içindekiler pdf

PROF. DR. FÜSUN SOKULLU-AKINCI
YRD. DOÇ. DR. SELMAN DURSUN
VİKTİMOLOJİ
(MAĞDURBİLİM)
Güncelleştirilmiş ve Genişletilmiş
3. BASI
Yayın No : 3358
Hukuk Dizisi : 1670
3. Baskı - Ağustos 2016 - İstanbul
ISBN 978 - 605 - 333 - 675 - 4
Cop­yright© Bu ki­ta­b›n bu ba­s›­s›­n›n Tür­ki­ye’de­ki ya­y›n hak­la­r› BE­TA Ba­s›m Yay›m
Da­€›­t›m A.fi.’ye ait­tir. Her hak­k› sak­l›­d›r. Hiç­bir bö­lü­mü ve pa­rag­ra­f› k›smen ve­ya
ta­ma­men ya da özet ha­lin­de, fo­to­ko­pi, fak­si­mi­le ve­ya bafl­ka her­han­gi bir fle­kil­de
ço­€al­t›­la­maz, da­€›­t›­la­maz. Nor­mal öl­çü­yü aflan ik­ti­bas­lar ya­p›­la­maz. Nor­mal ve
ka­nu­nî ik­ti­bas­lar­da kay­nak gös­te­ril­me­si zo­run­lu­dur.
Dizgi
:
Bask› - Cilt
:
Kapak Tasar›m:
Beta Basım A.Ş.
İnkılâp Kitabevi Yayın San. Tic. A.Ş.
Çobançeşme Mah. Sanayi Cad. Altay Sok. No: 8
Yenibosna - İSTANBUL (Sertifika No: 10614)
Tel: (0212) 496 11 81
Gülgonca Çarpık
Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş. (Sertifika No. 16136)
Narlıbahçe Sok. No: 11 Cağaloğlu -İSTANBUL
Tel : (0212) 511 54 32 - 519 01 77
Fax: (0212) 511 36 50
www.betayayincilik.com
Bu çalışmamızı İstanbul Üniversitesi
Hukuk Fakültesi’ne ve dünyanın
dört bir yanına dağılmış çocuklarımıza:
Adil yargılamaya, hukukun üstünlüğüne
ve hukuk devletine gönül vermiş
tüm öğrencilerimize armağan ediyoruz.
Prof. Dr. Füsun SOKULLU-AKINCI
Yrd. Doç. Dr. Selman DURSUN
ÜÇÜNCÜ BASIYA ÖNSÖZ
İkinci basının bittiğini öğrendiğimizde, üçüncü basının hazırlanması
için önemli bir çalışma yapılması gerekiyordu. İkinci bası 2008 tarihli olup
o günden bu yana hem mevzuatta önemli değişiklikler yapılmış, hem de
doktrine pek çok yeni eser katılmıştı. Bunun yanında ikinci basıda, eklerde
İngilizce ve Türkçe olarak yer verdiğimiz Avrupa Konseyi’nin mağdurlara ilişkin 2006 tarihli tavsiye kararlarının da metne işlenmesi gerekiyordu.
Sokullu-Akıncı emeklilik yaşamını yurt dışında sürdürdüğünden, genç, çalışkan, bilgili ve donanımlı Y. Doç. Dr. Selman Dursun bu işi üstlenmiş,
onca yoğun görevleri arasında, her zamanki titiz çalışması ile bunu gerçekleştirmiştir. Esasen Dursun ikinci basıya da değerli katkılar sağladığından, adı kapakta katkı sağlayan olarak yer almakta idi. Ancak bu basıdaki
katkıları, bunun çok ötesinde: Özellikle sekiz yıllık mevzuat değişiklikleri,
kendisinin Megan Yasalarına ilişkin makalesinin karşılaştırmalı hukuktaki
tüm gelişmeleri içerecek şekilde kitaba yeniden yazılarak konulması, hukukumuza ışık tutacak niteliktedir. Bu katkılar çok önemlidir ve nedenle de
adı kapakta ortak yazar olarak yer almaktadır.
Viktimoloji kitabımızın bu basısını da İstanbul Üniversitesi Hukuk
Fakültesi’ne ve dünyanın dört bir yanına dağılmış çocuklarımıza, yani tüm
öğrencilerimize armağan ediyoruz.
Birinci basıdan beri Beta Yayınevi’nin büyük desteğini gördüm: Özellikle Seyhan Satar’a ve Gülgonca Çarpık’a çok teşekkür ediyorum.
