TÜBİTAK ARAŞTIRMA PROJESİ GELİŞME RAPORU

Transkript

TÜBİTAK
ARAŞTIRMA PROJESİ
GELİŞME RAPORU
(Bilimsel Rapor)
PROJE NO
: 112Y393
RAPOR NO
:1
RAPOR DÖNEMİ
: 01/02/2013 - 01/02/2014
PROJE YÜRÜTÜCÜSÜ: Melih Ertan ÇINAR
BİLİMSEL RAPORDA OLMASI GEREKEN BİLGİLER
1. Dönem içinde projeyle ilgili bilimsel ve teknik gelişmeler proje planı ile
karşılaştırılarak verilmeli, elde edilen veriler ile varılan ara sonuçlar, varsa
materyal, yöntem ve kapsam değişikleri belirtilmeli ve tartışılmalıdır.
2. Dönem içindeki idari gelişmeler (yardımcı araştırıcı ve personel değişikliği, ek
süre, yürütücünün kurum değişikliği ve varsa diğer destekleyen kuruluşlarla
sürdürülen işbirliği, vb. konularındaki bilgiler) verilmelidir.
3. Proje çalışmaları kabul edilen çalışma takvimine uygun yürümüyorsa gerekçeleri
açıklanmalıdır.
4. Bir sonraki dönem içinde yapılması planlanan çalışmalar (öneri formundan farklı
bir durum oluşmuş ise) belirtilmelidir.
5. Destekleyen diğer kuruluşlarla ilgili sorunlar var ise ayrıntıları ve çözüm önerileri
sunulmalıdır.
6. Dönem içinde proje kapsamında yapılan yayımların ve toplantılarda sunulan
bildirilerin birer kopyası eklenmeli ve yapılan yayımlarda TÜBİTAK desteği
belirtilmiş olmalıdır.
AP-GR-01 Güncelleme Tarihi 15/8/2011
BİLİMSEL GELİŞME RAPORU EK SAYFASI
(Proje No: 112Y393)
(Her madde için gerektiği kadar alan ve ek sayfa kullanabilirsiniz)
1. Dönem İçinde Projeyle İlgili Bilimsel ve Teknik Gelişmeler
01 Şubat 2013-01 Şubat 2014 tarihlerini kapsayan dönemde Ildır (Çeşme) ve Fethiye Körfezlerine bir
bilimsel sefer düzenlenmiştir. Eylül 2013’de yapılan arazi çalışmasında Ildır ve Fethiye Körfezleri’nde
korallijen habitatına sahip 3’er istasyonun 15 ve 25 m derinliklerinden tüplü dalışlar yapılarak çok
sayıda fotoğraf çekilmiş ve kalitatif ve kantitatif analizler için bentik örnekler alınmıştır. İstasyonların
genel özellikleri ve metodolojisi Ek 1’de, arazi çalışması sırasında gözlemlenen zoobentik türlerin
listesi Ek 2’de, ve şu ana kadar analizi yapılan fotoğrafların sonuçları ise Ek 3’de verilmiştir. Ayrıca
her istasyonun fiziko-kimyasal özelliklerini belirlemek amacıyla insitu ölçümler ve su örnekleri
alınmıştır. Elde edilen fiziko-kimyasal veriler Ek 4’de sunulmuştur. Arazide toplanan örneklerin
ayıklama işlemleri laboratuvarda devam etmektedir.
2. Dönem İçinde İdari Gelişmeler
3. Proje Çalışma Takvimine Uygun Yürümüyorsa Gerekçeleri
Proje çalışma takvimine uygun yürümektedir.
4. Bir Sonraki Dönemde Yapılması Planlanan Çalışmalar
Sonraki dönemde istasyonlardan toplanmış örneklerin ayıklamalarına devam edilecektir. Ayrıca
Nisan-Mayıs ayları içinde Ildır ve Fethiye Körfezleri’nde arazi çalışmaları gerçekleştirilecektir.
5. Destekleyen Diğer Kuruluşlarla İlgili Sorunlar Varsa Ayrıntıları ve Çözüm Önerileri
6. Dönem İçinde Proje Kapsamında Yapılan veya hazırlanan Yayımlar ve Toplantılarda
Sunulan Bildiriler
Sıra
1
2
Çıktı türü
Yazarlar
Başlık
Yayın yeri
Durumu*
* Hakem değerlendirmesinde, Yayınlanmaya kabul edildi, Yayınlandı
PROJE YÜRÜTÜCÜSÜNÜN
ADI SOYADI
Melih Ertan ÇINAR
İMZASI
TARİH
31.01.2014
NOT: Raporun tüm sayfaları proje yürütücüsü tarafından paraflanacak, sadece son sayfa imzalanacaktır.
