Devamını okumak için tıklayınız

Transkript

Uluslararası Dil ve Edebiyat Çalışmaları Konferansı “Balkanlarda Türkçe” Hëna e Plotë
"Beder" Universitesi 14-16 Kasım 2013; Tiran/Arnavutluk
Bildiri Kitabı
1. Cilt
Türkçe Şarkıların Dil Öğretiminde Kullanımı
İbrahim NİŞANCI
Ishik University,
Erbil/ Iraq
[email protected]
ÖZET
Müzik ve şarkıların dil öğretimindeki kullanımları bir çok dil bilimci tarafından
araştırılmış ve irdelenmiştir. Yabancı dil eğitiminde söz sahibi bir çok dil bilimci,
ve eğitimci şarkıların olumlu etkilerinden bahsetmektedirler. Bu makalede, Türkçe
şarkılar kullanılarak farklı seviyedeki yabancılara Türkçe öğretiminin nasıl
yapılacağı tartışılacak ve hazırlanan materyalin fiziksel ve yöntemsel özellikleri
tanıtılacaktır.
Ayrıca, Türkçe öğretiminin her safhasında ve her seviyedeki öğrencinin, otantik
materyal olan Türkçe şarkılar vasıtasıyla doğal bir yolla, eğlenerek Türkçe
öğrenebileceğini tartışacaktır. Dört ana beceri ve alt becerileri uygulamalı olarak
pekiştiren materyal sayesinde öğrencilerin belli bir aşamadan sonra otonomi
geliştirerek kendi öğrenmelerinin sorumluluklarını üstlenebilecekleri, ve şarkı
dersleri sayesinde motivasyon probleminin nasıl ortadan kalkıp, dahası nasıl bir
mümbit bir döngü oluşturulabileceği tartışılacaktır. Makalenin sonunda,
teknolojiden faydalanarak geliştirilen materyalin kullanımı ile ilgili öneriler
verilecektir.
Anahtar Sözcükler: Şarkıların Dil Öğretiminde Kullanımı, Otonomi, Motivasyon
ABSTRACT
Use of Music and songs in language teaching has been investigated by many
linguists. A lot of efficient linguists and educators mention the possitive effects of
them. In this article it is going to be discussed how teaching of Turkish to
foreigners can be faciliated and varied with the inclusion of authentic Turkish
songs. Also the methodological and physical features of the prepared material is
going to be introduced.
Furthermore, it is going to be discussed that various students at different stages of
Turkish learning can learn Turkish naturally and by having fun. It is going to be
discussed how students can develop autonomy after a while thanks to developed
material and how song lessons (the methodology offered) would solve motivation
problem and create a productive circle. At the end of the article, some
recommandation about how to make better use of the developed material is going
to be discussed.
Key Words: Use of Songs in Language Teaching, Autonomy, Motivasyon
172
Bildiri Kitabı
1. Cilt
1. Giriş
Müzik yüzyıllardır her milletten insanın duygu ve düşüncelerini dile getirmek için
kullandığı ortak bir araçtır. Şarkılar sanat eseri olmaları sebebiyle ait oldukları
dönemin yaşantısı ve kültürü için bir ayna, gelecek nesillere aktarılabilmesi için
bir bellek ve zenginlik kaynağı olmasıyla da mirastır, denilebilir. Müzik türlerinin
hitap ettiği kitleler vardır, hatta değişik müzik türlerinin kendi kitlelerini dahi
oluşturduğu gözlemlenmiştir. Şarkıların, bazen bir toplumun fertlerine bazen
sınırları aşıp farklı ülkelerin insanlarına ulaşması müziğin birleştiriciliğini,
evrenselliğini ve estetik değerinin varlığını kanıtlar. Müzik ve şarkıların eğitimde
de benzer olumlu etkiler oluşturması kaçınılmazdır. Zira, şarkı ve müziğin dil
öğretiminde kullanımı ile ilgili birçok dil bilimci araştırma yapmış, müzik ve
şarkıların sınıf atmosferine olan katkısı veya etkilerini araştırmıştır.
Araştırmacıların çoğu müzik ve şarkıların, dil öğretim ve öğrenimi üzerinde olumlu
etkileri olduğuna ulaşmıştır (Murphey 2010, Maess & Koelsch 2001, Murphey
1992, Le 1999, Shen 2009, Eken 1996, Medina 1993, Purcell 1992, Jolly 1975,
Richards 1969).
Türkçe öğretirken karşılaşılan en büyük problemlerin başında öğrencilerin
ilgisizlikleri ve motivasyon eksiklikleri gelmektedir. Dört ana beceriyi içinde
barındıracak ve pratik imkanı sağlayacak şekilde hazırlanmış bir şarkı dersi bu
büyük probleme çare olabilir. Şarkılar sayesinde ayrıca öğrenciler derse karşı
olumlu tutum geliştirmeleri sağlanması halinde, uzun vadede Türkçe öğretimi daha
kolay ve zevkli olacaktır. Bu makalede tanıtılacak şarkı dersi, bu bağlamda Türkçe
öğrenimini daha arzulanır ve doğal bir şekilde gerçekleşebileceğini tartışacaktır.
