sterilizasyonunda kullanılan dezenfektanlar ve solüsyonlar
Transkript
sterilizasyonunda kullanılan dezenfektanlar ve solüsyonlar
AMELİYATHANEDE KULLANILAN SOLÜSYONLAR Yavuz AKBAŞ Nurullah ODABAŞ Gökay UYGUR A.Ü. iBN-i SiNA HASTANESİ AMELiYATHANESi Dekontaminasyon, Dezenfeksiyon ve Sterilizasyon enfeksiyon programının temelini oluşturur ve belirli bir akış içerisinde işlemler gerçekleştirilir. DEKONTAMİNASYON Ortamın hastalık yapıcı patojen MO’lardan temizlenmesidir. 3 şekilde gerçekleşir. TEMİZLEME : Görülebilir tüm toz ve kirlerin ortamdan uzaklaştırılmasıdır. DEZENFEKSİYON : Cansız maddeler üzerinde bulunan patojen MO’ ların yok edilmesi veya üremesini durdurulmasıdır. Hastanelerde sıklıkla dezenfektan adı verilen kimyasal maddelerle, bazende mekanik temizlik ve ısı uygulamaları ile gerçekleştirilen yöntemdir. STERİLİZASYON : Fiziksel veya kimyasal yöntemlerle cansız yüzeylerdeki tüm MO’ ların yok edilmesidir. ASEPSİ Bir alan veya objede bulunan MO’ ların yok edilmesi veya ortamdan uzaklaştırılması ifade eden genel bir terimdir. 1- MEDİKAL ASEPSİ Patojen MO’ ların bir alandan başka bir alana yada bir hastadan başka bir hastaya geçişini önlemek için yapılan işlemleri içerir. 2-CERRAHİ ASEPSİ Uygulamanın yapılacağı alan ve objelerin MO’ lardan arındırma ve arındırılmış şekilde muhafaza edilmesi kavramını içerir. ANTİSEPSİ Canlı organizmalarda bulunan patojen MO’ ların yok edilmesi yada üremelerinin durdurulması işlemidir.Bu amaçla kullanılan kimyasallara antiseptik denir. İDEAL BİR DEZENFEKTANDA BULUNMASI GEREKEN ÖZELLİKLER Renksiz ve kokusuz olmalı, Tüm MO’ lar üzerinde hızlı ve öldürücü olmalı, Toksik ve İrritan olmamalı, Uygulanacağı eşyalara zarar vermemeli, Sıvılarla seyreltildiğinde organik maddelerle temas ettiğinde etkisi azalmamalı, Ucuz ve kullanımı kolay olmalı, Sıradan temizlik ajanları ile geçimsiz olmamalı, Çevreye zarar vermemeli, Kolayca bulunabilmeli, Çözücüde kolay erimeli, DEZENFEKTANLARIN SINIFLANDIRILMASI 1-Yüksek Düzeyli Dezenfektanlar Konsantrasyonu-temas süresi yeterli olduğunda bazı bakteri sporlarına da ekilidir. Gluteraldehit Formaldehit Parasetik Asit Hidrojen Peroksit 2-Orta Seviyeli Dezenfektanlar Genellikle bakteriler, mantarlar ve virüsler üzerine etkilidir. Alkoller İyot Klor bileşikleri Fenoller 3-Düşük Seviyeli Dezenfektanlar Sadece az dirençli bakteriler üzerine etkilidir. Fenoller Dörtlü(kuanter) amonyum bileşikleri AMELİYATHANEMİZDE DE KULLANILAN SOLUSYONLAR %2’LİK GLUTERALDEHİT (CİDEX) Taşıyıcı forsebsler ve endoskopik cerrahi aletlerin yüksek düzeyli dezenfeksiyonunda kullanılır. ÖNERİLEN KONSANTRASYON Beraberinde verilen aktivatör tüpün tamamı bidonun içine boşaltılır ve ağzı sıkıca kapatılıp çalkalanılır. Solüsyonda renk