esasına göre defter tutan mükelleflerin bu madde hükmüne giren değersiz alacakları, gider kaydedilmek suretiyle itfa edilir. (4) Maliye Bakanlığı, bu madde kapsamında hangi belgelerin kanaat verici belge sayılacağını belirlemeye yetkilidir. (5) Yurt dışı alacakların değersiz hale geldiğine ilişkin yargı kararının 5718 sayılı Kanun kapsamında tevsiki gerekir. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 106 Vergi Usul Kanunu Tasarısı Cezalar Cezalar ve sorumluluk MADDE 269 - (1) Vergi kanunları hükümlerine aykırı hareket edenler, bu Kitapta yazılı vergi cezaları (vergi ziyaı cezası, usulsüzlük cezası, özel usulsüzlük cezası) ve diğer cezalarla cezalandırılır. (8) Bu Kanunun Dördüncü Kitabının uygulanması hakkında, 30/3/2005 tarihli ve 5326 sayılı Kabahatler Kanunu hükümleri uygulanmaz. Vergi ziyaı MADDE 274 - (1) Vergi ziyaı, mükellefin veya sorumlunun vergilendirme ile ilgili ödevlerini zamanında yerine getirmemesi veya eksik yerine getirmesi yüzünden verginin zamanında tahakkuk ettirilmemesini veya eksik tahakkuk ettirilmesini ifade eder. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 107 Vergi Usul Kanunu Tasarısı Vergi Ziyaı Cezası Vergi ziyaı cezası MADDE 275 - (1) İkmalen veya idarece vergi tarhını gerektiren fiillerle vergi ziyaına sebebiyet verildiği takdirde, mükellef veya sorumlu hakkında ziyaa uğratılan verginin bir katı tutarında vergi ziyaı cezası kesilir. (2) Bu Kanunun 282. maddesinde yazılı fiiller hariç olmak üzere, re’sen vergi tarhını gerektiren fiillerle vergi ziyaına sebebiyet verildiği takdirde ziyaa uğratılan verginin iki katı tutarında vergi ziyaı cezası kesilir. (3) Bu Kanunun 282. maddesinde yazılı fiillerle vergi ziyaına sebebiyet verildiği takdirde ziyaa uğratılan verginin üç katı tutarında vergi ziyaı cezası kesilir. (4) Bu Kanunun 282. maddesinde yazılı fiillerle vergi ziyaına sebebiyet verildiği takdirde söz konusu fiillere bu Kanunun 271. maddesinin birinci fıkrası çerçevesinde iştirak edenlere ziyaa uğratılan verginin bir katı tutarında, aynı maddenin ikinci fıkrası çerçevesinde yardım edenlere ise % 50 oranında vergi ziyaı cezası kesilir. (5) Vergi kanunlarına göre mükellefiyet tesis ettirmesi gerektiği halde bu zorunluluğa uyulmaksızın vergi idaresinin ıttılaı dışında kayıt dışı ticari, zirai veya mesleki faaliyette bulunmak suretiyle vergi ziyaına sebebiyet verilmesi durumunda, birinci, ikinci ve üçüncü fıkralara göre kesilecek vergi ziyaı cezası % 50 artırılarak uygulanır. (6) Vergi incelemesine başlanılmasından veya bu Kanunun 50. maddesinin birinci fıkrasına göre kurulan takdir komisyonuna sevk edilmesinden sonra verilenler hariç olmak üzere, kanuni süresi geçtikten sonra verilen vergi beyannameleri için ziyaa uğratılan verginin % 50’si oranında vergi ziyaı cezası kesilir. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 108 Vergi Usul Kanunu Tasarısı Yanılma - İndirme Yanılma ve görüş değişikliği MADDE 292 - (1) Yetkili makamların mükellefin kendisine yazı ile yanlış izahat vermiş olmaları veya bir hükmün uygulanma tarzına ilişkin bir içtihadın değişmiş olması hâlinde vergi cezası kesilmez ve gecikme faizi hesaplanmaz. (2) Bir hükmün uygulanma tarzı hususunda yetkili makamların genel tebliğ veya sirkülerde değişiklik yapmak suretiyle görüş ve kanaatini değiştirmesi hâlinde, oluşan yeni görüş ve kanaate ilişkin genel tebliğ veya sirküler yayımlandığı tarihten itibaren geçerli olup, geriye dönük olarak uygulanamaz. Şu kadar ki bu hüküm yargı mercileri tarafından iptal edilen genel tebliğ ve sirküler hakkında uygulanmaz. Vergi ziyaı, usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarında indirme MADDE 296 - (1) İhbarname esasına göre tarh olunan vergiler (bu Kanunun 45. maddesinin üçüncü fıkrasına göre kendiliğinden verilen beyannameler üzerine re’sen tarh olunan vergiler dahil) ile indirimlerden artakalan vergi ziyaı, usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarını mükellef veya vergi sorumlusu ihbarnamelerin tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde ilgili vergi dairesine başvurarak vadesinde veya 6183 sayılı Kanunda belirtilen türden teminat göstererek vadenin bitmesinden itibaren üç ay içinde ödeyeceğini bildirirse bu cezaların yarısı indirilir. (3) Bu madde hükmü vergi aslına tabi olmaksızın kesilen usulsüzlük cezaları hakkında da uygulanır. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 109 Vergi Usul Kanunu Tasarısı Uzlaşma Uzlaşma Uzlaşmanın konusu, kapsamı, komisyonlar ve şekli MADDE 297- (5) Uzlaşmada vergi aslında indirim ancak; a) Uzlaşmaya konu vergide bu Kanunun 82. maddesindeki vergi hatası bulunması, b) Uzlaşmaya konu olayla ilgili aksi yönde istikrar kazanmış yargı kararları bulunması, c) Bu Kanunun 292. maddesinde yazılı yanılma halinin bulunması, ç) Bu Kanunun 298. maddesinde yer alan mütalaada, önerilen tarhiyata ilişkin olarak maddede belirtilen aykırılıklar bulunduğunun bildirilmesi hallerinde yapılabilir. Uzlaşma komisyonuna görüş bildirilmesi MADDE 298 - (1) Uzlaşma görüşmelerinde, uzlaşma komisyonu, tarhiyatın dayanağı olan vergi inceleme raporunda tarhiyatla ilgili hukuki değerlendirmelerin vergi kanunları ile bunlara ilişkin kararname, tüzük, yönetmelik, genel tebliğ ve sirkülerlere aykırı olduğu kanaatine varırsa, söz konusu raporu yeniden değerlendirmek üzere gerekçesiyle birlikte bu Kanunun 104. maddesine göre kurulan merkezi rapor değerlendirme komisyonuna gönderir. Merkezi rapor değerlendirme komisyonu, konu hakkındaki mütalaasını otuz iş günü içerisinde ilgili komisyona bildirir. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 110 Vergi Usul Kanunu Tasarısı Tarhiyat Öncesi Uzlaşma İKİNCİ BÖLÜM Tarhiyat Öncesi Uzlaşma Tarhiyat öncesi uzlaşma MADDE 302 - (1) Maliye Bakanlığı, vergi incelemesine dayanarak tarh edilecek vergi ve kesilecek cezalar için tarhiyat öncesi uzlaşma yapılmasına izin verebilir. (3) Tarhiyat öncesi uzlaşmada, tarh zamanaşımının sona ermesine üç aydan az zaman kalması durumunda; a) Yapılan uzlaşma talebi kabul edilmez, b) Uzlaşmaya davet yazısı gönderilmez. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 111 Vergi Usul Kanunu Tasarısı Karşılıklı Anlaşma Usulü MADDE 303 - (1) Bu Kanun hükümlerine göre tarh edilerek tebliğ edilen veya ihtirazi kayıtla verilen beyanname üzerine tahakkuk eden ya da kesinti suretiyle ödenen bir verginin, usulüne göre yürürlüğe konulmuş bir çifte vergilendirmeyi önleme anlaşması hükümlerine aykırı olarak Türkiye’de vergilendiği veya bu şekilde bir vergilendirme yapılacağına ilişkin kuvvetli emareler bulunduğu iddiası ile düzeltme talep eden mükellefler, taleplerinin anlaşmanın “Karşılıklı Anlaşma Usulü” hükümlerine göre idari yardımlaşma çerçevesinde çözümü için Gelir İdaresi Başkanlığına başvurabilir. Karşılıklı anlaşma usulü ve dava açma MADDE 304 - (1) Karşılıklı anlaşma usulüne göre başvuru; a) Tarh ve tebliğ edilen vergi ve cezalar ile ihtirazi kayıtla verilen beyanname üzerine tahakkuk eden vergiye dava açma süresini durdurur. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 112 Vergi Usul Kanunu Tasarısı Tarhiyat Öncesi Uzlaşma Vergi mahkemesinde dava açmaya yetkili olanlar MADDE 308 - (1) Mükellefler ve kendilerine vergi cezası kesilenler, tarh edilen vergilere ve kesilen cezalara karşı vergi mahkemesinde dava açabilirler. (2) Mükellefler beyan ettikleri matrahlara ve bu matrahlar üzerinden tarh edilen vergilere karşı dava açamazlar. Bu Kanunun vergi hatalarına ait hükümleri saklıdır. (3) Mükellefler, ihtirazi kayıtla verdikleri beyannameler nedeniyle, beyannamenin verildiği tarihten itibaren otuz gün içinde vergi mahkemesinde dava açabilir. Duruşmaya katılabilecekler MADDE 309 - (1) Danıştay ve vergi mahkemelerinde yapılacak duruşmalarda, iddia ve savunmanın gerekli kıldığı ve idarece talep edilen hallerde, mahkeme idarece isimleri bildirilen ve duruşmada hazır bulunan kamu görevlilerini, tarhiyatın dayanağı incelemeyi yapmış bulunan inceleme elemanını ve/veya ayrıca mükellefin duruşmada hazır bulundurduğu 3568 sayılı Kanuna göre yetki almış meslek mensubunu da dinler. GEÇİCİ MADDE 3 - (1) 213 sayılı Kanunun verdiği yetkiye dayanılarak yapılan düzenlemelerin bu Kanuna aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam olunur. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 113 Uygulama Süreleri 31.12.2015 Tarihinde Sona Eren Yasal Düzenlemelerin Uzatılması 114 Uygulama Süreleri 31.12.2015 Tarihinde Sona Eren Yasal Düzenlemelerin Uzatılması Maliye Bakanlığı’nca hazırlanan «Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı» 8 Aralık 2015 tarihinde TBMM’ye sunuldu. Anılan Kanun Tasarısı 6655 sayı ile kanunlaşmış ve 1 Ocak 2016 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 115 A) 31.12.2017 Tarihine Kadar Uzatılan Düzenlemeler: • Katma Değer Vergisi Kanunu’nun; 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanununun geçici birinci maddesinin beşinci fıkrası uyarınca üyelerine veya çalışanlarına yönelik taahhütte bulunan dernek, vakıf, sandık, tüzel kişiliği haiz meslek kuruluşu veya sair ticaret şirketleri nezdinde 16/4/2012 tarihi itibarıyla mevcut bulunan emeklilik taahhüt planları kapsamındaki yurt içi ya da yurt dışındaki birikimler ve taahhütlere ilişkin tutarların kısmen veya tamamen bireysel emeklilik sistemine aktarılması amacıyla taşınmaz ve iştirak hisselerinin (müzayede mahallinde satışı dahil) devir ve tesliminde KDV istisnası öngören Geçici 31. maddesinin, © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 116 A) 31.12.2017 Tarihine Kadar Uzatılan Düzenlemeler: • Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu’nun; Yetkili organlarınca karar alınması kaydıyla, üyelerine veya çalışanlarına emekliliğe yönelik taahhütte bulunan dernek, vakıf, sandık, tüzel kişiliği haiz meslek kuruluşu veya sair ticaret şirketleri nezdinde 16/4/2012 tarihi itibarıyla mevcut bulunan emeklilik taahhüt planları kapsamındaki yurt içi ya da yurt dışındaki birikimler ve taahhütlere ilişkin tutarların kısmen veya tamamen bireysel emeklilik sistemine aktarılabilmesine izin veren Geçici 1. maddesinin uygulama süresi 31.12.2017 tarihine kadar uzatılmıştır. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 117 B) 31.12.2020 Tarihine Kadar Uzatılan Düzenlemeler: • Gelir Vergisi Kanunu’nun; Menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile mevduat faizleri, repo gelirleri ve katılım bankalarından elde edilen kar paylarının vergilendirilmesini düzenleyen Geçici 67. ve, Türkiye Jokey Kulübünce organize edilen yarışmalarda görev alan jokeyler ile jokey yamağı ve antrenörlere ücret olarak yapılan ödemeler üzerinden yüzde yirmi oranında gelir vergisi tevkifatı yapılmasına ilişkin Geçici 68. maddesinde, © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 118 B) 31.12.2020 Tarihine Kadar Uzatılan Düzenlemeler: • Katma Değer Vergisi Kanunu’nun; Dahilde işleme ve geçici kabul rejimi kapsamında ihraç edilecek malların üretiminde kullanılacak girdilerin