Makalede ilk olarak yabancı dil öğretiminde şarkı ve müziğin kullanımı ve etkisi
üzerinde durulacak, daha sonra Türkçe Öğretiminde şarkının kullanımı irdelenecek,
son olarak, teklif edilen yöntem tanıtılacaktır.
1. Şarkıların Yabancı Dil Öğretiminde Kullanımı
Geçmişte birçok eğitimci ve dil öğretmeni şarkıların derslerde
kullanılabileceğine, diğer bir deyişle şarkıların dil eğitiminde kullanılacak kadar
ciddiye alınacaklarını ve değerli olduklarını düşünmüyorlardı (Murphey, 2010).
Oysaki günümüzde birçok araştırmacı şarkılardan yabancı dil öğretiminde
kullanılmasını irdelemiştir. Şarkıların dil öğretiminde kullanılmasının çeşitli
nedenleri değişik alanlardaki çalışmalarla açıklanmışlardır.
Nörolojistler müziksel işlemlerin ve dil ile ilgili işlemlerin beynin aynı bölgesinde
gerçekleştiğini bulmuşlardır. Müziksel ve dilsel anlamlandırmanın paralellikler
sergilediğini de belirtmişlerdir. (Maess & Koelsch, 2001)
Livingstone (1973), şarkıların konuşmadan önce geldiğini ve konuşmanın
gelişmesine yardımcı olduğunu ileri sürmüştür. Bu ifadenin üzerine düşünülecek
olursa, yabancı dildeki bir şarkının anlamı bilinmese de söylenmesi, o dili
konuşmaktan daha kolaydır. Murphey (1990), yaptığı araştırmasında şarkıların,
çocukların ve bebeklerin dil gelişiminde etkili olduğuna ulaşmıştır. Ayrıca,
bebeklerin çıkardığı melodik seslere ebeveynlerin melodik karşılık vermesinin,
bebeklerin dil gelişiminde çok etkili ve önemli olduğunu belirtmiştir.
173
Bildiri Kitabı
1. Cilt
Şarkılar, hatırlanması daha kolay metinlerdir. Şahsen, ben ikinci dil olarak
İngilizceyi lisedeyken öğrendim ve lisedeki İngilizce derslerimizden hemen hemen
herkesin zihninde kalan en canlı metinler, günlerce dilimize dolanan ve hala
hatırladığımız, ünite aralarında dinlediğimiz şarkılardır. Murphey bu konuyu şöyle
özetler : “Şarkıların dile dolanması ve gün boyunca istense de istenmese de
söylenmesi, şarkıların uzun ve kısa dönem hafızada kaldığı fikrini
desteklemektedir.” (Murphey, 2010: 7)
Şarkıların öneminden bahsederken Murphey , şarkı söylemenin, Piaget
tarafından tarif edilen, çocukların kimin dinlediğini umursamadan ve bazen
kimseye yöneltmedikleri, sadece cümleleri tekrar etmekten hoşlandıkları için
konuşmalarını, ben-merkezli dile benzediğini ifade eder. Ayrıca Krashen (1983),
şarkıların istem dışı tekrarlamalara yol açmasının Chomsky’nin ortaya attığı,
beyindeki ‘Dil Edinim Cihazı’ diye adlandırdığı bölgenin varlığına bir delil
olduğunu belirtir. Murphey (2010) de insanların etrafta duydukları sesleri bazen
kendi beyinlerinde bazen de sesli tekrarlamaya meyilli olduğunu ve şarkıların
Chomsky’nin bahsettiği ‘Dil Edinim Cihazında’ yer alan tekrarlama
mekanizmasını tetikleyebileceğini ortaya atmıştır ve dolayısıyla bütün bu bilgiler
yabancı dildeki şarkıların öğrenme için çok önemli olan tekrar etme gereksinimini
doğal bir yolla karşıladığını kanıtlar niteliktedir (Murphey, 2010: 7).
Şarkıların insanlar üzerinde olumlu ve olumsuz etkilerinin olduğu göz ardı
edilemez bir gerçektir. Müziğin ikinci dil öğretimi için hem öğretmen hem de
öğrenciler için olumlu özelliklerinden faydalanılabilir. Murphey bunların ikisine
dikkatleri çeker:
İlki, müziğin akılda kalıcı olması ve bunun nedeni ya anlama için daha
rahat bir ortam sağlaması, ya müziğin ritminin bir şekilde vücudun ritmiyle
uyumlu olması, ya da taşınan mesajın derinlerdeki hislere ve estetik
anlayışına dokunması, ya tekrar eden dilbilgisel yapıların ve sözcüklerin
motivasyon kaybına neden olmayan bir yolla öğrenmeyi pekiştirmesidir.
Neden her ne olursa olsun müzik adeta kafaya “yapışır”. İkinci neden,
Müzik oldukça motive edicidir. Özellikle çocuklar, ergenler ve gençler
için. Popüler müzik çeşitli şekillerde kendi alt kültürünü, kendine ait
mitleri, ritüelleri, ve söylemleri vasıtasıyla oluşturur.Böyle bir kültür
öğrencilerin hayatının bir parçasıdır ki bizler bunu kullanmayız. Eğer bu
parçaya bir dokunuversek, umulmadık bir pozitif enerji açığa çıkacaktır
(Murphey, 2010: 3).
