TÜRKİYE CUMHURİYETİ MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI İLE

Transkript

TÜRKİYE CUMHURİYETİ MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI İLE
TÜRKİYE CUMHURİYETİ
MAKAMLARI
İLE
TÜRKMENİSTAN MAKAMLARI
ARASINDA YAPILAN
PROTOKOL VE ANLAŞMALAR
2
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ ................................................................................................................................................................................................................ 5
1 - Türkiye ve Türkmenistan Milli Eğitim Bakanlıkları Arasındaki İşbirliği Protokolü
(Mutabakat Zaptı) (1991) .................................................................................................................................................................. 7
2 - Türkmenistan ve Türkiye Milli Eğitim Bakanlıkları Arasında İşbirliği Protokolü (3 Şubat 1992) ...........10
3 - Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Türkmenistan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Eğitim,
Bilim, Kültür ve Spor Alanlarında İşbirliği Anlaşması - 23 Nisan 1992 - Aşkabat ..................................................13
4 - Anlaşma - 08/04/1993 - Aşkabat ...........................................................................................................................................15
5 - Türkiye Milli Eğitim ve Türkmenistan Bilim Bakanlıkları Arasında İşbirliği Protokolü –
10 Şubat 1994 – Ankara.........................................................................................................................................................................17
6 - Türkiye Milli Eğitim Bakanlığı ve Türkmenistan Devlet "Senet" Birleşiği Başkanlığı Arasında
İşbirliği Protokolü - 6 Haziran 1994 - Ankara .......................................................................................................................21
7 - Türkiye Cumhuriyeti ile Türkmenistan Arasında İlişkilerin ve İşbirliğinin Daha da
Geliştirilmesine İlişkin Mutabakat Zaptı - 20 Haziran -1994 - Ankara........................................................................23
8 - Т.C. Milli Eğitim Bakanlığı ile Türkmenistan Bilim Bakanlığı ve Türkmenistan Devlet "Senet”
Birleşiği Başkanlığı Daimi Komisyonlarının 19 – 23 Kasım 1994 Tarihleri Arasında
Aşkabat’ta Yaptıkları Toplantı Tutanağıdır ...........................................................................................................................26
9 - T.C. Milli Eğitim Bakanlığı ile Türkmenistan Bilim Bakanlığı ve Türkmenistan Devlet "Senet"
Birleşiği Başkanlığı Daimi Komisyonlarının 20-24 Kasım 1995 Tarihleri Arasında Ankara'da
Yaptıkları 2. Toplantı Tutanağıdır - 22 Kasım 1995 - Ankara .......................................................................................28
10 - Milli Eğitim Bakanlığı ile Türkiye Diyanet Vakfı Arasında Türkmenistan'da Açılacak İlahiyat
Lisesi ile İlgili İşbirliği Protokolü - 1 Kasım 1996 - Ankara ............................................................................................31
11 - Türkiye Cumhuriyeti Milli Eğitim Bakanlığı ile Türkmenistan Bilim Bakanlığı ve Devlet "Senet"
Birleşiği Başkanlığı Eğitim ve Öğretim Alanlarında İşbirliği Protokolü – 18 Kasım 1996 - Ankara ...............33
12 - Т.C. Milli Eğitim Bakanlığı ile Türkmenistan Bilim Bakanlığı ve "Senet" Devlet
Birleşiği Başkanlığı Arasında 19 - 24 Aralık 1996 Tarihlerinde Aşgabat'ta Yapılan 3. Daimi
Komisyon Toplantı Tutanağıdır - 23 Aralık 1996 - Aşkabat .........................................................................................39
13 - Türkiye Cumhuriyeti ile Türkmenistan Devleti Arasında İmzalanan Mutabakat Zaptı Gereğince
"Yaygın Mesleki Eğitim Merkezi (YAMEM)” Açılması ve Yürütülmesine
İlişkin Protokol (23 Aralık 1997) ................................................................................................................................................43
14 - T.C. Milli Eğitim Bakanlığı ile Türkmenistan Bilim Bakanlığı Arasında 16-20 Şubat 1998
Tarihlerinde Yapılan 4. Daimi Komisyon Toplantı Tutanağı – 18 Şubat 1998 - Ankara ...................................48
15 - T.C. Milli Eğitim Bakanlığı ile Türkmenistan Bilim Bakanlığı Arasında 22-29 Mart 2000
Tarihlerinde Yapılan 5. Daimi Komisyon Toplantı Tutanağı............................................................................................53
3
4
GİRİŞ
Türkmenistan ile Türkiye arasında 1991 yılından beri çeşitli alanlarda çalışmalar
yapılmakta, işbirliği ile birçok proje geliştirilerek sürdürülmektedir.
“Bir Millet İki Devlet” sözü doğrultusunda,
dost ve kardeş ülke Türkmenistan ile
karşılıklı işbirliği içerisinde eğitim alanında da bu güne kadar birçok anlaşma, protokol ve
komisyon toplantı tutanakları imzalanarak yürürlüğe girmiştir.
Bu çerçevede, Türkmenistan’da halen faaliyetlerini sürdüren Eğitim Kurumlarımız
bulunmaktadır. Bu Eğitim Kurumlarının işleyişi konusunda, her iki ülke arasında imzalanan
resmi anlaşma protokol ve komisyon toplantı tutanakları, iki ülkenin ilgili birimlerinde
muhafaza edilmektedir.
Karşılıklı Eğitim İşbirliğine dayalı olarak; Aşkabat’ta Eğitim Öğretim faaliyetlerini
sürdüren Aşkabat Türk İlköğretim Okulu, Aşkabat Türk Anadolu Lisesi ve Aşkabat Türkiye
Türkçesi Eğitim Öğretim Merkezi yöneticilerimizin, kurumlarının iş ve işleyişlerinde
yararlanmaları amacıyla yukarıda belirtilen dokümanlar,
bir arada derlenerek broşür
haline getirilmiştir.
İkili
ilişkiler
çerçevesindeki
eğitim
öğretimle
ilgili
çalışmalarda
yararlanmalarının faydalı olacağı düşünülmektedir.
Saygılarımla.
Mehmet Emin GÜRKAN
Aşkabat Eğitim Müşaviri
5
ilgililerin
6
TÜRKİYE VE TÜRKMENİSTAN MİLLİ EĞİTİM BAKANLIKLARI
ARASINDAKİ
İŞBİRLİĞİ PROTOKOLÜ(MUTABAKAT ZAPTI)
(1991)
Türkiye ve Türkmenistan Milli Eğitim Bakanlıkları arasında, her ülkedeki yürürlükte olan
kanunlara dayanarak, eğitim ve öğretim alanında aşağıdaki konularda mutabakata varılmıştır:
1.
Taraflar, bu ön protokolde yer alan yükümlülüklerin gerçekleştirilmesi ve
uygulanmasını sağlamak amacıyla üçer kişiden oluşan bir Daimi Komisyon kurulacaktır. Bu
komisyon, yılda iki defa karşılıklı olarak Ankara ve Aşkabat'la toplanacaktır. Her iki tarafın
komisyon başkanları en az Bakan yardımcıları veya Müsteşar Yardımcıları seviyesinde olacaktır.
Komisyon ilk toplantısını en geç Nisan 1992'de Ankara'da yapacaktır.
2.
Türkmen okullarında Türkiye Türkçesi dersinin 1993-1994 öğretim yılından
itibaren okutulması kararlaştırılmıştır. Bunun için Türkiye Türkçesi öğretim programı, ders
kitabı ve diğer öğretim materyallerinin hazırlanması ile çoğaltılması konusunda taraflarca
müştereken oluşturulacak bir komisyon gerekli çalışmaları yapacaktır. Türkiye Türkçesi öğretimi
için ilk yıllardaki öğretmen ihtiyacı ile Türkmenistan öğretmenlerinin bu konuda yetiştirilmesini ve
1992-1993 öğretim yılından itibaren Türkiye Türkçesi öğreten fakültelere Türkmenistanlı
öğrencilerin alınmasını Türkiye Milli Eğitim Bakanlığı taahhüt etmiştir.
3.
Türkiye'de üniversiteler ile ortaöğretim kurumlarında Türkmence dersinin
seçmeli olarak yer alması hususunda Türkiye Milli Eğitim Bakanlığı gerekli düzenlemeyi
yapacaktır. Bu dersleri okutacak öğretmenler Türkmenistan tarafından gönderilecektir.
4.
Yeni ihtiyaçlar dikkate alınarak hazırlanmış olması sebebiyle 1992-1993 öğretim
yılında Türkmenistan ilkokullarının birinci sınıflarında okutulacak alfabe, anadil ve matematik
kitaplarının 150 şer bin adet basımını (Kiril alfabesiyle) Türkiye Milli Eğitim Bakanlığı üstlenmiştir.
5.
Taraflar, bütün öğretim kademelerinde okutulan ders programlarını müşterek
oluşturacakları bir komisyonda inceleteceklerdir. Komisyon, programlarda yer alması gereken
konularla ilgili hazırlayacağı raporları ilgili bakanlıklara ve kuruluşlara verecektir.
6.
Taraflar, öğretim kademeleri arasındaki yatay ve dikey geçişler ile diploma ve
belgelerin denkliği konusunu bir protokolle tespit edeceklerdir.
7.
Türkmenistan'da Latin alfabesine geçilmesi kabul edilmesinden itibaren, (Latin
alfabesinin kararını beklemeden)
7
a. Öğrenciler ve yetişkinler için Türkmenistan tarafından hazırlanacak alfabelerin
basımını,
b. Latin alfabesine geçiş aşamasında ders kitaplarının basımı konusunda gerekli
teknik kolaylıkların gösterilmesini,
c. Türkmenistan'da daktilo ve bilgisayar yazılımlarının Latin klavyesine
dönüştürülmesi çalışmalarını,
d. Türkmenistan Milli Eğitim Bakanlığına ihtiyacını karşılayacak kapasitede
bir matbaanın tahsisini,
Türkiye tarafı taahhüt etmiştir.
8.
Taraflar, mümkün olan en kısa zamanda, Ankara ve Aşkabat'da birer kütüphane
tahsis edeceklerdir. Ayrıca, Türkiye tarafı Türkmenistan Milli Kütüphanesi ile Azadi adındaki
Türkmen Devlet Diller ve Edebiyat Enstitüsü'ne sürekli kitap gönderecektir.
9.
Türkiye tarafı, Türkmenistan'da Türkiye Türkçesi ve batı dillerinden biri ile
öğrenim verecek bir okul açacaktır. İlköğrenim ve lise düzeyinde öğrenim verecek bu
okulda okutulacak derslerin programları ve kitapları Türkmenistan tarafından tayin
edilecektir. Bu okul için binayı Türkmenistan tarafı temin edecek, diğer tüm donatım ve
öğretim giderleri Türkiye tarafından karşılanacaktır.
10.
Türkiye tarafı, Türkmenistan'da bir “Türkiye Türkçesi Öğretim Merkezi”
açacaktır. Bu merkez için binayı Türkmenistan tarafı temin edecek, diğer tüm donatım
giderleri Türkiye tarafından karşılanacaktır. Türkmenistan tarafı, benzer şartlarda aynı
merkezin karşılığını açabilecektir.
11.
Türkiye tarafı, 1992-1993 öğretim yılından itibaren Türkmenistan tarafının
tespit edeceği branşta ve sayıda orta öğretim öğrencisini yatılı olarak okutmayı kabul
etmiştir. Türkmenistan tarafı da aynı şartlarda Türkiye'den gelecek öğrencileri okutmayı
kabul etmiştir. Bu şekilde ortaöğrenimini tamamlayan öğrencilerin bulundukları ülkenin
yükseköğrenim şartları çerçevesinde yükseköğrenimlerini tamamlamalarını prensip olarak
kabul edilmiştir.
12.
Türkiye tarafı, 1992-1993 öğretim yılında başlamak üzere, Türkiye
üniversitelerinde Türkmenistan tarafından tespit edilecek branşlarda (100'ü Milli Eğitim
Bakanlığı, 50'si Türkiye Diyanet Vakfı'nca karşılanmak üzere 150 öğrenciye burs
sağlayacaktır.)
13.
Türkmenistan tarafının ihtiyaç duyacağı branşlarda Türkmenistan
öğrencilerine yüksek lisans ve doktora öğrenimi sağlamak üzere Türkiye tarafı gerekli
imkânları tahsis edecektir. Türkmenistan tarafı da Türkiye'den gelecek öğrencilere aynı
imkanları hazırlamayı kabul etmiştir.
14.
Taraflar, üniversiteler arasında öğretim elemanı mübadelesi için gerekli şartlan
hazırlayacaklardır.
15.
Tarafların öğretim elemanları ve öğretim kurumlarının müştereken projeler
hazırlama ve araştırma yapmaları teşvik edilecektir.
16.
Türkiye üniversitelerinin Türkmenistan üniversiteleri ile sürekli ilişkiler kurmaları
Türkiye tarafından organize edilecektir. Türkmenistan tarafı da aynı görevi üstlenmiştir.
8
17.
Tarafların, birbirlerinin eğitim sistemlerini daha iyi tanımaları amacıyla üst
düzey eğitim yöneticileri arasında karşılıklı ziyaret ve incelemeler düzenlenecektir.
18.
Türkiye tarafı, Türkmenistan'daki yetişkinlerin genel ve mesleki eğitimi için
bir yaygın eğitim projesi hazırlayacaktır.
19.
Taraflar, her vesile ile karşılıklı olarak (kutlama törenleri, bayramlar vs.)
öğrenci ve öğretmen mübadelesi yapacaklardır.
20.
Taraflar, daimi olarak konferans, konser, sergi, defile, spor, folklor gibi
faaliyetleri karşılıklı olarak anlaşma süresince devam ettireceklerdir.
21.
Kardeş halkları birbirlerine yaklaştırmak amacıyla taraftarlar, sahip oldukları
dinlenme imkânlarını birbirlerinin öğrenci ve öğretmenleri için kullanacaklardır.
22.
Taraflar sahip oldukları eğitim teknolojisi ve imkânlarından birbirlerini istifade
ettireceklerdir.
23.
Türkiye tarafı, Türkmenistan yönetiminin tespit edeceği teknik liselerde yeni
teknolojilere göre bir elektrik, bir elektronik ve bir makina atölyesi donatacaktır.
24.
Türkiye'de iki ayda bir Latin harfleriyle bir Türkmence dergi hazırlanarak basılması
ve Türkmenistan yönetimine verilmesi komşu Daimi Komisyon tarafından görülecek ve en kısa
zamanda uygulamaya konulacaktır.
25.
Türkiye, taraflar arasında haberleşmeyi hızlandırmak amacıyla, Milli Eğitim
Bakanlığı ve Azadı Adına Türkmen Devlet Diller ve Edebiyat Enstitüsü'ne faks, kompüter,
kompüterli daktilo, fotokopi makinası gibi araçlar verecektir.
26.
Bu protokol çerçevesinde gönderilecek kişi ve heyetlerin yol masrafları gönderen
ülke tarafından, geri kalan masraflar diğer ülke tarafından karşılanacaktır.
27.
İşbu mutabakat zaptı, Türkiye Türkçesi ve Türkmence olarak ikişer nüsha yazılmıştır.
Metinler iki dilde de aynıdır.
Mutabakat zaptı, imzalandığı tarihte yürürlüğe girecektir.
TÜRKİYE
MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI
ADINA
TÜRMENÎSTAN
MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI
ADINA
KÖKSAL TOPTAN
MİLLİ EĞİTİM BAKANI
NURİ BAYRAMSAHATOV
MİLLİ EĞİTİM BAKANI
9
TÜRMENİSTAN VE TÜRKİYE MİLLİ EĞİTİM BAKANLIKLARI
ARASINDA İŞBİRLİĞİ PROTOKOLÜ
(3 ŞUBAT 1992)
Türkmenistan ve Türkiye Milli Eğitim Bakanlıktan arasında her ülkedeki yürürlükte olan
kanunlara dayanarak, eğitim ve öğretim alanında aşağıdaki konularda mutabakata varılmıştır.
1.
Taraflar, bu ön protokolde yer alan yükümlülüklerin gerçekleştirilmesi için,
çalışmaların planlanması, koordinasyonu değerlendirilmesi ve uygulanmasını sağlamak
amacıyla üçer kişiden oluşan bir Daimi Komisyon kuracaklardır. Bu komisyon, yılda iki defa
karşılıklı olarak Ankara ve Aşkabat'ta toplanacaktır. Her iki tarafın komisyon başkanları en az
Bakan Yardımcıları veya Müsteşar Yardımcı seviyesinde olacaktır. Komisyon, ilk toplantısını en geç
Nisan 1992 de Ankara'da yapacaktır.
2.
Türkmen okullarında Türkiye Türkçesi dersinin 1993-1994 öğretim yılından
itibaren çıkarılması kararlaştırılmıştır. Bunun için Türkiye Türkçesi öğretim programı, ders
kitabı ve diğer öğretim materyallerinin hazırlanması ile çoğaltılması konusunda taraflarca
müşterek oluşturulacak bir komisyon gerekli çalışmaları yapacaktır. Türkiye Türkçesi öğretimi için
ilk yıllardaki öğretmen ihtiyacı ile Türkmenistan öğretmenlerinin bu konuda yetiştirilmesini ve
1992-1993 öğretim yılından itibaren Türkiye Türkçesi öğreten fakültelere Türkmenistan'lı
öğrencilerin alınmasını Türkiye Milli Eğitim Bakanı taahhüt etmiştir.
3.
Türkiye'de üniversiteler ile ortaöğretim kurumlarında Türkmence dersinin
seçmeli olarak yer alması hususunda Türkiye Milli Eğitim Bakanlığı gerekli düzenlemeyi
yapacaktır. Bu dersleri okutacak öğretmenler Türkmenistan tarafından gönderilecektir.
4.
Yeni ihtiyaçlar dikkate alınarak hazırlanmış olması sebebiyle 1992-1993 öğretim
yılında Türkmenistan ilkokullarının birinci sınıflarında okutulacak alfabe, anadil ve
matematik kitaplarının 150’şer bin adet basımını (Kiril alfabesiyle) Türkiye Milli Eğitim
Bakanlığı üstlenmiştir.
5.
Taraflar, bütün öğretim kademelerinde okutulan ders programlarını müştereken
oluşturacakları bir komisyonda inceletecekler, komisyon programlarda yer alması gereken
konularla ilgili olarak hazırlayacağı raporları ilgili bakanlıklara ve kuruluşlara verecektir.
6.
Taraflar, öğretim kademeleri arasındaki yatay ve dikey geçişler ile diploma ve
belgelerin denkliği konusunu bir protokolle tespit edeceklerdir.
7.
Türkmenistan'da Latin alfabesine geçilmesi kabul edilmesinden itibaren;
a. Öğrenciler ve yetişkinler için Türkmenistan tarafından hazırlanacak
alfabelerin basımını,
b. Latin alfabesine geçiş aşamasında ders kitaplarının basımı konusunda
gerekli teknik kolaylıkların gösterilmesini,
10
c. Türkmenistan'da daktilo ve bilgisayar yazılımlarının Latin klavyesine
dönüştürülmesi çalışmalarını,
d. Türkmenistan Milli Eğitim Bakanlığı’na ihtiyaçlarını karşılayacak
kapasitede bir matbaanın tahsisini.