Prof. Dr. Füsun SOKULLU-AKINCI Y. Doç. Dr. Selman DURSUN
Barcelona 2016
İstanbul 2016
İKİNCİ BASIYA ÖNSÖZ
Birinci basının mevcudu tükendiğinden ikinci basının hazırlanması
uzun zamandır gündemdeydi. Viktimoloji artık tüm dünyada yerini sağlamlaştırmıştır. Birinci basıdan sonra o kadar çok sayıda eser yayınlanmıştır
ki, hiç olmazsa kendi olanaklarımla ve sevgili dostlarımın sayesinde edindiğim bu eserleri ve yeni kavramları bu basıya dâhil etmek istedim.
Ayrıca Viktimoloji açısından önemli gördüğüm iki hususu vurgulamak isterim:
1. 2005 yılında yapılan Ceza Muhakemesi Kanunu, birinci basıda
mağdur hakları bağlamında belirtmiş olduğumuz pek çok eksikliği
düzeltmiştir.
2. Yine son yıllarda Lisansüstü öğretimde vermekte olduğum yüksek
lisans ve doktora derslerini alan öğrencilerim, dönem ödevi olarak o kadar güzel çalışmalar yaptılar ki, bunları yayınlamalarını
ben kendilerine önerdim, nitekim bazıları makale olarak yayınlanmışlardır. Bu öğrencilerimden biri, Selman Dursun, Anabilim
Dalımızda araştırma görevlisidir ve iki çalışmasını bu şekilde yayınlamıştır. Bunların biraz değiştirilerek ikinci basıya konulmasını
istedim. Ayrıca Sayın Dursun, 2005 yasa değişikliklerini kitaba
işlemiştir. Bir kuru teşekkürün yetmeyeceğini düşündüğümden,
adını kapağa koymak istedim.
Tüm bunlar, Viktimolojinin Türkiye’de de yer edinmeğe başladığının
bir işaretidir, benim de bunda küçük bir payım varsa ne mutlu bana.
VIII
Bu basıda dünyanın iki farklı köşesinden iki değerli meslektaşımın
unutulmayacak desteğini gördüm: Avustralya National University’den Prof.
Dr. Peter N.Grabosky ve 30 yıllık dostum ve kardeşim, North Carolina
Üniversitesinden Prof. Dr. Paul Friday. Paul yıllar önce doktora tezimi yazarken yaptığı gibi bana kutularla kitap yolladı, Peter ise kendi üniversitesinde ışık verdiği pek çok öğrencisi gibi bana da yol göstermiştir, zaman
zaman kitap ve internet adresleri yollamıştır. Her zaman yaptığı gibi eşim
Dr. Ateş Akıncı bana pek çok kitap getirmiş ve getirtmiş, öğrencim Mete
Erdem ise İngiltere’den her gördüğü kitabı bana yollama gibi çok yararlı
huyu nedeniyle kaynaklarımı zenginleştirmiştir. Yine hem lisans hem yüksek lisans programında öğrencim olan ve ileride güzel bilimsel çalışmalara imza atacağını umduğum Erkan Sarıtaş ve Özlem Kalyoncu-Türkeş ....
hepsine sonsuz teşekkür borçluyum.
Birinci basıda olduğu gibi bu basıda da Beta Yayınevinin büyük desteğini gördüm: Özellikle Seyhan Satar’a ve Gülgonca Çarpık’a çok teşekkür
ediyorum.
Birinci basıyı hazırlarken Adalet (Meslek) Yüksek Okulu’nun da müdürlüğünü yürütmekteydim. Okulun 20. yılı idi, birinci basıyı Okula armağan etmiştim. İkinci basıyı ise, birinci sınıfa girdiğim günden beri büyük
bağlılık duyduğum İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesine ve dünyanın
dört bir yanına dağılmış çocuklarıma, yani tüm öğrencilerime armağan ediyorum.
