bitirme çalışması yazım kılavuzu

YILDIZ TEKN K ÜN VERS TES
N AAT FAKÜLTES
………….. MÜHEND SL
BÖLÜMÜ
B T RME ÇALI MASI
YAZIM KILAVUZU
Hazırlayan:
STANBUL, 2006
1
Sevgili ö renciler,
Bitirme Çalı ması Yazım Klavuzu, bitirme çalı maları için bir standart olu turmayı
amaçlamanın yanısıra, size mezun oldu unuzda gerek i hayatında gerekse akademik
hayatta teknik bir raporda bulunması arzu edilen asgari yazım düzenini göstermektedir.
Uygulamada yapaca ınız ba arılı çalı malar hakkında hazırlayaca ınız raporlar,
çalı maların sunulmasında son derece önemlidir. Bu nedenle, klavuzu okuyunuz,
gerekti inde ö retim elemanlarına danı ınız ve belirtilen yazım kurallarını bitirme
çalı manızda uygulayınız. Bu yolla edinece iniz bilgi ve deneyim, üniversite ö reniminin
sonrası için sizlere çok önemli bir kazanım sa layacaktır. Bu klavuzun “pdf” versiyonu ve
YTÜ logolu dı kapak sayfasının “WORD” versiyonu n aat Fakültesi’nin web
sayfasından (http://www.ins.yildiz.edu.tr/) indirilebilir.
Ba arı dileklerimizle...
n aat Fakültesi Dekanı
2
1 B T RME ÇALI MASININ B Ç MSEL KURALLARI
Ka ıt boyutu:
A4
Kenar bo lukları:
Üst: 3 cm, Alt: 2,5 cm, Sol: 3 cm, Sa : 2,5 cm.
Yazı karakteri:
Times New Roman / 12 punto (aksi belirtilmedikçe).
Satır aralı ı:
1,5 satır.
Sayfa numaraları:
Sayfa üstü ve ortada (aksi belirtilmedikçe)
Bölüm ba lıkları:
Ortada, tamamı büyük harf, 12 punto, kalın, numaralama “1 G R ”
biçimindedir.
Alt ba lıklar:
Sola yaslanmı , yalnızca ba taki sözcü ün ilk harfi büyük, öteki
harfler ve sözcükler küçük harflerle, 12 punto, kalın, numaralama “2.1
Alt ba lık” biçimindedir.
Paragraf biçimi:
Paragraf metinleri sa a-sola yaslanmalıdır. Paragrafın satır ba ı
içeriden ba latılmaz.
Paragraf aralıkları: Paragraflar arasında bir satır bo lu u bulunmalıdır. Yeni bir ara
ba lıktan önce iki sonra bir satır bo lu u bulunmalıdır.
Bölümler:
Her (ana) bölüm yeni bir sayfadan ba lamalıdır.
2 B T RME ÇALI MASININ DÜZEN
Bitirme Çalı ması a a ıdaki düzende hazırlanmalıdır.
Dı kapak
ç kapak sayfası
Ön sayfalar
• Önsöz
• çindekiler
•
ekil listesi
• Çizelge listesi
• Kısaltmalar listesi
• Özet
Bitirme çalı ması metni
• Giri
• Ana metin
• Sonuçlar
Son sayfalar
• Kaynaklar
• Ekler
• Özgeçmi
3
Bitirme Çalı ması’nın düzenine ili kin açıklamalar a a ıdadır.
Dı kapak
Dı kapak beyaz ku e karton ile ciltlenmelidir. Bir dı kapak örne i a a ıda verilmi tir. Dı
kapak sayfasının YTÜ logolu “WORD” versiyonu Bölümün web sayfasından
(http://www.inm.yildiz.edu.tr/) indirilebilir.
ç kapak sayfası
çeri i ve düzeni dı kapa ın aynısı olmalıdır. ç kapakta sayfa numarası gösterilmez.
Danı man ve di er jüri üyelerinin adları iç kapakta belirtilmelidir.
