1911-1916 Yılları Arası Şer`iyye Sicili, 333

Transkript

1911-1916 Yılları Arası Şer`iyye Sicili, 333
KKTC
YAKIN DOĞU ÜNĐVERSĐTESĐ
EĞĐTĐM BĐLĐMLERĐ ENSTĐTÜSÜ
OSMANLICA PALEOGRAFYASI VE ARŞĐVCĐLĐK EĞĐTĐMĐ
ANA BĐLĐM DALI
1911-1916 YILLARI ARASI ŞER´ĐYE SĐCĐLĐ
(Dava No: 333-564)
YÜKSEK LĐSANS TEZĐ
Özin REYHAN
Tez Danışmanı
Yrd. Doç. Dr. Ömer YARAŞIR
Lefkoşa, 2004
KKTC
YAKIN DOĞU ÜNĐVERSĐTESĐ
EĞĐTĐM BĐLĐMLERĐ ENSTĐTÜSÜ
OSMANLICA PALEOGRAFYASI VE ARŞĐVCĐLĐK EĞĐTĐMĐ
ANA BĐLĐM DALI
1911-1916 YILLARI ARASI ŞER´ĐYE SĐCĐLĐ
(Dava No: 333-564)
YÜKSEK LĐSANS TEZĐ
Özin Reyhan
Tez Danışmanı
Yrd. Doç. Dr. Ömer YARAŞIR
Lefkoşa, 2004
Eğitim Bilimleri Enstitüsü
Müdürlüğü’ne,
Özin Reyhan tarafından hazırlanan “1911-1916 Yılları Arası Şer´iye Sicili (Dava
No: 333-564)
adlı çalışma, jürimiz tarafından Osmanlıca Paleografyası ve
Arşivcilik Eğitimi Ana Bilim Dalında YÜKSEK LĐSANS TEZĐ olarak kabul
edilmiştir.
Başkan ..............................................................
Prof. Dr. Levent KÖKER
Üye ..................................................................
Doç. Dr. Halil AYTEKĐN
Üye ..................................................................
Doç. Dr. Habib DERZĐNEVESĐ
ONAY
Yukarıdaki imzaların adı geçen öğretim üyelerine ait olduğunu onaylarım.
.... / .... / 2004
Doç. Dr. Halil Aytekin
Enstitü Müdürü
i
ĐÇĐNDEKĐLER
ÖNSÖZ ........................................................................................................................ĐĐ
I. GĐRĐŞ ........................................................................................................................ 1
A.TARĐHSEL SÜREÇTE KIBRIS........................................................................ 1
1. Türklerden Önce Kıbrıs................................................................................... 1
2. Fetih Sonrası Türkler Dönemi......................................................................... 4
3. Kıbrıs’ta Đngiliz Dönemi ................................................................................. 7
4. Kıbrıs Cumhuriyeti ...................................................................................... 13
B. TOPLUM YAPISI, VAKIFLAR VE MAHKEMELER ................................. 15
1. KIBRIS’TA VAKIFLAR.............................................................................. 15
1.1. Vakıf Çeşitleri ......................................................................................... 16
1.2. Evkaf ve Đngiliz Sömürge Dönemi.......................................................... 19
2. MAHKEMELER .......................................................................................... 22
2.1. Đngiliz Yönetiminde Mahkemelerde Yapılan Değişiklikler.................... 22
2.2. Şer’iye Mahkemeleri............................................................................... 23
2.3. Đngiliz Dönemindeki Diğer Mahkemeler ................................................ 24
2.4. Mahkeme Görevlileri .............................................................................. 25
II. ĐNCELEME VE DEĞERLENDĐRME ................................................................. 29
1. Davaların Konu Bakımından Tasnifi: ........................................................... 29
2. Dava Konularının Đncelenmesi...................................................................... 30
III. METĐN ................................................................................................................. 39
IV. SONUÇ.............................................................................................................. 451
V. KĐŞĐ ADLARI DĐZĐNĐ........................................................................................ 453
VI. YER ADLARI DĐZĐNĐ ...................................................................................... 465
VII. SÖZLÜK .......................................................................................................... 469
VIII. KAYNAKÇA.................................................................................................. 486
IX. METNĐN FOTOKOPĐSĐ.................................................................................... 490
ii
ÖNSÖZ
Tez konum olan 1911-1916 Yılları Arası Şer´iye Sicilinde yer alan dava
davaların birinci kısmını (Dava No: 333-564) Osmanlı alfabesi ile yazılı metinlerden
günümüz alfabesine aktararak faydalı bir kaynak ortaya koymaya çalıştım.
Tarihi çerçeve içerisinde 1911-1916 yılları arasında Şer´i Mahkemeye intikal
eden davalar bu sicilde yer almaktadır. Bu zaman dilimi, insanların yaşam şartlarını
ve o günün hayatını doğrudan doğruya yansıtması açısından çok önemlidir.
Aktarmaya çalıştığım sicil, tarih itibariyle adanın Đngiliz idaresi dönemine
denk düşmektedir. Bu kayıtların bu tarihte de devam etmesi Şer´iye Mahkemelerinin
Đngiliz döneminde çalışmalarına devam ettiğinin delilidir.
Bu tezi hazırlarken Kıbrıs’taki köylerin eski isimlerini ve özellikle lakabı olan
kişi isimlerini öğrenmenin mutluluğunu yaşıyorum.
Tereke davalarında yer alan nesnelerin birçoğunun adını bile daha önce hiç
duymamıştım. Bu tez çalışmasıyla beraber, Kıbrıs kültürüne ait olan birçok eşyanın
adını da öğrendim. Bahsedilen bu nesnelerin adını okumaya çalışırken, ne işe
yaradığını öğrenmek için dedemden, babamdan ve annemden bilgiler aldım. Bu
kısacık araştırmada öğrendiğim birçok kelime, bilgi dağarcığımı genişletti.
Kıbrıs Şer´iye Sicilleri, adanın toplum yapısı ve toplumlar arası ilişkiler
bakımından zengin malzeme kaynağıdır.
Yüksek lisans tezimi hazırlarken öncelikle bitmek tükenmek bilmeyen sabrı
ve engin bilgisi ile beni aydınlatan saygıdeğer hocam Yard.Doç.Dr.Ömer Yaraşır’a
yardımlarından dolayı sonsuz teşekkürlerimi sunarken, fikirlerinden ve bilgilerinden
yaralanmış olduğum, benden emeğini hiçbir zaman esirgemeyen Doç.Dr.Habib
Derzinevesi’ye de teşekkür ediyorum. Ayrıca her zaman yanımda olan ve bana en
büyük desteği veren aileme ve sevgili arkadaşım Gülcan Gökhan’a da sonsuz
teşekkürlerimi sunuyorum.
Yakın Doğu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Arşivcilik ve Osmanlı
Paleografyası Eğitimi Ana Bilim Dalından mezun olma aşamasında, hocalarımın
beni aydınlatmış olduğu bilgiler ışığında, en iyisini yapma hedefiyle oluşturduğum
bu tez çalışmasında gözden kaçan noktalar olmuşsa şimdiden özür diler, bu tezin
iii
geçmişe ışık tutması yanında bizlerden sonra Şer´iye Sicilleri ile ilgili çalışma
yapmak isteyenlere, tarih ve hukuk alanında çalışma yapacaklara yararlı bir kaynak
olmasını temenni ederim.
Özin REYHAN
Girne, 2004
I. GĐRĐŞ
Kıbrıs’ın dününe ışık tutacak çalışmalar içerisinde çok önemli bir tuttuğu
tartışılmaz olan Şeriyye Sicillerinin günümüz alfabesine aktarılarak incelenmesi ile
paralel olarak, tarihi süreçte yaşananların da dikkate alınması bir ihtiyaç olarak
gözükmektedir.
Bu itibarla Kıbrıs’ın Türkler tarafından alınmasından önceki süreci, fetih
sonrasını ve Đngiliz sömürge yönetiminde yaşanan tarihi günümüze kadar gözden
geçirmek, nihayet toplum yapısı, idari yapının çok önemli parçası olan mahkemeler
ve vakıflar açısından bir değerlendirme yapmak gereklidir.
Çalışmamızın giriş kısmında bu içeriğe sahip bir çerçeveyi ortaya koymaya
çalıştık.
A.TARĐHSEL SÜREÇTE KIBRIS
1. Türklerden Önce Kıbrıs
M.Ö 2. binde Kıbrıs Alasya adını taşımakta idi. 17. asırdan beri Alasya
ismiyle Mısır kaynaklarında bakır şehri olarak geçmektedir.1 Kıbrıs Akdeniz’in
Sicilya ve Sardunya’dan sonra üçüncü büyük adasıdır.2 Yüzölçümü 9.251 km’dir.3
Kıbrıs adası coğrafi konumu nedeniyle birçok kez çeşitli devletlerin istilasına
uğrayarak el değiştirdi. Kıbrıs, Süveyş Kanalı, Ege Denizi, ve tüm Orta Doğu
kıyılarına hakim olduğundan stratejik önemi büyüktür. Stratejik önemi yanında,
politik ve ekonomik yönden de büyük önem taşır.
Sonuç olarak Kıbrıs adası Ortadoğunun anahtarı konumuna sahiptir.
Kıbrıs, Osmanlılar adayı kuşatıp alana kadar birçok devlete ev sahipliği
yapmıştır.
1
Milletlerarası Birinci Kıbrıs Tetkikleri Kongresi, Türk Heyeti Tebliğleri, Türk Kültürünü Araştırma
Enstitüsü Yayınları, Ankara 1971, s. 81.
2
Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi, 13. Cilt, Milliyet Gazetesi A.Ş., Đstanbul, 1992, s. 6678.
3
Gelişim Hachette, Alfabetik Genel Kültür Ansiklopedisi, 6. Cilt, Gelişim Yayınları Hachette Yayınevi
1993, s. 2229.
2
Kıbrıs ilk defa Mısırlılar tarafından işgal edilir. 1450 yılında III. Tutmosis
(Mısır Kralı) tarafından ele geçirilen Kıbrıs, 1320 yılına kadar Mısırlıların idaresinde
kalır.4
1320 yılında ise Hititliler adayı, Mısırlılardan alır. 1320’den itibaren
Kıbrıs’ın, Hitit ekonomisinde önemli yer tuttuğu, Hititlilerin adada bakır sağladıkları
bilinmektedir.5 Mısırlılar, adayı ikinci kez ele geçirdiler.6
Orta Asyalı bir kavim olan Akalar, çeşitli zamanlarda Kıbrıs’a da uğradılar.
Çeşitli nedenlerle sömürgeleşme hareketlerine başlayan Dorlar; Ege, Akdeniz,
Karadeniz, Doğu ve batı Akdeniz’de sömürgeler kurdular. Bir kısım Dorlar bu arada
Kıbrıs’a da geldiler.
Fenikeliler’in adaya yerleşmeleri 970 tarihindedir. Fenikeliler’in Kıbrıs’ta
kurdukları ilk sömürge olan Kitium, ana ülkelerindeki iki ana kent olan Tir ve
Sidon’un tam karşısındadır. Fenikeliler Kitium’dan başka Amathus, Lapithos,
Tamassus, Đdalion ve Lambusa’yı kurdular.7
Fenikelilerden sonra adada Asurluların hakimiyetini görüyoruz. Đ.Ö 525
tarihine dek adayı üçüncü kez Mısırlılar yönetti. Mısırlılardan sonra Kıbrıs adası
Perslerin, Büyük Đskender’in, Ptolemelerin ve Romalıların egemenliği altına girer.
Đ.S. 395’te Roma Đmparatorluğu Şarkı ve Garbi diye ikiye ayrıldığı zaman ada
Bizanslılar’ın payına düşer.8 Kıbrıs Bizanslılar’ın elindeyken, Müslümanlar adaya
seferler düzenlenmeye başladılar. Müslümanlar, yeni ülkeler fethederek Đslamiyeti
yaymaya çalışıyorlardı. Hz. Osman Şam’daki valisi Muaviye, Kıbrıs’ı fethetmek için
adaya bir sefer düzenler. Kıbrıs’a sefer yapılacağını duyan Ümmü Haram kocasıyla
birlikte bu sefere katılır. Fakat attan düşerek ölür. Ümmü Haram’ın Hala Sultan
adındaki türbesi, Kıbrıslı Müslümanların kutsal yerlerinden biridir.9 Müslümanlar
632 ile 964 yılları arasında adaya 24 sefer düzenlemişlerdir. 654 yılında ise Araplar
adanın bir kısmını zaptettiler. Arap saldırılarının sonraki yıllarda da sürmesine, hatta
4
Nasim Zia, Kıbrıs’ın Đngiltere’ye Geçişi ve Adada Kurulan Đngiliz Đdaresi, Türk Kültürünü Araştırma
Enstitüsü, Ankara, 1975, s. 2.
5
Bener Hakkı Hakeri, Başlangıcından 1878’e dek Kıbrıs Tarihi, K.K.T.C Milli Eğitim ve Kültür
Bakanlığı Yayınları, 1. Baskı (T.C. Adalet Bakanlığı Keçiören Açık Cezaevi Matbaası), 1993,s. 42.
6
a, g, e, s. 47.
7
Bener Hakkı Hakeri, a,g,e, s. 52-57.
8
Nasim Zia, a.g.e. s. 3.
9
Mehmet Bahadır, Kıbrıs’ta Türkler, Akdeniz Haber Ajansı Yayınları, Türkiye, s. 4-5.
3
Harunürreşid’in 802 senesinde adaya büyük bir sefer düzenlemesine karşın, Kıbrıs’ı
Bizans’tan koparmak mümkün olmadı.10
1187 yılında kutsal bir kent olan Kudüs, Salaheddin-i Eyyubi tarafından
alınmıştır. Avrupa’nın Hristiyan ülkelerinin dini lideri, Kudüs’ü ve onlarca kutsal
sayılan bu toprakları Müslümanların elinden almak için 1069 yılında Haçlı seferlerini
başlattılar.11 Birinci ve ikinci Haçlı seferleri esnasında Kıbrıs’ı doğrudan doğruya
ilgilendiren olaylar meydana gelmedi. Üçüncü Haçlı seferine ise katılan üç kişiden
biri olan Aslan Yürekli Rişar, Kudüs’e doğru giderken gemisi fırtınaya tutulur. Bu
fırtına sonucunda Aslan Yürekli Rişar’ın gemisi Kıbrıs’a gelir. 1911 yılında Kıbrıs’a
böyle rastgele gelen Aslan Yürekli Rişar adada bulunan Đsak Komnenus’la savaşarak
Limasol’u elle geçirir. Daha sonra ise adanın tamamını alır. Böylece, ada tarihinde
ilk defa, 1911 yılında Đngilizlerin eline geçiyordu. Rişar’ın Kudüs’ü almak için
paraya ihtiyacı vardı. Hem adayı üs olarak kullanabilmek hem de gerekli parayı
sağlamak amacıyla adayı Templar Şovalyeleri’ne satar. Templar Şovalyeleri birtakım
nedenlerden dolayı iflas etmişlerdi. Böylece Rişar, adayı onlardan alıp Guy de
Lusignan’a satar. Lüziyanlar 1192’den 1487’ye kadar adaya hakim oldular. Bu
dönemde Cenevizliler’de adaya kısa bir ziyaret yaptılar. Lüziyanlılar döneminde
adada Venediklilerde vardı. Bir müddet sonra ada tamamıyla Venediklilerin
idaresine geçer. Venedikliler zamanında adanın sanat ve medeniyeti refah ve saadeti
gittikçe geriledi. Çünkü ada adeta askeri bir üs olarak kullanıyordu. Kıbrıslıları
memmun etmeyen Venedik idaresi 1570-71’de adanın Türkler tarafından alınmasına
kadar devam etti.12
1489 yılında Venedikler’in egemenliğine giren Kıbrıs, 1571 yılında bir yıllık
süren bir kuşatmadan sonra Osmanlılar tarafından alınır.
Kıbrıs, 1571 tarihinden başlayarak 300 yıldan fazla bir süre Osmanlı
yönetiminde kaldı.
10
Nasim Zia, a.g.e, s. 4.
Ahmet C. Gazioğlu, Kıbrıs’ta Türkler 1570-1878, 2.Baskı Kıbrıs Araştırma ve Yayın Merkezi,
Lefkoşa, 2000, s. 1-2.
12
Nasim Zia, a.g.e, s. 4-6.
11
4
2. Fetih Sonrası Türkler Dönemi
Osmanlı Đmparatorluğu, bütün Ortadoğu, Arap yarımadasını ve Kuzey
Afrika’yı işgal ederek sınırlarını genişletmişti. Đslam ülkelerinden başka bütün
Balkan yarımadası, Macaristan, Moldovya, Romanya, Ukranya, Kırım ve Kafkaslar
Osmanlı Đmparatorluğunun egemenliği altındaydı. Karadeniz, Ege denizi ve Doğu
Akdeniz o devrin en büyük imparatorluğunun iç sularını meydana getiriyorlardı.
Fakat Kıbrıs halen Hristiyanların elinde bulunuyordu.13
Kıbrıs’ın Venediklerin elinde kalması halinde Anadolu’nun güney sahilleri ile
diğer yakın Osmanlı eyaletlerine karşı düşman kuvvetlerinin saldırıları buradan
desteklenebilir, ada düşman için bir donatım üssü olarak kullanılabilirdi. Kıbrıs’ın bir
üs olarak kullanılabilmesi ihtimalinin yanında, ticari yönden de önemli bir konuma
sahipti. Ada, Doğu ile Batı arasındaki uluslararası ticaretin kavşak noktasında
bulunuyordu.14 Adadaki Venedikli tüccarlarla Rumların korsanlıklarına devam
etmesi ve Akdeniz’deki Osmanlı gemilerinin taciz edilmesinden dolayı, adanın
Osmanlılar tarafından fethi kaçınılmaz olmuştur. Kıbrıs’ın artık siyasal, ekonomik ve
dinsel açıdan Osmanlı Đmparatorluğunun bir parçası olması gerekiyordu.15 Bu
bahsedilen nedenlerden dolayı, Osmanlı Đmparatorluğu Kıbrıs’ın fethine karar verir.
Osmanlılar Kıbrıs seferine çıkmadan önce, Şeyhülislam Ebussut Efendi’nin sefere
dinsel yönden geçerlilik kazandıran fetvasını alırlar.16 Artık Kıbrıs’ın fethi için hiçbir
engel kalmamıştır. Kıbrıs’a sefer düzenlenmesine karar veren II. Selim, Piyale Paşayı
Kıbrıs’ı almakla görevlendirdi.17Kıbrıs seferinin baş komutanlığına Lala Mustafa
Paşa atanır. Osmanlılar, savaş hazırlıklarını tamamladıktan sonra 1570 yılında,
Kıbrıs seferine başlarlar. 1570 yılında başlayan Kıbrıs seferi 1571 yılında
Osmanlıların Venedik egemenliğine son vermesiyle tamamlanmıştır.18
13
Nasim Zia, Kıbrıs’ın Đngiltere’ye Geçişi ve Adada Kurulan Đngiliz Đdaresi, Türk Kültürünü Araştırma
Enstitüsü, Ankara, 1975, s. 6.
14
Ahmet C. Gazioğlu, Kıbrıs Türk Tarihi, Türk Dönemi -1570 -1878, Kıbrıs Araştırma ve Yayın
Merkezi, Lefkoşa, 1995, s. 4.
15
Hasan Fehmi. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinin El Kitabı, Gelişim Offset, Lefkoşa, 1987, s. 24.
16
Bener Hakkı Hakeri, Başlangıcından 1878’e dek Kıbrıs Tarihi, K.K.T.C Milli Eğitim ve Kültür
Bakanlığı Yayınları, 1993, s. 142.
17
Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi,13. Cilt, Milliyet Gazetesi A.Ş, Đstanbul, 1992, s. 6680.
18
Kıbrıs’ın Fethi Hakkında Geniş bilgi için bkz. Đsmail Hakkı Uzunçarşılı, Osmanlı Tarihi, 3. Cilt, 1
Kısım, 4. Baskı, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara, 1988, s. 9 vd.
5
Lala Mustafa Paşa 1570’de yani daha adanın fethi tamamlanmadan Kıbrıs
beylerbeyini teşkil eder.19 Kıbrıs’a atanan ilk beylerbeyi Avlonya sancakbeyi
Muzaffer Paşa’dır.20 Ekmel Efendi ise kadılığa atanır.21 Kıbrıs beylerbeyiliği Lefkoşa
merkez sancağı
Baf, Magosa ve Girne sancaklarına ayrılmıştı.22 Fetihten sonra
Kıbrıs, eyalet düzeyinde Osmanlı devletine bağlandı. Bu yeni eyalet Tarsus, Alaiye
(Alanya), Đçel sancakları ilhak edildi.23
Fetih sırasında savaş nedeniyle birçok yerleşim yeri yıkılmış, adayı terk eden
Venedikliler yüzünden nüfus azalmıştı. 1572 yılında yapılan sayım sonucunda 76
köyün boşaltılmış olduğu ortaya çıktı. Savaştan sonra, adanın kalkınması, gelişmesi
ve
imar
edilmesi
gerekiyordu.24
Bunların
yanında
Kıbrıs’ın
Türkleşip,
Đslamlaştırılması önem taşıyordu. Türklerin Kıbrıs’a yerleşmeleri, Osmanlıların diğer
yeni keşfedilen ülkelerde yaptıkları gibi, adaya getirilen Türk göçmenler yoluyla
gerçekleştirilmiştir.25 Osmanlı Đmparatorluğu Kıbrıs adası için 21 Eylül 1572
tarihinde göç emrini uygular. Göçmen nakli sürgün usulüne göre uygulanmıştır.
Osmanlı devletinde göç uygulaması gelenek halini almıştı.26 1572 yılında, 1571
tarihli sürgün fermanına göre adaya, Aksaray, Beyşehir, Seydişehir, Endügi, Develi
hisar, Ürgüp, Koçhisar, Niğde, Bor, Ilgın, Đshaklı ve Akşehir’den aileler
yerleşmiştir.27
Kıbrıs’a yerleştirilen göçmen ailelerin çeşitli mesleklere vakıf olmaları
gerekiyordu. Ayrıca Kıbrıs’a gitmek için yazılan göçmenlerin kefil göstermeleri
gerekliydi. Bu göçmenlerin tamamının Türk ve Müslüman olduğu 2551 no’lu
mevkufat defterinde tespit edilmiştir.28 Osmanlı Đmparatorluğu adada bulunan
Hristiyan halka adil ve dürüst davranmıştır. Türk egemenliği altında bulunan diğer
yerlerde olduğu gibi, devlet bunların can, mal, namus güvenliğini sağlamış, serbest
olarak iş ve güçleriyle uğraşabilmelerini sağlamak için her türlü tedbiri almıştı. Türk
19
Cengiz Orhonlu, “Osmanlı Türklerinin Kıbrıs Adasına Yerleşmesi”, Milletlerarası Birinci Kıbrıs
Tetkikleri Kongresi, Türk Heyeti Tebliğleri, Ankara. 1971, s. 91.
20
Uzunçarşılı, a,g,e, s. 14.
21
Gazioğlu, a,g,e, s. 66.
22
Orhonlu, a,g,e, s. 91.
23
Uzunçarşılı, a,g,e, s. 14-15.
24
Gazioğlu, a,g,e, s. 57-58.
25
Orhonlu, a,g,e, s. 93.
26
Gazioğlu, a,g,e, s. 58-59.
27
Orhonlu, a,g,e, s. 94.
28
Orhonlu, a,g,e, s. 95-96.
6
yöneticilerine
göstermektedir.
gönderilen
7
Mayıs
1572
tarihli
ferman
verilen
emirleri
29
Tarih boyunca Osmanlı Devleti, fethettiği yerlerde bulunan Hristiyanlara
hiçbir konuda baskı yapmamıştır. Osmanlılar Kıbrıs’ı aldıktan sonra adadaki yerli
Hristiyan Rum halkının Latin dönemindeki köleliğine son vererek onların özgür
vatandaşlar olmalarını sağladı.Yani adadaki köleliğine son verdi. Kendi kiliselerinde
dini ayinler düzenlemekte ve ibadet etmekte serbest bırakıldı.30 Yani Hristiyanlara
Müslüman olmaları için hiçbir baskı yapılmamıştır. Onlara dini özgürlük hakkı
tanımışlardır.
Osmanlılar fethettikleri ülkelerde, kültür eserleri meydana getirdiler. Kıbrıs’ta
ise ihtişamlı, gösterişli binalar yerine, öncelikle halkın ihtiyaçlarına yönelik eserler
meydana getirmişlerdi. Osmanlılar Kıbrıs’a yerleşir yerleşmez ilk önce dini
ihtiyaçlarını karşılayabilecek şekilde bazı kilise ve katedrallere Đslamlığın
gereklerinden olan minare, minber ve kadınlar mahfeli gibi bölümler ekleyerek onları
camiye çevirmişlerdir. Daha sonra ise kültür mirasımız olan yeni camiler, hanlar,
hamamlar, çeşmeler vb. yapılar yapmışlardır.31 Osmanlılar bu eserlerle birlikte
Kıbrıs’ı bir Türk vatanı haline getirmişlerdir.
Kıbrıs Türklerin yönetimi altında 308 yıl rahat ve huzurlu bir şekilde
yaşamıştır.
19.yy’da Osmanlı Đmparatorluğu zayıflama ve gerileme sürecine girmişti.
1877 yılında Ruslarla başlayan savaşların, Osmanlı aleyhine sonuçlanması ve
Ayastefanos antlaşmasının imzalanması Osmanlı devletini çok zor duruma soktu. Bu
antlaşma sonucunda Osmanlılar toprak kaybına uğramıştı. Rusların Balkanlara
yayılmasını tehlikeli gören Avrupa devletleri, Ayastefanos antlaşmasını yeniden
gözden geçirmek için Rusya’yı zorlarlar. Rusya Berlin’de bir kongre toplanmasını
kabul etti. Berlin kongresi sonucunda, Đngiltere, Osmanlılara, Rusya karşısında
destek olması için, bunun karşılığında Kıbrıs’ı askeri üs olarak kullanmak
29
Rıfat Uçarol, 1878 Kıbrıs Sorunu ve Osmanlı Đngiliz Anlaşması (Adanın Đngiltere’ye Devri), Edebiyat
Fakültesi Basımevi, Đstanbul, 1978, s. 13.
30
Gazioğlu, a,g,e, s. 60.
31
Kıbrıs Türk Eserleri, Eski Eserler ve Müzeler Dairesi Müdürlüğü Yayını, Lefkoşa, 1982, s. VI.
7
istiyordu.32 Yani Rus tehlikelerine karşı Osmanlı devletine yardım edebilmeleri için
Đngiltere, Kıbrıs’ı askeri üs olarak kullanmak istiyordu.
Netice itibarıyla Kıbrıs’ı bir anlaşma sonucu geçici bir süre için Đngiltere’ye
kiralanır. Böylece ada, uzun yıllar Đngiliz yönetimine geçer.
3. Kıbrıs’ta Đngiliz Dönemi
Osmanlı Đmparatorluğu gerileme ve çöküş dönemine girmişti. Đngiltere,
Osmanlılara; sizi korumak, devletinizin devamını sağlamak istiyoruz. Bir süre için
Kıbrıs’ı bize veriniz, Rusya’ya karşı gerektiğinde savaşa girelim diyerek, onları
kandırmaya çalışıyordu. Yani Đngiltere, Kıbrıs’a girmek istemelerinin tek nedenini,
Osmanlı Devletini Rusya’ya karşın korumak diye belirtiyordu.33 Đngiltere’yi Süveş’te
söz sahibi yapan Đngiliz Başbakanı Disraeli, 1878 yılı başında Đstanbul’a kadar giren,
Doğu Anadolu’nun bir kısmını eline geçiren Rusya’nın Osmanlı Devleti üzerinde
tam bir üstünlük kurmasına izin vermeyecekti. Bunun için öncelikle Ayastefanos
Antlaşmasının değiştirilmesi gerekmekteydi. Đngiltere bunu, Berlin Kongresiyle
sağlayacaktı. Ancak Đngiltere, bu kadarla yetinmek düşüncesinde değildi. Đngiliz
hükümeti bu aşamada Osmanlı Devleti’ne Ayastefanos Antlaşmasının değiştirilmesi,
hafifletilmesi için Rusya karşısında destek olması karşılığında, ondan Doğu
Akdeniz’de bir adanın ya da toprağın kendisine üs olarak kullanılmak üzere
verilmesini istemek düşüncesindeydi. Yani Đngiltere, Kıbrıs’ı istiyordu. Bunun
yanında Đngiltere için Hint yolunun güvenliğinin sağlanması da önemliydi.34
Kıbrıs’ın Đngiltere’ye bırakılması için en önemli sebep; Rusya’nın
Anadolu’da ilerlemesine engel olmaktı. Eğer Rusya, Anadolu’da askeri harekata
girişecek olursa, Đngiltere Kıbrıs’ı askeri üs olarak kullanarak, Osmanlı Devletine
kuvvet
gönderecekti.
Şayet
Rusya,
Batum,
Kars
ve Ardahan’ı
Đmparatorluğuna bırakırsa, Đngiltere de Kıbrıs’ı geri verecekti.35
Osmanlı
Buna karşılık
Osmanlılar Hristiyan tebaya daha da haklar tanıyacaktı. Rusya’nın doğu
32
H. Fikret Alasya, Tarihte Kıbrıs, Lefkoşa,1988, s. 125-126.
Ali Kemal Meram, Belgelerle Türk-Đngiliz Đlişkileri Tarihi, Kitaş Yayınları, Đstanbul, 1969, s. 158159.
34
Şükrü S. Gürel, Kıbrıs Tarihi (1878 – 1960), Kaynak Yayınları, 1984, s. 19-20.
35
H. Fikret Alasya, Tarihte Kıbrıs, Lefkoşa, 1988, s. 125-126.
33
8
vilayetlerden çıkmayı reddetmesi Türk-Đngiliz savunma anlaşmasının imzalanmasına
yardım etti.36
19. yüzyılın başlarından itibaren Mısır ve Doğu Akdeniz’le yakından
ilgilenmeye başlayan ve Kıbrıs üzerinde de hesapları olan Đngiltere, harekete geçme
ihtiyacı duydu ve Hariciye Nazırı Lord Derby’in yerine Kıbrıs’ın işgalinden yana
görüş belirten Lord Salisbury getirildi.37 Öte yandan Osmanlı Padişahı Abdülhamit
Đngiliz dostu olan Rüştü Paşa’yı sadrazamlıktan uzaklaştırarak onun yerine Saffet
Paşa’yı tayin etmişti. Saffet Paşa Kıbrıs’ın Đngiltere’ye devrine taraftar değildi.38
Hariciye Nazırı Salisbury 16 Mayıs 1878’de Đngiltere’nin Kıbrıs’a
yerleşmesini sağlayacak şartları araştırmak üzere Đstanbul elçisi Henry Layard’a bir
talimat gönderdi. 25 Mayıs 1878’de Layard, hükümeti tarafından gönderilen ve
Osmanlı Devleti ile Đngiltere arasında ittifak teklifi içeren mektubu saraya sundu.
Bunu
ikinci
mektup
takip
etti.
Bu
mektupta
Đngiltere’nin
Osmanlıları
destekleyebilmesi için Anadolu’ya Malta adasından daha yakın bir üs verilmesi
gerektiğini bildiriyordu. Üçüncü mektupta ise bu en yakın yerin Kıbrıs olabileceği
yazıyordu. Henry Layard Abdülhamit ile görüşerek, gelirin yine Osmanlılara
verilmesi şartıyla Kıbrıs adasının geçici olarak Đngiltere’ye bırakılması konusunda
Padişahı ikna eder. Abdülhamit Sadrazam Sadık Paşa ile Hariciye Nazırı Saffet
Paşa’yı Đngiliz elçisi Layard’la görüşmek üzere görevlendirir. Bu görüşmeler
sonucunda anlaşmaya varılarak Osmanlı Devleti adına Hariciye nazırı Saffet Paşa,
Büyük Britanya ve Đrlanda Birleşik Krallığı adına elçi Layard anlaşmayı imzalarlar.39
4 Haziran 1878’de imzalanan savunma anlaşması iki maddeden oluşuyordu:
1. Madde: Rusya devleti, Batum Ardahan, Kars ve ya zikredilen yerlerden
birini elinden tutup da ileride her ne vakit olursa olsun kat’i bir sulh muahedesiyle
tayin olunan Asya
memalik-i şahanesinden bir kısmını daha zapt ve istilaya
girişecek olursa, o halde Đngiltere devleti adı geçen memleketleri silah ile muhafaza
ve müdafaa etmek üzere yüce saltanat ile birleşmeyi taahhüt eder ve buna mukabil
Zat-i Padişahı dahi Anadolu kıtasında bulunan Hristiyan ve sair tabanın iyi idare ve
36
Ahmet Gazioğlu, Đngiliz Đdaresinde Kıbrıs - Statü ve Anayasa Meseleleri, 1. Cilt, Ekin Basımevi,
Đstanbul, 1960, s. 11.
37
Osmanlı Đdaresinde Kıbrıs, T.C Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü-Osmanlı Arşivi Daire
Başkanlığı Yayın Nu:43, Ankara, 2000, s. 41.
38
Gazioğlu, a,g,e, s. 12.
39
Osmanlı Đdaresinde Kıbrıs, s. 22.
9
korunmaları hakkında, ileride devletler arasında sonradan kararlaştırılacak. Olan
lüzumlu ıslahatı yapacağını Đngiltere devletine vaat eder ve adı geçen devleti
(Đngiltere) kendi taahhütlerini yerine getirebilmesinden lüzumlu vasıtaları temin
edebilecek bir hale koymak için Kıbrıs adasını tahsis ve asker ikamesiyle idare
etmesine muvakkat eyler.
2. Madde: işbu mukavelenamenin tasdik olunacak ve tasdiknameleri dahi bir
ay zarfında mümkün olduğu takdirde daha önce teati edilecektir. Tasdiken lilmahal
taraflar işbu mukaveleyi imza ve temhir etmişlerdir.40
Bu anlaşma ile Đngiltere bir taraftan Kıbrıs’a fiilen yerleşiyor, diğer taraftan
Doğu Anadolu’da bir nevi koruyuculuk hakkına sahip oluyordu. Daha geniş açıdan
bakılacak olursa, Đngiltere Osmanlı Devletinin bütünü üzerinde bir himaye ve nüfuza
karışıyordu.
Saffet paşa bu anlaşmaya ek maddelerin eklenmesini istiyordu. Bunlar daha
önce Meclis-i Mahsus’ta görüşülüp karara bağlanan ve kabulü istenen hususlardı.41
1 Temmuz 1878’de ek anlaşma imzalandı. Altı maddelik olan ek anlaşma
şöyledir:
1. Madde: Ada’da bir Şer’iye Mahkemesi bulunacak ve bu mahkeme adada
Müslüman halkını şeriatta müteallik işlerine bakacaktır.
2. Madde: Adadaki camilere,okullara, mezarlıklara ve diğer dini müesseselere
ait mal, arazi ve bağışları idare etmek üzere, Đngiltere tarafından tayin olunan bir
Đngilizle çalışmak maksadıyla Osmanlı Evkaf Đdaresi ada Müslüman ahalisinden bir
mümessil tayin edecektir.
3. Madde: Đngiltere, masraflar çıktıktan sonra kalan gelir fazlasını her sene
Bab-ı Ali’ye ödeyecek ve bu fazla miktar son beş yılın ortalaması üzerinden
hesaplanacaktır ki, bu da 22936 kese etmektir.
4- madde: Bab-ı Ali Kıbrıs’ta bulıunan Osmanlı tahtına ve devletine ait arazi
ve sair mallarını (Arazi Miri ve Emlak-i Hümayun) serbestçe satacak veya uzun
müddetle kiralayabilecektir.
40
41
Gazioğlu, a,g,e, s. 13.
Rifat Uçarol, 1878 Kıbrıs Sorunu ve Osmanlı Đngiliz Anlaşması (Ada’nın Đngiltere’ye Devri),
Edebiyat Fakültesi Basımevi, Đstanbul, 1978, s. 66, 68.
10
5. Madde: Đngiltere Hükümeti, yetkili memurları vasıtasıyla, umumi gelişme
veya sair inkişaf maksatlarıyla gerekli arazi ve ekilmeyen toprakları mecburi satışla
ve münasip bir fiyatla zaptedebilir.
6. Madde: Eğer Rusya, Kars ve son muhaberede Ermenistan’da zaptetmiş
olduğu diğer yerleri Türkiye’ye verirse, Kıbrıs adası Đngiltere tarafından boşaltılacak
ve 4 Haziran 1878 tarihli anlaşma da hükümsüz bir hale gelecektir.42
II. Abdülhamit bu anlaşmanın Osmanlı Devleti’nin aleyhine olduğunu
düşünerek imzalamadan geri verdi. Fakat Osmanlı Devleti, bir taraftan Rus ordusu,
diğer taraftan Đngiliz donanması arasında sıkışmış bulunuyordu. Bu durum karşısında
anlaşmayı
tasdik
ederek
“Hukuk-u
Şahaneme
halel
gelmemek
şartıyla
muahadenameyi tasdik ederim”, ibaresini yazdı ve bunu teyit ettirmek için Đngiliz
elçisinden bir belge istedi. Đngiliz Elçisi de istenilen belgeyi verdi.43
Anlaşma
şartları
incelendiği
zaman
Türkiye’nin
Kıbrıs
üzerindeki
hükümranlık hakkından vazgeçmediği ve imzalanan savunma anlaşması şartları
çerçevesinden geçici olarak Kıbrıs adasının idaresini Đngilizlere devrettiği
görülmektedir. Adanın, milletlerarası hukuk bakımından bir Türk toprağı, Osmanlı
topraklarının parçası olduğu kabul edilmekteydi.44
Kıbrıs’ın Đngiltere’nin idaresine geçmesi 12 Temmuz 1878 tarihinde
gerçekleştirildi. Bu tarihte Amiral Lord John Hay bir Đngiliz filosu ile Larnaka
açıklarına geldi. Aynı gün 17. 00 ‘de Lefkoşa saray önünde Osmanlı valisi Sami Paşa
ile Lord John Hay ve Mr. Walter Baring’in hazır bulundukları bir törende, Türk
bayrağı indirilerek yerine Đngiliz bayrağı çekildi. Bu tarihten sonra adadaki 308
senelik Osmanlı idaresinin yerini, Đngiliz idaresi aldı.45
Sir Garnet Wolseley, 1878’de Kraliçe tarafından adanın yönetimine tayin
edildi. Adadaki Türk Valisinden görevi devraldıktan sonra altı kazadaki Türk
Kaymakamlarının yerine Đngiliz memurları tayin ederek mahkemelerde ve idari
işlerde Đngilizce’nin yanı sura Türkçe ve Rumca’yı da resmi dil olarak kabul etti.
Đngiltere’de Kraliyet kolonileri için çıkarılan “Konsey Emirnamesi’ne” göre yüksek
komiser, Kavanin Meclisi’nin onayıyla kanun yapabilecektir. Kavanin Meclisi, dört
42
Gazioğlu, a,g,e, s. 13-14.
Alasya, a,g,e, s. 128-129.
44
Gazioğlu, a,g,e, s. 14-15.
45
Alasya, a,g,e, s. 130.
43
11
Đngiliz ve üç halk temsilcisinden oluşuyordu. Daha sonra bu meclisin yerini Teşrii
Meclisi aldı. Bu meclis ise dokuz Rum, üç Türk ve altı Đngilizden oluşuyordu.46
1914, Birinci Dünya Savaşında, Đngiltere kendisine düşman cephede (yani
Almanya’nın yanında) savaşa katıldığımızı söyleyerek tek taraflı olarak Kıbrıs’ı
ilhak etmiştir.47 Bu durum karşısında Đngiliz tabiiyetine girmek istemeyen 8,000
kadar Türk aile Anadolu’ya göç etmek zorunda kaldı.48 Đngiltere, Birinci Dünya
Savaşı’nın sonlarına doğru 27 Kasım 1917’de yayınladığı “Krallık Konseyi Emri”
ile, ada halkına Đngiliz vatandaşlığına geçmeleri için iki yıllık süre tanıdı. Đngiliz
vatandaşı olmak isteyen Türkler Anadolu’ya göç etti. Daha sonra Lozan Anlaşması
ile Kıbrıs kesin olarak Đngiltere’ye bırakılınca, büyük bir göç olayı daha yaşandı. 20
Temmuz 1923 Lozan Anlaşmasının 20. maddesi ile ada hukuken Đngiltere’ye
bırakıldı.49 23 Temmuz 1923’te imzalanan Lozan Anlaşması ile Türkiye
Cumhuriyeti, Kıbrıs’ın Đngiliz mülkü olduğunu kabul etti. Lozan Anlaşmasının 20.
maddesi şu şekildedir: “Türkiye hükümeti Kıbrıs’ın Britanya hükümeti tarafından 5
Kasım 1914’te ilan olunan ilhakını tanıdığını beyan eyler”. Lozan anlaşmasını 16. ve
21. maddelerinde Kıbrıs ile ilgilidir.50
1931 yılında Rumlar, isyan çıkararak Đngiliz valisinin konağını yıkmışlardı.
Đsyan sebeplerini ise vergi kanununu gösteriyorlardı. Fakat gerçek neden ilhaktı.
Rumlar Kıbrıs’ı Yunanistan’a bağlamak istiyorlardı. Bu ilhak çalışmalarını Enosis
adı altında sürdürdüler. Rumların çıkardıkları bu isyan Đngilizler tarafından
bastırılmıştır.51
1943 yılı başlarında Đngiltere hükümeti Kıbrıs’a muhtariyet (SelfGovernment: Kendi kendini idare) vermeyi düşündü. Đngiltere’nin Kıbrıs’a
muhtariyet vermeyi düşündüğünü duyan Rumlar bu karara karşı çıktılar. Rumlar
istediklerini Yunanistan’la birleşmek olduğunu, başka bir çözüm şeklini kabul
etmeyeceklerini Đngiltere’ye bildirdiler. Rumlar muhtariyet fikrini Enosis’e giden
46
Osmanlı Đdaresinde Kıbrıs, s. 27-28.
Derviş Manizade, Kıbrıs Dün Bugün Yarın, Kıbrıs Türk Kültür Derneği Đstanbul Bölgesi Yayınları,
Đstanbul, 1975, s. 97.
48
Osmanlı Đdaresinde Kıbrıs, s. 28.
49
Sabahattin Đsmail, 150 soruda Kıbrıs Sorunu, Kastaş Yayınevi, Đstanbul, 1998, s. 9.
50
Osmanlı Đdaresinde Kıbrıs, s. 29.
51
Hasan Fehmi, K.K.T.C’nin El Kitabı, Gelişim Ofset, Lefkoşa, 1987, s. 32.
47
12
yolda, sapma diye görüp reddederlerken, Türkler de başka açıklardan bu fikre karşı
çıkıyorlardı.52
Adanın yönetimi için valiler tarafından düşünülen otonom idare veya istişare
meclisi şeklindeki yeni yönetim şekilleri, yine Rumlar tarafından reddedilerek
Yunanistan’a ilhak fikrini savunulmuştur. Ada yönetimindeki bu güçlükler karşısında
Đngilizler; Türkler ile Rumlardan oluşan bir istişare meclisi ile ada halkını yönettiler.
15 Ocak 1950 tarihinde Rumlar bir Plesibsit yapmışlardır. Bunu yapmalarındaki
amaç Enosis düşüncelerini hızlandırmaktır. Plesibsit sonucu; “Yunanistan’a ilhakı
kabul ediyorum veya etmiyorum” şeklinde iki seçenekten oluşan oy pusulalarını
kullanarak, % 90 Rum oyları ile sonuçlanmış ve Kıbrıs’ın Yunanistan’a ilhakı kabul
edilmiştir. Fakat bu plebisiti Türkiye ve Đngiltere tanımamıştır.bu olaydan sonra
muhtariyet fikri yine ortaya attılar. Fakat Rumlar tarafından bir kez daha reddedilir.
Rumlar zaman kaybettirmeyip amaçlarına ulaşmak EOKA (1 Nisan 1955) adlı yer
altı teşkilatı kurup harekete geçerler. Kıbrıs Türk toplumunu yok etmek için az az
başlayan katliamlarını ileride büyük boyutlara taşınacağını sinyalini verirler.
Rumların bu hareketleri 1957 yılında artar.53 Kıbrıs Türk halkı ise Rumlar’ın bu
vahşice saldırılarından
korunmak için T.M.T (Türk Mukavemet Teşkilatı)’yi (1
Ağustos 1956) kurarlar.54 Đngiltere Rumların bu tutumu karşısında çareler üretmeye
başlar. 1959 tarihine gelindiğinde Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı Adnan Menderes
ve Yunanistan Başbakanı Karamanlis 11 Şubat 1959’da Zürih ve 19 Şubat 1959’da
Londra’da imzaladıkları anlaşmalar ile Kıbrıs Cumhuriyetini kurmuşlardır.55
Zürih ve Londra anlaşmalarına dayanılarak hazırlanan Kıbrıs Anayasasının
kabul edilmesiyle 15 Ağustos’u 16 Ağustos’a (1959) bağlayan gecede “Kıbrıs
Cumhuriyeti” ilan edildi. Kıbrıs Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığına Başpiskopos
Makarios yardımcılığına ise Kıbrıs Türk toplumu lideri Dr. Fazıl Küçük getirildi56
52
Haşmet. M. Gürkan, Bir Zamanlar Kıbrıs’ta (Tarih Yazıları 1860-1945), CYREP Yayınları –2
Lefkoşa, 1986, s. 136, 138, 133.
53
Genel Türk Tarihi, 10. Cilt, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, 2002, s.331, 332.
54
Osmanlı Đdaresinde Kıbrıs, s. 31.
55
Genel Türk Tarihi, 10. Cilt, s. 332.
56
Osmanlı Đdaresinde Kıbrıs, s. 32.
13
4. Kıbrıs Cumhuriyeti
Đlk olarak Zürih’te ikinci olarak da Londra’da imzalanan anlaşmalarda ve
Kıbrıs Cumhuriyeti anayasasında, iki toplumun siyasi eşitliği ve egemenlikteki
ortaklığı tüm taraflarca kabul edilmişti. Bu cumhuriyetin Cumhurbaşkanı Rum,
başbakanı ise Türk’tür. Her ikisinin de belirli konularda veto hakkı vardır. 11 Şubat
1959 tarihinde Zürih’te Türkiye Başbakanı Adnan Menderes ve Yunan Başbakanı
Konstantin Karamalis arasında, 27 maddelik Kıbrıs anlaşması, imzalanmıştır.57
Kıbrıs Cumhuriyeti Anayasasında bazı maddeler şunlardır:
3. maddeye göre Cumhuriyet’in resmi dilleri Elence ve Türkçe’dir. 123.
madde’ye göre Amme hizmetinin % 70’li Elenlerdir. % 30’u ise Türklerden
oluşacaktır. 129. madde’ye göre Cumhuriyetin % 60’ı Elen, % 40’ı ise Türk olan iki
bin kişilik bir ordusu olur. I30. madde de ise Cumhuriyet’in emniyet kuvetlerinin %
70’i Elenlerden ve % 30’u Türklerden oluşması gerektiği anlatılıyordu.
Anayasada yer alan bu maddelerle Cumhuriyetin iki toplumlu karakteri
hakkında kısaca bilgi sahibi olunabilir.58
Adanın savunması için askeri birliklere ihtiyaç vardır. Bunun için
Türkiye’den 650, Yunanistan’dan ise 950 kişilik bir alay oluşturulacaktır. Kıbrıs
Cumhuriyeti tehlikeye girdiği zaman Đngiltere, Türkiye ve Yunanistan müdahale
etme hakkına sahip olacaktır. 16 Ağustos 1960 tarihinde Kıbrıs Türk alayı ile Yunan
alayı adaya ayak bastılar.59
82 yıllık uzun bir aradan sonra Türk askeri Adaya çıkmıştır.
Rumlar Enosis düşüncesinden hiçbir zaman vazgeçmemişlerdir. Kurulan
Kıbrıs Cumhuriyeti’nin Cumhurbaşkanlığı mevkiine bir Rum liderini Başpiskopos
Makarios’un getirilmesine rağmen Enosis’i hayata geçirmek için birtakım
faaliyetlerde bulundular. EOKA’cılar EDMA (Milli Demokratik Mücadeleciler
Cephesi) ve Nikos Sampson’un liderliğinde OPEK (Kıbrıs Rumlarını Koruma
Teşkilatı) gibi yeraltı örgütleri kurmuşlardır. Cumhurbaşkanı Makarios adada Türk
57
Ahmet C. Gazioğlu, Đngiliz Yönetiminde Kıbrıs Son Đki Yıl (1958-1960) Enosis Çemberinden Kıbrıs
Cumhuriyetine, Kıbrıs Araştırma ve Yayın Merkezi, 2000, s. 356-357.
58
Kıbrıs Cumhuriyeti Anayasası’nda Türklere Tanınan Hakları Đçeren Bazı Önemli Anayasa Maddeleri
Đçin bkz. Ahmet C. Gazioğlu, Kıbrıs’ta Cumhuriyet Yılları ve Ortaklığın Sonu 1960-1964, Kıbrıs
Araştırma ve Yayın Merkezi, 2003, s. 27-29.
59
Osmanlı Đdaresinde Kıbrıs, T,C Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, Osmanlı Arşivi
Daire Başkanlığı Yayın Nu: 43, Ankara, 2000, s. 32.
14
belediyesi kurulmasını istemiyordu. Fakat birtakım nedenlerden dolayı Türk
belediyecileri görevlerini yerine getiriyordu. 31 Aralık 1962 yılında Türk Cemaat
Meclisi “Türk Belediyeler Kanunu”nu çıkarmıştır. Bu belediye konusu Rumlar ile
Türkler arasında sorun teşkil etmekteydi.60
Makarios, 1963 yılına gelindiğinde, ortalığı kızıştırmak için 13 maddelik
Anayasa değişikliği teklifinde bulunur. Bu maddeler, Cumhurbaşkanı yardımcısının
veto yetkisini ve Türklerin 5 büyük yerleşim bölgesinde belediye kurma hakkının
kaldırılması ile ilgili maddelerdir. Makarios, Türklere tanınan hakların bu anayasa
teklifi ile değiştirilmesini amaçlıyordu. Fakat bu amacına ulaşamadı. Çünkü bu
teklifi Kıbrıs Türk liderliği ve Türkiye tarafından kabul edilmedi.61
Makarios’un bu teklifi kabul edilmeyince 21 Aralık 1963’te “Akritas Planı”nı
uygulamaya koydular. Bu planın hedefi Kıbrıs Türkleri’ni bir gecede yok etmekti.
Rumların saldırıları karşısında Türkiye garantörlük hakkını kullanarak saldırıları
bastırdı. 1963 yılından 1968 yılına kadar Rumlar Enosis mücadelesi vermişlerdir.
Türkler ise 1967’yılında “Geçici Kıbrıs Türk Yönetimi” kurdu. Geçici Kıbrıs
Türk yönetiminin kurulmasıyla adada iki toplum birbirinden ayrılmıştır.
1968 yılında ise Denktaş ile Klerides arasında “ Toplumlararası Görüşmeler”
başlar. Bu görüşmeler 1974 yılına kadar devam etti. Fakat hiçbir sonuç alınamadı.
Çünkü Rumların amacı ilhaktı ve bu kararlarından asla vazgeçmemişlerdir.62
Rumlar 1963’ten 1974’de kadar Türklerle şiddetli çatışmalara girer. Bu
çatışmalar sonucunda Türk toplumu birçok şehit verir. Bu gerginlik tam 11 yıl sürer.
Nihayet 20 Temmuz 1974 sabahında Türkiye 1. Barış Harekatını başlattı. Türk Hava
Kuvvetlerine bağlı uçakların ve Türk Deniz Kuvvetlerine bağlı zırhlı gemilerin
desteğiyle harekat başlamıştı. 14 Ağustos 1974’te ise II. Barış Harekatı
gerçekleştirilir ve Rum ile Türk toplumları arasında bir sınır çizilir. Kıbrıs Barış
Harekatı ile Rumların ilhak planları önlenmiş, adadaki Türklerin güven ve huzur
içinde yaşayabilecekleri ayrı bir bölge meydana getirilmiştir.
Bu harekat sonrasında 13 Şubat 1975 tarihinde “ Kıbrıs Türk Federe Devleti”
ilan edilmiştir. 1975’te nüfus mübadelesi gerçekleştirilmiştir. Güney Kıbrıs’taki
60
Osmanlı Đdaresinde Kıbrıs, s. 33.
Gerek Türk Tarihi, 10. Cilt, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, 2002, s. 333.
62
Osmanlı Đdaresinde Kıbrıs, s. 35-38.
61
15
Türkler ile Kuzey Kıbrıs’taki Rumların yer değiştirilmesiyle nüfus mübadelesi
tamamlanmış oldu.
15 Kasım 1983 tarihinde ise “Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti” kurulmuştur.
Halen görevine devam eden Rauf Raif Denktaş bu Cumhuriyet’in “Cumhurbaşkanı”
olmuştur. Cumhuriyetimizin kurulmasıyla Türk toplumu kendine ait topraklarda
Rum zulmünden uzak özgür bir hayat yaşamaya başlar.
B. TOPLUM YAPISI, VAKIFLAR VE MAHKEMELER
1. KIBRIS’TA VAKIFLAR
Vakıf, insanlarla beraber mevcut olan karşılıklı dayanışma ve başkasına iyilik
yapma duygusunu, hukuki statüye kavuşturan ve ona süreklilik kavramı sağlayan,
milletlerin sahip bulunduğu manevi güç ve değerlerin tanımlanmasına yardımcı tüzel
kişiliğe sahip demokratik, sivil bir toplum kuruluştur.63
Vakıf, Đslam diniyle ilgilidir ve Đslam hukukunda özel bir yere sahiptir.
Vakfın Đslam hukuku ve özellikle Ahkâmü’l-Evkâf’a (Vakıflar Anayasasına) göre
anlatımı aynen şu şekildedir:
Vakıf “Menfaati ibadullaha ait olmak üzere bir aynı müebbeden
hapsetmektir” veya “menfaati ibadullaha ait olur veçhile bir ayni Cenabı Hakkın
mülkü hükmünde olmak üzere temlik ve temellükten mahpus ve memnu kılmaktır.”
Vakfın bir diğer tanımı ise şöyledir: Vakıf, “Tanrının rızası gözetilmek üzere
bir malın insanlık yararına bırakılmasıdır. Başka bir değişle, bir malın Tanrı malı
olarak kabul edilmek suretiyle insanların yararına devredilmesi, özel mülkiyet
olmaktan
çıkarılması;
sonsuza
dek
insanlık
hizmetine,
toplumsal
64
yararlanılabilen bir kaynak halinde devam ettirilmesi ve geliştirilmesidir.”
63
64
Genel Türk Tarihi, 6.Cilt, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, 2002, s. 375.
Ahmet C. Gazioğlu, Kıbrıs’ta Türkler 1570-1878, 2.Baskı, Kıbrıs Araştırma ve yayın merkezi,
Lefkoşa, 2000, s. 243.
olarak
16
Vakıf kurucusuna vâkıf denmektedir. Vakfın geçerliliği ve kesinleşmesi için
vakfedenin tam eda ehliyetine sahip, yani reşit olarak buluğa ermiş olması şarttır.
Đslam hukukunda gerçek şahıslar gibi hükmi şahıslarda Vakfeden olabilirler.
Bunların başında devlet ve şirketlerin geldiğini belirtmek gerekir. Vakfedenin ölümü
halinde yaptığı vakıflar, alacaklılar ve mirasçıları açısından ayrı ayrı değerlendirilir.
Vakfedilen bir malın mülkiyeti, vakıf hükmi şahsiyetine intikal eder, zaruri ve
istisnai bazı haller dışında vakfedilen mal manevi bir dokunulmazlık vasfı kazanır.
Alınmaz, satılmaz ve mirasla intikal etmez.65
1571 Kıbrıs Fethi harekatıyla temeli atılan Vakıfların daha ilk yıllarda ifa
ettiği dini hizmetlerin yanı sıra, toplumsal düzenin gerekleri ve gereksinmeleri
doğrultusunda yararlı olmakta kendini göstermiştir.66
Vakfeden şeye mevkuf denir. Vakıfta bazı şartlar arandığı gibi mevkufta da
bir takım şartlar aranmaktadır. Đslam Hukukuna göre vakfedilecek şeyde aranan ilk
şart, gelirinin devamlı olması ve vakfın tam mülkiyetinde ve kullanma yetkisinde
bulunmasıdır.
Vakfın gayesine tahsis edilecek mal taşınır veya taşınmaz bir mal olabilir.
Vakıf, bir gayenin gerçekleşmesi için kurulur. Tahsis edilen mal da bu amaç uğruna
harcanır.67
Osmanlı Đmparatorluğunda vakıfların yönetilmesinde ve uygulanmaya
konulmasında başvurulan kaynak Evkaf Anayasası (Ahkâmü’l-Evkâf) olmuştur.
Kıbrıs Vakıfları’nın da tüm işlemleri bu anayasa ile yapılmıştır.
Ahkâmü’l-Evkaf, Vakıflar idaresinin en büyük dayanağı, işlemlerini
yasallaştırdığı yegane müracaat kaynağıdır.
1.1. Vakıf Çeşitleri
Ahkâmü’l-Evkâf’a göre vakıflar 3’e ayrılır: Evkaf-ı Mazbuta (Mazbut
Vakıflar), Evkaf-ı Mülhaka (Mülhak Vakıflar), Evkaf-ı Müstesna (Müstesna
Vakıflar).
65
Türkler, 10 Cilt, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, 2002, s. 449.
Mustafa Haşim Altan, Belgelerle Kıbrıs Türk Vakıflar Tarihi, Kıbrıs Vakıflar idaresi Yayınları, s. 2.
67
Osmanlı Đdaresinde Kıbrıs, T.C Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, Osmanlı Arşivi
Daire Başkanlığı Yayın No:3, Ankara,2000 s. 71-72.
66
17
a. Mazbut Vakıflar
Bakım
ve
idaresi
doğrudan
doğruya
Evkaf
Đdaresine
bırakılan
vakıflardır.Vakfı yapan kimsenin vakfettiği maldan, kimlerin yararlanabileceğine
ilişkin olarak tescil ettirdiği kimselerin veya nesil sırasının son bulması; bir başka
değişle, bu vakıftan yararlanması ön görülen kişilerin son bulması veya neslinin
tükenmesiyle, bakım ve idaresi Evkaf’a geçen vakıflardır.
Padişahlar, paşalar, komutanlar tarafından yapılan bu vakıflar, ülke yararına,
hayır ve din işlerine sarf edilmek üzere yapılmıştır.
b. Mülhak Vakıflar
Mütevellileri tarafından idare edilen vakıflardır. Vakfı yapanın, vakfiye
koşullarında
malını
kimin
tarafından
ve
ne
şekilde
idare
edilebileceği
gösterilmektedir.
Vakfedenin ölümünden sonra, vakfın yönetimini üstlenen mütevelliler, vakıf
koşullarına göre hareket ederler.
Bu tür vakıflar mütevellilerce idare olunan veya Evkaf Dairesi tarafından
emaneten idare edilen vakıflar olarak ikiye ayrılır.
3. Müstesna Vakıflar
Bu tür vakıflar doğrudan doğruya mütevellileri tarafından yönetilmektedir.
Bu tür vakıflara Evkaf yönetimi müdahale etmez.
Lefkoşa’daki Celaliye Vakfiyesi bu çeşit bir vakıftır.68
Vakıflar; nazır, mütevelli veya yönetim kurulları tarafından yönetilirler.
1.1.1. Vakfiye:
Vakfeden kişi veya kişilerin veya tüzel kişilerin, kurdukları vakıfla ilgili ileri
sürdükleri şartları ihtiva eden ve mahkeme tarafından onaylanan belgeye “vakfiye”
adı verilir. Vakfiyelerde vakfın nasıl ve kimler tarafından idare edileceği, kimlerin
68
Altan, a.g.e., s. 9-10.
18
hangi şartlarda ve ne ölçüde yararlanacağı konularıyla vakıfla ilgili diğer işlemler
açıkça belirtilir.69
Vakfiyeler genellikle aşağıdaki bölümlerden oluşur:
a)
Allaha hamd ve övgü, vakıf yapmanın sevap olduğuna ilişkin ayet
ve hadisler,
b)
Vakıf yapmanın adı ve unvanı, doğum yeri,
c)
Vakfa mütevelli olacak kimsenin adı ve unvanı,
d)
Vakf olunan mallar (taşınır, taşınmaz, paralar, sular, ağaçlar v.s.),
e)
Vakf olunan malların nasıl idare olunacağı,
f)
Vakıftan sağlanacak gelirin nerelere sarf edileceği, “sarf yeri”,
g)
Vakfın kimler tarafından idare olunacağı,
h)
Kadı, hakim veya mahkemenin, vakfın doğruluğuna ve gerekliliğine
ilişkin hükmü,
i)
Vakfiye tarihi, imza, mühür ve tanıkların isim ve imzalar (beyan)
mühürleri,
Vakıf Đşlemi ve kaydı mahkemede hakim veya kadı önünde yapılır. Vakıf
işlemi yapılırken, Kadı veya Hakim veyahut Mahkeme vakfın yasallığını inceler, bu
vakfın gereğine inanarak ve de güvenerek hükmünü verir ve onaylar. Mahkemece
mühürlenip, onaylanan vakfiye sicile geçirilir. Sicile geçirilen vakfiyenin birer sureti
ilgililere verilir. Onaylanan bu metne veya tutanağa vakfiye denilir. Ne vakfeden, ne
varisleri ve ne de Evkaf Dairesi bu vakıftan dönemez, bu vakfı değiştiremez ve de
bozamaz.70 Bu konuda bazı vakfiyelerde vakfın şartlarına riayet edilmemesi ve
yasadışı işlemler yapılması halinde beddualar dahi bulunmaktadır.71
69
Osmanlı idaresinde Kıbrıs, s. 76.
Altan, a.g.e., s. 12-13.
71
Osmanlı Đdaresinde Kıbrıs, s. 77.
70
19
1.2. Evkaf ve Đngiliz Sömürge Dönemi
1878 Kıbrıs mukavelenamesine göre Kıbrıs Evkaf’ına biri Türk, diğeri Đngiliz
olmak üzere iki Evkaf murahhası tayin edildi. Bu uygulama Đslami bir müessese olan
Evkaf tarihinde görülmemiş bir şekil olup o zamanla Kıbrıs’ın içinde bulunduğu ikili
yönetimin bir sonucu idi. 1878 yılında Ada’da Đngiliz sömürge yönetimi başlayınca
murahhaslara başkanlık hakkı verildi. Murahhasların bir başkan gibi davranmaları
sonucunda Türk toplumu tedirgin olmuştu. Murahhaslar Evkaf müdürlüklerinin
işlerine karışıyorlardı.72
Đngiliz sömürge yönetimi ile Kıbrıs Türk toplumu arasında ilk ciddi
anlaşmazlık ve mücadele konusu Evkaf ve Şer’i mahkemelere ait konular idi. Türk
toplumu doğrudan doğruya kendini ilgilendiren; din, müftülük, eğitim, Evkaf ve
mahkemelerle ilgili konuların yeni bir düzenleme ile kendi idaresine bırakılmasını
ister.73
Đngiliz sömürge yönetimi, Evkaf konusunu görüşüp bir karara bağlamak için
bir komisyon kurar, fakat bu komisyon dağılır. Bu komisyondan bir sonuç alınamaz.
1902 yılında Kıbrıs Valisi, Evkaf Đdaresinin Kıbrıs kadılığına ait olduğunu
kadıya bildirir. Fakat bu uygulama gerçekleşmez. Daha sonra Hafız Ziyai Efendi’nin
mebusluktan çekilmesi ve Musa Đrfan Beyin Evkaf murahhaslığına getirilmesi
sonucunda, Evkaf yönetiminin kadılık makamına bağlanması önlenmiştir.
1925 yılında Đngiliz Sömürge yönetimi Evkaf murahhaslığına Mehmet Münir
Bey’i atar. Mehmet Münir Bey kendisini bir Đngiliz memuru gibi sayarak Evkaf’ın
Türk Halkının malı olduğu gerçeğini unutmuştu.74
Mehmet Münir Bey, Yasama ve Đcraat meclisinde Evkaf murahhaslığında
bütün icraatında sömürge yönetiminin istekleri doğrultusunda hareket etmeye özen
gösteriyordu. 1925-30 yılları arasındaki mecliste görev yapan üç üyenin de lideriydi.
Sömürge yönetimi yıllar süren uygulamaları esnasında Türk toplumunun Türk
kimliğini değil Müslüman kimliğini öne çıkarmaya Birleşik Krallığın menfaatleri
açısından daha uygun görmüştür. Kıbrıs Türk toplumu Anadolu’daki devrimleri bu
72
Demiray Doğasal-Kemal Tekakpınar, Dr. Fazıl Küçük, 2. Cilt 1991, s. 419.
Hüseyin Mümtaz, Kıbrıs’ın Kitabı, 10 Kültür Sanat Yayıncılık, Đstanbul, 2003, s. 94.
74
Doğasal, Tekakpınar, a, g, e, s. 420.
73
20
arada Harf Devrimi ve Latin Alfabesini kabul edip uygulamaya başladığı halde
Evkaf Đdaresi Arap Alfabesini kullanıyordu.75
Đngiltere 1923 Lozan Barış görüşmelerinde Kıbrıs Evkaf’ı konusunda
Türkiye’ye sözlü teminat vermişti.76 Fakat Đngiltere Hükümeti verdiği sözü tutmadı.
Đngilizler, Evkaf mallarının idaresini Müslüman cemaate devredeceğine 1928’de
çıkarılan bir fermanla bu malları doğrudan valiye bağladılar. Valide kendi adına iki
murahhas tayin ederek Evkaf’ı resmi bir daire şeklinde idareyi tercih etmiştir.77
Böylece, Kıbrıs Türk toplumu Evkafın yönetimiyle ilgili herhangi bir konuda
doğrudan veya dolaylı olarak fikir hakkından yoksun bırakıldı.
1 Ocak 1925’ten itibaren müftülük makamı ilga edilmişti. Böylelikle Münir
Bey’in, Türk toplumu liderliğini ele geçirmesi desteklendi ve hükümetin müzahereti
ile Evkaf murahhası Kıbrıs Türklerinin en büyük başı oldu.
Türk işleri komisyonu Evkafla ilgili konulara ve önerilere yer vererek bir
rapor hazırlar. Bu rapor 1949 yılında basılıp kamuoyunun bilgisine sunulur. Bu
raporda Evkaf’ın yanlış ve hatalı yönetimini vurgulamak için örnekler verilir. Bu
örnekler şunlardır: Evkaf murahhası, siyasi mevkiini, yani Türk toplumu liderliğini
devam ettirebilmek için Evkaf’ın olanaklarını kullanmıştır. Afendrika Çiftliği, Evkaf
yönetiminin ihmali yüzünden bir kısmı, o bölge ahalisi Rumlar tarafından tecavüz
edilerek, bir kısmı da zaman aşımı gerekçesiyle elden çıkmıştır. Evkaf’ın parası ölü
bir yatırım şeklinde faizsiz olarak bankalara yatırılmıştır. Bu yanlış ve hatalı
yönetime Đslam Đlâhiyat Okulu da kurban olmuştur. Evkafın himayesinde kurulmuş
olan Đslam Đlâhiyat Okulu 16 yıl zarfında okuldan sadece 8 kişinin mezun olduğu ve
adada 300 kadar cami varken, yetenekli Đmam sayısının iki düzineyi geçmediği
raporda belirtilmektedir.78 Az önce belirtildiği gibi Evkaf paraları ölü bir yatırım
şeklinde bankada duruyordu. Fakat çok düşük maaş alan imamlar geçim sıkıntısı
çekmekteydiler.79 Örneklere devam edecek olursak, rapor, Evkafa ait kıymetli arsa
ve diğer emlâkin kar getirmeyecek şeklinde çok uzun vadeli icar süresiyle kiraya
75
Mümtaz, a,g,e, s. 420.
Doğasal-Tekakpınar, a,g,e, s. 421.
77
Mümtaz, a,g,e, 20 No’lu dipnot, s. 93.
78
Ahmet C. Gazioğlu, Direniş Örgütleri, Gençlik Teşkilatı ve Sosyo-Ekonomik Durum (1958-1960)
Bugünlere Gelmek Kolay Olmadı.(4), CYREP Yayınları 2000, s. 146-148.
79
Doğasal-Tekakpınar, a,g,e, s. 423.
76
21
verilmesini eleştiriyordu.80 Ayrıca Evkaf malları Türklere değil, Rumlara uzun vade
ile ve ucuz olarak kiralanıyordu.
Evkaf Đngiliz yönetimine geçtikten sonra büyük bir tahribata uğradı. 1928
yılından itibaren Evkaf malları için yapılan en önemli işlem küçük tamiratlardı.
Evkafı Đngiliz Sömürge Yönetimi’nin egemenliğinden kurtarılmak için
girişilen her mücadeleden sonuç alınamamıştır.81
Türk toplumu Evkafın yönetimini devralmak istiyordu. Bu amaçla Türk işleri
komisyonu hazırlamış olduğu raporla birlikte 1949 tarihinde Evkafla ilgili gelişmeler
meydana gelir. 1928 yılında ilan edilen Kraliyet Emirnamesi fes edilir. Böylece
Evkaf valinin sorunluluğundan çıkıyordu.
1955 yılına gelindiğinde sömürge hükümeti Evkaf’ın Türk toplumuna teslimi
yasa tasarımını hazırlayıp Resmi Gazetede yayınlar. Bu gelişme, Türk toplumunu
çok sevindirir.
1956 yılında Cami komisyonları ve Evkaf yüksek meclisi seçimleri yapılır.
Seçimler sonunda Cami komisyonları ve Evkaf yüksek meclisi oluşturuldu. Evkaf
Yüksek Konseyi Başkanlığına Dr. Fazıl Küçük, yardımcılığına da Osman Örek
getirildi. Evkaf Yüksek Konseyi’nin diğer üyeliklerine yapılan atanmalar sonucunda
Evkaf Yüksek Konseyi oluşturuldu. Konseyin oluşturulması ile beraber Evkaf’ın
Türk Toplumuna geçişi tamamlanır. 1956-1960 yılları arasında Evkaf, kendini
yeniledi. Hem idari hem de ekonomik yönden gelişmeler meydana geldi. Bu
gelişmelere örnek verecek olursak: Lefkoşa’daki Saray Oteli’nin yapımına başladı ve
kısa süre zarfında yapımı tamamlandı. Her alanda bir derlenme, toplanma sürecine
girildi.
Osman Örek Londra’daki Ortak Komite’de Kıbrıs Türk tarafını temsil ederek,
sömürge yönetimi döneminde Evkaf’ın uğratıldığı zararın giderilmesi için
girişimlerde bulunmaktaydı.
Dr. Küçük ve Denktaş da Đngiliz valisi Sir Hugh ile Evkaf konusunu görüşüp,
Evkaf’a yapılan zararın makul bir tazminatla karşılanması istediklerini dile
getirmekteydiler.
80
81
Gazioğlu, a,g,e, s.148.
Doğasal-Tekakpınar a,g,e, s. 422-423.
22
1960 yılında Kıbrıs Türk tarafı daha önce anlatılan Evkafla ilgili bir bildiri
hazırlayıp Londra’daki ortak komite üyelerine dağıtır. Đngilizler Evkaf’la ilgili olarak
Kıbrıs Türk tarafının hazırlayıp dağıttığı bildiriyi yanıtlayıcı nitelikte bir metin
hazırlayarak komite üyelerine dağıttılar. Bu metinde tarım arazilerinin geliştirilmesi
aracıyla zorla istimlak edilen icar yoluyla Rumlara dağıtılan çiftliklerin yetkisiz
olarak sahiplenildiği ve Evkaf’a devredilmesi görüşü yer alıyor. Fakat vali Foot bu
metinde yer alan görüşlere karşı çıktı.
1960 Kıbrıs Cumhuriyeti kuruluş amacıyla beraber, zorunlu istimlak yoluyla
ele geçirilen çiftliklerle ilgili olarak Evkafa ve kişilere yapılacak yıllık ödemelerle
tazminatlardan sadece sömürge yönetimi sorumlu tutulmuştur.
16 Ağustos 1960 tarihinde Kıbrıs Cumhuriyeti’nin kurulmasıyla, adada
hüküm süren Đngiliz sömürge yönetiminin sonu gelmiştir. Bu durumda alacaklar için
sorumlu makam kalmamıştır.82
2. MAHKEMELER
Osmanlı Devleti’nin hukuku, şer’i ve örfi hukuka dayanmaktaydı. Đngilizler
1878’de adanın yönetimini devraldıklarında, Kıbrıs’ta Türk hukuk ve adalet sistemi
uygulanmaktaydı.83
2.1. Đngiliz Yönetiminde Mahkemelerde Yapılan Değişiklikler
1879’da Konsey Emirnamesi ile adada bir yüksek mahkeme (Divan) kuruldu.
Bu mahkeme, hukuk davaları ile ağır ceza davalarına bakacaktı. Bu divanda Yüksek
Komiser ve Kıbrıs’ın altı valisi bulunmaktaydı. Divan, adanın bütün adli
mekanizması yeniden düzenleninceye kadar çalışacaktı.84
Şer’iyye Mahkemelerinin Đngiliz döneminde devam ettirilmesi 1878 TürkĐngiliz anlaşmasının ek maddeleri ile güvence altına alınmıştı.85
82
Gazioğlu, a,g,e, s. 151, 161.
Ahmet C.Gazioğlu, Kıbrıs Tarihi Đngiliz Dönemi (1878 – 1968), Kıbrıs Araştırma ve Yayın Merkezi,
Lefkoşa, 1997, s. 27.
84
Nasim Zia, Kıbrıs’ın Đngiltere’ye Geçişi ve Adada Kurulan Đngiliz Đdaresi, Türk Kültürünü Araştırma
Enstitüsü, Ankara, 1975, s. 90.
85
Gazioğlu. a,g,e. s. 27.
83
23
Đngilizler, adadaki Türk adalet ve hukuk sisteminde bazı değişiklikler yaptılar.
Yapılan ilk değişiklik yüksek mahkemenin kurulmasıydı. Daha sonra ise 1881
yılında adanın tamamına hükmedecek yeni ve kalıcı bir hukuk sisteminin
hazırlanmasına karar verildi. Yüksek Mahkemelerde adada yaşayan bütün halk,
Müslüman veya Hristiyan olduğuna bakılmaksızın yargılanacaktır. 1881 yılında
başlanan bu çalışmalar 1882 yılında tamamlandı. 1882 yılında bu çalışmalar “Kıbrıs
Mahkemeler Adliyesi Kanunu” adı altında yürürlüğe girdi.86 Bu kanuna göre yüksek
mahkemenin görevlerini yerine getirecek yeni mahkemeler kuruldu.
2.2. Şer’iye Mahkemeleri
Osmanlı döneminde kurulan bu mahkeme, Đngiliz döneminde de varlığını
sürdürmüştür. Daha önce de söylendiği gibi 1878 Türk-Đngiliz anlaşmasının ek
maddeleri ile Şer’iye Mahkemelerinin devamını sağlamıştır.
Bu mahkemeler, Müslüman halkı ilgilendiren evlenme, boşanma, miras,
vasiyet, vakfiyelerin kaydı, yetimlere ait malların yönetimi ve benzeri konulara
bakardı.87
Şer’iye Mahkemelerine kadılar bakardı. Adadaki Şer’i Mahkemelerinden
birisi Lefkoşa’daydı. Başkadı, bu mahkemeye başkanlık ederdi. Başkadı,
Đstanbul’daki Şeyhülislam tarafından seçilir ve yüksek komiser tarafından tayin
edilirdi. Lefkoşa’da ikamet eder. Bir kadı da Girne ve Lefkoşa bölgelerine tayin
edilirdi. Mağusa ve Larnaka’daki kadının merkezi ise Larnaka idi. Limasol ve
Baf’taki kadının merkezi de Limasol’du. Bu kadılar kendi bölgeleri için birer naib
kadı tayin ederlerdi.88
Şer’iye Mahkemeleri Atatürk devrimlerine uygun şekilde kaldırılması ve
Türkiye’de olduğu gibi Aile Mahkemeleri kurulması yönünde 1930’lu yıllardan
itibaren Kıbrıs Türk toplumunun yaptığı başvurular Đngiliz sömürge yönetimi
tarafından 1950 yılına kadar reddedildi. Daha sonra 1949’da kurulan Türk işleri
komisyonunun sunduğu rapordaki tavsiyeye uyularak 1951 yılında Şer’iye
86
Gökhan Şengör vd. Kıbrıs Mahkemeleri, Milli Arşiv ve Araştırma Dairesi,Girne,2003, s.4.
Gazioğlu, a,g,e, s. 27.
88
Zia, a,g,e, s. 93.
87
24
Mahkemeleri kaldırılarak onun yerine Aile Mahkemeleri kuruldu.89 Şer’iye
Mahkemeleri, Türk Aile Mahkemesi adını almıştır.
2.3. Đngiliz Dönemindeki Diğer Mahkemeler
1. Yüksek Mahkeme: Yüksek Mahkeme’de ceza ve hukuk davalarına bakılırdı.
Hukuk davalarının konuları arasında; mal, para, emlak, iflas, aile ve veraset
davaları gibi konular yer almaktaydı. Bu mahkeme yüksek komiser, yüksek
mahkeme başkanı ve komiser yardımcılarından oluşurdu.90
2. Kaza Mahkemesi: Bu mahkemelerin sivil davada sınırsız ve ceza
davalarında
ise
3
yıla
kadar
hapis
cezası
kesme
yetkisi
vardı.
Her kaza merkezinde bir kaza mahkemesi kurulmuştu. Her Kaza Mahkemesi
bir Đngiliz yargıcın başkanlığında bir Türk ve bir Rum yargıçtan
oluşmaktaydı.91
3. Zabıta Mahkemeleri: Her kazada kurulan ve sınırlı sayıda ağır ceza
davasına bakan mahkemelerdir.92 Mahkeme heyeti, ya Kaza mahkemesi
yargıcıyla veya iki yargıçtan oluşmaktaydı.93
4. Gezici Mahkemeler: Bu mahkemeler sınırsız sayıda hukuk ve sınırlı sayıda
ceza davalarına bakan mahkemelerdir. Yılın belli zamanlarında, altı kazada
da toplanırdı.
Bu mahkeme Kaza mahkemesi Başyargıcı başkanlığında veya mahkame
yargıcı başkanlığında (bir veya birden fazla yargıç) toplanırdı.
5. Köy Mahkemeleri: Bu mahkemeler küçük hukuk davalarına bakardı. Köy
hakimleri başkanlığında toplanırdı. Bu davalar için ada 16 yargısal alana
89
Gazioğlu, a,g,e, s. 27.
Şengör vd. a.g.e, s. 5.
91
Gazioğlu, a,g,e, s. 27.
92
Şengör vd., .a.g.e, s. 6.
93
Gazioğlu, a,g,e, s. 28.
90
25
bölünmüştür. Köy hakimlerin 3 liradan fazla olmaya davalara bakarlardı. Köy
hakimlerinin sayısını ve görev dağılımını yüksek komiser belirlerdi.94
2.4. Mahkeme Görevlileri
1.Kadı
Şer’iye Mahkemelerine kadılar bakardı. Osmanlı hukukçuları, kadıyı, insanlar
arasında meydana gelen dava ve anlaşmazlıkları şer’i hükümlere göre karara
bağlamak için devletin en yüksek icra makamı tarafından tayin edilen şahıs diye tarif
etmektedir.95
Kadılar yargı, yönetim, ekonomi ve sosyal alanlarda da geniş yetkilere
sahipti. Đstanbul ve taşrada aynı zamanda mülkiye ve belediye işleri ile de meşgul
idiler.96
Osmanlı adli teşkilatının temel taşı olan kadılar, bulundukları yerin hem
hakimi, hem belediye başkanı, hem emniyet amiri, bazen hem mülki amiri ve hem de
halkın her konuda müracaat edebileceği sosyal güvenlik makamıydı.97
Đslam devletlerinde yargılama yetkisine sahip devlet görevlisi olan Kadılar
medresede öğrenim görürlerdi. Medrese öğrenimlerini bitirenlerden Kadılık
mesleğini seçerler. Kaza Kadılıklarına atanırlardı.
Osmanlı Đmparatorluğu’nda Kadılar gerek adli, gerekse beledi ve idari işleri
dolaysıyla kendilerine gelen hüküm ve fermanlar ile kendi hüküm ve karalarını bir
deftere kaydetmek zorundaydılar. Bu deftere sicil denirdi. Bu sicil defterlerindeki
belgeler Osmanlı Đmparatorluğu’nun toplumsal, iktisadi ve siyasi tarihi için en
önemli belgeleri oluşturmaktadır.98
Kadıların vazifesi belediye işlerine de münhasır değildi. Dini, dünyevi bütün
işlere şamildi. Ahlak zabıtasına kadılar bakar. Hatta memleketin asayişiyle onlar
ilgilenirlerdi. Kadıların bu anılan vazifeleri Tanzimat’a kadar devam etmiş, daha
94
Şengör vd. a.g.e, s. 6.
Türkler, 10. Cilt, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, 2002, s. 55.
96
Mehmet Zeki Pakalın, Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü, 11. Cilt, Đstanbul, 1993, s. 121.
97
Türkler, 12. Cilt, s. 55-56.
98
Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi, 12. Cilt, Milliyet Gazetesi. A.Ş 1992, Đstanbul, s. 61596160.
95
26
sonra yeni teşkil olunan memurlara verilmek suretiyle bu vazifeler kendilerinden
alınmıştır. Kısacası Tanzimat’a kadar kadılar her türlü davaya bakmışlardır.99
Kısaca kadıların en önemli vazifelerini özetleyecek olursak; Şer’iye
Sicillerinin yazımı, şer’i hükümlerinin yerine getirilmesinin yanında evlenme,
boşanma, nafaka ve miras davalarına bakmak kadıların vazifeleri arasındadır.
1924 yılında Şer’iye Mahkemelerinin kaldırılmasıyla, kadılık da son
bulmuştur.100
2.Naib
Kelime anlamı olarak vekil, birinin yerine geçen anlamındadır. Kadı vekiline
naib denir.101
Şer’iye Mahkemelerinin hakimlerine “naib” denildiği gibi, kadılar adına
çeşitli hizmetleri gören vekillere bu ad verilmiştir.
Kadılar hem kaza merkezinde, hem de köylerde her türlü davalara kendisinin
yetişmesi zor olduğundan kendisine yardımcı olarak naib atamışlardır.
3.Şahitler
Metne bakarak hemen hemen her davanın sonunda şahitlerin yer aldığı
görmekteyiz. Kalıplaşan bir ifade şeklinde görünen şahidler şu kişidir:
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Katibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Mustafa Efendi
Odacı Halil Ağa
Davalarda adı geçen şahidler sadece bu kişilerden ibaret değildir. Ben sadece
buraya davalarda geçen en çok ve yaygın isimleri aldım.
Şahidlerin bu sicillerde büyük önemi vardır. Örneğin rüşt iddiası ve mal talebi
davalarında, reşit olduğunu ispatlamak isteyen kimse bu olayı şahidler huzurunda
gerçekleştirirlerdi.
99
Pakalın, a,g,e, s. 121-122.
Büyük Larousse, 12. Cilt, s. 6160.
101
Ferit Devellioğlu, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lügat, 14. Baskı, Ankara, 1997, s. 799.
100
27
4.Mahkeme Katibi
Mahkemelerde yazı işlerine bakmakla görevli olanlara denilirdi.
5.Odacı
Đşyerleri ve resmi dairelerde odalara bakmakla görevli kimselere denilir.102
Yaptığım çalışmada odacı olarak şu isimler yer almaktadır:
Odacı Halil Ağa
Odacı Hasan Ağa
6.Zaptiyye
Zabıta işleriyle alakalı askeri teşekkül hakkında kullanılır bir tabirdir.
Zaptiyye, bölük kumandanına “Bölük Ağası”, tabur kumandanına “Tabur Ağası”,
alay kumandanına “Alay Beyi” denilirdi. Sonradan Jandarma adını almıştır.
Mahkeme görevlileri başlığa altında yer alan mahkeme katibi, odacı ve
zaptiyye çalışmasını yaptığım şer’iye sicilinde şühüdül-hal’da (şahitler) yer
almıştır.103
Çalışmamda geçen zabtiyyeler şunlardır:
Zabtiyye Hüdaverdi
Zabtiyye Mollâ Mehmed bin Nuh Kapudan
Zabtiyye Mustafa bin Đbrahim
Zabtiyye Mustafa Efendi
Zabtiyye Nuh
Zabtiyye Osman Nuri Efendi
7.Muhzır Ve Mübaşir
Muhzır: Şeriat mahkemelerinde mübaşir hizmetini gören kimse.
Mübaşir ise mahkemelerde duruşmaya girecekleri ve tanıkları çağıran,
yargıcın emirlerini bildiren resmi evrakı götürüp getiren kişidir.104
102
Meydan Larousse, Büyük Lügat ve Ansiklopedi, 15. Cilt, Sabah Gazetesi, s. 53.
Devellioğlu, a,g,e, s. 676.
104
Dictionnaire Larousse, Ansiklopedik Sözlük, 5. Cilt, Milliyet Gazetecilik A.Ş, 1993, s. 1728.
103
28
8.Kassam
Mirasçılar arasında mirası paylaştıran ve yetimlerin hakkını koruyup idare
eden şeriat memuru.105
9.Tercümanlar
10.Katipler
105
Büyük Larousse, 13. Cilt, s. 6484.
II. ĐNCELEME VE DEĞERLENDĐRME
1. Davaların Konu Bakımından Tasnifi:
Çalışmamda yer alan dava konuları yer şunlardır: Vasi tayini, tereke, nafaka,
rüşd iddiası ve mal talebi, vakfiyye, muhasebe, ihtida, borç, satış izni, miras, mehir,
nazır tayini, müezzinlik devri, kayyum ve müezzinlik görevinin devri, su kuyularının
tamiri, arazi, velâyet ve nafaka, cami tamiri, rehin, koçan izni talebi, boşanma, mal
talebi.
Bu davaların sayı bakımdan dökümünü şöylece yapmak mümkündür:
Tereke: 73
Vasi tayini: 46
Đhtida: 2
Vakfiyye: 7
Rüşt iddiası ve mal talebi: 40
Su kuyularının tamiri: 1
Kayyum ve müezzinlik görevinin devri: 1
Nafaka: 23
Muhasebe: 4
Borç: 8
Satış izni: 8
Miras: 8
Mehir: 2
Nazır tayini: 1
Müezzinlik devri: 1
Arazi: 1
Velâyet ve nafaka: 1
Cami tamiri: 2
Rehin: 1
Koçan izni talebi: 1
Boşanma: 1
Mal talebi: 1
30
2. Dava Konularının Đncelenmesi
Davaların bir bölümü, bir kimsenin ölümünden hemen sonra mahkemeye
başvurulup gerçekleştirilen davalardır. Bu tür davalar arasında tereke, borç ve miras
davaları yer almaktadır.
Bunlardan başka nafaka, mehir, mal talebi, rüşt iddiası, vasi tayini, cami
tamiri, su kuyularının onarımı, satış izni, müzzinlik ve kayyumluk devri, ihtida vb.
davaların sicil defterinde yer aldığı görülmektedir.
Dava sayılarının ağırlığı ölçüsünde bir değerlendirme yapmayı yeterli gördük.
Bu bakımdan yaptığımız incelemeyi sınıflandırmaya çalıştık.
1. TEREKE
Ölen bir kimsenin miras olarak bıraktığı her türlü mal ve eşyanın tümüne
Tereke denir.
Tereke defterleri, ölenlerin sosyal konumuna, medeni haline ve aile yapılarına
ait bilgiler yanında, hayattaki tasarruflarındaki her türlü giyim ve kullanım eşyaları
ile diğer malların (hayvan, arazi vb.) dökümünü içerir. Đslam hukukuna göre,
terekenin paylaşımı yapılmadan önce birtakım işlemlerin yapılması gerekmektedir.
Bu işlemler şunlardır: Ölen kişinin cenaze masraflarının yapılması, şahsın başkasına
olan borçlarının ödenmesi ve vasiyeti varsa yerine getirilmesidir.
Benim çalışmasını yaptığım Şer´iye Sicilinde yer alan tereke davalarında
yukarıda anılan işlemlerden cenaze masrafları “techîz ve tekfîn masrafı” olarak
geçmektedir. Örneğin 343 numaralı davada “ techîz ve tekfîn masrafı /62 ” şeklinde
geçmiştir.
Vasiyetler yerine getirildikden sonra, mirasçılar hisselerini, şer´i miras
usüllerine göre kendilerine düşen mirası almaktaydılar. Tüm bu işlemlerden sonra
ölen kişinin terekeleri, mahalli mahkeme tarafından görevlendirilen memurlar
tarafından yazılırdı.
Çalışmamda yer alan s.34 No: 365 tereke davasında “ tefrîk-i eşyâ ve bey´ ve
tahrîr içün irsâl olunan me`mûrun hayvân kirâsıyla masarif-i sâ`iresi /36 ” şeklinde
geçmektedir.
31
Tereke olarak kalan mallardan satılacak olanların kaydı tutularak, usulüne
göre satışları yapılırdı.
Osmanlı Devleti’nde, Müslümanların yanında gayrı Müslimlerin tereke
işlemleri de Müslüman halkın işlemleri gibi yapılmaktaydı. Fakat daha sonra gayrı
Müslimlerin tereke işlemleri, vasiyetleri doğrultusunda yerine getirilmiştir.
Sicilimizde gayrı Müslimlerin tereke kayıtlarına rastlanmamıştır.
Tereke yazan mahalli memurlar yanında, Eytam Đdaresi memurları da
mahkeme kassamları ile birlikte tereke yazmaya gitmesi gerekiyordu. Bu iki
kurumun memurları ayrı ayrı defter tutuyorlardı. Bunun sebebi yetim mallarının
değerinde satılması ve hırsızlığın önlenmesiydi.
Görevli olan memurlar tarafından terekeler özel bir deftere teferruatıyla
yazılarak mühürlenir ve ilan edilirdi.
Tereke yazılmadan önce ölen kişinin borcunun olup olmadığına bakılırdı.
Mirasçılar içinde kayıp olanların hisselerine düşen paylar, vakıflar ve maliye
beytü’l-mal memurları tarafından işlemleri yapılıyordu. Kayıp olanların hisselerine
düşen paylar ayrı keselere konularak merkezde Beytü’l-malda, taşrada ise eytam
sandıklarında saklanıyordu. Bu kişilerim malları sandıkta 5 yıl saklanmaktaydı. Bu 5
yıl içerisinde kayıp kişi ortaya çıkarsa, mahkeme kararıyla mirasını alabiliyordu.
Çıkmazsa mallar hazineye devrediliyordu.
Çalışmamda yer alan s.179 No: 554 tereke davasında kayıp olan bir kişiye
düşen hisse eytam sandığına gönderilmiştir. Davada şu şekilde geçmektedir:
“...gâ´ib-i mezbûr Şükrü’nün hisse-i irsiyyesi olan üç lira altı şilin li-ecli’l-hıfz ve’listirbâh eytâm emvâli sandığına irsâl kılınmıştır ”.
Özel bir deftere yazılan terekeler daha önce mahalli mahkeme memurları ve
kassamları tarafından mühürlenip kasaya konuluyordu. Daha sonra ise yapılan yeni
düzenlemeye göre yazılan terekeler, denetim için bekletilmeden Eytam Đdaresine
bildirilecekti.
Tereke davalarının sonunda yer alan Eytam Đdaresi, yazılan terekelerin
usulüne göre yazılıp yazılmadığını satılan tereke eşyasının kaydolunup sandığa
konulup konulmadığını, idane ve nafaka hüccetlerinin zamanında yazılıp
yazılmadığını kontrol ediyordu.
32
Münadiler yetimlerin satılacak gayrı menkullerini gerekli yerlerde bağırarak
satışını yapıyorlardı.
Benim çalışmamda yer alan bazı terekelerde “dellâliyye” olarak geçmektedir.
Tereke taksimi sırasında dellallık yapan kişiye de ücret verilmekteydi. Örneğin s.2
No: 336 Tereke davasında “ bir mikdâr dellâliyye ” şeklinde geçmektedir.
Yaptığım çalışmada 73 adet tereke davası yer almaktadır.
2. VASĐ TAYĐNĐ (VESAYET)
Vesâyet; bir yetimin veya bir kişinin akılca zayıf ve hasta olmasından dolayı,
mallarını koruma, işletme ve tasarruf etme hakkının başka bir kişi tarafından idare
edilmesidir.
Vesâyet görevini yerine getirmesi için görevlendirilen ve bu işler için
hukuken temsil yetkisine sahip olan kişiye de Vasi denilmektedir.
Vasilik
görevi
sadece
kişilerin
akılca
zayıf
olmasından
dolayı
gerçekleştirilmez. Akıl sağlığının bozukluğu yanında anne veya babanın ölümü veya
anne ile babanın boşanmasından dolayı da gerçekleştirildi.
Aşağıda yer alan s.166 No: 534 Vasi tayini davasında akıl sağlığı yerinde
olmayan ve anadan doğma sakat Mehmed bin Salih’e mallarını kendi başına idare
edemediğinden dolayı vasi atandığını görüyoruz.
“ (1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Lefke
nâhiyesine tâbi´ Anbeliku karyesi sâkinlerinden Mehmed bin Salih bin Derviş şahs-ı
bi-kazâi’llâhi te´âlâ anadan (2) doğma sakat ve ma´lûl ve muhtelü’ş-şu´ûr olup kâr ve
ziyânını gayr-ı fârık ve bi-nefsihi umûr ve mesâlihini tesviyeye gayr-ı muktedir
bulundığından babası mezbûr Salih bin Derviş’den (3) ve anası Ayşe bint-i
Ahmed’den müntakil mülk ve arâzîsini hıfz ve hırâset ve umûr-ı lâzımesini rü`yet
içün kıbel-i şer´den bir vasî nasb ve ta´yîn olunmak ehem ve elzem (4) oldığı ve
şahs-ı mezbûrun ´ammizâdesi Hasan bin Hüseyin nâm kimesne müstakîmü’l-etvâr ve
her vechle umûr-ı vesâyeti rü`yete kâdir idüği sikât-ı sahîhatü’l-kelimât (5)
ihbârlarıyla zâhir ve mütehakkık olmağla mezbûr Mehmed bin Salih’in peder ve
vâlidesi müteveffiyân-ı mezbûrândan müntakil mülk ve arâzîsini hıfz ve hırâset ve
umûr-ı lâzımesini (6) rü`yete ´ammizâdesi mezbûr Hasan bin Hüseyin kıbel-i şer´-i
şerîfden vasî nasb ve ta´yîn…….”
33
Annesi ve babası öldükten sonra kalan malların idaresi için yapılan vasi
tayinlerinde “...vakt-i rüşd ve sedâdlarına değin...müntakil mallarını hıfza ve tesviyei umûrlarına vasî nasb ve ta´yîn itdükde...” ibaresi bulunmaktadır. Eğer tek bir
çocuktan söz ediliyorsa “...vakt-i rüşd ve sedâdına değin...müntakil mâlını hıfz ve
tesviye-i umûrına vasî nasb ve ta´yîn itdükde...” ibaresi yer almaktadır. Bütün vasi
tayinlerinde buna benzer ibareler tekrarlanmaktadır.
Vasi tayinlerinde vasilik görevinin sona ermesi için vasinin vefat etmesi ya da
vasi olarak atandığı kişinin reşit olması gerekmektedir. Yani çocuk reşit olana kadar,
vasi görevine devam etmekteydi.
Đslam hukukunda vasilik, babanın ölümü veya akılca zayıf olduğu, evini ve
çocuklarını idare etmekten tamamen yoksun olduğu, hak ve hukuklarını koruyacak
akıl ve fikre sahip bulunmadığı hallerde başvurulan hukuki bir müessese idi.
Görevlendirilen
vasiler
yaptıkları
görev
karşılığında
hiçbir
ücret
almamaktaydı. Vesayet yoluyla vasi atanmayan yetimlere mahalli mahkemelerin
kadısı veya naibi tarafından vasi tayin edilirdi.
Bir kişinin vasi olabilmesi için bazı vasıflara sahip olması gerekliydi. Vasi
olabilmek için akıllı, reşit, aynı dinden ve üstleneceği vesayet işlerine vakit
ayırabilecek bir kişi olması gerekmektedir.
Yaptığım çalışmada 46 vasi tayini yer almaktadır.
3. ĐHTĐDA
Başka bir dine mensup veya dinsiz bir insanın Müslümanlığı seçmesine Đhtida
denir. Yaptığım çalışmada 2 Đhtida davası bulunmaktadır. Her iki davaya da dava
numarası konmamıştır. Bu davaların yazılış şekli, sicildeki bu iki davadan yola
çıkarak yazıldığını şöyle söyleyebiliriz: Din değiştirmek isteyen kişinin ikamet ettiği
bölge, kaç yaşında olduğu, ana ve baba adı, Đslam diniyle müşerref olup hangi ismi
aldığı şeklinde bu tür davalar kayd olunmuştur. Bu iki davadan da anlaşılacağı üzere
Đslamlığı seçen kişi, kendi istediği ismi almıştır. Her iki davada da “...talebiyle
ismi...tesmiye olundığı...” denilmektedir. Bu ifadeden anlaşıldığı üzere, Đslamiyeti
seçen kişi istediği ismi seçmekte serbest idi.
s.157 Đhtida davası aynen şu şekildedir:
34
“(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine
kazâsına tâbi´ Labta karyesi sâkinelerinden devlet-i ´aliyye teba´sından Rum
milletinden (2) işbu bâ´isetü’l-vesîka tahmînen yirmi yaşında Đlyesku bint-i Lefteri
nâm âkile ve bâliğe faziletlû Müfti Efendi dershânesinde mâ´kûd meclis-i şer´î ´âlîde
(3) müşârün-ileyh Efendi hazretleriyle sa´adetlü Đzzet Efendi ve Derviş Paşa ´izzetlü
Şevket Beğ ve Mısırlızâde Ahmed Efendi nâm zevât ve mezbûrenin zevc-i Mustafa
(4) Ahmed hâzır oldukları hâlde mezbûre Đlyesku bi-hidâyeti’llâhi te´âlâ işbu meclisi ma´kûd mezkûrda bi’t-tav´ ve’r-rızâ şerefü’l-Đslâm ile müşerrefe olup (5) talebiyle
ismi Hayriye tesmiye olundığı tescîl ve i´lâm olundı harrere fi’l-yevmi’s-sânî min
şehri Ramazâni’l-mübârek li-seneti selâse ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.”
Bu davada Rum milletine mensup, 20 yaşında olan Đlyesku bint-i Lefteri
Đslam dinini kabul ederek Hayriye adını almıştır. Burada Đlyesku, Hayriye adını
almıştır. Dikkat edilecek nokta, evli bir Hristiyan kadının, kocasından ayrı olarak
Đslamiyet’i kabul edebilmesi için kocasından ayrılmayı göze alması gerekirdi. Çünkü
Đslam dinini kabul ettiği anda Đslam Hukukuna göre; kocasından boşanmış
sayılmaktaydı.
Bu davada Đslamlığı kabul etmiş olan kişinin bayan olmasından dolayı bu
konuya değinmeyi uygun buldum.
s.108 Đhtida davası ise aynen şu şekildedir:
“(1) ´an asl mahmîye-i Đstanbul’da Hasköy’de tevellüd idüp bir müddet
Đzmir’de ırgât bazarında ve el-yevm Kıbrıs cezîresinde sâkin devlet-i ´aliyye
teba´asının Yahud milletinden (2) işbu bâ´isü’l-i´lâm tahmînen otuz yaşında Liya
veled-i Goril-i veled-i Davud nâm âkil cezîre-i mezkûre mülhakâtından Girine kazâsı
dâhilinde Girine kasabası Mahkeme-i Şer´iyyesinde (3) ma´kûd meclis-i şer´-i
münîrde kasaba-i mezbûrede sâkin milet-i merkûmeden kimesne bulunmadığı cihetle
millet-i Đslâmiye mu´teberânından Mehmed Sami Efendi Hasan Fakih Efendi ve
Halil Sabri Efendi Hâcı (4) Mustafa Efendi ve kasaba-i mezbûre imâmı Hâcı
Mehmed Zeki Efendi ve muhtârı Mollâ Şakir Efendi hâzır oldukları hâlde merkûm
Liya bi-hidâyeti’llâhi te´âlâ meclis-i ma´kûd-ı mezkûrda bi’t-tav´ ve’r-rızâ (5) şeref-i
Đslâmla müşerref olup kendisine telkîn dîn-i mübîn kılınmağın talebiyle ismi Kâmil
tesmiye olundığı i´lâm olundı harrere fi’l-yevmi’s-sâmin ve’l-´işrîn min şehri
Saferi’l-hayr li-seneti selâse ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.”.
35
Bu davada Yahudi milletine mensup, 30 yaşında olan Liya veled-i Goril
veled-i Davud Đslamiyeti seçerek Kâmil ismini almıştır.
4. VAKFĐYE
Vakıf, Đslam diniyle ilgilidir ve gelenek halini almıştır. Vakıf, insanlar
arasında karşılıklı dayanışma ve başkasına iyilik yapma duygusunu geliştirir.
Vakfiyeler, kimlerin hangi şartlarda ne gibi mal ve mülk vakfettiklerini
anlamamıza yardımcı olur. Bunun yanında çalışmasını yaptığım Şer´iye Sicilinde yer
alan vakfiyeler Türk dönemindeki yaşam tarzı ve o dönemde vakfedilen mallarla
ilgili bilgi edinmemizi sağlar.
Bazı vakıflar geliri ve yararı sadece o vakfı yapanın tayin ettiği kişilere
nesilde nesile intikal ettirilir. Vakfiyelerde nesilden nesile tabiri benim çalışmamda
şu şekilde geçmektedir: “...evlâd-ı evlâd-ı evlâdının batnen ba´de...”.
Vakfiyelere göz attığımız zaman vakfın yöneticisi hayatta olduğu sürece
kendisi, ölümünden sonra da evlad ve ahfadı oluyordu. Nesilden nesile geçen bu
yönetim biçimi, aile üyelerinin vakıf müessesesine bir aile işletmesi gibi bakmalarını
sağlıyordu.
s.147 No: 509 Vakfiyede “...ben libâs-ı hayât oldukça vakf-ı mezbûre
mütevelli olup vefâtımdan sonra karye-i mezbûre...” şeklinde geçen tabir yukarıda
anlatılanı kısaca özetlemektedir.
Yaptığım çalışmada yer alan s.134 No: 491 Vakfiyye davasında 13 sak zeytin
ve 2 sak harup Rabia bint-i Kara Mustafa tarafından vakfedilmiştir. Vakfeden kişi adı
geçen zeytin ve harupların hasılatından belli bir miktarda para tayin ederek kendisi
tarafından belirlenen özel günlerde (Ramazan, Kadir gecesi, Cuma gecesi Rebî´i’levvelde) Yasin-i şerif ve Kur´ân-ı Kerîm okunmasını istemektedir. Bu okunacak
duaların sevabını kendinin ve valideyninin ruhlarına hediye edilmesini istemektedir.
Vakfiyeler dua ile başlar, vakfedenin adı ve vakıfta mal, mülk vakfedilen her
ne ise hangi şekilde kullanılacağını ve kimlerin mütevelli olacağını belirtilir.
Vakfiyelerin en sonunda ise şahitler yer alır.
s.135 No: 493 Vakfiye davasında Emine bint-i Đsmail hane vakfetmiştir. Adı
geçen hanenin ne şekilde kimler tarafından kullanılmasını isimleri ile belirtilmiştir.
36
Bu Vakfiye davasında da adı geçen kişi kendisi ve ailesi adına Kur´ân
okunmasını istemiştir.
s.147 No.509 vakfiye davasında ise Hacı Mustafa bin Ahmed ibn-i Hüseyin
bin Hacı Yakub kahvehane ve dükkan vakfetmiştir. Bu vakfiye de diğer vakfiyelerin
tekrarı gibi vakfeden kişi kendi ve ailesinin adına Kur´ân-ı Kerîm okunmasını ve
kahvehane ile dükkanın ne şekilde kullanılmasını istediği belirtilmektedir.
s.5 No: 340 Vakfiye davasında ise yapı bakımından çalışmamda geçen diğer
6 vakfiye davaları ile benzerlik teşkil etmemektedir. Bu vakfiyede vakfedilen mal
çiftliktir.
Yaptığım çalışmada 7 vakfiye davası yer almaktadır.
5. RÜŞT ĐDDĐASI VE MAL TALEBĐ
Yetim, buluğ çağına gelmemiş çocuklar için kullanılan bir ifadedir. Buluğa
ermek, medeni hukuk açısından rüşte ermek anlamında kullanılmaktadır. Đslam
Hukuku’nda bir çocuğun baliğ sayılabilmesi için yaş sınırı olarak farklı görüşler
bulunmaktadır.
Rüşt ise, çocuğun kendi malını idare edebilmesi olgunluğuna erişme yaşı ile
ilgilidir. Örneğin incelemiş olduğum sicilde rüşt yaşı olarak 20, 21 ve 22 yaşları
anılmaktadır. Eytam Đdaresinin kurulması ile birlikte yaş sınırı 20 olmuştur.
Bir yetimin veya çocuğun rüşdünü isbat edebilmesi için mahkemeye
başvurması gerekmektedir. Yetim, rüşdünü isbat ettikten sonra Eytam Sandığı’ndaki
para veya malları alabilirdi.
Yaptığım çalışmada rüşt yaşı olarak iki davada 20 yaş s.157, s.173 No: 544
geçmektedir. s.79 No: 417 ve s.81 No: 420 davalarında ise 22 yaş ve diğer tüm rüşt
iddiası ve vasi tayini davalarında yaş sınırı olarak 21 yaşı görmekteyiz.
Bu davalarda reşitlikten dolayı mal talebi söz konusudur. Rüştlüğünü iddia
edip şahitler huzurunda ispatlamaya çalışan kişi, ölen annesinden veya babasından
miras kalan malları istemektedir.
Yaptığım çalışmada 40 Rüşt iddiası ve mal talebi bulunmaktadır.
6. BOŞANMA VE NAFAKA
37
Nafaka davalarının içeriği birbirine benzer özellikler teşkil etmektedir.
Nafaka davalarında boşanma olayından sonra, kadın kendisini boşayan kocasından,
çocuklarının ihtiyaçlarını karşılayabilmek için nafaka taleb etmektedir. s.131 No: 487
nafaka davasında “...yedi yaşında sulbiyye-i sagîre kızı Kezban ve dört yaşında
sulbiyye-i sagîre kızı Fatıma ve iki yaşında sulbiyye-i sagîre kızı Zehra’nın nafaka ve
kisve bahâ ve sâ`ir levâzım-ı zarûriyeleri içün...” şeklinde alıntı yapılan nafaka
davasında kadın kendisini boşayan kocasından 7 yaşındaki kızı Kezban, 4 yaşındaki
kızı Fatıma ve iki yaşındaki kızı Zehra için nafaka istemektedir.
Đncelediğim sicilde 23 nafaka davası yer almaktadır.
Yaptığım çalışmada boşanma davası bir yerde geçmiştir. S.153 No: 516’da
Süleyman Kasım’ın kızı Faika ile Đbrahim’in oğlu Mustafa boşanmıştır. Bu boşanma
davasında dikkat edilecek husus, boşanma olayının muhalaa ile gerçekleşmesidir.
Muhalaa, hukukta kadının kocasına mal vererek birbirlerinden ayrılmalarıdır.
Şer´i kanunlara göre muhalaa dışında talak ve mahkeme kararı şeklinde de
boşanmalar gerçekleşmiştir. Genelde en yaygın olarak bilinen boşanma şekli talaktır.
Talak da talak-i bain ve talak-ı selase gibi şekillerden oluşur. Yaptığım çalışmada
geçen tek boşanma davasında kadın ve erkek muhalaa ile birbirinden ayrılmıştır.
7. BORÇ
Borç davalarında, ölen bir kişinin kalan borçlarını ödemek için mahkemeye
başvuruluyordu.
Bu davalarda söz konusu borçların ödenebilmesi için ölen kişinin mallarının
satılması gerekiyordu. Yaptığım araştırmada borcun ödenmesi için mal satışıyla ilgili
olarak 8 dava bulunmaktadır.
Borç davalarında şu şekilde ibareler geçmiştir: “...müteveffâ-yı mezbûrun
düyûn-ı müsbete-i kesîresine nukûd ve menkûl terekesi vefâ itmemekle...” s.30 No:
360.
8. SATIŞ ĐZNĐ
Đncelediğim Şer´iye Sicili’nde 8 Satış izni davası yer almaktadır. Satış izni
davalarında genelde ev satışı için izin istenilmektedir. Ev satışı yanında mağaza, ahır,
zeytin ağaçları, tarla gibi malların satışı için de izin talebi vardır.
38
Bu davaların çoğunda anılan evler harap bir durumdadır. Çoğu kez tayin
edilen vasi tarafından satılmak istenen evler kullanılmadığı için yıkılma tehlikesi
vardır. Evin yıkılıp boş bir arsanın satılması istenilmediğinden dolayı ev yıkılmadan
satışı istenilmektedir.
Ev sahiplerinin ikamet ettikleri yerde başka evleri vardır. Bazı ev sahiplerinin
bu harap evleri tamire gücü yetmediğinden ve zaten bu halde hiçbir gelir
getirmediğinden satış izni istenilmektedir.
Metnin Đmlasına Dair Genel Bilgi
Metin aktarılırken, kelimelerde değişiklik yapmamaya özen gösterdik. Fakat
bazı harflerin noktalarının eksik konulması sonucunda, kelimelerin bir kısmı metnin
imlâsına aynen tâbi olunarak aktarıldığından dolayı farklılık arz eder gibi
gözükmektedir: Örneğin: çaket / caket,
Terekelerde bir kısım toplama ve çıkarma işlemlerinin sonuçlarında hata
olduğu görülmekle beraber, bunlara müdahale edilmeyip aslı gibi bırakılmış ve
yalnızca not düşülmekle yetinilmiştir.
Đmlâdaki karışıklık sebebiyle bazı sözcüklerin birden fazla yazım biçimi
varmış gibi algılanmaktadır. Bu belki de anılan sözcüklerin iki şekilde yazılması ile
alakalı olabilir. Özellikle b/p ve c/ç harflerinin yazımı buna imkân vermektedir.
Örneğin sıba/sıpa, çaba/caba, küb/ küp
Yine t/d harfleri de aynı özelliktedir. Örneğin Kostanti/Kostandi., ota/oda,
tana/dana
Kimi kelimelerin farklı yazımlarına da müdahale edilmemiştir. Örneğin
Lanba / lamba, Akaca / Akaça
Burada belirtilmesi gereken bir husus da çalışmamda “güpre” yalnız bir yerde
(s.87 No: 353) de pe ile geçmekte, diğer yerlerde gübre biçiminde geçmektedir.
Metinde birlik olması açısından anılan yerde de gübre biçiminde alınmıştır.
Terekelerde geçen timür kelimesi aynen bu şekilde yazıldığı için müdahale
edilmedi. Timür bugün kullandığımız demir kelimesinin eski biçimidir.
Metinde yer alan isimler ise bugünkü telaffuza uygun biçimde alınmıştır.
III. METĐN
40
(1911-1916)
Sahife
255
Nikâh ve nafaka i´lâmı
249
Yetîm mâlını satmak üzere izin hücceti
399
Barutcı Mustafa Efendi’nin vasî nâzırı ta´yîn kılındığı
250
Mes`ele-i ´adliyye üzerine defter-i kassâm mes`ele / 12
249
Mes`ele-i ´adliyye üzerine defter-i kassâm 25 mührdâr
239
239
Numro Münâsaha ile defter-i kassâm
367
Mehr-i mü`eccel da´vâsında Karaca’nın vekîli zevc-i mutallikı
üzerine üç merkez teblîğ ayırup mahkemeye hâzır olmadığından
vekîl-i musahhar ta´yîniyle da´vânın rü`yet olundığı
238
370
Akaca’da Fehmi Efendi yetîmlerinin sıvaları ve nâ-temâm
bulunan hânelerinin ta´mîri içün izin hücceti
236
376
Lefkeli Salim Efendi kayyum ve mü`ezzinlik cihetlerini kebîr
oğlı Ahmed Sami Efendi’ye meccânen fâriğ oldığı
235
380
Trabeze Çiftliği’nde (Laci tarlası) ve derûnununda harûb ve
zeytûn eşcârı müteveffâ Mehmed Ali ve Paşa’nın borcı içün
satılmasına izin hücceti
229
390
Perustornar karyesinde müteveffâ Mustafa Kara Hüseyin’in
sagîre kızı Ayşe’nin tesviye-i umûrına vâlidesi Zeyneb Hatu[n]
batnında bulunan hamlin hissesine vasî ta´yîn oldığı
223
400
Đncurli Sami Ahmed’in yetîmesi Emine’ye nafaka takdîr
olundığı
224
394
Đsbât-ı verâset i´lâmı
224
395
Sagîr içün ve batnında tebeyyün-i haml içün vâlidesi vasî nasb
ve ta’yîn olundığı i´lâmı
203
Đhtidâ iden Kâmil’in i´lâmı
41
Sayfa No: 1106
Dava No: 333
Dava Türü: Vasi tayini
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Ortaköy sâkinelerinden iken bundan akdem vefât iden Zehra Hatun
(2) ibnetü Ahmed bin Derviş Mehmed’in sadrî sagîr oğlı Đsmail ve sadriyye-i sagîre
kızı Rahime’nin vâlideleri müteveffât-ı mezbûreden müntakil mâllarını hıfza ve
tesviye-i umûrlarına (3) kıbel-i şer´den vasî nasb ve ta´yîn olunmak ehem ve elzem
oldığı eclden sagîrân-ı mezbûrânın dâ´îleri olup her vechle umûr-ı vesâyeti rü`yete
kâdir idüği zeyl-i vesîkada (4) muharrerü’l-esâmî-i Müslimîn ihbârlarıyla zâhir ve
mütehakkık olan işbu bâ´isetü’l-vesîka Hasan Ağa ibnü’l-mezbûr Ahmed nâm
kimesneyi hâkim-i mevki´-i sadr-ı küttâb tûbâ leh ve Hüsn-i Me`âb Efendi (5) dahi
sagîrân-ı mezbûrânın vakt-i rüşd ve sedâdlarına değin vâlideleri müteveffât-ı
mezbûreden müntakil mâllarını hıfza ve tesviye-i umûrlarına vasî nasb ve ta´yîn
itdükde ol dahi (6) ber-vech-i muharrer vesâyet-i mezbûreyi kabûl ve hidmet-i
lâzımesini kemâ-yenbagî edâya ta´ahhüd ve iltizâm itmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb
olundı harrere fi’l-yevmi’s-sâni min şehri (7) Rebî´i’l-âhir li-seneti tis´a ´aşer selâse
mi`eten ve elf.
Sayfa No: 1
Dava No: 334
Dava Türü: Vasi tayini
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Dağ nâhiyesine
tâbi´ Margi karyesi sâkinlerinden iken efrencî bin dokuz yüz iki (2) senesi Şubat’ının
yirmi ikinci günü vefât iden Ali bin Emir Hasan bin Emir Mustafa’nın kızı Şerife’nin
babaları (3) müteveffâ-yı mezbûrdan müntakil mâllarını hıfza ve tesviye-i umûrlarına
kıbel-i şer´den bir vasî nasb ve ta´yîn olunmak ehem ve elzem oldığı eclden sagîrân-ı
mezbûrânın (4) vâlideleri olup her vechle umûr-ı vesâyeti rü`yete kâdire idüği zeyl-i
vesîkada muharrerü’l-esâmî-i Müslimîn ihbârlarıyla mütehakkık olan işbu bâ´isetü’l106
Davanın üzerinde ″mükerrer kayd oldığı” ibaresi bulunmaktadır..
42
(5) vesîka Zehra bint-i Yusuf nâm hatunı hâkim-i mevki´-i sadr-ı küttâb tûbâ leh ve
Hüsn-i Me`âb Efendi sagîrân-ı mezbûrân Süleyman ve Şerife’nin vakt-i rüşd ve
sedâdlarına (6) değin babaları müteveffâ-yı mezbûrdan müntakil mâllarını hıfza ve
tesviye-i umûrlarına vasî nasb ve ta´yîn itdükde ol dahi ber-vech-i muharrer vesâyet-i
merkûmeyi kabûl ve hidmet-i (7) lâzımesini kemâ-yenbagî edâya ta´ahhüd ve iltizâm
itmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’r-râbi´ ´aşer min şehri
Cemâdiyi’l-evvel li-seneti ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Menteş Ağa bin Hâcı Alaaddin
Zabtiyye Mustafa
Sayfa No: 1
Dava No: 335
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Dağ nâhiyesine
tâbi´ Margi karyesi sâkinlerinden iken efrencî bin dokuz yüz iki (2) senesi Şubat’ının
yirmi ikinci günü vefât iden Ali bin Emir Hasan bin Mustafa’nın verâseti zevce-i
menkûhe-i metrûkesi Zehra Hatun bint-i Yusuf ile (3) sulbî sagîr oğlı Süleyman
sulbiyye-i sagîre kızı Şerife’ye münhasıra oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir
ve mütehakkık oldukdan sonra sagîrân-ı (4) mezbûrânın vakt-i rüşd ve sedâdlarına
değin tesviye-i umûrlarına kıbel-i şer´den vasî nasb ve ta´yîn olunan vâlideleri zevcei mezbûre Zehra Hatun (5) taleb-i ma´rifeti ve ma´rifet-i şer’le tahrîr ve bey´ ve
beyne’l-vereseti’l-mezbûre tevzî´ ve taksîm olunan müteveffâ-yı mezbûrun terekesi
defteridir ki ber-vech-i âtî zikr ve beyân (6) olunur harrere fi’l-yevmi’l-hâmis ´aşer
min şehri Cemâdiyi’l-âhir li-seneti ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
(7) öküz re`s 1/64
inek re`s 1/468
sıpa re`s 1/279
43
dana re`s 1/11
demür 1 - kayışı 1/6.20 para
merkeb re`s 1/270
köfün çift 1/3
(8) def´a köfün çift 1/3
müsta´mel Trablus kuşak 1/45
müsta´mel döğen 1/42
tahta 4/16
boyunduruk 1/6
heğbe 1/6
çapa 1/4
(9) yaba 1/4
buhak 1 - kürek 1/5
saban 1/4
müsta´mel boyunduruk 1/7
mikrâz 1/6.30 para
bağ bıçağı 1/8
yağ destisi 3/9
(10) sakat küp 8/18
gılıfter 1/4
def´a müsta´mel saban 1/8
müsta´mel kebe 1/28
şa´îr kîl 4/80
Aya Varvara toprağında mezrû´ şa´îr dönüm 2/90
(11) Margi karyesi hudûdı dâhilinde Marutya nâm mevki´de mezrû´ şa´îr dönüm
1/85
yine karye-i mezbûre hudûdunda beru nâm mevki´de mezrû´ şa´îr dönüm 5/90
yine mevki´-i mezbûrda mezrû´ burçak dönüm 4/180
(12) yine karye-i mezbûre hudûdunda Dirimbi nâm mevki´de dört ve Yorka nâm
mevki´de üç Vekamina nâm mevki´de beş Dizdar Köyü yolu üzerinde bir dönüm ki
cem´an on üç dönüm mezrû´ hınta /181
cem´an yekûnü’l-mezkûrât /2732.10 para
44
(13) minha’l-ihrâcât
masârif-i techîz ve tekfîn /80
dellâliyye /53
deyn-i müsbet zevce-i mezbûre Zehra bint-i Yusuf ´an mehr-i mü`eccel bâ-şehâdet
Margi karyeli Halil bin Hâcı Salih ve Mustafa bin Emir Hasan ba´de’t-tezkiye ve’lhalf /401
(14) deyn-i müsbet
Pire karyeli Mustafa bin Mehmed Ali ´an deyn-i şer´î bâ-sened bâ-şehâdet Margi
karyeli Salih bin Halil ve Pire karyeli Ahmed bin Hâcı Mustafa ve sırran ve ´alenen
ba´de’t-tezkiye ve’l- half /560
deyn-i müsbet
Lefkoşalı Araklidi Hâcı Avraim bâ-sened ve bâ-defter bâ-şehâdet Margili Abdüllatif
bin Halil ve Ali bin Hâcı Alaaddin ve ba´de’t-tezkiye ve’l-half /185
(15) karye-i mezbûre muhtârı Menteş Ağa’nın ber-mûcib-i nizâm muhtâriyyesi olup
tarafına i´tâ olunan /18
karye-i mezbûre imâmı Mollâ Abdülkadir’in iki aylık imâmet ma´âşından alacağı
olup i´tâ olunan /9
(16) tereke-i mezkûrenin tesviyesi içün çend def´a mezbûr muhtârın Lefkoşa’ya
gelüp gitmesiyçün masraf olarak tarafına i´tâ olunan /22
kaydiyye /2
cem´an yekûnü’l-ihrâcât /1330
(17) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-verese
1402.10 para para zevce-i mezbûre Zehra Hatun’un semen-i hisse-i irsiyyesi minhâ
-175.11 para
1226.39 para
- 31.00 resm-i kısmet
1195.39 sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’s-sagîreyni’l-mezbûreyn
(18) hissetü’l-ibni’s-sagîri’l-mezbûrSüleyman /797.12 para
hissetü’l-binti’s-sagîreti’l-mezbûre Şerife /398.26 para
(19) zevce-i mezbûre Zehra Hatun bâlâda murakkam mehr-i mü`eccel-i müsbet
alacak hakkı olan dört yüz bir gurûş semen-i hisse-i irsiyyesi olan yüz yetmiş beş
gurûş ki cem´an (20) beş yüz yetmiş altı gurûş on bir parasını temâmen ahz ü kabz
45
eylediği misillü sagîrân-ı mezbûrân Süleyman ve Şerife’nin ber-vech-i terkîm-i bâlâ
hisse-i irsiyyeleri olan (21) cem´an bin yüz toksan beş gurûş otuz sekiz paraları liecli’l-hıfz ve’l-istirbâh Lefkoşa kazâsı eytâm emvâli sandığı hesâbına olarak (22)
kazâ-ı mezbûr komiserliği mâl sandığına irsâl kılınmış olmağla iş
bu mahalle şerh virildi.
Sayfa No: 3
Dava No: 336
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Ayakebir karyesi sâkinlerinden iken bin üç yüz on dokuz senesi
Şa´bânü’l- (2) mu´azzamın yirmi yedinci günü vefât iden Ahmed bin Topal Hasan
bin Mehmed’in verâseti zevce-i menkûhe-i metrûkesi Müride bint-i Mehmed Efendi
ile sulbiyye-i sagîre kızları Servet (3) ve Şefika li-ebeveyn er karındaşı Mehmed’e
münhasıra oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve mütehakkık oldukdan sonra
sagîretân-ı mezbûretân Servet ve Şefika’nın vakt-i (4) rüşd ve sedâdlarına değin
tesviye-i umûrlarına kıbel-i şer´den vasî nasb ve ta´yîn olunan vâlideleri zevce-i
mezbûre Müride ve mezbûr Mehmed taleb ve ma´rifetleri ve ma´rifet-i şer´le (5)
tahrîr ve bey´ olunan müteveffâ-yı mezbûrun terekesi defteridir ki ber-vech-i âtî zikr
ve beyân olunur harrere fi’l-yevmi’s-sâlis ve’l-´işrîn min şehri Zi’l-hicceti’ş-şerîfe
(6) li-seneti tis´a ´aşer ve selâse mi`eten ve elf.
(7) ufak sandık /15
tahta 3 - lâme sandığı 2/16.20 para
şîşe 1 - kalbûr 1/5
müsta´mel tek tüfenk 1/13.20 para
küp 2/3
tırabeze 1/14
(8) câme-şuy teknesi 1/9
dişi koca merkeb re`s 1/65
sahan 3 - çorba tası 1 - tencere 2 - tâbe 2/63
46
kebîr tencere ma´a kapak 1/45
sagîr tencere 1/10
(9) kebîr tencere 1 - sagîr tencere 1/27
müsta´mel karyola 1 - tahta 4/63
torba 1/5
çapa 1/4
müsta´mel timür sini 1/20
müsta´mel kadâ`if sinisi 1/13.20 para
(10) destgâh 1/36
siriza 1/9
cem´an yekûnü’l-mezkûrât /436.20 para
minha’l-ihrâcât
(11) bir mikdâr dellâliyye /8
zevce-i mezbûre Müride mehr-i mü`eccel ve mu´acceleye bâ-i´lâm mahkûm bin
dokuz yüz elli iki gurûş alacağına mahsûben kabz eylediği /428
cem´an yekûnü’l-ihrâcât /436.20 para
(12) müteveffâ-yı mezbûrun bâlâda murakkam tereke-i mebî´ası esmânı kezâlik
bâlâda muharrer deyn-i müsbetesiyle masârif-i sâ`iresine vefâ virmeyüp bâkî dört
yüz yirmi sekiz (13) gurûş daha deyni kaldığı işbu mahalle şerh virildi.
Sayfa No: 3
Dava No: 337
Dava Türü: Rüşt iddiası ve Mal Talebi
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Lefke
nâhiyesine tâbi´ nefs-i Lefke kasabasında sâkinler iken bundan akdem vefât iden
Akıle (2) Hanım ibnetü Hâcı Salih Efendi ibn-i Hâcı Mollâ Osman ve zevci Mehmed
Đzzet Efendi ibn-i Hâcı Paşa Efendi ibn-i Mollâ Mehmed nâm zevcânın mahdûmları
ve hâlen yirmi bir (3) yaşını mütecâviz olup âkil ve bâliğ ve bülûğuna rüşdi munzam
oldığını iddi´â iden işbu bâ´isü’l-i´lâm Salih Efendi meclis-i şer´-i şerîf-i enverde hâli sigarında (4) tesviye-i umûrına bâ-hüccet-i şer´iyye vasî-i mansûbı olmağla mâl-i
47
mevrûslarına
bi’l-vesâye
vaz´-ı
yedi
mütehakkık
olan
kasaba-i
mezbûre
sâkinlerinden birâderi (5) Ahmed Galib Efendi mahzarında üzerine da´vâ ve takrîr-i
kelâm idüp hâlen ben yirmi bir yaşımı mütecâviz âkil ve bâliğ ve bülûğuma rüşdüm
munzam olup umûrumı (6) bi-nefsihi rü´yete kâdir ve i´ânet-i vasîden müstağnî
olmamla vâlideynim müteveffiyân-ı mezbûrân Akıle Hanım ve Mehmed Đzzet
Efendi’den mevrûs ber-mûcib-i defter-i (7) kassâm mâlımı birâderim ve vasîm
mezbûr Ahmed Galib Efendi’den hâlen taleb iderim su`âl olunup bana teslîme kıbel-i
şer´den vasîm mezbûra tenbîh olunmak murâdımdır didükde (8) gıbbe’s-su`âl ol dahi
cevâbında müdde´î-i mezbûrun ber-mûcib-i defter-i mezkûr mâl-i mevrûslarına bi’lvesâye vaz´-ı yedini ikrâr idüp lâkin müdde`î-i mezbûrun ber-minvâl-i (9) muharrer
rüşd müdde´âsını inkâr idicek müdde´î-i mezbûr Salih Efendi’den ber-vech-i meşrûh
müdde´âsına beyyine taleb olundukda ´udûl-i ahrâr-ı ricâl-i Müslimînden ve kasaba-i
mezbûre (10) ahâlîsinden Receb bin Hüseyin ve Ali Ağa bin Mevlud bin Đbrahim
nâm kimesneler li-ecli’ş-şehâde meclis-i şer´e hâzırân olup eserü’l-istişhâd fi’lhakîka işbu müdde´î-i (11) mezbûr Salih Efendi yirmi bir yaşını mütecâviz âkil ve
bâliğ ve bülûğuna rüşdi munzam olup umûrını bi-nefsihi rü´yete kâdir ve i´ânet-i
vasîden (12) müstağnîdir biz bu husûsa bu vech üzere şâhidlerüz şehâdet dahi iderüz
diyü her biri müttefikü’l-lafz ve’l-ma´nâ ber-nehc-i şer´î edâ-i şehâdet (13)
itdüklerinden sonra şâhidân-ı mezbûrân bâ-varaka-i mestûre kasaba-i mezbûre
muhtârı Hüseyin Efendi bin Mazhar ve Hüseyin Ağa bin Ahmed Ağa ve diğer
Hüseyin Efendi (14) bin Raşid Efendi ve Hakkı Efendi ibn-i Hâcı Ahmed Ağa nâm
kimesnelerden evvelâ sırran ve ba´dehu ´alenen lede’t-tezkiye ´adl ve makbûlü’şşehâde idükleri (15) ihbâr olunmağın mûcibiyle müdde´î-i mezbûr Salih Efendi’nin
rüşdine ba´de’l-hükm ve’t-tenbîh mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’lyevmi’l-hâmis ´aşer min şehri Cemâdiyi’l-âhir li-seneti ´işrîn ve selâse mi`eten ve
elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Mustafa
Odacı Hasan Ağa
48
Sayfa No: 4
Dava No: 338
Dava Türü: Rüşt iddiası ve mal talebi
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
kazâsına tâbi´ Luricina karyesi sâkinelerinden iken bundan akdem vefât iden (2)
Rahime bint-i Mehmed bin Yusuf’un sadrî oğlı ve hâlen yirmi bir yaşını mütecâviz
olup âkil ve bâliğ ve bülûğuna rüşdi munzam oldığını iddi´â iden işbu bâ´isü’l-vesîka
(3) Seyyid Ali bin Kâmil meclis-i şer´-i şerîf-i enverde mezbûrun pederi ve hâl-i
sigarında tesviye-i umûrına bâ-hüccet vasî-i mansûbı olmağla mâl-i mevrûsına bi’lvesâye vaz´-ı yedi mütehakkık (4) olan Kâmil bin Seyyid Ali mahzarında üzerine
da´vâ ve takrîr-i kelâm idüp hâlen ben yirmi bir yaşımı tecâvüz idüp âkil ve bâliğ ve
bülûğuma rüşdüm munzam olup umûrumı bi-nefsihi rü´yete (5) kâdir ve i´ânet-i
vasîden müstağnî olmamla vâlidem müteveffât-ı mezbûre Rahime’den mevrûs bermûcib-i defter-i kassâm mâlımı pederim ve vasîm mezbûr Kâmil’den hâlen taleb
iderim su`âl olunup (6) bana teslîme kıbel-i şer´den pederim vasî-i mezbûra tenbîh
olunmak murâdımdır didükde gıbbe’s-su`âl ol dahi cevâbında müdde´î-i mezbûrun
ber-mûcib-i defter-i mezkûr mâl-i mevrûsına bi’l-vesâye (7) vaz´-ı yedini ikrâr idüp
lâkin müdde´î-i mezbûrun ber-minvâl-i muharrer rüşd müdde´âsını inkâr idicek
müdde´î-i mezbûr Seyyid Ali’den vech-i meşrûh üzere müdde´âsına beyyine (8)
taleb olundukda ´udûl-i ahrâr-ı ricâl-i Müslimînden ve karye-i mezbûre sâkinlerinden
Mustafa bin Hüseyin ve Yusuf bin Mehmed nâm kimesneler li-ecli’ş-şehâde meclis-i
şer´e (9) hâzırân olup eserü’l-istişhâd fi’l-hakîka işbu müdde´î-i mezbûr Seyyid Ali
el-yevm yirmi bir yaşını tecâvüz idüp âkil ve bâliğ ve bülûğuna rüşdi munzam (10)
olup umûrını bi-nefsihi rü´yete kâdir ve i´ânet-i vasîden müstağnîdir biz bu husûsa
bu vech üzere şâhidlerüz şehâdet dahi iderüz diyü her biri (11) bi’l-muvâcehe edâ-i
şehâdet-i şer´iyye itdüklerinden sonra şâhidân-ı mezbûrân Mustafa bin Hüseyin ve
Yusuf bin Mehmed Ağalar usûl-i mevzû´asına tevfîkan (12) sırran ve ´alenen lede’ttezkiye ´adl ve makbûlü’ş-şehâde idükleri ihbâr olunmağın mûcibiyle müdde´î-i
mezbûr Seyyid Ali’nin rüşdine ba´de’l-hükm ve’t-tenbîh mâ-vaka´ (13) bi’t-taleb
49
ketb olundı harrere fi’l-yevmi’l-hâmis ´aşer min şehri Cemâdiyi’l-âhir li-seneti ´işrîn
ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Odacı Hasan Ağa
Zabtiyye Mustafa
Sayfa No: 5
Dava No: 339
Dava Türü: Nafaka
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine kazâsına
tâbi´ nefs-i Girine kasabası sâkinelerinden işbu bâ´isetü’l-vesîka Hadice bint-i
Süleyman (2) nâm hatun tarafından husûsı âtîü’l-beyânda vekîl oldığı zât-ı
mezbûreyi ´ârifân-ı kasaba-i mezbûre sâkinlerinden Ömer bin Topal Mehmed ve
Hasan bin Berber Salih (3) nâm kimesneler şehâdetleriyle ba´de’t-tasdîk sâbit ve
sübût-ı vekâletine hükm-i şer´î lâhik olan li-ebeveyn er karındaşı Mustafa Efendi
ibnü’l-mezbûr Süleyman Ağa meclis-i şer´-i şerîf-i enverde (4) müvekkile-i mezbûre
zevc-i mutallikı Mustafa bin Mehmed muvâcehesinde mezbûr Mustafa kız
karındaşım müvekkile-i mezbûre Hadice Hatun’un zevc-i dâhili iken târîh-i i´lâmdan
(5) on dört gün mukaddem mezbûreyi tatlîk itmekle zimmetinde mütekarrer ve
ma´kûdü’n-´aleyh olan beş yüz bir gurûşun mehr-i mü`eccel alacak hakkı ile nafaka-i
´iddet-i mu´ayyene-i ma´lûme (6) ve me`ûnet-i süknâsı bi’l-vekâle mezbûr
Mustafa’dan hâlen taleb iderim su`âl olunup müvekkilem mezbûreye edâya tenbîh
olunmak murâdımdır diyü da´vâ itdükde (7) gıbbe’s-su`âl mezbûr Mustafa dahi
cevâbında müvekkile-i mezbûre Hadice Hatun mehr-i mezkûr ile zevce-i medhûl-i
bihâsı oldığını ve târîh-i mezbûrda mezbûreyi (8) bâyinen tatlîk itdiğini tâyı´an ikrâr
ve i´tirâf itmeğin mûcibiyle mehr-i mü`eccel meblağ-ı mezkûr beş yüz bir gurûş ile
nafaka-i ´iddet-i mu´ayyene-i ma´lûme ve me`ûnet-i süknâsı (9) içün bi’t-terâzî
ta´yîn olunan iki yüz yetmiş gurûş ki cem´an yedi yüz yetmiş bir gurûş müvekkile-i
50
mezbûre Hadice Hatun’a hâlen edâ ve teslîmiyle mezbûr Mustafa ilzâm olundığı (10)
tescîl ve huzûr-i âlîlerine i´lâm olundı harrere fi’l-yevmi’s-sâdis ´aşer min şehri
Cemâdiyi’l-âhir li-seneti ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Sayfa No: 5
Dava No: 340
Dava Türü: Vakfiyye
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesinde kâ`in Saadettinzâde Müftü merhûm Ahmed Efendi vakfından Nizân
Çiftliği (2) dimekle ma´rûf nâm vakf çiftliğin evlâd-ı vâkıfdan Mustafa Efendi ve
Osman Ağa ve Mehmed Ağa ve zâtı ma´rife Hadice Hanım evlâd-ı Ahmed Zaim
Ağa ve Sami Ağa ibn-i Ahmed (3) ve Hüsnü Ağa ve Mollâ Mustafa ebnân-ı Halil
Ağa ve Mahmud ve Mehmed Ağalar ve zâtları ma´rife Hadice ve Afet Hanımlar
evlâd-ı Hüseyin Kani ve kezâlik zâtı ma´rife Şerife Hanım (4) bint-i Hâcı Mustafa ve
Mehmed Efendi ibn-i Hüseyin Ağa ve Hasan ve Sinan Ağalar ebnân-ı Mehmed Ağa
Garma ve Koca Ali bin Mehmed tarafından vekîl-i müsbet-i şer´îsi oğlı Mehmed
Efendi (5) ve Boşnak Ahmed bin Mehmed Ağa ve diğer Mehmed bin Boşnak Ahmed
ve diğer Mehmed Ağa ibn-i Hâcı Đbrahim Ağa ve Ümmühan Kadın bint-i Mehmed
Ağa tarafından vekîl-i müsbeti oğlı Ahmed Ağa (6) ve zâtı ma´rife Hacer Kadın binti Ramazan ve Ali ve Salih ebnân-ı Hasan Ağa ve Nazife ve Ayşe bintân-ı Mahmud
Ağa taraflarından vekîl-i müsbet-i şer´îleri vâlideleri (7) zâtı ma´rife Akıle Hanım
bint-i Yusuf ve Şefika ve Emine bintân-ı Hüseyin Ağa taraflarından kezâlik vekîl-i
müsbet-i şer´îleri birâderleri Mehmed Efendi ibn-i Hüseyin Ağa nâmûn kimseneler
(8) meclis-i şer´-i şerîf-i enverde cezîre-i mezbûre evkâf muhâsebecisi sa´âdetlü
Mehmed Sadık Efendi hâzır oldığı hâlde vakf-i çiftlik-i mezkûrun umûr-ı idâresine
(9) bâ-i´lâm mütevellî olan evlâd-ı vâkıfdan Abdullah Efendi ibn-i Hâfız Mehmed
Efendi mahzarında her biri takrîr-i kelâm idüp vâkıf-ı mûmâ-ileyh vakfiyye-i
ma´mûlün (10) bihâsının nâtık oldığı üzere vakf-ı mezbûr evlâda meşrût olmağla
mezbûr Abdullah Efendi’nin elinde yazusı olmadığından vakf-ı mezbûra mütevellî
(11) ta´yîn olundığı târîhden bu ana kadar umûr-ı vakf-ı mezkûrı hakkıyla idâre
51
idemediğinden mâ-´adâ vakf-ı çiftlik-i mezkûr icârâtından sene-be-sene vukû´ bulan
(12) makbûzâtını kâmilen muhâsebe defterlerine idhâl itmediği gibi evlâd-ı vâkıfa ve
sâ`ireye olan medfû´âtını dahi doğruca muhâsebe defterlerine kayd itmeyüp icârât-ı
mezkûreden (13) bir mikdârını nezdinde ibkâ iderek kendü umûrını sarf ile istihlâk
eylediği ve evlâd-ı vâkıfdan Nuri Efendi bin Hâfız Mehmed
Efendi’nin vakf-ı
mezkûrdan (14) hissesine ´â`id olup mezbûr Abdullah Efendi bi’t-tevliye îcâr
eylediği sunun bedel-i îcârı olan yirmi bir lira iki şilin ve başkaca vakf-ı mezbûrdan
bir lira (15) on yedi şilin ki cem´an yirmi iki lira on dokuz şilin üç gurûş mezbûr Nuri
Efendi’ye temâmen i´tâ idüp ve işbu meblağdan mürettebât içün (16) evkâf sandığına
virilmesi lâzım gelen dört lira on üç şilin üç buçuk gurûş mezbûr Abdullah Efendi
tevkîf itmeyüp mürettebât-ı mezkûra dört lira on üç şilin beş (17) buçuk gurûş
bizimle sâ`ir evlâd-ı vâkıf hisselerinden sandık-ı mezkûra îfâ eylediği ve mezbûr
Abdullah Efendi tevliyyet ma`âşı aldığı hâlde umûr-ı vakf-ı (18) mezkûr içün
hükûmete mürâca´atında masraf miyânına kendüsi içün dahi ücret vaz´ itdiği ve
hükûmete ikâme eylediği üç nefer şâhide birer şilin virdiği (19) hâlde beherine beşer
şilin i´tâ eylediğini kayd itmiş olmakla ol vechle mezbûr Abdullah Efendi’den
emniyyetimiz kalmadığından mezbûr Abdullah Efendi’yi tevliyyetden ´azl ve yerine
(20) evlâd-ı vâkıfdan müstakîm ve umûr-ı vakf-ı mezkûrı rü`yete muktedir ve
cümlemizin müntahab ve muhtârımız olan işbu hâzır bi’l-meclis Ali Rıza Efendi ibni Arif Çavuş (21) kıbel-i şer´den vakf-ı mezkûra mütevellî nasb ve ta´yîn olunmak
matlûbumuzdur didüklerinde mezbûr Abdullah Efendi dahi cevâbında elinde yazusı
olmadığını ve vakf-ı (22) çiftlik-i mezkûrun icârâtıyla sâ`ire vâridâtını ve vukû´
bulan makbûzâtıyla medfû´ât ve masrûfâtını âhire yazdırdığını ve icârâtdan (23) kabz
eylediği mebâliğin bir mikdârını nezdinde ibkâ iderek umûrını sarf ve istihlâk
eylediğini ve mezbûr Nuri Efendi’nin hissesine ´â`id (24) yirmi iki lira on dokuz şilin
üç gurûşı temâmen mezbûra i´tâ` eylediğini ve işbu meblağdan mürettebât içün evkâf
sandığına virmesi lâzım gelen (25) dört lira on üç şilin ve beş buçuk gurûş evlâd-ı
vâkıf-ı sâ`ire hisselerinden evkâf sandığına i´tâ` ve teslîm eylediğini ve hükûmete
mürâca´atında masraf (26) miyânına kendüsi içün ücret vaz´ eylediğini ikrârı ile
hıyâneti zâhir ve ´azli lâzım gelmeğin hâkim-i mevki´-i sadr-ı küttâb tûbâ leh ve
Hüsn-i Me`âb Efendi mezbûr (27) Ali Rıza Efendi’yi vakf-ı mezkûrdan almak üzere
mâhiyye yüz yirmi gurûş ma´âş ile vakf-ı mezbûra mütevellî nasb ve ta´yîn ve
52
mütevellî-i mezbûr üzerine (28) yine evlâd-ı vâkıfdan Mustafa Efendi ibn-i Ahmed
Zaim Ağa’yı kezâlik vakf-ı mezkûrdan almak üzere mâhiyye altmış gurûş ma´âş ile
nâzır ta´yîn itdükde mezbûrân (29) dahi kabûl ve şurût-ı vâkıf üzere vakf-ı mezkûrun
hidmet-i lâzımesini edâya her biri ta´ahhüd ve iltizâm itmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb
ketb olundı harrere fi’l-yevmi’s- (30) sâmin ve’l-´işrîn min şehri Cemâdiyi’l-evvel liseneti ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Evkâf Kâtibi rif´atlü Yusuf Ziya Efendi
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Mustafa
Odacı Hasan Ağa
Sayfa No: 6
Dava No: 341
Dava Türü: Miras
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Kaymaklı karyesi Mandrezlerinde sâkine iken efrencî işbu bin (2)
dokuz yüz senesi Şubat’ı evâhirinde vefât iden Fatıma Hatun ibnetü Mehmed bin
Mollâ Halil’in verâseti zevc-i metrûki Abdülhamid bin Hâcı Hüseyin ve pederi (3)
mezbûr Mehmed ve vâlidesi Penbe Hatun ibnetü Hasan ile sadrî sagîr oğulları
Hüseyin ve Hasan ve Tahir ve Mehmed ve sadriyye-i sagîre kızları Penbe ve Ayşe’ye
ba´de’l-inhisâr (4) sigâr-ı mezbûrûna husûsı âtîde li-ecli’d-da´vâ kıbel-i şer´den vasî
nasb olunan Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi meclis-i şer´-i şerîf-i enverde
zevc-i mezbûr Abdülhamid (5) muvâcehesinde müteveffât-ı mezbûre Fatıma
Hatun’un hayâtında zevci mezbûr Abdülhamid zimmetinde
mütekarrer ve
ma´kûdü’n-´aleyh on lira mehr-i mü`eccel alacak hakkı olup (6) meblağ-ı mezkûrı
kable’l-ahz ve’l-istîfâ vefât itmekle meblağ-ı mehr-i mezkûr on liranın mes`ele-i
ferâ`iz mûcibince iki lira on şilini zevc-i mezbûr Abdülhamid’e ve üç (7) lira altı
şilin altı gurûşı vâlideyn-i mezbûreyn Mehmed ve Penbe Hatun’a ve beş lira on şilin
53
altı gurûş dahi sigâr-ı mezbûrûn Hüseyin ve Hasan ve Tahir ve Mehmed ve Penbe ve
Ayşe’ye (8) mevrûs olmağla meblağ mehr-i mezkûrdan sigâr-ı mezbûrûna mevrûs
olan beş lira on şilin altı gurûş ve vâlideyn-i mezbûreyn Mehmed ve Penbe Hatuna
mevrûs (9) olan sâlifü’l-beyân üç lira altı şilin altı gurûş her biri meclis-i şer´de bi’ttav´ ve’r-rızâ sigâr-ı mezbûrûna terk ve teberru´ itmeleriyle ol vechle (10) meblağ-ı
mehr-i mezkûr on liradan sigâr-ı mezbûrûn irsen ve teberru´en yedi lira on şilin ´â`id
olmağla meblağ-ı mezkûr yedi lira on şilini sigâr-ı mezbûrûn içün (11) zevc-i mezbûr
Abdülhamid’den hâlen taleb iderim diyü bi’l-vesâye da´vâ itdükde ol dahi cevâbında
müteveffât-ı mezbûre Fatıma Hatun hayâtında on lira mehr-i (12) mü`eccel ile zevcei medhûl-i bihâsı oldığını ve meblağ-ı mehr-i mezbûr on lira müteveffât-ı mezbûre
Fatıma Hatuna el-yevm zimmetinde deyni oldığını ikrâr ve i´tirâf (13) itmeğin
mûcibince meblağ-ı mehr-i mezkûr on liranın ber-vech-i mübeyyen yedi lira on şilini
sigâr-ı mezbûrûn Hüseyin ve Hasan ve Tahir ve Mehmed ve Penbe ve Ayşe içün (14)
vasî-i mûmâ-ileyh Mehmed Nazım Efendi’ye hâlen edâ ve teslîmiyle zevc-i mezbûr
Abdülhamid ilzâm olundığı tescîl ve huzûr-ı âlîlerine i´lâm olundı harrere fi’lyevmi’l- (15) hâmis ve’l-´işrîn min şehri Cemâdiyi’l-evvel li-seneti ´işrîn ve selâse
mi`eten ve elf.
