всеки месец раздава надежди

Transkript

Месечно списание за семейството, детето и културата
Aylık Aile, Çocuk
ve Kültür Dergisi
всек
им
есе
ц ра
здава н
а д е жд и
MAYIS 2011, sayı: 159, yıl: 16, fiyatı: 1,50 lv.
Май
2011
1
МАЙ 2011, брой: 159, година: 16, цена: 1,50 лв.
içindekiler
4
ан
о сп ис
Ме се чн
ме йс
ие за се
тв от о,
де те то
ур
и ку лт
ат а
, Çoc uk
gisi
Aylı k Aile
ür Der
ve Kült
всеки м
есец
р а з д а в а н а д е жд
и
2011 1 а: 1,50 лв.
на: 16, цен
Май
1, брой:
МАЙ 201
2011,
MAYIS
, yıl: 16,
sayı: 159
lv.
fiyatı: 1,50
li Halil
Büşra A
159, годи
li
- Kırca
8
4
8
11
14
16
18
20
24
28
30
34
37
40
42
18
2 Mayıs
2011
Май 2011, брой: 159
съдържание
Mayıs 2011, Sayı: 159
16
Eğitimde Aktif Katılım
Активно участие в образованието
Hayvanlar alemi: ÖRÜMCEĞİN AĞINDAN
Светът на животните: ПАЯКЪТ И НЕГОВАТА ПАЯЖИНА
Günümüz Dünyasında Temel Değer Olarak AİLE
Семейството основна ценност в съвременния свят
Ne? Niçin? Nasıl?
Каква? Защо? Как?
Evliya Çelebi’nin Bulgaristan hatıraları yeniden canlandırılacak
Впечатленията на Евлия Челеби от българските земи пак ще оживеят
Magurata Mağarası
Пещера Магурата
Türkçe - Edebiyat
Herşey üzerine üzerine geliyorsa, belki sen ters gidiyorsundur...
Ако не ти върви, може би причината е в теб…
Annemizin Köşesi
Рубрика за майките
Bir çok başarıya imza atan okul
Училище с много успехи
Sizden Gelenler
Вашите отзиви
Genç Ressamlar
Млади художници
Mizah
Хумор
Bulmaca
Кръстословица
24
30
Editör’den
Издава: „A-PRESS“ OOD
Merhaba Arkadaşlar,
Kazaklarımızı gardırobumuzun en arka kısmına yerleştirdiğimiz ve yazlık kıyafetlerimizi çıkardığımız o güzel günleri yaşıyoruz. Eriğin, çileğin, kirazın mevsimini. Bisikletin, kaykayın, pikniğin mevsimini. Coşkunun, heyecanın, sevincin
mevsimini. İçimiz kıpır kıpır. Yerimizde duramıyoruz. Her teneffüs okul bahçesine
koşuyoruz. Köyde yaşayan arkadaşlarımız kelebekleri kovalıyor şimdi. Şehirde yaşayan arkadaşlar da tatille aramızda kalan günleri kovalıyor. Ben diyeyim kırk beş
gün, siz deyin otuz beş gün.
Ama durun arkadaşlar, hemen gevşemeyelim lütfen. Değişik sınavlara girecek
olan arkadaşlarımız var. Dergide çıkan testleri dikkatlice yapalım ve sınavlara hazır
olalım. Diğer arkadaşlarımız için de henüz okul bitmiş değil. Biraz daha sabır arkadaşlar. Biraz daha dişlerimizi sıkalım. Bu güzel günlerin başarımızı düşürmesine
izin vermeyelim.
Tatillerin bol olduğu bu ay, aynı zamanda gezi ayıdır da. Her sayıda tanıttığımız
tarihi ve turistik yerler de size bir fikir verebilir gezip görmek adına. Bu yerlerden
birisi de Magura Mağarasıdır. Bu ilgi çekici yeri ziyaret etmeye ne dersiniz...
Ağaçların yeşerdiği, polenlerin havada uçuştuğu bu mevsimin belki de tek
olumsuz yanı ilkbahar nezlesi olsa gerek. Hemen endişelenmeyin. Bunun da tedavisi var. Uzmanlar, özellikle rüzgarlı havalarda dışarı çıkmayarak, ilaç veya maske kullanarak bu geçici rahatsızlıktan kurtulunabileceğini söylüyorlar.
Unuttuk sanmayın. Mayıs aynı zamanda sevgili annelerimize minnetimizi bir
kez daha hatırladığımız bir günü de içerisinde barındırıyor. Ümit dergisi olarak
sevgili annelerimizin anneler gününü kutluyor, ellerinden öpüyoruz.
Здравейте приятели,
Настана време, в което сложихме най-отзад в гардероба зимните си дрехи и
изкарахме летните. Време е за джанки, ягоди и череши. Време е за велосипеди,
скейтбордове и пикници. За радост, веселие и емоции. Кръвта ни кипи. Не можем да стоим по местата си. Във всяко междучасие бягаме на двора. Приятелите
ни, които живеят на село вече гонят пеперудите. А приятелите в града броят
дните до ваканцията. Аз ще кажа, че остават четиридесет и пет дни, ти кажи, че
са трийсет.
Но приятели, нека не се отпускаме веднага. На някои от нас им предстоят
изпити. Нека направим правилно теста в списанието и се подготвим за изпитите.
И за останалите ни приятели все още училището не е свършило. Още малко търпение. Да стиснем още малко зъби. Нека тези хубави пролетни дни не
повлияят негативно на успехите ни.
През този месец, освен че има много почивни дни е и месец за
екскурзии. Във всеки брой публикуваме някое забележително
място, което бихте могли да посетите. Едно от тези места е
пещера Магурата. Какво ще кажете, ще посетите ли това
място...
Когато всички дървета се раззеленяват, когато навсякъде ухае на цветен прашец, може би най-неприятното
нещо през пролетта е пролетната настинка. Но не се
притеснявайте. И тя е преодолима. Специалистите
препоръчват да не се излиза при ветровито време,
да се приемат много витамини или да се използва
маска.
Не сме забравили. През месец май още веднъж
ще изразим благодарността си към нашите скъпи
майки. Списание “Юмит” поздравява всички майки и сърдечно им целува ръка.
GENEL YAYIN MÜDÜRÜ
Главен редактор
Şevki ŞEN
[email protected]
YAYIN EDİTÖRÜ
GÖRSEL YÖNETMEN
Отговорен редактор и
Графично оформление
Nihat DAVUT
[email protected]
YAYIN KURULU
Издателски колектив
Sami Nuri
Mehmet Ömer
İlhan Halibryam
Ahmet Aptulov
ABONE - 2011 / АБОНАМЕНТ - 2011
6 месеца: 9.00 лв.
3 месеца: 4.50 лв.
ABONE VE DAĞITIM
BULGARİSTAN POSTASI
PK No: 1940
Абонамент и разпространение
БЪЛГАРСКИ ПОЩИ
ПК No: 1940
BÜROLAR / ОФИСИ
Kırcali/Кърджали: 0361 / 814 53
Şumen/Шумен: 054 / 830 693
Varna/Варна: 052 / 612 634
Plovdiv/Пловдив: 032 / 63 11 58
Haskovo/Хасково: 038 / 66 21 67
Ruse/Русе: 082 / 87 55 32
Burgas/Бургас: 0897 080 117
Smolyan/Смолян: 0897 080 108
www.umitdergisi.com
e-mail: [email protected]
Adres: Sofya 1202, ul. “Timok” No: 2,
Tel/Faks: 02-832 31 11
Адрес: София 1202, ул. “Тимок” № 2,
тел./факс: 02-832 31 11
Dergiye gönderilen eserler iade
edilmez. Yayınlanan yazı ve şiirler
kaynak gösterilerek yayınlanabilir.
Yazılarda gerekli görülen düzeltmeler
yapılır. Yazıların sorumluluğu yazara
aittir.
Получени материали не се връщат.
Всички материали се публикуват
с посочен източник. Материалите
се редактират по необходимост.
Отговорност за материала носи
авторът.
NOT: Dergide yer alan tercümeler, harfiyyen olmayıp mana olarak
verilmiştir.
E Ğ iT iM / О Б Р А З О В А Н И Е
Eğitimde
Aktif Katılım
Активно участие в образованието
Prof.Dr. Harun AVCI
B
ir ülkenin en önemli meselesi eğitimdir. Çünkü yönetim sanatı olarak ele alınan politika;
sınırlı ve kıt kaynaklarla insanların isteklerinin karşılanmasına çözümler getiren ekonomi; kişi,
kurum ve toplum arasındaki ilişkileri inceleyen
toplum bilimi; inanç, ideoloji ve değer sistemleri ile
eğitim sistemi arasında yakın bir ilişki vardır. Eğitimin en büyük açmazlarından birisi, bu alanlarla ilgili amaçlara ulaşmak için “nasıl bir toplum” ve “nasıl bir insan modeli” sorularına çok farklı cevaplar
verilmesidir. Bundan dolayı eğitimde, “ne öğretilmeli” sorusu öncelikli olarak önem taşırken; “nasıl
öğretilmeli” sorusu da eğitimin kalitesini yani eğitimden beklenen hedefe ulaşmayı doğrudan etkile-
4 Mayıs
2011
О
бразованието е най-важният приоритет на една страна, защото то е тясно
обвързано с политиката като изкуство
на управлението; с икономиката, която покрива нуждите на хората с ограничени ресурси; с
обществените науки, които изследват връзката
между индивида, институциите и обществото;
с религията, идеологията и другите системи.
Една от най-големите цели на образованието
е да даде различни отговори на въпроса какво
общество и каква личност искаме да изградим.
Затова водещ въпрос в образованието е какво
точно да се научи, както и как, по какъв начин да
се научи с оглед да се усвоят мирогледа, убежденията и ценностите, които преобладават в дадено общество.
Действително, от изключителна важност е
методологията на преподаване и усвояване на
знания. Може и да знаем какво трябва да бъде
научено, но ако ученикът няма стимул да го
научи, определеното за научване знание няма
да бъде усвоено, дори и ученикът да има висок умствен капацитет. Практиката даже показва, че по-способните ученици, които нямат
стимул да учат, показват по-лоши резултати в
процеса на обучение.
За да се осигури нужният стимул за
учене, е необходимо да се предизвика траен интерес към изучавания
предмет, да се покаже привлекателността му, да се намерят даже
и забавни начини за повишаване
на интереса на ученика. Ако той
е заинтересован да научи нещо
ново, тогава той ще цени високо образователния процес, ще
получава удоволствие от него,
ще проявява внимание и уси-
mektedir. Ne öğretilmeli sorusunun cevabı, ağırlıklı
olarak toplumun dünya görüşü, inançları ve önem
verdiği değerlerin izlerini taşır.
Bir eğitim kurumunda nasıl öğretilmeli sorusunun cevabı gerçekten önemlidir. Ne öğreteceğimizi
ne kadar iyi tespit edersek edelim, öğrenci isteksiz ve
öğrenmeye karşı hevesi yoksa öğrenme gerçekleşmeyecektir. Öğrencinin zekâ kapasitesinin yüksek olması bile bu sonucu değiştirmeyecektir. Hattâ, öğrenme
isteği ve hevesi olmayan zeki öğrencilerin diğerlerine
göre daha başarısız oldukları tespit edilmiştir.
Eğitim sonunda öğrenme eyleminin gerçekleşebilmesi için öğrencinin konuya ilgisinin çekilmesi,
merak uyandırılması, konunun zevkli ve eğlenceli
hâle getirilmesi gibi çeşitli yollarla motive edilmesi
gerekir. Öğrenme duygusu tahrik edilen ve uyarılan öğrenci, bilgi edinmeye ve bilgisini geliştirmeye değer verir, bundan zevk alır, öğrenmek için özel
bir dikkat ve çaba harcar, öğrenmeyi diğer etkinliklere yeğler.
Bugün bazı eğitim kurumlarında “aktif eğitim”
yöntemi uygulanmaktadır. Bu yöntem, öğrenciye
düşünmeyi, öğrenmeyi, sorgulamayı, bilgi kaynaklarına ulaşmayı, sebep-sonuç arasında ilişki kurmayı öğreten bir yöntem olarak kabul edilmektedir.
Aktif eğitim çeşitli elemanlardan oluşur ve konuya göre bunların bazıları birleştirilerek birlikte
kullanılırlar.
Aktif eğitimin merkezinde öğrenci vardır. Bu sistemde öğretmen ders konusunu anlatmaz, o daha
ziyade yönlendirici, yol gösterici, öğrenme ortamını
hazırlayıcı, öğrencilerin rahatça danışabileceği bir
rehber olarak eğitim ve öğretimin yolunda gitmesini sağlar. Öğrenci pasif durumda değil, katılımcıdır.
Konu bir soru, bir problem, bir olay olarak ortaya
konur veya alternatif tezler ileri sürülür. Öğrenci
bunlarla ilgili kaynakları da inceleyerek konu üzerinde düşünür ve fikir üretir. Tartışma ortamında
kendi düşüncelerini ortaya koyar ve onları savunur.
Karşıt fikirler gündeme geldiğinde, kendi eksikliğini
tamamlamak için daha fazla bilgi edinme ve mantık yolu ile cevap arama hevesi uyanır. Ortaya atılan
soru veya alternatif tezler, yeni bilginin öğrencinin
mevcut önbilgisine eklenmesini ve mantık bağının
kurulmasını kolaylaştırır. Özellikle, tarih, sosyoloji,
felsefe, ekonomi, insan ilişkileri ve toplum yönetimi
gibi sosyal konular soru sorup tartışarak işlenmeye
son derece uygundur.
Burada öğrencilerin aklına takılan her soruyu
çekinmeden sorabilmesine ve düşüncelerini açıklayabilmesine imkân verilmesi son derece önemlidir.
Bundan dolayı öğrenci öğretmene soru sormaktan
korkmamalıdır. Soru sormak öğrenmenin ve düşünmenin başlangıcıdır. Soru iki amaçla sorulur; ya
ият
обучение е сам
то
о
вн
ти
ак
а
н
а
зва
В център
телят не разка
и
уч
д
о
ет
м
зи
подготвя
ученик. При то
ва, напътства,
ля
ав
р
ап
н
е
ч
еникът не е
урока, а пове
ообучение. Уч
м
са
за
а
ед
лния
ср
добра
ик в образовате
тн
ас
уч
н
ве
ти
мата на
пасивен, а ак
ставя под фор
ед
р
п
се
а
ат
м
рез
Те
процес.
разрешаване ч
за
е
ви
ст
ей
д
,
м
въпрос, пробле
рнативи.
различни алте
лие, ще му отдава приоритет.
В днешно време в някои образователни институции се прилага методът на т. нар. „активно
обучение“. Чрез него се стимулира мисленето
на ученика, желанието му да научи нещо ново,
да изследва, да търси разнообразни източници на информация, да търси междупредметни
връзки.
При метода на активното обучение се използват различни кадри, които понякога действат и съвместно.
В центъра на активното обучение е самият
ученик. При този метод учителят не разказва
урока, а повече направлява, напътства, подготвя добра среда за самообучение. Ученикът не
е пасивен, а активен участник в образователния процес. Темата се представя под формата
на въпрос, проблем, действие за разрешаване
чрез различни алтернативи. Ученикът трябва
да изследва разнообразни източници на информация, да помисли и да предложи варианти за
решение. Той излага и защитава тези варианти
в дискусия. В хода на дискусията той може да
чуе и други варианти, предложени от съучениците му, да попълни празнотите в собствените
си знания, да стигне до правилното заключение
по пътя на логиката. Благодарение на това той
се научава да прави междупредметни връзки.
Области на познанието като история, социология, философия, икономика, междуличностни
отношения и социално управление са особено
подходящи за прилагане на този метод.
