Bülten 53 - Hindistan Gezi Rehberi
Transkript
Bülten 53 - Hindistan Gezi Rehberi
www.hindistangezi.com sitesi bülteni Bu bülten, periyodik bir yay›n de¤ildir. Sadece Hindistangezi.com sitesi üyelerine e-mail ile ücretsiz gönderilir S ay› : 53 May›s - 2012 Haz›rlayan Zafer Bozkaya • Bu say›ya katk›da bulunanlar Mine Candar Değerli üyemiz Bu sayımızda MEMLE-KENT dergisinde yayınlanan bir yazımızı size sunuyoruz. MEMLE-KENT dergisi iki ayda bir yayınlanan bir süreli yayın. Her sayısında bir ülke hakkında yazıları derleyip yayınlıyor. Her ülke hakkında uzman, o ülkeyi iyi tanıyan kişilerden yazı, makale, şiir vb. istiyor, bunlar arasından seçim yapıp fotoğraflarla süsleyip yayınlıyor. Derginin Hindistan bölümü, ülkenin büyüklüğü ve kültürel çeşitliliği nedeniyle iki sayıya yayılmış durumda. Dergide yayınlanan yazılar arasında sitemiz üyesi de olan Timur Özkan, Bora Ercan, Mine Candar, Murat Özsoy, İsmail Ragıp Geçmen ve Tuba Akyol da bulunmakta. Zafer Bozkaya Hindistan hakkında her türlü yazı. haber, yorum ve katkılarınızı bekliyoruz. Selam ve sevgilerle. H‹ND‹STAN GEZ‹ REHBER‹ iPhone ve iPad üzerinde hizmetinizde Uygulamam›z›n iPhonedaki logosu Kitab›n ücretsiz fakat k›s›tl› versiyonunu almak için t›klay›n. Bu uygulamay› yükledi¤inizde Hindistan gezinizde size gerekli tüm bilgilere ulaflm›fl olacaks›n›z. Bu uygulama Hindistan Gezi Rehberi adl› kitab›m›n tüm içeri¤ine iphone üzerinden ulaflman›z› sa¤lar. Ancak, bas›l› bir kitab›n kapsam› içinde yer alamayacak olan interaktif haritalar, web linkleri, renkli foto¤raflar gibi imkanlar bu uygulama ile size sunulmufl durumda. Uygulamay› iPhone / iPad’inize indirdikten sonra internet ba¤lant›s›na ihtiyac›n›z kalmayacakt›r. Uygulaman›n bölümleri : Hindistan tarihi, co¤rafyas›, ekonomisi, kast sistemi, dini yap›s›, dil özellikleri, iklimi, tren ile ulafl›m özellikleri • Delhi, tarihi, ilk ulafl›mda yap›lacaklar, oteller, restoranlar • Varanasi, tarihi, ilk ulafl›mda yap›lacaklar, oteller, restoranlar, Ganj k›y›s›, Sarnath • Haridwar, tarihi, ilk ulafl›mda yap›lacaklar, Rishikesh, oteller, restoranlar, yoga aflramlar› ve Mussorie • Dharamsala, tarihi, Dalai Lama, ilk ulafl›mda yap›lacaklar, oteller, restoranlar • Amritsar, tarihi, ilk ulafl›mda yap›Kitab›n 2,99 Dolarl›k lacaklar, oteller, restoranlar, Alt›n Tap›nak, S›n›r törenleri • Jaipur, ücretli versiyonunu sat›n tarihi, ilk ulafl›mda yap›lacaklar, oteller, restoranlar, Ajmer ve Pushalmak için t›klay›n. kar • Mumbai, tarihi, ilk ulafl›mda yap›lacaklar, oteller, restoranlar • Goa, tarihi, ilk ulafl›mda yap›lacaklar, Panjim, Kuzey Goa, Güney Goa, oteller, restoranlar • Kerala, tarihi, ilk ulafl›mda yap›lacaklar, Kochi, oteller, restoranlar, Tekne Turlar›, Varkala Plaj›. 1 Sadece H ‹ N D ‹ S T A N ’ dolur a böyle fleyler DANA EVC‹LLEfiT‹RME Binlerce köylü Madurai flehrinin d›fl mahallelerinde Evcillefltirme bayram› s›ras›nda danalar› kontrol alt›nda tutmaya çal›fl›yor. Bu bayram, Tamil Nadu eyaletindeki Pongal festivalinde Jallikattu olarak bilinir. Bu uygulama modern ça¤›m›zda halen uygulanan tarihi bir gelenek say›l›r. Bunun için iki cins dana kullan›l›r : Jellicut ve Pulikulam. Yap›lan ifl basitçe : “uç ve dövüfl veya bazen don” Kazananlara de¤erli ödüller verilir. 