Woolmark Logosunun arkasındaki anlam

Woolmark Logosunun
arkasındaki anlam
Eğitim Kılavuzu
İndeks
G1 / L1
Seviye
Giriş
Dil
Türkçe / Turkish
IÇINDEKILER
WOOLMARK LOGOSUNUN ARKASINDAKI ANLAM
SAYFA
GİRİŞ
4
1. Standartlar ve Test
6
1.1. Giyim ürünleri için TWC spesifikasyonları
6
1.2. Yün veya lif içeriği
7
1.3. Kumaşın yüzey tüy ağırlığı
7
1.4. Diklorometan (DCM) ekstrakte edilebilen madde
7
1.5. Kopma mukavemeti
8
1.6. Patlama mukavemeti
8
1.7. Aşınma dayanımı
8
1.8. Dikiş kayması
8
1.9. Tüylenme
8
1.10. Esneme/büyüme özellikleri
9
1.11. Renk haslığı
9-10
1. Işığa karşı renk haslığı
2. Sürtünmeye karşı renk haslığı
3. Suya karşı renk haslığı
4. Yaş alkali temasına karşı renk haslığı
5. Yıkamaya karşı renk haslığı
1.12. Yıkama ve temizleme performansı
11
1. Kuru temizlemeye karşı boyutsal stabilite
2. Elde ve makineyle yıkamaya karşı boyutsal stabilite
3. Yıkama sonrası görünüm
4. Buhara karşı boyutsal stabilite
2 THE MEANING BEHIND THE WOOLMARK LOGO
1.13. Yağ ve su iticilik
12
1.14. Üretimde görsel görünüm
12
2. Alt markalar
13
3. Özet
14
THE MEANING BEHIND THE WOOLMARK LOGO
3
Woolmark logosu dünyanın en çok tanınan tekstil sembollerinden
biri olup, çoğu kişi için üzerinde bulunduğu ürünün % 100 Saf
Yeni Yün’den üretilmiş olduğunu belirtir. Bu ürünler tüketicisine
kaliteli bir ürün satın alındığına dair güven verecek şekilde temel
performans standartlarını karşılarlar.
Woolmark logosu İtalyan grafik sanatçısı Francesco Saroglia
tarafından tasarlanmış olup, 1964 yılında ABD, Batı Avrupa ve
Japonya’da lanse edilmiştir. O tarihten bu yana geliştirilmiş ve tüm
dünyada 100’den fazla ülkede son ürünlerde kullanılmıştır.
WOOLMARK
% 100 Saf Yeni Yün . Genelde %0.3’e kadar başka liflerin
kullanımına izin verilmektedir.
%100 Saf Yeni Yün’den mamul ürünleri temsil eden Woolmark
logosunun kullanılmaya başlamasından bu yana, diğer liflerolan
karışımların kapsam dahiline alınması için iki başka marka daha
ilave edilmiştir.
WOOLMARK BLEND
% +/-3’lük bir tolerans ile birlikte % 50 veya daha fazla
Yeni Yün içerir.
Karışık katlı iplik veya karışık kumaş imal etmek üzere kullanılan
tek kat ipliklerde sadece bir tek yün dışı bileşene izin verilmektedir.
Bu sayede, ürünün yeni yünden imal edildiğine makul ölçüde
emin olabilmekteyiz. Tek kat ipliklerde birden çok bileşen içeren
harmandan karışımlara izin verilmesi genellikle birkaç yün dışı life
ait kalıntılar içeren geri dönüştürülmüş yün ürünlerin reddedilmelerini
zorlaştırır. Tek kat bir iplikteki yün ve polyester lifler bir harmandan
karışım oluştururlar. Saf yün tek kat bir iplikle bükülmüş saf polyester
tek kat iplik bir harmandan karışım değildir. Benzer biçimde, aynı
kumaş içerisinde saf yün iplikler ile birlikte dokunmuş saf polyester
iplikler de bir harmandan karışım oluşturmazlar.
4 THE MEANING BEHIND THE WOOLMARK LOGO
WOOL BLEND
1999 yılında oluşturulmuş bulunan Wool Blend % +/-3’lük bir tolerans
ile birlikte % 30-49 arası Yeni Yün içerir. Harmandan karıştırılmış tek
katlı ipliklerde sadece bir tek yün dışı bileşene izin verilmektedir.
Woolmark, Woolmark Blend ve Wool Blend’e ilaveten daha sonra ele alınacak olan bir dizi alt
marka mevcut bulunmaktadır.
Günümüzde Woolmark, Woolmark Blend ve Wool Blend markaları, ilgili alt markalar familyası
ile birlikte The Woolmark Company (TWC) ve bunun iştiraklerinin mülkiyetinde bulunmakta olup,
yine bu şirketler tarafından yönetilmektedirler.
Bu sembol veya logolar sadece, örneğin reklam amacıyla kullanılan markalardan ibaret
değildirler. Bu markaları taşıyan ürünler The Woolmark Company’nin sıkı Woolmark test
yöntemleri ile desteklenen yüksek kalite standartlarına tabi bulunmaktadırlar. The Woolmark
Company Yarı İşlenmiş ürünler, Giysi, Giysi Bakım, Ev Tekstil Ürünleri, Zemin Döşemeleri,
Onaylı B2B Ürünler ve Koyun Postu Ürünler gibi ürün tiplerine ayrılmış bulunan net olarak
tanımlanmış spesifikasyonlara sahiptir. Bunlar tüm lisans sahiplerine temin edilmekte olup,
woolmark.com’daki Lisans Sahibi Alanından indirilebilirler.
Bu kapsamlı spesifikasyonlar Woolmark kalite standartlarının idame ettirildiklerinden
emin olunması için sürekli gözden geçirilmektedirler. Bir son ürün, üzerinde bu logolardan
herhangi birinin kullanılabilmesi için, ürün spesifikasyonların karşıladığından emin olunması
amacıyla test edilmek zorundadır.
