İletişim Semineri

Transkript

İletişim Semineri
İletişim;

Nitelikleri ne olursa olsun iki sistem
arasındaki bilgi alış verişi iletişim olarak
tanımlana bilir
Mesaj
Geri Bildirim

KAYNAK
HEDEF
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
2
İletişim;



Tanımdan da anlaşılacağı üzere bilgi aktarımının iki
yönlü olması gerekmektedir.
gerekmektedir
Bilgi aktarımı tek yönlü ise “bilgilendirme” çift
yönlü ise “iletişim” olarak adlandırılır. Bu tanım
dikkate alındığında
ğ
bireyler
y arasındaki her konuşma
ş
iletişim olarak adlandırılamaz.
Örneğin ana
ana-babaların
babaların çocuklara, öğretmenlerin
öğrencilere birtakım emirler verip onların tepkilerini
dikkate almamaları iletişim olarak kabul edilemez.
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
3
İletişim Çatışması;
İletişim hatalarından kaynaklanan
olumsuz
l
durum
d
yada
d bilgiyle
bil i l gerii bildirim
bildi i
arasındaki tutarsızlık olarak adlandırılabilir.


Dinlemeden kaynaklanan hatalar,
hatalar
Yanlış veya hatalı geri bildirim(iletişim
engelleri)
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
4
İletişim Engelleri
(Kabul Etmeme Dili = İletişimin 12 Engeli)
Öğüt Vermek, Çözüm
Getirmek, Fikir Vermek;
1



“ Ben olsam....”, “Neden yapmıyorsun...”, “Bence...”,
“Sana
Sana şunu önereceğim
önereceğim...”, “Bu
Bu şekilde hareket
etmemelisin”, “Şöyle yap, böyle yapma”
Şimdi senin yapacağın şey,
zamanını iyi planlamak. O zaman
ödevlerini bitirebilirsin.
Örnek;
“Buna üzüleceğine oturup biraz
d
dersini
i i çalışsan
l Ordu Rehberlik
d
daha
h
i
iyi
i
edersin...”
d
i
”
ve Araştırma
Örnek;
Merkezi
6
Genellikle Öğüt Vermek, Çözüm
Getirmek, Fikir Vermek, gibi iletiler
sorunu getiren kişide;
 Kişinin kendi sorunlarını çözmekten aciz olduğunu
i
ima
eder,
d
 Çocuğun sorunu düşünüp, değişik çözümler bulup
denemesine engel olur,
 Zorunluluk veya suçluluk duyguları uyandırır
 İletişimin kesilmesine veya yön değiştirmesine neden
olabilir,
 Konuşan kişide direnç, isyan yaratabilir,
 Konuşan kişiyi savunuculuğa iter.
iter
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
7
Emretme, Yönetme;



“yapman gerekir...”,
“yapacaksın”,
“yapmak zorundasın” şeklindeki ifadeler,
Örnek; Kulağındaki küpeyi çıkart!
Örnek; Kravatını neden takmadın!
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
8
Genellikle Emretme,
Emretme Yönetme gibi iletiler
sorunu getiren kişide;
Korku yada aktif direnç yaratabilir,
İsyankar davranışa yol açabilir,
Söylenenlerin tersini yapmaya yol açabilir,
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
9
3
Uyarma, Tehdit Etme;


“Yapmazsan .....olur”,
“Yapacaksın yoksa...”
Örnek;
Eğer sıraya girmezseniz
Eğ
i
i bütün
bütü
gün sizi ayakta tutarım.
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
10
Genellikle Uyarma,
Uyarma Tehdit Etme gibi
iletiler sorunu getiren kişide;
Korku ve boyun eğme yaratabilir,
Söz konusu sonuçları denemeye yol açabilir,
Gücenme , kızgınlık ve isyankarlığa yol
açabilir,
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
11
4
Ahlak Dersi Verme, Vaaz
Etme;