Prof. Dr. Füsun SOKULLU-AKINCI
Yeşilköy 2008
BİRİNCİ BASIYA ÖNSÖZ
Viktimoloji Kriminoloji’nin bir dalı olarak ortaya çıkmış ve gelişmiştir. Ancak bu alandaki çalışmaların artık bu boyutları aştığı ve Viktimoloj’inin önemli bir bölümünü Hukuk’un ve mağdurların Ceza ve Ceza Usul
Hukuku kapsamında korunması konusunun oluşturmakta olduğunu görüyoruz. Bu nedenle bu çalışmamda “mağdur”un nasıl bir insan olduğunu,
zaman zaman suça mağdurların yol açtığını incelemekle kalmadım, mağdurun gerek suç öncesi ve gerek suç sonrası durumunu ve ona sağlanmış
ve sağlanması gereken himayeyi gündeme getirmeye çalıştım. Viktimoloji
konusundaki çalışmalar genellikle kriminolog, sosyolog ve psikologlar tarafından yapılmaktadır. Bir Ceza Hukukçusu olmam bu konuya farklı bir
boyut getirmemi sağlamıştır.
Bu çalışmanın temeli Adli Tıp Enstitüsünde verme şansına sahip olduğum Viktimoloji derslerinin hazırlanması sırasında atılmıştır. Sayın Prof.
Süheyl Donay’ın önerisi ve Enstitü Müdürü Sayın Prof. Dr. Sevil Atasoy’un
bu dersin sorumluluğunu bana vermesi ile çalışmaya başladım. Ancak kaynak sağlamam pek kolay olmadı. Değerli arkadaşlarım Y. Doç. Dr. Adem
Sözüer ve Ar. Gör. Ali Kemal Yıldız, çalıştıkları Freiburg Max Planck Institute’dan bana kaynaklar sağladılar. Ceza Hukuku ve Kriminoloji Araştırma
ve Uygulama Merkezimiz’in Müdürü, Ceza ve Ceza Usul Hukuku Anabilim Dalı Başkanımız, değerli Hocam Prof. Dr. Kayıhan İçel’in teşviki de
beni cesaretlendirmiş, yüreklendirmiştir. Her zamanki gibi eşim Dr. Ateş
Akıncı hem çalışma döneminin evimizde yarattığı yoksunluk ve strese tahammül göstermiş, hem de çok iyi kullandığı bilgisayarla bana yardımcı
olmuştur. Beta Yayınevinin sahibi Rahmi Arıkan’ın ilgisi, Gülgonca Arslanyılmaz’ın titiz çalışması, İ.Ü. Hukuk Fakültesi Ceza ve Ceza Usul Hukuku
X
asistanları Vesile Daragenli, Hasan Sınar, Barış Erman ve özellikle A. Hakan
Evik’in dikkat ve özenle tashih ve basım işlerini yürütmeleri, Adalet Yüksekokulu asistanlarından Süleyman Ceyhan’ın koşuşturmaları ile Viktimoloji
ortaya çıkmıştır. Hepsine ayrı ayrı, yürekten teşekkür ediyorum.
Füsun Sokullu-Akıncı
Yeşilköy-Vezneciler, 1999
İÇİNDEKİLER
Üçüncü Basıya Önsöz........................................................................................V
İkinci Basıya Önsöz........................................................................................VII
Birinci Basıya Önsöz....................................................................................... IX
Kısaltmalar ................................................................................................XIX
Birinci Bölüm
VİKTİMOLOJİYE GİRİŞ
§ 1. GENEL OLARAK VİKTİMOLOJİ KAVRAMI VE
TARİHÇESİ............................................................................................... 2
I.
VİKTİMOLOJİ SÖZCÜĞÜNÜN ETİMOLOJİSİ VE
MAĞDUR KAVRAMI....................................................................... 3
II. VİKTİMOLOJİNİN AMACI............................................................. 5
III. TARİHÇE.......................................................................................... 9
IV. MAĞDURLARA YÖNELİK ÇALIŞMALARIN
BAZI ÖZELLİKLERİ....................................................................... 17
§ 2. VİKTİMOLOJİNİN, KRİMİNOLOJİ VE DİĞER BİLİM
DALLARI İLE İLİŞKİSİ......................................................................... 20
I.