Türkiye tarafı taahhüt etmiştir.
8.
Taraflar, mümkün olan en kısa zamanda Ankara ve Aşkabat'ta birer kütüphane
tesis edeceklerdir. Ayrıca, Türkiye tarafı, Türkmenistan Milli Kütüphanesi ile Azadı adına
Türkmen Devlet Diller ve Edebiyat Enstitüsü'ne sürekli kitap gönderecektir.
9.
Türkiye tarafı, Türkmenistan'da Türkiye Türkçesi ve batı dillerinden biri ile
öğrenim verecek bir okul açacaktır. İlköğrenim ve lise düzeyinde öğrenim verecek bu
okulda okutulacak derslerin programlan ve kitapları Türkmenistan tarafından tayin
edilecektir. Вu okul için binayı Türkmenistan tarafı temin edecek, diğer tüm donatım ve
öğretim giderleri Türkiye tarafından karşılanacaktır.
10.
Türkiye tarafı Türkmenistan'da bir “Türkiye Türkçesi Öğretim Merkezi”
açacaktır. Bu merkez için binayı Türkmenistan temin edecek, diğer tüm donatım ve giderleri
Türkiye tarafından karşılanacaktır. Türkmenistan tarafı benzer şartlarda aynı merkezin
karşılığını açabilecektir.
11.
Türkiye tarafı, 1992-1993 öğretim yılından itibaren Türkmenistan tarafının
tespit edeceği branşta ve sayıda ortaöğretim öğrencisinin yatılı olarak okutmayı kabul
etmiştir. Türkmenistan tarafı da aynı şartlarda Türkiye'den gelecek öğrencileri okutmayı
kabul etmiştir. Bu şekilde ortaöğrenimi tamamlayan öğrencilerin bulundukları ülkeden
yükseköğrenim şartları çerçevesinde yükseköğrenimlerini tamamlatmalarını prensip olarak kabul
edilmiştir.
12.
Türkiye tarafı, 1992-1993 öğretim yılında başlamak üzere Türkiye
Üniversitelerinde Türkmenistan tarafından tespit edilecek branşlarda (100'ü Milli Eğitim
Bakanlığı, 50'si Türkiye Diyanet Vakfı'nca karşılanmak üzere) 150 öğrenciye burs
sağlayacaktır.
13.
Türkmenistan tarafının ihtiyaç duyacağı branşlarda Türkmenistan
öğrencilerine yüksek lisans ve doktora öğrenimi sağlamak üzere Türkiye tarafı gerekli
imkânları tahsis edecektir. Türkmenistan tarafı da Türkiye'den gelecek öğrencilere aynı
imkânları hazırlamayı kabul etmiştir.
14.
Taraflar, üniversiteler arasında öğretim elemanı mübadelesi için gerekli şartları
hazırlayacaklardır.
15.
Türkiye üniversitelerinin Türkmenistan üniversiteleri ile sürekli ilişkiler kurmaları
Türkiye tarafından organize edilecektir. Türkmenistan tarafı da aynı görevi üstlenmiştir.
16.
Tarafların, birbirlerinin eğitim sistemlerini daha iyi tanımaları amacıyla üst
düzey eğitim yöneticileri arasında karşılıklı ziyaret ve incelemeler düzenlenecektir.
17.
Türkiye tarafı, Türkmenistan'da yetişkinlerin genel ve mesleki eğitimi için bir
yaygın eğitim projesi hazırlayacaktır.
11
18.
Taraflar, daimi olarak konferans, konser, sergi, defile, spor, folklor gibi faaliyetleri
karşılıklı olarak anlaşma süresince devam ettireceklerdir.
19.
Taraflar, her vesile ile karşılıklı olarak (kutlama türleri, bayramlar vs.) öğrenci
ve öğretmen mübadelesi yapacaklardır.
20.
Kardeş halkları birbirlerine yaklaştırmak amacıyla taraflar, sahip oldukları dinlenme
imkânlarını birbirlerinin öğrencileri ve öğretmenleri için de kullanacaklardır.
21.
Taraflar, sahip oldukları eğitim teknolojisi ve imkânlardan birbirlerini istifade
ettireceklerdir.
22.
Türkiye tarafı, Türkmenistan yönetiminin tespit edeceği teknik liselerde yeni
teknolojilere göre 1 elektrik, 1 elektronik ve 1 makine atölyesi donatacaktır.
23.
Türkiye taraflar arasındaki haberleşmeyi kolaylaştırmak amacıyla Türkmenistan Milli
Eğitim Bakanlığı’na teleks ve faks cihazları armağan edecektir. Ayrıca, Azadı adına Türkmen Devlet
Diller ve Edebiyat Enstitüsü'ne birer faks ve teleks armağan edecektir.
24.
Bu protokol çerçevesinde gönderilecek kişi ve heyetlerin yol masrafları gönderen
ülke tarafından, geri kalan masraflar diğer ülke tarafından karşılanacaktır.
İşbu protokol Türkiye Türkçesi ve Türkmence olarak ikişer nüsha yazılmıştır. Metinler iki dilde
de aynıdır.
Protokol imzalandığı tarihten itibaren yürürlüğe girecek daha sonra her iki ülkenin Milli Eğitim
Bakanlarının imzası ile teyid edilecektir. 3 Şubat 1992
TÜRKİYE
MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI
ADINA
TÜRMENÎSTAN
MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI
ADINA
Kenan KOLUKISA
Müsteşar Yardımcısı
Amanagan BEGELOV
Bakan Yardımcısı
12
TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ
VE
TÜRKMENİSTAN CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ
ARASINDA EĞİTİM, BİLİM, KÜLTÜR VE SPOR ALANLARINDA
İŞBİRLİĞİ ANLAŞMASI
23 Nisan 1992
AŞKABAT
Türkmenistan Cumhuriyeti Hükümeti ile Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti (bundan böyle akit
taraflar olarak anılacaktır) iki ülke arasındaki geleneksel tarihi ve kültürel bağlar çerçevesinde
dostluk, karşılıklı anlayış ve ülke halklarının ortak kültür değerlerinin zenginleştirilmesi amacıyla
kültür, bilim, eğitim ve spor alanlarındaki ilişkilerini düzenlemek üzere aşağıdaki hususlarda
anlaşmaya varmışlardır:
Akit taraflar, iki ülke arasında eğitim, bilim ve kültür alanlarındaki işbirliğini teşvik
edecekler, bu yolda gereken önlemlerin alınmasını sağlayacaklardır.
Akit taraflar, iki ülke üniversiteleri arasında çeşitli alanlarda ilişkilerinin geliştirilmesini ve
bu amaçla üniversiteler arası doğrudan temasları destekleyerek işbirliği protokolleri akdini teşvik
edeceklerdir.
İki ülke arasındaki bilimsel ve teknik işbirliğinin öneminin bilinci ile akit taraflar bilimsel
proje ve programların değişimi ile bilimsel konferans, toplantı ve ortak bilimsel çalışmaların
yapılmasını uzman yetiştirilmesini ve değişimini teşvik edeceklerdir.
Akit taraflar, ilk, orta ve teknik eğitim alanlarında işbirliği yapacaklar. Okul kitapları
dahil, öğretim malzemesi ve eğitim konularında bilgi değişiminde bulunacaklardır.
Akit taraflar, tiyatro, müzik, opera, bale ve diğer sanat alanlarındaki ilişkilerin
geliştirilmesini ve bu çerçevede karşılıklı etkinlikler düzenlenmesini ve ziyaretler yapılmasını
destekleyeceklerdir.
Akit taraflar, karşılıklı olarak sergiler düzenlenmesini
düzenlemelerin gerçekleştirilmesine katkıda bulunacaklardır.
13
teşvik edecekler,
gerekli
Akit taraflar, çeşitli müzik dallarında sanatçı ve topluluklar değişiminde bulunmayı
kararlaştırmışlardır.
Akit taraflar, ülkelerinde diğer akit tarafın edebiyatının tanıtılmasını özendirecekler, bu
yolda gereken önlemleri alacaklardır.
Akit taraflar,
destekleyeceklerdir.
iki
ülke
arasında
sinema
alanında
işbirliği
ilişkileri
kurulmasını
Akit taraflar, radyo, televizyon kuruluşları arasında işbirliğini teşvik edecekler, bu çerçevede
program değişimini destekleyeceklerdir.
Akit taraflar, haber ajansları ile basın yayın kuruluşları arasında işbirliğinin gelişmesini
teşvik edeceklerdir.
Akit taraflar, gençlik kuruluşları arasında işbirliğini ve bu çerçevede gençlerden
oluşan grupların değişimini destekleyeceklerdir.
Akit taraflar, iki ülke spor kuruluşları arasında işbirliğinin ve bu çerçevede karşılıklı olarak
sporcu, yönetici ve antrenör değişimini ve spor karşılaşmaları düzenlenmesini gerçekleştirmeye
yönelik önlemler alacaklardır.
Akit taraflardan her biri kendi toprağında o ülkenin kanunları ve yönetmeliklerine
uygun olarak ve bu çerçevede faaliyet göstermek koşuluyla kültür merkezi kurulmasına izin
verecekler, bu merkezlerin çalışmasını kolaylaştırıcı önlemler alacaklardır.
Akit taraflar, işbu anlaşmada yer alan etkinlikleri hükümetlerince yetkili kılınacak
temsilcileri tarafından müştereken hazırlanacak değişim programları çerçevesinde
gerçekleştireceklerdir.
İşbu anlaşma her iki ülkede anlaşmaların yürürlüğe girmesi için gerekli kanuni işlemlerin
tamamlandığının diplomatik yoldan yazılı olarak karşı tarafa bildirilmesi halinde yürürlüğe girecek
ve beş yıl geçerli kalacaklardır. Yüksek akit taraflardan biri bu müddetin sona ermesine üç ay kala
karşı tarafa yazılı bildirimde bulunmak suretiyle anlaşmayı feshetmediği takdirde anlaşma
kendiliğinden yenilenmiş olacaktır.
İşbu anlaşma Aşkabat'ta 23 Nisan 1992 tarihinde ikisi de aynı derecede geçerli olmak üzere
Türkçe ikişer asıl nüsha olarak imzalanmıştır.
TÜRKİYE CUMHURİYETİ
HÜKÜMETİ ADINA
TÜRMENÎSTAN CUMHURİYETİ
HÜKÜMETİ ADINA
14
ANLAŞMA
08/04/1993
AŞKABAT
1.
Türkmenistan Milli Müzik ve Sirk Merkezi binasının planda gösterilen odaları
(salon, 8 oda, tuvalet, banyo, yemek salonu ve diğer müştemilatı) Aşgabat Büyükelçiliği
Eğitim Müşavirliği’ne verilecektir. Plan ektedir.
2.
Bundan böyle Milli Devlet Sirki'nin adı Milli Müzik ve Sirk Merkezi diye geçecektir.
Sirk Genel Müdürü kendi tüzüğüne göre çalışacaktır.
T.C. Aşgabat Büyükelçiliği Eğitim Müşavirliği, Eğitim Müşaviri Mustafa Necmi YAZICIOĞLU
ve Eğitim Ataşesi Ali İhsan ÖZKAN anlaşma hükümlerine göre hareket edeceklerdir.
3.
Türkmenistan Sirk Genel Müdürü KEŞİKOV Muhammet ile T.C. Aşgabat
Büyükelçiliği Eğitim Müşavirliği aşağıdaki şekilde anlaşmışlardır.
1.
Türkmenistan Devleti’nin Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın No: 57-D/22/2/1993 sayılı
yazılı emirlerinde belirtildiği gibi sirkin boş bulunan genel bölümünde 815,7 m2 olan kısmının
odaları ve salonlarının ortak Türkmen Türk Bilim ve Kültür Merkezi'nce kullanılması için
anlaşmışlardır. (Planda gösterildiği şekilde) plan ilişiktedir.
815,7 m2 olan sirk idaresince kullanılmayan hacimden 194,5 m2 olan bodrum kattaki
halen yemek salonu olarak kullanılan bölüm ve onun yardımcı odalarında T.C. Aşgabat
Büyükelçiliği Eğitim Müşavirliği’ne bedelsiz olarak verilmiştir. Tamamı 815,7 m2 olan yerin
onarım, tadilat ve restorasyon işleri Eğitim Müşavirliği’nce yapılacaktır.
2.
Tahsis süresi taraflarca imza edildikten sonra, 20 yıl olacaktır. 04/08/1993 ila
2013 yılına kadar devam edecektir.
3.
a) Sirk yönetiminin yükümlülüğü
Anlaşma taraflarca imza edildikten sonra Sirk Genel Müdürü KEŞİKOV Muhammet planda
gösterilen odaları boşaltıp T.C. Aşgabat Büyükelçiliği Eğitim Müşavirliği’ne teslim edecektir.
15
b) T.C. Aşgabat Büyükelçiliği Eğitim Müşavirliği’nin sebebiyet vermediği tüm arızalardan
Sirk Yönetimi sorumludur.
4.
T.C. Aşgabat Büyükelçiliği Eğitim Müşavirliği’nin yükümlülüğü
a- Plana göre Müşavirliğe verilen odalardaki tadilat, restorasyon ve onarımlar Eğitim
Müşavirliği’nce yapılacaktır.
b- Eğitim Müşavirliği verilen odalara iyi bakacaktır.
c- Odalarda meydana gelecek her türlü onarım işleri Eğitim Müşavirliği’ne aittir.
a- Bu anlaşma üç nüsha olarak hazırlanıp ikisi taraflara (Sirk ve Müşavirlik) üçüncü nüsha da
Türkmenistan Kültür ve Turizm Bakanlığına verilecektir.
A- TÜRK TARAFI
B- TÜRMEN TARAFI
M. Necmi YAZICIOĞLU
Eğitim Müşaviri
KEŞEKOV Muhammet
Türkmenistan Milli Müzik ve Sirk
Merkezi Genel Müdürü
Ali İhsan ÖZKAN
Eğitim Ataşesi
16
TÜRKİYE MİLLİ EĞİTİM
VE
TÜRKMENİSTAN BİLİM BAKANLIKLARI
ARASINDA İŞBİRLİĞİ PROTOKOLÜ
10 Şubat 1994
ANKARA
Türkiye ve Türkmenistan Milli Eğitim Bakanlıkları arasında 29.02.1992 tarihinde Aşgabat'ta
imzalanan İşbirliği Protokolündeki konular, yapılan çalışmaların ve uygulamaların ışığı altında
yeniden ele alınmış ve Türkiye Milli Eğitim Bakanlığı ile Türkmenistan Bilim Bakanlıkları arasında
her ülkede yürürlükte olan kanunlara dayanarak eğitim-öğretim alanında aşağıdaki konularda
görüş birliğine varmışlardır.
Taraflar, bu protokolde yer alan yükümlülüklerin gerçekleştirilmesi, Eğitim ve Öğretim
faaliyetlerinin uygulanmasında doğabilecek aksaklıkların değerlendirilmesi amacı ile üçer
kişiden oluşan bir Daimi Komisyon kuracaklardır. Bu komisyon yılda iki defa -Mayıs ve Eylül
aylarında- karşılıklı olarak Ankara ve Aşgabat'ta toplanacaktır. Tarafların komisyon
başkanları Bakan Yardımcısı veya Müsteşar Yardımcısı seviyesinde olacaktır. Komisyon ilk
toplantısını Mayıs 1994'te Ankara'da yapacaktır.
Türkmen okullarında Türkiye Türkçesi dersi 1993-1994 öğretim yılından itibaren
okutulmaya başlanmıştır. Bunun için Türkiye Türkçesi Öğretim Programı, ders kitabı ve
diğer öğretim materyallerinin hazırlanması konusunda taraflarca müştereken
oluşturulacak bir alt komisyon gerekli çalışmaları yapacaktır.
Türk tarafı, Türkmenistan'lı 50 Türkçe öğretmeni ile 50 okul yöneticisini hizmet-içi eğitim
kursuna davet etmeyi kabul eder. Türkmenistan tarafı da bu sayıdaki öğretmen ve yöneticiyi aynı
şartlarda ülkesine kabul edecektir.
Türk tarafı, Aşgabat'ta açılan okulların ihtiyaç duyulan ders araç ve gereçlerini
sağlayacaktır.
Taraflar, Türkiye tarafından Türkmenistan'da açılan ilk ve ortaöğretim okullarında
okutulacak ders programlarını Daimi Komisyonda belirleyecek, belirlenen Komisyon Karan,
Bakanlıkların onayından sonra uygulamaya konacaktır.
17
Türkiye Milli Eğitim Bakanlığı, Türkmenistan'daki Türkiye Türkçesi Öğretim Merkezi
için Türkiye'den gönderilecek öğretmen ihtiyacının karşılanmasını, Türkmenistanlı
öğretmenlerin Türkiye'de ve Türkmenistan'da hizmet içi eğitime tabi tutulmasını
sağlayacaktır.
Türkiye'de ortaöğretim kurumlarında Türkmen Türkçesi dersi seçmeli ders olarak
okutulacaktır. Milli Eğitim Bakanlığı Türkmen Türkçesi dersi öğreniminin yaygınlaştırılması için
gereken çalışmalarda bulunacaktır.
Taraflar, öğretim kademeleri arasındaki yatay ve dikey geçişlerini, diploma ve
belgelerin denkliği konusunu kendi mevzuatlarına uygun olarak yapacaklardır.
Türkmenistan'dan öğrenim görmek üzere Türkiye'ye gelecek lise mezunu öğrencilerin
diploma ve öğrenim belgelerinin denklik işlemleri Eğitim Müşavirliğinde yapılacaktır.
Taraflar, karşılıklı olarak öğrencilere Ön lisans, lisans ve yüksek lisans bursu
vermeye devam edeceklerdir. Burslu öğrencilerin sayısı 1994-1995 öğretim yılından
başlamak üzere taraflarca tespit edilecektir.
Burs verilecek öğrenciler disiplin suçu bulunmayan ve okulunu en az iyi derece ile bitirmiş
öğrenciler arasından seçilecektir.
Öğrenim görmek üzere Türkiye'ye gelen öğrenciler, öğrenim süresince YURTKUR veya
Üniversite yurtlarında barınacaklar, TÖMER'de 1 yıl Türkiye Türkçesi eğitimi göreceklerdir.
YURTKUR veya üniversite yurtlarının disiplin şartlarına uymayanlar, TÖMER veya üniversite
eğitiminde başarılı olmayanlar ve devamsızlık yapanlar, Türkmenistan'a geri gönderilecektir.
Türkiye'den Türkmenistan'a burslu olarak öğrenim görmek üzere giden öğrenciler üniversite
yurtlarında 1 yıl kadar kalarak üniversitede Türkmen Türkçesi hazırlık kursu göreceklerdir. Bu
kurslarda başarılı olanlar öğrenim süresince yurtlarda kalacak ve üniversiteye devam edeceklerdir.
Türkmen Türkçesi hazırlık kursunda ve üniversitelerde başarılı olamayanlar, devamsızlık yapanlar
veya yurt disiplin şartlarına uymayanlar Türkiye'ye geri gönderileceklerdir.
Öğrencilerin, ülkelerine her türlü geliş ve gidiş yol giderleri kendilerince veya hükümetleri
tarafından karşılanacaktır.
