Rapor : İndir - Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı

Transkript

TÜRKİYE OTOMOTİV SEKTÖRÜ
STRATEJİ BELGESİ
2011-2014
III. UYGULAMA, İZLEME VE DEĞERLENDİRME RAPORU
(TEMMUZ-ARALIK 2012 DÖNEMİ)
(TASLAK)
SANAYİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
MART-2013
İÇİNDEKİLER
KISALTMALAR ................................................................................................................... 1
BÖLÜM I. .......................................................................................................................... 1
HEDEF ÇALIŞMA GRUBU 2. TOPLANTISI ............................................................................. 1
BÖLÜM II. ......................................................................................................................... 3
HEDEF - 1 .......................................................................................................................... 3
HEDEF - 2 .......................................................................................................................... 8
HEDEF - 3 ........................................................................................................................ 17
HEDEF - 4 ........................................................................................................................ 40
HEDEF - 5 ........................................................................................................................ 39
EK-1 .……………………………………………………………………………………………………………………………….45
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü
KISALTMALAR
BSTB
BİLİM, SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI
BTYK
BİLİM VE TEKNOLOJİ YÜKSEK KURULU
ÇSGB
ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI
EPDK
ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU BAŞKANLIĞI
GİB
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İŞKUR
İŞ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
KİK
KAMU İHALE KURUMU
KOSGEB
KÜÇÜK VE ORTA ÖLÇEKLİ İŞLETMELERİ GELİŞTİRME VE DESTEKLEME İDARESİ
BAŞKANLIĞI
MEB
MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI
MESS
TÜRKİYE METAL SANAYİCİLERİ SENDİKASI
MYK
MESLEKİ YETERLİLİK KURUMU
ODD
OTOMOTİV DİSTRİBÜTÖRLERİ DERNEĞİ
OSD
OTOMOTİV SANAYİ DERNEĞİ
OYDER
OTOMOTİV YETKİLİ SATICILARI DERNEĞİ
TAYSAD
TAŞIT ARAÇLARI YAN SANAYİCİLERİ DERNEĞİ
TİM
TÜRKİYE İHRACATÇILAR MECLİSİ
TOBB
TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ
TPE
TÜRK PATENT ENSTİTÜSÜ BAŞKANLIĞI
TSE
TÜRK STANDARTLARI ENSTİTÜSÜ
TTGV
TÜRKİYE TEKNOLOJİ GELİŞTİRME VAKFI
TÜSİAD
TÜRK SANAYİCİLERİ VE İŞADAMLARI DERNEĞİ
TÜBİTAK
TÜRKİYE BİLİMSEL VE TEKNOLOJİK ARAŞTIRMA KURUMU
UİB
ULUDAĞ İHRACATÇI BİRLİKLERİ
YÖK
YÜKSEKÖĞRETİM KURULU
BÖLÜM I.
GİRİŞ
Türkiye Otomotiv Sektörü Strateji Belgesi ve Eylem Planı (2011-2014), 2/5/2011 tarih ve
2011/10 sayılı Yüksek Planlama Kurulu kararıyla onaylanarak uygulamaya girmiş ve Bilim, Sanayi
ve Teknoloji Bakanı Sayın Nihat ERGÜN tarafından 14 Nisan 2011 tarihinde sektör temsilcilerinin
de katılımıyla gerçekleştirilen tanıtım toplantısıyla kamuoyuna açıklanmıştır.
Belge kapsamında bugüne kadar 2 Ağustos 2011 tarihinde Yönlendirme Kurulu 1. Toplantısı, 21
Kasım 2011 tarihinde Hedef Çalışma Grubu Toplantıları, 6 Şubat 2012 tarihinde Yönlendirme
Kurulu 2. Toplantısı, 12 Haziran 2012 tarihinde ise Hedef Çalışma Grubu 2. Toplantısı, 28
Ağustos 2012 tarihinde Yönlendirme Kurulu 3. Toplantısı ve Eylem 1.2, Eylem 1.3, Eylem 3.1,
Eylem 3.4, Eylem 3.5 ve Eylem 5.3 kapsamında çeşitli toplantılar gerçekleştirilmiştir.
YÖNLENDİRME KURULU 3. TOPLANTISI
Türkiye Otomotiv Sektörü Strateji Belgesi ve Eylem Planı, Yönlendirme Kurulu üçüncü toplantısı, Bilim,
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi Genel Müdürü Sayın Süfyan EMİROĞLU’nun başkanlığında
gerçekleştirilmiş olup, aşağıda yer alan kararlar alınmıştır.
-
Strateji Belgesi ve Eylem Planının uygulama, izleme ve değerlendirme sürecinin Yönlendirme
Kurulu tarafından yürütülmesine, eylemlerden sorumlu kurum ve kuruluş temsilcilerinin yer
aldığı
Yönlendirme
Kurulu’nun
gerektiği
takdirde
eylem
planı
üzerinde
revizyon
gerçekleştirebilmesine,
-
1.2 eylem maddesi kapsamında yer alan meslek liseleri ve teknik eğitim konuları ile
üniversitelerin laboratuvar altyapıları konusunun ayrı ayrı değerlendirilmesi gerektiği, dolayısıyla
meslek liselerinin laboratuvar altyapısı ve teknik eğitim konularının strateji belgesinin 2.6
numaralı eyleminin kapsamına alınmasına
-
Hazine Müsteşarlığı’nın 1.3 ve 2.2 nolu eylemler kapsamında ilgili kuruluşlar arasına dahil
edilmesine,
-
Eylem Planı kapsamında gerçekleşen gelişmelerin Sorumlu Kurum/Kuruluşlarca daha ayrıntılı bir
şekilde ve somut veriler ile sekretarya işlemlerini yürüten Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı
Sanayi Genel Müdürlüğü’ne bildirilmesine,
-
Eylem 1.3 ile ilgili olarak; Maliye Bakanlığı’nın Şubat 2012 tarihinde yayımladığı Özelge ile Ar-Ge
personelinin vergi indirimi ile ilgili uygulamalara önemli sınırlandırmalar getirildiği belirtilerek
konunun ortak bir toplantıda ele alınmasına,
-
Eylem 2.6 kapsamında; Otomotiv İhracatçılar Birliği’nin girişimleri ile kuruluşu tamamlanan
Uludağ Anadolu Otomotiv Meslek Lisesinin bu alandaki öğretmenlerin geliştirme eğitimleri için
değerlendirilmesine,
-
Eylem 3.2 kapsamında; Serbest Ticaret Anlaşmalarının (STA) durumu, yeni pazarlar ve gelecek
hedefleri ile ilgili kapsamlı bir çalışma yapılmasına,
1
-
Eylem 3.4 kapsamında; Pazara sunulan tüm araçların CO2 Emisyonlarının derlenerek Bilim,
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı internet adresinde yer alan Binek Otomobil Yakıt Ekonomisi ve CO2
Emisyonu Tüketici Sorgulama Ekranı’nın güncellenmesine,
-
Eylem Planı’nda yer alan çevre ile ilgili eylemler çerçevesinde çalışma grubu kurulabileceğine,
-
Eylem 4.1 kapsamında; çevre dostu araçlarla ilgili vergisel düzenleme önerilerinin tartışılması
amacıyla çalışma grubu kurulmasına,
-
Eylem 4.2 kapsamında; pert araç tanımının net bir şekilde yapılması amacıyla bir toplantı
yapılmasına,
karar verilmiştir.
2
BÖLÜM II.
TÜRKİYE OTOMOTİV SEKTÖRÜ STRATEJİ BELGESİ
TEMMUZ-ARALIK 2012 ÇALIŞMA DÖNEMİ FAALİYETLERİ
HEDEF - 1
“AR-GE Altyapısını İyileştirmek.”
1.1. Tasarım doğrulama, dayanım, yol ve araç testleri yapılması için test merkezleri ve rüzgâr
tüneli kurulacak ve mevcut test merkezleri sanayinin ihtiyaçları doğrultusunda
geliştirilecektir.
Sorumlu Kuruluş:
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı
İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar:
Maliye Bakanlığı
Çevre
ve
Bakanlığı
TÜBİTAK
Ekonomi Bakanlığı
TSE
Şehircilik
Kalkınma Bakanlığı
STK’lar
Yapılan Çalışmalar:
TÜRK STANDARDLARI ENSTİTÜSÜ BAŞKANLIĞI
Otomotiv Test Merkezi çalışmaları için, Otomotiv Merkez Başkanlığı tarafından; 26-28 Mart
2012 tarihlerinde İspanya APPLUS IDIADA, 02-04 Eylül 2012 tarihlerinde Almanya Robert Bosch
GmbH ve 07-09 Şubat 2012 tarihlerinde MIRA firmalarına test ve pist imkanlarını görmek
amacıyla ziyaretler yapılmıştır.
Bursa Yenişehir’de kurulması planlanan Test Merkezi ile ilgili arsanın Enstitümüze tahsis
işlemleri devam etmektedir. Söz konusu arsanın mera vasfından çıkartılarak Enstitümüze tahsis
edilmesi için ot parası Bursa Valiliğinin belirtmiş olduğu hesaba yatırılmıştır. Bu arsaya yapılacak
pistler ve laboratuarlar ile ilgili tahsis işlemlerinin tamamlanmasından sonra detaylı bir fizibilite
ve teknik şartname hazırlanması çalışmaları yapılacaktır.
Bu çalışmanın ardından arsaya yapılabilecek pist ve laboratuarlara karar verilecektir. Amaç bu
arsanın en verimli şekilde kullanılması ve sektörün ihtiyaç duyduğu pist laboratuarları
yapmaktır. Bu anlamda test merkezi sadece ülkemiz imalatçılarına değil tüm dünyaya hizmet
verecek şekilde kurgulanacaktır.
Bununla birlikte nihai test ihtiyacı belirlenmesi için TSE tarafından sektörden ihtiyaç analizleri
beklenmektedir.
3
(Ocak-Haziran 2012 Dönemi Değerlendirmesi)
Motorlu araçlar tip onay testleri için gerekli olan Otomotiv Test Merkezi kurulması amacıyla fizibilite
çalışmaları yürütülmekte olup, konu ile ilgili olarak yurtdışında benzer test merkezleri ve teknik altyapıları
incelenmiş ve işbirliği protokolleri imzalanmıştır. Merkezin kurulacağı arazinin TSE’ye tahsis edilmesi
yönünde çalışmalar Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nca yürütülmektedir.
EKONOMİ BAKANLIĞI
15.06.2012 tarihli ve 2012/3305 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar,
19.06.2012 tarihli ve 28328 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiş
bulunmaktadır. Söz konusu Karardan önce yürürlükte bulunan 2009/15199 sayılı Kararda,
otomotiv sanayiinin ihtiyaç duyduğu “Otomotiv sanayine yönelik test merkezleri, rüzgar tüneli,
tasarım v.b. yatırımlar” bölgesel destek sistemi kapsamında değerlendirilmekteydi. 2012/3305
sayılı yeni Kararda ise, söz konusu yatırımlar öncelikli yatırım konuları arasına alınarak verilen
desteklerin derecesi arttırılmış ve yatırımın yerine bakılmaksızın bölgesel sistemde ikinci en fazla
desteğin verildiği 5. Bölge destekleriyle teşvik edilmiştir.
KALKINMA BAKANLIĞI
TÜBİTAK-SAGE tarafından uygulanan Yüksek Hızlı Rüzgar Tüneli Projesi için gerekli ödenek tahsis
edilmiştir. Yatırım Programına Ar-Ge alanında yeni proje alınmaması nedeniyle mevcut test ve
araştırma merkezlerine idame ödeneği sağlanmıştır.
4
1.2. Otomotiv alanında yetkinliği olan üniversitelerin laboratuvar alt yapıları üniversitesanayi işbirliği çerçevesinde geliştirilecek ve desteklenecektir.
Sorumlu Kuruluş:
Milli Eğitim Bakanlığı
TÜBİTAK
YÖK
Üniversiteler
STK’lar (TOBB, OSD,
TAYSAD)
KALKINMA BAKANLIĞI
2013 Yatırım programında otomotiv ile ilgili araştırma merkezlerinin ihtiyaçları öncelikle dikkate
alınmış ödenek tahsisleri yapılmıştır. Üniversite araştırma Merkezlerinin gelişimine yönelik
kanun tasarısı ile ilgili çalışmalar devam etmekte olup, taslağın yakın zamanda imzaya açılması
beklenmektedir. Kanunun yürürlüğe girmesi ile aşağıdakiler hedeflenmektedir:












Merkezlerin özel sektör ve ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile işbirliği kurmaları,
yönetimleri, sürdürülebilir finansmanları, personel istihdamları, tüm araştırmacılara 7
gün 24 saat hizmet verebilecek şekilde açık olmaları, performanslarının izlenmesi ve
değerlendirilmesi,
Merkezlerin yeterlik değerlendirmesine tabi tutulması ve sınıflandırılması,
Merkezlerde özel sektörün de temsil edildiği yönetim ve danışma kurulları,
Merkezlerde teknik ve araştırmacı kadroların ihdası,
Bütün kullanıcılara açık kesintisiz hizmet,
İzleme ve değerlendirme sistemi kurulması,
Performansa dayalı yatırım ve cari kaynak transferi,
Merkezlerin özel sektör ortaklığı, ticarileştirme için şirket kurma veya kurulanlara ortak
olma,
Merkezlere ait bütçenin olması,
Sözleşmeli profesyonel yönetici,
Araştırma merkezleri platformu oluşturulması,
Vergi, resim ve harçlardan muafiyet (Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde olduğu gibi).
Eylem kapsamında, araştırma merkezlerinde yaşanan sıkıntıların görüşülmesi amacıyla 29 Ocak
2013 tarihinde ODTÜ BİLTİR Merkezinde gerçekleştirilen toplantıda;
1.
Kalifiye personelin, Ar-Ge çalışmalarında bulunabilmesi için uygun maaş politikalarının
uygulanamaması ve bu sebeple personel temininde sıkıntılar yaşandığı,
2.
İlgili teşviklerle ciddi yatırımlar yapılarak test düzeneklerinin kurulduğu, ancak ilgili destek
mekanizmalarının sürekliliği sağlanamaması nedeniyle söz konusu test ve çalışmaların
faaliyete geçirilemediği ve beklenen faydanın sağlanamadığı,
5
3.
4691 Sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu'ndan Araştırma Merkezlerinin
faydalanamadığı,
4.
Araştırma
Merkezlerinin
sanayinin
ihtiyaçlarına
uzak
kaldığı
ve
sanayicinin
bilinçlendirilmesi amacıyla söz konusu merkezlerin sanayinin ihtiyaçlarını karşılayacak bir
mekanizma ile işletilmesi gerektiği,
5.
Sanayileşme potansiyelinin zayıf olduğu noktalarda önemli yatırımlar yapılarak Merkezi
Laboratuvarların kurulduğu, ancak söz konusu laboratuvarlardan sadece akademik
faaliyetler için kullanılabildiği,
6.
Firma çalışanlarının Ar-Ge ve Akademik faaliyetlerde bulunabilmesi için ilgili
mekanizmaların yeniden planlanması gerektiği, söz konusu personelin tam zamanlı olarak
Ar-Ge ve Akademik faaliyetlerini yürütebilmesi gerektiği,
ifade edilmiştir.
7.
Türkiye’de Rekabet Öncesi İşbirliği alanında yeterli projenin üretilmediği, sanayicimizde
söz konusu işbirliğine dair yeterli bilincin oluşmadığı belirtilmiştir.
8.
Ar-Ge faaliyetlerinde kullanılacak makine, ekipman ve teçhizatın sigorta hizmetinden
yeterince faydalanamadığı, bu bağlamda Maliye Bakanlığından toplantıya katılım
sağlanmasının çalışmalara katkı sağlayacağı ifade edilmiştir.
9.