18 Ocak 2012 ALTIN KAPLAMA DOSA Hindistan’›n yeni zenginleflmifl orta s›n›f›, daha çok fakirlerin tüketti¤i alçakgönüllü Dosa yeme¤inin alt›n kaplama versiyonuyla karfl›laflt›. Dosa birkaç türde yap›l›yor, sade, patatesli veya baharatl›. Bengaluru kentindeki bir restoran ise saf alt›n kaplama Dosa üretti. Alt›n dosan›n bir porsiyonu 1.011 Rupiye (yaklafl›k 20 Dolara) sat›l›yor. Yeme¤e gelenlere Dosan›n en son dürümü 12 X 12 cm. boyutlar›nda ve 1 miligram a¤›rl›¤›nda at›n kaplama veriliyor. Besinlerde de¤erli maden kullan›m›n›n ne kadar sa¤l›kl› oldu¤u düflünülebilir. Fakat bu restoran, Bengalurudaki besin güvenli¤i kurumundan sa¤l›¤a zarar› yoktur fleklinde sertifika alm›fl durumdad›r. KÜÇÜK GAND‹ J‹ Mahatma Gandi ismi Guinness Rekorlar kitab›na bir kez daha girdi. Bu sefer 485 küçük çocuk Gandinin tarihi Dandi yürüyüflünü anmak için yuvarlak kenarl› Gandi keplerini giyip, khadi kumafl›ndan yap›lm›fl elbiseleri ve bastonuyla yürüdüler. 10 ile 16 yafl aras›ndaki bu çocuklar›n ço¤unlu¤u öksüz kalm›fl olanlardan seçildi. Bu yürüyüfl ile Milletin Babas› Gandi’nin ölümünün 64. y›l›nda onun ahlaki ve insani de¤erlerini yeniden vurgulamak istediler. 22 Ocak 2012 SEÇ‹MLERDE H‹ND‹STAN Bir politik partinin kampanya malzemeleri. Politikac›lar, partileri arac›l›¤›yla seçim kazanmak için milyonlarca rupi harc›yorlar. To p l a n t › l a r d a reklamlar, müzikli videolar, bedava yemek, bedava içki ve hatta “oyunuza karfl›l›k nakit para” da¤›t›l›yor. Uttar Pradesh eyaleti 2012 y›l›nda yeni hükümetlerini seçen 5 eyaletten biri oldu. Seçimler Pencab, Manipur ve Uttarakhand eyaletlerinde tamamland› ve 6 marttan itibaren Goa eyaletinde bafllayacak. 31 Ocak 2012 ASIRLIK BAKKAL Himachal Pradesh eyaletinin Dharamsala kenti Mc Leod Ganj bölümünde kurulu bulunan bir bakkal dükkan› 1860 y›l›ndan beri hizmet etmektedir. Bilindi¤i gibi Tibetin ruhani lideri Dalai Lama 1960 y›l›ndan beri burada yaflamaktad›r. Böylece bu bakkal Hindistan›n koloni döneminden beri faaliyetini sürdüren ender kurulufllardan birisi olmufltur. Sahipleri Zerdüflt dininden olan ve 5 nesildir çal›flan ailenin flimdiki üyesi Joginder Singh, dükkan›n ilk olarak buradaki ‹ngiliz ordusunun günlük ihtiyaçlar›n› karfl›lamak üzere kuruldu¤unu ve o dönemde unlu mamüllerden tütün mamüllerine, alkollü içkilerden ateflli silahlara kadar pek çok ürünün sat›ld›¤›n› bildirdi. MUMBA‹ BELED‹YE SEÇ‹MLER‹ Mumbai belediye meclisine ilk kez 122 kad›n seçildi, böylece 227 üyelik belediye meclisinde ço¤unlu¤u ele geçirdiler. Kad›nlar, gelecekte belediye baflkan›n›n da bir kad›n olmas› umudunu tafl›yor. Mumbaide yaflayanlar ise bu geliflmeyle kentin yerel sorunlar›n›n çözülmeye bafllanmas›n› bekliyor. Mumbai sokaklar› her ya¤murda delik deflik oluyor ve yollar›n onar›lmas› ifli y›llard›r erteleniyor. Trafik düzeni, parçalanm›fl kald›r›mlar, sokak sat›c›lar›, dilenciler, gecekondular vb. vb. vb. acil olarak çözüm bekleyen sorunlar aras›ndad›r. 2 ZAFER BOZKAYA’n›n 2011 