Много важно е тук учениците да се чувстват
напълно свободни да задават въпросите, които
им хрумват, и да споделят мислите си с останалите. Затова ученикът не бива да се бои да задава въпроси на учителя. Задаването на въпроси е
условие за пълноценно обучение и мислене. Въпросите се задават с две цели: за потвърждаване
на нещо, в което ученикът не е напълно убеден,
или за научаване на правилния отговор на даден
въпрос. И в двата случая задаването на въпроси
е метод за научаване на нови знания. Ето защо
Май
2011
5
dihayatta ken
la
y
u
m
u
n
tif ko
rma,
Öğrenci, ak
lan soru so
o
k
a
c
la
o
a,
zım
sine hep lâ
inde tartışm
iç
k
lu
lu
p
to
e,
sini
cevap verm
di düşünce
n
e
k
e
n
ri
e
z
rü
.
belli bilgile
rini kazanır
le
ri
e
c
e
b
e
kurabilm
iyice emin olmadığı bir konuda bilgisini doğrulamak veya doğrusu ne ise onu öğrenmek ya da belli
bir bilgi zemini üzerinde daha yüksek, daha doğru
bilgiler elde etmek için. Her iki hâlde de soru bilgiye götürür. O nedenle, öğrencinin soru sorması,
mümkün olduğu kadar teşvik edilmelidir.
Öğrenci, aktif konumuyla hayatta kendisine hep
lâzım olacak olan soru sorma, cevap verme, topluluk içinde tartışma, belli bilgiler üzerine kendi düşüncesini kurabilme becerilerini kazanır.
Aktif eğitim ekip çalışmasına önem verir. Öğrenciler, küçük takım veya ekipler kurup bir grubun
üyesi olduklarında, bireysel durumdaki öğrenmelerine göre daha iyi öğrenirler. Çünkü, grup üyesi bir
öğrenci, ait olma ve güç kazanma gibi bir duyguya
sahip olur. Ait olma ve güç kazanma duygusu, insanın yaratılışında olan ve tatmin edilmesi gereken
bir duygudur. Grup çalışması bu ihtiyacı karşılamaya da yaradığından, öğrenme daha zevkli hâle gelir. Ayrıca öğrenci grup içinde kendini önemli biri
olarak hisseder ve önemini hissettirmeye çalışır.
Sporda, müzikte, tiyatroda zevkle daha çok çalışıp
başarı elde etmenin önemli bir nedeni, takım olarak
birlikte çalışma ve birbirlerine yardım etme gereğine inanılmasıdır.
Sonuç olarak, sadece fiziği, kimyayı, biyolojiyi,
tarihi vs ezberleyen değil, o bilgileri sentezleyip
yeni terkipler yapan, onları hayata uygulayan, grup
çalışmasıyla güç oluşturan, iletişim becerileri olan,
sürekli öğrenen, öğrendiğini değerlendiren insanlar
yetiştirmek için okullardaki mevcut eğitim sisteminin ciddi şekilde sorgulanması gerekmektedir. Tek
tip insan yetiştirmek için oluşturulan kalıplar yerine, öğrencinin eğitime katılımı sağlanmalı ve farklı
fikirlere özgürlük tanınmalıdır ki topyekün gelişme
olsun ve dâhiler ortaya çıksın.
6 Mayıs
2011
ученикът трябва да бъде поощряван в максимална степен да задава въпроси.
Когато ученикът е поставен в ролята на активен участник в образователния процес, той ще
се научи в бъдеще да задава въпроси, да намира
отговори, да спори по обществени проблеми, да
формира свое мнение по тях.
Активното обучение отдава приоритет на екипната работа. Учениците формират малки групи или екипи, в рамките на които процесът на
обучение е по-ефективен. Това се дължи на факта, че когато ученикът е член на екип, той проявява вроденото у човека чувство да се наложи
над останалите. Това чувство му дава усещане
за удовлетвореност. Работата в екип стимулира
проявата на това чувство и процесът на учене
става по-забавен. В рамките на групата ученикът се чувства по-значим и се стреми да покаже
на останалите своята значимост. Причината за
успехите в спорта, музиката, театъра се дължат
именно на работата в екип, при която солидарността е водещ принцип.
В заключение може да се каже, че ученикът
не само трябва да наизустява конкретни знания
по физика, химия, биология, история и прочие,
но и да синтезира тези знания, да умее да ги
прилага в практиката, да може да работи в екип,
да умее да общува, да има изграден навик постоянно да се усъвършенства и да научава нещо
ново и да цени наученото. Вместо да се формират еднакви личности като по шаблон, по-добре
е да се осигури активното участие на учениците в образователния процес, да се изгради у тях
култура на мислещи хора, които предлагат на
обществото алтернативни варианти за решение
на обществените проблеми.
HABERLER/НОВИНИ
Празник на буквите
в град Ардино
У
чениците от НУ „Хр.Ботев” в Ардино проведоха традиционния за първи клас „Празник
на буквите”. Гости на тържеството бяха кметът
на община Ардино Ресми Мурад, директорът на
училището Румяна Младенова, Бахар Реджебов,
началник отдел „Образование, култура и спорт”
към Община Ардино и много родители.
Малките първолачета, празнично облечени
и с коронки на главата, изпълниха вълнуваща
програма. Със своите артистични изпълнения
децата зарадваха присъстващите. Имаше много песни, танци, драматизации, игри на загадки,
отгатване на гатанки, решаване на задачи. Показаха още, че освен с българската азбука много добре се справят и с майчиния и английския
език. Така те изпратиха букварчето и посрещнаха читанката, доказвайки смело и убедитено, че
са грамотни.
Кметът на общината Ресми Мурад поздрави
първолаците с техния неповторим и радостен
празник. Радостни сме и ние, каза той, че вече
сте грамотни и можете да четете и пишете. Градоначалникът подари касетофон на задружните
и талантливи деца, с пожелание да развиват и
музикални умения.
От името на местното читалище „Родопска
искра” учителят по турски език Сейфи Халилов
подари на първокласниците книжка с анекдоти
за Насреддин Ходжа, комплекти за рисуване и
списание „Юмит”. Гюнер ШЮКРИ, Кърджали
Май
2011
7
ÖRÜMCEĞİN
AĞINDAN
Prof. Dr. Arif SARSILMAZ
Merhaba Arkadaşlar
Birbirinize “örümcek kafalı” diyerek
bana ve karşınızdakine haksızlık ediyorsunuz. Bu tabirle, muhatabınızın
kafasının benimkine benzer ve kötü
olduğunu söylüyorsanız yanılıyorsunuz. Zira kafam hem çok mükemmel şekilde yapılmıştır, hem de çok
iyi çalışır. Bu şekilde söze başlamak
istemezdim, ama birbirinize hakaret
etmede ismimi kullandığınız için temas
etmeden duramadım.
Bizi Öldürmekten Vazgeçin!
Birçoğunuz bizden korkuyorsunuz, hatta “örümcekten korkma hastalığı” diye yeni bir hastalık adı
ortaya çıkarmışsınız. Aksine size hiç zararı dokunmayan, birçok zararlı böceği de tuzağıma düşürerek
tabiatı temizleyen bir yaratığım.
Uzaklara Gidebiliriz
Antarktika dışında bütün kıtalarda, çok çeşitli
iklim şartlarında ve çöllerden, yağmur ormanlarına
kadar olan ortamlarda yaşayabiliriz. Kıtalardan çok
uzak okyanus adalarına yayılmamızdaki en önemli
sebep, ağ yapımında kullandığımız iplikçiklerimizdir. Bu iplikçikleri paraşüt gibi kullanarak rüzgârla
çok uzak yerlere gidebiliriz.
Böceklerden Çok Farklıyız
Pek çoğunuz, beni böceklerden zannederek yanılıyor. Biz örümcekler, böceklerden farklı bir grubuz. En kolay ayrım, bacak sayılarımızdan ve vücut
kısımlarımızdan yapılabilir. Böcekler altı bacaklı,
bizler ise sekiz bacaklıyız. Onların vücudu üç ana
kısımdan yapıldığı hâlde, bizim vücudumuz baş ve
gövde olarak iki kısımdır. Ayrıca gözlerimizin tipi ve
sayısı bakımından da farklıyız. Böceklerin ekseriyet-
8 Mayıs
2011
Здравейте, приятели!
Когато се обиждате с думите „Имаш мозък като на паяк!“, всъщност се отнасяте
несправедливо към мен. С този израз
приравнявате интелекта на вашия
другар с моя. Лъжете се, обаче, ако
мислите, че по този начин показвате колко е лош, защото моят
мозък е устроен по съвършен
начин и функционира отлично.
Не исках да започвам с такъв
увод, но беше неизбежно поради това, че използвате името
ми, за да се обиждате взаимно.
Откажете се да ни убивате!
Мнозина от вас се боят от нас, даже се
била появила и модерна болест, свързана със страх
от паяци. Но ние с нищо не ви вредим. Напротив,
помагаме ви, защото улавяме в паяжината си много
вредни насекоми и така пречистваме природата.
Можем да стигнем много далече
С изключение на Антарктида, паяци има на
всички континенти. Те живеят при разнообразни
климатични условия, от сухите пустини до влажните тропически гори. Причината да има паяци дори и
на най-отдалечените от сушата острови в океаните,
е нашата паяжина. Тя може да се използва и като парашут, чрез който вятърът отнася паяците на много
далечни разстояния.
Различаваме се съществено от буболечките
Мнозина от вас ни мислят за буболечки. Паяците обаче са група, различна от насекомите.
Най-лесно се вижда това от различния брой
на крайниците ни и на частите на тялото
ни. Насекомите имат шест крайника, а
ние – осем. Тяхното тяло се състои от
три основни части, а нашето – от две, а
именно: глава и тяло. Различаваме се и
ПАЯКЪТ
И НЕГОВАТА
ПАЯЖИНА
le petek şeklinde iki büyük gözü, bizim ise sekiz adet
küçük basit gözümüz vardır.
Doğal İplik Fabrikaları Gibiyiz
En dikkat çekici yönlerimizden biri de küçücük
vücudumuza yerleştirilmiş, farklı kalitede iplikler
üretebilen fabrikalar gibi çalışan ipek bezlerimizdir.
Karın bölgemizin alt kısmında meme şeklindeki konik çıkıntılardan salgılanan ipeğimsi maddeyi çok
çeşitli maksatlar için kullanırız. Çoğumuza salgısı ve
yapısı farklı en az iki çeşit ipek bezi hediye edilmiştir.
Her ipliğin esnekliği, dayanıklılığı, kalınlığı ve yapışkanlığı farklı olduğundan, hangi iplik, hangi işe daha
uygunsa orada kullanırız. Bazı ipleri av yakalamak
için tuzak ağları kurmada, bazı ipleri yuvamızın içini
döşemede, bazı ipleri de yumurtalarımızı korumada
kullanırız. Milimetrenin binde birinden daha ince
olan ipliğimiz, aynı kalınlıktaki çelik telden beş kat
daha sağlamdır. Kendi uzunluğunun dört katı kadar
esneyebilir. Ayrıca çok da hafiftir.
İnsanlara Karşı Zararsızız
Aşağı yukarı otuz beş bin türümüz mevcuttur.
Bunların beş yüz kadarı sizin için tehlikeli sayılabilir. Hepimizde zehir bezleri bulunduğu hâlde, çoğumuzun ısırığı sizi sadece kaşındırır. Zaten bilerek de
gelip sizi ısırmayız. En zehirli türümüz olan karadul
bile insan için nadiren öldürücüdür. Ortası huni şeklinde gerilmiş büyük ağlar ören bu tür, 250–750 kadar yumurtayı bir arada ipek kılıfla sararak saklar.
Korkulan Tarantulalar
Kurt örümcekleri ailesinden, 2,5 cm kadar
boyu olan ve Avrupa’da yaşayan tarantula, çoğumuzun aksine ağ örmez, avlarını koşarak
yakalar. Bunun da zehri güçlüdür, fakat öldürücü değildir. Güney Amerika’da yaşayan iri
bir türümüz de tarantula adını taşır. Fakat bu
по типа и броя на зрителните органи. Насекомите
имат две големи очи с формата на медена пита, а
ние имаме осем малки очи с елементарно устройство.
Природна фабрика за конци
Най-характерната ни черта е, че в тялото си имаме жлези, които произвеждат копринени нишки с
различна дебелина и качество. Тези жлези се намират в конични израстъци в долната част на коремната област. При повечето видове паяци има два
вида жлези, които произвеждат копринени нишки
с различна дебелина, еластичност, здравина и лепкавост. Тези характеристики се съобразяват с целта
на приложение на копринените нишки. Някои нишки се използват за изплитане на паяжина за улов на
насекоми, други за изграждане на гнездо, а трети за
обвивка на яйцата ни. Нишките, които произвеждат тези жлези, са изключително тънки, но въпреки
това са пет пъти по-здрави от стоманена тел със същата дебелина. Освен това могат да се разтягат до
четири пъти от първоначалната си дължина. Да не
говорим, че са и изключително леки.
Не вредим на хората
Има около 35 хиляди вида паяци. От тях 500
могат да се считат за вредни за хората. Макар че
във всички видове паяци има отровни жлези, при
ухапване от паяк от повечето видове се усеща единствено сърбеж. Освен това паяците не хапят хората
нарочно. Дори и най-отровният вид паяк, черната
вдовица, рядко е смъртоносен за човека. Този вид
паяк плете големи паяжини във формата на фуния,
а яйцата, които снася, между 250 и 750 на брой, обвива в обща обвивка от копринени нишки.
Всяващите страх тарантули
Тарантулата живее в Европа, достига размер до
2,5 см и е от семейството на вълчите паяци. За разлика от повечето паяци, тя не плете паяжини, а лови
насекоми, като ги гони. И нейната отрова е доста
Май
2011
9
tür, tamamen farklı bir familyadan olup Theraphosa
cinsine aittir. Bu türün gövde büyüklüğü 9–10 santimetre, bacak arasındaki mesafe ise ortalama 25–30
santimetredir. İri yapılı ve tüylü olan bu tip geceleri faaldir. Bazısı toprakta açtıkları oyukta, kimisi de
ağaçlarda yuva yaparak yaşar. Sizin için zararsız sayılsalar da ısırıkları acıtır. Bunlar; küçük kurbağaları,
kertenkeleleri ve kuşları da yiyebilir.
Zorlu Çöl Hayatımız
Çölde yaşayan bir türümüz, o korkunç sıcaklıktan korunmak için toprağın içine bir tünel kazar
ve kumları yapıştırmak için hususî bir salgı çıkarır.
Ayrıca ipek ipliklerle de tünelin içini iyice izole ederek dışarının sıcaklığından korunur. Tünelin ağzına ipekten bir kapak yapar, üzerine gizlenmek için
kum ve çalı parçaları koyar. Etraftaki bazı taş ve ağaç
parçaları arasına ince iplerini gererek, orada rızkını
beklemeye başlar. Gündüzleri sıcak olduğu için geceleyin avlanır, ayaklarını tünelin kapağından çıkarır
ve iplerini titreştirecek olan böcekleri bekler.
Hikmetli Su Hayatımız
Suda yaşaması için teçhizatlandırılmış bir türümüz ise, su örümceğidir. Yuvasını sudaki bir hava
kabarcığı içine yapan bu tür, zaman zaman su üstüne çıkıp karnının altına hava sıkıştırır ve bu havayı
su altındaki yuvaya pompalayarak yuvanın havasını tazeler. Dolomedes fimbriatus isimli tür de suda
yürümeye uygun bacaklara sahip olup balıklarla da
beslenir.
Hoşça Kalın
Arkadaşlarım hakkında daha birçok şey anlatabilirdim ama zannederim şimdilik bu kadarı yeter. Bundan böyle sanatlı yapılarımızı ve davranış
hususiyetlerimizi tesadüfe vermeye kalkan olmaz
herhâlde! Akıl, şuur ve idrak sahibi insandan bunu
beklemiyorum doğrusu! Görüşmek dileğiyle. Hoşça
kalın.