Sayfa No: 7
Dava No: 342
Dava Türü: Rüşt iddiası ve mal talebi
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Abohor karyesi sâkinelerinden iken bundan akdem vefât iden Ayşe
Hanım (2) bint-i Hâcı Mehmed Ağa bin Hasan’ın sadriyye kızı işbu bâ´isetü’l-vesîka
Zehra Hanım bint-i Hâfız Ali Efendi nâm bâliğe tarafından zikr-i âtî husûsda vekîl
oldığı zât-ı mezbûreyi (3) ´ârifân karye-i mezbûre sâkinlerinden Hâcı Ömer Ağa bin
Hasan ve Receb Ağa bin Hâcı Mehmed nâm kimesneler şehâdetleriyle ba´de’t-tasdîk
sâbit ve sübût-ı vekâletine hükm-i şer´î lâhik olan (4) zevc-i dâhili Halil Ağa meclis-i
şer´-i şerîf-i enverde zevcem müvekkile-i mezbûrenin hâl-i sigarında bâ-hüccet vasî-i
mansûbı pederi mezbûr Hâfız Ali Efendi ibn-i Mollâ Mehmed mahzarında (5)
54
üzerine bi’l-vekâle da´vâ ve takrîr-i kelâm idüp zevcem müvekkile-i mezbûre Zehra
Hanım el-hâletü hâzihi yirmi bir yaşını mütecâvize âkile ve bâliğe ve bülûğuna rüşdi
munzam (6) olup umûrını bi-nefsihâ rü`yete kâdire ve i`ânet-i vasîden müstağniye
olmağla vâlidesi müteveffât-ı mezbûre Ayşe Hanım’dan mevrûs ber-mûcib-i defter-i
kassâm mâlını pederi ve vasîsi (7) mezbûr Hâfız Ali Efendi’den zevcem müvekkile-i
mezbûre içün taleb iderim su`âl olunup müvekkilem mezbûre Zehra Hanım içün
bana teslîme kıbel-i şer´den vasî-i mezbûra tenbîh olunmak (8) bi’l-vekâle
murâdımdır didükde gıbbe’s-su`âl vasî-i mezbûr cevâbında müvekkile-i mezbûrenin
vâlidesi müteveffât-ı mezbûreden müntakil mâl-i mevrûsına bi’l-vesâye vaz´-ı yedini
(9) ikrâr idüp lâkin müdde´î-i vekîl-i mezbûrun ber-vech-i muharrer rüşd
müdde´âsını inkâr idicek müdde´î-i vekîl-i mezbûr Halil Ağa’dan vech-i meşrûh
üzere müdde´âsına beyyine taleb (10) olundukda şâhidân-ı mezbûrân Hâcı Ömer Ağa
bin Hasan ve Receb Ağa bin Hâcı Mehmed nâm kimesneler li-ecli’ş-şehâde tekrâr
meclis-i şer´e hâzırân olup eserü’l-istişhâd fi’l-hakîka müvekkile-i (11) mezbûre
Zehra Hanım yirmi bir yaşını tecâvüz idüp âkile ve bâliğe ve bülûğuna rüşdi munzam
olup umûrını bi-nefsihâ rü`yete kâdire ve i`ânet-i vasîden müstağniyedir (12) biz bu
husûsa bu vech üzere şâhidlerüz şehâdet dahi iderüz diyü her biri ber-nehc-i şer´î
edâ-i şehâdet itdükde şâhidân-ı mezbûrân usûl-i mevzû´asına tevfîkan (13) varaka-ı
mestûre ile karye-i mezbûre muhtârı Mehmed Emin bin Ahmed ve komisyon
a´zâlarından Mehmed Ağa ibn-i Osman ve Halil Đbrahim Ağa ibn-i Hâcı Mehmed ve
Sami Efendi ibn-i Ahmed nâm (14) kimesnelerden evvelâ sırran ve ba´dehu ´alenen
lede’t-tezkiye ´adl ve makbûlü’ş-şehâde idükleri ihbâr olunmağın mûcibiyle
müvekkile-i mezbûre Zehra Hatun’un rüşdine ba´de’l-hükm (15) ve’t-tenbîh mâvaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’s-sânî ve’l-´işrîn min şehri
Cemâdiyi’l-âhir li-seneti ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Odacı Hasan Ağa
Zabtiyye Mustafa
55
Sayfa No: 8
Dava No: 343
Dava Türü: Rüşt iddiası ve mal talebi
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Omorfa
nâhiyesine tâbi´ nefs-i Omorfa karyesi sâkinlerinden iken bundan akdem vefât iden
Hasan bin Osman (2) bin Mollâ Hasan’ın sulbiyye kızı ve hâlen yirmi bir yaşını
mütecâvize olup âkile ve bâliğe ve bülûğuna rüşdi munzam oldığını iddi´â iden zâtı
ta´rîf-i şer´î ile ma´rife (3) işbu bâ´isetü’l- vesîka Aliye nâm bikr-i bâliğe meclis-i
şer´-i şerîf-i enverde mezbûrenin vâlidesi ve Hüseyin sigarında tesviye-i umûrına
kıbel-i şer´den mansûbe vasîsi Seniyye Hanım (4) bint-i Đbrahim Efendi mahzarında
üzerine da´vâ ve takrîr-i kelâm idüp ben el-hâletü hâzihi yirmi bir yaşımı mütecâvize
âkile ve bâliğe ve bülûğuma rüşdüm munzam olup (5) umûrumı bi-nefsihâ rü`yete
kâdire ve i´ânet-i vasîden müstağniye olmamla pederim müteveffâ-yı mezbûr
Hasan’dan mevrûs ber-mûcib-i defter-i kassâm mâlımı vâlidem ve vasîm mezbûre
(6) Seniyye Hanım’dan hâlen taleb iderim didükde ol dahi cevâbında müdde´iye-i
mezbûrenin ber-mûcib-i defter-i mezkûr mâl-i mevrûsına bi’l-vesâye vaz´-ı yedini
ikrâr mâ-´adâ-yı (7) inkâr idicek müdde´iye-i mezbûre Aliye’den müdde´âsına
mutâbık beyyine taleb olundukda Lefkoşa ahâlîsinden ve ´udûl-i ahrâr-ı ricâl-i
Müslimînden ve zât-ı (8) mezbûreyi ´ârifân mahrûse-i Lefkoşa’da Ömeriye
Mahallesinde sâkinler Mevlânâ bin Hâcı Mustafa ve Zabtiyye Mustafa bin Đbrahim
nâm kimesneler li-ecli’ş-şehâde (9) meclis-i şer´e hâzırân olup eserü’l-istişhâd fi’lhakîka müdde´iye-i mezbûre Aliye hâlen yirmi bir yaşını mütecâvize âkile ve bâliğe
ve bülûğuna rüşdi (10) munzam olup umûrını bi-nefsihâ rü`yete kâdire ve i´ânet-i
vasîden müstağniyedir biz bu husûsa bu vech üzere şâhidlerüz şehâdet dahi iderüz
(11) diyü her biri edâ-i şehâdet-i şer´iyye itdükde şâhidân-ı mezbûrân usûl-i
mevzû´asına tevfîkan mahalle-i mezbûre imâmı Mehmed Ragıb Efendi ibn-i Şükrü
Efendi (12) ve muhtârı Hâfız Mehmed Lisânî Efendi ibn-i Mollâ Hüseyin’den sırran
ve ba´dehu mezbûrân ile komisyon a´zâsından Mesud Efendizâde Derviş Efendi’den
´alenen lede’t-tezkiye (13) ´adl ve makbûlü’ş-şehâde idükleri ihbâr olunmağın
mûcibiyle müdde´iye-i mezbûre Aliye’nin rüşdine ba´de’l-hükm ve’t-tenbîh mâ-
56
vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’l-hâmis (14) ve’l-´işrîn min şehri
Recebi’l-ferd li-seneti ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Odacı Halil Ağa
Zabtiyye Mustafa
Sayfa No: 8
Dava No: 344
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Kaymaklı karyesi Mandrezleri sâkinelerinden iken efrencî bin dokuz
yüz iki (2) senesi Şubat’ı evâhirinde vefât iden Fatıma bint-i Mehmed bin Mollâ
Halil’in verâseti zevc-i metrûki Abdülhamid bin Hâcı Hüseyin ve babası mezbûr
Mehmed ve vâlidesi Penbe Hatun (3) bint-i Hasan ile sadrî sagîr oğulları Hüseyin ve
Hasan ve Tahir ve Mehmed ve sadriyye-i sagîre kızları Penbe ve Ayşe’ye münhasıra
oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir (4) ve mütehakkık oldukdan sonra sigâr-ı
mezbûrûnun vakt-i rüşd ve sedâdlarına değin tesviye-i umûrlarına kıbel-i şer´den
vasî nasb ve ta´yîn olunan babaları (5) zevc-i mezbûr Abdülhamid vâlideyn-i
mezbûrân Mehmed ve Penbe taleb ve ma´rifetleri ve ma´rifet-i şer´le tahrîr ve bey´
ve beyne’l-verese tevzî´ ve taksîm olunan müteveffât-ı mezbûrenin (6) terekesi
defteridir ki ber-vech-i âtî zikr ve beyân olunur harrere fi’l-yevmi’r-râbi´ min şehri
Şa´bâni’l-mu´azzam li-seneti ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
(7) kâse ve şîşe 2/40
kapaklı sahan 4/36
bürümcük çarşab 2/50.20 para
kebîr tencere 2/83
mecîdiye yorgan 1/60.20 para
yemeni yorgan 1/50.20 para
57
orta sahan 7/37
(8) karavana 1/30
basma yorgan 1/30.20 para
beyaz bez top 7/79.20 para
basma entârî 4/37
alaca çarşab 8/99
kebîr sahan 3/55
ipekli entârî 3/41
(9) gömleklik bez parça 4/40
sagîr âyîne 1/27
bez parça 3/14
hümâyûn çarşab 1/23.20 para
kebîr sini 1/50
kadâ`if sinisi ma´a sahan 3/26
destgâh ma´a tarak 1/40
(10) sandık 1/126
basma yorgan 1/22.20 para
kazgan 1/189
tabak 33/36
ipekli yorgan 1/40
basma yorgan 1/38.20 para
yatak 1/45
alaca bez top 6/76
(11) potin çift 1/20
zevci mezbûr Abdülhamid zimmetinde mehr-i mü`eccel alacak hakkı olup kabz
olunan /1800
cem´an yekûnü’l-mezkûrât /3344
(12) 3344.20 para naklî yekûn
(13) -
20.00 tefrik-i eşyâ ve tahrîr zımmında ta´yîn olunan me`mûra i´tâ olunan
ücret
3324.20
(14) - 31.00 dellâliyye
58
3293.20
(15) - 5.00 kaydiyye minhâ
3288.20
(16)- 18.00 ber-mûcib-i nizâm Muhtâr Hâcı Osman Ağa’nın muhtâriyyesi olup i´tâ
olunan
3270.20
(17) - 817.20 zevc-i mezbûr Abdülhamid’in rub´ hissesi
2452.35
(18) - 545.03 eb-i mezbûr Mehmed’in süds hissesi
1907.32
(19) - 545.03 ümm-i mezbûre Penbe Hatunun süds hissesi
1362.29
(20)+1090.06
eb-i mezbûr ile ümm-i mezbûre ber-vech-i terkîm-i bâlâ hisse-i
irsiyye-i mezkûrelerini her biri sigâr-ı mezbûrûna terk ve teberru´ itmeleriyle lede’zzam
2452.35
(21) - 33.00 mehr-i mü`eccel-i mezkûr içün yazılan i´lâm-ı şer´î harcı minhâ
2419.35
(22)
- 9.35 sigâr-ı mezbûrûnun pederleri zevc-i mezbûr Abdülhamid’in aldığı eşyâ
esmânından zimmeti kalan
2410.00
(23) - 60.00 resm-i kısmet minhâ
2350.00 sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’s-sigâri’l-mezbûrûn
(24) hisse-i ibn-i sagîr-i mezbûr Hüseyin /470
hisse-i ibn-i sagîr-i mezbûr Hasan /470
hisse-ibn-i sagîr-i mezbûr Tahir /470
hisse-i ibn-i sigâr-ı mezbûr Mehmed /470
hisse-i bint-i sagîre-i mezbûre Penbe /235
hisse-i bint-i sagîre-i mezbûre Ayşe /235
(25) zevc-i mezbûr Abdülhamid ber-vech-i terkîm-i bâlâ hisse-i irsiyye-i şer´iyyesi
olan sekiz yüz on yedi buçuk gurûş temâmen ahz ü kabz eylediği ve vâlideyn-i
mezbûreyn Mehmed ve Penbe Hatun ber-vech-i terkîm-i (26) bâlâ hisse-i irsiyyeleri
59
olan cem´an bin toksan gurûş altı paralarını sigâr-ı mezbûrûn Hüseyin ve Hasan ve
Tahir ve Mehmed ve Penbe ve Ayşe’ye li’z- zekeri mislü hazzi’l-ünseyeyn (27) terk
ve teberru´ idüp ol vechle her biri istîfâ-yı hak eyledikleri ve sigâr-ı mezbûrûnun bervech-i terkîm-i bâlâ ez-gayr-ı ihrâcât hisse-i şer´iyyeleri olan (28) cem´an bin iki yüz
elli dokuz gurûş otuz dört para ve vâlideyn-i mezbûreynin teberru´ eyledikleri bin
toksan gurûş altı para ki (29) min haysü’l-mecmû´ iki bin üç yüz elli gurûşları liecli’l-hıfz ve’l-istirbâh vasî-i mezbûr ma´rifetiyle Lefkoşa kazâsı eytâm emvâli
sandığına irsâl olundığı işbu mahalle şerh virildi.
Sayfa No: 10
Dava No: 345
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Ayakebir karyesi sâkinlerinden iken efrencî bin dokuz yüz iki senesi
şehr-i Mayıs’nın (2) onuncu günü vefât iden Halil Đbrahim bin Hüseyin Hasan bin
Halil’in verâseti zevceteyn-i menkûheteyn-i metrûketeyni Naile Hatun ibnetü Emir
Hüseyin Müride bint-i Mehmed Efendi ve vâlidesi (3) Ayşe Hatun ibnetü Hüseyin ile
sulbiyye-i sagîre kızı Hıfzıye ve li-ebeveyn er karındaşı Hüseyin ibnü’l-mezbûr
Hüseyin Hasan ve li-ebeveyn kız karındaşı Zehra’ya münhasıra oldığı bi’l-ihbâr (4)
´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve mütehakkık oldukdan sonra sagîre-i mezbûrenin vakt-i
rüşd ve sedâdına değin tesviye-i umûrına kıbel-i şer´den vasî nasb ve ta´yîn (5)
olunan vâlidesi zevce-i mezbûre Naile Hatun taleb ve ma´rifeti ve ma´rifet-i şer´le
tahrîr ve bey´ olunup ba´de’l-ihrâci’d-düyûni’l-müsbete ve’l-masârifi’l-mu´tâde (6)
bâkîsinin beyne’l-vereseti’l-mezbûre tevzî´ ve taksîm olunan müteveffâ-yı mezbûrun
terekesi defteridir ki ber-vech-i âtî zikr ve beyân olunur harrere fi’l-yevmi’t-tâsi´ (7)
min şehri Cemâdiyi’l-âhir li-seneti ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
(8) bir mikdâr fışkı /117
sürgi 1/22.20 para
saban 1 - boyunduruk 1 - timür 1 - kayış 1/14
müsta´mel su küfesi 4/1.20 para
60
büyük küfe 1
Trablus kuşak 1 - çuka çaket 1/117
(9) torba 2/7
çapa 1 - kürek 1 - çatal 1 - yaba 1/13.20 para
müsta´mel küp 5/18
bir mikdâr saman /135
tohum zenbili 1/1.20 para
dana re`s 1/315
(10) kancık merkeb re`s 1/419.20 para
döğen 1/30
sürülmüş arpa ve saman /369
karye-i mezbûre hudûdı dâhilinde Derekavuşan nâm mahalde ´alef mezrû´ dönüm
2/67
(11) yine karye-i mezbûre hudûdı dâhilinde Akkayalar nâm mahalde yine ´alef
mezrû´ dönüm 6/720
yine karye-i mezbûre hudûdı dâhilinde vâki´ Afaniya yolu üzerinde şa´îr mezrû´
dönüm 5/373
(12) yine karye-i mezbûre hudûdı dâhilinde Irak Bağçe nâm mahalde hınta mezrû´
dönüm 9/229.20 para
yine karye-i mezbûrede Đskele yolu üzerinde şa´îr mezrû´ dönüm 3/45
yine karye-i mezbûre hudûdı dâhilinde Külyeri nâm mahalde hınta mezrû´ dönüm
2/270
(13) Ayakebir karyeli Arif bin Hüseyin’in zimmeti olup ümm-i mezbûre Ayşe Hatun
ma´rifetiyle kabz olunan /16
cem´an yekûnü’l-mezkûrât /3477
(14) minha’l-ihrâcât
techîz ve tekfîn masrafı /162
deyn-i müsbet
Lefkoşalı Bakkal Mollâ Hüseyin bin Mehmed Ali ´an semenü’l-mebî´ bâ-şehâdet
Ayakebir karyeli Aziz bin Menteş ve Hüseyin Ağa ibn-i Yusuf ba´de’t-tezkiye ve’lhalf /165
deyn-i müsbet
61
Lefkoşalı Bakkal Mustafa Efendi ibn-i Ahmed Zaim ´an semenü’l-mebî´ bâ-şehâdet
şâhid-i mezbûr Hüseyin Ağa ibn-i Yusuf ve Hüseyin bin Halil Đbrahim ve ba´de’ttezkiye ve’l-half /72
(15) deyn-i müsbet
Lefkoşalı Mihailagi veled-i Nikolagi Tufaridi ´an deyn-i şer´î bâ-tahvîl ve bâ-defter
bâ-şehâdet şâhidân-ı mezbûrân Hüseyin Ağa bin Yusuf ve Aziz bin Menteş ve
ba´de’t-tezkiye ve´l-half /1278
deyn-i müsbet
Tuzlalı Ebgeri ve Andonyadi ´an bedelü’l-îcâr bâ-şehâdet şâhid-i mezbûr Hüseyin
Ağa ibn-i Yusuf ve Mollâ Đbrahim bin Hasan ve ba´de’t-tezkiye ve’l-half /72
deyn-i müsbet
zevce-i mezbûre Müride bint-i Mehmed Efendi ´an mehr-i mü`eccel bâ-şehâdet
Mustafa Şevki Efendi bin Mehmed ve şâhid-i mezbûr Hüseyin Ağa bin Yusuf
ba´de’t-tezkiye ve’l-half /351
(16) deyn-i müsbet
diğer zevce-i mezbûre Naile Hatun ´an mehr-i mü`eccel ve mu´accel bâ-şehâdet
karye-i mezbûreli Hüseyin bin Hasan ve Mehmed bin Topal Hüseyin ve ba´de’ttezkiye ve’l-half /451
deyn-i müsbet
Ayakebir karyeli Đbrahim bin Halil ´an cihet-i karz bâ-şehâdet şâhid-i mezbûr
Hüseyin Ağa bin Yusuf ve Salih bin Yusuf ve ba´de’t-tezkiye ve’l-half /18
deyn-i müsbet karye-i mezbûreli Emine bint-i Musa ´an bedelü’l-îcâr bâ-ikrâr zevce-i
mezbûre Naile ve ümm-i mezbûre Ayşe ve bâ-şehâdet Đbrahim Halil ve ba´de’ttezkiye ve’l- half /25
feda eylemiş minhâ 05/20
(17) karye-i mezbûreli Mesud bin Hâcı Ahmed’in destbânlık ücretinden müsbet
alacağı olup i´tâ olunan /24
müteveffâ-yı mezbûr hayâtında ödünç olarak hükûmetden aldığı on kîl hınta ve altı
kîl bir rub´ şa´îri kable’l-edâ vefât eylediği bi’l-ihbâr zâhir ve mütehakkık olmağla
mezkûr hınta ve şa´îrin fiyâtı olup hükûmet me`mûru tarafından bâ-´ilm ü haber kabz
eylediği /414
62
(18) yine müteveffâ-yı mezbûrun dokuz yüz iki senesinin kıymet-i virgüsiyle
´askeriyyesi ve ma´ârif tahsîsâtı olarak zimmeti olup kable’l-edâ vefât eylediği bi’lihbâr zâhir olmağla hükûmet me`mûru tarafından bâ-´ilm ü haber kabz eylediği /92
bir mikdâr dellâliyye /66
temhîr ve tahrîr zımnında karye-i mezbûreye gönderilen me`mûrun hayvân kirâsıyla
masârif-i sâ`iresi /20
(19) karye-i mezbûre muhtârı Mollâ Đbrahim’in ber-mûcib-i nizâm muhtâriyyesi olup
i´tâ olunan /18
Lefkoşalı Mihaili veled-i Nikolagi Tuharidi beher dönümü beşer gurûş bedelü’lîcârla on üç dönüm tarla îcârı alacağını karye-i mezbûreli Hüseyin Ağa bin Yusuf ve
diğer Hüseyin Ağa bin Çoban Hasan şehâdetleriyle ba´de’l-isbât ve’l-half hükm
olunan /65
(20) ümm-i mezbûre Ayşe Hatun beher kîl on beş gurûş fiyâtla otuz altı kîl şa´îr
esmânı alacağını şâhid-i mezbûr Hüseyin Ağa bin Yusuf ve Đbrahim bin Halil
şehâdetleriyle ba´de’l- isbât ve’l-half hükm olunan beş yüz kırk gurûşdan kabz
eylediği /188.20 para
cem´an yekûnü’l-mezkûrât /3477
(21) müteveffâ-yı mezbûrun bâlâda murakkam tereke-i mebî´ası esmânı kezâlik bâlâyı ihrâcâtda muharrer düyûn-ı müsbetesiyle masârif-i lâzımesini vefâ virmeyüp bâkî
üç yüz (22) elli bir gurûş yirmi para daha deyni kaldığı işbu mahalle şerh virildi.
Sayfa No: 11
Dava No: 346
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Lefke
nâhiyesine tâbi´ Anbeliku karyesi sâkinlerinden iken efrencî bin dokuz yüz senesi
şehr-i Kânûn-ı evvelinin (2) yirmi beşinci günü vefât iden Yorgancı Đbrahim bin
Mollâ Mustafa bin Mollâ Hüseyin’in verâseti zevce-i menkûhe-i metrûkesi Ayşe
Hatun bint-i Yusuf ve vâlidesi diğer Ayşe (3) Hatun bint-i Mustafa ile sulbiyye-i
kebîre kızı Fatıma ve sulbî sagîr oğulları Osman ve Mustafa ve sulbiyye-i sagîre kızı
63
Hasibe’ye münhasıra oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l- (4) enver zâhir ve mütehakkık
oldukdan sonra sigâr-ı mezbûrûnun vakt-i rüşd ve sedâdlarına değin tesviye-i
umûrlarına kıbel-i şer´den vasî nasb ve ta´yîn (5) olunan vâlideleri zevce-i mezbûre
Ayşe ve mezbûretân diğer Ayşe ve Fatıma taleb ve ma´rifetleri ve ma´rifet-i şer´le
tahrîr ve bey´ ve beyne’l-vereseti’l-mezbûre tevzî´ (6) ve taksîm olunan müteveffâ-yı
mezbûrun terekesi defteridir ki ber-vech-i âtî zikr ve beyân olunur harrere fi’lyevmi’l-hâmis min şehri Recebi’l-ferd li-seneti ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
(7) öküz re`s 2/1080
merkeb re`s 2/720
saman çuval 2/100
yorgancı takımı /40
hınta kîl 3/60
şa´îr kîl 4/40
(8) karye-i mezbûre hudûdunda mevâzi´-i ma´lûmede hınta mezrû´ı dönüm 15/1400
yine karye-i mezbûre hudûdunda mevâki´-i ma´lûmede şa´îr mezrû´ı dönüm 15/900
cem´an yekûnü’l-mezkûrât /4340
(9) minha’l-ihrâcât
techîz ve tekfîn masrafı /180
ber-mu´tâd dellâliyye /46
deyn-i müsbet
zevce-i mezbûre Ayşe Hatun ´an mehr-i mü`eccel bâ-şehâdet Hasan bin Mollâ
Mustafa ve Mollâ Mehmed bin Rüstem ve ba´de’t-tezkiye ve’l-half /500
Lefkeli Hüseyin Afif Efendi’nin Lefke Kara Hâkimi Ahmed Aziz Efendi’nin 15006
numrolu bir kıt´a i´lâmı mûcibince müteveffâ-yı mezbûr Yorgancı Đbrahim
zimmetinde mahkûmün bih alacağı olup mezbûr tarafına i´tâ olunan /544
(10) Kambo karyeli Yevano Benayodi’nin Lefke Kara Hâkimi Ahmed Aziz
Efendi’nin 15032 numrolu bir kıt´a i´lâmı mûcibince müteveffâ-yı mezbûr
zimmetinde mahkûmün bih alacağı olup merkûmun musaddak vekili Marko
Andoni’ye i´tâ olunan /729
kaydiyye defter-i ´âdî /4
tahrîr zımnında karye-i mezbûreye ´azîmet iden me`mûrun hayvân kirâsıyçün virilen
/2
64
(11) cem´an yekûnü’l-ihrâcât /2009
(12) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm
2331.00 para
(13) -241.15 hissetü’z-zevceti’l-mezbûre minhâ
2089.25
(14) -388.20 hissetü’l-ümmü’l-mezbûre diğer Ayşe Hatun
1701.05
(15) -283.20 hissetü’l-bintü’l-kebîretü’l-mezbûre Fatıma
1417.25
(16) -35.00 resm-i kısmet
1382.25 sahhü’l-bâkî li’husûsi’s-sigâri’l-mezbûrûn
(17) hissetü’s-sagîri’l-mezbûr Osman /553.02 para
hissetü’s-sagîri’l-mezbûr Mustafa / 553.02 para
hissetü’s-sagîreti’l-mezbûre Hanife /275.21 para
(18) sigâr-ı mezbûrûnun bâlâda muharrer hisse-i irsiyyeleri olan cem´an bin üç yüz
seksen iki gurûş yirmi beş paraları kıbel-i şer´den mansûbe vasîleri (19) vâlideleri
Ayşe Hatun yedinde oldığı işbu mahalle şerh virildi.
Sayfa No: 12
Dava No: 347
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Lefke
kasabasında Đplice’de sâkin iken efrencî bin dokuz yüz senesi Mart’ının yirminci
günü vefât iden (2) Fellahoğlu Hüseyin Ağa ibn-i Đbrahim bin Abdullah’ın verâseti
zevce-i menkûhe-i metrûkesi Müstaide Hanım bint-i Mehmed Onbaşı ile sulbî kebîr
oğulları Đbrahim ve Halil ve kebîre (3) kızları Emine ve Arife ve Ayşe Hanımlara ve
sulbî sagîr oğlı Hasan’a münhasıra oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve
mütehakkık oldukdan sonra sigar-ı mezbûrun (4) vakt-i rüşd ve sedâdına değin
tesviye-i umûrına kıbel-i şer´den vasî nasb ve ta´yîn olunan vâlidesi zevce-i mezbûre
Müstaide Hanım üzerine kezâlik kıbel-i (5) şer´den hasbî nâzır nasb olunan Faik Ağa
65
ibnü’l-mezbûr Mehmed Onbaşı ve verese-i sâ`ire-i mezbûre ma´rifetleri ve ma´rifet-i
şer´le tahrîr ve bey´ ve beyne’l-vereseti’l-mezbûre tevzî´ ve taksîm (6) olunan
müteveffâ-yı mezbûrun terekesi defteridir ki ber-vech-i âtî zikr ve beyân olunur
harrere fi’l-yevmi’s-sâlis min şehri Recebi’l-ferd li-seneti ´işrîn ve selâse mi`eten ve
elf.
(7) tek tüfenk 1/150
çizme çift 1/6.20 para
sâ´at 1/73
kefiyye /9
varil 1/8
´alefter 1/6
desti 1/7.10 para
küp 1/13
def´a küp 1/15
def´a küp 1/16
siriza 1/23.30 para
(8) kebe 1/130
yemeni sandığı 24/144
merkeb re`s 1/999
def´a merkeb re`s 1/742
def´a hâdım merkeb 1/866.20 para
kasaba-i mezbûreli Ahmed Ferid Efendi ibn-i Hasan Fedai Efendi’nin bağçe mahsûli
îcârından bâ-sened zimmeti olup kabz olunan /9090
(9) müteveffâ-yı mezbûrun mahall-i ma´lûmede vâki´ hınta mezrû´âtı içün verese-i
mezbûrenin vaz´ eyledikleri kıymet /1341
cem´an yekûnü’l-mezkûrât /1372.20 para
(10) Lefke kasabalı Hüseyin Afif Efendi’nin Lefke Kara Hâkimi Ahmed Aziz
Efendi’nin 12320 numrolu bir kıt´a i´lâmı mûcibince mahkûm alacağı olup i´tâ
olunan /454.20 para
yine kasaba-i mezbûreli Ahmed Zeki Efendi’nin Lefke Kara Hâkimi Ahmed Aziz
Efendi’nin 12325 numrolu bir kıt´a i´lâmı mûcibince mahkûm alacağı olup i´tâ
olunan /225.20 para
66
(11) yine kasaba-i mezbûreli Ahmed Galib Efendi’nin kezâlik Lefke Kara Hâkimi
Ahmed Aziz Efendi’nin 12324 numrolu bir kıt´a i´lâmı mûcibince mahkûm alacağı
olup i´tâ olunan /205.20 para
yine kasaba-i mezbûreli Kahveci Arab Osman’ın kezâlik hâkim-i mûmâ-ileyh
Ahmed Aziz Efendi’nin 12330 numrolu bir kıt´a i´lâmı mûcibince mahkûm alacağı
olup i´tâ olunan /105.20 para
(12) 97 ve 98 ve 99 seneleri a´şâr ve mâliyye virgüleri olup hükûmet tahsildârı
Yorgo tarafına i´tâ olunan /328.20 para
12312 numrolu bir kıt´a mazbata mûcibince Lefkeli Ferid Efendi’nin mahkûm
alacağına mahsûben eşyâ-yı mebî´a esmânından icrâ me`mûru Ahmed Rahim
Efendi’nin kabz eylediği /368
(13) deyn-i müsbet Lefkeli Hâfız Ahmed Efendi ibn-i Hâcı Paşa Efendi bâ-şehâdet
Đbrahim ve Halil ibnânü’l-mezbûr Hâcı Paşa ve ba´de’t-tezkiye ve’l-half /36
Lefkoşa Mahkeme-i Nizâmiyesinin 53 numrolu ve 1900 târîhlü bir kıt´a mazbatası
mûcibince Lefkeli Ferid Efendi bin Hasan Fedai Efendi ve Hakkı Beğ ibn-i Ahmed
Ağa nâm kimesnelerin masraf ve mürûr-ı eyyâm fâ`iziyle ma´an mahkûm alacakları
mezbûrân tarafına i´tâ olunan /6641
(14) Lefkoşa Mahkeme-i Nizâmiyesinin 816 numrolu ve 1899 târîhlü bir kıt´a
mazbatası mûcibince Lefkeli Daniş Efendii ibn-i Hasan Fedai Efendi’nin ma´a
masraf ve mürûr-ı eyyâm fâ`iziyle mahkûm alacağı olup mezbûr tarafına i´tâ olunan
/1737.20 para
Lefke Kara Hâkimi Ahmed Aziz Efendi’nin 140 numrolu bir kıt´a i´lâmı mûcibince
Lefkeli Mehmed Emin Nazif Efendi ibn-i Direk Hüseyin Ağa’nın ma´a masraf ve
mürûr-ı eyyâm fâ`izi alacağı olup mezbûr tarafına i´tâ olunan /793
(15) Lefke Kara Hâkimi Ahmed Aziz Efendi’nin 283 numrolu bir kıt´a i´lâmı
mûcibince Lefkeli Bican Onbaşı’nın ma´a masraf alacağı olup mezbûr tarafına i´tâ
olunan /175
bağçelerin hastalığı tazminâtı içün hükûmet mâl sandığına i´tâ kılınan /96
(16) Lefke Kara Hâkimi Ahmed Aziz Efendi’nin 12328 numrolu bir kıt´a i´lâmı
mûcibince Lefkeli Lütfi Beğ bin Hüdaverdi nâm kimsenin alacağı olup mezbûr
tarafına i´tâ olunan /49
67
Lefke Kara Hâkimi Ahmed Aziz Efendi’nin 154 numrolu bir kıt´a i´lâmı mûcibince
Lefkeli Kallika Ahmed Usta ibn-i Bağçeci Hasan’ın alacağı olup mezbûr tarafına i´tâ
kılınan /116
(17) Lefke Kara Hâkimi Ahmed Aziz Efendi’nin 149 numrolu bir kıt´a i´lâmı
mûcibince Lefkeli Mü`ezzin Hüseyin Efendi ibn-i Ahmed Ağa’nın alacağı olup
mezbûr tarafına i´tâ olunan /455
ber-mû´tâd alınan dellâliyye /247
kaydiyye /9
nakliyye ve masârif-i müteferrika /15
(18) cem´an yekûnü’l-ihrâcât /12057.29 para
(19) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm
1645.00 para
(20) - 205.25 hissetü’z-zevceti’l-mezbûre Müstaide Hanım
1439.15
(21) - 319.34 hissetü’l-ibnü’l-kebîrü’l-mezbûr Đbrahim
1119.21
(22) - 319.34 hissetü’l-ibnü’l-kebîrü’l-mezbûr Halil
0799.27
(23) - 159.37 hissetü’l-bintü’l-kebîretü’l-mezbûre Emine
0639.30
(24) 0639.30 para naklî yekûn
(25) - 159.37 hissetü’l-bintü’l-kebîretü’l-mezbûre Arife
0479.33
(26) - 159.37 hissetü’l-bintü’l-kebîretü’l-mezbûre Ayşe
0319.36
(27) - 15.00 resm-i kısmet ma´a kaydiyye minhâ
0304.36 sahhü’l-bâkî hissetü’s-sagîri’l-mezbûr Hasan
(28) sagîr-i mezbûr Hasan’ın bâlâda murakkam sahhü’l-bâkî hisse-i irsiyyesi olan üç
yüz dört gurûş 36 parası vâlidesi zevce-i mezbûre Müstaide Hanım yedinde oldığı
şerh virildi.
68
Sayfa No: 14
Dava No: 348
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Abohor karyesi sâkinelerinden iken efrencî bin dokuz yüz iki senesi
Ağustos’u zarfında vefât iden (2) Şerife bint-i Osman bin Đbrahim’in verâseti zevc-i
metrûki Mehmed bin Hâcı Bekir ve babası mezbûr Osman ve vâlidesi Fatıma bint-i
Kahya Hüseyin ve sadriyye-i sagîre kızı Hadice’ye münhasıra ve tashîh-i mes`ele-i
(3) mîrâsları bi-hükmi’l-´adliyye on üç sehmden olup sihâm-ı mezbûreden üç sehmi
zevc-i mezbûr Mehmed’e ve ikişer sehmden dört sehmi ebeveyn-i mezbûreyn Osman
ve Fatıma Hatun’a ve altı sehmi (4) sagîre-i mezbûre Hadice’ye münhasıra oldığı
bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve mütehakkık oldukdan sonra sagîre-i mezbûre
Hadice’nin vakt-i rüşd ve sedâdına değin (5) tesviye-i umûrına vasî nasb ve ta´yîn
olunan babası zevc-i mezbûr Mehmed ve mezbûrân Osman ve Fatıma taleb ve
ma´rifetleri ve ma´rifet-i şer´le tahrîr ve bey´ ve beyne’l-vereseti’l-mezbûre (6) tevzî´
ve taksîm olunan müteveffât-ı mezbûrenin terekesi defteridir ki ber-vech-i âtî zikr ve
beyân olunur harrere fi’l-yevmi’s-sâbi´ min şehri Şevvâli’l-mükerrem li-seneti ´işrîn
ve selâse mi`eten ve elf.
(7) kazgan 1/115
kebîr tencere ma´a kapak 1/72
evsat tencere ma´a kapak 1/60
sagîr tencere ma´a kapak 1/31
def´a sagîr tencere ma´a kapak 1/35
def´a sagîr tencere 1/16.20 para
tâbe 2/27
(8) sini 1/48
kebîr sahan 2/30
evsat sahan 2/30
def´a evsat sahan 4/45
sagîr sahan 4/27
pilav sahanı 1/27
69
kadâ`if sinisi 2/16
su tası 1/9
(9) kefgîr ma´a sürtecek 2/5
leğen ma´a ibrîk 2/80
kapaklı sahan çift 6/60
yün minder 1/107
yün döşek 1/180
minder 2 - yasdık 19/265
(10) pamuk çilte 1/61
hümâyûn yasdık 3/47.20 para
yemeni yasdık 5
namâzlık seccâde 1/9
tepebaşı yorgan 1/69
bülbülacı yorgan 1/60
yemeni yorgan 1/41
def´a yemeni yorgan 1/45
(11) def´a basma yorgan 1/46
selîme yorgan 1/28.20 para
basma müsta´mel yorgan 1/27
eski yorgan 1/11
minder-i mak´adî 3/46
alaca çarşab 1/20
hümâyûn minder örtüsü 3/16.20 para
(12) ma´a takım karyola örtüsü /22
ipekli uşkur 4 - gümüşlü uşkur 5/39
ipekli çevre 3 - gümüşlü çevre 1/29
hücre örtüsü 2/44
ipekli gömlek 2/51.20 para
(13) sürmeli gömlek 1/26
hümâyûn gömlek 1/10.10 para
kîse 3/5.30 para
dokuma çarşab 1/44
70
hümâyûn çarşab 1/11
alaca döşek çarşabı 2/29
alaca yorgan çarşabı 2/24
(14) bürümcük çarşab 2/62
Hind ipliği yorgan çarşabı 1/30
Hind ipliği döşek çarşabı 1/15
pîşkîr 7/11
tırabeza örtüsü 1/2.20 para
don 6/20
basma entârî 1/24
(15) karyola 1/109
âyîne 1/130
´âdî kîse 14/30.20 para
´âdî şîşe 14/21.20 para
telli şîşe 10/36
telli bardak şîşe 6/23
gülabdân çift 1/7
bardak şîşe çift 1/16
(16) pûlâd tepsi 1 - fincan 9 - tabak 4/17.30 para
´âdî tabak 12/19
def´a ´âdî tabak 10/16.30 para
ma´den tabak 6 - ´âdî tabak 16/50
tırabeza 1/10
(17) yedirme çarşab 1 - bürümcük çarşab 1/32.20 para
hasır 1/6
pamuk bezi zirâ´ 60/90
fitilli gömlek 37/40
pamuk bezi zirâ´ 17/27.20 para
alaca bez zirâ´ 6/7
(18) fitilli gömleklik zirâ´ 50/60
yedirme bez zirâ´ 5/6
kırmızı satranç bez zirâ´ 15/20
71
silecek parça 3/14
basma entârî ma´a çaket 1/44.10 para
def´a basma entârî 1/22.30 para
(19) müsta´mel entârî 3/27.10 para
çaket 2
def´a basma entârî 1/15.20 para
hümâyûn entârî 2/27
def´a basma entârî 1/23.20 para
def´a basma entârî 1/8.20 para
yünlü lebâde 1/25.20 para
(20) atlas lebâde 1/31
sandık 1/80
pîrûze taşlı altun yüzük 2/26
altun 1/34
elmas küpe çift 1/225
zevci mezbûr zimmetinde bâ-ikrâr mehr-i mü`eccel alacak hakkı /1501
(21) alaca yorgan çarşabı /46
gügül çarşab /30
Hind ipliği döşek çarşabı 1/18.10 para
cem´an yekûn /5303.20 para
(22) minha’l-ihrâcât
bâ-vasiyyet-i müsbete techîz ve tekfîn ve ıskât-i salât ve keffârân-ı savm ve yemîn ve
nüzürât-ı sâ`iresi /600
dellâliyye /76
karye-i mezbûre muhtârının muhtâriyyesi olup tarafına i´tâ olunan /18
(23) tefrîk-i eşyâ ve tahrîr ve bey´ içün verese icâzetiyle ta´yîn olunan me`mûrun
ücreti olup i´tâ olunan /45
kaydiyye-i defter-i ´âdî /7
cem´an yekûnü’l-ihrâcât /746.20 para
(24) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre /4557
(25) hisse-i zevc-i mezbûr Mehmed Ağa /1051.23 para
hisse-i eb-i mezbûr Osman Ağa /701.02 para
72
hisse-i ümm-i mezbûre Fatıma Hatun /701.02 para
hisse-i bint-i sagîre-i mezbûre Hadice
2103.13 para
-52.20 resm-i kısmet minhâ
2050.33
(26) zevc-i mezbûr Mehmed Ağa ber-vech-i terkîm-i bâlâ hisse-i irsiyye-i şer´iyyesi
olan bin elli bir gurûş yirmi üç parasını temâmen ahz ü kabz eylediği misillü
vâlideyn-i mezbûreyn (27) Osman ve Fatıma Hatun kezâlik ber-vech-i terkîm-i bâlâ
hisse-i irsiyyeleri olan cem´an bin dört yüz bir gurûş dört paralarını her biri temâmen
ahz ü kabz ve istifâ-yı (28) hak eyledikleri ve sagîre-i mezbûre Hadice’nin kezâlik
bâlâda murakkam ez-gayr-ı ihrâc hisse-i irsiyyeleri olan iki bin elli gurûş otuz üç
parası eytâm (29) me`mûrluğu ma´rifetiyle bâ-sened ve bâ-kefil pederi ve vasîsi
zevc-i mezbûr Mehmed Ağa’ya idâne oldığı işbu mahalle şerh virildi.
Sayfa No: 15
Dava No: 349
Dava Türü: Vasi tayini
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Kalavac karyesi sâkinlerinden iken efrencî bin dokuz yüz iki senesi
Teşrîn-i evvelinin (2) yirmi yedinci günü vefât iden Uzun Mehmed bin Mustafa bin
Mehmed’in sulbî sagîr oğulları Đsmail ve Mustafa ve sulbiyye-i mürâhika kızı Şefika
ve sagîre kızı Hanım’ın babaları müteveffâ-yı mezbûrdan (3) müntakil mâllarını
hıfza ve tesviye-i umûrlarına bir vasî nasb ve ta´yîn olunmak ehem ve elzem oldığı
eclden sigâr-ı mezbûrûnun vâlideleri olup her vechle vesâyet-i ´uhdesinden (4)
gelmeğe kâdire idüği zeyl-i vesîkada muharrerü’l-esâmî-i Müslimîn ihbârlarıyla
zâhir ve mütehakkık olan bâ´isetü’l-vesîka Emine bint-i Đsmail nâm hatunı hâkim-i
mevki´-i sadr-ı küttâb tûbâ leh (5) ve Hüsn-i Me`âb Efendi sigâr ve mürâhika-ı
mezbûrûn Đsmail ve Mustafa ve Şefika ve Hanım’ın vakt-i rüşd ve sedâdlarına değin
babaları müteveffâ-yı mezbûrdan müntakil mâllarını hıfza ve tesviye-i (6) umûrlarına
vasî nasb ve ta´yîn itdükde ol dahi ber-vech-i muharrer vesâyet-i merkûmeyi kabûl
73
ve hidmet-i lâzımesini kemâ-yenbagî edâya ta´ahhüd ve iltizâm itmeğin mâ-vaka´
bi’t-taleb (7) ketb olundı harrere fi’l-yevmi’l- hâmis ´aşer min şehri Şevvâli’lmükerrem li-seneti ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Odacı Halil Ağa
Zabtiyye Mustafa
Sayfa No: 16
Dava No: 350
Dava Türü: Borç
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Kalavac karyesi sâkinlerinden iken efrencî bin dokuz yüz iki senesi
şehr-i Teşrîn-i evvelin (2) yirmi yedinci günü vefât iden Uzun Mehmed bin Mustafa
bin Mehmed’in verâseti zevce-i menkûhe-i metrûkesi Emine bint-i Đsmail ile sulbî
kebîr oğlı Hüseyin ve sulbî sagîr oğulları (3) Đsmail ve Mustafa ve sulbiyye-i kebîre
kızı Huriye ve mürâhika kızı Şefika ve sagîre kızı Hanım’a münhasıra oldığı bi’lihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve mütehakkık oldukdan sonra (4) sigâr-ı mezbûrûn
Đsmail ve Mustafa ve Şefika ve Hanım’ın vâlideleri ve kıbel-i şer´den mansûbe
vasîleri olan işbu bâ´isetü’l-vesîka mezbûre Emine Hatun zâtı (5) ba´de’t-ta´rîf
meclis-i şer´-i şerîf-i enverde bi’l-vesâye takrîr-i kelâm ve ta´bîr ´ani’l-merâm idüp
vasîleri oldığım sigâr-ı mezbûrûnun babaları zevcim müteveffâ-yı mezbûrun (6)
düyûn-ı müsbetesine nukûd ve menkûl terekesi vefâ itmemekle Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ nefs-i Değirmenlik’de Serkaniye nâm mahalde vâki´ 7534 numro ile
mukayyed tarafları (7) Siyaka Kaya ve Aya Emir Siyo Yolu ve Koca Kaya ve dağ ile
mahdûd elli sekiz sâk ve yine mezkûr Serkaniye’de vâki´ 7535 numro ile mukayyed
tarafları Hâcı Hristo Hâcı (8) Loyizi ve Bandili Yorgi tarlalarında yirmi dokuz sâk ki
cem´an seksen yedi sâk harûb eşcârının iki yüz kırk sehm i´tibârıyle müteveffâ-yı
mezbûrun yüz seksen (9) sehm-i hissesini zarûren deyn-i müsbetiyçün semen-i
74
misliyle ibn-i kebîr-i mezbûr Hüseyin ve bint-i kebîre-i mezbûre Huriye ile ma´an
âhere bey´ idüp semenleriyle edâ-i deyn itmek üzere kıbel-i şer´den (10) bana izin
virilmek matlûbumdur didükde kaziyye-i minvâl-i meşrûh üzere oldığı zeyl-i
vesîkada muharrerü’l-esâmî-i Müslimîn ihbârlarıyla lede’ş-şer´ü’l-enver zâhir ve
mukarrer olmağın (11) müteveffâ-yı mezbûrun mârrü’z-zikr seksen yedi sâk harûb
eşcârında olan ber-vech-i i´tibâr yüz seksen sehm-i hissesi semen-i misliyle
mezbûrân Hüseyin ve Huriye ma´an âhere (12) bey´ ve semeniyle müteveffâ-yı
mezbûrun düyûn-ı müsbetesini edâya vasî-i mezbûr Emine Hatun’a kıbel-i şer´den
izin virilmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’s-sâdis (13) ´aşer
min şehri Şevvâli’l-mükerrem li-seneti ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Odacı Hasan Ağa
Zabtiyye Mustafa
Sayfa No: 16
Dava No: 351
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Dağ nâhiyesine
tâbi´ Margi karyesi sâkinlerinden iken efrencî bin dokuz yüz iki senesi Kânûn-i sânî
zarfında (2) vefât iden Celal bin Cacuni Ali bin Mehmed’in verâseti zevce-i
menkûhe-i metrûkesi Emine bint-i Hasan ve vâlidesi Hadice bint-i Ahmed ile
sulbiyye-i sagîre kızı Penbe ve li-ebeveyn (3) kebîr er karındaşları Hüseyin ve Hüsnü
ve li-ümm sagîr er karındaşı Mehmed Şah Ali’ye münhasıra ve tashîh-i mes`ele-i
mîrâsları bi-hükmi’l-´adliyye yirmi beş sehmden olup sihâm-ı mezbûreden (4) üç
sehmi zevce-i mezbûre Emine’ye ve dört sehmi ümm-i mezbûre Hadice’ye ve on iki
sehmi bint-i sagîre-i mezbûre Penbe’ye ve birer sehmden iki sehmi ahaveyn-i
mezbûreyn Hüseyin (5) ve Hüsnü’ye dört sehmi li-ümm sagîr er karındaşı mezbûr
Mehmed Şah Ali’ye isâbeti bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve mütehakkık
75
oldukdan sonra sagîre-i mezbûre Penbe’nin (6) vakt-i rüşd ve sedâdına değin tesviyei umûrına babası Ali bin Hâcı Alaaddin kıbel-i şer´den vasî nasb ve ta´yîn
olunmalarıyla vasîyân-ı mezbûrân ve ümm-i mezbûre Hadice (7) ve mezbûrân
Hüseyin ve Hüsnü taleb ve ma´rifetleri ve ma´rifet-i şer´le tahrîr ve bey´ olunan
müteveffâ-yı mezbûrun terekesi defteridir ki ber-vech-i âtî zikr ve beyân olunur
harrere fi’l-yevmi’t-tâsi´ (8) min şehri Şevvâli’l-mükerrem li-seneti ´işrîn ve selâse
mi`eten ve elf.
(9) kama 1/4
tüfenk ma´a kargı 1/50
def´a kama /10.20 para
çankar çizmesi çift 1/9
basma kavuşdırma 7 - gömlek 2 - iç donı /40.20 para
basma kavuşdırma 7 - dizlik 2 - gömlek 2 - müsta´mel kavuşdırma 1 - kebe 1 - iç
donı 1 - müsta´mel kundura çift 1/70.10 para
(10) üzengi 1/4
ustura 3/5
saban ma´a demür kayış /30
def´a saban ma´a boyunduruk/16
büyük burgu /5.20 para
heğbe 1 - kuşak 1/27
kundura çizmesi çift 1/56
(11) dişi merkeb re`s 1 - erkek sıpa 1/146
torba 1/5
su küfesi 4/8.30 para
kebe 1/20
küp 2
inek 1/90
karye-i mezbûre hudûdı dâhilinde mevâki´-i ma´lûmede şa´îr mezrû´ı dönüm 10 hınta mezrû´ı dönüm 17 - burçak mezrû´ı 2 - livana mezrû´ı evlek 5/945
(12) cem´an yekûnü’l-mezkûrât /1553.10 para
(13) minha’l-ihrâcât
techîz ve tekfîn masrafı /100
76
ber-mû´tad dellâliyye /36
deyn-i müsbet zevce-i mezbûre Emine ´an mehr-i mü`eccel bâ-şehâdet Hasan ve
Menteş ibnân-ı Hâcı Alaaddin ve ba´de’t-tezkiye ve’l-half /501
(14) deyn-i müsbet Margi karyeli Mustafa Dayı ibn-i Hasan bâ-sened ´an deyn-i şer´î
bâ-şehâdet Mustafa bin Usta Veli ve Mollâ Yusuf bin Derviş Ali ve ba´de’t-tezkiye
ve’l-half /200.20 para
Lefkoşalı Araklidi Hâcı Avraim’in Pire Kara Hâkimi’nin 245 numrolu ve 27 Teşrîn-i
sânî sene 902 târîhlü bir kıt´a i´lâmı mûcibince ma´a masraf mahkûmün bih alacağı
olup i´tâ olunan /546
(15) karye-i mezbûre muhtârı Menteş Ağa’nın muhtâriyyesiyle tereke-i mezkûre
tahrîr ve bey´ hakkında sebkat iden hizmeti içün tarafına i´tâ olunan /33
cem´an yekûnü’l-ihrâcât /1416.20 para
(16) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm /136.30 para
(17) zevce-i mezbûre Emine hissesi /16.16 para
hisse-i ümm-i mezbûre Hadice /21.24 para
hisse-i bint-i sagîre-i mezbûre Penbe
65.24 para
- 1.20 resm
64.04
hisse-i ah-i li-ebeveyn kebîr-i mezbûr Hüseyin /5.18 para
(18) hisse-i ah-i li-ebeveyn kebîr-i mezbûr Hüsnü /5.18 para
hisse-i ah-i li-ebeveyn ümm-i sagîr-i mezbûr Mehmed Şah Ali
21.34 para
- 0.20 resm
21.14
(19) verese-i kibâr-i mezbûrûn Emine ve Hadice ve Hüseyin ve Hüsnü bâlâda
murakkam hisse-i irsiyyelerini her biri temâmen ahz ü kabz eyledikleri ve sagîrân-ı
mezbûrân Penbe ve Mehmed Şah Ali’nin (20) ber-vech-i terkîm-i bâlâ hisseleri olan
cem´an seksen beş gurûş on sekiz paraları vasîleri mezbûrân yedinde oldığı işbu
mahalle şerh virildi.
77
Sayfa No: 17
Dava No: 352
Dava Türü: Rüşt iddiası ve mal talebi
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Omorfa
nâhiyesine tâbi´ Peristerona karyesi sâkinelerinden iken bin üç yüz dört senesi
Ramazân-ı şerîfinin dördüncü günü vefât (2) iden Meryem Hatun bint-i Mollâ
Mehmed bin Mustafa’nın sadriyye kızı ve hâlen yirmi bir yaşını mütecâvize olup
âkile ve bâliğe ve bülûğuna rüşdi munzam oldığını iddi´â iden zâtı ma´rife (3) olan
işbu bâ´isetü’l-vesîka Hadice bint-i Hasan Onbaşı nâm bâkir-i bâliğe tarafından
husûsı âtîü’z-zikri da´vâya vekîl-i müseccel-i şer´îsi el-Hâc Mehmed Kâmil Efendi
ibn-i Abdülaziz Ağa (4) meclis-i şer´-i şerîf-i enverde müvekkile-i mezbûrenin hâl-i
sigarında tesviye-i umûrına vasî-i mansûbı pederi Hasan Onbaşı bin Mustafa
tarafından husûsı âtîde vekîl oldığı karye-i mezbûre sâkinlerinden (5) Đbrahim bin
Hâcı Hüseyin ve Kazabifan karyeli Mehmed bin Osman nâm kimesneler
şehâdetleriyle sabît olan müdde´iye-i mezbûrenin eniştesi Mollâ Yusuf bin Mustafa
mahzarında üzerine da´vâ ve takrîr-i (6) kelâm idüp müvekkile-i mezbûre Hadice elhâletü hâzihi yirmi bir yaşını mütecâvize âkile ve bâliğe ve bülûğuna rüşdi munzam
olup umûrını bi-nefsihâ rü`yete kâdire ve i´ânet-i vasîden (7) müstağniye olmağla
vâlidesi müteveffât-ı mezbûre Meryem Hatun’dan mevrûs ber-mûcib-i defter-i
kassâm mâlını pederi ve vasîsi müvekkil-i mezbûr Hasan Onbaşı’dan müvekkilem
mezbûre içün bi’l-vekâle (8) hâlen taleb iderim su`âl olunsun didükde gıbbe’s-su`âl
vekîl-i mezbûr Mollâ Yusuf dahi cevâbında müvekkile-i mezbûrenin ber-mûcib-i
defter-i mezkûr mâl-i mevrûsına pederi ve vasîsi (9) müvekkil-i mezbûr Hasan
Onbaşı bi’l-vesâye vaz´-ı yed ider oldığını bi’l-vekâle ikrâr idüp lâkin müvekkile-i
mezbûrenin ber-vech-i muharrer rüşd müdde´âsını inkâr idicek vekîl-i mûmâ-ileyh
(10) el-Hâc Mehmed Kâmil Efendi’den müdde´âsına mutâbık beyyine taleb
olundukda ´udûl-i ahrâr-ı ricâl-i Müslimînden şâhidân-ı mezbûrân Đbrahim bin Hâcı
Hüseyin ve Mehmed bin Osman nâm kimesneler (11) li-ecli’ş- şehâde tekrâr meclis-i
şer´e hâzırân olup eserü’l-istişhâd fi’l-hakîka müvekkile-i mezbûre Hadice hâlen
yirmi bir yaşını mütecâvize âkile ve bâliğe ve bülûğuna rüşdi munzam olup (12)
umûrını bi-nefsihâ rü`yete kâdire i´ânet-i vasîden müstağniyedir biz bu husûsa bu
78
vech üzere şâhidlerüz şehâdet dahi iderüz diyü her biri edâ-i şehâdet-i şer´iyye
itdükde (13) şâhidân-ı mezbûrân usûl-i mevzû´asına tevfîkan evvelâ sırran ve
ba´dehu ´alenen lede’t-tezkiye ´adl ve makbûlü’ş-şehâde idükleri ihbâr olunmağın
mûcibiyle müvekkile-i mezbûre (14) Hadice’nin rüşdine ba´de’l-hükm ve’t-tenbîh
mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’s-sânî ´aşer min şehri Şevvâli’lmükerrem li-seneti ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Mustafa
Odacı Halil Ağa
Sayfa No: 18
Dava No: 353
Dava Türü: Muhasebe
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Lefke
nâhiyesine tâbi´ nefs-i Lefke kasabası sâkinlerinden bin üç yüz beş senesi Zi’lka´detü’ş-şerîfesinin (2) beşinci günü vefât iden Mehmed Đzzet Efendi ibnü’l-Hâc
Paşa Efendi ibn-i Mehmed’in sulbî mürâhik oğlı Salih Efendi’nin bâ-hüccet-i
şer´iyye vasî-i mansûbı Ahmed Galib Efendi’nin (3) efrencî bin sekiz yüz toksan
sekiz senesi Teşrîn-i sânîsinin yirmi beşinci gününden bin dokuz yüz iki senesi
Eylül’ünün on üçüncü gününe kadar üç sene dokuz mâh (4) on sekiz gün zarfında
mürâhik-i mezbûrun pederi müteveffâ-yı mezbûr ile vâlidesi müteveffât-ı Akıle
Hanım ibnetü’l-Hâc Salih Efendi’den mevrûs emlâki hâsılatıyla ´akârı vâridâtından
(5) bi’l-vesâye vukû´ bulan makbûzâtıyla masrûfâtının ma´rifet-i şer´le rü`yet olunan
muhâsebesi defteridir ki ber-vech-i âtî zikr ve beyân olunur harrere fi’l-yevmi’s-sâlis
´aşer min şehri Cemâdiyi’l-âhir (6) li-seneti ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
(7)
para
(8) 720.00
25 Teşrîn-i sânî sene 98 târîhinden ilâ 25 Teşrîn-i sânî sene 99 târîhine
kadar bir senelik dükkan icâresi olup müste`cir Hâcı Sabit Efendi’den kabz olunan
79
(9)
018.20
bir buçuk aylık hâne bedel-i îcârı olup müste`cir Arab Ahmed’den
kabz olunan
(10) 100.00
sene-i merkûmede hurma bedel-i icâresi olup müste`cir Daniş
Efendi’den kabz olunan
(11) 182.00
yine sene-i merkûmede lafşa tarlası bedel-i iltizâmı olup müste`cir
Yaver Abdullah’dan kabz olunan
(12) 050.00
yine sene-i merkûmede bağçe bedel-i îcârı olup müste`cir-i merkûm
Yaver Ağa’dan kabz olunan
(13) 550.00
yine sene-i merkûmede bağçe mahsûli bedel-i îcârı olup müste`cir
Fellah Hüseyin Ağa’dan kabz olunan
(14) 015.00
yine sene-i merkûmede bir mâhlık hâne bedel-i iltizâmı olup müste`cir
Arab Ali’den kabz olunan
(15) 008.00
Gaziveren tarlasının nısf-ı bedel-i iltizâmı olup Nizam Hasan’dan
alınan
(16) 070.20
yine sene-i merkûmede bir senelik değirmen bedel-i îcârı olup kabz
olunan
(17) 500.00
(18) 045.20
yine sene-i merkûmede hafta başılık ta´bîr olunan su bedel-i icâresi
yine sene-i merkûmede iki mâhlık tarla bedel-i iltizâmı olup kabz
olunan bedel-i îcâr
(19) 135.00
yine sene-i merkûmede tarla bedel-i icâresi olup kabz olunan
(20) 165.00
yine sene-i merkûmede tarla bedel-i icâresi olup kabz olunan
(21) 040.00
yine sene-i merkûmede tarla bedel-i îcârı olup kabz olunan
(22) 125.00
yine sene-i merkûmede tarla bedel-i îcârı olup kabz olunan
(23) 009.00
yine sene-i merkûmede hurma bedel-i îcârı olup kabz olunan
(24) 027.10
yine sene-i merkûmede hâne bedel-i iltizâmı olup kabz olunan
(25) 015.20
yine sene-i merkûmede tarla îcârından Yorgancı Đbrahim ve Nizam
Hasan’dan alınan icâre
(26) 4474.10 yine sene-i merkûmede husûle gelen zeyt yağı fî 508 dirhem 200
(27) 2799/10549.20
yine sene-i merkûmede bakâyâ tahsilâtı olup kabz olunan
(28) 00003.00/10546.20 yine sene-i merkûmede Büyük Bağçe’nin harklarını tathîri
içün vukû´ bulan masraf
(29) 6.00/10440.20
yine sene-i merkûmede âhûr harkının tathîriyçün virilen
80
(30)
5.00/10535.20
yine sene-i merkûmede Büyük Bağçe’nin kapusunun
ta´mîriyçün virilen
(31) 9.00/10526.20
yine sene-i merkûmede mâ`-i cârî iltizâmı içün münâdiye
virilen
(32) 77.00/10449.20
yine sene-i merkûmede Şamdutı tarlasının ormanlarını
kesdirmek ve harklarının tathîr itmek içün virilen
(33)
3.00/10446.20
yine sene-i merkûmede âhûr fidanlarının harkını tathîr
itmek içün virilen
(34) 6.00/104402.20
yine sene-i merkûmede Hâcı Mustafa Bağçesi mahsûlünün
iltizâmı içün virilen dellâliyye
(35) 10440.20
(36) 00049/10391.00
naklî yekûn
yine sene-i merkûmede Hâcı Mustafa Bağçesi'nin
tesviyesiyçün virilen
(37) 90.00/10301.20
yine sene-i merkûmede Hâcı Mustafa Bağçesi’nin
tesviyesiyçün virilen
(38) 24.00/10277.20
yine sene-i merkûmede Hâcı Mustafa Bağçesi’nin
tesviyesiyçün virilen
(39) 72.00/10205./20
yine sene-i merkûmede Hâcı Mustafa Bağçesi’ne vukû´
bulan masraf
(40)
9.00/10196.20
yine sene-i merkûmede mezkûr bağçenin hudûdunı tefrîk
içün Arab Ali’ye virilen
(41) 00024.00/10172.20
yine sene-i merkûmede mezkûr bağçeye vukû´ bulan
masraf
(42) 15.00/10157.20
yine sene-i merkûmede mezkûr bağçeye vukû´ bulan
masraf
(43) 00027.00/10130.20
yine sene-i merkûmede mezkûr bağçede bulunan erkek
hurma eşcârını kal´ içün vukû´ bulan masraf
(44) 00024.00/10106.20
yine sene-i merkûmede mezkûr bağçeye vukû´ bulan
masraf
(45) 00006.00/10100.20
dellâliyye
yine sene-i merkûmede değirmen iltizâmı içün virilen
81
(46) 00002.00/10098.20
yine sene-i merkûmede Büyük Bağçe’yi sulamak içün
virilen
(47) 00082.00/10016.20 yine sene-i esmânı olup Hâcı Yanku’ya virilen
(48) 00005.00/10011.20 yine sene-i merkûmede Hâcı Mustafa Bağçesi’ni sulamak
içün virilen
(49) 00308.00/17903.98
senesinin zeytûn a´şârı içün hükûmet tahsîldârı Yorgo’ya
i´tâ olunan
(50) 00040.00/09663.00 bağçe çapalamak içün ´amele ücreti olup virilen
(51) 16.00/09651.00
(52) 00083.20/9567.20
yine bağçe yallure vaz´ itmek içün virilen
yine Hâcı Mustafa Bağçesi’nin çapalanması içün ´amele
ücreti olup i´tâ olunan
(53) 0107.20/9460.00
97 ve 98 senelerinin a´şâr-ı mâliyyesiyçün hükûmet
tahsîldârına i´tâ olunan
(54) 0003.20/9456.20
(55) 0008.00/9448.20
fidanların harklarını tathîr içün virilen ´amele ücreti
96 senesinde zeytûn a´şârıyçün hükûmet tahsîldârına i´tâ
olunan
(56) 0291.00/9157.20
(57) 0017.00/9140.20
elbise semeni olup Terzi Petro’ya virilen
Hâcı Mustafa Bağçesi’ni barulamak içün vukû´ bulan
masraf
(58) 0006.00/9134.20
potin ta´mîriyçün Hâcı Yanku’ya virilen
(59) 0008.20/9126.00
iki kıt´a tarlaları sulamak içün virilen ´amele ücreti
(60) 0019.00/9107.00
yine bağçe ta´mîriyçün virilen ´amele ücreti
(61) 0012.00/9095.00
yine bağçe ta´mîriyçün virilen ´amele ücreti
(62) 0008.00/9087.00
Đplice’de bulunan değirmen içün vukû´ bulan masraf
(63) 0014.20/9072.20
yine bağçe ta´mîriyçün virilen ´amele ücreti
(64) 0010.00/9062.20
yine bağçe ta´mîriyçün virilen
(65) 0010.00/9052.20
yine bağçe ta´mîriyçün virilen
(66) 0015.00/9042.20
yine bağçenin ta´mîriyçün virilen
(67) 0023.00/9019.20
yine hânelerin ta´mîriyçün vukû´ bulan masraf
(68) 9019.20
naklî yekûn
(69) 0005.00/9014.20
iki kıt´a bağçeleri sulamak içün vukû´ bulan masraf
(70) 0005.00/9009.20
yine bağçe sulamak içün virilen
82
(71) 0004.00/9009.20
(72) 0252.20/8753.00
yine bağçe ta´mîriyçün virilen
Hâcı Mustafa Bağçesi’nin otlarını sökmek ve temizlemek
içün virilen ´amele ücreti
(73) 0004.00/8749.00
yine bağçe sulamak içün virilen ´amele ücreti
(74) 0002.00/8747.00
hıyu ücreti olup Karagöz Mustafa’ya virilen
(75) 0016.00/8731.00
Hâcı Mustafa Bağçesi’nin ta´mîriyçün virilen ´amele ücreti
(76) 0006.00/8725.00
Kulumcı Bağçesi’nin ormanlarını kesmek [içün] virilen
(77) 0008.00/8717.00
hark çıkarmak içün Yeraşuka’ya virilen
(78) 0008.00/8709.00
âhûr ve sâ`ire harklarını tathîr [i]çün merkûm Yeraşuka’ya
virilen
(79) 0082.00/8627.00
(80) 0024.00/8603.00
elbise semeni olup Terzi Petro’ya i´tâ olunan
Hâcı Mustafa Bağçesi’ni çift ile sürmek içün vukû´ bulan
masraf
(81) 0027.00/8576.00
Kulumcı Bağçesi’nden odun kat´ itmek içün virilen
(82) 0020.00/8556.00
Hâcı Mustafa Bağçesi’yle Kulumcı Bağçesi’nin
zeytûnlarını aşılamak içün virilen
(83) 0008.00/8548.00
aşıları bağlamak içün virilen
Hâcı Mustafa ve Kulumcı Bağçelerinin limonlarını
(84) 0050.00/8498.00
aşılatmak içün virilen ücret
(85) 0006.00/8492
yine Kulumcı Bağçesi’nin ormanlarını sökmek ve
temizlemek içün ´amele ücreti olup virilen
(86) 0016.00/8476.00
kezâlik Kulumcı Bağçesi’nin tathîriyçün virilen ´amele
ücreti
(87) 0008.00/8468.00
(88)
2.10/8465.30
fidanlara gübre taşımak içün Yeraşuka’ya virilen
Peristerona karyesinin zeytûn eşcârı virgüsi olup Tahsîldâr
Ali Efendi’ye virilen
(89) 0018.00/8447.30
elbise parası olup virilen
(90) 0030.00/8417.30
değirmen harkının tathîriyçün virilen
(91) 0029.00/8377.30
98 senesinde zeytûn eşcârının iltizâmı içün münâdiye
virilen
(92) 0009.00/8379.30
dükkân dellâliyyesi olup münâdiye virilen
(93) 0084.00/8295.30
Hâcı Mustafa Bağçesi’ne vukû´ bulan masraf
83
(94) 0009.00/8286.30
kezâlik Hâcı Mustafa Bağçesi’ne konulan üç yük yallure
semeni
(95) 0029.00/8247.30
ayakkabı ta´mîriyçün Kunduracı Nikola’ya virilen
(96) 0606.00/7641.30
bir bâb su değirmenini bağlamak içün virilen
(97) 0009.00/7632.30
Hâce parası içün tahsîldâra i´tâ olunan
(98) 637.00 sene 99 ilâ sene 900 târîhine kadar tarla icâresi olup Kılabana Yotli
Mihaili Mandi’den kabz olunan
(99) 091.00
kezâlik sene-i merkûmede tarla icâresi olup müste`cir Lemri
Anastas’dan kabz olunan
(100) 175.00 kezâlik sene-i merkûmede dükkân aylığı olup Ahmed Hamdi
Efendi’den kabz olunan
(101) 009.00 kezâlik sene-i merkûmede Petre karyesinin tarla bedel-i iltizâmı olup
kabz olunan
(102) 182.00 yine sene-i merkûmede tarla icâresi olup Mehmed Birâder
Mustafa’dan kabz olunan
(103) 127.00 yine sene-i merkûmede Kulamı Bağçesi’nin kayısı mahsûli icâresi
olup kabz olunan
(104) 091.00 yine sene-i merkûmede lafşa tarlası bedel-i îcârı olup Kofturu’dan
kabz olunan
(105) 182.00/9126.30 yine sene-i merkûmede bir bâb âhûrun bir senelik bedel-i îcârı
olup müste`ciri Yaver Abdullah’dan kabz olunan
(106) 9126.30 naklî yekûn
(107) 910.00 yine sene-i merkûmede Hâcı Mustafa Bağçesi’nin kayısı mahsûli
icâresi olup Necib Basballi’den kabz olunan
(108) 083.00 yine sene-i merkûmede dükkân aylığı olup Çankar Sava’dan kabz
olunan
(109) 040.00 yine sene-i merkûmede tarla icâresi olup Çamlıköylü Araklidi
Mihaili’den kabz olunan
(110) 150.00 yine sene-i merkûmede bir bâb âhûrun bedel-i iltizâmı olup Kılabana
Yotli Suduri Hâcı Cerkalli’den kabz olunan
(111) 091.00 yine sene-i merkûmede tarla icâresi olup Timürci Lemri Anastas’dan
kabz olunan
84
(112) 125.00 yine sene-i merkûmede Kılabana Yotli Yanni Hristoğlu’dan tarla
icâresi olup kabz olunan
(113) 091.00
yine sene-i merkûmede Mihaili Kofturu’dan tarla icâresi olup kabz
olunan
(114) 007.20 yine sene-i merkûmede Anbeliku’nun tarla icâresi olup kabz olunan
(115) 008.00 yine sene-i merkûmede Gaziveren tarla icâresi olup kabz olunan
(116) 637.00 yine sene-i merkûmede Kılabana Yotli Mihaili Mandi’den tarla icâresi
olup kabz olunan
(117) 250.00 yine sene-i merkûmede Đbrahim Fellah Hasan’dan hafta başılık icâresi
olup kabz olunan
(118) 842.20 yine sene-i merkûmede zeytûn yağı mahsûlâtı fî 98 200 dirhem
(119) 100.00 yine sene-i merkûmede mandıra icâresi olup kabz olunan
(120) 650.00 yine sene-i merkûmede mâ`-i cârî icâresi olup Daniş Efendi’den kabz
olunan
(121) 138.20
yine sene-i merkûmede değirmen icâresi olup Mollâ Hüseyin’den
kabz olunan
(122) 320.00/13570.10 yine sene-i merkûmede tarla icâresi olup Yaver Abdullah’dan
kabz olunan
(123) 00035.00/13535.10 yine sene-i merkûmede Kulumbi Bağçesi fidanlarına çikur
kazmak ´amele ücreti olup virilen
(124) 00015.00/13520.10 yine sene-i merkûmede Hâcı Mustafa Bağçesi’nin incir
fidanlarını sökmek içün ´amele ücreti olup virilen
(125) 00008.00/13512.10 yine sene-i merkûmede Kulumbi Bağçesi’nin incirlerini
sökmek içün virilen ´amele ücreti
(126) 00041.00/13471.10 yine sene-i merkûmede Đpliç değirmenine vukû´ bulan
masraf
(127) 00024.00/13447.10 yine sene-i merkûmede Kulumbi Bağçesi’nde zeytûn
çikurı kazmak içün virilen ´amele ücreti
(128) 16.00/13431.10 yine sene-i merkûmede Salyuni tarlasında zeytûn çikurı
kazmak içün virilen ´amele ücreti
(129) 16.00/13415.10 yine sene-i merkûmede Kulumbi Bağçesi’ne fidan gars itmek
ve sökmek içün virilen ´amele ücreti
85
(130) 00019.00/13396.10 yine sene-i merkûmede Kulumbi Bağçesi’nin ormanlarını
kesmek ve çalılamak içün virilen ´amele ücreti
(131) 14.00/13382.10 yine sene-i merkûmede zerdali eşcârını aşılamak içün virilen
(132) 00014.00/14468.10 yine sene-i merkûmede zerdali eşcârını aşılamak içün
virilen
(133) 36.00/13332 00/10 yine sene-i merkûmede zerdali eşcârını aşılamak içün
virilen
(134) 00021.00/13311.10 yine sene-i merkûmede Kulumbi Bağçesi’nin i´mârı içün
´amele ücreti olup virilen
(135) 00044.00/13269.10 yine sene-i merkûmede odun ve zerdali çalılarını taşımak
içün ´amele ücreti
(136) 00013.20/13255.30 yine sene-i merkûmede çalıları taşımak içün ´amele ücreti
olup i´tâ olunan
(137) 40.00/13215.30 yine sene-i merkûmede odunları taşımak içün virilen
(138) 15.00/13200.30 yine sene-i merkûmede çalıları taşımak içün virilen
(139) 42.00/13158.30 yine sene-i merkûmede Kulumbi ve Hâcı Mustafa bağçelerinin
i´mârı içün vukû´ bulan masraf
(140) 12.00/13146.30 yine sene-i merkûmede Hâcı Mustafa Bağçesi’nin i´mârı içün
vukû´ bulan masraf
(141) 00012.00/13134.30 yine sene-i merkûmede Hâcı Mustafa Bağçesi içün vukû´
bulan masraf
(142) 00182.00/12952.30 yine sene-i merkûmede gübre parası olup virilen
(143) 00050.00/12902.30 yine sene-i merkûmede gübre parası olup virilen
(144) 12902 30 naklî yekûn
(145) 00007.00/12895.30 yine sene-i merkûmede Hâcı Mustafa Bağçesi’nde
işledilen ´amele ücreti olup virilen
(146) 05244.20/12651.10 yine sene-i merkûmede Hâcı Mustafa Bağçesi’nin i´mârı
içün vukû´ bulan masraf
(147) 554.00/12097.10 yine sene-i merkûmede Hâcı Mustafa ve Kulumbi
bağçelerine gübre ve sâ`ire konmak içün vukû´ bulan masraf
(148) 00236.00/11861.10 yine sene-i merkûmede elbise parası olup Terzi Petro’ya
virilen
86
(149) 00478.00/11383.10 yine sene-i merkûmede emlâke olan masraf
(150) 00560.10/10823.00 yine sene-i merkûmede mâliyye virgüsi olup Tahsîldâr
Niyofidu’ya virilen
(151) 00022.20/10800.20 yine sene-i merkûmede ´askeriyye virgüsi olup tahsîldâr-ı
merkûma virilen
(152) 00009.00/10791.20 yine sene-i merkûmede hâce parası olup tahsîldâr tarafına
virilen
(153) 00011.10/10780.10 yine sene-i merkûmede Kulumbi Bağçesi’ne yallure parası
içün virilen
(154) 29.00/10751.10 yine sene-i merkûmede âhûrların ta´mîri masârifi olup virilen
(155) 12.00/10739.10 yine sene-i merkûmede Yalbuni ve Hâcı Mustafa bağçelerine
vukû´ bulan masraf
(156) 00025.00/10714.10 yine sene-i merkûmede Kulumbi Bağçesi’ne gübre taşımak
içün virilen
(157) 474.00/10231.10 yine sene-i merkûmede Hâcı Mustafa Bağçesi’nin hânesine
vukû´ bulan masraf
(158) 0079.00/10161.10 yine sene-i merkûmede Đpliç değirmeninin mâliyye virgüsi
olup tahsîldâr Niyofidu’ya virilen
(159) 16.00/10145.10 yine sene-i merkûmede iki kıt´a bağçelerde işleyen ´ameleye
virilen
(160) 08080.00/02065.10 98 senesi zarfında mezbûr Salih Efendi’nin mübtelâ oldığı
müşted hastalığının tedâvisi içün Lefkoşa’dan celb taleb edilen Doktor Antono’nun
ücretiyle eczâcıya virilen
(161) 03534.20 900 senesinden 901 senesine kadar zeyt yağı mahsûli fî 367 dirhem
350
(162) 00600.00 hafta başı suyunun bir senelik bedel-i iltizâmı olup müste`ciri Direk
Ağazâde Salih Efendi’den kabz olunan
(163) 449.00
yine sene-i merkûmede Hasan Emin’e îcâr olunan değirmenin bir
senelik bedel-i îcârı olup kabz olunan
(164) 650.00 yine sene-i merkûmede bir senelik mâ`-i cârî bedel-i iltizâmı olup
müste`ciri Mehmed Tevfik Efendi’den kabz olunan
87
(165) 182.00
yine sene-i merkûmede tarla bedel-i îcârı olup Timürci Lemri’den
kabz olunan
(166) 182.00
yine sene-i merkûmede tarla bedel-i îcârı olup Mehmed Birâder
Mustafa’dan kabz olunan
(167) 546.00
yine sene-i merkûmede tarla bedel-i îcârı olup müste`cir Mihaili
Mandi’den kabz olunan
(168) 024.00
yine sene-i merkûmede Çamlıköy tarlalarının bedel-i icâresi
Araklidi’den kabz olunan
(169) 728.00
yine sene-i merkûmede tarla bedel-i icâresi olup Mihaili Mandi’den
alınan
(170) 182.00 yine sene-i merkûmede tarla bedel-i icâresi olup Mihaili Kofturo’dan
kabz olunan
(171) 191.00
yine sene-i merkûmede bir bâb âhûrun bedel-i îcârı olup Yanni
Rosdoğlu Viriko’dan alınan
(172) 134.00 yine sene-i merkûmede tarla icâresi olup Yanni Hristoğlu Viriko’dan
kabz olunan
(173) 570.00 yine sene-i merkûmede tarla icâreleri olup Yaver Abdullah’dan kabz
olunan
(174)
100.00/10137.30 yine sene-i merkûmede mandıra icâresi olup Hilmi
Efendi’den kabz olunan
(175) 00455.00/09682.30 yine sene-i merkûmede mâliyye virgüsi olup Tahsîldâr
Dimitri’ye virilen
(176) 0045.00/9637.30 yine sene-i merkûmede mâliyye virgüsi olup hükûmet
tahsîldârı tarafına i´tâ olunan
(177) 3534.20/6103.10 yine sene-i merkûmede husûle gelen zeyt yağı fî 367 dirhem
350 semeni olup Salih Efendi tarafına virilen
(178) 0136.00/5967.10 yine sene-i merkûmede Hâcı Mustafa ve Kulumbi nâm
bağçelere vukû´ bulan masraf
(179) 0650.00/5317.10 yine sene-i merkûmede mâ`-i cârî bedel-i îcârı olup müste`cir
Tevfik Efendi’den alınup mezbûr Salih Efendi’ye virilen
(180) 5317.10 naklî yekûn
88
(181) 0033.20/5283.30 86 ve 87 senelerinin Peristerona karyesindeki zeytûn a´şârı
içün hükûmet tahsîldârına i´tâ olunan
(182) 0007.00/5283.30 yine Kulumbi Bağçesi’nde işledilen ´ameleye virilen ücret
(183) 0264.00/5012.30 fî 14 Nisan sene 99 târîhinden ilâ 14 Teşrîn-i sânî sene 900
târîhine kadar su muhâkemesi masârif ve mâ`-i cârî icâresi tenzîlinden mâ-´adâ Salih
Efendi tarafına isâbet iden
(184) 0449.00/4563.30 Hasan Emin’den ahz ile mezbûr Salih Efendi tarafına vukû´
bulan masraf
(185) 0182.00/4381.30 Timürci Lamberye’den ahz ile mezbûr Salih Efendi tarafına
virilen
(186)
182.00/4199.30 Mehmed Birâder Mustafa’dan ahz ile mezbûr Salih Efendi
tarafına virilen
(187)
546.00/3653.30 Mihaili Mandi’den ahz ile mezbûr Salih Efendi tarafına
virilen
(188)
24.00/9626.30 Çamlıköylü Haralambo’dan ahz ile mezbûr Salih Efendi’ye
virilen
(189) 0728.00/8901.30 Mihaili Mandi’den ahz [ile] Salih Efendi’ye virilen
(190) 0182.00/8719.30 Mihaili Kofturo’dan ahz ile mezbûr Salih Efendi’ye virilen
(191) 0191.00/8528.30 Yanni Dersilyo’dan ahz ile mezbûr Salih Efendi’ye virilen
(192) 0144.00/8394.30 yine merkûm Yanni Dersilyo’dan ahz ile mezbûr Salih
Efendi’ye virilen
(193) 0570.00/7824.30 Yaver Abdullah’dan ahz ile mezbûr Salih Efendi’ye virilen
(194) 0600.00/7224.30 Direk Ağazâde Salih Efendi’den ahz ile mezbûr Salih
Efendi’ye virilen
(195) 1404.00 fî 25 Teşrîn-i sânî sene 901 târîhinden ilâ 13 Cemâdiye’l-evvel sene
902 târîhinde husûle gelen zeyt yağı fî 117
(196) 2547.00 yine sene-i merkûmede Hâcı Mustafa Bağçesi’yle Kulambi
bağçelerinin kayısı mahsûlâtından kabz olunan
(197) 0537.00 yine sene-i merkûmede tarla icâresi Mihaili Mandi’den alınan
(198) 0273.00 yine sene-i merkûmede tarla icâresi içün Timürci Lemri’den kabz
olunan îcâr
89
(199) 182.00 yine sene-i merkûmede tarla icâresi olup Mehmed Birâder Mustafa’dan
alınan
(200) 364.00 yine sene-i merkûmede tarla icâresi olup Yaver’den alınan
(201) 136.20 yine sene-i merkûmede bir bâb âhûrun icâresi olup Süleyman’dan
alınan
(202) 060.00 yine sene-i merkûmede bir bâb âhûrun icâresi olup Yaver’den alınan
(203) 100.00 yine sene-i merkûmede hafta başılık icâresi olup Mehmed Efendi’den
alınan
(204) 130
yine sene-i merkûmede tarla icâresi içün Yanni Hristoğlu’dan kabz
olunan
(205) 109/13067.10 yine sene-i merkûmede mandıra icâresi olup Hâfız Ahmed’den
alınan
(206) 00500.00/12567.10 901 senesi mâliyyesiyçün hükûmet tahsîldârı Niyofidu’ya
i´tâ olunan
(207) 01000.00/11567.10 Hâcı Mustafa hânesine vukû´ bulan masraf
(208) 01500.00/10067.10 su muhâkemesi içün vukû´ bulan masraf olup vekîl Rıfat
Efendi’ye virilen
(209) 00500.00/09567.10 902 senesi mâliyye virgüsi olup hükûmet tahsîldârına
virilen
(210) 00500.00/9067.10 iki takım esmânı olup mündamîşle virilen
(211) 1404.00/7663.10 fî 25 Teşrîn-i sânî sene 901 târîhinden ilâ 2 Cemâdiye’l-evvel
sene 902 târîhine kadar husûle gelen zeyt yağı semeni olup mezbûr Salih Efendi’ye
virilen
(212) 2547.00/5116.10 yine sene-i merkûmede bağçe icâreleri olup mezbûr Salih
Efendi’ye virilen
(213) 537.00/4579.10 yine sene-i merkûmede tarla icâresi olup mezbûr Salih
Efendi’ye virilen
(214) 0273.00/4306.10 yine sene-i merkûmede tarla icâresi olup mezbûr Salih
Efendi’ye i´tâ olunan
(215) 0182.00/4124.10 yine sene-i merkûmede tarla icâresi olup mezbûr Salih
ِEfendi’ye virilen
(216) 4124.10 naklî yekûn
90
(217) 0364.00/3760.10 yine sene-i merkûmede tarla icâresi olup mezbûr Salih
Efendi’ye i´tâ olunan
(218) 136.20/3623.30 yine sene-i merkûmede âhûr icâresi olup mezbûr Salih
Efendi’ye i´tâ olunan
(219) 60.00/3563.30 yine sene-i merkûmede âhûr icâresi olup mezbûr Salih
Efendi’ye i´tâ olunan
(220) 0100.00/3463.30 yine sene-i merkûmede hafta başılık icâresi olup mezbûr
Salih Efendi’ye i´tâ olunan
(221) 0130.00/3333.20 yine sene-i merkûmede tarla icâresi olup mezbûr Salih
Efendi’ye i´tâ olunan
(222) 0130.00/3223.30 yine sene-i merkûmede matrisre icâresi olup mezbûr Salih
Efendi’ye i´tâ olunan
(223) 162.00/2062.30 ber-mûcib-i nizâm alınan harc muhâsebesi minhâ
(224) mezbûr Salih Efendi sinn-i rüşde vâsıl olarak bu kerre isbât-ı rüşd itmiş
olmağla bâlâda muharrer oldığı vechle ez-gayr-ı makbûzât vâridât-ı mezkûrdan bâkî
kalan üç bin (225) altmış iki gurûş otuz parayı Salih Efendi bu def´a vasîsi mezbûr
Ahmed Galib Efendi’den temâmen ahz ü kabz ve istîfâ-yı hak eylediği tâbi´an ikrâr
itmekle (226) işbu mahalle şerh virildi.
Sayfa No: 24
Dava No: 354
Dava Türü: Muhasebe
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan mahrûse-i Lefkoşa mahallâtından
Ayasofya Mahallesinde sâkin iken bundan akdem vefât iden Ahmed Kemal Efendi
ibn-i Mehmed Fehmi Efendi (2) ibnü’l-Hâc Hüseyin Efendi’nin sulbî sagîr oğulları
Mehmed Fehmi ve Osman’ın bâ-hüccet-i şer´iyye vasî-i mansûbeleri olan vâlideleri
Naciye Hanım ibnetü’l-Hâc Osman Ağa’nın (3) efrencî bin dokuz yüz bir senesi
Mart’ının birinci gününden i´tibâren bin dokuz yüz üç senesi Kânûn-i sânî gâyesine
değin iki sene on bir mâh (4) zarfında sagîrân-ı mezbûrânın pederleri müteveffâ-yı
mezbûrdan müntakil Akaca karyesinde ve sâ`ir mahalde kâ`in emlâk ve ´akârları
91
vâridâtından bi’l-vesâye (5) vukû´ bulan makbûzâtıyla masrûfâtının ma´rifet-i şer´le
rü`yet olunan muhâsebesi defteridir ki ber-vech-i âtî zikr ve beyân olunur harrere
fi’l-yevmi’s-sânî min (6) şehr-i Zi’l-ka´deti’ş-şerîfe li-seneti ´işrîn ve selâse mi`eten
ve elf.
(7) sagîrân-ı mezbûrân hisseleri
(8) 6561 para
fî 1 Mayıs sene 901 târîhinden ilâ 15 Teşrîn-i evvel târîhine kadar
Akaca karyesinde vâki´ bir bâb dakik değirmanının beş buçuk aylık bedel-i îcârı
(9) 7514.00/14075.00 fî 1 Mart sene 901 ilâ gâye-i Şubat sene 902 târîhine kadar bir
sene zarfında âbâr-ı müte´addiden cereyân iden mâ`-i cârî îrâdı
(10) 11582.20 - 2492.20 960 sehm itibârıyla benimle birâderim Ahmed Hulusi
Efendi’nin 790 sehm hissemiz minhâ
(11) 11830.00 yine değirmen-i mezkûrun fî 15 Teşrîn-i evvel sene 901 ilâ 15 Teşrîn-i
evvel sene 902 târîhine kadar bir senelik bedel-i îcârı
(12) 01516.00
fî 1 Mart sene 902 ilâ gâye-i Şubat sene 903 târîhine kadar karye-i
mezbûrede vâki´ bir kıt´a bağçenin bir senelik bedel-i îcârı
(13) 07521.00/20867.00 fî 1 Mart sene 902 ilâ gâye-i Kânûn-i sânî sene 903 târîhine
kadar mezkûr mâ`-i cârînin on bir aylık îrâdı
(14) 17171.20 - 3695.20 itibâr-ı mezkûr üzere benimle birâderim mûmâ-ileyh
Ahmed Hulusi Efendi’nin 790 sehm hissemiz minhâ
(15) 00150.00
98 senesi zeytûn eşcârı mahsûli revgan-ı zeyt fî 20
(16) 00000.00
99 senesi zeytûn mahsûli
(17) 00320.00
900 senesi zeytûn eşcârı mahsûli revgan-ı zeyt fî 32
(18) 00047.20/00517.20 - 6188.00 901 senesi zeytûn eşcârı mahsûli revgan-ı zeyt
[fî]05
(19) 0517.20 - 6188 naklî yekûn
(20) 0085.20 - 00432.00 benimle verese-i sâ`irenin 200 sehm-i i´tibârından otuz
sehm hisselerimizi fürû minhâda
(21) 0299.00
fî 15 Teşrîn-i evvel sene 902 târîhinden ilâ gâye-i Kânûn-i sânî
sene 903 târîhine kadar emâneten idâre olunan mezkûr dakik değirmeninden ez-gayrı masraf olunan îrâd
(22) 0247.00 - 00052.00/6672.00
960 sehm-i i´tibârından benimle mûmâ-ileyh
Ahmed Hulusi Efendi’nin 790 sehm hissemiz fürû minhâda
92
(23) 1124.00
1899 senesi zarfında yine âbâr-ı mezkûrenin elzem görinen ta´mîr
ve tathîrlerine bâ-izn-i şer´î birâderim mûmâ-ileyh Ahmed Hulusi Efendi’nin
eylediği masraf
(24) 2236.00
1900 senesi zarfında yine âbâr-ı mezkûrenin ta´mîr va tathîrlerine
kezâ bâ-izn-i şer´î mûmâ-ileyh Ahmed Hulusi Efendi’nin itdiği masraf
(25) 2464.00
yine sene-i mezkûrede Suğla mevki´inde bir dönüm mikdârı
mesâfede mâ`-i cârî mecrâsiyçün kezâ mûmâ-ileyhde müceddeden yapdırdığı hark
ile ´atîk harkların lüzûm görinen ta´mîr ve irtifâ´larına eylediği masraf
(26) 14728.00
değirmenin ´atîk fabrikasının köhne mahallinin timüre tebdîli ve
başkaca bir çift Fransız taşı almağa ve lüzûm görinen timür edevâtının
(27)
/20552.00 Đskenderiye’den celbiyle buraca i´mâline ve mezkûr değirmen
yanına diğer bir değirmen ilâvesine bâ-izn-i şer´î mûmâ-ileyh Ahmed Hulusi
Efendi’nin itdiği masraf
(28) 16912.30 - 03639.00/0303230.30 benimle mûmâ-ileyh Ahmed Hulusi
Efendi’nin ber-vech-i mübeyyen 960 sehm-i i´tibârından 790 sehm hissemize ´â`id
olan minhâ
(29) 05406.00
yine mûmâ-ileyh Ahmed Hulusi Efendi 1901 senesinde mezkûr
bağçe cihetinde havuz ve sokak kapusı cihetinde kezâlik bâ-izn-i şer´î müceddeden
binâ ve inşâ eylediği bir bâb tahtânî oda ve bir sundurma ve sıvalı dîvârı ile
neccârîyesi ve sıvası ve mermeri noksan iki bâb fevkânî oda ve bir sundurma
inşâlarına eylediği masraf
(30) 0059.00
değirmen fabrikasına alınan vidâ ve sâ`ire masrafı
(31) 01828.00/07393.00 Aliku deresinin kuyulara itdiği hasâratdan nâşî ta´mîri ve
tathîrlerine olan masraf
(32) 06083.30 - 1309.10 benimle mûmâ-ileyh Ahmed Hulusi Efendi’nin 960 sehm
i´tibârından 790 sehm hissemize ´â`id olan minhâ
(33) 06997.00
1892 senesinde ´atîk kuyulara ilâve olmak üzere mûmâ-ileyh
Ahmed Efendi’nin bâ-izn-i şer´î Varvaru mevki´inde Aziz’in bir dönüm ve
Mastizi’nin bir dönüm ve Hâcı Sava’nın bir dönüm ve Hâcı Đstasi’nin bir dönüm ve
Loizi’nin üç dönüm ve Konci’nin bir dönüm ki cem´an sekiz dönüm tarlalar
derûnunda ma´a lağım hafr itdirdiği otuz bir kuyu ve merkûm Konci’nin diğer bir
dönüm tarlasında ve Balyumilu mevki´inde Yakomi’nin iki dönüm ve Hristofi’nin üç
93
dönüm ki cem´an altı dönüm tarla derûnlarında hafr itdirilüp henüz lağımları
kazdırılmayan on beş kuyulara ve sene-i mezkûre zarfında ba´zı ´atîk kuyuların
tathîrine vukû´ bulan masraf
(34) 5757.20 - 1239.20/0484.00 benimle mûmâ-ileyh Ahmed Hulusi Efendi’nin 960
sehm-i i´tibârından 790 sehm hissemize ´â`id olan minhâ
(35) 188.00
1899 senesi bağçe ve su ve değirmen virgüsinden olarak hükûmet
tahsîldârı tarafına i´tâ olunan
(36) 188.00
1900 senesi kezâlik bağçe ve su ve değirmen virgüsinden olarak
hükûmet tahsîldârı tarafına i´tâ olunan
(37) 193.20/569.20 1901 senesi mâliyye virgüsi olup kezâlik hükûmet tahsîldârı
tarafına i´tâ olunan
(38) 085.20 - 484.00/000 kendi hisseme ´â`id olan minhâ
(39) sagîrân-ı mezbûrânın bâlâda muharrer emlâkleri vâridâtı ancak kezâlik bâlâda
muharrer masârifât-ı vâkı´aya müsâvî gelüp sagîrân-ı mezbûrâna vâridâtından bir
nesne (40) kalmadığı işbu mahalle şerh virildi.
Sayfa No: 26
Dava No: 355
Dava Türü: Vasi tayini
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine
kazâsında vâki´ Trabeze Çiftliği’nde sâkin iken efrencî bin dokuz yüz (2) iki senesi
Eylül’ünün on beşinci günü vefât iden Mehmed bin Ali Usta ibn-i Mehmed’in sulbî
sagîr oğulları Mustafa ve Ahmed ve Hüseyin ve sulbiyye-i sagîre kızları (3) Asiye ve
Saadet’in babalarından müntakil mâllarını hıfza ve tesviye-i umûrlarına kıbel-i
şer´den bir vasî nasb ve ta´yîn olunmak ehem ve elzem oldığı eclden sigâr-ı
mezbûrûnun (4) li-eb er karındaşları olup her vechle umûr-ı vesâyetini rü`yete kâdir
idüği zeyl-i vesîkada muharrerü’l-esâmî-i Müslimîn ihbârlarıyla mütehakkık olan
işbu bâ´isü’l-vesîka Durmuş (5) nâm kimesneyi hâkim-i mevki´-i sadr-ı küttâb tûbâ
leh ve Hüsn-i Me`âb Efendi sigâr-ı mezbûrun Mustafa ve Ahmed ve Hüseyin ve
Asiye ve Saadet’in vakt-i rüşd ve sedâdlarına değin babaları (6) müteveffâ-yı
94
mezbûrdan müntakil mâllarını hıfza ve tesviye-i umûrlarına vasî nasb ve ta´yîn
itdükde ol dahi ber-vech-i muharrer vesâyet-i mezbûreyi kabûl ve hidmet-i
lâzımesini kemâ-yenbagî edâya (7) ta´ahhüd ve iltizâm itmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb
ketb olundı harrere fi’l-yevmi’s-sâlis min şehri Zi’l-ka´deti’ş-şerîfe li-seneti ´işrîn ve
selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Kazabifan karyeli Hasan bin Đbrahim
Arabköylü Hüseyin bin Hasan
Minareli karyeli Hâcı Kara Hüseyin
Sayfa No: 26
Dava No: 356
Dava Türü: Nafaka
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine
kazâsında Trabeze Çiftliği’nde sâkin iken efrencî bin dokuz yüz iki senesi
Eylül’ünün on beşinci (2) günü vefât iden Mehmed bin Ali Usta ibn-i Mehmed’in
sulbî sagîr oğulları Mustafa ve Ahmed ve Hüseyin sulbiyye-i sagîre kızları Asiye ve
Saadet’in li-eb er karındaşları (3) olup kıbel-i şer´den bâ-hüccet mansûb vasîleri olan
işbu bâ´isü’l-vesîka Durmuş ibnü’l-mezbûr Mehmed bin Ali Usta meclis-i şer´-i
şerîf-i enverde takrîr-i kelâm ve ta´bîr ´ani’l-merâm (4) idüp sigâr-ı mezbûrûnun
nafaka ve kisve bahâ ve sâ`ir levâzım-ı zarûrîyeleri içün kıbel-i şer´den kadr-i kifâye
meblağ farz ve takdîr olunmak bi’l-vesâye matlûbumdur didükde (5) hâkim-i
mevki´-i sadr-ı küttâb tûbâ leh ve Hüsn-i Me`âb Efendi sigâr-ı mezbûrûn içün bervech-i mübeyyen pederleri müteveffâ-yı mezbûrdan müntakil emvâl-i mevrûsları
varîdâtından (6) işbu târîh-i vesîkadan i´tibâren beherine yevmi üçer gurûşdan
cem´an on beşer gurûş nafaka va kisve bahâ farz ve takdîr idüp meblağ-ı mefrûze-ı
mezkûreyi (7) sigâr-ı mezbûrûn Mustafa ve Ahmed ve Hüseyin ve Asiye ve
Saadet’in nafaka ve kisve ve bahâ ve sâ`ir levâzım-ı zarûrîyelerine harc ve sarf ve
vakt-i hâcetde istidâneye ´inde’z-zafer (8) sigâr-ı mezbûrûnun emvâlleri varîdâtına
95
rücû´a karındaşları vasî-i mezbûr Durmuş’a izin virilmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb
olundı harrere fi’l-yevmi’s- (9) selâse min şehri Zi’l-ka´deti’ş-şerîfe li-seneti ´işrîn ve
selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Çatal karyeli Hüseyin bin Osman
Harca karyeli Mehmed Şah bin Raşid
2220 numrolu Zabtiyye Mustafa
Odacı Halil Ağa
Sayfa No: 27
Dava No: 357
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Ayakebir karyesi sâkinlerinden iken efrencî bin dokuz yüz iki senesi
Kanûn-i (2) sânînin on üçüncü günü vefât iden Hâcı Ahmed bin Hâcı Mustafa bin
Mehmed’in verâseti zevce-i menkûhe-i metrûkesi Şerife Hatun bint-i Mehmed ile
sulbî kebîr oğlı Ali ve sulbî sagîr (3) oğulları Mehmed ve Cemil ve sulbiyye-i sagîre
kızları Fatıma ve Rasime’ye münhasıra oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve
mütehakkık oldukdan sonra sigâr-ı mezbûrûnun vakt-i rüşd (4) ve sedâdlarına değin
tesviye-i umûrlarına kıbel-i şer´den vasî nasb ve ta´yîn olunan li-ebeveyn ´ammileri
Yusuf Onbaşı ibnü’l-mezbûr Hâcı Mustafa ve zevce-i mezbûre Şerîfe ve ibn-i kebîr
(5) mezbûr Ali taleb ve ma´rifetleri ve ma´rifet-i şer´le tahrîr ve bey´ ve ba´de’lihrâci’d-düyûni’l-müsbete
ve’l-masârifü’l-mu´tâde
bâkisinin
beyne’l-vereseti’l-
mezbûre tevzî´ ve taksîm (6) olunan müteveffâ-yı mezbûrun terekesi defteridir ki
ber-vech-i âtî zikr ve beyân olunur harrere fi’l-yevmi’l-hâmis ´aşer min şehri
Şevvâli’l-mükerrem li-seneti ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
(7) küp 9/12
hellim destisi 2/4
bir mikdâr sısam /6.20 para
96
burçak kîle 8/304
müsta´mel çuval 2/48
çekirdekli pamuk fî 50/75
bir mikdâr gübre /55
ma´lûmü’l-mikdâr saman /600
(8) dişi merkeb 1 - sıpa re`s 1/409
dişi merkeb re`s 1/1179
erkek öküz re`s 1/720
inek re`s 1/855
müsta´mel saban 1 - boyunduruk 1 - sürgü 1/25
(9) müsta´mel kebe 1/144
müsta´mel ´araba 1/405
koyun re`s 102/6987
nakd-i mevcûd lira 1/270
sa´ât ma´a sîm zencîr 1/90
karye-i mezbûre hudûdı dâhilinde kâ`in Đskele yolu mevki´inde şa´îr mezrû´ dönüm
4/189
(10) yine karye-i mezbûre hudûdı dâhilinde Tere Menteşe yolu mevki´inde şa´îr
mezrû´ dönüm 5/99
yine karye-i mezbûre hudûdı dâhilinde kâ`in Bostan tarlası nâm mevki´de şa´îr
mezrû´ dönüm 3/292
yine karye-i mezbûre hudûdı dâhilinde kâ`in Taşlık nâm mevki´de şa´îr mezrû´
dönüm 2/198
(11) yine karye-i mezbûre hudûdı dâhilinde kâ`in Bağçeler nâm mevki´de şa´îr
mezrû´ dönüm 4/193
yine karye-i mezbûre hudûdı dâhilinde kâ`in Değirmen yolu nâm mevki´de şa´îr
mezrû´ dönüm 20/495
yine karye-i mezbûre hudûdı dâhilinde frâhtı ve kahvehâne kurbunda şa´îr mezrû´
dönüm 2/324
(12) yine karye-i mezbûre hudûdı dâhilinde Kiracı yolu nâm mevki´de şa´îr mezrû´
dönüm 13/648
97
yine karye-i mezbûre hudûdı dâhilinde Bağçeler nâm mevki´de kâ`in alef mezrû´
dönüm 4/45
yine karye-i mezbûre hudûdı dâhilinde Tere Menteşe yolu nâm mahalde kâ`in alef
mezrû´ dönüm 1/4.20 para
(13) yine karye-i mezbûre hudûdı dâhilinde Bağçeler nâm mevki´de kâ`in alef
mezrû´ dönüm 4/117
yine karye-i mezbûre dâhilinde Dimpo toprağında Külyeri nâm mahalde kâ`in hınta
mezrû´ dönüm 9/544
yine karye-i mezbûre hudûdı dâhilinde Paşaköy toprağında Mer´alar nâm mahalde
kâ`in hınta mezrû´ dönüm 18/373
(14) yine karye-i mezbûre hudûdı dâhilinde Bağçeler nâm mahalde kâ`in hınta
mezrû´ dönüm 17/139
yine karye-i mezbûre hudûdı dâhilinde Taşlaka nâm mahalde kâ`in hınta mezrû´
dönüm 15/189
yine karye-i mezbûre hudûdı dâhilinde Tere Menteşe yolu nâm mahalde kâ`in hınta
mezrû´ dönüm 1/4
(15) cem´an yekûnü’l-mezkûrât/16263.20 para
(16) minha’l-ihrâcât
(17) masârif techîz ve tekfîn /280
ber-mû´tâd dellâliyye /325
sene 902 mâliyye virgüsi olup Tahsîldâr Hakkı Efendi’ye bâ-´ilm ü haber i´tâ olunan
/222
sene 901 ma´ârif tahsîsâtından vireceği olup tahsîldâr mûmâ-ileyhe i´tâ olunan /64
(18) deyn-i müsbet Lefkoşalı Mihailagi veled-i Nikolagi Tufaridi bâ-sened ´an deyn-i
şer´î bâ-şehâdet karye-i mezbûreli Hüseyin Ağa ve Mahmud Ağa ibnân-ı Hâcı
Mustafa ibn-i Mahmud ve sırran ve ´alenen ba´de’t-tezkiye ve’l-half
6624 lira 36 şilin 16
+165
6789 harc olarak mahkemeye bi’l-i´tâ bir mantûk sened meblağ-ı mezbûra zam
olunan
deyn-i müsbet Ayakebir karyeli Ömer bin Hasan Ağa ´an semenü’l-mebî´ bâ-şehâdet
Mehmed bin Topal Hasan ve vâris-i mezbûr ba´de’t-tezkiye ve’l-half /196.30 para
98
(19) deyn-i müsbet Ayakebir karyeli Hasan Ağa ibn-i Hâcı Mustafa ´an semenü’lmebî´ bâ-şehâdet karye-i mezbûreli Mahmud Ağa ibnü’l-mezbûr Hâcı Mustafa ve
vâris-i mezbûr Ali ve ba´de’t-tezkiye ve’l-half /90.20 para
deyn-i müsbet Kiracı karyeli Bakkal Lifuri ´an semenü’l-mebî´ bâ-şehâdet şâhid-i
mezbûr Hasan Ağa ve Ömer ibnü’l-mezbûr Hasan Ağa ve ba´de’t-tezkiye ve’l-half
/210
(20) deyn-i müsbet Kebeci Yorgi veled-i Kostandinu ´an semenü’l-mebî´ bâ-şehâdet
şâhidân-ı mezbûrân Hasan Ağa ve Ömer ve ba´de’t-tezkiye ve’l-half /230.20 para
deyn-i müsbet Lefkoşalı Bezirgân Yanni veled-i Filipo ´an semenü’l-mebî´ bâşehâdet şâhidân-ı mezbûrân Hasan Ağa ve Ömer ve ba´de’l-half /100
deyn-i müsbet Şemsiyeci Betri ´an semenü’l-mebî´ bâ-şehâdet şâhidân-ı mezbûrân
Hasan Ağa ve Ali ve ba´de’l-half /75
(21) deyn-i müsbet karye-i mezbûreli Mesud bin Hâcı Ahmed ´an ücret bâ-şehâdet
şâhidân-ı mezbûrân Hasan Ağa ve Ali ba´de’l-half /27
deyn-i müsbet zevce-i mezbûre Şerîfe Hatun ´an mehr-i mü`eccel bâ-şehâdet
şâhidân-ı mezbûrân Mahmud ve Hasan Ağalar ba´de’l-half /701
kaydiyye defter-i ´âdî /11
(22) cem´an yekûnü’l-ihrâcât /9322.30 para
(23) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre
6940.30 para
(24) - 9.00 Ayalı Arif bin Hüseyin’in zimmeti minhâ
6931.30
(25) -866.18 hissetü’z-zevceti’l-mezbûre Şerîfe Hatun fürû minhâ
6065.12
(26) -1516.13 hissetü’l-ibnü’l-kebîrü’l-mezbûr Ali minhâ
4548.39
(27) -113.00 resm-i kısmet minhâ
4435.39 sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’s-sigâri’l- mezbûrûn
(28) hissetü’l-ibni’s-sagîri’l-mezbûrMehmed /1478.26 para
hissetü’s-sagîri’l-mezbûr Cemil /1478.26 para
hissetü’s-sagîreti’l-mezbûre Fatıma /739.13 para
hissetü’l-binti’s-sagîreti’l-mezbûre Rasime /739.13 para
99
(29) zevce-i mezbûre Şerîfe Hatun bâlâda murakkam mehr-i mü`eccel alacak hakkı
olan yedi yüz bir gurûş ve hisse-i irsiyyesi olan sekiz yüz altmış altı gurûş on sekiz
(30) para ki cem´an bin beş yüz altmış yedi gurûş on sekiz parayı temâmen ahz ü
kabz eylediği misillü ibn-i kebîr-i mezbûr Ali kezâlik bâlâda merkûm hisse-i irsiyye-i
(31) şer´iyyesi olan bin beş yüz on altı gurûş on üç parayı temâmen ahz itmiş oldığı
ve sigâr-ı mezbûrûn Mehmed ve Cemil ve Fatıma ve Rasime’nin (32) kezâlik bâlâda
murakkam ez-gayr-ı ihrâcât hisse-i irsiyyeleri cem´an dört bin dört yüz otuz beş
gurûş otuz sekiz para ve fâ`iz olarak Meluşa karyeli (33) Osman bin Mehmed’den
alınan yüz otuz dört gurûş ki dört bin beş yüz altmış dokuz gurûş otuz sekiz
paralarından dört bin kırk altı (34) gurûş li-ecli’l-hıfz ve’l-istirbâh Lefkoşa kazâsı
eytâm emvâli sandığına irsâl olunup mütebâkî beş yüz yirmi üç gurûş otuz sekiz (35)
para sigâr-ı mezbûrûn nafakaları içün vasîleri mezbûr Yusuf Onbaşı ve vâlideleri
zevce-i mezbûre Şerîfe Hatun taraflarına i´tâ (36) olundığı işbu mahalle şerh virildi.
Sayfa No: 28
Dava No: 358
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Lefke
nâhiyesine tâbi´ nefs-i Lefke kasabasında sâkine iken efrencî bin dokuz yüz iki
senesi Temmuz’unun (2) yirmi dördüncü günü vefât iden Sıdıka bint-i Ali ibn-i Emir
Hüseyin’in verâseti zevc-i metrûki Emin bin Hasan Ağa ve babası mezbûr Ali ile
sadrî sagîr oğlı Ahmed’e (3) münhasıra oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve
mütehakkık oldukdan sonra sagîr-i mezbûrun vakt-i rüşd ve sedâdına değin tesviye-i
umûrına kıbel-i şer´den vasî (4) nasb ve ta´yîn olunan min kıbeli’l-eb ceddi mezbûr
Hasan Ağa ibn-i Mahmud ve zevc-i mezbûr Emin ve eb-i mezbûr Ali taleb ve
ma´rifetleri ve ma´rifet-i şer´le tahrîr (5) ve bey´ ve beyne’l-vereseti’l-mezbûre tevzî´
ve taksîm olunan müteveffât-ı mezbûrenin terekesi defteridir ki ber-vech-i âtî zikr ve
beyân olunur harrere fi’l-yevmi’l-hâmis (6) ´aşer min şehri Zi’l-ka´deti’ş-şerîfe liseneti ´işrîn ve süls mi´eten ve elf.
(7) tencere 1/46.10 para
100
def´a tencere 1/21
iblik çarşab 1/54
gülabdân 2/9.10 para
kurb 1/3
şîşe 2/6
pûlâd ma´a fincan /8
yorgan 1/35
def´a yorgan 1/21
(8) kıtık memlû minder 3/41
yorgan 1/46
def´a yorgan 1/24
minder örtüsü 1/8
döşek 1/38.10 para
baş yasdığı 4/20
tâbe 2/14
sahan 1/17
(9) kuşhâne 1/7
minder yasdığı /46
sinid 1 - tekne 1/16
tabak 20/30
tekne 1/30
etmek tahtası 3/24
tencere 1/13
sini 1/6
kefgîr 1 - sürtecek 1/3
(10) sahan 7/25
kazgan 1/110
karyola 1/155.20 para
yüzük 2 - küpe çift 1 - bilezik 3/38
âyîne 1/27
kaşık 8/4.10 para
şîşe 2/3
101
bezarşon 35/45
(11) entârî 2/10.20 para
def´a entârî 2/10.20 para
çevre 5/15
uşkûr ve namâz örtüsü /16
bez zirâ´ 20/35
çıkrık 1/6
destgâh 1/40
pîşkîr 4/6
çarşab 1/11
(12) ceviz dolab 1/300
bürümcük çarşab 2/45
dokuma gelinlik /45
zevci mezbûr Emin zimmetinde mehr-i mü`eccel alacak hakkı /500
cem´an yekûnü’l-mezkûrât /2040
(13) minha’l-ihrâcât
(14) ber-mû´tad dellâliyye /30
nakliyye-i eşyâ /18
kaydiyye defter-i ´âdî /3
masârif-ı müteferrika /4
cem´an yekûnü’l-ihrâcât /55.20 para
(15) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre /1904.20 para
(16) hisse-i zevc-i mezbûr Emin
371- 05 para min semenü’l-eşyâ ez-gayr-ı ihrâcât
+ 125.00 min el-mühr
496.05
hisse-i eb-i mezbûr Ali
247.16 para kezâ
+ 83.16
330.32
hisse-i ibn-i sagîr-i mezbûr Ahmed
865.39 para kezâ
102
+291.24 kezâ
1157.23
- 29.00 resm-i kısmet minhâ
1108.23
(17) zevc-i mezbûr Emin ber-vech-i terkîm-i bâlâ hisse-i irsiyyesi olan dört yüz
toksan altı gurûş beş parasını ahz ü kabz eylediği misillü eb-i mezbûr Ali dahi
kezâlik (18) ber-vech-i terkîm-i bâlâ hisse-i irsiyyesi olan üç yüz otuz gurûş otuz iki
parasını nakden ve havâleten kabz eylediği ve sagîr-i mezbûr Ahmed’in kezâlik bervech-i (19) terkîm-i bâlâ hisse-i irsiyyesi olan bin yüz sekiz gurûş yirmi üç paradan
dokuz yüz yedi gurûş otuz parası bâ-sened ve bâ-kefil ceddi (20) Hasan Ağa ibn-i
Mahmud nâm kimesneye idâne olunup ve mütebâkî iki yüz gurûş otuz üç parası dahi
sagîr-i mezbûrun nafakasıyçün babası mezbûr nezdinde (21) kaldığı işbu mahalle
şerh virildi.
Sayfa No: 29
Dava No: 359
Dava Türü: Vasi tayini
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine
kazâsında vâki´ Trabeze Çiftliği’nde sâkin iken bundan akdem vefât iden Đsmail bin
Mehmed (2) Ali Usta’nın sulbî sagîr oğlı Đsmail’in babasından ve müteveffâ ceddi
mezbûr Mehmed’den müntakil mâllarını hıfza ve tesviye-i umûrına kıbel-i şer´den
bir vasî nasb (3) ve ta´yîn olunmak ehem ve elzem oldığı eclden sagîr-i mezbûrun
ögey babası olup her vechle umûr-ı vesâyeti rü`yete kâdir idüği zeyl-i vesîkada
muharrerü’l-esâmî-i (4) Müslimîn ihbârlarıyla mütehakkık olan işbu bâ´isü’l-vesîka
Durmuş ibnü’l-mezbûr Mehmed Ali Usta nâm kimesneyi hâkim-i mevki´-i sadr-ı
küttâb tûbâ leh ve Hüsn-i Me`âb Efendi sagîr-i (5) mezbûr Đsmail’in vakt-i rüşd ve
sedâdına değin babası ve ceddi müteveffiyân-ı mezbûrândan müntakil mâllarını hıfza
ve tesviye-i umûrına vasî nasb ve ta´yîn (6) itdükde ol dahi ber-vech-i muharrer
vesâyet-i mezbûreyi kabûl ve hidmet-i lâzımesini kemâ-yenbagî edâya ta´ahhüd ve
103
iltizâm itmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere (7) fi’l-yevmi’s-selâse min
şehri Zi’l-ka´deti’ş-şerîfe li-seneti ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Kazabifan karyeli Hasan bin Đbrahim
Arabköylü Hüseyin bin Hasan
Zabtiyye Mustafa
Sayfa No: 30
Dava No: 360
Dava Türü: Borç
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine kazâsına
vâki´ Trabeze Çiftliği’nde sâkin iken efrencî bin dokuz yüz iki senesi Eylül’ün on
beşinci günü (2) vefât iden Mehmed bin Ali Usta bin Mehmed’in verâseti zevce-i
menkûhe-i metrûkesi Gülizar bint-i Kayyum Mehmed ile sulbî kebîr oğulları Ali ve
Durmuş ve sulbiyye-i kebîre kızları Mumine (3) ve Şöhret ve sulbî sagîr oğulları
Mustafa ve Ahmed ve Hüseyin sulbiyye-i sagîre kızları Asiye ve Saadet’e münhasıra
oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve mütehakkık (4) oldukdan sonra sigâr-ı
mezbûrûn Mustafa ve Ahmed ve Hüseyin ve Asiye ve Saadet’in müteveffâ-yı
mezbûrdan altı sene mukaddem fevt olan sulbî kebîr oğlı Đsmail’in (5) sulbî sagîr oğlı
Đsmail’in ve yine müteveffâ-yı evvel mezbûrdan mukaddem fevt olan sulbiyye-i
kebîre kızı Afet’in sadrî sagîr oğlı Ahmed Aziz’in tesviye-i umûrlarına bâ-hüccet-i
şer´iyye vasî-i mansûbları olan işbu bâ´isü’l-vesîka ibn-i kebîr-i mezbûr Derviş
meclis-i şer´-i şerîf-i enverde (6) takrîr-i kelâm ve ta´bîr ´ani’l-merâm idüp pederim
müteveffâ-yı mezbûrun düyûn-ı müsbete-i kesîresine nukûd ve menkûl terekesi vefâ
itmemekle emvâl-i metrûkesinden Çatal (7) karyesinde vâki´ tarafları Seyyid Ali
Hâcı Ahmed hânesi ve Uçurum ve Ömer Ali korihânesi ve yol ile mahdûd altı bâb
tahtanî oda ve bir sundurma ve ma´a sundurma (8) bir bâb fevkânî oda ve yarım
evlek havlıyı müştemil bir bâb mülk hânesi ve yine karye-i mezbûre derûnunda vâki´
tarafları Hüseyin Hâcı Ahmed menzili ile mahdûd ma´a havlı bir bâb (9) tahtanî
104
odası ve yine karye-i mezbûrede Uçurum altında vâki´ tarafları Seyyid Ali Hâcı
Ahmed ve Đsbaru Yorgi ile Hristo yetîmleri tarlaları ve Uçurum ve Hüseyin (10) Hâcı
Ahmed tarlasıyla mahdûd derûnunda on sâk tut ve bir sâk şam tuti ve üç sâk zeytûn
ve dört sâk badem ve yedi inar ve üç sâk eşki limon (11) ve iki sâk tatlı limon
eşcârını hâvî iki dönüm bir kıt´a mülk bağçesi ve yine karye-i mezbûrede vâki´
tarafları Hüseyin Hâcı Ahmed ve Uçurum ve Simiyo yetîmleri ve Seyyid Ali (12)
tarlaları ile mahdûd derûnunda dokuz sâk tut ve dört sâk tatlı limon ve iki sâk turunç
ve bir inar ve yedi sâk incir ve yedi sâk zeytûn ve bir harûb ve yirmi sâk (13) badem
ve bir servi ve on sâk erik eşcârını hâvî iki dönüm diğer bir kıt´a mülk bağçesi ve
yine Uçurum altı Yufkalar’da dört bin yüz on sekiz ve dört bin (14) yüz yirmi ve dört
bin yüz on sekiz ve dört bin yüz yirmi üç ve dört bin yüz yirmi altı numrolar ile
mukayyed ma´lûmü’l-hudûd dört kıt´a yirmi dönüm (15) tarlalar derûnunda mağrûs
Uçurum altı Yufkalarda kâ`in tarafları Hüseyin Hâcı Ahmed ve Hâcı Kostandi Hâcı
Yanni ve Yorgi Đsbaru tarlaları ile mahdûd dört sâk (16) zeytûn ve yirmi sâk harûb ve
Seyyid Ali tarlasında üç sâk zeytûn ağacı ve yine mezkûr Uçurum altı mahallinde
kâ`in tarafları yol ve Yorgi Tomiya (17) vârisleri ve Hâcı Despinu Hâcı Kostandi ve
Hristo Hâcı Ağliyori vârisleri ve Sergi Dimitri vârisleri ve Hâcı Maryo Hâcı
Đstavrino ve Đrini Simiyo ve Hâcı (18) Kostanti Simiyo ve Uçurum ve Seyyid Ali
Hâcı Ahmed bağçesi ve Hristo Hâcı Ağliyori vârisleri ve Đspiro Yorgi ile mahdûd on
iki sâk zeytûn ve on üç (19) sâk harûb eşcârı ve yine Uçurum altı mahallinde vâki´
hudûd-ı erba´ası Hüseyin Hâcı Ahmed tarlasıyla mahdûd bir sâk tut ağacı ve yine
mezkûr Uçurum altı mahallinde (20) vâki´ hudûd-ı erba´ası Seyyid Ali Hâcı Ahmed
ile mahdûd bir sâk eşki limon ve bir sâk turunç ağacı ve yine mahall-i mezkûrda
vâki´ tarafları Seyyid Ali Hâcı Ahmed ile mahdûd bir sâk tut (21) ve iki sâk ´innâb
ve bir sâk incir ve bir sâk erik ve bir servi ağacı ve yine mahall-i mezkûrda vâki´ dört
tarafı Hüseyin Hâcı Ahmed ile mahdûd bir sâk zeytûn ağacı ve yine mezkûr Uçurum
(22) altı Yufkalar mahallinde kâ`in Seyyid Ali Hâcı Ahmed ve Hristo vârisleri ile
mahdûd altı sâk zeytûn ve üç sâk harûb eçcârı ve yine mezkûr Uçurum altı Yufkalar
mahallinde (23) vâki´ tarafları Seyyid Ali Hâcı Ahmed ve yol ve Hâcı Kostanti
Yanni ve Yorgi yetîmleri ile mahdûd on sekiz sâk harûb eşcârı ve yine mezkûr
Uçurum altı Yufkalar mahallinde vâki´ (24) tarafları Sergi ve Dimitri ve Simiyo
vârisleri ve Hüseyin Hâcı Ahmed ile mahdûd üç sâk harûb ve on dört sâk zeytûn ve
105
iki sâk amrud eçcârı ve yine Arab karyesi (25) hudûdı dâhilinde vâki´ Maciyoni
dimekle ma´rûf mahalde kâ`in hudûd-ı erba´ası Aftaka ve Sava Hâcı Basumi ve
Mihaili ve Hâcı Sava ve Yorgi Hâcı Lazari (26) tarlalarıyla mahdûd tahminen kırk
dönüm bir kıt´a tarla derûnunda mağrûsi elli sâk zeytûn ve iki yüz bir sâk harûb ve
yetmiş beş sâk aşısız harûb eşcârı ki cem´an (27) toksan sâk zeytûn ve üç yüz otuz üç
sâk harûb ve iki sâk tut ve bir sâk eşki limon ve iki sâk turunç ve iki sâk ´innâb ve bir
sâk incir ve bir sâk (28) erik ve bir servi ve iki sâk amrud eşcârı zevce-i mezbûre
Gülizar ve ibn-i kebîr-i mezbûr Ali ve benetân-ı kebîretân-ı mezbûretân Mumine ve
Şöhret ile ma´an zikr (29) olunan hâne ve bağçeler ve eşcâr-ı mecmû´a-i mezkûrenin
bi’l-müzâyede semen-i misliyle ve mezkûr beş kıt´a arâzî-i mahdûdenin ibkâsı sigâr-ı
mezbûrûn Mustafa ve Ahmed (30) ve Hüseyin ve Asiye ve Saadet’in ve Đsmail’in ve
Ahmed Aziz’in haklarında mûcib-i gadr ü mazarrat idüğine mebnî mezkûr beş
kıt´ada altmış dönüm arâzînin dahi eşcâr-ı mezkûre ile (31) ma´an bedel-i
misilleriyle âhere bey´ ve ferâğ olunup semen ve bedelleriyle edâ-i deyn olunmak ve
fazla kalanı li-ecli’l-istirbâh sigâr-ı mezbûrûn hisseleri eytâm emvâli (32) sandığına
irsâl ve teslîm kılınmak üzere kıbel-i şer´den bana izin virilmek matlûbumdur
didükde kaziyye-i minvâl-i şürûh üzere oldığı zeyl-i vesîkada muharrerü’l-esâmî-i
Müslimîn ihbârlarıyla (33) lede’ş-şer´ü’l-enver zâhir ve mukarrer olmağın zikr
olunan hâne ve bağçeler ile eşcâr-ı mezbûreyi zevce-i mezbûre Gülizar ve ibn-i
kebîr-i mezbûr Ali ve benetân-ı kebîretân-ı (34) mezbûretân Mumine ve Şöhret ile
ma´an semenü’l-misliyle ve mezkûr beş kıt´ada altmış dönüm arâzî-i mahdûde-i
mezbûreyi kezâlik mezbûrûn Ali ve Mumine ve Şöhret ile (35) ma´an bedel-i
misilleriyle âhere bey´ ve ferâğa ve semen ve bedelleriyle müteveffâ-yı mezbûrun
düyûn-ı müsbetesini edâya vasî-i mezbûr Durmuş’a kıbel-i şer´den izin virilmeğin
mâ-vaka´ (36) bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’l-hâmis ve’l-´işrîn min şehri
Zi’l-hicceti’ş-şerîfe li-seneti ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Çatal karyeli Hüseyin bin Osman
Trabeze’de sâkin Mehmed Şah bin Raşid
Arabköylü Hüseyin Hasan
106
Sayfa No: 31
Dava No: 361
Dava Türü: Borç
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Kalavac karyesi sâkinlerinden iken efrencî bin dokuz yüz iki senesi
(2) şehr-i Teşrîn-i evvelin yirmi yedinci günü vefât iden Uzun Mehmed bin Mustafa
bin Mehmed’in verâseti zevce-i menkûhe-i metrûkesi Emine bint-i Đsmail ile sulbî
kebîr oğlı (3) Hüseyin ve sulbî sagîr oğulları Đsmail ve Mustafa ve sulbiyye-i kebîre
kızı Huriye ve mürâhika kızı Şefika ve sagîre kızı Hanım’a münhasıra oldığı bi’lihbâr ´inde’ş-şer´i’l- (4) enver zâhir ve mütehakkık oldukdan sonra sigâr-ı mezbûrûn
Đsmail ve Mustafa ve Şefika ve Hanım’ın vâlideleri ve kıbel-i şer´den mansûbe ve
vasîleri olan işbu bâ´isetü’l-vesîka (5) mezbûre Emine Hatun zâtı ba´de’t-ta´rîfü’şşer´î meclis-i şer´-i şerîf-i enverde bi’l-vesâye takrîr-i kelâm ve ta´bîr ´ani’l- merâm
idüp vasîleri oldığım (6) sigâr-ı mezbûrûnun babaları zevcim müteveffâ-yı mezbûrun
emvâl-i metrûkesinden olup nâhiye-i mezbûre tâbi´ Abohor karyesi hudûdı dâhilinde
(7) vâki´ 2025 numro ile mukayyed tarafları Hüseyin ve Şefika ve Huriye ve Mustafa
ve Đsmail ve Hanım evlâd-ı Uzun Mehmed’in mutasarrıf oldukları 8/15 bölükde
mukayyed (8) bir kıt´a tarla derûnunda mağrûsi bir sâk zeytûn ve üç sâk incir eşcârı
benimle mezbûrûn Hüseyin ve Şefika ve Huriye ve Mustafa ve Đsmail ve Hanım
nâmlarına (9) nâhiye-i mezbûre tapu dâ`iresinden intikâl koçanı i´tâ olunmuş ise de
müteveffâ-yı mezbûrun düyûn-ı müsbetesine nukûd ve emvâl-i menkûlesi vefâ
itmemekle eşcâr-ı mezkûrenin (10) müteveffâ-yı mezbûrun deyn-i müsbetesiyçün
vârisân-ı kebîrân-ı mezbûrân Hüseyin ve Huriye ile ma´an semen-i misilleriyle âhere
bey´ olunup semenleriyle edâ-i deyn olunmak üzere kıbel-i şer´den (11) bana izin
virilmek matlûbumdur didükde kaziyye-i minvâl-i meşrûh üzere oldığı zeyl-i
vesîkada muharrerü’l-esâmî-i Müslimîn ihbârlarıyla lede’ş-şer´ü’l-enver zâhir (12)
ve mukarrer olmağın eşcâr-ı mezkûreyi mezbûrân Hüseyin ve Huriye ile ma´an
semen-i misilleriyle âhere bey´ ve semenleriyle müteveffâ-yı mezbûrun düyûn-ı
müsbetesini edâya vasî-i mezbûre Emine (13) Hatun’a kıbel-i şer´den izin virilmeğin
107
mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’s-sânî min şehri Muharremi’lharâm li-seneti ihda´ ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Odacı Halil Ağa
Zabtiyye Mustafa
Sayfa No: 32
Dava No: 362
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Dağ nâhiyesine
tâbi´ Aşağı Lakadamya karyesi sâkinlerinden iken efrencî bin dokuz yüz üç senesi
Kânûn-i sânî (2) zarfında vefât iden Halil bin Kara Mehmed bin Abdullah’ın verâseti
zevce-i mehkûhe-i metrûkesi Kezban Hatun ibnetü Derviş ile sulbî kebîr oğlı
Abdüllatif ve sulbî sagîr oğulları (3) Mehmed Derviş ve Cemal ve sulbiyye-i sagîre
kızı Munise ve zevce-i mezbûrenin batnında mütebeyyin üç aylık hamle münhasıra
oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve mütehakkık oldukdan sonra (4) zâtı
ta´rîf-i şer´î ile ma´rife zevce-i mezbûre Kezban Hatun meclis-i şer´-i şerîf-i enverde
vâris-i ibn-i kebîr-i mezbûr Abdüllatif muvâcehesinde zevci müteveffâ-yı mezbûr
Halil bin (5) Kara Mehmed zimmetinde mütekarrer ve ma´kûdü’n-´aleyh beş yüz bir
gurûş hakkını kable’l-ahz ve’l-istîfâ fevt olmağla meblağ-ı mehr-i mezkûrı mezbûr
Abdüllatif bi’l-vesâye vâzı´ü’l-yed (6) oldığı babası müteveffâ-yı mezbûrun tereke-i
vâfiyesinden hâlen taleb iderim diyü da´vâ itdükde vâris-i mezbûr Abdüllatif dahi
cevâbında müdde´iye-i mezbûre babası müteveffâ-yı (7) mezbûrun zevce-i menkûhei metrûkesi oldığı ikrâr mâ-´adâyı inkâr idicek müdde´iye-i mezbûre Kezban Hatun
ber-minvâl-i muharrer müdde´âsını ahrâr-ı ricâl-i Müslimînden ve karye-i (8)
mezbûre ahâlîsinden Ahmed Efendi bin Abdülkerim nâm kimesneler şehâdetleriyle
isbât itdükden sonra şâhidân-ı mezbûrân bâ-varaka-ı mestûre karye-i mezbûre
sâkinlerinden Đbrahim (9) bin Ahmed ve Mehmed Ali bin Abdülkerim nâm
108
kimesnelerden evvelâ sırran ve ba´dehu ´alenen lede’t-tezkiye ´adl ve makbûlü’şşehâde idükleri ihbâr olunmağın gıbbe’t-tahlîfü’ş-şer´î mûcibiyle (10) mehr-i
mü`eccel mezkûr beş yüz bir gurûşun müteveffâ-yı mezbûrun tereke-i vâfiyesinden
almak üzere müdde´iye-i mezbûre Kezban Hatun’a edâ ve teslîme vâris-i mezbûr
Abdüllatif’e (11) tenbîh olundığı tescîl ve huzûr-ı âlîlerine i´lâm olundı harrere fi’lyevmi’s-sâbi´ min şehri Zi’l-hicceti’ş-şerîfe li-seneti ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Sayfa No: 32
Dava No: 363
Dava Türü: Nafaka
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Ayakebir karyesi sâkinlerinden iken efrencî bin dokuz yüz iki senesi
(2) Kânûn-i sânînin on üçüncü günü vefât iden Hâcı Ahmed bin Hâcı Mustafa bin
Mehmed’in sulbî sagîr oğulları Mehmed ve Cemil ve sulbiyye-i sagîre kızları Fatıma
ve Rasime’nin babaları (3) müteveffâ-yı mezbûrdan müntakil mâllarını hıfza ve
tesviye-i umûrlarına kıbel-i şer´den bir vasî nasb ve ta´yîn olunmak ehem ve elzem
oldığı eclden sigâr-ı mezbûrûnun li-ebeveyn (4) ´ammileri olup her vechle umûr-ı
vesâyeti rü`yete kâdir idüği zeyl-i vesîkada muharrerü’l-esâmî-i Müslimîn
ihbârlarıyla mütehakkık olan işbu bâ´isü’l-vesîka Yusuf Onbaşı (5) ibnü’l-mezbûr
Hâcı Mustafa nâm kimesneyi hâkim-i mevki´-i sadr-ı küttâb bi-tevkî´i’r-refî´i’lMüstetâb Efendi sigâr-ı mezbûrûn Mehmed ve Cemil ve Fatıma ve Rasime vakt-i
rüşd (6) ve sedâdlarına değin babaları müteveffâ-yı mezbûrdan müntakil mâllarını
hıfza ve tesviye-i umûrlarına vasî nasb ve ta´yîn itdükde ol dahi ber-vech-i muharrer
vesâyet-i mezbûreyi (7) kabûl ve hidmet-i lâzımesini kemâ-yenbagî edâya ta´ahhüd
eyledikden sonra vasî-i mezbûr talebiyle hâkim-i mûmâ-ileyh sigâr-ı mezbûrûnun
ber-vech-i mübeyyen babaları müteveffâ-yı mezbûrdan (8) müntakil mâllarından
işbu târîh-i vesîkadan i´tibâren sigâr-ı mezbûrûndan Mehmed ve Cemil içün yevmi
beherine altmışar paradan üç gurûş ve mezbûretân (9) Fatıma ve Rasime içün yevmi
beherine birer gurûşdan iki gurûş nafaka ve kisve bahâ farz ve takdîr idüp meblağ-ı
mefrûze-i mezkûreyi sigâr-ı (10) mezbûrûn Mehmed ve Cemil ve Fatıma ve
109
Rasime’nin nafaka ve kisve bahâ ve sâ`ir levâzım-ı zarûrîyelerine harc ve sarf ve
vakt-i hâcetde istidâneye ve lede’z-zafer (11) sigâr-ı mezbûrûnun mâllarını rücû´a
vasî-i mezbûr Yusuf Onbaşı’ya izin virilmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı
harrere fi’l-yevmi’l-hâdî min şehri (12) Cemâdiyi’l’l-âhir li-seneti ´işrîn ve selâse
mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Ayakebir karyeli Hasan Ağa
karye-i mezbûreli Ömer bin Hasan Ağa
Meluşalı Osman
Odacı Halil Ağa
Sayfa No: 33
Dava No: 364
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Lefke
nâhiyesine tâbi´ nefs-i Lefke kasabası sâkinlerinden iken efrencî bin dokuz yüz iki
senesi Kânûn-i evvelinin birinci günü (2) vefât iden Aşcı Hüseyin bin Bezirgan
Mehmed’in verâseti zevce-i menkûhe-i metrûkesi Emine Hanım bint-i Tosunoğlu
Mehmed ve vâlidesi Şerife Kadın bint-i Hasan ile li-ebeveyn er karındaşı (3)
Ahmed’in sulbî kebîr oğlı Mehmed ve sulbî sagîr oğlı Hasan’a münhasıra oldığı bi’lihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve mütehakkık oldukdan sonra sagîr-i mezbûr
Hasan’ın vakt-i rüşd (4) ve sedâdına değin tesviye-i umûrına kıbel-i şer´den vasî
nasb ve ta´yîn olunan Muhtâr Hüseyin Efendi ibn-i Mutahhar ve zevce-i mezbûre
Emine Hanım ve ibnü’l-ahi’l-mezbûr Mehmed taleb ve ma´rifetleri (5) ve ma´rifet-i
şer´le tahrîr ve bey´ ve ba´de’l-ihrâci’d-düyûni’l-müsbete ve’l-masârifü’l-mû´tâde
bâkîsinin beyne’l-vereseti’l-mezbûre tevzî´ ve taksîm olunan müteveffâ-yı mezbûrun
terekesi defteridir ki (6) ber-vech-i âtî zikr ve beyân olunur harrere fi’l-yevmi’ssâmin ´aşer min şehri Zi’l-ka´deti’ş-şerîfe li-seneti ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
(7) şa´îr kîl 9/192
110
saman çuval 3/27
zeytûn takrîben fî 200/355.20 para
zerdali fî 14/28
incir fî 33/55
çapa sapı 1/2
bamya tohumı /3.30 para
bakla fî 95/320
inek 1/720
kürek ve çapa /15
(8) zeytûn yağı fî 75/813 250 dirhem
merkeb re`s 1/297
yağ fî 5/75.10 para
def´a yağ fî 3/145
def´a yağ fî 9/99
yağ fî 3/33
tüfenk 1/40
der zimmet-i Lefkeli Ata bin Mollâ Đbrahim /1680
(9) cem´an yekûnü’l-mezkûrât /4882
(10) minha’l-ihrâcât
(11) masârif-ı techîz ve tekfîn /100
dellâliyye /64
Lefkeli Ahmed Galib Efendi ibn-i Đzzet Efendi’nin Lefke Kara Hâkimi Ahmed Aziz
Efendi’nin bir kıt´a i´lâmı mûcibince mahkûmün bih alacağı olup i´tâ olunan /404
(12) yine Lefkeli Mehmed Efendi ibn-i Đzzet Efendi’nin Lefke Kara Hâkimi Ahmed
Aziz Efendi’nin bir kıt´a i´lâmı mûcibince bih alacağı olup i´tâ olunan /180
yine Lefkeli Hasan Ağa ibn-i Mahmud’un bâ-defter alacağına Kaimzâde Hilmi
Efendi ve Mutahharzâde Hüseyin Efendi’nin şehâdetleriyle sâbit olup ba´de’l-half
i´tâ olunan /18
(13) yine Lefkeli Salih Çavuş ibn-i Ahmed Ağa’nın bâ-defter alacağına mezbûrân
Hilmi Efendi ve Hüseyin Efendi’nin şehâdetleriyle sâbit olup ba´de’l-half i´tâ olunan
/15
111
yine Lefkeli Kahveci Mollâ Hasan’ın bâ-defter alacağına şâhidân-ı mezbûrân Hilmi
ve Hüseyin Efendilerin şehâdetleriyle sâbit olup ba´de’l-half i´tâ olunan /15
(14) yine Lefkeli Mehmed Arab Osman’ın alacağına şâhidân-ı mezbûrân Hilmi ve
Hüseyin Efendilerin şehâdetleriyle sâbit olup ba´de’l-half i´tâ olunan /3.30 para
yine Lefkeli Muhtâr Hüseyin Efendi’nin bâ-defter alacağına Kaimzâde Hilmi Efendi
ve Mehmed Ratib Efendi’nin şehâdetleriyle sâbit olup ba´de’l-half i´tâ olunan /19
(15) zevce-i mezbûre Emine Hanım’ın mehr-i mü`eccel alacak hakkına
Mutahharzâde Hüseyin ve vâris-i mezbûr Mehmed’in ikrâr ve şehâdetleriyle sâbit
olup ba´de’l-half i´tâ olunan /501
Lefke’de Aşağı Câmi´-i Şerîfi imâmı Abdüllaziz Efendi’nin alacağına şâhidân-ı
mezbûrân Hüseyin Efendi ve Mehmed’in şehâdetleriyle sâbit olup i´tâ olunan /30
(16) eşyâ-ı mezkûrenin bey´ oluncaya değin muhâfazasiyçün ta´yîn olunan Mustafa
Ömer ve Rıfat’a virilen ücret /20
eşyâ-ı mezkûrenin çarşuya nakli içün üç nefer kimseye virilen ücret-i nakliyye /22
(17) mezkûr iki re`s hayvânın bey´ oluncaya değin ekliyyelerine alınan saman va
şa´îr bahâsı /45
kaydiyye /7
cem´an yekûnü’l-ihrâcât /1439.10 para
(18) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre /3442.30 para
(19) hisse-i zevce-i mezbûre Emine Hanım
440.27 para min semenü’l-mebî´ ez-gayr-ı ihrâcât
420.00 min zimmet
hisse-i ümm-i mezbûre Şerife Kadın
587.23 para kezâ
560.00 kezâ
hisse-i ibnü’l-ah-i kebîr-i mezbûr Mehmed
367.10 para kezâ
350.00 kezâ
hisse-i ibnü’l-ah-i sagîr-i mezbûr Hasan
367.10 para kezâ
+350.00 kezâ
717.10
112
- 18.00 resm-i kısmet
699.10
(20) verese-i kibâr mezbûrûn ber-vech-i terkîm-i bâlâ her biri hisse-i irsiyye-i
şer´iyyelerini ahz ü kabz eyledikleri ve ibnü’l-ahi’s-sagîri’l-mezbûr Hasan’ın kezâlik
ber-vech-i terkîm-i bâlâ (21) hisse-i irsiyye-i şer´iyyesi olan altı yüz toksan gurûş on
parasından üç yüz elli gurûş Lefkeli Ata bin Mollâ Đbrahim nâm kimesneye ve üç yüz
kırk (22) dokuz gurûş dahi yine Lefkeli Mollâ Hüseyin bin Mutahhar’a bâ-sened ve
bâ-kefîl eytâm me`mûrluğu ma´rifetiyle idâne oldığı işbu mahalle şerh virildi.
Sayfa No: 34
Dava No: 365
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Kalavac karyesi sâkinlerinden iken efrencî bin dokuz yüz iki senesi
Teşrîn-i evvelinin (2) yirmi yedinci günü vefât eden Uzun Mehmed bin Mustafa bin
Mehmed’in verâseti zevce-i menkûhe-i metrûkesi Emine bint-i Đsmail ile sulbî kebîr
oğlı Hüseyin ve sulbiyye-i kebîre (3) kızı Huriye ve mürâhika kızı Şefikar ve sulbî
sagîr oğulları Đsmail ve Mustafa ve sulbiyye-i sagîre kızı Hanım’a münhasıra oldığı
bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir (4) ve mütehakkık oldukdan sonra mürâhika ve
sigâr-ı mezbûrûnun vakt-i rüşd ve sedâdlarına değin tesviye-i umûrlarına kıbel-i
şer´den vasî nasb ve ta´yîn olunan vâlideleri (5) zevce-i mezbûre Emine Hatun ve
ibn-i kebîr Hüseyin ve bint-i kebîre-i mezbûre Huriye taleb ve ma´rifetleri ve
ma´rifet-i şer´le tahrîr ve bey´ olunan müteveffâ-yı mezbûrun terekesi (6) defteridir
ki ber-vech-i âtî zikr ve beyân olunur harrere fi’l-yevmi’l-hâmis min şehri
Muharremi’l-harâm li-seneti ihdâ ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
(7) tekne 1/5
nerd-bân 1/4
döğen 1/10
sürgi 1/2.20 para
kubûr 1/3
113
boyunduruk 1/5
hellim destisi 1/12
yağ küpü 1/31
def´a küp 1/6
(8) yağ destisi 2/6.10 para
def´a yağ destisi 3/6.10 para
def´a desti 3/4.20 para
küp 1/6
arı memlû koğan 5/65
def´a arı memlû koğan 3/39
merkeb re`s 1/480
saban 2/18
(9) mertek 2/23
def´a mertek 3/10.10 para
kama 1/1
mertek parçası 1/3
su köfünü çift 1/2
kova 1/3.10 para
´alefter 1/4
keçi 4/224
oğlak 5/171.20 para
sandık 1/30
(10) arı kozalağı 1/3.10 para
sagîr küp 1/4
alaca kavuşdırma 1 - gömlek 1/4.20 para
hınta kîle 3/179
şa´îr kîle 1/25
orak 2/5
tobra 1/4.20 para
(11) merkeb sıpası 1/31
küp 1/2
bir mikdâr ip /4
114
şîşe 1/5.30 para
sepet 1/1.10 para
terâzû 1/2
gübre yük 25/29
saban 1 - boyunduruk 1/10
(12) kiriş 1/18ss
sürgi 1/14
kayış 1/11.30 para
kargılık 1/3
dağarcık 2/8
bıçak 1/15
tüfenk 1/45
keser 1 - bışkı 1/14
burgu 1
közer 1/6.10 para
(13) çapa 1/1.10 para
kürek 1/3
kîle 1/16
balta 1/2.30 para
kebe 1/23
siriza 1/2
zil 3/8.10 para
çan 6/12
def´a çan 7/7
def´a dağarcık 1/5
(14) def´a çan 6/14
def´a çan 1/1
heğbe 1/26
sarı çatari mintân 1 - yelek 1/15
değirmen 1/6
kantâr 1/13.20 para
közer 1/4
115
kalbûr 1/1
(15) üzengi 1/3
semer 1/1.30 para
nerd-bân 2/9
nakd-i mevcûd /100
cem´an yekûnü’l-mezkûrât /1894.30 para
(16) minha’l-ihrâcât
(17) techîz ve tekfîn masrafı /100
dellâliyye /36
satılan hayvânlar içün muhtâr tarafına virilen tezkere resmi /11
ber-mûcib-i nizâm karye-i mezbûre Muhtârı Halil Ağa’nın muhtâriyyesi olup i´tâ
olunan /18
(18) deyn-i müsbet zevce-i mezbûre Emine Hatun ´an mehr-i mü`eccel bâ-şehâdet
Đsmail bin Çoban Hasan ve Hasan bin Đsmail ve ba´de’t-tezkiye ve’l-half /1251
tefrîk-i eşyâ ve bey´ ve tahrîr içün irsâl olunan me`mûrun hayvân kirâsıyla masârif-ı
sâ`iresi /36
(19) kaydiyye /1
cem´an yekûnü’l-ihrâcât /1317.20 para
(20)sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre /577.10 para
(21) hisse-i zevce-i mezbûre Emine Hatun /72.03 para
hisse-i ibn-i kebîr-i mezbûr Hüseyin /122.08 para
hisse-i ibn-i sagîr-i mezbûr Đsmail /122.08 para
hisse-i ibn-i sagîr-i mezbûr Mustafa /112.08 para
hisse-i bint-i kebîre-i mezbûre Huriye /56.04 para
(22) hisse-i bint-i mezbûre Şefikar /56.04 para
hisse-i bint-i sagîre-i mezbûre Hanım /56.04 para
(23) zevce-i mezbûre Emine Hatun bâlâ-yı ihrâcâtda muharrer mehr-i mü`eccel
alacak hakkı olan bin iki yüz elli bir gurûş ve kezâlik bâlâda muharrer ez-gayr-ı
ihrâcât hisse-i irsiyyesi (24) olan yetmiş iki gurûş altı para ki cem´an bin üç yüz
yirmi üç gurûş altı parayı bi’l-îsâle ve bâ-hüccet vasîleri oldığı mürâhika ve sigâr-ı
mezbûrûn (25) Şefikar ve Đsmail ve Mustafa ve Hanım’ın kezâlik bâlâda muharrer
hisse-i irsiyyeleri olan cem´an dört yüz kırk sekiz gurûş otuz iki paradan on beş
116
gurûş (26) vasî hücceti harcı ve altı gurûş resm-i kısmet ba´de’t-tenzîl bâkî kalan dört
yüz yirmi yedi gurûş otuz iki parayı dahi bi’l-vesâye ve bint-i kebîre-i mezbûre
Huriye’nin (27) kezâlik bâlâda muharrer hisse-i irsiyyesi olan elli altı gurûş dört
parayı bi’l-vekâle ahz ü kabz eylediği ve ibn-i kebîr-i mezbûr Hüseyin kezâlik bâlâda
muharrer hisse-i (28) irsiyyesi olan yüz on iki gurûş sekiz parayı temâmen ahz ü
kabz eylediği işbu mahalle şerh virildi.
Sayfa No: 35
Dava No: 366
Dava Türü: Miras
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Dağ nâhiyesine
tâbi´ Ayvasıl karyesi sâkinlerinden iken efrencî bin dokuz yüz iki senesi şehr-i
Teşrîn-i evvelinin (2) altıncı günü vefât iden Hasan Onbaşı bin Mustafa’nın verâseti
sadrî sagîr oğlı Mustafa’ya hasren münhasıra oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver
zâhir ve mütehakkık (3) oldukdan sonra sagîr-i mezbûr Mustafa’ya kıbel-i şer´den
vasî nasb ve ta´yîn olunan min kıbeli’l-ümm ceddi Mehmed Alim bin Zaim meclis-i
şer´-i şerîf-i enverde karye-i mezbûre (4) sâkinelerinden zâtı ta´rîf-i şer´î ile ma´rife
işbu bâ´isetü’l-i´lâm Tuti Hatun bintü’l-mezbûr Mehmed Ali muvâcehesinde
mezbûre Tuti Hatun’un hâlen yedinde olup (5) mahallinde mu´âyene olunan yirmi
re`s koyun vasîsi oldığım sagîr-i mezbûr Mustafa’nın pederi mezbûr Hasan
Onbaşı’nın hayâtında yedinde mâlı iken ba´de vefâtihi mezkûr (6) koyunları mezbûre
Tuti Hatun bi-gayr-i hakkın ahz ü kabz ve zabt itmekle su`âl olunup mezkûr
koyunların sagîr-i mezbûr Mustafa içün bana teslîme mezbûre (7) Tuti Hatun’a
tenbîh olunmak bi’l-vesâye murâdımdır diyü da´vâ itdükde gıbbe’s-su`âl ol dahi
cevâbında zikr olunan yirmi re`s koyunlar ve vaz´-ı yedini ikrâr (8) lâkin bundan
sekiz sene mukaddem müteveffâ-yı mezbûr Hasan Onbaşı mezkûr koyunlar yedinde
mâlı iken beherine yarımşar lira kıymet tesmiye iderek on lirayı bana bey´ ve temlîk
ve teslîm (9) idüp ben dahi ber-vech-i muharrer iştirâ ve temlîk ve teslîm ve kabz ve
kabûl eyledikden sonra kıymetleri olan cem´an on lirayı bâyi´-i mezbûr Hasan
Onbaşı’ya temâmen ref´ ve teslîm (10) eyledikde ol dahi meblağ-ı semen-i mezkûrı
117
yedimden bi’t-temâm ahz ü kabz ber-leh zikr olunan yirmi re`s koyunlarda kendinin
´alâka ve medhâli kalmayup benim mülk-i müşterâm (11) ve hak sarîhim oldığını
mahzar-ı şühûdda ikrâr dahi itmişidi diyüp ber-vech-i muharrer eylediği ref´
mezkûrını müdde´î-i vasî-i mezbûr Mehmed Ali inkâr itmekle dâfi´a-i mezbûre Tuti
Hatun (12) ber-minvâl-i muharrer ref´ mezkûrını karye-i mezbûre sâkinlerinden
Cevher bin Ahmed ve Hasan bin Mustafa ve Çoban Đbrahim ben diğer Ahmed nâm
kimesneler şehâdetleriyle mezkûr koyunları mahallinde (13) ba´de’l-mu´âyene ve’lirâe huzûr-ı şer´de bi’l-muvâcehe ber-nehc-i şer´î isbât itdükden sonra şâhidûn-ı
mezbûrûn usûl-i mevzû´asına tevfîkan varaka-ı mestûre ile evvelâ sırran ve ba´dehu
(14) ´alenen karye-i mezbûre ahâlîsinden Mehmed bin Hâcı Hüseyin ve Hasan bin
Ahmed ve karye-i mezbûreye civâr bulunan Şillura karyesi ahâlîsinden Hasan Ağa
bin Hâcı Zâbit Hüseyin ve Muhtâr Mehmed Ağa (15) ibn-i Hâcı Hasan nâm
kimesnelerden lede’t-tezkiye ´adl ve makbûlü’ş-şehâde idükleri ihbâr olunmağın
mûcibiyle müdde´î-i vasî-i mezbûr Mehmed Ali da´vâ-yı mezkûresiyle mezbûre Tuti
Hatun’a (16) ber-vech-i şer´î mu´ârazadan men´ olundığı tescîl ve huzûr-ı âlîlerine
i´lâm olundı harrere fi’l-yevmi’s-sânî ve’l-´işrîn min şehri Recebi’l-ferd li-seneti
´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Sayfa No: 36
Dava No: 367
Dava Türü: Nafaka
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Lefke
nâhiyesine tâbi´ Đkseroğonu karyesi sâkinelerinden zâtı ma´rife işbu bâ´isetü’l-vesîka
Sultanu bint-i Yusuf bin Đsmail tarafından husûsı âtîü’z-zikrde vekîl-i müseccel-i
şer´îsi pederi mezbûr Yusuf meclis-i şer´-i şerîf-i enverde müvekkile-i mezbûrenin
zevc-i mutallikı (3) Mahmud bin Hüseyin’e ayru ayru günlerde üç def´a mahkeme-i
şer´iyyeye mahsûs olan varaka-ı da´vetiye gönderilerek ve gelmediği sûretde kendine
kıbel-i şer´den bir kimseye vekîl nasbıyla (4) müdde´iyenin da´vâ ve beyyinesi
istimâ´ olunacağını müdde´iye-i vekîl-i mezbûr Yusuf ma´rifetiyle kendüye teblîğ ve
tefkîm idülüp yine mahkemeye gelmediğinden ve vekîl göndermekden imtinâ´ (5)
118
eylediği karye-i mezbûre Muhtârı Hasan bin Mustafa ve diğer Mustafa bin Ahmed’in
şehâdetleriyle tahakkuk eylemesi üzerine mecelle-i celîlenin bin sekiz yüz otuz
dördüncü (6) maddesi mûcibince müdde´î-i ´aleyh zevc-i mezbûr Mahmud bin
Hüseyin’e kıbel-i şer´den vekîl nasb ve ta´yîn olunan 2220 numrolu Zabtiyye
Mustafa bin Ahmed muvâcehesinde müvekkile-i mezbûre (7) Sultanu beş yüz bir
gurûş mehr-i mü`eccel ile mezbûr Mahmud bin Hüseyin’in zevce-i medhûl-i bihâsı
iken târîh-i i´lâmdan altmış beş gün mukaddem müvekkile-i zevce-i mezbûre
Sultanu’yı (8) talâk-ı selâse ile tatlîk itmekle zimmetinde mütekarrer ve ma´kûdü’n´aleyh olan 501 gurûş mehr-i mü`eccel alacak hakkı bi’l-vekâle mezbûr Mahmud bin
Hüseyin’den taleb iderim diyü ba´de’d-da´vâ (9) ve’l-inkâr müdde´î-i vekîl-i mezbûr
Yusuf ber-minvâl-i muharrer müdde´â-yı mezkûrını isbât içün meclis-i şer´e ikâme
eylediği mezbûrân Muhtâr Hasan ve Mustafa nâm kimesneler istişhâd (10)
olunduklarında fi’l-hakîka müvekkile-i mezbûre Sultanu beş yüz bir gurûş mehr-i
mü`eccel ile mezbûr Mahmud bin Hüseyin’in zevce-i medhûl-i bihâsı iken târîhden
(11) altmış beş gün mukaddem mezbûreyi talâk-ı selâse ile tatlîk itdiğini ve mehr-i
mü`eccel mezkûr beş yüz bir gurûş müvekkile-i mezbûre Sultanu’ya el-yevm
zimmetinde deyni oldığına (12) mezbûr Mahmud tâyı´an ikrâr ve i´tirâf itdiğini
vekîl-i mansûb mezbûr Zabtiyye Mustafa muvâcehesinde ber-nehc-i şer´î isbât
itmeleriyle şâhidân-ı mezbûrân varaka-ı mestûre ile (13) karye-i mezbûre imâmı
Mehmed Kâmil Efendi ve komisyon a´zâsından Đbrahim bin Kara Hüseyin ve diğer
Hüseyin bin Mustafa nâm kimesnelerden evvelâ sırran ve ba´dehu ´alenen lede’ttezkiye (14) ´adl ve makbûlü’ş-şehâde idükleri ihbâr olunmağın gıbbe’t-tahlîfü’şşer´î mûcibiyle müvekkile-i mezbûre Sultanu’ya mehr-i mü`ecceli olan meblağ-ı
mezbûr beş yüz bir gurûş (15) i´tâ ve teslîmi içün müdde´â-ı ´aleyh mezbûr Mahmud
bin Hüseyin izâfetle vekîl-i mezbûr Zabtiyye Mustafa’ya tenbîh olundığı tescîl ve
huzûr-ı âlîlerine i´lâm olundı harrere fi’l-yevmi’t- (16) tâsi´ ´aşer min şehri Zi’lhicceti’ş-şerîfe li-seneti ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Sayfa No: 37
Dava No: 368
Dava Türü: Tereke
119
(1) Kıbrıs ceziresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Dağ nâhiyesine
tâbi´ Ayvasıl karyesi sâkinlerinden iken efrencî bin dokuz yüz iki senesi Teşrîn-i
evvelinin altıncı günü (2) vefât iden Hasan Onbaşı bin Mustafa bin Hüseyin’in
verâseti sadrî sagîr oğlı Mustafa’ya münhasıra oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver
zâhir ve mütehakkık oldukdan sonra (3) sagîr-i mezbûrun vakt-i rüşd ve sedâdına
değin tesviye-i umûrına kıbel-i şer´den vasî nasb ve ta´yîn olunan min kıbeli’l-ümm
ceddi Mehmed Ali bin Zaim ma´rifeti ve ma´rifet-i şer´le (4) tahrîr ve bey´ olunan
müteveffâ-yı mezbûrun terekesi defteridir ki ber-vech-i âtî zikr ve beyân olunur
harrere fi’l-yevmi’l-hâmis ve’l-´işrîn min şehri Muharremi’l-harâm li-seneti ihdâ ve
´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
(5) keçi re`s 8 - koyun 12/600
def´a koyun re`s 4/247
def`´a koca koyun re`s 2/27
cem´an yekûnü’l-mezkûrât /847.20 para
(6) minha’l-ihrâcât
(7) masârif-ı techîz ve tekfîn /150
dellâliyye /19
mezkûr keçi ve koyunların bey´iyye tezkereleri rüsûmı olup i´tâ olunan /22
mezkûr keçi ve koyunların bey´ oluncaya değin ra´îleriyçün Çoban Mustafa bin
Hasan’a virilen ücret /15
(8) Lefkoşalı Kunduracı Solomo Urhanidi’nin Lefkoşa ´Adliyye Mahkemesinin fî 13
Mart sene 1903 târîhlü ve 1297 numrolu bir kıt´a mazbata mûcibince ma´a masraf
mahkûmün bih alacağı olan on üç lira on yedi şilin bakır dört buçuk gurûş mahsûben
merkûm tarafına i´tâ kılınan /553
karye-i mezbûre muhtârı Nikola Hâcı Loyizi’nin ber-mûcib-i nizâm muhtâriyyesi
olup tarafına i´tâ olunan /18
(9) vasî-i mezbûr Mehmed Ali’nin sagîr-i mezbûrun ma´îşetiyle sâ`iresine eylediği
masraf /97
cem´an yekûnü’l-ihrâcât /847.20 para
120
(10) müteveffâ-yı mezbûrun bâlâda murakkam tereke-i mebî´ası esmânı kezâlik bâlâyı ihrâcâtda muharrer techîz ve tekfîn ve sâ`ire masrafıyla deyn-i müsbetesine kâfi
olmayup binâen-´aleyh vârisi içün bir nesne kalmadığı işbu mahalle şerh virildi.