Murphey diğer bir çalışmasında, geniş bir kapsamda incelenen pop şarkı
sözlerinin, İngilizceyi ikinci dil olarak öğrenenlere yardımcı olacak çok faydalı
özellikleri bünyesinde barındırdığına ulaşmıştır; İlk olarak, şarkı sözlerinin
çoğunda yaygın, kısa sözcükler ve şahıs zamirleri yer aldığını saptamıştır.
Şarkıların % 94’ünde "Ben" şahıs zamiri 5. Sınıf seviyesindeki cümlelerde yer
almaktadır. Murphey, ikinci olarak, şarkıların dilinin genellikle diyalog ve emir
cümlelerinden oluştuğuna ulaşmıştır. Şarkı gövdelerinin % 25’ini soruların ve emir
cümlelerinin oluşturduğunu belirtmiştir. Ayrıca, şarkıların büyük çoğunluğunda
zaman ve mekan belirsizdir. Dahası, şarkı sözlerinin konuşma hızına kıyasla daha
174
Bildiri Kitabı
1. Cilt
yavaş bir tempoda söylendiğini ve şarkıların içindeki kelimelerin ve kalıpların
tekrarlandığını tespit etmiştir (Murphey, 1992).
Bütün yukarıda zikredilen özellikler, faydalarının yanında müzik ve
şarkılar, dil öğretiminin pratiğinde de bir çok uygulama ve aktivite şeklinde yer
almaktadır.Bu uygulamaları başka bir makalede tartışmak daha doğru olacaktır. Bir
sonraki bölümde türkçenin yabancı dil olarak öğretiminin kısaca bir özeti verilecek
ve şarkıların Türkçe öğretiminde olası etkisi tartışılacaktır.
2. Şarkıların Yabancılara Türkçe Öğretiminde Kullanımı
Türkçenin yabancılara öğretiminin sergüzeşti ise, adeta dağın zirvesinden
başlayan bir kartopunun bir çığa dönüşmesi gibidir. Erdem (2009), Türkçenin
yabancılara öğretiminin, Türklerin İslamiyetle tanışması ve diğer milletlerle
karşılaşmasının ardından, Divanü Lugat-it-Türk ve Muhakemetü’l-Lügateyn gibi
Türk kültürünün temel eserleri ile başladığını belirtir. Yabancılara Türkçe öğretimi,
tarih boyunca değişik etkenler nedeniyle önem kazanmış veya kaybetmiştir.
Osmanlı Devletinin güçlü olduğu dönemlerde Avrupalıların Türkçeye ilgisi
fazladır. Cumhuriyet döneminde ise Türkçenin yabancılara eğitimi Boğaziçi ve
Ankara Üniversitesi gibi bazı üniversitelerin önderliğinde, ilk defa modern
anlamda sistemli bir yapıya kavuşmuştur. TÖMER merkezlerinin değişik illerde
kurulması ile yabancılara Türkçe öğretimi kurumsallaşmıştır. 1990’lı yıllardan
itibaren bu konuda akademik çalışmalar ortaya çıkmaya başlamıştır (Erdem,
2009:888).
Tarihin bir cilvesi, aynı yıllarda yurt dışında açılan okullar da, Türkçenin
yabancılara öğretimine farklı bir boyut kazandırmıştır. Bu tarihten itibaren giderek
artan bir yoğunlukta, Türkçe artık Türkiye sınırları dışında yabancılara yaşadıkları
ana vatanlarında ikinci bir dil olarak öğretilmeye başlanmış bir dil halini almıştır.
Daha önceki deneyimlerden farklı olarak Türkçe her yaş grubundan farklı
insanların eğitim aldığı okullarda bir ders halini almıştır. Bu okulların hemen
hemen hepsinde öğrenciler bir yıl boyunca Türkçe hazırlık okumaktadırlar ve diğer
senelerde de genellikle 2-6 saat arasında bir Türkçe eğitimi almaktadırlar. Diğer bir
deyişle, Türkçe yabancı dil olarak geniş kitlelerde öğretilen modern yabancı diller
arasında yerini almaya başlamıştır. Hatta, 2013 yılı itibariyle 11 adet Uluslarası
Türkçe Olimpiyatları değişik ülkelerden gelen yarışmacıların katılımı ile
Türkiye’de organize edilmiştir.