Testler, yün veya lif içeriğinin belirlenmesinin yanı sıra, ürünün giyilme esnasında ve yıkamada
muhtemelen nasıl görüneceğini ve performans göstereceğini de değerlendirmektedirler.
Woolmark spesifikasyonları dört performans alanını kapsamaktadırlar:
• Yün içeriği
• Giyilme performansına ilişkin fiziksel özellikler
• Renk haslığı
• Boyutsal stabilite
Buna ilaveten, TWC düzenli kalite güvence prosedürlerinin bir parçası olarak, ürünlerin
düğüm, delik, v.s. gibi kusurlara karşı görsel görünümünü değerlendirmek üzere gerek
örme gerekse de dokuma giyim ürünleri için giysi muayenesi uygulamaktadır.
Belli bir ürünün The Woolmark Company ürün spesifikasyonlarından geçip, geçemediğini
belirlemek için bağımsız testler gerçekleştirmek üzere The Woolmark Company
tarafından yetkili kılınmış laboratuarların bir listesi de yine woolmark.com’un Lisans
Sahibi Alanından bulunabilir.
Bu eğitim kılavuzu giysi öğeleri (örme, dokuma ve aksesuarlar) için söz konusu Woolmark
standartları ile test yöntemlerini ve bunların uygulama ile nasıl ilgili olduklarını açıklamaktadır.
THE
THEMEANING
MEANINGBEHIND
BEHINDTHE
THEWOOLMARK
WOOLMARKLOGO
LOGO
5
1 STANDARTLAR VE TEST
1.1. GİYİM ÜRÜNLERİ İÇİN TWC SPESİFİKASYONLARI
WOOLMARK SPESIFIKASYONU
SPESIFIKASYON AK-1 ÖRME
GIYIM ÜRÜNLERI
SPECIFICATION AK-2
MERINO EXTRAFINE
SPESIFIKASYON AK-2
MERINO ULTRAFINE
SPESIFIKASYON AW-1
DÜZ DOKUMA, HAVLI DOKUMA VE
PRESLENMIŞ KEÇE GIYIM ÜRÜNLERI
SPESIFIKASYON AW-2
NATÜREL STREÇ ÜRÜNLER
SPESIFIKASYON AC-1
COOL WOOL GIYSILER
SPESIFIKASYON AM-1
MERINO COOL GIYSILER
SPESIFIKASYON AM-2
PURE MERINO WOOL
SPESIFIKASYON AL-1
WOOL PLUS LYCRA® ÜRÜNLER
SPESIFIKASYONUN UYGULANDIĞI ÜRÜNLER
Hırkalar ve yelekler dahil olmak üzere kazaklar; ceketler ve paltolar;
pantolonlar; etekler; elbiseler; sabahlıklar; gömlekler ve bluzlar; iç
giyim; gecelikler; çoraplar (uzun çoraplar ve taytlar dahil); tozluklar;
erkek ve bayan takımlar dahil birden çok parçalı giysi takımları;
aksesuarlar (şapkalar, eşarplar, eldivenler, kravatlar).
Woolmark Blend ve Wool Blend ürünler hariç Woolmark
örme giyim ürünleri.
Woolmark Blend ve Wool Blend ürünler hariç Woolmark
örme giyim ürünleri.
Şunlar dahil olmak üzere düz dokuma kumaştan mamul ürünler:
paltolar (yelekler dahil); takım elbiseler (örn., ceket artı pantolon);
pantolonlar; elbiseler; kimonolar; gecelikler; aksesuarlar (şapkalar,
eşarplar, eldivenler, kravatlar); ceketler; tayyörler (örn., ceket artı
etek); etekler; sabahlıklar; gömlekler ve bluzlar. Preslenmiş keçe, havlı
giysi kaplama veya dokuma havlı kumaştan mamul ürünlere sadece
Woolmark uygulanabilir.
Woolmark Blend ve Wool Blend ürünler hariç sadece Woolmark
dokuma giyim ürünleri için geçerlidir.
Kazaklar ve hırkalar; paltolar; ceketler; takım elbiseler ve pantolonlar;
tayyörler; etekler; elbiseler; kimonolar; gömlekler ve bluzlar; çoraplar;
iç giyim dahil olmak üzere Woolmark ve Woolmark Blend giysiler.
Cool Wool ürünlerde Wool Blend etiketi kullanılamaz.
Kazaklar ve hırkalar; paltolar; ceketler; takım elbiseler ve pantolonlar;
tayyörler; iç giyim; etekler; elbiseler; kimonolar; gömlekler ve bluzlar;
çoraplar; dahil olmak üzere Woolmark ve Woolmark Blend giysiler.
Woolmark Blend veya Wool Blend ürünler hariç tüm Woolmark giyim
ürünleri için geçerlidir.
Çoraplar dahil ancak aksesuarlar, iç giyim ve gecelikler hariç
dokuma veya örme giyim ürünleri.
1.2. YÜN VEYA LIF IÇERIĞI
(Tüm giyim ürünleri için geçerli olan
TM155)
Test yöntemi TM155 mevcut yünün tam
miktarını belirlemek üzere ve dolayısıyla belli
bir marka bakımından delil olarak kullanılır.
Lif içeriği üç yolla belirlenebilir: Bölüm I
Mikroskop ile nitel olarak; Bölüm II Basit
çözünme ile nitel olarak; Bölüm III Ardışık
çözünme ile nicel olarak ve bazı karmaşık
durumlarda, bu üç yöntemin tamamının
sonucu olabilir. Dokuma ürünlerin söz konusu
olduğu hallerde, numune genellikle ilk olarak
çözgü ve atkılarına veya bazı durumlarda iplik
dokularına ayrılmak üzere parçalanacaktır.