Sayfa No: 37
Dava No: 369
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine kazâsına
tâbi´ Kazabifan karyesi sâkinelerinden iken efrencî bin dokuz yüz iki senesi Teşrîn-i
sânînin (2) yirmi ikinci günü vefât iden Hadice bint-i Ahmed bin Halil’in verâseti
zevc-i metrûki Osman bin Dellâl Hasan ve vâlidesi Fatıma bint-i Feyzi ve babası
Ahmed bin (2) Halil ile sadrî sagîr oğulları Hüseyin ve Ali ve Naim ve sadriyye-i
sagîre kızı Havva’ya münhasıra ba´dehâ kable’l-kısme eb-i mezbûr Ahmed bin Halil
dahi vefât idüp (4) verâseti zevce-i menkûhe-i metrûkesi ümm-i mezbûre Fatıma
Hatun ile sulbî kebîr oğulları Mehmed Salih ve Halil ve sulbiyye-i kebîre kızları
Ayşe ve Kadriye ve Zehra’ya münhasıra (5) ve tashîh-i mes`ele-i mîrâsları bihükmi’l-münâsahati’ş-şer´iyye üç yüz otuz altı sehmden olup sihâm-ı mezbûreden
seksen dört sehmi zevc-i mezbûr Osman’a ve altmış üç sehmi (6) zevce-i ümm-i
mezbûre Fatıma Hatun’a ve kırkar sehmden yüz yirmi sehmi sigâr-ı benûn-ı
mezbûrdan Hüseyin ve Ali ve Naim’e ve yirmi sehmi bint-i sagîre-i mezbûre
Havva’ya ve on (7) dörder sehmden yirmi sekiz sehmi mezbûrân Mehmed ve Salih
ve Halil’e ve yedişer sehmden yirmi bir sehmi mezbûrât Ayşe ve Kadriye ve
Zehra’ya isâbeti bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´î (8) zâhir ve mütehakkık oldukdan sonra
sigâr-ı mezbûrûnun vakt-i rüşd ve sedâdlarına değin tesviye-i umûrlarına kıbel-i
şer´den vasî nasb ve ta´yîn olunan babaları zevc-i (9) mezbûr Osman ma´rifeti ve
ma´rifet-i şer´le tahrîr ve bey´ ve beyne’l-vereseti’l-mezbûre tevzî´ ve taksîm olunan
müteveffât olan mezbûrenin terekesi defteridir ki ber-vech-i âtî (10) zikr ve beyân
olunur harrere fi’l-yevmi’t-tâsi´ min şehri Saferi’l-hayr li-seneti ihdâ ve ´işrîn ve
selâse mi`eten ve elf.
(11) tencere 1 - tâbe 1/70
121
sahan 3/37
sini 1/38
kazgan 1/73
tekne 1/25
çıkrık 1/15
destgâh 1/15
tarak 1/10
def´a tarak 1/6
(12) sinit 1/9.20 para
def´a tarak /14
kapaklı sahan 5/45
sandık 1/40
müsta´mel dokuma entârî 1/15
zevci mezbûr Osman zimmetinde mehr-i mü`eccel alacak hakkı /151
(13) cem´an yekûnü’l-mezkûrât /544
(14) minha’l-ihrâcât
(15) dellâliyye /8
eşyâ-ı mezkûrenin bazara nakliyyesi içün virilen ücret /3
tahrîr ve tefrîk-i eşyâ zımmında karye-i mezbûreye gönderilen me`mûrun hayvân
kirâsıyla masârif-ı sâ`iresi olup virilen /27
(16) karye-i mezbûre muhtârının ber-mûcib-i nizâm muhtâriyyesi olup i´tâ olunan
/18
kaydiyye defter-i ´âdî /1
cem´an yekûnü’l-ihrâcât /57
(17) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre
487.00 para
(18) -121.32 hisse-i zevc-i mezbûr Osman
365.08
(19) -91.14 hisse-i ümm-i mezbûre Fatıma ´an bintihi ve zevcihi
273.34
(20) -20.12 hisse-i ibnü’l-ebi’l-mezbûr Mehmed Salih
253.22
122
(21) -20.12 hisse-i ibnü’l-ebi’l-mezbûr Halil
233.10
(22) -10.06 hisse-i bintü’l-ebi’l-mezbûre Ayşe
223.04
(23) -10.06 hisse-i bintü’l-mezbûre Kadriye
212.38
(24) -10.06 hisse-i bintü’l-mezbûre Zehra
202.32
(25) - 5.00 resm-i kısmet
197.32 verese-i kibâr hisse-i irsiyyelerini temâmen kabz itmişlerdir
(26) hisse-i ibn-i sagîr-i mezbûr Hüseyin /56.20 para
hisse-i ibn-i sagîr-i mezbûr Ali /56.20 para
hisse-i ibn-i sagîr-i mezbûr Naim /56.20 para
hisse-i bint-i sagîre-i mezbûre Havva /28.10 para
(27) sigâr-ı mezbûrûn Hüseyin ve Ali ve Naim ve Havva’nın bâlâda murakkam
hisse-i irsiyye-i şer´iyyeleri olan cem´an yüz toksan yedi gurûş otuz paraları vasîleri
(28) babaları zevc-i mezbûr Osman yedinde ibkâ olundığı işbu mahalle şerh virildi.
Sayfa No: 38
Dava No: 370
Dava Türü: Su kuyularının tamiri
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan mahrûse-i Lefkoşa mahallâtından
Ayasofya Mahallesi ahâlîsinden işbu bâ´isü’l-vesîka Mısırlızâde Ahmed Hulusi
Efendi (2) ibnü’l-Hâc Osman Ağa meclis-i şer´-i şerîf-i enverde takrîr-i kelâm ve
ta´bîr ´ani’l-merâm idüp Lefkoşa kazâsına mülhak Omorfa nâhiyesine tâbi´ Akaca
karyesinde vâki´ (3) âbâr-ı müte´addideden nübû´ ve cereyân iden mülk-i mâ-i lezîz
ile bir bâb değirmen fabrikası ve ma´lûmü’l-mikdâr bir kıt´a bağçe ile derûnunda bir
bâb hâne ve sâ`irenin (4) dokuz yüz altmış sehm i´tibârıyla yedi yüz yirmi sehmi
şirâ`yı benim ve yüz yetmiş sehmi dahi müteveffâ Ahmed Kemal Efendi ibn-i Fehmi
Efendi ibn-i Hâcı Hüseyin Efendi’nin (5) sulbî sagîr oğulları Fehmi ve Osman´ın
123
irsen ve yetmiş sehmi dahi sagîrân-ı mezbûrânın vâlideleri ve vasîleri Naciye Hanım
ibnetü’l-mezbûr el-Hâc (6) Osman Ağa´nın irsen ve şirâ`yı mülkleri olup ancak zikr
olunan mâ`-i cârî-i lezîz-i mezbûrun teksîri içün karye-i mezbûreli (7) Yakomi ve
Hristofi ve Konci’nin icâzetleriyle arâzîleri derûnunda mukeddemâ hafr idülüp henüz
lağımları deldirilmeyen on beş ´aded kuyunun (8) deldirilmesi ve su harklarının
lâzım olan ba´zı mahallerinin ta´mîri ve mevcûd bulunan kuyuların şark ve şimâl
cihetlerinden altmış ´aded kuyu daha hafr (9) olunarak nübû´ idicek mâ-i lezîzin
mevcûd kuyulara ´ilâve olunmak teksîr vâridâtı mûcib olacağı der-kâr idüği ve
müceddeden inşâ (10) olunan hânenin fevkânîsinde nâ-temâm kalan iki ´aded oda ve
sundurmaların neccâriye ve sıva ve mermerlenmesi içün ´inde’l-keşf yüz altmış sekiz
lira (11) masrafa mûhtac oldığı ihbâr olunmağın ve vasî-i mûmâ-ileyhâ Naciye
Hanım işbu husûsa bi’l-isâle ve bi’l-vesâye muvâfakat itmiş ise de ber-mûcib-i keşf
(12) sarfı lâzım gelen yüz altmış sekiz liradan sagîrân-ı mezbûrân Fehmi ve
Osman’ın hisse-i mezkûrelerine â`îd olan yirmi dokuz lira on beş şilini sarf (13)
itmek ve hisse-i mezkûreleri vâridâtından ahz eylemek üzere cânib-i şer´den me`zûn
olmak murâdımdır didükde mûmâ-ileyh Ahmed Hulusi (14) Efendi’nin kelimât-ı
meşrûhası vâkı´a mutâbık ve nefsü’l-emre muvâfık idüği sikât-ı sahîhatü’l-kelimât
ihbârlarıyla zâhir ve mütehakkık olmağla mûmâ-ileyh Ahmed (15) Hulusi Efendi’ye
mukeddemâ hafr olunup henüz lağımları deldirmeyen on beş kuyunun deldirilmesine
ve su harklarının lâzım olan ba´zı mahallerinin (16) ta´mîrine ve mevcûd bulunan
kuyulara altmış ´aded daha kuyu hafrına ve nâ-temâm kalan iki ´aded oda ve
sundurmalarının itmâna ve ber-mûcib-i keşf (17) vukû´ bulacak yüz altmış sekiz lira
masrûfundan sagîrân-ı mezbûrânın hisselerine â`îd olan yirmi dokuz lira on beş
şilinin hisse-i mezkûreleri (18) vâridâtından ahzına cânib-i şer´den izin virilmeğin
mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’t-tâsi´ ve’l-´işrîn min şehri
Saferi’l-hayr li-seneti ihdâ (19) ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Odacı Halil Ağa
Zabtiyye Mustafa
124
Sayfa No: 39
Dava No: 371
Dava Türü: Vasi tayini
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine
kazâsında vâki´ Trabeze Çiftliği’nde sâkine iken bundan dört sene mukaddem vefât
iden (2) Afet bint-i Mehmed Ali Usta’nın sadrî sagîr oğlı Ahmed Aziz’in
vâlidesinden ve müteveffâ ceddi mezbûr Mehmed’den müntakil mâllarını hıfza ve
tesviye-i umûrına kıbel-i şer´den (3) bir vasî nasb ve ta´yîn olunmak ehem ve elzem
oldığı eclden sagîr-i mezbûrun dayısı olup her vechle umûr-ı vesâyeti rü`yete kâdir
idüği zeyl-i vesîkada muharrerü’l-esâmî-i (4) Müslimîn ihbârlarıyla mütehakkık olan
işbu bâ´isü’l-vesîka Durmuş ibnü’l-mezbûr Mehmed Ali Usta nâm kimesneyi hâkimi mevki´-i sadr-ı küttâb tûbâ leh ve Hüsn-i Me`âb Efendi sagîr-i mezbûr (5) Ahmed
Aziz’in vakt-i rüşd ve sedâdına değin vâlidesi ve ceddi müteveffiyân-ı mezbûrândan
müntakil mâllarını hıfza ve tesviye-i umûrına vasî nasb va ta´yîn itdükde ol dahi (6)
ber-vech-i muharrer vesâyet-i mezbûreyi kabûl ve hidmet-i lâzımesini kemâ-yenbagî
edâya ta´ahhüd ve iltizâm itmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’lyevmi’l-hâmis ve’l-´işrîn (7) min şehri Zi’l-hicceti’ş-şerîfe li-seneti ´işrîn ve selâse
mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Kazabifan karyeli Hasan bin Đbrahim
Arabköylü Hüseyin bin Hasan
Zabtiyye Mustafa
Sayfa No: 40
Dava No: 372
Dava Türü: Vasi tayini
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine kazâsına
tâbi´ Kazabifan karyesi sâkinelerinden iken efrencî bin dokuz yüz bir senesi (2)
125
Kânûn-i sânî zarfında vefât iden Fatıma bint-i Medineli Hüseyin bin Mahmud’un
sadrî sagîr oğlı Yusuf’un vâlidesi müteveffât-ı mezbûreden müntakil mâlını (3) hıfza
ve tesviye-i umûrına kıbel-i şer´den bir vasî nasb ve ta´yîn olunmak ehem ve elzem
oldığı eclden sagîr-i mezbûrun pederi olup her vechle umûr-ı vesâyeti (4) rü`yete
kâdir idüği zeyl-i vesîkada muharrerü’l-esâmî-i Müslimîn ihbârlarıyla mütehakkık
olan işbu bâ´isü’l-vesîka Süleyman bin Ahû Hüseyin nâm kimesneyi hâkim-i
mevki´-i (5) sadr-i küttâb tûbâ leh ve Hüsn-i Me`âb Efendi sagîr-i mezbûr Yusuf’un
vakt-i rüşd ve sedâdına değin vâlidesi müteveffât-ı mezbûreden müntakil mâlını
hıfza ve tesviye-i umûrına vasî (6) nasb ve ta´yîn itdükde ol dahi ber-vech-i muharrer
vesâyet-i mezbûreyi kabûl ve hidmet-i lâzımesini kemâ-yenbagî edâya ta´ahhüd ve
iltizâm itmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı (7) harrere fi’l-yevmi’s-sâdis ve’l´işrîn min şehri Rebî´i’l-evvel li-seneti ihdâ ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Odacı Halil Ağa
Zabtiyye Mustafa
Sayfa No: 40
Da´ vâ No: 373
Dava Türü: Vasi tayini
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Lefke
nâhiyesine tâbi´ nefs-i Lefke kasabası sâkinelerinden Ayşe Kadın bint-i Hâfız
Mehmed Efendi bir kaç seneden beru (2) ma´tûhe olup umûr-ı lâzımesini rü`yete
kâdire olmamağla ma´tûhe-i mezbûrenin yedinde olup mâlike oldığı emvâl ve
eşyâsını hıfz ve hırâset ve umûr-ı (3) lâzımesini rü`yet içün kıbel-i şer´den bir vasî
nasbı lâzım ve mühim olmağın ma´tûhe-i mezbûrenin akrabâsından olup emânet ile
ma´rûf ve istikâmet ile (4) mevsûf ve her vechle umûr-ı vesâyeti rü`yete muktedir ve
müstakîm oldığı zeyl-i vesîkada muharrerü’l-esâmî-i Müslimîn ihbârlarıyla lede’şşer´ü´l enver zâhir ve nümâyân olan (5) işbu bâ´isü’l-vesîka Đpliceli Đzzet Ağa ibn-i
126
Hâcı Đbrahim Ağa emvâl ve eşyâsını hıfza ve umûr-ı lâzımesini rü`yete kıbel-i
şer´den vasî nasb ve ta´yîn olunup ol dahi (6) vesâyet-i mezbûreyi kabûl ve hidmet-i
lâzımesini kemâ-yenbagî edâya ta´ahhüd ve iltizâm itmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb
olundı harrere fi’l-yevmi’l-hâmis min şehri (7) Rebî´i’l-âhir li-seneti ihdâ ve ´işrîn ve
selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Lefke Müdiri rıf´atlü Hâcı Rasih Efendi
kasaba-i mezbûre komisyonu Ahmed Harid Efendi
yine kasaba-i mezbûre komisyonu Hasan Afif Efendi
yine kasaba-i mezbûreli Faik Ağa Mehmed Onbaşı
yine kasaba-i mezbûreli Kayımzâde Hilmi Beğ
Sayfa No: 41
Dava No: 374
Dava Türü: Vasi tayini
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Lefke
nâhiyesine tâbi´ Ayatoğru Dillirka karyesi sâkinlerinden iken efrencî bin dokuz yüz
üç senesi (2) Mart’ının altıncı günü vefât iden Feyzi bin Đsmail bin Veli Abdullah’ın
sulbî sagîr oğlı Mustafa ve sulbiyye-i sagîre kızı Müstaide’nin pederleri müteveffâ-yı
mezbûrdan (3) mallârını hıfza ve tesviye-i umûrlarına kıbel-i şer´den bir vasî nasb ve
ta´yîn olunmak ehem ve elzem oldığı eclden sagîretân-ı mezbûretânın vâlideleri olup
her vechle umûr-ı (4) vesâyeti rü`yete kâdire idüği zeyl-i vesîkada muharrerü’lesâmî-i Müslimîn ihbârlarıyla mütehakkık olan işbu bâ´isetü’l-vesîka Ayşe bint-i
Naziş nâm hatunı hâkim-i mevki´-i (5) sadr-i küttâb tûbâ leh Hüsn-i Me`âb Efendi
sagîretân-ı mezbûretân Mustafa ve Müstaide’nin vakt-i rüşd ve sedâdlarına değin
babaları müteveffâ-yı mezbûrdan müntakil mâllarını (6) hıfza ve tesviye-i umûrlarına
vasî nasb ve ta´yîn itdükde ol dahi ber-vech-i muharrer vesâyet-i merkûmeyi kabûl
ve hidmet-i lâzımesini kemâ-yenbagî edâya ta´ahhüd ve iltizâm (7) itmeğin mâ-vaka´
127
bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’s-sâdis min şehri Rebî´i’l-âhir li-seneti ihdâ
ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Lefke kasabalı Faik Ağa Mehmed Onbaşı
kasaba-i mezbûreli Kayımzâde Hilmi Beğ
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Mustafa
Sayfa No: 41
Dava No: 375
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Lefke kazâsına
tâbi´ Çamlı karyesi sâkinelerinden iken efrencî bin dokuz yüz üç senesi (2) şehr-i
Mart’ının dördüncü günü vefât iden Nadire Hanım bint-i Dayı Mehmed Emin ibn-i
Mollâ Hüseyin’in verâseti zevc-i metrûki Ali Faik Efendi ibn-i Mollâ Salih (3) ve
pederi mezbûr Dayı Mehmed Emin ve vâlidesi Ülfet Hanım bint-i Emin Efendi ile
sadrî sagîr oğulları Mustafa Hıfzı ve Salih Subhi ve Mehmed’e münhasıra ba´dehâ
(4) kable’l-kısme sagîr-i mezbûr Mehmed dahi vefât idüp verâseti pederi mezbûr Ali
Faik Efendi ile min kıbeli’l-ümm ceddesi mezbûre Ülfet Hanım’a münhasıra ve
tashîh-i mes`ele-i mîrâsları (5) bi-hükmi’l-münâsahati’ş-şer´iyye iki yüz on altı
sehmden olup sihâm-ı mezbûreden yetmiş dokuz sehmi zevc-i mezbûr Ali Faik
Efendi’ye ve otuz altı sehmi eb-i mezbûr (6) Dayı Mehmed Emin’e ve kırk bir sehmi
ümm-i mezbûre Ülfet Hanım’a ve otuzar sehmden altmış sehmi ibnân-ı sagîrân-ı
mezbûrân Mustafa ve Salih Subhi’ye isâbeti (7) bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir
ve mütehakkık oldukdan sonra sagîrân-ı mezbûrânın vakt-i rüşd ve sedâdlarına değin
tesviye-i umûrlarına kıbel-i (8) şer´den vasî nasb ve ta´yîn olunan babaları zevc-i
mezbûr Ali Faik Efendi ve mezbûrân Dayı Mehmed Emin ve Ülfet Hanım
ma´rifetleri ve ma´rifet-i (9) şer´le tahrîr ve bey´ ve beyne’l- veresetü’l-mezbûre
tevzî´ ve taksîm olunan müteveffât-ı mezbûrenin terekesi defteridir ki ber-vech-i âtî
128
zikr ve beyân olunur (10) harrere fi’l-yevmi’s-sâmin min şehri Rebî´i’l-evvel liseneti ihdâ ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
(11) destgâh 1/67.20 para
hamam leğeni 1/30
mangal 1/20
âyîne 1/180
sini 1/30
kadâ`if sinisi 1/18.10 para
tencere 1/18.10 para
tırnaklı sahan 5/45
sahan 3/20
(12) def´a sahan 4/18
hamam tası 1/5
def´a tencere 1/8
tunç kapaklı sahan 4/19
tecemmülât /15
tabak 10/22
def´a tabak 4/5
def´a tabak 7/9
(13) şîşe 29/21
kâse 2/8
def´a kâse 3 - tabak 2/6
fincan 12/9
gülabdân 1/2.10 para
şîşe 1/1.20 para
def´a şîşe 7/13
etmek tahtası 1/9
(14) yorgan 1/40
döşek 1/34
def´a yorgan 1/24
müsta´mel yorgan 1/20
şilte 1/30
129
çarşab 2/36.10 para
silecek 1/15
çarşab 1/14.10 para
(15) çorab çift 2/4.30 para
yazma 2 - ipekli mendil 1/10
kîse 1/2
entârî 3 - çarşab 2 - tül çarşab 1 - yasdık yüzü 2 /90
silecek takım 1 - hücre örtüsü 2 - dokuma çarşab 1 - entârî 4/106
(16) uşkûr 3/4
üslük 2 - kîse 8 - don 1 - gömlek 1 - idare entârî 1/53
sandık 1/55
minder 1 - yasdık 9/40
kazgan 1/108
şîşe 1/1
(17) kapaklı sahan 2/18
sahan 1/9
tabak 3/3
zevci mezbûr Ali Faik Efendi zimmetinde bâ-ikrâr mehr-i mü`eccel alacak hakkı
/501
cem´an yekûnü’l-mezkûr
(18) minha’l-ihrâcât
(19) dellâliyye /27
hammâla /2
kaydiyye defter-i ´âdî /3
cem´an yekûnü’l-ihrâcât /72
(20) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm
1803.20 para
(21) -658.39 zevc-i mezbûr Ali Faik hissesi
1144.21
(22) -300.12 eb-i mezbûr Dayı Mehmed Emin hissesi
0844.09
(23) -342.00 ümm-i mezbûre Ülfet Hanım hissesi
130
0502.09
(24) +300.12 eb-i mezbûr Dayı Mehmed Emin bâlâda murakkam hisse-i irsiyyesini
sagîrân-ı
802.21 mezbûrân Mustafa Hıfzı ve Salih Subhi’ye rızâsıyla terk ve teberru´
idüp hisse-i irsiyyelerine zam olunan
(25) 160.20 yine ümm-i mezbûre Ülfet Hanım bâlâda murakkam hisse-i
irsiyyesinden bi’r- rızâ sagîrân-ı mezbûrâna terk ve teberru´ idüp hisselerine zam
olunan
(26) 179.30
1142.31 yine zevc-i mezbûr Ali Faik Efendi bâlâda murakkam hisse-i
irsiyyesinden sagîrân-ı mezbûrâna terk ve teberru´ idüp hisselerine zam olunan
(27) - 28.20 resm-i kısmet minhâ
1114.11
(28) hissetü’s-sagîri’l-mezbûr Mustafa Hıfzı /557.05 para
hissetü’s-sagîri’l-mezbûr Salih Subhi /557.05 para
(29) sagîrân-ı mezbûrân Mustafa Hıfzı ve Salih Subhi’nin ber-vech-i terkîm-i bâlâ
irsen ve hîbeten mâlları olan cem´an 1114 gurûş on bir paraları li-ecli’l-hıfz ve’listirbâh (30) Lefkoşa kazâsı eytâm emvâli sandığına irsâl olundığı işbu mahalle şerh
virildi.
Sayfa No: 43
Dava No: 376
Dava Türü: Kayyum ve müezzinlik görevinin devri
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Lefke
nâhiyesine tâbi´ nefs-i Lefke kasabasında kâ`in Orta Câmi´-i Şerîfi vakfından almak
üzere (2) şehri iki yüz gurûş vazîfe ile el-yevm bâ-i´lâm kayyum ve mü`ezzinlik
cihetlerine mutasarrıf olan kasaba-i mezkûre ahâlîsinden Mehmed Salim Efendi ibn-i
Hâcı Emin Ağa tarafından (3) ciheteyn-i mezkûreteyn sulbî kebîr oğlı Ahmed Sami
Efendi’ye meccânen ferâğa vekîl-i sâbitü’l-vekâlesi Ayasofya Câmi´-i Şerîf imâm-ı
evveli mekrümetlü Mehmed Salahi Efendi ibn-i Hâtibzâde (4) Mustafa Efendi
131
meclis-i şer´-i şerîf-i enverde evkâf muhâsebecisi kâ`immakâmı rif´atlü Musa Đrfan
Efendi hâzır oldığı hâlde bi’l-vekâle takrîr-i kelâm idüp müvekkilim mûmâ-ileyh (5)
Mehmed Salim Efendi’nin ber-vech-i muharrer mutasarrıf oldığı kayyum ve
mü`ezzinlik cihetlerini Hasan Rıza tayyib-i ihtiyârî ve ferâğ-ı kat´î-i mu´teber ile elyevm defter-i nüfûsda yirmi iki (6) yaşında mukayyed bulunan ve duhûl-i evkât-ı
salâta ´âlem ve hüsn-i savt ve sedâya mâlik kıra`âte ve dirâ`yete dahi ciheteyn-i
mezkûreteynine lâyık ve müstehak oldığı
meclis-i şer´de (7) vukû´ bulan
imtihânından zâhir ve mütehakkık olan müvekkil-i mûmâ-ileyhin sulbî oğlı işbu
bâ´isü’l-i´lâm Ahmed Sami Efendi’ye bi’l-vekâle meccânen ferâğ ve bi’l-izâfe (8)
kasr-ı yed ve mûmâ-ileyhin ´atîk i´lâmını yedine teslîm eyledikde ol dahi teferruğ ve
kabûl idüp ol vechle ciheteyn-i mezkûrteynde müvekkilim mûmâ-ileyh Salim
Efendi’nin (9) aslâ ve kat´â ´alâka ve medhûli kalmamışdır didükde ba´de’t-tasdîk
ciheteyn-i mezkûreteyn vazîfe-i mersûmeleriyle müvekkil-i mûmâ-ileyh Salim
Efendi’nin (10) kasr-ı yedinden oğlı mezbûr Ahmed Sami Efendi ´uhdesine tevcîh
oldığı tescîl ve huzûr-ı ´âlîlerine i´lâm olundı harrere fi’l-yevmi’l-hâmis ´aşer min
şehri (11) Rebî´i’l-evvel li-seneti ihdâ ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Sayfa No: 43
Dava No: 377
Dava Türü: Rüşt iddiası ve mal talebi
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Lefke
nâhiyesine tâbi´ nefs-i Lefke kasabası sâkinlerinden iken bundan akdem vefât iden
Đbrahim (2) bin Yordamlı Mustafa’nın sulbî oğlı ve hâlen yirmi bir yaşını mütecâviz
olup âkil ve bâliğ ve bülûğuna rüşdi munzam oldığını iddi´â iden işbu bâ´isü’l-vesîka
(3) Halil nâm kimesne tarafından husûsı âtîde vekîl-i müseccel-i şer´îsi Mustafa
Sadreddin Efendi ibn-i Ali Faik Efendi meclis-i şer´-i şerîf-i enverde müvekkil-i
mezbûrun vâlidesi (4) hâl-i sigarında tesviye-i umûrına bâ-hüccet-i şer´iyye vasîsi
olmağla mâl-i mevrûsına bi’l-vesâye vaz´-ı yedi mütehakkık olan zâtı ta´rîf-i şer´î ile
ma´rife Hadice Hatun (5) ibnetü Mustafa mahzarında üzerine bi’l-vekâle da´vâ ve
takrîr-i kelâm idüp müvekkilim mezbûr Halil hâlen yirmi bir yaşını tecâvüz idüp âkil
132
ve bâliğ (6) ve bülûğuna rüşdi munzam olup umûrını bi-nefsihi rü`yete kâdir ve
i´ânet-i vasîden müstağnî olmağla pederi müteveffâ-yı mezbûr Đbrahim Yordamlı (7)
Mustafa’dan mevrûs ber-mûcib-i defter-i kassâm mâlını vâlidesi ve vasîsi mezbûre
Hadice Hatun’dan müvekkil mezbûr Halil içün hâlen taleb iderim didükde (8) ol dahi
cevâbında müvekkil-i mezbûrun ber-mûcib-i defter-i mezkûr mâl-i mevrûsına bi’lvesâye vaz´-ı yedini ikrâr idüp lâkin müvekkil-i mezbûrun ber-minvâl-i muharrer
rüşd (9) müdde´âsını inkâr idicek müdde´î-i vekîl mûmâ-ileyh Sadreddin Efendi’den
vech-i meşrûh üzere müdde´âsına beyyine taleb olundukda kasaba-i mezbûre
ahâlîsinden (10) Hasan bin Şeyh Ali ve Mehmed Nuri ibn-i Selim nâm kimesneler liecli’ş-şehâde meclis-i şer´e hâzırân olup eserü’l-istişhâd fi’l-hakîka işbu müdde´î-i
mezbûr Halil (11) el-yevm yirmi bir yaşını tecâvüz idüp âkil ve bâliğ ve bülûğuna
rüşdi munzam olup umûrını bi-nefsihi rü`yete kâdir ve i´ânet-i vasîden müstağnîdir
biz bu husûsa (12) bu vech üzere şâhidlerüz ve şehâdet dahi iderüz diyü her biri bi’lmuvâcehe edâ-i şehâdet-i şer´iyye itdüklerinden sonra şâhidân-ı mezbûrân Hasan ve
Mehmed (13) usûl-i mevzû´asına tevfîkan lede’t-tezkiye ´adl ve makbûlü’ş-şehâde
idükleri ihbâr olunmağın mûcibiyle müvekkil-i mezbûr Halil’in rüşdine ba´de’lhükm (15) ve’t-tenbîh mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’s sâbi´ ve’l´işrîn min şehri Saferi’l-hayr li-seneti ihdâ ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Odacı Halil Ağa
Zabtiyye Mustafa
Sayfa No: 44
Dava No: 378
Dava Türü: Rüşt iddiası ve mal talebi
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Piroyi karyesi sâkinlerinden iken bin üç yüz yedi senesi (2) Zi’lka´detü’ş-şerîfesinin üçüncü günü vefât iden Osman bin Hâcı Kasım bin Abdullah’ın
133
sulbî oğlı ve sadriyye kızı ve hâlen yirmi birer yaşlarını mütecâviz olup (3) her biri
bülûğlarını mukırr ü mu´terif ve ber-vech-i âtî rüşdlerini iddi´â iden işbu bâ´isânü’li´lâm Mustafa ve Fatıma min-kable’l-ümm ceddeleri ve hâl-i sigarlarında tesviye-i
umûrlarına (4) bâ-hüccet-i şer´iyye vasîleri olmağla mâl-i mevrûslarına bi’l-vesâye
vaz´-ı yedi mütehakkık olan Hâce Meryem Kadın bint-i Abdullah’ın vekîl-i sâbitü’lvekâlesi sadrî kebîr oğlı Hâcı Abdülkadir (5) mahzarında üzerine da´vâ ve takrîr-i
kelâm idüp hâlen biz yirmi birer yaşımızı tecâvüz idüp âkil ve bâliğ ve bülûğumuza
rüşdümüz munzam olup umûrlarımızı bi’n-nefs rü`yete (6) kâdir ve i´ânet-i vasîden
müstağnî olmamızla pederimiz müteveffâ-yı mezbûrdan mevrûs ber-mûcib-i defter-i
kassâm mâl-i mevrûsumuzu ceddemiz vasî-i mezbûre Hâce Meryem Kadın’dan (7)
hâlen taleb iderüz didüklerinde vekîl-i mezbûr Hâcı Abdülkadir dahi bi’l-vekâle
cevâbında müdde´iyân-ı mezbûrânın ber-mûcib-i defter-i mezkûr mâl-i mevrûslarını
(8) müvekkilesi vasî-i mezbûre Hâce Meryem Kadın’ın bi’l-vesâye vaz´-ı yedini
ikrâr idüp lâkin müdde´iyân-ı mezbûrân Mustafa ve Fatıma’nın ber-minvâl-i
muharrer rüşd müdde´âlarını (9) inkâr idicek müdde´iyân-ı mezbûrândan vech-i
meşrûh üzere müdde´âlarına beyyine taleb olunduklarında karye-i mezbûre
sâkinlerinden Mahmud bin Topal Hüseyin ve Lefkoşa (10) sâkinlerinden Đsmail bin
Mustafa nâm kimesneler meclis-i şer´e hâzırân olup eserü’l-istişhâd fi’l-hakîka işbu
müdde´iyân-ı mezbûrân Mustafa ve Fatıma yirmi birer (11) yaşlarını tecâvüz idüp
âkil ve bâliğ ve bülûğlarına rüşdleri munzam olup bi’n-nefs rü`yete kâdir i´ânet-i
vasîden müstağnîdirler biz (12) bu husûsa bu vech üzere şâhidlerüz ve şehâdet dahi
iderüz diyü her biri bi’l-muvâcehe edâ-i şehâdet-i şer´iyye itdüklerinden sonra
şâhidân-ı mezbûrân (13) Mahmud ve Đsmail usûl-i mevzû´asına tevfîkan varaka-ı
mestûre ile evvelâ sırran ve ba´dehu ´alenen lede’t-tezkiye ´adl ve makbûlü’ş-şehâde
idükleri ihbâr olunmağın (14) mûcibiyle müdde´iyân-ı mezbûrân Mustafa ve
Fatıma’nın rüşdlerine ba´de’l-hükm ve’t-tenbîh mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı
harrere fi’l-yevmi’l-hâmis min şehri Şevvâli’l-mükerrem (15) li-seneti tâsi´ ´aşer ve
selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Odacı Halil Ağa
134
Zabtiyye Mustafa
Sayfa No: 44
Dava No: 379
Dava Türü: Arazi
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine
kazâsında kâ`in Trabeze Çiftliği’nde sâkine iken bundan dört sene mukaddem vefât
iden Afet (2) bint-i Mehmed bin Ali Usta bin Mehmed’in sadrî sagîr oğlı olup Ağırda
karyesi sâkinlerinden Kara Mehmed bin Abdullah’ın yanında ikâmet itmekde olan
Ahmed Aziz (3) bin el-müteveffâ Salih nâm sagîre li-ecli’d-da´vâ kıbel-i şer´den vasî
nasb ve ta´yîn olunan Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi ibnü’l-Hâc Hüseyin
Ağa meclis-i şer´imizde mezkûr (4) Trabeze Çiftliği sâhibi olup bundan dokuz mâh
mukaddem fevt olan mezbûr Mehmed bin Ali Usta bin Mehmed’in eytâmı Mustafa
ve Ahmed ve Hüseyin ve Asiye ve Saadet’in bâ-hüccet-i (5) şer´iyye vasî-i
mansûbları li-eb er karındaşları Durmuş muvâcehesinde mezbûr Durmuş’un liebeveyn kız karındaşı müteveffât-ı mezbûre Afet hayâtında Değirmenlik (6)
nâhiyesine tâbi´ Minareli karyesinde müte`ehhileten sâkine iken işbu vasîsi oldığım
sagîr-i mezbûr Ahmed Aziz mezbûreden tevellüd idüp ol vechle sagîr-i mezbûr
müteveffâ-yı mezbûr (7) Mehmed bin Ali Usta bin Mehmed’in hafîdi olmağla
müteveffâ-yı mezbûrun hayâtında bâ-tapu taht-ı tasarrufunda olan ma´lûmü’l-hudûd
ve kıt´aât tarla va arâzî-i sâ`irenin (8) ber-mûcib-i kânûn münîf dokuz nefer evlâdı ile
hafîdi sagîr oğlı Ahmed Aziz’e müteveffâ oğlı Đsmail’in sagîr oğlı Đsmail’e
mütesâvîyen intikâl itmişiken vasî-i (9) mezbûr Durmuş bi’l-isâle ve bi’l-vesâye
evlâd-ı sâ`ire ile ma´an zikr olunan tarla va arâzî-i sâ`irenin cümlesini zabt ve
tasarruf itmeleriyle su`âl olunup sagîr-i mezbûr (10) Ahmed Aziz’in hisse-i
kânûniyesinden kifâyedleriyle sagîr-i mezbûr Ahmed Aziz içün bana teslîme tenbîh
olunmak murâdımdır diyü bi’l-vesâye da´vâ itdükde gıbbe’s-su`âl asîl (11) ve vasî-i
mezbûr Durmuş dahi cevâbında müteveffât-ı mezbûre Afet pederi müteveffâ-yı
mezbûr Mehmed bin Ali Usta’nın sulbiyye kızı oldığını ikrâr lâkin sagîr-i mezbûr
Ahmed Aziz’in (12) kız karındaşı müteveffât-ı mezbûre Afet’in sadrî oğlı oldığı
135
ma´lûmum değildir diyicek müdde´î vasî-i mûmâ-ileyhden ber-vech-i muharrer
müdde´âsına mutâbık beyyine taleb olundukda (13) ´udûl-i ahrâr-ı ricâl-i
Müslimînden ve mezkûr Minareli karyesi ahâlîsinden olup el-yevm mahrûse-i
Lefkoşa mahallâtından Ebukavik Mahallesinde sâkinler Kara Hâcı Hüseyin (14) bin
Bereket ve Osman bin el-mezbûr Hâcı Hüseyin nâm kimesneler li-ecli’ş-şehâde
meclis-i şer´e hâzırân olup eserü’l-istişhâd fi’l-hakîka işbu sagîr-i mezbûr Ahmed
Aziz müteveffâ-yı (15) mezbûr Mehmed bin Ali Usta’nın sulbiyye kızı Afet nâm
hatundan mütevellid olup ol vechle müteveffâ-yı mezbûr Mehmed bin Ali Usta’nın
hayâtında bâ-tapu mutasarrıf (16) oldığı tarla ve arâzî-i sâ`iresi ber-mûcib-i kânûn
münîf evlâdı ile hafîdi sagîre-i mezbûre Ahmed Aziz’e müntakiledir biz bu husûsa
(17) bu vech üzere şâhidlerüz şehâdet dahi iderüz diyü her biri edâ-i şehâdet-i
şer´iyye itdüklerinde şâhidân-ı mezbûrân usûl-i mevzû´asına tevfîkan (18) varaka-ı
mestûre ile mahalle-i mezbûre muhtârı Hâfız Hüseyin Efendi ve komisyon
a´zâsından Hâcı Derviş Mehmed Ağa ve Hasan Ağa ibn-i Mustafa ve Hâfız Đbrahim
(19) Hakkı Efendi’den evvelâ sırran ve ba´dehu ´alenen lede’t-tezkiye ´adl ve
makbûlü’ş-şehâde idükleri ihbâr olunmağın mûcibiyle sagîr-i mezbûr müteveffâ-yı
mezbûr Mehmed (20) bin Ali Usta’nın hafîdi oldığına ba´de’l-hükm ve’t-tenbîh mâvaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’l-hâdî ´aşer min şehri Rebî´i’l-evvel liseneti ihdâ (21) ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Odacı Halil Ağa
Zabtiyye Mustafa
Sayfa No: 45
Dava No: 380
Dava Türü: Borç
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine
kazâsında vâki´ Trabeze Çiftliği’nde sâkin iken efrencî bin dokuz yüz iki senesi
136
Eylül’ünün (2) on beşinci günü vefât iden Mehmed bin Ali Usta bin Mehmed’in
verâseti zevce-i menkûhe-i metrûkesi Gülizar bint-i Kayyum Mehmed ile sulbî kebîr
oğulları Ali ve Durmuş ve sulbiyye-i (3) kebîre kızları Mumine ve Şöhret ve sulbî
sagîr oğulları Mustafa ve Ahmed ve Hüseyin ve sulbiyye-i sagîre kızları Asiye ve
Saadet’e münhasıra oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l- (4) enver zâhir ve mütehakkık
oldukdan sonra sigâr-ı mezbûrûn Mustafa ve Ahmed ve Hüseyin ve Asiye ve
Saadet’in ve müteveffâ-yı mezbûrdan altı sene mukaddem fevt olan (5) sulbî kebîr
oğlı Đsmail’in sulbî sagîr oğlı Đsmail’in ve yine müteveffâ-yı evvel mezbûrdan dört
sene mukaddem vefât iden sulbiyye-i kebîre kızı Afet’in sadrî sagîr (6) oğlı Ahmed
Aziz’in tesviye-i umûrlarına bâ-hüccet-i şer´iyye vasî-i mansûbları işbu bâ´isü’lvesîka ibn-i kebîr-i mezbûr Durmuş meclis-i şer´-i şerîf-i enverde takrîr-i kelâm (7)
ve ta´bîr ´ani’l-merâm idüp pederim müteveffâ-yı mezbûrun düyûn-ı müsbete-i
kesîresine nukûd ve menkûl terekesi vefâ itmemekle emvâl-i metrûkesinden olup
mezkûr (8) Trabeze Çiftliği hudûdı dâhilinde Lacı dimekle ma´rûf tarafları Hâcı
Dimitri ve baba ve lacı deresi ve Hâcı Kostanti tarlasıyla mahdûd beş dönüm (9) bir
kıt´a tarla derûnunda mefrûz altmış altı sâk zeytûn ve otuz altı sâk harûb eşcârı
zevce-i mezbûre Gülizar ve ibn-i kebîr-i mezbûr Ali ve benetân-ı kebîretân-ı (10)
mezbûretân Mumine ve Şöhret ile ma´an bi’l-müzâyede semen-i misilleriyle mezkûr
beş dönüm tarlanın ibkâsı sigâr-ı mezbûrûn Mustafa ve Ahmed ve Hüseyin ve Asiye
ve Saadet’in ve Đsmail (11) ve Ahmed Aziz’in haklarında mûcib gadr u mazarrat
idüğine mebnî mezkûr beş dönüm tarlanın dahi eşcâr-ı mezkûre ile berâber bedel-i
misli ile âhere bey´ ve ferâğ (12) olunup semen ve bedel ile edâ-i deyn olunmak
üzere kıbel-i şer´den bana izin virilmek bi’l-vesâye matlûbumdur didükde kaziyye-i
minvâl-i meşrûh üzere oldığı zeyl-i vesîkada (13) muharrerü’l-esâmî-i Müslimîn
ihbârlarıyla lede’ş-şer´ü’l-enver zâhir ve mukarrer olmağın eşcâr-ı mezkûreyi zevce-i
mezbûre Gülizar ve ibn-i kebîr-i mezbûr Ali ve benetân-ı kebîretân-ı mezbûretân
(14) Mumine ve Şöhret ile ma´an semen-i misilleriyle ve mezkûr beş dönüm tarlayı
mahdûdı kezâlik mezbûrûn Ali ve Mumine ve Şöhret ile bedel-i misli ile âhere bey´
ve ferâğa (15) ve semen ve bedel ile müteveffâ-yı mezbûrûn düyûn-ı müsbetesini
edâya vasî-i mezbûr Durmuş’a kıbel-i şer´den izin virilmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb
ketb olundı harrere fi’l-yevm ´aşer min şehri (16) Cemâdiyi’l’l-evvel li-seneti ihdâ ve
´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
137
Şühûdü’l-hâl
Çatal karyeli Hüseyin bin Osman
Trabeze’de sâkin Mehmed Şah bin Raşid
Arabköylü Hüseyin Hasan
Zabtiyye Mustafa
Mehmed Nazım
Sayfa No: 46
Dava No: 381
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Minareli karyesi sâkinlerinden iken efrencî bin sekiz yüz toksan (2)
yedi senesi Mayıs’ının dokuzuncu günü vefât iden Hasan Onbaşı ibn-i Bereket bin
Abdullah’ın verâseti zevce-i menkûhe-i metrûkesi Fatıma Hatun bint-i Ahmed Çavuş
(3) ve sulbî sagîr oğlı Ahmed’e münhasıra oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir
ve mütehakkık oldukdan sonra sagîr-i mezbûrun vakt-i rüşd ve sedâdına değin
tesviye-i umûrına (4) kıbel-i şer´den vasî nasb ve ta´yîn olunan zevce-i mezbûre
Fatıma Hatun tarafından vekîl-i müseccel-i şer´îsi karındaşı Mustafa ibnü’l-mezbûr
Ahmed Çavuş ma´rifeti ve ma´rifet-i (5) şer´le tahrîr ve bey´ olunan müteveffâ-yı
mezbûrun terekesi defteridir ki ber-vech-i âtî zikr ve beyân olunur harrere fi’lyevmi’l-hâmis ve’l-´işrîn min şehri Zi’l-hicceti’ş-şerîfe li-seneti râbi´ (6) ´aşer ve
selâse mi`eten ve elf.
(7) yaba 1/7
balta 1/10
semer ma´a ip 1 - siriza 1/7
üzengi çift 3/9.10 para
pirinç terâzû 1/11
müsta´mel çizme çift 1/18
dağarcık 1/7
138
tahra 1 - silahlık 1/14
(8) müsta´mel heğbe 2 - tobra 1 - kebe 1/22
kara dizlik 1/15.20 para
köfün 2/8
ipekli kavuşdırma 1/22
müsta´mel kavuşdırma 4/27
gömlek 2/15
def´a gömlek 2/12
(9) iç donı 3/20.10 para
kavuşdırma 5 - fes 1 - duhân kîsesi 1/31.20 para
müsta´mel kubûr 3 - sagîr sandık 1/49.30 para
küp 1/13
su destisi 1 - bardak 2/3.20 para
yağ destisi 2/9
(10) desti 2/2
gem 1/2
küllü küpü 1/10
çuka şalvar 1 - câmedân yelek 1 - mintân 1/209.10 para
küp 1/6
köfün 1 - orak 2/9
ahşab direk 4/24.20 para
(11) dişi merkeb ma´a sıpa 1/504
kısrak re`s 1 - sıpa ester 1/1080
bulgur fî 15/22
zeytûn fî 5/12
sısam fî 2/7
müsta´mel Trablus kuşak 1/23
(12) Tirhon karyesinde Mavralı mevki´inde Mehmed bin Hasan ile ber-vech-i
nısfıyyet müşterek yedi dönüm hınta mezrû´nun nısf-ı hissesi /104
Beğ karyesinde Aşağı Kırac mevki´inde Ali bin Đbrahim ile ber-vech-i nısfıyyet
müşterek altı dönüm hınta mezrû´nun nısf-ı hissesi /104.20 para
139
(13) Minareli karyesinde Betri Yorgi ile ber-vech-i nısfıyyet müşterek mevcûd bir
mikdâr şa´îr demetinin nısf-ı hissesi /54
müteveffâ-yı mezbûrun müstakillen mevcûd bir mikdâr şa´îr demeti /130.20 para
yine Tirhon karyesinde Topal Köylü mevki´inde müstakillen beş dönüm hınta
mezrû´ı
(14) yine karye-i mezbûre hudûdı dâhilinde Ahmed Zeydaroğlu Receb’in tarlasında
magrûs fî
sene 1962 numro ile mukayyed bir sâk zeytûn ağacı kezâlik vasî-i
mezbûre Fatıma Mollâ ma´rifetiyle karye-i mezbûreli Osman bin Derviş nâm
kimesneyi bey´ olunmağla kabz olunan semeni /18
yine karye-i mezbûre hudûdı dâhilinde Hasan bin Ahmed tarlasında mağrûs fî sene
1963 numro ile mukayyed bir sâk zeytûn ağacı kezâlik vasî-i mezbûre Fatıma Mollâ
ma´rifetiyle karye-i mezbûreli Halil bin Mehmed’e bey´ olunmağla kabz olunan /99
(15) mezkûr Minareli karyesi hudûdunda vâki´ Halil bin Hâcı Mehmed ve vâlidesi
Havva tarlası derûnunda mağrûs fî sene 1964 numro ile mukayyed bir sâk zeytûn
ağacı vasî-i mezbûre Fatıma Mollâ ma´rifetiyle mezbûr Halil bin Hâcı Mehmed’e
bey´ olunmağla kabz olunan semeni /13.20 para
karye-i mezbûre hudûdı dâhilinde Kalyobi Toğlı’nın 7/134 numrolu tarlası
derûnunda magrûs fî sene 1528 numro ile mukayyed bir sâk zeytûn ağacı kezâlik
vasî-i mezbûre Fatıma Mollâ ma´rifetiyle karye-i mezbûreli Haralambo Marko’ya
bey´ olunmağla kabz olunan semeni /72
(16) ve yine karye-i mezbûre hudûdı dâhilinde Đmâm Mehmed Efendi veresesinin 5/5
numrolu tarlaları derûnunda magrûs fî sene 1531 numro ie mukayyed üç sâk zeytûn
ağacı kezâlik vasî-i mezbûre Fatıma Mollâ ma´rifetiyle mezbûr Naim bin Abdullah
Efendi’ye bey´ olunmağla kabz olunan semeni /135
ve yine karye-i mezbûre hudûdı dâhilinde Mehmed bin Hâcı Đbrahim’in 6/110
numrolu tarlası derûnunda magrûs sene 1529 numro ile mukayyed bir sâk zeytûn
ağacı kezâlik vasî-i mezbûre Fatıma Mollâ ma´rifetiyle karye-i mezbûreli Naim bin
Abdullah Efendi’ye bey´ olunmağla kabz olunan semeni /9
(17) ve yine karye-i mezbûre hudûdı dâhilinde Halil bin Hâcı Mehmed’in 6/95
numrolu tarlası derûnunda magrûs fî sene 1530 numro ile mukayyed iki sâk zeytûn
ağacı kezâlik vasî-i mezbûre Fatıma Mollâ ma´rifetiyle karye-i mezbûreli Naim bin
Abdullah Efendi’ye bey´ olunmağla kabz olunan semeni /253
140
ve yine karye-i mezbûre hudûdı dâhilinde Yenağralı Hasan Efendi ibn-i Halil
Ağa’nın 6/328 numro tarlası derûnunda magrûs sene 1535 numro ile bir sâk incir ve
dört sâk tut eşcârı kezâlik vasî-i mezbûre Fatıma Mollâ ma´rifetiyle Naim bin
Abdullah Efendi’ye bey´ olunmağla kabz olunan semeni /90
(18) yine karye-i mezbûre hudûdı dâhilinde Asaf Beğ ve Muhyiddin Efendi’lerin
6/15 numrolu tarlalarının derûnunda magrûs sene 1533 numro ile mukayyed bir sâk
zeytûn ve iki sâk tut ağacları kezâlik vasî-i mezbûre Fatıma Mollâ ma´rifetiyle
mezbûr Naim bin Abdullah Efendi’ye bey´ olunmağla kabz olunan semeni /72
ve yine karye-i mezbûre hudûdı dâhilinde Mehmed Hâcı Đbrahim’in 6/100 numrolu
tarlası derûnunda magrûs fî sene 1534 numro ile mukayyed bir sâk zeytûn ağacı
kezâlik vasî-i mezbûre ma´rifetiyle mezbûr Naim bin Abdullah Efendi’ye bey´
olunmağla kabz olunan semeni /45
(19) yine karye-i mezbûrede vâki´ fî sene 1961 numro ile mukayyed tarafları
Süleyman Çoban Ali ve Fatıma bint-i Hâcı Hüseyin ve hark ve yol ve kezâ Süleyman
Çoban Ali ile mahdûd ma´a havlı bir bâb harâb mülk menzil kezâlik vasî-i mezbûre
ma´rifetiyle karye-i mezbûreli Ali bin Salih nâm kimesneyi bey´ olunmağla kabz
olunan semeni /150
ve yine karye-i mezbûre hudûdı dâhilinde Mehmed Ağa ibn-i Osman Ağa’nın 6/107
numrolu tarlası derûnunda magrûs fî sene 1535 numro ile mukayyed iki sâk zeytûn
ağacı kezâlik vasî-i mezbûre ma´rifetiyle karye-i mezbûreli Naim bin Abdullah
Efendi’ye bey´ olunmağla kabz olunan semeni /180
(20) cem´an yekûnü’l-mezkûrât
4108
- 54 Osman bin Kara Hüseyin’in şa´îr demeti zimmeti minhâ
4054
(21) minha’l-ihrâcât
(22) techîz ve tekfîn masrafı /90
dellâliyye /70
deyn-i müsbet Balıketre karyesi câmi´-i şerîfi vakfı mütevellîsi Mustafa Asaf Beğ
ibnü’l-Hâc Mehmed Kufi Efendi ´an mâli’l-vakfi’l-mezbûr bâ-sened bâ-şehâdet
Muhyiddin Efendi ibn-i mûmâ-ileyh Hâcı Mehmed Kufi Efendi ve Ali Ağa ibn-i
Mustafa ba´de’t-tezkiye ve’l-half
141
641
+16 hükûmete ´â`id harc olup zam olunan
657
(23) müteveffâ-yı mezbûrun Lefkoşa kazâsı eytâm emvâli sandığına bâ-sened müsbet
deyni olup te`diye olunan
970
+24 hükûmete ´â`id harc olup zam olunan
984
deyn-i müsbet Lefkoşalı Hâcı Sofi Efendi ibn-i Hâcı Emin ´an semen revgan-ı zeyt
bâ-şehâdet Kâmil Efendi ibn-i Đbrahim Efendi ve Mustafa ibn-i Ahmed Çavuş ve
ba´de’t-tezkiye ve’l-half /135
(24) müteveffâ-yı mezbûrun a´şâr-ı bedelinden ve mâliyye virgüsinden hükûmete
virecekli oldığı bi’l-ihbâr zâhir ve mütehakkık olmağla ber-mûcib-i nizâm hükûmet
tahsîldârı tarafından bâ-´ilm ü haber kabz eylediği /345
deyn-i müsbet Abohor karyeli Sami Efendi ibn-i Ahmed Ağa ´an semenü’l-mebî´ bâşehâdet karye-i mezbûreli Hüseyin Solak bin Ahmed ve Kuri Manastırlı Mustafa bin
Yusuf ve ba´de’t-tezkiye ve’l-half /95
(25) zevce-i mezbûre Fatıma Hatun’un müsbet mehr-i mü`eccel ve mu´accelinden
sahhü’l-bâkî dokuz yüz on altı gurûş alacağından tereke-i mezkûre esmânından bâ´ilm ü haber ahz ü kabz eylediği /597
Minareli karyeli Dimitri Nikola’nın Lefkoşa ´Adliyye Hâkimi sa´âdetlü Ahmed Đzzet
Efendi’nin fî 20 Teşrîn-i sânî fî 1897 târîhlü ve 331 numrolu bir kıt´a i´lâmı
mantukca ma´a masraf mahkûm dört yüz on sekiz gurûş alacağından bâ-´ilm ü haber
kabz eylediği /387
(26) Beğ Köylü Şerife bint-i Hüseyin’in semen-i mebî´den bâ-şehâdet Osman bin
Mustafa ve Mehmed Emin bin Ahmed ve bâ-tezkiye ve’l-half mahkûm yüz yetmiş
gurûş alacağından vekîli ´arz-ı hâlcı Đbrahim Hakkı Efendi’nin bâ-´ilm ü haber ahz ü
kabz eylediği /152
Lefkoşalı Bakkal Mollâ Hüseyin bin Mehmed Ali’nin semen-i mebî´nden bâ-şehâdet
Fenarcı Hüdaverdi bin Yusuf ve Hilmi bin Osman Onbaşı ve bâ-tezkiye ve’l-half
mahkûm iki yüz yirmi üç gurûş alacağından bâ-´ilm ü haber ahz eylediği /207
142
(27) Lefkoşa’da Câmi´-i Cedîd Vakfı mütevellîsi Kâmil Efendi ibn-i Đbrahim
Efendi’nin vakf-ı mezbûr mâlından bâ-şehâdet Hâcı Sofi Efendi ibn-i Hâcı Emin ve
Mehmed Ali bin Mustafa ve bâ-tezkiye ve’l-half mahkûm vakf-ı mezbûr içün alacağı
/78.30 para
bir bâb hâne ile ma´lûmü’s-sâk zeytûn eşcârının bey´ itmek üzere vasî tarafına virilen
iki kıt´a izin hücceti harcları /33
(28) bey´ olunan hâne ve eşcârın müşterilerine koçan çıkarmak içün vasî-i
mezbûrenin kabz eylediği /27
bâlâda muharrer hayvânların bey´ oluncaya değin ekllerine vukû´ bulan masraf /
85.10 para
vasî-i mezbûreyn i´tâ olunan vasî hücceti içün alınan harc /15
(29) tefrîk-i eşyâ ve tahrîr içün iki def´a karye-i mezbûreye gönderilen me`mûrun
hayvân kirâsıyla masârif ve vâkı´ası /54
ber-mûcib-i nizâm karye-i mezbûre muhtârı tarafına muhtâriyye olarak virilen /18
vasî-i mezbûrenin icâzetleriyle Münâdî Mehmed Ali tarafına i´tâ olunan /38
(30) cem´an yekûnü’l-ihrâcât /4054
(31) müteveffâ-yı mezbûrun bâlâda murakkam tereke-i mebî´ası esmânı kezâlik bâlâyı ihrâcâtda muharrer düyûn-ı müsbetesine i´tâ olunup veresesine taksîm içün (33)
bir nesne kalmadığı işbu mahalle şerh virildi.
Sayfa No: 48
Dava No: 382
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Matyat karyesi sâkinlerinden iken alafranka bin dokuz (2) yüz iki
senesi Temmuz’u zarfında vefât iden Halil bin Mustafa bin Abdullah’ın verâseti
zevce-i menkûhe-i metrûkesi Emine Hatun bint-i Hüseyin ile sulbî kebîr (3) oğlı
Mustafa ve sulbiyye-i kebîre kızları Ayşe ve Şerife ve Đffet ve sulbiyye-i mürâhika
kızı Munise ve sulbî sagîr oğulları Hasan ve Mehmed Ali’ye münhasıra oldığı (4)
bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve mütehakkık oldukdan sonra mürâhika ve
143
sagîrân-ı mezbûrânın vakt-i rüşd ve sedâdlarına değin tesviye-i umûrlarına kıbel-i
şer´den (5) vasî nasb ve ta´yîn olunan vâlideleri zevce-i mezbûre Emine Hatun taleb
ve ma´rifetleri ve ma´rifet-i şer´le tahrîr ve bey´ olunan müteveffâ-yı mezbûrun
terekesi (6) defteridir ki ber-vech-i âtî zikr ve beyân olunur harrere fi’l-yevmi’lhâmis ´aşer min şehri Rebî´i’l-âhir li-seneti ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
(7) erkek öküz 1/180
kancık dana 1/180
inek 1/450
buğday kîl 12/ 402
şa´îr kîl 26 /466
soğan fî 320 /466
burçak kîl 8/328
alef kîl 10/160
yağ destisi 1/7
(8) yağ küpü 1/16
def´a yağ küpü 1/33
def´a sagîr yağ küpü 1/4
sagîr yağ destisi 2/3
zeytûn küpü 1/3
un küpü 1/8.20 para
kebîr küp 1/54
def´a kebîr küp 1/63
(9) def´a kebîr küp 1/54
def´a kebîr küp 1/67
sagîr yeni küp 1/7
müsta´mel küp 6/18
def´a kebîr küp 1/19
yün yatak 1/108
müsta´mel kazgan 1/153
müsta´mel sahan 2/18
(10) müsta´mel tencere 1 - tâbe 1/13.20 para
kadâ`if sinisi 1/22
144
kebîr sahan 1/12
müsta´mel hamur teknesi 1/3
def´a hamur teknesi 1/16
müsta´mel çuval 1/72
müsta´mel tobra 1/5
(11) taş tekne 2/100
mermer tekne 1/3.20 para
tahta kerevet 1/25
saban 1 - boyunduruk 1/22.20 para
döğen 1/56
büyük küfe 1/13
küçük köfün 2/11
(12) bulgur değirmeni 3/27
müsta´mel kalbûr 1/10
közer 1/8
sısam eleği 1/2
iki kulblu desti 2/6
minder tahtası 5/27
küçük küp 1/4
(13) timür burgu 1/2
ez mîhları1/2
bıçkı 1/4
keser 1 - ez mîhları1/13
deri 1/1
su kabağı 2/1
bir mikdâr sısam /4
(14) zenbil 1/3
mercimek fî 4/7
livana fî 4/5
bekmez destisi 2/5
çekirdekli pamuk fî 2/3
çapa 2/18
145
çekmece 1/3.20 para
terâzî 1 - timür fî 2/17
(15) nargule 1 - ser 1/2
müsta´mel orak 3/7
müsta´mel saban 1/3
gılıfter 1/1.10 para
arı koğanı 16/527
boş arı koğanı 17/30
bir mikdâr saman /460
(16) bir mikdâr fışkı /170
koç re`s 1 - koyun re`s 31 /1408
bulgur fî 64/128
müsta´mel siriza 1/4
cem´an yekûnü’l-mezkûrât /6522.30 para
(17) minha’l-ihrâcât
(18) dellâliyye /129
deyn-i müsbet Analiyonda karyeli Nikola veled-i Ciryanu ´an deyn-i şer´î bâ-ikrâr
vâris Mustafa ve Ayşe ve zevce-i mezbûre Emine ve Matyatlı Mustafa bin Đbrahim
ve ba´de’l-half /100
deyn-i müsbet Lefkoşalı Araklidi Hâcı Avraim bâ-sened bâ-şehâdet Arif bin Uzun
Ali ve bâ-ikrâr vâris ibn-i mezbûr Mustafa ve ba´de’t-tezkiye ve’l-half
250
+6 bir mantûka sened mahkemeye ´â`id harc
256
(19) deyn-i müsbet Matyat karyeli müteveffâ Ali Çavuş bin Mehmed bâ-sened bâşehâdet Arif bin Uzun Ali ve bâ-ikrâr vâris ibn-i mezbûr Mustafa ve ba´de’l-half
1005
+ 25 bir mantûka sened mahkemeye ´â`id harc
1030
deyn-i müsbet zevce-i mezbûre Emine Hatun ´an mehr-i mü`eccel bâ-şehâdet Matyat
karyeli Mustafa bin Bayram ve Mollâ Musa bin Mehmed Efendiler ve ba´de’ttezkiye ve’l-half /1001
146
(20) 1902 senesi mâliyye virgüsi olup tahsîldâr Monti’ye i´tâ olunan /225
deyn-i müsbet
Aya Varvara karyeli Hâcı Toğlı veled-i Marko Cankaz bâ-sened ve bâ-defter ve bâşehâdet Matyat karyeli Halil Đbrahim bin Hüseyin ve bâ-ikrâr vâris ibn-i mezbûr
Mustafa
1210
+ 30 bir mantûka sened mahkemeye ´â`id harc
1240
(21) deyn-i müsbet Matyatlı Mihaili veled-i Binbu Banayodi bâ-sened bâ-şehâdet
Matyatlı Mollâ Musa bin Mehmed ve Arif bin Uzun Ali ve ba´de’t-tezkiye ve’l-half
2277
+ 57 bir mantûka sened mahkemeye ´â`id harc
2334
deyn-i müsbet Lefkaralı Mihaili Arasti ´an semenü’l-mebî´ bâ-ikrâr verese /37
(22) deyn-i müsbet Bedirhun karyeli Mehmed bin Đsmail bâ-ikrâr verese /56
karye-i mezbûre muhtârı Mollâ Musa’nın ber-mûcib-i nizâm muhtâriyyesi olup
tarafına virilen /18
tefrîk ve tahrîr içün karye-i mezbûreye irsâl olunan me`mûrun hayvân kirâsıyla
masrafı /45
(23) vasî-i mezbûrenin vukû´ bulan masârif reftiyye ve sâ`iresi /51.30 para
cem´an yekûnü’l-mezkûrât /6522.30 para
(24) müteveffâ-yı mezbûrun bâlâda murakkam tereke-i mebî´ası esmânı ancak
kezâlik bâlâ-yı ihrâcâtda muharrer düyûn-ı müsbetesiyle masârif-ı lâzıme-i sâ`iresine
(25) müsâvi gelüp veresesine taksîm içün bir nesne bâkî kalmadığı işbu mahalle şerh
virildi.
Sayfa No: 50
Dava No: 383
Dava Türü: Tereke
147
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Dizdar karyesi sâkinelerinden iken bundan akdem vefât iden Nadire
bint-i Salih (2) bin Hasan’ın verâseti zevc-i metrûki Ahmed Rıfat ibn-i Abdülaziz
Efendi ve babası mezbûr Salih ve vâlidesi Emine bint-i Mustafa ile sadrî sagîr oğlı
Abdülaziz’e münhasıra (3) ba´dehâ kable’l-kısme ibn-i sagîr-i mezbûr vefât idüp
verâseti pederi zevc-i mezbûr Ahmed Rıfat ve ceddesi ümm-i mezbûre Emine
Hatun’a ve tashîh-i mes`ele-i mîrâsları (4) bi-hükmi’l- münâsahatü´ş-şer´iyye yetmiş
iki sehmden olup sihâm-ı mezbûreden kırk üç sehmi zevc Rıfat’a ve on yedi sehmi
ümm-i mezbûre Emine Hatun’a ve on iki (5) sehmi eb-i mezbûr Salih’e isâbeti bi’lihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve mütehakkık oldukdan sonra verese-i mezbûre
taleb ve ma´rifetleri ve ma´rifet-i şer´le (6) tahrîr ve bey´ ve beyne’l-vereseti’lmezbûre tevzî´ ve taksîm olunan müteveffât-ı ûlâ-i mezbûrenin terekesi defteridir ki
ber-vech-i âtî zikr ve beyân olunur harrere fi’l-yevmi’s- (7) sâbi´ min şehri Recebi’lferd li-seneti ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
(8) kazgan 1/130
tencere ma´a kapak 3/180
tâbe 2/27
sini 1/45
kefgîr 1/4
kadâ`if sinisi 1/18
kebîr ve sagîr bakır sahan 5/72
tas 2 - sürtecek 1/27
(9) etmek teknesi 2/27
kebîr ve sagîr etmek teknesi 2/90
sinid 1/9
şemsiye 1/10
karyola 1/190
sandalye 6/30
tabak 23/45
kâse 10/18
kadeh 30/60
(10) ´âdî ma´cun kaşığı5/1
148
beyaz şîşeden ma´mûl bardak 3/9
çiçeklik 1/3
şîşe şamdân 2/9
karpuzlu lamba 2/18
kahve tepsisi 1 - fincan 4/15
(11) tırabeza ma´a örtü 1/18
pencere perdesi 3/27
kıtık minder 2 - yasdık 10/90
âyîne 1/90
kalemden sesta 3/9
beyaz ve kırmızı minder örtüsü 6/36
(12) tepe baş yorgan ma´a çarşab 1/300
yün çarşab 1/18
dokuma yorgan ma´a bürümcük çarşab 1/90
mecîdiye yorgan ma´a çarşab 1/54
döşek 2/180
(13) yasdık tentesi 4/45
baş yasdığı 4/40
tepe baş ufak yasdık 1/18
ufak karyola yasdığı 3/10
basma yorgan ma´a çarşab 2/90
sandık 1/100
ipekli çarşab 1/45
(14) beyaz baş çarşab 1/18
siyah çarşab 1/18
sarı hare entârî 1/45
hare entârî ma´a çaket 1/30
çeşidli entârî 9/80
(15) para kîsesi 6/27
çevre 3/9
uşkûr 5/5
basma zirâ´ 20/40
149
kavuşdırmalık basma zirâ´ 12/24
çaket 3/27
kuşak 1/3
kurb 3/19
(16) duvak ma´a tel ve mando 1/30
beyaz yemeni 1 - uşkûrluk 1/3
gömlek 6/5
pîşkîr 9/10
namâz seccâdesi 1/9
iblik çarşab 4/54
gügül çarşab 2/35
(17) bürümcük çarşab 1/27
nâmûsiyye ma´a tente 1/45
hırka 1/10
pamuk ipliği fî 2/20
iskarpin çift 1/18
şîşe çift 1/4
silecek 1/5
kuşak 1/2
(18) bez zirâ` tahminen /100
keten gömlek 1/9
cem´an yekûnü’l-mezkûrât /3053
(19) minha’l-ihrâcât
(20) ber-mûcib-i nizâm karye-i mezbûre muhtârına ´â`id olup i´tâ olunan /18
tefrîk-i eşyâ ve tahrîr içün virilen ücret /18
tefrîk-i resm-i kısmet min hisseti’s-sagîri’l-mezbûr /35
(21) yekûnü’l-ihrâcât /71
(22) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre /2982
(23) hisse-i zevc-i mezbûr Ahmed Rıfat /1750.08 para
hisse-i eb-i mezbûr Salih /496.32 para
hisse-i ümm-i mezbûre Emine Hatun /703.32 para
kesr-i para /48
150
Sayfa No: 51
Dava No: 384
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Dizdar karyesi sâkinelerinden iken bin dokuz yüz üç senesi zarfında
vefât (2) iden Afet bint-i Arif bin Mustafa’nın verâseti zevc-i metrûki Hasan bin
Mehmed Emin ve babası Arif bin Mustafa ve vâlidesi Emine Hatun bint-i Derviş
Mehmed ile sadrî (3) sagîr oğlı Derviş Hasan’a münhasıra oldığı bi’l-ihbâr ´inde’şşer´i’l-enver zâhir ve mütehakkık oldukdan sonra sagîr-i mezbûrûn vakt-i rüşd ve
sedâdına değin tesviye-i umûrına (4) kıbel-i şer´den vasî nasb ve ta´yîn olunan babası
zevc-i mezbûr Hasan ve vârisân-ı mezbûrân Arif ve Emine Hatun taleb ve
ma´rifetleri ve ma´rifet-i şer´le tahrîr (5) ve bey´ ve beyne’l-vereseti’l-mezbûre tevzî´
ve taksîm olunan müteveffât-ı mezbûrenin terekesi defteridir ki ber-vech-i âtî zikr ve
beyân olunur harrere fi’l-yevmi’t-tâsi´ (6) ve’l-´işrîn min şehri Recebi’l-ferd li-seneti
ihdâ ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
(7) sagîr tencere ma´a kapak 1/14.20 para
def´a sagîr tencere ma´a kapak 1/15.20 para
kebîr tekne 1 - sagîr tekne 1/10
sinit 1 - atacak 1/8
minder 1 - yasdık 11/40
sini 1/29
(8) karyola örtüsü 1/18
def´a sagîr tencere ma´a kapak 1/27
leğen 1 - ibrîk 1/24
yerli karyola 1/126
sagîr âyîne 1/67
kapaklı şîşe 3/13
gülabdân 2 - ibrîk şîşe 1/18
(9) lamba 1 - tekne kazıntısı 1/6
151
şîşe 4/7
dokuma elbise takım 1/46
hırka 1 - dokuma 1/46
bürümcük çarşab 1/66
etmek teknesi 2/25
âyîne 1/5
(10) trabeza 1/27
yün döşek 1/99
yün çarşab 1/10
kebîr tencere ma´a kapak 1/72
kapaklı sahan 3/22
tâbe 2/12
sahan 6 - tas 1/34
çiçeklik şîşe 4/22
(11) evsat kazgan 1/139.20 para
tunç şamdân 2/8
elek 2/3
tabak 10/18
kâse 8/13
fincan 12
tabak 2 - tuzluk 1/17.20 para
şorba tası 1
(12) şîşe 4/6
def´a şîşe 4/7
def´a şîşe 4/8
def´a şîşe 4/6
def´a şîşe 4/9
def´a şîşe 6/13
bez tarağı 3/24
basma yorgan 1/22
def´a yorgan 1/35
(13) def´a basma yorgan 1/40
152
pamuk yasdık 11/40
yün baş yasdığı 4/27
nâmûsiyye 1 - minder örtüsü 1/5
yün döşek 1/75
çıkrık 1 - destgâh 1/40
(14) lamba oturağı 1/3.20 para
pîşkîr 4/6.20 para
basma entârî 1/14
çarşab 3/27
gügül çarşab 2/27
bürümcük çarşab 1/27
sandık 1/55
(15) çarşab 1 - silecek 1 - karyola tentesi 1/20
zevci mezbûr Hasan zimmetinde bâ-ikrâr mehr-i mü`eccel alacak hakkı /751
cem´an yekûnü’l-mezkûrât /2399.20 para
(16) minha’l-ihrâcât
(17) dellâliyye /33
deyn-i müsbet Lefkoşalı Şerife /18
deyn-i müsbet Dizdar karyesinde sâkine Behiye Hanım bint-i Abdullah /34
deyn-i müsbet Koçat karyeli Raziye bint-i Müstan /3
(18) karye-i mezbûre muhtârı Hâcı Kâmil Ağa’nın muhtâriyyesi ile tefrîk-i eşyâ ve
tahrîr ve bey´ ve sâ`iresi ücreti olarak virilen /42
kaydiyye defter-i ´âdî /4
cem´an yekûnü’l-ihrâcât /134
(19) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre
2265.20 para
(20) -565.15 hisse-i zevc-i mezbûr Hasan
1700.05
(21) -377.22 hisse-i eb-i mezbûr Arif
1322.23
(22) -377.22 hisse-i ümm-i mezbûre Emine Hatun
0945.01
153
(23) - 24.00 resm-i kısmet minhâ
0921.01 sahhü’l-bâkî hissetü’s-sagîri’l-mezbûr Derviş Hasan
(24) zevc-i mezbûr Hasan bâlâda murakkam hisse-i irsiyyesi olan beş yüz altmış beş
gurûş on beş parasını temâmen ahz ü kabz eylediği misillû vâlideyn-i mezbûreyn
(25) Arif ve Emine Hatun kezâlik bâlâda murakkam hisse-i irsiyyeleri olan cem´an
yedi yüz elli beş gurûş dört paralarını temâmen ahz ü kabz (26) eyledikleri ve sagîr-i
mezbûr Derviş Hasan’ın sahhü’l-bâkî hisse-i irsiyyesi olan ber-vech-i terkîm-i bâlâ
dokuz yüz yirmi bir gurûş li-ecli’l-hıfz ve´l-istirbâh eytam emvâli (27) sandığı
hesâbına olarak Lefkoşa Komiserliği mâl sandığına irsâl olundığı işbu mahalle şerh
virildi.
Sayfa No: 52
Dava No: 385
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Lefke
nâhiyesine tâbi´ nefs-i Lefke kasabası sâkinelerinden iken bin dokuz yüz üç senesi
(2) Mart’ının üçüncü günü vefât iden Nezaket Hanım bint-i Rıfat Efendi ibn-i Hasan
Efendi’nin verâseti zevc-i metrûki Mehmed Seyyid Efendi ibn-i Sadık Efendi ve
babası (3) mezbûr Rıfat Efendi ve vâlidesi Ziba Hanım bint-i Hâcı Mevlud Efendi ile
sadrî sagîr oğulları Sadık ve Cevdet ve sadriyye-i sagîre kızları (4) Ferdiye ve
Feyziye’ye münhasıra ba´dehâ kable’l-kısme sagîr mezbûr Cevdet dahi vefât idüp
verâseti pederi mezbûr Seyyid Efendi ile min kıbeli’l-ümm ceddesi mezbûre (5) Ziba
Hanım’a münhasıra ve tashîh-i mes`ele-i mîrâsları bi-hükmi’l-münâsahati’ş-şer´iyye
iki yüz on altı sehmden olup sihâm-ı mezbûreden yetmiş dokuz sehmi zevc-i mezbûr
(6) Mehmed Seyyid Efendi’ye ve kırk bir sehmi ümm-i mezbûre Ziba Hanım’a ve
otuz altı sehmi eb-i mezbûr Rıfat Efendi’ye ve otuz sehmi sagîr mezbûr Sadık’a ve
on beşer (7) sehmden otuz sehmi sagîretân-ı mezbûretân Ferdiye ve Feyziye’ye
isâbeti bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve mütehakkık oldukdan sonra sigâr-ı
mezbûrûnun (8) vakt-i rüşd ve sedâdlarına değin tesviye-i umûrlarına kıbel-i şer´den
vasî nasb ve ta´yîn olunan pederleri zevc-i mezbûr Mehmed Seyyid Efendi ve
154
mezbûrân Rıfat (9) Efendi ve Ziba Hanım ma´rifetleri ve ma´rifet-i şer´le tahrîr ve
bey´ ve beyne’l-vereseti’l-mezbûre tevzî´ ve taksîm olunan müteveffât-ı ûlâ-i
mezbûre Nezaket Hanım’ın terekesi (10) defteridir ki ber-vech-i âtî zikr ve beyân
olunur harrere fi’l-yevmi’s-sânî min şehri Şa´bâni’l-mu´azzam li-seneti ihdâ ve ´işrîn
ve selâse mi`eten ve elf.
(11) ufak tabak 9/14
evsat tabak 2 - büyük tabak 2/11.30 para
yarık kâse 8/3
tuzluk 1/1
kapaklı sahan 4/31
masa şîşesi 6/11
sini 1/18
def´a sini 1/30.10 para
(12) kadâ`if sinisi 1/21
müsta´mel leğen ma´a ibrîk 1/4
ufak kadâ`if sinisi 1/18
şerbet şîşesi ve fincan /12
kapaklı şîşe 4 - yaldızlı şîşe 5/22.20 para
(13) tırnaklı şîşe 2 - tırnaklı tabak 2/15.20 para
lamba 1/2
mir´ât 1/180
silecek 2 - futa 1/12
boru 1/144
sandık 1/76
yorgan 1/31
(14) kazgan 1/50
entârî 1 - ma´a fisdo kan /36
dokuma entârî 1/27
bürümcük çarşab 1/100
çarşab çift 1/42
çarşab 1/16
karyola 1/90
155
(15) müsta´mel entârî 1 - ma´a fisdo ve lebâde 1/80
beştemal 1 - kuşak 1/6
hücre örtüsü 2/36
yasdık yüzü 5/40
baş çarşabı 1/40
(16) bilezik çift 1 - elmas küpe 1 - sâ´at 1/360
leğen örtüsü 1/10
silecek 2/10
gömlek 3/30
minder 3 - ma´a yasdık ve örtüsü /120
(17) müsta´mel tencere 6/100
ma´cun kaşığı 5/5
müsta´mel sahan 7/40
eski yorgan 2/30
zevci mezbûr Mehmed Seyyid Efendi zimmetinde bâ-ikrâr mehr-i mü`eccel alacak
hakkı /1001
(18) cem´an yekûnü’l-ihrâcât /2939
(19) minha’l-ihrâcât
(20) dellâliyye /39
hammâla /3
kaydiyye /4
cem´an yekûnü’l-ihrâcât /47
(21) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre
2892.00 para
(22) -1057.11 zevc-i mezbûr Mehmed Seyyid Efendi hissesi
1834.29
(23) 1834 29 naklî yekûn
(24) -548.28 ümm-i mezbûre Ziba Hanım hissesi
1286.01
(25) -481.32 eb-i mezbûr Rıfat Efendi hissesi
0804.10
156
(26) +481.32 eb-i mezbûr Rıfat Efendi bâlâda murakkam hisse-i irsiyyesini bi’t-tav´
ve’r- rızâ sigâr-ı mezbûrûn Ferdiye ve Feyziye ve Sadık’a terk ve teberru´ itmekle
hisse-i irsiyyelerine zam olunan
1286.02
(27) - 28.20 resm-i kısmet
1257.22 sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’s-sigâri’l-mezbûrûn
(28) hisse-i ibn-i sagîrü’l-mezbûr Sadık /628.30 para
hisse-i bint-i sagîre-i mezbûre Ferdiye /314.15 para
hisse-i bint-i sagîre-i mezbûre Feyziye /314.15 para
kesr-i para /50
(29) sigâr-ı mezbûrûnun bâlâda muharrer hisse-i irsiyyeleri olan cem´an bin iki yüz
elli yedi gurûş yirmi iki paraları pederleri Mehmed Seyyid Efendi (30) yedinde oldığı
işbu mahalle şerh virildi.
Sayfa No: 53
Dava No: 386
Dava Türü: Nafaka
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Aydalı karyesi sâkinelerinden zâtı ta´rîf-i şer´î ile ma´rife işbu (2)
bâ´isetü’l-i´lâm Tuti bint-i Đbrahim nâm hatun meclis-i şer´-i şerîf-i enverde zevc-i
mutallikı Aya Sezomeno karyesi sâkinlerinden Hasan Ağa ibn-i Hüseyin mahzarında
üzerine (3) da´vâ ve takrîr-i kelâm ve ta´bîr ´ani’l-merâm idüp mezbûr Hasan Ağa ile
bundan akdem hâl-i zevciyet beynimizde kâ`ime iken târîhden sekiz gün mukaddem
beni tatlîk (4) itmekle firâşından hâsıl ve batnımda mütebeyyin üç aylık hamlim
olmağla vaz´-ı haml ile ´iddetim münkaziyye oluncaya değin mezbûr Hasan Ağa
üzerine kıbel-i şer´den kadr-i kifâye (5) meblağ-ı farz ve takdir olunmak
matlûbumdur didükde gıbbe’t-tasdîk hâkim-i mevki´-i sadr-ı küttâb tûbâ leh Hüsn-i
Me`âb Efendi dahi mezbûre Tuti Hatun’a vaz´ haml idinceye (6) değin nafaka-i
´iddeti içün bi’t-terâzî mezbûr Hasan Ağa üzerine işbu târîh-i vesîkadan i´tibâren
külli yevm iki yüz gurûş farz ve takdîr idüp meblağ-ı mefrûz-ı mezkûrı (7) ber-vech-i
157
muharrer harc ve sarf ve lede’l-iktizâ istidâneye ve ´inde’z-zafer mezbûr Hasan Ağa
üzerine rücu´a mezbûre Tuti Hatun’a izin virilmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı
(8) harrere fi’l-yevmi’l-hâmis min şehri Cemâdiyi’l-âhir li-seneti ihdâ ve ´işrîn ve
selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Odacı Hasan Ağa
Zabtiyye Mustafa
Sayfa No: 54
Dava No: 387
Dava Türü: Muhasebe
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Lefke
nâhiyesine tâbi´ Linu karyesi ahâlîsinden iken efrencî bin sekiz yüz toksan sekiz
senesi Temmuz’unun (2) onuncu günü vefât iden Ahmed Şevki Efendi ibn-i Selim
Ağa ibn-i Ahmed’in sulbî mürâhik oğulları Mehmed Tevfik ve Hasan Tahsin ve
Mustafa Ziya ve sulbiyye-i mürâhika kızı Müstaide ve sulbiyye-i (3) sagîre kızı
Penbe’nin bâ-hüccet-i şer´iyye vasî-i mansûbları ´ammileri Mehmed Emin Ağa ibn-i
Selim Ağa’nın efrencî bin sekiz yüz toksan sekiz senesi Eylül’ünün ikinci gününden
(4) i´tibâren bin dokuz yüz senesi Kânûn-i evvelinin ikinci gününe değin yirmi yedi
mâh zarfında sigâr-ı mezbûrûnun pederleri müteveffâ-yı mezbûrdan müntakil emlâk
(5) ve ´akarları varîdâtından ve ma´lûmü’l-eşhâs ve’l-kesân zimmetlerinde bi’lvesâye ve müteveffâ-yı mezbûrun zevce-i menkûhe-i metrûkesi Akıle Hanım’ın
vekîli olmağla (6) bi’l-vekâle vukû´ bulan makbûzâtıyla masrûfâtının ma´rifet-i
şer´le rü`yet olunan muhâsebesi defteridir ki ber-vech-i âtî zikr ve beyân olunur
harrere fi’l-yevmi’l-hâdî (7) min şehri Şa´bâni’l-mu´azzam li-seneti ihdâ ve ´işrîn ve
selâse mi`eten ve elf.
(8) 98 senesinde mezrû´ pamuk hâsılâtı /3710 fî 1855 fî 2
sene-i mezkûrede mezrû´ sısam hâsılâtı /873.30 fî 349 fî 2
158
sene-i merkûmede harûb hâsılâtı /46.30 fî 110 fî 17
(9) sene-i merkûmede zeytûn eşcârı mahsûli revgan-ı zeyt /2929 fî 404 fî 7
sene-i merkûmede Flasu karyeli Baba Avraim’den alınan çaba suyu icâresi /620
yine sene-i merkûmede Flasu karyeli Hüseyin Kirli’den alınan dükkan icâresi /171
(10) yine sene-i merkûmede Lefke suyundan Hasan Tahsin Efendi yedinde olan
beher yirmi iki günde on iki sâ´at su îcârı /540
yine sene-i merkûmede Petre karyeli Đbrahim Hakkı Efendi’den alınan altı aylık
değirmen îcârı /710
yine sene-i merkûmede Linu karyesinde olan tuvar mandıralarından alınan icâre /100
(11) yine sene-i merkûmede Aya Bifan karyeli Mustafa Emin Hüseyin’den alınan
kahve dükkanı kirâsı /710
yine sene-i merkûmede Flasu karyeli Mehmed Osman’dan alınan bir senelik mevlû
değirmen icâresi /1728
yine sene-i merkûmede Flasu karyeli Mehmed Osman’ın değirmen icâresinden
zimmeti olup kabz olunan /447
(12) yine sene-i merkûmede Linu karyeli Hüseyin Ağa bin Selim Ağa’dan alınan
fabrika îcârı /218
yine sene-i merkûmede Petre karyeli Mehmed Nafi’den alınan değirmen îcârı /310
Flasu karyeli Toğlı Yorgi Makri zimmetinden kabz olunan /72
(13) Kadya karyeli Yanni Ergazi’nin bâ-defter zimmeti olup kabz olunan /180
Flasu karyeli Toğlı Đlya zevcesi Mariko’nun bâ-mazbata mahkûm zimmeti olup kabz
olunan /198
Kadya karyeli Hâcı Yenaku’nun bâ-defter zimmetinden kabz olunan /39
(14) Linu karyeli Avraim Baba Andoni’nin bâ-defter zimmetinden kabz olunan /200
Flasu karyeli Ceryani Yorgi’nin bâ-defter zimmeti olup kabz olunan /81
Flasu karyeli Benaili Mihaili’nin bâ-defter zimmetinden kabz olunan /54
(15) Aya Bifanlı Mollâ Hüseyin’in bâ-defter zimmeti olup kabz olunan /250
Lefkeli Emin Ağa Ahmed Ağa’nın bâ-defter zimmeti olup kabz olunan /198
Elye karyeli Đslam Debbağ’ın bâ-defter zimmeti olup kabz olunan /154
(16) Flasulu Avraim Toğlı’nın bâ-defter zimmeti olup kabz olunan /79
Elye karyeli Emin Ağa’nın bâ-defter zimmeti olup kabz olunan /100
Elye karyeli Debbağ Hasan Ağa’nın bâ-defter zimmeti olup kabz olunan /85
159
(17) Ankolem karyeli Abdullah Salih’in bâ-defter zimmeti olup kabz olunan /204
Elye karyeli Đbrahim Ali Onbaşı’nın bâ-defter zimmeti olup kabz olunan /45
Ankolem karyeli Selim Ahmed Dayı’nın bâ-defter zimmeti olup kabz olunan /100
(18) Elye karyeli Mehmed Emin Kara Ali’nin bâ-defter zimmeti olup kabz olunan
/170
Elye karyeli Emir Ali Mustafa’nın bâ-defter zimmeti olup kabz olunan /28
yine Kadya karyeli Yanni Argazu’nun bâ-defter zimmeti olup kabz olunan /320
(19) Lefkeli Mollâ Ali Karaca’nın bâ-defter zimmeti olup kabz olunan /91
Elye karyeli Şerife Kara Ali’nin bâ-defter zimmeti olup kabz olunan /85
Elye karyeli Kör Salih Ahmed Çağan bâ-defter zimmeti olup kabz olunan /485
(20) Flasu karyeli Mehmed Osman’dan alınan tarla bedel-i îcârı /495
Flasulu Hüseyin Đbrahim’den alınan tarla bedel-i îcârı /596
Yine Flasulu Baba Avraim’den kabz olunan tarla bedel-i îcârı /1000
(21) Lefkeli Hasan Tahsin Efendi’den kabz olunan tarla bedel-i îcârı /495
maktûm olup sene-i merkûmede fürûhat olunan koyun 3 - yavrusu 3/364
yine sene-i merkûmede mezbûr yetîmlerin arâzîlerinden takrîben on iki dönüm zer´
itdiğim bir kıt´a tarlanın andikocisi /728
(22) 99 senesinde Flasu karyesinde kâ`in mevlû değirmenin bedel-i îcârı olup
müste`ciri kastından kabz olunan /450
yine sene-i merkûmede Flasu karyesinde kâ`in miları değirmeninin bedel-i îcârı olup
Cerkaku’dan kabz olunan /450
yine sene-i merkûmede harûb hâsılâtı /263.25 fî 713 fî 15
(23) yine sene-i merkûmede Flasu karyesinde Şaban Beği değirmeninin bedel-i îcârı
olup müste`ciri Mehmed Osman’dan kabz olunan bedel-i îcârı /92
sene-i merkûmede zeyt yağı hâsılâtı /2403 fî 267 fî 9
sene-i merkûmede Aya Bifan suyunun bedel-i îcârı olup müste`ciri Flasulu Baba
Avraim’den kabz olunan bedel-i îcârı /300
(24) yine sene-i merkûmede Petreli Đbrahim Hakkı Efendi’den mâ`-i cârî nöbeti
bedel-i îcârı olup kabz olunan /364
Uriholi Hâcı Selin’in bâ-defter zimmeti olup kabz olunan /27
Uriholi Hâcı Nikola’nın bâ-defter zimmeti olup kabz olunan /95
(25) Petre karyeli Yorgi Kiryaku’nun bâ-defter zimmeti olup kabz olunan /50
160
Elye karyeli Hasan Kukure’nin bâ-defter zimmeti olup kabz olunan /45
Elye karyeli Kara Ayşe Kara Ali’nin bâ-defter zimmeti olup kabz olunan /81
(26) Flasu karyeli Hâcı Yenaku Karci Başı’nın bâ-defter zimmeti olup kabz olunan
/72
Peristeronalı Hurşide Hanım’ın bâ-mazbata mahkûm zimmeti olup kabz olunan /170
Aya Yorgi karyeli Naşid Hâcı Süleyman’ın bâ-defter zimmeti olup kabz olunan /89
(27) Aya Yorgi karyeli Selim Nizam’ın bâ-defter zimmeti olup kabz olunan /10
Ankolem karyesinde zer´ olunan hınta mezrû´ı mahsûli hınta kîl 15 fî 30 /450
yine sene-i merkûmede Lefke kasabasında vâki´ bir bâb âhûrun bedel-i îcârı /120
(28) Flasulu Baba Avraim’den tarla bedel-i îcârı olup kabz olunan /500
Flasulu Mehmed Osman’dan tarla bedel-i îcârı olup kabz olunan /200
Petre karyeli Đbrahim Hakkı Efendi’den tarla bedel-i îcârı olup kabz olunan /728
(29) Flasulu Hüseyin Đbrahim’den tarla bedel-i îcârı olup kabz olunan /273
900 senesi zeytûn eşcârı mahsûlünden zeyt yağı fî 437 dirhem fî 12 /5247
sene-i merkûmede Đbrahim Hakkı Efendi’nin Elye suyu nöbeti eşcârından kabz
olunan /295
(30) Petreli Bandili Agustin’in bâ-mazbata mahkûm zimmeti olup kabz olunan /710
yine sene-i merkûmede Aya Yorgi karyeli Mihaili’den hâne kirâsı olup kabz olunan
/45
miları değirmeninden 4 kîl ve Ankolem tarlaları îcârından 21 kîl ki cem´an 25 kîl
hınta /907
(31) yine sene-i merkûmede Lefke kasabasında vâki´ bir bâb âhûrun bedel-i îcârı
/120
yine kasaba-i mezbûrede diğer bir bâb âhûrun bedel-i îcârı /120
yine merkûmede Lefke’de Büyük Bağçe’de kâ`in iki ´aded hurma ağacı kasaba-i
mezbûreli Daniş Efendi’ye fürûhat olunup kabz olunan semeni /136
(32) yine kasaba-i mezbûrede bir bâb hanayın bedel-i îcârı /222
sene-i merkûmede Linu karyesi mandıralarından Đzzet ve Hüsnü’den kabz olunan
/100
sene-i merkûmede Flasu karyesinde vâki´ bir kıt´a harman mezbûr Tevfik
ma´rifetiyle îcâr olunup kabz olunan semeni /90
(33) mezkûr dokuz yüz senesinde harûb hâsılâtı /112 fî 448
161
sene-i merkûmede harman kundulalarından hâsıl olan mühtân kîl 9 - şa´îr kîl 5 hınta kîl 7 /455
mezbûr Tevfik’in kabz itdiği kiriş 1 - kemer taşı 14 - sıralı küp 1 - çift tüfenk 1/567
(34) Lefke suyundan Hasan Tahsin Efendi yedinde bulunan su icâresi /1170
Lefke´de bulunan tarlaların bedel-i îcârı /1170
901 senesinde Çamlı karyeli Hasan Kaba Küt vereselerinden bâ-sened zimmetleri
olup kabz olunan /54
(35) Kadya karyeli Yenaku Ulamiyo’nun bâ-defter zimmeti olup kabz olunan /169
Elye karyeli Kara Hüseyin Mahmud’un bâ-defter zimmeti olup kabz olunan /200
Flasu karyeli Kara Hasan irsâlinden bâ-defter zimmeti olup kabz olunan /129
(36) Elye karyeli Seyyid Arab’ın bâ-sened zimmeti olup kabz olunan /96
Ankolem karyeli Selim Ahmed Dayı’nın bâ-defter zimmeti olup kabz olunan /63
Ankolem karyeli Hasan Feyzullah’ın bâ-defter zimmeti olup kabz olunan /54
Elye karyeli Hâcı Mollâoğlu Ali’nin bâ-mazbata mahkûm zimmetinden kabz olunan
/248
(37) mezkûr dokuz yüz bir senesinde Linu karyeli Hristo Baba Avraim’den dükkan
kirâsı olup kabz olunan /182
sene-i merkûmede Petre karyeli Đbrahim Hakkı Efendi’ye Elye suyu nöbeti îcâr
olunup kabz olunan /354
sene-i merkûmede Flasu karyeli Mehmed Osman´dan kezâlik Elye suyu nöbeti
îcârından kabz olunan /364
(38) sene-i merkûmede mezbûr Hasan Tahsin Efendi’ye îcâr olunan bir bâb âhûr
bedel-i îcârı /120
sene-i merkûmede Petre karyeli Đbrahim Hakkı Efendi’nin îcârından zimmeti olup
kabz olunan /91
Elye karyeli Hâcı Mollâoğlu Ali Ağa’nın mahkûm zimmetinden alınan /403
(39) mezkûr dokuz yüz bir senesinde zeytûn eşcârı mahsûli revgan-ı zeyt fî 134 fî 12
/1608
Tevfik’in aşağı değirmeninden aldığı mertek 12 - sandık 1 - fabrika değirmeninden
mertek 12 - orta değirmeninden mertek 12 - bağçe önünden altı mertek bahâları /864
sene-i merkûmede Đbrahim Hakkı Efendi’nin yine tarla bedel-i îcârı olup kabz olunan
/295
162
(40) sene-i merkûmede Flasulu Hasan Đbrahim’den alınan tarla îcârı /900
cem´an yekûnü’l-mezkûrât /43142.25 para
(41) minha’l-ihrâcât
(42) pamuklarn temizlenmesine ´amele 44/88
pamukların sakı itmek içün sucu ´amelesi 43/182
harman sürmek içün Hasan Esad’a virilen iki aylık ücret /90
yine harman sürmek içün Mehmed Emin nâm kimesneye virilen bir aylık ücret /90
(43) yine harman sürmek içün Çoban Mercan’a virilen on altı günlük ücret /36
Flasu karyeli Topal Sava ile Gemikonağı anbarına irsâl olunan ´aşr içün virilen kirâ
/44
Kambo tarlasıyla Limya tarlasının sâkı içün sucu Lefteri ve Yenacı’ya virilen ücret
/10.20 para
(44) Flasu karyeli Đzzet Osman’ın da´vâsından dolayı masraf tanzîl itdirmek içün
virilen avûkâta /36
yine tarla sâkı itmek içün Flasulu Yenaku ve Haralambo ve Mehmed Emin’e virilen
ücret /12
Flasu karyesinde Şaban Beği değirmeni içün alınan kanad 9 - bâdire 2/24
(45) pamukları sâkı itmek içün ´amele 7/36
mevlû değirmeni kuyusunun ta´mîri içün Hüseyin Ağa’ya virilen ücret /10
Aya Bifan tarlalarını sâkı itmek içün virilen bir nefer ´amele ücreti /10
(46) sısam siltmek ve harmandan taşımak üzere virilen ücret /12
yine tarladan sısam sökmek ve harmana nakl ve siltmek üzere virilen ´amele ücreti
/18.20
para
Lefkoşalı Derviş Efendi’nin da´vâsından dolayı Avukat Mister Paskal’a avukatiyye
olarak virilen /91
(47) fabrika değirmenine alınan harc 1 - kanad 38 - ve su harklarının temizlenmesi
içün virilen /159
Ankolem karyeli Hâcı Mollâ Ali Ağa’nın Ankolem arâzîsinin zer´i içün virdiği hınta
ve şa´îr bedelinden alacağı olup i´tâ olunan /205
Ahmed Şevki Efendi’nin arâzîlerini iltizâm itmek üzere i´lân içün virilen münâdî
ücreti /45
163
(48) yine Derviş Efendi’nin da´vâsından dolayı tekrâr Mister Paskal’a virilen
avukatiyye /118
Aya Bifan karyeli Mollâ Hüseyin tarafından tahsîl olunan paradan resm içün virilen
/6
Müteveffâ-yı mezbûrûn müsbet düyûnâtı içün Avukat Ahalliya Kiryakidi Efendi’ye
virilen /2948 16 lira 4 şilin
(49) Flasu karyeli Toğlı Đlya’nın mazbatasını sukusturo itmek içün virilen /22
vasî ve nâzır cihetleri içün virilen harc /88
99 senesinde Ankolem tarlalarının temizlemesiyle zer´ olunması içün vukû´ bulan
masraf /572
(50) Elye karyeli Osman Tarlı’ya deyni içün alınan merkez /18
yine karye-i mezbûreli Kara Ayşe Kara Ali’ye deyni içün çıkarılan merkez sukusturo
içün vukû´ bulan masraf /46.20 para
yine karye-i mezbûreli Hüseyin Şünkür’e borcu içün alınan merkez ve mazbata
masrafı /24
(51) Petre karyeli Luka Toğlı’ya kezâlik deyni içün alınan merkez ve sukusturo
masrafı /46 - 20 para
merkûm Luka’nın istinâfı içün üç nefer şâhide alınan merkez /135
Flasulu Lamiryanu’ya alınan merkez ile Đbrahim Efendi’ye şâhid merkezi ve ücreti
içün virilen /30
(52) Aya Bifan karyeli Mollâ Hüseyin vereselerine çıkarılan merkez içün virilen /18
Petre karyeli Yanni Aftemiyo’ya merkez ve Đbrahim Efendi’ye şâhid merkezi ile
ücret içün virilen /18
merkûm Yanni Aftemiyo’nun istinâfı içün eytâm olunan bir nefer şâhide virilen /45
(53) Lefkoşalı Apustula bâ-tahvîl virilen ´araba kirâsı /182
Linu karyeli Mihaili Andoni deyni içün çıkarlan merkez parası /18
Elyeli Đbrahim Ali Onbaşı’nın borcu içün çıkarılan merkez /18
(54) Elyeli Hasan Abdülkadir’e alınan merkez ve sukusturo içün virilen /46
Elyeli Abdülkadir Efendi’ye borcu içün çıkarılan merkez /18
Lefke kasabasının su da´vâsı masrafı içün bâ-tahvîl Tevfik Efendi’ye virilen /918
(55) Lefkoşalı eczâcı Yenaku’nun mu´âlece bahâsından alacağı olup bâ-tahvîl virilen
/364
164
Lefkoşalı Debbağ Hasan Efendi’nin müsbet alacağı içün bâ-tahvîl virilen /233
Ankolem karyeli Salih Mustafa’nın borcu içün merkez ve mazbata masrafı /240
(56) Lefkoşalı ´arz-ı hâlci Đbrahim Efendi’nin defter-i hâkâniden çıkardığı koçanlar
içün Hâkim Hüseyin Hüsnü Efendi ma´rifetiyle merkûma virilen /27
müteveffâ-yı mezbûrun mahkûm düyûnâtına virilmek üzere Avukat Ahalliya
Kiryakidi Efendi’ye Hâkim Hüseyin Hüsnü Efendi ma´rifetiyle i´tâ olunan /2730 15
lira
(57) kabz olunan paradan zuhûr iden eksik lira ziyânı /10
Ankolem karyeli Abdullah Salih Ağa’ya hınta bahâsından alacağı olup virilen /63
Harûbları toplamak üzere dokuz nefer ´ameleye virilen ücret /29
(58) mevlû değirmeninin icâresinden Flasulu Đzzet Ağa’nın bâ-mazbata mahkûm
alacağı olup i´tâ kılınan /1233
mezkûr değirmenin battâliyesi içün bâ-mazbata mahkûm merkûm Đzzet Ağa’ya
virilen /292
Linu Aya Bifan ve Flasu karyeleri bekcilerine virilen /33
(59) Flasu karyeli Biryanu’nun istinâf ve da´vâ içün mahkeme tarafından alınan zabt
istintâkları içün virilen masraf /27
Lefkoşalı Mehmed Seri’nin hayvân kirâsı alacağı olup i´tâ olunan /36
Lefkeli Salih Efendi’den mehr-i mü`eccel ve mu´accel talebi içün alınan iki kıt´a
fetvâ-yı şerîf /18
(60) Elye karyesi muhtârı Osman Ağa’ya şehâdetinler içün virilen /45
yine merkûma iki def´a şehâdet içün Lefkoşa’ya gelmesi ücreti olup virilen /182
karye-i mezbûreli Mollâ Hasan Hâcı Hüseyin’e şehâdet içün iki def´a Lefkoşa’ya
gelmesi ücreti olup virilen /182
(61) yine karye-i mezbûreli Receb Ağa’ya şehâdet içün bir def´a Lefkoşa’ya gelmesi
ücreti olup virilen /91
Lefkoşalı Paskal Efendi’ye Elyeli Hâcı Mollâ vereseleri da´vâ içün avukatiyye olarak
virilen /182
900 senesinde müteveffâ-yı mezbûr Ahmed Şevki Efendi’nin kabrini taşdan
yapdırılmasına vukû´ bulan masraf /300
(62) Ankolem arâzîsi içün defter-i hâkâniden alınan şerh içün virilen harc /72
165
Linu ve Flasu ve Aya Bifan karyelerinde olan zeytûn eşcârı bekçilerine virilen ücret
/33 Evrihu karyeli Hâcı Đstali Hâcı Berşuke’ye borcu içün çıkarılan merkez ve teblîğ
masrafı /36
(63) Çamlı karyeli Hasan Kaba Küt vereselerine virecekleri içün çıkarılan merkez
masrafı /13
Evrihu karyeli Hâcı Nikola’ya borcu içün çıkarılan merkez ve teblîğ masrafı /36
Korakulu Mihaili Solomo’ya zimmeti içün çıkarılan merkez ve teblîğ masrafı /36
(64) yine Koraku karyeli Hristoğlı Hâcı Felpu’ya deyni içün çıkarılan merkez ve
teblîğ masrafı /36
Petre karyeli Yorgi Kiryaku’ya borcu içün çıkarılan merkez masrafı /18
Elyeli Hasan Kukure’ye vireceği içün çıkarılan merkez ve teblîğ masrafı /27
(65) Aya Yorgili Hâcı Paşa Süleyman’a borcu içün çıkarılan merkez ve teblîğ
masrafı /27
Petre karyeli Salih Hüseyin’e çıkarılan merkez ve teblîğ içün virilen masraf /27
Petreli Dimitri’ye çıkarılan merkez ve teblîğ içün virilen masraf /27
(66) müteveffâ-yı mezbûrun veresesine müntakil emlâk ve ´akârın taksîmi içün
defter-i hâkâni tarafından gönderilen me`mûrun ücretine mahsûben defter-i hâkâni
dâ`iresine virilen /235
Avukat Ahalliya Kiryakidi’nin yedinde olan hesâbâtın çıkarılması içün virilen istid´â
masrafı /5
Petre karyeli Arku’ya borcu içün çıkarılan merkez ve teblîğ masrafı /27
(67) 901 senesinde Elye karyeli Hâcı Mollâ’nın oğulları da´vâsından çend def´a
şehâdet içün hükûmete gelen Osman ve Receb Ağa’ya virilen ücret /144
sene-i merkûmede Petre karyeli Nikola’nın Següstro’dan verese nâmına alınan
tarlalar içün virilen dellâliyye /68
Ankolem karyeli Raşid Ağa’nın da´vâsını te`hîr itmek üzere merkûme virilen
yevmiyesi /15
(68) Ankolem tarlalarını tapu me`mûruna göstermek üzere Derviş ve Durmuş’a
virilen ücret /18
merkûm Raşid´in da´vâsından dolayı iki nefer müşâhede alınan merkez ile yevmiye
ücretleri içün virilen /48
Elyeli Tahsin Efendi’nin da´vâsından dolayı iki nefer şâhide alınan merkez parası /6
166
(69) Petreli Kiryaku Tuğlacı’ya alınan merkez ve sukusturo içün virilen masraf /46
Elye karyeli Hüseyin Davud’a alınan merkez ve sukusturo içün virilen masraf /44
Ankolem karyeli Selim Ahmed Dayı’ya alınan merkez ve teblîğ masrafları /27
(70) cem´an yekûnü’l-ihrâcât /13712.20 para
(71) sahhü’l-bâkî vâridât ve tahsîlât /22542 arâzî icârâtından /6888
(72) zevce-i mezbûre Akıle Hanım’ın vâridât ve tahsîlâtından sahhü’l-bâkî hissesi
2817.30 para
(73) 0000.00/2817.30
(74) 0161.00/2656.30 98 senesinde aldığı revgan-ı zeyt fî 22 80 dirhem
(75) 0102.24/2554.06 99 senesinde aldığı revgan-ı zeyt fî 11 16 dirhem
(76) 0090.00/2464.06 senece zarfında aldığı hınta kîl 3
(77) 0182.00/2282.06 senece zarfında nakden aldığı
(78) 0216.00/2066.06 900 senesince aldığı revgan-ı zeyt fî 18
(79) 0187.20/1878.26 senece zarfında aldığı hınta kîl 6
(80) 0388.00/1490.26 901 senesi zarfında nakden aldığı
(81) 0099.00/1391.26 yine senece zarfında nakden aldığı
(82) 0156.00/1235.26 senece zarfında aldığı revgan-ı zeyt fî 13
(83) 0091.00/1144.26 senece zarfında kezâ nakden aldığı
(84) 0612.00/0532.26 müddet-i mezkûrede vesâyet ücreti
(85) 0013.00/0519.26 harc muhâsebesi
(86) ibn-i mezbûr Tevfik’in hissesi
4931.03 ber-vech-i terkîm-i bâlâ vâridât ve tahsîlâtından
(87) 1377.24/6308.27 arâzî icârâtından
(88) 0290.00/6018.27 98 senesi zarfında aldığı revgan-ı zeyt fî 40
(89) 0243.00/5775.27 99 senesi zarfında nakden aldığı
(90) 1380.00/4395.27 900 senesinde aldığı revgan-ı zeyt fî 115
(91) 0100.00/4295.27 senece mandıra îcârından aldığı
(92) 0120.00/4175.27 senece aldığı harûb fî 400
(93) 0450.00/3725.27 senece aldığı mühtân kîl 900 - şa´îr kîl 5 - hınta kîl 7
(94) 0141.00/3584.27 senece aldığı sıralı küp 1
(95) 0120.00/3464.27 senece zarfında aldığı ahşab kiriş 1
(96) 0250.00/3214.27 senece zarfında aldığı çift tüfenk 1
167
(97) 0056.00/3158.27 senece zarfında aldığı kemer taşı 14
(98) 0360.00/ 2798.27 901 senesinde aldığı revgan-ı zeyt fî 30
(99) 0864.00/1934.27 senece zarfında aldığı mertek 42 - kebîr değirmen sandığı 1
(100) 1908.00/0026.27 müddet-i mezkûrede vesâyet ücreti
(101) 0026.27/0000.00 harc muhâsebe
(102) ibn-i mezbûr Hasan Tahsin Efendi’nin hissesi
4931.03 kezâ
(103) 1377.24/6308./27 kezâ
(104) 0161.00/6147.27 98 senesinde aldığı revgan-ı zeyt fî 22 80 dirhem
(105) 0201.24/6045.03 99 senesinde aldığı revgan-ı zeyt fî 11 160 dirhem
(106) 0090.00/5955.03 senece zarfında aldığı hınta kîl 3
(107) 0020.00/5935.03 900 senesinde nakden aldığı
(108) 1128.00/4807.03 senece zarfında aldığı revgan-ı zeyt fî 94
(109) 0187.20/4619.23 senece zarfında aldığı hınta kîl 6
(110) 0045.00/4574.23 901 senesi zarfında nakden aldığı
(111) 0192.00/4382.23 senece zarfında aldığı revgan-ı zeyt fî 16
(112) 0540.00/3842.23 98 senesinde Lefke suyu icâresinden zimmeti
(113) 1170.00/2672.23 900 senesinde kezâ Lefke suyu icâresinden zimmeti
(114) 0480.00/2672.23 900 ve 901 senelerinde Lefke’de vâki´ bir bâb âhûr
icâresinden
(115) 0222.00/1970.23 900 senesinde Lefke’de vâki´ bir bâb hanayın icâresinden
(116) 1908.00/0062.23 müddet-i mezkûrede vesâyet ücreti
(117) 0062.23/0000.00 harc muhâsebe
(118) ibn-i mezbûr Mustafa Ziya’nın hissesi
4931.03 kezâ
(119) 1377.24/6308.27 kezâ
(120) 0161.00/6147.27 98 senesinde aldığı revgan-ı zeyt fî 22 80 dirhem
(121) 0102.24/6045.03 99 senesinde aldığı revgan-ı zeyt fî 11 160 dirhem
(122) 0090.00/5955.03 sene zarfında aldığı hınta kîl 3
(123) 0366.00/5589.03 900 senesinde aldığı revgan-ı zeyt fî 30
(124) 0187.20/5401.23 senece zarfında aldığı hınta kîl 6
(125) 0069.00/5332.23 901 senesi zarfında aldığı kundura çift 1
168
(126) 0027.00/5305.23 senece zarfında nakden aldığı
(127) 0018.00/5287.23 senece zarfında nakden aldığı
(128) 0192.00/5095.23 senece zarfında aldığı revgan-ı zeyt fî 16
(129) 1908.00/3187.23 müddet-i mezkûrede vesâyet ücreti
(130) 0080.00/3107.23 harc muhâsebesi
(131) bint-i mezbûre Müstaide Hanım’ın hissesi
2465.21 kezâ
(132) 1377.24/3843.05 kezâ
(133) 0161.00/3682.05 98 senesinde aldığı revgan-ı zeyt fî 22 80 dirhem
(134) 0102.24/3589.21 99 senesinde aldığı revgan-ı zeyt fî 11 160 dirhem
(135) 0090.00/3489.21 senece zarfında aldığı hınta kîl 3
(136) 0349.10/3140.11 senece zarfında nakden aldığı
(137) 0182.00/2958.11 900 senesi zarfında kezâ nakden aldığı
(138) 0600.00/2358.11 senece zarfında aldığı revgan-ı zeyt fî 50
(139) 0157.00/2201.11 senece zarfında aldığı hınta kîl 5
(140) 0109.00/2192.11 901 senesi zarfında nakden aldığı
(141) 0333.00/1859.11 senece zarfında kezâ nakden aldığı
(142) 0072.00/1787.11 senece zarfında aldığı kezâ revgan-ı zeyt fî 6
(143) 1718.00/0069.11 müddet-i mezkûrede vesâyet ücreti
(144) 0002.00/0067.11 harc muhâsebesi
(145) bint-i mezbûre Penbe Hanım’ın hissesi
2465.21 kezâ
(146) 1377.24/3843.05 kezâ
(147) 0661.00/3682.05 98 senesinde aldığı zeyt yağı fî 22 80 dirhem
(148) 0102.24/3579.21 99 senesinde aldığı zeyt yağı fî 11 16 dirhem
(149) 0090.00/3489.21 senece zarfında aldığı hınta kîl 3
(150) 0366.00/3123.21 900 senesinde aldığı zeyt yağı fî 30
(151) 0187.20/1836.01 senece zarfında aldığı hınta kîl 6
(152) 0636.00/2200.01 901 senesinde aldığı zeyt yağı fî 53
(153) 1718.00/0482.01 müddet-i mezkûrede vesâyet ücreti
(154) 0012.00/0470.01 harc muhâsebesi
169
Sayfa No: 60
Dava No: 388
Dava Türü: Vasi tayini
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Lefke kasabası
sâkinelerinden iken efrencî bin dokuz yüz iki senesi Temmuz’u zarfında vefât iden
(2) Sıdıka Mollâ bint-i Ali bin Emir Hüseyin’in sadrî sagîr oğlı Ahmed’in
vâlidesinden müntakil mâlını hıfza ve tesviye-i umûrına kıbel-i şer´den bir vasî nasb
ve ta´yîn olunmak ehem (3) ve elzem oldığı eclden sagîr-i mezbûrun min kıbeli’l-eb
ceddi olup her vechle umûr-ı vesâyeti rü`yete kâdir idüği zeyl-i vesîkada
muharrerü’l-esâmî-i Müslimîn ihbârlarıyla mütekhakkık olan (4) işbu bâ´isü’l-vesîka
Hasan Ağa ibn-i Mahmud nâm kimesneyi hâkim-i mevki´-i sadr-ı küttâb tûbâ leh ve
Hüsn-i Me`âb Efendi sagîr-i mezbûr Ahmed’in vakt-i rüşd ve sedâdına değin tesviyei umûrına (5) ve vâlidesi müteveffât-ı mezbûreden müntakil mâlını hıfza ve tesviye-i
umûrına vasî nasb ve ta´yîn itdükde ol dahi ber-vech-i muharrer vesâyet-i mezbûreyi
kabûl ve hizmet-i (6) lâzımesini kemâ-yenbagî edâya ta´ahhüd ve iltizâm itmeğin
mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’l-hâmis min şehri Zi’l-ka´deti’şşerîfe li-seneti ´işrîn ve süls mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Odacı Hasan Ağa
Zabtiyye Mustafa
Sayfa No: 61
Dava No: 389
Dava Türü: Vasi tayini
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Lefke
nâhiyesine tâbi´ nefs-i Lefke kasabası sâkinlerinden iken alafranka işbu bin sekiz yüz
toksan altı (2) senesi Eylül’ünün on dokuzuncu günü vefât iden Mollâ Ali bin Köle
170
Hasan’ın sulbî sagîr oğulları Hasan ve Ahmed ve Mehmed ve Mustafa ve
Muhyiddin’in babaları müteveffâ-yı (3) mezbûrdan müntakil mâllarını hıfza ve
tesviye-i umûrlarına mukeddemâ kıbel-i şer´den vasî nasb ve ta´yîn olunan liebeveyn ´ammileri Đzzet Ağa ibnü’l-mezbûr Köle Hasan’ın (4) vukû´ vefâtına mebnî
sigâr-ı mezbûrûnun vâlideleri olup umûr-ı vesâyet her vechle ´uhdesinden gelmeğe
kâdire idüği zeyl-i vesîkada muharrerü’l-esâmî-i (5) Müslimîn ihbârlarıyla lede’şşer´ü’l-enver zâhir ve mütehakkık olan işbu bâ´isetü’l-vesîka Havva bint-i Mustafa
sigâr-ı mezbûrûnun vakt-i rüşd ve sedâdlarına değin (6) tesviye-i umûrlarına kıbel-i
şer´den vasî nasb ve ta´yîn olundukda ol dahi ber-vech-i muharrer vesâyet-i
merkûmeyi kabûl ve hidmet-i lâzımesini kemâ-yenbagî edâya ta´ahhüd ve iltizâm
itmeğin (7) mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’t tâsi´ ´aşer min şehri
Ramazâni’l-mübârek li-seneti ihdâ ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Odacı Halil Ağa
Zabtiyye Mustafa
Sayfa No: 61
Dava No: 390
Dava Türü: Rüşt iddiası ve mal talebi
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Pironi karyesi sâkinlerinden iken bundan akdem vefât iden Kâmil
bin Hâcı Mahmud (2) ve mü`verrahan fevf olan zevce-i menkûhesi Rukiye bint-i
Hüseyin’in kızı ve hâlen yirmi bir yaşını mütecâvize âkile ve bâliğe ve bülûğuna
rüşdi munzam oldığını iddi´â (3) iden işbu bâ´isetü’l-vesîka Zehra nâm bikr-i bâliğe
meclis-i şer´-i şerîf-i enverde li-ebeveyn dayısı ve hâl-i sigarında tesviye-i umûrına
kıbel-i şer´den mansûb (4) vasîsi Ahmed Efendi ibn-i Hüseyin mahzarında üzerine
da´vâ ve takrîr-i kelâm idüp ben el-hâletü hâzihi yirmi bir yaşımı mütecâvize âkile ve
bâliğe ve bülûğuma (5) rüşdüm munzam olup umûrumı bi-nefsihâ rü`yete kâdire ve
171
i´ânet-i vasîden müstağniye olmamla vâlideynim müteveffiyân-ı mezbûrândan
mevrûs ber-mûcib-i defter-i (6) kassâm mâlımı dayım ve vasîm mezbûr Ahmed
Efendi’den hâlen taleb iderim didükde ol dahi cevâbında müdde´iye-i mezbûrenin
mâl-i mevrûsına bi’l-vesâye vaz´-ı (7) yedini ikrâr mâ´-dâyı inkâr idicek müdde´iye-i
mezbûre Zehra’dan müdde´âsına beyyine taleb olundukda Lefkoşa’da Ömeriye
Mahallesi sâkinlerinden Hasan bin Ömer (8) ve Gülsüm bint-i Hasan ve Akıle bint-i
Ahmed li-ecli’ş-şehâde meclis-i şer´e hâzırûn olup eserü’l-istişhâd fi’l-hakîka
müdde´iye-i mezbûre Zehra yirmi bir yaşını (9) tecâvüz idüp âkile ve bâliğe ve
bülûğuna rüşdi munzam olup umûrını bi-nefsihâ rü`yete kâdire ve i´ânet-i vasîden
müstağniyedir biz bu husûsa bu vech (10) üzere şâhidlerüz şehâdet dahi iderüz diyü
her biri edâ-i şehâdet-i şer´iyye itdükde şâhidûn-ı mezbûrûn sırran ve ´alenen lede’ttezkiye (11) ´adl ve makbûlü’-ş-şehâde idükleri ihbâr olunmağın mûcibiyle
müdde´iye-i mezbûre Zehra’nın rüşdine ba´de’l-hükm tenbîh olundığı tescîl ve
huzûr-ı âlîlerine (12) i´lâm olundı harrere fi’l-yevmi’s-sâlis ´aşer min şehri Şevvâl liseneti ihdâ ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Sayfa No: 62
Dava No: 391
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Dağ nâhiyesine
tâbi´ Koçat karyesi sâkinlerinden efrencî bin dokuz yüz üç senesi Kânûn-i sânînin on
beşinci günü (2) vefât iden Hasan bin Osman bin Abdülkerim’in verâseti zevce-i
menkûhe-i metrûkesi Aliye bint-i Hüseyin ve vâlidesi Fatıma bint-i Mustafa ile sulbî
sagîr oğlı Yusuf ve sulbiyye-i sagîre kızı (3) Ayşe’ye münhasıra oldığı bi’l-ihbâr
´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve mütehakkık oldukdan sonra sagîrân-ı mezbûrânın vakt-i
rüşd ve sedâdlarına değin tesviye-i umûrlarına kıbel-i şer´den (4) vasî nasb ve ta´yîn
olunan vâlideleri zevce-i mezbûre Aliye ve ümm-i mezbûre Fatıma taleb ve
ma´rifetleri ve ma´rifet-i şer´le tahrîr ve bey´ ve beyne’l-vereseti’l-mezbûre tevzî´ ve
taksîm (5) olunan müteveffâ-yı mezbûrun terekesi defteridir ki ber-vech-i âtî zikr ve
172
beyân olunur harrere fi’l-yevmi’l-hâmis ´aşer min şehri Şevvâli’l-mükerrem li-seneti
ihdâ ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
(6) sagîr tosun re`s 1/45
dişi merkeb re`s 1/100
müsta´mel boy kebesi 1/157.20 para
çifte isbirtolu tüfenk 1/360
koyun re`s 2 - keçi re`s 11 - kukarnı re`s 2/690
(7) on iki dönüm iki evlek şa´îr mezrû´ndan husûle gelen ez-gayr-ı ´aşr şa´îr kîl
144/1440
sekiz dönüm hınta ve mezrû´ndan husûle gelen ez-gayr-ı ´aşr hınta kîl 17/340
ma´lûmü’l-mikdâr şa´îr ve hınta samanı /216
nakd-i mevcûd /54
(8) cem´an yekûnü’l-mezkûrât /3402.02 para
(9) techîz ve tekfîn masrafı /61
dellâliyye /67
şa´îr ve hınta mezrû´âtının biçdirilmesine ve harman mahalline nakliyyeye
sürdürülmesine bâ-defter ve vukû´ bulan mesârıf /806
deyn-i müsbet zevce-i mezbûre Aliye ´an mehr-i mü´eccel bâ-şehâdet karye-i
mezbûreli Mehmed Ali ibn-i Đbrahim ve Arab Ahmed Câmi´-i Şerîfi mü`ezzini Mollâ
Ahmed bin Hâcı Hüseyin ve ba´de’t-tezkiye ve’l-half /630
(10) temhîr ve tahrîr zımmında karye-i mezbûreye gönderilen me`mûrun hayvân
kirâsıyla masârif-ı sâ`iresi virilen /20.20 para
karye-i mezbûre muhtârının ber-mûcib-i nizâm muhtâriyyesi olup i´tâ olunan /18
kaydiyye defter-i ´âdî /3
(11) cem´an yekûnü’l-ihrâcât /1606
(12) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre
1796.20 para
(13) -224.22 zevce-i mezbûre Aliye’nin sümn-i hisse-i irsiyyesi minhâ
1571.38
(14) -299.16 ümm-i mezbûre Fatıma Hatun’un süds hisse-i irsiyyesi minhâ
1272.22
(15) - 32.00 resm-i kısmet
173
1240.22 sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’s-sagîreyni’l-mezbûreyn
(16) hisse-i ibnü’s-sagîri’l-mezbûr Yusuf /827
hisse-i bintü’l-mezbûre Ayşe /413.20 para
(17) sagîreyn-i mezbûreynin bâlâda murakkam sahhü’l-bâkî hisse-i irsiyyeleri olan
bin iki yüz kırk gurûş yirmi paralarından bin yüz gurûş vâlideleri ve vasîleri (18)
zevce-i mezbûre Aliye’ye bâ-sened ve bâ-kefîl idâne olunup ve mütebâkî yüz kırk
gurûş yirmi paraları dahi sagîreyn-i mezbûreynin ma´îşetleriyçün mezbûre (19) Aliye
yedinde ibkâ olundığı işbu mahalle şerh virildi.
Sayfa No: 63
Dava No: 392
Dava Türü: Vasi tayini
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Lefke
nâhiyesine tâbi´ Aya Yorgi karyesi sâkinlerinden iken bundan akdem vefât iden Emir
Hüseyin bin Mehmed bin Abdullah’ın (2) sulbiyye-i sagîre kızı Havva’nın pederi
müteveffâ-yı mezbûrdan müntakil mâlını hıfza ve tesviye-i umûrına kıbel-i şer´den
bir vasî nasb ve ta´yîn olunmak ehem ve elzem oldığı eclden sagîre-i (3) mezbûrenin
vâlidesi olup her-vechle umûr-ı vesâyeti rü`yete kâdire idüği lede’ş-şer´ü’l-enver
zâhir ve mütehakkık olan işbu bâ´isetü’l-vesîka Ayşe bint-i Selim nâm (4) hatunı
hâkim-i mevki´-i sadr-ı küttâb tûbâ leh ve Hüsn-i Me`âb Efendi sagîre-i mezbûre
Havva’nın vakt-i rüşd ve sedâdına değin pederi müteveffâ-yı mezbûrdan müntakil
mâlını hıfza (5) ve tesviye-i umûrına vasî nasb ve ta´yîn itdükde ol dahi ber-vech-i
muharrer vesâyet-i merkûmeyi kabûl ve hidmet-i lâzımesini kemâ-yenbagî edâya
ta´ahhüd ve iltizâm itmeğin mâ-vaka´ (6) bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’ttâsi´ min şehri Zi’l-ka´deti’ş-şerîfe li-seneti ihdâ ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Mustafa
Odacı Halil Ağa
174
Sayfa No: 63
Dava No: 393
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Lefke
nâhiyesine tâbi´ nefs-i Lefke kasabası sâkinlerinden iken efrencî bin dokuz yüz
senesi şehr-i (2) Kânûn-i sânînin birinci günü vefât iden Mehmed Ali Efendi ibn-i
Hâcı Emin Ağa bin Abdullah’ın verâseti zevce-i menkûhe-i metrûkesi Şerife Hanım
bint-i Selim Ağa ile (3) sulbiyye-i kebîre kızı Fatıma Hanım ve mürâhika kızı Naciye
ve sulbî mürâhik oğlı Ahmed Şakir ve sulbiyye-i sagîre kızı Anber’e münhasıra
oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver (4) zâhir ve mütehakkık oldukdan sonra
mürâhikân ve sagîre-i mezbûrenin vakt-i rüşd ve sedâdlarına tesviye-i umûrlarına
kıbel-i şer´den vasî nasb ve ta´yîn olunan enişteleri (5) Hüseyin Zihni Efendi ibn-i
Hâcı Emin Efendi taleb ve ma´rifetleri ve ma´rifet-i şer´le tahrîr ve bey´ olunan
müteveffâ-yı mezbûrun terekesi defteridir ki ber-vech-i âtî (6) zikr ve beyân olunur
harrere fi’l-yevmi’l-hâmis min şehri Zi’l-ka´deti’ş-şerîfe li-seneti ihdâ ´işrîn ve selâse
mi`eten ve elf.
(7) davar 36/2790
def´a davar 35/2625
def´a davar 36/2700
mevcûd gübre /160
çam tahtası 50 - ceviz tahtası 12/261
merkeb re`s 1/138
(8) toksan dokuz senesi Harem Bağçe’sinin limon ve portakal mahsûli kasaba-i
mezbûreli Hüseyin Afif Efendi’ye îcâr olunup kabz olunan bedel-i îcârı /1980
yine toksan dokuz senesinde Lefkeli Daniş Efendi ibn-i Fedai Efendi’nin istîcâr itdiği
limon ve portakal mahsûli bedel-i îcârı /9900
(9) sene-i merkûmede ma´lûmü’l-mikdâr hınta mezrû´ı hâsılâtı kîl 55/1414
ma´lûmü’l-mikdâr hınta samanı /158
yine sene-i merkûmede şa´îr mezrû´ı hâsılâtı kîl 22/270
175
dört kıt´a tarlada mezrû´ı hâsıl îcârından kabz olunan /431
(10) cem´an yekûnü’l-mezkûrât /2287.20 para
(11) minha’l-ihrâcât
(12) bâ-vâsiyet techîz ve tekfîn ve küffârât /1500
ber-mu´tâd dellâliyye /213
mezkûr davarların bey´ oluncaya değin ra´y iden Nafi Bahaaddin ve Kanlı Hüseyin
ve diğer Hüseyin bin Kâmil nâm kimesnelere i´tâ olunan ücret /122
(13) mezkûr davarları ta´dâd itmek içün Osman ve Kara Gözlü’ye i´tâ olunan ücret /9
mandırayı ormana götürmek içün Halil Osman’a virilen ücret /6
deyn-i müsbet zevce-i mezbûre Şerife Hanım ´an mehr-i mü`eccel bâ-şehâdet Raif
Efendi bin Hasan Efendi ve Hilmi Efendi ibn-i Hâcı Emin Efendi ve Mehmed Emin
Ağa bin Selim Ağa ve ba´de’t-tezkiye ve’l-half /1000
(14) deyn-i müsbet Lefkeli Kara Osman ´an deyn-i şer´î bâ-şehâdet Hilmi Efendi
ibn-i Hâcı Emin Efendi ve Mustafa bin Ömer ve ba´de’t-tezkiye ve’l-half /90
deyn-i müsbet Lefkoşalı Kunduracı Hasan Efendi ´an cihet semenü’l-mebî´ bâşehâdet Arab Ahmed Paşa Mahallesi sâkinlerinden Mustafa bin Sandıkcı Mehmed ve
Ömeriye Mahallesi sâkinlerinden Mehmed bin Ahmed Küşad ve ba´de’t-tezkiye
ve’l-half /254.10 para
(15) Lefkoşalı Terzi Betru veled-i Aleksandro’nun Lefke Kara Hâkimi Ahmed Aziz
Efendi’nin 312 numrolu bir kıt´a i´lâmı mûcibince ma´a masraf mahkûm alacağı olup
i´tâ kılınan /580.30 para
deyn-i müsbet Lefkeli Mollâ Hüseyin Otuz Bir Mehmed bâ-sened ´an deyn-i şer´î
bâ-şehâdet Ahmed Zeki Efendi ibn-i Mehmed Efendi ve Derviş Efendi ibn-i Hâcı
Emir Ağa ve ba´de’t-tezkiye ve’l-half /1929
(16) deyn-i müsbet Lefkeli Hüseyin Avni bin Hâcı Osman bâ-sened ´an deyn-i şer´î
bâ-şehâdet Hüseyin Zihni Efendi ibn-i Hâcı Emin Efendi ve Ahmed Galib Efendi
ibn-i Đzzet Efendi ve ba´de’t-tezkiye ve’l-half /1128.20 para
deyn-i müsbet Lefkeli Kahveci Arab Osman bin Seyyid bâ-defter ´an semenü’lkahve bâ-şehâdet Şakir ve Hüseyin ve Zihni Efendiler ve bâ-tahlîf /169
(17) deyn-i müsbet Lefkeli Hüseyin Afif Efendi ibn-i Hasan Efendi bâ-sened ´an
deyn-i şer´î bâ-şehâdet Raif Efendi ibn-i Hasan Efendi ve verese-i mezbûreden Şakir
Efendi ve ba´de’t-tezkiye ve’l-half /300.10 para
176
deyn-i müsbet yine mezbûr Hüseyin Afif Efendi bâ-defter ´an semenü’l-mebî´ bâşehâdet mûmâ-ileyhmâ Hüseyin Zihni ve Şakir Efendiler ve bâ-tahlîf /421
(18) deyn-i müsbet Lefkeli Raif bin Hasan bâ-defter ´an deyn-i şer´î bâ-şehâdet
mûmâ-ileyhmâ Hasan Zihni ve Şakir Efendiler ve bâ-tahlîf /1288.20 para
deyn-i müsbet Lefkeli Kahveci Mollâ Hasan bin Uzunoğlu ´an semenü’l-kahve bâşehâdet mûmâ-ileyhmâ Hüseyin Zihni ve Şakir Efendiler ve bâ-tahlîf /221.20 para
(19) deyn-i müsbet Lefkeli Ahmed Zeki Efendi ibn-i Mehmed Efendi bâ-defter ´an
semenü’l-mebî´ bâ-şehâdet mûmâ-ileyhmâ Hüseyin Zihni ve Şakir Efendiler ve bâtahlîf /173.10 para
deyn-i müsbet Elye karyeli Kara Hüseyin bin Mehmed davar ra´y ücretinden bâşehâdet mûmâ-ileyhmâ Hüseyin Zihni ve Şakir Efendiler ve bâ-tahlîf /457.20 para
(20) yine merkûm Kara Hüseyin bin Mehmed’in Lefke Kara Hâkimi Ahmed Aziz
Efendi’nin 12496 numrolu ma´a masraf mahkûm i´lâmı mûcibince altı mâh sekiz
günlük çobancılık ücreti alacağı olup i´tâ olunan /752
deyn-i müsbet Lefkeli Aziz Ağa ibn-i Mehmed Salih bâ-defter ´an semenü’l-mebî´
bâ-şehâdet mûmâ-ileyhmâ Hüseyin Zihni ve Şakir Efendiler bâ-tahlîf /101.10 para
(21) deyn-i müsbet Lefkeli Kunduracı Hâcı Yanku bâ-defter ´an semenü’l-mebî´ bâşehâdet mûmâ-ileyhmâ Hüseyin Zihni ve Şakir Efendiler ve bâ-tahlîf /54
deyn-i müsbet Đpliceli Hasan bin Mahmud ´an semenü’l-mebî´ bâ-şehâdet mûmâileyhmâ Hüseyin Zihni ve Şakir Efendiler ve bâ-tahlîf /12
(22) deyn-i müsbet mahrûse-i Lefkoşa’da Ayasofya Câmi´ Şerîf’inde kâ`in Taş
Kürsü Vakfı mütevellîsi ´izzetlü Asaf Beğ bâ-sened ´an ma´lü’l-vakfü’l-mezbûr bâşehâdet Lefkeli Ahmed Zeki Efendi ibn-i Mehmed Efendi ve Ahmed Derviş Efendi
ibn-i Hâcı Emir Ağa ve ba´de’t-tezkiye ve’l-half /1534
deyn-i müsbet Lefkoşalı Bezirgân Hristoğlu veled-i Luka ´an semenü’l-mebî´ bâşehâdet mûmâ-ileyhmâ Hüseyin Zihni ve Şakir Efendiler ve bâ-tahlîf /639.30 para
(23) Omorfa karyeli müteveffâ Taburi vereselerine Akliyanti ve Yorgo Velbiza ve
Avayite’nin Lefke Kara Hâkimi Ahmed Aziz Efendi’nin bir kıt´a i´lâmı ile
mahkûmün bih alacakları olup i´tâ olunan /276
deyn-i müsbet Lefkeli Mutahharzâde Mollâ Hüseyin /6
vasî hücceti harcı içün alınan pul bahâ /22.20 para
177
(24) Lefkoşalı Eczâcı Mihaili’nin ezcâ bahâsı olarak verese tarafından bi’t-tasdîk i´tâ
olunan /139
Tüccar Yorko Ankolidi’nin bâ-defter alacağı olup verese tasdîkiyle i´tâ kılınan /212
Lefke mekteb mu´allimi parası olup tahsîldâra i´tâ kılınan /36
(25) 1898 ve 1899 seneleri virgülerine mahsûben hükûmet tahsîldârına i´tâ kılınan
/139
1900 senesi mâliyye virgüsi içün hükûmet tahsîldârı Rüstem Efendi’ye i´tâ kılınan
/447.20 para
Destbân Şakir Hüseyin’e ve Ahmed Bacanğa destbânlık ücreti olarak i´tâ kılınan /18
(26) su kuyuları masrafı içün üçüncü taksit olarak hükûmete i´tâ kılınan /316.20 para
mevcûd şa´îr ve hınta mezrû´âtını sâkı itmek ve biçmek ve harmana taşımak ve
sürmek içün virilen ücret /640
Lefkeli Ayşe Hanım’ın bağçe tazmînâtı içün hükûmete i´tâ olunan /98
(27) Lefke’de vâki´ Orta Câmi´ Şerîfi vakf suyu îcârından müteveffâ-yı mezbûrun
zimmet müsbetesi olup vakf-ı mezbûr mütevellîsi ´izzetlü Asaf Beğ’e iki def´a da
i´tâ kılınan /952
mâliyye virgüsi içün hükûmet tahsîldârı Yorko’ya i´tâ kılınan /386
Doktor Tereze Bullu’ya ücret ve mu´âlece bahâ olarak i´tâ kılınan /90
(28) deyn-i müsbet Đpliceli Mehmed Ağa ´an semenü’l-mebî´ /90
deyn-i müsbet Lefkoşalı Tüccar Safvet Efendi ´an semenü’l-mebî´ /87.20 para
deyn-i müsbet Lefkeli Timürci Lemri ´an semenü’l-mebî´ /30
deyn-i müsbet Lefkoşalı Tüccar Betru Tufuharidi ´an semenü’l-mebî´ /90
(29) masârif-ı müteferrika /5
kaydiyye /24
cem`an yekûnü’l-ihrâcât /17234.20 para
(30) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre
5636.00 para
(31) -704.20 zevce-i mezbûre Şerife Hanım’ın semen-i hissesi minhâ
4931.20
(32) -986.12 bint-i kebîre-i mezbûre Fatıma’nın hissesi minhâ
4045.08
(33) -101.00 resm-i kısmet minhâ
178
3944.08
(34) hissetü’l-mürâhik-i mezbûr Ahmed Şakir /1972.04 para
hissetü’l-mürâhika-i mezbûre Naciye /986.02 para
hissetü’s-sagîre-i mezbûre Anber /986.02 para
(35) mürâhikân-ı mezbûrân ile sagîre-i mezbûrenin bâlâda mezkûr hisseleri olan
cem´an üç bin dokuz yüz kırk dört gurûş sekiz paraları (36) infâklarıyla umûr-ı
sâ`ire-i lâzımelerini sarf olunmak üzere vasîleri mûmâ-ileyh Hüseyin Zihni Efendi
yedinde ibkâ olundığı işbu mahalle şerh virildi.
Sayfa No: 66
Dava No: 394
Dava Türü: Miras
(1) fi’l-asl Lefke nâhiyesine tâbi´ nefs-i Lefke kasabası ahâlîsinden olup Girine
Kâ`immakâmlığında piyâde zabtiyyeliği hizmetiyle Girine kazâsına tâbi´ Ağırda
karyesi (2) polisinde ikâmet üzere iken bundan akdem maktûlen vefât iden Münsif
bin Hasan Efendi bin Hasan Fedai Efendi’nin verâseti babası mezbûr Hasan (3)
Efendi ile vâlidesi Nazenin Hatun bint-i Raşid Efendi’ye münhasıra oldığı kasaba-i
mezbûre ahâlîsinden Hasan Ağa bin Şeyh Ali ve Osman Nuri Ağa ibn-i Hüseyin (4)
ve Mustafa Ağa bin Đbad ve Çamlı karyesi sâkinlerinden Mollâ Mahmud bin Hüseyin
ve diğer Hüseyin bin Hasan nâm kimesnelerin meclis-i şer´de ´alâ tarîkü’ş-şehâde
ihbârlarıyla (5) lede’ş-şer´ü’l-enver zâhir ve mütehakkık olmağın ve mes`ele-i
şer´iyye-i mîrâsları bi-hükmi’l-ferâ`iz üç sehmden olup iki sehmi eb-i mezbûr Hasan
Efendi’ye (6) ve bir sehmi ümm-i mezbûre Nazenin Hatun’a isâbet itmeğin işbu
vesîka-ı şer´iyye bi’t-taleb ketb ve imlâ olundı.
Sayfa No: 66
Dava No: 395
Dava Türü: Vasi tayini
10 Mart 1904
179
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Lefke
nâhiyesine tâbi´ Peristerona karyesi sâkinlerinden iken efrencî bin dokuz yüz (2) dört
senesi Şubat’ının sekizinci günü vefât iden Mustafa bin Kara Hüseyin’in sulbiyye-i
sagîre kızı Ayşe’nin tesviye-i umûrına kıbel-i şer´den bir vasî nasbı lüzûm (3) ve
mühim olunmağın sagîre-i mezbûrenin vâlidesi olup her vechle umûr-ı vesâyet
´uhdesinden gelmeğe kâdire idüği zeyl-i vesîkada muharrerü’l-esâmî-i Müslimîn (4)
ihbârlarıyla ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve mütehakkık olan işbu bâ´isetü’l-vesîka
Zeyneb bint-i Mehmed Ali sagîre-i mezbûre Ayşe’nin vakt-i rüşd ve sedâdına (5)
değin tesviye-i umûrına ve mezbûre Zeyneb Hatun zevci müteveffâ-yı mezbûrun
firâşından batnında mübeyyen tahminen üç aylık hâmil olmağla haml-ı mezkûrun (6)
hisse-i mevkûfesini dahi ahz ü kabz ve hıfz ve ba´de’l-vilâde kezâlik tesviye-i
umûrına kıbel-i şer´den vasî nasb ve ta´yîn olundukda mezbûre Zeyneb (7) Hatun
dahi ber-vech-i muharrer vesâyet-i mezkûreyi kabûl ve hidmet-i lâzımesini kemâyenbagî edâya ta´ahhüd ve iltizâm itmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı (8) harrere
fi’l-yevmi’s-sâdis ve’l-´işrîn min şehri Zi’l-hicceti’ş-şerîfe li-seneti ihdâ ´işrîn ve
selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Odacı Halil Ağa
Zabtiyye Mustafa
Sayfa No: 66
Dava No: 396
Dava Türü: Vasi tayini
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Abohor karyesi sâkinelerinden iken bundan akdem vefât iden (2)
Şerife bint-i Osman bin Đbrahim’in sadriyye-i sagîre kızı Hadice’nin vâlidesi
müteveffât-ı mezbûreden müntakil mâlını hıfza ve tesviye-i umûrına kıbel-i şer´den
bir vasî (3) nasb ve ta´yîn olunmak ehem ve elzem oldığı eclden babası ve velîsi olup
180
her vechle vesâyet-i ´uhdesinden gelmeğe kâdir idüği zeyl-i vesîkada (4)
muharrerü’l-esâmî-i Müslimîn ihbârlarıyla zâhir ve mütehakkık olan işbu bâ´isü’lvesîka Mehmed bin Hâcı Bekir nâm kimesne hâkim-i mevki´-i sadr-ı küttâb tûbâ leh
ve Hüsn Me`âb (5) Efendi sagîre-i mezbûrenin vakt-i rüşd ve sedâdına değin vâlidesi
müteveffât-ı mezbûreden müntakil mâlını hıfza ve tesviye-i umûrına vasî nasb va
ta´yîn itdükde (6) ol dahi ber-vech-i muharrer vesâyet-i merkûmeyi kabûl ve hidmet-i
lâzımesini kemâ-yenbagî edâya ta´ahhüd ve iltizâm itmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb
olundı harrere fi’l-yevmi’t tâsi´ (7) min şehri Zi’l-hicceti’ş-şerîfe li-seneti ihdâ ´işrîn
ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Odacı Halil Ağa
Zabtiyye Mustafa
Sayfa No: 67
Dava No: 397
Dava Türü: Borç
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine
kazâsında vâki´ Trabeze Çiftliği’nde sâkin iken efrencî bin dokuz yüz iki senesi
Eylül’ünün (2) on beşinci günü vefât iden Mehmed bin Ali Usta bin Mehmed’in
sulbî sagîr oğulları Mustafa ve Ahmed ve Hüseyin ve sulbiyye-i sagîre kızları Asiye
ve Saadet’in ve müteveffâ-yı (3) mezbûrdan altı sene mukaddem fevt olan sulbî kebîr
oğlı Đsmail’in sulbî sagîr oğlı Đsmail’in ve kezâlik müteveffâ-yı evvel mezbûrdan
mukaddem fevt olan sulbiyye-i kebîre (4) kızı Afet’in sadrî sagîr oğlı Ahmed Aziz’in
tesviye-i umûrlarına bâ-hüccet-i şer´iyye vasî-i mansûbları olan müteveffâ-yı evvel
mezbûrun sulbî kebîr oğlı işbu bâ´isü’l-vesîka (5) Durmuş meclis-i şer´-i şerîf-i
enverde takrîr-i kelâm ve ta´bîr ´ani’l-merâm idüp pederim müteveffâ-yı mezbûrun
emlâk ve ´akârı bi’l-cümle veresesi beyninde kazâ-i mezbûr tapu me`mûru (6)
ma´rifetiyle usûl-i mevzû´asına tevfîkan taksîm olunarak emlâk ve ´akârından Arab
181
karyesi hudûdı dâhilinde Orta Tepe Çatal deresi mevki´inde tarafları (7) dere ve yine
dere ve Aykuruş yolu ile mahdûd otuz dönüm bir kıt´a tarlamızla vasîleri oldığım
sigâr-ı mezbûrûn Mustafa ve Ahmed ve Hüseyin ve Asiye (8) ve Saadet’den her
birimiz hissesine isâbet itdiğinden ol vechle tapu dâ`iresinden nâmımıza olarak 1217
numrolu bir kıt´a intikâl koçanı virilmiş ise de (9) pederimiz müteveffâ-yı mezbûrun
düyûn-ı müsbete-i kesîresinden hissemize elli üç ´aded Đngiliz lirası isâbet itmiş
olmağla meblağ-ı mezkûr elli üç lirayı edâ itmek (10) üzere tarlayı mahdûd
mezkûrun Aykuruş yolu tarafından takrîben on iki dönüm tarlanın derûnunda kâ`in
yetmiş sâk zeytûn ve on sâk (11) harûb eşcârı ve eşcâr-ı mezkûreyi hâvî takrîben on
iki dönüm tarla bi’l-müzâyede semen ve bedel-i misilleriyle âhere bey´ ve ferâğ
olunup semen ve bedel-i (12) misilleriyle zikr olunan elli üç ´aded liranın edâ
olunması ve fazla kalur ise li-ecli’l-istirbâh eytâm emvâli sandığına irsâl kılınması
içün kıbel-i (13) şer´den bana izin virilmesi matlûbumdur didükde vasî-i mezbûrun
kelimât-ı meşrûhası vâkı´a mutâbık ve nefsü´l-emre muvâfık oldığı zeyl-i vesîkada
muharrerü’l-esâmî-i (14) Müslimîn ihbârlarıyla zâhir ve mütehakkık olmağın vech-i
meşrûh üzere kıbel-i şer´den vasî-i mezbûre bey´ izin virilmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb
ketb olundı harrere fi’l-yevmi’t- (15) tâsi´ ve’l-´işrîn min şehri Zi’l-hicceti’ş-şerîfe liseneti ihdâ ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Odacı Halil Ağa
Zabtiyye Mustafa
Sayfa No: 67
Dava No: 398
Dava Türü: Vasi tayini
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Abohor karyesi sâkinlerinden iken efrencî bin dokuz yüz üç (2)
senesi Teşrîn-i evvel zarfında vefât iden Salih Sami bin Ahmed bin Mollâ
182
Mehmed’in sulbiyye-i sagîre kızı Emine’nin babası müteveffâ-yı mezbûrdan
müntakil (3) mâlını hıfza ve tesviye-i umûrına kıbel-i şer´den bir vasî nasb ve ta´yîn
olunmak ehem ve elzem oldığı eclden sagîre-i mezbûrenin vâlidesi olup her vechle
(4) umûr-ı vesâyeti rü`yete kâdire idüği zeyl-i vesîkada muharrerü’l-esâmî-i
Müslimîn ihbârlarıyla mütehakkık olan işbu bâ´isetü’l-vesîka Ziynet Hanım bint-i
Hâcı Mustafa’yı (5) hâkim-i mevki´-i sadr-ı küttâb tûbâ leh ve Hüsn-i Me`âb Efendi
sagîre-i mezbûre Emine’nin vakt-i rüşd ve sedâdına değin babası müteveffâ-yı
mezbûrdan müntakil mâlını hıfza (6) ve tesviye-i umûrına vasî nasb ve ta´yîn itdükde
ol dahi ber-vech-i muharrer vesâyet-i mezkûreyi kabûl ve hidmet-i lâzımesini kemâyenbagî edâya ta´ahhüd ve iltizâm itmeğin (7) mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere
fi’l-yevmi’l-ahad min şehri Muharremi’l-harâm li-seneti isnâ ´işrîn ve selâse mi`eten
ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Odacı Halil Ağa
Zabtiyye Mustafa
Sayfa No: 68
Dava No: 399
Dava Türü: Nazır tayini
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Abohor karyesi sâkinlerinden iken bundan akdem vefât iden Salih
Sami bin (2) Ahmed bin Mollâ Mehmed’in sulbiyye-i sagîre kızı Emine’nin kıbel-i
şer´den mansûbe vasîsi olan vâlidesi Ziynet Hanım bint-i Hâcı Mustafa üzerine bermu´temed kimesne nâzır (3) nasb ve ta´yîn olunmak sagîre-i mezbûre hakkında her
vechle enfa´ olmağla işbu bâ´isü’l-vesîka Mustafa Hulusi Efendi bin Hasan Efendi
istikâmet ile (4) ma´rûf ve diyânet ile mevsûf oldığı zeyl-i vesîkada muharrerü’lesâmî-i Müslimîn ihbârlarıyla mütehakkık olmağın hâkim-i mevki´-i a´lâü’l-kitâb
tûbâ leh ve Hüsn Me`âb (5) Efendi mûmâ-ileyh Mustafa Hulusi Efendi’yi vasî-i
183
mezbûre Ziynet Hanım üzerine işbu târîh-i vesîkadan i´tibâren şehriyye on şilin
ma´aşla nâzır nasb (6) ve ta´yîn idüp vasî-i mezbûre anın ma´rifeti olmaksızın umûr-ı
vesâyetinden bir emre mübâşeret itmemek üzere tenbîh olunmağla mûmâ-ileyh dahi
nezâret-i merkûmeyi (7) kabûl ve hidmet-i lâzımesini kemâ-yenbagî edâya ta´ahhüd
ve iltizâm itmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’l-ahad min şehri
Muharremi’l-harâm li-seneti (8) isnâ ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Odacı Halil Ağa
Zabtiyye Mustafa
Sayfa No: 68
Dava No: 400
Dava Türü: Nafaka
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Abohor karyesi sâkinlerinden iken bundan akdem vefât iden Salih
Sami bin (2) Ahmed bin Mollâ Mehmed’in sulbiyye-i sagîre kızı Emine’nin tesviye-i
umûrına kıbel-i şer´den bâ-hüccet mansûbe vasîsi bâ´isetü’l-vesîka Ziynet Hanım
bint-i Hâcı Mollâ (3) Mustafa meclis-i şer´-i şerîf-i enverde takrîr-i kelâm ve ta´bîr
´ani’l-merâm idüp sagîre-i mezbûrenin nafaka ve kisveye ihtiyâcı olmağın pederi
müteveffâ-yı mezbûrdan (4) müntakil mâl-i mevrûsı nemâsından nafaka ve kisve
bahâ ve sâ`ire levâzım-ı zarûriyesiyçün kıbel-i şer´den kadr-i kifâye meblağ-ı farz ve
takdîr olunmak bi’l-vesâye matlûbumdur (5) didükde hâkim-i muvaşşah sadrü’lvesîka bi-reşehâti aklâmi’l-Enîka Efendi sagîre-i mezbûre Emine içün pederi
müteveffâ-yı mezbûrdan müntakil mâl-i mevrûsı nemâsından (6) işbu târîh-i
vesîkadan i´tibâren beher şehr-i yetmiş gurûş farz ve takdîr idüp meblağ-ı mefrûz-ı
mezkûrı sagîre-i mezbûreyi harc ve sarf ve lede’l- (7) iktizâ istidâneye ve ´inde’zzafer sagîre-i mezbûrenin mâlına rücû´a vasî-i mezbûre Ziynet Hanım’a izin
184
virilmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı (8) harrere fi’l-yevmi’s-sâmin ve’l-´işrîn
min şehri Zi’l-ka´deti’ş-şerîfe li-seneti ihdâ ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Odacı Halil Ağa
Zabtiyye Mustafa
Sayfa No: 68
Dava No: 401
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine kazâsına
tâbi´ Yorkoz karyesi sâkinelerinden iken bin dokuz yüz üç senesi (2) Nisan’ının
altıncı günü vefât iden Sıdıka bint-i Nizam Mehmed ibn-i Hâcı Ali’nin verâseti zevci metrûki Hasan bin Hüseyin ve babası mezbûr Nizam Mehmed (3) ve vâlidesi
Emine Hatun bint-i Hasan ile sadriyye-i sagîre kızı Sıdıka’ya münhasıra ve tashîh-i
mes`ele-i mîrâsları bi-hükmi’l-´adliyye on üç sehmden olup (4) sihâm-ı mezbûreden
üç sehmi zevc-i mezbûr Hasan’a ve iki sehmi eb-i mezbûr Nizam Mehmed’e ve iki
sehmi ümm-i mezbûre Emine Hatun’a ve altı sehmi bint-i (5) sagîre-i mezbûre
Sıdıka’ya isâbeti bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve mütehakkık oldukdan sonra
sagîre-i mezbûrenin vakt-i rüşd ve sedâdına (6) değin tesviye-i umûrına kıbel-i
şer´den vasî nasb ve ta´yîn olunan min kıbeli’l-eb ceddi mezbûr Hüseyin bin Mustafa
ve mezbûrân Hasan ve Emine Hatun taleb ve ma´rifetleri (7) ve ma´rifet-i şer´le
tahrîr ve bey´ olunan müteveffât-ı mezbûrenin terekesi defteridir ki ber-vech-i âtî
zikr ve beyân olunur harrere fi’l-yevmi’l-hâmis ve’l-´işrîn min şehri Zi’l-hicceti’şşerîfe (8) li-seneti ihdâ ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
(9) ma´a takım eski kıtık minder 3 - yasdık 18/120
baş yasdığı 20 - koltuk yasdığı 1/125
yün döşek 1/100
kebîr tencere 1/75
185
sini 1/71
âyîne 1/50
(10) kapaklı sahan 4/38
def´a sahan 4 - tâbe 1/32
gelinlik 1/151
´âdî eski çarşab 2/13
don 11/35
tel /4
şemsiye 1/4
gümüş küpe çift 1/25
para kîsesi 14/20
(11) etmek tahtası 2/27
kebîr ve sagîr tâbe 2/18
kebîr ve sagîr tekne 2 - sinid 1/90
kazgan 1/65
baş tarağı 1/27
yirmilik altun 8/256
tencere 1/45
tabak 12/17
(12) şîşe 38 - gülabdân 3/90
eski sandık 1/75
çarşab 1/26
küçük tencere 2/61
karyola 1/145
def´a etmek tahtası 1/10
çıkrık 1/15
tabak 12/17
(13) def´a tabak 12/18
kâse 12 - şîşe 3/13
kahve takımı 1 - lamba 1/42
ma´den kaşık 27 - beryol 9/11
sahan 2/22
186
ipekli yorgan 1/95
atlas yorgan 1/81
(14) yemeni yorgan 1/41
basma yorgan 1/22
çarşab 2/27
eski nâmûsiyye 1/15
çarşab 2/61
def´a çarşab 1/26
def´a çarşab 1/18
def´a çarşab 1/45
(15) def´a çarşab 2/50
def´a çarşab 1/14
dokuma entârî 1/34
def´a dokuma entârî 1/40
def´a dokuma entârî 1/40
kadife entârî 1/40
def´a basma entârî 2/40
(16) def´a basma entârî 1/21
gömlek 2/30
def´a gömlek 2/19
def´a gömlek 2/17
dokuma çarşab 1/65
def´a çarşab 1/11
köşe örtüsü 3/19
yasdık 2/18
(17) çevre 10/31
uşkûr 7/20
pîşkîr 17/35
baş yemenisi 13/36
kurb 5 - basma entârî 2/35
trabeza ma´a örtü 1/45
leğen ma´a ibrîk 1/61
187
eski kundura çift 1/15
(18) potin çift 1/19
kumaş entârî 1/43
pîşkîr 2/11
çorab bağı çift 1/5
tencere 1/45
destgâh takımı 1 - oturak 4/75
sandık 1/110
(19) çarşab 2/41
şal çarşab 2/141
hümâyûn entârî 1/10
köhne entârî 1 - don 1/10
hırka 1/18
basma entârî 1/12
çarşab 2/32
(20) def´a çarşab 2/40
dokuma entârî 1/25
def´a dokuma entârî 1/31
basmadan ma´mûl çaket 1/18
def´a çarşab 3/60
mendil 4/4
(21) ´âdî yüzük 4 - ve bir mikdâr ketân ipliği /18
potin çift 1/20
battaniye 1/40
pamuk ipliği fî 3/41
baş yemenisi 8/10.20 para
tabak 8/13
yemeni yorgan 1/21
(22) basma yorgan 1/16
çarşab 1/18
zevci mezbûr Hasan zimmetinde mehr-i mü`eccel alacak hakkı /1051
cem´an yekûnü’l-mezkûrât /5217.20 para
188
(23) minha’l-ihrâcât
(24) dellâliyye /83
kaydiyye defter-i ´âdî /8
i´lân içün virilen ücret /5
tahrîr ve bey´ eşyâ zımmında dört def´a karye-i mezbûreye giden me`mûrun hayvân
kirâsıyla masârif-ı sâ`iresi /72
(25) karye-i mezbûre muhtârı Mihaili Tufaili’nin muhtâriyyesi olup i´tâ olunan /18
cem´an yekûnü’l-ihrâcât /186
(26) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre
5031.29 para
(27) - 1161.00 zevc-i mezbûr Hasan’ın hisse-i irsiyyesi
3870.20
(28) -774.00 eb-i mezbûr Nizam Mehmed’in hisse-i irsiyyesi
3096.20
(29) -774.00 ümm-i mezbûre Emine Hatun’un hisse-i irsiyyesi
2322.20
(30) - 1058.00 resm-i kısmet
2264.20 sahhü’l-bâkî li’hisseti’s-sagîreti’l-mezbûre Sıdıka
(31) sagîre-i mezbûre Sıdıka’nın bâlâda murakkam sahhü’l-bâkî hisse-i irsiyyesi olan
2264 gurûş yirmi paradan on iki mâh müddetde (32) irzâ´iyyesi içün karye-i
mezbûreli Merziye Havva bint-i Kâmil nâm hatuna i´tâ olunan yedi yüz on gurûş ve
vasî hücceti harcı olarak alınan on beş gurûşluk (33) pul bahâ ki cem´an 725 gurûş
bâ-tenzîl bâkî kalan bin beş yüz otuz dokuz gurûş yirmi para sagîre-i mezbûrenin
babası zevc-i mezbûr (34) Hasan’a bâ-sened ve bâ-kefîl idâne olundığı işbu mahalle
şerh virildi.
