Belgin Öğrek
Transkript
Belgin Öğrek
ĠNGĠLĠZCE ÖĞRENME SÜRECĠNDE AĠLENĠN ROLÜ BELGĠN ÖĞREK Bundan 15 – 25 – 35 yıl sonra “Dünya” nasıl olacak? ÇOCUKLARIMIZI (Bilinmeyen) Geleceğe Hazırlamalıyız… Belgin Öğrek – Prof. David Perkins, Harvard Üniversitesi – Temmuz 2006 Röpörtajın tamamını Facebook: Belgin Öğrek Gelişim Atölyesi‟ nde okuyabilirsiniz. …Artık sadece bir beceriye sahip olmak yeterli değildir…Sürekli öğrenmek gerekir... sürekli çevik ve atik olmak gerekir... İnsanları sürekli adapte edebilecekleri fikirler, kavramlar, ve araçlarla donanımlı hale getirmemiz gerekir. Farklı kültürlerden insanlarla karĢılaĢmak, onlarla etkin biçimde çalıĢmak, iyi anlaĢmalar yapabilmek, iyi plan yapabilmek, iyi düĢünebilmek, iyi öğrenebilmek gibi konular üzerinde titizlikle durmalıyız. ( Prof. David Perkins, Harvard, 2006 ) OKUL ÇOCUK AİLE NEDEN İNGİLİZCE? Dünya nüfusu yaklaşık 7 milyar 375 milyon kişinin anadili İngilizce 750 milyon kişi yabancı dil olarak ingilizce konuşuyor Dünyada mevcut bilginin % 80‟ i elektronik ortamda İngilizce olarak yer alıyor Hedeflenen Düzey Nedir? IELTS Sınav Sonucu Derecelendirme Tablosu 9 - Expert User KiĢinin, dil üzerinde tam bir hakimiyeti vardır. 8 - Very Good User KiĢinin, dil üzerinde sistematik olmayan hatalar ve uygunsuzluklar dıĢında tam bir hakimiyeti vardır. 7 - Good User KiĢinin, dil üzerinde bazı durumlarda olabilecek rastlantısal hatalar, uygunsuz kullanım ve yanlıĢ anlamalar dıĢında eylemsel hakimiyeti vardır. 6 - Competent User Kişi, bazı hatalar, uygunsuz kullanımlar ve yanlış anlamalar olmasına rağmen genellikle dili etkili kullanır. 5 - Modest User Kişi, hata yapmaya müsait olmasına rağmen birçok durumda genel anlamı çıkarabilir bu sebeple dil üzerinde kısmi bir hakimiyeti vardır. 4 - Limited User Kişinin, dil becerisi sınırlıdır. Anlama ve ifade etmede sık sık problem yaşar. 3 - Extremely Limited User Kişi, sadece çok iyi bildiği konuları anlayıp ifade edebilir. İletişimde sık sık zorluk yaşar. 2 - Intermittent User Kişi bellirli kalıplar dışında gerçek anlamada iletişim kuramaz. Yazı ve konuşma İngilizcesini anlamakta zorluk çeker. 1 - Non User Birkaç kelime dışında dili kullanma yeteneği yoktur. AVRUPA ORTAK DĠL KRĠTERLERĠ (CEFR) Erken YaĢta Yabancı Dil Edinim Süreci SWOT ANALĠZĠ GÜÇLÜ YANLAR Taklit Becerisi Duyusal Keskinlik Bütünsel Öğrenme Yüksek Motivasyon FIRSATLAR • Taklit ederek edinme becerisi yabancı dil edinimi için bu bir fırsattır. • Gramer ve dil kurallarını sorgulamazlar. • Telafuz ve tonlamaları çok daha iyi olur • Duyular açıktır. Görsel, İşitsel ve Dokunsal stratejiler kullanılarak öğrenme kolaylaştırılır GÜÇSÜZ YANLAR : KISA DÖNEM HAFIZA KISA DİKKAT SÜRESİ • Çocuğunçocuğun yaşı (+) (-) 2 . BAġARIYA YÖNELĠK TEHDĠTLER Acele Etmek ! Oğlum hala ingilizce konuşamıyor. Bir sorun mu var acaba? Kaç yıldır İngilizce öğreniyorsun. Hadi bir konuşta duyalım… YÜKSEK BEKLENTĠ Henüz tam doğru bir cümle kuramıyor. Tek bir kelime ile cevap veriyor. • YABANCI DĠL EDĠNME SÜRECĠ Ana Dil Gelişim Basamakları Doğum – 3 Ay ALICI DĠL ĠFADE EDĠCĠ DĠL KONUġMA Yüksek sese karşı irkilir. Kendisiyle konuşulduğunda sessizleşir ya da gülümser. Bir ses duyduğunda emme davranışını hızlandırır ya da yavaşlatır. Annenin sesinin farkındadır ve ağlarken annesinin sesini duyunca susar. Keyif aldığına ilişkin bazı sesler çıkarır. Çeşitli ihtiyaçlarını ifade etmek için ağlar. Ailesini gördüğünde gülümser. Çoğunlukla ünlü sesleri kullanır. http://www.konusmaterapistim.com/tr/cocuklarda-dil-gelisim-basamaklari.html Dudak seslerini „‟p ve b‟‟ kullanma eğilimindedirler. 