EK 1
İSTASYONLARIN GENEL ÖZELLİKLERİ VE METODOLOJİ
25.09.2013-29.09.2013 tarihleri arasında Ildır (Çeşme) ve Fethiye Körfezleri’nde
yapılan arazi çalışmasında toplam 6 istasyonun 15 ve 25 m derinliklerinde tüplü dalışlar
yapılmıştır (Şekil 1,2).
Şekil 1. Ildır Körfezi’ndeki (Çeşme) istasyonlar.
Şekil 2. Fethiye Körfezi’ndeki istasyonlar.
Dalış ekibi toplam 4 kişiden oluşmuştur. Bu ekipten bir araştırıcı her derinlikte kuadrat
kullanarak fotoğraf çekme, diğeri video çekme, ve diğer iki araştırıcı ise kuadrat kullanarak
veya rastgele bentik örnekler toplamışlardır. Korallijen kommunite yapısının belirlenmesinde
fotoğrafik kuadrat metodu kullanılmıştır. Bu amaçla iç kenarları 25x25 cm olan krom bir
kuadrat üzerine, objektifle zemin arasında 45 cm olacak şekilde, bir kompakt fotoğraf
makinası (Olympus Camedia C-7070) monte edilmiştir (Şekil 3, 4). Fotoğraf makinasının
monte edildiği çerçeveden yaklaşık 45° açıyla çıkan 15 cm’lik 2 çubuğa YSD1 model (Kılavuz
numarası 32) 2 adet flaş monte edilmiştir. Fotograf makinasının objektif özellikleri: 7.1
megapixel, Olympus ED Wide Zoom lens 5,7-22.9 mm, 1: 2.8-4.8’dir. Çekimlerde genellikle
su altı makro modu ve otomatik fokus kullanılmıştır.
Şekil 3. Fotografik kuadrat düzeneğinin önden ve yandan görünüşü.
Şekil 4. Kuadrat kullanılarak fotoğraf çekimi. Fethiye İstasyon 1.
Video çekimlerinde Go Pro Hero 3 Black Edition (full HD 1080 p, 45 fps) kullanılmıştır.
Video ışığı olarak Underwater Kinetics Aqualite (ışık yayma açısı 90° ve maksimum ışık akısı
600 lümendir) kullanılmıştır. Video çekimleri her derinliğe horizontal olarak yerleştirilen 10
metrelik bir hat üzerinde yapılmıştır (Şekil 5). Ayrıca korallijenli yapıların belirlenmesi için
geniş açı ve makro video çekimleri gerçekleştirilmiştir.
Şekil 5. Horizontal bir hat üzerinde örneklemelerin yapılması. Fethiye Körfezi İstasyon 2.
İstasyonlarda fotoğrafları çekilen korallijen türlerinin tanımlarının yapılabilmesi için
kalitatif ve kantitatif örneklemeler gerçekleştirilmiştir. Kantitatif örneklemlerde 20x20 cm’lik bir
kuadrat kullanılmıştır. Ayrıca bölgede dağılım gösteren biyoeroder türleri tespit etmek
amacıyla, çekiç ve keski kullanılarak kaya örnekleri toplanmıştır. İstasyonlardan elde edilen
materyaller ayrı ayrı kavanozlara konularak %4’lük formaldehit ile fikse edilmiştir.
Her istasyonun 15 ve 25 m derinliklerinden kuadrat kullanılarak çekilen fotoğraflardan
5’i foto-analiz için seçilmiştir. Fotoğrafların analizlerinde Photoquad paket programı
kullanılmıştır (Trygonis & Sini, 2012). Bu programda kuadrat içinde kalan alanındaki türlerin
kapladıkları alanlar ve yüzdeleri serbest el (freehand) opsiyonu kullanılarak belirlenmiştir.
İstasyonların genel özellikleri aşağıda verilmiştir.
İSTASYON C1
Örnekleme tarihi: 25.09.2013. Mevki: Ildır Körfezi, Ayrıktaş Mevki. Koordinatlar: 38°27'23''N26°21'39''E. 0-25 m derinlik taranmıştır.
İSTASYON C2
Örnekleme tarihi: 25.9.2013. Mevki: Ildır Körfezi, Çolak Kayalıkları, Deve Taşları.
Koordinatlar: 38°26'42''N-26°24'35''E. 0-25 m derinlik taranmıştır. Turbidite yüksek, görüş
düşük. 15 m derinliklerde kayaların yanında Posidonia oceanica mevcut. Korallijen nispeten
iyi gelişmiştir.
İSTASYON C3
Örnekleme tarihi: 24.09.2013. Mevki: Ildır Körfezi, Çiftadaların kuzeyi. Koordinatlar:
38°23'45''N-26°26'55''E. 0-25 m derinlik taranmıştır. 0-13 m arasında yer yer taşlık alanlar ve
Posidonia oceanica yatağı mevcut. 15-30 m arasında blok kaya mevcut.