Sayfa No: 70
Dava No: 402
Dava Türü: Tereke
189
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Dağ nâhiyesine
tâbi´ Gönyeli karyesi sâkinelerinden iken efrencî bin dokuz yüz üç senesi Kânûn-i
evvelinin (2) altıncı günü vefât iden Ayşe bint-i Hüseyin bin Hızır’ın verâseti sadrî
kebîr oğlı Hasan ve sadriyye-i kebîre kızları Fatıma ve Emete ve Gülsüm ve Havva
ile sadrî sagîr oğlı Ömer’e (3) münhasıra oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir
ve mütehakkık oldukdan sonra sagîr-i mezbûrun vakt-i rüşd ve sedâdına değin
tesviye-i umûrına kıbel-i şer´den vasî nasb (4) ve ta´yîn olunan eniştesi Mehmed bin
Hâcı Ömer ve mezbûrûn Hasan ve Fatıma ve Emete ve Gülsüm ve Havva
ma´rifetleri ve ma´rifet-i şer´le tahrîr ve bey´ ve beyne’l-vereseti’l-mezbûre tevzî´ ve
taksîm (5) olunan müteveffât-ı mezbûrenin terekesi defteridir ki ber-vech-i âtî zikr ve
beyân olunur harrere fi’l-yevmi’s-sâlis min şehri Zi’l-ka´deti’ş-şerîfe li-seneti ihdâ
´işrîn (6) ve selâse mi`eten ve elf
(7) müsta´mel sandık 1/60
eski kazgan 1/23
eski tencere 1 - tâbe 1 - bakır sini 1/14
eski tâbe 1/3
hamur teknesi 1/7.10 para
kapaksız tencere 1/18
müsta´mel sahan 2/22
(8) def´a sahan 2/14
câme-şûy teknesi 1/15
pamuk yayı 1/4
kırık küp 1/4
sinit 1/5.30 para
sagîr tencere ma´a kapak 1/7
koyun re`s 30 - ma´a yavru kuzu 18 /2750
(9) bir nefer şâhısda alacağı olup kabz olunan /1
verese-i mezbûreden Gülsüm bint-i Hüseyin zimmeti olup kabz /20
yine verese-i mezbûreden Fatıma’nın zimmeti olup kabz olunan /50
yine verese-i mezbûreden Emete’nin zimmeti olup kabz olunan /31
(10) yine verese-i mezbûreden Havva’nın zimmeti olup kabz olunan /36.30 para
cem´an yekûnü’l-mezkûrât /3086.10 para
190
(11) minha’l-ihrâcât
(12) techîz ve tekfîn masrafı /140
dellâliyye /60
deyn-i müsbet Lefkoşalı Hâcezâde Ali Efendi mahdûmı Ata Efendi’ye i´tâ olunan
/167.30 para
mezkûr koyunların sekiz mâh müddet ra´y iden Çoban Veli bin Ahmed’in müsbet
ücreti olup i´tâ olunan /300
(13) mezkûr koyunların bey´ oluncaya kadar ra´y iden Çoban Hasan bin Hüseyin’in
dört günlük ücreti /28
mezkûr koyunların bey´iyye tezkereleri harcı olup Muhtâr Nazlı Mehmed Ağa’ya
virilen /30
tefrîk ve tahrîr eşyâ içün ta´yîn olunan me`mûra virilen ücret /18
(14) karye-i mezbûre muhtârı Nazlı Mehmed Ağa’nın ber-mûcib-i nizâm
muhtâriyyesi olup i´tâ olunan /18
kaydiyye defter-i ´âdî /3.20 para
cem´an yekûnü’l-ihrâcât /765.10 para
(15) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre
2321.00 para
(16) - 580.10 ibn-i kebîr-i mezbûr Hasan’ın hisse-i irsiyyesi minhâ
1740.30
(17) - 290.05 bint-i kebîre-i mezbûre Fatıma’nın hisse-i irsiyyesi minhâ
1450.25
(18) - 290.05 bint-i kebîre-i mezbûre Emete’nin hisse-i irsiyyesi minhâ
1160.20
(19) - 290.05 bint-i kebîre-i mezbûre Gülsüm’üm hisse-i irsiyyesi minhâ
870.15
(20) - 290.05 bint-i kebîre-i mezbûre Havva’nın hissesi minhâ
580.10
(21) - 14.20 resm-i kısmet minhâ
565.30 sahhü’l-bâkî li’hisseti ibni’s-sagîri’l-mezbûr Ömer
(22) sagîr-i mezbûr Ömer’in bâlâda murakkam sahhü’l-bâkî hisse-i irsiyye-i
şer´iyyesi olan beş yüz altmış beş gurûş otuz parası li-ecli’l-hıfz ve’l-istirbâh eytâm
191
emvâli sandığı (23) hesâbına olarak Lefkoşa Komiserliği mâl sandığına irsâl
olunmuş oldığı işbu mahalle şerh virildi.
Sayfa No: 71
Dava No: 403
Dava Türü: Vasi tayini
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine kazâsına
tâbi´ Yorkoz karyesi sâkinelerinden iken bin dokuz yüz üç senesi Nisan’ının (2)
altıncı günü vefât iden Sıdıka bint-i Nizam Mehmed bin Hâcı Ali’nin sadriyye-i
sagîre kızı Sıdıka’nın vâlidesi müteveffât-ı mezbûreden müntakil mâlını hıfza (3) ve
tesviye-i umûrına kıbel-i şer´den bir vasî nasb ve ta´yîn olunmak ehem ve elzem
oldığı eclden min kıbeli’l-eb ceddi olup her vechle vesâyet-i ´uhdesinden (4)
gelmeğe kâdir idüği zeyl-i vesîkada muharrerü’l-esâmî-i Müslimîn ihbârlarıyla zâhir
ve mütehakkık olan işbu bâ´isü’l-vesîka Hüseyin Ağa ibn-i Mustafa nâm kimesneyi
hâkim-i (5) mevki´-i sadr-i küttâb tûbâ leh ve Hüsn-i Me`âb Efendi sagîre-i
mezbûrenin vakt-i rüşd ve sedâdına değin vâlidesi müteveffât-ı mezbûreden mâlını
(6) hıfza ve tesviye-i umûrına vasî nasb ve ta´yîn itdükde ol dahi ber-vech-i muharrer
vesâyet-i merkûmeyi kabûl ve hidmet-i lâzımesini kemâ-yenbagî edâya ta´ahhüd (7)
ve iltizâm itmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’s-sâlis ´işrîn
min şehri Muharremi’l-harâm li-seneti isnâ ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Mustafa
Odacı Hasan Ağa
Sayfa No: 71
Dava No: 404
Dava Türü: Tereke
192
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine kazâsına
tâbi´ Harca karyesi sâkinelerinden iken efrencî bin dokuz yüz senesi Kânûn-i evvel
zarfında (2) vefât iden Penbe bint-i Ahmed Çavuş bin Hasan’ın verâseti zevc-i
metrûki Hüseyin bin Mustafa ve vâlidesi Zeliha bint-i Abdullah ile sadrî sagîr oğlı
(3) Rıfat’a münhasıra oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve mütehakkık
oldukdan sonra sagîr-i mezbûr Rıfat’ın vakt-i rüşd ve sedâdına değin tesviye-i (4)
umûrına kıbel-i şer´den vasî nasb ve ta´yîn olunan babası zevc-i mezbûr Hüseyin bin
Mustafa ve ümm-i mezbûre Zeliha taleb ve ma´rifetleri ve ma´rifet-i (5) şer´le tahrîr
ve bey´ ve beyne’l-vereseti’l-mezbûre tevzî´ ve taksîm olunan müteveffât-ı
mezbûrenin terekesi defteridir ki ber-vech-i âtî zikr ve beyân olunur (6) harrere fi’lyevmi’t-tâsi´ ´işrîn min şehri Muharremi’l-harâm li-seneti isnâ ´işrîn ve selâse
mi`eten ve elf
(7) kazgan 1/127
kebîr tencere ma´a kapak 1/50
evsat tencere ma´a kapak 1/39
sagîr tencere ma´a kapak 1/30
sini 1/60
kapaklı sahan 2/23
çukur sahan 2/38
(8) tabak 35/62
kâse 8/31
şîşe 29/45
def´a şîşe 5 - çiçeklik 3/28
şorba tası 2 - tuzluk 3 - tabak 1 - fincan 5 - şîşe 1 - tepsi 1/25
(9) âyîne 1/81
minder 2 - yasdık 6 - mak´ad 1/57
oyalı yemeni 5 - oyasız yemeni 6/40
mendil 3 - kurb 3 - uşkûr 2 - kîse 1 - çevre 1/21
(10) tente yasdık 3 - tenteli fincan örtüsü 1/18
gügül çarşab 1/63
def´a çarşab 2/43
def´a çarşab 2/64
193
def´a çarşab 2/30
işleme yasdık 2/61
(11) gügül çarşab 2/50
şal çarşab 1/76
alaca top 2/26
alaca top 1/48
yedirme bez top 1/44
fisdan 2 - çaket /21
(12) def´a fisdan 2 - çaket 1/27
tenteli masa örtüsü 1/40
pîşkîr 13/35
def´a pîşkîr 2/7
yasdık yüzü 6 - pîşkîr 1/24
seccâde 1/13
(13) pamuk ipliği tahminen fî/2
Hind ipliği tahminen fî/1 /24
canfes entârî 1 - çaket 1/67
işleme gelinlik 1 - kuşak 1/91
asgı 2/37
gügül tahminen fî /81
(14) ma´den kaşık 4 - çatal 5/14
sandık 1/109
karyola ma´a cibinlik 1/72
döşek 1 - yorgan 1 - yasdık 2 - çarşab 1/92
tekne 1 - sinit 1/90
(15) gömlek 1
trabeza örtüsü 1 - silecek 1/30
tâbe 1/23
yorgan 1/70
entârî 3/50
pîşkîr 1/5
def´a yorgan 1/83
194
entârî 2 - gömlek 2/31.20 para
(16) çarşab 2/90
def´a tâbe 1/10
zevci mezbûr Hüseyin zimmetinde bâ-ikrâr mehr-i mü`eccel alacak hakkı /551
cem´an yekûnü’l-mezkûrât /3101.20 para
(17) minha’l-ihrâcât
(18) dellâliyye /51
müzâyede i´lânı içün virilen ücret /9
karye-i mezbûre muhtârının ber-mûcib-i nizâm muhtâriyyesi olup i´tâ kılınan /18
tefrîk-i eşyâ ve tahrîr içün karye-i mezbûreye giden me`mûrun hayvân kirâsı ve
masrafı /43
(19) kaydiyye defter-i ´âdî /4
cem´an yekûnü’l-ihrâcât /125.20 para
(20) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre
2976
(21) - 744 zevc-i mezbûr Hüseyin’in rub´ hissesi minhâ
2232
(22) - 496 ümm-i mezbûre Zeliha’nın süds hissesi minhâ
1736
(23) - 43 resm-i kısmet minhâ
1693 sagîr-i mezbûr Rıfat’ın sahhü’l-bâkî hissesi
(24) sagîr-i mezbûr Rıfat’ın bâlâda mezkûr olan bin altı yüz toksan üç gurûş babası
mezbûr Hüseyin yedinde oldığı işbu mahalle şerh virildi.
Sayfa No: 72
Dava No: 405
Dava Türü: Vasi tayini
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Lefke
nâhiyesine tâbi´ nefs-i Lefke kasabası sâkinelerinden iken efrencî bin dokuz yüz (2)
dört senesi Şubat’ının on altıncı günü vefât iden Şerife Hanım bintü’l-Hâc Mehmed
195
Emin Efendi ibnü’l-Hâc Hüseyin Efendi’nin sadriyye-i sagîre kızı Vehibe’nin (3)
vâlidesi müteveffât-ı mûmâ-ileyhâdan müntakil mâlını hıfza ve tesviye-i umûrına
kıbel-i şer´den bir vasî nasb ve ta´yîn olunmak ehem ve elzem oldığı eclden sagîre-i
mezbûrenin (4) babası olup her vechle umûr-ı vesâyeti rü`yete kâdir idüği zeyl-i
vesîkada muharrerü’l-esâmî-i Müslimîn ihbârlarıyla mütehakkık olan işbu bâ´isü’lvesîka (5) Mehmed Raif Efendi ibn-i Hasan Efendi’ye hâkim-i mevki´-i sadr-ı küttâb
tûbâ leh ve Hüsn-i Me`âb Efendi sagîre-i mezbûre Vehibe’nin vakt-i rüşd ve
sedâdına (6) değin vâlidesi müteveffât-ı mûmâ-ileyhâdan müntakil mâlını hıfza ve
tesviye-i umûrına vasî nasb ve ta´yîn itdükde ol dahi ber-vech-i muharrer vesâyet-i
(7) merkûmeyi kabûl ve hidmet-i lâzımesini kemâ-yenbagî edâya ta´ahhüd ve iltizâm
itmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’l-hâmis min şehri (8)
Saferi’l-hayr li-seneti isnâ ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Lefke Nâ`ibi Ali Fehim Efendi
Lefke kasabası sâkinlerinden Ahmed Galib Efendi
kasaba-i mezbûreli Salih Efendi
Sayfa No: 73
Dava No: 406
Dava Türü: Tereke
Defter-i kassâm Şeyh Akif Efendi’ye teslîm olunmuşdur
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Lefke
nâhiyesine tâbi´ nefs-i Lefke kasabası sâkinelerinden iken efrencî bin dokuz yüz dört
senesi Şubat’ının (2) on altıncı günü vefât iden Şerife Hanım bintü’l-Hâc Mehmed
Emin Efendi ibnü’l-Hâc Hüseyin Efendi’nin verâseti zevc-i metrûki Mehmed Raif
Efendi ibn-i Hasan Efendi (3) ve pederi mûmâ-ileyh el-Hâc Mehmed Emin Efendi ve
sadriyye-i mürâhika kızı Vehibe Hanım’a münhasıra oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’lenver zâhir ve mütehakkık oldukdan sonra mürâhika-ı (4) mezbûre Vehibe Hanım’ın
vakt-i rüşd ve sedâdına değin tesviye-i umûrına kıbel-i şer´den vasî nasb ve ta´yîn
196
olunan pederi zevc-i mezbûr Mehmed Raif Efendi ve eb-i (5) mûmâ-ileyh el-Hâc
Mehmed Emin Efendi taleb ve ma´rifetleri ve ma´rifet-i şer´le tahrîr ve bey´ ve
beyne’l-vereseti’l-mezbûre tevzî´ ve taksîm olunan müteveffât-ı mûmâ-ileyhânın
terekesi (6) defteridir ki ber-vech-i âtî zikr ve beyân olunur harrere fi’l-yevmi’t-tâsi´
min şehri Saferi’l-hayr li-seneti isnâ ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
(7) müsta´mel beyaz dokuma entârî 3/200
ipek çarşab çift 1- yünlü entârî 2/160
idare gömlek 20/350
silecek takım 1/20
çevre 3/2
(8) uşkûr 4/15
yünlü basma zirâ´ 1/40
boğca 7/20
basma zirâ´ 12/25
çarşab çift 10/200
def´a idare gömlek 10/100
müsta´mel ipekli yorgan 3/200
(9) dolab 1/400
kebîr sandık 1/100
minder 3 - yasdık 20/540
boru 1/90
mirât 1/90
karyola 1/180
tabak 22/60
kâse 8/15
mangal 1/50
(10) kebîr sini 1/60
kadâ`if sinisi 1/15
ma´a takım hamam leğeni 1/50
kapaklı sahan 9/100
tencere 5/100
kazgan 1/80
197
sahan 5/50
tâbe 2/14
etmek tahtası 2/15
(11) elmas küpe çift 1/540
yirmilik altun 21/630
hayriyye altunu 44/1584
mahmudiye 3/300
mahmudiye nısfı 3/150
Ülfet Hanım bint-i Emin Efendi zimmetinde alacağı /230
(12) zevci mûmâ-ileyh Rıfat Efendi zimmetinde bâ-ikrâr mehr-i mü`eccel alacak
hakkı /1001
cem´an yekûnü’l-mezkûrât /7795
(13) minha el-ihrâcât
(14) dellâliyye /131.20 para
kaydiyye /11.30 para
cem´an yekûnü’l-ihrâcât
(15) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre
7651.30 para
(16) - 1912.37 hisse-i zevc-i mezbûr Mehmed Raif Efendi
5738.33
(17) - 1912.38 hisse-i eb-i mûmâ-ileyh el-Hâc Mehmed Emin Efendi
3825.35
(18) + 210.00
4035.35 kasaba-i mezbûreli Zehra Hanım bint-i Osman Efendi’nin mürâhika-ı
mezbûre mâlından zimmeti olup kabz olunan
(19) - 101.00 resm-i kısmet minhâ
3934.35 sahhü’l-bâkî hisse-i mürâhika-ı mezbûre
(20) mürâhika-ı mezbûre Vehibe Hanım’ın bâlâda murakkam sahhü’l-bâkî hisse-i
irsiyyesi-i şer´iyyesi olan üç bin dokuz yüz otuz dört gurûş otuz beş parası (21) liecli’l-hıfz ve’l-istirbâh vasîsi pederi mezbûr Mehmed Raif Efendi ma´rifetiyle eytâm
emvâli sandığı hesâbına olarak Lefkoşa Komiserliği mâl (22) sandığına irsâl
olunmuş oldığı işbu mahalle şerh virildi.
198
Sayfa No: 74
Dava No: 407
Dava Türü: Rüşt iddiası ve mal talebi
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine kazâsına
tâbi´ Kömürcü karyesi sâkinlerinden iken bundan akdem vefât iden Ali bin Salih (2)
bin Sadi Mustafa’nın sulbiyye kızı ve hâlen yirmi bir yaşını mütecâvize olup âkile ve
bâliğe ve bülûğuna rüşdi munzam oldığını iddi´â iden zâtı ta´rîf-i (3) şer´î ile ma´rife
işbu bâ´isetü’l-vesîka Şerife nâm bikr-i bâliğe meclis-i şer´-i şerîf-i enverde
mezbûrenin vâlidesi ve hâl-i sigarında tesviye-i (4) umûrına vasî-i mansûbesi
olmağla mâl-i mevrûsına bi´l-vesâye vaz´-ı yedi mütehakkık olan Akıle Hanım bint-i
Hâcı Mustafa Efendi mahzarında üzereine (5) da´vâ ve takrîr-i kelâm idüp ben elhâletü hâzihi yirmi bir yaşımı mütecâvize âkile ve bâliğe ve bülûğuma rüşdüm
munzam olup umûrumı bi-nefsihâ rü`yete (6) kâdire ve i´ânet-i vasîden müstağniye
olmamla pederim müteveffâ-yı mezbûrdan mevrûs ber-mûcib-i defter-i kassâm
mâlımı vâlidem ve vasîm mezbûre Akıle (7) Hanım’dan hâlen taleb iderim didükde
ol dahi cevâbında müdde´iye-i mezbûre Şerife’den vech-i meşrûh üzere müdde´âsına
beyyine taleb olundukda ´udûl-i (8) ahrâr-ı ricâl-i Müslimînden ve zât-ı mezbûreyi
´ârifân dayısı Mehmed Efendi ibn-i Hâcı Mustafa Efendi ve Lefkoşa mahallâtından
Arab Ahmed Paşa Mahallesi muhtârı (9) Halil Efendi bin Ahmed nâm kimesneler liecli’ş-şehâde meclis-i şer´e hâzırân olup eserü’l-istişhâd fi’l-hakîka işbu müdde´iye-i
mezbûre Şerife hâlen yirmi (10) bir yaşını mütecâvize âkile ve bâliğe ve bülûğuna
rüşdi munzam olup umûrını bi-nefsihâ rü`yete kâdire i´ânet-i vasîden müstağniyedir
biz bu husûsa bu vech üzere şâhidlerüz şehâdet dahi iderüz diyü her biri edâ-i
şehâdet-i şer´iyye itdükde şâhidân-ı mezbûrân usûl-i mevzû´asına (12) tevfîkan
evvelâ sırran ve ba´dehu ´alenen lede’t-tezkiye ´adl ve makbûlü’ş-şehâde idükleri
ihbâr olunmağın mûcibiyle müdde´iye-i mezbûre Şerife’nin (13) ba´de’l-hükm ve’ttenbîh mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’l-hâmis ´aşer min şehri
Saferi’l-hayr li-seneti isnâ ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
199
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Odacı Halil Ağa
Zabtiyye Mustafa
Sayfa No: 74
Dava No: 408
Dava Türü: Rüşt iddiası ve mal talebi
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Mora karyesi sâkinelerinden iken bundan akdem vefât (2) iden Ayşe
bint-i Hüseyin Çikuş bin Abdullah’ın sadrî oğlı ve hâlen yirmi bir yaşını mütecâviz
olup âkil ve bâliğ ve bülûğuna rüşdi munzam (3) oldığını iddi´â iden işbu bâ´isü’lvesîka Halil bin Đbrahim bin Cavlı Hüseyin meclis-i şer´-i şerîf-i enverde mezbûrun
pederi ve hâl-i sigarında tesviye-i (4) umûrına vasî-i mansûbı olmağla mâl-i
mevrûsına bi’l-vesâye vaz´-ı yedi mütehakkık olan mezbûr Đbrahim Cavlı Hüseyin
mahzarında üzerine da´vâ ve takrîr-i (5) kelâm idüp ben el-hâletü hâzihi yirmi bir
yaşımı mütecâviz âkil ve bâliğ ve bülûğuma rüşdüm munzam olup umûrumı binefsihi rü`yete kâdir ve i´ânet-i vasîden (6) müstağnî olmamla vâlidem müteveffât-ı
mezbûreden mevrûs ber-mûcib-i defter-i kassâm mâlımı pederim ve vasîm mezbûr
Đbrahim’den hâlen taleb iderim didükde (7) ol dahi cevâbında müdde´î-i mezbûrun
mâl-i mevrûsına bi’l-vesâye vaz´-ı yedini ikrâr lâkin müdde´î-i mezbûrun ber-vech-i
muharrer rüşd müdde´âsını inkâr idicek (8) müdde´î-i mezbûr Halil’den ber-vech-i
meşrûh üzere müdde´âsına beyyine taleb olundukda ´udûl-i ahrâr-ı ricâl-i
Müslimînden ve karye-i mezbûre ahâlîsinden Hâcı Mustafa (9) ve Hâcı Mehmed
ibnân-ı Ahmed nâm kimesneler li-ecli’ş-şehâde meclis-i şer´e hâzırân olup eserü’listişhâd fi’l-hakîka işbu müdde´î-i mezbûr Halil hâlen (10) yirmi bir yaşını mütecâviz
âkil ve bâliğ ve bülûğuna rüşdi munzam olup umûrını bi-nefsihi rü`yete kâdir ve
i´ânet-i vasîden müstağnîdir biz bu husûsa (11) bu vech üzere şâhidlerüz şehâdet dahi
iderüz diyü her biri edâ-i şehâdet-i şer´iyye itdükde şahidân-ı mezbûrân usûl-i
mevzu´asına tevfîkan (12) evvelâ sırran ve ba´dehu ´alenen lede’t-tezkiye ´adl ve
200
makbûlü’ş-şehâde idükleri ihbâr olunmağın mûcibiyle müdde´î-i mezbûr Halil’in
rüşdine ba´de’l-hükm (13) ve’t-tenbîh mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’lyevmi’l-hâmis ´işrîn min şehri Saferi’l-hayr li-seneti isnâ ´işrîn ve selâse mi`eten ve
elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Odacı Halil Ağa
Zabtiyye Mustafa
Sayfa No: 75
Dava No: 409
Dava Türü: Rüşt iddiası ve mal talebi
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine kazâsına
tâbi´ nefs-i Girine kasabası sâkinelerinden iken bundan akdem vefât iden Behiye
bint-i (2) Bekir ibn-i Mustafa Efendi’nin sadrî oğlı ve hâlen yirmi bir yaşını
mütecâviz olup âkil ve bâliğ ve bülûğuna rüşdi munzam oldığını iddi´â iden işbu (3)
bâ´isü’l-vesîka Ahmed Hulusi bin Ali Ağa meclis-i şer´-i şerîf-i enverde mezbûrun
pederi ve hâl-i sigarında tesviye-i umûrına vasî-i mansûbı olmağla mâl-i mevrûsına
(4) bi’l-vesâye vaz´-ı yedi mütehakkık olan mezbûr Ali Ağa mahzarında üzerine
da´vâ ve takrîr-i kelâm idüp ben el-hâletü hâzihi yirmi bir yaşımı mütecâviz âkil ve
bâliğ (5) ve bülûğuma rüşdüm munzam olup umûrumı bi-nefsihi rü`yete kâdir ve
i´ânet-i vasîden müstağnî olmamla vâlidem müteveffât-ı mezbûreden mevrûs bermûcib-i defter-i kassâm (6) mâlımı pederim ve vasîm mezbûr Ali Ağa’dan hâlen
taleb iderim didükde ol dahi cevâbında müdde´î-i mezbûrun mâl-i mevrûsına bi’lvesâye vaz´-ı yedini ikrâr (7) lâkin müdde´î-i mezbûrun ber-vech-i muharrer rüşd
müdde´âsını inkâr idicek müdde´î-i mezbûr Ahmed Hulusi’den vech-i meşrûh üzere
müdde´âsına beyyine taleb olundukda ´udûl-i (8) ahrâr-ı ricâl-i Müslimînden ve
kasaba-i mezbûre sâkinlerinden Zabtiyye Mollâ Mehmed bin Nuh Kapudan ve
Abdülrezzak bin Ahmed nâm kimesneler li-ecli’ş-şehâde meclis-i şer´e hâzırân (9)
201
olup eserü’l-istişhâd fi’l-hakîka işbu müdde´î-i mezbûr Ahmed Hulusi yirmi bir
yaşını mütecâviz âkil ve bâliğ ve bülûğuna rüşdi munzam olup umûrını bi-nefsihi
rü`yete (10) kâdir ve i´ânet-i vasîden müstağnîdir biz bu husûsa bu vech üzere
şâhidlerüz ve şehâdet dahi iderüz diyü her biri edâ-i şehâdet-i şer´iyye itdükde (11)
şâhidân-ı mezbûrân usûl-i mevzû´asına tevfîkan evvelâ sırran ve ba´dehu ´alenen
lede’t-tezkiye ´adl ve makbûlü’ş-şehâde idükleri ihbâr olunmağın (12) mûcibiyle
müdde´î-i mezbûr Ahmed Hulusi’nin rüşdine ba´de’l-hükm ve’t-tenbîh mâ-vaka´
bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’l-hâdî min şehri Rebî´i’l-evvel (13) li-seneti
isnâ ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Mustafa
Odacı Halil
Sayfa No: 75
Dava No: 410
Dava Türü: Vasi tayini
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Lefke
nâhiyesine tâbi´ nefs-i Lefke kasabası sâkinlerinden iken efrencî bin dokuz yüz dört
(2) senesi Nisan’ının yirmi altıncı günü vefât iden Tosunoğlu Mollâ Mehmed bin
Abdülmuttalib’in sulbî sagîr oğulları Ömer ve Ziya ve sulbiyye-i sagîre kızı
Sadiye’nin (3) babaları müteveffâ-yı mezbûrdan müntakil mâllarını hıfza ve tesviye-i
umûrlarına kıbel-i şer´den bir vasî nasb ve ta´yîn olunmak ehem ve elzem oldığı
eclden (4) sigâr-ı mezbûrûnun vâlideleri olup her vechle umûr-ı vesâyeti rü`yete
kâdire idüği zeyl-i vesîkada muharrerü’l-esâmî-i Müslimîn ihbârlarıyla (5)
mütahakkık olan işbu bâ´isetü’l-vesîka Şefika bint-i Ali nâm hatunı hâkim-i mevki´-i
sadr-ı küttâb tûbâ leh ve Hüsn-i Me`âb Efendi sigâr-ı mezbûrûn (6) Ömer ve Ziya ve
Sadiye’nin vakt-i rüşd ve sedâdlarına değin babaları müteveffâ-yı mezbûrdan
müntakil mâllarını hıfza ve tesviye-i umûrlarına vasî nasb ve ta´yîn (7) itdükde ol
202
dahi ber-vech-i muharrer vesâyet-i merkûmeyi kabûl ve hidmet-i lâzımesini kemâyenbagî edâya ta´ahhüd ve iltizâm itmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı (8) harrere
fi’l-yevmi’s-sâlis ve’l-´işrîn min şehri Rebî´i’l-evvel li-seneti isnâ ´işrîn ve selâse
mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Mustafa
Odacı Halil Ağa
Sayfa No: 76
Dava No: 411
Dava Türü: Vasi tayini
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine kazâsına
tâbi´ Trabeze Çiftliği sâkinlerinden iken bundan akdem vefât iden Mehmed Ağa bin
Ali (2) Usta’nın sulbî sagîr oğulları Mustafa ve Ahmed ve Hüseyin ve sulbiyye-i
sagîre kızları Asiye ve Saadet’in babaları müteveffâ-yı mezbûrdan müntakil mâllarını
hıfza ve tesviye-i (3) umûrlarına kıbel-i şer´den mansûb vasîleri bulunan karındaşları
işbu bâ´isü’l-vesîka Durmuş ibnü’l-mezbûr Ali Usta umûr-ı vesâyet-i mezkûreyi (4)
ücretsiz rü`yet ve tesviyeden imtinâ´ eylediğinden ve umûr-ı vesâyet-i mezkûreyi
bilâ-ücret rü`yet ve tesviye ider kimesne bulunmadığına binâen mezbûr Durmuş’un
(5) hizmet vesâyet-i mezkûre içün beher şehr-i onar şilin hizmet vesâyet-i mezkûre
içün kıbel-i şer´den vasî-i mezbûr Durmuş’a ta´yîn ve tahsîs olunmuş olmağın (6)
gerekdir ki ba´de’l-yevm hizmet vesâyet-i mezkûreyi rü`yet ve tesviye itdükce ecr-i
mezkûr külli şehr-i onar şilini vasî-i mezbûr Durmuş sigâr-ı mezbûrûnun mâllarından
(7) ahz ü kabz itmek içün işbu vesîka-ı nemîka bi’t-taleb ketb olundı 1 Kânûn-i sânî
1903.
Şühûdü’l-hâl
Çatal karyeli Hüseyin bin Osman
203
Harca karyeli Mehmed Şah bin Raşid
Arab karyeli Hüseyin bin Hasan
Sayfa No: 76
Dava No: 412
Dava Türü: Rüşt iddiası ve mal talebi
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Lefke
nâhiyesine tâbi´ nefs-i Lefke kasabası sâkinlerinden iken bundan akdem vefât iden
Mehmed Ali Efendi (2) ibn-i Hâcı Emin Ağa’nın sulbî oğlı ve hâlen yirmi bir yaşını
mütecâviz âkil ve bâliğ ve bülûğuna rüşdi munzam oldığını iddi´â iden işbu bâ´isü’lvesîka (3)Ahmed Şakir Efendi meclis-i şer´-i şerîf-i enverde mezbûrun eniştesi ve
hâl-i sigarında tesviye-i umûrına vasî-i mansûbı olmağla mâl-i mevrûsına bi’l-vesâye
(4) vaz´-ı yedi mütehakkık olan Hüseyin Zihni Efendi ibn-i Hâcı Emin Efendi
mahzarında üzerine da´vâ ve takrîr-i kelâm idüp ben el-hâletü hâzihi yirmi bir yaşımı
mütecâviz (5) âkil ve bâliğ ve bülûğuma rüşdüm munzam olup umûrumı bi’n-nefs
rü`yete kâdir ve i´ânet-i vasîden müstağnî olmamla pederim müteveffâ-yı mezbûrdan
mevrûs ber-mûcib-i (6) defter-i kassâm mâlımı eniştem ve vasîm mûmâ-ileyh
Hüseyin Zihni Efendi ibn-i Hâcı Emin Efendi’den hâlen taleb iderim didükde vasî-i
mûmâ-ileyh (7) dahi cevâbında müdde´î-i mezbûrun ber-mûcib-i defter-i mezkûr
mâl-i mevrûsına bi’l-vesâye vaz´-ı yedini ikrâr idüp lâkin müdde´î-i mezbûrun berminvâl-i muharrer rüşd müdde´âsını (8) inkâr idicek müdde´î-i mezbûr Ahmed Şakir
Efendi’den vech-i meşrûh üzere müdde´âsına beyyine taleb olundukda ´udûl-i ahrâr-ı
ricâl-i Müslimînden ve kasaba-i mezbûre sâkinlerinden (9) Hüseyin Afif Efendi bin
Hasan Efendi ve Mollâ Hüseyin bin Mazhar nâm kimesneler li-ecli’ş-şehâde meclis-i
şer´e hâzırân olup eserü’l-istişhâd fi’l-hakîka işbu müdde´î-i mezbûr (10) Ahmed
Şakir Efendi yirmi bir yaşını mütecâviz âkil ve bâliğ ve bülûğuna rüşdi munzam olup
umûrını bi-nefsihi rü`yete kâdir ve i´ânet-i vasîden müstağnîdir biz bu husûsa (11) bu
vech üzere şâhidlerüz şehâdet dahi iderüz diyü her biri edâ-i şehâdet-i şer´iyye
itdükde şâhidân-ı mezbûrân usûl-i mevzû´asına tevfîkan varaka-ı (12) mestûre ile
kasaba-i mezbûre muhtârı Daniş Efendi bin Hasan Fedai Efendi ve Ahmed Harid
204
Efendi nâm kimesnelerden evvelâ sırran ve ba´dehu ´alenen lede’t-tezkiye ´adl (13)
ve makbûlü’ş-şehâde idükleri ihbâr olunmağın mûcibiyle müdde´î-i mezbûrun
rüşdine ba´de’l-hükm ve’t-tenbîh mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’lyevmi’s-sâdis (14) ´aşer min şehri Cemâdiyi’l-evvel li-seneti isnâ ´işrîn ve selâse
mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Lefke nâ`ibi Fehim Efendi
Lefkeli Daniş Efendi
Lefkeli Ahmed Efendi
Sayfa No: 77
Dava No: 413
Dava Türü: Miras
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Lefke
nâhiyesine tâbi´ nefs-i Lefke kasabası sâkinlerinden iken bundan akdem vefât iden
Đzzet bin Köle Hasan’ın verâseti zevce-i menkûhe-i metrûkesi Atiye Hanım bint-i
Uzunoğlu Hüseyin ile li-ebeveyn kızkarındaşı Penbe ve li-ebeveyn erkarındaşı (3)
müteveffâ Mollâ Ali’nin sulbî kebîr oğulları Hüseyin ve Hasan ve sulbî sagîr oğulları
Ahmed ve Mehmed ve Mustafa ve Muhyiddin’e münhasıra oldığı bi’l-ihbâr (4)
´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve mütehakkık oldukdan sonra zâtı ta´rîf-i şer´î ile ma´rife
işbu bâ´isetü’l-vesîka zevce-i mezbûre Atiye Hanım tarafından vekîl-i (5) müseccel-i
şer´îsi Mustafa Sadreddin Efendi ibn-i Ali Faik Efendi meclis-i şer´-i şerîf-i enverde
verese-i mezbûrûndan ibnân-ı kebîrân Hasan ve Ahmed muvâcehelerinde (6)
müvekkile-i mezbûre Atiye Hanım’ın zevci müteveffâ-yı mezbûr Đzzet zimmetinde
mütekarrer ve ma´kûdü’n-´aleyh bin bir gurûş mehr-i mü`eccel alacak hakkı kable’lahz (7) ve’l-istifâ fevt olmağla meblağ-ı mehr-i mezkûrı müteveffâ-yı mezbûrun
tereke-i vâfiyesinden müvekkilem mezbûre içün taleb iderim diyü bi’l-vekâle (8)
da´vâ itdükde vârisân-ı mezbûrân Hasan ve Ahmed dahi cevâblarında müvekkile-i
mezbûre Atiye Hanım mevrûsları müteveffâ-yı mezbûrun zevce-i menkûhe-i (9)
205
metrûkesi oldığını ikrâr mâ-´adâyı inkâr itmeleriyle müdde´î-i vekîl-i mûmâ-ileyh
Mustafa Sadreddin Efendi minvâl-i muharrer müdde´âsını ´udûl-i ahrâr-ı (10) ricâl-i
Müslimînden ve kasaba-i mezbûre ahâlîsinden Mehmed Efendi ibn-i Sadık Efendi ve
Mollâ Hasan bin Hâcı Osman nâm kimesneler şehâdetleriyle bi’l-muvâcehe (11) bernehc-i şer´î isbât itdükden sonra şâhidân-ı mezbûrân varaka-ı mestûre ile kasaba-i
mezbûre muhtârı Daniş Efendi ve komisyon (12) â´zasından Ahmed Harid ve
Hüseyin Afif Efendilerden evvelâ sırran ve ba´dehu kasaba-i mezbûre sâkinlerinden
Salih Efendi ibn-i Mehmed Efendi ve Hüseyin Ağa (13) ibn-i Ahmed Ağa ve Ahmed
Galib Efendi ibn-i Đzzet Efendi ve Hüseyin Zihni Efendi nâm kimesnelerden ´alenen
lede’t-tezkiye ´adl ve makbûlü’ş-şehâde (14) idükleri ihbâr olunmağın müvekkile-i
mezbûre ba´de’l-half mûcibiyle meblağ-ı mehr-i mezkûr bin bir gurûşun müteveffâyı mezbûrun tereke-i (15) vâfiyesinden müvekkile-i mezbûre Atiye Hanım içün
vekîl-i mûmâ-ileyh Mustafa Sadreddin Efendi’ye edâ ve teslîme vârisân-ı mezbûrân
Hasan ve Ahmed’e (16) tenbîh olundığı tescîl ve huzûr-ı âlîlerine i´lâm olundı
harrere fi’l-yevmi’t-tâsi´ ´aşer min şehri Şa´bâni’l-mu´azzam li-seneti isnâ ´işrîn ve
selâse mi`eten ve elf. fî 25 Teşrîn-i evvel sene 1904
Sayfa No: 77
Dava No: 414
Dava Türü: Rüşt iddiası ve mal talebi
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine kazâsına
tâbi´ nefs-i Girine kasabası sâkinlerinden iken bundan akdem vefât iden Şakir Efendi
bin Yüzbaşı (2) Mustafa Efendi’nin sadriyye kızı ve hâlen yirmi bir yaşını
mütecâvize âkile ve bâliğe ve bülûğuna rüşdi munzam oldığını iddi´â iden zâtı ta´rîf-i
şer´î ile (3) ma´rife işbu bâ´isetü’l-vesîka Ayşe Hanım meclis-i şer´-i şerîf-i enverde
vâlidesi ve hâl-i sigarında tesviye-i umûrına kıbel-i şer´den mansûbe vasîsi Melek
Hanım (4) bint-i Yusuf Ağa mahzarında üzerine da´vâ ve takrîr-i kelâm idüp ben elhâletü hâzihi yirmi bir yaşımı mütecâvize âkile ve bâliğe ve bülûğuma rüşdüm
munzam olup (5) umûrumı bi-nefsihâ rü`yete kâdire i´ânet-i vasîden müstağniye
206
olmamla vâlidem mezbûre Melek Hanım bi’t-tav´ bana teberru´ idüp yine
ma´rifetiyle Lefkoşa (6) kazâsı eytâm emvâli sandığına teslîm eylediği meblağı hâlen
taleb iderim didükde ol dahi cevâbında müdde´iye-i mezbûrenin ber-vech-i muharrer
teberru´ müdde´âsını ikrâr (7) mâ-´adâ rüşd müdde´âsını inkâr idicek müdde´iye-i
mezbûre Ayşe Hanım’dan ber-minvâl-i meşrûh müdde´âsına beyyine taleb
olundukda Lefkoşa’da Komiser Dâ`iresi Otacıbaşı (8) Hasan Ağa ibn-i Hâcı Hüseyin
Hâcı Kâtib ve Girine kasabası sâkinelerinden Fatıma Hanım bint-i Mustafa Efendi ve
Emine bint-i Bekir Efendi li-ecli’ş-şehâde meclis-i şer´e hâzırân olup eserü’l-istişhâd
(9) fi’l-hakîka müdde´iye-i mezbûre Ayşe Hanım yirmi bir yaşını tecâvüz idüp âkile
ve bâliğe ve bülûğuna rüşdi munzam olup umûrını bi-nefsihâ rü`yete kâdire ve
i´ânet-i vasîden (10) müstağniyedir biz bu husûsa bu vech üzere şâhidlerüz şehâdet
dahi iderüz diyü her biri edâ-i şehâdet-i şer´iyye itdükde şâhidûn-ı mezbûrûn sırran
ve ´alenen lede’t-tezkiye (11) ´adl ve makbûlü’ş-şehâde idükleri ihbâr olunmağın
mûcibiyle müdde´iye-i mezbûre Ayşe Hanım’ın rüşdine ba´de’l-hükm ve’t-tenbîh
mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı (12) harrere fi’l-yevmi’l-hâmis ´aşer min şehri
Şa´bâni’l-mu´azzam li-seneti isnâ ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Lefkoşa Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Odacı Halil Ağa
Zabtiyye Mustafa
Sayfa No: 78
Dava No: 415
Dava Türü: Rüşt iddiası ve mal talebi
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Perahoryo karyesi sâkinlerinden iken bundan akdem vefât (2) iden
Mehmed bin Mustafa bin Đsmail’in sulbî oğlı ve hâlen yirmi bir yaşını mütecâviz âkil
ve bâliğ ve bülûğuna rüşdi munzam oldığını iddi´â iden işbu bâ´isü’l- (3) vesîka
Hüseyin meclis-i şer´-i şerîf-i enverde vâlidesi ve hâl-i sigarında tesviye-i umûrına
207
kıbel-i şer´den mansûbe vasîsi zâtı ma´rife Şerife Hatun bint-i Hasan mahzarında (4)
üzerine da´vâ ve takrîr-i kelâm idüp ben el-hâletü hâzihi yirmi bir yaşını mütecâviz
âkil ve bâliğ ve bülûğuma rüşdüm munzam olup umûrumı bi’n-nefs rü`yete kâdir (5)
ve i´ânet-i vasîden müstağnî olmamla pederim müteveffâ-yı mezbûrdan müntakil
mâlımı vâlidem ve vasîm mezbûre Şerife Hatun’dan hâlen taleb iderim didükde ol
dahi (6) cevâbında müdde´î-i mezbûrun mâl-i mevrûsına bi’l-vesâye vaz´-ı yedini
ikrâr mâ-´adâ inkâr idicek müdde´î-i mezbûr Hüseyin’den ber-minvâl-i meşrûh
müdde´âsına beyyine taleb (7) olundukda Dizdar karyesi sâkinlerinden Yusuf Dede
ibn-i Salih ve Perahoryo karyesi sâkinlerinden Mustafa bin Mehmed li-ecli’ş-şehâde
meclis-i şer´e (8) hâzırân olup eserü’l-istişhâd fi’l-hakîka müdde´î-i mezbûr Hüseyin
yirmi bir yaşını tecâvüz idüp âkil ve bâliğ ve bülûğuna rüşdi munzam olup umûrını
(9) bi’n-nefs rü`yete kâdir ve i´ânet-i vasîden müstağnîdir biz bu husûsa bu vech
üzere şâhidlerüz şehâdet dahi iderüz diyü her biri edâ-i (10) şehâdet-i şer´iyye
itdükde şâhidân-ı mezbûrân sırran ve ´alenen lede’t-tezkiye ´adl ve makbûlü’şşehâde idükleri ihbâr olunmağın mûcibince müdde´î-i (11) mezbûr Hüseyin’in
rüşdine ba´de’l-hükm ve’t-tenbîh mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’lyevmi’s-sânî ´işrîn min şehri Şa´bâni’l-mu´azzam li-seneti isnâ ´işrîn ve selâse
mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Odacı Hasan Ağa
Zabtiyye Mustafa
Sayfa No: 79
Dava No: 416
Dava Türü: Rüşt iddiası ve mal talebi
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Dağ nâhiyesine
tâbi´ Margi karyesi sâkinlerinden iken bundan akdem vefât iden Ali bin Mehmed
Abdullah’ın (2) sulbî oğlı ve hâlen yirmi bir yaşını mütecâviz âkil ve bâliğ ve
208
bülûğuna rüşdi munzam oldığını iddi´â iden bâ´isü’l-vesîka Hüsnü meclis-i şer´-i
şerîf-i enverde vâlidesi ve hâl-i (3) sigarında tesviye-i umûrına kıbel-i şer´den
mansûbe vasîsi zâtı ma´rife Hadice Hatun bint-i Ahmed mahzarında üzerine da´vâ ve
takrîr-i kelâm idüp ben el-hâletü hâzihi (4) yirmi bir yaşımı mütecâviz âkil ve bâliğ
ve bülûğuma rüşdüm munzam olup umûrumı bi’n-nefs rü`yete kâdir ve i´ânet-i
vasîden müstağnî olmamla pederim müteveffâ-yı mezbûrdan (5) müntakil bermûcib-i defter-i kassâm mâlımı vâlidem ve vasîm mezbûre Hadice Hatun’dan hâlen
taleb iderim didükde ol dahi cevâbında müdde´î-i mezbûrun ber-mûcib-i defter-i
mezkûr (6) mâl-i mevrûsına bi’l-vesâye vaz´-ı yedini ikrâr mâ-´adâ rüşd müdde´âsını
inkâr idicek müdde´î-i mezbûr Hüsnü’den ber-minvâl-i meşrûh müdde´âsına beyyine
taleb olundukda Margi (7) karyesi sâkinlerinden Abdüllatif bin Halil ve Hasan bin
Hâcı Alaaddin li-ecli’ş-şehâde meclis-i şer´e hâzırân olup eserü’l-istişhâd fi’l-hakîka
müdde´î-i mezbûr (8) Hüsnü yirmi bir yaşını tecâvüz idüp âkil ve bâliğ ve bülûğuna
rüşdi munzam olup umûrını bi’n-nefs rü`yete kâdir ve i´ânet-i vasîden müstağnîdir
biz bu husûsa (9) bu vech üzere şâhidlerüz şehâdet dahi iderüz diyü her biri edâ-i
şehâdet-i şer´iyye itdükde şâhidân-ı mezbûrân sırran ve ´alenen lede’t-tezkiye ´adl ve
makbûlü’ş- (10) şehâde idükleri ihbâr olunmağın mûcibince müdde´î-i mezbûr
Hüsnü’nün rüşdine ba´de’l-hükm ve’t-tenbîh mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere
fi’l-yevmi’l-hâmis ve’l-´işrîn (11) min şehri Şa´bâni’l-mu´azzam li-seneti isnâ ´işrîn
ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Mustafa
Odacı Hasan
Sayfa No: 79
Dava No: 417
Dava Türü: Rüşt iddiası ve mal talebi
209
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Dağ nâhiyesine
tâbi´ Gönyeli karyesi sâkinlerinden iken bundan akdem müte´âkıben vefât iden
Hadice bint-i Hâcı Mehmed ve Azder Halil bin Hâcı Hüseyin’in (2) sulbî oğulları ve
hâlen yirmi iki yaşını mütecâviz âkil ve bâliğ ve bülûğuna rüşdi munzam oldığını
iddi´â (3) iden işbu bâ´isü’l-vesîka Hüseyin meclis-i şer´-i şerîf-i enverde tesviye-i
umûrına kıbel-i şer´den mansûbe vasîsi olan zâtı ma´rife ögey vâlidesi (4) Kezban
bint-i Ömer Onbaşı mahzarında üzerine da´vâ ve takrîr-i kelâm idüp ben el-hâletü
hâzihi yirmi iki yaşımı mütecâviz âkil ve bâliğ ve bülûğuma rüşdüm (5) munzam
olup umûrumı bi’n-nefs rü`yete kâdir ve i´ânet-i vasîden müstağnî olmamla
vâlideynim müteveffiyân-ı mezbûrândan mevrûs ber-mûcib-i defter-i kassâm (6)
mâlımı ögey vâlidem ve vasîm mezbûre Kezban Hatun’dan hâlen taleb iderim
didükde ol dahi cevâbında müdde´î-i mezbûrun ber-mûcib-i defter-i (7) mezkûr mâl-i
mevrûsına bi’l-vesâye vaz´-ı yedini ikrâr mâ-´adâ rüşd müdde´âsını inkâr idicek
müdde´î-i mezbûr Hüseyin’den ber-minvâl-i meşrûh (8) müdde´âsına beyyine taleb
olundukda karye-i mezbûre sâkinlerinden Hâcı Ali Ağa ibn-i Hâcı Hüseyin ve
Mehmed Ağa ibn-i Nazlı Hasan li-ecli’ş-şehâde meclis-i şer´e hâzırân (9) olup
eserü’l-istişhâd fi’l-hakîka müdde´î-i mezbûr Hüseyin yirmi iki yaşını mütecâviz âkil
ve bâliğ ve bülûğuna rüşdi munzam olup umûrını bi’n-nefs (10) rü`yete kâdir ve
i´ânet-i vasîden müstağnîdir biz bu husûsa bu vech üzere şâhidlerüz şehâdet dahi
iderüz diyü her biri edâ-i (11) şehâdet-i şer´iyye itdükde şâhidân-ı mezbûrân sırran
ve ´alenen lede’t-tezkiye ´adl ve makbûlü’ş-şehâde idükleri ihbâr olunmağın
mûcibince (12) müdde´î-i mezbûr Hüseyin’in rüşdine ba´de’l-hükm ve’t-tenbîh mâvaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’s-sâdis ´işrîn min şehri Şa´bân li-seneti
isnâ ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Odacı Halil Ağa
Zabtiyye Mustafa
Sayfa No: 80
210
Dava No: 418
Dava Türü: Rüşt iddiası ve mal talebi
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Dağ nâhiyesine
tâbi´ Gönyeli karyesi sâkinlerinden iken bundan akdem vefât iden (2) Azder Halil
bin Hâcı Hüseyin bin Halil’in sulbiyye kızı ve hâlen yirmi bir yaşını mütecâvize
âkile ve bâliğe ve bülûğuna rüşdi munzam oldığını iddi´â iden zâtı (3) ta´rîf-i şer´î ile
ma´rife işbu bâ´isetü’l-vesîka havî meclis-i şer´-i şerîf-i enverde tesviye-i umûrına
kıbel-i şer´den mansûbe vasîsi olan Kezban Hatun bint-i Ömer (4) Onbaşı
mahzarında üzerine da´vâ ve takrîr-i kelam idüp ben el-hâletü hâzihi yirmi yaşımı
mütecâvize âkile ve bâliğe ve bülûğuma rüşdüm munzam olup (5) umûrumı binefsihâ rü`yete kâdire ve i´ânet-i vasîden müstağniye olmamla pederim müteveffâ-yı
mezbûrdan mevrûs ber-mûcib-i defter-i kassâm mâlımı vâlidem (6) ve vasîm Kezban
Hatun’dan hâlen taleb iderim didükde ol dahi cevâbında müdde´iye-i mezbûrenin
ber-mûcib-i defter-i mezkûr mâl-i mevrûsına (7) bi’l-vesâye vaz´-ı yedini ikrâr mâ´adâ rüşd müdde´âsını inkâr idicek müdde´iye-i mezbûre Havva’dan ber-minvâl-i
meşrûh müdde´âsına beyyine taleb olundukda karye-i (8) mezbûre sâkinlerinden
Hâcı Ali Ağa ibn-i Hâcı Hüseyin ve Mustafa ibn-i Damdelen Hâcı Hasan li-ecli’şşehâde meclis-i şer´e hâzırân olup eserü’l-istişhâd fi’l-hakîka (9) müdde´iye-i
mezbûre Havva yirmi bir yaşını mütecâvize âkile ve bâliğe ve bülûğuna rüşdi
munzam olup umûrını bi-nefsihâ rü`yete kâdire ve i´ânet-i vasîden (10)
müstağniyedir biz bu husûsa bu vech üzere şâhidlerüz şehâdet dahi iderüz diyü her
biri edâ-i şehâdet-i şer´iyye itdükde şâhidân-ı mezbûrân (11) sırran ve ´alenen lede’ttezkiye ´adl ve makbûlü’ş-şehâde idükleri ihbâr olunmağın mûcibince müdde´iye-i
mezbûre Havva’nın rüşdine ba´de’l-hükm ve’t-tenbîh mâ-vaka´ (12) bi’t-taleb ketb
olundı harrere fi’l-yevmi’s-sâlis min şehri Ramazân li-seneti isnâ ´işrîn ve selâse
mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Mustafa
Odacı Halil Ağa
211
Sayfa No: 80
Dava No: 419
Dava Türü: Rüşt iddiası ve mal talebi
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Aydalı karyesi sâkinlerinden iken bundan akdem vefât iden (2)
Çoban Yusuf bin Halil bin Yusuf’un sulbî oğlı ve hâlen yirmi bir yaşını mütecâviz
âkil ve bâliğ ve bülûğuna rüşdi munzam oldığını iddi´â iden işbu bâ´isü’l- (3) vesîka
Süleyman meclis-i şer´-i şerîf-i enverde tesviye-i umûrına kıbel-i şer´den mansûb
vasîsi olan dayısı Yusuf bin Đbrahim mahzarında üzerine da´vâ ve takrîr-i kelâm (4)
idüp ben el-hâletü hâzihi yirmi bir yaşımı mütecâviz âkil ve bâliğ ve bülûğuma
rüşdüm munzam olup umûrumı bi’n-nefs rü`yete kâdir ve i´ânet-i vasîden müstağnî
olmamla (5) pederim müteveffâ-yı mezbûrdan mevrûs ber-mûcib-i defter-i kassâm
mâlımı dayım ve vasîm mezbûr Yusuf’dan hâlen taleb iderim didükde ol dahi
cevâbında müdde´î-i (6) mezbûrun ber-mûcib-i defter-i mezkûr mâl-i mevrûsına bi’lvesâye vaz´-ı yedini ikrâr mâ-´adâ rüşd müdde´âsını inkâr idicek müdde´î-i mezbûr
Süleyman’dan (7) ber-minvâl-i meşrûh müdde´âsına beyyine taleb iderim didükde ol
dahi cevâbında müdde´î-i mezbûrun ber-mûcib-i defter-i mezkûr mâl-i mevrûsına
bi’l-vesâye vaz´-ı (8) yedini ikrâr mâ-´adâ rüşd müdde´âsını inkâr idicek müdde´î-i
mezbûr Süleyman’dan ber-minvâl-i meşrûh müdde´âsına beyyine taleb olundukda
Dizdar karyesi sâkinlerinden (9) Ahmed Aziz Efendi ibn-i Hâcı Ali Efendi ve Yusuf
Dede ibn-i Salih li-ecli’ş-şehâde meclis-i şer´e hâzırân olup eserü’l-istişhâd fi’lhakîka müdde´î-i mezbûr Süleyman yirmi bir (10) yaşını mütecâviz âkil ve bâliğ ve
bülûğuna rüşdi munzam olup umûrını bi’n-nefs rü`yete kâdir ve i´ânet-i vasîden
müstağnîdir biz bu husûsa bu vech üzere şâhidlerüz (11) şehâdet dahi iderüz diyü her
biri edâ-i şehâdet-i şer´iyye itdükde şâhidân-ı mezbûrân sırran ve ´alenen lede’ttezkiye ´adl ve makbûlü’ş-şehâde idükleri (12) ihbâr olunmağın mûcibince müdde´î-i
mezbûr Süleyman’ın rüşdine ba´de’l-hükm ve’t-tenbîh mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb
olundı harrere fi’l-yevmi’l-hâmis min şehri Ramazâni’l-mübârek (13) li-seneti isnâ
´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
212
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Mustafa
Odacı Halil Ağa
Sayfa No: 81
Dava No: 420
Dava Türü: Rüşt iddiası ve mal talebi
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Dağ nâhiyesine
tâbi´ Gönyeli karyesi sâkinlerinden iken bundan akdem vefât iden Azder Halil (2)
bin Hâcı Hüseyin bin Halil’in sulbî oğlı ve hâlen yirmi iki yaşını mütecâviz âkil ve
bâliğ ve bülûğuna rüşdi munzam oldığını iddi´â iden işbu bâ´isü’l-vesîka Ali (3)
meclis-i şer´-i şerîf-i enverde tesviye-i umûrına kıbel-i şer´den mansûbe vasîsi olan
vâlidesi Kezban Hatun bint-i Ömer Onbaşı mahzarında üzerine (4) da´vâ ve takrîr-i
kelâm idüp ben el-hâletü hâzihi yirmi iki yaşımı mütecâviz âkil ve bâliğ ve bülûğuma
rüşdüm munzam olup umûrumı bi’n-nefs rü`yete (5) kâdir ve i´ânet-i vasîden
müstağnî olmamla pederim mütevffâ-yı mezbûrdan mevrûs ber-mûcib-i defter-i
kassâm mâlımı vâlidem ve vasîm mezbûre Kezban Hatun’dan (6) hâlen taleb iderim
didükde ol dahi cevâbında müdde´î-i mezbûrun ber-mûcib-i defter-i mezkûr mâl-i
mevrûsına bi’l-vesâye vaz´-ı yedini ikrâr mâ-´adâ rüşd müdde´âsını (7) inkâr idicek
müdde´î-i mezbûr Ali´den ber-minvâl-i meşrûh müdde´âsına beyyine taleb
olundukda karye-i mezbûre sâkinlerinden Hâcı Ali Ağa ibn-i Hâcı Hüseyin (8) ve
Mustafa bin Hüseyin ´amûca li-ecli’ş-şehâde meclis-i şer´e hâzırân olup eserü’listişhâd fi’l-hakîka müdde´î-i mezbûr Ali yirmi iki yaşını mütecâviz âkil (9) ve bâliğ
ve bülûğuna rüşdi munzam olup umûrını bi’n-nefs rü`yete kâdir ve i´ânet-i vasîden
müstağnîdir biz bu husûsa bu vech üzere şâhidlerüz (10) şehâdet dahi iderüz diyü her
biri edâ-i şehâdet-i şer´iyye itdükde şâhidân-ı mezbûrân sırran ve ´alenen lede’ttezkiye ´adl ve makbûlü’ş-şehâde (11) idükleri ihbâr olunmağın mûcibince müdde´î-i
mezbûr Ali’nin rüşdine ba´de’l-hükm ve’t-tenbîh mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı
213
harrere fi’l-yevmi’s-sâmin (12) min şehri Ramazâni’l-mübârek li-seneti isnâ ´işrîn ve
selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Odacı Halil
Zabtiyye Mustafa
Sayfa No: 82
Dava No: 421
Dava Türü: Rüşt iddiası ve mal talebi
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine kazâsına
tâbi´ Ağırda karyesi sâkinlerinden iken bundan akdem vefât iden Mehmed bin
Tayfur’un (2) sulbiyye kızı ve hâlen yirmi bir yaşını mütecâvize âkile ve bâliğe ve
bülûğuna rüşdi munzam oldığını iddi´â iden zâtı ta´rîf-i şer´î ile ma´rife işbu
bâ´isetü’l- (3) vesîka havî nâm bâliğe meclis-i şer´-i şerîf-i enverde tesviye-i umûrına
kıbel-şer´den mansûb vasîsi li-ebeveyn ´ammi Ömer bin Tayfur bin Mustafa
mahzarında üzerine (4) da´vâ ve takrîr-i kelâm idüp ben el-hâletü hâzihi yirmi bir
yaşımı mütecâvize âkile ve bâliğe ve bülûğuma rüşdüm munzam olup umûrumı binefsihâ rü`yete kâdire (5) ve i´ânet-i vasîden müstağniye olmamla pederim
müteveffâ-yı mezbûrdan mevrûs ber-mûcib-i defter-i kassâm mâlımı ´ammim ve
vasîm mezbûr Ömer’den hâlen taleb iderim didükde ol dahi (6) cevâbında
müdde´iye-i mezbûrenin ber-mûcib-i defter-i mezkûr mâl-i mevrûsına bi’l-vesâye
vaz´-ı yedini ikrâr mâ-´adâ rüşd müdde´âsını inkâr idicek müdde´iye-i (7) mezbûre
Havva’dan ber-minvâl-i meşrûh müdde´âsına beyyine taleb olundukda karye-i
mezbûre sâkinlerinden Yusuf bin Hâcı Hasan ve Lefkoşalı Arif bin Mustafa (8) liecli’ş-şehâde meclis-i şer´e hâzırân olup eserü’l-istişhâd fi’l-hakîka müdde´iye-i
mezbûre Havva yirmi bir yaşını mütecâvize âkile ve bâliğe ve bülûğuna (9) rüşdi
munzam olup umûrını bi-nefsihâ rü`yete kâdire ve i´ânet-i vasîden müstağniyedir biz
bu husûsa bu vech üzere şâhidlerüz şehâdet dahi (10) iderüz diyü her biri edâ-i
214
şehâdet-i şer´iyye itdükde şâhidân-ı mezbûrân sırran ve ´alenen lede’t-tezkiye ´adl ve
makbûlü’ş-şehâde idükleri (11) ihbâr olunmağın mûcibince müdde´iye-i mezbûre
Havva’nın rüşdine ba´de’l-hükm ve’t-tenbîh mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere
fi’l-yevmi’s-sânî ´aşer min şehri Ramazân (12) li-seneti isnâ ´işrîn ve selâse mi`eten
ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Mustafa Efendi
Odacı Halil Ağa
Sayfa No: 82
Dava No: 422
Dava Türü: Rüşt iddiası ve mal talebi
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine kazâsına
tâbi´ Ağırda karyesi sâkinlerinden iken bundan akdem vefât iden Mehmed bin (2)
Tayfur’un sulbiyye kızı ve hâlen yirmi bir yaşını mütecâvize âkile ve bâliğe ve
bülûğuna rüşdi munzam oldığını iddi´â iden zâtı ta´rîf-i şer´î ile ma´rife (3) işbu
bâ´isetü’l-vesîka Lütfiye nâm bâliğe meclis-i şer´-i şerîf-i enverde tesviye-i umûrına
kıbel-i şer´den mansûb vasîsi li-ebeveyn ´ammi Ömer bin Tayfur bin Mustafa
mahzarında (4) üzerine da´vâ ve takrîr-i kelâm idüp ben el-hâletü hâzihi yirmi bir
yaşımı mütecâvize âkile ve bâliğe ve bülûğuma rüşdüm munzam olup umûrumı binefsihâ rü`yete (5) kâdire ve i´ânet-i vasîden müstağniye olmamla pederim
müteveffâ-yı mezbûrdan mevrûs ber-mûcib-i defter-i kassâm mâlımı ´ammim ve
vasîm mezbûr Ömer’den hâlen taleb iderim didükde ol dahi (6) cevâbında
müdde´iye-i mezbûrenin ber-mûcib-i defter-i mezkûr mâl-i mevrûsına bi’l-vesâye
vaz´-ı yedini ikrâr mâ-´adâ rüşd müdde´âsını inkâr idicek müdde´iye-i mezbûre
Havva’dan ber-minvâl-i (7) meşrûh müdde´âsına beyyine taleb olundukda karye-i
mezbûre sâkinlerinden Đbrahim bin Hüseyin ve Hüseyin bin Hasan li-ecli’ş-şehâde
meclis-i şer´e hâzırân olup eserü’l-istişhâd (8) fi’l-hakîka müdde´iye-i mezbûre
215
Lütfiye yirmi bir yaşını mütecâvize âkile ve bâliğe ve bülûğuna rüşdi munzam olup
umûrını bi-nefsihâ rü`yete kâdire ve i´ânet-i vasîden (9) müstağniyedir biz bu husûsa
bu vech üzere şâhidlerüz şehâdet dahi iderüz diyü her biri edâ-i şehâdet-i şer´iyye
itdükde şâhidân-ı mezbûrân sırran ve ´alenen (10) lede’t-tezkiye ´adl ve makbûlü’şşehâde idükleri ihbâr olunmağın mûcibince müdde´iye-i mezbûre Lütfiye’nin rüşdine
ba´de’l-hükm ve’t-tenbîh mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı (11) harrere fi’l-yevmi’ssânî ´aşer min şehri Ramazâni’l-mübârek li-seneti isnâ ´işrîn ve süls mie`ten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Mustafa Efendi
Odacı Halil Ağa
Sayfa No: 83
Dava No: 423
Dava Türü: Rüşt iddiası ve mal talebi
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Küçük Kaymaklı karyesi sâkinlerinden iken bundan akdem vefât (2)
iden Mustafa bin Salih bin Musa’nın sulbiyye kızı ve hâlen yirmi bir yaşını
mütecâvize âkile ve bâliğe ve bülûğuna rüşdi munzam oldığını (3) iddi´â iden zâtı
ta´rîf-i şer´î ile ma´rife işbu bâ´isetü’l-vesîka Gülsüm meclis-i şer´-i şerîf-i enverde
li-ebeveyn ´ammi ve hîn-i sigarında tesviye-i umûrına kıbel-i (4) şer´den mansûb
vasîsi Đbrahim Ağa ibn-i Salih mahzarında üzerine da´vâ ve takrîr-i kelâm idüp ben
el-hâletü hâzihi yirmi bir yaşımı mütecâvize (5) âkile ve bâliğe ve bülûğuma rüşdüm
munzam olup umûrumı bi-nefsihâ rü`yete kâdire ve i´ânet-i vasîden müstağniye
olmamla pederim müteveffâ-yı mezbûrdan mevrûs ber-mûcib-i (6) defter-i kassâm
mâlımı ´ammim vasîm mezbûr Đbrahim Ağa’dan hâlen taleb iderim didükde ol dahi
cevâbında müdde´iye-i mezbûrenin ber-mûcib-i defter-i mezkûr mâl-i mevrûsına (7)
bi’l-vesâye vaz´-ı yedini ikrâr mâ-´adâ rüşd müdde´âsını inkâr idicek müdde´iye-i
mezbûre Gülsüm’den ber-minvâl-i meşrûh müdde´âsına beyyine taleb olundukda
216
karye-i mezbûre (8) sâkinlerinden Hasan bin Halil ve Mustafa Mehmed Salih liecli’ş-şehâde meclis-i şer´e hâzırân olup eserü’l-istişhâd fi’l-hakîka müdde´iye-i
mezbûre Gülsüm yirmi bir (9) yaşını mütecâvize âkile ve bâliğe ve bülûğuna rüşdi
munzam olup umûrını bi-nefsihâ rü`yete kâdire ve i´ânet-i vasîden müstağniyedir biz
bu husûsa (10) bu vech üzere şâhidlerüz şehâdet dahi iderüz diyü her biri edâ-i
şehâdet-i şer´iyye itdükde şâhidân-ı mezbûrân sırran ve ´alenen lede’t-tezkiye ´adl ve
makbûlü’ş- (11) şehâde idükleri ihbâr olunmağın mûcibince müdde´iye-i mezbûre
Gülsüm’ün rüşdine ba´de’l-hükm ve’t-tenbîh mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere
fi’l-yevmi’s-sânî ´işrîn (12) min şehri Ramazâni’l-mübârek li-seneti isnâ ´işrîn ve
süls mie`ten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Mustafa
Odacı Halil Ağa
´an ta´âla Lefkoşa ve Girine kazâları niyâbet-i şer´iyyesine ta´yîn olundığım târîhden
sonra işbu mahkemeden ısdâr olunan i´lâmât ve hücec-i şer´iyye ve defter-i kassâm
kaydına mahsûs sicil defteridir
fî 13 Şevvâli’l-mükerrem sene 322 ve fî 20 Kânûn-i evvel sene 904
Hâcı Hâfız
Ziyai
Sayfa No: 83
Dava No: 424
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Dağ nâhiyesine
tâbi´ Pire karyesi sâkinlerinden iken efrencî bin dokuz yüz üç senesi Kânûn-i
evvelinin yirmi (2) birinci günü vefât iden Mustafa bin Mehmed Ali bin Hasan’ın
verâseti zevce-i menkûhe-i metrûkesi Fatıma bint-i Halil ile sulbî mürâhik oğlı Salih
ve sagîr oğulları (3) Musa ve Mehmed Emin ve sulbiyye-i mürâhika kızı Emine ve
217
sagîre kızları Nazife ve Ayşe ve Şerife’ye münhasıra oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’lenver zâhir ve mütehakkık oldukdan (4) sonra mürâhikân ve sigâr-ı mezbûrûnun
vakt-i rüşd ve sedâdlarına değin tesviye-i umûrlarına kıbel-i şer´den vasî nasb ve
ta´yîn olunan vâlideleri zevce-i (5) mezbûre Fatıma Hatun taleb ve ma´rifeti ve
ma´rifet-i şer´le tahrîr ve bey´ ve beyne’l-vereseti’l-mezbûre tevzî´ ve taksîm olunan
müteveffâ-yı mezbûrun terekesi defteridir ki ber-vech-i âtî (6) zikr ve beyân olunur
harrere fi’l-yevmi’l-hâmis ´aşer min şehri Zi’l-ka´de li-seneti isnâ ´işrîn ve süls
mie`eten ve elf.
(7) kebîr küp 8 - sagîr küp 2/378
hınta kîl 4/360
şa´îr kîl 60/499
batadez fî 70/31
köhne çuval 3/61
saman çuval 100/300
müsta´mel iskemle 3/12
(8) köhne döğen 1/15
saban 1 - boyunduruk 1 - kayış 1 - timür 1/22
öküz re`s 1 - inek re`s 1/1215
koyun 1 - kuzu 3 - keçi 10/820
(9) yaşlı merkeb 1/180
kuşak 1/27
mintân 1 - yelek 1/54
nakd-i mevcûd /180
zeyt yağı semeni /90
Pire karyesi hudûdı dâhilinde kâ`in Mavru Bedre mevki´inde iki dönüm şa´îr mezrû´ı
/135
(10) karye-i mezbûre hudûdı dâhilinde kâ`in Đncirler mevki´de bir dönüm şa´îr
mezrû´ı /123
yine karye-i mezbûre hudûdı dâhilinde kâ`in Mavru Bedre mevki´inde iki dönüm
şa´îr mezrû´ı /123
yine karye-i mezbûre hudûdı dâhilinde kâ`in Yanbu mevki´inde beş dönüm şa´îr
mezrû´ı /1147
218
(11) yine karye-i mezbûre hudûdı dâhilinde kâ`in Markaca mevki´inde bir dönüm
şa´îr mezrû´ı /20
yine karye-i mezbûre hudûdı dâhilinde Đsbaruya mevki´inde üç dönüm hınta mezrû´ı
/478
yine karye-i mezbûrede Argadez karyesinde manastır tarlasında üç dönüm hınta
mezrû´ı /424
(12) yine karye-i mezbûre hudûdı dâhilinde kâ`in Argadez karyesinde Ciryanu
tarlasında beş dönüm hınta mezrû´ı /648
yine karye-i mezbûrede Đsbaruya mevki´inde iki dönüm hınta mezrû´ı /200
cem´an yekûnü’l-mezkûrât /7270
(13) minha’l-ihrâcât
(14) techîz ve tekfîn masrafı /180
dellâliyye /143
deyn-i müsbet zevce-i mezbûre Fatıma bint-i Halil ´an mehr-i mü`eccel bâ-şehâdet
Pire karyeli Ahmed bin Hâcı Musa ve Ali bin Hâcı Alaaddin ve ba´de’t-tezkiye ve’lhalf /751
tefrîk-i eşyâ ve tahrîr-i tereke içün karye-i mezbûreye gönderilen me`mûrun hayvân
kirâsıyla masrafı /36
(15) karye-i mezbûre muhtârının ber-mûcib-i nizâm muhtâriyyesi olup tarafına i´tâ
olunan /18
kaydiyye defter-i ´âdî /10
cem´an yekûnü’l-ihrâcât/1138
(16) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre
6132.00 para
(17) - 766.20 zevce-i mezbûre Fatıma Hatun’un sümn-i hisse-i irsiyyesi minhâ
5365.20
(18) - 134.00 resm-i kısmet minhâ
5231.20
(19) hisse-i ibn-i mürâhik-i mezbûr Salih /1046.12 para
hisse-i ibn-i sagîr-i mezbûr Musa /1046.12 para
hisse-i ibn-i sagîr-i mezbûr Mehmed Emin /1046.12 para
hisse-i bint-i mürâhika-ı mezbûre Emine /523.06 para
219
hisse-i bint-i sagîre-i mezbûre Nazife /523.06 para
(20) hisse-i bint-i sagîre-i mezbûre Ayşe /523.06 para
hisse-i bint-i sagîre-i mezbûre Şerife /523.06 para
(21) mürâhik-i ve sigâr-ı mezbûrûnun bâlâda murakkam cem´an hisse-i irsiyyeleri
olan beş bin iki yüz otuz bir gurûş yirmi paradan dört bin üç yüz yirmi gurûş (22) bâsened ve bâ-kefîl sigâr-ı mezbûrûnun vâlideleri Fatıma Hatun’a idâne olunmuş ve üç
yüz altmış bir gurûş eytâm emvâli sandığına teslîm kılınmış ve kusûr beş yüz elli
gurûş (23) yirmi parası dahi mürâhik-i ve sigâr-ı mezbûrûnun nafakalarıyçün vasîleri
vâlideleri mezbûre Fatıma Hatun yedinde ibkâ olundığı işbu mahalle şerh virildi.
Sayfa No: 84
Dava No: 425
Dava Türü: Rüşt iddiası ve mal talebi
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Mora karyesi sâkinelerinden iken bundan akdem vefât (2) iden
Havva bint-i Aşcı Đzzet’in sadrî oğlı ve hâlen yirmi bir yaşını mütecâviz olup âkil ve
bâliğ ve bülûğuna rüşdi munzam oldığını iddi´â (3) iden işbu bâ´isü’l-vesîka Mustafa
bin Ahmed meclis-i şer´-i şerîf-i enverde tesviye-i umûrına kıbel-i şer´-i şerîfden
mansûb vasîsi bulunan karye-i mezbûreli Abdülkadir (4) Çoban Hasan mahzarında
da´vâ ve takrîr-i kelâm idüp ben el-hâletü hâzihi yirmi bir yaşımı mütecâviz âkil ve
bâliğ ve bülûğuma rüşdüm munzam olup (5) umûrumı bi’n-nefs rü`yete kâdir ve
i´ânet-i vasîden müstağnî olmamla vâlidem müteveffât-ı mezbûreden mevrûs bermûcib-i defter-i kassâm mâlımı vâzı´ü’l-yed (6) bulunan vasîm mezbûr
Abdülkadir’den hâlen taleb iderim didükde ol dahi cevâbında müdde´î-i mezbûr
Mustafa’nın ber-mûcib-i defter-i mezkûr mâl-i mevrûsına (7) bi’l-vesâye vaz´-ı
yedini ikrâr mâ-´adâ rüşd müdde´âsını inkâr idicek müdde´î-i mezbûr Mustafa’dan
ber-minvâl-i meşrûh müdde´âsına beyyine taleb olundukda (8) karye-i mezbûre
ahâlîsinden Halil bin Muhtâr Hasan ve Lefkoşa’da Ebukavuk Mahallesi
sâkinlerinden Derviş Ali Hâcı Ahmed nâm kimesneler li-ecli’ş-şehâde meclis-i (9)
şer´e hâzırân olup eserü’l-istişhâd fi’l-hakîka işbu müdde´î-i mezbûr Mustafa yirmi
220
bir yaşını mütecâviz âkil ve bâliğ ve bülûğuna rüşdi munzam olup (10) umûrını bi’nnefs rü`yete kâdir ve i´ânet-i vasîden müstağnîdir biz bu husûsa bu vech üzere
şâhidlerüz şehâdet dahi iderüz diyü her biri (11) müttefikü’l-lafz ve’l-ma´nâ bi’lmuvâcehe edâ-i şehâdet-i şer´iyye itdüklerinden sonra şâhidân-ı mezbûrân sırran ve
´alenen lede’t-tezkiye ´adl ve makbûlü’ş-şehâde (12) idükleri ihbâr olunmağın
mûcibiyle müdde´î-i mezbûr Mustafa’nın rüşdine ba´de’l-hükm ve’t-tenbîh mâ-vaka´
bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’l-hâmis ´aşer (13) min şehri Zi’l-ka´deti’şşerîfe li-seneti isnâ ve ´işrîn ve süls mie`ten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Mustafa Efendi
Odacı Hasan Ağa
Sayfa No: 85
Dava No: 426
Dava Türü: Rüşt iddiası ve mal talebi
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Küçük Kaymaklı karyesi sâkinlerinden iken bundan (2) akdem vefât
iden Hâcı Musa bin Salih’in sulbiyye kızı ve hâlen yirmi bir yaşını mütecâvize olup
âkile ve bâliğe ve bülûğuna rüşdi munzam oldığını (3) iddi´â iden zâtı ta´rîf-i şer´î ile
ma´rife işbu bâ´isü’l-vesîka Hanife nâm bâliğe meclis-i şer´-i şerîf-i enverde tesviyei umûrına kıbel-i şer´den (4) mansûb vasiyesi bulunan vâlidesi Sıdıka bint-i Hâcı
Đbrahim mahzarında da´vâ ve takrîr-i kelâm idüp ben el-hâletü hâzihi yirmi bir
yaşımı (5) mütecâvize âkile ve bâliğe ve bülûğuma rüşdüm munzam olup kendi
umûrumı rü`yet ve tesviyeye kâdire ve i´ânet-i vasîden müstağniye olmamla (6)
pederim müteveffâ-yı mezbûrdan mevrûs ber-mûcib-i defter-i kassâm mâlımı
vâzı´ü’l-yed bulunan vâlidem mezbûre Sıdıka’dan hâlen taleb iderim (7) didükde ol
dahi cevâbında müdde´iye-i mezbûre kızının ber-mûcib-i defter-i mezkûr mâl-i
mevrûsına bi’l-vesâye vaz´-ı yedini ikrâr mâ-´adâ rüşd müdde´âsını (8) inkâr idicek
221
müdde´iye-i mezbûre Hanife’den ber-minvâl-i meşrûh müdde´âsına beyyine tenbîh
taleb olundukda Lefkoşa’da Ebukavuk Mahallesi ahâlîsinden (9) Mehmed bin Hasan
ve Ahmed bin Sadık nâm kimesneler li-ecli’ş-şehâde meclis-i şer´e hâzırân olup
eserü’l-istişhâd fi’l-hakîka işbu müdde´iye-i mezbûre Hanife (10) yirmi bir yaşını
mütecâvize âkile ve bâliğe ve bülûğuna rüşdi munzam olup umûrını bi-nefsihâ
rü`yete kâdire ve i´ânet-i vasîden müstağniyedir biz bu husûsa (11) bu vech üzere
şâhidlerüz ve şehâdet dahi iderüz diyü her biri müttefikü’l-lafz ve’l-ma´nâ bi’lmuvâcehe edâ-i şehâdet-i şer´iyye itdüklerinden sonra (12) şâhidân-ı mezbûrân sırran
ve ´alenen lede’t-tezkiye ´adl ve makbûlü’ş-şehâde idükleri ihbâr olunmağın
mûcibiyle müdde´iye-i mezbûre Hanife’nin (13) rüşdine ba´de’l-hükm ve’t-tenbîh
mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’l-hâmis ´aşer min şehri Zi’lka´deti’ş-şerîfe li-seneti isnâ ´işrîn ve süls mie`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Mustafa Efendi
Odacı Hasan Ağa
Sayfa No: 86
Dava No: 427
Dava Türü: Vasi tayini
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa mahallâtından Câmi´-i Cedîd
Mahallesi sâkinlerinden iken bin üç yüz yirmi senesi Ramazân-ı şerîfin (2) otuzuncu
günü vefât iden Osman Kulbi Efendi bin Mollâ Ahmed bin Osman Efendi’nin sulbî
mürâhik-i ve sagîr oğulları Ömer ve Halil’in babaları müteveffâ-yı mezbûrdan (3)
müntakil mâllarını hıfza ve tesviye-i umûrlarına kıbel-i şer´den bir vasî nasb ve
ta´yîn olunmak ehem ve elzem oldığı eclden sigâr-ı mezbûrun vâlideleri olup (4) her
vechle umûr-ı vesâyeti rü`yete kâdire idüği zeyl-i vesîkada muharrerü’l-esâmî-i
Müslimîn ihbârlarıyla mütehakkık olan işbu bâ´isetü’l-vesîka Emine Hanım bint-i (5)
Mustafa nâm hatunı fî 16 Mart sene 903 târîhinde ol-vakt Lefkoşa ve Girine kazâları
222
nâ`ibi bulunan merhûm Hüseyin Hüsnü Efendi mürâhik-i ve sagîr-i mezbûrân (6)
Ömer ve Halil’in vakt-i rüşd ve sedâdlarına değin babaları müteveffâ-yı mezbûrdan
müntakil mâllarını hıfza ve tesviye-i umûrlarına vasî nasb ve ta´yîn eylediği (7)
Mahkeme-i Şer´iyyede mahfûz evrâkda muharrer mukayyed bulunmuş isede bu
bâbda iktizâ iden vesâyet hücceti hâlen yazılamamış olmağla hâkim-i mevki´-i sadr-ı
küttâb (8) tûbâ leh ve Hüsn-i Me`âb Efendi dahi mezkûr ta´yîn üzerine ibtinâen
mezbûre Emine bint-i Mustafa’nın vesâyetini tasdîk ve tecdîd itdükde ol dahi bervech-i muharrer vesâyet-i (9) mezkûreyi kabûl ve hidmet-i lâzımesini kemâ-yenbagî
edâya ta´ahhüd ve iltizâm itmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’lyevmi’l-hâmis ´aşer min şehri Zi’l-ka´deti’ş- (10) şerîfe li-seneti isnâ ´işrîn ve süls
mie`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Mustafa Efendi
Odacı Halil Ağa
Sayfa No: 86
Dava No: 428
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Omorfa
nâhiyesine tâbi´ Ankolem karyesi sâkinlerinden iken efrencî bin dokuz yüz dört
senesi (2) Teşrîn-i evvelinin altıncı günü vefât iden Selim bin Ahmed’in verâseti
zevce-i menkûhe-i metrûkesi Penbe bint-i Mustafa ile sulbî kebîr oğulları Emir ve
Aziz ve Sinan (3) ve Emir Ali ve sulbiyye-i kebîre kızı Ayşe ve sulbî sagîr oğlı
Niyazi ve sulbiyye-i sagîre kızı Ballı’ya münhasıra oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’lenver zâhir (4) ve mütehakkık oldukdan sonra sagîreteyn-i mezbûreteynin vakt-i rüşd
ve sedâdlarına değin tesviye-i umûrlarına kıbel-i şer´den vasî nasb ve ta´yîn olunan
(5) vâlideleri mezbûre Penbe ma´rifeti ve ma´rifet-i şer´le tahrîr ve bey´ ve beyne’lvereseti’l-mezbûre tevzî´ ve taksîm olunan müteveffâ-yı mezbûrun terekesi defteridir
223
ki (6) ber-vech-i âtî zikr ve beyân olunur harrere fi’l-yevmi’t-tâsi´ ´işrîn min şehri
Zi’l-ka´deti’ş-şerîfe li-seneti isnâ ´işrîn ve süls mie`ten ve elf.
(7) koyun 40/2800
keçi 40/2800
hınta kîl 10/250
şa´îr kîl 15/180
bakla fî 10/40
cem´an yekûnü’l-mezkûrât /6070
(8) minha’l-ihrâcât
(9) davarları ta´dâd ve tefrîk-i eşyâ ve takdîr-i kıymet içün iki def´ada karye-i
mezbûreye giden me`mûrun harc-ı râhı olup virilen /72
deyn-i müsbet zevce-i mezbûre Penbe Hatun ´an mehr-i mü`eccel bâ-şehâdet
Mehmed Ali bin Hüseyin ve Behlul Emin Ağa ba´de’t-tezkiye ve’l-half /251
kaydiyye /9
(10) cem´an yekûnü’l-ihrâcât /332
(11) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre /5738
(12) hisse-i zevce-i mezbûre Penbe /717.10 para
hisse-i ibn-i kebîr-i mezbûr Emin /836.30 para
hisse-i ibn-i kebîr-i mezbûr Sinan /836.30 para
hisse-i ibn-i kebîr-i mezbûr Aziz /836.30 para
hisse-i ibn-i kebîr-i mezbûr Emir Ali /836.30 para
hisse-i bint-i kebîre Ayşe /418
(13) hisse-i ibn-i sagîr-i mezbûr Niyazi /836.30 para
hisse-i bint-i sagîre-i mezbûre Ballı /418.20 para
resm-i kısmet olarak alınan
31.20 para yetîmeteyn-i mezbûreteyn hisselerinden
9.00 ber-vech-i bâlâ kaydiyye
6.10 zevce-i mezbûre mehr-i mü`eccelinden
46.30 Lefke nâibine ´â`id
- 15.20
31.10
224
Sayfa No: 87
Dava No: 429
Dava Türü: Vasi tayini
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Omorfa
nâhiyesine tâbi´ Ankolem karyesi sâkinlerinden iken bundan akdem vefât iden Selim
(2) bin Ahmed’in sulbî sagîr oğlı Niyazi ve sadriyye-i sagîre kızı Ballı’nın babaları
müteveffâ-yı mezbûrdan müntakil mâllarını hıfza ve tesviye-i umûrlarına kıbel-i
şer´den (3) bir vasî nasb ve ta´yîn olunmak ehem ve elzem oldığı eclden sagîreteyn-i
mezbûreteynin vâlideleri olup her vechle vesâyeti rü`yete kâdire idüği (4) zeyl-i
vesîkada muharrerü’l-esâmî-i Müslimîn ihbârlarıyla mütehakkık olan işbu bâ´isetü’lvesîka Penbe bint-i Mustafa nâm hatunı hâkim-i mevki´-i sadr-ı küttâb tûbâ leh ve
Hüsn-i Me`âb Efendi (5) sagîreteyn-i mezbûreteyn Niyazi ve Ballı’nın vakt-i rüşd ve
sedâdlarına değin babaları müteveffâ-yı mezbûrdan müntakil mâllarını hıfza ve
tesviye-i umûrlarına vasî (6) nasb ve ta´yîn itdükde ol dahi ber-vech-i muharrer
vesâyet-i merkûmeyi kabûl ve hidmet-i lâzımesini kemâ-yenbagî edâya ta´ahhüd ve
iltizâm itmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb (7) olundı harrere fi’l-yevm ´işrîn min şehri
Zi’l-ka´deti’ş-şerîfe li-seneti isnâ ´işrîn ve süls mie`ten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Mustafa
Odacı Halil
Sayfa No: 87
Dava No: 430
Dava Türü: Satış izni
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Eğlence karyeli olup efrencî bin dokuz yüz dört senesi Eylül’ün on
beşinci (2) günü Der-sa´âdet’de vefât iden Durmuş bin Ahmed Hüseyin’in verâseti
225
zevce-i menkûhe-i metrûkesi Zehra bint-i Hüseyin ile sulbî sagîr oğlı Hüseyin ve
sulbiyye-i sagîre (3) kızı Akıle ve babası Ahmed ve vâlidesi Zehra bint-i Hâcı Salih’e
münhasıra oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve mütehakkık oldukdan sonra
sagîrân-ı (4) mezbûrân Hüseyin ve Akıle’nin vakt-i rüşd ve sedâdlarına değin
tesviye-i umûrlarına kıbel-i şer´den vasî nasb ve ta´yîn olunan ´ammileri karye-i
mezbûreli işbu bâ´isü’l- (5) vesîka Hasan Ahmed meclis-i şer´-i şerîf-i enverde
takrîr-i kelâm ve ta´bîr ´ani’l-merâm idüp birâderim müteveffâ-yı mezbûrun yine
Lefkoşa kazâsına (6) mülhak Büyük Kaymaklı karyesinde kâ`in olup iki bin dokuz
yüz iki numrolu ve fî 14 Eylül’ün 1895 târîhli bir kıt´a koçan mûcibince mutasarrıf
oldığı Ahmed Hüseyin (7) ve Hâcı Mehmed veresesi ve Haralambi Hâcı Yasumi
veresesi ve Zukak Baba ile mahdûd olarak dört oda ve bir sundurma ve bir mikdâr
müfrez havlıdan (8) i´bâret bir bâb hânesi müşrif harâb ve mâ`il-i türâb oldığından
vasîleri bulundığım sagîrân-ı mezbûrânın yine müteveffâ pederlerinden müntakil
Eğlence (9) karyesinde başkaca hâneleri olup el-yevm vâlideleriyle berâber orada
sâkin bulundukları cihetle Kaymaklı’daki hâne boşda ve asla îcâr getürmez
menfa´atsız (10) bir hâlde olmakla berâber ilerüde külliyen yıkılup enkâzı dahi zâyî´
ve telef olmak ve hâne-i mezkûre yalnız bir ´arsa hâlinde kalmak (11) muhâtarasına
mebnî hâne-i mezkûrenin bi’l-müzâyede satılup parası istirbâh olunmak husûsı yetîm
hakkını enfa´ ve evlâ olmağın vech-i meşrûh (12) üzere cânib-i şer´-i şerîfden bana
izin virilmek bi’l-vesâye matlûbumdur didükde vasî-i mezbûrun kelimât-ı meşrûhası
ve vâkı´a mutabık ve nefsü’l-emre (13) muvâfık oldığı sikât-ı sahîhatü’l-kelimât
ihbârlarıyla zâhir ve mukarrer olmağın vech-i meşrûh üzere kıbel-i şer´den vasî-i
mezbûra izin virilmeğin (14) mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’ssâlis ve’l-´işrîn min şehri Zi’l-ka´deti’ş-şerîfe li-seneti isnâ ve ´işrîn ve süls mie`ten
ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım
Zabtiyye Mustafa
Kaymaklı karyeli Ahmed Ağa
226
Sayfa No: 88
Dava No: 431
Dava Türü: Nafaka
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine kazâsına
tâbi´ Çatal karyesi sâkinelerinden zâtı ta´rîf-i şer´î ile ma´rife işbu bâ´isetü’l- (2)
vesîka Fatıma Hatun bint-i Hâcı Mehmed Efendi meclis-i şer´-i şerîf-i enverde karyei mezbûre sâkinlerinden zevc-i mutallikı Hasan bin Osman muvâcehesinde mezbûr
Hasan (3) yüz elli bir gurûş mehr-i mü`eccel tesmiyesiyle zevc-i dâhilim iken târîh-i
i´lâmdan mukaddem beni talâk-ı bâyin ile tatlîk itmekle zimmetinde mütekarrer ve
ma´kûdü’n-´aleyh (4) olan mehr-i mü`eccel mezkûr yüz elli bir gurûş hakkım ile
nafaka-i ´iddet-i mu´ayyene-i ma´lûmem ve me`ûnet-i süknâmı mezbûr Hasan’dan
hâlen taleb iderim su`âl olunup (5) bana edâya tenbîh olunmak murâdımdır diyü
da´vâ itdükde gıbbe’s-su`âl mezbûr Hasan cevâbında müdde´iye-i mezbûre Fatıma
Hatun mehr-i mezkûr ile zevce-i medhûl-i (6) bihâsı oldığını ve kendüsini tatlîk
itdiğini tâyı´an ikrâr ve i´tirâf itmeğin mûcibince müdde´iye-i mezbûrenin mehr-i
müsemmâ-yı mezkûrı olan yüz elli bir (7) gurûş ile nafaka-i ´iddet-i mu´ayyene-i
ma´lûme ve me`ûnet-i süknâsı içün bi’t-terâzî ta´yîn olunan yüz seksen dört gurûş ki
cem´an üç yüz otuz beş (8) gurûş müdde´iye-i mezbûre Fatıma Hatun’a edâ ve
teslîmiyle mezbûr Hasan ilzâm olundığı tescîl olundı harrere fi’l-yevmi’l-hâmis ´işrîn
min şehri Zi’l-ka´deti’ş-şerîfe (9) li-seneti isnâ ´işrîn ve süls mie`ten ve elf.
Sayfa No: 88
Dava No: 432
Dava Türü: Satış izni
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Mora karyeli olup efrencî toksan sekiz senesi Teşrîn-i evvelinde (2)
vefât iden Kahveci Đbrahim bin Mehmed’in verâseti zevce-i menkûhe-i metrûkesi
Hadice bint-i Hâcı Halil Efendi ile sulbî sagîr oğlı Mehmed ve sulbiyye-i (3) sagîre
kızı Meryem’e münhasıra oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve mütehakkık
oldukdan sonra sagîrân-ı mezbûrân Mehmed ve Meryem’e vakt-i rüşd (4) ve
227
sedâdlarına değin tesviye-i umûrlarına kıbel-i şer´den vasî nasb ve ta´yîn olunan zâtı
ta´rîf-i şer´î ile mu´ayyen işbu bâ´isü’l-vesîka vâlideleri mezbûre Hadice (5) meclis-i
şer´-i şerîf-i enverde takrîr-i kelâm ve ta´bîr ´ani’l-merâm idüp zevcem müteveffâ-yı
mezbûrdan benim ile yetîmlerime mevrûs ve müntakil karye-i mezkûrede (6) kâ`in
iki bin iki yüz altmış numrolu ve fî 16 Şubat sene 903 târîhli bir kıt´a koçan
mûcibince tarafları Hasan Đbrahim Yarım ve yol Bağçeci Mehmed Abdullah (7) ve
Raşid Mercan ve Salih ve Hasan Çuk Halil ve Çuk Mehmed ile mahdûd olarak üç
oda ve iki mağaza ve bir âhûr ve bir mitfak ve bir sundurmadan (8) i´bâret bir
hânenin müfrez nısfı mürûr-ı eyyâm ve kürûr-ı a´vâm ile müşrif harâb olup ta´mîr ve
termîmine iktidârımız olmadığı gibi altı seneden beri (9) Lefkoşa’da sâkin
bulundığımız cihetle hâne-i mezkûre boşda ve kat´en bir îrâd getürmemekde
oldığından mezkûr hânesi hisse-i şâyi´am ile berâber (10) yetîmlerin hissesi dahi
satılarak semeni istirbâh olunmak yetîmler hakkında dahi enfa´ ve evlâ olmağın
vech-i meşrûh üzere cânib-i şer´-i şerîfden (11) bana izin virilmek bi’l-vesâye
matlûbumdur didükde kaziyye-i mezbûrenin kelimât-ı meşrûhası vâkı´a mutâbık ve
nefsü’l-emre muvafık oldığı
(12) sikât-ı sahîhatü’l-kelimât ihbârlarıyla zâhir ve
mukarrer olmağın vech-i meşrûh üzere kıbel-i şer´den vasî-i mezbûreye izin
virilmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb (13) ketb olundı harrere fi’l-yevmi’s-sâdis ve’l-´işrîn
min şehri Zi’l-ka´deti’ş-şerîfe li-seneti isnâ ve ´işrîn ve süls mie`ten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Zabtiyye Mustafa Ahmed
Hâcı Kâmil Efendizâde Hakkı Efendi
Salih Bahaaddin Efendi
Sayfa No: 89
Dava No: 433
Dava Türü: Vasi tayini
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine kasabası
sâkinlerinden iken fî 4 Teşrîn-i Sânî sene 904 târîhinde vefât iden (2) Đbrahim bin
228
Pamukcu Ali’nin sulbiyye-i sagîre kızı Kadriye’nin babası müteveffâ-yı mezbûrdan
müntakil mâlını hıfza ve tesviye-i umûrına (3) kıbel-i şer´den bir vasî nasb ve ta´yîn
olunmak ehem ve elzem oldığı eclden sagîre-i mezbûrenin vâlidesi olup her vechle
umûr-ı vesâyeti (4) rü`yete kâdire idüği zeyl-i vesîkada muharrerü’l-esâmî-i
Müslimîn ihbârlarıyla mütehakkık olan işbu bâ´isetü’l-vesîka Itra bint-i Mustafa nâm
hatunı hâkim-i mevki´-i (5) sadr-i küttâb tûbâ leh ve Hüsn-i Me`âb Efendi sagîre-i
mezbûre Kadriye’nin vakt-i rüşd ve sedâdına değin babası müteveffâ-yı mezbûrdan
müntakil (6) mâlını hıfza ve tesviye-i umûrına vasî nasb ve ta´yîn itdükde ol dahi
ber-vech-i muharrer vesâyet-i merkûmeyi ve hidmet-i lâzımesini kemâ-yenbagî
edâya (7) ta´ahhüd ve iltizâm itmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’lyevm ´işrîn min şehri Zi’l-ka´de li-seneti isnâ ´işrîn ve süls mie´eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Mustafa Efendi
Odacı Halil Ağa
Sayfa No: 89
Dava No: 434
Dava Türü: Satış izni
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Küçük Kaymaklı karyesi sâkinlerinden iken bundan akdem vefât
iden Mustafa Efendi (2) ibn-i Đsmail Ağa ibn-i Hâcı Hurrem’in verâseti zevce-i
menkûhe-i metrûkesi Ayşe Hatun ibnetü Mollâ Abbasi ve vâlidesi Şerife Mollâ bint-i
Hâcı Veli ile zevce-i mezbûreden (3) mütevellidler sulbî sagîr oğlı Ahmed ve
sulbiyye-i sagîre kızı Zehra ve müteveffat-ı zevcesi Hürmüz bint-i Ahmed’den
mütevellideler sulbiyye-i kebîre kızları Ayşe ve Emete (4) ve Havva ve mürâhika
kızı Şerife’ye münhasıra oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve mütehakkık
oldukdan sonra sagîrân-ı mezbûrân Ahmed ve Zehra’nın (5) vakt-i rüşd ve
sedâdlarına değin tesviye-i umûrlarına kıbel-i şer´den vasî nasb ve ta´yîn olunan li-
229
ebeveyn ´ammileri işbu bâ´isü’l-vesîka Mehmed Efendi meclis-i şer´-i şerîf-i (6)
enverde takrîr-i kelâm ve ta´bîr ´ani’l-merâm idüp birâderim müteveffâ-yı mezbûrun
karye-i mezbûrede kâ`in yedi yüz otuz yedi numrolu ve fî 6 Mart 1891 (7) târîhli bir
kıt´a koçan mûcibince mutasarrıf oldığı yol ve Müfti Asım Efendi ve kezâ ve Şaziye
ile mahdûd bir odadan i´bâret hânesi müşrif harâb ve mâ`il-i türâb (8) oldığından
vasîleri bulundığım sagîrân-ı mezbûrânın yine müteveffâ pederlerinden müntakil
başkaca hâneleri olup el-yevm orada sâkin bulundukları cihetle Kaymaklı’daki (9)
mezkûr bir odadan i´bâret hâne boşda ve aslâ îcâr getürmez menfa´atsız bir hâlde
olmakla berâber külliyen yıkılup enkâzı dahi zâyî´ ve telef olmuş (10) ve yalnız bir
´arsa hâlinde kalmış muhâtarasına mebnî hâne-i mezkûrenin bi’l-müzâyede satılup
parası istirbâh olunmak husûsı sagîrân-ı mezbûrân (11) haklarında enfa´ ve evlâ
olmağın vech-i meşrûh üzere cânib-i şer´-i şerîfden bana izin virilmek matlûbumdur
didükde vasî-i mezbûrun (12) kelimât-ı meşrûhası vâkı´a mutabık ve nefsü’l-emre
muvâfık oldığı sikât-ı sahîhatü’l-kelimât ihbârlarıyla zâhir ve mukarrer olmağın
vech-i meşrûh üzere kıbel-i şer´den (13) vasî-i mezbûra izin virilmeğin mâ-vaka´
bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’s-sânî min şehri Zi’l-hicce li-seneti isnâ
´işrîn ve süls mie`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Mustafa Efendi
Odacı Halil Ağa
Sayfa No: 90
Dava No: 435
Dava Türü: Rüşt iddiası ve mal talebi
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Omorfa
nâhiyesine tâbi´ Peristerona karyesi sâkinlerinden iken bundan akdem vefât iden
Soğancı Mehmed (2) bin Ömer bin Mehmed’in sulbî oğlı ve hâlen yirmi bir yaşını
mütecâviz olup âkil ve bâliğ ve bülûğuna rüşdi munzam oldığını iddi´â iden işbu
230
bâ´isü’l-vasîka Durmuş Ali (3) meclis-i şer´-i şerîf-i enverde vâlidesi ve hâl-i
sigarında tesviye-i umûrına bâ-hüccet-i şer´iyye vasî mansûbesi olmağla mâl-i
mevrûsına bi’l-vesâye vaz´-ı yedi mütahakkık (4) olan zâtı ta´rîf-i şer´î ile ma´rife
Aliye Hatun ibnetü Durmuş Ali mahzarında üzerine da´vâ ve takrîr-i kelâm idüp
hâlen ben yirmi bir yaşımı tecâvüz (5) idüp âkil ve bâliğ ve bülûğuma rüşdüm
munzam olup umûrumı bi’n-nefs rü`yete kâdir ve i´ânet-i vasîden müstağnî olmamla
pederim müteveffâ-yı mezbûr Soğancı (6) Mehmed’den müntakil ber-mûcib-i defteri kassâm mâlımı vâlidem ve vasiyem mezbûre Aliye Hatun’dan hâlen taleb iderim
su`âl olunup bana teslîme vâlidem ve vasiyem (7) mezbûreye tenbîh olunmak
muradımdır didükde gıbbe’s-su`âl ol dahi cevâbında müdde´î-i mezbûr Durmuş
Ali’nin ber-mûcib-i defter-i mezkûr mâl-i mevrûsına bi’l-vesâye (8) vaz´-ı yedini
ikrâr idüp lâkin müdde´î-i mezbûrun ber-vech-i muharrer rüşd müdde´âsını inkâr
idicek müdde´î-i mezbûr Durmuş Ali’den vech-i meşrûh üzere (9) müdde´âsına
beyyine taleb olundukda ´udûl-i ahrâr-ı ricâl-i Müslimîn’den ve karye-i mezbûre
ahâlîsinden Đzzet Efendi ibn-i Hâcı Osman ve Hasan Durmuş Ali nâm (10)
kimesneler li-ecli’ş-şehâde meclis-i şer´e hâzırân olup eserü’l-istişhâd fi’l-hakîka
müdde´î-i mezbûr Durmuş Ali hâlen yirmi bir yaşını tecâvüz idüp âkil ve bâliğ (11)
ve bülûğuna rüşdi munzam olup umûrını bi’n-nefs rü`yete kâdir ve i´ânet-i vasîden
müstağnîdir biz bu husûsa bu vech üzere şâhidlerüz şehâdet dahi (12) iderüz diyü her
biri müttefikü’l-lafz ve’l-ma´nâ bi’l-muvâcehe ber-nehc-i şer´-î edâ-i şehâdet-i
şer´iyye itdüklerinden sonra şâhidân-ı mezbûrân Đzzet Efendi bin Hâcı (13) Osman
ve Hasan Durmuş Ali sırran ve ´alenen lede’t-tezkiye ´adl ve makbûlü’ş-şehâde
idükleri ihbâr olunmağın mûcibince müdde´î-i mezbûr Durmuş Ali’nin (14) rüşdine
ba´de’l-hükm tenbîh olunmağla mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’ssânî ´işrîn min şehri Zi’l-ka´deti’ş-şerîfe li-seneti isnâ ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Mustafa
Odacı Halil Ağa
231
Sayfa No: 90
Dava No: 436
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Aydalı karyesi sâkinelerinden iken efrencî bin dokuz yüz dört (2)
senesi Mart yirmi birinde vefât iden Kezban bint-i Đbrahim’in verâseti sulbî kebîr
oğlı Süleyman ve sulbî mürâhik oğlı Đbrahim ve sulbî sagîr oğulları Halil (3) ve
Şaban’a münhasıra oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve mütehakkık
oldukdan sonra mürâhik-i mezbûr ve sagîrân-ı mezbûrânın vakt-i rüşd ve sedâdlarına
(4) değin tesviye-i umûrlarına kıbel-i şer´den vasî nasb ve ta´yîn olunan dayıları
Yusuf Đbrahim ma´rifeti ve ma´rifet-i şer´le tahrîr ve bey´ olunan müteveffât-ı
mezbûrenin (5) terekesi defteridir ki ber-vech-i âtî zikr ve beyân olunur harrere fi’lyevmi’s-sânî min şehri Zi’l-hicceti’ş-şerîfe li-seneti isneyn ve ´işrîn ve selâse mi`eten
ve elf.
(6) koyun 15/1110
kuzu 4/260
keçi 4/288
oğlak 3/126
ester 1/630
def´a koyun ve keçi ve oğlak ve kuzu 14/1260
inek 1/270
tosun 1/450
(7) çifte tüfenk 1/45
sahtiyân 1/45
def´a koyun 4/360
keçi 1/90
tekne 3/252
hınta kîle 11 - rûb´ 3/270
şa´îr kîle 56/504
bir yığın gübre /450
(8) yekûnü’l-mezkûrât /6410
232
(9) ´aynen kıymeti takdîr olunarak beyne’l-vereseti’l-ibkâ olunan eşyânın ber-vech-i
âtî beyânı
(10) sinid 1/2
hamur teknesi 1/10
bakır tava 1/25
bakır tencere 1/20
def´a tencere 1/5
küçük tekne 1/5
etmek tahtası 2/10
çıkrık 1/10
lamincana 2/10
def´a tava 1/3
(11) büyük tencere 1/36
kazgan 1/45
bakır sahan 3/18
kerevet 2/40
döğen 1/27
saban 1/27
boyunduruk 1/10
sakat küp 1/5
küçük küp 3/20
(12) yekûnü’l-eşyâ-ı el-mezkûre /630
(13) cem´an yekûn /7040
(14) minha’l-ihrâcât
(15) mesârıf techîz ve tekfîn /119
dellâliyeden münâdiye virilen /35
hükûmete ´â`id dellâliyye /105
tahrîr ve tefrîk-i eşyâ içün karye-i mezkûreye gönderilen me`mûrun masrafı /55
(16) muhtariyye /18
hayvânât içün tezkere parası /27
müteveffiye-i mezbûre Kezban’ın eytâm sandığına iki kıt´a sened mûcibince deyni
olup ibkâ olunan /1434
233
müteveffiyenin hâne ta´mîrâtına büyük oğlı ma´rifetiyle sarf olunan /81
(17) 903 ve 904 seneleri mâliyye virgüsi olarak virilen /72
defter-i hâkâniden intikâl emlâk koçanları içün vukû´ bulan masraf /135
hayvânlar satılmaksızın alınan hâsıl bahâ /86
(18) deyn-i müsbet Luricina karyeli Süleyman Đbrahim Çamuriye /18
deyn-i müsbet Aydalı karyeli Tuğufariye /120
deyn-i müsbet Luricina karyeli Palu Đbrahim’e/180
(19) deyn-i müsbet Aydalı karyeli Filipu Anastasya /112
deyn-i müsbet Luricina karyeli Baburu Mehmed’e /55
deyn-i müsbet Aydalı karyeli Yorkacı’ya /100
deyn-i müsbet Aydalı karyeli Kiryaku’ya /36
(20) deyn-i müsbet Luricina karyeli Yusuf Đbrahim /63
deyn-i müsbet Dizdar karyeli Ali Yusuf’a /84
deyn-i müsbet Dizdar Karyeli Ali Yusuf’a /84
deyn-i müsbet Dizdar karyeli Yanni Babuya’ya şa´îr bahâsı olarak /13
(21) deyn-i müsbet Luricinalı Ramazan Yusuf’a hınta bahâsı olarak /60
deyn-i müsbet Aydalı karyeli Yorkallı Hâcı Teodosi’ye /36
deyn-i müsbet Aydalı karyeli Kostan Anastasya’ya /60
deyn-i müsbet Aydalı karyeli Atayannili kızına /24
(22) deyn-i müsbet Aydalı karyeli Kahveci Emin Dayı’ya /5
deyn-i müsbet Aydalı karyeli Tofi Hâcı Yorkallı’ya /63
deyn-i müsbet Aydalı karyeli Razke Halil’e /13
deyn-i müsbet Aydalı karyeli Yorgi Kostanti’ye /24
(23) deyni müsbet Aydalı karyeli Mustafa Kanla’ya/14
deyni müsbet Aydalı karyeli Mehmed Yusuf’a /5
deyn-i müsbet Kebeci Vasili’ye /141
destbân parası olarak virilen /20
(24) yekûnü’l-ihrâcât /3575
(25) sahhü’l-bâkî li’t- taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre /2835
(26) hisse-i ibni kebîr-i mezbûr Süleyman /709
hisse-i mürâhik-i mezbûr Đbrahim /691
hisse-i sagîr-i mezbûr Halil /691
234
hisse-i sagîr-i mezbûr Şaban /691
resm-i kısmet /53
(27) mürâhik-i mezbûr Đbrahim hisse-i irsiyyesine mahsûben dört yüz elli gurûş ve
sagîr-i mezbûr Halil dahi üç yüz altmış gurûş alarak mütebâkî bin iki yüz (28) altmış
beş gurûş li-ecli’l-istirbâh eytâm emvâli sandığına gönderilmiş oldığı işbu mahalle
şerh virildi.
Sayfa No: 92
Dava No: 437
Dava Türü: Vasi tayini
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine kazâsına
tâbi´ Hota karyesi sâkinlerinden müteveffâ Hâcı Mustafa’nın sulbî kebîr oğlı Hüsnü
(2) bi-kazâi’llâhi te´âlâ muhtelü’ş-şu´ûr olup kâr ve ziyânını gayr-ı fârık ve bi-nefsihi
umûr ve mesâlihini tesviyeye gayr-ı muktedir bulundığından babası müteveffâ-yı
mezbûrdan müntakil mâlını (3) ve kendisinin hizmetkârlık ile iştigâl iderek kesb
itdiği mebâliği emvâl eytâm sandığına istirbâh ile hıfza ve hırâset ve umûr-ı
lâzımesini rü`yet içün (4) kıbel-i şer´den bir vasî nasb ve ta´yîn olunmak ehem ve
elzem oldığı ve mecnûn-ı mezbûrun li-ebeveyn karındaşı olup el-yevm Lefkoşa’da
sâkin Berber Salih bin Hâcı Mustafa nâm (5) kimesne her vechle mu´temed ve
müstakîm ve umûr-ı vesâyeti rü`yete kâdir idüği sikât-ı sahîhatü’l-kelimât
ihbârlarıyla zâhir ve mütehakkık olmağla mecnûn-ı mezbûr Hüsnü’ye bi´inâyeti’llâhi te´âlâ (6) ifâkât ve iktidâr gelinceye değin babası müteveffâ-yı
mezbûrdan müntakil mâlını hıfz ve hırâset ve umûr-ı lâzımesini rü`yete kıbel-i
şer´den vasî nasb ve ta´yîn olundukda ol dahi (7) ber-vech-i muharrer vesâyet-i
merkûmeyi kabûl ve hidmet-i lâzımesini kemâ-yenbagî edâya ta´ahhüd ve iltizâm
itmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’s-sâdis min şehri (8) Zi’lhicceti’ş-şerîfe li-seneti isnâ ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Hota karyeli Muhtâr Hasan Osman Ağa
235
Karye-i mezbûre sâkinlerinden Halil Osman Ağa
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Mustafa Efendi
Sayfa No: 92
Dava No: 438
Dava Türü: Vasi tayini
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Omorfa
nâhiyesine tâbi´ Gaziveren karyesi sâkinelerinden iken efrencî bin dokuz yüz üç
senesi Teşrîn-i (2) sânînin on üçüncü günü vefât iden Ayşe bint-i Hasan Veli’nin
sadriyye-i sagîre kızı Münire’nin vâlidesi müteveffât-ı mezbûreden müntakil mâlını
hıfza ve tesviye-i (3) umûrına kıbel-i şer´den bir vasî nasb ve ta´yîn olunmak ehem
ve elzem oldığı eclden sagîre-i mezbûrenin pederi olup her vechle umûr-ı vesâyeti
rü`yete kâdir (4) idüği zeyl-i vesîkada muharrerü’l-esâmî-i Müslimîn ihbârlarıyla
mütehakkık olan işbu bâ´isü’l-vesîka Hüseyin Nizam nâm kimesneyi hâkim-i
mevki´-i sadr-ı küttâb tûbâ leh ve Hüsn-i Me`âb Efendi (5) sagîre-i mezbûre
Münire’nin vakt-i rüşd ve sedâdına değin vâlidesi müteveffât-ı mezbûreden müntakil
mâlını hıfza ve tesviye-i umûrına vasî nasb ve ta´yîn itdükde (6) ol dahi ber-vech-i
muharrer vesâyet-i merkûmeyi kabûl ve hidmet-i lâzımesini kemâ-yenbagî edâya
ta´ahhüd ve iltizâm itmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’s-sâdis
min şehri (7) Zi’l-hicceti’ş-şerîfe li-seneti isnâ ´işrîn ve süls mie`ten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Mustafa Efendi
Odacı Halil Ağa
Sayfa No: 92
Dava No: 439
Dava Türü: Velâyet ve nafaka
236
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan mahrûse-i Lefkoşa mahallâtından Câmi´-i
Cedîd Mahallesinde sâkine zâtı ta´rîf-i şer´î ile ma´rife bâ´isetü’l-vesîka Ayşe Nadire
Hanım (2) bintü’l-Hâc Hâfız Hasan Efendi tarafından zikri âti-i husûsda vekîl-i
müseccel-i şer´îsi pederi mûmâ-ileyh el-Hâc Hâfız Hasan Efendi meclis-i şer´-i şerîfi enverde müvekkile-i mezbûrenin (3) zevc-i dâhili Beylerle karyesi sâkinlerinden
Đbrahim ibn-i Abdullah muvâcehesinde takrîr-i kelâm ve ta´bîr ´ani’l-merâm idüp
mezbûr Đbrahim kızım müvekkile-i mezbûre Ayşe Nadire Hanım’ın (4) hâlen zevc-i
dâhili olup ancak beyinlerinde münâferet vâkı´a olmağla karye-i mezbûrede birlikde
sâkin olmadıklarından bundan akdem zevc-i mezbûrun (5) firâşından hâsıllar ve
kızım müvekkile-i mezbûreden mütevellidler dört buçuk yaşında Ömer ve üç yaşında
Ahmed Hulusi nâm sagîrân ile altı aylık Nahide (6) nâm sagîre-i Raziye bi-hakkü’lhızâne kızım müvekkile-i mezbûrenin hücr ve terbiyesinde olmalarıyla nafaka ve
kisve bahâ ve ırzâ´iyye ve sâ`ir levâzım-ı zarûriyeleri içün (7) babaları mezbûr
Đbrahim’in üzerine kıbel-i şer´den kadr-i ma´rûf meblağ-ı farz ve takdîr olunmak ve
sigâr-ı mezbûrûndan Ömer henüz beş yaşını ikmâl (8) itmediği ve ekl ü şurb ve
libâsında ve husûsât-ı sâ`iresinde bir mu´ayyenin i´ânesine muhtâc bulundığı hâlde
mücerred nafakasını virmek kasdıyla vâlidesi (9) müvekkile-i mezbûreye haber
virmeksizin sagîr-i mezbûrı hafiyyeten alup karye-i mezbûreye götürmüş oldığından
sagîr-i merkûm Ömer’i yedi yaşını ikmâl idinceye ve ekl (10) ü şurb ve libâsında
i´ânetden istignâ hâsıl idinceye kadar bi-hakkü’l-hızâne vâlidesi müvekkile-i
mezbûrenin hücr ve terbiyesinde kalmak üzere tarafına i´âde (11) ve teslîmi içün
zevc-i mezbûr Đbrahim’e emir ve tenbîh kılınmak bi’l-vekâle murâdımdır didükde
kaziyye-i minvâl-i muharrer üzere idüği zevc-i mezbûr Đbrahim tarafından (12) dahi
gıbbe’t-tasdîk hâkim-i mevki´-i a´lâü’l-kitâb ref´ kadrehû mevlâhü’l-Vehhâb Efendi
dahi sigâr-ı mezbûrûnun behri içün babaları mezbûr Đbrahim (13) üzerine işbu târîh-i
vesîkadan i´tibâren yevmi altmışar para hesâbıyla şehriyye beşer şilinden cem´an on
beş şilin farz ve takdîr idüp meblağ-ı mefrûz-ı (14) mezkûrı sirâr-ı mezbûrûnun
nafaka ve kisve bahâ ve ırzâ´iyyesiyle sâ`ir levâzım-ı zarûriyelerine harc ve sarf ve
lede’l-iktizâ istidâneye ve ´inde’z-zafer sigâr-ı (15) mezbûrûnun babaları mezbûr
Đbrahim üzerine rücu´a müvekkile-i mezbûre Ayşe Nadire Hanım’a izin virildiği gibi
sigâr-ı mezbûrûndan mezbûr (16) Ömeri dahi yedi yaşını ikmâl ile bir ma´nin
237
i´ânesinden istignâ hâsıl idinceye kadar vâlidesi müvekkile-i mezbûreye i´âde ve
teslîm itmesi (17) husûsı zevc-i mezbûr Đbrahim’e emir ve tenbîh olunmağın mâvaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’l-hâmis ´aşer min şehri Zi’l-hicce liseneti isnâ ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Mustafa Efendi
Odacı Halil Ağa
Sayfa No: 93
Dava No: 440
Dava Türü: Vasi tayini
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine kazâsına
tâbi´ nefs-i Girine kasabası sâkinelerinden iken bin üç yüz dokuz senesi (2)
Recebü’l-ferdinin evâhirinde vefât iden Behiye Hanım ibnetü Hasan Fakih Efendi
ibn-i Receb’in sadrî sagîr oğlı Murad ve sadriyye-i sagîre kızı (3) Nahide’nin
tesviye-i umûrlarına bâ-hüccet-i şer´iyye vasî-i mansûbları olan pederleri Mollâ
Mehmed Nuh Kapudan’ın vesâyet-i mezkûreden bi’t-tav´ (4) ve’r-rızâ istifâsına
mebnî sagîrân-ı mezbûrânın tesviye-i umûrlarına diğer bir vasî nasb ve ta´yîni ehem
ve elzem olmağın sagîrân-ı mezbûrânın enişdeleri (5) olup müstakîm et-etvâr ve her
vechle umûr-ı vesâyeti hüsn-i ifâya muktedir oldığı zeyl-i hüccetde muharrerü’lesâmî-i Müslimîn ihbârlarıyla lede’ş-şer´ü’l-enver zâhir (6) ve mütehakkık olan işbu
bâ´isü’l-vesîka Mehmed Fehim Efendi Mollâ Đbrahim Efendi sagîrân-ı mezbûrânın
vakt-i rüşd ve sedâdlarına değin vâlideleri müteveffât-ı mezbûre (7) Behiye Hanım
ibnetü Hasan Fakih Efendi’den müntakil mâl-i mevrûslarını hıfza ve tesviye-i
umûrlarına kıbel-i şer´den vasî nasb ve ta´yîn olundukda ol dahi (8) ber-vech-i
muharrer vesâyet-i mezkûreyi kabûl ve hidmet-i lâzımesini kemâ-yenbagî edâya
ta´ahhüd ve iltizâm itmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’s- (9)
sâdis ´aşer min şehri Zi’l-hicceti’ş-şerîfe li-seneti isnâ ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
238
Şühûdü’l-hâl
Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Mustafa Efendi
Odacı Halil Ağa
Sayfa No: 94
Dava No: 441
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Mora karyesi sâkinlerinden iken bundan akdem vefât iden Kahveci
Đbrahim (2) bin Mehmed’in verâseti zevce-i menkûhe-i metrûkesi Hadice bint-i Hâcı
Halil Efendi ve sulbî sagîr oğlı Mehmed ve sulbiyye-i sagîre kızı Meryem’e
münhasıra oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir (3) ve mütehakkık oldukdan
sonra sagîrân-ı mezbûrânın vakt-i rüşd ve sedâdlarına değin tesviye-i umûrlarına
kıbel-i şer´den vasî nasb ve ta´yîn olunan zevce-i mezbûre Hadice’nin (4) taleb ve
ma´rifeti ve izn-i şer´îyle fürûht olunan karye-i mezkûrede kâ`in ma´lûmü’l-hudûd
ve’l-ceyerân bir bâb hânesinin bedelinden ba´de’l-ihrâci’d-düyûni’l-müsbete (5) ve’lmasârifü’l-mu´tâde bâkîsinin beyne’l-vereseti’l-mezbûre tevzî´ ve taksîm defteridir
ki ber-vech-iâtî zikr ve beyân olunur harrere fi’l-yevmi’s-sâdis ´aşer min şehri (6)
Zi’l-hicceti’ş-şerîfe li-seneti isnâ ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
2520 hâne-i mezkûrenin bedeli lira /14
(7) minha’l-ihrâcât
(8) hükûmete ´â`id dellâliyye /45
münâdiye virilen /17
mezkûr hânenin fürûhtı içün vasîye virilen izin hücceti harcı /18
sene 903 ve sene 904 seneleri virgüsi /9
(9) deyn-i müsbet zevce-i mezbûre Hadice Hanım’ın mehr-i mü`ecceli olup virilen
/851
deyn-i müsbet karye-i mezkûreli Mustafa Efendi Arif Salih Ağa’ya virilen /217
239
resm-i kısmet /30
(10) cem´an yekûnü’l-ihrâcât /1187
(11) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre
(12) hisse-i zevce-i mezbûre Hadice /170
hisse-i sagîr-i mezbûr Mehmed /776
hisse-i sagîre-i mezbûre Meryem /388
(13) sagîrân-ı mezbûrân Mehmed ve Meryem’in bâlâda murakkam hisse-i irsiyyeleri
olan cem´an bin yüz altmış dört gurûşları li-ecli’l-hıfz ve’l-istirbâh eytâm (14)
emvâli sandığına gönderildiği işbu mahalle şerh virildi.
Sayfa No: 94
Dava No: 442
Dava Türü: Vasi tayini
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Lefke
nâhiyesine tâbi´ Petre karyesi sâkinlerinden iken efrencî bin dokuz yüz beş senesi
Kânûn-i (2) sânînin on sekizinci günü vefât iden Hasan Terzi Hüseyin’in sulbî
mürâhik oğlı Mustafa ve sagîr oğulları Emin ve Fehmi ve Hüseyin ile sulbiyye-i
sagîre kızları (3) Servet ve Hayriye’nin babaları müteveffâ-yı mezbûrdan müntakil
mâllarını hıfza ve tesviye-i umûrlarına kıbel-i şer´den bir vasî nasb ve ta´yîni ehem
ve elzem oldığı (4) eclden sigâr-ı mezbûrûnun vâlideleri olup her vechle umûr-ı
vesâyeti rü`yete kâdire idüği zeyl-i vesîkada muharrerü’l-esâmî-i Müslimîn
ihbârlarıyla mütehakkık (5) olan işbu bâ´isetü’l-vesîka Penbe bint-i Seyyid Ali nâm
hatunı hâkim-i mevki´-i sadr-ı küttâb tûbâ leh ve Hüsn-i Me`âb Efendi sigâr-ı
mezbûrûnun vakt-i rüşd ve sedâdlarına (6) değin babaları müteveffâ-yı mezbûrdan
müntakil mâllarını hıfza ve tesviye-i umûrlarına vasî nasb ve ta´yîn itdükde ol dahi
ber-vech-i muharrer vesâyet-i (7) merkûmeyi kabûl ve hidmet-i lâzımesini kemâyenbagî edâya ta´ahhüd ve iltizâm itmeğin mâ-vaka´ bi’taleb ketb olundı harrere fi’lyevmi’l-hâmis ´aşer min şehri Zi’l-hicceti’ş-şerîfe (8) li-seneti isnâ ´işrîn ve selâse
mi`eten ve elf.
240
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Mustafa Efendi
Odacı Halil Ağa
Sayfa No: 95
Dava No: 443
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Omorfa
nâhiyesine tâbi´ Gaziveren karyesi sâkinelerinden iken efrencî bin dokuz yüz üç
senesi Teşrîn-i sânînin (2) on üçüncü günü vefât iden Ayşe bint-i Hasan Veli’nin
verâseti zevc-i metrûki Hüseyin Nizam ile vâlidesi Hadice bint-i Hüseyin ve
sadriyye-i sagîre kızları Münire ve Fatıma’ya (3) ve ba´dehu kable’l-kısme Fatıma
dahi vefât idüp verâseti pederi mezbûr Hüseyin Nizam’la li-ümm ceddesi mezbûre
Hadice’ye inhisâr eylediği tahakkuk itdükden sonra sagîre-i (4) mezbûre Münire’nin
vakt-i rüşd ve sedâdına değin tesviye-i umûrına kıbel-i şer´den vasî nasb ve ta´yîn
olunan babası mezbûr Hüseyin Nizam ma´rifeti ve ma´rifet-i şer´le tahrîr (5) ve bey´
ve beyne’l-vereseti’l-mezbûre tevzî´ ve taksîm olunan müteveffât-ı mezbûrenin
terekesi defteridir ki ber-vech-i âtî zikr ve beyân olunur harrere fi’l-yevmi’l-hâmis
´aşer min (6) hiccetü’ş-şerîfe li-seneti isnâ ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
(7) tabak büyük 2/8
kâse 8/15.10 para
def´a tabak 25/41
çarşab çift 1/32
kırmızı çarşab çift 1/32
yedirme çarşab 1/36
def´a çarşab 1/67
def´a çarşab 1/38
(8) bürümcük çarşab çift 1/184.20 para
kapaklı şîşe çift 1/5
241
şîşe 2/6
şîşe 4/4.30 para
def´a şîşe 4/5.30 para
def´a şîşe 4/5.30 para
def´a şîşe 4/5.20 para
def´a şîşe 4/4
(9) def´a şîşe 4/7.20 para
kapaklı şîşe çift 1/7.10 para
gömlek 15/247.20 para
entârî 12 - üslük 1/382
ipekli yorgan 1/94
sinid 1/13
minder ma´a takım /180
tahta kerevet 1/36
(10) inek ma´a yavru 1/810
küp 3/27
müsta´mel yorgan 3/63
tencere 4 - sahan 5/270
büyük tava 1 - küçük tava 1 - sini 1/36
orta kazgan 1/90
(11) zevc-i mezbûr Hüseyin Nizam zimmetinde mehr-i mü`eccel alacak hakkı /551
ez-gayr-ı teslîm zevc-i mezbûr zimmetinde mehr-i mu´accel hakkından bâkî /600
cem´an yekûnü’l-mezkûrât /4418.30 para
(12) minha’l-ihrâcât
(13) tefrîk-i eşyâ içün karye-i mezbûreye giden me`mûrun harc-ı râhı olup i´tâ
olunan /45
hamâliyye /4
kaydiyye /6
dellâliyye /65
cem´an yekûnü’l-ihrâcât /121
(14) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre /4297.30 para
(15) hisse-i zevc-i mezbûr Hüseyin Nizam /2093.25 para
242
hisse-i ümm-i mezbûre Hadice Hatun /881.27 para
hisse-i bint-i sagîre-i mezbûre Münire /1322.18 para
resm-i kısmet /33
(16) zevc-i mezbûr Hüseyin Nizam bâlâda murakkam hisse-i irsiyyesi olan iki bin
toksan üç gurûş yirmi beş parasını ahz ü kabz eylediği ve ümm-i mezbûre Hadice
(17) Hatun kezâlik bâlâda murakkam hisse-i irsiyyesi olan sekiz yüz seksen bir gurûş
yirmi yedi parasını temâmen ahz ü kabz eylediği ve sagîre-i mezbûre Münire’nin
(18) hisse-i irsiyyesi olan 1322 gurûş on sekiz parası vasîsi Hüseyin Nizam
zimmetinde kaldığı işbu mahalle şerh virildi.
Sayfa No: 96
Dava No: 444
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına tâbi´ Petre karyesi
sâkinlerinden iken efrencî bin dokuz yüz beş senesi Kânûn-i sânînin on sekizinci
günü (2) vefât iden Hasan Terzi Hüseyin’in verâseti zevce-i menkûhe-i metrûkesi
Penbe bint-i Seyyid Ali ile vâlidesi Ayşe Emir Hasan ve sulbî mürâhik oğlı Mustafa
ve sagîr oğulları (3) Emin ve Fehmi ve Hüseyin ve sulbiyye-i sagîre kızları Servet ve
Hayriye’ye münhasıra oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve mütehakkık
oldukdan sonra sigâr-ı mezbûrûnun (4) vakt-i rüşd ve sedâdlarına değin tesviye-i
umûrlarına kıbel-i şer´den vasî nasb ve ta´yîn olunan vâlideleri zevce-i mezbûre
Penbe Hatun ma´rifeti ve ma´rifet-i şer´le (5) tahrîr ve bey´ ve beyne’l-vereseti’lmezbûre tevzî´ ve taksîm olunan müteveffâ-yı mezbûrun terekesi defteridir ki bervech-i âtî zikr ve beyân olunur harrere fi’l-yevmi’t-tâsi´ ´aşer min şehri (6) Zi’lhicceti’ş-şerîfe li-seneti isnâ ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
(7) inek kırmızı 1/765
öküz melis 1/1170
tüfenk 1/54
takrîben on çuval saman /20
takdîr-i kıymet olunup eytâm ve veresesinin ma´îşetleri içün bıragılan şa´îr kîl 6/72
243
(8) cem´an yekûnü’l-mezkûrât /2081
(9) minha’l-ihrâcât
(10) techîz ve tekfîn masrafı /200
tefrîk ve tahrîr-i eşyâ içün karye-i mezbûreye giden me`mûrun harc-ı râhı olup
virilen /18
deyn-i müsbet zevce-i mezbûre Penbe Hatun ´an mehr-i mü`eccel bâ-şehâdet Petreli
Mollâ Ali Hasan ve Aya Yorgi karyeli Paşa Hâcı Süleyman /501
(11) hükûmete ´â`id dellâliyye /31
münâdiye virilen /9
kaydiyye /3
yekûnü’l-ihrâcât /762
(12) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm-beyne’l-vereseti’l-mezbûre
1319.00 para
(13) 0164.25 hisse-i zevce-i mezbûre Penbe
1104.15
(14) 1219.33 hisse-i ümm-i mezbûre Ayşe
0924.22 hisse-i sigâr-ı mezbûrûn
23.20 eytâm-ı mezbûre hisselerinden alınan resm-i kısmet
12.20 zevce-i mezbûrenin mehr-i mü`eccelinden
34.00 ez-gayr-ı ücret münâdi ve dellâliyyeye virilen
70.00
23.20 Lefke nâ`ibine ´â`id minhâ
46.20
Sayfa No: 97
Dava No: 445
Dava Türü: Vasi tayini
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Lefke
nâhiyesine tâbi´ nefs-i Lefke kasabası sâkinlerinden iken bundan akdem vefât iden
Mehmed Ali Efendi ibn-i Hâcı Emin (2) Ağa’nın sulbiyye-i sagîre kızları Anber ve
244
Naciye Hanımların tesviye-i umûrlarına bâ-hüccet-i şer´iyye vasî mansûbları olan
enişteleri Hüseyin Zihni Efendi ibn-i Hâcı Emin Efendi’nin (3) vesâyet-i mezkûreden
bi’t-tav´ ve’r-rızâ istifâsına mebnî sagîrân-ı mezbûrânın tesviye-i umûrlarına diğer
bir vasî nasb ve ta´yîni ehem ve elzem olmağın sagîrân-ı (4) mezbûrânın vâlideleri
olup her vechle umûr-ı vesâyet-i ´uhdesinden gelmeğe kâdire idüği zeyl-i hüccetde
muharrerü’l-esâmî-i Müslimîn ihbârlarıyla lede’ş-şer´ü’l-enver (5) zâhir ve
mütehakkık olan işbu bâ´isetü’l-vesîka Şerife Hanım ibn-i Selim Ağa sagîrân-ı
mezbûrân vakt-i rüşd ve sedâdlarına değin pederleri müteveffâ-yı mezbûr Mehmed
Ali Efendi’den (6) müntakil mâl-i mevrûslarını hıfza ve tesviye-i umûrlarına kıbel-i
şer´den vasî nasb ve ta´yîn olundukda ol dahi ber-vech-i muharrer vesâyet-i
mezkûreyi kabûl (7) ve hidmet-i lâzımesini kemâ-yenbagî edâya ta´ahhüd ve iltizâm
itmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’l-hâmis ´işrîn min şehri
Zi’l-hicce li-seneti isnâ ´işrîn ve selâse mi`eten (8) ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Mustafa Efendi
Odacı Halil Ağa
Sayfa No: 97
Dava No: 446
Dava Türü: Nafaka
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine kazâsına
tâbi´ Vasilya karyesi sâkinlerinden iken dokuz mâh mukaddem vefât iden Mustafa
bin (2) Mehmed bin Osman’ın verâseti li-ebeveyn er karındaşı Hüseyin ve kız
karındaşı Şerife ile vâlidesi Penbe’ye inhisâr ba´de’t-tahakkuk müteveffâ-yı
merkûmun zevce-i mutallakası (3) olup zâtı ta´rîf-i şer´î ile ma´rife işbu bâ´isetü’li´lâm Behiye bint-i Arif meclis-i şer´-i şerîf-i enverde zevc-i mutallikı müteveffâ-yı
mezbûrun terekesine bi’l-verâse (4) vaz´-ı yedi mütehakkık olan merkûm Hüseyin
bin Mehmed muvâcehesinde takrîr-i kelâm ve ta´bîr ´ani’l-merâm idüp müteveffâ-yı
245
mezbûr Mustafa Mehmed’in hâl-i hayâtında zimmetinde mütekarrer (5) ve ma´kûd´aleyh mehr-i mü`eccel alacak hakkım olan beş yüz bir gurûş kable’l-edâ vefât
itmeğle meblağ-ı merkûm beş yüz bir gurûş vâzı´ü’l-yed bulundığı müteveffâ-yı (6)
merkûmun tereke-i vâfiyesinden bana edâ ve teslîme merkûm Hüseyin Mehmed’e
su`âl olunup tenbîh olunmak matlûbumdur didükde gıbbe’s-su`âl mezbûr Hüseyin
bin Mehmed dahi (7) cevâbında müdde´iye-i mezbûre Behiye Hatun mehr-i mezkûr
ile müteveffâ-yı mezbûrun zevce-i medhûl-i bihâ ve mutallakası oldığını i´tirâf ve
fakat müteveffâ-yı (8) mezbûr hâl-i hayâtında ve mezbûreyi Hüseyin tatlîkinde mehri mü`ecceline mukâbil ma´a sıpa bir re`s dişi merkeb virdiğini iddi´â ve meclis-i şer´e
şâhid ikâme eylemiş isede (9) lede’t-tezkiye şâhidler ´âdl ve makbûlü’ş-şehâde
olmadıkları tenbîh itdükden sonra müdde´î-i merkûm müdde´âsını isbâtdan izhâr-ı
´acz itmeğin gıbbe’t-tahlîfü’ş- (10) şer´î mûcibince mehr-i mü`eccel mezkûr beş yüz
bir gurûş tereke-i müteveffâ-yı mezbûrdan müdde´iye-i mezbûre Behiye Hatun’a edâ
ve teslîme merkûm Hüseyin Mehmed’e tenbîh olundığı (11) tescîl ve i´lâm olundı
harrere fi’l-yevmi’r-râbi´ min şehri Muharremi’l-harâm li-seneti selâse ´işrîn ve
selâse mi`eten ve elf.
Sayfa No: 98
Dava No: 447
Dava Türü: Vasi tayini
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Lefke
nâhiyesine tâbi´ Ayatoğru Dillirka karyesi sâkinlerinden iken efrencî bin dokuz beş
senesi (2) Kânûn-i sânînin otuzuncu günü vefât iden Haşim Arslan Çelebi sulbî
mürâhik oğlı Hasan ve mürâhika kızı Sultanu ve sagîr oğulları Đbrahim ve Hüseyin’in
vakt-i (3) rüşd ve sedâdlarına tesviye-i umûrlarına kıbel-i şer´den bir vasî nasb ve
ta´yîn olunmak ehem ve elzem oldığı eclden sigâr-ı mezbûrûnun vâlideleri olup her
vechle (4) umûr-ı vesâyeti rü`yete kâdire idüği zeyl-i vesîkada muharrerü’l-esâmî-i
Müslimîn ihbârlarıyla mütehakkık olan işbu bâ´isetü’l-vesîka Aliye bint-i Đsmail nâm
hatunı hâkim-i (5) mevki´-i sadr-i küttâb tûbâ leh ve Hüsn-i Me`âb Efendi sigâr-ı
mezbûrûn vakt-i rüşd ve sedâdlarına değin müteveffâ-yı mezbûrdan müntakil
246
mâllarını hıfza ve tesviye-i umûrlarına (6) vasî nasb ve ta´yîn itdükde ol dahi bervech-i muharrer vesâyet-i merkûmeyi kabûl ve hidmet-i lâzımesini kemâ-yenbagî
edâya ta´ahhüd ve iltizâm itmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb (7) olundı harrere fi’lyevmi’l-hâdî min şehri Muharremi’l-harâm li-seneti selâse ´işrîn ve selâse mi`eten ve
elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Mustafa Efendi
Odacı Hasan Ağa
Sayfa No: 98
Dava No: 448
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Lefke
nâhiyesine tâbi´Ayatoğru Dillirka karyesi sâkinlerinden iken efrencî bin dokuz yüz
(2) beş senesi Kânûn-i sânînin otuzuncu günü vefât iden Haşim Arslan Çelebi’nin
verâseti zevce-i menkûhe-i metrûkesi Anber bint-i Đsmail ile sulbî (3) kebîr oğlı
Habib ve sulbiyye-i kebîre kızı Meryem ve sulbî mürâhik oğlı Hasan ve sulbiyye-i
mürâhika kızı Sultanu ve sulbî sagîr oğulları Đbrahim ve Hasan’a münhasıra (4)
oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve mütehakkık oldukdan sonra sigâr-ı
mezbûrûnun vakt-i rüşd ve sedâdlarına değin tesviye-i umûrlarına kıbel-i (5) şer´den
vasî nasb ve ta´yîn olunan vâlideleri zevce-i mezbûre Aliye bint-i Đsmail ma´rifeti ve
ma´rifet-i şer´le tahrîr ve bey´ ve beyne’l-vereseti’l-mezbûre tevzî´ (6) ve taksîm
olunan müteveffâ-yı mezbûrun terekesi defteridir ki ber-vech-i âtî zikr ve beyân
olunur harrere fi’l-yevmi’l-hâdî min şehri Muharremmü’l-harâm li-seneti selâse
´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
(7) iki kulblu desti 1/15
küp 5/50
şa´îr unu fî 101/101
247
buğday unu fî 30/35
tekne 1/15
ufak tekne 1/7
saman takrîben çuval 4/20
burçak fî 10/10
(8) saba ser timüri1/6
balta 1/6
döğen 1/18
merkeb 1/300
öküz 1/300
keçi 17 - oğlak 55/259
öküz 1/356
yekûnü’l-mezkûrât /3839
(9) minha’l-ihrâcât
(10) techîz ve tekfîn masrafı /36
deyn-i müsbet zevce-i mezbûre Aliye Hatun ´an mehr-i mü`eccel bâ-şehâdet Đbrahim
Çalba ba´de’t-tezkiye ve’l-half /501
tahrîr-i tereke ve tefrîk-i eşyâ içün karye-i mezbûreye giden me`mûrun harc-ı râhı
olup i´tâ olunan /54
(11) kaydiyye /6
yekûnü’l-mezkûrât /597
(12) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre
3242.00 para
(13) - 405.10 hisse-i zevce-i mezbûre
2836.30
(14) - 567.14 hisse-i ibn-i kebîr-i mezbûr
2269.16
(15) - 283.27 hisse-i bint-i kebîre-i mezbûre
1985.29 hisse-i mürâhik ve sigâr-ı mezbûrûn
resm-i kısmet olarak alınan
50.00
12.20 zevce-i mezbûre mehr-i mü`eccel hakkından
248
06.00 ber-vech-i bâlâ kaydiyye
68.20
22.30 Lefke nâ`ibine ´â`id minhâ
45.30
(16) Lefkeli müteveffâ Haşim Şuni mezrû´ı bulunan bâkîye-i terekesidir
(17) buğday kîle 1/270
şa´îr kîl 23/602
burçak kîl 23/460
takrîben saman çuval 15/77
yekûnü’l-mezkûrât /1409
(18) minhâ
309 (silik)
1000 sahh
- 125 hisse-i zevc
875
- 155 hisse-i ibn-i kebîr Habib
720
(19) 720 naklî yekûn
- 77 hisse-i bint-i kebîr Meryem
642
meblağ-ı mezbûr ma´îşet içün bıragılmışdır
18 resm-i kısmet ma´a kaydiyye
- 6 Lefke nâibine ´â`id
12
Sayfa No: 99
Dava No: 449
Dava Türü: Vasi tayini
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Omorfa
nâhiyesine tâbi´ Orunda karyesi ahâlîsinden müteveffâ Ahmed Efendi Hâcı Yusuf’un
249
sulbiyye-i kebîre kızı (2) Zekiye’ye bundan akdem cünûn-ı ´ârız olmağla müddet-i
medîde meslûbü’l-´akl olup ifâkat bulmadığından mâ-´adâ mahmûdü’l-hâl bir velîsi
dahi olmamağla mecnûne-i mezbûrenin (3) mukaddemâ vefât iden anasından
müntakil arâzîsiyle bu kerre vefât iden pederi mezbûr Ahmed Efendi’den intikâl
idicek hisse-i irsiyyesi ve her bir hukûk-ı şer´iyyesini hıfz ve hırâset (4) ve umûr-ı
lâzımesini rü`yet içün kıbel-i şer´den bir vasî nasb ve ta´yîn olunmak ehem ve elzem
oldığı ve mecnûne-i mezbûrenin damadı işbu bâ´isü’l-vesîka (5) Mehmed Salih
Efendi bin Hasan kimesne her vechle mu´temed ve müstakîm ve umûr-ı vesâyeti
rü`yete kâdir idüği sikât-ı sahîhatü’l-kelimât ihbârlarıyla zâhir ve mütehakkık
olmağla (6) mûmâ-ileyh Mehmed Salih Efendi mecnûne-i mezbûre Zekiye’ye bi´inâyeti’llâhi te´âlâ ifâkat gelinceye değin anasından müntakil arâzîsiyle pederi
müteveffâ-yı mezbûrdan intikâl (7) idicek hisse-i irsiyyesi ve bir hukûk-ı şer´iyyesini
hıfz ve hırâset ve umûr-ı lâzımesini rü`yete kıbel-i şer´-i şerîfden vasî nasb ve ta´yîn
olundukda (8) ol dahi ber-vech-i muharrer vesâyet-i merkûmeyi kabûl ve hidmet-i
lâzımesini kemâ-yenbagî edâya ta´ahhüd ve iltizâm itmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb
olundı harrere fi’l-yevmi’s-sâmin (9) min şehri Muharremi’l-harâm li-seneti selâse
´işrîn selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Mustafa Efendi
Odacı Halil Ağa
Sayfa No: 99
Dava No: 450
Dava Türü: Tereke
(1) ´an asl Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine
kazâsına tâbi´ Aya Đrini karyeli olup Omorfa kasabasında müte`ehhileten sâkine iken
efrencî (2) bin dokuz yüz dört senesi Kânûn-i evvelinin on yedinci günü vefât iden
Hürmüse bint-i Mehmed Ali’nin verâseti zevc-i metrûki kasaba-i mezbûreli Mustafa
250
(3) Nizam Mehmed ve vâlidesi Fatıma bint-i Mehmed li-ebeveyn kız karındaşı Güllü
ile sadriyye-i sagîre kızı Hürmüse’ye münhasıra oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver
zâhir (4) ve mütehakkık oldukdan sonra sagîre-i mezbûrenin vakt-i rüşd ve sedâdına
değin tesviye-i umûrına kıbel-i şer´den vasî nasb ve ta´yîn olunan pederi mezbûr (5)
Mustafa Nizam Mehmed ma´rifeti ve ma´rifet-i şer´le tahrîr ve bey´ olunan
müteveffât-ı mezbûrenin terekesi defteridir ki ber-vech-i âtî zikr ve beyân olunur
harrere fi’l- (6) yevmi’s-sâmin min şehri Muharremi’l-harâm li-seneti selâse ´işrîn ve
selâse mi`eten ve elf.