II. SOSYOLOJİ..................................................................................... 20
KRİMİNALİSTİK............................................................................ 20
III. PSİKİYATRİ VE PSİKOLOJİ........................................................... 21
IV. CEZA HUKUKU............................................................................. 22
A. Genel Olarak.............................................................................. 22
B. Çeşitli Suç Tiplerinde Mağdurun Sıfatına veya Durumuna
Bağlanan Sonuçlar...................................................................... 25
XII
İçindekiler
1. Mağdurun Sıfatının veya Durumunun
Farklı Bir Suç Tipine Yol Açması........................................... 26
a)
b)
c)
d)
Kasten Öldürme - Cumhurbaşkanına Suikast................... 26
İntihara Yönlendirme - Kasten Öldürme.......................... 27
Cinsel Saldırı - Cinsel İstismar.......................................... 28
Tehdit veya Cebir - Görevi Yaptırmamak için
Direnme........................................................................... 28
e) Hakaret - Cumhurbaşkanına Hakaret............................... 29
2. Mağdurun Sıfatının veya Durumunun
Cezayı Ağırlaştırıcı Nitelikli Unsur Olması............................. 29
a)
b)
c)
d)
e)
f)
g)
h)
Kasten Öldürme ve Kasten Yaralama................................. 29
İşkence ve Eziyet............................................................... 30
Cinsel Suçlar..................................................................... 31
Kişiyi Hürriyetinden Yoksun Kılma.................................. 32
Hakaret............................................................................. 33
Hırsızlık, Mala Zarar Verme ve Dolandırıcılık................... 33
Suçu Bildirmeme.............................................................. 34
Yabancı Devlet Başkanı veya Temsilcilerine
Karşı Suç........................................................................... 34
3. Mağdurun Sıfatının Cezayı Hafifletici Şahsi Neden
veya Şahsi Cezasızlık Nedeni Olması...................................... 34
C. Suçun Mağdur Üzerindeki Etkisine Bağlanan Sonuçlar.............. 35
§ 3. MAĞDUR VE FAİL TİPOLOJİSİ.......................................................... 36
I. GENEL OLARAK............................................................................ 36
II. VİKTİMOLOJİ’DE MAĞDUR TİPOLOJİSİ................................. 37
A. Genel Olarak.............................................................................. 37
B. Bazı Mağdur Tipleri................................................................... 41
1. Cinsel Suç Mağdurları............................................................ 41
a)
b)
c)
d)
Cinsel Suçlara İlişkin Teoriler............................................ 46
Cinsel Saldırı Suçları Sonrası Mağdur............................... 48
Kriz Reaksiyonunun Onarım Süreci.................................. 50
Türk Ceza Kanunu’ndaki Düzenlemeler............................ 52
2. Aile İçi Şiddet Mağdurları...................................................... 57
a) Aile İçi Şiddete Genel Bakış............................................... 57
b) Şiddet Döngüsü Kavramı.................................................. 61
c) Aile İçi Şiddete İlişkin Teoriler........................................... 64
İçindekiler
XIII
d) Aile İçi Şiddetle Yasal Mücadele........................................ 68
3. Çocuk İstismarı Mağdurları................................................... 84
a)
b)
c)
d)
e)
f)
g)
h)
i)
İstismara Uğrayan Çocukların Özellikleri.......................... 89
Çocuk İstismarını Açıklayan Teoriler................................. 90
Çocuk İstismarının Ölçülmesi........................................... 93
Çocuk İstismarı ve Şiddet Döngüsü.................................. 93
Çocuk İstismarı Faillerinin Merkezi
Sicilinin Tutulması............................................................ 94
Çocuk İstismarı Türleri...................................................... 94
Çocuk İstismarı ve Hukuk................................................ 95
Şiddet Görmüş Çocuklara Ne Yapılmalı?........................ 105
İhbar Zorunluluğu.......................................................... 106
4. Yaşlı İstismarı Mağdurları.................................................... 109
5. İşsiz Mağdurlar.................................................................... 115
6. İnsan Öldürme Suçu Mağdurlarının
Yakınları (Geride Kalan Mağdurlar).................................... 116
III. VİKTİMOLOJİK AÇIDAN FAİL TİPOLOJİSİ............................ 117
A.
B.
C.
D.
Şiddet Suçlarının Failleri.......................................................... 118
Malvarlığına Karşı Suçların Failleri........................................... 118
Sahtecilik Suçlarının Failleri..................................................... 118
Cinsel Suç Failleri..................................................................... 119
§ 4. MAĞDURUN SUÇA YOL AÇMASI VE MAĞDUR RİSKİ................ 120
I.
