Tasarım Hızlandırıcı

Transkript

Tasarım Hızlandırıcı
BÖLÜM
12
Tasarım Hızlandırıcı
Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu
SAYISAL GRAFİK™
Tasarım Hızlandırıcı (“Design Accelerator”)
Tasarım Hızlandırıcı (“Design Accelerator”), gerçek dünya koşullarına göre, hız, güç ve malzeme gibi, standart
mekanik sistemler tanımlamanızı sağlayan özel bir araçtır. Tasarım Hızlandırıcı üç parçaya ayrılmaktadır:
•
Standart Bileşenler
•
Mekanik Hesaplamalar
•
Mühendisin El Kitabı
Tasarım Hızlandırıcılar’a, montaj dosyalarında ulaşılır. Bir montaj dosyası açın ve “Assembly Panel” yazısının üzerine
sol tuş ile tıklayın. Burada, “Design Accelerator” seçeneğini işaretleyin.
Inventor panelinde Tasarım Hızlandırıcılar listelenir.
Standart Bileşenler
Standart bileşenler içerisinde bulunan parçalar ve mekanik sistemler, gerçek dünya koşullarına göre seçim yapılarak
çizime yerleştirilir. Örneğin, bir cıvata bağlantı tanımlamak istediğinizde, cıvata bağlantısını tanımlayan tüm elemanlar
kütüphaneden seçilir, bağlantının uygulanacağı plakalar gösterilir. Autodesk Inventor, otomatik olarak delikleri açar,
montaj sınırlamalarını uygular. Sonuçta standart bileşenler, makine tasarımında sıklıkla kullanılan parçaların ve
mekanik sistemlerin hesaplanarak seçimini sağlamaktadır, böylece büyük bir hız ve verimlilik sunmaktadır.
Standart bileşenler altında aşağıdaki parçalar ve mekanik sistemler bulunmaktadır:
•
Cıvata bağlantıları
•
Miller
572
12. Bölüm: Tasarım Hızlandırıcı
SAYISAL GRAFİK™
•
O-ringler
•
Dişliler (düz, konik)
•
Kayış ve zincir sistemleri
•
Sonsuz vidalar
•
Yaylar
•
Pimler
•
Kamlar
Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu
Mekanik Hesaplamalar
Mekanik hesaplamalar sayesinde, tasarımlarınızın hatasız ve tanımlanan koşullara tamamen uygun olmasını
sağlayabilirsiniz. Tasarım Hızlandırıcı aşağıdaki mekanik hesaplama seçeneklerini sunmaktadır:
•
Kaynakların dayanım hesabı
•
Rulman hesabı
•
Mil ve deliklerin geçme hesabı
•
Tolerans hesabı
•
Fren sistemlerinin hesabı ve çizimi
•
Plakaların tasarımı ve analizi
Mühendisin El Kitabı
Mühendisin El Kitabı, mühendislik teorileri, formülleri ve makine tasarımında kullanılan algoritmaları içeren
elektronik bir başvuru kaynağıdır. Böylece, referans kitapları karıştırmaya gerek kalmadan, istediğiniz bilgiler elinizin
altındadır.
Tasarım Hızlandırıcı Komutlarına Ulaşım
Tasarım Hızlandırıcı özelliklerine montaj ortamında (IAM dosyalarında) Inventor panelinden ulaşabilirsiniz. Inventor
panelinde, “Assembly Panel” yazan yere sol tuş ile tıkladığınızda “Design Accelerator” seçeneği görülür.
12. Bölüm: Tasarım Hızlandırıcı
573
Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu
SAYISAL GRAFİK™
Bu seçildiğinde, Tasarım Hızlandırıcı komutları açılır.
574
12. Bölüm: Tasarım Hızlandırıcı
SAYISAL GRAFİK™
Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu
Standart Bileşenler
Standart bileşenler, mil, dişli, cıvata bağlantıları, yaylar gibi standart parçaları ve mekanik sistemleri içerir.
Cıvata Bağlantıları
Cıvata bağlantıları, “Bolted Connection” ikonuna çift tıklatılarak açılır.
“Design” sekmesi, bağlantının tanımlanmasını sağlarken, “Calculation” ve “Fatigue Calculation” bağlantıların
hesaplama araçlarını içerir. “Calculation” seçildiğinde aşağıdaki bölüm açılır:
Burada, sağ üstteki “Enable/disable fatigue calculation”
