docIBM KidSmart Erken Öğrenme Programı
download 
Şikayet Transkript
IBM KidSmart Erken Öğrenme Programı
IBM KidSmart Erken Öğrenme Programı KidSmart’ın özel eğitim ihtiyacı olan çocuklar üzerindeki etkisini gösteren 15 ülkeden vaka örnekler brozura_Kidsmart_148x210_TUR_1.indd 1 5.6.2009 14:32:09 ÖNSÖZ Larry Hirst, IBM EMEA Başkanı 02 • www.kidsmartearlylearning.org brozura_Kidsmart_148x210_TUR_1.indd 2 5.6.2009 14:32:10 Günümüz küresel ekonomisinde, güçlü bilgi becerileri bir ülke veya bölge ekonomisinin başarılı mı başarısız mı olacağını belirleyen bir faktördür. Bu nedenle tüm dünyadaki hükümetler, iş çekmek ve tutmak ve uzun vadede rekabet gücünü koruyabilmek için yüksek eğitim başarısı seviyelerine ulaşmanın çok önemli olduğunun farkında. IBM, genel öğrenci başarısı çıtasını yükseltmeye yardımcı olmak ve bilgi teknolojilerine erişimi olanlar ile olmayanlar arasındaki “dijital bölünmüşlüğü” kapatmaya katkı sağlamak için KidSmart Early Learning programını geliştirdi. Program pek çok çocuğun, bilgi ekonomisinde öğrenme ve çalışma için de temel öneme sahip yeni yaratıcılık, iletişim ve işbirliği becerisi şekillerini çok küçük çocuklara öğretme potansiyeline sahip medya açısından zengin bir ortamda yaşadığı gerçeğini yansıtmaktadır. Bilgi Teknolojileri, çocukların farklı şekillerde öğrenmesine imkan tanırken, bu yayındaki vaka analizlerinden görüldüğü gibi özellikle dezavantajlı çocuklar için etkili olmaktadır. Bu örnekler, KidSmart ile öğrenmenin özel eğitim ihtiyaçları olan çocuklardaki farklı etkilerini, geliştirme için nasıl yeni fırsatlar açtığını ve potansiyellerini gerçeğe dönüştürmeye nasıl yardımcı olduğunu göstermektedir. 2008 sonu itibariyle IBM, Avrupa, Orta Doğu ve Afrika’daki 30 ülkede dezavantajlı topluluklara 10,000’den fazla KidSmart ünitesi bağışlamış olacaktır; bu şekilde toplam yarım milyondan fazla çocuğa ulaşılacaktır. Ayrıca, eğitim bakanlıklarıyla yaptığımız işbirliğiyle ICT ile öğretme ve öğrenme konusunda 20,000’den fazla erken eğitim öğretmeni eğitim aldı ve KidSmart öğrenme ve öğretme yöntemlerinde yenilikçiliği teşvik etmede önemli bir rol oynadı. IBM bunu tek başına yapmıyor. Başarımız, eğitim bakanlıkları ve öncü mesleki kurumlar gibi erken yaşlar için eğitim kuruluşlarıyla yaptığımız işbirliğine bağlı. Onlar olmadan bu sonuçları elde edemezdik. Eğitim alanında heyecan verici bir dönemdeyiz ve yeni yöntemlerin hayatları nasıl değiştirdiğine ve hepimizin uzun vadeli ekonomik refahımıza nasıl katkıda bulunduğuna ilişin yeni yöntemleri okumaktan keyif alacağınızı umuyorum. Larry Hirst Başkan IBM Avrupa, Orta Doğu, Afrika Special Educational Needs • 03 brozura_Kidsmart_148x210_TUR_1.indd 3 5.6.2009 14:32:13 ALMANYA: Käpt’n Browser Integrationkita • Berlin Birlikte bir oyun yazalım Berlin Salvadore-Allende-Straße’deki “Käpt’n Browser Integrationkita” anaokulunun 3-7 yaş arası 125 öğrencisi bulunuyor. Bu örencilerden 27’sinin Down Sendromu, işitme kaybı, geniş oranda fiziksel ve öğrenme zorluğu gibi özel eğitim gereksinimlerine ihtiyaçları vardır. Anaokulu birkaç yıldır öğrenme ve öğretme sürecinde ICT ile bütünleşmeye daha sıkı odaklanmayı geliştiriyor ve 2004 yılında KidSmart Erken Öğrenme Merkezi’ni kullanmaya başlamaktan memnuniyet duyuyor. Bu, tüm çocuklar için özgürce erişilebilir özelliktedir ve eğitim alanında dördü özel gereksinimli olmak üzere farklı yaş grubundaki 15 çocuktan oluşan karma bir grupta halihazırda kullanılmaya devam ediyor. ve fotoğraflarıyla birlikte saklandı. Ailelerin oyunu evde birlikte oynayarak hoş vakit geçirebilmeleri için birkaç CD Rom hazırlandı. Engelli çocuklar için eğitim kadrosu, bu çocukların kişisel ihtiyaçlarını karşılama kapasitelerini artırman ve bu yönde artan olanaklar sunan KidSmart ünitesi keşfetti. Henrik, 7 yaşında, Down Sendromu hastası Genellikle herhangi bir harekette dikkati dağılıyor ve her zaman hareket halinde. Ancak, deneyimler KidSmart ünitesinde tekli öğrenme durumunda çalışırken en az 15 dakika olmak üzere sık sık dikkatini toplayabildiğini ve oyuna derin bir şekilde daldığını gösterdi. İletişim ve başarı hissi… Öğretmenler, ICT yeterliliğine sahip olmak ve çocukların sosyal güvenlerini, bilgi ve becerilerini geliştiren yaratıcı yöntemlerde teknolojiyi kullanarak yeni fikirler oluşturmak amacıyla işbirliği içinde çalışıyor. Son projelerinden biri Hungry Caterpillar’ın öyküsünü baz alan bir radyo oyunu yazmaktı. Herkes oyunu yazmak için emek verdi ve her bir öğrenci ya rol alarak ya da oyuna müzikle eşlik ederek oyunda yer aldı. Yazılan oyun, kaydedildi ve KidSmart bilgisayarına çocukların resimleri Justin, 4 yaşında, işitme kaybı yaşıyor. Özel bir bilgisayar programı ona işaret dilini öğretmeye yardımcı oluyor. KidSmart Erken Öğrenme Merkezi ile öğrenmek hoşuna gidiyor çünkü çok sayıda program görsel iletişime dayanıyor. Diğer çocuklarla iletişimi önemli ölçüde gelişme gösterdi çünkü bilgisayarda işaret dilini öğrenmek de çocukların hoşuna gidiyor! 04 • www.kidsmartearlylearning.org brozura_Kidsmart_148x210_TUR_1.indd 4 5.6.2009 14:32:14 Marvin ve Noah, 6 yaşındalar, her ikisi de öğrenme zorluğu yaşıyor. Millie’s Mouse Skills yazılımı ile çalışmaya gerçekten hevesliler çünkü bu çalışmalar başarılarını artırıyor ve bağımsızlık hislerini, kontrollerini ve kendilerine olan güvenlerini inşa ederek oyunları istedikleri sıklıkta tekrarlayabiliyorlar. “KidSmart, her çocuğa ICT’ye erişme imkanı sunar – Hiçbir çocuk engelinden ötürü dışlanmaz!” şeklinde konuştu anaokulu Baş Öğretmeni Lila Voss. Başkalarına öğretme Salvadore-Allende-Straße anaokulu öğretmenleri, diğer öğretmenlere ICT eğitimi verebilecek yetkinliğe ulaşacak derecede ICT becerilerini geliştirdi ve bu durum onların son derece beğenildiğini kanıtladı. Öğretmenler, şu anda ‘Büyüdüğümde ne olmak istiyorum’a dair bütüncül bir konu üzerinde çalışıyor. Bu konu, çocukların arkadaşları ve onların aileleri ile görüşmelerini ve yaptıkları görüşmeleri kaydetmelerini gerekli kılıyor.Çocuklar aynı zamanda, görüştükleri ailelerin anaokulunda öğrenciyken geleceğe ilişkin hayalleri hakkında anlattıkları öyküler gibi sohbetleri de görüntülemek için fotoğraf çekiyor ve resim çiziyor. Tiyatro ve karakol gibi yerel alanlarla ilgili sınıf turları üstleniliyor. Öğretmenlerden biri, ses efektleri ve grafiklerle zenginleştirilmiş powerpoint sunumu içine bu çalışmanın sonuçlarını kaydediyor. Çocukların, tekrar tekrar oynamak ve edindikleri deneyimleri hatırlayarak, erken sunum becerilerini geliştirmelerine olanak tanıyarak aynı zamanda etrafındaki insanları anlama ve beğenme becerilerini geliştirerek ziyaretçilerine çalışmalarını açıklamak her zaman hoşuna gider. Special Educational Needs • 05 brozura_Kidsmart_148x210_TUR_1.indd 5 5.6.2009 14:32:15 AVUSTURYA: Hammerfestweg • Viyana Bakınız – Bilgisayar kullanıyorum… Viyanada’daki Hammerfestweg anakolu 100 öğrenciye sahiptir ve bunların yaklaşık yirmibeşinin otizm ve duyma engeli gibi özel bakıma ihtiyaçları vardır. KidSmart ünitesinin okula getirilme düşüncesi ailelere ilk söylendiğinde oldukça destekleyici yaklaşım sergilediler ve bu istekleri çocukların üniteyi kullandığı beş yıllık süre boyunca artış gösterdi. Vesayet