Üniversitelerin Ar-Ge hizmetlerini sunmasında döner sermaye kesintilerinin ciddi
rakamlarda olduğu ve bu durumun devlet ve vakıf üniversiteleri arasında fiyat farkı
nedeniyle haksız rekabete yol açtığı belirtilmiş olup, döner sermaye kesintilerinin belirli bir
oranda tutulması yönünde görüş bildirilmiştir.
10.
Üniversite-Sanayi işbirliği alanında gerçekleştirilen çalışmalarda öğretim üyelerinin
çalışma ve bilgi paylaşımlarının güvence altında olmadığı, ayrıca söz konusu projelerin
sanayici tarafından tek taraflı sonlandırılabildiği ve öğretim üyelerinin maddi kayba
uğradığı ifade edilmiş olup, söz konusu çalışmalara TÜBİTAK’ın da dahil edilerek gerekli
çalışmaların sistemli yürütülmesi ve özel sektör kanadından da projenin önemine dikkat
çekilmesi hususunda görüş bildirilmiştir.
11.
Yurtdışı alımlarında üniversite bünyesinde yabancı dil ve gümrük mevzuatını bilen
personelin olmadığı ve bu nedenle söz konusu hizmeti sağlama adına danışman şirketlere
önemli miktarlar harcandığı belirtilmiştir.
12.
Mevzuat çalışmalarında kanunların yönetmeliklerin işlevselliğini engellediği yönde olduğu
ve kurulu Ar-Ge Merkezlerinin yeni mevzuat çalışmalarından olumsuz yönde
etkilenmemesi yönünde gerekli mevzuat çalışmalarından üniversitelerden de görüş
alınmasının çalışmalara katkı sağlayacağı belirtilmiş olup, ayrıca yapılacak mevzuat
çalışmalarının bürokrasinin azaltılması yönünde gerçekleştirilmesinin faydalı olacağı
belirtilmiştir.
6
13.
Kalkınma Bakanlığı ile TÜBİTAK arasında gerçekleştirilen bir protokol ile özellikle
merkezi yatırımdan sonra işletmelerin verimli bir şekilde devam etmesine dair cari bütçe
oluşturulduğu ve bir performans tablosu hazırlandığı ifade edilmiştir.
14.
Kalkınma Bakanlığı tarafından 2013 Yatırım programında otomotiv ile ilgili araştırma
merkezlerinin ihtiyaçları öncelikle dikkate alınarak ödenek tahsislerinin yapıldığı,
üniversite araştırma merkezlerinin gelişimine yönelik kanun tasarısı ile ilgili çalışmaların
devam ettiği ve taslağın yakın zamanda imzaya açılmasının beklendiği belirtilmiştir.
Bakanlığımız, Kalkınma Bakanlığı ve TÜBİTAK arasında 07.05.2012 tarihinde Yükseköğretim Kurumları
Araştırma Merkezlerinin Performansının İzlenmesi ve Yeterlik Değerlendirmesi Hakkında İşbirliği
Protokolü imzalanmıştır. Söz konusu Protokol sonucunda bu Merkezlerin daha verimli hale gelmesi
hedeflenmektedir.
Bu çerçevede Kalkınma Bakanlığı ve TÜBİTAK tarafından yapılan çalışmalar tamamlanmış ve 24. BTYK
toplantısında (Ağustos 2012) Yükseköğretim Kurumları Araştırma Merkezlerinin Kuruluş ve İşleyişleri
Hakkında hazırlanan kanun taslağı Kalkınma Bakanlığı tarafından sunulmuştur. TBMM’de yasama
döneminin başlaması sonrası kanun taslağının Meclis’te görüşülmesi beklenmektedir.
7
1.3. Otomotiv sanayiye verilecek AR-GE desteklerinin mevcut etkinliğinin değerlendirilmesi
ile bu desteklerin çeşitlendirilmesi ve geliştirilmesi yönünde bir çalışma yapılacak; çalışma
sonucu tespit edilen destekler uygulanacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
Maliye Bakanlığı
Bilim, Sanayi ve
Teknoloji Bakanlığı
TÜBİTAK
KOSGEB
STK’lar (TOBB, OSD, TAYSAD)
5746 sayılı Kanun’a dair bir takım mevzuatı yeniden düzenlemek üzere çalışma başlatılmış olup,
bu doğrultuda mevcut Ar-Ge Merkezleri ile ilgili taraflardan değerlendirmeler talep edilmiştir.
Diğer taraftan, Bilim ve Teknoloji Genel Müdürlüğü tarafından verilen desteklerle ilgili
performans ve etkinlik çalışmalarına 2012 yılı ikinci çeyreğinde başlanmıştır. Teknoloji geliştirme
bölgelerinin performans değerlendirme yılsonu itibariyle bitirilmiş olup çalışma 2013 Mart
ayında kamuoyu ile paylaşılacaktır.
MALİYE BAKANLIĞI
İlgili kurumlardan bilgiler alınmış, eksik bilgi gönderen kurum veya kuruluşlarla tekrar yazışma
yapılmıştır. Bu yazışma sonuçlarına göre ilave veriler temin edilecektir.
Diğer yandan, uluslararası kuruluşların veri tabanları da taranmaktadır. Eldeki verilerle taslak rapor
yazım çalışmasına başlanmış olup, söz konusu raporun tartışılabilir olgunluğa gelmesi üzerine Kasım
2012’de ilgili kuruluşlarla toplantı yapılması planlanmaktadır
8
1.4. AR-GE projelerinde “Ulusal Odak Projeleri” ile rekabet öncesi işbirliği projeleri öncelikle
desteklenecektir.
Sorumlu Kuruluş:
Maliye Bakanlığı
TÜBİTAK
STK’lar (OSD, TAYSAD)
KOSGEB
Sanayi Genel Müdürlüğü
Ülkemizin 2023 vizyonu içerisine yer alan yerli araç teknolojilerin geliştirilmesi amacı
doğrultusunda, Sayın Bakanımızın talimatları ile TÜBİTAK bünyesinde bir çalışma başlatılmıştır.
Bakanlığımızın da çalışmalarına dahil olduğu söz konusu süreçte; TÜBİTAK koordinatörlüğünde,
ilgili kamu ve özel sektör kurum ve kuruluşlarının katılımıyla bir takım toplantılar
gerçekleştirilmiştir. Toplantılar neticesinde, üretim sürecini de içeren Ar-Ge destek projesinin
elektrikli araç üzerine olması kararlaştırılmıştır.
Bu çerçevede; Bakanlığımızın Müşteri Kuruluş olarak, "Yerli Elektrikli Aracın Üretilmesi ve
Elektrikli Araç Teknolojilerinin Yerli Olarak Geliştirilmesi" olarak belirlenen başlıktaki başvurusu;
TÜBİTAK Kamu Kurumları Araştırma ve Geliştirme Projelerini Destekleme Programı (1007
Programı) bünyesinde yer alan Kamu Araştırmaları Destek Grubu (KAMAG) kapsamında
değerlendirilmek üzere TÜBİTAK’a gönderilmiş, söz konusu başvurumuz üzerine, TÜBİTAK
tarafından, Bakanlığımızın “Müşteri Kurum” olarak belirlendiği, “Çağrı Dokümanı Taslağı”
hazırlanmıştır. Devam eden süreçte, çağrı kapsamında desteklenecek proje dahilinde
Bakanlığımız uygulama ve yaygınlaştırma programını içeren sözleşme eki niteliğindeki “Proje
Sonuçları Uygulama Planı (PSUP)” hazırlanarak TÜBİTAK’a gönderilmiştir.
Bu itibarla, TÜBİTAK Kamu Kurumları Araştırma ve Geliştirme Projelerini Destekleme Programı
(1007 Programı) kapsamında Bakanlığımızın müşteri kurum olarak yer aldığı “Elektrikli Araç
Teknolojilerinin Geliştirilmesi” ihtiyaç başlığına yönelik, Kamu Araştırmaları Destek Grubu
(KAMAG) tarafından çağrı duyurusu 18/02/2013 itibari ile yayınlanmış olup çağrı kapanış tarihi
24/05/2013 olarak belirlenmiştir. Bahse konu çağrı kapsamında, elektrikli araç teknolojilerinden
kritik nitelikte olan bileşenlerin yerli olarak geliştirilmesi ve buna bağlı olarak geliştirilen bu
bileşenlerin kullanıldığı yerli bir elektrikli araç üretilmesi amaçlanmakta olup, Bakanlık ihtiyaçları
doğrultusunda; 5 yıl boyunca 40’ar adet araç alımı gerçekleştirilecektir.
Bilim ve Teknoloji Genel Müdürlüğü
5746 Sayılı Kanun çerçevesinde verilen teşviklerin sadece AR-GE merkezlerinde değil, bu tür
projeler kapsamında da kullanılmasını özendirme ve yeni fikirlerin hayata geçirilmesi ile
üretimde katma değerin artırılmasını sağlama amacıyla anılan kanundaki Rekabet Öncesi
İşbirliği Projeleri uygulamasının yaygınlaştırılması ve kolaylaştırılması yönündeki çalışmalar 2012
yılı ikinci yarısında başlatılmıştır.
Rekabet öncesi işbirliği projelerinin kümelenme girişimleri için kullanım potansiyelinin yüksek
olması sebebiyle 2013 yılında Kümelenmeye yatkın OSB ve kümelenme ve girişimleriyle
görüşülerek daha işler bir sistem oluşturulmaya çalışılacaktır.
9
12/03/2008 tarihli ve 26814 sayılı Resmi Gazete‟de yayınlanan 5746 Sayılı Araştırma ve Geliştirme
Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun kapsamında Rekabet Öncesi İşbirliği Projeleri de destek
kapsamındadır. Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten günümüze kadar 3 adet başvuru yapılmıştır.
Önümüzdeki dönem içerisinde mevzuatta iyileştirmelerin yapılması hedeflenmektedir.
TÜBİTAK tarafından yürütülen 1501 Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı’nda KOBİ niteliğindeki
tedarikçilere ortak proje amacı ile önemli kolaylıklar sağlayan değişiklikler yapılmıştır. Söz konusu
değişikliklere
http://www.tubitak.gov.tr/sid/281/pid/478/cid/28495/index.htm
adresinden
ulaşılabilmektedir.
Bu bağlamda, Öncelikli Alanlar Araştırma Teknoloji Geliştirme ve Yenilik Projeleri Destekleme Programı 1
Nisan 2012 tarihi itibari ile TÜBİTAK tarafından yürürlüğe konulmuş olup, program kapsamında ulusal
stratejik hedef ve politikalar kapsamında belirlenen öncelikli alanlarda; hedef ve ihtiyaç odaklı, izlenebilir
sonuçları olan, yeni bir ürün üretilmesi, mevcut bir ürünün geliştirilmesi, iyileştirilmesi, ürün kalitesi veya
standardının yükseltilmesi veya maliyet düşürücü nitelikte yeni tekniklerin, yeni üretim teknolojilerinin
geliştirilmesi konularında yürütülen Ar-Ge nitelikli projeler desteklenecektir.
Program hedefleri doğrultusunda Otomotiv Sektörü, kamu ve üniversite temsilcilerinin de katılımı ile
yapılan toplantılarda Otomotiv Sektörü ile ilgili öncelikli teknoloji alanları belirlenmiş olup, TÜBİTAK
tarafından oluşturulan kurullar vasıtası ile öncelikli teknoloji alanlarına ait alt alanlar belirlenerek, bu alt
alanlarda hedef odaklı proje çağrıları oluşturulmaktadır. Nisan- Haziran 2012 döneminde 2 öncelikli alanda
4 proje çağrısı yayınlanmıştır.
10
1.5. KOBİ niteliğindeki şirketlerin rekabet gücünün geliştirilmesi ile AR-GE altyapısının
kurulması için işletmelere bilgi, danışmanlık ve destek sağlanacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
KOSGEB
İşbirliği
Yapılacak Çalışma ve Sosyal
Kuruluşlar:
Bakanlığı
Bilim,
Sanayi
ve
Teknoloji Bakanlığı
Güvenlik
Türk
Enstitüsü
TÜBİTAK
Patent STK’lar (TOBB,
OSD, TAYSAD)
KÜÇÜK VE ORTA ÖLÇEKLİ İŞLETMELERİ GELİŞTİRME VE DESTEKLEME İDARESİ BAŞKANLIĞI
Bu başlık altındaki destek kalemleri ile desteklerin Üst Limitleri ve Destekleme Oranları Tablo1’de, İşletmelere verilen desteklere ait bilgiler de Tablo-2’de verilmektedir.
OTOMOTİV SEKTÖRÜNDEKİ İŞLETMELERE VERİLEN DESTEKLERİN
ÜST LİMİTLERİ VE DESTEKLEME ORANLARI (TABLO-1)
TÜRKİYE OTOMOTİV SEKTÖRÜ STRATEJİ BELGESİ EYLEM PLANI
(2011-2014)
HEDEF 1: AR-GE ALTYAPISINI İYİLEŞTİRMEK
Destek Üst Limiti
Destekleme Oranı
Ar-Ge ve İnovasyon Programı
01 İşlik Desteği
İşliklerden Ücret Alınmamaktadır
02 Kira Desteği
12.000 TL
% 75
03
Makine-Teçhizat, Donanım, Hammadde, Yazılım ve Hizmet Alımı
Giderleri Desteği
100.000 TL
% 75
04
Makine-Teçhizat, Donanım, Hammadde, Yazılım ve Hizmet Alımı
Giderleri Desteği (Geri Ödemeli)
200.000 TL
% 75
100.000 TL
% 75
20.000 TL
% 100
100.000 TL
% 75
Eğitim Desteği
20.000 TL
% 75
Sinai ve Fikri Mülkiyet Hakları Desteği
25.000 TL
% 75
5.000 TL
% 75
15.000 TL
% 75
05 Personel Gideri Desteği
06 Başlangıç Sermayesi Desteği
Proje Danışmanlık Desteği
07
Proje
Geliştirme Desteği
Proje Tanıtım Desteği
Yurtdışı Kongre/Konferans/Fuar Ziyareti
Teknolojik İşbirliği Ziyareti Desteği
11
Test, Analiz, Belgelendirme Desteği
25.000 TL
% 75
18.000 TL
% 75
100.000 TL
% 75
Endüstriyel Uygulama Programı
01 Kira Desteği
03
Makine-Teçhizat, Donanım, Sarf Malzemesi, Yazılım ve Tasarım
Giderleri Desteği
150.000 TL
% 75
04
Makine-Teçhizat, Donanım, Sarf Malzemesi, Yazılım ve Tasarım
Giderleri Desteği (Geri Ödemeli)
200.000 TL
% 75
OTOMOTİV SEKTÖRÜNDEKİ İŞLETMELERE VERİLEN AR-GE DESTEKLERİ (TABLO-2)
TÜRKİYE OTOMOTİV SEKTÖRÜ STRATEJİ
BELGESİ EYLEM PLANI (2011-2014)
HEDEF 1: AR-GE ALTYAPISINI
İYİLEŞTİRMEK
2012 YILI OCAK-HAZİRAN DÖNEMİ
İşletme Sayısı Destek Adedi
Destek
Tutarı
2012 YILI TEMMUZ-ARALIK DÖNEMİ
İşletme Sayısı Destek Adedi
Destek
Tutarı
Ar-Ge ve İnovasyon Programı
01 İşlik Desteği
-
-
0 TL
-
-
0 TL
02 Kira Desteği
-
-
0 TL
2
6
4.500 TL
Makine-Teçhizat, Donanım, Hammadde,
Yazılım ve Hizmet Alımı Giderleri Desteği
10
18
369.471 TL
30
48
970.635 TL
Makine-Teçhizat, Donanım, Hammadde,
04 Yazılım ve Hizmet Alımı Giderleri Desteği
(Geri Ödemeli)
3
4
256.692 TL
5
6
395.648 TL
13
25
92.144 TL
27
51
188.368 TL
06 Başlangıç Sermayesi Desteği
-
-
0 TL
-
1
17.792 TL
07 Proje Geliştirme Desteği
3
6
9.999 TL
8
18
76.852 TL
01 Kira Desteği
-
-
0 TL
-
-
0 TL
1
3
11.510 TL
2
7
9.601 TL
3
6
430.991 TL
4
4
257.525 TL
2
5
273.880 TL
2
5
70.611 TL
03
Endüstriyel Uygulama Programı
Makine-Teçhizat, Donanım, Sarf
03 Malzemesi, Yazılım ve Tasarım Giderleri
Desteği
Makine-Teçhizat, Donanım, Sarf
04 Malzemesi, Yazılım ve Tasarım Giderleri
Desteği (Geri Ödemeli)
TOPLAM
1.444.688 TL
TOPLAM
12
1.991.531
TL
Yürürlükte olan Ar-Ge, İnovasyon ve Endüstriyel Uygulama Destek Programı ihtiyaca uygun olarak revize
edilmiş ve iyileştirilmiş olup, bu programa uygun olarak işletmelerin başvuruları kabul edilmekte ve
Değerlendirme Kurulları’nca kabul edilen projeler desteklenmeye devam etmektedir.
