TUĞLA VE KİREMİT RAPORU

TUĞLA VE KİREMİT RAPORU
Her türlü iklim koşuluna dayanıklı olan tuğla-kiremit, yaklaşık 6000 yıllık geçmişi ile kendini kanıtlamış,
tamamen doğal ve sağlıklı yapı malzemeleridir. Topraktan (kilden) üretilmeleri sebebi ile içeresinde hiçbir
katkı veya kimyasal madde bulunmamaktadır. Bu özelliği ile insan doğasına en yakın yapı malzemeleri
olarak gösterilmektedir. Radyoaktivitenin çok düşük olmasının yanı sıra hiçbir kanserojen madde içermeyen
Ztuğla-kiremit, ülkemizin dört bir tarafına dağılmış üretim ve bayi ağı ile inşaat sektörüne kaliteli ve uygun
fiyata hizmet vermektedir.
TS 825 Binalarda Isı Yalıtım Kuralları standardında yer alan, özellikle izo tuğlalar, yüksek ısı ve ses yalıtımının
yanı sıra bu tuğlalar ile yapılan duvarlarda, harçtan ve ağırlıktan son derece tasarruf edilmektedir. Bu
tuğlaların yanı sıra, son dönemde yapılan Ar-Ge faaliyetleri çerçevesinde ısı iletkenlik değeri çok düşük
tuğlalar da üretilmektedir. Özellikle A1 sınıfı yanmaz malzemeler olması, alternatifleri arasında öne
çıkmasını sağlamlamaktadır.
1. YALITIM
TS 825 Binalarda Isı Yalıtım Kuralları standardı gereğince ülkemiz, derece gün bölgelerine göre dört ısı gün
bölgesine ayrılmıştır.
Derece Gün Bölgelerine göre en fazla olarak kabul edilmesi tavsiye edilen Toplam Duvar Isıl Geçirgenlik Kat
Sayısı (UD) değerleri aşağıdaki şekildedir.
1.
2.
3.
4.
Bölge UD
Bölge UD
Bölge UD
Bölge UD
≤ 0,70 W/m²K
≤ 0,60 W/m²K
≤ 0,50 W/m²K
≤ 0,40 W/m²K
1
Normal dış sıva
1
1
23
IZODUO
SETBLOK
(818-727 kg/m³)
Normal Harç
Kalınlık (cm)
2
15
l (W/mK)
0,51
0,40
Toplam duvar kalınlığı (cm)
UD (W/m²K)
0,49 ≤ 0,50
5
0,035
2
1
24
(3. Isı Gün Bölgesi)
Normal dış sıva
(3. Isı Gün Bölgesi)
(3. Isı Gün Bölgesi)
Normal dış sıva
1
1
25
EPS
5
0,035
Normal dış sıva
EPS
3
0,030
ĠZO TUĞLA
(700 kg/m³)
0,50 ≤ 0,50
Alçı iç sıva
Malzeme
BĠMS BLOK
(700 kg/m³) BDB
0,48 ≤ 0,50
21
(3. Isı Gün Bölgesi)
Kalınlık (cm)
2
19
l (W/mK)
0,51
0,24
Toplam duvar kalınlığı (cm)
(3. Isı Gün Bölgesi)
Tipi/Norm al Harç
UD (W/m²K)
1
1
24,5
Normal dış sıva
4
0,035
UD (W/m²K)
Kalınlık (cm)
2
15
l (W/mK)
0,51
0,36
Toplam duvar kalınlığı (cm)
1
1
W sınıfı/Norm al Harç
EPS
Alçı iç sıva
Malzeme
0,48 ≤ 0,50