“Yapmalıydın”,
“Senin sorumluluğun”,
“Şöyle yapman gerekir”
Örnek;
Doğruyu yanlıştan ayırabilmelisiniz
artık.
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
12
Genellikle
ll kl Ahlak
Ahl k Dersi
D
i Verme,
V
Vaaz
V
Etme gibi iletiler sorunu getiren kişide;
Zorunluluk ve suçluluk duyguları yaratır,
Çocuğun
durumunu
daha
şiddetle
savunmasına yol açabilir,
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
13
5
Mantık Yoluyla İnandırma;


“İşte bu nedenle hatalısın”,
“Olaylar gösteriyor ki”
Örnek;
Kitaplar
i
l
k
karalamak
l
k için
i i
d ğil
değil,
ç
okumak içindir.
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
14
Genellikle Mantık Yoluyla İnandırma
İ
gibi iletiler sorunu getiren kişide;
Savunucu tutumu ve karşı koymayı kışkırtır,
Çocuğun azarlanması korkusu ile iletişimi
kesmesine neden olabilir,
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
15
ÇÖZÜM İLETİSİ


Öğretmen açısından pratiktir ve öğrenciye tam
olarak ne yapması gerektiğini söyler.
Öğretmenler çözüm iletilerini, kendi gereksinmelerini kısa
yoldan elde etmek için kullanırlar.

Yanlış olan,
olan işe yaramaması ve yaradığı zaman bile taşıdığı
gizli iletiler nedeni ile öğrenciyi küstürüp uzaklaştırmasıdır.

Çözüm iletileri öğrencilerin öğretmenlerine aynen karşılık
verme tehlikesini taşırlar.
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
16
6
Yargılamak, Eleştirmek,
Suçlamak;



“ Olgunca düşünmüyorsun”,
“Sen zaten tembelsin”,
“Sen zaten hep kolaya kaçarsın”
Örnek;
Bu sınıfta sorun çıkaran hep
sensin.
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
17
Genellikle Yargılamak, Eleştirmek,
Suçlamak gibi iletiler sorunu getiren kişide;
 Yetersizlik, aptallık vb. yanlış değerlendirme anlamı
taşır,
 Kişi
kendini
anlaşılmamış
anlaşılmamış,
itilmiş
itilmiş,
haksızlığa
uğramış, daha çaresiz hisseder, bunun karşılığında
il ti i i keser
iletişimi
k
veya karşılık
k
l k verir.
i
 Genellikle çocuk eleştirileri gerçek olarak algılar,
“ben kötüyüm” yada karşılık verir “sizde daha
mükemmel değilsiniz
değilsiniz”
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
18
Ad Takma, Gülünç Duruma
Düşürme
7

“koca bebek”,

“hadi bakalım süpermen”,

“geri
geri zekalı
zekalı”

Örnek;
Bu gün maymunlar gibi
davranıyorsunuz.
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
19
Genellikle Ad Takma
Takma, Gülünç Duruma
Düşürme gibi iletiler sorunu getiren kişide;
Çocuğun kendisini değersiz hissetmesine,
sevilmediği kanısına varmasına yol açar,
Genellikle karşılık verme ihtiyacını doğurur,
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
20
8
Teşhis, Tahlil Etmek, Tanı
Koymak;

“Senin derdin nedir biliyor musun?”,
“Herhalde çok yorgunsun”,
“Aslında sen öyle demek istemiyorsun”,
“Ben senin aslında neden öyle yaptığını biliyorum”,
“Aslında senin derdin başka”

Örnek;




“Bunu
Bunu dikkat çekmek için
yapıyorsun.”
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
21
Genellikle Teşhis,
Teşhis Tahlil Etmek,
Etmek Tanı
Koymak gibi iletiler sorunu getiren kişide;
 Konuşanı savunmaya iter,
 Konuşan kişinin sinirlenmesine, sabırsızlanmasına
ve
e karşılık
k
l k vermesine
e me ine neden olabilir.
ol bili
 Tedirgin edici olabilir ve başarısızlık duygusu
uyandırabilir,
 Konuşan
K
ki i kendini
kişi,
k di i kıstırılmış,
k t l
yanlış
l anlaşılmış
l l
ve
yanlış yorumlanmış hissettiğinden iletişimi kesebilir,
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
22
9
Sınamak, Sorguya Çekmek,
Sınamak
Çekmek
Çapraz Sorgulamak;
Ç
g