(7) tabak 29/38
tencere 1/40.20 para
büyük tencere 1/85
ufak tencere 1/18.20 para
def´a ufak tencere 1/33
kazgan 1/108
sini 1 - sahan 3/40
rende 1 - kefgîr 1/40
mirât 1/54
büyük etmek teknesi 1/76
tekne 1 - sinid 1/27
pûlâd 1/8
tırnaklı sahan ma´a kapak 4/45
karyola 1 - nâmûsiyye 1 - tahta /202
etmek tahtası 2/21
(9) trabeze 1/45
şîşe 6/45
gülabdân 3/13
şîşe 15/18
fincan ma´a pûlâd /14
kâse 9/18
teneke kaşık 11
berutsa 10 - kaşık 15/7
minder 3 - ma´a yasdık /103
251
(10) def´a yasdık 21/81
potin çift 1/19
def´a potin çift 1/19
döşek 1/121
yorgan 1/103
çarşab çift 1/45
def´a çarşab 3/99
(11) def´a çarşab 3/55
def´a çarşab 3/56
çarşab ve tecemmülât sâ`ire /135
def´a çarşab 3/32
minder örtüsü /13
entârî 2/18
def´a entârî 2/20
gömlek 2/20
(12) entârî 2/13
nâmûsiyye 1/20
def´a entârî 1/27
def´a entârî 2/63
def´a entârî 1 - üslük 1/46
def´a entârî 2/22
karyola çarşabı /18
baş çarşabı 1/76
(13) fistan 2/46
yemeni 17/33
çevre ve uşkûr 14/75
pîşkîr 11/32
hücre örtüsü ve tecemmülât /30
gömlek 1/18
tecemmülât /36
kîse 10/18
yorgan 1/56
252
(14) gelinlik 1 - çarşab 1 /144
sandık 1/64
yirmilik altun 3 - sandıklı 2 - rub´iyye 1/213
gümüş küpe çift 1/36
zevce-i mezbûre Hürmüse’nin zevci zimmetinde mehr-i mü`eccel alacak hakkı /351
(15) cem´an yekûnü’l-mezkûrât /3351.20 para
(16) minha’l-ihrâcât
(17) hamâliyye /3
tefrîk-i eşyâ ve tahrîr-i tereke içün kasaba-i mezbûre giden me`mûrun harc-ı râhı
olup virilen /36
dellâliyye /60
kaydiyye /5
yekûnü’l-ihrâcât /104
(18) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre
3247.20 para
(19) - 811.35 hisse-i zevc-i mezbûr
2435.20
(20) - 541.10 hisse-i ümm-i mezbûre
1894.15
(21) - 270.35 hisse-i uht
1623.30
hisse-i sagîre-i mezbûre
41 resm-i kısmet
50/91 ez-gayr-ı ücret münâdi ve dellâliyye ve kaydiyye
30/61 Lefke nâibine ´â`id
(22) sagîre-i mezbûre Hürmüse dahi vefât idüp pederi merkûm Mustafa Nizam
Mehmed ile ceddesi mezbûre Fatıma’ya terk itmiş olmağla hisse-i (23) sagîre-i
mezbûre bin altı yüz yirmi dört gurûşdan ber-vech-i bâlâ kırk bir gurûş resm-i kısmet
ile pederi Mustafa’nın yetîme olan iki yüz (24) yedi gurûş masrafı ba´de’l-ihrâc
mütebâkî 1376 gurûşun 1142 gurûşı pederi Mustafa Nizam Mehmed’e ve 223 buçuk
gurûşı (25) ceddesi Fatıma’nın zevci ve vekîli Aya Đrini karyeli Osman Hüseyin
Bafidimi’ye teslîm olunmuş oldığı şerh virildi.
253
Sayfa No: 101
Dava No: 451
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine
kazâsında vâki´ Trabeze Çiftliği’nde sâkin iken efrencî bin dokuz yüz iki senesi (2)
Eylül’ünün on beşinci günü maktûlen vefât iden Mehmed bin Ali Usta bin
Mehmed’in verâseti zevce-i menkûhe-i metrûkesi Gülizar bint-i Kayyum Mehmed
ile sulbî kebîr oğulları (3) Ali ve Durmuş ve sulbiyye-i kebîre kızları Mumine ve
Şöhret ve sulbî sagîr oğulları Mustafa ve Ahmed ve Hüseyin ve sulbiyye-i sagîre
kızları Asiye ve Saadet’e münhasıra (4) oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve
mütehakkık oldukdan sonra sigâr-ı mezbûrûn Mustafa ve Ahmed ve Hüseyin ve
Asiye ve Saadet’in vakt-i rüşd ve sedâdlarına (5) değin tesviye-i umûrlarına kıbel-i
şer´den vasî nasb ve ta´yîn olunan ibn-i kebîr-i mezbûr Durmuş Ali ma´rifeti ve
ma´rifet-i şer´le tahrîr ve bey´ olunan müteveffâ-yı mezbûrun terekesi (6) defteridir
ki ber-vech-i âtî zikr ve beyân olunur harrere fi’l-yevmi’l-hâmis ve’l-´işrîn min şehri
Zi’l-hicceti’ş-şerîfe li-seneti isnâ ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
(7) koyun 49 /3381 fî/69
oğlak 77/2887 fî/37
keçi ve tekke 234/1440 fî/60
öküz 2/1954
tosun 2/700
inek 1/450
def´a inek 1/540
(8) def´a inek 1/227
dana 1/186
def´a dana 1/94
kısrak 1/486
kancık merkeb 1 - ma´a sıpa /561
kancık merkeb 1/549
254
def´a kancık merkeb 1/324
def´a kancık merkeb 1/310
(9) def´a kancık merkeb 1/247
hınta kîl 121 /4495 fî/37
şa´îr kîl 45/720
burçak 1/50
saman /1440
keten çuval 1/40
çan 2/20
ufak kantâr 1/22
(10) kalbûr 2 - elek 2 - közer 2 - döğen 1/80
yorgan 1 - yasdık 1 - saban 1/74
kazgan 1/180
zil 1 - küp 2 - çizme çift 1/81
(11) entârî 1 - çaket 1/25
çarşab 1/28
arı koğan 8/72
eski sandık 1 - kîle 1 - küfe 1/74
def´a eski saban 1/25
yün çuval 1/60
(12) çan 3/38
def´a çan 2/102
eski çan 2 - zil 1/20
eski boyunduruk 1 - eski kalbûr - 5 küp 1/43
zeytûn fî 10/28
tahra 1 - çekic 1/14
(13) eski çuval 1 - iskemle 1 - küfe 1/18.20
karyola 1/99
kebîr tencere 1/65
tahta 4/24
entârî 1/27
sahan 2 - küp 1 - balta 1/48
255
ipekli entârî 1/36
(14) hasır 1 - sepet 1 - iskemle 1 - küfe 1/9
zil 1 - mikrâs 1 - kalbûr 1/23
su köfünü çift 1 - kaşık 6/14
tencere 1/33
(15) def´a tencere 1 - âyîne 1/30
sahan 2 - eski sahan 4 - sac 1/45
çuval 1/32
küp 1 - desti 2/28
ipekli çarşab 1/81
gügül çarşab çift 1/54
(16) tente parça 9 - pîşkîr 4/13
çorab çift 1 - kasab bıçağı 1/10
eski kîle 1 - değirmen 1/20
eski çan 6 - tekne 1/65
döğen 1/46
(17) döşek 1/121
sini 1 - küp 1/23
eski tencere 4 - eski kazgan 1 - sini 1/184
sahan 3/15
küçük âyîne 1/30
eski döğen 1/18
(18) büyük döşek 1 - hınta kîle 1 /190
def´a döşek 1/82
eski tekne 1 - eski saban 1/10
şîşe 13/19
ekmek tahtası 2/11.20 para
(19) çifte tüfenk 1/436
revolver 1/67
kubûr çift 1 - herba 2 - silahlık 1/270
tava 1 - kefgîr 1/18
fisto 1/27.30 para
256
çaket 1
(20) yünlü entârî 1 - atlas entârî 1/60
903 senesi harûb mahsûli kantâr 40/4000
cem´an yekûnü’l-mezkûrât /4149.30 para
(21) müteveffâ-yı merkûmun tesviye-i düyûnı içün bâ-izn-i şer´î vasî-i merkûm
ma´rifetiyle satılan ´akârâtı
(22) Trabeze Çiftliği’nde Maciyoni mevki´inde kırk dönüm tarla derûnunda mağrûs
bulunan harûb ve zeytûn eşcârı lede’l-müzâyede Aykuruşlu Hâcı Tuma Hâcı
Yorgi’ye bey´ idilüp kabz olunan esmânı /29070 9000 arâzî bedeli
Çatalköy’de kâ`in ma´lûmü’l-hudûd Çatalköyü Bağçesi dimekle ma´rûf takrîben on
beş dönüm tarla ve bağçe ma´a eşcâr va mâ`-i cârî ve derûnunda bulunan hânesi
/27810 5800 arâzî bedeli
(23) Trabeze Çiftliği’nde ve Vukarı mevki´inde takrîben on beş dönüm Lacı tarlaları
derûnunda bulunan harûb ve zeytûn eşcârıyla berâber /1910 18000 arâzî bedeli
işbu parça yalnız yetîmlerin mâlı oldığından yetîmlerin vâridât ve masârufâtını
müş´ir muhâsebe defterine geçmişdir
(24) yekûn esmân ´akârât mebî´ /74880
(25) min haysü’l-mecmû´ü’l-mezkûrât /116377
(26) minha’l-ihrâcât
(27) techîz ve tekfîn masârifi /500
dellâliyye
616 münâdiye virilen
- 154 Girine nâ`ibine ´â`id
462
- 154 hükûmete ´â`id
308
muhtâriyye /18
hayvânâtın tezkeresi /180
tefrîk-i eşyâ ve tahrîr-i tereke içün giden me`mûrun hayvân kirâsı ve masârufât-ı
sâ`iresi /180
(28) davar ve hayvânât satılıncaya kadar bekleme ücreti /50
257
deyn-i müsbet zevcesi Hadice bint-i Osman Kara Hasan terekesine zimmeti olup
virilen
695.00
- 173.30 tereke-i mezbûrede kendi hissesi minhâ
521.10
Melitari Şekkali’nin bâ-mazbata mahkûm alacağı olup virilen /48502
(29) Girineli Yorgi Firu’nun bâ-mazbata mahkûm alacağı olup îfâ olunan /7046
Girineli Usta Vasili’nin bâ-mazbata mahkûm alacağı olup îfâ olunan /1317
Çatalköylü Hasan Osman’ın bâ-mazbata mahkûm alacağı olup îfâ olunan /14898
(30) Aykuruş karyeli Hâcı Kiru Hâcı Banayi’nin bâ-mazbata mahkûm alacağı olup
îfâ olunan /1755
Kazabifan Câmi´-i Şerîfine bâ-mazbata mahkûm zimmeti olup mütevellîsi Sabri
Efendi’ye îfâ kılınan /13950
Değirmenlikli Andoni Mihaili’nin bâ-mazbata mahkûm alacağı olup ma´a kabz ve
masraf îfâ olunan /9113
(31) Aykuruş karyeli Mihaili Hâcı Boili’nin bâ-mazbata mahkûm alacağı olup ma´a
fâ`iz ve masraf îfâ olunan /14350
Girine’de Suri ve Zahariyadi kumpanyasının bâ-sened alacağı olup Kumpanya Kâtibi
Savimi’ye îfâ olunan /162
(32) Girineli Mihaili Lebisto’nun bâ-mazbata mahkûm alacağı olup ma´a fâ`iz ve
masraf îfâ olunan /2182
Girineli Bedri Mitsi’nin bâ-mazbata mahkûm alacağı olup ma´a fâ`iz ve masraf îfâ
olunan /901
Balabayıslı Hâcı Dimitri Hâcı Beraskova’nın bâ-mazbata mahkûm alacağı olup ma´a
fâ`iz ve masraf îfâ olunan /3088
(33) Aykuruş karyeli Sava Hâcı Yorgi’nin bâ-mazbata mahkûm alacağı olup ma´a
fâ`iz ve masraf îfâ olunan /960
emlâkin bey´î içün vasî-i mezbûr Durmuş Ali’ye virilen bir kıt´a izin hücceti harcı
/405
ikinci def´a bey´ olunan emlâk içün vasî-i mezbûre virilen izin hücceti harcı /180
(34) üçüncü def´a bey´ olunan emlâk içün vasî-i mezbûre virilen izin hücceti harcı
/108
258
müteveffâ-yı mezbûrun yetîmleriyiçün iki kıt´a vasî hücceti harcı /45
yine müteveffâ-yı mezbûrun yetîmleri içün takdîr-i nafaka hücceti harcı /15
(35) vasî-i mezbûr Durmuş Ali’ye ma´âş tahsîsi içün virilen hüccet harcı /15
kaydiyye /45
resm-i kısmet /100
yekûnü’l-ihrâcât /121137
(36) müteveffâ-yı mezbûrun terekesi ve ´akârât mebî´ası esmânı masârufât ve
düyûnâtına vefâ virmeyerek düyûnâtından mütebâkî /4759.10
ber-vech-i zîr beyne’l-verese taksîm ve tevzî´ ve olunmuşdur
(37) hisse-i ibn-i kebîr-i mezbûr Ali /595
hisse-i ibn-i kebîr-i mezbûr Durmuş /595
hisse-i ibn-i sagîr-i mezbûr Mustafa /594.30 para
hisse-i ibn-i sagîr-i mezbûr Ahmed /594.30 para
(38) hisse-i ibn-i sagîr-i mezbûr Hüseyin /594.3 para
hisse-i bint-i kebîre-i mezbûre Mumine /297.20 para
hisse-i bint-i kebîre-i mezbûre Şöhret /297.20 para
hisse-i bint-i sagîre-i mezbûre Asiye /297.20 para
hisse-i bint-i sagîre-i mezbûre Saadet /297.20 para
Sayfa No: 103
Dava No: 452
Dava Türü: Vasi tayini
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Lefke
nâhiyesine tâbi´ Ayatoğru Dillirka karyesi sâkinlerinden iken bundan akdem vefât
iden Hüseyin Çalba’nın (2) sulbiyye-i sagîre kızları Ayşe ve Meryem’in babaları
müteveffâ-yı mezbûrdan müntakil mâllarını hıfza ve tesviye-i umûrlarına kıbel-i
şer´den bir vasî nasb ve ta´yîn olunmak ehem ve elzem (3) oldığı eclden sagîreteyn-i
mezbûreteynin vâlideleri olup her vechle umûr-ı vesâyeti rü`yete kâdire idüği zeyl-i
vesîkada muharrerü’l-esâmî-i Müslimîn ihbârlarıyla mütehakkık olan (4) işbu
bâ´isetü’l-vesîka Ziba bint-i Çelebi nâm hatunı hâkim-i mevki´-i sadr-ı küttâb tûbâ
259
leh Hüsn-i Me`âb Efendi sagîreteyn-i mezbûreteyn Ayşe ve Meryem’in vakt-i rüşd
ve sedâdlarına değin (5) pederleri müteveffâ-yı mezbûrdan müntakil mâllarını hıfza
ve tesviye-i umûrlarına vasî nasb ve ta´yîn itdükde ol dahi ber-vech-i muharrer
vesâyet-i merkûmeyi kabûl ve hizmet-i (6) lâzımesini kemâ-yenbagî edâya ta´ahhüd
ve iltizâm itmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’l-hâmis ´aşer
min şehri Muharremi’l-harâm li-seneti selâse ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Mustafa
Odacı Halil Ağa
Sayfa No: 103
Dava No: 453
Dava Türü: Veraset
(1) Kıbrıs ceziresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Lefke
nâhiyesine tâbi´ Elye karyesi sâkinlerinden iken bundan yirmi beş sene mukaddem
vefât iden Midilli (2) Osman bin Salih bin Abdullah’ın verâseti zevce-i menkûhe-i
metrûkesi Gülsüm bint-i Hüseyin Davud ile sulbî kebîr oğulları Salih ve Emir
Mehmed ve Emir Hüseyin ve sulbiyye-i kebîre (3) kızları Penbe ve Zehra ve Ayşe’ye
münhasıra oldığı zâhir ve mukarrer olmağın ba´dehu ibn-i kebîr-i mezbûr Salih dahi
bundan takrîben on sekiz sene mukaddem (4) fevt olup verâseti zevce-i menkûhe-i
metrûkesi Şerife bint-i Đbrahim ile ol-vakt sagîre ve hâlen kebîre sulbî evlâdları Ziba
ve Gülsüm (5) ve Đbrahim’e münhasıra oldığı zâhir oldukdan sonra ibn-i mezbûr
Đbrahim ile zâtı ma´rife mezbûre Ziba taraflarından zikrî âtî husûsda vekîl-i
müseccel-i (6) şer´îleri olan da´vâ vekîli Dimistoni Siyori ve Bintilemu Paskal ve
mezbûre Gülsüm tarafından dahi husûsı âtîde vekîl oldukları zât-ı (7) mezbûreyi
´ârifân Elye karyeli Hüseyin bin Mahmud ve ibn-i kebîr-i mezbûr Đbrahim
şehâdetleriyle sâbit olan vekîlân-ı merkûmân Dimistoni Siyori ve Bintilemu (8)
Paskal meclis-i şer´imizde müteveffâ-yı evvel mezbûrun evlâdı Emir Mehmed ve
260
zâtları ma´rife Penbe ve Ayşe taraflarından vekîl-i müseccel-i şer´îleri Lefkoşalı (9)
Salih Bahaaddin Efendi ibn-i Selim Ağa ve ibn-i mezbûr Emir Hüseyin tarafından
dahi vekîl oldığı ibn-i mezbûr Emir Mehmed ve mezbûretân Penbe ve Ayşe
şehâdetleriyle (10) sâbit olan mûmâ-ileyh Salih Bahaaddin Efendi muvâcehesinde
müvekkillerimiz Ziba ve Gülsüm ve Đbrahim’in babaları müteveffâ-yı mezbûr Salih
babası ya´ni müvekkillerimizin (11) ceddeleri müteveffâ-yı evvel mezbûr Midilli
Osman bin Salih’den müntakil ma´lûmü’s-sâk zeytûn eşcârıyla ma´lûmetü’l-kıta´ât
arâzî ve mâ`-i cârî bir bâb mülk-i menzilden (12) hisse-i mevrûse-i ma´lûmesini
hayâtında ile’l-vefât verese-i mezbûrûn Emir Mehmed ve Emir Hüseyin ve Penbe ve
Zehra ve Ayşe ile ma´an tasarruf idüp ba´de vefâta müvekkilemiz (13) Ziba ve
Gülsüm ve Đbrahim sagîr bulundukları cihetle babaları müteveffâ-yı mezbûr Salih’in
hisse-i mevrûsesini mezbûrûn Emir Mehmed ve Emir Hüseyin ve Penbe ve Zehra ve
Ayşe bi-gayr-i hakkın (14) zabt ve tasarruf itmeleriyle su`âl olunup müteveffâ-yı
sânî-i mezbûr Salih’in hisse-i mevrûse-i ma´lûmesini müvekkilemize teslîme tenbîh
olunmak bi’l-vekâle murâdımızdır diyü da´vâ (15) itdüklerinde vekîl-i mûmâ-ileyh
Salih Bahaaddin Efendi dahî cevâbında mezbûrûn Salih ve Emir Mehmed ve Emir
Hüseyin ve Penbe ve Zehra ve Ayşe müteveffâ-yı evvel mezbûr Midilli Osman’ın
vârisleri (16) olduklarını ikrâr lâkin mezbûrûn Ziba ve Gülsüm ve Đbrahim Gerçe
karye-i mezbûreli Şerife bint-i Đbrahim’den tevellüd itmişler ise de ancak mezbûre
Şerife’yi müteveffâ-yı mezbûr Salih tezevvüc (17) itmediğinden mezbûrûn Ziba ve
Gülsüm ve Đbrahim zinâdan hâsıl olmağla müteveffâ-yı mezbûr Salih’in sahîh sulbî
evlâdı olduklarını inkâr itmekle müvekkilân mûmâ-ileyhumâ (18) müteveffâ-yı
mezbûr Salih mezbûre Şerife bint-i Đbrahim’i tezevvüc ve duhûl idüp firâşından
mezbûrûn Ziba ve Gülsüm ve Đbrahim hâsıl ve mezbûreden tevellüd itmişlerdir (19)
hatta müteveffâ-yı mezbûr Salih hayâtında mezbûrûn Ziba ve Gülsüm ve Đbrahim
evlâdımdır diyü kirâren ve mirâren ikrâr dahi iderdi diyü iddi´â eylediklerinde (20)
vekîl-i mûmâ-ileyh Salih Bahaaddin Efendi mezbûre Şerife’yi müteveffâ-yı merkûm
Salih hayâtında tezevvüc ve duhûl idüp mezbûrûn Ziba ve Gülsüm ve Đbrahim
firâşından (21) hâsıl olduklarını ve müteveffâ-yı merkûmun ol vechle ikrârını inkâr
itmekle vekilân-ı müdde´iyân-ı merkûmândan ber-minvâl-i muharrer müdde´âlarına
beyyine taleb olunmak ve o esnâda (22) mezbûrân Ziba ve Đbrahim meclis-i şer´e
gelerek husûs-ı müsted´â içün vekilleri bulunan mârrü’z-zikr Dimistoni Siyori ve
261
Bintilemu Paskal ´azl ve da´vâ (23) vekîli Mustafa Sadreddin Efendi’yi vekâlet
mutallaka ile vekîl nasb ve ta´yîn eyledikleri gibi mezbûre Gülsüm dahi kezâlik
vekilân merkûmânı ´azl ile mûmâ-ileyh (24) Mustafa Sadreddin Efendi’yi tevkîl
eylediğini yine Elyeli merkûm Hüseyin Mahmud ve mezbûr Đbrahim Salih isbât
itmeleriyle vekîl-i lâhik Mustafa Sadreddin (25) Efendi’nin husûs-ı mezkûrı isbât
içün şâhid olarak meclis-i şer´e ikâme eylediğini Mora karyeli Mehmed bin Osman
istişhâd olundukda yirmi sekiz sene mukaddem (26) mezbûre Şerife bint-i Đbrahim’in
mezbûr Salih ile nikâhları ´akd olundığında meclis-i ´akdde hâzır bulunup iki yüz elli
bir gurûş mehr-i mü`eccel ve bin bir gurûş (27) mehr-i mu´accel tesmiye idilerek
Osmanoğlu mezbûr Salih’e ´akd-i nikâhı icrâ olundığına ve mezbûr Salih’in
firâşından ve mezbûre Şerife’den Ziba ve Gülsüm ve Đbrahim (28) hâsıl
olunduklarını ve mezbûrun kendi evlâdı oldığını merkûm Salih hayâtında ikrâr dahi
itmiş oldığına şehâdet eylemiş oldığı gibi diğer şâhid Elye karyeli Hâcı Mehmed (29)
bin Limoncu Hasan Ağa dahi istişhâd olundukda yirmi sekiz sene mukaddem mezbûr
Salih bin Midilli Osman ile Şerife bint-i Đbrahim’in beyinlerinde muhabbet husûle
gelerek ´akd-i (30) nikâhları icrâ olundığını tevâtüren işitmiş idim ve üç dört gün
sonra mezbûr Salih’i gördüğümde Şerife’yi ´akd-i nikâh eylediğini ikrâr ve
mezbûreden olan (31) sulbî evlâdları isimleri Ziba ve Gülsüm ve Đbrahim idüğini ve
hatta mezbûr Salih zevcesi Şerife ile on sene kadar müddet-i mezbûrenin babası
Đbrahim’in hânesinde (32) ikâmet eylediğini ´alâ-tarîkü’ş-şehâdet-i isbât ve diğer
şâhid Çamlı karyeli Kâmil bin Mavro Osman dahi Elyeli müteveffâ Midilli Osman’ın
sulbî kebîr oğlı Salih karye-i (33) mezbûreli Đbrahim kızı Şerife’yi hayâtında
tezevvüc ve duhûl idüp mezbûrûn Ziba ve Gülsüm ve Đbrahim mezbûr Salih’in
firâşından hâsıllar ve mezbûre (34) Şerife’den mütevellidler olmuşdur diyü şehâdet
eyledikden sonra şâhidûn-ı mezbûrûndan Mehmed Ali Süleyman ve Hâcı Mollâ Ali
Hâcı Mehmed nâmûn kimesnelerden evvelâ sırran (35) ve ba´dehu mezbûrûn ile
karye-i mezbûre ahâli-i mu´teberânından Ali Hüseyin ve Terzi Hüseyin Süleyman ve
Mustafa (36) Seyyid Ali ve Mehmed Ağa Hasan ve Đzzet Mustafa ve Nafi Mehmed
ve Hilmi Hindi Efendi nâmûn kimesnelerden ´alenen ve diğer şâhid-i mezbûr Hâcı
Mehmed bin Limoncu Hasan (37) kezâlik varaka-ı mestûre ile mezkûr Elye karyesi
muhtârı Hasan Tahsin ile ihtiyâr meclis-i a´zâsından Aziz Emir Ahmed nâmûn
kimesnelerden evvelâ sırran ve ba´dehu (38) mezbûrân ile karye-i mezbûre
262
mu´teberânından Sami Derviş Ali ve Receb Derviş Ali ve Osman Kara Dayı nâmûn
kimesnelerden ´alenen ve diğer şâhid-i (39) mezbûr Çamlı karyeli Kâmil bin Mavro
Osman kezâlik varaka-ı mestûre ile mezkûr Çamlı karyesi muhtârı Tahir Abdülkerim
ve ihtiyâr meclis-i (40) a´zâsından Mollâ Ali Mustafa ve Hüseyin Mahmudoğlu
nâmûn kimesnelerden evvelâ sırran ba´dehu mezbûrûn ile karye-i mezbûre
ahâlîsinden zehâ (41) ba´zı kimesnelerden ´alenen lede’t-tezkiye ´adl ve makbûlü’şşehâde idükleri ihbâr olunmağın mûcibince müvekkilûn-ı mezbûrûn Ziba ve Gülsüm
ve Đbrahim’in müteveffâ-yı mezbûr Salih’den (42) nasb ve verâsetlerine hükm-i şer´î
lâhik oldığı tescîl ve i´lâm olundı harrere fi’l-yevmi’s-sâbi´ ´aşer min şehri
Muharremi’l-harâm li-seneti selâse ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Sayfa No: 105
Dava No: 454
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Ayakebir karyesi sâkinlerinden iken efrencî bin dokuz yüz dört
senesi Temmuz’un (2) otuz birinci günü vefât iden Hâcı Mehmed Salih bin Hâcı
Mustafa bin Mahmud’un verâseti zevce-i menkûhe-i metrûkesi Tevhide bint-i
Mehmed ile sulbiyye-i kebîre (3) kızları Penbe ve Behiye ve Zehra ve Zühre ve sulbî
kebîr oğlı Naim ve sulbî sagîr oğlı Zaim’e münhasıra oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’lenver zâhir ve mütehakkık oldukdan sonra (4) sagîr-i mezbûr Zaim’in vakt-i rüşd ve
sedâdına değin tesviye-i umûrına kıbel-i şer´den vasî nasb ve ta´yîn olunan vâlidesi
zevce-i mezbûre Tevhide Hatun ve verese-i (5) kibâr mezbûrûn ma´rifetleri ve
ma´rifet-i şer´le tahrîr ve bey´ olunan müteveffâ-yı mezbûr Hâcı Mehmed Salih’in
terekesi defteridir ki ber-vech-i âtî zikr ve beyân olunur harrere (6) fi’l-yevmi’lhâmis min şehri Muharremi’l-harâm li-seneti selâse ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
(7) keçi 20/1220
oğlak 20/7010
öküz 1/1200
´araba 1/504
263
saban 1/20
sürgi 1/19
heybe 1/27
müsta´mel közer 2/4
su köfünü 2/10
(8) müsta´mel tahta 1 - çatal 1/3
küp 2/13
sandık 1/14
saban timüri 1 - kayış 1/3
bir mikdâr saman /10
hınta kîl 34/680
şa´îr kîl 245/2603
(9) gübre yığın 1/315
yekûnü’l-mezkûrât /7657
(10) minha’l-ihrâcât
(11) techîz ve tekfîn masârufâtı /300
muhtâriyye /18
hayvân tezkereleri içün ücret /18
tefrîk-i eşyâ ve tahrîr-i tereke içün me`mûr ücreti ve hayvân kirâsı /60
(12) dellâliyye
135
- 38 münâdiye virilen
97 hükûmete ´â`id
resm-i kısmet /14
destbân ücreti /6
müteveffâ-yı merkûmun zimmeti olan tohumluk ve ´öşürlerinin hükûmet anbârına
nakli içün virilen ücret /76
(13) müteveffâ-yı merkûmun Tüccar Mihaili Tuğufarime bâ-mazbata mahkûm
zimmeti olup ma´a fâ`iz îfâ olunan /4491
cem´an yekûnü’l-ihrâcât /5118
(14) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre /2539
(15) hisse-i zevce-i mezbûre Tevhide /319
264
hisse-i ibn-i kebîr-i mezbûr Naim /558
hisse-i ibn-i sagîr-i mezbûr Zaim
558.20 para
- 14.00 resm-i kısmet
544.20
hisse-i bint-i kebîre-i mezbûre Penbe /297.10 para
(16) hisse-i bint-i kebîre-i mezbûre Behiye /297.10 para
hisse-i bint-i kebîre-i mezbûre Zehra /279.10 para
hisse-i bint-i kebîre Zühre / 279.10 para
(17) zevce-i mezbûre Tevhide Hatun ile ibn-i kebîr-i mezbûr Naim kendi hisse-i
irsiyyeleri ve gerek benât-ı kebîre-i mezbûrûn Penbe ve Behiye ve Zehra ve
Zühre’nin hisse-i (18) irsiyyeleri mecmû´ı olan bin dokuz yüz toksan dört buçuk
gurûş tereke-i mezkûreden aldıkları eşyâ bedelinden zimmetlerinde olan meblağdan
tenzîl (19) kılındığı gibi mütebâkî beş yüz altmış gurûş ibn-i sagîr-i mezbûr Zaim
nâmına geçerek vâlide ve vasiyesi mezbûre Tevhide’ye ibn-i mezbûr Naim
kefâletiyle (20) idâne olunmuş oldığı şerh virildi.
Sayfa No: 106
Dava No: 455
Dava Türü: Satış izni
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine kazâsına
tâbi´ nefs-i Girine kasabası ahâlîsinden müteveffâ Đmâm Hüseyin Efendi bin Ali’nin
sulbî (2) kebîr oğlı Mahmud’a cünûn-ı ´ârız olmağla mecnûn-ı mezbûrun mâlını
hıfza ve tesviye-i umûrına kıbel-i şer´den vasî nasb ve ta´yîn olunan işbu bâ´isül’lvesîka (3) Halil Sabri Efendi bin Hâcı Mustafa Efendi meclis-i şer´-i şerîf-i enverde
bi’l-vesâye takrîr-i kelâm ve ta´bîr ´ani’l-merâm idüp mecnûn-ı mezbûr Mahmud’un
yedinde bâ-koçân (4) mutasarrıf bulundığı mezkûr Girine kasabası civârında vâki´
yüz altmış dokuz numro ile mukayyed Hurmalı tarla dimekle ma´rûf etrâf-ı erba´ası
Sava Hâcı Nikola (5) ve yol ve yol ve Sâmi Efendi ve Emine Hanım Hasan Fakih
Efendi ve Mihaili Usta ve Vasili ile mahdûd bir buçuk dönüm tarlanın nısf-ı hissesi
265
ve yine kasaba-i mezkûre civârında (6) vâki´ yüz yetmiş numro ile mukayyed
Eridtlik tarlası dimekle ma´rûf etrâf-ı erba´ası Hasan Fakih Efendi vârisleri ve
Kostanti Aksendav Loni vârisleri ve Hasan Fakih (7) Efendi vârisleri ve Đffet Hanım
ile mahdûd üç evlek tarla ve mezkûr tarlada mağrûs bir sâk zeytûn ve bir sâk tut
ağacı ve yine kasaba-i mezkûre civârında (8) vâki´ yüz yetmiş beş numro ile
mukayyed değirmen taşı bağlamalar dimekle ma´rûf etrâf-ı erba´ası Kiryaku Hâcı
Haralambi ile Hâcı Halil vârisleri ve Kiryaku (9) Hâcı Haralambi ve Yorgi Yenacı ile
mahdûd on iki dönüm tarlanın nısfından i´bâret bulunan ber-vech-i bâlâ üç kıta´a
olmak üzere yedi buçuk dönüm (10) arâzînin senevî bedel-i îcârı dört şilinden i´bâret
olup mecnûn-ı mezbûrun nafaka zarûriyesine kâfî olmamağla mecnûn-ı mezbûr
şiddet-i zarûret ve ihtiyâc (11) içinde kalarak su`âle kadar mecbûr oluyor hâlbûki
arâzî-i mezkûre kasaba civârında bulunması hasebiyle yirmi lirayı mütecâviz bedel
ile şirâsına talebler bulunuyor binâ`en-´aleyh (12) arâzî-i mezkûre satılup kabz
olunacak bedel eytâm emvâli sandığına hıfz ve istirbâh olunarak senevî rub´undan ve
lede´l-ihtiyâc cüzi-i bir mikdâr aslından (13) dahi sarf ile mecnûn-ı mezbûrun infâk
olunması hakkında enfa´ ve evlâ olunmağın vech-i meşrûh üzere cânib-i şer´-i
şerîfden bana izin virilmek bi’l-vesâye (14) matlûbumdur didükde vasî-i mûmâileyhin kelimât-ı meşrûhası vâkı´a mutâbık ve nefsü’l-emre muvâfık oldığı zeyl-i
vesîkada isimleri muharrer ehl-i vukûf-ı (15) Müslimîn ihbârlarıyla mütehakkık
olmağla cânib-i şer´-i şerîfden mecnûn-ı mezbûrun arâzî-i mezkûredeki hisse-i
kânûniye ve hakk-ı tasarrufu ve arâzî-i mezbûrede mağrûs (16) eşcârı bedel-i
misliyle âhere bey´ ve ferâğa vasî-i mûmâ-ileyhe izin virilmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb
ketb olundı harrere fi’l-yevmi’s-sâlis ve’l-´işrîn min şehri (17) Muharremi’l-harâm liseneti selâse ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Girine kasabası ahâlîsinden Hasan Melek Efendi
Kasaba-i mezbûre mekteb mu´allimi Hâcı Mehmed Zeki Efendi
Kazabifan karyeli Mehmed Fehim Efendi
Sayfa No: 106
266
Dava No: 456
Dava Türü: Cami tamiri
(1) husûsı âtîü’l-beyânın mahallinde ketb ve tahrîr içün cânib-i şer´-i şerîf-i enverden
me`zûnen irsâl olunan Lefke nâhiyesi nâ`ibi Ali Fehim Efendi derûn-ı ´arz-ı hâlde
(2) muharrer nefs-i Lefke kasabasında vâki´ Orta Câmi´-i Şerîf dimekle Arif el-Hâc
Ali Efendi bin Ebubekir nâm sâhibü’l-hayrın câmi´-i şerîfine varup câmi´-i şerîf-i
mezkûrun (3) ehl-i mürtezikası ve cemâ´atından mazbûtü’l-esâmî-i zevât ve ebniye
halîfesi Hari Andoni huzûrlarında ´akd-i meclis-i şer´-i ´âli itdükde câmi´-i şerîf-i (4)
mezkûr ve kazânın mütevellîsi kâ`immakâmı sâhib ´arz-ı hâl Hâcı Kufi Efendizâde
´izzetlü Asaf Beğ Efendi tarafından âtîü’z-zikr husûsda vekîl-i müseccel-i şer´îsi (5)
kasaba-i mezbûre ahâlisinden Ahmed Zeki Efendi ibn-i Mehmed Efendi meclis-i
ma´kûd-ı mezkûrda bi’l-vekâle takrîr-i kelâm idüp bundan akdem bi-emri’llâhi te´âlâ
kesret üzere (6) nüzûl iden bârândan müterâkim hayli sil suları câmi´-i şerîf-i mezkûr
derûnuna hücûm ve duhûl idüp temellerini harâb itdiğinden başka ba´zı dîvârlarını
(7) çatlatmış oldığından câmi´-i şerîf-i mezkûr külli bir mertebede ta´mîr ve termîme
eşed-i ihtiyâc ile muhtâc oldığı gibi câmi´-i şerîf-i mezkûr kasaba-i mezbûre (8)
vasatında ve çarşu ittisâlında bulundığı ve devâm iden ve ´ale’l-husûsı cum´a
günlerinde kurâ-yı mütecâvireden cemâ´at-ı kesîreyi istî´âb itmeyerek (9) kâhice
cemâ´atın ba´zısı taşrada kaldığı içün tevsî´ye dahi muhtâc bulundığından ta´mîr ve
termîmi ve mümkün ve münâsib oldığı kadar tevsî´si içün kıbel-i şer´den (10)
ba´de’l-keşf mütevellî kâ`immakâmı müvekkil-i mûmâ-ileyh Asaf Beğ Efendi’ye
izin virilmek murâdımdır diyü istid´â itdükde ehl-i vukûfdan Ahmed Harid Efendi
(11) Fedai Efendi ve Mehmed Raif Efendi Hasan Efendi ve Hilmi Efendi Hâcı Emin
Efendi ve Faik Ağa Hüdaverdi ve Đzzet Ağa Hâcı Đbrahim ve Hasan Ağa Mahmud ve
Mehmed (12) Seyyid Efendi Sadık Efendi ve ebniye halîfesi Hari Andoni ile câmi´-i
şerîf-i mezkûrun ta´mîr ve termîme muhtac olan mevâzı´yle tevsîmi husûs-ı keşf (13)
ve mu´âyene olundukda dîvârların temelleri harâb ve dört cihetden dîvârlar eğrilüp
sakat oldukları ve kıble cihetinde dîvâr yerden mihrâbın (14) bâlâsına kadar ve şark
cihetinde dîvâr dahi yedi zirâ´ irtifâ´ ına kadar yarıldığı ve kemerler dahi çatladığı ve
binâ`en-´aleyh câmi´-i şerîf-i mezbûr (15) derûnunda edâ-i salât olunmak
muhâtaradan gayr-ı sâlim olmağla külli bir mertebede ta´mîr ve termîme eşedd-i
267
ihtiyâc ile muhtâc ve kıble cihetinden altı zirâ´ ve şark (16) cihetinden dahi altı zirâ´
tevsîmi mümkün ve münâsib idüği halîfe-i merkûm ve ehl-i vukûf mûmâ-ileyhâm
ihbârlarıyla bi’l-mu´âyene zâhir ve mütehakkık oldığı (17) nâ`ib-i mûmâ-ileyh
mahallinde ba´de’l-keşf ve’t-tahrîr ümenâ-ı şer´le meclis-i şer´e gelüp ´alâ vukû´
enhâ ve takrîr itmeğin mûcibince câmi´-i şerîf-i mezkûrun bâlâda (18) tafsîl ve beyân
olundığı üzere ta´mîr ve tevsî´ ve tecdîde muhtâc olan mevâzı´sını ber-mûcib fetvâ-yı
şerîf kadr-i ma´rûf meblağ sarfıyle ta´mîr (19) ve termîm ve tevsî´ ve tecdîde kıbel-i
şer´den mütevellî kâ`immakâmı mûmâ-ileyh Asaf Beğ Efendi’ye izin virildiği i´lâm
ve tescîl olundı harrere (20) fi’l-yevmi’s-sâlis ve’l-´işrîn min şehri Muharremi’lharâm li-seneti selâse ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf. fî 29 Mart sene 905
Sayfa No: 107
Dava No: 457
Dava Türü: Vasi tayini
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine kazâsına
tâbi´ Kanbilli karyesi sâkinlerinden iken bundan akdem vefât iden Hasan (2) Kara
Mehmed’in sulbî sagîr oğulları Salih ve Hüseyin ve Ahmed ve Mehmed ve sulbiyyei sagîre kızları Münire ve Fatıma’nın babaları müteveffâ-yı mezbûrdan müntakil
mâllarını (3) hıfza ve tesviye-i umûrlarına kıbel-i şer´den bir vasî nasb ve ta´yîn
olunmak ehem ve elzem oldığından sigâr-ı mezbûrûnun vâlideleri olup her vechle (4)
umûr-ı vesâyeti rü`yete kâdire idüği zeyl-i vesîkada muharrerü’l-esâmî-i Müslimîn
ihbârlarıyla mütehakkık olan işbu bâ´isetü’l-vesîka Aliye bint-i Halil nâm hatunı (5)
hâkim-i mevki´-i sadr-ı küttâb tûbâ leh ve Hüsn-i Me`âb Efendi sigâr-ı mezbûrûnun
vakt-i rüşd ve sedâdlarına değin babaları müteveffâ-yı mezbûrdan müntakil mâllarını
(6) hıfza ve tesviye-i umûrlarına vasî nasb ve ta´yîn itdükde ol dahi ber-vech-i
muharrer vesâyat-i mezkûreyi kabûl ve hidmet-i lâzımesini kemâ-yenbagî edâya
ta´ahhüd (7) ve iltizâm itmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’lhâmis ve’l-´işrîn min şehri Muharremi’l-harâm li-seneti selâse ve ´işrîn ve selâse
mi`eten ve elf.
268
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Odacı Halil Ağa
Zabtiyye Mustafa
Sayfa No: 108
Dava No: 458
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine kazâsına
tâbi´ Kazabifan karyesi sâkinelerinden iken eftencî bin dokuz yüz dört senesi Kânûni (2) evvelin dördüncü günü vefât iden Melek Hanım bint-i Mehmed’in verâseti
zevc-i metrûki Sami bin Hâcı Ahmed ile sadrî sagîr oğlı Ömer ve vâlidesi Havva
bint-i Mehmed’e münhasıra oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve
mütehakkık oldukdan sonra sagîr-i mezbûr Ömer’in vakt-i rüşd ve sedâdına değin
tesviye-i umûrına kıbel-i şer´den vasî nasb ve ta´yîn (4) olunan babası merkûm Sami
bin Hâcı Ahmed’in taleb ve ma´rifeti ve ma´rifet-i şer´le tahrîr ve bey´ olunan
müteveffât-ı mezbûrenin terekesi defteridir ki ber-vech-i âtî zikr (5) ve beyân olunur
harrere fi’l-yevmi’s-sâlis ve’l-´işrîn min şehri Muharremi’l-harâm li-seneti selâse ve
´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
(6) kazgan 1/126
tencere 1/59
def´a tencere 1/27
def´a tencere 1/31
def´a tencere 1/10
kapaklı sahan 3/25.20 para
sini 1/30
sahan 41 - tava 1/37.30 para
(7) yemeni yorgan 1 - basma yorgan 1/120
gazlık 1 - ipekli elbise parça 3/67
269
sandık 1/120
şal çarşab 1/100
def´a şal çarşab 2/120
basma entârî 3/36
(8) mahlût minder 1 - yasdık 1/12
entârî gömlek parça 9/9
ipekli kuşak 1 - yasdıklık 1 - boğca 1/26
iskarpin çift 1/26
tekne 1 - sinid 1/20.20 para
(9) yüzük 1/8.30 para
şal çarşab 2/135
yedirme çarşab 2/40
entârî 1 - pîşkîr 1/10
ipekli entârî parça 3/60
silecek 3 - kurb 2 - yemeni 2/33
(10) âyîne 1/40
alaca çarşab 1 - def´a çarşab 1/51
kîse 3/6
alaca çarşab 1/27
kıtık yasdık 10/36
raf takımı şîşe tabak parça 54/81
(11) mahlût tentesi yasdıklık ve sâ`ire /36
yün minder 1/94
def´a yün yatak 1/22.20 para
ipekli entârî 1/36
hümâyun çarşab 1/24.10 para
gömleklik idâre /27
tel külte 1/2.10 para
(12) boğca 1/2
alaca çarşab 1/27
pîşkîr 1/5
yedirme çarşab 1/31
270
zevci mezbûr Sami bin Hâcı Ahmed zimmetinde mehr-i mü`eccel hakkı /251
yekûnü’l-mezkûrât /2188
(13) minha’l-ihrâcât
(14) hükûmete ´â`id dellâliyye
27
+ 31 resm-i kısmet
58
- 20 Girine nâ`ibine ´â`id
38
münâdiye virilen /10
muhtâriyye /18
tefrîk-i eşyâ ve tahrîr-i tereke içün giden me`mûrun masrafı /20
vasî hücceti harcı /15
(15) yekûnü’l-ihrâcât /1211
(16) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre
(17) hisse-i zevc-i mezbûr Sami Hâcı Ahmed /528
hisse-i ümm-i mezbûre Havva bint-i Mehmed /352
hisse-i sagîr-i mezbûr Ömer bin Sami /1187
(18) zevc-i mezbûr Sami Ahmed Hâcı ile ümm-i mezbûre Havva Mehmed kendi
hisse-i irsiyyeleri olan sekiz yüz seksen gurûş kabz eyledikleri gibi sagîr-i mezbûr
Ömer’in hissesi (19) olan bin yüz seksen yedi gurûş li-ecli’l-hıfz ve’l-istirbâh eytâm
emvâli sandığına irsâl ve teslîm kılındığı şerh viriliyor.
Sayfa No: 108
Dava No: Dava Türü: Đhtida
(1) ´an asl mahmîye-i Đstanbul’da Hasköy’de tevellüd idüp bir müddet Đzmir’de ırgât
bazarında ve el-yevm Kıbrıs cezîresinde sâkin devlet-i ´aliyye teba´asının Yahud
milletinden (2) işbu bâ´isü’l-i´lâm tahmînen otuz yaşında Liya veled-i Goril-i veled-i
Davud nâm âkil cezîre-i mezkûre mülhakâtından Girine kazâsı dâhilinde Girine
271
kasabası Mahkeme-i Şer´iyyesinde (3) ma´kûd meclis-i şer´-i münîrde kasaba-i
mezbûrede sâkin milet-i merkûmeden kimesne bulunmadığı cihetle millet-i Đslâmiye
mu´teberânından Mehmed Sami Efendi Hasan Fakih Efendi ve Halil Sabri Efendi
Hâcı (4) Mustafa Efendi ve kasaba-i mezbûre imâmı Hâcı Mehmed Zeki Efendi ve
muhtârı Mollâ Şakir Efendi hâzır oldukları hâlde merkûm Liya bi-hidâyeti’llâhi
te´âlâ meclis-i ma´kûd-ı mezkûrda bi’t-tav´ ve’r-rızâ (5) şeref-i Đslâmla müşerref
olup kendisine telkîn dîn-i mübîn kılınmağın talebiyle ismi Kâmil tesmiye olundığı
i´lâm olundı harrere fi’l-yevmi’s-sâmin ve’l-´işrîn min şehri Saferi’l-hayr li-seneti
selâse ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Sayfa No: 109
Dava No: 459
Dava Türü: Vasi tayini
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine kazâsına
tâbi´ Kazabifan karyesi sâkinelerinden iken bundan akdem vefât iden Melek Hanım
(2) bint-i Mehmed’in sadrî sagîr oğlı Ömer’in vâlidesi müteveffât-ı mezbûreden
müntakil mâlını hıfza ve tesviye-i umûrına kıbel-i şer´den bir vasî nasb ve ta´yîn
olunmak ehem ve elzem (3) oldığından sagîr-i mezbûrun pederi olup her vechle
umûr-ı vesâyeti rü`yete kâdir idüği zeyl-i vesîkada muharrerü’l-esâmî-i Müslimîn
ihbârlarıyla mütehakkık olan işbu bâ´isü’l- (4) vesîka Sami bin Hâcı Ahmed nâm
kimesneyi hâkim-i mevki´-i sadr-ı küttâb tûbâ leh ve Hüsn-i Me`âb Efendi Sagîr
mezbûrun vakt-i rüşd ve sedâdına değin vâlidesi müteveffât-ı mezbûreden (5)
müntakil mâlını hıfza ve tesviye-i umûrına vasî nasb ve ta´yîn itdükde ol dahi bervech-i muharrer vesâyet-i merkûmeyi kabûl ve hidmet-i lâzımesini kemâ-yenbagî
edâya ta`ahhüd (6) ve iltizâm itmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’lyevmi’s-sâmin ve’l-´işrîn min şehri Muharremi’l-harâm li-seneti selâse ve ´işrîn ve
selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
272
Odacı Halil Ağa
Zabtiyye Mustafa Efendi
Sayfa No: 109
Dava No: 460
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına tâbi´ Ayarmola
karyesinde sâkine iken efrencî bin dokuz yüz beş senesi Kânûn-i sânînin (2) altıncı
günü vefât iden Labta karyeli Zühre bint-i Mollâ Ali’nin verâseti zevc-i metrûki
Ahmed bin Mollâ Mehmed ve vâlidesi Kadire bint-i Abdullah (3) ve sadrî sagîr oğlı
Mehmed Salih’e münhasıra oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve
mütehakkık oldukdan sonra sagîr-i mezbûr Mehmed Salih’in (4) tesviye-i umûrına
kıbel-i şer´den vasî nasb ve ta`yîn olunan pederi zevc-i mezbûr Ahmed’in taleb ve
ma´rifeti ve ma´rifet-i şer´le tahrîr ve bey´ ve beyne’l-vereseti’l-mezbûre tevzî´ (5)
ve taksîm olunan müteveffât-ı mezbûrenin terekesi defteridir ki ber-vech-i âtî zikr ve
beyân olunur harrere fi’l-yevmi’s-sâmin ve’l-´işrîn min şehri Muharremi’l-harâm (6)
li-seneti selâse ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
(7) sandık 1/151
tava 2/27
kapaklı sahan 2/21
pilav sahanı 1/6
kefgîr 1/3
küçük tencere 1/21
def´a pilav sahanı 1/10
bez tarağı 1/13
tabak 13/19
yemeni yorgan 1/45
(8) büyük tencere 1/41
küçük tencere 1/18
def´a tencere 1/10
273
ekmek tahtası 1/21
tekne 1/52
sinid 1/10
kadâ`if sinisi 1/18
karavana sahan 1/17
kapaksız sahan 2/10
(9) kapaklı sahan 1/10
çukur sahan 2/15
pûlâd 1 - fincan 7/13
çorba tası 1/7
müsta´mel potin çift 1/9
köşe tabağı 2/9
şîşe şamdân 2/5
(10) gülabdân 2/5
şîşe 13/10
âyîne 1/48
basma yorgan ma´a çarşab 1/27
def´a basma yorgan 1/22.20 para
yün yatak 1 - yasdık 1 - çarşab 1/100
idâre çarşab 1/11
(11) yemeni namâzlık 1/3
yazma yemeni 9/14
uşkûr 2/9
entârî gömlek 11/49
pamuk yasdık 2/8
kıtık minder 3 - yasdık 12/45
kazgan 1/145
(12) orta tencere 1/40
sini 1/50
basma yorgan 1/50
keçi 6/405 fî/67 405
274
müteveffât-ı mezbûrenin zevci mezbûr zimmetinde alacak mehr-i mü`eccel hakkı
/551
(13) cem´an yekûnü’l-mezkûrât /2176.20 para
(14) minha’l-ihrâcât
(15) hükûmete ´â`id dellâliyye /24
münâdiye virilen /9
tefrîk-i eşyâ ve tahrîr-i tereke içün karye-i mezbûreye giden me`mûrun hayvân kirâsı
ve masrafı /47
resm-i kısmet ve kaydiyye /33
(16) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre /2063
(17) hisse-i zevc-i mezbûr Ahmed /524
hisse-i ümm-i mezbûre Kadire /349
hisse-i sagîr-i mezbûr Mehmed Salih /1190
(18) zevc-i mezbûr Ahmed ber-vech-i bâlâ hisse-i irsiyyesi olan beş yüz yirmi dört
gurûşı kâmilen kabz eylemiş oldığı gibi ümm-i mezbûre Kadire’nin kezâlik hisse-i
irsiyyesi olan üç yüz kırk (19) dokuz gurûş vekîl-i müseccel-i şer´îsi Labta karyeli
Derviş Hâcı Mehmed mezbûreye irsâl itmek üzere kabz eylemiş ve sagîr-i mezbûr
Mehmed Salih hissesi olan bin yüz toksan gurûş dahi (20) pederi Ahmed Mollâ
Mehmed’e idâne olunmuş oldığı şerh virildi.
Sayfa No: 110
Dava No: 461
Dava Türü: Vasi tayini
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine kazâsına
tâbi´ Ayarmola karyesi sâkinelerinden iken bundan akden vefât iden Zühre bint-i
Mollâ Ali’nin (2) sadrî sagîr oğlı Mehmed Salih’in vâlidesi müteveffât-ı mezbûreden
müntakil mâlını hıfza ve tesviye-i umûrına kıbel-i şer´den bir vasî nasb ve ta´yîn
olunmak ehem ve elzem (3) oldığı eclden sagîr-i mezbûrun pederi olup her vechle
umûr-ı vesâyeti rü`yete kâdir idüği zeyl-i vesîkada muharrerü’l-esâmî-i Müslimîn
ihbârlarıyla lede’ş-şer´ü’l-enver (4) zâhir ve mütehakkık olan işbu bâ´isü’l-vesîka
275
Ahmed bin Mollâ Mehmed nâm kimesneyi hâkim-i mevki´-i sadr-ı küttâb tûbâ leh ve
Hüsn-i Me`âb Efendi sagîr-i mezbûr Mehmed Salih’in vakt-i (5) rüşd ve sedâdına
değin vâlidesi müteveffât-ı mezbûreden müntakil mâlını hıfza ve tesviye-i umûrına
vasî nasb ve ta´yîn itdükde ol dahi ber-minvâl-i muharrer (6) vesâyet-i merkûmeyi
kabûl ve hidmet-i lâzımesinin kemâ-yenbagî edâya ta´ahhüd ve iltizâm itmeğin mâvaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’s-sâmin ve’l-´işrîn (7) min şehri
Muharremi’l-harâm li-seneti selâse ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Odacı Halil Ağa
Zabtiyye Mustafa
Sayfa No: 110
Dava No: 462
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Dağ nâhiyesine
tâbi´ Margi karyesinde sâkine iken efrencî bin dokuz yüz dört senesi Kânûn-i sânînin
(2) otuzuncu günü vefât iden Emine bint-i Hasan’nın verâseti zevc-i metrûki Menteş
Hâcı Alaaddin ve vâlidesi Safiye bint-i Mollâ Hüseyin ve sadriyye-i sagîre kızları
Penbe (3) ve Emine’ye münhasıra oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve
mütehakkık oldukdan sonra sagîretân-ı mezbûretân Penbe ve Emine’nin vakt-i rüşd
ve sedâdlarına (4) tesviye-i umûrlarına kıbel-i şer´den vasî nasb ve ta´yîn olunan
babaları ve velileri zevc-i mezbûr Menteş Hâcı Alaaddin taleb ve ma´rifeti ve
ma´rifeti şer´î ile tahrîr (5) ve bey´ ve beyne’l-vereseti’l-mezbûre tevzî´ ve taksîm
olunan müteveffât-ı mezbûrenin terekesi defteridir ki ber-vech-i âtî zikr ve beyân
olunur harrere fi’l-yevmi’l-hâmis ve’l-´işrîn (6) min şehri Muharremi’l-harâm liseneti selâse ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
(7) büyük tencere ma´a kapak 1/50
orta tencere ma´a kapak 1/36
276
kapaklı sahan 1 - büyük sahan 4 - sagîr sahan 1/45
sini 1/27
kazgan 1/63
su tası 2/4
(8) etmek tahtası 2/18
hamur teknesi 1 - sinid 1/30
çıkrık ma´a müştemelât /10
atacak 1/5
kefce 1 - kefgîr 1 - rende 1 - sac 1/9
evsat âyîne 1/27
(9) şîşe 6 - tabak 3 - kâse 1/18
lamba şîşe 1
kebîr ve sagîr tava 2/13
basma yorgan 2/36
çarşab 8/109
atlas entârî 1/22
(10) basma entârî 5 - üslük 1/63
yasdık 3/9
sandık 1/80
küp 2 - kasab bıçağı 1/14
yün fî 52/156 fî/3 156
pamuk bez top 1/24
(11) Hind ipliği fî 1 dirhem 100/22
hınta kîl 3/60 fî/30
şa´îr kîl 22/203 fî/9 204
kundura potin çift 1/27
çizme 1/15
mehr-i mü`eccel zimmeti /51
(12) cem´an yekûnü’l-mezkûrât /1276.20 para
(13) minha’l-ihrâcât
(14) dellâliyye /18
münâdiye virilen /7
277
resm-i kısmet minhâ /19
yekûnü’l-ihrâcât /44
(15) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre /1232.20 para
(16) hisse-i zevc-i mezbûr Menteş /312
hisse-i ümm-i mezbûre Safiye /208
hisse-i ümm-i mezbûre Penbe
356.10 para
- 63.00 mezbûre nâmına alınmış olan kazgan
293.10
hisse-i sagîre-i mezbûre Emine /356.10 para
(17) zevc-i mezbûr Menteş ile ümm-i mezbûre Safiye hisse-i irsiyyelerini kâmilen
kabz itdükleri gibi sagîre-i mezbûre Penbe’nin hissesinden kazgan bedelinden
mütebâkî (18) bir lira on iki şilin beş gurûş ceddi Ali Hâcı Alaaddin zevcesi Hadice
Ahmed’e idâne olunmuş oldığı ve diğer sagîre-i mezbûre Emine’nin (19) hisse-i
irsiyyesi olan üç yüz elli altı gurûş dahi mu`ahharen vefât iden pederi Menteş Hâcı
Alaaddin terekesinden mezbûreye ´â`id hisse ile (20) berâber birleşdirilerek eytâm
emvâli sandığına gönderileceği şerh virildi.
Sayfa No: 111
Dava No: Dava Türü: Muhasebe
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine kazâsına
tâbi´ Trabeze Çiftliği’nde sâkin iken efrencî bin dokuz yüz iki senesi Eylül (2) on
beşinde vefât iden Mehmed bin Ali Usta bin Mehmed’in sulbî sagîr oğulları Mustafa
ve Ahmed ve Hüseyin ve sulbiyye-i sagîre kızları Asiye ve Saadet’in bâ-hüccet-i
şer´iyye (3) vasî-i mansûbları Durmuş’un efrencî bin dokuz yüz üç senesi Şubat’ı
ibtidâsından dokuz yüz beş senesi Kânûn-i sânî gâyesine kadar iki sene zarfında (4)
sigâr-ı mezbûrûnun pederleri müteveffâ-yı mezbûrdan mevrûs emlâki hâsılâtından
bi’l-vesâye vukû´ bulan makbûzâtıyla masrûfâtının ma´rifet-i şer´le (5) rü`yet olunan
muhâsebesi defteridir ki ber-vech-i âtî zikr ve beyân olunur harrere fi’l-yevmi’l-
278
hâmis ve’l-´işrîn min şehri Zi’l-hicceti’ş-şerîfe li-seneti isnâ ´işrîn ve selâse mi`eten
ve elf.
(6) lira şilin bakır para vâridât
(7) 82 00 0 0 müteveffâ pederlerimizin düyûnâtından mütebâkî borcdan yetîmlere
´â`id olunan tesviyesi ve yetîmlerin nafaka ve sâ`ir masrafları içün bâ-izn-i şer´î
sattığı arâzî ve eşcâr bedeli
(8) 5 10 00 0 Arabköylü Nazife bint-i Hüseyin’e îcâr olunan tarlanın ´an Teşrîn-i
evvel sene 903 ilâ Teşrîn-i evvel sene 904 bir senelik bedel-i îcârı
(9) 1 01 0 0 sene 903 senesinde Çatalköy’de bir aşûka ile müştereken zer´ olunan
dört dönüm hıntadan yetîmler hissesine alınan hınta kîl 6 fî/21
(10) 1 01 0 0 sene 903 senesinde Değirmenlikli Berakubu’ya îcâr olunan kireç
ocağından
(11) 0 05 2 0 sene 903 senesinde çobanlara îcâr olunan mer´a icâresinden
(12) 2 13 3 0 sene 903 senesi zeytûn yağı mahsûli lidre 28 dirhem/200 fî/17
(13) 19 15 6 0 sene 903 senesi harûb mahsûli kantâr 35 fî/81
(14) 00 10 0 0 sene 904 senesinde Beşparmakda çobanlara îcâr olunan mer´a
icâresi
(15) 10/122 1/12 5/2 0/0 sene 904 senesi harûb mahsûli kantâr 16 fî/74 beher
kantârı fî 105
(16) lira şilin bakır para naklî yekûn
(17) 122 14 7 0
(18) 01
0 sene 904 senesi zeytûn yağı mahsûli lidre 17
(19) 05 2 0 0 Ali Mehmed Usta’ya îcâr olunan tarlanın ´an Teşrîn-i evvel sene 904
ilâ Teşrîn-i evvel sene 905 bir senelik bedel-i îcârı
(20) 00/119 10/9 0/7 0/0 Arabköylü Nazife’ye îcâr olunan dört dönüm tarlanın kezâ
bir senelik bedel-i îcârı
(21) lira şilin bakır para masârufât
(22) 14 4 4
ber-mûcib-i defter-i kassâm îfâ olunan borclardan mütebâkî resm-i
hisselelerine kalan borclar
(23) 00 12 6 0 Gülizar Kadın’a sulhen virilen otuz beş şilinden yetîmlere ´â`id olan
(24) 25 15 3 0 107 kıt´a koçan mûcibince tarla ve zeytûn ve harûbun intikâl
harcıyla masârif-ı sâ`iresi
279
(25) 2 4 6
mezkûr emlâkin mazbataları içün virilen masraf
(26) 00 09 5 0 taksîm olunan emvâlin taraflarını yazmak üzere gönderilen kâtibe
virilen meblağdan
(27) 1 0 1
sene 903 senesi virgüsi olan hükûmete virilen
(28) 00 16 8 0 sene 904 senesi virgüsi olarak
(29) 3 8 0 borc içün satılmış olan arâzî ve emlâkin intikâl harcları ve koçan
masrafları
(30) 00 03 2 0 Arabköylü Muhtâr Yorgi Hâcı Anastası’ya virilen meblağdan
(31) 00 7 8 0 sâk içün iki kıt´a vekâletnâme ve tasdîk masrufâtı
(32) 00 05 4 20 Mustafa’nın seniye sarf olunan
(33) 2 00 0
emlâkin taksîmi içün Melitari Şekkali’ye virilen ücret
(34) 12 00 0 0 ´an 1 Şubat sene 903 ilâ 1 Şubat sene 905 iki senelik vasî ücreti
(35) 30 00 0 0 ´an 1 Şubat sene 903 ilâ 1 Şubat sene 904 beş yetîmin yevmi üçer
gurûşdan bir senelik nafakaları
(36) 18 00 0 0 ´an Şubat sene 904 ilâ Şubat sene 905 Mustafa’dan yüz liradan
başka üç yetîmin nafakaları
(37) 03 19 7 0 sene 903 senesi harûb mahsûlâtını toplamak ve Girine’ye nakl itmek
masrafı
(38) 02 07 7 0 sene 904 senesi harûb mahsûlâtını toplamak ve Girine’ye nakl
masrafı
(39) 00 06 1 0 mahkeme emriyle satılacak emlâkin ta´dâdı içün muhtâr ve me`mûra
ücret ve masârufât-ı sâ`iresi
(40) 00 08 5 0 Çatalköylü Kosti Tuğuhari’nin mâlına hâ`in-âne hasar ziyânından
Girine müdirine virilen
(41) 00 11 0 0 Girine muhtârı Mollâ Şakir’e virilen ücretinden yetîmler hissesine
(42) 00 08 0 0 Trabeze’de havuzun tathîri masrafıyla destbân ücreti
(43) 00/118 05/13 3/7 0/20 Arabköy destbânı Liğurime virilen destbân ücretinden
(44) 118/10 13/13 7/0 20 yekûn masârufât
(45) 0/10 3/9 5/4 ber-mûcib-i nizâm harc-ı muhâsebe
(46) bâlâda muharrer sahhü’l-bâkî on lira dokuz şilin dört gurûş sigâr-ı mezbûrûnun
umûrına sarf eylemek ve sene-i âtîye muhâsebesinde vâridât kısmına derc itmek
üzere vasî-i mezbûr Durmuş yedinde ibkâ olundığı
280
Sayfa No: 113
Dava No: 463
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine kazâsına
tâbi´ Trabeze Çiftliği’nde sâkine iken bundan akdem vefât iden Hadice (2) bint-i
Osman bin Kara Hasan nâm hatunun verâseti zevc-i metrûki Mehmed bin Ali Usta
ve sadrî sagîr oğulları Mustafa ve Ahmed ve Hüseyin ve sadriyye-i sagîre (3) Asiye
ve Saadet ve babası Osman Kara Hasan nâmûn kimesnelere münhasıra oldığı bi’lihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve mütehakkık oldukdan sonra (4) sigâr-ı
mezbûrûnun vakt-i rüşd ve sedâdlarına değin tesviye-i umûrlarına kıbel-i şer´den
vasî nasb ve ta´yîn olunan zevc-i mezbûr Mehmed bin Ali Usta ma´rifeti (5) ve
ma´rifet-i şer´le tahrîr ve bey´ ve beyne’l-vereseti’l-mezbûre tevzî´ ve taksîm olunan
müteveffât-ı mezbûrenin terekesi defteridir ki ber-vech-i âtî zikr ve beyân olunur (6)
harrere fi’l-yevmi’l-hâmis ve’l-´işrîn min şehri Zi’l-hicceti’ş-şerîfe li-seneti isnâ ve
´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
(7) müsta´mel entârî 8/270
çaket 4 - çarşab 1/90
müsta´mel tencere 2/36
kazgan 1/180
müsta´mel sini 1/9
âyîne 1/27
eski sandık 1/27
(8) zevc-i mezbûr zimmetinde mehr-i mü`eccel /101
yekûnü’l-mezkûrât /740
(9) minha’l-ihrâcât
(10) hükûmete ´â`id dellâliyye /18
münâdiye /6
tefrîk-i eşyâ ve tahrîr-i tereke içün giden me`mûrun masrafı /21
resm-i kısmet /10
281
yekûnü’l-ihrâcât /55
(11) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre /685
(12) hisse-i zevc-i mezbûr Mehmed bin Ali Usta /171
hisse-i Osman bin Kara Hasan /114
hisse-i ibn-i sagîr-i mezbûr Mustafa /100
hisse-i ibn-i sagîr-i mezbûr Ahmed /100
(13) hisse-i ibn-i sagîr-i mezbûr Hüseyin /100
hisse-i bint-i sagîre-i mezbûre Asiye /50
hisse-i bint-i sagîre-i mezbûre Saadet /50
(14) zevc-i mezbûr Mehmed bin Ali Usta ile eb-i mezbûr Osman Kara Hasan hisse-i
irsiyyelerini kabz eyledikleri gibi sigâr-ı mezbûrûnun hisse-i irsiyyeleri olan dört yüz
beş (15) buçuk gurûş dahi vasîleri Durmuş Mehmed Ali zimmetinde kalmışdır.
Sayfa No: 113
Dava No: 464
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine kazâsına
tâbi´ Kambilli karyesi sâkinlerinden iken efrencî bin dokuz yüz dört senesi
Haziran’ın (2) yirmi yedinci günü vefât iden Hasan bin Kara Mehmed’in verâseti
zevce-i menkûhe-i metrûkesi Aliye bint-i Halil Mehmed Kahya ile sulbî sagîr
oğulları Salih ve Hüseyin (3) ve Mehmed ve Ahmed ve sulbiyye-i sagîre kızları
Münire ve Fatıma’ya münhasıra oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve
mütehakkık oldukdan sonra sigâr-ı mezbûrûnun (4) vakt-i rüşd ve sedâdlarına değin
tesviye-i umûrlarına kıbel-i şer´den vasî nasb ve ta´yîn olunan vâlideleri mezbûre
Aliye Halil Mehmed Kahya ma´rifeti ve ma´rifeti (5) şer´le tahrîr ve bey´ ve beyne’lvereseti’l-mezbûre tevzî´ ve taksîm olunan müteveffâ-yı mezbûrun terekesi defteridir
ki ber-vech-i âtî zikr ve beyân olunur harrere fi’l-yevmi’s-sâbi´ min şehri (6)
Saferi’l-hayr li-seneti selâse ve ´işrîn ve sül mi`eten ve elf.
(7) keçi 16/1344 fî/84
oğlak 22/1243 fî/56
282
köstek ve koğa timüri 1/2.20 para
öküz 2/2700
hınta kîl 64/1600 fî/25
burçak kîl 64/1068 fî/22
(8) harûb çuval 7 - kantâr 4 fî 44/449
desti 1 - küp 3/18.10 para
kancık merkeb 1/600
arı memlû koğan 7 - boş koğan 7/420
lifas dönüm 27/369
mertek 13/130
(9) müsta´mel döğen 1/5
eski saban 1/7
kancık merkeb ma´a katır /1440
şa´îr kîl 60/600 fî/10
eski saban 1 - boyunduruk 1/36
kîle 1/20
bir mikdâr gübre /250
(10) döğen 1/46
saman /225
yekûnü’l-mezkûrât /12573
(11) minha’l-ihrâcât
(12) techîz ve tekfîn masrafı /135
tefrîk-i eşyâ ve tahrîr-i tereke içün giden me`mûrun masrafı /90
muhtâriyye /18
civâr karyelere i´lân içün me`mûr masrafı /18
burçak kabalı içün ırgâdlara virilen /210
(13) buğday kabalı içün ırgâdlara virilen /327
harûb toplaması ve nakliyyesi /96
öküzlerin nakl parası /18
zahîre bey´inde kîleci ücreti /18
müteveffânın a´şârının nakliyyesi /25
(14) hayvânlar ve davar içün tezkere parası /42
283
eşyâyı mecmu´-ı nâs olan mahalle nakl içün ücret-i nakliyye /15
müteveffâ-yı mezbûrun 902 ve 903 ve 904 seneleri bedel-i ´askeriyyesiyle emlâk
virgüsi olup tahsîldâr Hâcı Bandali’ye virilen /224
(15) deyn-i müsbet Laptalı Hâcı Çankaridi’ye bâ-şehâdet Mehmed Müderris Efendi
ve Halil Mehmed Kalfa ba´de’t-tezkiye ve’l-half /486
deyn-i müsbet Labtalı Toğlı Felasu’ya Mehmed Müderris Efendi ve Halil Mehmed
Kahya ba´de’t-tezkiye ve’l-half /10029
deyn-i müsbet zevce-i mezbûre Aliye’nin mehr-i mü`ecceli bâ-şehâdet Mehmed
Müderris ve Halil Mehmed Kahya /501
(16) hükûmete ´â`id dellâliyye /187
yekûnü’l-ihrâcât /12440
(17) müteveffâ-yı merkûmun bâlâda muharrer tereke-i mebî´ası esmânından düyûnâtı
bi’t-tesviye bâkî kalan yüz otuz üç gurûş dahi sigâr-ı mezbûrûnun vâlideleri (18)
Aliye Hatun yedinde ibkâ olunmuşdur.
Sayfa No: 114
Dava No: 465
Dava Türü: Satış izni
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Matyat karyesinde sâkin iken bundan akdem vefât iden Yusuf (2)
Đbrahim’in verâseti li-eb kebîr karındaşı Mustafa Đbrahim ile yine li-eb sagîr
karındaşı Đbrahim Đbrahim’e münhasıra oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve
mütehakkık (3) oldukdan sonra sagîr-i mezbûr Đbrahim’in vakt-i rüşd ve sedâdına
değin tesviye-i umûrına kıbel-i şer´den vasî-i mansûbı birâderi işbu bâ´isü’l-vesîka
mezbûr Mustafa (4) Đbrahim meclis-i şer´-i şerîf-i enverde takrîr-i kelâm ve ta´bîr
´ani’l-merâm idüp birâderim müteveffâ-yı mezbûr Yusuf Đbrahim’in ba´zı kesâne
vâcibü’l-edâ-i deyni olup terekesinden (5) tesviyeye lâzım gelüp ve müteveffâ-yı
mezbûr menkûlât kabilinden nesne terk itmeyüp yalnız bir mikdâr arâzî ve birkaç sâk
zeytûn eşcârıyla karye-i mezbûrede kâ`in 3908 (6) numrolu ve fî 13 Eylül sene 1895
târîhli bir kıt´a koçan mûcibince mutasarrıf bulundığı tarafları kâdirine Hristofi ve
284
sokak ve Ümmühan Mercan ve Fahri Yusuf Kahya (7) ve kâdirine Hristofi ile
mahdûd bir odadan i´bâret bir hâne ve bir mikdâr havluyı terk eylediğinden ve gerek
ben ve gerek vasîsi bulundığım birâderim Đbrahim’in (8) başkaca menzillerimiz
bulunup birâderimiz ve mevrûsumuz Yusuf’un terk itdiği hâneye süknâca ihtiyâcımız
olmamakla berâber mezkûr hâne îrâd getürür bir mâl olmayup (9) mürûr-ı zemân ile
harâb olmak tehlikesine dahi ma´rûz bulundığından müteveffâ-yı mezbûrun tesviye-i
düyûnı içün senevî îrâd getürür arâzî ve eşcârını satmakdan ise (10) mezkûr hâneyi
satmak yetîm hakkında enfa´ ve evlâ olmağın vech-i meşrûh üzere cânib-i şer´-i
şerîfden bana izin virilmek bi’l-vesâye matlûbumdur didükde (11) vasî-i mezbûrun
kelimât-ı meşrûhası vâkı´a mutâbık ve nefsü’l-emre muvâfık oldığı sikât-ı sahîhatü’lkelimât ihbârlarıyla zâhir ve mukarrer olmağın vech-i meşrûh üzere kıbel-i şer´den
(12) vasî-i mezbûre izin virilmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’lyevmi’l-hâmis ´aşer min şehri Saferi’l-hayr li-seneti selâse ve ´işrîn ve selâse mi`eten
ve elf.
Şühûdü’l-hâl
karye-i mezbûreli Hasan Mustafa
yine karye-i mezbûreli Hasan Hüseyin
Margi karyeli Ali Hâcı Alaaddin
ve Hüseyin Hâcı Alaaddin
Sayfa No: 115
Dava No: 466
Dava Türü: Mehir
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine kazâsına
tâbi´ Bileli karyesi ahâlîsinden Đbrahim bin Abdullah nâm kimesne meclis-i
şer´imizde zevce-i (2) medhûl-i bihâsı Nadire Hanım pederi ve vekîl-i müseccel-i
şer´îsi Hâcı Hasan Efendi bin Ali muvâcehesinde takrîr-i kelâm ve ta´bîr ´ani’lmerâm idüp zevcem mezbûre Nadire (3) Hanım’ı karye-i mezkûrede vâki´
menzilime nakl mûrad eylediğimde mezbûre ile Hasan mu´âşeret emrinde kat´en
285
kusûrum olmayup her vechle benden me`mûn (4) olup mu´accelini dahi kendisine îfâ
itmiş iken zevcem mezbûre menzil-i mezkûre naklden ve nısfını bana teslîmden abâ
ve imtinâ´ itmekle menzil-i mezkûre nakl (5) ve benim ile sâkine olup nısfını bana
teslîm ile itâ´at ve inkıyâda zevcem mezbûre Nadire Hanım’a tenbîh olunmak
matlûbumdur diyü da´vâ itdükde vekîl-i mezbûr (6) Hâcı Hasan Efendi cevâbında
zevc-i mezbûr Đbrahim kerimesi ve müvekkilesi mezbûre Nadire Hanım’ın vakt-i
´akdde tesmîye kılınan yirmi beş Đngiliz lirası mehr-i mu´accelinden (7) yalnız beş
lirasını îfâ idüp mütebâkî yirmi lira henüz zevc-i mezbûr zimmetinde oldığını ve
buna müş´ir izinnâmeyi zevc-i mezbûr Đbrahim saklamış oldığını (8) beyân itmiş ise
de vakt-i ´akdde tesmîye kılınan mehr-i mu´accel yalnız üç bin gurûş olup ve ol dahi
teslîm kılınmış oldığı ibrâz olunan izinnâme (9) üzerine mukayyed ve meşrûh
bulunmağla vekîl-i mezbûr Hâcı Hasan Efendi dahi ber-vech-i meşrûh mehr-i
mu´accelin temâmen teslîm kılınmış olmasını kabûl itmeğin mûcibince zevci
müdde´î-i (10) mezbûr Đbrahim ile menzil-i mezkûre nakl ve ma´an sâkine olup
nısfını teslîm ile zevcine itâ´at ve inkıyâda mezbûre Nadire Hanım’a izâfetle vekîl ve
pederi (11) Hâcı Hasan Efendi’ye tenbîh olundığı i´lâm olundı harrere fi’l-yevmi’ttâsi´ ´aşer min şehri Saferi’l-hayr li-seneti selâse ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Sayfa No: 115
Dava No: 467
Dava Türü: Vasi tayini
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Margi karyesi ahâlîsinden olup bundan akdem vefât (2) iden Menteş
Hâcı Alaaddin’in sulbiyye-i sagîre kızı Emine’nin babası müteveffâ-yı mezbûrdan
müntakil mâlını hıfza ve tesviye-i umûrına kıbel-i şer´den (3) bir vasî nasb ve ta´yîn
kılınmak ehem ve elzem oldığı eclden sagîre-i mezbûrun ´ammisi olup her vechle
umûr-ı vesâyeti rü`yete kâdir idüği zeyl-i (4) vesîkada muharrerü’l-esâmî-i Müslimîn
ihbârlarıyla mütehakkık olan işbu bâ´isü’l-vesîka Hüseyin bin Hâcı Alaaddin’i
hâkim-i mevki´-i sadr-ı küttâb tûbâ leh ve Hüsn Me`âb (5) Efendi sagîre-i mezbûre
Emine’nin vakt-i rüşd ve sedâdına değin babası müteveffâ-yı mezbûrdan müntakil
286
mâlını hıfza ve tesviye-i umûrına vasî nasb ve ta´yîn (6) itdükde ol dahi ber-vech-i
muharrer vesâyet-i mezkûreyi kabûl ve hidmet-i lâzımesini kemâ-yenbagî edâya
ta´ahhüd ve iltizâm itmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı (7) harrere fi’l-yevmi’ssâbi´ ´aşer min şehri Saferi’l-hayr li-seneti selâse ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Hasan Hâcı Alaaddin
Ali Hâcı Alaaddin
Mustafa Hâcı Ali
Sayfa No: 116
Dava No: 468
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine kazâsına
tâbi´ Kırnı karyesinde sâkine iken efrencî bin dokuz yüz iki senesi Mart on sekizinde
(2) vefât iden Zehra bint-i Osman bin Sarı Mustafa’nın verâseti sadrî sagîr oğlı
Mehmed bin Ahmed ile anası Fatıma bint-i Salih’e münhasıra oldığı bi’l-ihbâr (3)
´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve mütehakkık oldukdan sonra sagîr-i mezbûrun vakt-i
rüşd ve sedâdına değin tesviye-i umûrına kıbel-i şer´den vasî nasb ve ta´yîn olunan
(4) ´ammisi Menteş Ağa bin Mehmed’in taleb ve ma´rifeti ve ma´rifet-i şer´le tahrîr
ve bey´ ve beyne’l-vereseynü’l-mezbûreyn tevzî´ ve taksîm olunan müteveffât-ı
mezbûrenin terekesi defteridir ki (5) ber-vech-i âtî zikr ve beyân olunur harrere fi’lyevmi’t-tâsi´ ´aşer min şehri Saferi’l-hayr li-seneti selâse ve ´işrîn ve selâse mi`eten
ve elf.
(6) âyîne 1/37
tencere 1/15
yeni tencere 1/23.20 para
eski tava 1/3
sini 1/40
kazgan 1/101
287
eski sini 1/12
eski yatak 1/104
yorgan 1/46
çarşab 1/24
(7) def´a çarşab 1/33
seccâde 1/15
entârî 1/10
çarşab 1/80
sandık 1/44
tava 1/9
tabak 1/10
desti 1/4
şîşe 4/16
kıtık minder 2/11
(8) karyola 1/90
eski tekne 1/9
yorgan 1/40
çaket 1/18
boğcalık 3/4
def´a yorgan 1/32
gömlek 3/38
kuşak 3/9
yatak 1/65
kıtık yasdık 6/2
(9) gömlek 1/10
tesbih 1/5
destgâh 1/81
çarşab 1/63
çarşab 2/81
iblik /5.10 para
boncuk /5
don 2/10
288
pîşkîr 3/15
yekûnü’l-mezkûrât /1223.30 para
(10) minha’l-ihrâcât
(11) tefrîk-i eşyâ ve tahrîr-i tereke içün me`mûr masrafı /23
muhtâriyye /18
hükûmete ´â`id dellâliyye /15
münâdiye virilen /10
resm-i kısmet ve kaydiyye /24
yekûnü’l-ihrâcât /66
(12) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre /1133.30 para
(13) hisse-i ümm-i mezbûre Fatıma /192.30 para
hisse-i ibn-i sagîr-i mezbûr Mehmed /941
(14) mezbûre Fatıma’nın hisse-i irsiyyesi olan yüz toksan iki gurûş otuz para vekîli
Hüseyin Đbrahim Çavuş’a teslîm kılındığı gibi sagîr-i mezbûrun (15) hissesi dahi liecli’l-hıfz ve’l-istirbâh eytâm emvâli sandığına gönderilmişdir.
Sayfa No: 116
Dava No: 469
Dava Türü: Nafaka
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine kasabası
sâkinelerinden zâtı ta´rîf-i şer´î ile ma´rife olan işbu bâ´isetü’l-vesîka Hanife bint-i
(2) Ahmed nâm hatun meclis-i şer´-i şerîf-i enverde kasaba-i mezbûrede sâkin zevc-i
mutallikı Ahmed Raşid bin Hüseyin muvâcehesinde üzerine takrîr-i kelâm idüp (3)
mezbûr Ahmed Raşid zevc-i dâhilim olup târîh-i i´lâmdan iki sene mukaddem beni
bâyinen tatlîk itmekle zimmetinde mütekarrer ve ma´kud’ün-´aleyh olan iki yüz elli
bir gurûş (4) mehr-i mü`eccel hakkımı mezbûr Ahmed Raşid’den hâlen taleb iderim
su`âl olunup bana edâya tenbîh olunmak murâdımdır didükde gıbbe’s-su´âl mezbûr
dahi cevâbında müdde´iye-i (5) mezbûre Hanife Hatun mehr-i mü`eccel mezkûr ile
zevce-i medhûl-i bihâsı oldığını ve târîh-i mezkûrda mezbûreyi tatlîk eylediğini ve
mehr-i mü`eccel mezkûr (6) iki yüz elli bir gurûş zimmetinde el-yevm mezbûreyi
289
sahîhan deyni oldığını ikrâr ve i´tirâf itmeğin mûcibince müdde´iye-i mezbûre
Hanife Hatun’un mehr-i mü`eccel (7) mezkûrı olan iki yüz elli bir gurûş mezbûre
Hanife’ye hâlen edâ ve teslîme mezbûr Ahmed Raşid’e tenbîh olundığı tescîl ve
i´lâm olundı harrere fi’l-yevmi’s-sânî (8) min şehri Rebî´i’l-evvel li-seneti selâse ve
´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Sayfa No: 117
Dava No: 470
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Abohor karyesinde sâkin iken efrencî bin dokuz yüz üç senesi Şubat
(2) zarfında vefât iden Mehmed bin Hâcı Halil bin Hâcı Kara Vezir Mehmed’in
verâseti pederi mezbûr Hâcı Halil ve vâlidesi Ayşe bint-i Hâcı Đbrahim ile sulbî sagîr
(3) oğlı Halil’e münhasıra oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve mütehakkık
oldukdan sonra sagîr-i mezbûrun vakt-i rüşd ve sedâdına değin tesviye-i umûrına
kıbel-i şer´den (4) vasî nasb ve ta´yîn olunan ceddi mezbûr Hâcı Halil’in taleb ve
ma´rifeti ve ma´rifet-i şer´le tahrîr ve bey´ ve beyne’l-vereseti’l-mezbûre tevzî´ ve
taksîm olunan müteveffâ-yı (5) mezbûrun terekesi defteridir ki ber-vech-i âtî zikr ve
beyân olunur harrere fi’l-yevmi’t-tâsi´ ´aşer min şehri Saferi’l-hayr li-seneti selâse ve
´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
(6) müsta´mel Trablus kuşak 1/60
câmedân çuka yelek 1/107
hellim destisi 1/3
müsta´mel kundura çift 1/14
basma kavuşdırma 1/9
müsta´mel çuka şalvar 1/42
(8) hamur teknesi 1/10
câme-şûy teknesi mermer 1/13
bulgur küpü 1/11
küllü küpü 1/12
290
ufak su küpü 1/6
sarı pamuk fî 2/12
sinid 1/1
ipekli müsta´mel gömlek 1/18.10 para
(9) müsta´mel çuval 1/48
öküz 1/900
kuru bakla fî 54/94
def´a kuru bakla fî 6/12
sekiz dönüm tarla eşcârı /135
kara don 1/19
def´a bez don ma´a kayış 1/10
iç donı 2/8
(10) bez gömlek 2/19
âlâ 1/25
bez çarşab 1/20
yemeni yorgan 1/27
def´a tahta minderlik 2/16
bez tarağı 1/11
sac 1/2
müsta´mel çizme çift 1/50
(11) hınta kîl 20/500
şa´îr kîl 19/190
cem´an yekûnü’l-mezkûrât /2508.10 para
(12) minha’l-ihrâcât
(13) deyn-i müsbet Lefkoşalı Abdullah Akil Efendi ibnü’l-Hâc Mustafa Efendi bâsened ´an deyn-i şer´î bâ-şehâdet Abohor karyeli Mehmed bin Osman Köse ve Salih
bin Hâcı Halil ve ba´de’t-tezkiye ve’l-half /935
müteveffâ-yı mezbûrun mâliyye virgüsinden zimmeti olup tahsîldâr Hakkı Efendi’ye
i´tâ kılınan /27
karye-i mezbûre muhtârı Mehmed Emin Ağa’nın muhtâriyyesi /18
291
(14) deyn-i müsbet Abohor karyeli Mehmed Emin Ağa ibn-i Ahmed ´an cihet deyn-i
şer´î bâ-şehâdet karye-i mezbûreli Seyyid Ahmed Efendi ibn-i Hâcı Đsmail ve bâikrâr vâris eb-i mezbûr Hâcı Halil bin Hâcı Kara Vezir ve ba´de’l-half /198.20 para
hükûmete ´â`id dellâliyye /50
resm-i kısmet ma´a kaydiyye /22
yekûnü’l-ihrâcât /1250.20 para
(15) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre /1257.30 para
(16) hisse-i ümm-i mezbûre Ayşe /213
hisse-i eb-i mezbûr Hâcı Halil /213
hisse-i ibn-i sagîr-i mezbûr Halil /831.30 para
(17) sagîr-i mezbûr Halil’in hisse-i irsiyyesi olan sekiz yüz otuz bir gurûş otuz para
ceddi ce vasîsi Hâcı Halil’e idâne olunmuşdur.
Sayfa No: 118
Dava No: 471
Dava Türü: Mal talebi
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine kazâsına
tâbi´ nefs-i Girine kasabası ahâlîsinden olup bundan akdem vefât iden Đbrahim
Pamukcu Ali’nin verâseti zevce-i (2) menkûhe-i metrûkesi Nazire bint-i Mustafa ile
vâlidesi Ayşe bint-i Hâcı Hüseyin ve sulbiyye-i sagîre kızı Kadriye ve li-ebeveyn kız
karındaşları Fatıma ve Havva ve Naile’ye münhasıra oldığı bi’l-ihbâr (3) ´inde’şşer´i’l-enver zâhir ve mütehakkık oldukdan sonra sagîre-i mezbûre Kadriye’nin
tesviye-i umûrına bâ-hüccet-i şer´iyye vasiye-i mansûbesi olan işbu bâ´isetü’l-vesîka
zevce-i mezbûre (4) Nazire Hatun meclis-i şer´-i şerîf-i enverde takrîr-i kelâm ve
ta´bîr ´ani’l-merâm idüp zevcim müteveffâ-yı mezbûr Đbrahim Pamukcu Ali’den
mevrûs ve müntakil bi’l-cümle emlâk gayr-ı menkûleyi bu kerre (5) veresesi kendi
beyinlerinde bi’t-terâzî taksîm itmek üzere emlâk-ı mezkûreye ehl-i vukûf
ma´rifetiyle ayru ayru takdîr-i kıymet itdirdikden sonra Girine kasabasında
Acemzâde (6) Mahallesinde Ayineci Sokağı’nda kâ`in tarafları yol ve Emine Mollâ
Ahmed Çavuş hânesi ve Vasili ve Vasiliyu hânesi ve Havva Pamukcu Ali ve Naile
292
Pamukcu Ali hâneleri ile (7) mahdûd tahtânî iki oda ve fevkânî bir oda ve bir mikdâr
havlı ma´a müştemelât bir bâb hânenin altı yüz altmış üç sehmde beş yüz otuz sekiz
sehmi müteveffâ-yı mezbûr (8) Đbrahim’in ve yüz yirmi beş sehmi vâlidesi Ayşe
Hâcı Hüseyin’in olmak üzere ´umûmhânenin kıymeti kıymeti yirmi lira hesâbıyla
nısfı benim ve nısf-ı diğeri (9) mezbûr Đbrahim’in yetîmesi kızım Kadriye’nin
üzerine kaydolunması ve yine kasaba-i mezbûrede Harmanlık mevki´inde kâ`in Naile
bint-i Pamukcu Ali tarlasında mağrûs (10) bir sâk zeytûn tarafları dere ve Kiryaku
Hâcı Haralambi ve Liğori ve Dimitriyadi’nin Hâcı Haralambi Luka’dan aldığı tarla
ve Havva Pamukcu Ali tarlası ve yine mahall-i (11) mezbûrda Liğori ve
Dimitriyadi’nin Hâcı Haralambi Luka’dan aldığı tarla derûnunda mağrûs bir sâk
zeytûn tarafları Kiryaku Hâcı Haralambi ve Liğori ve Dimitriyadi (12) ve Mesud
Efendi zevcesi Sıtkıye Kadın ve Pamukcu Ali zevcesi Ayşe Hâcı Hüseyin ve
Pamukcu Ali kızları Havva ve Naile tarlaları ve yine mahall-i mezbûrda Havva
Pamukcu Ali (13) tarlasında mağrûs sekiz sâk zeytûn ve beş sâk harûb eşcârı tarafları
Naile Pamukcu Ali ve Liğori Dimitriyadi ve Ayşe bint-i Hâcı Hüseyin tarlaları ve
dere ki (14) cem´an on sâk zeytûn ve beş sâk harûb eşcârı dokuz lira ve on dört şilin
kıymetle müteveffâ-yı mezbûr Đbrahim’in vâlidesi Ayşe Hâcı Hüseyin nâmına
kaydolunması (15) ve yine mahall-i mezbûrda ya´ni kasaba-i mezbûrede Harmanlık
mevki´inde kâ`in tarafları dere ve Kiryaku Hâcı Haralambi ve Liğori ve
Dimitriyadi’nin Hâcı Haralambi Luka’dan aldığı (16) tarla ve Havva Pamukcu Ali
tarlası ile mahdûd bulunan dört dönüm tarlanın nısfı ve mezkûr tarla derûnunda
mağrûs bulunan yirmi beş sâk zeytûn ile yirmi altı sâk (17) harûb eşcârının Đbrahim
Pamukcu Ali’ye ´â`id olan üç sehmde iki sehmi on bir lira ve altı şilin kıymetle
müteveffâ-yı mezbûr Đbrahim’in li-ebeveyn kız karındaşı Naile nâmına (18)
kaydolunması ve müteveffâ-yı mezbûrun diğer kız karındaşları Fatıma ve Havva
dahi emlâk-ı mezkûre kıymetlerinden hisseleri nisbetinde nakden para almaları
´umûm verese beyninde kararlaşdırılmış (19) olup yetîme-i mezbûrenin süknâsı içün
nısf-ı hânenin nâmına kayd itdirilmesi muvâfık maslahat oldığı gibi diğer eşcâr bir
mikdâr tarlanın vâridâtı pek cüzî oldığından (20) başka zıyâ´ ve telef olmak ihtimâli
dahi melhûz olmağla bunların kıymetlerinden yetîme-i mezbûrenin hissesi nakden
alınup eytâm emvâli sandığına istirbâh idilmesi husûsı (21) sagîre-i mezbûre
hakkında enfa´ ve evlâ oldığından sagîre-i mezbûre tarafından hasbü’l-vesâye işbu
293
taksîme râzı olup imzâ itmek ve ber-vech-i meşrûh hâne-i mezkûrenin (22) nısfını
sagîre-i mezbûrenin nâmına kabûl ve kayd itdirilmek üzere cânib-i şer´-i şerîfden
bana izin virilmek bi’l-vesâye matlûbumdur didükde (23) vasiye-i mezbûrenin
kelimât-ı meşrûhası vâkı´a mutâbık ve nefsü’l-emre muvâfık oldığı zeyl-i vesîkada
isimleri muharrer ehl-i vukûf-ı Müslimîn ihbârlarıyla mütahakkık (24) olmağla
cânib-i şer´-i şerîfden sagîre-i mezbûre Kadriye tarafından ber-vech-i meşrûh taksîme
râzı olup imzâ itmeğe ve hâne-i mezkûrenin nısfını (25) on lira kıymetle sagîre-i
mezbûre Kadriye nâmına kayd itdirilmeğe ve diğer on sâk zeytûn ve beş sâk harûb
eşcârının dokuz lira ve on dört şilin kıymetle (26) müteveffâ-yı mezbûrun vâlidesi
Ayşe Hâcı Hüseyin nâmına ve diğer dört dönüm tarlanın nısfıyla derûnunda mağrûs
bulunan yirmi beş sâk zeytûn (27) ve yirmi altı sâk harûb eşcârının üç sehmde iki
sehmi on lira ve altı şilin kıymetle müteveffâ-yı mezbûrun kız karındaşı Naile
nâmına kaydolunmasına muvâfakat (28) eylemeğe vasiye-i mezbûreye izin
virilmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’l-hâmis min şehri
Rebî´i’l-evvel li-seneti selâse ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Girineli Sami Efendi bin Hasan Fakih Efendi
Girine muhtârı Mollâ Şakir
Girineli Halil Đbrahim Çavuş Hüseyin
Lefkoşalı Yusuf Ağa Ahmed
Sayfa No: 119
Dava No: 472
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Abohor karyesi sâkinelerinden iken efrencî bin dokuz yüz dört (2)
senesi Kânûn-i evvelin dördüncü günü vefât iden Hafize bint-i Mollâ Mehmed’in
verâseti zevc-i metrûki Ahmed Osman bin Đsmail ve sadrî kebîr oğlı Abdülhamid (3)
ve Mehmed Ali ve Mustafa ve sadriyye-i sagîre kızı Cemaliye’ye münhasıra ba´dehâ
294
kable’l-kısmeti zevc-i mezbûr Ahmed Osman dahi fî 22 Kânûn-i evvel sene 904
târîhinde vefât (4) iderek verâseti sulbî kebîr oğulları mârrü’z-zikr Abdülhamid ve
Mehmed Ali ve Mustafa ve sulbiyye-i sagîre kızı mezbûre Cemaliye’ye münhasıra
ve tashîh-i mes`ele-i mîrâsları (5) bi-hükmi’l-münâsahati’ş-şer´iyye yedi sehmden
olup sihâm-ı mezkûreden iki yüz sehmi mezbûrûn Abdülhamid ve Mehmed Ali ve
Mustafa’ya ve bir sehmi mezbûre Cemaliye’ye (6) isâbeti ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir
ve mütehakkık oldukdan sonra sagîre-i mezbûre Cemaliye’nin vakt-i rüşd ve
sedâdına değin tesviye-i umûrına kıbel-i şer´den (7) vasî nasb ve ta´yîn olunan büyük
birâderi mezbûr Abdülhamid’in taleb ve ma´rifeti ve ma´rifet-i şer´le tahrîr ve bey´
ve beyne’l-vereseti’l-mezbûre tevzî´ ve taksîm (8) olunan zevcân-ı müteveffiyânın
terekeleri defteridir ki ber-vech-i âtî zikr ve beyân olunur harrere fi’l-yevmi’l-hâmis
min şehri Rebî´i’l-evvel li-seneti selâse ve ´işrîn (9) ve selâse mi`eten ve elf.
(10) eski kazgan 1/18.20 para
kebîr tencere 1/26
evsat tencere 1/23
def´a evsat tencere 1/20
sagîr tencere ma´a kapak 1/23
tava 1/6
karavana 1/13
sagîr sahan 5/26.10 para
(11) kapaklı sahan çift 7/72.30 para
dokuma entârî ma´a çaket 1/36
sahan 5/22.20 para
basma entârî 1/18
sarı çaket 1/9
bürümcük gömlek 1/30
(12) bürümcük çarşab çift 1/83
basma yorgan 1/41
Farsi yorgan 1/61
uşkûr 3/7
Hind ipliği gömlek 1/35.20 para
pîşkîr 3/9.10 para
295
müsta´mel entârî 1/11
(13) müsta´mel gömlek 1/5
boğca 1/1
beyaz şîşe 2/5
telli şîşe çift 2/18
şerbet şîşesi 10/15
gülabdân 1/7
pûlâd 1/4
(14) ma´den kâse 4/14.10 para
def´a ma´den kâse 4/15
´âdî tabak 14/24
âyîne 1/13
sini 1/23
yün döşek 1/50
(15) minder 2 - yasdık 7/91
sandık 1/71
kayış 1/3
nargule 1/3.10 para
keser 1/9.10 para
kerevet 1/31
tekne ve kürek /9
etmek tahtası 1/9.10 para
(16) tekne 1 - sinid 1/12
def´a sinid 1/3
câme-şûy teknesi 1 - küp 1/9
su küpü 1 - desti 1/9
közer 1/9
koğa 1/1
(17) saban 1 - yağ bilyesi 1 - burgu 1 - sarık 3/16.10 para
çan 2/2
dibek 1/1
üzengi 1/1
296
su köfünü 2/3
minder tahtası 2/13
(18) destgâh ma´a takım 1/49
sandalye 2/4
def´a sandalye 2/5.10 para
def´a sandalye 3/4
def´a sandalye 2/4
eski nerdbân 1/5
küp 1/8
(19) cem´an yekûnü’l-mezkûrât /1209 - 2 para
(20) minha’l-ihrâcât
(21) tahrîr-i tereke ve tefrîk-i eşyâ içün me`mûr masrafı /18
muhtâriyye /18
dellâliyye
24
- 6 münâdiye virilen
18 hükûmete ´â`id
resm-i kısmet ma´a kaydiyye /5
(22) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre /1144.20 para
(23) hisse-i ibn-i kebîr-i mezbûr Abdülhamid /326
hisse-i ibn-i kebîr-i mezbûr Mehmed Ali /326
hisse-i ibn-i kebîr-i mezbûr Mustafa /326
hisse-i sagîre-i mezbûre Cemaliye /160.20 para
(24) sagîre-i mezbûre Cemaliye’nin hisse-i irsiyyesi olan yüz altmış gurûş yirmi para
mezbûrenin nafakasıyçün birâder ve vasîsi Abdülhamid’e teslîm (25) kılındığı şerh
virildi.
Sayfa No: 120
Dava No: 473
Dava Türü: Miras
297
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine
kasabasına tâbi´ nefs-i Girine kasabası ahâlîsinden olup bundan akdem vefât iden
Đbrahim Pamukcu Ali’nin (2) vâlidesi ma´tûhe Ayşe bint-i Hâcı Hüseyin’in tesviye-i
umûrına kıbel-i şer´den vasî nasb ve ta´yîn olunan zâtı ta´rîf-i şer´î ile ma´rife işbu
bâ´isetü’l-vesîka Havva bint-i Pamukcu Ali (3) meclis-i şer´-i şerîf-i enverde takrîr-i
kelâm ve ta´bîr ´ani’l-merâm idüp birâderim müteveffâ Đbrahim Pamukcu Ali’den
mevrûs ve müntakil bi’l-cümle emlâk gayr-i menkûleyi bu kerre veresesi (4) kendi
beyinlerinde bi’t-terâzî taksîm itmek üzere emlâk-ı mezkûreyi ehl-i vukûf
ma´rifetiyle ayru ayru kıymet takdîr itdirdikden sonra Girine kasabasına’da
Acemzâde Mahallesinde (5) Ayineci Sokağı’nda kâ`in tarafları yol ve Emine Mollâ
Ahmed Çavuş hânesi ve Vasili Vasiliyu hânesi ve Havva Pamukcu Ali ve Naile
Pamukcu Ali hâneleri ile mahdûd tahtânî (6) iki oda ve fevkânî bir oda ve bir mikdâr
havlı ma´a müştemelât bir bâb hânenin altı yüz altmış üç sehmde beş yüz otuz sehmi
müteveffâ-yı mezbûr Đbrahim’in (7) ve yüz yirmi beş sehmi vâlidem mezbûre ve
ma´tûhe Ayşe Hâcı Hüseyin’in olmak üzere ´umûmhânenin kıymeti yirmi lira
hesâbıyla nısfı mezbûr Đbrahim’in zevcesi (8) Nazire bint-i Mustafa’nın ve nısf-ı
diğeri yine mezbûr Đbrahim’in yetîmesi Kadriye üzerine kaydolunması ve yine
kasaba-i mezbûrede Harmanlık mevki´inde kâ`in Naile (9) bint-i Pamukcu Ali
tarlasında mağrûs bir sâk zeytûn tarafları dere ve Kiryaku Hâcı Haralambi ve Liğori
ve Dimitriyadi’nin Hâcı Haralambi Luka’dan aldığı (10) tarla ve Havva Pamukcu Ali
tarlası ve yine mahall-i mezbûrda Liğori ve Dimitriyadi’nin Hâcı Haralambi
Luka’dan aldığı tarla derûnunda mağrûs bir sâk zeytûn (11) tarafları Kiryaku Hâcı
Haralambi ve Liğori ve Dimitriyadi Mesud Efendi zevcesi Sıtkıye Kadın ve mezbûre
vâlidem Ayşe Hâcı Hüseyin ve kızları (12) Havva ve Naile tarlaları ve yine mahall-i
mezbûrda Havva Pamukcu Ali tarlasında mağrûs sekiz sâk zeytûn ve beş sâk harûb
eşcârı tarafları Naile (13) Pamukcu Ali ve Liğori Dimitriyadi ve vâlidem mezbûre
Ayşe Hâcı Hüseyin tarlaları ve dere ki cem´an on sâk zeytûn ve beş sâk harûb eşcârı
(14) dokuz lira ve on dört şilin kıymetle mezbûre vâlidem Ayşe Hâcı Hüseyin
nâmına kaydolunması ve yine mahall-i mezbûrda ya´ni kasaba-i mezbûrede
Harmanlık mevki´inde (15) kâ`in tarafları dere ve Kiryaku Hâcı Haralambi ve Liğori
ve Dimitriyadi’nin Hâcı Haralambi Luka’dan aldığı tarla ve Havva Pamukcu Ali
tarlası ile mahdûd bulunan (16) dört dönüm tarlanın nısfı ve mezkûr tarla derûnunda
298
mağrûs bulunan yirmi beş sâk zeytûn ile yirmi altı sâk harûb eşcârının Đbrahim (17)
Pamukcu Ali’ye ´â`id olan üç sehmde iki sehmi on bir lira ve altı şilin kıymetle
müteveffâ-yı
mezbûr
Đbrahim’in
li-ebeveyn
kız
karındaşı
Naile
nâmına
kaydolunması (18) müteveffâ-yı mezbûrun diğer kız karındaşları ben ve Fatıma dahi
emlâk-ı mezkûre kıymetlerinden hisselerimiz nisbetinde nakden para almaklığımız
´umûm verese (19) beyninde kararlaşdırılmış olup zikr olunan zeytûn ve harûb
eşcârının vâlidem mezbûre ve ma´tûhe Ayşe Hâcı Hüseyin nâmına kayd itdirilüp
(20) senevî hâsılâtından infâk idilmesi husûsı mezbûre hakkında enfa´ ve evlâ
oldığından ma´tûhe-i mezbûre tarafından hasbü’l-vesâye işbu taksîme (21) râzı olup
imzâ itmek ve ber-vech-i meşrûh eşcâr-ı mezkûreyi ma´tûhe-i mezbûre nâmına kabûl
ve kayd itdirmek üzere cânib-i şer´-i şerîfden (22) bana izin virilmek bi’l-vesâye
matlûbumdur didükde vasiye-i mezbûrenin kelimât-ı meşrûhası vâkı´a mutâbık ve
nefsü’l-emre muvâfık oldığı zeyl-i (23) vesîkada isimleri muharrer ehl-i vukûf-ı
Müslimîn ihbârlarıyla mütehakkık olmağla cânib-i şer´-i şerîfden ma´tûhe-i mezbûre
Ayşe Hâcı Hüseyin tarafından ber-vech-i meşrûh (24) taksîme râzı olup imzâ itmeğe
ve eşcâr-ı mezkûreyi dokuz lira ve on dört şilin kıymetle ma´tûhe-i mezbûre Ayşe
Hâcı Hüseyin nâmına (25) kabûl ve kayd itdirilmeğe ve diğer hâneyi yirmi lira
kıymetle nısfını sagîre-i mezbûre Kadriye ve nısf-ı diğerini vâlidesi Nazire nâmlarına
ve diğer (26) eşcâr ve arâzîyi on lira ve altı şilin kıymetle mezbûre Naile nâmına
kaydolunmasına muvâfakat eylemeğe vasiye-i mezbûre Havva’ya izin virilmeğin
mâ-vaka´ (27) bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’s-sâmin ´aşer min şehri
Rebî´i’l-evvel li-seneti selâse ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Girineli Sami Efendi bin Hasan Fakih Efendi
Girine muhtârı Mollâ Şakir
Girineli Halil Đbrahim Çavuş Hüseyin
Lefkoşalı Yusuf Ağa Ahmed
Sayfa No: 121
Dava No: 474
299
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Kaymaklı Mandrezlerinde sâkin iken efrencî bin dokuz yüz dört
senesi (2) Eylül zarfında vefât iden Derviş Mehmed bin Hasan’ın verâseti zevce-i
menkûhe-i metrûkesi Penbe bint-i Hâcı Musa ve vâlidesi Mehmed Hâcı Đbrahim ve
sulbî sagîr (3) oğlı Süleyman ve sulbiyye-i sagîre kızı Sıdıka’ya münhasıra oldığı
bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve mütehakkık oldukdan sonra sagîrân-ı
mezbûrânın (4) vakt-i rüşd ve sedâdlarına değin tesviye-i umûrlarına kıbel-i şer´den
vasî nasb ve ta´yîn olunan vâlideleri mezbûre Penbe’nin taleb ve ma´rifeti ve
ma´rifet-i şer´le (5) tahrîr ve bey´ ve beyne’l-vereseti’l-mezbûre tevzî´ ve taksîm
olunan müteveffâ-yı mezbûrun terekesi defteridir ki ber-vech-i âtî zikr ve beyân
olunur harrere fi’l-yevmi’l-hâdî ve’l-´işrîn (6) min şehri Rebî´i’l-evvel li-seneti
selâse ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
(7) şa´îr kîl 23/238.30 para
boyunduruk 1/6
etmek tahtası 1/13
çapa 1/11.10 para
´alefter 1/4
heğbe 1/26.20 para
hınta kîl 9/267.30 para fî/26
deri 1/7.10 para
çizme çift 1/46
(8) keçi re`s 35 - oğlak 8 - tekiye 2/3487 fî/77
hınta kîl 11/274 fî/23
bir mikdâr saman /63
bir mikdâr gübre /112
minder tahtası /33
un küpü 3/25
(9) burçak kîle 5/117 fî/23
sürgi 1/18
elbise tecemmülâtı /90.30 para
300
saban 1/29
çan 21 - zil 2/74
hınta kîl 8/214
dişi merkeb ma´a dişi sıpa re`s 2/990
(10) yekûnü’l-mezkûrât /6150.10 para
(11) minha’l-ihrâcât
(12) techîz ve tekfîn masrafı /116.10 para
dellâliyye
123
- 30 münâdiye virilen
93 hükûmete ´â`id
muhtâriyye /18
tefrîk-i eşyâ ve tahrîr-i tereke içün me`mûr masrafı /27
(13) deyn-i müsbet zevce-i mezbûre Penbe ´an karz bâ-şehâdet Kaymaklı karyeli
Hüseyin Abdülcabbar ve Đbrahim Ağa ibn-i Salih ve ba´de’t-tezkiye ve’l-half /630
deyn-i müsbet zevce-i mezbûre Penbe ´an mehr-i mü`eccel bâ-şehâdet Kaymaklı
karyeli üç şilin üç gurûş bedel ile kaydolunması ba´de’t-tezkiye ve’l-half
mezbûre Ayşe tarafından bi’l-vesâye (silik)
(14) deyn-i müsbet Kaymaklı karyeli Mehmed Hâcı Đbrahim bâ-sened bâ-şehâdet
karye-i mezbûreli Osman bin Veli ve Mustafa bin Hüseyin
420.00 para
+ 10.20 bir mantûka sened hükûmete ´â`id harc
430.20
deyn-i müsbet Kaymaklı karyeli (silik) mezbûr Neşet bâ-şehâdet da´vâ vekîli Hâcı
Kâmil Efendi ibn-i Ahmed (silik) ve Kaymaklı karyeli Mustafa bin Hüseyin
1145.00 para
+ 28.20 bir mantûk sened hükûmete ´â`id harc
1173.20
(15) deyn-i müsbet Kaymaklı karyeli Mustafa bin Mehmed Salih bâ-sened bâşehâdet mûmâ-ileyh Hâcı Kâmil Efendi ve bâ-ikrâr zevce-i mezbûre Penbe ve ümm-i
mezbûre Muhsine Hatunlar
185.20 para
301
+ 4.20 ber-mûcib-i sened hükûmete ´â`id harc
190.00
deyn-i müsbet Lefkoşalı Aliye Hanım bint-i Basmacı Hâcı Hüseyin bâ-sened ve bâşehâdet Kaymaklı karyeli Mehmed Hâcı Đbrahim ve bâ-ikrâr vârisetân-ı mezbûretân
Penbe ve Muhsine Hatunlar
414
+ 10 bir mantûka sened hükûmete ´â`id harc
424
(16) deyn-i müsbet Lefkoşa’da Arab Ahmed Câmi´-i Şerîfine meşrût Tedris Vakfı
mütevellîsi Hâfız Tayyib Efendi ibnü’l-Müfti el-Hâc Ali Rıfkı Efendi bâ-sened ´an
mâl-i vakfi’l-mezbûr bâ-şehâdet karye-i mezbûreli Đbrahim Salih ve Mustafa ben
diğer Salih
1008
+ 25 bir mantûka sened hükûmete ´â`id harc
1033
deyn-i müsbet Lefkoşa’da Abdullah Akil Efendi ibn-i Hâcı Mustafa Efendi bâ-sened
´an deyn-i şer´î bâ-şehâdet Lefkoşalı Mevlânâ Efendi ibn-i Hâcı Mustafa Efendi ve
Ahmed Hulusi Efendi ibn-i Mevlânâ Efendi ve ba´de’l-half
230
+ 6 hükûmete ´â`id harc
336
(17) deyn-i müsbet Mandrez’de sâkin Mehmed bin Hâcı Hüseyin ´an ücret ibnetü’lmürâhik Ahmed bâ-şehâdet Kaymaklı karyeli Hüseyin Abdülcabbar ve bâ-ikrâr
vârisetân Penbe ve Muhsine Hatunlar /180
resm-i kısmet /18
yekûnü’l-ihrâcât/0332.10 para
(18) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre
(19) zevce-i mezbûre Penbe Hatun hissesi /102
ümm-i mezbûre Muhsine Hatun hissesi/135
sagîr-i ibn-i mezbûr Süleyman hissesi /375
sagîre-i mezbûre Sıdıka hissesi /187
302
(20) sagîrân-ı mezbûrânın hisseleri olan beş yüz altmış iki buçuk li-ecli’l-hıfz ve’listirbâh eytâm emvâli sandığına gönderilmişdir.
Sayfa No: 122
Dava No: 475
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine kazâsına
tâbi´ Ağırda karyesi sâkinlerinden olup Baf kazâsı habshânesinde mahbûs iken (2)
efrencî bin dokuz yüz toksan dokuz senesi Temmuz’unun dokuzuncu günü vefât iden
Yusuf bin Kasab Osman bin Abdullah’ın verâseti zevce-i menkûhe-i (3) metrûkesi
Fatıma bint-i Hasan ve vâlidesi Rahime bint-i Đsa ile sulbiyye-i sagîre kızı Şifa ve liebeveyn er karındaşı Mustafa diğer bin el-mezbûr Kasab Osman’a münhasıra (4)
oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve mütehakkık oldukdan sonra sagîre-i
mezbûrenin vakt-i rüşd ve sedâdına değin tesviye-i umûrına kıbel-i şer´den (5) vasî
nasb ve ta´yîn olunan vâlidesi zevce-i mezbûre Fatıma ve mezbûrân Mustafa ve
Rahime taleb ve ma´rifetleri ve ma´rifet-i şer´le tahrîr ve bey´ ve beyne’l-vereseti’lmezbûre tevzî´ (6) ve taksîm olunan müteveffâ-yı mezbûrun terekesi defteridir ki
ber-vech-i âtî zikr ve beyân olunur harrere fi’l-yevmi’l-hâmis min şehri Zi’lhicceti’ş-şerîfe li-seneti tâsi´ ´aşer ve selâse mi`eten ve elf.
(7) delik küp 6/20
müsta´mel boy kebesi 1/90
sa´at ma´a kordon 1/198
şa´îr kîl 20/297.10 para
kantâr 1 - bıçak 1 - çengel 1/38
def´a bıçak 2 - masat 1/5
(8) entârî 1 - gömlek 1 - don 1/122
def´a don 2 - gömlek 1/23
def´a don 2 - gömlek 1/19
dizlik 1/21
def´a entârî 1 - gömlek 1 - don 1/21
303
(9) Trablus 1/100
arı ma´a koğan 18/260
Hasan Đlak’ın vireceği olup kabz olunan /4
Çırak Hüseyin’in vireceği olup kabz olunan /3
yekûnü’l-mezkûrât /1122.10 para
(10) minha’l-ihrâcât
(11) dellâliyye /22
muhtâriyye /18
tefrîk-i eşyâ ve tahrîr-i tereke içün me`mûr masrafı /39
resm-i kısmet ve kaydiyye /14
yekûnü’l-ihrâcât /93
(12) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre /1029
(13) ümm-i mezbûre Rahime hissesi /174
zevce-i mezbûre Fatıma hissesi /130
ah-ı mezbûr Mustafa hissesi /217
bint-i sagîre-i mezbûre Şifa /508
(14) sagîre-i mezbûre Şifa’nın hissesi olan 521 gurûş Mustafa Kasab Osman’a bâsened idâne olunarak mürûr-ı eyyâm fâ`iziyle berâber cem´an (15) dört lira on dört
şilin iki gurûş bâliğ olup meblağ-ı mezbûr bâ-tahsîl li-ecli’l-hıfz ve’l-istirbâh eytâm
emvâli sandığına gönderilmiş oldığı (16) gibi ba´dehu verese-i kibâr taraflarından
yetîme-i mezbûreye terk ve teberru´ olunan iki lira yedi şilin bir gurûş dahi sandık
mezkûre irsâl kılınmışdır.
Sayfa No: 123
Dava No: 476
Dava Türü: Mal talebi
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine kazâsına
tâbi´ nefs-i Girine kasabası ahâlîsinden olup bundan akdem vefât iden Hudayi (2)
Kapudan bin Ömer’in verâseti zevce-i menkûhe-i metrûkesi Emine bint-i Mustafa ve
sulbî kebîr oğlı Neşet Kapudan ve sulbiyye-i kebîre kızı Ülfet ve sagîre kızları Ayşe
304
(3) ve Feyziye’ye münhasıra ba´dehu kable’l-kısme Feyziye dahi fevt olup verâseti
vâlidesi zevce-i mezbûre Emine ile li-ebeveyn kız karındaşı sagîre-i mezbûre Ayşe
ve li-eb (4) kız karındaşı Ülfet ve er karındaşı Neşet’i terk iderek tashîh-i mes`ele-i
mîrâsları bi-tarîkü’l-münâsahatü’ş-şer´iyye yedi yüz yirmi sehmden olup sihâm-ı
mezbûreden (5) yüz on bir sehmi mezbûre Emine’ye ve yüz seksen dokuz sehmi
bint-i sagîre-i mezbûre Ayşe’ye ve yüz kırk sehmi mezbûre Ülfet’e ve iki yüz seksen
sehmi (6) mezbûr Neşet’e isâbeti bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve mütehakkık
oldukdan sonra sagîre-i mezbûre Ayşe’nin tesviye-i umûrına bâ-hüccet-i şer´iyye
vasiye-i (7) mansûbesi olan işbu bâ´setü’l-vesîka zevce-i mezbûre Emine Hatun
meclis-i şer´-i şerîf-i enverde takrîr-i kelâm ve ta´bîr ´ani’l-merâm idüp zevcim
müteveffâ-yı mezbûr (8) Hudayi Kapudan’dan mevrûs ve müntakil nefs-i Girine
kasabasında Lefkoşa Caddesi’nde kâ`in 97 numrolu ve fî 14 Mart sene 93 târîhli bir
kıt´a koçan (9) mûcibince tarafları Mehmed Efendi veresesi ve yol ve Hâcı Mustafa
Efendi ve Tuti ve bint-i Yusuf ile mahdûd bir bâb hâneye ehl-i vukûf ma´rifetiyle
kırk lira (10) kıymet takdîr olunarak ´umûm-ı veresenin rızâ ve ittifâkıyla mezkûr
hâne kıymet-i mezkûre ile vereseden Neşet Kapudan’ın üzerine kaydolunmak ve
kıymet-i (11) mezkûre üzerine hâne-i mezbûrede bulunan yedi yüz yirmi sehm
i´tibârıyla yüz on bir sehm kendi hissem ve yüz seksen dokuz sehm vasiyesi (12)
bulundığım kızım Ayşe hissesi ki cem´an üç yüz sehm hissemize isâbet idicek on altı
lira on üç şilin üç gurûş mukâbil mezbûr (13) Neşet Kapudan’ın yine kasaba-i
mezbûrede Yazıcızâde Mahallesi’nde kâ`in 147 numrolu ve fî 29 Mart sene 92 târîhli
bir kıt´a koçan mûcibince mutasarrıf (14) olup tarafeyn yol ve Hadice Mollâ ve
Ahanklu taraflarıyla mahdûd bulunan ve el-yevm yirmi lira kıymet takdîr idilen bir
bâb hâneyi üç sehm i´tibârıyla (15) bir sehmi benim nâmıma ve iki sehmi kızım
mezbûre Ayşe nâmına on altı lira on üç şilin üç gurûş bedel ile kaydolunması gerek
benim ve gerek kızım (16) mezbûre Ayşe hakkında enfa´ ve evlâ oldığından kendi
tarafımdan bi’l-isâle ve mezbûre Ayşe tarafından bi’l-vesâye müteveffâ-yı mezbûr
Hudayi (17) Kapudan hânesine ber-vech-i bâlâ hissemiz olan yedi yüz yirmi sehm
i´tibârıyla üç yüz sehm hissemizi mezbûr Neşet nâmına kayditdirmeğe (18) ve
mezbûr Neşet Kapudan hânesini dahi üç sehm i´tibârıyla bir sehmini kendi nâmıma
ve iki sehmini mezbûre kızım Ayşe nâmına kayditdirmeğe cânib-i (19) şer´-i şerîfden
bana izin virilmek bi’lvesâye matlûbumdur didükde vasiye-i mezbûrenin kelimât-ı
305
meşrûhası vâkı´a mutâbık ve nefsü’l-emre muvâfık (20) oldığı zeyl-i vesîkada
isimleri muharrer ehl-i vukûf-ı Müslimîn ihbârlarıyla mütehakkık olamağla cânib-i
şer´-i şerîfden mezbûre Ayşe tarafından zikr olunan (21) mübâdeleye râzı olup
Hudayi Hapudan’ın bâlâda mezkûr hânesinde mezbûre Ayşe’nin yedi yüz yirmi
sehmde yüz seksen dokuz sehm-i (22) hissesini kıymet-i mezkûre üzerine mezbûr
Neşet Kapudan’a fâriğ ve üzerine kayditdirmeğe ve buna mukâbil mezbûr Neşet
Kapudan’ın bâlâda muharrer (23) hânesinin üç sehmde iki sehm hissesini kezâlik
bedel-i mezkûr ile mezbûre üzerine kayditdirmeğe (24) vasiye-i mezbûre Emine’ye
izin virilmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’s-sâlis min şehri
Rebî´i’l-âhir li-seneti selâse ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Girineli Sami Efendi bin Hasan Fakih Efendi
Girineli Halil Sabri Efendi bin Hâcı Mustafa Efendi
Girine imâmı ve mu´allimi el-Hâc Zeki Efendi
Girineli Halil Đbrahim Çavuş bin Hasan
Sayfa No: 124
Dava No: 477
Dava Türü: Cami tamiri
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Lefke
nâhiyesine tâbi´ nefs-i Lefke kasabasında vâki´ Orta Câmi´-i Şerîf-i dimekle Arif elHâc Ali Efendi (2) bin Ebubekir nâm sahîbü’l-hayrın câmi-i şerîfi mütevellîsi
kâ`immakâmı işbu bâ´isü’l-vesîka Hâcı Kufizâde ´izzetlü Asaf Beğ meclis-i şer´-i
şerîf-i enverde takrîr-i kelâm idüp (3) bundan akdem vefât iden bi-emri’llâhi te´âlâ
kesret üzere nüzûl iden bârândan müterâkim hayli sil suları câmi`-i şerîf-i mezkûr
derûnuna hücûm ve duhûl idüp temellerini (4) harâb ve ba´zı dîvârlarını çatlatmış
oldığından câmi´-i şerîf-i mezkûr külli bir mertebede ta´mîr ve termîme muhtâc ve
câmi´-i şerîf-i mezkûr kasaba-i mezkûrenin vasatında (5) ve çarşu ittisâlında
bulundığı cihetle ve devâm iden bâ-husûsi cum´a ve bayramlarda kurâ-yı
306
mütecâvireden gelen cemâ´at-ı kesîreyi istî´âba gayr-ı kâfî bulunup tevsî´ye (6) dahi
eşedd ihtiyâc ile muhtâc bulundığından târîhden üç mâh mukaddem husûsi mezkûrun
mahallinde ketb ve tahrîri içün cânib-i şer´-i şerîf-i enverden me`zûnen (7) irsâl
olunan Lefke nâ`ibi Ali Fehim Efendi orada ´akd-i meclis-i şer´ ´alâ iderek câmi´-i
şerîf mezkûrun ehl-i mürtezikâsı ve cemâ´atından mazbûtü’l-esâmî-i (8) zevât
huzûrlarında ehl-i vukûfdan ebniye halîfesi Hari Andoni ve Ahmed Harid Efendi
Fedai Efendi ve Mehmed Raif Efendi Hasan Efendi ve Hilmi Efendi Hâcı Emin (9)
Efendi ve Faik Ağa Hüdaverdi ve Aziz Ağa Hâcı Đbrahim ve Hasan Ağa Mahmud ve
Mehmed Seyyid Efendi Sadık Efendi ma´rifetleriyle câmi´-i şerîf mezkûrun ta´mîr
ve termîme (10) muhtâc olan mevâzı´yle tevsî´mi husûsı keşf ve mu´âyene
olundukda dîvârların temelleri harâb ve dört cihetden dîvârlar eğrilüp sakat oldukları
ve kıble (11) cihetinden dîvâr yerden mihrâbın bâlâsına kadar ve şark cihetinde dîvâr
dahi yedi zirâ´ irtifâ´ına kadar yarıldığı ve kemerler dahi çatladığı ve binâ`en-´aleyh
(12) câmi´-i şerîf mezbûre derûnunda edâ-i salât olunmak muhâtaradan gayr-ı sâlim
bulunmağla külli bir mertebede ta´mîr ve termîme muhtâc ve kıble cihetinden sahi
altı zirâ´ ve (13) şark cihetinden dahi altı zirâ´ tevsî´mi mümkün ve münâsib idüği
halîfe-i merkûm ve ehl-i vukûf mûmâ-ileyhim ihbârlarıyla bi’l-mu´âyene zâhir ve
mütehakkık (14) oldığı nâ`ib-i mûmâ-ileyh tarafından inhâ´ ve beyân kılınmağla
mûcibince câmi´-i şerîf mezkûrun bâlâda tafsîl ve beyân olundığı üzere ta´mîr ve
termîm ve tevsî´ (15) ve tecdîde muhtâc olan mevâzı´sını ber-mûcib-i fetvâ-yı şerîf
kadr-i ma´rûf meblağ sarfıyla ta´mîr ve termîm ve tevsî´ ve tecdîde kıbel-i şer´den 23
Muharrem sene 323 (16) târîhli i´lâm-ı şer´-i mûcibince tarafıma izin virilmiş olması
üzerine câmi´-i şerîf mezkûrun ber-vech-i bâlâ ve ber-mûcib-i harita ta´mîr ve
termîmi ve tevsî´ (17) ve tecdîdi husûsunda yirmi üç maddeden ´ibâret tanzîm olunan
bir kıt´a şartnâme mûcibince yapucı ustâları beyninde münâkasası (18) bi’l-icrâ
inşâ`at-ı mezbûre iki yüz seksen beş liradan iki yüz yirmi liraya kadr-i tenzîl
kılınarak bundan daha dûn fiyâtıyla inşâ`at-ı (19) mezkûreyi der-´uhde idicek kimse
bulunmadığından mebâliğ-i mezkûrenin sarfıyla inşâ`at-ı mezkûrenin icrâsına
tarafıma kıbel-i şer´den (20) izin virilmek murâdımdır didükde kâ`immakâm mûmâileyhin kelimât-ı meşrûhası vâkı´a mutâbık ve nefsü’l-emre muvâfık oldığı ve
inşâ`at-ı (21) mezkûrenin kemâ-yenbagî icrâsı içün işbu iki yüz yirmi lira kadr-i
ma´rûf idüği zîrde isimleri muharrer ehl-i vukûf ihbârlarıyla mütehakkık (22)
307
olmağla cânib-i şer´-i şerîfden iki yüz yirmi liranın sarfıyla inşâ`at-ı mezkûrenin
şartnâme-i mezkûre mûcibince icrâsına kâ`immakâm mütevellî-i (23) mûmâ-ileyh
Asaf Beğ’e izin virildiği i´lâm ve tescîl olundı harrere fi’l-yevmi’r-râbi´ min şehri
Rebî´i’l-âhir li-seneti selâse ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Lefkoşalı Mısırlızâde Ahmed Hulusi Efendi
Muttalibzâde Hâcı Hasan Efendi
Lefkoşalı Mehmed Arif Efendi
Kaymaklılı Usta Andoni Mihaili
Karye-i mezbûreli Usta Kosti Hâcı Kalli
Sayfa No: 125
Dava No: 478
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine kazâsına
tâbi´ nefs-i Girine kasabası sâkinelerinden iken efrencî Teşrîn-i sânînin (2) dördüncü
günü vefât iden Đbrahim bin Pamukcu Ali bin Hüseyin’in verâseti zevce-i menkûhe-i
metrûkesi Nazire bint-i Mustafa ve vâlidesi Ayşe (3) Hâcı Hüseyin ve sulbiyye-i
sagîre kızı Kadriye li-ebeveyn kız karındaşları Fatıma ve Havva ve Naile’ye
münhasıra oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver (4) zâhir ve mütehakkık oldukdan
sonra sagîre-i mezbûre Kadriye’nin vakt-i rüşd ve sedâdına değin tesviye-i umûrına
kıbel-i şer´den vasî nasb ve ta´yîn (5) olunan vâlidesi zevce-i mezbûre Nazire Hatun
verese-i kibârın taleb ve ma´rifetleri ve ma´rifet-i şer´le tahrîr ve bey´ ve beyne’lvereseti’l-mezbûre (6) tevzî´ ve taksîm olunan müteveffâ-yı mezbûrun terekesi
defteridir ki ber-vech-i âtî zikr ve beyân olunur harrere fi’l-yevmi’s-sânî min şehri
Rebî´i’l-evvel (7) li-seneti selâse ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
(8) ester 2 - ´araba ma´a takım 1/6669
eski uyan 2/2
kara don 1/18.20 para
308
kılınç 1/37
zeyt yağı lidre 3/55
çizme çift 1/67
eski lamba 1/2
(9) eski kuşak 1/3
don 1/25
eski nâmûsiyye 1/20.20 para
eski don 2/7
gömlek 1/14
def´a gömlek 1/6
şîşe lamba 1 - eski sahan 1/15
(10) küçük sandık 1/18
mermer tekne 1/9
kerevet 1/9
mertek 1/17
def´a kerevet 1/8
karanfil saksı 5/18
balta 1/4
küp 1/20
(11) eski küp 1/9
bir mikdâr zeytûn /32.10 para
eski karyola 1/60
furca 1 - kaşağı 2 - kalbûr 1 - fardo 1/11.10 para
def´a fardo 1/4.10 para
gübre /91
(12) eski ısladır 1/54
veresenin taleb ve rızâlarıyla satılan bir bâb hâne /2921.10 para
zeytûn eşcârı 10 - harûb eşcârı 5/1746
(13) dört dönüm tarlanın nısfıyle mezkûr tarla derûnunda mağrûs yirmi beş zeytûn
eşcârı ve yirmi sekiz harûb eşcârının sülüsân hissesi /2034
cem´an yekûnü’l-mezkûrât /14018
(14) minha’l-ihrâcât
309
(15) techîz ve tekfîn masrafı /263.20 para
tefrîk-i eşyâ ve tahrîr-i tereke içün me`mûr masrafı /45
müteveffâ-yı mezbûrı tedâvi zımmında Lefkoşa’ya nakl içün kirûsı ücreti /50
müteveffâ-yı mezbûrun tedâvisi içün Girine hükûmet tabîbine virilen ücret /180
(16) Girineli Tüccâr Fido’ya bâ-sened zimmeti olup Girine nâ`ibi ma´rifetiyle îfâ
olunan /250
Girineli Hâcı Hasan ve Đstavrimi’ye îfâ olunan at parası /17
Girineli Hâcı Haralambi’ye erzâk bahâsından îfâ olunan /33
(17) Girineli Nalbant Hüseyin Kalfa’ya hayvânların nâlı içün îfâ olunan /54
Lefkoşalı Kunduracı Loyizu Bedri’ye îfâ olunan çizme parası /91
Lefkoşalı Hancı Hâfız Kemal Efendi’ye îfâ olunan arpa ve saman parası /17
(18) muvakkaten yetîmi infâk itmek üzere Nazire Hanım’a virilen /45
dellâliyye olarak Girineli Hasan Onbaşı’ya virilen /160
muhtâriyye ve tezkere parası /20
(19) ´araba hayvânları satılıncaya kadar dokuz gün besleme masrafı /72
eşyâ-yı menkûlenin bazara nakli içün virilen kirâ /12
deyn-i müsbet zevce-i mezbûre Nazire’nin mehr-i mü`eccel hakkı bâ-şehâdet Berber
Halil Đbrahim Hüseyin ve Hâcı Ahmed Hayri Ali ba´de’t-ta´dîl ve’t-tezkiye ve’l-half
/251
(20) deyn-i müsbet Girineli Halil Đbrahim Mustafa’nın bâ-mazbata alacağı olup îfâ
olunan /492
deyn-i müsbet Girineli ve müteveffâ-yı mezbûrun hemşiresi Naile’nin bâ-sened
alacağı Yusuf Ağa Ahmed ve Halil Đbrahim Çavuş Hüseyin ba´de’t-ta´dîl ve’ttezkiye /981
müteveffânın emvâl gayr-ı menkûlesinin koçanlarını almak üzere istid´â ve
şehâdetinin masrafları olarak Girine muhtârı Mollâ Şakir’e virilen /45
(21) müteveffâ-yı mezbûrun emvâl gayr-ı menkûlesinin sene 903 ve sene 904 ve
sene 904 seneleri virgüsi olup tahsîldâra virilen /100
emvâl gayr-ı menkûlenin intikâl harcı ve koçan masrafları ve sâ`ire /200
hükûmete ´â`id dellâliyye /160
(22) müteveffâ-yı mezbûrun Lefkoşa’da tedâvisi içün Doktor Galib Beğ’e virilen
ücret ve mu´âlece parası /66
310
yekûnü’l-ihrâcât /3606
(23) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre
10412
- 180
10232 bâlâda muharrer ve yalnız sagîre Kadriye’ye ´â`id olan dört dönüm
tarlanın nısfına
takdîr olunan kıymet
(24) hisse-i zevce-i mezbûre Nazire /1279
hisse-i ümm-i mezbûre Ayşe /1705.20 para
hisse-i uht-i mezbûre Fatıma /710.20 para
hisse-i uht-i mezbûre Havva /710.20 para
hisse-i uht-i mezbûre Naile /710.20 para
(25) hisse-i sagîre-i mezbûre Kadriye
5116
(26) + 180 ber-vech-i bâlâ arâzî bedeli olup sarf kendisine ´â`id olan
5296
(27) - 136 resm-i kısmet ve kaydiyye minhâ
5160
(28) + 1800 sagîre-i mezbûre nâmına alınmış olan nısf-ı hâne bedeli minhâ
3360
(29) - 2652 Marankoz Mehmed Atai’ye ve sagîre-i mezbûrenin vâlidesi Nazire’ye
idâne
708 olunan minhâ
(30) - 240´an 1Şubat sene 905 ilâ 1Haziran târîhine kadar dört aylık nafaka
486
(31) - 40 şehr-i Haziran içün virilen nafaka minhâ
428
(32) - 200 Girine’de mezbûre yetîme hânesinin masârufât ta´mîriyesiyçün Girine
nâ`ibine
228 gönderilen minhâ
(33) - 228 mezbûre yetîmenin vâlidesi Nazire Hanım’a idâne olunan bir lira beş şilin
üç gurûş
000
311
Sayfa No: 126
Dava No: 479
Dava Türü: Vasi tayini
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Abohor karyesi sâkinelerinden iken bundan akdem vefât iden Emine
(2) bint-i Osman Kahya’nın sadriyye-i sagîre kızı Fatıma’nın mezbûre vâlidesinden
müntakil mâlını hıfza ve tesviye-i umûrına kıbel-i şer´den bir vasî nasb ve ta´yîn
olunmak (3) ehem ve elzem oldığından sagîre-i mezbûrenin pederi olup her vechle
umûr-ı vesâyeti rü`yete kâdir idüği zeyl-i vesîkada muharrerü’l-esâmî-i (4) Müslimîn
ihbârlarıyla mütehakkık olan işbu bâ´isü’l-vesîka Hüseyin Đbrahim’i hâkim-i mevki´i sadr-ı küttâb tûbâ leh ve Hüsn-i Me`âb Efendi sagîre-i (5) mezbûrenin vakt-i rüşd
ve sedâdına değin vâlidesi müteveffât-ı mezbûreden müntakil mâlını hıfza ve
tesviye-i umûrına vasî nasb ve ta´yîn (6) itdükde ol dahi ber-vech-i muharrer
vesâyet-i mezkûreyi kabûl ve hidmet-i lâzımesini kemâ-yenbagî edâya ta´ahhüd ve
iltizâm itmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı (7) harrere fi’l-yevmi’s-sânî ´aşer
min şehri Rebî´i’l-âhir li-seneti selâse ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Mustafa Efendi
Odacı Hasan Ağa
Sayfa No: 127
Dava No: 480
Dava Türü: Borç
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Kalavac karyesi sâkinlerinden olup bundan akdem vefât iden (2)
Uzun Mehmed bin Musatafa’nın verâseti zevce-i menkûhe-i mertûkesi Emine Đsmail
312
ve sulbî kebîr oğlı Hüseyin ve sulbiyye-i mürâhika (3) kızı Şefika ve sulbî sagîr
oğulları Đsmail ve Mustafa ve sulbiyye-i sagîre kızı Hanım’a münhasıra oldığı bi’lihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver (4) zâhir ve mütehakkık oldukdan sonra sigâr-ı
mezbûrûnun tesviye-i umûrlarına kıbel-i şer´den vasî nasb ve ta´yîn kılınan vâlideleri
mezbûre (5) Emine meclis-i şer´-i şerîf-i enverde takrîr-i kelâm ve ta´bîr ´ani’lmerâm idüp zevcim müteveffâ-yı mezbûr Uzun Mehmed’in evlâdlarına terk itdiği (6)
borcdan vasîsi bulundığım sagîr oğlum Đsmail hissesine isâbet iden üç liranın tahsîli
içün dâyin tarafından hükûmete mürâca´at (7) olundığından bu sûretle da´vâ ilerü
gidicek olur ise hayli masraf vukû´ bulacağı gibi sagîr-i mezbûrun arâzîsinden başka
mâlı olmadığından (8) arâzîsi cebren satılmakdan ise Abohor karyesi senevî
dâhilinde kâ`in 2076 numrolu ve fî 6 Eylül 1903 târîhli bir kıt´a koçan (9) mûcibince
on sekiz dönüm bir kıt´a tarlada sagîr-i mezbûr Đsmail’in üç dönüm hissesinden
nısfını ya´nî bir buçuk dönümünü satup zikr olunan borcu tesviye itmek sagîr-i
mezbûr hakkında enfa´ ve evlâ oldığından sagîr-i mezbûr tarafından hasbü’l-vesâye
zikr olunan (10) tarladan bir buçuk dönümü satup borcunu virmek üzere cânib-i şer´i şerîfden bana izin virilmek bi’l-vesâye matlûbumdur didükde vasiye-i (11)
mezbûrenin kelimât-ı meşrûhası vâkı´a mutâbık oldığı zeyl-i vesîkada isimleri
muharrer Müslimîn ihbârlarıyla mütehakkık (12) olmağla cânib-i şer´-i şerîfden
sagîr-i mezbûr Đsmail tarafından zikr olunan arâzîdeki üç dönüm hissesinden bir
buçuk dönümü satmak ve sagîr-i (13) mezbûrun borcu tesviye eylemeğe vasiye-i
mezbûre Emime’ye izin virilmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’lyevmi’t-tâsi´ ´aşer min (14) şehr-i Rebî´i’l-âhir li-seneti selâse ve ´işrîn ve selâse
mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Kalavac karyeli Hüseyin Mehmed
Yenice karyeli Halil Đbrahim
Karye-i mezbûreli Mehmed Đbrahim
Oruntalı Ömer Hüseyin
Sayfa No: 127
313
Dava No: 481
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Dağ nâhiyesine
tâbi´ Şillura karyesi sâkinelerinden iken efrencî bin dokuz yüz beş senesi (2)
Nisan’ın altıncı günü vefât iden Emine bint-i Hüseyin’in verâseti zevc-i metrûki
Mustafa Mehmed ile pederi Hüseyin Mustafa ve vâlidesi Yasemin Mustafa (3) ve
sadrî sagîr oğulları Mehmed ve Hüseyin’e münhasıra oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’lenver zâhir ve mütehakkık oldukdan sonra sagîrân-ı mezbûrânın vakt-i rüşd (4) ve
sedâdlarına değin tesviye-i umûrlarına kıbel-i şer´den vasî nasb ve ta´yîn olunan
pederleri mezbûr Mustafa ve müteveffiye-i mezbûrenin pederi mezbûr Hüseyin (5)
ma´rifetleri ve ma´rifet-i şer´le tahrîr ve bey´ ve beyne’l-vereseti’l-mezbûre tevzî´ ve
taksîm olunan müteveffât-ı mezbûrenin terekesi defteridir ki ber-vech-i âtî zikr ve
beyân (6) olunur harrere fi’l-yevmi’s-sâbi´ ve’l-´işrîn min şehri Rebî´i’l-âhir li-seneti
selâse ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
(7) büyük tencere 1/54
küçük tencere 1/28
kefgîr ve rende ve tas /13
hamur teknesi 1/36
def´a hamur teknesi 1/20
sinid 1/11
kazgan 1/135
karyola 1/135
(8) tava 2/27
çıkrık 1/27
eyrâf takımı /50
çarşab 2/70
def´a çarşab 2/44
entârî 2/23
ekmek tahtası 2/45
´âdî çarşab 4/84
(9) âyîne 1/13
314
sandık 1/112
destgâh 1/30
entârî 2/40
çarşab 1/18
def´a entârî 2/13
def´a entârî 2/25
sandalye 4/12
timür sini 1/36
(10) zevc-i mezbûr zimmetinde mehr-i mü`eccel alacak hakkı /351
yekûnü’l-mezkûrât /1454
(11) minha’l-ihrâcât
(12) dellâliyye
22
- 10 münâdiye virilen
12
muhtâriyye /18
resm-i kısmet ma´a kaydiyye /14
yekûnü’l-mezkûrât /44
(13) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre /1410
(14) hisse-i zevc-i mezbûr Mustafa /353.20 para
hisse-i eb-i mezbûr Hüseyin /235.26 para
hisse-i ümm-i mezbûre Yasemin /235.26 para
hisse-i ibn-i sagîr-i mezbûr Mehmed /287.24 para
hisse-i ibn-i sagîr-i mezbûr Hüseyin /287.24 para
(15) verese-i kibâr kendi hisselerini ahz ü kabz eyledikleri gibi sagîrân-ı mezbûrânın
hisse-i irsiyyeleri olan beş yüz yetmiş beş gurûşdan iki yüz seksen (16) altı gurûş
yetîmleri infâk içün peder ve vasîleri zimmetinde kalup mütebâkî iki yüz seksen
dokuz gurûş ve dipozito tarîkıyle (17) Lefkoşa kazâsı mâl sandığına teslîm
kılınmışdır.
Sayfa No: 128
315
Dava No: 482
Dava Türü: Nafaka
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine kazâsına
tâbi´ nefs-i Girine kasabası sâkinelerinden zâtı ma´rife işbu bâ´isetü’l-vesîka (2)
Hadice bint-i Musa kasaba-i mezkûrede ma´kûd meclis-i şer´-i şerîf-i enverde zevc-i
mutallikı Mehmed bin Hasan Basri mahzarında takrîr-i kelâm ve ta´bîr ´ani’l-merâm
idüp (3) mezbûr Mehmed ile bundan akdem hâl-i zevciyet beynimizde kâ`ime iken
firâşından hâsıl ve bundan mütevellid hâlen bi-hakkı’l-hızâne hücr ve terbiyemde
olan işbu hâzır (4) bi’l-meclis üç yaşında sulbî sagîr oğlı Hüseyin’in aslâ mâlı
olmayup muhtâc olmağla nafaka ve kisve bahâ ve sâ`ir-i levâzım-ı zarûriyesi içün
babası mezbûr (5) Mehmed üzerine kıbel-i şer´den mikdâr-ı kifâye meblağ farz ve
takdîr olunmak matlûbumdur didükde gıbbe’t-tasdîk hâkim-i mevki´-i sadr-ı küttâb
ref´ kâdire (6) mevlâhü’l-Vehhâb Efendi dahi sagîr mezbûr içün babası mezbûr
Mehmed üzerine bi’t-terâzî işbu târîh-i vesîkadan i´tibâren beher şehr-i kırk beş
gurûş farz ve takdîr (7) idüp meblağ-ı mefrûz-ı mezkûrı sagîr-i mezbûr Hüseyin’in
nafaka ve kisve bahâ ve sâ`ir-i levâzım-ı zarûriyesine harc ve sarfa ve lede’l-iktizâ
istidâne (8) ´inde`z-zafer mezbûr Mehmed üzerine rücû´a mezbûre Hadice Hatun’a
izin virilmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’l-hâmis min şehri
Cemâdiyi’l-evvel (9) li-seneti selâse ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Hâcı Mehmed Zeki Efendi
Halil Sabri Efendi
Mustafa Mehmed Efendi
Sayfa No: 129
Dava No: 483
Dava Türü: Satış izni
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kasabası ahâlîsinden iken bundan
akdem Londra’da vefât iden Mehmed Çavuş bin Hasan’ın (2) verâseti zevce-i
316
menkûhe-i metrûkesi Nadir Hanım bint-i Mustafa ile sulbî sagîr oğlı Ahmed’e
münhasıra oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver (3) zâhir ve mütehakkık oldukdan
sonra sagîr-i mezbûrun vakt-i rüşd ve sedâdına değin tesviye-i umûrına bâ-hüccet-i
şer´iyye vasî nasb ve ta´yîn kılınan (4) ceddesi işbu bâ´isetü’l-vesîka Hadice Mollâ
bint-i Hüseyin Ağa meclis-i şer´-i şerîf-i enverde takrîr-i kelâm ve ta´bîr ´ani’lmerâm idüp damadım müteveffâ-yı (5) mezbûr Mehmed Çavuş’dan müntakil
Lefkoşa kazâsına mülhak Omorfa nâhiyesine tâbi´ nefs-i Omorfa kasabasında kâ`in
9921 numrolu ve fî 21 Mayıs sene 901 (6) târîhli koçan mûcibince tarafları Malya
Yakomi evlâdları ve Hüseyin Pamukcu ve sokak ve Arif Sadık Hâce ve Sadık (7) ve
Simiyo Yakomi ile mahdûd ber-mûcib-i harita hâne ma´a havlı yetîm-i mezbûr
Ahmed’in süknâsı içün Lefkoşa’da ayruca hânesi oldığından ve mezkûr (8) hânenin
îrâdı masrafata vefâ virmediği cihetle mürûr-ı zemân ile harâb olması melhûz
bulundığından yetîm-i mezbûrun mezkûr hânedeki (9) hissesini diğer hissedâr ile
satup parasını eytâm emvâli sandığına istirbâh eylemek sagîr-i mezbûr hakkında
enfa´ ve evlâ oldığından sagîr-i mezbûr (10) tarafından hâne-i mezkûredeki sekiz
sehmde yedi sehm hissesini semen-i misliyle müşterisi nâmına fâriğ olmağa cânib-i
şer´-i şerîfden bana izin virilmek (11) bi’l-vesâye matlûbumdur didükde vasiye-i
mezbûrenin kelimât-ı meşrûhası vâkı´a mutâbık ve nefsü’l-emre muvâfık oldığı zeyli vesîkada (12) isimleri muharrer ehl-i vukûf-ı Müslimîn ihbârlarıyla mütehakkık
olmağla cânib-i şer´-i şerîfden sagîr-i mezbûr Ahmed’in hâne-i mezkûrda olan sekiz
sehmde (13) yedi sehm hissesini semen-i misliyle müşterisi nâmına fâriğ olmağa
vasiye-i mezbûreye izin virilmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’lyevmi’l- (14) hâmis min şehri Cemâdiyi’l-evvel li-seneti selâse ve ´işrîn ve selâse
mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Omorfalı Hüseyin Rüstem
yine Omorfalı Rıfat Hâcı Mehmed
Sayfa No: 129
Dava No: 484
317
Dava Türü: Nafaka
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Mora karyesi sâkinelerinden zâtı ma´rife işbu bâ´isetü’l-vesîka (2)
Ayşe bint-i Mollâ Hasan tarafından zikrî âtî husûsda vekîl-i müseccel-i şer´îsi pederi
mezbûr Mollâ Hasan bin Hüseyin meclis-i şer´-i şerîf-i enverde kızı müvekkile-i
mezbûrenin (3) zevc-i mutallikı karye-i mezbûreli Hasan Abdi mahzarında üzerine
da´vâ ve takrîr-i kelâm idüp mezbûr Hasan müvekkile-i mezbûre kızım Ayşe’nin
zevc-i (4) dâhili olup târîh-i i´lâmdan on sekiz gün mukaddem kendisini bâyinen
tatlîk itmekle zimmetinde mütekarrer ve ma´kudü’n-´aleyh olan ber-mûcib-i
izinnâme (5) iki bin gurûş mehr-i mü`eccel hakkıyla nafaka-i ´iddet-i mu´ayyene-i
ma´lûmesini mezbûr Hasan’dan hâlen bi’l-vekâle taleb iderim su`âl olunup bana
edâya (6) tenbîh olunmak murâdımdır didükde gıbbe’s-su`âl mezbûr Hasan dahi
cevâbında müvekkile-i mezbûre Ayşe Hatun mehr-i mü`eccel mezkûr ile zevce-i
medhûl-i bihâsı (7) oldığını ve târîh-i mezkûrda mezbûreyi bâyinen tatlîk itdiğini
ikrâr idüp lâkin târîh-i mezkûrda zevce-i mezbûre Ayşe mahzar-ı şühûdda (8) mehr-i
mü`eccel mezkûr iki bin gurûş kable’t-talâk bağışlayup ben dahi talâkı andan sonra
îkâ´ itdiğim cihetle zevce-i mutallika-i mezbûrenin (9) mehr-i mü`eccel mezkûrdan
dolayı zimmetimde bir güni hakkı kalmamışdır diyü ba´de’d-def´ ve’l-inkâr zevc-i
mezbûr Hasan ber-vech-i muharrer def´-i mezkûrını (10) isbât itmek içün şâhid
olmak üzere meclis-i şer´e ikâme eylediği karye-i mezbûreli Hüseyin Efendi Şükrü
Ağa ve Mehmed Ahmed nâm kimesneler usûl-i mevzû´asına tevfîkan (11) bâvaraka-ı mestûre karye-i mezbûre ahâlîsinden Đmâm Hâfız Yusuf Efendi ve Muhtâr
Mustafa Efendi Arif ve Mehmed Hâcı Hüseyin ve Hüseyin Hâcı Ahmed nâm
kimesnelerden lede’t-tezkiye (12) ´adl ve makbûlü’ş-şehâde oldukları merkûmânın
isimleri zîrine tahrîr ve her biri imzâ itmeleriyle zevce-i mutallika-i mezbûrenin
yalnız ´iddet-i mu´ayyene-i ma´lûmesinden (13) mütebâkî yetîm iki gün içün nafaka
ve me`ûnet-i süknâ olmak üzere yirmi dört şilin farz ve takdîr ve mutallika-i mezbûre
Ayşe Hatun’a edâ itmek üzere (14) mezbûr Hasan Abdi’ye tenbîh olundığı tescîl ve
i´lâm olundı harrere fi’l-yevmi’s-sâmin min şehri Cemâdiyi’l-evvel li-seneti selâse
ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
318
Sayfa No: 130
Dava No: 485
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Matyat karyesi sâkinelerinden iken efrencî bin (2) dokuz yüz dört
senesi Şubat’ının on ikinci günü vefât iden Nazife bint-i Hüseyin ibn-i Ali’nin
verâseti zevc-i metrûki Hüseyin Uzun Ali ve babası (3) mezbûr Hüseyin ve vâlidesi
Emine Đbrahim ve sadrî sagîr oğlı Hasan ve sadriyye-i sagîre kızları Züriye ve
Şifa’ya münhasıra oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l- (4) enver zâhir ve mütehakkık
oldukdan sonra sigâr-ı mezbûrûnun vakt-i rüşd ve sedâdlarına değin tesviye-i
umûrlarına kıbel-i şer´den vasî nasb (5) ve ta´yîn olunan pederleri mezbûr Hüseyin
ile verese-i kibârın taleb ve ma´rifetleri ve ma´rifet-i şer´le tahrîr ve bey´ ve beyne’lvereseti’l-mezbûre tevzî´ ve taksîm (6) olunan müteveffât-ı mezbûrenin terekesi
defteridir ki ber-vech-i âtî zikr ve beyân olunur harrere fi’l-yevmi’s-sâmin min şehri
Cemâziyi’l-evvel li-seneti selâse ve ´işrîn (7) ve selâse mi`eten ve elf.