Taraflar, karşılıklı olarak öğrenci velilerinin çocuklarını ve okullarını ziyarette gerekli
kolaylığı gösterecektir.
Türkmenistanlı öğrencilerden YÖS sınavına kendi imkânlarıyla katılan ve bu imtihanı
kazananlar devlet burslusu sayılmazlar. Ancak Türkiye'deki okullarda kendi hesabına okuyan
Türkmenistanlı öğrenciler Milli Eğitim Bakanlığı tarafından tescil edilmiş öğretim
kurumlarından birine kaydolmak şartıyla her türlü vize, ikamet ve diğer idari işlerde
kendilerine yardımcı olunacaktır. Aynı şartlar Türkmenistan için de geçerli olacaktır.
18
Öğrenciler, kendi ülkelerinde sağlık kontrolünden geçirilerek gönderilecek, önceden
okuyacakları okullar, kalacakları yurtlar, kendilerine tanınacak maddi imkânlar ve gidecekleri
ülkenin sosyal hayat şartlan konusunda bilgilendirilmek üzere kısa bir kurstan geçirileceklerdir.
Öğrenciyi kabul eden taraf, öğrenim süresince öğrencilerin sağlık giderlerini karşılayacaktır.
Öğrenciler, öğrenim görmek üzere gidecekleri ve ikamet edecekleri ülkedeki kurum
ve kuruluşların mevzuat hükümlerine tabi olacaklardır.
Taraflar, karşılıklı olarak her 1500 öğrenciye kadar bir, olmak üzere öğrenci
temsilcisi atamayı kabul ederler. Atanan bu temsilcilerin maaş, ev kirası, ulaşım,
haberleşme, ikamet vizesi ve büro hizmetleri gibi masraflar ev sahibi ülkece belirlenecek ve
karşılanacaktır.
Türkmenistan Bilim Bakanlığı, Türkiye tarafından Türkmenistan'da açılan okullarda
görevlendirilenlere ücretsiz lojman tahsisi edilmesi ve bunlardan vize ücreti alınmaması
konusunda yardımcı olacaktır.
Milli Eğitim Bakanlığı tarafından Türkmenistan'da açılan okullarda görev alacak
öğretmenler Türkiye'den gönderilecek ve ücretleri Türkiye tarafından ödenecektir. Ancak,
bu okullarda ihtiyaç duyulan Türkmen öğretmenler ile diğer personel Türkmenistan
tarafından görevlendirilecek ve ücretleri de Türkmenistan tarafından ödenecektir.
Taraflar, eğitimin bütün kademelerindeki eğitim programlan ve eğitim sistemleri,
ders araç ve gereçleri ile eğitim teknikleri hakkında birbirlerini bilgilendirecekler ve
birbirlerine eğitim sistemlerini daha iyi tanımaları amacıyla karşılıklı ziyaret ve
incelemelerde bulunacaklardır.
Taraflar, birlikte hazırlanan ortak tarih ve edebiyat programlarına uygun ders kitaplarının
en kısa zamanda hazırlanması için gerekli faaliyetleri sürdüreceklerdir.
Türk tarafı, Türkmenistan yönetiminin tespit edeceği ortaöğretim seviyesinde bir okulda
yeni teknolojilere göre bir elektrik, bir elektronik ve bir makina atölyesi donatacak ve ayrıca
Türkmenistan'a bir de matbaa gönderecektir.
Taraflar, konferans, konser, sergi, defile, folklor, sportif ve benzeri faaliyetlerden birbirlerini
haberdar edecekler, katılımlarını sağlayacaklar ve karşılıklı olarak kendi mevzuatları çerçevesinde
öğrenci ve öğretmen mübadelesi yapacaklardır.
Bu protokol çerçevesinde gönderilecek kişi ve heyetlerin yol masrafları gönderen ülke
tarafından, diğer masraflar ev sahibi ülke tarafından karşılanacaktır.
19
Bu protokol imzalandığı tarihte yürürlüğe girer ve iki yıl için geçerlidir. Protokolün
yürürlük süresinin bitiminden üç ay önce taraflardan birisi gerekçeli ve yazılı olarak aksi
görüş bildirmedikçe protokol bir yıl süre ile yenilenmiş sayılacaktır.
İşbu protokol 10 Şubat 1994 tarihinde Ankara'da Türkiye Türkçesi ve Türkmen Türkçesi
olarak birer nüsha düzenlenmiş ve imzalanmıştır.
Türkiye Cumhuriyeti
Milli Eğitim Bakanı
Türkmenistan
Bilim Bakanı
Nevzat AYAZ
Recepdurdi KARAEV
20
TÜRKİYE MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI
VE
TÜRKMENİSTAN DEVLET "SENET" BİRLEŞİĞİ BAŞKANLIĞI
ARASINDA İŞBİRLİĞİ PROTOKOLÜ
6 Haziran 1994
ANKARA
Türkiye ve Türkmenistan Milli Eğitim Bakanlıkları arasında 29.02.1992 tarihinde Aşgabat'ta
imzalanan İşbirliği Protokolündeki konular, yapılan çalışmaların ve uygulamaların ışığı altında
yeniden ele alınmış ve Türkiye Milli Eğitim Bakanlığı ile Türkmenistan Devlet "Senet" Birleşiği
Başkanlığı arasında her ülkede yürürlükte olan kanunlara dayanarak eğitim-öğretim alanında
aşağıdaki konularda görüş birliğine varmışlardır.
Taraflarca, 10 Şubat 1994 tarihinde Ankara'da Türkiye Milli Eğitim ve Türkmenistan Bilim
Bakanlıkları arasında yapılan İşbirliği Protokolü ele alınmış ve bu protokolde yer alan ve
Türkmenistan Devlet "Senet" Birleşiği Başkanlığını ilgilendiren konularda görüş birliğine
varılmıştır. Bu protokol hükümleri Türkmenistan Devlet "Senet" Birleşiği Başkanlığı ile Türkiye
Milli Eğitim Bakanlığı arasında eğitim-öğretim alanında yapılmakta olan faaliyetlerin ve işbirliğinin
tümünde geçerlidir.
Türkmenistan'dan gelecek ve Türkiye'de okuyacak öğrencilerin yükseköğrenim öğrencisi
olması esastır. Ancak, Türkmenistan'dan gelecek ve Türkiye'de okuyacak ortaöğrenim
öğrencilerinin Türkiye Türkçesini Türkmenistan'da Milli Eğitim Bakanlığınca açılacak
Türkiye Türkçesi Eğitim-Öğretim Merkezinde öğrenmesi uygun görülmektedir. Bu
merkezde başarılı olan ve başarı belgesini alan öğrenciler ayrıca Türkiye'de Türkiye
Türkçesi öğrenimi görmeyeceklerdir.
Türkmenistan tarafı, Türkiye Türkçesi Eğitim-Öğretim Merkezi için gereken okul
binasını temin edecek, öğretmenlere lojman temininde ve vize işlemlerinin yapılmasında
gerekli kolaylığı gösterecektir.
Türk tarafı, Türkiye Türkçesi Eğitim-Öğretim Merkezinin öğretme, araç-gereç
ihtiyacım karşılayacak ve merkezi eğitim-öğretime hazırlayacaktır.
Türkmenistan tarafı, öğrencilere verilmekte olan bursların yeterli olmadığını ifade etti. Türk
tarafı, konunun ele alınarak inceleneceğini belirtti.
21
Türkmenistan tarafı, Türkmenistan'da Latin alfabesine geçildiğinde, ders kitaplarının
basımı, mevcut daktilo ve bilgisayarların harflerinin Latinceye değiştirilmesi konularında Türk
tarafından yardım talebinde bulundu. Türk tarafı, Türkmenistan tarafına bu konuda imkânların
elverdiği oranda yardımcı olacağını ifade etti.
Türkmenistan tarafı, ülkelerinin acil ihtiyacı olan teknik eleman açığının giderilmesi için
Endüstri Meslek Liselerinin matbaacılık ve gemicilik bölümlerine öğrenci alınması talebinde
bulundu. Türk tarafı, Türkiye'de öğrenim görecek öğrencilerin yükseköğrenim öğrencisi olmasının
esas olduğunu ancak, Türkmenistan Devletinin teknik eleman teminindeki sıkıntılarını
dikkate alarak belirtilen bölümlerin her birine 10'ar öğrenci almayı kabul etmiştir.
Türkmenistan tarafı, ortaöğrenim öğrencilerinin havaalanından okuyacağı okula, okuduğu
okuldan havaalanına kadar yılda bir defa yol masraflarını Türk tarafının karşılaması talebinde
bulundu. Türk tarafı, mevcut şartnamelere ve Bilim Bakanlığı ile imzalanan İşbirliği Protokolüne
göre bunun mümkün olmadığını, ancak konuyu yeniden inceleyeceğini ifade etti.
Türkmenistan tarafı, Türkmenistan'daki mesleki liselerin öğretmenlerinin ve çeşitli meslek
dallarındaki uzmanların Türkiye'de 10-15 gün süre ile hizmet içi eğitime alınması talebinde
bulundu. Türk tarafı, konuyu inceleyerek olumlu sonuca ulaştırılması için gayret sarf edeceğini
ifade etti.
Bu protokol imzalandığı tarihte yürürlüğe girer ve iki yıl için geçerlidir. Protokol'ün yürürlük
süresinin bitiminden üç ay önce taraflardan birisi gerekçeli ve yazılı olarak aksi görüş
bildirmedikçe protokol bir yıl süre ile yenilenmiş sayılacaktır.
İşbu protokol 06 Haziran 1994 tarihinde Ankara'da Türkiye Türkçesi olarak iki nüsha
düzenlenmiş ve imzalanmıştır.
Türkiye Cumhuriyeti
Milli Eğitim Bakanı
Türkmenistan Devlet "Senet"
Birleşiği Başkanı
Nevzat AYAZ
Bayramnur SOYUNOV
22
TÜRKİYE CUMHURİYETİ
İLE
TÜRKMENİSTAN ARASINDA
İLİŞKİLERİN VE İŞBİRLİĞİNİN DAHA DA GELİŞTİRİLMESİNE İLİŞKİN
MUTABAKAT ZAPTI
20 Haziran 1994
ANKARA
Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı ile Türkmenistan Devlet Başkanı, İki ülke arasında
egemenlik, eşitlik ve karşılıklı saygı ilkeleri üzerine kurulu ilişkilerin ve işbirliğinin mevcut
durumunu ve ikili anlaşmaların uygulanmasını göz önünde bulundurarak,
Söz konusu ilişkilerin ve işbirliğinin yüksek bir düzeye ulaşmış bulunduğunu memnuniyetle
kaydederek,
Birleşmiş Milletler Yasası ile Helsinki Nihai Sendi ve İlgili AGİK belgelerinde yer alan
amaçlara ve ilkelere bağlılıklarını teyid ederek ve Kuzey Atlantik Atatürk Antlaşması Teşkilatı
ilişkilerini göz önünde bulundurarak,
Orta Asya dâhil Avrasya bölgesinde ve tüm dünyada istikrara ve güvenliğin tesisine ve
anlaşmazlıkların barışçı çözümüne katkıda bulunmak hususundaki kararlılıklarını vurgulayarak,
Uluslararası ve bölgesel önemli meseleler hakkında iki ülkenin yaklaşımı ve görüşlerindeki
benzerlikleri kaydederek,
İki ülke arasında tarihten, kültürden ve dil birliğinden kaynaklanan özel bağların,
kültür, eğitim ve televizyon alanlarındaki faaliyetlerin ve insani temasların artması
neticesinde daha da güçlenmiş olmasından duydukları memnuniyeti ifade ederek,
Aşağıdaki hususlarda mutabık kalmışlardır.
Taraflar, ilişkilerini ve işbirliğini güçlendirmek ve derinleştirmek yönündeki siyasi
iradelerini teyid ederek, yeni imkânlar üzerinde durmuşlar ve bu amaçla gerekli önlemleri almak
hususunda mutabık kalmışlardır.
23
Taraflar, iki ülke arasında ekonomik ve ticari ilişkilerdeki hızlı gelişmeyi ve gelişmenin
devamı için mevcut potansiyeli not ederek, bu ilişkilerini daha da ileri götürmek için gerekli
önlemleri almayı kararlaştırmışlardır.
Taraflar, Türkmenistan'da karayolları, demiryolları, limanlar ve diğer altyapı projeleri ile
müteahhitlik hizmetleri, sanayi, tarım enerji vb. alanlarda işbirliğini devam ettirmeye hazır
olduklarını ifade etmişlerdir.
Taraflar, ikili ticari ve ekonomik ilişkilerini geliştirmek amacıyla, uluslararası diğer
taahhütlerine halel getirmemek koşuluyla, birbirlerine en ziyade kayırılan ülke statüsü
tanıyacaklardır.
Taraflar, mümkün olan en kısa süre içinde çifte vergilendirmenin önlenmesine ilişkin
bir anlaşma imzalanması hususunda mutabık kalmışlardır.
Taraflar, ilgili uluslararası ve ikili anlaşmaları çerçevesinde, Türkmen doğalgazının İran ve
Türkiye üzerinden Avrupa'ya nakline yönelik gaz boru hattı projesinin ve bu proje dâhilinde
Türkiye'ye Türkmen doğalgazı sağlanmasının süratle gerçekleştirilmesine katkıda bulunmaya hazır
olduklarını teyid etmişlerdir.
Taraflar, Türkmenistan'dan İran üzerinden Türkiye'ye düzenli şekilde elektrik enerjisi
sağlanması ve Türk ve Türkmen elektrik sistemlerinin birbirlerine bağlanması hususunda hazır
olduklarını teyid etmişlerdir. Taraflar, bu konuda başlatılmış olan görüşmeleri ve çalışmaları
hızlandırmak hususunda mutabakata varmışlardır.
Taraflar, tarım alanında işbirliğinin güçlendirilmesinin ve genişletilmesinin önemini
kaydederek, bu amaçla, bilimsel-teknik veri, bilim adamı ve uzman değişimi yapılması, ortak
toplantılar düzenlenmesi ve kamu ve özel kuruluşları ile şirketlerinin teşvik edilmesi hususunda
mutabık kalmışlardır.
Taraflar, deniz nakliyatı alanında işbirliği yapılmasını kararlaştırmışlar ve bu amaçla bir
anlaşma imzalanmasına hazır olduklarını beyan etmişlerdir.
Taraflar, gümrük alanında da işbirliğinde bulunmayı kararlaştırmışlar ve bu alanda işbirliği
esaslarının tespiti için ilgili makamlarına gerekli önlemlerin alınması talimatını vermişlerdir.
Taraflar, Türkiye ve Türkmenistan arasındaki 1 Mart 1992 tarihli Vize Muafiyet
Anlaşması'nı, diplomatik, özel ve hizmet pasaport hamileri için 20 Temmuz 1994 tarihinden
itibaren uygulamaya koymak hususunda mutabık kalmışlardır. Taraflar, ekonomik faaliyetleri ve
insani temasları kolaylaştırmak amacıyla, karşılıklılık ilkesi uyarınca, normal pasaportlara
uyguladıkları harçları 20 Eylül 1994 tarihinden itibaren mümkün olan en düşük düzeye indirmek
hususunda mutabakata varmışlardır. Taraflar, söz konusu harçları yakın bir gelecekte kaldırmayı
mütalaa etmek hususunda da anlaşmışladır.
24
Taraflar, Türkiye Cumhuriyeti ile Türkmenistan arasındaki konsolosluk ve hukuk
ilişkilerinin son yıllarda gösterdiği artma istidadını dikkate alarak, bu alanda her iki ülkenin ilgili
makamları arasında etkili bir işbirliği yapılması amacıyla, hukuki, ticari ve cezai konularda hukuki
işbirliği ile suçluların iadesi, hükümlerinin nakli ve mahkeme kararlarının tanınması ve tenfizini
içeren bir adli yardımlaşma anlaşmasının yakın bir gelecekte imzalanması hususunda mutabakata
varmışlardır.
Taraflar, özel tarihi bağlarını vurgulayarak, eğitim, kültür, sanat, turizm ve spor
alanlarında mevcut ilişkilerini daha da geliştirmek hususunda mutabık kalmışlardır.
Taraflar, aralarındaki ilişkileri ve işbirliğini daha da geliştirip güçlendirmek için, düzenli
zirve toplantıları ve Bakanlıkları ile kuruluşları arasında danışmalar yapılmasının önemini teyid
etmişlerdir.
Ankara'da 20 Haziran 1994 tarihinde her ikisi de aynı derecede geçerli olmak üzere, Türkçe
ve Türkmen dillerinde iki nüsha olarak yapılmıştır.
Türkmenistan
Devlet Başkanı
Türkiye Cumhuriyeti
Cumhurbaşkanı
Süleyman DEMİREL
Saparmurat NİYAZOV
25
Т.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI
İLE
TÜRKMENİSTAN BİLİM BAKANLIĞI VE TÜRKMENİSTAN DEVLET
"SENET” BİRLEŞİĞİ BAŞKANLIĞI DAİMİ KOMİSYONLARININ
19 – 23 KASIM 1994 TARİHLERİ ARASINDA
AŞKABAT’TA YAPTIKLARI TOPLANTI TUTANAĞIDIR
Bu toplantıda, önce 10 Şubat 1994 tarihinde Ankara'da Т.C. Milli Eğitim Bakanlığı ile
Türkmenistan Bilim Bakanlıkları arasında imzalanan İşbirliği Protokolü ele alınmış maddeler
aşağıda gösterildiği şekilde değerlendirilmiştir.
1.
1.3.4.6.8.9.11.12.13.15.16.18.19.22.23.24. maddelerindeki hususların uygulanmasına
devam edilmesine,
2.
2. Maddeye işlerlik kazandırılabilmesi için: Türkiye tarafından hazırlanan, Türkiye
Türkçesi Eğitim Öğretim Programının Türkmenistan Bilim Bakanlığına gönderilmesine, programın
Türkmenistan Bilim Bakanlığınca uygun görülmesi veya yapacağı ilavelerle sınıflara göre
düzenlenmesine ve Ders kitaplarının hazırlanmasına esas olmak üzere Türkiye'ye gönderilmesine,
3.
7. Madde ile ilgili olarak;
Türkiye'de ortaöğretim kurumlarında seçmeli ders olarak okutulacak olan Türkmen Türkçesi
Ders Programlarının Türkmenistan Bilim Bakanlığınca hazırlanarak Türkiye'ye gönderilmesine,
programın Т.C. Milli Eğitim Bakanlığınca uygun görülmesi veya yapacağı ilavelerle sınıflara göre
düzenlenmesine ve Ders kitaplarının hazırlanarak basımının yapılmasına,
4.
10. Madde ile ilgili olarak;
Türk tarafınca Türkiye'de verilen Türkçe Eğitiminin 1995-1996 öğretim yılından itibaren
Aşgabat'ta açılan Türkiye Türkçesi Eğitim Öğretim Merkezinde verilmesi teklifi değerlendirilmiş,
taraflarca ön araştırmaların ve gerekli hazırlıkların yapılmasından sonra konunun Ankara'da
toplanacak Daimi Komisyonda ele alınıp karara bağlanmasına,
5.
14. Maddeye işlerlik kazandırılmasına,
6.