“Neden?”
“Sen ona ne yaptın?”
“O sana ne dedi?”
“Hanginiz önce söyledi”

Ö
Örnek;



Ödevini
Öd
i i yapmaya ne zaman
başladın ? Ben sana bu ödevi ne
zaman verdim ? Kaç gündür ne
yapıyorsun ?
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
23
Genellikle Sınamak, Sorguya Çekmek,
Çapraz Sorgulamak gibi iletiler sorunu
getiren kişide;
 Ön yargı yaratabilir,,
 Tedirgin edici olabilir
ve
başarısızlık
duygusu
uyandırabilir,
 Eleştiri veya zorunlu çözüm bulunur
 Çocuk yanlış anlaşılma endişesi ile iletişimi kesebilir,
kesebilir
 Sorular genellikle soru soranın nereye varmak
iistediğini
t diği i açıklamadığından,
kl
dğ d
k
konuşan
ki i endişeye
kişi
di
kapılabilir veya savunmaya geçer. Sorulara cevap
vermekk çabasıyla,
b
l esas sorun gözden
ö d kaçabilir.
k
bili
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
24
Övmek, Aynı Düşünceyi
P l
Paylaşmak,
k Olumlu
Ol
l Değerlendirme
D ğ l di
Yapmak;
10

Sen iyi bir öğrencisin,
yaparsın.
yaparsın
Örnek;
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
25
Genellikle Övmek,, Aynı
y Düşünceyi
ş
y
Paylaşmak, Olumlu Değerlendirme
Yapmak
p
gibi iletiler sorunu getiren
g
g
kişide;
ş ;
 Tedirgin edici olabilir,
 Çocuk yanlış anlaşılma endişesi ile iletişimi
kesebilir,
kesebilir
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
26
11
Teselli Etmek,
Etmek Desteklemek,
Desteklemek
Avutmak ;

“Aldırma boş ver”,
“Düzelir canım, bunu dert etme”,
“Geçer aldırma”
“Üzülme”,

Örnek;



“Her şey düzelecek, yarın
kendini daha iyi hissedeceksin
hissedeceksin.”
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
27
Genellikle Teselli Etmek, Desteklemek,
Avutmak gibi iletiler sorunu getiren kişide;



Aslında teskin ve teselli etmek çok güzel ve
genellikle yararlıdır, ancak önemli olan teselliyi
kişiyi
ş y duyduğunuzu
y ğ
belirttikten sonra
verebilmektir.
Söyledikleri duyulmadan,
duyulmadan genel bir teselli
havasına sokulmak istenen kişi de;
önemsenmemiş veya dinlenilmemiş olmaktan
dolayı kızgınlık hissi oluşabilir.
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
28
BASTIRICI İLETİLER


Bunlar öğrenciyi küçümser
kişiliğini sorgular, benlik imajını
zedeler.
Öğrenciler
Öğ
il tarafından
f d
ya
önemsenmez y
ya da yetersizlik
y
duygularını pekiştirir. Öğrenciler
genelde bunlara gülüp geçerler.
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
29
12
Oyalamak, Alay Etmek,
Konuyu Saptırmak

Örnek; Galiba bu sabah birisi yatağının
Ö
ğ
ters tarafından kalkmış.
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
30
DOLAYLI İLETİ