XPS
Alçı iç sıva
0,50 ≤ 0,50
W sınıfı/Norm al Harç
UD (W/m²K)
3,5
0,030
ĠZO TUĞLA
(700 kg/m³)
Normal dış sıva
Malzeme
ĠZO TUĞLA
(700 kg/m³)
Kalınlık (cm)
2
17,5
l (W/mK)
0,51
0,24
Toplam duvar kalınlığı (cm)
(3. Isı Gün Bölgesi)
Kalınlık (cm)
2
14,5
l (W/mK)
0,51
0,24
Toplam duvar kalınlığı (cm)
UD (W/m²K)
(3. Isı Gün Bölgesi)
1
1
21,5
XPS
1
1
18,5
EPS
Alçı iç sıva
Malzeme
0,49 ≤ 0,50
4
0,030
5
0,035
W sınıfı/Norm al Harç
Alçı iç sıva
Kalınlık (cm)
2
11,5
l (W/mK)
0,51
0,24
Toplam duvar kalınlığı (cm)
0,49 ≤ 0,50
Alçı iç sıva
Malzeme
ĠZO TUĞLA
(700 kg/m³)
TUĞLA
(600 kg/m³)
Normal Harç
Kalınlık (cm)
2
13,5
l (W/mK)
0,51
0,33
Toplam duvar kalınlığı (cm)
UD (W/m²K)
W sınıfı/Norm al Harç
UD (W/m²K)
1
1
16,5
(3. Isı Gün Bölgesi)
XPS
Malzeme
0,47 ≤ 0,50
Alçı iç sıva
UD (W/m²K)
5
0,030
Malzeme
Normal dış sıva
Kalınlık (cm)
2
8,5
l (W/mK)
0,51
0,33
Toplam duvar kalınlığı (cm)
Normal dış sıva
TUĞLA
(600 kg/m³)
Normal Harç
XPS
Alçı iç sıva
Malzeme
Alçı iç sıva
Yukarıdaki tablolardan anlaşılacağı üzere, dört ayrı duvar
malzemesi ile ilk üç bölgede kullanılabilecek, TS 825
Duvar
standardında tavsiye edilen Toplam Duvar Isıl Geçirgenlik
Katmanları
GAZBETON
Kat Sayısı (UD) değerlerine uygun çözümler yapılmıştır.
(400 kg/m³)
Bu çözümlerden de anlaşılacağı üzere, bims blok’ un
Yapıştırma Harcı
üzerine yapılan yalıtım ile izoduo’ da bulunan yalıtım
Kalınlık (cm)
2
23
2
kalınlığı, bazı tuğlalar ile aynı olmakla birlikte, bazı tuğla
l (W/mK)
0,51
0,13
1
Toplam duvar kalınlığı (cm)
27 tiplerinde bu yalıtım kalınlığı 3 cm.’ ye kadar
U D (W/m²K)
0,50 ≤ 0,50 (3. Isı Gün Bölgesi) düşmektedir. Buradan da anlaşılacağı üzere, tuğlalar
üzerine aslında daha az yalıtım uygulaması
yapılmaktadır. Ayrıca toplam duvar kalınlıklarına bakıldığında, diğer duvar malzemeleri 23-27 cm arasında
2
değişirken, tuğlada bu kalınlık 16,5 cm’ ye kadar düşmektedir. Bu durumda, diğer duvar malzemelerinin
yanı sıra, tuğlalar ile aynı yalıtıma sahip daha ince duvarlar elde etmek mümkündür.
2. AĞIRLIK
1 m² DUVAR
DUVAR
DUVAR BİRDUVAR
11m²
m²DUVAR
İÇİN İKİ
1 m²
YÜZEY
DUVAR
İÇİN HARÇ,
DUVAR
YALITIM VEDUVAR
DUVAR 1 m² DUVAR İK
ADET
MALZEMESİ
HARCININ HARCININ HARCININ
MALZEME
HARCININ TOP.