YILDIZ TEKN K ÜN VERS TES
N AAT FAKÜLTES
N AAT MÜHEND SL
BÖLÜMÜ
B T RME ÇALI MASININ BA LI I
Ad SOYAD
Numara
XXX Anabilim Dalı’ında hazırlanan
B T RME ÇALI MASI
Danı man: Ünvan Ad SOYAD
Üye
:
Üye
:
STANBUL, 200X
3 cm
12 punto, kalın
11 cm
18 punto, kalın
14,5 cm
16 cm
21 cm
12 punto, normal
26,5 cm
ekil: Dı /iç kapak örne i (Not: Uzunluk ölçüleri yakla ıktır ve imleçin/körsırın
sayfa üst kenarından olan kümülatif uzaklı ıdır. Bu uzunluklar WORD ekranının
en altında imleç pozisyonu olarak okunabilmektedir.)
Ön sayfalar
ÖNSÖZ ba lı ı altında Bitirme Çalı ması hakkında açıklamalar ve te ekkür
bulunur. Sayfa numarası Romen rakamıyla ii biçiminde sayfanın altında ve ortada
gösterilir. zleyen ön sayfalar, sırasıyla, benzer biçimde Romen rakamlarıyla
numaralandırılır.
Ç NDEK LER ba lı ı altında ön sayfaların ba lıkları, çalı ma metninin bölüm ve
altbölüm ba lıkları ile son sayfaların ba lıkları sayfa numaraları ile birlikte verilir.
Sayfanın altında sayfa numarası gösterilir.
4
EK L L STES ba lı ı altında, çalı mada kullanılan ekiller, “ ekil numarası, adı
ve sayfa numarası” gösterilerek listelenir. Sayfanın altında sayfa numarası
gösterilir.
Ç ZELGE L STES ba lı ı altında, çalı mada kullanılan çizelgeler, “çizelge
numarası, adı ve sayfa numarası” gösterilerek listelenir. Sayfanın altında sayfa
numarası gösterilir.
ÖZET ba lı ı altında bir sayfadan fazla olmamak üzere çalı manın özeti
bulunmalıdır. Özette, ele alınan problem tanıtılmalı, izlenen çalı ma ve veri
toplama yöntemi kısaca açıklanmalı ve elde edilen sonuçlardan söz edilmelidir.
Ayrıca, çalı manın bölümleri kısaca tanıtılmalıdır. Sayfanın altında sayfa numarası
gösterilir.
Bitirme çalı ması metni
G R ba lı ı altında çalı ma konusu ile ilgili önceki çalı malar, ara tırmanın
amacı ve kapsamı ve kullanılan yöntem açıkça belirtilmelidir. Gerekli durumlarda
önceki çalı malar, ana metin içinde verilebilir. Giri Bölümü’nden itibaren her
sayfaya 1’den ba layarak sırasıyla numara verilir; numaralar her sayfanın üstünde
ve normal rakamlarla gösterilir.
Ana metin, Çalı manın G R ve SONUÇLAR bölümleri arasında kalan kısımdır.
Konunun niteli ine, kullanılan materyal ve yönteme, bulgulara ve çalı manın
ayrıntısına göre bölüm ve alt bölümlerden olu ur.
SONUÇLAR ba lı ı altında bitirme çalı masından elde edilen sonuçlar,
olabildi ince öz ve açık olarak yazılmalıdır. Ula ılan sonuçların önceki çalı malar
ve sonuçlar ile kar ıla tırılması ve tartı ılması gerekiyorsa bu, SONUÇLAR ve
TARTI MA ba lı ı altında yazılmalıdır. Çalı mayı yapanın ilgililere iletmek
istedi i öneriler varsa, SONUÇLAR ve ÖNER LER ba lı ı kullanılabilir.
Son Sayfalar
KAYNAKLAR, çalı ma metninde de inilen (atıfta bulunulan) yayınlardır. Bu
yayınların listesi, yazar soyadına göre alfabetik sırayla verilmelidir. KAYNAKLAR
ba lı ı ortalanarak yazılır ve bölüm numarası verilmez.
EKLER ba lı ı atında metin içerisinde yer alması gerekli görülmeyen bilgiler,
normal sayfadan büyük olan ve küçültülmesi istenmeyen/olanaksız olan pafta vb.
verilmelidir. EKLER ba lı ı ortalanarak yazılır ve bölüm numarası verilmez.
3 B T RME ÇALI MASI YAZIM KURALLARI
3.1 Genel
A a ıda ekiller, çizelgeler, denklemler ve dipnotlar birer alt bölüm olarak örnekleriyle
birlikte verilmektedir.