DEKORATIF LIF:
Lif içerik etiketinde (çıplak gözle)
görülebilir şekilde yalıtılabilir, sadece
dekoratif amaçlı olan ve mamul ürün
ağırlığının izin verilmiş yüzdesini aşmayan
liflerden bahsedilmesi gerekli değildir.
FIBRE DIAMETER MICROSCOPIC TEST
Eğer eklenmiş lif veya iplik kolayca
görülemiyorsa, bu dekoratif amaçlı değildir.
Görülebilirlik kuralının tek istisnası dekoratif
iplikte buklet tipi ilmekler oluşturmak
üzere filamentlerin kullanımıdır. Bunun
mantıklı açıklaması, filament olmaksızın
dekoratif efektli iplik üretilememesidir.
Bazı ülkelerde, teknik efektler için %5
oranında yün dışı life izin verilmektedir.
Giysiye yüzey alanının %10’una kadar
nakış uygulanabilmektedir. Hindistan’da
şal ve eşarplarda daha yüksek nakış
seviyelerine izin verilmektedir ancak, bu
ürünler özel etiketlere sahip bulunmak
zorundadırlar.
1.3. KUMAŞIN YÜZEY
TÜY AĞIRLIĞI
SOXHLET OIL EXTRACT APPARATUS
bir giysiyi garanti altına alacak kadar yoğun
olduğundan emin olmak üzere kullanılır.
(Yünlü örme ürünler için geçerli olan TM136)
sırasında sararmaya neden olup, leke ve kir
toplanmasına yardım edebilirler. Yağ ayrıca
liflerin iplik ve kumaş yapısından çıkmasını
mümkün kılan bir kayganlaştırıcı olarak hareket
eder ve düşük bir tüylenme performansına
katkıda bulunur.
Ştraygarn ürünler iplik üretim süreci esnasında
ipliğe tatbik edilmiş bulunan yağ veya yardımcı
işlem maddeleri içerir. Yağ benzeri bu
maddelerin giysi üzerinde kalan aşırı miktarları
zaman içerisinde küflenebilir ve kötü bir
kokuya sebebiyet verebilir. Yağ veya benzeri
yardımcı işlem maddeleri ayrıca kurutma
DCM ekstraksiyonu, toplam yağlı madde
miktarını (TFM) belirlemek üzere istifade
edilen test olup, organik bir solvent ile Soxhlet
ekstraksiyonunu kullanır. Ekstraksiyon
sonrasında, solvent buharlaştırılır ve kalıntı
miktarı tartılır. Sonuç temiz, kurutulmuş yün
ağırlığının yüzdesi olarak ifade edilir.
1.4. DIKLOROMETAN (DCM)
EKSTRAKTE EDILEBILEN MADDE
(Dokuma ürünler için geçerli olan TM277)
Yüzey tüy ağırlığı belli bir alandaki
kırpılabilecek olan tüm tüylerin birim alan
başına ağırlığıdır. Kırpılmış tüy ağırlığı
kumaşın kırpılmamış ve kırpılmış kütleleri
arasındaki farktan hesaplanmaktadır. Kumaş
yüzey tüy ağırlığının ölçümü tüylerin kaliteli
6 THE MEANING BEHIND THE WOOLMARK LOGO
THE MEANING BEHIND THE WOOLMARK LOGO
7
1.5. KOPMA MUKAVEMETI
1.7. AŞINMA DAYANIMI
1.9. TÜYLENME
(Dokuma ürünler için geçerli olan TM4)
(Dokuma ürünler için geçerli olan TM112)
(Tüm giyim ürünleri için geçerli olan
TM152 ve TM196)
Kopma mukavemeti dokuma bir kumaşa, tek
yönlü bir kuvvet uygulandığında koparmak
için gereken yüktür. Kopma mukavemeti
testinin hem çözgü hem de atkı yönündeki
sonuçları Newton cinsinden belirtilir. Daha
az yoğun bir kumaş genellikle, kumaşın
giyilme esnasındaki dayanıklılığını veya
kumaşın planlanan son kullanımına
uygunluğunu değerlendirmede faydalı
olacak şekilde, daha düşük bir sonuç verir.
Aşınma dayanımı bir kumaşın sürtünmenin
sebebiyet verdiği görünüm ve işlev kaybına
karşı direnme kabiliyetidir. Yüksek açınma
dayanımına sahip bulunan kumaşlar
dayanıklı ve uzun ömürlüdürler. TWC’nin
aşınma dayanımı testinin prensibi bir kumaş
numunesinin iki iplik kopana veya renk tonu
değişene kadar Martindale Test Cihazı
kullanılarak standart bir aşındırıcı maddeye
durmadan sürtülmesidir. Sonuç 1000 adet
sürtünme cinsinden belirtilir. Gerekli performans
kumaşın son kullanım amacına bağlıdır.
1.6. PATLAMA MUKAVEMETI
(Örme ürünler için geçerli olan TM29)
Bir giysi üzerinde giyilme esnasında delikler
oluşmasına karşı mukavemet Ştraygarn
iplikler veya narin liflerden mamul trikolar
için özellikle önemlidir. Patlama mukavemeti
örme ürünün mukavemetini belirtmek üzere
kullanılır. Test esnasında, kumaş numunesi
genişletilebilir bir diyafram üzerine serilir.
Akabinde diyafram kumaş kopma noktasına
kadar gerilinceye kadar pönomatik veya
hidrolik basınç ile şişirilir. Sonuç yani,
kumaş numunesini patlatmak için gereken
basınç kilopaskal (kPa) cinsinden belirtilir.
1.8. DIKIŞ KAYMASI
(Dokuma ürünler için geçerli olan TM117)
Dikiş kayması bir kumaş dikişindeki ipliklerin
ayrılmasının ölçüsüdür. Dikiş yük altında
iken, üzerinde boşluklar veya delikler oluşur.