ikonu ile yorulma hesabının yapılıp yapılmayacağı
tanımlanır. Bu düğme işaretlendiğinde, “Fatigue Calculation” sekmesi de açılır ve kullanılabilir.
12. Bölüm: Tasarım Hızlandırıcı
575
Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu
SAYISAL GRAFİK™
“Design” bölümüne geri dönersek, burada, ilk olarak “Type” altından bağlantı tipi seçilir. Parçaları boydan boya delen
bağlantı ile kör cıvata bağlantısı tipleri yer alır. Buradaki seçime göre, “Placement” altından seçenekler ile bağlantının
yeri tanımlanır.
Yerleşimin tanımlanması ile sağ taraftaki seçenekler açılır. Burada, istenen cıvata bağlantısı elemanlar seçilir.
Bir yandan da, model üzerinde bağlantının ön görünümü görülür.
576
12. Bölüm: Tasarım Hızlandırıcı
SAYISAL GRAFİK™
Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu
Miller ve Kamalar
“Shaft” komutu ile miller tasarlanır.
“Parallel Spline Connection” ve “Involute Spline Connection” komutları ile değişik mil profilleri tanımlanır.
12. Bölüm: Tasarım Hızlandırıcı
577
Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu
SAYISAL GRAFİK™
“Key Connection” komutu ise kama bağlantıları yaratmak için kullanılır:
“Cam” komutunu ise kam hesabı yapmak için kullanabilirsiniz.
Dişliler
Bu üç seçenek ile değişik dişli sistemleri seçebilir ve bunları montaj ortamına yerleştirebilirsiniz. “Spur Gears”
komutuna girdiğinizde aşağıdaki diyalog kutusu açılır:
578
12. Bölüm: Tasarım Hızlandırıcı
SAYISAL GRAFİK™
Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu
“Calculation” bölümü hesaplama ile dişli seçimini sağlar.
“OK” ile dişliler çizime yerleştirilir.
12. Bölüm: Tasarım Hızlandırıcı
579
SAYISAL GRAFİK™
Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu
Rulmanlar
Rulman seçimi ve bunların çizime yerleştirilmesi için kullanılır.
Yaylar
Değişik tipte yay seçimi ve çizime yerleştirilmesi için kullanılır.
Kayışlar, Kasnaklar ve Zincir Sistemleri
“V-belts” seçeneği ile çizime kayış ve kasnaklar yerleştirilir. Aşağıdaki diyalog kutusu açılır:
580
12. Bölüm: Tasarım Hızlandırıcı
SAYISAL GRAFİK™
Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu
“Chains” komutu ise zincir dişlilerinin ve zincirin bunlar arasında dolanmasını tasarlar.
Pimler
Çizime pimler yerleştirmek için kullanılır.
12. Bölüm: Tasarım Hızlandırıcı
581
Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu
SAYISAL GRAFİK™
O-Ringler
O-ringler tanımlamak için kullanılır. İlk olarak, o-ring seçiminin hangi detayda yapılacağı sorulur. Açılan diyalog
kutusunda, “Designer” seçeneği, daha basit kriterler ile o-ring seçimini sağlarken, diğeri daha detaylı bir seçim sağlar.
Sırayla açılan diyalog kutuları ile o-ring tipi ve özellikleri seçilir ve çizime yerleştirilir.
582
12. Bölüm: Tasarım Hızlandırıcı
SAYISAL GRAFİK™
Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu
Alıştırma 1: Mil Tasarımı
Not: Bu bölümün alıştırma dosyaları Bölüm 12 dizininin altındadır.
1.
Autodesk Inventor’u açın.
2.
FILE > NEW ile yeni bir montaj dosyası (IAM) açın.
3.
“Assembly Panel” yazısını işaretleyin ve açılan listeden “Design Accelerator” komutunu
çalıştırın.
4.
Inventor panelinden “Shaft” komutunu çalıştırın..
5.
Aşağıdaki diyalog kutusu açılır:
6.
Burada ilk mil parçası aktiftir. Sağdaki ikonlardan “Retaining Ring Groove” (soldan ikinci
ikon) seçin ve boyutları aşağıdaki gibi girin.
7.