10 Mayıs
2011
силна, но не е смъртоносна. Друг вид едра тарантула обитава Южна Америка. Тя обаче е от съвсем
различно семейство, което се нарича терафоза. Тялото му достига до 9-10 см, а средното разстояние
между крайниците му е 25-30 см. Този едър и покрит с козина паяк бодърства нощем. Някои от тях
живеят в дупки в земята, а други в гнезда по дърветата. По принцип са безвредни, но ухапване от тях е
болезнено. Тези паяци могат да изядат малки жаби,
гущери и птици.
Трудният живот в пустинята
Видът паяк, който живее в пустините, копае тунел в пясъка, за да се предпази от горещината. Той
произвежда специална жлеза, която слепва пясъка.
Освен това той изолира много добре стените на тунелите с копринените нишки, за да запази хлада им
вътре. На изхода на тунела той прави врата пак от
копринени нишки, а за да я скрие, я покрива с пясък
и парчета храсти. Лови насекоми, като опъва паяжина между камъни и паднали клони в близост до
изхода на тунела. Понеже през деня е горещо, ловува през нощта, като изкарва през изхода на тунела
крайниците си, размърдва с тях паяжината и очаква
своите жертви.
Живот във водата
Има вид воден паяк, който живее във водата.
Той прави гнездо в някое балонче въздух във водата. От време на време излиза на повърхността на
водата, поема въздух под корема си, който после
изтласква към гнездото си и така освежава въздуха
в него. Друг вид паяк, който се нарича „доломедес
фимбриатус“, има крайници, които му позволяват
да върви под вода, и се храни с риби.
Останете си със здраве!
Разказах доста неща за паяците, предполагам
това е достатъчно засега. Едва ли някой ще се наеме да твърди, че това съвършено устройство и поведение на паяците е плод на някаква случайност!
Не мога да очаквам това от човека, който е разумно
същество! Довиждане! Бъдете живи и здрави!
A iL E / С Е М Е Й С Т В О
Günümüz Dünyasında
Temel Değer Olarak AİLE
Семейството основна ценност в съвременния свят
Ü
mit dergisinin 15. yıl dönümü kutlamaları
münasebetiyle 22 Mart 2011 tarihinde, Varna
“Golden Tulip” Otel’de Günümüz Dünyasında
Temel Değer Olarak Aile başlığını taşıyan, aile sorunlarını ele alan 2. konferans gerçekleştirildi. Varna’daki sivil
kuruluş temsilcilerinin, farklı belediye müdürlüklerinin,
eğitimcilerin, gazetecilerin, yayıncıların, ünlü kişilerin
ve üniversite öğrencilerinin ilgisini çeken konferans,
Ümit dergisi, Riskte Bulunan Aileler SOS Vakfı ve Varna
Belediyesi ile ortaklaşa düzenlendi. Ümit dergisi Genel
Yayın Yönetmeni Şevki Şen: “Aile, cemiyetin en önemli temelidir. Bu temelin sağlamlığı millet ve devletin de
sağlamlığı demektir. Öyleyse milletin ve devletin bu temel esası katiyen projesiz ve plânsız bırakılmamalıdır.”
Günümüzde, maalesef toplumun en küçük birimi ve
yapı taşı olan ailenin eski eğiticilik özelliğini kaybetmiş
olduğunu, dahası Avrupa ve Amerika toplumunun yarısına yakınının aile düzeni ve nizamının bozulmuş olduğunu söyleyen Şevki Şen, toplumların geleceğinin de
sağlam bir aile yapısından geçtiğini ifade etti. Ümit’in
Genel Yayın Yönetmenine göre, eğer sağlam bir toplum
düşlüyorsak, o zaman eğitim ve diyaloğa aileden başlamalıyız. Aile yapısının sağlam oluşunun, aile üyelerinin
В
рамките на честванията по случай 15-годишнината на сп. „Юмит” се проведе Втората
конференция, посветена на проблемите на
семейството, която бе проведена в хотел “Golden
Tulip”, Варна, на тема „Семейството – основна ценност в съвременния свят”. Конференцията привлече вниманието на представителите на неправителствения сектор, на различни общински дирекции,
педагози, журналисти, издатели, общественици
и студенти от Варна. Тя бе организирана от сп.
Юмит, съвместно с фондация SOS „Семейства в
риск“ и с любезната подкрепа на Община Варна.
„Семейството е опорният стълб на обществото.
Ако той е здрав, тогава народът и държавата също
ще бъдат здрави. За тази цел е нужно планиране
и проектиране.”, заяви гл. редактор на сп. „Юмит”
Шевки Шен. По думите му, за съжаление, в наши
дни основният структурен елемент на обществото
- семейството, е изгубило старата си възпитателна
функция, нещо повече, семейният ред и порядък
е нарушен в по-голямата част от цивилизования
свят. Бъдещето на обществата зависи от наличието
на здрава семейна структура. Затова, едно здраво
общество би могло да се изгради с помощта на об-
Май
2011
11
in,
ş temsilcilerin
lu
ru
u
k
il
v
si
Varna’daki
imcirlüklerinin, eğit
ü
d
ü
m
e
iy
d
le
e
kifarklı b
yıncıların, ünlü
a
y
,
n
ri
le
ci
te
lerin, gaze
lerinin ilgisini
ci
n
re
ğ
ö
e
it
rs
e
Buşilerin ve üniv
it dergisi, Riskte
m
Ü
s,
n
ra
fe
n
o
si
çeken k
Varna Belediye
e
v
fı
k
a
V
S
O
S
r
lunan Ailele
zenlendi.
ile ortaklaşa dü
geçirdikleri nitelikli beraberlikle de yakından ilişkili olduğunu vurgulayan Şen, modernitenin acımasız saldırıları karşısında ideal aile yapısını korumanın ve kollamanın, her milletin onu millet yapan var oluş köklerine
yeniden dönmesiyle sağlanabileceğini söyledi.
Moskova Maksim Gorki Edebiyat Enstitüsü’nün
fahri doktoru olan Panko Ançev, çağdaş Bulgar ailesini ve içinde meydana gelmiş olan krizleri gayet iyi bir
biçimde ele aldı. Aile içi krizin o derece derinleştiğini
ve genç Bulgar nesillerinde, aile kurma ve sorumluluk alma düşüncesinin ürkütücü bir hal aldığını dile
getiren Ançev, gençlerin nikah kıyarak birbirleriyle
bağlanmak istemediklerini ve nikahsız olarak, serbest
aile gibi yaşamayı tercih ettiklerini söyledi. Ançev, bu
sözlerle dinleyicileri bunun gelecek nesiller üzerinde
olumlu etki yapıp yapmayacağı konusunda düşünmeye sevketti. Bu ailelerde dünyaya gelen çocukların
durumları ve bunların benimseyecekleri ve oturtacakları değerler hakkında dinleyicilerin düşünmelerini
sağlayan Panko Ançev, geçmişteki gençlik ile şimdiki
gençlik arasında bir paralellik kurdu ve çok büyük bir
farkın olduğu sonucuna vardı. Böylece günümüz toplumunda değerlerin son derece düşük seviyeye indiğinin ve hatta hiç olmadığının altını çizdi.
Bulgar Bilimler Akademisi’ne bağlı Halkı ve İnsanları Araştırma Enstitüsü’nde çalışan ve konferansın ikinci konuşmacısı olan Prof. Marta Sugareva,
Bulgaristan’da meydana gelen göç olaylarına dikkat çevirdi. Sugareva: “Bulgaristan’daki aileler, nüfus geçişi ve
“ikinci nüfüs geçişi”, Bulgaristan’ın Avrupa’ya açılması
ve “yeni aile modelleri” gibi yeni davranış modelleri
benimsemesi, ülke içi ve ülke dışı göçler, devletin bili-
12 Mayıs
2011
разованието и диалога в семейството. Шен смята
още, че здравината на семейната структура е тясно
свързана с качественото съжителство на нейните
членове. „Защитата на идеалната семейна среда от
безмилостните посегателства на модерния свят, е
възможна единствено и само чрез спазването на
изконните екзистенциални принципи и човешки
ценности.”, изтъкна Шевки Шен.
Панко Анчев, почетен доктор на Московския
Литературен Институт „Максим Горки“ много
добре разгледа съвременното българско семейство, както и породилите се в него кризи. Той изтъкна, че кризата се е задълбочила до такава степен, че в младото българско поколение мисълта за
семейство и поемане на отговорност е плашеща.
Младите хора не искат да се обвързват в брачни
двойки и предпочитат да живеят на семейни начала, без брачен договор. Като потикна публиката да
се замисли дали това ще се отрази добре на идните поколения. Панко Анчев накара публиката да се
замисли за състоянието на децата, които се раждат в тези семейства и за ценностите, които те ще
приемат и изградят. Той направи съпоставка между младежта в миналото и съвременната младеж,
като стигна до извода, че разликата не е много голяма и отбеляза, че ценностите в днешното общество са на много ниско ниво и почти ги няма.
Вторият лектор проф. Марта Сугарева от Институт за изследване на населението и човека при
БАН обърна внимание на миграциите в българската държава. „Семейството в България се променя под влиянието на различни фактори, като
демографския преход и „втория демографски преход” – характерен за всички развити страни, отварянето на България към Европа и възприемането
на нови модели на поведение – „нови модели на
семейство”, миграцията – вътре в страната и международната и информационното „отваряне” на
страната към Европа и света”. По думите й, вследствие демографското остаряване са се увеличили
семействата и домакинствата, в които има стари
хора, част от които се нуждаят от специални гри-
şim bakımından Avrupa’ya ve dünyaya “açılması” gibi
çeşitli etkenlerin neticesinde değişiklik göstermiştir.”
Prof. Sugareva’ya göre, nüfusun gittikçe yaşlanmasının
neticesinde yaşlı insanların bulunduğu ailelerin sayısı
artıyor ve bazı yaşlıların, özel bakıma ihtiyacı oluyor.
Ailede ve toplumda kaynakların dağılımını değiştiren
bu durum, emeklilik ve sosyal yardımlaşma sistemlerinin ve evinde yaşlılara bakan ailelerin “yükünü” artırıyor. Sugareva’ya göre, ailede yeni değerlere ve davranış
modeline geçiş yapıldığı bu dönemde kendilerine karşı yüksek olan şartları yerine getirebilmeleri için hem
bilimin hem de okulun, toplumun desteğine ihtiyacı
vardır. Sugareva: “Nikah, boşanma, çocuklar, yaşlılar,
hassas gruplar ve ahlak sorunları hakkında toplumun,
bilgilendirilmeye ve tartışmaya ihtiyacı var.”
Bulgar ailelerde şiddete dikkat çeken Riskte Bulunan Aileler SOS Vakfı başkanı bayan Anna Nikolova,
seyirciler üzerinde ciddi etki yapan bir multimedya
gösterimi sundu. Kadınlara, haklarını aramaları konusunda çağrıda bulunan Anna Nikolova, kendilerini
ezdirmeye izin vermemelerini söyledi.
Hem konuşmacılara sorular soran hem de konu
hakkında kendi görüşlerini beyan eden dinleyiciler de
konferansa faal bir biçimde katıldılar. Konferansın sonunda, katılımcılar İnsan Hakları Evrensel Beyannamesinin 16. maddesinin 3. fıkrasını destekleyerek, “Ailenin,
toplumun doğal ve temel birimi olduğunu ve toplum ile
devlet tarafından korunması gerektiğini.” açıkladı.
жи. Това от своя страна променя разпределението
на ресурсите в семейството и в обществото, което
увеличава „натоварването” на системите за пенсионно и социално осигуряване, както и членовете
на семейството с грижи за стари хора. Тя смята,
че както науката, така и училището имат нужда от
обществена подкрепа, за да могат да изпълняват
повишените изисквания към тях в този период на
преход към нови ценности и поведенчески модели в областта на семейството. „Обществото има
нужда от информация и дискусия по проблемите
на брака, развода, децата, старите хора, уязвимите
групи и морала”, каза още проф. Сугарева.
Госпожа Анна Николова, председател на фондация „SOS- Семейства в риск“, обърна внимание
на насилието в българските семейства. Изказването й беше придружено с мултимедийна презентация, с която въздейства силно на публиката.
Тя подкани женската част от публиката да защитават правата си и да не се оставят да бъдат
тъпкани.
Голямо участие взе и публиката, която не само
задаваше въпроси към лекторите, но изказа и личното си мнение по темата. Накрая всички участници в конференцията подкрепиха член 16, алинея 3 от Универсалната декларация за човешките
права, че “семейството е естествената и основна
единица на обществото и трябва да бъде защитавано от обществото и държавата.”
HABERLER/НОВИНИ
“Olmaz bu kadar” dedirtecek kadar da var
K
rumovgrad ilçesine bağlı Gorna Kula köyünde
yaşayan Mustafa Hasan, 76 yaşında olmasına
rağmen bisikletinden hiç vazgeçmiyor. Halâ gençler gibi bisiklet kullanıyor. Markete alış-veriş yapmak için onunla gidiyor. Hasan “Bu benim ilk, köyün
ise üçüncü bisikleti” diyor.
Haziran 1956 yılında alınan Ukrayna üretimi bisiklet şimdiye kadar sahibini hiç değiştirmemiş. Bisiklet,
55 yıllık ama sapasağlam, sahibinin ifadesiyle “hiç bir
kusuru yok”. Mustafa Hasan’ın aynı zamanda bir yıl öğretmenliği ve 34 yıl da şoförlüğü var. Şoförlükten de
emekli olmuş. Bisikleti o zaman ki parayla 192 levaya
aldığını söyleyen Hasan, köydeki insanların da bisiklet sürmeyi ondan öğrendiklerine dikkat çekiyor.
Emekli şoför eskiden “şeytan tekerleği” olarak da
adlandırılan bisiklet maceralarını şöyle aktarıyor:
“Bugün olduğu gibi 55 yıl bisikletimi hep kullandım. Onunla çok güzel anılarım oldu. 7 yıl boyunca
onunla okula gidip geldim. O zamanlar Krumovgrad şehrinde okuyordum.
12 arkadaş bisikletlerle bir günde Haskovo’ya
bağlı Mineralni Bani köyüne gidip geldik. Şoförlük
yaparken bile yanımdan ayırmadım. Kayın pederlere misafirliğe onunla gider, bisikletin arka tarafına
hanımı öne de kızımı oturturdum. Ben neye merak
ettimse köy halkı ona özendi. Bisiklet aldım, onlarda bisiklet almaya kalktılar; öğretmen ve şoför
oldum onlar da öğretmenliğe ve şoförlüğe özendiler”. İdris Ali, Kırcali
Май
2011
13
A. Başak SEZGİN
SUYUN ALTINDA
NİÇİN BULANIK GÖRÜRÜZ?
ЗАЩО ВИЖДАМЕ ЗАМЪГЛЕНО
ПОД ВОДАТА?
G
özümüzün dışbükey şeklindeki dış yüzeyi bir
mercek görevi görür. Bu mercek olmadan gözümüz, ışığı alıp arka taraftaki retina tabakasına
odaklayamaz. Işık, havadan suya veya bir prizmanın
içinden geçerken olduğu gibi farklı yoğunluktaki cisimlerden geçerken kırılır. Gözümüzün yoğunluğu ve
dışbükeyliği öyle ayarlanmıştır ki gelen ışık, kırılma
sonucunda gözümüzün arkasındaki retinada odaklaşır. Işığın sudaki hızı, gözümüzü geçerkenki hızı ile
yaklaşık aynıdır. Buradan gelen ışık, yoğunluğu havadan gelecek ışığa göre ayarlanmış gözümüzde tam
kırılamaz. Görüntü retinada tam odaklaşamayınca
da suyun altında cisimleri bulanık görürüz. Eğer su
ile gözümüz arasına bir
cam koyar ve arkasında
havanın bulunduğu bir
boşluk bırakırsak sudan
havaya geçen ışık, oradan gözümüze gelerek
normal olarak kırılır ve
görüntü de retinada net
olarak odaklaşır.
METAL NİÇİN TAHTADAN DAHA SOĞUKTUR?