(8) yatak 2/110
basma yorgan 2/45
yasdık 2/9
basma entârî 2/20
dokuma entârî 1/20
şalvar 1/6
çarşab 1/20
bakır sini 1/46
(9) bakır karavana 1/20
ufak sahan 5 - pilav sahanı 1/41
kebîr tencere 1/68
evsat tencere 1 - ufak tencere 1/45
kazgan 1/110
kebîr ve sagîr hamur teknesi 2/55
(10) etmek tahtası 1/11
319
tabak 14/25
şîşe 5/11
şîşe gülabdân 2/3
âyîne 1/30
sandık 1/13
kebîr ve sagîr tava 2/20
kâse 1/2
zevci mezbûr zimmetinde mehr-i mü`eccel hakkı /501
(11) yekûnü’l-mezkûrât /832
(12) minha’l-ihrâcât
(13) techîz ve tekfîn masrafı /58
dellâliyye
18
- 4 münâdiye virilen
13
muhtâriyye /18
resm-i kısmet ve kaydiyye /7
yekûnü’l-ihrâcât /101
(14) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre /731
(15) hisse-i zevc-i mezbûr Hüseyin Uzun Ali /183
hisse-i eb-i mezbûr Hüseyin /123
hisse-i ümm-i mezbûre Emine /122
hisse-i ibn-i sagîr-i mezbûr Hasan /152
hisse-i bint-i sagîre-i mezbûre Züriye /76
(16) hisse-i bint-i sagîre-i mezbûre Şifa /76
(17) verese-i kibâr ber-vech-i bâlâ hisse-i irsiyyelerini aldıkları gibi sigâr-ı mezbûrun
hisseleri olan iki yüz toksan altı buçuk gurûş (18) ma´işetleri içün peder ve vasîleri
mezbûr Hüseyin Uzun Ali zimmetinde ibkâ idilmişdir.
Sayfa No: 131
Dava No: 486
320
Dava Türü: Nafaka
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Abohor karyesi sâkinelerinden iken bundan akdem vefât (2) iden
Şerife bint-i Küçük Osman bin Đbrahim’in sadriyye-i sagîre kızı Hadice’nin vâlidesi
müteveffât-ı mezbûreden müntakil mâlını hıfza ve tesviye-i (3) umûrına bâ-hüccet-i
şer´iyye vasî bulunan pederi işbu bâ´isü’l-vesîka Mehmed Hâcı Bekir meclis-i şer´-i
şerîf-i enverde takrîr-i kelâm ve ta`bîr ´ani’l-merâm idüp (4) vasîsi bulundığım kızım
mezbûre Hadice’nin mâlından kadr-i kifâye nafaka ve kisve bahâ farz ve takdîr
olunmak matlûbumdur didükde hâkim-i mevki´-i sadr-i (5) kitâb tûbâ leh ve Hüsn-i
Me`âb Efendi sagîre-i mezbûrenin mâlından işbu târîh-i vesîkadan i´tibâren beher
mâh on beş gurûş nafaka ve kisve bahâ (6) farz ve takdîr idüp meblağ-ı mefrûz
mezkûrı sagîre-i mezbûre Hadice’nin nafaka ve kisve bahâ ve sâ`ir levâzım-ı
zarûriyesine harc ve sarfa (7) ve vakt-i hâcetde istidâneye ve lede’z-zafer sagîre-i
mezbûrenin mâlına rücu´a pederi vasî-i mezbûr Mehmed Hâcı Bekir Ağa’ya izin
virmeğin (8) mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’l-hâmis ´aşer min
şehri Zi’l-ka´deti’ş-şerîfe li-seneti isnâ ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Odacı Hasan Ağa
Zabtiyye Mustafa Efendi
Sayfa No: 131
Dava No: 487
Dava Türü: Nafaka
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Dağ nâhiyesine
tâbi´ Gönyeli karyesi sâkinelerinden zâtı işbu bâ´isetü’l-vesîka Meryem bint-i Ömer
nâm hatun meclis-i şer´-i şerîf-i enverde zevc-i mutallikı karye-i mezbûreli Mehmed
Yusuf mahzarında takrîr-i kelâm ve ta´bîr ´ani’l-merâm idüp mezbûr Mehmed ile (3)
bundan akdem hâl-i zevciyet beynimizde kâ`ime iken firâşından hâsıl ve bundan
321
mütevellid hâlen bi-hakkı’l-hızâne hücr ve terbiyemde olan işbu hâzır bi’l-meclis
yedi yaşında (4) sulbiyye-i sagîre kızı Kezban ve dört yaşında sulbiyye-i sagîre kızı
Fatıma ve iki yaşında sulbiyye-i sagîre kızı (5) Zehra’nın nafaka ve kisve bahâ ve
sâ`ir levâzım-ı zarûriyeleri içün babaları mezbûr Mehmed üzerine kıbel-i şer´den
kadr-i kifâye meblağ farz ve takdîr (6) olunmak matlûbumdur didükde gıbbe’t-tasdîk
hâkim-i mevki´-i sadr-ı küttâb ref´ kâdire mevlâhü’l-Vehhâb Efendi dahi sigâr-ı
mezbûrûn içün (7) babaları mezbûr Mehmed üzerine bi’t-terâzî işbu târîh-i vesîkadan
i´tibâren beher çocuk içün yevmi atmışar paradan dört buçuk gurûş farz (8) ve takdîr
idüp meblağ-ı mefrûz mezkûrı sigâr-ı mezbûrûnun nafaka ve kisve ve sâ`ir levâzım-ı
zarûriyelerine harc ve sarf ve lede’l-iktizâ (9) istidâne ve ´inde`z-zafer mezbûr
Mehmed üzerine rücu´a mezbûre Meryem Hatun’a izin virilmeğin mâ-vaka´ bi’ttaleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’s- (10) sânî min şehri Cemâdiyi’l-evvel li-seneti
selâse ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Mustafa Efendi
Odacı Halil Ağa
Sayfa No: 132
Dava No: 488
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Aya Sezomeno karyesi sâkinlerinden iken efrencî bin dokuz yüz (2)
beş senesi Mayıs’ın yirmi beşinci günü vefât iden Kezban bint-i Hasan’ın verâseti
zevc-i metrûki Mustafa bin Hasan ile sulbî kebîr oğulları Mehmed ve Ali ve sulbî (3)
sagîr oğlı Hasan ve sulbiyye-i sagîre kızı Ayşe’ye münhasıra oldığı bi’l-ihbâr
´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve mütehakkık oldukdan sonra sagîreteyn-i mezbûreteynin
(4) vakt-i rüşd ve sedâdlarına değin tesviye-i umûrlarına kıbel-i şer´den vasî nasb ve
ta´yîn olunan pederleri mezbûr Hasan’ın verese-i kibârın taleb ve ma´rifetleri (5) ve
322
ma´rifet-i şer´le tahrîr ve bey´ ve beyne’l-vereseti’l-mezbûre tevzî´ ve taksîm olunan
müteveffât-ı mezbûrenin terekesi defteridir ki ber-vech-i âtî zikr ve beyân olunur
harrere (6) fi’l-yevmi’l-´aşer min şehri Cemâdiyi’l-evvel li-seneti selâse ve ´işrîn ve
selâse mi`eten ve elf.
(7) kazgan 1/37
küçük tencere ma´a kapak 1/5
kebîr hamur teknesi 1/16
küçük hamur teknesi 1/18
sinit 1/6
yün yatak 1/85
su küpü 2/49
(8) bir kulblu tava 1/2
müsta´mel etmek tahtası 2/21
müsta´mel basma entârî 1/11
def´a müsta´mel entârî 1/11
def´a ipekli entârî 1/30
ipekli entârî 1/27
(9) bürümcük gömlek 1/13
müsta´mel sandık 1/45
yağ küpü 1/30
zeytûn küpü 1/2
yağ destisi 1/10
tahta kerevet 1/35
müsta´mel yorgan 1/7
(10) değirmen 1/27
ârı memlû koğan 5/275
büyük tencere 1/41
yağ destisi 1/5
su küpü 2/16
çamaşır teknesi 1/48
eski kürsü 1/10
yün yatak 1/82
323
(11) yorgan 1/27
hellim destisi 2/5
eski mertek 1/21
kuzu 1/40
müteveffiyenin yanında bulunan nakd-i mevcûd /180
dolab kuyusunun üzerinde bulunan dolab ma´a takım 1/900
(12) dolab kuyusunun binâsından hissesi /360
zevc-i metrûki Mustafa zimmetinde mehr-i mü`eccel hakkı /401
müteveffiye-i mezbûrenin zımmım yanında alacaklarından tahsîl olunan /1636
(13) Bodamyalı Urasim’den tahsîl olunan /389
cem´an yekûnü’l-mezkûrât /4899
(14) minha’l-ihrâcât
(15) techîz ve tekfîn masrafı /63
dellâliyye
45
- 12 münâdiye virilen
33
tahrîr-i tereke ve tefrîk-i eşyâ içün me`mûr masrafı /36
yekûnü’l-ihrâcât /144
(16) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre /4755
(17) hisse-i zevc-i mezbûr Mustafa /1188.30 para
hisse-i ibn-i kebîr-i mezbûr Mehmed /1018.30 para
hisse-i ibn-i kebîr-i mezbûr Ali /1018.30 para
hisse-i ibn-i sagîr-i mezbûr Hasan
1019.30 para
+ 911.00 yetîm hisselerine ayrılan davardan
1929.30
- 48.00 resm-i kısmet minhâ
1881
(18) hisse-i bint-i sagîre-i mezbûre Ayşe
510
456 yetîm hisselerine ayrılan davardan
324
679 Đbrahim Hasan Şina zimmetinde bâ-sened alacağı
1645
- 24 resm-i kısmet minhâ
1621
(19) sagîrân-ı mezbûrânın ber-vech-i bâlâ hisseleri olan meblağ ve sened li-ecli’l-hıfz
ve’l-istirbâh eytâm emvâli sandığına irsâl kılınmışdır.
Sayfa No: 133
Dava No: 489
Dava Türü: Nafaka
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Omorfa
nâhiyesine tâbi´ Arkaca karyesi sâkinelerinden iken işbu bâ´isetü’l-vesîka Habibe
bint-i Osman (2) nâm hatun tarafından husûsı âtîü’l-beyânda vekîl oldığı zât-ı
mezbûreyi ´ârifân karye-i mezbûreli Ahmed ile Lefkoşalı Ahmed nâm kimesneler (3)
şehâdetleriyle ba´de’t-tasdîk sâbit ve sübût-ı vekâletine hükm-i şer´i lâhik olan pederi
mezbûr Osman meclis-i şer´-i şerîf-i enverde müvekkile-i mezbûrenin (4) zevc-i
mutallikı Kaymaklı Mandrezli Ali Beğ Hâcı Hüseyin muvâcehesinde mezbûr Ali
Beğ müvekkile-i mezbûre kızım Habibe’nin üç lira mehr-i mü`eccel ve altı lira (5)
mehr-i mu´accel tesmiyesiyle üç sene mukaddem ´akd-i nikâhları icrâ idilmiş zevc-i
gayr-ı dâhili iken târîh-i i´lâmdan bir hafta mukaddem mezbûreyi tatlîk (6) itmekle
zimmetinde mütekarrer ve ma´kud-ün-´aleyh olan mehr-i mu´accel ve mehr-i
mü`eccelin nısfı olan dört buçuk lira hakkını bi’l-vekâle mezbûr Ali Beğ’den hâlen
taleb iderim (7) su`âl olunup müvekkile-i mezbûreye edâya tenbîh olunmak
murâdımdır diyü da´vâ itdükde gıbbe’s-su`âl mezbûr Ali Beğ dahi cevâbında
müvekkile-i mezbûre Habibe Hatun mehreyn-i (8) mezkûreyn ile zevce-i gayr-ı
medhûl-i bihâsı oldığını ve târîh-i mezbûrdan bir hafta mukaddem mezbûreyi
bâyinen tatlîk itdiğini tâyı´an ikrâr ve i´tirâf (9) itmeğin mûcibiyle mehr-i mü`eccel
ve mehr-i mu´accel mezkûrun nısfı olan dört lira on şilini müvekkile-i mezbûre
Habibe Hatun’a hâlen edâ ve teslîmiyle mezbûr Ali Beğ (11) ilzâm oldığı tescîl ve
325
i´lâm olundı harrere fi’l-yevmi’s-sânî ´aşer min şehri Cemâdiyi’l-evvel li-seneti
selâse ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Sayfa No: 133
Dava No: 490
Dava Türü: Rüşt iddiası ve mal talebi
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Dağ nâhiyesine
tâbi´ Gönyeli karyesi sâkinelerinden iken bundan akdem vefât iden Fatıma Mollâ (2)
bint-i Basmacı Ali’nin sadrî sagîr oğlı ve hâlen yirmi bir yaşını mütecâviz olup âkil
ve bâliğ ve bülûğuna rüşdi munzam oldığını iddi´â iden işbu bâ´isü’l-vesîka (3) Ali
bin Kara Mehmed meclis-i şer´-i şerîf-i enverde pederi ve hâl-i sigarında tesviye-i
umûrına kıbel-i şer´den mansûb vasîsi olmağla mezbûre vâlidesinden mevrûs (4)
mâlını bi’l-vesâye vaz´-ı yedi mütehakkık olan mezbûr Kara Mehmed bin Hâcı
Hasan mahzarında üzerine da´vâ ve takrîr-i kelâm idüp hâlen yirmi bir yaşımı
mütecâviz (5) âkil ve bâliğ ve bülûğuma rüşdüm munzam olup umûrumı kendü
başıma rü`yete kâdir ve i´ânet-i vasîden müstağnî olmamla vâlidem müteveffât-ı
mezbûre Fatıma bint-i Basmacı (6) Ali’den mevrûs bir kıt´a defter-i kassâm
mûcibince mâl-i mevrûsumı pederim ve vasîm mezbûr Kara Mehmed’den hâlen
taleb iderim su`âl olunup bana teslîme kıbel-i şer´den (7) mezbûr Kara Mehmed’e
tenbîh olunmak murâdımdır didükde gıbbe’s-su`âl mezbûr Kara Mehmed müdde´î-i
mezbûrun mâl-i mevrûsına bi’l-vesâye vaz´-ı yedini ikrâr idüp lâkin müdde´î-i (8)
mezbûrun ber-minvâl-i muharrer rüşd müdde´âsını inkâr idicek müdde´î-i mezbûr
Ali’den ber-vech-i meşrûh müdde´âsına beyyine taleb olundukda ricâl-i ahrâr-ı
Müslimînden karye-i mezbûre (9) sâkinlerinden Halil Hâcı Mercan ve Mustafa
Hüseyin ´Amuca li-ecli’ş-şehâdet meclis-i şer´e hâzırân olup eserü’l-istişhâd fi’lhakîka müdde´î-i mezbûr Ali (10) el-yevm yirmi bir yaşını mütecâviz âkil ve bâliğ ve
bülûğuna rüşdi munzam olup umûrını bi’n-nefs rü`yete kâdir ve i´ânet-i vasîden
müstağnîdir (11) biz bu husûsa bu vech üzere şâhidlerüz ve şehâdet dahi iderüz diyü
her biri müttefikü’l-lafz ve’l-ma´nâ bi’l-muvâcehe ber-nehc-i şer´-i edâ-i şehâdet-i
şer´iyye (12) itdüklerinden sonra şâhidân-ı mezbûrân Halil ve Mustafa sırran ve
326
´alenen lede’t-tezkiye ´adl ve makbûlü’ş-şehâde idükleri ihbâr olunmağın (13)
mûcibiyle müdde´î-i mezbûr Ali’nin rüşdine ba´de’l-hükm ve’t-tenbîh mâ-vaka´ bi’ttaleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’s-sânî ve’l-´işrîn min şehri Cemâdiyi’l-evvel (14)
li-seneti selâse ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Mustafa Efendi
Gönyeli karyeli Ali Çavuş
Sayfa No: 134
Dava No: 491
Dava Türü: Vakfiyye
(1) El-hamdu li’llâhi’llezî e´azze havâss-i ´ibâdihi bi-sarfi emvâlihim ilâ envâ´i’lhayrât ve e´ânehûm ´alâ iktisâb-i esnâfi’l-mehâmid ve’l-müberrât ve’s-selâtü
vesselâmü ´alâ resûlihi Muhammedin hayri’l-beriyyât (2) ve ´alâ âlihi ve eshâbihi
ve’t-tâbi´în ilâ yevmi yestezillü’l-mer`e tahte’s-sadakât ammâ ba´d işbu vakfiyye-i
celîlü’ş-şân ve cerîde-i bedî´ü’l-´ünvânın tahrîr ve inşâ ve tastîr ve imlâsına (3) bâdî
oldur ki Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine
kazâsına tâbi´ Kazabifan karyesi sâkinelerinden sâhibetü’l-hayrât ve’l-hasenât Rabia
(4) bint-i Kara Mustafa meclis-i şer´-i şerîf-i enverde vakf-ı âtîü’l-beyâna li-ecli’ttescîl mütevellî nasb ve ta´yîn eylediği mezkûr Girine kasabası ahâlîsinden Halil
Sabri Efendi bin Hâcı (5)Mustafa Efendi mahzarında ikrâr-ı tâm ve ta´bîr ´ani’lmerâm idüp atyeb mâlımdan ifrâz eylediğim Kazabifan karyesinde Buda Midisi
Kilise üsti Çampu mevki´inde 5390 numrolu (6) ve fî 7 Temmuz sene 905 târîhli
koçan mûcibince tarafları Balabayıslı Vasili Hâcı Kosti ve Ömer Ahmed Dede Ağa
ve Balabayıs yolu ve kezâ ve Salih Kara Mehmed (7) ve Balabayıslı Vasili ve Vasili
Kosti ile mahdûd iki dönüm bir evlek arâzî derûnunda mağrûs bulunan ve 5391
numrolu ve fî 7 Temmuz sene 905 târîhli (8) koçan mûcibince ve mezkûr taraflar ile
taht-ı tasarrufunda olan on sâk zeytûn eşcârıyla iki sâk harûb eşcârı ve yine karye-i
327
mezkûrede ve mevki´-i mezbûrda (9) Ömer Ahmed Dede tarlasında 5392 numrolu ve
fî 7 Temmuz sene 905 târîhli koçan mûcibince Rabia Kara Mustafa ve Balabayıslı
Vasili Hâcı Kosti (10) ve Nuh Halil ve Havva Mehmed Dede Ağa ve Ömer Ahmed
Dede Ağa taraflarıyla taht-ı tasarrufumda olan iki sâk zeytûn eşcârı ve yine karye-i
mezkûrede mevki´-i mezbûrda (11) Balabayıslı Vasili Hâcı Kosti tarlasında 5393
numrolu ve 7 Temmuz sene 905 târîhli koçan mûcibince Balabayıslı Toğlı Hâcı
Kosti (12) ve Balabayıslı Hâcı Kosti Yorgi veresesi ve Nuh Halil ve Ömer Ahmed
Dede Ağa ve iki taraf Rabia Kara Mustafa ve Kara Salih (13) Kara Mehmed ve yol
taraflarıyla taht-ı tasarrufumda olan üç sâk zeytûn eşcârı ki cem´an on beş sâk zeytûn
ve iki sâk harûb eşcârını hasbeten li’llâhi’s-Samed (14) vakf-ı sahîh mü`ebbed ve
habs-i sarîh-i muhalled ile vakf ve habs idüp şöyle şart eyledim ki zikr olunan eşcârın
hâsılâtından beher sene yüz yirmi gurûş (15) virilerek Ramazân-ı şerîfde bir hatm-i
şerîf tilâvet itdirilüp kadir gecesi indirile ve senevî altmış gurûş virilerek beher cum´a
gecesi bir yasin-i (16) şerîf tilâvet itdirile ve beher sene kırk gurûş safrıyla şehr-i
Rebî´ü’l-evvelde karye-i mezkûre câmi´-i şerîfinde menkabe-i vilâdet-i Hazret-i
Peygamberi tilâvet (17) itdirile ve bunların cümlesinden hâsıl olacak sevâbı benim ve
vâlideynimin ruhuna hediyye itdirile ve ben lâbis-i libâs-ı hayât oldukca işbu vakfa
kendim (18) mütevellî olup vefâtımdan sonra Ömer Ahmed mütevellî ola anın
vefâtından sonra evlâd-ı evlâd-ı evlâdının batnen ba´de batn-ı ekber ve erşedi
mütevellî ola Ömer (19) Ahmed’in evlâdı munkarız olur ise Mehmed Salih
Ahmed’in evlâd-ı evlâd-ı evlâdının ekber ve erşedi mütevellî ola bunlar dahi
munkarız olur ise Hâcı Mustafa (20) Ahmed’in evlâd-ı evlâd-ı evlâdının ekber ve
erşedi mütevellî ola ne´ûzu bi’llâh cümlesi munkarız olur ise hâkimü’ş-şer´î ve
Kıbrıs Osmanlı murahhas ma´rifetleriyle (21) karye-i mezkûre ahâlîsinden intihâb
idilecek mütedeyyin ve müstakîm bir zât mütevellî ola diyü ta´yîn-i şürût ve
tebeyyün-i kuyûd ber-leh eşcâr-ı mezkûreyi fâriğen ´ani’ş-şevâgil (22) mütevellî-i
mûmâ-ileyh Halil Sabri Efendi’ye teslîm ol dahi vakfiyyet üzere kabz ve tesellüm ve
sâ`ir mütevellîlerin evkâfdaki tasarrufları gibi tasarruf gibi tasarruf eyledi didükde
gıbbe’t-tasdîkü’ş- (23) şer´î vâkıfe-i mezbûre butlân-ı vakf-ı ´akâra ba´dehu kavl-i
´adem-i lüzûma teşebbüs ve ´akâr-ı mezkûrı kendi mülküne istirdâd idüp mütevellî-i
mezbûr dahi sıhhat (24) ve lüzûma zâhib olan e`imme-i dîn kavlleriyle mukâbele
ber-leh hükm taleb idicek fi zemâninâ beyne’l-ulemâ´i’l-izâm cârî olan vech-i
328
muhtâr üzere hâkim-i mevki´-i sadr-ı küttâb (25) tûbâ leh ve Hüsn-i Me`âb Efendi
hazretleri huzûrunda müterâfi´ân ve her biri mübtegâsınca fasl ve hasma tâlibân
olduklarında hâkim-i mûmâ-ileyh esbegu’llâhu ni´mehu ´aleyh (26) dahi ´âlimen
bi’l-hilâfi’l-cârî beyne’l-e`immeti’l-eşrâf vakf-ı mezbûrun evvelâ sıhhatine ve
sânîyen lüzûmuna kazâ-ı mer´î itmekle vakf-ı mezbûr sahîh ve lâzım (27) olup min
ba´d nakz ve ibtâli mümteni´ü’l-ihtimâl oldı cerâ zâlik harrere fi’l-yevmi’r-râbi´ ´aşer
min şehri Rebî´i’l-âhir li-seneti selâse ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Kazabifan karyeli Mehmed Fehim Efendi
Girine imâmı Hâcı Mehmed Zeki Efendi
Ve gayruhum
Sayfa No: 135
Dava No: 492
Dava Türü: Rüşt iddiası ve mal talebi
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine kazâsına
tâbi´ Kömürcü karyesi sâkinlerinden iken bundan akdem vefât iden Zehra bint-i (2)
Sadık nâm hatunun sadriyye kızı ve hâlen yirmi bir yaşını mütecâvize olup âkile ve
bâliğe ve bülûğuna rüşdi munzam oldığını iddi´â iden işbu (3) bâ´isetü’l-vesîka
Necibe bint-i Mehmed meclis-i şer´-i şerîf-i enverde ´ammisi ve hâl-i sigarında
tesviye-i umûrına kıbel-i şer´den mansûb vasîsi olmağla vâlidesinden (4) mevrûs
mâlına bi’l-vesâye vaz´-ı yedini mütehakkık olan karye-i mezbûreli Mustafa bin
Hüseyin mahzarında üzerine da´vâ ve takrîr-i kelâm idüp ben hâlen (5) yirmi bir
yaşımı mütecâvize âkile ve bâliğe ve bülûğuma rüşdüm munzam olup umûrumı
kendi başıma rü`yete kâdire ve i´ânet-i vasîden müstağniye olmamla (6) vâlidem
müteveffât-ı mezbûre Zehra bint-i Sadık’dan mevrûs bir kıt´a kassâm defteri
mûcibince mâl-i mevrûsumı ´ammim ve vasîm mezbûr Mustafa’dan taleb (7) iderim
su`âl olunup bana teslîme kıbel-i şer´den mezbûr Mustafa’ya tenbîh olunmak
murâdımdır didükde gıbbe’s-su`âl mezbûr Mustafa müdde´iye-i mezbûrenin (8) mâl-
329
i mevrûsına bi’l-vesâye vaz´-ı yedini ikrâr idüp lâkin müdde´iye-i mezbûrenin berminvâl-i muharrer rüşd müdde´âsını inkâr idicek müdde´iye-i mezbûre Necibe’den
(9) ber-vech-i meşrûh müdde´âsını beyyine taleb olundukda ricâl-i ahrâr-ı
Müslimîn’den Kırnı karyeli Mehmed bin Durmuş ve Hüseyin Durmuş li-ecli’şşehâdet meclis-i şer´e hazırân (10) olup eserü’l-istişhâd fi’l-hakîka müdde´iye-i
mezbûre Necibe el-yevm yirmi bir yaşını mütecâviz âkil ve bâliğ ve bülûğuna rüşdi
munzam olup umûrını bi’n-nefs (11) rü`yete kâdire i´ânet-i vasîden müstağniyedir
bizler bu husûsa bu vech üzere şâhidlerüz ve şehâdet dahi iderüz diyü her biri
müttefikü’l-lafz ve’l-ma´nâ (12) bi’l-muvâcehe ber-nehc-i şer´-î edâ-i şehâdet-i
şer´iyye itdüklerinden sonra şâhidân-ı mezbûrân Mehmed ve Hüseyin sırran ve
´alenen lede’t-tezkiye ´adl ve makbûlü’ş- (13) şehâde idükleri ihbâr olunmağın
mûcibiyle müdde´iye-i mezbûre Necibe’nin rüşdine ba´de’l-hükm ve’t-tenbîh mâvava´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’s- (14) sâbi´ ve’l-´işrîn min şehri
Cemâdiyi’l-evvel li-seneti selâse ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Mustafa Efendi
Odacı Halil Ağa
Sayfa No: 135
Dava No: 493
Dava Türü: Vakfiyye
(1) El-hamdu li’llâhi’llezî e´azze havâss-i ´ibâdihi bi-sarfi emvâlihim ilâ envâ´i’lhayrât ve e´ânehüm ´alâ iktisâb-i esnâfi’l-mehâmid ve’l-müberrât ve’s-selâtü
vesselâmü (2) ´alâ resûlihi Muhammedin hayri’l-beriyyât ve alâ âlihi ve ashâbihi
ve’t-tâbi´în ilâ yevmi yestezillü’l-mer`e tahte’s-sadâkat ammâ ba´d işbu vakfiyye-i
celîlü’ş-şân ve cerîde-i (3) bedî´ü’l-´ünvânın tahrîr ve inşâ ve tastîr ve imlâsına bâdî
oldur ki Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine
kazâsına tâbi´ nefs-i (4) Girine kasabasında Yazıcızâde Mahallesi sâkinelerinden
330
sâhibetü’l-hayrât ve’l-hasenât Emine bint-i Đsmail Hatun meclis-i şer´-i şerîf-i
enverde vakf-ı âtîü’l-beyâna (5) li-ecli’t-tescîl mütevellî nasb ve ta´yîn eylediği
Lefkoşalı Barutcızâde Mustafa Hulusi Efendi bin Mollâ Hasan Efendi mahzarında
ikrâr-ı tâm ve ta´bîr (6) ´ani’l-merâm idüp atyeb mâlımdan ifrâz eylediğim kasaba-i
mezbûrede mahalle-i mezkûrede kâ`in 5304 numrolu ve fî 8 Haziran sene 905 târîhli
(7) bir kıt´a koçan mûcibince bir tarafdan Emine Đsmail havlısı ve bir taraf yol ve
taraf Behcet ve Nahide Hasan Fakih Efendi tarlası ve bir taraf Behcet (8) ve Nahide
Hasan Fakih Efendi hânesi ile mahdûd ber-mûcib-i harita bir oda ile bir mikdâr
havlıyı şâmil bir bâb hâneyi hasbeten li’llâhi’l-ahad vakf-ı sahîh (9) mü`ebbed ve
habs-i sarîh-i muhalled ile vakf ve habs idüp şöyle şart eyledim ki ben lâbis-i libâs-ı
hayât oldukca mezkûr hânenin tevliyyet ve süknâsı (10) kendime vefâtımdan sonra
li-ebeveyn hemşirem Naile bint-i Đsmail’e ´â`id ola ve anın vefâtından sonra kasaba-i
mezbûreli Halil Sabri Efendi bin (11) Hâcı Mustafa Efendi mütevellî olup hâne-i
mezkûreyi talebine îcâr iderek bedel-i îcârından hânenin iktizâ iden ta´mîr ve
termîminden sonra senevî yetmiş (12) gurûş kasaba-i mezbûrede şehr-i Ramazân-ı
şerîfde va´z iden Vâ´iz Efendi’ye virile ve vakıf-ı mûmâ-ileyh kendi ve vahdetinde
tilâvet ideceği bir hatm-ı şerîfin (13) sevâbını benim ve cümle vâlideynimin ruhlarına
hediyye ide ve beher sene otuz gurûş sarfıyla Yazıcızâde mescîd-i şerîfinde
menkabe-i vilâdet-i Hazret-i Peygamberi (14) tilâvet itdirüp sevâbını kezâlik benim
ruhum ile vâlideynimin ruhlarına hediyye ideler ve Halil Sabri Efendi’nin vefâtından
sonra ekber ve erşed evlâdı (15) neslen ba´de nesl vakf-ı mezbûre mütevellî olalar ve
ne´ûzu bi’llâhi te´âlâ evlâdı munkarız olur ise hâkimü’ş-şer´î ma´rifetiyle kasaba-i
mezbûre ahâlîsinden intihâb (16) idilecek mu´temed ve müstakîm bir zât ola diyü
ta´yîn-i şürût ve tebeyyün-i kuyûd ber-leh hâne-i mezkûreyi fâriğen ´ani’ş-şevâgil
mütevellî-i mûmâ-ileyh Mustafa Hulusi (17) Efendi’ye teslîm ol dahi vakfiyyet üzere
kabz ve tesellüm ve sâ`ir mütevellîlerin evkâfdaki tasarrufları gibi tasarruf eyledi
didükde gıbbe’t-tasdîkü’ş-şer´î vâkıfe-i (18) mezbûre butlân-ı vakf-ı ´akâra ba´dehu
kavl-i ´adem-i lüzûma teşebbüs ve hâne-i mezkûreyi kendi mülküne istirdâd idüp
mütevellî-i mezbûr dahi sıhhat (19) ve lüzûma zâhib olan e`imme-i dîn-i mübîn
kavlleriyle mukâbele ber-leh hükm taleb idicek fî zemâninâ beyne’l-ulemâ´i’l izâm
cârî olan vech-i muhtâr üzere (20) hâkim-i mevki´-i sadr-ı küttâb tûbâ leh ve Hüsn-i
Me`âb Efendi hazretleri huzûrunda müterâfi´ân ve her biri mübtegâsınca fasl ve
331
hasma tâlibân olduklarında (21) hâkim-i mûmâ-ileyh esbegullah ü nimehu-aleyh dahi
´alimen bi’l-hilâfü’l-cârî beyne’l-e`immeti’l-eşrâf vakf-ı mezbûrun evvelâ sıhhatine
ve sânîyen lüzûmuna kazâ-ı (22) mer´î itmekle vakf-ı mezbûr sahîh ve lâzım olup
min ba´d nakz ve ibtâli mümteni´ü’l-ihtimâl oldı cer’a zâlik ve harrere fi’l-yevmi’ttâsi´ ´aşer min şehri (23) Rebî´i’l-âhir li-seneti selâse ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve
elf.
Şühûdü’l-hâl
Girineli Halil Sabri Efendi
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Ve gayruhum
Sayfa No: 136
Dava No: 494
Dava Türü: Borç
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Lefke
nâhiyesine tâbi´ nefs-i Lefke kasabası ahâlîsinden olup bundan akdem vefât (2) iden
Tosunoğlu Mollâ Mehmed bin Abdülmuttalib’in sulbî sagîr oğulları Ömer ve Ziya ve
sulbiyye-i sagîre kızı Sadiye’nin bâ-hüccet-i şer´iyye vasîleri (3) bulunan vâlideleri
işbu bâ´isetü’l-vesîka Şefika bint-i Ali nâm hatun meclis-i şer´-i şerîf-i enverde
takrîr-i kelâm ve ta´bîr ´ani’l-merâm idüp vasiyesi (4) bulundığım eytâm-ı
mezbûrenin kasaba-i mezkûrede Đpliç Caddesinde 4016 numrolu ve fî 11 Temmuz
sene 904 târîhli koçan mûcibince tarafları (5) Ayşe Hanım Veli Ağa ve Mü`ezzin
Hüseyin Efendi ve Servet Hanım Đzzet Efendi ve Havva Hanım Đzzet Efendi ve
Kadın Hanım Rıza Efendi vereseleri ve Ahmed Uzunoğlu (6) ve Mollâ Mehmed
Tosun’un harâb yağ değirmen ´arsası ve Harid Efendi ile mahdûd bir buçuk dönüm
bağçeleriyle bir kıt´a harâb hâne ´arsası ve diğer mevki´de beş sâk (7) zeytûn eşcârı
kasaba-i mezbûreli Ahmed Harid Efendi’ye fî 1 Kânûn-i sânî sene 904 târîhli bir
sene ve va´deli bir kıt´a sened hükmünce müteveffâ pederlerinin deyni olan (8) otuz
liraya mukâbil bey´ bi’l-vefâ tarîkıyle merhûn bulunup şimdiye kadarına asl mâl ve
332
ne de fâ`izlerinden bir şeyin tâ`diyesi mümkün olamadığından (9) bu sûretle birkaç
sened daha mürûr idicek olur ise deyn-i mezkûrun asl mâl ve fâ`izleri ve hükûmet
masraflarına karşu eytâm-ı (10) mezbûrenin pederlerinden müntakil kâffe-i emvâli
satılarak kendilerine nesne kalmayacağı melhûz bulundığından zikr olunan bağçeden
müfrez (11) tarafları Ayşe Hanım Veli Ağa ve Mü`ezzin Efendi ve Servet Hanım
Đzzet Efendi ve Havva Hanım Đzzet Efendi Kadın Hanım Rıza Efendi (12) vereseleri
ve Ahmed Uzunoğlu ve Harid Efendi ve Mollâ Mehmed Tosunoğlu vereseleri ile
mahdûd olmak üzere beş evlek bağçe kendi ma´rifetimizle (13) satılup deyn-i
mezkûrı îfâ eylemek eytâm-ı mezbûre haklarında enfa´ ve evlâ oldığından bâlâda
zikr olundığı üzere bir buçuk dönüm bağçeden müfrez (14) beş evlek bağçeyi bedel-i
misliyle satup deyn-i mezkûrı îfâ itmeğe cânib-i şer´-i şerîfden bana izin virilmek
bi’l-vesâye matlûbumdur didükde vasiye-i mezbûrenin (15) kelimât-ı meşrûhası
vâkı´a mutabık ve nefsü’l-emre muvâfık oldığı zeyl-i vesîkada isimleri muharrer ehli vukûf-ı Müslimîn ihbârlarıyla mütehakkık olmağla cânib-i şer´-i şerîfden (16)
eytâm-ı mezbûrenin zikr olunan bağçelerinden müfrez beş evlek bağçeyi semen-i
misliyle satup deyn-i mezkûrı îfâ itmeğe vasiye-i mezbûreye (17) izin virilmeğin mâvaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’s-sâbi´ ´aşer min şehri Cemâziyi’levvel li-seneti selâse ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Muhtâr Daniş Efendi Hasan Fedai Efendi
Mü`ezzin Hüseyin Efendi Ahmed Ağa
Sayfa No: 137
Dava No: 495
Dava Türü: Rüşt iddiası ve mal talebi
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Lefke
nâhiyesine tâbi´ nefs-i Lefke kasabası sâkinelerinden iken bundan akdem vefât (2)
iden Müstaide Hanım bint-i Hasan Efendi’nin sadriyye kızı işbu bâ´isetü’l-vesîka
Ayşe Hanım bint-i Tahir Efendi nâm bâliğe tarafından zikri (3) âtî husûsda vekîl
333
oldığı zât-ı mezbûreyi ´ârifân kasaba-i mezbûre sâkinlerinden Raif Efendi bin Hasan
Efendi ve Rıfat Efendi bin Ahmed (4) Nuri Efendi nâm kimesneler şehâdetleriyle
ba´de’t-tasdîk sâbit ve sübût-ı vekâletine hükm-i şer´î lâhik olan zevc-i dâhil Ahmed
Zeki Efendi bin (5) Mehmed Zeki Efendi meclis-i şer´-i şerîf-i enverde zevcesi
müvekkile-i mezbûrenin hâl-i sigarında tesviye-i umûrına bâ-hüccet-i şer´iyye vasî-i
mansûbı olup (6) mâl-i mevrûsına bi’l-vesâye vaz´-ı yedi mütehakkık olan pederi
Tahir Efendi ibn-i Ahmed Nuri Efendi muvâcehesinde üzerine bi’l-vekâle da´vâ ve
takrîr-i kelâm idüp (7) zevcem müvekkile-i mezbûre Ayşe Hanım el-hâletü hâzihi
yirmi bir yaşını tecâvüz idüp âkile ve bâliğe ve bülûğuna rüşdi munzam olup umûrını
(8) bi-nefsihâ rü`yete kâdire ve i´ânet-i vasîden müstağniye olmağla vâlidesi
müteveffât-ı mezbûre Müstaide Hanım’dan mevrûs bir kıt´a defter-i kassâm (9)
mûcibince mâlını pederi ve vasîsi mûmâ-ileyh Tahir Efendi’den zevcem müvekkile-i
mezbûre içün taleb iderim su`âl olunup müvekkile-i mezbûre (10) Ayşe Hanım içün
bana teslîme kıbel-i şer´den vasî-i mezbûre tenbîh olunmak bi’l-vekâle murâdımdır
didükde gıbbe’s-su`âl ol dahi cevâbında (11) mezbûrenin vâlidesi müteveffât-ı
mezbûreden müntakil mâl-i mevrûsına bi’l-vesâye vaz´-ı yedini ikrâr idüp lâkin
müdde´î-i vekîl-i (12) mûmâ-ileyhin ber-minvâl-i muharrer rüşd müdde´âsını inkâr
idicek müdde´î-i vekîl-i mûmâ-ileyh Ahmed Zeki Efendi’den ber-vech-i meşrûh
müdde´âsına beyyine taleb (13) olundukda ricâl-i ahrâr-ı Müslimînden mezkûr Lefke
kasabası sâkinlerinden Hasan Efendi bin Binbaşı Hâcı Emin Ağa ve Hüseyin Zihni
Efendi bin Hâcı (14) Emin Efendi nâm kimesneler li-ecli’ş-şehâde meclis-i şer´e
hâzırân olup eserü’l-istişhâd fi’l-hakîka işbu müvekkile-i mezbûre Ayşe Hanım elyevm (15) yirmi bir yaşını tecâvüz idüp âkile ve bâliğe ve bülûğuna rüşdi munzam
olup umûrını bi-nefsihâ rü`yete kâdire ve i´ânet-i vasîden müstağniyedir (16) biz bu
husûsa bu vech üzere şâhidlerüz ve şehâdet dahi iderüz diyü her biri müttefikü’l-lafz
ve’l-ma´nâ bi’l-muvâcehe edâ-i şehâdet-i (17) şer´iyye itdüklerinden sonra şahidân-ı
mezbûrân usûl-i mevzû´asına tevfîkan varaka-ı mestûre ile kasaba-i mezbûre muhtârı
Daniş Fedai (18) Efendi ve komisyon a´zâsından Hüseyin Afif Efendi ve Ahmed
Harid Efendilerden evvelâ sırran ve ba´dehu ´alenen lede’t-tezkiye ´adl ve
makbûlü’ş-şehâde (19) idükleri ihbâr olunmağın mûcibiyle müvekkile-i mezbûre
Ayşe Hanım’ın rüşdine ba´de’l-hükm tenbîh oldığı tescîl ve i´lâm olundı harrere fi’l-
334
yevmi’s-sâmin (20) ´aşer min şehri Cemâdiyi’l-âhir li-seneti selâse ve ´işrîn ve selâse
mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Lefke nâ`ibi mekrümetlü Ali Fehim Efendi
Lefke Müdüri rıf´atlü Hâcı Rasih Efendi
Sayfa No: 138
Dava No: 496
Dava Türü: Rüşt iddiası ve mal talebi
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
kazâsına tâbi´ Koçat karyesi sâkinlerinden iken bundan akdem vefât iden (2) Osman
bin Abdülkerim’in sulbî oğlı ve hâlen yirmi bir yaşını mütecâviz işbu bâ´isü’l-i´lâm
Abdülkerim meclis-i şer´-i şerîf-i enverde vâlidesi ve hâl-i sigarında (3) tesviye-i
umûrına bâ-hüccet-i şer´iyye vasî-i mansûbı olmağla mâl-i mevrûsına bi’l-vesâye
vaz´-ı yedi mütehakkık olan Fatıma bint-i Mustafa mahzarında üzerine (4) da´vâ ve
takrîr-i kelâm idüp hâlen ben yirmi bir yaşımı tecâvüz idüp âkil ve bâliğ ve
bülûğuma rüşdüm munzam olup umûrumı bi’n-nefs rü`yete (5) kâdir ve i´ânet-i
vasîden müstağnî olmamla pederim müteveffâ-yı mezbûr Osman’dan mevrûs bermûcib-i defter-i kassâm mâlımı vâlidem ve vasiye-i (6) mezbûre Fatıma Hatun’dan
hâlen taleb iderim su`âl olunup bana teslîme kıbel-i şer´den vâlidem ve vasiyem
mezbûreye tenbîh olunmak murâdımdır (7) didükde gıbbe’s-su`âl ol dahi cevâbında
müdde´î-i mezbûrun mâl-i mevrûsına bi’l-vesâye vaz´-ı yedini ikrâr idüp lâkin
müdde´î-i (8) mezbûrun ber-minvâl-i muharrer rüşd müdde´âsını inkâr idicek
müdde´î-i mezbûr Abdülkerim Osman’dan ber-vech-i meşrûh müdde´âsına beyyine
taleb olundukda (9) ricâl-i ahrâr-ı Müslimînden karye-i mezbûreli Mehmed Ali
Đbrahim ve Dizdar karyeli Ali Mehmed Emin nâm kimesneler li-ecli’ş-şehâde
meclis-i şer´e hâzırân olup (10) eserü’l-istişhâd fi’l-hakîka müdde´î-i mezbûr
Abdülkerim el-yevm yirmi bir yaşını tecâvüz idüp âkil ve bâliğ ve bülûğuna rüşdi
munzam olup umûrını (11) bi-nefsihi rü`yete kâdir ve i´ânet-i vasîden müstağnîdir
335
biz bu husûsa bu vech üzere şâhidlerüz ve şehâdet dahi iderüz diyü her birerleri (12)
müttefikü’l-lafz ve’l-ma´nâ ber-vech-i şer´î edâ-i şehâdet-i şer´iyye itdüklerinden
sonra şâhidân-ı mezbûrân usûl-i mevzû´asına tevfîkan sırran ve ´alenen (13) lede’ttezkiye ´adl ve makbûlü’ş-şehâde idükleri ihbâr olunmağın mûcibiyle müdde´î-i
mezbûr Abdülkerim’in rüşdine ba´de’l-hükm ve’t-tenbîh mâ-vaka´ bi’t-taleb (14)
ketb olundı harrere fi’l-yevmi’s-sâbi´ ve’l-´işrîn min şehri Cemâdiyi’l-âhir li-seneti
selâse ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Mustafa Efendi
Odacı Halil Ağa
Sayfa No: 138
Dava No: 497
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Ayakebir karyesi sâkinlerinden iken efrencî bin dokuz yüz dört (2)
senesi Kânûn-i sânînin üçüncü günü Ahmed bin Fellah Ali bin Abdullah’ın verâseti
zevce-i menkûhe-i metrûkesi Ayşe bint-i Yusuf ve sulbî sagîr oğlı Derviş’e (3)
münhasıra oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve mütehakkık oldukdan sonra
sagîr-i mezbûrun vakt-i rüşd ve sedâdına değin tesviye-i umûrına kıbel-i şer´den (4)
vasî nasb ve ta´yîn olunan zevce-i mezbûre Ayşe’nin taleb ve ma´rifeti ve ma´rifet-i
şer´le tahrîr ve bey´ ve beyne’l-vereseti’l-mezbûre tevzî´ ve taksîm olunan
müteveffâ-yı (5) mezbûrun terakesi defteridir ki ber-vech-i âtî zikr ve beyân olunur
harrere fi’l-yevmi’s-sâmin ve’l-´işrîn min şehri Cemâdiyi’l-âhir li-seneti selâse ve
´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
(6) su teknesi 1/5.20 para
müsta´mel gılıfter 1/2.10 para
su küpü ma´a desti /12
336
çapa 1/6
tecemmülât /10
küllü küpü 1/8.20 para
dizlik 1/13
fışkı yığını 1/14
bulgur değirmeni 1/4
(7) kancık merkeb ma´a yavru /693
keçi 19/1425
hınta mezrû´ı dönüm 5/270
şa´ir mezrû´ı beş dönümün nısf-ı hissesi /135
hasıllık şa´îr evlek 1/50
(8) cem´an yekûnü’l-mezkûrât /2649.30 para
(9) minha’l-ihrâcât
(10) tefrîk-i eşyâ ve tahrîr-i tereke içün me`mûr masrafı /148
muhtâriyye /18
deyn-i müsbet zevce-i mezbûre Ayşe ´an mehr-i mü`eccel bâ-şehâdet Hüseyin Ağa
bin Hâcı Yusuf Şakir bin Mehmed Efendi ba´de’t-tezkiye ve’l-half hükm olunan /501
(11) dellâliyye
53
- 21 münâdiye virilen
32 hükûmete ´â`id
yekûnü’l-ihrâcât /720
(12) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre /1929.10 para
(13) hisse-i zevce-i mezbûre Ayşe /241.10 para
hisse-i sagîr-i mezbûr Derviş
1688
- 45 resm-i kısmet ve kaydiyye
1643
(14) zevce-i mezbûre Ayşe kendi hisseleri olan iki yüz kırk bir gurûş on parayı kabz
eyledikden sonra yetîm mezbûr Derviş dahi vefât (15) iderek vâlidesi mezbûre
Ayşe’den başka vârisi olmamağla hisse-i yetîm mezbûr bin altı yüz kırk üç gurûş
dahi mezbûre (16) Ayşe’ye teslîm olundığı şerh viriliyor.
337
Sayfa No: 139
Dava No: 498
Dava Türü: Rüşt iddiası ve mal talebi
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
kazâsına tâbi´ Mora karyesi sâkinlerinden iken bundan akdem vefât iden Ahmed (2)
Hasan Çikuş’un sadrî oğlı ve hâlen yirmi bir yaşını mütecâviz işbu bâ´isü’l-i´lâm
Mustafa meclis-i şer´-i şerîf-i enverde dayısı ve hâl-i sigarında (3) tesviye-i umûrına
bâ-hüccet-i şer´iyye vasî-i mansûbı olmağla mâl-i mevrûsına bi’l-vesâye vaz´-ı yedi
mütehakkık olan Mehmed Hâcı Hüseyin mahzarında üzerine da´vâ (4) ve takrîr-i
kelâm idüp ben hâlen yirmi bir yaşımı mütecâviz âkil ve bâliğ ve bülûğuma rüşdüm
munzam olup umûrumı bi’n-nefs rü`yete kâdir ve i´ânet-i (5) vasîden müstağnî
olmamla pederim müteveffâ-yı mezbûrdan müntakil ber-mûcib-i defter-i kassâm
mâl-i mevrûsumı dayım ve vasîm mezbûrdan hâlen taleb (6) iderim su`âl olunup
bana teslîme kıbel-i şer´den vasî-i mezbûre tenbîh olunmak murâdımdır didükde
gıbbe’s-su`âl ol dahi cevâbında müdde´î-i mezbûr (7) mâl-i mevrûsına bi’l-vesâye
vaz´-ı yedini ikrâr idüp lâkin müdde´î-i mezbûrun ber-minvâl-i muharrer rüşd
müdde´âsını inkâr idicek müdde´î-i mezbûr Mustafa’dan (8) müdde´âsına mutâbık
beyyine taleb olundukda ´udûl-i ahrâr-ı ricâl-i Müslimînden ve karye-i mezbûre
ahâlîsinden Mora karyeli Halil Hâcı Hüseyin ve Mehmed (9) bin Tahir nâm
kimesneler li-ecli’ş-şehâde meclis-i şer´e hâzırân olup eserü’l-istişhâd fi’l-hakîka
işbu müdde´î-i mezbûr Mustafa el-yevm yirmi bir yaşını (10) tecâvüz idüp âkil ve
bâliğ ve bülûğuna rüşdi munzam olup umûrını bi-nefsihi rü`yete kâdir ve i´ânet-i
vasîden müstağnîdir biz bu husûsa bu vech (11) üzere şâhidlerüz şehâdet dahi iderüz
diyü her birerleri müttefikü’l-lafz ve’l-ma´nâ ber-nehc-i şer´î edâ-i şehâdet-i şer´iyye
itdüklerinden sonra (12) şâhidân-ı mezbûrân usûl-i mevzû´asına tevfîkan sırran ve
´alenen lede’t-tezkiye ´adl ve makbûlü’ş-şehâde idükleri ihbâr olunmağın mûcibiyle
(13) müdde´î-i mezbûr Mustafa’nın rüşdine ba´de’l-hükm ve’t-tenbîh mâ-vaka´ bi’ttaleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’s-sânî min şehri Receb li-seneti selâse ve ´işrîn
ve selâse mi`eten ve elf.
338
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Odacı Halil Ağa
Zabtiyye Mustafa
Sayfa No:140
Dava No: 499
Dava Türü: Vasi tayini
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine kazâsına
tâbi´ Trabeze Çiftliği’nde sâkin efrencî bin dokuz yüz iki senesi Eylül (2) on beşinde
vefât iden Mehmed bin Ali Usta bin Mehmed’in sulbî sagîr oğulları Mustafa ve
Ahmed ve Hüseyin ve sulbiyye-i sagîre kızları Asiye ve Saadet’in tesviye-i
umûrlarına (3) bâ-hüccet- şer´iyye vasî mansûbları olan birâderleri Durmuş’un sigârı mezbûrenin babaları müteveffâ-yı mezbûrdan mevrûs emvâl ve ´akârlarını hıfz (4)
ve hırâsetde tekâsül ve umûr-ı vesâyetde gadr ve hıyâneti lede’l-muhâsebe ve’ttahkîk zâhir oldukdan mâ-´adâ zeyl-i vesîkada muharrerü’l-esâmî bî-garez (5) sikât-ı
Müslimîn ihbârlarıyla dahi mütehakkık olmağın mûcibiyle kıbel-i şer´den vasî hâzır-ı
mezbûr Durmuş’un vesâyetinden ´azl ve ihrâcıyla (6) birine emânet ile ma´rûf ve
istikâmet ile mevsûf ve her vechle vesâyet-i ´uhdesinden gelmeğe kâdir idüği lede’şşer´ü’l- (7) enver zâhir ve mütebeyyin olan Girine kasabası ahâlîsinden işbu bâ´isü’lvesîka Halil Sabri Efendi bin Hâcı Mustafa Efendi sigâr-ı (8) mezbûrûnun vakt-i rüşd
ve sedâdlarına değin tesviye-i umûrlarına vasî nasb ve ta´yîn olundukda ol dahi bervech-i muharrer vesâyet-i merkûmeyi (9) kabûl ve hidmet-i lâzımesini kemâ-yenbagî
edâya ta´ahhüd ve iltizâm eyledikden sonra eytâm-ı mezbûrenin ber-vech-i
mübeyyen babaları müteveffâ-yı mezbûrdan (10) mevrûs emvâl ve ´akârları
hâsılâtından mukaddemâ farz ve takdîr olunan şehri toksanar gurûş meblağ-ı mefrûzı mezkûrı sigâr-ı (11) mezbûrûnun nafaka ve kisve bahâ ve sâ`ir levâzım-ı
zarûriyelerine harc ve sarf eylemeğe ve kezâlik vasî-i sâbık Durmuş’un ücret-i
vesâyet (12) olarak farz ve takdîr itdirmiş oldığı şehri toksan gurûş vasî-i lâhik dahi
almağa ve vakt-i hâcetde istidâneye ve lede’z-zafer (13) sigâr-ı mezbûrûnun emvâli
339
hâsılâtına rücû´a vasî-i mezbûr Halil Sabri Efendi’ye izin virilmeğin mâ-vaka´ bi’ttaleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’l- (14) hâmis min şehri Receb li-seneti selâse ve
´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Girine kasabası ahâlî-i mü´teberânından Melek Hasan Efendi
Kazabifan karyesi ahâlî-i mü´teberânından Fehim Beğ
Çatalköylü Hüseyin Kel Osman ve Hasan Kel Osman
Ve Trapezli Ali bin Mehmed
Sayfa No: 141
Dava No: 500
Dava Türü: Nafaka
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Aya Sezomeno karyesi sâkinelerinden zâtı ma´rife işbu (2)
bâ´isetü’l-vesîka Zehra bint-i Đbrahim meclis-i şer´-i şerîf-i enverde hâlen zevc-i
dâhili karye-i mezbûreli Ali Đsmail muvâcehesinde ben mezbûr Đsmail’in (3) hâlen
zevce-i medhûl-i bihâsı olup üzerime tekrâr olunarak beni bir buçuk yaşında Halil
Đbrahim nâmında oğlum ile berâber bilâ nafaka velâ münfik (4) karye-i mezbûrede
hemşirem Fatıma’nın hânesinde terk idüp cinsi nafakadan bir nesne dahi irsâl
itmediğinden nafakaya eşed-i ihtiyâc ile muhtâc (5) olmamızla zevcim mezbûr Ali
üzerine kıbel-i şer´den mikdâr-ı kifâye meblağ farz ve takdîr olunmak matlûbumdur
didükde kaziyye-i minvâl-i muharrer üzere idüğini (6) zevc-i mezbûr dahi gıbbe’ttasdîk hâkim-i mevki´-i sadr-ı küttâb tûbâ leh ve Hüsn-i Me`âb Efendi dahi mezbûre
Zehra ve oğlı Halil Đbrahim içün müstakil bir hâne (7) tehiyyesiyle kendilerini oraya
nakl ve infâk idinceye kadar işbu târîh-i vesîkadan i´tibâren zevc-i mezbûr Ali
üzerine kadr-i ma´rûf oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l- (8) enver zâhir olan beher
yevm dört buçuk gurûş farz ve takdîr idüp meblağ-ı mefrûz-ı mezkûrı nafaka ve
süknâ ve sâ`ir levâzım-ı zarûriyelerine harc (9) ve sarf ve lede’l-iktizâ istidâneye ve
´inde’z-zafer zevc-i mezbûr Ali üzerine rücû´a mezbûre Zehra Hatun’a izin
340
virilmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb (10) ketb olundı harrere fi’l-yevmi’l-evvel min şehri
Receb li-seneti selâse ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Mustafa Efendi
Odacı Halil Ağa
Sayfa No: 141
Dava No: 501
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Dağ nâhiyesine
tâbi´ Şillura karyesi sâkinelerinden iken efrencî bin dokuz yüz (2) beş senesi
Nisan’ın altıncı günü vefât iden Emine bint-i Hüseyin’in verâseti zevc-i metrûki
Mustafa bin Mehmed ve babası Hüseyin bin Mustafa ile vâlidesi Yasemin (3) bin
Mustafa ve sadrî sagîr oğulları Mehmed ve Hüseyin’e münhasıra oldığı bi’l-ihbâr
´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve mütehakkık oldukdan sonra sagîrân-ı (4) mezbûrânın
vakt-i rüşd ve sedâdlarına değin tesviye-i umûrlarına kıbel-i şer´den vasî nasb ve
ta´yîn olunan pederleri ve velileri zevc-i mezbûr (5) Mustafa ma´rifeti ve ma´rifet-i
şer´le tahrîr ve bey´ ve beyne’l-vereseti’l-mezbûre tevzî´ ve taksîm olunan
müteveffât-ı mezbûrenin terekesi defteridir ki (6) ber-vech-i âtî zikr ve beyân olunur
harrere fi’l-yevmi’t-tâsi´ min şehri Recebi’l-ferd li-seneti selâse ve ´işrîn ve selâse
mi`eten ve elf.
(7) büyük tencere 1/54
küçük tencere 1/28
kefgîr ve rende ve tas /13
hamır teknesi 1/36
def´a hamır teknesi 1/20
sinid 1/11
kazgan 1/135
341
(8) tava 2/27
çıkrık 1/27
eyrâf takımı /50
çarşab 2/70
def´a çarşab 2/44
entârî 2/23
ekmek tahtası 2/45
´âdî çarşab 4/84
(9) âyîne 1/13
sandık 1/112
destgâh 1/30
entârî 2/40
çarşab 1/18
entârî 2/13
def´a entârî 2/25
sandalye 4/12
(10) timür sini 1/36
zevc-i mezbûr zimmetinde mehr-i mü`eccel alacak hakkı /351
cem´an yekûnü’l-mezkûrât /1454
(11) minha’l-ihrâcât
(12) dellâliyye
22
+ 10 münâdiye virilen
12
muhtâriyye /18
resm-i kısmet ma´a kaydiyye /14
yekûnü’l-ihrâcât /54
(13) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre /1400
(14) hisse-i zevc-i mezbûr Mustafa /353.20 para
hisse-i eb-i mezbûr Hüseyin /235.26 para
hisse-i ümm-i mezbûre Yasemin /235.26 para
hisse-i ibn-i sagîr-i mezbûr Mehmed /287.24 para
342
hisse-i ibn-i sagîr-i mezbûr Hüseyin /287.24 para
(15) verese-i kibâr kendi hisselerini ahz ü kabz eyledikleri gibi sagîrân-ı mezbûrânın
hisse-i irsiyyeleri olan beş yüz yetmiş beş gurûş (16) yetîmleri infâk içün peder ve
vasîleri zimmetinde ibkâ idilmiş oldığı şerh viriliyor.
Sayfa No: 142
Dava No: 502
Dava Türü: Satış izni
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Omorfa
nâhiyesine tâbi´ Orunda karyesi ahâlîsinden olup bundan akdem vefât iden Ahmed
Efendi (2) Hâcı Yusuf’un sulbiyye-i kebîre ve mecnûne kızı Zekiye’nin tesviye-i
umûrına bâ-hüccet-i şer´iyye vasî nasb ve ta´yîn olunan damadı işbu bâ´isü’l-vesîka
Mehmed Salih (3) Efendi bin Hasan Ağa meclis-i şer´-i şerîf-i enverde takrîr-i kelâm
ve ta´bîr ´ani’l-merâm idüp vasîsi bulundığım mecnûne Zekiye’ye diğer verese ile
müştereken pederi müteveffâ (4) Ahmed Efendi’den mevrûs ve müntakil 3884
numrolu ve fî 30 Haziran sene 905 târîhli koçan mûcibince iki tarafı yol ve Hâcı
Banayi ve Ahmed taraflarıyla mahdûd (5) bir bâb hâne ve yine 3881 numrolu ve fî
30 Haziran sene 905 târîhli koçan mûcibince Ahmed Hâcı Yusuf veresesinin 2622
´umûmunda mukayyed tarlalarında (6) ve tarafları tarefeyn-´aleyh Ali ve Banayi
Baba Mihaili vereseleri ve yol ve Yorgi Hâcı Yanni ve Arif Mehmed ve dere ve Hâcı
Mustafa (on sâk zeytûn (7) ve yine 3882 numrolu ve fî 30 Ağustos sene 905 târîhli
koçan mûcibince Ayşe Hüseyin’in 2480 ´umûmunda mukayyed tarlasında) tarafları
hark (8) ve Ali Hüseyin ve Banayi Hristofi vereseleri ve Eleni Yorgi (üç sâk zeytûn
ve yine 3883 numrolu ve fî 30 Ağustos sene 905 târîhli (9) koçan mûcibince Arif
Hüseyin’in 24 ´umûmunda mukayyed tarlasında) tarafları hark ve Ahmed Hüseyin
vereseleri ve Bedri Hâcı Loyizi vereseleri (10) ve Ayşe Hüseyin (bir sâk zeytûn
eşcârı bu kerre sâ`ir bi’l-cümle verese tarafından satılacak olmağla mecnûne-i
mezbûre Zekiye’nin altı sehmde bir sehm (11) hissesi tefrîk ve ibkâ olacak olur ise
kıymeti noksan bulacağı gibi vâridâtca dahi mezbûre mütezerrir olacağından zikr
olunan hisse-i sâ`ir (12) hissedârlarıyla berâber satılmış mecnûne-i mezbûre
343
hakkında enfa´ ve evlâ olmağla mecnûne-i mezbûrenin süds hissesini hasbü’l-vesâye
sâ`ir hissedârlarıyla (13) berâber müşterisi nâmına fâriğ olmağa cânib-i şer´-i
şerîfden bana izin virilmek murâdımdır didükde vasî-i mezbûrun kelimât-ı meşrûhası
vâkı´a mutâbık ve nefsü’l-emre (14) muvâfık oldığı zeyl-i vesîkada isimleri muharrer
ehl-i vukûf-ı Müslimîn ihbârlarıyla mütehakkık olmağla cânib-i şer´-i şerîfden
mecnûne-i mezbûre Zekiye’nin zikr olunan (15) hâne ve eşcârda olan süds hissesi
dahi sâ`ir hissedârlarıyla berâber satılması içün vasî-i mezbûr Mehmed Salih
Efendi’ye izin virilmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb (16) ketb olundı harrere fi’l-yevmi’rrâbi´ ´aşer min şehri Receb li-seneti selâse ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Orunda karyeli Arif Mehmed
Karye-i mezbûreli Ali Rıza Hüseyin
Sayfa No: 142
Dava No: 503
Dava Türü: Nafaka
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Aydalı karyesi sâkinelerinden zâtı ta´rîf-i şer´î ile ma´rife (2) işbu
bâ´isetü’l-vesîka Afet bint-i Đbrahim nâm hatun meclis-i şer´-i şerîf-i enverde zevci
Pirka karyeli müteveffâ Şükrü bin Hasan li-ebeveyn karındaşı (3) ve sulbiyye-i sagîre
kızlarının vasî-i mansûbları Osman Hasan muvâcehesinde takrîr-i kelâm ve ta´bîr
´ani’l-merâm idüp zevcim müteveffâ-yı mezbûr Şükrü hâl-i hayâtında bundan (4) on
bir sene mukaddem bin bir gurûş mehr-i mü`eecel ve bin gurûş mehr-i mu´accel
makbûz tesmiyesiyle beni kendüye tezevvüc ve kabûl idüp ´akd-i nikâh (5)
beynimizde kâ`im iken mehr-i mü`eccel mezkûr bin gurûş bana kable’l-edâ fevt
olmağa meblağ mehr-i mü`eccel mezkûr bin bir gurûş zevcim müteveffâ-yı (6)
mezbûrun emvâl-i metrûkesinden olarak taleb iderim diyü ba´de’d-da´vâ ve’l-inkâr
müdde´iye-i mezbûre Afet Hatun ber-minvâl-i muharrer müdde´âsını (7) ´udûl-i
ahrâr-ı ricâl-i Müslimînden ve varaka-ı mestûre ile her biri mahallinden evvelâ sırran
344
ve ba´dehu ´alenen lede’t-tezkiye ´adl ve makbûlü’ş-şehâde idükleri ihbâr (8) olunan
Aydalı karyeli Hüseyin bin Ali Dayı ve Elmas bin Yusuf şehâdetleriyle bi’lmuvâcehe ber-nehc-i şer´î ba´de’l-isbât ve’l-halîf mûcibince meblağ (9) mehr-i
mü`eccel mezkûr bin bir gurûş müteveffâ-yı mezbûrun emvâl metrûke-i vâfiyesinden
müdde´iye-i mezbûre Afet Hatun’a edâ ve teslîme vasî-i mezbûr (10) Osman’a
tenbîh olundığı i´lâm ve tescîl olundı harrere fi’l-yevmi’s-sâmin ´aşer min şehri
Receb li-seneti selâse ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Sayfa No: 143
Dava No: 504
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Dağ nâhiyesine
tâbi´ Gönyeli karyesi civârında Kanlı Çiftliği dimekle ma´rûf (2) çiftlikde sâkin iken
efrencî bin dokuz yüz beş senesi Kânûn-i sânînin yirmi dördüncü günü vefât iden
Hâcı Yusuf ile Kanlı (3) Mustafa’nın verâseti sulbiyye-i kebîre kızı Havva ve
sulbiyye-i mürâhika kızı Emine ile sulbî sagîr oğlı Mehmed’e münhasıra oldığı bi’lihbâr ´inde’ş-şer´i’l- (4) enver zâhir ve mütehakkık oldukdan sonra mezbûre ve sagîri mezbûrûn vakt-i rüşd ve sedâdlarına değin tesviye-i umûrlarına kıbel-i şer´den vasî
nasb (5) ve ta´yîn olunan ´ammileri Hüseyin bin Kanlı Mustafa ma´rifeti ve ma´rifeti şer´le tahrîr ve bey´ olunan müteveffâ-yı mezbûrun terekesi defteridir ki ber-vech-i
âtî zikr (6) ve beyân olunur harrere fi’l-yevmi’l-hâmis min şehri Zi’l-hicceti’ş-şerîfe
li-seneti isneyn ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
(7) kancık merkeb 1/540
def´a kancık merkeb 1/765
def´a kancık merkeb 1/810
def´a kancık sıpa 1/65
gebe ve kısır davar 39/5118.30 para
bir yaşında kancık koyun 57/6912
(8) yavrulu koyun ve koç 104/15678
gebe ve kısır keçi ma´a oğlak 69/5589
345
def´a südlü yavrusuz koyun 1/1287
öküz çift 1 - ma´a boyunduruk /4149
hınta kîl 68/1815
(9) şa´îr kîl 119/1338.30 para
zeyt yağı lidre 50/115
müsta´mel yorgan 1/14
döğen 1/28
eski mertek 9/85
ahşab çapa 1/17
sürgi 1/21
ufak kiriş 1/37.30 para
(10) yarım sürgi 1/6
yarım çapa 1/7
ayaklı kerevet 1/12
müsta´mel sandık 1/34
yün döşek 4/188
kasab bıçağı 1/7
yün yasdık 2/15
eski kaput 1/65
(11) yağ destisi 3/14
büyük şîşe 1/3.30 para
müsta´mel elbise takım 1/18
yün iplik fî 3/63
müsta´mel döğen 1/27
sırık 1/1.30 para
def´a döğen 1/21
bulgur fî 99/151.30 para
(12) pençere timüri 2/2
çorak keçi derisi 6/22
sahtiyan 9/108
davar zili 16/100
def´a zil 4/45
346
büyük çan 6/55
def´a çan 16/18
def´a çan 16/42
(13) def´a çan 18/54
def´a çan 14/16
def´a çan 16/63
def´a çan 4/3.10 para
eski çan 25/41.20 para
eski kazgan 1/36
eski tüfenk 1 - eski kubûr /50
(14) koşum çift 1/18
def´a kazgan 1/37
eski çuval 1/45
çukur sahan 4/25
def´a çuval 1/63
bakır tencere ma´a kapak 1/27
def´a bakır tencere ma´a kapak 1/18
(15) tava 2/9
katır gemi 1/13
sac mankal 1/8
semer ma´a ip 1/9
siriza 1/7
sac kîle 1/24
tahta kîle 1/10
bakır sini 1/20
közer 2/15
(16) eski çan 3/5
tesbih 1
semer 1/3.10 para
çapa 1 - keser 1 - çatal 1/20
eski Trablus kuşak 1/20.20 para
bir parça bez ve eski silecek 1/9
347
kilim seccâde 1/81
(17) eski fes 1 - sarık 1 - mendil 1/6
hellim destisi 1/63
def´a hellim destisi 1/18
su küpü 1/10
iki kulblu desti 1/10
saban 2/73
(18) bir mikdâr çekilmiş burçak /14
müsta´mel sâko /36
def´a saban 1/40
su küpü 2/31
sürgi ipi 1/7
perisyan şîşesi 1/7.10 para
çift değneği 1/3
(19) def´a persiyan şîşesi 1/6
eski kayış 1/5
timür kürek 1/3.10 para
tahta kürek 1/4.10 para
mercimek fî 9/12
değnek 1/.20 para
burçak kîl 20 /44 fî/22
(20) kiriş 1/112
Çoban Ali Kanlı Mustafa’nın müteveffâ-yı mezbûrdan yıllığından fazla çıkup
mahkemeye teslîm eylediği /37
müveffânın kîsesinde zuhûr iden nakd-ı mevcûd lira 5/900
karye-i mezbûrede Kara Muğlam nâm mevki´de yirmi sekiz dönüm şa´îr mezrû´âtı
/1620
(21) karye-i mezbûrede Đbras Dere nâm mevki´de yirmi dönüm şa´îr mezrû´âtı /1764
Kanlı Çiftliği kurbunda altı dönüm şa´îr mezrû´âtı /1089
karye-i mezbûrede Havva Mollâ tarlasında altı dönüm şa´îr mezrû´âtı /454
(22) çiftlik-i mezkûr kurbunda bir dönüm hasıllık şa´îr mezrû´ı /175
çiftlik-i mezkûr kurbunda bir dönüm ´alef mezrû´ı /364
348
çiftlik-i mezkûr kurbunda bir dönüm bakla mezrû´ı /139
(23) şehir yolunda Ali Kanlı Mustafa ile müşterek dört dönüm şa´îr mezrû´âtı /180
çiftlik kurbunda on beş dönüm hınta mezrû´ı /1044
Tut Deresinde on dönüm hınta mezrû´ı /1070
(24) yine Tut Deresinde sekiz dönüm hınta mezrû´ı /738
Çalılı Sırt mevki´inde on beş dönüm hınta mezrû´ı /2250
Şişirli Tepe mevki´inde dört dönüm hınta mezrû´ı /720
(25) Yanık Koyak mevki´inde beş dönüm hınta mezrû´ı /720
Yerolakko karyeli Bedri ile müşterek zer´ olunan hıntadan müteveffâ-yı mezbûrun
hissesi /4864
müteveffâ-yı mezbûrun mandırasında bulunan bir yığın gübre /180
(26) cem´an yekûnü’l-mezkûrât /65495
(27) minha’l-ihrâcât
(28) techîz ve tekfîn masrafı /445
hükûmete ´â`id dellâliyye /99
münâdiye virilen /22
muhtâriyye /18
hayvân tezkeresi içün muhtâra virilen /62
(29) civâr köylere i´lân içün muhtâra virilen ücret /27
tefrîk-i eşyâ ve tahrîr-i tereke içün me`mûr masrafı /117
zahîrenin tekyîl ve fürûhtı içün muhtâra virilen ücret /36
(30) müteveffânın çifcisi Ahmed Đbrahim’e virilen ücret /78
ba´zı eşyânın çiftlikden Gönyeli’ye nakli masrafı /10
yün işlemesi içün Mustafa Hâcı Damdelen’e ücret /18
(31) müteveffâya hizmet iden Ayşe Kadın’a ücret /45
müteveffâ-yı mezbûrun çobanı Đsmail Mehmed’in seneliğinden alacağı kalup virilen
/105
çift öküzleri satılıncaya kadar masraf /17
(32) deyn-i müsbet Şilluralı Ahmed Hâcı Damdelen’in bâ-sened alacağı bâ-şehâdet
Mustafa Akıl bin Hâcı Hüseyin ve Hâfız Hüseyin bin Hâcı Musa ba´de’t-tezkiye
ve’l-half /6831
deyn-i müsbet Hâcı Hasan Basri bin Hâcı Fehim’in alacağı olup îfâ olunan /36
349
(33) deyn-i müsbet Kebeci Yorgi’nin alacağı olup îfâ olunan /36
deyn-i müsbet Terzi Yorgi’nin alacağı olup îfâ olunan /18
vasî Hüseyin Ağa’nın nafaka ve kisve bahâ olarak itdiği masraf /270
(34) Đbrahim Damdelen yetîmlerine virilen samanlık kirâsı /40
sene 904 ve sene 905 seneleri virgüsi olarak tahsîldâra virilen /283
(35) yekûnü’l-ihrâcât /9722
(36) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre /55762
(37) hisse-i bint-i kebîre-i mezbûre Havva /13840.20 para
hisse-i ibn-i sagîr-i mezbûr Mehmed
27881.20 para
- 697.00 resm-i kısmet
27124.20
- 765 terekeden aldığı kancık merkeb 1
26419 yetîm mezbûre içün alınan bir re`s öküz
- 1089.00
25330.20
hisse-i bint-i mürâhika-ı mezbûre Emine
13940.30 para
- 221.00 resm-i kısmet
13592.30
03240.00 masârif techîziyeyiçün vasîsi tarafına virilen
15252.30
Sayfa No: 145
Dava No: 505
Dava Türü: Vasi tayini
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Matyat karyesi sâkinlerinden Hüseyin Zopa’nın sulbiyye-i (2) kebîre
kızı Rahime’ye cünûn-ı ´ârız olmağla müddet-i medîde meslûbü’l-´akl olup ifâkât
bulmadığından mâ-´adâ mahmûdü’l-hâl bir velîsi (3) dahi olmamağla mecnûne-i
350
mezbûrenin mukaddemâ vefât iden ceddi Ali Đbrahim’den müntakil arâzîsiyle her
biri hukûk-ı şer´iyyesini hıfz ve hırâset ve umûr-ı (4) lâzımesini rü`yet içün kıbel-i
şer´den bir vasî nasb ve ta´yîn olunmak ehem ve elzem oldığı eclden karye-i mezbûre
muhtârı işbu bâ´isü’l-vesîka (5) Mollâ Musa bin Mehmed nâm kimesne her vechle
mu´temed ve müstakîm ve umûr-ı vesâyeti rü`yete kâdir idüği sikât-ı sahîhatü’lkelimât ihbârlarıyla zâhir ve mütehakkık (6) olmağla mezbûr Mollâ Musa mecnûne-i
mezbûre Rahime’ye bi-´inâyeti’llâhi te´âlâ ifâkat gelinceye kadar ber-vech-i meşrûh
ceddinden müntakil arâzîsiyle her biri hukûk-ı (7) meşrû´asını hıfz ve umûr-ı
lâzımesini rü`yete kıbel-i şer´-i şerîfden vasî nasb ve ta´yîn olundukda ol dahi bervech-i muharrer vesâyet-i merkûmeyi kabûl (8) ve hidmet-i lâzıme kemâ-yenbagî
edâya ta´ahhüd ve iltizâm itmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’lyevmi’s-sâlis ´aşer min şehri Şa´bân li-seneti selâse (9) ve ´işrîn ve sül mi`eten ve
elf.
Şühûdü’l-hâl
Da´vâ vekillerinden Hâcı Kâmil Efendi
Mehmed Arif Efendi
Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Mustafa
Sayfa No: 145
Dava No: 506
Dava Türü: Rüşt iddiası ve mal talebi
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Kaymaklı Hamid Mandrez sâkinelerinden iken bundan akdem (2)
vefât iden Emete bint-i Salih’in sadrî oğlı ve hâlen yirmi bir yaşını mütecâviz işbu
bâ´isü’l-i´lâm Tahir bin Mehmed meclis-i şer´-i şerîfi enverde pederi (3) ve hâl-i
sigarında tesviye-i umûrına bâ-hüccet-i şer´iyye vasî-i mansûbı olmağla vâlidesi
müteveffiye-i mezbûreden müntakil mâl-i mevrûsına bi’l-vesâye vaz´-ı (4) yedi
mütehakkık olan Mehmed Hâcı Hüseyin mahzarında üzerine da´vâ ve takrîr-i kelâm
351
idüp ben hâlen yirmi bir yaşımı mütecâviz âkil ve bâliğ ve bülûğuma (5) rüşdüm
munzam olup umûrumı bi’n-nefs rü`yete kâdir ve i´ânet-i vasîden müstağnî olmamla
vâlidem müteveffât-ı mezbûreden müntakil ber-mûcib-i (6) defter-i kassâm mâl-i
mevrûsumı pederim ve vasîm mezbûrdan hâlen taleb iderim su`âl olunup bana
teslîme kıbel-i şer´den vasî-i mezbûre tenbîh olunmak (7) murâdımdır didükde
gıbbe’s-su`âl ol dahi cevâbında müdde´î-i mezbûrun mâl-i mevrûsına bi’l-vesâye
vaz´-ı yedini ikrâr idüp lâkin müdde´î-i mezbûrun ber-minvâl-i (8) muharrer rüşd
müdde´âsını inkâr idicek müdde´î-i mezbûr Tahir’den müdde´âsına mutâbık beyyine
taleb olundukda ´udûl-i ahrâr-ı ricâl-i Müslimînden ve karye-i (9) mezbûre
ahâlîsinden Mehmed Mustafa Topal ve Mehmed bin Hamid nâm kimesneler li-ecli’şşehâde meclis-i şer´e hâzırân olup eserü’l-istişhâd fi’l-hakîka müdde´î-i mezbûr (10)
Tahir el-yevm yirmi bir yaşını mütecâviz âkil ve bâliğ ve bülûğuna rüşdi munzam
olup umûrını bi-nefsihi rü`yete kâdir ve i´ânet-i vasîden müstağnîdir biz (11) bu
husûsa bu vech üzere şâhidlerüz ve şehâdet dahi iderüz diyü her birerleri müttefikü’llafz ve’l-ma´nâ ber-nehc-i şer´î edâ-i şehâdet-i şer´iyye (12) itdüklerinden sonra
şâhidân-ı mezbûrân usûl-i mevzû´asına tevfîkan sırran ve ´alenen lede’t-tezkiye ´adl
ve makbûlü’ş-şehâde (13) idükleri ihbâr olunmağın mûcibiyle müdde´î-i mezbûrun
rüşdine ba´de’l-hükm tenbîh ve tescîl olundı harrere fi’l-yevmi’t-tâsi´ min şehri
Şa´bân (14) li-seneti selâse ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Mustafa Efendi
Odacı Halil Ağa
Sayfa No: 146
Dava No: 507
Dava Türü: Nafaka
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine kazâsına
tâbi´ Ağırda karyesi sâkinelerinden işbu bâ´isetü’l-vesîka Tuti bint-i Đbrahim nâm (2)
352
hatun tarafından husûsı âtîü’l-beyânda vekîl-i müseccel-i şer´îsi da´vâ vekîllerinden
Mustafa Sadreddin Efendi bin Ali Efendi meclis-i şer´-i şerîf-i enverde müvekkile-i
mezbûrenin (3) zevc-i mutallikı karye-i mezbûreli Mehmed Salih Hüseyin
muvâcehesinde mezbûr Mehmed Salih müvekkile-i mezbûre Tuti ile iki mâh
mukaddem on Đngiliz lirası mehr-i mu´accel ve beş Đngiliz lirası (4) mehr-i mü`eccel
tesmiyesiyle ´akd-i nikâhları icrâ idilmesi zevc-i dâhili iken târîh-i i´lâmdan on gün
mukaddem mezbûreyi bâyinen tatlîk itmekle zimmetinde (5) mütekarrer ve
ma´kûdü’n-´aleyh olan mehr-i mu´accel ve mehr-i mü`eccel hakkı olan iki bin yedi
yüz gurûş ile ´iddet-i nafakasını bi’l-vekâle mezbûr Mehmed Salih’den hâlen taleb
iderim (6) su`âl olunup müvekkile-i mezbûreye edâya tenbîh olunmak murâdımdır
diyü da´vâ itdükde gıbbe’s-su`âl mezbûr Mehmed Salih dahi cevâbında müvekkile-i
mezbûre Tuti (7) Hatun mehreyn-i mezkûreyn ile zevce-i medhûl-i bihâsı oldığını ve
târîh-i mezkûrdan on gün mukaddem mezbûreyi bâyinen tatlîk itdiğini tâyı´an (8)
ikrâr ve i´tirâf itmeğin mûcibiyle mehr-i mu´accel ve mü`eccel mezkûr iki bin yedi
yüz gurûş ile kadr-i ma´rûf oldığı ihbâr olunup zevc-i mezbûr (9) üzerine farz ve
takdîr olunan yevmi altışar gurûşdan beş yüz kırk gurûş ´iddet-i nafakasını
müvekkile-i mezbûre Tuti Hatun’a hâlen edâ ve teslîmiyle (10) mezbûr Mehmed
Salih ilzâm olundığı tescîl ve i´lâm olundı harrere fi’l-yevmi’r-râbi´ ´aşer min şehri
Şa´bâni’l-mu´azzam li-seneti selâse ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Sayfa No: 146
Dava No: 508
Dava Türü: Rüşt iddiası ve mal talebi
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Omorfa
nâhiyesine tâbi´ Peristerona karyesi sâkinlerinden iken bundan akdem (2) vefât iden
Mustafa Hasan’ın sulbî oğlı ve hâlen yirmi bir yaşını mütecâviz işbu bâ´isü’l-i´lâm
Süleyman meclis-i şer´-i şerîf-i enverde ´ammisi (3) ve hâl-i sigarında tesviye-i
umûrına bâ-hüccet-i şer´iyye vasî-i mansûbı olmağla mâl-i mevrûsına bi’l-vesâye
vaz´-ı yedi mütehakkık olan Hüseyin bin Hasan (4) mahzarında üzerine da´vâ ve
353
takrîr-i kelâm idüp ben hâlen yirmi bir yaşımı mütecâviz âkil ve bâliğ ve bülûğuma
rüşdüm munzam olup umûrumı (5) bi’n-nefs rü`yete kâdir ve i´ânet-i vasîden
müstağnî olmamla pederim müteveffâ-yı mezbûr Mustafa’dan mevrûs ber-mûcib-i
defter-i kassâm mâlımı ´ammim ve vasîm (6) mezbûr Hüseyin’den hâlen taleb iderim
su`âl olunup bana teslîme kıbel-i şer´den ´ammim ve vasîm mezbûre tenbîh olunmak
murâdımdır didükde gıbbe’s-su`âl (7) ol dahi cevâbında müdde´î-i mezbûrun mâl-i
mevrûsına bi’l-vesâye vaz´-ı yedini ikrâr idüp lâkin müdde´î-i mezbûrun ber-minvâli muharrer rüşd müdde´âsını (8) inkâr idicek müdde´î-i mezbûr Süleyman
Mustafa’dan ber-vech-i meşrûh müdde´âsına beyyine taleb olundukda ricâl-i ahrâr-ı
Müslimînden Lefkoşalı Mehmed Arif (9) Efendi ibn-i Şükrü Efendi ve karye-i
mezbûreli Mustafa Salih Dayı nâm kimesneler li-ecli’ş-şehâde meclis-i şer´e hâzırân
olup eserü’l-istişhâd fi’l-hakîka (10) müdde´î-i mezbûr Süleyman el-yevm yirmi bir
yaşını tecâvüz idüp âkil ve bâliğ ve bülûğuna rüşd-i munzam olup umûrını bi-nefsihi
rü`yete kâdir ve i´ânet-i vasîden (11) müstağnîdir biz bu husûsa bu vech üzere
şâhidlerüz ve şehâdet dahi iderüz diyü her birerleri müttefikü’l-lafz ve’l-ma´nâ bernehc-i şer´î edâ-i şehâdet-i (12) şer´iyye itdüklerinden şâhidân-ı mezbûrân usûl-ı
mevzû´asına tevfîkan sırran ve ´alenen lede’t-tezkiye ´adl ve makbûlü’ş-şehâde
idükleri ihbâr olunmağın (13) mûcibiyle müdde´î-i mezbûr Süleyman’ın rüşdine
ba´de’l-hükm ve’t-tenbîh mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’s-sâlis
´aşer min şehri Şa´bâni’l-mu´azzam li-seneti selâse (14) ve ´işrîn ve selâse mi`eten
ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Lefkoşalı Mehmed Arif Efendi
Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Mustafa
Sayfa No: 147
Dava No: 509
Dava Türü: Vakfiyye
354
(1) El-hamdu li’llâhi’llezî e´azze havâss-i ´ibâdihi bi-sarfi emvâlihim ilâ envâ´i’lhayrât ve e´ânehüm ´alâ iktisâb-i esnâfi’l-mehâmidi’l-müberrât ve’s-selâtü
vesselâmü ´alâ resûlihi Muhemmedin (2) hayri’l-beriyyât ve ´alâ âlihi ve eshâbihi
ve’t-tâbi´în ilâ yevmi yestezillü’l-mer`e tahte’s-sadakât ü ammâ b´ad işbu vakfiyye-i
celîlü’ş-şân ve cerîde-i bedî´ü’l-´ünvânın tahrîr (3) ve inşâ ve tastîr ve imlâsına bâdî
oldur ki Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak
Değirmenlik nâhiyesine tâbi´ Mora karyesi (4) sâkinlerinden sâhibü’l-hayrât ve’lhasenât Hâcı Mustafa bin Ahmed ibn-i Hüseyin bin Hâcı Yakub meclis-i şer´-i şerîf-i
enverde vakf-ı âtîü’l-beyâna li-ecli’t-tescîl mütevellî nasb (5) ve ta´yîn eylediği
Lefkoşa’da Ayasofya Câmi´-i Şerîfi imâmı mekrümetlü Mehmed Salahaddin Efendi
bin Mustafa Efendi mahzarında ikrâr-ı tâm ve ta´bîr ´ani’l-merâm idüp (6) atyeb
mâlımdan ifrâz eylediğim Mora karyesinde kâ`in yüz on beş numrolu ve fî 12
Kânûn-i sânî sene 1888 târîhli koçan mûcibince tarafları yol (7) kezâ Ahmed Mollâ
Mehmed veresesi ve Đbrahim Mollâ Mehmed Hanım Mollâ Mehmed ve Hâcı
Mehmed Ahmed Yakub ile mahdûd bir bâb kahvehâne ve bir bâb dükkânı hasbeten
li’llâhi’s-Samed (8) vakf-ı sahîh-i mü`ebbed ve habs-i sarîh muhalled ile vakf ve
habs idüp şöyle şart eyledim ki zikr olunan kahvehâne ve dükkân îcâr olunup (9)
hâsılâtından beher sene iki yüz gurûş karye-i mezbûre câmi´-i şerîfinde imâm
bulunan zâta virilerek iki hatm-i şerîf okutdırıla mezkûr hatmlerden (10) birisi
Ramazân-ı şerîfde karye-i mezbûre câmi´-i şerîfinde yevmi birer cüz` ve Kur´ân-ı
Kerîm tilâvet itmek üzere bayrâm gicesinde hatm idile ve diğeri (11) beher cum´a
günleri kable-i salâtü’z-zuhr yine câmi´-i şerîf-i mezbûrda bir cüz´ ve Kur´ân-ı
Kerîm tilâvet itmek üzere beher sene bir hatm ikmâl idüp Kurbân (12) Bayramı
gicesi hatm idile ve hatm-i şerîflerden hâsıl olan sevâbı benim ve vâlideynim ve
cemî´-i akrabâ ve ta´allukâtımın ervâhına hediyye ideler ve yine kahvehâne (13) ve
dükkânın hâsılâtından beher sene yüz gurûş sarfıyla şehr-i Rebî´ü’l-evvelde bir
cum´a günü karye-i mezbûre câmi´-i şerîfinde menkabe-i vilâdet-i (14) Hazret-i
Peygamberi tilâvet itdirilüp sevâbı benim ile vâlideynim ve cemî´-i akrabâ ve
ta´allukâtımın ervâhına hediyye idile ve hâsılât-ı mezkûreden (15) senevî altmış
gurûş vazîfe-i tevlîyet olarak mütevellîye ´â`id ola ve beher sene hâsılâtdan ber-vechi meşrûh üç yüz altmış gurûş (16) çıkdıkdan sonra mütebâkîsi mütevellî yediyle
istirbâh idilerek bu paradan ledelü’l-iktizâ kahvehâne ve dükkânın ta´mîr ve termîmi
355
ve masârufât-ı (17) sâ`iresi icrâ oluna ve ben lâbis-i libâs-ı hayât oldukca vakf-ı
mezbûre mütevellî olup vefâtımdan sonra karye-i mezbûre câmi´-i şerîfinde
mütevellî olacak kimse (18) benim vakfıma dahi mütevellî ola ve Lefkoşa kazâsı
hâkimü’ş-şer´î dahi vakf-ı mezbûre hasbî nâzır olup sene-be-sene mütevellînin
hesâbına baka ve şâyed mütevellînin hıyâneti (19) zuhûr ider ise hâkimü’ş-şer´î anı
´azl ile karye-i mezbûrede ta´allukâtımdan bana en akreb ve eslahını mütevellî ta´yîn
ide ta´allukâtımdam kimse (20) bulunmaz ise karye-i mezbûreden ve yahud
Lefkoşa’dan müstakîm ve mütedeyyin bir zâtı ta´yîn ide diyü ta´yîn-i şürût ve
tebeyyün-i kuyûd ber-leh kahvehâne ve dükkânı (21) fâriğen ´ani’ş-şevâgil
mütevellî-i mûmâ-ileyh Mehmed Salah Efendi’ye teslîm ol dahi ve vakfiyyet üzere
kabz ve tesellüm ve sâ`ir mütevellîlerin evkâfdaki tasarrufları gibi tasarruf (22)
eyledi didükde gıbbe’t-tasdîkü’ş-şer´i vâkıf-ı mezbûr butlân-ı vakf-ı ´akâra ba´dehu
kavl-i ´adem-i lüzûma teşebbüs ve ´akâr-ı mezkûrı kendi mülküne (23) istirdâd idüp
mütevellî-i mûmâ-ileyh dahi sıhhat ve lüzûma zâhib olan e`imme-i dîn-i kavlleriyle
mukâbele ber-leh hükm taleb idicek fî zemâninâ beyne’l-ulemâ´i’l- (24) i´zâm cârî
olan vech-i muhtâr üzere hâkim-i mevki´-i sadr-ı küttâb tûbâ leh ve Hüsn-i Me`âb
Efendi hazretleri huzûrunda müterâfi´ân ve her biri (25) kendi mübtegâsınca fasl ve
hasma tâlibân olduklarında hâkim-i mûmâ-ileyh esbegullâhu ni´mehû ´aleyh dahi
´âlimen bi-hilâfi’l-cârî beyne’l-e`immeti’l-eşrâf vakf-ı mezbûrun (26) evvelâ
sıhhatine ve sânîyen lüzûmuna kazâ-i mer´î itmekle vakf-ı mezbûr sahîh ve lâzım
olup min ba´d nakz ve ibtâli mümteni´ü’l-ihtimâl oldı cerâ zâlik (27) ve harrere fi’lyevmi’l-hâmis min şehri Şa´bâni’l-mu´azzam li-seneti selâse ve ´işrîn ve selâse
mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Da´vâ vekîli Salih Bahaaddin Efendi
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Mustafa Efendi
Sayfa No: 148
Dava No: 510
356
Dava Türü: Vakfiyye
(1) El-hamdu li’llâhi’llezî e´azze havass-i ´ibâdihi bi-sarfi emvâlihim ilâ envâ´i’lhayrât ve e´ânehüm ´alâ iktisâb-i esnâfi’l-mehâmid ve’l-müberrât ve’s-selâtü
vesselâmü ´alâ resûlihi Muhammedin (2) hayri’l-beriyyât ve ´alâ âlihi ve eshâbihi
ve’t tâbi´în ilâ yevmi yestezillü’l-mer`e tahte’s-sadakât-i ammâ ba´d işbu vakfiyye-i
celîlü’ş-şân ve cerîde-i bedî´ü’l-´ünvânın tahrîr ve (3) inşâ ve tastîr ve imlâsına bâdî
oldur ki Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak
Değirmenlik nâhiyesine tâbi´ Mora karyesi (4) sâkinelerinden sâhibetü’l-hayrât ve’lhasenât Penbe bint-i Nuri bin Ahmed nâm hatun meclis-i şer´-i şerîf-i enverde vakf-ı
âtîü’l-beyâna li-ecli’t-tescîl mütevellî nasb (5) ve ta´yîn eylediği Lefkoşa Ayasofya
Câmi´-i Şerîfi imâmı mekrümetlü Mehmed Salahaddin Efendi bin Mustafa Efendi
mahzarında ikrâr-ı tâm ve ta´bîr ´ani’l-merâm (6) idüp atyeb mâlımdan ifrâz
eylediğim dört bin gurûş hasbeten li’llâhi’s-Samed vakf-ı sahîh-i mü`ebbed ve habs-i
sarîh-i muhalled ile vakf ve habs idüp şöyle şart (7) eyledim ki zikr olunan dört bin
gurûş bâyed mütevellî rehn-i kavî ve kefîl-i millî ile yüzde on iki hesâbıyla istirbâh
idilüp hâsıl olan gallesinden (8) ehl-i Kur´ân olan bir zâta senevî iki yüz gurûş virilüp
iki hatm-i Kur´ân ´azîmü’ş-şân tilâvet itdirile ve mezkûr hatm-i şerîflerden birisi
Ramazân-ı (9) şerîfde tilâvet olunup leyle-i kâdirde hatm idile ve diğeri ´ıydeyn
beyninde tilâvet itdirilüp Kurbân Bayrâmı gicesi hatm idile ve her (10) ikisinden
hâsıl olan sevâb benim ve vâlideynim ve bi’l-cümle akrabâ ve ta´allukâtımın
ervâhına hediyye idile ve beher sene şehr-i Rebî´ü’l-evvelde bir cum´a günü ve
Receb-i (11) şerîfin ilk cum´a günü karye-i mezbûre câmi´-i şerâfinde menkabe-i
vilâdet-i Hazret-i Peygamberi tilâvet itdirilüp galle-i mezbûreden mevlûdhânlara (12)
ve sükker ve ´ûd ve gül-âb bahâ olarak beher mevlûd-ı şerîf içün yetmiş beşer gurûş
sarf idile ve bundan dahi hâsıl olan sevâb kezâlik benim ile (13) vâlideynim ve cümle
akrabâ ve ta´allukâtımın ervâhına hediyye idile ve galle-i mezbûreden senevî elli
gurûş vazîfe-i tevliyyet olarak mütevellîye ´â`id ola ve beher (14) sene fazla-ı galle
asl mâla zam idilüp bâyed mütevellî istirbâh oluna ve ben lâbis-i libâs-ı hayât
oldukca vakf-ı mezbûre mütevellî olup vefâtımdan sonra (15) karye-i mezbûre
câmi´-i şerîfi mütevellîsi vakf-ı mezbûre dahi mütevellî ola ve Lefkoşa kazâsı
hâkimü’ş-şer´î bulunan Efendi dahi vakf-ı mezbûre ber-vech-i hasbî (16) nâzır olup
357
beher sene mütevellînin hesâbına baka ve şâyed mütevellînin bir hıyâneti zuhûr ider
ise hâkim-i mûmâ-ileyh tarafından ´azl idilüp karye-i mezbûrede (17) bulunan akrabâ
ve ta´allukâtımdan bana en yakın ve eslahı mütevellî ta´yîn oluna şâyed akrabâ ve
ta´allukâtımdan kimesne kalmamış ise hâkim müşârün-ileyh müstakîm (18) ve
mütedeyyin bir zâtı mütevellî ta´yîn ide diyü ta´yîn-i şürût ve tebeyyün-i kuyûd berleh zikr olunan dört bin gurûş mütevellî-i mûmâ-ileyh Mehmed Salahaddin (19)
Efendi’ye teslîm ve ol dahi vakfiyyet üzere kabz ve tesellüm ve sâ`ir mütevellîlerin
evkâfdaki tasarrufları gibi tasarruf eyledi didükde gıbbe’t-tasdîkü’ş-şer´i (20) vâkıfei mezbûre semt-i vifâkdan cânib-i şikâka teveccüh idüp vakf-ı nukûd ve zımmında
olan şürût ve kuyûd ´inde’l-e`immeti’s-selâse sahîh olmadığından (21) vakf-ı
mezbûrdan rücû´ ile meblağ-ı mezbûr dört bin gurûş istirdâd iderim ve reddi içün
mütevellî-i mûmâ-ileyhe tenbîh olunmak murâdımdır didükde (22) mütevellî-i
mûmâ-ileyhe dahi cevâb-ı bâ-savâba mutasaddî olup vakf-ı nukûd her ne kadar
´inde’l-e`immeti’s-selâse sahîh olmayup lâkin imâm züferden imâm ensâri (23)
rivâyeti üzere vakf-ı nukûd ve ana müteferri´ olan şürût ve kuyûd-ı sahîh ve câ`izdir
diyü meblağ-ı mezbûrı red ve teslîmden imtinâ´ ile hâkim-i mevki´-i sadr-i (24) kitâb
lâzâl hükmihi câriyen bi’l-hakk-i ve’s-savâb hazretleri huzûrunda müterâfi´ân ve her
biri fasl ve hasma tâlibân olduklarında hâkim (25) müşârün-ileyh esbegullah ü
nimeh´aleyh hazretleri dahi te`emmül-i lâyık ve tefekkür-i fâ`ik eyledikde temhîd-i
kavâ´id-i hayrî evlâ ve teşyîd-i mebânî-i vakf-ı uhrâ (26) görmekle tarafeynin
kelâmına nazar ve mübteli hayr olmakdan hazer idüp ´âlimen bi’l-hilâfü’l-cârî
beyne’l-e`immeti’l-eslâf ve mürâ´iyen bi cemî´-i mâ-lâbüd minhü fi’l-hükm-i (27)
bi’l-evkâf-ı ´alare`yi men yerâhu min el-e`immeti’l-müctehidîn rıdvânu’llâhu te´âlâ
´aleyhim ecma´în vakf-ı mezbûrun sıhhatine ve sânîyen lüzûmuna vâkıfe-i mûmâileyhâ (28) mahzarında hükm-i sahîh-i şer´i ve kazâ-i sarîh-i mer´î itmeğin vakf-ı
mezbûr sahîh ve lâzım olup min ba´d nakz ve tahvîli muhâl ve tebdîl ve tagyîri
´adîmü’l-ihtimâl (29) oldı fe-men beddelehu ba´de mâ-semi´ahü fe-innemâ ismuhu
´ale’llezîne yübeddilûnehü inne’llâhe semî´un ´alîm ve ecrü’l-vâkıf ale’l-hayyi’l
cevvâdi’l-kerîm cerâ zâlik ve harrere fi’l-yevmi’l-hâmis min şehri (30) Receb liseneti selâse ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
358
Da´vâ vekîli Salih Bahaaddin Efendi
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Moralı Hâcı Mustafa bin Ahmed
Zabtiyye Mustafa Efendi
Sayfa No: 149
Dava No: 511
Dava Türü: Vakfiyye
(1) El-hamdu li’llâhi’llezî e´azze havâss-i ´ibâdihi bi-sarfi emvâlihim ilâ envâ´i’lhayrât ve e´ânehüm ´alâ iktisâb-i esnâfi’l-mehâmid ve’l-müberrât ve’s-selâtü
vesselâmü (2) ´alâ resûlihi Muhammedin hayri’l-beriyyât ve ´alâ âlihi ve eshâbihi
ve’t-tâbi´în ilâ yevmi yestezillü’l-mer`e tahte’s-sadakât ammâ ba´d işbu vakfiyye-i
celîlü’ş-şân (3) ve cerîde-i bedî´ü’l-´ünvânın tahrîr ve inşâ ve tastîr ve imlâsına bâdî
oldur ki Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak
Değirmenlik (4) nâhiyesine tâbi´ Mora karyesi sâkinelerinden sâhibetü’l-hayrât ve’lhasenât Ayşe Kadın bint-i Yakub Hüseyin bin Hâcı Yakub nâm hatun meclis-i (5)
şer´-i şerîf-i enverde vakf-ı âtîü’l-beyâna li-ecli’t-tescîl mütevellî nasb ve ta´yîn
eylediği Lefkoşa Ayasofya Câmi´-i Şerîfi imâmı mekrümetlü Mehmed Salahaddin
(6) Efendi mahzarında ikrâr-ı tâm ve ta´bîr ´ani’lmerâm idüp atyeb mâlımdan ifrâz
eylediğim iki bin gurûş hasbeten li’llâhi’s-Samed ve vakf-ı sahîh mü`ebbed ve habs-i
(7) sarîh-i muhalled ile vakf ve habs idüp şöyle şart eyledim ki zikr olunan iki bin
gurûş bâyed mütevellî rehn-i kavî ve kefîl-i milli ile yüzde on iki (8) hesâbıyla
istirbâh idilüp hâsıl olan gallesinden ehl-i Kur´ân olan bir zâta senevî yüz seksen
gurûş virilüp iki hatm-i şerîf tilâvet (9) itdirile ve mezkûr hatmi şerîflerden birisi
Ramazân-ı şerîfde tilâvet olunup leyle-i kâdirde hatm idile ve diğeri ´ıydeyn
beyninde tilâvet (10) itdirilüp Kurbân Bayrâmı gicesi hatm idile ve her ikisinden
hâsıl olan sevâbı benim ve vâlideynim ve bi’l-cümle akrabâ ve ta´allukâtımın
ervâhına hediyye (11) idile ve beher sene şehr-i Rebî´ü’l-evvelde bir cum´a günü
karye-i mezbûre câmi´-i şerîfinde bir mevlûd kırâ`at itdirilüp galleden kırk gurûş sarf
idile (12) ve fazla-ı galleden senevî yirmi gurûş vazîfe-i tevliyyet olup mütevellîye
359
´â`id ola ve ben lâbis-i libâs-ı hayât oldukca vakf-ı mezbûre (13) mütevellî olup
vefâtımdan sonra karye-i mezbûre câmi´-i şerîfinde mütevellî bulunan kimse vakf-ı
mezbûre dahi mütevellî ola ve Lefkoşa (14) kazâ-ı mahkeme-i şer´iyyesi hâkimi
Efendi hasbî nâzır olup beher sene mütevellînin hesâbına baka ve şâyed mütevellînin
bir hıyâneti zuhûr ider ise (15) ´azl idüp karye-i mezbûrede akrabâ ve
ta´allukâtımdan bana en yakın eslâh olan kimseyi mütevellî ta´yîn ide akrabâmdan
kimse bulunmaz ise (16) hâkim-i müşârün-ileyh müstakîm ve mütedeyyin bir zâtı
mütevellî ta´yîn ide diyü ta´yîn-i şürût ve tebeyyün-i kuyûd ber-leh zikr olunan iki
bin gurûşı mütevellî-i mûmâ-ileyh Salah (17) eddin Efendi’ye teslîm ve ol dahi
vakfiyyet üzere kabz ve tesellüm ve sâ`ir mütevellîlerin evkâfdaki tasarrufları gibi
tasarruf eyledi didükde gıbbe’t-tasdîkü’ş-şer´i (18) vâkıfe-i mezbûre semt-i vifâkdan
cânib-i şikâka teveccüh idüp vakf-ı nukûd ve zımmında olan şürût ve kuyûd ´inde’le`immeti’s-selâse sahîh olmadığından (19) vakf-ı mezbûrdan rücû´ ile meblağ-ı
mezbûr iki bin gurûşı istirdâd iderim ve reddi içün mütevellî-i mûmâ-ileyhe tenbîh
olunmak murâdımdır didükde mütevellî-i (20) mûmâ-ileyh dahi cevâb-ı bâ-savâba
mutasaddî olup vakf-ı nukûd her ne kadar ´inde’l-e`immeti’s-selâse sahîh olmayup
lâkin imâm züferden imâm ensâri rivâyeti üzere (21) vakf-ı nukûd ve ana müteferri´
olan şürût ve kuyûd-ı sahîh ve câ`izdir diyü meblağ-ı mezbûrı red ve teslîmden
imtinâ´ ile hâkim-i mevki´-i sadr-ı küttâb lâzâl hükmihi (22) câriyen bi’l-hakk-ı ve’ssavâb hazretleri huzûrunda müterâfi´ân ve her biri fasl ve hasma tâlibân olduklarında
hâkim müşârün-ileyh esbegullâh ü nimehû ´aleyh hazretleri dahi (23) te`emmül-i
lâyık ve tefekkür-i fâ`ik eyledikde temhîd-i kavâ´id-i hayrî evlâ ve teşyîd-i mebânî-i
vakfı uhrâ görmekle tarafeynin kelâmına nazar ve mübtel-i hayr olmakdan hazer (24)
idüp ´âlimen bi’l-hilâfü’l-cârî beyne’l-e`immeti’l-eslâf ve mürâ´iyen bi-cemî´-i mâlâbüd minhü fi’l-hükm-i bi’l-evkâf-ı ´alare`yi men yerâhu min el-e`immeti’lmüctehidîn (25) rıdvân-ullâh ü te´âlâ ´aleyhim ecma´în vakf-ı mezbûrun evvelâ
sıhhatine ve sânîyen lüzûmuna vâkıfe-i mûmâ-ileyhâ mahzarında hükm-i sahîh-i şer´i
ve kazâ-i sarîh-i mer´î itmeğin (26) vakf-ı mezbûr sahîh ve lâzım olup min ba´d nakz
ve tahvîli mahâll ve tebdîl ve tagyîri ´adîmü’l-ihtimâl oldı fe-men beddelehu ba´de
mâ-semi´ahü fe-innemâ (27) ismuhu ´ale’llezîne yübeddilûnehü inne’llâhe semî´un
´alîm ve ecrü’l-vâkıf ale’l-hayyil cevvâdi’l-kerîm cerâ zâlik ve harrere fi’l-yevmi’lhâmis min şehri Receb li-seneti selâse (28) ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
360
Şühûdü’l-hâl
Da´vâ vekîli Salih Bahaaddin Efendi
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Mora karyeli Hâcı Mustafa bin Ahmed
Zabtiyye Mustafa
Sayfa No: 150
Dava No: 512
Dava Türü: Rüşt iddiası ve mal talebi
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine kazâsına
tâbi´ Kambilli karyesi sâkinlerinden iken bundan akdem vefât iden Hasan bin Deli
Halil’in (2) sulbiyye kızı ve hâlen yirmi bir yaşını mütecâvize olup âkile ve bâliğe ve
bülûğuna rüşdi munzam oldığını iddi´â iden işbu bâ´isetü’l-vesîka Hadice meclis-i
şer´-i şerîf-i enverde (3) vâlidesi ve hâl-i sigarında tesviye-i umûrına bâ-hüccet-i
şer´iyye vasî-i mansûbesi olmağla mâl-i mevrûsına bi’l-vesâye vaz´-ı yedi
mütehakkık olan zâtı ta´rîf-i şer´î ile (4) ma´rife Penbe Hatun bint-i Đbrahim
muvâcehesinde üzerine da´vâ ve takrîr-i kelâm idüp hâlen ben yirmi bir yaşımı
mütecâvize âkile ve bâliğe ve bülûğuma rüşdüm munzam olup (5) umûrumı binefsihâ rü`yete kâdire ve i´ânet-i vasîden müstağniye olmamla pederim müteveffâ-yı
mezbûr Hasan’dan mevrûs ber-mûcib-i defter-i kassâm mâlımı vâlidem ve vasiyem
(6) mezbûre Penbe Hatun’dan hâlen taleb iderim su`âl olunup bana teslîme kıbel-i
şer´den vâlidem ve vasiyem mezbûreye tenbîh olunmak murâdımdır didükde
gıbbe’s-su`âl (7) ol dahi cevâbında müdde´iye-i mezbûre Hadice’nin ber-mûcib-i
defter-i mezkûr mâl-i mevrûsına bi’l-vesâye vaz´-ı yedini ikrâr idüp lâkin
müdde´iye-i mezbûrenin (8) ber-vech-i muharrer rüşd müdde´âsını inkâr idicek
müdde´iye-i mezbûre Hadice’den ber-vech-i meşrûh üzere müdde´âsına beyyine
taleb olundukda ´udûl-i ahrâr-ı ricâl-i (9) Müslimînden ve zât-ı mezbûreyi ´ârifân
karye-i mezbûre sâkinlerinden Usta Hüseyin Küçük Mehmed ve Vasilya karyeli
361
Halil Mehmed Kahya li-ecli’ş-şehâde meclis-i (10) şer´e hâzırân olup eserü’l-istişhâd
fi’l-hakîka işbu müdde´iye-i mezbûre Hadice yirmi bir yaşını mütecâvize âkile ve
bâliğe ve bülûğuna rüşdi munzam (11) olup kendi umûrını bi-nefsihâ rü`yete kâdire
ve i´ânet-i vasîden müstağniyedir biz bu husûsa bu vech üzere şâhidlerüz ve şehâdet
dahi iderüz (12) diyü her biri ber-nehc-i şer´-i edâ-i şehâdet itdüklerinden sonra
şâhidân-ı mezbûrân usûl-i mevzû´asına tatbîkan sırran ve ´alenen lede’t-tezkiye (13)
´adl ve makbûlü’ş-şehâde idükleri ihbâr olunmağın mûcibince müdde´iye-i mezbûre
Hadice’nin rüşdine ba´de’l-hükm ve’t-tenbîh mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb (14) olundı
harrere fi’l-yevmi’s-sânî ve’l-´işrîn min şehri Şa´bâni’l-mu´azzam li-seneti selâse ve
´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Lefkoşalı Arif Efendi bin Şükrü Efendi
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Mustafa Efendi
Sayfa No: 150
Dava No: 513
Dava Türü: Nafaka
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Dağ kazâsına
tâbi´ Koçat karyesi sâkinelerinden zâtı ma´rife Hadice bint-i (2) Mustafa tarafından
zikrî âtî husûsda vekîl-i müseccel-i şer´îsi Mahmud Efendi bin Mustafa meclis-i şer´i şerîf-i enverde müvekkile-i mezbûrenin zevc-i mutallikı (3) Đncirli karyeli Mehmed
bin Hüseyin tarafından vekîl-i müseccel-i şer´îsi pederi mezbûr Hüseyin bin Đsmail
muvâcehesinde mezbûr Mehmed mezbûre Hadice Hanım ile (4) bundan üç sene
mukaddem ber-mûcib-i izinnâme beş yüz bir gurûş mehr-i mü`eccel ve yedi yüz
yirmi sekiz gurûş mehr-i mu´accel tesmiyesiyle ´akd-i nikâhları (5) icrâ idilmiş ise de
merkûm Mehmed beş mâh mukaddem müvekkilem mezbûreyi Koçat karyesi muhtârı
Mehmed Ali ve Osmanoğlu Kerim ve Cemali bin Osman mahzarlarında (6) bâyinen
tatlîk eylediğinden merkûm Mehmed zimmetinde ma´kûdü’n-´aleyh olan beş yüz bir
362
gurûş mehr-i mü`eccel ve yedi yüz yirmi sekiz gurûş mehr-i mu´accel ki cem´an bin
(7) iki yüz dokuz gurûş alacak hakkı müvekkilem mezbûre tarafından bi’l-vekâle
mezbûr Mehmed’den hâlen taleb iderim su`âl olunup müvekkile-i mezbûreye edâya
(8) tenbîh olunmak murâdımdır diyü da´vâ itdükde gıbbe’s-su`âl vekîl-i mezbûr
merkûm Hüseyin dahi cevâbında müvekkile-i mezbûre Hadice Hatun mehreyn-i
mezkûreyn ile zevce-i (9) gayr-ı medhûl-i bihâsı oldığını ve târîh-i mezkûrdan beş
mâh mukaddem mezbûreyi bâyinen tatlîk itdiğini ikrâr ve i´tirâf itmeğin mûcibiyle
mehr-i mü`eccel ve mu´accel (10) mezkûreynin nısfları olan altı yüz on beş gurûş
müvekkile-i mezbûre Hadice Hatun hâlen edâ ve teslîmiyle mezbûr tescîl ve i´lâm
olundı harrere (11) fi’l-yevmi’l-hâmis ve’l-´işrîn min şehri Şa´bâni’l-mu´azzam liseneti selâse ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Sayfa No: 151
Dava No: 514
Dava Türü: Müezzinlik devri
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Lefke
nâhiyesine tâbi´ nefs-i Lefke kasabasında kâ`in Orturta Câmi´-i Şerîfinin mü`ezzinlik
cihetine (2) bâ-berât-ı ´âlî-şân mutasarrıf bulunan Hâcı Mollâ Osman bin
Süleyman’ın vefâtından sonra cihet-i mezkûre oğlı Ahmed Efendi Faki’ye intikâl
itmekle mûmâ-ileyh (3) Ahmed Efendi dahi otuz seneden ziyâde bir müddet
mutasarrıf olup edâ-yı hizmet itdükden sonra vefât itmekle terk itmiş oldığı
evlâdından (4) kebîr bulunan Osman ve Kazım ehl olmadıklarından cihet-i mezkûre
münhal ve hidmet-i lâzımesini mu´attala oldığı haber virilerek cihet-i mezkûre bin üç
yüz (5) on bir senesi Şevvâl şerîfinin on sekizi târîhli Lefkoşa Mahkeme-i
Şer´iyyesinden sâdır olan i´lâm-ı şer´î mûcibince kasaba-i mezbûre ahâlîsinden
Mehmed Salim (6) Efendi bin Hâcı Emin Ağa’ya tevcîh kılınmış ve mûmâ-ileyh
Mehmed Salim Efendi dahi bin üç yüz yirmi bir senesi Rebî´ü’l-evvelinin on beşinde
Lefkoşa kasabası (7) mahkeme-i şer´iyyesinde cihet-i mezkûreyi mutasarrıf
bulundığı diğer cihetler ile berâber sulbî oğlı Ahmed Sami Efendi’ye meccânen ferâğ
ve kasr-ı yed eylemiş ise de (8) sâbıkan sâhib-i cihet bulunan mârrü’z-zikr Ahmed
363
Efendi Faki’nin ol-vakt on yaşında olarak terk itdiği sagîr oğlı Ahmed Raik Efendi
(9) sinn-i rüşde bâliğ olup hizmet-i mezkûreye ehliyyet ve iktidârı oldığından bağışla
pederinden müntakil cihet-i mezkûrenin tevcîh cihân nizâmnâmesinin (10) birinci
maddesi hükmünce ´uhdesine tevcîh olunmuş husûsunu istid´â ve bu bâbdaki
istihkâk-ı meşrû´asına dâ`ir bir kıt´a fetvâ-yı şerîf dahi ibrâz itmekle evkâf-ı (11)
Osmanlı murahhası ´izzetlü Đrfan Efendi hâzır oldığı hâlde mûmâ-ileyh Ahmed Raik
Efendi bi’l-imtihân ehliyyet ve liyâkatı tebeyyün itdiğinden câmi´-i şerîf-i mezkûrun
(12) mü`ezzinlik ciheti evkâf dâ`iresinde mukayyed oldığı vechle şehri otuz gurûş
vazîfe ile ´uhdesine tevcîh olundığı tescîl ve i´lâm (13) olundı harrere fi’l-yevmi’lhâmis ´aşer min şehri Şa´bâni’l-mu´azzam li-seneti selâse ve ´işrîn ve selâse mi`eten
ve elf.
Sayfa No: 151
Dava No: 515
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Dağ nâhiyesine
tâbi´ Margi karyeli Lefkoşa’da ikâmet itmekde iken efrencî bin (2) dokuz yüz dört
senesi Kânûn-i evvelin yirminci günü vefât iden Menteş bin Hâcı Alaaddin’in ve
verâseti zevce-i menkûhe-i metrûkesi Akıle Emir Hasan ile (3) sulbiyye-i sagîre kızı
Emine li-ebeveyn er karındaşları Ali ve Hasan ve Hüseyin ve kız karındaşı Afet’e
münhasıra oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir (4) ve mütehakkık oldukdan
sonra sagîre-i mezbûrenin vakt-i rüşd ve sedâdına değin tesviye-i umûrına kıbel-i
şer´den vasî nasb ve ta´yîn olunan ´ammisi (5) Hüseyin Hâcı Alaaddin verese-i
kibârın taleb ve ma´rifetleri ve ma´rifet-i şer´le tahrîr ve bey´ ve beyne’l-vereseti’lmezbûre tevzî´ ve taksîm (6) olunan müteveffâ-yı mezbûrun terekesi defteridir ki
ber-vech-i âtî zikr ve beyân olunur harrere fi’l-yevmi’l-hâmis ´aşer min şehri
Şa´bâni’l-mu´azzam li-seneti selâse ve ´işrîn (7) ve selâse mi`eten ve elf.
(8) koyun 30/4320
keçi 22/2530
kancık merkeb 1 - ma´a sıpa /819
364
saman çuval 100/198
bulgur fî 75/113
hellim küpü 1 - yağ destisi 2 - hellim destisi 2/38
(9) tabak 8 - kâse 1 - bulgur değirmeni 1 - küp 1/52.20 para
yün yatak 1/63
gübre yığın 1/45
yağ küpü 1 - elek ve kalbûr ve közer 3/24
(10) luvana fî 270/216
siyah boy kebesi 1/160
yorgan 1/22
bakır sini 1/20
def´a yorgan 1/22
çıkrık 1/11
çifte tüfenk 1/454
(11) şa´îr kîle 45/472
kürek 1 - çapa 1 - keser 1/15
yorgan ma´a çarşab 1/27
çizme çift 1/30
yemeni yorgan 1 - ma´a çarşab /43
heğbe 1/31
def´a yemeni yorgan ma´a çarşab 1/38
(12) kasab bıçağı 1/18
çuval 1/71
kebîr tencere 1/82
soğan fî 150/60
barut kapağı 2/2
hınta kîl 34/952
evsat tencere 1/41
küçük tencere 1 - tabak 4 - şîşe 6/42
(13) kefgîr 1 - kepce 1 - rende 1 - tabak 2/31
yün yatak 1 - yasdık 2/95
zeyt yağı lidre 8/176
365
köhne orak 3 - siriza 1/10
tahta kerevet 1/59
(14) hellim fî 13 /87
köhne küp 3 - sasta 1/16
Trablus kuşak 1/361
boş koğan 5 - arı memlû koğan 2/54
çuka mintân 1/80
dizlik 1 - iç donı 1/45
(15) balta 1 - yaba 2/10
kuru üzüm fî 57/78
yağ destisi 2 - bir mikdâr yağ hotna fî/30 /27
alefter 1/25
sirke kabağı 1
alaca bir parça 2/13
kubûr çift 1/72
(16) kurulmuş zeytin fî 40/110
kapaklı sahan 1 - kapaksız sahan 5 - tas 2/63
hamur teknesi 1 - sinid tahtası 1 - etmek tahtası 1/44
davar çakı 5 - desti 8 - zeytûn küpü 2/32
(17) dizlik 1 - gömlek 1 - çevre 1/15
cedîd dağarcık 1/10
kavuşdırma 4 - sac 1/20
su küfesi 4 - su kapağı 4 - desti 11 - teneke 8/36
(18) müteveffânın kîsesinde zuhûr iden nakd-i mevcûd
1107-30 lira 5 şilin 16 bakır 63
taht-ı îcârında olan hâne sâhibi nezdinde müteveffânın depozito tarîkıyla emâneten
bırakdığı lira 4 şilin 10
hânda satılan müsta´mel kubûr timür kürek 1/13
(19) müsta´mel lamba 2/3
terâzû ma´a timür kaya /6
müsta´mel hasır 2/5
eski ayakkabı çift 1/3
366
eski fenar 1/2
şa´îr kîl 4/49
hân odaları müste`cirlerinden tahsîl olunan /63
bir bâb dükkân kirâsı olup müste`cirden tahsîl olunan /21
hânda kahveci Mallı Hasan’dan tahsîl olunan /117
üç dönüm luvana mezrû´ı /229
on iki dönüm hınta mezrû´ı /999
(21) on iki dönüm şa´îr mezrû´ı /1278
üç dönüm hâsıl /296
yekûnü’l-mezkûrât /17617.20 para
(22) minha’l-ihrâcât
(23) techîz ve tekfîn masrafı /122.20 para
tefrîk-i eşyâ ve tahrîr-i tereke içün me`mûr masrafı /90
hükûmete ´â`id dellâliyye /226
münâdiye virilen /74
i´lâniye /22
muhtâriyye /18
(24) Lefkoşa’da kirâsında bulunan hânın beş haftalık hân kirâsı olup hân sâhibine
virilen /449
mekteb ta´mîrinden dolayı Hasan Hâcı Alaaddin’e zimmeti olup îfâ olunan
Hüsnü’nün iki gün yevmiyesi alacağı olup îfâ olunan /27
(25) Mehmed Ali’nin üç gün çift yevmiyesi olup îfâ olunan /40.20 para
Hasan Hâcı Alaaddin’in üç gün çift yevmiyesi olup îfâ olunan /40
Ali Hâcı Alaaddin’in arpa parası olarak alacağı olup îfâ olunan /137
(26) davar satılıncaya kadar bekleme ücreti /60
müteveffânın zevcesi Akıle Emir Hasan’ın mehr-i mü`ecceli olup îfâ olunan /501
müteveffâdan mukaddem vefât iden diğer zevcesi Emine Hasan’ın terekesinden
müteveffiye-i mezbûrenin kızı Emine’ye olan zimmeti /784
(27) müteveffâyı hastalığında tedâvi iden Doktor Galib Beğ ücretiyle ´ilâc parası
/135
müteveffânın hastalığında hizmet iden Kobenzo Hasan’a virilen ücret /35
367
deyn-i müsbet Margi karyeli Ayşe Hüseyin’in zeytûn parası olarak alacağı olup îfâ
olunan /40
(28) deyn-i müsbet mezbûre Ayşe Hüseyin’in buğday mezrû´ bulunan dokuz dönüm
tarlasının bedel-i îcârı olup îfâ olunan /90
deyn-i müsbet Pera karyeli Kostanti Hâcı Haralambo’nun arâzî bedelinden matlûbı
olup ba´de’l-isbât ve’l-half îfâ olunan /270
(29) sene 905 senesi virgüsi olup tahsîldâra virilen /41
Margi karyeli Hüseyin Emir Hasan terekesinden zimmeti olup îfâ olunan /351
(30) müteveffâ-yı mezbûrun yetîmesi Emine’nin süd anası Nezaket Bayram’a îfâ
olunan /150
yekûnü’l-ihrâcât /3834
(31) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre /13783.20 para
(32) hisse-i zevce-i mezbûre Akıle /1721.20 para
hisse-i ah-ı mezbûr Ali /1477
hisse-i ah-ı mezbûr Hasan /1477
hisse-i ah-ı mezbûr Hüseyin /1477
hisse-i uht-i mezbûre Afet /738
(33) hisse-i sagîre-i mezbûre Emine
6891.20 para
- 180.00
6711.20 resm-i kısmet ma´a kaydiyye
- 400.00
6311.20 Mart sene 905 ibtidâsından Teşrîn-i evvel gâyesine kadar sekiz aylık
nafaka
(34) verese-i kibâr hisse-i irsiyyelerini kâmilen ahz ü kabz eyledikleri gibi sagîre-i
mezbûre Emine’nin hissesi olan altı bin üç yüz on bir buçuk (35) gurûş li-ecli’l-hıfz
ve’l-istirbâh eytâm emvâli sandığına gönderilmişdir.
Sayfa No: 153
Dava No: 516
Dava Türü: Boşanma
368
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa mahallâtından Mahmud Paşa
Mahallesinde sâkine ve zâtı ma´rife Faika bint-i Süleyman Kasım nâm hatun (2)
meclis-i şer´-i şerîf-i enverde zevc-i muhâla´a işbu bâ´isü’l-vesîka Ağırda karyeli
Mustafa bin Đbrahim nâm kimesne mahzarında ikrâ-ı tâm ve takrîr-i kelâm (3) idüp
merkûm Mustafa zevc-i dâhilim olup lâkin beynimizde Hasan mu´âşeretimiz
olmamağla ben hal´e tâlibe ve müfârekata râgıbe oldığım eclden (4) merkûmun
zimmetinde mütekarrer ve ma´kûdü’n-´aleyh mehr-i mü`eccelim olan iki yüz elli bir
gurûş nafaka-i ´iddet-i mu´ayyene-i ma´lûmem üzerlerine (5) ve maû`net-i süknâm
dahi kendi üzerime olunmak üzere zevcim merkûm Mustafa ile muhâla´a-ı sahîha-i
şer´iyye ile hal´ oldığımda ol dahi (6) hal´ mezkûrı ber-vech-i muharrer ba´de’l-kabûl
hukûk zevciyet müte´alike ´âmme-i da´vâ ve kâffe-i mutâlebâtdan her birimiz âherin
(7) zimmeti ibrâ-i ´âmm ile ibrâ ve ıskât idüp her birimiz âherin ibrâsını kabûl
eyledik didükde gıbbe’t-tasdîkü’ş-şer´î mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb (8) olundı harrere
fi’l-yevmi’s-selâse min şehri Ramazâni’l-mübârek li-seneti ve ´işrîn ve selâse
mi`eten ve elf
Şühûdü’l-hâl
Lefkoşalı Mehmed Arif Efendi
Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Mustafa
Sayfa No: 154
Dava No: 517
Dava Türü: Rüşt iddiası ve mal talebi
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Abohor karyesi sâkinlerinden iken bundan akdem vefât iden
Mehmed Halil’in (2) sulbî oğlı ve hâlen yirmi bir yaşını mütecâviz işbu bâ´isü’li´lâm Hasan meclis-i şer´-i şerîf-i enverde li-eb karındaşı ve hâl-i sigarında tesviye-i
umûrına bâ-hüccet-i şer´iyye (3) vasî-i mansûbı olmağla mâl-i mevrûsına bi’l-vesâye
369
vaz´-ı yedi mütehakkık olan Mustafa Mehmed mahzarında üzerine da´vâ ve takrîr-i
kelâm idüp hâlen ben yirmi bir yaşımı (4) tecâvüz idüp âkil ve bâliğ ve bülûğuma
rüşdüm munzam olup umûrumı bi’n-nefs rü`yete kâdir ve i´ânet-i vasîden müstağnî
olmamla pederim müteveffâ-yı mezbûr Mehmed’den (5) mevrûs ber-mûcib-i defter-i
kassâm mâlımı birâderim ve vasîm mezbûr Mustafa’dan hâlen taleb iderim su`âl
olunup bana teslîme kıbel-i şer´den birâderim ve vasîm (6) mezbûre tenbîh olunmak
murâdımdır didükde gıbbe’s-su`âl ol dahi cevâbında müdde´î-i mezbûrun mâl-i
mevrûsına bi’l-vesâye vaz´-ı yedini ikrâr idüp lâkin (7) müdde´î-i mezbûrun berminvâl-i muharrer müdde´âsını inkâr idicek müdde´î-i mezbûr Hasan’dan ber-vech-i
meşrûh müdde´âsına beyyine taleb olundukda ricâl-i ahrâr-ı (8) Müslimînden karye-i
mezbûreli Halil Đbrahim Mustafa ve Mehmed Osman nâm kimesneler li-ecli’ş-şehâde
meclis-i şer´e hâzırân olup eserü’l-istişhâd fi’l-hakîka (9) müdde´î-i mezbûr Hasan
el-yevm yirmi bir yaşını tecâvüz idüp âkil ve bâliğ ve bülûğuna rüşdi munzam olup
umûrını bi-nefsihi rü`yete kâdir ve i´ânet-i vasîden (10) müstağnîdir biz bu husûsa bu
vech üzere şâhidlerüz ve şehâdet dahi iderüz diyü her birerleri müttefikü’l-lafz ve’lma´nâ ber-nehc-i şer´î edâ-i şehâdet-i (11) şer´iyye itdüklerinden sonra şâhidân-ı
mezbûrân usûl-i mevzû´asına tevfîkan sırran ve ´alenen lede’t-tezkiye ´adl ve
makbûlü’ş-şehâde idükleri (12) ihbâr olunmağın mûcibiyle müdde´î-i mezbûr
Hasan’ın rüşdine ba´de’l-hükm ve’t-tenbîh mâ-vaka´ bi´t-taleb ketb olundı harrere
fi’l-yevmi’l-hâmis min şehri (13) Ramazâni’l-mübârek li-seneti selâse ve ´işrîn ve
selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Lefkoşalı Mehmed Arif Efendi
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Mustafa Efendi
Sayfa No: 154
Dava No: 518
Dava Türü: Tereke
370
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Luricina karyesi sâkinelerinden iken efrencî bin dokuz yüz (2) beş
senesi Eylül’ünün onuncu günü vefât iden Mustafa bin Osman’ın verâseti zevce-i
menkûhe-i metrûkesi Tuti bint-i Yusuf ve pederi mezbûr (3) Osman bin Mustafa ile
vâlidesi Emine Kara Hasan ve sulbî sagîr oğulları Osman ve Yusuf ve Hasan’a
münhasıra oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver (4) zâhir ve mütehakkık oldukdan
sonra sigâr-ı mezbûrûnun vakt-i rüşd ve sedâdlarına değin tesviye-i umûrlarına kıbeli şer´den vasî nasb ve ta´yîn (5) olunan vâlideleri mezbûre Tuti verese-i kibâr
ma´rifetleri ve ma´rifet-i şer´le tahrîr ve bey´ ve beyne’l-vereseti’l-mezbûre tevzî´ ve
taksîm olunan (6) müteveffâ-yı mezbûrun terekesi defteridir ki ber-vech-i âtî zikr ve
beyân olunur harrere fi’l-yevmi’s-sâmin ´aşer min şehri Şa´bâni’l-mu´azzam li-seneti
selâse ve ´işrîn (7) ve selâse mi`eten ve elf.
(8) sandalye 10/81
çuval 1/54
besli kuzu 1/144
dağarcık 1/12
def´a dağarcık 1/13
def´a dağarcık 1/3
bir parça ip /2.20 para
terâzî 1 - timür kaya 1/17
(9) sepet 3/3.10 para
kaşayı 1/1
köfün 4/17
def´a köfün 1/6
def´a köfün 2/18
def´a köfün 3/20
binlik 1/5
kamış köfün 2/5
(10) bakla fî 12/21
torba 1/9
def´a torba 1/4
sahtiyan çizme çift 1/5.10 para
371
değirmen 1/13.20 para
müsta´mel kebe 1/15
timür kürek 1/4
balta 1/10
(11) tahta kürek 1/12
çizme çift 1/126
çapa 1/7
semer çift 1/6
def´a semer 1/8
sapan 1/45
def´a sapan 1/36
boyunduruk 1/4
(12) kayış 1/11
sapan timüri 3/3
orak 2/2
çapa sapı 1/2
def´a boyunduruk 1/9
bardak 1/3
çatal 3/9
zeytûn küpü 1/11
(13) su küpü 1/10
barastadu 1/11
büyük küp 1/15
sürgi 1/33
döğen 1/79
müsta´mel sapan 1/10
müsta´mel döğen /18
kancık merkeb ma´a sıpa 1/1170
(14) def´a kancık merkeb 1 - ma´a sıpa 1/1287
öküz 1/1557
bir mikdâr favta samanı /10
bir mikdâr yaba taşı /40
372
yulaf kîl 55/550 fî/10
burçak kîl 10/248
(15) favta kîl 32/320 fî/10
küp 1/22
def´a küp 1/11
tahmînen otuz beş merteklik bir oda saman /729
şa´îr kîl 100/1350
hınta kîl 98/2793 fî/28
(16) bir mikdâr fışkı /135
şa´îr kîl 10/135
hınta kîl 10/285 fî/28
küp 2/23
def´a küp 2/30
çamaşır teknesi 1/20
inek re`s 1/1080
(17) bir buçuk dönüm bağ /351
üç dönüm bağ /540
kerpiç 4300/380
Đbrahim’in zimmetinde olup tahsîl olunan /36
Luricina karyeli Ali Đsmail zimmetinde müteveffâ-yı mezbûrun alacağı olup Avukat
Ahalliya Efendi ma´rifetiyle tahsîl olunan /1096
(18) yine karye-i mezbûreli Arif Süleyman zimmetinde müteveffâ-yı mezbûrun
alacağı olup tahsîl olunan /1187
cem´an yekûnü’l-mezkûrât /16343
(19) minha’l-ihrâcât
(20) deyn-i müsbet zevce-i mezbûre Tuti’nin mehr-i mü`eccel bâ-şehâdet Arif bin
Sarı Hüseyin ve Đsmail bin Đbrahim ba´de’t-tezkiye /1501
hamâliye ve zâhire ölçmek ücreti /45
muhtâriyye /18
tezkere parası /6
(21) giden me`mûrun hayvân kirâsıyla masârif-ı sâ`iresi /89
hükûmete ´â`id dellâliyye /210
373
münâdiye virilen /67
yekûnü’l-mezkûrât /1937
(22) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre /14406
(23) hisse-i zevce-i mezbûre Tuti /1801
hisse-i eb-i mezbûr Osman /2401
hisse-i ümm-i mezbûre Emine /2401
hisse-i sagîr-i mezbûr Osman
2601
- 68 resm-i kısmet ma´a kaydiyye
2533
(24) hisse-i sagîr-i mezbûr Yusuf
2601
- 38 kezâ
2533
hisse-i sagîr-i mezbûr Hasan
2601
- 68 kezâ
2533
(25) verese-i kibâr hisselerini kâmilen ahz eyledikleri gibi sigâr-ı mezbûrûnun
hisseleri olan yedi bin beş yüz toksan gurûş (26) li-ecli’l-hıfz ve’l-istirbâh Lefkoşa
eytâm emvâli sandığına irsâl kılındığı şerh virildi.
Sayfa No: 156
Dava No: 519
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Luricina karyesi sâkinelerinden iken efrencî bin dokuz yüz beş
senesi şehr-i Eylül’ün (2) beşinci günü vefât iden Hadice bint-i Yusuf Onbaşı’nın
verâseti vâlidesi Rahime bint-i Boşnak Mehmed ile pederi mezbûr Yusuf Onbaşı ve
sadrî sagîr oğlı Mustafa’ya (3) münhasıra oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir
374
ve mütehakkık oldukdan sonra sagîr-i mezbûrun vakt-i rüşd ve sedâdına değin
tesviye-i umûrına kıbel-i şer´den vasî nasb (4) ve ta´yîn olunan ceddi mezbûr Yusuf
Onbaşı ma´rifeti ve ma´rifet-i şer´le tahrîr ve bey´ olunan müteveffât-ı mezbûrenin
terekesi defteridir ki ber-vech-i âtî zikr ve beyân olunur harrere (5) fi’l-yevmi’lhâmis ´aşer min şehri Şa´bâni’l-mu´azzam li-seneti selâse ve ´işrîn ve selâse mi`eten
ve elf.
(6) etmek tahtası 1/18
bir kulblu tava 1/15
iki kulblu tava 1/26
tas 1/10
tabak 22/29
büyük tencere 1/103
hamur teknesi 1/72
tırabeza 2/20
(7) yün yatak 1 - sandık 1 - yorgan 1 - yasdık 2 - âyîne 1/360
yekûnü’l-mezkûrât /653
(8) minha’l-ihrâcât
(9) dellâliyye
15
- 4 münâdiye virilen
11
muhtâriyye /18
yekûnü’l-ihrâcât /33
(10) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre /620
(11) hisse-i eb-i mezbûr Yusuf Onbaşı /103
hisse-i ümm-i mezbûre Rahime /103
hisse-i sagîr-i mezbûr Mustafa /404
(12) müteveffât-ı mezbûrenin peder ve vâlidesi hisse-i irsiyyeleri olan iki yüz altı
gurûş ahz ü kabz eyledikleri gibi sagîr-i mezbûr Mustafa’nın hisse-i irsiyyesi (13)
olan dört yüz dört gurûş li-ecli’l-hıfz ve’l-istirbâh eytâm emvâli sandığına
gönderildiği işbu mahalle şerh virildi.
375
Sayfa No: 156
Dava No: 520
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cesîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Omorfa
nâhiyesine tâbi´ Peristerona karyesi sâkinlerinden iken efrencî bin dokuz yüz senesi
Eylül’ünün (2) on birinci günü vefât iden Mustafa bin Hasan Hâce’nin verâseti
zevce-i menkûhe-i metrûkesi Huriye bint-i Mustafa ile sulbî mürâhik oğlı Süleyman
ve sulbiyye-i sagîre (3) kızları Firdevs ve Sıdkıye’ye münhasıra oldığı bi’l-ihbâr
´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir oldukdan sonra mürâhik-i mezbûr ve sagîretân-ı
mezbûretânın vakt-i rüşd ve sedâdlarına (4) değin tesviye-i umûrlarına kıbel-i
şer´den vasî nasb ve ta´yîn olunan ´ammileri Hüseyin Hasan ma´rifeti ve ma´rifet-i
şer´le tahrîr ve bey´ ve beyne’l-vereseti’l-mezbûre tevzî ve taksîm olunan (5)
müteveffâ-yı mezbûrun terekesi defteridir ki ber-vech-i âtî zikr ve beyân olunur
harrere fi’l-yevmi’l-hâmis min şehri Ramazâni’l-mübârek li-seneti selâse ve ´işrîn ve
selâse mi`eten ve elf.
(6) burçak kîl 8 fî 4 fî/24 /208
ketan tohumu fî 100 fî/1 19 /147.20 para
şa´îr kîl 70 fî/15 10 para /1067.20 para
hınta kîl 40 fî/28 /840
gübre /909
merkeb 1/909
öküz 1/1188
dişi öküz 1/1188
(7) döğen 2/73
semer 1/31
boyunduruk 1/29
burçak değirmeni 1/8
soğan fî 30.16 para /12
saban ma´a takım /10
keçi 4/320
376
koyun 4/603
varil 1/25
(8) küp 4/20
gılıfter 1/3
orak 1/8
kürek ma´a yaba 1/24.20 para
eski mertek 15/225
heğbe 1/19
yün fî 5/47.20 para
saman /200
kazgan 1/94
ketan fî 60 /105
(9) nerdbân 1/46
tekne 2/20
kuzu 1/145
bulgur değirmeni 1/10
küp 1/8
hamur teknesi 1/50
böğrülce fî 40 /63
bakla fî 60 /73
kalbûr 2/10
(10) def´a kuzu 1/153
def´a kuzu /172
tosun 1/679
destgâh 1/50
nadasların kıymeti /660
cem´an yekûnü’l-mezkûrât /10465
(11) minha’l-ihrâcât
(12) tefrîk-i eşyâ ve tahrîr-i tereke içün gönderilen me`mûrun masraf ve ücreti /90
muhtâriyye /18
hayvân tezkeresi ücreti /8
dellâliyye
377
196
- 49 münâdiye virilen
147 hükûmete ´â`id olan
(13) deyn-i müsbet zevce-i mezbûre Huriye’nin mehr-i mü`eccel hakkı bâ-şehâdet
Hüseyin Hasan ve Süleyman Mustafa ba´de’t-tadîl ve’t-tezkiye /1440
deyn-i müsbet karye-i mezbûreli Mustafa Salih’in müteveffâ-yı mezbûr zimmetinde
alacağı bâ-şehâdet Hüseyin Hasan ve Süleyman Mustafa ba´de’t-tezkiye ve’l-half
/1080
(14) Orunda karyeli Kâmil Emir Ali’nin müteveffâ-yı mezbûr zimmetinde bâ-sened
alacağı bâ-şehâdet Hüseyin Hasan ve Süleyman Mustafa ba´de’t-tezkiye ve’l-half
/1752
(15) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre /5881
(16) hisse-i zevce-i mezbûre Huriye /735
hisse-i mürâhik-i mezbûr Süleyman
2573
- 64 resm-i kısmet
2509
hisse-i sagîre-i mezbûre Firdevs
1286
- 32 kezâ
1254
hisse-i sagîre-i mezbûre Sıdkıye
1286
- 32 kezâ
1254
(17) zevce-i mezbûre hisse-i irsiyyesi olan yedi yüz otuz beş gurûş temâmen ahz
eylediği gibi mürâhik-i mezbûr Süleyman dahi isbât-ı rüşd itmekle hisse-i irsiyyesi
(18) olan iki bin beş yüz dokuz gurûş kâmilen ahz ü kabz eylemiş ve sagîretân-ı
mezbûretân Firdevs ve Sıdkıye’nin hisse-i irsiyyeleri olan (19) iki bin beş yüz dokuz
gurûş dahi li-ecli’l-hıfz ve’l-istirbâh eytâm emvâli sandığına gönderilmişdir.
378
Sayfa No: 157
Dava No: Dava Türü: Đhtida
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine kazâsına
tâbi´ Labta karyesi sâkinelerinden devlet-i ´aliyye teba´sından Rum milletinden (2)
işbu bâ´isetü’l-vesîka tahmînen yirmi yaşında Đlyesku bint-i Lefteri nâm âkile ve
bâliğe faziletlû Müfti Efendi dershânesinde mâ´kûd meclis-i şer´î ´âlîde (3) müşârünileyh Efendi hazretleriyle sa´adetlü Đzzet Efendi ve Derviş Paşa ´izzetlü Şevket Beğ
ve Mısırlızâde Ahmed Efendi nâm zevât ve mezbûrenin zevc-i Mustafa (4) Ahmed
hâzır oldukları hâlde mezbûre Đlyesku bi-hidâyeti’llâhi te´âlâ işbu meclis-i ma´kûd
mezkûrda bi’t-tav´ ve’r-rızâ şerefü’l-Đslâm ile müşerrefe olup (5) talebiyle ismi
Hayriye tesmiye olundığı tescîl ve i´lâm olundı harrere fi’l-yevmi’s-sânî min şehri
Ramazâni’l-mübârek li-seneti selâse ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Sayfa No: 158
Dava No: 521
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine kazâsına
tâbi´ nefs-i Girine kasabası sâkinlerinden iken efrencî bin dokuz yüz dört senesi
Teşrîn-i sânînin sekizinci (2) günü vefât iden Ahmed bin Topal Mehmed’in verâseti
zevce-i menkûhe-i metrûkesi Emine bint-i Ali ve mürâhika kızı Rabişe ve sulbî sagîr
oğulları Mehmed ve Ali Salih ve sulbiyye-i sagîre kızı Fethiye’ye münhasıra oldığı
(3) bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve mütehakkık oldukdan sonra sigâr-ı
mezbûrûnun vakt-i rüşd ve sedâdlarına değin tesviye-i umûrlarına kıbel-i şer´den
vasî nasb ve ta´yîn olunan (4) vâlideleri mezbûre Emine Hatun ve ma´rifet-i şer´le
tahrîr ve bey´ ve beyne’l-vereseti’l-mezbûre tevzî´ ve taksîm olunan müteveffâ-yı
mezbûrun terekesi defteridir ki ber-vech-i âtî zikr ve beyân (5) olunur harrere fi’lyevmi’s-sânî ´aşer min şehri Rebî´i’l-evvel li-seneti selâse ve ´işrîn ve selâse mi`eten
ve elf.
(6) merkeb 1/640
379
hınta kîl 40 fî/27 /1080
küp 1/27
sandık 1/63
çuka yelek 1/99
çorab çift 2/4
çuka şalvar 1/130
eski kefiyye 1/4
(7) ufak sandık 1/3.10 para
kavuşdırma 1/28.10 para
eski kazgan 1/108
cam şîşe 9/9
tencere 1/45
ufak tencere 1/12
kapaklı sahan 1/6
eski sandık 1/20
(8) gömlek ve don 2/50
yorgan 1/36
hücre örtüsü 2/28
yekûnü’l-mezkûrât /2393.20 para
(9) müteveffâ-yı mezbûrun zimem-i nâsda senedli senedsiz alacakları olup tahsîl
olunan
(10) Kömürcü karyeli Nuri Hâcı Halil’den fâ`iz olarak kabz olunan /22.20 para
Kırnı karyeli Mahmud bin Sayid’de bâ-sened alacağı olup kabz olunan /1168.20 para
Đbrahim Halil’den kabz olunan /561
Ağırda karyeli Hüseyin Keleş’in deyni olup ma´a fâ`iz alınan /3545
(11) Beylerle karyeli Hâcı Hüseyin bin Hâcı Hasan’ın deyni olup ma´a fâ`iz alınan
/2361
yine Beylerle karyeli Mehmed bin Abdullah deynine mahsûben alınan /1302
toksan dört senesi harûb mahsûlundan /21
(12) Beylerle karyeli Đbrahim Abdullah’dan tahsîl olunan /3340
Girineli Sami Onbaşı Mustafa ve Halil ve Hâcı Hasan’dan tahsîl olunan /1427
380
Kömürcü karyeli Hasan Çırak Hüseyin’den müştereken zer´ itdiği hınta ve şa´îrden
/270
Girineli Baba Halil Kofturoz’dan tahsîl olunan /180
Kazabifan karyeli Otcıoğlu Osman’dan tahsîl olunan /36
(13) Girineli Zabtiyye Nuh’dan tahsîl olunan /36
Kömürcü karyeli Meryem bint-i Hâcı Halil’in bâ-sened zimmetinden tahsîl olunan
/1980
Kömürcü karyeli yine mezbûre Meryem zimmetinde bâ-kefâlet devriye bâkî kalan
lira seksen iki gurûş hesâbıyla /3200
min haysü’l-mecmû´ü’l-mezkûrât /22843.20 para
(14) minha’l-ihrâcât
(15) muhtâriyye /18
tezkere parası ve eşyânın nakliyyesi /13
hükûmete ´â`id dellâliyye /30
münâdiye virilen /20
tefrîk-i eşyâ ve tahrîr-i tereke içün me`mûr masrafı /81
deyn-i müsbet Girineli Mehmed Şasu’ya ba´de’l-half /280
(16) deyn-i müsbet Sevri Zahariyadi kumpanyasına bâ-sened ve’l-half /235
deyn-i müsbet da´vâ vekîli Milyatari Şakkallı’ya ba´de’l-half /484
deyn-i müsbet yine merkûm Milyatari Şakkallı’ya ba´de’l-half /1104
deyn-i müsbet Kunduracı Arastuduli’ye defter hesâbından /82
(17) deyn-i müsbet Bezirgân Dimitri’ye defter hesâbından /26
deyn-i müsbet Girineli Hasan Çavuş sade yağı bahâsından /30
deyn-i müsbet Ağırdalı Kahveci Halil Çırak Hüseyin’e kahve parasından /25
deyn-i müsbet Kazabifan karyeli Loyizo Bedri’ye /16
Girineli Kahveci Hasan’a kahve parası /9
(18) deyn-i müsbet Girineli Bakkal Hâcı Hüseyin Hâcı Samed’e /8
deyn-i müsbet Girineli Kasab Hâcı Hasan’a /7
deyn-i müsbet Girineli Mollâ Mehmed Hâcı Đbrahim Ağa’ya /8
deyn-i müsbet Girineli Mehmed Çırak Đbrahim’e /7
(19) deyn-i müsbet Girineli Tat Halil’e /4
deyn-i müsbet Kazabifan karyeli Kasab Mustafa’ya /3
381
sene 903 ve sene 904 seneleri mâliyye ve ´askeriyyeleriyçün tahsîldâra virilen /61
yekûnü’l-ihrâcât /2557.20 para
(20) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre
20286
40 mezbûre Meryem zimmetinde olan meblağın lira farkı
(21) hisse-i zevce-i mezbûre Emine /2535.20 para
hisse-i sagîr-i mezbûr Mehmed Ali
6122.20
5903.20
- 153.20 resm
5750.20
hisse-i sagîr-i mezbûr Salih
5903.20 para
- 153.20
5750.00 resm-i kısmet
- 455.00 nafaka
5295.00
- 90 tedâvülü içün
5205
hisse-i mürâhika-ı mezbûre Rabişe
2951
- 76.20 resm-i kısmet ma´a kaydiyye
2876.10
- 455.00 Kânûn-i sânî gâyesine kadar nafaka cihâzı içün
2420.10
180.00
2240.10
nafaka
490 harc-ı kısmet ve dellâliyyenin yekûnı
- 43 Girine nâ`ibi sâbık Müderris Efendi’ye ´â`id
447
- 120 nâ`ib lâhik Zeki Efendi’ye ´â`id
382
327
(22) hisse-i sagîre-i mezbûre Fethiye
2951.30
- 76.20 resm-i kısmet
2875.10
- 315.00 nafaka
2560.10
(23) zevce-i mezbûre Emine hisse-i irsiyyesi olan iki bin beş yüz otuz beş buçuk
kâmilen aldığı gibi sigâr-ı mezbûrûnun ez-gayr-ı harc ve nafaka (24) hisseleri
mecmû´ı olan on beş bin yedi yüz elli beş gurûş li-ecli’l-hıfz ve’l-istirbâh eytâm
emvâli sandığına irsâl (25) kılındığı şerh virilmişdir.