MAĞDURUN SUÇA YOL AÇMASI............................................ 120
A. Kavram.................................................................................... 120
1. Genel Olarak........................................................................ 120
2. Kavramın Tarihçesi............................................................... 122
3. Benzer Kavramlarla İlişkisi ve Farkı...................................... 123
4. Kavramın Amacı.................................................................. 126
B. Mağdurun Suça Yol Açması Durumları.................................... 127
1. Genel Olarak........................................................................ 127
2. Bazı Suçlarda Mağdurun Suça Yol Açması............................ 128
a)
b)
c)
d)
e)
İnsan Öldürme Suçu....................................................... 128
Malvarlığına Karşı Suçlar................................................ 129
Cinsel Suçlar................................................................... 130
Hakaret Suçu.................................................................. 131
Diğer Suçlar.................................................................... 131
XIV
İçindekiler
C. Mağdurun Suça Yol Açmasının Hukuki
Sonuçları.................................................................................. 132
1. Genel Olarak........................................................................ 132
2. Türk Ceza Kanunu’ndaki Sonuçları...................................... 133
a) Bütün Suçlar Açısından Geçerli Olan Sonuçlar................ 133
b) Bazı Suçlar Açısından Geçerli Olan Sonuçlar.................. 138
II. MAĞDUR RİSKİ........................................................................... 144
A. Genel Olarak............................................................................ 144
B. Mağdur Olma Riskini Artıran Faktörler................................... 147
1. Cinsiyet................................................................................ 147
2. Yaş........................................................................................ 148
3. Meslek ve Sosyal Sınıf.......................................................... 148
4. Medeni Durum.................................................................... 149
5. Yerleşim Durumu................................................................. 149
6. İkamet Edilen Semt.............................................................. 150
§ 5. MAĞDURSUZ SUÇ FAİLLERİ VE VİKTİMOLOJİ........................... 151
I.
II.
III.
IV.
GENEL OLARAK.......................................................................... 151
KRONİK (İTİYADİ) SARHOŞLUK.............................................. 154
MUNCHAUSEN SENDROMU................................................... 156
TRAVMATİK TELAFİ NEVROZLARI......................................... 159
§ 6. GİZLİ KALMIŞ SUÇLULUK VE VİKTİMOLOJİ.............................. 161
I. GENEL OLARAK.......................................................................... 161
II. GİZLİ KALMIŞ SUÇLULUĞA MAĞDURLARIN
YOL AÇMASININ NEDENLERİ................................................. 162
A.
B.
C.
D.
E.
F.
Suçlunun Mağdur Tarafından Yeterli Bir
Şekilde Tanımlanamaması........................................................ 162
Mağdurun Rızası...................................................................... 162
Mağdur ve Suçlu Arasında Önceden Var Olan
İlişkiler..................................................................................... 163
Önemsememe, Korkma ve Çekinme Gibi
Nedenler.................................................................................. 164
Mağdurun Polis Yöntemlerini Yeterli Görmemesi
ve Ona Güvenmemesi.............................................................. 167
Mağdurun Bir Suçla İlişkisi Olduğunun
Farkında Olmaması ya da İhbar Edebilecek
Durumda Olmaması................................................................ 167
İçindekiler
XV
İkinci Bölüm
MAĞDURUN KORUNMASI VE MAĞDUR HAKLARI
§ 1. MAĞDURUN SUÇ ÖNCESİ KORUNMASI
(MAĞDURİYETİN ÖNLENMESİ)..................................................... 171
I.
GENEL OLARAK.......................................................................... 171
II. SUÇUN ÖNLENMESİ VE OLASI MAĞDURLARIN
POLİSÇE KORUNMASI............................................................... 172
A. Suçun Önlenmesinde Polisin Rolü........................................... 174
B. Polisin Önleme Faaliyetinin Alanının Belirlenmesi................... 177
1. Duruma İlişkin Faktörler...................................................... 177
2. Kişilik Faktörleri.................................................................. 178
3. Tehlikeli Suç Öncesi Durumundaki Kişiler........................... 179
C. Polisin Suçu Önleme Faaliyetleri.............................................. 182
1. Genel Önleme Faaliyetleri.................................................... 183
a) Halkla Temas Kurma....................................................... 183
b) Sıkıntıda Olan Kişilere Yardım Etme............................... 191
2. Belirli Suçları Önlemeye Yönelik Özel Önleme Faaliyetleri... 193
a) Hırsızlık Suçları............................................................... 193
b) Çocuk Suçluluğu............................................................ 198
c) Şiddet İçeren Suçlar......................................................... 201
III. OLASI CİNSEL SUÇ MAĞDURLARININ
KORUNMASI VE MEGAN YASALARI....................................... 203
A. Genel Olarak............................................................................ 203
B. Megan Yasası............................................................................ 204
1. Tarihsel Gelişim................................................................... 204
2. Yasanın İçeriği ve Yasanın Yerine Geçen
Adam Walsh Yasası............................................................... 208
a)
b)
c)
d)
New Jersey Megan Yasası................................................. 208
Federal Megan Yasası....................................................... 211
Adam Walsh Yasası.......................................................... 215
Adam Walsh Yasası’nı Genişleten Yasal Değişiklikler....... 221
3. Yasaya İlişkin Eleştiriler........................................................ 224
4. Mahkeme Kararları.............................................................. 232
a) New Jersey Yüksek Mahkemesi Kararları......................... 232
b) Birleşik Devletler Yüksek Mahkemesi Kararları............... 234
XVI
İçindekiler
5. Yasanın Değerlendirilmesi ve Türk Hukukundaki
Gelişmeler............................................................................ 249
IV. SUÇUN ÖNLENMESİNE KİŞİLERİN KATKILARI................... 255
A.