17. Maddeye işlerlik kazandırılarak, Türkmenistan'da görevli T.C. uyruklu
öğretmen ve aileleri ile Türkmenistan’da okuyan öğrencilere, Türkmen öğretmen ve aileleri
ile öğrencilere tanınan hakların (Lojman dahil) aynen tanınması ve uygulamaya konulması
için Türkmenistan tarafının ilgililerle görüşerek konuyu sonuçlandırmasına,
26
7.
20. Madde ile ilgili olarak;
Taraflarca önceden hazırlanan programlara uygun olarak ortak Dil Edebiyat ve Tarih ders
kitaplarını yazmak için Türkmen tarafınca 15 Aralık 1994 tarihine kadar tespit edilecek 6 kişilik
Komisyon üyesi isimlerinin Türk tarafına bildirilmesine ve en kısa zamanda Ders kitaplarının
yazımına başlanmasına,
karar verildi.
İkinci olarak 6 Haziran 1994 tarihinde Ankara'da Türkiye Milli Eğitim Bakanlığı ile
Türkmenistan Devlet "Senet" Başkanlığı arasında imzalanan İşbirliği Protokolü ele alınmış,
maddeler aşağıda gösterildiği şekilde değerlendirilmiştir.
1. 1.2.3.5.7.9. Maddelerindeki hususların uygulanmasına devam edilmesine,
2. 4. Madde ile ilgili olarak;
Türk tarafı, öğrenci harcamalarında yapılan artışlar ve öğrencilere yapılan ödemeler
konusunda bilgi verdi. Bu konularda yapılan hizmetlerden dolayı Türkmen tarafınca Türk tarafına
teşekkür edilmesine,
3. 6. Maddede sözü edilen hizmetin ve işlemin yerine getirildiğinin görüldüğüne,
4. 8. Madde ile ilgili olarak;
Taraflarca bu maddenin yaz aylarında uygulamaya konulacak şekilde ön hazırlıkların
yapılmasına,
karar verildi.
Necdet ÖZKAYA
Güçgeldi BERDİYEV
T.C.M.E. Bakanlığı
Müsteşar Yardımcısı
Türkmenistan Bilim Bakan Yardımcısı
Bayrumnur SOYUNOV
Türkmenistan "Senet" Devlet Birleşiği
Başkanı
27
T.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI
İLE
TÜRKMENİSTAN BİLİM BAKANLIĞI VE TÜRKMENİSTAN DEVLET
"SENET" BİRLEŞİĞİ BAŞKANLIĞI
DAİMİ KOMİSYONLARININ 20-24 KASIM 1995 TARİHLERİ
ARASINDA ANKARA'DA YAPTIKLARI 2. TOPLANTI TUTANAĞIDIR
22 Kasım 1995
ANKARA
Bu toplantıda, daha önce imzalanan mutabakat zabıtları ve işbirliği protokolleri göz önünde
bulundurularak, 19-23 Kasım 1994 tarihleri arasında Aşgabat'ta imzalanan 1. Daimi Komisyon
Toplantı Tutanağı ele alınmış, maddeler aşağıda gösterildiği şekilde değerlendirilmiştir.
1.
1. 2. ve 3. maddelerdeki hususların uygulanmasına devam edilmesine,
2.
4. madde ile ilgili olarak Türk tarafı, Türkiye'de TÖMER'de verilen Türkçe
eğitiminin 1995-1996 öğretim yılından itibaren Aşgabat'ta açılan Türkiye Türkçesi Eğitim
Öğretim Merkezinde verilmesi teklifini tekrar gündeme getirmiş ve bu uygulamanın
faydaları üzerinde açıklayıcı bilgiler vermiş ve bu uygulamanın kısa sürede Türkmenistan'ın
bütün şehirlerinde kademeli olarak yaygınlaştırılması talebinde bulunulmuştur.
Türkmen tarafınca bu hususta ön araştırma yapılmasına ve 1996-1997 öğretim yılı
başından itibaren bu projenin kademeli olarak uygulamaya konulmasına,
3.
5. ve 6. maddelerdeki uygulamalara devam edilmesine,
4.
7. madde ile ilgili olarak;
Türk tarafı, Ortak Dil Edebiyat ve Tarih ders kitaplarının yazımı konusunda yapılan
çalışmalar hakkında bilgi verdi. Türkmen tarafınca gönderilen komisyon üyelerinin kitapları
incelemelerine, tercümelerini kontrol etmelerine ve "Basılabilir Oluru"nu verebilmeleri için yetkili
kılınmalarına,
karar verildi.
İkinci olarak, 6 Haziran 1994 tarihinde Ankara'da T.C. Milli Eğitim Bakanlığı ile
Türkmenistan Devlet "SENET" Birleşiği Başkanlığı arasında imzalanan İşbirliği Protokolü göz
önünde bulundurularak 1.Daimi Komisyon Toplantı Tutanağının maddeleri aşağıda gösterildiği
şekilde değerlendirilmiştir.
I-
1. 2. 3. ve 4. maddelerdeki hususların uygulanmasına devam edilmesine karar
verilmiştir.
28
Toplantıda ayrıca;
1.
T.C. Milli Eğitim Bakanlığı ile Türkmenistan Bilim Bakanlığı arasında 10 Şubat 1994
tarihinde Ankara'da imzalanan İşbirliği Protokolü'nün yerine yeni bir protokol yapılması için
gerekli hazırlıkların başlatılmasına, yeni bir protokol imzalanıncaya kadar mevcut protokolün
geçerli sayılmasına,
2.
T.C. Milli Eğitim Bakanlığı ve Türkmenistan Devlet "SENET" Birleşiği Başkanlığı
arasında 6 Haziran 1994 tarihinde Ankara'da imzalanan İşbirliği Protokolünün yerine yeni bir
protokol yapılması için gerekli hazırlıkların başlatılmasına, yeni bir protokol imzalanıncaya kadar
mevcut protokolün geçerli sayılmasına,
3.
Türkmen tarafınca;
a) Türkmenistan'daki Türkmen öğrencilere tanınan hakların, Türkmenistan'daki
üniversitelerde öğrenim gören Türk öğrencilere de tanınmasına,
b) 1996 -1997 öğretim yılında kaç Türk öğrenciye yükseköğrenim (Lisans, Yüksek
Lisans ve Doktora) bursu verileceğini en geç üç ay içerisinde belirleyerek Türk
tarafına bildirilmesine,
4.
Türkmenistan tarafı, Türkiye tarafından Türkmenistan'da açılan okullarda
görevlendirilen öğretmenlere;
a) Yarıyıl ve yaz tatillerinde, yakın akrabalarının ölüm ve hastalıklarında Türkiye'ye
gelme zorunluluğunda kaldıklarında Türkmen Hava Yolları'ndan "MANAT'la bilet
almalarının sağlanması için gayret sarf edilmesine,
b) Eş ve çocuklarının Türkmen Hava Yolları'ndan "MANAT'la bilet almaları için
çalışılmasına,
c) Lojman tahsis edilmesi için çaba harcanmasına,
d) Kendi paraları ile tutmuş oldukları evlerde huzur içinde yaşamaları için gayret
sarf edilmesine,
5.
Türkiye tarafından, Türkmenistan'da açılan Aşgabat Türk İlkokulu ve Aşgabat
Türk Anadolu Lisesi için müstakil bina tahsisi veya mevcut binadan dershaneler verilmesi
hususu gündeme getirilmiş olup, Türkmen tarafınca, şimdilik acil ihtiyacı karşılamak üzere
1996 -1997 öğretim yılı başında 4 dershane, 1997-1998 öğretim yılı başında da 4 dershane
daha verilmesine,
6.
Türkiye tarafından Aşgabat'ta açılan okullarda görevlendirilen Türk
öğretmenlere, Türkmen eğitim sistemi ile Türkmence öğrenmeleri konusunda Türkmen
tarafınca Hizmet içi Eğitim Semineri düzenlenmesine,
7.
Türk tarafı, Türkmen tarafından Türkiye'de görevlendirilen öğrenci
temsilcileri ile ilgili bilgiler verdi, tanınan imkânlar üzerinde durdu. Taraflarca mevcut
durumun devam edilmesine,
8.
T.C. Milli Eğitim ve Türkmenistan Bilim Bakanlıkları arasında 10 Şubat 1994 tarihinde
Ankara'da imzalanan İşbirliği Protokolünün 16. maddesi ne işlerlik kazandırması için Türkmen
tarafına teklifte bulunmasına,
9.
a) Türkiye'de ve Türkmenistan’da orta öğrenim ve yükseköğrenim gören Türk ve Türkmen
uyruklu öğrencilerden çeşitli sebeplerle bursu kesilenlerin tekrar öğrenim gördükleri
yerlere gönderilmemesi ve yeniden burs bağlanması için teklifte bulunulmamasına,
b) Türkmenistan'a ayrılan öğrenci kontenjanlarının zamanında kullanılması ve eğitim
öğretim başladıktan sonra öğrenci gönderilmemesine,
10.
Türkiye'ye veya Türkmenistan'a orta öğrenim ve yükseköğrenim görmek üzere gelen
Türk veya Türkmen öğrencilerin öğrenim kurumlarına kayıtlarının yapılması için gerekli olan
belgelerinin eksiksiz olarak getirmelerinin sağlanmasına,
29
11.
Öğrencilerin uyum ve başarı durumlarının olumsuz yönde etkilenmemesi açısından
taraflarca yaş sınırlaması kuralına dikkat edilmesine,
12.
Öğrencilerin, eğitim öğretimlerine intibak etmeleri ve derslerini takipte güçlük
çekmemeleri açısından üniversite ve yüksekokulların açıldığı tarihte ilgili ülkede hazır
bulundurulmasına,
13.
Türk ve Türkmen öğrenciler arasında devamsızlık yapan, başarısız olan ve disiplin
kurallarına uymayan ve bu davranışlarını alışkanlık haline getiren öğrencilerin ülkelerine
gönderilmesine,
14.
Öğrencilerin kabul edilir bir mazereti olmadan kayıt dondurma isteğinde
bulunmamalarına,
15.
Türkmen tarafından gönderilen Türkmen Alfabe Kitabının Türk tarafınca aynen
basılmasına,
karar verildi.
16.
Türkmen tarafı, Türkiye'de yüksek ve orta öğrenim gören Türkmen
öğrencilerin burslarının artırılması talebinde bulundu. Türk tarafı, burslar ve öğrencilere
yapılan diğer ödemeler ile ilgili bilgi verdi. Ödemelerin 15 Ocak 1996 tarihinden itibaren
artırılması için çalışmaların şimdiden başlatıldığını ifade etti.
17.
Türkmen tarafı, Türkmenistan tarafından T.C. Milli Eğitim Bakanlığında
görevlendirilen öğrenci temsilcilerinin maaşlarının artırılması talebinde bulundu. Türk tarafı, 15
Ocak 1996 tarihinden itibaren öğrenci temsilcilerinin maaşlarının da makul ölçüde artırılacağını
ifade etti.
Türkmen tarafı, imzalanacak yeni protokolde Öğrenci Temsilcisi ifadesinin Bakanlık Temsilcisi
olarak ifade edilmesini teklif etti.
Bu toplantı tutanağı, Ankara'da 22 Kasım 1995 günü Türkçe ve Türkmence olmak üzere 2 nüsha
tanzim edilerek imza altına alındı.
Prof. Muratgeldi SOYEGOV
Cevdet CENGİZ
Türkmenistan Bilim Bakanlığı
Bakan I. Yardımcısı
T.C. Milli Eğitim Bakanlığı
Müsteşar Yardımcısı
30
MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI
İLE
TÜRKİYE DİYANET VAKFI ARASINDA
TÜRKMENİSTAN'DA AÇILACAK İLAHİYAT LİSESİ İLE İLGİLİ
İŞBİRLİĞİ PROTOKOLÜ
1 Kasım 1996
ANKARA
1.
Bu Protokolde, Milli Eğitim Bakanlığı'nın "Bakanlık" Türkiye Diyanet
Vakfı'nın "Vakıf' olarak zikredilmesi,
2.
Bakanlık'ça;
a) Bu okulda uygulanacak haftalık ders dağılım çizelgesi ile müfredat programının
hazırlanması, ders kitapları ile kaynak kitapların seçilmesi veya yazılması, eğitimöğretim hizmetlerinin yürütülmesi ve ihtiyaç duyulan diğer konularda Vakfa destek
sağlanması,
b) Yönergesi esaslarına göre görevlendirilecek veya maaşlı - izinli sayılacak
öğretmenlerin belirlenmesi, maaşlı - izinli sayılması ve Bakanlık'ça
görevlendirilecek kültür dersi öğretmenlerinin yurt dışı ücretlerinin ödenmesi,
c) Türkiye'den görevlendirilecek yönetici ve öğretmenlerin seçimi, atanması ve
ülkemizde maaş ve özlük hakları ile ilgili işlemlerin yürütülmesi,
d) Bu okullarda okutulacak ders ve kaynak kitaplar ile diğer araç - gereçlerin, Vakfın da
mali katkıları ile temin edilmesi ve Türkmenistan'a gönderilmek üzere Vakfa teslim
edilmesi,
e) Bu protokolde yer alan hususların icrasında, ilgili kurum ve kuruluşlar arasında
koordine sağlanması,
3.
Vakıfça;
a) Bu okul için Türkmenistan'da bina temin edilmesi ve temin edilen binanın
eğitim - öğretime hazır hale getirilmesi ve faaliyete geçirilmesi,
b) Görevlendirilecek yönetici ve meslek dersleri öğretmenlerine ödenecek yurtdışı
ücretlerinin, Bakanlık'ça Türk Cumhuriyetleri'nde görevlendirilen yönetici ve
öğretmenlere verilen ücrete eşit miktarda ödenmesi,
c) Bakanlık'ça temin edilen ders ve kaynak kitaplarla, diğer araç - gereçlerin okula
gönderilmesi,
d) Bu okulun cari harcamaları ile mahallen görevlendirilecek öğretmenler ve
diğer personelin ücretlerinin ödenmesi,
e) Türkiye'den giden yönetici ve öğretmenlerin göreve başlama ve ayrılma tarihlerinin
Milli Eğitim ve Dışişleri Bakanlığına bildirilmek üzere, Aşgabat Eğitim Müşavirliği’ne derhal
bildirilmesi,
31
4.
Genel Hükümler;
a) Bu okulda, Ülkemizdeki İmam - Hatip Liselerinde okutulan Meslek ile Türkçe ve
Türk Kültürü derslerinin müfredat programlarının uygulanması,
b) Ücretleri Bakanlık'ça ödenen öğretmenlerin Türkmenistan'a ilk gidiş ve son dönüş
uçak biletlerinin Bakanlık'ça, ücretleri Vakıflar'ca ödenen yönetici ve öğretmenlerin ilk
gidiş ve son dönüş uçak biletlerinin ise Vakıfça karşılanması,
c) Okulun açılış hazırlıklarının yerinde görülmesi, varsa alınacak acil tedbirlerin tespit
edilmesi ve mahalli makamlarla işbirliği yapılması için taraflarca bir heyet belirlenip
(masrafları Vakıfça karşılanmak üzere) görevlendirilmesi,
d) Taraflarca, ihtiyaç duyulması halinde toplantı yapılması,
e) Bu protokole göre, Bakanlık'ça maaşlı - izinli sayılan ve Vakıfça görevlendirilen
yönetici ve öğretmenlere, Bakanlık'ça verilen yurtdışı ücretine eşit ücret verilmemesi
halinde izinlerinin iptal edilerek yurtiçi görevlerine geri çekilmesi,
f) Okulun binasının tamir, bakım, onarım, badana - boya v.s. ihtiyaçlarının Vakıf
tarafından karşılanması,
kararlaştırılmıştır.
İşbu Protokol 01/11/1996 tarihinde imzalanarak yürürlüğe girmiştir.
Milli Eğitim Bakanlığı
Adına
Türkiye Diyanet Vakfı
Adına
Necdet ÖZKAYA
Müsteşar Yardımcısı
Mehmet KERVANCI
Genel Müdür
32
TÜRKİYE CUMHURİYETİ MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI
İLE
TÜRKMENİSTAN BİLİM BAKANLIĞI VE DEVLET "SENET" BİRLEŞİĞİ
BAŞKANLIĞI EĞİTİM VE ÖĞRETİM ALANLARINDA
İŞBİRLİĞİ PROTOKOLÜ
18 Kasım 1996
ANKARA
Bu protokol, Türkiye Cumhuriyeti Milli Eğitim Bakanlığı ile Türkmenistan Bilim Bakanlığı ve
Devlet "SENET" Birleşiği Başkanlığı arasında eğitim ve bilim alanlarındaki işbirliğini geliştirmek
amacıyla yapılmıştır.
Protokolde, Türkiye Cumhuriyeti Milli Eğitim Bakanlığı "Türk Tarafı", Türkmenistan Bilim
Bakanlığı ile Türkmenistan Devlet "Senet" Birleşiği Başkanlığı "Türkmen Tarafı" olarak
adlandırılacaktır.
Taraflar, eğitim ve bilim alanlarında işbirliğinin olumlu olarak geliştiğim bir kez daha teyid
ederek, aşağıda belirtilen hususlarda mutabakata varmışlardır.
a) Taraflar, ülkelerinin ihtiyaç duyduktan alanlarda kullanılmak üzere karşılıklı olarak
her yıl burs tahsis edecekler ve bursları her yıl iki defa artıracaklardır.
b) Burs verilecek programlar, bursların sayısı ve yükseköğrenim programlarına
dağılımı, taraflar arasında varılacak mutabakat çerçevesinde belirlenecek ve
öğrencilere program değişikliği yaptırılmayacaktır.
Türkmenistan'dan Türkiye Cumhuriyet’ine yüksek öğrenim görmek üzere Devlet
Burslusu olarak kabul edilecek Türkmenistan uyruklu öğrencilerin seçim ve yerleştirilme
işlemleri, Türk Cumhuriyetleri ve Akraba Topluluktan Sınavı (TCS) ile yapılacaktır. Türk
tarafınca belirlenecek usul ve esaslara göre yapılacak sınav her yıl iki ülke Eğitim Bakanlıkları,
Türkiye Cumhuriyeti Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı ile Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi
Başkanlığı Temsilcilerinden oluşan bir komisyon tarafından Türkmenistan'da yapılacaktır.
Sınavda kullanılmak üzere komisyonca talep edilecek sorular, Türkmenistan tarafından ücretsiz
olarak temin edilecektir. Türkmen tarafı da istediği takdirde, Türkmenistan'da öğrenim görecek
T.C. uyruklu öğrenciler için Türkiye'de benzer bir sınav yapabilecektir.
Türk tarafı, 1996-1997 öğretim yılından itibaren Devlet burslusu olarak öğrenim
görmek üzere Türkiye'ye gelecek olan öğrencilere bir yıl Türkiye Türkçesi öğretilmesini
sağlayacaktır.
