Elma - Meyed

Elma
Tarihçe
İklim İstekleri
Elma ılıman, özellikle soğuk ılıman iklim bitkisidir. Akdeniz Bölgesinde 800 m.‘den yukarı yerlerde
yetişir. Yüksek ışık yoğunluğu elmada çok iyi renk oluşumunu sağlar. Elma ağacı düşük sıcaklıkların
olduğu sert kışlara dayanıklı olmasına rağmen , yüksek yaz sıcağından da hoşlanmaz. Çünkü yüksek
sıcaklıkta da bitki gelişimi yavaşlar veya durur.
Elma kış dinlenmesine ihtiyaç duyan meyve türü olup, soğuklama gereksinimi diğer meyvelere göre
uzundur.
Soğuğa dayanım, ilkbahar aylarına doğru azalır ve tomurcukların kabarma devresinde bitki soğuğa en
duyarlı halini alır. Taç yaprak dökümünün hemen sonrasında, meyvelerin çok küçük olduğu dönem,
elmada soğuğa en duyarlı olunan dönemdir.
Yeterli soğuklama olmadığında ise çiçeklerin bir kısmı ölür, geriye kalan çiçeklerin açılması hem
daha geç, hem de düzensiz olur. Böylece geç açan çiçekler döllenme yetersizliği nedeni ile dökülür,
ayrıca yaprak gözleri sürmez ve ağaç çıplak kalır.
Toprak İstekleri
Elma yetiştiriciliği için uygun topraklar; yeterli kireç ve humus bulunduran tınlı, tınlı kumlu ve
kumlu tınlı geçirgen, nemli topraklardır. Çok kireçli topraklarda demir alımının engellenmesinden
dolayı bitkide sarılık görülür. Elma için toprak derinliği 2 m veya daha fazla olan, hafif asit
karakterli (pH=6.0-6.5) topraklar tercih edilir. Bahçe kurulacak alanın alt toprak yapısı, kök
gelişimine izin vermeli ve köklerin gelişim göstereceği katmanın suyunun da uzaklaştırılmış olması
gerekmektedir.
Anaçları
Anaç ve Üzerine Aşılı Çeşitlere Göre Elmalarda Uygulanacak Dikim Aralıkları Ve Dekara Düşen Ağaç
Sayıları.
Dekara Düşen Ağaç Sayısı (Adet)
Spur (Yarı Bodur)
Çeşitlerde (metre) Kuvvetli Çeşitlerde
Spur Çeşitlerde
ANAÇ
Standart Kuvvetli
Çeşitlerde (metre)
M27
(4 x 1 ) , (3.5 x 1)
-
250 - 280
-
M9
(3.5 x 2), (3.5 x 1.5
-
143 - 190
-
MM106
(6 x 3), (5x 3 )
(4x3), (4x2.5)
55- 66
83 - 100
MM111
(6x 3.5)
(5x3), (4.5x3)
47
66 - 74
Çöğür
(9 x9), ( 8x 8), (7x7),
(6x6)
(5x4), (6x3),(5x3)
12-28
50 - 67
Çeşitleri
Meyveleri orta irilikte olup, sulu, lezzetli ve aromalıdır. Meyveleri oldukça irilikte olup,
ortalama 80 mm. çapında 235 gr. ağırlığındadır.Ağaç zayıf gelişir, dik büyür. Spur bir çeşittir.
Tozlayıcıları Golden Delicious olup, eylül ayı sonunda hasat edilir. Anaçları, M9, M26, M7,
MM106 dır.
STARKRİMSON DELİCİOUS
Ağacı orta kuvvette olup, yarı dik-dik gelişir, çok verimlidir. Eylül ortasında toplanır. Dikim
aralığı tohum anacı kullanıldığında toprağın kuvvetine göre 5x3 m, 6x3 m veya en çok 5x4 m
olabilir. Elma yetiştirilen bütün bölgelere tavsiye edilir.