13
HEDEF - 2
“Şirketlerin Tasarım, Üretim, Markalaşma Beceri ve Kapasitelerini Artırmak.”
2.1. Araç konsept ve tasarım aşamasından başlayan uzun vadeli işbirlikleri ile ana ve yan
sanayi arasındaki ilişkilerin ve buna yönelik destek mekanizmalarının tedarik zincirini de
kapsayacak şekilde geliştirilmesi yönünde çalışmalar yapılacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
Maliye Bakanlığı
TÜBİTAK
STK’lar (TOBB, OSD, TAYSAD)
Sanayi Genel Müdürlüğü
14
Bilim ve Teknoloji Genel Müdürlüğü
5746 sayılı kanun çerçevesinde önerilen rekabet öncesi işbirliği projelerinin sektörde ana ve yan
sanayi kümelenmeleri doğrultusunda desteklenmesine yönelik çalışmalar başlatılmıştır. 2012
yılı ikinci yarısında kurum içi toplantılar düzenlenerek programın iyileştirmesi çalışmaları
yapılmıştır.
Eylemle ilgili çalışmaların önümüzdeki yıl yapılması planlanmaktadır.
15
2.2. Özgün teknoloji ve tasarım ile buna dayalı üretimin geliştirilmesi için yeni teşvik
mekanizmaları oluşturulması yönünde çalışma yapılacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
Maliye Bakanlığı
KOSGEB
Türk Patent Enstitüsü
Teknolojik ürün yatırım ve Teknolojik ürün tanıtım ve pazarlama destek programlarının 2012
yılında yönetmelik taslakları oluşturulmuştur.
2012 yılı ikinci yarısında, Tanıtım ve Pazarlama yönetmeliğinin makamdan ve ilgili kurumlardan
gelen görüşler doğrultusunda düzeltilen taslağı Sayıştay’ın görüşüne sunulmuştur. Sayıştay
tarafından taslağın bir kez daha Maliye Bakanlığı’nın görüşüne sunulması talep edilmiştir.
Yatırım programı taslağı son kez Makamın görüşüne sunulmuş gerekli revizyonlar yapılmış ve
son taslak Sayıştay’ın görüşüne sunulmuştur. Sayıştay’ın onayının ardından taslağın
Başbakanlığa gönderilmesi beklenmektedir.
Altı aylık dönemde, bir önceki raporda oluşturulması planlanan destek programlarının tümünün
yönetmelik taslakları oluşturulmuş, bu taslaklar makam onayına sunulmuştur. Tanıtım ve Pazarlama
Yönetmelik taslağı ilgili kurum ve kuruluşlara görüş almak üzere gönderilmiştir. Diğer programların
yönetmelik taslaklarının da gerekli düzeltmeler sonucunda kurumların görüşlerine sunulması
hedeflenmektedir.
Bununla birlikte, sınai mülkiyet alanında kurumlar tarafından farklı başlıklar altında verilen teşvik ve
desteklerin etkinliğinin ve verimliliğinin arttırılması, sınai mülkiyet sisteminin daha sağlıklı gelişmesinin
sağlanması için söz konusu programların kurumlar arası koordinasyon ve eşgüdüm içinde
yapılandırılması ihtiyacına binaen, Bakanlığımıza bağlı/ilgili kuruluşlar tarafından yürütülen teşvik ve
destek programları gözden geçirilmiştir.
TÜBİTAK
21/09/2006 tarihinde yürürlüğe giren TÜBİTAK ve Türk Patent Enstitüsü işbirliğinde gerçekleştirilen
Patent Başvurusu Teşvik ve Destekleme Esasları kapsamında patent başvurularının desteklenmesine
Ocak-Haziran 2012 döneminde de devam edilmiştir.
16
2.3. Türkiye’nin “İklim Değişikliği” kapsamındaki ulusal vizyonu doğrultusunda alternatif
yakıt kullanımının yaygınlaştırılması sağlamak amacıyla elektrikli araçlarda kullanılan
batarya ve alternatif yakıt kullanan araçların ana parçalarının üretimi desteklenecektir.
Sorumlu Kuruluş:
Maliye Bakanlığı
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
TÜBİTAK
KOSGEB
EPDK
TSE
EKONOMİ BAKANLIĞI
Bakanlığımızca, otomotiv sanayiinde araç ve aksam teknoloji farklılığı gözetilmeden tüm
otomotiv sanayini kapsayıcı genel bir düzenleme yapılmıştır. Buna göre: 15/02/2013 tarihinde,
Resmi Gazetede yayımlanan “Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar’da Değişiklik
yapılmasına Dair Karar” ile “Motorlu Kara taşıtlarında ana sanayinde gerçekleştirilecek asgari
yatırım tutarı 300 milyon TL ve asgari 75 milyon TL tutarındaki motor yatırımları ile asgari 20
milyon TL tutarındaki motor aksamları, aktarma organı/aksamları ve otomotiv elektroniğine
yönelik yatırımlar” desteklenecektir.
Daha önce ise, 15/06/2012 tarihli ve 2012/3305 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında
Karar döneminde, “elektrikli araç bataryaları ile alternatif yakıt kullanan araçların ana parçaları”
üretimi, otomotiv yan sanayi başlığı altında, yatırımın yapıldığı bölgenin gelişmişliğine göre 500
Bin TL ile 4 Milyon TL arasında değişen asgari sabit yatırım tutarını sağlamak şartıyla, Türkiye’nin
neredeyse bütün illerinde bölgesel teşviklerden yararlanabilmektedir. Ayrıca, yatırım tutarının
50 Milyon TL’nin üzerinde olması durumunda, yatırım Büyük Ölçekli Yatırımlar kapsamında
desteklenebilmektedir. Bu çerçevede, bahse konu Kararın 8-1 inci maddesinde belirtilen dört
kriterin de sağlanması halinde,
yatırım Stratejik Yatırım destek sistemi kapsamında
değerlendirilerek en üst düzey desteklerden faydalanılabilmekteydi.
Uzun süreden beri hazırlıkları yapılan ve ekonomi kamuoyunca yakından takip edilen 15.06.2012 tarihli
ve 2012/3305 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar, 19.06.2012 tarihli ve 28328 sayılı
Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiş bulunmaktadır.
Mülga 2009/15199 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar yerine geçen yeni teşvik
mevzuatında da (2012/3305 sayılı Karar) önceki dönem mevzuatında olduğu gibi, elektrikli araçlar ve
bunlarda kullanılan batarya ve alternatif yakıt kullanan araçların ana parçalarının üretimi, US 97 sektör
kodlamasında "34 - Motorlu Kara Taşıtları Ana ve Sanayii" başlığı altında genel-bölgesel-büyük ölçekli
yatırımlar sistemlerinin her üçünden de değişen içerik ve oranlarda desteklenmektedir. Özellikle, yeni
mevzuat kapsamında ihdas edilen stratejik yatırımları destek sistemi ile elektrikli araçlarda kullanılan
batarya ve alternatif yakıt kullanan araçların ana parçalarının üretimine büyük fırsatlar sunduğu
düşünülmektedir.
Daha önceki mevzuat döneminde olduğu gibi 2012/3305 sayılı Karar döneminde de, bizzat "elektrikli
araç bataryaları, alternatif yakıt kullanan araçların ana parçaları" gibi ifadeler mevzuatta yer almasa da
bu aksam ve parçaların desteklenmesinde herhangi bir engel bulunmamaktadır.
17
2.4. Tedarik zincirindeki işletmeler arasında işbirlikleri ile daha fazla katma değer üretimine
yönelik yerlilik oranını artırıcı (kümelenme gibi) faaliyetler desteklenecektir.
Sorumlu Kuruluş:
KOSGEB
STK’lar (OSD, TAYSAD, OİB)
Bakanlığımızca rekabetçilik ve yenilikçilik alanlarında kümelenme destek programı
tasarlanmıştır. Destek programının uygulanmasına yönelik “Kümelenme Destek Programı
Yönetmeliği” 15/09/2012 tarihli ve 28412 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Program
kapsamında sektörel ayrım yapılmaksızın otomotiv sektörünün de yer aldığı belirli bir
rekabetçilik ve sürdürülebilirlik potansiyeline sahip kümelenmelerin 5 yıllık iş planları
çerçevesinde (faaliyet ve projeleri) desteklenmesi planlanmaktadır. Destek Programına yönelik
“Kümelenme Destek Programı Uygulama Usul ve Esasları” 21 Aralık 2012 tarihinde Bakanlığımız
web sitesinde yayınlanmıştır.
18
2.5. Kamu koordinasyonunda üretime yönelik “Ulusal Odak Projeleri” oluşturulması ve
desteklenmesi sağlanacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
TÜBİTAK
STK’lar (TÜSİAD, OSD, TAYSAD)
TÜBİTAK
15 Aralık 2010 tarihinde gerçekleştirilen Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu’nun (BTYK) 22.
toplantısında onaylanan Ulusal Bilim, Teknoloji ve Yenilik Stratejisi (UBTYS) 2011-2016
ülkemizin bilim, teknoloji ve yenilik vizyonunu, önceliklerini ve ana hedeflerini içeren temel
strateji belgesidir. Bahse konu toplantıda UBTYS 2011-2016 kapsamında gerçekleştirilen analiz
çalışmaları sonucunda otomotiv “Ar-Ge ve yenilik kapasitemizin güçlü olduğu alanlardan” biri
olarak belirlenmiştir.
19
UBTYS 2011-2016’nın odak noktasını, belirlenen öncelikli alanlar bazında güdümlü destek
mekanizmaları ve bu mekanizmalarca yönlendirilecek destek programları oluşturmaktadır. 2012
yılında UBTYS 2011-2016’nın öncelikli alanlarında güdümlü çağrıya çıkılacak alt teknoloji
konularının belirlenmesi amacıyla TÜBİTAK tarafından Üst Düzey Önceliklendirme Grubu
(ÜDÖG) toplantıları gerçekleştirilmiştir.
Bu kapsamda, sektördeki şemsiye kuruluşlarının ve STK’ların üst düzey yöneticileri, sektöre
yönelik somut çalışmaları olan akademisyenler ve sektörün ana araştırma alanları arasındaki
denge gözetilerek belirlenen sanayi üst düzey yöneticileri tarafından ilgili sektörlerin/alanların
teknoloji konuları önceliklendirilmiştir.
Gerçekleştirilen ÜDOG toplantıları sonrasında, önceliklendirilen teknoloji konularında akademik
destekler için TÜBİTAK-1003 Öncelikli Alanlar Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı ve sanayi
destekleri için TÜBİTAK-1511 Öncelikli Alanlar Araştırma Teknoloji Geliştirme ve Yenilik Projeleri
Destekleme Programı kapsamında proje çağrıları Nisan 2012 sonu itibarıyla yayımlanmaya
başlanmıştır.
Otomotiv alanında çağrıya çıkılan konu başlıkları aşağıda verilmiştir:
1. Elektrikli ve hibrit araç teknolojileri ana başlığı
1.1 Elektrikli ve hibrit elektrikli araç tahrik sistemleri için elektrik motor/jeneratör ve sürücü
sistemlerinin geliştirilmesi
1.2 Elektrikli ve hibrit elektrikli araçlar için güç yönetimi kontrol sistem, donanım ve
algoritmalarının geliştirilmesi
2. Yenilikçi Araç/Ürün Tasarımları ve Tasarım Doğrulama
2.1. Araç elektronik ve elektromekanik bileşen ve sistemlerinin geliştirilmesi
2.2. Yenilikçi araç bileşenleri ve sistemleri tasarımı
“Elektrikli Araç Geliştirme Platformu” oluşturulması için ilk adımın atılması, henüz
olgunlaşmamış elektrikli araçlar pazarında Türkiye’nin yer edinmesi için girişimde bulunulması
ve rekabet avantajı elde edilmesi için sağlanması planlanan büyük ölçekli proje destekleri için
geri bildirim alınması hedefiyle 27 Kasım 2012 tarihinde TÜBİTAK Uzay Enstitüsü’nde “Elektrikli
Araçlar” ilk toplantısı düzenlenmiştir. Toplantıya Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı
yetkililerinin yanı sıra otomotiv sektöründe elektrikli araçlar konusunda yetkinlik sahibi sanayi
kuruluşlarının üst düzey yöneticileri ile bu alanda somut çalışmaları olan akademisyenler,
sektördeki şemsiye kuruluşların ve STK’ların üst düzey yöneticileri katılım sağlamıştır. Bu
konudaki çalışmaları 2013 yılında da devam etmektedir.
20
2.6. Sanayinin ihtiyaçlarına yönelik nitelikli insan kaynağı yetiştirilecek ve meslek liselerinin
laboratuvar alt yapıları geliştirilecek ve desteklenecektir.
Sorumlu Kuruluş:
Milli Eğitim Bakanlığı
İşbirliği Yapılacak
Kuruluşlar:
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
KOSGEB
MYK
YÖK
TSE
İŞKUR
STK’lar (TOBB, TÜSİAD, MESS, OSD, TAYSAD, OİB)
MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI
2005-2006 Eğitim- Öğretim Yılından itibaren meslek standartlarına ve ulusal yeterliliklere göre iş
piyasası analizlerine ve yeterliliğe dayalı modüler yapıdaki öğretim programları sektörle işbirliği
halinde geliştirilmektedir.
Oto Bakım-Onarımcısı(Oto Mekanikeri), Oto Boyacısı, Oto Elektrikçisi, Oto Elektromekanikeri/Otomotiv
Diagnostik(Arıza Tespit ve Giderme), Oto Fren Bakım/Onarımcısı, Oto Kaportacı, Oto LPG Bakım ve
Onarımcısı, Oto LPG Montajcısı(Sıralı Sistem), Oto Montaj İşçisi ve Otomotiv Elektromekanik Teknisyeni
mesleklerinde kurslar açılmış olup, bu kurslardan toplamda 1143 kişi faydalanmıştır.
2012 yılı ikinci çeyreğinde Otomotiv Sac ve Gövde Kaynakçısı (Seviye 3) ve Otomotiv Sac ve Gövde
Kaynakçısı (Seviye 4) Ulusal Yeterlilikleri yayınlanmıştır.
Millî Eğitim Bakanlığı ile TOFAŞ Türk Otomobil Fabrikası iş birliğinde 2012 yılı Ocak-Haziran döneminde 3
tane Hizmet İçi Eğitim düzenlenmiş, düzenlenen eğitimlere 47 öğretmen katılmıştır.
Otomotiv sektöründe belgelendirilmesi yapılan Ulusal yeterlilik bulunmamakta olup, sektör
çalışanlarının MYK onaylı Mesleki Yeterlilik Belgesi alabilmesi amacıyla gerekli alt yapı çalışmaları
sürdürülmektedir.