V
ücudumuzun sıcaklığı yaklaşık 37 santigrat derece
iken, oda sıcaklığı yaklaşık 20 santigrat derecedir. Tabii odadaki eşyalar da oda sıcaklığındadır. Eşyalarımızın
metal kısımlarını tahta kısımlarına göre daha soğuk hissederiz. Çünkü metal iyi bir iletkendir ve hemen bizden ısı
almaya başlar. Elimizde ısı kaybı olur ve elimiz üşür. Biz de
metali daha soğukmuş gibi hissederiz.
Tahta metale göre kötü bir iletken
olduğundan bizden daha az ısı
alır. Biz de tahtayı, metalde
olduğu gibi fazla soğuk hissetmeyiz. Özetle metal ve
tahtayı farklı sıcaklıklarda
hissetmemizin sebebi vücudumuzdan çektiği ısıların
farklı olmasıdır.
14 Mayıs
2011
Г
орният слой на очите ни представлява леща. Без
нея не би било възможно светлинните лъчи, които влизат в окото ни, да се съберат върху ретината в задната му част. Светлината има свойството да
се пречупва, когато преминава през вода или през
призма. Плътността и извивката на окото ни са така
нагласени, че когато светлината се пречупва, тя да
достига точно ретината в задната му част. Светлината преминава през водата с приблизително същата
скорост, както и през окото ни. Светлината, която
прониква в окото ни от водата, когато сме под нея,
не се пречупва така прецизно, както светлината,
проникваща в окото ни от въздуха, и затова не попада точно върху ретината. В резултат
образите, които виждаме под водата,
не са ясни. Ако сложим специални
подводни очила, между чиито стъкла
и нашите очи има въздух, тогава светлината пак ще се пречупва прецизно и
ще попада точно върху ретината, благодарение на което ще виждаме ясни
образи под водата.
ЗАЩО МЕТАЛЪТ Е ПО-СТУДЕН ОТ ДЪРВЕСИНАТА?
Д
окато телесната ни температура е приблизително
37 градуса, стайната температура е около 20 градуса. Температурата и на предметите в стаята е същата, но когато докосваме метални предмети, ги усещаме по-студени например от дървените предмети.
Причината е, че металът е добър проводник и когато
го докосваме, той веднага започва да черпи топлина
от тялото ни. Затова и ръката ни изстива, а металът ни се струва по-студен. Дървесината е лош
проводник и затова отнема по-малко топлина от нас. Затова и дървените предмети не
ни се струват така студени, както металните. С други думи, причината да чувстваме метала и дървесината с различна
топлина се дължи на различната степен,
в която двата материала черпят топлина
от тялото ни.
как
во
защ
о
как
KANATLAR UÇAĞIN
HAVADA KALMASINI NASIL SAĞLAR?
КАК КРИЛАТА ЗАДЪРЖАТ САМОЛЕТА
ВЪВ ВЪЗДУХА?
К
U
çak uçarken hava, kanatların altından ve üstünden geçer. Kanatların üst kısımlarının üstünden
geçen hava, kanatların altından
geçen havadan daha hızlı hareket
etmek ve daha uzun bir yol almak
zorunda kalır. Böylece kanatların
altındaki yavaş hava, kanadın üstündeki hızlı havadan daha
kuvvetli bir itme uygular ve
uçağı kaldırır.
ASTRONOTLARIN GİYSİLERİ NE
İŞE YARAR?
H
avanın üzerimizde bir itme
kuvveti vardır. Fakat biz bunu
hissedemeyiz. Çünkü vücudumuz
da bu kuvveti aynı kuvvetle dışarı doğru iter. Uzayda ise hava olmadığından astronotlar, basınçlı
uzay giysileri giymek zorunda
kalırlar. Bu giysiler, astronotların
vücuduna havanın dünya üzerinde
uyguladığı kuvveti uygular.
BUNLARI BİLİYOR MUSUNUZ
Hapşırırken ağzımızdan ve burnumuzdan çıkan
havanın hızı, saatte yaklaşık 120 kilometredir.
İşlenmiş gıda ağırlıklı beslenenlerin depresyona
girme risklerinin fazla; bol sebze, meyve ve balık
tüketenlerinse az olduğu tespit edilmiştir.
огато самолетът лети, въздухът
минава под и над крилата му.
Въздухът, който минава над горната част на
крилата, изминава по-дълъг път и затова се
движи по-бързо в сравнение с въздуха,
който минава под крилата. Поради побавната скорост на движение на въздуха
под крилата, той
оказва по-голямо налягане върху
тях и така повдига самолета във
въздуха.
ЗА КАКВО СЛУЖИ ОБЛЕКЛОТО
НА АСТРОНАВТИТЕ?
А
тмосферата оказва налягане върху нас, но ние не го
усещаме, защото и тялото ни
реагира със съответното противодействие. В космоса няма
въздух и затова астронавтите
трябва да се обличат с облекло,
което имитира налягане върху
тялото им подобно на това на атмосферата, когато са на Земята.
КАК УХОТО НИ УСЕЩА ТРЕПТЕНИЯТА?
Скоростта, с която въздухът излиза от устата
и носа ни, когато кихаме, е близо 120 км/ч?
Хората, които консумират повече преработени храни, са изложени на по-голям риск от
депресия, докато тези, които консумират повече зеленчуци, плодове и риба, са изложени
по-малко на този риск?
Май
2011
15
K Ü LT Ü R / К У Л Т У Р А
Evliya Çelebi’nin
Bulgaristan
hatıraları
yeniden
canlandırılacak
Впечатленията на Евлия Челеби от
българските земи пак ще оживеят
T
oplumların kültürel mirasını korumak
amacıyla kurulan UNESCO, 2011 yılını
Evliya Çelebi yılı ilan etti. Evliya Çelebi
adlı ilk hacimli biyografiyi hazırlayan Yusuf Çetindağ, dünyanın çeşitli bölgelerini yarım asır
at sırtında gezen Evliya Çelebi tarafından kaleme alınan Seyahatname için “Dünya tarihinde
onu geçecek ikinci bir kitap yok.” diyor.
Doğumunun 400. yılında UNESCO’nun
2011’i ‘Evliya Çelebi Yılı’ ilan etmesi ile dünyaca ünlü seyyah yeniden gündeme geldi. Kaynak
Yayınları’ndan çıkan ‘Evliya Çelebi’ adlı ilk hacimli biyografiyi hazırlayan Yrd. Doç Dr. Yusuf
Çetindağ, ünlü gezginin Seyahatname’yi yazmasının 17. yüzyılı aydınlattığını söylüyor.
Evliya Çelebi’nin 70 yıllık ömrünün 50 senesinin gezilerde geçtiğini ifade eden Çetindağ, ünlü
16 Mayıs
2011
С
ъздаденият да опазва световното
културно наследство ЮНЕСКО обяви 2011 г. за Година на Евлия Челеби
по повод 400-годишнината от рождението
му. Този факт отново привлече вниманието
на обществеността към неговия “Пътепис”.
Юсуф Четиндаг, който подготвя за издаване
от издателство „Кайнак“ първата обемиста
биография на Евлия Челеби, казва следното за “Пътеписа” му, написан в резултат на
пътешествията му, продължили половин
век върху гърба на кон: „Няма друга подобна книга на света. Тя хвърля светлина върху
историята през 17-ти век.” Четиндаг подчертава, че Евлия Челеби прекарва в пътешествия 50 години от своя живот, продължил 70
години, и че заради тях се е отказал от семеен живот, пари, служби. Според Четиндаг
seyyahın idealleri için evlenmekten, paradan ve makamdan vazgeçtiğini belirtiyor.
Seyahatname’nin sıradan bir
gezi kitabı olmadığını dile
getiren Çetindağ, “Mimarlar,
musikişinaslar, edebiyatçılar,
şairler, ressamlar, hattatlar,
dilciler, kültür araştırıcıları
Seyahatname’den yararlanabilir.” dedi.
Evliya Çelebi’nin İzlerinde: Bulgaristan Karadeniz
Kıyısı Seyahatı
Sofya ile İstanbul Üniversitesi, ortaklaşa bir projeye imza atma gayretinde.
Türkiye ve Bulgaristan üniversite temsilcileri, Evliya
Çelebi’nin izinden gidecek.
Öğrenciler, Çelebi’nin TürkBulgar sınırından başlayıp
Karadeniz sahilini takip ederek Bulgar-Romen sınırında
biten yolu takip etmeyi planlıyor. Sırayla Ahtopol, Tsarevo, Burgas, Aytos, Nesebır,
Asparuhovo, Varna, Obroçişte köyü, Balçık, Kaliakra
ve Kavarna’nın ziyaret edilmesi düşünülüyor. Bu yerlerin çoğunda bugün de Evliya
Çelebi’nin tasvir ettiği kaleler, dini mabetler, çarşılar,
çeşme ve limanların tümü
veya kalıntıları mevcuttur.
Projenin amacı, sadece onları görmek değil, bu yerlerin
tarih boyunca nasıl değiştiğini de müşahade etmek.
Öğrenciler gittikleri yerlerde
canlı resim yapma ve tarih
dersini yerinde alma imkanı
bulacak. Ayrıca Evliya Çelebi
hakkında Şumen’de uluslararası konferans düzenlenmesi
ve ve film yapılması da planlanıyor. www.zaman.bg
съчинението на Евлия Челеби не е обикновен пътепис. Той може да бъде
ползван от архитекти, любители на музиката, литератори, поети, художници, калиграфи, лингвисти,
културолози.
По следите на Евлия
Челеби: Пътешествията
му по българските
земи и черноморското
крайбрежие
Софийският университет и Истанбулският университет имат намерение
да осъществят съвместен
проект.
Представители
на двата университета ще
пътешестват по стъпките
на Евлия Челеби. Студентите ще започнат своето
пътешествие от турскобългарската граница, ще
следват черноморското
крайбрежие до българорумънската граница. По
пътя си ще минат през
Ахтопол, Царево, Бургас,
Айтос, Несебър, Аспарухово, Варна, Оброчище,
Балчик, Калиакра и Каварна. По този маршрут
и днес са запазени много
крепости, храмове, чаршии, чешми и пристанища, описани от Евлия Челеби в неговия “Пътепис”.
Целта на проекта е не само
да се видят тези обекти, а
да установят как са се променили тези места с течение на времето. По време
на пътешествието студентите ще могат да рисуват
обектите на място и да
проведат учебни занятия
по история. Освен това се
предвижда провеждане на
международна конференция в Шумен и заснимане
на документален филм.
Doğumunun 400.
yılında UNESCO’nun
2011’i ‘Evliya Çelebi Yılı’
ilan etmesi ile dünyaca
ünlü seyyah yeniden
gündeme geldi. Kaynak
Yayınları’ndan çıkan
‘Evliya Çelebi’ adlı ilk
hacimli biyografiyi
hazırlayan Yrd. Doç
Dr. Yusuf Çetindağ,
ünlü gezginin
Seyahatname’yi
yazmasının 17. yüzyılı
aydınlattığını söylüyor.
Май
2011
17
Magurata
Mağarası
Beynur SÜLEYMAN - Sofya
Пещера Магурата
B
elogradçik şehrine 17 km uzaklıkta olup, Kuzeydoğu Bulgaristan’da bulunan Magurata,
kireç taşından oluşan Rabişka Höyük (deniz
seviyesinden 461 m. yükseklikte)’ünün içinde yer almaktadır. Günümüze kadar keşfedilen galerilerinin
toplam uzunluğu 2 bin 500 metredir. Bulgaristan’da
en büyük mağaralardan biri olan Magurata’nın,
ana galerisi ve birkaç ek galerisi daha bulunmaktadır. Galerilerin uzunluğu 200 metreden fazla olan
mağara ve bölgesi, doğal güzellik alanı olarak ilan
edilmiştir.
Mağarada, sarkıtlar, dikitler, damla taşı sütunları, göller, mağara incileri, “mağara sütü” gibi şekil
18 Mayıs
2011
П
ещерата се намира в северозападна
България, на 17 км. от гр. Белоградчик.
Издълбана е във варовиковата Рабишка
могила (461 м. надморска височина). Това е една
от най-големите пещери в страната – обща дължина на откритите досега галерии е около 2500
м. Магурата има главна зала, както и няколко
допълнителни. Дължината на залите е над 200
м. Пещерата, както и заобикалящия я район, е
обявена за природна забележителност.
Магурата притежава богати по форма и размери образувания – сталактити, сталагмити,
сталактони, синтрови джобчета, пещерни бисери, “пещерно мляко”. Освен с красотата си
и с внушителните си
размери, впечатляват
“Големият сталактон”
– височина над 20 м. и
диаметър на основата
4 м., и “Падналият бор”
– това е най-големият
ve hacim bakımından
zengin oluşumlar mevcuttur. Güzelliğinin ve
görkemli çapının yanı
sıra Magurata’nın içinde
yer alan Büyük Damla
Taşı Sütunu, 20 metreye varan yüksekliği ve
temelinin 4 metrelik çapı ile dikkat çekmektedir.
Bulgaristan’da bulunan mağaralarda araştırılmış
en büyük damla taşı sütunu olan ‘’Padnaliyat Bor’’
(Düşmüş Çam) ise 11 metre yükseklikte olup, temelinin çapı 6 metredir.
Jeolojik araştırmalara göre, Magurata’nın oluşumu 15 milyon yıl önce başlamıştır. Aslında, galerilerden birinde kayalara kazınmış olup, yarasa guanosu
(dışkı) ile boyanmış olan tarih öncesine ait resimler
keşfedilmiştir. Magurata’da, farklı dönemlere ait 7
yüzden fazla kaya üzerine çizilmiş resim bulunmuştur. Figürler, dans eden kadın silüetleri, dans eden ve
avlanan erkekler, maskeli insanlar, değişik hayvanlar, yıldızlar, çalışma aletleri ve bitkilerden ibarettir.
Resimler, epipaleolit, neolit, eneolit, erken bronz
dönemi gibi farklı dönemlere attir. Geç eneolit döneminden kalma yıllık Güneş takvimi ve buna erken
bronz döneminde yapılan ilaveler, son derece doğru
ve tam yapılmıştır. Resimler sayesinde, bölge takvimi ile bayramlar ve temsil ettikleri şahıslar hakkında
bilgilerin muhafazası sağlanmıştır.
Kaya üzerindeki resimleri bakımından Avrupa’da
en zengin mağara ilan edilen Magurata’da bulunan
resimler, uzmanlara göre neolit devrinden demir
devrine kadar geniş bir zaman dilimini kapsamaktadır. Buna benzer resimler İtalya’da ve Ön Asya’da
keşfedilmiştir. Resimlerden bazıları, takvim şeklindedir ve mağaranın bir kutsal tapınak gibi kullanıldığına dair ipuçları taşımaktadır.
Mağaranın çıkışı, Bulgaristan’da en büyük iç göl
olan Rabişko Gölü’ne doğru uzanmaktadır.
Turistler, sabah saat 9.00’dan 14.00’e kadar
Magurata’yı ziyaret edebiliyor. Büyükler için 3 leva
olan giriş ücreti, öğrenciler için 1 levadır. En az 10
kişiden oluşan organizeli gruplar, mağarayı 35 leva
ücret karşılığında da gezebiliyor.
сталагмит в изследваните български пещери с
дължина над 11 м. и диаметър в основата 6 м.
Според геоложки проучвания, образуването
на пещера Магурата е започнало преди около
15 милиона години. Всъщност в една от залите
са разкрити праисторически рисунки, издълбани в скалата и изрисувани с прилепно гуано. В
Магурата са открити над 700 скални рисунки
от различни периоди. Фигурите изобразяват
танцуващи женски силуети, танцуващи и ловуващи мъже, маскирани хора, богато разнообразие на животни, звезди, оръдия на труда,
растения. Рисунките датират от различни епохи – епипалеолит, неолит, енеолит, начало на
раннобронзовата епоха. Слънчевият годишен
календар от късния енеолит и добавки през
раннобронзовата епоха са с голяма точност и
прецизност на записите. Чрез рисунките са се
съхранявали информациите за регионалния
календар и празниците с техните символични
и конкретни персонажи.