y›l› gezileri Bildi¤iniz gibi sitemizin editörü Zafer Bozkaya, Hindistana gitmek isteyen gruplara Grup Liderli¤i ve rehberlik yapmaktad›r. Hindistan gezilerini uzun y›llar›n deneyimine sahip bir rehberle yapmak isterseniz siz de Zafer Bozkaya’ya baflvurun. Editörümüz, 2011 y›l› içinde afla¤›da görece¤iniz 7 de¤iflik grupla çeflitli Hindistan gezileri gerçeklefltirdi. Bu gezilere kat›lan kiflilerin yaflad›klar› tecrübeleri kendilerinden ö¤renmek isterseniz Zafer Bozkaya’dan mail ve iletiflim adreslerini alabilirsiniz. Zafer Bozkaya’n›n 2012 y›l› Hindistan gezilerine kat›l›p bu güzel ülkeyi sizin de görmenizi tavsiye ederiz. 8 Ocak - 23 Ocak Foto¤raf : Green Otel - Dharamsala 4 fiubat - 20 fiubat Foto¤raf : Saravana Bhavan - Delhi Kat›l›mc›lar :: Kat›l›mc›lar Nihani, Jeanne, Jeanne, Mehmet, Mehmet, Varol, Varol, Kamil Kamil Nihani, Kat›l›mc›lar Kat›l›mc›lar Mersin Mersin Foto¤raf Foto¤raf Derne¤inden Derne¤inden 12 12 kifli kifli 4 Mart - 20 Mart Foto¤raf : Ganj Nehri - Rishikesh 26 Temmuz - 8 A¤ustos Foto¤raf : Rishikesh Kat›l›mc›lar Kat›l›mc›lar Tümay, Tümay, Nam›k, Nam›k, Nuray, Nuray, Emel, Emel, Sedef, Sedef, Songül, Songül, Ebru, Ebru, Fatma Fatma Kat›l›mc›lar: Kat›l›mc›lar: Canan, Canan, fienay, fienay, Gülbin, Gülbin, ‹nci, ‹nci, Galina, Galina, Cenk, Cenk, Ayla Ayla 27 A¤ustos - 6 Eylül Foto : Alt›n Tap›nak - Amritsar 2 Ekim - 15 Ekim Foto : Ganj Nehri - Rishikesh 2 Kas›m - 15 Kas›m Foto : Tac Mahal - Agra Kat›l›mc›lar: Mert, Yare, Emine, Ali, Derya Kat›l›mc›lar: Süha, Ahmet, Fahrettin, Kat›l›mc›lar: Alper, Cevat, Sinan, Bar›fl, Duygu, Müzehhar Müflfik, Ece, Çi¤dem, Berrak 3 Hindistanda Trenler Zafer Bozkaya Sitemiz editörü Zafer Bozkaya’n›n MEMLE-KENT dergisinin 2011 A¤ustos say›s›nda yay›nlanan Hindistan trenleri yaz›s›n› sizlere sunuyoruz. Hindistan trenleri, ülkenin her yerini a¤ gibi sarmıfl, her kentin, her kasabanın büyük flehirlere, metropollere ve dini merkezlere ulaflımını sa¤layan bir sistemdir. Bu a¤a dahil olan bir kifli artık emin ellerdedir. Gidece¤i yer ne kadar uzakta olursa olsun, kaç istasyon, kaç eyalet, kaç bölge geçilecekse geçilsin, hedefe mutlaka ulaflılacaktır. Bu yolculukta trende yatılır, kalkılır, yemek yenir, çay içilir, tuvalet ve banyo kullanılır. Yol arkadafllıkları kurulur, sorunlar ve dertler paylaflılır, ibadetler yerine getirilir, aileler birbirinin çocuklarına göz kulak olur. Kısacası trende yaflanır! Ortalama bir Hintli aile, uzak bir flehirdeki akrabalarını ziyarete veya ait oldu¤u dini grubun uzak bir dini merkezde yapılan bir toplantısına gitmeye karar verdi¤inde ailenin babası tren istasyonuna gider ve bilet kuyru¤una girer. Bu sırada alaca¤ı biletle ilgili bir formu doldurarak hazırlamıfltır. Bu formda trenin numarası, ismi, yolculuk tarihi, sınıfı, alt / orta / üst yatak seçene¤i ve yolcuların isimleri ile yaflları belirtilmek zorundadır. Kuyruk bitip sıra gelince bilgisayar baflındaki görevliye form uzatılır. Hindistan trenlerinde biletler 90 gün önceden satıfla çıkarılıyor, ama flansınız iyi de¤ilse kimi hatların, kimi günlerdeki, kimi sınıftaki yerleri satıfla çıktıktan