21
2.7. Girdi Tedarik Stratejisi kapsamında yapılan çalışmalarla işbirliği ve koordinasyon
sağlanacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
STK’lar (TOBB, TÜSİAD, OSD, TAYSAD, OİB)
Ekonomi Bakanlığınca 2010 yılından bu yana çalışmaları devam eden ve Kalkınma
Bakanlığı eş güdümünde nihai hali verilen “Girdi Tedarik Stratejisi (GİTES) ile Eylem Planı (20132015) 25/12/2012 tarihli ve 28508 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Söz
konusu Eylem Planı çerçevesinde aşağıda yer alan eylemler kapsamında yapılacak çalışmalarda
Bakanlığımız da aktif olarak yer alacaktır.
22
GİTES OTOMOTİV EYLEM PLANI
1.2
Yan sanayinin
motor ve
aktarma
organlarının
ana
bileşenlerine
dönük
üretimleri
desteklenecek
tir.
Ekonomi
Bakanlığı
(S) Bilim,
Sanayi ve
Teknoloji
Bakanlığı
Kalkınma
Bakanlığı
OSD
TAYSAD
OİB
2013
2014
2.1
Küresel
tedarikçi
konumundaki
yan sanayi
firmalarının
sayısının
artırılması için
gereken
ihtiyaçların
karşılanmasına
dönük
mekanizmalar
oluşturulacaktı
r.
Ekonomi
Bakanlığı
(S) Bilim,
Sanayi ve
Teknoloji
Bakanlığı,
TÜBİTAK,
TAYSAD,
OİB
2013
2014
Yan sanayi
firmalarının
küresel tedarik
ağına
girmelerini
kolaylaştıracak
/sağlayacak
yurt dışı
firmaların
satın
alınmasını ve
ortaklık
oluşturulmasın
ı özendirici
mekanizmalar
geliştirilecektir
.
Ekonomi
Bakanlığı
(S) Bilim,
Sanayi ve
Teknoloji
Bakanlığı
Hazine
Müsteşarl
ığı
OİB İlgili
diğer
STK’lar
2013
2014
2.2
Günümüz üretim sistemlerinde, hafif araç
üreten küresel firmalar kendi motorlarını
üretmektelerse de bunların bileşenlerini
yan sanayii ile birlikte geliştirmekte ve yan
sanayiye ürettirmektedirler. Bu çerçevede
motor ve aktarma organlarında ana
bileşenlerde üretim ve yetkinliğin
artırılması önemlidir. Bu alanlarda yan
sanayi üretimi stratejik yatırım kriterlerini
taşıması halinde Yatay Eylem Planı, Eylem1.1’den yararlandırılacak, ayrıca Ar-Ge
faaliyetleri ise Yatay Eylem Planı, Hedef-6
çerçevesinde desteklenebilecektir.
Türk otomotiv sanayinde “küresel
tedarikçi” sıfatına sahip yan sanayi firma
sayısının artırılması, yerli katma değerin
artmasının yanında, yeni ana sanayi
üreticilerinin Türkiye’ye gelmesi açısından
da belirleyici olacaktır. Yan sanayi
firmalarının küresel tedarikçi olabilme
yolunda karşılaştıkları sıkıntı ve ihtiyaçlar
sektörün sivil toplum kuruluşu tarafından
tespit edilecektir. Bu tespitlerin ortaya
koyduğu ihtiyaçların karşılanmasına dönük
mekanizmalar geliştirilecektir.
Sanayi
Genel
Müdürlüğü
-Otomotiv
ve Ulaşım
Araçları
Sanayi
Şubesi
Sorumlu kuruluşça ürün/ürün
grupları/firmalara ilişkin yapılacak
araştırma sonuçlarına göre küresel
firmaların satın alımını veya bu firmalar ile
ortaklıkları kolaylaştıracak (faiz desteği,
kredi teminatı vb.) uygulamalar hayata
geçirilecektir.
Sanayi
Genel
Müdürlüğü
-Otomotiv
ve Ulaşım
Araçları
Yan Sanayi
Şubesi
Sanayi
Genel
Müdürlüğü
-Otomotiv
ve Ulaşım
Araçları
Sanayi
Şubesi
23
HEDEF – 3
“Otomotiv Sektöründe İç ve Dış Pazarları Geliştirmek.”
3.1. Türkiye iç pazarını büyütecek faaliyetler geliştirilecek ve desteklenecektir.
Sorumlu Kuruluş:
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı
STK’lar (TOBB, OSD, TAYSAD, ODD,
OYDER)
Eylem kapsamında, iç pazara ilişkin 25.02.2013 tarihinde Bakanlığımız 4. Kat Toplantı Salonunda
gerçekleştirilen mevcut durumun değerlendirmesi ve gerçekleştirilecek çalışmaların planlanması
konulu toplantıda;
1. Çevre dostu araçların, teşvik edilmesi hususunda Türkiye Otomotiv Sektörü Strateji
Belgesi ve Eylem Planı’nda (2011-2014) yer alan “4.1. Düşük CO2 emisyonu olan çevre
dostu araçların (elektrikli, hibrit ve emisyon seviyesi düşük diğer araçlar) kullanımını
teşvik eden bir vergilendirme sistemi için çalışma yapılacaktır.” eylemi çerçevesinde yeni
bir vergilendirme sisteminin oluşturulması amacıyla, Bakanlıkça daha önce sektör ile bu
konuda gerçekleştirilen toplantı sonuçları da dikkate alınarak, Maliye Bakanlığı’na konu
ile ilgili bir değerlendirmede bulunulmasına,
2. Yaşlı araçların parktan çekilmesini destekleyecek bir hurda teşvikine ilişkin çalışmaların
başlatılmasına,
3. Okul servislerindeki yaş sınırlamasına benzer bir uygulamanın ticari faaliyet gösteren
araçlarda ve belediyelerce kullanılan araçlarda da uygulanmasına ilişkin ilgili kurum ve
kuruluşlarca çalışmalar yapılarak Bakanlığa sunulmasına,
karar verilmiştir.
Araçların yaşının belirlenmesi amacıyla uygunluk belgesi üzerinde yer alan gün/ay/yıl olarak
belirtilen imal tarihinin yılı aynı zamanda o aracın model yılı olarak belirlenmiştir. Söz konusu tebliğ
01.01.2012 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiş olup, sorunsuz bir şekilde uygulanmaktadır.
GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI
2014-2018 dönemini kapsayan Onuncu Kalkınma Planı hazırlık çalışmaları kapsamında, ticaret
hizmetlerinin geliştirilmesi ve modernleştirilmesi, ticaretin kolaylaştırılması ve güvenilir bir ticari
hayatın tesisi amacıyla “Ticaret Hizmetlerinin Geliştirilmesi Özel İhtisas Komisyonu (ÖİK)”
kurulmuştur. Söz konusu ÖİK tarafından yürütülen çalışmalarda, Dayanıklı Tüketim Malları
Çalışma Grubu içerisinde otomotiv ile ilgili konulara yer verilmiştir.
24
3.2. Otomotiv sanayinin dış pazarlara açılımı dinamik bir biçimde desteklenecektir.
Sorumlu Kuruluş:
STK’lar (OSD, TAYSAD, OİB, TİM)
EKONOMİ BAKANLIĞI
Bakanlığımız çeşitli ticaret politikası araçları ile firmaları yeni pazarlara yöneltebilmektedir. Bu
çerçevede, Bakanlar Kurulunun 27/12/1994 tarih ve 94/6401 sayılı İhracata Yönelik Devlet
Yardımları Kararı’nın 4’üncü maddesinin verdiği yetkiye istinaden hazırlanan ve belirli bir
faaliyetin yapılması esasına dayanan çeşitli ihracat destekleri Bakanlığımız uhdesinde
yürütülmektedir.
Bu kapsamda;
2009/5 sayılı Yurt Dışında Gerçekleştirilen Fuar Katılımlarının Desteklenmesine İlişkin Tebliğ
kapsamında, firmaların yurt dışı fuarlara iştiraklerine ve sektörel nitelikteki uluslararası fuarlara
bireysel katılımlarına ilişkin harcamaları belirli oran ve miktarlarda desteklenmektedir.
Bahse konu Mevzuat çerçevesinde destek kapsamına alınan fuarlar yukarıda belirtilmiştir.
Bakanlığımızca, Temmuz-Aralık 2012 tarihleri arasında otomotiv konusunda 9 fuara Milli Katılım
izni verilmiş olup, 56 fuar bireysel destek kapsamına alınmıştır.
MİLLİ KATILIMI DESTEKLENEN OTOMOTİV FUARLARI
SIRA
FUAR ADI
NO
BAŞLAMA
TARİHİ
BİTİŞ
TARİHİ
KONUSU
OTOMOTİV VE
OTOMOTİV YAN
SANAYİ
OTOMOTİV ANA
VE YAN SAN.
OTOBÜS,
KAMYON, TIR,
ARAÇ GÖVDE VE
AKSESUARLARI
OTOMOTİV,
OTOMOTİV YAN
SANAYİ VE TİCARİ
ARAÇLAR
OTOMOTİV YAN
SANAYİ
ÜLKE
1
MIMS POWERED BY
AUTOMECHANIKA MOSCOW 2012
27.08.2012
30.08.2012
2
8.INTERAUTO-Uluslararası Otomotiv
ve Yan Sanayi Fuarı
28.08.2012
31.08.2012
3
IAA HANNOVER 2012 ULUSLARARASI
TİCARİ ARAÇ VE YAN SANAYİ FUARI
20.09.2012
27.09.2012
4
BAGHDAD AUTOSHOW
Otomotiv, Otomotiv Yan Sanayi ve
Ticari Araçlar Fuarı
03.10.2012
06.10.2012
10.10.2012
12.10.2012
15.10.2012
19.10.2012 OTOMOTİV
LİBYA
08.11.2012
10.11.2012 OTOMOTİV
ROMA
NYA
5
6
7
7.IZB ULUSLAR ARASI OTOMOTİV
TEDARİKÇİLERİ FUARI
TRIPOLI INTERNATIONAL MOTOR
SHOW
AUTOEXPOTEHNICA
RUSYA
RUSYA
ALMAN
YA
IRAK
ALMAN
YA
25
8
9
7. IAP ULUSLARARASI OTOMOTİV VE
YEDEK PARÇA FUARI
SAUDI INTERNATIONAL MOTOR
SHOW SIMS 2012
OTOMOTİV VE
YEDEK PARÇA
29.11.2012
02.12.2012
İRAN
24.12.2012
OTOMOBİL TİCARİ
ARAÇLAR PARÇA
S.ARABİ
28.12.2012 VE AKSESUARLARI
STAN
TEST VE ÖLÇÜ
CİHAZLARI
BİREYSEL KATILIMI DESTEKLENEN OTOMOTİV FUARLARI
SIRA
BAŞLAMA
BİTİŞ
FUAR ADI
ÜLKE
KONUSU
NO
TARİHİ
TARİHİ
Automobiles Exhibition and
Otomobil Aksam ve
1
06.07.2012 09.07.2012 UKRAYNA
Everything for Automobiles
Ekipmanları
2
PAACE Automechanika Mexico
13.07.2012
15.07.2012
MEKSİKA
Otomotiv
3
AUTOSHOW PRAHA/ASA PRAHA International Fair of Personal and
Light Utility Cars and Automobile
Design, for Car Service and
Accessories
22.07.2012
24.07.2012
4
Geneva International Motor Show
11.08.2012
14.08.2012
5
10. Tıtuf Uluslararası Belediye Araç
Gereçleri Fuarı
20.08.2012
23.08.2012
6
CIAI 2012
21.08.2012
24.08.2012
7
Automechanika Moscow
24.08.2012
27.08.2012
8
7.Interauto Uluslararası Otomotiv Ve
Yan Sanayi Fuarı
24.08.2012
28.08.2012
9
MIMS
24.08.2012
28.08.2012
otomobil, otobüs,
atölye gereçleri,
motor yağı, ses ve
ÇEK
seyir sistemleri,
CUMHURİ
güvenlik sistemleri,
YETİ
motorlu taşıt
parçaları,
aksesuarlar, vs.
Otomobil ve
İSVİÇRE
Aksamları
Ulaşım Şehircilik
Servisleri ve
İRAN
Belediye raç ve
Gereçleri
Otomotiv ve Yedek
ÇİN
Parça
Araç, Ticari araç,
Motosiklet,
RUSYA
Karavan, Parça ve
Aksesuarları
Otomobil, Ticari
Araçlar,
RUSYA
Motosikletler,
Karavanlar Parça ve
Aksesuarları
RUSYA
Otomotiv
10
Caravan Saloon Dusseldorf
26.08.2012
04.09.2012
ALMANYA Otomotiv
11
MIMS
27.08.2012
30.08.2012
RUSYA
12
AUTOTRANS'12
05.09.2012
08.09.2012
RUSYA
13
SUISSETRAFFIC
SEMA - Speciality Equipmenr Market
Association
06.09.2012
09.09.2012
İSVİÇRE
07.09.2012
10.09.2012
ABD
14
26
Otomotiv
Otomotiv, Yedek
Parça, Servis
Ekipmanları
Toplu taşıma
Otomotiv
15
China International Auto Parts Expo
2012
08.09.2012
10.09.2012
16
Automechanika Frankfurt
11.09.2012
16.09.2012
17
Comtrans
13.09.2012
17.09.2012
18
IAA - 64th Commercial Vehicles
International Motor Show
20.09.2012
27.09.2012
19
AUTOMECH AKHBAR EL YOM 2012
24.09.2012
28.09.2012
20
Khartoum Autoshow 2012
24.09.2012
27.09.2012
21
Autotech Fair
24.09.2012
29.09.2012
22
SYR AUTOMECANICA
25.09.2012
29.09.2012
23
TIR'2012
28.09.2012
30.09.2012
24
TTM-Automotive Technolgy Fair
29.09.2012
02.10.2012
25
AutoIndustry & Autocomponents
30.09.2012
01.10.2012
26
Baghdad Autoshow Uluslararası
Otomotıv, Otomotıv Yan Sanayi Ve
Ticari Araçlar Fuarı
03.10.2012
06.10.2012
27
APTA EXPO
03.10.2012
05.10.2012
28
Coach and Bus Live
05.10.2012
06.10.2012
08.10.2012
10.10.2012
10.10.2012
10.10.2012
12.10.2012
13.10.2012
29
30
31
International Exhibition of Industrial
Vehicle -SIVIIZB Wolfsburg
South African Automotive Week
Otomotiv Yan
Sanayi
Uluslar arası
otomotiv yan
ALMANYA
sanayi ve yedek
parça
Ulaşım araçları
(otomobil, kamyon,
motosiklet,
RUSYA
karavan, araba
aksesuarları),
ulaştırma
ÇİN
ALMANYA Otomobil Fuarı
MISIR
Otomobil, Ticari
Araçlar,
Motorsikletler,
Karavanlar, Parça
ve Aksesuarları
Otomotiv
SUDAN
BULGARİS
Otomotiv
TAN
Otomotiv
Parçaları,Aksesuarl
ar,Ekipmanlar,
SURİYE
Lastikler, Petrol
İstasyonu
Ekipmanları
UKRAYNA Otomotiv
Otomotiv,
POLONYA OtomotivTteknoloji
leri ve Yan Sanayii
Ulaşım araçları
(otomobil, kamyon,
RUSYA
motosiklet,
karavan, araba
aksesuarları)
Otomotiv,
Otomotiv Yan
IRAK
Sanayi ve Ticari
Araçlar
ABD
Toplu Taşıma
Arabalar, Ticari
Araç, Motosiklet,
İNGİLTERE Karavan, Yedek
Parça ve
Aksesuarları
Cezayir
Otomotiv
ALMANYA Otomotiv
G.AFRİKA Otomotiv
27
Otomobil, Ticari
Araçlar,Oto Yedek
Parça ve
Aksesuarları
Toplu taşıma
Otomobil, Ticari
Araçlar,
Motosikletler,
Karavanlar ve Parça
ve Aksesuarları
32
EQUIP AUTO - Trade show of
automobile equipment, garage
equipment and after-sales networks
11.10.2012
15.10.2012
FRANSA
33
ITS World Congress
16.10.2012
21.10.2012
ABD
34
16. Autoexpo Uluslararası Otomotiv
Ve Yedek Parça Fuarı
17.10.2012
21.10.2012
İRAN
35
AUTOSHOW
17.10.2012
20.10.2012
36
Auto&Parts Uzbekistan 2012
17.10.2012
37
ANGVA
18.10.2012
38
BUSWORLD
21.10.2012
39
Tbilisi İnternational Auto Show
22.10.2012
40
FIAA 2012 International Bus and
Coach Trade Fair
23.10.2012
26.10.2012
İSPANYA
Otomotiv
41
AAPEX 2012
30.10.2012
01.11.2012
ABD
Otomotiv
42
SEMA Show 2012
01.11.2012
04.11.2012
ABD
43
The AAPEX/SEMA Show
02.11.2012
04.11.2012
44
Euro Bus Expo 2012
06.11.2012
08.11.2012
45
EICMA MOTO - International
Motorcycle Exhibition
08.11.2012
13.11.2012
46
AUTOEXPOTEHNICA
08.11.2012
11.11.2012
47
Dubai International Motorshow
10.11.2012
14.11.2012
14.11.2012
16.11.2012
17.11.2012
20.11.2012
48
49
KOAA Show 2012 - Korea Autoparts &
Auto Related Industries Show
IAP Tehran Spare Parts 6.Uluslararası
Otomotiv ve Yedek Parça Fuarı
KAZAKİSTA
Otomotiv
N
ÖZBEKİSTA Otomotiv ve Yedek
19.10.2012
N
Parça
Otomobil,
20.10.2012
ÇİN
Otomotiv Parçaları,
Enerji
26.10.2012
BELÇİKA Otobüs
GÜRCİSTA Otomobiller,yedek
24.10.2012
N
parça
50
LIBYA MOTORSHOW 2012
19.11.2012
23.11.2012
51
SAUDI INTERNATIONAL MOTOR
SHOW (SIMS) 2012
19.11.2012
23.11.2012
52
Transpo-Tech 2012
22.11.2012
25.11.2012
Otomotiv
Otomotiv parçaları
ABD
ve servisleri
İNGİLTERE Otobüs
Arabalar, Ticari
Araçlar, Motosiklet,
İTALYA
Karavanlar, Parça
Ve Aksesuarları
Otomotiv ve Yedek
ROMANYA
Parça
Otomobil ve Yan
BAE
Aksesuarları
Otomotiv yan
G.KORE
sanayi
İran
Otomotiv
Araçlar, İş
Makinaları, Binek
Araçlar ve İlgili
LİBYA
Yedek Parça,
Aksesuar ve
Ekipmaları.