İSTASYON F1
Örnekleme tarihi: 27.09.2013. Mevki: Fethiye Körfezi dışı, Mağara mevki. Koordinatlar:
36°32'21''N-29°01'27''E. 0-28 m derinlik taranmıştır. Blok kaya.
İSTASYON F2
Örnekleme tarihi: 28.09.2013. Mevki: Fethiye Körfezi, Afkule, Kilisenin altı. Koordinatlar:
36°34'34''N-29°01'47''E. 0-40 m derinlik taranmıştır. Blok kaya, korallijenli yapılar 3 m den
başlıyor.
İSTASYON F3
Örnekleme tarihi: 28.09.2013. Mevki: Fethiye Körfezi, Tarzan Koyu: 36°36'58''N-29°03'54''E.
0-30 m derinlik taranmıştır.
EK 2
ARAZİ ÇALIŞMASI SIRASINDA İSTASYONLARDA GÖZLENEN ZOOBENTİK TÜRLER
Araştırma bölgesinde dalarak yapılan gözlemlerde aşağıdaki makrozoobentik türler
gözlemlenmiştir.
İSTASYON C1
C1 nolu istasyonda 12 türe rastlanılmıştır. 25 m derinlikte en bol tür Agales oroides’dir
(Tablo 1).
Tablo 1. C1 nolu istasyonlarda tespit edilen türler ve birey sayıları
Türler
PORIFERA
Agales oroides
Axinella polyphoides
Cliona viridis
Hexadella racovitzia
Pleraplysina spinifera
CNIDARIA
Leptopsammia pruvoti
POLYCHAETA
Hermodice carunculata
Bispira volutacornis
MOLLUSCA
Rocellaria dubia
Lithophaga lithophaga
ECHINODERMATA
Sphaerechinus granularis
Hacelia antennuata
15 m
25 m
400 birey
50 birey
15 birey
3 birey
15 birey
2 birey
1 birey
3 birey.400 cm-2
1 birey.m-2
6 birey.400 cm-2
1 birey.m-2
2 birey
1 birey
İSTASYON C2
C2 nolu istasyonda 11 türe rastlanılmıştır. 15 m derinlikte en baskın tür Leptopsammia
pruvoti ve 25 m derinlikte en baskın tür ise Agales oroides’dir (Tablo 2).
Tablo 2. C2 nolu istasyonlarda tespit edilen türler ve birey sayıları
Türler
PORIFERA
Agales oroides
Aplysina aerophoba
Axinella canabiana
Dysidea avara
CNIDARIA
POLYCHAETA
Sabella spallanzani
15 m
25 m
50 birey
3 birey
10 birey
40 birey
3 birey
10 birey
30 birey
2 birey
1 birey
MOLLUSCA
Rocellaria dubia
ECHINODERMATA
10 birey.400 cm-2
2 birey.m-2
5 birey.400cm-2
2 birey.m-2
5 birey
3 birey
İSTASYON C3
C3 nolu istasyonda 14 türe rastlanılmıştır. 15 m derinlikte en baskın tür Sphaerechinus
granularis ve 25 m derinlikte en baskın tür ise Agales oroides’dir (Tablo 3).
Tablo 3. C3 nolu istasyonlarda tespit edilen türler ve birey sayıları.
Türler
PORIFERA
Agales oroides
Axinella canabiana
Chondrosia reniformis
Dysidea avara
Hexadella racovitzia
CNIDARIA
POLYCHAETA
Bispira valutacornis
MOLLUSCA
Rocellaria dubia
ECHINODERMATA
Martasterias glacialis
Coscinaster tenuispina
15 m
25 m
60 birey
5 birey
50 birey
10 birey
10 birey
7 birey
50 birey
10 birey
1 birey
1 birey
5 birey.400 cm-2
1 birey.m-2
25 birey
1 birey
1 birey
6 birey
İSTASYON F1
F1 nolu istasyonda 7 türe rastlanılmıştır. 15 m derinlikte en baskın tür Chondrosia
reniformis ve 25 m derinlikte en baskın tür ise Agales oroides ve Axinella polyphoides’dir
(Tablo 4).
Tablo 4. F1 nolu istasyonlarda tespit edilen türler ve birey sayıları.
Türler
PORIFERA
Agales oroides
Crambe crambe
Phorbas fictitius
POLYCHAETA
ECHINODERMATA
Synaptula reciprocans
15 m
10 birey
1 birey
1 birey
1 birey
2 birey
25 m
10 birey
10 birey
5 birey
1 birey
İSTASYON F2
F2 nolu istasyonda 7 türe rastlanılmıştır. 15 m derinlikte en baskın tür Hermodice
carunculata ve 25 m derinlikte en baskın tür ise Axinella polyphoides’dir (Tablo 5).