MALZEMESİ
YALITIM SIVA
HARCININ
DAHİL, 1m²
HARCININ
UD HARCININ HARCININ T
DUVAR
AĞIRLIĞI
YOĞUNLUĞU GENİŞLİĞİMALZEMESİNİN
YÜKSEKLİĞİ AĞIRLIĞI
ADEDİ
AĞIRLIĞI
VE SIVA
YOĞUNLUĞU
DUVAR AĞIRLIĞI
GENİŞLİĞİ
YÜKSEKLİĞİ AĞIRLIĞI
(W/m²K)
AĞIRLIĞI
(kg)
(Adet*kg/m²)
(kg/m³)
(m)
(m)
(Adet/m²)
(kg/m²) (Adet*kg/m²)
AĞIRLIĞI (kg)
(kg/m³)
(kg/m²)
(m)
(m)
(kg/m²) A
ÜRÜN TİPLERİ
3. Bölge İçin Tavsiye Edilen
Toplam Duvar Isıl Geçirgenlik Kat Sayısı
1 m² İÇİN
MALZEME
ADEDİ
(Adet/m²)
UD: 0,50 (W/m²K)
BİR ADET
DUVAR
ALZEMESİNİN
AĞIRLIĞI (kg)
1,8
19*8,5*19
25 TUĞLA (600
46 kg/m³)(5 cm
1800
XPS)
0,085
1,8
0,010
14,9
25
43,5
46
1800
104
0,085
0,47 0,010
2,9
19*13,5*19
25 TUĞLA (600
73 kg/m³)(5 1800
cm EPS)
0,135
2,9
0,010
23,7
25
42,8
73
1800
140
0,135
0,49 0,010
4,5
24*11,5*23,5
16
İZO TUĞLA
74 (700 kg/m³)(5
1800 cm EPS)
0,115
4,5
0,010
18,2
16
43,2
74
1800
136
0,115
0,46 0,010
5,7
24*14,5*23,5
16
İZO TUĞLA
93 (700 kg/m³)(4
1800 cm EPS)
0,145
5,7
0,010
23,0
16
43,1
93
1800
159
0,145
0,49 0,010
6,9
24*17,5*23,5
16
İZO TUĞLA
113 (700 kg/m³)(3
1800 cm XPS)
0,175
6,9
0,010
27,7
16
113
42,6
1800
183
0,175
0,49 0,010
9,1
29*19*23,5
14 İZO TUĞLA
123 (700 kg/m³)(3
1800cm XPS) 0,190
9,1
0,010
30,1
14
123
42,9
1800
196
0,190
0,48 0,010
7,6
15*39*18,5
13 BİMS (700
97 kg/m³)(5 cm
1800
EPS)
0,200
7,6
0,010
31,7
13
33,8
97
1800
163
0,200
0,47 0,010
15,0
25*60*25
7 GAZBETON
100(400 kg/m³)1450
0,250
15,0
0,003
10,9
7
100
60,0
1450
171
0,250
0,47 0,003
10,9
6,0
14,5*20*39
13 IZODUO/SETBLOK
77
(531
1800
kg/m³)
0,195
6,0
0,005
14,0
13
60,0
77
1800
151
0,195
0,48 0,005
14,0
14,9
23,7
18,2
23,0
27,7
30,1
31,7
Yukarıdaki tabloda, ilk üç Isı gün bölgesine uygun duvar kalınlıkları için 1 m2 ağırlık hesaplamaları
yapılmıştır. Bu karşılaştırmalarda, duvar malzemesinin tipine göre örgü/yapıştırma harcı, yalıtım ve sıvalar
dahil 1 m2 duvar ağırlıkları ayrı ayrı hesaplanmış ve yine yukarıda bulunan grafiğe aktarılmıştır. Bu grafiğe
göre diğer duvar malzemeleri ile yapılan 1 m2 duvar ağırlıkları 151 ile 171 kg/m2 arasında değişmektedir.
Yine aynı grafiğe göre tuğlalar ile yapılan 1 m2 duvar ağırlıkları 104 ile 196 arasında değişmektedir. Buradan
yola çıkarak, tuğla kullanılarak aslında diğer duvarlardan çok daha hafif ve aynı yalıtım değerine sahip bir
duvar elde etmenin mümkün olduğu görülmektedir.
3
3. DEPREM
Tuğla ile daha hafif duvar elde etmenin yanı sıra yüksek basınç dayanımı ve kayma gerilmesinin ile birlikte,
aslında deprem kuvvetleri altında, yapıya büyük bir avantaj sağlamakta, depreme karşı yapıyı daha sağlam
hale getirmektedir.
Aşağıdaki temsili modelden de görüleceği üzere, tuğla duvarlar bilimsel olarak, çapraz basınç çubuğu
şeklinde çalıştığı ve yapıyı depreme karşı daha sağlam hale getirdiğini kanıtlamıştır.
Van depreminden sonra, Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) tarafından hazırlanan yukarıdaki rapora
göre, aslında tuğla duvarlar deprem durumunda çapraz basınç çubuğu şeklinde çalışarak, yapıyı depreme
karşı daha güçlendirdiği ve koruduğunu kanıtlamıştır.
4
Resimlerden görüldüğü üzere, 1999 DÜZCE ve 2011 VAN depremlerinde tuğla duvarlar, Çapraz Basınç
Çubuğu şeklinde çalışarak yapının depreme karşı güvenli bir şekilde ayakta kalmasını sağlamıştır.