Öğrenciye kabul edilmediğini
hissettirir.
Bunlar alay etmeği, iğnelemeyi,
takılmayı,
y , utandırmayı
y içerir.
ç
Bunlar,,
çok gizli olduklarından ya
anlaşılmazlar yada öğretmenlerin
sinsi davranışları olarak
nitelendirirler
nitelendirirler.
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
31
Üç Yaygın Yanlış Anlama
1. Gerçekleri söylemenin, öğüt vermenin ve
açıklamanın nesi yanlış? (Öğretmenin asıl
vazifesi bu değil mi?)
2. Övmek ve değerlendirmek neden engel
olsun?
l
(Ö
(Övme
iyi davranışları
d
l
pekiştirir)
k
)
3.. Soru sormak neden etkisiz kabul ediliyor?
y
(Çünkü bu öğretmede en değerli yollardan)
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
32
Yapılmaması
p
Gerekenler;
 Konuşulanları yarıda kesmeyin,
 Kişiler hakkında yorum yapmayın,
 Dinlerken
Di l k başka
b k şeylerle
l l ilgilenmeyin,
il il
i
 Kişileri karar vermeye, yorum yapmaya
zorlamayın,
 Savunmaya geçmeyin; sadece dinleyin,
 Yargılamayın ve eleştirmeyin
eleştirmeyin,
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
33
Yapılmaması
p
Gerekenler;
 Çok fazla konuşmayın,
 Anlatılanlara gülmeyin; insanları
utandırmayın,
utandırmayın
 Saldırgan tavırlar takınmayın,
 Duygularınızı gizlemeye çalışmayın,
 Zıtlaşmayın
Z tl
ve ttartışmayın,
t
 Birisi ağlamaya
ğ
y başladığında
ş
ğ
tedirgin
g olmayın,
y ,
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
34
Neden Dinlemeyiz?
y
 Eğer karşımızdakinin ne söyleyeceğini biliyorsak
(bildiğimizi zannedersek) dinlemeyiz,
 Hoşumuza gitmeyen bir şeyi duymak istemeyiz,
istemeyiz
 Hoşlanmadığımız bir insanın söylediklerini
dinlemekte zorlanırız,
 Karşımızdaki daha sözüne başlar başlamaz cevap
hazırlamaya başladığımız için ne dediğini
duyamayız.
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
35
Nasıl Daha İyi
y Dinleriz
 Konuşurken dinleyemezsiniz, konuşmayı kesin ve
dinlemeye istekli olduğunuzu gösterin,
 Kendinizi konuşanın yerine koyun. Onun bakış
açısını, tutumlarını, değerlerini ve yaşını göz önüne
alarak anlamaya çalışın,
çalışın
 Onu daha iyi anlamak için gerekirse sorular sorun,
 Dikkatinizi konuşulana verip, duygularınızı kontrol
etmeye
y ççalışın.
ş
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
36
Öğrenciyi Dinlemenin
Yararları;
 Çocuğun konuşma becerisi artar,
 Çocuğun var olan derdini davranışla göstermesi
yerine sözle ifade etmesini sağlar,
sağlar
 Anlaşıldığını hisseden çocuk kendini daha rahat ve
huzurlu hisseder,
 Çocuğu
Çocuğun sosya
sosyal ve
e kişisel
ş se ge
gelişimine
ş
e ya
yardımcı
d c o
olur,
u,
 Çocuk ile öğretmen arasında bir yakınlık olur,
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
37
İletişimin Temel Kuralları
((Etkili
t Bir İletişim
et ş İçin)
ç )
Etkili Bir İletişim İçin
1 Kabul Dilini Kullanın,
1.
Kullanın
2. Yansıtıcı Dinleme Yapın,
3.
“Sen” Mesajı Yerine “Ben”
Mesajı Kullanın.
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
39
1.
Kabul Dilini Kullanın
Kabul Dilini Kullanın

Öne eğilin, aranıza masa gibi bir engel
koymayın,

Rahat ve gevşemiş görünün,
görünün

Onlardan zamanınızı esirgemediğinizi belirtin,


Çocuğu
sonuna
yargılamayın,
yargılamayın
kadar
dinleyin
ve
Sessiz kalın,
çünkü; kabul dilinin
çokveaz
bir kısmı sözlüdür,
Ordu Rehberlik
Araştırma
Merkezi
41
Kabul dili;
Nasreddin Hoca
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
42
2.
Yansıtıcı Dinleme Yapın
Yansıtıcı Dinleme Yapın;


Yansıtıcı dinlemede
yapılmaz,
yorum
veya
analiz
Çocuğun hisleri ve bu hislerin şart veya
nedenlerini yansıtan bir cevap kullanılır,
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
44
Hoş hisler için sözcükler;






Mutlu
Cesur,
K di d emin,
Kendinden
i
Gururlu,
Memnun
U tl
Umutlu,





İkna olmuş,
ş
Heyecanlı,
S i li
Sevinçli,
Çoşkulu
Ç
ş
Güvenilir,
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
45
Hoş olmayan hisler için
sözcükler;

* korkmuş, paniğe kapılmış, endişeli,
kaygılı, sinirli, gerilimli, kızgın, keyfi
kaçmış, öfkelenmiş, rahatsız olmuş,
huzursuz, kötü, berbat, sıkılmış, yorgun,
bitkin düş kırıklığına uğramış,
bitkin,
uğramış umutsuz,
umutsuz
değersiz, dehşete düşmüş, utanmış,
aşağılanmış,
ğl
iincinmiş,
i i beceriksiz,
b
ik i ilgisiz,
il i i
güvensiz, sevgisiz, istenmeyen.
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
46
1 Aşama;
1.
Tekrar


“E
“Emre,
çokk kötü
kö ü çocuk.
k Topumu
T
aldı
ld vermiyor...”
i
”
(“Ne ayıp, kardeş kardeş oynayamıyor musunuz?”)
yyerine,,


“Demek
Demek Emre topunu aldı,
aldı vermiyor..
vermiyor ”
“Evet, hep beni kızdırıyor....”
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
47
1 Aşama;
1.





Tekrar
“Fizik dersini hiç anlamıyorum...”
(“Biraz daha dikkat edersen anlarsın” yerine),
(veya “Okulda bir arkadaşına sor anlatsın” yerine),
“Fizik dersi sana zor geliyor.”
g y
“Evet, hoca da bana taktı galiba....”
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
48
2 Aşama;
2.


Duygular
Metin: “Emre, çok kötü bir çocuk. Topumu aldı
vermiyor...”
 Metin ne hissediyor?: Kızgınlık, öfke
Yanıtımız: “Bu seni çok kızdırıyor” şeklinde olabilir.
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
49
2 Aşama;
2.


Duygular
“O çocuklar onlarla futbol oynamama izin
vermiyor.”
i
”
“Ü ülü
“Üzülüyorsun,
çünkü
ü kü onların
l
oyununa giremedin.”
i
di ”
Hisler
Hislerin şart veya nedenleri
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
50
Yansıtıcı Dinleme

“Matematiği hiçbir zaman yapamayacağım. Çok zor.

“Umutsuz hissediyorsun
Hisler
çünkü matematik dersini güç buluyorsun.”
Hislerin Şart veya Nedenleri
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
51
Yansıtıcı Dinleme




“Onunla bir daha konuşmayacağım. Çok kötü bir
k o!”
kız
!”
“Arkadaşın
sana
haksız
davrandığı
için
kızgın(incinmiş) hissediyorsun.”
hissediyorsun ”
“H beni
“Hep
b i azarlıyorsunuz!”
l
!”
“Sana karşı haksız davrandığımı
düşünüyorsun, bu yüzden incinmiş
hi
hissediyorsun.”
di
”
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
52
Sizin yansıtıcı dinlemeniz;




Çocukların olayları
görmelerini sağlar,
açık
ve
akılcı
bir
şekilde
Söylenenlerin
y
aynen
y
duyulduğunu,
y
ğ
, yyani başka
ş
anlam verilmediğini, yanlış anlaşılmadığını kanıtlar,
Konuşan kişi tam olarak ve yorumsuz duyulduğunu
hissettiğinden güven kazanarak konuşmaya devam
eder,
eder
Hislerini ifade etmelerine ve isim koymalarına
yardım eder.
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
53
Sizin yansıtıcı dinlemeniz;



Soruna hemen çözüm getirmez, dolayısı ile
konuşan
kişinin
sorununu
daha
etraflıca
düşünmesine ve çözümü kendisinin bulmasına
yardımcı olur,
Sorunun yüzeyde kalmayıp, eğer varsa, daha derin
boyutuna inebilmesine müsaade eder,
Dinleyen kişi,
kişi ufak bir tekrar ve özümlemeyle
özümlemeyle, konu
üzerinde düşünmeye vakit kazanır ve hemen
çözüm
ö ü getirme
ti
sorumluluğundan
l l ğ d kurtulur,
k t l
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
54
Yansıtıcı dinleme için
uyarılar;




Akıl okumaya kalkmayın; kesin konuşmayın,
kullandığınız sözcükler acaba, belki anlamı taşımalı
son söz olmamalı.
Çok
soru
sormayın;
ifadelendirmeye çalışın
yakaladığınız
hissi
Sözsüz davranışı değerlendirmekte dikkatli olun;
sözsüz davranışlar fevkalade anlamlı olabilir
olabilir,
Yansıtıcı dinlemede aşırıya kaçmayın.
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
55
3.
“Sen”
Sen Mesajı Yerine “Ben”
Ben
Mesajı
.... Çok gürültü yapmaktalar.
- “Çok gürültü yapıyorsunuz. Susun!”
.... kısa bir süre susarlar... Siz tekrar:
- “Kesin artık” biraz sonra “Tamam,
“Tamam yeter
artk” diye bağırırsınız. En sonunda
tepeniz atar:
-”Bana
Bana bakın, burama geldi. Şu andan
itibaren çıt çıkmayacak” yine susarlar
biraz sonra yine
yine...
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
57
“Sen” Mesajı Yerine
“Ben” Mesajı


“Sen” iletileri öğrenciyi olumsuz
yargılayan, “ben”iletileri ise
öğretmenin sorun karşısındaki
duygularını dile getiren iletilerdir.
Öğrenciler “sen” iletileri ile hemen
her zaman kötü olduklarını
algılarlar.
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
58
Sen Mesajı

Kes şunu!

Emir,

Sus, yoksa!

Uyarı, tehdit

Senden daha iyisi beklenir

Ahl k dersi
Ahlak
d i verme

Benim sana gösterdiğim gibi

Çözüm getirme,
Ç
g
,
emir
yap

Olgun biri gibi düşünmüyorsun

Eleştiri

Çocuk gibi davranıyorsun

Aşağılama
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
59
“Sen” Mesajı
Kodlama
Sinirlenme
Çözümleme
S M
Sen
Mesajı
j K
Kodu
d
“Kabasın”
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
Kötü
olduğumu
düşünüyor
60
“Sen” Mesajı Yerine
“Ben” Mesajı






Sen Mesajları;
Suçlar,
Kusur Bulur,
Bulur
Eleştirir,
Ben Mesajları;
Konuşanın his ve kaygılarını saygılı ve
huzurlu bir şekilde karşıya iletir
iletir.
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
61
“Ben” Mesajı
“Ben”
Ben mesajının üç aşaması vardır.
vardır

Sorun olan davranışın açık tanımı
tanımı,

Sorun olan davranışın sizin üzerinizdeki
etkileri

O davranışa yönelik duygular
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
62
“Ben” Mesajı
Çözümleme
Kodlama
Sinirlenme
Ben Mesajı Kodu
“Rahatsız
Oluyorum”
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
Rahatsız
Olmuş
63
“Ben” Mesajı örneği;
“Ben
Ben ders anlatırken arkadaşınla konuşma.
konuşma ”
yerine....
“Ben ders anlatırken arkadaşınla konuşursan
Sorun olan davranışın açık tanımı
dikkatim dağılıyor,
ğ y , rahatsız oluyorum”
y
O davranışa yönelik duygular
Sorun olan davranışın sizn üzerinizdeki etkileri
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
64
Ben Mesajlarının Yapısı;

Ben mesajları; hislerimize ve karşımızdakinin
davranışına yoğunlaşır,
yoğunlaşır onların kişiliklerine değil.
değil

Ben mesajları yapılanı yapandan ayırır. Kişiyi
bütünü ile suçlamadan davranışı vurgular.

Sizi kaygılandıran hareket değil onun sonucudur.
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
65
“Ben” iletilerinin üç
ç önemli
özelliği vardır;
1- Öğrencilerin davranışını
1
değiştirme ihtimalini yüksektir.
2- Öğrenci ile ilgili çok az olumsuz
değerlendirme içerir.
3- İletişimi zedelemez.
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
66
Etkili “Ben”
Ben iletileri neler
yapar;

“Ben” iletileri,, düşüncesiz
ş
kimseleri
düşünceye yöneltir.

Öğretmenlerin ben diliyle konuşmaları,
öğ
öğrencilere
il
iinsanlar
l arası etkili
tkili iletişimi
il ti i i
öğretir. Çünkü onlar öğretmenlerini
kendilerine model olarak alırlar.
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
67
Ben Mesajları;


Çözüm getirmez, öğrencilerin uygun
davranışta bulunacaklarını varsayar
varsayar.
Kızgın “Ben” mesajları sen mesajları
demektir.
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
68
Etkili bir iletişim için
Kısaca;
Yapılması
p
Gerekenler

Gözle temas kurun,

Empatik, sabırlı ve kabul edici olun,

Geri bildirim verin,,

Dikkatli bir şekilde dinleyin ve dinlediğinizi
d
davranışlarınızla
l
l belli
b lli edin,
di

Yumuşak
ş bir sesle ve acele etmeden konuşun,
ş ,

Çocukla yüz yüze konuşun, gerekirse yanına oturun,
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
70
Yapılması
p
Gerekenler

Etkileşime önem verin, uygun olduğunda kişiye
dokunun ve sarılın,

Basit ve anlaşılır bir dil kullanın,
kullanın

Gerçekçi ve belirli önerilerde bulunun,


Yeri ve zamanı uygun olduğunda şaka yapın ve
g
gülümseyin,
y ,
Gerekirse daha iyi anlamak için açık uçlu sorular
sorun
sorun,
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
71
Eğitimdeki Amacımız;


Eğitimin en önemli amacı, ruhen ve
bedenen sağlıklı bireyler yetiştirmektir
yetiştirmektir.
Temelinde sevgi olan hiçbir eğitim
başarısızlığa uğramaz.
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
72

Öğretmenlerin öğrencilere yararlı
olabilmesi için,
için alan bilgisi yanında,
yanında
çocuk ve gençlerin gelişim özelliklerini,
öğ ti öğ
öğretim-öğrenme
sürecinin
ü i i ilkelerini,
ilk l i i
etkileşimle ilgili becerileri iyi bilmesi,
başarıyla uygulayabilmesi beklenir.
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
73
ÖĞRENCİLERİN BİZLERDEN
BEKLEDİKLERİ

Lütfen bana gülümseyin.
g
y

Lütfen beni ilk ismimle çağırın.

Lütfen konuşurken beni dinleyin.

Lütfen beni övecek fırsatlar bulun
bulun.

Lütfen ben yokken neler kaçırdığımı
bana söyleyin.
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
74




Notlarımda ortaya çıkmasa bile lütfen
yeteneklerimin farkına varın.
Yaptığım bir şeyden hoşlanmazsanız bile beni
hala bir insan olarak takdir ettiğini anlamama
yardımcı olun.
olun
Gelecek için önümde bir çok seçenek
olduğunu
ld ğ
ve kkendi
di amaçlarımı
l
b
belirleyeceğimi
li l
ği i
bana gösterin.
Yüksek beklentilere
sahip
olmam için beni
Ordu Rehberlik
ve Araştırma
Merkezi
cesaretlendirin
75
Eğer öğrencileriniz sizi; kendilerine, ve
ihtiyaçlarına gösterdiğiniz ilgi, rahat ve
saygılı davranışlarınızla hatırlayacaksa,
siz, kendiniz ve mesleğiniz için bir “
pozitif değer
değer” yaratmışsınızdır.
yaratmışsınızdır
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
76

Eğer alışkanlıklarımızı sürdürür ve
değiştirmekten korkarsanız, bugün
sahip olduğunuz şeylere sahip olmaya
devam edersiniz.
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
77

Eğer
ğ mevcudu korumaktan ve
statükoculuktan vazgeçerek, iyiye ve
güzele
ü l doğru
d ğ gelişimi
li i i gerçekleştirmek
kl ti
k
istiyorsak,
y
, bunun cesaret ve kendine
güven özelliklerine sahip öğretmenlerin
atacakları
t
kl ilk adımla
d l başlayacağını
b l
ğ
unutmamalıyız.
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
78

Dünyada kusursuz iki insan vardır.
vardır Biri
ölmüştür, öteki ise doğmamıştır.
Çin
Atasözü
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
79
Milli Eğitim
ğ
Bakanlığı
ğ Araştırma
ş
ve Geliştirme
ş
Başkanlığının yaptığı araştırmaya 21.yüzyılın
ihtiyaç duyduğu öğretmen profili şöyle;

*Öğretmen
ğ
alçakgönüllü
ç g
olmalı,,

*Atatürk ilke ve inkılaplarını benimsemiş, laik
ve modern bir insan olmalı,

*Cesaretli
Cesaretli olmalı,
olmalı

*Çevresindekileri peşinden sürükleyebilmeli,
etkileyebilen, yönlendirebilen, ikna edebilen
biri olmalı,
olmalı
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
80
Milli Eğitim
ğ
Bakanlığı
ğ Araştırma
ş
ve Geliştirme
ş
Başkanlığının yaptığı araştırmaya 21.yüzyılın
ihtiyaç duyduğu öğretmen profili şöyle;

*Genel
Genel kültür sahibi olmalı,

*Güzel konuşmalı,

*Herkesi olduğu gibi kabul etmeli,

*Her
Her olaydan ders çıkarabilmeli
çıkarabilmeli,

*İnsan sevgisine sahip olabilmeli,

*Hukukun üstünlüğünü kabul etmeli,
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
81
Milli Eğitim
ğ
Bakanlığı
ğ Araştırma
ş
ve Geliştirme
ş
Başkanlığının yaptığı araştırmaya 21.yüzyılın
ihtiyaç duyduğu öğretmen profili şöyle;

*İnsan haklarına saygılı
yg olmalı ve insanlara
hak ve özgürlüklerini bilerek davranmalı,

*Demokratik değerleri bilmeli,

*Devletine
Devletine, dinine
dinine, milletine,
milletine örf ve adetlerine
saygılı ve bağlı olmalı,

*İyi bir eğitim almış olmalı,
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
82
Milli Eğitim
ğ
Bakanlığı
ğ Araştırma
ş
ve Geliştirme
ş
Başkanlığının yaptığı araştırmaya 21.yüzyılın
ihtiyaç duyduğu öğretmen profili şöyle;

*Bilgisayar
g y kullanabilmeli,,

*Bilimsel araştırmalara açık olmalı,

*Fikir ve ideolojilerin esiri olmamalı,

*Hidd şiddet
*Hiddet,
idd gibi
ibi unsurlardan
l d uzakk olmalı,
l l

*Kişisel
Kişisel sorunlarını derse yansıtmamalı
yansıtmamalı.
Ordu Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
83

Benzer belgeler