41-00 VÇK Genel Giriş

Transkript

İlk yayın:
2012 Haziran
www.guven-kutay.ch
VİNÇTE ÇELİK
KONSTRÜKSİYON
GENEL GİRİŞ ve ÖZET
41_00
M. Güven KUTAY
Son yayın: 1 Ağustos 2014
0 Semboller ve 4 Kaynaklar paragraflarındaki veriler, bütün “Vinçte Çelik Konstrüksiyon”
fasikülleri için geçerlidir.
Daha detaylı bilgi edinmek isterseniz.
“Krenlerde Çelik Konstrüksiyonlar, Cilt I ve Cilt II, MMO/2008/483,
Serpil KURT – Remzi ASLAN – Güven KUTAY “
kitaplarına bakınız. Satın almanızı öneririm. Kitap kitaptır. Hemde çok ucuz.
41_00_cel-kons_giris+ozet.doc
www.guven-kutay.ch
DİKKAT:
Bu çalışma iyi niyetle ve bugünün teknik imkanlarına göre yapılmıştır. Bu çalışmadaki bilgilerin yanlış
kullanılmasından doğacak her türlü maddi ve manevi zarar için sorumluluk kullanana aittir. Bu çalışmadaki
bilgileri kullananlara, kullandıkları yerdeki şartları iyi değerlendirip buradaki verilerin yeterli olup
olmadığına karar vermeleri ve gerekirse daha detaylı hesap yapmaları önerilir. Eğer herhangi bir düzeltme,
tamamlama veya bir arzunuz olursa, hiç çekinmeden bizimle temasa geçebilirsiniz.
İÇİNDEKİLER
0
1
2
3
4
5
6
Semboller................................................................................................................................................... 4
Çelik Konstrüksiyona Giriş ....................................................................................................................... 7
1.1
Genel bilgiler ..................................................................................................................................... 7
1.2
Değerlerin grafik olarak gösterilmesi ................................................................................................ 8
1.3
Vincin Yükleme Hali “YüHa” ............................................................................................................ 9
1.3.1
I. Hal: Rüzgar kuvveti olmayan normal işletmeler, “Hhali” ................................................... 9
1.3.2
II. Hal: Şiddetli rüzgar kuvvetinin bulunduğu kabul edilen işletmeler, “HZhali”................... 9
1.3.3
III. Hal: Çok özel etkiler altında çalışan işletmeler, “HShali” ................................................ 9
1.4
Malzemenin statik değerleri ............................................................................................................ 10
1.5
Vincin Yükleme grubu “Yügr”......................................................................................................... 10
1.6
Gerekli sehim................................................................................................................................... 11
1.6.1
Vinçin tahrik grubu “Tagr “....................................................................................................... 12
1.6.2
Çentik Grupları “Çegr”............................................................................................................. 12
1.7
Malzemenin dinamik değerleri........................................................................................................ 13
1.7.1
Kaldırma yükü katsayısı "K" .................................................................................................. 15
1.7.2
Kirişin öz ağırlık katsayısı "K " ............................................................................................. 15
1.7.3
Yükleme grubu katsayısı "kB " ................................................................................................ 15
1.8
Rüzgar kuvveti................................................................................................................................. 15
1.8.1
Rüzgar basıncı ......................................................................................................................... 15
1.8.2
Taşınan yükün rüzgar kuvveti ................................................................................................. 16
1.9
Rüzgar kuvvetinin hesabı ................................................................................................................ 16
1.9.1
Yüzey oranı: ............................................................................................................................ 17
1.9.2
Uzaklık oranı ........................................................................................................................... 18
1.9.3
Kesit oranı ............................................................................................................................... 18
1.9.4
Rüzgar yönüne dik arka arkaya duran yüzeyler....................................................................... 18
1.9.5
Rüzgar kuvvetinin hesaplanması ............................................................................................. 18
1.9.6
Kafes kontrüksiyon kuleler...................................................................................................... 19
1.9.7
Rüzgar yönüne eğik olan yüzeyler .......................................................................................... 19
1.9.7.1 Tek tek parçalar veya çerçeveler ......................................................................................... 19
1.9.7.2 Kafes kiriş veya kafes kuleler.............................................................................................. 19
Özet.......................................................................................................................................................... 20
2.1
Kirişte gerilimler ............................................................................................................................. 20
2.2
DIN 18 800'e göre buruşma hesabı özet.......................................................................................... 22
2.3
DIN 4114'e göre buruşma hesabı özet............................................................................................. 23
2.4
Ters sehim ....................................................................................................................................... 24
2.5
Burkulma ......................................................................................................................................... 25
2.5.1
-yöntemi ................................................................................................................................ 25
Temel bilgiler .......................................................................................................................................... 28
3.1
Tek kirişli monoray vinç, temel bilgiler .......................................................................................... 28
3.2
Çift kirişli gezer köprü vinci, temel bilgiler .................................................................................... 29
3.3
Portal vinç, temel bilgiler ................................................................................................................ 30
Tablolar.................................................................................................................................................... 31
Semboller ve Sözlük................................................................................................................................ 34
5.1
Semboller ve birimleri ............................................................... Fehler! Textmarke nicht definiert.
5.2
Sözlük ........................................................................................ Fehler! Textmarke nicht definiert.
Kaynaklar ................................................................................................................................................ 41
6.1
Literatür ........................................................................................................................................... 41
www.guven-kutay.ch
7
6.2
Standartlar........................................................................................................................................ 42
Konu İndeksi ........................................................................................................................................... 44
www.guven-kutay.ch
0
Semboller
Sembol
A0
ADik
Ak
AKB
AOr
Atop
b
bKB
bOr
bPer
bTek
c
E
e
emax
F
FA
FC+A
Fq
FTD
FTD2
FTY
FY
f
fA
fger
fKi
ftop
fTers
fY
GA
GY
GPer
GKi
g
H
HaAy
HüAy
h
hOr
hP
hPer
I
Ix
Iy
Iyger
Iz
KaSı
kB
kf
kTol
Birim
cm2
cm2
cm2
cm2
cm2
cm2
cm
cm
cm
cm
cm
1
kg/cm2
cm
cm
kg
kg
kg
kg
kg
kg
kg
kg
cm
cm
cm
cm
cm
cm
cm
kg
kg
kg
kg
m/s2
cm
cm
cm
cm
cm
cm
cm
cm4
cm4
cm4
cm4
cm4
1
1
1
1
Açıklama
Yan levha alanı
Dik kuvveti taşıyan kesit alanı
Kirişin kesilme etkisindeki alanı
Köşebent alanı
Ortalama kiriş alanı
Toplam kiriş alanı
Genişlik, indeksine göre
Köşebent kenar boyu
Ortalama kiriş genişliği
Perde genişliği
Tekerlekler flanş mesafesi
 için katsayı
Elastiklik modülü
Nötr ekseni kenar mesafesi
y-y eksenine göre eylemsizlik dairesi yarı çapı
Kuvvet, indeksine göre
Araba ağırlık kuvveti
Ceraskal ile arabanın öz ağırlık kuvveti
Birim ağırlık kuvveti
Dik tekerlek kuvveti
İki tekerleği etkileyen dik kuvvet
Yatay tekerlek kuvveti
Kaldırma yükü kuvveti, Vincin taşıma kapasitesi
Sehim, indeksine göre
Arabanın öz ağırlık sehimi
Kabul edilen gerekli sehim
Kirişin öz ağırlık sehimi
Toplam sehim
Ters sehim
Yükün ağırlık sehimi
Arabanın ağırlığı
Vincin kaldırma kapasitesi
Perde ağırlığı
Kiriş ağırlığı
Yer çekimi ivmesi
Kaldırma yüksekliği
Ayak alt yüksekliği
Ayak üst yüksekliği
Yükseklik, indeksine göre
Ortalama yükseklik
Perde alt kuşak mesafesi
Perde yüksekliği
Eylemsizlik (Atalet) momenti, indeksine göre
x-x eksenine göre eylemsizlik momenti
y-y eksenine göre eylemsizlik momenti
Kiriş profilinin y-y için gerekli atalet momenti
z-z eksenine göre eylemsizlik momenti
Kaldırma sınıfı DIN 15018
Yükleme grubu katsayısı
Sehim oranı katsayısı
Malzeme toleransları faktörü
www.guven-kutay.ch
Sembol
k
k
k
k
LF
LK
LPer
LAR
LAT
LFmin
LFP
LKo
LPL
LPR
LaAy
LüAy
M
Meğ
Mt
m1
nTek
q
qK
qP
Re
Rm
S
SBger
SBuHe
sK
TaGr
t
tger
tPer
umax
vA
vK
vV
W
Wt
Wx
Wz
Wy
xS
YüGr
YüHa
yS
yZ
1
Ü
M 
Dü
K
Birim
1
1
1
1
cm
cm
cm
cm
cm
cm
cm
cm
cm
cm
cm
cm
kg.cm
kg.cm
kg.cm
cm
1
kg/cm
kg/cm
kg/cm
kg/cm2
kg/cm2
1
1
1
cm
1
cm
cm
cm
cm
m/dak
m/dak
m/dak
cm3
cm3
cm3
cm3
cm3
cm
1
1
cm
cm
1
1
1
1
1
Açıklama
 ‘ ya göre normal gerilme azaltma katsayısı
 ‘ ya göre kayma gerilmesi azaltma katsayısı
 için buruşma azaltma katsayısı
 için buruşma azaltma katsayısı
Kuvvetin kuşak kenarına olan mesafesi
Kiriş açıklığı, Vinç ray açıklığı, hesapsal kiriş boyu
İki perde arası mesafesi
Araba ray açıklığı
Araba tekerlek açıklığı
Yükün raya en yakın mesafesi
Yükün portafodaki maksimum mesafesi
Ayak konsol mesafesi
Sol portafo boyu
Sağ portafo boyu
Ayağın alt açıklığı
Ayağın üst açıklığı
Moment, indeksine göre
Eğilme momenti
Torsiyon momenti, burulma momenti
Tekerlek kuşak arası mesafesi
Tekerlek sayısı
Birim ağırlığı
Kirişin birim ağırlığı
Platformun birim ağırlığı
Akma mukavemeti
Kopma mukavemeti
Emniyet katsayısı, indeksine göre
Gerekli buruşma emniyet katsayısı
Hesapsal buruşma emniyet katsayısı
Dikme kalınlığı
Tahrik grubu DIN 15020
Levha kalınlığı, indeksine göre
Gerekli ortalama levha kalınlığı
Perde kalınlığı
z-z eksenine göre eylemsizlik dairesi yarıçapı
Araba yürüme hızı
Kaldırma hızı
Vinç yürüme hızı
Mukavemet momenti, indeksine göre
Burulma mukavemet momenti
x-x eksenine göre mukavemet momenti
z-z eksenine göre mukavemet momenti
y-y eksenine göre mukavemet momenti
x-x eksenine göre nötr ekseni koordinatı
Yükleme grubu
Yükleme hali
y-y eksenine göre nötr ekseni koordinatı
z-z eksenine göre nötr ekseni koordinatı
Yan levhada iki perde arası mesafesinin levha yüksekliğine oranı
Üst kuşak levhasında iki perde arası mesafesinin levha genişliğine oranı
Kısmi emniyet katsayısı
Boyuna gerilim düzeltme faktörü
Öz ağırlık faktörü
www.guven-kutay.ch
Sembol

Bu
D
F

P
PÜ
P
PÜ


1
2
3
4
5
A
b()EM
bEM
Bu
Bui
ç()EM
ç()EM
çEM
D()EM
D()EM
egI
egII
egIII
Ekx
Eky
EM
K
kar
max
min
Sbu
x
y
Y