sonra 1 hafta içinde doluverir. Bizim yolcumuz da böyle bir durumla karflılaflmıfl olursa, sorun yok. Kendi flehrinden hedefteki flehire giden, filan sayılı trende yer yoksa hareket ve varıfl saatleri baflka olan ve baflka flehirlere u¤rayarak giden ve hedefteki flehire birkaç saat daha sonra ulaflan baflka bir trende mutlaka yer vardır. Böylece sorun çözülmüfl olur. Gene de yer bulunamazsa hedef flehirdeki ana istasyon yerine aynı flehirdeki daha küçük olan ikinci bir istasyona yer bakılır, hareket edilecek istasyon da olası yerler bakımından birkaç istasyon ileri veya geri alınır, daha da olmazsa gezi tarihi bir veya birkaç gün ileri / geri çekilir. Dev bir a¤ ile karflı karflıyasınız. fiehirler arasında her gün gidip gelen 18 bin trenden sözediyooruz. Bu kadar çok sayıda trenin 8 bin istasyona u¤ramasındaki ihtimalleri hesaplamayı matematikçilere bırakalım ve bizim Hintli aileye geri dönelim. Yolculuk tarihi geldi¤inde çıkınlar hazırlanır, evin hanımı bir tencere çapatiyi bir gün önceden piflirmifltir bile. Yanında pilav ve sebze yeme¤i de hazırdır. Trende Sleeper Class denilen ikinci sınıfta seyahat edilecekse gece yatmak için battaniyeler, örtüler, yastıklar vs. de denklenmifltir. Tüm mutfak malzemeleri ve yemekler, kocaman bir metal kutuya konur, kutunun üzerine gösteriflli bir asma kilit takılır, evin erke¤i bu kasayı omuzlar. Yatakları ve yorganları evin kadını taflır, küçük bebelerin sorumlulu¤u ise abilerde ve ablalardadır. Tren istasyonuna en az 1 saat öncesinden gidilir. Metropollerdeki istasyonlarda en az 10 peron vardır. Gidilecek yerin treni acaba kaçıncı perona (Hindistanda buna “platform” deniyor.) yanaflacaktır. Bunu kimi yerde dev boyutlardaki bilgi panolarında ilan ederler, ama kimi zaman danıflma bürosundandan sormak gerekir, tabii buna benzer soruyu sorup sadece platform bilgisi almak isteyen yüzlerce kifli ile birlikte. Trene binilir, kocaman malzeme kasası koltuk altına itilir. Bazı yolcular çifte güvenlik olması için kasalarını zincirle koltu¤a ba¤lamaktadır. Hareket saati gelir ve yolculu¤a bafllanılır. Herkesin yer ve yatak numarası bellidir, ama numaralı yer bu- 4 lamayan ve çok acil bir ifli nedeniyle o flehire mutlaka gitmesi gereken birkaç kifli daha gelmifl ve mevcut yerlere sıkıflabilmeyi kollamaktadır. “Hay hay, neden olmasın ki, koskoca tren, her kese yeter.” Gündüz oturur halde iken, bu hiç sorun de¤il, gece yatma saatine de henüz çok vakit var, nasıl olsa bir yol bulunur ve sorun çözülür. Tevekkül, sabır, zorluklara birlikte gö¤üs germe, paylaflımcılık, kader birli¤i, buna ne derseniz deyin. Bu vagonda yer almıfl olan yolcuların Karma’ları (Hindu dininde bir tür kader, alın yazısı) onları buraya toplamıfltır. Herkes kendi yer numarasına göre oturur. Herhangi bir Hintliyi kendi yer numarasından baflka bir yere oturtabilmek mümkün de¤ildir. Çünkü, o yer, onun Karma’sıdır ve Karma’ya müdahale etmek, de¤ifltirmeye kalkıflmak asla kabul edilemez. Vagonumuzdaki yolculu¤umuz baflladıktan sonra çaycılar, meflrubatçılar ve çeflitli satıcılar gelip geçmeye bafllar. Çay kelimesi, Hindistanda “chaiii” fleklinde telaffuz edilir. Çaycıların satıfl yapabilme güçleri bu kelimeyi iyi ve etkili söylemelerine ba¤lıdır. Satıcı, çayının yeni demlenmifl ve sıcak oldu¤unu belirtmek için “Chaii, Garam Chaii” (çay, sıcak çay), veya “Chaii Taaza Chaii” (çay, taze çay) diye ba¤ırırlar. Su ve meflrubat satıcılarının duyuruları “bottliii” kelimesi iledir. Bu kelimenin, ‹ngilizcede flifle anlamına gelen “Bottle” kelimesinden devflirilmifl oldu¤u muhakkak, ama nasıl bir aktarım ile böyle de¤iflmifltir, bunu bilemiyoruz. Yiyecek bir fleyler satanlar ise kendi ürünlerini tanıtırken flöyle söylerler : “Kelaa, kelaa” (muz),”Duudh” (süt), “Dahii” (yo¤urt), “Mamfalii” (yer fıstı¤ı), “Chana, chana” (hafllanmıfl nohut), “samosa” (patatesli börek). Trene çeflitli türde dilencilerin girmesi de kaçınılmazdır. Bunlar arasında bedensel özürlerini ön plana çıkartarak yardım isteyenler en çok rastlanılanlardır. Daha sonra kuca¤ında süt bebesiyle genç anneler, ufak tefek cambazlık yaparak ilgi çekmeye çalıflan küçük çocuklar ve boynundan iple ba¤lı küçük bir maymunu oynatarak dilenenler de birer birer gelmeye bafllar. Bu dilenciler arasindaki iki grup beni her zaman çok etkiler. Birinci grup elinde de¤ne¤iyle geçece¤i yolu bulmaya çalıflan yafllıca ve genellikle müslüman olan kör adamlardan oluflur. Bunlar, yanık sesleriyle o kadar güzel gazel okurlar ki 10 Rupilik bir ka¤ıt parayı benden hakederek alırlar. ‹kinci grup ise, tren hareket ettikten 8 - 10 saat kadar sonra gelen yer silici çocuklardır. Bu süreye kadar trenin zemini yenilmifl olan muz kabukları, fıstık kırıkları, ka¤ıtlar ile kaplanmıfltır. En fazla 7 yaflında gösteren minicik bir erkek çocuk, sırtındaki kirden rengi görünmeyen gömle¤ini çıkartır ve bu gömlekle yerdeki çöpleri süpürmeye bafllar. Yaptı¤ı temizlik gerçekten de ifle yaramaktadır, zemin temizlenince herkes huzur içinde yerine oturur, bu iflin karflılı¤ı olan bahfliflini toplamaya gelen çocu¤a da helalinden bir 10 Rupiyi ben seve seve veririm. Vagonumuzun pencerelerinde aluminyum bir kepenk ve bildi¤imiz pencere camı bulunur. Bunların her ikisi de pencerelerdeki birer olukta düfley olarak hareket ettirilip kapanıp açılabilir. Ancak, trenlerin eskili¤inden dolayı ya cam kapanır, kepenk kapanmaz, ya ikisi de kapanmaz, ya da ikisi de açılmaz! Gündüz hava sıcak oldu¤u için bütün kapaklar ve camlar açılmaya çalıflılır. Vagondaki yolculardan bu iflin uzmanı gibi görünenler tek tek dolaflarak tüm pencereleri açık hale getirmeye çalıflır. Gece olup hava so¤uyunca da bu ifllem tersine dönmelidir. Gene uzmanlar görev baflına ça¤rılır ve açık cam bırakılmamaya çalıflılır, bunu baflarmak her zaman mümkün olamaz, ama ne çare? O camın yanındaki ranzada yatanlar so¤uk bir gece geçirecekler, çaresiz. Trenlerde yatma sistemi flöyledir. Vagona girdi¤inizde karflılaflaca¤ınız koridor, ortada de¤il vagonun yan tarafında yapılmıfltır. Bu koridorun solunda, trenin gidifline dik olacak flekilde konumlandırılmıfl kabinlerde oturma yerleri vardır. Her bir kabinde birbirine yüzyüze bakacak durumda yerlefltirilmifl ve üçer kiflilik iki divan