S.ARABİST Otomotiv ve Ticari
AN
Araçlar
Otomotiv, Ticari
MISIR
Araç Yedek Parça
Yan Sanayi
28
53
TEC'AUTO International Exhibition of
Cars, Technologies and Services
23.11.2012
26.11.2012
FAS
54
6. IAP Uluslararası Otomotiv ve Yedek
Parça Fuarı
25.11.2012
28.11.2012
İRAN
55
LE SALON AUTOMOTO 2012
06.12.2012
09.12.2012
FAS
56
Automechanika Shanghai
11.12.2012
14.12.2012
ÇİN
Otomotiv Yan
Sanayi,Oto yedek
parça,servis
Otomotiv ve Yedek
Parça
Otomotiv ve Yan
Sanayi
Otomotiv
2010/6 sayılı Yurt Dışı Birim, Marka ve Tanıtım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Tebliğ
kapsamında, firmalarımızca yurt dışında gerçekleştirilen tanıtım, marka tescil giderleri ile yurt
dışında mal ticareti yapmak amacıyla açılan birimleriyle ilgili giderleri belirli miktar ve oranlarda
desteklenmektedir.
2006/4 Sayılı Türk Ürünlerinin Yurtdışında Markalaşması, Türk Malı İmajının Yerleştirilmesi ve
TURQUALITY®’nin Desteklenmesi Hakkında Tebliğ kapsamında, firmaların; patent, faydalı
model, endüstriyel tasarım ve marka tesciline ilişkin harcamaları, kalite belgesi alımına ilişkin
giderleri, moda/endüstriyel ürün tasarımcı istihdamına ilişkin giderleri, tanıtım, reklam ve
pazarlama faaliyetleri, yurtdışı birimlere ilişkin kira ve temel kurulum giderleri, danışmanlık
(strateji, operasyon, organizasyon, teknoloji) giderleri, bilişim ve bilgi yönetimi alanına yönelik
harcamaları %50 oranında 5 yıl süreyle desteklenmekte olup; üretimden pazarlamaya, satıştan
satış sonrası hizmetlere kadar bütün süreçleri kapsayacak şekilde yönetsel bilgi birikimi ve
kurumsallaşma konularında destek sağlanmaktadır.
Halihazırda, otomotiv sektöründe faaliyet gösteren toplam 6 firma Turquality® destek
programında, 3 firma ise Marka Destek Programı kapsamında yer almaktadır. Ayrıca, “Uludağ
İhracatçı Birlikleri Otomotiv Endüstrisi Rusya Federasyonu Tanıtım Projesi” de Turquality®
programı kapsamında desteklenen bir projedir.
2012 yılı Temmuz-Aralık
Döneminde Kapsamına alınan
Firma Sayısı
Türk Ürünlerinin Yurtdışında Markalaşması, Türk Malı
İmajının Yerleştirilmesi ve TURQUALITY®’nin
Desteklenmesi Hakkında Tebliğ kapsamındaki Otomotiv
Firmaları
9
0
OTOMOTİV SEKTÖRÜNDE FAALİYET GÖSTEREN MARKA ve
TURQUALITY® PROGRAMI KAPSAMINDA DESTEKLENEN FİRMALAR
FİRMA ADI
1
2
3
4
5
Temsa Sanayi ve Ticaret A.Ş.(TEMSA)
Brisa Bridgestone Sabancı Lastik Sanayi ve Ticaret
A.Ş.(LASSA)
BMC Sanayi ve Tic. A.Ş.(BMC)
İnci Akü San. Ve Tic.A.Ş. (İNCİ AKÜ)
Yiğit Akü Malzemeleri Nakliyat Tur. İnş. San. Tic. A.Ş.(YİĞİT
DESTEK
BAŞLANGIÇ
TARİHLERİ
05.12.2006
12.02.2008
14.11.2008
29.11.2010
10.12.2010
29
6
7
8
9
AKÜ) (Marka Programı)
Aktaş Hava Süspansiyon Sistemleri San. ve Tic.
A.Ş.(AIRTECH)
Otokar Otomotiv ve Savunma Sanayi A.Ş.(OTOKAR)
Mutlu Akü ve Malzemeleri San. A.Ş.(MUTLU AKÜ) (Marka
Programı)
Petlas Lastik Tic. ve San. A.Ş.(PETLAS-STARMAXX) (Marka
Programı)
26.10.2010
24.10.2011
23.06.2011
26.03.2012
2011/1 sayılı Pazar Araştırması ve Pazara Giriş Desteği Hakkında Tebliğ kapsamında,
firmalarımızın yurt dışı pazarlara girmelerini teminen, Yurt Dışı Pazar Araştırması Desteği, Pazara
Giriş Desteği ve Sektörel Ticaret Heyeti ve Alım Heyeti Programları Desteği ile E-Ticaret
Sitelerine Üyelik Desteği sağlanmaktadır. Temmuz-Aralık 2012 tarihleri arasında bu sektörde
herhangi bir sektörel ticaret heyeti gerçekleştirilmemiştir.
2010/8 sayılı Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesinin Desteklenmesi Hakkında Tebliğ
kapsamında firmalar personellerinin eğitimine ilişkin olarak destek alabilmektedirler. Bu
bağlamda, eğitim ve/veya danışmanlık ihtiyacının analizi, iş planı ve ihracat stratejilerinin
hazırlanması ve izlenmesi, ihracat potansiyelinin belirlenmesi ve ihracat yapmaya hazır hale
getirilmesi, süreç iyileştirme ve yönetimi, bilgi ve iletişim teknolojileri danışmanlığı, aynı değer
zincirinde yer alan, birbirleriyle ilişki içinde olan ve coğrafi yakınlık içinde bulunan şirketlerin
uluslararası rekabetçilik yönünde yol haritalarının hazırlanması konularındaki program giderleri
ile Bakanlığımızca uygun görülen diğer konulardaki program giderleri desteklenmektedir.
Uluslararası Rekabetçilik Tebliği kapsamında Bakanlığımız tarafından aşağıda yer alan projeler
yürütülmektedir.
 Konya Sanayi Odası - “Konya Otomotiv Yan Sanayi İş Kümesi İhracat Koçluğu” Projesi
(Projede 16 firma yer almaktadır)
 Taşıt Araçları Yan Sanayi Derneği (TAYSAD) – “Küresel Rekabet Yolunda Kurumsal
Dönüşüm” Projesi (Projede 10 firma yer almaktadır)
 Bursa Ticaret ve Sanayi Odası Organize Sanayi Bölgesi Müdürlüğü- “Bursa TSO Organize
Sanayi Bölgesi Otomotiv Kümesinde Yer Alan Firmaların İhracat Kapasitelerinin
Artırılması” Projesi (Projede 15 firma yer almaktadır.)
Ayrıca, Bakanlığımız ilgili birimlerince ülke masaları seminer ve bilgilendirme toplantıları
düzenlenmek suretiyle çeşitli pazarlar hakkında firmalarımızın bilgilendirilmesi mümkün
olmuştur.
Bu çerçevede, 2012 Temmuz-Aralık döneminde Bakanlığımız tarafından 7 ilde düzenlenen 7 Dış
Ticaret Bilgilendirme Seminerine ilişkin tablo aşağıda yer almaktadır. Söz konusu seminerlere
345 kişi katılım sağlamıştır.
30
DIŞ TİCARET BİLGİLENDİRME SEMİNERLERİ
Talep Eden Kurum
Yer
Tarih
Sunum Konusu
1
Trabzon Ticaret ve Sanayi
Odası
Trabzon
18 Temmuz Yurtdışı Pazarlara İhraç
2012
İmkanları
2
Kütahya Ticaret ve Sanayi
Odası
Kütahya
20 Eylül 2012 GAC Ülke Sunumu
3
Antalya Ticaret ve Sanayi
Odası
Antalya
3 Ekim 2012 Irak Ülke Sunumu
4
Ordu Ticaret ve Sanayi Odası
5
Tekirdağ Ticaret ve Sanayi
Odası
6
Nazilli Ticaret ve Sanayi Odası
Nazilli
7
Mersin Ticaret ve Sanayi
Odası
Mersin
Ordu
11 Ekim 2012
Ukrayna Pazarına İhraç
İmkanları
Tekirdağ
17 Ekim 2012
Ukrayna Pazarına İhraç
İmkanları
31 Ekim 2012 Mısır Ülke Sunumu
29 Kasım
2012
Çin ülke sunumu
Ayrıca, Bakanlığımız uhdesinde yürütülmekte olan ihracata yönelik devlet desteklerine hakkında
firmalarımızın bilgilendirilmesini teminen Bakanlığımız ilgili birimlerince muhtelif seminer,
toplantı ve panellere katılım sağlanmaktadır. Temmuz-Aralık 2012 döneminde gerçekleşen söz
konusu etkinliklere ilişkin tablo aşağıda yer almaktadır.
İHRACAT GENEL MÜDÜRLÜĞÜNCE KATILIM
SAĞLANAN SEMİNER, TOPLANTI ve PANELLER
Toplantı Konusu
Toplantı Yeri
Toplantı
Tarihi
Sunum Konusu
1
Uşak TSO (Yeni Teşvik
Uşak Ticaret ve
Yeni Teşvik Sistemi ve İhracatta
Sistemi ve İhracatta Devlet
03.07.2012
Sanayi Odası
Devlet Yardımları
Yardımları)
2
Ege İhracatçı Birlikleri
Organik Tarım UR-GE
Projesi Danışmanlık
Faaliyeti Değerlendirmesi
3
Elazığ Dış Ticaret
Bilgilendirme Semineri
4 Türkçe Konuşan Girişimciler
5
Ege İhracatçı
Birlikleri
DEİK
27.07.2012
Uluslararası Rekabetçiliğin
Geliştirilmesinin Desteklenmesi
Geliştirilmesinin Desteklenmesi,
04.09.2012 Pazar Araştırması ve Pazara
Giriş Desteği, Çevre
Maliyetlerinin Desteklenmesi
TOBB Ankara 19.09.2012
İhracat Bilgi Platformu
Kocaeli-Gebze
İMES OSB Kümelenme
Makine İhtisas 03.10 2012
Strateji Geliştirme Çalıştayı
Geliştirilmesinin Desteklenmesi
OSB
31
6
KOBİ Haftası Programı
Başkent OSB
7
Konya Sanayi Borsası
KSB Konya
24.10.2011
Fuarlar
Mali Destekler Bilgilendirme İzmir Kalkınma
8
Toplantısı
Ajansı
9
Ostim Bölge Sanayi
Yönetimi Bilgilendirme
Semineri
Ostim Ankara 02.11.2012
10
A’dan Z’ye Dış Ticaret Eğitim
Programı
Akdeniz
İhracatçı
Birlikleri
Mersin
11
Ankara Sanayi Odası
Abant Bolu
Fuarlar
05.11.2012
İhracat Mevzuatı ve
Uygulamaları
19.11.2011
Fuarlar
2013 Yılı İçin Belirlenen
Hedef ve Öncelikli Pazarlar İstanbul Sanayi
12
20.11.2012
ve İhracata Yönelik Devlet
Odası
Destekleri
2013 Yılı İçin Belirlenen Hedef
ve Öncelikli Pazarlar
13
Programı
Akdeniz
İhracatçı
Birlikleri
Mersin
14
Programı
Akdeniz
İhracatçı
Birlikleri
Mersin
26.11.2012
Yurt Dışında Gerçekleştirilen
Fuar Katılımlarının
Desteklenmesi
15 Dış Ticaret Eğitim Programı
Ege İhracatçı
Birlikleri
İzmir
07.12.2012
Yurt Dışında Gerçekleştirilen
Fuar Katılımlarının
Desteklenmesi
Ege İhracatçı
Birlikleri
İzmir
Türk Ürünlerinin Yurtdışında
Markalaşması, Türk Malı
İmajının Yerleştirilmesi ve
07.12.2012
TURQUALITY®’nin
Desteklenmesi, Yurt Dışı Birim,
Marka ve Tanıtım Faaliyetlerinin
Desteklenmesi, Tasarım Desteği
Ege İhracatçı
07.12.2012
İhracatta Online Pazarlama ve
24.11.2012 Elektronik Ticaret Yönelik Devlet
Yardımları
32
Birlikleri
İzmir
Pazar Araştırması ve Pazara
Maliyetlerinin Desteklenmesi ve
İstihdam Yardımı
Diğer taraftan, bahse konu eylem ile ilgili olarak, Uludağ İhracatçı Birlikleri (UİB) Genel
Sekreterliği ve Taşıt Araçları Yan Sanayicileri Derneği (TAYSAD) tarafından yurtdışı pazarlara
yönelik yapılan faaliyetler, katılım sağlanan uluslararası seminer, konferans, toplantı, fuar vb
etkinlikler ile yurt dışı lobi faaliyetleri kapsamındaki girişimler hakkında derlenen bilgiler aşağıda
özetlenmektedir:
UİB
OİB TEMMUZ- ARALIK 2012 YURTDIŞI PAZARLARA YÖNELİK OTOMOTİV SEKTÖRÜNDE
YAPILAN FAALİYETLER
SIRA
FAALİYET ADI
NO
YER
TARİH
FAALİYET
TÜRÜ
1
MIMS Automechanika Moskova
Moskova
Fuarı
27-30 AĞUSTOS
2012
Milli Katılım
2
Automechanika Frankfurt
Frankfurt
11-16 EYLÜL 2012
İnfostand
3
IAA Hannover Fuarı Milli Katılım Hannover
20-27 EYLÜL 2012
Milli Katılım
4
Türkiye- Tataristan Otomotiv,
Ticaret ve Yatırım İşbirliği
Forumu
Bursa
4-6 EKİM 2012
HEYET
5
Otomotiv Ekipmanları ve Satış
Sonrası Hizmetler
(Autopromotec)
Bursa
9 Ekim 2012
SEMİNER
6
IZB Wolfsburg Fuarı
Wolfsburg
10-12 EKİM 2012
Milli Katılım
7
Rusya Federasyonu Alım Heyeti
İstanbul, Bursa,
İzmir
12-15 KASIM 2012
HEYET
8
BremenInvest Ziyareti
Bursa
13 Kasım 2012
Ziyaret
9
Belarus Yatırım Forumu
Minsk
15-16 Kasım 2012
KONFERANSFORUM
10
Hollanda Alım Heyeti
Bursa
3-7 ARALIK 2012
HEYET
1
2
3
YURTDIŞI LOBİ FAALİYETLERİ - OİB RUSYA FEDERASYONU FAALİYETLERİ
MIMS Automechanika – Milli
Moskova
27-30 Ağustos 2012 FUAR
Katılım
NN International Business
KONFERANSN. Novgorod
27-29 Eylül 2012
Summit
FORUM
Tataristan Alım Heyeti
Bursa
04-06 Ekim 2012
HEYET
33
4
5
6
7
1
2
3
GAZ Ticaret Heyeti
Fuar: MOBI - Infostand
RF Alım Heyeti
Fuar: Transport of Russia
N. Novgorod
Krasnodar
Türkiye
Moskova
17-19 Ekim 2012
25-28 Ekim 2012
12-15 Kasım 2012
6 Aralık 2012
ÜLKE MASASI SEMİNERLERİ
GÜNEY KORE BİLGİLENDİRME
BURSA
01.07.2012
SEMİNERİ
IRAK BİLGİLENDİRME SEMİNERİ BURSA
01.09.2012
UKRAYNA BİLGİLENDİRME
BURSA
01.10.2012
SEMİNERİ
HEYET
INFOSTAND
HEYET
FUAR
SEMİNER
SEMİNER
SEMİNER
TAYSAD
TARİH
YER
KONU
18 Haziran- 2
3. Çin Ticari Araçlar Zirvesi ve Temsilcilik Görüşmesi
Temmuz
3 Temmuz
Bremen Invest Tanıtım Toplantısı
Wuhan, Hubei/ÇHC
6 Temmuz
Hannover/ALMANYA
TAYSAD Almanya Temsilcisi Ahmet YILMAZ’ı Ziyaret
4-5 Eylül
Clepa National Directors Meeting
11-16 Eylül
Automechanika Fuarı
20-21 Eylül
20-27 Eylül
24 Eylül
26 Eylül
9-10 Ekim
10-12 Ekim
3. Çin Otomotiv Zirvesi
IAA Hannover Fuarı
IAA Turkey Day Konferansı
Automotive News Executive Dinner
Auto Turkey Konferansı
VW IZB Fuarı
Kocaeli/TÜRKİYE
Brüksel/BELÇİKA
Frankfurt/ALMANYA
Shengyang/Ç.H.C.
