Özel Hayatlar

Transkript

Özel Hayatlar
b u g t i n d! x e t h a l t s t l a r
-EhFs'M41
-ks,4n{k
kd
d.&
!y d
. ja f"* a*.
t*..
"&-a
4 r'it -$ ipr
irJr:
"t:"*,.*ory&i:!ir:
*'*[email protected]#
si, erkeklcrle eqit olnrasr ve kadrn haklan
oldu. Buttin giin clinde kitap aianda kalemle {ezen, oldukga tuhaf karqrlanan
bil lL h,Ieqmtiyet krnydr o. Dnrmadan
yazrlar yirzrn, okul'an garip krz Nezihc\rin amacr iitretnren okulurru bitirncdi$i haldr 6inr:tmr:rr olniaktr. I\,Ianri{' Nez;rl:ti1rc rliickqc vcrip airlatr snau k:rzarrdr. ;\rehud;rn da krz idadisindc
'\rlunri
tabiilc" dersk:ri wrme;r l;a;larh. Ikirrr:ihcclcli rian ronraru ljrhabr'lir
blh'r l!){)f) uhnda bitirdi$incie rlaha ?(}
r';ryrtlalrh. K ital rncl;r yazdrkian. dr:rrin
qairiu'inderr $air' l'iigar l-Iirnrmin yazdr[r
"Slrrlilirrr
hil ki Ni{&rr\n llr 1iirk, lrmari, sanil ahvalini arz cvltrlr:clir rrrrcli"
tiifii tiirlcr rlc{ikli. Ntzihc Nlrrhittin ?{)
vayrtda iraqhyp ijlnrr: kadarr yazrhft rr
nranirnnda, vazrlannrla. hcp kadnr crliek
cqitliiirri illt:rkcu bir Larafian da "'l'iirk
Kar:l:nl' isirili donem kacirnlan lrlkknrda
bilgi vcrtu kitap yazch. Ona siirt karhn
u: r:rkekavrr haklara ralrip avn kuluplarth rt krrtrrirlarrlirnlriri rh lcna halclc cziiirrxrlrr.
strrc. l);rriihmrallinrat'a ii$rt\rrt
nrr:rr olarak tayin criilincc istrrlifii lirsat
cline ur:grri5 oklrr. Ilk iE r;larak Nlaarif'
Nrzirrctirrr e$itimin gtiiqnrr:si yi)niinrlc
l;rfihalar gr)rxlr:nii, aircrilrrini trk tr:k
. r l t k l i r r l rq
, r i z i r r r r rk s t r r r r h r\.i . t n r , , l i . i r t i lrat'li:rakki lirz Sanavi iVkktrl:irrrl'.jirrr
nil$lik. pivano, biQki-diki; dcrsltr"r vtlne1t' bqlrrh. \'rrrri clcrrin iyi v*i-;nrir; krzr
piyanosunu,bigki dikilini kocasriqin def,,ilkadrnlariqin kullanryordu-
diiq0k omuzlu dar elbisesinin iizerine
pelerin qcklindeki mcqrutiyet Earqafinr
gegirdi, saElanndaki vaklan tizenle di.izeltip, evden dtganya qrktr. "Kadrnlar
I 900 lerin ilk yllan sadcce karlrn h:rkDiinyasr" dergisine gidiyordu ilk makalur agrsrndirn clefrl her aqrdan z.or yrllulesini vermek igin. Arnavut kaldrnmla-ltrakki
dr. Nezilrr: A,Iulrittin lttihat r.'c
nndan yiiriirken :rklrrrdatrvaz;rca$ maIrrrkasr qckildi$incle ii$retnren oldu$u
kalclcri dii$iindii. Kadrnlara Awupalr
okulun kapatrlnramasr iqin buyuk hn'
kadrnlann haklannr anlalmah, onlan
rriicackleyc girigti. lionraki yllarda Baluiyim konnsurda da bilinElendirmeli
kau sava;r pntlak rcrincc rlocadelc t\ritri
di.ve gcgirdi kal?rsrndan. Sonra bir arr
dr$,stimrr:k zorunrlir kakir. Saral vrlladuxlu, ;mi bir harckctle pclerin gcklinnncl;r orcluya nralzcnrc saElanrak igin llr
rkrki trarqafiur leplaylp^ t,biscsirrin iizcrisclcr rkr okulu riikint:virr: gcvixli. ( )lnrar r r ' { i } l l i { i u r i r u l o n t \ ur r . k r . t i ni q i r r cs r r
t h . b ; 1 1 n ; rl r , r r r 5 i r rk. t . p i u i q e g i r i p i r t i l r ; r t ku:;trrruvcrdi, I)r:rgidc yazar katltrsuuvr'l'crakki'nin
Nuruosnraniyc Kulti<Ian Nczihe Yaqaq Aziz Haydar ve dcrbii'niin ilk yarclnl hastalranesinclr:lrtlrgi sahibi tJh,iye N,ler,lan varrl. l)ergi saqirrli$c bai;ladr. Nr:zilxr I\luhittiu .iokt:r
hihi Ulvii'e N,Itvlan, vazr katlrosu vc
gibi o iriten iru i;c koStururkcn, llalkan
hatta dergiyc sden vazr rrr mektupl;rrla
S;tva$r erlesintk: l1)13 yhnda krrrulan.