5
3.2 ekiller
A a ıda bir örne i verilen ekiller metin içerisinde u esaslara göre düzenlenir:
•
•
•
•
•
ekillere metin içinde de inilmeli/atıfta bulunulmalı ve ekiller metin içinde geçen
yere yakın yerle tirilmeli.
ekil numarası ve açıklama eklin altına yazılmalıdır. Açıklama yazımında bir (1) satır
aralı ı kullanılmalıdır.
ekiller her bölümde “1” den ba layarak ve ilk sayı (ana) bölüm numarası olmak üzere
ardı ık numaralandırılmalıdır. Örne in, 3. bölümün 9. ekli “ ekil 3.9” biçiminde
yazılmalıdır.
ekil açıklaması numaradan sonra bir karakter bo luk bırakılarak, yalnızca ba taki
sözcü ün ilk harfi büyük, öteki harfler ve sözcükler küçük harflerle yazılmalıdır.
ekiller ve ba lıkları metin içerisinde ortalanmalıdır.
Bir ba ka yayından aynen alınan ekillerde ekil adı sonunda kaynak gösterilmelidir.
50.00
3000
0.00
2500
-50.00
N(A1, t)
2000
-100.00
1500
-150.00
-200.00
1000
ts
-250.00
500
0
6:30:00
-300.00
tb
6:35:00
6:40:00
6:45:00
6:50:00
6:55:00
N(A1, t)-qot, qo=5134 ta /sa
•
-350.00
7:00:00
Zaman
N(A1, t)
N(A1, t)-qot
ekil 2.1 Ölçeklendirilmi ve ölçeklendirilmemi yı ı ımlı ta ıt sayısı e rileri.
3.3 Çizelgeler
A a ıda bir örne i verilen çizelgeler metin içerisinde u esaslara göre düzenlenir:
•
•
•
Çizelgelere metin içinde de inilmeli/atıfta bulunulmalı ve çizelgeler metin içinde
geçen yere yakın yerle tirilmeli.
Çizelge numarası ve açıklaması çizelgenin üstüne yazılmalıdır. Açıklama yazımında
bir (1) satır aralı ı kullanılmalıdır.
Çizelgeler her bölümde “1” den ba layarak ve ilk sayı (ana) bölüm numarası olmak
6
•
•
•
üzere ardı ık numaralandırılmalıdır. Örne in, 4. bölümün 7. çizelgesi “Çizelge 4.7”
biçiminde yazılmalıdır.
Çizelge açıklaması numaradan sonra bir karakter bo luk bırakılarak, yalnızca ba taki
sözcü ün ilk harfi büyük, öteki harfler ve sözcükler küçük harflerle yazılmalıdır.
Çizelgeler ve ba lıkları metin içerisinde ortalanmalıdır.
Bir ba ka yayından aynen alınan çizelgelerde çizelge adı sonunda kaynak
gösterilmelidir.
Çizelge 3.1 Ürün ve kodları
Ürün Kodu
101.010
001.005
004.003
003.003
008.004
007.003
005.006
Ürün
Compaq Deskpro EP
Pentium II 400 512C
64 MB 168 Pin SDRAM
4.3 GB HDD
40x CDROM
4 MB Ekran kartı AGP
14” Digital Monitör
3.4 Denklemler (E itlikler, Ba ıntılar)
•
•
•
Denklemlerin yazımına sayfanın sol kenarından ba lanmalıdır.
Denklemler her bölümde “1” den ba layarak ve ilk sayı bölüm numarası olmak üzere
ardı ık numaralandırılmalıdır. Örne in, 2. bölümün 1. denklemi (2.1) biçiminde
yazılmalıdır. Denklem numaraları parantez içinde satır sonuna yazılmalıdır. Bunun
için, imleç/körsır, yazılan formülün sonuna getirilir; WORD sayfasının üst kenarındaki
yatay cetvelin hizasında ve ekranın en solunda bulunan kare ekline fare/mouse ile
tıklanarak “ ” (ters L) i areti bulunur; ardından, yatay cetvelin en sonuna -formül
numarasının yaslanmasını istedi iniz yere- fare tıklanarak tab ekli yerle tirilir;
istenirse fare ile sürüklenerek tab’ın yeri de i tirilebilir; tab tu una basılarak imleç satır
sonuna getirilir ve denklem numarası yazılır.
Metin ile denklem arasında 1.5 satır aralı ı bo luk bırakılmalıdır (1 satır sonu vuru u).