bulunur. Divanların 2.5 metre kadar üstünde yatay yerlefltirilmifl birer yatak yeri de hazırdır. Akflam gelip yatılaca¤ı zaman divanların sırtını oluflturan yer açılarak yatay duruma getirilir ve üst yataklarda bulunan kancalarla vagonun tavanına sabitlenir. Böylece biri en üstte, biri sırtlıktan elde edilmifl ve birisi de oturulan yer olmak üzere üç yatak/ranza hazırlanmıfl olur. Aynı yöntemle karflı sırada da birerden üç kiflilik yatak yeri kurulmufltur. Korido- 5 run solunda bu flekilde toplam 6 kiflinin yeri hazır olur. Bu bölüme “bir kabin” diyebiliriz, ama bu kabinde kapı yoktur. Yani kabin koridora açılmaktadır. Hindistan demiryolları modernleflme çalıflmaları içinde kabinlere kapı yerine boydan boya takılmıfl perdeler yerlefltirmeye baflladı. Binece¤iniz trende perde takılı durumdaysa koridordan soyutlanmanız ve kendi özelinize dönmeniz daha kolay olur. Hele grup olarak seyahat ediyorsanız, perdenizi çektiniz mi sohbetin, esprilerin, kitap okuma, gezi anılarını yazma gibi faaliyetlerin kolayca yapılaca¤ı bir ortamı oluflturdunuz demektir. Ayrica koridorun hemen sa¤ında birisi altta, birisi üstte iki kiflilik yatak yeri sabit olarak verilmifltir. Gündüzleri alt yatakta sırtlıkları açarak oturan kifliler, geceleri yataklarına giderler, böylece bir kabinde toplam 8 kifli konaklayabilir. Bir vagondaki 9 adet kabinde toplam olarak 72 kiflilik yer sa¤lanmıfl olur. Hindistan trenlerinde 3 tip First Class vagonu bulunur. Bu sınıfların tamami klimalıdır. 3AC diye bilinen sınıf, Sleeper Classtaki gibi bir kabinde üçerden altılı ve onun karflısında ikili olarak 8 kifliyi ve toplamda 72 kifliyi barındırır. 3AC sınıfının bilet ücreti Sleeper Classın iki katıdır. 2AC sınıfında ranzalar yoktur ve sabit durumda ikiflerden 4 yatak bulunur. 2AC sınıfının bileti de 3 AC’nin iki katıdır. 1AC vagon hizmeti sadece çok özel trenlerde verilir. Bu sınıfta kabinlerin kapıları vardır ve yataklar birerden iki kifliliktir. 1AC sınıfının bilet ücreti 2AC’nin iki katıdır. 1650 kilometre yol giden Delhi - Mumbai trenlerinin bilet fiyatlarını örnek olarak inceleyelim. Bu hatta, Sleeper Class bilet ücreti 560 Rupi, (10 USD), 3 AC 1.100 Rupi, (20 USD), 2 AC 2.000 Rupi (40 USD) ve 1AC bilet ücreti 4.000 Rupi (80 USD) civarındadır. Yolculu¤umuzu yapan ailenin hali vakti yerindeyse hiç tereddütsüz 3AC veya 2AC sınıfında seyahat etmeyi tercih edecektir. Biletler satın alındıktan sonra, gene tren istasyonuna gelinir. Bu ailenin yanında metal kasa, yatak yorgan denkleri gibi fleyler yoktur. Gene de ellerinde eflya taflımak istemeyen bu üst sınıf üyelerini “Kuli’ler” (hamallar) karflılar. Bu taflıyıcılar turuncu renkli üniformalar giymifltir ve kollarında seri numaralarını gösteren birer plaket vardır. Hamallar, ailenin ellerindeki tüm eflyaları, valizleri kafalarına yerlefltirip trenin bulundu¤u platforma do¤ru yola çıkarlar. Hangi trenin hangi platforma gelece¤ini en iyi bilenler danıflma bürosundan sonra hamallardır. Kuli’ler, (hamallar), aynı zamanda vagonlarının diziliflini de ezbere bilir ve yolcuları vagonlarına kadar kolayca getirir. Eflyaları ve valizleri