Tablo 5. F2 nolu istasyonlarda tespit edilen türler ve birey sayıları
Türler
PORIFERA
Agales oroides
Crambe crambe
CNIDARIA
Phyllangia mouchezi
POLYCHAETA
ECHINODERMATA
Arbacia lixula
Echinaster sepositus
15 m
25 m
4 birey
7 birey
5 birey
3 koloni
30 birey
1 birey
1 birey
İSTASYON F3
F3 nolu istasyonda 5 türe rastlanılmıştır. 15 m derinlikte en baskın tür Chondrosia
reniformis ve 25 m derinlikte en baskın tür ise Axinella polyphoides’dir (Tablo 6).
Tablo 6. F3 nolu istasyonlarda tespit edilen türler ve birey sayıları
Türler
PORIFERA
Agales oroides
Crambe crambe
ECHINODERMATA
15 m
15 birey
15 birey
25 m
25 birey
30 birey
5 birey
1 birey
EK 3
FOTOGRAF ANALİZLERİNDEN ELDE EDİLEN SONUÇLAR
Şu ana kadar Ildır Körfezi’nde çekilen fotoğraflardan 26’sının faunistik analizleri
Photoquad paket programı kullanılarak yapılmıştır. Fethiye Körfezi’nde istasyonlarda çekilen
fotoğrafların analizleri ise halen devam etmektedir.
Ildır Körfezi’nde çekilen fotoğraflarda 5 sistematik gruba (Algae, Porifera, Cnidaria,
Mollusca ve Echinodermata) ait toplam 46 tür bulunmuştur (Tablo 7). Bölgede algler 26 türle,
Porifera 10 türle, Cnidaria 3 türle, Polychaeta 1 türle, Mollusca 4 türle ve Echinodermata 2
türle temsil edilir. Algler arasında en fazla türle (13 tür) temsil edilen grup Rhodophyta olup,
bu grubu sırasıyla Chlorophyta (8 tür) ve Phaeophyceae (5 tür) takip etmektedir.
Tablo 7. Fotoğrafik kuadrat metodu ile Ildır Körfezi’ndeki istasyonlarda tespit edilen türlerin
kapladığı alanların (toplam alan 625 cm2) ortalama değerleri. Bu bölümdeki (Ek 3) şekillerde
kullanılan türlerin kodları ilk sütunda verilmiştir.
İstasyonlar_Derinlikler(m)
C1_15 C1_25 C2_15 C2_25 C3_15 C3_25
Replikasyon sayısı
5
5
5
5
2
4
-
-
0,01
5,63
-
-
15,46
1,68
0,16
0,91
-
5,02
8,48
-
-
-
0,54
-
1,03
5,34
-
-
-
-
-
2,48
0,49
3,66
-
-
-
-
-
-
-
87,94
0,02
-
-
-
-
-
Ja
Dasya rigidula (Kützing) Ardissone, 1878
Irvinea boergesenii (Feldmann) R.J.Wilkes, L.M.McIvor &
Guiry, 2006
Jania adhaerens J.V.Lamouroux, 1816
1,55
-
-
1,82
-
-
Jr
Jania rubens (Linnaeus) Lamouroux, 1816
-
-
0,92
-
-
0,60
Km
Kallymenia microphylla J.Agardh, 1851
-
4,34
-
-
-
-
Li
47,85
13,57
-
-
-
-
-
-
16,52
40,77
105,57 171,94
Ml
Lithothamnion sp.
Mesophyllum alternans (Foslie) Cabioch & M.L.Mendoza,
1998
Mesophyllum lichenoides (J.Ellis) Me.Lemoine, 1928
8,25
-
Me
Mesophyllum sp.
-
27,52
21,25
10,02
-
-
Pd
Peyssonnelia dubyi P.L.Crouan & H.M.Crouan, 1844
34,31
44,91
15,09
12,26
-
5,84
Ppo
Peyssonnelia polymorpha (Zanardini) F.Schmitz, 1879
-
-
-
-
78,06
-
Pr
Peyssonnelia rubra (Greville) J.Agardh, 1851
-
-
-
50,01
-
-
Ps
Peyssonnelia squamaria (S.G.Gmelin) Decaisne, 1842
76,25
225,95 276,51 216,85 3,23
Cr
41,92
11,69
112,80 158,20 272,50 64,73
Cs
CHLOROPHYTA
Caulerpa racemosa var. cylindracea (Sonder) Verlaque,
Huisman & Boudouresque, 2003
Cladophora sp.