Sayfa No: 159
Dava No: 522
Dava Türü: Rüşt iddiası ve mal talebi
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine kazâsına
tâbi´ Labta karyesi sâkinelerinden iken bundan akdem vefât iden (2) Fatıma bint-i
Eşker Hasan’ın sadrî sagîr oğlı ve hâlen yirmi bir yaşını mütecâviz olup âkil ve bâliğ
ve bülûğuna rüşdi munzam oldığını iddi´â iden işbu (3) bâ´isü’l-vesîka Mustafa
Şevki meclis-i şer´-i şerîf-i enverde hâl-i sigarında tesviye-i umûrına bâ-hüccet-i
şer´iyye vasî-i mansûbı olmağla mâl-i mevrûsına (4) bi’l-vesâye vaz´-ı yedi
mütehakkık olan Mehmed Arif Efendi bin Ahmed Şükrü Efendi muvâcehesinde
üzerine da´vâ ve takrîr-i kelâm idüp hâlen ben yirmi (5) bir yaşımı mütecâviz âkil ve
bâliğ ve bülûğuma rüşdüm munzam olup umûrumı kendi başıma rü`yete kâdir ve
i´ânet-i vasîden müstağnî olmamla vâlidem müteveffât-ı (6) mezbûre Fatıma’dan
mevrûs ber-mûcib-i defter-i kassâm mâlımı vasîm mezbûr Mehmed Arif Efendi’den
hâlen taleb iderim su`âl olunup bana teslîma kıbel-i şer´den (7) vasî-i mezbûre tenbîh
olunmak murâdımdır didükde gıbbe’s-su`âl ol dahi cevâbında müdde´î-i mezbûr
Mustafa Şevki’nin ber-mûcib-i defter-i mezkûr mâl-i mevrûsına (8) bi’l-vesâye vaz´ı yedini ikrâr idüp lâkin müdde´î-i mezbûrun ber-vech-i muharrer rüşd müdde´âsını
383
inkâr idicek müdde´î-i mezbûr Mustafa Şevki’den vech-i meşrûh (9) üzere
müdde´âsına beyyine taleb olundukda ´udûl-i ahrâr-ı ricâl-i Müslimînden karye-i
mezbûre sâkinlerinden Osman Hayati bin Mustafa ve Cafer Efendi Mehmed Ağa liecli’ş- (10) şehâde meclis-i şer´e hâzırân olup eserü’l-istişhâd fi’l-hakîka işbu
müdde´î-i mezbûr Mustafa Şevki yirmi bir yaşını mütecâviz âkil ve bâliğ ve
bülûğuna (11) rüşdi munzam olup kendi umûrını bi-nefsihi rü`yete kâdir ve i´ânet-i
vasîden müstağnîdir biz bu husûsa bu vech üzere şâhidlerüz ve şehâdet (12) dahi
iderüz diyü her biri ber-nehc-i şer´î edâ-i şehâdet itdüklerinden sonra şâhidân-ı
mezbûrân usûl-i mevzû´asına tatbîkan sırran ve ´alenen (13) lede’t-tezkiye ´adl ve
makbûlü’ş-şehâde idükleri ihbâr olunmağın mûcibince müdde´î-i mezbûr Mustafa
Şevki’nin rüşdine ba´de’l-hükm ve’t-tenbîh mâ-vaka´ bi’t-taleb (14) ketb olundı
harrere fi’l-yevmi’l-hâmis min şehri Şevvâli’l-mükerrem li-seneti selâse ve ´işrîn ve
selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Lefkoşalı Mehmed Arif Efendi
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Mustafa Efendi
Sayfa No: 159
Dava No: 523
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
kazâsına tâbi´ Kaymaklı Mandrezleri sâkinlerinden iken efrencî bin dokuz yüz (2)
beş senesi Haziran’ının üçüncü günü mağrûkan vefât iden Đzzet bin Hâcı Mustafa’nın
verâseti zevce-i menkûhe-i metrûkesi Ayşe bint-i Mustafa (3) ve vâlidesi Nimeti
Mollâ Salih ile sulbî sagîr oğulları Mehmed Şah ve Mustafa ve sulbiyye-i sagîre
kızları Hürmüz ve Şaziye ve Şerife ve Penbe ve Nimeti’ye münhasıra (4) oldığı bi’lihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve mütehakkık oldukdan sonra sigâr-ı mezbûrûnun
vakt-i rüşd ve sedâdlarına değin tesviye-i umûrlarına (5) kıbel-i şer´den vasî nasb ve
384
ta´yîn olunan vâlideleri zevce-i mezbûre Ayşe Hatun ma´rifeti ve ma´rifet-i şer´le
tahrîr ve bey´ ve beyne’l-vereseti’l-mezbûre (6) tevzî´ ve taksîm olunan müteveffâ-yı
mezbûrun terekesi defteridir ki ber-vech-i âtî zikr ve beyân olunur harrere fi’lyevmi’t-tâsi´ min şehri Şevvâli’l-mükerrem li-seneti (7) selâse ve ´işrîn ve selâse
mi`eten ve elf.
(8) sapan 2 - sürgi 1/60
kebe 1 - beştemâl 1/20
su küpü 2/30
heğbe 1/4
Trablus kuşak 1 - dizlik 2/63
hellim destisi 1/5
(9) çapa 1 - kürek 1/2
gılıfter 1/2
boyunduruk 1/7
kancık merkeb ma´a sıpa 1/450
erkek sıpa 1/301
keçi 21 - tekiye 1 - oğlak 1/2400
(10) koyun 31 - koç 2 - kuzu 15/5064
bir yığın fışkı /300
tüfenk 1/111
cem´an yekûnü’l-mezkûrât /8820
(11) minha’l-ihrâcât
(12) techîz ve tekfîn masrafı /138
hükûmete ´â`id dellâliyye /117
münâdiye virilen /39
tefrîk-i eşyâ ve tahrîr-i tereke içün iki def´a giden me`mûr masrafı /36
(13) müteveffâ-yı mezbûrun cenâzesinin hastahâneye nakli içün ´araba kirâsı olarak
virilen /15
muhtârın muhtâriyyesiyle tezkere parası /36
resm-i kısmet ma´a kaydiyye /109
(14) deyn-i müsbet
385
zevce-i mezbûre Ayşe Hatun ´an mehr-i mü`eccel bâ-şehâdet Mehmed Efendi Đsmail
ve Đbrahim Salih ba´de’t-tezkiye ve’l-half /751
deyn-i müsbet
zevce-i mezbûre Ayşe’nin alacağı bâ-şehâdet karye-i mezbûreli Mehmed Büyük
Hüseyin ve Mehmed bin Salih ba´de’t-tezkiye ve’l-half /2160
(15) cem´an yekûn li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre /3401
(16) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre /5419
(17) hisse-i zevce-i mezbûre Ayşe /691
hisse-i ümm-i mezbûre Nimeti /921
hisse-i ibn-i sagîr-i mezbûr Mehmed Şah /846
hisse-i ibn-i sagîr-i mezbûr Mustafa /846
(18) hisse-i bint-i sagîre-i mezbûre Hürmüz /423
hisse-i bint-i sagîre-i mezbûre Şaziye /423
hisse-i bint-i sagîre-i mezbûre Şerife /423
hisse-i bint-i sagîre-i mezbûre Penbe /423
(19) hisse-i bint-i sagîre-i mezbûre Nimeti /423
(20) zevce-i mezbûre Ayşe ile ümm-i mezbûre Nimeti her birerleri hisse-i
irsiyyelerini ahz ü kabz eyledikleri gibi sigâr-ı mezbûrûnun hisse-i irsiyyeleri
mecmû´ı olan (21) üç bin sekiz yüz yedi gurûş li-ecli’l-hıfz ve’l-istirbâh eytâm
emvâli sandığına gönderilmişdir.
Sayfa No: 160
Dava No: 524
Dava Türü: Vasi tayini
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Mora karyesi sâkinlerinden iken bundan akdem vefât iden Havva
bint-i Çoban (2) Hasan’ın sadrî sagîr oğlı Hüseyin ve sadriyye-i sagîre kızları Penbe
ve Safiye’nin vâlideleri müteveffât-ı mezbûreden mevrûs mâllarını hıfz ve tesviye-i
umûrlarına (3) kıbel-i şer´den bir vasî nasb ve ta´yîn olunmak ehem ve elzem olup
pederleri Avcı Mustafa Hasan’ın dahi umûr-ı vesâyeti idâreye iktidârsızlığından
386
başka (4) sigâr-ı mezbûrûnun hukûkunı ketme tasaddî itdiğinden dolayı hıyâneti
ta´ahhuk eylediği eclden her vechle umûr-ı vesâyeti rü`yete kâdir ve istikâmet (5) ve
emâneti zâhir idüği zeyl-i vesîkada muharrerü’l-esâmî-i Müslimîn ihbârlarıyla
mütehakkık olan işbu bâ´isü’l-vesîka Lefkoşa sâkinlerinden Mehmed Arif Efendi
ibn-i Şükrü (6) Efendi’yi hâkim-i mevki´-i sadr-ı küttâb tûbâ leh ve Hüsn-i Me`âb
Efendi sigâr-ı mezbûrûnun vakt-i rüşd ve sedâdlarına değin vâlideleri müteveffât-ı
mezbûreden (7) müntakil mâlını hıfza ve tesviye-i umûrlarına vasî nasb ve ta´yîn
itdükde ol dahi ber-vech-i muharrer vesâyet-i mezkûreyi kabûl ve hidmet-i
lâzımesini kemâ-yenbagî edâya (8) ta´ahhüd ve iltizâm itmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb
ketb olundı harrere fi’l-yevmi’s-sâdis ´aşer min şehri Şevvâli’l-mükerrem li-seneti
selâse ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Da´vâ vekîli Sadreddin Efendi
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Mustafa Efendi
Odacı Halil Ağa
Sayfa No: 161
Dava No: 525
Dava Türü: Vasi tayini
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Dağ nâhiyesine
tâbi´ Deftera karyesi sâkinlerinden iken efrencî bin dokuz yüz beş senesi (2) Teşrîn-i
sânînin yirmi dokuzuncu günü vefât iden Mustafa bin Đbrahim’in sulbî sagîr oğlı
Mehmed’in babası müteveffâ-yı mezbûrdan müntakil mâlını hıfza (3) ve tesvîye-i
umûrına kıbel-i şer´den bir vasî nasb ve ta´yîn olunmak ehem ve elzem oldığı eclden
sagîr-i mezbûrun ´ammisi olup her vechle umûr-ı vesâyeti (4) rü`yete kâdir idüği
zeyl-i vesîkada muharrerü’l-esâmî-i Müslimîn ihbârlarıyla mütehakkık olan işbu
bâ´isü’l-vesîka karye-i mezbûreli Hüseyin Ağa bin Đbrahim nâm (5) kimesneyi
hâkim-i mevki´-i sadr-ı küttâb tûbâ leh ve Hüsn-i Me`âb Efendi sagîr-i mezbûrun
387
vakt-i rüşd ve sedâdına değin babası müteveffâ-yı mezbûrdan müntakil (6) mâlını
hıfza ve tesviye-i umûrına vasî nasb ve ta´yîn itdükde ol dahi ber-vech-i muharrer
vesâyet-i mezkûreyi kabûl ve hidmet-i lâzımesini kemâ-yenbagî (7) edâyı ta´ahhüd
ve iltizâm itmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’t-tâsi´ min şehri
Şevvâli’l-mükerrem li-seneti selâse ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Mustafa Efendi
Odacı Halil Ağa
Sayfa No: 161
Dava No: 526
Dava Türü: Vasi tayini
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Lefke
nâhiyesine tâbi´ nefs-i Lefke kasabası sâkinelerinden iken efrencî bin dokuz (2) yüz
beş senesi Teşrîn-i sânînin yirmi üçüncü günü vefât iden Dervişe Hanım bint-i
Abdülaziz Efendi’nin sadrî sagîr oğulları Ahmed Münir (3) ve Mehmed Safvet ve
Salih Subhi’nin vâlideleri müteveffât-ı mezbûreden müntakil mâllarını hıfza ve
tesviye-i umûrlarına kıbel-i şer´den bir vasî nasb ve ta´yîn (4) olunmak ehem ve
elzem oldığı eclden sigâr-ı mezbûrûnun pederleri olup her vechle umûr-ı vesâyet-i
rü`yete kâdir idüği zeyl-i vesîkada muharrerü’l-esâmî-i (5) Müslimîn ihbârlarıyla
mütehakkık olan işbu bâ´isü’l-vesîka Mehmed Hâfız Efendi ibn-i Hâcı Paşa nâm
kimesneyi hâkim-i mevki´-i sadr-ı küttâb tûbâ leh ve Hüsn-i Me`âb Efendi (6) sigâr-ı
mezbûrûnun vakt-i rüşd ve sedâdlarına değin vâlideleri müteveffât-ı mezbûreden
müntakil mâllarını hıfza ve tesviye-i umûrlarına vasî nasb ve ta´yîn (7) itdükde ol
dahi ber-vech-i muharrer vesâyet-i mezkûreyi kabûl ve hidmet-i lâzımesini kemâyenbagî edâyı ta´ahhüd ve iltizâm itmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı (8) harrere
fi’l-yevmi’s-sânî min şehri Zi’l-ka´deti’ş-şerîfe li-seneti selâse ve ´işrîn ve selâse
mi`eten ve elf.
388
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Mustafa Efendi
Odacı Halil
Sayfa No: 161
Dava No: 527
Dava Türü: Rüşt iddiası ve mal talebi
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine kazâsına
tâbi´ Ağırda karyesi sâkinlerinden iken bundan akdem vefât iden Mehmed bin Tayfur
bin Mustafa’nın (2) sulbiyye kızı ve hâlen yirmi bir yaşını mütecâvize olup âkile ve
bâliğe ve bülûğuna rüşdi munzam oldığını iddi´â iden işbu bâ´isetü’l-vesîka Fatıma
meclis-i şer´-i şerîf-i enverde (3) hâl-i sigarında tesviye-i umûrına bâ-hüccet-i
şer´iyye vasî-i mansûbı olmağla mâl-i mevrûsına bi’l-vesâye vaz´-ı yedi mütehakkık
olan ´ammisi Ömer bin Tayfur Mustafa muvâvehesinde üzerine (4) da´vâ ve takrîr-i
kelâm idüp hâlen ben yirmi bir yaşımı mütecâvize âkile ve bâliğe ve bülûğuma
rüşdüm munzam olup umûrumı bi-nefsihâ rü`yete kâdire ve i´ânet-i vasîden (5)
müstağniye olmamla pederim müteveffâ-yı mezbûr Mehmed’den mevrûs ber-mûcibi defter-i kassâm mâlımı vasî-i mezbûr Ömer’den hâlen taleb iderim su`âl olunup
bana teslîme kıbel-i şer´den (6) kendüsine tenbîh olunmak murâdımdır didükde
gıbbe’s-su`âl ol dahi cevâbında müdde´iye-i mezbûre Fatıma’nın ber-mûcib-i defter-i
mezkûr mâl-i mevrûsına bi’l-vesâye vaz´-ı (7) yedini ikrâr idüp lâkin müdde´iye-i
mezbûrenin ber-vech-i muharrer rüşd müdde´âsını inkâr idicek müdde´iye-i mezbûre
Fatıma’dan vech-i meşrûh üzere müdde´âsına beyyine taleb (8) olundukda ´udûl-i
ahrâr-ı ricâl-i Müslimînden ve karye-i mezbûre sâkinlerinden Ahmed bin Hâcı
Mustafa ve Yusuf bin Hâcı Hasan Ağalar li-ecli’ş-şehâde meclis-i şer´e hâzırân olup
eserü’l-istişhâd (9) fi’l-hakîka işbu müdde´iye-i mezbûre Fatıma yirmi bir yaşını
mütecâvize âkile ve bâliğe ve bülûğuna rüşdi munzam olup kendi umûrını bi-nefsihâ
rü`yete kâdire ve i´ânet-i vasîden (10) müstağniyedir biz bu husûsa bu vech üzere
389
şâhidlerüz ve şehâdet dahi iderüz diyü her biri ber-nehc-i şer´î edâ-i şehâdet
itdüklerinden sonra şîhidân-ı mezbûrân (11) usûl-i mevzû´asına tatbîkan sırran ve
´alenen ledet’t-tezkiye ´adl ve makbûlü’ş-şehâde idükleri ihbâr olunmağın mûcibince
müdde´iye-i mezbûre Fatıma’nın rüşdine ba´de’l-hükm (12) ve’t-tenbîh mâ-vaka´
bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’t-tâsi´ min şehri Zi’l-ka´deti’ş-şerîfe li-seneti
selâse ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Mustafa Efendi
Odacı Halil Ağa
Sayfa No: 162
Dava No: 528
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Lefke
nâhiyesine tâbi´ nefs-i Lefke kasabası sâkinelerinden iken efrencî bin dokuz yüz beş
senesi (2) Teşrîn-i sânînin yirmi üçüncü günü vefât iden Dervişe Hanım bint-i
Abdülaziz Efendi’nin verâseti zevc-i metrûki Mehmed Hâfız Efendi ibn-i Hâcı Paşa
ve pederi Abdülaziz (3) Efendi ve vâlidesi Tevhide Hanım bint-i Mollâ Đbrahim ile
sadrî sagîr oğulları Ahmed Münir ve Mehmed Safvet ve Salih Subhi ve sadriyye-i
sagîre kızı Dervişe’ye münhasıra (4) ve ba´dehu kable’l-kısme mezbûre Dervişe dahi
vefât idüp verâseti cedde-i mezbûre Tevhide Hanım’a ve pederi mezbûr Mehmed
Hâfız Efendi’ye münhasıra oldığı bi’l-ihbâr (5) ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve
mütehakkık oldukdan sonra sigâr-ı mezbûrûnun vakt-i rüşd ve sedâdlarına değin
tesviye-i umûrlarına kıbel-i şer´den vasî nasb (6) ve ta´yîn olunan zevc-i mezbûr
Mehmed Hâfız Efendi ve verese-i sâ`ire ma´rifeti ve ma´rifet-i şer´le tahrîr ve bey´
ve beyne’l-vereseti’l-mezbûre tevzî´ ve taksîm olunan (7) müteveffât-ı mezbûrenin
terekesi defteridir ki ber-vech-i âtî zikr ve beyân olunur harrere fi’l-yevmi’l-hâmis
min şehri Zi’l-ka´deti’ş-şerîfe li-seneti selâse ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
390
(8) beyaz şal çarşab çift 1/90
bürümcük çarşab çift 1/55
idâre gömlek 8/117
dolab 1/720
boru 1/315
kapaklı şîşe 9/26
büyük tencere 1 - ufak tencere 1/83
(9) makine 1/540
def´a tencere 1/25
def´a tencere 1/22
kâse 3/5
tırnaklı tabak 2/13
bir kulblu tava 1/11
sinit 1/3
büyük sini 1/81
ufak sini 1/29
tabak 48/78
(10) sahan 12/60
yaldızlı şîşe 1/2
pilav sahanı 1 - kuşhâne 1/16
leğen ve ibrîk /42
mangal 1/135
mermer tekne 1/16
hamur teknesi 1/9
yaldızlı şîşe 16/50
(11) çarşab çift 2/72
def´a çarşab 2/42
yine baş yorgan yüzü 1/90
bürümcük gömlek 4/92
leğen örtüsü 1 - müsta´mel çarşab 1/10
sedâkur baş çarşabı 1/25.20 para
(12) silecek 1/12
391
üslük 1 - fistan 1/10
def´a siyah üslük 1/18
def´a beyaz üslük 1/9.20 para
kaplama 1/33
kırmızı sâko 1/38
fistan ma´a üslük 1/31
(13) ma`i entârî ma´a üslük 1/28
bürümcük fistan ma´a üslük /9
ma`i üslük ma´a fistan /31
beyaz entârî ma´a üslük /34
def´a üslük 1/10
çevre 4/16
(14) bürümcük bez zirâ´ 6/18
kurb 1/3
müsta´mel şemsiye 1/8.20 para
tente yasdık 2/10
minder örtüsü 3/29
müsta´mel çarşab ve bez /7
sandık 1/85
(15) minder 3 - yasdık 14/360
ipekli yorgan 1/46
fincan 6 - gülabdân 1 - şerbet şîşesi 2/11
müsta´mel çarşab 1/5
hamam leğeni 1/25
tencere 1/38
kazgan 1/99
(16) âyîne 1/369
sahan 1 - kâse 1/9
iskarpin çift 1/41
hamam takımı 1/40
yüzük 4/100
bilezik çift 1/15
392
incu iplik 23/226
elmas küpe çift 1/760
(17) gümüş gülabdân ve buhurdan ve zarf 8 /202
hücre örtüsü çift 1/175
baş çarşabı 1/135
şal çarşab 1/84
ipekli fistan ma´a çaket 1/90
(18) ipekli entârî 1/45
ipekli peştemal 1/25
kurb 1/7
yasdık yüzü 3/108
basma entârî ma´a çaket 1/27
hamur teknesi 1/50
kadâ`if sinisi 1/18
(19) ufak tencere 1/15
iki kulblu tava 1/7
hamam tası 1 - fincan 6/7
mahmûdiye /135
mahmûdiye yarımı 7/320
hayriye 1/39
yirmilik 7/210
rub´iye 3/54
mahmûdiye rub´ı 1/106
(20) zevci zimmetinde mehr-i mü`eccel hakkı /551
cem´an yekûnü’l-mezkûrât /8000.10 para
(21) minha’l-ihrâcât
(22) dolab kurma içün marankoz ücreti /4
eşyâ-ı bazara nakl içün virilen /14
hamâliye /7
mâliyye virgüsi içün tahsîldâr Fedu’ya virilen /15
(23) deyn-i müsbet Lefkeli Asiye Ham Arab’a bâ-şehâdet Abdülaziz Efendi ve Hâfız
Efendi ba´de’l-half /36
393
dellâliyye ma´a kaydiyye /120
münâdiye /40
yekûnü’l-ihrâcât /236.20 para
(24) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre /7763.30 para
(25) hisse-i zevc-i mezbûr Mehmed Hâfız Efendi /2325.20 para
hisse-i eb-i mezbûr Abdülaziz Efendi /1294
hisse-i ümm-i mezbûre Tevhide Hanım /1371
hisse-i ibn-i sagîr-i mezbûr Ahmed Münir
924.17 para
- 22.00
901.17
+ 82.00
983.17
hisse-i sagîr-i Mehmed Safvet
924.17 para
- 22.00
901.17
+ 82.00
983.17
hisse-i sagîr Salih Subhi
924.17 para
- 22.00
901.17
+82.00
983.17
zevc-i mezbûr Mehmed Hâfız Efendi’nin sa´at ve karyola mukâbili sigâr-ı
mezbûruna teberru´ itdiği 246 gurûş
(26) sigâr-ı mezbûrûnun hisseleri mecmû´ı olan iki bin dokuz yüz elli gurûşdan
dokuz yüz altmış dört gurûş Lefkeli Ata Mollâ Đbrahim zimmetinde olup (27) bin üç
gurûş dahi sigâr-ı mezbûrûnun pederi ve vasîleri Mehmed Hâfız Efendi’ye idâne
olarak mütebâkî yedi yüz dört gurûş dahi li-ecli’l-hıfz (28) ve’l-istirbâh eytâm emvâli
sandığına irsâl kılındığı şerh viriliyor.
394
Sayfa No: 163
Dava No: 529
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Dağ nâhiyesine
tâbi´ Deftera karyesi sâkinlerinden iken efrencî bin sekiz yüz toksan dokuz senesi (2)
şehr-i Mart’ın ikinci günü vefât iden Sadık bin Ahmed Efendi bin Đsmail’in verâseti
zevce-i menkûhe-i metrûkesi Havva bint-i Ali ile sulbî sagîr oğulları (3) Derviş ve
Mustafa ve sulbiyye-i sagîre kızı Ümmühan’a münhasıra oldığı bi’l-ihbâr ´inde’şşer´i’l-enver zâhir ve mütehakkık oldukdan sonra sigâr-ı mezbûrûnun (4) vakt-i rüşd
ve sedâdlarına değin tesviye-i umûrlarına kıbel-i şer´den vasî nasb ve ta´yîn olunan
vâlideleri mezbûre Havva Hatun ma´rifeti ve ma´rifet-i şer´le (5) tahrîr ve bey´ ve
beyne’l-vereseti’l-mezbûre tevzî´ ve taksîm olunan müteveffâ-yı mezbûrun terekesi
defteridir ki ber-vech-i âtî zikr ve beyân olunur harrere fi’l-yevmi’l-hâmis (6) ´aşer
min şehri Şevvâli’l-mükerrem li-seneti selâse ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
(7) pedâvuz fî 252 /88.10 para
tek timürli tüfenk 1/60.30 para
zeyt yağı lidre 15/285
bir mikdâr gübre /45
öküz 1/189
köhne ´abâ 1/22
köhne kamış hasırı /10
(8) yekûnü’l-mezkûrât /700
(9) minha’l-ihrâcât
(10) techîz ve tekfîn masrafı /115
hükûmete ´â`id /7
dellâliyye /7
muhtâriyye /18
bağçenin fürûhtı içün izin hücceti harcı /27
resm-i kısmet ma´a kaydiyye /12
395
(11) yekûnü’l-ihrâcât /186
(12) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre /514
(13) hisse-i zevce-i mezbûre Havva /65
hisse-i ibn-i sagîr-i mezbûr Derviş /179
hisse-i ibn-i sagîr-i mezbûr Mustafa /179
hisse-i bint-i sagîre-i mezbûre Ümmühan /91
(14) zevce-i mezbûre Havva hisse-i irsiyyesi olan altmış gurûş ahz ü kabz itdiği gibi
sigâr-ı mezbûrûn hisseleri olan ber-vech-i bâlâ dört yüz kırk dokuz gurûşdan (15) iki
yüz otuz sekiz gurûş li-ecli’l-hıfz ve’l-istirbâh eytâm emvâli sandığına gönderilmiş
ve mütebâki iki yüz on bir gurûş mezbûrûnun umûrına sarf eylemek (16) üzere
vâlideleri ve vasîleri mezbûre Havva yedinde ibkâ eylemişdir.
Sayfa No: 164
Dava No: 530
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Margi karyesi sâkinelerinden iken bin dokuz yüz beş senesi Teşrîn-i
sânî-i efrencînin yedinci (2) günü vefât iden Afet bint-i Hâcı Alaaddin’in verâseti
zevc-i metrûki Mustafa Hâcı Ali ve sadriyye-i mürâhika kızı Behiye ve sadrî sagîr
oğulları Osman ve Alaaddin’e (3) münhasıra oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver
zâhir ve mütehakkık oldukdan sonra mürâhika-ı mezbûre ve sagîreyn-i mezbûreynin
vakt-i rüşd ve sedâdlarına değin tesviye-i umûrlarına (4) kıbel-i şer´den vasî nasb ve
ta´yîn olunan pederleri Mustafa Hâcı Ali ma´rifeti ve ma´rifet-i şer´le tahrîr ve bey´
ve beyne’l-vereseti’l-mezbûre tevzî´ ve taksîm olunan müteveffâ-yı mezbûrun (5)
terekesi defteridir ki ber-vech-i âtî zikr ve beyân olunur harrere fi’l-yevmi’t-tâsi´ min
şehri Zi’l-ka´deti’ş-şerîfe li-seneti selâse ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
(6) mor dokuma entârî ma´a üslük 2/50
icâdiye entârî 1/45
Mekke ipeklisi entârî ma´a üslük 2/101
Mekke şalı entâri ma´a üslük 2/32
396
kırmızı hare entârî 1/72
(7) yeşil dokuma işleme 1 - müsta´mel yasdık 3 - yemeni 1 - kurb 1/10
gümüş kuşak 2 - ´âdî kuşak 1 - kırmızı duvak 1 - ´âdî kuşak 1/54
salyan taşlı gümüş yüzük 1/16
fîrûze altun yüzük 1/31
(8) müsta´mel sandık 1/36
yirmilik altun 3/110
müsta´mel tencere 1 - sagîr 3/55
köhne kebîr hamur teknesi 1 -sagîr 1 - tahta 1 - sinid 1/32
köhne sini 1 - kazgan 1/64
(9) köhne kapaklı sahan 5/31
kadâ`if tepsisi 1 - karavana 1 - pilav sahanı 1 - kapaksız sahan 5/68
köhne sahan 2 - karavana 1 - tava 2 - tas 1/10
şîşe 4 - kâse 1 - sagîr âyîne 2/17
(10) yün memlû yatak 1 - yasdık 2 - çarşab 1/73
kan taşlı yüzük 1/13
müteveffiye-i mezbûre zevci zimmetinde mehr-i mü`eccel hakkı /501
müteveffiye-i mezbûreye zevc-i zimmettinde karzen alacak hakkı /180
(11) müteveffiye-i mezbûrenin li-ebeveyn karındaşı müteveffâ Menteş Hâcı
Alaaddin terekesinden ez-gayr-ı makbûz alacak hakkı /191
cem´an yekûnü’l-mezkûrât /1792
(12) minha’l-ihrâcât
(13) hükûmete ´â`id dellâliyye /13
münâdiye virilen /5
muhtâriyye /18
tefrîki eşyâ ve tahrîr-i tereke içün me`mûr masrafı 722
yekûnü’l-ihrâcât /58
(14) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre /1734
(15) hisse-i zevc-i mezbûr Mustafa Hâcı Ali /433.20 para
hisse-i mürâkika-ı mezbûre Behiye
260.04 para
- 7.00
397
253.04
+ 4 - 0 pederlerinin eytâm-ı mezbûreye teberru´ eylediği
257.04
hisse-i ibn-i sagîr-i mezbûr Osman
520.08 para
- 14.00
506.08
+ 8.00
514.08
hisse-i ibn-i sagîr-i mezbûr Alaaddin
520.08 para
- 14.00 resm-i kısmet minhâ
506.08
+ 8.00
514.08
(16) zevc-i mezbûr Mustafa Hâcı Ali hisse-i irsiyyesi olan dört yüz otuz üç gurûş ahz
ü kabz eylediği gibi mürâhika-ı mezbûre Behiye ve sagîrân-ı mezbûrân (17) Osman
ve Alaaddin hisse-i irsiyyeleri olan bin iki yüz seksen beş gurûşdan bin yüz elli iki
gurûş peder ve vasîleri mezbûr Mustafa Hâcı Ali’ye (18) idâne olunmuş ve mütebâkî
yüz otuz üç gurûş dahi eytâm emvâli sandığına gönderilmiş oldığı şerh viriliyor.
Sayfa No: 165
Dava No: 531
Dava Türü: Vasi tayini
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine kazâsına
tâbi´ Labta karyesi sâkinlerinden iken bundan akdem vefât iden Mehmed Kâmil
Efendi bin Hüseyin Ağa (2) bin Hasan Ağa’nın sulbî sagîr oğlı Hüseyin Zihni’nin
mezbûr pederinden müntakil mâlını hıfza ve tesviye-i umûrına kıbel-i şer´den bir
vasî nasb ve ta´yîni ehem (3) ve elzem oldığından sigâr-ı mezbûrun li-ebeveyn
´ammetesi olup her vechle umûr-ı vesâyeti rü`yete kâdire idüği zeyl-i vesîkada
398
muharrerü’l-esâmî-i Müslimîn (4) ihbârlarıyla mütehakkık olan işbu bâ´isetü’l-vesîka
Şerife Hanım bint-i mezbûr Hüseyin Ağa bin Hasan Ağa nâm hatunı hâkim-i mevki´i sadr-ı küttâb tûbâ leh ve Hüsn Me`âb (5) Efendi sagîr-i mezbûrun vakt-i rüşd ve
sedâdına değin pederi müteveffâ-yı mezbûrdan müntakil mâlını hıfza ve tesviye-i
umûrına vasî nasb ve ta´yîn itdiği gibi Girine kasabası (6) ahâlîsinden Halil Sabri
Efendi bin Hâcı Mustafa’yı dahi vasiye-i mezbûre üzerine hasbî nâzır nasb ve ta´yîn
itdükde mezbûre Şerife Hanım ber-vech-i muharrer vesâyet-i (7) merkûmeyi ve
mûmâ-ileyh Halil Sabri Efendi dahi nezâreti kabûl ve hidmet-i lâzımesini kemâyenbagî edâyı ta´ahhüd ve iltizâm itmeleriyle mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere
fi’l-yevmi’l- (8) hâmis ve’l-´işrîn min şehri Zi’l-ka´deti’ş-şerîfe li-seneti selâse ve
´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Kazabifanlı Halil Ahmed
Zabtiyye Hüdaverdi
Sayfa No: 165
Dava No: 532
Dava Türü: Vasi tayini
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine kazâsına
tâbi´ Hota karyesi sâkinlerinden muhtelü’ş-şu´ûr Hüsnü bin Hâcı Mustafa’nın
tesviye-i umûrına (2) bâ-hüccet-i şer´iyye vasî-i mansûbı bulunan birâderi Berber
Salih bin Hâcı Mustafa’nın bu kerre vesâyet-i mezkûreden bi’t-tav´ ve’r-rızâ
istifâsına mebnî mahcûr-ı (3) mezbûrun tesviye-i umûrına diğer bir vasî nasb ve
ta´yîni ehem ve elzem olunmağın kendisi müstakîmü’l-etvâr ve her vechle umûr-ı
vesâyeti îfâya muktedir oldığı zeyl-i (4) hüccetde muharrerü’l-esâmî-i Müslimîn
ihbârlarıyla lede’ş-şer´ü’l-enver zâhir ve mütehakkık olan işbu bâ´isü’l-vesîka
Lefkoşalı Mehmed Arif Efendi bin Şükrü Efendi mahcûr-ı (5) mezbûrun mâl ve
nukûdını hıfza ve tesviye-i umûrına kıbel-i şer´den ber-vech-i hasbî vasî nasb ve
399
ta´yîn olundukda ol dahi ber-vech-i muharrer vesâyet-i (6) mezkûreyi kabûl ve
hidmet-i lâzımesini kemâ-yenbagî edâyı ta´ahhüd ve iltizâm itmeğin mâ-vaka´ bi’ttaleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’s-sânî min şehri (7) Zi’l-hicceti’ş-şerîfe li-seneti
selâse ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Odacı Halil
Zabtiyye Hüdaverdi
Sayfa No: 165
Dava No: 533
Dava Türü: Nafaka
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Omorfa
nâhiyesine tâbi´ Peristerona karyesi sâkinelerinden zâtı ta´rîf-i şer´î ile ma´rife işbu
bâ´isetü’l-vesîka (2) Mumine bint-i Mollâ Mehmed tarafından zikri âtî husûsda
vekîl-i müseccel-i şer´îsi da´vâ vekîllerinden Mustafa Sadreddin Efendi bin Ali
Efendi meclis-i şer´-i şerîf-i enverde (3) müvekkile-i mezbûrenin zevc-i mutallikı
Đbrahim Hakkı Efendi tarafından âtîü’z-zikr husûsda kezâlik vekîl-i müseccel-i şer´îsi
da´vâ vekîllerinden Hâfız Osman Cemal Efendi (4) bin Hâcı Niyazi Efendi
muvâcehesinde müvekkil-i mezbûr Đbrahim Hakkı Efendi müvekkilem mezbûre
Mumine Hatun’un ber-mûcib-i izinnâme bin bir gurûş mehr-i (5) mü`eccel ve bin iki
yüz gurûş mehr-i mu´accel tesmiyesiyle zevc-i dâhili olup bir sene mukaddem
mezbûreyi bâyinen tatlîk itmekle zimmetinde mütekarrer ve ma´kûdü’n-´aleyh hakkı
olan (6) mehreyn-i mezkûreyn cem´an iki bin iki yüz bir gurûş müvekkilem mezbûre
Mumine Hatun içün hâlen bana edâ ve teslîme müvekkil-i mezbûr Đbrahim Hakkı
Efendi’ye izâfetle vekîl-i mûmâ-ileyh Osman Cemal Efendi’ye (7) tenbîh olunmak
bi’l-vekâle murâdımdır diyü da´vâ itdükde ol dahi cevâbında müvekkile-i mezbûre
Mumine Hatun mehreyn-i mezkûreyn tesmiyeleriyle müvekkil-i mezbûr Đbrahim
Hakkı Efendi’nin zevce-i medhûl-i bihâsı (8) oldığını bir sene mukaddem mezbûreyi
400
bâyinen tatlîk eylediğini bi’l-vekâle ikrâr idüp lâkin hîn-i talâkda müsemmâ olan
mehreyn-i mezkûreyn iki bin iki yüz bir gurûş üzerine müvekkile-i mezbûre (9)
Mumine Hatun müvekkil-i mezbûr Đbrahim Hakkı Efendi’yle hal´ olup ol dahi hal´i
kabûl itmiş oldığından müvekkile-i mezbûrenin mehreyn-i mezkûreynden alacak
hakkı kalmamışdır diyü bi’l-vekâle (10) eylediği def´ meşrûhını isbâta ba´de’l-havâle
vekîl-i mûmâ-ileyh Osman bin Cemal Efendi isbât-ı beyyine ve isbât-ı def´ da´vâ-yı
mezkûreye kâdir olamayınca sulhen yalnız mehr-i mü`eccel mezkûr bin bir (11)
gurûşun îfâ olunması tarafeyn kabûl eylemeleri üzerine lâzım gelen meblağ-ı mehr-i
mü`eccel mezkûr bin bir gurûş müvekkile-i mezbûre Mumine Hatun içün vekîl-i
mûmâ-ileyh Sadreddin (12) Efendi’ye hâlen edâ ve teslîme mezbûr Đbrahim
Efendi’ye izâfetle vekîl-i mûmâ-ileyh Osman Cemal Efendi’ye tenbîh olundığı tescîl
ve i´lâm olundı harrere fi’l-yevmi’s-sâmin ´aşer min şehri Zi’l-hicceti’ş- (13) şerîfe
li-seneti selâse ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Sayfa No: 166
Dava No: 534
Dava Türü: Vasi tayini
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Lefke
nâhiyesine tâbi´ Anbeliku karyesi sâkinlerinden Mehmed bin Salih bin Derviş şahsı
bi-kazâi’llâhi te´âlâ anadan (2) doğma sakat ve ma´lûl ve muhtelü’ş-şu´ûr olup kâr ve
ziyânını gayr-ı fârık ve bi-nefsihi umûr ve mesâlihini tesviyeye gayr-ı muktedir
bulundığından babası mezbûr Salih bin Derviş’den (3) ve anası Ayşe bint-i
Ahmed’den müntakil mülk ve arâzîsini hıfz ve hırâset ve umûr-ı lâzımesini rü`yet
içün kıbel-i şer´den bir vasî nasb ve ta´yîn olunmak ehem ve elzem (4) oldığı ve
şahs-ı mezbûrun ´ammizâdesi Hasan bin Hüseyin nâm kimesne müstakîmü’l-etvâr ve
her vechle umûr-ı vesâyeti rü`yete kâdir idüği sikât-ı sahîhatü’l-kelimât (5)
ihbârlarıyla zâhir ve mütehakkık olmağla mezbûr Mehmed bin Salih’in peder ve
vâlidesi müteveffiyân-ı mezbûrândan müntakil mülk ve arâzîsini hıfz ve hırâset ve
umûr-ı lâzımesini (6) rü`yete ´ammizâdesi mezbûr Hasan bin Hüseyin kıbel-i şer´-i
şerîfden vasî nasb ve ta´yîn olundukda ol dahi ber-vech-i muharrer vesâyet-i
401
merkûmeyi kabûl ve hidmet-i lâzımesini (7) ta´ahhüd ve iltizâm itmeğin mâ-vaka´
bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’t-tâsi´ ´aşer min şehri Zi’l-hicceti’ş-şerîfe liseneti selâse ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Sayfa No: 166
Dava No: 535
Dava Türü: Rüşt iddiası ve mal talebi
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine kazâsına
tâbi´ Beylerle karyesi sâkinelerinden iken bundan akdem vefât iden Arif bin
Abdullah’ın sulbî oğlı ve hâlen (2) yirmi bir yaşını mütecâviz olup âkil ve bâliğ ve
bülûğuna rüşdi munzam oldığını iddi´â iden işbu bâ´isü’l-vesîka Ahmed meclis-i
şer´-i şerîf-i enverde hâl-i sigarında tesviye-i umûrına (3) bâ-hüccet-i şer´iyye vasî-i
mansûbesi olmağla mâl-i mevrûsına bi’l-vesâye vaz´-ı yedi mütehakkık olan vâlidesi
Dervişe Hâcı Ahmed tarafından vekâleti karye-i mezbûreli Hâcı (4) Hüseyin Ağa bin
Abdullah ve Hasan Ağa bin Abdullah nâm kimesneler şehâdetleriyle sâbit ve sübût-ı
vekâletine hükm-i şer´î lâhik olan Mehmed Hâcı Ahmed muvâcehesinde üzerine (5)
da´vâ ve takrîr-i kelâm idüp hâlen ben yirmi bir yaşımı mütecâviz âkil ve bâliğ ve
bülûğuma rüşdüm munzam olup umûrumı bi’n-nefs rü`yete kâdir ve i´ânet-i vasîden
müstağnî (6) olmamla pederim müteveffâ-yı mezbûr Arif’den mevrûs ber-mûcib-i
defter-i kassâm mâlımı vasiye-i mezbûre Dervişe Hâcı Ahmed’e izâfetle Mehmed
Hâcı Ahmed’den hâlen taleb iderim su´âl (7) olunup bana teslîme kıbel-i şer´den
kendüsine tanbîh olunmak murâdımdır didükde gıbbe’s-su´âl ol dahi cevâbında
müdde´î-i mezbûr Ahmed’in ber-mûcib-i defter-i kassâm mezkûr (8) mâl-i
mevrûsına bi’l-vesâye vaz´-ı yedini müvekkile-i mezbûre Dervişe Hâcı Ahmed’e
izâfetle ikrâr idüp lâkin müdde´î-i mezbûrun ber-vech-i muharrer rüşd müdde´âsını
inkâr idicek (9) müdde´î-i mezbûr Ahmed’den vech-i meşrûh üzere müdde´âsına
beyyine taleb olundukda ´udûl-i ahrâr-ı Müslimînden karye-i mezbûre sâkinlerinden
mârrü’z-zikr Hâcı Hüseyin Ağa bin Abdullah ve Hasan Ağa (10) bin Abdullah nâm
kimesneler li-ecli’ş-şehâde meclis-i şer´e hâzırân olup eserü’l-istişhâd fi’l-hakîka
işbu müdde´î-i mezbûr Ahmed yirmi bir yaşını mütecâviz âkil ve bâliğ ve bülûğuna
402
rüşdi (11) munzam olup kendi umûrını bi’n-nefs rü`yete kâdir ve i´ânet-i vasîden
müstağnîdir biz bu husûsa bu vech üzere şâhidlerüz ve şehâdet dahi iderüz diyü her
birerleri (12) ber-nehc-i şer´î edâ-i şehâdet itdüklerinden sonra şâhidân-ı mezbûrân
usûl-i mevzû´asına tatbîkan sırran ve ´alenen lede’t-tezkiye ´adl ve makbûlü’ş-şehâde
idükleri (13) ihbâr olunmağın mûcibince müdde´-i mezbûr Ahmed’in rüşdine
ba´de’l-hükm ve’t-tenbîh mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’l-hâmis
ve’l-´işrîn min şehri Zi’l-hicceti’ş-şerîfe li-seneti (14) selâse ve ´işrîn ve selâse
mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Odacı Halil Ağa
Zabtiyye Hüdaverdi
Sayfa No: 167
Dava No: 436
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Lefke
nâhiyesine tâbi´ nefs-i Lefke sâkinlerinden olup efrencî bin dokuz yüz altı Kânûn-i
evvelin (2) dördüncü günü vefât iden Mollâ Sabit ibn-i Hâcı Paşa’nın verâseti zevcei menkûhe-i metrûkesi Huriye Hanım bint-i Yusuf ile sulbî sagîr oğulları Ahmed ve
Naci ve Hasan’a ve sulbiyye-i sagîre kızı (3) Dervişe’ye münhasıra oldığı bi’l-ihbâr
´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve mütehakkık oldukdan sonra sagîrân-ı mezbûrânın (4)
vakt-i rüşd ve sedâdlarına değin tesviye-i umûrlarına kıbel-i şer´den vasî nasb ve
ta´yîn olunan vâlideleri mezbûre Huriye Hanım ma´rifeti ve ma´rifet-i şer´le tahrîr ve
bey´ ve beyne’l- (5) vereseti’l-mezbûre tevzî´ ve taksîm olunan müteveffâ-yı
mezbûrun terekesi defterdir ki ber-vech-i âtî zikr ve beyân olunur harrere fi’lyevmi’s-sânî ve’l-´işrîn min şehri Zi’l-ka´deti’ş- (6) şerîfe li-seneti selâse ve ´işrîn ve
selâse mi`eten ve elf.
(7) yağ fî 67 direm 100/586
403
heğbe 1/27
yaba 2/10
kürek 2/5
kayış 1/10
siriza 1/8
ip /3
desti 3/5
kavuşdırma 1/27
çizme çift 1/29
(8) def´a kavuşdırma 2/10
erkek merkeb 1/228
büyük yular 1/513
def´a yular 1/306
bağçenin limon ve portakal mahsûli icâresi /600
müteveffânın icâresinde olan Piri Paşa Câmi´-i Şerîfi Bağçesi icâresi /201
(9) nakd-i mevcûd /50
cem´an yekûnü’l-mezkûrât /2680
(10) minha’l-ihrâcât
(11) techîz ve tekfîn masrafı /228
eşyâyı çarşuya nakl içün Salih’e virilen ücret ve hamâliye /15
yağları taşıma ücreti /4
didebânlık içün Şakir Hüseyin’e virilen /6
(12) hayvân tezkeresi içün muhtâra virilen /3
dellâliyye ma´a kaydiyye
57
- 14 münâdiye virilen
43
deyn-i müsbet Hüseyin Şermi ve Mollâ Hüseyin Kara Hâce şehâdetleriyle bâ-defter
Lefkeli Utuf Beğ Mehmed Emin’e vireceği olup ba´de’l-isbât ve’t-tahlîf virilen /48
(13) deyn-i müsbet mütevefâ-yı mezbûrun Lefke Kara Hâkiminin 22049 numrolu
mazbatası hükmünce Lefkeli Sabri Efendi Mollâ Rüstem ve Daniş Efendi’ye ma´a
masraf ve fâ`iz virilen /676
404
mâliyye virgüsi olarak tahsîldâr Fedu’ya virilen /59.20 para
zevcesi merkûmenin mesel olarak mehr-i mü`ecceli olup virilen /251
(14) Nalband Osman Kasab’a hayvân nalı ücreti olup Sabri Efendi Mollâ Rüstem ve
Hüseyin şehâdetleriyle virilen /8
deyn-i müsbet yine müteveffâ-yı mezbûrun Lefkeli Mollâ Salih Bağçeli Hasan’a bâdefter vireceği olup Lefkeli Mehmed Arab Osman ve Mehmed Ratib Hasan Basballi
şehâdetleriyle virilen /45
(15) deyn-i müsbet Ahalliya Kiryaki’ye bâ-sened ma´a fâ`iz zimmeti bâ-şehâdet
Ahmed Zeki Efendi Mehmed Efendi ve Ahmed Derviş Efendi Hâcı Emir Ağa
ba´de’t-tezkiye ve’l-half /360
deyn-i müsbet Lefke Piri Paşa Câmi´-i Şerîfi Vakfından müteveffâ-yı mezbûrun
îcârında bulunan bağçenin bedel-i îcârından mütebâkî vakf-ı mezbûr mütevellîsi
´izzetlü Asaf Beğ’e zimmeti /144
(16) yekûnü’l-ihrâcât /1965
(17) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre /715
(18) hisse-i zevce-i mezbûre Huriye /89
hisse-i sagîr-i mezbûr Ahmed
178.30 para
- 4.20
174.10
hisse-i sagîr-i mezbûr Naci
178.30 para
- 4.00
174.10
hisse-i sagîr-i mezbûr Hasan
178.30 para
- 4.00
174.10
hisse-i sagîre-i mezbûre Dervişe
89.30 para
- 2.20 resm
87.10
405
(19) zevce-i mezbûre Huriye hisse-i irsiyyesi olan seksen dokuz gurûş ahz ve istifâ
eylediği gibi sigâr-ı mezbûrûn hisseleri olan altı yüz on gurûş (20) li-ecli’l-hıfz ve’listirbâh eytâm emvâli sandığına teslîm kılınmış oldığı şerh viriliyor.
Sayfa No: 168
Dava No: 537
Dava Türü: Rüşt iddiası ve mal talebi
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Omorfa
nâhiyesine tâbi´ Aya Marina Şillura karyesi sâkinlerinden olup bundan akdem vefât
iden (2) Hüseyin bin Süleyman’ın sulbî oğlı ve hâlen yirmi bir yaşını mütecâviz olup
âkil ve bâliğ ve bülûğuna rüşdi munzam oldığını iddi´â iden işbu bâ´isü’l-vesîka Ali
meclis-i (3) şer´-i şerîf-i enverde hâl-i sigarında tesviye-i umûrına kıbel-i şer´den vasî
nasb ve ta´yîn olunmağla mâl-i mevrûsına bi’l-vesâye vaz´-ı yedi mütehakkık olan
ceddi Mehmed bin Hâcı (4) Bayram muvâcehesinde üzerine da´vâ ve takrîr-i kelâm
idüp hâlen ben yirmi bir yaşımı mütecâviz âkil ve bâliğ ve bülûğuna rüşdüm munzam
olup umûrumı (5) bi’n-nefs rü`yete kâdir ve i´ânet-i vasîden müstağnî olmamla
pederim müteveffâ-yı mezbûr Hüseyin’den mevrûs ber-mûcib-i defter-i kassâm
malımı vasî-i mezbûr Hâcı Bayram’dan (6) hâlen taleb iderim su´âl olunup bana
teslîme kıbel-i şer´den kendüsine tenbîh olunmak murâdımdır didükde gıbbe’s-su´âl
ol dahi cevâbında müdde´î-i mezbûr Ali’nin (7) ber-mûcib-i defter-i kassâm mezkûr
mâl-i mevrûsına bi’l-vesâye vaz´-ı yedini ikrâr idüp lâkin müdde´î-i mezbûrun bervech-i muharrer rüşd müdde´âsını inkâr idicek müdde´-i mezbûr (8) Ali’den vech-i
meşrûh üzere müdde´âsına beyyine taleb olundukda ´udûl-i ahrâr-ı Müslimînden
karye-i mezbûre sâkinlerinden Ahmed bin Süleyman ve Đbrahim Mustafa nâm
kimesneler li-ecli’ş-şehâde (9) meclis-i şer´e hâzırân olup eserü’l-istişhâd fi’l-hakîka
işbu müdde´î-i mezbûr Ali yirmi bir yaşını mütecâviz âkil ve bâliğ ve bülûğuna rüşdi
munzam olup kendi umûrını bi’n-nefs (10) rü`yete kâdir ve i´ânet-i vasîden
müstağnîdir biz bu husûsa bu vech üzere şâhidlerüz ve şehâdet dahi iderüz diyü her
biri ber-nehc-i şer´î edâ-i şehâdet itdüklerinden (11) sonra şâhidân-ı mezbûrân usûl-i
mevzû´asına tatbîkan sırran ve ´alenen lede’t-tezkiye ´adl ve makbûlü’ş-şehâde
406
idükleri ihbâr olunmağın mûcibince müdde´î-i mezbûr (12) Ali’nin rüşdine ba´de’lhükm ve’t-tenbîh mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’s-sâbi´ ve’l´işrîn min şehri Zi’l-hicceti’ş-şerîfe li-seneti selâse ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme-i Şer´iyye Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Hüdaverdi
Odacı Halil Ağa
Sayfa No: 169
Dava No: 538
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Eğlence karyesi sâkinlerinden olup efrencî bin dokuz yüz dört senesi
Eylül’ü (2) zarfında Đstanbul’da vefât iden Derviş bin Ahmed bin Hüseyin’in verâseti
zevce-i menkûhe-i metrûkesi Zehra bint-i Hüseyin ile sulbî sagîr oğlı Hüseyin (3) ve
sulbiyye-i sagîre kızı Akıle ve babası Ahmed ve vâlidesi Zehra bint-i Hâcı Salih’e
münhasıra oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve mütehakkık oldukdan sonra
(4) sagîrân-ı mezbûrânın vakt-i rüşd ve sedâdlarına değin tesviye-i umûrlarına kıbel-i
şer´den vasî nasb ve ta´yîn olunan ´ammileri Hasan Ahmed ma´rifeti ve ma´rifet-i
şer´le (5) tahrîr ve bey´ olunan müteveffâ-yı mezbûrun terekesi defteridir ki bervech-i âtî zikr ve beyân olunur harrere fi’l-yevmi’l-hâmis ´aşer min şehri Şa´bâni’lmu´azzam li-seneti selâse ve ´işrîn (6) ve selâse mi`eten ve elf.
(7) koyun re`s 8/931
müsta´mel boy kebesi 1/274
müsta´mel Trablus kuşak 1/113
müsta´mel çuka şalvar /66
deyn-i müsbet Lefkoşalı Hristo Yorkalli fî 12 Ağustos
sene 902 târîhlü sened
mûcibince bâ-şehâdet Ali bin Hüseyin Ağa ve Abdülaziz bin Ahmed ve ba´de’ttezkiye ve’l-half
407
1125
+ 27 ber-mûcib-i sened hükûmete ´â`id harc
1152
(8) cem´an yekûnü’l-mezkûrât /2537
(9) minha’l-ihrâcât
(10) dellâliyye /9
deyn-i müsbet
Lefkoşalı Hristo Yorkalli’nin müteveffâ-yı mezbûrda bâ-sened alacağı bâ-şehâdet
Ali bin Hüseyin Ağa ve Abdülaziz bin Ahmed ba´de’t-tezkiye ve’l-half /1125
resm-i kısmet ma´a kaydiyye /15
(11) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre /236
(12) hisse-i zevce-i mezbûre Zehra /29
hisse-i eb-i mezbûr Ahmed /39
hisse-i ümm-i mezbûre Zehra /39
hisse-i sagîr-i mezbûr Hüseyin /85
hisse-i sagîr-i mezbûr Akıle /42
(13) gerek zevce-i mezbûre Zehra ve gerek ebeveyn-i mezbûreyn Ahmed ve Zehra
kendi hisse-i irsiyyelerini sagîrân-ı mezbûrâna terk ve teberru´ itmeleriyle sagîrân-ı
mezbûrânın (14) gerek kendi hisse-i irsiyyeleri ve gerek vâlide ve ced ve ceddeleri
tarafından kendilerine teberru´ olunan hisseler mecmû´ı olan iki yüz otuz altı gurûş
sagîrân-ı (15) mezbûrânın ma´îşetlerine sarf olunmak üzere vasîleri ve ´ammileri
Hasan Ahmed’e teslîm kılındığı şerh virildi.
Sayfa No: 170
Dava No: 539
Dava Türü: Miras
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Lefke
nâhiyesine tâbi´ Petre karyesi sâkinlerinden iken bundan akdem bilâ veled vefât iden
Ali bin Hasan li-ebeveyn (2) karındaşı ve varîsi işbu bâ´isü'l-i´lâm Mehmed bin
Hasan meclis-i şer´î şerîf-i enverde müteveffâ-yı mezbûrun hayâtında zevce-i
408
medhûl-i bihâsı olmağla müteveffâ-yı mezbûra vâris olmak (3) za´îmiyle terekesine
vâzı´ü’l-yed olan Berustornar karyeli Ayşe bint-i Hüseyin Boşnak tarafından husûsı
âtîü’l-beyânda vekîl oldığı zât-ı mezbûreyi bi’l-ma´rifetü’ş şer´iyye ´ârifân (4) karyei mezbûreli Mehmed bin Abdülkadir ve Çamlıköylü Mollâ Ali bin Mustafa nâm
kimesnelerin şehâdetleriyle sâbit ve sübût-ı vekâletine hükm-i şer´î lâhik olan Osman
bin Hüseyin Boşnak (5) muvâcehesinde karındaşım ve mevrûsum müteveffâ-yı
mezbûr Ali zevce-i medhûl-i bihâsı olan müvekkile-i mezbûre Ayşe’yi vefâtından üç
sene mukaddem üç talâk (6) tatlîk idüp min ba´d tezervüc itmeyerek vefât itdükde
müvekkile-i mezbûre Ayşe karındaşım müteveffâ-yı mezbûra vâris olmak za´îmiyle
terekesine bi-gayr-i hakkın vaz´-ı yed (7) itmekle su´âl olunup müvekkile-i mezbûre
Ayşe’nin kasr-ı yedine tenbîh olunmak murâdımdır diyü da´vâ itdükde su´âl olunup
vekîl-i mezbûr Osman dahi cevâbında müvekkile-i (8) mezbûre Ayşe’nin tereke-i
müteveffâ-yı mezbûra bi’l-verâse vaz´-ı yedini ikrâr ancak müdde´î-i mezbûrun
talâk-ı mezkûr müdde´âsını bi’l-izâfe inkâr itmekle müdde´î-i mezbûr (9) Mehmed
Hasan ber-minvâl-i meşrûh müdde´âsını mezkûr Petre karyesi sâkinlerinden Hindi
Efendi bin Mollâ Mustafa ve Mustafa bin Seyyid Ali nâm kimesneler şehâdetleriyle
bi’l-muvâcehe (10) ber-nehc-i şer´î usûl-i mevzû´asına tevfîkan varaka-ı mestûre ile
karye-i mezbûre imâmı Đbrahim Hakkı Efendi ve karye-i mezbûre (11) komisyonu
â´zâsından Hâcı Mollâ Ali Hâcı Mehmed Nafi Hâce ve Salih Hüseyin ve Mazhar
Terzi Hüseyin nâm kimesnelerden evvelâ sırran ve ba´dehu ´alenen lede’t-tezkiye
´adl (12) ve makbûlü’ş-şehâde itdükleri ihbâr olunmağın mûcibiyle müvekkile-i
mezbûre Ayşe müteveffâ-yı mezbûr Ali’ye vâris olmadığına ba´de’l-hükm tereke-i
müteveffâ-yı mezbûrdan kasr-ı yedine (13) müvekkile-i mezbûre Ayşe’ye izâfetle
vekîl-i mezbûr Osman’a tenbîh olundığı tescîl ve i´lâm olundı harrere fi’l-yevmi’l´âşer min şehri Muharremi’l-harâm li-seneti erba´a ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Sayfa No: 170
Dava No: 540
Dava Türü: Borç
409
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine kazâsına
tâbi´ Yorkoz karyesi sâkinelerinden olup bundan akdem vefât iden Nazife bint-i
Mollâ Hasan’ın (2) verâseti sadrî kebîr oğlı Sadık ve sadriyye-i kebîre kızları Zehra
ve Tuti evlâd-ı Hasan Bayid’e münhasıra ba´dehu kable’l-kısme mezbûre Tuti dahi
fevt olup verâseti zevc-i (3) metrûki Salih Mehdan ile sadrî sagîr oğlı Ömer’e
münhasıra oldığı arâzîye-i mes`ele-i mîrâsları beher üç sehmde bir sehmi mezbûr
Sadık ve bir sehmi mezbûre Zehra ve bir sehmi mezbûre Zehra (4) ve bir sehmi
sagîr-i mezbûr Ömer Salih’e isâbeti bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve
mütehakkık oldukdan sonra sagîr-i mezbûr Ömer’in vakt-i rüşd ve sedâdına değin
tesviye-i (5) umûrına kıbel-i şer´den vasî nasb ve ta´yîn olunan işbu bâ´isü’l-vesîka
pederi Salih Mehdan Hasan meclis-i şer´-i şerîf-i enverde takrîr-i kelâm ve ta´bîr
´ani’l-merâm idüp zevcem (6) müteveffiye-i mezbûre Tuti’den mevrûs ve müntakil
Girine kazâsına tâbi´ Yorkoz karyesi sunırı dâhilinde Yenağra Halusesi mevki´inde
kâ`in 1552 numrolu ve fî 12 Teşrîn-i sânî sene 905 (7) târîhli bir kıt´a koçan
mûcibince tarafları Emine Mollâ Hasan veresesi ve Hasan Mollâ Hasan veresesi ve
Hasan Salih ve Afterka ve Mehmed Usta Mustafa veresesi ve Osman Usta Mustafa
ile (8) mahdûd üç dönüm tarlanın müteveffiye-i mezbûre Nazife’nin borcunun
tesviyesi içün bi’l-müzâyede takarrür iden altı lira beş şilin bedel ile satılup tesviye-i
deyn idilmesi (9) hükûmete mürâca´atla da´vâ ve masraflara dûçâr olmakdan daha
evlâ ve sagîr-i mezbûr hakkında enfa´ oldığından sagîr-i mezbûr Ömer’in mezkûr
tarlada olan üç sehmde (10) bir sehm hissesini diğer hissedârlar ile berâber bedel-i
mezbûr ile müşterisi nâmına fâriğ olmağa cânib-i şer´-i şerîfden bana izin virilmek
bi’l-vesâye matlûbumdur (11) didükde vasî-i mezbûr kelimât-ı meşrûhası vâkı´a
mutabık ve nefsü’l-emre muvâfık oldığı zeyl-i vesîkada isimleri muharrer ehl-i
vukûf-ı Müslimîn ihbârlarıyla (12) mütehakkık olmağla cânib-i şer´-i şerîfden sagîr-i
mezbûr Ömer tarafından zikr olunan tarlada olan üç sehmde bir sehm-i hisseyi bedeli mezbûr ile müşterisi nâmına (13) fâriğ olmağa vasî-i mezbûr Salih Mehdan Hasan’a
izin virilmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’l-hâmis ve’l-´işrîn
min şehri Muharremi’l-harâm li-seneti erba´ ve ´işrîn (14) ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Karye-i mezbûre imâmı Mehmed Ali Efendi bin Hüseyin
410
Karye-i mezbûreli Halil Efendi bin Mustafa
Karye-i mezbûreli Ali Hasan
Sayfa No: 171
Dava No: 541
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Omorfa
nâhiyesine tâbi´ Gaziveren karyesi sâkinelerinden iken efrencî bin dokuz yüz beş
senesi Teşrîn-i sânînin (2) beşinci günü vefât iden Şerife bint-i Đbrahim’in verâseti
zevc-i metrûki Raşid ibn-i Hüseyin ile vâlidesi Lebibe bint-i Abdullah ve sadrî sagîr
oğlı Hasan’a münhasıra oldığı (3) bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve mütehakkık
oldukdan sonra sagîr-i mezbûrun vakt-i rüşd ve sedâdına değin tesviye-i umûrına
kıbel-i şer´den vasî nasb ve ta´yîn olunan (4) pederi mezbûr Raşid Hüseyin ma´rifeti
ve ma´rifet-i şer´le tahrîr ve bey´ ve beyne’l-vereseti’l-mezbûre tevzî´ ve taksîm
olunan müteveffât-ı mezbûrenin terekesi defteridir ki ber-vech-i (5) âtî zikr ve beyân
olunur harrere fi’l-yevmi’s-sâdis ve’l´işrîn min şehri Muharremi’l-harâm li-seneti
erba´ ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
(6) basma yorgan 1/40
yemeni yorgan 1/58
tencere 1/38
def´a tencere 1/38
iki kulblu tava 1/9
sini 1/31
sahan 1/10
def´a sahan 8/8
def´a sahan 1/5
kapaklı sahan 1/10.10 para
(7) bir kulblu tava 1/5
kazgan 1/90
müsta´mel karyola ve nâmûsiyye /90
411
hamur teknesi 1/36
döşek 1/252
çarşab çift 1/32
def´a çarşab 1/25
çarşab 1/14
(8) def´a çarşab 1/16
def´a çarşab 1/19
kâse 4/4
def´a çarşab 1/21
def´a çarşab 1/15
def´a çarşab 1/16
gömlek çift 1/22
def´a çarşab 1/17
(9) gömlek 2/18
def´a gömlek 2/20.20 para
pîşkîr 10/14
minder örtüsü /18
bir mikdâr dokuma bez /15
tabak 15/15
pîşkîr 10/10
yemeni 7 - kurb 1/10.30 para
gömlek 1/7.30 para
(10) uşkûr 5/6.30 para
yasdık yüzü 2/8
basma entârî 2 - üslük 1/32
ipekli müsta´mel entârî 1 - üslük 1/16
kîse 3/7
ufak çilte 1/8
sandık 1/90
(11) tecemmülât /50
zevci merkûm Raşid zimmetinde mehr-i mü`eccel hakkı /251
cem´an yekûnü’l-mezkûrât /1522.30 para
412
(12) minha’l-ihrâcât
(13) eşyâ-ı menkûlenin Lefke’ye nakli içün virilen /36
tefrîk-i eşyâ ve tahrîr-i tereke içün me`mûr masrafı /32
hamâliye /4
hükûmete ´â`id dellâliyye ma´a kaydiyye
28
- 6 münâdiye
22
(14) yekûnü’l-ihrâcât /100
(15) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre /1422.30 para
(16) hisse-i zevc-i mezbûr Raşid /355.20 para
hisse-i ümm-i mezbûre Lebibe /237.10 para
hisse-i ibn-i sagîr-i mezbûr Hasan
830
- 21 resm-i kısmet
809
- 18 peder ve vasîsi zimmetinde kalan
791
(17) verese-i kibâr ber-vech-i bâlâ hisse-i irsiyyelerini ahz ü kabz eyledikleri gibi
sagîr-i mezbûr Hasan’ın hisse-i irsiyyesi olan yedi yüz toksan bir gurûşdan (18) iki
yüz gurûş Ankolem karyeli Behlül Emin Ağa’ya idâne olunmuş ve mütebâkî beş yüz
toksan bir gurûş li-ecli’l-hıfz ve’l-istirbâh eytâm emvâli (19) sandığına irsâl
kılınmışdır.
Sayfa No: 172
Dava No: 542
Dava Türü: Rehin
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine kazâsına
tâbi´ Labta karyesi sâkinlerinden iken bundan akdem vefât iden Mehmed Kâmil
Efendi bin Hüseyin Ağa bin Hasan Ağa’nın (2) sulbî sagîr oğlı Hüseyin Zihni’nin
413
tesviye-i umûrına bâ-hüccet-i şer´iyye vasiye-i mansûbesi olan işbu bâ´isetü’l-vesîka
Şerife Hanım bint-i mezbûr Hüseyin Ağa bin Hasan Ağa nâm hatun meclis-i (3) şer´i şerîf-i enverde takrîr-i kelâm ve ta´bîr ´ani’l-merâm idüp müteveffiye hemşirem
Havalı Kadın Ağa ile müteveffâ birâderim Kâmil Efendi Hüseyin Ağa’dan irsen bana
ve diğer (4) hemşirelerim Emine Ve Hürmüse’ye ve vasîsi bulundığım Hüseyin
Zihni’ye intikâl itmiş olan Girine kazâsı dâhilinde Temlos karyesinde kâ`in 3274
numrolu (5) ve ilâ 20 Mart sene 1906 târîhli bir kıt´a koçan mûcibince tarafları Afet
Hanım Agah Efendi ve Labta yolu ve Salih Mollâ Mehmed Nuh ve Karmi yolu ve
Gönyelili Hâcı Hasan (6) veresesi ve Mehmed Sami Efendi Hasan Fakih Efendi ile
mahdûd yirmi dönüm arâzî ile derûnunda mağrûs 3275 numrolu ve fî 20 Mart sene
1906 târîhli koçan mûcibince (7) elli sekiz sâk zeytûn ve yirmi iki sâk harûb eşcârı ve
yine karye-i mezbûrede kâ`in 3276 numrolu ve fî 20 Mart sene 1906 târîhli koçan
mûcibince (8) tarafları Karmi yolu ve üç tarafı Fehim Efendi Mollâ Đbrahim ile
mahdûd bir evlek arâzî ile derûnunda mağrûs 3277 numrolu ve fî 20 Mart sene 1906
târîhli koçan (9) mûcibince dokuz sâk zeytûn ve bir harûb eşcârını yine
müteveffiyân-ı mezbûrândan bizlere müntakil kırk dört lira on dokuz şilin deynin
te`mîni içün satılmakdan ise bey´ bi’l-vefâ (10) tarîkıyla terhîn iderek sene-be-sene
hasılâtından deyn-i mezkûrı îfâ itmeğe karar virdiğimizden bu sûret cümlemiz
hakkında ve bâ-husûsı sagîr-i mezbûr hakkında (11) enfa´ ve evlâ oldığından sagîr-i
mezbûrun arâzî-i mezkûrede dörtde bir ve eşcâr-ı mezkûrede beşde iki sehm
hisselerini dahi verese-i sâ`ire ile berâber (12) terhîn eylemek üzere cânib-i şer´-i
şerîfden bana izin virilmek bi’l-vesâye matlûbumdur didükde vasiye-i mezbûrenin
kelimât-ı meşrûhası vâkı´a mutâbık (13) ve nefsü’l-emre muvâfık oldığı zeyl-i
vesîkada isimleri muharrer ehl-i vukûf-ı Müslimîn ihbârlarıyla mütahakkık olmağla
cânib-i şer´-i şerîfden sagîr-i mezbûr Hüseyin Zihni’nin gerek arâzî-i (14) mezkûre
ve gerek eşcâr-ı mezkûrede olan hisselerini dahi deyn-i mezkûrun te`mîni içün sâ`ir
hissedârlar ile berâber bi’l-vesâye terhîn itmeğe vasiye-i mezbûreye (15) izin
virilmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’l-hâmis min şehri
Saferi’l-hayr li-seneti erba´ ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Girine imâmı Hâcı Mehmed Zeki Efendi
414
Girineli Halil Sabri Efendi Hâcı Mustafa Efendi
Girineli Mahmud Sami Efendi bin Hasan Fakih Efendi
Sayfa No: 172
Dava No: 543
Dava Türü: Rüşt iddiası ve mal talebi
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Omorfa
nâhiyesine tâbi´ Peristerona karyesi sâkinlerinden iken bundan akdem vefât iden
Hüseyin Süleyman Uskurdi’nin (2) sulbiyye kızı ve hâlen yirmi bir yaşını
mütecâvize işbu bâ´isetü’l-i´lâm Naime Ülfet meclis-i şer´-i şerîf-i enverde vâlidesi
ve hâl-i sigarında tesviye-i umûrına bâ-hüccet-i şer´iyye (3) vasiye-i mansûbesi
olmağla mâl-i mevrûsına bi’l-vesâye vaz´-ı yedi mütehakkık olan Rebge bint-i Hasan
mahzarında üzerine da´vâ ve takrîr-i kelâm idüp hâlen ben yirmi bir yaşımı (4)
tecâvüz idüp âkile ve bâliğe ve bülûğuma rüşdüm munzam olup umûrumı bi’n-nefs
rü`yete kâdire ve i´ânet-i vasîden müstağniye olmamla pederim müteveffâ-yı mezbûr
Hüseyin’den mevrûs (5) ber-mûcib-i defter-i kassâm mâlımı vâlidem ve vasiyem
mezbûre Rebge Hatun’dan hâlen taleb iderim su`âl olunup bana teslîme kıbel-i
şer´den vâlidem ve vasiyem mezbûreye tenbîh olunmak murâdımdır (6) didükde
gıbbe’s-su`âl ol dahi cevâbında müdde´iye-i mezbûrenin mâl-i mevrûsına bi’l-vesâye
vaz´-ı yedini ikrâr idüp lâkin müdde´iye-i mezbûrenin ber-minvâl-i muharrer rüşd
müdde´âsını (7) inkâr idicek müdde´iye-i mezbûre Naime Ülfet Hüseyin’den bervech-i meşrûh müdde´âsına beyyine taleb olundukda ricâl-i ahrâr-ı Müslimînden
karye-i mezbûreli Yusuf Agah Efendi (8) ibn-i Mustafa Efendi ve Emir Mehmed
Hâcı Hüseyin nâm kimesneler li-ecli’ş-şehâde meclis-i şer´e hâzırân olup eserü’listişhâd fi’l-hakîka müdde´iye-i mezbûre Naime Ülfet Hanım el-yevm (9) yirmi bir
yaşını tecâvüz idüp âkile ve bâliğe ve bülûğuna rüşdi munzam olarak umûrını binefsihâ rü`yete kâdire ve i´ânet-i vasîden müstağniyedir biz bu husûsa (10) bu vech
üzere şâhidlerüz ve şehâdet dahi iderüz diyü her biri müttefikü’l-lafz ve’l-ma´nâ bernehc-i şer´î edâ-i şehâdet-i şer´iyye itdüklerinden sonra şâhidân-ı mezbûrân (11)
usûl-i mevzû´asına tevfîkan varaka-ı mestûre ile karye-i mezbûre muhtârı Mustafa
415
Çavuş bin Ömer ve Mehmed Arif Efendi bin Şükrü Efendi’den sırran ve ´alenen (12)
lede’t-tezkiye ´adl ve makbûlü’ş-şehâde idükleri ihbâr olunmağın mûcibiyle
müdde´iye-i mezbûre Naime Ülfet’in rüşdine ba´de’l-hükm ve’t-tenbîh mâ-vaka´
bi’t-taleb (13) ketb olundı harrere fi’l-yevmi’t-tâsi´ ve’l-´işrîn min şehri
Muharremi’l-harâm li-seneti erba´ ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Lefkoşalı Mehmed Arif Efendi bin Şükrü Efendi
Mahkeme kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Osman Nuri Efendi
Sayfa No: 173
Dava No: 544
Dava Türü: Rüşt iddiası ve mal talebi
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan mahrûsi Lefkoşa mahallâtından Akkavik
Paşa Mahallesi sâkinlerinden iken bundan akdem vefât iden Canbaz Salih (2) bin
Hüseyin’in sulbî oğlı ve hâlen yirmi yaşını mütecâviz âkil ve bâliğ ve bülûğuna rüşdi
munzam oldığını iddi´â iden işbu bâ´isü’l-vesîka Hasan meclis-i şer´î-i şerîf-i
enverde (3) tesviye-i umûrına kıbel-i şer´den mansûbe vasiyesi olan vâlidesi Sıdıka
bint-i Ahmed nâm hatun tarafından vekîl oldığı zât-ı mezbûreyi ´ârifân Đbrahim (4)
Paşa Mahallesi sâkinlerinden Hâcı Fehmi Efendi bin Hasan Ağa ve Câmi´-i Cedîd
Mahallesi sâkinlerinden Mehmed bin Hüseyin şehâdetleriyle ba´de’t-tasdîk sâbit ve
sübût-ı vekâletine hükm-i şer´î (5) lâhik olan Mustafa bin Hüseyin mahzarında
üzerine da´vâ ve takrîr-i kelâm idüp ben el-hâletü hazihi yirmi yaşımı mütecâviz âkil
ve bâliğ ve bülûğuma rüşdüm (6) munzam olup umûrumı bi’n-nefs rü`yete kâdir ve
i´ânet-i vasîden müstağnî olmamla pederim müteveffâ-yı mezbûrdan mevrûs bermûcib-i defter-i kassâm mâlımı (7) vâlidem ve vasiyem mezbûre Sıdıka Hatun’dan
hâlen taleb iderim su`âl olunup bana teslîme kıbel-i şer´den vasiye-i mezbûreye
izâfetle vekîl-i mezbûre tenbîh (8) olunmak murâdımdır didükde gıbbe’s-su`âl ol
dahi cevâbında müvekkile-i mezbûre Sıdıka müdde´î-i mezbûr Hasan’ın pederinden
416
müntakil mâl-i mevrûsına bi’l-vesâye vaz´-ı (9) yedinin ikrâr idüp lâkin müdde´î-i
mezbûrun ber-minvâl-i muharrer rüşd müdde´asını müvekkile-i mezbûreye izâfetle
inkâr idicek müdde´î-i mezbûr Hasan’dan ber-vech-i (10) meşrûh müdde´âsına
beyyine taleb olundukda ricâl-i ahrâr-ı Müslimînden mârrü’z-zikr Hâcı Fehmi Efendi
ve Mehmed Hüseyin nâm kimesneler li-ecli’ş-şehâde meclis-i şer´e hâzırân (11) olup
eserü’l-istişhâd fi’l-hakîka işbu müdde´î-i mezbûr Hasan yirmi yaşını mütecâviz âkil
ve bâliğ ve bülûğuna rüşdi munzam olup umûrını bi-nefsihi (12) rü`yete kâdir ve
i´ânet-i vasîden müstağnîdir biz bu husûsa bu vech üzere şâhidlerüz ve şehâdet dahi
iderüz diyü her biri müttefikü’l-lafz ve’l-ma´nâ (13) bi’l-muvâcehe edâ-i şehâdet-i
şer´iyye idüklerinden sonra şâhidân-ı mezbûrân usûl-i mevzû´asına tevfîkan varaka-ı
mestûre ile her biri (14) evvelâ sırran ve ba´dehu ´alenen lede’t-tezkiye ´adl ve
makbûlü’ş-şehâde idükleri ihbâr olunmağın mûcibiyle müdde´î-i mezbûrun rüşdine
ba´de’l-hükm ve’t-tenbîh (15) mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’ssâbi´ ´aşer min şehri Saferi’l-hayr li-seneti erba´ ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Nuri Efendi
Odacı Halil Ağa
Sayfa No: 174
Dava No: 545
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine kazâsına
tâbi´ Ayarmola karyesi sâkinlerinden iken bin dokuz yüz beş senesi Eylül’ün yirmi
birinci günü (2) vefât iden Bafidi Ahmed bin Hüseyin’in verâseti zevce-i menkûhe-i
metrûkesi Meryem bint-i Mustafa ile sulbî sagîr oğlı Ahmed ve sulbiyye-i sagîre kızı
Hadice’ye münhasıra oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l- (3) enver zâhir ve mütehakkık
oldukdan sonra sagîrân-ı mezbûrânın vakt-i rüşd ve sedâdlarına değin tesviye-i
umûrlarına kıbel-i şer´den vasî nasb ve ta´yîn olunan zevce-i mezbûre Meryem (4)
417
Hatun ma´rifeti ve ma´rifet-i şer´le tahrîr ve bey´ ve beyne’l-vereseti’l-mezbûre
tevzî´ ve taksîm olunan müteveffâ-yı mezbûrun terekesi defteridir ki ber-vech-i âtî
zikr ve beyân olunur harrere fi’l-yevmi’s- (5) sâmin min şehri Saferi’l-hayr li-seneti
erba´ ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
(6) kancık merkeb 1/945
minha’l-ihrâcât
(7) techîz ve tekfîn masrafı /135
müteveffâ-yı mezbûrun bedel-i ´askeriyye olup tahsîldâra virilen /22
müteveffâ-yı mezbûrun karye yolları işinde zimmeti kalup tahsîldâra virilen /18
(8) deyn-i müsbet
zevce-i mezbûre Meryem’in mehr-i mü`eccel hakkı bâ-şehâdet Ahmed Mollâ
Mehmed ve Hasan bin Hüseyin ba´de’t-tezkiye ve’l-half /151
hükûmete ´â`id dellâliyye /18
yekûnü’l-ihrâcât /344
(9) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre /600
(10) hisse-i zevce-i mezbûre Meryem /75
hisse-i sagîr-i mezbûr Ahmed
350
- 9 resm-i kısmet
341
hisse-i sagîre-i mezbûre Hadice
175.20 para
- 4 resm-i kısmet
171
- 41 infâk içün vâlidesi yedinde ibkâ olunan
130
(11) zevce-i mezbûre hisse-i irsiyyesi olan yetmiş beş gurûş ahz ü kabz eyledikleri
gibi sagîrân-ı mezbûrân hisse-i irsiyyeleri olan dört yüz yetmiş bir (12) gurûş liecli’l-hıfz ve’l-istirbâh eytâm emvâli sandığına irsâl kılındığı şerh viriliyor.
Sayfa No: 174
418
Dava No: 546
Dava Türü: Mehir
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Luricina karyesi sâkinelerinden zâtı ta´rîf-i şer´î ile (2) ma´rife işbu
bâ´isetü’l-vesîka Ayşe bint-i Yusuf nâm hatun meclis-i şer´-i şerîf-i enverde zevci
Eklisiya karyeli müteveffâ Abdülkadir bin Osman’ın sulbî sagîr (3) oğulları Ömer ve
Osman’ın vasî-i mansûbları Lefkoşalı Mehmed Nazım Efendi bin Hâcı Hüseyin Ağa
muvâcehesinde takrîr-i kelâm ve ta´bîr ´ani’l-merâm idüp zevcim (4) müteveffâ-yı
mezbûr Abdülkadir hâl-i hayâtında bundan altı sene mukaddem beş yüz bir gurûş
mehr-i mü`eccel ve beş yüz bir gurûş mehr-i mu´accel makbûz tesmiyesiyle beni
kendüye (5) tezervüc ve kabûl idüp ´akd-i nikâh beynimizde kâ`im iken mehr-i
mü`eccel-i mezkûr beş yüz bir gurûş bana kable’l-edâ fevt olmağla meblağ-ı mehr-i
mü`eccel-i (6) mezkûr beş yüz bir gurûş zevcim müteveffâ-yı mezbûrun emvâl-i
metrûkesinden olarak taleb iderim diyü ba´de’d-da´vâ ve’l-inkâr müdde´iye-i
mezbûre Ayşe Hatun ber-minvâl-i (7) muharrer müdde´âsını ´udûl-i ahrâr-ı
Müslimînden varaka-ı mestûre ile her biri mahallinden evvelâ sırran ve ba´dehu
´alenen lede’t-tezkiye ´adl ve makbûlü’ş-şehâde idükleri ihbâr (8) olunan Luricina
karyeli Mustafa bin Ramazan ve Yusuf bin Ali şehâdetleriyle bi’l-muvâcehe bernehc-i şer´î ba´de’l-isbât ve’l-half mûcibiyle meblağ mehr-i mü`eccel-i (9) mezkûr
beş yüz bir gurûş müteveffâ-yı mezbûrun emvâl-i metrûke-i vâfiyesinden müdde´iyei mezbûre Ayşe Hatun edâ ve teslîme vasî-i mûmâ-ileyh Mehmed Nazım Efendi’ye
tenbîh (10) olundığı i´lâm ve tescîl olundı harrere fi’l-yevmi’t-tâsi´ ve’l-´işrîn min
şehri Saferi’l-hayr li-seneti erba´ ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Sayfa No: 175
Dava No: 547
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Margi karyesinde sâkin iken efrencî bin dokuz yüz üç senesi Kânûni evveli (2) zarfında vefât iden Hüseyin Emir Hasan’ın verâseti zevce-i menkûhe-i
419
metrûkesi Meryem bint-i Mustafa ve sulbiyye-i sagîre kızı Ayşe ve li-ebeveyn er
karındaşı Mustafa Emir Hasan (3) ve li-ebeveyn kız karındaşları Ayşe ve Şerîfe ve
Emine ve Akıle Emir Hasan’a münhasıra oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir
ve mütehakkık oldukdan sonra sagîre-i (4) mezbûre Ayşe’nin vakt-i rüşd ve sedâdına
kadar tesviye-i umûrına kıbel-i şer´den vasî nasb ve ta´yîn olunan ceddi Hâcı
Alaaddin verese-i kibâr taleb (5) ve ma´rifetleri ve ma´rifet-i şer´le tahrîr ve bey´ ve
beyne’l-vereseti’l-mezbûre tevzî´ ve taksîm olunan müteveffâ-yı mezbûrun terekesi
defteridir ki ber-vech-i âtî zikr ve beyân (6) olunur harrere fi’l-yevm’t-tâsi´ min şehri
Ramazâni’l-mübârek li-seneti selâse ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
(7) merkeb 1/115
saman /84
bakır kaplar /150
yağ küpü 1/44
zeytûn küpü 1/17
def´a küp 1/30
tavşan duzağı 1/18
heğbe 1/17
orak 2 - bağ bıçağı 1/12
(8) nargile 1/4
ustura 1/4
gübre /45
kantâr 1/18
yağ destisi 2/8
su köfünü 1/6
beş öngelik yağ ölçeği 1/4
zerdali ve incir îcârı /25
(9) zeytûn îcârı /90
sene 903 senesi bağları îcârından /234
çifte tüfenk 1/270
arı memlû koğan 1/25
sene 904 senesi bağ îcârı /200
(10) sene 905 senesi zerdali ve incir ve su îcârı olup Salih Halil’den kabz olunan /45
420
yekûnü’l-mezkûrât /1466
(11) minha’l-ihrâcât
(12) techîz ve tekfîn masrafı /162
hükûmete ´â`id dellâliyye /22
deyn-i müsbet Kaba Yazlı Yanni Hâcı Loyizo’ya deyni olup îfâ olunan /200
deyn-i müsbet Kurnulu Hâcı Ruso’ya deyni olup îfâ olunan /210
(13) deyn-i müsbet Margili Emir Ayar Mustafa’ya deyni olup îfâ olunan /85
deyn-i müsbet Şefî´ah Hazretleri Dergâhının zeytûnları îcârından zimmeti olup îfâ
olunan /5
deyn-i müsbet Dizdar karyeli Kahveci Mustafa’ya zimmeti olup îfâ olunan /5
(14) deyn-i müsbet Defteralı Bakkal Hüseyin Ağa’ya zimmeti olup îfâ olunan /3
deyn-i müsbet Margi karyeli Hasan Hâcı Alaaddin’e zimmeti olup îfâ olunan /30
deyn-i müsbet zevcesi Meryem Mustafa’nın mehr-i mü`eccel hakkı olup îfâ olunan
/151
(15) deyn-i müsbet Kaba Yazlı Araklidi Hâcı Avraimi’ye zimmeti olup îfâ olunan
/200
sene 905 senesi virgüsi olarak tahsîldâra virilen /27
deyn-i müsbet müteveffâ-yı mezbûrun birâderi Mustafa Emir Hasan’a mahkûm deyni
olup îfâ olunan /180
(16) deyn-i müsbet müteveffâ-yı mezbûrun Margi Câmi´-i Şerîfi’nde zimmeti olup
îfâ olunan /80
yekûnü’l-ihrâcât /1399
(17) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre /67
(18) hisse-i zevce-i mezbûre Meryem
8.10 para
+ 27.00
35.10
hisse-i ah-ı li-ebeveyn Mustafa
8.10 para
+ 27.00
35.10
hisse-i uht-i li-ebeveyn Ayşe
421
4.10 para
+ 13.20
17.30
hisse-i uht-i li-ebeveyn Akıle
4.10 para
+ 13.20
17.30
hisse-i uhst-i li-ebeveyn Şerife
4.10 para
+13.20 sene 905 bağ îcârından
17.30
(19) hisse-i uht-i li-ebeveyn Emine
4.10 para
+ 13.20
17.30
hisse-i sagîre-i mezbûre Ayşe
33.20 para
+ 140.00 sene 905 senesi bağ îcârından
173.20
+ 40.00 sene 904 senesi zeytûn mahsûlünden
213.20
(20) verese-i kibâr hisse-i irsiyyelerini ahz ü kabz eyledikleri gibi sagîre-i mezbûre
Ayşe’nin ber-vech-i bâlâ hisse-i irsiyyesi olan iki yüz on üç buçuk gurûş li-ecli’l-hıfz
ve’l-istirbâh (21) eytâm emvâli sandığına irsâl kılınmışdır.
Sayfa No: 176
Dava No: 548
Dava Türü: Nafaka
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine kazâsına
tâbi´ Labta karyesi sâkinelerinden işbu bâ´isetü’l-vesîka Huriye bint-i Hasan bin
422
Hüseyin tarafından zikri âtî (2) husûsda vekîl oldığı zât-ı mezbûreyi ´ârifân karye-i
mezbûre sâkinlerinden Süleyman bin Lütfullah ve Mahmud bin Đbrahim nâm
kimesneler şehâdetleriyle ba´de’t-tasdîk sâbit (3) ve sübût-ı vekâletine hükm-i şer´î
lâhik olan pederi mezbûr Hasan bin Hüseyin meclis-i şer´-i şerîf-i enverde
müvekkile-i mezbûrenin zevc-i mutallikı Ömer bin Mollâ Ali muvâcehesinde
mezbûre Huriye’nin (4) ber-mûcib-i izinnâme beş Đngiliz lirası mehr-i mu´accel ve
beş yüz bir gurûş mehr-i mü`eccel tesmiyesiyle târîhden altı mâh mukaddem ´akd-i
nikâh icrâ olunmuş zevc-i gayr-ı dâhili iken bir mâh mukaddem mezbûreyi (5)
bâyinen tatlîk itmekle zimmetinde mütekarrer ve ma´kûdü’n-´aleyh hakkı olan
mehreyn-i mezkûreyn ki cem´an bin dört yüz elli bir gurûşun nısfı yedi yüz yirmi beş
gurûş müvekkile-i mezbûre (6) Huriye Hatun içün hâlen bana edâ ve teslîme zevc-i
mezbûr Ömer’e tenbîh olunmak bi’l-vekâle murâdımdır diyü da´vâ itdükde gıbbe’ssu`âl zevc-i mezbûr Ömer dahi cevâbında müvekkile-i (7) mezbûre Huriye Hatun
mehreyn-i mezkûreyn tesmiyeleriyle zevce-i gayr-ı medhûl-i bihâsı oldığını ve
târîhden bir mâh mukaddem mezbûreyi bâyinen tatlîk eylediğini tâyı´an ikrâr (8) ve
i´tirâf itmeğin mûcibiyle mehr-i mu´accel ve mü`eccel mezkûreynin nısfları olan
yedi yüz yirmi beş gurûş müvekkile-i mezbûre Huriye Hatun’a hâlen edâ ve teslîme
zevc-i mezbûr (9) Ömer’e tenbîh olundığı tescîl ve i´lâm olundı harrere fi’l-yevmi’ssânî min şehri Rebî´i’l-evvel li-seneti erba´ ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Sayfa No: 176
Dava No: 549
Dava Türü: Nafaka
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Omorfa
nâhiyesine tâbi´ Orunda karyesi ahâlîsinden olup bundan akdem vefât iden (2)
Ahmed Efendi bin Hâcı Yusuf’un sulbiyye-i kebîre ve mecnûne kızı Zekiye’nin
tesviye-i umûrına bâ-hüccet-i şer´iyye vasî-i mansûbı damadı işbu bâ´isü’l-vesîka
Mehmed Salih Efendi (3) bin Hasan Ağa meclis-i şer´-i şerîf-i enverde takrîr-i kelâm
ve ta´bîr ´ani’l-merâm idüp vasîsi bulundığım mecnûne-i mezbûre Zekiye’nin nafaka
ve kisveye ihtiyâcı olmağın babası (4) müteveffâ-yı mezbûrdan müntakil mâl-i
423
mevrûsına nemâsından nafaka ve kisve bahâ ve sâ`ir havâyic-i zarûriyesi içün kıbel-i
şer´den kadr-i kifâye meblağ farz ve takdîr olunmak (5) bi’l-vesâye matlûbumdur
didükde hâkim-i muvaşşah sadrü’l-vesîka bi-reşehâti aklâmi’l-Enîka Efendi dahi
mecnûne-i mezbûre Zekiye içün mâl-i mevrûsa nemâsından (6) târîh-i vesîkadan
i´tibâren şehri yüz gurûş farz ve takdîr idüp mebâliğ-i mefrûze-i mezkûre mecnûne-i
mezbûrenin umûrını sarfa ve ledelü’l-iktizâ istidâneye (7) ve ´inde’z-zafer mâl-i
mevrûsına rücû´a vasî-i mûmâ-ileyh Mehmed Salih Efendi’ye izin virilmeğin mâvaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’s-sânî ´aşer min şehri (8) Saferi’l-hayr
li-seneti erba´ ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Nuri Efendi
Odacı Halil Ağa
Sayfa No: 177
Dava No: 550
Dava Türü: Nafaka
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Lefke
nâhiyesine tâbi´ nefs-i Lefke kasabası sâkinelerinden zâtı ma´rife olan işbu
bâ´isetü’l-vesîka (2) Hürmüse bint-i Karaca Ali nâm hatun tarafından husûsı âtîü’lbeyânda vekîl-i müseccel-i şer´îsi Lefkoşalı Mehmed Arif Efendi ibn-i Şükrü Efendi
meclis-i şer´-i şerîf-i enverde (3) müvekkile-i mezbûrenin zevc-i dâhili Mehmed bin
Kara Kulle Salih muvâcehesinde mezbûr Mehmed müvekkilem Hürmüse Hatun’un
hâlen zevc-i dâhili olup ancak (4) zimmetinde mütekarrer ve ma´kûdü’n-´aleyh
mehr-i mu´accel hakkı olan bin bir gurûş müvekkile-i mezbûre Hürmüse Hatun’a
ile’l-ân edâ ve teslîm itmediğinden su`âl olunup (5) meblağ-ı mezbûrı müvekkile-i
mezbûreye hâlen edâ ve teslîm içün zevc-i mezbûr Mehmed’e tenbîh ve bir seneden
beri müvekkile-i mezbûreyi kendi hânesinde bilâ-nafaka (6) velâ-münfik şer´î terk
idüp bu güne kadar cins-i nafakadan bir nesne dahi irsâl itmediğinden müvekkile-i
424
mezbûrenin nafakası içün zevc-i mezbûr (7) Mehmed üzerine kıbel-i şer´den kadr-i
ma´rûf meblağ farz ve takdîr olunmak bi’l-vekâle murâdımdır diyü da´vâ itdükde
gıbbe’s-su`âl ol dahi cevâbında (8) müvekkile-i mezbûre Hürmüse Hatun mehr-i
mezkûr ile zevce-i medhûl-i bihâsı oldığını bir seneden beri ba´zı sebeb meşrû´a
mebnî müvekkile-i mezbûrenin hânesine (9) gitmemekde ve nafaka dahi
göndermemekde oldığını tâyı´an ikrâr lâkin mehr-i mu´accel mezkûr bin bir gurûş
müvekkile-i mezbûreye mahzûr-ı şühûdda edâ ve teslîm (10) itdiğini iddi´â ve vekîl-i
mezbûr Mehmed Arif Efendi müvekkile-i mezbûreye izâfetle inkâr itmekle zevc-i
mezbûr Mehmed’den vech-i meşrûh üzere müdde´âsına (11) beyyine taleb
olundukda ityân-ı beyyine ve isbât-ı müdde´âdan ´âciz olmağla talebiyle müvekkile-i
mezbûre ba´de’t-tahlîf mehr-i mu´accel mezkûr bin bir gurûş müvekkile-i (12)
mezbûre Hürmüse Hatun’a hâlen edâ ve teslîmiyle mezbûr Mehmed ilzâm olundığı
ve müvekkile-i mezbûrenin hânesine gitmemek ve infâk itmemek husûsunda dermiyân (13) eylediği sebeb dahi vâhî olmağla mezbûrenin nafakası içün zevc-i
mezbûr Mehmed üzerine bi’t-terâzî işbu târîh-i vesîkadan i´tibâren yevmiye bir
buçuk (14) gurûş hesâbıyla şehri beş şilin farz ve takdîr olunup meblağ-ı mefrûz-ı
mezkûrı nafakasına harc ve sarfa ve vakt-i hâcetde istidâneye ve lede’z- (15) zafer
zevc-i mezbûr üzerine rücû´a müvekkile-i mezbûre Hürmüse Hatun’a izin virildiği
tescîl ve i´lâm olundı harrere fi’l-yevmi’s sâbi´ min şehri Saferi’l-hayr (16) li-seneti
erba´ ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Sayfa No: 177
Dava No: 551
Dava Türü: Vasi tayini
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Lefke
nâhiyesine tâbi´ nefs-i Lefke kasabası sâkinelerinden iken bundan akdem vefât iden
(2) Hadice Mollâ ibnetü Müderris Hâcı Hüseyin Efendi’nin verâseti el-yevm gâ`ib
´ani’l-beled olup diyâr-ı Mısıriye’de mukîm bulunan li-ebeveyn karındaşları Hasan
(3) Hüsnü Efendi ve Raşid Efendi ibnân-ı mezbûr Hâcı Hüseyin Efendi’ye münhasıra
oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve mütehakkık oldukdan sonra (4)
425
müteveffiye-i mezbûrenin sülüs-i mâlına vasî-i muhtâr oldığını iddi´â iden
müteveffiye-i mezbûre hemşirezâdesi işbu bâ´isü’l-i´lâm Salih Çavuş bin Mehmed
Emin Ağa (5) meclis-i şer´imizde vâris-i gâ`ib hisselerini ahz ü kabza ve gâ`ibin
zuhûruna değin hıfza mezkûr bulunan cezîre-i mezbûre defterdârı Mister Kor
tarafından (6) vekîl olup kıbel-i şer´den dahi gâ`ibân-ı mezbûrâna vasî ve kayyum
nasb ve ta´yîn olunmağla müteveffiye-i mezbûrenin terekesine bi’l-vekâle ve bi’lvesâye vaz´-ı (7) yedi mütehakkık olan Lefkoşa Komiserliği Türkî Kâtibi Mehmed
Nazım Efendi bin Hasan Efendi muvâcehesinde müteveffiye-i mezbûre Hadice
Mollâ ibnetü Müderris Hâcı Hüseyin Efendi (8) hayâtında efrencî bin sekiz yüz
seksen sekiz senesi Mayıs ibtidâsında mahzûr-ı şühûdda sülüs-i mâlına beni vasî-i
muhtâr nasb ve ta´yîn idüp ben dahi vesâyet-i (9) mezkûreyi muvâcehesinde ba´de’lkabûl musırran ´alâ îsâ´`en mezbûre Hadice Mollâ vefât itmekle gâ`ibân-ı mezbûrân
Hasan Hüsnü ve Raşid Efendilere izâfetle (10) vekîl ve vasî-i mûmâ-ileyh Mehmed
Kazım Efendi’ye su`âl olunup müteveffiye-i mezbûre terekesinin sülsünü bana
teslîme tenbîh şer´î olunmak murâdımdır diyü da´vâ itdükde (11) gıbbe’s-su`âl vekîli mûmâ-ileyh Mehmed Kazım Efendi dahi cevâbında müteveffiye-i mezbûrenin
terekesine bi’l-vekâle ve bi’l-vesâye vaz´-ı yedini ikrâr lâkin müteveffiye-i mezbûre
(12) Hadice Mollâ müdde´î-i mezbûr Salih Çavuş sülüs-i mâlına vasî nasb ve ta´yîn
itdiğini inkâr itmekle müdde´î-i mezbûr Salih Çavuş’dan vech-i meşrûh üzere
müdde´âsına beyyine taleb olundukda (13) bâ-varaka-ı mestûre her biri evvelen
sırran ve ba´dehu ´alenen lede’t-tezkiye ´adl ve makbûlü’ş-şehâde oldukları ihbâr
olunan Lefkoşa’da Ömeriye Mahallesi sâkinlerinden Mehmed Rıza Efendi (14) bin
Hâcı Hasan ve Hüsnü Efendi bin Abdülrahman nâm kimesneler şehâdetleriyle bi’lmuvâcehe vech-i şer´î üzere isbât itmesiyle mûcibince müdde´î-i mezbûr Salih Çavuş
müteveffiye-i mezbûrenin (15) ez-gayr-ı arâzî kâffe-i terekesinin sülsüne vasî
oldığına müteveffiye-i mezbûrenin âhiren sülüs-i mâlından olarak vasiyyet idüp
tenfîzine dahi Hüseyin Zihni Efendi bin (16) Hâcı Emin Efendi’yi vasî nasb ve ta´yîn
eylediği şer´ân sâbit olan techîz ve tekfîn ve ıskât-ı sâlat ve keffâret-i yemin ve
keffâret-i savmı masârifi evvel-be-evvel (17) sülüs terekeden ihrâc olundukdan sonra
bâkî sülüs mârrü’z-zikr mûmâ-ileyh bâ-sülüs Salih Çavuş ile diğer vasî-i mûmâ-ileyh
Hüseyin Zihni Efendi’ye ve yine sülüs-i mâlından (18) olarak beherine biner gurûş
vasiyyet eylediği sâbit olan Emine ve Mumine ve Nazım evlâd-ı Mustafa’ya bi-
426
kadrü’l-husûsı ´â`id oldığına ba´de’l-hükm sülüs (19) terekenin mütebâkîsinden
mezbûr Salih Çavuş’a isâbet idicek hissenin tarafına edâ ve teslîm içün vekîl-i
mûmâ-ileyh Mehmed Kazım Efendi’ye tenbîh olundığı (20) tescîl ve i´lâm olundı
harrere fi’l-yevmi’s-sânî min şehri Rebî´i’l-evvel li-seneti erba´ ve ´işrîn ve selâse
mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Nuri Efendi
Odacı Halil Ağa
Sayfa No: 178
Dava No: 552
Dava Türü: Satış izni
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Yenice karyesi sâkinlerinden iken bundan akdem vefât iden (2)
Ahmed bin Mehmed’in verâseti zevce-i menkûhe-i metrûkesi Şerife bint-i Hasan ile
sulbî sagîr oğlı Mehmed’e münhasıra oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver (3) zâhir
ve mütehakkık oldukdan sonra sagîr-i mezbûrun vakt-i rüşd ve sedâdına değin
tesviye-i umûrına kıbel-i şer´den vasî nasb ve ta´yîn kılınan ceddi (4) işbu bâ´isü’lvesîka Hasan Kalef bin Mustafa meclis-i şer´-i şerîf-i enverde takrîr-i kelâm ve ta´bîr
´ani’l-merâm idüp vasîsi bulundığım sagîr-i mezbûr Mehmed’in (5) pederi
müteveffâ-yı mezbûrdan müntakil karye-i mezbûrede kâ`in 496 numrolu ve fî 2
Mayıs sene 906 târîhli koçan mûcibince tarafları Musa Mustafa (6) Yorgancı Ahmed
ve Musacıkoğlu Mustafa ve Abdi Topal Ahmed ile mahdûd bir oda ve bir evlekden
(7) ´ibâret hâne ma´a havlının sekiz sehmde yedi sehmi ve yine karye-i mezbûrede
kâ`in 494 numrolu ve fî 2 Mayıs sene 906 târîhli koçan mûcibince (8) tarfları
Yorgancı Ahmed Mehmed ve Zukak Bibi ve Abdi Topal Ahmed ve Hasan Hüseyin
ve Abdi Topal Ahmed ve Yorgancı Ahmed ve Musa Mustafa ile mahdûd (9) bir
harâb oda ile bir buçuk evlekden ´ibâret harâb oda ma´a ´arsanın on altı sehmde yedi
427
sehmi sagîr-i mezbûre ´â`id ise de yetîm-i mezbûrun (10) süknâsı içün Lefkoşa’da
yine müteveffâ-yı mezbûrdan müntakil hânesi olup mezkûr oda ve ´arsalar sinîn-i
vefîreden beri gayr-ı meskûn ve harâb (11) olmağla ilâ el-yevm bir akçe îrâd ve
hâsılât getürmemekde oldığından zikr olunan odalar ile ´arsalarda sagîr-i mezbûr
hisseleri beş yüz (12) elli gurûş bedel ile tâlibine satılup bedel-i mezbûr ile yetîm-i
mezbûrun Lefkoşa ‘da kâ`in süknâsına mahsûs olan hânesinin ta´mîr ve termîmi
sagîr-i mezbûr (13) hakkında enfa´ ve evlâ oldığından sagîr-i mezbûr tarafından
mezkûr oda ile bir evlek havlıda sekiz sehmde yedi sehm ve diğer harâb oda ile (14)
bir buçuk evlek ´arsada on altı sehmde yedi sehim hisse-i şayî´asını diğer hissedâr ile
berâber üç lira şiline satup bedel-i mezbûr ile sagîr-i mezbûrun Lefkoşa’da (15) kâ`in
hânesinin ta´mîr ve termîme cânib-i şer´-i şerîfden bana izin virilmek bi’l-vesâye
matlûbumdur didükde vasî-i mezbûrun kelimât-ı meşrûhası (16) vâkı´a mutâbık ve
nefsü’l-emre muvâfık oldığı zeyl-i vesîkada isimleri muharrer ehl-i vukûf-ı Müslimîn
ihbârlarıyla mütehakkık olmağla cânib-i şer´-i şerîfden (17) sagîr-i mezbûr
Mehmed’in bir oda ve bir evlek ´arsadaki sekiz sehmde yedi sehm-i hissesini ve
diğer harâb bir oda ile bir evlek ´arsadaki (18) on altı sehmde yedi sehm-i hissesini
semen-i misliyle müşterisi nâmına fâriğ olup semen-i mezkûr ile dahi sagîr-i
mezbûrun Lefkoşa’da kâ`in hânesini (19) ta´mîr ve termîme vasî-i mezbûre izin
virilmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’s-sânî min şehri
Rebî´i’l-âhir li-seneti erba´ ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Karye-i mezbûreli Ahmed bin Abdi
Kalavaşlı Ahmed Đsmail
Karye-i mezbûre imâmı Hasan Tahsin Efendi
Sayfa No: 179
Dava No: 553
Dava Türü: Vasi tayini
428
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Lefke
nâhiyesine tâbi´ Koççino karyesi sâkinlerinden iken bundan akdem vefât iden Arif
Hüseyin’in (2) sulbî sagîr oğlı gâ`ib ´ani’l-beled Şükrü ve sulbiyye-i sagîre kızı
Şerife’nin pederlerinden müntakil mâllarını hıfza ve tesviye-i umûrlarına kıbel-i
şer´den bir vasî (3) nasb ve ta´yînî ehem ve elzem oldığından sagîrân-ı mezbûrânın
vâlideleri olup her vechle umûr-ı vesâyeti rü`yete kâdire ve idüği zeyl-i vesîkada (4)
muharrerü’l-esâmî-i Müslimîn ihbârlarıyla mütehakkık olan işbu bâ´isetü’l-vesîka
Meryem bint-i Yusuf nâm hatunı hâkim-i mevki´-i sadr-ı küttâb tûbâ leh ve Hüsn
Me`âb (5) Efendi sagîrân-ı mezbûrânın vakt-i rüşd ve sedâdlarına değin pederleri
müteveffâ-yı mezbûrdan müntakil mâllarını hıfza ve tesviye-i umûrlarına vasî (6)
nasb ve ta´yîn itdükde ol dahi ber-vech-i muharrer vesâyet-i mezkûreyi kabûl ve
hidmet-i lâzımesini kemâ-yenbagî edâyı ta´ahhüd ve iltizâm itmeğin (7) mâ-vaka´
bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’t-tâsi´ ´aşer min şehri Rebî´i’l-evvel li-seneti
erba´ ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Nuri Efendi
Odacı Halil
Sayfa No: 179
Dava No: 554
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Lefke
nâhiyesine tâbi´ Koççino karyesi sâkinlerinden iken efrencî bin dokuz yüz dört (2)
Kânûn-i evvelinin on dördüncü günü vefât iden Arif Hüseyin’in verâseti zevce-i
menkûhe-i metrûkesi Meryem bint-i Yusuf ve gâ`ib ´ani’l-beled (3) sulbî sagîr oğlı
Şükrü ve sulbiyye-i sagîre kızları Şerife ve Ayşe’ye münhasıra olup ba´dehâ kable’lkısme sagîre-i mezbûre Ayşe dahi vefât idüp (4) verâseti vâlidesi mezbûre Meryem
ile li-eb er karındaşı gâ`ib-i mezbûr Şükrü ve li-ebeveyn kız karındaşı Şerife’ye
429
münhasıra oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver (5) zâhir ve mütehakkık oldukdan
sonra sagîrân-ı mezbûrânın vakt-i rüşd ve sedâdlarına değin tesviye-i umûrlarına
kıbel-i şer´den vasî nasb ve ta´yîn olunan (6) vâlideleri zevce-i mezbûre Meryem
ma´rifeti ve ma´rifet-i şer´le tahrîr ve bey´ ve beyne’l-vereseti’l-mezbûre tevzî´ ve
taksîm olunan müteveffâ-yı mezbûrun (7) terekesi defteridir ki ber-vech-i âtî zikr ve
beyân olunur harrere fi’l-yevmü’s-sânî ve’l-´işrîn min şehri Rebî´i’l-evvel li-seneti
erba´ ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
(8) desti 3/10
küp 1/10
tencere ma´a leğen /70
burçak kîl 2/50
şa´îr kîl 2/30
incir fî 60/75
zeytûn fî 7/20
inek ma´a yavru 2/1283
(9) cem´an yekûnü’l-mezkûrât /1551
(10) minha’l-ihrâcât
(11) zevce-i mezbûrenin mehr-i mü`eccel alacak hakkı bâ-şehâdet Đbrahim Ağalu ve
Hüseyin Mansura ba´de’t-tezkiye ve’l-half /100
müteveffâ-yı mezbûrun Şuni Đbrahim Rağuna’ya deyni olup tâ`diye olunan bâşehâdet Celul Mustafa ve Hüseyin Mansura ba´de’t-tezkiye ve’l-half /200
(12) muhtâra virilen /18
hükûmete ´â`id dellâliyye ma´a kaydiyye /33
yekûnü’l-ihrâcât /351
(13) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre /1200
(14) hisse-i zevce-i mezbûre Meryem /19.30 para
hisse-i bint-i mezbûre Şerife
393.30 para
- 10.00
383.30
hisse-i ibn-i mezbûr Şükrü
612
430
- 15 resm-i kısmet minhâ
597
- 3 akçenin Lefkoşa’ya irsâli ücreti
594
(15) zevce-i mezbûre hisse-i irsiyyesi olan yüz toksan üç gurûş otuz parayı ahz ü
kabz eylediği ve bint-i mezbûre Şerife’nin dahi (16) kezâlik ez-gayr-ı resm hisse-i
irsiyyesi olan üç yüz seksen üç gurûş otuz parası infâk ve i´âşesiyçün vasîsi vâlidesi
yedinde (17) ibkâ eylediği gibi gâ`ib-i mezbûr Şükrü’nin hisse-i irsiyyesi olan üç lira
altı şilin li-ecli’l-hıfz ve’l-istirbâh eytâm emvâli sandığına irsâl kılınmışdır.
Sayfa No: 180
Dava No: 555
Dava Türü: Miras
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kasabası mahallâtından
Debbağhâne Mahallesi sâkinlerinden iken bundan akdem vefât iden Üzengicizâde
Hasan Ağa (2) ibn-i Mehmed’in verâseti zevce-i menkûhe-i metrûkesi Aliye Hanım
ibnetü Hâcı Hasan Ağa ile sulbî kebîr oğlı Ahmed Tahsin Efendi ve sulbiyye-i kebîre
kızı Şaziye ve sulbiyye-i sagîre (3) kızları Layıka ve Berkiye Hanımlara münhasıra
oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve mütehakkık oldukdan sonra sagîretân-ı
mezbûretânın vakt-i (4) rüşd ve sedâdlarına değin bâ-hüccet-i şer´iyye vasiye-i
mansûbeleri vâlideleri işbu bâ´isetü’l-vesîka mezbûre Aliye Hanım tarafından vekîl-i
müseccel-i şer´îsi sadrî kebîr oğlı Ahmed Tahsin Efendi (5) ibn-i müteveffâ-yı
mezbûr Hasan Ağa meclis-i şer´-i şerîf-i enverde takrîr-i kelâm ve ta´bîr ´ani’lmerâm idüp mûrisimiz müteveffâ-yı mezbûrdan benimle sâ`ir vereseye intikâl iden
(6) Girine kazâsına mülhak Kırnı karyesinde ve Lefkoşa kazâsına mülhak Dağ
nâhiyesi dâhilinde Ayvasıl ve Balyemedoho karyesinde kâ`in kâffe-i emlâk (7) ve
arâzînin beyne’l-verese taksîm ve tefrîki sagîretân-ı mezbûretân haklarında enfa´ ve
evlâ oldığından sâ`ir verese ile berâber sagîretân-ı (8) mezbûretânın emlâk ve arâzî-i
mezkûrede bulunan hisselerini dahi vasiye-i mezbûre tarafından bi’l-vekâle ehl-i
hibre ma´rifetiyle taksîm ve tefrîke (9) cânib-i şer´-i şerîfden bana izin virilmek bi’l-
431
vekâle matlûbumdur didükde vekîl-i mezbûrun kelimât-ı meşrûhası vâkı´a mutâbık
ve nefsü’l-emre (10) muvâfık oldığı zeyl-i vesîkada isimleri muharrer ehl-i vukûf-ı
Müslimîn ihbârlarıyla mütehakkık olmağla cânib-i şer´-i şerîfden sagîretân-ı
mezbûretânın zikr (11) olunan karyelerde kâ`in emlâk ve arâzîde bulunan hisselerini
dahi sâ`ir verese ile berâber ehl-i vukûf ma´rifetiyle taksîm ve tefrîke vekîl-i mezbûre
(12) izin virilmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’s-sâbi´ min
şehri Rebî´i’l-âhir li-seneti erba´ ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Ali Faiz Efendi bin Hâcı Hasan Ağa
Lefkoşalı Mehmed Arif Efendi Şükrü Efendi
Sayfa No: 181
Dava No: 556
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Abohor karyesi sâkinlerinden iken efrencî bin dokuz yüz (2) üç
senesi şehr-i Teşrîn-i evveli zarfında maktûlen vefât iden Sami bin Ahmed’in
verâseti pederi mezbûr Ahmed ile sulbiyye-i sagîre kızı Emine’ye münhasıra (3)
oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve mütehakkık oldukdan sonra sagîre-i
mezbûrenin vakt-i rüşd ve sedâdına değin tesviye-i umûrına (4) kıbel-i şer´den vasî
nasb ve ta´yîn olunan vâlidesi Ziynet bint-i Hâcı Mollâ vekîli ve zevci Mustafa
Hulusi Efendi bin Hasan ve mezbûr (5) Ahmed ma´rifetleri ve ma´rifet-i şer´le tahrîr
ve bey´ ve beyne’l-vereseti’l-mezbûre tevzî´ ve taksîm olunan müteveffâ-yı
mezbûrun terekesi defteridir ki ber-vech-i (6) âtî zikr ve beyân olunur harrere fi’lyevmi’s-sâmin ve’l-´işrîn min şehri Zi’l-hicceti’ş-şerîfe li-seneti selâse ve ´işrîn ve
selâse mi`eten ve elf.
(7) hınta kîl 133/2660
ıslak hınta kîl 10/150
şa´îr kîl 342 /2696
432
burçak kîl 42/1092
inek re`s 1/459
müsta´mel şalvar 1/135
def´a müsta´mel şalvar 1/22
(8) sâ´at 1/100
dişi merkeb re`s 1/720
heğbe 1 - çuval 1/31
mertek 12/162
anofiyalık 4/13
def´a mertek 21/246.30 para
def´a mertek 2/32
(9) def´a mertek 3/42
kiriş 1/95
harik ve mertek 17/85
gümüş sâ´at köstekli 1/90
kerpiç 2000/180
eski kîle 1/15
kiriş parçası 1/18
(10) çapa parçası ve anofiyalık 27/81
saman develik 64/864
cem´an yekûnü’l-mezkûrât /9991.30 para
(11) müteveffâ-yı mezbûrun zimem-i nasda bâ-sened alacaklarından tahsîl kılınan
(12) Abohor karyeli Hüseyin Çolak Ahmed’den /277
Abohor karyeli Mehmed Hâcı Bekir’den /60
Abohor karyeli Hâcı Đsmail Kara Vezir’den /9
(13) Abohor karyeli Halil Đbrahim Hâcı Mehmed ve Derviş Halil Đbrahim’den /78
Abohor karyeli Mustafa Tin Ali’den /1506.10 para
Abohor karyeli Đsmail Hâcı Mehmed’den /556
(14) Abohor karyeli Derviş Koca Ömer’den /545
Abohor karyeli Mustafa bin Hâcı Halil’den /387
Abohor karyeli Dülger Halil Đbrahim’den /464
Yenice karyeli Đsmail Çavuş Mustafa’dan /73
433
(15) Kuri Manastır karyeli Emir Hüseyin bin Hâcı Yusuf’dan /143
Kazabifan karyeli Mustafa Mahmud’dan /150
Eksemetoş karyeli Epustoli Yanni’den /18
yyine karye-i mezbûreli Yorgi Yanni’den /45
(16) yine karye-i mezbûreli Yanni Dimitri’den /9
Abohor karyeli Mustafa Köse’den /1000
karye-i mezbûreli Çırak Halil Hüseyin’den /831
karye-i mezbûreli Halil Đbrahim Mehmed Ali ve zevcesi Sara’dan /325
(17) karye-i mezbûreli Mehmed Hâcı Yusuf’dan /11248
yine karye-i mezbûreli Halil Đbrahim Mustafa’dan /1802
karye-i mezbûreli Hasan ve Hüseyin Hâcı Halil’den /4028
karye-i mezbûreli Salih Ormancı Mehmed’den /189
(18) karye-i mezbûreli Derviş Hâcı Đbrahim’den /386
Barutcı Mustafa Efendi ma´rifetiyle zimemden tahsîl olunan /396
yekûnü’t-tahsîlât /24498.20 para
(19) min haysü’l-mecmû´ü’l-mezkûrât /34409.10 para
(20) müteveffâ-yı mezbûrun zimem-i nasda mümkünü’l-husûl alacakları olup henüz
tahsîl olunamayan
(21) Abohor karyeli Derviş Koca Ömer zimmetinde ma´a fâ`iz /444
karye-i mezbûreli Mustafa Hâcı Halil zimmetinde /300
Mora karyeli Abdülhamid ve kefîli Halil zimmetlerinde /292
(22) Abohor karyeli Mehmed Halil Hâcı Ahmed zimmetinde /480
Mora karyeli Mehmed Kocaküt zimmetinde ez-gayr-ı teslîm /401
yekûn /1917
(23) minha’l-ihrâcât
(24) hükûmete ´â`id dellâliyye /150
muhtâriyye /18
vasî nasbı ve vasî üzerine nâzır nasbı ve takdîr-i nafaka içün üç kıt´a hüccet harcı /45
deyn-i müsbet
Meluşa karyeli Osman bin Mehmed’in alacağı olup îfâ olunan bâ-şehâdet Halil
Đbrahim ve Ali Hâcı Mehmed ba´de’t-tezkiye ve’l-half /36
(25) deyn-i müsbet
434
da´vâ vekîllerinden Sivazlı Efendi’nin alacağı olup îfâ olunan bâ-şehâdet Ahmed
Mollâ Mehmed ve Mehmed Hâcı Yusuf ba´de’t-tezkiye ve’l-half /1038
deyn-i müsbet
Abohor karyeli Mehmed Emin bin Ahmed’in alacağı olup îfâ olunan bâ-şehâdet
Mehmed Hâcı Yusuf ve Ali bin Hâcı Mehmed ba´de’t-tezkiye ve’l-half /137
deyn-i müsbet
Abohor karyeli Çırak Halil Hüseyin’in alacağı olup îfâ olunan bâ-şehâdet Ahmed
Mollâ Mehmed ve Mehmed Hâcı Yusuf ba´de’t-tezkiye ve’l-half /191
(26) müteveffâ-yı mezbûrun arâzîleri içün sene 904 ve sene 905 seneleri virgüsi olup
tahsîldâra virilen 7181
da´vâ masrafı olarak Sivazlı Efendi’ye virilen /414
da´vâ vekîllerinden Kiryakidi Ahalliya Efendi’ye virilen da´vâ masrafları /2418
(27) deyn-i müsbet
Abohor karyeli Mollâ Mehmed Hâcı Yusuf’un alacağı olup îfâ olunan bâ-şehâdet
Ahmed Mollâ Mehmed ve Receb Ağa ba´de’t-tezkiye ve’l-half /900
müteveffâ-yı mezbûrun Abohor karyeli Mehmed Hâcı Halil terekesinden mübâya´a
itdiği bir şalvar bahâsı olup îfâ olunan /44
müteveffâ-yı mezbûrun alacaklarından cebren satdırılan arâzîden pederi Ahmed Ağa
ile yetîme nâmlarına alınan arâzînin koçanları ve müzâyede masrafları içün
Değirmenlik müdiri Hüsnü Efendi’ye virilen /1154
(28) tahrîr-i tereke ve tefrîk-i eşyâ içün ba´zı zimemâtın tahsîli içün me`mûr
masrafları /180
yekûnü’l-ihrâcât /6907
(29) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseteyni’l-mezbûreyn /27583.10 para
(30) hisse-i eb-i mezbûr Ahmed Mollâ Mehmed /13791.25 para
hisse-i bint-i sagîre-i mezbûre Emine
13791.25 para
- 180.00 resm-i kısmet ma´a kaydiyye
13611.25 hissesinden olarak tahsîl olunan
+ 782.00 Abohor karyeli Hâfıze Hanım terekesinden yalnız yetîme-i mezbûre
hissesinden olarak tahsîl olunan
14393.25
435
- 3099.00 fî 11 Kânûn-i sânî sene 905 târîhinde üç kıt´a sened olarak eytâm
sandığına
11294.25 götürülen
- 900.00 ´an ibtidâ-yı Zi’l-hicce sene 321 ilâ gâye-i Zi’l-ka´de sene 322 bir senelik
nafaka
10394.25
- 1035.00´an ibtidâ-yı Muharrem sene 322 ilâ 15 Zi’l-hicce sene 322 on bir buçuk
aylık
9359.25 nezâret ma´âşı
- 6039.00 Abohor karyeli Mehmed Hâcı Yusuf ve Çırak Halil Hüseyin’in cebren
sattırılan mâllarından yetîme nâmına alınan arâzî
3320.25
- 876.00 yetîme-i mezbûrenin ceddi Ahmed Mollâ Mahmed’den yetîme-i mezbûre
nâmına
2444.25 alınan arâzî bedeli
- 1170.00 âhiren Mehmed Hâcı Yusuf’dan yetîme-i mezbûre nâmına alınan iki kıt´a
tarlanın
1274.25 nısf-ı hissesi
- 12.00 mezkûr tarlaların nısf-ı diğeri içün yetîm nâmına alınan koçan bahâ
1262.25
- 67.00 yetîme-i mezbûrenin arâzî ve emlâki içün sene 906 virgüsi
1195.25
- 360.00´an ibtidâ-yı Zi’l-hicce sene 322 ilâ gâyei Rebî´i’l-âhir sene 323 beş aylık
nafaka
835.25
- 52.00 def´a yetîme-i mezbûrenin arâzî ve emlâki içün sene 906 senesine mahsûben
virilen
783.25
- 783.00 nakden eytâm emvâli sandığına gönderilen
000.25
(32) vâris-i kebîr mezbûr Ahmed Mollâ Mehmed hisse-i irsiyyesi olan ber-vech-i
bâlâ on üç bin yedi yüz toksan bir gurûş yirmi beş parayı Kâmilen ahz ü kabz
436
eylediği gibi sagîre-i mezbûre Emine (33) hissesi olan on dört bin üç yüz toksan üç
gurûşdan ber-vech-i bâlâ masârufât ba´de’t-tenzîl mütebâkî 783 gurûş dahi eytâm
emvâli sandığına gönderilmişdir.
Sayfa No: 183
Dava No: 557
Dava Türü: Vasi tayini
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine kazâsına
tâbi´ Labta karyesi sâkinlerinden olup ´arz-ı hâl iden Mollâ Hüseyin bin Mehmed (2)
nâm kimesne meclis-i şer´-i şerîf-i enverde takrîr-i kelâm idüp damadım Nidai bin
Hâcı Mehmed sefîh ve gayr-ı reşid olup hayrî şer´den ve nef´î zarardan (3) temyîze
kâdir olmadığından kıbel-i şer´den merkûm üzerine vasî nasbı lâzım olmağla husûsı
mezkûr bi-garez ehl-i vukûfdan tahkîk ber-leh damadım (4) sefîh ve gayr-ı reşid
merkûmun üzerine kıbel-i şer´den bir vasî nasb ve ta´yîn olunmak murâdımdır
didükde fi’l-hakîka hâl-i mezbûr Mollâ Hüseyin’in takrîri (5) üzerine olup ve
Lefkoşalı Şükrü Efendizâde Mehmed Arif Efendi beyne’l-ahâli müstakîm ve her
vechle vesâyet-i ´uhdesinden gelmeğe kâdir (6) idüği bi-garez ehl-i vukûfdan ve
karye-i mezbûre ahâlîsinden Hakkı Efendi bin Mustafa ve Rıfat Efendi bin Kâmil
Efendi vesâyeti bin Mustafa (7) ve Ömer Mollâ Mehmed ve Niyazi bin Ali nâmûn
Müslimîn ihbârlarıyla lede’ş-şer´i’l-enver zâhir oldukdan sonra sefîh ve gayr-ı reşid
merkûm Nidai tasarrufâtından (8) hicr olunarak mûmâ-ileyh Mehmed Arif Efendi
sefîh ve gayr-ı reşid merkûmun mâlını hıfza ve umûrını rü`yete kıbel-i şer´den vasî
nasb ve ta´yîn (9) olundukda ol dahi vesâyet-i mezkûreyi kabûl ve merâsimini kemâyenbagî edâya ta´ahhüd ve iltizâm eylediği tescîl ve i´lâm olundı harrere fi’lyevmi’s- (10) sâdis ´aşer min şehri Rebî´i’l-âhir li-seneti erba´ ve ´işrîn ve selâse
mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Da´vâ vekîllerinden Mustafa Sadreddin Efendi
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
437
Zabtiyye Nuri Efendi
Sayfa No: 183
Dava No: 558
Dava Türü: Miras
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine kazâsına
tâbi´ Kazabifan karyesi sâkinlerinden iken bundan akdem vefât iden (2) Mollâ Kâmil
bin Mollâ Mehmed’in verâseti zevce-i menkûhe-i metrûkesi Havva bint-i Mollâ
Salih ile sulbî sagîr oğlı Mustafa ve sulbiyye-i kebîre kızı Dervişe’ye (3) münhasıra
olup kable’l-kısme mezbûre Dervişe dahi vefât itmekle vâreseti zevc-i gayr-ı dâhili
Nuh Mehmed bin Nuh Halil ile li-ebeveyn karındaşı mezbûr (4) Mustafa’ya
münhasıra oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve mütehakkık oldukdan sonra
sagîr-i mezbûrun pederi mezbûr Mollâ Kâmil’den (5) ve kız karındaşı müteveffiye-i
mezbûre Dervişe’den mevrûs ve müntakil mâlını hıfza ve umûrını tesviyeye bâhüccet-i şer´iyye vasiye-i mansûbesi vâlidesi (6) mezbûre Havva tarafından vekîl-i
müseccel-i şer´îsi birâderi Hâcı Ahmed Efendi bin Mollâ Salih nâm kimesne meclis-i
şer´-i şerîf-i enverde takrîr-i (7) kelâm idüp müvekkile-i mezbûre Havva’nın vasîsi
bulundığı sagîr-i mezbûr Mustafa’nın pederi mezbûr Mollâ Kâmil’den ve
kızkarındaşı mezbûre (8) Dervişe’den mevrûs ve müntakil Kazabifan karyesinde
kâ`in müvekkile-i mezbûre halazâdesi Hadice bint-i Hasan Onbaşı ile müşterek
bulunan (9) bi’l-cümle emlâk ve arâzî ve eşcâr ve mâ`-i cârîyi hissedârı bulunan
mezbûre Hadice ile taksîm ve tefrîk sagîr-i mezbûr enfa´ ve evlâ oldığından (10)
diğer hissedârlar ile berâber sagîr-i mezbûrun emlâk ve arâzî ve eşcâr-ı mezkûrede
bulunan hisselerini dahi vasiye-i mezbûre tarafından bi’l-vekâle ehl-i (11) vukûf
ma´rifetiyle taksîm ve tefrîke cânib-i şer´-i şerîfden bana izin virilmek bi’l-vekâle
matlûbumdur didükde vekîl-i mezbûrun kelimât-ı (12) meşrûhası vâkı´a mutâbık ve
nefsü’l-emre muvâfık oldığı zeyl-i vesîkada isimleri muharrer ehl-i vukûf-ı Müslimîn
ihbârlarıyla mütehakkık olmağla cânib-i şer´-i şerîfden sagîr-i mezbûrun (13) karye-i
mezbûrede kâ`in bi’l-cümle emlâk ve arâzî ve eşcâr ve mâ`-i cârî ve sâ`irede bulunan
438
hisselerini diğer hissedârlar ile berâber ehl-i vukûf ma´rifetiyle taksîm ve tefrîke (14)
vekîl-i mezbûr Hâcı Ahmed’e izin virilmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere
fi’l-yevmi’t-tâsi´ ´aşer min şehri Rebî´i’l-âhir li-seneti erba´ ve ´işrîn ve selâse
mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Nuri Efendi
Odacı Halil Ağa
Sayfa No: 184
Dava No: 559
Dava Türü: Vakfiyye
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyati olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Abohor karyesi sâkinlerinden iken bundan akdem vefât iden (2)
Hâcı Mehmed Kara Vezir bin Osman’ın verâseti sulbî kebîr oğulları Osman ve
Ahmed ve Hâcı Halil ve Hâcı Đsmail ve sulbiyye-i kebîre kızı Hadice’ye inhisârı ve
ba´dehu (3) mezbûre Hadice dahi vefât iderek verâseti sadrî kebîr oğlı Mollâ
Mehmed bin Hâcı Yusuf’a inhisârı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve
mütehakkık (4) oldukdan sonra müteveffâ-yı mezbûr Hâcı Mehmed Kara Vezir’in elyevm vârisleri bulunan evlâdları mezbûrûn Osman ve Ahmed ve Hâcı Halil ve Hâcı
Đsmail ve hafîdi (5) mezbûr Mollâ Mehmed cezîre-i mezbûre evkâf murahhası
´izzetlü Đrfan Efendi hâzır bulundığı hâlde meclis-i şer´-i şerîf-i enverde vakf-ı âtîü’lbeyâna li-ecli’t-tescîl mütevellî (6) nasb ve ta´yîn eyledikleri Mahkeme-i Şer´iyye
kâtibi Mehmed Nazım Efendi bin Hâcı Hüseyin Ağa mahzarında bi’l-ittifâk takrîr-i
kelâm ve ta´bîr ´ani’l-merâm idüp mevrûsumuz müteveffâ-yı (7) mezbûr Hâcı
Mehmed Kara Vezir hâl-i hayâtında ve kemâl-i sıhhatinde atyeb mâlından yedi yüz
elli gurûş bi’l-ifrâz vakf idüp içimizden Hâcı Halil’e teslîm ve yüzde (8) oniki gurûş
fâ`izle mezbûre ikrâz ve meblağ-ı mezbûrun nemâsından beher sene karye-i mezbûre
câmi´-i şerîfinde menkabe-i celîle-i Hazret-i Peygamberimizi (9) tilâvet itdirilüp
439
´akabinde bir hatm-i şerîf virilmek ve hâsıl olan ecr ve sevâbı vâkıf-ı mezbûrun
rûhuna ihdâ olunmağı şart eylemiş ise de vakf-ı mezbûrı tescîl (10) itmeksizin vefât
itmekle bizler ki el-yevm vâkıf-ı mezbûrun vârisleri bulunmakdayız ve müteveffâ-yı
mezbûrun el-yevm vakfı olmak sûretiyle içimizden Hâcı Halil zimmetinde mevcûd
(11) olan mârrü’z-zikr yedi yüz elli gurûş bu kerre bi’t-tahsîl mevrûsumuz
müteveffâ-yı mezbûrun vakfı olmak üzere vakf-ı sahîh-i mü`ebbed ve habs-i sarîh-i
muhalled ile vakf (12) ve habs eyledik ve müteveffâ-yı mezbûrun şartı vechle
meblağ-ı mezbûr yüzde on iki hesâbıyla bâyed mütevellî istirbâh olunup hâsıl olan
ribhinden (13) beher sene karye-i mezbûre câmi´-i şerîfinde bir mevlûd-ı şerîf tilâvet
itdirilüp evvelce tilâvet olunan bir hatm-i şerîfin du´âsı dahi mevlûd-ı şerîf (14)
´akabinde icrâ ve hâsıl olan ecr ve mesûbâtı vâkıf-ı mezbûrun rûhuna ihdâ oluna ve
işbu vakfa içimizden Mollâ Mehmed bin Hâcı Yusuf mütevellî ola (15) ba´d vefâta
mevrûsumuz müteveffâ-yı mezbûr Hâcı Mehmed Kara Vezir’in evlâd-ı evlâd-ı
evlâdının ekber ve erşedi mütevellî ola ne´ûzu bi’llâhi te´âlâ ba´de’l-inkırâz (16)
Lefkoşa kazâsı hâkimü’ş-şer´î ma´rifetiyle karye-i mezbûre ahâlîsinden mütedeyyin
ve müstakîm bir zât mütevellî ta´yîn oluna diyü ta´yîn-i şürût ve tebeyyün-i kuyûd
ber-leh (17) meblağ-ı mezbûr yedi yüz elli gurûş fâriğen ´ani’ş-şevâgil mütevellî-i
mûmâ-ileyh Mehmed Nazım Efendi’ye teslîm eyledik ol dahi vakfiyyet üzere kabz
ve tesellüm ve sâ`ir (18) mütevellîlerin evkâfda tasarrufları gibi tasarruf eyledi
didüklerinde gıbbe’t-tasdîkü’ş-şer´î vâkıfûn-ı mezbûrun butlân-ı vakf-ı nukûdda ve
zımmında olan (19) kuyûda ve ba´dehu kavl-i ´adem lûzûma teşebbüs idüp
mütevellî-i mûmâ-ileyh dahi sıhhat ve lüzûmuna zâhib olan e`imme-i dîn kavlleriyle
mukâbele ber-leh hükm taleb (20) idicek fî zemâninâ beyne’l-´ulemâi’l-´izâm cârî
olan vech-i muhtâr üzere hâkim-i mevki´-i sadr-ı küttâb tûbâ leh ve Hüsn-i Me`âb
Efendi hazretleri huzûrunda (21) murâfa´a olduklarında ol dahi ´âlimen bi’l-hilâfü’lcârî beyne’l-e`immeti’l-eşrâf vakf-ı mezbûrun evvelen sıhhatine ve sânîyen
lüzûmuna kazâ-ı mer´î itmekle (22) vakf-ı mezbûr sahîh ve lâzım olup min ba´d nakz
ve ibtâli mümteni´ oldı fe-men beddelehu ba´de mâ-semi´ahü fe-innemâ ismuhu
´ale’llezîne yübeddilûnehü inne’llâhe semî´un ´alîm cerâ (23) zâlik ve harrere fi’lyevmi’l-´işrîn min şehri Rebî´i’l-âhir li-seneti erba´ ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Şühûdü’l-hâl
440
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Zabtiyye Nuri Efendi
Odacı Halil Ağa
Sayfa No: 185
Dava No: 560
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Lefke
nâhiyesine tâbi´ Anbeliku karyesi sâkinlerinden iken efrencî bin dokuz yüz altı senesi
(2) Şubat’ının yirmi dördüncü günü vefât iden Mehmed bin Davud Hasan’ın verâseti
zevce-i menkûhe-i metrûkesi Havva bint-i Hüseyin Derviş ve sulbî sagîr (3) oğlı Raif
ve sulbiyye-i sagîre kızları Şerife ve Zencan ve Rabia’a münhasıra oldığı bi’l-ihbâr
´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve mütehakkık oldukdan sonra (4) sigâr-ı mezbûrûnun
vakt-i rüşd ve sedâdlarına değin tesviye-i umûrlarına kıbel-i şer´den vasî nasb ve
ta´yîn olunan vâlideleri mezbûre Havva ma´rifeti ve ma´rifet-i (5) şer´le tahrîr ve bey
ve beyne’l-vereseti’l-mezbûre tevzî´ ve taksîm olunan müteveffâ-yı mezbûrun
terekesi defteridir ki ber-vech-i âtî zikr ve beyân olunur harrere fi’l-yevmi’s- (6)
sâmin ve’l-´işrîn min şehri Rebî´i’l-âhir li-seneti erba´ ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve
elf.
(7) merkeb 1/319
kırmızı öküz 1/729
milisa öküz 1/270
yekûnü’l-mezkûrât /1318.20 para
(8) minha’l-ihrâcât
(9) techîz ve tekfîn masrafı /75
hükûmete ´â`id dellâliyye ma´a kaydiyye
28.20 para
- 4.20 münâdiye virilen
24.00
hayvân tezkereleri parası olup Lefke muhtârına virilen /2
441
deyn-i müsbet
Kambo karyeli Bonso veled-i Banayodi’ye bâ-sened ve bâ-şehâdet Anbelikulu Emir
Hüseyin Musa ve Ahmed Aziz ba´de’t-tezkiye ve’l-half /273
(10) deyn-i müsbet
Kambo karyeli Restoğlu Banayodi’ye bâ-sened ve bâ-şehâdet Anbeliku karyeli
Đbrahim Hasan ve Ahmed Aziz ba´de’t-tezkiye ve’l-half /473
deyn-i müsbet
Lefkeli Lütfi Beğ Hüdaverdi’ye bâ-sened ve bâ-defter ez-gayr-ı teslîm ve bâ-şehâdet
Lefkeli Mustafa Kallika Đsmail ve Hüseyin Nohud ba´de’t-tezkiye ve’l-half /180
deyn-i müsbet
zevce-i mezbûre Havva’ya ´an mehr-i mü`eccel bâ-şehâdet Anbeliku karyeli Emir
Hüseyin Musa ve Đbrahim Hasan Kofdoro ba´de’t-tezkiye ve’l-half /239
(11) deyn-i müsbet
Lefkeli Mü`ezzin Hüseyin Efendi’ye bâ-şehâdet Salih Subhi Efendi Aziz Efendi ve
Hüseyin Zihni Efendi Hâcı Emin Efendi ba´de’t-tezkiye ve’l-half /54
yekûnü’l-ihrâcât
1325.00
- 6.20
1318.20 lira farkı olup tenzîl olunan
(12) müteveffâ-yı mezbûrun bâlâda murakkam tereke-i mebî´ası esmânı kezâlik
bâlâda muharrer düyûn-ı müsbetesiyle masârif-ı sâ`iresine müsâvi gelüp veresesine
(13) taksîm içün bir nesne kalmadığı işbu mahalle şerh virilmişdir.
Sayfa No: 186
Dava No: 561
Dava Türü: Nafaka
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Girine kazâsına
tâbi´ Kazabifan karyesi sâkinelerinden zâtı ta´rîf-i şer´î ile ma´rife olan işbu
bâ´isetü’l-vesîka Kadriye bint-i Ahmed (2) nâm hatun tarafından husûsı âtîü’lbeyânda vekîl-i müseccel-i şer´îsi da´vâ vekillerinden Hâcı Kâmil Efendi bin Ahmed
442
Aziz Efendi meclis-i şer´-i şerîf-i enverde müvekkile-i mezbûrenin (3) zevc-i dâhili
Labta karyesi sâkinlerinden Müderris bin Mustafa Efendi tarafından kezâlik zikri âtî
husûsda vekîl-i müseccel-i şer´îsi da´vâ vekillerinden Salih Bahaadin Efendi (4) bin
Selim Ağa muvâcehesinde takrîr-i kelâm ve ta´bîr ´ani’l-merâm idüp mezbûr
Müderris müvekkilem Kadriye Hatun’un hâlen zevc-i dâhili olup iki seneden beri
nikâh ile (5) zevciyet beyinlerinde kâ`ime iken üç mâhdan beri müvekkile-i
mezbûreyi firâşından hâsıl ve batnında mütebeyyin üç aylık hamli oldığı hâlde bilânafaka velâ-münfîk (6) şer´î terk idüp cins-i nafakadan bir nesne dahi irsâl
itmediğinden müvekkile-i mezbûrenin nafakası içün zevc-i mezbûr Müderris üzerine
kıbel-i şer´den kadr-i ma´rûf (7) meblağ farz ve takdîr olunmak bi’l-vekâle
murâdımdır diyü da´vâ itdükde gıbbe’s-su`âl vekîl-i mezbûr Salih Bahaeedin Efendi
dahi cevâbında müvekkil-i mezbûr Müderris (8) müvekkile-i mezbûre Kadriye
Hatunı iki seneden beri istifrâş itmekde ve çend mâhdan beri infâk itmemekde
oldığını ikrâr ancak beyinlerinde sûret-i meşrû´ada ´akd-i (9) nikâh icrâ idildiğini
müvekkil-i mezbûre izâfetle inkâr itmekle müdde´î-i vekîl-i mezbûr Hâcı Kâmil
Efendi’den ber-vech-i meşrûh nikâh müdde´âsına beyyine taleb (10) olundukda
karye-i mezbûre sâkinlerinden Ahmed Seyyid Ömer ve Osman Dellâl Hasan nâm
kimesneler li-ecli’ş-şehâde meclis-i şer´e hâzırân olup eserü’l-istişhâd fi’l-hakîka
(11) müvekkil-i mezbûr Müderris müvekkile-i mezbûre Kadriye nikâh ile
haremimdir diyü huzûrumuzda karye-i mezbûre ahâlîsinden daha birçok kimseler
huzûrunda kirâren ikrâr (12) itmişdir biz bu husûsa bu vech üzere şâhidlerüz ve
şehâdet dahi iderüz diyü her biri müttefikü’l-lafz ve’l-ma´nâ bi’l-muvâcehe ber-nehci şer´î edâ-i (13) şehâdet-i şer´iyye itdüklerinden sonra şâhidân-ı mezbûrân varaka-ı
mestûre ile karye-i mezbûre imâmı Hâfız Mustafa Efendi bin Hâcı Hüseyin Efendi
ve muhtârı (14) Mollâ Yusuf bin Hüseyin ve komisyon a´zâsından Hâcı Ahmed
Hasan nâm kimesnelerden evvelen sırran ve ba´dehu ´alenen lede’t-tezkiye ´adl ve
makbûlü’ş-şehâde idükleri (15) ihbâr olunmağın mûcibince müvekkile-i mezbûre
Kadriye müvekkil-i mezbûr Müderris’in nikâh ile zevcesi oldığına ba´de’l-hükm
hâkim-i mevki´-i sadr-ı küttâb tûbâ leh (16) ve Hüsn-i Me`âb Efendi müvekkile-i
mezbûrenin nafakası içün müvekkil-i mezbûr Müderris üzerine işbu târîh-i vesîkadan
i´tibâren yevmiye üç gurûş (17) hesâbıyla ayda on şilin farz ve takdîr idüp meblağ-ı
mefrûz-ı mezkûrı müvekkile-i mezbûre kendi nafakasına harc ve sarfa lede’lü’l-hâce
443
(18) istidâneye ve ´inde`z-zafer müvekkil-i mezbûr üzerine rücû´a müvekkile-i
mezbûre Kadriye’ye izâfetle vekîl-i mezbûr Hâcı Kâmil Efendi’ye (19) izin virmeğin
mâ-vaka´ bi’t-taleb ketb olundı harrere fi’l-yevmi’s-sâbi´ min şehri Rebî´i’l-âhir liseneti erba´ ve ´işrîn ve selâse mi`eten ve elf.
Sayfa No: 186
Dava No: 562
Dava Türü: Tereke
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Mora karyesi sâkinlerinden iken efrencî bin dokuz yüz beş senesi
Teşrîn-i sânînin (2) yirmi birinci günü vefât iden Hasan Đbrahim Yarman verâseti
zevce-i menkûhe-i metrûkesi Emete bint-i Hâcı Kasım ile sulbî kebîr oğlı Halil ve
sulbiyye-i kebîre kızı (3) Zehra ve sulbî sagîr oğlı Kasım’a münhasıra oldığı bi’lihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve mütehakkık oldukdan sonra sagîr-i mezbûrun
vakt-i rüşd (4) ve sedâdına değin tesviye-i umûrına kıbel-i şer´den vasî nasb ve ta´yîn
olunan vâlidesi mezbûre Emete ile verese-i kibâr ma´rifetleri ve ma´rifet-i (5) şer´le
tahrîr ve bey´ ve beyne’l-vereseti’l-mezbûre tevzî´ ve taksîm olunan müteveffâ-yı
mezbûrun terekesi defteridir ki ber-vech-i âtî zikr ve beyân olunur harrere fi’lyevmi’s (6) sâbi´ ´aşer min şehri Cemâdiyi’l-evvel li-seneti erba´ ve ´işrîn ve selâse
mi`eten ve elf.
(7) sapan ma´a timür 1/45
boyunduruk 1/18
sürgi 1/23
döğen 1/77
bulgur küpü 1/17
fırun plakası 1/11
bulgur değirmeni 1/10.20 para
(8) tahta kerevet 1/41
minder tahtası 3/27
küllü küpü 1/15
444
sısam fî 9 dirhem 100/26
saman /60
mercimek fî 8/13
bulgur fî 123/184
mühtân kîl 20/360
(9) topal merkeb 1/243
inek 1/1512
buğday kîl 10/300
çamaşır teknesi 1/9.10 para
çapa 1/9.10 para
petrol gazı teneke yarım /28.10 para
sapan 1/24
kayış 2 - çift ipi 1/16
(10) küçük boyunduruk 1 - çift ipi 1/12
müsta´mel çuval 1/67
müsta´mel tek tüfenk 1/100
büyük bıçak 1/40
boş kîle 1/14
saman /100
(11) ´araba 1/954
kara başak buğday kîl 14/407.30 para
yağmur yemiş buğday kîl 18/463
timür çatal 1/5
müsta´mel çuval 1/40
şa´îr kîl 25/421
burçak kîl 24/563
(12) merkeb ma´a yavru 1/1440
kara başak buğday kîl 15/421.30 para
yağmur yemiş buğday kîl 19/502
taşlı buğday kîl 5/47.10 para
hamur teknesi 1/14
müsta´mel yaba 2/3
445
(13) sapan ökçesi ve sapan yarımı /18
mücedded kayış /30
tohum zenbili 1/4
müsta´mel döğen 1/56
kuyu bileziği 1/11
müsta´mel çuval 1/66
(14) müsta´mel orak 2/5.10 para
yaba 1/9
çuka mintân 1/21
müsta´mel çuval 1/70
heğbe 1/18
kürek 1/7
bal mumlu desti 1 fî 5 dirhem 100/25
(15) saman /270
def´a saman /270
buğday kîl 46/1395
öküz 1/1341
müsta´mel çuval 1/70
arpa közeri 1/12
def´a közer 1/10
timür kürek 1/2.30 para
(16) kuyu teknesi 1/11.10 para
koyun 3/221
etmek tahtası 1/9
sinid tahtası 1/7.10 para
havan 1/12
bir mikdâr gübre /20
müteveffâ-yı mezbûrun mezrû´âtı
(17) Pınarlar Tepesinde arpa mezrû´ı dönüm 3/245
değirmen yolunda arpa mezrû´ı dönüm 2/301
levace tarlasında arpa mezrû´ı dönüm 6/1000
(18) Ali Efendi Tepesinde arpa mezrû´ı dönüm 3/216
446
Acı derenin üzerinde arpa mezrû´ı dönüm 4/273
Bağlar kırâcında arpa mezrû´ı dönüm 5/600
(19) Kıraç yolunda arpa mezrû´ı dönüm 5/400
Büyük Tepe mevki´inde buğday mezrû´ı dönüm 7/306
Acı dere mevki´inde buğday mezrû´ı dönüm 4/446
(20) müteveffâ-yı mezbûrun karye-i mezbûreli Osman Hüseyin ile müşterek
natasların esmânı /193
müteveffâ-yı mezbûrun kendi arâzîsinde bulunan on bir dönüm natasların esmânı
/442
müteveffâ-yı mezbûrun zimem-i nâsda olan matlûbatından tahsîl olunan
(21) karye-i mezbûreli Mehmed Hâcı Hüseyin zimmetinde alacağı olup tahsîl olunan
/180
yine karye-i mezbûreli Mehmed Ali Abdullah zimmetinde alacağı olup tahsîl olunan
/120
yine karye-i mezbûreli Halil Hasan zimmetinde alacağı olup tahsîl olunan /36
(22) Kufez karyeli Hüseyin Mercan zimmetinde bâ-sened alacağı olup tahsîl olunan
/629
cem´an yekûnü’l-mezkûrât /18044
(23) minha’l-ihrâcât
(24) techîz ve tekfîn masrafı /250
dellâliyye
299
- 65 münâdiye virilen
234 hükûmete ´â`id
muhtâriyye /18
tefrîk-i eşyâ ve tahrîr-i tereke içün me`mûr masrafı olup virilen /70
(25) eşyâ-ı menkûlenin muhâfazası içün bekci ücreti /13
zahireyi ölçmek içün kîleci ücreti /9
deyn-i müsbet
müteveffâ-yı mezbûrun zevcesi Emete Kasım’ın mahkûm alacağı olan mehr-i
mü`eccel hakkı bâ-şehâdet Mehmed Hâcı Hüseyin ve Halil Gazi ba´de’t-tezkiye ve’lhalf /1351
447
(26) deyn-i müsbet
müteveffâ-yı mezbûrun kebîr oğlı Halil’e bâ-defter zimmeti bâ-şehâdet Mehmed
Hâcı Hüseyin ve Halil Gazi ba´de’t-tezkiye ve’l-half /180
deyn-i müsbet
müteveffâ-yı mezbûrun zevcesi Emete Kasım’ın tarlasında mezrû´ bulunan arpa ve
buğdayın tarla îcârı bâ-şehâdet Mustafa Arif ve Halil Hasan /171
yekûnü’l-ihrâcât /2361
(27) sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre /15682.20 para
(28) hisse-i zevce-i mezbûre Emete /1960.10 para
hisse-i ibn-i kebîr-i mezbûr Halil /5488.36 para
hisse-i bint-i kebîre-i mezbûre Zehra /2744.18 para
hisse-i ibn-i sagîr-i mezbûr Kasım
5488.36 para
- 150.00 resm-i kısmet ma´a kaydiyye
5338.36
(29) verese-i kibâr hisse-i irsiyyelerini kâmilen ahz ü kabz eyledikleri gibi sagîr-i
mezbûr Kasım’ın hisse-i irsiyyesi olan beş bin üç yüz otuz sekiz gurûş (30) otuz altı
para dahi li-ecli’l-hıfz ve’l-istirbâh eytâm emvâli sandığına gönderilmişdir.
Sayfa No: 188
Dava No: 563
Dava Türü: Koçan izni talebi
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Değirmenlik
nâhiyesine tâbi´ Abohor karyesi sâkinlerinden iken bundan evvel maktûlen vefât (2)
iden Sami Ahmed’in verâseti sulbiyye-i sagîre kızı Emine ile babası Ahmed Mollâ
Mehmed’e münhasıra oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver zâhir ve mütehakkık
oldukdan sonra sagîre-i (3) mezbûrenin vakt-i rüşd ve sedâdına değin tesviye-i
umûrına kıbel-i şer´den vasî nasb ve ta´yîn kılınan vâlidesi Ziynet Hanım bint-i Hâcı
Mustafa tarafından vekîl-i (4) müseccel-i şer´îsi kıbel-i şe´den mansûb vasî nâzırı
işbu bâ´isü’l-vesîka Barutcızâde Mustafa Hulusi Efendi bin Hasan meclis-i şer´-i
448
şerîf-i enverde takrîr-i kelâm ve ta´bîr (5) ´ani’l-merâm idüp karye-i mezbûrede kâ`in
2520 numrolu fî 5 Kânûn-i evvel sene 905 târîhli koçan mûcibince tarafları hark
monobadi Lenvo Hâcı Kalla ve Fodi Hâcı (6) Kalla ile mahdûd dört dönüm iki evlek
arâzî ile yine karye-i mezbûrede kâ`in 2526 numrolu ve fî 5 Kânûn-i evvel sene 905
târîhli koçan mûcibince (7) tarafları Kuri dere câmi´-i şerîf tarlası ve Hâcı Đsmail
Hâcı Kara Vezir hark ile mahdûd iki evlek harman yeri taht-ı idâre ve nezâretimizde
bulunan (8) sagîre-i mezbûre Emine bint-i Sami ile ceddi Ahmed Mollâ Mehmed’in
müştereken taht-ı tasarruflarında mâlları olup bu kerre ceddi ve şerîki mezbûr Ahmed
Mollâ Mehmed (9) zikr olunan dört dönüm iki evlek arâzî ile iki evlek harman
yerinde bulunan nısf-ı hissesini satacağından mezkûr hisselerin ecnebî bir kimseye
satılmasından ise (10) sagîre-i mezbûre nâmına alınması sagîre-i mezbûre hakkında
enfa´ ve evlâ oldığından mezkûr hisseleri beş lira on sekiz şilin bedel ile sagîre-i
mezbûre Emine nâmına (11) kabûl ve teferruğ eylemeğe cânib-i şer´-i şerîfden bana
izin virilmek bi’l-vekâle ve bi’n-nezâre murâdımdır didükde vekîl ve nâzır mezbûrun
kelimât-ı meşrûhası (12) vâkı´a mutâbık ve nefsü’l-emre muvâfık oldığı zeyl-i
vesîkada isimleri muharrer ehl-i vukûf-ı Müslimîn ihbârlarıyla mütehakkık olmağla
cânib-i şer´-i şerîfden (13) mezbûr Ahmed Mollâ Mehmed’in zikr olunan dört dönüm
iki evlek arâzî ile iki evlek harman yerinde bulunan nısf-ı hisse-i (14) şâyî´asını
sagîre-i mezbûre Emine nâmına beş lira on sekiz şilin bedel ile teferruğ eylemeğe
vekîl ve nâzır-ı mezbûra izin virilmeğin mâ-vaka´ bi’t-taleb (15) ketb olundı harrere
fi’l-yevmi’s-sânî min şehri Cemâdiyi’l-âhir li-seneti erba´ ve ´işrîn ve selâse mi`eten
ve elf.