EM
k
max
min
t
Or
top
K
Birim
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
kg/cm3
kg/cm2
kg/cm2
kg/cm2
kg/cm2
kg/cm2
kg/cm2
kg/cm2
kg/cm2
kg/cm2
kg/cm2
kg/cm2
kg/cm2
kg/cm2
kg/cm2
kg/cm2
kg/cm2
kg/cm2
kg/cm2
kg/cm2
kg/cm2
kg/cm2
kg/cm2
kg/cm2
kg/cm2
kg/cm2
kg/cm2
kg/cm2
kg/cm2
kg/cm2
kg/cm2
kg/cm2
kg/cm2
kg/cm2
kg/cm2
kg/cm2
kg/cm2
kg/cm2
1
Açıklama
Sınır değerler oranı, indeksine göre
Buruşma sınır değerler oranı
Devamlı mukavemet sınır değerler oranı
Yükleme kuvvetleri sınır değerler oranı
Narinlik derecesi
Yan levhalarda normal gerilme narinlik derecesi
Üst kuşak normal gerilme narinlik derecesi
Yan levhalarda kayma gerilmesi narinlik derecesi
Üst kuşak kayma gerilmesi narinlik derecesi
Poisson sayısı
Özgül ağırlık, indeksine göre
Kirişin kendi ağırlığından ileri gelen gerilme
Arabanın kendi ağırlığından ileri gelen gerilme
Kaldırma yükünden ileri gelen gerilme
Eylemsizlik kuvvetlerinden ileri gelen gerilme
Araba kasılmasından ileri gelen gerilme
Öz ağırlık gerilmesi
Kapaya () göre emniyetli bası mukavemeti
Emniyetli bası mukavemeti
Buruşma gerilmesi
İdeal buruşma gerilmesi
 = -1 için emniyetli çeki mukavemeti
Kapaya () göre emniyetli çeki mukavemeti
Emniyetli çeki mukavemeti
 = -1 için devamlı emniyet mukavemeti
 için devamlı emniyet mukavemeti
Kirişteki normal eğilme gerilimi
Kirişteki enine gerilim
Kirişteki boyuna gerilim
Kirişte x-yönündeki ek gerilim
Kirişte y-yönündeki ek gerilim
Emniyetli mukavemet
Kasılma gerilmesi
Karşılaştırma gerilmesi
maksimum normal gerilme, en büyük normal gerilme
minimum normal gerilme, en küçük normal gerilme
Normal buruşma sınır gerilmesi
Kirişte x-yönünde (boyuna) normal gerilimler
Kirişte y-yönünde (enine) normal gerilimler
Kaldırma yükü gerilmesi
Kayma gerilmesi, indeksine göre
Emniyetli kayma mukavemeti
Kesme gerilmesi
maksimum kayma gerilmesi, en büyük kayma gerilmesi
minimum kayma gerilmesi, en küçük kayma gerilmesi
Burulma gerilmesi, torsiyon gerilmesi
Ortalama burulma veya torsiyon gerilmesi
Toplam kayma gerilmesi
Kaldırma yükü katsayısı, Titreşim katsayısı
www.guven-kutay.ch
Çelik Konstrüksiyona
1
Giriş + Özet
7
Çelik Konstrüksiyona Giriş
Vinçlerde çelik konstrüksiyonun hesabını bilinçli yapabilmek için şu temel değerlerin bilinmesi gereklidir.
Hernekadar bu günün tekniğinde kuvvet birimi "N" Newton, alan birimi "mm2" milimetrekare ve
gerilim/mukavemet birimi "MPa" Megapaskal olarak kullanılıyorsada memleketimizde halen vinç sanayinde
kuvvet birimi "kg" kilogram, alan birimi "cm2" santimetrekare ve gerilim (mukavemet) birimi "kg/cm2"
kilogram/santimetrekare kullanıldığından, kişilerin kafalarını karıştırmamak için buradada bu birimler
kullanılacaktır. Arzu edenler birimleri istedikleri değerlerle kullanabilir.
Bir vincin çelik konstrüksiyonuna başlarken şu bilgiler bilinmeli veya kabul edilmelidir.
1.1
Genel bilgiler
Tablo 1, Genel bilgiler
Monoray vinçler için özel bilgiler
1.
Vincin çalıştığı yer ve saat
Müşteri verisi
2.
Müşteri verisi
GY =
t
3.
Kaldırma hızı
Müşteri verisi
vK =
m/dak
4.
Müşteri verisi
H=
m
5.
Vincin ray açıklığı, kiriş boyu
Müşteri verisi
LK =
m
6.
Köprü yürüme hızı
Müşteri verisi
vV=
m/dak
7.
Verilere göre seçim
GA=
kg
8.
Müşteri verisi
vA=
m/dak
9.
Araba tekerlek aks açıklığı
LAT=
m
10.
Araba tekerlek sayısı
nTek=
1
11.
kf=
1
12.
Vincin yükleme hali
YüHa =
1
13.
Vincin kaldırma sınıfı DIN 15018
KaSı =
1
14.
Vincin yükleme grubu DIN 15018
YüGr =
1
15.
Vincin tahrik grubu DIN 15020
TaGr =
1
16. Çentik grubu
Çift kiriş vinçler için özel bilgiler
17.
Araba tekerlek ray açıklığı
18. Yükün raya en yakın mesafesi
Portal vinçler için özel bilgiler
h=
ÇeGr =
LAR=
cm
LFmin =
cm
19.
Portafoda maksimum yük mesafesi
LFP =
cm
20.
LüAy =
cm
21.
LaAy =
cm
22.
Vincin sol portafo boyu
Müşteri verisi
LPL =
cm
23.
Vincin sağ portafo boyu
Müşteri verisi
LPL =
cm
24.
Ayak kıvrım yüksekliği
hkAy=
cm
25.
HaAy=
cm
26.
HüAy=
cm
27.
LKo=
cm
Özel şartlar:
www.guven-kutay.ch
8
1.2
Giriş + Özet
Değerlerin grafik olarak gösterilmesi
x
y
x
y
z
z
Şekil 1, DIN 18800 T1 (1990-11) e göre kirişin yönleri
Yukarıda Şekil 1 ile çelik konstrüksiyonda profillere göre koordinat eksenleri verilmiştir.
y
v
Vy
z
w
Vz
y
v
Vy
x
u
N
z
w
Vz
x
u
N
My
My
MX
MX
Mz
Mz
Şekil 2, DIN 18800 T1 (1990-11) e göre tanımlamalar
Tanımı
Tanımı
Tanımı
x
x-ekseni koordinatı
y
y-ekseni koordinatı
z
z-ekseni koordinatı
u
x-ekseni kayması, sehimi
v
y-ekseni kayması, sehimi
w
z-ekseni kayması, sehimi
N
x-yönünde normal kuvvet
Vy
y-yönünde normal kuvvet
Vz
z-yönünde normal kuvvet
Mx
hesaplanan düzleme
x-yönünde dik moment
My
hesaplanan düzleme
y-yönünde dik moment
Mz
hesaplanan düzleme
z-yönünde dik moment
Yukarıda Şekil 2 ve tablosu ile çelik konstrüksiyonda kullanılan verilerin sembol ve tanımlamaları
gösterilmiştir.
Dikkat: Kiriş hesaplarını yaparken dikkat edilecek noktalar:
1. Monoray kirişte nötr ekseni alt kuşağa yakındır ve maksimum gerilim “max” üst kuşaktadır.
2. 2. Çift kirişte nötr ekseni üst kuşağa yakındır ve maksimum gerilim “max” alt kuşaktadır.
www.guven-kutay.ch
Giriş + Özet
9
Sayfa 7 ve Tablo 1 ile verilen genel bilgiler bulunduktan sonra konstrüksiyonun yapılacağı malzeme seçilir.
Çelik konstrüksiyon malzemesi genelde St37-2 dir. Bu malzeme hem ucuz hemde kaynak konstrüksiyona en
yatkın malzemedir. St37-2 için kullanılan kaynak elektrotlarıda her yerde ve en ucuz şekilde bulunur. Özel
hallerde St52-3 malzemesi kullanılır. Çok özel hallerde daha başka malzemelerinde kullanılmasına karşın,
burada yalnız bu iki malzemenin değerleri verilecektir. Malzeme değerlerini seçebilmek için vincin
“Yükleme Hali” nin seçilmesi gerekir.
1.3
Vincin Yükleme Hali “YüHa”
Avrupa Kaldırma Araçları İmalatçıları Birliği “F.E.M.” e göre yükleme Halleri vinçlerde çelik
konstrüksiyon hesapları yapılırken üç işletme halinin bulunduğu kabul edilir.
:
Yükleme Hali H; Daha çok kapalı yerlerde yani atölye, depo ve benzeri yerlerde çalışan vinçlerdir. Bu hal
rüzgar ve kar etkisinde olmayan vinçlerdir. Bu hesaplarda etki kuvvetlerinin tamamen
bilinmemesinden dolayı yükleme grubuna göre, kB faktörü kullanılır.
Yükleme Hali HZ;Daha çok açık sahada rüzgar ve kar etkisinde olan vinçlerdir. Yükleme hali H ya rüzgar,
kar ve bakım elemanları ile takımlarının kuvvetlerinin ilavesi ile hesaplar yapılır.
Yükleme Hali HS; Çok özel etkiler altında çalışan vinçlerdir.
Genelde atölye vinçleri için “I. Hal” geçerlidir. Burada verilen detaylı açıklamalar, portal ve liman
vinçlerinde de uygulanır.
1.3.1 I. Hal: Rüzgar kuvveti olmayan normal işletmeler, “Hhali”
Bu işletme hali rüzgar etkisinde olmayan vinçlerin hesaplanmasında kullanılır. Daha çok kapalı yerlerde yani
atölye, depo ve benzeri yerlerde çalışan vinçlerde şu gerilmeler hesaplanır:
 Statik yüklerden oluşan gerilmeler. Bunlar vinçin çelik konstrüksiyonunun, arabanın vb. Öz
ağırlıklarından ve araba kasılmasından oluşan 1 , 2 ve 5 diye adlandırılan gerilmelerdir.
 Statik yüke çevrilmiş dinamik yükten oluşan gerilmeler. Bunlar kaldırma yükü katsayısı  ile
büyütülmüş kaldırma yükünden ve atalet kuvvetlerinden oluşan 3 ve 4 gerilmeleridir.
Böylece tanımlanan bu gerilmeler, bilinenlerin tam olamaması veya akla gelmeyen herhangi bir etkiyi de
hesaba katmış olmak için yükleme grubuna göre, kB faktörü (katsayısı) ile çapılarak konstrüksiyondaki
gerilme büyüklüğü aşağıdaki gibi hesaplanır.
 top1 k B  1   2   K  (3   4 )  5 
F1
1.3.2 II. Hal: Şiddetli rüzgar kuvvetinin bulunduğu kabul edilen işletmeler, “HZhali”
Burada I. Hal deki hesaba rüzgardan oluşan gerilmede eklenir.
 top 2   top1  Rü
F2
Dikkat edilmesi gereken bir nokta, rüzgar etkisi altında hareket ve frenleme zamanlarının daha uzun
olmasından ötürü, ivme ve fren kuvvetlerinin I. Hal den daha büyük olmalarıdır.
1.3.3 III. Hal: Çok özel etkiler altında çalışan işletmeler, “HShali”
Çok özel etkileri şu şekilde sıralıyabiliriz:
 İşletmenin çalışmadığı (paydoslarda) rüzgar (fırtına) etkisindeki vinçler,
 İşletmede hızla tamponlara çarpan vinçler,
 Teslimat esnasında, dinamik veya statik yüklemelerde % 10 veya daha fazla yükle, denenecek vinçler.
www.guven-kutay.ch
10
Giriş + Özet
Malzemenin statik değerleri
1.4
Tablo 2, Malzemenin statik mekanik değerleri
Malzemenin tanımı
Kopma
mukavemeti
değeri
Akma
mukavemeti
değeri
Elastiklik
Modülü
Poisson
sayısı
Özgül
ağırlığı
Sembol
Standartı
Mal. No:
Rm  16 mm
kg /cm2
Re  16 mm
kg/cm2
Edyn
kg/cm2
St
-

kg/m3
St 37-2
DIN 17 100
1.0037
3’400
2’350
2’100’000
0,3
7’850
St 52-3
DIN 17 100
1.0570
4’900
3’550
2’100’000
0,3
7’850
Tablo 3, Statik Emniyetli mukavemet değeri
Emniyetli mukavemet değeriçEM
Akma mukavemet
değeri Re  16 mm
I. Hal
II. Hal
III. Hal
kg /cm2
kg /cm2
kg /cm2
kg /cm2
St 37 (Fe 360 ; E 24)
2’350
1’600
1’800
2’150
St 44 (Fe 430 ; E 26)
2’550
1’750
1’950
2’400
St 52 (Fe 510 ; E 36)
3’550
2’400
2’700
3’250
Malzeme
Tablo 4, Statik Emniyetli mukavemet değeri
Yükleme
hali
H
σçEM
kg/cm2
1’600
Emniyetli
basma
mukavemeti
değerleri
σbEM
kg/cm2
1’400
HZ
1’800
1’600
1’040
H
2’400
2’100
1’380
HZ
2’700
2’400
1’560
Malzeme cinsi ve zorlannması
Sembol
Normu
St 37-2
DIN 17 100
St 52-3
DIN 17 100
Emniyetli
karşılaştırma
mukavemeti
değerleri
Emniyetli
çekme
mukavemeti
değerleri
Emniyetli
kayma
mukavemeti
değerleri
em
kg/cm2
920
Buruşma hesaplarında “ σbEM “ değeri kullanılmalıdır.
1.5
Vincin Yükleme grubu “Yügr”
Tablo 5, Vinç elemanlarının ve vincin yükleme grubunun saptanması
Yükleme sayısı
N1
N2
sınıfı
Vincin ömrü
2.104< NG <2.105
2.105< NG <6.105
boyunca gerilme
Seyrek kullanma,
Devamlı, fakat
yineleme sayısı
uzun molalı işletme
molalı işletme
NG
Gerilme durumu
N3
N4
6.105< NG <2.106
Devamlı ve molasız
işletme
NG > 2.106
Molasız ve ağır şartlı
işletme
Vinç veya elemanlarının yükleme durumu
S0 çok hafif
B1
B2
B3
B4
S1 hafif
B2
B3
B4
B5
S2 orta
B3
B4
B5
B6
S3 ağır
B4
B5
B6
B6
www.guven-kutay.ch
Giriş + Özet
11
Tablo 6, Vinç yükleme grupları ve kaldırma sınıfları
No
Vinç tanımı
1
Kaldırma sınıfı
Yükleme grubu
El ile tahrik edilen vinçler
H1
B1, B2
2
Montaj vinçleri
H1, H2
B1, B2
3
Santralda makina binasındaki vinçler
H1
B2, B3
Aralıklı işletme
H2
B4
Devamlı işletme
H3, H4
B5, B6
H2, H3
B3, B4
H3, H4
B5, B6
4
İşletme şekli
5
Depo vinçleri, Traversli vinçler, Hurda deposu
vinçleri
6
Atölye vinçleri
7
Köprülü vinçler, Demir hurda depo vinçleri
8
Döküm ve dökümhane vinçleri
H2, H3
B5, B6
9
Ocak vinçleri
H3, H4
B6
10
Döküm ve çelik ocak vinçleri
H4
B6
11
Dövme ve dövme işlerinde kullanılan vinçler
H4
B5, B6
Kancalı işletme
H2
B4, B5
Kepçeli, magnetli
H3, H4
B5, B6
H1
B3, B4
Kancalı
H2
B3, B4
Kancalı
H2
B4, B5
Kepçeli, magnetli
H3, H4
B5, B6
H1
B2, B3
Kancalı
H2
B3, B4
Kepçeli, magnetli
H3, H4
B4, B5
H1
B3
Kancalı
H1, H2
B2, B3
Kancalı
H2
B3, B4
Kepçeli, magnetli
H3, H4
B4, B5
H2
B4
Kancalı
H2
B3, B4
Kepçeli, magnetli
H3, H4
B4, B5
H1
B1, B2
12
Liman, portal, yarıportal arabalı veya döner vinçler
13
14
Hareketli veya sabit band vinçleri
15
Dok vinçleri
16
Kepçeli, magnetli
Liman, döner, yüzer vinçler
17
18
Ağır yük ve yüzer vinçler
19
Gemi vinçleri
20
21
İnşaat kule vinçleri
22
Montaj ve dikme vinçleri
23
Raylı döner vinçler
24
25
Demiryolu vinçleri
26
Mobil ve oto vinçler
27
28
Ağır yük mobil ve oto vinçleri
1.6
Gerekli sehim
Vinç kirişinin gerekli sehimi, kiriş boyunun gerekli sehim oranına bölünmesiyle bulunur ve hesaplanan
sehim bu değerden küçük olmalıdır.
fger  L K / k f  f hes
F3
Tablo 7 ile verilen sehim oranı katsayısı "kf" bir öneridir, konstrüktör tecrübelerine ve standartlara göre
istediği katsayıyı seçer. Genelde burada verilen sehim oranı tutulduğunda, kirişin rezonas kontrolüne gerek
yoktur. Bu değerlerden daha düşük değerler kullanıldığında, teslim zamanında ölçülen sehim ile rezonans
kontrolünün yapılması gerekir.
Atölye vinçleri için gerekli sehim genelde fger = LK / 1000 olarak alınır.
Diğer durumlar için pratikte önerilen kf-katsayısı Tablo 8 ile gösterilmiştir.
www.guven-kutay.ch
12
Giriş + Özet
Tablo 7, Vinç kaldırma sınıfları ve yükleme grupları
Nr
kf-katsayısı
Kaldırma
sınıfı
Yükleme grubu
1 000
H1
B2
1 000
H1
B2
1 000
H2
B2
seyrek çalışan
1 350
H2
B4
devamlı çalışan
1 500
H3
B5
seyrek çalışan
1 350
H2
B3
devamlı çalışan
1 500
H3
B4
seyrek çalışan
1 500
H2
B5
devamlı çalışan
1 500
H3
B6
Vinçin çalıştığı yer
Elektrik santralı makina dairesi vinci ve
ceraskallı vinçler
seyrek çalışan
Montaj vinci
devamlı çalışan
1
2
3
4
Depo ve mermerci
vinci
5
6
Atölye vinci
7
8
Dökümhane vinci
9
Tablo 8, Pratikte önerilen kf-katsayısı
Vinç tahrik şekli
kf
 800
El ile tahrik edilen vinçler
Elektirikle ve el ile karışık tahrik edilen vinçler
800 – 1000
Elektrikle tahrik edilen, tahrik grubu 2m e kadar vinçler
1000 – 1200
Elektrikle tahrik edilen, tahrik grubu 2m den büyük vinçler
1200 – 1500
Genelde bir istek yoksa 1000 alınır ve kafes kirişlerde Iyger için 1600-1800 kabul edilir.
1.6.1
Vinçin tahrik grubu “Tagr “
Tablo 9, Vinçin tahrik grubu
Zorlanma tanımlaması
Sınıfı Yük dağılımı
Günlük çalışma saati (senelik gözlemeye göre)
<0,125
0,125
0,250
0,250
0,500
0,500
1,000
12
24
48
816
Devamlı küçük
yükler nadiren
1Em
1Em
1Dm
1Cm
1Bm
1Am
2m
3m
diğerleri
Tam, orta ve
Orta küçük yük aynı 1Em
1Dm
1Cm
1Bm
1Am
2m
3m
4m
oranda
Hemen hemen
Ağır devamlı tam
1Dm
1Cm
1Bm
1Am
2m
3m
4m
5m
yük
Örnek; Bir portal vinçin yüklenmesi “Tam, orta ve küçük yük aynı oranda” ve günlük çalışma
12 h kabul edilirse, Vinçin tahrik grubu “Tagr = 1Am” seçilir.
Hafif
1.6.2 Çentik Grupları “Çegr”
Monorayda çentik grubu
K2 Grubu
K3 Grubu
K4 Grubu
>16
4m
5m
5m
saatide
Şekil 3, Malzemeye kaynak ağızı açılarak,çift taraflı
kaynak
Şekil 4, Malzemeye kaynak ağızı açılarak, normal
kalitede en az yan plaka kalınlığını verecek
kadar yarım V kaynak dikişi yapılır.
Görüldüğü gibi dörtköşe destek çubuğu
konulur. Kök kaynağı var kabul edilir.
t
t
t
t
Şekil 3
Şekil 4
t
Şekil 5
Şekil 5, Malzemeye kaynak ağızı açılarak, normal
kalitede yarım V kaynak dikişi yapılır. Kök
kaynağı yok kabul edilir.
www.guven-kutay.ch
Giriş + Özet
13
Çift kirişte çentik grubu
K2 Grubu
K3 Grubu
Şekil 6, Kaynak dikişi,
malzemeye kaynak ağzı
açılarak özel kalitede Kdikişi yapılmıştır.
Şekil 7, Kaynak dikişi,
malzemeye kaynak ağzı
açılarak normal kalitede Kdikişi yapılmıştır.
K4 Grubu
Şekil 8, Kaynak dikişi
malzemeye kaynak ağızı
açılarak normal kalitede
yarım V-dikişi yapılmıştır.
Şekil 9, Kaynak dikişi
malzemeye kaynak ağızı
açılarak normal kalitede çift
köşe dikişi yapılmıştır.
1.7
Malzemenin dinamik değerleri
Herhangi “” değerine göre, çeşitli çentik etkisinin çeşitli demir konstrüksiyon malzemesine ve çeşitli vinç
grubuna göre DIN 15018 de emniyetli dinamik işletme gerilmesi D()EM belirlenmiştir.
Tablo 10, Yükleme durumu ve çentik grubuna bağlı kaynaklı malzemenin değişken mukavemet değeri
DIN 15018 Tablo 16 dan aktarma, "W" değeri kg/cm2 olarak
Çentik
K0
K1
Yükleme
K2
K3
K0
K4
K1
St 37 + St 44
K2
K3
K4
St 52
B1
1'800
1'800
1'800
1'800
1'527
2'700
2'700
2'700
2'540
1'527
B2
1'800
1'800
1'800
1'800
1'080
2'700
2'700
2'520
1'800
1'080
B3
1'800
1'800
1'782
1'273
764
2'736
2'121
1'782
1'273
764
B4
1'680
1'500
1'260
900
540
1'680
1'500
1'260
900
540
B5
1'188
1'061
891
636
382
1'188
1'061
891
636
382
B6
840
750
630
450
270
840
750
630
450
270
St37, St44 ve St52 malzemelerinin kaynaksız durumda mukavemet değerleri değişiktir. Fakat kaynaklı
durumda Tablo 10 ile verilen değerler bu üç malzeme için geçerlidir.
Sürekli dinamik emniyetli gerilme değerleri sınır değerler oranı "" ya bağımlı olarak hesaplanır. Çentik grubu
K0 ve K1 kaynaksız malzeme için, diğer değerler kaynaklı konstrüksiyon için geçerlidir.
Dalgalı zorlama eksi tarafta 1 < 1 < 0 için sürekli dinamik emniyetli gerilme:
Çeki mukavemet değeri
Bası mukavemet değeri
DçEM1   W 
5
3  2  1
F4
2
1  1
F5
DbEM1   W 
www.guven-kutay.ch
14
Giriş + Özet
Tam dalgalı zorlama 0 = 0 için sürekli dinamik emniyetli gerilimi: Çeki ve Bası mukavemet değeri:
5
 DEM 0    W  1,66   W
3
F6
Dç(0)EM
R m
m
S
ax
Dç(0)EM   D(-1)EM
ax
m
D(-1)EM
or 
max  min

Db(0)EM  D(-1)EM
m
ax
S
m
ax
R m
Db(0)EM
Şekil 10, σD(-1)EM değerleri ile σD(κ)EM değerleri arasındaki bağlantı diyagramı
Dalgalı zorlama artı tarafta 0 < 2 < 1 için sürekli dinamik emniyetli gerilme:
DçEM 2 
Çeki mukavemet değeri
DçEM 0



1  1  DçEM0    2
 0,75  R m 
 DbEM 2  1,2   DçEM 2
Bası mukavemet değeri
F7
F8
Statik değişmeyen zorlama 3 = +1 için sürekli dinamik emniyetli gerilme:
DbEM 1  0,75  R m
DçEM
DbEM
W

Rm
kg/cm2
kg/cm2
kg/cm2
1
kg/cm2
F9
Devamlı çeki emniyetli mukavemet değeri, indeksine göre
Devamlı bası emniyetli mukavemet değeri, indeksine göre
Yükleme durumu ve çentik grubuna bağlı değişken mukavemet değeri
Sınır değerler oranı, indeksine göre
Malzemenin kopma mukavemet değeri
Böylelikle hesap konusu kirişteki çentik etkisi ve kirişteki dalgalı gerilme, sınır değerler oranı 'ya göre sürekli
dinamik emniyet gerilmeleri belirlenmiş olur.
Gerilme karşılaştırmaları çeki değerleri ile yapılır. Çünkü uygulamada
görüldüğü gibi, çatlaklar sonucu kopma çeki tarafından başlar.
www.guven-kutay.ch
Giriş + Özet
15
1.7.1 Kaldırma yükü katsayısı "K"
Kaldırma yükü katsayısı "K" kaldırma sınıfı ve kaldırma hızına bağlı olarak Tablo 11 ile belirlenir.
Tablo 11 Kaldırma yükü katsayısı "K"
Kaldırma yükü katsayısı ψK
Kaldırma sınıfı
H1
H2
H3
H4
vK  90 m/dak
1,1 + 0,0022 . vK
1,2 + 0,0044 . vK
1,3 + 0,0066 . vK
1,4 + 0,0088 . vK
vK > 90 m/dak
1,3
1,6
1,9
2,2
1.7.2 Kirişin öz ağırlık katsayısı "K "
Kirişin öz ağırlık katsayısı "K " vinçin hareket hızına bağlı olarak Tablo 12 ile belirlenir.
Tablo 12, Öz ağırlık katsayısı "K "
Hareket hızı vV m/dak olarak
Öz ağırlık katsayısı
Hareket yolu
Yürüyüş darbeli, ray engebeli
veya araları boşluklu ise
Yürüyüş darbesiz, ray düzgün, ray
araları kaynatılmış ve işlenmiş ise
K
vV  60
vV  90
1,1
60 < vV  200
90 < vV  300
1,2
200  vV
300  vV
 1,2
1.7.3 Yükleme grubu katsayısı "kB "
Tablo 13, Yükleme grubu katsayısı "kB"
Yüklenme grubu
kB-katsayısı
1.8
B1
B2
B3
B4
B5
B6
1,00
1,02
1,05
1,08
1,11... 1,14
1,17 ... 1,20
Rüzgar kuvveti
1.8.1 Rüzgar basıncı
Vinçin işletme anındaki rüzgar basıncının hesabını basitleştirmek için bazı kabuller yapılır. Rüzgar hızını
sabit ve herhangi bir yönden yatay olarak estiğini kabul edelim. Bu kabullere göre rüzgar basıncı şu
büyüklükte olur:
q Rü  0,613  v 2Rü
qRü
vRü
N/m2
m/s
F 10
Rüzgarın dinamik özgül basıncı
Rüzgarın kabul edilen hesapsal hızı
Rüzgarın işletmedeki hesapsal dinamik basıncı, tahmini olarak Tablo 14 ile bulunur.
Tablo 14, Rüzgarın işletmedeki hesapsal dinamik basıncı qRü
Vinç tipi
Dinamik basınç
qRü  N/mm2
vRü  m/s
Çok hafif rüzgar etkisinde çalışan Vinçler.
Montaj Vinçleri v. b.
125
14
50
Açık sahada çalışan normal Vinçler
250
20
75
Çok kuvvetli rüzgar etkisinde çalışan
vinçler. *
500
28
100
*
Rüzgar hızı
vRü  km/h
Burada rüzgar hakkında tam bilgi alınarak hesapların yapılması önerilir. Zaten bu tablodaki değerler F 10 ile
hesaplanmıştır.
www.guven-kutay.ch
16
Giriş + Özet
1.8.2 Taşınan yükün rüzgar kuvveti
Konstrüksiyonun yanısıra taşınacak yükün de rüzgar etkisinde kaldığı dikkate alınarak rüzgar kuvveti
bulunup hesaplara dahil edilmelidir. Taşınan yükün rüzgar kuvveti.
FRüY  2,5 A Y q Rü
N/m2
m2
N/m2
FRüY
AY
qRü
F 11
Rüzgarın yükte oluşturduğu kuvvet
Yükün rüzgara karşı alanı. Genel olarak bir tona 0,5 m2 alınır
Bu hesaplar, eğer vinç yük nakli veya yükleme-boşaltma tesisi için sürekli çalışmak üzere özel olarak imal
edilecekse yapılır. Normal çalışan vinçlerde bu kuvvet dikkate alınmaz. Çünkü kuvvetli rüzgar altında
genelde vinç çalıştırılmaz.
Rüzgar kuvvetinin işletmenin durduğu zamanlardaki(paydoslarda) etkisi için, vinçin bulunduğu yerdeki
rüzgar ve vinçin konumu hakkında detaylı bilgi edinip hesapları buna göre yapmak en doğru yoldur.
Özellikle geceleri (işletme paydos ettiğinde) rüzgar (fırtına) etkisine karşı vinçin raylar üzerinde sabit
kalması sağlanmalıdır.
Vinçin yerden yüksekliği de rüzgardan oluşan kuvvetlere etki eden faktörlerden biridir. Bu faktörün
büyüklüğü, tecrübeler sonucu elde edilen değerlere göre düzenlenmiş Tablo 15 ile bulunur.
Tablo 15, Molalarda rüzgarın, vinçin yerden yüksekliğine göre hesapsal dinamik basıncı " qRü"
Vinçin yerden yüksekliği
m
0 ... 20
20 ... 100
100 <
Rüzgar hızı
vRü  m/s
vRü  km/h
36
50
42
75
46
100
Rüzgar basınçı
qRü  N/mm2
800
1100
1300
1.9
Rüzgar kuvvetinin hesabı
Açık sahada çalışan vinçlerde rüzgar kuvveti şu şekilde hesaplanır:
FRü  A  q Rü  k Rü
FRü
A
qRü
kRü
N
m2
N/m2
[]
F 12
Rüzgar kuvveti
Parçanın rüzgardan etkilenen cephe alanı
Rüzgar için şekil faktörü
Sistemin toplam rüzgar kuvveti, o sistemi oluşturan parçaların rüzgar kuvvetlerinin toplamına eşittir.
Sistemin mukavemet ve denge hesapları, toplam rüzgar kuvveti de hesaba katılarak yapılmalıdır.
Yukarıdaki F 12 ifadede qRü nün deşeri F 10 ile bulunur. A ve kRü değerleri ise aşağıdaki açıklamalara göre
şu şekilde hesaplanır. Rüzgar için şekil faktörü kRü , aerodinamik narinlik derecesi ile parçanın şekline
bağlıdır. Bundan dolayı sistemin toplam rüzgar kuvveti doğrudan hesaplanamaz. Parçaların tek tek
aerodinamik narinlik derecesi ve parçanın şekli için rüzgar kuvvetleri hesaplanır. Bundan sonra gerekli olan
rüzgar kuvvetleri toplanarak hesaplar yapılır.
L
D
L
b
L
b
b
Rüzgar
L
d
Şekil 11, Profillerin aerodinamik narinlik derecesi
Şekil 11 ile görülen aerodinamik narinlik derecesi A = L/b veya A = L/D ile hesaplanır.
www.guven-kutay.ch
Giriş + Özet
17
b1
L1
b3
L
3
L2
B
b2
L
Şekil 12, Kafes konstrüksiyonun aerodinamik narinlik derecesi
1.9.1 Yüzey oranı:
Şekil 12 ile görülen yüzey oranı, parçaların toplam hakiki alanı/Sistemin sınır alanı = (Li x bi) / (L.B)
şeklinde tanımlanır. Kafes konstrüksiyonda tek tek parçaların boyu parçaların teorik eksenlerinin kesişme
noktalarının uzaklığıdır. Aşağıda tablolarda Tablo 16 ve Tablo 17 ile verilen değerler tecrübelere dayanan
temel (ana) büyüklüklerdir. Özel hallerde rüzgar tünelinde yapılan deneyler sonucu elde edilen değerler daha
sağlıklıdır. Rüzgar için şekil faktörü, parçaların veya sistemin aerodinamik narinlik derecesine bağlı olarak
seçilir.
Tablo 16, Tek parçalar için rüzgar şekil faktörü "kRü"
Aerodinamik narinlik derecesi L/b veya L/D *
Tanımlama
≤5
10
20
30
40
50
> 50
1,15
1,15
1,30
1,40
1,45
1,50
1,60
Kare, 356 mm kadar
1,40
1,45
1,50
1,55
1,55
1,55
1,60
Dörtköşe, <254x457 mm
1,05
1,05
1,20
1,30
1,40
1,50
1,60
1,30
1,35
1,60
1,65
1,70
1,80
1,80
D . vRü < 6 m2/s
0,60
0,70
0,80
0,85
0,90
0,90
0,90
D . vRü ≥ 6 m2/s
0,60
0,65
0,70
0,70
0,75
0,80
0,80
b/d ≥ 2
1,55
1,75
1,40
2,10
2,20
b/d ≥ 1
1,40
1,55
1,75
1,85
1,90
b/d ≥ 0,5
1,00
1,20
1,30
1,35
1,40
b/d ≥ 0,25
0,80
0,90
0,90
1,00
1,00
Standart profiller (haddelenmiş)
Köşeli
profiller
Farklı kesitte parçalar
Yuvarlak
profiller
Kutu profiller,
Kare >356 mm
Dörtköşe, >254x457 mm
b
Rüzgar
d
* Aerodinamik narinlik derecesi profiller için Şekil 11, kafes kirişler için Şekil 12 ve yan yana veya arka arkaya
gelen profiller için Şekil 13 ve kafes kirişler için Şekil 14 ile verilen ölçülere göre belirlenir.
www.guven-kutay.ch
18
Giriş + Özet
Tablo 17, Çeşitli sistemler için rüzgar şekil faktörü "kRü"
Tanımlama
Rüzgar etkisindeki yüzey düz profiller
Tek kafes profil
Yuvarlak
D . vRü < 6 m2/s
profiller
D . vRü ≥ 6 m2/s
Makina, operatör vb. kabinler
Dörtköşe kapalı kutu gibi yerde veya sabit asılı
kRü
1,70
1,10
0,80
1,10
R üzgar
b
b
R üzgar
a
d
d
a
Şekil 13, Aerodinamik narinlik derecesi için profillerin mesafe orantıları
Rüzgar
B
B
Rüzgar
L
L
a
2.a
Şekil 14, Aerodinamik narinlik derecesi için kafes konstrüksiyonun mesafe orantıları
1.9.2 Uzaklık oranı
Şekil 13 ve Şekil 14 ile uzaklık oranı = a/b veya a/B büyüklüğündedir. Burada a değeri en kısa mesafe
değeri olarak kabul edilir.
1.9.3 Kesit oranı
Kutu profillerde kesit oranı, Rüzgara karşı profil genişliği / Rüzgara paralel profil derinliği = b/d
1.9.4 Rüzgar yönüne dik arka arkaya duran yüzeyler
Rüzgar yönüne dik arka arkaya duran yüzeylerde rüzgar kuvvetini hesaplamak için gerekli kapatma faktörü
““ yı Tablo 18 ile uzaklık ve yüzey oranlarına bağlı olarak bulabiliriz.
Tablo 18, Kapatma faktörü ""
Uzaklık oranı
a/b veya a/B
0,1
0,5
0,75
1,0
0,92
2,0
0,95
4,0
1,00
5,0
1,00
6,0
1,00
0,2
0,40
0,75
0,80
0,88
0,95
1,00
Yüzey oranı (Li x bi) / (L.B)
0,3
0,4
0,32
0,21
0,59
0,43
0,63
0,50
0,76
0,66
0,88
0,81
1,00
1,00
0,5
0,15
0,25
0,33
0,55
0,75
1,00
≥ 0,6
0,10
0,10
0,20
0,45
0,68
1,00
Rüzgar yönüne dik arka arkaya aynı aralıkla sıralanmış parçaların hepsi arkasındaki parçanın etki alanını
biraz kapatacaktır. Bu kapatma etkisi 9. parçaya kadar gittikçe küçülür, fakat 9. aralıktan sonra kapatma
faktörü sabit kalır.
1.9.5
Rüzgar kuvvetinin hesaplanması
2 nci parça için
F1  A  q Rü  k Rü
F2    A  q Rü  k Rü
“n” ninci parça için (n = 3 den 8 e kadar)
Fn  ( n 1) .A.q Rü .k Rü
9 uncu ve daha sonraki parçalar için
F9  8  A  q Rü  k Rü
1 inci parça için
www.guven-kutay.ch
Böylece toplam kuvvet:
9 a kadar parçalı sistemde:
Giriş + Özet

19

Ftop  1    2  3  ...  n 1  A  q Rü  k Rü
FRü top  A  q Rü  k Rü 
1  n
1 
F 13


Ftop  1    2  3  ...  8  n  9  8  A  q Rü  k Rü
9 dan fazla parçalı sistemde:
1  9

Ftop  A  q Rü  k Rü  
 n  9  8 
 1 

FRü top
A
qRü
kRü

N
m2
N/m2
[]
[]
F 14
Toplam rüzgar kuvveti
Kapatma faktörü
Kapatma faktörü n nin değeri 0,1 den küçük alınmaz. n nin değeri 0,1 den küçük bulunsa bile 0,1 olarak
değerlendirilir.
1.9.6 Kafes kontrüksiyon kuleler
Kafes kontrüksiyon kulelerde rüzgar tarafının yüzey alanı aşağıdaki şekil faktörüyle “kŞe”büyültülür:
Kule düz yüzeyli profillerden ise :
Kule yuvarlak profillerden ise :
kŞe = 1,7.(1+)
D . vRü < 6 m2/s
kŞe = 1,1.(1+)
D . vRü ≥ 6 m2/s
kŞe = 1,4
Kapatma faktörü Tablo 18 ile bulunur. Kare kesitli kulenin max rüzgar kuvveti, eğer rüzgar köşegen
yönünde eserse oluşur. Bu durumda pratikte, normal bir yüze etki eden kuvvetin 1,2 misli alınarak hesap
yapılır.
1.9.7
1.9.7.1
Rüzgar yönüne eğik olan yüzeyler
Tek tek parçalar veya çerçeveler
Eğer rüzgar yüzeylere  açısı eğikliğinde esiyorsa (derece olarak  ≤ 90° alınır);
FEg  A  q Rü  k Rü  sin 2 
F 15
1.9.7.2
Kafes kiriş veya kafes kuleler
Eğer rüzgar yüzeylere  açısı eğikliğinde esiyorsa ( ≤ 90° alınır);
FEg  A  q Rü  k Rü  K 2
F 16

50  1,7  A iz / A 
F 17
K2 
Düzeltme faktörü K2
FEg
A
qRü
kRü
K2
iz
N
m2
N/m2
[]
[]
m2
Eğik yüzeydeki rüzgar kuvveti
Düzeltme faktörü
Parçanın rüzgara dik izdüşüm alanı
Düzeltme faktörü K2 nin sınır değeri vardır. K2 0,35 den küçük ve 1,0 den büyük olamaz. Eğer hesaplarda K2 <
0,35 bulunduysa K2 = 0,35 veya K2 > 1,0 bulunmuşsa K2 = 1,0 alınır.
www.guven-kutay.ch
20
2
Giriş + Özet
Özet
2.1
Kirişte gerilimler
Tablo 19, Normal gerilim hesabı
Gerekli sehim
Tekerlek
kuvvetleri
Gerekli
eylemsizlik
momenti
Atalet
kuvvetlerinden
oluşan gerilim
Araba
kasılmasından
oluşan gerilim
Kirişteki
normal eğilme
gerilimi
Max ve min
normal eğilme
gerilimi
f ger L K / k f
f ger L K / k f
FTD 2  0,5   K  FY  K  FC  A 
I yger 

t ger 
f hes
Bir Tekerlek
FTD 2  L K  L TA 
 3  L2K  L K  L TA 2
48  E  f ger
5  FTD
EM

FTD 2  L K  LTA 
 3  L2K  L K  LTA 2
48  E  I y
Kirişin
ağırlığından
oluşan gerilim
Arabanın
toplam
ağırlığından
oluşan gerilim
Yükün
ağırlığından
oluşan gerilim
Çift kiriş
İki Tekerlek
Gerekli alt
kuşak kalınlığı
Hesaplanan
sehim
Monoray kiriş
1

F TD  0,25   K  FY   K  FA 
I yger 

f hes

FTD  (LK  LTA )
 3  L2K  L K  LTA 2
48  E  fger

FTD  L K  L TA 
 3  L2K  L K  L TA 2
48  E  I y
K  q K  L2K
8  Wy
1 
FA
 2  L K  LTA 2
16  L K  Wy
2 
FA
 2  L K  LTA 2
32  L K  Wy
3 
FY
 2  L K  L TA 2
16  L K  Wy
3 
FY
 2  L K  LTA 2
32  L K  Wy
5 
alt 
Kirişte xyönünde
(boyuna)
gerilim
Kirişte yyönünde
(enine) gerilim
LK 
F 
 K  q K  q P   L K  A 
Wz 
2
0,05  LTA
5 
 (FA  FY )
Wz
 4  0,075 
FTD  L TA
5  Wz
 üst  k B  1   2   K  3   4  5 
üst  e1
e2
 max  k B  1   2   K  3   4  5 
min  1  2
min  1  2
 x  alt  Ekx
 y   Eky
Ek ve Kayma gerilimi hesabı Tablo 20 ve Tablo 21 de görülmektedir.
Toplam
karşılaştırma
gerilimi
Karşılaştırma
gerilimi
 karAlt  2x  2y   x   y  3  2max
karÜst 
2üst
 3  2max
karAlt veya karÜst değerlerinden hangisi
büyükse karşılaşma gerilimi için alınır.

K  q K  q P   L2K
8  Wy
2 
L
4  0,075  K  K  q K  L K  FC  A 
Wz

www.guven-kutay.ch
 kar   2max  3   2max
Giriş + Özet
21
Tablo 20, Monoray kirişte ek gerilim hesabı
Paralel kuşaklı profil IPB ve Kutu kiriş
Eğik kuşaklı profil NPI
c x 0  0,05  0,58    0,148  e(3,015 )
c x 0  0,981  1,479    1,120  e(1,322 )
cx1 2,23  1,49    1,390  e( 18,33 )
cx1 1,810  1,150    1,060  e( 7,700 )
cx 2  0,73  1,58    2,910  e( 6,0 )
cx 2  1,990  2,810    0,840  e( 4,690 )
c y 0  2,11  1,977    0,0076  e(6,53 )
c y 0  1,096  1,095    0,192  e( 6,0 )
c y1 10,108  7,408    10,108  e( 1,364 )
c y1 3,965  4,835    3,965  e( 2,675 )
cy2  0
cy2  0
x-yönünde (boyuna) gerilimler
y-yönünde (enine) gerilimler
Fx 0  c x 0 
Fmax
Fx1 c x1 
Fmax
Fx 2  c x 2 
Fmax
t 02
t12
Fy0  c y 0 
Fmax
Fy1 c y1 
Fmax
Fy 2  c y 2 
t 22
t 02
t12
Fmax
t 22
0
 Eky  0,75   yi
Ekx  0,75   xi
Tablo 21, Kayma gerilimi hesabı
Monoray kiriş
t 
Torsiyon
gerilimi
Or 
Kesme gerilimi
4  FDT  m1
h Or  A Kuş
t 
FTD 2 2  FTD

A Dik
A Dik
  FY  k B  FA
4  t2  h2
top  t  k
 1
2  m1 
max  2  FTD  

 A Dik h Or  A Kuş 


( y 4  0,2  z 5 )  (FA  FY )
4  t 2  ( y 2  y 4 )  (z1  z3 )
k 
 top  Or   t
Toplam kayma
gerilimi
Kayma
gerilimi
Çift kiriş
max 
www.guven-kutay.ch
  FY  k B  FA 
y 4  0,2  z 5
1

 
4 t2
 ( y 2  y 4 )  (z1  z 3 ) h 2 
22
2.2
Giriş + Özet
DIN 18 800'e göre buruşma hesabı özet
Bölgenin kenarlar oranı
  a i / bi
Bölgedeki zorlama değerleri
min
Bölgedeki sınır değerler oranı
  min / max
Euler gerilimi; Son bölgede çeki basıdan çok büyük olduğundan
burada genişlik "b" yerine ideal genişlik bi = 2 bB (bası genişliği)
alınır. Bu yalnız normal gerilim hesabında kullanılır. Kaymada değil.
Normal gerilim buruşma katsayısı
L Pe =  . h2
üst
üst
h2
= L Pe / h 2
 altüst
max
ve
2  E
t
e 

2 b
12  (1   )  
2
 1
k  4
1   0
k 
0    1
k   7,636  6,264    10   2
  1
k   23,9
8,4
  1,1
4
Kayma gerilimi buruşma katsayısı
k   5,34 
İdeal normal buruşma gerilimi
Pi  k   e
İdeal kayma buruşma gerilimi
Pi  k   e
Düzeltilmiş akma mukavemeti
R eH  R e / 1,1
Normal gerilim için narinlik derecesi
 P 
R eH
Pi
Kayma gerilimi için narinlik derecesi
 P 
R eH
Pi  3
2
Bölge ve toplam plaka
c  1,25  0,25    1,25
Bölge parçası
c  1,25  0,12    1,25
Bölge düzeltme faktörü
Normal gerilim düzeltme faktörü
 1
0,22 
  c  
 2  1
  P

 P 

Kayma gerilimi düzeltme faktörü
 
Normal gerilim üs katsayısı
e1  1  4
Kayma gerilimi üs katsayısı
e3  1     2
Aynı anda normal ve kayma gerilimi ile zorlanmada kontrol
3
 max  1  3  max 
 1

  
  R 
   R eH 
  eH 
Bölgedeki zorlaması değerleri;max bası ve max kayma
www.guven-kutay.ch
0,84
1
 P
e
e
2.3
Giriş + Özet
23
DIN 4114'e göre buruşma hesabı özet
Bölgenin kenarlar oranı
  a i / bi
Bölgedeki zorlama değerleri
min
Bölgedeki sınır değerler oranı
  min / max
Euler gerilimi; Son bölgede çeki basıdan çok büyük olduğundan
burada genişlik "b" yerine ideal genişlik bi = 2 bB (bası genişliği)
alınır. Bu yalnız normal gerilim hesabında kullanılır. Kaymada değil.
Normal gerilim buruşma katsayısı
L Pe =  . h2
üst
üst
h2
= L Pe / h 2
max
ve
2  E
t
e 

2 b
12  (1   )  
 1
k  4
1   0
k 
0    1
k   7,636  6,264    10   2
  1
k   23,9
8,4
  1,1
4
Kayma gerilimi buruşma katsayısı
k   5,34 
İdeal buruşma normal gerilimi
Ki  k   e
İdeal buruşma kayma gerilimi
 Ki  k    e
Yan plakada ideal buruşma gerilimi
VKi 
1  < +1
Üst kuşakta ideal buruşma gerilimi
VKi 
= +1
Gerçek buruşma gerilimi
2
σVK
2
kar
2
 3   üst   max 
1   üst
 


 

4 Ki
Ki   Ki 
 4
2
kar
2
 
 

üst
  üst    max 
2  Ki
 2  Ki   Ki 
2
bak Tablo 22
Bölgedeki karşılaştırma gerilimi. Bölgedeki max ve min gerilimlerle.
kar  2max  32max
Hesapsal emniyet katsayısı
SHes 
Takviyesiz tam plaka (Yan veya üst, yükleme durumu H)
SBger  1,71  0,180    1
Takviyelerle ayrılmış bölgeler (Yan veya üst, yükleme durumu H)
SBger  1,50  0,075    1
Kontrol
SEHes 
www.guven-kutay.ch
 VK
 kar
SBger
SHes
1
24
Giriş + Özet
Tablo 22, İdeal buruşma karşılaştırma gerilimlerine göre gerçek buruşma gerilimleri
(DIN 4114 B 1, sayfa 18, Tablo 7 den aktarma)
2.4
σVK kg/cm2
σVKi
kg/cm2
St 37
< 1570
σVK kg/cm2
St 52-3
σVKi
kg/cm2
St 37
St 52-3
σVKi
σVKi
3600
2280
3203
1920
1920
σVKi
3800
2291
3248
2000
1983
σVKi
4000
2300
3284
2100
2036
σVKi
4200
2308
3313
2200
2077
σVKi
4400
2315
3338
2300
2109
σVKi
4600
2321
3359
2400
2136
σVKi
4800
2326
3378
2500
2158
σVKi
5000
2331
3394
2600
2178
σVKi
5500
2340
3428
2700
2194
σVKi
6000
2347
3450
2800
2209
σVKi
6500
2353
3469
2880
2218
2880
7000
2358
3484
2900
2221
2899
8000
2366
3506
3000
2233
2974
10000
2374
3532
3200
2252
3077
20000
2389
3574
3400
2267
3149

2400
3600
Ters sehim
Yan boşluk
değeri
Kirişin ağırlık
sehimi
Arabanın ağırlık
sehimi
Monoray kiriş
Çift kiriş
LCA  0,5  (LK  LTA )
LCA  0,5  (LK  LTA )
f Ki
5  L4K  q K

384  E dyn  I y
FC  A  LCA  (3  L2K  4  L2CA )
fA 
48  E dyn  I y
Yükün ağırlık
sehimi
Toplam sehim
Ters sehim
fY 
FY  LCA  (3  L2K  4  L2CA )
48  E dyn  I y
f Ki
5  L4K  (q K  qSP )

384  Edyn  I y
FA  LCA  (3  L2K  4  L2CA )
fA 
96  E dyn  I y
fY 
FY  LCA  (3  L2K  4  L2CA )
96  E dyn  I y
f top  f Ki  f A  f Y
f top  f Ki  f A  f Y
fTers  f Ki  f A  0,5  f Y
fTers  f Ki  f A  0,5  f Y
www.guven-kutay.ch
2.5
Giriş + Özet
25
Burkulma
2.5.1 -yöntemi
Basma zorlamasında bulunan çubukların burkulma kontrolleri özel "-yöntemi"yle yapılır. Bu
yöntemde normal basma hesabı " katsayısı" ile katlanıp sanki normal basma kontrolü
yapılıyormuş gibi hesap edilir.
   
Fb max
 ÇEM
A
F 18

N/mm2
Çubuktaki burkulma gerilimi
       yönteminde burkulma katsayısı
Fbmax
N
Çubuğu etkileyen eksenel maksimum basma kuvveti
2
A
mm
Çubuğun enine kesit alanı
ÇEM
N/mm2
Çubuk malzemesinin emniyetli çekme mukavemeti
Buradaki değerleri detaylı açıklayalım;
Çubuğu etkileyen eksenel maksimum kuvvet "Fmax"
Bu kuvvet çubuğu etkileyen statik kuvvet değildir. Dinamik katsayıları, kaldırma yükü katsayısı
"H", Öz ağırlık katsayısı "A" ve Yükleme grubu katsayısı "kB" dikkate alınarak hesaplanmış
maksimum dinamik kuvvettir.
Çubuğun enine kesit alanı "A"
Çeki çubuğunda delik veya kesit daralması varsa bu alanların durumuna göre en küçük alan
hesaplanıp kesit alanı olarak alınır. Basma çubuğunda delikler dikkate alınmadan profilin tam alanı
kesit alanı olarak kabul edilir.
Çubuk malzemesinin emniyetli çekme mukavemet değeri "ÇEM"
Çubuğun çeki veya basmaya zorlanması ayrıcalık doğurmaz. Çubuğun malzemesi ve zorlanma
durumuna göre emniyetli çekme mukavemeti kabul edilir.
Burkulma katsayısı ""
Burkulma katsayısı "" malzeme ve narinlik derecesi ile bağıntılıdır. St 37 malzemesi için
burkulma katsayısı "" Tablo 23 ile, St 52 malzemesi için burkulma katsayısı "" Tablo 24 ile
bulunur. Genelde kafes konstrüksiyonda kullanılan profil malzemeleri St 37 veya St52 dir.
Burkulma katsayısını bulmak için narinlik derecesininde bilinmesi gerekir.
Narinlik derecesi "" ;


Lbk
imin
1
mm
mm
L bk
i min
F 19
Narinlik derecesi
Burkulma boyu
Atalet (eylemsizlik) minimum yarıçapı
Atalet (eylemsizlik) minimum yarıçapı "imin" ;
i min 
J
A
mm4
mm2
J
A
Kesitteki atalet momenti
Kesit alanı
www.guven-kutay.ch
F 20
26
Giriş + Özet
Tablo 23, Narinliğe göre St 37 plaka ve profiller için burkulma katsayısı omega ""

20
30
40
50
60
70
80
90
100
110
120
130
140
150
160
170
180
190
200
210
220
230
240
250
0
1,04
1,08
1,14
1,21
1,30
1,41
1,55
1,71
1,90
2,11
2,43
2,85
3,31
3,80
4,32
4,88
5,47
6,10
6,75
7,45
8,17
8,93
9,73
10,55
1
1,04
1,09
1,14
1,22
1,31
1,42
1,56
1,73
1,92
2,14
2,47
2,90
3,36
3,85
4,38
4,94
5,53
6,16
6,82
7,52
8,25
9,01
9,81
2
1,04
1,09
1,15
1,23
1,32
1,44
1,58
1,74
1,94
2,16
2,51
2,94
3,41
3,90
4,43
5,00
5,59
6,23
6,89
7,59
8,32
9,09
9,89
3
1,05
1,10
1,16
1,23
1,33
1,45
1,59
1,76
1,96
2,18
2,55
2,99
3,45
3,95
4,49
5,05
5,66
6,29
6,96
7,66
8,40
9,17
9,97
4
1,05
1,10
1,16
1,24
1,34
1,46
1,61
1,78
1,98
2,21
2,60
3,03
3,50
4,00
4,54
5,11
5,72
6,36
7,03
7,73
8,47
9,25
10,05
5
1,06
1,11
1,17
1,25
1,35
1,48
1,62
1,80
2,00
2,23
2,64
3,08
3,55
4,06
4,60
5,17
5,78
6,42
7,10
7,81
8,55
9,33
10,14
6
1,06
1,11
1,18
1,26
1,36
1,49
1,64
1,82
2,02
2,27
2,68
3,12
3,60
4,11
4,65
5,23
5,84
6,49
7,17
7,88
8,63
9,41
10,22
7
1,07
1,12
1,19
1,27
1,37
1,50
1,66
1,84
2,05
2,31
2,72
3,17
3,65
4,16
4,71
5,29
5,91
6,55
7,24
7,95
8,70
9,49
10,30
8
1,07
1,13
1,19
1,28
1,39
1,52
1,68
1,86
2,07
2,35
2,77
3,22
3,70
4,22
4,77
5,35
5,07
6,62
7,31
8,03
8,78
9,57
10,39
9
1,08
1,13
1,20
1,29
1,40
1,53
1,69
1,88
2,09
2,39
2,81
3,26
3,75
4,27
4,82
5,41
6,03
6,69
7,38
8,10
8,86
9,65
10,47

20
30
40
50
60
70
80
90
100
110
120
130
140
150
160
170
180
190
200
210
220
230
240
250
Ara değerler için fazla uğraşılmaz ve bir sonraki değer alınır.
Narinlik derecesi 20 den küçükse  = 1 alınır.
Tablo 23 a), Narinliğe göre St 37 malzemeli borular için burkulma katsayısı omega ""

20
30
40
50
60
70
80
90
100
110
0
1,00
1,03
1,07
1,12
1,19
1,28
1,39
1,53
1,70
2,05
1
1,00
1,03
1,07
1,13
1,20
1,29
1,40
1,54
1,73
2,08
2
1,00
1,04
1,08
1,13
1,20
1,30
1,41
1,56
1,76
2,12
3
1,00
1,04
1,08
1,14
1,21
1,31
1,42
1,58
1,79
2,16
4
1,01
1,04
1,09
1,15
1,22
1,32
1,44
1,59
1,83
2,20
5
1,01
1,05
1,09
1,15
1,23
1,33
1,46
1,61
1,83
2,20
6
1,01
1,05
1,10
1,16
1,24
1,34
1,47
1,63
1,90
7
1,02
1,05
1,10
1,17
1,25
1,35
1,48
1,64
1,94
8
1,02
1,06
1,11
1,17
1,26
1,36
1,50
1,66
1,97
9
1,02
1,06
1,11
1,18
1,27
1,37
1,51
1,68
2,01
Tablo 23 a) tablosu çapı et kalınlığının en az altı katı olan borular için (d  6.s) geçerlidir.
Narinlik sayısı  > 115 için Tablo 23 ile verilen değerler alınır.
www.guven-kutay.ch

20
30
40
50
60
70
80
90
100
110
Giriş + Özet
27
Tablo 24, Narinliğe göre St 52 plaka ve profiller için burkulma katsayısı omega ""
0
1
2
3
4
5
6
7
8

20
1,06
1,06
1,07
1,07
1,08
1,08
1,09
1,09
1,10
30
1,11
1,12
1,12
1,13
1,14
1,15
1,15
1,16
1,17
40
1,19
1,19
1,20
1,21
1,22
1,23
1,24
1,25
1,26
50
1,28
1,30
1,31
1,32
1,33
1,35
1,36
1,37
1,39
60
1,41
1,43
1,44
1,46
1,48
1,49
1,51
1,53
1,54
70
1,58
1,60
1,62
1,64
1,66
1,68
1,70
1,72
1,74
80
1,79
1,81
1,83
1,86
1,88
1,91
1,93
1,95
1,98
90
2,01
2,10
2,14
2,19
2,24
2,29
2,33
2,38
2,43
100
2,53
2,58
2,64
2,69
2,74
2,79
2,85
2,90
2,95
110
3,06
3,12
3,18
3,23
3,29
3,35
3,41
3,47
3,53
120
3,65
3,71
3,77
3,83
3,89
3,96
4,02
4,09
4,15
130
4,28
4,35
4,41
4,48
4,55
4,62
4,69
4,75
4,82
140
4,96
5,04
5,11
5,18
5,25
5,33
5,40
5,47
5,55
150
5,70
5,78
5,85
5,93
6,01
6,09
6,16
6,24
6,32
160
6,48
6,57
6,65
6,73
6,81
6,90
6,98
7,06
7,15
170
7,32
7,41
7,49
7,58
7,67
7,76
7,85
7,94
8,03
180
8,21
8,30
8,39
8,48
8,58
8,67
8,76
8,86
8,95
190
9,14
9,24
9,34
9,44
9,53
9,63
9,73
9,83
9,93
200
10,13 10,23 10,34 10,44 10,54 10,65 10,75 10,85 10,96
210
11,17 11,28 11,38 11,49 11,60 11,71 11,82 11,93 12,04
220
12,26 12,37 12,48 12,60 12,71 12,82 12,94 13,05 13,17
230
13,40 13,52 13,63 13,75 13,87 13,99 14,11 14,23 14,35
240
14,59 14,71 14,83 14,96 15,08 15,20 15,33 15,45 15,58
250
15,83
9
1,11
1,18
1,27
1,40
1,56
1,77
2,01
2,48
3,01
3,59
4,22
4,89
5,62
6,40
7,23
8,12
9,05
10,03
11,06
12,15
13,28
14,47
15,71

20
30
40
50
60
70
80
90
100
110
120
130
140
150
160
170
180
190
200
210
220
230
240
250
Tablo 24 a), Narinliğe göre St 52 malzemeli borular için burkulma katsayısı omega ""

20
30
40
50
60
70
80
90
0
1,02
1,05
1,11
1,18
1,28
1,42
1,62
2,05
1
1,02
1,06
1,11
1,19
1,30
1,44
1,66
2
1,02
1,06
1,12
1,20
1,31
1,46
1,71
3
1,03
1,07
1,13
1,21
1,32
1,47
1,75
4
1,03
1,07
1,13
1,22
1,33
1,49
1,79
5
1,03
1,08
1,14
1,23
1,35
1,51
1,83
6
1,04
1,08
1,15
1,24
1,36
1,53
1,88
7
1,04
1,09
1,16
1,25
1,38
1,55
1,92
8
1,05
1,10
1,16
1,26
1,39
1,57
1,97
9
1,05
1,10
1,17
1,27
1,41
1,59
2,01

20
30
40
50
60
70
80
90
Tablo 24 a) çapı et kalınlığının en az altı katı olan borular için (d  6.s) geçerlidir. Narinlik sayısı 
> 90 için Tablo 24 ile verilen değerler alınır.
www.guven-kutay.ch
28
3
Giriş + Özet
Temel bilgiler
Tek kirişli monoray vinç, temel bilgiler
3.1
LTV
h
X
LTA
Y
C
Y
H
LK
Şekil 15, Tek kirişli monoray vinç
1.
2.
GY =
t
3.
Kaldırma hızı
vK =
m/dak
4.
H=
m
5.
LK =
m
6.
vV=
m/dak
7.
GA=
kg
8.
vA=
m/dak
9.
LTA=
m
10.
nTek=
1
11.
kf=
1
12.
YüHa =
13.
KaSı =
14.
YüGr =
15.
TaGr =
16.
Kirişin çentik grubu
ÇeGr =
h=
Özel şartlar:
www.guven-kutay.ch
Giriş + Özet
29
Çift kirişli gezer köprü vinci, temel bilgiler
3.2
LRA
LTA
LK
LTV
Ray ortasından ray ortasına
Şekil 16, Çift kirişli gezer köprü vinci
1.
2.
GY =
t
3.
Kaldırma hızı
vK =
m/dak
4.
H=
m
5.
LK =
m
6.
vV=
m/dak
7.
GA=
kg
8.
vA=
m/dak
9.
LAT =
m
10.
nTek=
1
11.
kf=
1
12.
YüHa =
13.
KaSı =
14.
YüGr =
15.
TaGr =
16.
LAR =
m
17.
Yükün raya en yakın mesafesi
LFmin =
m
18.
ÇeGr =
h=
Özel şartlar:
www.guven-kutay.ch
30
Portal vinç, temel bilgiler
LP
LK
LTA
vA
LPE
LRFP
vK
5
1
H KA
GY
vH
H
LLFP
LA
LP
2
3.3
Giriş + Özet
Şekil 17, Portal vinç
1.
2.
GY =
t
3.
Kaldırma hızı
vK =
m/dak
4.
H=
m
5.
LK =
m
6.
Vincin (köprünün) yürüme hızı
vV=
m/dak
7.
GA=
kg
8.
vA=
m/dak
9.
LAT=
m
10.
nTek=
1
11.
kf=
1
12.
YüHa =
13.
KaSı =
14.
YüGr =
15.
TaGr =
16.
ÇeGr =
17.
LAR=
m
18.
Portafoda maksimum yük mesafesi
LFP =
m
19.
LüAy =
m
20.
LaAy =
m
21.
Vincin sol portafo boyu
LPL =
m
22.
Vincin sağ portafo boyu
LPL =
m
23.
Ayak kıvrım yüksekliği
hkAy=
m
24.
HaAy=
m
25.
HüAy=
m
26.
LKo=
m
h=
Burada hernekadar portal vinç açık havada rüzgar altında çalışacak ve rüzgar etkisi hesaplarda
bulunacaksada vinçin yükleme halini emniyeti arttırmak için HZ hali yerine "Yükleme Hali H" ve II. Hal
yerine "I. Hal" i kabul edilir.
Özel şartlar:
www.guven-kutay.ch
4
Giriş + Özet
31
Tablolar
Tablo 25, Standart I-Profili, NPI
Sıcak haddelenmiş standart normal I-Profilinin ölçülerine göre
belirtilmesi şu şekilde yapılır:
z
R2
R1
y
h
y
S
t
14%
z
b/4
h = 200
Malzeme
St 37-2
Malzeme numarası DIN’e göre
1.0037
I-Profilinin tanımı:
I-Profili DIN 1025 – St 37-2 – I200
b
veya
I-Profili DIN 1025 – 1.0037 – I200
Şekil 18 Standart I-Profili
Kısa
tanımı
Profilin yüksekliği mm olarak
Ana boyutlar
Kesit
alanı
Ağırlığı
Eğilme eksenine göre atalet ve mukavemet momentleri
h
mm
b
mm
s
mm
t
mm
R1
mm
R2
mm
A
cm2
mI
kg/cm
Iy
cm4
yy
Wy
cm3
iy
cm
Iz
cm4
zz
Wz
cm3
iz
cm
80
80
42
3,9
5,9
3,9
2,3
7,57
5,94
77,8
19,5
3,20
6,29
3,00
0,91
100
100
50
4,5
6,8
4,5
2,7
10,6
8,34
171
34,2
4,01
12,2
4,88
1,07
120
120
58
5,1
7,7
5,1
3,1
14,2
11,1
328
54,7
4,81
21,5
7,41
1,23
140
140
66
5,7
8,6
5,7
3,4
18,2
14,3
573
81,9
5,61
35,2
10,7
1,40
160
160
74
6,3
9,5
6,3
3,8
22,8
17,9
935
117
6,40
54,7
14,8
1,55
180
180
82
6,9
10,4
6,9
4,1
27,9
21,9
1 450
161
7,20
81,3
19,8
1,71
200
200
90
7,5
11,3
7,5
4,5
33,4
26,2
2 140
214
8,00
117
26,0
1,87
220
220
98
8,1
12,2
8,1
4,9
39,5
31,1
3 060
278
8,80
162
33,1
2,02
240
240
106
8,7
13,1
8,7
5,2
46,1
36,2
4 250
354
9,59
221
41,7
2,20
260
260
113
9,4
14,1
9,4
5,6
53,3
41,9
5 740
442
10,4
288
51,0
2,32
280
280
119
10,1 15,2 10,1
6,1
61,0
47,9
7 590
542
11,1
364
61,2
2,45
300
300
125
10,8 16,2 10,8
6,5
69,0
54,2
9 800
653
11,9
451
72,2
2,56
320
320
131
11,5 17,3 11,5
6,9
77,7
61,0
12 510
782
12,7
555
84,7
2,67
340
340
137
12,2 18,3 12,2
7,3
86,7
68,0
15 700
923
13,5
674
98,4
2,80
360
360
143
13,0 19,5 13,0
7,8
97,0
76,1
19 610
1 090
14,2
818
114
2,90
380
380
149
13,7 20,5 13,7
8,2
107
84,0
24 010
1 260
15,0
975
131
3,02
400
400
155
14,4 21,6 14,4
8,6
118
92,4
29 210
1 460
15,7
1 160
149
3,13
425
425
163
15,3 23,0 15,3
9,2
132
104
36 970
1 740
16,7
1 440
176
3,30
450
450
170
16,2 24,3 16,2
9,7
147
115
45 850
2 040
17,7
1 730
203
3,43
475
475
178
17,1 25,6 17,1 10,3
163
128
56 480
2 380
18,6
2 090
235
3,60
500
500
185
18,0 27,0 18,0 10,8
179
141
68 740
2 750
19,6
2 480
268
3,72
550
550
200
19,0 30,0 19,0 11,9
212
166
99 180
3 610
21,6
3 490
349
4,02
600
600
215
21,6 32,4 21,6 13,0
254
199
139 000 4 630
23,4
4 670
434
4,30
www.guven-kutay.ch
32
Giriş + Özet
Tablo 26, Geniş kuşaklı (flanşlı) standart IPB profili
z
Sıcak haddelenmiş standart geniş kuşaklı (başlıklı) IProfilinin ölçülerine göre belirtilmesi şu şekilde yapılır:
R1
Üst kuşak
y
h = 200
Malzeme
St 37-2
Malzeme numarası DIN’e göre
1.0037
IPB-Profilinin tanımı:
z
I-Profili DIN 1025 – St 37-2 – IPB200
veya
I-Profili DIN 1025 – 1.0037 – IPB200
b
Şekil 19, Geniş kuşaklı standart IPB-Profili
Kısa
tanımı
Profilin yüksekliği mm olarak
S
t
Alt kuşak
y
h
R2
Ana boyutlar
Kesit alanı
Ağırlığı
Eğilme eksenine göre atalet ve mukavemet momentleri
h
mm
b
mm
s
mm
t
mm
R1
mm
A
cm2
mI
kg/m
Iy
cm4
yy
Wy
cm3
iy
cm
Iz
cm4
zz
Wz
cm3
iz
cm
100
100
100
6,0
10,0
12
26
20,4
450
89,9
4,16
167
33,5
2,53
120
120
120
6,5
11,0
12
34
26,7
864
144
5,04
318
52,9
3,06
140
140
140
7,0
12,0
12
43
33,7
1 510
216
5,93
550
78,5
3,58
160
160
160
8,0
13,0
15
54,3
42,6
2 490
311
6,78
889
111
4,05
180
180
180
8,5
14,0
15
65,3
51,2
3 830
426
7,66
1 360
151
4,57
200
200
200
9,0
15,0
18
78,1
61,3
5 700
570
8,54
2 000
200
5,07
220
220
220
9,5
16,0
18
91
71,5
8 090
736
9,43
2 840
258
5,59
240
240
240
10,0 17,0
21
106
83,2
11 260
938
10,3
3 920
327
6,08
260
260
260
10,0 17,5
24
118
93
14 920 1 150
11,2
5 130
395
6,58
280
280
280
10,5 18,0
24
131
103
19 270 1 380
12,1
6 590
471
7,09
300
300
300
11,0 19,0
27
149
117
25 170 1 680
13,0
8 560
571
7,58
320
320
320
11,5 20,5
27
161
127
30 820 1 930
13,8
9 240
616
7,57
340
340
300
12,0 21,5
27
171
134
36 660 2 160
14,6
9 690
646
7,53
360
360
300
12,5 22,5
27
181
142
43 190 2 400
15,5
10 140
676
7,49
400
400
300
13,5 24,0
27
198
155
57 680 2 880
17,1
10 820
721
7,40
450
450
300
14,0 26,0
27
218
171
79 890 3 550
19,1
11 720
781
7,33
500
500
300
14,5 28,0
27
239
187 107 200 4 290
21,2
12 620
842
7,27
550
550
300
15,0 29,0
27
254
199 136 700 4 970
23,2
13 080
872
7,17
600
600
300
15,5 30,0
27
270
212 171 000 5 700
25,2
13 530
902
7,08
www.guven-kutay.ch
Giriş + Özet
33
Tablo 27, Standart kutu kirişler
t1
hR
bR
t2
h
t2
bB
t1
hP
bB
b
Şekil 20, Standart kutu kiriş
K3 Grubu
Tablo 27 a) Standart kutu kirişlerin geometrik boyutları
Kirişin boyutları
Kiriş tipi
b
h
bB
Ray(bxh)
t1
mm
mm
mm
mm
mm
SKK01
290
490
30
40x40
6
SKK02
290
490
30
40x40
8
SKK03
290
690
30
40x40
6
SKK04
290
690
30
40x40
8
SKK05
290
690
30
40x40
10
SKK06
490
690
30
40x40
6
SKK07
490
690
30
40x40
8
SKK08
490
690
30
40x40
10
SKK09
490
690
30
40x40
10
SKK10
490
990
30
40x40
6
SKK11
490
990
30
40x40
8
SKK12
490
990
30
40x40
10
K4 Grubu
t2
mm
6
6
6
6
6
6
6
6
8
6
6
6
Tablo 27 b) Standart kutu kirişlerin mekanik değerleri
Kirişin mekanik değerleri
Kiriş tipi
Ix
Iy
Wx
Wy
106 mm4
106 mm4
103 mm3
103 mm3
SKK01
432
115
1 487
716
SKK02
509
123
1 761
775
SKK03
944
146
2 387
922
SKK04
1 092
154
2 770
981
SKK05
1 241
162
3 156
1 040
SKK06
1 238
554
3 187
2 081
SKK07
1 486
594
3 843
2 251
SKK08
1 736
634
4 503
2 419
SKK09
1 847
754
4 840
2 901
SKK10
2 827
717
5 196
2 734
SKK11
3 331
758
6 146
2 904
SKK12
3 831
797
7 080
3 071
Platform birim yükü olarak 30 ile 40 kg/m arasında bir değer kabul edilir
www.guven-kutay.ch
Am
mm2
111 104
112 548
155 904
156 352
156 800
295 104
295 952
296 800
295 400
422 304
423 152
424 000
A0
mm2
2 940
2 940
4 140
4 140
4 140
4 140
4 140
4 140
5 520
5 940
5 940
5 940
qK
kg/m
91
100
111
121
130
134
150
166
188
166
182
198
34
5
Giriş + Özet
Sözlük
Türkçe
%0,2’lik akma sınırı
1. Tekerleğin A tarafına mesafesi
A Tarafı
Açısal hız
Aerodinamik narinlik derecesi
Ağırlık
Ağırlık merkezi
Ağırlık merkezi ile kenar mesafesi
Ağırlık merkezinin X-değeri, indeksine göre
Ağırlık merkezinin Y- değeri, indeksine göre
Akma mukavemeti
Akma sınırı
Alan, indeksine göre
Alışımsız çelik döküm
Alt akma gerilmesi
Amortisör yeteneği
Ana
Ana kiriş
Araba
Araba rayı
Araba rayı açıklığı
Araba tekerleği sıkışma yatay kuvveti
Araba tekerleği yatay kuvveti
Araba tekerlek açıklığı
Arabanın kendi ağırlığından ileri gelen gerilme
Arabanın öz ağırlık kuvveti
Arabanın öz ağırlık sehimi
Atalet momenti
Aynı kalınlıkta
Azami kuvvet, maksimum kuvvet
Azami yük, maksimum yük
B Tarafı
Bakım platform korkuluğu
Bakım platformu
Basınç zorlaması
Basma dayanımı (mukavemeti)
Basma etkisiyle şekil değiştirme
Basma gerilmesi
Basmada akma sınırı
Bileşik kuvvet
Bilinen değerler
Bir kirişin toplam ağırlık kuvveti
Birim ağırlığı
Birim ağırlık kuvveti
Birim, ölçü birimi
Boy, mesafe
Burkulma / flambaj gerilmesi
Burkulma dayanımı (mukavemeti)
Burkulma yükü
Burulma
Almanca
0,2%-Grenze, f
Abstand des ersten Rades von der Seite A
Seite A, f
Winkelgeschwindigkeit, f
Aerodynamischer Schlankheitsgrad, m
Gewicht, n
Schwerpunkt, m
Abstand zwischen Schwerpunkt und Kante
X-Wert des Schwerpunktes, je nach Index
Y-Wert des Schwerpunktes, je nach Index
Streckfestigkeit, f
Fliessgrenze, f
Fläche, f , je nach Index
unlegierter Stahlguss, m
untere Streckgrenze, f
Dämpfungsfähigkeit, f
haupt
Haupträger, m
Katze, f
Katzenschiene, f
Katzschienenabstand, m
Katzradklemmkraft, f
Rad-Querkraft, f
Katzachsenabstand, m
Katzfahrgeschwindigkeit, f
Eigengewicht der Katze
Spannung von Eigengewicht der Katze
Katzgewichtskraft, f
Durchbiegung von Eigengewicht der Katze
Trägheitsmoment, n
gleichdick
Maximumkraft, f
Maximumlast, f
Seite B , f
Laufsteggeländer, n
Laufsteg, m
Druckbeanspruchung, f
Druckfestigkeit, f
Druckverformung, f
Druckspannung, f
Druck-Streckgrenze, f
resultierende Kraft, f
bekannte Daten, f
Trägergewichtskraft, f
Einheitsgewicht, n
Einheitgewichtskraft, f
Einheit, f
Länge, f
Knickspannung, f
Knickfestigkeit, f
Knicklast, f
Torsion, f
www.guven-kutay.ch
Türkçe
Burulma gerilmesi, torsiyon gerilmesi
Burulma mukavemet momenti
Burulma mukavemeti
Burulma veya döndürme momenti
Buruşma gerilmesi
Cidar basıncı, alan (yüzey, satıh) basıncı
Çalışma oranı (% olarak)
Çalıştığı yer
Çap
Çatlak, yarık
Çekme gerilmesi
Çekme mukavemeti
Çelik
Çelik halat
Çentik değişkeni
Çentik faktörü
Çentik, yarık
Dalgalı basma dayanımı (mukavemeti)
Dalgalı çekme mukavemeti
Dalgalı devamlı eğilme dayanımı (mukavemeti)
Dalgalı eğilme dayanımı (mukavemeti)
Dayanma süresi (Ömür)
Değişken basma dayanımı (mukavemeti)
Değişken çekme gerilmesi
Değişken çekme mukavemeti
Değişken devamlı eğilme dayanımı (mukavemeti)
Değişken devamlı kesme dayanımı (mukavemeti)
Değişken eğilme dayanımı (mukavemeti)
Değişken kesme dayanımı (mukavemeti)
Değişmez, sabit
Denkleme (eşitleme) eğrisi
devamlı
Devamlı (yorulmadan) kopma tehlikesi
Devamlı basma dayanımı (mukavemeti)
Devamlı burulma mukavemeti gerilmesi
Devamlı çatlak
Devamlı dayanma
Devamlı degişken / burulma mukavemeti
Devamlı deney
Devamlı eğilme dayanımı (mukavemeti)
Devamlı kesme dayanımı (mukavemeti)
Devamlı mukavemet
Devamlı mukavemet alanı
Devamlı mukavemet değeri
Devamlı mukavemet diyagramı
Devamlı mukavemet oranı
Devamlı titreşim deneyi
Devamlı titreşim kopması
Devamlı titreşim mukavemeti
Devamlı titreşim zorlaması
Dik, düşey
Dikme kalınlığı
Dişli kutusu
Döner mafsal, oynar eklem, bağlantı mafsalı
Giriş + Özet
Almanca
Torsionsspannung, f
Torsionswiderstandsmoment, n
Torsionsfestigkeit, f
Drehmoment, n
Beulspannung, f
Flächenpressung, f
Einschaltdauer, f
Einsatzort, m
Durchmesser, m
Anriss, m
Zugspannung, f
Zugfestigkeit, f
Stahl,
Drahtseil, n
Kerbfaktor, m / Kerbzahl, f
Kerbfaktor, m / Kerbzahl, f
Kerbe, f
Druck-Schwellbereich, m
Zugschwelfestigkeit, f
Biegedauerfestigkeit im Schwellbereich
Biegeschwellfestigkeit, f
Lebensdauer, f
Druckwechselfestigkeit, f
Zugwechselspannung, f
Zugwechselfestigkeit, f
Biegungs- DauerschwingfestIgkeit, f
Abscherdauerwechselfestigkeit, f
Biegewechselfestigkeit, f
Abscherwechselfestigkeit, f
konstant
Ausgleichskurve, f
stetig
Dauerbruchgefahr, f
Druckdauerfestigkeit, f
Torsiondauerfestigkeit, f
Daueranriss, m
Dauerhaltbarkeit, f
Torsiondauerwechselfestigkeit, f
Dauerversuch, m
Biegedauerfestigkeit, f
Abscherdauerfestigkeit, f
Dauerfestigkeit, f
Bereich der Dauerfestigkeit
Dauerfestigkeitswert, m
Dauerfestigkeits- Schaubild, n
Dauerfestigkeitsverhältnis, n
Dauerschwingversuch, m
Dauerschwingbruch, m
Dauerschwingfestigkeit, f
Dauerschwingbeanspruchung, f
vertikal
Stegdicke, f / Pfostendicke, f
Getriebe, n
Drehgelenk, n
www.guven-kutay.ch
35
36
Türkçe
Dönme açısı, salınım açısı
Dönme hızı
Dönme veya döndürme momenti
Dönüş yönü, dönme yönü
Düşünceler
Eğilme dayanımı (mukavemeti)
Eğilme momenti
Eğme kuvveti
Eğme şekli
Elastik şekil değiştirme
Elastik uzama
Elastiklik modülü
Emniyet katsayısı
Emniyetli basma mukavemeti
Emniyetli çekme mukavemeti
Emniyetli mukavemet değeri
En büyük
En fazla, maksimum, azami
En küçük
Etkileme kısmı (Zorlanma alan)
Genişlik
Gerekli buruşma emniyet katsayısı
gerekli sehim
Gerilme
gerilme dayanımı (mukavemeti)
Gerilme düzeltme faktörü
Gerilme özelliği
Gerilme, uzama, genişleme, esneme
Hareket mekanizması
Hertz gerilmesi
Hertz yüzey basıncı
Hız
Isı
Isı
Isı emniyeti
İmalat bilgileri, imalat doneleri
İmalat çeliği
İmalat hatası
İmalat hatasından doğan sapmalar
İmpuls, darbe, itki, hız kudreti, tahrik
İş sayısı, yükleme sayısı
İşlem
İşlem, süreç
İşleme hatası, fabrikasyon hatası
İşleme kademesi
İşletme peryodları
İvme
kabiliyet, ehliyet, hüner
Kaldırma hızı
Kaldırma ivmesi
Kaldırma sınıfı DIN 15018
Kaldırma yükü gerilmesi
Kaldırma yükü katsayısı, Titreşim katsayısı
Giriş + Özet
Almanca
Drehwinkel, m
Drehgeschwindigkeit, f
Drehmoment, n
Drehrichtung, f
Bemerkungen, f
Biegefestigkeit, f
Biegemoment, n
Biegekraft, f
Biegeformung, f
elastische Formänderung, f
elastische Dehnung, f
Elastizitätsmodul, n
Sicherheitsfaktor, m
zulässige Druckfestigkeit, f
zulässige Zugfestigkeit, f
zulässige Spannung, f
Maximum, n
maximum
Minimum, n
Beanspruchungsbereich, m
Breite, f
erforderliche Beulsicherheitsfaktor, m
erforderliche Durchbiegung, f
Spannung, f
Dehngrenze, f
Spannungskorrekturfaktor, m
Dehnbarkeit, f
Dehnung, f
Anlaßeinrichtung, f
Hertz’sche Spannung, f
Hertz’sche Spannung, f
Geschwindigkeit, f
Temperatur, f
Wärme, f
Temperatursicherheit, f
Herstellungsdaten, f
Baustahl, m
Fabrikationsfehler, f
herstellungsbedingte Abweichung, f
Impuls, m
Lastspiel, n
Behandlung, f
Prozess, m
Bearbeitungsfehler, f
Bearbeitungsstufe, f
Betriebsperiode, f
Beschleunigung, f
Fähigkeit, f
Hubgeschwindigkeit, f
Hubbeschleunigung, f
Hubklasse, f
Hubhöhe, f
Hubkraftspannung, f
Schwingbeiwert, m
www.guven-kutay.ch
Türkçe
Kalıcı uzama
Kalite
Kalite sınıfı
Kancanın A tarafına mesafesi
Kancanın B tarafına mesafesi
Kapatma faktörü
Kapaya () göre emniyetli bası mukavemeti
Kapaya () göre emniyetli çekme mukavemeti
Karbonunu almak, karbondan arıtmak
Karşılaştırma gerilmesi
Kasılma gerilmesi
Kayma gerilmesi
Kayma modülü
Kayma yüzey
Kayma, kaymak
Kesme dayanımı (mukavemeti)
Kesme gerilmesi
Kılavuz silindir
Kırma, zorla yarma, huruç
Kısaltma usulü
Kısmen, özet
kiriş
Kiriş ağırlığı
Kiriş birim ağırlığı
Kiriş rayı
Kirişin kendi ağırlığından ileri gelen gerilme
Kirişin kesilme etkisindeki alanı
Kirişin öz ağırlık sehimi
Kirişteki boyuna gerilim
Kirişteki eğilme gerilimi
Kirişteki enine gerilim
Kollektif gerilme (Toplam gerilme)
Konsol (çıkma)
Kontrol, denetim
Kopma alanı
kopma büzülmesi
kopma dayanımı (mukavemeti)
kopma uzaması
Kopma yükleme sayısı
kopma, kırık, kesit
Kutu, sandık, mahfaza
Kuvvet
Kuvvet mesafesi
Kütle
Kütle kuvveti
Levha kalınlığı
maksimum
Malzeme
Malzeme numarası
Mesnet kuvvetleri
minimum
Moment
Montaj
Mukavemet hesapları
Giriş + Özet
Almanca
bleibende Dehnung , f
Qualität, f
Qualitätsklasse, f
Lasthakenabstand von der Seite A
Lasthakenabstand von der Seite B
Abschirmbeiwert, m
zulässige Druckfestigkeit, f nach ()
zulässige Zugfestigkeit, f nach ()
entkohlen
Vergleichsspannung, f
Schräglaufspannung, f
Schubspannung, f
Gleitmodul, n
Gleitebene, f
Gleiten, m, gleiten
Abscherfestigkeit, f
Abscherspannung, f
Führungszylinder, m
Durchbruch, m
Abkürzungsverfahren, n
Auszug, m
Träger, m / Balken, m
Trägergewicht, n
Einheitsgewicht des Trägers
Trägerschiene, f
Eigengewichtsspannung des Trägers
Schubfläche des Trägers
Eigengewichtsbiegung des Trägers
Längsspannung des Trägers
Biegespannung des Trägers
Querspannung des Trägers
Kollektivspannung, f
Konsole, f
Kontrolle, f
Bruchfläche, f
Brucheinschnürung, f
Bruchfestigkeit, f
Bruchdehnung, f
Bruchlastspielzahl, f
Bruch, m
Kasten, m
Kraft, f
Kraftabstand, m
Masse, f
Massenkraft, f
Blechdicke, f
Maximum, n
Werkstoff, m, Material, n
Werkstoffnummer, f
Auflage-Kräfte, f
Minimum, n
Moment, n
Montage, f
Festigkeitsberechnungen, f
www.guven-kutay.ch
37
38
Türkçe
Mukavemet momenti
Mukavemet verileri
Narinlik derecesi
Normal gerilme
Normal işletme koşullarında
Orantısız uzama, esneme
Ölçülendirme
Öz ağırlık gerilmesi
Öz ağırlık katsayısı
Özellik
Özgül ağırlık
Parlatma
Plaka, levha
Platform ağırlığı kuvveti
Platform birim ağırlığı
Poisson's sayısı
Portal vinçde oynak ayak ağırlık kuvveti
Portal vinçde sabit ayak ağırlık kuvveti
Radyal kuvvet
Redüktör
Rüzgar basıncı
Rüzgar etkisindeki alan
Rüzgar hızı
Rüzgar kuvveti
Rüzgar şekil faktörü
Salınım, göstergenin oynaması
Saniye
Sapma
Sayı, adet, rakkam, numara
Seçim
Seçim kriterleri
Sehim
Sembol
Sınır değerler oranı
Sınır yükü
Simetrik
Sistem
Soğukluk
Sönümleme (azaltma, bastırma) (gürültüyü, sesi,
titreşimi yumuşatma)
Sönümleme yeteneği
Sönümleme, kısma, kesme, azaltma
Standart
Statik, durağan
Sürekli
Sürekli darbe mukavemeti
Sürekli darbeli çalışma
Sürekli yükleme sonucu kopma
Sürekli yükleme sonucu kopmanın başlaması
Sürekli yükleme sonucu oluşan çatlak
Sürtünme
Sürtünme açısı
Giriş + Özet
Almanca
Widerstandsmoment
Festigkeitsdaten, f
Schlankheitsgrad, m
Normalspannung, f
Im normalen Betriebsyustand
nichtproportionale Dehnung, f
Dimensionierung, f
Eigengewichtspannung, f
Eigengewichtsfaktor, m
Eigenschaft, f
spezifisches Gewicht
Polieren, n
Platte, f
Platformgewichtskraft, f
Einheitsmasse des Laufsteges
Poissonzahl, f
Eigengewicht des beweglichen Fusses des
Portalkrans
Eigengewicht des nicht beweglichen Fusses des
Portalkrans
Radialkraft, f
Getriebe, n
Winddruck, m
Windangriffsfläche, f
Windgeschwindigkeit, f
Wındkraft, f
Formbeiwert, m, Formfaktor des Windes
Ausschlag, m
Sekunde, f
Abmass, n
Zahl, f
Auswahl, f
Auswahlkriterien, f
Durchbiegung, f
Symbol, n
Grenzwertverhältnisfaktor, m
Grenzlast, f
symetrisch
System, n
Kälte, f
Dämpfen, n , (abschwächen, unterdrücken, mildernLärm, Ton, Schwingung)
Dämpfungsfähigkeit, f
Dämpfung, f
Standard, m
statik
stetig, dauer
Dauerschlagfestigkeit, f
Dauerschlagarbeit, f
Dauerbruch, m
Dauerbruchbeginn, m
Daueranriss, m
Reibung, f
Reibungswinkel, m
www.guven-kutay.ch
Türkçe
Şekil değiştirme
Şekil faktörü, çentik faktörü
Şekil mukavemeti
Tahrik grubu (DIN 15020)
Takometre, devir ölçer, devir sayacı
Tambur
Tasarım, proje, inşaat, yapı
Tek tek deney
Tekerlek
Tekerlek dikey kuvveti
Tekerlek sayısı
Ters sehim
Titreşim deneyi
Tolerans, sapma
Toleranslar
Torsiyon momenti
Uzama ölçü aleti
Uzama, esneme
Üst akma gerilmesi (sınırı)
Üst gerilme sınır çizgisi
Vinç
Vinç ray açıklığı veya Hesapsal kiriş boyu
Vinç rayı
Vinç tekerlek açıklığı
Vinç yürüme hızı
x-eksenine göre gerekli kesit atalet momenti
x-eksenine göre kesit atalet momenti
x-eksenine göre mukavemet momenti
Yayılı yük boyu
y-eksenine göre gerekli kesit atalet momenti
y-eksenine göre kesit atalet momenti
y-eksenine göre mukavemet momenti
Yer çekimi
Yer çekimi ivmesi
Yer çekimi ivmesi, ISO ya göre, 9,80665 m/s2
Yoğunluk
Yol verici, starter
Yol verme düzeni
Yol verme tertibatı
Yorulma kopması
Yuvarlaklık
Yük
Yük ağırlığı
Yük kancası
Yük kuvveti
Yükleme durumu
Yükleme grubu
Yükleme grubu katsayısı
Yükleme hali
Yükleme kısımı
Yükleme sayısı
Yükleme sayısı sınırı
Yükleme sonuçları
Yükleme süresi
Giriş + Özet
39
Almanca
Gestaltänderung, f
Formzahl, f
Gestaltfestigkeit, f
Triebswerkgruppe, f
Drehzahlmesser,
Trommel, f
Konstruktion, f
Einzelversuch, m
Rad, n
Radkraft, f
Radanzahl, f
Rückbiegung, f
Ausschwingversuch, m
Toleranz, f
Toleranzen, f
Torsionsmoment, n
Dehnungsmesser, m
Dehnung, f
obere Streckgrenze, f
Grenzlinie der Oberspannung
Kran, m
Spannweite des Krans
Kranbahnschiene, f
Kranachsenabstand, m
Kranfahrgeschwindigkeit, f
erforderliches Tragheitsmoment bezug auf x-Achse
Trägheitsmoment, n, bezug auf x-Achse
Widerstandsmoment, n, bezug auf x-Achse
Länge der Streckenlast
erforderliches Tragheitsmoment bezug auf y-Achse
Trägheitsmoment, n, bezug auf y-Achse
Widerstandsmoment, n, bezug auf y-Achse
Schwerkraft, f
Schwerkraftbeschleunigung, f
Erdbeschleunigung, f,
Dichte, f
Anlasser, m
Ermüdungsbruch, m
Ausrundung, f
Last, f
Hubgewicht, n
Lasthaken, m
Hubgewichtskarft, f
Beanspruchungsart, f
Belastungsgruppe, f
Erhöhungsbeiwert, m
Belastungsfall, m / Lastfall, m
Belastungsbereich, m
Lastspielzahl, f, Belastungszahl, f
Grenzlastspielzahl, f
Belastungsfolgen, f
Belastungsdauer, f
www.guven-kutay.ch
40
Türkçe
Yükseklik
Yükten ileri gelen tekerlek kuvveti
Yükün ağırlık sehimi
Yükün kütlesi
z-eksenine göre kesit atalet momenti
z-eksenine göre mukavemet momenti
Zincir
Zorla kırılma
Zorlama, zorlanma
Giriş + Özet
Almanca
Höhe, f
Radkraft von Hubgewicht
Durchbiegung der Last
Masse der Last
Trägheitsmoment, n, bezug auf z-Achse
Widerstandsmoment, n, bezug auf z-Achse
Kette, f
Gewaltbruch, m
Beanspruchung, f
www.guven-kutay.ch
6
6.1
Giriş + Özet
41
Kaynaklar
Literatür
1. Berg, D. von
Krane und Kranbahnen
Berechnung, Konstruktion, Ausführung
B.G. Teubner Stuttgart, 2. Auflage
2. DIN-Taschenbuch
DIN-Taschenbuch 44, Normen über Hebezeuge
Beuth Verlag GmbH, Berlin, Köln
3. Dubbel
Taschenbuch für den Maschinenbau, 17. Auflage
W.Beitz und K.H. KüttnerSpringer Verlag
4. Ernst, H.
Die Hebezeuge, Bemasungsgrundlagen Bauteile Antriebe –
8.Auflage 1973 –
Vieweg Verlag, Braunschweig
5. F.E.M.
Federation Europeenne de la Manutention
Berechnungsgrundlagen für Krane
3.Ausgabe 1987
6. Hanover, H.O. Reichwald, R.
Lokale Biegebeanspruchung von Träger-Unterflanschen,
Fördern und Heben 32 (1982) Nr. 6 + Nr. 8
7. İnan, M.
Cisimlerin Mukavemeti, Ofset Matbaacılık Ltd. Şti.
8. Kindman, R. / Kraus, M. /
Niebuhr, H.J.
Stahlbau Kompakt, 2. Auflage
Bemessungshilfen, Profiltabellen
2008 Verlag Stahleisen GmbH, Düsseldorf
9. Kutay, M.G.
Makinacının Rehberi
Birsen Yayınevi, İstanbul, ISBN 975-511-342-8
10. Kutay, M.G.
Mukavemet Değerleri
M.M.O. İstanbul, Yayın No.MMO/2004/353
11. Kutay, M.G.
Ders Notları
Berner Fachhochschule, Bern/İsviçre
12. Piechatzek, E. / Kaufmann, E-M.
Stahlbau, 3. Auflage, nach DIN 18800 (1990)
Formeln und Tabellen,
Vieweg Verlag, September 2005
13. Stahl im Hochbau, 13. Auflage
Stahl im Hochbau
Handbuch für die Anwendung von Stahl im Hoch- und
Tiefbau, Verlag Stahleisen mbH, Düsseldorf
14. Stahl im Hochbau, 15. Auflage
Stahl im Hochbau
Anwenderhandbuch 15. Auflage/Band 1
Verlag Stahleisen mbH, Düsseldorf
www.guven-kutay.ch
42
Giriş + Özet
15. Serpil KURT / Güven KUTAY /
Remzi ASLAN
Krenlerde Çelik Konstrüksiyonlar
I.Cilt, Dolu Kesitli Kirişler, Başlıklar, Tekerlekler
MMO/2008/483
16. Serpil KURT / Güven KUTAY /
Remzi ASLAN
Krenlerde Çelik Konstrüksiyonlar
II.Cilt, Portal Krenler, Kren Yolları, Burkulma
MMO/2008/483
17. Timoshenko, S.
Cisimlerin Mukavemeti, Kısım I ve II, Tercümesi M. İnan
ve S. Sönmez, Ankara Matbaası, İstanbul
18. VDI-Richtlinien
VDI 2388, Empfehlungen für bauliche Planung im Förderund Lagerwesen; Brückenkrane (Laufkrane)
19. Zebisch,H.-J.
Fördertechnik 1
Kamprath-Reihe, Vogel-Buchverlag, Würzburg
6.2
Standartlar
1.
DIN 536 B 1
Kranschienen Form A (mit Fussflansch),
Masse, statische Werte, Stahlsorten
2.
DIN 536 B 2
Kranschienen Form F (flach),
Masse, statische Werte, Stahlsorten
3.
DIN 1 055 T4
Lastannahme im Hochbau,
Verkehrslasten-Windlast
4.
DIN 1 055 T5
Lastannahme im Hochbau,
Verkehrslasten-Schneelast
5.
DIN 4114 Blatt 1
Stabilitätsfälle (Knickung, Kippung, Beulung)
Berechnungsgrundlagen, Vorschriften
6.
DIN 4114 Blatt 2
7.
DIN 4132
8.
DIN 4132 Beiblatt 1
9.
DIN 15 018 T1
10.
DIN 15 020
11.
DIN 15 018 T2
12.
DIN 18 800 T1
13.
DIN 18 800 T2
14.
DIN 18 800 T3
4.74
2.74
11.90
Stahlbau
Stabilitätsfälle (Knickung, Kippung, Beulung)
Berechnungsgrundlagen, Richtlinien
Kranbahnen Stahltragwerke
Grundsätze für Berechnung,
bauliche Durchbildung und Ausführung
Kranbahnen Stahltragwerke
Grundsätze für Berechnung,
bauliche Durchbildung und Ausführung Erläuterungen
Krane,
Grundsätze für Stahltragwerke Berechnung
Hebezeuge,
Grundsätze für Seiltriebe, Berechnung und Ausführung
Krane,
Grundsätze für die bauliche Durchbiegung und Ausführung
Stahlbauten,
Bemessung und Konstruktion
11.90
Stahlbauten,
Stabilitätsfälle, Knicken von Stäben und Stabwerken
11.90
Stahlbauten,
Stabilitätsfälle, Plattenbeulen
www.guven-kutay.ch
15.
DIN 18 800 T4
16.
DIN 18 800 T7
17.
DIN 18 801
18.
DIN 18 808
Giriş + Özet
43
11.90
Stahlbauten,
Stabilitätsfälle, Schalenbeulen
11.90
Stahlbauten,
Herstellen, Eignungsnachweise zum Schweissen
9.83
Stahlhochbau,
Bemessung, Konstruktion, Herstellung
11.90
Stahlbauten, Tragwerke aus Hohlprofilen unter vorwiegend
ruhender Beanspruchung
www.guven-kutay.ch
44
7
Giriş + Özet
Konu İndeksi
A
N
Aerodinamik narinlik derecesi................................... 16
NPI-Profili.................................................................. 31
Ç
O
Çentik Grubu ............................................................. 12
Çentik Grupları "Çegr" ............................................... 14
Öz ağırlık katsayısı “ K “ .......................................... 15
F
Rüzgar basıncı............................................................ 15
Rüzgar hızı ................................................................. 15
Rüzgar kuvveti ..................................................... 15, 16
Rüzgar şekil faktörü “kRü” ......................................... 17
F.E.M........................................................................... 9
G
Geniş kuşaklı standart IPB profili ............................... 32
Gerekli sehim............................................................. 11
H
H-Hali .......................................................................... 9
HS-Hali........................................................................ 9
HZ-Hali........................................................................ 9
R
S
Sehim oranı katsayısı ”kf”.......................................... 11
Standart I-Profili, NPI................................................. 31
Statik Emniyetli mukavemet değeri ” σçEM ”.............. 10
V
Vinçin tahrik grubu..................................................... 11
Vincin yükleme grubu................................................ 10
I
I. Hal ............................................................................ 9
II. Hal........................................................................... 9
III. Hal ......................................................................... 9
IPB profili .................................................................. 32
K
Kaldırma yükü katsayısı "K"................................... 15
Kapatma faktörü ““ ................................................. 18
Koordinat eksenleri...................................................... 8
Koordinat eksenlerinde tanımlamalar .......................... 8
M
Y
Yükleme grubu katsayısı "kB".................................... 15
Yükleme Hali H ........................................................... 9
Yükleme Hali HS......................................................... 9
Yükleme Hali HZ......................................................... 9
Yüzey orantısı ............................................................ 17

 katsayısı.................................................................. 25
-yöntemiyle ............................................................. 25
Malzemenin mekanik değerleri ................................. 10
www.guven-kutay.ch

41-00 VÇK Genel Giriş

Transkript

Benzer belgeler

K119(2parça) tasarımı (AnaKiriş) Kesme kuvveti tahkiki

SM-3P Sales Sheet TR

Teknik Özellikler

TRBNS2 (CuNiSi) - Trona Metal | Hoşgeldiniz

Chartering / Deniz Taşımacılığı Terimleri

ARTES i702 FIRMWARE GÜNCELLEME REHBERİ