değişimi(YEŞİL) CİDEX in aktif hale geldiğini gösterir. AKTİVASYON SÜRESİ 14 GÜNDÜR TAŞIYICI FORSEBSDE AKTİVASYON SÜÜRESİ 1 HAFTA KULLANIM TALİMATI Eldiven giyilmeli, Aletlerin mekanik temizliği yapılmış olmalı, Birbirinden geçmeli aletler ayrılmış olmalı, Lümenli aletlerin içinden enjektör yardımıyla solüsyon geçirilmeli, Solusyon aletlerin üzerini tamamen kapatmış olmalı, Aletler 30 dakika bekletilmeli, Aletler bekleme süresinden sonra distile su veya izotonikten geçirildikten sonra kullanılmalıdır. %10 FORMALDEHİT Patoloji parçaların fiksasyonu için kullanılır. Uygun boyda patoloji kaplarına spesmen yerleştirilir. Spesmenin üzerine gelinceye kadar formol konur. SODYUM DİKLOROİSOSİYANURAT (KLORSEPT 87) Yer ve yüzey dezenfeksiyonu için kullanılır. KLOR TABLETİN HAZIRLANMASI: 1 LİTRE SUYA 1 TABLET(5.000ppm) Ameliyat odaları, zemin temizliği enfekte vakalarda duvar ve masa temizliği 5LİTRE SUYA 1 TABLET(1.000ppm) Ameliyathane iç ve dış koridorlar, tuvaletler ve masa temizliğinde kullanılır. YER VE YÜZEYLERİN DEZENFEKSİYONU; Etkin temizlik için personel eğitimli olmalı, Temiz alandan kirli alana doğru yapılmalı, Kirli bölgeye özen gösterilmeli, Kuru süpürme yapılmamalı, Farklı alanların temizliği farklı bezlerle yapılmalıdır. ZEMİN TEMİZLİĞİ; Mutlaka eldiven giyilmeli, Yerdeki büyük partiküllü çöpler toplanmalı, Hazırlanan solüsyonla paspas yapılarak temizlenmeli. MASA TEMİZLİĞİ; Mutlaka eldiven giyilmeli, Masanın bütün yüzeyi solüsyonlu bezle silinmeli. MİKROZİD Ulaşılması zor yüzeylerde Ameliyathane dışından tekerlekli arabaların temizliğinde Sprey formunda kullanılır. %10’LUK POVİDON İYOT Cilt antisepsi için kullanılır. Kullanıma hazır bir solüusyondur. CERRAHİ EL TEMİZLİĞİ %4.5 KLORHEKSİDİN %7.5 POVİDON İYOT %70 İSOPROPİL ALKOL KUANTER AMONYUM BİLEŞİĞİ (HEXANİOS) Ön Alet dezenfeksiyonunda kullanılır. Aletlerde biyolojik ölümü sağlamak Personeli korumak ÖNERİLEN KONSANTRASYON Enfekte olan ve olmayan aletler için; 5 LİTRE SUYA 50ML (1 Pompa 25ml’dir.) BEKLEME SÜRESİ: Hepatit B-C dahil 15 dakika Tbc- Gazlı gangren 1 saat KULLANIM TALİMATI Mutlaka eldiven giyilmeli, İstenilen konsantrasyon hazırlanır, Aletler ağzı açık olarak üzerini solüsyon kapatacak şekilde atılır. Bekleme süresinden sonra fırçalanarak solüsyondan çıkartılır, Durulanıp ve kurutulur, Aletler listeye göre yapılarak paketlenir, Cerrahi set MSÜ’ye teslim edilir. %15 SETRİMİT %1.5 KLORHEKSİDİN (SAVLEX) Yara ve yanıkların temizlenmesi ve dezenfeksiyonu, Eşyaların ve metal aletlerin temizlenmesi ve dezenfeksiyonu için kullanılır. 1 lt. izotonik veya distile suya 35 cc. Savlex konularak hazırlanır. AKLIMIZDA BULUNSUN Güvenli bir dezenfeksiyon için; • Doğru • Doğru • Doğru • Doğru Madde Yöntem Oran Zaman Süreci TEŞEKKÜRLER