Пещерата е обявена за най-богатото находище на скални рисунки в Европа. Според експертите рисунките покриват широк времеви
период, от неолита до желязната епоха. Сходни
са намерени и в Италия, както и Предна Азия.
Някои от рисунките изобразяват календар и
загатват за използането на пещерата като светилище.
Изходът на пещерата води към Рабишкото
езеро, най-голямото по площ вътрешно езеро
в страната.
Туристите имат достъп до Магурата от 9 ч.
сутринта до 14 часа. Входът струва 3 лева за
възрастни и 1 лев за ученици. Организирани
групи от поне 10 човека могат да посетят пещерата срещу 35 лева.
Май
2011
19
Derleyen: Şevki ŞEN
SABAHATTİN
ALİ
HAYATI (1907 - 1948)
Hikaye ve roman yazarı. Yunanistan Gümülcine’de
doğdu. İlköğrenimini İstanbul’da yaptı. Balıkesir Öğretmen Okulu’nu bitirdikten sonra (1927) bir yıl öğretmenlik yaptı. Devlet hesabına yabancı dil öğretmeni olmak
üzere Almanya’ya gönderildi (1928). Öğrenimini tamamlayamadan İstanbul’a döndü (1930). Aydın, Konya ve
Ankara’da ortaokul Almanca Öğretmenliği yaptı. On yıl
kadar Türkçe Öğretmenliği yaptıktan sonra devlet tarafından işine son verildi (1945). İstanbul’a gelerek çeşitli
dergilerde yazılar yazdı. Bir yazısı yüzünden tutuklandı,
üç ay hapis yattı (1947). Türkiye’den Bulgaristan’a kaçmak
isterken kendisine kılavuzluk eden şahıs tarafından sınırda öldürüldü. Mezarı bilinmiyor.
Sebahattin Ali şiirler ve küçük hikâyelerle yazı hayâtına
başladı. İlk yazıları Balıkesir’de çıkan Irmak ve Çağlayan
dergilerinde yayımlandı. Daha sonraki çalışmalarında sadece hikâyeye ağırlık verdi. Anlaşılır, sâde bir dille samimi
duygularını anlattığı şiirleri ve ilk hikâyelerinden sonra,
Anadolu köy ve kasaba hayatının acıklı hâllerini gerçekçi
ve gözlemci metodla yazdı. Bu hikâyelerde bürokrasi-halk
çelişkisi ele alınır, kuvvetli tabiat tasvirleri içerisinde anlatılır. Daha sonraki hikâyelerinde de bürokrasiyi hedef alan
bir tenkidi sosyal-gerçekçilik birinci plâna çıkar.
Bulgaristan’ın Ardino kentinde, Sabahattin Ali’nin
100. doğum yılı kutlandı. 31 Mart 2007 günü gerçekleşen toplantıya, başta Bulgaristan Yazarlar Birliği Başkanı
olmak üzere Sofya ve Bulgaristan’ın çeşitli kentlerinden
Türk ve Bulgar yazarlar, şairler, okurlar ve Sabahattin
Ali’nin kızı Filiz Ali katıldı. Bütün eserleri 1950’li yıllardan beri Bulgaristan’daki tüm okullarda okutulduğundan,
Sabahattin Ali burada çok tanınan bir yazardır.
20 Mayıs
2011
ESERLERİ
Hikaye kitapları: Değirmen (1935), Kağnı (1936), Ses
(1937), Yeni Dünya (1943), Sırça Köşk (1947).
Romanları: Kuyucaklı Yusuf (1937), İçimizdeki Şeytan (1940), Kürk Mantolu Madonna (1943).
Şiir kitabı: Dağlar ve Rüzgâr (1943).
Oyun: Esirler (1936).
DAĞLAR
Başım dağ, saçlarım kardır,
Deli rüzgarlarım vardır,
Ovalar bana çok dardır,
Benim meskenim dağlardır.
Şehirler bana bir tuzak;
İnsan sohbetleri yasak;
Uzak olun benden, uzak,
Kalbime benzer taşları,
Heybetli öter kuşları,
Goğe yakındır başları;
Yarimi ellere verin;
Sevdamı yellere verin;
Yelleri bana gönderin;
Bir gün kadrim bilinirse,
İsmim ağza alınırsa,
Yerim soran bulunursa:
Benim meskenim dağlardır
Birkaç Atasözü
• Sinek küçüktür ama mide bulandırır: Önemsiz,
küçük gibi görünen bir şey kötü ve olumsuz bir izlenim yapar.
• Sirkesini, sarımsağını sayan paçayı yiyemez: Küçük sakıncalarını düşünerek bir işe girişmeyen kişi,
o işin kazançlarından yoksun kalır.
• Sitteisevir kapıyı çevirir: Kötü havalarda dışarı çıkmamayı öğütleyen bir söz.
• Sona kalan dona kalır: Bir işte geç kalan istediği
şeyi elde edemez.
• Sorma kişinin aslını, sohbetinden bellidir: Bir
kişinin nasıl bir insan olduğu konuşmasından belli
olur, soyunu sopunu öğrenmeye gerek yoktur.
Birkaç Deyim
Siftah etmek: 1) Esnaf sabahleyin ilk alışverişi yapmak: Bu vakit kim gelecek? Her günkü gibi siftahı sen
ediyorsun? 2) mec. Bir işi ilk kez yapmak.
• Silkinip sıyrılmak: Kendine gelip kurtulmak: Sebepsiz
duyduğu bu kederden bir türlü silkinip sıyrılamıyor.
• Sinekten yağ çıkarmak (çıkartmak): Olmayacak
şeylerden yararlanmaya çalışmak: Elverişli durumların kokusunu hemencecik alıyor, sinekten yağ çıkartmasını biliyordu.
• Sinir küpüne dönmek: Aşırı derecede sinirlenmek:
Çocuğum bu sürekli gözaltından huzursuz oluyor;
ben sinir küpüne dönüyorum.
• Solda sıfır kalmak: 1) Anlamı olmamak, değersiz
olmak: Benim hâlim memleketin düştüğü hâlin yanında solda sıfır kalır. 2) Sönük kalmak.
•
İsimler ve Anlamları
Erkek İsimleri
Ökten: Akıllı, bilgili.
Ömer:
Dirlik, canlılık, yaşam gücü.
Özalp:
Özünde yiğit olan.
Özcan: Candan, içten.
Özden: Soyu temiz olan.
Bayan İsimleri
Ömür:
Yaşama süresi – hayat.
Özge:
Başka, yabancı, iyi, güzel.
Özgen: Özü geniş, rahat.
Öznur: Özü ışıklı, aydınlık.
Özlem: Hasret.
İmla Klavuzu
Soru İşareti ( ? )
1. Soru bildiren cümle veya sözlerin sonuna konur:
Ne zaman tükenecek bu yollar, arabacı? (Faruk Nafiz Çamlıbel)
Sular mı yandı? Neden tunca benziyor mermer? (Ahmet Haşim)
Atatürk bana sordu:
— Yeni yazıyı tatbik etmek için ne düşündünüz? (Falih Rıfkı Atay)
Soru eki ve soru kelimesi kullanılmadan ezgili söyleyişlerde
soru işareti kullanılır:
Gümrükteki memur başını kaldırdı:
— Adınız?
2. Bilinmeyen, kesin olmayan veya şüpheyle karşılanan yer,
tarih vb. durumlar için kullanılır: Yunus Emre (1240?-1320), (Doğum yeri: ?).
Türk halk felsefesinin, Türk nükteciliğinin ve mizah dehasının
büyük mümessili Nasreddin Hoca da (Hâce Nasirüddin) bu asırda
yaşamıştır (1208 ?-1284). (Türk Dünyası El Kitabı)
Ankara’dan Konya’ya 1,5 (?) saatte gitmiş.
1496 (?) yılında doğan Fuzuli ...
UYARI: mı / mi eki -ınca / -ince anlamında zarf-fiil işleviyle
kullanıldığında soru işareti konmaz: Akşam oldu mu sürüler döner. Hava karardı mı eve gideriz.
Bahar gelip de nehir çağıl çağıl kabarmaya başlamaz mı içimi
geri kalmış bir saat huzursuzluğu kaplardı. (Haldun Taner)
UYARI: Soru ifadesi taşıyan sıralı ve bağlı cümlelerde soru
işareti en sona konur:
Çok yakından mı bu sesler, çok uzaklardan mı?
Üsküdar’dan mı, Hisar’dan mı, Kavaklar’dan mı?
(Yahya Kemal Beyatlı)
Ünlem İşareti ( ! )
1. Sevinç, kıvanç, acı, korku, şaşma gibi duyguları anlatan
cümlelerin sonuna konur:
Ne mutlu Türk’üm diyene! (Mustafa Kemal Atatürk)
Hava ne kadar da sıcak!
2. Seslenme, hitap ve uyarı sözlerinden sonra konur:
Ordular! İlk hedefiniz Akdeniz’dir, ileri! (Mustafa Kemal Atatürk)
Ak tolgalı beylerbeyi haykırdı: İlerle! (Yahya Kemal Beyatlı)
Dur, yolcu! Bilmeden gelip bastığın
Bu toprak bir devrin battığı yerdir. (Necmettin Halil Onan)
UYARI: Ünlem işareti, seslenme ve hitap sözlerinden hemen
sonra konulabileceği gibi cümlenin sonuna da konabilir:
Arkadaş, biz bu yolda türküler tuttururken
Sana uğurlar olsun... Ayrılıyor yolumuz! (Faruk Nafiz Çamlıbel)
3. Alay, kinaye veya küçümseme anlamı kazandırılmak istenen sözden hemen sonra yay ayraç içinde ünlem işareti kullanılır:
İsteseymiş bir günde bitirirmiş (!) ama ne yazık ki vakti yokmuş (!).
UYARI: Ünlemden sonra üç nokta yerine iki nokta konulması
yeterlidir.
Gök ekini biçer gibi!.. Başaklar daha dolmadan. (Tarık Buğra)
Май
2011
21
22 Mayıs
2011
Май
2011
23
H AYAT I N
İÇ İN D E N / Н Е Щ А Т А
ОТ
ЖИВОТА
Hersey üzerine
üzerine geliyorsa,
belki sen ters
gidiyorsundur...
D
ertlerle karşılaşıp ve sorunlar
yaşadığımızda
genelde hatayı öncelikle
kendimizde değil de, karşı tarafta
aramaya başlarız. Bu bakış açısıyla baktığımızdan dolayı, gerçekten
kendimizi haklı çıkaracak delilleri
de buluruz. Ve bu delillere dayanarak da, olayları ya da konuları
tek taraflı olarak yalnızca kendi
yönlerinden değerlendiririz.
Zaman zaman sanki bütün
kötülükler, bütün şanssızlıklar
bizi bulur, neredeyse herkes bizi
mutsuz etmek için elbirliğiyle
çalışıyor diye düşünürüz. Bütün
sorunlar beni buluyor deriz içten
içe. Musibetler, dertler, acılar, yokluklar neden hep bizi bulur diye
hayıflanırız çoğu kez. Bir mıknatıs gibi bütün terslikleri üzerinize
çektiğimizi düşünürüz. Halbuki
dertlerin de nimet olabileceği nedense hiç aklımıza gelmiyor.
24 Mayıs
2011
Seycan ALİ - Kırcali
Ако не ти
върви, може
би причината
е в теб…
К
огато имаме грижи и
проблеми, обикновено
търсим грешката не в
себе си, а извън нас. Поради
това и намираме достатъчно
доводи да се изкараме прави.
Уповавайки се на тези доводи,
ние всъщност разглеждаме и
оценяваме събитията и нещата
едностранчиво и субективно.
Има периоди, в които ни се
струва, че всичко лошо на този
свят ни се случва именно на нас,
че всички вкупом са се съюзили, за да ни направят нещастни. Чудим се защо всичко лошо
се случва на нас. Оплакваме се,
че ни сполетяват само проблеми, болка, загуба. Струва ни се,
че сме магнит, който привлича
към себе си всички лошотии.
А изобщо не се замисляме, че
проблемите ни може и да са
награда, прозрение.
Hep dünyayı değiştirmeye
Човек все се мъчи да проHer problemin sonunda
çalışıyor insanoğlu önce kenмени света около себе си, без
başkalarını suçlamak, kabadini değiştirmeyi denemeden.
да е променил самия себе си.
Oysa ne güzel açıklıyor derА колко хубаво го е пояснил
hatleri ona buna yüklemek
dimizin dermanını Hak dosДжеляледдин Руми: „Който
çok kolaydır. Önemli olan
tu Mevlana: “Eğriyi kendinde
търси неправдата в самия
kendimizi düzeltmeye çaarayan, doğruyu kalbinde buсебе си, намира правдата в
lur, sevgiye emekle yürüyen
сърцето си; който търси люlışmak, kendimize bakmak.
dermanı derdinde bulur”. Ayбовта, намира лек в болката
Başkaların yanlışlarını ortaya
nen trafik şeridinin farklı olси.“ Това е досущ като човек,
duğu bir ülkeye gezmeye giden
който се намира в чужда страdökmeye uğraşırken kişi
adam gibi. Kendisi ters şeride
на с обратна посока на пътноkendisini de unutmamalı.
girmiştir. Ama yolda ilerledikто движение. Самият той е
çe herkesi suçlar: “Bunlar hepsi
влязъл в грешното платно, но
Şahsi muhasebeyi asla
yanlış şeritte gidiyor” diye. Çok
докато кара по него, обвинява
ihmal etmemeli.
zaman geçmeden geldiği ülkeостаналите, че карат непраde trafik şeridinin farklı olduвилно. После скоро разбира,
ğunu fark eder.
че се е объркал.
Kötü durumlar geçicidir. Nasıl ki kötü hava şartТрудните моменти са временни. Както и след
ları zamanla düzelir, olaylar da aynen bunun gibidir.
лошото време настава хубаво време, така и в
Ama herkes düşüncelerini tartmalı, değerlendirживота идват и хубавите моменти. Всеки обаче
meli ve olumsuz olanları olumlularla değiştirmeli.
трябва да си дава сметка за това и вместо негаOlumsuz düşüncelere kapılmadan önce, “Acaba
тивно да мисли позитивно. Преди да остане в
aşırı bir tepki mi veriyorum.” diye kendine sormalı.
плен на негативни мисли, е добре да се замисли
Bunda benim de suçum olabilir diyebilmeli ve geдали реакцията му не е прекомерна. Трябва да
rektiğinde ters gittiğini kabul edip şeridi değiştirможе да си признае, че и той има вина, да приеmelidir. Yanlış yaşam doğru yaşanmaz ve “eğri cetме, че е следвал грешна посока и да смени пътvelle doğru ölçülemez”. Er ya da geç gerçek görülür
ното платно. Няма как да живееш добре, ако ти
ve yaşanıldığı sanılan doğruların yanlış olduğu anе крива сметката. Рано или късно си разбираш
laşılır. O zaman şeridi değiştirme zamanı gelmiştir.
грешката и осъзнаваш, че си действал грешно.
Hata yapmak, yanlış işlere meyletmek, yolunuТогава значи е настъпил моментът да смениш
yönünü şaşırmak, insan olarak yaratılmış bulunпосоката на пътя.
Нормално е човек да допуска грешки, да се
manın bir sonucudur. Dilimize yerleşmiş bulunan
поддава на грешни влияния, да обърква пътя си.
“beşer şaşar” ifadesi bu gerçeği dile getirir. Her
Нали и затова хората казват: „Объркал си пътя!“
problemin sonunda başkalarını suçlamak, kabahatМного е лесно, когато имаш проблеми, да обвиleri ona buna yüklemek çok kolaydır. Önemli olan
няваш другите, да прехвърляш вината върху тях.
kendimizi düzeltmeye çalışmak, kendimize bakПо-важно е обаче да погледнем самите себе си,
mak. Başkaların yanlışlarını ortaya dökmeye uğraако искаме да се оправим. Когато търсим грешкиşırken kişi kendisini de unutmamalı. Şahsi muhaте в хората около нас, да ги потърсим и в самите
sebeyi asla ihmal etmemeli.