33
Taraflar, Türkmenistan'da devlet burslusu olarak veya özel öğrenci statüsünde
yükseköğrenim görmek isteyen Türkiye Cumhuriyeti uyruklu öğrenciler için aşağıdaki şartların
yerine getirilmesini sağlayacaklardır:
a) Türkmenistan'da öğrenim görecek Türkiye Cumhuriyeti uyruklu öğrenciler
uluslararası kataloglarda yer alan tanınmış yükseköğretim kurumlarında öğrenim
görecektir.
b) Türkmenistan'da devlet burslusu olarak veya özel öğrenci statüsünde yükseköğrenim
görmek isteyen Türkiye Cumhuriyeti uyruklu öğrencilerin Türkiye'de yapılan Öğrenci Seçme
ve Yerleştirme Sınavı (ÖYS)'na girmiş olmaları gerekmektedir. Bu nedenle, Türkmenistan
tarafı ÖYS'na girmemiş olan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı öğrencilerin müracaatlarını kabul
etmeyecektir.
c) Türkmenistan'da, devlet burslusu olarak öğrenim görecek T.C. uyruklu öğrencileri, ÖSS'yi
başarmış adaylar arasından Türkmenistan'ın Ankara Büyükelçiliği ile Milli Eğitim Bakanlığı işbirliği
yaparak seçecektir. Seçilen bu öğrenciler, Türkmenistan'da bir yıl Türkmence öğreniminden sonra
Türkmenistan mevzuatına göre yapılacak sınavda tercihleri doğrultusunda bir yükseköğrenim
programına yerleştirileceklerdir.
d) Türkmenistan'da öğrenim görecek T.C. uyruklu öğrencilerin, açık öğretim ve uzaktan
eğitim programlarına değil, örgün öğretim programlarına kabul edilmeleri ve Türkmen
öğrencilerle aynı sınıflarda öğretim programlarına alınmaları sağlanacaktır.
e) Türkmenistan'da özel öğrenci statüsünde yükseköğrenim görecek Türkiye
Cumhuriyeti uyruklu öğrencilerden farklı ücret alınmayacak ve ilk yıl kayıt anında
imzalanacak kontratta, öğrencinin sonraki yıllar için ödeyeceği miktar belirtilecektir.
f) Türkmenistan'da yükseköğrenim diploması alan Türkiye Cumhuriyeti uyruklu öğrencilerin
diploma denkliklerinin, Türkiye Cumhuriyeti Yükseköğretim Kurulu'nca çıkarılmış olan yönetmelik
ve kararlar çerçevesinde yapılabilmesi için; Türkmen tarafı ile T.C. Yükseköğretim Kurulu
Başkanlığı arasında, yükseköğretim diplomalarının denkliği konusunda gerekli çalışmalarda
bulunulacaktır.
Taraflar, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olup Türkmenistan'da, Türkmenistan vatandaşı
olup Türkiye'de burslu olarak yükseköğrenim gören öğrencilerle ilgili olarak, aşağıdaki hususların
yerine getirilmesini sağlayacaklardır:
a) Burslu Türkmen öğrencilerin Türkiye'ye geliş ve dönüş yol giderleri, kendileri veya ülkeleri
tarafından karşılanacaktır. Ancak, ilk defa gelen ve ülkesine kesin dönüş yapacak olan öğrencilerin
havaalanlarından kalacaktan yurtlara ve kaldıkları yurtlardan havaalanlarına kadar ulaşımları Türk
tarafınca sağlanacaktır. Türk tarafı öğrencilere, Belediyelerce şehir içi ulaşım kartı verilmesi
konusunda yardımcı olacaktır.
b) Öğrenimlerine devam ederken, tatil sebebiyle ülkelerine giden öğrencilerin ülkelerinde
hastalanmaları, tedavi görmeleri halinde devam ettikleri programda öğretim başlamış ise;
 Türkmenistan'da öğrenim gören Türk öğrenciler, durumlarını Türkmenistan'da
Bilim Bakanlığı'na, Türkiye'de Milli Eğitim Bakanlığı Yükseköğretim Genel
Müdürlüğü'ne,
 Türkiye'de öğrenim gören Türkmen öğrenciler ise, durumlarını Türkmenistan'da
Bilim Bakanlığı'na, Türkiye'de Milli Eğitim Bakanlığı Yurt Dışı Eğitim Öğretim
Genel Müdürlüğü'ne,
bir hafta içerisinde bildirecekler ve dönüşlerinde de ülkelerindeki resmi sağlık
kuruluşlarından aldıkları raporu dış temsilciliklerimizden veya Türkiye'deki
temsilciliklerinden tasdik ettirdikten sonra ilgililere vereceklerdir.
34
c) Öğrencilerden sel, deprem, yangın, salgın hastalık, kendisinin veya ailesinin hastalığı ve
savaş gibi öğrenimine engel olacak mazeretleri, resmi makamlarca belgelendirilenler, kayıt
dondurma isteğinde bulunabileceklerdir.
d) Öğrenim gördükleri kurumların mevzuatına uymayan ve çeşitli sebeplerle bursluluğu sona
erdirilecek öğrencilerin durumu, ülkenin Bakanlık Temsilcisine bildirildikten sonra,
bursluluklarının iptali ile ilgili işlemleri tamamlanarak yeniden devlet burslusu olarak
değerlendirilmemek üzere ülkelerine geri gönderilecektir.
Taraflar, ülkelerinde karşılıklı olarak Yaygın Mesleki Eğitim Merkezleri açma ve
bunların yaygınlaştırılması ve imkânlarının geliştirilmesi için çalışmalarda bulunma
hususlarında mutabakata varmışlardır.
Aşgabat'taki Türk Anadolu Lisesi, Türk İlkokulu, Türkiye Türkçesi Eğitim Öğretim
Merkezi ve Yaygın Mesleki Eğitim Merkezleri (YAMEM) ile ilgili:
a) Aşgabat Yaygın Mesleki Eğitim Merkezi, Türkmen tarafınca bina tahsisi halinde,
yaygınlaştırılarak ihtiyaç olan branşlarda faaliyetine devam edecektir.
b) Aşgabat Türk Anadolu Lisesine (tespit edilen kontenjana göre) yazılı sınavla Türkmen
öğrenciler ile okulun fiziki kapasitesine göre Türkmenistan'daki resmi ve özel kurum ve
kuruluşlarda çalışan Türkiye Cumhuriyeti uyruklu vatandaşların çocukları sınavsız
alınacaktır. Mezun öğrencilere Türk tarafının onayını taşıyan Türkiye Cumhuriyeti lise
diploması verilecektir.
c) Türk tarafı, Aşgabat Türk Anadolu Lisesi Aşgabat Türk İlkokulu, Türkiye Türkçesi
Eğitim Öğretim ve Yaygın Mesleki Eğitim Merkezlerine ders kitapları ve eğitim araçları
gönderecektir.
d) Türk tarafınca, Aşgabat Türk Anadolu Lisesi ile Aşgabat Türk İlkokulu, Aşgabat
Türkiye Türkçesi Eğitim Öğretim Merkezi ve Yaygın Mesleki Eğitim Merkezi'nde (YAMEM)
yeterli sayıda öğretmen ve idareci görevlendirilecektir. Türkmen tarafı, Türkmenistan'da
görevli Türk öğretmenlere lojman tahsis edilmesine yardımcı olacak, bu öğretmenlere, aile
fertlerine ve Türkmenistan'da öğrenim gören Türk öğrencilere, Türkmen öğretmen, öğrenci
ve Türkmenistan vatandaşlarına tanınan her türlü imkânı (ulaşım, sağlık vb.) sağlayacaktır.
e) Türk tarafı, Türkmenistan'da açılan Aşgabat Türk İlkokulu ve Aşgabat Türk Anadolu
Lisesi için müstakil bina tahsisi veya mevcut binadan dershaneler verilmesi talebini,
Türkmen tarafı, 1996-1997 öğretim yılı başında 4 dershane, 1997-1998 öğretim yılı başında
da 4 dershane daha olmak üzere periyodik olarak derslik sayısını artıracaktır.
Taraflar;
a) Ders programlarında uyum sağlamak ve programlan geliştirmek amacıyla, karşılıklı olarak
ilköğretim ve orta öğretim ders programlarını inceleme çalışmaları yapacaklardır.
b) Ortak tarih ve edebiyatlarının daha iyi öğrenilmesi yolundaki hizmetlere devam
edeceklerdir. Bu amaçla oluşturulan Ortak Türk Tarihi ve Edebiyatı lise ders kitaplarını hazırlama
ortak komisyonu çalışmalarını sürdürecektir. Mutabakat sonucu hazırlanan Ortak Türk Edebiyatı
ve Tarihi lise ders kitaplan, taraf ülkelerin liselerinde okutulacaktır.
Türkmenistan'da Türkiye Cumhuriyeti Milli Eğitim Bakanlığı ve Türkiye Cumhuriyeti
vatandaşları tarafından açılan resmi ve özel okulların eğitim - öğretim hizmetlerinin
rehberlik ağırlıklı denetimi, taraflarca ortaklaşa yapılacaktır.
35
Türk tarafınca, liselerde Devlet Parasız Yatılı Statüsünde öğrenim gören Türkmenistanlı
öğrencilerden 5. dönemde mezun olanların, Türkiye'de yapılan Türk Cumhuriyetleri ve Akraba
Toplulukları Sınavına (TCS) kadar Türkiye'de kalarak sınavlara hazırlanmaları sağlanacaktır.
Türkiye'den Türkmenistan'a, Türkmenistan'dan Türkiye'ye öğrenci getirecek kişi, kurum,
şirket ve vakıflar, her iki ülkenin Eğitim Bakanlıklarının onayını alacaklardır.
Hizmet içi eğitim faaliyetleri ile ilgili olarak:
a)
Türk tarafı, her yıl belirlenecek sayıda Türkmen eğitimci için Türkiye'de "Türk
Kültürünü ve Türk Eğitim Sistemini Tanıtıcı" hizmet içi eğitim semineri düzenleyecektir.
b)
Türkmen tarafı, Türkmenistan'da görevli Türk öğretmenler için "Türkmen
Türkçesini ve Türkmen Eğitim Sistemini Tanıtıcı" hizmet içi eğitim semineri
düzenleyecektir.
c)
Bu seminerlere katılacak kursiyerler, her iki tarafın temsilcilerinden oluşacak bir
komisyon marifetiyle, 45 yaşını geçmemiş ve daha önce bu seminerlere katılmamış eğitim
yöneticisi, öğretmen veya Bakanlık mensubu kişiler arasından seçilecektir. Bunların geliş - dönüş
yol masrafları kendilerine veya ülkelerine, kurs giderleri ise davet eden tarafa ait olacaktır.
Kursiyerlere ait isim listesinin karşı tarafa bildirilmesinden sonra, listede hiç bir şekilde değişiklik
yapılmayacaktır.
Türkmenistan Bilim Bakanlığı tarafından Ankara, İstanbul ve İzmir'de
görevlendirilen üç Bakanlık Temsilcisinin barınma, ikamet tezkeresi ve şehir içi ulaşım
masrafları ile maaşlarının Türkiye tarafınca ödenmesine devam edilecektir.
Taraflarca, "Kardeş Okul Projesi" çerçevesinde, her kii Devletin okulları arasında
lisan, kültür, bilim ve spor dallarında yarışmalar düzenlenecek, öğrenciler ve öğrenci
aileleri ile eğitimcileri birbirlerine yaklaştıracak tedbirlerin alınmasına özen
gösterilecektir.
Taraflar, yükseköğretimde işbirliğinin gelişmesine esas olmak üzere, kısa ve uzun
süreli öğretim elemanı mübadelesini kolaylaştıracak ve bu konudaki uygulamalar, ülkelerin
iç mevzuatlarına göre yürütülecektir.
a)
Bu protokol çerçevesinde karşılıklı olarak çalışma ziyaretlerinde bulunan
heyetlerin seyahat programı ile gerekli diğer bilgiler, hareket tarihinden en geç bir ay önce
kabul eden tarafa bildirilecektir.
b)
Ev sahibi ülkenin gerekli hazırlıkları yaptığını bildirmesini takiben, daveti
üzerine, heyetlerin kesin geliş tarihi ile gerekli diğer bilgiler konusunda, kabul eden tarafa
en geç on beş gün önceden bilgi verilecektir.
36
Taraflar;
a)
Eğitim ve bilim konularında kendi ülkelerinde düzenlenen uluslararası
sempozyum, kongre, konferans, seminer vb. çalışmalar hakkında bilgi ve yayın alışverişini
teşvik edecektir.
b)
Bilim alanındaki işbirliği çerçevesinde araştırma veya inceleme ziyaretinde
bulunacak olan bilim adamlarının kısa özgeçmişini, uzmanlık alanını, yapılacak çalışmaları,
programı ve bildiği yabancı dilleri, kabul eden tarafa en geç iki ay önceden bildirecektir.
Taraflar, bu protokolde öngörülen karşılıklı öğrenci, eğitimci ve uzman değişimini
aşağıda belirtilen kurallar çerçevesinde gerçekleştireceklerdir:
a)
Gönderen taraf, kabul eden tarafın başkentine kadar gidiş-dönüş yol
masraflarını karşılar.
b)
Kabul eden taraf; eğitim, barınma, beslenme, sağlık (ağır olmayan kronik
hastalıklar ve tüm protezler haricinde) ve mübadelenin konusuna uygun ilk geliş ve son
dönüş ülke içi yolculuk masraflarını karşılar.
Protokolde yer alan bütün hükümler, Türkiye Cumhuriyeti'nin ve Türkmenistan
уasalarına ve kurallarına uygun şekilde, diplomatik yollardan yapılacak yazışmalar ve
temaslarla gerçekleştirilecektir.
Taraflar arasında Bakan Yardımcısı / Müsteşar Yardımcısı seviyesinde seçilen birer
başkan ile biri Yükseköğretim Kurulu Başkanlığından, ikişer üye olmak üzere toplam altı
kişiden oluşan ve daha önce kurulmuş olan Daimi Komisyon; yılda iki defa dönüşümlü
olarak Aşgabat ve Ankara'da toplanıp, işbu protokolün gerçekleşmesi için gerekli şartları
sağlamak ve sorunlara çözüm yollan bulmak üzere ortak çalışmalarda bulunacaktır.
Bu protokolün yürürlüğe girmesiyle, Türkiye Cumhuriyeti ile Türkmenistan arasında
eğitim alanında imzalanmış olan aşağıda isimleri ile imza tarihleri yazılı belgeler
yürürlükten kalkacaktır:
a)
Türkiye ve Türkmenistan Milli Eğitim Bakanlıktan arasındaki tarihsiz İşbirliği
Protokolü (Mutabakat Zaptı)
b)
3 Şubat 1992 tarihinde Türkmenistan ve Türkiye Milli Eğitim Bakanlıkları Arasında
İşbirliği Protokolü.
c)
23 Nisan 1992 tarihinde Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Türkmenistan
Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Eğitim, Bilim, Kültür ve Spor Alanlarında işbirliği Anlaşması
d)
8 Nisan 1993 tarihinde Aşgabat'ta yapılan Anlaşma.
e)
10 Şubat 1994 tarihinde Ankara'da Türkiye Milli Eğitim ve Türkmenistan Bilim
Bakanlıktan Arasında İşbirliği Protokolü.
f)
6 Haziran 1994 tarihinde Ankara'da Türkiye Milli Eğitim Bakanlığı ve Türkmenistan
Devlet "Senet" Birleşiği Başkanlığı Arasında İşbirliği Protokolü.
g)
20 Haziran 1994 tarihinde Türkiye Cumhuriyeti ile Türkmenistan Arasında İlişkilerin
ve İşbirliğinin Daha da Geliştirilmesine İlişkin Mutabakat Zaptı.
h)
T.C. Milli Eğitim Bakanlığı ile Türkmenistan Bilim Bakanlığı ve Türkmenistan Devlet
"Senet" Birleşiği Başkanlığı Daimi Komisyonlarının 19-23 Kasım 1994 Tarihleri Arasında Aşgabat'ta
Yaptıktan Toplantı Tutanağı.
37
i)
T.C. Milli Eğitim Bakanlığı ile Türkmenistan Bilim Bakanlığı ve Türkmenistan Devlet
"Senet" Birleşiği Başkanlığı Daimi Komisyonlarının 20-24 Kasım 1995 Tarihleri Arasında Ankara'da
Yaptıkları 2.Toplantı Tutanağı.
Bu Protokol, ulusal mevzuata göre gerekli işlemlerin tamamlandığını bildiren ikinci
bildirinin alındığı tarihte yürürlüğe girecek ve iki yıl süre ile geçerli olacaktır.
Taraflardan biri, bu protokolün süresinin bitim tarihinden üç ay önce, diplomatik
kanallardan, yazılı olarak fesih ihbarında bulunmadığı takdirde, protokol, ikişer yıllık
sürelerle uzatılacaktır.
Bu protokol, 18/11/1996 tarihinde Ankara'da Türkiye Türkçesi ve Türkmen Türkçesinde, her
iki metin de aynı derecede geçerli olmak üzere iki nüsha olarak imzalanmıştır.
Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti
Adına
Türkmenistan Hükümeti
Adına
Prof.Dr. Mehmet SAĞLAM
Milli Eğitim Bakanı
Muhammed ABALAKOV
Başbakan Yardımcısı
38
Т.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI
İLE
TÜRKMENİSTAN BİLİM BAKANLIĞI VE "SENET" DEVLET BİRLEŞİĞİ
BAŞKANLIĞI ARASINDA 19 - 24 ARALIK 1996 TARİHLERİNDE
AŞGABAT'TA YAPILAN
3.DAİMİ KOMİSYON TOPLANTI TUTANAĞIDIR.
23 Aralık 1996
AŞKABAT
1.
18.11.1996 tarihinde Ankara'da imzalanan "Eğitim ve Öğretim Alanlarında İşbirliği
Protokolü'nün incelenmesine ve bu protokolde yer alan hususların aşağıdaki maddelerde
değerlendirilmesine;
2.
Türk tarafınca 1997-1998 öğretim yılında Türkmenistan'a 175 adet burs kontenjanı;
Türkmen tarafınca, 1997 -1998 eğitim - öğretim yılında Türkiye Cumhuriyetine kaç adet burs
kontenjanı tanınacağı 3 ay içinde Türk tarafına bildirilmesine ve bu bursların yılda iki defa
artırılmasına;
3.
Türkmenistan tarafınca, Türk tarafına tahsis edilen burslardan lisans ve yüksek
lisans; Türk tarafınca Türkmenistan tarafına tahsis edilen bursların ön lisans, lisans ve yüksek
lisans olarak belirlenecek program dağılımlarının da Türkmen tarafınca 1 ay içerisinde
bildirilmesine;
4.
Türkiye'de Devlet Burslusu olarak öğrenim görecek öğrenciler için Türkmenistan'a
yapılacak olan TCS'nin 15 Nisan-15 Mayıs tarihleri arasında Aşgabat'ta yapılmasına,
18.11.1996 tarihinde imzalanan işbirliği protokolünün 4.madde (ç) bendi gereğince,
Türkmenistan'da Devlet Burslusu olarak öğrenim görecek T.C. uyruklu öğrencilerin ÖYS'yi
başarmış adaylar arasından Türkmenistan'ın Ankara Büyükelçiliği ve T.C. Milli Eğitim Bakanlığı'nın
işbirliği ile seçilmesine, seçilen öğrencilerin Türkmenistan'da bir yıl Türkmence öğreniminden
sonra tercihleri doğrultusunda Türkmenistan mevzuatına göre bir yükseköğrenim programına
yerleştirilmelerine;
5.