B.
C.
D.
E.
Evde Bekçi veya Kapıcı Bulundurmak...................................... 256
Alarm Tesisatı Kurmak............................................................. 256
Işıkları Açık Bırakmak.............................................................. 257
Komşuların Gözetimi............................................................... 257
Silah Bulundurmak.................................................................. 258
V. SUÇUN ÖNLENMESİNDE ÜÇÜNCÜ KİŞİLERİN
ROLÜ (Suç Üçlüsü: Seyirci-Mağdur-Suçlu).................................... 258
VI. MÜKERRER MAĞDURİYET VE SUÇUN
ÖNLENMESİ................................................................................ 263
A.
B.
C.
D.
Genel Olarak............................................................................ 263
Mükerrer Mağduriyetin Nedenleri........................................... 266
Suç Önleme Faaliyetlerinin Suç Mağduru Olmuş Kişiler
Üzerinde Yoğunlaştırılmasının Yararları.................................... 269
Mükerrer Mağdurlara Odaklanmış Suç Önleme Faaliyetleri..... 270
§ 2. MAĞDURUN SUÇ SONRASI KORUNMASI VE
MAĞDUR HAKLARI........................................................................... 272
I. MAĞDUR HAKLARI VE ŞÜPHELİ VEYA SANIK
HAKLARI İKİLEMİ...................................................................... 272
II. MAĞDURUN SUÇ SONRASI SIKINTILARI............................. 274
A. Genel Olarak............................................................................ 274
B. Mağdurda Suç Sonrası Oluşabilecek
Hastalıklar ve Sendromlar (Belirtiler)....................................... 276
1. Psikosomatik Hastalıklar...................................................... 278
2. Fonksiyonel Hastalıklar........................................................ 278
3. Nöro-Vejetatif Belirtiler........................................................ 279
4. Psikiyatrik Bozukluklar........................................................ 279
5. Alkol ve Madde Kullanımı................................................... 279
6. Nörotik Bozukluklar............................................................ 279
7. Psikolojik Hastalıklar........................................................... 280
C. Mağdurun Suç Sonrası Kişisel Sorunları................................... 281
1. Mağdurun Benlik Sorunları................................................. 281
2. Mağdurun İlişki Sorunları.................................................... 284
3. Mağdurun Cinsel Yaşamı..................................................... 284
İçindekiler
4. Mağdurun Topluma Karşı Tutumu....................................... 285
5. Mağdurun Kişilik Yapısı....................................................... 285
6. Mağdurun Kişilik Bozuklukları............................................ 286
7. Mağdurda Gelişen Savunma Mekanizmaları......................... 287
8. Aile İçi Şiddet Mağduriyeti Sonrası
Kadınların Sorunları............................................................. 288
C. Mağdurun Terapisi................................................................... 290
XVII
1. Genel Olarak........................................................................ 290
2. Mağdurun Terapisinde Yeni Yaklaşım:
Onarıcı Adalet...................................................................... 292
III. CEZA MUHAKEMESİNDE MAĞDUR HAKLARI.................... 297
A. Genel Olarak............................................................................ 297
1. Geleneksel Mağdur Hakları.................................................. 297
2. Çağdaş Ceza Adaleti İçinde Mağdur..................................... 299
B. Avrupa Konseyi Tavsiye Kararları ve Türk
Pozitif Hukuku........................................................................ 302
1. Genel Olarak........................................................................ 302
a) Ceza ve Ceza Muhakemesinde Mağdurun Durumuna
Dair Tavsiye Kararı........................................................... 302