Test çözgü ve atkı iplerinin, iplik kopması
meydana gelmeyecek kadar ters yöne doğru
çekilmelerini içerir. Test esnasında, kumaş
numunesi belli dikiş şartları altında enlemesine
dikilir. Numune üzerine dikişin sağ açısından
bir yük uygulanır ve dikişin açılma mesafesi
ölçülür. Test sonucu kumaş yoğunluğuna,
dokumaya ve dikiş tipine bağlıdır.
Örme giysiler giyilme esnasında gevşek lifleri
didikleyen sürtünme aksiyonlarına maruzdurlar.
Bu lifler tüylenme olarak bilinen ve çengel
lifler ile kumaşın gövdesine tutunan küçük
telsi topçuklar şeklinde dolaşık hale gelirler.
TWC tarafından trikolar için kullanılan
test yöntemi TM152’de, örme kumaş
numuneleri belli bir süre boyunca mantar
kaplı bir kutu içinde döndürülen kauçuk
borular üzerine sarılırlar. Bu test cihazı ICI
Tüylenme Kutusu test aleti olarak bilinir.
Test yöntemi TM196 dokuma ürünler için
kullanılır. Kumaş numuneleri Martindale Test
Cihazındaki bir kumaş numunesine sürtülürler
ve 1000 sürtünme sonrasında değerlendirilirler.
1.10. ESNEME/BÜYÜME
ÖZELLIKLERI
1.11. RENK HASLIĞI
(Tüm giyim ürünleri için geçerli olan TM179)
Tekstil kumaşları kullanım esnasında ve
çevresel faktörlerin bir sonucu olarak renk
değiştirirler. Yıkama veya kuru temizleme,
ışığa maruz kalma ve terleme unsurlarının
tamamı renk değişimine katkıda bulunurlar.
Renk haslığı renk değişiminden ve
temizlemenin söz konusu olduğu hallerde ise,
yandaki bir kumaşa yapılan boya kusmasının
derecesinden belirlenir. Bunun son kullanıcı
tarafından kabul edilebilir olarak görülmesini
sağlamak için bir ürünün renk haslığını
tahmin etmek veya bilmek önemlidir.
Örme ve çok daha düşük nispette olsa da,
dokuma kumaşlar uzayabilir olmalıdırlar ve
uzama sonrasında mükemmel konfor ve
uygunluğu sağlayacak şekilde çabucak eski
hallerine döneceklerdir. Saf yün kumaşlarda
uygun apreleme teknikleri kullanılmak ya
da elastan karışımlardan istifade etmek
suretiyle de ilave esneme özelliklerine
sahip dokuma kumaşlar hazırlanabilir.
Esneme özelliği bir kumaşın belli bir yük
altındaki uzamasından belirlenir. Büyüme
özelliği ise belli bir süre boyunca sabit bir
boya kadar uzatılması akabinde kumaşta
kalan eski haline getirilemez esnemedir.
Esneme testi yüzde cinsinden uzayabilirliği
ölçer. Büyüme sonucu ise eski haline
getirilemeyen uzamayı ölçer. Bu sonuç
şişkinleşme potansiyelini ortaya koyar.
Renk haslığı testinin sonuçları 1’den 5’e
kadar olan bir derecelendirme sistemi (gri
skala kullanan) ile ifade edilirler. Derece
5 en iyi performansı temsil ederken derece
1 en kötü performanstır.
1. Işığa karşı renk haslığı
(Tüm giyim ürünleri için
geçerli olan TM5)
Bu, tekstil ürünlerinin uzun süre ışığa
maruz kalmadan kaynaklanan renk
değişimidir. Test numunenin kontrollü
bir sıcaklık ve nem altında ksenon
ark lambasına (doğal günışığını
temsil eden) maruz bırakılması
suretiyle gerçekleştirilir. Bilinen
solma özelliklerine sahip bulunan
boyalı mavi standartları (mavi yün
referansı) numune ile birlikte aynı
ışık kaynağına maruz bırakılırlar.
Işık haslığı, numunedeki renk
değişiminin, boyalı mavi standartlar
ile kıyaslanması ile değerlendirilir.
Işık haslığının derecelendirilmesi
ışık haslığı skalası üzerinde benzer
bir kontrast sergileyen mavi yün
referansı sayısına karşılık gelir.
Tüylenme derecesi, en iyisi 5 olmak üzere 5’ten
1’e kadar bir derecelendirme yapılarak, standart
fotoğraflar ile kıyaslama suretiyle değerlendirilir.
Tüylenme eğilimini etkileyebilecek olan pek çok
faktör mevcuttur ve bunlar, başta yumuşaklık
gelmek üzere, son ürünün tuşesini de etkilerler.
Tüylenmenin nasıl kontrol edileceği veya
tüylenme performansı ile tuşe arasındaki
optimum dengenin nasıl bulunacağı sorularına
verilebilecek basit cevaplar bulunmamaktadır.
MAVI STANDART VE NUMUNE
ÇALIŞIR VAZIYETTE PATLAMA MUKAVEMETI TEST CIHAZI
8 THE MEANING BEHIND THE WOOLMARK LOGO
DIKIŞ AÇIKLIĞININ ÖLÇÜLMESI
GRI SKALA – RENK DEĞIŞIMI
SÜRTÜNME HASLIĞININ TEST EDILMESI
THE MEANING BEHIND THE WOOLMARK LOGO
9
2. Sürtünmeye karşı renk haslığı
(Tüm giyim ürünleri için geçerli olan TM165)
Sürtünme haslığı kumaşlar birbirlerine sürtüldüklerinde boyalı bir
yüzeyden bir diğer yüzeye (genellikle daha açık bir renk tonuna)
meydana gelen boya geçişinin derecesinden tespit edilir. Test cihazına
Krokmetre adı verilmektedir. Cihaz üzerine yerleştirilen tekstil numunesi
standart beyaz bir kumaşa sürtülür ve sonuç beyaz kumaş üzerinde
kalan boya lekesinden tespit edilir. Standart beyaz kumaş yaş iken, test
ürünün yaş sürtünme haslığını ölçer.