altındaki çocukların motor becerilerinin yoksunluğu veya altını ıslatma gibi çok sayıda önemli zorlukları olduğu için özel öğretmenler her bir çocuğun bireysel gereksinim ve isteklerini karşılamak amacıyla KidSmart ünitesini kullanıyor. Öğretmen, bilgisayar kullanımında bağımsızlık derecesini artırarak öğrenenlerin kişisel becerilerinin gelişimine yardımcı oluyor. Özel ses yazılımının, Audiolog kullanan duyma engelli çocukların bir kısmı için yaptıkları işlerde başarılı olmalarını desteklemek adına sonucu mükemmeldi. Audiolog, ağız hareketlerini göstererek harfleri ve kelimeleri okur bu nedenle çocuklar dudak okumaya başlar. Bu, çocukların oyun içinde öğrenmelerini sağlamanın yanı sıra telaffuzlarının gelişmesine de yardımcı olur. “İki adet KidSmart ünitesi kurulmadan önce – biri toplantı odasında diğeri ise açık alanda olmak üzere- çocukların neredeyse üçte ikisi kesinlikle bilgisayar kullanamıyordu. Şimdiyse otistik çocuklar da dahil çoğu bilgisayar kullanırken rahat hissediyor,” diyor Hammerfestweg’da Anaokulu öğretmeni Eva Potz. Yeteneklerinden duyulan gurur Otistik çocukların kendi yaşamları içinde şekillendirilmeye, samimiyete ve sürekliliğe ihtiyaçlar vardır ve KidSmart Erken Öğrenme Merkezi’nin onların bu ihtiyaçlarına cevap vermesi ilgi çekicidir. Evinde bilgisayarı olan beş yasındaki bir erkek çocuğu bu yeni üniteden etkilendi ve özellikle Millie’s Maths House (Millie’nin Matematik Evi) yazılımından hoşlandı. KidSmart bilgisayarını kullanmaya her zaman istekli ve bilgisayarı kendi kendine kullanabildiği için oldukça gururlu. Öğretmeni, bilgisayarda geçirdiği vakitte kullanmanın yanı sıra başka alanlarda da gösterdiği çabasından ötürü onu ödüllendirir. Otistik olan bir diğer çocuk daha önce hiç bilgisayar kullanmamış ve 06 • www.kidsmartearlylearning.org brozura_Kidsmart_148x210_TUR_1.indd 6 5.6.2009 14:32:30 bilgisayar kullanmaya başlamak için cesaretlendirilmeden önce iki ayını ekranda başkalarını izlemeye harcamıştı. O tarihten itibaren kendine olan güveni arttı ve şimdi düzenli olarak kendi kendine bilgisayar kullanıyor. Bilgisayar ekranının yüksekliği ve kasasının ebatı çocukların birbirlerinin yanında oturmasına olanak tanıyor. Bu durum, başkalarını izleyerek bilgisayar kullanmaya hazır olduklarına karar veren otistik çocuklar için özellikle yararlıdır. Tüm çocuklar, kendileri fareyi kullanmadan önce öteki öğrenenleri izlemekten hoşlanır. Çocukların kendi yetenek düzeylerine uygun hale getirilmiş programları kullanmalarını sağlayan bu yazılımın rahatlığı, bu tür karmaşık bir yapı içinde KidSmart ünitesini mükemmel kılıyor. Anaokulu kadrosu, bu çocukların ünite kullanımını geliştirmeleri ve teknolojiyi kullanarak gösterdikleri başarıyı aileleriyle paylaşmalarını umuyor. Special Educational Needs • 07 brozura_Kidsmart_148x210_TUR_1.indd 7 5.6.2009 14:32:33 ÇEK CUMHURIYETI: Mezholezy anaokulu Çok fazla eğlencenin yanında ciddi kazanımlar KidSmart Erken Öğrenim Merkezi, Çek Cumhuriyeti’nin batısında bulunan bir kasaba olan Mezholezy’deki imkanları kısıtlı çocuklar için bir çekim merkezi olmuştur. Yerel anaokulundaki çocukların yarısından fazlası sosyal alanda sıkıntı yaşayan ailelerden gelmektedir. Bu çocuklar hergün anaokuluna gelmeye teşvik edilmekte ve KidSmart’ın çekiciliğine karşı koymamaktadırlar. Çocuklara, sosyal geçmişleri nedeniyle dezavantaj yaşamadan ilkokul eğitimine başlamalarına yardımcı olacak önemli beceriler verilmektedir. Etkileşimli programlar sayesinde tüm çocuklar sosyal entegrasyon konusunda öğrenim almakta ve eşit fırsatlara sahip olmaktadır. IBM’in 2004 yılında Mezholezy anaokulunda kurduğu KidSmart birimi, yalnızca imkanları kısıtlı ailelerden gelen çocukların hergün okula gelmesini sağlamakla kalmamış aynı zamanda oyunlar aracılığıyla öğrenme ve genel bilgi ile becerilerin geliştirilmesi konusunda da büyük başarı sağlamıştır. Farklı insanlar, farklı alışkanlıklar Genel olarak bu çocukların eğitim ve genel bilgi seviyeleri, ilkokula başladıklarında çok düşüktür. Personel, çocukların şarkı söyleme, dans ve oyunculuk konusundaki doğal yeteneklerini ortaya çıkaran ve yaratıcılıklarını destekleyen etkinliklere odaklanmaktadır. Bu yaklaşımın, sosyal olarak dışlanmış topluluklardan gelen çocukların entegrasyonu üzerinde olumlu bir etkisi olmuştur. Çocuklara temel bilgisayar eğitimi veren KidSmart’ın öğrenimi çocuklar için daha çekici ve eğlenceli hale getirdiği konusunda şüphe yoktur. Mezholezy anaokulunun Baş Öğretmeni Bozena Burdova’ya göre çocuklar sosyal becerilerini geliştirerek diğer çocuklarla daha iyi iletişim kurmaya ve birlikte çalışmaya başladılar. “Bilgisayarın çocuklar üzerindeki en belirgin etkilerinden biri çocukların daha sakin olmasını ve daha fazla odaklanmalarını sağlamış olmasıdır.” Ayrıca çocuklar, öğretmenlerinden birebir aldıkları kişisel ve grup eğitimlerinden de yararlanmaktadır. 08 • www.kidsmartearlylearning.org brozura_Kidsmart_148x210_TUR_1.indd 8 5.6.2009 14:32:58 Dünya üzerindeki farklı ülkeleri, gelenekleri, toplumları ve ortamları kapsayan ve çocukların farklı kültürel ve etik temellerden gelen insanlar arasındaki farklılıkları ve benzerlikleri anlamalarını sağlayan KidSmart kapsamında sınıfta tartışmalar da yapılmaktadır. Sosyal olarak kısıtlı çevrelerden gelen çocuklar, resmi eğitimlerine daha etkin ve eşit bir başlangıç yapmalarına yardımcı olacak birçok beceri kazanmaktadır. Special Educational Needs • 09 brozura_Kidsmart_148x210_TUR_1.indd 9 5.6.2009 14:33:01 DANIMARKA: Herning belediyesi Danimarka’da yenilikçi öğrenme projesinin mükemmel sonuçları IBM, Danimarka Herning belediyesine bağlı okul ve kurumlarda yenilikçi bir halk projesinin parças olarak 45 adet KidSmart ünitesi bağışladı. Sonuçlar, çocukların özel eğitim gereksinimleri ile gelişmiş bütünleşmelerinde, sosyal ve iletişim becelerinde önemli ölçüde ilerleme olduğunu gösterdi. Merkezleri’nin çocukların günlük yaşamlarıyla nasıl örtüştüğünü kanıtlayan üç anaokulu sınıfında sonuçlar gösterildi. Öğretmenler, öğretme sürecinde KidSmart bilgisayarları ile bütünleşme deneyimlerini açıkladı. Bu proje, öğrenme zorlukları yaşayan ya da fiziksel engelli çocukların yanı sıra ve başka ülkelerden gelen çocukların okul içinde erken öğrenme ve sosyalleşme süreçleri üzerinde durdu. Sonuçlar şaşırtıcı derecede olumluydu. Herning belediyesi, belediyenin Bilgi İşlem destek grubunun yardımıyla iyi çalışan bir sistem kurabildi. Bu, katılımcıların KidSmart Öğrenme Merkezleri’ni mümkün olan en büyük ölçüde kullanabildiği anlamına geliyor. Aynı zamanda öğretmenler öğretme sürecinde bilgisayarla etkin olarak bütünleşebilmek amacıyla eğitim alıyor. Herning belediyesi ile kapsamlı işbirliği 45 adet KidSmart Erken Öğrenme Merkezi belediye etrafındaki anaokullarına ve kurumlara dağıtılmış şimdi ise çocukların öğrenme ve günlük yaşamlarına tam anlamıyla bütünleşik hale getirilmiştir. Haziran ayı sonunda IBM’den iki temsilci KidSmart Erken Öğrenme Merkezleri’nin pratik yaşamda nasıl kullanıldığını görmek ve bu bütünleştirmenin şimdiye kadar ki sonuçlarını ve edinilen tecrübeleri dinlemek amacıyla Herning’i ziyaret etti. Temsilcilere, proje kapsamında yer alan ve KidSmart Mükemmel sonuçlar Çocukların sosyal ve iletşim becerileri gelişiyor. Bilgisayarlar, çocukların eğitimin oldukça iyi destekliyor ve sınıfta öğrendiklerini oyun oynarken kullanmalarını sağlıyor. Sistemin çok sayıda olumlu etkisinden birkaçı şu şekilde sıralanır: • Çocuklar etnik kökenlerini dikkate almaksızın birlikte oyun oynuyor. 