tecil ve terkin uygulaması kapsamında yurt içinden temin edilebilmesine imkan veren Geçici 17. ve, Milli Eğitim Bakanlığına bilgisayar ve donanımları ile bunlara ilişkin yazılımların bağışı ve bağışı yapacak olanların bunların temininde KDV istisnası uygulamasına yönelik Geçici 23. maddesinde, © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 119 B) 31.12.2020 Tarihine Kadar Uzatılan Düzenlemeler: • Kurumlar Vergisi Kanununun; Dernek veya vakıflarca elde edilen kesinti suretiyle vergilendirilmiş kira gelirleri ile menkul kıymet faiz gelirlerine; Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okullardaki atölye ve uygulama birimleri ile çıraklık ve halk eğitim merkezlerindeki uygulama birimlerine bağlı döner sermaye işletmelerinin gelirleri ve maddede sayılan bazı ajansların elde ettikleri gelirler nedeniyle iktisadi işletme oluşmuş sayılmayacağına yönelik Geçici 2. maddesinde yer alan düzenlemelerin uygulama süreleri 31.12.2020 tarihine kadar uzatılmıştır. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 120 E- Fatura, E-defter, E-arşiv Ve E-tebligat Uygulamalarında Son Durum 121 E-Fatura & E-Defter • 454 Sıra No.lu VUK Genel Tebliği ile; 421 Sıra No.lu VUK Genel Tebliği ile zorunluluk getirilen mükelleflere ilave olarak aşağıda sayılan mükelleflere elektronik defter tutma ve e-fatura uygulamasına geçme zorunluluğu getirilmiştir. a) 2014 veya müteakip hesap dönemleri brüt satış hasılatı 10 Milyon TL ve üzeri olan mükellefler. b) 06.06.2002 tarihli ve 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli I sayılı listedeki malların imali, ithali, teslimi vb. faaliyetleri nedeniyle Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK)'ndan lisans alan mükellefler. Bayilik lisansı olanlar, münhasıran bu lisansa sahip olmaları nedeniyle bu bent kapsamında değerlendirilmeyecektir. c) Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli III sayılı listedeki malları imal, inşa ve ithal eden mükellefler. (a) bendindeki şartı, 2014 hesap döneminde sağlayan mükellefler 01.01.2016 tarihinden itibaren, 2015 veya müteakip hesap dönemlerinde sağlayan mükellefler ise ilgili hesap dönemine ilişkin gelir/kurumlar vergisi beyannamesinin verileceği tarihi takip eden hesap döneminin başından itibaren, (b) ve (c) bentlerinde sayılanlardan bu Tebliğin yayım tarihinden önce lisans alan veya mükellefiyet tesis ettirenler 01.01.2016 tarihinden itibaren, bu Tebliğin yayım tarihinden sonra lisans alan veya mükellefiyet tesis ettirenler ise, lisans aldıkları ya da mükellefiyet tesis ettirdikleri tarihi izleyen hesap döneminin başından itibaren elektronik fatura ve elektronik defter uygulamasına geçmek zorundadır. Bununla birlikte, lisans ya da mükellefiyet tesis tarihi ile izleyen hesap dönemi arasındaki sürenin üç aydan kısa olması halinde isteyen mükellefler bir sonraki hesap döneminin başından itibaren elektronik defter tutabilecekler ve e-Fatura uygulamasına geçebileceklerdir. Bu mükellef grupları zorunlu olarak edefter uygulamasına geçmelidir. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 122 İhracat İşlemlerinde E-fatura • 25.12.2015 tarihli, 29573 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 461 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 454)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğe göre Tebliğin "3. İhracat İşlemlerinde e-Fatura Uygulaması" başlıklı bölümü aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. “e-Fatura uygulamasına kayıtlı olan mükelleflerden, 25.10.1984 tarihli ve 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 11. Maddesi kapsamındaki mal ihracı ve yolcu beraberi eşya ihracı (Türkiye'de ikamet etmeyenlere KDV hesaplanarak yapılan satışlar) kapsamında fatura düzenleyecek olanlar, bahsi geçen faturalarını da 01.01.2017 tarihinden itibaren efatura olarak düzenleyeceklerdir. Söz konusu faturaların e-fatura olarak düzenlenmesi ve gönderilmesine ilişkin usul ve esaslar ile uygulamadan yararlanma yöntemleri www.efatura.gov.tr adresinde yayımlanan "e-Fatura Uygulaması Gümrük İşlemleri Kılavuzu"nda ayrıntılı olarak açıklanacaktır.” © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 123 E-arşiv • İnternet üzerinden mal ve hizmet satışı yapan ve 2014 yılı gelir tablosu brüt satış hasılatı tutarı 5 milyon lira ve üzerinde olan mükellefler, en geç 01.01.2016 tarihine kadar e-arşiv uygulamasına geçmek zorundadır. Kapsama giren mükelleflerin belirlenen tarihten önce e-fatura ve e-arşiv başvurularını ve fiili geçiş hazırlıklarını tamamlamaları gerekmektedir. • Bu Tebliğde belirlenen usul ve esaslara uymadıkları tespit edilenler hakkında işledikleri fiile göre VUK’da yer alan cezalar tatbik edilir. • e-arşiv uygulamasından yararlanan mükellefler irsaliyeli fatura düzenleyemezler. • Elektronik Fatura Kayıt Sistemi (EFKS) kapsamında faturalarını elektronik ortamda oluşturma ve muhafaza izni almış olan mükellefler, bu Tebliğin yayım tarihinden itibaren 1 yıl içerisinde, faturalama süreçleri ile bilgi işlem sistemlerini bu Tebliğde yer alan usul ve esaslara uygun hale getirmek zorundadır. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 124 E-arşiv • 30.12.2014 tarihli, 29221 Resmi Gazete’de yayımlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No:433)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sıra No: 443) ile “3- e-Arşiv Uygulaması İzni” bölümünün (b) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. “b) VUK Genel Tebliği (Sıra No: 397) ile getirilen e-fatura uygulamasına kayıtlı olmayan vergi mükelleflerine e-arşiv uygulaması kapsamında fatura oluşturmaya, kâğıt ortamında göndermeye ve oluşturulan faturaların ikinci nüshasını elektronik ortamda muhafaza ve istendiğinde ibraz etmeye zorunludurlar. Bununla birlikte söz konusu mükellefler, e-arşiv uygulaması kapsamında oluşturdukları faturaları alıcısının talebi doğrultusunda ve www.efatura.gov.tr internet adresinde yayımlanan e-fatura format ve standardını kullanmak ve de söz konusu faturanın basılabilir görüntüsünü de eklemek şartıyla, müşterilerine elektronik ortamda da iletebilirler. Bu durumda e-arşiv faturasının ayrıca kağıda basılmasına gerek bulunmamaktadır.” © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 125 E-arşiv • 30.12.2014 tarihli, 29221 Resmi Gazete’de yayımlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No:433)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sıra No: 443) ile Tebliğin “13- Elektronik Fatura Kayıt Sistemi (EFKS) Kapsamında Düzenlenen Faturalar” bölümü aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. “Elektronik Fatura Kayıt Sistemi (EFKS) kapsamında faturalarını elektronik ortamda oluşturma ve muhafaza izni almış olan mükellefler, faturalama süreçleri ile bilgi işlem sistemlerini 01.04.2015 tarihinden geç olmamak üzere Başkanlığın kendilerine yazıyla bildireceği bir tarihe kadar bu Tebliğde yer alan usul ve esaslara uygun hale getirmek zorundadırlar.” © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 126 E-Tebligat • Elektronik Tebligat, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu ve 456 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği hükümlerine göre tebliği gereken belgelerin, E-tebligat sistemi ile mükelleflerin elektronik adreslerine tebliğ edilmesidir. Bu tebliğ fiziki ortamda yapılan tebligat ile aynı sonucu doğurmaktadır. • E-tebligat başvurusunu, mükellefler, bizzat kendisi veya kanuni temsilcisi aracılığıyla yapabileceği gibi e-tebligat ile ilgili işlemleri yapmak üzere özel yetki içeren noterden alınmış vekâletnameyle vekili aracılığı ile de yapılabilir. • E-tebligat sistemi ile gönderilen belgeler, mükellefin elektronik ortamdaki adresine ulaştığı tarihi izleyen beşinci günün sonunda tebliğ edilmiş sayılır ve ayrıca posta yoluyla tebligat yapılmaz. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 127 E-Tebligat • 29.12.2015 tarihli, 29577 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 467 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 456)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Genel Tebliğ ile Tebliğin “5.1. Kurumlar Vergisi Mükelleflerinin Bildirimi ve Elektronik Tebligat Adresi Edinmesi”, “5.2. Gelir Vergisi Mükelleflerinin Bildirimi ve Elektronik Tebligat Adresi Edinmesi” ve “10. Diğer Hususlar” başlıklı bölümlerinde yer alan “01.01.2016” ibareleri “01.04.2016” şeklinde değiştirilmiştir. • E-tebligat sistemine dahil olmak zorunda olan mükelleflerimiz, süresinde bildirimde bulunmaz ise VUK’un Mükerrer 355. Maddesi uyarınca özel usulsüzlük cezası ile cezalandırılır. Bu mükelleflere re'sen oluşturulan internet vergi dairesi kullanıcı kodu, parola ve şifresi tebliğ edilerek etebligat gönderimi başlatılır. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 128 Sermaye Şirketlerinin Nakit Sermaye Artırımlarına Teşvik Getiren Kurumlar Vergisi Düzenlemesi (6637 Sayılı Yasa ile Getirilen Düzenleme) • Şirketlerin borç yerine öz kaynak kullanımı özendiren bu düzenlemeyle; sermaye şirketlerinin ödenmiş veya çıkarılmış sermaye tutarlarındaki nakdi sermaye artışları veya yeni kurulan sermaye şirketlerinde ödenmiş sermayenin nakit olarak karşılanan kısmı üzerinden TCMB tarafından açıklanan ticari kredilere uygulanan ağırlıklı yıllık ortalama faiz oranı dikkate alınarak, ilgili hesap döneminin sonuna kadar hesaplanan tutarın % 50’sinin ilgili hesap dönemine ait kurumlar vergisi matrahından indirilmesine olanak sağlanmaktadır. • Düzenlemeden, finans, bankacılık ve sigortacılık sektörlerinde faaliyet gösteren kurumlar ile kamu iktisadi teşebbüsleri kapsam dışında bırakılmaktadır. • Bu düzenleme 1 Temmuz 2015 tarihinden itibaren yürürlüğe girecektir. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 129 Sermaye Şirketlerinin Nakit Sermaye Artırımlarına Teşvik Getiren Kurumlar Vergisi Düzenlemesi (6637 Sayılı Yasa ile Getirilen Düzenleme) • Geçmiş yıllar karları, sermaye ve kar yedekleri gibi işletme özkaynakları içinde yer alan değerlerin sermayeye eklenmesi halinde işletmeye dışardan ilave nakdi bir kaynak girişi olmayacağı hususu dikkate alınarak, bilançoda yer alan öz sermaye kalemlerinin sermayeye eklenmesi nedeniyle kurumlar vergisi indiriminden yararlanılmasının önüne geçilmektedir. • Ortaklarca veya ortaklarla ilişkili olan kişilerce kredi kullanılmak veya borç alınmak suretiyle gerçekleştirilen nakit sermaye artırılmalarına da indirim imkanı tanınmamaktadır. • Belirtilen düzenlemeden faydalanan şirketler indirim hakkını sadece nakdi sermaye artışının yapıldığı yıl için değil her yıl için kullanabilecek; matrahın yetersiz olması nedeniyle indirilemeyen tutarlar sonraki dönemlere devredilebilecektir. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 130 Sermaye Şirketlerinin Nakit Sermaye Artırımlarına Teşvik Getiren Kurumlar Vergisi Düzenlemesi (6637 Sayılı Yasa ile Getirilen Düzenleme) ÖRNEK: A şirketinin 2015 Temmuz ayında 1.000.000 TL sermaye artırımı yaptığını kabul edelim. TCMB tarafından en son açıklanan ticari kredilere uygulanan ağırlıklı yıllık ortalama faiz oranını ise % 16 olarak alalım. Bu veriler doğrultusunda; Kurumlar Vergisi Matrahtan İndirilecek Tutar: = Nakden Artırılan Sermaye Tutarı x TCMB Faiz Oranı x Süre (Ay) x İndirim oranı Firmanın yararlanacağı yıllık indirim tutarı = 1.000.000 x 0,16 x % 50 = 80.000 TL A şirketinin Temmuz ayında sermaye artırımı yaptığını dikkate aldığımızda yukarıdaki yıllık tutarın kıst dönem hesaplaması: (80.000 / 12 ay) x 6 ay = 40.000 TL Bu tutarın kurumlar vergisi beyannamesinde net etkisi: 40.000 x % 20 = 8.000 TL © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 131 Sermaye Şirketlerinin Nakit Sermaye Artırımlarına Teşvik Getiren Kurumlar Vergisi Düzenlemesi (6637 Sayılı Yasa ile Getirilen Düzenleme & 2015/7910 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı) % 50 oranına; a) Payları borsada işlem gören halka açık sermaye şirketlerinden, indirimden yararlanılan yılın son günü itibarıyla, Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş. Nezdinde borsada işlem görebilir nitelikte pay olarak izlenen payların nominal tutarının ticaret siciline tescil edilmiş olan ödenmiş veya çıkarılmış sermayeye oranı; - % 50 ve daha az olanlar için 25 puan, - % 50’nin üzerinde olanlar için 50 puan, b) Nakdi olarak artırılan sermayenin, yatırım teşvik belgeli üretim ve sanayi tesisleri ile bu tesislere ait makine ve teçhizat yatırımlarında ve/veya bu tesislerin inşasına tahsis edilen arsa ve arazi yatırımlarında kullanılması durumunda, yatırım teşvik belgesinde yer alan sabit yatırım tutarı ile sınırlı olmak üzere 25 puan, ilave edilmek suretiyle indirim uygulanacaktır. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 132 Sermaye Şirketlerinin Nakit Sermaye Artırımlarına Teşvik Getiren Kurumlar Vergisi Düzenlemesi (6637 Sayılı Yasa ile Getirilen Düzenleme & 2015/7910 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı) Diğer taraftan Karar uyarınca; a) Gelirlerinin % 25 veya fazlası şirket faaliyeti ile orantılı sermaye, organizasyon ve personel istihdamı suretiyle yürütülen ticari, zirai veya serbest meslek faaliyeti dışındaki faiz, kâr payı, kira, lisans ücreti, menkul kıymet satış geliri gibi pasif nitelikli gelirlerden oluşan sermaye şirketleri için, b) Aktif toplamının % 50 veya daha fazlası bağlı menkul kıymetler, bağlı ortaklıklar ve iştirak paylarından oluşan sermaye şirketleri için, c) Artırılan nakdi sermayenin başka şirketlere sermaye olarak konulan veya kredi olarak kullandırılan kısmına tekabül eden tutarla sınırlı olmak üzere, d) Arsa veya arazi yatırımı yapan sermaye şirketlerinde arsa ve arazi yatırımına tekabül eden tutarla sınırlı olmak üzere, e) 8 Mart 2015 tarihinden 1 Temmuz 2015 tarihine kadar olan dönemde, sermaye azaltımına gidilmiş olması halinde, azaltılan sermaye tutarına tekabül eden tutarla sınırlı olmak üzere, indirim oranı % 0 (sıfır) olarak uygulanacaktır: © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 133 7.000 TL’yi Aşan Tahsilat ve Ödemeler (459 Sıra No.lu VUK Genel Tebliği ile Getirilen Düzenleme) 1 Ocak 2016 tarihinden geçerli olmak üzere; - Birinci ve ikinci sınıf tüccarların, - Serbest meslek erbabının, - Kazançları basit usulde tespit olunan tüccarların, - Defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilerin, - Vergiden muaf esnafın, kendi aralarında ve tevsik zorunluluğu kapsamında olmayanlarla yapacakları, 7.000 TL’yi aşan tutardaki her türlü tahsilat ve ödemelerini, aracı finansal kurumlar kanalıyla yapmaları ve bu tahsilat ve ödemeleri söz konusu kurumlarca düzenlenen belgeler ile tevsik etmeleri zorunludur. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 134 7.000 TL’yi Aşan Tahsilat ve Ödemeler (459 Sıra No.lu VUK Genel Tebliği ile Getirilen Düzenleme) • Aracı finansal kurum; tahsilat ve ödemelere aracılık eden bankaları, yetkilendirilmiş ödeme kuruluşlarını ve Posta ve Telgraf Teşkilatı A.Ş.’yi (PTT) ifade etmektedir. - Kamu idareleri ile bunlara ait döner sermaye işletmelerinin, - Sermaye piyasası aracı kurumlarının, - Yetkili döviz müesseselerinin, - Tapu sicil müdürlüklerinin, - Noterlerin, işlemlerine ilişkin tahsilat ve ödemelerin aracı finansal kurumlar kanalıyla yapılması zorunluluğu bulunmamaktadır. • Tahsilat ve ödemelerin aracı finansal kurumlar kanalıyla yapılması zorunluluğuna uyulmaması durumunda ilgililere Vergi Usul Kanununda yer alan cezalar tatbik edilir. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 135 7.000 TL’yi Aşan Tahsilat ve Ödemeler (459 Sıra No.lu VUK Genel Tebliği ile Getirilen Düzenleme) Tevsik zorunluluğu kapsamında olanların, kendi aralarında ve tevsik zorunluluğu kapsamında olmayanlarla yapacakları, 7.000 TL’yi aşan tutardaki her türlü tahsilat ve ödemelerini aracı finansal kurumlar kanalıyla yapmaları ve bu tahsilat ve ödemeleri söz konusu kurumlarca düzenlenen belgeler ile tevsik etmeleri zorunludur. Tahsilat ve ödemeye konu işlem tutarının tevsik zorunluluğu kapsamında 7.000 TL’yi aşması halinde, bedelin farklı tarihlerde kısım kısım ödenmesinde işlemin toplam tutarı dikkate alınacak ve her bir tahsilat ve ödeme, tevsik zorunluluğu kapsamında aracı finansal kurumlar kanalıyla gerçekleştirilecektir. Aynı günde aynı kişi veya kurumlarla yapılan işlemlerin toplam tutarının 7.000 TL’yi aşması durumunda, işlemlerin her biri işlem bazında belirlenen haddin altında kalsa bile, aştığı işlemden itibaren işleme konu tahsilat ve ödemelerin de aracı finansal kurumlar aracılığıyla yapılması zorunludur. Aracı finansal kurumlar kanalıyla yapılması zorunlu bulunan tahsilat ve ödemelerin bu kurumlarca mevzuatlarına göre düzenlenen belgelerle (dekont, hesap bildirim cetveli, alındı vb.) tevsiki zorunludur. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 136 Deloitte; İngiltere mevzuatına göre kurulmuş olan Deloitte Touche Tohmatsu Limited (“DTTL”) şirketini, üye firma ağındaki şirketlerden ve ilişkili tüzel kişiliklerden bir veya birden fazlasını ifade etmektedir. DTTL ve üye firmalarının her biri ayrı ve bağımsız birer tüzel kişiliktir. DTTL (“Deloitte Global” olarak da anılmaktadır) müşterilere hizmet sunmamaktadır. DTTL ve üye firmalarının yasal yapısının detaylı açıklaması www.deloitte.com/about adresinde yer almaktadır. Deloitte, denetim, danışmanlık, finansal danışmanlık, risk yönetimi, vergi ve ilgili alanlarda, birçok farklı endüstride faaliyet gösteren özel ve kamu sektörü müşterilerine hizmet sunmaktadır. Dünya çapında farklı bölgelerde 150’den fazla ülkede yer alan global üye firma ağı ile Deloitte, müşterilerinin iş dünyasında karşılaştıkları zorlukları aşmalarına destek olmak ve başarılarına katkıda bulunmak amacıyla dünya standartlarında yüksek kaliteli hizmetler sunmaktadır. Deloitte, 225.000’i aşan uzman kadrosu ile kendini iz bırakan bir etki yaratmaya adamıştır. Deloitte, her 5 Fortune Global 500® şirketinden 4’üne hizmet vermektedir. Bu belgede yer alan bilgiler sadece genel bilgilendirme amaçlıdır ve Deloitte Touche Tohmatsu Limited, onun üye firmaları veya ilişkili kuruluşları (birlikte, “Deloitte Network” olarak anılacaktır) tarafından profesyonel bağlamda herhangi bir tavsiye veya hizmet sunmayı amaçlamamaktadır. Şirketinizi, işinizi, finansmanınızı ya da mali durumunuzu etkileyecek herhangi bir karar ya da aksiyon almadan, yetkin bir profesyonel uzmana danışın. Deloitte Network bünyesinde bulunan hiçbir kuruluş, bu belgede yer alan bilgilerin üçüncü kişiler tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. Matrah Aşındırılması (Base Erosion) ve Kar Aktarımlarına (Profit Shifting) (BEPS) Karşı Tedbirler (OECD Eylem Planı) Zararlı vergi uygulamalarını önleme tedbirleri… Güler Hülya Yılmaz 13 Ocak 2016 138 138 Gündem Base Erosion and Profit Shifting («BEPS») Nedir? OECD’nin BEPS Eylem Planı – Genel BEPS Eylem Planları - Özet 13 No’lu Eylem Planına Bakış (Ülke Bazında Transfer Fiyatlandırma Raporlama Yükümlülükleri) 139 Base Erosion and Profit Shifting («BEPS») Nedir? 140 OECD/G20 BEPS Eylem Planı Amaç: Uluslararası Vergi Adaleti? Yerel Vergi Mevzuatları OECD Transfer Fiyatlandırması Rehberi BEPS Dijital Ticari Faaliyetlerin Vergileme Rejimi? OECD Model Vergi Anlaşmaları Yorum Rehberi Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 141 141 BEPS Matrah Aşınmaları ve kar aktarımları Yol açan faktörler Globalizasyon: Bilgi, emek ve sermayenin ülkeler/bölgeler arasında giderek artan hızda seyahati Matrix Organizasyon yapıları Entegre Tedarik Zincirleri Artan ilişkili / grup içi işlemler «Hibrid İşlemler» / «Hibrid Kuruluşlar» kanalıyla vergi arbitrajları © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 142 142 BEPS Matrah Aşınmaları ve kar aktarımları Yol açan faktörler-devam Gayr-i maddi Hakların «değer yaratma» açısından artan önemi Dijital ticari faaliyetler Yerel vergi mevzuatlarındaki boşluklar Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmalarında geliştirilmesi gereken hükümler Zararlı Vergi Rekabeti yapan ülkeler ve bölgeler © 2015. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 143 143 BEPS - Sonuçları Zararlı Vergi Uygulamaları «Çifte Vergilememe» • Kazancın hem kaynak hem de mukim devlette vergilendirme dışında kalması «Zararlı Vergi Rekabeti» • Vergi oranının sıfırlanması veya oranın düşürülmesi yoluyla ülkeler/bölgeler arası vergi matrahları arasında haksız rekabet yaratılması © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 144 144 Kimler etkileniyor? Vergi İdareleri Çok uluslu şirketler BEPS Yerel Şirketler Kişiler © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 145 145 Matrah Aşındırma/Kar Aktarım Uygulamalarına Yol Açabilen Durumlar/Faaliyetler (Örnekler) Dijital ekonomik/ticari faaliyetler / «dijital işyerleri» Sözleşme ile yapılan işlev / risk transferleri Faiz ödemelerinin farklı ülkelerde uyumsuz vergilenmesi Gayr-i maddi hakların vergisi düşük bölgelere kaydırılması Bir tutarın iki ülkede birden matrahtan indirilebilir olması Ülkeler arası hukuki/vergisel kavram farklılıkları İştirak kazancı istisnaları uygulamaları Hibrit enstrüman ve kurumların kullanılması Kontrol Edilen Yabancı Kurum Kazançları vergileme sisteminin olmaması veya zayıf olması 146 OECD’nin BEPS Eylem Planı - Genel 147 OECD’nin BEPS Eylem Planı Süreci OECD Teknik Raporu: «Addressing Base Erosion and Profit Shifting» raporu yayımlandı. 