7,97
11,01
36,37
2,09
106,99 3,11
Cb
Codium bursa (Olivi) C.Agardh, 1817
-
-
-
-
32,88
-
Dt
Derbesia tenuissima (Moris & De Notaris) P.L.Crouan &
-
-
-
0,06
-
-
Kod
PHAEOPHYCEAE
Dd
Lv
Pp
Ss
Zt
Dictyota dichotoma (Hudson) J.V.Lamouroux, 1809
Lobophora variegata (J.V.Lamouroux) Womersley ex
E.C.Oliveira, 1977
Padina pavonica (Linnaeus) Thivy, 1960
Stypopodium schimperi (Kützing) M.Verlaque &
Boudouresque, 1991
Zanardinia typus (Nardo) P.C.Silva, 2000
RHODOPHYTA
Dr
Ib
Ma
193,19 141,49 33,21
-
130,24
H.M.Crouan, 1867
Fp
Flabellia petiolata (Turra) Nizamuddin, 1987
10,54
33,87
73,07
5,33
-
0,80
Ht
Halimeda tuna (J.Ellis & Solander) J.V.Lamouroux, 1816
0,20
2,50
5,26
2,49
0,20
0,64
Pc
Palmophyllum crassum (Naccari) Rabenhorst, 1868
-
0,39
-
0,81
0,25
1,14
Vu
Valonia utricularis (Roth) Agardh, 1823
-
-
-
-
-
3,89
PORIFERA
Ao
Agelas oroides (Schmidt, 1864)
46,44
8,31
2,45
10,70
-
1,71
Ad
Axinella damicornis (Esper, 1794)
1,23
1,65
-
1,22
-
-
Ap
Axinella polypoides Schmidt, 1862
-
-
-
0,19
1,06
-
Cre
Chondrosia reniformis Nardo, 1847
-
0,67
1,99
0,91
-
-
Cra
Crambe crambe (Schmidt, 1862)
57,77
59,41
8,13
45,10
-
42,32
Cc
Cliona celata Grant, 1826
39,78
-
0,11
-
6,46
-
Hr
Hexadella racovitzai Topsent, 1896
-
-
-
-
-
5,72
Pt
Phorbas tenacior (Topsent, 1925)
-
7,34
-
-
-
26,93
Psp1 Porifera (sp.1)
-
-
-
1,01
-
-
Psp2 Porifera (sp.2)
-
-
-
-
2,27
-
CNIDARIA
Hd
Hoplangia durotrix Gosse, 1860
-
-
-
0,18
-
-
Lp
Leptopsammia pruvoti Lacaze-Duthiers, 1897
1,64
0,11
2,77
20,02
2,31
62,14
Mp
Madracis pharensis (Heller, 1868)
-
-
-
-
2,04
-
-
-
-
-
1,12
-
POLYCHAETA
Sv
Serpula vermicularis Linnaeus, 1767
MOLLUSCA
Ht
Haliotis tuberculata tuberculata Linnaeus, 1758
-
-
-
-
-
0,31
Ll
Lithophaga lithophaga (Linnaeus, 1758)
-
-
-
-
2,64
0,97
Os
Ostreidae (sp.)
0,67
-
-
-
-
-
Rd
Rocellaria dubia (Pennant, 1777)
-
0,01
-
0,01
0,34
-
ECHINODERMATA
Ha
Hacelia attenuata Gray, 1840
-
5,08
-
-
-
-
Sg
Sphaerechinus granularis (de Lamarck, 1816)
-
-
-
12,87
-
-
Bi
BİLİNMEYEN
38,70
15,65
17,89
13,63
6,55
8,99
İstasyonların genelinde en yüksek kaplayıcılığa sahip grup Rhodophyta olup, analiz
edilen toplam alanın yaklaşık %60’ını kaplar. Bu gurubu sırasıyla Chlorophyta (%23) ve
Porifera (%11) takip eder (Şekil 6).
Ildır Körfezi’nde korallijen biyotopunda kaplayıcılığı en yüksek olan tür kırmızı alglerden
Peyssonnelia squamaria (toplam alanın yaklaşık %28) olup, bu türü sırasıyla yeşil alglerden
Caulerpa racemosa var. cylindracea (%15), kırmızı alglerden Mesophyllum lichenoides
(%12) ve kırmızı alglerden Mesophyllum alternans (%7) takip eder (Şekil 7). En yüksek
örtücülüğe (%6) sahip hayvansal organizma ise süngerlerden Crambe crambe’dir.
Şekil 6. Ildır Körfezi’nde tespit edilen grupların örtücülük yüzdeleri.
Şekil 7. Ildır Körfezi’nde örtücülük değerleri en yüksek türler
Korallijen kommunite yapısı ile çevresel değişkenler arasındaki ilişki uzaklığa-dayanan
redundansi analizi (dbRDA) ile hesaplanmıştır (McArdle & Anderson, 2001). İlk iki aksis
(dbRDA 1 ve dbRDA2) toplam varyasyonun %76,7’sini kapsar (Şekil 8). Bray-Curtis
benzerlik indeks analizine göre C1 ve C2 arasında yaklaşık %50’lik bir benzerlik
bulunmaktadır. C3 nolu istasyonun 15 ve 25 m derinlikleri ile diğer istasyonlar arasında
düşük bir benzerlik bulunmaktadır. C3 nolu istasyonun 25 m derinliği dbRDA grafiği üzerinde
farklı bir bölgeye yerleşmiştir. dbRDA1 ekseni ile kuvvetli ilişki içinde olan çevresel
değişkenler nitrit (ρr=0,67) ve oksijen (ρr=-0,68); dbRDA2 ekseni ile kuvvetli ilişki içinde olan
çevresel değişken ise amonyum (ρr=0,90)’dur.