3. Suya karşı renk haslığı
(Tüm giyim ürünleri için geçerli olan TM6)
Bu, her iki numune de yaş ve yakın temas halinde iken boyalı bir taşıyıcı
kumaştan bir diğerine meydana gelen fiziksel boya yayılmasını kontrol
etmek üzere kullanılan testtir. İşlem esnasında herhangi bir sabitlenmemiş
boyanın çıkıp, çıkmadığını kontrol etmek için de kullanılabilir.
Numune benzer boyuttaki çok lifli bir şeride takılır, suya batırılır ve bir
Perspirometrede basınç altındaki plastik levhalar arasına yerleştirilir.
Cihaz ve numuneler bir etüv fırın içerisinde belli bir süre boyunca belli bir
sıcaklıkta tutulurlar. Haslık derecesi numunenin renk tonundaki değişiklik
ve çok lifli şerit üzerinde kalan leke değerlendirilerek belirlenir.
4. Yaş alkali temasına karşı renk haslığı
(Tüm giyim ürünleri için geçerli olan TM174)
Sürekli şekilde insan teri ile temas halinde bulunan boyalı
giysiler, lokal renk bozulmasına maruz kalabilirler. Her
iki materyal de yaş ve yakın temas halinde iken, giysinin
kustuğu boya bir başka taşıyıcı kumaşa geçebilir.
Yaş alkali temasına karşı renk haslığı bir yün numunesinin terlemeye
benzer olan bir yaş alkali ortamındaki veya yün tekstil ürünlerinin yıkama
devri tamamlandıktan sonra otomatik çamaşır makinesinde kalmaya
bırakıldıkları bir durumdaki renk haslığını belirlemek üzere kullanılan
bir test yöntemidir. Test ve değerlendirme prosedürleri, numunenin test
esnasında bir alkali-histidin çözeltisine batırılması hariç, suya karşı renk
haslığının test ve değerlendirme prosedürlerine benzerdir.
5. Yıkamaya karşı renk haslığı
(Tüm giyim ürünleri için geçerli olan TM193)
Yıkamaya karşı renk haslığı, düzenli bakımın bir parçası olarak tekrar
tekrar evde yıkama sonrasında renk stabilitesini değerlendirmek üzere
tespit edilir. Bu, müşteri memnuniyetsizliğine yol açan temel faktördür.
Yıkamaya karşı renk haslığı testi beş veya daha fazla evde ya da
ticari yıkamaya kabaca eşit olan hızlandırılmış bir yıkama testidir.
Numune çok lifli bir şeride takılır ve yıkama işlemi Yıkamaölçer adı verilen
bir makineye yerleştirilmiş bir metal kap içinde gerçekleştirilir. Standart
referans deterjan çözeltileri kullanılır. Sonuçların değerlendirilmesi, suya
karşı renk haslığını değerlendirmede kullanılana benzerdir.
10 THE MEANING BEHIND THE WOOLMARK LOGO
1.12. YIKAMA VE TEMIZLEME PERFORMANSI
Giysiler her zaman tüketicilere iyi şeklini muhafaza etmek için giysinin
nasıl yıkanması, kurutulması ve ütülenmesi gerektiği hususunda talimatlar
temin eden bir bakım etiketine sahiptirler. Ancak, temizleme işlemi
ürünün boyutsal stabilite, renk haslığı ve genel görünüm gibi muhtelif
özelliklerini etkileyebilir. Bir giysinin doğru bakım şartlarını karşıladığından
emin olmak için yıkama ve temizleme esnasında muhtelif performansları
derecelendirmek üzere geliştirilmiş bir dizi test yöntemi mevcuttur.
1. Kuru temizlemeye karşı boyutsal stabilite
(Tüm giyim ürünleri için geçerli olan TM177)
Bazı giysiler üstün kalitelerinin muhafaza edilmelerini
sağlamak üzere profesyonel bir kuru temizlemeciye
götürülmelidirler. Kuru temizlemeye karşı boyutsal stabilite,
kuru temizlemeyi taklit etme ve kuru temizleme esnasında
bir numunede meydana gelen boyutsal değişiklikleri
destekleme amacı taşıyan bir test yöntemidir. İşaretlenmiş
bir kumaş numunesi ve bir solvent, temizleme için gerekli
karıştırmayı sağlamak üzere bir çarka takılmış olan
kapalı bir silindirik kabın içine konur. Kumaş numunesinin
boyutu, çözgü ve atkı yönlerinde meydana gelen lineer
çekmeyi ayrı ayrı hesaplamak üzere temizleme ve kurutma
sonrasında ölçülür. Simüle edilen kuru temizleme için
gerekli ekipmanın mevcut bulunmadığı durumlarda üç ticari
kuru temizleme işlemi kabul edilebilir bir alternatiftir.
2. Elde ve makineyle yıkamaya karşı boyutsal stabilite
(Tüm giyim ürünleri için geçerli olan TM31)
Bir giysi yıkandığında, karıştırma, su ve sıcaklık etkilerinden dolayı
boyutsal değişim meydana gelebilir. Yün ürünler için, yıkama
devrinin şiddetine bağlı olarak iki tip boyutsal değişim söz konusu
olacaktır. Gevşemeye bağlı boyutsal değişim (çekme/uzama) kumaş
ve giysi üretimi esnasında oluşan gerilmelerin serbest kalmasına
sebebiyet verir. Boyutsal değişim sadece bitmiş ürünlerde belirtilir.