Türkmenistan'a ayrılan Yüksek Öğrenim kontenjanlarından Türkiye'ye gelecek
TÖMER öğrencilerinin en geç 1 Eylül 1997, Üniversite ve Yüksek Okul öğrencilerinin ise akademik
takvimde belirtilen tarihlerde Türkiye'de bulundurulmalarına;
6.
Türkiye'ye orta ve yükseköğrenim görmek üzere gelecek Türkmen öğrencilerin
aşağıda belirtilen belgeleri beraberinde getirmelerine;
 Ortaokul diplomalarının dış temsilciliklerimizce tasdik edilmiş bir sureti ile Eğitim
Müşavirliğimizce yapılan Türkçe denklik belgesi;
 Ortaokul diplomasının aslı,
 Transkripti, (Tasdikli Türkçe tercümesi)
 2 adet fotoğraf,
 Sağlık raporu,
 Eğitim Müşavirliğimizce Türkçe’ye çevrilmiş tasdikli kimlik belgesi örneği,
39
Türkiye'de yükseköğrenim görmek üzere gelecek Türkmen öğrencileri de aşağıda
belirtilen belgeleri beraberinde getirmelerine;
 Diplomalarının dış temsilciliklerimizce tasdik edilmiş bir sureti,
 Eğitim Müşavirliğimizce yapılan Türkçe denklik belgesi,
 Diplomanın aslı,
 Transkripti, (Tasdikli Türkçe tercümesi)
 Sağlık raporu,
 2 adet fotoğraf
Türkmenistan'da öğrenim görecek T.C. uyruklu yükseköğrenim öğrencilerinin aşağıda
belirlenen belgeleri beraberinde getirmelerine;
 ÖYS sonuç belgesi,
 Nüfus cüzdan sureti,
 Diplomanın aslı,
 Sağlık raporu,
 Savcılık belgesi,
 Askerlik belgesi,
 Fotoğraf,
7.
Türkmenistan'da ve Türkiye'de özel öğrenci statüsünde yükseköğrenim görecek
öğrencilerden 1997-1998 eğitim - öğretim yılı başından itibaren devam edeceklerin üniversitelere
ödeyecekleri ücretin seçme sınavından önce belirlenerek ilgili ülkelere bildirilmesine,
8.
Yaygın Mesleki Eğitim Merkezlerinin, Türkmen tarafınca bina tahsisi halinde
yaygınlaştırılmasına;
Açılmış bulunan Biçki - Dikiş, Kuaför ve Trikotaj kurslarının faaliyetlerinin devam
etmesine,
9.
Aşgabat Türk Anadolu Lisesi'ne her yıl alınacak öğrencilerin kontenjanları,
başvuru süresi, sınav şekli ve tarihi, kesin kayıt ve açık kontenjan kalması halinde açığın
yedekler listesinden doldurulması ile ilgili iş ve işlemler T.C. Aşgabat Eğitim Müşavirliği'nce
Eğitim Ataşesinin başkanlığında, ilgili okul müdürü bir Türkmen ve Türk müdür
yardımcısının katılımı ile oluşturulan komisyon tarafından yürütülmesine;
a. Bu okula her yıl sadece o ders yılında 5. sınıfta okumakta olanların başvurmasına
(başvuruların öğrenciye kanunen bakmakla yükümlü olan öğrenci velisi tarafından okul
müdürlüğüne yapılması)
b. Yapılacak yazılı sınavda öğrencinin başarılı olmasına,
c. Türkmenistan'da görevli bulunan veya en az bir yıl süreli sözleşme ile
Türkmenistan'daki firma, kurum ve kuruluşlarda çalışan T.C. uyruklu kişilerin çocuklarının
Aşgabat Anadolu Lisesi'ne aynı komisyonca belirlenecek esaslar dâhilinde sınavsız olarak
alınmasına,
d. Protokolün 7. maddesindeki hususlara işlerlik kazandırılmasına,
10.
Türkiye ve Türkmenistan işbirliği ile Aşgabat'ta açılan okulların ve merkezlerin
işleyişleri ile ilgili şartları belirleyen protokollerin hazırlanması konusunda görüşmelerde
bulunulmasına,
11.
Türkmenistan'da görev yapan T.C. uyruklu öğretmenlere;
a)
Lojman tahsis edilmesine,
b)
Yarıyıl
veya yaz tatilinde Türkmen Hava Yollarından Türkmen vatandaşı
gibi yararlanmalarına,
c)
Eş
ve çocuklarının da bu haklardan yılda bir defa yararlanmalarına,
40
d)
Sağlık
giderlerinin
karşılanması
konusunda
gerekli
kolaylıkların
gösterilmesine,
e)
Türkmen öğretmenlere ve ailelerine tanınan imkanların Türk öğretmenlere ve
ailelerine de tanınmasına,
f)
Türkmenistan'da yüksek öğrenim gören T.C. uyruklu öğrencilere
Türkmenistan vatandaşlarına tanınan her türlü imkanın (ulaşım, sağlık, vb.)
sağlanmasına,
12.
İlköğretim ve orta öğretim ders programlarını inceleme çalışmalarının taraflarca
oluşturulacak ortak komisyon marifeti ile yapılmasına ve daha sonra yapılacak olan çalışmaların bu
komisyon kararlarına göre yürütülmesine,
13.
Ortak Türk Tarihi ve Edebiyatı lise ders kitaplarının yazımı hususunun ve çeviri
işlemlerinin görüşülerek değerlendirilmesi ve basılan kitapların her iki ülkenin okullarında
okutulmasına,
14.
Türkmenistan'da Milli Eğitim Bakanlığı'nca ve özel sektörce açılmış bulunan
özel okulların denetimleri için iki ülke yetkililerinin işbirliği ile her iki ülkenin belirleyeceği
bir 'Teftiş formatı" hazırlanması ve bu formata dayalı olarak rehberlik ağırlıklı denetime
tabi tutulmasına,
15.
a)
Türk tarafınca Türkiye'de Türkmen öğretmenler için 'Türk Kültürünü ve Türk
Eğitim Sistemini Tanıtıcı" hizmet içi eğitim semineri düzenlenmesine,
b)
Türkmen tarafınca, Türkmenistan'da görevli Türk öğretmenler için 'Türkmen
Türkçesi ve Eğitim Sistemini Tanıtıcı" hizmet içi eğitim semineri düzenlenmesine,
Her iki ülkede hizmet içi eğitim seminerine katılacak öğretmenlerin seçimi ile ilgili olarak
aşağıda belirtilen şekilde kursiyer seçimi yapılarak gönderilmesine,
a)
Seminere katılacak öğretmenlerin Eğitim Müşavirliği'nin veya Büyükelçilik
temsilcisinin de bulunacağı bir kurul tarafından seçilmesi,
b)
Kursiyerlerin halen okullarda yönetici ve öğretmen olarak çalışanlardan veya
bakanlık mensupları arasından seçilmesi,
c)
Seçilen öğretmenlerin listesinin yedekleri ile beraber en az bir ay önce ilgili
ülkeye gönderilmesi,
d)
Kursiyerlerin 45 yaşından büyük olmaması,
e)
Seçilen ve ilgili ülkeye gönderilen öğretmenlerin listelerinde sonradan bir
değişiklik yapılmaması,
f)
Daha önce aynı seminere katılanların yeniden seçilmemesi, (Biri birini tamamlayıcı
seminere katılanlar bu hükmün dışındadır. )
16.
17.
Kardeş okul projesinin yaygınlaştırılmasına;
2. Daimi Komisyon Toplantısının Antalya'da Temmuz 1997'de yapılmasına,
taraflarca karar verilmiştir. Ayrıca:
18.
Türkmen tarafı:
Öğrenci burslarının zamanında verilmesi, bir ay gecikme olmaması talebinde bulundu.
Türk tarafı:
Öğrenci burslarının ay içinde verildiğini bir gecikme olmadığını ifade etti.
19.
Türkmen tarafı:
Öğrenci yurtlarında 4'den fazla öğrenci yerleştirilmemesi talebinde bulundu.
Türk tarafı:
Bu isteğin yerine getirilemeyeceğine ancak bu öğrencilerin az öğrenci bulunan odalarda
yerleştirilmesi için teklifin Kredi Yurtlar Kurumu'na bildirileceğini ifade etti.
41
20.
Türkmen tarafı:
Öğrencilerin kitap ve diğer eğitim araçlarının zamanında sağlanması ve öğrencilere verilen
ödeneklerin artırılması talebinde bulundu.
Türk tarafı:
Yapılan ödemeler konusunda bilgi verdi. Mali yılbaşında bu miktarlarda artış olacağını ifade etti.
21.
Türkmen tarafı:
Türkiye ile posta ve haberleşme konusunda sağlıklı hizmet verilmediğini belirtti.
Türk tarafı:
Konunun Ulaştırma Bakanlığına bildirileceğini, Türkmen tarafının da konuyu kendi
Ulaştırma Bakanlığına bildirilmesinin uygun olacağını ifade etti.
22.
Türkmen tarafı:
Türkmenistan'ın İzmir'deki temsilcisine lojman ve çalışma odası verilmesi talebinde bulundu.
Türk tarafı:
Türkmenistan'ın İzmir'deki temsilcisine İstanbul Otelcilik Okulunda kalan bu temsilciye ödenen
miktar kadar kira ücreti verilebileceği, çalışma odası olarak Kredi Yurtlar Kurumundan bir yer
tahsisi için teklifi ilgililere ulaştırılacağını ifade etti.
İşbu 3.Daimi Komisyon Toplantı Tutanağı 23 Aralık 1996 tarihinde Aşgabat'ta Türkiye Türkçesi
ve Türkmen Türkçesinde her iki metin aynı derecede geçerli olmak üzere iki nüsha olarak
imzalanmıştır.
Aysal AYTAÇ
Ö. MUHAMMETBERDİYEV
T.C. Milli Eğitim Bakanlığı
Yurt Dışı Eğitim Öğretim Genel Müdürü
Türkmenistan Cumhuriyeti Bilim Bakan
Yardımcısı
42
TÜRKİYE CUMHURİYETİ İLE TÜRKMENİSTAN DEVLETİ
ARASINDA
İMZALANAN MUTABAKAT ZAPTI GEREĞİNCE
"YAYGIN MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ (YAMEM)”
AÇILMASI VE YÜRÜTÜLMESİNE İLİŞKİN PROTOKOL
(23 ARALIK 1997)
GEREKÇE:
MADDE 1.
Bu Protokol daha önce T.C. Devleti ile Türkmenistan Devleti Devlet "SENET" Birleşiği
Başkanlığı arasında İmzalanan Protokolün Türkmenistan Devleti tarafından Devlet “SENET "
Birleşiğinin lağvedilmesi sonucu geçersiz sayılması ve bu kuruma bağlı çalışan (YAMEM)
Merkezinin Türkmenistan Tekstil Üretimleri Bakanlığı’na bağlanması sebebiyle yeniden
yapılmasına gerek duyulmuştur.
AMAÇ
MADDE 2.
Bu Protokolün amacı; Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı; Türkiye Esnaf ve Küçük
Sanayi Destekleme Vakfı arasında imzalanan Yaygın Mesleki Eğitim Merkezleri İşbirliği Protokolü,
18 Kasım 1996 tarihinde Türkiye Cumhuriyeti Milli Eğitim Bakanlığı ile Türkmenistan Bilim
Bakanlığı arasında imzalanan Eğitim alanında işbirliği Protokolü ve Türkmenistan Cumhuriyeti
SAPARMURAT TÜRKMENBAŞI’nın 5 Ağustos 1997 tarih ve 3281 nolu “Genel Eğitimli Okullarda
Mesleki Hazırlık Hakkındaki” Kararına uygun olarak Türkmenistan Devleti’nin Aşkabat Şehrinde
açılacak olan Yaygın Mesleki Eğitim Merkezi’nin açılması ve işleyişi konusunda Türk tarafı ile
Türkmenistan Tekstil Üretimleri Bakanlığı’nın görev, yetki ve sorumluluklarını belirlemektedir.
TANIMLAR:
MADDE 3.
Bu Protokolde geçen:
"Türk tarafı"
- T.C. Devletinin Milli Eğitim Bakanlığı;
"Türkmen tarafı"
- Türkmenistan Devleti Tekstil Üretimleri Bakanlığı;
“Merkez”
- Yaygın Mesleki Eğitim Merkezi;
“Kurs”
- Yaygın Mesleki Eğitim Merkezi’nce açılacak kurslarını
ifade eder.
43
İŞBİRLİĞİ ESASLARI
MADDE 4.
Daha önce "SENET” Birleşiği ile T.C. Milli Eğitim Bakanlığı arasında Türkmenistan’ın
başkenti Aşkabat’ta Çıraklık Yaygın Eğitimi Merkezi’nin açılmasına karar vermişlerdi.
MADDE 5.
Merkezin işleyişinde T.C. YAMEM Yönergesi Hükümlerine uyulur.
İLKELER:
MADDE 6.
Merkez, Türkmenistan Devleti ile Türkiye Cumhuriyeti Devletinin iç ve dış
politikaları ile kanunlarına aykırı eğitim programları uygulayamaz ve faaliyetlerde
bulunamaz.
MADDE 7.
Kurslara öğrenci olarak katılmak isteyenlerde dil, din, cinsiyet ve ırk farkı gözetilmez,
ancak eğitim yönergede belirtilen esaslar ile öğretmenin lisans durumu, tercüman imkânı
ve diğer zorunluluklar dikkate alınarak gruplar halinde yapılabilir.
MADDE 8.
Merkezde açılacak kurslar serbest piyasa şartları ve işyerine dayalı mesleki eğitim
esas alacak şekilde düzenlenecektir.
MADDE 9.
Merkezde açılan kurslar, öncelikle Türkiye’den gönderilecek öğretmenlerce
yürütülecek, ancak bu arada Türkmenistan tarafının görevlendireceği öğretmenlerin
eğitiminin tamamlanması ile ilgili eğitim – öğretim Türkmenistan tarafından
sürdürülecektir.
YÜKÜMLÜLÜKLER:
MADDE 10.
Tarafların yükümlülükleri şu şekildedir:
MADDE 10.1.
TÜRK TARAFININ YÜKÜMLÜLÜKLERİ
MADDE 10.2.
Merkeze bağlı açılacak kurslarda ihtiyaç duyulan makine, teçhizat araç ve gereci
temin etmek ve merkeze iletmek
44
MADDE 10.3.
Merkezde Türkmen
görevlendirilecek.
öğretmenlerin
yetiştirilmesine
kadar
Türk
öğretmen
MADDE 10.4.
Merkezde görevlendirilmesi düşünülen Türkmen öğretmenler Türkmenistan ve
Türkiye eğitimlerini sağlamak. Kursu bitirenlere sertifika vermek.
MADDE 10.5
Merkezin işleyişini izlemek, denetlemek ve rehberlik yapmak.
MADDE 10.6.
Eğitim için gerekli ders kitabı, doküman vb. eğitim araçlarını sağlamak.
MADDE 10.7.
Eğitim Öğretimi yürütmek.
MADDE 11
TÜRKMENİSTAN TARAFININ YÜKÜMLÜLÜKLERİ
MADDE 11.1.
Açılacak ve açılmış olan merkez ve kurslar için bina veya yer temin etmek, ihtiyaç
duyulan küçük onarımı sağlamak, acil olarak gerekecek demirbaş malzemeyi temin etmek.
MADDE 11.2.
Türkiye’den getirilen makine, araç ve gerecin yerleştirilmesinde ve tanziminde Türk
tarafına yardımcı olmak.
MADDE 11.3.
Merkez ve Kurslar için tahsis edilen binanın telefon, elektrik, ısınma, su ve temizlik
işlerini sağlamak, bu işlerle ilgili ödemeler yapmak.
MADDE 11.4.
Merkezin ve Kursların yardımcı personel ihtiyacını karşılamak (Öğretmen, Bekçi,
Hizmetli, Memur, Tercüman gibi)
MADDE 11.5.
Türkiye tarafından görev yapmak üzere görevlendirilen öğretmenlere Türkmenistan
Cumhurbaşkanı’nın 19.12.1995 tarih ve 2419 sayılı "Ortak Türkmen-Türk Eğitim
Kurumlarının Bazı Sorunları Hakkındaki” Kararına uygun olarak Türkmen vatandaşları gibi
yılda en az bir defa olmak üzere manatla Türkiye’ye uçmalarını sağlamak. (Hastalık, ölüm
gibi mazeretlerde bu hakkın tekrar kullanılmasını temin etmek.)
45
MADDE 11.6.
Türk
sağlamak.
tarafından
gönderilen
öğretmenlerin
sağlık
problemlerinin
çözümünü
MADDE 11.7.
Türkmenistan Tekstil Bakanlığı ihtiyaç duyduğu ve açılmasını istediği Kursların,
Atelyelerini tam olarak hazır hale getirmek şartıyla Türk tarafından kullanılacak araç
gereçlerinin teminini talep etmek.
MADDE 11.8.
Açılmış ve açılacak kurslarda öğrenim parasız olduğundan kurslara devam eden
kursiyerlerden herhangi bir isim altında ücret talep etmemek.
MADDE 11.9.
Açılan kursların faaliyetleri sonucunda üretilen eşya ve malzemelerin ihtiyaç fazlaları
Merkez müdürünün başkanlığında en az iki öğretmenden oluşan komisyon marifetiyle fiyat
tespiti yapılarak satışa arz edilir. Elde edilen gelir öncelikle kursların devamı için gerekli
olan malzeme alımında kullanılır. Bu uygulamanın yerine getirilmesine yardımcı olmak.
MADDE 11.10.
Açılan kurslara devam edecek öğrenci bulunmasına yardımcı olmak.
YÖNETİM VE İŞLEYİŞ
MADDE 12.
Merkez ve kursların yönetimi Türk tarafınca yerine getirilir. Ancak Türkmenistan
tarafı (1) Müdür yardımcısını görevlendirebilir. Görevlendirdiği tüm personelin ücretleri
Türkmenistan tarafından karşılanır. Kursların düzenli bir şekilde yürütülmesinde T.C. adına
T.C. Aşkabat Büyükelçiliği Eğitim Müşavirliği sorumludur. Merkezin faaliyetleri ile ilgili
çıkabilecek problemlerin çözümünde Türkmen tarafı yardımcı olacaktır.
MADDE 13.
Kurslarda uygulanacak öğretim programlarının muhtevası Tekstil Üretimleri
Bakanlığı’nın görüşleri alınarak genişletilebilir. Öğretim programı ve çalışma takvimi,
ihtiyaçlar dikkate alınarak merkez müdürlüğünce hazırlanır ve Eğitim Müşavirliği’nin
onayına sunularak uygulamaya konulur.
MADDE 14.
Kursiyerlerin devam takip işlemleri Merkezin iç yönetmeliğine göre yürütülecektir.
MADDE 15.
Kurslarda görev alacak olan Türkmen Öğretmenlerin yetiştirilmesinden sonra
kursların eğitimi ve öğretimi Türkmen tarafına devredilir. Kursların tüm malzemeleri
parasız olarak Türkmenistan Tekstil Üretimleri Bakanlığı’na bu amaç için verilir.
46
YÜRÜRLÜK
MADDE 16.