Hannover/ALMANYA
Hannover/ALMANYA
Paris/FRANSA
İstanbul/TÜRKİYE
Wolfsburg/ALMANYA
Clepa CEO’su Jean Marc GALES ile Toplantı
İstanbul/TÜRKİYE
Clepa CEO’su Jean Marc GALES’in TAYSAD Ziyareti
Kocaeli/TÜRKİYE
1 Kasım
Mercedes Tedarikçi Günü
Aksaray/TÜRKİYE
22-23 Kasım
Mercedes Binek Araç Heyet Ziyareti ve B2BToplantıları
29 Ekim
30 Ekim
28-29 Kasım
13 Kasım
Kocaeli/TÜRKİYE
Clepa After Market Konferansı
Brüksel/BELÇİKA
Bavyera Yatırım Ajansı-Cluster Sensorik Bilgilendirme
ve Tanışma Etkinliği
Kocaeli/TÜRKİYE
34
13 Kasım
28-29 Kasım
5 Kasım
7 Aralık
19 Aralık
25 Aralık
Rusya Otomotiv Heyet Ziyareti
Clepa 4. After Market Konferansına Katılım
Hollanda Otomotiv Heyet Ziyareti
İran Otomotiv Heyet Ziyareti
HITACHI Tedarikçi Günü Etkinliği
Çin Lobi Faaliyetleri Çerçevesinde Yapılan Çin Çalıştayı
Kocaeli/TÜRKİYE
Brüksel/BELÇİKA
Kocaeli/TÜRKİYE
Kocaeli/TÜRKİYE
İstanbul/TÜRKİYE
İstanbul/TÜRKİYE
35
3.3. Kamu alımlarında ve kiralamalarında yerli araç kullanımı özendirilecektir.
Maliye Bakanlığı
Sorumlu Kuruluş:
İçişleri Bakanlığı
Kamu İhale Kurumu
MALİYE BAKANLIĞI
Bakanlığımızca Temmuz-Aralık 2012 döneminde 237 sayılı Taşıt Kanununun 10’uncu
maddesinde belirtilen makam ve hizmetler dışında hizmet alımı suretiyle taşıt ediniminde
yabancı menşeli taşıt edinilmesine izin verilmemiş olup, yerli menşeli taşıtların edinimine izin
verilmiştir.
2011/13 sayılı Başbakanlık Genelgesi’nin yayımlanması ile birlikte özellikle Mahalli İdareler
tarafından yapılan otobüs vb. alımlarında yurtiçinde üretilen araçlar tercih edilmeye başlanmıştır.
Yerel yönetimler ile bağlı kuruluşlar da dâhil olmak üzere, tüm kamu kurum ve kuruluşlarının araç
alımlarında ve kiralamalarında, yerli ürünlerin kullanılmasına etkin özen gösterilmesi amacıyla
yürütülen çalışmalara devam edilmektedir. Ayrıca, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı olarak
otomotiv sanayimizin üretmiş olduğu binek araçların yerli muhteva oranlarına ilişkin bilgiler, talep
edildiğinde tüm kamu kurumları ile paylaşılmakta olup, ileriki dönemde bu oranların doğrulanmasına
ilişkin denetimlerin yapılması planlanmaktadır. Bununla birlikte, gerekli hukuki çalışmaların
yapılmasına müteakip bahsi geçen bilgilerin Bakanlığımız internet adresinde paylaşıma açılması
düşünülmektedir.
KAMU İHALE KURUMU
Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu’nun(BTYK) 27 Aralık 2011 tarihinde gerçekleştirilen 23. Toplantısında
alınan 2011/106 sayılı “Kamu Alımlarının Kullanım Hakkı Tahsislerinin Yeniliği, Yerlileşmeyi ve
Teknoloji Transferini Teşvik Edecek Şekilde İyileştirilmesi” kararı kapsamında Bakanlığımız tarafından
bir çalışma başlatılmış olup, çalışma kapsamındaki düzenlemelerin kamu alımlarında yerli araç
alımını olumlu yönde etkileyeceği düşünülmektedir.
36
3.4. Çevre dostu araçların kullanımının yaygınlaştırılması için toplumda farkındalık
seviyesinin artırılmasına yönelik çalışmalar yapılacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
OSD
STK’lar (OİB, TİM, ODD, OYDER)
Eylem kapsamında, 25.02.2013 tarihinde Bakanlığımız 5. Kat Toplantı Salonunda yapılan,
mevcut durumun değerlendirmesi ve gerçekleştirilecek çalışmaların planlanması konulu toplantı
sonucunda; Çevre dostu araçların (LPG, CNG, LNG, Elektrikli) kullanımının teşvik edilmesine dair
İlgili Sektör Kuruluşları ve STK’lar tarafından Kamu Spotu niteliğinde bir çalışma yapılarak
Bakanlığa sunulmasına ve çevre dostu araçların kullanımının toplum tarafından tercih edilmesi
için Kamu Spotları çalışması yapılmasına karar verilmiştir.
37
3.5. Çevreye duyarlı araçların kullanımı özendirilecektir.
Sorumlu Kuruluş:
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı
Maliye Bakanlığı
Eylem kapsamında, 25.02.2013 tarihinde Bakanlığımız 5. Kat Toplantı Salonunda yapılan,
mevcut durumun değerlendirmesi ve gerçekleştirilecek çalışmaların planlanması konulu
toplantıda;
1. LPG’li araçların kapalı otoparklardan yararlanmasına yönelik olarak; TOBB LPG Sektör
Komitesi organizasyonunda, Bakanlık, TSE, OSD, MMO, Türkiye Esnaf ve Sanatkârları
Konfederasyonu, Alışveriş Merkezi Yatırımcıları Derneği; Alışveriş Merkezi ve
Perakendecileri Derneği ve TÜV-Turk tarafından ortak bir çalışma yapılarak Bakanlığa
sunulmasına,
2. CNG, LNG ve LPG yakıtlı araçların da bu eylem kapsamına alınarak ÖTV desteklerinden
yararlanmasına ilişkin çalışmaların başlatılmasına,
3. Yakıt Sistemi tadilatının hangi standartlara sahip kurum ve kuruluşlarca yapılması
gerektiği, LPG’li araçların gerek kapalı otoparklarda tecrit edilmesi gerekse kamuoyunda
LPG’li araçlara duyulan güven eksikliğinin değerlendirilmesi ve Türkiye Otomotiv Sektörü
Strateji Belgesi ve Eylem Planı kapsamında çevre dostu araçların özendirilmesi ve
teşvikine ilişkin eylem maddelerinin gerçekleştirilmesine yönelik TOBB LPG Sektör
Komitesi organizasyonunda, kamu, özel sektör, üniversiteler, Makine Mühendisleri Odası
ve ilgili kurum ve kuruluşların katılımıyla bir çalıştay düzenlenerek söz konusu eylem ve
faaliyetlere ilişkin bir yol haritasının oluşturulmasına,
karar verilmiştir.
38
3.6. Kamu araç filoları oluşturulurken çevre dostu araçların tercih edilmesi sağlanacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
Maliye Bakanlığı
Kamu İhale Kurumu
Bakanlığımızca, ülkemizde üretimi gerçekleştirilen elektrikli araçlardan ilk etapta beş adet satın
alınmış, ayrıca bu araçların şarj dolumlarını yapabilmek amacıyla Bakanlık otoparkında bir şarj
istasyonu kurulmuş olup, hali hazırda bu araçlar sorunsuz bir şekilde kullanılmaktadır. Örnek teşkil
eden bu uygulamanın yanı sıra kamu alımları sırasında elektrikli veya diğer çevre dostu araçların
tercih edilmesine yönelik çalışmalar devam etmektedir.
KAMU İHALE KURUMU
AB’ye uyum sürecinde kamu alımlarında çevre boyutunun dikkate alınmasına yönelik olarak İngiltere
Büyükelçiliği Refah Fonu tarafından desteklenen ve Bölgesel Çevre Merkezi Türkiye tarafından
yürütülen projede Kamu İhale Kurumu temel yararlanıcı paydaş olarak yer almakta olup, proje
kapsamında kamu kurumlarının alımlarında çevre boyutunun dikkate alınmasına yönelik olarak
“kapasite geliştirme”, “bilgiye erişim” ve “Ulusal Eylem Planı ve Taslak Mevzuat Hazırlama” başlıkları
altında sınıflandırılabilecek üç çalışma yürütülmektedir.
39
HEDEF – 4
“Hukuki ve İdari Düzenlemeleri İyileştirmek.”
4.1. Düşük CO2 emisyonu olan çevre dostu araçların (elektrikli, hibrit ve emisyon seviyesi
düşük diğer araçlar) kullanımını teşvik eden bir vergilendirme sistemi için çalışma
yapılacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
Maliye Bakanlığı
STK‘lar (OSD, TAYSAD, ODD)
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
Bilindiği üzere, 197 sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu uyarınca taşıtların
vergilendirilmesinde yaş kriteri dikkate alınmakta ve taşıtların yaşı arttıkça yıllık olarak alınan
motorlu taşıtlar vergisi tahakkukları azalmaktadır.
Başkanlığımız kayıtlarının incelenmesinden, trafikte kaydı olan yaklaşık 16.500.000 taşıtın %
49’unun 10 yaş ve üstü ve %37’sinin 15 yaş ve üstü olduğu anlaşılmaktadır. Bu itibarla,
ülkemizdeki taşıtların önemli bir kısmını eski taşıtlar oluşturmaktadır.
Bununla birlikte, Kyoto Protokolüne uyum süreci ve Türkiye’nin iklim değişikliği yükümlülükleri
göz önünde bulundurularak karayolu taşımacılığındaki CO2 emisyonunun azaltılması ve ömrünü
tamamlamış taşıtların hurdaya ayrılarak bertaraf edilmesi amacıyla, 15/06/2012 tarihli ve 28324
sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 30/05/2012 tarihli ve 6322 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil
Usulü Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 41 inci
maddesiyle, 1990 model ve daha eski olan taşıtların 31/12/2014 tarihine kadar bedelsiz olarak il
özel idarelerine veya 4925 sayılı Kanunun 33 üncü maddesi uyarınca belli bir bedel karşılığında
MKEK hurda işletmesi müdürlüklerine teslim edilerek tescil kayıtlarının silinmesi halinde,
tahakkuk eden motorlu taşıtlar vergisi tutarlarının terkin edilmesi imkanı sağlanmıştır.
Türkiye Otomotiv Sektörü Strateji Belgesi ve Eylem Planının uygulanması, izlenmesi ve
değerlendirilmesi amacıyla 21 Kasım 2011 tarihinde Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığında yapılan
toplantıda, söz konusu eylemin uygulanmasına ve değerlendirilmesine yönelik olarak sektör
temsilcilerinden konu hakkındaki çalışmaları ve yeni sistemin ayrıntıları konusunda taleplerinin
Başkanlığımıza bildirilmesi istenilmiş olup, bu konuda Başkanlığımıza herhangi bir bilgi
sunulmamıştır. Öte yandan, konu hakkında Avrupa Birliğinde mevcut uygulamalar konusunda genel
bir araştırma yapılmıştır.
40
Eylem kapsamında Maliye Bakanlığı tarafından başlatılan çalışmalar
Bakanlığımızca Maliye Bakanlığı’na gönderilen ….. tarihli ve … sayılı yazıda,
çerçevesinde;
- Binek araçların parkta kaldığı sürece ödenen verginin (MTV) öncelikle CO2 emisyonu temel
alınarak değerlendirilmesi ve yaşa göre verginin azaltılması uygulamasından vazgeçilmesi
gerektiği,
- Vergilendirmede teknolojik gelişmelere bağlı isimler yerine (elektrikli, plug-in, hibrit, seri
hibrit paralel hibrit vb), emisyon, motor gücü gibi tüm araçlar için ortak özelliklerin seçilmesi ve
böylece sadece elektrikli araçlar değil tüm çevre dostu araçlar için ortak bir vergi
düzenlemesinin mevcut olması gerektiği,
- Vergilendirmeye esas alınabilecek mevzuat dayanağının Bakanlığımız tip onayı
yönetmelikleri olması gerektiği ve böylece, objektif ve belgelere dayalı düzenleme yapılmasının
mümkün olacağı,
ifade edilmiştir.
41
4.2. Ömrünü tamamlamış araçların hurdaya ayrılarak bertarafı için gerekli hukuki
düzenlemelerin oluşturulması ve hurda işletmelerinin teşvik edilmesi yönünde çalışmalar
yapılacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
İşbirliği Yapılacak
Kuruluşlar:
Maliye Bakanlığı
STK’lar (OSD, TAYSAD, ODD)
ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğü işbirliği ile kurulan ve lisanslı tesislere
teslim edilmeyen ömrünü tamamlamış araçların Emniyet Müdürlüğünce de hurdaya ayrılmasını
engelleyen “ÖTA Veri Sistemi” adlı çevrim içi veri paylaşım sistemi 15 Mart 2012 tarihinden beri
aktif olarak kullanılmaktadır. Bu sistemden alınan verilere göre 15/03/2012-31/12/2012
tarihleri arasında 11189 adet M1 ve N1 kategorilerindeki ömrünü tamamlamış araç
Bakanlığımızca izinli/lisanslı tesislere teslim edildikten sonra hurdaya ayrılmıştır.