4 - 6 AY DÖNEMĠ ALICI DĠL ĠFADE EDĠCĠ DĠL KONUġMA Seslerin geldiği kaynağı gözleriyle takip eder. Konuşma benzeri bazı sesleri babıldamaya başlar. Babıldama başlar. Annesinin sesindeki değişiklikleri fark eder. Kıkırdar ve güler. Müzik ve ses çıkaran oyuncaklar ilgisini çeker. Heyecanlandığını veya hoşlanmadığını belirtir. Aile üyeleriyle vakit geçirirken veya yalnızken agular. http://www.konusmaterapistim.com/tr/cocuklarda-dil-gelisim-basamaklari.html 7 Ay - 1 YaĢ Dönemi ALICI DĠL ĠFADE EDĠCĠ DĠL KONUġMA Sese doğru döner ve bakar. Kısa ve uzun babıldamalar yapabilir. 7‟nci-9‟ncu aylarda, [bababa], [dadada], [mamama], gibi evrensel özellikler taşıyan heceler üretilir. Çevresindeki konuşmaları dinler. Olayları sezer. Sıkça kullanılan sözcüklerin (süt, bez vb.) farkındadır. Basit yönergeleri (buraya gel vb.) anlar. Belli sözcüklere tepki verirler („‟hayır‟‟, „‟bay-bay‟‟ ). Yapılan jest ve mimikleri taklit eder. Çeşitli konuşma seslerini taklit edebilir. İletişimde jestler kullanır. (el sallama, kucağa alınma "p, b, t, d" seslerini üretir. isteğinde kolları kaldırma vb.) 1 yaşa yakın dönemde birkaç sözcüğe sahip olabilir. Bu sözcükler yeterince anlaşılır olmayabilir. http://www.konusmaterapistim.com/tr/cocuklarda-dil-gelisim-basamaklari.html 1-2 YAŞ DÖNEMİ ALICI DĠL Sorulduğunda vücudun birkaç bölümünü gösterebilir. Basit yönergeleri gerçekleştirir ve soruları cevaplar. (topu at, bebek nerede?) Basit tekerleme, masal veya şarkıları dinler. Söylenen resmi gösterir. 50 ile100 arası sözcük anlar. ĠFADE EDĠCĠ DĠL KONUġMA Her ay yeni birkaç sözcük söyler. İki sözcüğü bir arada kullanabilir. „‟uykum geldi‟‟, „‟su ver‟‟ . Birkaç sözcüklü sorular sorabilir. Zamirleri kullanır (benim, ben, bana). Tek sözcükleri sıralayarak düşüncelerini aktarabilir („‟anne‟‟ „‟ su‟‟ „‟anne‟‟ „‟mama‟‟ . Kelime haznesinde 20-50 arasında sözcük vardır. Bu sözcükleri uygun bağlamlarda kullanır. Tek sözcük, anlaşılmaz sözcükler söyleyebilir http://www.konusmaterapistim.com/tr/cocuklarda-dil-gelisim-basamaklari.html Bazı sesleri sözcük başında ve sonunda kullanmayabilir. Konuşmanın anlaşılırlığı 18 ayda % 20 - 25 oranında anlaşılırdır. "p, b, m, n,v, h, k, g" seslerini kullanır. 2-3 YAġ DÖNEMĠ ALICI DĠL ĠFADE EDĠCĠ DĠL KONUġMA Sözcükler anlamlarındaki farklılıkları anlar. (git-dur, içinde-üstünde, büyük küçük vb.) Sıralı yönergeleri anlar. (topu al ve kutuya koy) İki-üç sözcüklü ifadeler kullanır. p,b,m,n,v,h,f,y,k,g,t,d” seslerini kullanır. Çevresindekiler tarafından konuşması anlaşılırdır. 24. ayda anlaşılabilirlik % 50-75 arasındadır. Uzun sürelerde işitsel öyküleri dinlemekten hoşlanır. Kelime hazinesi her ay 1020 kelime zenginleşir. 100 den fazla sözcük söyler (400 sözcüğe kadar çıkabilir) 36.ayda konuşmanın anlaşılırlığı % 80 – 90‟ a çıkmıştır. Bazı tanımlayıcı-niteleyici sözcükleri anlar „‟büyük ayı, ıslak çorap, ağlayan bebek‟‟ Soru sorabilir. Olumsuz anlam aktaran cümleler kurabilir. http://www.konusmaterapistim.com/tr/cocuklarda-dil-gelisim-basamaklari.html 3-4 YaĢ Dönemi ALICI DĠL ALICI DĠL ĠFADE EDĠCĠ DĠL Nesnelerin işlevlerini anlar. Aile dışındaki insanlarda konuşmasını anlar. Basit soruları anlar ve yanıtlar. Kim, nerede, nasıl, niçin sorularını anlar. Kolaylıkla konuşur, konuşmasında tekrarlar yoktur. 