10 • www.kidsmartearlylearning.org brozura_Kidsmart_148x210_TUR_1.indd 10 5.6.2009 14:33:17 • Bilgisayarın karşısına oturduklarında erkekler ve kızlar arasında hiçbir ayırım kalmıyor. Herkes ortak hareket ediyor ve aynı özenle çalışıyor. • Çocuklar – öğretmen yardımı almadan bilgisayarı sırayla kullanmayı öğreniyor. • Normal sınıftaki çocuklar, özel eğitim sınıflarındaki çocukları anlamayı öğreniyor. • KidSmart bilgisayarlarının ilk yılının ardından, çocuklar kendi kendilerine nasıl İnternet’e erişeceklerini ve ilginç multimedya sunumları hazırlayacaklarını öğrendiler. Special Educational Needs • 11 brozura_Kidsmart_148x210_TUR_1.indd 11 5.6.2009 14:33:18 FRANSA: Jean Moulin okulu • Vannes Proje oyunun ötesine geçiyor Fransa’nın batısında yer alan Vannes’taki Jean Moulin Okulu’nun öğrencileri, bir sergide gururla sergiledikleri etkileşimli bir oyun oluşturmak için iki adet KidSmart bilgisayarı kullandı. Projenin başarısı, daha önce hiç bilgisayar kullanmayan ve okuyamayan özel eğitim gerektiren çocukların bazılarında daha dikkat çekiciydi. Okulun bütünleşik sınıfındaki özel eğitim gerektiren çocuklar; bilgisayar becerilerini ilerleterek, dillerini geliştirerek ve aynı zamanda içinde bulundukları dünyaya dair daha çok şey öğrenerek oyun tabanlı CD-ROM geliştirmek amacıyla ekip olarak çalıştılar. Projeleri; yerel okul öğrencilerini bölgesel çevre, özellikle bataklık alanları, hakkında daha fazla şey keşfetmeye ve bu yolda öğrencilerin dil becerilerini geliştirmeye teşvik eden büyük bir programın parçasıydı. Sınıf, altı-12 yaş arasında özel eğitim gerektiren on iki çocuktan oluşuyordu. Hepsinin farklı öğrenme zorlukları vardı ancak proje başladığında tüm çocuklar yeteneklerine göre karma gruplar içine kondu. Eğitim kadrosunun yardımıyla etkileşimli bir oyun hazırlamaya karar vererek, çoktan seçmeli yanıtlarla 12 bilmeceden oluşan bir liste hazırlayıp oyuna metin, resim ve fotoğraf yerleştirmeye başladılar. Okul, vesayet altındaki çocukların ileri teknolojiyi anlamalarını sağlamak amacıyla okula bir dijital kamera ve tarayıcı getirdi. Akabinde, sınıftaki daha yetenekli çocuklar sayfa bağlantıları üzerine çalıştı öyle ki oyun oynayanlar düğmeyi tıklayarak ve bilmeceleri çözmeye yardımcı olacak ipuçları bularak sayfadan sayfaya atlayabildi. “Tüm çocuklar tam anlamıyla ilgiliydi,” diyor Céline Albrespy, bütünleştirme sınıfı öğretmeni. “Bazıları ayarlar ve metin yerleştirme üzerine çalışırken, bazıları da seslerini kaydetti böylece okuma bilmeyen diğer çocuklar ipuçlarını takip ederek oyun oynayabildi. Daha yetenekli çocuklar ise diğerlerine yardım etti ve giderek daha çok bağımsızlaşıp eğitim kadrosunun yardımına daha az ihtiyaç duydu.” Gerçekleşmesini Sağlama Çocukların hepsi renkleri, yazı biçimlerini ve büyük harflerle küçük harfler 12 • www.kidsmartearlylearning.org brozura_Kidsmart_148x210_TUR_1.indd 12 5.6.2009 14:33:23 arasındaki farkı öğrendi, ve fareyi istekleri doğrultusunda yönlendirmede başarıl oldu. Posterler ve çoklu kurallar bütünü, çocukların belli kuralları nasıl uygulayacaklarını gösteren, metnin altını çizmek ya da boyamak gibi ipuçları ile hangi öğeyi tıklayacaklarını hatırlamalarına yardımcı oluyor. KidSmart ünitelerinin çalışmabilimi – kasası ve yan panelleri ile – çocukların ünitelerin etrafında çalışırken akıllarının karışmasını önledi. Eğitim kadrosu, KidSmart bilgisayarları olmadan bu projeyi hayata geçirmenin imkansız oldacağına inanıyor. Daha önce, bilgisayar odasındaki bir makineye bağlı olarak çalışıyorlardı böylece çalışmalarında yükleme ve aktarma yapmak ve bir odadan diğerine gitmek zorunda kalıyorlardı. Kendi ağ tabanlı bilgisayarları ile çocuklar bir yerde ihtiyaç duydukları herşeye sahip oluyor ve çalıştıkları yerde kalıyordu. Special Educational Needs • 13 brozura_Kidsmart_148x210_TUR_1.indd 13 5.6.2009 14:33:24 GÜNEY AFRIKA: Carel du Toit Merkezi • Cape Town Cape Town’da teknoloji işitme engelli çocuklarla konuşuyor İşitme engelli bir çocuk uzman yardımı olmaksızın söylenen kelimeyi anlamakta güçlük çeker ve çevresindekilerle etkin olarak iletişim kurmadan duygusal ve kişisel gelişim gösteremezler. sayesinde kendi yöntemleriyle çalışarak geliştirmekteler. Eğitim personeli birimleri her çocuğun gelişimini ayrı ayrı ölçmelerine olanak veren değerli bir araç olarak görmektedirler. Bu nedenle eğitmenler işitme yetisini kaybeden bir çocuğun erken dönemde yardım almasının toplumla bütünleşmesini kolaylaştıracağına inanırlar. KidSmart’ta bulunan bazı etkinliklerde işitme engelli çocuklar için zorlayıcı olan dil becerilerine gerek duyulmasına karşın merkezdeki personel birimlerin öğrencilerini normal eğitim sistemine hazırlanmalarını sağladığını düşünmekteler. Bu yüzden Profesör Carel du Toit Cape Town’un Tygerberg Hastenesi’nde çok küçük yaşlardaki çocukların doğal yollarla konuşma ve dil öğrenmeleri için temel sağlayacak bir merkez kurdu. Merkezin amacı her çocuğun normal okullarda yerlerini almalarını sağlamaktır ve 2004 yılından beri üç KidSmart ünitesi personelin bu iddialı hedefini gerçekleştirmelerine yardım etmektedir. Yazılım programları daha çok dil gelişimine odaklanan diğer dersleri tamamlayıcı özelliktedir çünkü çocuklar bilgisayar başında geçirdikleri zamanı eğlence olarak görmekteler, bu seanslar popüler ve başarılıdır. Çocuklar yazılımı kolay anlaşılır bulmakta ve son derece önemli sosyal ve kavramsal becerilerini çeşitli programlar Bilginin paylaşılan dünyası Carel du Toit merkezi işitme engelli çocuklara destek sağlamasının yanı sıra özel bakıma ihtiyaçları olan çocuklar için Toplumsal Yardım projesini yürütmektedir. Bu projede personel Khayelitsha civarında yaşayan bir grup çocuğu seçer ve onları sınıflarına katılmaları için davet eder. Bu çocuklar kitaplardan, elektrik ve bilgisayar dahil birçok kazanımları olan şanslı çocukların sahip olduğu diğer temel ihtiyaçlardan yoksundurlar. “KidSmart birimleri bu genç öğrenciler için teknolojiye açılan bir penceredir” dedi Merkezde öğretmen olan Inge Karitzinger. 