Günümüz itibari ile Bakanlığımızdan izinli 81 ilde 700 ÖTA teslim yeri, lisanslı ömrünü
tamamlamış araç arındırma ve söküm işlemlerini gerçekleştiren 87 geçici depolama alanı
bulunmaktadır. Bu tesislerden 8 tanesi aynı zamanda araçlardan malzeme geri kazanımı
gerçekleştiren entegre işleme tesisidir.
31/05/2012 tarihli ve 6322 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun İle Bazı
Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 41 inci maddesine göre “İlgili trafik sicilinde
adlarına kayıt ve tescilli bulunan, model yılı 1990 veya daha eski olan motorlu taşıtlarını; bu
maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 31/12/2014 tarihine kadar ilgili yönetmelik
hükümleri gereğince kayıt ve tescillerinin silinmesi ve hurdaya çıkarılması suretiyle il özel
idarelerine bedelsiz olarak teslim eden (…) (1) veya 10/7/2003 tarihli ve 4925 sayılı Karayolu
Taşıma Kanununun 33 üncü maddesinin beşinci fıkrasında düzenlenen uygulama çerçevesinde
Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu (MKEK) Hurda İşletmesi Müdürlüğüne ait hurda
müdürlüklerinden herhangi birine teslim eden gerçek ve tüzel kişiler, (…) (1) adına, hurdaya
çıkarılan taşıta ilişkin olarak 31/12/2014 tarihine kadar tahakkuk etmiş ve ödenmemiş olan
motorlu taşıtlar vergisi ile bu vergiye ilişkin gecikme zammı, gecikme faizi, vergi cezaları ve
28/2/2009 tarihine kadar tescil plakasına kesilen idari para cezaları terkin edilir.”
2012 yılı itibari ile Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu Hurda İşletmesi Müdürlüğü’nün
Kırıkkale, İzmir/Aliağa ve Kocaeli/Seğmen'de bulunan hurda müdürlüklerine bağlı alanlarda
Ömrünü Tamamlamış Araçların Kontrolü Yönetmeliğine uygun düzenlemeler yapılması
sağlanmıştır. Bu kapsamda; söz konusu alanların teslim yeri olarak sadece ömrünü tamamlamış
araçları teslim almalarına ve üzerinde hiçbir işlem gerçekleştirmeden arındırma ve söküm
işlemlerinin gerçekleştirilmesi için çevre lisanslı tesislere göndermek koşulu ile faaliyet
göstermelerine izin verilmiştir.
42
Ayrıca, 81 il özel idaresi ile tüm kamu kurum ve kuruluşları, hurdaya ayrılacak araçların ÖTA veri
sistemine kayıt ettirilmesi gerektiği, araçların tasfiyesinin ihale yoluyla gerçekleşmesi
durumunda, bu ihalelere sadece ÖTA teslim yerleri, ÖTA konulu geçici faaliyet belgesi veya
çevre izin ve lisansına sahip işletmelerin katılabileceği hususunda bilgilendirilmiştir.
Bakanlığımız ve Emniyet Genel Müdürlüğü işbirliği ile çevrim içi veri paylaşım sistemi kurulmuş olup,
Bakanlıkça izinli veya lisanslı tesislere bırakılmayan ömrünü tamamlamış araçların Emniyet
Müdürlüklerince de hurdaya ayrılması engellenmiştir. Ayrıca aynı sistem, hurda araçlardan
kaynaklanarak yeniden kullanıma sunulacak olan parçaların satış öncesi barkodlanmasını
sağlamaktadır. Tüm bu süreç “Ömrünü Tamamlamış Araç Kayıttan Düşme ve Bertaraf Formu” ile
takip edilmektedir.
Hollanda Hükümeti ile Türkiye arasında “PSO-Enviroment” projeleri kapsamında “Türkiye’de
Ömrünü Tamamlamış Araç Yönetim Sisteminin Geliştirilmesi Projesi” başlatılmıştır. Proje
kapsamında, ülkemizde AB standartlarına uygun bir pilot ömrünü tamamlamış araç arındırma ve
söküm merkezi kurulacaktır.
43
4.3. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi Genel Müdürlüğünün otomotiv sektörüne
hizmet veren biriminin kurumsal kapasitesi uluslararası onay kuruluşlarına benzer bir
şekilde geliştirilecektir.
Sorumlu Kuruluş:
TSE
Teknik Servis Hizmeti Veren
STK’lar (OSD, TAYSAD, ODD)
Kuruluşlar
Sanayi Genel Müdürlüğü Belgelendirme Dairesi Başkanlığı altında faaliyet gösteren Otomotiv
Mevzuat Şubesi’nin kurulmasıyla Avrupa Birliği mevzuatının uyumlaştırılması çalışmalarına
büyük hız verilmiş ve bu kapsamda 2012 yılında toplam 44 mevzuat uyumlaştırılmıştır.
Bununla birlikte, gerek AB Çalışma Gruplarına gerekse de BM/AEK Çalışma Gruplarına aktif
katılım sağlanmaya başlanmış olup, yeni mevzuat çalışmaları güncel olarak takip edilmekte ve
yeni mevzuatlar AB’de veya BM’de yayımlandıktan sonra, ivedi bir şekilde uyumlaştırılmaktadır.
AİTM Yönetmeliği kapsamında tadil edilen araçların projelerinin uygunluğu hizmetinin ülke
genelinde yerleşik, yerinde ve verimli bir altyapı ile verilebilmesi için araç kontrol merkezlerinin
kurulması projesinin fizibilite çalışması tamamlanmıştır.
Türk Standardları Enstitüsü Bakanlığımıza “C” ve “D” kategori “Teknik Servislik” başvurusunda
bulunmuş olup, MARTOY, MOTOY ve TORTOY Yönetmelikleri ile 31.10.2010 tarih ve 27745 sayılı
Resmi Gazete’de yayımlanan “Teknik Servislerin Görevlendirilmesi Usul ve Esaslarına Dair Tebliğ
(Tebliğ No: SGM 2010/12) ve 10.04.2010 tarih ve 27548 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Araçlar
ve Bunların Aksam, Sistem ve Ayrı Teknik Üniteleri İle İlgili Tip Onayı Yönetmelikleri ve Teknik
Düzenlemelerin Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ (Tebliğ No: SGM-2010/1)” ve ilgili
mevzuat kapsamında Bakanlığımız yetkililerince yapılan gerekli inceleme ve değerlendirilmeler
sonucunda söz konusu başvuru uygun bulunmuş ve 15/06/2012 tarihi itibari ile TSE “Üretimin
Uygunluğu Kontrolleri ve Diğer Bazı Yönetmelik Uygulamaları Çerçevesinde Bakanlığımız ve TSE
arasında İmzalanan Protokolün Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar” çerçevesinde görevlendirilmiş
olup, bahse konu usul ve esaslar Sanayi Genel Müdürlüğü internet adresinde yayımlanmıştır.
Çerçeve Yönetmeliklerden muafiyet denetimleri TSE tarafından gerçekleştirilmeye başlanmıştır.
AİTM Yönetmeliği kapsamında tadil edilen araçların projelerinin uygunluğu hizmetinin ülke genelinde
yerleşik, yerinde ve verimli bir altyapı ile verilebilmesi için araç kontrol merkezlerinin kurulması
projesinin fizibilite çalışması tamamlanmıştır.
TSE çatısı altında kurulan Otomotiv Merkez Başkanlığı ile Otomotiv Sektörü’ne verilen hizmetlerin
daha verimli ve hızlı hale gelmesi sağlanmıştır.
44
4.4. Otomotiv sanayine yönelik piyasa gözetim ve denetim faaliyetleri etkinleştirilecektir.
Sorumlu Kuruluş:
Gümrük ve Ticaret
Bakanlığı
TSE
STK’lar (TOBB, OSD, TAYSAD,
ODD, OYDER)
2012 yılı Temmuz-Aralık döneminde otomotiv sektöründe toplam 327 ürün denetlenmiştir.
Bunların 83’ü aykırı, 244’ü ise uygun olarak tespit edilmiştir. Uygunsuz ürünlerden dolayı
toplam 36.692 Türk Lirası idari para cezası kesilmiştir.
2012 Yılı Piyasa Gözetimi ve Denetimi Programı çerçevesinde Ağustos ayında İzmir İl
Müdürlüğü, Ekim ayında İstanbul İl Müdürlüğü ve Aralık ayında Ankara İl Müdürlü tarafından
“Oto lastik, çocuk koltuğu, emniyet kemeri, aynalar ve yolcu koltuğu” denetimi yapılmıştır.
Emniyet Genel Müdürlüğü ve sektördeki belgeli firmaların talebi ve Sanayi Genel Müdürlüğü
lastik alt komitesinde alınan karar üzerine Ekim ayında 81 İl Müdürlüğü tarafından “Otomotiv
Lastik Kaplama Kampanya Denetimi” düzenlenerek tip onay belgesi (ECE R-108, 109) olmayan
firmalara bu belgeyi temin etmeleri için 6 ay süre verilmiştir.
2012 yılı denetim programı oluşturulması için riskli ürün grupları tespit edilmiştir. 2012 yılı denetim
programında emniyet kemeri ve çocuk koltuğuna ilave olarak başta lastik olmak üzere trafikteki can ve mal
güvenliği ile doğrudan ilgili olan bazı aksam ve parçalara da yer verilmiştir. Bu kapsamda, 2012 yılında da
PGD faaliyetleri tüm taşra teşkilatımızla koordineli olarak Bakanlığımızca yürütülmektedir. Bu çerçevede;
Ocak-Haziran 2012 Dönemi’nde Otomotiv Sektörü’ne yönelik yapılmış olan denetimlere ilişkin bilgiler
aşağıda yer almaktadır:
ÜRÜN
AYKIRI
UYGUN
*DİĞER
CEZA TOPLAMI
(TL)
YARI RÖMORK
4
5
7
18489
ÇOCUK KOLTUĞU
17
26
4
6795
ÇOCUK KOLTUK
YÜKSELTİCİSİ
1
1
0
EGZOZ
1
1
1
ELEKTRİKLİ
BİSİKLET
0
0
1
LPG MONTAJI
47
171
2
MOTORLU ARAÇ
LASTİKLER
0
80
0
MOTOSİKLET
0
7
0
TRAKTÖR
0
4
0
RÖMORK
0
2
0
6795
* Diğer: Bakanlığımız sorumluluk dışında yer alan ürünlere ilişkin kayıtlar, yapılan denetimlerde firma ve ürünün
bulunmaması, v.b.
45
4.5. Araçlarda geri dönüştürülmüş malzeme kullanımı artırılacak ve yeni araç tasarımlarında
yeniden kullanım ve geri dönüşüm oranlarına ilişkin esaslar belirlenecektir.
Sorumlu Kuruluş:
STK’lar (OSD, TAYSAD)
Yapılan mevzuat düzenlemeleri neticesinde eylem başarıyla tamamlanmıştır.
Motorlu araçların yapım ve kullanım bakımından karayolu yapısına ve trafik güvenliğine uyma
zorunluluğunu yerine getirmek üzere, motorlu araçların aksam parçalarının ve malzemelerinin belirli
asgari yüzdelerde yeniden kullanılabilmesini, geri dönüştürülebilmesini ve geri kazanılabilmesini sağlamak
için motorlu araçların tip onayı ile ilgili idari ve teknik hükümleri ve aksam parçalarının yeniden
kullanımının güvenlik veya çevre açısından tehlikeye yol açmamasını sağlayacak özel hükümleri ve bu
hükümlerin uygulanmasına dair usul ve esasları belirlemek amacıyla Motorlu Araçların Yeniden
Kullanılabilirliği, Geri Dönüştürülebilirliği ve Geri Kazanılabilirliği Hakkında Tip Onayı Yönetmeliği
(2005/64/AT) yayımlanmıştır.
2005/64/AT Yönetmeliği sadece M1 kategorisi binek araçları ile N1 kategorisi hafif ticari araçları
kapsamaktadır. Bu çerçevede, M1 ve N1 kategorisi araçlar kütlece asgari %85 oranında yeniden
kullanılabilecek ve/veya geri dönüştürülebilecek şekilde ve kütlece asgari %95 oranında yeniden
kullanılabilecek ve/veya geri kazanılabilecek şekilde imal edilmelidir.
Diğer taraftan 2005/64/AT Yönetmeliği kapsamında yeniden kullanılamaz olarak kabul edilen aksam
parçaları da belirlenmiştir. Bu aksam parçaları aşağıdaki gibidir.
Yastıklar, piroteknik harekete geçirici, elektronik kumanda üniteleri ve sensörler dâhil olmak üzere, bütün
hava yastıkları
Kolan, toka, geri sarıcı, piroteknik harekete geçirici dâhil olmak üzere, otomatik ya da otomatik olmayan
emniyet kemeri düzenekleri
Koltuklar (sadece emniyet kemeri bağlantılarının ve/veya hava yastıklarının koltukta bulunduğu
durumlarda)
Direksiyon kolonuna etkiyen direksiyon kilidi düzenekleri
Aktarıcılar (transponder) ve elektronik kumanda üniteleri dahil olmak üzere, motor blokaj cihazı
(immobiliser)
Emisyon iyileştirme sistemleri (katalitik konvertörler, parçacık filtreleri)
Egzoz susturucuları.
Bu aksam parçaları, geri dönüştürülebilirlik ve geri kazanılabilirlik oranlarının hesaplanması amacıyla
yeniden kullanılamaz olarak kabul edilir ve MARTOY kapsamındaki araçların yapımında yeniden
kullanılamaz.
Bu çerçevede, büyük önem arz eden Ulusal Geri Dönüşüm Strateji Belgesi ve Eylem Planı ile ilgili çalışmalar
devam etmektedir.
46
ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Ömrünü tamamlamış araçlardan çıkarılan parçalar, araç güvenliği ve çevre standartlarını karşılamaları
durumunda yeniden kullanılır. Yeniden kullanılamayan parçalar çevresel açıdan uygunsa geri
dönüştürülür veya geri kazanılır. Bu faaliyetler hava emisyonları, gürültü kontrolü gibi çevresel
gerekliliklere uygun olarak yapılır. Bu amaçla aşağıdaki esaslara ekonomik operatörlerce uyulur;
a) Ömrünü tamamlamış araçlarda yeniden kullanım ve geri kazanım oranları ortalama araç ağırlığının
en az % 85’i; yeniden kullanım ve geri dönüşüm oranları ise ortalama araç ağırlığının en az % 80’i
olmalıdır.
b) 1/1/1980 tarihinden önce üretilmiş olan araçlarda yeniden kullanım-geri kazanım oranı ortalama
araç ağırlığının %75’inden, yeniden kullanım-geri dönüşüm oranı ise ortalama araç ağırlığının
%70’inden az olamaz.
c) 1/1/2020 tarihinden itibaren ömrünü tamamlamış araçlarda yeniden kullanım-geri kazanım oranları
ortalama araç ağırlığının en az % 95’ine; yeniden kullanım-geri dönüşüm oranları ise ortalama araç
ağırlığının en az % 85’ine çıkarılır.
47
HEDEF - 5
“Fiziki Altyapıyı Geliştirmek.”