Keçeleşme kaynaklı boyutsal değişim ise yün liflerinin sıvı bir çözelti
içindeki ısı ve karıştırma nedeniyle gittikçe dolaşmalarının sebebiyet
verdiği geri dönüşü olmayan bir çekmedir.
Yün tekstil ürünlerinin temizlemeye karşı boyutsal stabilitelerine
ilişkin test yöntemi tüm yıkanabilirlik (Elde Yıkama, Makinede
Yıkama veya Total Easy Care [TEC]) bakım şartları için
uygulanabilirdir. Test, Wascator adı verilen özel bir çamaşır
makinesi ile 7A (gevşeme ve keçeleşmeye bağlı boyutsal
değişiklik) ve 5A (sadece keçeleşmeye bağlı boyutsal değişiklik)
yıkama devri programlarına dayalı olarak öngörülen bir
deterjan ve yük kullanılmak suretiyle gerçekleştirilir. Yıkama
devri programın seçimi ve kullanılacak devir sayısı ürünün
bakım şartlarına ve tipine bağlıdır. TEC ürünler için, tamburlu
kurutmanın boyutsal değişime katkısı da değerlendirilir. Tüm
ürünler için, bildirilecek test sonuçları hem boyuna hem de enine
yönlerde ölçülen gevşemeyi, keçeleşmeyi ve toplam boyutsal
değişimi içermek ve yüzde olarak ifade edilmek zorundadırlar.
Tüm ürünler için, bildirilecek test sonuçları hem boyuna
hem de enine yönlerde ölçülen gevşemeyi, keçeleşmeyi ve
toplam boyutsal değişimi içermek ve yüzde olarak ifade
edilmek zorundadırlar.
3. Yıkama sonrası görünüm
(TEC ürünleri için geçerli olan TM298 ve TM281)
Bir giysinin kendisi için ödenen paranın karşılığını vermeyi
sürdürmek için iyi bir boyutsal stabilite ve renk haslığına sahip
bulunmanın yanı sıra, görünüm ve şeklini muhafaza etmesi
de önemlidir.
Örme giysiler için kullanılan test TM298’dir: Yıkama ve
Kurutma sonrası Değerlendirilen Örme Giysi Yüzey Görünümü.
Numunenin yıkama sonrası görünümü bilinen bir standart ile
karşılaştırılarak 1’den 5’e kadar olan bir puan ile derecelendirilir.
Genel değerlendirme kriteri aynı zamanda noktasal keçeleşme,
renk düzgünlüğü, spirallik, giysi simetrisi ve buruşmayı da içerir.
Dokuma giysiler için yıkama sonrası görünüm testi TM281
makinede yıkanabilen ürünlere uygulanır. Dokuma kumaş veya
giysi uygun sayıda yıkama devri boyunca yıkanır ve kurutulur;
daha sonra kumaş ve dikiş düzgünlüğü ile pli muhafazası
bakımından görsel olarak değerlendirilir. Dikiş buruşması
AATCC çoğaltmaları ile değerlendirilirken, numune kumaş
düzgünlüğü ve pli dayanıklılığı bakımından özel Woolmark
standartları ile karşılaştırılır. Sonuçlar 1’den (kötü) 5’e
(mükemmel) kadar olan bir derecelendirme sistemi ile belirtilir.
4. Buhara karşı boyutsal stabilite
(Bir esneme şartı ile birlikte dokuma ürünler için
geçerli olan TM290) Yün lifi, ısı ve neme karşı duyarlıdır. Buharlı
ütüleme esnasında, bir giysi veya kumaşta gevşeme çekmesi de
oluşabilir. Üretim sırasında giysi şeklinin ayarlanmasına yardımcı
olmasından dolayı az miktarda bir gevşeme çekmesi makbuldür.
Ancak, aşırı gevşeme çekmesi giysi boyut ve deformasyon
sorunlarına neden olabilir. Bu testin amacı buharla ütüleme
esnasında dokuma bir kumaşın boyutlarında oluşan değişikliği
belirlemektir. Kumaş numunesi düz yataklı bir buharlı ütüde
gerilmeden ütülenir ve akabinde boyutsal değişim için ölçülür.
Sonuç boy ve ende meydana gelen boyutsal değişim olarak
yüzde cinsinden belirtilir.
Bu test, buharlı ütülemede kumaşın boyutsal değişimlerini
değerlendirmenin yanı sıra, üreticinin streç bir kumaştaki
kötü bir biçimde ayarlanmış elastandan dolayı herhangi
bir sürpriz ile karşılaşmamasını sağlar.
THE MEANING BEHIND THE WOOLMARK LOGO
11
2 ALT MARKALAR
1.13. YAĞ VE SU ITICILIK
(Yağ/su iticilik şartları ile birlikte tüm giyim ürünleri için
geçerli olan TM258)
The Woolmark Company yünün özel niteliklerinden bazılarını farklılaştırmak amacıyla alt markalar
ortaya çıkarmış bulunmaktadır. Alt markalar ayrıca yün kumaş ve giysi performans geliştirmelerindeki
teknik yenilikleri ve ürün yeniliklerini desteklemek üzere de kullanılmaktadırlar.
Leke, kir veya su iticilik gibi işlevsel apreler başta aktif giyim ve
bakımı kolay ürünler olmak üzere giysilerde popülerdirler.
ALT MARKALARIN FAYDALARI
Bu test yöntemi ürün üzerine muhtelif standart sıvılar damlatmak
ve söz konusu damlaların belli bir süre sonra ürünü ıslatıp,
ıslatmadığını belirlemek suretiyle yün ürünlerin yağ ve su iticilik
özelliklerini değerlendirir.
GEREKLILIKLER
WOOL
Ürünün doğal olarak daha üstün bir tutuma sahip Merinos
yününden imal edildiğini, cildi okşayıcı olduğunu ve yumuşaklık
ile üstün konfor sergilediğini belirtir.