12 Şubat 2013 Eylem Planları Final Raporları yayımlandı 19-20 Temmuz 2013 Aksiyon Planı hazırlanarak G-20 Maliye Bakanları toplantısında sunuldu Eylül 2014 Eylül 2015 Ekim 2015 Kasım 2015 (G20) Belli aksiyon planlarının tamamlanması gereken tarihler 148 OECD BEPS Eylem Planı – Kapsama giren ülkeler Almanya Endonezya İtalya Japonya Arjantin Meksika Avustralya Rusya Brezilya G-20 Ülkeleri Kanada Suudi Arabistan Güney Afrika Çin Güney Kore Türkiye Avrupa Birliği İngiltere Fransa Hindistan A.B.D. 149 OECD BEPS Eylem Planları Üç Ana Prensip 1 2 3 Uyum Özün Önceliği Şeffaflık («Coherence») («Substance») («Transparency») 150 OECD BEPS Eylem Planları - Özet 151 OECD - BEPS – Eylem Planları # Eylem İlgili Mevzuat Gelişmeleri 1 Dijital ekonominin (elektronik ticaret vb.) yarattığı vergisel sorunların (işyeri oluşması, gelirin elde edildiği yer, gelirin türü vb.) tespiti ve çözüm önerileri «Dijital İşyeri» tanımı Dijital ticari faaliyetlerin vergileme rejimi VUK Tasarı Md. 129 «İşyeri» VUK Tasarı Md. 130 «Elektronik Ortamda İşyeri» 2 Ülke mevzuatları arasındaki farklı düzenlemelerden ortaya çıkan «Hibrid Enstrümanlar/Kurumlar» kullanımı dolayısıyla meydana gelen olumsuz uygulamaların bertaraf edilmesi OECD ÇVÖA Yorumlarında yapılması gerekli değişiklikler Yerel Mevzuat değişiklikleri Uyum 3 Kontrol Edilen Yabancı Kurum («CFC») Kazançlarının Vergilendirilmesi kurallarının gözden geçirilerek iyileştirilmesi KVK Madde 7 Uyum 152 OECD - BEPS – Eylem Planları # Eylem İlgili Mevzuat Gelişmeleri 4 Faiz ve diğer mali ödemeler yoluyla oluşan matrah aşındırılmasını sınırlayıcı tedbirler Yerel: GVK Madde 41/9. (yabancı kaynak faiz indirim kısıtlaması - 1.1.2013 itibariyle yürürlükte) Uyum OECD Transfer Fiyatlandırması Rehberinde yapılması gerekli değişiklikler 5 «Şeffaflık» ve «özün önceliği» ilkeleri dikkate alınarak zararlı vergi uygulamalarının önlenmesi için tedbirler alınması Uyum Üye ülke rejimlerinin gözden geçirilmesi OECD üyesi olmayan ülkelerde de bu uygulamanın yaygınlaştırılması Mevcut kriterlerin gözden geçirilmesi 153 OECD - BEPS – Eylem Planları # Eylem İlgili Mevzuat Gelişmeleri 6 ÇVÖA hükümlerinin kötüye kullanımını (örn. «Anlaşma Alışverişi») önleyici tedbirler OECD ÇVÖA yorumlarında yapılması gerekli değişiklikler Yerel mevzuatta yapılması gerekli değişiklikler için öneriler VUK Tasarı Md. 2 «Uluslararası Anlaşmalar» Özün önceliği 7 8 Vergiye tabi «İşyeri Teşkili» yaratan durumlardan yapay olarak kaçınma hallerine karşı gerekli önleyici tedbirlerin alınması OECD ÇVÖA yorumlarında yapılması gerekli değişiklikler Özün önceliği Yerel mevzuatta daha kapsamlı işyeri tanımı (VUK Tasarı Md. 129-130) Gayr-i maddi varlık transferleri: Değerin yaratıldığı yerin dikkate alınması (Transfer fiyatlandırması) OECD TF Rehberi ile ÇVÖA yorum rehberinde yapılması gerekli değişiklikler Özün önceliği 154 OECD - BEPS – Eylem Planları # Eylem İlgili Mevzuat Gelişmeleri 9 Risk ve sermaye transferleri: Değerin yaratıldığı yerin dikkate alınması (Transfer fiyatlandırması) OECD TF Rehberi ile ÇVÖA Yorum rehberinde yapılması gerekli değişiklikler Özün önceliği 10 Diğer Yüksek riskli işlemler: Değerin yaratıldığı yerin dikkate alınması (yönetim hizmetleri, ana merkez giderlerinin indiriminin kabulü açısından önemli) (Transfer fiyatlandırması) OECD TF Rehberi ile ÇVÖA Yorum rehberinde yapılması gerekli değişiklikler Özün önceliği 11 Matrah aşındırılması ve kar aktarımı uygulamaları ile ilgili verilerin toplanması ve analiz edilmesi; bunların tespiti için gerekli yöntemlerin belirlenmesi Şeffaflık Toplanacak veri türleri ve uygulanacak metodolojiler için öneriler VUK Tasarı Md. 120 «Veri Merkezi» 155 OECD - BEPS – Eylem Planları # Eylem İlgili Mevzuat Gelişmeleri 12 Agresif vergi planlama uygulamaları için beyan («disclosure») zorunluluğu getirilmesi Yerel mevzuatlarda gerekli değişiklikler için öneriler Şeffaflık VUK Tasarı Md. 5 «Yorum ve İspat» 13 Transfer Fiyatlandırması belgelendirme kurallarının gözden geçirilmesi (Transfer fiyatlandırması) Şeffaflık OECD TF Rehberinde yapılması gerekli değişiklikler Yerel mevzuatlarda yapılması gerekli değişiklikler için öneriler (Yürürlük:1.1.2016) 14 Vergi uyuşmazlık çözüm mekanizmalarının (karşılıklı anlaşma usulleri, tahkim vb.) daha etkin çalıştırılması Şeffaflık OECD ÇVÖA Rehberinde yapılması gerekli değişiklikler VUK Tasarı: Md. 303-307 «Uzlaşma ve Karşılıklı Anlaşma» 156 OECD - BEPS – Eylem Planları # Eylem İlgili Mevzuat Gelişmeleri 15 Uluslararası Hukuk Kuralları çerçevesinde «Çok taraflı çözüm üretme mekanizması» nın yaratılması Uluslararası Kamu Hukuku çerçevesinde ilgili raporun hazırlanması «Çok taraflı çözüm üretme mekanizması» nın geliştirilmesi 157 Yeni VUK Tasarısında BEPS Yansımaları 1 Madde 2 – Uluslararası Anlaşmalar Uluslararası Vergi Anlaşmaları hükümleri saklıdır. (BEPS # 6) 2 3 4 5 Madde 5 – Yorum ve İspat (Tüm eylem planları için önemli) 6 Madde 120 – Veri Merkezi (BEPS # 11) Madde 121 – Uluslararası Anlaşmalar Gereğince Bilgi Değişimi (BEPS # 13) Madde 129 - İşyeri Madde 130 – «Elektronik Ortamda İşyeri» (BEPS # 1, 7) Madde 303-307 – Karşılıklı Anlaşma Usulü (BEPS # 14) © 2015. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz. 158 158 Ülke Bazında Raporlama (Country-by-country reporting – CbCR) ÜLKE BAZINDA RAPORLAMA NEDIR? 1 2 3 Belli şartları taşıyan çokuluslu şirketler için üç aşamalı olarak standardize edilmiş transfer fiyatlandırması belgelendirme yaklaşımı AMAÇLARI NEDİR? 1) Ülkeler arası bilgi paylaşımı 2) Şeffaflık 3) Tutarlılık – Raporlamada Standardizasyon HANGİ RAPORLAR HAZIRLANACAK? 1) Ana Rapor («Master File») 2) Yerel Rapor («Local File») 3) Ülke Bazında Rapor (CbCR) 160 Ülke Bazında Raporlama (Country-by-country reporting – CbCR) 4 5 6 RAPORLAMA NEREDE YAPILMALI? Ana şirketin merkezinin bulunduğu ülkede yapılmalıdır. Eğer merkezin bulunduğu ülke CbCR uygulamasına başlamadıysa, çok uluslu şirketler en önemli ve büyük faaliyetlerin gerçekleştiği ülkede raporlamayı yapmalıdır. RAPORLAR NEREYE TESLİM EDİLECEK? Ana merkezin bulunduğu ülkenin Vergi İdaresi’ne teslim edilecek. Ayrıca ilişkili şirketlerin bulunduğu ülkelerdeki vergi idareleri ile paylaşılacaktır. UYGULAMA NE ZAMAN BAŞLIYOR? 