Almanya`da İşçi Hakları (Türkçe konuşanlar için)

Almanya'da İşçi Hakları
(Türkçe konuşanlar için)
Biz göçmenler, Almanya'daki işçi haklarımızı bilmediğimizde savunmasız durumdayız. İşverenler
bu durumdan yararlanıyorlar. Elinizdeki broşür, bu gibi meseleleleri çözmek için hazırlandı. Ancak
burada sıralananlar, yalnızca asgari standartlardır. Daha fazlasını istiyorsanız mücadele etmelisiniz.
Sendikalar bunun için vardır. FAU (Almanca: Freie Arbeiterinnen- und Arbeiter-Union) Özgür İşçiler
Sendikası anlamına gelmektedir. Bizler işyerlerinde somut düzeltmeler için mücadele ederiz.
FAU'da kararlar üyeler tarafından alınır. Size yapacaklarınızı söyleyecek bir lider ya da maaşlı bir
memur yoktur. Tüm üyelerimizi aktif olmaya teşvik ediyoruz ki kendi taleplerini belirlemeye
yardımcı olacak deneyim ve bilgiyi kazanabilsinler. FAU'ya katılarak, işçi sorunları konusunda engin
bilgimizden faydalanabilirsiniz.
İşçi mücadelelerindeki talepler, etki ettikleri kişiler tarafından belirlenir. Tabandan örgütlenmiş
yapılanmamızdan dolayı, kendimizi belirli koşullara göre ayarlayabiliriz. Dayanışmaya ve hızlı
harekete geçmeye itimat ederiz. Üyelerimizin desteği direk, eylemleri etkilidir. Yerel, federal ve
uluslararası düzeyde örgütleniriz. FAU, Almanya boyunca farklı şehir ve meslek gruplarından gelen
üyelerden oluşan bir federasyondur.
Bize katılmak istiyorsanız, FAU'nun Türkçe toplantılarına gelin. Bir sonraki toplantımızın ne
zaman olduğunu öğrenmek için bize e-mail gönderebilirsiniz.
1. İşten çıkarma
İşçinin Feshe Karşı Korunması Yasası'na göre davranış nedeniyle işten çıkarmalarda, davranış
bozukluklarının tekrarlanmamasına yönelik işçiye ihbarda bulunulmalıdır- ancak ciddi davranış
bozuklukları durumlarında ihbar olmadan işçinin feshi gerçekleştirilebilir. Bu yasa haksız işten
çıkarılmalara karşı koruma sağlar, ancak sadece 10' dan fazla işçinin bulunduğu işyerlerinde
uygulanır ve en az 6 aylık çalışma süresini gerektirir. İşyeri büyüklüğünden bağımsız olarak, ilk 6
aylık çalışma süresiniz boyunca, işvereniniz işten çıkarılmanızı size 2 hafta önceden bildirmek
zorundadır. 6. ayın sonrasında ise görev sürenize bağlı olarak, en az 4 hafta önceden işten
çıkarıldığınız size bildirilmelidir. İşten çıkarılmalar ayrımcı olamazlar ve yazılı olarak sunulmalıdırlar.
2. Maaşların ödenmemesi
Maaşların ödenmesi uzun bir süre geciktirilmişse, herhangi bir işçi, önceden haber vermek
suretiyle, ödeme yapılana kadar çalışmayı durdurabilir. İşvereniniz, çalışmadığınız süre içinde size
ödeme yapmaya devam etme mecburiyetindedir.
3. Sağlık sigortası ve emeklilik katkı payları
İşverenler sağlık sigortanız ve emeklilik katkı paylarınızın yarısını ödemekle yükümlüdürler.
4. Asgari ücretler
Almanya'da kanun hükmünde geçerli bir asgari ücret bulunmamaktadır. Ancak bazı sektörler için
(örn. inşaat ve geçici iş acentaları) asgari ücretler kararlaştırılmıştır. Kollektif anlaşmalar çoğu
sektör ve meslek grubunda sağlanabilmiştir. Şayet kolektif anlaşmanızın 2/3' ünden az
kazanıyorsanız, maaşınızın ahlaki olmadığı kabul edilir ve daha fazlası için mahkemeye
başvurabilirsiniz.
5. Molalar
6 saatlik çalışmanın ardından, ya tek seferde 30 dakikalık ya da 2 seferde 15 dakikalık mola hakkına
sahipsiniz. 10' dan fazla çalışanın bulundugu işyerlerinde bir adet mola odası olmalıdır.
6. Fazla mesai ve gece vardiyaları
Sözleşmenizde yazmıyorsa, fazla mesai yapmakla yükümlü değilsiniz. Bir iş günü molalar dışında 8
saati geçmemelidir. Geçici süre 10 saate kadar çalışmanız istenebilir, ancak ortalama iş günü 8 saati
geçemez. Eğer gece vardiyasında çalışıyorsanız, fazladan ödeme ya da prim alma hakkınız vardır.
7. Serbest meslek sahipleri
Serbest meslek sahiplerinin ödemeleri, faturalarını bildirdikten sonra bir ay içinde yapılmalıdır.
Burada sıralanan birçok hak bu meslek grubundakilere uygulanmamaktadır. Ancak, siz serbest
meslek sahibi olarak çalıştığınız halde patronunuz işinizi nasıl yapmanız gerektiğini belirtiyor ya da
başka bir işin tamamlayıcı bir parçası iseniz, herhangi bir işçinin haklarına sahip olabilirsiniz. Ancak
bunu sağlamak zahmetlidır.
8. Hastalık parası
Eğer hasta ve çalışamıyor durumdaysanız, patronunuz 6 haftaya kadar size - daha sonra sigortadan
belirli bir yüzdesini geri alacağı- tüm maaşınızı ödemekle yükümlüdür. Ancak, bunun için en az 4
hafta o işte çalışmış olmanız ve ayrıca patronunuzu çalışamayacağınıza ve yaklaşık olarak
hastalığınızın ne kadar süreceğine dair derhal bilgilendirmiş olmanız gerekmektedir.
9. Dinlenme
Çalışanlar, yılda 4 hafta ücretli izin alma hakkına sahiptirler. Vardiyalar arasında 11 saatlik
dinlenme sürenizin olması gerekmektedir. Pazarları ve resmi tatiller dinlenme günleridir, ancak
birçok sektör bu kuralın dışındadır (örn. otel ve restoran çalışanları).
10. Doğum izni
Kadın işçiler hamileliklerinin başlangıcından doğumdan sonraki 4. aya kadar işten çıkartılamazlar.
Hamileliğinizin son 6 haftası ücretli izne ayrılabilirsiniz ve doğumdan sonra 8. haftaya kadar
maaşınızın ödenmesi gerekir. Her iki ebeveyn de birlikte 14 hafta doğum iznine ayrılabilirler. Bu
süre içerisinde para yardımı alırlar ve işten çıkarılamazlar.
Bu liste oldukça geneldir. Binlerce detay ve istisna vardır. Eğer bu
haklarınızdan birisi gasp edildiyse, en iyisi danışma almanızdır. Cuma
günleri akşam 5:00 - 7:00 arası sosyal ve işçi sorunları konusunda
ücretsiz yasal danışmanlık sunuyoruz.
Özgür İşçiler Sendikası
(Freie Arbeiterinnen- und Arbeiter Union – FAU)
Lottumstraße 11, 10119 Berlin
(U2 Rosa-Luxemburg-Platz/U8 Rosenthaler-Platz)
telefon: +49 (0) 30 287 008 04
faks: +49 (0) 30 287 008 13
e-mail: [email protected]
web: www.fau.org