Bu Protokol imza tarihinden itibaren yürürlüğe girer. Bu Protokolün yürürlüğe girmesiyle
daha önce Devlet “Senet” Birleşiği ile T.C. Milli Eğitim Bakanlığı arasında imzalanan Protokol
yürürlükten kalkar.
Bu protokolün uygulamasında her iki taraf sorumludur.
Bener CORDAN
Nuri AYDOGDIYEV
T.C. Milli Eğitim Bakanlığı
Müsteşarı
Türkmenistan Tekstil
Üretimleri Bakanlığı Bakan
Yardımcısı
47
T.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI
İLE
TÜRKMENİSTAN BİLİM BAKANLIĞI ARASINDA
16-20 ŞUBAT 1998 TARİHLERİNDE YAPILAN
4. DAİMİ KOMİSYON TOPLANTI TUTANAĞI
18 Şubat 1998
ANKARA
Bu toplantıda daha önce imzalanan Eğitim İşbirliği Protokolü ve Mutabakat Zabıtları göz
önünde bulundurularak imzalanan 1. 2. ve 3. Daimi Komisyon Toplantı Tutanakları ele alınmış ve
maddeler halinde ifade edildiği şekilde değerlendirilmiştir.
A. Türkmenistan Bilim Bakanlığı ile Türkiye Cumhuriyeti Milli Eğitim Bakanlığı arasında
imzalanan 3. Daimi Komisyon Toplantı Tutanağında yer alan 6., 8., 9., 10., 11., 12., 13., 14.,
15., 16. maddelerinin aynen uygulanmasına,
B. Öğrencilerle İlgili Olarak:
I. Türkmenistan'dan Türkiye'ye Öğrenim Görmek Üzere Gelecek Devlet Burslusu Öğrencileri
Hakkında;
1. Türkmenistan için 1998 -1999 öğretim yılında 150 yükseköğrenim kontenjanının
Türkmenistan tarafından zamanında kullanılmasına, (Türkmen tarafı bu kontenjanın artırılması
talebinde bulundu. Türk tarafı, bu dileğin yetkili kurullara ulaştırılacağını söyledi.)
2. Türkmenistan Cumhuriyetinden Türkiye Cumhuriyeti'ne yükseköğrenim görmek
üzere Devlet Burslusu olarak kabul edilecek Türkmenistanlı öğrencilerin seçim ve
yerleştirilme işlemlerinin Türk Cumhuriyetleri ve Akraba Topluluktan Sınavı (TCS) ile
yapılması, Türk tarafınca belirlenecek usul ve esaslara göre yapılacak sınavın; her yıl iki
ülkenin sınavla ilgili temsilcileri, Türkiye Cumhuriyeti Milli Eğitim Bakanlığı,
Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı ile Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı
temsilcilerinden oluşan bir komisyon tarafından 26 Nisan 1998 tarihinde Türkmenistan'da
yapılmasına, Türkmenistan tarafı da isterse, kendi ülkelerinde öğrenim görecek T.C.
uyruklu öğrenciler için Türkiye'de aynı şartlarda sınav yapmasına, (Türkiye’den
Türkmenistan'a özel öğrenci veya devlet burslusu statüsünde öğrenciler Öğrenci Seçme ve
Yerleştirme Kurumunun kurallarına uygun olarak Türkiye'de yapılan sınava girmek
zorundadırlar. Bu sınavın sonuçlan dikkate alınarak öğrenci seçimi Türkmenistan Bilim
Bakanlığı ve onun Türkiye'deki temsilcileri ile Türkmenistan Büyükelçiliğinden oluşan
komisyon tarafından gerçekleştirilecektir. Türk vatandaşları, Türkmenistan Yükseköğrenim
Kurumlarına kabul edilmeden bir yıl önce bir sene süre ile Türkmenistan'da Türkmen dili
kurslarını görmeleri ve bu kursları başarı ile tamamladıktan sonra Türkmenistan Bilim Bakanlığı
tarafından Türkiye'ye tahsis edilen kontenjana ve Türkmenistan'da uygulanan düzenlemelere göre
sınava tabi tutulup ilgili yükseköğrenim kurumuna kabul edilirler.)
48
3. Türkmenistan için ayrılan öğrenci kontenjanının zamanında kullanılmasına, öğrencilerin
eğitim - öğretimlerine intibak etmeleri ve derslerini takipte güçlük çekmemeleri açısından
Türkiye'de eğitim - öğretim başlamadan T.C. Aşgabat Eğitim Müşavirliği'nce diploma denklikleri ve
vize işlemleri yapıldıktan sonra gönderilmesine, (TÖMER öğrencileri için Eylül ayının ilk günü,
Üniversite öğrencileri için 1-15 Ekim tarihleri arası veya Üniversitelerce tespit edilen Akademik
takvimde belirtilen tarihlerde)
4. Türkmenistanlı öğrencilerin öğrenimleri süresince YURTKUR veya üniversite
yurtlarında barınmalarına, Türk Cumhuriyetleri ve Akraba Toplulukları Sınavında (TCS)
başarılı olup, Türkçe Seviye Tespit Sınavında başarılı olamayanların Türkiye'de bir yıl
TÖMER eğitimi görmelerine,
5. Durumları;
a) Ortaöğrenim Öğrenci Bursları İle İlgili şartname'nin ;
A bölümünün 9'uncu maddesi,
b) Yükseköğrenim Bursları İle İlgili şartname'nin;
E bölümünün 5'inci maddesinin (c),(d) bentleri ile 6., 7., 8., 9. maddeleri,
c) Master ve Doktora Bursları İle İlgili şartname'nin;
E bölümünün 5., 6., 7., ve 8'inci maddeleri hükümlerine uyan öğrencilerin burslarının
kesilerek ülkelerine geri gönderilmelerine ve bu öğrencilerin ilgili ülke yetkili makamlarınca
yeniden Devlet Burslusu sayılmaları için talepte bulunulmamasına,
II. Türkiye'den Türkmenistan'a Yüksek Öğrenim Görmek Üzere Gidecek Devlet Burslusu ve
Özel Öğrenciler Hakkında;
1. Türkiye'den Türkmenistan'a Devlet Burslusu olarak yükseköğrenim görmek üzere
gönderilecek öğrencilerin Türkiye'de yapılan Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavı (ÖSYS)
ile belirlenmesine ve öğrencilerin ÖSYS'de aldıkları puan türüne göre programlara
alınmalarına,
2. Türkmenistan'da Devlet Burslusu olarak veya özel öğrenci statüsünde
yükseköğrenim görecek Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı öğrencilerin, Türkiye'de yapılan
Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavına girmiş ve Bakanlıkça her yıl belirlenen yurt dışında
öğrenim görebilecek puanı almış olmaları şartının aranmasına, anılan sınava girmemiş olan
öğrencilerin müracaatlarının kabul edilmemesine,
Öğrencilerin ÖYS'deki puan türüne göre programlara dâhil edilmelerine, (Örneğin;
Tıp, Diş Hekimliği, Eczacılık ve Veterinerlik Eğitimi için Fen "F' puanı; İşletme ve Ekonomi
eğitimi için Türkçe-Matematik "TM" puanı; Mühendislik eğitimi için Matematik "M" puanı;
Hukuk için Sosyal "S" puanı; İngilizce, Rusça, Almanca, Fransızca gibi dil programlan için Dil
"D” puanı; Dil puanı yoksa, Türkçe-Sosyal Bilgiler "TS" , Sosyal Bilgiler "S" veya TürkçeMatematik "TM" puanının dikkate alınmasına)
3. Türkiye Cumhuriyetine Türkmenistan tarafından tanınacak yükseköğrenim kontenjanının
iki ay içerisinde bildirilmesine,
Bu kontenjandan faydalanacak T.C. uyruklu Türkmenistan burslusu öğrencilerin;
a. Öğrenim ücreti ve harç ödememelerine,
b. Barınma, sağlık ve beslenme ihtiyaçlarının karşılanması için yardımcı olunmasına,
c. Ülkenin yaşam şartlarına uygun burs ödenmesine,
d. Türkmenistan Vatandaşı öğrencilere tanınan diğer sosyal haklardan aynen
yararlandırılmalarına,
49
4. Türkmenistan'da özel öğrenci statüsünde yükseköğrenim görmek isteyen Türkiye
Cumhuriyeti uyruklu öğrencilerden farklı ücret alınmamasına ve ilk yıl kayıt aranda
imzalanacak kontrata, öğrenci tarafından her yıl ödenecek miktarın yazılmasına,
5. Türkmenistan'da öğrenim görecek T.C. uyruklu öğrencilerin uluslararası kataloglarda yer
alan, Türkiye Cumhuriyeti Yükseköğretim Kumlu Başkanlığı'nca tanınmış yükseköğretim
kurumlarına yerleştirilmelerine, açık öğretim ve uzaktan öğretim programlarına değil, örgün
öğretim programlarına kabul edilerek Türkmenistanlı öğrencilerle aynı sınıfta öğrenim
görmelerine,
C.
III.
Öğrenci İzinleri Hususunda;
Yükseköğrenimlerine devam ederken tatil nedeniyle ülkelerine giden öğrencilerin ülkelerinde
hastalanmaları ve tedavi görmeleri halinde üniversitede devam ettikleri programda öğretim
başlamış ise durumlarını;
a) Türkmenistan’da öğrenim gören Türk öğrencilerin, Türkiye'de Milli Eğitim Bakanlığı Yüksek
Öğretim Genel Müdürlüğü'ne,
b) Türkiye'de öğrenim gören Türkmenistanlı öğrencilerin Türkmenistan'da Bilim Bakanlığına,
bir hafta içinde bildirmeleri ve dönüşlerinde ülkelerindeki resmi sağlık kuruluşlarından alacakları
raporu Dış Temsilciliklerimizde veya Türkiye'deki Temsilciliklerinde tasdik ettirdikten sonra
ilgililere vermelerine,
Her iki ülkedeki öğrencilerden; sel, deprem, yangın, salgın hastalık veya kendisinin ya da
ailesinin hastalığı gibi öğrenimine engel olacak mazeretleri resmi makamlarca belgelendirilenlerin
kayıt dondurma isteğinde bulunabileceklerine,
D. Türkmenistan'da Açılan Aşgabat Türk Anadolu Lisesi, Türk İlköğretim Okulu,
Türkiye Türkçesi Eğitim Öğretim Merkezi ve YAMEM İle İlgili Olarak;
1. Aşgabat Türk Anadolu Lisesine her yıl alınacak öğrenci kontenjanları konusunda;
Türkmenistan-Aşgabat Türk Anadolu Lisesine ait öğrenci kayıt - kabul ve nakilleri ile ilgili
16.04.1997 tarih ve 4435 sayılı Makam Onayı ile yürürlüğe konulan Yönerge hükümlerinin
uygulanmasına ve Türkiye'deki zorunlu eğitimin 8 yıla çıkarılması dolayısıyla Aşgabat Türk
Anadolu Lisesi'nin statüsü ve öğrenci alımı ile ilgili hususların (öğrenim süresi, öğrenci
alımı, dersler ve diğer hususlar) Türk ve Türkmen tarafının iştiraki ile belirlenecek bir
komisyonda ele alınıp sonuçlandırılmasına ve bu hususların bir protokole bağlanmasına,
2. Aşkabat Türk İlköğretim okuluna derslik tahsis edilmesine,
3. Türkmen
tarafı, Aşgabat Anadolu Lisesinin 4.katını okula tahsis ettiğini belirtti.
Türk tarafı teşekkür etti. Türk tarafınca, katın tamiri için gerekli işlemin yapılmasına,
4. Mezun öğrencilere verilecek diploma şeklinin 1. maddede belirtilen komisyonca
belirlenmesine,
5. Türkiye Türkçesi Eğitim Öğretim Merkezinin yaygınlaştırılması için Türkmen
tarafınca gerekli yardımın yapılmasına,
6. Türkmenistan'ın, Yaygın Mesleki Eğitim Merkezine müstakil bir yer tahsis etmesi, bu
yerin elektrik, su ve onarım giderlerinin Türkmenistan tarafınca karşılanması, Türk
tarafınca, Türkmenistan'ın istediği branşlarda (ara eleman yetiştirmek üzere) kurslar
açmasına,
50
E. Türkmenistan'da Görevlendirilen Öğretmenlerle İlgili Olarak;
Türkmenistan'da görevlendirilen öğretmenlere:
a) Türkmenistan tarafınca imkân ölçüsünde ev verilmesine yardımcı olunmasına,
b) Türk öğretmenlerin ve onların aile mensuplarının çalışma süresince Türkmenistan
vatandaşı gibi Türkmenistan Havayollarından yararlanmaları için Türkmenistan Bilim
Bakanlığınca ilgili Bakanlıklardan yardım talebinde bulunulmasına,
c) Türkiye'ye öğrenci getirecek uçaklardan, dönüşte faydalanılmasına,
d) Sağlık giderlerinin de karşılanması konularında gerekli kolaylığın gösterilmesine,
(Türkmenistan'daki sağlık kuruluşlarından ücretsiz yararlanmalarının sağlanması)
F. Taraflarca Yapılacak Olan Hizmet içi Eğitim Seminerleri İle İlgili Olarak;
1. Türkmenistan'daki okullarda görevli T.C. vatandaşı öğretmenlere Türkmenistan Bilim
Bakanlığı'nca "Türkmenistan Dilini, Kültürünü Öğretme ve Eğitim Sistemini Tanıtma"
konularında Hizmet içi Eğitim Semineri düzenlenmesine,
2. Türkmenistan'daki okullarda görevli Türkmenistan vatandaşı öğretmenlere Türkiye'de
"Türk Kültürünü, Eğitim Sistemini Tanıtma ve Türkçe Öğretimi" konularında Hizmet içi Eğitim
Semineri düzenlenmesine,
Hizmet içi Eğitim Seminerine katılacak öğretmenlerin seçimi ile ilgili olarak;
a. Seminere katılacak öğretmenlerin, Eğitim Müşavirliği’nin veya Büyükelçilik
Temsilcisinin de içinde bulunacağı bir kurul tarafından seçilmesi,
b. Kursiyerlerin halen ilk ve ortaöğretim okullarında yönetici ve öğretmen olarak
çalışanlardan veya Bakanlık mensupları arasından seçilmesi,
c. Kursiyerlerin 45 yaşından büyük olmaması,
d. Seçilen ve ilgili ülkeye gönderilen öğretmenlerin listelerinde sonradan değişiklik
yapılmaması,
e. Seçilen öğretmenlerin listesinin yedekleri ile birlikte en az bir ay önce ilgili ülkeye
gönderilmesi,
f. Daha önce seminere katılanların yeniden seçilmemesi,
g. Hizmet içi Eğitim Seminerine katılacakların yol giderlerinin kendilerince veya
ülkelerince, iaşe-ibate giderlerinin ise davet eden ülkece karşılanması,
h. Hizmet içi Eğitim Seminerine katılacakların Türkiye Türkçesi Eğitim Öğretim
Merkezindeki Türkçe kurslarına katılıp, С kurunda sertifika almış olanlar arasından
seçilmesi,
hususlarına dikkat edilmesine,
G. Diğer Konularla İlgili Olarak;
1. Kardeş Okul Projesi çerçevesinde ülkelerin okulları arasında dil, kültür, bilim ve spor
dallarında yarışmalar düzenleyerek öğrencilerimizi ve kültürlerimizi kaynaştıracak
tedbirlerin alınmasına özen gösterilmesine,
2. Türkmenistan'da, T.C. Milli Eğitim Bakanlığı ile T.C. vatandaşları tarafından açılan
okulların denetimleri için her iki ülkenin mevzuatı çerçevesinde belirlenen yetkililerce "Bir
Teftiş Muhtırası" hazırlanması ve muhtıraya dayalı olarak okulların rehberlik ağırlıklı
denetime alınmasına,
3. 3. Daimi Komisyonunun 12. maddesindeki ilköğretim ve ortaöğretim ders programlarını
inceleme çalışmalarının taraflarca oluşturulacak ortak komisyon marifeti ile yapılmasına ve daha
sonra yapılacak olan çalışmaların bu komisyon kararına göre yürütülmesi hususuna en kısa
zamanda işlerlik kazandırılmasına,
4. Türkiye'den Türkmenistan'a, Türkmenistan'dan Türkiye'ye öğrenim görmek üzere öğrenci
getirecek kişi, kurum ve vakıfların her iki ülkenin Eğitim Bakanlıklarından izin almasına,
51
5. Karşılıklı resmi ziyaretlerde bulunacak heyetlerin geliş-gidiş yol giderleri gelen heyete aittir.
Seyahat programı ve diğer gerekli bilgilerin, seyahat tarihinden en az bir ay önce onayı alınmak
üzere kabul eden tarafa bildirilmesine,
6. Daimi Komisyonda yer alan hükümlerin, tarafların yasalarına ve kurallarına uygun
şekilde diplomatik yollardan yapılacak yazışmalar ve temaslarla gerçekleştirilmesine,
7. Tarafların, eğitim ve bilim konularında kendi ülkelerinde düzenlenen uluslararası
sempozyum, kongre, konferans, seminer vb. çalışmalar hakkında bilgi ve yayın alışverişini
teşvik etmelerine,
8. Türkiye'de, Türk Cumhuriyetlerinden katılan alan uzmanları ile birlikte hazırlanan Ortak
Türk Tarihi ve Edebiyatı Lise Ders kitaplarının Türkiye'de ve Türkmenistan'daki liselerde ders
kitabı olarak okutulmasına,
9. Türkiye'de öğrenim gören Türkmenistanlı öğrencilerden herhangi biri ağır hastalık ve ölüm
dolayısıyla Türkmenistan'a gönderilmesi halinde İstanbul Havalimanına kadar olan tüm
masrafların Türk tarafınca karşılanmasına,
karar verilmiştir.
İşbu Daimi Komisyon Toplantı Tutanağı 18/02/1998 tarihinde Ankara'da Türkçe ve
Türkmence olarak, her iki metin aynı derecede geçerli olmak üzere iki nüsha hazırlanmış ve
imzalanmıştır.