1 Ocak 2016 ve bu tarihten sonra başlayan hesap dönemleri için uygulanacak. Rapor ilgili mali yılın bitimini izleyen 12. ayın sonuna kadar ana merkezin bulunduğu ülkenin vergi idaresine sunulacaktır. 2016 yılı için en geç rapor sunma tarihi: 31.12.2017. 161 Ülke Bazında Raporlama (Country-by-country reporting – CbCR) 7 8 HANGİ ŞİRKETLER KAPSAMDA? Konsolide grup geliri 750 Milyon Euro’ya eşit ve üzerinde bulunan çok uluslu şirketler. TÜRKİYE MERKEZLİ ÇOK ULUSLU ŞİRKETLER NE YAPACAK? Henüz yerel mevzuatta düzenleme yok. Konsolide grup geliri 750 Milyon Euro ve üzerinde olan Türkiye merkezli şirketin yurt dışındaki iştirakleri rapor hazırlayıp kendi ülkelerinin mali idarelerine verecekler. UYGULAMA NE ZAMAN BAŞLIYOR? 1 Ocak 2016 ve bu tarihten sonra başlayan hesap dönemleri için uygulanacak. Rapor ilgili mali yılın bitimini izleyen 12. ayın sonuna kadar ana merkezin bulunduğu ülkenin vergi idaresine sunulacaktır. 2016 yılı için en geç rapor sunma tarihi: 31.12.2017. 162 Raporlama için Gerekli Veriler Şirketlerin CbCR sürecinde karşılaşabileceği zorluklar Girdiler Veri kaynağı & Veri oluşturma • Veriyi nerede ve nasıl bulurum? • Daha fazla ve daha kaliteli veriyi nasıl elde ederim? • Raporlama için hangi bilgiler gereklidir? • Grup içi işlemlerle ilgili verileri nereden bulurum? • Etkili şekilde veri toplamak için vergi fonksiyonunu nasıl kullanırım? • Farklı ülkelerden gelen verileri aynı başlık altında nasıl toplayabilirim? • Ticari veriler içeren sistemlerden vergisel verileri nasıl elde ederim? • Dönem kapanışlarında üzerimdeki baskıyı azaltmak için ne yapabilirim? • Verilerin hacimlerini nasıl düzenleyebilirim? Süreç Çıktılar Veri toplama Raporlar Hesaplama • CbCR hakkındaki yeni düzenlemeyle gelen gereklilikleri nasıl sağlarım? Konsolidasyon • Konuyla bağlantılı veriyi nasıl toplarım? • Farklı kaynaklardan nasıl veri elde ederim? • Topladığım veriyi düzenleyebilir ya da zenginleştirebilir miyim? • Hangi ek hesaplamaların yapılması gereklidir? • Elde ettiğim verileri nasıl konsolide edebilirim? • Vergi yönetimi amacıyla neleri bilmek istiyorum? • Konu ile ilgili oranları nasıl hesaplarım ve nasıl yönetime sunabilirim? • Hazırladığım CbCR yeteri kadar detaylı mı? • Vergi idarelerine hangi bilgileri, ne kadar beyan etmeliyim? • Vergi bilgilerimi nasıl analiz ederim ve nasıl yönetirim? • İş akış süreçleri nasıl yönetirim? 163 Dört Adımda Ülke Bazında Raporlama Süreci 1 Önemli kararlar vermek Yaklaşan yükümlülükleri stratejik planlama yapmaya başlayacak kadar anlıyor musunuz? İlave verileri vergisel risk yönetimi amacıyla nasıl kullanacaksınız? Hangi bilgileri paylaşacaksınız? 2 Toplu veri Hangi veriyi kullanacağınızı belirleyin (UFRS, yerel genel kabul gören muhasebe ilkeleri) Hangi verinin halihazırda var olduğunu ve bu veriye nasıl ulaşılacağını saptayın. Hangi verinin oluşturulması gerektiğini belirleyin Veri toplamak için kullanılacak teknolojik aracı seçin 3 Takımınızı koordine edin Veri toplama sürecinde merkezi yaklaşım gereklidir Merkezi olmayan verileri toplayabilmek için bir yöntem belirleyin Lokal takımınızın genel süreci, neye ihtiyaç duyulduğunu, sunum formatını ve verinin nasıl kullanılacağını tam olarak anladığından emin olmak için eğitimler düzenleyin. 4 Etkiyi ölçün CbCR’nin faaliyetleriniz üzerindeki etkisini değerlendirmek için veri üzerinde çalışma yapın Transfer fiyatlandırması, vergi planlaması ve yapılandırma yaklaşımlarınızın geçerliliğini değerlendirmek için tekrar gözden geçirin. Stratejinizi ihtiyaçlarınıza göre yeniden şekillendirin 164 BEPS: Soru & Cevap / Yorumlarınız ? TEŞEKKÜRLER Güler Hülya Yılmaz – [email protected] 165 Deloitte; İngiltere mevzuatına göre kurulmuş olan Deloitte Touche Tohmatsu Limited (“DTTL”) şirketini, üye firma ağındaki şirketlerden ve ilişkili tüzel kişiliklerden bir veya birden fazlasını ifade etmektedir. DTTL ve üye firmalarının her biri ayrı ve bağımsız birer tüzel kişiliktir. DTTL (“Deloitte Global” olarak da anılmaktadır) müşterilere hizmet sunmamaktadır. DTTL ve üye firmalarının yasal yapısının detaylı açıklaması www.deloitte.com/about adresinde yer almaktadır. Deloitte, denetim, danışmanlık, finansal danışmanlık, risk yönetimi, vergi ve ilgili alanlarda, birçok farklı endüstride faaliyet gösteren özel ve kamu sektörü müşterilerine hizmet sunmaktadır. Dünya çapında farklı bölgelerde 150’den fazla ülkede yer alan global üye firma ağı ile Deloitte, müşterilerinin iş dünyasında karşılaştıkları zorlukları aşmalarına destek olmak ve başarılarına katkıda bulunmak amacıyla dünya standartlarında yüksek kaliteli hizmetler sunmaktadır. Deloitte, 225.000’i aşan uzman kadrosu ile kendini iz bırakan bir etki yaratmaya adamıştır. Deloitte, her 5 Fortune Global 500® şirketinden 4’üne hizmet vermektedir. Bu belgede yer alan bilgiler sadece genel bilgilendirme amaçlıdır ve Deloitte Touche Tohmatsu Limited, onun üye firmaları veya ilişkili kuruluşları (birlikte, “Deloitte Network” olarak anılacaktır) tarafından profesyonel bağlamda herhangi bir tavsiye veya hizmet sunmayı amaçlamamaktadır. Şirketinizi, işinizi, finansmanınızı ya da mali durumunuzu etkileyecek herhangi bir karar ya da aksiyon almadan, yetkin bir profesyonel uzmana danışın. Deloitte Network bünyesinde bulunan hiçbir kuruluş, bu belgede yer alan bilgilerin üçüncü kişiler tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir. © 2016. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz.