makale özetlerini indir - Akademik Araştırmalar Dergisi

Akademik Araştırmalar Dergisi 2013,
Sayı 58,
Sayfalar 1-18
AN ANALYSIS OF THE EMERGING
ECONOMIES IN THE GLOBAL
GOVERNANCE:
A CASE STUDY OF TURKEY
Vildan SERİN ∗
Filiz KADI ∗∗
Abstract
The economic power of the world is to shift from the advanced Western
countries to emerging economies. Thus, in this paper, first global imbalances
which caused of the global shifts towards Emerging Economies specifically G.
20 will be examined. Secondly the process of economic performance, liberal
transformation process of Turkey which brings cointegration to global system
will be analyzed. Finally Turkey’s role as the leading player in restoring the
healthy functioning of the global economy will be discussed
Key words: Global shifts, Turkish economy, Economic liberalization,
Emerging economies.
Küresel Yönetişimde Yükselen
Ekonomilerin Analizi:
Türkiye Örneği
Özet
Dünyadaki economik güç gelişmiş batılı ülkelerden gelişmekte olan
ekonomilere doğru kaymaya başlamıştır. Bu sebeple bu çalışmada öncelikle
gelişmekte olan ülkelere doğru küresel kaymaya neden olan global
∗
Prof.Dr., Fatih Üniversitesi İİBF- Ekonomi Bölümü 34500 Büyükçekmece/İstanbul, e-posta: vserin@
fatih.edu.tr
∗∗
Doç. Dr., Fatih Üniversitesi İİBF- Ekonomi Bölümü 34500 Büyükçekmece/İstanbul,e-posta:
[email protected]
1
Akademik
Araştırmalar
Dergisi
An Analysis of the Emerging Economies in the Global Governance: A Case Study of Turkey
dengesizlikler özellikle G-20 ülkeleri çerçevesinde irdelenecektir. Ikinci olarak
da Türkiye’nin ekonomik performansı, küresel sisteme entegre olmayı
sağlayan liberalleşme süreci analiz edilecektir. Son olarak ise Türkiye’nin
küresel planda fonksiyonel ve oyun kurucu olarak lider ülke rolü
tartışılacaktır.
Anahtar Kelimeler: Küresel Kayışlar, Türkiye Ekonomisi, Ekonomik
Liberalizasyon, Gelişmekte Olan Ekonomiler
2
Journal of
Academic
Studies
Akademik Araştırmalar Dergisi 2013,
Sayı 58,
Sayfalar 19-44
SHANGHAI’S POTENTIAL TO BECOME
AN INTERNATIONAL FINANCIAL
CENTER
Xin ZHAO 1
Abstract
This paper analyzes the achievements and challenges of Shanghai to be
an IFC by using instrumental factor analysis which is constructed in this paper.
First, it concluded some common developmental preconditions for IFC
formation through synthesizing theories and reviewing academic studies, then,
it develops instrumental factors to evaluate potential powers of Shanghai as an
emerging international financial center (IFC). The instrumental factors have 4
major indicators, namely, human capital, business environment, regulation
and legislation, and financial potential. To make the analysis as comprehensive
and concise as it can be, it includes the macroeconomic and microeconomic
environment together with many other indexes and reports or academic
frameworks. Regarding the four indicators, this paper attempts to highlight the
progress made as well as point out the significant obstacles and challenges to
Shanghai’s aspiration and propose some suggestions for further improvement.
Key words:
Shanghai, International Financial Center, instrumental factor, potential
power.
1
This article has been extracted from the writer’s Master Thesis: “A Comparative Analysis of
Emerging Financial Center: Case of Shanghai, Istanbul and Dubai.” Fatih University, The
graduate schools of Social Science, Department of Economics. Email: [email protected]. Tel:
0090-05384913960
19
Akademik
Araştırmalar
Dergisi
Xin ZHAO
YIL: 15, Sayı : 58
Austos 2013 - Ekim 2013
Şangay’ın Uluslararası
Finans Merkezi Olma Potansiyeli
Özet
Bu makale Şangay’ın uluslararası finans merkezi olma noktasındaki
zorlukları ve ulaştığı başarıları yine bu makalede yapılandırılan araç faktör
analizini kullanarak incelemektedir. İlk olarak, UFM oluşumu için gerekli olan
ortak kalkınmaya yönelik bazı önkoşullar teorilerin sentezlenmesi ve akademik
çalışmaların tekrar gözden geçirilmesiyle elde edilmiş ve sonrasında
uluslararası finans merkezi (UFM) olarak ortaya çıkan Şangay’ın potansiyel
gücünü değerlendirmek için araç faktörleri geliştirilmiştir. Araçsal faktörler 4
ana göstergeye sahiptir. Bu göstergeler; beşeri sermaye, kurallar ve kanunlar,
iş çevresi ve finansal potansiyeldir. Analizi olabildiği kadar kapsamlı ve özlü
yapmak için, analiz makroekonomik ve mikroekonomik çevre diğer endeksler,
raporlar ve çalışma alanları ile birlikte analizin içinde yer almıştır. Bu dört
göstergeye dair, bu makale meydana gelen gelişmeyi aydınlattığı gibi
Şangay’ın büyük amacına yönelik önemli engellere ve zorluklara da dikkati
çekecektir ve daha fazla gelişme için bazı tavsiyelerde bulunacaktır.
Anahtar Sözcükler
Şangay, Uluslar Arası Finans Merkezi, Araç Faktörü, Potansiyel Güç.
20
Journal of
Academic
Studies
Akademik Araştırmalar Dergisi 2013,
Sayı 58,
Sayfalar 45-76
AĞIZDAN AĞIZA İLETİŞİM VE SATIN
ALMA KARAR SÜRECİNDEKİ ROLÜ
AÇISINDAN KABUL GÜNLERINE
YÖNELİK BİR DURUM ÇALIŞMASI
Mine Yeniçeri ALEMDAR ∗
Özgür KÖSEOĞLU ∗∗
Özet
Türkiye’de kadın kabul günleri özellikle kentlerde yaşayan kadınlar için
bir boş zaman değerlendirme ve sosyalleşme aracı olarak işlev görmektedir.
Kadınlar günlerde, düzenli bir biçimde yakın arkadaşlarını yüz yüze görme,
birbirleriyle etkileşime girme, paylaşma ve günlük yaşam pratiklerine yönelik
enformasyon toplama şansı elde etmektedirler. Kabul günlerine katılan
kişilerin de birer tüketici olduğu düşüncesiyle, bu durum çalışması, bir
referans grubu ve ağızdan ağıza iletişim kaynağı olarak kadın günlerinin nasıl
işlev gördüğünü ve tüm bu etkileşimin satın alma karar sürecinde nasıl bir rol
oynadığını açıklığa kavuşturma amacındadır.
Anahtar Sözcükler: Kabul Günleri, Satın Alma Karar Süreci, Referans
Gruplar, Ağızdan Ağıza İletişim
∗
Araştırma Görevlisi Dr., Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi, Halkla İlişkiler ve Tanıtım Bölümü,
Araştırma Yöntemleri ABD, e-posta:mine.alemdar @ege.edu.tr , Tel: 0232 311 16 36 GSM:542
411 19 05(Ege University, Public Relations and Publicty, Research Methods)
∗
Yrd. Doç. Dr., Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi, Halkla İlişkiler ve Tanıtım Bölümü, Halkla
İlişkiler ve Tanıtım ABD, e-posta: [email protected], Tel: 0232 311 16 36 GSM:
505335 92 46 (Ege University, Public Relations and Publicty, Public Relations and Publicty)
45
Akademik
Araştırmalar
Dergisi
Ağızdan Ağıza İletişim Ve Satın Alma Karar Sürecindeki Rolü Açısından Kabul Günlerine Yönelik
Bir Durum Çalışması
A Case Study Of Women’s Meeting Day
In Terms Of Word Of Mouth
Communication And Its Role In The
Buyer Decision Process
Abstract
Women’s get-together day in Turkey is a way of spending free time and
socializing particularly for those who live in cities. On meeting days, women
have the chance to see close friends face to face, interact with each other and
share and collect information about everyday life practices on a regular basis.
Taking into consideration that the participants are also consumers, this case
study attempts to show how women’s meeting day functions as a reference
group, source of word of mouth, and finally, how this interaction plays a role
in the decision process of participants.
Key Words: Women’s Get-Together Day, the Buyer Decision Process,
Reference Groups, Word of Mouth Communication
46
Journal of
Academic
Studies
Akademik Araştırmalar Dergisi 2013,
Sayı 58,
Sayfalar 77-92
OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMEN
ADAYLARININ BENİMSEDİKLERİ
ERKEN ÇOCUKLUK YAKLAŞIMLARI
Sema SOYDAN ∗
Özet
Bu araştırmada okul öncesi öğretmen adaylarının erken çocukluk
yaklaşımının görüşlerini ne düzeyde benimsediklerini belirlemek ile birlikte
çocuğa bakış açısı, öğretmenin rolü, kullanılan materyal yada kaynak çeşitleri,
öğrenme çevresinin yapısı, eğitim müfredatı ve çocuğu değerlendirme şekilleri
ile ilgili benimsedikleri görüşler araştırılmıştır. Jensen (2004) tarafından
geliştirilen Soydan (2013) tarafından Türkçe’ye uyarlanan Erken Çocukluk
Yaklaşımlarına İlişkin Görüşler Ölçeği (TheEarlyChildhoodCurricularBeliefs
Inventory ECCBI) kullanılmıştır. Ölçek Selçuk Üniversitesi Mesleki Eğitim
Fakültesi’nin 4. Sınıf Okul Öncesi Öğretmenliği bölümünde öğrenim gören
200 öğretmen adayına uygulanmıştır. Araştırmada öğretmen adaylarının
büyük çoğunluğunun erken çocukluk eğitiminde önemli yer tutan bu üç
yaklaşımı yüksek seviyede benimsedikleri belirlenmiştir. Ayrıca Bank Street
yaklaşımının çocuğun değerlendirilmesi ile ilgili görüşlerini, HıghScope
Yaklaşımının çocuğa bakış açısı ile ilgili görüşlerini, Montessori Yaklaşımının
eğitim çevresi ile ilgili görüşlerini daha çok benimsedikleri görülmektedir. En
düşük seviyede Bank Street ve HıghScope Yaklaşımının çevre ile ilgili
görüşlerini, Montessori Yaklaşımının çocuğa bakış açısı ile ilgili görüşlerini
benimsedikleri görülmektedir.
Anahtar Sözcükler: HıghScopeYaklaşımı, Montessori Yaklaşımı, Bank
Street Yaklaşımı
∗
Mevlana Üniversitesi Eğitim Fakültesi Okul Öncesi Öğretmenliği. Mevlana
University Faculty of Education Department of Preschol Education soydan
mevlana.edu.tr Tel: 0332 444 42 43/1323 - 0505 506 92 80
77
Akademik
Araştırmalar
Dergisi
Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Benimsedikleri Erken Çocukluk Yaklaşımları
Early Childhood Education
Approaches Adopted by Pre-school
Pre-service Teachers
In this study, pre-service teachers' views regarding the doctrines of early
childhood education approaches, their level of adopting these approaches, and
their beliefs with respect to the image of the child, teacher roles, materials and
types of resources, structure of learning environment, educational
curriculum/program, and child assessment have been investigated in relation
to these approaches. The Early Childhood Curricular Beliefs Inventory
(ECCBI) developed by Jensen (2004) and adapted to Turkish by Soydan has
been used in the study. The inventory has been applied to 200 pre-service
teachers who are 4th year students at Selçuk University Vocational Training
Faculty in the Preschool Education Department. It has been found that
preservice teachers highly adopt these three approaches which have an
important place in early childhood education. Besides, preservice teachers
have been found to be adopting more of child assessment in Bank Street, child
image in High Scope and the learning environment in the Montessori
approach. The least adopted parts of approaches are as follows: learning
environment in Bank Street and the High Scope approach and child image in
the Montessori approach.
Keywords: Hıgh Scope approach, Montessori approach, Bank Street
approach
78
Journal of
Academic
Studies
Akademik Araştırmalar Dergisi 2013,
Sayı 58,
Sayfalar 93-116
SOKRAT SEMİNERİ TEKNİĞİNE
DAYALI ÖĞRETİMİN
ÖĞRENCİLERİN OKUDUĞUNU
ANLAMA BECERİSİNE VE
OKUMAYA İLİŞKİN TUTUMA ETKİSİ
Cahit EPÇAÇAN 1
Özet
Bu çalışmanın amacı Sokrat Semineri tekniğinin öğrencilerin
okuduğunu anlama becerisi ve okumaya ilişkin tutum üzerindeki etkisini
incelemek ve bu yöntemi geleneksel yöntemlerle karşılaştırmaktır. Çalışmanın
evreni Siirt Yavuz Selim Anadolu Lisesinde okuyan iki adet 11. sınıftan
oluşmaktadır.
Bu araştırmada "ön test-son test deney- kontrol gruplu"
deneme modeli kullanılmıştır. Deney ve kontrol grupları rastgele seçilmiştir.
Deney grubunda 23, kontrol grubunda 23 öğrenci yer almıştır. Araştırmada
nicel veri araçları olarak bilişsel giriş davranışları testi, ön test ve son testten
oluşan okuduğunu anlama başarı testleri, okumaya ilişkin tutum ölçeği
kullanılmıştır. Nicel verilerden elde edilen bulguları desteklemek amacıyla
nitel veri toplama aracı olarak görüşmeden yararlanılmıştır. Nicel verilerin
istatistiksel analizleri sonucunda okuduğunu anlama becerisi ve okumaya
ilişkin tutum açısından deney ve kontrol grupları arasında deney grubu lehine
bir farklılık olduğu tespit edilmiş, Sokrat Semineri tekniğinin öğrencilerin
okuduğunu anlama becerisi üzerinde önemli etkisi olduğu gözlenmiştir, ayrıca
bu sonuçların nitel görüşme bulgularıyla da desteklendiği saptanmıştır.
Anahtar Sözcükler: Sokrat Semineri, Eleştirel Düşünme, Okuduğunu
Anlama, Tutum
1 Siirt Üniversitesi Eğitim Fakültesi, [email protected], 0505589014 / Siirt University,
Education Faculty, [email protected] [email protected], 5055890144
93
Akademik
Araştırmalar
Dergisi
Sokrat Semineri Tekniğine Dayalı Öğretimin Öğrencilerin Okuduğunu Anlama
Becerisine Ve Okumaya İlişkin Tutuma Etkisi
Teaching Based On The Socratic
Seminar Technique And Its Effect On
Reading Comprehension Skills Of
Students And On Their Attitude
Towards Reading
ABSTRACT
The purpose of this study is to investigate the effect of the Socratic
seminar technique on reading comprehension skills of students and their
attitudes toward reading and compare this method with traditional methods.
The population of the study consists of two 11th grade classes in Siirt Yavuz
Selim Anadolu High School. In this study, the "pre-test-post-test control
group" test model has been used. Experimental and control groups were
randomly selected. Both the experimental group and control group consists of
23 students. In the study, the cognitive entry behavior test, achievement tests
which consist of pre-test and post-test and a reading attitude scale have been
used as quantitative data tools. Interviewing has been utilized as a qualitative
data collection tool to support findings obtained from quantitative data. Some
differences have been observed in result of statistical analysis of quantitative
data between the control and experimental group in favor of the experimental
group in terms of reading comprehension and attitude towards reading. It has
been observed that the Socratic seminar technique has a significant impact on
reading comprehension skills of students. Moreover it has been determined
that these results were supported by qualitative interview results.
Keywords: Socratic Seminar, Critical Thinking, Reading Comprehension,
Attitude
94
Journal of
Academic
Studies
Akademik Araştırmalar Dergisi 2013,
Sayı 58,
Sayfalar 117-140
EŞZAMANLI İPUCUYLA ÖĞRETİM
YÖNTEMİNİN OTİSTİK BİR ÇOCUĞA
İNGİLİZCE KELİME ÖĞRETİMİ ÜZERİNE
ETKİLERİ: HEDEFLENMEYEN BİLGİ
ÖĞRETİMİ∗
Işıl YALÇIN ∗∗
Nurgül AKMANOĞLU ∗∗∗
Özet
Bu araştırmada, eşzamanlı ipucuyla öğretimin otizmli bir çocuğa
İngilizce kelimelerin Türkçe anlamlarını öğretmede etkili olup olmadığı
incelenmiştir. Bununla birlikte araştırmada deneğin, öğretim bittikten bir, iki
ve dört hafta sonra da öğrendiği beceriyi sürdürüp sürdüremediği, farklı araç
ve kişiye genelleyip genelleyemediği ve sunulan hedeflenmeyen bilgiyi öğrenip
öğrenemediği de değerlendirilmiştir. Araştırma, otizm tanısı almış 11
yaşındaki bir erkek denekle yürütülmüştür. Araştırma, haftada iki gün ve
günde bir öğretim oturumu ve oturumların tümü bire-bir öğretim düzenlemesi
∗
Bu araştırma, Temmuz 2009’da Porto, Portekiz’de “1st International Congress on
Family, School and Society” adlı kongredeve Ekim 2010’da Gaziantep’te 20. Ulusal
Özel Eğitim Kongresi’nde sözlü bildiri olarak sunulmuştur.
∗∗
Öğr. Gör. Dr., Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yabancı Diller Eğitimi Bölümü
İngilizce Öğretmenliği Anabilim Dalı, [e-posta: [email protected]] Tel: 0533 344
22 63. Dr., Uludağ University, Faculty of Education, Department of Foreign
Languages, English Language Teaching Major, [e-mail: [email protected]] GSM:
+90 0533 344 22 63.
∗∗∗
Yard. Doç. Dr., Anadolu Üniversitesi Engelliler Araştırma Enstitüsü, [e-posta:
[email protected]] Tel: 0532 524 85 70. Assist. Prof. Dr., Anadolu
University Research Instituteforthe Handicapped, [e-mail: nakmanoglu@
anadolu.edu.tr] GSM: +90 532 524 85 70.
117
Akademik
Araştırmalar
Dergisi
Eşzamanlı İpucuyla Öğretim Yönteminin Otistik Bir Çocuğa İngilizce Kelime Öğretimi
Üzerine Etkileri: Hedeflenmeyen Bilgi Öğretimi
şeklinde gerçekleşmiştir. Araştırmada tek denekli araştırma modellerinden
yoklama evreli davranışlar arası çoklu yoklama modeli kullanılmıştır.
Araştırmanın bulguları, eşzamanlı ipucuyla öğretimin otizmli bir çocuğa
İngilizce kelimelerin Türkçe anlamlarının öğretiminde etkili olduğunu, öğretim
sona erdikten bir, iki ve dört hafta sonra da bu davranışları sürdürdüğünü ve
farklı araç ve kişiye de genelleyebildiğini göstermektedir. Ayrıca, deneğin
kendisine sunulan hedeflenmeyen bilgiyi de %100 düzeyinde öğrendiği
görülmüştür.
Anahtar Sözcükler: Otizm, İngilizce Kelime Öğretimi, Eşzamanlı
İpucuyla Öğretim, Hedeflenmeyen Bilgi Öğretimi
Effects Of Simultaneous Prompting
Procedure In Teaching English Words To A
Child With Autism: Instructive Feedback
Abstract
This study investigates whether the simultaneous prompting procedure
was effective in teaching Turkish equivalents of English words to a child with
autism. It also evaluated whether the subject could maintain the learnt skill
one, two and four weeks after the end of the instruction, whether he could
generalize the skill to a different material and a different person, and whether
he had learned the instructive feedback provided. The study was conducted
with an 11 year old male subject diagnosed with autism. The study was
realized twice on separate days each week, one instruction session a day, and
all sessions were realized in one-to-one teaching. A multiple probe design
across sets of behaviors was employed in the study. The findings indicated that
the simultaneous prompting procedure was effective in teaching Turkish
equivalents of English words to a child with autism, that he could maintain
these behaviors one, two and four weeks after the end of the instruction, and
that he could generalize these behaviors to a different material and a different
person. Besides, the subject was observed to have learned at 100% level the
instructive feedb
Keywords: Autism, vocabulary teaching, simultaneous prompting,
instructive feedback
118
Journal of
Academic
Studies
Akademik Araştırmalar Dergisi 2013,
Sayı 58,
Sayfalar 141-156
AYTÜL AKAL’IN ÖYKÜLERİNDE
ÇOCUK HAKLARI*
Sadet MALTEPE ∗∗
Özet
Aytül Akal’ın çocuklar için yazdığı öykülerinde çocukların yaşamsal,
gelişimsel, korunma ve katılım haklarına ne düzeyde yer verildiğini belirlemek
amacıyla yapılan bu çalışmada, bir nitel araştırma yöntemi olan doküman
incelemesi kullanılmıştır. Aytül Akal’ın çocuklar için yazmış olduğu kitapların
araştırma evrenini oluşturduğu çalışmada, 8-12 yaş aralığındaki çocuklara
yönelik sekiz öykü kitabı örneklem olarak seçilmiştir. Buna göre araştırmanın
veri toplama kaynağını; Babamın Sihirli Küresi(K1), Babam Duymasın(K2),
Benim Babam Sihirbaz(K3), Annem Neden Çıldırdı?(K4), Kızım
Nerdesin?(K5), Oğlum Nerdesin?(K6), Kızım, Ben Çocukken…(K7), Oğlum,
Ben Çocukken…(K8) adlı öykü kitapları oluşturmaktadır. Öykü kitaplarından
elde edilen veriler içerik analizi tekniğiyle çözümlenmiştir. İncelenen tüm
kitaplarda çocukların katılım hakları ile ilgili anlatımlara (%49.57) en fazla
yer verildiği görülmektedir. Bunu, gelişimsel haklar ile ilgili anlatımlar
(%25.68) ve yaşamsal haklar ile ilgili anlatımlar (%18.01) izlemektedir. Aytül
Akal’ın incelenen öykü kitaplarında en az çocukların korunma hakları ile ilgili
anlatımlara (%6.74) yer verildiği görülmüştür.
Anahtar Sözcükler: Çocuk edebiyatı, Aytül Akal, öykü kitapları, çocuk
hakları
*Osmangazi Üniversitesinin 09-11 Mayıs 2012 tarihlerinde Eskişehir’de düzenlediği V.
Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Yaşayan Yazarlar Sempozyum Dizisi Çocuk ve Gençlik
Edebiyatında Aytül Akal sempozyumu’da sözlü bildiri olarak sunulmuştur.
∗∗
Yrd. Doç. Dr., Balıkesir Üniversitesi, Necatibey Eğitim Fakültesi, Türkçe Eğitim
Bölümü; [email protected]
141
Akademik
Araştırmalar
Dergisi
Aytül Akal’ın Öykülerinde Çocuk Hakları
Children’s Rights In Aytül Akal’s
Short Stories
Abstract
In this study, aimed at determining at what level children’s vital,
provisional, protection and participation rights took place in short stories for
children written by Aytül Akal, document analysis as a qualitative research
method, was used. In the study where the population is constituted of Aytül
Akal’s short stories for children, eight story books aimed at 8-12 year old
children were selected to form the sample. Hence, the books titled Daddy’s
Magic Globe (K1), Don’t Let the Daddy Know (K2), My Daddy Is a Wizard
(K3), Why Did My Mom Get Crazy (K4), Daughter, Where Are You? (K5),
Son, Where Are You? (K6), Daughter, When I Was a Child…(K7), and Son,
When I Was a Child…(K8) constitute the source for data collection. The data
gathered from the story books were analyzed by the content analysis
technique. In the books analyzed, expressions about children’s participation
rights took place the most, (49.57%). This was followed by expressions related
to provisional (25.68%) and vital rights (18.01%).The analysis of Aytül Akal’s
short story books reveal that expressions about children’s protection rights are
at least (6.74%).
Key Words: Children’s literature, Aytül Akal, Short story books,
children’s rights.
142
Journal of
Academic
Studies
Akademik Araştırmalar Dergisi 2013,
Sayı 58,
Sayfalar 157-176
GEÇ DÖNEM OSMANLI ÂDÂB-I
MUÂŞERET KİTAPLARINDA
SOFRA ÂDÂBI∗
Fatma Tunç YAŞAR ∗∗
Özet
19. yüzyılın ikinci yarısından itibaren siyasi, iktisadi ve sosyo-kültürel
anlamda yaşanan hızlı değişim ve dönüşüm sürecinde Osmanlı üst sınıflarının
yeme alışkanlıkları ve sofra düzeni değişmeye başlamıştır. Evin farklı
mekânlarına rahatlıkla yerleştirilebilen ve etrafına çok sayıda kişinin
oturabildiği siniden, salonda veya yemek odasında belirli bir yer işgal eden ve
etrafındaki kişi sayısının sandalye sayısı ile sınırlı olduğu masa düzenine
geçilmesi, herkesin birlikte uzandığı ortak tabağın yerini kişiye özel tabakların
alması ve kaşığın yanında çatal-bıçak gibi yeni gereçlerin kullanılmaya
başlanması alafranga olarak tabir edilen yeni sofra adabını beraberinde
getirmiştir. Kişinin terbiyesi ve medenilik derecesinin göstergesi olarak kabul
edilen sofra âdâbı, geç dönem Osmanlı âdâb-ı muâşeret kitaplarında en fazla
ehemmiyet gösterilen konular arasında yer almaktadır. Bu makalede, geç
dönem Osmanlı âdâb-ı muâşeret kitaplarının (1889-1918) sofra âdâbını nasıl
ele aldıkları, referansları, hangi amaçla ve kimler için yazdıkları
incelenmektedir. Ayrıca, âdâb-ı muâşeret kitaplarının yaygınlaşmaya başlayan
alafranga sofra âdâbı karşısındaki farklı tavır ve tutumları açıklanmaya
çalışılmaktadır.
Anahtar Sözcükler: sofra, âdâb-ı muâşeret, Osmanlı modernleşmesi,
alafranga.
∗
Bu makalenin başlıca kaynağı 2012’de Boğaziçi Üniversitesi Tarih Bölümü’nde
Ahmet Ersoy ve Selçuk Esenbel danışmanlığında tamamlanan The Predicaments of
Alla Franca: Visions of Proper Behavior in Late Ottoman Etiquette Literature /
Alafranga Halleri: Geç Dönem Osmanlı Âdâb-ı Muâşeret Literatüründe Doğru
Davranış Biçimleri, başlıklı doktora tez çalışmasıdır.
∗∗
Dr., Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Tarih Bölümü, TÜBİTAK Doktora Sonrası
Araştırmacısı.
157
Akademik
Araştırmalar
Dergisi
Geç Dönem Osmanlı Âdâb-I Muâşeret Kitaplarında Sofra Âdâbı
Table Manners
In Late Ottoman Etiquette Books
Abstract
During the rapid change and transformation in the political, economic
and socio-cultural realms that took place from the second half of the 19th
century onwards, the eating habits of Ottoman upper classes began to
change. Transition from the tray, which could be conveniently situated at
different places at home and around which many people could sit, to the table,
which occupied a particular place in the salon or dining room and where the
number of people around was limited with the number of chairs, the
replacement of a common plate, from which everyone ate together, with
personal plates and the introduction of new utensils like the fork and knife
besides the spoon brought about new table manners defined as à la
Franca. Table manners regarded as an indicator of one’s civility, is among
the most prominent issues in the late Ottoman etiquette books. In this article,
how the late Ottoman etiquette books (1889-1918) approached table manners,
their references, purpose and target audience are examined. The article also
focuses on the demeanor and attitude of late Ottoman etiquette books towards
the increasing popularity of à la Franca table manners.
Keywords: table, etiquette, Ottoman modernization, à la Franca
158
Journal of
Academic
Studies
Akademik Araştırmalar Dergisi 2013,
Sayı 57,
Sayfalar 177-198
CUMA GÜNÜNÜN
MÜSTEHAPLARI
İsmail YÜKSEK
1
Özet
Bu yazımızda öncelikle müstehapların önemini vurgulamak için
Medine’de kılınan ilk Cuma namazını, Cuma gününün önemini, müstehap ve
ona müteradif sözcüklerin İslam hukukundaki anlamlarından bahsedilmiştir.
Daha sonra Cuma gününde yapılması müstehap olan yirmi kadar eylem
sayılıp kısaca açıklanmaya çalışılmıştır.Bunlar kısaca; gusletmek, itinalı
temizlenmek, cemaati rahatsız etmemek, nafile namaz kılmak, hutbe esnasında
susmak, namaza erken gidip Kuran ve zikirle meşgul olmak, yolda yürüyerek
gitmek, sakin ve vakarla gitmek, hatibe yakın durmak, onun sözünü dikkatlice
dinlemek, özel elbise giymek, duanın kabul olduğu vakti araştırmak, misvak
kullanmak, ezanda ve ikamette sünnete riayet etmektir. Ayrıca hutbedeki
müstehaplardan olmak üzere, Cuma günü ve Cuma namazında okunması
müstehap olan surelerden söz edilmiştir. Küçük ve detay gibi görünen bu ve
bunun gibi müstehapların aslında, kişiler ve toplum üzerindeki etkisi göz
önüne alındığında, ne kadar önemli olduğu açıktır.
Anahtar Sözcükler: Cuma, Günü, Namaz, Hutbe, Müstehap.
Yrd. Doç. Dr., Uşak Üniversitesi, İslami İlimler Fak., [email protected]
1
177
Akademik
Araştırmalar
Dergisi
Cuma Gününün Müstehapları
Friday Mustahabbs
(Lawful Preferences in Islam)
Abstract
In this article, I shall mention the first Friday prayer performed in
Medina in order to emphasize the importance of mustahabb, and the meanings
of mustahabb and its synonyms in Islamic law. After that, I tried to explain 20
actions to be followed which are mustahabbs. Briefly, these actions are: ghusl
(greater ablution), cleaning with care, applying cream, smelling clean and
nice, nawafil or supererogatory prayers, being quiet during the khutbah
(Friday Sermon), going to the prayer earlier in order to be busy with reading
the Qur’an and dhikr, going to prayer on foot, going to prayer in calm and
solemnity, keeping close to the preacher, listening to his words carefully,
wearing special clothes for the prayer, researching the true time for prayers,
using a miswak (a natural tooth brush made from special leafy wood),
following sunnah during the adhan (the call for prayer) and prayer. The
Mustahabbs of khutbah are surahs (sections of Quran) that are recited on
Friday and during the Friday prayer. I shall not dwell upon the importance of
mustahabbs with respect to society, because these may seem to be
inconsequential details that may be discovered by everyone with a careful
consideration.
Key Words: Friday prayer, Khutbah, Mustahabb
178
Journal of
Academic
Studies
Akademik Araştırmalar Dergisi 2013,
Sayı 58,
Sayfalar 199-220
SEYYİD FEYZULLAH FINDÎKÎ VE
LEVÂMİ’UL-CEVÂHİR ADLI ESERİ
Şaban KARASAKAL ∗
Özet
Şırnak ve çevresi İslâm tarihi boyunca büyük ilim ve fikir adamlarının
yetiştiği bir bölge olma özelliğini hep korumuştur. Bölgede bu durum kısmen
de olsa devam etmekte, ilim adamları yetişmektedir. Bölgede yetişen önemli
simalardan birisi de, çeşitli sahalarda eserler veren, Fındık’lı Seyyid
Feyzullah Erzen’dir (Seyyid Feyzullah Erzen b. Şeyh Muhammed b. Şeyh
Hasan el-Buhtî el-Fındîkî). Bu tebliğimizde müellifin Levâmi’ul-Cevâhir bi
İsnâ Aşere Fennen Yücâhir adındaki eserini ve eserin tefsirle ilgili bölümünü
tanıtmaya çalışacağız.
Makalede öncelikle Levâmi’ul-Cevâhir’in müellifinin hayatı ve eserleri
hakkında bilgi vereceğiz. Daha sonra da, eserin kaynakları ve tefsir
bölümünün muhteva ve metot tanıtımı üzerinde duracağız.
Anahtar Sözcükler: Kur’ân, Seyyid Feyzullâh, Fındîkî, Tefsîr.
Sayyid Feyzullah Findıkî And His Book
Lawâmi’u’l-Jawâhir
Abstract
Shirnak (a province in southeastern Turkey) and its surroundings,
throughout the history of Islam, kept the identity of a region in which great
scientists and ideas thrived. This situation continues in the region in part,
∗Yrd. Doç. Dr. AİBÜ. İlahiyat Fakültesi, Tefsir ABD., [email protected]. Tel:
0.505.2121730
Asist. Prof. Dr. Abant Izzet Baysal Unıversity Faculty of Theology, Department of
Interpretation,
199
Akademik
Araştırmalar
Dergisi
Seyyid Feyzullah Fındîkî Ve Levâmi’ul-Cevâhir Adlı Eseri
where some scholars have been educated. One of the major figures from this
region is Findiki Sayyid Fayzullah Erzen (Sayyid Feyzullah Erzen b. Sheikh
Muhammad b. Sheikh Hassan al-Buhti al-Findikî), who has works in various
fields. In this paper, we will try to introduce these works dealing with tafsir
(Qur’an commentary) from his book called Lawâmi’u'l-Jawâhir bi Ithna
Ashara Fannan Yujahir. Primarily, we will inform about the life and works of
the author of Lawami'u'l-Jawâhir. Then, we will focus on the resources of the
book, and the definition of content and methodology in the section concerning
tafsir.
Key words: Qur’ân, Seyyid Feyzullâh, Findiki, Commentary.
200
Journal
of Academic
Studies
Akademik Araştırmalar Dergisi 2013,
Sayı 58,
Sayfalar
221-238
AMATÖR SPORCULARIN
SOSYAL GÜVENLİĞİ
Yusuf ARIKAN ∗
İbrahim MİL ∗∗
Özet
Bu çalışmanın amacı; Türkiye’de sporcular hakkında mevcut olan sosyal
güvenlik uygulamalarını ortaya koymak, teori ve uygulamalar hakkında
değerlendirme ve önerilerde bulunmaktır.
Türkiye’de tek profesyonel spor dalı futboldur. Sporcular, sosyal güvenlik
mevzuatı açısından temelde profesyonel ve amatör olarak ikiye ayrılır.
Bunlardan profesyonel sporcular sosyal güvenlik kapsamına sigortalı
bağlamında 1974 yılı itibariyle tam olarak girmiş, ancak amatör sporcular
sosyal güvenlik kapsamı dışında tutulmuştur. Amatör sporcular adına sosyal
güvenceyle ilgili çalışmalar genelde sporcu sağlığı ve bu konuda düzenlemeler
yapmak eksenli olmuştur. Amatör sporcuları sosyal sigorta kolları adına
düzenleme üzerinde pek fazla durulmamıştır. Amatör sporcular adına
uygulanan en genel sosyal güvenlik uygulaması topluluk sigortası olmuştur.
Bu makalede teorik bir şekilde yapılan analizler sonucunda; profesyonel
spor dallarının sayılarının artırılması, tekrar topluluk sigortasına benzer bir
uygulamanın getirilmesi, SGM bünyesinde oluşturulacak Sporcu Sağlığı ve
Sosyal Güvenliği Kurulu koordinesinde sporcu sağlık ve eğitim merkezlerinin
işletilmesi ve profesyonel sporcuların prime esas kazanç üst sınırını
yükseltmek gerektiği ortaya çıktığı görülmektedir.
Anahtar Sözcükler
Spor, profesyonel sporcu, amatör sporcu, sosyal güvenlik, sporcu sağlığı
∗
Yrd. Doç. Dr.;Polis Akademisi Güvenlik Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi,
[email protected].
∗∗
Sosyal Güvenlik Müfettişi SGK Teftiş Kurulu Başkan Yardımcısı, [email protected]
221
Akademik
Araştırmalar
Dergisi
Amatör Sporcuların Sosyal Güvenliği
Social Security Issues for
Amateur Sportsmen
Abstract
The aim of this work is to point out existing social insurance applications
regarding sportsmen in Turkey, to evaluate and give suggestions about
theories and applications. Football is the only professional sports branch in
Turkey. Sportsmen are divided into two as amateur and professional according
to social insurance legislation. Professional sportsmen registered totally with
the social insurance legislation in the year 1974, but amateur sportsmen were
set apart from social insurance legislation. The works for amateur sportsmen
on social insurance were mainly applied on sportsmen’s health and
arrangements. The amateur sportsmen branch wasn’t taken so much into
account in regards to social security. The most general social insurance
applied for them is that of public insurance. In this article, at the end of a
theoretical analyses; it is recommended to increase the number of professional
sports branches to bring social insurance as public insurance, to operate
sportsmen health and education centers and to increase the top level of
earnings to the premium that are under the coordination of Sportsmen Health
and Social Security Board under the Sports General Management.
Key Words: Sport, Professional Sportsman, Amateur Sportsman, Social
Security, Sportsmen’s Health
222
Journal of
Academic
Studies