Şekil 8. Korallijen kommunite yapısı ile çevresel değişkenler arasındaki ilişkiyi gösteren
dbRDA ordinasyon grafiği.
Ildır Körfezi’ndeki C1 nolu istasyonda çekilen her fotoğrafın faunistik analizleri aşağıda
verilmiştir. Ildır Körfezi’ndeki diğer istasyonlarda çekilen fotoğraflarda analiz edilmiştir. Ancak
dosya boyutunu artırdığı (TÜBİTAK PTS ancak 3 MB düşük dosyaları kabul etmektedir) için
bu rapor döneminde sunulamamıştır
C1 nolu istasyonunun 15 m derinliğinde çekilen
fotoğraflarda en dominant grup Rhodophyta ve Porifera; en dominant türler ise Mesophyllum
lichenoides, Lithothamnion sp., Cliona celata ve Agales oroides’dir (Şekil 9-13).
C1 nolu istasyonunun 25 m derinliğinde çekilen fotoğraflarda en dominant grup
Rhodophyta; en dominant türler ise Mesophyllum lichenoides ve Peyssonnelia squamaria’dır
(Şekil 14-18).
Rhodophyta; en dominant türler ise Peyssonnelia squamaria ve Caulerpa racemosa’dır.
Rhodophyta; en dominant türler ise Peyssonnelia squamaria, P. rubra, Caulerpa racemosa
ve Crambe crambe’dir.
Rhodophyta ve Chlorophyta; en dominant türler ise Cladophora sp. ve Caulerpa
racemosa’dır.
Rhodophyta; en dominant türler ise Dasya rigidula, Peyssonnelia squamaria ve Mesophyllum
alternans’dır.
A
B
C
D
Şekil 9. Ildırı Körfezi’nde C1 nolu istasyonun 15m derinliğinden çekilen 1 nolu fotoğrafın
faunistik analizi. A. Grupların kapladıkları alanlar, B. Grupların kapladıkları alanların yüzdesi,
C. Türlerin kapladıkları alanlar, D. Türlerin kapladıkları alanların yüzdesi. Türlerin kodları için
Tablo 7’e bakınız.
A
B
C
D
Tablo 7’e bakınız. Di: Diğer.
A
B
C
D
A
B
C
D
A
B
C
D
A
B
C
D
A
B
C
D
A
B
C
D
A
B
C
D
A
B
C
D
EK 4
İSTASYONLARIN FİZİKO-KİMYASAL ÖZELLİKLERİ
METOD
İstasyonların 1, 15 ve 25 metre derinliklerinden su örnekleri Niskin Şişesi (1,7 l
hacminde) ile alınmış ve su sıcaklığı ile tuzluluk SCT metre (YSI 100), çözünmüş oksijen
miktarı oksijen metre (YSI 55) ve klorofil-a ise fluorometre ile in-situ olarak ölçülmüştür.
Klorofil-a in-vivo klorofil-a olarak ölçülmüştür (Parsons et al., 1984). Diğer analizler için su
örnekleri 1 L’lik PE şişelere alınmış ve soğuk zincirle laboratuvara getirilip, pH tayini Orion
marka pH metre ile, besleyici elementler analizleri (Nitrit, nitrat, amonyum, fosfat ve silis) ise
spektrofotometrik olarak gerçekleştirilmiştir (Parsons et al., 1984).
BULGULAR
Ildır Körfezi’nde yapılan örneklemede su sıcaklığı yaklaşık 22°C olarak ölçülmüştür.
İstasyonlarda tuzluluk ‰35,6─36,6; iletkenlik 51,2─54 uS; doygunluk %83,2─108,1;
çözünmüş oksijen 6,22─7,86 mg/l; seki disk derinliği 16─24 m; klorofil a 0,06─2,49 mg/l;
amonyum azotu 0,22─2,77 µM/l; nitrit azotu 0,83─2,18 µM/l; nitrat azotu 0,09─0,18 µM/l;
toplam inorganik azot 1,42─5,08 µM/l; silis 0,10─0,41 µM/l; orta fosfat fosforu 0,20─0,53; ve
pH 8,13─8,21 arasında değişim göstermiştir. (Tablo 8).
Tablo 8.Ildır Körfezi’ndeki istasyonlarda fiziko-kimyasal değerlerin değişimi.