Ortalama yün lifi çapı 22.5 μm’den daha azdır
(mutlak maksimum değer).
MERINO EXTRAFINE
Konforlu Merinos yünü üstün bir tuşe, yumuşaklık ve
ten rahatlığı sağlar.
Ortalama yün lifi çapı 19.5 μm’den daha azdır.
Test hatalarına karşı, mutlak limiti 19.75 μm yapacak
şekilde 0.25 μm’lik bir tolerans bırakılmaktadır.
MERINO ULTRAFINE
Hem muhteşem görünen hem de muhteşem hissettiren temassal
konforun zirvesidir.
Ortalama yün lifi çapı 17.5 μm’den daha azdır.
Test hatalarına karşı, mutlak limiti 17.75 μm yapacak
şekilde 0.25 μm’lik bir tolerans bırakılmaktadır.
COOL WOOL
Ürüne tüm yıl boyunca özel bir konfor hissi katıp, yünün eşsiz
nefes alma ve serin tutma kabiliyetinin nimetlerinden faydalanan
seçme yün ipliklerden mamuldür.
Kamgarn iplik kullanılmalıdır, ürün yüzeyi
pürüzsüz ve temiz olmalıdır ve kumaş ağırlığı
190 g/m²’yi aşmamalıdır. Ortalama yün lifi
çapı 22.5 μm’lik bir mutlak maksimum değere
sahiptir. Düz örme (trikotaj) ürün için, minimum
son 12 Nm numara iplik kullanılmalıdır.
MERINO COOL
Bu etiket her mevsim ten ile temas halindeki hafif, nefes alabilen
ve konforlu yumuşak ürünlerde kullanılmaktadır. Merino Cool
mükemmel doğal dökümü ile tarzın özüdür.
Yün içeriği yüzde 50’den daha fazla olup, ortalama
yün lifi çapı 22.5 μm’den daha azdır. İplik kamgarn,
ürün yüzeyi pürüzsüz ve temiz olmak zorundadır.
Kumaş ağırlığı azami 165 g/m²’den azdır. Fully
fashioned örme ürün için minimum geyç 14’tür.
Bu etiket tarz ve kalite ile birlikte esneklik katıp, üstün konfor ve
hareket özgürlüğü vermek üzere özel olarak aprelenmiş tüm Saf Yeni
Yün (Pure New Wool) dokuma giyim ürünlerinde kullanılır.
Dokuma ürünler, her iki yönde %10 esneme
veya ya çözgü ya da atkı yönünde %
12 esneme ile % 100 Saf Yeni Yün ’den
mamuldürler. Eski haline getirilemez esneme
% 3’ü aşmamalıdır. Buharla ütüleme esnasında
dokuma kumaşta meydana gelen boyutsal
değişim % 3 çekmeyi aşmayacaktır.
Yün kumaşa Lycra® lif ilavesi ekstra uzayabilirlik ve geri kazanım
sağlamak suretiyle kumaşın konfor ve performansını arttıracaktır.
Bu durum yüne çağdaş ürünler yaratmak üzere ekstra dirilik verir.
Üründeki yeni yün içeriği % 50’den daha fazla olmak
zorundadır. Maksimum Lycra® içeriği ise ürün tipine
bağlı olarak değişir. Detaylar ürün spesifikasyonu
AL-1’de verilmektedir. Kumaşın her iki yöne
esnemesi en az % 15 veya ya çözgü ya da atkı
yönünde esnemesi en az % 18 olmalıdır. Eski haline
getirilemez esneme % 3’ü aşmamalıdır. Buharla
ütüleme esnasında dokuma kumaşta meydana gelen
boyutsal değişim % 3 çekmeden az olmalıdır.
Super S etiketlemesi IWTO namına The Woolmark Company tarafından
tatbik edilmektedir. Super S şeması ince yün kumaşı tanımlamak üzere
tasarlanmıştır. Bu şema Super 80’s ten Super 250’s e kadar uzanan bir
dizi sayıdan oluşmaktadır. “S” numarası ne kadar yüksek ise yün o kadar
incedir ve dolayısıyla yumuşaktır. Eğer ürün hem TWC hem de IWTO ürün
spesifikasyonunu karşılıyorsa, Super S kumaş tanımlayıcılar Woolmark
sembolü ile müştereken kullanılabilirler. TWC, IWTO namına, Super S
ürünler için “S” logosunun kullanımı amacıyla lisans vermektedir. Eğer bir
şirket aynı zamanda bir Woolmark lisans sahibi ise, hem Woolmark hem de
“S” ibaresini gösteren kombine bir etikete erişebilir.
Ürün 2/102[2011] sayılı IWTO Uygulama
Esaslarında tarif edildiği gibi Saf Yeni Yün’den
imal edilmek zorundadır. Maksimum ortalama lif
çapı “Super S” için yayımlanan IWTO Uygulama
Esaslarının en son baskısına uygun olmalıdır.
PURE MERINO
Yağ iticiliğinin değerlendirilmesi için, farklı yüzey gerilimleri ile sekiz
standart yağ kullanılırken su iticiliğinin değerlendirilmesi için su/
propan-2-ol çözeltileri kullanılır.
İticilik derecesi, ürünü ıslatan veya ürüne sızan en büyük numaralı
test sıvısına göre belirlenir. 8 puan ile derecelendirilmiş bir numune
en iyisi iken, sıfır puan ile derecelendirilmiş bir numune en kötü
iticiliğe sahiptir.