İkinci mil parçasını işaretleyin ve aktif duruma getirin. Sağdaki ikonlardan “Retaining Ring
Groove” (soldan ikinci ikon) seçin ve boyutları aşağıdaki gibi girin.
12. Bölüm: Tasarım Hızlandırıcı
583
SAYISAL GRAFİK™
Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu
8.
Üçüncü mil parçasını işaretleyin ve aktif duruma getirin. Sağdaki ikonlardan “No Groove”
(soldan birinci ikon) seçin ve boyutları aşağıdaki gibi girin.
9.
Dördüncü mil parçasını işaretleyin ve aktif duruma getirin. Sağdaki ikonlardan “Keyway”
(soldan üçüncü ikon) seçin ve boyutları aşağıdaki gibi girin.
10.
DEL tuşunu kullanarak, kalan mil parçalarını silin. Milimiz aşağıdaki gibi olacak.
11.
“Next” ile devam edin.
12.
“Finish” ile mili aşağıdaki gibi çizime yerleştirin.
Alıştırmanın sonu.
584
12. Bölüm: Tasarım Hızlandırıcı
SAYISAL GRAFİK™
Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu
Alıştırma 2: Standart Parçaların Modele Yerleşimi
Bu alıştırmada, standart parçaların model ortamına yerleştirilmesini göreceğiz.
1.
11_Uzun_Mil.iam dosyasını açın.
2.
İlk olarak mil üzerine, standart parçalar kütüphanesinden bir rulman yerleştireceğiz. Bunun
için, Inventor panelinden “Place from Content Center...” komutunu çalıştırın.
3.
Soldaki listeden, SHAFT PARTS > BEARINGS > ROLLER BEARINGS > CYLINDRICAL
ROLLER BEARINGS altından “DIN 5412 – T1 N” parçasına çift tıklayın.
4.
Dikkat ederseniz, boyut olarak bir bilgi bize sorulmadı. Bunun nedeni “AutoDrop” isimli
özelliğin olması. Bu özellik sayesinde, standart parçanın yerleştirileceği kenara fareniz ile
gelip bir süre beklerseniz, buraya uygun parça boyutu otomatik olarak bulunur. Örneğin
henüz işaretlemeden, aşağıda gösterilen kenarın üzerine gelin ve bekleyin.
12. Bölüm: Tasarım Hızlandırıcı
585
Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu
5.
Otomatik olarak bu kenara uygun boyut bulunur ve görüntülenir. Şimdi de aşağıda gösterilen
kenarın üzerine gelin ve bekleyin.
6.
Yine otomatik olarak boyut bulunur. Bu kenarı işaretleyin. Şimdi “AutoDrop” araç çubuğu
açılır.
7.
“Edit Component” ile ilgili parçanın tablosu açılır ve burada istenen boyut seçilip çizime
yerleştirilebilir.
8.
586
SAYISAL GRAFİK™
ikonu ile parça çizime yerleştirilir.
12. Bölüm: Tasarım Hızlandırıcı
SAYISAL GRAFİK™
Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu
Alıştırmanın sonu.
12. Bölüm: Tasarım Hızlandırıcı
587
SAYISAL GRAFİK™
Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu
Alıştırma 3: Cıvata Bağlantıları
Bu alıştırmada, cıvata bağlantılarının oluşturulmasını ve düzenlenmesini göreceğiz.
588
1.
11_Kayis_Sistemi.iam dosyasını açın.
2.
Inventor panelinden “Place from Content Center” komutunu çalıştırın.
3.
Soldaki listeden FASTENERS > BOLTS > SOCKET HEAD cıvata ailesini işaretleyin ve
sağdaki pencerede “DIN EN ISO 4762” cıvatasına çift tıklayın.
4.
Aşağıda gösterilen dairsel kenarın üzerine gelin ve bir süre bekleyin. Otomatik olarak uygun
boyut bulunur.
12. Bölüm: Tasarım Hızlandırıcı
SAYISAL GRAFİK™
5.
6.
Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu
Bu kenarı işaretleyin.
“AutoDrop” araç çubuğu açılır. Burada, “Bolted Connection”
ikonunu işaretleyin.
7.
Böylece, cıvata bağlantısı diyalog kutusu açılır.
8.
Bağlantının başlangıç düzlemi halihazırda tanımlanmıştır. Diyalog kutusunda “Circular
Edge” düğmesi aktiftir. Dairsel kenarı bir kere daha işaretleyin. Daha sonra bağlantının bitim