5.1. Organize sanayi bölgelerinde yapılacak yatırımlar için uygun şartlarda arsa ve altyapı
teminine yönelik gerekli çalışmalar yapılacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
Maliye Bakanlığı
Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
Ağustos ayında Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
08.08.2012 tarih ve 28378 sayılı resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Organize Sanayi
Bölgeleri Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile 22/08/2009 tarihli ve
27327 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliğinin 5 inci
maddesinin iki, üç ve dördüncü fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(2) Yeni bir OSB yer seçimi talebinin değerlendirmeye alınabilmesi için, il genelindeki ihtisas OSB’ler
hariç, diğer OSB’lerde bulunan toplam sanayi parsellerinin en az %75’inde üretim veya inşaata
başlanmış olması gerekmektedir.
(3) İlave alan yer seçimi talebinin değerlendirmeye alınabilmesi için, ilave alan talebinde bulunan
OSB’de toplam sanayi parsellerinin en az %90’ında üretim veya inşaata başlanmış olması
gerekmektedir. Ancak o ilde başka bir OSB’nin bulunmaması halinde bu oran %75 olarak uygulanır.
(4) Aynı sektör grubunu içeren ihtisas OSB’lerde ikinci ve üçüncü fıkralardaki oranlar aranır. Ancak,
Özel OSB’ler ile Türkiye Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansının yatırımcı temin ettiği projelerde ikinci ve
üçüncü fıkralardaki oranlar aranmaz. Yer seçiminin sonuçlandırılmasına kadar olan faaliyet, OSB
kuruluşuna katılacak kurum ve kuruluşlar tarafından Valilik kanalıyla yürütülür.”
48
5.2. Otomotiv ürünlerine uygun oto-port nitelikli limanlar ve çevresindeki ulaştırma
altyapısı geliştirilecektir.
Sorumlu Kuruluş:
Çevre ve Şehircilik
Bakanlığı
Gümrük ve Ticaret
Bakanlığı
Kalkınma
Bakanlığı
TCDD
STK’lar (TOBB, OSD,
TAYSAD, OİB, TİM, ODD)
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANLIĞI
Bakanlığımızca, 2010 yılı içerişimde Ulaştırma Kıyı yapıları Master Plan Çalışması yaptırılmış
olup, bu çalışma kapsamında tekerlekli yük taşımacılığı ve yatırım zamanları incelenmiştir. Bu
çalışma sonuçlarına göre, otomobil ihraç ve ithali açısından en önemli bölgelerden birisi olan
Marmara Bölgesi’nde mevcut kapasite 1.789.230 araç/yıl, Türkiye geneli 1.989.230 araç/yıl
olarak hesaplanmıştır. 2030 yılı için bölgesel yük hacmi tahmini 5.673.034 araç/yıl, Türkiye
geneli 5.938.230 araç/yıl olarak hesaplanmıştır. Otomobil elleçlemesinin büyük bölümünün
yapıldığı Marmara Bölgesi için ilave kapasite ihtiyaç yılı olarak 2019 önerilmektedir. Bakanlığımız
tarafından yatırımlar bu çalışma kapsamında değerlendirilmektedir.
49
5.3. Çevreye duyarlı elektrikli ve CNG’li araçların kullanımının yaygınlaşması için gerekli
altyapı çalışmaları yürütülecektir.
Sorumlu Kuruluş:
Maliye Bakanlığı
Enerji ve Tabii
Kaynaklar
Bakanlığı
EPDK
TSE
STK’lar (TOBB,
TAYSAD)
OSD,
ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU
Elektrikli araçlar için:
18/06/2011 tarihli ve 27968 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Elektrik Piyasası Dağıtım
Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile Elektrik Piyasası Dağıtım
Yönetmeliğinin 5 inci maddesinin ikinci fıkrası değiştirilmiş ve bu çerçevede söz konusu fıkra
hükmüne kullanıcılar tarafından yapılan bağlantı başvurularında; elektrikli taşıtların şarj
edilebilmesi için kurulacak hızlı, orta hızlı ve yavaş şarj ünitelerinin sayısı ve güçlerinin diğer
bilgiler yanında ilgili dağıtım şirketine sunulacağı hususu eklenmiştir.
Diğer taraftan, elektrikli taşıtlar için şarj istasyonlarının kurulması ve işletilmesi amacıyla
Kurumumuzdan lisans veya izin alınması gerekmemekte olup, konu ile ilgili mevzuat
kapsamında Temmuz-Aralık 2012 döneminde bir değişiklik yapılmamıştır.
CNG’li araçlar için:
4646 Sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanunu ve ilgili mevzuatlarında “Sıkıştırılmış Doğal Gaz (CNG)”
özet olarak:
“h) Sıkıştırılmış doğal gaz dağıtımı ve iletimi: Doğal gazın kuyubaşı, ulusal iletim şebekesi veya
şehir içi dağıtım sisteminden satın alınıp ve basınçlı kaplara doldurulması, sıkıştırılmış haldeki
doğal gazın şehirler arasındaki özel vasıtalarla taşınması ve iletim şebekelerinin ulaşamadığı
yerlerde basıncının düşürülerek satılması faaliyetlerini yapacak tüzel kişilerin, bu faaliyetler için
Kuruldan lisans almaları zorunludur. Bu faaliyeti yapacak tüzel kişilerin, lisans almak için ilgili
yönetmeliklerde yer alan şartlara uymaları yanında, yapacakları faaliyet kapsamında yer alacak
tesis ve ekipmanların Türk Standartlarına ve/veya Avrupa Birliğince kabul edilen standartlara
uygun ve güvenli olacağını garanti etmesi şartı aranır.” seklinde piyasa faaliyeti olarak
tanımlanmaktadır.
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nda yapılan 25/01/2013 tarihli toplantı da sözlü olarak ifade
edildiği üzere; mevcut akaryakıt ve LPG ikmal istasyonları, halen yürürlükte olan İşyeri Açma ve
Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik (Resmi Gazete: 10 Ağustos 2005 - 25902 ) hükümlerine
göre tesis edilerek ruhsatlanmakta ve akabinde Kurumumuzdan lisans alarak faaliyet
göstermektedir.
Dolayısıyla, CNG’li araçların yakıt ikmalini sağlayacak tesislerin de fiziki alt yapılarının öncelikle
anılan Yönetmelik hükümlerine göre tesis edilerek ruhsatlandırılmasının uygun olacağı
değerlendirilmektedir.
50
Kurumumuzun doğalgaz piyasasına ilişkin düzenleme görev ve yetkisi kapsamında, araçların
kullanımının yaygınlaşması amacıyla diğer kurum ve kuruluşlarca fiziki yürütülen altyapı
çalışmalarına paralel olarak, ihtiyaç hasıl olması halinde gerekli mevzuat düzenleme çalışmaları
ele alınabilecektir.
Doğal gaz piyasa faaliyetlerinin lisanslandırılması süreçlerinde, CNG faaliyetlerini teşvik amacıyla
diğer piyasa faaliyetlerine göre bir takım kolaylıklar ve avantajlar içeren mevzuat
düzenlemelerine aşağıda yer verilmiştir:
1-Doğal Gaz Piyasası Lisans Yönetmeliği’nin (Yönetmelik) Ek-3’ün 3 numaralı Notunda yer alan
“3- CNG lisans başvurularında bu Ek'in 6’ncı maddesindeki bilgi ve belgeler istenmez.” hükmü ile
CNG lisansı başvurusunda bulunan tüzel kişiler, Yönetmelik Ek 3’ün 6’ncı maddesinde belirtilen
bilanço ve gelir tablosu sunma yükümlülüğünden muaf tutulmuş olup, bu kapsamda CNG lisansı
başvurusunda bulunan tüzel kişiler mali olarak incelemeye tabi tutulmamaktadır.
2-Yönetmelik Ek 4’ün (c) bendi ve asgari sermaye başlıklı 47’nci maddesi gereğince, doğalgaz
piyasasında faaliyet göstermek üzere Kurumumuza lisans başvurusunda bulunan tüzel kişilerin
sahip olmaları gereken asgari sermaye miktarları 2013 yılı için aşağıdaki gibi belirlenmiştir:
Lisans Türü
İthalat
Depolama
Toptan Satış
İhracat
CNG Satış
CNG İletim ve Dağıtım
İletim
İletim (LNG)
Sermaye (2013 yılı için) (TL)
4.312.000
21.560.000
4.312.000
2.263.800
431.200
431.200
21.560.000
1.078.000
Şarj istasyonlarının mevcut akaryakıt istasyonlarının bir parçası olarak düşünüldüğünde alması
gereken izinler ve uyulması gereken işyeri standartları konusunda İçişleri Bakanlığı ve
Bakanlığımız Metroloji ve Standardizasyon Genel Müdürlüğünce bir çalışma yapılacaktır. Ayrıca,
fi-priz standartları ile ilgili CEN-CENELEC çalışmaları da izlenmektedir.
Eylem kapsamında, 25.01.2013 tarihinde Bakanlığımız 5. Kat Toplantı Salonunda, sorumlu ve
ilgili olan tüm kurum ve kuruluşlara ait teknik bilgi ve çalışmaların değerlendirilmesi amacıyla
yapılan toplantıda;
-
Halihazırda ülkemiz araç parkında bulunan geleneksel içten yanmalı motorlu araçların
“Araçların İmal Tadil ve Montajı Hakkında Yönetmelik” çerçevesinde çevreye duyarlı
elektrikli araçlara dönüşümü kapsamında, bu Yönetmeliğin Ek Madde 2 (1) “Seri Tadilat
ve tadilat seti üreticileri, güncel TS ISO 16949 veya TS EN ISO 9001 standardına uygun
kalite sistemine sahip olmalıdır” hükmü bulunmaktadır. Bununla birlikte, TSE tarafından
özellikle TS ISO 16949 belgesinin her ne kadar uluslararası belgelendirme kuruluşları
veya bunların Türkiye temsilcilikleri tarafından verilse de ulusal bir kuruluş tarafından
verilmediğine dikkat çekilmiştir. Bu kapsamda, bu belgenin Yönetmelik gereği zorunlu
tutulmadığı da göz önüne alındığında ülkemizde yerleşik tadilatçı firmalar açısından
51
konunun nasıl bir problem yaratacağına ilişkin TSE tarafından Bakanlığımıza bir yazı
gönderilmesi,
- Elektrikli şarj ünitelerinin yaygınlaştırılması için alt yapı çalışmaları yapılması hususunda:
a) Yerel yönetimlerden (belediyelerden) destek istenmesi ve bu anlamda İçişleri Bakanlığı
Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü tarafından neler yapılabileceği konusunun çalışılmasına,
b) AB ülkelerinde şarj istasyonlarının kurulumu yerel yönetimler tarafından gerçekleştirildiği,
kart ya da bilet kullanılarak araçlar şarj edildiği, otoparkların bazı katlarının şarj için ayrıldığı,
Hollanda’da yerel yönetim kanunu değişikliği yapıldığı, yeni kanuna göre iskan alabilmek için
binalarda şarj ünitesi bulunması gerektiği yönünde bilgiler ışığında ülkemizde de bu tür bir
çalışmanın gerçekleştirilip gerçekleştirilemeyeceği hususunda çalışma yapılması,
- Elektrikli araçlara yönelik ÖTV indiriminin sektörün gelişimi için faydalı olduğu,
-
CNG’li araçların gaz sızdırmazlık testinin yapılması aşamasında bu gazın doğrudan
kişilerin kullanımı için piyasaya arzında sıkıntılar olduğu ifade edilerek bu konuda ayrıntılı
bir toplantı yapılması,
- Elektrikli araçların kullanımının yaygınlaştırılması için gerekli altyapı çalışmalarının
yürütülmesiyle ilgili olarak:
a) Şarj istasyonlarının uyacağı kurallarla ilgili standart oluşturulması (TSE ve Metroloji ve
Standardizasyon Genel Müdürlüğünce),
b) Priz veya şarj bağlantılarının (plug) taşıyacağı şartlar ile ilgili olarak uluslararası standart
komitelerinin çalışmalarının TSE ve Metroloji ve Standardizasyon Genel Müdürlüğü tarafından
izlenmesine, değişikliklerin ulusal mevzuata ve uygulamaya konulması,
c) Bu konuların ayrıntılı görüşülmesi amacıyla Sanayi Genel Müdürlüğü, Metroloji ve
Standardizasyon Genel Müdürlüğü ve TSE’nin katılımıyla ayrıca bir toplantı yapılması,
- Dört tekerlekli bazı elektrikli araçların, AB ve Ülkemizde İki veya Üç tekerlekli Motorlu
Araçlar Tip Onayı Yönetmeliği (MOTOY) kapsamında olması nedeniyle bunları kullanacak
kişilerin motosiklet ehliyeti alma zorunluluğu bulunması konusunun İçişleri Bakanlığı Emniyet
Genel Müdürlüğünce değerlendirilmesine ve sonucundan Bakanlığımıza bilgi verilmesi,
- Ülkemizde yerleşik bir imalatçımız tarafından, yerli batarya üretildiği, bu kapsamda
konunun yerli elektrikli araç üretimi kapsamında Bakanlığımızca değerlendirilmesine,
- Elektrik şarj istasyonlarının akaryakıt istasyonlarının bir parçası olarak değerlendirilmesi
durumunda konuyla ilgili İçişleri Bakanlığı yönetmeliğinde revizyon yapılması gerektiği (EPDK
tarafından önerilmektedir),
- Toplumun yoğun olarak kullandığı alışveriş merkezleri, siteler, otoparklar vb. yerlerde şarj
sistemlerinin kurulması için ilgili kurumların tespit edilerek çalışma yapılması gerektiği
kararları alınmıştır.
52
Elektrikli araçların kullanımının yaygınlaşması çalışmaları çerçevesinde; Araçların İmal, Tadil ve
Montajı Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 26.06.2012 tarih ve 28335
sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
Yapılan bu düzenleme ile aynı Yönetmeliğin Ek IV’ünün 4.19 numaralı maddesinde yer alan “M ve N
kategorisi araçların tadil yolu ile sade elektrikli, hibrit elektrikli ve hibrit motorlu araca
dönüştürülmesinde aranan onaylar listesi” başlıklı çizelge değiştirilmiştir. Böylelikle, M ve N
kategorilerindeki tüm araçların seri tadilat yolu ile sade elektrikli araca, hibrit elektrikli araca ve hibrit
motorlu araca seri dönüşümünün yaygınlaşmasının önü açılmıştır.
Aynı Yönetmelik’te yapılan bir başka değişiklik ile araçlarda alternatif yakıt olarak kullanılmak üzere
yapılan Likit Petrol Gazı (LPG), Sıkıştırılmış Doğal Gaz (CNG) tadilatlarına Sıvılaştırılmış Doğal Gaz
(LNG) tadilatı da eklenmiştir.
TÜRK STANDARDLARI ENSTİTÜSÜ BAŞKANLIĞI
AİTM Hakkında Yönetmelik’te yapılan değişiklik sonrası, elektrikli araç dönüşümü
gerçekleştirmek amacıyla bir firma Başkanlığımızdan Seri Tadilat Tip Onay Belgesi almıştır.
Araçların İmal, Tadil ve Montajı Hakkındaki Yönetmelikte değişiklik gerçekleştirilerek; Elektrikli araç
dönüşümü gerçekleştirilmiş olan araçlara uygunluk belgesi verilmesine imkân sağlanmış ve uygunluk
belgesi düzenlenmektedir.
53
5.4. Sanayinin üretim ihtiyaçlarına yönelik ham madde üretimi geliştirilecektir.
Sorumlu Kuruluş:
KOSGEB
Stk’lar (TOBB, MESS, OSD, TAYSAD)
Girdi Tedarik Stratejisi (GİTES) ile Eylem Planı (2013-2015) 25/12/2012 tarihli ve 28508 sayılı
Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiş olup, Bakanlığımıza verilen görevler
kapsamında çalışmalar başlatılmıştır.
54
EK-1

Rapor : İndir - Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı

Transkript

Benzer belgeler

ekonomistin yorumu

Presentation File

Sayfa 1 / 1 Kamuyu Aydınlatma Platformu 14.08.2013 http://kap.gov

BD Otomotiv Türkiye`nin ilk elektrikli hafif ticari aracını TNT`ye teslim etti