tamanlcn kaclrr:larir ait olan ilk Osm:ur( l s n r : r r r h I i r r k I l a n r n i l a n r r r l . l s i r r r . n r , ' h rlcrgisi,rdi Kadrul:rr Diinlur.
Dcrgide
I)crncfiiirtlc g6rct' zrlclr.l)crnclin anrao.
kacLn haklarma ycr wrilnrcsi vc "lini
saval sotrucu yoLsul r"c kimscsiz kalan kanist" sdziiniin ilk kcz siinclflt:r selmesi
dm vc qocuklann etitimleri ile iluilrrrnr:k
Nezihehin rlikkatini gckmfuti. Sadrx'c
t,e \ bulm;rlannr safJantirk[. Illlizac gconu dc$il. okuyarr lxlkcsi halrctc diiltts
rc$i- Lek clcrneklc yetina;ek bili <ilnudr
rcr:ek, kadnr haklarr rc sr:qrncvc scqilnte
itzgiirliigii ilc ilgili yazrlar vardr dngidr.
$ndan a1ltr z;rnrarrda l)ouilrrma CirrniS$ibi
Ulvil"c [,{i:rdan bir yazrsrnda
1tti \c lv-Iiidalaa-i l,fillile Kadrnlar I'le,
ycti'rrclt: clc laaliyrt gtisterdi. Ulkc sil'r,rr
"ll:k yakrn bil tarilrtr: lranrnrl:rn mebus
nra.sura viinrlik dtlnckkl
rnzrlrrunr kalgiircr:Siz" clivorclu. If) fulrnr l$21 d<:
nr:rnr:rlytlr Ncz.iln il,Iuhittin'clcn.
) , l i n r , . r( l . n r i l a v n r r h . r g i r l , ' l i . m i r r i z n r
kclinit:sini ayrren kullannrayr tcruih ccle
"Feminirm inkar editemea"'
!
riz. Varsrn lisarrnrrrzir hir r:cncbi kclimt:
l{}}3 yrhnrn {i Nisan siinii Nczihr:
dalra gilniiq olsun nr: zar:rn val Yalnrz
Memteketve kadrnlarigin!
1. KadrntarHatk Frrkasttoptu hatde,2.
Ttrk KadrnlarBirli!i'nin 1934'teistanbufda diizenledi!i giisteri. 3. lEn iisttel
itk kadrnhaklafl derneii olan osmantl
Miidafaa-iHukuk-uNievanCemiyeti
iiyeleri, lAtttaki resimterl Nezihe
Muhittin'inde yazarlarrndan
oldu{u
XadrnlarDiinyasrdergisindensayfalar
ve yazrksrulu.4. KadtnFtrk.stil.k
kurutduiu zamanyaprtankarikatiirler,
fcmitrizrniu r':rrh[r ve uerekliliSikabil-i
inkar tlcgiklir" trrzrnt{amakalclcryazn
vordu.
Nrzihc \{ulrittin l92l yrlrna kadar
va"sayan"Kadrnlar Dih4asl' dergisindel
sonraki yrllarcla pck sriz r:tnrcsc de biiyiikI 'ir olas;rhklirg,.ler..kt'. lrir kadrnlar prrrtisi rc partinin 1,ay1 olqau glarak "Kadur
Yoh.r" rlrlgisini kurnra likrini bu clcrgidr:r
vola grkarak qckillcndirrni6ti. "'Kadrn
l)0nyirsf' dcrsisininsahibi Uh,iyr:Mcr.
lan Civehk ;1nr [rrihtc Mudalha-i I'lukrrk-uNi.svanden:eSi(OsnranhKadurr
nrn l-lakkrrnSavrurmaDernc$i) dc kurnrugrc Kadrn l)tirryasrclergisilidc clcrnc$in yayrl oruarnoltuak kullanm4h.
Kadurl:rr l)iinyasr cleryisilc yaztltfir
l9l3 yrlurdan1923yrlrrrakadarilkokullar miifhtilligi yaprr,SclqukHatun Krz
Srrltanisi,Kz Hayat Mektr:bi. iznrir I{ilal Sultanisincnriidiir oldu .ijgryetilrnlik
\ r p t r . y a z d rc. v l c r r r llir,i l o E l r or l t l u .l s r i k lal s;l,a6uuy:qadrNczihe IVfuhittin.F{a-