14 • www.kidsmartearlylearning.org brozura_Kidsmart_148x210_TUR_1.indd 14 5.6.2009 14:33:30 “Bilinmeyenden duydukları korkuyu ortadan kaldırdı ve bilgi dünyasına erişmelerini sağladı.” Sınıf yapısının önemli bir özelliğide çocukların beraber çalışacakları eşlerini veya gruplarını seçebildikleri, programlarla çalışırken birbirlerini destekledikleri ve çıkmaza girdiklerinde yardım önerebildikleri arkadaşlık sistemidir. Bu nedenle birimler çocukların sadece bilgisayar kullanabilir ve dünya hakkında daha bilgili olmalarını sağlamamakta, ayrıca sosyal olarak gelişmelerine yardım etmektedir. Gençler birbirlerine yardım önererek, rehberlik ederek ve birbirlerini cesaretlendirerek ilişkiler ve arkadaşlıklar kurabilmekteler. Special Educational Needs • 15 brozura_Kidsmart_148x210_TUR_1.indd 15 5.6.2009 14:33:32 GÜNEY AFRIKA: Vista Nova okulu • Cape Town Öğrenme engelinin üstesinden gelmek Cape Town, Rondebosch’da bulunan Vista Nova Okulu uzmanların eğitime erken yaşta başlanmasının çok önemli olduğuna inanmasından dolayı üç yaşından itibaren beyin felçli ve diğer öğrenme güçlüğü çeken çocukları kabul etmektedir. Öğretmenler birimin odaklandıkları temel alanlarda mükemmel bir araç olduğunu hızlı bir şekilde keşfettiler. Örneğin, çocuklarla sembolik gösterimler, dil/ numara farkındalığı üzerinde çalışıldı ve ardından okur yazarlık ve matematik becerileri gelişmeye başladı. Burada öğrenme ve fiziksel ihtiyaçları nedeniyle normal okullara devam edemeyen Western Cape topluluğundaki diğer çocuklarla biraraya gelmekteler. Okul aynı zamanda yoksul ve dezavantajlı evlerde yaşayan çocuklara yardım eder. Vesayet altındaki bu çocuklar Vista Nova’da 400 öğrencinin yaklaşık %18’ini oluşturur. Yazılım programları ve etkinlikler derslerle iyi bir şekilde bütünleştirildi ve sınıfta öğretilen müfredat programının bir parçası olmaları için seçildi. Bu nedenle birimler çocukların paylaşım yöntemini daha iyi anlamalarını sağlarken ilave bir öğretim kaynağı haline geldiler. Bilgisayar başında geçirilen sürede küçük çocuklar nesneleri daha iyi anlatma ve betimlemeye başladılar. Her çocuk potansiyelinin en üst düzeye çıkmasını sağlayan uygun eğitim ve terapi hizmetiyle öğrenme engellerinin üstesinden gelmesi için desteklenir. Personel her çocuğa kişisel olarak odaklanır, onlara kavramsal, sosyal ve duygusal gelişimlerinin yanısıra dil, anlama becerileri, hassas ve kaba motor koordinasyonunu geliştirme konusunda yardım ederler. 2004 yılında IBM Güney Afrika’nın Vista Nova’ya bağışladığı beş KidSmart’ın etkisi kısa zamanda görüldü. Çocukların sosyal becerilerini birçok yolla geliştirmelerini sağlarken sınıfa yeni bir hava getirdiler. Personel öğrenim sürecini kontrol ederken, çocuklar bilgisayarı akranlarıyla kullanmaları konusunda teşvik edilmekteler. Öğretmenler bundan yola çıkarak çocukları birimlerde çiftler halinde oturtan arkadaş sistemini getirdiler. Bazen öğrenciler kendi arkadaşlarını seçebilmekteler ancak diğer zamanlarda daha ileri çocuklar daha az becerilere sahip olanlarla eşleştirilerek mükemmel sonuçlar elde edilmektedir. 16 • www.kidsmartearlylearning.org brozura_Kidsmart_148x210_TUR_1.indd 16 5.6.2009 14:33:34 Dünyayı anlamlandırmak Birimler çocukların öğrenme engellerinin üstesinden gelmesine birçok yönden yardım etmekteler. Personel genellikle öğrencilerin yaratıcılıklarıyla ve oynadıkları rolle hayal güçlerinin geliştiğini gözlemlerken kaba ve hassas motor kontrolleri klavyeyi kullanarak gelişmektedir. Önemli bir biçimde birimler öğrencilerin çevrelerindeki hayatı anlamlandırmalarını sağlayan matematik ve düşünme konusunda temel yaratmalarına yardım etmektedir. KidSmart sayesinde birimler yaratıcı ve mantıksal düşünmeyi teşvik ederken öğrenciler iletişim için gerekli basit dil ve düşünme yöntemlerini geliştirmekteler. Okul öğretmeni Peta Johnson “Bazı öğrenciler eğlenceli olarak gördükleri programlar sayesinde özgüvenlerini kazandılar ve ödevlerini yardımımız olmadan tamamlayabilmekteler” dedi. “Diğerleri sık sık gruplarda çalışarak duygusal ve sosyal olarak yarar sağlamaktalar.” Çocuklar birimde beraber otururken sıralarını nasıl bekleyeceklerini, bilgisayar kullanarak diğer çocuklara nasıl yardım edeceklerini ve diğerlerinin yardımını nasıl kabul edeceklerini öğrendiler. Bu sosyal beceriler tüm çocuklar için değerlidir ancak bilhassa özel eğitime gerek duyan bu çocuklar için paha biçilmezdir. Special Educational Needs • 17 brozura_Kidsmart_148x210_TUR_1.indd 17 5.6.2009 14:33:36 İNGILTERE: St Philip ilkokulu • Manchester İki özel öğrenci kendine güvenen çocuklar haline geldiler Kuzey İngiltere’nin en büyük şehirlerinden biri olan Manchester’ın Hulme beldesinde bulunan St Philip ilkokulunda yaklaşık 30 tam zamanlı hemşire çalışmaktadır. Çocuklar programları özellikle de müzik içeren programları kullanmayı seviyorlar – daha önceleri yalnızca dokunmatik ekran kullanılmaktaydı – fareyi kullanma becerileri giderek gelişiyor. Anaokulunda bulunan tüm çocuklar KidSmart yazılımını kullanmaktan zevk almaktadırlar ancak bu birimin özellikle otistik spektrumdaki Down Sendromlu bir kız öğrenci ve Aspergerli bir erkek öğrenci üzerinde büyük bir etkisi olmuştur. Kaliteli hoparlörler ayrıca bir bonus Çalışanlar öörencilerin sayma ve genel bilgisayar yeteneklerini geliştirmelerine yardım etmek amacıyla şekil ve renklerle ilgili iki özel gereksinimlerini karşılamak için KidSmart’ı öğretme kararı almışlardır. KidSmart yazılımı öğrencilerin belirlenmiş zamanlarında neler yapacaklarını anlamaları ve aynı zamanda Aspergerli çocuğu günün rutin akışına alışıp yeniden kendine güvenini sağlamaya yardım eden resimsel bir zaman çizelgesi oluşturmak için kullanılmıştır. Öğrenciler renk, şekil ve sayı konusunda bilgi ve anlama yeteneklerini geliştirirken bilgisayarda öğrenme danışmanıyla olduğu kadar bağımsız olarak da zaman geçirirler böylelikle kendilerine olan güvenleri artar. KidSmart birminin tasarımı ve işlevselliği özel eğitime ihtiyaç duyan çocuklar için uygundur. Örneğin birim etraflarında olup bitenler yüzünden dikkatlerinin kolaylıkla dağılmasını önleyecek şekilde sabit sıralar ve çocuklara uygun renkli mobilyalarla tasarlanmıştır. Bu St Philips’de bulunan ve diğer çocukların varlığını bazen dikkat dağıtıcı ve rahatsız edici bulan otistik çocuklar için çok önemlidir. Birimdeki çocukların bu türlü bir başarı elde etmesinin diğer bir nedeni ise hoparlör kalitesidir. Bu durumdaki her iki çocuk kulaklıklarla sorun yaşamaktadır. Down Sendromlu çocuğun duyma bozukluğu vardır bu nedenle işitme cihazı takması gerekir ve Aspergerli erkek çocuğu kulaklık takmak istememekteydi. Hoparlörün ses kalitesi çalışanların bu sorunlarının ortadan kalkmasını sağlamıştır. 18 • www.kidsmartearlylearning.org brozura_Kidsmart_148x210_TUR_1.indd 18 5.6.2009 14:33:42 St Philips’de çalışan Sandra Silvera “Bu çocuklar giderek daha bağımsız oldular” dedi ve şunu ekledi. “KidSmart bilgisayarı kullanımının basit matematik gibi belirli alanlarda kendilerinden daha emin olmalarına yardım ettiğini gördük.” İlk deneyimin başarısının verdiği destekle anaokulu başka yazılımlar araştırmaktadır ve KidSmart birimi baz alınarak yeni bir ses bilinçlilik projesi hazırlanmaktadır. “İyi bir ilerleme kaydettiler böylelikle okula devam edebildiler. Şimdi ikisi de kendine güvenmekte ve standart bilgisayarı kullanabilmektedir.” Special Educational Needs • 19 brozura_Kidsmart_148x210_TUR_1.indd 19 5.6.2009 14:33:45 İRLANDA: Holy Spirit ilkokulu • Kilkenny Sınıfa yeni gelenlerle büyük tanışma İrlanda’nın Kilkenny şehrinde bulunan Holy Spirit İlkokulu’ndaki öğretmenler otizmli çocukların eğitiminde uzmanlaşıyor ve bu küçük öğrenciler için bilgisayar-tabanlı etkinliklerin sayısını artırıyor. Okuldaki çoğu öğrenci otistik spektrum, bazıları da konuşma bozukluğu, işitme kaybı gibi sorunlar yaşıyor. 