TÜKETICILERIN FAYDALANDIKLARI
ÖZELLIKLER
ALT MARKA
YAĞ VE SU ITICILIK TESTI
1.14. ÜRETIMDE GÖRSEL GÖRÜNÜM
(Tüm giyim ürünleri için geçerli olan TM206 ve 288)
Hızla değişen moda piyasasında, sadece iyi görünen ve hatasız giysiler
satın almak için tüketicinin ilgisini çekebilmektedirler. Dolayısıyla, giysinin
kusursuz ve beklenen görünüme sahip bulunduğundan emin olmak için,
muayene işlemleri gerçekleştirilmelidir. Farklı imalat süreçleri ve ürün
gereksinimleri nedeniyle, örme giysiler için ayrı (TM206) ve ısmarlama
(dokuma) giysiler için ayrı (TM288) muayene işlemleri mevcuttur.
Örme giysi muayenesi için değerlendirme ürün alındığı gibi ya da
yıkama sonrasında gerçekleştirilir. Belirlenen kusurlar hata kodları
kullanılarak kaydedilip, sınıflandırılırlar. Önemli bir pozisyonda bulunan
ya da kolaylıkla görülebilen kusurlar önemli olarak sınıflandırılırlar.
Yıkama sonrası görünüm muayene kriterleri olarak, giysi kusurlarının
dışında, renk, simetri, dikiş bozukluğu ve noktasal keçeleşmeyi içerir.
Muayene kaydı partiden alınan münferit numunelerin önemli kusur
sayısını ve başarı/başarısızlık durumunu kayıt altına alacaktır.
NATURAL STRETCH
Dokuma bir giysi için, numune incelenir ve tespit edilen kusurlar
ilgili kriterler dikkate alınarak “kabul edilebilir” ve “kabul edilemez”
olarak kaydedilirler. Dikili etiketler ve yaka etiketleri de TWC
gerekliliklerine uygun olup, olmadıkları bakımından kontrol edilirler.
Bu, genellikle zarar vermeyen ve sübjektif bir test olup, amacı
giysinin satılabilir kalitede olup, olmadığına karar vermektir.
WOOL PLUS
LYCRA® LIF
DIKIŞIN (BIRLEŞTIRMENIN) KONTROL EDILMESI
SUPER S
12 THE MEANING BEHIND THE WOOLMARK LOGO
THEMEANING
MEANINGBEHIND
BEHINDTHE
THEWOOLMARK
WOOLMARKLOGO
LOGO
THE
13
3 ÖZET
Woolmark markası ve bunun alt markaları,
tüketici beklentilerinin karşılanmalarını
sağlamak üzere ürünleri lif içeriği, amaca
uygunluk, giyilme ve bakım esnasında
performans bakımından tasdik etmek üzere
kullanılırlar. Woolmark markalarının tüm
dünyada istikrarlı bir şekilde kullanılmalarını
sağlamak üzere objektif standartlar ve
kalite kontrol sistemleri oluşturulmuş
bulunmaktadır. Spesifikasyonlar ve test
yöntemleri mevcut uygulama ile tutarlı
olmalarını sağlamak üzere sürekli şekilde
gözden geçirilmektedirler. Bu hem sektöre
hem de tüketicilere kalite güvencesi
bakımdan gönül rahatlığı sağlamaktadır.
14 THE MEANING BEHIND THE WOOLMARK LOGO
THE MEANING BEHIND THE WOOLMARK LOGO
15
www.woolmark.com
Daha fazla bilgi için lütfen Müşteri Yöneticiniz ya da The Woolmark Company
ürün geliştirme ekibi ile irtibat kurunuz.
A: Sydney Head Office. Level 30, HSBC Centre, 580 George St, Sydney NSW 2000,
Australia T: +61 2 8295 3100 F: +61 2 8295 4100
The Woolmark Company Pty. Ltd. şirketi ve çalışanları, memurları ve yüklenicileri ve işbu materyale herhangi bir katkısı olan herhangi bir kişi (“biz” ya da “bizler”); işbu materyal kapsamına dâhil
edilmiş olan bilgilerin; yayınlanması sırasında doğru ve geçerli olmasını garanti altına almak üzere, makul ölçülerdeki çabayı göstermiş olmalarına rağmen; bu materyalin kendi amaçlarınıza hizmet
edecek biçimde kullanım için kesinliğini, güvenilirliğini, uygunluğunu, geçerliliğini ve eksiksizliğini onaylamak; size ait bir yükümlülüktür. Yasalar tarafından izin veriliği ölçüye kadar, yasalar ile ifade
edilen, ima edilen ya da uygulatılan ya da işbu materyal içeriğine dâhil edilmiş olan bilgiler ile bir başka biçimde ilgili olan ya da sizin kullanımınız ile ilgili olan bütün koşulları, garantileri, hükümleri ve
yükümlülükleri hariç tutmaktayız ve (doğrudan, özel ya da sonucundan doğan kayıp ya da hasar, kar kaybı ya da iş olanağı kaybı da dâhil olmak üzere) işbu materyalden ya da sizin işbu materyali
kullanımınızdan doğan ya da işbu materyal ile bağlantılı ya da işbu materyali kullanımınız ile bağlantılı olan hiçbir kayıp ya da hasar ile ilgili olarak, hangi yükümlülük fiili ya da teorisi kapsamında
ortaya çıkarsa çıksın ya da hangi yükümlülük fiili ya da teorisi sebebi ile meydana gelirse gelsin, size karşı hiçbir sorumluluk kabul etmiyoruz.
© The Woolmark Company Pty. Ltd. Bütün hakları saklıdır. Bu çalışma telif hakkı ile korunmaktadır. Telif Hakları Yasası kapsamında izin verilmiş olan durumlar hariç olmak üzere, işbu
yayının hiçbir kısmı, elektronik olarak ya da başka bir biçimde hiçbir işlem ile; telif hakkının sahibi tarafından yazılı biçimde verilmiş bir izin olmaksızın kopya edilemez ve sözü edilen izin
olmaksızın içeriğindeki bilgiler hiçbir formda elektronik olarak saklanamaz.
GD0186_TU