5
23 Ekim 2011 VAN depremlerinden sonra yukarıdan çekilen görüntülerden görüleceği üzere, yıkılan
binaların çoğunluğu tuğla ve kiremit dışındaki duvar ve çatı malzemeleri ile yapılmıştır. Hatta ilk resimde,
tuğla duvarlı bir yapının bırakın hasar almayı, duvarlarında çatlak dahi bulunmamaktadır.
Van depremi sonrası çekilen fotoğraflara göre, hafif (!) olarak lanse edilen duvar malzemesi, iddia
edilenden daha ağır gibi gözüküyor…!
Van depremi sonrası çekilen fotoğrafa göre, çatıyı hafif(!)letmek pek işe yaramamış gibi gözüküyor…!
6
4. SES YALITIMI
Frekans
(Hz.)
100
125
160
200
250
315
400
500
630
800
1000
1250
1600
2000
2500
3150
4000
5000
RW
19 cm Bims Blok
duvar
Yoğunluk
500 kg/m3
2,1
4,6
4,9
5,9
5,4
6,7
8,7
11,2
13,0
12,2
13,7
18,6
23,1
24,7
27,5
27,4
28,6
35,3
15
Ses Geçiş Kaybı (dB)
Düşey delikli 19
20 cm Gazbeton
cm sıvasız Tuğla
duvar
duvar
Yoğunluk
Yoğunluk
3
500 kg/m
800 kg/m3
22,5
22,6
25,0
28,9
24,5
28,6
26,5
34,2
26,5
34,0
26,2
36,5
29,1
38,3
31,6
37,0
32,0
38,2
31,1
40,9
29,8
40,1
32,5
42,3
36,2
40,1
35,9
41,9
38,6
41,0
37,4
40,8
36,1
42,0
40,8
44,0
33
40
Yatay delikli 19 cm
sıvasız Tuğla duvar
Yoğunluk
600 kg/m3
27,4
38,2
33,6
36,8
31,5
36,2
39,4
38,9
42,5
42,1
44,8
45,5
47,1
46,3
45,6
47,4
47,7
48,0
43
TÜBİTAK Ulusal Metroloji Enstitüsü’ nde ölçülen dört tip duvarın ses geçiş kaybı değerleri ve Hesaplanan
Ağırlıklı Ses Azatlımı İndisi (RW) değerlerine göre, tuğlaların diğer duvar malzemeleri ile karşılaştırıldığında,
çok daha iyi ses yalıtımına sahip olduğunu ortaya koymaktadır.
7
5. SAĞLIK
Maden Tetkik Ve Arama Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan yukarıdaki kitaba göre;
 Nevşehir bölgesinde bulunan ‘Eriyonit’ in, Zeolit grubu bir mineral olduğu,
 Birkaç mikron boyutunda, lifsi ve iğnemsi yapıda olduğu,
 Bu mineralin tozları solunum yolu ile alındığında, iğneciklerin akciğere ve karın zarına saplanarak
akciğer ve karın zarı kanserine neden olduğu,
 ‘Eriyonit’ minerali bulunan volkanik tüfler içerisinde, “pomza” madeninin bir kısmında da bulunduğu
bilgileri de yer almaktadır.
8
9
6. YANGIN
Yangın Yönetmeliği’ ne göre;
Madde 29: Yangına karşı güvenlik bakımından, kolay alevlenen yapı malzemelerinin inşaatta kullanılmasına
müsaade edilmez.
Yangın Yönetmeliği’ ne göre;
Madde 23: Betonarme veya
betonarme-çelik
kompozit
elemanların
yangına
karşı
dayanıklı olabilmesi için, içindeki
çelik profil veya donatının en dışta
kalan kısımları olan pas payının,
kolonlarda en az 4 cm ve
döşemelerde en az 2.5 cm
kalınlığında beton ile kaplanmış
olması gerekir.
Yangın Yönetmeliği’ ne göre;
Madde 26-(5) Su, elektrik, ısıtma
ve havalandırma tesisatı ile
benzeri tesisatlarına döşemeden
geçmesi hâlinde, tesisat çevresi,
açıklık kalmayacak şekilde en az
döşeme yangın dayanım süresi
kadar, yangın ve duman geçişine
karşı yalıtılır.
Yangın Yönetmeliği’ ne göre;
Madde 27- (1) Dış cephelerin,
yüksek binalarda zor yanıcı
malzemeden ve diğer binalarda
ise
en
az
zor
alevlenici
malzemeden olması gerekir.