2005 yılında, okul algılama sorunu yaşayan iki öğrenciye sahipti ve üç adet KidSmart Erken Öğrenme Merkezi bağışlanmasından oldukça memnundu böylece her bir öğrenci kendi ünitesini hergün sınırsız erişimle kullanabiliyordu. Üniteler teslim edildiğinde, büyük heyecan yaşandı ve özel eğitim öğretmenleri bilgisayarlar ve yazılımlara dair bilgi edinmeleri için çocuklarla vakit geçirdi. Otistik çocuklar için günlük işleyiş etkileyiciydi öyle ki vesayet altındaki bu çocuklar, günün belli vakitlerinde ne yapacaklarını ve onlardan beklenen şekilde nasıl davranacaklarını bilir hale geldiler. Eğitim kadrosu için, bu nedenle çocukların bilgisayar kullanırken davranışlarını anlamak amacıyla program hazırlamak oldukça önemliydi. Üniteler, sınıftaki diğer öğrencilerin dikkatini dağıtmamak için ekranların arkasına yerleştirilmişti. Çocuklar, bilgisayar alanı fikrini hızla benimsedi ve bu alanda olmak onların davranışını belirleyecekti. Çocuklar, sosyal becerilerinin gelişmesine ve davranış biçimleri hakkında daha fazla şey öğrenmelerine yardımcı olan ikişerli gruplar şeklinde ve birey olarak çalışıyor. Bilgisayar karşısında iken, eğitim kadrosunun ders programına uygun olarak hazırladıkları güdümlü seansları takip ediyorlar. Renkli, küçük çevre KidSmart, başkalarıyla etkileşime girmeyi gerektirmeyen ve endişe uyandırmayan etkileşimlerle daha çok motive olmuş otistik gençler için özel avantajlar sunuyor. Bu gençler, alıştıkları şekillenmiş çevreyle uyumlu, bilgisayarda kolayca işaretlenen renkli ve küçük çevreyi seviyor. Programlar, sınıfta neyin öğretildiğine ve vesayet altındaki çocukların ek çalışma ve fazla uygulama yapabilmeleri için bilgisayar kullanımına yönelik olarak hazırlanıyor. Öğretmenler KidSmart’ı, başta konuşmayan çocuklar için, özellikle matematikteki büyük ve küçük 20 • www.kidsmartearlylearning.org brozura_Kidsmart_148x210_TUR_1.indd 20 5.6.2009 14:33:50 kavramlar ya da dildeki bir edat gibi belli bir konu üzerinde odaklanmayı başarmanın yolunu göstermekte faydalı buluyor. “Buradaki herkes KidSmart’ın faydalarını görüyor,” diyor okul Müdürü Karen Lowther. “Özel eğitim gerektiren çocuklar görsel ve eğlendirici bir yolla öğreniyor ve ayrıcalıklı otistik çocuklar güvenli bir ortamda teknoloji becerilerini geliştiriyor. İletişim ve oyun becerilerinin yanı sıra öz saygıları artıyor.” Aileler, karma eğitmenler olarak bilinen, çocuklarının KidSmart kullanımını görmeleri için sınıfa davet ediliyor ve özel web sitesinden daha çok şey keşfedebiliyor. Öğretmenlerin profesyonel becerileri, özel yazılım ve çocuk-merkezli bir okul oluşturmak yönünde geliştiriliyor. Aynı zamanda web sitesinden en iyi çalışma fikirlerini seçiyor ve özel eğitim öğretmenleri olarak tüm etkinliklerini kattıkları Öğrenme Enstitüsü’nü, çevirimiçi işbirliği platformu, kullanarak bu fikirleri geliştiriyor. Special Educational Needs • 21 brozura_Kidsmart_148x210_TUR_1.indd 21 5.6.2009 14:33:52 İSPANYA: Adapei Merkezi• Albacete Bir erkek çocuğu öğrenme yolunu buldu Adapei Merkezi İspanya’nın en büyük şehrindeki Castille-La Mancha bölgesindeki Albacete’de bulunmaktadır. Erken yaşlardaki engelli insanlara ve çok sert çeşitli fiziksel ve zihinsel zorluklarla başa çıkmaya çalışan bazı çocuklara yardım eden özel bir tesistir. zorundaydı. Bunu bakarak, göstererek öğrendi ve ekranda olup bitenleri kontrol edebildi. Beyin rahatsızlığı çeken ve otistik özellikler gösteren dokuz yaşındaki bir erkek çocuğu özel konuşma terapistinin yardımıyla KidSmart birimini kullanmaktadır. Resimlerle iletişim Bu çocuk sözel dili kullanamamaktadır, dil anlama düzeyi düşüktür ve dikkat eksikliği rahatsızlığı vardır. KidSmart bilgisayarıyla dikkatini toparlayabilme, fare kullanmasının nedeninin ve etkisinin ilkelerini anlayabilme ve önündeki görüntüye ne olduğunu görebilme yeteneği olup olmadığını görmek için tanıştırılmıştır. Terapisti fare kullanımının becerisini geliştireceğini ve bilgisayar oynarken bir tercih belirtmek, tıklatmak ve belirli şeylere bakmak gibi talimatları izlemesini sağlayacağını ummaktaydı. Birimin çocuğa uygun gövdesi ve programın renkli görüntüleri ilgisini çekti ve terapistin onunla iletişim kurabileceği yeni bir ortam oluşturdu. Bu inisiyatifin hayati başarısı çocuklarla resim yoluyla iletişim kuran İletişim Dizüstü Bilgisayar yazılımı sayesinde olmuştur. Dizüstü bilgisayar çok düşük dil yetenekli bu çocuğun öğrenmek için açılan kapısının anahtarıdır. O veya terapisti bilgisayarda oynamaya başlamak için PC’nin resimsel yazısını seçebilmekte ardından çocuk fareyi kullanmaktadır. Zamanla öğrenci neden ve sonuç ilişkisini elinin fareyi masa boyunca hareket ettirmesiyle ekranda olanları görerek anlamıştır. KidSmart’ın düzenli kullanımı etkinliklerinin sonucu olarak ekrandaki somut etkilerine odaklandığı için çocuğun dikkat genişliğinin artmasını sağlamıştır. Aynı zamanda fareyi kullanma becerisi gelişmiştir. Çocuk öğretmenine, oyuna ve oynanan oyunun içeriğine dikkatini vermek 22 • www.kidsmartearlylearning.org brozura_Kidsmart_148x210_TUR_1.indd 22 5.6.2009 14:33:56 Konuşma terapisti şu anda birimi vazgeçilmez bir araç olarak görmektedir ve bu çocuğun öğrenme etkinliklerini desteklemek için kullanmaya devam edecektir. Ancak sürekli yönlendirme olmaksızın çocuk pencereleri yalnızca açabilir ve kapatabilir bu nedenle öğrencisinin derslerini yakından denetlemelidir. Dokuz yaşındaki bu çocukla çalışmaktan elde edilen deneyim ciddi öğrenme zorlukları yaşayan diğer çocuklara yardım etmek için kullanılacaktır. Uzman öğretmen olan Gloria Perales Lopez “Etkinliklerin bu düzeydeki engelli çocukların yararı için gerçekten basit ve kullanımının kolay olması gerektiğini” söyledi. “Şimdi çok basit öğrenme programlarının daha geniş çaplı kullanımını amaçladığını ekledi.” Special Educational Needs • 23 brozura_Kidsmart_148x210_TUR_1.indd 23 5.6.2009 14:33:59 İSRAIL: Achva ana okulu • Kiryat-Shemona Afrika’dan gelen göçmen çocuklar için üstünlük Kiryat-Shemona’daki “Achva” (Kardeşlik) ana okulunda, 32 çocuk son iki yıldır “KidSmart” ünitesi kullanmaktan zevk alıyor. Ana okulu yoğunluğunu kısmen Etiyopya’dan yeni gelen göçmenler oluşturuyor. Yeni bir ülkede olmanın getirdiği günlük zorlukların yanı sıra bu topluluk dil engeli, öğrenimdeki yüksek standartlar ve daha önce kullanmadıkları yen teknolojiler gibi çok sayıda başka problemlerle de karşı karşıya kalıyor. Etiyopyalı göçmenlerin ekonomik durumu kötüdür. Hâlâ geçici meskenlerde ikâmet ediyorlar ve bilgisayar teçhiz etmekte yetersizler. Bu durum, ana okullarında KidSmart ünitesi önemini artırıyor çünkü bu çocukların sadece ICT’den erişebilecekleri bir yapıdır. Bilgisayar programlarının KidSmart paketi Hebrew’de kullanıma uygundur. Bu, KidSmart’ı çocuklar için ulaşılabilir kılıyor ve onlara yeni bir dili farklı bir yöntemle öğretmeye yardımcı oluyor. Çocuklar, öğretmenlerinin danışmanlığında KidSmart ünitesinde sık sık ikişerli gruplar şeklinde çalışıyor. Ana okulu, her çocuğun bilgisayar kullanmayı, özellikle bu araçlar daha önce çocuklara oldukça yabancı ise, deneyimleme hakkı olduğuna sıkı bir şekilde inanarak eşitlik kavramı üzerinde yüksek değerlerle duruyor. Ana düşünce,çocukların gelişimde bilgisayarın avantajları ve dezavantajları dengelemeye yardım eden güçlü bir araç olduğudur. En önemlisi, çocukların ve aynı zamanda ailelerin güçlü bir öz-saygı