нас. Трябва да държим сметка и на самите нас.
Bir genç çiftin başlarından geçen olay bir çok kiСледната история на една млада семейна
şiye ibret olmalı ve olmuştur da: Genç bir çift, yeni
двойка е много поучителна. Едно младо семейmahalledeki evlerine taşınmışlar. Sabah kahvaltı
ство се нанесло да живее в нов квартал. Докато
yaparlarken, komşu da çamaşırlarını asıyormuş.
закусвали сутрин, съседката простирала пране.
Kadın kocasına ‘Bak, çamaşırları yeterince temiz
Съпругата обърнала внимание на мъжа си: „Виж,
değil, çamaşır yıkamayı bilmiyor, belki de doğru saпрането й не е достатъчно чисто, не знае как
bunu kullanmıyor.’ demiş. Kocası ona bakmış hiçbir
да пере или пък не знае с какъв сапун да пере.“
şey söylememiş, kahvaltısına devam etmiş. Kadın,
Мъжът й я погледнал и нищо не казал. Съпруkomşusunun çamaşır astığını gördüğü her sabah
гата му продължила да прави същия коментар
aynı yorumu yapmaya devam etmiş.
всеки път, когато съседката им простирала праBir ay kadar sonra, bir sabah, komşusunun çaне. След един месец обаче една сутрин тя пак я
maşırlarının tertemiz olduğunu gören kadın çok
видяла да простира, но останала учудена колко
şaşırmış. ‘Bak’ demiş kocasına ‘Çamaşır yıkamaчисто й е прането: „Виж, най-накрая се научи да
yı öğrendi sonunda, merak ediyorum, kim öğretti
пере, както трябва. Интересно кой ли я научи?“
acaba?’
Мъжът й отговорил: „Тази сутрин станах по‘Ben bu sabah biraz erken kalkıp penceremizi
рано и изчистих стъклата на прозореца ни!“
sildim.’ diye cevap vermiş kocası.
Май
2011
25
26 Mayıs
2011
Май
2011
27
Derleyen: Menevsiye BİLAL
PRATİK BİLGİLER
İşinizi kolaylaştırın
Mantar yıkarken: Mantarları ayırırken, renginin kararmamasını istiyorsanız, ayıkladığınız mantarları sirkeli suda
muhafaza edin.
Leziz bir salata: Yapmış olduğunuz salatanın içine biraz
çekilmiş ceviz, peynir parçaları ve kereviz sapı da katarsanız,
salatanız daha da lezzetli olacaktır.
Yumurta nerede çırpılır: Aluminyum kaplarda yumurta
çırpmayın. Yumurtalar kararabilir. En iyisi porselen ve ya cam
kaplar. Daha iyi kabarır.
Meyve salatası: Çeşitli meyvelerin karışımından hazırlayacağınız meyve salatalarının üzerine şeker döktükten sonra
bir süre buz dolabında bekletin ve meyvelerin şekeri iyice emmesini bekleyin. Buz dolabından çıkardıktan sonra krem şanti
ve ya dondurmayı ilave ederek hemen servis yapabilirsiniz.
Ve kokular...
Ellerinizdeki sarımsak kokusunu çıkarmak için avucunuza biraz tuz alıp, hafifçe nemlendirdikten sonra iyice
ovalayın. Ardında sabunla da iyice yıkarsanız sarımsak kokusundan çok da eser kalmayacaktır. Bu işlemi soğan ve
balık kokusundan kurtulmak için de yapabilirsiniz.
Kızartma yaptıktan sonra eve yayılan kokudan rahatsız oluyorsanız bir kapta sirkeli su kaynatmayı deneyin. Sirkeden hoşlanmıyorsanız, içine limon da koyacağınız tarçınlı ya da karanfilli su da kaynatabilirsiniz.
Balık kokusunu tabaklardan, çatallardan, bıçaklardan çıkarmak hiç de kolay olmaz. Balık kokusunu
çıkarmak için yıkama suyunun içine bolca kahve
telvesi atın. Telve balık kokusunu emecektir. Sonra bildiğiniz gibi bolca suyla durulayın.
Çöp kutunuzun içine bir miktar karbonat
ya da kavartma tozu dökerseniz etrafa yaydığı
kötü kokuyu önlemiş olursunuz.
Ekmek tahtasının kokusunu gidermek
için ikiye böldüğünüz bir limonun kesik yüzüyle iyice ovun.
28 Mayıs
2011
ПРАКТИЧНИ СЪВЕТИ
Улеснете своята работа
Когато миете гъбите: Ако не искате цвета на гъбите
да потъмнеят, сложете почистените гъби в вода с оцет.
Една прекрасна салата: Добавете към салатата, която
сте приготвили малко смлени орехи, кубчета сирене и няколко стръкчета целина. Салатата ви ще бъде по-вкусна.
В какъв съд да разбиваме яйцата: Не разбивайте
яйцата в алуминиеви съдове, защото може да почернеят.
Най-добре е да разбивате яйцата в стъклени или порцеланови съдове. Там ще бухнат по-вече.
Плодова салата: Поръсете със захар приготвената от
различни плодове салата, оставете я в хладилника да се
изстуди и да поеме захарта. След това сервирайте, гарнирайки със сметана или сладолед.
А неприятните миризми?
За да не се усеща мирисът на чесън по ръцете ви,
вземете малко сол, леко я намокрете и търкайте ръцете си
с нея. След това ги измийте хубаво със сапун и ръцете ви
няма да миришат лошо. Същото нещо може да направите
и със миризмата на лук, риба и др.
Ако не обичате домът да мирише след като сте готвили пържено, сварете в един съд вода с оцет. Ако не
обичате и миризмата на оцет, тогава сварете вода с лимон,
канела или каранфил.
Не е лесно да се отървем от миризмата на рибата, която остава по съдовете и приборите за хранене. За целта
сложете във водата, в която ги накисвате утайка от кафе. Тя
ще поеме неприятната миризма. След като престоят малко в тази вода, може да ги измиете по обичайният начин.
За неприятните миризми в коша може да ви помогне
малко карбонат или сода.
Ако дъската за рязане на хляб мирише неприятно,
разрежете един лимон на две и я потъркайте с разрязаната част.
ÇİLEKLİ KREMALI TART
Malzemeler: 2 yumurta, 125 gr. tereyağı, 1 paket
kabartma tozu, 3 çorba kaşığı pudra şekeri, yarım çay
bardağı buzlu su, alabildiği kadar un. Kreması için: 2
su bardağı süt, 4 çorba kaşığı tozşeker, 1 çorba kaşığı
un, 2 çorba kaşığı mısır nişastası, 1 yumurta sarısı, 1
çorba kaşığı tereyağı. Üzeri için: 1 kase çilek, 1 çorba
kaşığı pudra şekeri
Hazırlanışı: Önce kreması için tereyağı hariç tüm
malzemeleri soğuk olarak tencereye dökün ve karıştıra karıştıra pişirin. Krema soğurken hamuru hazırlayın. Karıştırma kabına 125 gr. tereyağını alın. Üzerine
pudra şekerini, kabartma tozunu ekleyin. Yumurtaları
kırın. Yarım bardak soğuk suyu da ekleyin. Yavaş yavaş
un ekleyerek kulak memesi kıvamında bir hamur hazırlayın. Hamurun üçte ikisini yuvarlak bir fırın kabına
kenarlarını iyice yükselterek bastırın. Ortada oluşan
havuzu krema ile doldurun. Kalan hamuru da merdane ile açıp üzerine kapatın ve kenarlarını bastırın. 180
derecede pişirin. Daha sonra üzerine çilek dilimleri
yerleştirin ve pudra şekeri eleyin. Soğuduktan sonra
dilimleyerek ikram edin. Nefis bir tatlı.
ЯГОДОВ ТАРТ С КРЕМ
Необходими продукти: 2 яйца, 125 гр краве
масло, 1 бакпулвер, 3 супени лъжици пудра захар,
половин кафяна чашка ледено студена вода, брашно, колкото е необходимо за меко тесто. За крема: 2
чаши прясно мляко, 4 супени лъжици захар, 1 супена
лъжица брашно, 2 супени лъжици царевично нишесте, 1 жълтък, 1 супена лъжица краве масло. За гарниране: 1 купичка ягоди, 1 супена лъжица пудра захар.
Начин на приготвяне: Поставете продуктите за
крема в тенджера с изключение на кравето масло,
сложете на котлона да заври, като непрекъснато
разбърквате, а кравето масло добавете след като се
сгъсти. Докато кремът се изстудява, пригответе тестото. Поставете в съд за месене 125 грама омекнало
на стайна температура краве масло, добавете пудрата
захар и бакпулвера, яйцата и студената вода. Слагайки
по малко брашно омесете средно тесто. Две трети от
тестото поставете в намазнена тава за печене на тарт,
като натискайки равномерно с ръце образувате и стени
според формата на тавата. Напълнете след това празната част на тестото с млечния крем. Останалата част от
тестото разточете с точилка и затворете отгоре, като
слепвате по краищата. Печете на 180 градуса. След това
гарнирайте с ягодови резенчета, поръсете ги с пудра
захар. След като се изстуди добре, може да сервирате
вкусния десерт. Добър апетит!
ZEYTİNYAĞLI TAZE FASULYE
ЗЕЛЕН БОБ СЪС ЗЕХТИН
Malzemeler: Yarım kilo taze fasulye, 5
adet orta boy domates, 2 adet soğan, yarım
su bardağı zeytin yağ, 1 su bardağı su, tuz.
Hazırlanışı: Fasulyeleri ortadan ikiye
bölüp ince ince kıyın. Orta derinlikte bir
tencereye fasulyeleri alın. Soğanların kabuklarını soyup küp küp doğrayın ve fasulyelerin üzerine ekleyin. Domateslerin kabuklarını
soyup küp küp doğrayın ve soğanların üzerine ilave
edin. Zeytinyağını gezdirerek malzemelerin üzerine
dökün. Tuzunu ekleyin. Kısık ateşte fasulyeler sararıncaya kadar pişirin. Fasulyeler sararıp biraz suyunu
çekince, bir bardak su ekleyin. Yemek piştikten sonra aynı tencerede iki saat kadar soğumasını bekleyin. Soğuk olarak servis yapın.
Необходими продукти: Половин килограм зелен боб, 5 средно големи домата, 2 броя кромид лук, половин чаша
зехтин, 1 чаша вода, сол.
Начин на приготвяне: Сложете измитият и начупен на две зелен боб в немного дълбока тенджера. Добавете към
тях нарязаният на ситно кромид лук. Върху тях прибавете обелените и нарязани на кубчета домати. Залейте
продуктите със зехтин, посолете и сложете да се пече
на бавен огън, докато зеленият боб промени цвета си.
Когато се задушат добре зеленчуците и останат без
вода, добавете 1 чаша вода, след което оставете да поври още малко. Ястието се сервира студено след като
престои около два часа.
Май
2011
29
S AY I M I Z I N
OKULU/УЧИЛИЩЕ
НА
БРОЯ
Bir çok başarıya imza atan okul
Училище с много успехи
M
omçilgrad ilçesine bağlı Zvezdel köyü „Nikola Yonko Vaptsarov” okulu 11 dönüm arazi
üzerinde yemyeşil bahçesiyle öğrencileri ve
gelenleri sevindiriyor. Kuruluş tarihi 1930 yılına dayanmaktadır. İlk yıllarında 20 öğrenciyle başlayıp daha sonraki yıllarda ögrenci sayısı 700’lere kadar ulaşmış. Okul
öğrencileri bir çok başarıya imza atmış. Tabi bu başarıda
öğretmenlerin payı büyük olmuş. Bunların arasında birçok doktor, öğretmen, mühendis yetişmiş. Şu anda okulda 120 öğrenci eğitim görmektedir.
Okul müdürü Hüseyin Halil, 1996/97 eğitim yılından
bu yana okul müdürü olduğunu belirtti. Daha önce Ptiçar
köyünde yine okul müdürü olarak görev yapmış olan Halil:
“İlk geldiğimde okula ciddi bir tamir gerekmekteydi. Baştan tamir yaptırdık; öğretmenlerimizin aktif çalışmalarıyla ve Momçilgrad Belediyesi’nin katkılarıyla okulumuz tamamen yeni görünümünü aldı.” dedi. Okul müdürü Halil,
“Öğrencilerin kendilerini daha rahat bir okul ortamında
hissetmeleri için bu
iyileştirme gerekliydi. Şimdi öğrencilerimiz kendi okullarıyla her yerde
gurur duyuyor ve
okulumuzu güzel
30 Mayıs
2011
О
сновно училище “Н. Й. Вапцаров” в момчилградското село Звездел разполага с 11
декара дворно място, покрито със зеленина,
на която се радват както учениците, така и посетителите. Училището е създадено през 1930 г. В първите
години се обучавали 20 ученика, но по-късно броят
им достигнал седемстотин. Учениците имат редица
успехи. Разбира се, заслуга за това имат и учителите.
Сред възпитаниците на училището има лекари, учители, инженери. В настоящия момент в училището се
обучават 120 ученика.
Директорът на ОУ “Н. Й. Вапцаров” Хюсеин Халил заяви, че изпълнява тази длъжност от учебната
1996/97 г. Г-н Халил, който преди е бил директор в
училището в село Птичар сподели следното: “Когато
дойдох тук, училището се нуждаеше от сериозен ремонт. Ремонтирахме сградата отначало докрай. С активната работа на учителския персонал и с помощта
на Община Момчилград училището ни се сдоби с напълно нов облик.” Хюсеин Халил изразява
удовлетвореността си
с думите: “Това подобрение беше нужно,
за да може учениците
да се чувстват в по-
bir şekilde temsil etуютна среда. Сега
tiklerine inanıyorum.
нашите ученици се
Bir idareci olarak öğгордеят навсякъде с
училището си и вярrencilerimizle gurur
вам, че те достойно
duyuyorum; kendileпредставят
учебrini geliştiren, azimli,
ното заведение. Аз
çalışkan ve başarılı
също се чувствам
öğrencilerimiz olduгорд
като директор.
ğu için mutluyum.” diyerek memЩастлив съм, че имаме амnuniyetini ifade etti.. Aynı zamanбицирани, ученолюбиви учеda okulda 120 öğrenci ve 15 aktif
ници, които се самоусъвърöğretmen kadrosuyla eğitim yılına
шенстват и постигат успехи.”
devam ettiklerini belirten Halil, öğХалил изтъква, че в училището
rencilerin farklı köylerden taşımalı
има
120 ученици, обучавани от
Okul müdürü Hüseyin Halil ve Tamer İsmail
sistemle getirildiklerini söyledi.
15 души педагогически персонал,
Tecrübeli müdür öğrencileri için, “Birçoğu dersleкакто и, че има прихождащи деца от съседните села.
“Мнозина сред учениците постигат успехи както
rinde olduğu gibi spor alanında da önemli başarılar elde
в училище, така и в спорта.”, споделя опитният диediyorlar.” dedi. Okulumuzun göz bebeği diye tabir ettiректор. Той хвали четвъртокласника Тамер Исмаил,
ği 4. sınıf öğrencisi Tamer İsmail satranç yarışmalarınкойто има редица успехи в шахматните турнири,
da çok başarılı. Halil onun için; “Daha ilk yarışmasında
като го нарича “зеницата на окото” ни. “Открих поpotansiyelini keşfettim. Tamer çok başarılı bir satrançтенциала му още на първото състезание. Тамер ще
çı olacak ileride. Veselin Topalov’un yerini alabilecek
стане много успешен шахматист в бъдеще. Още тогаyetenekte bir şampiyon olacağını daha o zaman söyleва казах, че има талант, с който да заеме мястото на
miştim.” diyor. Tamer İsmail 4 yaşından beri ailesinin de
Веселин Топалов.”, казва Хюсеин Халил. Насърчаван
desteğiyle satranç oynamaya başlamış. Şimdiye kadar
от родителите си Тамер започнал да играе на шах на
küçük yaşına rağmen büyük başarılar elde etmiş. Okulu
четири години. Въпреки малката му възраст той има
değişik yarışmalarda temsil ettiği için, okul idaresinden
големи успехи. Учителите и съучениците му са много
öğrenci arkadaşlarına kadar herkes ondan memnun ve
доволни от него и го хвалят, защото представя училището на различни състезания.