b) Suç Mağdurlarına Yardıma Dair Tavsiye Kararı................ 304
2. Mağdur Destek Hizmetleri................................................... 309
a)
b)
c)
d)
Genel Olarak................................................................... 309
Asgari Standartlar............................................................ 313
İhtisaslaşmış Merkezler ve Yardım Hatları........................ 315
Eşgüdüm ve İşbirliği....................................................... 322
3. Mağdurla Temasta Olan Kişi ve Kuruluşlar.......................... 325
a) Genel Olarak................................................................... 325
b) Personel Seçimi ve Eğitimi.............................................. 326
c) Mağdur ve Polis............................................................... 328
4. Mağdura İlişkin Bilgilendirme.............................................. 332
a) Mağdurun Bilgilendirilmesi............................................. 332
b) Yetkili Organlar Arasında Bilgi Aktarımı......................... 342
c) Korunması Gereken Bilgiler............................................ 344
5. Mağdur - Fail Arabuluculuğu ve Uzlaşma........................... 349
6. Mağdur ve Giderim............................................................ 353
XVIII
İçindekiler
a) Genel Olarak................................................................. 353
b) Kovuşturmama Kararında Giderimin
Dikkate Alınması.......................................................... 354
c) Kovuşturma ve Giderim Davası Açma Hakkı................ 358
d) Ceza Mahkemesinin Giderime Hükmedebilmesi.......... 359
e) Bir Ceza Yaptırımı Olarak Giderim............................... 360
f ) Ertelemenin veya Koşullu Salıverilmenin
Giderim Ödenmesi Koşuluna Bağlanması..................... 364
g) Giderimin Tahsili.......................................................... 369
h) Devlet Giderimi ve Sigorta........................................... 370
7. Mağdurun Dinlenmesi....................................................... 373
8. Mağdurun Güvenliğinin Korunması.................................. 376
9. Mağduriyete Dair Toplumsal Farkındalığın
Oluşturulması.................................................................... 381
10. Mağdur Araştırmalarının Desteklenmesi............................ 382
SONUÇ......................................................................................................... 385
BİBLİYOGRAFYA......................................................................................... 391
EKLER: Avrupa Konseyi Tavsiye Kararları...................................................... 411
KISALTMALAR
ABD
agm.
AİHS
AÜEHFD
AY
AYM
bkz.
C.
dn.
CD
CGK
CGTİK
CHD
CHKD
CİK
CMK
CMUK
Çev.
ÇİM
ÇKK
:Amerika Birleşik Devletleri
:Adı geçen makale
:Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi
:Atatürk Üniversitesi Erzincan Hukuk Fakültesi
Dergisi
:Anayasa
:Anayasa Mahkemesi
:Bakınız
:Cilt
:Dipnot
:Ceza Dairesi
:Ceza Genel Kurulu
:Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında
Kanun
:Ceza Hukuku Dergisi
:Ceza Hukuku ve Kriminoloji Dergisi
:Cezaların İnfazı Hakkında Kanun
:Ceza Muhakemesi Kanunu
:Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu
:Çeviren
:Çocuk İzlem Merkezi
:Çocuk Koruma Kanunu
XX
DSHK
DSHY
E.
ed.
HGK
i. Br.
İHEB
İHFM
İ.Ü.
İÜHFM
K.
Kab.K
Krş.
m.
MÜHFHAD
PVSK
RG
s.
ŞÖNİM
TBMM
TCK
TMK
USC
vd.
zikr.
Kısaltmalar
:Denetimli Serbestlik Hizmetleri Kanunu
:Denetimli Serbestlik Hizmetleri Yönetmeliği
:Esas
:Editör
:Hukuk Genel Kurulu
:im Breisgau
:İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi
:İstanbul Hukuk Fakültesi Mecmuası
:İstanbul Üniversitesi
:İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası
:Karar
:Kabahatler Kanunu
:Karşılaştırınız
:Madde
:Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk
Araştırmaları Dergisi
:Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu
:Resmi Gazete
:Sayfa
:Şiddet Önleme ve İzleme Merkezi
:Türkiye Büyük Millet Meclisi
:Türk Ceza Kanunu
:Türk Medeni Kanunu
:United States Code
:Ve devamı
:Zikreden