Şarkıların Türkçe öğretiminde kullanılması öğrenim için gerekli ve
birbirine bağlı bir çok etmeni harekete geçirebilmektedir. Bütün dil becerilerinin
pekiştirilebildiği bir formatta hazırlanmış bir Türkçe şarkı dersi, birçok farklılığı da
yanında getirecektir: Öğrenciler, içerisinde müzik olan bir derse daha fazla ilgi
gösterirler ve olumsuz tavırlarında yumuşama olur yada bu olumsuz tavırlar
ortadan tamamen kalkar. Öğrencilerin seviyelerine uygun şekilde hazırlanmış,
öğrencilerin meşgul olacakları materyalin Doğal Yöntemin kurucularından
Krashen’in (1985) de bahsettiği gibi, anlayabilecekleri veri (comprehensible input)
ve hazır bulunuşlarından bir seviye yüksekte olması (I+1) gereklidir. Bu şekilde
hazırlanan bir materyal, motive olmuş bir öğrencinin başarıya ulaşmasına yol
açacaktır. Başarının hazzını tadan bir öğrenci kendine daha fazla güvenir. Kendine
güven hissini geliştirmesine yardımcı olan derse karşı olumlu tavırlar geliştirmesi
175
Bildiri Kitabı
1. Cilt
doğal bir sonuçtur. Bu olumlu tavırlar bireyin akademik ve psikolojik olarak
başarılı hissetmesinde önemli rol oynar. Bu hislerin öğrencinin motivasyonunu
yüksek tutması kaçınılmaz bir neticedir. Bu mümbit etki döngüsü aşağıdaki şekille
gösterilebilir.
Şekil 1 Şarkı dersinin etki döngüsü
Başarı ve
Başarıdan
kaynaklan
an haz
Motivasyon
Akademik
ve
pisikolojik
başarı
Kendine
güvenme
hissi
Derse
karşı
pozitif
tutum
Yukarıda bahsedilen etkilerin oluşabilmesi için kullanılacak materyalin iyi
hazırlanması ve iyi sunulması çok önemlidir. Önerilen materyalin özellikleri
yukarıda tarif edilen döngüye nasıl ulaşılacağını daha anlaşılır hale getirecektir.
3. Önerilen Materyalin Özellikleri
Yukarıda tarif edilen başarılı dersi sağlayacak materyalin ilk özelliği
otantik olmasıdır. Yani, şarkıların dil eğitimi amacıyla değil, o dilin doğal
konuşanları için hazırlanmış olmasıdır. Bu tür materyallerin yabancı dil eğitiminde
kullanılması çok yaygındır ve bir çok dilbilimci ve eğitimci otantik materyalleringazete, dergi, makale, film vb.- kullanılmasını önermiştir. Gower et al. (2005) Bu
tür otantik materyallerin bir çok öğrencinin ilgisini doğal bir yolla yakalamayı
başardığını ve öğrencilerin seviyelerine uygun oldukları zaman bu materyaller,
anlayarak aktiviteleri yapan öğrencilerin kendine güvenmelerini sağladığını, dilin
gerçek kullanımından alındığı için öğrencilerin maruz kaldıkları zaman, yeni
kelimeler ve kalıplar kapabildiğini dahası otantik materyallerin otantik ödevlere ve
otantik dil işlemlerine de yol açtığından bahsetmektedir.
Diğer bir özellik ise bu materyallerin öğrencilerin seviyeleri göz önüne
alınarak hazırlanması ve kullanılmasıdır. Materyalin hazırlanması için Krashen’in
dil öğretimine kazandırdığı iki önemli kriter dikkate alınmalıdır ki bunlar;
materyalin öğrencilerin hazır seviyelerinin biraz üstünde olması (I+1) ve
öğrencilerin anlayabilecekleri seviyede veri (comprehensible input) içermesidir.
176
Bildiri Kitabı
1. Cilt
Farklı şarkılar farklı seviyelere göre farklı aktiviteler ve alıştırmalar kullanılarak
öğrencilerin seviyelerine indirgenebilir. Temel seviyede ve özellikle Türkçenin
küçük öğrencileri için Ek 2 deki materyal iyi bir örnektir. Daha ileri seviyedeki
öğrenciler özellikle Türkî Cumhuriyetler ve Türkçe kur sistemi uygulanabilecek
ülkelerde Ek 1 deki ders örneği daha uygundur.
Başka bir özellik şarkıların kullanımıyla sınıfa getireceğimiz eğlence
faktörüdür. Çoğu insan şarkı dinlemeyi veya söylemeyi sever bundan zevk alırlar.
Bu nedenle şarkıların dil dersinde kullanılması öğrenciler için daha eğlenceli bir
ortam oluşturacaktır. Böyle bir ortamda, Krashen’in (1982), ortaya koyduğu
öğrencilerin öğrenmeyi engelleyen olumsuz filtreleme (affective filter)
yapmalarına bir neden kalmaz. Olumsuz filtreleme (affective filter), öğrencilerin
uygun bir ortam ve anlaşılabilir bir veri olsa dahi, çeşitli nedenlerle- duygular,
hedefsizlik, ihtiyaçlar, tavır ve tutumlar, hisler vb.- öğrenimin gerçekleşmemesi
durumudur. Elbette, şarkı dersleri
bütün yukarıdaki nedenleri ortadan
kaldırmayabilir fakat eğlenceli bir ortamda birkaç nedeni etkisiz hale getireceği
açıktır. Mesela utangaç olduğu için aktiviteiere katılmayan ve hata yapmaktan
çekinen bir öğrenci eğlenceli bir ortamda daha az gergin olacak ve daha fazla söz
almak isteyecektir. Eğlence faktörünün yer aldığı dersler daha çok sevilen ve
unutulmayan derslerdir.