hissine sahip olmalasını ve yeteneklerinde yeni bir inanç geliştirmelerini sağlar. Kendi, ancak bu ana okulundaki, bilgisayarları ile çalışan ya da oynayan çocukları sıkça gördüğümüz bir toplumda, öğretmenler ve aileler bilgisayarı çocuklarla birlikte kullandıkları, onları işbirliğine ve gelişmiş iletişime özendiren sosyal bir araca dönüştürürler. Aileler, özellikle ana okulunda bu inanılmaz araçtan çocuklarının yararlandığı gerçeğini takdir ederler. Bilgisayarın, çocuklarına gelecekleri için önemli beceriler sunduğuna kuvvetle inanırlar. Kişiselleştirilmiş öğrenme ve temel kavramlarda ilerleme Ayrıca, öğretmenler son zamanlarda çocukların öğrenmelerini kişiselleştirmek ve her bir bireyin ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla her bir çocuğa özel vakit ayırıyordu. Her çocuk farklı amaçlara, ihtiyaçlara ve yeteneklere sahiptir bu yönde çocukların kendi kültürlerini ve yeni ülkenin kültürünü daha derin anlamalarını içeren, çocukların gelişimini 24 • www.kidsmartearlylearning.org brozura_Kidsmart_148x210_TUR_1.indd 24 5.6.2009 14:34:02 görsel hareketlerde problem yaşıyordu, fakat öğretmeninin rehberliğinde halı üzerinde pratik hareketler yaptıktan sonra bilgisayarda daha karmaşık şeyleri anlama yetisi ile ve bunlardan daha çok hoşlanarak daha soyut ve sembolik hareketlere yöneldi. Öğretmenlerine göre, bu anaokulu çocukları KidSmart programları ile çalışmada olağanüstü bir ilgi gösteriyor ve KidSmart Erken Öğrenme Merkezi’ni kullanmayı daha iyi anlayarak sonsuz teşekkürlerini iletmenin yanı sıra zaman ve mekan kavramlarını da geliştiriyor. destekleyen program ve etkinlikler seçiliyor. Bir çocuk yönlendirilmede problem yaşıyordu, bu nedenle ana okulu öğretmeni KidSmart yazılımına bağlı ve bu yazılımdan esinlenilen renkli bir halı kullanarak pratik bir oyun geliştiridi. Bu çocuk farklı yönlerdeki “Göçmen çocuklar, İsrailli çocukların alışkın oldukları ancak kendilerinin henüz öğrendikleri ve benimsedikleri bu önemli aracı kullanma yetisini kazandılar, bu oldukça geliştirici bir deneyimdir,” diye konuştu okulun Baş Öğretmeni Shoshana Binyamin. Special Educational Needs • 25 brozura_Kidsmart_148x210_TUR_1.indd 25 5.6.2009 14:34:03 İSVEÇ: Kvarnbacka Okulu • Stockholm KidSmart Erken Öğrenme Merkezleri’nden yararlanan öğrenme zorluğu olan otistik çocuklar ve öğrenciler Kvarnbacka Okulu Kista’da ilk ve orta okulu içerir ve Stockholm bölgesinde çok kültürlü bir yapıya sahiptir. Okul 72’si özel eğitimsel ihtiyaçları olan yaklaşık 300 öğrenciye sahiptir. Öğretim kadrosu engelli çocuklarla çalışma konusunda geniş bir deneyime sahiptir ve öğrencinin engeli ve gelişim düzeyine bağlı olarak çeşitli öğretim yöntemlerini kullanmaktadır. IBM gruplara ayrılmış öğrenme zorluğu olan öğrenciler için kullanılan iki KidSmart bilgisayarı bağışlamıştır. Gruplardan biri otistik öğrenciler sınıfıyken diğeri öğrenme zorluğunun yanı sıra başka engelleri olan örencilerden oluşmaktadır. Öğrenciler 7-12 yaşlarındadır. Her iki öğrenci grubu boş zamanlarında kendi kendilerine oynama sorunu yaşamaktadırlar ve oyun ve aktiviteleri genellikle bir yetişkinin yönetmesi gerekmektedir. Öğrenciler aynı zamanda kendi kararlarını verme zorluğu yaşamaktadır. Bu nedenle okul KidSmart biriminin sonradan çok iyi bir karar olduğu anlaşılan okul sonrası merkezde uygulanmasına karar verdi. Öğrenciler programlardan çok memnun kaldılar ve bilgisayar kullanmayı hızlı bir şekilde öğrenip kendileri için “doğru” programı buldular. Öğrenciler sosyal becerilerini geliştirmektedir KidSmart öğrencilerin sosyal becerilerini ve birlikte çalışma yeteneklerini geliştirmektedir, Şimdi kendiliğinden bilgisayara yönelmekte ve istedikleri programı seçmektedirler. Öğrenciler Matematik ve İsveççe gibi ek bilgilerle yeni beceriler kazanıp mevcut becerilerini geliştirmekten gurur duymakta ve mutlu olmaktadır. Programların kullanımı ve anlaması kolaydır. Öğrenci gelişim düzeyine uygun programlar her zaman bulunmaktadır ve öğrenciler problemleri doğru olarak çözüp çözmediklerini hızlı bir şekilde anlayabilmektedir. “Hayatın daha geniş bir açısında bakıldığında değerli boş zaman aktivite bulma becerisi ve sosyal yeteneklerin geliştirilmesi engelli çocuklar ve gençler için son derece önemlidir.” Margot Lindh Kvarnbacka Okulu Müdür Yardımcısı 26 • www.kidsmartearlylearning.org brozura_Kidsmart_148x210_TUR_1.indd 26 5.6.2009 14:34:06 Ayrıca KidSmart engelli olmayan ve bilgisayarları denemek için öğrenme zorluğu olan grupları memnuniyetle ziyaret eden birçok öğrencinin dikkatini çekmektedir. İlkokul öğrencilerine bilgisayarın nasıl çalıştığını gösterme fırsatını bulmaları engelli öğrencilerin kendilerine olan güvenlerini arttırmış ve her iki çocuk gruplarının bütünleşmeleri, iletişim kurmaları ve birbirlerini takdir etmeleri için bir fırsat yaratmıştır. KidSmart sosyal yeteneklerinin yanı sıra doğal olarak akademik öğrenimlerini de kolaylaştırmaktadır. Bu durum Matematik ve İsveççe gibi konularda olumlu bir gelişmedir. Birçok öğrencinin hareket yeteneğindeki zorlukları yüzünden el yazısı sorunu vardır bu nedenle iyi yazma becerisi gerektiren ödevleri gerçekleştirmek için her zaman motive olamamaktalar. Bilgisayar kullanmaya başladıktan sonra hem bu engel ortadan kalkmış hem de göz-el koordinasyonunu geliştirme olanağı sağlamıştır. Hareket becerisi zorluğu olan çocuklar için pratik olarak iyi sonuçları olmaktadır. Special Educational Needs • 27 brozura_Kidsmart_148x210_TUR_1.indd 27 5.6.2009 14:34:07 İTALYA: Centro Educativo Italo Svizzero • Rimini Ciddi şekilde engelli bir öğrenci için ev okulu iletişimi Asphi Vakfı, engelli çocukları ve genç insanlarıyenilikçi teknolojiyi kullanarak toplumla kaynaştırmak için yıllardır çalışıyor. Vakfın çok yönlü yaklaşımı; aileleri, çocukları, öğretmenleri, sınıf arkadaşlarını, bir dizi terapist ve teknoloji uzmanını bir araya getiriyor. Luca adında küçük bir öğrenci, onun hergün kısa süreli periodlarla tekerlekli sandalye kullanmak zorunda bırakmasının yanı sıra yatağa da bağlı tutan Werdnig-Hoffman Sendromu’ndan sıkıntı çekiyor. Luca, yaşam destek sistemine bağlı ve konuşamıyor. Sürekli ve gönüllü hareketleri, her bir elindeki bir parmağını ve evet’ veya hayır’ demek amacıyla yaptığı göz hareketerini kullandığı için sınırlanıyor. Aynı zamanda sembolik bir iletişim aracı kullanarak da iletişim kurabiliyor. Luca, ancak, bir takip topu ve son derece hassas basınç algılayıcısı kullanarak bilgisayar kullanabiliyor. Yerel ilk okuluna KidSmart ünitesinin bağışlanmasından itibaren, Asphi Vakfı Luca’nın evindeki bilgisayarla sınıfa bağlanmasını sağlamak için okuldaki öğretmenlerle müşterek çalışıyor. ICT kullanarak geliştirilmiş öğretim ve öğrenim İlkokul öğretmenleri, öğrencilerin öğrenmesini desteklemek için ICT kullanmalarını da geliştirmeyi istiyorlar. Asphi Vakfı iki tür etkinliği projelendirmek için okul personeliyle birlikte çalışıyor. • Luca’nın diğer çocuklardan tecritini azaltmak amacıyla mesafeli iletişimi destekleyen ICT araçlarının kullanımı • okul müfredatını destekleyen multimedya içeriklerinin yaratımı Öğretmenler, eğitim dönemlerinde ilgileniyorlardı ancak şimdi Asphi Vakfı uzmanlarından bağımsız olarak ICT’nin yenilikçi kullanımlarını içeren yeni materyaller ve öğretme etkinlikleri hazırlamak için yeterli becerilere sahipler. Kullanılan teknoloji KidSmart Erken Öğrenme Merkezi ve Luca’nın evde kullandığı kişisel bilgisayarı idi. Video toplantıları, web-kamerası ve mikrofonun yanı sıra IP üzerinden ses ve anında mesajlaşma teknikleri ve araçları kullanıldı. Öğretmenler, yardımlı metin ve animasyon kullanarak ve eğitim uygulamalarını artırmak amacıyla yazılım öğrenerek kelime işlemlerini, grafikleri, sunumları tamamlamayı da öğrendiler. 