düzlemini göstermek için alt plakanın alt yüzeyini işaretleyin.
9.
Diyalog kutusuna dikkat ederseniz, Cıvata ve delik özellikleri tanımlandı. Şimdi de cıvatanın
hemen sonrasına bir pul yerleştirelim.
12. Bölüm: Tasarım Hızlandırıcı
589
SAYISAL GRAFİK™
Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu
590
10.
Diyalog kutusunda DIN EN ISO 4762 cıvatasının hemen arkasından gelen “Click to add a
fastener” yazısını işaretleyin. Aşağıdaki pencere açılır:
11.
Bu pencerede, “DIN 127 – withdrawn” pulunu işaretleyin.
12.
Pul, bağlantıya eklenir.
13.
Diyalog kutusunda DIN 127 - withdrawn pulunun hemen arkasından gelen “Click to add a
fastener” yazısını işaretleyin.
14.
Bu sefer, “DIN 125 1-A” pulunu işaretleyin.
15.
Şimdi de bağlantının bitimine parça yerleştirelim.
16.
Diyalog kutusunda en sonda bulunan “Click to add a fastener” yazısını işaretleyin.
17.
“DIN 125 1-A” pulunu işaretleyin. Bağlantımız aşağıdaki gibi olacaktır.
12. Bölüm: Tasarım Hızlandırıcı
SAYISAL GRAFİK™
Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu
18.
Son olarak bir de somun ekleyelim. Diyalog kutusunda en sonda bulunan “Click to add a
fastener” yazısını işaretleyin.
19.
“DIN EN 24 032” somununu işaretleyin.
20.
Cıvatanın boyu tam olarak uygun değil. Bunun için, gerekirse bakış açınızı değiştirerek,
kırmızı oku aşağıya doğru sürükleyin ve uygun boyu ayarlayın.
21.
Bağlantıyı yerleştirmeden önce, tanımlanan bu bağlantıyı şablon olarak kaydedebiliriz. Eğer,
diyalog kutusunun alt tarafındaki şablonları göremiyorsanız, diyalog kutusunun sağ alt
tarafından bulunan “>>” düğmesine basın. Şablonlar bölümü açılır.
22.
Burada bulunan “Add” düğmesine basın.
12. Bölüm: Tasarım Hızlandırıcı
591
SAYISAL GRAFİK™
Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu
592
23.
Şablona bir isim verebilirsiniz. Bunun için aşağıdaki diyalog kutusu açılır.
24.
“OK” ile devam edin. Cıvata bağlantısı, şablonlara eklenir.
25.
“Apply” ile cıvata bağlantısını modele yerleştirin.
26.
Komutta çıkmadan, ikinci bağlantıyı da tanımlayabiliriz.
27.
“Start Plane” ile aşağıda gösterilen yüzeyi işaretleyin.
28.
“Circular Edge” ile aşağıda gösterilen dairesel kenarı işaretleyin.
29.
“Termination” ile alt plakanın en alt yüzeyini işaretleyin.
30.
Daha önce, şablonlara kaydettiğimiz cıvata bağlantısını kullanabiliriz. Şablonlar bölümünde,
önceden kaydedilmiş bağlantıyı seçin ve “Set” düğmesine basın.
31.
İlk bağlantıyı yerleştirirken, cıvatanın boyunu sürükleyerek tanımlamıştık. Bu tek tanımlama
yöntemi değildir. Diyalog kutusunun sağından “DIN EN ISO 4762” cıvatasını işaretleyin.
“...” düğmesine basın. Boyu ayarlayabileceğiniz diyalog kutusu açılır:
12. Bölüm: Tasarım Hızlandırıcı
SAYISAL GRAFİK™
32.
Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu
“X” ile diyalog kutusunu kapatın. “OK” ile bağlantıyı uygulayın.
Alıştırmanın sonu.
12. Bölüm: Tasarım Hızlandırıcı
593
SAYISAL GRAFİK™
Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu
Alıştırma 4: Kayış Sistemi ve Kamalar
Bu alıştırmada, kasnakların tanımlanmasını ve kayış sisteminin oluşturulmasını, sonunda da
kamaların tanımlanmasını göreceğiz.
594
1.
11_Kayis_Sistemi.iam dosyasını açın.
2.
“Assembly Panel” yazısını işaretleyin ve açılan listeden “Design Accelerator” komutunu
çalıştırın.
3.