4 ya da daha fazla sözcükten oluşan cümleler kurar. Yakın zamanda olmuş olaylar hakkında konuşur. Evdeki ya da yuvadaki yaptıklarını anlatır. http://www.konusmaterapistim.com/tr/cocuklarda-dil-gelisim-basamaklari.html KONUġMA Konuşma tamamen anlaşılır olmuştur. “s,z,ş,j,ç,c” seslerini üretir. 4-5 YaĢ Dönemi ALICI DĠL ĠFADE EDĠCĠ DĠL KONUġMA Ardışık olayları anlar. Nasıl‟ sorusunu yanıtlar. Genel olarak basit komutları yerine getirir Kısa hikâyeleri dinler ve sorulara cevap verir. Evde ve okulda anlatılanların çoğunu duyar ve anlar. Sesi nettir. Ayrıntı içeren cümleler kullanır. Konuyla ilgili hikâyeler anlatır. Yetişkinler ve çocuklarla iletişim kurabilir. Belli bir konu üzerinde konuşmayı sürdürebilir. Çoğu sesi düzgün söyler. “l,r,” seslerini üretir. http://www.konusmaterapistim.com/tr/cocuklarda-dil-gelisim-basamaklari.html Başkalarıyla kolaylıkla iletişim kurar. Yetişkinlerinkine yakın düzeyde dilbilgisi kullanır ve detaylar hakkında konuşur. Mukayese Etmek Aynı yaşta olan arkadaşımın kızı evde İngilizce konuşuyor… Oğlum evde – bizim yanımızda - hiç konuşmuyor. Öğrenemiyor mu acaba? HER ÇOCUK ÖZELDĠR Belgin Öğrek – Prof. Howard Gardner, Harvard Üniversitesi Temmuz 2006 Röpörtajın tamamını Facebook: Belgin Öğrek Gelişim Atölyesi‟ nde okuyabilirsiniz. Her Çocuk Farklıdır Matematik –Mantık Dil Uzay-ġekil Bedensel-Kinestetik Müzik – Ritm Ġçsel ĠletiĢim Doğa Çocuğunuz Nasıl Öğreniyor? • • GÖRSEL - Resimler ve okumayı mı seviyor? O halde, resimler, tablolar ve çizimler yapmaya teşvik edin • İŞİTSEL - Yüksek sesle okumayı, hikaye dinlemeyi ve anlatmayı mı seviyor? O halde, hikayeler, şarkılar, ezgiler dinlemekten, tekerlemelerden hoşlanacaktır. • • • • KİNESTETİK - Hareketli mi ? Çok mu enerjik? Hareket edebileceği oyunlar, şarkılar, hikayeler ilgisini çekecektir. . Çocuğun Kişilik Özelliği • Dışa dönük çocuklar iletişim kurmayı severler. Hata yapmaktan korkmazlar. Dolayısıyla daha çabuk konuşurlar. • Sessiz çocuklar gözlem yapmayı, dinlemeyi tercih ederler. Hata yapmak istemezler. Dolayısıyla hazır olana kadar beklemeyi tercih ederler. Kız öğrenciler ile Erkek öğrenciler FARKLI MI? Dil Alanı Serotonin Dopamin Uzay-şekil Testesteron Hata Düzeltmek • • • • • Kaygı,olumsuz inançlar, başarısızlık korkusu başarının önündeki en büyük engeldir. Çocuklar övgü ve yüreklendirilmeyi bekler. Doğru yaptığı zaman takdir edin. Hata yaptığı zaman eleştirmeyin. Hatayı hemen düzeltmeyin. Tesadüfi hata olabilir. Hata yapmak öğrenme sürecinin doğal bir parçasıdır. “Dil Edinim” sürecinde İletişim kurmak daha önemlidir. • İngilizce sürekli öğrenmeyi gerektirir. • İlk yıllardaki öğrenme ve edinme deneyimleri olumlu ve pekiştirici olmalıdır. Evde NELER YAPILABĠLĠR? Birlikte Şarkı Söyleyelim Heads Shoulders The Hokey Pokey Song Tekerlemeler – Tongue Twisters • Tekerlemeler çocuklara hızlı bir şekilde İngilizce konuştuklarını hissettirir. • Telafuz ve tonlamalarını geliştirir. Ezberlerini güçlendirir. • • • • She sells sea shells by the sea shore I scream you scream we all scream for icecream Which wristwatches are Swiss wristwatches? There‟s a fat cat on my dad‟s hat • http://learnenglishkids.britishcouncil.org/en/tongue-twisters Birlikte İngilizce Filmler İzleyelim İngilizce oyunlar oynayalım İngilizce Konuşulan Doğal Ortamlarda Bulunalım Birlikte Okuyalım • Okuma kültürü evde başlar. Yaşam boyu sürer. Çocuğumuzla birlikte her gün en az 15 dak. Kitap okuyalım. ( sadece anneler değil !!!! ) HEM OKUYUN HEM DİNLEYİN INTERAKTĠF RESĠMLĠ SÖZLÜKLER INTERAKTĠF HĠKAYELER Katılımınız İçin Teşekkür Ederim. Belgin Öğrek 11.01.2014