STARKSPUR GOLDEN DELİCİOUS
Ağacı yarı bodur, dik, biraz açık gelişir ve çok verimlidir.Meyvesi iri, altın sarısı renkte
düzgün şekilli, çok iyi kalitelidir. Eylül’ün ikinci haftasında toplanır. Dikim aralığı tohum
anacı kullanıldığında toprağın kuvvetine göre 5x3 m, 6x3 m veya en çok 5x4 m olabilir.
Meyveler soğuk depoda Mart ayına kadar saklanabilir. Elma yetiştirilen bütün bölgelere
tavsiye edilir.
JERSEYMAC
Ağaçlar çok kuvvetli ve yüksek verimli olup, meyveler geniş
ve şişkindir.Yazlık çeşit olup, beyaz ve sulu meyve
etlidir.Taşımaya dayanıklıdır.Temmuzun ortasında 1 veya 2
toplama gerektirir.Red Delicious ve Golden delicious
tozlayıcılarıdır.
BREABURN
•
•
Kökeni: Yeni Zellanda da 1952 yılında tesadüfen çöğür olarak bulunmuştur.
Meyve Özellikleri: Tatlı ekşi, aroması çok iyi, gevrek, cezbedici bir tadı vardır.
Konik şeklinde orta iriliktedir. Sarı zemin üzerinde alev rengindedir.
•
•
•
•
Ağaç özellikleri : Zayıf gelişir, spur tip büyür, erken çiçek açar. Erken meyveye yatar,
bol meyve verir, seyreltmek gerekir.
Tozlayıcıları : Kendine verimlidir.
Hasat Zamanı : Ekim sonudur. Fujiden önce olgunlaşır.
Anaçlar : M9, BUD9, EMLA26, M7, MM106
FUJİ
•
•
•
•
•
•
Kökeni : Ralls Jannet x Red Delicious melezidir.
Meyve Özellikleri : Sarımsı kabuk üzerine portakal kırmızısı akıntılar, beyaz etli,
gevrek suludur. Orta büyüklükte ve büyük olmaktadır
Ağaç özellikleri : Kuvvetli gelişir, her yıl detaylı budama yapılmalıdır.
Tozlayıcıları : Kendine verimlidir. Aynı zamanda çiçek açan diploid çeşitler ve
Golden Delicious, Mondial Gala ile Breaburn tozlayıcısıdır.
Hasat Zamanı : Geç dönem olgunlaşır.
Anaçlar : M9, M26, M7, MM106
GOLDEN DELİCİOUS
•
•
•
•
•
Kökeni : ABD orjinli olup, 1890'da bulunmuştur.
Meyve Özellikleri : Altın sarısı, silindirik-konik ve yüksek kaliteli.. Eylül ayının son
haftasında hasat edilir. Soğuk hava deposunda Mart ayına kadar saklanabilir. Tüm
bölgelere uyar
Ağaç özellikleri : Orta kuvvette, yarı dik, yayvan ve verimli
Tozlayıcıları : Elstar, Fuji, Gala, Granny smith, Idared
Hasat Zamanı : Eylül' ün ikinci haftasında toplanır.
JONOGORED
•
Kökeni : Jonathan x Golden Delicious melezidir.
•
•
•
•
•
Meyve Özellikleri : Sulu, tatlı ve Golden Delicious'tan biraz asitlidir. Sarı zemin
üzerine %30-70 arası kırmızı çizgili olup soluk kırmızı turuncudur. Güneşi bol olan
yerlerde daha kırmızı olur. Çok iridir. Bodur anaçlar üzerinde biraz daha küçük
habitüs yapar. Meyveleri, konik ile yuvarlak arası olup fazla seyreltme yapıldığında
çok iri olur. Erken yaşlarda verime başlar. Normal depolarda 2-3 ay, kontrollü
atmosferli depolarda 6-9 ay depolanabilir.
Ağaç özellikleri : Çok kuvvetli ve yayılarak büyür, orta mevsimde çiçek açar.
Tozlayıcıları : Granny Smith, Red Delicious, Delcorf, Discovery, Gala, Fuji
Hasat Zamanı : 15-20 eylül (çiçeklenmeden itibaren 140 ila 160 gündür.)