Inventor panelinden “V-Belts” komutunu çalıştırın. Aşağıdaki diyalog kutusu açılır:
4.
“Belt” altından “V-Belt ANSI/RMA IP-20 A75” standardını seçin.
5.
Kayışın orta düzlemini belirtmek için, “Belt Mid Plane” düğmesine basın ve aşağıda
gösterilen milin dış yüzeyini işaretleyin.
12. Bölüm: Tasarım Hızlandırıcı
SAYISAL GRAFİK™
Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu
6.
Eğer ilk kasnak, “Combination Grooved” değilse, ok düğmesine basarak bunu seçin.
7.
Kasnağın konumunu tanımlamak için, aşağıda gösterildiği gibi, ok düğmesini kullanarak,
“Fixed position by selected geometry” seçeneğini işaretleyin.
8.
Milin dış yüzeyini gösterin.
9.
Ortadaki kasnağı tanımlamak için, “Click to add pulley...” yazısını işaretleyin ve aşağıda
gösterilen kasnağı seçin.
10.
Ortadaki kasnak aşağıda gösterildiği gibi modele yerleştirilir.
12. Bölüm: Tasarım Hızlandırıcı
595
Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu
596
SAYISAL GRAFİK™
11.
Ortada tanımlamak istediğimiz kasnak doğru yerinde değil. Diyalog kutusunda, en son
kasnak satırını işaretleyin ve sürükleyerek bir önceki kasnağın önüne getirin.
12.
Yaklaşık olarak yerine getirmek için, kasnağın ortasında bulunan sembolü sürükleyin ve
kasnak sistemini aşağıdaki duruma getirin.
13.
İkinci kasnağın yerini belirtmek için, aşağıdaki gibi “Controlled Sliding Position” seçeneğini
işaretleyin.
12. Bölüm: Tasarım Hızlandırıcı
SAYISAL GRAFİK™
Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu
14.
Üzerinde kayacağı düzlem olarak, Browser penceresinden, “Plate 1:1” altından “Work
Plane1” ikonunu işaretleyin.
15.
Son kasnağın yeri için, “Fixed position by selected geometry” seçeneğini işaretleyin ve
sağdaki milin dış yüzeyini gösterin.
16.
Kasnak sistemi aşağıdaki gibi olacaktır.
17.
Diyalog kutusunda “Mid Plane Offset” için “-1 in” değerini girin.
18.
“OK” ile kayış-kasnak sitemini oluşturun.
12. Bölüm: Tasarım Hızlandırıcı
597
SAYISAL GRAFİK™
Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu
598
19.
Şimdi de kamaların tanımlanmasına bakalım.
20.
Aşağıda gösterilen alana yaklaşın.
21.
Inventor panelinden “Shaft” altından “Key Connection” komutunu çalıştırın. Aşağıdaki
diyalog kutusu açılır:
22.
İlk olarak kamanın yerleşeceği mil yüzeyi olarak milin dış yüzeyini işaretleyin.
12. Bölüm: Tasarım Hızlandırıcı
SAYISAL GRAFİK™
Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu
23.
İkinci olarak milin en dış kenarını işaretleyin.
24.
Üçüncü olarak kamanın karşılığı olan kasnağın geometrisini işaretlememiz gerekiyor.
Kasnağın size bakan dış yüzeyi ve ardından dış dairesel kenarı işaretleyin.
25.
Modelin üzerinde gözüken oklarla kamanın yerleşim açısı ve büyüklüğünü ayarlayabilirsiniz.
“OK” ile kama sitemini modele yerleştirin.
Alıştırmanın sonu.
12. Bölüm: Tasarım Hızlandırıcı
599
Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu
600
SAYISAL GRAFİK™
12. Bölüm: Tasarım Hızlandırıcı

Benzer belgeler

Tasarım Yardımcısı (Design Assistant)

Tasarım Yardımcısı (Design Assistant) O-ringler tanımlamak için kullanılır. İlk olarak, o-ring seçiminin hangi detayda yapılacağı sorulur. Açılan diyalog kutusunda, “Designer” seçeneği, daha basit kriterler ile o-ring seçimini sağlarke...

Detaylı

Uyarlanabilir Parçalar

Uyarlanabilir Parçalar sağlayabilirsiniz. Tasarım Hızlandırıcı aşağıdaki mekanik hesaplama seçeneklerini sunmaktadır:

Detaylı