28 • www.kidsmartearlylearning.org brozura_Kidsmart_148x210_TUR_1.indd 28 5.6.2009 14:34:18 Luca ve okul için kazan kazan’ yöntemi Luca, sınıf arkadaşlarıyla düzenli iletişime girip sınıfiçi etkinliklerde yer almayı başardı. Yeni beceriler geliştirmeyi öğrendi ve bağımsızlığını artırdı. Ailesi, Luca’nın sınıf içinde etkin olarak yer aldığını anladı, evden devam etmesine karşın. Öğretmenler yeni beceriler kazandı ve Asphi Vakfı Luca’nın çok özel ihtiyaçlarını karşılayacak çözümler üretmek amacıyla araştırma çalışmalarını artırdı. “Luca’nın görsel olarak sınıfta bulunması hepimiz için bir davetti” dedi öğretmenler. “Bu proje bize, Luca’nın ihtiyaçlarını karşılamak ve sınıf arkadaşları ile iletişimini kolaylaştırmak için bir dizi yeni iletişim stratejisi geliştirme olanağı verdi. Başlangıçta sadece profesyonel ve bilişsel açıdan değil fakat aynı zamanda duygusal açıdan da oldukça zordu. Hepimizin, bir birimizin kişisel ihtiyaçlarını daha çok göz önünde tutmak ve becerilerimizi geliştirmek için olanağımız vardı. Daha önce hiç düşünmediğimiz materyalleri ve araçları kullanmayı öğrendik ve hepimizde varlığını tahmin etmediğimiz yetenekler ortaya çıkardık.” Rimini’deki Centro Educativo Italo Svizzero CEIS’in eğitim kadrosu Special Educational Needs • 29 brozura_Kidsmart_148x210_TUR_1.indd 29 5.6.2009 14:34:18 POLONYA: Przedszkole Integracyjne #38 • Varşova Güzel bir başlangıçla adım atmak Polonya’da tam zamanlı devlet eğitimi, yedi yaşında ve okul öncesi eğitime devam eden devlet okulu öğrencilerinin yaklaşık yarısı ile başlar. Varşova’da, engelli olmayanların yanı sıra gelişimsel problemleri olan çocuklar için Przedszkole Integracyjne gibi 38 adet bütünleştirilmiş okul-öncesi eğitim merkezi açıldı. Okul on yılı aşkın süredir varlık gösteriyor ve özel eğitim gereksinimi olan çocukların içinde olduğu farklı yaş gruplarını kapsayan değişik bölümlere sahip. Son eğitim yılında Down Sendromu, beyin felci, öğrenme zorlukları ve altını ıslatma gibi problemler yaşayan çocukların bulunduğu “adaptasyon” bölümündeki özel eğitim gerektiren çocukların yanı sıra özel yardıma ihtiyaç duymayan çocukların bir arada olduğu bütünleşik sınıflardaki öğrenciler tarafından KidSmart programları kullanıldı. Öğretmenlerin, ana okuluna KidSmart’ı ilk kez tanıttıklarında iki amacı vardı. İlk olarak, eğitim süresi boyunca oldukça önemli olan becerilerini geliştirmek için çocuklara yardımcı olmayı istemeleri ve ikinici olarak okul müfredatını destekleyen programlar kullanmaya meraklı olmalarıydı. Listenin en üstünde, dünyayı anlamak ve çocukların bilgilerini artırmanın yanı sıra saati söylemek ve hesap yapmak gibi dilsel ve matematiksel beceriler yer alıyordu. Üniteyi kullanmak için eğitim alan kadro ilk olarak hergün biri sabah biri öğleden sonra olmak üzere iki oturumda bilgisayar kullanan özel gereksinimli öğrencilerle birlikte altı yaşındaki notları 0 olan çocukların üzerinde durdu. Okul, daha küçük çocuklar için KidSmart kullanımının yakın zamanda artmasından edindikleri, sonuçlardan oldukça memnun. Okul, velileri ile herzaman tanınır fakat 2004 yılında IBM’in bağışladığı iki adet KidSmart ünitesine sahip olduktan bu yana tanınırlığı daha da artmıştır. Bilgisayar destekli öğrenme modelini müfredatına eklemesi ve KidSmart ünitelerini yenilikçi yollarla öğreten etkin kadrosu ile birlikte, okulda öğrenci kaydında açık bulunmuyor. Küçük çocukların yetişkinlerle beraber akran grubuyla oyun oynadıklarında ve etkileşimde bulunduklarında çok hızlı öğrendikleri dikate alındğı için kadro KidSmart bilgisayarlarını kullanmanın etkileşimi teşvik etmekte ne kadar artı değerleri olan ve çekici bir yol olduğunu görüyor böylece vesayet altındaki çocukların öğrenme oranlarında artış oluyor. “Vesayet altındaki tüm çocuklar, hem özel gereksinimi olanlar hem de olmayanlar, KidSmart kullanmaya istekliler ve Cookie Factory gibi programlar içinde hesaplama 30 • www.kidsmartearlylearning.org brozura_Kidsmart_148x210_TUR_1.indd 30 5.6.2009 14:34:25 becerilerini isteyerek geliştiriyorlar,” okul-öncesi Baş Öğretmeni Katarzyna Czarnocinska’ya göre. “Zaman zaman bilgisayarda tek başlarına özel vakit geçiriyorlar, fakat çoğunlukla bir birleriyle işbirliği içinde ve ortak çalışmada daha iyi olmalarına yardımcı olan ikişerli gruplar şeklinde çalışıyorlar.” Zaman aralıklarını anlama Öğretmenler bu denemenin, çocukların sınıf çalışmalarında bilahare yer almalarına olanak tanıyan KidSmart ünitesi kullanarak kavramlarını artıran bu deneyimin farkına vardı. Örneğin bilgisayarda film-çekme programının kullanımı, özel eğitim gerektiren çocukların olayların zaman sırasını daha iyi kavramalarını sağlıyor. Aynı şekilde ölçü kavramı, ayakkabıları çiftleriyle eşleştirmelerini isteyen bir programı tamamlayan çocuklar tarafından daha kolay anlaşılıyor. Çocukların tarih ve coğrafya bilgilerini eğlenceli bir şekilde artırmayı amaçlayarak dünya çapında farklı yerleri ve kültürel mirasları öne çıkaran programlar özellikle popüler oluyor. Vesayet altındaki bu çocuklar, aynı zamanda doğal ortamda hayvanların davranışlarını ve mevsim değişikliklerini konu edinen programlara dayalı KidSmart’ın fen ve doğa bilimleri bölümlerini de seviyorlar. Eğitim kadrosu, çocukların anlama yeteğinin gelişmesini desteklemek için bu üniteleri kullanıyor fakat aynı zamanda bu çocukların zorlukları ile fazladan ihtiyaçlarını dengeliyor. KidSmart sınıfa geldiği günden itibaren, çocukların okuma, yazma, mantıklı düşünme, algılama ve iletişim becerlerinin gelişimine yardımcı olan programlar kullanmaktan hoşnut oldular. Değişik programlar için eğitim materyaller tüm odalarda bulunuyor ve öğretmenler KidSmart’ı öğretim kaynakları için ek bir değer olarak kabul ediyor. Öğretmenler, renkli bir bilgisayarda bu materyalleri kullanmanın çoğunun evlerinde bilgisayara giremediği çocuklara yaşam boyu sürecek beceriler öğretmek ve özendirmek için fazladan bir istek uyandırdığının ayrımındalar. Special Educational Needs • 31 brozura_Kidsmart_148x210_TUR_1.indd 31 5.6.2009 14:34:26 PORTEKIZ: Evora çocuk hastalıkları hastanesi Üniversite ekip çalışmasının avantajından faydalanan genç hastalar KidSmart’ın ilk başarısının temelinde Portekiz’in Évora şehrinde yer alan çocuk hastalıkları hastanesi yakınında bulunanÉvora Üniversitesi ile IBM arasındaki işbirliğine dayanan takım çalışması var. Çocukların çoğu kanser, Down Sendromu, beyin felci ve diğer ciddi sağlık problemlerinden mustaripler. Bazıları, aileleri tarafından terk edilmiş. Bu çocuklar, şu sıralar, daha çabuk iyileşiyor, ödevlerini takip ediyor ve servise yeni gelen birine teşekkür eden hastanede genellikle