Istasyon_Derinlik (m)
C1_1 C1_15 C1_28 C2_1 C2_15 C2_30 C3_1 C3_15 C3_26
Sıcaklık (°C )
22,3 22,2
22,3
22,9 22,7
22,6
22,8 22,8
22,6
Tuzluluk (ppt)
İletkenlik (uS)
35,7 35,6
51,2 54,0
35,7
53,8
35,7 35,6
53,7 53,9
36,6
53,5
35,8 35,7
51,6 51,7
35,6
51,6
Doygunluk (%)
97,0 108,1 107,9 83,2 90,2
93,1
98,4 92,6
95,6
Oksijen (mg/l)
7,02 7,70
7,82
7,86 7,06
7,08
Seki Disk Derinliği
7,80
6,22 7,09
24 m
22 m
16 m
Klorofil a (mg/L)
0,41 0,65
0,61
0,06 0,07
2,49
1,32 0,89
1,15
Amonyum (µM/L)
1,35 0,30
0,45
0,90 0,22
1,35
0,67 0,60
2,77
Nitrit (µM/L)
1,81 1,06
1,30
1,90 1,02
0,83
0,88 2,08
2,18
Nitrat (µM/L)
0,09 0,09
0,09
0,09 0,18
0,13
0,18 0,13
0,13
Toplam Inorg. Azot (µM/L)
Silis (µM/L)
3,25 1,45
0,20 0,10
1,84
0,20
2,89 1,42
0,31 0,20
2,31
0,41
1,73 2,81
0,31 0,20
5,08
0,31
Fosfat (µM/L)
0,33 0,20
0,33
0,26 0,33
0,33
0,33 0,33
0,53
pH
8,14 8,13
8,16
8,17 8,17
8,19
8,19 8,20
8,21
Fethiye Körfezi’nde yapılan örneklemede su sıcaklığı yaklaşık 24°C olarak
ölçülmüştür. İstasyonlarda tuzluluk ‰35,2─35,6; iletkenlik 53,2─53,8 uS; doygunluk
%95─105,2; çözünmüş oksijen 7,02─7,80 mg/l; seki disk derinliği 20─22 m; klorofil a
0,01─0,95 mg/l; amonyum azotu 0,22─0,67 µM/l; nitrit azotu 0,04─0,30 µM/l; nitrat azotu
0,09─1,79 µM/l; toplam inorganik azot 0,71─2,31 µM/l; silis 1,08─2,30 µM/l; orta fosfat
fosforu 0─0,26; ve pH 8,06─8,20 arasında değişim göstermiştir. (Tablo 9).
Tablo 9.Fethiye Körfezi’ndeki istasyonlarda fiziko-kimyasal değerlerin değişimi.
İstasyon_Derinlik (m)
F1_1 F1_14 F1_28 F2_1 F2_15 F2_30 F3_1 F3_15 F3_30
Sıcaklık (°C )
24,30 24,10 23,60 24,40 24,30 24,20 24,90 24,80 24,70
Tuzluluk (ppt)
İletkenlik (uS)
35,60 35,50 35,50 35,30 35,30 35,30 35,30 35,30 35,20
53,80 52,80 53,70 53,20 53,50 53,30 53,50 53,30 53,40
Doygunluk (%)
100,9 95
100,7 105,2 102
103,2 105,2 103,2 102
Oksijen (mg/l)
7,35
7,80
7,06
7,25
Seki Disk Derinliği
7,12
7,08
20m
7,08
7,02
22m
7,03
21m
Klorofil a
0,18
0,36
0,41
0,95
0,45
0,34
0,01
0,34
0,16
Amonyum (µM/L)
0,52
0,60
0,60
0,37
0,22
0,67
0,60
0,45
0,52
Nitrit (µM/L)
0,22
0,09
0,04
0,09
0,30
0,17
0,13
0,17
0,13
Nitrat (µM/L)
1,25
0,94
1,47
1,38
1,79
1,29
0,45
0,09
0,71
Toplam Inorganik Azot (µM/L) 1,99
1,63
2,11
1,84
2,31
2,13
1,18
0,71
1,36
Silis (µM/L)
1,08
1,55
1,15
1,89
1,62
1,82
2,30
1,69
1,55
Fosfat (µM/L)
*
0,07
*
0,13
0,26
0,20
*
0,20
0,20
pH
8,06
8,10
8,12
8,12
8,15
8,14
8,17
8,17
8,20
Ildır Körfezi’nde sıcaklık değeri, istasyon 1 hariç, diğer istasyonların 25 metresinde
daha düşüktür. Fethiye Körfezi istasyonlarında ise sıcaklık değerleri derinlere doğru
gidildikçe düşmektedir (Şekil 19)
25,0
24,5
Sıcaklık (°C)
24,0
Ildır
23,5
Fethiye
23,0
22,5
22,0
21,5
3_25m
3_15m
3_1m
2_25m
2_15m
2_1m
1_25m
1_15m
1_1m
21,0
İstasyonlar
Şekil 19. Ildır ve Fethiye Körfezi istasyonlarının farklı derinliklerinde sıcaklık değerleri
Ildır ve Fethiye Körfezleri’nde hesaplanan çözünmüş oksijen değerleri 6 mg/l’nin
üzerindedir (Şekil 20). En düşük değer (6,22 mg/l) C2 nolu istasyonun 1 metresinde
hesaplanmıştır. Diğer istasyonlarda çözünmüş oksijen değerleri 7 mg/l’nin üzerindedir.