övgüyle bahsediyor.
Училищният директор Хюсеин Халил изтъкна, че
Kaliteli bir kadroyla çalışmaktan çok memnun olduе много доволен от работата си с професионалния
ğunu belirten okul müdürü, öğrencilerine başarılı bir haпедагогически състав и пожела успехи в живота на
yat geçirmelerini diledi.
учениците си.
Metin ve Fotoğraf: Hüseyin Yusuf- Kırcali
Май
2011
31
самоподготовка
по БЕЛ
Тест – БЕЛ
Оборите на цар Авгий
от 5. до 8. клас
Харкулес трябвало да изрине всичкия тор от оборите на Авгий, цар на Елида и син на лъчезарния Хелиос.
Богът на Слънцето дал на своя син несметни богатства.
Особено многобройни били стадата добитък на Авгий.
Всред стадата му имало триста бика с бели като сняг
крака, двеста бика били червени като сидонски пурпур,
дванадесет бика били бели като лебеди, а един бик ,
който се отличавал с необикновена красота, сияел като
звезда. Херкулес казал на Авгий, че за един ден може да
почисти оборите му, ако той се съгласи да му дадеедна
десета част от своите стада. Авгий се съгласил. На него
му се струвало невъзможно такава работа да се извърши за един ден. Но Херкулес пробил от двете противоположни страни стената, която заобикаляла обора, и
отбил да текат през него водите на две реки, Алфей и
Пеней. Водите на тези реки за един ден отнесли всичкия
тор от обора, а Херкулес отново иззидал стените. Когато отишъл при Авгий да си поиска наградата, гордият
цар не му дал обещаната една десета част от стадата и
Херкулес трябвало да се върне в Тиринт с празни ръце.
1. Темата на текста е:
а/Хелиос дал на своя син несметни богатства.
б/ Хуркулес изчистил оборите на цар Авгий по хитър начин.
в/ Херкулес поискал от Авгий част от стадото му.
г/ Водите на двете реки залели оборите.
д/ Авгий не дал на Херкулес обещаната награда..
2. Връзката между първото и второто изречение е осъществена с помощта на:
а/ лексикално повторение
г/показателно местоимение
б/ контекстов синоним
д/ прилагателно име
в/ лично местоимение
3. Според автора Авгий се съгласилда даде част
от богатството си на Херкулес, защото
а/бил добър и щедър
г/ струвало му се невъзможна такава работа
б/ бил особено благосклонен към Херкулес да се
свърши за един ден
в/ имал несметни богатства
д/ чувствал се задължен на Херкулес
4. С кое от изреченията може да бъде продължен текстът?
а/ Херкулес благодарил на царя на Елида за подаръка.
б/ Херкулес си тръгнал щастлив и доволен.
в/Херкулес никога не забравил за добрите чувства
на Авгий.
г/ Херкулес страшно се отмъстил на царя на Елида.
32 Mayıs
2011
д/ Херкулес останал много доволен от наградата.
5. Кой от изброените признаци не е задължителен за текста?
а/ информативност
г/ смислово единство
б/ свързаност
д/ емоционалност
в/ завършеност
6. Посочете вида на грешката в изречението:
В живота на българското семейство свадбата е
важно събитие и голям празник
а/ правописна
г/ граматична
б/ пунктуационна
д/ няма грешка
в/ лексикална
7. Посочете вярното твърдение!
В изречението Скара се на другарите си, че не
бързат, и едва има търпение да дочакаобед, се качи
на бързия кони потегли за Топола първата запетая е
поставена, защото
а/ винаги пред съюза че се пише запетая
б/отделят две прости изречения в сложното
в/следва еднородна част
г/ разделя повторени части
д/ запетаята е поставена неправилно
8. Втората запетая е поставена, защото
а/ с нея се отбелязва пауза
б/ след думата бързат интонациятя е низходяща
в/отделя две прости изречения в сложното
г/ поставена е неправилно на мястото на точка
д/ пред И не се пише запетая – използвана е неправилно
9. Посочете НЕПРАВИЛНИЯ отговор!
Всеки развит книжовен език се характеризира
със следните особености:
а/ задължителност
б/ богатство на средствата за изразяване
в/ оформени стиилове
г/ отмиране на всички диалекти
д/ предназначен е да обслужва основни сфери на
дейност на езиковия колекти
10. Посочете думата , която не е синоним на:
ЧИТАВ
а/ здрав
г/ невредим
б/ цял
д/ запазен
в/ сит
11. Посочете противоположното на: /11-13/
БЕЗПОЩАДЕН
а/ нерешителен
г/ слабоволев
б/ милостив
д/ малодушен
в/ мекушав
12. НЕБРЕЖЕН
а/постоянен
б/ образцов
в/ предсказуем
13. ВОЛЕВИ
а/ безхарактерен
б/ съкрушен
в/ съсипан
г/ надежден
д/ прилежен
г/ безразсъден
д/ безскрупулен
14. Какво означават изразите? /14- 15/
ЯБЪЛКАТА НА РАЗДОРА
а/ ябълка от злато
б/ ябълка, която двама души не могат да разделят
в/ нещо, което поражда спорове
г/ нещо, което намалява раздора
д/ никое от посочените
15. МАША В РЪЦЕТЕ
а/ човек, използван за постигане на чужди цели
б/ маша, използвана за къдрене
в/ здрава маша от желязо
г/ щипци за разрязване на жарава
д/ никое от посочените
16. При коя двойка думи отношението е същото
като при двойката:
ОБЛАК – НЕБЕ
а/ Дъжд – буря
в/ вълна – море
б/ пара – чай
г/ чайка – хоризонт
17. В коя дума е допусната правописна грешка?
а/ развейпрах
в/ лайкучка
б/ стърчиопашка
г/ скисъстезание
18. Кое от изреченията е просто по състав?
а/ Тя забърза, защото вече се мръкваше
б/ Всеки бе понесъл или раница, или торба с палатка
в/ Виелицата се втурна и повлече дървената ограда.
г/ Юнакът е героят, въплътил вярата, че има справедливост.
19. Кое изречение е сложно съставно?
а/ Той не отиде в общината, а се поразходи из селото.
б/ Девойката, запъхтяна, седна и извади писмото.
в/ Стори му се, че тая птичка знае за тяхната радост,
за тяхната обич.
г/ Беще хладно, но прозорецът бе отворен широко.
20. Определете състава на изречението:
От бързане сърцето му биеше силно, но той си припомни, че има важна задача и реши да бъде смел.
а/ сложно съставно с подчинено обстоятелствено
б/ сложно смесено
в/ сложно съчинено
г/ сложно съставно с подчинено подложно.
21. Кое изречение НЕ съдържа параноми?
а/ Умната глава сто ще спаси, а простата и себе не
може.
б/ В зоологическата градина лама от Южна Америка.
в/ Не бяхме в състояние да си изучим сина.
г/ По биология ще лаврите на насекомите.
22. На кой ред има глаголна форма в страдателен залог?
а/ Хората се раздвижиха рано – рано.
б/ Вятърът се спуща и отлита.
в/ Цялото село се притаи и заспа.
г/ Докладът се пише от секретарката.
23. В кое от подчертаните думи е допусната
граматическа грешка?
Далече под селото, сред широкото поле, усамотена
/1/ стои не пожъната /2/ нива с наведени /3/ и почернели /4/ класове.
а/ 1
б/ 2
в/ 3
г/ 4
24. На кой ред думите НЕ са омоними?
а/ маса въпроси – кръгла маса
б/ донасям събщение – донасям извести
в/кален път – кален младеж
г/ ясен ден – лист от ясен
25. В кой ред всички глаголи са от свършен вид?
а/ изгарям, запявам, окосявам:
б/ дишам, мисля, гледам
в/ обиколя, благословя, погледна
г/ поглеждам, слушам, прочета
26. На кой ред не откривате приложение?
а/дядо Йоцо, леля Пенка, Петър Моканина
б/ съдия – изпълнител, кандидат – гимназист, бисер
сълзи
в/ горна и долна махала, малко време, равнината на
Дунав
г/ инженер Петров, д-р Иванов, проф. Наумов
27. Непреодолима пречка пред щастието на Рамадан и Силвина от разказа „ Дервишово семе” се
оказва това , че
а/ те не се обичат истински
б/ нямат деца , за които да се грижат и да прекарат
времето си в игри
в/ не са подготвени за брака – един от най-важните
етапи в човешкия живот
г/ Руфат плаща по-висока цена , за да има Силвина
28. Възмездието за Руфат Рамадан откривав
това, че:
а/ Руфат се пропива и разболява тежко. / „ Резна го
тая ракия в гръбнака и го тръшна на легло”)
б/ съперникът му също изживява голяма лична драма – тази а отказаната любов /„ ...с лед да заспива и да
се събужда със слана” )
в/ на Руфатму е отнето имуществото / „взеха му касапницата и това го още смачка” )
г/ дъщерята на Руфат напуска бащиния си дом /
„Момичето му в друго село се ожени.” )
29. Повестта „ Крадецът на праскови” утвърждава:
а/силата на човешката любов
б/ патриархалните норми
в/ отстояването на националната политика
г/ строгата дисциплина
30. Кой от елементите на вълшебната приказка
не присъства в разказа „Дамата с рентгеновите
очи”?
а/образът на всесилния вълшебник
б/ героят, чийто недъг се превръща в свръхспособност
в/ щастлив финал
г/ нравствено извисен герой /героиня/
Отговори: 1б, 2б, 3г, 4г, 5д, 6а, 7б, 8в, 9г, 10в, 11б, 12д, 13а, 14в, 15а, 16в, 17г, 18б, 19в, 20б, 21а, 22г, 23б, 24б, 25в, 26в, 27в, 28б, 29а, 30г
Май
2011
33
İlkbahar
ANNEM
iciğim.
Anneciğim, bir
,
i gözlüm benim
eciğim,
Tatlı sözlü, mav
in yarısısın ann
im
lb
ka
i,
iğ
ic
ir
Hayatımın b
anneciğim.
ben yaşayamam
n
sa
az
lm
o
n
Se
yoksan,
Hayatımda sen
neciğim,
Çiçekler solar an kuşlar ötmez anneciğim,
san
Dünyada olmaz
viyorum.
se
k
ço
i
Anne sen
– Çereşa/Bu
Türkan Enver
ЧЕСТ
rgas
Н
ИТ РОЖДЕН ДЕ
r
Geldi yine o güzel baha
lar
yla
ya
Yemyeşil oldu şu
Ahırda meleşir kuzular
Ovalarda kaval sesi var!
an
Ormanlarda ilk çiçek aç
ar
ıkl
ılc
kız
Alçak gümeli
Ağaçlara ilk yuva yapan
!
O güzel nağmeli serçeler
neme
Bir gün evde sordum an
diye
- Şu kuşlarda kaç ev var?
- Biricik, o da dal üstünde
dir.
Yavrum, senin yuvan iki
ev
şu
Biri okul, biri de
,
Sen onların kıymetini bil
k sev.
ço
k
Sev onları, hem de ço
na/Razgrad
Nalan Alaeddin – Pçeli
İLK BAHAR
İlkbaharda çiçekler açar,
Sevinir çocuklar.
Yaşasın ilkbahar!
Yarın meyve verecek ağaçlar.
YAZ
Çouklar yaz geldiği için sevinir.
Okullar tatil oldu.
Tatil gelip geçiyor,
Fakat işte sonbahar geliyor.
Çocuklar çok hüzünleniyor.
САНЕР ГЮНЕР МЮМЮН (в средата) - ГР. КЪРДЖАЛИ НА 3 ГОДИНИ
34 Mayıs
2011
Sevda Rasim - Stremtsi/Kırcali
BEYAZ KIZ
Güneş artık daha sıcak gülümsüyor
Erimeye başlayan karın altında
Utangaç bir kız boy gösteriyor
Uyanmış ilk baharın sabahında.
Bembeyaz mendili var başında
Nazik ve yeşil şalı boynunda
Etrafa tazelik, huzur saçacak
Onun güzel ismi akçabardak.
BİLMECELER
Сабрие и Айчин, най-добрите приятелки в 6Б клас - с. Паисиево
POSTA
ПОЩА
Mehmet İ. Keçici - Yasenkovo/Şumen
Türkan Enver – Çereşa/Burgas
Taybe Ahmed – Çereşa/Burgas
Dağdan gelir, taştan gelir, tin tin sakallı eniştem
gelir. (keçi)
Hanım uyandı, cama dayandı, cam kırıldı kana
boyandı. (nar)
Dışı var içi yok, dayak yer suçu yok. (top)
Çarşıdan aldım kap kara, evde kırmızılaştı maskara. (kömür)
Gözle görülmez, elle tutulmaz, ondan uzak duranlar, sağlamdır, hasta olmaz. (mikrop)
Pişirsen aş olur, pişirmezsen kuş olur. (yumurta)
Çok emek verir, kendi yemez yedirir. (arı)
Çarşıdan alınmaz, mendile konulmaz, bundan
tatlı bir şey omaz. (uyku)
Sarı tavuk dalda yatar, dal kırılır yerde yatar.
(ayva)
Nayme Mustafa - Svobodinovo/Kırcali
Duruşu ömür, gözleri kömür, soğuk dondurur sıcak öldürür. (kardan adam)
Taştandır, demirdendir. Bütün Dünya’yı doyurur,
kendi doymaz. (değirmen)
Bize yazı, şiir ve resim gönderme zahmetinde bulunan; yarışmalara katılan fakat sayfa sayımızın sınırlı olması sebebi ile çalışmalarının
tamamını yayınlayamadığımız, aşağıdaki isimleri yazılı okuyucularımıza dergimize olan sevgilerinden dolayı çok teşekkür ederiz.
Mirem Şukri-Dobra Polyana/Burgas, Ümmü Salimehmed-Yabılçevo/Burgas, Serkan Mustafa-D.Polyana/
Burgas, Mehmed Hidayet-D.Polyana/Burgas, Mirem Orhan-D.Polyana/Burgas, Nazif Mehmed-D.Polyana/
Burgas, Özgür Müstafa-D.Polyana/Burgas, Ayşe Karabekir-Kuklen/Plovdiv, Venesa Çolakova-Kuklen/Plovdiv, Zornitsa-Kuklen/Plovdiv, İsmail İsmet-Razboyna/Burgas, Mustafa Osman-Razboyna/Burgas, Gökhan HüseyinRazboyna/Burgas, Sunay Mehmed-Razboyna/Burgas, Mehmed Fikret-Razboyna/Burgas, Cemile Yakup-Razboyna/
Burgas, Safie Nurettin-Razboyna/Burgas, Fatme Mustafa-Razboyna/Burgas, Naime Mustafa-Svobodinovo/Kırcali,
Derya Dorgut-Smirnenski/Ruse, Sinan Şükriev-Smirnenski/Ruse, Sinem Zühtieva-Smirnenski/Ruse, Ramadan Osman-Smirnenski/Ruse, Venesa Çolakova-Kuklen/Plovdiv, Bayrie Apti-Kuklen/Plovdiv, Teodor-Kuklen/Plovdiv, İvanka
Rayanlieva-Kuklen/Plovdiv, Aycan İlhan-Dolno Botevo/Haskovo, Recep Selatin-Dobra Polyana/Burgas, Ümmü Mehmed-Yabılçevo/Burgas, Anife İsmail-Yabılçevo/Burgas, Ayşe Erecep-Yabılçevo/Burgas.
Май
2011
35
N A S R E D D iN H O C A / Н А С Р Е Д Д И Н
ХОДЖА
Pınar başında
uyumuştum
Nasreddin Hoca, şehirlerarası yolculuk yaparken, yolunun üstündeki
köyde bir köylüye konuk olmuş. Yatma zamanı gelince adam;
- “Hoca efendi, uykusuz mu yoksa
susuz musun?” diye sormuş.