daha iyi vakit geçiriyorlar. Bilgisayar, Évora Üniversitesi ile Espirito Santo Hastanesi’ndeki çocuk ünitesi arasında yapılan ortaklık programının bir parçası olarak hastaneye getirildi. Başlangıçta üniversiteye bağışlanan bilgisayar, uzman öğretmenlerin çocuk hastalıkları ünitesindeki özel eğitim gerektiren çocuklarla çalışmak amacıyla gerçek sınıf ortamı yaratıp tüm becerilerini çocuklara aktarmasına yardımcı olmak amacıyla hastaneye taşındı. Her bir çocuk, kendilerinin şekillendirdiği hem klinikle hem de özel eğitimle ilgili ihtiyaçlarına dayalı KidSmart programına sahiptir. Hastane personeline ve öğrencilere, ünitedeki öğretim kaynakları içinde etkin bir şekilde bütünleşmek amacıyla aynı eğitim verildi. KidSmart, çocukların imgesel bir yöntem benimsemeleri ve okulda öğrenip unuttukları şeyleri hastanede kaldıklarında yapmalarını sağlamak için yardımcı oluyor. Çocuklar, bilgisayarı düzenli olarak kullanıyor, danışman beklerken bile, ve bilgisayar kullanmanın rahatlığını ve desteğini beğeniyor. Hızla iyileşme oranı Program bir kez seyrinde gittiyse, faydaları hemen görülürdü. Ünite, çocukların rehabilitasyon süreçlerinin yanı sıra müfredatın da hızla ayrılmaz bir parçası oldu. Hastane ve eğitim kadrosu genç hastaların hastanede birkaç hafta ya da daha uzun süre kalmasına gerek görmediler, hastaların hepsi daha çabuk iyileşti. Kadro, projenin çocukların akademik bağlamda gelişmesine yardımcı olduğuna böylece yaşamlarındaki zor 32 • www.kidsmartearlylearning.org brozura_Kidsmart_148x210_TUR_1.indd 32 5.6.2009 14:34:29 bir dönemde kendilerine olan güvenin artacağına inanıyor. “Bazıları, kullandıkları ilk zamanlara göre daha da istekli, sabah uyanır uyanmaz bilgisayara koşuyor” diyor Evora Üniverstesi’nden José Luis Ramos. “Çocukların çoğunun KidSmart bütünleşik programları içinde yeniarkadaşlar edinmesi hoşlarına gidiyor.” Okulda İngilizce öğrenmeye başlamış olan bazı hastalar, bu dili bilgisayarda ana dillerinden daha çok kullanıyor böylece kelime bilgilerini artırıyor ve ailelerini kendilerine hayran bırakıyor. Üniversitesi personeli ve IBM temsilcilerinin daha çok toplumla ilgili olmalarına karşın, uzman öğretmenler özel eğitim gerektiren çocuklar üzerine pratik yaşam ve gerçek dünya deneyimleri ediniyor. Évora projesi içinde yer alan kadro, öteki hastane ve üniversitelerin bu girişimi başarısından ötürü uygulayabileceklerine inanıyor. Hastane, ilerleyen zamanlarda çocuklara evden ya da okuldan aileleri ile iletişim kurması için web-kamerası tesis edilmesini umut ediyor. Special Educational Needs • 33 brozura_Kidsmart_148x210_TUR_1.indd 33 5.6.2009 14:34:30 SLOVAKYA: Mokrohájska ana okulu • Bratislava Özel eğitim gerektiren çocuklar gelecekleri için bir giriş kapısı buluyor Gelişmiş ülkelerde bilgisayarlar, çoğu insan için evde ya da işte günlük yaşamın bir parçasıdır. Ancak, fiziksel engelli çocuklar için bilgisayar bir araçtan daha fazla bir şeydir. Muhtemelen iş hayatından daha çok bilgi ve eğitim dünyasına giriş kapısıdır. Kadro, yeni öğretim yöntemlerini yerine getirmek için ana okuluna KidSmart ünitesi getirilmesine ve çocukların büyükçe yaşamlarının önemli bir kısmında gitgide daha fazla kullanacakları bilgisayarlarla daha rahat hissetmelerine yardım etmeye istekliydi. Bu, Slovakya’nın Bratislava şehrinde bulunan bir ana okulundaki kadronun ve özel eğitim gerektiren çocukların neden sınıfta KidSmart bilgisayarı kullanmaktan bu denli memnun olduklarının kanıtıdır. KidSmart şimdilerde temel matematik, konuşma terapisi, kelime bilgisinin artırılması ve genel kültür edinmeyi baz alan kadro denetiminde dört- beş yaşındaki çocuklar tarafından hevesle kullanılıyor. Programlar, ana okulu müfredatı ile ilişkilendiriliyor ve kadro programların bu yaş grubu için tamamen uygun olduğunu kabul ediyor. Mokrohájska ana okulu çocuk felci, beyin felci, kas distrofisi, epilepsi ve ciddi yaralanmaları takiben görülen kırılmaları içeren bir dizi sağlık problemi yaşayan çocuklar için kurulmuştur. Hareket bozukluğunun yanı sıra konuşma problemleri ve dikkat bozukluğundan da mustariptirler. Özel eğitim öğretmenleri, her bir çocuğun doğal gelişimine yönelik en iyi koşulları oluşturmak için çalışıyor böylece her birey kendi yetenekleri doğrultusunda fiziksel ve zihinsel olarak gelişme gösteriyor. Öğretmenler, özellikle vesayet altındaki bu çocukların aileleri ile güçlü ilişkiler kuruyor böylece çocuklar okulda ve evde destek ağına sahip oluyor. Gelişmiş konstrasyon düzeyi Çocuklar, oldukça doğal bir yolla bilgisayar ve klavye kullanmaya alıştılar ve ödevlerini yapmak için ikişerli gruplar şeklinde çalışmaya yöneldiler. Resimlerle projeler yapmayı ve çalışmalarını bastırarak aileleri için sergi hazırlamayı tamamen seviyorlardı. Yazılım programlarını kullanma, mantıklı düşünme sürecini ve fiziksel uyumluluğu anlamalarına yardımcı olmanın yanı sıra kelime bilgilerini de artırdı. Matematik 34 • www.kidsmartearlylearning.org brozura_Kidsmart_148x210_TUR_1.indd 34 5.6.2009 14:34:32 becerilerini de geliştirdiler. Üniteyi kullanan çocuklar kendi kendilerine verdikleri kararlarıçoğunlukla artırdılar ve kadro öğrenenlerin konstrasyon düzeyini artırdığının farkına vardı. Ekran karşısında vakit geçirme de çocukların konstrasyon süresinin uzamasını sağlıyor böylece daha uzun süre bir şeye odaklanarak kalıyorlar. Bu gelişmelerin ikisi de çocukların çoğu için önemli kilometre taşlarıdır. Ekip çalışması ve işbirliği, vesayet altındaki bu çocukların projelerde çoğunlukla ortak çalışmalarını artırdı. Fiziksel engellerinden ötürü fare kullanmada sorun yaşayan bazı çocuklar, yardım almak için grup üyelerine güvendiler ve ödevlerini birlikte yaptılar. KidSmart yazılımı çok sayıda dilde çalışmasına karşın, bugün kullanılan Slovakçada yazılım dili bulunmuyor böylece bu yaştaki çocukların Çek dilini anlamaları için henüz öğretmenlerinin yardımı gerekiyor. Ancak bu küçük dezavantaj yazılımın o denli fazla olan avantajlarının değerini düşürmüyor ve Slovakçada onaylanmış ilave eğitim yazılımı gerekli okullara bugünlerde sunuluyor. “Günümüzün bilgi, iletişim ve teknoloji temelli toplumunda, çocukların genç yaşlarına karşın PC’de çalışma şansına sahip olmaları önemlidir,” diyor okuldan Maria Knotekova. “Fiziksel engelliler için, PC belki de çalışma alanlarına ulaşılmalarını sağlayan bir anahtar olacaktır.” Special Educational Needs • 35 brozura_Kidsmart_148x210_TUR_1.indd 35 5.6.2009 14:34:33 CONTACT For futher information about the case studies or about the IBM KidSmart Early Learning Programme, please contact: Carol Berry IBM Senior Education Programme Manager Co-ordinator of the KidSmart Early Learning programme for Europe, Middle East and Africa [email protected] or Burcak Semerci (Turkey) [email protected] IBM, the IBM logo, ibm.com are trademarks of International Business Machines Corporation, registered in many jurisdictions worldwide. A current list of IBM trademarks is available on the Web at “Copyright and trademark information” at www.ibm.com/legal/copytrade.shtml. © Copyright IBM Corporation 2009. All rights reserved. 36 • www.kidsmartearlylearning.org brozura_Kidsmart_148x210_TUR_1.indd 36 5.6.2009 14:34:36