Çözünmüş Oksijen (mg/l)
8,0
7,0
Ildır
6,0
Fethiye
5,0
3_25m
3_15m
3_1m
2_25m
2_15m
2_1m
1_25m
1_1m
1_15m
4,0
İstasyonlar
Şekil 20. Ildır ve Fethiye Körfezi istasyonlarının farklı derinliklerinde çözünmüş oksijen
değerleri
Ildır Körfezi’ndeki istasyonlarda hesaplanan klorofil a değerleri, F2 nolu istasyonun 1 ve
15 m derinlikleri hariç, Fethiye Körfezi’ndeki istasyonlarda hesaplanan değerlerden daha
yüksektir (Şekil 21). Değerler genellikle 0-1mg/l arasında değişim göstermektedir. Bununla
birlikte, C2 nolu istasyonun 25 m ve C3 nolu istasyonun 1 ve 25 m derinliklerinde klorofil a
değerleri 1 mg/l’nin üzerindedir.
3,0
Ildır
2,5
Klorofil a (mg/l)
Fethiye
2,0
1,5
1,0
0,5
3_25m
3_15m
3_1m
2_25m
2_15m
2_1m
1_25m
1_15m
1_1m
0,0
İstasyonlar
Şekil 21. Ildır ve Fethiye Körfezi istasyonlarının farklı derinliklerinde klorofil a değerleri.
Ildır Körfezi’ndeki istasyonlarda hesaplanan toplam inorganik azot değerleri genellikle
Fethiye Körfezi’ndeki istasyonlarda hesaplanandan daha yüksektir. C3 nolu istasyonun 25 m
derinliğinden hesaplanan azot değer diğer istasyonlarınkinden hemen hemen 2-3 katı
civarındadır (Şekil 22).
Toplam Inorganik Azot (µM/l)
6
Ildır
5
Fethiye
4
3
2
1
3_25m
3_15m
3_1m
2_25m
2_15m
2_1m
1_25m
1_15m
1_1m
0
İstasyonlar
Şekil 22. Ildır ve Fethiye Körfezi istasyonlarının farklı derinliklerinde toplam inorganik azot
değerleri.
Ildır Körfezi istasyonlarında hesaplanan fosfat fosforu değerleri Fethiye Körfezi
istasyonlarında hesaplananların 2-3 katı civarındadır (Şekil 23). En yüksek fosfat fosforu
değeri C3 nolu istasyonun 25 m derinliğinde (0,53 µM/l) hesaplanmıştır. Fethiye Körfezi’nde
F1 ve F3 nolu istasyonların 1 m derinliklerindeki fosfat fosforu değerleri ölçüm limitlerinin
altındadır.
0,6
Ildır
0,5
Fosfat fosforu µM/l)
Fethiye
0,4
0,3
0,2
0,1
3_25m
3_15m
3_1m
2_25m
2_15m
2_1m
1_25m
1_15m
1_1m
0,0
İstasyonlar
Şekil 23. Ildır ve Fethiye Körfezi istasyonlarının farklı derinliklerinde fosfat fosforu değerleri.
KAYNAKÇA
McArdle, B.H., Anderson, M.J., 2001. Fitting multivariate models to community data: a
comment on distance-based redundancy analysis. Ecology 82, 290–297.
Parsons, T.R., Matia, Y. & Lalli, C.M. 1984. A manual of chemical and biological methods for
seawater analysis. Pergamon Press, New York: 173 pp.
Trygonis, V., Sini, M., 2012. photoQuad: a dedicated seabed image processing software, and
a comparative error analysis of four photoquadrat methods. Journal of Experimental
Marine Biology and Ecology 424-425, 99-108.doi:10.1016/j.jembe.2012.04.018

TÜBİTAK ARAŞTIRMA PROJESİ GELİŞME RAPORU

Transkript

Benzer belgeler

sayfa 104-126 - Bilim Akademisi

Örnek No: 25* T.C. İSTANBUL 30. İCRA DAİRESİ 2016/1160 ESAS

ÇEVRİMİÇİ (ONLİNE) SİSTEM BAŞVURU REHBERİ

Yüksek çözünürlüklü mikroskopi ve spektroskopi

12.12.2012-wv0aY-1212resmiilan

MPR-SW2-20