Örnek denklem:
5 x + 8 xy + 5 y = 9
2
2
x+ y
2
2
+
x− y
2
2
(2.1)
3.5 Dipnotlar*
•
*
Dipnot eklemek için WORD programının Ekle/Insert menüsündeki Dipnot/Footnote
seçene inden faydalanılabilir. Bunun için, imleç/körsır, dipnot eklenecek sözcü ün
sonuna getirilir ve Ekle menüsünden Dipnot seçilir.
Örnek dipnot
7
•
•
•
•
•
Geçtikleri sayfa içinde sırasıyla (*), (**) ... biçiminde belirtilmelidir.
Sayfa sonunda bir çizgi ile ana metinden ayrılmalıdır (Dipnot seçene inde WORD bu
çizgiyi kendili inden koymaktadır).
Sayfa kenar bo luklarına ta mamalıdır.
Yazımda bir satır aralı ı kullanılmalıdır.
Harf büyüklü ü 10 punto olmalıdır.
3.6 Kaynaklar
Çalı mada faydalanılan bütün kaynaklar, metin içinde uygun yerlerde belirtilmeli ve
çalı ma sonunda listelenmelidir. Listede belirtilen tüm kaynaklar, metin içinde gösterilmi
olmalıdır. Faydalanılan bir kayna ın metin içinde gösterilme biçimleri a a ıdaki
örneklerde gösterilmi tir:
Örnek 1:
ahin (2001)’de belirtildi i gibi, yo unluk, trafik akımının temel büyüklükleri
arasında sahadan elde edilmesi en zor olandır.
Örnek 2:
Yo unluk, trafik akımının temel büyüklükleri arasında sahadan elde edilmesi en
zor olandır ( ahin, 2001).
Kaynaklar ilk yazarların soyadına göre alfabetik sırayla listelenmelidir. Faydalanılan
kayna ın bir kitap, dergi makalesi, bildiri, ders notu, rapor, klavuz vb. olmasına göre,
listelenme biçimi küçük farklılıklar gösterir. Ancak, her kaynak için yazar soyadı, adı,
yayım yılı, kayna ın adı, yayınevi adı gibi bilgiler listede belirtilenler arasındadır.
A a ıda bir KAYNAKLAR listesi örne i görülmektedir.
KAYNAKLAR
Gedizlio lu, E. ve Akad, M. (1994) “Capacity Use on the Bosphorus Bridge and Its
Approaches”, Proceedings of the Second International Symposium on Highway Capacity,
Akçelik, R. (Ed.), Vol. 1, s. 223-242.
Cassidy, M.J. ve Mauch, M. (2001) “An Observed Traffic Pattern in Long Freeway
Queues”, Transportation Research-A, Vol. 35, s. 143-156, Elsevier Science Ltd.
ahin, . (2001) “ stanbul Bo aziçi Köprüsü Ba lantı Yollarında Kapasite Kullanım
Düzeyinin Ara tırılması”, 5. Ula tırma Kongresi, n aat Mühendisleri Odası stanbul
ubesi, Bildiriler Kitabı, s. 223-230.
Daganzo, C.F. (1997) “Fundamentals of Transportation and Traffic Operations”, Elsevier
Science Ltd. ISBN 0 08 042785 5.
8
3.7 Proje Pafta Düzeni (Bu bölüm önceki yazım kılavuzundan alınmı tır.)
•
•
•
Projeler standart pafta boyutlarında hazırlanmalıdırlar. Bu boyutlar a a ıda verilmi tir.
A0
1188 x 840 mm
A3
420 x 297 mm
A1
840 x 594 mm
A4
297 x 210 mm
A2
594 x 420 mm
Çizgi kalınlıkları a a ıdaki gibi olmalıdır.
Plan
4K
0.4 mm
Kesitler
8K
0.8 mm
Ölçü çizgileri
1.5 K
0.2 mm
Yazılar
2K
0.2-0.3 mm
Eksen çizgileri
2K
0.2 mm (Bir kısa bir uzun kesikli çizgi)
Kesit yeri çizgisi
8K
0.8 mm (Bir kısa bir uzun kesikli çizgi)
Kısım çizgisi
1K
0.1 mm (Kısa kesikli çizgi)
Proje paftalarının sa
sonunda
alt kö elerinde A4 büyüklü ünde, bir örne i bu kılavuzun
verilen antetler olu turulmalıdır. Bu antetler üzerine pafta numaralaması
a a ıdaki gibi verilmelidir.