Diğer bir özellik ise bu derslerin doğallığıdır. Şarkılar kendine has olmaları
ve derste kullanılmaları bakımından doğaldır. Yani dil öğretimi veya eğitim için
hazırlanmış şarkılardan farklı olarak insanların beğenisine sunulan eserlerdir.
Derste kullanıldıkları zaman da doğal bir yolla dil öğretmeleri bakımından
orijinaldir. Mesela, öğrenciler bir şarkının sözlerini ve kelimelerini bir şarkı
dersinde, normal bir kelime dersine oranla daha hızlı ve daha zahmetsiz öğrenirler.
Şarkı dersi için hazırlanmış materyalin diğer bir özelliği de temel dil
becerilerinin dersin içinde yer almasıdır. Öğrencilerin şarkıdaki alıştırmaları ve
aktiviteleri yapabilmeleri için şarkıyı dinlemeleri ve sözlerini okumaları
gereklidir. Şarkının konusuna ve metnine göre tartışma konuları ve aktiviteleri yer
almaktadır. Bu şekilde konuşma becerisi pratik edilmektedir. Dersin sonunda veya
ev ödevi olarak öğrencilere yazma alıştırması yaptırılır. Ayrıca bu dersler
sayesinde öğrenciler için telaffuz becerilerini geliştirme imkanı vardır.
Bu derslerin en büyük ve önemli özelliği öğrencilerin motivasyonuna ve
kendine güven inşa etmelerine yaptığı katkıdır. Bilindiği gibi yabancılara Türkçe
öğreten öğretmenler bazen öğrencilerin Türkçeye karşı isteksizliklerinden ve
öğrencilerin sürekli kendilerini yetersiz görmelerinden yakınırlar. Yabancılara
Türkçe Öğretimi, yeni yeni bir bilim dalı olma yolundadır. Önerilen şarkı dersleri
uygulaması, bir nebze de olsa öğrencilerin ilgisini arttırma ve kendine olan
güvenlerini arttırma konusunda yardımcı olmaktadır. Dolayısıyla Türkçe dili için
materyal hazırlayan kimselerin bu materyallerin, öğrencilerin kalbinin Türkçeye
ısındırılması ve derse olan ilgiyi arttırıcı nitelikte olması gerektiğini akıllarının bir
ucunda tutmaları gerekmektedir.
Bir sonraki bölüm özellikleri yukarıda anlatılan materyalin sınıf ortamında
(pratikte) kullanılması adına bazı önerileri tartışacaktır.
177
Bildiri Kitabı
1. Cilt
4. Tartışma ve Öneriler
Bu bölümde önerilen materyalin (Ek 2’ye bakınız) hazırlanması, sunumu ve
uygulanması ile ilgili öneriler sunulacaktır.
4.1. Hazırlık aşaması
Yukarıda da belirtildiği üzere, uygulanacak materyal öğrencilerin hazır bulunuşluk
seviyesinden bir derece üstün olmalı ki onları öğrenme gayretine sevk etsin. Her
sınıfın kendi özellikleri, dinamikleri ve hızı vardır. Uygulayıcı öğretmen bunları
kesinlikle göz önüne almalıdır. Hazır bir ders buldum, 25 adet kopyalayıp derse
gireyim düşüncesi, yukarıda bahsedilen verimden öğretmeni ve öğrenciyi
uzaklaştıracaktır.
Dersin sunumundan önce derste kullanılacak şarkının seçimi önemlidir ve
şu kıstaslar göz önünde bulundurulmalıdır:
ü Amaç bu şarkılar vasıtasıyla Türkçe öğretmek olduğu için, dil açısından
açık, anlaşılır ve zengin olmalıdır.
ü Öğrencilerin yaş, psikolojik, sosyo-kültürel gibi özellikleri dikkate
alınmalıdır.
ü Şarkıların taşıdığı mesaj veya mesajlar dikkate alınmalıdır, müziği ne
kadar güzel olursa olsun mesajı faydalı olmayan bir şarkı
kullanılmamalıdır. Mesela, çalıştığım üç farklı ülkede de - Kosova, BosnaHersek ve Irak- Murat Kekilli’nin ‘Bu Akşam Ölürüm’ şarkısını
öğrencilerin çok beğendiklerine şahit oldum. Bu şarkı ne kadar beğenilse
de önerdiğimiz ders uygulaması için ilk tercih edilecek şarkılardan
değildir..
4.2. Şarkı Dersinin Bölümleri ve Uygulama Önerileri
Materyalin bölümlerine gelince, şarkı dersi dört bölümden oluşur: Dinleme
öncesi, Dinlerken, Dinleme sonrası ve Kişisel Gelişim. Dinleme öncesinde,
öğrencilere sadece şarkının ismi söylenerek bazı tahminler de bulunmaları istenir.
