Veda Hutbesi ve Önemi

Veda Hutbesi ve Önemi
VEDA HUTBESİ ve ÖNEMİ
ُ‫اﻞْﻱَﻭْﻡَ ﺃَﻙْﻡَﻝْﺕُ ﻝَﻙُﻡْ ﺩِﻳﻦَﻙُﻡْ ﻭَﺃَﺕْﻡَﻡْﺕ‬
‫ﻉَﻝَﻱْﻙُﻡْ ﻥِﻉْﻡَﺕِﻱ‬
ً‫ﻭَﺭَﺽِﻳﺖُ ﻝَﻙُﻡُ اﻠﺈِﺱْﻟﺎَﻡَ ﺩِﻳﻨﺎ‬
Sevgili Mü’minler,
Bugünkü Cuma hutbemiz Veda Hutbesi ve önemi hakkında olacaktır. Veda Hutbesi, Hz.
Peygamber'in, Hicri 10. yılda yaptığı son haccı’nda, sayıları yüz bini aşan hacıya hitaben irâd
ettiği hutbedir. Peygamber efendimiz (s.a.s) bu son hutbesinde, bundan sonra belki bir daha
haccedemeyeceğini bildirip vefatının yaklaştığını ima ettiği, sonraki gelen günler de onun bu
sözlerini doğruladığı için bu hacca ‘Veda Haccı’, bu hac esnasında irâd ettiği hutbeye de ‘Veda
Hutbesi’ adı verilmiştir. İslâm’ın tamamlandığını bildiren ayetler de bu Veda Haccı esnasında
nâzil olmuştur.
Rasûlüllah (s.a.v) Arafat'ta vakfeye durduğunda, dinin tamamlandığı şu âyeti kerime ile
müjdelenmiştir: "Ey Mü'minler, bugün dininizi kemale erdirdim ve size ihsan ettiğim
nimetimi tamamladım. Din olarak da size İslâm’ı seçtim.
"(1) Bu ayet ile,
dinin kemale erdirilmesine bütün Müslümanlar sevinirken, yalnızca Hz. Ebû Bekir ile Hz. Ömer,
bunun, Hz. Peygamber'in vefatının yaklaştığına delalet ettiğini anlamışlar ve gözlerinden yaşlar
akmıştı. Gerçekten de bundan sonra Rasûlüllah (s.a.v) seksen iki gün yaşamış ve vefat etmiştir.
Değerli Mü’minler,
1/3
Veda Hutbesi ve Önemi
Veda hutbesi, Peygamberimiz (s.a.v)’in son hutbesi olmakla birlikte, gerek Müslümanlara
gerekse bütün insanlığa önemli mesajlar vermiştir. Bu açıdan Peygamber efendimizin sözleri
İslam dininin insan hakları beyannamesi olarak değerlendirilmiştir.
Arafat'ta yüz binin üzerindeki hacıya hitaben bir hutbe irâd eden Rasûlüllah (s.a.v), sesinin
bütün hacılar tarafından işitilmesi için, belli mesafelerde, gür sesli sahabelerden bazılarını
görevlendirmiştir. Rasulüllah'ın sözlerini tekrar eden bu kişiler, hutbenin bütün hacılar tarafından
duyulmasını sağlamışlardır.
Devesi Kusva'nın üstünde olduğu halde, Rasûlüllah (s.a.v)’ın irâd ettiği hutbeden
bazı bölümler şöyledir:
"Ey insanlar! Sözlerimi iyi dinleyin. Bilmiyorum, belki bu seneden sonra sizinle burada bir daha
buluşamam. İslamiyetten önceki döneme ait bütün cahiliyet adetlerini ayağımın altına alıp
çiğniyorum. Bütün İnsanlar eşittir. Çünkü bütün insanlar Adem’dendir. Âdem de topraktandır.
Ey insanlar! Her müslüman diğer müslümanın kardeşidir. Bütün mü’minler kardeştir. Sakın
benden sonra eski kötü adetlere dönüpte birbirinizi öldürmeyin. Diğer insanlara ne zulmedin, ne
de zulme uğrayın. Daha önce güttüğünüz kan davaları ortadan kaldırılmıştır. İlk kaldırdığım kan
davası Abdulmüttalib’in torunu (yeğenim) Rebîa’nın kan davasıdır.
Ey İnsanlar! Allah’ın emriyle faizin her türlüsü artık yasaklanmıştır. Cahiliyetten kalma bu çirkin
adetin her türlüsü ayağımın altındadır. İlk kaldırdığım faiz de Abdulmüttalib’in oğlu, amcam
Abbas’ın faizidir.
Ey insanlar! Sizin kadınlarınız üzerinde birtakım haklarınız vardır. Onların da sizin üzerinizde
hakları vardır. Onlara karşı iyi davranınız. Eşlerinize karşı şefkatle muamele ediniz. Çünkü siz
onları Allah’ın bir emaneti olarak aldınız.
Ey insanlar! Her birinizin canı ve malı ötekine haramdır. Yarın Allah’ın huzuruna çıkacaksınız.
O’da size yaptıklarınızı soracak ve buna göre mükâfat veya ceza verecektir.(2) 2/3
Veda Hutbesi ve Önemi
Nurullah KARAKAŞ
Bursa İl Vaizi
(1) El-Maide, 5/3,
(2) Sarıçam, İbrahim, Hz. Muhammed ve Evrensel Mesajı, DİB Yay. S. 385 vd., Keskioğlu,
Osman, Siyer-i Nebi, DİB Yay. S. 90-91; Kurtubî, El- Cami Ahkami’l-Kur’an, c. 6, s. 61,Kahire
1967.
3/3