yer numaralarına göre koltuk altlarına yerlefltirmek de hamalların görevidir. Böyle seçkin bir yaflantıyı tadabilmek için Sleeper Classın iki katı kadar parayı ödemeye razı olmak ve hamala da ödeme yapmak gerekmektedir. Trenimiz hareket etti¤inde klimalar çalıflmaya bafllar ve içeriye tatlı bir serinlik yayılır. Klimalı sınıfta bütün pencereler film kaplıdır, bu nedenle dıflarısı birkaç ton koyu görünür ama buna karflılık dıflarıdan tam izole olundu¤u için hiçbir gürültü, ses veya koku vagona giremez. Bu sessiz ve huzurlu ortamda kimi gazetesini, kitabını okur, kimi hafiften kestirmeye bafllar. Klimalı sınıfların her iki kapısında birer görevli 24 saat beklemektedir; bu sınıfa dilenci veya satıcı da giremez. Baflka vagonların bu vagonlara ba¤lantısı yoktur, bu sayede alt sınıftaki yolcular klimalı sınıfa geçemezler. Trende piflirilmifl ve hazırlanmıfl yemekler ile gene trene ait çaycılar çay, kahve ve yemek servisi yapmak için vagona girebilirler. Gece oldu¤unda üçerli (3AC) veya ikiflerli (2AC) düzenlenmifl ranzalar hazırlanır. Tren görevlisi her kifliye birer nevresim takımı, yastık, yastık kılıfı, battaniye ve bir küçük havludan oluflan uyku setini da¤ıtmaya bafllar. Bu malzemeler ile yataklar yapılır ve trenin tatlı sallantısıyla geçecek bir uykuya hazırlanılır. Tren gorevlileri vagonun iki baflındaki kapılarda beklemektedir. Ara istasyonlarda inecek yolcuları uyandırmak ve yeni binecek yolculara yeni ve kullanılmamıfl uyku setlerini da¤ıtmak onların gorevidir. Ara istasyonlarda ve gecenin ilerleyen saatlerinde yolcu olmayan ve büyük ihtimalle hırsızlık yapmayı planlayan kiflilere engel olmak için vagonların kapıları sürekli olarak kilitli tutulur. fiehirlerarası trenlerde Sleeper Classta 12 adet, First Classta 2 + 1 adet ve yer numarasız sınıfta 2 veya 3 adet vagondan oluflan bir tren seti kullanılır. Böylece toplam 15 vagonda 1.080 kiflilik yer numaralı kapasite bulunur. Bu kapasitedeki bir trenin ana hatlardan birindeki seferini inceleyelim. Delhi ile Mumbai arasındaki uzaklı¤ın 1.500 km civarında oldu¤unu ve trenlerin bu mesafeyi 20 - 24 saatte katettiklerini de hesaba katarak bir seferde bin küsur kiflinin trenin içinde ister oturarak, ister dolaflarak, ister uyuyarak, hiç yorulmadan bu kadar uza¤a ulasabilmelerinin ne kadar önemli oldu¤unu bir düflünün. 1080 kisiyi bizdeki otobüslere doldursak kaç otobüs, kaç floför, kaç hizmetli gerekir, ne kadar yedek parça ve ne kadar yakıt tüketilir? 1.500 kilometreye kaç saatte ulaflılır? Biraz da demiryolları hakkında teknik ve istatistik bilgi verelim. Hindistan demiryollarının kuruluflu 150 yıl öncesine kadar gider. Asyanın en büyük demiryolu a¤ıdır. Dünyanın tek yerden yönetilen en büyük demiryolu sistemidir. Aynı zamanda 1.6 milyon çalıflanı ile dünyanın en fazla sayıda eleman çalıfltıran ikinci iflveren kurulufludur. Hindistanda 7.500’den fazla tren istasyonu vardır. Demiryollarının envanterinde 18 bin lokomotif, 40 bin yolcu vagonu ve 326 bin yük vagonu bulunur. Hindistan’ın rakamsal büyüklüklerini incelemeye bafllayınca bildi¤imiz hesapların hepsi altüst olmuyor mu? 6