Adamın yemekten söz etmediğini gören Hoca hiç bozuntuya vermeden;
- “Buraya gelirken pınar başında
bir güzel uyumuştum” demiş.
Поспах до
извора
Веднъж, докато пътувал от
един град до друг, Насреддин
ходжа отседнал у един човек
в някакво село по пътя. Когато
настъпило време за лягане, домакинът го попитал:
- Ходжа, спи ли ти се или си
жаден?
Насреддин ходжа се разочаровал, че домакинът не го попитал дали е гладен, и затова му
отговорил:
- Преди да дойда, поспах хубаво до извора.
36 Mayıs
2011
MEYREM ORHAN - DOBRA POLYANA
GÖKAN HÜSEYİN - RAZBOYNA/BURGAS
ÜMMİ MEHMET - YABILÇEVO/BURGAS
CEMİLE YAKUB - RAZBOYNA/BURGAS
SEZGİN AHMET - RAZBOYNA
HİLAY TAHİROVA - RAZGRAD
SİNAN ŞUKRİEV - SMİRNENSKİ/RUSE
ANİFE İSMAİL - YABILÇEVO/BURGAS
NERCAN NECMİ - MİLADİNOVO/KIRCALİ
İBRYAM ZİNİL - DOLNA POLYANA
YAKUB HASAN - RAZBOYNA/BURGAS
DERYA DORGUT - SMİRNENSKİ/RUSE
ÖZLEM FİKRET - RAZBOYNA
ÖZLEM MUSTAFA - MİLADİNOVO
HABİBE MEHMET - RAZBOYNA
AYCAN İLHAN - DOLNO BOTEVO
Май
2011
37
ELİZ METİN - STREMTSİ/KIRCALİ
ÖZGÜR MUSTAFA - DOBRA POLYANA
İSMAİL İSMET - RAZBOYNA/BURGAS
GÖKAN HÜSEYİN - RAZBOYNA/BURGAS
SUNAY MEHMET - RAZBOYNA/BURGAS
MEHMET FİKRET - RAZBOYNA/BURGAS
CEMİLE YAKUB - RAZBOYNA/BURGAS
SAFİE NURETTİN - RAZBOYNA/BURGAS
FATME MUSTAFA - RAZBOYNA/BURGAS
HAZİF MEHMET - DOBRA POLYANA/BURGAS
İLKNUR MEHMET - STREMTSİ
38 Mayıs
2011
ŞERİFE İSMET - STREMTSİ
RAMADAN İSMET - STREMTSİ/KIRCALİ
SERKAN - DOBRA POLYANA
AYŞE KARABEKİR - KUKLEN
AYŞE KARABEKİR - KUKLEN/PLOVDİV
ÖZLEM FİKRET - RAZBOYNA/BURGAS
ÜMMİ SALİMEHMET - YABILÇEVO/BURGAS
MEHMET HİDAYET - DOBRA POLYANA
MEYREM NECATİ - DOBRA POLYANA
FURKAN MÜMÜN - KAZANLIK
NUTFİ İLİZA - LÜLYAKOVO/BURGAS
VANESA ÇOLAKOVA
DELÇO TENÇEV - DOLNO BOTEVO/HASKOVO
ZORNİTSA - KUKLEN
MERAL HASAN - DOBRA POLYANA
MUSTAFA OSMAN - RAZBOYNA
NAYME MUSTAFA - SVOBODİNOVO
Май
2011
39
Е
В
О
Ц
ВИ
Мъж бил нападнат от двама крадци. Той геройски се съпротивлявал, но накрая те го надвили и му пребъркали джобовете. Не намерили
много.
– И се съпротивлява така за четирийсет и
осем цента?! – не повярвал на очите си единият
крадец.
– Само толкова ли искате? – облекчено попитал мъжът. – Аз пък си помислих, че търсите петстотинте долара в обувката ми.
☺
☺
☺
Една вечер съпрузи вървели по главната улица,
когато жената спряла пред бижутерски магазин.
– О, виж онзи красив златен часовник – възкликнала тя. – Страшно ми харесва.
Съпругът спокойно извадил тухла от джоба на
сакото си, огледал се, за да се увери, че наоколо
няма никого, хвърлил тухлата във витрината, грабнал часовника и избягал.
След десет минути на съседната пряка видели
друг бижутерски
магазин.
– О, божичко!
– възкликнала съпругата. – Виж онзи
превъзходен диамантен
пръстен. Умирам си за
него!
Без да каже нито дума,
мъжът извадил друга тухла от
джоба на сакото си, уверил се,
че наоколо няма никого, хвърлил
тухлата във витрината, грабнал
пръстена и избягал.
След две преки съпругата спряла
пред трети бижутерски магазин.
– Не вярвам на очите си! – възкликнала тя. – Винаги съм иска
ла диамантена огърлица като тази на витрината. Умирам си за нея!
Само да можеше да е моя!
Съпругът се обърнал към жена си и изсумтял:
– Ти да не си мислиш, че тухлите ми нямат
свършване?
☺
☺
☺
A
A
A
AA
A A A ...
40 Mayıs
2011
☺☺
ТАКЪВ Е ЖИВОТЪТ
☺☺
TERSLİK
Annesi, minik oğluna
hayretle baktı:
— Evladım, sokağa böyle
çıkılır mı? Bak eldivenlerinin biri
siyah biri beyaz.
Çocuk ellerine bakarak cevap
verdi:
— Biliyorum anneciğim. Başka bir eldiven giyecektim ama onun da teki siyah
teki beyazdı.
NEDEN
Annesi, aşırı yemek yemesiyle bilinen oğluna,
— Oğlum kilerdeki sepette üç elma, iki armut ve
bir tane de muz vardı. Oysa ki şimdi sadece bir elma
kalmış!
— A! Öyle mi… Karanlıkta onu görememişim
demek ki.
ET
Abisi kardeşine matematik dersi anlatıyordu:
— Bir et parçasını dörde ayırırsam elimde kaç parça et
olur?
— Dört.
— Sekize ayırırsam?
— Sekiz.
— Peki, sekiz yüze ayırırsam?
— Onda bilemeyecek ne var, tabiî ki kıyma olur abi…
UYKU HAPI
Küçük kız, uzandığı koltukta uyuyakalmış olan dedesini uyandırmaya çalışıyordu. Babası,
— Kızım neden dedeni uyandırıyorsun, diye sordu.
Küçük kız endişeli bir şekilde şöyle dedi:
— Dedem uyku hapını içmeyi unutmuş, onu içireceğim.
Май
2011
41
42 Mayıs
2011
КАК ЩЕ ГИ
ВИДИТЕ?
Тихата и спокойна среда ще
ви улесни. Поставете картината на стената
или я дръжте
с ръце, но без
да мърдате. Не
бива да се концентрирате върху преплетените
изображения
на картината. С
други думи, погледът ви трябва
да се съсредоточи не върху фигурите на самата
картина, а отвъд нея. Ако ви е
за първи път, бъдете по-търпеливи. Погрешно е да очаквате, че веднага ще видите триизмерни образи. Ако след две
минути гледане все още не сте
ги видели, не се измъчвайте.
Починете си малко и опитайте
пак с отпочинал поглед. Щом
веднъж “прогледнете” триизмерните образи, ще изпитате
истинско удоволствие. Освен
това, подобно взиране е добро
упражнение за очите, но не ги
претоварвайте.
Триизмерните картини, които се създават
с помощта на
компютър,
са
всъщност двуизмерни картини с
преплетени изображения, които
при внимателни заглеждане
изглеждат като
триизмерни.
ЩО Е
ТРИИЗМЕРНА
КАРТИНА?
МЕТОДИ НА ГЛЕДАНЕ
Метод на пресичане: Погледът се концентрира върху
точка между окото и обекта.
При този метод и двете очи
трябва да се фокусират върху една и съща точка. Дръжте картината много близо
пред очите си. Отпуснете очните си мускули. Представете си, че наблюдавате цялата
картина. Когато погледът ви
се успокои, започнете да отдалечавате картината от себе
си с два см на две-три секун-
ди. Продължете да наблюдавате цялата картина. Първоначално погледът ви ще се
премрежи, но след това ще
започнете да виждате триизмерните образи.
Метод на отражение: Изберете си някакъв образ, който
се отразява в картината. Например съсредоточете погледа си върху отражението
на носа или окото си. След
няколко секунди ще започнете да виждате триизмерните
образи.
В МИНАЛИЯ БРОЙ
GEÇEN AYKİ ÇÖZÜM
NASIL GÖRECEKSİNİZ?
Sessiz ve sakin bir ortam görmenizi kolaylaştıracaktır. Resmi hareket
etmeyecek şekilde sabit bir düzleme
yerleştirmeli ya da elinizle tutacaksanız kımıldatmamaya çalışmalısınız.
Hiçbir zaman resmin görünen şekli
Özel bilgisayar teknikleri ile elde
edilen bu resimler sayesinde, iki boyutlu ve karışık bir görüntü üzerinde,
üç boyutlu ve anlamlı şekilleri görmek
mümkün oluyor.
3 BOYUTLU
RESİM NEDİR?
GÖRME
METODLARI
Kesiştirme metodu: Bakış göz ile obje
arasında bir nokta
üzerinde odaklanır.
Bu metodda iki gözün de kaydırılmadan
aynı nokta üzerinde
odaklanması gerekir.
Resmi
burnunuza
değecek kadar yakından tutun. Gözlerinizi rahatlatın. Görüntüyü izliyor gibi
düşünün. Sakinleştikten sonra yavaş
yavaş resmi yüzünüzden uzaklaştırın.
2-3 saniyede 2 santim. Resmin tümüne
bakmaya devam edin. Okuma uzaklığında resmi uzaklaştırmayı durdurun
ve bakmaya devam edin. Önce görüntü bulanacak, ardından üçüncü boyuta
geçeceksiniz.
Yansıma metodu: Resmin üzerine
düşen bir yansımayı kendinize seçin.
Mesela görebiliyorsanız gözünüzü ya
da burnunuzu. Israrla bu yansımaya
bakmaya devam edin. Birkaç saniye sonra derinliği farkedecek, daha
sonra 3 boyutlu görüntüyle başbaşa
kalacaksınız.
olan karışık çizgi ve
renklere takılmamalısınız. Bakışlarınızı
resme değil de adeta resmin arkasına,
derinliğe yönlendirmelisiniz. Eğer ilk
kez böyle bir resme
bakıyorsanız biraz
sabırlı olmalısınız.
Hemen göreceğinizi
sanmak yanlış olur.
İki dakika baktıktan
sonra
görüntüyü
yakalayamazsanız,
kendinizi zorlamayın. Biraz ara verip,
sakin kafayla tekrar
deneyin. Bir kere
görmeye başladıktan
sonra büyük zevk
alacağınızı kesinlikle söyleyebiliriz. Bu
teknikler gözünüzün
sıhhati için iyidir,
ancak gözleri fazla
yormamaya dikkat
etmek gerekir.
Судоку
Решете логическия пъзел
като запълните останалите
квадратчета, като във всяка
група, всеки ред и
всяка колона числата от 1 до 9 не
трябва да се
повтарят.
Еднакви фигури
Две от плашилата са
напълно еднакви.
Открийте кои са те в
рамките на две минути.
Май
2011
43
Квадрати
В ръцете си държа странна фигура.
Открийте на коя от посочените
съответства, като я
гледате отгоре.
Пеперуди
Всяка пеперуда си има двойник. Една от
тях е напълно различна от останалите.
Открийте под кой номер е тя?
44 Mayıs
2011
Между двете рисунки има
седем разлики. Ще успеете
ли да ги откриете за две
минути?
Май
2011
45
Üyelik Formu / Членски формуляр
Genç Okuyucu Kulübü
fotoğraf
снимка
Клуб на младия читател
................................................................................
Adınız, Soyadınız / Име, фамилия
................................................................................
Doğum Tarihi (Gün/Ay/Yıl) ve Doğum Yeri / Дата (ден, месец, година) и място на раждане
...........................................................................................................
Okuduğunuz Okul ve Sınıf / Училището, в което учите и клас
...........................................................................................................
Adresiniz / Адрес
...........................................................................................................
Ev Telefonu, GSM ve e-mail Adresiniz / Домашен телефон, GSM и е-mail
...........................................................................................................
Hobileriniz / Вашето хоби
%%%%%%%%%%%%%
%%%%%%%%%%%%%
%%%%%%%%%%%%%
%%%%%%%%%%%%%
Пазарувайте с отстъпки*
Всички членове на списание “Юмит” ползват отстъпки със членските си карти в следните фирми:
ХАСКОВО: Nikitex (Спортни облекла за Мъже и Жени), ул. Тих Труд 2, Намаление: 10%; ET ФАР (Книжарница и детски играчки), книжен пазар №6, (Зад Кино Клокотница) - Гюнер Расим, GSM: 0898 835 502, Намаление: 10%; Фризьорски Салон (Мъшко постригване), ул. Цар Освободител №19 - Мехмет Али, GSM: 0893 754 808,
Намаление: 20%; Стоматологичен Кабинет, ул. Македония №11, ет. 1, каб. 5, - Сейхан Мурат, GSM:0886 785 870, тел: 038/ 580 634, Намаление: 10%; Момина Сълза
(Строителни материали), бул. Съединение №43 (Зад автогарата) - Метин Хашим, тел: 038/ 624 314, GSM: 0889 552 476, Намаление: 5%; КЪРДЖАЛИ: DOĞTAŞ (Мебели),
кв. Възрожденци 1, магазин №1, тел: 0885 379 737, GSM: 0887 236 520, www.dogtas.com.tr, Намаление: 20%; POLİSAN (Усмихваща се Боя), кв. Възрожденци, блок: 58,
GSM: 0878 893 478, www.polisan.bg, Намаление: 10%; МЕЧО ПУХ (Верига Книжарници), гр.Момчилград, ул. Кокиче №6А, гр.Момчилград, ул. Момчил Войвода №2, GSM:
0887 640 048, Намаление: 10%; ВАРНА: Магазин Мъпет Мар (Верига магазини за дрехи втора употреба), ул. Константин Стоилов, №10, ул. Цар Симеон І, №1, тел: 052
631488, ул. Цар Симеон І, №21, ул. Тодор Влайков, №65А, тел: 052 636 449, Намаление: 10%; Болканоливен ЕООД (Дом на маслини и Хранителни Стоки), ул. Академик
Курчатов №1 (складова борса Лазур), тел: 052 74 23 10, Намаление: 2%; ПЛОВДИВ: ЕТ ‘’МЕХ-ХАЙ-СЕМРА АЛИМОЛЛА” (Търговия със спално бельо и дунапрен) м-н:
Пловдив, ул. Йоаким Груев 20, м-н гр. Асеновград, ул. 6-ти януари 19 (GSM: 0885 025051), Намаление:10%; ZLATNA TOPKA (спортни дрехи и аксесоари), бул. Източен 43
(GSM: 0894 357933), email:www.zlatnatopka.bg, Намаление: 10%.
* Отстъпките не важат за промоционални стоки или услуги.
Всички народи, които оценили младите поколения, са се издигнали, а народите, които ги оставили на течението на младежките страсти, са изтърпели много тежко наказание заради пренебрежението си. Ако в съвремието ни в средата, в която живеем, бушуват предателства и поколенията от ден на ден стават по-разярени, това напълно е резултат от нашата небрежност.
Genç nesillere değer veren her millet yükselmiş, onları gençlik heveslerinin akışına terkedenler ise,
bu ihmallerinin cezasını çok ağır olarak çekmişlerdir. Şayet bugün, çevremiz ihanetlerle kaynayıp
duruyor ve nesiller hergün biraz daha azgınlaşıyorsa, bu, tamamen bizim ihmalimizin neticesidir.
48 Mayıs
2011

всеки месец раздава надежди

Transkript

Benzer belgeler