Şühûdü’l-hâl
Lefkoşalı Mehmed Arif Efendi bin Şükrü Efendi
Mollâ Mehmed Hâcı Yusuf
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi
Sayfa No: 189
Dava No: 564
Dava Türü: Tereke
449
(1) Kıbrıs cezîresinin merkez vilâyeti olan Lefkoşa kazâsına mülhak Dağ nâhiyesine
tâbi´ Arayitu karyesi sâkinelerinden iken efrencî bin dokuz yüz altı senesi Kânûn-i
sânînin (2) on altıncı günü vefât iden Hanife bint-i Halil’in verâseti zevc-i metrûki
Mehmed bin Hasan ve sadrî sagîr oğlı Derviş Ali ve pederi Halil bin Đsmail ile (3)
vâlidesi Rahmiyeli bint-i Hasan’a münhasıra oldığı bi’l-ihbâr ´inde’ş-şer´i’l-enver
zâhir ve mütehakkık oldukdan sonra sagîr-i mezbûrun vakt-i rüşd ve sedâdına değin
(4) tesviye-i umûrına kıbel-i şer´den vasî nasb ve ta´yîn olunan babası mezbûr
Mehmed ile verese-i kibâr ma´rifeti ve ma´rifet-i şer´le tahrîr ve bey´ olunan
müteveffâ-yı mezbûrun (5) terekesi defteridir ki ber-vech-i âtî zikr ve beyân olunur
harrere fi’l-yevmi’s-sânî min şehri Cemâziyi’l-âhir li-seneti erba´ ve ´işrîn ve süls
mi´eten ve elf.
(6) ipekli gömlek 2 - sürmeli gömlek 2/36
iki kulblu tâbe 1/15
ipekli çarşab 2/25
kovlu çarşab 2 - ipekli gömlek 1/37
def´a ipekli gömlek 4/55
(7) def´a ipekli gömlek 2/27
büyük tencere 1 - âyîne 1 - alaca çarşab - 1 ipekli gömlek 2/120
büyük sandık 1 - hamur teknesi 1 - bakır kazgan 1/400
orta tencere 1 - sini 1/73
ekmek tahtası 1 - alaca çarşab 1 - gömlek 2/37
çanak 2 - kâse 1 - şîşe 1 - gülabdân 1/14
bakır sahan - 2 kefce 1/30
tabak 11 - ekmek tahtası /45
(9) çıkrık 1/20
yedirmeli entârî 2/23
yedirmeli çarşab 2/33
alaca çarşab 1/10
hamur teknesi 1/36
köhne ipekli entârî 1/9
kefgîr 1/1
450
koyun 13 - kuzu 7/1314
(10) def´a ipekli entârî 1/31
al bezden duvak 1/12
şetâri entârî 1/27
büyük küp 1 - yağ küpü 1 - küçük küp 1/117
tahta kerevet 1/18
çarşab 1/11
(11) yün döşek 1 - küçük yasdık 1/198
eski yorgan ma´a çarşab /49
zevcin zimmetinde mehr-i mü`eccel hakkı /251
yekûnü’l-mezkûrât /3075
(12) minha’l-ihrâcât
(13) hükûmete ´â`id dellâliyye
36
- 9 münâdiye
27
tahrîr-i tereke ve tefrîk-i eşyâ içün me`mûr masrafı /45
davar tezkeresi içün muhtâra /13
davar satılıncaya kadar masraf /10
yekûnü’l-ihrâcât /104
sahhü’l-bâkî li’t-taksîm beyne’l-vereseti’l-mezbûre /2971
(16) hisse-i zevc-i mezbûr Mehmed /743
hisse-i eb-i mezbûr Halil /495
hisse-i ümm-i mezbûre Rahime /495
hisse-i ibn-i sagîr-i mezbûr Derviş Ali
1238
- 36 resm-i kısmet ma´a kaydiyye
1202
(17) verese-i kibâr ber-vech-i bâlâ hisse-i irsiyyelerini temâmen ahz ü kabz
eyledikleri gibi sagîr-i mezbûr Derviş Ali’nin hisse-i irsiyyesi olan bin iki yüz iki
gurûş dahi li-ecli’l-hıfz (18) ve’l-istirbâh eytâm emvâli sandığına gönderilmişdir.
IV. SONUÇ
1911-1916 tarihli Şer´iye Sicili’nde mahkemelere boşanma, vakfiyye, su
kuyularının tamiri vb. türde davaların intikal ettiği görülmektedir.
Bu çalışmada en çok tereke davaları yer alırken, bu tür davalarda geçen eşya
adlarının birer birer sicile işlendiği görülmektedir. Bu kimi zaman hak ve hukuka
titizlikle riayet anlayışının bir sonucu olarak görmek mümkün olsa da, örneğin
mutfak eşyalarından tencerenin tencere, def´a tencere, def´a tencere, def´a tencere
şeklinde yazıldığını görmekle beraber (s.108 No: 458) bu şekilde yazılmasının
mantığı anlaşılamamaktadır.
Bazı terekelerden hareketle ölen kişinin terekesinin dökümünden maddi
durumu hakkında az da olsa fikir sahibi olmak mümkün gözükmektedir. Söz gelimi
zengin bir kişiye ait terekede dökümün çok olduğu ve anılan nesneler içerisinde altın
vb. maddî değeri yüksek şeyler anılmaktadır. Buna dayanarak fakir diye
nitelenebilecek kişilerin tereke dökümlerinin az ve kısa olduğu söylenebilir.
Davaların hepsinde ortaya çıkan genel bir özellik, vasi tayini davalarında
daha açık görülebileceği gibi üslûp ve içerik olarak birbirinin tekrarı şeklinde kaleme
alınma söz konusudur. Öyleki bu tekrar ve benzerlik, ortaya çıkan sonuçlar açısından
da bariz şekilde görülmektedir. Meselâ, çoğu davada, aile dışından birisinin vasi
olarak atanması gerektiği vakit Durmuş isimli şahıs konu edilmektedir. Bu durum
mahkeme nazarında kimlerin vasi tayin edilebildiği konusunda bazı peşin
hükümlerin bulunduğunu düşündürmektedir.
Yine vesayet açısından dikkate değer bir konu da vasi tayin edilen kimsenin,
dürüstlüğüne gölge düşmesi halinde azledilmesi ve yeni bir vasinin tayin edilmesidir.
Nafaka davalarının önemli olan tarafı ise hukuk açısından kadının ve onun
uhdesinde bakıma verilen çocukların meşru yiyim ve giyimlerinin gözetilmesi,
sosyal güvencelerinin sağlanması mantığıdır. Bu itibarla kadına evlilik öncesi vaat
edilen müeccel mehrin, eşinin vefatından sonra gereği üzere davaya konu olması
kayda değerdir.
452
Sayıca az olan ihtida davalarında ise ne sebepten dolayı din değiştirildiği
belirtilmemekle beraber, din değiştiren kişinin kendi arzusu ile böyle bir tercihte
bulunduğu ve arzu ettiği ismi aldığı anlaşılmaktadır.
Đncelememize konu olan sicilin dikkate değer bir yönü de Müslüman - gayrı
Müslim, ya da Türk ve Rum kökenli insanların hakları ile ilgili bütün teferruatın
kayıtlara konu edilmesidir. Aralarındaki sınır anlaşmazlıkları, ticari uyuşmazlıklar,
alacak verecek meseleleri için düşülen kayıtlar önemlidir. Bu husus, dünkü
hukukumuz içeresinde ayrı milliyetten insanların nasıl bir arada yaşayabildiklerine
dair bir fikir vermektedir.
Benim düşünceme göre sicilde önemli ayrıntılardan birisi de kişi adlarıdır.
Sicil bu bakımdan, soy ağacını öğrenmek isteyenlere yol gösterici bir kaynak
olacaktır. Zira pek çok kimsenin adı lakabı veya baba ve büyük babalarının adları ile
birlikte geçmektedir.
Ben kendi açımdan bir örnek verecek olursam s.90 No: 436 tereke davasında
Palu Đbrahim adı geçmektedir. Metnin aktarımı sırasında bu isim dikkatime takıldı;
çünkü benim dedemin adı Hasan Đbrahim Palu’dur. Đleride yapmayı düşündüğüm soy
ağacı çalışmamda, bu isim bana yol gösterici olacaktır.
Diğer taraftan küçük büyük pek çok yerleşim bölgesinin adları, semt ve
mahalle adları, yahut belli bir bölge adının kayda geçmiş olması da değişik
bakımlardan ilgililerin işine yarayacak ipuçları sağlayabilecektir.
Sonuç olarak bu Şer´iye Sicili’nde yaptığım çalışmalar neticesinde hukuki
konulara ait birçok önemli bilgiye ulaştığımı ve Kıbrıs Türklerinin, yanı sıra uzun bir
tarih sürecinde aynı coğrafyayı paylaştığımız Rumların kendi aralarında ve bizimle
münasebetleri hakkında araştırmacıların faydalanabilecekleri geniş bir malzeme
yığınını ortaya koyduğumuzu düşünüyorum.
V. KĐŞĐ ADLARI DĐZĐNĐ
454
A
Abdi Topal Ahmed ............................................ 426
Abdullah Akil Efendi ibn-i Hâcı Mustafa Efendi
...................................................................... 301
Abdullah Akil Efendi ibnü’l-Hâc Mustafa Efendi
...................................................................... 290
Abdullah Efendi ibn-i Hâfız Mehmed Efendi...... 50
Abdullah Salih Ağa ........................................... 164
Abdülaziz bin Ahmed .................................406, 407
Abdülhamid bin Hâcı Hüseyin ...................... 52, 56
Abdülkadir bin Osman....................................... 418
Abdülkadir Çoban Hasan................................... 219
Abdüllatif bin Halil.......................................44, 208
Afet bint-i Arif bin Mustafa............................... 150
Afet bint-i Hâcı Alaaddin .................................. 395
Afet bint-i Đbrahim............................................. 343
Ahalliya Kiryaki ................................................ 404
Ahmed Aziz Efendi ibn-i Hâcı Ali Efendi......... 211
Ahmed Bacanak................................................. 177
Ahmed bin Abdi ................................................ 427
Ahmed bin Fellah Ali bin Abdullah................... 335
Ahmed bin Hâcı Musa....................................... 218
Ahmed bin Hâcı Mustafa........................44, 95, 108
Ahmed bin Halil ................................................ 120
Ahmed bin Mehmed .....................................50, 426
Ahmed bin Mollâ Mehmed.........................272, 275
Ahmed bin Sadık ............................................... 221
Ahmed bin Süleyman ........................................ 405
Ahmed bin Topal Hasan bin Mehmed ................. 45
Ahmed bin Topal Mehmed ................................ 378
Ahmed Derviş Efendi Hâcı Emir Ağa ............... 404
Ahmed Efendi bin Abdülkerim.......................... 107
Ahmed Efendi bin Hâcı Yusuf........................... 422
Ahmed Efendi ibn-i Hüseyin ............................. 170
Ahmed Ferid Efendi ibn-i Hasan Fedai Efendi.... 65
Ahmed Galib Efendi.. 47, 66, 78, 90, 110, 175, 195,
205
Ahmed Hâcı Damdelen...................................... 348
Ahmed Hâcı Yusuf ............................................ 342
Ahmed Hamdi Efendi.......................................... 83
Ahmed Harid Efendi...........126, 204, 266, 306, 331
Ahmed Hasan Çikuş .......................................... 337
Ahmed Hulusi bin Ali Ağa ................................ 200
Ahmed Hulusi Efendi ......91, 92, 93, 122, 200, 236,
301, 307
Ahmed Kemal Efendi ibn-i Fehmi Efendi ibn-i
Hâcı Hüseyin Efendi .................................... 122
Ahmed Kemal Efendi ibn-i Mehmed Fehmi Efendi
ibnü’l-Hâc Hüseyin Efendi............................. 90
Ahmed Mollâ Mehmed......274, 354, 417, 434, 435,
447
Ahmed Münir .....................................387, 389, 393
Ahmed Osman bin Đsmail .................................. 293
Ahmed Raik Efendi ........................................... 363
Ahmed Raşid bin Hüseyin ................................. 288
Ahmed Rıfat ibn-i Abdülaziz Efendi ................. 147
Ahmed Sami Efendi....................................130, 362
Ahmed Seyyid Ömer ......................................... 442
Ahmed Şevki Efendi...........................157, 162, 164
Ahmed Şevki Efendi ibn-i Selim Ağa ibn-i Ahmed
...................................................................... 157
Ahmed Tahsin Efendi ........................................ 430
Ahmed Zaim Ağa ................................................ 50
Ahmed Zeki Efendi.......65, 175, 176, 266, 333, 404
Ahmed Zeydaroğlu Receb ................................. 139
Akıle bint-i Ahmed ............................................ 171
Akıle Emir Hasan ...............................363, 366, 419
Akıle Hanım bint-i Hâcı Mustafa Efendi ........... 198
Akıle Hanım bint-i Yusuf .................................... 50
Akıle Hanım ibnetü el-Hâc Salih Efendi ............. 78
Akıle Hanım ibnetü Hâcı Salih Efendi ibn-i Hâcı
Mollâ Osman .................................................. 46
Ali Ağa bin Mevlud bin Đbrahim ......................... 47
Ali Ağa ibn-i Mustafa ........................................ 140
Ali bin Emir Hasan bin Emir Mustafa’nın kızı
Şerife .............................................................. 41
Ali bin Emir Hasan bin Mustafa .......................... 42
Ali bin Hâcı Alaaddin ............................ 44, 75, 218
Ali bin Hâcı Mehmed ........................................ 434
Ali bin Hasan ............................................. 216, 407
Ali bin Hasan Ağa ............................................... 50
Ali bin Hüseyin Ağa .................................. 406, 407
Ali bin Đbrahim .................................................. 138
Ali bin Kara Mehmed ........................................ 325
Ali bin Mehmed......................................... 207, 339
Ali bin Mehmed Abdullah ................................. 207
Ali bin Salih............................................... 140, 198
Ali Çavuş bin Mehmed ...................................... 145
Ali Faik Efendi ibn-i Mollâ Salih ...................... 127
Ali Faiz Efendi bin Hâcı Hasan Ağa.................. 431
Ali Fehim Efendi ........................195, 266, 306, 334
Ali Hâcı Alaaddin .......................277, 284, 286, 366
Ali Kanlı Mustafa ...................................... 347, 348
Ali Rıza Efendi ibn-i Arif Çavuş ......................... 51
Aliye bint-i Halil........................................ 267, 281
Aliye bint-i Hüseyin .......................................... 171
Aliye bint-i Đsmail...................................... 245, 246
Aliye Hanım bint-i Basmacı Hâcı Hüseyin........ 301
Aliye Hanım ibnetü Hâcı Hasan Ağa................. 430
Aliye Hatun ibnetü Durmuş Ali ......................... 230
Andoni Mihaili .......................................... 257, 307
Andonyadi ........................................................... 61
Apustula............................................................. 163
Arab Ahmed .........................79, 172, 175, 198, 301
Arab Ali ......................................................... 79, 80
Araklidi Hâcı Avraim ............................ 44, 76, 145
Araklidi Mihaili ................................................... 83
Arif bin Abdullah............................................... 401
Arif bin Hüseyin ............................................ 60, 98
Arif bin Mustafa ........................................ 150, 213
Arif bin Sarı Hüseyin......................................... 372
Arif bin Uzun Ali....................................... 145, 146
Arif Efendi bin Şükrü Efendi......361, 398, 415, 448
Arif el-Hâc Ali Efendi bin Ebubekir.......... 266, 305
Arku................................................................... 165
Asiye Ham Arab ................................................ 392
Aşcı Hüseyin bin Bezirgan Mehmed ................. 109
Atiye Hanım bint-i Uzunoğlu Hüseyin .............. 204
Avcı Mustafa Hasan .......................................... 385
Avraim Baba Andoni......................................... 158
Avraim Toğlı ..................................................... 158
Avukat Ahalliya Efendi ..................................... 372
Avukat Ahalliya Kiryakidi..................163, 164, 165
Avukat Mister Paskal......................................... 162
455
Ayşe bin Mahmud Ağa........................................ 50
Ayşe bint-i Ahmed............................................. 400
Ayşe bint-i Hâcı Hüseyin............................291, 297
Ayşe bint-i Hâcı Đbrahim ................................... 289
Ayşe bint-i Hasan Veli................................235, 240
Ayşe bint-i Hüseyin bin Hızır............................ 189
Ayşe bint-i Hüseyin Boşnak .............................. 408
Ayşe bint-i Hüseyin Çikuş bin Abdullah ........... 199
Ayşe bint-i Mollâ Hasan.................................... 317
Ayşe bint-i Mustafa ........................................... 383
Ayşe bint-i Naziş ............................................... 126
Ayşe bint-i Selim............................................... 173
Ayşe bint-i Yusuf........................................335, 418
Ayşe Hanım bint-i Hâcı Mehmed Ağa bin Hasan 53
Ayşe Hanım bint-i Tahir Efendi ........................ 332
Ayşe Hatun .. 59, 60, 62, 63, 64, 228, 317, 384, 385,
418
Ayşe Hatun bint-i Mustafa................................... 62
Ayşe Hatun bint-i Yusuf...................................... 62
Ayşe Hatun ibnetü Hüseyin ................................. 59
Ayşe Hatun ibnetü Mollâ Abbasi....................... 228
Ayşe Kadın bint-i Hâfız Mehmed Efendi .......... 125
Ayşe Kadın bint-i Yakub Hüseyin bin Hâcı Yakub
...................................................................... 358
Ayşe Nadire Hanım bint-i el-Hâc Hâfız Hasan
Efendi ........................................................... 236
Azder Halil bin Hâcı Hüseyin.....................209, 210
Aziz Ağa ibn-i Mehmed Salih ........................... 176
Aziz bin Menteş............................................. 60, 61
B
Baba Avraim...............................158, 159, 160, 161
Baba Halil Kofturoz........................................... 380
Baburu Mehmed ................................................ 233
Bafidi Ahmed bin Hüseyin ................................ 416
Bağçeci Mehmed Abdullah ............................... 227
Bakkal Hâcı Hüseyin Hâcı Samed..................... 380
Bakkal Hüseyin Ağa .......................................... 420
Bakkal Lifuri ....................................................... 98
Bakkal Mollâ Hüseyin bin Mehmed Ali .......60, 141
Bakkal Mustafa Efendi ibn-i Ahmed Zaim.......... 61
Banayi Baba Mihaili.......................................... 342
Bandili Agustin.................................................. 160
Bandili Yorgi ....................................................... 73
Barutcı Mustafa Efendi...................................... 433
Barutcızâde Mustafa Hulusi Efendi bin Mollâ
Hasan Efendi ................................................ 330
Bedri Hâcı Loyizi .............................................. 342
Bedri Mitsi......................................................... 257
Behiye bint-i Arif............................................... 244
Behiye bint-i Bekir ibn-i Mustafa Efendi .......... 200
Behiye Hanım bint-i Abdullah........................... 152
Behiye Hanım ibnetü Hasan Fakih Efendi ibn-i
Receb............................................................ 237
Benaili Mihaili................................................... 158
Berber Halil Đbrahim Hüseyin............................ 309
Berber Salih bin Hâcı Mustafa....................234, 398
Betri Yorgi......................................................... 139
Bezirgân Hristoğlu veled-i Luka........................ 176
Bezirgân Yanni veled-i Filipo.............................. 98
Bican Onbaşı ....................................................... 66
Bintilemu Paskal................................................ 259
Biryanu .............................................................. 164
Bonso veled-i Banayodi..................................... 441
Boşnak Ahmed bin Mehmed Ağa........................ 50
C
Cafer Efendi Mehmed Ağa ................................ 383
Canbaz Salih bin Hüseyin.................................. 415
Celal bin Cacuni Ali bin Mehmed ....................... 74
Celul Mustafa .................................................... 429
Cemali bin Osman ............................................. 361
Ceryani Yorgi .................................................... 158
Cevher bin Ahmed ............................................. 117
Ç
Çankar Sava......................................................... 83
Çavuş ibn-i Ahmed Ağa .................................... 110
Çırak Halil Hüseyin ............................433, 434, 435
Çırak Hüseyin .................................................... 303
Çoban Đbrahim ................................................... 117
Çoban Mercan.................................................... 162
Çoban Mustafa bin Hasan.................................. 119
Çoban Veli bin Ahmed ...................................... 190
Çoban Yusuf bin Halil bin Yusuf ...................... 211
Çuk Mehmed ..................................................... 227
D
Daniş Efendi .. 79, 84, 160, 174, 203, 204, 205, 332,
403
Daniş Efendii ibn-i Hasan Fedai Efendi............... 66
Dayı Mehmed Emin............................127, 129, 130
Debbağ Hasan Ağa ............................................ 158
Debbağ Hasan Efendi ........................................ 164
Defter-i kassâm Şeyh Akif Efendi ..................... 195
Derviş bin Ahmed bin Hüseyin.......................... 406
Derviş Efendi ibn-i Hâcı Emir Ağa............ 175, 176
Derviş Hâcı Đbrahim .......................................... 433
Derviş Halil Đbrahim .......................................... 432
Derviş Koca Ömer ..................................... 432, 433
Dervişe Hâcı Ahmed.......................................... 401
Dervişe Hanım bint-i Abdülaziz Efendi..... 387, 389
Destbân Şakir Hüseyin ...................................... 177
Dimistoni Siyori ................................................ 259
Dimitri ................................104, 141, 165, 380, 433
Dimitri Nikola.................................................... 141
Direk Ağazâde Salih Efendi........................... 86, 88
Doktor Antono..................................................... 86
Doktor Galib Beğ............................................... 366
Doktor Tereze Bullu .......................................... 177
Durmuş bin Ahmed Hüseyin ............................. 224
Dülger Halil Đbrahim.......................................... 432
E
Eleni Yorgi ........................................................ 342
el-Hâc Mehmed Kâmil Efendi ............................. 77
el-Hâc Mehmed Kâmil Efendi ibn-i Abdülaziz Ağa
........................................................................ 77
el-Hâc Zeki Efendi............................................. 305
Elmas bin Yusuf ................................................ 344
456
Emete bint-i Hâcı Kasım ................................... 443
Emete bint-i Salih .............................................. 350
Emete Kasım ..............................................446, 447
Emin bin Hasan Ağa............................................ 99
Emine bint-i Ali................................................. 378
Emine bint-i Bekir Efendi.................................. 206
Emine bint-i Hasan .......................................74, 275
Emine bint-i Hüseyin..................................313, 340
Emine bint-i Hüseyin Ağa ................................... 50
Emine bint-i Đsmail .................72, 73, 106, 112, 330
Emine bint-i Musa ............................................... 61
Emine bint-i Mustafa ..........................147, 222, 303
Emine bint-i Osman Kahya ............................... 311
Emine bint-i Sami.............................................. 448
Emine Hanım bint-i Mustafa ............................. 221
Emine Hanım bint-i Tosunoğlu Mehmed .......... 109
Emine Hatun bint-i Derviş Mehmed.................. 150
Emine Hatun bint-i Hasan ................................. 184
Emine Hatun bint-i Hüseyin .............................. 142
Emine Kara Hasan ............................................. 370
Emine Mollâ Hasan ........................................... 409
Emir Ayar Mustafa ............................................ 420
Emir Hüseyin bin Hâcı Yusuf............................ 433
Emir Hüseyin bin Mehmed bin Abdullah .......... 173
Enîka Efendi ...............................................183, 423
Epustoli Yanni ................................................... 433
Evkâf Kâtibi rif´atlü Yusuf Ziya Efendi .............. 52
F
Faik Ağa Hüdaverdi....................................266, 306
Faik Ağa Mehmed Onbaşı ..........................126, 127
Faika bint-i Süleyman Kasım ............................ 368
Fatıma bint-i Eşker Hasan ................................. 382
Fatıma bint-i Feyzi............................................. 120
Fatıma bint-i Hâcı Hüseyin................................ 140
Fatıma bint-i Halil ......................................216, 218
Fatıma bint-i Hasan ........................................... 302
Fatıma bint-i Kahya Hüseyin ............................... 68
Fatıma bint-i Medineli Hüseyin bin Mahmud.... 125
Fatıma bint-i Mehmed ..................................56, 250
Fatıma bint-i Mehmed bin Mollâ Halil ................ 56
Fatıma bint-i Mustafa .................................171, 334
Fatıma bint-i Salih ............................................. 286
Fatıma Hanım bint-i Mustafa Efendi ................. 206
Fatıma Hatun bint-i Ahmed Çavuş .................... 137
Fatıma Hatun bint-i Hâcı Mehmed Efendi......... 226
Fatıma Hatun ibnetü Mehmed bin Mollâ Halil.... 52
Fatıma Mollâ bint-i Basmacı Ali ....................... 325
Fellah Hüseyin Ağa ............................................. 79
Fellahoğlu Hüseyin Ağa ibn-i Đbrahim bin Abdullah
........................................................................ 64
Fenarcı Hüdaverdi bin Yusuf............................. 141
Ferid Efendi......................................................... 66
Ferid Efendi bin Hasan Fedai Efendi................... 66
Feyzi bin Đsmail bin Veli Abdullah.................... 126
Filipu Anastasya ................................................ 233
Fodi Hâcı Kalla.................................................. 448
G
Gülizar bint-i Kayyum Mehmed.................103, 253
Gülsüm bint-i Hasan.......................................... 171
Gülsüm bint-i Hüseyin............................... 189, 259
H
Habibe bint-i Osman.......................................... 324
Hâce Meryem Kadın bint-i Abdullah................. 133
Hacer Kadın bint-i Ramazan................................ 50
Hâcezâde Ali Efendi .......................................... 190
Hâcı Ahmed... 47, 95, 104, 108, 219, 268, 270, 271,
309, 401, 433, 437, 442
Hâcı Ahmed Efendi bin Mollâ Salih.................. 437
Hâcı Ali Ağa ibn-i Hâcı Hüseyin........209, 210, 212
Hâcı Banayi ....................................................... 342
Hâcı Bandali ...................................................... 283
Hâcı Basumi ...................................................... 105
Hâcı Beraskova.................................................. 257
Hâcı Cerkalli........................................................ 83
Hâcı Çankaridi................................................... 283
Hâcı Derviş Mehmed Ağa ................................. 135
Hâcı Despinu ..................................................... 104
Hâcı Dimitri............................................... 136, 257
Hâcı Fehmi Efendi bin Hasan Ağa .................... 415
Hâcı Hâfız.......................................................... 216
Hâcı Halil bin Hâcı Kara Vezir.................. 289, 291
Hâcı Haralambi Luka................................. 292, 297
Hâcı Hasan Basri bin Hâcı Fehim...................... 348
Hâcı Hasan Efendi bin Ali ................................. 284
Hâcı Hristo........................................................... 73
Hâcı Hüseyin Ağa bin Abdullah ve Hasan Ağa bin
Abdullah ....................................................... 401
Hâcı Hüseyin bin Hâcı Hasan ............................ 379
Hâcı Đsmail Hâcı Kara Vezir.............................. 448
Hâcı Đstali Hâcı Berşuke .................................... 165
Hâcı Đstasi ............................................................ 92
Hâcı Đstavrino .................................................... 104
Hâcı Kâmil Efendi ..............................300, 350, 441
Hâcı Kâmil Efendi bin Ahmed Aziz Efendi ...... 442
Hâcı Kâmil Efendi ibn-i Ahmed ........................ 300
Hâcı Kara Hüseyin............................................... 94
Hâcı Kiru Hâcı Banayi....................................... 257
Hâcı Kostandi .................................................... 104
Hâcı Kostanti ............................................. 104, 136
Hâcı Kosti Yorgi................................................ 327
Hâcı Kufizâde .................................................... 305
Hâcı Loyizi .......................................................... 73
Hâcı Maryo ........................................................ 104
Hâcı Mehmed Ahmed Yakub ............................ 354
Hâcı Mehmed bin Limoncu Hasan .................... 261
Hâcı Mehmed bin Limoncu Hasan Ağa............. 261
Hâcı Mehmed ibnân-ı Ahmed............................ 199
Hâcı Mehmed Kara Vezir bin Osman................ 438
Hâcı Mehmed Kufi Efendi................................. 140
Hâcı Mehmed Salih bin Hâcı Mustafa bin Mahmud
...................................................................... 262
Hâcı Mehmed Zeki Efendi..265, 271, 315, 328, 413
Hâcı Mollâ Ali Ağa ........................................... 162
Hâcı Mollâ Ali Hâcı Mehmed.................... 261, 408
Hâcı Mollâ Osman bin Süleyman ...................... 362
Hâcı Mollâoğlu Ali ............................................ 161
Hâcı Musa bin Salih........................................... 220
Hâcı Mustafa Bağçesi .80, 81, 82, 83, 84, 85, 86, 88
Hâcı Mustafa bin Ahmed ibn-i Hüseyin bin Hâcı
Yakub ........................................................... 354
457
Hâcı Nikola.................................................165, 264
Hâcı Ömer Ağa bin Hasan ............................. 53, 54
Hâcı Paşa Süleyman .......................................... 165
Hâcı Rasih Efendi.......................................126, 334
Hâcı Ruso .......................................................... 420
Hâcı Sabit Efendi................................................. 78
Hâcı Sava......................................................92, 105
Hâcı Sofi Efendi ibn-i Hâcı Emin...............141, 142
Hâcı Toğlı veled-i Marko Cankaz...................... 146
Hâcı Tuma Hâcı Yorgi....................................... 256
Hâcı Yanku...................................................81, 176
Hâcı Yanni..................................................104, 342
Hâcı Yenaku ...............................................158, 160
Hadice bint-i Ahmed ....................................74, 120
Hadice bint-i Hâcı Halil Efendi ..................226, 238
Hadice bint-i Hâcı Mehmed............................... 209
Hadice bint-i Hasan Onbaşı ..........................77, 437
Hadice bint-i Hüseyin ........................................ 240
Hadice bint-i Musa ............................................ 315
Hadice bint-i Mustafa ........................................ 361
Hadice bint-i Osman bin Kara Hasan ................ 280
Hadice bint-i Osman Kara Hasan ...................... 257
Hadice bint-i Süleyman ....................................... 49
Hadice Hatun bint-i Ahmed............................... 208
Hadice Hatun ibnetü Mustafa ............................ 131
Hadice Mollâ bint-i Hüseyin Ağa ...................... 316
Hadice Mollâ ibnetü Müderris Hâcı Hüseyin Efendi
...............................................................424, 425
Hâfız Ahmed ................................................. 66, 89
Hâfız Ahmed Efendi ibn-i Hâcı Paşa Efendi ....... 66
Hâfız Ali Efendi ibn-i Mollâ Mehmed................. 53
Hâfız Hüseyin bin Hâcı Musa............................ 348
Hâfız Hüseyin Efendi ........................................ 135
Hâfız Mehmed Lisânî Efendi ibn-i Mollâ Hüseyin
........................................................................ 55
Hâfız Mustafa Efendi bin Hâcı Hüseyin Efendi 442
Hâfız Osman Cemal Efendi bin Hâcı Niyazi Efendi
...................................................................... 399
Hâfız Tayyib Efendi ibnü’l-Müfti el-Hâc Ali Rıfkı
Efendi ........................................................... 301
Hafize bint-i Mollâ Mehmed ............................. 293
Hâkim Hüseyin Hüsnü Efendi ........................... 164
Hakkı Beğ ibn-i Ahmed Ağa ............................... 66
Hakkı Efendi bin Mustafa.................................. 436
Hakkı Efendi ibn-i Hâcı Ahmed Ağa................... 47
Halil Ağa ............................................................. 53
Halil bin Hâcı Mehmed ..................................... 139
Halil bin Hâcı Salih ............................................. 44
Halil bin Đbrahim bin Cavlı Hüseyin.................. 199
Halil bin Đsmail .................................................. 449
Halil bin Kara Mehmed bin Abdullah................ 107
Halil bin Mehmed.............................................. 139
Halil bin Muhtâr Hasan ..................................... 219
Halil bin Mustafa bin Abdullah ......................... 142
Halil Efendi bin Ahmed..................................... 198
Halil Efendi bin Mustafa ................................... 410
Halil Gazi ...................................................446, 447
Halil Hâcı Hüseyin ve Mehmed bin Tahir ......... 337
Halil Hâcı Mercan ............................................. 325
Halil Đbrahim Ağa ibn-i Hâcı Mehmed ................ 54
Halil Đbrahim bin Hüseyin ............................59, 146
Halil Đbrahim bin Hüseyin Hasan bin Halil ......... 59
Halil Đbrahim Çavuş bin Hasan.......................... 305
Halil Đbrahim Hâcı Mehmed .............................. 432
Halil Đbrahim Mehmed Ali ................................ 433
Halil Đbrahim Mustafa.........................309, 369, 433
Halil Mehmed Kalfa .......................................... 283
Halil Sabri Efendi bin Hâcı Mustafa Efendi ..... 264,
305, 326, 330, 338, 398
Halil Sabri Efendi Hâcı Mustafa Efendi ............ 414
Hancı Hâfız Kemal Efendi................................. 309
Hanife bint-i Ahmed .......................................... 288
Hanife bint-i Halil.............................................. 449
Hanife Hatun.............................................. 288, 289
Haralambi Hâcı Yasumi..................................... 225
Haralambo Marko.............................................. 139
Hari Andoni ............................................... 266, 306
Hasan Afif Efendi .............................................. 126
Hasan Ağa bin Hâcı Zâbit Hüseyin.................... 117
Hasan Ağa bin Şeyh Ali..................................... 178
Hasan Ağa ibn-i Hâcı Mustafa............................. 98
Hasan Ağa ibn-i Hüseyin ................................... 156
Hasan Ağa ibn-i Mahmud.............99, 102, 110, 169
Hasan Ağa ibn-i Mustafa ................................... 135
Hasan bin Ahmed ...................................... 117, 139
Hasan bin Berber Salih ........................................ 49
Hasan bin Deli Halil .......................................... 360
Hasan bin Hâcı Alaaddin ............................. 76, 208
Hasan bin Halil .................................................. 216
Hasan bin Hüseyin ......184, 190, 317, 400, 417, 422
Hasan bin Đbrahim.................................94, 103, 124
Hasan bin Đsmail ................................................ 115
Hasan bin Kara Mehmed ................................... 281
Hasan bin Mahmud............................................ 176
Hasan bin Mehmed Emin .................................. 150
Hasan bin Mollâ Mustafa..................................... 63
Hasan bin Mustafa ..................................... 117, 118
Hasan bin Osman..................................55, 171, 226
Hasan bin Osman bin Abdülkerim..................... 171
Hasan bin Osman bin Mollâ Hasan bint-i Aliye .. 55
Hasan bin Ömer ................................................. 171
Hasan bin Şeyh Ali ............................................ 132
Hasan Çavuş ...................................................... 380
Hasan Çırak Hüseyin ......................................... 380
Hasan Çuk Halil................................................. 227
Hasan Durmuş Ali ............................................. 230
Hasan Efendi bin Binbaşı Hâcı Emin Ağa ......... 333
Hasan Efendi ibn-i Halil Ağa............................. 140
Hasan Emin ................................................... 86, 88
Hasan Fedai Efendi.................................... 203, 332
Hasan Hâcı Alaaddin ..........................286, 366, 420
Hasan Đbrahim Yarım ........................................ 227
Hasan Đbrahim Yarman ...................................... 443
Hasan Đlak .......................................................... 303
Hasan Kaba Küt......................................... 161, 165
Hasan Kalef bin Mustafa ................................... 426
Hasan Kara Mehmed ......................................... 267
Hasan Kel Osman .............................................. 339
Hasan Kukure ............................................ 160, 165
Hasan Melek Efendi .......................................... 265
Hasan Mollâ Hasan............................................ 409
Hasan Onbaşı bin Mustafa ....................77, 116, 119
Hasan Onbaşı ibn-i Bereket bin Abdullah ......... 137
Hasan Tahsin Efendi...........158, 159, 161, 167, 427
Hasan Terzi Hüseyin.................................. 239, 242
Haşim Arslan Çelebi.................................. 245, 246
458
Haşim Şuni ........................................................ 248
Havalı Kadın Ağa .............................................. 413
Havva bint-i Ali................................................. 394
Havva bint-i Aşcı Đzzet ...................................... 219
Havva bint-i Çoban Hasan................................. 385
Havva bint-i Hüseyin Derviş ............................. 440
Havva bint-i Mehmed .................................268, 270
Havva bint-i Mollâ Salih ................................... 437
Havva bint-i Mustafa ......................................... 170
Havva bint-i Pamukcu Ali ................................. 297
Havva Mehmed Dede Ağa................................. 327
Hilmi bin Osman Onbaşı ................................... 141
Hilmi Efendi ................. 87, 110, 111, 175, 266, 306
Hilmi Efendi ibn-i Hâcı Emin Efendi ................ 175
Hilmi Hindi Efendi ............................................ 261
Hindi Efendi bin Mollâ Mustafa ........................ 408
Hristo Hâcı Ağliyori .......................................... 104
Hristo Yorkalli............................................406, 407
Hristofi..........................................92, 123, 283, 342
Hristoğlı Hâcı Felpu .......................................... 165
Hudayi Kapudan bin Ömer ................................ 303
Huriye bint-i Mustafa ........................................ 375
Huriye Hanım bint-i Yusuf................................ 402
Hükûmet Tahsildârı Yorgo .................................. 66
Hürmüse bint-i Karaca Ali................................. 423
Hürmüse bint-i Mehmed Ali.............................. 249
Hürmüz bint-i Ahmed........................................ 228
Hüseyin Afif Efendi 63, 65, 174, 175, 176, 203, 333
Hüseyin Ağa bin Ahmed Ağa.............................. 47
Hüseyin Ağa bin Çoban Hasan............................ 62
Hüseyin Ağa bin Hâcı Yusuf Şakir bin Mehmed
Efendi ........................................................... 336
Hüseyin Ağa bin Hasan Ağa.............................. 412
Hüseyin Ağa bin Đbrahim................................... 386
Hüseyin Ağa bin Selim Ağa .............................. 158
Hüseyin Ağa bin Yusuf ................................. 61, 62
Hüseyin Ağa ibn-i Ahmed Ağa ......................... 205
Hüseyin Ağa ibn-i Mustafa................................ 191
Hüseyin Ağa ibn-i Yusuf ............................... 60, 61
Hüseyin Avni bin Hâcı Osman .......................... 175
Hüseyin bin Ali Dayı ......................................... 344
Hüseyin bin Hâcı Alaaddin................................ 285
Hüseyin bin Halil Đbrahim ................................... 61
Hüseyin bin Hasan. 61, 94, 103, 124, 178, 203, 214,
352
Hüseyin bin Đsmail............................................. 361
Hüseyin bin Kâmil............................................. 175
Hüseyin bin Mahmud ........................................ 259
Hüseyin bin Mehmed..................................173, 244
Hüseyin bin Mustafa...................118, 184, 192, 340
Hüseyin bin Osman ......................95, 105, 137, 202
Hüseyin bin Süleyman....................................... 405
Hüseyin Çalba ................................................... 258
Hüseyin Çolak Ahmed....................................... 432
Hüseyin Efendi bin Mazhar ................................. 47
Hüseyin Efendi bin Raşid Efendi......................... 47
Hüseyin Emir Hasan ...................................367, 418
Hüseyin Hâcı Ahmed..................................103, 317
Hüseyin Hâcı Alaaddin...............................284, 363
Hüseyin Hasan......................59, 105, 137, 375, 377
Hüseyin Kel Osman........................................... 339
Hüseyin Keleş.................................................... 379
Hüseyin Kirli ..................................................... 158
Hüseyin Mahmudoğlu ....................................... 262
Hüseyin Mansura............................................... 429
Hüseyin Mercan................................................. 446
Hüseyin Nohud .................................................. 441
Hüseyin Rüstem................................................. 316
Hüseyin Solak bin Ahmed ................................. 141
Hüseyin Süleyman Uskurdi ............................... 414
Hüseyin Şermi ................................................... 403
Hüseyin Şünkür ................................................. 163
Hüseyin Uzun Ali ...................................... 318, 319
Hüseyin Zihni .... 175, 176, 178, 203, 205, 244, 333,
397, 412, 413, 425, 441
Hüseyin Zihni Efendi................................. 203, 425
Hüseyin Zihni Efendi bin Hâcı Emin Efendi .... 333,
425
Hüseyin Zihni Efendi Hâcı Emin Efendi ........... 441
Hüseyin Zihni Efendi ibn-i Hâcı Emin Efendi.. 174,
175, 203, 244
Hüseyin Zopa..................................................... 349
Hüsn-i Me`âb Efendi .....41, 42, 51, 72, 93, 94, 102,
124, 125, 126, 156, 169, 173, 182, 191, 195,
201, 222, 224, 228, 235, 239, 245, 259, 267,
271, 275, 311, 320, 328, 330, 339, 355, 386,
387, 439, 442
Hüsnü Ağa ........................................................... 50
Hüsnü Efendi bin Abdülrahman ........................ 425
I
Itra bint-i Mustafa .............................................. 228
Đ
Đbrahim Abdullah............................................... 379
Đbrahim Ağa ibn-i Salih ............................. 215, 300
Đbrahim Ağalu.................................................... 429
Đbrahim Ali Onbaşı .................................... 159, 163
Đbrahim bin Abdullah......................................... 284
Đbrahim bin Ahmed............................................ 107
Đbrahim bin Hâcı Hüseyin.................................... 77
Đbrahim bin Halil ........................................... 61, 62
Đbrahim bin Kara Hüseyin.................................. 118
Đbrahim bin Pamukcu Ali........................... 228, 307
Đbrahim bin Yordamlı Mustafa .......................... 131
Đbrahim Çalba .................................................... 247
Đbrahim Damdelen ............................................. 349
Đbrahim Fellah Hasan........................................... 84
Đbrahim Hakkı Efendi 141, 158, 159, 160, 161, 399,
408
Đbrahim Hasan Kofdoro ..................................... 441
Đbrahim ibn-i Abdullah ...................................... 236
Đbrahim Mollâ Mehmed Hanım Mollâ Mehmed 354
icrâ me`mûru Ahmed Rahim Efendi.................... 66
Đlyesku bint-i Lefteri .......................................... 378
Đmâm Hâfız Yusuf Efendi.................................. 317
Đmâm Hüseyin Efendi bin Ali ............................ 264
Đmâm Mehmed Efendi ....................................... 139
Đrini Simiyo........................................................ 104
Đsbaru Yorgi....................................................... 104
Đsbaruya ............................................................. 218
Đslam Debbağ..................................................... 158
Đsmail bin Çoban Hasan..................................... 115
Đsmail bin Đbrahim.............................................. 372
459
Đsmail bin Mehmed Ali Usta............................. 102
Đsmail bin Mustafa ............................................. 133
Đsmail Çavuş Mustafa ........................................ 432
Đsmail Hâcı Mehmed ......................................... 432
Đzzet bin Köle Hasan......................................... 204
Đzzet Ağa ibn-i Hâcı Đbrahim Ağa...................... 126
Đzzet bin Hâcı Mustafa....................................... 383
Đzzet Efendi ibn-i Hâcı Osman........................... 230
Đzzet Osman ....................................................... 162
K
Kaba Yazlı Araklidi Hâcı Avraimi .................... 420
Kaba Yazlı Yanni Hâcı Loyizo.......................... 420
Kadın Hanım Rıza Efendi.................................. 331
Kadire bint-i Abdullah....................................... 272
Kadriye bint-i Ahmed ........................................ 441
Kahveci Arab Osman....................................66, 175
Kahveci Emin Dayı ........................................... 233
Kahveci Halil Çırak Hüseyin ............................. 380
Kahveci Đbrahim bin Mehmed ....................226, 238
Kahveci Mollâ Hasan .................................111, 176
Kallika Ahmed Usta ibn-i Bağçeci Hasan ........... 67
Kalyobi Toğlı..................................................... 139
Kâmil bin Hâcı Mahmud ................................... 170
Kâmil bin Mavro Osman ................................... 261
Kâmil Efendi Hüseyin Ağa................................ 413
Kâmil Efendi ibn-i Đbrahim Efendi .............141, 142
Kâmil Emir Ali .................................................. 377
Kanlı Hüseyin .................................................... 175
Kara Ayşe Kara Ali ....................................160, 163
Kara Gözlü ........................................................ 175
Kara Hâcı Hüseyin bin Bereket ......................... 135
Kara Hüseyin bin Mehmed ................................ 176
Kara Hüseyin Mahmud...................................... 161
Kara Mehmed bin Abdullah .............................. 134
Kara Mehmed bin Hâcı Hasan........................... 325
Kara Osman ....................................................... 175
Karagöz Mustafa ................................................. 82
Kasab Hâcı Hasan.............................................. 380
Kasab Mustafa ................................................... 380
Kasab Osman..............................................302, 303
Kayımzâde Hilmi Beğ ................................126, 127
Kebeci Vasili ..................................................... 233
Kebeci Yorgi ................................................98, 349
Kebeci Yorgi veled-i Kostandinu ........................ 98
Kezban bint-i Hasan .......................................... 321
Kezban bint-i Đbrahim........................................ 231
Kezban bint-i Ömer Onbaşı ............................... 209
Kezban Hatun bint-i Ömer Onbaşı .............210, 212
Kezban Hatun ibnetü Derviş.............................. 107
Kılabana Yotli Mihaili Mandi........................ 83, 84
Kılabana Yotli Suduri.......................................... 83
Kılabana Yotli Yanni Hristoğlu........................... 84
Kiryakidi Ahalliya Efendi.................................. 434
Kiryaku Hâcı Haralambi.....................265, 292, 297
Kiryaku Tuğlacı................................................. 166
Kobenzo Hasan.................................................. 366
Koca Ali bin Mehmed ......................................... 50
Koççino ............................................................. 428
Kofturu .......................................................... 83, 84
Konci ............................................................92, 123
Kostan Anastasya .............................................. 233
Kostanti Aksendav Loni .................................... 265
Kostanti Hâcı Haralambo................................... 367
Kosti Tuğuhari................................................... 279
Kör Salih Ahmed Çağan .................................... 159
Kumpanya Kâtibi Savimi................................... 257
Kunduracı Arastuduli......................................... 380
Kunduracı Hasan Efendi.................................... 175
Kunduracı Loyizu Bedri .................................... 309
Kunduracı Nikola................................................. 83
Kunduracı Solomo Urhanidi.............................. 119
L
Lamiryanu.......................................................... 163
Lebibe bint-i Abdullah....................................... 410
Lefke Kara Hâkimi Ahmed Aziz Efendi. 63, 65, 66,
67, 110, 175, 176
Lefkeli Mehmed Emin Nazif Efendi ibn-i Direk
Hüseyin Ağa ................................................... 66
Lefkoşa Komiserliği Türkî Kâtibi Mehmed Nazım
Efendi bin Hasan Efendi............................... 425
Lemri Anastas...................................................... 83
Lenvo Hâcı Kalla............................................... 448
Liya veled-i Goril veled-i Davud ....................... 270
Loizi..................................................................... 92
Luka Toğlı ......................................................... 163
Lütfi Beğ bin Hüdaverdi ...................................... 66
M
Mahkeme Kâtibi Mehmed Nazım Efendi 42, 47, 49,
52, 54, 56, 73, 74, 78, 107, 123, 125, 127, 132,
133, 134, 135, 157, 169, 170, 173, 179, 180,
181, 182, 183, 184, 191, 199, 200, 201, 202,
206, 207, 208, 209, 210, 212, 213, 214, 215,
216, 220, 221, 222, 224, 228, 229, 230, 235,
237, 240, 244, 246, 249, 259, 268, 271, 275,
311, 320, 321, 326, 329, 331, 335, 338, 340,
351, 355, 358, 360, 361, 369, 383, 386, 387,
388, 389, 398, 399, 402, 416, 423, 426, 428,
436, 438, 440, 448
Mahmud Ağa ibnân-ı Hâcı Mustafa ibn-i Mahmud
........................................................................ 97
Mahmud bin Hüseyin ................................ 117, 178
Mahmud bin Đbrahim ......................................... 422
Mahmud bin Sayid............................................. 379
Mahmud bin Topal Hüseyin .............................. 133
Mahmud Efendi bin Mustafa ............................. 361
Mallı Hasan ....................................................... 366
Malya Yakomi ................................................... 316
Mariko ............................................................... 158
Marko Andoni...................................................... 63
Mastizi ................................................................. 92
Mazhar Terzi Hüseyin ....................................... 408
Mehmed Ağa ibn-i Hâcı Đbrahim Ağa ................. 50
Mehmed Ağa ibn-i Nazlı Hasan ........................ 209
Mehmed Ağa ibn-i Osman........................... 54, 140
Mehmed Ali Abdullah ....................................... 446
Mehmed Ali bin Abdülkerim............................. 107
Mehmed Ali bin Hüseyin................................... 223
Mehmed Ali bin Mustafa................................... 142
Mehmed Ali bin Zaim ....................................... 119
Mehmed Ali Efendi bin Hüseyin ....................... 409
460
Mehmed Ali Efendi ibn-i Hâcı Emin Ağa .174, 203,
243
Mehmed Ali Efendi ibn-i Hâcı Emin Ağa bin
Abdullah....................................................... 174
Mehmed Ali Usta........................................102, 124
Mehmed Alim bin Zaim .................................... 116
Mehmed Arab Osman.................................111, 404
Mehmed Arif Efendi.. 307, 350, 353, 368, 369, 382,
383, 386, 398, 415, 423, 431, 436, 448
Mehmed Arif Efendi bin Ahmed Şükrü Efendi . 382
Mehmed Arif Efendi ibn-i Şükrü Efendi ...353, 386,
423
Mehmed Arif Efendi Şükrü Efendi.................... 431
Mehmed bin Abdullah ....................................... 379
Mehmed bin Abdülkadir.................................... 408
Mehmed bin Ahmed ...................................175, 286
Mehmed bin Ahmed Küşad ............................... 175
Mehmed bin Ali Usta .... 93, 94, 103, 134, 136, 180,
253, 277, 280, 281, 338
Mehmed bin Ali Usta ibn-i Mehmed ............. 93, 94
Mehmed bin Boşnak Ahmed ............................... 50
Mehmed bin Davud Hasan ................................ 440
Mehmed bin Durmuş ......................................... 329
Mehmed bin Hâcı Bayram................................. 405
Mehmed bin Hâcı Bekir................................68, 180
Mehmed bin Hâcı Halil bin Hâcı Kara Vezir
Mehmed........................................................ 289
Mehmed bin Hâcı Hüseyin .........................117, 301
Mehmed bin Hâcı Đbrahim................................. 139
Mehmed bin Hâcı Ömer .................................... 189
Mehmed bin Hamid ........................................... 351
Mehmed bin Hasan..... 138, 221, 299, 315, 407, 449
Mehmed bin Hüseyin..................................361, 415
Mehmed bin Đsmail............................................ 146
Mehmed bin Kara Kulle Salih ........................... 423
Mehmed bin Mustafa bin Đsmail ........................ 206
Mehmed bin Osman......................77, 244, 261, 290
Mehmed bin Salih.......................................385, 400
Mehmed bin Tayfur ....................................213, 388
Mehmed bin Topal Hasan.................................... 97
Mehmed bin Topal Hüseyin ................................ 61
Mehmed Birâder Mustafa ...................83, 87, 88, 89
Mehmed Büyük Hüseyin ................................... 385
Mehmed Çavuş bin Hasan ................................. 315
Mehmed Çırak Đbrahim...................................... 380
Mehmed Efendi ibn-i Hâcı Mustafa Efendi ....... 198
Mehmed Efendi ibn-i Hüseyin Ağa ..................... 50
Mehmed Efendi ibn-i Sadık Efendi ................... 205
Mehmed Emin Ağa bin Selim Ağa.................... 175
Mehmed Emin Ağa ibn-i Ahmed....................... 291
Mehmed Emin Ağa ibn-i Selim Ağa ................. 157
Mehmed Emin bin Ahmed....................54, 141, 434
Mehmed Emin Kara Ali..................................... 159
Mehmed Fehim Efendi .......................237, 265, 328
Mehmed Hâcı Ahmed........................................ 401
Mehmed Hâcı Bekir....................................320, 432
Mehmed Hâcı Hüseyin317, 337, 350, 414, 446, 447
Mehmed Hâcı Yusuf...........................433, 434, 435
Mehmed Hâfız Efendi ........................387, 389, 393
Mehmed Hâfız Efendi ibn-i Hâcı Paşa .......387, 389
Mehmed Đzzet Efendi ibnü’l-Hâc Paşa Efendi ibn-i
Mehmed.......................................................... 78
Mehmed Kahya ..................................281, 283, 361
Mehmed Kâmil Efendi .................77, 118, 397, 412
Mehmed Kazım Efendi...................................... 425
Mehmed Kocaküt............................................... 433
Mehmed Mustafa Topal..................................... 351
Mehmed Müderris Efendi.................................. 283
Mehmed Nazım Efendi 53, 238, 350, 353, 368, 406,
415, 418, 425, 438, 439
Mehmed Nazım Efendi bin Hâcı Hüseyin Ağa. 418,
438
Mehmed Nuri ibn-i Selim .................................. 132
Mehmed Ragıb Efendi ibn-i Şükrü Efendi........... 55
Mehmed Raif Efendi Hasan Efendi ........... 266, 306
Mehmed Ratib Efendi........................................ 111
Mehmed Ratib Hasan Basballi........................... 404
Mehmed Rıza Efendi bin Hâcı Hasan................ 425
Mehmed Sadık Efendi ......................................... 50
Mehmed Safvet...................................387, 389, 393
Mehmed Salahaddin Efendi bin Mustafa Efendi
.............................................................. 354, 356
Mehmed Salahi Efendi ibn-i Hâtibzâde Mustafa
Efendi ........................................................... 130
Mehmed Salih Efendi bin Hasan ....................... 249
Mehmed Salih Efendi bin Hasan Ağa........ 342, 422
Mehmed Salih Hüseyin...................................... 352
Mehmed Salim Efendi bin Hâcı Emin Ağa........ 362
Mehmed Salim Efendi ibn-i Hâcı Emin Ağa ..... 130
Mehmed Sami Efendi Hasan Fakih Efendi 271, 413
Mehmed Seri...................................................... 164
Mehmed Seyyid Efendi ibn-i Sadık Efendi ....... 153
Mehmed Şah Ali ............................................ 74, 76
Mehmed Şah bin Raşid .................95, 105, 137, 203
Mehmed Şasu .................................................... 380
Mehmed Tevfik Efendi........................................ 86
Melek Hanım bint-i Mehmed..................... 268, 271
Melek Hanım bint-i Yusuf Ağa ......................... 205
Melitari Şekkali ......................................... 257, 279
Menteş Ağa.......................................42, 44, 76, 286
Menteş Ağa bin Hâcı Alaaddin............................ 42
Menteş bin Hâcı Alaaddin ........................... 76, 363
Menteş Hâcı Alaaddin ................275, 277, 285, 396
Meryem (2) bint-i Ömer .................................... 320
Meryem bint-i Hâcı Halil................................... 380
Meryem bint-i Mustafa .............................. 416, 419
Meryem bint-i Yusuf ......................................... 428
Meryem Hatun bint-i Mollâ Mehmed bin Mustafa
........................................................................ 77
Merziye Havva bint-i Kâmil .............................. 188
Mesud bin Hâcı Ahmed ................................. 61, 98
Mesud Efendizâde Derviş Efendi ........................ 55
Mevlânâ bin Hâcı Mustafa................................... 55
Mevlânâ Efendi ibn-i Hâcı Mustafa Efendi ....... 301
Mısırlızâde Ahmed Efendi................................. 378
Midilli Osman bin Salih bin Abdullah............... 259
Mihailagi veled-i Nikolagi Tufaridi............... 61, 97
Mihaili Andoni .................................................. 163
Mihaili Arasti..................................................... 146
Mihaili Hâcı Boili.............................................. 257
Mihaili Kofturo.............................................. 87, 88
Mihaili Lebisto .................................................. 257
Mihaili Mandi ................................................ 87, 88
Mihaili Solomo .................................................. 165
Mihaili Tufaili.................................................... 188
Mihaili Usta ....................................................... 264
461
Mihaili veled-i Binbu Banayodi ........................ 146
Mihaili veled-i Nikolagi Tuharidi........................ 62
Milyatari Şakkallı .............................................. 380
Mister Kor ......................................................... 425
Mollâ Abdülkadir ................................................ 44
Mollâ Ahmed bin Hâcı Hüseyin ........................ 172
Mollâ Ali bin Köle Hasan.................................. 170
Mollâ Ali bin Mustafa ....................................... 408
Mollâ Ali Karaca ............................................... 159
Mollâ Ali Mustafa ............................................. 262
Mollâ Hasan bin Hâcı Osman ............................ 205
Mollâ Hasan Hâcı Hüseyin ................................ 164
Mollâ Hüseyin60, 84, 112, 127, 141, 158, 163, 175,
176, 203, 275, 403, 436
Mollâ Hüseyin Kara Hâce ................................. 403
Mollâ Đbrahim. 61, 62, 110, 112, 237, 389, 393, 413
Mollâ Đbrahim bin Hasan ..................................... 61
Mollâ Kâmil bin Mollâ Mehmed ....................... 437
Mollâ Mehmed bin Rüstem ................................. 63
Mollâ Mehmed Hâcı Đbrahim Ağa..................... 380
Mollâ Mehmed Hâcı Yusuf ........................434, 448
Mollâ Mehmed Nuh Kapudan ........................... 237
Mollâ Mehmed Tosun ....................................... 331
Mollâ Musa bin Mehmed....................145, 146, 350
Mollâ Mustafa bin Halil Ağa ............................... 50
Mollâ Mustafa bin Mahmud Ağa......................... 50
Mollâ Mustafa bin Mehmed Ağa......................... 50
Mollâ Sabit ibn-i Hâcı Paşa ............................... 402
Mollâ Salih Bağçeli Hasan ................................ 404
Mollâ Yusuf bin Derviş Ali ................................. 76
Mollâ Yusuf bin Hüseyin................................... 442
Mollâ Yusuf bin Mustafa..................................... 77
Muhtâr Hâcı Osman Ağa ..................................... 58
Muhtâr Hasan Osman Ağa................................. 234
Muhtâr Hüseyin Efendi...............................109, 111
Muhtâr Hüseyin Efendi ibn-i Mutahhar............. 109
Muhtâr Mehmed Ağa ibn-i Hâcı Hasan ............. 117
Muhtâr Nazlı Mehmed Ağa ............................... 190
Muhtâr Yorgi Hâcı Anastası .............................. 279
Mumine bint-i Mollâ Mehmed .......................... 399
Musa Đrfan Efendi.............................................. 131
Musa Mustafa Yorgancı Ahmed........................ 426
Musacıkoğlu Mustafa ........................................ 426
Mustafa Ağa bin Đbad ........................................ 178
Mustafa Akil bin Hâcı Hüseyin ......................... 348
Mustafa bin Ahmed ............118, 219, 354, 358, 360
Mustafa bin Bayram .......................................... 145
Mustafa bin Emir Hasan ...................................... 44
Mustafa bin Hâcı Halil....................................... 432
Mustafa bin Hasan ......................................321, 375
Mustafa bin Hüseyin..... 48, 119, 212, 300, 328, 415
Mustafa bin Đbrahim ...........................145, 368, 386
Mustafa bin Kara Hüseyin ................................. 179
Mustafa bin Mehmed............49, 207, 216, 300, 340
Mustafa bin Mehmed Ali..................................... 44
Mustafa bin Osman............................................ 370
Mustafa bin Ramazan ........................................ 418
Mustafa bin Salih bin Musa............................... 215
Mustafa bin Sandıkcı Mehmed .......................... 175
Mustafa bin Seyyid Ali...................................... 408
Mustafa bin Usta Veli.......................................... 76
Mustafa bin Yusuf ............................................. 141
Mustafa Çavuş bin Ömer ................................... 415
Mustafa Dayı ibn-i Hasan .................................... 76
Mustafa Efendi Arif Salih Ağa .......................... 238
Mustafa Efendi bin Süleyman Ağa ...................... 49
Mustafa Efendi ibn-i Ahmed Zaim Ağa............... 52
Mustafa Efendi ibn-i Đsmail Ağa ibn-i Hâcı Hurrem
...................................................................... 228
Mustafa Emir Hasan .................................. 419, 420
Mustafa Hâcı Ali ........................286, 395, 396, 397
Mustafa Hâcı Damdelen .................................... 348
Mustafa Hulusi Efendi bin Hasan .......182, 431, 447
Mustafa Hulusi Efendi bin Hasan Efendi........... 182
Mustafa Hüseyin ´Amuca .................................. 325
Mustafa ibn-i Ahmed Çavuş .............................. 141
Mustafa ibn-i Damdelen Hâcı Hasan ................. 210
Mustafa Kallika Đsmail ...................................... 441
Mustafa Kanla.................................................... 233
Mustafa Kasab Osman ....................................... 303
Mustafa Köse..................................................... 433
Mustafa Sadreddin Efendi .131, 204, 261, 352, 399,
436
Mustafa Sadreddin Efendi bin Ali Efendi.. 352, 399
Mustafa Sadreddin Efendi ibn-i Ali Faik Efendi131,
204
Mustafa Salih............................................. 353, 377
Mustafa Salih Dayı ............................................ 353
Mustafa Şevki .............................................. 61, 382
Mustafa Şevki Efendi bin Mehmed ..................... 61
Mustafa Tin Ali ................................................. 432
Mustafa Ziya.............................................. 157, 167
Mutahharzâde Hüseyin .............................. 110, 111
Mutahharzâde Hüseyin Efendi........................... 110
Muttalibzâde Hâcı Hasan Efendi ....................... 307
Mü`ezzin Hüseyin Efendi .............67, 331, 332, 441
Mü`ezzin Hüseyin Efendi ibn-i Ahmed Ağa........ 67
Müderris bin Mustafa Efendi ............................. 442
Müderris Efendi................................................. 381
Müfti Asım Efendi............................................. 229
Münâdî Mehmed Ali.......................................... 142
Münsif bin Hasan Efendi bin Hasan Fedai Efendi
...................................................................... 178
Müride bint-i Mehmed Efendi ....................... 45, 61
Müstaide Hanım bint-i Hasan Efendi................. 332
Müstaide Hanım bint-i Mehmed Onbaşı.............. 64
Müstetâb Efendi................................................. 108
N
Naciye Hanım ibnetü el-Hâc Osman Ağa............ 90
Nadir Hanım bint-i Mustafa............................... 316
Nadire bint-i Salih bin Hasan............................. 147
Nadire Hanım bint-i Dayı Mehmed Emin.......... 127
Nafi Bahaaddin .................................................. 175
Nafi Hâce........................................................... 408
Naile bint-i Đsmail .............................................. 330
Naile bint-i Pamukcu Ali ................................... 292
Naile Hatun ibnetü Emir Hüseyin Müride bint-i
Mehmed Efendi .............................................. 59
Naim bin Abdullah Efendi......................... 139, 140
Nalband Osman Kasab ...................................... 404
Nalbant Hüseyin Kalfa....................................... 309
Naşid Hâcı Süleyman ........................................ 160
Nazenin Hatun bint-i Raşid Efendi .................... 178
Nazım evlâd-ı Mustafa....................................... 425
462
Nazife bin Mahmud Ağa ..................................... 50
Nazife bint-i Hüseyin..................................278, 318
Nazife bint-i Mollâ Hasan ................................. 409
Nazire bint-i Mustafa..........................291, 297, 307
Necib Basballi ..................................................... 83
Necibe bint-i Mehmed ....................................... 328
Neşet Kapudan................................................... 303
Nezaket Bayram ................................................ 367
Nezaket Hanım bint-i Rıfat Efendi ibn-i Hasan
Efendi ........................................................... 153
Nidai bin Hâcı Mehmed..................................... 436
Nikola Hâcı Loyizi ............................................ 119
Nikola veled-i Ciryanu ...................................... 145
Nimeti Mollâ Salih ............................................ 383
Niyazi bin Ali .................................................... 436
Nizam Hasan ....................................................... 79
Nuh Halil ....................................................327, 437
Nuh Mehmed bin Nuh Halil .............................. 437
Nuri Efendi bin Hâfız Mehmed Efendi............... 51
O
Odacı Halil Ağa . 56, 73, 78, 95, 107, 109, 123, 125,
132, 133, 135, 170, 173, 179, 180, 181, 182,
183, 184, 199, 200, 202, 206, 209, 210, 212,
214, 215, 216, 222, 228, 229, 230, 235, 237,
238, 240, 244, 249, 259, 268, 272, 275, 321,
329, 335, 338, 340, 351, 386, 387, 389, 402,
406, 416, 423, 426, 438, 440
Odacı Hasan Ağa . 47, 49, 52, 54, 74, 157, 169, 191,
207, 220, 221, 246, 311, 320
Osman bin Abdülkerim...................................... 334
Osman bin Cemal Efendi................................... 400
Osman bin Dellâl Hasan .................................... 120
Osman bin Derviş .............................................. 139
Osman bin Hâcı Kasım bin Abdullah ................ 132
Osman bin Hüseyin Boşnak............................... 408
Osman bin Kara Hüseyin................................... 140
Osman bin Mustafa.....................................141, 370
Osman bin Veli.................................................. 300
Osman Cemal Efendi......................................... 399
Osman Dellâl Hasan .......................................... 442
Osman Hayati bin Mustafa ................................ 383
Osman Hüseyin Bafidimi .................................. 252
Osman Kara Dayı .............................................. 262
Osman Kara Hasan .....................................280, 281
Osman Kulbi Efendi bin Mollâ Ahmed bin Osman
Efendi ........................................................... 221
Osman Nuri Ağa ibn-i Hüseyin ......................... 178
Osman Tarlı ....................................................... 163
Osman Usta Mustafa ......................................... 409
Osmanlı murahhası ´izzetlü Đrfan Efendi ........... 363
Otacıbaşı Hasan Ağa ibn-i Hâcı Hüseyin Hâcı
Kâtib............................................................. 206
Otcıoğlu Osman................................................. 380
Otuz Bir Mehmed .............................................. 175
Ö
Ömer Ahmed Dede Ağa .................................... 326
Ömer Ali............................................................ 103
Ömer bin Hasan Ağa ....................................97, 109
Ömer bin Mollâ Ali ........................................... 422
Ömer bin Sami................................................... 270
Ömer bin Tayfur bin Mustafa .................... 213, 214
Ömer bin Tayfur Mustafa .................................. 388
Ömer bin Topal Mehmed..................................... 49
P
Palu Đbrahim ...................................................... 233
Paskal Efendi ..................................................... 164
Paşa Hâcı Süleyman .......................................... 243
Penbe bint-i Ahmed Çavuş bin Hasan ............... 192
Penbe bint-i Hâcı Musa...................................... 299
Penbe bint-i Mustafa.................................. 222, 224
Penbe bint-i Nuri bin Ahmed ............................. 356
Penbe bint-i Seyyid Ali.............................. 239, 242
Penbe Hatun bint-i Hasan .................................... 56
Penbe Hatun bint-i Đbrahim................................ 360
Penbe Hatun ibnetü Hasan ................................... 52
R
Rabia bint-i Kara Mustafa.................................. 326
Rahime bint-i Boşnak Mehmed ......................... 373
Rahime bint-i Đsa ............................................... 302
Rahime bint-i Mehmed bin Yusuf ....................... 48
Rahmiyeli bint-i Hasan ...................................... 449
Raif bin Hasan ................................................... 176
Raif Efendi bin Hasan Efendi .................... 175, 333
Raif Efendi ibn-i Hasan Efendi.................. 175, 195
Raşid ibn-i Hüseyin ........................................... 410
Raşid Mercan..................................................... 227
Raziye bint-i Müstan.......................................... 152
Razke Halil ........................................................ 233
Rebge bint-i Hasan ............................................ 414
Receb Ağa bin Hâcı Mehmed ........................ 53, 54
Receb bin Hüseyin ............................................... 47
Receb Derviş Ali ............................................... 262
Restoğlu Banayodi............................................. 441
Rıfat Efendi bin Ahmed Nuri Efendi ................. 333
Rıfat Efendi bin Kâmil Efendi ........................... 436
Rıfat Hâcı Mehmed............................................ 316
Rukiye bint-i Hüseyin........................................ 170
S
Sabri Efendi Mollâ Rüstem........................ 403, 404
Sadık bin Ahmed Efendi bin Đsmail................... 394
Salih Bahaaddin Efendi ......227, 260, 355, 358, 360
Salih Bahaaddin Efendi ibn-i Selim Ağa ........... 260
Salih Bahaadin Efendi bin Selim Ağa................ 442
Salih Bahaeedin Efendi...................................... 442
Salih bin Derviş ................................................. 400
Salih bin Hâcı Halil ........................................... 290
Salih bin Halil...................................................... 44
Salih bin Hasan Ağa ............................................ 50
Salih bin Yusuf .................................................... 61
Salih Çavuş................................................ 110, 425
Salih Çavuş bin Mehmed Emin Ağa.................. 425
Salih Efendi ibn-i Mehmed Efendi .................... 205
Salih Mehdan..................................................... 409
Salih Mehdan Hasan .......................................... 409
Salih Mollâ Mehmed Nuh.................................. 413
463
Salih Ormancı Mehmed ..................................... 433
Salih Sami bin Ahmed bin Mollâ Mehmed 182, 183
Salih Subhi ................. 127, 130, 387, 389, 393, 441
Sami Ağa ibn-i Ahmed ........................................ 50
Sami bin Ahmed .........................................181, 431
Sami bin Hâcı Ahmed........................................ 268
Sami Efendi bin Hasan Fakih Efendi.293, 298, 305,
414
Sami Efendi ibn-i Ahmed .............................54, 141
Sami Onbaşı Mustafa......................................... 379
Sava Hâcı Yorgi ................................................ 257
Següstro ............................................................. 165
Selim Ahmed Dayı .............................159, 161, 166
Selim bin Ahmed ........................................222, 224
Seniyye Hanım bint-i Đbrahim Efendi.................. 55
Sergi Dimitri...................................................... 104
Servet Hanım Đzzet Efendi................................. 331
Seyyid Ahmed Efendi ibn-i Hâcı Đsmail ............ 291
Seyyid Ali bin Kâmil ........................................... 48
Seyyid Ali Hâcı Ahmed..................................... 103
Seyyid Arab ....................................................... 161
Sıdıka bint-i Ahmed........................................... 415
Sıdıka bint-i Ali ibn-i Emir Hüseyin.................... 99
Sıdıka bint-i Hâcı Đbrahim ................................. 220
Sıdıka bint-i Nizam Mehmed bin Hâcı Ali ........ 191
Sıdıka bint-i Nizam Mehmed ibn-i Hâcı Ali...... 184
Sıdıka Mollâ bint-i Ali bin Emir Hüseyin.......... 169
Simiyo ........................................................104, 316
Sivazlı Efendi .................................................... 434
Siyaka Kaya......................................................... 73
Soğancı Mehmed bin Ömer bin Mehmed .......... 229
Sultanu bint-i Yusuf bin Đsmail.......................... 117
Süleyman bin Ahû Hüseyin ............................... 125
Süleyman bin Lütfullah ..................................... 422
Süleyman Çoban Ali.......................................... 140
Süleyman Đbrahim Çamuriye ............................. 233
Süleyman Mustafa ......................................353, 377
Ş
Şakir Efendi bin Yüzbaşı Mustafa Efendi.......... 205
Şefika bint-i Ali ..........................................201, 331
Şefika bint-i Hüseyin Ağa ................................... 50
Şemsiyeci Betri.................................................... 98
Şerife bint-i Hasan ............................................. 426
Şerife bint-i Đbrahim ...................................259, 410
Şerife bint-i Küçük Osman bin Đbrahim............. 320
Şerife bint-i Osman bin Đbrahim ...................68, 179
Şerife Hanım bint-i Hâcı Mustafa........................ 50
Şerife Hanım bint-i Hüseyin Ağa bin Hasan Ağa
...............................................................398, 413
Şerife Hanım bint-i Selim Ağa .......................... 174
Şerife Hanım bintü’l-Hâc Mehmed Emin Efendi
ibnü’l-Hâc Hüseyin Efendi........................... 195
Şerife Hanım ibn-i Selim Ağa ........................... 244
Şerife Hatun bint-i Hasan .................................. 207
Şerife Hatun bint-i Mehmed ................................ 95
Şerife Kadın bint-i Hasan .................................. 109
Şerife Kara Ali................................................... 159
Şerife Mollâ bint-i Hâcı Veli ............................. 228
Şuni Đbrahim Rağuna ......................................... 429
Şükrü bin Hasan ................................................ 343
Şükrü Efendizâde Mehmed Arif Efendi............. 436
T
Tahir bin Mehmed ............................................. 350
Tahir Efendi ibn-i Ahmed Nuri Efendi .............. 333
Tahsîldâr Ali Efendi ............................................ 82
Tahsîldâr Dimitri ................................................. 87
Tahsîldâr Hakkı Efendi........................................ 97
Tahsîldâr Niyofidu............................................... 86
Tat Halil............................................................. 380
Terzi Betru veled-i Aleksandro.......................... 175
Terzi Hüseyin Süleyman.................................... 261
Terzi Petro ............................................... 81, 82, 85
Terzi Yorgi ........................................................ 349
Tevhide bint-i Mehmed ..................................... 262
Tevhide Hanım .......................................... 389, 393
Timürci Lamberye ............................................... 88
Timürci Lemri...................................83, 87, 88, 177
Tofi Hâcı Yorkallı.............................................. 233
Toğlı Felasu ....................................................... 283
Toğlı Hâcı Kosti ................................................ 327
Toğlı Đlya ................................................... 158, 163
Toğlı Yorgi Makri.............................................. 158
Topal Sava ......................................................... 162
Tosunoğlu Mollâ Mehmed bin Abdülmuttalib.. 201,
331
Tuti bint-i Đbrahim ..................................... 156, 351
Tuti bint-i Yusuf ................................................ 370
Tuti evlâd-ı Hasan Bayid ................................... 409
Tuti ve bint-i Yusuf ........................................... 304
Tuzlalı Ebgeri ...................................................... 61
Tüccar Betru Tufuharidi .................................... 177
Tüccâr Fido........................................................ 309
Tüccar Mihaili Tuğufarime................................ 263
Tüccar Safvet Efendi ......................................... 177
Tüccar Yorko Ankolidi...................................... 177
U
Uriholi Hâcı Nikola ........................................... 159
Uriholi Hâcı Selin .............................................. 159
Usta Hüseyin Küçük Mehmed ........................... 360
Usta Kosti Hâcı Kalli......................................... 307
Usta Vasili ......................................................... 257
Uzun Mehmed bin Musatafa.............................. 311
Uzun Mehmed bin Mustafa bin Mehmed ..... 72, 73,
106, 112
Ü
Ülfet Hanım ........................127, 129, 130, 197, 414
Ülfet Hanım bint-i Emin Efendi ................ 127, 197
Ümmühan Kadın bint-i Mehmed Ağa ................. 50
Ümmühan Mercan ............................................. 284
Üzengicizâde Hasan Ağa ibn-i Mehmed............ 430
V
Vasili Hâcı Kosti ............................................... 326
Vasili Kosti........................................................ 326
Vehhâb Efendi ....................................236, 315, 321
Velbiza............................................................... 176
464
Y
Yakomi .........................................................92, 123
Yanni Aftemiyo ................................................. 163
Yanni Argazu..................................................... 159
Yanni Babuya .................................................... 233
Yanni Dersilyo..................................................... 88
Yanni Ergazi...................................................... 158
Yanni Hristoğlu ............................................. 87, 89
Yanni Rosdoğlu Viriko........................................ 87
Yasemin bin Mustafa......................................... 340
Yaver Abdullah ............................79, 83, 84, 87, 88
Yenaku Ulamiyo................................................ 161
Yeraşuka .............................................................. 82
Yevano Benayodi ................................................ 63
Yorgancı Ahmed Mehmed ................................ 426
Yorgancı Đbrahim......................................62, 63, 79
Yorgancı Đbrahim bin Mollâ Mustafa bin Mollâ
Hüseyin .......................................................... 62
Yorgi Firu .......................................................... 257
Yorgi Kiryaku.............................................159, 165
Yorgi Kostanti ................................................... 233
Yorgi Tomiya .................................................... 104
Yorgi Yanni....................................................... 433
Yorgo............................................................81, 176
Yusuf Agah Efendi ibn-i Mustafa Efendi .......... 414
Yusuf bin Ali ..................................................... 418
Yusuf bin Hâcı Hasan.................................213, 388
Yusuf bin Đbrahim.............................................. 211
Yusuf bin Kasab Osman bin Abdullah .............. 302
Yusuf bin Mehmed .............................................. 48
Yusuf Dede ibn-i Salih ...............................207, 211
Yusuf Onbaşı ..........................95, 99, 108, 373, 374
Z
Zabtiyye Hüdaverdi ....................398, 399, 402, 406
Zabtiyye Mollâ Mehmed bin Nuh Kapudan ...... 200
Zabtiyye Mustafa . 42, 47, 49, 52, 54, 55, 56, 73, 74,
78, 95, 103, 107, 118, 123, 124, 125, 127, 132,
134, 135, 137, 157, 169, 170, 173, 179, 180,
181, 182, 183, 184, 191, 199, 200, 201, 202,
206, 207, 208, 209, 210, 212, 213, 214, 215,
216, 220, 221, 222, 224, 225, 227, 228, 229,
230, 235, 237, 238, 240, 244, 246, 249, 259,
268, 272, 275, 311, 320, 321, 326, 329, 335,
338, 340, 350, 351, 353, 355, 358, 360, 361,
368, 369, 383, 386, 387, 388, 389
Zabtiyye Mustafa bin Đbrahim ............................. 55
Zabtiyye Nuh ..................................................... 380
Zabtiyye Nuri Efendi .416, 423, 426, 428, 437, 438,
440
Zabtiyye Osman Nuri Efendi ............................. 415
Zahariyadi.................................................. 257, 380
Zehra bint-i Hâcı Salih............................... 225, 406
Zehra bint-i Hüseyin .................................. 225, 406
Zehra bint-i Đbrahim........................................... 339
Zehra bint-i Osman bin Sarı Mustafa................. 286
Zehra bint-i Sadık .............................................. 328
Zehra bint-i Yusuf.......................................... 42, 44
Zehra Hanım bint-i Hâfız Ali Efendi ................... 53
Zehra Hanım bint-i Osman Efendi..................... 197
Zehra Hatun ................................41, 42, 44, 54, 339
Zehra Hatun bint-i Yusuf..................................... 42
Zehra Hatun ibnetü Ahmed bin Derviş Mehmed . 41
Zeliha bint-i Abdullah........................................ 192
Zeyneb bint-i Mehmed Ali ................................ 179
Ziba bint-i Çelebi............................................... 258
Ziyai................................................................... 216
Ziynet bint-i Hâcı Mollâ .................................... 431
Ziynet Hanım bint-i Hâcı Mollâ Mustafa........... 183
Ziynet Hanım bint-i Hâcı Mustafa ............. 182, 447
Zukak Baba........................................................ 225
Zukak Bibi ......................................................... 426
Zühre bint-i Mollâ Ali ............................... 272, 274
VI. YER ADLARI DĐZĐNĐ
466
A
C
Abohor... 53, 68, 106, 141, 179, 181, 182, 183, 289,
290, 291, 293, 311, 312, 320, 368, 431, 432,
433, 434, 435, 438, 447
Afaniya ................................................................ 60
Aftaka ................................................................ 105
Ağırda. 134, 178, 213, 214, 302, 351, 368, 379, 388
Akaca......................................................90, 91, 122
Akkavik Paşa Mahallesi .................................... 415
Akkayalar ............................................................ 60
Ali Efendi Tepesi............................................... 445
Aliku.................................................................... 92
Analiyonda ........................................................ 145
Anbeliku .................................62, 84, 400, 440, 441
Ankolem .... 159, 160, 161, 162, 163, 164, 165, 166,
222, 224, 412
Arab Ahmed Câmi......................................172, 301
Arab Ahmed Paşa Mahallesi.............................. 175
Arabköy ............................................................. 279
Arayitu............................................................... 449
Argadez ............................................................. 218
Arkaca ............................................................... 324
Aşağı Kırac........................................................ 138
Aşağı Lakadamya .............................................. 107
Aya Bifan ...................................158, 159, 162, 163
Aya Emir Siyo Yolu ............................................ 73
Aya Đrini .....................................................249, 252
Aya Marina........................................................ 405
Aya Sezomeno................................................... 339
Aya Varvara..................................................43, 146
Aya Yorgi ...................................................165, 243
Ayakebir .. 45, 59, 60, 61, 95, 97, 98, 108, 109, 262,
335
Ayarmola ............................................272, 274, 416
Ayasofya Câmi ...................130, 176, 354, 356, 358
Ayasofya Mahallesi ........................................... 122
Ayatoğru Dillirka........................126, 245, 246, 258
Aydalı .................................156, 211, 231, 233, 343
Ayineci Sokağı ...........................................291, 297
Aykuruş ..............................................181, 256, 257
Ayvasıl................................................116, 119, 430
Câmi´-i Cedîd Mahallesi.....................221, 236, 415
Câmi´-i Cedîd Vakfı .......................................... 142
B
Baf ..................................................................... 302
Bağçeler......................................................... 96, 97
Bağlar ................................................................ 446
Balabayıs ........................................................... 326
Balıketre ............................................................ 140
Balyemedoho..................................................... 430
Balyumilu ............................................................ 92
Bedirhun ............................................................ 146
Beğ66, 138, 140, 141, 176, 177, 266, 305, 309, 324,
339, 366, 378, 403, 404, 441
Berustornar ........................................................ 408
Beylerle ..............................................236, 379, 401
Bileli .................................................................. 284
Bodamya............................................................ 323
Bostan tarlası ....................................................... 96
Buda Midisi Kilise............................................. 326
Büyük Bağçe ....................................79, 80, 81, 160
Büyük Kaymaklı................................................ 225
Ç
Çalılı Sırt ........................................................... 348
Çamlı ..................................127, 161, 165, 178, 261
Çamlıköy ............................................................. 87
Çampu ............................................................... 326
Çatal...................... 95, 103, 105, 137, 181, 202, 226
Çatalköy..................................................... 256, 278
Çatalköyü Bağçesi ............................................. 256
D
Dağ .. 41, 42, 74, 107, 116, 119, 171, 189, 207, 209,
210, 212, 216, 275, 313, 320, 325, 340, 344,
361, 363, 386, 394, 430, 449
Debbağhâne Mahallesi....................................... 430
Deftera ................................................386, 394, 420
Değirmen yolu ..................................................... 96
Değirmenlik ... 41, 45, 48, 50, 52, 53, 56, 59, 68, 72,
73, 95, 106, 108, 112, 132, 134, 137, 142, 147,
150, 156, 170, 179, 181, 182, 183, 199, 206,
211, 215, 219, 220, 224, 226, 228, 231, 238,
262, 283, 285, 289, 293, 299, 311, 317, 318,
320, 321, 334, 335, 337, 339, 343, 349, 350,
354, 356, 358, 368, 370, 373, 383, 385, 395,
406, 418, 426, 431, 434, 438, 443, 447
Derekavuşan ........................................................ 60
Der-sa´âdet ........................................................ 224
Dimpo .................................................................. 97
Dirimbi ................................................................ 43
Dizdar ... 43, 147, 150, 152, 207, 211, 233, 334, 420
E
Ebukavuk Mahallesi .................................. 219, 221
Eğlence ...................................................... 224, 406
Eklisiya .............................................................. 418
Eksemetoş.......................................................... 433
Elye.... 158, 159, 160, 161, 163, 164, 165, 166, 176,
259
Evrihu ................................................................ 165
F
Flasu ........... 158, 159, 160, 161, 162, 163, 164, 165
G
Gaziveren................................79, 84, 235, 240, 410
Gemikonağı ....................................................... 162
Gerçe ................................................................. 260
Girine49, 93, 94, 102, 103, 120, 124, 134, 135, 178,
180, 184, 191, 192, 198, 200, 202, 205, 213,
214, 216, 221, 226, 227, 234, 237, 244, 249,
253, 256, 257, 264, 265, 267, 268, 270, 271,
274, 277, 279, 280, 281, 284, 286, 288, 291,
293, 297, 298, 302, 303, 305, 307, 309, 310,
315, 326, 328, 329, 338, 339, 351, 360, 378,
467
381, 382, 388, 397, 398, 401, 409, 412, 413,
416, 421, 430, 436, 437, 441
Gönyeli189, 209, 210, 212, 320, 325, 326, 344, 348
H
Hamid Mandrez ................................................. 350
Harca ....................................................95, 192, 203
Harem Bağçe ..................................................... 174
Harmanlık ...................................................292, 297
Hasköy............................................................... 270
Hota ............................................................234, 398
I
Irak Bağçe............................................................ 60
Đ
Đbrahim Paşa Mahallesi...................................... 415
Đbras Dere .......................................................... 347
Đkseroğonu ......................................................... 117
Đncirler ............................................................... 217
Đncirli ................................................................. 361
Đplice.............................................................. 64, 81
Đskele ............................................................. 60, 96
Đstanbul .......................................................270, 406
K
Kadya .................................................158, 159, 161
Kalavac...........................72, 73, 106, 112, 311, 312
Kambo ..................................................63, 162, 441
Kanbilli.............................................................. 267
Kanlı Çiftliği...............................................344, 347
Kara Muğlam..................................................... 347
Karmi................................................................. 413
Kaymaklı 52, 56, 215, 220, 225, 228, 299, 300, 301,
324, 350, 383
Kazabifan77, 94, 103, 120, 124, 257, 265, 268, 271,
326, 328, 339, 380, 433, 437, 441
Kazabifan Câmi ................................................. 257
Kıbrıs. 41, 42, 45, 46, 48, 49, 50, 52, 53, 55, 56, 59,
62, 64, 68, 72, 73, 74, 77, 78, 90, 93, 94, 95, 99,
102, 103, 106, 107, 108, 109, 112, 116, 117,
119, 120, 122, 124, 125, 126, 127, 130, 131,
132, 134, 135, 137, 142, 147, 150, 153, 156,
157, 169, 170, 171, 173, 174, 179, 180, 181,
182, 183, 184, 189, 191, 192, 194, 195, 198,
199, 200, 201, 202, 203, 204, 205, 206, 207,
209, 210, 211, 212, 213, 214, 215, 216, 219,
220, 221, 222, 224, 226, 227, 228, 229, 231,
234, 235, 236, 237, 238, 239, 240, 242, 243,
244, 245, 246, 248, 249, 253, 258, 259, 262,
264, 267, 268, 270, 271, 272, 274, 275, 277,
280, 281, 283, 284, 285, 286, 288, 289, 291,
293, 297, 299, 302, 303, 305, 307, 311, 313,
315, 317, 318, 320, 321, 324, 325, 326, 328,
329, 331, 332, 334, 335, 337, 338, 339, 340,
342, 343, 344, 349, 350, 351, 352, 354, 356,
358, 360, 361, 362, 363, 368, 370, 373, 375,
378, 382, 383, 385, 386, 387, 388, 389, 394,
395, 397, 398, 399, 400, 401, 402, 405, 406,
407, 409, 410, 412, 414, 415, 416, 418, 421,
422, 423, 424, 426, 428, 430, 431, 436, 437,
438, 440, 441, 443, 447, 449
Kıraç .................................................................. 446
Kırnı............................................286, 329, 379, 430
Kiracı ............................................................. 96, 98
Koca Kaya ........................................................... 73
Koçat ..........................................152, 171, 334, 361
Koraku ............................................................... 165
Kömürcü .....................................198, 328, 379, 380
Kufez ................................................................. 446
Kulamı Bağçesi.................................................... 83
Kulumbi Bağçesi ................................84, 85, 86, 88
Kulumcı Bağçesi.................................................. 82
Kuri dere............................................................ 448
Kuri Manastır..................................................... 433
Küçük Kaymaklı.................................215, 220, 228
Külyeri........................................................... 60, 97
L
Labta .. 272, 274, 378, 382, 397, 412, 413, 421, 436,
442
Lacı ............................................................ 136, 256
Lefkara............................................................... 146
Lefke.... 46, 62, 63, 64, 65, 66, 67, 78, 99, 109, 110,
111, 117, 125, 126, 127, 130, 131, 153, 157,
158, 160, 161, 163, 167, 169, 173, 174, 175,
176, 177, 178, 179, 194, 195, 201, 203, 204,
223, 239, 243, 245, 246, 248, 252, 258, 259,
266, 305, 331, 332, 334, 362, 387, 389, 400,
402, 403, 404, 407, 412, 423, 424, 428, 440
Lefkoşa .... 41, 42, 44, 45, 46, 48, 49, 50, 52, 53, 55,
56, 59, 62, 64, 66, 68, 72, 73, 74, 77, 78, 86, 90,
93, 94, 95, 99, 102, 103, 106, 107, 108, 109,
112, 116, 117, 119, 120, 122, 124, 125, 126,
127, 130, 131, 132, 134, 135, 137, 141, 142,
147, 150, 153, 156, 157, 164, 169, 170, 171,
173, 174, 176, 179, 180, 181, 182, 183, 184,
189, 191, 192, 194, 195, 197, 198, 199, 200,
201, 202, 203, 204, 205, 206, 207, 209, 210,
211, 212, 213, 214, 215, 216, 219, 220, 221,
222, 224, 226, 227, 228, 229, 231, 234, 235,
236, 237, 238, 239, 240, 242, 243, 244, 245,
246, 248, 249, 253, 258, 259, 262, 264, 267,
268, 271, 272, 274, 275, 277, 280, 281, 283,
284, 285, 286, 288, 289, 291, 293, 297, 299,
301, 302, 303, 305, 307, 309, 311, 313, 314,
315, 317, 318, 320, 321, 324, 325, 326, 328,
329, 331, 332, 334, 335, 337, 338, 339, 340,
342, 343, 344, 349, 350, 351, 352, 354, 356,
358, 360, 361, 362, 363, 366, 368, 370, 373,
375, 378, 382, 383, 385, 386, 387, 388, 389,
394, 395, 397, 398, 399, 400, 401, 402, 405,
406, 407, 409, 410, 412, 414, 415, 416, 418,
421, 422, 423, 424, 426, 428, 430, 431, 436,
437, 438, 440, 441, 443, 447, 449
Lefkoşa Caddesi ................................................ 304
Limya................................................................. 162
Linu .................... 157, 158, 160, 161, 163, 164, 165
Londra ............................................................... 315
Luricina.........................48, 233, 370, 372, 373, 418
468
M
S
Maciyoni.....................................................105, 256
Margi ..... 41, 42, 43, 44, 74, 76, 207, 275, 284, 285,
363, 367, 395, 418, 420
Markaca ............................................................. 218
Marutya ............................................................... 43
Matyat......................... 142, 145, 146, 283, 318, 349
Mavralı .............................................................. 138
Mavru Bedre...................................................... 217
Meluşa ..........................................................99, 433
Mer´alar ............................................................... 97
Mısıriye ............................................................. 424
Minareli ................................94, 134, 137, 139, 141
Mora .. 199, 219, 226, 238, 261, 317, 337, 354, 356,
358, 360, 385, 433, 443
Salyuni................................................................. 84
Serkaniye ............................................................. 73
Suğla.................................................................... 92
N
Nizân Çiftliği ....................................................... 50
O
Omorfa... 55, 77, 122, 176, 222, 224, 229, 235, 240,
248, 249, 316, 324, 342, 352, 375, 399, 405,
410, 414, 422
Orta Câmi ...................................130, 177, 266, 305
Ortaköy................................................................ 41
Orturta Câmi...................................................... 362
Orunda................................248, 342, 343, 377, 422
Ş
Şamdutı................................................................ 80
Şefî´ah Hazretleri Dergâhı ................................. 420
Şillura .........................................117, 313, 340, 405
Şişirli Tepe......................................................... 348
T
Taş Kürsü Vakfı................................................. 176
Taşlaka................................................................. 97
Taşlık ................................................................... 96
Tedris Vakfı....................................................... 301
Temlos ............................................................... 413
Tere Menteşe ................................................. 96, 97
Tirhon ........................................................ 138, 139
Trabeze Çiftliği...... 93, 94, 102, 103, 124, 134, 135,
180, 202, 253, 256, 277, 280, 338
Tut Deresi .......................................................... 348
U
Uçurum .............................................................. 103
Uçurum altı Yufkalar ......................................... 104
Ö
V
Ömeriye Mahallesi .......................55, 171, 175, 425
Varvaru ................................................................ 92
Vasilya....................................................... 244, 360
Vekamina............................................................. 43
Vukarı................................................................ 256
P
Paşaköy................................................................ 97
Pera.................................................................... 367
Perahoryo........................................................... 206
Peristerona 77, 82, 88, 179, 229, 352, 375, 399, 414
Petre..... 83, 158, 159, 160, 161, 163, 165, 239, 242,
407, 408
Pınarlar Tepesi................................................... 445
Pire .........................................44, 76, 216, 217, 218
Piri Paşa Câmi ............................................403, 404
Piri Paşa Câmi´-i Şerîfi Bağçesi ........................ 403
Pirka .................................................................. 343
Pironi ................................................................. 170
Piroyi ................................................................. 132
Y
Yanbu ................................................................ 217
Yanık Koyak...................................................... 348
Yazıcızâde Mahallesi................................. 304, 329
Yenağra.............................................................. 409
Yenice.................................................312, 426, 432
Yerolakko .......................................................... 348
Yorka ................................................................... 43
Yorkoz ................................................184, 191, 409
VII. SÖZLÜK
470
Âbâr
Adem
Adl
Adliyye
Ah
Ahad
Ahd
Âher
Âhir
Ahrâr
Ahz ü i`tâ
Âid
Akar
Âkil
´alâ
Alâka
Alef
Alenen
Âlî
Âm
Amd
Amele
Ammâ ba’dü
Amme, ammete
An-asl
Ârifân
Arrâf
Aşer
Ateh
Azl
Ba´dehû
Ba’de-t-tasdîk
Bahâ’
Bâis
Bakâyâ
Bâkî
Batn
Bâyin
Beher
Benevî
Benûn / benû
Ber-minvâl-i meşrûh
Ber-mu’tâd
Ber-nehc-i şer’î
Bey’iyye
Beyân
:Hesap defteri; su kuyuları
:
Yokluk, bulunmama
:Doğruluk, adalet
:Mahkemede yargılama ve hukuk işleriyle uğraşan dâire
:Kardeş, dost
:Bir (sayı), kişi, kimse
:Söz verme, and, yemin,devir, zaman, gün
:Başka, diğer, gayrı
:Son, sonraki, en sonra, nihâyet, son olarak
:Serbest olanlar, köle ve esir olmayanlar
:Alışveriş
:Đlgili, dolayı, ilişikli, geri dönen
:Para getiren mülk (ev, dükkan, tarla, bahçe vb. gibi)
:Ekleden, yiyen
:Üst, üzere
:Đlgi,ilişki
:Hayvan yemi, ot, saman, yulaf
:Açıkça, açıktan açığa, göz önünde
:Yüce,ulu
:
Sene, yıl
:Kast, niyet, karar
:Đşçi, ırgat
:
Bundan sonra, gelelim maksadımıza
:Hala
:Aslından, aslında
:Ârifler, bilgililer
:Falcı, kâhin, müneccim; hekim; göçebe Arap aşiretlerinin
örfe vakıf genel bilgileri
:On
:Bunama, bunaklık
:Đşinden çıkarma, yol verme
:Ondan sonra
:Doğrulama, onaylama
:Kıymet, bedel, değer
:Sebeb olan, gönderen, icâbettiren
:Bakıyye'nin cem´i, fazla kalan şeyler,
kalıntılar,bakıyyeler
:Tanrı; dâimî kalıcı; alttaraf; artık, artan, fazla, geri
kalan,bundan başka
:Đç; iç yüz; gizli, görünmeyen nesne;; içteki, karın; nesil,
soy
:Beyn’den, aralayıcı, ayırıcı
:Her, her bir, her biri
:Oğula mensup, oğul ile ilgili
:Đbn’in c.i, oğullar
:Açıklandığı anlatıldığı üzere
:Alışıldığı, âdet olduğu, her zaman olduğu üzere
:Şeriât yolunda olarak
:Pul, kıymetli kağıt ve benzeri şeylerde satıcıya bırakılan
satma payı
:Anlatma, açık söyleme, bildirme
471
Beyn
Beyn-el-verese
Bışkı
Bi’n-nefs
Bidâyet
Bi-gayr-i hakkın
Bih
Bihâ
Bî-hadd
Bi-l- muvâfakat
Bî-meded
Bi-nefsihî
Birâder
Bi-t-tav’
Buhak
Bülûg
Bürheten min ez-zemân
Câme-şûy
Cânib
Cedde
Celîle
Cem’an
Cemâzi-yel-âhir
Cemâzi-yel-evvel
Cereyân
Cünûn
Çözgü
Dâin
Dâfi’
Da’vâ vekîli
Dâye
Def’a
Dellâliyye
Der-kâr
Der-saâdet
Deyn
Direm
Düyûn
Eb
Ebnâ’
Ecl
Edevât
Ehl-i hibre
Ehl-i irfân
Ekl
El-hâc
El-hâletü hâzihi
:Ara, aralık, arada, araya, arasında
:Mirasçılar arasında
:Bıçkı
:Đçinden, kendiliğinden, kendi kendisi
:
Başlama, başlangıç
:Haksızlıkla, haksız yere
:O, onu, ona, ondan, onunla
:O, onu, ona, ondan, onunla (tek erkek); iyi, yeğ; ayva
:
Hadsiz, pek çok, sınırsız
:Râzı olarak
:
Yardımsız
:Kendisi, kendi kendine
:Erkek kardeş, kardeş; mec. Dost
:Đtaat etme, dinleme, boyun eğme istek ile
:Erkek kurt
:Erkeklik yaşına girme, erginlik
:Bir hayli zaman
:Çamaşır yıkayan, çamaşırcı
:
Taraf, yan, cihet
:Büyük ana veya babanın anası; anne veya babanın annesi
:Büyük, ulu
:Bir yere toplamak sûretiyle
:Arabî ayların altıncısı
:Arabî ayların beşincisi
:Akma, akım, geçme, gidiş, hareket,olma, oluş
:
Delirme, çıldırma, delilik;
:Çulhaların üzerine ip sardıkları dolap
:Borç veren, alacaklı
:Defeden, savan, savuşturan
:Avukat,baro teşkilâtı bulunmayan yerlerde kanûnî izin ve
vekil sıfatıyla dava takibine salahiyeti olan kimse
:
Taya, sütnine, çocuğa bakan dadı
:Kere, kez, yol
:Tellallık parası
:Mâlûm, âşikâr, bilinen, belli; işde, iş üzerinde bulunan
:Đstanbul
: Borç
: Akça, para, dirhem, gümüş para
:Borçlar
:Baba, ata
:Oğullar
:Sebep, illet
:Bir işi işlemeye vâsıta olan şeyler, takımlar, parçalar,
âletler
:Her şeyi çok iyi bilen, bilir kişi
:
Bilgili, irfan sâhibi
:Birşey yemek, yenilme
:Hacı; Đslâm dininin bir gereği olarak, usûlüne göre “kâbe-i
mükerreme”yi ziyaret eden kimse
:Henüz, şimdi, hâlâ, şimdiki halde, bugün, şimdiye kadar
472
El-yevm
Emlâk
Emvâl
Enîk, enîka
Erbaa
Erbâh
Esâmî
Esmân
Esnâf
Eşhâd
Evâhir
Evvelâ
Evvelen
Eytâm
Ezhâr
Fâiz
Ferâğ
Ferâiz
Fevâid
Fevkâni
Fî
Fi-l-cümle
Fi-l-hakika
Furkân
Fürûht
Fürû
Garîm
Gaye
Gayr
Gayrı
Gıbb
Gözer
Guramâ` (guremâ alındı)
Gurre
Gügül
Hâce
:Bugün, bugünkü günde, hâlâ, henüz, şimdi, şu anda,
şimdiki zamanda
:Ev, tarla, bağ, bağçe, vesâire gibi sahip olunan mal ve
mülk
:Mallar, mülkler, para ile alınan şeyler
:Güzel, sevimli, şirin şey
:Dört
:Faydalar, fâizler, kazançlar
:Namlar, adlar
:Bedeller, kıymetler, değerler
:
Nevîler, cinsler, zümreler, bir sanatla veya dükkâncılıkla
geçinen kimse
:Şahitler
:Sonlar, ayın son günleri
:Đlk defasında, birinci sefer,birinci olarak,her şeyden önce,
ilk önce
:Birinci, birinci ilk olarak
:Anası babası ölmüş, yalnız kalmış küçük çocuklar,
öksüzler
:
Arkalar, sırtlar,binek hayvanın sırtları
:Ödünç verilen paraya karşı alınan kâr
: Vazgeçme, bırakıp terketme; hukukta. Bir mülkün
tasarruf, sahip olma hakkını başkasına terketme
:Farz, Allah’ın emri; lâzım, vâcip, gerek; borç, vazife;
mirasçılardan her birine şer’an düşen hisse, pay
:
Menfaatler, faydalar, kazançlar, kârlar
:Üstte olan, yukarıda bulunan
:Đçinde, -de; önceleri [tarihin başına konurdu] fî zemâninâ
(zamanımızda); fî 20 Teşrîn-i evvel
:
Sonunda, nihâyette
:Hakikatte, gerçekten, doğrusu
:
Đyi ile kötü ve doğru ile yanlış arasındaki farkı gösteren
herşey; Kur’ân-I Kerîm
:Satma, satım, satış
:Aşağı
:Alacaklı; hasım, rakip
:Maksat, meram, netice, son, hedef
:Ayrı, başka, özge, artık, diğer, değil; yabancı, bildik
olmayan
:
Ayrı, başka, özge, artık, diğer, değil; yabancı, bildik
olmayan
:Son, -den / -dan sonra
:Đri gözlü kalbur
:Garîm’in cem´i. Alacaklılar; hasımlar, rakipler,
düşmanlar; düşürülen ölü çocuğun canı üzerine alınması
gerekli mal diyeti
:Arabî ayın ilk gecesi ve günü
:Đpek kozası
:Hoca, efendi, ağa, çelebi, sahip, muallim, profesör,
öğretmen, müderris; molla, ev sahibi, tüccar
473
Hacr
Hafr
Hâlâ
Hâlen
Half
Hamd
Hanta
Harîd
Harîd
Harnûb
Hasbî
Hâsıl
Hâsılat
Hasm
Hasren
Havâss
Hâvî
Havvâ’
Hâzına
Hâzırân
Hemişe
Hınta
Hırâset
Hızâne
Hibre
Hicâr
Hikmet
Hirmen
Hisse-i şâyia
Hums
Husûl
Husûsât
Huzûr
Hüccet
Hücr
Hüsn
Đfrâz
Ilgıdır
Iskat
Đ’tilâf
Đ’lâm
Đ’tâ
Đ’tibar
Đânet
:Birini malını kullanmaktan men etme, birine bir şeyi
yasaklama; kucak, himaye
:Kazma, kazılma
:Şimdi, henüz
:Şimdiki halde, şu anda, daha, henüz
:Yemin etme, and içme
:
Tanrı’ya olan şükran duygularını bildirme
:Buğday
:Tek, ayrı
:Satın alma
:Harrûb, harnup, keçi boynuzu (yemiş)
:Karşılıksız, parasız, bedava
:Yiyecek gibi kullanılan yeşil arpa, husûle gelen, husûl
bulan, peydâ olan, çıkan, üreyen, türeyen, biten
:Gelir, kazanç
:Kesme, kesip atma
:Muhasara ederek,etrafını kuşatarak, çemberleyerek
:Hassalar, keyfiyetler; muhterem, saygın olanlar
:Đhtiva eden, içine alan, kaplayan, toplayan
:Hz. Adem’in zevcesi, kadın adı
:Emziren, emzirici, süt nine, dadı
:Bir yerde bulunanlar
:
Daima, her zaman, her vakit
:Buğday
:Bekleme, koruma
:Medresede verilen süt annelik dersi
:Bir şey hakkındaki bilgi ve tecrübe
:Taşlar
:
Hakîmlik, sebep
:Harman
:Huk. Müşterek bir malın her cüz’üne sirâyet eden hisse,
pay
:Beşte bir, beş bölükte bir bölük
:
Üreme, türeme, çıkma
:Bakımlar, işler, yollar, konular, mes’eleler, maddeler,
şekiller
:Hazır bulunma
:Senet, vesika, delil; seçkin âlimlere verilen ünvan
:Kucak, ağuş
:
Güzel, iyi; güzellik, iyilik
:Bir bütünden bir parça ayırma, ayrılma
:Geniş delikli kalbur
:Düşürme, düşürülme
:Ülfet etme, alışma; uyuşma, uygunluk yakınlaşma
:Bildirme, anlatma, bir davanın mahkeme tarafından nasıl
bir hüküm ve karara bağlandığını gösteren resmi vesika
: Ödeme,verme, verilme
:Tic. Söz veya imzanın değeri; değer saygı gösterme,
ehemmiyet verme,; şeref, haysiyet; bir şeyin hakiki değil,
kararlaştırılan değeri; ibret alma;
:Yardım
474
Đbka’
Đbn
Đbne
Đbniyye
Îcâr
Đcârât
Đcâre, icâret
Đdâne
Đddet
Đddiâ’
Đdhâl
Îfâ
Đfâkat
Đhdâ
Đhsâs
Đhtiyâr
Đkame
Đkrâr
Đksâ’
Đktisâb
Đktizâ’
Đltizâm
Đlzâm
Đmtinâ’
Đnd-el-keşf
Đnhâ’
Đnkâr
Đntikal
Đntisâb
Îrâd
Đrbâh
Đrsâl
:Bâki, dâim, devamlı, sürekli kılma; yerinde, evvelki
halinde bırakma; sınıf geçememe
:Oğul
:Kız çocuğu
:Ölmüş kimsenin oğlunun kızı veya oğlunun oğlunun kızı
:Kiraya verme, verilme, kira parası
:Kiralar, gelirler, irâtlar
:Kira, îrât, gelir
:Borç, (deyn’den) ödünç verme
:Huk. (eskiden) kocasından ayrılan kadının, tekrar
başkasıyla evlenebilmek zorunda bulunduğu süre, yani üç
def’a hayiz görüp temizleninceye kadar geçecek olan
müddet.
:Haklı haksız bir hükümde ayak direme; mahkemede bir
hakkın sabit olduğu dâvâsında bulunma; inat
:Dahil etme, içeri sokma; memleket dışından mal getirme
:Vefâ’dan, ödeme, bir şeyi yerine getirme, icrâ, yerine
getirme;bir işi yapma; iş görme
:Hastalıktan kurtulma, iyi olma, iyiliğe dönme; sarhoşluk
veya baygınlıktan ayılma
:Bir
:Hisse verme, verilme, pay etme
:Seçme, seçilme, katlanma
:Oturma, kaldırma, ayakta durdurma, meydana koyma
:Huk. Birinin başka birinin kendisinde olan hakkını
alacağını haber vermesi saklamayıp söyleme; dil ile
söyleme, bildirme; tasdik, kabul;
:Kisvet’ten, giydirme, giydirilme
:
Kazanma, edinme
:
Lâzım gelme, gerekme; lazım getirme, gerektirme; ihtiyaç,
gereklilik; işe yarama
:Kendi için lüzumlu sayma; birinin tarafını tutma;
icabettirme, gerektirme; eskiden a’şar resmi gibi devlet
gelirlerinden birinin toplanması işini üzerine alma
:Cevap veremez hale getirme, susturma
:Çekinme, geri durma, imkansızlık, olamayış
:Bir yapı için harcanacak paranın aşağı-yukarı
hesaplanması
:Ulaştırma, yetiştirme; bir vazifeye tayin veya bir maaşa
terfi için yazılan yazı
:Yaptığını saklama, gizleme, yapmadım deme; reddetme
tanımama
:Bir yerden başka bir yere geçme, göçme; birinden diğerine
geçme; ölme, öbür dünyaya göçme; babadan kalma miras;
bir bahisten başka bir bahse geçme; hastalığın yer
değiştirmesi
:
Bir kimseye mensubolma; bir yere bağlanma; birinin
adamı olma
: Bir malın getirdiği kazanç, gelir getirme, söyleme,
:Faizle para verme; fayda ve kazanç elde etme
:Gönderme, gönderilme, yollama; salıverme, koyuverme
475
Đrsen
Đrtifâ’
Đsbât
Đsti’dâd
Đstid´â
Đstidâd
Đstidâne
Đstîfâ’
Đstihâl
Đstimâ’
Đstimlâk
Đstirbâh
Đstişhâd
Đş´âr
Đşhâd
Đştirâ’
Đtyân
Kâ´in
Kâ’im-makâm-ı mütevelli
Kabl
Kabz
Kal´
Kal-i eşcâr
Kâmil
Kânûn-i evvel
Kânûn-i sânî
Karz
Kasr
Kasr-ı yed
Kayyûm
Kayyum
Kazâ’
Kaziyye
Kefîl
Kefiyye
Kemâl
Kemâ-yenbağî
:Miras olarak, soya çekimle ilgili olarak, irs yoluyla
:Yükselme; yükselti, yükseklik
:Şahit, tanık; ispat şâhit ve delil göstererek doğrusunu
meydana çıkarma; var etme
:
Bir şeyin kabûlüne, kazanılmasına olan tabîî meyil,
kabiliyet; akıllılık; anlayışlılık; istidadı olan kimse
:Yalvararak isteme; dilekçe
:Doğrulma, alışma
:Borç alma, alınma, ödünç alma
:Tamamiyle alma, alınma,ödetilme
:Bir şeye ehil olma, bir şeye layık olma
:Dinleme, dinlenilme, işitme, işitilme; dinleyip kabul etme
:Mülk alma,bir yeri satın alma; umûmun yararına olarak
bir şeyi sahibinden satın alma; kamulaştırma
:Faize yatırma, fazla faizle para verme, verilme
:Şahit getirme, şahit gösterme
:Yazı ile bildirme, haber verme
:Şahit getirme, şahit olarak gösterme
:Satın alma,alınma
:Getirme, getirilme; söyleme, bildirme; isbat
:Mevcut olan, bulunan, var olan,
:Huk.mütevelli makamına kaim olmak ve ona ait vazifeleri
ifâ etmek üzere yargıç tarafından nasbolunan zat.
:Ön, önce, evvel, evvelki
:El ile tutma; avuç içine alma, kavrama; Azrail tarafından
ruh teslim alınma, ölme
:Koparma, koparılma, sökme, sökülme, yerinden çıkarılma,
temelinden çekip alma
:Ağaçların sökülmesi
:
Bütün, tam, noksansız, eksizsiz; kemale ermiş, olgun;
yaşını başını almış,terbiyeli, görgülü, pişmiş kimse; âlim,
bilgin, geniş bilgili kimse
:Aralık ayı (ilk kânun)
:Ocak ayı (ikinci kânun)
:Ödünç verme, ödünç alma; ödünç verilen veya alınan şey;
borç
:Kısa kesme, kısaltma, kısma
:El çekme, vaz geçme, azaltma, kesme, eksiklik
:(kıyam’dan), Allah
:Kıyam’dan, cami hademesi; mütevellî
:
Olacağı ezelden Cenab-I Hak tarafından takdir olunan
şeylerin vukua gelmesi; davaları görme işi, hüküm verme,
kadının hükmü, kadılık vazifesi, bir kadının idaresi altında
bulunan yer
:Đş, husus, madde, dava, mesele
:Kefalet eden, kaçındığı takdirde birinin borcunu ödemeyi,
birinin bir şeyi -yapması gerekirken- yapmadığı takdirde o
işi yapmayı kendi üstüne alan kimse
:Arapların kullandığı erkek baş örtüsü
:
Olgunluk, yetkinlik, tamlık, eksiksizlik
:Gereği gibi, lâyık olduğu gibi, uygun şekilde
476
Kesb
Kesbî
Kesîr
Ketb
Kezâlik
Kıbel
Kıt’a
Kıyem
Kıyye
Kibâr
Kilem
Kilk
Köfün
Kubur
Kurâ`
Kurrâ`
Kut
Küffâr
Lâfz
Lâhik
Lâme
Lata
Lebâde
LedeLede-t-tezkiye
Li-ebeveyn
Li-ecl
Li-ecl-it-tahsîl
Li-ümm
Ma´an
Ma´âz-Allâh
Ma´kûd
Ma´kûdü’n-´aleyh
Ma´mûlün bih
Maa / ma’
Ma’arif
Ma’lûm
Ma’mûl
Ma’rûf
Mâ-adâ
Maan
Magrûs
Mahall
Mahcûr
:
Çalışıp kazanma
Sonradan edinilmiş olan
:Çok çok olan, bol
:Yazma
:Kezâ.,bu, bu da böyle
:Taraf, yön, yan; taraf, cihet, nezd
:Parça, bölük, cüz
:Kıymet c. Değerler
:1300 gr. Civarında bir ölçü, okka, dört yüz dirhem
:Büyükler, ulular; ince, terbiyeli, görgülü, nazik
:Kelimeler, lâkırdılar, sözler
:
Kamış kalem
:Küfe içinde kullanılan su damacanası
:Bir çeşit tabanca
:Karyenin c.i köyler, kasabalar
:Kâri`in c.i, Kuran’ı yedi kırae ve on rivayet dahilinde
okuyan hafızlar
:Yaşamak için yenilen şey, yiyecek
:Kafirler, hak dinini inkâr edenler
:Söz
:Yetişen, ulaşan, eklenen, sonradan, tayin edilen, yenisi
:Hintlilerin sarık üzerine sardıkları bir çeşit tülbent; baştan
ayağı kadar bütün vücudu örten örtü
:Palto
:Yağmurluk, kısa hırka
:Sırasında, yapıldığı zaman
:Temize çıkarma, aklama
:baba ve ana tarafından, ana baba yoluyla, baba ve ana
tarafından
:…Den dolayı, için, maksadıyla
:Tahsil için, okumak için
:Ana bir kardeş
:Bareber, birlikte
:Yegâne sığınacak Allah’tır; Allah korusun, Allah
esirgesin, Allah saklasın
:Akdolunmuş, bağlanmış,bağlı düğümlü
:Bir akdin yapılmasından asıl maksat olan şey, akit kendisi
üzerine vaki olan şey
:Kendisiyle amel olunan, yürürlükte olan, hükmü geçer
(kanun, nizam, gramer kaidesi)
:Đle, beraber, birlikte
:
Marifetler, bilimler; bilgi, kültür
:Bilinen, belli; faili bilinen ve belli olan
:Đmal edilmiş, yapılmış, işlenmiş
:Herkesçe bilinen, tanınmış, belli; meşhur, ünlü
: -Den aşka
:Beraber, birlikte
:Gars olunmuş, toprağa dikilmiş
:
:Yer
:Huk. Hacr altına alınmış, haczolunmuş, kullanmaktan men
edilmiş
477
Mahdûm
Mahkûmün bih
Mahrûs
Mahrûsa
Mahsûl
Mahzar
Mâ-i cârî
Mâ-i lezîz
Mak´ad
Makât
Makbûzât
Mankal
Mansûb
Mantûk
Mârr-üz-zikr
Masârif
Masârif-i müteferrika
Matl
Matlub
Maûnet
Ma-vaka`
Mazbata
Meâb
Mebî`
Mecelle
Mecmûa
Mecrâ
Medfûât
Medhal
Medhûl
Mefrûz
Mehcûr
Mehr
Mehr-i muaccel
Mehr-i müeccel
Memlû
Men’
:Oğul, evlat; hizmet edene nispetle efendi veya hanım
:Huk. Hüküm ve kararı verilmiş; hüküm giymiş
:Muhafaza edilen, gözetilen, korunan
:Büyük şehir
:Hûsul bulan, hasıl olan, meydana gelen şey; ürün, verim
:Birkaç kişi tarafından imzalanmış olan dilekçe; mahkeme
sicili, huzur yeri, büyük bir kimsenin önü; hazır olma,
görünüş
:Akar su
:Tatlı su
:Oturulacak yer, minder; oturak yeri, makat
:Mak´âd'dan galat; oda minderinin üzerine yayılan kumaş,
minder yüzü
:Borçlulardan veya satıştan toplanan para
:Nakl’den, mangal
:Nasbolunmuş, konmuş, dikilmiş; memuriyette bulunan
:Söylenilmiş, denilmiş; söz, kelam, nutuk, mânâ, mefhum
:Zikri geçmiş olan
:Harcanan paralar, harcamalar, giderler
:Çeşitli giderler
:Geçirme, atlatma, def etme; çekme
:Talebedilen, istenilen, aranılan şey; alacak
:Yardım; azık, yol yiyeceği; huk. Masârif
:Vuku bulmuş, olup geçmiş, olay
:Kararname, tutanak
:Sığınılacak yer, geri dönülecek mahal, geri dönülecek yer,
sığınılacak yer
:Bey` den satılmış şey
:Kitap, mecmua, dergi
:Toplanıp biriktirilmiş, tertip ve tanzim edilmiş şeylerin
hepsi;seçilmiş yazılardan meydana getirilen yazma kitap;
dergi
:Suyun cereyan ettiği, aktığı yatak, su yolu, akıntı yeri; bir
işin gidiş oluş yolu; bir havadisin bir haberin yayılma yolu;
:Sarfedilmiş, verilmiş paralar, kasadan çıkan paralar;
verilen harcanan paranın hesap defterinde kaydedildiği
hâne, kolon
:Dahil olacak, girecek yer, kapı, antre; başlangıç; giriş
:Dahl edilmiş, ayıplanacak bir kusur işlemiş; dile düşmüş;
kendisine birşey girmiş olan
:Đfrâz olunmuş,ayrılmış, bölünmüş
:Hecrolunmuş, terk olunmuş, bırakılmış, kullanılmaz
olmuş, unutulmuş; uzaklanmış, ayrılmış
:Mihir, evlenirken erkek tarafından kadına verilen nikâh
bedeli
:Nikâhta kız tarafına verilen ağırlık, para; başlık, kalın
:Boşanma veya ölüm halinde kız tarafına verilmesi, nikâhta
kararlaştırılan bedel
:Doldururmuş, dolu
:Yasak etme, bırakmama, durdurma, esirgeme, vermeme,
önleme
478
Menâb
Menkul
Mer´î
Merkume
Mesâg
Mestûr
Mestûr
Meşakkat
Meşşâta
Me’ûnet
Mevâki’
Mevâzı’
Meveddet
Mevsûkü’l-kelim
Mevzûniyet
Mezkûr
Mezraa
Mezrû’
Mezrû’
Min-hays-i mecmû´
Minhâ
Minvâl
Misl
Miyân
Mu’arra
Mu’ciz
Mu’tâd
Muaccel
Muarrif
Muâveme
Muayyen
Mûceb
Mûcib
Muhâbir
Muhallefât
Muhâsebe
Muhâtab
:Birinin yerini tutma, vekil olma, vekillik yeri
:Nakledilmiş, bir yerden bir yere taşınmış, taşınan
:Riayet edilen, saygı gösterilen; yürürlükte olan; gözetilen
:Yazılmış, adı geçmiş; bayağı, âdî, işsiz güçsüz, aşağılık
kimse
:Đzin; mesâg-ı şer’i: şeiratın verdiği izin
:Setrolunmuş,örtülü, kapalı, gizli; açık saçık gezmeyen,
namuslu kadın
:Satırlanmış, yazılmış, çizilmiş
:
Güçlük, zahmet, sıkıntı, zorluk
:
Gelin tuvaleti, kadın tuvaleti yapan kadın, gelini süsleyen
:Ölmeyecek kadar yiyecek, içecek, zahmet, meşakkat,
sıkıntı
:Mevkiler, yerler
:Mevziler, yerler
:Mahabbet, sevgi, sevme
:Sözlerine inanılır, güvenilir
:
Mevzûn olma hali; hesaplı, düzgün, düzenli
:Adı geçmiş, anılmış, zikrolunmuş
:
Ziraat olunacak; ekilecek tarla, yer
:Arşınla ölçülmüş
:Ziraat olunmuş, ekilmiş, arşınla ölçülmüş, çift sürülmüş,
tohum atılmış
:Hepsi, topu
:Ondan, bundan;çıkarma ve indirme sembolü
:Çulhaların tezgâh aletlerinden üstüne bez serdikleri ağaç;
tarz, yol, sûret, şekil
:Benzer, kat; miktar; ön, yan, huzur; tekrarlanan bir
sayının toplamı
:Orta, meyan, ara, aralık; bel, kemer yeri
:
Çıplak, soyulmuş; temizlenmiş, arınmış
:
Îcâzeden,acze düşüren, başkaları –birşey yapmada- geri
bırakan; kimsenin yapamayacağı yolda olan
:Đtiyad edilmiş, adet olunmuş, alışılmış
:Peşin, önden verilen, acele olunmuş
:Tarif eden, etrafıyla anlatan, bildiren
:Bir yıllığına tutma;ağaç, bir sene yemiş verip bir sene
vermeme
:Tayin edilmiş, belli, belirli, kararlaştırılan
:Vücûb’dan, icap etmiş, lâzım gelmiş; bir söz veya emrin
icap ettiği şey, netice; büyük bir memurun kendisine
sunulan evrakı tasdik için ettiği işaret, paraf
:Vücûb’dan, icab eden, gereken, gerektiren; sebep, vesile
:Haberci, haber veren kimse; bir yerden gazeteye haber,
havadis gönderen kimse
:Ölen bir kimsenin bıraktığı şeyler
:Hesap işi, hesaplaşma, hesap görme; bir daire veya
ticarethanenin hesap işleriyle meşgul olan kısmı
:
Hitabolunan, kendisine söz söylenilen; ikinci şahıs;
eskiden, şeyhülislam tarafından, medreseden yetişmiş
479
Muhtelif
Mukarin
Mukârrer.
Mukassatan
Mukâta´a
Muksit
Mûmâ-ileyh
Mûmâ-ileyhümâ
Munzamm
Murâd
Murahhas
Murakka´
Mûris
Musaddak
Mutâbık
Mutahhar
Mutallâka
Mutallik
Mutasarrıf
Muvâfık
Muvaşşah
Mübeyyen
Mübeyyin
Mübezzir
Mübtegâ
Mücedded
Müceddeden
Mücîb
Müdâvemet
Müddeî
Müdde´î-i umûmî
Müddeâ
Müddeîyân
Müddeiyye
Müeccel
Müfrez
kimseler arasından seçilen ve huzur derslerine katılan en
çok dört kişiden biri
:Đhtilaf eden, birbirine uymayan, zıt; türlü çeşitli; çeşit çeşit
:
Bir yere gelmiş, ulaşmış, yaklaşmış, bitişik, erişmiş
:
Kararlaşmış; şüphesiz, sağlam; anlatılmış, bildirilmiş
:Taksitle, taksitli olarak
:Arazinin kesime verilmesi, belli bir kira karşılığında kat´
dan, birine bırakılması; bağ, bahçe haline ekim toprağı için
verilen vergi
:Đksât eden, doğru harakete eden, iş gören; Allah
:Đma edilen, adı geçen, yukarıda anılan adam
:Đma edilen, adı geçen, yukarıda anılan [kadın, kız, erkek]
:Đnzimam eden, üste konan, katılan; ek
:Arzu, istek, dilek; maksat, meram
:Ruhsatlı, izinli; delege, devlet veya bir teşekkül, bir kurum
adına salahiyetli olarak bir yere, birinin makamına
gönderilen kimse
:(Ruk´a ‘dan) terkî´edilmiş, yamanmış, yama vurulmuş,
yamalı
:Îrâseden, getiren, veren, kazandıran; miras bırakan
:Tasdîk olmuş, greçekliği, geçirliğ resmi olarak yazı ile
bildirilmiş
:Uyan, uygun [birbirine]
:Tathîr edilmiş, temizlenmiş, temiz
:Bırakılmış, boşanmış (kadın)
:Huk. Talak ile karısını boşamış olan koca
:Tasarruf eden, kendinde kullanma hakkı ve salahiyeti
bulunan; bir sancağın en büyük idare amiri
:Uygun, yerinde
:Süslenmiş, süslü, giyinip kuşanmış; akrostiş “müveşşah”
aldık
:Tebeyyün etmiş, meydana çıkarılmış, açıkça söylenmiş,
açıklanmış, açıklayan, bildiren
:Bildiren, açıklayan, meydana koyan
:Tebzir eden, lüzumsuz, yersiz harcayan, israf eden
:Đbtigâ’dan, istenen, arzulanan
:Tecdîdolunmuş yenilendirilmiş, yeni, yepyeni
:Yeni olarak, yeni baştan
:Cevap’tan, icab eden, teklifi kabul eden, istenileni yapan,
sorulara cevap veren
:
Devam etme, bir yere her vakit gidip gelme, bir işe
aralıksız çalışma
:Đddia eden, davacı; bir hükümde ayak direyen, inatçı
:Savcı, umûmî haklar adına dâvâ açan hakim
:Đddia olunmuş, iddia olunmuş şey, dava olunan şey, asılsız
iddia edilen şey
:Davada karşılıklı iki taraf
:Đddia eden, davacı
:Tecîl edilmiş, ileriye bırakılmış, peşin olmayan, ileride
yapılmak üzere vakti belirtilen, ertelenmiş
:Đfraz olunmuş, ayrılmış
480
Mühezzeb
Muhtân
Mükemmel
Mükerrem
Mültemi´
Mün’atıf
Münâdî
Münâsaha
Münâsaha
Münfik
Münkazî, münkaziyye
Müntahab
Mürâcaât
Mürâhik
Mürâhika
Mürettebât
Müretteb
Mürûr
Mürûr-i eyyam
Müsâvî
Müsbet / müsbete
Müsbit
Müseccel
Müset´âr
Müsta’mel
Müstagnî
Müstakîm
Müste’cir
Müşâ´
Müşrif
Müşrif-i harâb
Müştedd
Müştemelât
:
Tehzîbolunmuş, düzeltilmiş, yoluna koyulmuş
:Hain; kendisine hainlik edilen (kimse)
:Kemâl’den, kemale erdirilmiş,kemal bulmuş, tekmil, tam,
kusursuz, olgun, eksiksiz; güzel, âlâ
:Muhterem, aziz, sayın, saygıdeğer, sayılan, ululandırılan,
hürmet ve tazîme erişmiş
:Işıklanan, iltima eden, parıldayan, parlayan
:
Đn’itâf eden, sapan, bir tarafa doğru dönen, meyillenen, bir
yana yönelen
:Nidâ eden, tellal, müezzin
:Nasihatte bulunma, nasihat
:Huk. Bir varisin kendisine kalan mirası alamadan ölmesi;
birçok kimsenin ortadan kaldırılarak yerine geçmesi
:Nafaka veren, besleyen
:Đnkizâ eden, bitmiş, biten, ardı kesilmiş, sona ermiş
:Đntihabedilmiş; seçilmiş, seçkin
:Başvurmalar, danışmalar, geri dönmeler, yardım istemeler
:Büluğ çağına ermiş, on iki yaşına basmış erkek çocuk
:Dokuz yaşına basıp bâliğ olmayan kız çocuğu
:Bir yer için ayrılmış düzenlenmiş kimseler; gemi taifesi,
gemi personeli
:
Yerli yerine konulmuş, tertip olunmuş, dizilmiş; tayin
edilmiş, birşey bir yer için ayrılmış; sonradan kurulmuş;
danışıklı, uydurma, yalandan tertibolunmuş
:
Geçme, bir yandan geçip öte yandan çıkma; geçip gitme,
sona erme
:Günlerin geçip gitmesi
:Eşit, denk, birbirinin ötekinden farksız olanı; aynı halde ve
derecede bulunan
:Tesbit edilmiş, delil gösterilmiş; gr. Olumlu; mat. Pozitif;
gerçek, doğru, yararlı olanı yapan veya arayan
:Đsbat eden, edici
:Tescîl edilmiş, sicile, deftere geçirilmiş; mahkeme
defterine geçirilmiş
:Âriyet, eğreti, alınmış
:Kullanılmış, eski, köhne
:Doygun, gönlü tok; çekingen, nazlı davranan; lüzumlu
gerekli bulunmayan
:Doğru, düz, dik; temiz, namuslu, doğru
:Kira ile tutan, kiracı
:Đşâa olunmuş, yayılmış, hissedarlar, ortaklar arasında
beraberce kullanıldığı halde hisselere ayrılmış olan şey,
yer; işâ´a olunmuş, şuyû´bulmuş
:Etrafa nazır; bir hale tekarrüb etmiş; yükselen, çıkan;
ölüme pek yakın bulunan; etrafa bakan, etrafı gören; bir
hal almaya yüz tutmuş olan; vakıf malı muhafaza eden
kimse
:Yıkılmaya yüz tutmuş
:Şiddetlenen, iştidad eden, şiddetlenmiş, azan
:Eklentiler, bir şeyin içinde bulunduğu, ona bağlı olan
şeyler, mimin kesriyle ism-i fail gibi istimâli galattır
481
Müştemil
Müşterâ
Müteaddid
Müteberrî
Mütecâviz
Müteferrika
Mütekarrir
Mütesâviyen
Mütezâyid
Müttehid
Nâ`ib
Nâ`il
Nakd
Nâkıs
Nakî
Nâm
Nâ-ma´dûd
Nâmûsiyye
Neccârî
Nefs
Nefs-i Lefke
Nefs-ül-emr
Nehc
Nemâ
Nevres
Nezd
Nizâm
Nukûd
Nüzerâ
Pîrûze
Ra´î/ râî
Ref’
Reşehât
Reşehât-ı kalem
Revgan
Revgan-ı zeyt
:Đştimal eden, kavrayan, saran, içine alan
:Đştirâ olunmuş, satın alınmış
:Çoğalan, çok olan, birçok, türlü türlü, birkaç, taaddüdeden
:Teberri eden, yüz çeviren, uzaklaşan; kurtulmuş, ihtiyacı
olmayan; her şeyden elini eteğini çeken, yüz çeviren
:Tecavüz eden, geçen, aşan, fazla, çok;sataşan, sarkıntılık
eden, saldıran
:Ufak tefek masraflar için ayrılan para; çeşitli işler gören;
padişah, sadrazam ve vezirlerin emirlerini götüren kimse;
emniyet teşkilatında hırsız, dilenci, mecnun, esrarkeş ve
benzeri gibi kimselerin ilgili makama sevk edilmek üzere
barındırıldıkları kısım
:Tekarrür eden, kararlaşan, yerleşip kuvvet bulan
:Birbirine eş değerde
:
Tezâyüdeden, ziyadeleşen, çoğalan, artan
:Birleşmiş, birlik olmuş, birleşik
:Vekil, birinin yerine geçen; kadı vekili; kadı, şerîat
hükümlerine göre hüküm veren hakim; nöbet bekleyen,
nöbetle gelen
:Neyl’den, muradına eren, ermiş; ele geçiren
:
Akçe, peşin para; maden para; para olarak bulunan servet
:
Eksik, noksan olan, tam olmayan; kusuru olan, kusurlu
:Temiz, pâk
:Đsim, ad, ün, lakab, yerine, vekillik
:
Sayılamaz, sayısız, çok
:Namsiye (KKTC’de); yatanların görülmemesi için yatağın
etrafına çekilen perde, cibinlik
:Dülgerlik, marangozluk
:Ruh, can, hayat;insanın yeme içme gibi biyolojik
ihtiyaçları;kendi, şahıs;asıl, maya, cevher;bir şeyin ta
kendisi; iç, iç taraf
:Lefke’nin içi
:Aslında bakılırsa, gerçekte
:Doğru yol; yol, usül, tarîk
:Artma, çoğalma, büyüme, uzanma; faiz
:
Yeni yetişen, yeni biten
:Yan, kat; göre, nazarında, fikrince
:
Düzen, usul, tertip, yol, kaide; dizi, sıra; zamanın
icablarına göre konulan esaslar
:Nakitler, paralar
:Doğru yola getirmek üzere gözdağı vermeler, korkutmalar
:Fîrûze, mavi renkli ve değerli bir süs taşı
:Hayvanların ot yemesi, çoban, sığırtmaç, çoban ve kır
hayatını anlatan şiir
:Kalkındırma, yüceltme; yukarı kaldırma; lağvetme,
kaldırma, hükümsüz bırakma
:Sızıntılar, damlalar
:Kalem damlaları, kalemden dökülen fikir mahsulleri
:Yağ, parlak deri; üstü yağ gibi kayan parlak şey; cilâ; hafif
hafif esen rüzgarın verdiği serinlik
:Zeytin yağı
482
Ribh
Ricâl
Rif´at
Rişte
Rub’
Ruhsât
Rü`yet
Rücû’
Rüsûm
Rüşd
Sâir
Sâbit
Sadrî
Sadriyye
Sahâif
Sahh
Sahîh
Sahtiyân
Sâire
Salât
Sâlim
Sâni’
Sarîh
Sarrâf
Savm
Sebkat
Sehm
Semânîn
Semânûn
Semen
Semiye
Senâ’
Serâ-perde
Sırran
Sigar
Sigâr
Sikât
Sinit
Sinn
Suâl
: Kâr, kazanç,fâiz
:Erkekler, belli mevki sahibi kimseler; yayan, yaya olanlar
:Yücelik, yükseklik, büyük ve büyük rütbe
:Đplik, ip ucu, tutamak; ilgi, bağ
:Dörte bir, çeyrek, bir şeyin dört kısımdan bir kısmı
:
Đzinler, müsaadeler
:Görme, bakma, görülme; idare etme, çevirme, yönetme;
araştırma
:Dönme, geri dönme, sözünü geri alma, sözünden dönme
:Vergiler, gümrük vergileri; usûl, merâsim
:Doğru yolu bulup gitme, doğru düşünme, akıl sahibi
olma;baliğ olma, erginlik
:
Seyreden, harekette olan, yürüyen; bir şeyden kalan başka
şey; geçen, dolaşan; diğer, başka, gayri
:Hareketsiz, kımıldamayan, yerinde duran; ispat edilmiş,
anlaşılmış
:Göğüse ait, göğüsle ilgili
:Hukukta çocukla anası arasındaki bağ, çocuğun anası ve
onun ıhısımları ile olan bağ; (babaya nispetle sulbî,
sulbiyye denildiği gibi)
:
Sahifeler, yapraklar
:Doğrudur, yanlışsızdır manasında resmi yazılara konulan
bir işaret
:
Gerçek, doğru; halis, kusursuz, ayıpsız
:Tabaklanarak boyanmış ve cilâlanmış deri
:Seyr ve hareket eden
:Namaz
:
Sağ sağlam, eksiksiz, sakatı noksanı olmayan; korkusuz,
emin
:
Yapan, işleyen, yapıcı; yaradan, sanat eseri olarak
meydana getiren; Allah; hukukda istisna akdinin borçlusu
:Açık, meydanda, belli; saf, halis
:
Sarfeden, sarraf, anlayan, değer veren
:Oruç
:Geçme, ilerleme
:Ok; yay; hisse bedeli; kısım, hisse, pay
:Seksen
:Seksen
:C. Esmân. Baha, kıymet, değer, tutar
:Sekiz
:
Övme, övüş
:
Saray perdesi, harem dairesinin önüne çekilen büyük
perde; otağ, padişah çadırı
:Gizlice, gizli olarak
:Küçüklük, ufaklık
:Küçükler ´
:A.i. Sikâ’nın c.i; inanılır kimseler
:Ekmek tahtası; ağaç su testisi
:Yaş, ömrün derecesi; diş
:Sorma, sorulma, soruşturma, soru; sorulan şey; dilenme,
dilencilik
483
Sulbiyye
Sübût
Süds / südüs
Sükkân
Süknâ
Sülüs / süls
Sülüsân
Sümün
Şâhid
Şaîr
Şark
Şehd
Şerh
Şetârî / şeştârî
Şimâl
Şirâ’
Şurût
Şürûh
Ta’bîr
Ta’lim
Ta’rîf
Tâb
Tâbe
Tâbi’
Tagrîr
Tahakkuk
Tahkik
Tahlîf
Tahrîk
Tahrîr
Tahsîl
Tahsîlât
Tahsîl-dâr
Tahsîsât
Takrîr
Tashîh
Tathîr
:Birinin sulbünden gelme
:Sabit olma, gerçekleşme, meydana çıkma
:Altıda bir
:
Oturanlar
:Oturulacak yer, konak
:Üçte bir, sikkenin üçte bir değerindeki madenî para
:Üçte iki, üç kısımda iki kısım
:Sekizde bir
:
Şâhit, senet yerine geçecek şekilde büyük bir eserden veya
kimseden alınan örnek; güzel, sevgili
:Arpa
:Doğu, Avrupa kültürünün dışında kalan Müslüman
ülkeleri
:
Bal, gümeç balı
:Ayırma, açıklama, açık anlatma; bir kitabın ibaresini
kelime kelime açıp izâh ederek yazılan kitap
:Çizgili kumaştan giysi, Şam, Hindistan gibi ülkelerde
dokunan yollu bir kumaş
:Kuzey, sol, sol taraf
:Satın alma, satın alınma
:Şerâit, şartlar
:Açıklamalar, şerhler, izahlar
:Đfade, anlatma; bir manası olan söz; deyim; terim; rüya
yorma
:
Öğrenme, öğretme, öğretim, öğretilme; okutma, ders
verme, verilme; meşk ile yetişme; askerlik idmanı;
egzersiz
:Etrafıyla anlatma, anlatılma, etrafıyla bildirme, bildirilme;
bir maddeyi bütün lüzumlu noktalarını içine alır şekilde bir
ibâre ile anlatma
:
Güç, kuvvet, takat
:Pişirmede kullanılan yayvan metal tabak; tava
:Tab’eden, kitap basan, kitap bastıran; matbaacı, editör
:Müşteriyi aldatma
:Hakîkat olarak meydana çıkma, gerçekliği anlaşılma
:Doğru olup olmadığını araştırma, doğru olup olmadığını
ortaya çıkarma; doğru, gerçek
:Yemin ettirme, yemin verme, andiçme, içirilme
:
Hareket, kımıldatma, kımıldatılma, oynatılma
:Yazma, yazılma
:
Hâsıl etme, edilme, ele geçme, geçirilme; vergi veya îrat
toplama; ilim öğrenme
:Halktan vergi ve rüsum alımı; para alımı
:Halktan vergi ve varidatı tahsil eden memur
:Ödenek; bir daire veya bir kimse için ayrılmış para
:
Yerleştirme, yerleştirilme; sağlamlaştırma,
sağlamlaştırılma; anlatma, anlatış; önerge, resmi olarak
yazı ile bildirme; siyâsi nota; tapuda mülkünü başkasına
sattığını söyleme
:Đyiletme, sağlığını iâde etme
:Temizleme, paklama
484
Tatlîk
Tav´
Tâyıan
Tayyib
Teba´iyyet
Teberru’
Teblîg
Techîz
Techîz ve tekfîn
Tedrîc
Tefâsir
Tefe / defe
Teferruğ
Teferruğ
Tefhîm
Tekfîn
Teksîr
Tekye
Temlîk
Terkim
Teşrîn-i evvel
Teşrîn-i sânî
Tevfîk
Tevfîkan
Tevkif
Tevliye / tevliyet
Tezkere
Tobra
Tûbâ
Tûbâ leh
Udûl
Uhde
Uhrâ
:Nikahlı zevceyi boşama, bırakma, ayırma; dişi hurma,
incir gibi bazı ağaçları, erkeklerinin çiçeğini asarak
yemişlendirme
:Đtaat etme, boyun eğme, dinleme; isteyerek birşey yapma
:Đsteyerek
:Đyi, güzel, hoş
:Tabi olma, uyma
:Bağış, bağışlama
:Yetiştirme, götürme, taşıma, eriştirme, bitiştirme
:Cihazlama, lüzumlu şeyleri tamamlama, donatma,
donatım
:Ölünün yıkanıp kefenlenmesi işi
:
Derece derece, basamak basamak ilerleme, ilerletme, azar
azar hareket
:
Tefsir, Kurân’ı izah eden kitaplar
:Dokumacılıkta tarak vurma, çulhaların mekik attıktan
sonra ipi sıkıştırmak için kullandıkları tarak
:Fâriğ olma; satın alınan bir mülkün ferâğ muamelesini icra
ettirme yani eski sahibine ferâğ ettirip kendi namına
çevirme
:Vaz geçme, satın alınan bir mülkün tapusunu kendi
üzerine çevirme
:Anlatma, bildirilme, anlatılma, bildirilme
:Kefen sarma, kefenleme
:Çoğaltma, çoğaltılma
:Dayanma; güvenme; tekke; dergâh vs.
:Mülk olarak verme
:Rakam atma, atılma, yazma; yarma
:Ekim ayı
:Kasım ayı
:Uydurma, uydurulma, uygunlaştırma; bir kırılmada kırılan
parçaları yeniden tatbik etme
:Uyarak, uygun olarak
:Durdurma, durdurulma, alıkoyma; tutuklu halinde
bekletme
:Mütevellilik, vakıf işlerine bakma vazifesi; yüz çevirme,
yüz döndürme; fık. Sahip olunan malı peşin değeri ile
başkasına tevcih etme
:Hükûmetten alınan izin kağıdı; bazı meslek sahibi
kimseler için yazılan biyografi; tezkere, pusula; askerlik
görevinin bitirildiğini bildiren belge
:Torba
:Güzellik, iyilik, hoşluk; rahatlık
:Ne mutlu ona
:Sapma, yoldan çıkma, geri dönme, vazgeçme; âdil, adâlet
sahibi olanlar, hakdan ayrılmayanlar, hakkı yerine
getirenler
:Söz verme, bir işi üzerine alma; vazife, birinin üzerinde
bulunan iş; yapma, becerme; sorumluluk
:Başka, diğer
485
Ulûfe
Ulüvv
Ümm
Vâfiye
Vahdet
Vâkıf
Vâki’(vâkıa)
Varak
Vâridât
Vâsıl
Vasî
Vasî-i mansûb
Vasiyyet
Vaz`-ı yed
Vaz’
Vaz’iyyet
Vâzı’-ül-yed
Vefâ
Vekîl-i mutlak
Ve-l irâe
Velî
Veliyy
Veş
Vuku’
Zamm
Zarûrî
Zât
Zevc
Zevce
Zevce-i medhûletün bihâ
Zevce-i medhûl-i bihâ
Zevcî, zevciyye
Zevl-i erhâm
Zi’l-yed
Zimem
Zimemât
Zirâ’
Zukâk
:´Alef’ten,hayvan yemi, sipâhîlere, yeniçerilere verilen
maaş (üç ayda bir)
:
Yücelik, yükseklik, büyüklük
:Ana, anne
:Yeter,tam, elverir, sözünde duran, sözünün eri
:Yalnızlık, teklik, birlik; Allah’a yakınlık, Allah’a ulaşma;
ifade sırasında muvzuun dışına çıkılmaması, yani maksat
ne ise yalnız ondan bahsedilmesi, sözün dağıtılmaması
:
Duran, ayakta duran; Arafat’da vakfeye duran; birşeyi elde
den, bir işten haberli olan; birşeyi vakfeden
:Vuku’ bulan, olan, düşen, geçen, geçmiş olan
:Yaprak, yazılmış kağıt; kağıt veya kitap yaprağı; altın,
gümüş ve sair madenlerden dövülerek yapılan ince yaprak
:Gelir(yıllık,aylık), hatıra gelen, içe doğan şeyler
:Erişen, ulaşan, kavuşan; Hakk’a eren
:Vesâyet’ten, bir ölünün vasiyetini yerine getirmeye
memur edilen kimse; aklıca zayıf ve hasta olan bir
kimsenin veya bir yetimin malını idare eden kimse
:Yetim için hakim tarafından atanan vasî
:Bir kimsenin öldükten sonra yapılmasını ıstediği şey
:El koyma, tayin etme, kurma, icat etme, bir şeye ad
koyma, meydana getirme
:Koyma, konulma
:Durum, duruş
:El koyan, eline alan
:Sözünde durma, sözünü yerine getirme; dostluğu devam
ettirme; yetişme, yetme, kâfi gelme; ödeme
:Hukukta yetkileri hiçbir şekilde sınırlanmamış genel vekil;
vekilliği hiç bir kayıt ve şarta bağlı olmayan vekil
:Gösterme, tayin etme
:Velâyet’ten, velâkin, ammâ, fakat
:Evliyâ, Allah’ın adlarından birisi, sahip, çocuğun velisi
:
Gibi manasını veren bir benzetme edatı
:Rastlama, isabet etme
:Katma, ekleme
:Mecburi, zorunlu iş, ister istemez olacak olan
:Kendi, sahip, malik kadın
:Karı ve kocanın her biri; bir çiftten her biri; koca; çift, tek
karşılığı
:Nikahlı kadın, eş
:Gerdeğe girmiş zevce
:Evlenmiş kadın
:Karı kocaya ait, karı koca ile ilgili
:Mirasta muayyen bir pay sahibi olmayan yakın hısımlar
:Bir malı, bir gayrımenkulü elınde tutan, kullanmakta olan
kimse
:Zimmetler, borçlar
:Zimmetler
:Dirsekten orta parmak ucuna kadar olan bir uzunluk
ölçüsü
:Sokak
VIII. KAYNAKÇA
487
Alasya, H. Fikret, Tarihte Kıbrıs, Lefkoşa, 1988.
Altan, Mustafa Haşim, Belgelerle Kıbrıs Türk Vakıflar Tarihi, Kıbrıs Vakıflar
Đdaresi Yayınları, Kıbrıs, 1986.
Bahadır, Mehmet, Kıbrıs’ta Türkler, Akdeniz Haber Ajansı Yayınları, Türkiye,
2001.
Büyük Larousse, Sözlük ve Ansiklopedisi, 12-13. Cilt, Milliyet Gazetesi A.Ş.
Đstanbul, 1992.
Devellioğlu, Ferit, Osmanlıca - Türkçe Ansiklopedik Lugat, 14. Baskı, Ankara,
1997.
Dictionnaire Larousse, Ansiklopedik Sözlük, 5. Cilt, Milliyet Gazetecilik A.Ş. 1993.
Doğasal, Demiray - Tekakpınar, Kemal, Dr. Fazıl Küçük, 2. Cilt 1991.
Fehmi, Hasan, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin El Kitabı, Gelişim Offset,
Lefkoşa, 1987.
Gazioğlu, Ahmet C., Direniş Örgütleri, Gençlik Teşkilatı ve Sosyo-Ekonomik
Durum (1958-1960); Bugünlere Gelmek Kolay Olmadı (4),
Kıbrıs Araştırma ve Yayın Merkezi Yayınları, 2000.
................................. Đngiliz Yönetiminde Kıbrıs Son Đki Yıl (1958- 1960) Enosis
Çemberinden Kıbrıs Cumhuriyeti, Kıbrıs Araştırma ve Yayın
Merkezi 2000.
.................................Kıbrıs Tarihi Đngiliz Dönemi (1878 – 1968), Kıbrıs Araştırma
ve Yayın Merkezi, Lefkoşa, 1997.
.................................Kıbrıs Türk Tarihi, Türk Dönemi 1570 - 1878, Kıbrıs
Araştırma ve Yayın Merkezi, Lefkoşa, 1995.
.................................Kıbrıs’ta Cumhuriyet Yılları ve Ortaklığın Sonu 1960-1964,
Kıbrıs Araştırma ve Yayın Merkezi, 2003.
.................................Kıbrıs’ta Türkler 1570-1878, 2.Baskı, Kıbrıs Araştırma ve
Yayın Merkezi, Lefkoşa, 2000.
.................................Đngiliz Đdaresinde Kıbrıs - Statü ve Anayasa Meseleleri, 1.
Cilt, Ekin Basımevi, Đstanbul, 1960.
Gelişim Hachette, Alfabetik Genel Kültür Ansiklopedisi, 6. Cilt, Gelişim Yayınları
Hachette Yayınevi, 1993.
Genel Türk Tarihi, 6.Cilt, 10. Cilt, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, 2002.
488
Gürel, Şükrü S., Kıbrıs Tarihi (1878 – 1960), Kaynak Yayınları, 1984.
Gürkan, Haşmet. M., Bir Zamanlar Kıbrıs’ta (Tarih Yazıları – 1860 – 1945),
Kıbrıs Araştırma ve Yayın Merkezi Yayınları – 2, Lefkoşa,
1986.
Hakeri, Bener Hakkı, Başlangıcından 1878’e dek Kıbrıs Tarihi, K.K.T.C Milli
Eğitim ve Kültür Bakanlığı Yayınları, 1. Baskı (T.C. Adalet
Bakanlığı Keçiören Açık Cezaevi Matbaası), 1993.
Đsmail, Sabahattin, 150 Soruda Kıbrıs Sorunu, Kastaş Yayınevi, Đstanbul, 1998.
Kıbrıs Türk Eserleri, Eski Eserler ve Müzeler Dairesi Müdürlüğü Yayını, Lefkoşa,
1982.
Manizade, Derviş, Kıbrıs Dün Bugün Yarın, Kıbrıs Türk Kültür Derneği Đstanbul
Bölgesi Yayınları, Đstanbul, 1975.
Meram, Ali Kemal, Belgelerle Türk-Đngiliz Đlişkileri Tarihi, Kitaş Yayınları,
Đstanbul, 1969.
Meydan Larousse, Büyük Lugat ve Ansiklopedi 15. Cilt, Sabah Gazetesi.
Milletlerarası Birinci Kıbrıs Tetkikleri Kongresi. Türk Heyeti Tebliğleri, Türk
Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları, Ankara 1971.
Mümtaz, Hüseyin, Kıbrıs’ın Kitabı, IQ Kültür Sanat Yayıncılık, Đstanbul, 2003.
Orhonlu, Cengiz, “Osmanlı Türklerinin Kıbrıs Adasına Yerleşmesi”,
Milletlerarası Birinci Kıbrıs Tetkikleri Kongresi, Türk Heyeti
Tebliğleri, Ankara, 1971.
Osmanlı Đdaresinde Kıbrıs, T.C Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı Yayın No:43, Ankara, 2000.
Pakalın, Mehmet Zeki, Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü, 11. Cilt,
Đstanbul, 1993.
Şengör, Gökhan. vd. Kıbrıs Mahkemeleri, Milli Arşiv ve Araştırma Dairesi, Girne,
2003.
Türkler,. 10. Cilt, 14. Cilt, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, 2002.
Uçarol, Rıfat, 1878 Kıbrıs Sorunu ve Osmanlı Đngiliz Anlaşması (Adanın
Đngiltere’ye Devri), Edebiyat Fakültesi Basımevi, Đstanbul,
1978.
489
Uzunçarşılı, Đsmail Hakkı, Osmanlı Tarihi, 3. Cilt, 1 Kısım, 4. Baskı, Türk Tarih
Kurumu Basımevi, Ankara, 1988.
Zia, Nasim, Kıbrıs’ın Đngiltere’ye Geçişi ve Adada Kurulan Đngiliz Đdaresi, Türk
Kültürünü Araştırma Enstitüsü, Ankara, 1975.
IX. METNĐN FOTOKOPĐSĐ

Benzer belgeler