X – XXX – X.XX – XX/XX
1
2
3 4
5
6
Proje sıra no
Ünite no (ö renci numarasının son iki rakamı)
Cins no (01: Genel, 02:Betonarme, 03:Çelik, 04: Mimari, 05: Hidrolik, 06:
Zemin)
Grup no (I: n aat, M:Mekanik, E: Elektrik)
antiye rumuzu (KRF: Körfez, IZM: zmit)
Pafta boyutu (A0, A1, vs.)
•
Projeler rapido yardımıyla elle ya da Autcad programı yardımıyla hazırlanmalıdır.
9
•
Aydınger üzerine çizilen projeler rulo halinde, ozalit çıktılar A4 normunda, ilk yüzde
antet görülecek biçimde katlanarak rapor sonuna eklenmelidir. A a ıda örne i verilen
proje anteti, paftanın sa alt kö esine A4 boyutunda yerle tirilmelidir.
Proje anteti örne i:
4 BAZI YAZIM KURALLARI
•
•
•
Noktalama i aretleri, sözcük bitiminden hemen sonra -bo luk bırakmadan- konur,
ardından bir bo luk karakteri bırakılarak yazıya devam edilir.
Paragraflar kendi içinde anlam bütünlü üne sahip metin parçalarıdır. Her paragrafın ilk
tümcesi, o paragrafın içeri i hakkında ön bilgi vermelidir.
Birinci tekil ahıs öznesi (Ben) kullanmayınız. Bunun yerine “Biz” kulanmayı tercih
ediniz; örne in, “yaptım/yaparım/yapaca ım” yerine “yaptık/yaparız/yapaca ız”
kullanmak daha uygundur. Ayrıca, edilgen yapı da bilimsel çalı malarda
kullanılmaktadır; örne in, “yapıldı/yapılır/yapılacaktır” gibi.
10
•
“-de” eki ve “de” sözcü ünün yazılı ı
a) Ad durum eki olan “-de”, kendinden önce gelen sözcü e biti ik yazılır; büyük ünlü
uyumuna uyar:
Trende, yolda, stanbul’da... gibi.
b) Ba laç olan “de”, ba lı ba ına bir sözcük oldu undan, kendinden önce gelen
sözcükten ayrı yazılır ve kendinden önceki sözcü ün son ünlüsüne göre büyük ünlü
uyumuna uyar:
Demiryolu da almam gereken zorunlu dersler arasındadır.
Hastalandı ı için sınavı da kaçırmı .
•
Tırnak i areti (“ ”)
a) Bir metin içinde, ba kasından aktarılan yazı ya da sözlerin ba ına ve sonuna konur:
Bu konuya de inen kaynaklardan ahin (2001): “Kural olarak, farklar e risinin
yatay e ilim gösteren kesimleri, qo ile aynı akım de erine sahiptir” demektedir.
b) Önemi belirtilmek istenen sözcüklerin ba ına ve sonuna konur:
Trafik akımının temel büyüklükleri “hacim, yo unluk ve hız”dır.
•
ki nokta (:)
Bir cümleden ya da sözcükten sonra açıklamalar yapılacak, örnekler sıralanacaksa, bu
cümlenin ya da sözcü ün sonuna konur:
stanbul’daki bazı toplu ta ıma sistemeri unlardır: Otobüs, Metro, Tramvay, ehir
Hatları Vapurları... gibi.
•
Noktalı virgül (;)
a) Birbirine ba lı, ama her biri kendi içinde ba ımsız olan cümleleri ayırmak için
kullanılır: “Bir bölgenin ula tırma planlaması çok boyutludur; bölgenin demografik
özellikleri hareketlilik üzerinde etkilidir; arazi kullanım politikası di er bir etkili
unsurdur.”
b) Aralarında virgül bulunan e it bölümleri ayırmada kullanılır: “Yatay kurp, te et
(alinyiman), birle tirme e risi yatay; dü ey kurp, boyuna e im dü ey geometrik
elemanlardır.”
c) ki cümle, birbirine “ama, fakat, lâkin, çünkü, ancak...” gibi ba laçlarla
ba lanıyorsa, birinci cümleden sonra noktalı virgül konur: “Mezun olabilmek için
bütün derslerden ba arılı olmak gerekir; ancak, genel not ortalaması da en az C
(2,0) olmak zorundadır.”