KUŞKULANILAN ÖRSELEME ve İHMAL OLGULARININ YÖNETİMİ

KUŞKULANILAN ÖRSELEME ve İHMAL OLGULARININ
YÖNETİMİ
YÖNETİMİN YER ve ZAMANI
Fiziksel Örseleme ya da İhmal: Çocuk olabildiğince erken muayene edilmelidir.
Cinsel Örseleme:
i.
Akut Cinsel Saldırı: (olayı izleyen 72 saat içinde)
o Genital/genital, genital/oral ya da genital/anal temas, genital kanama,
abdominal ağrı, çocuğun yaşı yüzünden öykünün güvenilir olmaması,
sosyal kriz halinin olması durumunda, değerlendirme için Çocuk
Koruma Ekibi (ÇKE)’den konsültasyon istenmeli, genital değerlendirme
ve adli kanıtlar ivedilikle toplanmalı.
o Saldırgan ile genital/mukozal temasın olmaması, diğer fiziksel
yakınmaların olmaması, inanılır bir öykünün bulunması ve sosyal kriz
halinin olmaması durumunda, ÇKE hekimi ile telefonda konsültasyon
yapılır, acil serviste çocuğun genel fiziksel değerlendirmesi yapıldıktan
sonra çocuk ilk ÇKE polikliniğinde tüm değerlendirmenin yapılması için
gönderilir.
ii.
Akut Olmayan Cinsel Örseleme: (son gerçekleşen olaydan en az 72 saat
önce):
Genel fiziksel muayene yapılır, ÇKE polikliniğinde tüm değerlendirmenin
yapılması için gönderilir:
1. Her çocuğun tıbbi bakımı (yatış, çıkış, test örneklerinin gönderilmesi, ilaç
verilmesi vb.) yatmakta olduğu birimin personeli tarafından
gerçekleştirilir (acil, poliklinik, yataklı ünite, çocuk YBÜ,nöroşirurji,
ortopedi vb....).
2. Her örseleme olgusu ACİL olarak sınıflandırılmalıdır.
3. Çocuğun güvenliği sağlanmalıdır.
4. Görevli hemşire, olgudan haberdar olunca hastane ÇKE sosyal hizmet
uzmanına (SHU) bildirmelidir.
5. Bildirim:
 Yalnızca polise/jandarmaya:
İddia edilen örseleme olgusu, çocuğa bakım vermeyen bir kişi tarafından
yapılan fiziksel saldırı ise,
 Hem polise/jandarmaya hem de Sosyal Hizmet Müdürlüğüne (SHÇEK):
Çocuğa bakmakla sorumlu biri tarafından yapılan herhangi bir örseleme/ihmal
İse çocuğa bakım vermeyen bir kişi tarafından yapılsa da, cinsel saldırı veya
örseleme ise
6. “Eğer ebeveyn/bakıcının hastanede şiddete yönelebileceğinden
kuşkulanıyorsanız, örseleme/ihmal hakkındaki kuşkularınızı
paylaşmadan önce hastane güvenliğini çağırınız.
7. Bakım ve tıbbi belgelerin içermesi gerekenler:
 Öykü:
Olayın nasıl (yaralanma mekanizmasının ayrıntıları), nerede ve ne zaman
gerçekleştiği, görgü şahitlerinin varlığı, önceki yaralanmalar ve geçmiş tıbbi
öykü. Çocuk ve/veya ebeveyn/bakıcı ile yapılan görüşmelerin ayrıntılı bir
biçimde, mümkün olduğunca kelimesi kelimesine kaydedilmesi.
 Fiziksel Değerlendirme:
•
Fiziksel Örseleme/ihmal: Çocuğun giysileri çıkarılarak baştan ayağa; kafa
derisi,kulak kepçesi, kulak kepçesi arkası, timpanik membran, gözler, burun,
ağız, frenulumlar, damak, boyun, sırt, fleksor ekstremite yüzeyleri, el ve
ayaklar, omuz, karın, uyluk bölgesi, genital organlar ve anüs dahil çocuğun
derisi incelenmelidir.
•
Yaralanma diyagramları ve olgu veri formu kullanılarak tüm saptanan bulgular
ve çocuğun gelişimsel düzeyi ile ilgili gözlemler kaydedilmelidir.
•
Cinsel Örseleme: Yukarıdaki gibi eksiksiz bir fiziksel değerlendirme
yapılmalıdır:Ergenlik öncesi çocukta sırt üstü kurbağa pozisyonunda, ergen
kızlarda sırt üstü jinekolojik pozisyonda, ergen erkeklerde ise sırt üstü
pozisyonda genital bakıdan sonra yan yatar pozisyonda (alttaki bacak
ekstansiyon, üstteki bacak dizden fleksiyonda olmalı) anal değerlendirme
yapılmalıdır. Küçük çocuk, ebeveyn/ bakıcısı, değerlendirme masanın
üzerinde jinekolojik pozisyonda otururken, ebeveynin kucağında yarı yatırılmış
olarak değerlendirilebilir:
i.