T.C. Milli Eğitim Bakanlığı
Daimi Komisyon Başkanı
Türkmenistan Bilim Bakanlığı
Daimi Komisyon Başkanı
Saim HEKİMOĞLU
Müsteşar Yardımcısı
Prof.Dr. Övezdurdu MUHAMMEDBERDİYEV
Bakan Yardımcısı
52
T.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI
İLE
TÜRKMENİSTAN BİLİM BAKANLIĞI ARASINDA
22-29 MART 2000 TARİHLERİNDE YAPILAN
5.DAİMİ KOMİSYON TOPLANTI TUTANAĞI
Bu toplantıda daha önce imzalanan Mutabakat Zabıtları ve Eğitim İşbirliği Protokolü göz
önünde bulundurularak imzalanan 4. Daimi Komisyon Toplantı Tutanağı ele alınmış ve maddeler
halinde ifade edildiği şekilde değerlendirilmiştir. Buna göre;
A- ÖĞRENCİLERLE İLGİLİ OLARAK;
I. Türkmenistan'dan Türkiye'ye Öğrenim Görmek Üzere Gelecek Devlet
Burslusu Öğrenciler;
1. Türkmenistan'a
2000-2001 öğretim yılında 150 yükseköğrenim kontenjanı
tanınmasına,
2. Türkmenistan Cumhuriyeti'nden Türkiye Cumhuriyeti'ne yükseköğrenim görmek
üzere 2000-2001 öğretim yılında Devlet Burslusu olarak kabul edilecek Türkmenistanlı
öğrencilerin seçim ve yerleştirilme işlemlerinin Türk Cumhuriyetleri ve Akraba
Toplulukları Sınavı (TCS) ile yapılmasına, Türk tarafınca belirlenecek usul ve esaslara göre
yapılacak sınavın; Türkiye Cumhuriyeti Milli Eğitim Bakanlığı, Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı ile
Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı temsilcilerinden oluşan bir komisyon tarafından
I6 Nisan 2000 talihinde Türkmenistan'da yapılmasına,
3. Türk Cumhuriyetleri ve Akraba Toplulukları Sınavında (TCS) başarılı olup, Türkçe Seviye
Tespit Sınavında A öğrenim düzeyinde Türkçe bilen adayların doğrudan üniversitelere
yerleştirilmelerine В ve С düzeyinde Türkçe bilen adayların ise Türkiye'de bir yıl TÖMER
eğitimi görmelerine,
4. Türkmenistan
için ayrılan öğrenci kontenjanının zamanında kullanılmasına,
öğrencilerin eğitim - öğretimlerine intibak etmeleri ve derslerini takipte güçlük
çekmemeleri için Türkiye'ye eğitim - öğretim başlamadan önce gönderilmelerine, (TÖMER
öğrencileri için 1 Eylül, Üniversite öğrencileri için 1-15 Ekim tarihleri arası veya Üniversitelerce
tespit edilen Akademik takvimde belirtilen tarihlerde)
5. Kontenjan dâhilinde seçilen öğrencilerin T.C. Türkmenistan Büyükelçiliği'nde
diploma denkliği yaptırmalarına, öğrenim meşru hatlı vize almalarına ve geliş tarihlerinin
15 gün önceden diplomatik kanaldan T.C. Milli Eğitim Bakanlığına bildirilmesine,
6. Türkiye'de öğrenim görecek Türkmenistanlı Devlet Burslusu öğrencilerin
öğrenimleri süresince YURTKUR veya üniversite yurtlarında barındırılmalarına,
7. YURTKUR
ve Öğrenim gördükleri kurumların mevzuatına ve şartname hükümlerine
uymayan veya çeşitli sebeplerle burslulukları sona erdirilen Türkmenistan vatandaşı öğrencilerin
Ülke yetkililerince yeniden Devlet Burslusu sayılmaları için talepte bulunulmamasına,
53
8. Yükseköğretim programlan Ülkelerince, Ülke ihtiyaçlarına ve imkânlarına uygun
olarak belirlendiğinden, öğrencilerin programlarının değiştirilmemesine,
9. Devlet
Burslusu olarak Türkiye'deki yükseköğrenim kurumlarından mezun
olan öğrencilere, ülkelerinde gördükleri öğrenime uygun iş imkânları sağlanmasına,
10. Ülkelerince Lisans ve lisansüstü programlar için her yıl belirlenen kontenjan
çerçevesinde başvuruda bulunulmasına ve kontenjan haricinde müracaat edilmemesine,
kontenjan listesinde değişikliğe gidilmemesine,
II. Türkiye'den
Türkmenistan'a Yükseköğrenim Görmek Üzere Gidecek
Devlet Burslusu Ve Özel Öğrenciler;
1. Türkiye Cumhuriyeti'ne Türkmenistan Cumhuriyeti tarafından 2000-2001 öğretim
yılı için kaç yükseköğretim kontenjanı verileceğinin iki ay içerisinde Türk tarafına
diplomatik kanaldan bildirilmesine,
2. Türkiye'den Türkmenistan'a Devlet Burslusu olarak yükseköğrenim görmek üzere
gönderilecek öğrencilerin Türkiye'de yapılan Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS) ile belirlenmesine ve
öğrencilerin ÖSS'de aldıkları puan türüne göre programlara alınmalarına,
3. Türkmenistan'da Devlet Burslusu olarak veya özel öğrenci statüsünde yükseköğrenim
görecek Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı öğrencilerin, Türkiye'de yapılan Öğrenci Seçme Sınavına
girmiş ve Bakanlıkça her yıl belirlenen yurt dışında öğrenim görebilecek puanı almış olmaları
şartının aranmasına, anılan sınava girmemiş olan öğrencilerin müracaatlarının kabul edilmemesine,
4. Türkmen tarafının kendi yöntemlerine göre üniversitelere alınacak öğrenciler ile ilgili
işlemleri belirlemelerine,
5. Türkmenistan'da Özel öğrenci statüsünde yükseköğrenim görmek isteyen Türkiye
Cumhuriyeti uyruklu öğrencilerden farklı ücret alınmamasına, öğrenci tarafından ödenecek
miktarın ilk kayıtta imzalanacak kontratta belirtilmesine ve tespit edilen miktarın her yıl
ödenmesine,
6. Türkmenistan'da özel öğrenci statüsünde öğrenim görecek Türk vatandaşı
öğrencilerin Türkmen öğrenci statüsünde işlem görmeleri için Türkmenistan Bilim
Bakanlığı'na başvurmalarına
III.
Bu Kontenjandan
Burslusu Öğrencilerin;
1.
Faydalanacak
a)
b)
c)
d)
T.C.
Uyruklu
Türkmenistan
Öğrenim ücreti ve harç ödememeleri,
Barınma, sağlık ve beslenme ihtiyaçlarının karşılanması,
Öğrencilere ülkenin yaşam şartlarına uygun burs ödenmesi,
Türkmenistan vatandaşı öğrencilere tanınan diğer sosyal haklardan aynen
yararlandırılmaları, hususlarına etkinlik kazandırılması yönünde gerekli tedbirlerin
alınmasına,
2. Türkiye'den Türkmenistan'a Türkmenistan'dan Türkiye'ye burslu öğrenim görmek üzere
gelecek öğrencilerin karşılaştıkları sosyal ve psikolojik sorunlara yardımcı olabilecek bir "Psikolojik
Danışma Merkezi"nin, Devletin ilgili kurumlarının katılımıyla oluşturulmasına,
3. Tarafların ülkelerinde öğrenim gören Türk ve Türkmen öğrencilerin her türlü
problemlerinin çözümü konusunda yardımcı olmalarına,
4. Türkiye'ye Yabancı Öğrenci Sınavı (YÖS) ile gelip öğrenim gören öğrencilerin burslu
sayılmaları için teklif yapılmamasına,
5. Türkmenistan'da öğrenim görecek T.C. uyruklu öğrencilerin uluslararası kataloglarda
yer alan, Türkiye Cumhuriyeti Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı'nca tanınmış örgün
yükseköğretim kurumlarına kabul edilerek Türkmenistanlı öğrencilerle aynı sınıfta
öğrenim görmelerine,
54
IV.
Öğrenci İzinleri Hususunda;
1. Yüksek
öğrenimlerine devam ederken tatil nedeniyle ülkelerine giden öğrencilerin
ülkelerinde hastalanmaları ve tedavi görmeleri halinde üniversitede devam ettikleri programda
öğretim başlamış ise durumlarının;
a) Türkmenistan'da öğrenim gören Türk öğrenciler durumlarını Türkiye'de bulunmaları
halinde Milli Eğitim Bakanlığı Yüksek Öğretim Genel Müdürlüğü'ne,
b) Türkiye'de öğrenim gören Türkmenistanlı öğrenciler ise durumlarını
Türkmenistan'da bulunmaları halinde Türkmenistan Bilim Bakanlığına,
Bir hafta içinde bildirmelerine, dönüşlerinde ülkelerindeki resmi sağlık
kuruluşlarından alacakları raporu Dış Temsilciliklerimizde veya Türkiye'deki
Temsilciliklerinde tasdik ettirdikten sonra ilgililere vermelerine,
2. Her iki ülkedeki öğrencilerden; sel, deprem, yangın, salgın hastalık veya kendisinin ya da
ailesinin hastalığı gibi öğrenimine engel olacak mazeretleri resmi makamlarca belgelendirilenlerin
kayıt dondurma isteğinde bulunabileceklerine,
B- TÜRKİYE TARAFINDAN TÜRKMENİSTAN'DA AÇILAN OKULLAR, TÜRKİYE TÜRKÇESİ
EĞİTİM ÖĞRETİM MERKEZİ DİĞER KURULUŞLAR VE ÖZEL OKULLAR İLE İLGİLİ OLARAK;
1. Türkmenistan’da Türkiye Türkçesi Eğitim Öğretim Merkezinin yaygınlaştırılması; için
Türkmen tarafınca bina tahsisi başta olmak üzere gerekli yardımın yapılmasına
2. Türkmenistan tarafınca Çıraklık ve Yaygın Eğitim Merkezindeki mevcut makine ve
teçhizatın bakım ve onarımı ile merkezin sıhhi ve elektrik sistemlerinin çalıştırılması için
bir teknik personelin görevlendirilmesine,
3. Okullarda okutulması uygun görülen müfredat programları ve ders saatleri sayısında
değişiklik yapılmasına ihtiyaç duyulduğunda iki ülke yetkililerince birlikte karar
verilmesine,
4. Türkmen tarafınca, Aşkabat Türk İlköğretim Okulu’nu eğitim öğretiminin başarılı
olması ve sağlıklı kalıcı bir yerleşim düzenine geçilebilmesi amacıyla, söz konusu okulun
tamamının Aşkabat Türk ilköğretim Okulu'na tahsis edilmesine.
5. Türk tarafınca Türkmenistan'da açılan okullarda okutulan Türkmenistan eğitim
sistemine ait ders kitaplarının Türkmen tarafınca zamanında okullara gönderilmesine,
6. Türkmenistan'da, T.C. Milli Eğitim Bakanlığı ile T.C. vatandaşları tarafından açılan
okulların denetimleri için her iki ülkenin mevzuatı çerçevesinde belirlenen yetkililerce "Bir
Teftiş Muhtırası" hazırlanması ve muhtıraya dayalı olarak okulların rehberlik ağırlıklı
denetime alınmasına,
7. İlköğretim ve ortaöğretim ders programlarını inceleme çalışmalarının taraflarca
oluşturulacak ortak komisyon marifeti ile yapılmasına ve daha sonra yapılacak olan
çalışmaların bu komisyon kararına göre yürütülmesi hususuna en kısa zamanda işlerlik
kazandırılmasına,
C- TÜRKMENİSTAN'DA GÖREVLENDİRİLEN TÜRK ÖĞRETMENLERLE İLGİLİ OLARAK;
Türkmenistan'da görevlendirilen öğretmenlere:
a) Türkmenistan
tarafınca imkân ölçüsünde ev kiralamalarında yardımcı
olunmasına,
b) Türk öğretmenlerin ve onların aile mensuplarının çalışma süresince Türkmenistan
vatandaşı gibi Türkmenistan Havayollarından yararlanmaları için Türkmenistan Bilim
Bakanlığınca ilgili Bakanlıklardan yardım talebinde bulunulmasına,
55
c) Türkiye'ye öğrenci getirecek ve götürecek boş uçaklardan, gidişte ve dönüşte
faydalandırılmaları için ilgili kurumlarla işbirliği yapılmasına,
d) Sağlık giderlerinin karşılanması konularında gerekli kolaylığın gösterilmesine,
(Türkmenistan’daki sağlık kuruluşlarından ücretsiz yararlanmalarının sağlanması)
e) Türkmenistan'da görev yapan Türk öğretmenlere Türkmenistan Bilim Bakanlığı
tarafından Öğretmen Kimlik Kartı verilmesine,
f) Türkmenistan
tarafından Türkiye Cumhuriyeti'nin Türkmenistan'da açtığı
okullarda görevlendirilecek öğretmenlerin Türkmenistan Вilim Bakanlığı’nca sınavla
seçilerek görevlendirilmesine,
D- TARAFLARCA YAPILACAK OLAN HİZMETİÇİ EĞİTİM SEMİNERLERİ İLE İLGİLİ
OLARAK;
1. Türkmenistan'daki okullarda görevli T.C. vatandaşı öğretmenlere Türkmenistan
Bilim Bakanlığı'nca "Türkmenistan Dilini, Kültürünü Öğretme ve Eğitim Sistemini Tanıtma"
konularında Hizmet içi Eğitim Semineri düzenlenmesine,
2. Türkmenistan'daki okullarda görevli Türkmenistan vatandaşı eğitimcilere Türkiye'de "Türk
Kültürünü ve Milli Eğitim Sistemini Tanıtma" konularında Hizmet içi Eğitim Semineri
düzenlenmesine, Türkiye'de düzenlenecek Hizmet içi Eğitim Seminerine katılacak öğretmenlerin
seçimi ile ilgili olarak,
a)
Seminere
katılacak öğretmenlerin Eğitim Müşavirliği’nin veya Büyükelçilik
Temsilcisinin de içinde bulunacağı bir kurul tarafından seçilmesi,
b)
Kursiyerlerin halen ilk ve ortaöğretim okullarında yönetici ve öğretmen olarak
çalışanlardan veya Bakanlık mensupları arasından seçilmesi,
c)
Seçilen
ve ilgili ülkeye gönderilen öğretmenlerin listelerinde sonradan
değişiklik yapılmaması,
d)
Seçilen
öğretmenlerin listesinin yedekleri ile birlikte en az bir ay önce
ilgili ülkeye gönderilmesi,
e)
Daha önce seminere katılanların yeniden seçilmemesi,
f)
Hizmet içi Eğitim Seminerine katılacakların yol giderlerinin kendilerince veya
ülkelerince, iaşe-ibate giderlerinin ise davet eden ülkece karşılanması. (Bu yıla mahsus olmak
üzere yol paralan da Türk tarafınca karşılanacaktır.) Hizmet içi Eğitim Seminerine
katılacakların Türkiye Türkçesi Eğitim Öğretim Merkezlerindeki Türkçe kurslarına katılıp, C
kurunda sertifika almış olanlar arasından seçilmesi
hususlarına dikkat edilmesine,
E- İKİ ÜLKE ARASINDA YÜRÜTÜLEN DİĞER EĞİTİM HİZMETLERİ İLE İLGİLİ OLARAK;
1.
Türkmenistan tarafınca Türkiye'deki Türkmenistan Eğitim Temsilcisinin görevlerini
yapmak üzere, Türkmenistan Cumhuriyeti Ankara Büyükelçiliği’nde bir Eğitim Müşavirliği ihdas
edilmesine ve Eğitim Müşavirliği’nin ihdasından sonra Bakanlık Eğitim Temsilcilerinin görevlerinin
sona erdirilmesine, ihdasın bu yıl gerçekleştirilmemesi halinde Türkmenistan Bilim Bakanlığı
Eğitim Temsilcilerinin maaşlarının ve zaruri giderlerinin T.C. Hükümetince ödenmesine,
2.
Türkmenistan'a gönderilecek basılı eğitim malzemeleri ve eğitim araçgereçlerinin Türkmenistan Havayolları ile ücretsiz taşınmasına işlerlik kazandırılması için
girişimlerde bulunulmasına,
3.
Tarafların
iki ülke arasında eğitim öğretim elemanlarının değişimi imkânlarının
arttırılması için gerekli çabayı göstermelerine,
56
4.
İki
ülke okulları ile aileleri (öğrenci velileri) arasında dayanışmayı ve işbirliğini
amaçlayan "Kardeş Okul ile Dost Aile Projelerinin uygulanmasında gündeme gelen
a) Aynı seviye ve türde okulların kardeş okul olması,
b) Her iki ülkenin okulları arasında karşılıklı olarak dil, kültür, bilim ve spor dallarında
yarışmalar düzenlenerek öğrencilerimizi ve kültürlerimizi kaynaştıracak tedbirlerin
alınması,
c) Kardeş Okul ve Kardeş Aile Projeleri'ni uygulamaya koymak amacıyla her iki ülkede
seçilen okulların müdürleri tarafından çalışmaların başlatılması,
d) Gönderilecek kitap, dergi, vb. yayınların seçimine özen gösterilmesi,
e) Ülkelere; yapılacak gezi, gözlem ve incelemelerin bir programa bağlanması,
f) Gezilerin yaz aylarında yapılması.
g) Gezi programlarının en geç bir ay önce ilgili ülkeye bildirilmesi,
h) Grupların ülkeler arası ulaşım giderlerinin öğrenci velileri ya da gönderen ülke
tarafından karşılanması,
i) Grubun ülkelere giriş-çıkışlarında ilgili ülkelerle yapılan anlaşma hükümlerinin
uygulanması
hususlarına dikkat edilmesine,
5.
Karşılıklı resmi ziyaretlerde bulunacak heyetlerin geliş-gidiş yol giderlerinin
gelen heyetçe karşılanmasına, seyahat programı ve diğer gerekli bilgilerin, seyahat
tarihinden en az bir ay önce onayı alınmak üzere kabul eden tarafa bildirilmesine,
6.
Tarafların, eğitim ve bilim konularında kendi ülkelerinde düzenlenen
uluslararası sempozyum, kongre, konferans, seminer vb. çalışmalar hakkında bilgi ve yayın
alışverişini teşvik etmelerine,
7.
Türkiye
Cumhuriyeti ve Türkmenistan uyruklu öğrencilerin yoğun olduğu
üniversitelerde her iki ülkenin katkılarıyla kütüphaneler açılmasına,
8.
Türkiye'de, Türk Cumhuriyetlerinden katılan alan uzmanları ile birlikte hazırlanan
Ortak Türk Tarihi ve Edebiyatı Lise Ders kitaplarının Türkiye'de ve Türkmenistan'daki liselerde
ders kitabı olarak okutulması için yapılan çalışmaların sonuçlandırılmasına ve gerekli hazırlıkların
sürdürülmesine,
9.
Türkiye'de öğrenim gören Türkmenistanlı öğrencilerden herhangi birinin ağır
hastalığı ve ölümü dolayısıyla Türkmenistan'a gönderilmesi halinde İstanbul Havalimanına kadar
olan tüm masrafların Türk tarafınca karşılanmasına,
10.
Türkiye
Cumhuriyeti Milli Eğitim Bakanlığı ile Türkmenistan Bilim
Bakanlığı arasında 18 Kasım 1996 tarihinde Ankara'da imzalanan 2 yıl süreli "Eğitim ve
Bilim Alanlarında İşbirliği Protokolü"nün, tekrar gözden geçirilmesine, mevcut şekli ile
Bakanların imzasına sunulacak şekilde değerlendirilmesine,
11.
Daimi Komisyonda yer alan hükümlerin, tarafların yasalarına ve kurallarına
uygun
şekilde
diplomatik
yollardan
yapılacak
yazışmalar
ve
temaslarla
gerçekleştirilmesine,
karar verilmiştir.
İşbu Daimi Komisyon Toplantı Tutanağı 24 Mart 2000 tarihinde Ankara'da Türkçe ve
Türkmence olarak, her iki metin aynı derecede geçerli olmak üzere iki nüsha hazırlanmış ve
imzalanmıştır.
T.C. Milli Eğitim Bakanlığı
Daimi Komisyon Başkanı
Saim HEKİMOĞLU
Müsteşar Yardımcısı
Türkmenistan Bilim Bakanlığı
Daimi Komisyon Başkanı
Nevruz GURBANMURADOV
Bakan 1. Yardımcıs
57

Benzer belgeler