Amaç öğrencileri şarkıya ısındırmaktır. Bu nedenle bu bölüme ‘Isınma Turu’ adı
verilmiştir.Öğrencilerin tahminleri tahtaya not alınarak dinleme sonrası bir
karşılaştırma yapılabilir. Dinlerken bölümünde ise şarkının sözlerinden çıkarılan
bölümleri öğrenciler şarkıyı dinlerken doldururlar. Öğrenciler şarkıyı iki kere
dinler ve not alırlar. Öğrencilerin cevapları geridönüt verilerek tam tamına
öğrenmeleri sağlanır. Bu sayede şarkının tam metni doldurulmuş ve öğrencilerin
okuma-anlama alıştırmalarını kolayca cevaplamaları sağlanır.
Dinleme
sonrasında şarkı ile ilgili okuma-anlama alıştırmaları, tartışma alıştırmaları,
şarkıdan yola çıkarak dil bilgisi alıştırmaları ve yazma alıştırmaları yer almaktadır.
Kişisel Gelişim bölümü ise öğrencilerin kendi öğrenmelerinin sorumluluklarını
üstlenmelerine yol açması ve onların otonom öğrenenler olmasına yardımcı olması
amacıyla hazırlanmıştır. Bu bölümde hedeflenen, öğrencilere Türkçedeki otantik
bir materyalden, öğretmen yardımı olmaksızın kendi kendilerine de yeni bir şeyler
öğrenebilecekleri fikrini aşılamaktır. Tabiri uygunsa her gün bir balık vermektense
balık tutmayı öğretmek olarak da tarif edilebilir.
Derste uygulamaya yardımcı öneriler ise , Uygulayıcı öğretmenin aklında
her zaman bu şarkıdan dil öğretimi amacıyla ne verebilirim, hangi kelimeyi
öğretebilirim gibi düşünceler olmalıdır. Alıştırmalar hazırlanırken bu düşüncelerle
178
Bildiri Kitabı
1. Cilt
cümleler ve kelimeler incelenmeli, alıştırmalar yazılmalıdır. Mesela, Şarkı da
öğretilmek istenen kelime veya kalıplar ya kelime çalışmasında ya da boşluk
doldurma alıştırmasında verilebilir. Sondaki bulmaca alıştırmasıyla da
pekiştirilebilir. Tartışma ve konuşma aktiviteleri için şarkının sözlerinden yola
çıkarak ilginç konular seçilmelidir, bu tartışma konuları sayesinde öğrencilere
hayatla ilgili faydalı öğütler de verilebilir. Zira öğretmenlerin bir amacı da
öğrencilerini hayata hazırlamaktır. Yazma aktiviteleri için de öğrencilerin hayal
güçlerini kullanacakları ve orijinal ödevler verilmiştir. Bir diğer nokta hazırlanan
materyalin teknolojinin nimetlerinden faydalanılarak sunulması gerekliliğidir.
Uygulanılan şarkılar eğer mümkünse akıllı tahta veya projeksiyon aleti kullanılarak
yansıtılmalıdır. Mümkünse güzel bir ses sistemi kullanılmalıdır. Ayrıca, öğretmen
Winamp veya minilyrics gibi programlardan faydalanarak şarkı sözlerinin tahtaya
veya perdeye yansıtarak, cevaplar için geri dönütü bu şekilde yapabilir. Bu tür
aktiviteler öğrencilerin her derste karşılaştığı türden olmadığı için, öğrenciler de bu
farklılıkları farkeder ve ders hocasına bunu beğendiğini belli edecektir..
5. Sonuç
Müzik ve şarkılar her ne amaçla kullanılırsa, her zaman o iş daha fazla
tercih edilmiş ve ilgili kişileri daha fazla etkilemiştir. İnsanlar her türlü
eylemlerinde, aktivitelerinde, hep müzik ve şarkılara yer vermişlerdir. Sevindiği
zaman bir şarkı tutturup, üzüldüğü zaman ağıtlar yakmışlardır. Milli marşlar,
taraftar şarkıları, çeşitli mekanlarda, örneğin marketlerde hatta ameliyathanelerde
müzik çalınması, müzik ve hayat arasındaki bağı gçzler önüne sermektedir. Bu
bağın gücü dil eğitiminde kullanmak bir öğretmenin yapabileceği en akıllıca
işlerden biri olacaktır. Bütün makale boyunca da vurgulamaya çalışıldığından da
anlaşılacağı üzere, Türkçe derslerinin eğlenceli geçmemesi için hiçbir neden
yoktur. Otantik Türkçe şarkıların yabancılara Türkçe öğretiminde, öğrenci
motivasyonuna ve kendine güven inşa etme ve otonom öğrenenler olmalarına etki
edip onların öğrenmelerine yardımcı olacağı aşikardır.
KAYNAKLAR
Eken, D. K. (1996). Ideas for using songs in the English language classroom.
English Language Forum, 34 (1), 46-47.
Erdem, İ., (2009). “Yabancılara Türkçe Öğretimiyle İlgili Bir Kaynakça
Denemesi” Turkish
Studies, International Periodical For the Languages,
Literature and History of Turkish
or Turkic. Volume 4/3 Spring 2009 s. 888937.
Gower, R., Phillips, D.& Walters, (2005). S. Teaching practice: A handbook for
Teachers in
Training. Oxford: Macmillan.