10
Yangın Yönetmeliği’ ne göre;
Madde 28-(2) Çatı Kaplamalarının B ROOF sınıfı malzemelerden, çatı kaplamaları altında yer alan yüzeyin
veya yalıtımın en az zor alevlenici malzemelerden olması gerekir. Ancak çatı kaplaması olarak yanmaz
malzemelerin kullanılması durumunda üzerine çatı kaplaması uygulanan yüzeyin en az normal alevlenen
malzemelerden olmasına izin verilir.
(3) Yüksek binalarda ve bitişik nizam yapılarda;
a) Çatıların oturdukları döşemelerin yatay yangın kesici niteliğinde,
b) Çatı taşıyıcı sistemi ve çatı kaplamalarının yanmaz malzemeden olması gerekir.
Yönetmeliğin 28. Maddesinde,
çatının en üst katmanının
“BROOF” sınıfı malzemelerden
yapılması gerektiği, bir alttaki
yalıtım veya yüzeyin “en az zor
alevlenici”
malzemelerden
olması
gerektiğinin
altını
çizmektedir. Oysa ülkemizde
çoğunlukla en üstteki tabakanın
hemen altındaki yüzey, ahşap
veya ahşabın bir türevi olan OSB
adı ile tanımladığımız kolay alev
alabilen
malzemeler
ile
yapılmaktadır. Hatta kolay alev
alabilen ahşabın üzerine, su
yalıtımı amacı ile çoğunlukla petrol türevi malzemeler kullanılmaktadır. Bu malzemeler, yandığında zehirli
duman çıkartabilen ve alev damlacıkları oluşturarak düştüğü yerlerde yangına katkıda bulunabilen ve yeni
yangınlar oluşmasını sağlayabilen yanıcı malzemelerdir. Çatı katmanlarını en alttan en üste doğru sıralamak
gerekirse, genellikle ahşap veya OSB, petrol türevi su yalıtım malzemesi ve en üst katman olarak da yine
petrol türevi çatı kaplama malzemeleri olduğu görülecektir. Bu tarz uygulamalar açıkça yangına davetiye
çıkarmaktadır. Çünkü yönetmelik gereği, can ve mal güvenliğimizi tehlikeye atmamak için ahşap, OSB,
petrol türevi malzemeler gibi kolay alev alabilen malzemeler ile yapılan bir çatının en üstteki kaplaması
sadece, “YANMAZ” malzemelerden olması gerekmektedir. Ahşap benzeri kolay alev alabilen
11
malzemelerden çatıların inşası halinde, çatı yüzeyinin sadece “YANMAZ” malzemelerle örtülmesi ile olası
bir yangın durumunda alevlerin zor ilerlemesi ve yangının büyümeden kontrol altına alınabilmesi
amaçlanmaktadır.
28. Maddenin devamında, yüksek binalarda ve bitişik nizam yapılarda, çatı taşıyıcı sistemi ve çatı
kaplamalarının “YANMAZ “malzemeden olması gerektiğini de gözden kaçırmamalıyız. Özellikle ülkemizin
Marmara bölgesinde yer alan yüksek ve bitişik nizam yapıların yoğunluğu düşünüldüğünde 28. Madenin
önemi ve gerekliliği çok daha fazla ön plana çıkmaktadır.
7. İKLİM KOŞULLARI
7.1. Şiddetli Rüzgarlar
Hafiflik uğruna (!) her yıl bahar aylarında
meydana gelen rüzgârlara karşı farkında
olmadan
çatılarımızı
savunmasız
bırakmaktayız. Böylece yüzlerce hafif
binanın, hafif çatısı şiddetli rüzgarlara
dayanamayıp, uçup gitmektedir. Bununla
birlikte çatılardan uçan parçalar; maddi
hasarlara, yaralanmalara, hatta ölümlere bile
neden olabilmektedir. Siz siz olun, çatınızı
hafife almayın!
7.2. Şiddetli Dolu
İyi bir çatı kaplama malzemesi, şiddetli dolu
yağışında bile delinmemeli, kırılmamalı veya
çatlamamalıdır. Yandaki görselde, geri
plandaki kiremitlerin sapa sağlam dururken,
söz konusu çatı kaplama malzemesinin
şiddetli dolu yağışına dayanamayıp delik
deşik olduğu görülmektedir.
12