4-Kollajen Doku

KİNEZYOLOJİ
ÖĞR.GÖR. CİHAN CİCİK
1
KOLLAJEN DOKU
İskelet sistemini çevreleyen kollajen doku
ligamentlerde, eklem kapsülünde, tendonlarda ve
deride bulunur.
Bu yapıların tümü pasif yapılardır ve aktif hareket
açığa çıkarmazlar.
2
KOLLAJEN DOKU
Konnektif doku içeriği:
1) Su %60-70
2) Konnektif doku hücreleri
3) Matriks: a) Konnektif doku lifleri
b) Amorphosus ground substance
3
KOLLAJEN DOKU
Konnektif doku hücreleri 3 grupta incelenir:
1) Fibroblastlar: Konnektif dokuda en çok bulunan
hücreler olup matriksin içeriğini salgılarlar ve
tamir prosesinde görev alırlar.
2) Makrofajlar: Fagositik ve çekici bir hücre olup
tamir prosesinin en önemli komponentidir.
3) Mast hücreleri: İnflamasyonun kimyasal
mediatörleri olan histamin ve heparin
salgılarlar.
4
KOLLAJEN DOKU
Kollajen lifler konnektif dokunun en önemli fibröz
komponentidir ve dolayısıyla skar dokunun da en
önemli komponentidir.
Kollajen lifler beyaz görünümlüdür ve birbirlerine
paralel uzanırlar.
5
KOLLAJEN DOKU
Yüklenme altında kollajen dokuda meydana gelen
değişiklikler:
1) Liflerin yapısal diziliminden
2) Kollajen ve elastik liflerin özelliklerinden
3) Kollajen ve elastik lifler arasındaki orandan
etkilenirler.
Kollajen doku aorta’da %10, kıkırdakta %50 ve
kortikal kemikte %23 oranında bulunur.
6
KOLLAJEN DOKU
- Tendonlara gerilim stresi uygulandığında paralel
dizilimleri sebebiyle bütün liflerde düzelme
meydana gelir.
- Ligamentlere gerilim stresi uygulandığında
sadece uygulanan yük ile aynı doğrultuda olan
liflerde düzelme meydana gelir.
7
KOLLAJEN DOKU
- Paralel olmayan lifler çok düşük şiddetteki
yükleri karşılar.
- Deride ise az sayıda lif gerilim stresine karşı
koyduğu için gerilim kuvvetine karşı en zayıf
olan doku deridir.
8
KOLLAJEN DOKU
Kollajen ve elastik lifler dokuların %90’ını
oluştururlar. Kollajen lifler kırılgan değildir, elastik
lifler ise kırılgan özellik gösterirler.
Kollajen liflere gerilim stresi uygulandığında liflerde
başlangıçta hafif uzama gösterirken kırılma noktası
öncesinde sertlik görülür.
Elastik liflere gerilim stresi uygulandığında liflerde
orijinal boyun iki katından fazla uzama meydana
gelir ancak yük artarsa kopma görülür.
9
KOLLAJEN DOKU
Kollajen lifler kuvvetlidir ve gerilim sırasında kortikal
kemiğe etkiyen yüklerin yaklaşık %50’sini karşılar.
Elastik lifler ise zayıftır ve kortikal kemiğe etki eden
kuvvetin sadece %10’unu karşılar.
10
KOLLAJEN DOKU
Tendonların primer görevi kas kuvvetini kemiğe
veya fasyaya aktarmaktır.
Bağların primer fonksiyonu eklemi hareket
sırasında stabilize etmek ve aşırı hareketi
sınırlandırmaktır.
Tendonlar ve vücuttaki pek çok ligament esas
olarak kollajen liflerden oluşmuştur.
11
KOLLAJEN DOKU
- Vertebral kolonda ligamentum nuchae ve
ligamentum flava 2/3 oranında elastik liflerden
zengin olup tam elastik özellik gösterir. Bu iki
bağ sinir köklerini mekanik sıkışmaya karşı korur
ve omurganın intrinsik dengesini sağlarlar.
- Anterior cruciate ligamentiin kollajen lif oranı
%90’dır.
12
TEŞEKKÜRLER
ÖĞR.GÖR. CİHAN CİCİK
13