RAID Nedir` Nasıl Yapılır` 1. Bölüm: RAID Nedir, Ne İşe Yarar` R A I D

Transkript

RAID Nedir` Nasıl Yapılır` 1. Bölüm: RAID Nedir, Ne İşe Yarar` R A I D
RAID Nedir’ Nasıl Yapılır’
1. Bölüm: RAID Nedir, Ne İşe Yarar’
RAID
1.BÖLÜM
RAID NEDİR’ NE İŞE YARAR’
RAID nedir? Ne işe yarar? Çalışma mantığı nedir? Nasıl çalışır? Bu makalede bunların
cevaplarını bulmaya çalışacağız..
Bilgisayarlar çıktığından beri hep daha fazla performans istenmiştir. Özellikle hız
gerektiren durumlarda, sabit diskin çoğu kullanıcın sandığından daha fazla etkisi
vardır. Windows performansı optimize etmek için araçlar sunar, fakat disklerin fiziksel
potansiyelinin bir sınırı vardır. Birkaç sabit diski eşzamanlı kullanmak bu sorunu
hafifletmeye oldukça yardımcı olur.
Bunun için gerekli teknoloji RAID (Redundant Array of Independent Disk Drives "birbirini destekleyen bağımsız, ucuz disklerden oluşan dize") olarak bilinir. Basitçe
açıklamak gerekirse, veri transfer hızlarının artması ve güvenliğin yükseltilmesi
amacıyla birkaç sabit disk bir arada kullanılır.RAID teknolojisinin amacı dizideki
diskleri birleştirip yüksek bir depolama kapasitesi elde etmek, hata toleransı
sağlamak, bazen de disk performansını artırmaktır.
Mirroring, spanning, striping gibi tekniklere dayanan pek çok RAID standardı vardır.
RAID Level 4 hariç, dizideki disklere bağımsız olarak ulaşamazsınız. Yani bir diski alıp
aynı bilgisayar veya başka bir bilgisayarda tek başına o diski okumak mümkün değil.
Her işletim sisteminde RAID desteği yoktur. Sözgelimi; Windows 2000'in altındaki
Windows sürümleri ve eski Linux kernelleri RAID'i desteklemez.
Raid konusuna girmeden önce; neden raid’a gereksinim duyulmuş özetlersek;
Performans; Bilgisayarımızdaki en yavaş olan HDD’yi performansını artırmak; Diğer
birçok sistem bileşeninin aksine, sabit diskin performansı ince ayarlar veya
"overclock" ile arttırılamaz. Erişim süresini küçük yazılımlarla değiştirebilirsiniz, fakat
bu yöntem aslen çalışma sesini azaltmak ya da disk üzerine dağılmış veriyi
birleştirerek verimliliği artırmak için kullanılır.
Bir işlemci her saniyede milyonlarca, hatta milyarlarca komutu işleyebilir. Sabit disk,
işlemcinin komut işleme hızına ulaşamaz. Bu sorunu ortadan kaldırmak için
programlar sabit diskten alınarak RAM’e yüklenir. RAM’den de işlemciye aktarılır.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
Sistem belleğinden gelen veriler, çoğunlukla CPU’nun hızına yetişemezler. Bu problemi
çözmek için CPU içinde yüksek hızlı hafızalar bulunur.
Günümüzde artık işlemciler bile iki ve dört çekirdekli üretilmeye başlandılar ve
gerçekten de son derece performanslıdırlar. Ancak bilgisayarımızdan aldığımız
performans sadece işlemcilerin ne kadar hızlı olduğuna değil, sabit diskimizin
okuma/yazma hızına da bağlı. İşlemciniz ne kadar hızlı olursa olsun, günümüz sabit
disklerin okuma/yazma hızlarının işlemci hızlarına göre düşük olması, önemli boyutta
performans kaybını da beraberinde getiriyor. Eğer günlük kullanımda -İnternet'e
bağlanmak, makale yazmak, video izlemek, mp3 dinlemek gibi- performans
arıyorsanız, hiçbir işlemci ya da dev kapasiteli RAM, derdinize çare olamaz. Çünkü
hepsi, zincirin en zayıf halkası olan sabit diski beklemek zorunda!
Disklerdeki erişim süresindeki iyileştirmeler, NCQ teknolojisi, SATA2 ve tampon bellek
miktarının arttırılması performansın belli bir miktar arttırılmasını sağladı ama bu
gelişme ne yazıkki CPU ve Ram’deki hıza parelel olarak gelişmedi.
RAID teknolojisi ile diskin okuma ve yazma hızı bir darboğazdan çıkınca, işlemci daha
fazla ve daha hızlı gelen veriyi daha çabuk işlemek zorunda kalıyor. Tabii, doğal
olarak bilgisayarınız da biraz daha hızlanmış oluyor. Yani işlemcinizin gerçek
performansını bir nebze de olsa artırmış oluyorsunuz. Aslında, çoğu kullanıcı için
pahalı bir işlemci yerine, fazladan bir disk alıp RAID'e geçmek, inanılmayacak kadar
doyurucu sonuçlar ortaya çıkarabilir.
Sabit disklerin yarattığı performans dar boğazını aşmanın en iyi yolu olarak görülen
RAID dizileri, uzun zamandır anakartlarda donanımsal olarak destekleniyor. Bir
anakartın RAID için sunduğu donanımsal destek çeşitliliği aşağıdaki resimde
görülmektedir.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
Yüksek kapasiteli disklerde düşük Maliyet ile hem daha fazla alan hem de
yüksek performans elde edilebilir; Yüksek kapasiteli olan 500GB’lık disk satın
almaya kalkışırsak; 1 adet 500GB kapasiteye sahip bir HDD alabiliriz veya 2 adet
250GB kapasiteli disk alabiliriz. 2 adet 250GB disk alıp RAID yaparsanız hem
disklerinizin performansı birinci seçeneğe göre artar, hem de düşük bir maliyet ile
500GB bir depolama alanına sahip olursunuz. (Aşağıdaki resimde de görüldüğü gibi)
Düşük maliyet, küçük kapasiteli diskler için geçerli değildir.
Güvenlik; Raid dizeleri, kronik performans sorunlarının yanında da güvenlik
problemlerini çözmek için mükemmel bir yaklaşımdır.
Daha fazla alan; Çoğu durumda sadece performans ve veri güvenliği değil, çok
yüksek miktarlarda verinin işlenmesinin ve depolanmasının gerekebileceği de
değerlendirilmelidir. Bu tip problemleri çözebilmek için doğru yaklaşım yüksek
kapasiteli disklerle kurulacak bir RAID dizesi olabilir.
Bu dört temel nedenden dolayı RAID teknolojisi gelişti. İşte bu "RAID" teriminin son
zamanlarda ünlü olmasının sebebi bu. Böylelikle RAID teknolojisi hem verilerimizin
güvenliğini sağlarken hem de bir nebze de olsa işlemcimizin performansından sonuna
kadar faydalanmış oluyoruz.
İşlemlere başlamadan önce, ne tür bir yapılandırmaya ihtiyacımız olacağını
belirlemek gerekiyor.
1-Performans için RAID0 sistem kurabiliriz. "Ben hız delisiyim ille de hız olsun"
diyorsanız siz RAID1 kurabilirsiniz.(Mesela ben performans için 2x250GB Seagate
RAID0 sistemini kurdum)
2-Güvenlik için RAID kurabiliriz. "Benim diskimin performansı bana yeter, ben
güvenlik isterim, dosyalarım çok kıymetlidir" diyorsanız, RAID 1 kurabilirsiniz. RAID 1
kullandığınızda aynı veriyi depolayan iki diskiniz olur. Disklerden birinin başına bir şey
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
gelirse yapmanız gereken sadece onu çıkarıp yenisi takmaktır. Hiç bir veri kaybı
yaşamazsınız.
3-Hem performans hem de güvenlik için RAID kurabiliriz. "Benim param bol ben
zengin bir insanım, hız da isterim güvenlik de arkadaş" diyorsanız, bunun için RAID 5
kurabilirsiniz. RAID 5 hem başarım hem güvenlik sunuyor. Burada şu sonucu
çıkarabiliriz. Her farklı konfigurasyon için farklı ihtiyaçlarımız ve yapılandırmalarımızın
olacağını bilmek gerekiyor.
Önceleri tamamen güvenlik için sunucu bilgisayarlarda dâhili kartlarla (RAID
denetçileri) kullanılan RAID teknolojisi (Hardware Raid), artık son kullanıcıya yönelik
işletim sistemlerinin NT 5.0 tabanı üzerine geliştirilmesiyle, işletim sistemiyle birlikte
gelen araçlar yardımıyla ya da çeşitli 3. parti yazılımlar aracılığıyla, yazılım tabanlı
(Software Raid) olarak da yapılabiliyor.
Şimdi Hardware Raid ile Software Raid ‘ı karşılaştıralım.
1-Software RAID, işlemciye ekstra bir yüklenmeye sebep olduğundan dâhili kartlarla
yapılan RAID'e göre oldukça yavaş kalıyor. Masaüstü sistemlerde güdülen asıl amaç
performans olduğu için Software RAID pek tercih edilmeyen bir yöntem. Hardware
RAID'in performansı software RAID'e göre çok çok üstün durumda.
2-Diğer bir farkta Hardware RAID software RAID'e göre pahalıdır. Bu yüzden anakart
üreticileri bazı modellerinde bu teknolojiyi de entegre ediyorlar. Bu büyük bir avantaj,
çünkü bu yüzden hem hardware RAID'in nimetlerinden faydalanabilir, hem de ekstra
bir ücret ödemeden neredeyse bedavaya sahip olabiliyoruz. Tek ihtiyacınız olan
bağlamak istediğiniz sabit sürücü kadar anakartınız üzerinde bağlantı noktası olması.
Pahalı RAID denetleyicilerine ihtiyacınız yok.
3-Hardware RAID kullanmak için iki diskin de baştan formatlanması gerekir ve
donanımın RAID BIOS'undan gerekli ayarlar yapıldıktan sonra ancak Windows kurulup
gerekli driverlar yüklendikten sonra çalışır.
4-Software Raid yapılırken bilgiler kaybolmuyor ama Hardware raid için HDD’leri
formatlamak gerekeceğinden tüm bilgiler kayboluyor.
5-Burada dikkat etmeniz gereken nokta, bir kere RAID dizisini oluşturduğunuzda
donanımsal bir çözüme dönemiyorsunuz. Eğer fikir değiştirip donanımsal bir çözüme
geçerseniz tüm diziyi baştan yaratmalısınız. Basic diskler dinamik disk haline
çevrilebilir, ancak dinamik diskler Basic haline çevrilemez. Bu ancak dinamik disklerin
silinmesiyle oluşur.
6-Software Raid Hardware Raid’a göre işlemciye biraz daha yük bindiriyor. Donanım
raid kadar performanslı değil ve çok fazla sistem kaynağı harciyor...
7-Üçüncü parti partition yazılımlarla Basic diskler üzerinde işlem yapabilirken dynamic
diskler üzerinde işlem yapamamaktadırlar. Dynamic disklerde artik partition kavramı
yoktur, volume kavramı vardır.
8-Dynamic disklerin diğer bir avantajı, volume'leri istedigimiz gibi extend (genişletme)
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
edebiliriz. Bu ne demektir: istediğimiz bir volume'un boyutunu daha sonra istediğimiz
şekilde arttırabiliriz, ve bunu volume'u ve/veya diski formatlamadan yapabiliriz, yeter
ki diskimizde yeteri kadar bos alan olsun..
9- Basic disk üzerinde sağ tuşa tıklanarak Dinamik diske dönüştürürsek; dönüşümün
ardından basic disk elemanlarının yeni yapısı şu şekilde olur:
Önemli Uyarılar:
1- RAID ayarlaması yapacaksanız BIOS'tan "Configure SATA as" maddesini "RAID"
olarak işaretlemelisiniz.
2–137 GB Sürücü Boyutu Sınırlaması
Orijinal Windows* XP veya 2000 CD’leri en fazla 137 GB kapasitesine sahip sabit
diskleri destekleyebilir. Bilgisayarınıza 137 gigabaytın üzerinde bir kapasiteye sahip
sabit disk takmak için, Windows 2000 Service Pack 3 veya sonraki sürümler veya
Windows XP Service Pack veya sonraki sürümleri kullanıyor olmanız gerekir.
3-Her bios güncelleşmesinden sonra BIOS'tan "Configure SATA as" maddesini "RAID"
olarak tekrardan seçilmelidir.
4- AHCI modundaysanız veya sadece tek bir SATA sabit diskiniz varsa, Option ROM
yüklenmez ve RAID Yapılandırma Uygulamasına giremezsiniz.
5-Windows* XP veya Windows* 2000’de, Intel Matris Depolama Yöneticisi veya Intel
Uygulama Hızlandırıcısı 4.0 kurulumunu başarıyla tamamlayabilmek için, Yönetici
haklarına sahip olarak oturum açmanız gerekir.
6-RAID yapacaksanız harddiskler arasında olabildiğince aralık bırakmak çok önemli
çünkü ısınan hdd'ler çabuk bozulur. Disk ne kadar ısınırsa bozulma ihtimali de o kadar
artıyor.
7- Eğer verileriniz önemliyse RAID 1 en iyi yedekleme çözümüdür. İmkânınız varsa
RAID 1 kullanın: Hiç bir veri kaybı yaşamazsınız. RAID 1 kullanıldığında hiç başarım
artışı olmaz gibi bir inanış vardır. Eğer iyi bir RAID sürücüsüne sahipseniz yazma
konusunda bir artı sağlamasa da okuma işlemi iki diskten birden yapıldığı için başarım
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
artışı sağlanır. Eksiler ise artan maliyet ve düşen depolama alanı şeklinde karşımıza
çıkar.
8- Arada sırada diskinizin durumunu görmek için S.M.A.R.T. yazılımını çalıştırın.
IBM'in geliştirdiği bu teknoloji sayesinde, harddisklerin kendi içlerinde bazı testleri
yapmaları ve destekleyen işletim sistemi ve programlara oluşturulan bilgileri rapor
halinde vermeleri mümkün olmaktadır.
Sis tem, aslen sunucularda yer alan yüksek kapasiteli ve pahalı diskler için
geliştirilmiş olsa da, zamanla hemen hemen tüm harddisklerde yer almaya
başlamıştır.
SMART, harddisklerde oluşabilecek birçok hatayı daha meydana gelmeden tespit
edebilir. Bu yüzden, eğer mümkünse SMART destekli harddiskler kullanmanız ve
gerekli yazılımları kurmanız önerilir. Bu saye de ciddi veri kayıplarının önüne, büyük
ihtimalle daha önceden geçebilirsiniz.
9- Kaliteli bir PSU kullanın; çünkü RAID için fazladan kullandığınız her HDD daha fazla
güç harcayacaktır. Ayrıca kaliteli güç kaynaklarında, aşırı voltaj koruması, aşırı akım
koruması ve bilgisayarın her bir parçasını koruyabilen kısa devre koruması
olduğundan RAID sisteminde kullandığınız HDD’niz emin ellerde demektir.
10- Sabit disk belli bir süre kullanıldıktan sonra dosyalar bütün yüzeye parçacıklar
halinde dağılıyor. Sonra performansı düşüyor ama mekanik sorunlar yüzünden değil
fragmentasyon problemi yüzünden. Diskin okuma/yazma kafası gerekli bilgiye
ulaşmak için bütün diski taramak zorunda kalıyor ve bu da daha uzun zaman alıyor.
Kullanılış şekline dayanarak yaklaşık ayda bir birleştirme işlevini geçmelisiniz. Devamlı
bir şekilde bu işlemi yaparsanız sabit diskiniz her zaman iyi performans sağlar.
11- Eğer Software RAID yapacaksanız, hangi diske yansısı alınacaksa (mirroring); o
zaman o diskin herhangi bir şekilde bölümlenmemiş olması gerekiyor.
12-Eğer sürücülerinizden biri garip tepkiler vermeye başlarsa (daha yüksek ses,
düşük performans gibi) hiç duraksamayın. Tüm önemli bilgilerinizin yedeğini alın özellikle de RAID 0 kullanıyorsanız. Eğer işletim sisteminiz de RAID'in üzerinde ise
benzer sürücüye sahip bir bilgisayara aynalama yapabilirsiniz. Aksi halde her şeyi
baştan yüklemekten başka çareniz kalmaz.
13- RAID yapmayı düşünüyorsanız Anakartınızdaki chipset ICHR olursa Raid
yapabilirsiniz ama ICH chipsetli Anakartlarla raid yapamazsınız.
14- Dinamik diskler, taşınabilir bilgisayarlarda veya Windows XP Home Edition tabanlı
bilgisayarlarda desteklenmez. Windows XP Home Edition, Windows XP Professional
veya Windows XP 64-Bit Edition tabanlı bilgisayarlarda yansıtılmış birimler veya RAID5 birimler oluşturamazsınız. Ancak, Windows XP Professional tabanlı bir bilgisayar
kullanarak, Windows 2000 Server, Windows 2000 Advanced Server veya Windows
2000 Datacenter Server çalışan uzak bilgisayarlarda bir yansıtılmış veya RAID-5 birim
oluşturabilirsiniz.
Raid teknolojisinden iki şekilde yararlanabiliriz. Birincisi SoftWare RAID diğeri
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
Hardware RAID. Şimdi bunları incelemeye çalışalım.
Mustafa İRDEM
ARALIK 2006
Kaynaklar:
www.intel.com
www.microsoft.com
2. Bölüm: Software Raid nedir, nasıl yapılır?
2.BÖLÜM
SOFTWARE RAID NEDİR? NASIL YAPILIR?
Ek yazılım ve ek donanım gerektirmeden Windows NT tarafından desteklenen raid
çeşididir.
RAID 2'den 6'ya kadar olan modlar sadece gerekli donanımsal desteğe sahip
denetçiler tarafından yapılabilir. Diğer yandan, RAID 0 ve 1, bir de RAID5 Windows
2000 ve Windows XP tarafından da yapılabilir - tabii birden çok disk sürücü olduğu
sürece.
Windows NT, Windows 2000 işletim sistemleri kendi içlerinde sistem performansını ve
işlemci gücünü kullanarak yazılım üzerinde RAID yapma yeteneğine sahiptir. Yani
ayrıca bir RAID kartı gerekmeksizin, IDE yada SCSI diskler üzerine RAID 0, RAID 1 ve
RAID 5 konfgurasyonu oluşturulabilir. Buradaki avantaj RAID kartı maliyetinden
kurtulmaktır.
Ancak Sistemin genel performansında ise özellikle işlemci gücünde büyük bir düşüş
görülecektir. Software RAID'in performans için güçlü CPU'ya ihtiyacı var ama bu çok
CPU kullandığı manasına gelmiyor. Anında, çok güçlü ve çok kısa müddetle CPU
kullanıyor. Nitekim RAID'den sorumlu kernel daemon real-time önceliğiyle çalışıyor,
ve fakat CPU'dan max % birkaç yiyor. Dolayısıyla software RAID'in CPU'yu tüketeceği
endişesine kapılmayın.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
Hiç merak ettiniz mi? Windows XP, 2000 gibi sistemlerin kurulumlarında tüm disk
alanını seçtiğimiz halde 8mb lık bir yer daha gözükür. Bu 8mb’ lık alan daha sonra o
diski dynamic diske çevirmek istediğimizde kullanılmak için Windows tarafından
otomatik olarak ayrılmaktadır.
Dinamik Diskler Üzerindeki Volüm Türleri
Basic disk kullanımı: Basic diskler primary ve extended partitionlardan oluşurlar.
Extended partition mantıksal sürücüler içerir. Dinamik diskler ise basit volümler,
spanned volümler, mirror volümler, striped volümler ve RAID-5 volümlerinden oluşur.
Dinamik disk kullanımının üstünlükleri şunlardır:
*Volümler değişik disklerdeki bitişik olmayan boşlukları içerebilir.
* Her disk üzerindeki yaratılacak volüm sayısında limit yoktur.
*Disk konfigürasyon bilgileri disk üzerinde saklanır. Bu bilgi diğer disklere de replike
edilir ve böylece bir disk arızasından diğer diskler etkilenmez.
Basic diskleri dinamik haline dönüştürdüğümüzde partition (disk bölümü) terimi yerini
volüm kavramına bırakır. Volüm değişik düzenleme olanakları olan bir bölümüdür.
Beş tür dinamik birim vardır
1-Basit
2-Dağıtılmış
3-Şeritli
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
4-Yansıtılmış
5-RAID–5
MIRRORED DISK :
Bir diskteki volume üzerine yazılan verinin aynisinin farklı bir disk üzerinde ayni
boyuttaki başka bir volume üzerine de yazılması için oluşturulan volume tipidir.
Mirrored Volume oluşturabilmek için 2 adet diske ihtiyaç vardır. Hata toleransı vardır,
disklerden biri çöktüğünde veri kaybı yaşanmaz. Oluşturulan her iki diskin boyutu ayni
olmak zorundadır.
STRIPPED VOLUME :
Birden fazla disk üzerinde oluşturulan, veriyi kullanılan disk sayısına bölerek her diske
eşit parçalar halinde yazılmasına olanak sunan volume tipine Striped Volume denir.
Diskler üzerinde Stripe yapmak için kullanılacak alan ayni olmak zorundadır. Veri ayni
anda birden fazla diske bölünerek yazıldığından hiz açısından kazanç sağlanır, fakat
hata toleransı yoktur. Disklerden herhangi biri bozulursa veri kaybi yasanir. Yüksek
hiz gerektiren uygulamalarda, veri Striped Volume’lar üzerine yazılabilir.
EXTENDED VOLUME :
Mevcut bir volume’un boyutunu büyütmek için ayni disk veya farklı bir diskten bir
volume ile birleştirilmesine extend denir. Mevcut volume’u extend edeceğimiz alanın
tanımlanmamış veya NTFS ile formatlı bir volume olması gerekmektedir.
SPANNED VOLUME :
Birden fazla disk üzerinde bulunan tanımlanmamış alanlardan oluşturulabilecek ortak
volume lere Spanned Volume denir. Spanned Volume oluşturabilmek için kaç tane
disk kullanırsanız kullanın sürücü harfi bir tane atanır. Diskler üzerinde Spanned
Volume oluşturabilmek için kullanılan alanların boyutlarının ayni olması
**gerekmemektedir**.Data önce birinci disk üzerine yazılmaya baslar, birinci disk
dolduktan sonra ikinci diske yazılmaya başlanır. Hata toleransı yoktur. Disklerden
herhangi biri bozulursa tüm veri kaybolur.
RAID-5 VOLUME :
En az 3,en fazla 32 disk üzerinde oluşturulmuş eşit boyutlardaki volum’lari kullanarak
oluşturulan, veriyi kullanılan disk sayısının bir eksiğine bölüp eşit şekilde yazan ve son
kısma da diğer disklere yazılan verileri bir fonksiyona sokup çıkan sonucu (parity)
yazan volume tipidir. Parity yani verilerin fonksiyona girmiş halleri tüm disklere eşit
olarak en son yazılır. Hata toleransı vardır. Disklerden biri çökerse/bozulursa veri
kaybı yaşanmaz fakat çöken disk üzerindeki veriler diğer disklerdeki verileri ters
fonksiyona sokacağından sistem ağırlaşır.
Yansıtılmış ve RAID-5 birimleri hataya dayanıklıdır ve yalnızca Windows 2000 Server,
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
Windows 2000 Advanced Server, Windows 2000 Datacenter Server veya Windows
Server 2003 işletim sistemleri çalıştıran bilgisayarlarda kullanılabilir. Bununla birlikte,
bu işletim sistemlerinde yansıtılmış ve RAID-5 birimlerini uzaktan oluşturmak için
Windows XP Professional çalışan bir bilgisayar kullanabilirsiniz.
Şimdi Software Raid nasıl yapılır? Adım adım resimlerle anlatmaya çalışalım.
Denetim masasından yönetimsel araçlara girip, bilgisayar yönetimi ikonuna tıklamanız
lazım. Veya çalıştırda diskmgmt.msc yazıp tamam tuşuna basın. Karşımıza Disk
Yönetimi Konsolu çıkıyor.
Burada yapmanız gereken işlem, RAID dizesinde kullanılacak disklerin hepsinin basit
moddan dinamik moda geçirilmesi (basic-> dynamic). Bu disklere sağ tuş tıklayıp
"Dinamik diske dönüştür" demeniz yeterli. HDD’lerinizi "dynamic disk" olarak
dönüştürdüğümüzde diskler software raid için hazırdırlar. Korkmayın hiçbir bilginiz
kaybolmaz.
Dönüştürme işlemi bittikten sonra sürücülerden birisine sağ tıklayıp yeni birim
oluşturun. Aşağıdaki ekranları takip edin:
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
İşlem sistemin Restart'ından sonra gerçekleşir.
Diyelimki, 1. diskin 2. diske yansısını alacağız (mirroring); o zaman 2. diskin herhangi
bir şekilde bölümlenmemiş olması gerekiyor. Birinci diske sağ tuş tıklayıp "Yansı ekle"
(Add Mirror) demeniz yeterli olacak. Dosyaların kopyalanma işlemi otomatik olarak
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
gerçekleştiriliyor.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
Windows XP ile RAID 5 Yapmak
Normalde RAID 5, taşınabilir bilgisayarlarda veya Windows XP Home Edition tabanlı
bilgisayarlarda desteklenmez. Windows XP Home Edition, Windows XP Professional
veya Windows XP 64-Bit Edition tabanlı bilgisayarlarda yansıtılmış birimler veya RAID5 birimler oluşturamazsınız. Ancak, Windows XP Professional tabanlı bir bilgisayar
kullanarak, Windows 2000 Server, Windows 2000 Advanced Server veya Windows
2000 Datacenter Server çalışan uzak bilgisayarlarda bir yansıtılmış veya RAID-5 birim
oluşturabildiğimizi yukarda bahsetmiştik. Biz bunu server üzerindeki uzak
bilgisayarlada değil de Windows XP'de RAID 5 birimini oluşturmak istersek, Windows
XP'de bir iki ufak değişiklik yapmamız gerekir.Bunu yapmak için iki şeye ihtiyacınız
var.
1- Hex editörü (mesela Ultra Edit)
2- Windows XP CD'si gerekli.
Başlangıç olarak geçici bir klasöre aşağıdaki dosyaları kopyalayın:
C:\windows\system32\drivers\dmboot.sys
C:\windows\system32\dmconfig.dll
C:\windows\system32\Dmadmin.exe
Sonra bu dosyaları hex editörü ile açın:
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
Değiştirdiğimiz dosyaları Windows'un System32 dizinindeki asılları ile değiştirmemiz
gerekli ama bunu yaptığımız anda Windows farkediyor ve yedeklerden asıl dosyaları
geri yüklüyor.
Eğer sisteminiz FAT32 ile çalışıyorsa sistemi DOS işletim sistemi ile yeniden çalıştırın
ve değiştirdiğiniz dosyaları asıllarının üstüne yazın. Fakat FAT32 sistemini yeterli
güvenliği sağlamadığından dolayı kullanmanızı tavsiye etmiyoruz.
NTFS ortamında ise WindowsXP CD'si ile sistemi önyüklemeli ve kurtarma konsolunu
(recovery console) çalıştırmalısınız. Kurtarma konsulunu çalıştırmak için gelen ilk
ekranda "R" tuşuna basın. Bu noktada değişiklik yaptığınız dosyaları bir diskete
kopyalamanız gerekir.
İlk önce Windows dizinine gidin:
C: [ENTER]
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
cd\windows [ENTER]
Şimdi aşağıdaki komutları kullanarak dosyaları birer birer kopyalayın. Tüm dosyalar
iki farklı dizinde bulunmakta.
copy
copy
copy
copy
copy
copy
a:\dmboot.sys system32\drivers
a:\dmboot.sys system32\dllcache
a:\dmconfig.dll system32
a:\dmconfig.dll system32\dllcache
a:\dmadmin.exe system32
a:\dmadmin.exe system32\dllcache
Tüm bu işlemleri yaptıktan sonra bilgisayarınızı yeniden başlatın. Bilgisayarınız
açıldıktan sonra yönetim konsolunu (management console) çalıştırın ve disk
yönetimine gelin.
RAID 5 dizisinde kullanacağımız bütün diskler dinamik diske dönüştürün. Dönüştürme
işlemi bittikten sonra sürücülerden birisine sağ tıklayıp yeni birim oluşturun. Aşağıdaki
ekranları takip edin:
Dosyaları değiştirdikten sonra Windows XP RAID 5'i desteklemeye başlıyor.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
Burada dört adet Western Digital WD740 Raptor sürücüsü kullanılmıştır.
Buradan sonraki seçenekler...
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
Basit bir birim veya dizi (array) oluştursanız da aynı.
Windows diziyi oluşturmayı bitirir bitirmez RAID herhangi bir sürücüden farksız bir
şekilde kullanılabilir olur.
Mustafa İRDEM
ARALIK 2006
Kaynaklar:
www.intel.com
www.tomshardware.com.tr
3. Bölüm: Hardware Raid nedir, nasıl yapılır?
3.BÖLÜM
HARDWARE RAID NEDİR? NASIL YAPILIR?
1-İntel raid denetleyicisi
- Matrix RAID Teknolojisi
2-Silicon Image
-Asus EZ-BACKUP
3-Jmicron sata raid denetleyicisi
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
4-MediaShield Depolama Teknolojisi (Nvidia chipsetli Anakartlar)
5-VIA Chipsetli Anakartlarda VIA TECH RAID Ayarlamaları
Not= 4. ve 5. maddeler 4. bölümde anlatılmıştır.
RAID KONFİGÜRASYON SEÇENEKLERİ
RAID için farklı konfigürasyon seçeneklerini açıklamaya çalışalım.
Raid0
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
Amacı güvenliği değil performansı artırmaktır. Bilgiler eşit uzunlukta "şeritler" halinde
dizideki disklere yazılır. Diğer RAID teknikleriyle kombine edilirse veri güvenliği
sağlanabilir. Dizideki disklerinin birinin çökmesi halinde veri kaybolup tutarsız hale
geleceğinden veri güvenliği zayıftır. En iyi performans ve kapasiteyi sağlar.
Şeritleme metodunda, minimum iki disk gerekiyor. Disk sayısı arttıkça hız artar.
Maksimum disk sayısı 32 adettir. MS Windows NT Workstation ve Server işletim
sistemlerinin ikisinde de desteklenir. Üç disk ile şeritleme yaptığımızı varsayalım. Üç
diski şeritledik, şimdi bu şeritlediğimiz harddisk gurubuna veri yazdıralım. Bu bilgiler
üç diske birden paylaştırılarak yazılıyor. Bu sayede yazma performansında ciddi bir
artma söz konusu oluyor. Mesela, 120 GB'lık üç tane disk taktığımızda, bunları
şeritlersek, tek disk'miş gibi ama 360 GB olarak gözüküyor. Şeritlemenin mantığı bu:
dosyaları, kurduğumuz şeritleme dizisinde kaç tane disk var ise onlara paylaştırarak
yazar. Okurken de, az çok aynı mantık geçerli. Şeritleme sistemi, disk ile fazlaca
uğraşan uygulamalar için "hissedilecek" düzeyde performans artışını sağladığını
söylemek mümkün. Disk dizilerinde, aynı türden bağlanmış diskler üzerine veriler
yazılırken ardışık bloklara bölünerek diskler üzerine dağıtılarak yazdırılıyor. Bu yüzden
disklerin boyutlarının birbirine eşit olması gerekir.
Buna ek olarak disklerin önbellekleri de toplanır. Yani 8 MB bellekli iki disk toplam 16
MB'lık bir bellek gibi çalıştırılıyor. Bu işlem özellikle yazma/okuma performansı ciddi
bir şekilde artıyor, fakat güvenlik de minimum seviye indiriyor.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
RAID 0 sistemindeki bir sürücü başarısız olur ise, dizideki bütün veriler kaybolacaktır.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
Herhangi bir HDD bozulursa tüm bilgilerinize birer fatiha okumak zorunda kalırsınız.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
Bozulan HDD’nin yerine yeni bir HDD takıp verilerinizi kurtarma şansınız yok.
RAID1( Disk Mirroring or Disk Dublexing )
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
RAID1 sisteminde bilgiler iki farklı HDD’ te saklanmaktadır. Yani bilgiler sisteme
yazılırken iki defa yazılmaktadır. Dolayısıyla yazmada bir yavaşlık getirecektir.
Kullanılan iki yöntem vardır. Disk Mirroring ( Disk Aynalama ) HDD’ te bulunan bir
bölümün ( patition ) başka bir HDD’ te de bulundurulması. Pek kullanılmayan bir
sistemdir. MS NT Server işletim sistemi desteklemektedir MS NT Workstation
desteklemez.
Disk Dublexing ( Disk Çiftleme ) bir HDD’ te bulunan tüm bilgilerin aynı büyüklükte
başka bir HDD’ te de bulundurulmasıdır. Böylece birbirinin aynısı olan iki HDD’ miz
olacaktır.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
Herhangi bir nedenle birinde bir problem meydana geldiğinde sistemde hiçbir şekilde
aksama olmayacak çalışmaya devam edecektir. Ayrıca okuma sırasında performans
artışı sağlar. Ancak veri yazma hızı tek disk seviyesinden biraz alta düşer. Yüksek disk
alanı kapasitesi kaybına neden olur.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
Sisteme yeni bir hardisk takılırsa yeniden yapılanma başlar.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
RAID 0/1
Raid 0 ve 1'in kombine edilmiş halidir. RAID 0'ın performans, RAID 1'inse güvenlik
özellikleri bu sistemde birleştirilmiştir. Öte yandan, 4 harddiskten 2 harddisk
kapasitesi elde edilebileceğinden pahalı bir uygulamadır.
RAID 0/1 veya RAID 0+1 olarak da bilinmektedir, veri bölme (RAID 0) performansını
RAID 1'in hata toleransı ile birleştirir. Bütün RAID yapılarının en yüksek performansı
sunması, RAID 0/1 aynı zamanda bir çok sürücü yetersizliklerine tahammül edebilen
tek RAID seviyesidir. Bir dizideki disklerin yarısına kadarı başarısız olabilir,
başarısızlıkların aynı veriyi içermemesi sağlanır. Fakat RAID 0/1, ciddi masraf
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
dezavantajlarına RAID 1'den daha fazla maruz kalır. RAID 0/1 için en az dört tane
sürücü gerekir (sadece iki tanesi veri saklama için kullanılır) ve sürücüler kapasiteyi
artırırken çift çift eklenmelidir.
RAID 2
RAID 2, birden fazla görevlendirilmiş eşlik sürücüleri kullanılarak ve yansıtılmış, bit
seviyesinde veri taksimatını eş zamanlı sürücülere birleştirerek veri koruması sağlar.
Bu RAID seviyesi hem RAM hata düzeltilmesi (Hamming Kod olarak bilinmektedir)
hem de, bu fonksiyonun sürücü seviyesinde gerçekleştirilebilmesi için, disk sürücüsü
hata düzeltilmesi için kullanılmaktadır.
LAN yöneticilerinin önerisi ile RAID 2 çözümleri network ortamlarında
kullanılmamaktadır.
RAID 3
RAID 3, ikili disklerde (performans için genellikle senkronize edilmiş) ile bayt
seviyesinde veri taksimatını, veri koruması için görevlendirilmiş eşlik sürücüsü tek bir
tane ile birleştirir. RAID 3, büyük, ardışık veri dosyalarının yüksek çıkışı gereken
uygulamalarda mükemmel bir performans sağlar. CAD/CAM, video, resim ve sinyal
işlemleri genelde uygulandığı alanlardır. RAID 3 sistemleri büyük, ardışık çalışmalar
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
için optimize edildiğinden, her yazma isteği için her sürücüye ulaşılır. Sürücüler iyi bir
şekilde senkronize edilmediğinde bu durum rotasyonael gecikme sorunlarına neden
olabilir. Sonuç olarak bu RAID yapısı, bir çok defa ve eş zamanlı okuma ve yazma
işlemleri gerektiren, işlem tarafından yönlendirilen network uygulamaları için uygun
değildir. En az üç sürücü kullanılır.
RAID 4
RAID 4 yapısı, görevlendirilmiş bir eşlik diskine dayanmasının haricinde RAID 5'e
benzer. Sonuç olarak RAID 4 işlem tarafından yönlendirilen birçok network
uygulamaları için kullanılmaz. Minimum üç sabit diskle yapılan RAID 4, disklerin
tümden yansılanması yerine, bir disk üzerinde eşlik (parity) bilgisi tutulması
mantığıyla çalışıyor. Disklerin birinde, hangi verinin nereye yazıldığının bilgisi tutulur.
Disklerden birinin çökmesi durumunda, eşlik bilgisi bu diskteki verilerin yeniden
oluşturulmasını sağlar. Eğer iki disk birden çökerse tüm bilgiler kaybolur. Bu kurulum
pek fazla tercih edilmez, çünkü eşlik bilgisinin tek bir diskte bulunması ve her yazım
sırasında güncellenmesi performans darboğazı oluşturur. RAID 4, eğer iki ya da daha
fazla yavaş sabit diskiniz ve bir de çok hızlı diskiniz varsa tercih edilebilir bir
konfigürasyon. Ayrıca sabit disklerin boyutlarının birbirine yakın olması tercih ediliyor.
RAID5 ( Stripe Set With Parity)
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
RAID5 teknolojisi RAID0 teknolojisinde kullanılan R/W mekanizmasına hata toleransı
eklenmiş halidir. Yani bilgiler yazılırken yine sistemdeki tüm HDD’ lere paylaştırılarak
yazılır. Ek olarak her şeritin ( stripe) kendine ait eşlik ( parity ) bilgisi de aynı şeritte
yer alır. Aşağıdaki şekilde de görebileceğiniz gibi, şeritlere ait eşlik bilgileri tüm HDD’
lere matematiksel bir işlemle dağıtılmaktadır. Ve sonuç olarak bu eşlik bilgileri
sayesinde eğer HDD’ lerden biri bozulursa sistem çalışmaya devam edecektir.
Herhangi bir bilgi kaybı olmayacaktır. Eğer aynı anda sistemde bulunan 2 HDD
bozulursa tüm bilgiler kaybolacak ve bu durumda da yedekten geri dönülecektir.
RAID 5 için 4 adet HDD kullandığımızı varsalım. Sistemimize 4 adet HDD takiyoruz.
RAID 5 hem başarım hem güvenlik sunuyor. RAID 5 şerit üstündeki tüm disklerdeki
eş zamanlı işlemleri kontrol etmek ve eşlik bilgisi (parity information) ve veriyi
yazmak için güçlü bir mantıksal işlem yeteneğine ihtiyaç duyar. Veri yazmak çok fazla
karışık bir mimari gerektirmez ama aktarım hızı arttıkça anında eşlik bilgilerini
yazmak CPU üzerine ek yük bindirir. Bu durumda kaybolan alan %33, ki bu bile hala
oldukça fazla. Eşlik bilgisini depolamak için gereken alan disk sayısı arttıkça düşüyor
ama bu seferde disk hatası riskini artırıyor. En kötü senaryo ise tabi ki iki diskin aynı
anda ölmesidir. Merak etmeyin bunun çözümü de var. RAID 6 bakınız.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
Veri ve eşlik bilgilerini dizideki tüm disklere yazabilmek için RAID 5 en az üç diske
ihtiyaç duyuyor. Maksimum birbiriyle aynı boyutta 32 HDD kullanılabilir. ( Aynı marka
olmasına özen gösterin ) MS NT Server destekler MS NT Workstation desteklemez.
Genelde database bulundurulan sitemlerde kullanılır. ( Mail Server, SQL Server gibi )
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
Herhangi bir hardisk bozulursa bozulan hardiskin yerine yeni bir hardisk takılır.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
Eşlik bilgileri (parity information) sayesinde eğer HDD’ lerden biri bozulursa sistem
çalışmaya devam edecektir. Bilgiler yeni takılan HDD’ye bu pariteler sayesinde
tekrardan yazılmaya başlanacaktır. (Parity: Disk dizesindeki herhangi bir harddiskte
meydana gelen veri kaybını tekrar en eski haline getirmek için kullanılan bir tür veri
kaybı önleme sistemidir.)
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
Yukarıdaki bilgilerden şu sonuçlara varabiliriz: 4 disk ile mevcut depolama alanının
dörtte birini feda ederken yukarıdaki en kötü senaryonun oluşması ihtimalini
düşürüyorsunuz. Dört diskli bir RAID 5 aynı zamanda 133 Mbps (32-bit, 33 Mhz) PCI
veriyolunun başarım limitlerine de takılmıyor.
Burada söylemeye değer olana RAID 5 masaüstü PC'leri için gerçekçi bir çözüm değil.
Çalışma istasyonlarında her ne kadar daha fazla disk alanı kullansalar da RAID 0+1
(şeritleme ve aynalama, striping + mirroring) veya RAID 10 (aynalama ve şeritleme,
mirroring + stripping) hala daha iyi ve hızlı çözüm.
RAID 6
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
RAID 6 aslında RAID 5'ten farklı bir şey değildir - sadece iki katı parite bilgisi saklanır.
Performansı düşürmesine rağmen, iki diskin çökmesine karşı toleranslıdır. Fakat en az
beş diske ihtiyaç duyar.
RAID 10
Veri şeritleme ve veri yansıtma işlemlerinin birlikte yapılabildiği bir kurulumdur. RAID
10 kurulumu ile RAID 0 ve RAID 1 ayarlamalarının tüm özelliklerinden
faydalanabilirsiniz.En az dört hard disk gereklidir. Bu sistem, RAID 0+1'e göre daha
güvenlidir.
RAID 50 (5+0)
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
Birkaç diskten oluşturduğunuz RAID 5'in performansı size hala mı yetmiyor’ O halde
iki özdeş RAID 5 dizesinden oluşan bir şerit yaratın. Bu durumda veri güvenliği artık
kendiliğinden sağlanmasa da (bu durumda bir RAID dizesi tek bir disk gibi görünür)
performans teorik olarak bir kez daha ikiye katlanabilir. Gerçekte ise, PCI ve ağ
bağlantınızın sınırları ölçüsünde bir performans elde edersiniz.
Çoklu veya Kümeli RAID konfigürasyonlarında adlandırma önemli bir faktördür. RAID
0+1 alt seviyede şerit dizileriyle çalışıp sadece üst seviyede aynalama yaparken, RAID
10'da tam tersi geçerlidir. RAID 10'ın pek bir anlamı olmadığı için bu örnekte yanlış
adlandırma vahim bir sorun değildir.
Matrix RAID Teknolojisi
Matrix RAID bugüne kadar gördüğümüz en ilginç sürücü altsistemi (subsystem)
özelliklerinden birisi ve sonuçta RAID 0 dizilerin başarımını, RAID 1 ve RAID5
dizilerinin güvenliğiyle birleştiriyor. ICH7-R güney köprüsüne sahip anakartlar, RAID
0, 1, 0+1 ve 5 özelliği de güneyköprüsünün sundukları arasında var. Kısaca Matrix
Depolama Teknolojisi adı verilen teknoloji sayesinde aynı fiziksel sürücü üzerinde
birden fazla RAID dizisi oluşturulabiliyor.
Intel'ın yazılım katmanının esnek çalışma yapısı sayesinde, aynı sürücü takımınına iki
farklı RAID dizisi yapılanması kurmak olanaklı. RAID 0'a işletim sistemini ve
uygulamaları kurarak başarım artışı sağlayabilir, önemli verilerinizi de RAID 1 dizi
üzerinde depolayarak güvence altına alabilirsiniz.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
Eğer iki sürücüden birisi bozulursa (ne yazık ki üç veya dört adet kullanamıyorsunuz),
RAID 0 dizisi üzerindeki işletim sistemi ve uygulamaları sonsuza dek kaybederken,
RAID 1 dizisi önemli verilerinizi kurtarmak üzere yerli yerinde duruyor. Matrix RAID
sisteminde bütün diskin kopyası yaratılarak bütün verilerinizin güvenliğini
sağlanmıyor, sadece RAID 1 için ayırdığınız alana kaydettiğiniz verilerin güvenliği
sağlanıyor.
RAID 0 metoduyla oluşturduğumuz, verileri iki diske bölerek kaydeden ve büyük
performans artışı sağlayan alana PERFORMANS, verileri iki diske de aynen kopyalayıp
güvenlik sağlayan RAID 1 diskimize de GUVENLIK ismini verdik.
Bu resim Matrix RAID'in nasıl çalıştığını kusursuz bir şekilde açıklıyor.
Bu diskleri nasıl kullanacağınız sizin tercihinize kalmış. Örneğin işletim sistemini,
yüksek performans gerektiren oyun veya video editing gibi uygulamalarınız için de
RAID 0 kısmını kullanabileceksiniz.
Çok önemli belgelerinizi ya da kişisel fotoğraflarınızı güvenlik bölümüne
kaydedebilirsiniz. Şunu unutmamalısınız, iki diskinizden herhangi bir tanesi
bozulduğunda bizim PERFORMANS ismini verdiğimiz RAID 0 bölümündeki bütün
veriler kaybedilecektir, ama GUVENLIK ismini verdiğimiz RAID 1 bölümündeki verilerin
her iki diskte de kopyası olduğundan, sağlam diskteki verilerle yolunuza devam
edebileceksiniz.
Yani bu demek oluyor ki herhangi bir sabit disk çökmesine karşın önemli bilgilerinizi
korurken aynı anda RAID 0’ın yüksek performansına da sahip olacaksınız. Ayrıca
Matrix RAID çok yüksek depolama alanlarına da izin verebiliyor.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
Eğer iki sabit diskiniz varsa RAID 0 veya RAID 1 dizileri (ya da ikisini birden)
oluşturabildiğinizi yukarda yazmıştık. Ayrıca ICH7-R güney köprüsüne sahip
anakartlarda sağlanan İntel Matrix özelliği ile RAID0 ve RAID5’de tıpkı RAID0 ve
RAID1 gibi yapılandırabilirsiniz. Yukarıdaki resimde de görülen sistemde RAID 5
yapılandırması uygulanmış dört sabit disk üzerinde önemsiz verilerin saklandığı ve
hızlı bir çalışma ortamı sağlayan RAID 0 alanı ayrılmış. Disklerden birisi bozulduğunda
RAID 0 üzerinde bulunan verilerinizi kaybediyorsunuz ancak RAID 5'te bulunan önemli
bilgilere hiç bir şey olmuyor. Bozulan diski yenisiyle değiştirerek RAID 5 yeniden
oluşturma sürecini başlatabiliyorsunuz.
Sadece 2 adet 250GB diskle kurduğumuz RAID 0 ve RAID 1 bölümleri
Matrix RAID sistemi BIOS'dan ayarlanıyor ve kullanılması için özel bir sürücü
gerekmiyor. Buna rağmen, RAID özelliklerinden tam olarak yararlanabilmek için Intel
Application Accelerator (IAA) 4.0 sürümünü kurmanız şart.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
Bir RAID Dizisi Oluşturmak
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
Asus EZ-BACKUP
Anakartınız ASUS ise ve Anakartınızda ASUS EZ-BACKUP özelliği varsa,hiçbir sürücüye
ve ayara gerek kalmadan RAID0 ve RAID1'ı sisteminize kurabilirsiniz.
ASUS EZ-Backup özelliğiyle kullanıcılar BIOS yada diğer kurulumlara gerek
kalmaksızın RAID1 (default) veya RAID0 sistemleri düzenlemek için SATA2
teknolojisini kullanabilirler. EZ-Backup sabit disk üzerindeki veri güvenliğini isteyenler
için idealdir.
Asus EZ Backup uygulaması bir diskinizde bulunan verileri başka bir diske
kopyalayarak, bozulmalardan doğan zararları azaltmaya çalışan bir program. EZ
Backup'ı bir çeşit RAID 1 gibi düşünebilirsiniz; yedekleme işlemini kendiliğinden
başlattığından sadece bir kere ayarlamanız yeterli. EZ Backup, Silicon Image
depolama aygıtı denetleyicisi üzerinden çalışıyor. EZ-Backup sabit disk üzerindeki veri
güvenliğini isteyenler için idealdir.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
Asus'un EZ-Backup sistemi. Metal plakanın altında Silicon Image'In 4723 yongası var.
Bu yonga SATA kontrolcüsü değil aslında. Görevi SATA çoklamak. ICH7R'den bir port
alıyor ve onu ikiye bölüyor. Resimde kırmızı SATA portunun üzerinde iki tane jumper
göreceksiniz. Bu jumper'lar EZ Backup sistemi için var. Mevcut halinde RAID 1 için
ayarlı. Alttaki turuncu iki SATA portuna iki tane disk taktığınız anda RAID1 olarak
çalışıyor.
Sürücü yok, ayar yok. Adının backup olması bundan. Temel işlevi RAID1 yapıp
verilerin iki diske de yazılmasını sağlamak ve disk arızası durumunda diğer diskten
bilgilerinizi kurtarmak. Ancak kulağa hoş gelen tarafı elbette bu işin kesinlikle ayarsız
olmasıdır. Eğer RAID 0 yani performans isterseniz o zaman sağdaki jumper'ı
çıkarıyorsunuz.
Silicon Image ile RAID 0 yapacaksanız BIOS'tan ilgili ayarı 'enabled' yapmalısınız.
BIOS'ta EZ Backup menüsünden ayar yapıyorsunuz ve yine ayarsız olarak RAID 0
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
diskleriniz oluyor. Ancak sonuçta hala tek SATA portu üzerinden çalıştığı için bant
genişliği bölüşülüyor. Burada bahsedilen SATA portlarını kullanarak RAID 0
kurulmasıdır. Burada dikkat etmeniz gereken; EZ Backup kullanılarak raid
yapacaksanız SATA diskler seçmeniz olacaktır. Eğer SATA2 diskler kullanacaksanız
intel Raid kullanmanızı tavsiye ederim. Çünkü teoride tek SATA2 portu iki tane SATA
port kadar bant genişliği sunuyor. Diskler SATA seçilirse bir yavaşlama görülmez. Ama
SATA2 diskler kullanırsanız o zaman tam performans alamayabilirsiniz.
EZ Backup manager yazılımını yüklediğiniz an işlem tamam. Herhangi bir yazılım ve
ayara gerek yok.
Jmicron
Jmicron yongası
Anakartınızda Jmicron sata RAID kontrolcusu (yongası) varsa ayrıca bu jmicron
yongası sayesinde RAID0 ve RAID1 de sisteminizde kullanabilirsiniz.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
'SATA on the go' diye adlandırılan bu sistemde amaç dışarıdan bir SATA disk
bağlamanız. İşiniz bitince de sökmeniz. USB disk kutusu yerine direkt anakarta
bağlantı imkânı veriyor. Harici bir diskle RAID 0 yapmak anlamsız olur. Zaten bu
kadar seçenekten sonra gerek de yok ama RAID 1 düşünebilirsiniz. Çünkü bu
sistemdeki çalışmalarınız harici diskte aynen depolanacağı için işiniz bittikten sonra
alıp götürebilirsiniz ya da bu diski arıza durumunda değiştirmek kolay olur.
SATA portlardan birisi aşağıdaki resimde de görüldüğü gibi arka paneldedir.
ASUS P5W DH Delux Anakart iki SATA port daha destekliyor. Jmicron JMB363 yongası
biri içeride biri dışarıda olmak üzere iki adet SATA2 port destekliyor ve bir de IDE port
ekliyor. IDE ve SATA karışık RAID yapılamıyor. Dolayısıyla RAID 0 ve 1 seçenekleri
var. Ayrıca denetleyici, sistem çalışırken SATA bağlantısının takılıp çıkarılmasına (hot
plug) izin veren AHCI (Advanced Host Controller Interface) desteğine de sahip.
İNTEL CHİPSETLİ ANAKARTLARDA RAID UYGULAMALARI
Eğer Serial ATA sabit disk sürücülerinize RAID 0, RAID 1, RAID 5, RAID 10 ya da Intel
Matrix Storage Technology ayarlaması yapmak istiyorsanız *RAID+ konumunda
kullanınız.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
Make Disk menüsü
Make Disk menüsü ile Intel ICH ya da JMicron JMB36X RAID/AHCI sürücü disketlerini
oluşturabilirsiniz.
RAID ayarlamaları
RAID 0 (Veri şeritleme) iki benzer hard disk sürücünün verileri paralel şekilde
okumasına yazmasına imkân sağlar. İki hard disk, tek hard diske göre aynı işte daha
performanslı çalışacaktır. Veriye ulaşım hızı artacaktır. Bu kurulum için iki adet ve
birbiri ile aynı özelikte hard disk gerekmektedir.
RAID 1 (Veri yansıtma) bir sürücüden diğer sürücüye veri kopyalama ve koruma
esasıyla çalışır. Bir sürücü arızalandığında, disk düzenleme yönetimi yazılımı, çalışan
diskteki tüm uygulamaları yöneterek verinin diğer diske tam kopyalandığını denetler.
Bu RAID ayarlaması verilerin korunması ve sistemde arıza toleransını düşürmeyi
amaçlar. Bu kurulum için iki sürücü ya da kullandığınız sürücünün aynısı yeni bir
sürücü gerektirir. Yeni sürücüler aynı kapasitede olmalı ya da yeni aldığınız sürücü
kullandığınız sürücüden büyük olmalıdır.
RAID 10 veri şeritleme ve veri yansıtma işlemlerinin birlikte yapılabildiği bir
kurulumdur. RAID 10 kurulumu ile RAID 0 ve RAID 1 ayarlamalarının tüm
özelliklerinden faydalanabilirsiniz. Dört yeni hard disk ya da kullandığınız hard disk ile
benzer özellikte üç hard disk gerektirir.
RAID 5 şeritleme ve veri eşitleme bilgisi işlemlerini yapabilen ve üç ya da daha fazla
sayıda hard disk gerektiren bir sistemdir. RAID 5 kurulumunun avantajları arasında
daha iyi HDD performansı, hata toleransı ve yüksek depolama kapasitesi vardır. RAID
5 kurulumu, veri tabanı ilişkili uygulamalar, kaynak yatırım planlaması ve diğer iş
sistemlerinde en uygun işlem yapma kabiliyetindedir. En az üç adet aynı özellikte hard
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
disk gerektirir.
Intel Matrix Storage. Intel Matrix Storage teknolojisi yongası ile RAID 0, RAID1
RAID 5 ve RAID 10 özelliklerine destek vererek en iyi sistem performansı ve veri
güvenliği korumayı sağlar. İki raid kurulumunu birlikte farklı RAID özellikleriyle
kullanarak yüksek performans, kapasite ve hata toleransı sağlayabilirsiniz. Örneğin,
RAID 0 ve RAID 1 kurulumları sadece aynı özellikteki iki harddisk kullanılarak
yapılabilir.
Intel RAID ayarlamaları
Güney köprüsü yongası ile RAID 0, RAID 1, RAID 5, RAID 10 (0+1) ve Intel Matrix
Storage ayarlamalarını destekler.
BIOS’taki RAID maddesini ayarlamak
RAID set(ler)ini ayarlamadan önce BIOS’tan RAID maddesini ayarlamalısınız. Bunu
yapmak için:
1. BIOS’a girin.
2. Ana Menü’ye gidin, IDE Configuration’ı seçerek <Enter>a basın.
3. Configure SATA As maddesini seçin ve <Enter>a basarak ayarlama seçeneklerini
görüntüleyin.
4. Configure SATA As maddesinden RAID’i seçin ve <Enter>a basın.
5. Onboard Serial-ATA BOOTROM’u seçin ve <Enter>a basın, ardından seçeneklerden
Enabled’ı seçin.
6. Ayarlarınızı kaydederek BIOS’tan çıkın.
Intel Matrix Storage Manager Option ROM aracı
Intel Matrix Storage Manager Option ROM aracını RAID 0, RAID 1, RAID 10 (RAID
0+1) ve RAID 5 setlerini oluşturmak için kullanabilirsiniz.
Intel Application Accelerator RAID Option ROM aracına girmek için:
1. Serial ATA hard disk sürücüleri yerleştirin.
2. Sistemi açın
3. POST ekranında, <Ctrl+I>ya basarak aracın ana menüsünü görüntüleyin.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
Ekranın altındaki yönlendirme tuşları menüler arasında gezmeye ve menü
seçeneklerini seçmeye yarar.
RAID 0 set (şeritleme) oluşturmak
RAID 0 set oluşturmak için:
1. Aracın ana menüsünden, 1. Create RAID Volume maddesini seçin ve <Enter>a
basın. Bu ekran görüntülenecektir.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
2. RAID 0 setinin adını yazın ve <Enter>a basın.
3. RAID Level maddesi seçildiğinde, yukarı/aşağı ok tuşlarını kullanarak RAID
0(Stripe)’seçin ve <Enter>a basın.
4. Disks maddesi seçildiğinde RAID için kullanacağınız hard diskleri seçin ve <Enter>a
basın. Bu açılır pencere görünecektir.
5. Bir sürücüyü seçmek için yukarı/aşağı ok tuşlarını kullanın, ardından <Space>e
basarak seçiminizi yapın. Seçtiğiniz sürücülerin yanında küçük üşgen işareti
belirecektir. Seçiminizi yaptıktan sonra <Enter>a basın.
6. Aşağı/yukarı ok tuşlarını kullanarak RAID 0 dizilimi için şerit ölçüsünü belirleyin,
ardından <Enter>a basın. Kullanılabilir şerit ölçü değerleri 4 KB’tan 128 KB’a
kadardır. Normal şerit ölçüsü 128 KB’dir.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
7. RAID yığınındaki istediğiniz kapasite miktarını girerek <Enter>a basın. Normalde
en çok kullanılabilir alan gösterilir.
8. Create Volume maddesi belirginleşince <Enter>’a basınız. Bu ikaz görünecektir.
9. RAID yığınını oluşturup ana menüye dönmek için <Y>’ye, Create Volume
menüsüne geri dönmek için <N>’ye basınız.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
RAID 1 seti (yansıma) oluşturmak
RAID 1 seti oluşturmak için:
1. Aracın ana menüsünden, 1. Create RAID Volume maddesini seçin ve <Enter>a
basın. Bu ekran görüntülenecektir.
2. RAID 1 setinin adını yazın ve <Enter>a basın.
3. RAID Level maddesi seçildiğinde, yukarı/aşağı ok tuşlarını kullanarak RAID 1
(Mirror)’seçin ve <Enter>a basın.
4. RAID yığınındaki istediğiniz kapasite miktarını girerek <Enter>a basın. Normalde
en çok kullanılabilir alan gösterilir.
5. Press Create Volume maddesi belirginleşince <Enter>’a basınız. Bu ikaz
görünecektir.
6. RAID yığınını oluşturup ana menüye dönmek için <Y>’ye, Create Volume
menüsüne geri dönmek için <N>’ye basınız.
RAID 10 seti (RAID 0+1) oluşturmak
RAID 10 seti oluşturmak için:
1. Aracın ana menüsünden, 1. Create RAID Volume maddesini seçin ve <Enter>a
basın. Bu ekran görüntülenecektir.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
2. RAID 10 setinin adını yazın ve <Enter>a basın.
3. RAID Level maddesi seçildiğinde, yukarı/aşağı ok tuşlarını kullanarak RAID10
(RAID 0+1)’i seçin ve <Enter>a basın.
4. Aşağı/yukarı ok tuşlarını kullanarak RAID 0 dizilimi için şerit ölçüsünü belirleyin,
ardından <Enter>a basın. Kullanılabilir şerit ölçü değerleri 4 KB’tan 128 KB’a
kadardır. Normal şerit ölçüsü 64 KB’dir.
5. RAID yığınındaki istediğiniz kapasite miktarını girerek <Enter>a basın. Normalde
en çok kullanılabilir alan gösterilir.
6. Press Create Volume maddesi belirginleşince <Enter>’a basınız. Bu ikaz
görünecektir.
7. RAID yığınını oluşturup ana menüye dönmek için <Y>’ye, Create Volume
menüsüne geri dönmek için <N>’ye basınız.
RAID 5 seti (eşitlik) oluşturmak
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
RAID 5 seti (eşitlik) oluşturmak için:
1. Aracın ana menüsünden, 1. Create RAID Volume maddesini seçin ve <Enter>a
basın. Bu ekran görüntülenecektir.
2. RAID 5 setinin adını yazın ve <Enter>a basın.
3. RAID Level maddesi seçildiğinde, yukarı/aşağı ok tuşlarını kullanarak RAID5
(parity)’i seçin ve <Enter>a basın.
4. Disks maddesi seçildiğinde RAID için kullanacağınız hard diskleri seçin ve <Enter>a
basın. Bu açılır pencere görünecektir.
5. Bir sürücüyü seçmek için yukarı/aşağı ok tuşlarını kullanın, ardından <Space>e
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
basarak seçiminizi yapın. Seçtiğiniz sürücülerin yanında küçük üşgen işareti
belirecektir. Seçiminizi yaptıktan sonra <Enter>a basın.
6. Aşağı/yukarı ok tuşlarını kullanarak RAID 0 dizilimi için şerit ölçüsünü belirleyin,
ardından <Enter>a basın. Kullanılabilir şerit ölçü değerleri 4 KB’tan 128 KB’a
kadardır. Normal şerit ölçüsü 64 KB’dir.
7. RAID yığınındaki istediğiniz kapasite miktarını girerek <Enter>a basın. Normalde
en çok kullanılabilir alan gösterilir.
8. Press Create Volume maddesi belirginleşince <Enter>’a basınız. Bu ikaz
görünecektir.
9. RAID yığınını oluşturup ana menüye dönmek için <Y>’ye, Create Volume
menüsüne geri dönmek için <N>’ye basınız.
JMicron RAID Ayarlamaları
JMicron Serial ATA kontrolcüsü ile harici Serial ATA hard disk sürücülerinde RAID 0,
RAID 1 ve JBOD setleri kurabilirsiniz.
RAID seti oluşturmadan önce
Belirtilen maddeleri hazırlayınız:
1. Aynı model ve kapasiteye sahip iki adet SATA HDD.
2. Floppy disket (Yazma koruması kapalı)
3. Microsoft Windows işletim sistemi kurulum CD’si (Windows 2000/XP)
4. İçinde JMB363 sürücüsü bulunan Anakart destek CD’si
RAID seti oluşturmadan önce belirtilen adımları tamamlayınız:
1. Harici Serial ATA hard disk sürücüyü sisteme bağlayınız.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
2. BIOS’tan JMicron Controller Mode maddesini [RAID] konumuna getiriniz.
3. RAID ayarlamanızı yapmak için JMB RAID BIOS aracına giriniz.
4. Windows OS kurulumu için JMB RAID sürücü disketi oluşturunuz.
5. Windows OS kurulduktan sonra JMB sürücüsünü kurunuz.
JMB RAID BIOS aracına giriş
1. POSTekranında <Ctrl-J>ye basarak JBM RAID BIOS menüsüne giriniz.
2. JMB RAID BIOS menüsü görüntülenecektir.
3. Ok tuşlarını kullanarak maddeler arasında gezebilirsiniz.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
RAID set oluşturmak
1. JMB RAID BIOS ana menüsünde, ok tuşlarını kullanarak Create RAID Disk Drive’ı
seçin ve <Enter>a basın.
2. Level maddesi seçiliyken, yukarı/aşağı ok tuşlarını kullanarak oluşturmak istediğiniz
RAID setini seçin.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
3. Disks maddesi seçiliyken, yukarı/aşağı ok tuşlarını kullanarak RAID setinde
kullanacağınız harddiskleri seçmek için boşluk çubuğuna basın. Tüm hard diskleri
seçene kadar aynı işlemi tekrarlayın. Seçilen harddisklerin yanında işareti çıkacaktır.
4. RAID yığın kapasitesinde kullanmak istediğiniz kapasite miktarını yukarı/aşağı ok
tuşlarını kullanarak belirleyin. Normalde en çok kullanılabilir alan gösterilir.
5. Bittiğinde <Enter>a basarak RAID setini oluşturmayı kabul edin. İşlemden sonra
bir diyalog kutusu görünecektir. Kabul etmek için <Y>’ye, iptal etmek için <N>ye
basınız.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
<Y>ye basınca harddisklerdeki tüm veri silinecektir.
6. Aşağıdaki ekran çıktığında, oluşturduğunuz RAID seti hakkında detaylı bilgi
görüntülenecektir.
RAID setini silmek
1. JMBRAID BIOS ana menüsünde, Delete RAID Disk Drive maddesini seçmek için ok
tuşlarını kullanın ve <Enter>a basın.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
2. Boşluk çubuğunu kullanarak silmek istediğiniz RAID setini seçiniz. Seçilen setin
yanında işareti belirecektir. <Del> tuşuna bakarak seti silebilirsiniz.
3. İşlemi kabul etmek istediğinize dair bir diyalog kutusu görüntülenecektir. Kabul
etmek için <Y>ye; iptal etmek için <N>’ye basınız.
<Y>ye basınca harddisklerdeki tüm veri silinecektir.
Harddiskleri non-RAID olarak geri düzenlemek
Başka bir RAID setinin parçası olarak oluşturulan harddisk bozuk hard disk olarak
adlandırılır. Bozuk harddiski sisteme bağladığınızda, bu harddiskle yeniden RAID seti
oluşturmaya çalıştığınızda JMB363 aracında bu harddiski bir RAID parçası olarak
seçemezsiniz.
JMB aracı ile bu bozuk RAID harddiskini kullanarak RAID seti oluşturmak için harddiski
non-RAID olarak yeniden düzenlemeniz gerekmektedir. Bu işlemi yaptığınızda bozuk
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
harddiskteki tüm bilgiler ve eski RAID ayarlamaları silinecektir.
Harddiskleri non-RAID olarak geri düzenlemek için:
1. JMB RAID BIOS ana menüsünden, ok tuşlarını kullanarak Revert HDD to non-RAID
maddesini seçin ve <Enter>a basın.
2. Boşluk çubuğunu kullanarak non-RAID olarak geri düzenlemek istediğiniz
harddiskleri seçin. Seçilen harddisklerin yanında işareti görünecektir.
3. İşlemi kabul etmek istediğinize dair bir diyalog kutusu görüntülenecektir. Kabul
etmek için <Y>ye; iptal etmek için <N>’ye basınız.
<Y>ye basınca harddisklerdeki tüm veri silinecektir
Yansıma uyuşmazlığını çözmek
Yansıma uyuşmazlığı sistem açıkken RAID 1 (yansıma) kurulumunda çalışırken
herhangi bir harddiskin sinyal kablosu çıktığında ve bu kablo geri takıldığında oluşur.
İki harddiskte de tam olarak aynı veri bulunacağından, sistem hangi sürücünün
kaynak sürücü olduğunu belirleyemez. Bu özellik ile kaynak sürücü belirlenebilir ve
yansı sürücüsü geri oluşturulabilir.
Yansıma uyuşmazlığını çözmek için:
1. JMB RAID BIOS ana menüsünden, ok tuşlarını kullanarak Solve Mirror Conflict
maddesini seçin ve <Enter>a basın.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
2. Boşluk çubuğunu kullanarak kaynak sürücü olarak kullanmak istediğiniz harddisk
sürücüyü seçin. Seçilen harddisklerin yanında işareti görünecektir.
3. <TAB> tuşunu kullanarak, RAID Disk Drive List menüsüne geçin, geri oluşturmak
istediğiniz RAID setini belirleyin ve geri dönüşüm yapmak için (Yansıma uyuşmazlığını
çözmek için) <Del> tuşuna basın.
Ekranın altındaki durum çubuğunda geri oluşum işlemi görünecektir.
Yansı sürücüyü tamir etmek
RAID 1 (yansıma) kurulumunda hard disk sinyal kablolarından herhangi biri çıkarılıp
ardından geri takıldığında, yansı sürücüyü tamir etmek istediğimizi soran bir diyalog
kutusu görüntülenir. Kabul etmek için <Y>ye; iptal etmek için <N>’ye basınız.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
Bu seçenek iki harddiskteki bilgileri eşitler.
Yansı sürücüyü tamir etmek için:
1. JMB RAID BIOS ana menüsünden, ok tuşlarını kullanarak Rebuild Mirror maddesini
seçin ve <Enter>a basın.
2. <TAB> tuşunu kullanarak, RAID Disk Drive List menüsüne geçin, tamir etmek
istediğiniz RAID setini belirleyin ve tamir etmek için <Del> tuşuna basın.
Ekranın altındaki durum çubuğunda tamir işlemi görünecektir.
Ayarları kaydedip setup’tan çıkmak
JMB aracında işlemlerinizi bitirdiğinizde, ok tuşlarını kullanarak Save & Exit Setup
seçin. <Enter>a basarak RAID BOS aracındaki güncel raid ayarlarınızı kaydederek
çıkabilirsiniz. " Bir diyalog kutusu görüntülenir. Kabul etmek için <Y>ye; iptal etmek
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
için <N>’ye basınız.
RAID sürücü disketi oluşturmak
Windows 2000/XP işletim sistemleri kurulumunda RAID ayarlaması yapmak için RAID
sürücüsü içeren bir floppy disket gereklidir.
İşletim sistemine girmeden RAID sürücü disketi oluşturmak
İşletim sistemine girmeden RAID sürücü disketi oluşturmak için:
1. Bilgisayarınızı çalıştırın.
2. POST ekranındayken <Del> tuşuna basın.
3. Birincil açılış cihazı olarak optik sürücünüzü belirleyin.
4. Destek CD’sini optik sürücünüze yerleştirin.
5. Değişiklikleri kaydedip BIOS’tan çıkın.
6. Sistem "Press any key to boot from the optical drive." Komutunu verdiğinde bir
tuşa basın.
7. Bir menü görüntülendiğinde, RAID sürücü disketi oluşturmak için <1> tuşuna
basın.
8. Biçimlendirilmiş bir floppy disketi sürücüye yerleştirin ve <Enter>a basın.
9. Ekrandaki talimatları izleyerek işlemi tamamlayın.
Windows’ta RAID sürücü disketi oluşturmak
Windows’ta RAID sürücü disketi oluşturmak için:
1. Windows’u başlatın.
2. Anakart destek CD’sini sürücüye yerleştirin.
3. Make Disk menüsüne gidin, Intel ICHR RAID sürücü disketi oluşturmak için Intel
ICHR 32/64 bit RAID Driver Disk’e, JMicron JMB RAID sürücü disketi oluşturmak için
Make JMicron JMB 32/64-bit RAID Driver’a tıklayın.
4. Sürücüye bir floppy disket yerleştirin.
5. Ekrandaki talimatları izleyerek işlemi tamamlayın
RAID sürücüsünü kurmak için:
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
1. İşletim sistemi kurulumu sırasında, Sistem "press the F6 key to install third-party
SCSI or RAID driver" komutunu verecektir.
2. <F6>ya basın, ardından RAID sürücüsünü barındıran disketi sürücüye yerleştirin.
3. SCSI adaptörünü kurmak istediğinde Intel 82801GH/GM SATA RAID Controller
(Desktop ICHR) ve JMicron JMB maddelerini seçtiğinizden emin olun.
4. Ekrandaki talimatları izleyerek işlemi tamamlayın.
Not=Anakartınız hangi ICHR Raid sürücüsünü destekliyorsa, disketi oluşturmak için
Anakartınızın desteklediği sürücüyü kullanmalısınız. Anakartın üzerindeki SATA
denetleyicisinin sürücülerini barındıran bir disket hazırlamanız. Bu sürücüler
anakartınızın CD'sinde vardır.
Mustafa İRDEM
ARALIK 2006
Kaynaklar:
www.cizgi.com.tr
http://www.acnc.com/
4. Bölüm: MediaShield ve Via Tech RAID uygulamaları
4-MediaShield Depolama Teknolojisi
NVIDIA chipseti kullanan anakartlarda RAID özelliği sadece SATA girişleri için
kullanılabiliyor. Bunların hepsine MediaShield teknolojisi adı verilmiş ve RAID
yapılandırması için basit bir sihirbaz yardımı sunuluyor. Ayrıca yazılım, bozulmuş olan
diski görsel olarak belirtiyor yani program hangi girişte sorun olduğunu size
gösteriyor.
NVIDIA Media Shield RAID konfigürasyonları
Anakart RAID ayarlanabilir Serial ATA hard disk sürücülerini konfigüre etmenize izin
veren Media Shield, Silicon Image Sil3132 ve NVIDIA nForce 590 SLI Southbridge
RAID kontrolcüleri ile gelir. NVIDIA Chipset aşağıdaki RAID konfigürasyonlarını
destekler.
RAID 0 (Data striping) iki benzer hard disk sürücüsünün verisini sıralı yığın şeklinde
paralel olarak okuyup yazmaya uygun şekle getirir. İki hard disk tek sürücü imiş gibi
aynı işi yaparlar devamlı veri transfer oranı ile veri erişim ve depolanmasını artırarak
yalnız başına tek diski ikiye çoğaltır. Bu kurulum için iki yeni benzer hard disk
sürücüsü önerilir.
RAID 1 (Data mirroring) Bir sürücüden diğerine verinin benzer kopyasını ve
muhafazasını alır. Eğer bir sürücü hata verir ise disk tanzim yönetim yazılımı tüm
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
uygulamaları diğer sürücüdeki tam veri kopyasını içeren kurtarma diskine yönlendirir.
Bu RAID konfigürasyonu veri koruması ve mevcut sistemin hata dayanıklılığını
artırmayı sağlar. İki yeni sürücü ya da varolan sürücü ve bu kurulum için yeni bir
sürücü kullanınız. Yeni sürücü aynı boyutta ya da varolan sürücüden büyük olmalıdır.
RAID 0+1 data striping ve data mirroring’i denklik(fazlalık veri) olmadan
hesaplayabilecek ve yazabilecektir. RAID 0+1 ile yapılandırma yapıldığında RAID 0 ve
RAID 1 yapılandırmalarının tüm özelliklerinden faydalanılır. Bu kurulum için dört yeni
hard disk sürücüsü ya da var olan sürücü ve üç yeni sürücü kullanınız.
RAID 5 veri ve denklik bilgisinin her ikisini üç ya da daha fazla hard disk sürücüsüne
böler. RAID 5 konfigürasyonunu HDD performansı, hata dayanıklılığı ve yüksek
depolama kapasitesi gibi daha iyi avantajları içerir. RAID 5 konfigürasyonu analiz
işlemi, bağlantısal veritabanı uygulamaları, yatırım kaynak planlama ve diğer iş
sistemleri için en iyi verime sahiptir. Bu kurulum için minimum üç benzer hard disk
sürücü kullanınız.
JBOD (Spanning (Karışlamak) ) diskleri bir araya toplamanın yerine geçer ve
henüz RAID konfigüre edilmemiş hard disk sürücülere müracaat eder. Bu
konfigürasyon işletim sisteminde tek bir disk varmış gibi görünerek benzer veriyi
birçok disk üzerinde tutar. Karışlamak ayrı bağımsız diskler üzerinden herhangi bir
avantaj sağlamaz ve hata dayanıklılığı yada diğer RAID performans yararlarını
sağlamaz.
NVIDIA Media Shield RAID Programına girmek
Anakart Serial ATA hard disk sürücüleri destekler. En iyi performans için disk birliği
oluştururken aynı model ve kapasiteye sahip benzer sürücüleri kurunuz.
BIOS RAID maddelerini ayarlamak
Hard disk sürücüleri kurduktan sonra RAID konfigürasyonunu ayarlamadan önce BIOS
da gerekli RAID maddelerinin ayarlandığından emin olunuz.
BIOS RAID maddelerini ayarlamak için:
1. Sistemi açın ve BIOS kurulum programına girmek için POST esnasında Del e
basınız.
2. BIOS da RAID Enabled maddesini Enabled yapınız.
3. RAID olarak konfigüre etmek istediğiniz SATA sürücü(leri) seçiniz ve aktifleştiriniz.
4. Değişikliklerinizi kaydediniz ve kurulumdan çıkınız.
CMOS temizlendikten sonra NVRAID ayarlarınızı tekrar girdiğinizden emin olunuz. Aksi
halde sistem RAID kurulumunuzu algılamayacaktır.
NVIDIA RAID programına girmek
1. Bilgisayarınızı açınız.
2. POST esnasında programın ana menüsünü görüntülemek için F10 a basınız.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
Ekranın altındakiler dolaşım tuşlarıdır. Bu tuşlar menü seçenekleri üzerinde hareket
etmenize ve seçmenize olanak sağlar.
Bir RAID yığını oluşturmak
RAID yığını oluşturmak için:
1. NVIDIA RAID programı Define a New Array menüsünden RAID Mode u seçiniz ve
Enter a basınız. Aşağıdaki alt menü belirir.
RAID modunu seçmek için yukarı aşağı ok tuşlarını kullanınız ardından Enter a basınız.
2. TAB a basıp Striping Block u seçiniz ardından Enter a basınız. Aşağıdaki alt menü
belirir.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
Eğer Striping yada Stripe Mirroring i seçmişseniz RAID 0 düzeniniz için yukarı aşağı ok
tuşlarını kullanarak ayırma boyutunu seçiniz ardından Enter a basınız. Varolan
değerler 8 KB ile 128 KB arasındadır. Varsayılan seçim 128 KB dır. Ayırma değeri
planlanan sürücü kullanımına bağlı olarak seçilmelidir.
• 8/16 KB – düşük disk kullanımı
• 64 KB – tipik disk kullanımı
• 128 KB – performans disk kullanımı
NOT: Server sistemleri için düşük düzen blok boyutunu kullanmanızı öneririz. Temel
olarak ses ve görüntü düzenleme için kullanılan multimedya bilgisayar sistemleri için
en iyi performans elde etmede yüksek düzen blok boyutunu kullanmanızı öneririz.
3. Free Disks alanını seçmek için TAB a basınız. Düzen disklerini atamak için sağ sol
ok tuşlarını kullanınız.
4. RAID seti oluşturmak için F7 ye basınız. Aşağıdaki mesaj kutusu belirir.
5. Seçili diskleri temizlemek için Y ye basınız yada diskleri temizlemeden uygulamak
için N ye basınız. Aşağıdaki ekran belirir.
Bu seçeneği kullanırken dikkat ediniz. RAID sürücülerinizdeki tüm veri kaybolabilir.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
Ekranın altında yeni dolaşım tuş takımları gösterilmiştir.
6. Ayarları kaydetmek ve çıkmak için Ctrl+X e basınız.
RAID düzenini yeniden oluşturmak
RAID düzenini yeniden oluşturmak için:
1. Array List menüsünden yukarı aşağı ok tuşlarını kullanarak RAID düzenini seçiniz
ardından Enter a basınız. RAID Array detayları belirir.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
Ekranın altında yeni dolaşım tuş takımları gösterilmiştir.
2. RAID düzenini yeniden ayarlamak için R ye basınız. Aşağıdaki ekran belirir.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
3. Yeniden ayarlanacak RAID düzenini seçmek için yukarı aşağı ok tuşlarını kullanınız
ardından F7 ye basınız. Aşağıdaki onaylama ekranı belirir.
4. Yeniden ayarlama düzenine başlamak için Enter a yada iptal için Esc e basınız.
5. Yeniden ayarlama işleminden sonra Array listesi menüsü belirir.
RAID düzenini silmek
RAID düzenini silmek için:
1. Array List menüsünden RAID düzenini seçmek için yukarı aşağı ok tuşlarını
kullanınız ardından Enter a basınız. RAID Array detayları belirir.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
Ekranın altında yeni dolaşım tuş takımları gösterilmiştir.
2. Bir RAID düzeni silmek için D ye basınız. Aşağıdaki onaylama mesajı belirir.
3. Düzeni silmek için Y ye yada iptal etmek için N ye tıklayınız.
Bu seçeneği kullanırken dikkat ediniz. RAID sürücülerinizdeki tüm veri kaybolabilir.
4. Eğer Yes i seçmişseniz Define a New Array menüsü belirir.
Disk verisini temizlemek
Disk verisini temizlemek için:
1. Array List menüsünden RAID düzenini seçmek için aşağı yukarı ok tuşlarını
kullanınız ardından Enter a basınız. RAID Array detayları belirir.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
Ekranın altında yeni dolaşım tuş takımları gösterilmiştir.
2. Diski temizlemek için C ye basınız. Aşağıdaki onay mesajı belirir.
3. Disk verisini temizlemek için Y ye yada iptal etmek için N ye basınız.
Bu seçeneği kullanırken dikkat ediniz. RAID sürücülerinizdeki tüm veri kaybolabilir.
Silicon Image RAID konfigürasyonları
Silicon Image RAID kontrolcüsü RAID 0, RAID 1 ve JBOD konfigürasyonlarını
destekler. Disk düzeni konfigüre etmek için Silicon Image RAID programını kullanınız.
Dıştan takmalı Serial ATA (E-SATA) hard diskleri kurmak
RAID konfigürasyonu için Dıştan takmalı SATA hard diskleri kurmak:
1. E-SATA sinyal kablolarının bir ucunu arka paneldeki yuvaya bağlayınız.
2. E-SATA sinyal kablosunun diğer ucunu da dıştan takmalı SATA disk sürücüsüne
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
bağlayınız.
Bu bölümdeki kurulum işlemi sadece referans amaçlıdır detaylı kurulum bilgisi için
dıştan takmalı sürücünüzle gelen kullanım klavuzuna başvurunuz.
RAID BIOS maddelerini ayarlamak
Hard disk sürücülerini kurduktan sonra RAID konfigürasyonunuzu ayarlamadan önce
BIOS daki gerekli RAID maddelerinin ayarlanmış olduğundan emin olunuz.
BIOS RAID maddelerini ayarlamak için:
1. Sistemi açınız ve BIOS kurulum programına girmek için POST esnasında Del e
basınız.
2. BIOS da Advanced Onboard Device Configuration menü maddesinden Silicon
SATAII Controller maddesini RAID mod a ayarlayınız. Detaylar için "4.5.4 Onboard
Devices Configuration " bölümüne bakınız.
3. Değişikliklerinizi kaydediniz ve kurulumdan çıkınız.
Silicon Image Array Management yazılımını çalıştırmak
Windows® XP den Başlat tuşuna tıklayarak Tüm programlar Silicon Image Sam ı
seçerek Silicon Image Array Management yazılımını çalıştırınız.
Silicon Image SATARaid™ RAID konfigürasyonu hakkında detaylar için anakart destek
DVD nizdeki "Sil3132 User Guide" a başvurunuz.
Silicon Image BIOS RAID konfigürasyon programına girmek
Silicon Image BIOS RAID konfigürasyon programına girmek için:
1. Bilgisayarınızı açınız.
2. POST esnasında Ctrl+S yada F4 e basınız.
Bu bölümde gösterilen RAID BIOS kurulum ekranları sadece referans içindir
ekranınızdaki maddelerle tam olarak uyuşmayabilir.
Üst sol köşedeki Main Menu uygulanacak operasyonu seçmenize olanak sağlar. Main
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
Menu seçenekleri aşağıda belirtilmiştir:
Create RAID set – Yeni bir RAID kalıtı oluşturur ya da sürücüleri parçalara ayırır.
Delete RAID set – Bir RAID oluşumunu siler ya da sürücü parçalarını birleştirir.
Rebuild RAID1 set – RAID 1 oluşumunu yeniden inşa eder (örneğin değiştokuş
sürücüleri).
Resolve Conflicts – RAID ayarında bozukluk olan sürücüleri otomatik olarak eski
durumuna getirir.
Low Level Format – Sürücüye referans çizgisi numunesi oluşturur.
Diski formatlamak sürücüde daha önce depolanmış tüm veriyi siler.
Logical Drive Info – Herbir RAID kurulumunun mevcut konfigürasyonunu gösterir.
Ekranın üst sağ köşesindeki yardım mesaj kutusudur. Mesaj herbir menü maddesinin
fonksiyonunu tanımlar. Ekranın altındaki açıklamalar kutusudur. Açıklamalar
kutusundaki tuşlar kurulum menü seçenekleri boyunca dolaşmanıza izin verir. Aşağıda
açıklamalar kutusundaki tuşlar ve karşılık gelen fonksiyonları bulunmaktadır.
^, v : Diğer maddeyi Seç/Hareket et
ESC : Önceki Menü
Enter : Seç
Ctrl-E : Çıkış
RAID 0 kurulumu oluşturmak (Striped(ayrıştırılmış))
RAID kurulumu oluşturmak için:
1. Silicon Image konfigürasyon programı ana menüsünden Create RAID kurulumunu
seçiniz ardından seçenek menüsünü görüntülemek için Enter a basınız.
2. RAID 0 ı seçiniz ardından aşağıdakini görüntülemek için Enter a basınız.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
3. Tasarladığınız konfigürasyon metodunu seçiniz. Otomatik konfigürasyon
a. Auto Configuration u seçiniz ve Enter a basınız.
b. Program RAID boyutunu girmeniz için bir mesaj gösterir aşağı yukarı ok tuşlarını
kullanarak RAID boyutunu ayarlayınız ardından Enter a basınız.
c. Onaylamak için Y ye Main Menu ye dönmek için N ye basınız.
Varsayılan olarak otomatik konfigürasyon ayırma boyutunu 64K ya ayarlar ve kurulu
fiziksel sürücülere bağlı olarak mantıksal sürücüler ayarlar.
El ile konfigürasyon
a. Manual configuration u seçiniz ve Enter e basınız. Aşağıdaki açılır menü belirir.
b. Yukarı yada aşağı ok tuşlarını sürücü kullanımınıza uygun yığın boyutunu seçmek
için kullanınız ardından Enter a basınız.
NOT: Server sistemleri için düşük düzen blok boyutunu kullanmanızı öneririz. Temel
olarak ses ve görüntü düzenleme için kullanılan multimedya bilgisayar sistemleri için
en iyi performans elde etmede yüksek düzen blok boyutunu kullanmanızı öneririlir.
c. Seçim çubuğu Physical Drive menüsüne hareket eder. Yukarı aşağı ok tuşlarını
kullanarak sürücüyü seçiniz ardından RAID kurulumunun ilk sürücüsünü ayarlamak
için Enter a basınız.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
d. Basamak c yi ikinci, üçüncü ve dördüncü sürücüyü ayarlamak için tekrarlayınız.
Varolan sürücü sayısı sisteminize kurulu ve sisteminizde aktifleştirilmiş fiziksel
sürücülere bağlıdır.
e. Program RAID boyutunu girmeniz için bir mesaj gösterir aşağı yukarı ok tuşlarını
kullanarak RAID boyutunu ayarlayınız ardından Enter a basınız.
f. Onaylamak için Y ye Main Menu ye dönmek için N ye basınız.
RAID 1 kurulumu oluşturmak (Mirrored(Yansıtılmış))
RAID 1 kurulumu oluşturmak için:
1. Silicon Image konfigürasyon programı ana menüsünden Create RAID i seçiniz
ardından Enter a basınız. Aşağıdaki alt menü belirir.
2. Aşağıdakini görüntülemek için RAID 1 i seçiniz ardından Enter a basınız.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
3. Tasarladığınız konfigürasyon metodunu seçiniz.
Otomatik konfigürasyon
a. Auto Configuration u seçiniz ve Enter a basınız.
b. Program RAID boyutunu girmeniz için bir mesaj gösterir aşağı yukarı ok tuşlarını
kullanarak RAID boyutunu ayarlayınız ardından Enter a basınız.
c. Onaylamak için Y ye Main Menu ye dönmek için N ye basınız.
• Otomatik konfigürasyon mevcut disk verisinin kopya yedeğini almadan RAID 1 i
kurar.
• Tek hard disk sürücüsünü RAID 1 e ayarlarken Manual konfigürasyonun kullanımı
önerilir.
El ile konfigürasyon
a. Manual configuration u seçiniz ve Enter a basınız. Seçim çubuğu Physical Drive
menüsüne hareket eder.
b. Yukarı aşağı ok tuşlarını kullanarak kaynak sürücüyü seçiniz ve Enter
a basınız.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
c. Hedef sürücüyü seçmek için Yukarı aşağı ok tuşlarını kullanarak kaynak sürücüyü
seçiniz ve Enter a basınız.
d. Kaynak ve hedef sürücüleri seçtikten sonra aşağıdaki açılır menü görünür.
• Create with data copy seçeneği kaynak sürücüden yansıtılan sürücüye mevcut veriyi
kopyalamanıza olanak sağlar.
• Kaynak sürücünüzde önemli verileriniz var ise Create with daha copy yi seçiniz.
• Create without data copy seçeneği Mirrored kurulumunun disk kopyalama özelliğini
kapatır.
•Eğer Create without data copy i seçmişseniz RAID 1 kurulumu içeriklerinin
uyumluluğunu garanti etmek için tekrar bölünmeli ve tekrar formatlanmalıdır.
e. Eğer Create with daha copy yi seçmişseniz aşağıdaki açılır menü belirir.
Online kopyalama seçeneği otomatik olarak kaynak sürücüye veriyi yazarken arka
planda hedef sürücüye kopyasını alır. Offline copy seçeneği kaynak sürücüden hedef
sürücüye içerikleri şimdi kopyalamanıza izin verir.
f. Tasarlanan kopyalama metodunu seçmek için aşağı yada yukarı ok tuşlarını
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
kullanınız ardından Enter a basınız.
g. Program RAID boyutunu girmeniz için bir mesaj gösterir aşağı yukarı ok tuşlarını
kullanarak RAID boyutunu ayarlayınız ardından Enter a basınız.
h. Onaylamak için Y ye Main Menu ye dönmek için N ye basınız.
Eğer daha önceden offline copy i seçmişseniz kopyalama işlemi meydana gelir.
CONCATENATION kurulumunu oluşturmak
CONCATENATION kurulumunu oluşturmak için:
1. Silicon Image konfigürasyon programı ana menüsünden Create RAID kurulumunu
seçiniz
ardından Enter a basınız.
3. Alt menüden CONCATENATION u seçiniz ardından Enter a basınız.
3. Seçili araç çubuğu Physical Drive menüsüne hareket eder. RAID kurulumu için
sürücü ayarlamak için sürücüyü seçiniz ardından Enter a basınız.
4. Program RAID boyutunu girmeniz için bir mesaj gösterir aşağı yukarı ok tuşlarını
kullanarak RAID boyutunu ayarlayınız ardından Enter a basınız.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
5. Onaylamak için Y ye Main Menu ye dönmek için N ye basınız.
• Tek Serial ATA sürücüsü kullanırken CONCATENATION kurulumunu konfigüre ediniz
aksi halde sistem sürücüyü algılamayacaktır
• Windows altında SATARAID5 GUI programını kullanarak RAID kurulumu
oluşturabilirsiniz.
RAID sürücü diski oluşturmak
RAID kurulumunu içeren RAID sürücülü bir floppy disk Windows® 2000/XP işletim
sistemi kurulumu esnasında gereklidir.
RAID sürücü diskini oluşturmak için:
1. CD-ROM sürücüsüne anakart destek DVD sini yerleştiriniz.
2. Make Disk sekmesini seçiniz.
3. Make Disk menüsünden oluşturmak istediğiniz RAID sürücü diskini seçiniz yada
destek DVD si içeriğini sürücü diski programını bulmak için araştırınız.
Detaylar için "5.2.4 Make Disk menüsü" bölümüne başvurunuz.
4. Floppy disk sürücüsüne floppy diski yerleştiriniz.
5. İşlemi tamamlamak için gelen ekran bilgisini takip ediniz.
6. Bilgisayar virüsü bulaşmasını önlemek için floppy diskini yazma korumasına
ayarlayınız.
RAID sürücüsünü kurmak için:
1. OS kurulumu esnasında sistem sizi üçüncü parti SCSI yada RAID sürücüsünü
kurmak için F6 ya basmanız için uyarır.
2. F6 ya basınız ardından RAID sürücüsünü içeren floppy diski floppy disk sürücüsüne
yerleştiriniz.
3. İşlemi tamamlamak için gelen ekran bilgisini takip ediniz.
5-VIA CHİPSETLİ ANAKARTLARDA VIA TECH RAID AYARLAMALARI
Bu Chipset ile aşağıdaki RAID ayarlamalarını yapabilirsiniz.
RAID 0 (Veri şeritleme) iki benzer hard disk sürücünün verileri paralel şekilde
okumasına ve yazmasına imkan sağlar. İki hard disk, tek hard diske göre aynı işte
daha performanslı çalışacaktır. Veriye ulaşım hızı artacaktır. Bu kurulum için iki adet
ve birbiri ile aynı özelikte hard disk gerekmektedir.
RAID 1 (Veri yansıtma) bir sürücüden diğer sürücüye veri kopyalama ve koruma
esasıyla çalışır. Bir sürücü arızalandığında, disk düzenleme yönetimi yazılımı, çalışan
diskteki tüm uygulamaları yöneterek verinin diğer diske tam kopyalandığını denetler.
Bu RAID ayarlaması verilerin korunması ve sistemde arıza toleransını düşürmeyi
amaçlar. Bu kurulum için iki yeni sürücü ya da kullandığınız sürücünün aynısı yeni bir
sürücü gerektirir. Yeni sürücüler aynı kapasitede olmalı ya da yeni aldığınız sürücü
kullandığınız sürücüden büyük olmalıdır.
JBOD (Karışlamak) diskleri bir araya toplamanın yerine geçer ve henüz RAID
konfigüre edilmemiş hard disk sürücülere müracaat eder. Bu konfigürasyon işletim
sisteminde tek bir disk varmış gibi görünerek benzer veriyi birçok disk üzerinde tutar.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
Karışlamak ayrı bağımsız diskler üzerinden herhangi bir avantaj sağlamaz ve hata
dayanıklılığı ya da diğer RAID performans yararlarını sağlamaz.
Not: Eğer RAID ayarlaması yapılmış harddisklerden sistem açmak istiyorsanız,
harddisklerinize işletim sistemi kurmadan önce destek CD'sinden RAID sürücüsünü
floppy diskete hazırlayınız.
RAID sürücü disketi oluşturmak
Windows 2000/XP işletim sistemleri kurulumunda RAID ayarlaması yapmak için RAID
sürücüsü içeren bir floppy disket gereklidir.
VIA RAID sürücü disketi oluşturmak için:
1. Anakart destek CD’sini optik sürücüye yerleştirin.
2. Make Disk menüsüne gidin, Make VIA VT8237 RAID Driver Disk maddesine
tıklayarak sürücü disketini oluşturun.
3. Sürücüye bir floppy disket yerleştirin.
4. Ekrandaki talimatları izleyerek işlemi tamamlayın.
RAID sürücüsünü kurmak için:
1. İşletim sistemi kurulumu sırasında, Sistem "press the F6 key to install third-party
SCSI or RAID driver" komutunu verecektir.
2. F6ya basın, ardından RAID sürücüsünü barındıran disketi sürücüye yerleştirin.
3. Ekrandaki talimatları izleyerek işlemi tamamlayın.
VIA Tech RAID BIOS Aracı’nı başlatmak
1. Bilgisayarı çalıştırın.
2. POST ekranında, Tab tuşuna basarak VIA RAID ayarlama aracına girin.
Create Array
VIA RAID BIOS aracı ana menüsünden, Create Array maddesini seçin ve Enter’a
basın.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
RAID 0 for performance
1.Create array menüsünden, Array Mode maddesini seçin ve Enter’a basın. RAID
seçenekleri açılır pencerede görüntülenecektir.
2. RAID 0 for performance maddesini seçin ve Enter’a basın. Bu noktada, Auto Setup
for Performance maddesini seçerek RAID setinin otomatik oluşturulmasını
sağlayabilirsiniz. Eğer otomatik kurulumu seçecekseniz maddeleri takip edin.
Seçmeyecekseniz 5. adım ile devam edebilirsiniz.
3. Auto Setup for Performance maddesini seçin ve Enter’a basın. Aşağıdaki karşılama
mesajı görüntülenecektir
4. Y tuşuna basarak kabul edin ya da N tuşuna nasarak ayarlama seçeneklerine geri
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
dönün. Y tuşuna bastıysanız 9. adımdan devam edebilirsiniz.
5. Hard disk sürücülerini seçin ve Enter’a basın. Yön tuşlarına basarak sürücüyü
seçebilisiniz, ardından Enter’a basarak seçilen sürücüyü işaretleyebilirsiniz.
6. Block Size maddesini seçin ve Enter’a basın. Aşağıdaki mesaj görüntülenecektir.
7. Start Create Process maddesini seçin ve Enter’a basın. Aşağıdaki mesaj
görüntülenecektir
8. Y tuşuna basarak kabul edin ya da N tuşuna nasarak ayarlama seçeneklerine geri
dönün.
9. Esc tuşuna basarak ana menüye dönün.
RAID 1 for data protection
1.Create array menüsünden, Array Mode maddesini seçin ve Enter’a basın. RAID
seçenekleri açılır pencerede görüntülenecektir
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
2. RAID 0 for performance maddesini seçin ve Enter’a basın.
3. Bu noktada, Auto Setup for Performance maddesini seçerek RAID setinin otomatik
oluşturulmasını sağlayabilirsiniz. Eğer otomatik kurulumu seçecekseniz maddeleri
takip edin. Seçmeyecekseniz 6. adım ile devam edebilirsiniz.
4. Auto Setup for Performance maddesini seçin ve Enter’a basın. Aşağıdaki karşılama
mesajı görüntülenecektir.
5. Y tuşuna basarak kabul edin ya da N tuşuna nasarak ayarlama seçeneklerine geri
dönün. Y tuşuna bastıysanız 11. adımdan devam edebilirsiniz.
6. Hard disk sürücülerini seçin ve Enter’a basın. Yön tuşlarına basarak sürücüyü
seçebilisiniz, ardından Enter’a basarak seçilen sürücüyü işaretleyebilirsiniz.
7. Start Create Process maddesini seçin ve Enter’a basın. Aşağıdaki mesaj
görüntülenecektir:
8. Eğer Y tuşuna basarsanız, araç verilerinizi yedekleyecektir. Yedekleme sırasında Y
tuşuna basarsanız işlem iptal edilir.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
9. N tuşuna basarsanız aşağıdaki mesaj görüntülenecektir.
10. Y tuşuna basarak kabul edin ya da N tuşuna nasarak ayarlama seçeneklerine geri
dönün.
11. Esc tuşuna basarak ana menüye dönün.
JMicron RAID Ayarlamaları
JMicron Serial ATA kontrolcüsü ile harici Serial ATA hard disk sürücülerinde RAID 0,
RAID 1 ve JBOD setleri kurabilirsiniz.
RAID seti oluşturmadan önce
Belirtilen maddeleri hazırlayınız:
1. Aynı model ve kapasiteye sahip iki adet SATA HDD.
2. Floppy disket (Yazma koruması kapalı)
3. Microsoft Windows işletim sistemi kurulum CD’si (Windows 2000/XP)
4. İçinde JMB363 sürücüsü bulunan Anakart destek CD’si
RAID seti oluşturmadan önce belirtilen adımları tamamlayınız:
1. Harici Serial ATA hard disk sürücüyü sisteme bağlayınız.
2. BIOS’tan JMicron Controller Mode maddesini [RAID] konumuna getiriniz.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
3. RAID ayarlamanızı yapmak için JMB363 RAID BIOS aracına giriniz.
4. Windows OS kurulumu için JMB363 RAID sürücü disketi oluşturunuz.
5. Windows OS kurulduktan sonra JMB363 sürücüsünü kurunuz.
JMB363 RAID BIOS aracına giriş
1.POSTekranında Ctrl-Jye basarak JBM363 RAID BIOS menüsüne giriniz.
2. JMB363 RAID BIOS menüsü görüntülenecektir.
3. Ok tuşlarını kullanarak maddeler arasında gezebilirsiniz.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
RAID set oluşturmak
1.JMB363 RAID BIOS ana menüsünde, ok tuşlarını kullanarak Create RAID Disk
Drive’ı seçin ve Entera basın.
2.Level maddesi seçiliyken, yukarı/aşağı ok tuşlarını kullanarak oluşturmak istediğiniz
RAID setini seçin.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
3.Disks maddesi seçiliyken, yukarı/aşağı ok tuşlarını kullanarak RAID setinde
kullanacağınız harddiskleri seçmek için boşluk çubuğuna basın. Tüm hard diskleri
seçene kadar aynı işlemi tekrarlayın. Seçilen harddisklerin yanında ok işareti
çıkacaktır.
4.RAID yığın kapasitesinde kullanmak istediğiniz kapasite miktarını yukarı/aşağı ok
tuşlarını kullanarak belirleyin. Normalde en çok kullanılabilir alan gösterilir.
5.Bittiğinde Entera basarak RAID setini oluşturmayı kabul edin. İşlemden sonra bir
diyalog kutusu görünecektir. Kabul etmek için Y’ye, iptal etmek için Nye basınız.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
Yye basınca harddisklerdeki tüm veri silinecektir.
6.Aşağıdaki ekran çıktığında, oluşturduğunuz RAID seti hakkında detaylı bilgi
görüntülenecektir.
RAID setini silmek
1.JMB363 RAID BIOS ana menüsünde, Delete RAID Disk Drive maddesini seçmek için
ok tuşlarını kullanın ve Entera basın.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
2. Boşluk çubuğunu kullanarak silmek istediğiniz RAID setini seçiniz. Seçilen setin
yanında işareti belirecektir. Del tuşuna bakarak seti silebilirsiniz.
3. İşlemi kabul etmek istediğinize dair bir diyalog kutusu görüntülenecektir. Kabul
etmek için Yye; iptal etmek için N’ye basınız.
Yye basınca harddisklerdeki tüm veri silinecektir.
Harddiskleri non-RAID olarak geridüzenlemek
Başka bir RAID setinin parçası olarak oluşturulan harddisk bozuk hard disk olarak
adlandırılır. Bozuk harddiski sisteme bağladığınızda, bu harddiskle yeniden RAID seti
oluşturmaya çalıştığınızda JMB363 aracında bu harddiski bir RAID parçası olarak
seçemezsiniz.
JMB363 aracı ile bu bozuk RAID harddiskini kullanarak RAID seti oluşturmak için
harddiski non-RAID olarak yeniden düzenlemeniz gerekmektedir. Bu işlemi
yaptığınızda bozuk harddiskteki tüm bilgiler ve eski RAID ayarlamaları silinecektir.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
Harddiskleri non-RAID olarak geri düzenlemek için:
1.JMB363 RAID BIOS ana menüsünden, ok tuşlarını kullanarak Revert HDD to nonRAID maddesini seçin ve Entera basın.
2. Boşluk çubuğunu kullanarak non-RAID olarak geri düzenlemek istediğiniz
harddiskleri seçin. Seçilen harddisklerin yanında ok işareti görünecektir.
3. İşlemi kabul etmek istediğinize dair bir diyalog kutusu görüntülenecektir. Kabul
etmek için Yye; iptal etmek için N’ye basınız.
Yye basınca harddisklerdeki tüm veri silinecektir.
Yansıma uyuşmazlığını çözmek
Yansıma uyuşmazlığı sistem açıkken RAID 1 (yansıma) kurulumunda çalışırken
herhangi bir harddiskin sinyal kablosu çıktığında ve bu kablo geri takıldığında oluşur.
İki harddiskte de tam olarak aynı veri bulunacağından, sistem hangi sürücünün
kaynak sürücü olduğunu belirleyemez. Bu özellik ile kaynak sürücü belirlenebilir ve
yansı sürücüsü geri oluşturulabilir.
Yansıma uyuşmazlığını çözmek için:
1.JMB363 RAID BIOS ana menüsünden, ok tuşlarını kullanarak Solve Mirror Conflict
maddesini seçin ve Entera basın.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
2. Boşluk çubuğunu kullanarak kaynak sürücü olarak kullanmak istediğiniz harddisk
sürücüyü seçin. Seçilen harddisklerin yanında ok işareti görünecektir.
3. TAB tuşunu kullanarak, RAID Disk Drive List menüsüne geçin, geri oluşturmak
istediğiniz RAID setini belirleyin ve geri dönüşüm yapmak için (Yansıma uyuşmazlığını
çözmek için) Del tuşuna basın.
Ekranın altındaki durum çubuğunda geri oluşum işlemi görünecektir.
Yansı sürücüyü tamir etmek
RAID 1 (yansıma) kurulumunda hard disk sinyal kablolarından herhangi biri çıkarılıp
ardından geri takıldığında, yansı sürücüyü tamür etmek istediğimizi soran bir diyalog
kutusu görüntülenir. Kabul etmek için Yye; iptal etmek için N’ye basınız.
Bu seçenek iki harddiskteki bilgileri eşitler.
Yansı sürücüyü tamir etmek için:
1. JMB363 RAID BIOS ana menüsünden, ok tuşlarını kullanarak Rebuild Mirror
maddesini seçin ve Entera basın.
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org
2. TAB tuşunu kullanarak, RAID Disk Drive List menüsüne geçin, tamir etmek
istediğiniz RAID setini belirleyin ve tamir etmek için Del tuşuna basın.
Ekranın altındaki durum çubuğunda tamir işlemi görünecektir.
Ayarları kaydedip setup’tan çıkmak
JMB363 aracında işlemlerinizi bitirdiğinizde, ok tuşlarını kullanarak Save & Exit Setup
seçin. Entera basarak RAID BOS aracındaki güncel raid ayarlarınızı kaydederek
çıkabilirsiniz. Bir diyalog kutusu görüntülenir. Kabul etmek için Yye; iptal etmek için
N’ye basınız.
Mustafa İRDEM
ARALIK 2006
Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi
Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – İstanbul
Telefon: (212) 356 70 70 - Faks: (212) 356 70 69 - www.cizgi-tagem.org

Benzer belgeler

AI Proactive Nedir?

AI Proactive Nedir? Bir işlemci her saniyede milyonlarca, hatta milyarlarca komutu işleyebilir. Sabit disk, işlemcinin komut işleme hızına ulaşamaz. Bu sorunu ortadan kaldırmak için programlar sabit diskten alınarak R...

Detaylı

GPS Teknolojsi - TÜBİTAK ULAKBİM E

GPS Teknolojsi - TÜBİTAK ULAKBİM E programlar sabit diskten alınarak RAM’e yüklenir. RAM’den de işlemciye aktarılır. Çizgi Tagem Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi Cemal Sururi Cad. Halim Meriç İş Merkezi No: 15/C 34394 Şişli – ...

Detaylı