Kızlarda, labia majora, minora ve perineum muayene edilmelidir.
ii.
Erkeklerde, penis, skrotum muayene edilmelidir
iii.
Her iki cinste de, anüs, perianal bölge, uyluk bölgesi ve kasıklar
muayene edilmelidir.
 Laboratuar testleri, radyolojik testler ve sonuçları
 Ebeveyn – Çocuk etkileşimi ile ilgili gözlemler
8. Sosyal Hizmet Uzmanı, hastanenin bildirim formunu doldurup, ekibin
hazırladığı tüm bu belgeleri ve ortak mektubu, bildirim formuna ekleyip
polise/jandarmaya ve/veya SHÇEK’a iletir.
9. Çocuk Koruma Konsültasyonu:
Hastanenin herhangi bir birimine gelen kuşkulu her tür örseleme/ihmal
olgusu için ÇKE’den konsültasyon istenmelidir. Birim hekimi ekibin
SHU’nı arayıp olguyu bildirir. SHU, ÇKE hekimini bilgilendirir.
Konsültasyon, ÇKE hekimi/SHU ikilisi tarafından uygun zamanda
gerçekleştirilir.
10. Çocuk, ancak sosyal hizmetler müdürü, güvenlik içinde taburcu
olabileceği koşulları ve kişileri belirleyip “güvenlik” planını hastane
sosyal hizmet uzmanına bildirdikten sonra taburcu edilir.
11. SHÇEK’a, kuşkulu failin bakımı altındaki diğer çocuklar için olası
örseleme/ihmal açısından değerlendirme önerilmelidir.
12. Ev içindeki herhangi bir yetişkinin aile içi şiddet mağduru olup olmadığı
incelenmeli ve var ise uygun birimlere sevk edilmelidir.
İZLEM
1. Fiziksel Örseleme: Sarsılmış bebeklerin, kırık kuşkusu olan çocukların, kaza
ile ya da kaza olmaksızın akut genital yaralanması olan çocukların, akut cinsel
saldırı için değerlendirilen çocukların, taburcu olduktan sonra izlem amaçlı
olarak Çocuk Koruma Ekibine yönlendirilmesi gereklidir.
2. Cinsel örseleme:
 Ciddi akut fiziksel bulgular: Ciddi kanaması, vajinal ya da perineal yırtılması
olan çocuklarda, tıbbi/cerrahi bakımdan, 12 yaş ve üstünde
Obstetri/Jinekoloji, 12 yaşın altında ise çocuk cerrahisi sorumludur.
 Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar (CYBE): Çocuk koruma ekibi ( ÇKE),
gereken olgularda, olgunun yattığı birimin hekimine, gerekli CYBE
profilaksisini önerecek, birimin çocuktan sorumlu hekimi ve hemşiresi, tedaviyi
uygulayacaktır.
BİLDİRİM
 Bildirim kararı örseleme ve/veya ihmal kuşkusuna dayanır. Kolluk
kuvvetlerine bildirimi birimden sorumlu ya da ÇKE’nde çalışan
SHU’nın yapması gerekir.
 Eğer SHU müsait değilse, her profesyonel, SHÇEK’a telefonla bildirimde
bulunabilir.
 Bu bildirimi yaparken aşağıdaki bilgilerin mümkün olduğunca hazır edilmesi
gerekir:
• Olgunun ailevi bilgileri ( TC Kimlik numaraları, adı- soyadı, anne/baba
adı/soyadı )
• Çocuğun, ailenin ve iddia edilen olay yerinin adresleri, bakım verenlerin
ev ve iş numaraları, doğum tarihleri,
• Olaya dahil olabilecek herkesin isimleri ve olası adresleri
• Kardeşlerin isimleri, yaşları ve nerede oldukları
 SHÇEK’de sözel bildirimi alan (ya da reddeden) SHU’nın kaydı :
ÇKE, SHU, 48 saat içinde hastane bildirim formunu yazılı olarak hazırlayıp,
SHÇEK’e fakslar.
AİLE İZNİ / BİLGİLENDİRİLMESİ
 Fiziksel bakı, radyolojik testler, fotoğraflar ve çocuğun hastaneye girişi için aile
iznini almak uygundur. Ancak, eğer SHÇEK ya da kolluk kuvvetlerine bildirim
yapılmışsa bu şart değildir.
 Hamilelik sırasında annenin yasadışı ilaç kullanımına ilişkin kuşku varsa
18 yaşın altındaki çocukta aile izni olmadan madde bağımlılığı taraması
yapılabilir
 Aileye, çocuk örseleme ve ihmal bildirimi kararı hakkında bilgi verilmelidir
(tercihen yüz yüze). Aileye bilgi vermeden önce, SHÇEK ve kolluğun
bilgilendirilmesi, gereğinde, aileye verilecek bilginin geciktirilmesi uygundur.