Jolly, Y.S. (1975). The use of songs in teaching foreign languages. Modern
Language Journal, 59(1), 11-14.
Krashen, S. D. (1982). Principles and Practice in Second Language Acquisition.
Oxford:
Pengamon.
Krashen, S. D. (1985). The Input Hypothesis. London: Longman.
179
Bildiri Kitabı
1. Cilt
Le, M. H. (1999). “The Role of Music in Second Language Learning: A
Vietnamese
Perspective”
http://www.aare.edu.au/99pap/le99034.htm
Leech.
Lems, Kristin. (2001). Using Music in the Adult ESL Classroom. National Center
for ESL Literacy Education, Retrieved March 8, 2013 from http://
www.Marshall
adulteducation.org/pdf/briefs2/Using_Music_in_the_Adult_ESL_Classroo
m.pdf
Livingstone, F. B. (1973). ‘Did the Australopitchecines Sing?’ Current
Anthropology 14/12:25- 29.(Song before speech theory.)
Maess, B., & Koelsch, S. (2001). Musical syntax is processed in Broca’s area: An
MEG study.
Nature Neuroscience 4, 540-545.
Medina, S. L. (1993). The Effect of Music on Second Language Vocabulary
Acquisition. 26. Retrieved from www.eric.ed.gov/PDFS/ED352834.pdf
Murphey, T. (1992). The discourse of pop songs. TESOL Quarterly, 26(4), 770774.
Murphey, T. (2010). Music and Song. Oxford: Oxford University Press.
Purcell, John M. (1992). Using Songs to Enrich the Secondary Class. Hispania,
Vol. 75, 1. Pp. 192-196.
Shen, C. (2009). Using English Songs: an Enjoyable and Effective Approach to
ELT. English Language Teaching, 2, 88-94. Retrieved 12 July 2012, from:
www. Ccsenet.org/journal.
180
Bildiri Kitabı
1. Cilt
ŞARKI HAKKINDA:
Yalan, Candan Erçetin'in
1997 yılında çıkardığı ikinci
albümü Çapkın albümünde
yer alan bir şarkıdır. Şarkı
dinleyiciler tarafından
beğeni toplamış, İstanbul
FM'den en çok istek alan
şarkı ödülünü almıştır. Şarkı
ayrıca 1998 Kral TV Video
Müzik ödüllerinde en iyi söz
ödülünü almıştır.
Şarkının sözleri Mete
Özgencil, müziği Yıldız
Usmanova tarafından
yazılmıştır. Şarkının
düzenlemesini Kıvanç K.
yapmıştır, akustik gitarda
ise Alper Erinç yer
almaktadır. Şarkının
klibinde Erçetin bir
otobüste yolculuk
etmektedir. Klip şarkının
sözlerine uygun olarak
hayatı anlatmaktadır.
Otobüste yer alan her
yaştan insanlar hayat
yolculuğunu temsil
etmektedir. Klipte yer alan
ilginç bir sahnede ise
yolculardan biri üzerinde
Richard Bach'ın ünlü sözü
"Tırtılın dünyanın sonu
dediğine, Usta, kelebek
der" sözü yazılı olan bir
kitap okumaktadır.*
181
*Vikipedi`den alınmıştır.
Ek 1: Örnek Otantik Türkçe
Bildiri Kitabı
1. Cilt
Şarkı Dersi
Isınma turu
ü
Şarkıyı daha önce dinlediniz mi?
ü
Sizce, hangi kelimeleri
duyacaksınız?
A- Dinlemeden önce bu kelimeleri öğrenin
1. Soldurmak: S o l ma s ı n a s e b e p o l m a k .
2. Avuç:. E l i n i ç t a r a f ı .
3. Kendini yormak: kişinin kendisini
s ı kı n t ı y a s o k m a s ı , ü z m e s i , Y o r g u n
d u r u m a ge t i r m e s i .
4. Sitem etmek: B i r ki ms e ye
ü z ü l d ü ğ ü n ü , kı r ı l d ı ğı n ı
öfkelenmeden belirtmek.
5. Fayda Y a r a r , kâ r .
6. Figan: A c ı i l e b a ğı r m a , i n l e m e .
B- Boşlukları yukarıdaki kelimelerle
doldurunuz.
1. Bir .............. pirinç dah lazım pilav
için.
2. U m d u ğu m t a t d e m l i t â ze ç a yd a d ı r
B i r yu d u m a l s a n i n a n ki , ...............
3. G ü n e ş , ş u p e r d e n i n r e n kl e r i n i
..............
4. Sabri pas vermezse sadece ..............
.............. bu gidişle.
5. B u l u ş m a ya ya r ı m s a a t ge ç g e l i n c e ,
b a n a .............. e t t i .
6. C e n a ze n i n o l d u ğu e v d e n f e r ya t l a r
.............. ge l i yo r d u .
C- Şarkıyı dinleyin ve boşlukları
doldurun.
Yalan –Candan ErçetinGeri döndüren gördün mü 1.............. ?