Anaçlar : M9, M26, M7, MM106
GRANNY SMİTH
•
•
•
•
•
•
Kökeni : 1800'ün başında Avustralya'da tesadüfen bulunan bir çeşittir.
Meyve Özellikleri : Meyveleri orta iriliktedir. Yeşil renkli olmasına rağmen güneşi
bol olan yörelerde alev rengi yanak olur.
Ağaç özellikleri : Kuvvetli ve dik büyür.
Tozlayıcıları : Kendine verimlidir.
Hasat Zamanı : Ekim sonudur.
Anaçlar : M9, M26, M7, MM106
MONDİAL GALA
•
•
•
•
•
•
Kökeni : Orange Red x Golden Delicious melezidir.
Meyve Özellikleri : Meyve eti sarımsı, sulu ve serttir. Sarı zemin üzerine kırmızıdır.
Ağaç özellikleri : Kuvvetli fakat dalları açıldığında yarı yayılarak büyür. İdaresi kolay
bir ağaç yapısına sahiptir. Bodur anaçlar üzerinde kuvvetli büyümesi kontrol edilebilir.
Sürekli yüksek miktarda ürün elde edilir, seyreltme ile meyve niteliği artar.
Tozlayıcıları : Diploid bir çeşittir. Kendine verimli olup iyi bir tozlayıcıdır. Ayrıca
Idared, Fuji, Breaburn, Granny Smith ve Elstar tarafından tozlanır.
Hasat Zamanı : Erkenci bölgelerde temmuzun ortasından sonuna doğru diğer
bölgelerde ise ağustos ayı ortalarına kadar hasat yapılabilir.
Anaçlar : M9, M26, M7, MM106
PİNOVA
•
•
•
•
Meyve Özellikleri : Orta iri, koyu kırmızı, sulu ve lezzetlidir. Eylül ayının son haftası
olgunlaşır. Uzun süre depolanır ve her bölgede yetişir.
Ağaç özellikleri : Küçük-orta kuvvette, yüksek verimli.
Tozlayıcıları :
Hasat Zamanı : Eylül Sonu
RED CHİEF
•
•
•
•
•
•
Kökeni : Starking Delicious mutantıdır.
Meyve Özellikleri : Meyveleri orta irilikte olup, sulu, lezzetli ve aromalıdır.
Meyveleri oldukça iridir. Ortalama 80 mm . çapında 235 gr. ağırlığındadır.
Ağaç özellikleri : Zayıf gelişir, dik büyür. Dalları 45 o lik açıyla büyütülmelidir. Spur
bir çeşittir.
Tozlayıcıları : Golden Delicious
Hasat Zamanı : Eylül ayı sonu.
Anaçlar : M9, M26, M7, MM106
SANTANA
•
•
•
•
•
•
Kökeni : Avrupa
Meyve Özellikleri : Çok iri ve parlak krmızı yeni bir varyetedir.Et rengi beyaz sert ve
gevrek yapıdadır.
Ağaç özellikleri :
Tozlayıcıları :
Hasat Zamanı : Ağustos ayı sonu.
Anaçlar : M9, M26, M7, MM106
SUMMER RED
•
•
•
•
Meyve Özellikleri : Erkenci, orta-büyük,canlı kırmızı, tatlı-ekşidir. Ağustos ayının ilk
haftası olgunlaşır. Uzun süre depolanmaz. Her bölgede yetişir.
Ağaç özellikleri : Güçlü, üretken, erken meyve verme.
Tozlayıcıları :
Hasat Zamanı : Ağustos ayı ilk haftası
TOP RED
•
•
•
•
Meyve Özellikleri : Parlak, canlı kırmızı ve lezzetlidir. Eylül ayının son haftası
olgunlaşır. Depolamaya uygundur ve her bölgede yetişir.
Ağaç özellikleri : Orta iri ve üretken.
Tozlayıcıları :
Hasat Zamanı : Eylül ayı