Boşa soldurdun o nazlı gençliği
Bir 2- .............. toprak için yor
kendini
Dünyada 3- .............. başkası
yalan
Yalan başkası yalan
4- .............. kendine
182
Bildiri Kitabı
1. Cilt
benzetmez herkesi
Hesapsız açar baharlar pembeyi
Açmadığın dalda sözün geçer
mi?
yalan
Yalan başkası yalan
6- .............. etme haberi yok
dağların
Gözlerini ellerinle bağladın
7- .............. yok geç kalınmış
figanın
yalan
Yalan başkası yalan…
D- Kelime Çalışması
Aşağıdaki tabloyu tamamlayınız.
Somut isim Soyut isim
1- Avuç
2-……………..
3-……………..
4-………………
5-………………
E- Doğru mu? Yanlış mı?
6-………………
1.
2.
3.
4.
1- Geçmiş
2-……………..
3-……………..
4-……………..
5-………………
6-………………
Şair, diğer kişinin gençliğini iyi değerlendirmediğini düşünüyor.
Şair, diğer kişinin aç gözlü olmadığını düşünüyor.
Şair, diğer kişinin bazı gerçekleri göremediğini söylüyor:
Şair, diğer kişinin pişman olmak için geç kaldığını düşünüyor.
…………
…………
…………
…………
F- Tartışma
Dörderli guruplarda aşağıdaki söze benzer bildiğiniz sözler bulun ve not edin,
daha sonra sınıf ile paylaşın.
ü Dünyada ölümden başkası yalan.
G- Yazma
Varsayalım bu şarkıyı siz yazdınız, şarkının yazılma hikayesini anlatınız. Ne
zaman, nerede, nasıl ve neden yazdığınızdan bahsedin. (En az 120 kelime
uzunlukta olsun).
183
Bildiri Kitabı
1. Cilt
Kişisel Gelişim
Aşağıdaki kalıpları kullanarak, kendi
cümlelerinizi yazın.
1. Geçmişi geri döndürmek
………………………………………………………………………
…………………
2. Bir avuç toprak için
………………………………………………………………………
…………………
3. Kendini …. İçin yormak
184
Bildiri Kitabı
1. Cilt
Bu şarkıdan öğrendiğim yeni
kelimeler:
1. ……………………………
……
2. ……………………………
……
3. ……………………………
……
4. ……………………………
……
5. ……………………………
……
6. ……………………………
……
7. ……………………………
……
8. ……………………………
……
185
Bildiri Kitabı
1. Cilt
Bu şarkıdan öğrendiğim yeni kalıplar:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
….………………………….….
………………………….…….
………………………….….….
……………………………….…
…………………………..….…
…………………………..….…
…………………………..….…
…………………………..….…
186
Bildiri Kitabı
1. Cilt
Kelime Avı
Aşağıdaki kutu içindeki kelimeleri
bulunuz.
f
m
e
Ğ
y
s
d
o
b
t
m
e
o
h
a
a
o
f
r
o
ö
l
ü
M
ü
d
ü
ö
e
h
t
l
j
a
y
t
ğ
z
v
k
g
e
k
M
ç
v
n
m
n
l
p
u
h
b
g
c
m
t
ğ
e
e
v
l
C
b
ö
y
i
z
n
t
k
n
e
e
y
ş
n
ç
ü
n
b
a
L
j
n
a
t
e
ğ
f
s
j
r
ç
t
s
a
k
d
ç
g
c
Ü
k
ç
a
j
t
v
s
i
t
e
m
o
a
ı
g
c
l
s
y
A
l
a
n
m
n
n
a
ı
d
i
p
i
r
v
e
i
j
t
O
f
i
p
v
e
j
c
ı
j
a
ş
r
i
t
ğ
t
k
k
c
M
o
n
e
u
k
d
j
g
t
u
o
a
g
d
z
g
u
d
k
Z
n
e
m
ç
s
v
b
t
s
a
a
k
h
b
o
f
f
i
g
A
n
s
b
b
a
h
a
r
z
z
a
m
a
n
k
b
c
k
p
H
l
k
e
ğ
a
ı
n
h
s
d
v
n
y
f
a
v
r
s
o
L
d
u
r
m
a
k
u
k
a
l
b
j
d
a
c
g
ö
h
g
E
z
ı
m
p
n
a
k
g
l
I
z
y
ö
y
z
ğ
z
i
s
M
a
ş
c
ç
a
y
d
c
f
ş
t
z
v
d
o
t
o
ğ
u
G
g
ü
b
i
ö
u
k
p
f
m
k
o
t
a
e
ş
a
187
AVUÇ ü
SOLDURMAK
BAHAR
TOPRAK
BENZETMEK
FAYDA
HABER
FİGAN
ÖLÜM
GEÇMİŞ
PEMBE
Bildiri Kitabı
1. Cilt
Ek 2: Örnek Otantik Türkçe Şarkı Dersi (İlk
seviye)
Aşagıdaki şarkıyı dinleyiniz ve resimlerin altındaki boşlukarı doldurunuz.
188
Bildiri Kitabı
1. Cilt
189

Devamını okumak için tıklayınız

Transkript

Benzer belgeler